ས་བཅུའི་ཡོན་ཏན་བསྟན་པ།
གསུམ་པ་ས་བཅུའི་ཡོན་ཏན་བསྟན་པ་ལ། ས་དང་པོའི་ཡོན་ཏན་བཤད་པ་དང༌། ས་གཉིས་པ་ནས་བདུན་པའི་བར་གྱི་ཡོན་ཏན་བཤད་པ་དང༌། དག་པ་ས་གསུམ་གྱི་ཡོན་ཏན་བཤད་པ་དང་གསུམ།
ས་དང་པོའི་ཡོན་ཏན་བཤད་པ།
དང་པོ་ནི། རྩ་བར། དེའི་ཚེ་འདིས་ནི་སངས་རྒྱས་བརྒྱ་མཐོང་ཞིང༌། །དེ་དག་བྱིན་གྱིས་རླབས་ཀྱང་འདི་ཡིས་རྟོགས། །དེ་ཉིད་ཚེ་ན་བསྐལ་པ་བརྒྱར་གནས་ཤིང༌། །སྔོན་དང་ཕྱི་མའི་མཐར་ཡང་ཡང་དག་འཇུག །བློ་ལྡན་ཏིང་འཛིན་བརྒྱ་ཕྲག་སྙོམས་པར་འཇུག་ཅིང་གཏོང་བྱེད་དེ། །འཇིག་རྟེན་ཁམས་བརྒྱ་འདི་ཡིས་ཀུན་ནས་གཡོ་ཞིང་སྣང་བར་ནུས། །དེ་བཞིན་རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་དེ་སེམས་ཅན་བརྒྱ་ཕྲག་སྨིན་བྱེད་ཅིང༌། །བརྒྱ་ཕྲག་གྲངས་དང་རྗེས་འབྲེལ་ཞིང་དག་ཏུ་ཡང་འགྲོ་བར་འགྱུར། །དེས་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་རྣམས་ཡང་དག་འབྱེད་བྱེད་ཐུབ་དབང་སྲས། །རང་གི་ལུས་ལ་ལུས་རྣམས་ཀུན་ནས་སྟོན་པར་བྱེད་པའང་ཡིན། །རང་གི་འཁོར་དང་བཅས་པས་མཛེས་འབྱོར་ལུས་ནི་རེ་རེ་ཞིང༌། །རྒྱལ་བའི་སྲས་པོ་བརྒྱ་ཕྲག་དག་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པའང་སྟོན། །ཞེས་དོན་དམ་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་དང་པོ་ཐོབ་པ་དེ༷་ཡི་ཚེ༷། ས་དང་པོའི་བྱང་སེམས་འདི༷ས་ནི༷་ཡོན་ཏན་བརྒྱ་ཕྲག་བཅུ་གཉིས་ཐོབ་པ་ཡིན་ཏེ། ༡ སྐད་ཅིག་ཐང་ཅིག་ཡིད་ཙམ་གཅིག་ལ་སང༷ས་རྒྱ༷ས་བརྒྱ༷་མཐོ༷ང་བ་ཡིན་ཞི༷ང༌། ༢ སངས་རྒྱས་བརྒྱ་པོ་དེ༷་ད༷ག་གིས་རང་རྒྱུད་བྱི༷ན་གྱི༷ས་བརླ༷བས་ཀྱ༷ང་སྟེ་རང་རྒྱུད་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་བྱང་སེམས་འདི༷་ཡི༷་རྟོ༷གས་པའམ་ཐོབ་པ། ༣ ས་དང་པོ་ལ་གནས་པ་དེ༷་ཉི༷ད་ཀྱི་ཚེ༷་ན༷་བསྐ༷ལ་པ༷་བརྒྱ༷ར་གན༷ས་ཤི༷ང་ཐོབ། ༤ བསྐལ་པ་བརྒྱ་ལ་སྔོ༷ན་ད༷ང་ཕྱི༷་མ༷འི་མཐ༷ར་ཡ༷ང་ཡ༷ང་ད༷ག་པར་འཇུ༷ག་པ་སྟེ་སྔོན་དང་ཕྱི་མའི་བསྐལ་པ་བརྒྱ་པ་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་མཐོང་ཞིང་རྟོགས་པ། ༥ བློ༷་ལྡ༷ན་བྱང་སེམས་ས་དང་པོ་པ་འདིས་ཏི༷ང་ངེ་འཛི༷ན་བརྒྱ༷་ཕྲ༷ག་གཅིག་ལ་སྙོ༷མས་པ༷ར་འཇུ༷ག་ཅི༷ང་དེ་ནས་གཏོ༷ང་བའམ་ལྡང་བར་ཡང་བྱེ༷ད་དེ། ༦ འཇི༷ག་རྟེ༷ན་གྱི་ཁ༷མས་བརྒྱ༷་བྱང་སེམས་འདི༷་ཡི༷ས་ཀུ༷ན་ན༷ས་གཡོ༷་ཞི༷ང༌། ༧ འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་བརྒྱ་གདུལ་བྱ་ལ་སྣ༷ང་བ༷ར་བྱེད་ནུ༷ས་པ། ༨ དེ༷་བཞི༷ན་རྫུ༷་འཕྲུ༷ལ་གྱི༷ས་བྱང་སེམས་དེ༷ས་སེ༷མས་ཅ༷ན་བརྒྱ༷་ཕྲ༷ག་གཅིག་སྨི༷ན་པར་བྱེ༷ད་པར་གྱུར་ཅི༷ང༌། ༩ བརྒྱ༷་ཕྲ༷ག་གི་གྲ༷ངས་ད༷ང་རྗེ༷ས་སུ་འབྲེ༷ལ་བ་སྟེ་བརྒྱ་ཕྲག་གི་གྲངས་དང་ལྡན་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞི༷ང་ད༷ག་ཏུ༷་ཡ༷ང་འགྲོ༷་བ༷ར་འགྱུ༷ར་བ། ༡༠ བྱང་སེམས་དེ༷་ཡིས་ནི༷་ཆོ༷ས་ཀྱི༷་སྒོ༷་རྣ༷མས་ཏེ་ཆོས་སྒོ་བརྒྱ་ཕྲག་གཅིག་ཡ༷ང་ད༷ག་པར་འབྱེ༷ད་པར་བྱེད༷་པ། ༡༡ ཐུ༷བ་དབ༷ང་གི་སྲ༷ས་པོ་ས་དང་པོ་པ་འདིས་ར༷ང་གི༷་ལུ༷ས་གཅིག་ལ༷་ལུ༷ས་བརྒྱ་ཕྲག་རྣ༷མས་ཀུ༷ན་ན༷ས་སྟོ༷ན་པ༷ར་བྱེ༷ད་པ༷འ༷ང་ཡི༷ན་པ། ༡༢ ར༷ང་གི༷་འཁོ༷ར་ད༷ང་བཅ༷ས་པ༷ས་མཛེ༷ས་ཤིང་འབྱོ༷ར་བའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའི་ལུ༷ས་ནི༷་བརྒྱ་ཕྲག་པོ་རེ༷་རེ༷་ཞི༷ངཡང་རྒྱ༷ལ་བ༷འི་སྲ༷ས་པོ༷་བརྒྱ༷་ཕྲ༷ག་རེ་རེ་ད༷ག་ད༷ང་རྗེ༷ས་སུ༷་འབྲེ༷ལ་བ༷འ༷ང་སྟོ༷ན་པ་དང་སྐད་ཅིག་མགཅིག་ལ་ཡོན་ཏན་བརྒྱ་ཕྲག་བཅུ་གཉིས་ཐོབ་པའོ། །འདིའི་བརྒྱའི་ཚབ་ཏུ་ས་རྗེས་མ་རྣམས་ཀྱིསྐབས་སུ་སྟོང་ཕྲག་སོགས་སྨོས་ནས་ཤེས་པར་བྱའོ། །
གཉིས་པ་ནས་བདུན་པའི་བར་གྱི་ཡོན་ཏན་བཤད་པ།
གཉིས་པ་ས་གཉིས་པ་ནས་བདུན་པའི་བར་གྱི་ཡོན་ཏན་བཤད་པ་ནི།
རྩ་བར། བློ་ལྡནརབ་ཏུ་དགའ་བར་གནས་པས་ཡོན་ཏན་དེ་དག་ནི། །
ཐོབ་པར་གྱུར་ནས་དེ་བཞིན་ཁོ་ནར་དྲི་མ་མེད་གནས་པས། །
དེ་དག་སྟོང་ནི་ཡང་དག་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། །
ཞེས་བློ༷་ལྡ༷ན་ས་དང་པོ་ར༷བ་ཏུ༷་དག༷འ་བ༷ར་གན༷ས་པ༷ས། ཡོ༷ན་ཏ༷ན་བརྒྱ་ཕྲག་བཅུ་གཉིས་པོ་དེ༷་ད༷ག་གི་ནི༷་ཐོ༷བ་པ༷ར་གྱུ༷ར་ལ། དེ་ན༷ས་ས་གཉིས་པར་འཕོས་པ་ན་ས་དང་པོ་ལ་ཡོན་ཏན་སྡེ་ཚན་བཅུ་གཉིས་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་དེ༷་བཞི༷ན་ཁོ༷་ན༷ར་རམ་དེ་ཁོ་ན་དང་འདྲ་བར་ས་གཉིས་པ་དྲི༷་མ༷་མེ༷ད་པ་ལ་གན༷ས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གྱུར་པ༷ས་ནི། སྐད་ཅིག་ཡུད་ཙམ་གཅིག་ལ་ཡོན་ཏན་སྡེ་ཚན་བཅུ་གཉིས་པོ་དེ༷་ད༷ག་སྟོ༷ང་ཕྲག་བཅུ་གཉིས་ནི༷་ཡ༷ང་ད༷ག་པར་འཐོ༷བ་པ༷ར་འགྱུ༷ར་བ༷་སྟེ། སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ལ་སངས་རྒྱས་སྟོང་ཕྲག་གཅིག་མཐོང་བ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྩ་བར། ས་ལྔ་པོ། །འདི་དག་རྣམས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡིས་ནི་འབུམ་ཕྲག་དང༌། །བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་འཐོབ་ཅིང་དེ་ཡིས་བྱེ་བ་སྟོང་འགྱུར་འཐོབ། །དེ་ནས་བྱེ་བ་བརྒྱ་ཕྲག་སྟོང་འགྱུར་ཡང་འཐོབ་བྱེ་བ་ཕྲག །ཁྲག་ཁྲིག་ཕྲག་བརྒྱར་རྫོགས་པར་སྒྱུར་དང་སླར་ཡང་སྟོང་ཕྲག་ཏུ། །ཡང་དག་པར་ནི་སྒྱུར་བ་མཐའ་དག་རབ་ཏུ་འཐོབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་ས་གསུམ་པ་དང༌། ས་བཞི་པ་དང༌། ས་ལྔ་པ་དང༌། ས་དྲུག་པ་དང༌། ས་བདུན་པ་དང༌། ས༷་ལྔ༷་པོ༷་འདི༷་ད༷ག་རྣ༷མས་ལ༷་བྱ༷ང་ཆུ༷བ་སེ༷མས་དཔ༷འ་ལྔ་པོ་ཡི༷ས་ནི༷་རིམ་པ་བཞིན་དུ་ས་གསུམ་པར་ཡོན་ཏན་སྡེ་ཚན་བཅུ་གཉིས་པོ་འབུ༷མ་ཕྲ༷ག་བཅུ་གཉིས་ད༷ང༌། བཞི་པར་བྱེ༷་བ༷་ཕྲ༷ག་བརྒྱ༷་པ་བཅུ་གཉིས་འཐོ༷བ་པ་འགྱུར་ཅི༷ང༌། ལྔ་པར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ༷་ཡི༷ས་བྱེ༷་བ༷་སྟོ༷ང་འགྱུ༷ར་ཏེ་བྱེ་བ་ཕྲག་སྟོང་བཅུ་གཉིས་འཐོ༷བ་པ་དང༌། དེ༷་ན༷ས་དྲུག་པར་བྱེ༷་བ༷་བརྒྱ༷་ཕྲ༷ག་སྟོ༷ང་འགྱུ༷ར་བཅུ་གཉིས་ཡ༷ང་འཐོ༷བ་པ་དང༌། བདུན་པར་བྱེ༷་བ༷། ཁྲ༷ག་ཁྲི༷ག་ཕྲ༷ག་བརྒྱ༷ར་རྫོ༷གས་པ༷ར་བསྒྱུ༷ར་བ་བྱེ་བ་འབུམ་ད༷ང༌། དེ་ཉིད་སླ༷ར་ཡ༷ང་སྟོ༷ང་ཕྲ༷ག་ཏུ༷་ཡ༷ང་ད༷ག་པ༷ར་ནི༷་བསྒྱུ༷ར་བ༷་ཁྲག་ཁྲིག་འབུམ་ཕྲག་བཅུ་གཉིས་པོ་མཐ༷འ་ད༷ག་ར༷བ་ཏུ༷་འཐོ༷བ་པ༷རའགྱུ༷ར་བ་ཡིན་ནོ། །
དག་པ་ས་གསུམ་གྱི་ཡོན་ཏན་བཤད་པ།
གསུམ་པ་དག་པ་ས་གསུམ་གྱི་ཡོན་ཏན་བཤད་པ་ནི།
རྩ་བར། མི་གཡོའི་སར་གནས་རྣམརྟོག་མེད་པ་དེས། །
སྟོང་གསུམ་བརྒྱ་ཕྲག་སྟོང་བསྡོམས་འཇིག་རྟེན་ན། །
རྡུལ་ཚད་ཇི་སྙེད་ཡོདཔ་དེ་རྣམས་དང༌། །
གྲངས་མཉམ་ཡོན་ཏན་དག་ནི་འཐོབ་པར་འགྱུར། །
ཞེས་ས་བརྒྱད་པ་ཡན་ཆད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ནི་བརྩི་བའི་གྲངས་ཀྱིས་བགྲང་བར་མི་ནུས་པས་ན་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་གྲངས་ཀྱིས་བསྟན་པ་ནི། མི༷་གཡོ༷་བའི་ས༷་བརྒྱད་པ་ལ་གན༷ས་པའི་བདེན་འཛིན་གྱི་རྣ༷མ་རྟོ༷ག་མེ༷ད་པ༷་དེ༷ས་ནི། ཡོན་ཏན་སྡེ་ཚན་བཅུ་གཉིས་པོ་རེ་རེ་སྟོ༷ང་གསུ༷མ་གྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་བརྒྱ༷་ཕྲ༷ག་སྟོ༷ང་བསྡོ༷མས་པ་སྟེ་དོན་ལ་སྟོང་གསུམ་གྱི་འཇི༷ག་རྟེ༷ན་གྱི་ཁམས་ན༷། རྡུ༷ལ་ཕྲ༷་རབ་ཀྱི་གྲངས་ཚད་ཇི༷་སྙེ༷ད་ཡོ༷ད་པ༷་དེ༷་རྣ༷མས་ད༷ང་གྲ༷ངས་མཉ༷མ་པའི་ཡོན༷་ཏ༷ན་གྱི་སྡེ་ཚན་ད༷ག་ནི༷་འཐོ༷བ་པ༷ར་འགྱུ༷ར་རོ། །རྩ་བར། ལེགས་པའི་བློ་གྲོས་ས་ལ་གནས་པ་ཡི། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དེས་སྔར་བསྟན་ཡོན་ཏན་དག །གྲངས་མེད་བརྒྱ་ཕྲག་སྟོང་དུ་ཡང་དག་པར། །བསྡོམས་པ་ཕྲག་བཅུའི་རྡུལ་ཚད་ཐོབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་ས་དགུ་པ་ལེ༷གས་པ༷འི་བློ༷་གྲོ༷ས་ས་ལ༷་གན༷ས་པ༷་ཡི༷་བྱ༷ང་ཆུ༷བ་སེ༷མས་དཔའ་དེ༷ས་ནི། སྔ༷ར་བསྟ༷ན་པའི་ཡོ༷ན་ཏ༷ན་སྡེ་ཚན་བཅུ་གཉིས་པོ་དེ་དག༷་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གྲ༷ངས་མེ༷ད་པ་བརྒྱ༷་ཕྲ༷ག་སྟོ༷ང་དུ༷་ཡ༷ང་ད༷ག་པ༷ར་བསྡོ༷མས་པ༷་ཕྲག་བཅུ༷འི་རྡུལ་ཚད་དམ་དོན་ལ་སྟོང་གསུམ་གྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གྲངས་མེད་པ་འབུམ་ཕྲག་བཅུའི་རྡུ༷ལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་གྲངས་ཚ༷ད་དང་མཉམ་པ་བཅུ་གཉིས་ཐོ༷བ་པ༷ར་འགྱུ༷ར་རོ། །རྩ་བར། རེ་ཞིག་བཅུ་པ་འདིར་དེའི་ཡོན་ཏན་དག །ངག་གི་སྤྱོད་ཡུལ་ལས་ཆེས་འདས་གྱུར་ཞིང༌། །ངག་གི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་བསྡོམས་རྣམས་ནི། །རྡུལ་དག་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དེ་སྙེད་འགྱུར། །ཞེས་ས་བཅུ་པ་ལ་སྡེ་ཚན་བཅུ་གཉིས་དང་དེ་ལས་གཞན་པའི་ཡོན་ཏན་མཐའ་ཡས་པ་ཡོད་པའི་ནང་ནས་རེ༷་ཞི༷ག་ས་བཅུ༷་པ༷་འདི༷ར་ས་བཅུ་པ་དེ༷འི་ཡོ༷ན་ཏ༷ན་སྡེ་ཚན་བཅུ་གཉིས་པོ་ད༷ག་ནི་ང༷ག་གི༷་སྤྱོ༷ད་ཡུ༷ལ་ལ༷ས་ཆེ༷ས་འད༷ས་པར་འགྱུ༷ར་བ་ཡིན་ཞི༷ང༌། དེ་འདྲའི་ང༷ག་གི༷་སྤྱོ༷ད་ཡུ༷ལ་མ༷་ཡི༷ན་པས་ཡོན་ཏན་སྡེ་ཚན་བཅུ་གཉིས་རེ་རེ་ཡང་བསྡོ༷མས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཡང་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཁམས་རྣ༷མས་ནི༷་རྡུ༷ལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་གྲངས་ད༷ག་ཇི༷་སྙེ༷ད་ཡོ༷ད་པ༷་དེ༷་སྙེ༷ད་ཀྱི་གྲངས་དང་མཉམ་པའི་ཡོན་ཏན་དག་འཐོབ་པར་འགྱུ༷ར་རོ། །གྲངས་མེད་བརྒྱ་ཕྲག་སྟོང་བཅུ་ནི། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གྲངས་མེད་པ་རེས་རེ་རེར་བརྩིས་ནས་དེ་འདྲ་བརྒྱ། དེ་བརྒྱ་པོ་རེ་རེར་བརྩིས་པའི་སྟོང༌། དེ་འདྲའི་དེ་རེ་རེར་བརྩིས་པས་བཅུའོ། །རྩ་བར། བ་སྤུའི་ཁུང་བུར་བྱང་ཆུབ་སེམས་རྣམས་དང༌། །ལྷན་ཅིག་རྫོགས་སངས་རྒྱས་སྐུ་བགྲང་འདས་དང༌། །དེ་བཞིན་ལྷ་དང་ལྷ་མིན་མི་དག་ཀྱང༌། །སྐད་ཅིག་སྐད་ཅིག་ལ་ནི་སྟོན་པར་ནུས། །ཞེས་གཞན་ཡང་བྱང་སེམས་པ་བཅུ་པ་པ་འདིས་ནི། སྤྲུལ་པ་སྟོན་པ་ལ་རྟོག་པ་རགས་པའི་ཀུན་སློང་གི་རྒྱུ་བ་མེད་པར་རང་གིས་ལུས་ཀྱི་བ༷་སྤུ༷འི་ཁུ༷ང་བུ༷ར་བྱ༷ང་ཆུ༷བ་སེ༷མས་དཔའི་འཁོར་གྱིས་བསྐོར་བ་རྣ༷མས་ད༷ང་ལྷ༷ན་ཅི༷ག་ཏུ་རྫོ༷གས་པའི་སང༷ས་རྒྱ༷ས་ཀྱི་སྐུ༷་བགྲ༷ང་བ་ལས་འད༷ས་པ་ད༷ང༌། དེ༷་བཞི༷ན་དུ་སངས་རྒྱས་བྱང་སེམས་ལས་གཞན་པའི་འགྲོ་བ་ལྔའི་འཁོར་བ་ལྷ༷་ད༷ང་ལྷ༷་མི༷ན་དང་མི༷་ལ་སོགས་པ་འཁོར་བའི་སེམས་ཅན་མཐའ་ཡས་པ་ད༷ག་ཀྱ༷ང་མ་འདྲེས་པར་བ་སྤུའི་ཁུང་བུ་རེ་རེའི་ནང་དུ་སྐ༷ད་ཅི༷ག་སྐ༷ད་ཅི༷ག་ལ༷་ནི་སྟོ༷ན་པ༷ར་ནུ༷ས་པཡིན་ནོ། །དེ་ཡན་ཆད་ཀྱིས་རྒྱུའི་ས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །