སྐུ་གསུམ་བསྡུས་པའི་སྒྲོན་མ།
༼མ༽ ཕྲ་ཡིག ༄༅༔ གསང་བ་བླ་མེད་སྒྲོན་མ་དགུ་སྐོར་གྱི་གདམས་པ་ཡིན་ནོ༔ ས་མཱ་ཡ་རྒྱ་རྒྱ་རྒྱ༔
༄༅༔ དཔལ་རྡོ་རྗེ་འཆང་ཆེན་པོ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ༔ སྐུ་གསུམ་བསྡུས་པའི་སྒྲོན་མ་འདི་ལ་དོན་བཅུས་བསྟན་ཏེ༔ སྐུ་གསུམ་གྱི་ངོ་བོ་དང༔ ངེས་ཚིག་དང༔ དབྱེ་བ་དང༔ སྐུ་གསུམ་གྱི་མཚན་ཉིད་དང༔ སྐུ་གསུམ་དུ་འཇོག་(༧༦)པའི་འཐད་པ་དང༔ སྐུ་གསུམ་དང་ངོ་བོ་ཇི་ལྟར་སྤྱད་པ་དང༔ སྐུ་གསུམ་པོ་དེ་གང་ཟག་གང་གིས་ཇི་ལྟར་ལམ་དུ་འཁྱེར་བ་དང༔ སྐུ་གསུམ་རྣལ་འབྱོར་ལམ་པ་རྣམས་ལ་ཇི་ལྟར་སྣང་བ་དང༔ སྐུ་གསུམ་ཇི་ལྟར་ཡིན་ཚུལ་དང༔ མཐར་ཐུག་འབྲས་བུའི་དུས་སུ་ཇི་ལྟར་འགྱུར་བ་དང༔ སྐུ་གསུམ་ལམ་དུ་བྱ་སྟེ་མཐར་ཕྱིན་པའི་དུས་སུ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་པའི་ཚུལ་དང་བཅུའོ༔ དེ་ཡང་སྐུ་གསུམ་གྱི་ངོ་བོ་ནི༔ ཆོས་སྐུའི་ངོ་བོ་ནི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཞིའམ་འབྱུང་ཁུངས་སུ་བཞུགས་སོ༔ ལོངས་སྐུའི་ངོ་བོ་ནི༔ ཡེ་ཤེས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱན་ནམ༔ རྩལ་ལམ༔ རོལ་པར་བཞུགས་སོ༔ སྤྲུལ་སྐུའི་ངོ་བོ་ནི༔ འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཙོ་བོར་བཞུགས་སོ༔ སྐུ་གསུམ་གྱི་ངེས་ཚིག་ནི༔ ཆོས་སྤྱི་དང་རང་གི་མཚན་ཉིད་དུ་བྱེད་པ༔ གྱི་ནི་དེ་དང་འབྲེལ་བ་ཡིན་ནོ༔ སྐུ་ནི་རིན་པོ་ཆེ་གསང་བའི་སྦུབས་ཀྱི་སྐུ་ཞེས་བྱའོ༔ ཆོས་སྐུའི་ངེས་ཚིག་ནི༔ ཐམས་ཅད་སྟོང་པའི་རང་བཞིན་ནོ༔ ལོངས་སྐུའི་ངེས་ཚིག་ནི༔ ལོངས་སྐུའི་ཡེ་ཤེས་ལྔ་ལ་སྤྱོད་ལ༔ རྫོགས་པ་ནི་མཚན་དང་དཔེ་བྱད་རྫོགས༔ སྐུ་ནི་ཡེ་ཤེས་སྒྱུ་མའི་སྐུའོ༔ སྤྲུལ་སྐུའི་ངེས་ཚིག་ནི༔ སྐྱེ་བ་རྣམ་བཞིར་གཟུགས་མི་འདྲ་བ་ཐ་དད་པ་སྟེ༔ རིགས་དྲུག་གང་ལ་གང་འདུལ་དུ་སྤྲུལ་ནས༔ སྐུ་ནི་རྣམ་རྟོག་བག་ཆགས་ཀྱི་སྐུའོ༔ སྐུ་གསུམ་གྱི་དབྱེ་བ་ནི་དོན་བདུན་གྱིས་བསྟན་ཏེ༔ སྐུ་གསུམ་གྱི་གནས་དང༔ སྐུ་གསུམ་གྱི་སྐུ་དང༔ སྐུ་གསུམ་གྱི་གསུང་དང༔ སྐུ་གསུམ་གྱི་ཐུགས་དང༔ སྐུ་གསུམ་གྱི་འཁོར་དང༔ སྐུ་གསུམ་གྱི་སྣང་བ་བསྟན་པ་དང༔ སྐུ་༼སྐུ་ཞེས་བྱ་ལུས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་དག་༽བདག་གིས་མཐར་ཐུག་ཏུ་བཤད་པ་ཡོད་དེ་དེ་ལྟར་ནི་མ་ཡིན་ནོ་སྐུ་གསུམ་གྱི་གདུལ་བྱ་བསྟན་པའོ༔ དེ་ཡང་སྐུ་གསུམ་གྱི་གནས་ནི༔ ཆོས་སྐུའི་གནས་ནི་ངེས་པ་མེད་གནས་པ་མེད་ན་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སོ༔ ལོངས་སྐུའི་གནས་ནི༔ རྣམ་པར་གཏད་པ་ལ་ངེས་པ་ལྔ་ཡོད། འོག་མིན་སྟུག་པོ་བཀོད་པའི་ཞིང་ཁམས་སོ༔ སྤྲུལ་སྐུའི་གནས་ནི་བྱ་རྒོད་ཕུང་པོའི་རི་ལ་སོགས་པའོ༔ སྐུ་གསུམ་གྱི་ངོ་བོ་ནི༔ ཆོས་སྐུའི་ཆོས་(༧༧)སྐུ་ནི་དཔལ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའོ༔ ཆོས་སྐུའི་ལོངས་སྐུ་ནི་དཔལ་རྡོ་རྗེ་འཆང༔ ཆོས་སྐུའི་སྤྲུལ་སྐུ་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའོ༔ ལོངས་སྐུའི་ཆོས་སྐུ་ནི་༼སྐུ་སྟོད་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཁམས་དུ་མ་གནས་༽རྣམ་པར་སྣང་མཛད་༼ཞབས་ཀྱི་སྐྱིལ་ཀྲུང་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཁམས་བཅུ་དྲུག་གནས་སོ། །དབུའི་ཐོར་ཚུགས་དང་མཉམ་པར་བཞག་པའི་སྟེང་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཁམས་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་རྒྱ་ཐེབས་བརྩེགས་པ་ལྟར་གནས་པ་ཕན་ཚུན་ཟ་འོག་གི་གུར་ཁྱིམ་ཕུབ་པ་ལྟ་བུ་རེ་རེ་ན་སྟོན་པ་ལྔ་ལྔ་ལ་སོགས་པ་ཁྱད་པར་དུ་གནས་སོ། །༽གང་ཆེན་མཚོའོ༔ ལོངས་སྐུའི་ལོངས་སྐུ་ནི༔ རིགས་ལྔའི་སངས་རྒྱས༔ ལོངས་སྐུའི་སྤྲུལ་སྐུ་ནི༔ ཕྱག་ན་རྡོ་རྗེ་༼ཡང་ན་འོད་དཔག་མེད་དོ། །༽སྤྲུལ་སྐུའི་ཆོས་སྐུ་ནི༔ རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ༔ སྤྲུལ་སྐུའི་ལོངས་སྐུ་ནི༔ རིགས་གསུམ་མགོན་པོ༔ སྤྲུལ་སྐུའི་སྤྲུལ་སྐུ་ནི༔ ཐུབ་པ་དྲུག་གོ༔ སྐུ་གསུམ་གྱི་གསུང་ནི༔ ཆོས་སྐུའི་གསུང་གསུམ་ནི༔ ཨ་ཏི་ཡོ་ག་དང༔ ཨ་ནུ་དང༔ མཧཱ་ཡོ་ག་དང་གསུམ་མོ༔ ལོངས་སྐུའི་གསུང་གསུམ་ནི༔ ཀྲི་ཡ་དང༔ ཨུ་པ་ཡ་དང༔ ཡོ་ག་དང་གསུམ་མོ༔ སྤྲུལ་སྐུའི་གསུང་གསུམ་ནི༔ འདུལ་བ་དང༔ མདོ་སྡེ་དང༔ མངོན་པ་དང་གསུམ་མོ༔ སྐུ་གསུམ་གྱི་ཐུགས་གསུམ་ནི༔ ཆོས་སྐུའི་ཐུགས་ནི༔ མ་སྤངས་ཡོངས་རྫོགས་སྐྱེ་མེད་སྤྲོས་བྲལ་ལོ༔ ལོངས་སྐུའི་ཐུགས་ནི༔ རང་བཞིན་༼མི་འཛིན་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བའི་༽མི་གཉིས་པ་༼གསལ་ལ་རྟོག་མེད་༽གསལ་ལ་འཛིན་པ་མེད་པའོ༔ སྤྲུལ་སྐུའི་ཐུགས་ནི༔
ཐུགས་རྗེས་ཀུན་ལ་ཕྱོགས་མེད་དུ་ཁྱབ་པའོ༔ ཡང་ན་ཆོས་སྐུའི་ཐུགས་ནི༔ ༼ཕྱིའི་གཞི་ལ་༽དྲི་མ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༔ སེང་གེ་རྣམ་པར་བསྒྱིངས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༔ དཔའ་བར་འགྲོ་བ་དང༔ ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་གློག་གི་དང༔ རྒྱལ་མཚན་༼ནང་གི་བཞི་༽རྩེ་མོ་རྣམ་པར་རོལ་པ་དང༔ གློག་གི་ཕྲེང་བ་དང༔ འཁོར་ལོ་ཆེན་པོ་དང༔ འོད་འབར་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནོ༔ ལོངས་སྐུའི་ཐུགས་ནི༔ ཕྱག་རྒྱ་༼གསང་བའི་བཞི་༽ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་དང༔ འབར་ཆེན་མཉམ་པའི་དང༔ ཆོས་ཉིད་སྣ་ཚོགས་པའི་(༧༨)དང༔ རྣམ་པར་བཀོད་པ་དང༔ མཁྱེན་པ་ལོངས་༼ཡེ་ཤེས་རྣམ་དག་ས་མ་ཏི་༽སྐུ་རྫོགས་པའི་དང༔ ཆོས་ཉིད་མངོན་སྣང་དང༔ ཟག་པ་ཟད་པའི་དང༔ ཡེ་ཤེས་ལྔ་དང་༼གསལ་སྟོང་། སྣང་སྟོང་། རིག་སྟོང་ཡུལ་སེམས་དབྱེར་མེད་དོ། །༽དབྱེར་མེད་པའི་རྣམ་པ་བཞིར་བཞུགས་སོ༔ སྤྲུལ་སྐུའི་ཐུགས་ནི༔ ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༔ སྒོམ་པ་དང༔ བསམ་གཏན་གསུམ་གང་མོས་སུ་འབྱུང་བའོ༔ སྐུ་གསུམ་གྱི་འཁོར་ལ༔ ༼རྣམ་རོལ་རྫོགས་པར་མཛད།༽ ཆོས་སྐུའི་འཁོར་ནི༔ ཆོས་སྐུའི་རིགས་ལྔའི་སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པ༔ རྡུལ་གཅིག་གི་སྟེང་ན་རྡུལ་སྙེད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་དང༔ དཔག་ཏུ་༼རྣམ་སྣང་གང་ཆེན་མཚོ་ལ་རིགས་ལྔའི་སངས་རྒྱས་དཔག་ཏུ་མེད་པས་བསྐོར་བའི་འཁོར་དེ་རྣམས་སོ། །༽མེད་པ་རྣམས་སོ༔ ལོངས་སྐུའི་འཁོར་ནི་རིགས་ལྔ་དང་ས་བཅུའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གྲངས་མེད་པའོ༔ སྤྲུལ་སྐུའི་འཁོར་ནི༔ བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང༔ འཁོར་སྡེ་བཞི་དང༔ ལྷ་མ་སྲིན་སྡེ་བརྒྱད་དོ༔ སྐུ་གསུམ་གྱི་སྣང་བ་བསྟན་པ་ནི༔ ཆོས་སྐུ་དུས་གསུམ་གྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དང༔ གང་ཟག་ཡང་རབ་ལ་སོགས་པ་རྟོགས་ལྡན་ལ་སྣང༔ ལོངས་སྐུ་ས་བཅུའི་བྱང་ཆུབ་༼བློ་ཆེ་བ་ཤེས་རབ་ཆེ་བ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཆེ་བའོ་༽སེམས་དཔའ་ལ་སོགས་ལ་སྣང༔ སྤྲུལ་སྐུ་ནི༔ སེམས་ཅན་ལས་དག་པ་ལ་སྣང་ངོ་༔ ཆོས་སྐུའི་ཞིང་ཁམས་འདུལ་བྱ་ནི༔ ཞིང་ཁམས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རྒྱ་ཡོངས་སུ་མ་ཆད་པ༔ རྒྱུ་བཀོད་པ་ནམ་མཁས་གར་ཁྱབ་པའི་ཆོས་སྐུའི་གདུལ་བྱའི་ཞིང་ཁམས་ཀྱིས་ཁྱབ་བོ༔ ལོངས་སྐུའི་ཞིང་ཁམས་གདུལ་བྱ་ནི༔ འོག་མིན་སྟུག་པོ་བཀོད་པའི་ཞིང་ཁམས་ས་གཞི་མེ་ཏོག་གི་སྙིང་པོས་བརྒྱན་པའི་ཞིང་ཁམས་རྣམས་སོ༔ སྤྲུལ་སྐུའི་གདུལ་བྱའི་ཞིང་ཁམས་ནི༔ སྟོང་གསུམ་གྱི་མི་མཇེད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གླིང་བཞི་རི་རབ་དང་བཅས་པ་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་ན་སྤྲུལ་པ་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་འགྱེད་ཅིང་འགྲོ་བ་གང་ལ་གང་འདུལ་དུ་སྤྲུལ་ནས་དོན་བྱེད་པའོ༔ དེས་སྐུ་གསུམ་གྱི་དབྱེ་བ་ལ་བདུན་དུ་བསྟན་ནས༔ སྐུ་གསུམ་རང་(༧༩)གི་མཚན་ཉིད་དང༔ གང་ཟག་ལམ་པ་དང་སྦྱར་བའི་མཚན་ཉིད་དོ༔ སྐུ་གསུམ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ནི༔ ཆོས་སྐུའི་མཚན་ཉིད་ནི༔ སྤྲོས་པའི་མཐའ་དང་བྲལ་ཞིང་སྐྱེ་བ་མེད་དོ༔ ལོངས་སྐུའི་མཚན་ཉིད་ནི༔ སྣང་ལ་རང་བཞིན་མེད་པ་དང༔ འགག་པ་མེད་པའོ༔ སྤྲུལ་སྐུའི་མཚན་ཉིད་ནི༔ སྣ་ཚོགས་མ་ངེས་ཤེས་རབ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་ཅིང་ཅིར་ཡང་སྟོན་ལ་གནས་པ་མེད་པའོ༔ ཡང་ན་ཆོས་སྐུའི་མཚན་ཉིད་ནི༔ འཁྲུལ་རྟོག་མི་མངའ་བ་ཡིན༔ ལོངས་སྐུའི་མཚན་ཉིད་ནི༔ གསལ་སྟོང་དབྱེར་མེད་པ་ཡིན༔ སྤྲུལ་སྐུའི་མཚན་ཉིད་ནི༔ མཁྱེན་པ་མ་འགགས་པར་སྤྲུལ་པའོ༔ གང་ཟག་ལམ་པ་དང་སྦྱར་བའི་མཚན་ཉིད་ནི༔ ཆོས་སྐུའི་མཚན་ཉིད་རང་གིས་༼རྒྱུད་ལ་སྐྱེ་བ་ཡིན་༽གྲུབ་པའི་མཐའ་ཞིག་པ་ཡིན༔ ལོངས་སྐུའི་མཚན་ཉིད་ནི༔ ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པ་ཡིན༔ སྤྲུལ་སྐུའི་༼དགེ་བའི་ཆོས་ལ་༽མཚན་ཉིད་ནི༔ ༼རྒྱུད་ལ་མ་སྐྱེས་པའི་༽ཚིག་ཐམས་ཅད་ལ་སྒྲོ་འདོགས་༼དང་སྤྲོས་པའི་མཐའ་༽ཆོད་པ་ཡིན་ནོ༔ སྐུ་གསུམ་དུ་འཇོག་པའི་འཐད་པ་ནི༔ ཆོས་སྐུ་མེད་ན་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པའི་མཐའ་མི་ཕྱེད༔ ལོངས་སྐུ་མེད་ན་ཡེ་ཤེས་ལྔ་རང་གི་མཚན་ཉིད་མི་ཤེས༔ སྤྲུལ་སྐུ་མེད་ན་གཞན་དོན་མཐར་མི་ཕྱིན་ནོ༔ དེས་ན་ཆོས་ཉིད་ལས་གྲུབ་པས་༼ཆོས་གསེར་ལས་གྲུབ་པས་གསེར་སྐུ་ཟེར་བའི་དོན་༽སྐུར་འཐད་དེ༔ དཔེར་ན་རྒྱལ་རིགས་ལ་སོགས་པ་མིའམ་སོ་སོའི་རིགས་མ་འཆོལ་ན་ལས་གྲུབ་པ་དང་འདྲའོ༔ ཡེ་ཤེས་ལྔ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུར་འཐད་དེ༔ དཔེར་ན་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་གླིང་བཞི་ལ་དབང་ཞིང་ལོངས་སྤྱོད་པ་དང་འདྲའོ༔ འགྲོ་བ་གང་ལ་གང་འདུལ་དུ་སྤྲུལ་ནས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པས་སྤྲུལ་པའི་སྐུར་འཐད་དེ༔ དཔེར་ན་སྒྱུ་མ་མཁན་གྱི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ལ་རྟ་དང་གླང་པོ་ལ་སོགས་པ་ཡིད་ལ་གང་འདོད་པ་སྤྲུལ་ནས་སྟོན་པ་ལྟ་བུའོ༔ དེ་ལྟར་ན་ཆོས་ཉིད་ལས་༼ཡེ་ཤེས་རྒྱུན་མ་ཆད་པ་ལས་༽མ་གྲུབ་པས་ན་ཆོས་སྐུའོ༔ དེ་༼ཐུགས་རྗེའི་འཆར་གཞིའོ་༽མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཆ་མ་འགགས་པས་ན་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས༔ སྤྲུལ་སྐུ་དེའི་མཛད་(༨༠)པའི་འཕྲིན་ལས་ཀྱི་ཆ་མ་འགགས་པར་སྤྱོད་པས་ན༔ སྤྲུལ་པའི་སྐུར་སྤྲུལ་ནས་དོན་བྱེད་ཅིང་གཞན་དོན་རྫོགས་པར་བྱེད་པས་ན༔ སྐུ་གསུམ་གྱི་ཐ་མ་སྤྲུལ་པའི་སྐུར་སྤྲུལ་ནས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པའོ༔ སྐུ་གསུམ་ངང་ངོ་ཇི་ལྟར་སྤྲད་པའི་ཐབས་ནི༔ སེམས་དང་ཆོས་སྐུ་ངོ་སྤྲོད་ཀྱི་གདམས་ངག་གིས་གཞི་གནས་ཆེན་པོར་གཏན་ལ་ཕབ་སྟེ་འཁོར་འདས་གཉིས་གཅིག་ཏུ་བསྲེས་ཏེ༔ ཐིག་ལེ་ཉག་ཅིག་ཏུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་བྱེད་པའོ༔ ལོངས་སྐུའི་ངོ་སྤྲོད་ཀྱི་གདམས་ངག་གིས༔ ཆོས་ཐམས་ཅད་འོད་གསལ་ཆེན་པོར་གཏན་ལ་ཕབ་སྟེ༔ སྐྱེ་བ་གཉིས་༼སྣང་སྟོང་གཉིས་གཅིག་ཏུ་འདྲེས་༽ཀྱི་བར་དུ་སངས་རྒྱས་པར་བསྟན་པའོ༔ སྤྲུལ་སྐུའི་ངོ་སྤྲོད་ཀྱི་གདམས་ངག་གིས༔ སྣང་བ་༼ཡེ་ཤེས་ལྔ་སྐྱེ་འགྲོའི་རྣམ་རྟོག་དང་༽འདི་གཏན་ལ་ཕབ་སྟེ༔ རང་སྣང་འཛིན་མེད་དུ་ཤེས་པས་འབྱུང་༼གཟུང་འཛིན་གཉིས་གཅིག་ཏུ་འདྲེས་༽པས་མི་གནོད་པར་བསྟན་པའོ༔ གཞི་གནས་ལུགས་གཞི་ལ་བཞག་པས༔ ཆོས་སྐུར་ངོ་ཤེས༔ ཐབས་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ལ་འདྲིས་པར་བྱས་པས་ལོངས་སྐུར་ངོ་ཤེས༔ ཤེས་པ་གཏད་མེད་དུ་ཉམས་སུ་བླངས་པས་སྤྲུལ་སྐུར་༼ངོ་སྤྲོད་པ་དང་༽ངོ་ཤེས་སོ༔ སྐུ་གསུམ་གང་ཟག་གང་གིས་ཇི་ལྟར་ལམ་དུ་འཁྱེར་བ་ལ་བཞི་སྟེ༔ ཐོས་བསམ་སྒོམ་གསུམ་གྱི་དུས་སུ་སྐུ་གསུམ་ལམ་དུ་འཁྱེར་བ་དང༔ མི་རྟོག་པ་ཉམས་སུ་ལེན་པའི་དུས་སུ་སྐུ་གསུམ་ལམ་དུ་འཁྱེར་བ་དང༔ ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་པའི་དུས་སུ་སྐུ་གསུམ་ལམ་དུ་འཁྱེར་བ་དང༔ ལྷ་བསྐྱེད་རྫོགས་སྒོམ་པའི་དུས་སུ་ལམ་དུ་འཁྱེར་ལུགས་བསྟན་པ་དང་བཞིའོ༔ དེ་ལ་རྣལ་འབྱོར་པས་ཐོག་མར་༼ཆོས་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ་༽ཐོས་བསམ་སྒོམ་གསུམ་གྱི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཕྱི་ནང་གསང་བ་གསུམ་གྱི་སྒྲོ་འདོགས་བཅད་ནས༔ སྤྲོས་པ་ཆོད་པའི་ཚེ་སྤྲུལ་པའི་སྐུའོ༔ དེ་ནས་གང་ཟག་ཆོས་ལ་གནས་པའི་ཚེ༔ ཚིག་དང་དོན་གཉིས་ཀ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པས་ན་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུའོ༔ དེ་ནས་ཆོས་བོར་བའི་ཚེ༔ རང་སྣང་ཆོས་ཉིད་ལས་མ་འདས་པར་རང་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་འདུ་འབྲལ་མེད་པས་ན་(༨༡)ཆོས་ཀྱི་སྐུའོ༔ མི་རྟོག་ཉམས་སུ་ལེན་པའི་ཚེ༔ རྣལ་འབྱོར་པས་མཉམ་པར་བཞག་པའི་དུས་སུ་དྲན་བསམ་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྒྱུན་འགགས་ནས་གནས་པ་དེ་ཆོས་སྐུའོ༔ དེ་ལ་འཛིན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མ་ཞུགས་པར་གསལ་ལ་འཛིན་མེད་དུ་གནས་པ་དེ་ལོངས་སྐུའོ༔ དེ་ནས་མཉམ་བཞག་ལས་ལངས་ནས་རྗེས་ཐོབ་ལ་རོལ་པ་སྣ་ཚོགས་པར་འཁྱེར་བས་ཏེ༔ དེའི་ངང་ལ་གནས་པ་ནི་སྤྲུལ་སྐུའོ༔ ༼ལྟ་བ་གྲོང་ཁྱེར་རྒྱུན་གཅོད་དུ་༽ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་པའི་དུས་སུ་སྐུ་གསུམ་ལམ་དུ་འཁྱེར་བ་ནི༔ ལྟ་བ་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་མེད་སྤྲོས་བྲལ་དུ་རྟོགས་པས་ཆོས་སྐུའོ༔ སྒོམ་པ་ཉིན་མཚན་༼ཁ་སྦྱར་བའོ་༽སྒོམ་པས་ཉོན་མོངས་དང་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་རང་སར་རང་གྲོལ་ཏེ༔ ཉམས་དང་དྲོད་དང་རྟགས་ཤུགས་འབྱུང་འགག་མེད་དུ་ཤར་བས་ནི་ལོངས་སྐུའོ༔ སྤྱོད་པའི་དུས་སུ་༼འཇིག་རྟེན་པ་དང་ཆ་མཐུན་༽ཞེན་མེད་རོ་སྙོམས་ཀྱི་སྤྱོད་༼སྣང་བ་ལ་དབང་བསྒྱུར་བའོ་༽པས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པ་དང༔ བརྟུལ་ཞུགས་རླུང་འཛིན་གྱི་སྤྱོད་པས་༼བརྟུལ་ཞུགས་ལམ་དུ་སློང་བས་༽ཉམས་ལ་བོགས་འདོན་པ་དང༔ ༼ཉམས་ལ་བོགས་འདོན་༽བྱིང་རྒོད་ཤན་འབྱེད་ཀྱི་སྤྱོད་པས་བར་ཆོད་ཀྱི་བགེགས་ལ་སོགས་པ་སེལ་བ་ནི༔ སྤྲུལ་སྐུའི་ལམ་དུ་འཁྱེར་བའོ༔ ལྷ་བསྐྱེད་རྫོགས་བསྒོམ་པའི་དུས་སུ་ལམ་དུ་འཁྱེར་བ་ནི༔ དང་པོ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པར་བསྒོམ་༼ལས་བྱུང་༽པའམ༔ ཐ་མ་ཡང་རྫོགས་པའི་རིམ་པས་༼ཆོས་ཐམས་ཅད་༽ལྷ་དང་གཞལ་ཡས་ཁང་སྟོང་པར་༼སྟོང་པ་ལ་ཐིམ་ནས་༽བསྒོམ་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུའོ༔ འབྱུང་བ་རིམ་བརྩེགས་༼བསྒོམ་པ་དང་༽གཞལ་ཡས་ཁང་བསྒོམ་པ་དང༔ གདན་ཁྲི་དང་ཆོ་ག་༼བསྒོམ་པ་༽གསུམ་གྱིས་ལྷར་བསྐྱེད་དེ༔ ཞི་བ་ཁྲོ་བོ་གང་མོས་སུ་བསྒོམ་ཞིང་སྐུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་རྒྱན་ཐམས་ཅད་རྫོགས་པར་བསྒོམས་ནས༔ སྐུ་གསུང་ཐུགས་བྱིན་གྱིས་བརླབ་པ་དང༔ ཡེ་ཤེས་ལྔས་དབང་བསྐུར་བ་དང༔ ཡེ་ཤེས་སེམས་དཔའ་སྤྱན་དྲངས་ཏེ༔ འོད་ཟེར་གྱི་སྤྲོ་བསྡུ་འགོད་པ་རྣམས་ནི་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུའོ༔ དེ་ནས་༼སྙིང་པོའི་(༨༢)སྔགས་༽བསྙེན་པ་དང་ཉེ་བའི་བསྙེན་པ་དང༔ སྒྲུབ་པ་དང་སྒྲུབ་པ་ཆེན་པོ་དང༔ འཕྲིན་ལས་རྣམ་པ་བཞིས་༼གང་ལ་གང་འདུལ་༽བདག་གཞན་གྱི་དོན་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་ནི༔ སྤྲུལ་པའི་སྐུས་ལམ་དུ་འཁྱེར་བའོ༔ སྐུ་གསུམ་རྣལ་འབྱོར་ལམ་པ་རྣམས་ལ་ཇི་ལྟར་སྣང་བ་ནི༔ དེ་ལྟར་ལམ་དུ་འཁྱེར་བས་ཕྱིའི་ཡུལ་འཛིན་མེད་དུ་ཤེས་སོ༔ རྟོག་མེད་དུ་ཤར་བ་ནི་སྤྲུལ་སྐུའི་སྣང་བ་ཤར་བའོ༔ སྣང་ལུགས་གང་ལ་བདེ་བ་ཆེན་པོ་རང་ལུགས་སུ་ཤར་བ་ནི་ལོངས་སྐུའི་སྣང་བ་ཤར་བའོ༔ སྣང་བ་སེམས་དང་ཆོས་སྐུར་འདྲེས་ནས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྒྱུན་ཆད་ནས་ནི་ཆོས་སྐུའི་སྣང་བ་ཤར་བའོ༔ མཐར་ཐུག་འབྲས་བུའི་དུས་སུ་སྐུ་གསུམ་པོ་ཇི་ལྟར་འགྱུར་བ་བསྟན་པ་ནི༔ སྣང་བ་ཐམས་ཅད་རང་སར་དག་སྟེ༔ ཆོས་ཉིད་ཟད་པའི་སྣང་བ་འཆར་བའི་ཚེ༔ ཆོས་སྐུ་༼མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་འཆར་༽ཙམ་ཡང་༼ཐ་༽སྙད་དུ་གྲུབ་པ་གཞི་མ་འགགས་མེད་དེ༔ གནས་ལུགས་མ་བཅོས་པའི་ངང་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ༔ ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་མཐར་ཐུག་རང་རིག་ཡེ་ཤེས་ཚད་ལ་ཕེབས་ནས༔ ཉམས་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ་བ་མེད་པས་ལོངས་སྐུ་ཞེས་བྱ་ཐ་སྙད་དུ་༼ཡོན་ཏན་གྱི་འབྱུང་ཁུང་མ་འགགས་༽གྲུབ་པ་མེད་དེ༔ རང་སྣང་རང་གསལ་འཛིན་མེད་ཅེས་བྱའོ༔ ལུས་ངག་གི་བྱས་ཆོས་བྱ་མི་དགོས་པར་དུས་རྒྱུན་དུ་རིག་པ་མངོན་སུམ་གྱི་དོན་ལ་གནས་པས༔ ད་མན་ངག་དང་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ཞེན་པ་ལས་འདས་པས་སྤྲུལ་སྐུ་ཞེས་ངོ་བོ་ལ་གྲུབ་པ་༼སྐུ་གསུམ་ལམ་དུ་མཛད་ཚུལ་དང་སྐུ་ཡིན་ཚུལ་དང་དོན་བྱེད་པའོ་ཞེས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་འགགས་པ་༽མེད་དེ༔ ཅི་ཡང་མི་མཛད་པའི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ༔ འབྲས་བུ་མཐར་ཕྱིན་པའི་དུས་སུ་འགྲོ་བའི་དོན་མཛད་པའི་ཚུལ་བསྟན་པ་ནི༔ དེ་ཡང་སྐུ་ཞེས་བྱ་བ་༼མཛད་ཚུལ་གསུམ་ལམ་དུ་འཁྱེར་ཚུལ་༽ནི༔ ལུས་ལ་ཞེས་བཅུགས་པས་ཏེ༔ སྐུ་གང་ན་ཡོད་པ་ཕན་ཆད་ལུས་ཡིན་ཏེ༔ ལམ་ནི་ལུས་ལ་བརྟེན་ནས་སྤྱོད་དགོས་ཏེ༔ འབྲས་བུ་ནི་ལུས་སུ་གྲུབ་པ་མེད་དོ༔ དེ་ལྟར་ཡིན་ཀྱང་གལ་ཏེ་ལམ་མི་འདོད་པར་འབྲས་བུ་(༨༣)ཅིག་ཆར་དུ་འདོད་པ་ཡང་༼འཁྲུལ་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་༽ཡོད་དེ༔ འདི་ནི་བསོད་ནམས་ལས་༼ཅི་ཡང་བྱ་མི་དགོས་པར་གྲོལ་ཟིན་ཟེར་བ་ཡོད་༽མ་བྱས་པར་འབྲས་བུ་འདོད་པའམ༔ ༼རྣམ་པར་དག་པའི་ལམ་ཆེན་པོ་༽ལམ་ལ་མ་བརྟེན་པར་འདོད་པ་དང་འདྲ་སྟེ་མི་སྲིད་དོ༔ དེ་ལྟར་མ་ཡིན་པར་གསང་སྔགས་པ་ནི་༼རྟོགས་དགོས་སྒྱུ་འཕྲུལ་ལས་འདི་ནི་གསང་ཆེན་ལམ་དུ་འབྲས་བུ་ཡིན་ཅེས་སོ། །༽འབྲས་བུ་ལམ་དུ་ངེས་པར་བྱེད་ཅེས་པ་ནི༔ སྐུ་གསུམ་ལམ་དུ་བྱེད་པ་ལ་དགོངས་པ་༼གོང་དུ་བསྟན་པས་༽ཡིན་ནོ༔ གལ་ཏེ་སྐུ་གསུམ་མ་ཡིན་པའི་ལམ་དུ་བྱ་རྒྱུ་ཞིག་བྱུང་ན་འགལ་ཏེ༔ ༼སྐུ་གསུམ་གྱི་༽ལམ་དངོས་བཞག་ནས་དངོས་མ་ཡིན་པ་འཚོལ་བའི་གོལ་སར་འགྱུར་རོ༔ དེའི་ཕྱིར་ན་གསང་སྔགས་ཀྱི་རྒྱུད་དང་མན་ངག་ཐམས་ཅད་ནས་སྐུ་གསུམ་དང་ཡེ་ཤེས་ལྔ་འབྲས་བུ་ཡིན་པར་གསུངས་ན༔ འདིར་༼རྫོགས་ཆེན་འདིའི་གཞུང་གི་༽ལམ་དུ་བྱེད་པ་སྟེ༔ ལམ་དུ་བྱེད་ལུགས་ནི་གོང་དུ་བསྟན་ནོ༔ དེ་༼སྐུའི་ཡིན་ཚུལ་༽ཡང་ལུས་ཡོད་ཀྱང་སྐུར་མི་འགྲོ་བ་ནི༔ རང་གི་༼མི་དང་༽ཤ་ཁྲག་༼བྱོལ་སོང་༽འབྱུང་བ་ལྔ་སྨིན་པ་སོ་སོའི་ལུས་དང༔ ༼སྤྲུལ་སྐུ་ནི་ལྷ་ངེས་པ་མེད་པའི་སྐུ་སྟེ་༽རིག་བྱེད་༼ལྷ་༽འོད་ཀྱི་ལུས་དང༔ ༼བར་དོ་༽དྲན་གཅོད་ཡིད་ཀྱི་ལུས་དང༔ ༼ཡི་དྭགས་༽འདུ་ཤེས་མཉམ་བྱེད་ཀྱི་ལུས་དང༔ ༼དམྱལ་བ་༽འཁྲུལ་འཁོར་བསགས་པའི་ལུས་ཞེས་བྱའོ༔ སྐུ་ནི་རིགས་དྲུག་ཐ་དད་ཀྱི་ལུས་ལ་སོགས་པས་སྐུ་ཞེས་བྱ་སྟེ༔ འགྲོ་བ་རིགས་དྲུག་དང་མཐུན་པའི་ཕྱིར་ན༔ རྣམ་རྟོག་བག་ཆགས་ཀྱི་ལུས་ཡོད༔ ལོངས་སྐུ་ལ་ཡེ་ཤེས་སྒྱུ་མའི་ལུས་སྣང་ངོ་ལ་གྲུབ་པར་ཡོད༔ ༼སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་ཚུལ་༽ཆོས་སྐུ་ལས་གཟུགས་སྐུ་གཉིས་སྤྲུལ་ནས་དོན་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རིན་པོ་ཆེ་གསང་བའི་ལུས་ཡོད༔ དེ་ལྟར་སྐུ་གསུམ་པོ་དེ་ལམ་གྱི་སྣང་བ་ཡིན་པས༔ ཡེ་ཤེས་མཐར་ཐུག་འབྲས་བུའི་དུས་ན་སྐུ་གསུམ་མི་སྲིད་དོ༔ འོ་ན་དེ་ལྟར་སྐུ་གསུམ་མེད་ན་ཡེ་ཤེས་རྒྱུན་ཆད་པ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན༔ ཡེ་ཤེས་རྒྱུན་ཆད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ༔ མཛད་པ་ཡུལ་(༨༤)ཅན་དུ་གྲུབ་པ་མེད་ཀྱང༔ རང་ཤུགས་འགགས་མེད་ཀྱི་ཐུགས་རྗེ་ནི་ཉི་མའི་འོད་འབྱུང་བ་ལྟར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་༼ཐུགས་རྗེས་༽རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སྤྱན་འགགས་མེད་དུ་ཤར་བས་༼གཟིགས་༽སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་བྱེད་པས་མ་འགགས་པར་འབྱུང་པས་ཏེ༔ དཔེར་ན་ནམ་ཟླ་དྲོས་པས་ཤུགས་འབྱུང་དྲོད་༼ཐམས་ཅད་༽ཕེབས་ཏེ༔ ཆབ་རོམ་ལ་སོགས་པ་རང་བཞིན་ལྟེམ་གྱི་༼འཁྱགས་པ་ཐམས་ཅད་༽ཞུ་བ་༼རྩི་ཤིང་ལོ་འདབ་སྨིན་པ་༽ལྟར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་རང་བཞིན་གྱི་བྱིན་རླབས་ཆེན་པོ་༼མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་འཆར་གཞི་མ་འགགས་པས་༽རང་ཤར་ཏེ༔ དེས་ན་འགྲོ་བ་ཀུན་གྱི་བདེ་སྐྱིད་ཐམས་ཅད་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཐུགས་རྗེ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ༔ སྐུ་གསུམ་བསྡུས་པའི་སྒྲོན་མ་ཞེས་བྱ་བ༔ རྒྱ་གར་གྱི་སློབ་དཔོན་བི་མ་ལ་མི་ཏྲས་མཛད་པ་རྫོགས་སོ༔ སྐལ་ལྡན་སྙིང་གི་བུ་དང་ཕྲད་པར་ཤོག༔ ༼བཀའ་འཆལ་གྱི་དོགས་པས་༽རྒྱ་རྒྱ་རྒྱ༔ གཏེར་ནས་གཏེར་དུ་དམ་པར་བཙས་སོ༔