བཅུ་གཉིས་པ། བཤད་བྱ་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་རྒྱ་ཆེར་བསྟན་པའི་ལེའུའི་འགྲེལ་པ།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དེ་ལྟར་ཐོས་པ་ཇི་ལྟར་བྱ་བའི་ཚུལ་བསྟན་པའི་རྗེས་ཐོགས་ཉིད་དུ། ཐོས་པ་དངོས་ཀྱི་དོན་གཏན་ལ་དབབ་པ་ནི། ཇི་སྐད་བཤད་མ་ཐག་པའི་རིམ་པ། དེ་ནས་གཏན་ལ་དབབ་བྱའི་ཆོས་བསྟན་པ། །སྣང་སྲིད་འཁོར་འདས་ཆོས་རྣམས་མ་ལུས་ཏེ། །སྤང་བླང་དབང་གིས་ཕྱི་ནང་གཉིས་སུ་བསྟན། །དེ་ཡང་དྷརྨའི་སྒྲ་ལས་ཆོས་ཞེས་བྱ་སྟེ། གང་ཞིག་བློས་ཤེས་པར་བྱ་བའི་གཞི་དང་། ཤེས་ནས་འདོར་ལེན་དུ་འཇུག་པ་དང་། ཞུགས་ནས་འདོད་པའི་དོན་ཉེ་བར་ཐོབ་པ་དང་གསུམ་ལ་འཇུག་པ་ལས། སྐབས་འདིར་གང་ཞིག་ཤེས་ནས་སྤང་བར་བྱ་བ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་འཁོར་བ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རྒྱུ་འབྲས་དང་། གང་ཞིག་ཤེས་ནས་ཉམས་སུ་བླང་བར་བསྟན་པ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་རྒྱུ་འབྲས་གཉིས་སུ་བསྡུས་ཏེ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འཁྲུལ་སྣང་འཛིན་པའི་ཆོས་ལ་གསུམ་ལས། ངོ་བོ་ནི་བདེན་པར་ཞེན་པས་ཀུན་ནས་རྨོངས་པའི་རང་བཞིན་ནོ། །ངེས་ཚིག་ནི་སྣོད་འཇིག་པ་ལ་བཅུད་འཁྲུལ་པ་བརྟེན་ནས་སོ་སོའི་ཡིད་ཀྱིས་མངོན་འདོད་བསྒྲུབ་པས་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་ཞེས་བྱའོ། །དབྱེ་ན་ཐ་མལ་པ་བྱིས་པའི་འཇིག་རྟེན་ལམ་དང་གྲུབ་པའི་མཐའ་གང་ལའང་མ་ཞུགས་པའི་ལྷ་དང་མི་དང་ལྷ་མ་ཡིན་དང་། དམྱལ་བ་དང་། ཡི་དྭགས་དང་། དུད་འགྲོ་རྣམས་དང་། ལྟ་བ་ལོག་པ་ལ་ཞུགས་པའི་ཕྱི་རོལ་པ་རྣམས་སོ། །དེ་དག་ཀྱང་སྒྱུ་འཕྲུལ་བརྒྱད་ཅུ་པ་ལས། འཇིག་པ་དྲུག་དང་རྟེན་པ་དྲུག །འཇིག་རྟེན་ཡུལ་དྲུག་ཤེས་པ་ལ། །འཇིག་རྟེན་ཞེས་ནི་དེ་ལ་བྱ། །ཞེས་པ་དང་། སྒྲོན་གསལ་ལས། འཇིག་རྟེན་པ་དང་འཇིག་རྟེན་འདས། །གང་ལ་འཇིག་རྟེན་འདས་པ་མཆོག །ཅེས་པ་ལྟར་རོ། །དེ་ཡང་། སྒྱུ་འཕྲུལ་གསང་སྙིང་དུ། མ་རྟོགས་པ་དང་ལོག་པར་རྟོགས། །ཕྱོགས་རྟོགས་ཡང་དག་ཉིད་མ་རྟོགས། །འདུལ་བ་དགོངས་པ་གསང་བ་དང་། །རང་བཞིན་གསང་བའི་དོན་རྣམས་ནི། །ཞེས་པས། མུ་སྟེགས་ཀྱི་གྲུབ་མཐའ་ནས་གསང་སྔགས་ནང་པ་བླ་མེད་ཀྱི་བར་དུ་གསུངས་པ་བཞིན་འདིར་ཡང་གཏན་ལ་འབེབས་པར་བྱེད་དོ། །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དེ་ལ་དབྱེ་བསྡུ་མང་ཡང་། དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་རྩ་རྒྱུད་ལས། དེ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་འགྱུར་ཏེ། །ཕྱི་རོལ་པ་དང་ནང་པ་གཉིས། །ཞེས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཕྱི་རོལ་མུ་སྟེགས་ཀྱི་གྲུབ་པའི་མཐའ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་དང་། ནང་པ་སངས་རྒྱས་པའི་གཞུང་རྒྱ་ཆེར་བཤད་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ཕྱི་རོལ་མུ་སྟེགས་སྡེ་པ་ལ། །སྟོན་པ་དྲུག་དང་འཇིག་ཚོགས་ཉི་ཤུ་དང་། །དྲུག་ཅུ་རྩ་གཉིས་སུམ་བརྒྱ་དྲུག་ཅུ་དང་། །སྡེ་ཚན་བཅུ་གཅིག་ཏརྐ་སྡེ་ལྔའོ། །དེའང་ནང་པ་སངས་རྒྱས་པའི་ལམ་ལས་ཕྱི་རོལ་ཏུ་གྱུར་པ་སྔོན་གྱི་སློབ་དཔོན་གྲོལ་བར་སྨྲ་བ་ལམ་འཆོལ་བ་ལ་ཞུགས་པ་དག་གི་སྡེ་ཚན་དང་དབྱེ་བ་ཤིན་ཏུ་མང་ན་ཡང་། སྟོན་པ་དྲུག་དང་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་དང་། ལྟ་བ་ལོག་པ་དྲུག་ཅུ་རྩ་གཉིས་དང་། སུམ་བརྒྱ་དྲུག་ཅུ་དང་། སྡེ་ཚན་ངེས་པ་བཅུ་གཅིག་དང་། ཐམས་ཅད་བསྡུ་བས་ཏརྐ་སྡེ་ལྔ་སྟེ་དོན་དྲུག་ཏུ་བཤད་པར་བྱ་བ་ལས། དང་པོ། སྟོན་པ་དྲུག་ནི་འོད་སྲུངས་རྫོགས་བྱེད་དང་། །གནག་ལྷས་བུ་དང་ཡང་དག་རྒྱལ་བ་ཅན། །ལྭ་བ་ཅན་དང་ནོག་ཅན་གཉེན་གྱི་བུ། །རང་རང་ལྟ་ལ་ཆགས་ཏེ་ཀུན་ཏུ་སྨད། །དེ་ལ་དང་པོ་འགྲོ་སྐྱོང་གི་བུ་འོད་སྲུངས་རྫོགས་བྱེད་ནི། འཇིག་རྟེན་སྔ་ཕྱི་དང་ལས་རྒྱུ་འབྲས་དང་། དགྲ་བཅོམ་པ་དང་། རྫུས་ཏེ་སྐྱེ་བ་མེད་པར་འདོད་པ་ནི་འོག་ཏུ་འགོག་གོ། །ཀུན་ཏུ་རྒྱུ་གནག་ལྷས་ཀྱི་བུ་ཆུ་ལྷ་ན་རེ། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་གཉིས་ཀ་ལ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རྒྱུ་དང་རྐྱེན་མེད་དེ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་འབྱུང་བའོ་ཞེས་པའང་འོག་ཏུ་སྤྱོད་པ་པ་འགོག་པ་དང་གཅིག་པས་འདིར་མི་སྤྲོའོ། །སྨྲ་འདོད་ཀྱི་བུ་མོའི་བུ་ཡང་དག་རྒྱལ་བ་ཅན་ནི་དགེ་བ་དང་སྡིག་པ་གཉིས་ཀ་མེད་ཅེས་པ་ཡང་ཕུར་བུ་པར་འགོག་གོ། །མི་ཕམ་སྐྲའི་ལྭ་བ་ཅན་ནི་ཐམས་ཅད་དུས་ཀྱིས་བྱེད་པར་འདོད་དེ། གཞུང་རྒྱ་མཚོ་ལས། དུས་ཀྱིས་འབྱུང་བ་རྣམ་སྨིན་བྱེད། །དུས་ཀྱིས་གཉིད་ལོག་སད་པར་བྱེད། །དུས་ཀྱིས་སྐྱེ་དགུ་སྡུད་པར་བྱེད། །དུས་ལས་འདའ་བ་དཀའ་བ་ཡིན། །ཞེས་པའི་ཚུལ་གྱིས་དུས་ཀྱི་དབང་གིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བདེ་སྡུག་གང་བྱུང་བ་དེ་ཡང་དུས་ལ་བབས་པ་ལས་བྱུང་ཞིང་། མི་དང་ལྷ་དང་དུད་འགྲོ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུད་དུ་དུས་ཀྱི་དབང་གིས་མཚམས་སྦྱར་ནས་རྒྱུད་གཅིག་པོ་དེ་འཕོ་འགྱུར་བཟང་ངན་མེད་པ་ལས་དེའི་སྣང་བ་ལ་བདེ་སྡུག་ཤར་ཏེ་སྲིད་པ་ཉིང་མཚམས་སྦྱར་བ་ལས་བསྐལ་པ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་སོང་བ་ན་བྱིས་པའམ་མཁས་པའང་རུང་སྟེ། ཐམས་ཅད་དུས་ཀྱིས་ཐར་པ་གྲོལ་བ་ཉིད་དུ་བྱེད་དོ་ཞེས་པའང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྐད་ཅིག་སྔ་ཕྱི་ད་ལྟར་གསུམ་འཕྲད་པ་བརྟག་པའི་རིགས་པས་དུས་མ་གྲུབ་ལ། གྲུབ་ཏུ་ཆུག་ནའང་ལམ་མ་བསྒོམས་ན་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་མི་འགྲིབ་པས་དུས་ངེས་པ་ཉིད་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་ཁྱོད་ཀྱང་ཆོ་འཕྲུལ་ལ་སོགས་པར་འགྱུར་ཆེ་བའི་དུས་ངེས་པ་འདོད་པས་མཚུངས་སོ་ཞེ་ན། དུས་དེ་ཉིད་སངས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རྒྱས་ཀྱིས་སྔོན་ཆོ་འཕྲུལ་བསྟན་པ་ན་བདུད་དང་མུ་སྟེགས་ཕམ་པར་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་དང་། རྗེས་སུ་འཇུག་པ་པོས་སངས་རྒྱས་ལ་དམིགས་པ་ཡིན་པས། དུས་ཁོ་ན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། དགེ་བ་བྱས་པ་ལ་འགྱུར་བརྩི་བས་མི་མཚུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཀ་ཏའི་བུ་ནོག་ཅན་ནི་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ཡོད་དམ་ཞེས་འདྲི་ན་ཡོད་ཅེས་ལན་འདེབས་པ་ནས་མེད་དམ་གཉིས་ཀའམ། གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེས་པ་བཞི་དང་། བདག་དང་འཇིག་རྟེན་རྟག་གམ། མི་རྟག་གམ། གཉིས་ཀའམ། གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་ཞེས་པ་བཞི་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གྲོངས་ཕན་ཆོད་བདག་ཡོད་དམ། མེད་དམ། གཉིས་ཀའམ་གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེས་པ་བཞི་དང་། ལུས་དང་སྲོག་གཅིག་གམ། ཐ་དད་དམ། གཉིས་ཀའམ། གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་ཞེས་འདྲི་ན། དྲིས་པ་ལྟར་ལན་འདེབས:པར་འདོད་པའང་མི་རུང་སྟེ། རེ་ཞིག་རྟག་པར་ཁས་ལེན་ན། རགས་པ་རྡུལ་ཕྲན་ཆ་མེད་པས་བརྟག་པའི་གཞི་མ་གྲུབ་ལ། ཐ་སྙད་དུ་སྐད་ཅིག་ལ་སོགས་པའི་དུས་འགྱུར་བས་ཁེགས་ལ། ཕྲ་བ་དངོས་པོ་རང་བཞིན་མ་གྲུབ་པས་རྟག་པར་མི་རུང་བ་དང་། ཆད་པའང་བརྟགས་ན་གཞི་མེད་པས་ཆད་རྒྱུ་མེད་ལ། ཐ་སྙད་དུ་དབང་པོ་སོ་སོའི་ཡུལ་ལ་སྣང་བས་ཁེགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེའང་གཞི་མ་གྲུབ་པ་ལ་ཁྱད་པར་གྱི་ཆོས་མི་སྲིད་དེ་རི་བོང་གི་རྭའི་རྣོ་རྟུལ་བཞིན་ནོ། །གཞན་ཡང་ཀ་བ་ལྟ་བུ་ཞིག་ལ་རྟག་གམ་ཞེས་དྲིས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ན་རྟག །མི་རྟག་གམ་ཞེས་དྲིས་ན་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པ་དེ་ནི་གཞི་དེ་ལ་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྣང་བ་ཡིན་དུས་མུན་པ་མ་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ། །གཅེར་བུ་པ་གཉེན་གྱི་བུ་ནི་ཐམས་ཅད་ལས་སུ་འདོད་དེ། སྔོན་གྱི་དཀའ་ཐུབ་ཀྱི་ལས་ཀྱིས་བདེ་བ་འབྱུང་ལ། སྔོན་གྱི་ལས་ངན་པས་འདིར་སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་སྟེ། ལས་གསར་པ་ལ་ད་ལྟའི་ནུས་པ་གཏན་ནས་མེད་པས། སྔོན་གྱི་ལས་གང་ཡིན་ད་ལྟ་མངོན་དུ་གྱུར་པས་བདེ་སྡུག་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར། དཀའ་ཐུབ་ལ་སོགས་པས་སྦྱོང་བ་ལ་བརྩོན་པར་བྱའོ། །ད་ལྟ་བ་ལ་ནུས་པ་ཡོད་ན་ལྐུགས་པས་དཀའ་ཐུབ་ལ་སོགས་པ་སྤྱད་ན་དངོས་སུ་སྨྲ་ཤེས་པར་ཐལ་བ་ལས་མི་སྲིད་པས་གསལ་ལོ། །དེས་ན་སྔོན་གྱི་ལས་ཀྱིས་བསྐྱེད་པའི་ཟག་པ་རྣམས་རིམ་གྱིས་ཟད་ནས་མཐར་གཅིག་ཀྱང་ལུས་པ་མེད་པ་ལོ་ཐོག་སྨིན་པ་ལྟར་བྱའོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་དགག་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། ལས་རང་མཚན་པ་སྤྱིར་དགག་པ། ལས་ཁོ་ན་རྒྱུ་ཡིན་པ་དགག་པ། སྔོན་གྱི་ལས་དགག་པའོ། །དང་པོ་ལའང་། ལས་ཀྱི་ངོ་བོ་དགག་པ། བྱེད་པ་དགག་པ། རྣམ་སྨིན་དགག་པ་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི། ལས་ཉིད་རྫས་སུ་མ་གྲུབ་སྟེ། གསོད་པ་ལ་སོགས་པའི་ལས་དེ་ཉིད་རང་གི་ལུས་སེམས་ལས་དེ་ཉིད་དང་། གཞན་དུ་མེད་པས་སོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ལས། བྱེད་པ་པོ་རྣམ་གྲངས་གསུམ་དུ་བརྟགས་ནས་དགག་པ་ནི། གསོད་པའི་ལས་དེ་གསོད་མཁན་ཡིན་པས་གསོད་དམ།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མིན་པས་གསོད། ཡིན་པས་གསོད་ན་གསོད་མཁན་དང་ལས་གཉིས་བྱ་བྱེད་འགལ་བས་ཆ་གཉིས་སུ་འགྱུར་ལ། མ་ཡིན་པས་གསོད་པར་མི་རུང་སྟེ། གསོད་མཁན་མ་ཡིན་ན་གསོད་པར་འགལ་ལོ། །གསོད་པ་པོ་ཡིན་མིན་གཉིས་ཀ་དང་གཉིས་མིན་གྱིས་གསོད་པའང་མེད་དེ། དངོས་འགལ་གཉིས་རྫས་གཅིག་ལ་མི་འདུ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་གསོད་པའི་དུས་དེ་ལ་གསུམ་དུ་ཕྱེ་བས་སྐད་ཅིག་ཆ་ཤས་མེད་པ་ལ་གསོད་པ་མི་འགྲུབ་ལ། བསད་ཟིན་པ་གསོད་པར་མི་རུང་སྟེ་བྱ་བྱེད་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མ་ཟིན་པ་གསོད་པའང་མི་རིགས་ཏེ། ད་ལྟ་བའི་གསོད་མཁན་ཡོད་དུས་གསད་བྱ་མ་འོངས་པ་མ་སྐྱེས:ནས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ད་ལྟ་བ་ལ་གསད་བྱ་དང་གསོད་བྱེད་དུ་མི་རུང་སྟེ། སྐད་ཅིག་མ་ལ་ཆ་ཤས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསོད་བཞིན་པ་གསོད་པའང་མི་རུང་སྟེ། བྱ་བྱེད་ཆ་གཉིས་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བསད་མ་བསད་གཉིས་ལས་གཞན་པའི་གསོད་བཞིན་པ་མེད་དེ། དངོས་འགལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལས་ཕྲ་བ་ནི་དངོས་པོར་མེད་པས་གསོད་པ་མེད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། གསོད་པའི་ལས་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དོ། །རྣམ་སྨིན་དགག་པ་ནི། ལུག་ལྟ་བུ་བསད་པའི་རྣམ་སྨིན་དམྱལ་བ་མྱོང་བ་དེ་ཡང་། བྱེད་པ་པོ་རྟག་པ་ལ་མི་འབྱུང་སྟེ། རྟག་ན་ལས་བྱེད་དུས་ལས་གཞན་དུ་འགྱུར་མི་སྲིད་པས་དམྱལ་བ་མྱོང་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར། མི་རྟག་པས་མི་མྱོང་སྟེ་དམྱལ་བར་སྐྱེས་དུས་ལུག་གསོད་པ་པོ་འགགས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པས་སྔར་གྱི་མི་དེ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐད་ཅིག་མ་མཐུད་པའི་རྒྱུན་ལས་བྱུང་བའང་མ་ཡིན་ཏེ། སྐད་ཅིག་མ་ལ་ཆ་ཤས་མེད་པས་རྒྱུན་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། རྒྱུན་གྱིས་བཞག་པའི་ལས་མི་འགྲུབ་བོ། །ཇི་སྐད་དུ། ཀླུའི་དབང་པོའི་ཞལ་སྔ་ནས། གལ་ཏེ་ལས་ལ་རང་བཞིན་ཡོད། །རྟག་པར་འགྱུར་བར་ཐེ་ཚོམ་མེད། །ལས་ནི་བྱས་པ་མ་ཡིན་འགྱུར། །རྟག་ལ་བྱས་པ་མེད་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་པ་དང་། ཆོས་འདི་དག་ནི་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས། །འོང་བ་མེད་ཅིང་འགྲོ་མེད་ན། །ལས་དང་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན། །ཅི་ལྟ་བུར་ནི་འཐད་པར་འགྱུར། །དམ་པའི་དོན་དུ་འོང་མེད་དེ། །གང་དུའང་འགྲོ་བ་ཡོད་མ་ཡིན། །ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ནི་ལམ་འཇུག་ཅིང་། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཉེ་བར་སྟོན། །ཞེས་པ་དང་། ཡུམ་བར་མ་ལས། དོན་དམ་པར་ནི་ལས་ཀྱང་མེད། ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་སོ། །ལས་ཁོ་ན་རྒྱུ་ཡིན་པ་དགག་པ་ནི། བདེ་སྡུག་ཐམས་ཅད་སྔོན་གྱི་ལས་ཁོ་ན་ཡིན་ན། རྔོན་པས་སྤྲེའུ་བསད་དུས་རྔོན་པ་ལ་སྡིག་པ་མི་འབྱུང་བར་ཐལ་ཏེ། སྤྲེའུ་ཁོ་རང་གི་སྔོན་གྱི་ལས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྦྱིན་པ་ལས་ཀྱང་གཏོང་བ་པོ་ལ་བསོད་ནམས་མི་འབྱུང་བར་ཐལ་ཏེ། སློང་བ་པོའི་ལས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེས་རབས་ལས། སྔོན་གྱི་ལས་ཀྱིས་ཀུན་བྱས་ཞེས། །འོན་ཀྱང་དེ་ལྟར་སེམས་ན་ནི། །ཅི་ཡི་ཕྱིར་ན་སྤྲེའུ་བསད་པ། །ང་ཡིས་བྱས་པར་ཡོངས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སུ་བརྟག །ཅེས་སོ། །ཚུལ་འདིས་ནི་རང་གི་སྡེ་པ་དག་ཀྱང་ལས་ཁོ་ནར་འདོད་པ་ཁེགས་པ་ཡིན་ནོ། །སྔོན་གྱི་ལས་དགག་པ་ལ། སྔོན་དུས་མ་གྲུབ་པ། ནུས་པ་མཚུངས་པ། ལས་འབྲས་མི་སྲིད་པར་ཐལ་བ་དང་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི། གསར་པ་མ་ཡིན་པའི་དུས་མི་སྲིད་པས། སྔོན་གྱི་ལས་ཞེས་རྙིང་པ་མ་གྲུབ་སྟེ། ཐོག་མའི་ཚེ་ནའང་དེ་དུས་ཀྱི་ལས་གསར་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། ཐོག་མ་མེད་ན་དེ་བས་ཀྱང་རྙིང་པར་མི་འགྲུབ་སྟེ། ཐོག་མ་སྟེ་སྔོན་རོལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྔོན་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་བསགས་པའི་ལས་ཞེས་པ་ག་ལ་རུང་། ལྟོས་ནས་འཇོག་པའང་མི་སྲིད་དེ། ལྟོས་ས་ད་ལྟ་བ་ཆ་ཤས་མེད་ན་དེས་བཞག་པའི་ལྟོས་ཆོས་སྔོན་མ་གྲུབ་པས་དེའི་ལས་མ་གྲུབ་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ནུས་པ་མཚུངས་པ་ནི། སྔོན་བསགས་པའི་སྡིག་པའི་རྣམ་སྨིན་ད་ལྟ་འོང་ལ། ད་ལྟ་བསགས་པ་ལས་ཕྱིས་འོང་བས་ན་ད་ལྟ་མི་འོང་ཞེས་པ་གཉིས་ཀའང་རྒྱུ་ལས་བྱས་པར་མཚུངས་པས། འབྲས་བུ་སྔ་ཕྱིར་སྨིན་པའང་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལས་འབྲས་མི་སྲིད་པར་ཐལ་བ་ནི། སྔོན་གྱི་ལས་ཉིད་ཀྱང་བསག་ཏུ་མི་རུང་བར་ཐལ་ཏེ། སྔོན་ཡང་གཞན་ལ་ཕན་གནོད་བྱས་སོ་ཅོག་སྔོན་གྱི་ལས་ཡིན་པས་ཐུག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་མི་འགྲུབ་པ་ཉིད་དང་། བྱེད་པ་པོས་གསར་དུ་ནི་མ་བྱས་པས་རྣམ་སྨིན་མི་འབྱུང་བར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སློབ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དཔོན་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས། ཐ་དད་རྒྱུ་མེད་དགེ་མེད་དང་། །དུས་དང་བཅུ་བཞི་ལས་སྨྲ་བའི། །རྫོགས་བྱེད་ལ་སོགས་སྟོན་པ་དྲུག །ཐུབ་པ་ཆེན་པོས་ཚར་བཅད་དོ། །ཞེས་གསུངས་པ་བཞིན་ནོ། །འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་རིའི་རྩེ་མོ་ཉི་ཤུ་ནི། གཟུགས་སོགས་ཕུང་ལྔ་བདག་སྟེ་དེར་བདག་དང་། །བདག་ལས་དེ་བྱུང་དེ་ལ་བདག་དབང་བསྒྱུར། །དེ་དག་བདག་ཏུ་རྟོག་པ་ཉི་ཤུ་སྟེ། །ཡང་དག་མིན་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་ཉེས་ཀུན་འཛིན། །གཟུགས་དང་། ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་རེ་རེ་བཞིན་དུ་བདག་ཡིན་པ། དེ་དག་གི་ནང་ན་བདག་གནས་པ། བདག་ལ་བརྟེན་ནས་དེ་དག་བྱུང་བ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ལ་བདག་གིས་དབང་བསྒྱུར་བར་ལྟ་བ་སྟེ་ཉི་ཤུ་ལ། འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་རིའི་རྩེ་མོ་མཐོན་པོ་ཉི་ཤུ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་དགག་པ་ནི་གཟུགས་ལྟ་བུ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ལ་སྦྱར་ལ། གཟུགས་ཆོས་ཅན་བདག་མ་ཡིན་པར་ཐལ་ཏེ་མི་རྟག་པ་དུ་མ་གཞན་དབང་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུགས་ཀྱི་ནང་ན་བདག་གནས་པར་མི་རུང་སྟེ། བདག་ཡུལ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་ལ་བརྟེན་ནས་གཟུགས་འབྱུང་བར་ཡང་མི་རུང་སྟེ་དེ་ཙམ་ལས་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུགས་ལ་བདག་གིས་དབང་བསྒྱུར་བ་ཡང་མི་རུང་སྟེ། མདོག་དང་དབྱིབས་མཛེས་མི་མཛེས་ལ་སོགས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པ་བདག་ལ་དབང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡུམ་བར་མ་ལས་ཀྱང་། གཟུགས་བདག་མ་ཡིན། བདག་གཟུགས་ལ་མི་གནས། བདག་གཟུགས་དང་ལྡན་པ་ཡང་མ་ཡིན། བདག་ལ་གཟུགས་བརྟེན་པ་ཡང་མ་ཡིན། དེ་བཞིན་དུ་ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པའོ་ཞེས་པ་དང་། ཟླ་བ་གྲགས་པས་ཀྱང་། གཟུགས་བདག་མ་ཡིན་གཟུགས་ལ་བདག་མི་གནས། །གཟུགས་ལྡན་མ་ཡིན་བདག་ལ་གཟུགས་བརྟེན་མིན། །ཚོར་དང་འདུ་ཤེས་འདུ་བྱེད་རྣམ་ཤེས་རྣམས། །ཚུལ་བཞིར་ལྟ་བ་ཉི་ཤུ་རིགས་མ་ཡིན། །ཞེས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །ལྟ་བ་དྲུག་ཅུ་རྩ་གཉིས་ནི། རྟག་པར་སྨྲ་སོགས་སྔོན་མཐའ་བཅོ་བརྒྱད་དང་། །འདུ་ཤེས་ཡོད་སོགས་ཕྱི་མཐའ་བཞི་བཅུ་བཞི། །ཀུན་ཀྱང་ཚུལ་མིན་ལྟ་ལ་ཞུགས་པས་ན། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་བློ་སྲིད་པ་མཛེས་བྱེད་ཉིད། །ལྟ་བ་དྲུག་ཅུ་རྩ་གཉིས་ལ་བརྟེན་པ་དག་ནི་གཏན་དུ་འཁོར་བར་རྒྱུ་བས་ཐར་པ་ཐོབ་པའི་དོན་མེད་པ་ཉིད་དོ། །གང་ཞེ་ན་སྔོན་གྱི་མཐའ་ལ་བརྟེན་པ་བཅོ་བརྒྱད། ཕྱི་མའི་མཐའ་ལ་བརྟེན་པ་བཞི་བཅུ་རྩ་བཞི་ལས། དང་པོ་ནི་སྡེ་ཚན་ལྔར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། ཐམས་ཅད་རྟག་པར་སྨྲ་བའི་སྡེ་ཚན་བཞི། ཁ་ཅིག་ཆད་པར་སྨྲ་བ་བཞི། མཐའ་ཡོད་མེད་དུ་སྨྲ་བ་བཞི། ལྷ་མི་སྤོང་བར་སྨྲ་བ་བཞི། རྒྱུ་མེད་པར་སྨྲ་བ་གཉིས་ལས། དང་པོ་བཞི་ནི། བསྐལ་པ་དང་པོའི་དུས་ན་འགའ་ཞིག་ཁྱིམ་ནས་རབ་ཏུ་བྱུང་སྟེ་བསམ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གཏན་སྒོམ་པ་གྲུབ་པ་དག་གི་མངོན་ཤེས་ཀྱིས་བར་གྱི་བསྐལ་པ་སུམ་ཅུ་ཚུན་ཆད་དྲན་པ་ལ་དཔགས་ཏེ། དེ་ཡན་ཆད་མན་ཆད་མ་མཐོང་བས་སྔོན་དང་ཕྱི་མའི་མཐའ་ཐུག་མེད་དུ་ཡོད་སྙམ་ནས་བདག་དང་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་རྟག་ཅེས་སྨྲའོ། །དེ་བཞིན་དུ་བར་གྱི་བསྐལ་པ་དྲུག་ཅུ་དང་དགུ་བཅུ་དྲན་པ་དང་། ཁྱིམ་ནས་ཁྱིམ་དུ་སྐྱེ་བ་བརྒྱུད་པ་དག་མཐོང་བ་ལ་དཔགས་ཏེ་ཐམས་ཅད་རྟག་པར་སྨྲའོ། །དེ་ལྟར་བཞིའམ་ཡང་ན་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ཁ་ཅིག་གི་མངོན་ཤེས་ཀྱིས་རང་ཉིད་ཚངས་པའི་གནས་ནས་འཕོས་ཀྱང་། ཚངས་པའི་དབང་པོ་ད་དུང་གནས་པར་མཐོང་བ་ལ་དཔགས་ནས་ཚངས་པ་ཆེན་པོ་རྟག་ལ། ལྷ་གཞན་དང་འཇིག་རྟེན་མི་རྟག་པར་སྨྲ་བ་དང་། ཁ་ཅིག་རང་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པའི་ལྷ་གཞན་ལ་ཁྲོས་ནས་ཤི་བ་ལས། ལྷ་གཞན་དེ་ཀུན་ད་རུང་འདུག་པ་ལ་དཔགས་ནས་འདོད་ཁམས་ཀྱི་ལྷ་ཡིད་སུན་འབྱིན་པ་དག་མི་རྟག་ལ་གཞན་རྟག་པར་སྨྲ་བ་དང་། ཁ་ཅིག་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པའི་ལྟད་མོ་ལ་ཡེངས་ནས་ཟས་ཟ་བ་བརྗེད་ནས་ཤི་བ་མཐོང་བ་ལ་དཔགས་ནས། འདོད་པའི་ལྷ་རྩེ་དགས་བསླུ་བ་རྣམས་མི་རྟག་ལ་གཞན་རྟག་པར་སྨྲ་བ་དང་། ཁ་ཅིག་གིས་གཟུགས་མེད་ཀྱི་འབྱུང་བ་བཞི་འགག །སེམས་དང་སེམས་བྱུང་མ་འགགས་པར་འབྱུང་བ་མཐོང་བ་ལ་དཔགས་ནས། འབྱུང་བ་བཞི་མི་རྟག་ལ་སེམས་སེམས་བྱུང་རྟག་པར་སྨྲ་བའོ། །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དེ་བཞི་ཀས་ལྷ་རྟག་པ་དེ་དག་ཐར་པར་མཐོང་ནས་རྟག་པའི་ལྷ་ཐོབ་པར་འདུན་པ་ཡིན་ནོ། །མཐའ་ཡོད་མེད་དུ་སྨྲ་བ་བཞི་ནི། ཁ་ཅིག་གི་མངོན་ཤེས་ཀྱིས་དམྱལ་བ་ནས་བསམ་གཏན་བཞི་པའི་བར་ལས་གཞན་མ་མཐོང་བས་དེ་ཕན་ཆད་མེད་སྙམ་ནས་བདག་དང་འཇིག་རྟེན་ལ་མཐའ་ཡོད་པར་སྨྲའོ། །ཁ་ཅིག་གིས་ཐམས་ཅད་མ་མཐོང་ཡང་མཐའི་མཚམས་མཐོང་བས་དེ་ཕན་ཆད་ནའང་ཡོད་པར་དཔགས་ནས་བདག་དང་འཇིག་རྟེན་ལ་མཐའ་མེད་པར་སྨྲའོ། །ཁ་ཅིག་གིས་མིའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་མཐའ་མཐོང་ཡང་། ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་མཐའ་མ་མཐོང་བས། མཐའ་ཡོད་མེད་གཉིས་ཀའི་མུར་སྨྲའོ། །ཁ་ཅིག་གིས་ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་མཐོང་ཡང་ཚད་ཡོད་མེད་ཀྱིས་གཞལ་དུ་མི་རུང་བར་མཐོང་བ་ལ་དཔགས་ནས། བདག་དང་འཇིག་རྟེན་ལ་མཐའ་ཡོད་མེད་གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་པའི་མུར་སྨྲའོ། །ལྷ་མི་སྤོང་བར་སྨྲ་བ་བཞི་ནི། སྔོན་ཕྱི་རོལ་པའི་གནས་ཤིག་ཏུ་གཞན་དག་འུ་ཅག་ལ་རྩོད་པས་རྒོལ་ན་ལྷ་མི་སྤོང་བ་ཡིན་ཞེས་བརྗོད་ཅིག་ཅེས་དམ་བཅས་པ་ལས། བློ་རིགས་བཞིའི་དབང་གིས་བཞིར་དབྱེ་བ་སྟེ། ཤེས་རབ་ཆུང་བ་ཞིག་ལ་ཁྱོད་ཀྱི་ལྟ་བ་ཅི་ཡིན་དྲིས་པ་ལས། གཞན་མ་ཤེས་ཏེ་ལྷ་མི་སྤོང་བའོ་ཞེས་སྨྲའོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་ལ་བློ་མ་སྦྱངས་པ་ལ་དྲིས་པ་ལས་ཀྱང་གཞན་མ་ཤེས་པར་ལྷ་མི་སྤོང་བ་སྨྲའོ། །སྦྱངས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཀྱང་ངེས་པ་མེད་པ་དག་ཀྱང་ལྷ་མི་སྤོང་བ་སྨྲའོ། །རྟོགས་པར་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ཅན་ལ་དྲིས་པ་ནའང་སུས་ཀྱང་ལན་མི་ཐེབས་སྙམ་ནས་ལྷ་མི་སྤོང་བའོ་ཞེས་སྨྲ་བ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུ་མེད་པར་ལྟ་བ་གཉིས་ནི། བསམ་གཏན་དང་རིགས་པ་ལ་བརྟེན་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི་སྔོན་དུས་འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སེམས་ཅན་ལས་ཤི་འཕོས་པ་ཁ་ཅིག་གིས་ཀུན་གཞི་ཆ་ཕྲ་བས་མ་མཐོང་ཞིང་། རང་གི་ཚོགས་དྲུག་མེད་པ་ལས་བྱུང་བར་མཐོང་ནས་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་རྒྱུ་མེད་ལས་བྱུང་བར་སྨྲའོ། །དེའང་སྣོད་རྡུལ་ཕྲན་ཆ་མེད་ལས་བྱུང་བའི་རྡུལ་ཕྲན་མ་མཐོང་བས་རྒྱུ་མེད་ལ། བཅུད་སེམས་སྔ་ན་མེད་པས་རྒྱུ་མེད་དོ་སྙམ་ནས་དེ་སྐད་སྨྲའོ། །རིགས་པ་ལ་བརྟེན་པ་ནི། ནམ་མཁའ་ལ་སྤྲིན་གློ་བུར་དུ་བྱུང་བ་དང་། རླུང་གློ་བུར་ལྡང་བ་ཙམ་ལ་དཔགས་ནས་རྒྱུ་མེད་དུ་སྨྲའོ། །ཕྱི་མའི་མཐའ་ལ་རྟོག་པ་བཞི་བཅུ་རྩ་བཞི་ལ་སྡེ་ཚན་ལྔ་སྟེ། འདུ་ཤེས་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་བཅུ་དྲུག །མེད་པར་སྨྲ་བ་བརྒྱད། ཡོད་མེད་གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་པར་སྨྲ་བ་བརྒྱད། ཆད་པར་སྨྲ་བ་བདུན། འདི་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་སྨྲ་བ་དང་ལྔའོ། །དང་པོ་བདག་གཟུགས་ཅན་གྱི་འདུ་ཤེས་ཅན་དང་། གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་འདུ་ཤེས་ཅན་དང་། གཉིས་ཀའི་འདུ་ཤེས་ཅན་དང་། གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་པའི་འདུ་ཤེས་ཅན་ཏེ་བཞི་དང་། བདག་མཐའ་དང་ལྡན་པ་དང་། མི་ལྡན་པ་དང་།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གཉིས་ཀ་དང་། གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་པའི་འདུ་ཤེས་ཅན་བཞི་དང་། བདག་བདེ་བ་དང་། སྡུག་བསྔལ་དང་། གཉིས་ཀ་དང་། གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་པ་སྟེ་བཞི་དང་། བདག་གཅིག་པུ་དང་། ཐ་དད་དང་། ཆུང་ངུ་དང་། རྒྱ་ཆེན་པོ་ཞེས་པ་བཞི་སྟེ་བཅུ་དྲུག་གོ། །དེ་དག་ཀྱང་གཟུགས་དང་། མཐའ་དང་། བདེ་སྡུག་དང་། གཅིག་ཐ་དད་པའི་འདུ་ཤེས་ཅན་བཞིར་བསྡུའོ། །ཐ་མ་བཞིའི་གཅིག་པུ་ནི་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པ་དང་། ཐ་དད་ནི་མི་རེར་བདག་རེ་བ་དང་། ཆུང་ངུ་འདོད་ཁམས་པ་དང་། ཆེན་པོ་གཟུགས་ཁམས་ལ་འདོད་པའོ། །འདུ་ཤེས་མེད་པར་སྨྲ་བ་བརྒྱད་ནི། བདག་གཟུགས་ཅན་འདུ་ཤེས་མེད་པ་སྐྲ་སེན་ལྟ་བུ། གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་ལ་འདུ་ཤེས་མེད་པ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་དང་། གཉིས་ཀ་འདུ་ཤེས་མེད་པ་དང་། གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་པ་འདུ་ཤེས་མེད་པའི་མུ་བཞི་དང་། བདག་མཐའ་དང་ལྡན་ལ་འདུ་ཤེས་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་མུ་བཞིའོ། །འདུ་ཤེས་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་པར་སྨྲ་བ་བརྒྱད་ནི། བདག་གཟུགས་ཅན་འདུ་ཤེས་པ་ཡོད་པའང་མ་ཡིན། མེད་པའང་མ་ཡིན་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་མེད་པ་དང་། གཉིས་ཀ་དང་། གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་པའི་མུ་བཞི་དང་། མཐའ་ཡོད་མེད་མུ་བཞི་ལ་འདུ་ཤེས་ཡོད་པའང་མ་ཡིན། མེད་པའང་མ་ཡིན་པ་བཞི་སྟེ་བརྒྱད་དོ། །ཆད་པར་སྨྲ་བ་བདུན་ནི། འདོད་པའི་མི་དང་། ལྷ་དང་། གཟུགས་ཀྱི་ལྷ་དང་།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་པ་དང་། རྣམ་ཤེས་དང་། ཅི་ཡང་མེད་དང་། སྲིད་རྩེའི་ལྷ་རྣམས་མ་ཤིའི་བར་དུ་སྡུག་བསྔལ་དུ་ཡོད་ལ། ཤི་ནས་ཆད་པས་བདེ་བར་འདོད་དེ་ཚེ་སྔ་ཕྱིའི་ལས་འབྲས་མེད་པར་འདོད་པའོ། །འདི་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་སྨྲ་བ་ནི། འདོད་ཁམས་ཀྱི་ལྷ་མིས་ཚེ་འདིར་འདོད་ཡོན་ལ་ཆེར་སྤྱད་ན་ཚེ་འདིར་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་དང་། བསམ་གཏན་དང་པོ་དང་། གཉིས་པ་དང་། གསུམ་པ་དང་། བཞི་པས་རང་རང་གི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་ཆེར་བསྒོམས་པས་ཚེ་དེ་ཉིད་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་སྨྲའོ། །དེ་ཡང་ཚེ་སྔ་ཕྱི་མེད་པར་འདོད་པའོ། །དེ་དག་དགག་པ་ལ། རྟག་པར་སྨྲ་བ་ནི། རྟག་དངོས་འགོག་པས་ཁེགས་ལ། མདོ་ལས་ཀྱང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་རྟག་པར་སྨྲས་པས་མེའི་འཁོར་ལོ་ཅན་གྱི་དམྱལ་བར་སྐྱེ་བ་དང་། འཕོས་ནས་ཀྱང་ཚེ་རབས་སུམ་བརྒྱར་ཡི་དྭགས་མི་རོ་བཟའ་བར་སྐྱེ་བ་ནས། མིར་སྐྱེས་ནའང་བྲན་བྱེད་པར་སྐྱེ་བར་གསུངས་སོ། ཁ་ཅིག་རྟག་པར་སྨྲ་བའི་སྡེ་ཚན་ཡང་། རྟག་དངོས་བཀག་པས་ཁེགས་ལ། མདོ་ལས། ཁ་ཅིག་རྟག་པར་སྨྲས་པས་ནགས་མེས་མུན་པ་ལྟར་འཁྲིགས་པའི་དམྱལ་བར་སྐྱེ་བ་དང་། འཕོས་ནས་ཀྱང་ཡི་དྭགས་སྐྱུགས་པ་ཟ་བར་ལན་བརྒྱར་སྐྱེས་ནས། དུད་འགྲོ་ལྷག་མ་ཟ་བར་སྐྱེ་བར་གསུངས་སོ། །མཐའ་མེད་དུ་སྨྲ་བ་ནི་གསང་བ་པར་འགོག་པས་འདིར་མི་སྤྲོའོ། །མཐའ་ཡོད་མེད་གཉིས་ཀར་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སྨྲ་བ་དགག་པ་ལ་གསུམ་ལས། རིལ་པོ་མ་གྲུབ་པ་ནི་གོས་ཀྱི་མཐའ་ལ་གོས་གཅིག་གིས་ཁྱབ་པ་ལྟར། མཐའ་དང་དབུས་ཙམ་ནི་རིལ་པོ་གཅིག་གིས་ཁྱབ་པ་ལས། སྤྱིར་བཀག་པ་ནི་རིལ་པོ་གཅིག་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཐའི་རྡུལ་མ་གྲུབ་པ་ནི་མཐའ་ཉིད་གང་ལའང་མི་སྲིད་དེ་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་ཆས་ཁྱབ་ཅིང་ཆ་བཅས་ཐམས་ཅད་ལ་ཕྱི་ན་གཞན་ཡོད་པས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཐའ་མེད་པ་མི་ཁེགས་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་མཐའ་ཡོད་ཉིད་ཤིན་ཏུ་མི་འཐད་དེ། ནམ་མཁས་ཁྱབ་བོ་ཅོག་འཇིག་རྟེན་གྱིས་ཁྱབ་པ་ལ། འགོག་བྱེད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྷ་མི་སྤོང་བ་ཡང་། རགས་པ་རྡུལ་ཕྲན་ཆ་ཤས་མེད་པ་དང་། ཕྲ་བ་སྐད་ཅིག་ཆ་མེད་པས་ལྷ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་ཁེགས་པ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུ་མེད་ནི་དངོས་པོ་ད་ལྟར་བའི་མྱུ་གུ་ལ་ཚོགས་པ་ཚང་བྱེད་དྲོད་བརླན་ལ་སོགས་པ་མངོན་སུམ་པས་བེམ་པོ་དང་། ཤེས་པ་ད་ལྟ་བའི་སྔོན་དུ་ཤེས་པ་སོང་བར་ཚད་མས་གྲུབ་པས་ཁེགས་པ་ཉིད་དོ། །ཕྱི་མའི་མཐའ་ལའང་སྤྱིར་འདུ་ཤེས་པ་རྟག་པར་མི་རུང་སྟེ། ཡུལ་རེ་འགའ་བ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུགས་ཅན་མེད་དེ་ཆ་མེད་ཕྲ་བ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟག་ཏུ་བདེ་བའང་མེད་དེ་རེས་འགའ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །རྟག་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །གཅིག་པུ་མེད་དེ་ཁྱབ་རྫས་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐ་དད་མེད་དེ་དུས་འགལ་བ་དང་སྔ་ཕྱིར་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཆེ་ཆུང་མི་རུང་སྟེ་ཆ་ཤས་མེད་པའི་ཕྱིར་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རོ། །གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་འདུ་ཤེས་མེད་པ་མི་སྲིད་དེ། སྣང་བ་དང་རིག་པ་གཉིས་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་གྱི་ཕུང་གསུམ་ནི་དངོས་འགལ་གཉིས་ཀ་མི་འདུ་ན་གཞི་མི་སྲིད་པས་ཁེགས་སོ། །ཆད་པ་ལྟ་བ་གཉིས་དགག་པ་ནི། གནས་པ་མེད་པ་དང་། རྒྱུན་མེད་པ་དང་། བཏགས་ཡོད་མི་ཁེགས་པ་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི་དངོས་པོ་གནས་པ་ཞིག་ཡོད་ན་ནི་ཆད་པ་རུང་བ་ལས། རྟག་ཏུ་དངོས་པོ་སྐད་ཅིག་གིས་སྐྱེ་འགག་གི་རང་བཞིན་ཡིན་པས་ཆད་པ་མི་རུང་སྟེ། ཡུངས་འབྲུ་བརྒྱ་བསྒྲིགས་པ་ནི་སྐུད་པ་འཆད་པ་མ་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ། །རྒྱུན་ལ་ཆད་པ་མེད་དེ་སྐད་ཅིག་དུ་མ་དང་དབྱེར་མེད་པའི་ཕྱིར་སྤྱི་བཞིན་ནོ། །བཏགས་ཡོད་ཀྱི་ཆད་པ་མི་སྲིད་དེ། འགལ་བ་འདུ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་དགག་པ་ལ། འཁོར་བ་ན་བདེ་བ་མེད་པ། འཕྲལ་བདེ་ཙམ་གཉེར་བྱ་མ་ཡིན་པ། གཏན་གྱི་མྱང་འདས་མི་ཁེགས་པ་དང་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི་འཁོར་བ་ན་བདེ་བ་མི་སྲིད་དེ། སྡུག་བསྔལ་འགྱུར་དང་འདུ་བྱེད་གསུམ་ལས་མ་འདས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི་ཅུང་ཟད་ཡིད་དགའ་བ་ཙམ་རྟག་མི་ཐུབ་ཅིང་སླར་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ཅན་དེ་རྒྱལ་པོའི་བཙུན་མོ་ལ་ལོག་པར་ཞུགས་པ་བཞིན་ནོ། །གསུམ་པ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མི་ཁེགས་ཏེ། འགོག་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མ་མེད་ཀྱི་སྟེང་དུ་སྒྲུབ་བྱེད་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མཚུངས་པར་རང་གི་སྡེ་པས་ཀྱང་བདེ་བ་ཕྲལ་བྱུང་བས་ལམ་བྱས་ནས་གྲོལ་བར་འདོད་པ་དང་། སེམས་ཀྱི་ངོ་བོ་བདེ་བ་ཁོ་ནར་འདོད་པས་གྲོལ་བ་འགྲུབ་པ་ཁེགས་པ་ཉིད་དོ། །ལྟ་བ་སུམ་བརྒྱ་དྲུག་ཅུ་ནི། ལོ་མ་ཅན་སོགས་བརྒྱ་དང་ཉི་ཤུ་ཉིད། །དུས་གསུམ་བསྒྲེས་པས་སུམ་བརྒྱ་དྲུག་ཅུ་ཡང་། །ཡང་དག་ལམ་བྲལ་རྟག་ཆད་ཁོར་མོར་འཁྱམས། །ལོ་མ་ཅན་ལ་སོགས་པའི་སྟོན་པ་བརྒྱ་ཉི་ཤུ་ཉིད། སྔར་ཡང་བྱུང་། ད་ལྟར་ཡང་ཡོད། ཕྱིས་ཀྱང་འབྱུང་བའི་ཆའི་གྲངས་བརྒྱ་ཉི་ཤུ་པ་གསུམ་གཅིག་ཏུ་བསྡོམས་པས་སུམ་བརྒྱ་དྲུག་ཅུ་སྟེ། དེ་དག་གི་ལམ་གྱིས་ཐར་པ་ནམ་ཡང་མི་ཐོབ་པ་ཉིད་དེ་རྟག་ཆད་ཀྱི་ཆུ་བོར་བྱིང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྟོན་པ་དེ་དག་གི་མིང་གང་ཞེ་ན། རྒྱལ་དཔོག་པ་དང་། འཛིན་པ་མེད་པ་དང་། འཚོ་བ་པ་དང་། ལོ་མ་ཅན་དང་། གཙང་སྦྲ་ཅན་དང་། ཁྱབ་འཇུག་དང་། ཁྱབ་འཇུག་སེམས་པ་དང་། དབྱུ་གུ་གསུམ་པ་དང་། ཀོ་ལྤགས་ཅན་དང་། མཉམ་པར་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་བཅུ་དང་། ལྷ་མཆོག་པ་དང་། ཆོས་ཀྱི་མཆོག་སྦྱིན་ཅན་དང་། གདུང་བ་ཅན་དང་། ལག་པ་གདུང་བ་ཅན་དང་། རྒྱལ་པོར་སྨྲ་བ་དང་། རྒན་པོར་སྨྲ་བ་དང་། མེ་ཡོ་ཨ་ཏ་རི་དང་། རིགས་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་དང་། བཅིངས་ནས་འདུག་པ་དང་། འཁོར་ལོ་སྐྱོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་ཉི་ཤུ་དང་། རི་ལ་གནས་པ་དང་། རྒྱལ་པོའི་བསོད་སྙོམས་ཅན་དང་། གླང་པོའི་རྒྱལ་མཚན་ཅན་དང་། ཀློག་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཅན་དང་། ནང་ཅན་དང་། རྟ་འདུལ་དང་། ཀ་ལནྡ་ཀ་ན་དང་། སྣོད་གཙང་མ་ཅན་དང་། སློང་མོས་རྒྱུ་བ་དང་། ཡན་ལག་རལ་ཀའི་ནང་དུ་གཏུམས་པ་སྟེ་སུམ་ཅུ་དང་། :སྒྲོན་མེའི་ལག་པ་ཅན་དང་། གསེར་ཅན་དང་། གྲུབ་པར་སྨྲ་བ་དང་། དབང་པོ་ཆེན་པོ་དང་། ཞ་ཉེ་ཅན་དང་། ནམ་མཁའ་འབྱུང་བ་དང་། ཤིང་རྟ་མང་པོ་ཅན་དང་། དོན་ཐམས་ཅད་པ་དང་། བསམ་གཏན་ལ་དགའ་བ་དང་། ཆོས་ཅན་པ་དེ་བཞི་བཅུ་དང་། ཟས་གྲང་ལོ་མ་ཅན་དང་། ཕྲག་པའི་གོས་ཅན་དང་། ཕྲུ་བ་གཅིག་པ་དང་། བྱང་ཕྱོགས་ཀྱི་འགྲམ་ན་གནས་པ་དང་། ལྷོ་ཕྱོགས་ཀྱི་འགྲམ་ན་གནས་པ་དང་། དུང་སྒྲ་ཅན་དང་། ལྷ་རྟེན་སྦྱིན་མའི་བུ་དང་། ལུས་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པ་དང་། ཀུན་ཏུ་གནོད་པ་བྱེད་པ་དང་། སྣ་ཚོགས་གཟུགས་ཅན་ཏེ་ལྔ་བཅུ་དང་། ཀ་ཀནྡ་པ་དང་། གཅོད་པ་དང་། ལྷའི་གྲོང་པ་དང་། གོས་མེད་པ་དང་། ས་ཁུང་ན་གནས་པ་དང་། ཟླ་བ་ཕྱེད་པ་པ་དང་། ཆོས་སེམས་པ་པ་དང་། མ་ལ་གུས་པ་པ་དང་། ཕ་ལ་གུས་པ་པ་དང་། ཟླ་བ་ཤར་བ་པ་སྟེ་དྲུག་ཅུ་དང་། ཉི་མ་ཤར་བ་པ་དང་། ལག་པར་ཟ་བ་པ་དང་། སྙིང་གིས་འཚོ་བ་པ་དང་། འདའ་བ་པ་དང་། འདས་པར་མ་གྱུར་པ་དང་། ཕུང་པོ་གསུམ་པ་དང་། གཉིས་དང་གསུམ་གྱིས་འཚོ་བ་པ་དང་། འཇུག་པ་པ་དང་། གྲངས་ཅན་གྱི་རྣལ་འབྱོར་ཅན་དང་། འུག་པ་པ་སྟེ་བདུན་ཅུ་དང་། ནགས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ན་གནས་པ་དང་། བྷེའི་ཁ་ན་པ་དང་། བྷ་ལ:ཁེ་ལྱི་པ་དང་། ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་དང་། སྤྱོད་པ་པོ་དང་། ཕྱུགས་བདག་པ་དང་། གོའུ་ཏ་མ་པ་དང་། :ཞིབ་མ་ཅན་དང་། ཤིན་ཏུ་ཁྲུས་མ་དང་། མཚེའུའི་འགྲམ་ན་གནས་མ་པ་སྟེ་བརྒྱད་ཅུ་དང་། འཚོ་བ་པ་དང་། འཁོར་བ་ལས་གྲོལ་བ་པ་དང་། འཐོར་བྱེད་པ་དང་། ཐོག་མ་པ་དང་། བྷ་ར་དྷྭ་ཛ་པ་དང་། བྷ་ར་ཤའི་གྲངས་ཅན་དང་། བ་ཏན་ཛ་ལ་པ་དང་། ལྷ་མཆོད་པ་པ་དང་། གཞན་ལ་མི་འདུད་པ་དང་། གོས་ཀྱི་དུམ་བུ་ཅན་ཏེ་དགུ་བཅུ་དང་། འུག་པའི་གཤོག་པ་ཅན་དང་། ལན་གསུམ་དུ་ཆུར་འཇུག་པ་དང་། འགལ་བར་མི་བྱེད་པ་དང་། མེས་པོ་ཅན་དང་། མཁའ་ལྡིང་པ་དང་། ཁྱིམ་གྱི་ར་བ་ན་གནས་པ་དང་། འཕགས་མཆོག་པ་དང་། གཉེན་གྱི་བུ་དང་། འགེངས་བྱེད་པ་དང་། དགེ་སྦྱོང་བ་སྟེ་བརྒྱ་ཐམ་པ་དང་། ཀཱ་ཏྱཱའི་བུ་དང་། ལྷག་སྤྱོད་ཀྱི་བུ་དང་། བ་ལང་གི་བརྟུལ་ཞུགས་ཅན་དང་། རི་དྭགས་ཀྱི་བརྟུལ་ཞུགས་ཅན་དང་། རྟའི་བརྟུལ་ཞུགས་ཅན་དང་། ཁྱིའི་བརྟུལ་ཞུགས་ཅན་དང་། གསོལ་བ་མི་འདེབས་པའི་བརྟུལ་ཞུགས་ཅན་དང་། ཞི་བ་པོའི་བརྟུལ་ཞུགས་ཅན་དང་། མེའི་བརྟུལ་ཞུགས་ཅན་དང་། གཞོན་ནུའི་བརྟུལ་ཞུགས་ཅན་ཏེ་ཡང་བཅུ་དང་། མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་སྨྲ་བ་དང་། ཆུ་ལ་སྐྱེས་པའི་ཕྲེང་བ་ཅན་དང་། སོའི་གཏུན་བརྡུང་ཅན་དང་། སོ་འཐག་པ་དང་།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཡང་དག་པར་ཁྲུས་བྱེད་པ་དང་། ཆུས་དག་པར་ལྟ་བ་དང་། སྐྱེ་གནས་དག་པར་ལྟ་བ་དང་། ལས་ཀྱིས་དག་པ་པ་དང་། ཆུ་ལ་བྱི་འཛུལ་བྱེད་པ་དང་། འབྱུང་བ་ལྔ་ལ་སེམས་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་སྟེ་ཉི་ཤུའོ། །དེ་དགག་པ་ནི་རྟག་ཆད་དགག་པར་ཁེགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་སྟོན་པ་དང་གཞུང་ལོག་པའི་སྡེ་ཚན་སུམ་བརྒྱ་དྲུག་ཅུ་རྣམ་གྲངས་བཅུ་གཅིག་གིས་བསྟན་པ་ནི། སྡེ་ཚན་བཅུ་གཅིག་སུམ་བརྒྱ་དྲུག་ཅུ་ནི། །སྔོན་དང་ཕྱི་མཐའ་ད་ལྟ་གསུམ་ཕྱེ་སྟེ། །མགོ་སྙོམས་བཅུ་དང་རྟག་པ་ཐེར་ཟུག་དགུ། །བསྙོན་སྨྲ་དྲུག་དང་བསམ་གཏན་དད་པ་བདུན། །སྟོན་པ་དྲུག་དང་བློན་པོ་རྣམ་པ་དྲུག །ཞར་བྱུང་བཞི་དང་ཏརྐ་སྡེ་དྲུག་དང་། །རྒྱུར་ལྟ་བཞི་དང་མཁན་པོ་གཉིས་དང་ནི། །གསང་བར་སྨྲ་དང་དེ་ལྟར་བཅུ་གཅིག་གོ། །དེ་ཡང་མགོ་སྙོམས་བཅུ་ལ་སོགས་པ་ད་ལྟར་གྱི་མཐའ་ལ་རྟོག་པ་སུམ་བརྒྱ། སྔོན་གྱི་མཐའ་ལ་རྟོག་པ་བཅོ་བརྒྱད། ཕྱི་མའི་མཐའ་ལ་རྟོག་པ་བཞི་བཅུ་རྩ་བཞི་སྟེ་སུམ་བརྒྱ་དྲུག་ཅུ་རྩ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ད་ལྟར་གྱི་མཐའི་མགོ་སྙོམས་པ་བཅུ་ནི། ཉན་ཐོས་ལ་མགོ་སྙོམས་པ་མུ་སྟེགས་ཐ་སྙད་པ། རང་རྒྱལ་ལ་མགོ་སྙོམས་པ་ཟ་བ་པ། སེམས་ཙམ་ལ་སྙོམས་པ་ཕྲ་བ་པ། དབུ་མ་ལ་སྙོམས་པ་ཕྲ་བ་པ་ཆེན་པོ། བྱ་བ་དང་སྙོམས་པ་རིགས་བྱེད་པ། སྤྱོད་པ་དང་སྙོམས་པ་རིགས་སྤྱོད་པ། རྣལ་འབྱོར་དང་སྙོམས་པ་རིགས་སྦྱོར་བ། ཕ་རྒྱུད་དང་སྙོམས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པ་བརྟུལ་ཞུགས་ཆེར་སྤྱོད་པ་དང་། མ་རྒྱུད་དང་སྙོམས་པ་རྒྱལ་དཔོག་པ། གཉིས་མེད་དང་སྙོམས་པ་རྒྱལ་ཐོབ་པའོ། །འདི་དག་འབྱུང་བ་ལྔ་དང་། ཆེན་པོ་ལྔ་ཡི་ཁམས་ལས་ཕྱེ་བས་བརྒྱར་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། །རྟག་པ་ཐེར་ཟུག་དགུ་ལ། སྤྱི་རྟག་པར་འདོད་པ་དང་། བྱེ་བྲག་ཕྱྭ་དང་དབང་ཕྱུག་བྱེད་པ་པོ་རྟག་པར་འདོད་པ་དང་། རིག་བྱེད་ཀྱི་ཚིག་རྟག་པར་འདོད་པ་དང་། བརྗོད་དུ་མེད་པའི་བདག་རྟག་པར་འདོད་པ་དང་། རིག་བྱ་རྟག་པར་འདོད་པ་དང་། ཡོན་ཏན་རྟག་པར་འདོད་པ་དང་། གཙོ་བདག་རྟག་པར་འདོད་པ་དང་། ཚིག་གི་དོན་དགུ་རྟག་པར་འདོད་པ་དང་། རིག་པའི་གནས་རྟག་པར་འདོད་པའོ། །འདི་དག་གིས་ནི་རྟག་པའི་རང་བཞིན་བདག་དང་། གཙོ་བོ་དང་། རྣམ་འགྱུར་གསུམ་ལ་རིག་བྱ། རིག་བྱེད། རིག་ཡུལ། སྤྱོད་ཚུལ། ལས། སྤྱི། འབྲེལ་པ། འབད་འདུའི་ཤུགས་དང་བཅུ་གཅིག་རེ་རེ་གཞལ་བས་བརྒྱ་རྩ་གཅིག་ཏུ་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །བསྙོན་པར་སྨྲ་བ་དྲུག་ནི། རྒྱལ་དཔོག་པས་སྐྱེས་བུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པར་སྒྲུབ་པ་ལ་མི་སྨྲ་བ་གཏན་ཚིགས་སུ་བྱེད་པ་དང་། རིག་པ་ཅན་པས་བདག་ཐམས་ཅད་ལ་ཡོད་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་དུ་བདག་གི་ཡོན་ཏན་བདེ་སྡུག་ཀུན་ལ་དམིགས་པ་འགོད་པ་དང་། སྤྱོད་པ་པས་སྒྲ་རྟག་པར་སྒྲུབ་པ་ལ་མ་བྱས་པ་འགོད་པ་དང་། ནམ་མཁའི་གོས་ཅན་པས་ཤིང་སེམས་པ་ཅན་དུ་སྒྲུབ་པ་ལ་མཚན་མོ་ལོ་མ་འཁུམས་པ་དང་། པགས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པ་བཤུས་ན་སྐམ་པ་སྒྲུབ་བྱེད་དུ་འགོད་པ་དང་། གྲངས་ཅན་པས་བེམ་པོ་སྲོག་ཅན་དུ་སྒྲུབ་པ་ལ་ཤུན་ལྤགས་བཤུས་ན་འཆི་བ་གཏན་ཚིགས་སུ་འགོད་པ་དང་། བྱེ་བྲག་པས་གསོན་པོའི་ལུས་བདག་དང་བཅས་པར་སྒྲུབ་པ་ལ་སྲོག་དང་བཅས་པ་འགོད་པར་བྱེད་དོ། །འདི་དག་མཐུན་ཕྱོགས་རྟོགས་ངོར་མཐོང་བའི་དམ་བཅའ་གཏན་ཚིགས་དཔེ་གསུམ་སྒྲུབ་པས་བཅོ་བརྒྱད་དུ་བཞག་པ་ཡིན་ནོ། །སྒོམ་པ་བསམ་གཏན་ལ་དད་པ་བདུན་ནི། ཕུར་བུ་པས་ཀུན་རྫོབ་ཀྱང་མེད་པར་སྒོམ་པ་དང་། གྲངས་ཅན་པས་རྣམ་འགྱུར་ཆད་པའི་སྟོང་པ་སྒོམ་པ་དང་། ཉི་མ་པས་སྣང་བ་སྤངས་པའི་སྟོང་པ་སྒོམ་པ་དང་། ཛཱ་ཡ་དྷི་ར་པས་ཚོགས་དྲུག་ཡུལ་དང་བཅས་པ་སྐྱོན་དུ་བལྟས་ཏེ་མི་རྟོག་པ་རྩེ་གཅིག་ཏུ་སྒོམ་པ་དང་། བྱེ་བྲག་པས་དྲན་པ་སྐྱོན་དུ་བལྟས་ནས་དྲན་མེད་གཅིག་ཏུ་སྒོམ་པ་དང་། ཞི་བ་པས་ཐམས་ཅད་སེམས་སུ་བརྟགས་ནས་སེམས་ཉིད་མ་ཡེངས་པར་སྒོམ་པ་དང་། རིག་བྱེད་པས་བདེ་སྡུག་དང་རྟོག་མི་རྟོག་གང་ཡང་སྤངས་ནས་ནམ་མཁའ་ལྟར་སྒོམ་པའོ། །དེ་དག་གིས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་དམིགས་པའི་ངོ་བོ། རྣམ་གྲངས། ཉམས། རང་གི་འབྲས་བུ་དང་བཞི་བཞིར་ཕྱེ་བས་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་དུ་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཆད་པར་སྨྲ་བའི་སྟོན་པ་དྲུག་ནི། འོད་སྲུངས་ཀྱི་བུ་རྫོགས་བྱེད་ལ་སོགས་པ་སྔར་སྨྲོས་པ་དག་གོ། །འདི་དག་གི་ཚེ་སྔ་ཕྱི་ལས་རྒྱུ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འབྲས། ཐར་པ་དང་གྲོལ་བ། མ་མཐོང་བའི་འགྲོ་བ་མེད་པའི་བདག་ཉིད། རིག་པའི་སྒོ་གཅིག །དཔེ་གསུམ། ཚུལ་བཞིས་རྟོགས་པར་བྱེད་པས་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་སུ་འདོད་དོ། །སྒོ་གཅིག་ནི་རང་གི་དབང་པོའི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱའོ། །དཔེ་གསུམ་ནི། རྒྱུ་མེད་པའི་དཔེ་སྤང་ལས་ཤ་མོང་རྡོལ་བ། འབྲས་བུ་མེད་པའི་དཔེ་ཐལ་བ་རླུང་གིས་གཏོར་བ། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་བྱུང་བའི་དཔེ། ཉི་ཤར་ཆུ་བོ་ཐུར་དུ་འབབ་པ་དང་། །སྲན་ཟླུམ་ཚེར་མ་གཟིང་རིང་རྣོ་བ་དང་། །རྒྱལ་པོའི་བུ་མོ་བལྟ་ན་སྡུག་པ་རྣམས། །སུས་ཀྱང་མ་བྱས་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་བྱུང་། །ཞེས་པ་ལྟར་རོ། །ཚུལ་བཞི་ནི་སྔ་ཕྱི་མེད་ཀྱང་ད་ལྟ་བའི་འཇིག་རྟེན་བདེ་སྡུག་ལ་སོགས་ཡོད་པའི་ཚུལ། བདག་དང་གཙོ་བོ་སྔ་ཕྱིར་འཕོ་བ་མེད་ཀྱང་གློ་བུར་བའི་ལུས་གྲུབ་དུས་རང་ཆས་སུ་ཡོད་པའི་ཚུལ། ས་སོགས་འབྱུང་བ་ལྔ་ལ་རིག་པ་བསྐྱེད་ནུས་གློ་བུར་བའི་རྒྱུ་ཡོད་པ་འདུས་པ་ལས་འགྲོ་བ་གྲུབ་པའི་ཚུལ། ལམ་སྦྱང་དཀའ་ཐུབ་ཀྱིས་གྲོལ་བ་མེད་ཀྱང་རང་བཞིན་གྱིས་གྲོལ་བར་སྐྱེས་པས་རྒྱུ་འབྲས་མེད་པའི་གནས་ལུགས་ཤེས་ན་ཚེ་འདིར་ངལ་དུབ་ལ་མི་བརྟེན་པའི་དགོས་པ་ཡོད་པས་རྒྱང་འཕེན་གྱི་གཞུང་ལུགས་དོན་མེད་པར་མི་འགྱུར་ལ། རང་བཞིན་དུ་ཤི་བ་ན་ཐམས་ཅད་གྲོལ་བ་གཅིག་པའི་དབྱིངས་སུ་གནས་པའི་ཚུལ་ལོ། །ར་མར་རྣ་ལས། དཔེ་རྣམས་གསུམ་དང་ཚུལ་བཞི་ཡིས། །ཐམས་ཅད་སྒོ་གཅིག་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ངེས་པར་སྒྲུབ། །གང་ཡང་རྒྱུ་མེད་ངོ་བོའི་ཕྱིར། །བཅིངས་གྲོལ་ཐར་པ་ག་ལ་སྲིད། །ཅེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །བློན་པོ་དྲུག་ནི། བློན་པོ་འཇིགས་མེད་ཐོབ་དང་། ཉི་ཟླ་གྲགས་དང་། སྙིང་པོ་ཐོབ་དང་། བདེན་པ་ཐོབ་དང་། ཤེས་པར་སྨྲ་དང་། བཀྲ་ཤིས་ཐོབ་བོ། །འདི་དག་འཇིག་རྟེན་ན་གང་སྤྱོད་ཅིང་ཡོད་པ་དག་བདེན་གྱི། སངས་རྒྱས་པ་དང་། མུ་སྟེགས་པའི་ལྟར་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲ་བས། གཟའ་དང་། སྐར་མ་དང་། དུས་ཚིགས་དང་། ལྷ་དང་། བརྟག་པའི་གནས་དང་། སྲིད་སྲུང་བ་སྟེ། རིག་པའི་མཛོད་དྲུག་འཇལ་ཞིང་། ད་ལྟའི་ལེགས་ཉེས་རྟོག་པ་འབའ་ཞིག་ལ་གཙོར་འཛིན་ཏོ། །དེའི་གྲུབ་པའི་གནས་དྲུག་པོ་དེ་ཉིད་གསུམ་དུ་བྱེད་དེ། སྐར་མཁན་གྱིས་གཟའ་སྐར་དང་ཚེས་ཀྱི་བཟང་ངན་སྟོན་པ་དང་། རྒྱལ་པོས་ལྷའི་ཆོས་ལུགས་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་ལ་སོགས་པའི་རབས་ལས་ཁྲིམས་ཤེས་པས་འབངས་སྐྱོང་བ་དང་། ཚོང་དཔོན་གྱིས་བརྟག་པའི་བྱེ་བྲག་རྟ་དང་གླང་པོ་ཆེ་དང་། རྒྱ་མཚོ་ལ་སོགས་པར་འཇུག་པ་དང་། མདུན་ན་འདོན་གྱིས་སྲིད་ཀྱི་སྡེ་རྒྱལ་བ་དང་། ཕམ་པ་ལ་སོགས་པའི་གནས་འབྱེད་པ་དང་སྐྱེ་བོ་ཕལ་པས་དུས་ཀྱི་སོ་ཚིས་བྱ་བ་ལ་འཇུག་སྟེ། རྒྱལ་པོ་དང་། ཡོན་ཏན་ཤེས་པ་དང་། འབངས་གསུམ་དུ་སྡུད་པས་ན། བློན་པོ། ཚོང་དཔོན། ཕལ་པ་གསུམ་གཅིག་ཏུ་བྱའོ། །དེ་དག་གི་རིག་གནས་ཐུན་མོངས་པ་དྲུག་དང་།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དྲུག་པོ་ཉིད་རྒྱལ་པོ། བློན་པོ། རིག་ཤེས། ཚོང་དཔོན། འབངས་ལྔས་ཤེས་པར་བྱ་བས་སུམ་ཅུ་རྩ་དྲུག་ཏུ་བཞག་གོ། །ཞར་བྱུང་གི་མུ་སྟེགས་པ་བཞི་ནི། མོས་པ་དང་། ཆགས་པ་དང་། ཡེངས་པ་དང་། གཡེང་བའི་འདུ་ཤེས་ཅན་བཞིའོ། །འདི་དག་ནི་ཚེ་འདིའི་བདེ་བ་སྤྱད་པས་གྲོལ་བར་སྨྲ་བས་འདོད་ཡོན་ལ་མོས་པ་དང་། ཆགས་པ་དང་། དེ་ལ་སེམས་ཡེངས་པ་དང་། དེས་སེམས་གཡེང་བ་བཞིར་བཞག་གོ། །ཏརྐ་སྡེ་དྲུག་ནི། སེར་བུ་བོང་འདེད་ཀྱི་སྡེ། རྩིག་ལྤགས་ཤ་ཟན་གྱི་སྡེ། ཝ་མགོ་རེ་ཐོང་གི་སྡེ། འཇིག་རྟེན་རྒྱང་འཕན་གྱི་སྡེ། རྒྱུ་འབྲས་གཏན་མེད་ཀྱི་སྡེ། ཕྱལ་པ་དོན་མེད་ཀྱི་སྡེའོ། །འདི་དག་རྒྱུ་མེད་ལས་ཕྱེ་བའི་ནང་ཚན་སྡེ་དྲུག་གོ། །རྒྱུར་ལྟ་བ་བཞི་ནི། རང་བཞིན་རྒྱུར་ལྟ་བ། བྱེད་པོ་རྒྱུར་ལྟ་བ། དབང་ཕྱུག་རྒྱུར་ལྟ་བ། དུས་རྒྱུར་ལྟ་བའོ། །འདི་དག་རྟག་པར་ལྟ་བ་ལས། ཕྱེ་བས་བཞིར་བྱས་སོ། །མཁན་པོ་གཉིས་ནི། རྟག་པའི་སློབ་དཔོན་ཤང་ཀ་དུང་འཛིན་དང་། ཆད་པའི་སློབ་དཔོན་བྷྲི་བ་ཧ་ཏིའོ། །འདི་གཉིས་རྩ་བའི་རྟག་ཆད་གཉིས་སོ། །རིག་བྱེད་ཀྱི་མཐའ་གསང་བར་སྨྲ་བ་ནི་སྤྱོད་པ་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་མགོ་སྙོམས་པའི་གྲུབ་མཐའ་བརྒྱ། རྟག་པ་པའི་བརྒྱ་རྩ་གཅིག །བསྙོན་པར་སྨྲ་བའི་བཅོ་བརྒྱད། བསམ་གཏན་པའི་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད། བློན་པོ་དྲུག་གི་སུམ་ཅུ་རྩ་དྲུག །ཞར་བྱུང་གི་བཞི། ཏརྐ་སྡེ་དྲུག །རྒྱུར་ལྟ་བ་བཞི། མཁན་པོ་གཉིས། གསང་བ་པ་དང་།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བསྡོམས་པས་སུམ་བརྒྱ་ཡོད་པ་ནི། ད་ལྟར་གྱི་མཐའ་ལ་བརྟེན་པའོ། །སྔོན་གྱི་མཐའ་ལ་བརྟེན་པ་བཅོ་བརྒྱད་ནི། བདག་དང་འཇིག་རྟེན་ལ་རྟག་ཆད་དུ་རྟོག་པ་བཞི། རྟག་པར་རྟོག་པ་བཞི། མཐའ་ལ་རྟོག་པ་བཞི། ལྷ་མི་སྤང་བར་སྨྲ་བ་བཞི། རྒྱུ་མེད་པར་སྨྲ་བ་གཉིས་སོ། །ཕྱི་མའི་མཐའ་ལ་རྟོག་པ་བཞི་བཅུ་རྩ་བཞི་ནི། འདུ་ཤེས་ཅན་གྱི་རྟོག་པ་བཅུ་དྲུག །འདུ་ཤེས་མེད་པར་རྟོག་པ་བརྒྱད། འདུ་ཤེས་ཡོད་མེད་དུ་རྟོག་པ་བརྒྱད། ཆད་པའི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པ་བདུན། མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་སྨྲ་བ་ལྔའོ། །དེ་དགག་པ་ནི། དེ་དག་བསྡུ་ན་རྟག་ཆད་གཉིས་ཡིན་ལ། །རགས་ཕྲའི་འགྱུར་དང་མི་ལྡན་དོན་མེད་པས། །རྟག་པ་མེད་ལྟར་ཆད་པའང་ག་ལ་ཡོད། །ལྟ་བ་སུམ་བརྒྱ་དྲུག་ཅུ་ཡང་། འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བར་འདུས་ཏེ། སྡུད་པ་ལས། འཇིག་ཚོགས་ལྟ་བར་ལྟ་བ་དྲུག་ཅུ་གཉིས་འདུས་ལྟར། །ཞེས་པ་སྔར་ཡང་བཀག་ཟིན་ལ། འོན་ཀྱང་ཐམས་ཅད་རྟག་ཆད་གཉིས་སུ་འདུས་པའི་ཕྱིར། དེ་དགག་པ་ནི། རྟག་པ་མེད་དེ་ཡུལ་དང་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་འགྱུར་ཞིང་རགས་ཕྲ་གང་དུའང་དཔྱད་ན་མི་བཟོད་པས་རྟག་པའི་གཞིར་མི་རུང་བ་དང་། ཆད་པ་མེད་དེ་ཡོད་པར་སྣང་བ་དག་ནི་རང་རང་གི་རྒྱུ་རྐྱེན་ལ་ལྟོས་ལ། མེད་པ་ནམ་མཁའ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཆད་པའི་རྒྱུར་མ་གྲུབ་པས་ཆད་པར་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དོ། །འོན་ཀྱང་བདག་རྟག་གོ་ཞེ་ན། ཕུང་པོ་དང་གཅིག་གམ་ཐ་དད་གཅིག་ན་ཕུང་པོ་སྐྱེ་འཇིག་བྱེད་པ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ལྟར་བདག་ཀྱང་སྐྱེ་འཇིག་བྱེད་པར་འགྱུར་ལ། ཐ་དད་ན་ཕུང་པོ་ལྔ་ལས་གཞན་པའི་བདག་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རགས་པ་རྡུལ་ཕྲན་ཆ་མེད་དང་། སྐད་ཅིག་ཆ་མེད་ཕྲ་བའི་རང་བཞིན་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་ཀྱིས་བདག་མ་གྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །དབུ་མ་རྩ་བ་ལས། གལ་ཏེ་ཕུང་པོ་བདག་ཡིན་ན། །སྐྱེ་དང་འཇིག་པ་ཅན་དུ་འགྱུར། །འོན་ཏེ་ཕུང་པོ་ལས་གཞན་ན། །ཕུང་པོའི་མཚན་ཉིད་མེད་པར་འགྱུར། །ཞེས་པ་བཞིན་ནོ། །བདག་མི་རྟག་ཀྱང་བདག་གི་རྒྱུན་རྟག་པས་བདག་རྟག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ནའང་མི་རུང་སྟེ། བདེན་གཉིས་ལས། རྒྱུན་དང་སྐད་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ། །ཕྲེང་བ་དམག་ལ་སོགས་བཞིན་བརྫུན། །ཞེས་པའི་རིགས་པས། རྒྱུན་ནི་སྐད་ཅིག་གི་ཕྲེང་བ་ཡིན་ན། སྐད་ཅིག་སྔ་ཕྱི་ད་ལྟ་གསུམ་ཕྲད་པ་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དང་། ཆ་ཤས་མེད་པས་ཀྱང་སྐད་ཅིག་དང་རྒྱུན་དུ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་ཁེགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་བདག་གིས་སེམས་ཅན་ལ་ཁྱབ་པའི་དོན་བྱེད་ནུས་པས་བདག་ཡོད་པའང་མི་འཐད་དེ། དོན་བྱེད་ན་ཅིག་ཅར་རམ་རིམ་གྱིས་བྱེད། ཅིག་ཅར་བྱེད་ན་བུ་ཆུང་གི་སྐད་ཅིག་ལ་རྒན་པོར་འགྱུར་བ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱོན་དམིགས་ལ། རིམ་གྱིས་བྱེད་པ་ལ་སྔ་མ་འགག་པ་དང་། ཕྱི་མ་མ་སྐྱེས་པ་ཚོགས་པ་མེད་པས་ཀྱང་དོན་བྱེད་པའི་ནུས་པ་མེད་དེ། བྱ་བྱེད་རྫས་འགལ་བས་ཀྱང་རུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཆད་པར་ལྟ་ན། ཐམས་ཅད་རྒྱུ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་དམ་བཅའ་བ་ཉིད་སྔར་བཞིན་ཁེགས་པ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གྲུབ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པའི་མཐའ་དང་གཞུང་བསྡུ་བས་ཏརྐ་སྡེ་ལྔར་བསྟན་པ་ནི། རང་བཞིན་མང་ལྡན་རྣམ་གྲངས་དེ་དག་ཉིད། །གྲངས་ཅན་བྱེ་བྲག་སྤྱོད་པ་གཅེར་བུ་པ། །ཕུར་བུ་པ་དང་དེ་ལྟར་ལྔ་ཉིད་དོ། །ཕྱི་རོལ་པ་ལ་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་དབྱེ་བས་གསལ་བ་མཐའ་ཡས་པ་དེ་དག་ཀྱང་གཞུང་བསྡུ་ན། སྔོན་གྱི་སློབ་དཔོན་དག་གིས་རྣམ་པ་ལྔར་མཛད་དེ། གྲངས་ཅན་པ་དང་། བྱེ་བྲག་པ་དང་། སྤྱོད་པ་པ་དང་། གཅེར་བུ་པ་དང་། ཕུར་བུ་པའོ། །དེ་ཡང་དང་པོ་བཞི་ནི་རྟག་པར་སྨྲ་བའི་གཞུང་འཛིན་ལ། ཕྱི་མ་ནི་ཆད་པའི་སྡེ་པ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་གོ། །དེ་ལ་དང་པོ། གྲངས་ཅན་བདག་དང་གཙོ་བོ་རྣམ་འགྱུར་དག །ཤེས་པས་གྲོལ་བར་སྨྲ་བ་གང་དེ་རྫུན། །རང་བཞིན་ཐ་དད་འགལ་བ་ཉེ་བར་སྡུད། །སྔོན་གྱི་ཤེས་ལྡན་དག་གི་གཞུང་ཕྱི་མོ་གྲངས་ཅན་པས་བདག །གཙོ་བོ། དེའི་རྣམ་འགྱུར་གསུམ་ཤེས་ནས་བསྒོམས་པས་གྲོལ་བར་སྨྲ་བ་དེ་ཡང་རྫུན་པའི་ཕྱིར། ཐར་པ་དང་རང་བཞིན་ཐ་དད་པས་འགལ་བར་ཞུགས་པ་སྡུད་པ་དག་ལ་ནམ་ཡང་གྲོལ་བ་མེད་དོ་ཞེས་སངས་རྒྱས་པས་སྨྲས་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་དེའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་རྒྱས་པར་བཤད་ན། འདོད་པ་དགོད་པ་དང་། འགལ་བ་བརྗོད་པ་ཉིད་ལས། དང་པོ་ནི། སྟོན་པ་དྲང་སྲོང་སེར་སྐྱ་ཞེས་བྱ་བ་དཀའ་ཐུབ་ཀྱི་ལམ་གྱིས་ཐུན་མོང་གི་ཡོན་ཏན་ཐོབ་པ་ཞིག་རྒྱལ་པོ་ཡུལ་འཁོར་སྐྱོང་གི་དུས་སུ་བྱུང་བ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གངས་རི་ན་ཡོད་པའོ། །དེའི་གཞུང་ནི། དབང་ཕྱུག་ནག་པོ་དང་། རྒྱུད་དྲུག་ཅུ་པ་དང་། མཚན་ཉིད་ལྔ་བཅུ་པ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ལ། འདི་ལའང་དབང་ཕྱུག་ལྷར་འདོད་པ་དང་མི་འདོད་པ་གཉིས་སུ་ཡོད་དོ། །གྲུབ་པའི་མཐའ་ནི། ཤེས་བྱའི་གནས་ལུགས་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔར་འདོད་དོ། །དེ་གཏན་ལ་དབབ་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། སོ་སོའི་ངོ་བོ། རྣམ་པར་དབྱེ་བ། ཤེས་པས་ཇི་ལྟར་གྲོལ་བའི་ཚུལ་ལོ། །དང་པོ་ནི། དེ་ཙམ་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔ་སྟེ། གཙོ་བོ་དང་། ཆེན་པོ་དང་། ང་རྒྱལ་དང་། དབང་པོ་བཅུ་གཅིག་དང་། ཡུལ་དེ་ཙམ་ལྔ་དང་། འབྱུང་བ་ལྔ་དང་། སྐྱེས་བུའོ། །དབང་པོ་བཅུ་གཅིག་ནི། རྣ་བ་དང་། མིག་དང་། སྣ་དང་། ལྕེ་དང་། ལུས་ཏེ་བློའི་དབང་པོ་ལྔ་དང་། ཁ་དང་། ལག་པ་དང་། རྐང་པ་དང་། བཤང་ལམ་དང་། ཆུ་སོ་སྟེ་ལུས་ཀྱི་དབང་པོ་ལྔ་དང་། དེ་ཐམས་ཅད་དང་ཐུན་མོང་པ་ཡིད་དོ། །ཡུལ་ལྔ་ནི། གཟུགས། སྒྲ། དྲི། རོ། རེག་བྱའོ། །འབྱུང་བ་ལྔ་ནི། ས། ཆུ། མེ། རླུང་། ནམ་མཁའོ། །དེ་ལ་གཙོ་བོ་ནི་རྡུལ་མུན་པ་སྙིང་སྟོབས་ཏེ། སྡུག་བསྔལ། གཏི་མུག་སྟེ་བར་མ། བདེ་བ་གསུམ་འདུས་ཤིང་ཆ་མཉམ་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་ལ། དེ་གསུམ་ཆ་མི་མཉམ་ན་འགྲོ་བ་རིགས་དྲུག་ཏུ་སྐྱེའོ། །དེ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་ཤས་ཆེ་ན་དམྱལ་བ་ཡི་དྭགས། གཏི་མུག་སྟེ་བར་མ་ཤས་ཆེ་ན་དུད་འགྲོ། བདེ་བ་ཤས་ཆེ་བའི་འགྲོ་བ་རྣམས་མཐོ་རིས་ལྷ་མིར་སྐྱེའོ་ཞེས་པ་ནི། དབང་ཕྱུག་ནག་པོའི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གཞུང་ལས། རྡུལ་དང་མུན་པ་སྙིང་སྟོབས་ཞེས། །བྱ་བའི་ཡོན་ཏན་མཉམ་གནས་ན། །གཙོ་བོ་ཞེས་བྱར་རབ་བརྗོད་དེ། །མི་མཉམ་འགྲོ་བ་ཡིན་པར་བརྗོད། །ཅེས་བསྟན་ཏོ། །གཙོ་བོ་དེ་ཡང་མཚན་ཉིད་ལྔ་ལྡན་ཏེ། བེམ་པོ་ཡིན་པ། རྟག་པ་ཡིན་པ། གཅིག་པུ་ཡིན་པ། འགྲོ་བའི་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་པ། མི་སྣང་བ་ཡིན་པས་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའོ། །དེ་ཡང་བེམ་པོའི་དོན་ནི། ཤེས་པ་མེད་པ་དེ་གཟུགས་ཅན་དུ་ཡོད་པར་ཡང་མི་འདོད་པས་སུས་ཀྱང་མི་མཐོང་བར་བསྟན་ཏོ། །རྟག་པ་ནི་ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་ཐ་མ་མེད་པའི་བར་དུ་གནས་པའོ། །གཅིག་པུ་ནི་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པའི་གཙོ་བོ་གཅིག་ཁོ་ན་ལས་མེད་པའོ། །འགྲོ་བའི་བྱེད་པ་པོ་ནི་སྣོད་བཅུད་ཐམས་ཅད་གཙོ་བོ་ལས་བྱུང་བའོ། །མི་སྣང་བ་ནི། སེར་སྐྱ་ལ་སོགས་བསམ་གཏན་གྱི་མིག་ཐོབ་པ་ལས་གཞན་གྱིས་མི་མཐོང་བའོ། །བསམ་གཏན་གྱི་མིག་གིས་ནི་རྟག་པ་གཅིག་པུར་གནས་པ་དེ་མཐོང་ཡང་། སེར་སྐྱ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་གིའང་ཆུ་བུར་གྱི་མིག་གིས་བལྟར་མེད་པས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་མཐོང་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཡང་བསམ་གཏན་གྱི་མིག་གིས་མཐོང་ལ་ཆུ་བུར་གྱིས་མི་མཐོང་བས་ཆ་གཉིས་པའོ། །གཙོ་བོ་དེ་ཉིད་དངོས་པོའི་ཆོས་སུ་ཡོད་དེ་མེད་པ་གཞན་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཕྱིར་དང་། ཐམས་ཅད་ན་ཁྱབ་པར་ཡོད་དེ། བདེ་སྡུག་བཏང་སྙོམས་ཀྱིས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་ཞེས་སྒྲུབ་པ་ཉིད། དབང་ཕྱུག་ནག་པོ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ལས། མི་དགའ་ཡོངས་སུ་གདུང་བ་དང་། །མྱ་ངན་དང་ནི་འཁྲུག་པ་དག །ལན་འགར་ཡང་ནི་སྣང་འགྱུར་བ། །འདི་དག་རྡུལ་གྱི་རྟགས་སུ་འདོད། །རྨོངས་དང་དེ་བཞིན་གཏི་མུག་དང་། །བག་མེད་གཉིད་དང་གཡེང་བ་དག །ལན་འགར་ཡང་ནི་སྣང་འགྱུར་བ། །འདི་དག་མུན་པའི་ཡོན་ཏན་ནོ། །རངས་དང་མགུ་དང་ཀུན་དགའ་དང་། །བདེ་དང་ཞི་བའི་སེམས་ཉིད་དག །ལན་འགར་ཡང་ནི་སྣང་གྱུར་པ། །འདི་དག་སྙིང་སྟོབས་ཡོན་ཏན་ཡིན། །ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་གསུམ་ཆ་མི་མཉམ་པ་ལས་རྣམ་འགྱུར་ཏེ། དེའང་ཆེན་པོ་ཞེས་པ་བློའི་རྣམ་གྲངས་ཏེ། བེམ་པོ་དང་། རྣམ་བཅས་དང་། སྐྱེས་བུའི་ཡུལ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པའི་ཆོས་དང་གསུམ་ལྡན་ནོ། །བེམ་པོ་ནི་སེམས་མེད་ལ་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པའོ། །རྣམ་པ་དང་བཅས་པ་ནི། གཟུགས་བརྙན་འཆར་བ་སྟེ། བློ་ཤེལ་གྱི་ཁང་པ་ལྟ་བུ་དེ་ལ། ཕྱི་ནས་གཟུགས་སྒྲ་དྲི་རོ་རེག་དང་། ནང་ནས་བདག་གི་གཟུགས་བརྙན་ཤར་ཏེ། གཟུགས་བརྙན་གཉིས་གཅིག་ཏུ་འདྲེས་པ་ལ་བདག་ཡུལ་ལ་སྤྱོད་ཅེས་བརྗོད་ཀྱི། བདག་གམ་སེམས་དངོས་དེས་གཟུགས་སོགས་མཐོང་ཐོས་རང་མཚན་པར་སྤྱོད་པ་ནི་མི་འདོད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་བློ་ལ་ཤར་བ་སྐྱེས་བུས་ངེས་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་པ་ཡིན་ཏེ། སྣང་བ་ཐམས་ཅད་ནི་བློ་ལ་སེམས་དང་ཡུལ་གྱི་གཟུགས་བརྙན་འདྲེས་པ་འབའ་ཞིག་ཡིན་གྱི། རིག་པར་སྣང་བའང་སེམས་མ་ཡིན་ལ། བུམ་པ་སོགས་སུ་སྣང་བའང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཡུལ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡུལ་ཤེས་གཉིས་ནི་ལྐོག་ན་ཡོད་པ་སྟེ་སྔ་མ་ལས། ཡིད་ལ་སྙིང་སྟོབས་སྐྱེས་པ་ཅན། །སྐྱེས་བུའི་གཟུགས་བརྙན་འབྱུང་བའམ། །དེ་བཞིན་ཡོངས་སུ་གྱུར་ནས་ནི། །བློ་འཇུག་པ་ཡི་རྗེས་སུ་བྱེད། །ཅེས་སོ། །དེ་ལས་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལས་གྱུར་པ་དང་། རྣམ་པར་འགྱུར་བ་ཅན་དང་། མུན་པ་ཅན་གྱི་ང་རྒྱལ་ཞེས་པ་གསུམ་འབྱུང་ཡང་ང་རྒྱལ་གཅིག་ཏུ་བརྩིའོ། །སྡུག་བསྔལ་ལས་གྱུར་པའི་ང་རྒྱལ་ལས་དབང་པོ་བཅུ་གཅིག་འབྱུང་ངོ་། །རྣམ་འགྱུར་གྱི་ང་རྒྱལ་ལས་དེ་ཙམ་ལྔའོ། །དེ་ཙམ་ལྔ་ལས་འབྱུང་བ་ལྔ་སྟེ། སྒྲ་ལས་ནམ་མཁའ། གཟུགས་ལས་མེ། དྲི་ལས་ས། རོ་ལས་ཆུ། རེག་ལས་རླུང་འབྱུང་ངོ་། །མུན་པ་ཅན་གྱི་ང་རྒྱལ་གྱིས་དེ་གཉིས་ལ་སྐྱེད་པའི་གྲོགས་བྱེད་ཀྱི་འབྲས་བུ་ལོགས་པ་མི་སྐྱེད་དོ། །དབང་ཕྱུག་ནག་པོ་ལས། རང་བཞིན་ལས་ཆེན་དེ་ལས་ང་རྒྱལ་ཏེ། །དེ་ལས་མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་འབྱུང་། །དེ་ལྟར་བཅུ་དྲུག་འབྱུང་བ་དེ་ལས་ཀྱང་། །དེ་ཙམ་ལྔ་ལས་འབྱུང་བ་རྣམ་ལྔ་འབྱུང་། །ཞེས་སོ། །དེ་ཡང་སྐྱེ་བའི་དངོས་པོ་རྣམས། མེད་པ་གསར་དུ་སྐྱེ་བ་ནི་མ་ཡིན་གྱི་ཡེ་ནས་གཙོ་བོའི་རང་བཞིན་དུ་ཡོད་པས་རྒྱུ་ལ་འབྲས་བུ་གནས་ཞེས་བྱ་སྟེ། འབྲས་བུ་རྣམས་རྒྱུའི་རང་བཞིན་འབའ་ཞིག་གི་རྗེས་སུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དང་། ནུས་པ་འབའ་ཞིག་གི་རྗེས་སུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དང་། རྒྱུ་ལས་འབྲས་བུ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་འབྲས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བུ་ནི་རྒྱུའི་རང་བཞིན་གྱི་རྗེས་སུ་བྱེད་དེ། སྣམ་བུ་སྣལ་མའི་རང་བཞིན་དང་གསེར་བུམ་གསེར་གྱི་རང་བཞིན་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ། །ནུས་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་ཡང་ཏིག་ཏའི་ཁ་བ་དང་། བུ་རམ་གྱི་མངར་བ་དང་། ལྕགས་ཀྱི་བུམ་པ་ལས་གྲིབ་མ་འབྱུང་ལ། ཤེལ་བུམ་ལས་མི་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །རྒྱུ་ལས་སྐྱེས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་ནི་ཡོད་པ་ཡིན་གྱི། མེད་པ་ནི་གསར་དུ་སྐྱེར་མི་རུང་སྟེ། ཟླ་བ་ཉིད་ཟླུམ་པོར་ཡོད་པ་ལས་ཚེས་ཀྱི་འཕེལ་བ་བཞིན་ཡིན་གྱི། བྱེ་མ་ལས་མར་མི་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །འཇིམ་པ་ལས་བུམ་པར་སྐྱེས་པ་ཡང་རྫ་མཁན་མི་དགོས་པའི་ཉེས་པ་མེད་དེ། འཇིམ་པའི་དུས་ན་བུམ་པ་སྔར་ཡོད་གསལ་བར་བྱེད་དེ། མུན་ཁུང་གི་བུམ་པ་མར་མེའི་རྐྱེན་གྱིས་གསལ་བ་བཞིན་ནོ། །འཇིམ་པ་ལ་བུམ་པ་ཡོད་པ་མཐོང་བར་ཐལ་བའི་ཉེས་པ་མེད་དེ། དངོས་པོ་རྣམས་ཡོད་ཀྱང་རྒྱུ་གཉིས་ཀྱིས་དམིགས་པར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། རྒྱུད་དྲུག་ཅུ་པ་ལས། ཧ་ཅང་རིང་ཕྱིར་ཉེ་ཕྱིར་དང་། །དབང་པོ་ཉམས་ཕྱིར་ཡིད་མེད་ཕྱིར། །ཆ་ཕྲའི་ཕྱིར་དང་བསྒྲིབས་པའི་ཕྱིར། །ཟིལ་གནོན་ཕྱིར་དང་འདྲེས་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་པས། རྒྱུ་གཉིས་གཉིས་ཀྱི་རྐྱེན་ཡོད་པས་ཡོད་ཀྱང་གསལ་བར་མི་མཐོང་བ་ནི། སྤྱིར་རིང་བས་མི་མཐོང་བ་ཉི་ཟླའི་འགྲོས་བཞིན་ནོ། །ཉེ་བས་མི་མཐོང་བ་མིག་གིས་ལྐོགས་པ་བཞིན་ནོ། །དབང་པོ་ཉམས་པས་མི་མཐོང་བ་ལོང་བས་གཟུགས་བཞིན་ནོ། །ཡིད་མེད་པས་མི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མཐོང་བ་གཉིད་དུ་སོང་དུས་ཀྱི་ཉེ་འཁོར་གྱི་སྣང་བ་བཞིན་ནོ། །ཕྲ་བས་མི་མཐོང་བ་བག་ཕྱེའི་རྡུལ་ཕྲན་བཞིན་ནོ། །བསྒྲིབས་པས་མི་མཐོང་བ་ལུས་ཀྱི་ནང་ཁྲོལ་བཞིན་ནོ། །ཟིལ་གྱིས་མནན་པས་མི་མཐོང་བ་ཉིན་པར་གྱི་སྐར་མ་བཞིན་ནོ། །འདྲེས་པས་མི་མཐོང་བ་ཁྲག་དང་འོ་མ་འདྲེས་དུས་ཀྱི་འོ་མའི་རྡུལ་བཞིན་ནོ། །དེ་དག་ལས་འདིར་འཇིམ་པའི་དུས་ཀྱི་བུམ་པའང་རྒྱུའི་ནུས་པས་འབྲས་བུ་ཟིལ་གྱིས་མནན་པས་མ་མཐོང་བ་ཡིན་ལ། དངོས་པོ་འཇིག་པའང་གསལ་བ་བསྐལ་པའམ་གཙོ་བོ་ལ་ཐིམ་པས་མི་གསལ་བ་ཡིན་ཏེ། ཕྱུགས་ཁྱིམ་དུ་བཙུད་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་གྱི། ཡོད་པ་གཏན་མེད་དུ་འགྱུར་བའི་འཇིག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །མདོར་ན་དངོས་པོ་རྣམས་ནི་སྔར་མེད་གསར་དུ་སྐྱེ་བ་དང་། ཡོད་པ་གཏན་ནས་འཇིག་པ་མེད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་རང་བཞིན་རྟག་ལ་གནས་སྐབས་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། གཙོ་བོ་ལས་བྱུང་ཞིང་གཙོ་བོར་ནུབ་པ་ནི། ལུག་གི་གནས་སྐབས་དང་། བལ་དང་། སྣམ་བུ་དང་། སྣམ་རས་དང་། བྱེ་མ་དང་། རྡུལ་ཕྲན་དུ་གྱུར་ནས་མི་གསལ་དུས་གཙོ་བོ་ཉིད་དུ་རོ་གཅིག་པས་བལྟར་མི་མངོན་པ་ཡིན་ནོ། །དང་པོ་ཡང་གཙོ་བོའི་རང་བཞིན་ཡིན་པས་རྡུལ་ཉག་ཆེས་ཕྲ་བ་ཉིད། གནས་སྐབས་རྣམ་འགྱུར་གྱིས་གསལ་བར་སྣང་ཡང་། མཐར་དང་པོའི་རང་བཞིན་ལས་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་མེད་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ཡང་དབང་པོ་དང་ཡུལ་དང་འབྱུང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བ་སྟེ་ཉི་ཤུ་རྩ་བཞི་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པ་ནི་བདག་གམ་སྐྱེས་བུ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཤེས་པ་ཡིན་པ། རྟག་པ་ཡིན་པ། གཅིག་པུ་ཡིན་པ། བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་པ། ཟ་བ་པོ་ཡིན་པ་སྟེ། ཆོས་ལྔ་ལྡན་པར། འཇུག་པ་ལས། ཟ་བོ་རྟག་དངོས་བྱེད་པོ་མིན་པའི་བདག །ཡོན་ཏན་བྱ་མེད་མུ་སྟེགས་རྣམས་ཀྱིས་བརྟགས། །དེ་དབྱེ་དེ་དབྱེ་ཅུང་ཟད་ལ་བརྟེན་ནས། །མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ལུགས་ནི་ཐ་དད་གྱུར། །ཞེས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་ཤེས་པ་ཡིན་ཏེ་ཡུལ་རིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟག་པ་ཡིན་ཏེ། དུས་གསུམ་དུ་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། དེ་ཡང་རང་བཞིན་མི་འགྱུར་ལ་གནས་སྐབས་རྐྱེན་གྱིས་བདེ་བ་ལ་སོགས་པར་འགྱུར་བར་འདོད་དོ། །གཅིག་པུ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཅན་རེ་རེ་ལ་ཤེས་རིག་གཅིག་ལས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་རེ་རེས་ཀྱང་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པས་ན་འགྲོ་འོང་མེད་པའོ། །བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་ཏེ་གང་དུའང་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ་སྣང་སྲིད་ཀུན་གཙོ་བོས་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཟ་བ་པོ་ཡིན་ཏེ་གཙོ་བོས་སྤྲུལ་པའི་རྣམ་འགྱུར་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གོ་བདེར་ངོ་སྤྲད་ན་གཟུགས་ལྟ་བུ་མཐོང་དུས་གསལ་ལ་མ་འགགས་པའི་ཤེས་པ་ཡེར་རེ་སང་ངེ་བ་ཡུལ་ཐོག་ན་མི་རྟོག་པར་རང་གནས་སུ་ནང་དུ་ཤར་བ་དེ་ལ་བདག་ཅེས་ཟེར་བས། དེ་ལ་གོམས་པ་དག་གྲོལ་བར་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་མིག་ལ་སོགས་པ་ཉི་ཤུ་རྩ་བཞི་པོ་ཆོས་ཅན། གཞན་གྱི་དོན་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། འདུས་བྱས་ཤིང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བསག་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་མལ་ཆ་དང་སྟན་བཞིན་ནོ། །ཤེས་བྱ་ལ་དེ་ཙམ་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔ་ལས་མེད་ལ། ཉི་ཤུ་རྩ་བཞི་པོ་རྩོད་གཞིར་གྱུར་པ་ན་གཞན་སྐྱེས་བུ་ལས་འོས་མེད་པའོ་ཞེས་འདོད་དོ། །གཉིས་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། བེམ་པོ་དང་རིག་པའི་སྒོ་ནས་རྣམ་པར་གཞག་པ་དང་། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་སྒོ་ནས་རྣམ་པར་གཞག་པ་དང་། ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་གྱི་སྒོ་ནས་རྣམ་པར་གཞག་པའོ། །དང་པོ་ནི་བེམ་པོ་ཉི་ཤུ་རྩ་བཞི་ཡིན་ལ་བདག་གཅིག་པུ་རིག་པ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི་རང་བཞིན་དང་རྣམ་འགྱུར་དུ་བརྗོད་པས་གཞག་ལ་མུ་བཞི་ལས། གཙོ་བོ་ནི་རང་བཞིན་ཁོ་ནའི་མུ་སྟེ་སུས་ཀྱང་མ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ང་རྒྱལ་དང་བློ་དང་ཡུལ་ལྔ་སྟེ་བདུན་ནི་རྒྱུ་འབྲས་གཉིས་ཀའི་མུ་སྟེ། གཙོ་བོ་ལས་སྐྱེས་ཤིང་། བློ་ལས་ང་རྒྱལ་དང་། ང་རྒྱལ་ལས་དེ་ཙམ་སོགས་སྐྱེ་ལ། དེ་ཙམ་ལས་འབྱུང་བ་ལྔ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དབང་པོ་བཅུ་གཅིག་དང་འབྱུང་བ་ལྔ་སྟེ། བཅུ་དྲུག་ནི་རྣམ་འགྱུར་ཁོ་ན་སྟེ་གཙོ་བོ་ལས་སྐྱེས་ཤིང་། ཕར་ལ་སུ་ཡང་མི་བསྐྱེད་པས་སོ། །བདག་ནི་རྒྱུ་འབྲས་གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་ཏེ་སུས་ཀྱང་མ་བསྐྱེད་ཅིང་ཕར་ལའང་མི་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚུལ་འདི་དེང་སང་རང་གི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པར་རློམ་པའི་ཆེན་པོ་ཁ་ཅིག་འདོད་དེ། སེམས་ཉིད་ད་ལྟ་བ་གསལ་ལ་མི་རྟོག་པ་འདི་ལ་རྒྱུ་འབྲས་གང་ཡང་མེད་ཅིང་། འདིས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཀྱང་རྒྱུ་འབྲས་གང་ཡང་མི་བསྐྱེད་པས་དེའི་ངང་དུ་གོམས་པར་བྱའོ་ཞེས་ངོ་སྤྲོད་པར་སྣང་ངོ་། །དེ་ཉིད་གྲངས་ཅན་དང་འདོད་པ་གཅིག་པས་དེའི་ཕྱོགས་ལ་བརླན་ནོ། །སྔ་མ་ལས། གཙོ་བོ་རང་བཞིན་ཉིད་འགྱུར་མིན། །ཆེན་པོ་སོགས་བདུན་རང་བཞིན་དང་། །འགྱུར་བ་བཅུ་དྲུག་འགྱུར་བ་ཉིད། །སྐྱེས་བུ་རང་བཞིན་རྣམ་འགྱུར་མིན། །ཞེས་སོ། །བདེན་པ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི། གཙོ་བོ་བེམ་པོ་དང་། བདག་ཤེས་རིག་སྐྱེས་བུ་གཉིས་དོན་དམ་ཡིན་ལ། གཞན་ཉི་ཤུ་རྩ་གསུམ་ཀུན་རྫོབ་སྟེ། དེ་ཉིད་ལས། ཡོན་ཏན་གསུམ་གྱི་རང་བཞིན་མཆོག །མཐོང་བའི་ལམ་དུ་འགྱུར་མ་ཡིན། །མཐོང་བའི་ལམ་དུ་གང་གྱུར་པ། །སྒྱུ་མ་བཞིན་དུ་ཤིན་ཏུ་གསོག །ཅེས་སོ། །རང་གི་སྡེ་པས་སྣང་བ་སྒྱུ་མར་ཁས་བླངས་པ་དེ་དང་མི་འདྲ་སྟེ། སྣང་ཚུལ་མི་བདེན་ཡང་། གཙོ་བོར་བདེན་པར་ཁས་ལེན་མི་ལེན་གྱི་ཁྱད་ཡོད་དོ། །གསུམ་པ་དེ་དག་གི་དོན་ཤེས་པས་གྲོལ་བ་ནི་དེ་ཙམ་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔའི་རང་བཞིན་ལེགས་པར་ཤེས་ནས་བསྒོམས་ན་ཆ་ལུགས་གང་ལྟར་ཡང་འདྲ་སྟེ། དབང་ཕྱུག་པ་ལྟར་རལ་པའི་ཁུར་བུའམ། ཀུན་ཏུ་རྒྱུ་ལྟར་སྐྲ་སྤྱི་བོར་བཅིངས་སམ། གཅེར་བུ་པ་ལྟར་སྐྲ་སྤྱི་བོར་འདུག་ཀྱང་གྲོལ་བ་ཉིད། དབང་ཕྱུག་ནག་པོ་ལས། དེ་ཙམ་ཉི་ཤུ་ལྔ་ཤེས་ན། །རལ་པའམ་སྤྱི་བོ་ཅོད་པན་ནམ། །ཆ་ལུགས་གང་གིས་གནས་ཀྱང་རུང་། །གྲོལ་འགྱུར་འདི་ལ་ཐེ་ཚོམ་མེད། །ཅེས་སོ། །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དེ་ཡང་རྣལ་འབྱོར་པ་བསམ་གཏན་གྱི་སེམས་ཐོབ་པས་འདོད་ཡོན་ཐམས་ཅད་ལ་ཡིད་བྱུང་སྟེ། ཀྱེ་མ་ཡུན་རིང་པོར་དོན་མེད་པའི་སྣང་བས་བསླུས་སྙམ་ནས། རྣམ་འགྱུར་འདི་རྣམས་ཅི་ལས་བྱུང་བ་བརྟགས་པས། གཙོ་བོས་སྤྲུལ་པར་ཤེས་ནས། གཙོ་བོ་ལ་བལྟས་པས་ངོ་ཚ་བའི་ཚུལ་དུ་བྲོས་ཏེ་སོང་བ་དང་། མའི་ཕྱིར་ཕྲུ་གུ་འབྲངས་པ་བཞིན། རྣམ་འགྱུར་རྣམས་ཀྱང་གཙོ་བོའི་ཕྱིར་འབྲངས་པས་ཤེལ་རས་དང་བྲལ་བ་ལྟར་བདག་གཅིག་པུ་ཡུལ་ལ་མི་བསྐྱོད་པར་རྟོག་མེད་རྩེ་གཅིག་ལ་གནས་པ་ནི་ཐར་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་འདོད་དོ། །དེ་དགག་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། སྒྲུབ་བྱེད་མེད། གནོད་བྱེད་ཡོད། ཤེས་པས་མི་གྲོལ་བའོ། །དང་པོ་ལ་གཙོ་བོ་མི་འགྲུབ་པ། རྒྱུ་འབྲས་མི་འགྲུབ་པ། བདག་མི་འགྲུབ་པ་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི་དེ་ཡང་མེད་པ་གཞན་ལས་གྲོལ་ཡང་དངོས་པོའི་ཁྱབ་པ་མ་གྲུབ་སྟེ། རང་ཉིད་མེད་པ་ལས་མ་གྲོལ་བའི་ཕྱིར། ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་བཞིན་ནོ། །བདེ་སྡུག་གཏི་མུག་ཙམ་ལས་གཙོ་བོའི་ཁྱབ་པ་མ་གྲུབ་ཅིང་། གཙོ་བོའི་གཟུགས་བརྙན་གྱི་བདེ་སྡུག་དམིགས་པའི་ཕྱོགས་ཆོས་མ་གྲུབ་པའོ། །གཉིས་པ་ནི་རང་བཞིན་དང་ནུས་པ་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་ཙམ་ལས་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་བས་མ་ཁྱབ་སྟེ། གཙོ་བོ་དང་བདག་ཀྱང་ཤེས་བྱར་མཚུངས་པ་དང་། ཝ་དང་སེང་གེ་ཡང་སྲོག་ཆགས་སུ་མཚུངས་པས་སོ། །དེ་དག་གཙོ་བོར་གཅིག་ཅེས་བརྗོད་པར་མི་ནུས་ཏེ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མངོན་སུམ་གྱིས་གསལ་ལ། བསྐྱེད་པས་ཡོད་པར་སྒྲུབ་པ་ནི་འགལ་བའི་རྟགས་ཡིན་ཏེ། ཡོད་པ་སྐད་ཅིག་གཉིས་པར་འགགས་པས་སྐྱེར་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི་དངོས་པོ་གཞན་ཙམ་ཞིག་གྲུབ་པས་ནི་བདག་མི་འགྲུབ་སྟེ། བུམ་པ་ལས་སྣམ་བུ་བསྒྲུབ་པ་བཞིན་ནོ། །འདུས་པ་མ་ཡིན་པའི་གཞན་ཅེས་པས་བསྒྲུབས་ན་ནི་འགལ་ཏེ། འདུས་པ་ཙམ་ལས་རྟག་པའི་དོན་མི་བྱེད་པས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནོད་བྱེད་ཡོད་པ་ལ་དྲུག་སྟེ། སྣ་ཚོགས་པའི་གཙོ་བོ་དང་། རྒྱུ་ལ་འབྲས་གནས་དང་། བདག་ཡུལ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པ་དང་། བདེ་སྡུག་ལྐོག་གྱུར་དང་། སེམས་ལྐོག་གྱུར་དང་། འཇིག་པའི་བསྐལ་པ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ལ་གསུམ་སྟེ། འབད་པ་དོན་མེད། གསུམ་གཅིག་ཏུ་མི་རུང་། འཁྲུལ་མ་འཁྲུལ་དུ་མི་འཐད་པའོ། །དང་པོ་ནི་ཟས་ཟོས་པ་ལ་སོགས་པའི་རྐྱེན་དང་། ལམ་སྒོམ་པ་དོན་མེད་པར་ཐལ་ཏེ། བཀྲེས་པ་ལ་སོགས་པ་དང་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་རྟག་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྡུལ་ཕྲན་དུ་གྱུར་པ་རགས་པས་ཟིལ་གྱིས་མནན་པ་ལྟར། བདེ་བ་རགས་པས་སྡུག་བསྔལ་ཟིལ་གྱིས་མནན་པས་ཉེས་པ་མེད་དོ་ཞེ་ན། སྡུག་བསྔལ་དེ་སྡུག་བསྔལ་མ་ཡིན་པར་ཐལ་ཏེ་ཉམས་སུ་མ་མྱོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྲ་རགས་དེ་དག་ཀྱང་གཅིག་མ་ཡིན་པར་ཐལ་ཏེ་ཆོས་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་ངེས་ལས། སྡུག་བསྔལ་དེ་ཉིད་དུ་ཡོད་ན། །ཅི་སྟེ་རབ་དགའ་ལ་མི་གནོད། །རགས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པ་དོར་ནས་ཕྲར་གྱུར་པ། །ཕྲ་རགས་དེ་དག་མི་རྟག་ཉིད། །སྟོབས་དང་ལྡན་པས་ཟིལ་མནན་ཕྱིར། །གལ་ཏེ་དེ་མྱོང་མ་ཡིན་ན། །གང་ཞིག་ཉམས་མྱོང་བདག་ཉིད་མིན། །དེ་ནི་ཚོར་བ་ཇི་ལྟར་ཡིན། །ཞེས་པ་ལྟར་རོ། །གཉིས་པ་ནི་བདེ་སྡུག་བར་མའི་སེམས་གསུམ་གཅིག་ཏུ་ཚོགས་པ་མི་རུང་སྟེ། སེམས་པ་དང་གདུང་བ་གཉིས་ཆོས་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི་ཤེས་བྱ་འདི་རྣམས་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་ཡང་གཙོ་བོའི་རང་བཞིན་གཅིག་ཉིད་ཡིན་ན། གཅིག་ལ་དུ་མར་སྣང་བའི་བློ་དེ་འཁྲུལ་ལམ་མ་འཁྲུལ། མ་འཁྲུལ་ན་དུ་མར་དངོས་སུ་བདེན་པར་འགྱུར་ཏེ་དུ་མར་སྣང་ཞིང་མ་འཁྲུལ་པའི་གཟུང་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་ན་གཅིག་གི་དངོས་པོ་ཉམས་སོ། །འཁྲུལ་ན་དེའི་ཡུལ་དངོས་མེད་ཡིན་པས་དངོས་པོ་ཙམ་མེད་པས་ན་གཅིག་གི་དངོས་པོར་ཤིན་ཏུ་ཡང་མི་རུང་ངོ་། །རང་གི་སྡེ་པར་འདོད་པ་ཁ་ཅིག་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བ་འདི་དུ་མར་སྣང་ཡང་སེམས་སུ་བདེན་ཏེ་རོ་གཅིག་ཅེས་པ་དེ་དང་འདྲ་བར་ཁེགས་པ་ཉིད་དོ། །རྒྱུ་ལ་འབྲས་གནས་དགག་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། དོན་མི་འཐད་པ། དཔེ་མ་གྲུབ་པའོ། །དང་པོ་ལ་བདུན་ཏེ། མཐོང་བར་ཐལ་བ། རྐྱེན་གྱིས་ཐ་དད་དུ་མི་འགྱུར་བར་ཐལ་བ། འགལ་འདུས་སུ་ཐལ་བ། འབྲས་བུའི་བྱ་བ་བྱེད་པར་ཐལ་བ། རྒྱུའི་གྲངས་སྙེད་ཀྱི་འབྲས་བུར་ཐལ་བ། ཐམས་ཅད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དངོས་པོར་ཐལ་བ། གསལ་མི་གསལ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བརྟགས་པ་མཚུངས་པའོ། །དང་པོ་ནི། ཉུངས་ཞི་ལ་ཉུངས་རྡོག་ཡོད་པའི་ཕྱིར་མཐོང་བར་ཐལ་ལོ། ཁྱབ་པ་མེད་དེ་མི་གསལ་བས་སོ་ཞེ་ན། ད་ལྟ་ཡོད་པ་དང་ཕྱིས་ཀྱི་མཐོང་བ་གཅིག་མ་ཡིན་པར་ཐལ་ཏེ་གསལ་མི་གསལ་དུ་ཡོད་པ་གཉིས་ཀ་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མི་གསལ་བའི་རྒྱུ་བརྒྱད་ལས་ཀྱང་། རིང་བ་དང་ཉེ་བར་མི་རུང་སྟེ་རྒྱུ་དང་གོ་གཅིག་པས་སོ། །དབང་པོ་ཉམས་པ་དང་། བསྒྲིབ་པ་དང་། ཟིལ་གྱིས་གནོན་པར་མི་རུང་སྟེ་རྒྱུ་མཐོང་བས་སོ། །ཡིད་མེད་པར་མི་རུང་སྟེ། འབྲས་བུ་ཡོད་མེད་ལ་བློ་གཏད་པས་སོ། །ཕྲ་བས་མི་རུང་སྟེ་རྒྱུ་བས་རགས་པས་སོ། །འདྲེས་པར་མི་རུང་སྟེ། ཆུང་ངུའི་གོར་ཆེན་པོ་མི་ཤོང་ལ་ཆ་གཅིག་འདྲེས་པ་ཙམ་གྱིས་ནི་གཞན་མི་སྒྲིབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་སྤྱིར་མི་མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་ཁེགས་པ་ཡིན་ནམ་མ་ཡིན། ཁེགས་ན་ལྷ་དང་དམྱལ་བ་སོགས་ཁེགས་པས་རྒྱང་འཕེན་པ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་ལ། མི་ཁེགས་ན་གྲངས་ཅན་པའི་རྒྱུ་ལ་འབྲས་བུ་མི་ཁེགས་སོ་ཞེ་ན། ཡུལ་ལ་སྣང་རུང་ཡིན་མིན་གཉིས་ལས། སྣང་རུང་རྣམས་མི་དམིགས་པས་ཁེགས་ལ། མི་རུང་བ་མི་ཁེགས་པས་སྐྱོན་གཉིས་ཀ་མེད་དོ། །དེ་ཡང་ཡུལ་དུས་སྣང་བ་གསུམ་གྱིས་བསྐལ་པ་ནི་སྣང་དུ་མི་རུང་སྟེ། སྒྲ་མི་སྙན་གྱི་བུམ་པ་དང་། ཁམས་སྣ་ཚོགས་ཅན་གྱི་སྤྲིན་དང་། ཤ་ཟ་དག་བཞིན་ནོ། །དེ་གསུམ་གྱིས་མ་བསྐལ་པ་ནི་སྣང་བ་སྟེ་ཉི་ཟླ་བཞིན་ནོ། །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དེས་ན་བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་ན་སྣང་དགོས་ལ་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་ལམ་རྣམ་པས་བསྐལ་པས་མི་མཚུངས་ཏེ། མ་དམིགས་པར་མཚུངས་ཀྱང་། མདུན་འདིར་ཙནྡན་ཁེགས་ལ་མ་ལ་ཡར་མི་ཁེགས་པ་བཞིན་ནོ། །རྐྱེན་གྱིས་ཐ་དད་དུ་མི་འགྱུར་བར་ཐལ་བ་ནི། འཇིམ་པ་ལ་བུམ་པ་ཁོ་ནར་ཡོད་ན་ཁམ་ཕོར་བྱས་ཀྱང་བུམ་པ་ཁོ་ན་འབྱུང་བར་ཐལ་བ་ལ་སོགས་པར་ཐལ་ལོ། །འགལ་འདུས་སུ་ཐལ་བ་ནི། ལྕགས་གཅིག་ལ་ཚ་གྲང་དང་། མདའ་གཅིག་ལ་འགྲོ་སྡོད་དང་། ཐལ་མོའི་འདུ་འབྲལ་ལ་སོགས་པ་ཅིག་ཅར་ཚང་བ་དང་། བག་ཟན་ལ་གཟུགས་བརྙན་བྱེད་པའི་ཚེ་སེང་གེ་དང་རུས་སྦལ་ལ་སོགས་པ་བྱར་རུང་ངོ་ཅོག་ཡོད་པ་རྒྱུ་དེ་ལ་གཟུགས་དེ་དག་དངོས་སུ་ཚང་བར་ཐལ་ལོ། །འདོད་ན་མི་འདུག་པས་དངོས་སུ་བསལ་ལ། རིགས་མི་མཐུན་གོ་ས་གཅིག་ཏུ་རྒྱུ་གཅིག་ལ་ཚང་དུ་མི་རུང་བས་ཀྱང་བསལ་ལོ། །འོ་ན་སྐྲའི་ཁྱོན་ཙམ་ལ་འགྲོ་བ་དུ་མ་གནས་པར་བཤད་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། དེ་དག་ནི་དངོས་པོ་ལ་མེད་པའི་འཁྲུལ་སྣང་ཡིན་པས་མི་མཚུངས་ཏེ། ཀླུ་སྒྲུབ་ཞབས་ཀྱིས། གང་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་རུང་བ། །དེ་ལ་ཐམས་ཅད་རུང་བར་འགྱུར། །གང་ལ་སྟོང་ཉིད་མི་རུང་བ། །དེ་ལ་ཐམས་ཅད་མི་རུང་འགྱུར། །ཞེས་པ་བཞིན་ནོ། །འབྲས་བུའི་བྱ་བ་བྱེད་པར་ཐལ་བ་ནི། བུད་ཤིང་ཁུར་དུས་ལུས་ཚིག་པའམ། ཟན་ཟ་བའི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཚེ་མི་གཙང་བ་ཟ་བའམ། རས་བལ་གྱི་ཚེ་གོས་སུ་གྲུབ་པར་ཐལ་ཏེ། སྤྱོད་འཇུག་ལས། གལ་ཏེ་རྒྱུ་ལ་འབྲས་གནས་ན། །ཟན་ཟ་མི་གཙང་ཟ་བར་འགྱུར། །རས་ཀྱི་རིན་གྱིས་རས་བལ་གྱི། །ས་བོན་ཉོས་ལ་བགོ་བར་གྱིས། །ཞེས་པ་བཞིན་ནོ། །རྒྱུའི་གྲངས་སྙེད་ཀྱི་འབྲས་བུར་ཐལ་བ་ནི། སྣལ་མ་རེ་རེ་དང་། ཐགས་ཆ་རེ་རེ་དང་། ཐག་པའི་སོར་མོ་རེ་རེ་ལ་སྣམ་བུ་རེ་རེ་ཡོད་པར་འགྱུར་ཏེ་མེད་པ་ལས་མི་འབྱུང་བས་སོ། །གལ་ཏེ་རྒྱུ་ལ་ཡོད་ཀྱི་རྐྱེན་ལ་མེད་དོ་ཞེ་ནའང་། མེད་པ་ལས་འབྱུང་དུ་རུང་བ་མི་རུང་མཚུངས་པ་ཉིད་དོ། །ཐམས་ཅད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དངོས་པོར་ཐལ་བ་ནི། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཀྱང་རེས་འགའ་ཕན་འདོགས་ཏེ་ལམ་གྱིས་རྟེན་པ་དང་། ཆུས་ཚད་པ་སེལ་བ་དང་། སྒྲོན་མས་མུན་པ་སེལ་བ་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་རྩྭ་ཉག་མ་གཅིག་གི་རྩེ་ན་གླང་པོ་ཆེ་བརྒྱ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པར་འགྱུར་ཏེ། རྣམ་འགྲེལ་ལས། རྩྭ་མཆོག་སྟེང་ན་གླང་ཆེན་བརྒྱ། །སྔོན་ཆད་མ་མཐོང་ཡོད་དོ་ཞེས། །དེ་ལྟར་གྲངས་ཅན་ཕྱུགས་ལས་གཞན། །ངོ་ཚ་བཅས་པ་སུ་ཞིག་བརྗོད། །ཅེས་པ་བཞིན་ནོ། །གསལ་མི་གསལ་བརྟག་པ་མཚུངས་པ་ནི། བུམ་པའི་དབྱིབས་སྔར་མེད་པའང་སྐྱེར་མི་རུང་ན། བུམ་པའི་གསལ་བ་སྔར་མེད་པའང་སྐྱེ་བར་ཅི་སྟེ་རུང་། དེ་ནི་ངོ་བོ་ལས་གསལ་བར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་གྱི། ངོ་བོ་མེད་ན་འགྱུར་བའི་རྟེན་ཡང་མེད་པས་སོ་ཞེ་ན། གསལ་མི་གསལ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཡང་ཆོས་འགལ་བས་གཅིག་ཏུ་མི་རུང་ལ། མི་གསལ་བ་གསལ་བར་འགྱུར་དུ་རུང་ན། འཇིམ་པ་བུམ་པར་གསལ་བར་འགྱུར་བའང་མི་རུང་བ་མེད་དེ། གསལ་བ་མེད་པར་སྐྱེ་བ་ནི་ཁྱོད་མི་འདོད་ཀྱང་གནས་པ་ཉིད་དོ། །དཔེ་མ་གྲུབ་པ་ནི། ཁྱེའུ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཀྱང་ཡོད་པ་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཡང་དག་པར་སྐྱེ་བ་ཙམ་ཡང་མེད་ཅིང་། ཐ་སྙད་དུ་དངོས་པོ་སྐད་ཅིག་གི་ཕྲེང་བ་ཡིན་པས་ན། མ་ལ་གནས་པའི་སྐད་ཅིག་ནི་སྐྱེ་བའི་སྐད་ཅིག་ཏུ་མི་རུང་ལ། གནས་པ་དང་སྐྱེ་བའི་སྐད་ཅིག་ཆ་ཤས་མེད་པ་གཉིས་ཕྲད་པ་མ་གྲུབ་པས་སོ། །བདག་ཡུལ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པ་དགག་པ་ནི། སྒྲ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པའི་བདག་དེ་རྟག་ཏུ་ལོངས་སྤྱོད་པར་ཐལ་ཏེ། ལོངས་སྤྱོད་པར་རྟག་པའི་ཕྱིར་དེ་བརྟག་ན་གཙོ་བོའི་རང་བཞིན་དུ་རྟག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྒྲ་ལ་ལོངས་མི་སྤྱོད་པའི་བདག་ཀྱང་རྟག་ཏུ་ལོངས་མི་སྤྱོད་པར་ཐལ་ཏེ་ལོངས་མི་སྤྱོད་པར་རྟག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞི་བ་ལྷས། གལ་ཏེ་སྒྲ་ཡི་ཤེས་རྟག་ན། །ཐམས་ཅད་ཚེ་ན་སྒྲ་འཛིན་འགྱུར། །ཤེས་བྱ་མེད་ན་ཅི་རིག་ནས། །གང་གིས་ཤེས་པ་ཞེས་བརྗོད་བྱེད། །གལ་ཏེ་ཤེས་མེད་ཤེས་ཡིན་ན། །ཤིང་ཡང་ཤེས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ནི་སྒྲ་ཡོད་པའི་ཚེ་སྤྱོད་ལ་མེད་པའི་ཚེ་མི་སྤྱོད་ཅེ་ན། བདག་དེ་ནི་མི་རྟག་པར་ཐལ་ཏེ། སྒྲ་ལ་སྤྱོད་མི་སྤྱོད་རེས་འགའ་བའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདེ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སྡུག་ལྐོག་གྱུར་དགག་པ་ནི། བདེ་སྡུག་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་ན་སྐྱེས་བུ་གཞན་རྒྱུད་ཀྱི་བདེ་སྡུག་བཞིན་རང་གིས་དངོས་སུ་མྱོང་བ་མི་འཐད་ཅིང་དེ་ལྟ་ན་ཕན་གནོད་དུ་མི་འགྱུར་ནའང་། འདིར་ནི་བདེ་སོགས་གསལ་པོར་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཡོད་ལ། དེའང་སེམས་དང་ཐ་དད་དུ་མེད་པས་ཆེས་གསལ་བར་མྱོང་བས་གྲུབ་སྟེ། རྣམ་འགྲེལ་ལས། སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་མྱོང་མིན་པར། །གདུང་དང་ཕན་འདོགས་རྒྱུ་མ་ཡིན། །ཞེས་དང་། དེ་དང་དེ་མིན་རང་བཞིན་ཅན། །དེ་དང་དེ་མིན་དངོས་རྒྱུས་བསྐྱེད། །རྣམ་ཤེས་རྒྱུ་ལས་གཞན་མིན་སྐྱེས། །བདེ་སོགས་དེ་ཅིས་ཤེས་མ་ཡིན། །ཞེས་སོ། །སེམས་ལྐོག་གྱུར་དགག་པ་ནི། རང་བློ་རང་ལ་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་ན་གང་ཟག་གཞན་གྱི་བློ་ལ་དཔྱད་པ་བཞིན་དུ་རང་བློ་ཡང་གསལ་པོར་མི་ཤེས་པར་ཐལ་བ་དང་། བློ་ཡོད་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་མེད་པར་ཐལ་བ་དང་། དོན་རིག་ཀྱང་མི་འགྲུབ་པར་ཐལ་བ་དང་། ཐ་སྙད་ཐམས་ཅད་རྒྱུན་ཆད་པར་ཐལ་བས་ཤིན་ཏུ་ཡང་མི་འཐད་དེ། རྣམ་འགྲེལ་ལས། རང་བློའི་བློ་དང་གཞན་གྱི་བློ། །ཡོངས་གཅོད་ངོ་བོ་གཅིག་པར་འགྱུར། །དོན་རིག་འདས་པ་དཔེ་དག་དང་། །བྲལ་ཞིང་རྟགས་ནི་ཡོད་མིན་ཏེ། །ཞེས་དང་། དེ་ཕྱིར་བློ་ལས་དོན་གྲུབ་ཀྱི། །དོན་ལས་ཇི་ལྟར་ཡང་དེ་མིན། །དེ་མ་གྲུབ་པར་དོན་རང་ཉིད། །རབ་ཏུ་གྲུབ་པ་མེད་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་དང་། བདག་རིག་མིན་པའི་ཕྱོགས་དག་ལ། །དོན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཀུན་མཐོང་མེད་འདི་ཡིས་ནི། །བློ་ནི་མངོན་སུམ་མིན་སྨྲ་བ། །གང་ཡིན་དེ་ལ་ལན་བཏབ་བོ། །ཞེས་སོ། །འཇིག་པའི་བསྐལ་པ་དགག་པ་ནི། བུམ་པ་ཆག་པའི་ཚེ། བུམ་པའི་ངོ་བོ་དང་གསལ་བ་དང་བསྐལ་པ་དང་གསུམ་གཅིག་གམ་ཐ་དད། ཐ་དད་ན་ནི་གསལ་བ་ཉིད་མ་བསྐལ་པར་ཐལ་ཏེ། བསྐལ་པའི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཅིག་ན་ནི་བུམ་པའི་ངོ་བོ་ཡང་འགགས་པར་ཐལ་ཏེ། འགགས་པར་གསལ་བ་དང་གཅིག་པའི་ཕྱིར་གསལ་བ་ཉིད་བཞིན་ནོ། །གསལ་བ་འགགས་ཀྱང་ངོ་བོ་མི་འགག་ན་གསལ་བ་དང་ངོ་བོ་ཐ་དད་དུ་འགྱུར་ཏེ། ཆོས་འགལ་བའི་ཕྱིར་ཚ་རེག་དང་གྲང་རེག་བཞིན་ནོ། །ཤེས་པས་མི་གྲོལ་བ་ནི། དེ་ཙམ་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔ་པོ་ཉིད་ཤེས་ཀྱང་གྲོལ་བའི་ཐབས་མ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་བྱའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྣང་བ་བཞིན་ནོ། །དེ་ཙམ་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔ་ཤེས་པའི་གང་ཟག་དེ་ཡང་དེ་ཙམ་གྱིས་མི་གྲོལ་ཏེ་ཤེས་བྱའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཤེས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྣང་བ་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ། །ཚུལ་འདིས་རང་སེམས་སངས་རྒྱས་སུ་འདོད་པའང་ཁེགས་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་ནི་སྣང་ཚུལ་འཁྲུལ་པ་ཅི་སྣང་ཡང་། དོན་ལ་དག་མ་དག་མེད་པས་དག་མཉམ་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བར་གཏན་ལ་ཕབ་པ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་བྱེ་བྲག་པའི་གྲུབ་མཐའ་བརྗོད་པ་ནི། བྱེ་བྲག་པ་དག་ཤེས་བྱའི་དོན་དྲུག་གིས། །རྣམ་གྲོལ་སྒྲུབ་སྟེ་ཡང་དག་མ་ཡིན་ཉིད། །མུ་སྟེགས་བྱེ་བྲག་པས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ཚིག་གི་དོན་དྲུག་ཏུ་གཏན་ལ་ཕབ་ནས་གྲོལ་བར་འདོད་པ་ཡང་། ཡང་དག་པའི་དོན་མ་ཡིན་ཏེ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་ཕྱོགས་ལ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་དེའི་གཞུང་གི་གྲུབ་མཐའ་དགོད་པ་དང་། དགག་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཤེས་པར་བྱ་བ་ལས། དང་པོ་ནི། འབྲས་ཀྱི་ཟེ་ཀ་རེ་ཟ་ཞིང་དབང་ཕྱུག་བསྒྲུབས་པས་གྲུབ་པ་ཐོབ་པར་སྨྲ་བའི་མུ་སྟེགས་པ་དག་ནི། གཟེགས་ཟན་སྟོན་པར་འཛིན་ཅིང་། དབང་ཕྱུག་ལྷར་བྱེད་ལ། དེས་བསྟན་པའི་གཞུང་ཞི་བའི་རྒྱུད་ལ་སོགས་པའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་པ་ལ་དབྱེ་ན། དབང་ཕྱུག་པ། འུག་པ་པ། འུག་ཕྲུག་པ། བྱེ་བྲག་པ། རིག་པ་ཅན་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཡང་དབང་ཕྱུག་ལྷར་འཛིན་པས་དབང་ཕྱུག་པའོ། །འུག་པ་ལྷར་འཛིན་པས་འུག་ཕྲུག་གམ་འུག་པ་པ་ཞེས་བྱའོ། །གཟེག་ཟན་གྱིས་དབང་ཕྱུག་བསྒྲུབས་པའི་རྡོའི་ཕོ་མཚན་གྱི་སྟེང་དུ་འུག་པ་བབས་པ་ལ། དབང་ཕྱུག་ཏུ་བཟུང་ནས་རྫས་ཡོད་དམ་དྲིས་པས། མགོ་ཕྱོགས་བྱས་པ་ལ་སོགས་པ་དྲུག་གི་མཐར་འཕུར་བས་དེ་སྐད་གྲགས་སོ། །བྱེ་བྲག་ཁས་ལེན་པས་བྱེ་བྲག་པའོ། །རིག་པ་ཁས་ལེན་པས་རིག་པ་ཅན་ནོ། །འདིར་དེའི་གཞུང་གིས། བྱེད་པ་པོ་དབང་ཕྱུག་ཡིན་པ། དེ་མཆོད་པས་བདེ་འགྲོ་ཐོབ་པ། ཤེས་བྱ་ཚིག་གི་དོན་དྲུག་ཏུ་ངེས་པ། དེ་ཤེས་པས་ཐར་པ་དང་བཞི་ལས། དང་པོ་ལའང་དབང་ཕྱུག་གི་མཚན་ཉིད། ཡོན་ཏན། སྒྲུབ་བྱེད་གསུམ་ལས། མཚན་ཉིད་ནི་ལྔ་ལྡན་ཏེ།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རྟག་པ་ཡིན་པ། གཅིག་པུ་ཡིན་པ། ལས་རྣམས་བློ་སྔོན་དུ་གཏོང་བའི་གཡོ་བས་བྱེད་པ། ལྷའི་འགྲོ་བས་བསྡུས་པ། གཙང་ཞིང་མཆོད་པར་འོས་པའོ། །རྟག་པ་ནི། ཐོག་མ་ནས་ཐ་མའི་བར་དུ་ཡོད་པས་སྐྱེ་འཆི་མེད་པའོ། །གཅིག་པུ་ནི། འཇིག་རྟེན་ན་དབང་ཕྱུག་གཅིག་ལས་མེད་པའོ། །ལས་གཡོ་བས་བྱེད་པ་ནི། བཅིངས་ཐར་དང་། དབྱིབས་དང་ཁ་དོག་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་བྱེད་པ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་སྟོངས་པ་ན་དབང་ཕྱུག་གིས་འཇིག་རྟེན་སྤྲུལ་པར་འདོད་པའི་བློ་བསྐྱེད་དེ། དེའི་ཚེ་རླུང་གིས་རྡུལ་རྣམས་བསགས་ནས། རླུང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་དང་། ཆུ་དང་། མེའི་ཕུང་པོ་བརྩམ་མོ། །དེའི་ནང་དུ་ཚངས་པའི་སྒོ་ང་བརྩམ་མོ། །དེའི་ནང་ནས་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མེས་པོ་ཚངས་པ་གདོང་བཞི་རལ་པ་ཅན་པདྨའི་ལྟེ་བ་ལ་བཞུགས་པ། རིག་བྱེད་བཞིའི་སྒྲ་འདོན་པ་ཞིག་བྱུང་བ་དེའི་ཁ་ནས་བྲམ་ཟེ། དཔུང་པ་ལས་རྒྱལ་རིགས། བརླ་ལས་རྗེའུ་རིགས། རྐང་མཐིལ་ལས་དམངས་རིགས་སྐྱེས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་དང་པོ་འཇིག་རྟེན་ཆགས་པ། བར་དུ་གནས་པ། ཐ་མ་འཇིག་པ། མཐར་སྟོངས་པ་རྣམས་དབང་ཕྱུག་གིས་བྱེད་དོ། །ལྷས་བསྡུས་པ་ནི། གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་ན་གནས་པའོ། །གཙང་ཞིང་མཆོད་པར་འོས་པ་ནི། ཁྱི་ཤ་ལ་སོགས་པ་ལ་མི་དགྱེས་ཤིང་། གཙང་མས་མཆོད་ན་དངོས་གྲུབ་སྟེར་བའི་ཕྱིར་རོ། །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དེ་སྐད་དུ་ཞི་བའི་རྒྱུད་ལས། གང་ཞིག་ཕྲ་ཞིང་གཅིག་པུ་སྐྱེ་གནས་འདུག །དེ་ཡིས་འདི་ཀུན་སྐྱེ་ཞིང་འཇིག་པར་བྱས། །དེ་ནི་དབང་ཕྱུག་མཆོག་ཡིན་ལྷ་མཆོད་བྱ། །ཡོན་ཏན་བྱེད་པ་ཞི་བ་རབ་ཏུ་ཐོབ། །ཅེས་པ་དང་། བ་ནི་བ་སྦྲ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ། །ཆུ་ཤེལ་ཆུ་རྣམས་ཀུན་གྱི་རྒྱུ། །བླག་ཤ་ཡལ་གའི་རྒྱུ་ཡིན་ལྟར། །དེ་ནི་ལུས་ཅན་ཀུན་གྱི་རྒྱུ། །ཞེས་འབྱུང་ངོ་། །ཡོན་ཏན་ནི། ཕྲ་བ་ལ་སོགས་པ་བརྒྱད་དེ། ལག་པ་དག་དང་རྐང་པ་དང་། །མིག་དང་བཞིན་དང་ལུས་རྣམས་ཀྱིས། །མང་པོ་བྱེད་ཅིང་འཇིག་བྱེད་པ། །དེས་ན་ཕྲ་བར་བརྗོད་པ་ཡིན། །མཁའ་ལ་རླུང་དང་ས་དང་ནི། །ཆུ་དང་མེ་དག་གནས་བྱེད་ཅིང་། །སྡུད་པ་དང་ནི་རྒྱས་བྱེད་པ། །དེས་ན་ཡང་བར་བརྗོད་པ་ཡིན། །འབྱུང་བ་ཀུན་ལ་དབང་བྱེད་ཅིང་། །གནས་པ་དག་དང་རྒྱུ་བ་དང་། །གང་དང་གང་འདོད་དེ་བྱེད་པ། །དེས་ན་བདག་པོར་གྱུར་ཅེས་བྱ། །བདག་ལ་རག་ལས་རང་དབང་ཅན། །འགའ་ལའང་འཇིགས་པ་ཡོད་མིན་ཏེ། །ཐམས་ཅད་དབང་དུ་འགྱུར་བས་ན། །དེ་ནི་དབང་དུ་འགྱུར་ཞེས་བྱ། །ཡུལ་དང་བཟའ་བ་བཅའ་བ་དང་། །གཞན་ཡང་ཡིད་ཀྱིས་གང་བསམས་པ། །ཡིད་ཀྱི་རྗེས་འགྲོ་མི་སྡོད་པ། །དེས་ན་གར་ཡང་ཕྱིན་ཅེས་བྱ། །འཇིག་རྟེན་གསུམ་ན་མཆོད་གྱུར་ཅིང་། །འབྱུང་པོ་ཀུན་གྱིས་མཆོད་པས་ན། །དེ་ནི་མཆོད་པར་བྱ་བ་ཡིན། །སྙིང་སྟོབས་རྡུལ་དང་མུན་པ་གསུམ། །དེ་དག་གང་ལ་གནས་གྱུར་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པ། །མིག་འབྱེད་ཙམ་གྱིས་བྱེད་འགྱུར་བ། །དེས་ན་འདོད་དགུར་ལྡན་ཞེས་བྱ། །ཐར་པའམ་ཡང་ན་ལྷ་ཡི་ལུས། །གང་དུ་བདག་ཉིད་འདོད་པ་དག །ཐམས་ཅད་འདོད་པས་ཐོབ་འགྱུར་བ། །དེས་ན་དགའ་མགུར་གནས་ཞེས་བྱ། །ཞེས་པ་བཞིན་ནོ། །སྒྲུབ་བྱེད་ནི། སྣོད་བཅུད་འདི་དག་དབང་ཕྱུག་གིས་བྱས་ཏེ། རྒྱ་ཤུག་ལ་སོགས་པ་ཆེ་ཆུང་གི་ཚད་ངེས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དང་། ཚེར་མ་རྣོ་བ་ལ་སོགས་ངེས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དང་། དབྱར་དགུན་གྱི་དུས་ཚིགས་ངེས་པ་ལ་སོགས་པ་སྡོད་ཅིང་འཇུག་པའི་ཕྱིར་དང་། གཏོང་ལྡན་དབུལ་བ་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པ་དང་མྱོང་བ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ལས་འབྲས་བདེན་ན་ཆོས་ལྡན་ཚེ་ཐུང་བ་རྣམས་ཀྱིས་སྔ་མ་ལ་སྲོག་བཅད་པར་མི་རུང་སྟེ་བརྩེ་སེམས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁོ་བོ་ཅག་ལ་ནི་འཐད་དེ་དེ་དག་གིས་སྲོག་མ་བཅད་པས་བརྩེ་སེམས་དང་ལྡན་ཀྱང་དབང་ཕྱུག་ལ་རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས་པས་ཚེ་ཐུང་བ་ཡིན་ཏེ། འཛིན་པ་ཅན་གང་ནོར་ལྡན་དང་། །གཞན་གྱིས་འཚེ་བྱས་དགེ་བ་ཅན། །ཆོས་མིན་ཅན་དགའ་མཐོང་བས་ལྷ། །དབང་ཕྱུག་ཡོད་པར་གསལ་བ་ཡིན། །ཡོན་ཏན་ནོར་ལྡན་ཚེ་ཐུང་དང་། །ངན་པར་སྤྱོད་རྣམས་ཚེ་རིང་དང་། །གཏོང་ལྡན་དབུལ་པོ་མཐོང་བས་ན། །དབང་ཕྱུག་གིས་བྱས་གསལ་བ་ཡིན། །ཞེས་སོ། །དབང་ཕྱུག་མཆོད་པས་བདེ་འགྲོ་ཐོབ་པ་ནི། སྐྱེ་དགུ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རྣམས་ཀྱིས་དགེ་བ་གཞན་མ་བྱས་པར་དབང་ཕྱུག་ཁོ་ན་ལ་ཕྱུགས་བསད་པའི་ཤ་ཁྲག་གིས་ལེགས་པར་མཆོད་ན་ལྷ་མིའི་གོ་འཕང་ཐོབ་པ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེ་བོ་མི་ཤེས་བདག་ཉིད་འདིའི། །བདེ་སྡུག་རང་དབང་ཡོད་མིན་ཏེ། །དབང་ཕྱུག་གིས་བཏང་མཐོ་རིས་སམ། །ངན་སོང་དག་ཏུ་འགྲོ་བར་འགྱུར། །ཞེས་སོ། །ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ཚིག་གི་དོན་དྲུག་སྟེ། རྫས་དང་ཡོན་ཏན་ལས་དང་སྤྱི། །བྱེ་བྲག་འདུ་བ་དྲུག་ཉིད་དོ། །ཞེས་པས། དེ་སོ་སོར་བཤད་ན། རྫས་ནི་གཉིས་ལས། རྟག་པ་དང་མི་རྟག་པའོ། །རྟག་པའི་རྫས་ལ་ལྔ་སྟེ། བདག་དང་། དུས་དང་། རྡུལ་དང་། ཕྱོགས་དང་། ནམ་མཁའ་འོ། །དེ་ཡང་བདག་ནི། རིག་པ་ཅན་པས། བེམ་པོའི་ངོ་བོ་ཡིན་པ་ལ། བདག་ལ་གནས་པའི་དོན་བློས་རིག་པ་ལས། བདག་གིས་རིག་པ་སྙམ་དུ་བྱུང་སྟེ། མིག་གིས་གཟུགས་མཐོང་བ་ལ་བརྟེན་ནས་མཐོང་བར་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ། །གཞན་བདག་ཀྱང་ནི་འདིར་བདག་ཉིད། །འདོད་དང་སྡང་སོགས་ཡོན་ཏན་ཅན། །རྟེན་དང་ཀུན་འཇུག་ཟ་བ་པོ། །བདག་ཉིད་བེམ་པོའི་ངོ་བོར་འདོད། །ཅེས་པས་སོ། །དེས་ན་བདག་རྟག་ཀྱང་བློ་འགྱུར་ཞིང་ཡོན་ཏན་གྱི་དོན་བྱེད་པས། བདག་འཇིག་པ་དང་དངོས་མེད་དུ་མི་འགྱུར་བར་འདོད་དོ། །དུས་ནི་འདས་མ་འོངས་ད་ལྟའི་གནས་སྐབས་ཀུན་ལ་ཁྱབ་པ་མ་སྐྱེས་པ་རྟག་པ་རྫས་སུ་ཡོད་པའོ། །རྡུལ་ནི་ས་ཆུ་མེ་རླུང་བཞིའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་སྟེ། རིམ་བཞིན་དྲི་དང་རོ་དང་གཟུགས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དང་རེག་བྱའི་ཡོན་ཏན་བཞི་ལྡན་ནས་གཅིག་གི་བར་དུ་ལྡན་པ། ཕྲ་རབ་དེ་དག་རྟག་ཅིང་ཕན་ཚུན་མ་རེག་པར་འདུས་ནས་བྱ་བ་རྩོམ་ལ། མཐར། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་མེར་བསྲེགས་པའམ་ཐོ་བས་བཅོམ་ཡང་རྡུལ་འཐོར་བ་ཙམ་ལས་གཞིག་པར་མི་ནུས་ལ། ནམ་ཞིག་འཇིག་རྟེན་ཞིག་པའི་ཚེ་ནའང་རྡུལ་རྣམས་ནམ་མཁའ་ལ་ལོང་ལོང་པོར་གནས་པ་དག །རྩོམ་དུས་དབང་ཕྱུག་གིས་རིགས་མཐུན་རྣམས་བསྡུས་པས་ལུས་ལ་སོགས་པའི་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་རྫས་འབྱུང་བའོ། །ཕྱོགས་ནི་ཤར་ལ་སོགས་པའི་ཆ་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་ཅིང་། མ་སྐྱེས་པ་རྟག་པ་བྱ་བ་མེད་པ་རྫས་སུ་ཡོད་པའོ། །ནམ་མཁའ་ནི། ཆོས་ལྔ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། ཁྱབ་པ་དང་། རྟག་པ་དང་། གོ་འབྱེད་པ་དང་། སྒྲ་བསྐྱེད་པ་དང་། དངོས་པོའོ། །དེའི་དང་པོ་གསུམ་ནི་ཕལ་ཆེ་བས་ཁས་ལེན་ཏོ། །མི་རྟག་པ་ནི། ས་ཆུ་མེ་རླུང་གི་ཡན་ལག་ཅན་བཞི་སྟེ་དེ་ལྟར་དགུའོ། །ཡོན་ཏན་ནི། ཉི་ཤུ་རྩ་བཞི་སྟེ། གྲངས་དང་། བོངས་ཚད་དང་། འཕྲད་པ་དང་། ཕྱེ་བ་དང་། གཞན་དང་། གཞན་མ་ཡིན་པ་སྟེ་དྲུག་དང་། བདག་ལ་སྣང་བ་བཅུ་གསུམ་ནི། མིག་གི་བློ་དང་། རྣ་བའི་བློ་དང་། སྣའི་བློ་དང་། ལྕེའི་བློ་དང་། ལུས་ཀྱི་བློ་དང་། བདེ་བ་དང་། སྡུག་བསྔལ་དང་། འདོད་པ་དང་། སྡང་བ་དང་། ཆོས་མ་ཡིན་པ་དང་། ཆོས་དང་། འབད་རྩོལ་དང་། འདུ་བྱེད་པའི་ཤུགས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སོ། །ཡུལ་ལྔ་སྟེ། གཟུགས་མེའི་ཡོན་ཏན། སྒྲ་ནམ་མཁའི་ཡོན་ཏན། དྲི་སའི་ཡོན་ཏན། རོ་ཆུའི་ཡོན་ཏན། རེག་རླུང་གི་ཡོན་ཏན་ནོ། །སྒྲ་ནི་རྟག་ཏུ་ནམ་མཁའི་ཁྲོད་ན་གནས་པ་ལས། རླུང་རློན་པས་གཡོགས་པས་མ་ཐོས་པ་ཡིན་ལ། སྐྱེས་བུས་ༀ་བརྗོད་དུས་རླུང་དེ་བསལ་ནས་ཐོས་ཤིང་། བཤོལ་ན་རླུང་ཤུལ་དུ་ནུབ་པས་མ་ཐོས་པ་ཡིན་ནོ། །ལས་ནི་ལྔ་སྟེ། བརྐྱང་བ་དང་། བསྐུམ་པ་དང་། འདེགས་པ་དང་། འཇོག་པ་དང་། འགྲོ་བའོ། །སྤྱི་ལ་གཉིས་ཏེ། ཁྱབ་པ་དང་། ཉི་ཚེ་བའི་སྤྱིའོ། །ཁྱབ་པའི་སྤྱི་ནི་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡོད་པ་ཉིད་ཅེས་པས་ཁྱབ་པའོ། །གཉིས་པ་ལ། བར་གྱི་སྤྱི་དང་། སྤྱི་ཆུང་ངུ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི་བུམ་པ་ཐམས་ཅད་ལ་བུམ་པ་ཞེས་པས་ཁྱབ་པ་ལྟ་བུའོ། །གཉིས་པ་ནི་ཡན་ལག་ཐམས་ཅད་ལ་ལུས་ཉིད་ཅེས་པས་ཁྱབ་པ་ལྟ་བུའོ། །སྤྱི་དེ་དག་ཀྱང་མཚན་ཉིད་གསུམ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། ཁྱབ་པ་དང་། རྟག་པ་དང་། གཅིག་པུའོ། །དཔེར་ན་བུམ་པས་རང་གི་བྱེ་བྲག་གསེར་བུམ་དང་། རྫ་བུམ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཁྱབ་སྟེ། གསེར་བུམ་ལ་སོགས་པ་གང་ཡོད་ན། བུམ་པ་ཡོད་པས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟག་དེ་གསལ་བ་བྱེ་བྲག་པ་དེ་རྣམས་གྲུབ་ནས་མ་རླག་གི་བར་དུ་ཡོད་པས་སོ། །:ཁྱབ་ཅིང་རྟག་པ་དེས་ན་གཅིག་པུར་ཡང་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལ་གཟེགས་ཟན་གྱི་སློབ་མ:བཻ་ལུ་ཀ་ནི་སྤྱི་དེ་གསལ་བ་མེད་པའི་བར་སྟོངས་ན་ཡོད་པར་འདོད་དེ། དབང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཕྱུག་ལ་ཆོས་ཅན་ལུས་ཡོད་པ་དང་། གསལ་བ་མེད་པའི་བར་སྟོངས་ནི་སྤྱི་ཡོད་དེ། ཁྱབ་བྱེད་རྟག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ལ། རིག་པ་ཅན་གྱི་སྟོན་པ་བཻ་ཐར་ནི། གསལ་བ་མེད་པའི་བར་སྟོངས་ན་ཆོས་ཅན། སྤྱི་མེད་དེ། སྣང་རུང་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར། ཞེས་ཟེར་རོ། །བྱེ་བྲག་ནི་གསལ་བ་རྣམས་མ་འདྲེས་པ་སྟེ་བུམ་པ་དང་ཀ་བ་བཞིན་ནོ། །འདུ་བ་ལ་ཐ་དད་དང་། ཐ་མི་དད་གཉིས་ལས། ཐ་དད་ནི་མགོ་ལ་རྭ་གཉིས་ལྟ་བུའོ། །ཐ་མི་དད་ཀྱི་འདུ་བ་ནི། དུང་ལ་དཀར་ཟླུམ་འདུ་བ་ལྟ་བུའོ། །ཤེས་པས་གྲོལ་བ་ནི། དོན་དྲུག་པོ་ཤེས་ནས་བསྒོམས་ན་གྲོལ་ཏེ། འཁོར་བ་ཐོག་མ་མེད་མོད་ཀྱི། །ཐ་མ་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། །དེ་ཉིད་ཁོ་ན་ཤེས་པ་ཡིས། །མི་དེ་ཐ་མར་ཐར་པར་འགྱུར། །ལུས་དང་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་རྟོག་ནི། །ཐམས་ཅད་སྤངས་ན་དྲི་མེད་པའི། །ཡོངས་སུ་དག་པ་དེར་འགྲོ་སྟེ། །བུད་ཤིང་ཟད་པའི་མེ་བཞིན་ནོ། །བློ་སོགས་བདག་ནི་ཡོན་ཏན་ཅན། །དྲུངས་ནས་ཕྱུང་བའི་རྣལ་འབྱོར་པ། །ཡིད་ལ་བདག་ཅེས་གནས་པ་ནི། །བྱེ་བྲག་པ་ཡིས་བཅད་པར་ཤེས། །ཞེས་སོ། །དེ་ཡང་ཐར་པའི་གནས་སྐབས་ན། བདག་དེ་ཡོད་མེད་རྟག་ཆད་ཀྱི་མཐའ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བར་ཡོད་པ་ཉིད་དེ། ཡོད་མིན་མེད་མིན་དུ་མ་མིན། །གཅིག་མིན་ཕྲ་མིན་ཆེན་པོ་མིན། །འདི་ནི་རྟག་མིན་མི་རྟག་མིན། །བདག་མིན་གཞན་མིན་མིན་དེ་ཉིད། །ཅེས་འདོད་པ་བཞིན་ནོ། །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དེ་དགག་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། སྒྲུབ་བྱེད་མེད་པ། གནོད་བྱེད་ཡོད་པ། ཤེས་པས་མི་གྲོལ་བའོ། །དང་པོ་ནི་ཚད་ངེས་པའི་རྟགས་ཀྱིས་དབང་ཕྱུག་རྟག་པ་བསྒྲུབ་པ་འགལ་ཏེ། རྟགས་དེ་དག་ལ་དབང་ཕྱུག་རྟག་པས་མ་བྱས་པས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དབང་ཕྱུག་མི་རྟག་པ་ནི་ནམ་ཡང་མེད་པས་བྱེད་པོར་མེད་ལ། དབང་ཕྱུག་གིས་བྱེད་པར་སྣང་རུང་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཀྱིས་ཁེགས་སོ། །གནོད་བྱེད་ཡོད་པ་ལ་ལྔ་སྟེ། དབང་ཕྱུག་དང་། རྫས་དང་། ཡོན་ཏན་དང་། ལས་དང་། སྤྱི་བྱེ་བྲག་འདུ་བ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི་འཇིག་རྟེན་ན་ཡོད་པ་ཐུབ་པས་ལུང་བསྟན་པ་དེ་དགག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མ་འོངས་པའི་སངས་རྒྱས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྤྲུལ་པའི་ལྷ་རྣམས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་འགྲེལ་ལས། ཚངས་དང་དབང་པོ་ཁྱབ་འཇུག་དང་། །དྲག་སོགས་གཟུགས་སུ་སྤྲུལ་མཛད་ནས། །འགྲོ་བ་འདུལ་བའི་སྦྱོར་བ་ཡིས། །ཐུགས་རྗེའི་རང་བཞིན་ཅན་གར་མཛད། །ཅེས་པས་སོ། །འདིར་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་བཞིན་དུ་བྱེད་པ་པོར་བརྟགས་པའི་དབང་ཕྱུག་བློས་བཀོད་པ་དེ་འགོག་པ་ལ་ཚུལ་ལྔ་སྟེ། རྟག་པ། གཅིག་པུ། བྱེད་པ་པོ། ལྷས་བསྡུས་པ། མཆོད་པར་འོས་པ་དགག་པའི་ཚུལ་ལོ། །དང་པོ་ནི། རྟག་པར་མི་རུང་སྟེ་དོན་མི་བྱེད་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཅིག་པུར་མི་རུང་སྟེ་ཡན་ལག་ཅན་དུ་མ་ཚོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱེད་པ་པོ་དགག་པ་ལ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ལྔ་སྟེ། རྒྱུ་ལས་འབྱུང་བར་མཐོང་བ་དང་། རྟག་ཏུ་འབྱུང་བར་ཐལ་བ་དང་། ཅིག་ཆར་འབྱུང་བར་ཐལ་བ་དང་། རང་དང་མཚུངས་པ་དང་། མཆོད་པ་དོན་མེད་པའོ། །དང་པོ་ནི་དུ་བ་མེའི་ཚོགས་པ་ལས་སྐྱེ་བ་མཐོང་གི། དབང་ཕྱུག་གིས་བྱེད་པར་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རྒྱུ་ལས་སྐྱེ་བས་ཁེགས་སོ། །རྒྱུ་ལས་སྐྱེ་བར་དབང་ཕྱུག་གིས་བྱས་སོ་ཞེ་ནའང་། སྣང་རུང་མ་དམིགས་པས་ཁེགས་པ་ཉིད་དེ། དབང་ཕྱུག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་ན་དབང་ཕྱུག་ཉིད་ཀྱང་བྱས་པར་ཐལ་ལ། འདོད་ན་མ་བྱས་པར་གསལ་ལོ། །དེས་ན་དབང་ཕྱུག་མ་བྱས་པས་ཀྱང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བྱེད་པ་པོར་མི་རུང་བ་ཡིན་ནོ། །རྟག་ཏུ་འབྱུང་བར་ཐལ་བ་ནི། སྣོད་བཅུད་ཐམས་ཅད་རྟག་ཏུ་འབྱུང་བར་ཐལ་ཏེ་རྒྱུ་རྟག་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། ཁྱབ་པ་ཡོད་དེ། རྟག་པ་ལ་རེས་འགའ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞི་བ་ལྷས། རྒྱུ་ལ་ཐོག་མ་ཡོད་མིན་ན། །འབྲས་བུའི་ཐོག་མ་ག་ལ་ཡོད། །རྟག་ཏུ་ཅི་ཕྱིར་བྱེད་མིན་ཏེ། །དེ་ནི་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་མིན། །ཞེས་གསུངས་པ་བཞིན་ནོ། །ཡང་སྣོད་བཅུད་ཐམས་ཅད་ཅིག་ཆར་འབྱུང་བར་ཐལ་ཏེ། རྒྱུ་རྟག་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱབ་པ་ཡོད་དེ་རྟག་པའི་བྱ་བ་ལ་རིམ་གྱིས་འབྱུང་བ་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་རྟག་ཀྱང་རྐྱེན་རེས་འགའ་བ་ལ་འཕྲད་པས་རིམ་གྱིས་འབྱུང་སྟེ། རྔ་རྟག་ཀྱང་བརྡུངས་པའི་རྐྱེན་རེས་འགའ་བ་ལས་སྒྲ་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ་ཞེ་ན། རྔ་ལས་བརྡུང་དུས་ཀྱི་སྒྲ་རྒྱུན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཆགས་སུ་འབྱུང་གི །རྔ་རྟག་པ་མ་ཡིན་པས་དཔེ་ཡང་མ་གྲུབ་ལ། དོན་ཡང་མི་འཐད་དེ་རྐྱེན་དང་འཕྲད་ན་འབྱུང་མ་འཕྲད་ན་མི་འབྱུང་བས་ཀྱང་རྟག་པ་ལས་རིམ་གྱིས་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། སྤྱོད་འཇུག་ལས། དེས་བྱས་མིན་གཞན་ཡོད་མིན་ན། །དེས་འདི་གང་ལ་ལྟོས་པར་འགྱུར། །ཞེས་པ་བཞིན་ནོ། །རྔ་སྒྲ་དབྱུ་གུའི་རྐྱེན་ལ་ལྟོས་པས་ཀྱང་དབང་ཕྱུག་གིས་བྱས་པ་ཁེགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ཉིད་ལས། གལ་ཏེ་ལྟོས་ན་ཚོགས་པ་ཉིད། །རྒྱུ་ཡིན་འགྱུར་གྱི་དབང་ཕྱུག་མིན། །ཚོགས་ན་མི་བསྐྱེད་དབང་མེད་ཅིང་། །དེ་མེད་པར་ནི་བསྐྱེད་པ་མིན། །ཞེས་སོ། །རང་དང་མཚུངས་པ་ནི། དབང་ཕྱུག་གཞན་གྱིས་མ་བྱས་པར་རང་བྱུང་ན་སྣོད་བཅུད་ཀྱང་རང་བྱུང་དུ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཆོད་པ་དོན་མེད་པ་ནི། ཐམས་ཅད་དབང་ཕྱུག་གིས་བྱས་ན་མཆོད་མ་མཆོད་ཁྱད་མེད་དེ་གཉིས་ཀ་དབང་ཕྱུག་གིས་བྱས་པར་མཚུངས་པ་གྲུབ་སྟེ་གཅིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེས་རབས་ལས། གལ་ཏེ་ཐམས་ཅད་དབང་ཕྱུག་གིས་བྱས་ན། །འོ་ན་སྤྲེའུ་དབང་ཕྱུག་གིས་བསད་པས། །ཁྱོད་ནི་བདག་ལ་ཅི་ཕྱིར་སེམས་མི་དགའ། །གཞན་གྱི་ཉེས་པའང་བདག་ལ་ཅི་ཕྱིར་བསྒོ། །ཞེས་པ་བཞིན་ནོ། །ལྷས་བསྡུས་པའང་མི་འཐད་དེ། སྡུད་བྱེད་ཀྱི་ལྷ་ཉིད་ཀྱང་སྣང་རུང་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཆོད་འོས་སུ་ཡང་མི་འཐད་དེ། མཁྱེན་པ་དང་བརྩེ་བའི་རང་བཞིན་ཅན་ཞིག་མཆོད་པར་འོས་ཀྱི། སྲོག་ལ་ཟ་ཞིང་མི་གཙང་བ་ལ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཁྲོ་བ་ཉིད་ཀྱིས་བརྩེ་བ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྫས་དགག་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། རྟག་པ་དང་། མི་རྟག་པ་དགག་པའོ། །རྟག་པ་ལ། བདག་དང་། རྡུལ་དང་། དུས་དང་། ཕྱོགས་དང་། ནམ་མཁའ་དགག་པ་དང་ལྔ་ལས། བདག་གི་ངོ་བོ་འོག་ཏུ་འགོག་ལ། བློས་བུམ་པ་མཐོང་བ་བདག་གིས་མཐོང་བར་མི་རིགས་ཏེ། བློ་དང་བདག་ལ་འབྲེལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབྲེལ་བ་མེད་ཀྱང་མཐོང་ན་བུམ་པས་ཀྱང་གཟུགས་མཐོང་བར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གྲོལ་དུས་བདག་དེ་ཡོད་མེད་རྟག་ཆད་གཅིག་དང་དུ་མ་གང་དུའང་མེད་ན་བདག་མི་སྲིད་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རིན་ཆེན་ཕྲེང་བ་ལས། འཇིག་རྟེན་གྲངས་ཅན་འུག་ཕྲུག་དང་། །གོས་མེད་བཅས་ལ་གལ་ཏེ་ཞིག །ཡོད་མེད་འདས་པར་སྨྲ་ན་དྲིས། །བསྟན་པ་འཆི་མེད་བདུད་རྩི་འདི། །ཆོས་ཀྱི་ཁུད་པ་ཡིན་ཞེས་གདའ། །ཞེས་པས། དབུ་མ་པ་ལས་གཞན་པས་གང་རུང་ཞིག་ཁས་ལེན་པས་ལྟ་བའི་གཟེབ་ཏུ་འཆིང་སྟེ། འདིས་ཀྱང་བདག་མེད་པར་མི་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྡུལ་གྱི་ངོ་བོ་ནི། ཕྲད་པ་དང་བཅས་པའི་ཚེ་མི་རྟག་ལ་གྱེས་པའི་ཚེ་ཆ་མེད་པས་རྟག་པར་ཡང་བཞག་ཏུ་མེད་དོ། །རྡུལ་དེ་རྟག་ན་ལན་ཅིག་གྱེས་ནས་འདུར་མི་རུང་བར་འགྱུར་ཏེ། རྟག་པའི་ཕྱིར་ནམ་མཁའ་བཞིན་ནོ། །དུས་དགག་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། ངོ་བོ། ཁྱད་པར། རྟག་པ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ལ་བཞི་སྟེ། རྩོམ་བྱེད་དང་།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ལྟོས་ས་དང་། རྫས་སུ་མ་གྲུབ་པ་དང་། མཐུན་སྣང་ལ་མེད་པའོ། །དང་པོ་ནི། དུས་ཀྱི་མཐའ་སྐད་ཅིག་མ་མ་གྲུབ་པས་དེ་མཐུད་པའི་ལོ་ཟླ་ལ་སོགས་པ་ཁེགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། དུས་སྔ་ཕྱི་ད་ལྟ་གསུམ་ལ་ལྟོས་ས་མ་གྲུབ་ན་རྟག་ཏུ་ཡང་ན་སྔའམ་འཕྱི་བར་འགྱུར་ལ། ལྟོས་ས་གྲུབ་ན་འདས་མ་འོངས་ད་ལྟ་གསུམ་དུས་གཅིག་ལ་མི་ཚོགས་པ་དང་། སྔ་ཕྱིའི་ཚེ་ལྟོས་ས་ཡོད་དུས་ལྟོས་ཆོས་མེད་ལ། ལྟོས་ཆོས་ཡོད་དུས་ལྟོས་ས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་བློས་སྒྲོ་བཏགས་ནས་ཕར་བཤད་ཀྱང་དངོས་པོ་ལ་དུས་གསུམ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྩ་བ་ཤེས་རབ་ལས། གལ་ཏེ་འདས་ལ་ལྟོས་གྱུར་ན། །ད་ལྟ་བྱུང་དང་མ་འོངས་པ། །འདས་པའི་དུས་ན་ཡོད་པར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་དེ་ན་མེད་འགྱུར་ན། །ཇི་ལྟར་དེ་ལ་ལྟོས་པར་འགྱུར། །ཞེས་པ་བཞིན་ནོ། །རྫས་སུ་མ་གྲུབ་པ་ནི། དབྱར་དང་སྟོན་ཡང་བློས་བཀོད་པ་ཡིན་གྱི། དངོས་པོ་ལ་མེད་དེ་སྣང་བ་རྣམས་ལས་དེ་ཉིད་དང་གཞན་དུའང་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྐད་ཅིག་དང་ཆ་ཤས་རང་བཞིན་མེད་པས་དོན་གྱི་དབྱར་སྟོན་ཁེགས་ལ། མིང་གི་དབྱར་སྟོན་ཡང་བཏགས་པ་ཡིན་པས་དགུན་ལ་དཔྱིད་ཅེས་བརྗོད་ཀྱང་འགལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ་གློ་བུར་དུ་བརྟགས་ནས་བཞག་པར་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དབྱར་ལྟ་བུ་དངོས་པོར་ཡོད་ན་རི་ལ་སོགས་པ་ཉིད་དབྱར་དུ་མི་རུང་སྟེ། རི་མཐོང་དུས་དབྱར་མཐོང་བར་མ་གྲགས་པའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དུ་གསལ་བ་མཐའ་དག་ལ་དེས་བསྒྲེས་པ་ན་དབྱར་ལ་སོགས་པ་མ་གྲུབ་པ་ན། དབྱར་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པའི་སྤྱིའི་རང་བཞིན་བློས་བཀོད་པ་ཙམ་ལས་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །མཐུན་སྣང་དུ་མེད་པ་ནི། གླིང་འདིར་ཉིན་པར་ཡིན་དུས་གཞན་དུ་མཚན་མོར་འགྱུར་ལ། སྔ་དྲོ་ལ་སོགས་པའང་དེ་བཞིན་ཏེ། དངོས་པོ་ལ་མེད་པ་ཁོ་ནའོ། །ཁྱད་པར་དགག་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། དུས་གཅིག་པ། དུས་མཉམ་པ། དུས་རིང་ཐུང་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། བུམ་པ་དང་སྣམ་བུའི་དུས་གཅིག་པར་མི་རུང་སྟེ། སྣང་བ་དེ་ལས་ཐ་དད་པའི་བུམ་སྣམ་མེད་ལ། སྣང་བའང་ཆ་ཤས་ཙམ་ཡང་མེད་པས་དུས་སུ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། བུམ་སྣམ་དུས་མཉམ་པའང་མི་རུང་སྟེ། བུམ་པ་མཉམ་པ་སྣམ་བུ་ལ་ལྟོས་ཤིང་། སྣམ་བུ་མཉམ་པ་བུམ་པ་ལ་ལྟོས་པས་ན་ཕན་ཚུན་བརྟེན་པས་མཐར་རང་ལ་རང་ལྟོས་སུ་འགྱུར་བས། གང་ཡང་མ་གྲུབ་པར་འགྱུར་ཏེ་དུས་ཉིད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཉམ་པ་དངོས་པོ་ལ་གསལ་བ་རེ་རེ་ཞིང་བརྟགས་ན་དེ་ཉིད་དང་གཞན་དུ་མེད་པས་ཀྱང་ཁེགས་སོ། །རྩ་ཤེ་ལས། གལ་ཏེ་དངོས་པོ་གང་ལྟོས་འགྲུབ། །དེ་ཉིད་ལ་ཡང་ལྟོས་ནས་ནི། །ལྟོས་བྱ་གང་ཡིན་དེ་འགྲུབ་ན། །གང་ལ་ལྟོས་ནས་གང་ཞིག་འགྲུབ། །ཅེས་པ་ལྟར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། ཞག་ལས་ལོ་གཅིག་དུས་རིང་བར་མི་འགྲུབ་སྟེ། རྩོམ་བྱེད་ཞག་མེད་ན་དེས་བཞག་པའི་ལོ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། ལོ་ཡང་ཞག་གི་ཕྲེང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། ཞག་ཀྱང་སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་པས་ལོ་རིང་བར་མི་འགྲུབ་ལ། སྐད་ཅིག་མའང་ཆ་ཤས་མེད་པས་རྩོམ་པར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ཆ་ཤས་མེད་པ་ལ་འཕྲད་པ་མི་རུང་བས་རྒྱུན་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་མཐུད་པ་མེད་པས་རིང་ཐུང་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། སྐད་ཅིག་ནས་ལོ་ཟླ་བསྐལ་པ་ལ་སོགས་པར་རིང་ཐུང་དུ་ཞེན་པ་གཏི་མུག་ཉིད་དོ། །དུས་རྟག་པ་དགག་པ་ནི། རི་ཞིག་དུས་རིའི་དུས་ཞིག་ནས་མེད་པ་ལྟར། གསལ་བ་དངོས་པོ་རྣམས་དེ་དང་འདྲ་བས་རྟག་པའི་དུས་མེད་ལ། དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་དུས་མེད་དེ་མི་རྟག་པ་ལོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །མདོ་ལས་ཀྱང་། འདས་པའི་དུས་ཀྱང་འདས་པའི་དུས་ཀྱིས་སྟོངས་སོ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་བཞིན་ནོ། །ཕྱོགས་རྟག་པ་དགག་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། ངོ་བོ། ཁྱད་པར། རྟག་པ་དགག་པའོ། །ངོ་བོ་ལ། ལྟོས་པ་དང་། རྫས་དང་། མཐུན་སྣང་ལ་མེད་པ་དང་གསུམ་ལས། ལྟོས་པ་དགག་པ་ནི། མི་མཇེད་འདི་བདེ་བ་ཅན་པའི་ཤར་ཡིན་ལ། མངོན་པར་དགའ་བའི་ནུབ་ཏུ་བཞག་དུས། ཤར་ཁོ་ན་ཡིན་ན་མངོན་དགའི་ཡང་ཤར་དུ་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ཕྱོགས་བཅུ་པོ་ཡང་འཁྲུལ་པའི་བློས་བཀོད་ཀྱི་དངོས་པོ་ལ་མེད་དེ། རྩ་ཤེ་ལས། དངོས་པོ་ལྟོས་གྲུབ་གང་ཡིན་པ། །དེ་མ་གྲུབ་ན་ཇི་ལྟར་ལྟོས། །ཇི་ལྟར་གྲུབ་པ་ལྟོས་ཤེ་ན། །དེ་ནི་ལྟོས་པར་མི་རུང་ངོ་། །ཞེས་པ་བཞིན་ནོ། །རྫས་སུ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མ་གྲུབ་པ་ནི། མི་མཇེད་ཉིད་ཤར་ལ་སོགས་པར་མཐའ་གཅིག་ཏུ་མ་གྲུབ་པས་བསལ་བ་ཡིན་ནོ། །མཐུན་སྣང་ལ་མེད་པ་ནི། འཛམ་བུ་གླིང་པ་ལ་ཤར་དུ་སྣང་བ་ཉིད། སྒྲ་མི་སྙན་པ་ལ་ནུབ་ཏུ་སྣང་བ་དང་། སྟེང་འགྲོ་རྣམས་ལ་ཐུར་དུ་སྣང་བ་ཉིད་སྤྱི་བོ་ཚུགས་པ་ལ་གྱེན་དུ་སྣང་ལ། སྣྲེལ་ཞི་བ་ལ་འཕྲེད་དུ་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱད་པར་དགག་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། ཕྱོགས་བཅུ། མཚམས་བཞི། ཕྱོགས་བཟང་ངན་མ་གྲུབ་པའོ། །དང་པོ་ནི། ཕྱོགས་བཅུའི་ཤར་དེ་གཅིག་ཡིན་པས་དེས་ཁྱབ་དུས་ཤར་དེ་གཅིག་ཏུ་མི་རུང་སྟེ། རི་དང་རྡོ་ཤིང་ལ་སོགས་པ་དུ་མ་དབྱེར་མེད་དུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དང་། ཤར་ཉིད་ཀྱང་གཞན་ནས་ནུབ་ཏུ་འགྱུར་བས་གཅིག་ཏུ་བཞག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཚམས་མ་གྲུབ་པ་ནི། ཤར་ལྷོ་ལྟ་བུ་ལ། ཤར་དང་ལྷོ་ཕྲད་དམ་མ་ཕྲད། ཕྲད་ན་མཚམས་ཀྱི་གོ་མེད་པས་མཚམས་མི་རུང་ལ། མ་ཕྲད་ན་མཚམས་དང་ཤར་ལྷོ་གཉིས་ཀྱི་ཟུར་ལ་བར་ཡོད་དམ་མེད། ཡོད་ན་ནི་དེར་ཡང་མཚམས་གཞན་ཡོད་པར་འགྱུར་ལ། བར་མེད་ན་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་རོ། །ཕྱོགས་བཟང་ངན་མ་གྲུབ་པ་ནི། ཤར་ན་ཕྱོགས་ངན་དུས་ནུབ་ན་མེད་པ་མི་རུང་སྟེ། མི་མཇེད་རིལ་པོ་མངོན་དགའི་ནུབ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། བདེ་བ་ཅན་གྱི་ཤར་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་གི་གནས་གཅིག་ལ་ལྟོས་པ་དེའི་ཤར་ངན་པ་ལྟ་བུའང་མི་འགྲུབ་སྟེ། རྡུལ་ཕྲན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དང་དུས་ཀྱི་རིག་པས་རང་དང་ཤར་གཉིས་ཀ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ཕྱོགས་ངན་པ་དེ་གང་ཟག་ཐམས་ཅད་ལ་ངན་ནམ་གཅིག་ལ་ངན། དང་པོ་ལྟར་ན་བདེ་བ་ཅན་པའི་ཤར་ཡིན་པས་བཟང་བའི་ཕྱིར་འདིར་ཡང་བཟང་བར་འགྱུར་རོ། །གཉིས་པ་ལྟར་ན་ལོ་འཕོས་ཀྱང་ངན་པ་མི་འབྱུང་བར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་རྟོགས་ན་ཕྱོགས་ངན་མེད་དེ་གཞི་མེད་དུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡུམ་ལས། ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་ཁམས་ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱིས་སྟོང་ངོ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །ཕྱོགས་རྟག་པ་མ་གྲུབ་པ་ནི། དངོས་པོ་ཞིག་པའམ་གོ་འཕོ་བ་ན་དེའི་ཤར་ལ་སོགས་པའང་སྔ་མ་ལས་འགྱུར་བར་སྣང་བའི་ཕྱིར་དང་། དངོས་མེད་རྐྱང་པ་ལ་ནི་རང་སྟོབས་ཀྱི་ཆ་མེད་པས་ཕྱོགས་སུ་གདགས་པའི་གཞི་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ནམ་མཁའ་མ་གྲུབ་པ་ནི། དངོས་པོ་ཅི་ཡང་མ་གྲུབ་པ་ལ་ནམ་མཁའ་འོ་ཞེས་སྒྲོ་བཏགས་པ་ཙམ་ལས། ཐ་སྙད་དུའང་ནམ་མཁའ་མེད་དེ། བར་གྱི་སྐྱ་བོ་ནི་སྣང་བ་ཡིན་ལ། ནག་པོ་ནི་མུན་པ་ཡིན་པས་སུ་ལའང་ཅིར་ཡང་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་འཁྲུལ་སྣང་ལ་ནམ་མཁའ་ཞེས་བརྗོད་པར་ཟད་དོ། །རིན་ཆེན་ཕྲེང་བ་ལས། གཟུགས་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་ཙམ་ཕྱིར། །ནམ་མཁའ་ཡང་ནི་མིང་ཙམ་མོ། །ཞེས་སོ། །ནམ་མཁའ་མཐོང་བར་རྟོག་པ་དེ་ནི་རྨོངས་པར་བཤད་དེ། བཞི་བརྒྱ་པ་ལས། ནམ་མཁའ་ལེགས་པར་རྟག་གོ་ཞེས། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དག་གིས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རྟོག །མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་དག་ལ། །འཇིག་རྟེན་པས་ཀྱང་དོན་མ་མཐོང་། །ཞེས་པ་དང་། སྡུད་པ་ལས། ནམ་མཁའ་མཐོང་ཞེས་སེམས་ཅན་ཚིག་ཏུ་རབ་བརྗོད་པ། །ནམ་མཁའ་ཇི་ལྟར་མཐོང་སྟེ་དོན་འདི་བརྟག་པར་གྱིས། །དེ་ལྟར་ཆོས་མཐོང་བ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བསྟན། །མཐོང་བ་དཔེ་གཞན་གྱིས་ནི་བསྙད་པར་ནུས་མ་ཡིན། །ཞེས་པ་དང་། ཡུམ་ལས། ནམ་མཁའི་ཁམས་ལ་ནི་ཤར་ཕྱོགས་དམིགས་སུ་མེད་དོ། །ལྷོ་དང་། ནུབ་དང་། བྱང་དང་། སྟེང་དང་། འོག་དང་། ཕྱོགས་མཚམས་དམིགས་སུ་མེད་དོ། །ནམ་མཁའ་ནི་ཟླུམ་པོ་མ་ཡིན། གྲུ་བཞི་མ་ཡིན། སྔོན་པོ་མ་ཡིན། སེར་པོ་མ་ཡིན། འདས་པ་མ་ཡིན། མ་འོངས་པ་མ་ཡིན། ད་ལྟར་བྱུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ནམ་མཁའ་ལ་ནི་སྐྱེ་བའམ་འགགས་པའམ་གནས་པའམ་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་མེད་དོ། །ནམ་མཁའ་ནི་ཤེས་པར་བྱ་བའང་མ་ཡིན། ཐོབ་པར་བྱ་བའང་མ་ཡིན་ནོ། །ནམ་མཁའ་ནི་གཟུགས་དང་ལྡན་པའང་མ་ཡིན། གཟུགས་མེད་པའང་མ་ཡིན། ནམ་མཁའ་ནི་རྟག་པའང་མ་ཡིན། མི་རྟག་པའང་མ་ཡིན་ནོ། །ནམ་མཁའ་ནི་སྣང་བ་ཡང་མ་ཡིན། མུན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ནམ་མཁའ་ནི་སེམས་ཅན་ཚད་མེད་པའི་གོ་སྐབས་འབྱེད་དོ་ཞེས་ཟེར་བ་ནི། སེམས་ཅན་མེད་པའི་ཕྱིར། ནམ་མཁའ་མེད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ནམ་མཁའ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མེད་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་པས། ཐེག་པ་ཡང་བློས་བཀོད་པ་ཙམ་ལས། དངོས་པོ་ལ་མེད་པར་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །མུ་སྟེགས་པ་དང་རྩོད་དུས་ནང་པའི་ལུང་སྒྲུབ་བྱེད་དུ་མི་ཆེའོ་སྙམ་ན། དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ཏེ། རིག་པས་བཀག་རྗེས་སུ་ལུང་དྲངས་པས། སྟོན་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་གསུང་ཚད་མར་གུས་པས་ཁས་ལེན་པའི་དགོས་པ་ཡོད་དོ། །མི་རྟག་པ་དགག་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཡན་ལག་ཅན་མ་གྲུབ་པ་དང་། མི་རྟག་པར་མ་གྲུབ་པའོ། །དང་པོ་ནི། གླིང་ཡན་ལག་ཅན་དུ་བསྒྲུབ་པ་ལ། གངས་རི་ལྟ་བུ་ཡན་ལག་ཏུ་མ་གྲུབ་སྟེ། རྡུལ་ཕྲན་ལྟར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་རྟག་པ་ཡང་མ་གྲུབ་སྟེ། དཔྱད་ན་གཅིག་དང་དུ་མའི་ཆ་ཤས་དང་ཆ་ཤས་ཅན་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྡུལ་ཕྲན་རྟག་ལ་རགས་པ་མི་རྟག་པར་མ་གྲུབ་སྟེ། དངོས་པོ་གཅིག་ལ་རྟག་མི་རྟག་ཆ་གཉིས་དུས་གཅིག་ཏུ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོན་ཏན་དགག་པ་ལ། གྲངས། བོངས་ཚོད། ཕྲད་པ། བྱེ་བ། གཞན། གཞན་མ་ཡིན་པ། ནམ་མཁའི་ཡོན་ཏན་དགག་པ་དང་བདུན་ལས། དང་པོ་ལ། ལྟོས་པ། རྫས། རྩོམ་བྱེད་མ་གྲུབ་པ་གསུམ་ལས། ལྟོས་པ་ནི། གཅིག་དང་དགུ་མང་བ་དང་ཉུང་བར་འཇོག་པ་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པ་ཡིན་ལ། ལྟོས་ས་དང་། ལྟོས་ཆོས་མ་གྲུབ་པས་གྲངས་མི་འགྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །རྫས་མ་གྲུབ་པ་ནི། གཅིག་དང་བརྒྱ་ལ་སོགས་པའི་གྲངས་ཉིད་རེ་རེ་བ་ཡིན་པས་གཅིག་ཏུ་མི་རུང་ལ།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རེ་རེ་བའང་དཔྱད་ན་མ་གྲུབ་པས་རྫས་མ་གྲུབ་བོ། །རྩོམ་བྱེད་མ་གྲུབ་པ་ནི། ཁལ་གཅིག་གི་རྩོམ་བྱེད་བྲེ་གང་ནས་ཡིན་པ་ལ། བྲེ་གང་ཕུལ་དང་། ནས་འབྲུ་གཅིག་ལ་ཆ་ཤས་བརྟགས་ན་ཞིག་པས་གྲངས་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །ཡུམ་ལས། དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་གཅིག་ཅེས་བྱ་བ་མེད་དེ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་མེད་ཀྱི་ཐ་སྙད་དུ་ཡོད་ཅེས་པའང་མི་རུང་སྟེ། ཀླུ་དབང་གིས། ཀུན་རྫོབ་ལས་ནི་ལོགས་ཤིག་ཏུ། །དོན་དམ་ཉེ་བར་མི་དམིགས་སོ། །དོན་དམ་ལས་ཀྱང་ལོགས་ཤིག་ཏུ། །ཀུན་རྫོབ་ཉེ་བར་མི་དམིགས་སོ། །ཞེས་སོ། །དེས་ན་ཐ་སྙད་དུའང་དངོས་པོ་དངོས་མེད་ལ་སོགས་པ་མ་གྲུབ་བོ། །དངོས་པོ་དངོས་མེད་དུ་རྟོག་གེ་བས་བརྟགས་པ་དེ་ནི་འཁྲུལ་པའོ་ཞེས་འདོད་དེ། བྱིས་པ་དངོས་པོར་ཞེན་པ་རྣམས་ལ་སྐྲ་ཤད་དང་། ཆུ་ཟླ་ཉིད་བདེན་པར་ཞེན་ནས་རྫས་སུ་འདོད་པ་དང་འདྲ་བའི་ཕྱིར། ཐ་སྙད་དུ་མིང་དོན་རབ་ཏུ་དབྱེ་བར་ཞེན་ནས་བདག་ཏུ་འཛིན་ཡང་། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཤེས་པ་རྣམས་ལ། རི་ལ་སོགས་པ་ཆུའི་ཟླ་བ་དང་སྐྲ་ཤད་ལྟར་མེད་ཀྱང་གསལ་བར་སྣང་གིས། དངོས་པོ་དང་དངོས་མེད་ལ་སོགས་པར་སྣང་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། མིང་དོན་བློས་སྒྲོ་བཏགས་པའི་གྲུབ་མཐའ་རབ་ཏུ་ཞི་བའི་ཕྱིར་རོ། །བོངས་ཚོད་དགག་པ་ལ་གསུམ་ལས། རྫས་སུ་མ་གྲུབ་པ་ནི། རི་འབུར་བྱེད་ཆེ་ཆུང་གི་རྫས་སུ་མ་གྲུབ་སྟེ། དེ་བས་ཆེ་བའི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རི་ལ་ལྟོས་ནས་ཆུང་བས། ཆེ་བའི་རྫས་སུ་གྲུབ་པ་ཉམས་སོ། །ཡང་ཆུང་བའི་རྫས་སུ་མ་གྲུབ་སྟེ། ཆུང་བ་ལ་ལྟོས་ནས་ཆེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཆེ་ཆུང་མ་གྲུབ་པ་ནི། དངོས་པོ་གང་གིའང་རགས་པ་རྡུལ་ཕྲན་ལས་ཆེ་ཆུང་མེད་པས་ཀྱང་ཆེ་ཆུང་དུ་མ་གྲུབ་ལ། ཆེ་ཆུང་གཞན་ལ་ལྟོས་ནས་ཀྱང་། ཆེ་ཆུང་གཅིག་ཏུ་མ་གྲུབ་པ་བཤད་མ་ཐག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཁབ་དང་། མདུང་ཡང་རིང་ཐུང་མེད་པ་ཉིད་སྔར་སྨོས་པ་བཞིན་ནོ། །མཉམ་པ་མ་གྲུབ་པ་ནི། ཕན་ཚུན་ལྟོས་པས་སོ། །ཡུམ་ལས། གཟུགས་རྒྱ་ཆེན་པོར་མི་བགྱིད། ཆུང་བར་མི་བགྱིད། རགས་པར་མི་བགྱིད། ཕྲ་བར་མི་བགྱིད། ཅེས་སོ། །ཕྲད་པ་དགག་པ་ལ་ལྔ་སྟེ། རྟག་མི་རྟག་ཕྲད་པར་མི་རུང་བ། རང་དང་གཞན་ཕྲད་པར་མི་རུང་བ། ཆ་ཡོད་ཆ་མེད་ཕྲད་པར་མི་རུང་བ། མཚམས་ཡོད་མེད་ཕྲད་པར་མི་རུང་བ། ཕྲད་ཟིན་པ་མེད་པའོ། །དང་པོ་ནི། རྟག་པ་ཕྲད་པར་མི་རུང་བ་སྟེ། རྟག་ཏུ་ཕྲད་པའམ་ནམ་ཡང་ཕྲད་པར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །མི་རྟག་པ་ཡང་ཕྲད་པར་མི་རུང་སྟེ། གཅིག་སྐྱེ་དུས་གཅིག་འགག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚོགས་པ་ཕྲད་པར་མི་རུང་སྟེ། རྟག་མི་རྟག་རྫས་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། རང་དང་རང་ཕྲད་པར་མི་རུང་སྟེ་ཕྲད་བྱ་ཕྲད་བྱེད་གཉིས་མེད་པའི་ཕྱིར་ཐལ་མོ་ཡ་གཅིག་པོ་དེ་ཉིད་ཕྲད་བྱ་ཕྲད་བྱེད་གཉིས་སུ་མེད་པ་བཞིན་ནོ། །གཞན་ཕྲད་པ་ཡང་མེད་དེ། དུས་མི་མཉམ་པ་ལ་མི་རུང་སྟེ་གཅིག་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཡོད་དུས་གཅིག་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་ཀ་ཚོགས་པའི་ཕྲད་པ་མེད་དེ་རང་གཞན་རྫས་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དུས་མཉམ་པ་ཕྲད་པ་མེད་དེ་གཅིག་ལ་གཉིས་མེད་པས་སོ། །ཐ་དད་པ་ཕྲད་པ་མེད་དེ་དབྱར་གྱི་དྲོ་བ་དང་དགུན་གྱི་གྲང་རེག་བཞིན་ནོ། །རྩ་ཤེ་ལས། དེ་ཉིད་དེ་དང་ཕྲད་པ་མེད། །གཞན་དང་གཞན་ཡང་ཕྲད་མི་འགྱུར། །ཕྲད་བཞིན་པ་དང་ཕྲད་པ་དང་། །ཕྲད་པ་པོ་ཡང་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་སོ། །གསུམ་པ་ནི། ཆ་མེད་ཕྲད་པར་མི་རུང་སྟེ་ཆ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ་རྡུལ་ཕྲན་ཆ་ཤས་མེད་པ་ཕྲད་ན་ངོས་ཡོད་པས་ཆ་བཅས་སུ་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྤྱོད་འཇུག་ལས། ཕྲད་པ་དང་ནི་ཆ་མེད་པ། །གལ་ཏེ་མཐོང་ན་བསྟན་པར་གྱིས། །ཞེས་སོ། །ཆ་བཅས་ཀྱང་འཕྲད་པར་མི་རུང་སྟེ། ཕྱི་ལོགས་རྣམས་ཕྲད་པ་ན་ནང་མ་ཕྲད་པ་ཤ་སྟག་ཏུ་འགྱུར་ཏེ། དེ་ཉིད་ལས། རྡུལ་ཕྲན་རྡུལ་ཕྲན་ལ་འཇུག་མེད། །དེ་ནི་སྐབས་མེད་མཉམ་པ་ཡིན། །མ་ཞུགས་པ་ལ་འདྲེས་མེད་ཅིང་། །མ་འདྲེས་པ་ཡང་ཕྲད་པ་མེད། །ཅེས་ཏེ། བྲེ་གང་གི་གོར་བྲེ་གང་གི་ཆ་བཅས་མི་ཤོང་བས་ཕྲད་པ་མེད་པ་བཞིན་ནོ། །བཞི་པ་ནི། ཤ་དང་གྲི་ཕྲད་དུས་མཚམས་ཡོད་དམ་མེད། ཡོད་ན་མཚམས་དེ་གྲི་ཡིན་ནམ། ཤ་ཡིན་ནམ་གཉིས་ཀ་མ་ཡིན། དང་པོ་ལྟར་ན་གྲི་དང་ཤའི་མཚམས་ན་གྲི་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །གཉིས་པ་ལྟར་ན་ཤས་གྲི་གཅོད་པར་ཐལ་ཤ་དང་གྲིའི་བར་ན་ཤ་ཡོད་ཕྱིར་རོ། །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གསུམ་པ་ལྟར་ན་གྲི་དང་ཤ་མ་ཕྲད་པར་ཐལ། མཚམས་གཞན་གྱིས་བར་དུ་ཆོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ཕྲད་པ་ལ་བར་མེད་ན་དེ་གཉིས་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་ལ། ཡོད་ན་མཚམས་གཞན་གྱིས་ཆོད་པས་ཕྲད་པར་མི་རུང་སྟེ། དེ་ཉིད་ལས། གལ་ཏེ་དབང་དོན་བར་བཅས་ན། །དེ་དག་གང་དུ་འཕྲད་པར་འགྱུར། །བར་མེད་ན་ནི་གཅིག་ཉིད་དེ། །གང་ཞིག་གང་དང་འཕྲད་པར་འགྱུར། །ཞེས་སོ། །ལྔ་པ་ནི། ཕྲད་ཟིན་ཕྲད་པར་མི་རུང་སྟེ། ཕྲད་པའི་བྱ་བ་འགགས་ནས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་བསམས་ན་གང་ཡང་རང་བཞིན་མེད་པར་ཤེས་པས་ཐ་སྙད་ལ་ཞེན་པ་ལྡོག་པར་འགྱུར་རོ། །བདེན་ཆུང་ལས། འདི་ལྟར་སྣང་བའི་དངོས་པོ་ལ། །རིག་པས་བརྟགས་ན་འགའ་མི་རྙེད། །མ་རྙེད་པ་འདི་དོན་དམ་སྟེ། །ཡེ་ནས་གནས་པའི་ཆོས་ཉིད་དོ། །མཐོང་ངོ་ཞེས་ནི་གང་སེམས་པ། །གཏི་མུག་གཉིད་ཀྱིས་མཐོང་བ་ཡིན། །ཞེས་སོ། །བྱེ་བ་དགག་པ་ནི། གང་ལས་བྱེ་བ་ཉིད་དང་པོར་མ་ཕྲད་པར་བྱེ་བ་མི་རུང་ལ། ཕྲད་པ་ཉིད་བཤད་མ་ཐག་པ་ལྟར་ཁེགས་པའི་ཕྱིར་དང་། བྱེ་ཟིན་བྱེ་མ་ཟིན་གཉིས་ལ་བྱེ་བ་མེད་ཅིང་། དེ་ལས་གཞན་པའི་བྱེ་བཞིན་པ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་དང་། རང་གཅིག་པུ་ལ་བྱེ་བ་མེད་ལ་གཞན་ལའང་བྱེ་བ་མེད་དེ་ངོ་བོ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དགག་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། རང་བཞིན་པ་སྤྱིར་དགག་པ་དང་། ཁྱད་པར་ཅན་ཐ་སྙད་དུ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི་དུས་མི་མཉམ་པ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གཞན་དུ་མི་རུང་སྟེ་གཅིག་རྩོམ་དུས་གཅིག་མེད་པས་ནམ་ཡང་ཐ་དད་པའི་གཞན་དུ་གཞག་རྒྱུ་མེད་པས་སོ། །ཕྱི་མ་གྲུབ་དུས་སྔ་མ་དྲན་པའི་ཡུལ་དུ་བྱས་ནས་འཇོག་པའང་མི་འཐད་དེ་དྲན་པའི་སྣང་ཡུལ་སྒྲོ་བཏགས་ཡིན་པས་སྔ་མ་གཞན་དངོས་སུ་མི་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བཞི་བརྒྱ་པ་ལས། དྲན་པ་ཞེས་བྱ་འདས་པ་ཡི། །དོན་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་འགྱུར། །ཞེས་སོ། །དུས:མཉམ་པ་གཞན་དུ་མི་རུང་སྟེ། ལྟོས་པ་རང་བཞིན་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཅིག་ཉིད་གཞན་དུ་བཞག་པའང་མི་རུང་སྟེ་གཉིས་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ལ། ཐམས་ཅད་རེང་བུ་རེ་རེ་ལ་ནི་གཞན་མི་འགྲུབ་བོ། །དེ་དག་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པས་གཞན་དུ་གྱུར་པ་མེད་དེ། རྡུལ་དང་དུས་ཀྱི་བརྟག་པས་ལྟོས་པ་ཁེགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། ལྟོས་མེད་དུ་གཞན་ཞེས་པའི་ཡོན་ཏན་ཡོད་ན་མོ་གཤམ་བུའི་གྲོགས་ཀྱང་ཡོད་པར་ཐལ་བས་ཐ་སྙད་དུ་ཡང་མི་འཐད་དོ། །གཞན་མ་ཡིན་པ་ཡང་མེད་དེ། ལྟོས་གཞི་གཞན་ཉིད་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་དང་། རང་ལས་ཐ་དད་པ་དག་གཞན་མིན་མིན་ཏེ་ཀ་བུམ་བཞིན་ནོ། །རང་ཉིད་ཀྱང་དེ་མིན་ཏེ། རང་གཅིག་པུ་ལ་གཞན་ཡེ་ནས་མེད་ན་གཞན་མིན་ཞེས་གང་གིས་གདགས། གལ་ཏེ། བུམ་པ་རང་གི་ངོ་བོ་གཅིག་པུར་གྲུབ་ཀྱང་། ཀ་བ་སོགས་གཞན་ལ་ལྟོས་ནས་གཞན་མིན་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། དེ་ལྟ་ན་དེ་ལ་ལྟོས་ནས་གཞན་ཡིན་པར་ཡང་འགྱུར་བས་ན་འགལ་བའི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཡོན་ཏན་ཅན་དུ་ཐལ་བའི་ཕྱིར། འདི་དག་བཏགས་པ་ཙམ་ལས་དོན་ལ་མེད་དེ། རྩ་བ་ཤེས་རབ་ལས། གཞན་ཉིད་གཞན་ལ་ཡོད་མ་ཡིན། །གཞན་མ་ཡིན་ལའང་ཡོད་མ་ཡིན། །གཞན་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། །གཞན་ནམ་དེ་ཉིད་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་སོ། ། ནམ་མཁའི་ཡོན་ཏན་གྱི་སྒྲ་ཡང་མི་རུང་སྟེ། སྐྱེས་བུས་ༀ་བརྗོད་དུས་ཐོས་པ་ནི་སྐྱེས་བུའི་སྒྲ་ཡིན་པར་མངོན་སུམ་དུ་མཐོང་ན་ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའི་སྒྲ་ཡིན། སྐྱེས་བུས་བརྗོད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན་བུམ་པ་ཡང་ནམ་མཁའ་ནས་བྱུང་བ་ལ་སོགས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང་། ནམ་མཁའ་ཉིད་མ་གྲུབ་པས་དེའི་སྒྲ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་དང་། རྟག་པ་ལ་བརྗོད་མི་བརྗོད་ཆ་གཉིས་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། ནམ་མཁའ་ན་སྒྲ་ཡོད་ན་རྟག་ཏུ་ཐོས་པར་འགྱུར་ཞིང་། ༀ་བརྗོད་དུས་དུང་སྒྲ་ལ་སོགས་ཀུན་དུས་མཉམ་དུ་ཐོས་པར་ཐལ་ཏེ། སྒྲིབ་བྱེད་ཀྱི་རླུང་བསལ་བར་ཁྱད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་ལྕེ་རྐན་ལས་སྒྲ་འབྱུང་བའང་མི་འཐད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་རྐྱེན་ལས་དངོས་སུ་སྣང་བས་གྲུབ་ལ། འཁྲུལ་སྣང་དུ་སྣང་ཙམ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། བདེན་གཉིས་ལས། ཇི་ལྟར་སྣང་བཞིན་ངོ་བོའི་ཕྱིར། །འདི་ལ་དཔྱད་པ་མི་འཇུག་གོ། །ཞེས་པས། དངོས་པོ་ལ་སྒྲ་དང་གཞན་ཡང་མ་གྲུབ་པར་གསུངས་སོ། །ལས་དགག་པ་ནི། སྔ་ཆར་རྟག་མི་རྟག་ལ་འཕོ་བ་མི་རུང་བས་ཁེགས་སོ། །དེའང་ལྷས་བྱིན་ཤར་ནས་ནུབ་ཏུ་འགྲོ་ན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རྟག་པ་འགྲོའམ་མི་རྟག་པ་འགྲོ། རྟག་པ་ལ་འགྲོ་བ་མི་རུང་སྟེ། ཅུང་ཟད་ཀྱང་འགུལ་དུ་མི་རུང་བས་སོ། །རུང་ན་འགུལ་བའི་ཕྱིར་རྟག་པ་ཉམས་སོ། །མི་རྟག་པ་ལའང་འགྲོ་བ་མེད་དེ། འགྲོ་བར་གཟོ་བ་ན་འགག་པར་སྐྱེས་པས་ཡུལ་གཞན་དུ་ནུར་ལོངས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུན་རྟག་པར་མི་རུང་སྟེ། སྐད་ཅིག་མ་ལ་ཕྲད་པ་མེད་པས་རྒྱུན་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྩ་ཤེ་ལས། གལ་ཏེ་འདུ་བྱེད་འཁོར་ཞེ་ན། །དེ་དག་རྟག་ན་མི་འཁོར་ཏེ། །མི་རྟག་ན་ཡང་འཁོར་མི་འགྱུར། །རེ་ཞིག་སོང་ལ་མི་འགྲོ་སྟེ། །མ་སོང་བ་ཡང་འགྲོ་མི་འགྱུར། །སོང་དང་མ་སོང་མ་གཏོགས་པ། །བགོམ་པ་ཤེས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཞེས་སོ། །དེའང་སོང་ཟིན་ལ་འགྲོ་བ་མེད་དེ་འགགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་སོང་བ་ལ་འགྲོ་བ་མེད་དེ། མ་འོངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་གཉིས་ཀྱི་བར་ན་ད་ལྟ་བའི་གོམ་པ་འདོར་བཞིན་པ་དེའི་སྔ་ཆ་འདས། ཕྱི་ཆ་མ་སྐྱེས་པས་ད་ལྟ་བ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་འགྲོ་བ་མེད་དེ། འགྲོ་བ་མེད་པ་ལ་འགྲོ་བར་སྣང་བ་འཁྲུལ་པ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུ་མཚན་དེས་སྐྱེ་བ་དང་། གནས་པ་དང་། འགག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མེད་ལ་སྣང་བར་ཤེས་པར་བྱའོ། །སྒྱུ་འཕྲུལ་གསང་སྙིང་ལས། ཨེ་མ་ངོ་མཚར་རྨད་ཀྱི་ཆོས། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་གསང་། །སྐྱེ་བ་མེད་ལས་ཐམས་ཅད་སྐྱེས། །སྐྱེས་པ་ཉིད་ན་སྐྱེ་བ་མེད། །ཨེ་མ་ངོ་མཚར་རྨད་ཀྱི་ཆོས། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀུན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གྱི་གསང་། །གནས་པ་མེད་ལ་ཐམས་ཅད་གནས། །གནས་པ་ཉིད་ན་གནས་པ་མེད། །ཨེ་མ་ངོ་མཚར་རྨད་ཀྱི་ཆོས། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་གསང་། །འགྲོ་འོང་མེད་ལས་འགྲོ་དང་འོང་། །འགྲོ་འོང་ཉིད་ན་འགྲོ་འོང་མེད། །ཅེས་སོ། །འདི་ལྟ་བུའི་ལུང་རིགས་ཀྱིས་འཁྲུལ་སྣང་གཞི་མེད་སྟོང་པའི་གཟུགས་བརྙན་དུ་ཕྱལ་གྱིས་བཏང་བས་མེད་པ་གསལ་སྣང་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །སྤྱི་དགག་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། སྤྱི་ཙམ་དགག་པ་དང་། ལུས་དགག་པའོ། །དང་པོ་ལའང་། གསལ་བ་ལས་ཐ་དད་དུ་མི་རུང་བ་དང་། གཅིག་ཏུ་མི་རུང་བ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། གསལ་བ་རེ་རེ་བ་ལས་ལོགས་སུ་སྤྱི་ཡོད་ན། སྣང་དུ་རུང་བ་ལས་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་དང་། གསལ་བ་རེ་རེའི་སྟེང་ནའང་སྤྱི་འདི་ཡིན་ཞེས་པ་སྣང་རུང་མ་དམིགས་པས་ཁེགས་སོ། །བར་གྱི་གསལ་བའི་སྤྱི་མེད་དེ། དེ་ཡིན་མིན་གཉིས་ཀ་ལ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི་གཅིག་གཞིར་བྱས་པ་ལ་བུམ་པ་ལྟ་བུ་དེ་ལ་རྐྱེན་གསུམ་ཚོགས་པ་ལས་གཞན་པའི་གསལ་བ་མེད་པས་ཀྱང་མི་རུང་ལ། གསལ་བའི་རྐྱེན་གསུམ་བུམ་པའི་རྐྱེན་གསུམ་ཚོགས་པ་ཡོད་ན་སྤྱི་དེ་དུ་མར་ཐལ་ཏེ། དུ་མ་དང་ངོ་བོ་གཅིག་པའི་ཕྱིར། སྣོད་དུ་མ་དང་འབྲེལ་བའི་རྒྱ་ཤུག་བཞིན་ནོ། །དེའང་སྤྱི་དེ་འཇིག་པར་ཐལ་ཏེ། འཇིག་པའི་གསལ་བ་དང་གཅིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །འགལ་འདུས་སུ་ཡང་ཐལ་ཏེ་སྤྱི་དེ་སོལ་བ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ལ་ཁྱབ་པའི་ཆ་ནས་ནག་ལ། དུང་ལ་ཁྱབ་པས་དཀར་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྤྱི་དེ་འཇིག་མི་འཇིག་ཆ་གཉིས་བྱེད་པར་ཐལ་ཏེ་ཆ་གཉིས་ཀྱི་ཆོས་ནམ་མཁའ་དང་བུམ་པ་སོགས་ལ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་ན་གཅིག་ཡིན་པ་བུད་དོ། །ཐམས་ཅད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དངོས་པོར་ཡང་ཐལ་ཏེ། མི་ཉིད་ཕྱུགས་སུ་ཐལ་ཏེ་མི་དང་སྤྱི་དབྱེར་མེད་ཅིང་། སྤྱི་དང་ཕྱུགས་དབྱེར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལུས་དགག་པ་ནི་ལུས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡན་ལག་ཡིན་ནམ། དེ་ལས་ལོགས་ན་ཡོད། ཡན་ལག་ཡིན་ན་དུ་མར་འགྱུར་ལ། དེ་ལས་ལོགས་ན་ཡོད་ན་ཡན་ལག་གི་སྤྱིར་མི་འཐད་དེ་ཡན་ལག་མ་ཡིན་པ་ཡན་ལག་གི་སྤྱིར་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་འགལ་བ་གསུམ་གྱིས་བརྟགས་པ་ལས། སྤྱི་དེ་ཡན་ལག་ཡིན་ན་ཡན་ལག་ལ་བརྟེན་པའི་འགལ་བ། གདོང་པ་ཚོན་གྱིས་ཁ་བསྒྱུར། རྐང་པ་མ་བསྒྱུར་བའི་དུས་སུ། རྐང་པའང་ཁ་བསྒྱུར་བར་ཐལ་ཏེ། བསྒྱུར་བའི་སྤྱི་ལུས་དང་དབྱེར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ལུས་ལ་བརྟེན་པའི་འགལ་བ་ཡང་། ལག་པ་གཡོ་བས་ཡན་ལག་ཐམས་ཅད་གཡོ་བར་ཐལ་ཏེ། ལུས་དང་དབྱེར་མེད་པའི་ལག་པ་གཡོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མགོ་སྒྲིལ་བས་ལུས་རིལ་པོ་སྒྲིལ་བར་འགྱུར་ཏེ། ལུས་དང་དབྱེར་མེད་པའི་མགོ་སྒྲིལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལྟར་ན་ཡན་ལག་ལས་ལོགས་སུའང་ལུས་མེད་དེ། ཡོད་ན་སྣང་དུ་རུང་བ་ལས་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དང་། ཡན་ལག་གི་ཕྱི་ན་གོས་ལྟར་གཡོགས་པའང་མེད་དེ་པགས་པ་ལས་གཞན་དུ་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་དང་། ནང་ནའང་མེད་དེ། ནང་ཁྲོལ་ལས་གཞན་པའི་ལུས་སུ་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་དཔྱད་པས་སྤྱི་ཐམས་ཅད་སྒྲོ་བཏགས་ལས་རང་མཚན་དུ་མེད་པས། བློས་རློམ་པ་ཁོ་ནར་ཤེས་སོ། །དེ་ལ་ལག་པའང་ལྷུ་གསུམ་དུ་ཕྱེ་དུས་མ་གྲུབ་པ་དང་། སོར་མོ་ལྔར་གྱུར་པས་ལག་མགོ་མ་གྲུབ་པ་དང་། ཚིགས་གསུམ་དུ་གྱུར་པས་སོར་མོ་མ་གྲུབ་པ་དང་། མཐར་རྡུལ་ཙམ་དུའང་མ་གྲུབ་པས་བྱེ་བྲག་ཅེས་པའང་དངོས་པོ་ལ་མ་གྲུབ་པས་སྤྱི་དང་བྱེ་བྲག་སྒྲོ་བཏགས་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་ལས་གཞི་མེད་པའི་རང་བཞིན་དུ་ཤེས་ཏེ། སྤྱོད་འཇུག་ལས། གལ་ཏེ་བདག་ཉིད་ཀུན་གྱི་ལུས། །ལག་སོགས་རྣམས་ལ་ཡོད་ན་ནི། །ལག་སོགས་དེ་དག་ཇི་སྙེད་པ། །དེ་སྙེད་ཀྱི་ནི་ལུས་སུ་འགྱུར། །དེ་བཞིན་སོར་མོའི་ཚོགས་ཡིན་ཕྱིར། །ལག་པའང་གང་ཞིག་ཡིན་པར་འགྱུར། །དེ་ཡང་ཚིགས་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། །ཚིགས་ཀྱང་རང་གི་ཆ་དབྱེ་བས། །ཆ་ལ་རྡུལ་ཆའི་དབྱེ་བས་དེར། །རྡུལ་དེའང་ཕྱོགས་ཆའི་དབྱེ་བ་ཡིས། །ཕྱོགས་དབྱེའི་ཆ་ཤས་དང་བྲལ་ཕྱིར། །མཁའ་བཞིན་དེས་ན་རྡུལ་དེ་ཡང་། །མེད་དེ་རྨི་ལམ་ལྟ་བུ་ཡི། །གཟུགས་ལ་དཔྱོད་ལྡན་སུ་ཞིག་ཆགས། །ཞེས་པ་དང་། ཡུམ་ལས། ལུས་རྣམ་པར་དག་པ་དང་ནམ་མཁའ་རྣམ་པར་དག་པ་འདི་ལ་གཉིས་སུ་མེད་དེ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གཉིས་སུ་བྱར་མེད་སོ་སོ་མ་ཡིན་ཐ་མི་དད་དོ་ཞེས་པ་བཞིན་ནོ། །དེས་ན་ཡན་ལག་གི་སྤྱི་ལུས་ཁེགས་པས་སྤྱི་ཆུང་ངུ་དང་བར་གྱི་སྤྱི་ཡང་ཚུལ་དེས་ཁེགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་སྤྱི་ཁེགས་པས་བྱེ་བྲག་ཀྱང་མེད་དེ་སྤྱི་ཁེགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བུམ་པ་ཁེགས་ན་དེའི་བྱེ་བྲག་རྫ་བུམ་གཏན་མེད་པར་འགྱུར་བ་བཞིན་ནོ། །ཡང་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་སྤྱི་མེད་པས་བྱེ་བྲག་མེད་དེ། ལག་པ་ཉིད་ལུས་ལ་ལྟོས་ནས་བྱེ་བྲག་དང་། ལྷུ་ལ་ལྟོས་ནས་སྤྱིར་འཇོག་དུས་སྤྱི་བཀག་པས་བྱེ་བྲག་ཁེགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྡུལ་ཡང་རང་གི་རྡུལ་ཕྲན་གྱི་སྤྱི་བཞིན་ཡིན་པས་ཀྱང་ཁེགས་ཏེ། རྡུལ་ཆ་རྡུལ་ཕྲན་གྱི་སྤྱི་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཆ་ཤས་མེད་པས་ཁེགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདུ་བ་ཡང་མེད་དེ་ཐ་དད་ཡུལ་གཅིག་ཏུ་མི་འཚོགས་ཤིང་ཐ་མི་དད་ལ་འདུ་བྱ་འདུ་བྱེད་གཉིས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་དངོས་པོ་གཅིག་ལ་གཅིག་དང་ཐ་དད་ཀྱི་འདུ་བ་མེད་དེ། འདུ་བ་བློས་བརྟགས་པ་ཡིན་གྱི། དཔྱད་ན་གཅིག་ཐ་དད་འདྲེར་རྫས་མ་གྲུབ་སྟེ་བློས་བསླད་ཅིང་སྒྲོ་བཏགས་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྣམ་འགྲེལ་ལས། རྟོག་པ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་ཕྱིར། །གནས་དང་མི་གནས་རྟོག་པ་མེད། །ཅེས་པ་དང་། དམ་པའི་དོན་གྱི་དོན་རྣམས་ནི། །རང་གི་འདྲེ་དང་ཐ་དད་མེད། །དེས་ན་དངོས་པོ་གཅིག་པ་དང་། །དུ་མ་བློ་ཡིས་བསླད་པ་ཡིན། །ཞེས་དང་། ཡུམ་ལས། ཆོས་གང་ཡང་གང་དང་ཡང་ལྷན་ཅིག་ཀུན་ཏུ་རྒྱུ་བ་མེད་དེ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་སོ། །ཤེས་པས་མི་གྲོལ་བ་ནི། དོན་དྲུག་ཤེས་ཀྱང་གྲོལ་བའི་ཐབས་མ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་བྱའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཙོ་བོ་བཞིན་ནོ། །ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས། ལོག་ལྟས་མྱ་ངན་མི་འདའ་བར། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་གསུངས། །ཞེས་པ་དང་། རྣམ་འགྲེལ་ལས། སྡུག་བསྔལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་བློ་དང་། །སྲེད་པ་ཀུན་ནས་འཆིང་བའི་རྒྱུ། །སྐྱེ་བོ་གང་ལ་དེ་མེད་པར། །དེ་ཡིས་སྐྱེ་བ་མི་འབྱུང་ངོ་། །ཞེས་སོ། །འོ་ན་རྣམ་བཤད་རིག་པ་ལས། དད་པས་ཉན་པ་གང་གིས་ན། །མཐོ་རིས་དགའ་བའི་བསོད་ནམས་དང་། །གང་གི་མྱ་ངན་འདས་ཐོབ་པའི། །ཤེས་རབ་ས་བོན་གནས་པར་འགྱུར། །ཞེས་ཁྱེད་རང་ཡང་དད་པས་ཞུགས་ན་གང་ལྟར་ཡང་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་འདོད་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། དེ་ནི་ལམ་མ་ལོག་པ་ལ་དད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ཀྱི། ལོག་པའི་ལམ་ལ་དད་ན་ཇི་ལྟར་དད་པ་ལྟར་ཇེ་ཐུར་འགྱུར་ཏེ་ལམ་ནོར་བ་ལ་གོམ་པ་མང་དུ་ནོར་བ་བཞིན་ནོ། །རྩ་ལྟུང་གི་འགྲེལ་པ་ལས། ནག་པོའི་ལས་དེ་གང་བྱས་པ། །དེ་ལས་འབྲས་དཀར་མི་འབྱུང་སྟེ། །རུལ་བའི་ཤིང་གི་ས་བོན་ལས། །བརྩམ་པའི་མྱུ་གུ་ཇི་བཞིན་ནོ། །ཞེས་སོ། །ཚུལ་འདིས་རང་གི་སྡེ་པའི་ནང་དུ་ཁས་འཆེ་བ་དག །གང་ལའང་མོས་པ་བྱས་ན་བྱིན་རླབས་འབྱུང་བས། མཐར་གྲོལ་ཞེས་ཕྱོགས་འབྱམས་སུ་སྨྲ་བ་ཁེགས་སོ། །བདེ་སྡུག་བླ་མ་མཁའ་འགྲོ་དང་།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཡི་དམ་གྱིས་བྱེད་པར་འདོད་པའང་ཁེགས་ཏེ། དེ་དག་གིས་ཐབས་བསྟན་གྱི། རང་གི་ཐབས་ལྟར་བྱས་ན་དེ་བྱེད་པའི་ནུས་རུང་དུ་འགྱུར་བ་ལ་བཏགས་པ་ཡིན་ཡང་། དེ་དག་གིས་བྱས་པ་ཡིན་ན་རིག་པ་འདིས་ཁེགས་སོ། །རྫས་ལྡོག་དང་སྤྱི་དངོས་པོར་ཁས་ལེན་པའང་འདི་ཁོ་ནས་ཁེགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཁོ་བོ་ཅག་ནི་སྣང་ཚུལ་ཅིར་སྣང་ཡང་གཤིས་ལ་གང་དུའང་མ་གྲུབ་པར། ཁས་ལེན་གྱི་དམ་བཅའ་མེད་པས་སྐྱོན་མེད་ཡིན་ཏེ། རྩོད་བཟློག་ལས། གལ་ཏེ་ངས་དམ་བཅས་འགའ་ཡོད། །དེས་ན་ང་ལ་སྐྱོན་འདི་ཡོད། །ང་ལ་དམ་བཅའ་མེད་པས་ན། །ང་ནི་སྐྱོན་མེད་ཁོ་ན་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པ་བཞིན་ནོ། །སྤྱོད་པ་པའི་ཕྱོགས་གཏན་ལ་དབབ་པ་ནི། ཁྱབ་འཇུག་ལྷར་འཛིན་རིག་བྱེད་ཚད་མར་སྨྲ། །དམ་བཅའ་བཅུ་ལས་གྲོལ་བ་སྒྲུབ་པར་འདོད། །དེ་ཡང་རྣམ་གྲོལ་ཕན་པའི་དོན་མེད་པས། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་གཞུང་གང་དེ་དོར་བར་བྱ། །ཁྱབ་འཇུག་ལྷར་འཛིན་ཞིང་རིག་བྱེད་ཚད་མར་སྨྲ་བས། དམ་བཅའ་བཅུ་ཁས་བླངས་ཏེ་ཐར་པ་འདོད་པའི་མུ་སྟེགས་བྱེད་རྣམས་ལ་གྲོལ་བ་མེད་དེ་གཞུང་ལམ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ལ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་ན་ཤར་དུ་བགྲོད་པ་ལ་ནུབ་ཏུ་ཞུགས་ནས་གོམ་པ་འདོར་བ་བཞིན་ནོ། །འདིར་དེའི་ཚུལ་རྒྱས་པར་དབྱེ་ན། བྲམ་ཟེ་རྒྱལ་དཔོག་སྟོན་པར་འཛིན་ཅིང་། ཁྱབ་འཇུག་ལྷར་འདོད་པ་དག་ནི་ནང་ཚན། རིག་བྱེད་པ། བྲམ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཟེ་པ། ཁྱབ་འཇུག་པ། སྤྱོད་པ་པ། རྒྱལ་དཔོག་པ་ཞེས་ལྔར་ཡོད་དེ། རིག་བྱེད་བཞི་ཚད་མར་འདོད་པ་དང་རིགས་བྲམ་ཟེ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་དང་། :ཁྱབ་འཇུག་ལྷར་འཛིན་པ་དང་། སྤྱོད་པ་ཙམ་གྱིས་གྲོལ་བར་འདོད་པ་དང་། སྟོན་པ་རྒྱལ་དཔོག་གི་རྗེས་སུ་འབྲེངས་པའི་ཕྱིར་དེ་སྐད་དུ་གྲགས་སོ། །དེ་དག་གིས་ནི་གྲུབ་པའི་གཞུང་རྟོག་པ་ལ་ཕན་པའི་ཡལ་ག་དང་། དྲང་སྲོང་སྐྱེད་བྱེད་ཀྱི་ཡལ་ག་དང་། ནོར་བུ་སྐུད་པ་ལ་བཏགས་པའི་མཆོད་སྦྱིན་དང་། བྷ་ར་ཏ་ཀའི་ལྡུམ་དང་། ལོ་མ་ཅན་གྱི་གསང་ཚིག་ལ་སོགས་པའི་རྗེས་སུ་འབྲེངས་ནས་དམ་བཅའ་བཅུ་ཁས་ལེན་པ་ནི། ལྷ་ཁྱབ་འཇུག་དང་། རིག་བྱེད་ཚད་མ་དང་། ཁྲུས་ཀྱིས་དག་པ་དང་། ཡུལ་གྱིས་དག་པ་དང་། སྲིད་བསྲུངས་པས་དག་པ་དང་། གཡུལ་བསྲུངས་པས་དག་པ་དང་། ཆོས་བསྲུངས་པས་དག་པ་དང་། སྲོག་བསྲུངས་པས་དག་པ་དང་། དངོས་པོ་རྒྱུ་མེད་དང་། ཤེས་པས་རང་མི་རིག་པར་དམ་བཅའ་བ་ཡིན་ནོ། །དང་པོ་ནི། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཁྱབ་འཇུག་གི་རྣམ་པར་སྤྲུལ་པ་སྟེ། དྲང་སྲོང་སྐྱེད་བྱེད་ཀྱི་ཡལ་ག་ལས། སྐལ་ལྡན་ནོར་ལྷ་འདི་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་ཅིང་གཟིགས། །འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ལྷར་འདྲེན་ཐར་པ་སྦྱིན་པར་བྱེད། །ནོར་ལྷ་སྟོབས་བཟང་འཆི་མེད་ལ་སོགས་ངོ་བོར་གནས། །ཀུན་གྱི་བདག་ཉིད་ཀུན་ལ་ཞུགས་དང་ཀུན་ལ་ཁྱབ། །ཅེས་སོ། །དེས་འགྲོ་བ་འདུལ་བ་ལ་འཇུག་པ་ནི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བཅུ་སྟེ། ཉའི་འཇུག་པ་དང་། རུས་སྦལ་དང་། ཕག་རྒོད་དང་། རྒྱལ་པོ་ཤིང་རྟ་བཅུ་པའི་བུ་ར་མ་ཎ་དང་། དྲང་སྲོང་ཨག་ནེའི་བུ་ར་མ་ཎ་དང་། ནག་པ་དང་། མིའི་སེང་གེའི་གདོང་དང་། མིའུ་ཐུང་དང་། ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་དང་། ཚེ་ལོ་བཅུ་པའི་དུས་སུ་རྟ་ངང་པར་སྤྲུལ་ནས་སྐྱེས་བུ་ཐམས་ཅད་མཐོ་རིས་ནས་ཐར་པ་ལ་བཀོད་དེ་འཁོར་བ་སྟོངས་པར་བྱེད་དོ། །དེའི་བར་དུ་ཕག་རྒོད་དུ་སྤྲུལ་ནས་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་འདེགས་ཤིང་ཐམས་ཅད་གྲོལ་ཟིན་པ་དང་འདོར་བས་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་བའི་ཁུར་བསྣམས་པའི་ཕྱིར་དྲིན་ཆེ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པ་སྟེ། དམ་བཅའ་འང་ལོ་མ་ཅན་གྱི་གསང་ཚིག་ལས། ཉ་དང་རུས་སྦལ་ཕག་རྒོད་དང་། །ར་མ་ཎ་གཉིས་ནག་པ་དང་། །མི་ཡི་སེང་གེ་མི་ཐུང་དང་། །སངས་རྒྱས་ངང་པ་ཅན་དེ་བཅུ། །ཞེས་སོ། །ཁྱབ་འཇུག་ནི་དེ་ལྟར་སྤྲུལ་ནས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བདག་ཉིད་དེ་འཇུག་པ་དང་པོའི་སྒོ། ཁྱབ་འཇུག་ཞི་བའི་རྒྱུད་ལས། ང་ནི་སྦྱིན་བྱེད་ཟ་བ་པོ། །ང་ནི་ཟས་དང་སྐྱེ་དགུའི་བདག །ང་ནི་བྲམ་ཟེའི་ལུས་གནས་ནས། །ཟ་བར་བྱེད་ཅིང་སྦྱིན་པར་བྱེད། །གང་དག་ལྷ་གཞན་གནས་བྱེད་ཅིང་། །དད་ལྡན་བརྩོན་པར་བྱེད་པ་དང་། །དེ་དག་ང་ལ་ཀུན་དའི་བུ། །བྱ་བ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་བསྟེན། །ཞེས་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །རིག་བྱེད་ཚད་མ་ནི། རིག་བྱེད་ཀྱི་གཞུང་ཆེན་པོ་བཞི་སྟེ། མཆོད་སྦྱིན། ལོ་རྒྱུས། གསང་ཚིག །སྲིད་སྲུང་གི་རིག་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བྱེད་དོ། །གཞན་ཡང་མཆོད་སྦྱིན། སྙན་ངག །སྲིད་སྲུང་། ངེས་བརྗོད་བཞི་ནི། ཕན་པའི་རིག་བྱེད་བཞི་ཞེས་བྱ་བར་འདོད་དེ། དེ་ལ་མཆོད་སྦྱིན་ནི། ལྷ་མཆོད་ཅིང་སེམས་ཅན་ལ་སྦྱིན་པ་བྱེད་པ་སྟེ། མཆོད་སྦྱིན་ཞི་བ་སྲོག་མི་གཅོད་པའི་སྒོ་ནས་བྱེད་ལ། དྲག་པོ་ནི་ཕྱུགས་ལ་སོགས་པའི་སྲོག་གཅོད་པ་ལས་བྱེད་དེ། གྲོལ་བ་དང་། གནས་སྐབས་ཀྱི་བདེ་འབྲས་སྒྲུབ་པའི་ཁྱད་པར་དུ་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། །བསད་པའི་སྲོག་ཆགས་དེ་དག་ལྷས་མཐོ་རིས་སུ་འདྲེན་པས་སྡིག་མེད་ཀྱི་སྟེང་དུ་དེ་ལ་ཕན་འདོགས་པར་འདོད་དེ་ངན་སོང་མཐོ་རིས་ལ་འགོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསང་ཚིག་ལས། རིག་བྱེད་འཚེ་བ་གང་བསྟན་པ། །བསྟན་བཅོས་གཞན་དུ་སྨད་གྱུར་ཀྱང་། །དེས་ནི་སྡིག་བྱས་མི་འགྱུར་བས། །གཞན་དུ་སྐྱེ་བ་བདག་གིས་བསྟན། །ཞེས་སོ། །ལོ་རྒྱུས་ནི། ཁྱབ་འཇུག་གིས་འཇུག་པ་དང་། དབང་ཕྱུག་གིས་ཨུ་མ་དེ་བ་ཕྲོགས་པ་ལ་སོགས་པའི་རབས་སོ། །གསང་ཚིག་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་བྱུང་བ་ལ་སོགས་པར་སྟོན་པའོ། །སྲིད་བསྲུངས་ནི། བྲམ་ཟེ་རྣམས་ཀྱི་བྱ་བ་སྟོན་པ་གཞོན་ནུ་བཙའ་བའི་བསྟན་བཅོས་ཏེ། གཞུང་རྒྱ་མཚོ་ལས། གཽ་ཏཾ་བུད་མེད་མེ་ཉིད་ཡིན། །དེ་ཡི་ཉེར་གནས་ཐབ་ཁུང་ཡིན། །དེར་སྐྱེས་བུ་ནི་དུ་བ་ཡིན། །དེ་ཡི་ནང་ཞུགས་སོལ་བ་ཡིན། །དེ་ཡི་ཁུ་བ་མེ་སྟག་ཡིན། །དེ་ལྟ་བུ་ཡི་མེ་འདི་ལ། །སྐྱེས་བུ་ལྷ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཡི་ས་བོན་བསྲེགས། །སྦྱིན་སྲེག་དེ་ལས་སྐྱེས་བུ་འབྱུང་། །དེར་སྐྱེས་འཚོ་བར་གྱུར་པ་ཡིན། །ཞེས་སོ། །ཚུལ་དེས་རང་གི་སྲིད་འཛིན་ཅིང་། རིགས་མ་ཆད་པར་བྱས་པས་ན་སྲིད་སྲུང་ཞེས་བྱའོ། །དེའང་བྲམ་ཟེ་གྲུབ་པ་ལ་ཞུགས་པ་དག་གི་ལུགས་ཀྱིས་ལོ་དྲུག་ཅུའི་བར་དུ་ཚངས་པར་སྤྱད་ནས་དེའི་རྗེས་ལ་རིགས་རྒྱུད་སྤེལ་བས་ཆུང་མ་ལེན་པའི་བསྟན་བཅོས་ཞིག་གོ། །རིག་བྱེད་ཀྱི་གཞུང་བཞི་པོ་དེ་དག་ཀྱང་མཚན་ཉིད་གསུམ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ། རྟག་པ། བདེན་པའི་དོན་ཅན་ཡིན་པའོ། །ཚངས་པས་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་བྱས་སོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། རྟག་པར་ཡོད་པ་དེ་ཚངས་པས་དྲན་ནས་བརྗོད་པ་ཡིན་གྱི། གསར་དུ་བྱས་པ་མ་ཡིན་གྱི། ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་ལས། ཚངས་པས་ཚེ་ཡི་རིག་བྱེད་དྲན། །དེ་ཡིས་སྐྱེ་དགུའི་བདག་ལ་བཤད། །ཅེས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན། ཁྱོད་ནང་པའང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་མ་བྱས་པ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་འགོད་དེ། ནམ་མཁའ་ན་རྟག་ཏུ་ཡོད་པའི་ཚིག་ཚངས་པས་ཐོས་པའི་དོན་དྲན་ནས་བརྗོད་པའོ། །བརྗོད་པ་ཐམས་ཅད་རྫུན་ཡིན་ལ་རིག་བྱེད་བདེན་པའོ་ཞེས་འདོད་དེ། གསང་ཚིག་ལས། ཆགས་སོགས་སྐྱོན་གྱིས་ཉམས་པའི་ཕྱིར། །སྐྱེས་བུའི་ཚིག་ནི་རྫུན་ཡིན་ལ། །རིག་བྱེད་སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་སོ། །དེས་ན་ཚད་མར་བཟུང་བར་བྱ། །ཞེས་སོ། །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རིག་བྱེད་ཀྱི་སྒྲ་དོན་ལ་འབྲེལ་བ་དངོས་པོ་ཡོད་དེ། དེ་ཉིད་ལས། སྒྲ་རྟག་དབྱངས་ཀྱིས་གསལ་བར་བྱེད། །དོན་དང་འབྲེལ་བས་རྟག་པ་ཉིད། །དོན་ལ་རྟོག་པ་དང་ལྡན་ལ། །རྟོག་པ་རབ་ཏུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །ཞེས་སོ། །རིག་བྱེད་འཆད་པ་པོ་ཚངས་པ་བདེན་གྱི། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡོད་མི་སྲིད་དེ་ཁྱོད་ནང་པས་སྒྲོ་བཏགས་པ་ཙམ་ལ། ཁྱེད་རང་གི་ལུང་ལས། འགལ་འདུ་མང་དུ་སྣང་བའི་ཕྱིར། ཞེས་འདོད་དེ། གསང་ཚིག་ལས། སངས་རྒྱས་གསུང་ནི་ཚད་མ་མིན། །ལྟ་བ་གསུམ་པོ་སུན་འབྱིན་ཕྱིར། །ཇི་ལྟར་གང་སྨྲས་དེ་དེ་ལྟར། །གཅེར་བུར་རྒྱུ་བའི་ལྟ་བ་བཞིན། །ཤེས་བྱ་མཐའ་ཡས་ཀུན་ཤེས་མིན། །ཤེས་བྱེད་གཞན་ཡོད་ཐུག་པ་མེད། །གཅིག་གིས་རྒྱུ་དང་མི་རྒྱུ་དང་། །ཐམས་ཅད་ཤེས་པར་བྱ་མི་ནུས། །རིག་བྱེད་དག་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱིས། །ཀློག་པ་གང་དག་མི་སྲིད་ཕྱིར། །འཇིག་རྟེན་དག་ན་མི་རྣམས་དང་། །མུ་སྟེགས་གཞན་ནའང་ཀུན་མཁྱེན་མེད། །རྡོ་སྒྱོགས་འཕེན་པར་བྱེད་པ་ཡི། །ལྷ་སྦྱིན་བསྡུས་པར་གྱུར་ཕྱིར་དང་། །གླང་པོའི་དབང་པོ་འོང་བ་ཡི། །མ་འོངས་པ་དག་ཤེས་མ་གྱུར། །ཞེས་སོ། །རྟག་པ་ནི་སྤྱིར་སྒྲ་ཐམས་ཅད་རྟག་པ་ཉིད་དེ། བརྡའ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་དང་། གོམས་པར་བྱར་རུང་བའི་ཕྱིར་དང་། སྔར་ཤེས་པ་ཕྱིས་གཞན་གྱིས་ཤེས་པའི་ཕྱིར་དང་། མཉན་བྱ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྒྲ་ཉིད་ཀྱི་སྤྱི་བཞིན་ནོ། །གལ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཏེ་མི་རྟག་ན་སྒྲ་འཇུག་པར་ཡང་མི་རུང་སྟེ། མི་རྟག་པས་ན་ཕྱིས་འགགས་ནས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚིག་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པའང་མི་རུང་སྟེ། ད་ལྟ་འཛིན་དུས་སྔ་མ་མི་རྟག་པས་འགགས་ནས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་གི་ཤེས་པ་གཞན་ལ་བཤད་དུའང་མི་རུང་སྟེ་ཤེས་པ་སྔ་མ་དེ་དག་འགགས་པའི་ཕྱིར་མེད་པ་ཁོ་ནའོ། །མཉན་དུའང་མི་རུང་སྟེ། ཉན་དུས་སྔ་མ་འགགས་ནས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་སྒྲ་དོན་རྟག་པར་ཡོད་པས་ཤེས་པ་དང་འཛིན་པ་དང་ཉན་པར་རུང་སྟེ། དྲང་སྲོང་ལོ་མ་ཅན་གྱིས། ལན་ཅིག་འཇུག་ཕྱིར་གོམས་བྱའི་ཕྱིར། །ཕྱིས་ཀྱང་ཤེས་ཕྱིར་དེ་བཞིན་དུ། །མཉན་བྱ་ཡིན་ཕྱིར་སྒྲ་ཉིད་བཞིན། །སྒྲ་ནི་རྟག་པར་ཤེས་པར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་པ་བཞིན་ནོ། །དེས་ན་རིག་བྱེད་ཀྱི་དགོས་སོ་ཅོག་ཚངས་པར་སྟོན་པས་ན་བདེན་པའི་ཕྱིར་བླང་བར་བྱ་སྟེ། ཕན་པའི་ཡལ་ག་ལས། རིག་བྱེད་ལས་ནི་མི་སྨྲ་དང་། །རིག་བྱེད་དག་ལ་མི་སྣང་བ། །གང་ཡང་མེད་པར་བརྗོད་པར་བྱ། །རིག་བྱེད་འདྲ་བའི་ཐོས་པ་མེད། །ཅེས་སོ། ཁྲུས་ཀྱིས་དག་པ་ནི། སྤྱིར་ཁྲུས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དག་སྟེ། འཕྲལ་དུ་སེམས་རབ་ཏུ་དྭངས་པར་བྱེད་ཅིང་ལུས་གཙང་བར་བྱེད་པ་ལྟར་ཕུགས་སུ་སྡིག་པ་ཞི་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར། ཁྱད་པར་དུ་ཁྲུས་ཀྱི་སྒོ་གངྒཱ་དང་། ཀུ་ཤ་འཁྱིལ་དང་། བིལ་བ་ཅན་དང་། སྔོན་པོའི་རི་དང་། ཀ་ན་ཀ་དང་། ཟླ་བའི་རྒྱ་མཚོ་སྐལ་བ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཅན་དང་། དབྱངས་ཅན་དང་། ཕག་ཅན་དང་། འདམ་པ་ཅན་དང་། སིནྡྷུ་དང་། ནཻ་རཉྫ་ན་དང་། པྲ་ཡ་དིར་བ་དང་། རྒྱ་མཚོ་རྣམས་སུ་ཁྲུས་བྱས་ན་མཐོ་རིས་དང་ཐར་པ་ཐོབ་པ་ཡིན་ཏེ། དྲང་སྲོང་ལྔ་ལེན་གྱི་ཁྲུས་ཀྱི་སྒོ་ལས། གངྒཱའི་སྒོ་ནི་ཀུ་ཤ་འཁྱིལ། །བིལ་བ་ཅན་དང་སྔོན་པོའི་རི། །ཀ་ན་ཀ་ཡི་འཇུག་ངོགས་སུ། །ཁྲུས་བྱས་ཡང་འབྱུང་སྲིད་མ་ཡིན། །གངྒཱ་ཟླ་བའི་སྐལ་ཅན་དང་། །དེ་བཞིན་དུ་ནི་དབྱངས་ཅན་དང་། །ཕག་ཅན་དང་ནི་འདམ་པ་ཅན། །སིནྡྷུ་རྒྱ་མཚོར་འགྲོ་བ་དག །ཁྲུས་པ་འདི་རྣམས་གང་གི་ཕྱིར། །དག་པར་འདོད་ནས་ཁྲུས་བྱེད་པ། །སྡིག་པ་དག་པའི་བདག་ཉིད་དེ། །ངེས་པར་མཐོ་རིས་ཐར་པར་འགྱུར། །ཞེས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་དག་ཏུ་སོང་ནས་སྲང་ལ་འཇལ་ཞིང་ཁྲུས་བྱེད་དེ། ཡང་དུ་སོང་ན་སྡིག་པ་སྲབ་པར་འདོད་དོ། །ཡུལ་གྱིས་དག་པ་ནི། ཡུལ་ཀུ་རུ་ཞེས་བྱ་བར་སྐྱེས་པ་ཐམས་ཅད་དང་། ཐ་ན་དེའི་རྡུལ་གྱིས་རེག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མཐོ་རིས་སུ་སྐྱེ་བར་འདོད་དེ། རྟོག་པ་ལ་ཕན་པའི་ཡལ་ག་ལས། ཀུ་རུའི་ཡུལ་དུ་སྐྱེས་པ་དང་། །དེ་ཡི་ཞིང་གི་རྡུལ་དག་ནི། །རླུང་གིས་ཁྱེར་བས་རེག་གྱུར་ནའང་། །ཉེས་པ་བྱས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས། །འགྲོ་བ་མཆོག་ཏུ་འཁྱེར་བར་བྱེད། །ཅེས་སོ། །སྲིད་བསྲུངས་པས་དག་པ་ནི། བྲམ་ཟེ་རྣམས་ཀྱིས་རིགས་བཞག་པ་ནི་མཐོ་རིས་སུ་སྐྱེའོ། །བུད་མེད་ནི་ངེས་པར་ངན་འགྲོར་འགྲོ་བས་ན་ཚངས་པར་སྤྱད་ཀྱང་ལོ་བཞི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བཅུ་ཞེ་གཉིས་ལས་མི་སྤྱད་ཀྱི། བྲམ་ཟེ་དང་འགྲོགས་ནས་བུ་བསྐྱེད་དགོས་སོ། །བུ་ཡོད་པའི་བུད་མེད་ཐམས་ཅད་ནི་མཐོ་རིས་སུ་སྐྱེ་ལ། མེད་པ་རྣམས་ངན་སོང་དུ་སྐྱེ་ཞིང་བུ་མོ་མང་བའམ་བུ་མོ་ལས་མེད་ན་ནི་ངན་སོང་ཡང་ཐར་དཀའ་བ་ཅན་དུ་སྐྱེའོ་ཞེས་འདོད་དེ། དེ་ཉིད་ལས། གང་ཞིག་བུ་དང་ལྡན་པ་དེ། །ཤི་ནས་མྱ་ངན་མེད་པར་འགྲོ། །ལམ་ཡང་འདི་ནི་ལྷར་འགྲོའི་ལམ། །དེས་ན་མ་ལའང་འཁྲིག་པར་བྱ། །བུད་མེད་པ་ལས་འཇིག་རྟེན་ནི། །བཟང་པོ་ཡེ་མེད་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི། །ཇི་ལྟར་གླིང་ལམ་ཅན་གྱིས་ནི། །རྒས་ཀར་དཔྱད་ནས་སྨྲས་པ་བཞིན། །ཞེས་སོ། །གཡུལ་བསྲུངས་པས་དག་པ་ནི། འཇིགས་པའི་དམག་བྱུང་བའི་ཚེ་སྙིང་རྗེ་མེད་པར་འཐབ་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྡིག་པ་བྱང་སྟེ། རང་གི་ཕྱོགས་རྒྱལ་བར་བརྩོན་པས་བསོད་ནམས་སུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གསང་ཚིག་ལས། ངེས་པར་བརྩེ་མེད་དཔའ་བོ་ཡིས། །གཡུལ་ངོར་འབྲོས་པ་མེད་པར་ནི། །གཡུལ་ལ་མངོན་པར་ཕྱོགས་གྱུར་ན། །ཤི་ནས་མཐོ་རིས་འགྲོ་བར་འགྱུར། །ཞེས་སོ། །ཆོས་བསྲུངས་པས་དག་པ་ནི་བྲམ་ཟེ་དང་། རིག་བྱེད་དང་། བླ་མ་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པའི་སྡིག་ཅན་བསད་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྡིག་པ་དག་པར་བྱེད་དེ་ཡུལ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་བསྲུང་བའི་ཕྱིར། དེ་ཉིད་ལས། སྐྱེ་དགུ་སྐྱོང་ལ་གསལ་བའི་ཕྱིར། །ལྷ་མིན་ལྷ་ཡི་ཚེར་མ་དག །བསད་ཀྱང་སྐྱོན་ནི་ཡོད་མིན་ཏེ། །དེ་ནི་ཆོས་སྲུང་ཡིན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཕྱིར་རོ། །ཞེས་སོ། །སྲོག་བསྲུངས་པས་དག་པ་ནི། མུ་གེས་ཉེན་ནས་འཆི་བ་ལ་ཐུག་ན་མ་མཐོང་བར་བརྐུས་ཀྱང་ཉེས་པ་མེད་ཀྱི་སྟེང་དུ་སྡིག་པ་འདག་པར་འགྱུར་ཏེ། དངོས་པོ་ཕལ་ལས་མཆོག་རང་གི་སྲོག་བསྲུངས་པས་འདི་ཕྱིར་ཕན་པའི་དོན་ཆེན་པོ་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསང་ཚིག་ལས། བྲམ་ཟེ་རྒུད་ཚེ་བརྐུ་བ་ཆོས་སུ་བཤད། །གཞན་ནོར་མ་མཐོང་བར་ཡང་བླང་བར་བྱ། །ཞེས་སོ། དངོས་པོ་རྒྱུ་མེད་ནི། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་རྒྱུ་རྐྱེན་ལས་མི་ལྟོས་པར་ངོ་བོ་ཉིད་དམ་རང་ཤུགས་ཀྱིས་འབྱུང་བ་ཡིན་ཏེ། འཇིག་ཆགས་ལའང་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། ནམ་མཁའ་སྟོང་པ་ལས་སྤྲིན་དང་སེར་བ། ཐོག་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་དང་། ཉི་ཟླའང་ཤར་ནས་ནུབ་ཏུ་ངང་གིས་འགྲོ་བ་བཞིན་ནོ་ཞེས་འདོད་དེ། དེ་ཉིད་ལས། ཉི་ཤར་ཆུ་བོ་ཐུར་འབབ་ཚེར་མ་རྣོ། །རྨ་བྱའི་མདོངས་བཀྲ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་བྱུང་། །ཞེས་སོ། །ཤེས་པས་རང་མི་རིག་པ་ནི། རང་གིས་རང་ལ་བྱ་བ་མི་འཇུག་པས་ཏེ། མིག་རང་གིས་རང་མི་མཐོང་བ་བཞིན་ནོ། །ཞེས་འདོད་དོ། །དེ་དགག་པ་ལ་ཕྱོགས་སྔ་མ་ལྟར་བཅུ་ལས། དང་པོ་ཁྱབ་འཇུག་དགག་པ་ལ། ངོ་བོ། ཁྱབ་པ། བྱེད་པ་དགག་པ་གསུམ་ལས། ངོ་བོ་དགག་པ་ནི། དབང་ཕྱུག་དགག་པ་བཞིན་ནོ། །ཁྱབ་པ་ནི། ངོ་བོ་བཀག་པས་ཁེགས་ཏེ། ཁྱབ་འཇུག་མེད་ན་ཁྱབ་འཇུག་གིས་ཁྱབ་པ་མེད་དེ། མོ་གཤམ་གྱི་བུ་མེད་པས་དེས་ཁྱབ་པའི་ས་ཕྱོགས་ཁེགས་པ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བཞིན་ནོ། །ཁྱབ་བྱེད་མེད་པས་ཁྱབ་བྱ་མེད་པ་ཉིད་དེ། དེ་ཡང་གང་ལ་གང་གིས་ཁྱབ་པ་མེད་ན། དེས་ཐ་དད་མི་དད་ལ་ཁྱབ་པ་མི་རུང་ངོ་། །དེའང་ཐ་དད་ལ་ནི་ཁྱབ་པ་ཉིད་མེད་དེ། དུས་མི་མཉམ་པ་གཅིག་ཡོད་དུས་གཅིག་མེད་ལ། དུས་མཉམ་ལའང་གཅིག་གི་གོར་གཅིག་གསལ་བར་མེད་པས་ཁྱབ་པ་ཡོད་པ་མི་རུང་སྟེ་སྣང་བའི་གོར་མུན་པ་བཞིན་ནོ། །འདྲེས་པས་ཁྱབ་པ་མེད་ཀྱང་ཟླར་ཡོད་པས་ཁྱབ་བོ་ཞེ་ནའང་མི་རུང་སྟེ། ཕན་ཚུན་ལྟོས་པས་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐ་མི་དད་ནའང་ཁྱབ་པ་མེད་དེ་ཁྱབ་བྱེད་དང་རྫས་གཅིག་པས་ཁྱབ་བྱ་ཁྱབ་བྱེད་ཉིད་དམ་ཁྱབ་བྱེད་དེ་ཡང་ཁྱབ་བྱར་འགྱུར་བས། རང་གིས་རང་ལ་མ་ཁྱབ་པ་བཞིན་ནོ། །ལྡོག་པ་ནི། འདུ་བར་བཀག་ཟིན་ཏོ། །ཁྱབ་པར་ནི་དུ་མ་དང་དབྱེར་མེད་ན་དུ་མར་འགྱུར་བས་ཁྱད་པར་མི་རྙེད་དེ་ཆུ་དང་འདྲེས་པའི་འོ་མ་བཞིན་ནོ། །བྱེད་པ་ནི། དབང་ཕྱུག་ཏུ་བཀག་གོ། །རིག་བྱེད་དགག་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། མཚན་ཉིད། གཞུང་། བརྗོད་བྱ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ལ། རྟག་པ། མ་བྱས་པ། བདེན་པ་དགག་པ་དང་གསུམ་ལས། རྟག་པའི་གསལ་བ་དགག་པ་ནི། བྱེ་བྲག་པར་བཤད་ལ། སྒྲུབ་བྱེད་མིང་། གོམས་པ། ཕྱིས་ཤེས་པ། གཞན་ལ་འཆད་པར་མི་རུང་བ་བཞི་ནི། ཐ་སྙད་དུ་སྐད་ཅིག་མཐུད་པ་ཙམ་ལ་བརྗོད་ལ། སྒྲ་འགགས་ཀྱང་སྒྲ་ལ་གོམས་པའི་བག་ཆགས་རིགས་མཐུན་བཞག་པས་ཤེས་པའི་ཕྱིར། སྒྲ་རྟག་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པ་མ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པ་དགག་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། དོན་མི་ངེས་པ། སྔགས་ཀྱི་ནུས་པ་མི་རུང་བ། མངོན་སུམ་གྱིས་བསལ་བའོ། །དང་པོ་ནི། མཐོ་རིས་འདོད་པས་མེ་ལ་སྦྱིན་སྲེག་བྱེད་པ་ནི་འབྲེལ་ཅི་ཡང་མེད་དེ་མེ་མཐོ་རིས་སམ། མཐོ་རིས་མེ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། སྐྱེས་བུས་སྨྲས་པ་བརྫུན་ན་ཚངས་པས་སྨྲས་པ་ཡང་བརྫུན་པས་མི་བསླུ་བའི་དོན་དང་འགལ་བས་ཕྱིས་ཀྱི་མུ་སྟེགས་པ་ཁྱེད་ཅག་བསླུ་བར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་དང་། ཁྱེད་ཅག་ཀྱང་སྐྱེས་བུ་ཡིན་པས་སྐབས་འདིར་རིག་བྱེད་ཀྱི་དོན་སྟོན་པ་ལ་བསླུ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང་། ཚིག་དོན་ལ་འབྲེལ་བ་ཡོད་ན་སྒྲ་ཆད་དུས་དོན་མི་རྟག་པར་དངོས་སུ་ངེས་དགོས་པ་ལས། དོན་རྟག་པར་འདོད་པས་བསལ་བ་ཉིད་དོ། །རྣམ་ངེས་ལས། དེས་ན་མཐོ་རིས་འདོད་མེ་ལ། །སྦྱིན་སྲེག་སྦྱིན་ཞེས་ཐོས་པ་ནི། །ཁྱི་ཤ་ཟོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི། །དོན་མིན་ཞེས་འདིར་ཚད་མ་གང་། །ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཁྱེད་ཀྱང་རང་བྱུང་གི་ཡི་གེ་དང་། ལྷའི་རྔ་སྒྲ་ལ་སོགས་པས་ཆོས་འཆད་པ་འདོད་པས་མཚུངས་སོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མཐུ་དང་འགྲོ་བ་སོ་སོའི་ལས་ལས་དེ་ལྟར་བྱུང་བ་ཡིན་གྱི། རྒྱུ་མེད་པར་མི་འདོད་པས་མི་མཚུངས་སོ། །ཁྱབ་འཇུག་གི་རྣམ་འཕྲུལ་དང་མཚུངས་སོ་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་དེ་རྒྱུ་ཚོགས་གཉིས་ལ་སོགས་པའི་དབང་ལས་བྱུང་བའི་བྱིན་རླབས་ཡིན་ལ། ཁྱབ་འཇུག་གང་དུའང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རྒྱུ་རྐྱེན་གྱིས་མ་བྱས་པའི་རྣམ་འཕྲུལ་མི་སྲིད་པ་གཉིས་མི་མཚུངས་སོ། །སྔགས་ཀྱི་ནུས་པ་མི་སྲིད་པ་ནི། སྔགས་བཟླས་པས་ཀྱང་ནུས་པ་མི་འབྱུང་བར་ཐལ་ཏེ། སྐྱེས་བུའི་ཚིག་ཡིན་ལ། སྐྱེས་བུའི་ངག་བསླུ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་རིག་བྱེད་ཀྱི་ཚིག་ཡིན་པས་ནུས་པ་འབྱུང་ངོ་ཞེ་ན། མངོན་སུམ་གྱིས་བསལ་བ། དངོས་སུ་སྐྱེས་བུའི་བརྗོད་པའི་ངག་རིག་བྱེད་ཀྱི་ཚིག་མ་ཡིན་པར་གསལ་ཏེ། རེས་འགའ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རིག་བྱེད་ཀྱི་སྒྲ་ནི་རྟག་པར་འདོད་པས་འགལ་འདུས་སུ་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བདེན་པའི་དོན་ཅན་དུ་མི་རུང་སྟེ། བརྗོད་བྱ་འགལ་བ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་དང་། སྒྲ་གྲགས་ནའང་དོན་སྟོན་མཁན་མེད་པའི་ཕྱིའི་ཆུ་རླུང་གི་སྒྲ་བཞིན་ནོ། །གཞུང་དགག་པ་ནི། ཚིག་གིས་དོན་སྟོན་པ་མེད་དེ། ཚིག་སྒྲ་སྤྱི་དང་། དོན་སྒྲ་མེད་གཉིས་འབྲེལ་བ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་དང་། ཚིག་གིསསྐད་ཅིག་སྔ་ཕྱི་འགག་པའི་ཕྱིར་དང་། ཡི་གེ་སིལ་བུ་རེ་རེ་ལ་དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། ཚིག་ཐམས་ཅད་ཡི་གེ་སིལ་བུ་ལས་མ་འདས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་ཁྱོད་ཀྱང་འཆད་པ་དང་ཉན་པ་བྱེད་པ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། འཁྲུལ་སྣང་དུ་དེ་ལྟར་དུ་སྣང་ཡང་། དོན་ལ་བཤད་ཅིང་ཉན་པར་མི་འདོད་དེ། སློབ་དཔོན་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས་གསུང་ལ་བསྟོད་པར། དམིགས་པ་ཐམས་ཅད་ཉེར་ཞི་ཞིང་། །སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་ཞི་བ་སྟེ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་གང་དུ་ཡང་། །སུ་ལའང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཆོས་འགའ་མ་བསྟན་ཏོ། །ཞེས་གསུངས་པ་བཞིན་ནོ། །བརྗོད་བྱ་དགག་པ་ལ་བཞི་སྟེ། མཆོད་སྦྱིན། ལོ་རྒྱུས། གསང་བ། རིགས་མཐུན་དགག་པའོ། །དང་པོ་ལ། མཆོད་པ། སྦྱིན་པ། སྲེག་པ་དགག་པ་གསུམ་ལས། མཆོད་པ་དགག་པ་ནི་གསུམ་སྟེ། ལྷ་དགའ་མི་དགའ་མི་འཐད་པ་ནི། ཕྱུགས་བསད་པ་ལ་དགའ་ན་ལྷ་དེ་མཆོད་ཡུལ་དུ་མི་རུང་སྟེ། ཆགས་སྡང་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་འདྲེ་བཞིན་ནོ། །མི་དགའ་ན་ཕན་ཡོན་མི་འབྱུང་སྟེ་མི་མཉེས་པ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞི་མེད་ལྷར་མི་འཐད་པ་ནི། སྡིག་པའི་ལས་བྱས་པའི་མཆོད་སྦྱིན་ཅན་ཕྱུགས་དང་བཅས་པ་མཐོ་རིས་སུ་དྲང་བར་མི་ནུས་ཏེ། ལྷ་ལ་ནུས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མེད་དེ་དུས་དང་སྐད་ཅིག་བརྟགས་པས་ལྷ་མ་གྲུབ་པས། ལྷས་དྲངས་པ་མི་འགྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་ཐར་པ་དང་མཐོ་རིས་རང་གི་དགེ་བ་ལ་རག་པ་ཉིད་དེ། བཤེས་སྤྲིང་ལས། ཐར་པ་བདག་ལ་རག་ལས་འདི་ལ་ནི། །གཞན་གྱིས་གྲོགས་བགྱིར་ཅི་ཡང་མ་མཆིས་ཏེ། །ཞེས་གསུངས་པ་བཞིན་ནོ། །བདུན་ཚིགས་ལ་སོགས་པ་གཞན་གྱིས་ཤུལ་དུ་བྱས་པས་ཕན་པར་འདོད་པ་ལའང་མཚུངས་སོ་ཞེ་ནའང་། དེ་ནི་ཁོ་རང་དབང་བའི་ཆ་ཙམ་ཡོད་པའི་ནོར་ཕུལ་ནས་སྔགས་བརྗོད་པས་ཕན་པ་དང་། བསམ་པ་དག་པའི་མཐུས་ཕན་ལ། བརྩེ་བ་མེད་པའི་མཆོད་སྦྱིན་དང་མི་མཚུངས་སོ། །གཞུང་ཕྱི་མོ་ལས་ཀྱང་། ཚངས་པ་ནས་བརྩམས་དམྱལ་བའི་བར། །སེམས་ཅན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཀུན་ལ་སྲོག་ཕངས་ལ། །གཞན་གྱི་སྲོག་ནི་བཅད་བྱས་པས། །ཇི་ལྟ་བུར་ནི་བདེ་བར་འགྱུར། །འབྱུང་པོ་རྣམས་ནི་བདེ་འདོད་ལ། །འཇིག་རྟེན་ཀུན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ལྡན། །གང་ལ་མང་དུ་གནོད་བྱས་ན། །དེ་བདེའི་དངོས་སུ་ཇི་ལྟར་འགྱུར། །ཞེས་པས། ཁྱོད་རང་གི་ལུང་དང་ཡང་འགལ་བ་ཉིད་དོ། །དེ་ནི་མཆོད་སྦྱིན་ལས་དུས་གཞན་པ་ལ་གདམས་སོ་ཞེ་ནའང་མཚུངས་ཏེ། དུས་གཞན་དུ་སྡིག་པ་ཡིན་ན། མཆོད་སྦྱིན་གྱི་ཚེ་དགེ་བར་འགྱུར་དུ་མི་རུང་བས་སོ། །བདག་ལས་མཆོད་སྦྱིན་བྱ་བར་ཐལ་བ་ནི། མི་བས་ལྷ་བརྒྱ་སྟོང་གི་བདེ་བས་ན། དེ་མྱུར་དུ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རང་ཉིད་བསད་དེ་མཆོད་སྦྱིན་བྱ་བར་རིགས་སོ། །སྐྱེས་རབས་ལས། ལོག་པར་སྤྱད་པས་ཡིད་ནི་མ་ལོག་ཅིང་། །དགེ་བའི་ལས་ལམ་ངེས་པར་མ་བྱས་པའི། །ཕྱུགས་རྣམས་མཆོད་སྦྱིན་དག་ལ་བསད་གྱུར་ཀྱང་། །བདག་ཅག་གཞི་མེད་ཇི་ལྟར་མཐོ་རིས་སྐྱེ། །མཆོད་སྦྱིན་ལ་བསད་མཐོ་རིས་འགྲོ་ན་ནི། །བྲམ་ཟེ་བདག་ཉིད་ཕྱུགས་སུ་བསྒྱུར་ལ་རག །ཅེས་སོ། །འདི་ལ་ཉེས་པ་ཡོད་དེ། དྲན་པ་ཉེར་གཞག་ལས། སྲོག་བཅད་པས་ལྷར་སྐྱེའོ་ཞེས་སྨྲས་པས་བསྲེགས་པ་ཆེན་པོའི་དམྱལ་བར་སྐྱེ་བ་དང་། ཕྱུགས་བསད་ནས་མཆོད་སྦྱིན་བྱས་པས་མུན་པ་ཆེན་པོའི་དམྱལ་བར་སྐྱེ་བ་དང་། མཆོད་སྦྱིན་ལ་མི་བསད་པས་ལྕགས་ཀྱི་བུམ་པའི་དམྱལ་བར་སྐྱེ་བར་གསུངས་སོ། །སྦྱིན་པ་དགག་པ་ནི། རང་བཞིན་དང་ཐ་སྙད་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གཉིས་ལས། རང་བཞིན་པ་སྤྱིར་དགག་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། རྟག་མི་རྟག་སྦྱིན་དུ་མི་རུང་བ་དང་། ཕྲད་མ་ཕྲད་མི་རུང་། རགས་པ་དང་ཕྲ་བ་མི་རུང་བའོ། །དང་པོ་ནི། སྦྱིན་པ་སུས་ཀྱང་སུ་ལའང་འགའ་ཙམ་སྦྱིན་པ་མེད་དེ། རྫས་རྟག་པ་འགུལ་དུ་མི་རུང་བས་ལག་ནས་ལག་ཏུ་སྤོར་མེད་ཅིང་། མི་རྟག་པ་ལག་ཏུ་མ་སོང་བར་འགག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། ཕྲད་པ་བཀག་ཟིན་ལ། མ་ཕྲད་པས་ཕན་མི་ཐོགས་ཏེ་སྤྲང་པོའི་ཁ་ལག་དང་ཟན་འཕྲད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་བཀྲེས་པ་མ་བསལ་བ་བཞིན་ནོ། །གསུམ་པ་ནི། དངོས་པོ་རགས་པ་སྦྱིན་པ་མེད་དེ་སྤྱི་དགག་པ་བཞིན་ནོ། །ཕྲ་བ་སྦྱིན་དུ་མེད་དེ་རྡུལ་ཆ་མེད་མི་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡུམ་ལས། གང་ལ་ཡོངས་སུ་སྦྱིན་པ་མེད་ཅིང་ལེན་པ་དང་ལེན་པ་པོ་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་གོ་ཞེས་སོ། །འོ་ན་ཁྱེད་ཀྱང་སྦྱིན་པར་འདོད་མོད་ཅེ་ན། འཁྲུལ་སྣང་བཟང་རྟོག་ཙམ་ལས་དངོས་པོ་རང་མཚན་པར་མི་འདོད་དེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྨི་ལམ་དང་འདྲ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡུམ་ལས། ཆོས་ཐམས་ཅད་རྨི་ལམ་ལྟ་བུ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་སོ། །དེ་ཙམ་དུ་སྦྱིན་པར་སྣང་བ་མི་འགོག་པས་བྱིན་ཡང་། ཕན་ཚུན་བདེན་པ་མེད་དེ། སྒྱུ་མ་མཁན་རབ་ཏུ་བཟང་པོས་ཞུས་པའི་མདོ་ལས། གཏོང་མེད་སྦྱིན་པ་འདི་བཏང་བས། །ལེན་པ་མེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་བླངས། །གང་དག་འདིར་ནི་གཤེགས་པ་རྣམས། །དེ་དག་ཡོན་སྦྱོང་བྱེད་པ་ཡིན། །གང་གིས་སྦྱིན་པ་གང་ལ་སྦྱིན། །སྦྱིན་པ་ཇི་ལྟར་མི་དམིགས་པ། །སྦྱིན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པ་མཉམ་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས། །བཟང་པོ་ལ་ནི་ཡོངས་རྫོགས་ཤོག །ཅེས་པ་བཞིན་ནོ། །ཁྱད་པར་ཐ་སྙད་དུ་དགག་པ་ནི། བསད་ནས་སྦྱིན་པའི་ཤ་ལྟ་བུ་ཆོས་སུ་མི་རུང་སྟེ། དགེ་བར་སྣང་ཡང་སྡིག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཏོང་བ་པོ་ལ་བརྩེ་བྱམས་མེད་པ་དང་། ལོ་འདོད་རེ་ལྟོས་ཀྱི་དུག་གིས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དྲན་པ་ཉེར་གཞག་ལས། སྲོག་ཆགས་བསད་ནས་སྦྱིན་པར་བྱས་པས་གཉིས་ཀ་རབ་ཏུ་ཚ་བའི་དམྱལ་བར་སྐྱེ་བར་གསུངས་སོ། །བསྲེག་པ་དགག་པ་ནི། མེས་ཤིང་བསྲེག་པ་མི་སྲིད་དེ། མེ་དང་ཤིང་དེ་གཉིས་གཅིག་ན་བསྲེག་བྱ་སྲེག་བྱེད་དུ་མི་འཐད་ཅིང་། ཐ་དད་ན་དེ་གཉིས་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་དེ་བས་ཀྱང་བསྲེག་པར་མ་གྲུབ་སྟེ་ཀ་བ་བུམ་པ་བཞིན། མེ་དང་ཤིང་ཕྲད་པ་མེད་པའང་སྔར་བཞིན་ནོ། །རྩ་བ་ཤེས་རབ་ལས། བུད་ཤིང་གལ་ཏེ་མེ་ཡིན་ན། །བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་གཅིག་འགྱུར། །གལ་ཏེ་ཤིང་ལས་མེ་གཞན་ན། །ཤིང་མེད་པར་ཡང་བསྲེག་པར་འགྱུར། །ཞེས་སོ། །ལོ་རྒྱུས་དགག་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། ངོ་བོ། ཉན་པ། བརྗོད་བྱ་འགལ་བ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། ལོ་རྒྱུས་མི་སྲིད་དེ་སྔར་བྱུང་བ་འདས་པ་འགགས་ནས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། ཉན་པའང་མི་རུང་སྟེ། ངག་གི་རྒྱུན་སྐད་ཅིག་ཆ་ཤས་མེད་པ་ཕན་ཚུན་ཉན་བྱེད་ཀྱི་སྐད་ཅིག་གིས་མཉན་བྱ་ཉན་པར་མ་གྲུབ་སྟེ་ཆ་ཤས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། ཐམས་ཅད་དབང་ཕྱུག་ཁྱབ་འཇུག་ཚངས་པ་ལྟ་བུ་གཅིག་ཁོ་ནས་བྱེད་པ་དང་བྱ་བ་གཉིས་རགས་པ་དང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཕྲ་བར་མ་གྲུབ། སྐད་ཅིག་ཆ་མེད་པས་མ་གྲུབ་པའོ། །གསང་བ་དགག་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། ཟབ་མོའི་དོན་དགག །སྔགས་བཟླས་པ་དགག །བརྗོད་བྱ་འགལ་བས་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། ཇི་ལྟར་སྣང་བཞིན་པའི་ཤེས་བྱ་ལས་ལྐོག་གྱུར་གྱི་ཟབ་མོའི་དོན་མི་འཐད་དེ། ཡང་ན་སུས་ཀྱང་རྟོགས་སུ་མི་རུང་ལ། ཡང་ན་མ་གྲུབ་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མདོ་ལས། གཟུགས་ལས་གུད་ནའང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མེད་དེ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །གཉིས་པ་ནི། བཟླས་པ་མེད་དེ། བཟླས་པའི་དོན་སྔ་མ་བསྐྱར་བ་ཡིན་པ་ལ། ད་ལྟ་བ་ཡོད་དུས་སྔ་མ་འགགས་ནས་མེད་པས་སྔ་མ་བསྐྱར་བར་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྔ་མ་དང་རིགས་མཐུན་བཟླས་སོ་ཞེ་ནའང་མི་རུང་སྟེ། ཡང་ན་བརྗོད་པ་ཐམས་ཅད་སྒྲར་རིགས་མཐུན་པས་དེ་ཡང་བཟླས་པར་ཐལ་ལོ། །འདོད་ན་དུས་གཅིག་ཏུ་གཅིག་གི་སྒྲ་ཐམས་ཅད་བརྗོད་མི་ནུས་པར་གསལ་ལོ། །ཐ་སྙད་དུའང་སྟོང་པས་མ་ཟིན་པའི་སྔགས་ཐམས་ཅད་དོན་ཆུང་བ་ཉིད་དེ། གསང་བ་བཀོད་པ་ལས། ཇི་བཞིན་སྟོང་པས་མ་ཟིན་ན། །འཛམ་གླིང་རྡུལ་ཕྲན་མཉམ་པ་ཡི། །གསང་སྔགས་བཟླས་དང་བསྒོམས་པ་དང་། །རྩོམ་པ་ཆེ་དང་ལྡན་གྱུར་ཀྱང་། །སངས་རྒྱས་ཉིད་ནི་འགྲུབ་མི་འགྱུར། །ཞེས་སོ། །གསུམ་པ་ནི། ཐམས་ཅད་རྒྱུ་མེད་དུ་བསྟན་པས་རྐྱེན་ཙམ་ཡང་བཀག་ཅིང་། ཁྲུས་ཀྱིས་དག་པ་རྒྱུར་སྨྲ་བ་འདི་གཉིས་འགལ་བས་མ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འོ་ན་ཆོས་སྟོན་པའང་མཚུངས་སོ་ཞེ་ན། ཁྱེད་ལྟར་སྤྱོད་པ་ཆུར་ཞུགས་པའི་ངལ་དུབ་ལྟ་བུ་མི་འོས་ལ་ངལ་བ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་གྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱང་བློ་དང་འཚམས་པ་ཇི་ལྟར་ནུས་པ་བཞིན་བྱིས་པ་ལ་ཡི་གེ་སློབ་པ་ལྟར་བསྟན་ཏེ། མཐར་སྟོང་པ་དང་སྙིང་རྗེ་ལ་སྦྱོར་བ་ཡིན་ནོ། །འཕགས་པ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མདོ་ལས། བརྡ་སྤྲོད་རིག་པ་ཇི་ལྟ་བུ། །ཡི་གེའི་ཕྱི་མོའང་སློབ་འཇུག་ལྟར། །དེ་བཞིན་སངས་རྒྱས་སེམས་ཅན་ལ། །ཇི་ཙམ་བཟོད་པའི་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །ཞེས་སོ། །དེའང་ཚིག་གཅིག་ཏུའང་དོན་ཀུན་ཚང་བར་སྟོན་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུངས་དེ་ཆེས་འཕགས་ཏེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་རྒྱལ་པོ་ལས། འཇིག་རྟེན་ཁམས་ནི་སྟོང་དག་ཏུ། །ང་ཡིས་ཆོས་རྣམས་གང་བསྟན་པ། །ཡི་གེ་ཐ་དད་དོན་གཅིག་སྟེ། །ཐམས་ཅད་བདག་མེད་དེ་བཞིན་ཉིད། །གཅིག་གི་ཚིག་དོན་བསམས་པས་ནི། །ཀུན་གྱི་ཚིག་དོན་བསམ་པར་འགྱུར། །གཅིག་གི་ཚིག་དོན་བསྒོམས་པས་ནི། །ཀུན་གྱི་ཚིག་དོན་བསྒོམ་པར་འགྱུར། །ཞེས་སོ། །རིགས་མཐུན་པ་དགག་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། རིགས་གཅིག་པ་དགག །རིགས་རྒྱུད་དགག །རྣམ་གཞག་འགལ་བའོ། །དང་པོ་ནི། པདྨ་ཅན་དང་། ཕྲེང་ལྡན་བྲམ་ཟེའི་རིགས་གཅིག་ཏུ་མི་རུང་སྟེ། རིགས་ཉིད་ལ་ཆ་ཤས་མེད་པ་དང་། དུ་མ་གཅིག་ཏུ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། མེས་པོ་དང་ཕ་སྤད་རིམ་པར་བགྲངས་པའི་རིགས་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་པ་མེད་དེ། རྒྱུན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དང་སྐད་ཅིག་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དང་པོའི་ཚངས་པའི་རིགས་དེ་བརྒྱུད་པ་མེད་དེ། ཚངས་པའི་རིགས་ཁོ་ན་ཉིད་དང་ངོ་བོ་གཅིག་པས་གཞན་དུ་འཕོ་བར་འགལ་བའི་ཕྱིར་དང་། བར་དུ་ཡང་མེས་ལ་སོགས་པ་དུ་མས་ཆོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕའི་རིགས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེ་འགག་བྱས་པས་སྔར་གྱི་ཕ་དང་བུ་དང་། ད་ལྟར་གྱི་ཕ་སྤད་རྒྱུན་འགལ་འདུས་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་དང་། ཕ་ཡང་རྡུལ་ཕྲན་ཆ་ཤས་མེད་ན་རིགས་འཇོག་པ་པོར་མ་གྲུབ་ལ། བུ་ཡང་རྡུལ་ཕྲན་ཆ་ཤས་མེད་པས་གཞག་རྒྱུར་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། བྲམ་ཟེ་དང་བྲམ་ཟེ་མོ་སྐྱེ་གནས་གཅིག་པས་རང་གི་རིགས་ལ་ལོག་པར་ཞུགས་པར་འགྱུར་བ་དང་། བྲམ་ཟེ་སྤྱོད་པ་ངན་པ་ཡང་བྲམ་ཟེའི་ཆོ་རིགས་ལས་མི་ཉམས་ཤིང་དམངས་རིགས་ཡོན་ཏན་ལྡན་ཀྱང་མཆོད་འོས་སུ་མི་རུང་བར་འགྱུར་ལ། དེ་ལྟ་ན་རང་གི་གཞུང་དང་འགལ་ཏེ། ཁྱེད་རང་གི་གཞུང་ལས། གང་གིས་བྲམ་ཟེ་ཉིད་ཐོབ་ནས། །རྒྱལ་པོའི་བཀའ་བཞིན་སྒྲུབ་བྱེད་པ། །དེ་ནི་བྲམ་ཟེ་ཉིད་བོར་ནས། །དམངས་རིགས་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན། །ཞེས་དང་། ཁྱེད་རང་གི་གཞུང་བྱེད་པའི་བྲམ་ཟེའི་གཙོ་བོ་མང་ཞིག་ཀྱང་བྲམ་ཟེ་མ་ཡིན་པ་ལས་སྐྱེས་པར་བཤད་དེ། སྦོམ་དང་དེ་བཞིན་རས་བལ་ཅན། །དམངས་རིགས་བུ་ཡིན་བྲམ་ཟེར་གྲགས། །ཟླ་བའི་བཏུང་བ་མང་འཐུངས་ནས། །འཇིག་རྟེན་དྲང་སྲོང་ཆེན་པོར་གྲགས། །ཞེས་པ་བཞིན་ནོ། །དངོས་པོ་ལ་རིགས་དང་ཕ་སྤད་མེད་པ་ལ། དེར་སྣང་བས་འཁྲུལ་པ་ཞེས་བྱའོ། །དཀོན་བརྩེགས་ལས།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་རྨི་ལམ་སྒྱུ་མ་འདྲ། །ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་ཞིང་བདག་མེད་ལ། །བྱིས་པས་ཡོད་དམ་མེད་ཅེས་སོ་སོར་རྟོག །ཅེས་པ་བཞིན་ནོ། །ཁྲུས་དགག་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། གཙང་མི་གཙང་མ་གྲུབ། འཁྲུ་བ་མ་གྲུབ། སྡིག་པ་མི་ཟད་པའོ། །དང་པོ་ལའང་། མཐུན་སྣང་མེད་པ། ཡུལ་གཅིག་ཏུ་མ་ཚོགས་པ། དེ་དག་འགགས་པ་དང་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི། གཙང་མི་གཙང་བློས་བཏགས་པ་ཡིན་ཏེ། གསོན་ལུས་གཙང་ལ། མི་རོ་མི་གཙང་བར་བརྗོད་དུས། རོའི་མི་གཙང་བ་བྱ་རྒོད་ལ་སོགས་པ་ལས་བྱུང་བར་ཐལ་ཏེ་མི་གཙང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསོན་ལུས་གཙང་བར་འཇོག་པའང་། དབུགས་དང་རྣམ་ཤེས་མ་བྲལ་བས་བྱེད་ལ། རོ་དེ་དང་བྲལ་བ་ཙམ་ལས་ལུས་ནི་སྔར་དང་ཁྱད་མེད་པ་ཡིན་པས་མཉམ་པར་གཙང་མི་གཙང་ཉིད་དུ་འགྱུར་ལ། སེམས་ལ་རྐུ་བ་དང་ཁྲོ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྡིག་པ་ཡོད་པས་ནི་དེ་དང་བྲལ་བས་གསོན་ལུས་པས་རོ་གཙང་བར་ཡང་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་བཀྲུས་པས་གཙང་དུ་མི་འགྲོ་སྟེ་ཕྱིའི་པགས་པ་བཀྲུས་ཀྱང་། ནང་ཁྲོལ་དང་། ཁྲག་ལ་སོགས་པ་བཙོག་པ་ནང་དུ་ལུས་པས་ངན་སྐྱུགས་ཀྱི་བུམ་པ་འཁྲུ་བ་བཞིན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི། མི་གཙང་བ་དང་། གཙང་བ་གཉིས་ལུས་ཀྱི་ཡུལ་གཅིག་ཏུ་ཚོགས་པར་མི་རུང་སྟེ། མི་གཙང་བ་དང་གཙང་བ་གཉིས་ངོ་བོ་གཅིག་ན་བཀྲུས་པས་མི་འདག་ཅིང་། མི་གཙང་བའང་གཙང་བ་བཞིན་འཁྲུ་མི་དགོས་པར་འགྱུར་ལ། ཐ་དད་ན་གོས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སུ་མེད་པས་འཁྲུ་བ་དོན་མེད་དེ། ཤར་གྱི་སྤོས་དང་། ནུབ་ཀྱི་བཤང་གཅི་བཞིན་ནོ། །གསུམ་པ་ནི། སྔ་དྲོའི་མི་གཙང་བ་བགོས་པ་དེ་ཕྱི་དྲོ་འགགས་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོར་མེད་པས་འཁྲུ་མི་དགོས་སོ། །རྒྱུན་ཡོད་པས་སོ་ཞེ་ན་ཕྲད་པ་བརྟགས་པས་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་གཙང་མི་གཙང་མེད་དེ། རགས་པ་རྡུལ་ཕྲན་ཆ་མེད་དང་། ཤེས་པའི་ཉོན་མོངས་ལྟ་བུ་སྐད་ཅིག་ཆ་མེད་དེ་གཉིས་ཀས་གོས་པ་དང་། གོས་བྱར་མ་གྲུབ་བོ། །དངོས་པོ་ལ་མེད་པ་བློས་འཛིན་པའི་ཕྱིར་འཁྲུལ་པ་མཐར་འཛིན་གྱི་ལྟ་བ་ཡིན་ཏེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་རྒྱལ་པོ་ལས། རྟག་དང་མི་རྟག་འདི་ཡང་མཐའ་ཡིན་ཏེ། །གཙང་དང་མི་གཙང་འདི་ཡང་མཐའ་གཉིས་ཡིན། །དེ་ཕྱིར་གཉིས་ཀའི་མཐའ་ནི་རྣམ་སྤངས་ནས། །མཁས་པས་དབུས་ལའང་གནས་པར་མི་བྱེད་དོ། །ཞེས་སོ། །གཙང་བ་དཀར་བ་དགེ་བ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དག་པ་བ། མི་གཙང་བ་ནག་པོ་མི་དགེ་བ་འཁོར་བ་གཉིས་ཆར་ཡང་གཤིས་ལ་མ་གྲུབ་པས་མཉམ་པ་ཉིད་དེ། མཉམ་པ་ཉིད་དུ་འཛིན་པ་ཙམ་དུའང་མི་བྱའོ། །ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས། འཁོར་བ་མྱ་ངན་འདས་པ་ལ། །ཁྱད་པར་ཅུང་ཟད་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་པ་དང་། བྱམས་པས། སྲིད་དང་ཞི་བ་མཉམ་ཉིད་དང་། །ཞེས་པ་དང་། ས་ར་ཧས། སྲིད་དང་ཞི་བ་མཉམ་པ་ཉིད་ལགས་ཕྱག་རྒྱ་ཆེ། །ཞེས་གསུངས་པ་བཞིན་ནོ། །འོ་ན་མི་གཙང་བར་འཛིན་པ་ཅི་ཞེ་ན། ཕྱིན་ཅི་ལོག་བློ་མཐུ་བརྟས་པས། རོ་མི་གཙང་བར་ཤེས་ཏེ་རེག་པས་གྲིབ་འབྱུང་གི་གཙང་མི་གཙང་དུ་མི་རྟོག་པ་ལ་མི་འབྱུང་སྟེ་བྱ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རྒོད་བཞིན་ནོ། །དོགས་པ་ངན་པ་སྐྱེས་པས་བསླད་དེ། སྡུད་པ་ལས། དཔེར་ན་དོགས་པའི་འདུ་ཤེས་ཀྱིས་ནི་དུག་ལངས་པ། །དུག་དེ་ཁོང་དུ་སོང་བ་མེད་ཀྱང་བརྒྱལ་བར་འགྱུར། །དེ་བཞིན་བྱིས་པ་བདག་དང་བདག་གིར་ཁས་ལེན་པ། །བདག་དེར་འདུ་ཤེས་ཡང་དག་མི་མཉམ་སྐྱེ་ཞིང་འཆི། །ཞེས་སོ། །དེས་ན་གཙང་བའང་མེད་དེ། ཆུ་ངན་ལ་སོགས་པ་ཆུ་ཀླུང་དུ་འདྲེས་ཤིང་། ཆར་དུ་འབབ་པ་ཡིན་ལ། མི་གཙང་བ་མེད་དེ་ཀུན་གྱིས་སྤྱོད་ཅིང་གཙང་བར་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཁ་ཅིག་གིས་གཙང་བར་མཐོང་བ། ལ་ལས་མི་གཙང་བར་མཐོང་བས། དོན་གཞན་བདེན་པར་མ་གྲུབ་སྟེ་རྨི་ལམ་བཞིན་ནོ། །རིན་ཆེན་གཙུག་ཏོར་ལས། ཆར་གྱི་ཚོགས་ནི་བབ་པ་ཡིས། །སྨད་པ་ཐམས་ཅད་བཀྲུ་བ་དང་། །འབྲུ་རྣམས་ཐམས་ཅད་བསྐྱེད་ནས་ནི། །དེ་ནས་རྒྱ་མཚོར་འབབ་པར་འགྱུར། །མི་གཙང་རྣམས་དང་ལྡན་པ་ཡི། །ཆུ་ནི་ཀླུ་ཡིས་བླངས་ནས་ནི། །ཆུ་ནི་གང་དང་གང་ཡིན་པ། །ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་ཆར་དུ་འབེབས། །དེ་བཞིན་རྫིང་སོགས་ཀུན་རྒྱས་ཤིང་། །ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ནི་ཐམས་ཅད་འཁྲུད། །དེ་བས་གཙང་དང་མི་གཙང་སོགས། །ཐམས་ཅད་འདིར་ནི་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་སོ། །འཁྲུ་བ་མ་གྲུབ་པ་ནི། ཆུ་དང་ལུས་འཕྲད་པ་བཀག་ཅིང་མ་ཕྲད་པར་དག་པ་མི་སྲིད་དོ། །དེས་ན་འཁྲུད་པར་སྣང་བ་ནི། གཏི་མུག་ཡིན་ཏེ་ཁྲུས་དེས་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དག་པར་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་འགྲེལ་ལས། སྔར་ལྕི་བ་དག་ཕྱིས་ཡང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཀྱང་། །སྡིག་པ་བཅོམ་པར་བྱས་པ་མེད། །འདི་ཡིས་ལྕི་ཉིད་ཟད་འགྱུར་གྱི། །ལུས་ཅན་མིན་ཕྱིར་སྡིག་ལྕི་མེད། །ཅེས་པ་དང་། དོ་ཧ་ལས། ཆུ་ལ་ཞུགས་པས་ཐར་པ་ཐོབ་བམ་ཅི། །ཞེས་པ་དང་། དྲན་པ་ཉེར་གཞག་ལས། ཆུར་བཀྲུས་པས་དག་པས་མཐོ་རིས་སུ་སྐྱེ་བར་སྨྲས་པས། མཐའ་དྲག་གི་དམྱལ་བར་སྐྱེ་བར་གསུངས་སོ། །འགལ་བའང་ཡིན་ཏེ། ཆུས་ལུས་བཀྲུས་ཀྱིས། དྲི་མ་སེམས་ལ་ཡོད་པ་བཀྲུས་པར་མི་འགྱུར་ལ། སེམས་ཀྱི་དྲི་མ་མ་དག་ན། ཆུས་བཀྲུས་ཀྱང་མི་འདག་པར། ལུང་རྒྱལ་བྱེད་ལས། བདག་ནི་ཆུ་བོ་དམ་པ་སྦྱིན་འབབ་སྟེགས། །བདེན་ཆུའི་སྦྱིན་པ་ཆུ་ངོགས་དཀའ་ཐུབ་རླབས། །དེ་བཞིན་བྱེད་དང་བཅས་པས་དེར་ཁྲུས་བྱ། །ནང་གི་བདག་ཉིད་ཆུ་ཡིས་དག་མ་ཡིན། །ཞེས་པ་དང་། ལུས་དང་ངག་ཡིད་ལས་རྣམས་ནི། །གང་གིས་གསུམ་པོ་མ་དག་པ། །རྒྱ་མཚོ་གསུམ་དུ་ཁྲུས་བྱས་ཀྱང་། །དེ་ནི་དྲི་མ་ཅན་ཉིད་ཡིན། །འདོད་དང་ཁྲོ་དང་རྨོངས་པ་ལས། །གང་ཞིག་རྒྱལ་བ་དེ་ཉིད་དཔའ། །འབབ་སྟེགས་གང་དུ་ཁྲུས་བྱེད་པ། །སྐྱོང་མཛད་དེ་ཡིས་ཅི་ཞིག་བགྱི། །ཆུ་ཡིས་གོས་པར་གྱུར་པ་ལ། །ཁྲུས་བྱས་པ་ཞེས་ཡང་མི་བགྱི། །ཕྱི་ནང་བཅས་པར་དག་པ་ཡིས། །དཀའ་ཐུབ་ཅན་གང་དེ་ཁྲུས་བྱས། །ཞེས་པ་ཁྱེད་རང་གི་ལུང་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན། སྡིག་པ་ཐམས་ཅད་བྱང་བྱས་ནས། །སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་མེད་པར་བྱེད། །རྒྱལ་པོ་རྟག་ཏུ་ཁྲུས་གྱིས་ཤིག །ཅེས་པའང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མི་འགྲུབ་བོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་འབབ་སྟེགས་ཕྱི་རོལ་ངེས་པ་ཅན་གྱི་ཆུ་མ་ཡིན་ཏེ། རིག་སྔགས་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ཁྲུས་ཡིན་པ་དང་། དེ་ཁོ་ནས་དག་པར་མི་འདོད་པས་མི་མཚུངས་སོ། །ཡུལ་གྱིས་དག་པ་དགག་པ་ནི། ཐར་པ་སེམས་ལ་རག་ལས་ཤིང་། ཡུལ་དེར་ཕྱིན་པས་སྤངས་རྟོགས་མི་འབྱུང་སྟེ། རེ་ཞིག་ཡུལ་དེ་ནའང་འབུ་སྦྲང་ལ་སོགས་པའི་ངན་འགྲོ་ཡོད་པས། ཡུལ་དེར་ཕྱིན་ཚད་ཐར་པ་ཕར་ཞོག །མཐོ་རིས་ཀྱང་མི་ཐོབ་པར་ཚད་མས་གྲུབ་ན། སྤངས་རྟོགས་ཅི་ཞིག་སྨོས། སྤྱོད་འཇུག་ལས། སེམས་ནི་དམིགས་དང་བཅས་རྣམས་ལ། །མྱ་ངན་འདས་པ་དཀའ་བར་གནས། །ཞེས་སོ། །རང་གི་སྡེ་པས་ཕྱིར་ཡུལ་བགྲོད་པའང་བཀག་པ་ཉིད་དེ། དོ་ཧ་ལས། ཞིང་ཀུན་གནས་དང་ཉེ་བའི་གནས་ལ་སོགས། །ཕྱིན་ཏེ་བལྟས་པས་རྟོགས་པར་གང་སྨྲ་བ། །ལུས་དང་འདྲ་བའི་མུ་གནས་གཞན་ན་མེད། །ཅེས་པ་བཞིན་ནོ། །འགལ་བ་ནི་ཁྱོད་རང་གི་ལུང་རབ་ཏུ་གསང་བ་ལས། དབང་པོའི་སྒོ་ནི་རབ་བསྡམས་ནས། །མཉམ་པར་བཞག་པས་གང་གནས་པ། །དེ་ནི་ཀུ་རུའི་ཞིང་དག་དང་། །དེ་ཝི་ཤ་དང་པདྨའི་སྙིང་། །ཞེས་འདོད་པ་དེ་དང་འགལ་ལོ། །སྲིད་བསྲུངས་པས་དག་པ་དགག་པ་ནི། བུ་དང་ཆུང་མས་ཐར་པའི་གྲོགས་མི་བྱེད་དེ། དངོས་སུ་འཆིང་ཞིང་བརྒྱུད་ནས་ངན་འགྲོའི་རྒྱུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དང་། རྫས་དང་སྐད་ཅིག་ལ་བརྟགས་པས་ཐར་པ་དང་འབྲེལ་བ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདུལ་བ་ལུང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ལས། ཁྱིམ་ན་གནས་པ་ནི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པའི་གཞིའོ། །རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ནི་ལེགས་པར་གནས་པའི་གཞིའོ། །ཁྱིམ་ན་གནས་པ་ནི་འདོད་པའི་འདམ་དུ་བྱིང་བའོ། །རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ནི་འདོད་པའི་འདམ་ལས་འབྱིན་པའོ། །ཁྱིམ་ན་གནས་པ་ནི་ངན་སོང་གི་སྒོའི་ཐེམ་སྐས་སོ། །རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ནི་མངོན་པར་མཐོ་བའི་སྒོའི་ཐེམ་སྐས་སོ། །ཁྱིམ་ན་གནས་པ་ནི་བདུད་དགའ་བར་བྱེད་པའོ། །རབ་ཏུ་བྱུང་བས་ནི་བདུད་རླག་པར་བྱེད་པའོ། །ཁྱིམ་ན་གནས་པ་ནི་ཆོག་མི་ཤེས་པའོ། །རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ནི་ཆོག་ཤེས་པའོ་ཞེས་སོ། །ཁྱིམ་གྱི་ཉེས་པ་བསྟན་པའི་མདོ་ལས་ཀྱང་། དེ་སྐད་བཤད་དོ། །འགལ་བ་ཡང་ཡིན་ཏེ། ཁྱེད་རང་གི་གསང་ཚིག་ལས། གཞོན་ནུ་ཚངས་པར་སྤྱོད་བྱེད་པ། །དཀའ་ཐུབ་སྤྱོད་པ་སྤངས་པ་སྟེ། །དྲང་སྲོང་དེ་ནི་མཐོ་རིས་མགོན། །ཚངས་སྤྱོད་འབྲས་བུ་དམ་པ་ཡིན། །ཞེས་འདོད་པས་སོ། །གཡུལ་བསྲུངས་པས་དག་པ་དགག་པ་ནི། སྐྱེ་བོ་ཞེ་སྡང་ཅན་མང་པོ་ཚོགས་པའི་གཡུལ་དུ་མི་གསོད་པ་ནི་སྡིག་ཆེ་སྟེ་དངོས་སུ་སེམས་འཁྲུགས་པའི་ཕྱིར་དང་། མ་དག་པར་དངོས་སུ་འདུག་པས་ཅི་ཞིག་དག་པར་འགྱུར་ཏེ། མི་གཙང་བས་གོས་པ་དེ་ཉིད་གཙང་ཞིང་དག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པ་དང་ཆོས་མཚུངས་སོ། །གཡུལ་མ་གྲུབ་པས་ཀྱང་དག་པ་མེད་དེ། རྡུལ་ཕྲན་དང་གསང་བ་བཀག་པ་བཞིན་ནོ། །འགྲོ་བ་དྲུག་གི་ཚིག་ལེའུར་བྱས་པ་ལས། ལུས་ཅན་གང་དག་གཅིག་ལ་གཅིག །གནོད་པར་དགའ་བས་གཡུལ་ངོར་གསོད། །སྡིག་ཅན་དེ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དག་སྡུག་བསྔལ་དང་། །ལྡན་པ་རལ་གྲིའི་ལོ་མར་སྐྱེ། །ཞེས་སོ། །འགལ་བ་ནི་ཁྱེད་རང་གི་ལུང་རྒྱལ་བྱེད་ལས་ཀྱང་། གང་ཡང་རང་སེམས་གདུག་པ་ཡིས། །གཞན་ལ་འཚེ་དེ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི། །དྲག་པོ་དྲག་པོའི་ལས་ཅན་དེ། །ཤིན་ཏུ་སྨད་པའི་དམྱལ་བར་འགྲོ། །ཞེས་སོ། །ཆོས་བསྲུངས་པས་དག་པ་དགག་པ་ནི། སྐད་ཅིག་དང་། རྡུལ་ཕྲན་བརྟགས་པས་ཆོས་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་བསྲུངས་པས་དག་པའང་མི་འགྲུབ་པ་ཉིད་དང་། ཆོས་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པའང་གསད་པར་མི་རིགས་ཏེ། སྙིང་རྗེའི་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། བཟོད་པའི་རྐྱེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། ཁྲོ་བ་མ་བཅོམ་ན་དགྲ་མི་ཟད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྤྱོད་འཇུག་ལས། འདི་ནི་བསོད་ནམས་གེགས་བྱེད་ཅེས། །དེ་ལའང་ཁྲོ་བར་མི་རིགས་ཏེ། །བཟོད་མཚུངས་དཀའ་ཐུབ་ཡོད་མིན་ན། །བདག་ནི་དེ་ལ་གནས་མིན་ནམ། །ཞེས་པ་བཞིན་ནོ། །འགལ་བ་ནི་ཕན་པའི་ཡལ་ག་ལས། འཚེ་མེད་བདེན་པའི་ཚིག་དང་ལྡན། །ཁྲོ་བ་བརྟུལ་བ་དྲང་བ་དག །འདི་ནི་དཀའ་ཐུབ་མཆོག་ཡིན་གྱི། །ལུས་སྐམ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་འདོད་པས་སོ། །སྲོག་བསྲུངས་པས་དག་པ་དགག་པ་ནི། ལུས་མ་གྲུབ་ན་སྲོག་ཇི་ལྟར་གྲུབ་སྟེ་རྡུལ་ཕྲན་བཞིན་ནོ། །ཐ་སྙད་དུ་སྡིག་པའི་ལས་སྲོག་གི་ཕྱིར་ཡང་བྱར་མི་རུང་སྟེ། བུ་མོ་ཟླ་མཆོག་གིས་ཞུས་པའི་མདོ་ལས། ནོར་དང་མཛའ་བཤེས་དེ་བཞིན་ཕ་མ་དང་། །སྲོག་གི་སླད་དུའང་སྡིག་པ་མི་བགྱིད་དོ། །ཞེས་སོ། །འགལ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བ་ནི་ལུང་རྒྱལ་བྱེད་ལས། རང་ལ་རྗེས་སུ་མི་མཐུན་པ། །དེ་ནི་གཞན་ལའང་མི་བྱེད་དེ། །འདི་ནི་ཆོས་རྣམས་བསྡུས་པ་ཡིན། །གཞན་ནི་འདོད་པས་འཇུག་པར་བྱ། །ཞེས་སོ། །དངོས་པོ་རྒྱུ་མེད་དགག་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། དོན་མི་འཐད་པ། དཔེ་མ་གྲུབ་པ། རང་གཞུང་དང་འགལ་བའོ། །དང་པོ་ལའང་། ཀུན་ཏུ་ཡོད་མེད་དུ་ཐལ་བ། འབད་པ་རྒྱུན་ཆད་དུ་ཐལ་བ། མངོན་སུམ་གྱིས་བསལ་བ། རྒྱུ་མེད་དུ་སྨྲར་མི་རུང་བ། སྨྲས་པ་དོན་མེད་དུ་ཐལ་བ་དང་ལྔ་ལས། དང་པོ་ནི་བུམ་པ་རྒྱུ་མེད་ཡིན་ན། ཡུལ་གཅིག་ན་ཡོད་པ་ལྟར་ཐམས་ཅད་ན་ཡོད་པ་དང་། དུས་གཅིག་ན་ཡོད་པ་ལྟར་དུས་རྟག་ཏུ་ཡོད་པ་དང་། རྣམ་པ་བུམ་པར་ཡོད་པ་ལྟར་སྣམ་བུར་ཡང་ཡོད་པའམ། ཡང་ན་རྟོག་པ་མེད་པར་ཐལ་ཏེ། ལྟོས་པ་ཚང་མ་ཚང་གི་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། རྐྱེན་ལ་ལྟོས་པས་ནི་རུང་བར་འགྱུར་ཏེ་བུམ་པ་ཡུལ་དེར་བཞག་པ་དང་གཞན་དུ་བསལ་བ་ཡོད་པ་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་ངེས་ལས། རྒྱུ་མེད་གཞན་ལ་མི་ལྟོས་ཕྱིར། །རྟག་ཏུ་ཡོད་པའམ་མེད་པར་འགྱུར། །དངོས་པོ་རྣམས་ནི་རེ་འགའ་ཞིག །འབྱུང་བ་ལྟོས་པ་ལས་ཡིན་ནོ། །ཞེས་སོ། །གཉིས་པ་ནི་སོ་ནམ་ལ་སོགས་པས་ལོ་ཐོག་འབྲས་བུ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་འབད་པ་རྣམས་རྒྱུན་ཆད་པར་ཐལ་ཏེ། རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་མེད་ལ་རྒྱུ་སོ་ནམ་ལ་འབད་ཀྱང་སྟོན་ཐོག་གི་འབྲས་བུ་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འཇུག་པ་ལས། གལ་ཏེ་རྒྱུ་མེད་ཁོ་ནར་འགའ་ཞིག་སྐྱེ་བར་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འགྱུར་ན་ནི། །དེ་ཚེ་མཐའ་དག་རྟག་ཏུ་ཐམས་ཅད་ལས་ཀྱང་སྐྱེ་འགྱུར་ཞིང་། །འབྲས་འབྱུང་ཆེད་དུ་འཇིག་རྟེན་འདི་ཡི་ས་བོན་ལ་སོགས་ནི། །བརྒྱ་ཕྲག་དག་གི་སྒོ་ནས་སྡུད་པར་བྱེད་པར་ཡང་མི་འགྱུར། །ཞེས་སོ། །གསུམ་པ་ནི་དུ་བ་མེ་ལས་བྱུང་བ་དང་། མྱུ་གུ་ས་བོན་ལས་བྱུང་བ་དང་། དབྱུ་གུ་བསྣུན་པ་ལས་རྔ་སྒྲ་འབྱུང་བ་ཉིད་མཐོང་བས་ན། རྒྱུ་མེད་ཁེགས་པས་བརྩད་མི་དགོས་སོ། །བཞི་པ་ནི། ཐམས་ཅད་རྒྱུ་མེད་པའོ་ཞེས་སྨྲར་མི་རུང་སྟེ། ལྕེ་དང་རྐན་མ་ཕྲད་པ་ལས་རྒྱུ་མེད་དོ་ཞེས་པའི་ཚིག་མི་འབྱུང་བས་འདི་ནི་རང་ཚིག་གིས་ཀྱང་བསལ་བ་ཡིན་ནོ། །ལྔ་པ་ནི། རྒྱུ་མེད་དུ་སྨྲས་པ་དོན་མེད་པར་ཐལ་ཏེ། ཚིག་གི་ཕ་རོལ་ལ་རྟོགས་པ་སྐྱེད་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེ་མ་གྲུབ་པ་ནི། ཉི་མར་བསྐྱེད་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ལས་ཤར་འོང་བ་དང་། ཆུར་སྐྱེས་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ལས་ཐུར་དུ་འབབ་པར་འགྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། རྫས་གཅིག་ལ་ཆ་ཤས་ཀྱིས་བསྐྱེད་བྱ་སྐྱེད་བྱེད་གཉིས་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྒྱུ་གཅིག་ལ་ལྟོས་ནས་བསྐྱེད་མ་བསྐྱེད་ཆོས་འགལ་བས་རྫས་ཐ་དད་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་འགྲེལ་ལས། ཇི་ལྟར་ཚེར་མ་ལ་སོགས་པ། །རྣོ་བ་དག་ལ་རྒྱུ་མེད་པ། །དེས་ན་དེ་དག་རྒྱུ་མེད་འགྱུར། །ཞེས་ནི་ཁ་ཅིག་རབ་ཏུ་བརྗོད། །གང་ཞིག་སྐྱེ་ན་གང་སྐྱེ་བ། །གང་ཞིག་འགྱུར་ན་འགྱུར་བ་ཉིད། །དེ་ནི་དེ་རྒྱུར་རབ་བསྟན་པ། །དེ་དག་དེ་རྣམས་ལ་ཡང་ཡོད། །ཅེས་སོ། །སྤྲིན་ཡང་ས་ཆུའི་རླངས་པ་རླུང་གིས་བཏེག་པ་ཡིན་ལ། འཇིག་རྟེན་ཆགས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པའང་སྤྲིན་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་འཇིག་རྟེན་གཞན་ནས་རླུང་གིས་ཁྱེར་ནས་འདིར་འོངས་ཏེ་ཆེར་མཆེད་ནས་ཆར་དུ་བབ་པ་ལ་སོགས་པ། ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱི་མཐུན་གྱི་ལས་ཀྱི་རྒྱུ་ལས་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། མཛོད་ལས། ལས་ལས་འཇིག་རྟེན་སྣ་ཚོགས་སྐྱེས། །ཞེས་སོ། །མ་མཐོང་བའི་དངོས་པོ་རྒྱུ་མེད་འགའ་ཞིག་སྲིད་དམ་ཅེ་ན། མི་སྲིད་དེ་དུ་བ་མེ་ལས་སྐྱེ་བར་ལྐོག་ན་རྒྱུ་ཡོད་ཀྱང་འབྲས་བུ་མངོན་སུམ་དུ་གསལ་བས་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་རྒྱུ་ལས་སྐྱེའོ། །དེས་ན་སྐྱེས་དུས་ཀྱི་རྒྱུ་འབྲས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་འཁྲུལ་སྣང་རྨི་ལམ་དང་འདྲ་བས་དཔྱད་ན་རང་བཞིན་མེད་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །རང་གཞུང་དང་འགལ་བ་ནི། རྒྱལ་བྱེད་ལས། འདིར་ནི་དགེ་དང་མི་དགེ་བའི། །རང་གིས་བྱས་པའི་ལས་རྣམས་དག །ཆུད་ཟ་བར་ནི་མི་འགྱུར་ཏེ། །དེ་ཕྱིར་སྡིག་སྤོང་མདུང་གི་བུ། །ཞེས་བཤད་པས་སོ། །ཤེས་པས་རང་མི་རིག་པ་དགག་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། ཤེས་པ་མ་ཡིན་པར་ཐལ་བ། དོན་མི་རིག་པར་ཐལ་བ། བློ་འཁྲུལ་པར་ཐལ་བའོ། །དང་པོ་ནི་རང་རིག་ཤེས་པའི་རང་བཞིན་དང་། རང་རིག་ཤེས་པའི་གནས་སྐབས་ཡིན་པས་ན། རང་མ་རིག་པ་ལས་ལོག་ཙམ་གྱིས་རང་རིག་པར་འགྱུར་ཏེ། དབུ་མ་རྒྱན་ལས། རྣམ་ཤེས་བེམ་པོའི་རང་བཞིན་ལས། །ལྡོག་པ་རབ་ཏུ་སྐྱེ་བ་སྟེ། །བེམ་མིན་རང་བཞིན་གང་ཡིན་པ། །དེ་འདིར་བདག་ཉིད་རིག་པར་བརྗོད། །ཅེས་སོ། །དེས་ན་རང་མི་རིག་ན་ཤེས་པ་ཙམ་ཡང་མ་ཡིན་པར་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཐལ་ཏེ་ཤེས་པའི་ཁྱབ་བྱེད་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི་ཤེས་པ་དེས་ཡུལ་གཏན་མི་རིག་པར་ཐལ་ཏེ་རང་མི་རིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་བུམ་པ་མིག་ཤེས་ཀྱིས་འགྲུབ་པ་ལ་མིག་ཤེས་ཉིད་ཡོད་པར་གྲུབ་དགོས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྣམ་ངེས་ལས། དམིགས་པ་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་ན། །དོན་མཐོང་རབ་ཏུ་འགྲུབ་མི་འགྱུར། །ཞེས་སོ། །གལ་ཏེ་ཤེས་པ་གཞན་གྱིས་རིག་གོ་ཞེ་ནའང་མི་རུང་སྟེ། མཐར་གྲུབ་མི་གྲུབ་ཏུ་མི་འཐད་པ་དང་། དུས་མཉམ་མི་མཉམ་དུ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། མཐར་རིག་བྱེད་གྲུབ་ན་མིག་ཤེས་དང་རྒྱུ་མཚན་མཚུངས་ཤིང་། མ་གྲུབ་ན་བུམ་པ་ནམ་ཡང་མི་འགྲུབ་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དུས་གཅིག་ལ་གྲུབ་ན་རྒྱུད་དུ་མར་ཐལ་བའི་ཕྱིར། རིག་བྱེད་ཕྱི་མས་གྲུབ་ན་བུམ་པ་ཡོད་དུས་ན་མ་གྲུབ་ལ། ཕྱིས་མེད་དུས་གྲུབ་པས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་འགྲུབ་པར་ཐལ་ཏེ་དུས་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྤྱོད་འཇུག་ལས། སེམས་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར། །ཚོར་བ་དེ་ཡིས་མཐོང་མ་ཡིན། །སྔར་དང་ཕྱི་མར་སྐྱེས་པས་ཀྱང་། །དྲན་པར་འགྱུར་གྱིས་མྱོང་མ་ཡིན། །ཞེས་སོ། །གསུམ་པ་ནི། རང་གིས་ཉམས་སུ་མྱོང་བས་གྲུབ་པ་མེད་ན། མངོན་རྗེས་ཀྱི་ཚད་མའི་སྒོ་ནས་ཡུལ་ཡོད་མེད་ཡིན་མིན་གྱི་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཐམས་ཅད་འཁྲུལ་པར་ཐལ་ཏེ། བློས་ཡུལ་དམིགས་ནས་དེའི་ཐ་སྙད་བྱེད་དགོས་ལ། ཡུལ་དམིགས་པ་ཉིད་ཀྱང་མཐར་རང་གིས་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ལ་གཏུག་དགོས་ན་རང་རིག་མི་འདོད་པའི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཕྱོགས་ལ་མྱོང་བས་གྲུབ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྣམ་འགྲེལ་ལས། གང་ཕྱིར་དེ་མི་གསལ་ན་ནི། །དོན་མི་གསལ་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར། །ཞེས་སོ། །ཚུལ་འདིས་ཐབས་གཅིག་ཁོ་ནས་གྲོལ་བ་དང་། ཐ་སྙད་དུ་ཡང་བྱས་པས་སངས་མི་རྒྱ་བ་དང་། སེམས་ཀྱིས་སེམས་མི་རིག་པ་རྣམས་བཀག་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་ནི་སངས་རྒྱས་འདོད་པས་ཐབས་མང་པོ་ལ་བརྟེན་ནས་གྲོལ་བ་བསྒྲུབས་ཀྱང་། དངོས་པོ་དང་མཚན་མར་ཞེན་པ་མེད་པས་སྟོང་ཉིད་སྙིང་རྗེའི་སྙིང་པོ་ཅན་དུ་ལམ་སྒོམ་ཞིང་། གཙོ་ཆེར་གཞན་ལ་ཕན་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་གཉིས་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། ཞི་བ་ལྷས། གཙོ་ཆེར་གཞན་གྱི་དོན་བསམ་མོ། །ཐུགས་རྗེ་མངའ་བ་རིང་གཟིགས་པས། །བཀག་པ་རྣམས་ཀྱང་དེ་ལ་གནང་། །ཞེས་པ་དང་། གཞན་རྣམས་དང་ནི་བདག་ལའང་རུང་། །སྡུག་བསྔལ་ཡིན་ཡང་གང་ཕན་བྱ། །ཕན་དང་བདེ་བ་རྣམས་བྱ་སྟེ། །བདེ་ཡང་མི་ཕན་མི་བྱའོ། །ཞེས་གསུངས་པ་བཞིན་ནོ། །ད་ནི་རིག་བྱེད་ཚད་མར་བྱེད་པའི་སྡེ་པ་ལས། གསང་ཚིག་གི་དམ་བཅའ་གཙོ་བོར་བྱེད་པའི་ཕྱོགས་གསང་བ་པ་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ནི། རིག་བྱེད་ཚད་མར་བྱེད་ལས་ཁྱད་པར་དུ། །གསང་ཚིག་གྲོལ་བར་སྨྲ་བའི་ཕྱོགས་དེ་ནི། །མཁའ་ལྟར་ཁྱབ་བདག་ཁྱད་པར་དགུ་ལྡན་ཉིད། །ཡང་དག་མ་ཡིན་ཀུན་བརྟགས་རྒྱ་མཚོའི་རླབས། །བརྒལ་དཀའ་སྲིད་པའི་ཆུ་གཏེར་བྱེད་དེ་མཚར། །སྔར་བཤད་མ་ཐག་པ་ཉིད་ཀྱི་རིག་བྱེད་དག་པར་སྨྲ་བའི་ནང་ཚན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གསང་བ་པ་དག་ནི་འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་བདག་གཅིག་གི་གཟུགས་ཀྱི་རང་བཞིན་དུ་བློས་བཀོད་ནས་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པའི་རང་བཞིན་ཁྱད་པར་དགུ་དང་ལྡན་པར་འདོད་པ་ནི། སྔོན་མེད་པའི་རྟོག་པའི་དབའ་རླབས་སྲིད་རྩེར་གཡོ་བས་འཁོར་བ་སྒྲུབ་པ་ཉིད་དེ། ཧ་ཅང་མི་འཐད་པ་ཉིད་ཀྱིས་མཁས་པ་དག་གིས་བཞད་གད་ཀྱི་གནས་སུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་མཚར་ཞེས་བརྗོད་དེ། བྱམས་པས། གཞན་གྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་ཡོད་ལ། །ཤེས་བྱ་ལ་ཡང་སྟོན་པ་ཡིས། །སྒྲིབ་པ་ཟད་པར་བརྗོད་པ་གང་། །དེ་ལ་ཁོ་བོས་མཚར་དུ་བརྩིས། །ཞེས་པ་བཞིན་ནོ། །འདི་ཡི་ཚུལ་རྒྱས་པར་དབྱེ་ན། ཚངས་པ་ལྷར་འཛིན་པའི་བྲམ་ཟེ་གསང་ཚིག་གཙོ་བོར་བྱེད་པ་དག་དྲན་པར་བྱེད་པ་བསླབ་པའི་འཁོར་ལོ་ལ་སོགས་པའི་གཞུང་ལ་བརྟེན་ནས། ནམ་མཁའ་ལྟ་བུར་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པའི་བདག་ཁྱད་པར་དགུ་དང་ལྡན་པ་ཞིག་འདོད་དེ། ངོ་བོ་སེམས་ཅན་ཡིན་པ། ལུས་ཡོད་པ། ཁྱབ་པ། རྟག་པ། གཅིག་པུ། འབྱུང་འཇིག་གི་རྟེན་ཡིན་པ། ལུས་ཅན་གྱི་སྐྱོན་ཡོན་གྱིས་མ་གོས་པ། བློའི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་མ་གྱུར་པ། ངག་གིས་བརྗོད་དུ་མེད་པའོ། །དང་པོ་ནི་ལུས་སུ་སྣང་ཡང་ངོ་བོ་ལ་ལུས་མེད་དེ་ཤེས་ཤིང་རིག་པ་ཙམ་མོ། །ལུས་ཡོད་པ་ནི། འདི་ལྟར་སྟེང་གི་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་སྐྱེས་བུའི་མགོའོ། །འོག་གི་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་རྐང་པའོ། །ནམ་མཁའ་ནི་ལྟོ་བའོ། །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཕྱོགས་བཞི་ནི་ལག་པའོ། །གཟའ་དང་སྐར་མ་རྣམས་ནི་སྐྲའོ། །རི་རབ་ནི་བྲང་ངོ་། །རིའི་ཕྲེང་བ་རྣམས་ནི་རུས་པའོ། །གངྒཱ་ལ་སོགས་པའི་ཆུ་རྣམས་ནི་རྩའི་དྲྭ་བའོ། །ནགས་ཚལ་རྣམས་ནི་སྤུ་དང་སེན་མོའོ། །མཐོ་རིས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ལྷ་དང་མི་རྣམས་ནི་རྒྱབ་བོ། །ཚངས་པ་ནི་དཔྲལ་བའོ། །ཆོས་ནི་སྨིན་མ་གཡས་པའོ། །ཆོས་མ་ཡིན་པ་ནི་སྨིན་མ་གཡོན་ནོ། །འཆི་བདག་ནི་ཁྲོ་གཉེར་རོ། །ཉི་མ་ནི་མིག་གཡས་སོ། །ཟླ་བ་ནི་མིག་གཡོན་ནོ། །རླུང་རྣམས་ནི་དབུགས་སོ། །རི་བྲག་རྣམས་ནི་སོའོ། །ལྷ་མོ་དབྱངས་ཅན་ནི་ལྕེའོ། །ཉིན་མོ་ནི་མིག་ཕྱེ་བའོ། །མཚན་མོ་ནི་མིག་བཙུམས་པའོ། །སྐྱེས་པ་རྣམས་ནི་གཞོགས་གཡས་སོ། །བུད་མེད་རྣམས་ནི་གཡོན་ནོ། །རིའི་བར་རྣམས་ནི་སོར་མོའོ། །འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་ནི་ནུ་མའི་བར་གཡས་པའོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་རྣམས་ནི་ནུ་བར་གཡོན་པའོ། །ལྷའི་བུ་གཉིས་ནི་པུས་མོ་གཉིས་སོ། །ཐ་སྐར་ནི་རྗེ་ངར་རོ། །ཉིན་ཞག་ནི་རྐེད་སྨད་དོ། །དབང་པོ་ནི་ཕོ་མཚན་ནོ། །སྐྱེ་དགུའི་བདག་པོ་ནི་དགའ་བའི་རང་བཞིན་ནོ། ཁྱབ་འཇུག་ནི་རྐང་པའོ། །ཁ་དོག་རྣམས་ནི་ཁྲག་གོ། །དེས་ན་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་ཅེས་བྱའོ། །རྟག་པ་ནི། ཐོག་མ་ནས་ཐ་མའི་བར་དུ་ཡོད་པས་ན་འདི་ཙམ་ནས་བྱུང་ཞེས་པའམ། འདི་ཙམ་ན་འཇིག་ཅེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དྲན་པ་བསླབ་པའི་འཁོར་ལོ་ལས། གཅིག་པུ་ཀུན་ཁྱབ་རྟག་པ་སྟེ། །ཚངས་མཆོག་འཆི་བ་མེད་པའི་གནས། །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རྣལ་འབྱོར་པ་ཡིས་གོམས་བྱས་ན། །དེ་ནི་ཡང་སྲིད་ལེན་མི་འགྱུར། །ཞེས་སོ། །གཅིག་པུ་ནི། འཁྲུལ་པ་ལ་སྲོག་དུ་མར་སྣང་ཡང་། ཐམས་ཅད་ལ་བདག་གི་ངོ་བོ་གཅིག་ལས་མེད་པར་འདོད་དེ། །རྟོག་གེ་འབར་བ་ལས། ཇི་ལྟར་བུམ་པ་ཐ་དད་ཀྱང་། །ས་ལ་ཐ་དད་འགའ་ཡང་མེད། །དེ་བཞིན་ལུས་ནི་ཐ་དད་ཀྱང་། །བདག་ལ་ཐ་དད་འགའ་ཡང་མེད། །ཅེས་ཕྱོགས་སྔར་བརྗོད་པ་བཞིན་ནོ། །འབྱུང་འཇིག་གི་རྟེན་ཡིན་པ་ནི། ལུས་ཅན་ཐམས་ཅད་འབྱུང་ཡང་བདག་གི་ངང་ལས་འབྱུང་ལ། གྲོལ་ཀྱང་བདག་གི་ངང་དུ་གྲོལ་བ་སྟེ། སྔ་མ་ལས། སྲིད་པ་སྣ་ཚོགས་དེ་ལས་སྐྱེས། །དར་གྱི་སྲིན་བུའི་སྐུད་པ་བཞིན། །མཁས་པ་དེ་ཡི་ཆར་ཐིམ་པ། །ཡང་སྲིད་ལེན་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཞེས་སོ། །དེས་ན་འདི་ལས་ཆེས་ཟབ་པ་གོང་ན་གཞན་མེད་དེ། གསང་ཚིག་ལས། གང་ལས་མཆོག་གྱུར་གཞན་མེད་ཅིང་། །གང་ལས་དམ་པ་གཞན་མེད་ལ། །འདི་ལས་ཕྲར་གྱུར་གཞན་མེད་པས། །སྣ་ཚོགས་འདི་དག་རྒྱུ་གཅིག་ཉིད། །ཅེས་པ་བཞིན་ནོ། །དེས་ན་བདག་གཅིག་ལས་མེད་ཀྱང་། འཁྲུལ་ངོ་ལ་སྲོག་དུ་མར་སྣང་སྟེ། བུམ་པ་བརྒྱ་གྲུབ་པ་ན་དེ་དག་གི་ནམ་མཁའ་བརྒྱ་ཡོད་པ་བཞིན་ནོ། །གང་དག་འཁྲུལ་པ་ཟད་པ་རྣམས་ནི་བདག་ཆེན་པོ་དེར་ཐིམ་པས་འདི་ནི་སྔ་མའམ་འདི་ནི་ཕྱི་མའོ་ཞེས་དབྱེར་མེད་པར་གྱུར་ཏེ། བུམ་པ་གཅིག་གམ་གཉིས་ལ་སོགས་པ་ཆག་པ་ན། དེ་དག་གི་ནམ་མཁའ་ནམ་མཁའ་ཆེན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པོར་ཐིམ་ནས་དབྱེར་མེད་པ་བཞིན་ཏེ། དེ་ཉིད་ལས། བུམ་པ་ལ་སོགས་ཆག་པ་ན། །བུམ་པའི་ནམ་མཁའ་ལ་སོགས་པ། །ནམ་མཁའ་ཆེན་པོར་འདུ་འགྱུར་བ། །དེ་བཞིན་སྲོག་ཀྱང་བདག་འདིར་འདུ། །ཞེས་སོ། །དོན་ལ་ཤེས་བྱའི་རང་བཞིན་འཇིག་མེད་སྟོང་ཉིད་དེ་བདག་ཡིན་ལ། ད་ལྟ་ཅི་ཡང་བསམ་དུ་མེད་པར་གོམས་པས། ཤི་དུས་ལུས་ཞིག་སྲོག་འགགས་ཀྱང་འབྱུང་བ་འབྱུང་བཞིའི་ཆ་ལ་ཞ། སེམས་སྟོང་པ་དེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྟོང་པའི་ངང་དུ་དབྱེར་མེད་པས་རྣམ་ཤེས་ནམ་མཁའི་ངང་དུ་ཐིམ་ནས་གྲོལ་བའོ་ཞེས་འདོད་དེ། དེང་སང་འདི་སྨྲ་བ་ཤིན་ཏུ་ཡང་མང་བར་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། ཐོད་པ་མགོ་ལ་མི་འགེལ་ཟེར་བར་སྣང་ངོ་། །ལུས་ཅན་གྱི་སྐྱོན་ཡོན་གྱིས་མ་གོས་པ་ནི། བཟང་ངན། བདེ་སྡུག །སྐྱེ་ཤི། དགའ་གདུང་། དགེ་སྡིག་གིས་གོས་པ་མེད་པའོ། །འགྲོ་བ་ལ་མཁས་རྨོངས་དང་། རིགས་བཟང་ངན་ལ་སོགས་པར་སྣང་ཡང་། བདག་གི་ངོ་བོ་དེ་ལ་དེ་དག་མེད་དེ་བུམ་པ་ལ་ཆེ་ཆུང་བཟང་ངན་སྣང་ཡང་ནམ་མཁའ་ལ་མེད་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ལས། དེར་ནི་འབྱུང་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་། །བདག་ཉིད་དུ་ནི་འདུས་པར་མཐོང་། །བྱིས་དང་མཁས་དང་གདོལ་པ་དང་། །བྲམ་ཟེ་སོགས་རྣམས་མཉམ་པ་ཉིད། །ཅེས་སོ། །དེ་བཞིན་ལྷ་མི་བདེ་བས་བདག་བདེ་བའམ། ངན་འགྲོ་སྡུག་བསྔལ་བས་བདག་དེར་མི་འགྱུར་ཏེ། བུམ་པ་གཅིག་གི་ནམ་མཁའ་འཕེལ་བ་དང་། གཞན་འགྲིབ་པས། ནམ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མཁའ་ཆེན་པོ་ལ་འཕེལ་འགྲིབ་མི་བྱེད་པ་བཞིན་ནོ། །གསང་ཚིག་ལས། ཇི་ལྟར་བུམ་པའི་ནམ་མཁའ་གཅིག །རྡུལ་དང་དུ་བས་བསྒྲིབས་པ་ན། །ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་མ་ཡིན་ལྟར། །བདེ་སོགས་དེ་བཞིན་བདག་ལ་མིན། །ཞེས་སོ། །བུམ་པ་གྲུབ་པའམ། ཆག་ཀྱང་ནམ་མཁའ་ལ་སྐྱེ་འགག་མེད་པ་ལྟར། ལུས་ཅན་སྐྱེ་འཆིར་སྣང་ཡང་བདག་ལ་འགྱུར་བ་མེད་དེ། དེ་ཉིད་ལས། བུམ་པ་འབྱུང་ཞིང་འཇིག་པ་ལྟར། །ནམ་མཁའ་དེ་ཡི་བདག་ཉིད་མིན། །ལུས་ཅན་འབྱུང་ཞིང་འཇིག་པ་ལྟར། །དེ་བདག་ཡིན་པས་བདག་མི་འདོད། །ཅེས་སོ། །རྨོངས་པ་འགའ་ཞིག་གིས་ཉེས་པ་བྱས་ཏེ་ཆད་པ་བཅད་ཀྱང་རྒྱལ་པོས་ཉེས་པ་ལ་ཆད་པ་མི་གཅོད་པ་ལྟར། གང་ཟག་འགའ་ཞིག་གིས་སྡིག་པ་བྱས་པས་དམྱལ་བར་སྐྱེས་ཀྱང་། བདག་དེར་སྐྱེ་བ་མེད་དེ། གསང་ཚིག་ལས། ལུས་ལ་གནས་ཀྱང་མ་ཆགས་དང་། །སྤྱོད་པར་བྱེད་ཀྱང་མི་གོས་ཏེ། །འདོད་བཞིན་སྤྱོད་ཀྱང་རྒྱལ་པོ་ནི། །སྡིག་པས་གནོད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཞེས་སོ། །བློའི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་མ་གྱུར་པ་ནི། དེ་ལས་ཟབ་ཅིང་ཕྲ་བ་མེད་པས་ན་སུས་ཀྱང་རྟོགས་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ངག་གིས་བརྗོད་དུ་མེད་པ་ནི། བདག་དེའི་རང་བཞིན་བདག་ཅག་གིས་བསམ་པར་མི་ནུས་པས་བརྗོད་པ་དང་བྲལ་བ་སྟེ། དེ་ཉིད་ལས། དེ་ནི་རྟག་པ་རྟོག་མེད་པ། །གང་གི་སྤྱོད་ཡུལ་གང་མ་གྱུར། །བློ་ནི་དབྱེ་བས་གྲོགས་རྣམས་ཀྱིས། །དེ་ལ་ཚིག་ཏུ་སྦྱོར་བར་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བྱེད། །ཅེས་ཏེ། དོན་ལ་ཤེས་བྱའི་ངོ་བོ་སྟོང་པ་དང་། རང་གི་སེམས་དེའི་རང་བཞིན་བློའི་ཡུལ་ལས་འདས་པས། བརྗོད་དུ་མེད་ནའང་། སྒྲོ་བཏགས་ནས་འཆད་པ་ཙམ་དུ་འདོད་ཅེས་པའོ། །སྒོམ་པ་ཡང་རྟོག་མེད་རྩེ་གཅིག་ལས་མི་གཡོ་བ་སྟེ། ཕྱི་ནང་གི་སྟོང་པ་གཉིས་མ་བུ་འཕྲོད་པའི་ངང་ལ་འཇོག་ཅེས་འདོད་པ་དེ་དག་དང་གཅིག་པ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་དེ་ལྟར་ཡིན་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་འགོད་དེ། བདག་དེ་ཐམས་ཅད་ན་ཁྱབ་པར་ཡོད་དེ་བདག་གི་ཡོན་ཏན་བདེ་སྡུག་ཐམས་ཅད་ན་ཁྱབ་པར་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ནམ་མཁའ་བཞིན་ནོ། །ཡང་བདག་དེ་ནི་ཁྱབ་པར་ཡོད་དེ་རྟག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་མ་ཁྱབ་ན་ནི་མི་རྟག་པར་འགྱུར་ཏེ། མ་ཁྱབ་པའི་སར་གོ་འཕོར་ཡོད་པ་དང་། འགའ་ཞིག་དེར་འོངས་ཤིང་རེས་རེག་པ་དང་རེས་མི་རེག་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བུའི་གནས་ལུགས་ཤེས་པས་གྲོལ་བ་ནི། རྨི་ལམ་ན་ལས་བྱེད་པ་དང་འབྲས་བུ་མྱོང་བར་སྣང་ཞིང་། དེ་ལ་ཡོད་པར་ཡང་ཞེན་པ་ལྟར་བདག་མ་ཤེས་ཀྱི་བར་དུ་འཁྲུལ་པ་ལས། དགེ་བ་བཅུ་སྤྱོད་པ་དང་། དེས་མཐོ་རིས་ཐོབ་པར་སྣང་བ་དང་། མི་དགེ་བ་བཅུ་སྤྱོད་པ་དང་། དེས་ངན་འགྲོར་སྐྱེ་བར་སྣང་བས་ན། མ་རྟོགས་བར་དུ་དགེ་སྡིག་ལ་ལྟོས་དགོས་པ་ཡིན་ཏེ། བདག་མ་ཤེས་ཤིང་མ་རྟོགས་པས་རྨི་ལམ་ལྟ་བུའི་བདེ་སྡུག་ལ་འདོར་ལེན་བྱེད་དགོས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྔ་མ་ལས། རྨི་ལམ་ལོངས་སྤྱོད་ང་རྒྱལ་བཞིན། །ལས་རྣམས་སོགས་ཤིང་དགེ་བ་དང་། །མི་དགེའི་འབྲས་བུ་སྤྱོད་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པ་ཡིན། །ཞེས་སོ། །གཉིད་སད་ཙམ་ན་རྨི་ལམ་གྱི་བྱ་བཞག་འཁྲུལ་པ་དོན་མེད་དུ་ཤེས་པ་ལྟར། བདག་རྟོགས་ཙམ་ན་དགེ་སྡིག་གཉིས་ཀའང་འཁོར་བའི་རྒྱུར་རིགས་ཏེ། ཅི་ཡང་མ་བྱས་པས་གྲོལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ཉིད་ལས། བྱེད་པོ་དབང་ཕྱུག་གསེར་མདོག་ཏུ། །གང་གིས་མཐོང་ཞིང་ལྟ་བ་དེ། །སྡིག་དང་བསོད་ནམས་ལས་འདས་ནས། །མཆོག་ཏུ་ཞི་བ་ཐོབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་པ་དང་། ལོ་མ་ཅན་གྱི་གསང་ཚིག་ལས། དེ་ནི་ཕྲར་གྱུར་སྐྱེ་གནས་རྣམས་ལ་གཅིག་པུར་གནས། །དེས་ནི་རྒྱས་པ་འདི་དག་ཡང་དག་བསགས་པ་ཡིན། །དེ་ནི་གཙོ་བོ་མཆོག་དང་ལྷ་དང་བསྟོད་བྱ་སྟེ། །བདག་དེས་བཟུང་ནས་ཤིན་ཏུ་ཞི་བར་འགྲོ་བར་འགྱུར། །ཞེས་པ་བཞིན་ནོ། །དེང་སང་བསམ་གཏན་པའི་མཆོག་དག་གི་དཔལ་གྱིས་མཐོ་བ་གྲགས་པ་དང་བསོད་ནམས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་བརྒྱན་པ་ནི་འདི་ལྟར་བཞེད་དེ། འགྲོ་བ་འདི་ལྟར་སྣང་བ་རིགས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་ཡང་། ཤེས་རྒྱུད་གཅིག་ཡིན་ཏེ་ཕན་ཚུན་གཅིག་གིས་གཅིག་མཐོང་བ་ཀུན་དེ་དང་དེའི་སེམས་སུ་གཅིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཤིས་ལ་གང་ཡང་མེད་པས་ལམ་དུ་ཅི་ཡང་མི་བྱེད་དེ་བྱས་པ་ཉིད་ཀྱིས་འཁོར་བ་ཡིན་ནོ། །འདུས་བྱས་དགེ་བཅུ་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་མ་རྟོགས་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་འཁྲུལ་སྣང་བཟང་འཁོར་དང་། མི་དགེ་བ་ངན་འཁོར་སྒྲུབ་པ་རྨི་ལམ་ནང་དང་འདྲ་ལ། རྣལ་འབྱོར་པ་གཉིད་སད་པ་ལྟ་བུས་བླ་མའི་མན་ངག་བར་མེད་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སྟོང་པའི་ངང་ལ་ཅི་ཡང་མི་བྱེད་པས་གྲོལ་བ་ཡིན་ནོ། །ད་ལྟ་སངས་རྒྱས་ཡིན་པས་སྐྱེད་འདོན་དུ་མེད། སྒྱུ་ལུས་འདོར་ཡང་སེམས་དང་སྟོང་ཉིད་དབྱེར་མེད་པས་རྣམ་ཤེས་ནམ་མཁར་ཐིམ་སྟེ་ཆོས་སྐུ་འོད་གསལ་གྱི་ངང་ལ་གནས་པའོ་ཞེས་རང་ཡང་ཐུགས་ཉམས་སུ་བཞེས་ཤིང་། གཞན་ལའང་དེ་བསྟན་པས་སློབ་མའི་ཚོགས་སྐར་ཚོགས་ལྟར་རྒྱས་པ་ནི། གསང་བ་པའི་སློབ་དཔོན་གྱིས་མན་ངག་ཟབ་མོ་ཐུགས་ཉམས་སུ་བཞེས་ནས་རྒྱས་པར་མཛད་པ་ཡིན་ནོ། །ཨེ་མ་དེང་སང་བསྟན་པ་ཡི། །ཉི་མའང་ནུབ་ཀྱི་རི་མགོར་ལྷུང་། །མདོ་རྒྱུད་ཟེར་གྱི་སྣང་བ་ཡང་། །མཁས་གྲུབ་འགའ་ལས་གང་ནའང་དཀོན། །དེ་དག་གཞུང་ལ་བརྟེན་རྣམས་ཀྱང་། །གཞན་དུ་ལོག་པའི་བཤེས་ཀྱིས་ཁྲིད། །མིག་ལྡན་འགྲོ་བའང་མདོངས་གྱུར་ཅིང་། །འབྱུང་པོའི་བྱ་རྣམས་དགའ་བའི་དུས། །ཆོས་མ་ཡིན་རྣམས་རྒྱས་ལ་ལྟོས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྡུ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་བདག་དེ་ཀུན་ལ་ཁྱབ་ཀྱང་མ་རྟོགས་པ་འཁོར་བར་འཁྱམས་པས། ད་ནི་ཤེས་ནས་ཅི་ཡང་མི་བྱེད་པའི་དོན་ལ་བསྒོམ་པར་བྱའོ་ཞེས་གསང་བ་པས་གཞུང་ཟབ་མོ་དམ་བཅས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དགག་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། སྒྲུབ་བྱེད་མེད་པ་དང་། གནོད་བྱེད་ཡོད་པ་དང་། ཤེས་པས་མི་གྲོལ་བའོ། །དང་པོ་ནི། བདེ་སྡུག་ཙམ་ཡོད་པས་བདག་བསྒྲུབས་ན་ཁྱབ་པ་མེད་ལ། བདག་གི་ཡོན་ཏན་གྱི་བདེ་སྡུག་རྟགས་སུ་འགོད་ན་ཕྱོགས་ཆོས་མ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གྲུབ་སྟེ། བདག་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་བདག་གི་ཡོན་ཏན་མ་གྲུབ་བོ། །རྟག་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོད་ཅེས་པའང་། མ་ཁྱབ་པར་རྟག་པར་མེད་པ་བདེན་མོད་ཀྱི། ཕྱོགས་ཆོས་མ་གྲུབ་སྟེ། བདག་གཞི་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནོད་བྱེད་ཡོད་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། དོན་མི་འཐད། དཔེ་མ་གྲུབ། གོམས་པ་མེད་པའོ། །དང་པོ་ལའང་སྣང་རུང་དང་མཚུངས་པ། གཟུགས་ཡོད་མེད་དུ་མི་རུང་བ། ཡན་ལག་ཏུ་མི་རུང་བ། འབྱུང་འཇིག་གི་རྟེན་དུ་མི་རུང་བ། སྐྱོན་ཡོན་གྱིས་མི་གོས་པ་མི་རུང་བ། བསམ་བརྗོད་དང་བྲལ་བ་མི་རུང་བ། བྱ་བ་མི་བྱེད་པར་ཐལ་བ་དང་བདུན་ལས། དང་པོ་ནི། བདག་དུ་མར་ཐལ་ཏེ་སྣང་རུང་གི་ཤེས་བྱ་དུ་མར་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། བདག་དེ་ལ་གཟུགས་ཡོད་པར་མི་རུང་སྟེ། སྣོད་བཅུད་འདི་དག་ཙམ་ཡིན་ན་བདག་དོན་མེད་ལ། གཞན་ཡིན་ན་སྣོད་བཅུད་ཀྱི་གོར་གནས་སུ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་དང་། དངོས་སུ་མཐོང་བར་ཡང་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། ཁྱབ་པ་ཡོད་དེ་མི་སྣང་ན་སྣོད་བཅུད་ཀྱང་མི་མཐོང་སྣང་ན་སྣང་བར་ངོ་བོ་གཅིག་པར་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་སྣང་བ་སྒྱུ་མར་ངེས་པ་ལ་ཡང་མཚུངས་སོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་སྣང་བ་ཉིད་ཆ་ཤས་མེད་ལ་སྣང་བའི་ཆོས་དེ་ཉིད་སྒྱུ་མར་འདོད་ཀྱི། དེ་ལ་ཁྱབ་པའི་སྒྱུ་མ་ལོགས་སུ་མི་འདོད་པས་མི་མཚུངས་སོ། །དེས་ན་གཟུགས་ཡོད་མེད་མཐོང་མི་མཐོང་འདྲེ་བཞིན་ཡོད་པར་མི་རུང་བ་ཉིད་དོ། །རྡུལ་ཕྲན་ལ་སོགས་པར་བརྟགས་པས་ཀྱང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མེད་པ་ཉིད་དོ། །གསུམ་པ་ནི། གྲུ་བཞི་ལ་སོགས་པའི་དབྱིབས་རྣམས་མཐའ་སྐོར་ཁོ་ནའི་དབྱིབས་ཀྱིས་འཇོག་སྟེ་གྲུ་གསུམ་དང་གྲུ་བཞི་ལ་སོགས་པའི་དབུས་ལ་ཁྱད་པར་མེད་ལ། མཐའ་དེ་ཡང་བརྟགས་ན་མེད་པས་རྐང་ལག་དང་དབྱིབས་སུ་མི་སྲིད་དོ། །འཇིག་རྟེན་རྣམས་ལ་མཐའ་མེད་པ་ལས། མགོ་དང་རྐང་ལག་གི་རིམ་པ་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྟེང་མགོ་འོག་རྐང་པ་ཡིན་ན། མདུན་གྱི་བུམ་པ་འདི་མགོ་རྐང་གཉིས་ཀ་ཡིན་པར་ཐལ་ཏེ། ལྷའི་འོག་དམྱལ་བའི་སྟེང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེས་པ་དང་བུད་མེད་གཡས་གཡོན་ཡིན་ན། དེ་དག་འགྲོ་དུས་བདག་འགྲོ་བར་ཐལ། བདག་གི་རྐེད་པ་སྐྱེས་པ་བུད་མེད་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་ན་འགྱུར་མེད་རྟག་པ་བུད་དོ། །རི་བོ་བྲང་ཡིན་ན་རི་ཞིག་དུས་བྲང་ཞིག་པར་ཐལ་ལོ། །བཞི་པ་ནི། ལུས་ཅན་རྣམས་དང་རི་ལ་སོགས་པ་མེད་པ་ཙམ་ན་བདག་ཀྱང་མེད་པར་ཐལ་ཞིང་། དུས་འགྱུར་བ་ལྟར་འགྱུར་བར་ཐལ་ལོ། །ལྔ་པ་ནི། ལྷ་སྦྱིན་དམྱལ་བར་འཚོད་ཀྱང་། བདག་མི་འཚོད་ན་ལྷ་སྦྱིན་དང་དེའི་བདག་རྫས་སམ་ངོ་བོ་མི་གཅིག་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དྲུག་པ་ནི། སྤྱིའམ་རྣམ་པ་ཙམ་བསམ་བརྗོད་དུ་མི་རུང་ན་ཐོས་བསམ་བྱར་མི་རུང་ཞིང་། དོན་བསམ་དུ་མི་རུང་ན་གྲོལ་བ་ཐོབ་པ་མི་སྲིད་པར་ཐལ་ལོ། །སུས་ཀྱང་ནམ་ཡང་བརྗོད་ཅིང་བསམ་དུ་མི་རུང་ན་ཤེས་བྱ་ལ་མེད་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བདུན་པ་ནི། བདག་དེས་བྱ་བ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་བྱེད་པར་ཐལ་ཏེ་ཀུན་ཏུ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཁྱབ་ཅིང་རྟག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་བྱ་བ་བྱེད་པ་ལ་འགྲོ་འོང་དུ་ཡོད་པ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ན། བདག་དེས་དེ་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་གིས་མ་ཁྱབ་པར་ཕར་གཏོང་བ་མེད་ཅིང་གཞན་ཚུར་འོང་བ་མེད་དེ་ཡེ་ནས་བདག་གི་ཁོང་ན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་སྒྱུ་མ་བཞིན་ནོ། །དེས་ན་བདག་གིས་ཀུན་ལ་ཁྱབ་པ་མེད་དོ། །བདག་ལྟར་བདག་མེད་ཀྱིས་ཀྱང་ཁྱབ་བྱ་ཁྱབ་བྱེད་དུ་མེད་དེ། གང་དུའང་གྲུབ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྤྲོས་པ་ལས་འདས་པ་ཉིད་དང་། ཁྱབ་མ་ཁྱབ་སྒྲོ་བཏགས་པ་ལས་གུད་ན་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་མེད་ཅེས་བརྗོད་ཀྱང་། ཁྱབ་མ་ཁྱབ་ཏུ་ཁས་མི་བླང་བ་ནི་དབུ་མའི་ལམ་མོ། །སྤྱོད་འཇུག་ལས། ཀུན་ཏུ་སོང་ལ་བྱ་བ་མེད། །བྱ་བ་དང་ལྡན་རྟག་པ་མེད། །བྱ་བ་མེད་པ་མེད་དང་མཚུངས། །བདག་མེད་ལ་ཁྱོད་ཅིས་མི་དགའ། །ཞེས་སོ། །འོ་ན་རི་མི་འགུལ་ཡང་ཤིང་དང་རྩྭ་སྐྱེས་པའི་བྱ་བ་བྱེད་པ་བཞིན་ནོ་ཞེ་ན་མི་མཚུངས་ཏེ། རིས་མ་ཁྱབ་པའི་སྟེང་ནའང་ཤིང་སྐྱེ་བ་ཉིད་དང་། སྡོང་པོའི་རྩ་བས་ཆོད་པ་ན་རིའི་ས་མེད་པར་ཕུལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་བདག་ནི་ཕྱི་རོལ་པ་ཁ་ཅིག་གིས། སྐྱེས་བུའི་ལུས་བདག་ཡིན་ཏེ། ལུས་ཤོང་བ་དང་མི་ཤོང་བ་ལ་བདག་ཤོང་ངོ་ཞེས་སྨྲ་བའི་ཕྱིར་ཞེའོ། ཁ་ཅིག་ནི། དེ་ནི་མི་རུང་སྟེ། གླང་པོ་ཆེ་ཤི་ནས་གྲོག་མར་སྐྱེ་བ་ལ། ཆེན་པོ་ལས་ཆུང་ངུར་གྱུར་པས་ན་བདག་མི་རྟག་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཟེར་ཏེ། བདག་གི་དངོས་པོ་ཡུངས་འབྲུ་ཙམ་ཅིག་གམ། རྡུལ་ཕྲན་ཕྲ་མོ་ཙམ་ཅིག་སྐྱེ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཙམ་ན་སྙིང་གི་དཀྱིལ་དུ་འཇུག་ལུས་ལ་གནས། ཤི་དུས་འཐོན་ནས་གཞན་དུ་འཕོ་བ་ཡིན་ཏེ། ཕན་པའི་ཡལ་ག་ལས། བདག་ནི་རྟག་ལ་བློ་ནི་འགྱུར། །རྫ་ཆག་བྱེའུ་འཕུར་བཞིན་དུ་འགྲོ། །ཞེས་སོ། །ཁ་ཅིག་དེ་ཡང་མི་རུང་སྟེ། ཤར་ནས་ནུབ། དབུས་ནས་མཐའ། འདི་ནས་ཕ་རོལ་ཏུ་ནུར་བར་འགྲོ་ལ། ནུར་ན་མི་རྟག་པར་འགྲོ་བས། བདག་ཐམས་ཅད་ན་ཁྱབ་པར་ཡོད་དེ། དེ་ལ་ཆེ་ཆུང་དང་འཕོ་འགྱུར་མེད་པར་གནས་པས་ན་ནམ་མཁའ་བཞིན་ནོ། །དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་ཁྱབ་པར་ཡོད་པས་ཕྱོགས་གང་དུ་བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་སྣོད་ཀྱི་ནང་དུ་མཚུངས་པར་ཁྱབ་པར་ཞུགས་པ་བཞིན་ནོ། །ཞེས་འདོད་དོ། །དེ་ལྟ་མོད་ཀྱི་བདག་ཞིག་ཡོད་ན་མ་ཁྱབ་པ་འཕོ་བའི་བདག་རྫ་ཆག་བྱེའུ་འཕུར་ལྟ་བུ་ནི་མི་རྟག་པར་འགྱུར་ལ། ཁྱབ་པ་བརྟན་པའི་བདག་ནི་དོན་བྱེད་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་དོན་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། བཞི་བརྒྱ་པ་ལས། ལ་ལས་ཡུངས་འབྲུ་ཙམ་ཞིག་མཐོང་། །ལ་ལས་སྐྱེས་བུའི་ལུས་ཙམ་ཞིག །ལ་ལས་ཀུན་ཏུ་སོང་བར་མཐོང་། །ཤེས་རབ་ཅན་གྱིས་མེད་ཅེས་རྟོགས། །ཞེས་སོ། །དཔེ་མ་གྲུབ་པ་ནི། ནམ་མཁའ་དང་བུམ་པ་དང་རྒྱལ་པོ་རྣམས་མ་གྲུབ་པས་དང་། ནམ་མཁའ་གཞི་མེད་ལྟར་བདག་གི་དཔེར་མི་རུང་བ་དང་། བུམ་པ་ཐ་དད་པ་ལྟར་ཡང་དཔེར་མི་རུང་བ་དང་། རྒྱལ་པོས་དམངས་ལ་མ་ཁྱབ་སྟེ། ངོ་བོ་རྫས་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་ཡང་དཔེ་མ་གྲུབ་བོ། །གོམས་པ་དོན་མེད་པ། སེམས་ཉིད་རྟག་པ་ཡིན་ན། ལམ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སྒོམ་པ་ལ་དོན་མེད་དེ་སྐྱོན་རྙིང་པ་འདོར། ཡོན་ཏན་གསར་དུ་ལེན། རྒྱུད་ལ་སྔར་བས་བོགས་ཐོན་པ་རྣམས་མི་རུང་བས་གྲོལ་བ་མེད་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ལས། རྟག་ལ་གནོད་པ་ག་ལ་ཞིག །གནོད་མེད་ཐར་པ་ག་ལ་ཡོད། །ཅེས་པ་ལྟར་རོ། །གནས་སྐབས་མི་རྟག་པ་བཀག་ཟིན་ཏོ། །ཤེས་པས་མི་གྲོལ་བ་ནི། བདག་དེ་ཤེས་པས་མི་གྲོལ་ཏེ་ཤེས་བྱར་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་གཙོ་བོ་བཞིན་ནོ། །མེད་པ་ལ་ཡོད་པར་བསྒོམས་པས་སླར་ཡང་མི་གྲོལ་ཏེ་ལོག་ཤེས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚུལ་འདིས་རང་གི་ཕྱོགས་སུ་ཁས་འཆེ་བ། ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་གི་སེམས་སུ་འདོད་པ་དང་། སེམས་འགྱུར་མེད་དུ་འདོད་པ་དང་། ལྟ་བ་རྟོགས་ནས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་དགེ་བ་མི་དགོས་པར་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱང་བཀག་ཟིན་པར་ལྟའོ། ཁོ་བོ་ཅག་ནི། སེམས་ཉིད་དང་། ཆོས་ཉིད་དང་། གཞི་ཞེས་པའི་ཆོས་སུ་བློས་སྒྲོ་མི་འདོགས་ཤིང་། སྣང་ཚོད་ཚོགས་གཉིས་དང་། རྒྱུ་འབྲས་ལ་སྐུར་པ་མི་འདེབས་པས་སྣང་སྟོང་གཞི་མེད་སྒྱུ་མའི་ཚུལ་གྱིས་བྱང་ཆུབ་བསྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཐམས་ཅད་བསྡོམས་པས་རིག་བྱེད་ཚད་མར་འདོད་པའི་ཕྱོགས་དགག་པ་དང་བཅས་པ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ད་ནི་གཅེར་བུ་པའི་གྲུབ་མཐའ་རྣམ་པར་གཞག་པ་དགག་པ་དང་བཅས་པ་གཏན་ལ་དབབ་པ་ནི། གཅེར་བུ་པ་དག་ཚངས་པའི་རྗེས་འགྲོ་ཞིང་། །རྒྱལ་བས་བསྟན་དེ་ཚད་མར་བྱེད་པ་ཡི། །ཚིག་གི་དོན་བདུན་དུ་མ་གཅིག་པར་འདོད། །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དེས་ནི་དམ་པའི་དོན་ཉིད་སྤངས་པས་ན། །སྲིད་པའི་ནགས་ཁྲོད་སྟུག་པོར་གནས་པ་ཡིན། །གཅེར་བུའི་བརྟུལ་ཞུགས་སུ་བྱེད་པ་དག་ནི། ཚངས་པ་ལྷར་འཛིན་ཅིང་། བྲམ་ཟེའི་སྟོན་པ་རྒྱལ་བ་དམ་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བས། ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ཚིག་དོན་བདུན་དུ་དབྱེ་ཞིང་། གསལ་བ་མཐའ་ཡས་པ་དག་ཀྱང་། ཡུལ་དུས་གྲངས་ཀྱི་དུ་མ་རང་བཞིན་གཅིག་པར་བསྡུས་ཏེ། ལམ་དེས་གྲོལ་བ་གཉེར་བ་རྣམས་ནི་སྲིད་པའི་ནགས་ཐིབས་པོ་ཆེ་རབ་ཏུ་མི་བཟད་པའི་ནང་དུ་ཞུགས་ནས་ཐར་པའི་དུས་སྐབས་དཀའ་བར་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་གཞུང་རྒྱ་ཆེར་དབྱེ་ན། ཚངས་པ་ལྷར་བྱེད་ཅིང་། རྒྱལ་བ་དམ་པ་སྟོན་པར་འཛིན་པས། རྒྱལ་བྱེད་ལ་སོགས་པའི་གཞུང་ཚད་མར་འཛིན་པའི་ནང་ཚན་ལ། གཅེར་བུ་པ། དཀའ་ཐུབ་པ། ཚངས་པ་པ། ཐལ་བ་པ། ཕྱོགས་ཀྱི་གོས་ཅན་པ། ནམ་མཁའི་གོས་ཅན་པ། རྒྱལ་བ་པ། རྒྱལ་བྱེད་པ། ཀུན་ཏུ་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བར་གྲགས་ཏེ། གོས་མེད་པར་སྒྲེན་མོ་བྱེད་པས་གཅེར་བུ་པ། ནམ་མཁའ་མཐོང་སར་གནས་ཤིང་བླ་གབ་མེད་པས་དག་པར་འདོད་པས་ནམ་མཁའི་གོས་ཅན་ནམ་ཕྱོགས་ཀྱི་གོས་ཅན་ཞེས་བྱའོ། །ཟས་སྨྱུང་བ་ལ་སོགས་པའི་དཀའ་བ་སྤྱོད་པས་དཀའ་ཐུབ་པའོ། །ཚངས་པ་ལྷར་འཛིན་པས་ཚངས་པ་པའོ། །བྲམ་ཟེ་རྒྱལ་བ་སྟོན་པར་འཛིན་པས་རྒྱལ་བ་པའོ། །གཞུང་རྒྱལ་བྱེད་ལ་བརྟེན་པས་རྒྱལ་བྱེད་པའོ། །ལུས་ལ་ཐལ་བ་བྱུགས་པས་ཐལ་བ་པའོ། །གནས་ངེས་མེད་ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཀུན་ཏུ་རྒྱུ་ཞེས་བྱའོ། །འདི་དག་གི་ལུགས་ཀྱིས། ཤེས་བྱའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང་། སྤྱིའི་གནས་ལུགས་གཉིས་སུ་ཐམས་ཅད་སྡུད་པས་ཤེས་བྱ་དབྱེ་བ་ནི། དོན་རྣམ་པ་བདུན་ཏེ། དཀའ་ཐུབ། སྡོམ་པ། ཉོན་མོངས་པ། བཅིངས་པ། གྲོལ་བ། སྲོག །སྲོག་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱལ་བྱེད་ལས། གཅེར་བུ་པ་ནི་དེ་བཞིན་བདུན། །དཀའ་ཐུབ་སྡོམ་པ་ཉོན་མོངས་དང་། །བཅིངས་པ་དང་ནི་གྲོལ་བ་དང། །སྲོག་དང་སྲོག་མིན་རྣམ་གཉིས་སོ། །ཞེས་སོ། །དང་པོ་དཀའ་ཐུབ་ནི། ཟས་མི་ཟ་བ་དང་། གཅེར་བུ་དང་། མེ་ལྔ་བསྟེན་པ་དང་། སློང་མོ་སྤྱོད་པ་དང་། ཕྱུགས་ཀྱི་བརྟུལ་ཞུགས་དང་། སྐྲ་འབལ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ཡང་འཁོར་བའི་རྒྱུའི་གཙོ་བོ་ཟས་གོས་འཁྲིག་པ་ལ་ཆགས་པ་གསུམ་ཡིན་པས། ལུས་རྒྱགས་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་སྨྱུང་བར་གནས་ཏེ་རླུང་ཟས་སུ་བྱེད་པར་འདོད་དེ། དེ་ཉིད་ལས། ནུབ་གཅིག་གམ་ནི་ནུབ་གསུམ་མམ། །རྟག་ཏུའང་ནི་ཉིན་གཅིག་ཉིན། །གང་ཞིག་སྨྱུང་བར་གནས་པ་ཡི། །སྐྱེ་བོ་དེ་ནི་མཐོ་རིས་འགྲོ། །ཞེས་སོ། །གོས་ཐམས་ཅད་བཅོས་མ་ཡིན་པས་སྒེག་ཆོས་དང་ངོ་ཚའི་རྟོག་པ་གཞོམ་པའི་ཕྱིར་གྲོང་དུ་གཅེར་བུར་འགྲོའོ། །དབེན་པར་ནི་གོས་ཀྱི་སྐྱབས་ཀྱང་རུང་བར་འདོད་དོ། །མེ་ལྔ་བསྟེན་པ་ནི། སོས་ཀའི་ཚེ་ཕྱོགས་བཞིར་མེ་བཞི། སྟེང་ནས་ཉི་མ་དང་ལྔས་གདུངས་ལ། དགུན་ཆུ་གྲང་མོས་གདུང་ཞིང་ཆར་འབབ་པའི་ཚེ་བླ་གབ་མེད་པར་སྡོད་དེ། དེ་ཉིད་ལས།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དགུན་གྱི་དུས་སུ་ཆུ་ཡི་ནང་དུ་གནས། །ཚ་བའི་དུས་སུ་གདུང་བ་ལྔ་བསྟེན་བྱ། །དབྱར་གྱི་དུས་སུ་བླ་གབ་མེད་པར་གནས། །བྲམ་ཟེ་དེ་ནི་དཀའ་ཐུབ་དྲག་པོ་སྤྱོད། །ཅེས་སོ། །སློང་མོ་ནི། ནོར་བཟུང་ན་གསོག་བྲིན་འཚོ་སྐྱོང་གི་ཕྱིར་ཆགས་སྡང་གི་ཟག་པ་འཕེལ། བསམ་གཏན་གྱི་དུས་འདའ་བས་བསོད་སྙོམས་བྱའོ་ཞེས་པ་དང་། དམངས་ཀྱི་ཡོན་མི་ལེན་ཏེ་གཙང་སྦྲ་ཉམས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། ཉམས་ན་དུད་འགྲོར་སྐྱེའོ་ཞེས་པས། རིགས་བཟང་པོའི་ཡོན་བླངས་ནས་ཀྱང་། བསོད་སྙོམས་ཀྱི་ངོར་དེའི་གཡོག་མི་བྱེད་པར་འདོད་པ་ཉིད། རྒྱལ་བྱེད་ལས། བསོད་སྙོམས་སྤྱོད་པས་གནས་པར་བྱ། །དེ་ཡང་གཙང་སྦྲ་མེད་པས་ན། །དམངས་ཀྱི་ཡོན་ནི་མི་བླངས་ཏེ། །དམངས་རིགས་ཀྱི་ནི་ཡོན་བླངས་ན། །བྲམ་ཟེ་བོང་བུར་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །བོང་བུའི་སྐྱེ་བ་བཅུ་གཉིས་ལེན། །གྲོང་ཁྱེར་བཅུ་པའི་བྲན་བཅུ་དང་། །མྱ་ངན་གྱི་ནི་རི་དྭགས་བཅུ། །མདའ་རྒྱུའི་ཚལ་གྱི་ངུར་པ་དག །བྲམ་ཟེ་དེ་མ་བསམས་སམ་ཅི། །ཞེས་པ་དང་། གང་གིས་བྲམ་ཟེ་ཉིད་ཐོབ་ནས། །རྒྱལ་པོའི་བཀའ་བཞིན་སྒྲུབ་བྱེད་ན། །དེས་ནི་བྲམ་ཟེ་ཉིད་བོར་ནས། །དམངས་རིགས་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན། །ཞེས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཕྱུགས་ལྟར་རྩྭ་ལ་ཁ་བུབ་སྟེ་ཟ་བ་དང་ཆུ་འཐུང་བ་དང་། མ་ལའང་འཁྲིག་པར་བྱེད་དེ། དེ་ཉིད་ལས། བུབ་ཆུ་རྩྭ་བཅད་རང་རིགས་དང་། །མ་དང་མ་ཡི་སྤུན་ཟླ་ལ། །འཁྲིག་ཅིང་བ་གླང་བརྟུལ་ཞུགས་ནི། །ལོ་གཅིག་སྤྱད་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ན་ཀུན་ལས་རྒྱལ། །ཞེས་སོ། །ཡང་རང་གི་སྐྲ་འབལ་བ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་རྐང་པ་ཡ་གཅིག་བཙུག་སྟེ་འགྲེང་ཞིང་ཉི་མ་ལ་བལྟ་བ་དང་། མགོ་བྲེགས་ཏེ་ཙན་ཏི་ཀ་ལ་འབུལ་བ་དང་། ཏྲི་ཤུ་ལའི་རྩེ་ལ་མཆོངས་པ་ལ་སོགས་པ་བྱས་པས། ཕྱིས་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་འགྱུར་རྣམས་སྐྱེ་བ་འདིར་མྱོང་བས་ཟད་དེ། ཡང་སྲིད་མི་ལེན་པར་འདོད་པའོ། །སྡོམ་པ་ནི། མི་དགེ་བ་བཅུ་སྤོང་བ་སྟེ། རྡོག་པའི་འོག་ཏུ་སྲོག་ཆགས་སོང་བར་དོགས་ནས་རྐང་པའི་ལོང་བུར་དྲིལ་བུ་འདོགས་པ་དང་ཤིང་མི་གཅོད་པ་དང་། མ་བྱིན་པར་མི་ལེན་ཏེ་ལམ་དུ་ཆུ་མཐོང་ཡང་སྟེར་བ་པོ་མེད་ན་སྐོམ་པར་སྡོད་པ་དང་། རྫུན་སྤོང་བས་ཅི་ཡང་མི་སྨྲ་བའི་བརྟུལ་ཞུགས་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་དང་། སྨྱུང་བར་གནས་པའོ། །ཉོན་མོངས་ནི། འདོད་ཆགས་ཞེ་སྡང་གཏི་མུག་ལ་སོགས་པའོ། །བཅིངས་པ་ནི། བདག་འཁོར་བར་འཁྱམས་པའི་བར་རོ། །ཐར་པ་ནི། བདག་ཉིད་ཉོན་མོངས་པའི་སྐྱོན་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་ནས། སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་ན་ཁ་དོག་དཀར་ལ་འཚེར་ཞིང་ཟླུམ་པའི་གཟུགས་སུ་འགྱུར་བ་ལ་འདོད་དེ། རྒྱལ་བྱེད་ལས། ཁ་བ་རྒྱ་སྤོས་མེ་ཏོག་མདོག །བ་ཞོ་བ་མོ་མུ་ཏིག་མདོག །གདུགས་དཀར་བཟུང་བའི་དབྱིབས་འདྲ་བ། །ཐར་པ་ཡིན་པར་རྒྱལ་བས་བཤད། །ཅེས་སོ། །སྲོག་ནི། སེམས་ཡོད་པའོ། །དེ་ཡང་སྡེ་ཚན་དགུ་སྟེ། ས་དང་། ཆུ་དང་། མེ་དང་། རླུང་དང་། ཤིང་དང་། དབང་པོ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གཉིས་པ་དང་། གསུམ་པ་དང་། བཞི་པ་དང་། ལྔ་པའོ། །དང་པོ་བཞི་ལ་སེམས་ཡོད་དེ། སྐྱེ་ཞིང་འབབ་ལ་འབར་ཞིང་གཡོ་བ་དང་། སྒྲ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཤིང་ངེས་པར་སེམས་པ་ཅན་ཡིན་ཏེ། ཏིན་ཏི་ཀ་ལ་སོགས་པ་མཚན་མོ་ལོ་མ་བསྐུམ་ཞིང་ཉིན་མོ་ཡལ་ག་རྐྱོང་ལ་མེ་ཏོག་འཛུམ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གྲང་བ་ན་འཁུམས་དྲོ་བ་ན་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་དང་། པགས་པ་བཤུས་ན་འཆི་བའི་ཕྱིར་དང་། དུས་ཀྱི་རྗེས་སུ་བྱེད་པས་མི་བཞིན་ནོ། །ཤིང་ལ་མིག་ཡོད་དེ་རྒུན་འབྲུམ་ལ་སོགས་པ་ཤིང་གཞན་ལ་བརྟེན་ནས་རྒྱས་པའི་ཕྱིར་དང་། སྨན་ཤིང་དག་ཉི་མའི་ཕྱོགས་སུ་ཁ་བལྟ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྣ་བ་ཡོད་དེ་སྤྲིན་སྟུག་པོའི་སྒྲ་འབྱུང་བའི་ཚེ་ཆུ་ཤིང་ལ་སོགས་པ་འབྲས་བུ་ས་ལ་ལྟུང་བར་རྩོམ་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྣ་ཡོད་དེ་མ་དུ་ལུང་ཀའི་རྩ་བར་ཁྱི་རོ་རུལ་བ་བཞག་ན་དྲི་དེས་འབྲས་བུ་མང་དུ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལྕེ་ཡོད་དེ་སྐྱུ་རུ་ར་ལ་སོགས་པ་ལ་འོ་མ་བླུགས་ན་འབྲས་བུ་མངར་པོ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལུས་ཀྱི་དབང་པོ་ཡང་ཡོད་དེ། ས་མི་ཀ་དང་ཐལ་སྦྱར་ལ་ལག་པ་རེག་པ་ཙམ་གྱིས་འཁུམས་པའི་ཕྱིར་སྲོག་ཆགས་རྐང་བརྒྱ་པ་བཞིན་ནོ། །ཡིད་ཡོད་དེ་ཤིང་མྱ་ངན་མེད་ལ་མེ་ཏོག་དང་འབྲས་བུ་མ་སྐྱེས་ན། བུ་མོ་ལང་ཚོ་དར་ལ་བབ་པ་འདོད་པས་མྱོས་ཤིང་སྒེག་པ་ཞིག་གི་རྐང་པ་ལ་རྐང་གདུབ་བཅུག་ཅིང་། རྒྱ་སྐྱེགས་ཀྱི་ཁུ་བ་བསྐུས་ཏེ་རྡོག་པས་མནན་པས་མེ་ཏོག་དང་འབྲས་བུ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་དང་། ཤིང་བ་ཀུ་ལ་ལ་མེ་ཏོག་མ་སྐྱེས་ན་བུར་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཆང་གིས་ལང་ཚོ་མའི་ཁ་བཀང་སྟེ་གཏོར་ན་མེ་ཏོག་དགོད་ཅིང་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དབང་པོ་གཅིག་པ་ནི། ས་ཆུ་མེ་རླུང་བཞི་ལ་ལུས་ཀྱི་དབང་པོ་མནན་ན་ན་བ་དང་། བསྲེགས་ན་ཚ་བ་དང་། བོར་ན་གཡང་ཟ་བ་ཡོད་པས་འགྲུབ་བོ། །གཉིས་པ་ནི། སྲིན་བུ་དང་དུང་དང་ཉ་ཕྱིས་ལ་སོགས་པ་ལ་ལྕེ་ཡོད་པས་རོ་ཞིམ་མི་ཞིམ་ཚོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། སྲིན་བུ་མེ་ཁྱེར་དང་གྲོག་མ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ལུས་དང་ལྕེ་དང་སྣ་གསུམ་ཡོད་པས་ཚོར་རོ། །དབང་པོ་བཞི་པ་ནི། བུང་བ་དང་སྦྲང་བུ་མཆུ་རིང་ལ་སོགས་པ་ལ་མིག་ལས་གཞན་བཞི་ཚང་བས་སྒྲ་ཡང་ཐོས་སོ། །དབང་པོ་ལྔ་པ་ནི། མི་དང་། རྐང་བཞི་པ་རྟ་ལ་སོགས་པ་དང་། བྱ་དང་རི་དྭགས་ལ་སོགས་པ་ལ་མིག་དང་ལྔ་ཆར་ཚང་བས་གཟུགས་ཀྱང་མཐོང་ངོ་ཞེས་འདོད་དོ། །དེའང་ས་ཆུ་མེ་རླུང་བཞི་ལ་དབང་པོ་གཅིག་ལས་མེད་དེ། ལུས་ལས་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤིང་ལ་ཐམས་ཅད་ཚང་བར་ཡོད་དེ། མི་དང་འདྲའོ། །སྲོག་ཆགས་གཞན་ལ་གཉིས་དང་གསུམ་དང་བཞི་དང་ལྔ་ལ་སོགས་པ་ཅི་རིགས་སུ་ཡོད་པའོ་ཞེས་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། །སྲོག་མ་ཡིན་པ་ནི། སེམས་མེད་པ་སྟེ། སྒྲ་དང་། དྲི་དང་། རོ་དང་། འོད་དང་། ནམ་མཁའ་དང་། གྲིབ་མ་དང་། འཇའ་ཚོན་དང་། གཟུགས་བརྙན་ལ་སོགས་པའོ། །སྤྱིའི་གནས་ལུགས་ནི། ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ཡུལ། དུས། གྲངས་ཀྱི་དུ་མ་ལ། རང་བཞིན་གྱིས་གཅིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དེ་ཡང་གླིང་འདི་དང་གཞན་ནི་ཡུལ་གྱི་དུ་མའོ། །སྔོན་དང་ད་ལྟའི་ལོ་ཐོག་རྣམས་ནི་དུས་ཀྱི་དུ་མའོ། །མི་དང་། བྱ་དང་། རི་དྭགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནི་གྲངས་ཀྱི་དུ་མའོ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་དུ་མར་སྣང་ཡང་རང་བཞིན་གྱིས་གཅིག་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གཟི་སྒོང་གཅིག་ལ་དཀར་ནག་དུ་མ་ཡོད་ཀྱང་གཟི་སྒོང་གཅིག་ལས་མ་འདས་པ་དང་། ཕུག་རོན་གྱི་སྤུ་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་བློས་འཛིན་ཚུལ་དང་ཚད་མར་གྱུར་པའི་ཚུལ་ཐམས་ཅད་ཡུལ་དུས་གྲངས་ཀྱི་དུ་མ་ལས་རང་བཞིན་གྱིས་གཅིག་པ་ཡིན་ཏེ། རྒྱལ་བྱེད་ལས། ཡུལ་དུས་གྲངས་ཀྱི་དུ་མ་སྟེ། །རང་བཞིན་གྱིས་ནི་གཅིག་ཉིད་ཡིན། །དཔེར་ན་ཁྲ་བོའི་ཁ་དོག་ལས། །ཇི་ལྟར་འདོད་བཞིན་ཁ་དོག་འཛིན། །དེ་བཞིན་དངོས་ལའང་སྣ་ཚོགས་ཕྱིར། །ཐ་དད་ཐ་དད་མིན་དངོས་འཛིན། །དུ་མའི་དངོས་པོའི་ངོ་བོ་ལ། །བརྗོད་པར་འདོད་པས་ངོ་བོར་འདོད། །ཅིག་ཆར་རིམ་གྱིས་ཚུལ་གཉིས་ལས། །ཚིག་གི་བྱ་བ་གཞན་མེད་དོ། །ཞེས་སོ། །དེ་དགག་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཤེས་བྱའི་དབྱེ་བ་དགག་པ་དང་། སྤྱིའི་གནས་ལུགས་དགག་པའོ། །དང་པོ་ལ་ཕྱོགས་སྔ་མ་ལྟར་བདུན་ལས། དཀའ་ཐུབ་དགག་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། དཀའ་སླ་ལྟོས་པ། གང་ཟག་དང་གཅིག་ཏུ་རུང་མི་རུང་། དེས་མི་གྲོལ་བའོ། །དང་པོ་ནི། སྤྱིར་དཀའ་ཐུབ་ཅེས་པའི་དངོས་པོ་མེད་དེ། དཀའ་བ་དང་། སླ་བ་ལྟོས་པས་ན། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཟས་སྨྱུང་བ་དེ་མགོ་གཅོད་པ་ལ་ལྟོས་ནས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སླ་བའི་ཕྱིར། དཀའ་ཐུབ་ཅེས་གཅིག་ཏུ་བཞག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཀའ་ཐུབ་དང་དཀའ་ཐུབ་ཅན་གཅིག་ཏུ་མི་རུང་སྟེ། བྱ་བྱེད་གཉིས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྡོག་པ་ཐ་དད་ནི་བཀག་གོ། །ཐ་དད་དུའང་མི་རུང་སྟེ་བདག་ལ་མི་ཕན་པའི་ཕྱིར་གཞན་གྱིས་དཀའ་ཐུབ་བྱས་པ་བཞིན་ནོ། །མི་གྲོལ་བ་ནི། ཁྱད་པར་དུ་མེ་ལྔ་བསྟེན་པ་ལ་སོགས་པས་ཐར་པ་མི་ཐོབ་སྟེ། འབྲེལ་པ་མ་གྲུབ་ཅིང་ངོ་བོ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་དང་། སྟོབས་བཞི་མ་ཚང་ན་སྡིག་པ་མི་འདག་པའི་ཕྱིར་དང་། ལས་ཟད་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པ་མ་སྤངས་པས་ཡང་བསོག་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཉོན་མོངས་ཡོད་ན་དེས་བསགས་པའི་ལས་ཡོད་པས། ལས་ལན་ཅིག་ཟད་ཀྱང་ཡང་བསོག་པས་མི་ཁེགས་ཏེ། ཆང་ལ་ངན་མ་སྤངས་ན། འགྲམ་པ་བཅག་པའི་ཁ་སྨྲས་ལན་ཅིག་དག་ཀྱང་། ཡང་ཆང་ཞིག་འཐུང་དུས་ཁ་སྨྲས་ཚོར་བའམ། གཡན་པ་སྤང་བར་མ་གྱུར་ན། ཟ་བ་ལན་ཅིག་ཕྲུགས་ཀྱང་ལྡིང་བ་བཞིན་ནོ། །དོ་ཧ་ལས། གཅེར་བུས་གལ་ཏེ་གྲོལ་གྱུར་ན། །ཁྱི་དང་ཝ་སོགས་ཅིས་མི་གྲོལ། །ཞེས་པ་དང་། སྤྱོད་འཇུག་ལས། སེམས་སྲུང་བརྟུལ་ཞུགས་མ་གཏོགས་པ། །བརྟུལ་ཞུགས་མང་པོས་ཅི་ཞིག་བྱ། །དཀའ་བཟློག་དད་དང་ཀརྞ་པ། །བསྲེག་དང་བཅད་སོགས་ཚོར་བ་ནི། །དོན་མེད་བཟོད་བྱེད་ཐར་པ་ཡི། །དོན་དུ་བདག་ནི་ཅི་ཞིག་སྡར། །ཞེས་སོ། །འགལ་བའང་ཡིན་ཏེ། ཁྱེད་རང་གི་ལུང་རྒྱལ་བྱེད་ལས། བྲམ་ཟེ་མེ་ཡི་དཀྱིལ་གནས་ནས། །ལྔ་པ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཉི་མས་གདུངས་པ་ཡི། །གདུང་བ་དེ་ནི་མདུང་གི་བུ། །ལྔ་པའི་དཀའ་ཐུབ་མ་ཡིན་གྱི། །བཀྲེས་དང་ཆགས་པའི་མེ་དག་དང་། །ཁྲོ་དང་འདོད་པ་མྱ་ངན་ཏེ། །ལྔ་པོ་འདི་ལས་གང་རྒྱལ་བ། །དེ་ནི་གདུང་བ་ལྔ་ཅན་འདོད། །སྡུག་བསྔལ་རང་བཞིན་དཀའ་ཐུབ་གང་། །སྡུག་བསྔལ་སྡུག་བསྔལ་བརྒྱུད་མར་འཇུག །ཤེས་པའི་རང་བཞིན་དཀའ་ཐུབ་གང་། །བདེ་བར་བདེ་བ་བརྒྱུད་མར་འཇུག །ཟླ་ཕྱེད་དང་ནི་ཟླ་ཕྱེད་དུ། །སྨྱུང་བར་སྤྱད་པར་མི་བྱ་སྟེ། །ལུས་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར། །དཀའ་ཐུབ་མ་ཡིན་ཆོས་ལྡན་མིན། །ཞེས་འདོད་པས་སོ། །ཟས་བཀྲེས་པ་ཆོས་སུ་འདོད་པ་ལོག་པ་སྟེ། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ལས། ཟས་མི་ཟ་བའི་བསླབ་པ་བསྟེན་པས་པདྨ་དཀར་པོ་ལྟ་བུའི་དམྱལ་བར་སྐྱེས་སོ། །དེ་ནས་ཀྱང་ཚེ་རབས་ལྔ་བརྒྱར་ཡི་དྭགས་ཀྱི་ལུས་སུ་ཚེ་སུམ་བརྒྱར་སྐྱེས་སོ། །དེ་ནས་མིར་སྐྱེས་པ་ནའང་མུ་གེ་མང་བའི་ཡུལ་དུ་སྐྱེས་ནས་མུ་གེས་གདུངས་པའོ་ཞེས་སོ། །དོན་ཞགས་དང་མི་འདྲ་བ་སྟེ་བྲམ་ཟེ་འདུལ་བའི་ངོར་གསུངས་པ་དང་། སྟོང་ཉིད་སྙིང་རྗེས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྔོན་གྱི་རྡོ་རྗེ་འཛིན་པ་དག་ནི། ཐད་ཀ་དེའི་བློ་ཅན་ལ་འཐད་ཀྱིས་གོང་མ་རྟོགས་ནས་དེ་ལྟར་བྱེད་ན་རྩ་ལྟུང་འབྱུང་བས། དོན་ཞགས་ཀྱི་སྨྱུང་བའང་དམྱལ་བར་འཚེད་ཅེས་གསུངས་སོ། །སྡོམ་པ་དགག་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། དགག་བྱ་རྫུན་པ། རྒྱུན་མ་གྲུབ་པ། དོན་མེད་པའོ། །དང་པོ་ནི། སྤྱིར་སྡོམ་པ་ཉིད་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མ་གྲུབ་སྟེ། བསྡོམ་བྱའི་ཡུལ་གསོད་རྐུ་རྫུན་པ་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་དང་། རྒྱུད་གཅིག་ལ་བསྡམ་བྱ་དང་སྡོམ་བྱེད་དུས་གཅིག་ཏུ་རྫས་འགལ་བས་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། དགེ་བ་རྒྱུན་ཆགས་པ་ཉིད་མ་གྲུབ་སྟེ། རྒྱུན་ཉིད་ཀྱང་སྐད་ཅིག་ཆ་མེད་པ་དང་། རྫས་ལས་དེ་ཉིད་དང་གཞན་དུ་མེད་པས་ཕྲད་པ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསང་བ་གྲུབ་པ་ལས། བསྡམ་བྱ་མེད་ཅིང་སྡོམ་པ་མེད། །རྩ་དང་རླུང་དང་ཐིག་ལེ་མེད། །སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་འགྲུབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་སོ། །གསུམ་པ་ནི། ཤིང་སེམས་པ་ཅན་མ་ཡིན་ཏེ། རྡུལ་ཆ་ཕྲ་བ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་ཤིང་གི་ཡལ་ག་བཅད་པས་ཀླུར་སྐྱེ་བར་གསུངས་མོད་ཅེ་ན། ཤིང་ལ་མི་བཅད་པར་བྱས་པ་ལས། དེའི་མཚམས་དྲལ་ཏེ་སངས་རྒྱས་ལ་ཁྲོས་པས་སྐྱེས་ཀྱི། ཤིང་སེམས་ཅན་ཡིན་པ་བཅད་པས་མ་ཡིན་ནོ། །ཉོན་མོངས་པ་དགག་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། ཡུལ་བརྫུན་པ། སེམས་དང་གཅིག་མི་གཅིག་ཏུ་མི་འཐད་པ། ལུས་ཀྱི་ཕྱི་ནང་ནས་མི་རྙེད་པའོ། །དང་པོ་ནི། འདོད་ཆགས་གྲུབ་པ་མེད་དེ་དེའང་ཡུལ་སྡུག་མི་སྡུག་ལ་ལྟོས་ན་ཡུལ་རྡུལ་ཆ་ཙམ་དུའང་མེད་པས། དེ་ལ་ཆགས་པའི་བློ་མེད་དེ། རིན་ཆེན་ཕྲེང་བ་ལས། གང་གི་ས་བོན་རྫུན་པ་དེའི། །སྐྱེ་བ་བདེན་པ་ག་ལ་ཞིག །ངར་འཛིན་ལས་བྱུང་ཕུང་པོ་རྣམས། །ངར་འཛིན་དེ་ནི་དོན་དུ་རྫུན། །ཞེས་སོ། །གཉིས་པ་ནི། འདོད་ཆགས་དང་སེམས་གཅིག་པར་མི་རུང་སྟེ། གཅིག་ན་མ་ཆགས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པར་སྐྱེས་དུས་ཀྱང་ཆགས་པར་སྐྱེ་བར་ཐལ་ཏེ་འདོད་ཆགས་དང་གཅིག་པར་བདེན་པའི་ཕྱིར་དང་། ཆགས་པ་དང་ཆགས་ཅན་གཉིས་རྒྱུད་གཅིག་ལ་དུས་གཅིག་པར་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དུའང་མི་རུང་སྟེ། གང་ཟག་གཞན་གྱི་འདོད་ཆགས་ལྟར་བདག་ལ་མི་གནོད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྩ་ཤེ་ལས། གལ་ཏེ་འདོད་ཆགས་ཆགས་པ་དག །ཐ་དད་ཉིད་དུ་གྲུབ་གྱུར་ན། །དེ་གཉིས་ལྷན་ཅིག་ཉིད་དུ་ནི། །ཅི་ཡི་ཕྱིར་ན་ཡོངས་སུ་རྟོགས། །ཞེས་སོ། །གསུམ་པ་ནི། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དེ་རང་གི་ལུས་ལ་ཕྱེ་ཞིང་གཞིག་པ་ན། ཕྱི་ནང་གང་དུའང་མ་མཐོང་བས་བདག་ལ་མི་སྲིད་པ་ཡིན་ཏེ། སྤྱོད་འཇུག་ལས། ཉོན་མོངས་རྣམས་ནི་ཡུལ་ལ་མི་གནས་དབང་སོགས་ལ་མིན་བར་ནའང་མིན། །དེ་ལས་གཞན་ནའང་མིན་ན་འདི་དག་གར་གནས་འགྲོ་བ་ཀུན་གནོད་བྱེད། །འདི་ནི་སྒྱུ་འདྲ་དེ་ཕྱིར་སྙིང་ལ་འཇིགས་སྤོངས་ཤེས་ཕྱིར་བརྩོན་པ་བསྟེན། །དོན་མེད་ཉིད་དུ་བདག་ལ་དམྱལ་སོགས་རྣམས་སུ་ཅིས་ཏེ་གནོད་པ་བྱ། །ཉོན་མོངས་ཉོན་མོངས་ཤེས་རབ་མིག་གིས་སྤོངས། །བདག་ཡིད་ལས་བསལ་གང་དུ་འགྲོ་བར་འགྱུར། །གང་དུ་གནས་ནས་བདག་གནོད་བྱ་ཕྱིར་འོང་། །བློ་ཞན་བདག་ལ་བརྩོན་པ་མེད་པར་ཟད། །ཅེས་སོ། །བཅིང་བ་དགག་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། བཅིང་བར་བྱ་བྱེད་གཅིག་མི་གཅིག་དུ་མི་འཐད། རྟག་མི་རྟག་འཁོར་བར་མི་འཐད། དབུས་མེད་པའོ། །དང་པོ་ནི། ལས་དང་ཉོན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མོངས་ཀྱིས་གང་ཟག་འཁོར་བར་བཅིངས་པ་ན། བཅིང་བར་བྱ་བ་དང་བྱེད་པ་གཅིག་ཏུ་མི་རུང་སྟེ། བྱ་བྱེད་གཉིས་མེད་པའི་ཕྱིར། བཙོན་ཉིད་ལྕགས་སྒྲོག་མ་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ། །གཞན་པར་མི་རུང་སྟེ་ཕྲད་པ་བཀག་ཅིང་། མ་ཕྲད་ན་འཆིང་བྱེད་ཀྱིས་མི་གནོད་པའི་ཕྱིར་གླིང་གཞན་གྱི་ལྕགས་སྒྲོག་བཞིན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི། འཁོར་བར་སེམས་ཅན་འཁྱམས་ན། རྟག་པ་འཁོར་རམ་མི་རྟག་པ་འཁོར། རྟག་པ་ལ་འཁོར་བ་མེད་དེ། གཡོ་འགུལ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །མི་རྟག་པ་མི་འཁོར་ཏེ་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་འཁོར་བར་གཟོ་དུས་འགག་པས། འཁོར་མཁན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུན་མི་འཁོར་ཏེ་སྐད་ཅིག་ཕྲད་པ་མེད་པས་རྒྱུན་ཉིད་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྩ་ཤེ་ལས། དེ་དག་རྟག་ན་མི་འཁོར་ཏེ། །མི་རྟག་ན་ཡང་འཁོར་མི་འགྱུར། །སེམས་ཅན་ལ་ཡང་རིགས་འདི་མཚུངས། །ཞེས་སོ། །དབུས་མེད་པ་ནི། སྔ་ཕྱི་མེད་པས་ད་ལྟར་གྱི་དབུས་ཁེགས་ཏེ། མཐའ་མེད་པས་དབུས་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་ཏེ་ཟླ་བའི་མཐའ་རྡུལ་ཆ་མེད་པས་མཐར་མི་རུང་ན། དབུས་སུའང་དེ་དང་མཚུངས་པས་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ལས། འཁོར་བ་ཐོག་མ་ཐ་མ་མེད། །དེ་ལ་སྔོན་མེད་ཕྱི་མ་མེད། །གང་ལ་ཐོག་མ་ཐ་མ་མེད། །དེ་ལ་དབུས་ནི་ག་ལ་ཡོད། །ཅེས་སོ། །གྲོལ་བ་དགག་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། འཁོར་བ་མེད་པས་ཁེགས་པ། བཅིངས་མ་བཅིངས་ཀྱི་དུས་སུ་མི་གྲོལ་བ། དངོས་པོ་དང་དངོས་མེད་དུ་མི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རུང་བའོ། །དང་པོ་ནི། འཁོར་བ་ཁེགས་པས་ཐར་པ་ཁེགས་ཏེ་མ་བཟུང་བའི་ཐར་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་བཙོན་བཞིན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི། བཅིངས་དུས་གྲོལ་ལམ། གྲོལ་དུས་གྲོལ་ལམ། གཉིས་ཀའི་མཚམས་སུ་གྲོལ། བཅིངས་དུས་གྲོལ་བ་མེད་དེ་རྫས་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གྲོལ་དུས་གྲོལ་མི་དགོས་ཏེ། གྲོལ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་ཀའི་མཚམས་སུ་གྲོལ་བ་མི་སྲིད་དེ། བཅིངས་གྲོལ་ཕྲད་ན་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་བས་མཚམས་མེད་ལ། མ་ཕྲད་ན་དེ་གཉིས་ཀའི་མཚམས་སུ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྩ་ཤེ་ལས། རེ་ཞིག་བཅིངས་པ་མི་གྲོལ་ཏེ། །མ་བཅིངས་པ་ཡང་གྲོལ་མི་འགྱུར། །བཅིངས་པ་གྲོལ་བཞིན་ཡིན་གྱུར་ན། །བཅིངས་དང་གྲོལ་བ་དུས་གཅིག་འགྱུར། །ཞེས་པ་དང་། ཡུམ་ལས། གཟུགས་ནི་མ་བཅིངས་མ་གྲོལ་བའོ། །གཟུགས་མེད་པའི་ཕྱིར་མ་བཅིངས་མ་གྲོལ་བའོ། །གཟུགས་དབེན་པའི་ཕྱིར་མ་བཅིངས་མ་གྲོལ་བའོ་ཞེས་བཅིངས་གྲོལ་མེད་པར་བསྟན་པ་ཉིད། གསང་སྙིང་ལས། བཅིངས་མེད་རྣམ་པར་གྲོལ་མེད་པ། །ཡེ་ནས་ལྷུན་རྫོགས་སངས་རྒྱས་ཆོས། །བསྟན་ཕྱིར་སྤྲོ་བ་སྣ་ཚོགས་མཛད། །ཅེས་སོ། །གསུམ་པ་ནི། ཡང་ཐར་པ་དེ་དངོས་པོ་ཡིན་ནམ་དངོས་མེད་ཡིན། དངོས་པོ་ནི་གཞི་མེད་པས་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་མེད་ཡིན་ནའང་གཞིར་མ་གྲུབ་པས་ཐོབ་བྱར་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། རྩ་བ་ཤེས་རབ་ལས། སྤངས་པ་མེད་པ་ཐོབ་མེད་པ། །ཆད་པ་མེད་པ་རྟག་མེད་པ། །འགག་པ་མེད་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པ་སྐྱེ་མེད་པ། །དེ་ནི་མྱ་ངན་འདས་པར་བརྗོད། །རེ་ཞིག་མྱང་འདས་དངོས་པོ་མིན། །རྒ་ཤིའི་མཚན་ཉིད་ཐལ་བར་འགྱུར། །རྒ་དང་འཆི་བ་མེད་པ་ཡི། །དངོས་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་མྱ་ངན་འདས་དངོས་མིན། །དངོས་མེད་ཇི་ལྟར་རུང་བར་འགྱུར། །གང་ཞིག་རྟེན་ནས་མ་ཡིན་པའི། །དངོས་མེད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་མྱ་ངན་འདས་གྱུར་ན། །ཡོད་པར་མི་མངོན་དེ་བཞིན་དུ། །མེད་དོ་ཞེའམ་གཉིས་ཀ་དང་། །གཉིས་མིན་ཞེས་ཀྱང་མི་མངོན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་བཞུགས་པར་གྱུར་ན་ཡང་། །ཡོད་པར་མི་མངོན་དེ་བཞིན་དུ། །མེད་དོ་ཞེའམ་གཉིས་ཀ་དང་། །གཉིས་མིན་ཞེས་ཀྱང་མི་མངོན་ནོ། །མྱ་ངན་འདས་མཐའ་གང་ཡིན་པ། །དེ་ནི་འཁོར་བའི་མཐའ་ཡིན་ཏེ། །དེ་གཉིས་ཁྱད་པར་ཅུང་ཟད་འདི། ། ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བའང་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་པ་དང་། ཡུམ་ལས། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་། རྨི་ལམ་ལྟ་བུ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལས་ཆེས་ལྷག་པའི་ཆོས་ཤིག་ཡོད་ནའང་རྨི་ལམ་ལྟ་བུ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་ང་སྨྲའོ་ཞེས་སོ། །སྲོག་དགག་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། རང་བཞིན་པ་སྤྱིར་དགག་པ་དང་། ཁྱད་པར་ཅན་ཐ་སྙད་དུ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ལ་ལྔ་སྟེ། མཚན་ཉིད་དགག་པ། ཐོག་མཐའ་དགག་པ། སྲོག་ཆད་པ་དགག་པ། ཚེ་འཕོ་བ་དགག་པ། ཚེ་སྔ་ཕྱི་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། སྲོག་གི་མཚན་ཉིད་རྣམ་ཤེས་རིས་གཅིག་ཏུ་གནས་པ་ཉིད་ནི་མི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རུང་སྟེ། རྒན་པོ་དང་གཞོན་ནུའི་རྣམ་ཤེས་ཐ་དད་གཅིག་ཏུ་མ་ཚོགས་པའི་ཕྱིར་དང་། དེ་གཉིས་སྲོག་ཀྱང་རིགས་མི་གཅིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་རྣམ་ཤེས་རིགས་གཅིག་གོ་ཞེ་ནའང་མ་ཡིན་ཏེ། མི་ནས་ཁྱིར་སྐྱེས་པ་ལ་ཚེ་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་ཏེ། འདོད་པའི་སར་རིགས་གཅིག་པས་སོ། །འོན་ཏེ་ད་ལྟར་བའི་རྣམ་ཤེས་རིགས་གཅིག་གོ་ཞེས་པའང་མ་ཡིན་ཏེ། དབང་པོའི་རྡུལ་ཕྲན་འགག་པས། དེའི་དབང་ཤེས་མི་འགྲུབ་པས། དབང་ཤེས་ཚོགས་པ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྤྱི་དགག་པས་རིགས་གཅིག་པ་ཐམས་ཅད་ཁེགས་པའི་ཡང་ཕྱིར་རོ། །ལུས་སེམས་ཚོགས་པའང་མི་རུང་སྟེ། ཚོགས་ན་ཕྲད་དམ་མ་ཕྲད། ཕྲད་པ་བཀག་ཟིན་ཏེ། མ་ཕྲད་ཀྱང་ཡོད་ཙམ་གྱིས་ཚོགས་ན། འགྲོ་བ་དང་ཚེ་སྔ་ཕྱི་ཀུན་ཚོགས་པར་རིགས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་ན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྲོག་གི་ཐོག་མཐའ་དགག་པ་ནི། ཚེ་གཅིག་ཅེས་པ་ལ། སྐྱེས་ནས་མ་ཤིའི་བར་ཚེ་གཅིག་ཏུ་མི་རུང་སྟེ། དང་པོ་འདས་ཕྱི་མ་མ་སྐྱེས་ད་ལྟ་བ་སྔ་ཕྱི་ལས་གཞན་དུ་ཕྲད་པ་མ་གྲུབ་པས་ཁེགས་པས་དུས་མེད་ལ། ཡོད་དུ་ཆུག་ནའང་དུས་གསུམ་གཅིག་ཏུ་མི་རུང་བས་དེས་བསྡུས་པའི་ཚེ་གསུམ་གཅིག་ཏུ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་དང་། གཅིག་དང་དུ་མར་མ་གྲུབ་པས་ཀྱང་གཅིག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ཐོག་མཐའ་གཉིས་ཆར་ད་ལྟ་བ་ལ་ལྟོས་ལ། ལྟོས་ས་ད་ལྟར་གྱི་སྔ་ཆ་འགགས། ཕྱི་ཆ་མ་སྐྱེས་པས་མེད་པའི་ཕྱིར་སྔ་ཕྱི་གཉིས་ཀྱི་ལྟོས་ཆོས་མ་གྲུབ་པས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཀྱང་ཐོག་མཐའ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྲོག་འཆད་པའང་མི་རུང་སྟེ་སྲོག་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྲོག་གི་རྫས་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་བ་ནི་ཆ་མེད་པ་དང་། འགག་པ་མ་གྲུབ་པ་ལྟར་མ་སྐྱེས་པའི་སྐད་ཅིག་མེད་ནས་མ་གྲུབ་པས་རྒྱུན་ཡང་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྲོག་གི་རྒྱུན་དང་སྐད་ཅིག་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚེ་འཕོ་བ་ཡང་མི་རུང་སྟེ། མི་ནས་ལྷར་འཕོ་བའི་ཚེ་དེ་དག་གཅིག་ན་རྟག་པས་ཚེ་འཕོར་མི་རུང་ཞིང་། མི་གཅིག་ན་རང་འཕོ་ལོང་མེད་པར་སྐད་ཅིག་སྔ་ལོགས་སུ་མིའི་ཚེ་འགགས་པས་ལྷར་འཕོ་རྒྱུ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། ཚེ་འཕོས་པ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །དེས་ན་ལྷ་དང་མི་ཚེ་གཅིག་ན་རྒྱུད་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་བས་འཕོས་པ་མེད་ལ་རྟག་པར་ཡང་འགྱུར་ཞིང་། མིའི་ཚེ་ལས་གཞན་ཞིག་ལྷར་འཕོས་ན། མི་ལྷར་ཚེ་འཕོས་པར་འགྱུར་བའི་འཐད་པ་མ་ཚོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྩ་ཤེ་ལས། གལ་ཏེ་ལྷ་དེ་མི་དེ་ན། །དེ་ལྟ་ན་ནི་རྟག་པར་འགྱུར། །ལྷ་ནི་མ་སྐྱེས་ཉིད་འགྱུར་ཏེ། །རྟག་པ་སྐྱེ་བ་མེད་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ལྷ་ལས་མི་གཞན་ན། །དེ་ལྟ་ན་ནི་མི་རྟག་འགྱུར། །གལ་ཏེ་ལྷ་མི་གཞན་ཡིན་ན། །རྒྱུད་ནི་འཐད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཞེས་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་འགྲེལ་ལས། དེ་བཞིན་ཕུང་པོ་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར། །སྲིད་པ་གཞན་དུ་སྐྱེ་བ་དང་། །འཕོ་བ་མེད་པར་མཁས་རྣམས་ཀྱིས། །རྟག་ཏུ་ངེས་པར་བྱ་བ་ཡིན། །ཞེས་པ་དང་། ཟླ་བ་དྲི་མ་མེད་པའི་མདོ་ལས། ཆོས་འདི་རྣམས་ནི་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་སྟེ། །གང་ཡང་མི་སྐྱེ་སུ་ཡང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མི་འཆི་སྟེ། །སྲིད་པ་གཞན་དུ་འཕོ་བ་འགའ་མེད་ཀྱང་། །འགྲོ་བ་སྐྱེ་ཞིང་འཆི་བར་སྣང་བ་ནི། །རྨི་ལམ་འདྲ་ཞིང་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་། །བྱིས་པ་བདག་ཏུ་འཛིན་པས་རྨོངས་པ་ཡིན། །ཞེས་པ་དང་། དཀོན་མཆོག་ཏ་ལ་ལའི་མདོ་ལས། བྱིས་པའི་བློ་ཅན་མཚན་མར་འཛིན་པས་ན། །འཇིག་རྟེན་དག་ན་མེད་པའི་ཆོས་ལ་སྤྱོད། །ཅེས་པ་དང་། ཡུམ་ལས། གཟུགས་འཕོ་བ་མེད་ཅིང་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བ་མེད་དེ། གཟུགས་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་རྣམས་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་འཕོ་བ་མེད་ཅིང་། ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བ་མེད་དེ། རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཚེ་སྔ་ཕྱི་དགག་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། ལྟོས་པ། སྒྲོ་བཏགས་པ། མ་ཕྲད་པའོ། །ལྟོས་པ་ནི། སྔ་ཕྱི་གྲུབ་པ་མེད་དེ། ད་ལྟར་བ་ཉིད་སྔ་མ་ལ་ལྟོས་ན་ཕྱི་མ་ཡིན་ལ། ཕྱི་མ་ལ་ལྟོས་ན་སྔ་མ་ཡིན་པས་གཅིག་ཏུ་སྔ་ཕྱི་གང་རུང་དུ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲོ་བཏགས་པ་ནི། ཚེ་ད་ལྟ་བ་སྔ་ཕྱི་ལ་ལྟོས་ལ། སྔ་ཕྱི་ད་ལྟ་བའི་ཚེ་འགགས་པ་དང་མ་སྐྱེས་པས་དངོས་པོར་མེད་པ་ལ་ཡིད་ཀྱིས་སྒྲོ་བཏགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་ཕྲད་པ་ནི། སྔ་ཕྱི་ད་གསུམ་རིག་པའི་རྒྱུན་གཅིག་ཏུ་མི་རུང་སྟེ་ཕྲད་པ་བཀག་པས་སོ། །ཐོག་མཐའ་མ་གྲུབ་པས་ཀྱང་ད་ལྟ་བ་ཁེགས་པས་མ་གྲུབ་སྟེ། རྩ་ཤེ་ལས། གལ་ཏེ་འཇིག་རྟེན་མཐའ་ཡོད་ན། །འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ཇི་ལྟར་འགྱུར། །གལ་ཏེ་འཇིག་རྟེན་མཐའ་མེད་ན། །འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ཇི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ལྟར་འགྱུར། །ཞེས་སོ། །འོ་ན་རྒྱང་འཕེན་པར་བསྒྲུབས། གཅེར་བུ་པར་བཀག་པ་ཇི་ལྟར་ཡིན་ཞེ་ན། བདེན་པ་གཉིས་ལ་ལྟོས་པས། ཀུན་རྫོབ་ཏུ་རྨི་ལམ་སྒྱུ་མ་ལྟར་ཡོད་པ་དང་། དོན་དམ་པར་མེད་པ་གཉིས་མི་འགལ་ཏེ། བདེན་གཉིས་ལས། རིགས་པས་བརྟགས་ན་དངོས་མ་ཡིན། །དེ་ལས་གཞན་དུ་དངོས་པོ་སྟེ། །དེས་ན་དངོས་པོ་དེ་ཉིད་ལ། །དངོས་དང་དངོས་མེད་ཇི་ལྟར་འགལ། །ཞེས་པའི་ཚུལ་ལམ་དངོས་པོ་གཤིས་ལ་མེད་ལ། འཁྲུལ་ངོར་སྣང་བ་སྟེ། རྩ་ཤེ་ལས། རྨི་ལམ་ཇི་བཞིན་སྒྱུ་མ་བཞིན། །དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་ཇི་བཞིན་དུ། །དེ་བཞིན་སྐྱེ་དང་དེ་བཞིན་གནས། །དེ་བཞིན་དུ་ཡང་འཇིག་པ་གསུངས། །ཞེས་སོ། །ཡང་གཅིག་ཏུ་ན་དབུ་མ་པས་ཕ་རོལ་འདོད་པ་སྒྲོ་བཏགས་ཡིན་པས་གང་འདོད་ཀྱང་འགོག་ལ། རང་ལ་སྒྲུབ་འདོད་ཀྱི་དམ་བཅའ་མེད་པས། ཚེ་སྔ་ཕྱི་བཀག་པ་དང་སྒྲུབ་པ་འགའ་ཡང་མེད་དེ། རྩོད་ངོར་བྱས་པ་ལྟར་སྣང་བ་དེ་ཉིད་འཁྲུལ་སྣང་དུ་ཤར་བས་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པ། རྩོད་བཟློག་ལས། ཇི་ལྟར་སྒྱུ་མས་སྒྱུ་མ་ལ། །དགག་པར་བྱས་པ་ཅི་འདྲ་བ། །དགག་པ་འདི་ཡང་དེ་འདྲར་འདོད། །ཅེས་སོ། །དེས་ན་ཇི་ལྟར་སྣང་ཡང་དེ་ལྟར་མ་གྲུབ་པས་གཞི་མེད་དུ་ཕྱམ་གདལ་བ་ཡིན་ནོ། ཁྱད་པར་ཅན་ཐ་སྙད་དུ་དགག་པ་ནི། ཤིང་དང་རྡོ་ལ་ཐ་སྙད་དུའང་སེམས་མེད་དེ། དངོས་སུ་སྲོག་ཆགས་ཡིན་པར་སྣང་རུང་མ་དམིགས་པས་ཁེགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྲོག་མ་ཡིན་པ་དགག་པ་ལ། རང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བཞིན་པ་སྤྱིར་དགག་པ། ཁྱད་པར་ཅན་ཐ་སྙད་དུ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ལྟོས་ས་སྲོག་ཉིད་མ་གྲུབ་པས་སྲོག་མ་ཡིན་པ་ཞེས་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་ཆོས་མ་གྲུབ་ལ། ཁྱད་གཞི་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་ཆ་ཕྲ་མོར་ཡང་མ་གྲུབ་པས་དོན་དམ་པར་ཁེགས་སོ། །གཉིས་པ་ལ་སྲོག་སྲོག་མིན་མཚུངས་པ། རང་གི་རྣམ་གཞག་འགལ་བ། ཐམས་ཅད་ཐམས་ཅད་དུ་ཐལ་བའོ། །དང་པོ་ས་སོགས་ལ་ལུས་དབང་དང་སེམས་ཡོད་པ་རེག་བྱའི་སྒོ་ནས་བསྒྲུབ་ན། སྒྲ་དྲི་འོད་སོགས་ལའང་རྣ་ཤེས་སོགས་ཡོད་པར་ཐོས་བྱ་སོགས་ཀྱིས་ཅིས་མི་བསྒྲུབ། གལ་ཏེ་འབྲེལ་བ་མེད་པས་དེ་དག་བསྒྲུབ་མི་ནུས་སོ་སྙམ་ན། ས་སོགས་ལའང་རེག་བྱ་ཡོད་ཙམ་ལུས་ཤེས་ཡོད་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་དུ་མི་འབྲེལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཡང་སྒྲ་སོགས་ལ་འགྲོ་འོང་དང་ཅི་དགར་འཛིན་དུ་མི་བཏུབ་པ་ཡོད་པས་འདི་དག་ལའང་སེམས་ཡོད་པར་ཅིས་མི་བསྒྲུབ། དེ་བཞིན་ནམ་མཁའ་འང་གཟུང་བར་བྱར་མེད་པ་དང་། སྣོད་ཀྱི་དབྱིབས་དང་མཚུངས་པར་འཇུག་པའི་ཕྱིར་སེམས་པ་ཅན་དུ་ཅིས་མི་བསྒྲུབ། དེ་དག་ནི་སེམས་ཡོད་པའི་གཏན་ཚིགས་མིན་ཏེ། རང་གི་ངོ་བོས་རྫས་དྭངས་པར་སྐྱེས་པ་དང་། རྒྱུ་རྐྱེན་གྱི་དབང་གིས་དེ་ལྟར་སྣང་བ་ཙམ་དུ་ཟད་དོ་སྙམ་ན། ས་སོགས་ལ་རེག་བྱ་ཡོད་པ་དང་། ཆུ་ཤིང་འབྲུག་སྒྲས་སྐྱེ་བ་སོགས་ཀྱང་རྒྱུ་རྐྱེན་གྱི་དབང་གིས་དེ་ལྟར་གྱུར་པ་ཙམ་ལས་སེམས་ཡོད་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་དུ་མི་རུང་ངོ་། །གཉིས་པ་ས་སོགས་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཤེས་པ་ཡིན་ནམ། ས་སོགས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ལ་ཤེས་པ་ཡོད་པ་ཡིན། དང་པོ་ལྟར་ན་རྡུལ་རེ་རེ་ཤེས་པ་རེ་རེ་ཡིན་པ་དང་། རྡུལ་དུ་མ་ཤེས་པ་གཅིག་ཡིན་པ་གཉིས་ཀ་མི་འཐད་ལ། བེམ་ཤེས་ཀྱི་གཞི་མཐུན་ཡོད་ན་སྒྲ་སོགས་ཀྱང་ཤེས་པར་ཐལ་བ་དང་། ཤི་ལུས་ལ་རྣམ་ཤེས་མི་ལྡོག་པར་ཐལ་བ་དང་། ཚེ་སྔ་ཕྱི་སོགས་མི་འགྲུབ་པར་ཐལ་བ་དང་། གཞན་ཡང་རང་གཞུང་དང་འགལ་བ་དུ་མས་ཁས་བླང་འོས་མིན་ལ། གཉིས་པ་ལྟར་ན། སྒྲ་སོགས་ལའང་ཤེས་པ་མི་ཁེགས་ཏེ། དྭངས་པའི་ལུས་ཡོད་པ་མི་འགལ་ལ། རེག་བྱ་དང་བྲལ་བའི་ཤེས་པ་མི་སྲིད་པ་ཁས་བླངས་ན། ཤི་བའི་རྣམ་ཤེས་ལའང་རེག་པར་བྱར་ཡོད་པ་སོགས་སུ་ཐལ་ཞིང་། རང་གི་སྐྲ་འབལ་བ་སོགས་ན་སྲོག་བཅད་ཀྱི་ཉེས་པས་རེག་པར་ཐལ་ལ། དེ་ལ་ཚོར་བ་མེད་པས་སེམས་མེད་དོ་སྙམ་ན་ས་སོགས་ལའང་སེམས་མེད་པར་གྲུབ་བོ། །གསུམ་པ་འབྲེལ་མེད་ཀྱི་རྟགས་དེ་འདྲ་བས་བསྒྲུབ་བྱ་ཡོད་མེད་དུ་འགྲུབ་ན། སེལ་བྱེད་ཀྱི་མར་མེ་མུན་པ་ཅན་དུ་ཐལ་བ་བསལ་བྱ་མུན་པ་སྣང་བ་ཅན་དུ་ཐལ་བ་དང་། དབྱུག་པ་མེད་པས་ལག་པ་ཅན་ལྡོག་པར་ཐལ་བ་སོགས་ཐམས་ཅད་ཐམས་ཅད་དུ་ཐལ་བས་ཤེས་བྱའི་རྣམ་གཞག་ཀུན་ནུབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་འབྲེལ་མེད་ཀྱི་རྟགས་དེ་འདྲ་དོན་སྒྲུབ་བྱེད་མིན་ཏེ། རྣམ་འགྲེལ་ལས། ལྡན་པ་ཅན་སོགས་གང་དག་ལ། །དེ་འདྲའི་འབྲེལ་བ་ཡོད་མིན་པ། །དེ་དག་འཁྲུལ་པ་སྲིད་པའི་ཕྱིར། །གཏན་ཚིགས་མིན་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན། །ཞེས་དང་།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཆོས་འགའ་ཞིག་རྗེས་སུ་འགྲོ་བས་ཐམས་ཅད་ཕར་ཡིན་ཚུར་ཡིན་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་འགྲེལ་ལས། ཐམས་ཅད་གཉིས་ཀའི་ངོ་བོ་ཉིད། །དེ་ཡི་ཁྱད་པར་བསལ་བའི་ཕྱིར། །ཞོ་འཐུང་ཞེས་ནི་བསྐུལ་པ་ན། །ཅི་ཕྱིར་རྔ་མོ་ལ་མི་རྒྱུག །ཅེས་སོ། །སྤྱིའི་གནས་ལུགས་དགག་པ་ནི། ཡུལ་དུས་གྲངས་ཀྱི་དུ་མ་ལ་རང་བཞིན་གྱིས་གཅིག་ཡིན་པ་མི་སྲིད་དེ། སྤྱི་དང་མཚུངས་པ་དང་། འཁྲུལ་མ་འཁྲུལ་དུ་མི་འཐད་པ་དང་། དངོས་པོ་རྫས་ཐ་དད་ངོ་བོ་གཅིག་པ་མངོན་སུམ་གྱིས་ཁེགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བུམ་པ་དང་ཀ་བ་བཞིན་ནོ། །ཚུལ་འདིས་ཕྱི་སྣ་ཚོགས་མ་འདྲེས་པར་སྣང་བ་རང་གི་སེམས་སུ་གཅིག་པ་དང་། ཐམས་ཅད་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འདོད་པ་དང་། རི་དང་། བྲག་དང་། ཤིང་དུ་སྣང་ཡང་དོན་ལ་ལྷ་འདྲེའི་གཟུགས་སུ་འདོད་པ་ཀུན་ཁེགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཁོ་བོ་ཅག་ནི་འཁྲུལ་སྣང་ལ་ཇི་ལྟར་སྣང་བའི་དངོས་པོ་རྒྱུ་འབྲས་ཐ་དད་དུ་སྣང་ཡང་གཤིས་ལ་གང་དུའང་མ་གྲུབ་པར་འདོད་ཅིང་། སྣང་ཚོད་དུ་འཁོར་འདས་ཐ་དད་ཀྱང་། གཤིས་ལ་གཅིག་དང་། ཐ་དད་ལས་འདས་པ་དང་། རི་བྲག་ལྷ་འདྲེས་བདག་ཏུ་བཟུང་བའི་གནས་ཡིན་གྱི་གཟུགས་མ་ཡིན་ཞེས་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་གིས་གཅེར་བུ་པའི་ཕྱོགས་དགག་པ་དང་བཅས་པ་གཏན་ལ་ཕབ་ཟིན་ཏོ། །ད་ནི་ཕུར་བུ་པའི་རང་བཞིན་གཏན་ལ་དབབ་པ་ནི། ཕུར་བུ་པ་དག་གཞུང་ལམ་བདུན་པོ་ལ། །ཉེ་བར་བརྟེན་ནས་ནམ་མཁའི་རྗེས་འགྲོ་བས། །རང་གཞན་བསླུ་བས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འཇིག་རྟེན་ཀུན་གནོད་བྱེད། །ལྷའི་བླ་མའི་རྗེས་སུ་འབྲེངས་པའི་ཕུར་བུ་པ་དག་ནི། ཚེ་སྔ་ཕྱི་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་གྲུབ་པའི་མཐའ་བདུན་ཚད་མར་བྱེད་པས་ནམ་མཁའི་ཡིད་ཅན་མེད་པའི་ཕྱོགས་ལྷུར་བྱེད་པ་དེ་ནི། རང་དང་གཞན་ལ་འདི་ཕྱིར་གནོད་པ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པས་འཇིག་རྟེན་བསླུ་བ་ཉིད་དེ། དོ་ཧ་ལས། ནམ་མཁའི་ཡིད་ཅན་གནོད་བྱེད་ལམ་གྱི་གཟུགས། །ཐར་པའི་ཆེད་དུ་བདག་ཉིད་འགྲོ་བྱེད་བསླུ། །ཞེས་གསུངས་པ་བཞིན་ནོ། །འདིར་དེའི་གཞུང་ངེས་པར་བྱ་བ་ནི། སྔོན་ལྷའི་ཡུལ་དུ་ལྷ་མ་ཡིན་པའི་དམག་བརྩམ་པ་ན། རྒྱུ་འབྲས་ཚད་མར་འཛིན་པས་འཐབ་པ་ལ་སྤྲོ་བ་སུ་ཡང་མེད་པའི་ཚེ། ལྷའི་བླ་མ་དྲང་སྲོང་ཕུར་བུས་ཐམས་ཅད་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པ་ལྟ་བའི་སྙིང་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་བསྟན་བཅོས་བརྩམས་པ་ལས། གྲོག་མཁར་བས་མིའི་ཡུལ་དུ་དར་བར་བྱས་ཏེ། ཕུར་བུ་སྟོན་པར་འཛིན་ཅིང་། བརྒྱ་བྱིན་དང་། ཉི་ཟླ་ལྷར་བྱེད་པས། ལྟ་བའི་སྙིང་པོ་དང་། ཕུར་བུའི་རྒྱུད་སྡེ་དྲུག་ལ་སོགས་པའི་གཞུང་འཛིན་པ་ལ། ཚེ་སྔ་ཕྱི་རྒྱང་དུ་བོར་ནས་འདི་ལ་ཕན་པ་སྒྲུབ་པས་རྒྱང་འཕེན་པ་དང་། སྐྱེ་བ་སྔ་ཕྱི་མེད་པར་འདི་རྐྱང་པར་འདོད་པས་རྐྱང་པ་པ་དང་། ལས་འབྲས་དང་མ་མཐོང་བའི་འགྲོ་བ་མེད་པར་འདོད་པས་མེད་པ་པ་དང་། ཚེ་ཚུ་རོལ་འདིར་གང་བདེ་གང་མཛེས་བྱེད་པས་ཚུ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རོལ་མཛེས་པ་པ་དང་། ཉི་མ་ལྷར་འཛིན་པས་ཉི་མ་པ་དང་། ཟླ་བ་ལྷར་འཛིན་པས་ཟླ་བ་པ་དང་། དབང་པོ་ལྷར་འཛིན་པས་དབང་པོ་པ་དང་། ཕུར་བུ་སྟོན་པར་འཛིན་པས་ཕུར་བུ་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་དག་གི་ཐུན་མོང་གི་འདོད་པ་སྒྲུབ་ཚུལ་ལྷའི་དབང་གིས་མི་འདྲ་ཡང་། གྲུབ་མཐའ་གཞུང་གཅིག་པར་སྨྲ་བས། དེའི་འདོད་པ་བརྗོད་པ་ནི། བདུན་ཏེ། འབྱུང་བ་བཞི་དོན་དམ་དུ་འདོད་པ་དང་། ལུས་སེམས་རྫས་གཅིག་ཏུ་འདོད་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་སྔ་ཕྱི་མེད་པ་དང་། ལས་རྒྱུ་འབྲས་མེད་པ། ཐར་པ་དང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མེད་པ། མ་མཐོང་བའི་འགྲོ་བ་མེད་པ། རྗེས་དཔག་ཚད་མ་མ་ཡིན་པའོ། །དང་པོ་ནི། ས་ཆུ་མེ་རླུང་བཞི་དོན་དམ་དུ་ཡོད་ལ། སེམས་ནི་ལུས་ཀྱི་ནུས་པའི་རང་བཞིན་བེམ་པོ་དྭངས་པ་ལས་གསལ་བར་ལུས་གྲུབ་པ་དང་མཉམ་དུ་བྱུང་བས་ལུས་ཀྱི་རྫས་ཡིན་ཏེ། ལུས་བདེ་སྡུག་གི་རྗེས་སུ་སེམས་བྱེད་པ་དང་། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ལུས་དར་གུད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཕེལ་འགྲིབ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དང་། མཚོན་བསྣུན་པས་སེམས་ན་བའི་ཕྱིར་རོ། །འཇིག་རྟེན་སྔ་ཕྱི་མེད་དེ་ལུས་སེམས་རྫས་གཅིག་པའི་ཕྱིར་དང་། གཉིས་བཅས་དང་དུ་མ་དུས་གཅིག་ཏུ་འབྱུང་བ་དང་། ཐ་སྙད་གོམས་པ་མེད་པ་དང་། ཕྱིར་འོང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའང་ལུས་རྡུལ་ཕྲན་དུ་དེངས་པས་སེམས་ཀྱང་གཞན་དུ་སྐྱེ་བ་མེད་ལ། དེ་གཉིས་བཅས་ཀྱིས་འཇིག་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རྟེན་ཕ་རོལ་ནས་འོང་བ་མེད་པར་བསྒྲུབ་པ་དང་། ལུས་ཀྱི་རྐྱེན་གྱི་རྗེས་སུ་སེམས་དུ་མ་འབྱུང་བ་དང་། སྐྱེས་མ་ཐག་ཏུ་ཅི་ཡང་མི་ཤེས་པས་ཕྱིས་སློབ་དགོས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྔ་མ་ཡོད་ན་སློབ་མི་དགོས་ཏེ། གཉིད་སད་དུས་སྔར་གྱི་ཤེས་པ་མ་བརྗེད་པ་བཞིན་ནོ། །འགའ་ཞིག་ཤི་ནས་ལོག་འོང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡང་ཚེ་སྔ་ཕྱི་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་སེམས་ནི་ལུས་ཀྱི་སྔ་ཕྱིར་མེད་དེ། ལུས་དང་རྫས་དབྱེར་མེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཆང་དང་ཆང་གི་རོ་བཞིན་ནོ། །ཆང་གི་རོ་ཡང་བཙོ་དུས་འབྲུ་དང་མཉམ་དུ་འབྱུང་གི། ཆང་གི་སྔོན་རོལ་ནས་འཕོས་ཏེ་བྱུང་ནས་དེར་ཞུགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་བུམ་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ནས་མ་འོངས་པའི་སྐྱེས་བུའམ་བུམ་པ་ཉིད་གང་རུང་བས་གཉིས་དང་བཅས་པ་ཡིན་ཏེ། ཨུཏྤལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྩིག་པ་བཞིན་ནོ། །དེའང་བུམ་པ་ལ་ཨུཏྤལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱོགས་ཆོས་གྲུབ་ལ། རྩིག་རྩར་བུམ་པ་བཞག་པའི་ཚེ་གང་རུང་གིས་ཁྱབ་པ་གྲུབ་ཅིང་། བུམ་པ་ལ་བུམ་པ་དེ་ཉིད་ཟླ་བོར་འགལ་བས་ན། སྐྱེས་བུ་ལས་འོས་མེད་པའོ། །གཞན་ཡང་ཤའི་ཕུང་པོ་རི་རབ་ཙམ་སྤུངས་ཏེ། དེར་ཞག་བདུན་གྱི་བར་དུ་ཆར་བབས་པས། ཤའི་ཕུང་པོའི་ཚད་ཁོ་ན་ཙམ་གྱི་སྲིན་བུའི་ཕུང་པོ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ན། སེམས་ཅན་དེ་སྙེད་ཀྱི་སེམས་དེ་དག་གཞན་ནས་དུས་གཅིག་ལ་འཆི་བའམ་འོང་བ་ཡོད་དམ་དེ་མེད་དོ། །འཇིག་རྟེན་སྔ་མ་མེད་པས་དེའི་ཐ་སྙད་གོམས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པ་མེད་པའི་ཕྱིར། བྱིས་པ་ལ་བརྡ་གདོད་སློབ་དགོས་སོ། །འཇིག་རྟེན་ཕྱི་མའང་མེད་དེ་རྒན་པོ་ཤི་བ་རྣམས་འོང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ལུས་ཅན་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བ་གཞན་ནས་མ་འཕོས་པར་སྤང་ལས་ཤ་མོའི་ཚུལ་དུ་ཕ་མའི་འདུ་འཕྲོད་ལས་གློ་བུར་དུ་ལུས་གྲུབ་དུས་དེའི་རྡུལ་ཕྲན་དྭངས་པ་ལས་སེམས་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཤི་དུས་འབྱུང་བ་རྣམས་ནུས་པ་རྙིང་སྟེ་སྣུམ་ཟད་པ་ལས་མར་མེ་ཤི་བ་ལྟར་འབྱུང་བ་བཞི་རང་རང་གི་བག་ལ་ཞ་ཞིང་སེམས་ནམ་མཁའི་དབྱིངས་སུ་ཡལ་བས་སུ་ཡང་སྐྱེ་བ་ཕྱི་མ་མི་ལེན་ཏེ། གྲོག་མཁར་བའི་གསང་ཚིག་ལས། མ་ཤིའི་བར་དུ་ཅི་བདེར་སྤྱོད། །ཤི་ནས་དེ་ཡི་སྤྱོད་ཡུལ་མིན། །ལུས་ནི་ཐལ་བ་ལྟར་གྱུར་ནས། །སླར་སྐྱེ་བ་དག་ག་ལ་སྲིད། །ཅེས་སོ། །ཚིག་འདི་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀྱི་བརྟུལ་ཞུགས་ཀྱིས་ཕྱོགས་སྔར་དྲངས་པ་ཡིན་ནོ། །ལས་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱང་མེད་དེ། སྲོག་བཅད་པས་ཚེ་ཐུང་བ་དང་། བྱམས་པ་བསྒོམས་པས་གཟུགས་མཛེས་པ་ལ་སོགས་པའི་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཚེ་འདིར་སྨིན་པ་ནི་མ་མཐོང་ཞིང་ཕྱི་མ་ལ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་ཚུལ་འདི་སངས་རྒྱས་པས་དགེ་སྦྱོང་མགོ་རེག་དག་མ་སོས་པར་འཚོ་བའི་ཕྱིར་གཡོ་སྒྱུས་སྨྲས་པ་ཡིན་ཏེ། ལྟ་བའི་སྙིང་པོའི་མདོ་ལས། སྐྱེ་རྒ་ན་འཆི་མེད་ཅིང་འཇིག་རྟེན་སྔ་ཕྱི་ཕ་རོལ་མེད། །བསོད་ནམས་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་ལས་སྐྱེས་འབྲས་མེད་རྒྱུ་དང་བྱེད་པ་མེད། །རྙེད་ཕྱིར་འདི་ནི་ཤཱཀྱའི་བུ་ཡིས་སྨྲས་ཀྱིས་དད་པས་མ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འགྲོ་ཞིག །ཅེས་བརྗོད་པ་བཞིན་ནོ། །རིག་བྱེད་ལས་བྱུང་བའི་མཆོད་སྦྱིན་གྱིས་ཕན་པའང་མེད་དེ། རིག་བྱེད་ཉིད། མི་དམན་པ་འགའི་འཚོ་བ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། གཡོན་ཅན་གཙང་སྦྲ་ཅན་རྣམས་འདུས་ནས་བྱས་ཏེ། ལ་ལས་གོས་ལ་སོགས་པ་འགའ་ཞིག་ཚོས་བསྒྱུར་ནས། །ཕྱུགས་བསད་སྙིང་པོར་གྱུར་རྣམས་བསླུས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཟོས། །རྭ་དང་རྨིག་པ་པགས་པ་ལ་སོགས་ཙན་ཏི་ཀ་ལ་སྟེར། །ཁྱིམ་མེད་མ་དང་མཆོད་སྦྱིན་ཤིང་ཤུན་ཅན། །མགྲིན་པ་སྐུད་པས་བཅིངས་དང་འབྲེག་མཁན་དང་། །རྗེའུའི་རིགས་དང་མཆིལ་ལྷྭམ་མཁན་པོ་དང་། །དྲུག་གིས་རིག་བྱེད་འདི་ནི་བཏགས་པ་ཡིན། །མེ་ཡི་སྦྱིན་སྲེག་གསུམ་རིགས་འདོད་འདི་ནི། །དབྱུ་གུ་གསུམ་ཅན་ཐལ་བ་སྐུད། །བློ་དང་རྩོལ་བ་དམན་རྣམས་ཀྱིས། །འཚོ་ཕྱིར་བྱས་ཞེས་ཕུར་བུས་སྨྲ། །ཞེས་སོ། །ཐར་པ་དང་གྲོལ་བ་མེད་དེ། ལམ་བསྒོམས་པས་ཐར་པའམ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཚེ་འདིར་ཐོབ་པ་མ་མཐོང་ཞིང་ཕྱི་མ་ལ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཕྱི་མ་ཉིད་སུས་ཀྱང་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འགྲོ་བ་ཡང་མི་དང་དུད་འགྲོ་གཉིས་དང་། སྐྱེ་བ་ཡང་མངལ་དང་དྲོད་གཤེར་སྒོང་སྐྱེས་གསུམ་ལས་གཞན་པའི་འགྲོ་བ་དང་། རྫུས་སྐྱེས་མི་སྲིད་དེ་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ཙམ་དབང་པོའི་སྤྱོད་ཡུལ་བ། །སྐྱེས་བུའང་དེ་ཙམ་ཁོ་ནར་ཟད། །བཟང་མོ་མང་ཐོས་གང་སྨྲ་བ། །དེ་དག་སྤྱང་ཀིའི་རྗེས་དང་འདྲ། །ཞེས་སོ། །རྗེས་དཔག་ནི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཚད་མ་མ་ཡིན་ཏེ། དོན་སྤྱི་ཡུལ་དུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དངོས་མེད་ཉིད་དངོས་པོར་བརྫུས་པའི་སྨིག་རྒྱུ་ལ་ཆུར་འཛིན་པ་བཞིན་ནོ། །སྤྱིར་ཚུལ་གསུམ་པའི་རྟགས་ལ་འཁྲུལ་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། རྒྱབ་བསྟན་པའི་དཀར་ཤམ་ལ་ལྷ་སྦྱིན་གྱི་བུ་ཡིན་པའི་རྟགས་ཀྱིས་སྔོ་བསངས་སུ་དཔོག་པ་བཞིན་ནོ། ཁྱད་པར་དུ་རྟགས་གསུམ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། མེ་ནི་གཙུབ་ཤིང་དང་། མེ་རྡོ་དང་། རྡོ་སོལ་དང་། གནམ་ལྕགས་ལས་འབྱུང་བར་མཐོང་བས་རྒྱུའི་ངེས་པ་མེད་པ་དང་། རང་བཞིན་གྱི་རྟགས་ཀྱང་དུང་གི་དཀར་ཟླུམ་ལྟར་གཅིག་ཏུ་དབྱེར་མེད་དུ་མཐོང་བ་གཞན་དུ་ཐ་དད་དུ་མཐོང་བས་སོ། །དེས་ན་འབྲས་བུ་དང་ཁྱབ་བྱ། རྒྱུ་དང་ཁྱབ་བྱེད་སྒྲུབ་པ་ལ་འཁྲུལ་པས་ནི། རྒྱུ་དང་ཁྱབ་བྱེད་བཀག་པས་འབྲས་བུ་དང་ཁྱབ་བྱ་འགོག་པ་ལ་འཁྲུལ་པས་མི་དམིགས་པའི་རྟགས་ཀྱང་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་འདོད་དོ། །དེ་དགག་པ་ལ་ཕྱོགས་སྔ་མ་ལྟར་བདུན་ལས། དང་པོ་འབྱུང་བ་བཞི་དོན་དམ་དུ་འདོད་པའི་རགས་པ་དབང་ཕྱུག་པར་བཀག་ཅིང་། ཕྲ་བ་ཉན་ཐོས་པར་འགོག་གོ། །ལུས་སེམས་ནི་རྫས་གཅིག་ཏུ་མི་རུང་སྟེ། མིག་ཤེས་ཀྱིས་ལུས་སེམས་ཀྱི་ངོ་བོར་མི་དམིགས་ཤིང་། རང་རིག་གིས་ལུས་སེམས་ཀྱི་ངོ་བོར་མ་དམིགས་པ་དང་། སེམས་ཀྱི་དགའ་གདུང་གི་རྣམ་པ་ལུས་ལ་མེད་ལ། ལུས་ཀྱི་ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་སེམས་ལ་མེད་པས།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཆོས་འགལ་བ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་བུམ་པ་དང་སྣམ་བུ་བཞིན་ཏེ། རྣམ་ངེས་ལས། ལུས་ཉིད་ནི་བློ་མ་ཡིན་ཏེ་གྲུབ་ཀྱང་བློའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་སོ། །གལ་ཏེ་ལུས་འཛིན་གྱིས་མ་མཐོང་བས་སེམས་ཁེགས་ན། སྔོ་འཛིན་གྱིས་མ་མཐོང་བས་སྔོན་པོའི་སྐད་ཅིག་ཁེགས་སོ་ཞེ་ན། སྐད་ཅིག་ནི་ཡོད་ཀྱང་མི་མཐོང་སྟེ། རྣམ་པ་མི་གསལ་བས་སོ། །སེམས་ཀྱང་ཡོད་མེད་ཀྱི་ཚད་མས་མི་མཐོང་སྟེ། རྣམ་པ་མི་གསལ་བས་སོ་ཞེ་ན། རང་རིག་གིས་ཀྱང་མི་མཐོང་བར་ཐལ་ལོ། །སྐད་ཅིག་ཀྱང་མི་གསལ་ན་བྱིས་པའི་ཚད་མ་གང་གིས་ཀྱང་མི་མཐོང་བར་ཐལ་ལོ་ཞེ་ན་འདོད་དེ། བྱིས་པས་སྐད་ཅིག་དངོས་སུ་མཐོང་བ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཚེ་སྔ་ཕྱི་མེད་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་ཐམས་ཅད་མི་འཐད་དེ། གཉིས་བཅས་ཀྱི་རྟགས་ལ་སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པར་བུམ་པ་དང་གློ་བུར་བའི་སྐྱེས་བུ་གཉིས་ཀ་དོན་མེད་པར་མཐོང་བ་དང་། ཨུཏྤལ་མ་ཡིན་པ་ལ་གང་རུང་གིས་ཁྱབ་པ་མ་གྲུབ་པ་ཉིད་དོ། །དུ་མ་དུས་གཅིག་ཏུ་འབྱུང་བའང་མ་ངེས་ཏེ། དྲི་ཟ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཤའི་དྲི་ལ་འཁོར་བས་ཆགས་ནས་ལུས་འདོར་བས་སམ། ཡུངས་འབྲུ་ཙམ་གྱི་ཁོང་ནའང་འགྲོ་བ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་གནས་པས་ན། དེ་ཙམ་ལའང་དུ་མ་སྐད་ཅིག་རེ་ལ་ལུས་འདོར་བས་སོ། །དེ་དག་ཀྱང་རིགས་པས་མི་འགྲུབ་བོ་ཞེ་ན། ལུང་འགལ་བ་གསུམ་བྲལ་ནི་ཚད་མ་ཉིད་དུ་ཁས་འཆེ་བའམ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་ཁྱེད་ཀྱི་ངེས་པའི་དམ་བཅའ་ཁེགས་ཏེ། འདི་ནི་གཞན་དུའང་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཐ་སྙད་མ་གོམས་པ་དང་། ཕྱིར་འོང་བ་མེད་པའང་མ་གྲུབ་པ་དང་། མ་ངེས་ཏེ་མངལ་གྱི་དྲི་མས་བརྗེད་པ་དང་། ལག་པ་ཅན་ལ་སོགས་པས་ཚེ་རབས་དྲན་པས་བརྡ་ཤེས་པའང་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལས་འབྲས་མེད་པའང་མི་འགྲུབ་སྟེ། སྐྱེ་བ་གཞན་དུ་སྨིན་པ་ལ་འགོག་བྱེད་མེད་པ་དང་། བུ་མོ་རྡོ་རྗེ་ལ་སོགས་པ་འགའ་ཞིག་འདིར་ཡང་སྨིན་པ་མཐོང་བ་དང་། ཕལ་ཆེར་སྡིག་ཅན་རྣམས་ལ་སྡུག་བསྔལ་སྣ་ཚོགས་འབྱུང་ལ། གང་ཟག་དམ་པ་རྣམས་ལ་བདེ་བ་སྣ་ཚོགས་འབྱུང་བས་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་ན་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་རྒྱུ་བླང་དོར་ལ་འཇུག་པ་ཡིན་ཏེ། ཞིང་ལས་མགོ་རྩོམ་པ་དང་། རྒྱ་མཚོར་ནོར་བུ་ལེན་པ་བཞིན་ནོ། །ཐར་པ་དང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ལས་ཅན་འགའ་ཞིག་གིས་འདིར་ཡང་ཐོབ་སྟེ་གྲོལ་བར་སྨྲ་བའི་སངས་རྒྱས་བཞིན་ནོ། །གཞན་དུ་ཐོབ་པའང་མི་ཁེགས་ཏེ་འདིར་ཐོབ་པ་ཡང་སྔ་མ་ལས་གཞན་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ། །བཞི་བརྒྱ་པ་ལས། དེ་ཉིད་ཤེས་པས་གལ་ཏེ་འདིར། །ངེས་པར་བྱང་ཆུབ་མ་ཐོབ་ཀྱང་། །སྐྱེ་བ་གཞན་དུ་འབད་མེད་པར། །ངེས་པར་ཐོབ་འགྱུར་ལས་བཞིན་ནོ། །ཞེས་སོ། །མ་མཐོང་བའི་འགྲོ་བ་མེད་པའང་མི་འཐད་དེ། གང་ཟག་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་དུ་མ་མཐོང་བའི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཕྱིར་ཞེས་པ་ནི་མི་སྲིད་དེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་གཟིགས་ལ། བདག་ཉིད་ཀྱིས་དངོས་སུ་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་མེད་པར་ཐལ་བའི་ཁྱབ་པ་མ་གྲུབ་སྟེ། རང་གི་གློ་སྙིང་གིས་མ་ངེས་སོ། །རྗེས་དཔག་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་མི་འཐད་དེ། སྒྲུབ་བྱེད་མེད་ཅིང་གནོད་བྱེད་ཡོད་པས་སོ། །སྣང་ཡུལ་དོན་སྤྱི་ཡིན་པ་དེ་ལ་ཚད་མར་མི་འདོད་ལ། ཞེན་ཡུལ་དོན་རང་མཚན་ལ་ལྟོས་ནས་མི་བསླུ་བའི་ཕྱིར་དང་། ལྷ་སྦྱིན་གྱི་བུས་སྔོ་བསངས་སུ་དཔོག་པ་ལ་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་རྗེས་འགྲོ་དང་། མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་འཇུག་པ་མི་སྲིད་པའི་ལྡོག་པ་མེད་པས་རྟགས་ཡང་དག་ཉིད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། འབྲས་བུ་ཙམ་གྱིས་རྒྱུ་ཙམ་ཞིག་སྒྲུབ་པ་ལ་སྤུ་རིས་ཟིན་ན་སོ་སོའི་རྒྱུ་བསྒྲུབས་ནའང་འཁྲུལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། ངོ་བོ་གཅིག་པ་ཙམ་རྟགས་སུ་མི་འགོད་ཀྱི་རང་བཞིན་འབྲེལ་བའི་ཁྱབ་བྱ་དང་ཁྱབ་བྱེད་ལ་འཁྲུལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། དེས་ན་རྒྱུ་དང་ཁྱབ་བྱེད་བཀག་པས་འབྲས་བུ་དང་ཁྱབ་བྱ་ཁེགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་རྗེས་དཔག་དངོས་པོ་སྟོབས་ཞུགས་ཀྱི་ཚད་མས་སྣང་བ་བདེན་གྲུབ་ཏུ་གྲུབ་བོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ་མེ་དུ་ཉིད་ཀྱང་རྨི་ལམ་གྱི་མེ་དུ་དང་ཁྱད་པར་མེད་པས་སོ། །གནོད་བྱེད་ནི། རྗེས་དཔག་ཚད་མ་མ་ཡིན་ན། བསྟན་བཅོས་དོན་མེད་པ་དང་། འཇུག་ལྡོག་མི་འཐད་པ་དང་། རང་ཚིག་གིས་བསལ་བར་ཡང་འགྱུར་རོ། །ཁྱེད་ཀྱིས་སྨྲས་པའི་བསྟན་བཅོས་ཀྱང་དོན་མེད་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དེ། ཕ་རོལ་ལ་འདོད་པའི་དོན་གྲུབ་པ་གོ་བར་རྗེས་སུ་དཔོག་པ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇུག་པ་མི་འཐད་པ་ནི། རྗེས་དཔག་མེད་ན་ཟས་ཟ་བའང་མི་འཐད་དེ། གཟོད་ངོམས་ཤིང་འགྲངས་པར་མི་རྟོག་པ་ཉིད་དང་། སྔར་ཟོས་པའི་ཤིང་འབྲས་ཀྱི་གཟུགས་ཀྱིས། ཕྱིས་ལྗོན་ཤིང་དེའི་འབྲས་བུའི་རོ་དང་རེག་པའང་མི་རྟོག་པར་འགྱུར་རོ། །ཉི་མའི་འོད་མཐོང་བ་དེར་རྒྱུག་པའང་མི་འཐད་དེ། ཁ་དོག་ལས་དྲོ་བ་མི་རྟོགས་པས་སོ། །ལྡོག་པའི་རྣམ་གཞག་ནི་ཆུ་དང་མེ་དང་གཡང་མཐོང་བས་མི་མཆོང་བ་དང་། མཚོན་དང་སྟག་དང་རྦབ་ལ་སོགས་པ་མཐོང་བས་མི་འབྲོས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་དག་ལ་ཉེས་དམིགས་སུ་ཤེས་པའི་རྗེས་དཔག་མེད་པས་སོ། །རང་ཚིག་གིས་བསལ་བ་ནི། རྗེས་དཔག་ཙམ་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲས་པའི་ཚེ། རྗེས་དཔག་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་པའི་བློ་རྗེས་དཔག་ཏུ་ཤུགས་ལ་ཁས་བླངས་པས་སོ། །གལ་ཏེ་རྗེས་དཔག་གྲུབ་ཀྱང་ཚད་མར་མ་གྲུབ་བོ་ཞེ་ནའང་། དེ་དང་དེའི་རྟགས་མཐོང་བ་ལ་ཡིད་ཆེས་པའི་བློ་སྐྱེ་བས་ཚད་མར་གྲུབ་པར་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་བརྩད་པས་ཆོག་གོ། །མདོར་ན་མེད་པར་ལྟ་བ་འདི་ལྟ་བ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ནས་ཤིན་ཏུ་སྨད་པ་ཡིན་ཏེ། རིན་ཆེན་ཕྲེང་བ་ལས། མདོར་ན་མེད་པར་ལྟ་བ་ཉིད། །ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་མེད་ཅེས་བྱ། །བསོད་ནམས་མ་ཡིན་ངན་སོང་བ། །ལོག་པར་ལྟ་བ་ཞེས་བཤད་དོ། །མདོར་ན་ཡོད་པར་ལྟ་བ་ཉིད། །ལས་ཀྱི་འབྲས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བུ་ཡོད་ཅེས་པ། །བསོད་ནམས་བདེ་འགྲོའི་རྒྱུ་མཐུན་པ། །ཡང་དག་ལྟ་བ་ཞེས་བཤད་དོ། །ཞེས་པ་དང་། གང་ཞིག་ཆོས་ལ་ཆོས་མིན་དང་། །ཆོས་མ་ཡིན་ལ་ཆོས་སུ་སྨྲ། །སྐྱེས་བུ་དམ་པ་དག་ལ་སྡང་། །མེད་པར་ལྟ་བས་མནར་མེད་ལྷུང་། །ཞེས་སོ། །ཚུལ་འདིས་དགེ་སྡིག་ལས་ཕན་གནོད་མེད་པ་དང་། སྣང་བ་སེམས་སུ་འདོད་པ་དང་། ལྷ་འདྲེ་རང་མཚན་མེད་པའོ་ཞེས་སྣང་ཚོད་དུ་སྐུར་པ་འདེབས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བཀག་པ་ཉིད་དོ། །ཁོ་བོ་ཅག་ནི། སྣང་ཙམ་ཐ་སྙད་དུ་ཇི་ལྟར་སྣང་བ་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་རྟེན་འབྲེལ་དུ་ཤེས་པས་ལས་འབྲས་ལ་འདོར་ལེན་བྱེད་ཅིང་། ཚེ་སྔ་ཕྱི་ཐར་པ་དང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་རང་ལས་ཐ་དད་པའི་འགྲོ་བ་འདོད་ཅིང་། གཤིས་ལ་ཡོད་མེད་སྒྲོ་སྐུར་ལས་འདས་པར་འདོད་དེ། རིན་ཆེན་ཕྲེང་བ་ལས། མེད་པ་པ་ནི་ངན་འགྲོར་འགྲོ། །ཡོད་པ་པ་ནི་བདེ་འགྲོར་འགྲོ། །ཡང་དག་ཇི་བཞིན་ཡོངས་ཤེས་ཕྱིར། །གཉིས་ལ་མི་བརྟེན་ཐར་པར་འགྱུར། །ཞེས་པ་དང་། ཤེས་རབ་གསལ་བ་ལས། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཉིད། །དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་བཞིན་དུ་གསལ། །སྣ་ཚོགས་རང་བཞིན་གྱིས་མི་གནས། །ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་ལྟ་བུའང་མིན། །ཞེས་གསུངས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་དག་གིས་ཆད་པར་ལྟ་བའི་ཕྱོགས་དགག་པ་དང་བཅས་པ་སྟེ། བསྡོམས་པས་ཕྱི་རོལ་པའི་གྲུབ་པའི་མཐའ་གཏན་ལ་ཕབ་ཟིན་ཏོ།། །།