སྤྱི་དོན་བདུན་པ་མཐར་ཕྱིན་འབྲས་བུའི་ཚུལ་བསྟན་པ།

གྲོལ་བ་སྤྱིའི་ངོ་བོ་བསྟན་པ།

༈ སྤྱི་དོན་བདུན་པ་མཐར་ཕྱིན་འབྲས་བུའི་ཚུལ་བསྟན་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། ༡ གྲོལ་བ་སྤྱིའི་ངོ་བོ་བསྟན་པ། ༢ མྱ་ངན་འདས་པའི་རང་བཞིན་བཤད་པ། ༣ ལྷུན་གྲུབ་རིན་པོ་ཆེའི་རྣམ་པར་བཞག་པའོ། །(1) དང་པོ་ལ་རང་དོན་གྲོལ་བ་དང་། གཞན་དོན་ཐུགས་རྗེའོ། །དང་པོ་ལ་བཞི་སྟེ། ངོ་བོ་ནི། འཁོར་བའི་ཆོས་འཁྲུལ་སྣང་འཁྲུལ་རྐྱེན་དང་བཅས་པ་སྦུག༷ས་(སྦུབས)གཉིས་ལས་གྲོལ་བའོ། །ངེས་ཚིག་ནི། འཁྲུལ་སྣང་ཆ་དང་བཅས་པ་དག་པའོ། །དབྱེ་ན། ཡུལ་ལས་གྲོལ་བ་ཕྱིར་སྣང་འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་རྐྱེན་མེད་པས་ལུས་ལས་གྲོལ་བ་འབྱུང་བཞི་བརྡོས་པའི་སྦུག༷ས་(སྦུབས་)ལས་འདས་པ། སེམས་ལས་གྲོལ་བ་ཚོགས་བརྒྱད་ཀུན་གཞིའི་བརྟེན་པ་དང་བྲལ་བ་གསུམ་མོ། །ཀུན་གཞི་མེད་དེ་འཁོར་འདས་བརྟན་དུས་ཀུན་གཞིར་བཞག་པ་ལ་ད་འཁོར་བ་མི་བརྟན་པས་མྱང་འདས་ཀྱི་ཆོས་གཅིག་པུ་ལྷུན་གྲུབ་རྣམ་དབྱེར་མེད་པར་རང་ས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའང་དྲི་བཅས་ཀྱི་རིག་པ་ལ་ཀུན་གཞིར་བཞག་པ་དེ་དྲི་མ་མེད་དུས་ཆོས་སྐུར་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །དཔེ་ནི། མདུད་པའི་འཆིང་གྲོལ་བའོ། །གཞན་དོན་ཐུགས་རྗེ་ནི། གྲོལ་ནས་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་ལྷུན་གྲུབ་རྩོལ་མེད་དུ་འབྱུང་སྟེ། ཐུགས་རྗེའི་ངོ་བོ། གཟུགས་སྐུ་གཉིས་ཀྱི་རོལ་པ་ཡེ་ཤེས་དང་བཅས་པས་གང་ལ་གང་འདུལ་དུ་དོན་མཛད་པ་དང་། ངེས་ཚིག །འཁོར་བ་ལས་ཞི་བར་འདྲེན་ཞིང་སྡུག་བསྔལ་ལས་སྐྱོབ་པའི་ཕྱིར་ཐུགས་རྗེའོ། །དབྱེ་ན། ཇི་ལྟ་བ་དང་
ཇི་སྙེད་པ་ཡེ་ཤེས་གཉིས་ཀྱིས་དོན་མཛད་པ་སྟེ། རྟོག་མེད་དང་རྟོག་བཅས་ཞེས་དམིགས་ཡུལ་ཆོས་ཅན་ཆོས་ཉིད་གཉིས་ལ་ལྟོས་ནས་བཏགས་པའོ། །དཔེ་ནི། འདྲེན་པ་ལྕགས་ཀྱུ་ལྟ་བུའོ། །གྲོལ་བས་གྲུ་དང་། མ་རིག་སེལ་བས་ཉི་མ་དང་། ཉོན་མོངས་པའི་ནད་འཇོམས་པས་སྨན་དང་། ཐབས་སྟོན་པས་ལམ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ཡང་། ཀུན་གསལ་ལས། འཁོར་བའི་ཆོས་ལ་མི་གནས་པར། །མྱ་ངན་འདས་པའི་དོན་ལ་གནས། །གྲོལ་བ་རང་གི་ངོ་བོར་བཤད། ༨༩ །སྡུག་བསྔལ་ནད་སེལ་སྨན་དང་སྨན་པ་བཞིན། །ཞེས་སོ། །

མྱ་ངན་འདས་པའི་རང་བཞིན་བཤད་པ།

(2) གཉིས་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རང་བཞིན་ལ་བཞི་སྟེ། ངོ་བོ་ནི། མི་གནས་པའི་ཡེ་ཤེས་བདེ་བ་ཆེན་པོའི་གོ་འཕང་ཐོབ་པའོ། །ངེས་ཚིག་ནི། འཁོར་བའི་ཆོས་ལས་འདས་པའོ། །དབྱེ་ན། ཟག་བཅས་བག་ཆགས་ཀྱི་སྦུབས་དང་མ་བྲལ་བར་རྟོགས་པས་འཁོར་བ་ཆོད་པ་དང་། ཟག་མེད་སྦུབས་གཉིས་ལས་གྲོལ་ཏེ་རིན་པོ་ཆེ་ལ་མཐར་ཕྱིན་པ་གཉིས་སོ། །མཚན་ཉིད་ནི། མཐའ་བཞི་ལས་འདས་པའོ། །དེ་ཡང་། བཤད་རྒྱུད་ལས། ངོ་བོ་ངེས་ཚིག་དབྱེ་བ་དང་། ༩༢ །རྣམ༷་པ༷་བ༷ཞི་ལ༷ས་འདས༷་པ༷འོ། །{མཚ༷ན་ཉིད༵་རྣམ༵་པ༵་བ༵ཞི་ཡི༵ས་བ༵ཤད། །}ཞེས་སོ། །

ལྷུན་གྲུབ་རིན་པོ་ཆེའི་རྣམ་པར་བཞག་པ།

(3) གསུམ་པ་ལྷུན་གྲུབ་རིན་པོ་ཆེའི་སྦུབས་ལ་ལྔ་སྟེ། སྔ་མ་ལས། ༡ ཤེས་རབ་མཁའ་ལ་འདེགས་པ་ཡིས། །མ་བསྐྱོད་ཤུགས་ཀྱིས་བསྐྱོད་པར་བྱེད། ༢ ། འབྱུང་བ་མ་ལ་ཞ་བ་ཡིས། །མཚན་མ་རང་སར་གྲོལ་བར་བྱེད། ༣ །ཡེ་ཤེས་དབྱིངས་སུ་ཐིམ་པ་ཡིས། །རྩ་སྟོབས་བཞི་ལ་ཐིམ་པར་སྟོན། ༤ །ཤེས་རབ་
མཁའ་ལ་འཁྱིལ་བ་ཡིས། །སྐུ་གསུམ་ཡེ་ཤེས་ནང་གསལ་སྟོན། ༥ །རིག་པ་རང་ས་ཟིན་པ་ཡིས། །དགོངས་པ་འགྱུར་བ་མེད་པར་སྟོན། །ཞེས་སོ། །དང་པོ་ནི། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རླུང་ནང་དུ་འཕོ་འགྱུར་མེད་པར་གནས་པའི་ལྡོག་ཆ་སྟེ། དེ་ལ་བཞིའི་སྟོབས་ལྡན་མས་ཕྱིར་སྣང་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་སུ་གསལ་བ། ནང་དབྱིངས་སུ་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་ངང་དུ་སྐད་ཅིག་ལ་གཉིས་སུ་མེད་པར་སྦྱོར་བར་བྱེད། ཤུགས་འཆང་མས་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་སུ་དང་པོ་རྩོལ་མེད་དུ་ཤར་བས། ཐ་མའང་རྩོལ་མེད་དུ་རིན་པོ་ཆེའི་སྦུབས་སུ་འདུས་པར་བཤད། འདེགས་བྱེད་མས་རིན་པོ་ཆེའི་སྦུབས་སུ་རང་གསལ་ཟང་ཐལ་ཆེན་པོར་གནས་པར་བྱེད། བརྟེན་མས་རིན་པོ་ཆེའི་སྦུབས་ལས་མི་གཡོ་བར་བྱེད་དོ། །གཉིས་པ་འབྱུང་བ་མ་ལ་ཞ་བ་ནི། ལྷུན་གྲུབ་ལས་ཡེ་ཤེས་ཤར་བས་རྩལ་སྣང་འབྱུང་བ་ལྔར་སྣང་བ་མཐར་ཡང་ལྷུན་གྲུབ་རང་བཞིན་གྱི་འོད་ལྔར་ཐིམ་པའོ། །དེ་ཡང་རླུང་རྡོ་རྗེ་རྒྱ་གྲམ་བཀོད་ལེགས་དེ་གདན་དུ་བཏིངས་པས་གཡོ་བ་མེད་པ་བསྐྱོད་པའི་རླུང་ངོ་། །ཆུ་ཤེལ་གྱི་འཁོར་ལོ་བརྩེགས་ལེགས་ཏེ་ཀློང་གཅིག་ཏུ་འདྲེས་པ་གཤེར་བ་མེད་པའི་ཆུའོ། །ས་རིན་པོ་ཆེའི་སྣ་ལྔའི་མཆོད་རྟེན་ཁོད་སྙོམས་ཏེ་མ་འདྲེས་པར་རྫོགས་པས་སྲ་བ་མེད་པའི་སའོ། །མེ་པདྨ་འདྲ་བ་འོད་འབར་ཏེ་མ་སྨིན་པ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ཚ་བ་མེད་པར་སྲེག་པའི་མེའོ། །ནམ་མཁའ་རྒྱལ་མཚན་གྱི་རྩེ་མོ་ལྟར་སྐྱེ་འགག་དང་འཆར་ནུབ་མེད་པ་ཁྱབ་པ་མེད་པའི་གདངས་ཅན་ནོ། །

གསུམ་པ་ཡེ་ཤེས་དབྱིངས་སུ་ཐིམ་པ་ནི། ཕྱིར་སྣང་སྐུ་ལྔ་རྡོ་རྗེ་དབྱིངས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཡེ་ཤེས་ལྔའི་རང་གདངས་དང་བཅས་པ་ནང་དབྱིངས་ལྷུན་གྲུབ་ལ་ཐིམ་པའི་ཚེ། ཕྱི་ཡུལ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཤེས་རབ་དང་། གཟུང་འཛིན་ནང་གི་ཡུལ་ལས་འདས་ཤིང་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་གསལ་ཏེ། ད་ལྟ་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྤྱན་བར་དོ་ཆོས་ཀྱི་སྤྱན་ལ་ཐིམ། དེ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱན་ལ་ཐིམ་པས་ཡེ་ཤེས་རྩེ་གཅིག་གོ །སྣང་བ་གསུམ་དང་ལུས་གསུམ་ཡང་གཅིག་ལ་གཅིག་ཐིམ་སྟེ་ལྷུན་གྲུབ་རང་གསལ་དུ་གནས་སོ། །བཞི་པ་ཤེས་རབ་མཁའ་ལ་འཁྱིལ་བ་ལ། ཐིམ་པ་ལ་མ་རྨུགས་པ། གསལ་བ་རྟོག་པ་མེད་པ་ཡིན་པ་ལ་བདག་མེད་པ། སོ་སོར་མ་འདྲེས་པ། གོ་མི་འབྱེད་པ་བཞི་ལས། དུས་དེར་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་གསལ་ཆ་ཐམས་ཅད་ནང་དུ་ཐིམ་ཡང་། ཅང་མེད་རྨུགས་འཐིབས་སུ་མ་སོང་སྟེ་ནང་གསལ་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་རང་གདངས་སུ་གནས་སོ། །དེ་ཡང་འཁོར་གཙོ་བོ་ལ་ཐིམ། གཙོ་བོ་ལྔ་འོད་ཀྱི་ཚོམ་བུ་གཅིག་གི་ནང་དུ་གསལ་བ་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་བུམ་པ་ལྔའམ། ཡུམ་གྱི་བུམ་པ་ལྔ་ན་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་གསལ་བ་ཞེས་བྱའོ། །འདི་ཉིད་སྐུ་རྣམས་ཀྱི་འཆར་གཞི་ཕྲ་བའི་སྐུར་བཞུགས་སོ། །འདི་གནད་ཆེ་བར་ཡོད་དོ། །རང་གསལ་ཡེ་ཤེས་སུ་གསལ་ཡང་ཚོགས་བརྒྱད་ཀྱི་སེམས་མེད་པས། གཅོད་བྱེད་ཀྱི་འཛིན་རྟོག་གང་ཡང་མེད་དོ། །རིག་པ་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ཡིན་ཡང་དངོས་པོ་དང་མཚན་འཛིན་ཆོས་ལས་གྲོལ་བས། བདག་དང་བདག་གིར་འཛིན་པ་གང་ཡང་མེད་དོ། །ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་

ཀློང་ན་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་སོ་སོར་གསལ་ཀྱང་ཐ་དད་རིགས་མཚན་དུ་འབྱེད་པའི་ཆོས་སུ་མེད་དེ། རིག་པ་ཆོས་སྐུ་གཅིག་ཏུ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །(ལྔ་པ་)རིག་པ་རང་ས་ཟིན་པ་ནི། གདངས་དབྱིངས་སུ་འཁྱིལ་བས་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་འདུ་འབྲལ་མེད་པའི་དགོངས་པ་ལ་རྟག་ཏུ་འཕོ་འགྱུར་མེད་པར་བཞུགས་ཏེ། ཆོས་སྐུ་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་སྐུ། ལོངས་སྐུ་གཡུང་དྲུང་ལྟ་བུའི་ཚེ། སྤྲུལ་སྐུ་ཡེ་ཤེས་དག་པའི་སྤྱན། དགོངས་པ་ཐུན་གྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཆུ་བོ་ལྟ་བུ་རྣམས་ཐོབ་ནས། རང་དོན་ཆོས་སྐུ་ལས་གཞན་དོན་གཟུགས་སྐུའི་རོལ་པ་འཆར་བས་འགྲོ་བའི་དོན་གཉིས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་མཛད་པ་ནི། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་རིན་པོ་ཆེ་གསང་བའི་སྦུབས་ཀྱི་རྣམ་པར་བཞག་པ་སྟེ། བཤད་རྒྱུད་ཐིག་ལེ་ཀུན་གསལ་ཆེན་པོ་ལས། སངས་རྒྱས་མྱ་ངན་འདས་པའི་ཚུལ། །ཟུར་ཙམ་གོང་དུ་ངས་བསྟན་ཀྱང་། །ཁྱོད་ཀྱིས་ངེས་པར་མ་ཤེས་ན། །རྒྱས་པར་ངས་བཤད་ལེགས་པར་ཟུང་། །ཞེས་དང་། ཤེས་རབ་མཁའ་ལ་འདེགས་པ་ལ། །མཚན་ཉིད་རྣམ་གྲངས་རྣམ་པ་བཞི། །སྟོབས་ལྡན་མ་དང་ཤུགས་འཆང་མ། །འདེགས་བྱེད་མ་དང་བརྟེན་མ་བཞི། །སྟོབས་ལྡན་མ་ནི་འཆར་བ་དང་། ༩༡ །རིག་པ་རྐྱང་པ་རིན་པོ་ཆེ་ལྟ་བུ་དྲི་མ་དང་བྲལ་ཏེ་གཅེར་བུར་གནས་པའོ། །ཞེས་སོ། །མཐར་ཕྱིན་པ་རིན་པོ་ཆེའི་སྦུབས་རིག་པ་དྲི་མེད་ཆོས་སྐུ་དེའི་ནང་ལྷུན་གྲུབ་སྐུ་ལྔའི་བུམ་པ་ལྔ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱན་དུ་གསལ་བ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཅན་གཞི་ལྷུན་གྲུབ་རིན་པོ་ཆེའི་སྦུབས་ལ་འཁོར་བའི་འཆར་གཞི་བྱེད་པ་དག་པས། འབྲས་བུ་ལྷུན་གྲུབ་དང་ཕྱིས་འཁོར་བར་ལྟུང་མི་སྲིད་པས་
ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོའི་བྱིན་རླབས་ལས་གཞན་དོན་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་སུ་འཆར་བའི་གོ་མ་འགགས་པར་གནས་ཏེ། གྲོལ་ནས་གྲོལ་བའི་ལམ་ཡང་སྟོན། །ཞེས་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ནམ་མཁའ་འདྲ་བའི་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་འདི་ནི། །རང་བཞིན་དག་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ངོ་མཚར་རྨད། །གང་གིས་དེ་རྟོགས་རྒྱལ་བའི་གོ་འཕང་འཛིན། །ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེའི་དོན་ལ་མཁས་པ་ཡིན། །ཞེས་ཀུན་མཁྱེན་དྲི་མེད་འོད་ཟེར་གྱིས་གསུངས་སོ། །༈དེ་ལྟར་རྡོ་རྗེའི་གནས་བདུན་དེར་རང་བཞིན་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་དགོངས་པ་མཐའ་དག་འདུས་མོད་ཀྱིས། སླར་ཡང་རང་འདྲའི་བློ་དམན་རྣམས་ལ་ཕན་ཕྱིར་སྤྱི་དོན་གནད་ཆེ་བ་དག་གསལ་བར་ཕྱེ་བ་ལ། ༡ རང་བཞིན་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་གཞི་ལམ་འབྲས་གསུམ་གྱི་རིམ་པ་བཤད་པ། ༢ དེའི་མཐའ་དཔྱོད་ཀྱིས་འགག་བསྡུ་བ། ༣ འཕྲོས་དོན་དུ་གྲོལ་ལམ་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོའི་རྣམ་པར་བཞག་པ། ༤ ཕྱག་རྫོགས་གཉིས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དབྱེ་བ་བཅས་སྤྱི་དོན་རྣམ་པ་བཞིས་བསྟན་པ་ལས།