འདུས་བྱས་ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་ཚུལ་བཤད་པ།
གཉིས་པ་འདུས་བྱས་ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་ཚུལ་བཤད་པ་ལ། གཟུགས་ཅན་གྱི་སྐྱེ་ཚུལ་དང་། གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་སྐྱེ་ཚུལ་གཉིས། དང་པོ་ནི། ཤེས་བྱ་ཆོས་ཅན། འདོད་པར་དབང་པོས་ཟིན་པ་མེད་པའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་གཅིག་སྐྱེ་བའི་ཚེ་རྡུལ་རྫས་བརྒྱད་ཅིག་ཅར་དུ་སྐྱེ་སྟེ། དེ་སྐྱེ་བའི་ཚེ་འབྱུང་བཞིའི་རྡུལ་དང་སྒྲ་མ་གཏོགས་པའི་ཕྱི་དོན་བཞི་སྟེ་བརྒྱད་ཅིག་ཅར་དུ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར། ཤེས་བྱ་ཆོས་ཅན། ལུས་དབང་དང་ལྡན་པ་ལ་རྫས་དགུ་ཅིག་ཅར་དུ་སྐྱེ་སྟེ། སྔར་གྱི་བརྒྱད་ལུས་དབང་དང་དགུ་ཅིག་ཅར་དུ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར། ཤེས་བྱ་ཆོས་ཅན། དབང་པོ་གཞན་མིག་དབང་རྣ་བ་སྣ་ལྕེ་དང་ལྡན་པ་ལ་རྫས་བཅུ་ཅིག་ཅར་དུ་སྐྱེ་སྟེ། གོང་གི་དགུ་དེ་དག་གང་རུང་དང་བཅུ་ཅིག་ཅར་དུ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལ། མཚུངས་ལྡན་འདུ་བྱེད། ལྡན་མིན་འདུ་བྱེད་གཉིས། དང་པོ་ལ། མདོར་བསྟན་པ་དང་། རྒྱས་པར་བཤད་པ་གཉིས། དང་པོ་ནི། ཤེས་བྱ་ཆོས་ཅན། གཙོ་སེམས་གཅིག་སྐྱེས་པའི་ཚེ་དེ་དང་དེའི་འཁོར་དུ་བྱུང་བའི་སེམས་བྱུང་ཅིག་ཅར་དུ་སྐྱེ་སྟེ། དེ་དེ་དང་ངེས་པར་ལྷན་ཅིག་ཏུ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར། ཤེས་བྱ་ཆོས་ཅན། འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་རང་གི་མཚན་ཉིད་ངོ་བོ་སྐྱེ་འགག་གནས་པ་མི་རྟག་པ་བཞི་དང་ཅིག་ཅར་དུ་སྐྱེ་བས་ཁྱབ་སྟེ། དེ་ཡིན་ན་དེ་དང་ལྡན་པས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར། རྒྱུད་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་འདུས་བྱས་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཡིན་ན་རང་གི་ཐོབ་པ་དང་ཅིག་ཅར་སྐྱེ་བས་ཁྱབ་སྟེ། ཁྱོད་ཡིན་ན་རང་གང་ལ་ལྡན་པའི་རྟེེན་གྱི་གང་ཟག་གི་རྒྱུད་ལ་ལྡན་པར་བྱེད་པའི་རྫས་ཅིག་ཡོད་པས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར། རྒྱུད་ཀྱི་མ་བསྡུས་པ་རྣམས་དེ་ལྟར་མིན་པས་འམ་ཞེས་སྨོས་སོ། །གཉིས་པ་ལ། སེམས་བྱུང་སྤྱིའི་རྣམ་གཞག །གཙོ་
སེམས་གང་གི་འཁོར་དུ་སེམས་བྱུང་དུ་འགྲོ་དཔྱད། ཞར་ལ་སེམས་བྱུང་འགའ་ཞིག་གི་ཁྱད་པར་དང་གསུམ་ལས། དང་པོ་ལ། ངེས་པའི་མཚུངས་ལྡན་འདུ་བྱེད་དང་། མ་ངེས་པའི་མཚུངས་ལྡན་འདུ་བྱེད་གཉིས། དང་པོ་ལ། མདོར་བསྟན། རྒྱས་བཤད་གཉིས། དང་པོ་ནི། ངེས་པའི་མཚུངས་ལྡན་གྱི་སེམས་བྱུང་རྣམས་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལ་སྐྱེ་ཚུལ་ལྔ་ཡོད་དེ། སེམས་ཀྱི་ས་མང་པོ་པ། དགེ་བའི་ས་པ། ཉོན་མོངས་པ་ཆེན་པོའི་ས་པ། མི་དགེ་བའི་ས་པ། ཉོན་མོངས་པ་ཆུང་ངུའི་ས་པ་སྟེ་ཐ་དད་པ་ལྔ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལ། བཤད་མ་ཐག་པའི་ལྔ་ཡོད་པ་ལས། དང་པོ་ནི། ཚོར་བ། སེམས་པ། འདུ་ཤེས། འདུན་པ། རེག་པ། བློ་གྲོས། དྲན་པ། ཡིད་བྱེད། མོས་པ། ཏིང་འཛིན་དང་བཅུ་པོ་དེ་ཆོས་ཅན། སེམས་ཀྱི་ས་མང་པོ་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། གཙོ་སེམས་ཀུན་གྱི་འཁོར་དུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། དད་པ། བག་ཡོད། ཤིན་སྦྱངས། བཏང་སྙོམས། ངོ་ཚ་ཤེས་པ། ཁྲེལ་ཡོད་པ། དགེ་བའི་རྩ་བ་ཆགས་མེད་སྡང་མེད་གཉིས། རྣམ་པར་མི་འཚེ་བ། བརྩོན་འགྲུས་དང་བཅུ་པོ་དེ་ཆོས་ཅན། དགེ་བའི་ས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དགེ་བའི་གཙོ་སེམས་ཀུན་གྱི་འཁོར་དུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི་རྨོངས་པ། བག་མེད། ལེ་ལོ། མ་དད་པ། རྨུགས་པ། རྒོད་པ་དང་དྲུག་པོ་ནི་ཆོས་ཅན། ཉོན་མོངས་ཆེན་པོའི་ས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དབང་ཤེས། ཡིད་ཤེས། མཐོང་སྤང་། སྒོམ་སྤང་དུ་གྱུར་པའི་ཉོན་མོངས་ཅན་གྱི་གཙོ་སེམས་ཀུན་གྱི་འཁོར་དུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར། བཞི་པ་ནི། ཁྲེལ་མེད་དང་། ངོ་ཚ་མེད་པ་གཉིས་ནི་ཆོས་ཅན། མི་དགེ་བའི་ས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། གཙོ་སེམས་མི་དགེ་བ་ཀུན་གྱི་འཁོར་དུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར། ལྔ་པ་ནི། ཁྲོ་བ། འཁོན་འཛིན། གཡོ། ཕྲག་དོག །འཚིག །འཆབ། སེར་སྣ། སྒྱུ། རྒྱགས། རྣམ་པར་འཚེ་བ་བཅུ་པོ་ནི་ཆོས་ཅན། ཉོན་མོངས་པ་
ཆུང་ངུའི་ས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཡིད་ཤེས་དང་སྒོམ་སྤང་ཁོ་ནར་གྱུར་པའི་ཉོན་མོངས་ཅན་གྱི་གཙོ་སེམས་ཀུན་གྱི་འཁོར་དུ་འགྲོ་བར་ངེས་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། འདོད་ཆགས། ཁོང་ཁྲོ། ང་རྒྱལ། ཐེ་ཚོམ་བཞི་དང་། གཞན་འགྱུར་བཞི་དང་བརྒྱད་པོ་ནི་ཆོས་ཅན། མ་ངེས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། སྔར་བཤད་པ་གང་དུ་ཡང་མ་ངེས་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལ། འདོད་པའི་དབང་དུ་བྱས་པ་དང་། ཁམས་གོང་མའི་དབང་དུ་བྱས་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ། དགེ་བའི་དབང་དུ་བྱས་པ་དང་། མི་དགེ་བའི་དབང་དུ་བྱས་པ་དང་། ལུང་མ་བསྟན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་དང་གསུམ། དང་པོ་ནི། ཤེས་བྱ་ཆོས་ཅན། འདོད་པའི་གཙོ་སེམས་དགེ་བའི་འཁོར་དུ་སེམས་བྱུང་ཉེར་གཉིས་ཡོད་དེ། སེམས་ཀྱི་ས་མང་པོ་བ་བཅུ། དགེ་བའི་ས་པ་བཅུ། རྟོག་དཔྱོད་གཉིས་རྣམས་ཡོད་པའི་ཕྱིར། དེར་གྲངས་མ་ངེས་ཏེ། དེ་དག་སེམས་འགྱོད་པ་དང་བཅས་པ་ལ་ལ་དག་ཏུ་ནི་འགྱོད་པ་བསྣན་པས་ཉེར་གསུམ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལ། མ་འདྲེས་པའི་རིག་པ་དང་། འདྲེས་པའི་རིག་པ་གཉིས། དང་པོ་ནི། ཤེས་བྱ་ཆོས་ཅན། མ་འདྲེས་པའི་རིག་པ་དང་ལྡན་པའི་གཙོ་སེམས་མི་དགེ་བའི་འཁོར་དུ་སེམས་བྱུང་ཉི་ཤུ་འབྱུང་སྟེ། སེམས་ཀྱི་ས་མང་པོ་བ་བཅུ། ཉོན་མོངས་ཆེན་པོའི་ས་དྲུག །མི་དགེ་བའི་ས་གཉིས། རྟོག་དཔྱོད་རྣམ་གཉིས་ཡོད་པའི་ཕྱིར། ལྟ་བ་ཐ་མ་གསུམ་དང་ལྡན་པའི་གཙོ་སེམས་ལའང་མི་དགེ་བའི་འཁོར་དུ་ཉི་ཤུ་འབྱུང་སྟེ། སྔར་བཤད་པ་དེ་ལྟར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། ཤེས་བྱ་ཆོས་ཅན། འདྲེས་པའི་འདོད་ཆགས་འཁོར་དུ་ལྡན་པའི་གཙོ་སེམས་མི་དགེ་བ་ལ་ཉེར་གཅིག་འབྱུང་སྟེ། གོང་གི་ཉི་ཤུ་དང་འདོད་ཆགས། ཁོང་ཁྲོ་ང་རྒྱལ་ཐེ་ཚོམ་གྱི་ཉོན་མོངས་བཞི་པོ་དེ་དག་གང་རུང་གཅིག་ལྡན་པའི་ཕྱིར། ཁྲོ་སོགས་ཉོན་མོངས་དང་ལྡན་པའི་སེམས་ཀྱི་འཁོར་དུའང་དེ་ལྟར་འབྱུང་སྟེ། སྔ་མའི་ཉི་ཤུའི་སྟེང་དུ་དེ་དག་གང་རུང་
གཅིག་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ལུང་མ་བསྟན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་ནི། ཤེས་བྱ་ཆོས་ཅན། བསྒྲིབས་ལུང་མ་བསྟན་གྱི་གཙོ་སེམས་ཀྱི་འཁོར་དུ་བཅོ་བརྒྱད་འབྱུང་སྟེ། སེམས་ཀྱི་ས་མང་པོ་པ་བཅུ། ཉོན་མོངས་པ་ཆེན་པོའི་ས་པ་དྲུག །རྟོག་དཔྱོད་གཉིས་རྣམས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། གཞན་མ་བསྒྲིབས་ལུང་མ་བསྟན་ལ་བཅུ་གཉིས་འབྱུང་བར་འདོད། སེམས་ཀྱི་ས་མང་པོ་པ་བཅུ། རྟོག་དཔྱོད་གཉིས་རྣམས་ཡོད་པའི་ཕྱིར། གཉིད་ནི་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ལ་བསྣན་རིགས་ཏེ། དེ་ཀུན་དང་མི་འགལ་བའི་ཕྱིར། གོང་དུ་ལ་ལ་དག་ཅེས་སྨོས་པ་ལ་ཆོས་ཅན། དགོས་པ་ཡོད་དེ། འགྱོད་པ་ལ་དགེ་མི་དགེ་ལུང་མ་བསྟན་གསུམ་ག་ཡོད་པའི་ཕྱིར། སྨྲས་པ། བླང་དོར་ལྟ་བའི་ཤེས་རབ་ཉིན་བྱེད་ཀྱིས། །དགེ་བའི་པད་དཀར་ཚལ་དེ་རྒྱས་པ་དང་། །མི་དགེའི་ཀུནྡ་ཟུམ་པ་མཉམ་བྱས་ཚེ། །བློ་ལྡན་བུང་བ་དགའ་བའི་སྒྲ་དབྱངས་སྒྲོག །བདེ་དང་སྡུག་བསྔལ་བར་མ་འབྱིན་པའི་རྒྱུ། །ཇི་བཞིན་དཔྱོད་པའི་བློ་གྲོས་མི་ལྡན་པར། །བསྟན་ལ་ཞུགས་པར་རློམ་པའི་ཕ་ཝང་དེ། །ཐར་པའི་ནམ་འཕང་གཅོད་པའི་རེ་བ་སྐྱུངས། །སེམས་དང་སེམས་བྱུང་གནས་དང་བྱེད་པ་ལས། །ཕྱི་རོལ་རགས་པའི་གཟུགས་ལྟར་ཀུན་མཐོང་བའི། །རྣམ་དཔྱོད་མིག་གི་ལང་ཚོ་རྒྱས་པ་འདིས། །མཁས་པའི་གྲལ་རིང་སྙེག་ལ་འཚེར་མ་དགོས། །ཚིག་འགྲེལ་མཐའ་དཔྱོད་གང་དུ་མ་གཏོགས་རྩ་དུག་བསྡུས་པའི་གོས་ཧྲུལ་ལྟར། །དོན་མེད་ཚིག་གི་ཕུང་པོ་ཆེར་སྤུངས་དཀའ་བའི་གནས་རྣམས་བཏང་སྙོམས་བཞག །དེ་འདྲའི་གླེགས་བམ་མང་དུ་མཐོང་ཚེ་འདི་ནི་དབྱིག་གཉེན་ཞལ་སྐྱིན་ཡིན། །ལེགས་བཤད་དབྱངས་འདི་ཡོངས་འཛིན་བླ་མའི་སྙན་གྱི་དབང་པོ་དགྱེས་ཕྱིར་འབུལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བར་སྐབས་ཀྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པའོ། །གཉིས་པ་ཁམས་གོང་གི་དབང་དུ་བྱས་པ་ལ། དཔྱད་
བྱའི་སེམས་བྱུང་ངོས་གཟུང་བ། དེ་ཇི་ལྟར་འབྱུང་ཚུལ་གཉིས། དང་པོ་ནི། ཤེས་བྱ་ཆོས་ཅན། སེམས་བྱུང་དེ་ལས། བསམ་གཏན་དང་པོ་དག་ན་འགྱོད་པ་དང་། གཉིད་དང་མི་དགེ་བ་རྣམས་མེད་དེ། དེའི་དངོས་གཞི་ཁྱད་པར་ཅན་ན་རྟོག་པ་ཡང་མེད་ལ། དེའི་གོང་མ་བསམ་གཏན་གཉིས་པ་ཡན་ཆད་ན་དཔྱོད་པ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་ཡང་ཞེས་པས་གཡོ་དང་སྒྱུ་ཡང་མེད་པར་བཤད་དོ། །གཉིས་པ་ནི། དང་པོ་ཙམ་གྱི་དགེ་སེམས་ལ། ཞེས་སོགས་སུ་བསྒྱུར་བས་གོ་སླའོ། །གསུམ་པ་སེམས་བྱུང་འགའ་ཞིག་གི་ཁྱད་པར་ལ། སེམས་བྱུང་བརྒྱད་ཀྱི་ཁྱད་པར་དང་། སེམས་སེམས་བྱུང་གི་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་གཉིས་དང་། དང་པོ་ནི། ཤེས་བྱ་ཆོས་ཅན། ངོ་ཚ་མེད་པ་དང་ཁྲེལ་མེད་པ་ལ་ཁྱད་པར་ཡོད་དེ། སྔ་མ་ནི་ཡུལ་ཁྱད་པར་ཅན་ལ་མ་གུས་པའི་སེམས་བྱུང་དང་། ཕྱི་མ་ནི་རང་རྒྱུད་ཀྱི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ལ་འཇིགས་པར་མི་ལྟ་བའི་སེམས་བྱུང་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཤེས་བྱ་ཆོས་ཅན། ཉོན་མོངས་ཅན་གྱི་དགའ་བ་ཡོད་དེ། བུ་དང་ཆུང་མ་ལ་ཆགས་པའི་སྲེད་པ་དེ་དེ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཤེས་བྱ་ཆོས་ཅན། ཡང་དག་པའི་དགའ་བ་ཡོད་དེ། གང་ཟག་ཡོན་ཏན་ཅན་ལ་དང་བའི་དད་པ་དེ་དེ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ངོ་ཚ་ཤེས་པ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཡོད་དེ། གུས་པ་དེ་ཁྱོད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་གཉིས་ཆོས་ཅན། འདོད་པ་དང་གཟུགས་དག་ན་གཏོགས་ལ། གཟུགས་མེད་དུ་གཏོགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཁྱོད་གཉིས་ཡུལ་གཞན་ལ་དམིགས་ནས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། རྒྱུ་མཚན་ཡོད་དེ། གཟུགས་མེད་ཁམས་ན་གཅིག་གི་དམིགས་ཡུལ་དུ་གཅིག་མི་རུང་བའི་ཕྱིར། རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་གཉིས་ནི་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལ་རྩིང་ཞིབ་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཡོད་དེ། སྔ་མ་ནི་རྩིང་བ་དང་། ཕྱི་མ་ནི་ཞིབ་པའི་རྣམ་པ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ང་རྒྱལ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་འཇོག་ཚུལ་ཡོད་དེ། རང་སྟོབས་ཀྱིས་སེམས་ཁེངས་པར་བྱེད་པའི་སེམས་བྱུང་རྫས་ཡོད་དེ་ཁྱོད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྒྱགས་
པ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་འཇོག་ཚུལ་ཡོད་དེ། རང་གི་རིགས་དང་ཆོས་ལ་ཆགས་པ་ཡིས་ཡོངས་སུ་གཏུགས་པའི་སེམས་བྱུང་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། སེམས་དང་ཡིད་དང་རྣམ་ཤེས་གསུམ་ཆོས་ཅན། དོན་ཐ་དད་མ་ཡིན་ཏེ། དོན་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཤེས་བྱ་ཆོས་ཅན། དོན་གཅིག་པར་མ་ཟད། སེམས་སེམས་བྱུང་ལ་རྟེན་བཅས་ཞེས་བྱ་སྟེ། བདག་རྐྱེན་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དམིགས་བཅས་ཞེས་བྱ་སྟེ། རང་ཡུལ་ལ་དམིགས་པའི་ཕྱིར། རྣམ་བཅས་ཞེས་བྱ་སྟེ། རང་གི་དམིགས་པ་དེ་ཉིད་ལ་རྣམ་པ་རེ་རེ་ནས་བྱེ་བྲག་ཏུ་དཔྱོད་པའི་ཕྱིར། མཚུངས་ལྡན་ཞེས་བྱ་སྟེ། མཚུངས་ལྡན་རྣམ་པ་ལྔ་མཚུངས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། རྟེན་དམིགས་པ། རྣམ་པ། དུས། རྫས་ལྔ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར། །