གཉིས་པ་དེའི་དོན་རགས་ཙམ་བཤད་པ།
གཉིས་པ་དེའི་དོན་རགས་ཙམ་བཤད་པ་ནི།
རྒྱ་ནག་ཝེན་ཚེག་གི་དགོངས་འགྲེལ་འགྲེལ་ཆེན་ལས། དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དོན་དམ་ཡང་དག་འཕགས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་མན་ཆད་ནི་མདོའི་ཚིག་གི་དོན་རྣམ་པར་བཤད་པ་སྟོན་ཏེ། ངོ་བོ་ཉིད་ཡོད་པ་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་ཡུལ་བསྟན་པ་ལས། ༼ལེའུ་དྲུག་པ་༽དེ་ཡན་ཆད་དུ་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་ཡུལ་བཤད་ཟིན་ནས།༼ལེའུ་བདུན་པ་༽འདི་མན་ཆད་ནི་གཉིས་པ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་སྟོན་པར་མཛད་དོ། །ལེའུ་འདི་ལ་ཕྱོགས་རྣམ་པ་ལྔ་ཡོད་དེ་དང་པོ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞུ་བ་གསོལ་བའི་ཕྱོགས་སོ། །གཉིས་པ་དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་མན་ཆད་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡང་དག་པར་བཤད་པའི་ཕྱོགས་སོ། །གསུམ་པ་དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དོན་དམ་ཡང་དག་འཕགས་ཞེས་བྱ་བ་མན་ཆད་ནི་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་གྱུར་ནས་བཀའ་ཡང་དག་པར་བླངས་པའི་ཕྱོགས་སོ། །བཞི་པ་དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དོན་དམ་ཡང་དག་འཕགས་ཞེས་བྱ་བ་མན་ཆད་ནི་ཁྱད་པར་གྱི་བསྔགས་པ་བརྗོད་ཅིང་བསྐྲུན་པའི་ཕྱོགས་སོ། །ལྔ་པ་དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དོན་དམ་ཡང་དག་འཕགས་ཞེས་བྱ་བ་མན་ཆད་ནི་བཀའ་བཞིན་དུ་སྤྱོད་པ་སྤྱད་པའི་ཕྱོགས་སོ། །ཞུ་བ་གསོལ་བའི་ཕྱོགས་ལ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་དབྱེ་སྟེ། ༡ ཞུ་བ་གསོལ་བ་དང་ལན་གསུང་བ་པོ་སྨོས་པ་དང༌།༢བདག་སྔོན་ཞེས་བྱ་བ་མན་ཆད་གང་ཞུ་བའི་དངོས་པོ་ཉིད་བསྟན་པ་དང༌། ༣བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཅི་ལས་དགོངས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་མན་ཆད་ཀྱིས་བསྟན་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཞུ་བ་གསོལ་བའོ། །འདི་ནི་དང་པོ་ཞུ་བ་གསོལ་བ་དང་ལན་གསུང་བ་པོ་སྨོས་པ་སྟེ།དེ་ལ་དོན་དམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཡུལ་ཏེ། ཡེ་ཤེས་དམ་པའི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དོན་དམ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་དག་འཕགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ཡེ་ཤེས་དོན་དམ་པ་དམིགས་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་འཕགས་ཞེས་བྱའོ། །བསྟན་བཅོས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པ་ལས། འདི་རྟོགས་ཤིང་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་འཕགས་ཞེས་བྱའོ། །ཞེས་བཤད་དེ། དམིགས་པ་འདི་ལས་ཡེ་ཤེས་དམ་པ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར། རྟོགས་པ་དང་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་དོན་དམ་ཡང་དག་འཕགས་ཞེས་བཏགས་པ་ཡིན་ནོ། །བདག་སྔོན་གཅིག་པུ་གནས་དབེན་པ་ཞིག་ན་མཆིས་པའི་ཚེ། སེམས་ཀྱི་རྟོག་པ་འདི་ལྟ་བུ་སྐྱེས་ལགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་གཉིས་པ་གང་ཞུ་བའི་དངོས་པོ་ཉིད་སྟོན་ཏོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། བདག་ཉིད་ཐེ་ཚོམ་སྐྱེས་པའི་རྟོག་པ་བསྟན་པ་དང་ཞུ་བའི་བསྟན་པ་ཉིད་སྨོས་པའོ། །འདི་ནི་དང་པོ་སྟེ། འདི་ལྟར་བདག་སྔོན་གཅིག་པུ་རི་དང་ནགས་ཚལ་དབེན་པ་ན་གནས་པའི་ཚེ། རྟོག་པ་འདི་ལྟ་བུ་སྐྱེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཅིའི་ཕྱིར་སྔར་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོད་པ་གསུངས་ལ་ཕྱིས་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་གསུངས་སྙམ་དུ་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །ཞེས་གསལ་བར་བཤད་པས་གོ་ནུས་སོ། །ཡང་འཁོར་ལོ་དང་པོའི་གསུང་ཚུལ་ཡང་འགྲེལ་བ་དེ་ལས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྣམ་གྲངས་དུ་མར་ཕུང་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་དང༌། སྐྱེ་བའི་མཚན་ཉིད་དང༌། འཇིག་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། གཏན་དུ་སྤངས་པ་དང་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ཡང་བཀའ་སྩལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་གཉིས་པ་ཞུ་བའི་བསྟན་པ་ཉིད་སྨོས་པ་སྟོན་ཏོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོད་པར་གསུངས་པའི་བསྟན་པ་སྨོས་པ་དང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་མན་ཆད་ཀྱིས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་གསུངས་པའི་བསྟན་པ་སྨོས་པའོ། ། དང་པོ་ལ་སྒོ་རྣམ་པ་བཅུ་གསུམ་ཡོད་པ་དེ་དག་ཀྱང་རྣམ་པ་ལྔར་བསྡུས་ནས་བསྟན་ཏེ། ༡ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའི་བསྟན་པ་སྨོས་པ་དང༌། ༢དབེན་༼སྐྱེ་མཆེད་ཟས་རྟེན་འབྲེལ༽པའི་བསྟན་པ་སྨོས་པ་དང༌། ༣ཁམས་རྣམས་བསྟན་པ་དང༌། ༤དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པ་དང༌། ༥འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་བསྟན་པ་སྟེ། འདི་ནི་དང་པོ་ཕུང་པོའི་བསྟན་པའི་སྒོའོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཕུང་པོའི་བསྟན་པ་སྨོས་པ་དང༌། ཟླས་བསྟན་པ་གསུམ་སྨོས་ཏེ། འདི་ནི་དང་པོ་མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་ལྔས་ཕུང་པོའི་བསྟན་པ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའོ། །རྣམ་གྲངས་དུ་མ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བཤད་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དེ། ཁ་ཅིག་ན་རེ་ཕུང་པོ་ལ་ཡོད་པའི་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་གྲངས་གཅིག་ཁོ་ན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དུ་མ་ཞེས་བྱའོ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་བསྟན་དུ་ཡོད་པ་དང༌། བསྟན་དུ་མེད་པ་དང༌། གཟུགས་ཡོད་པ་དང༌། གཟུགས་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་གྲངས་གཅིག་ཁོ་ན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དུ་མ་ཞེས་བྱའོ་ཞེའོ། །དེ་ལ་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བྱེ་བྲག་གི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་གཟུགས་ནི་ཐོགས་པ་དང་བཅས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་རྣམ་པར་རིག་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །སྐྱེ་བའི་མཚན་ཉིད་དང༌། འཇིག་པའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་སྐྱེ་བ་དང༌།འཇིག་པའི་མཚན་ཉིད་ཡོད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཏན་དུ་སྤངས་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཀུན་འབྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་དེ། ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པ་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་ནི་གཏན་དུ་སྤང་བར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་འཁོར་བའི་འབྲས་བུ་ནི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་ངོ་བོ་དང་བྱེ་བྲག་གི་མཚན་ཉིད་དེ། མཚན་ཉིད་འདི་གཉིས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་དང༌། འཇིག་པ་ཀུན་ལ་ཁྱབ་པར་འགྱུར་བའོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ལ། དེ་ལས་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཚིག་ཟིན་ལྟར་བཤད་པ་མི་འཐད་པ་འདྲ་སྟེ།དེའི་དོན་ནི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པའམ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པ་ལ་བྱེད་དགོས་སོ། །འགྲེལ་ཆེན་དེ་ལས། གཏན་དུ་སྤང་བ་དང་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ནི་འོག་ནས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་བ་སྐབས་ནས་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །ཕུང་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་དང༌། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་དང༌། ཟས་རྣམས་ཀྱི་ཡང་བཀའ་སྩལ་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་ཟླས་བསྟན་པ་གསུམ་སྨོས་པའོ། །ཇི་ལྟར་ཕུང་པོ་ལ་མཚན་ཉིད་ལྔ་ཡོད་པར་གསུངས་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་གཉིས་དང༌། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་དང་ཟས་རྣམས་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་གཟུགས་མཐོང་བར་ནུས་པའི་ཕྱིར་མིག་ཅེས་བྱའོ། །མིག་གིས་བལྟ་བར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། ཆོས་ཤེས་པར་ནུས་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དག་གོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ནི། བསྟན་བཅོས་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས། ཤེས་པ་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་སྒྲིབ་པར་བྱེད་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པས་མ་རིག་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། ཁད་ཀྱིས་ཉམས་ཤིང་ཅིག་ཅར་འཇིག་པས་རྒ་ཤི་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བཤད་པའི་བར་དག་གོ། །ཟས་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་ཁམ་གྱིས་བཅད་ཅིང་མིད་པས་ཁམ་གྱི་ཟས་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། ༼རེག་པའི་ཟས། སེམས་པའི་ཟས། ༽རྣམ་པར་རིག་པས་འཛིན་པར་བྱེད་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཟས་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དག་གོ། །སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པའི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་གཉིས་དང༌། གཏན་དུ་སྤང་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ནི་གོང་མ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དོན་དམ་པའི་བདེན་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ལེའུ་༼གཉིས་པ༽ལས་ནི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་དྲུག་གིས་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་ཕྱེ་ཞིང་བདེན་པ་བཞི་ཡང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་གསུངས་ལ་ལེའུ་འདི་ལས་ནི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་ཉི་ཚེ་གསུངས་ཤིང་འགོག་པ་དང་ལམ་ནི་མ་བསྟན་ཅེ་ན། སྨྲས་པ། ལེའུ་སྔ་མ་ལས་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་བྱེ་བྲག་རབ་ཏུ་དབྱེ་བར་བཞེད་པའི་ཕྱིར་ནི་བདེན་པ་བཞི་ཚང་བར་གསུངས་ལ་ལེའུ་འདི་ལས་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོད་པ་དང་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་བསྟན་པ་རྣམ་པ་གཉིས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་སྟོན་པར་མཛད་པས་དེའི་ཕྱིར་འདིར་ནི་མདོར་བསྡུས་ནས་མ་གསུངས་ཏེ། ཕུང་པོ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་འགོག་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པས་སོ། །རྣམ་གྲངས་དུ་མར་བདེན་པ་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་དང༌། ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དང༌། གཏན་དུ་སྤང་བ་དང༌། མངོན་དུ་བགྱི་བ་དང༌། བསྒོམ་པ་ཡང་བཀའ་སྩལ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་གཉིས་པ་བདེན་པའི་བསྟན་པ་སྨོས་པའོ། །འདི་ལ་ཚིག་ལྔ་ཡོད་པ་ཡང་རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་བཤད་པ་གཉིས་ཡོད་པ་ཡང་གོང་མ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གནོད་ཅིང་ཉམ་ང་བས་ན་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །རྒྱུ་འདུས་པས་ན་ཀུན་འབྱུང་བའོ། །འགགས་ནས་ཟད་པས་ན་འགོག་པའོ། །ཕྱིན་པར་བྱེད་པས་ན་ལམ་མོ། །ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་བཞི་པོ་དག་གིས་ནི་བདེན་པ་བཞི་ལོགས་ཤིག་ཏུ་ཕྱེ་ནས་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་བདེན་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་གི་བདེན་པ་གཏན་དུ་སྤང་བ་དང༌། འགོག་པའི་བདེན་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བ་དང༌། ལམ་གྱི་བདེན་པ་བསྒོམ་པའོ། །རྣམ་གྲངས་དུ་མར་ཁམས་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་དང་ཁམས་སྣ་ཚོགས་པ་ཉིད་དང༌། ཁམས་དུ་མ་པ་ཉིད་དང༌། གཏན་དུ་སྤང་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ཡང་བཀའ་སྩལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསུམ་པ་ཁམས་རྣམས་ཀྱི་སྒོ་བསྟན་པ་སྟེ། རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བཤད་པ་ནི་གོང་མ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །༼ཁམས་སྣ་ཚོགས་པ་སོགས༽བར་མའི་ཚིག་གཉིས་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་པོ་དག་གཅིག་ལས་གཅིག་ཐ་དད་པའི་མཚན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཁམས་སྣ་ཚོགས་པ་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་པོ་དེ་དག་ཉིད་སེམས་ཅན་ཚད་མེད་པ་རྣམས་ཀྱི་རྟེན་གྱི་བྱེ་བྲག་ཏུ་གྱུར་པ་ནི་ཁམས་དུ་མ་ཉིད་ཅེས་བྱ་སྟེ། བསྟན་བཅོས་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །གཏན་དུ་སྤང་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ཡང་གོང་མ་བཞིན་དུ་སྦྱར་རོ། །རྣམ་གྲངས་དུ་མར་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པའི་༡རང་གི་མཚན་ཉིད་དང༌། ༢གཉེན་པོ་དང༌།མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང༌། བསྒོམ་པ་དང༌། ༣མ་སྐྱེས་པ་བསྐྱེད་པ་དང༌། སྐྱེས་པ་གནས་པ་དང༌། ༤མི་བསྐྱུད་པ་དང༌། སླར་ཞིང་འབྱུང་བ་དང༌། ༥འཕེལ་ཞིང་ཡངས་པ་ཉིད་ཀྱང་བཀའ་སྩལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་བཞི་པ་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའོ། །འདི་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བསྟན་པ་དང༌། ཟླས་སྒ་གཞན་ལྔ་པོ་དག་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ལ་ཚིག་ལྔ་ཡོད་པ་དང༌། རང་གི་མཚན་ཉིད་ལ་བཤད་པ་གཉིས་ཡོད་པ་ནི་ཕུང་པོ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །༡དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་པོ་འདི་དག་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། ལུས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ལ་གནས་པས་ཤེས་རབ་ཉེ་བར་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་རིགས་པ་ལས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་དྲན་པ་དང་མཐུན་པར་གྱུར་ནས་ལུས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདི་ནི་རྣམ་པར་བཤད་པ་༼ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། གྲངས་དང་བཅས་པ་དང་སོགས༽དྲུག་ལས་ཉེ་བར་གྱུར་པའི་རྣམ་པར་བཤད་པའོ། །ཚིག་ཕྱི་མ་བཞི་ནི་༢ཕྱིན་ཅི་ལོག་བཞིའི་གཉེན་པོར་གྱུར་པ་དང༌། ༣མ་སྐྱེས་པ་བསྐྱེད་པ་དང༌། སྐྱེས་པ་རྣམས་གནས་པ་དང༌། ༤མི་བསྐྱུད་པ་དང་སླར་ཞིང་འབྱུང་བ་དང༌། ༥འཕེལ་ཞིང་ཡངས་པ་སྟེ་གོང་དུ་བཤད་པ་༼བམ་པོ་བཅུ་བདུན་པའི་སྐབས༽བཞིན་ནོ། །དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་རྣམས་ཀྱི་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་དང༌། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་དང༌། དབང་པོ་དང༌། སྟོབས་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་རྣམས་ཀྱི་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་བཀའ་སྩལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་པ་ཟླས་སྒོ་གཞན་ལྔ་པོ་དག་བསྟན་པའོ། །དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ལ་ཚིག་ལྔ་ཡོད་པ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་བཞི་དང༌། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་བཞི་དང༌། དབང་པོ་ལྔ་དང༌། སྟོབས་ལྔ་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བདུན་རྣམས་ལ་ཡང་ཚིག་ལྔ་ཡོད་པར་གོང་མ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ། ། རྣམ་གྲངས་དུ་མར་འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་དང༌། གཉེན་པོ་དང༌། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང༌། བསྒོམ་པ་དང༌། མ་སྐྱེས་པ་བསྐྱེད་པ་དང༌། སྐྱེས་པ་རྣམས་གནས་པ་དང༌། མི་བསྐྱུད་པ་༼མི་བརྗེད་པ༽དང༌། སླར་ཞིང་འབྱུང་བ་དང༌། འཕེལ་ཞིང་ཡངས་པ་ཉིད་ཀྱང་བཀའ་སྩལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྔ་པ་འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་བསྟན་པ་སྟེ། ཚིག་ལྔ་ཡོད་པ་ནི་གོང་མ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །སྒོ་ཕྱི་མ་བདུན་པོ་འདི་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་བསྒོམ་པའི་རྣལ་འབྱོར་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་དག་གི་དོན་ནི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པ་དག་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ཡན་གྱིས་དྲི་ཞུས་ཀྱི་མདོས་འཁོར་ལོ་དང་པོའི་གསུངས་ཚུལ་དངོས་སུ་བསྟན་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྣམ་གྲངས་དུ་མར་ཕུང་པོ་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་བཀའ་སྩལ། སྐྱེ་བའི་མཚན་ཉིད་དང༌། འཇིག་པའི་མཚན་ཉིད་དང་ཞེས་པས་བསྟན་བྱའི་མདོ་ནི། རྒྱལ་པོ་གཟུགས་ཅན་སྙིང་པོ་ལ་གདམས་པའི་མདོ་ལས། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ། གཟུགས་ལ་སྐྱེ་བའང་ཡོད། འཇིག་པའང་ཡོད། དེའི་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པའང་ཤེས་པར་བྱའོ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ཚོར་བ་དང༌། ཞེས་སོགས་ཡིན་ནོ། ། སྤངས་པ་དང་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའང་བཀའ་སྩལ་ཅེས་པས་བསྟན་པའི་མདོ་ནི། མདོ་དེ་ཉིད་ལས། རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ། འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་ཐོས་པ་དང་ལྡན་པ་དེ་ལྟར་མཐོང་བ་ནི་གཟུགས་ལའང་ཡིད་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། འདུ་བྱེད་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་བ་ལའང་ཡིད་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །ཡིད་བྱུང་ན་འདོད་ཆགས་དང་འབྲལ་ལོ། །འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་ན་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་སྤངས་པ་དང༌། དེའི་འཕྲོར། རྣམ་པར་གྲོལ་ན་བདག་གི་སྐྱེ་བ་ཟད་དོ། །ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་བསྟེན་ཏོ། །བྱ་བ་བྱས་སོ། །སྲིད་པ་འདི་ལས་གཞན་མི་ཤེས་སོ། །ཞེས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་པས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་བསྟན་པར་བྱས་ན་གོ་རིམ་དང་མཐུན་ལ། ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་དོན་ཕུང་པོ་ལྔའི་ངོ་བོ་བདག་ཏུ་མ་གྲུབ་པར་ཤེས་པ་ལ་སྦྱོར་ན་གོང་དུ། །རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་དེ་ལྟ་བས་ན་ཁྱོད་ཀྱིས་གཟུགས་གང་ཅི་ཡང་རུང༌། ཞེས་པ་ནས། དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལ་འདི་ནི་བདག་མ་ཡིན་ནོ། །བདག་ནི་འདི་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་བདག་གི་བདག་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་དེ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །ཞེས་པ་ལ་སྦྱར་རུང་ངོ། །སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་བཀའ་སྩལ་ཅེས་པའི་བཤད་བྱའི་མདོ་ལས། མིག་དང་གཟུགས་ལ་བརྟེན་ནས་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་བ་སྐྱེའོ། །ཞེས་པ་ལྟ་བུ་ཕྱི་དོན་སྟོན་པའི་མདོ་ལ་བཞག་པ་ཡོད་ལ། ཡང་ན་ཕྱི་དོན་སྟོན་པའི་མདོ་ནི། མདོ་ལས། དགེ་སློང་དག་ཇི་ལྟར་སྣང་བ་ལྟར་རྟོག་པར་གྱིས་ཤིག་ཇི་ལྟར་སྣང་བ་ལས་བཟློག་པར་འཛིན་པར་མ་བྱེད་ཅིག་ཅེས་པའི་མདོ་ཡང་ཡིན་ནོ། །