བསྙེན་གནས་ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་མདོ་དོན་གསལ་བའི་མེ་ལོང་།

༄༅།། བསྙེན་གནས་ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་མདོ་དོན་གསལ་བའི་མེ་ལོང་བཞུགས་སོ།།

༄༅། ཨོཾ་སྭ་སྟི། རྒྱལ་ཀུན་མཁྱེན་བརྩེའི་ཆུ་མཚོ་ལས། །ལེགས་འཁྲུངས་གང་སྐུའི་ཟླ་གཞོན་གྱིས། །སྐལ་བཟང་དགེ་བའི་ཀུནྡཱའི་ཚལ། །རྒྱས་མཛད་སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ལ། །དེང་ནས་བཟུང་སྟེ་བདག་གཞན་ཀུན། །བྱང་ཆུབ་བར་དུ་སྐྱབས་སུ་འདོང་། །ཚེ་རབས་ཀུན་དུ་དམ་པའི་ཆོས། །སྤྲིན་གྱི་རོལ་མོ་ལྟ་བུའི་གཏམ། །སྐལ་བཟང་རྨ་བྱའི་དགའ་སྟོན་དུ། །སྤེལ་ཕྱིར་བདག་གིས་འདིར་སྨྲའོ།། དེ་ལ་བསྙེན་གནས་ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་ཆོ་ག་ལའང་བསྲུང་བྱའི་སྡོམ་པ། བསྲུང་བའི་ཕན་ཡོན། མ་བསྲུང་བའི་ཉེས་དམིགས། གུས་པས་བསྲུང་ཚུལ་ལོ། །དང་པོ་ལའང་ངོ་བོ། བྱེ་བྲག གཏན་ཁྲིམས་སུ་འགྱུར་ཚུལ་ལོ།། དང་པོ་ནི། མངའ་རིས་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེས། ངོ་བོ་ངེས་འབྱུང་བསམ་པས་ཀུན་བསླང་ནས། །གཞན་གནོད་གཞི་བཅས་ལྡོག་པ་ལུས་ངག་ལས། །སྐྱེ་ཕྱིར་གཟུགས་ཅན་ཡིན་ཞེས་འདོད་པ་དང་། །སྤོང་སེམས་རྒྱུན་ཆགས་ས་བོན་ལ་འདོད་པ། །རང་གི་སྡེ་བ་གོང་འོག་སོ་སོའི་ལུགས། །ཞེས་པ་སྟེ། འཁོར་བ་འདི་ཐམས་ཅད་གང་དུ་སྐྱེས་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རང་བཞིན་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། ཁྱབ་པ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ། འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །དང་པོ་ནི་འདི་ལྟར་འཁོར་བའི་གནས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་རྣམ་པ་ལྟར་མཐོང་བ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི། གཏེར་ཆེན་ཤེས་རབ་འོད་ཟེར་གྱིས། །ཚེ་འདིའི་ལོངས་སྤྱོད་རྨི་ལམ་དགའ་སྟོན་བཞིན། །འཇིག་རྟེན་ཕུན་ཚོགས་ཀུན་ལ་དབང་བསྒྱུར་ཀྱང་། །སྟོན་དུས་མཛེས་པའི་སྤྲིན་དཀར་ཕུང་པོ་བཞིན། །སྐད་ཅིག་མི་རྟག་འཇིག་པའི་ཆོས་ཅན་དུ། །མཐོང་ནས་སྲིད་པར་ཡིད་ནི་འབྱུང་བར་ཤོག །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །གསུམ་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཟད་པ་མེད་པ་སྟེ། རིག་འཛིན་འཇིགས་གླིང་གིས། སྡུག་བསྔལ་སྔ་མས་ཕྱི་མ་ཉེ་བར་ལེན། །མཛེ་ཅན་ཕོལ་གྱི་ཐོག་ཏུ་རྨས་གཏུགས་བཞིན། །ཅེས་སོ། །དེ་ལྟ་བུའི་འཁོར་བ་ལ་ཡིད་ངེས་པར་འབྱུང་ནས་རྣམ་མཁྱེན་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཐོབ་པའི་ཕྱིར། གཞན་ལ་གནོད་པ་གཞི་དང་བཅས་པ་ལས་ལོག་ནས་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པའི་ཚུལ་དུ་རྒྱུད་ལ་གནས་པར་འདོད་པ་ནི་ཉན་ཐོས་བྱེ་བྲག་སྨྲ་བའི་ལུགས་ཡིན་ལ། གཞན་རྣམས་ནི་རེ་ཞིག་འདིར་མི་སྤྲོའོ།། །

གཉིས་པ་བྱེ་བྲག་ནི། མངའ་རིས་པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེས། རྩ་བཞི་སྤོང་བ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡན་ལག་བཞི། །ཆང་སྤོང་བག་ཡོད་ཡན་ལག་མལ་ཆེ་མཐོ། །གར་ཕྲེང་ལ་སོགས་ཕྱི་དྲོའི་ཁ་ཟས་སྤོང་། །བརྟུལ་ཞུགས་ཡན་ལག་བསྙེན་གནས་སྡོམ་པ་ཡིན། །ཞེས་པ་སྟེ། མི་དང་དུད་འགྲོའི་སྲོག་གཅོད་པ། དངོས་སམ་གཡོ་སྒྱུས་གཞན་ནོར་བརྐུ་བ། ཆགས་པའི་དབང་གིས་བུད་མེད་ལ་འཁྲིག་པ། མི་ཆོས་བླ་མའི་རྫུན་ནམ་ཕྱོགས་མཐུན་སྨྲ་བ་སྟེ་བཞི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཡན་ལག ཆང་སྤོང་བ་བག་ཡོད་ཀྱི་ཡན་ལག མལ་སྟན་རིན་ཐང་ཆེན་པོ་དང་ཁྲུ་གང་ལས་མཐོ་བ། རྩེད་མོའི་གར་འཆམ་པ་དང་། རྒྱན་ཕྲེང་མི་འདྲ་བ་འདོགས་པ། ཉིན་གུང་ཡོལ་ནས་ཕྱི་དྲོའི་ཁ་ཟས་གསུམ་བག་མེད་ཀྱི་ཚོགས་སྤངས་པའི་ཕྱིར་བརྟུལ་ཞུགས་ཀྱི་ཡན་ལག་སྟེ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པོ་འདི་ཉིན་ཞག་གི་མཐའ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དུས་ཁྲིམས་སོ།། གསུམ་པ་གཏན་ཁྲིམས་སུ་འགྱུར་ཚུལ་ནི། འདི་བརྒྱད་པོ་ཇི་སྲིད་འཚོའི་བར་དུ་བསྲུང་ན། གཏན་ཁྲིམས་ཡིན་པར་དཀོན་མཆོག་བརྩེགས་པ་ལས་གསུངས་སོ། །དེའི་མིང་གོ་མའི་ཞེས་པར་གྲགས་སོ།། སྤྱི་དོན་གཉིས་པ་བསྲུང་བའི་ཕན་ཡོན་ལ་གནས་སྐབས་དང་མཐར་ཐུག་གོ། །གནས་སྐབས་ལྷ་མིའི་བདེ་བ་ཐོབ་སྟེ། རབ་བསྔགས་ནོར་ནི་ཕུན་ཚོགས་ཤིང་། །ལྷ་ཡི་ཕོ་བྲང་དམ་པར་སྐྱེ། །ཞེས་དང་། ཁྲིམས་ནི་མངོན་མཐོ་ལྷ་མིའི་རྒྱུ། །ཞེས་པ་དང་། མཐར་ཐུག་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་འགྲུབ་སྟེ། ས་གའི་ལྷས། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ངེས་འབྱུང་ཐོབ། །ཚུལ་ཁྲིམས་འདི་ནི་འབྲས་བུ་ཆེ། །ཞེས་དང་། གཞི་ལས། དགེ་སློང་དག་ཚུལ་ཁྲིམས་གོམས་པར་བྱས་ན། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡུན་རིང་དུ་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གོམས་པར་བྱས་ན། ཤེས་རབ་ཡུན་རིང་དུ་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །ཤེས་རབ་གོམས་པར་བྱས་ན། འདོད་ཆགས་དང་། ཞེ་སྡང་དང་། གཏི་མུག་ལས་སེམས་ཡང་དག་པ་ཁོ་ནར་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་སོ།། གསུམ་པ་མ་བསྲུང་བའི་ཉེས་དམིགས་ནི། སྤྱོད་འཇུག་ལས། དེ་ལྟས་ལྟུང་བ་སྟོབས་ལྡན་དང་། །བྱང་ཆུབ་སེམས་སྟོབས་ལྡན་པ་དག །འཁོར་བར་རེས་ཀྱིས་འདྲེས་བྱེད་ན། །ས་ཐོབ་པ་ལ་ཡུན་རིང་ཐོགས། །ཞེས་དང་། འདུལ་ལུང་ལས། དམ་ཆོས་ཐོས་པར་མི་འགྱུར་ལ། །ཐོས་པ་མྱུར་དུ་བརྗེད་པར་འགྱུར། །ས་ལམ་རྟོགས་པའང་ཡོངས་མི་སྐྱེ། །ཞེས་དང་། མདོ་མཛངས་བླུན་ལས། བྲམ་ཟེ་གཉིས་ཀྱིས་ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་ཁྲིམས་བསྲུང་བའི་ཚེ། གཅིག་གིས་ལྷར་སྐྱེ་བར་སྨོན་ལམ་བཏབ་པ་ལས་ཆུང་མས་ཀུན་ཏུ་རྒྱུའི་སྤྱོད་པ་ཕྱི་དྲོ་ཟས་མ་ཟོས་ན་ཁྱོད་ཀུན་ཏུ་རྒྱུ་གཞན་རྣམས་ཀྱིས་མི་གྲལ་ནས་འདོན་ནོ། །ཞེས་ཡང་ཡང་སྨྲས་པས་དབང་མེད་ཀྱིས་ཕྱི་དྲོའི་ཟས་ཟོས་པས་ཀླུར་སྐྱེ་བ་དང་། གཅིག་གིས་རྒྱལ་པོར་སྐྱེ་བར་སྨོན་ལམ་བཏབ་ནས་སྡོམ་པ་བསྲུང་བས་དེ་བཞིན་དུ་གྱུར་བ་གཉིས་སྔོན་གྱི་ལས་ཀྱིས་ལྷན་དུ་འཛོམས་ནས་རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་གི་ཉེ་ཆར་ཀླུ་གནས་པའི་ཆུ་མིག་ཡོད་པ་དེར་རེ་ཞིག་ཤིང་ཏོག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཞིག་འདུག་པ་རྒྱལ་པོའི་བཟའ་ཤིང་བསྲུང་མིས་རྙེད་དེ་སྒོ་སྲུང་ལ་བྱིན། དེས་ཉུག་རུམ་ལ་བྱིན། དེས་བཙུན་མོ་ལ་ཕུལ། བཙུན་མོས་རྒྱལ་པོར་ཕུལ་བས། རྒྱལ་པོས་གསོལ་བ་དང་སྔར་མེད་པའི་ཞིམ་མངར་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཞིག་འདུག་པས་བཟའ་ཤིང་བསྲུང་མི་ལ་ཁྱོད་ཀྱིས་སྔར་ང་ལ་འདི་ལྟ་བུའི་ཤིང་ཏོག་མི་དྲངས་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཅི་ཡིན་དྲིས་ནས་ད་མྱུར་དུ་ཤིང་ཏོག་ཟུངས་ལ་ཤོག གལ་ཏེ་མ་འོངས་ན་ཁྱོད་གསོད་དོ་ཞེས་སྨྲས་པས། བཟའ་ཤིང་བསྲུང་མིའི་སེམས་སྡུག་བསྔལ་ནས་ཆུ་མིག་གི་རྩར་སོང་ནས་ངུས་ཤིང་བསྡད་པས། མི་སྔོན་པོ་ཞིག་གློ་བུར་དུ་སླེབས་ནས་ཁྱོད་ཅིའི་ཕྱིར་ངུ་ཞེས་སྨྲས་པས། དེས་རྒྱུ་མཚན་ལེགས་པར་བཤད་པས། ཁོ་ན་རེ། ཁྱོད་ངུ་མི་དགོས་དང་ཤིང་ཏོག་དེ་ལྟ་བུ་ཡོད་དོ་ཞེས་མི་སྣང་བར་གྱུར་ནས། སླར་གསེར་གཞོང་ཤིང་ཏོག་རིགས་མི་འདྲ་བ་མང་པོས་བཀང་ནས་ཁྱོད་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ལ་ཞུས། རང་རེ་གཉིས་པོ་སྔོན་ཀུན་ཏུ་རྒྱུ་གཉིས་སུ་སྐྱེས་ནས་བསྙེན་གནས་ཀྱི་སྡོམ་པ་བླང་པ་ལས། བདག་གིས་ལྷར་སྐྱེ་བར་སྨོན་ལམ་བཏབ་ཀྱང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཉམས་པས་ཀླུ་རུ་སྐྱེས། ཁྱོད་གྱིས་ཚུལ་ཁྲིམས་བསྲུང་བས་རྒྱལ་པོར་སྨོན་ལམ་བཏབ་པ་བཞིན་གྱུར་ན། ད་བདག་གིས་ཀྱང་ལུས་རྟེན་འདི་བོར་ནས་ལྷ་ཞིག་གི་ལུས་ལེན་པར་འདོད་པས་ཁྱོད་ཀྱིས་བསྙེན་གནས་ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་དཔེ་ཆ་ཞིག་སྐུར། གལ་ཏེ་མ་བསྐུར་ན་ངས་ཁྱོད་ཀྱི་ཕོ་བྲང་ཆུར་སྣུབ་བོ་ཞེས་འཕྲིན་བརྫངས་པ་ལྟར་བཟའ་ཤིང་བསྲུང་མིས་རྒྱལ་པོ་ལ་གསོལ་བས། རྒྱལ་པོ་སྐྲག་ནས་ད་ཅི་བྱ་དགོས། བདག་གིས་ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་ཁྲིམས་ཀྱི་དཔེ་མི་ལོན་སྙམས་ནས། བློན་པོ་རིག་པ་ཅན་ཞིག་ཡོད་པ་ལ། ཁྱོད་ཀྱི་ང་ལ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་ཁྲིམས་ཀྱི་དཔེ་ཆ་ཞིག་འོང་དགོས། མ་འོང་ན་ཁྱོད་གསོད་དོ་ཞེས་གསུངས་པས། བློན་པོ་ཡིད་མི་བདེ་བར་གྱུར་ནས་ཁྱིམ་དུ་སོང་བས། བློན་པོའི་ཕ་ཤིན་ཏུ་རྒས་པ་ཞིག་ཡོད་པ་དེས། བུ་ཁྱོད་སྔར་ངེས་པར་དགའ་བས་འོང་ན། དེ་རིང་ཅི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་བར་གྱུར་ཞེས་སྨྲས་པས། དེ་ན་རེ། ང་ལ་རྒྱལ་པོས་བསྙེན་གནས་ཀྱི་ཆོ་ག་དགོས་ཟེར་ཀྱང་། སྔར་གྱི་སངས་རྒྱས་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས། ད་ལྟ་ནི་བསྟན་པ་མི་གནས་པས་ཅི་བྱ་དགོས་ཞེས་སྨྲས། བློན་པོ་རྒན་པོས། སྔ་རབས་ཤིག་ནས་བདག་གི་ཀ་བ་འདི་ལས་འོད་འབྱུང་བས་དེ་གཤག་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཤིག་ངེས་པར་ཡོད་དོ་ཞེས་བློ་བསྟན་པ་ལྟར། དེས་དེ་བཞིན་བྱས་པས་བསྙེན་གནས་ཀྱི་ཆོ་ག་ཞིག་ལོན་པས་དེས་རྒྱལ་པོ་ལ་ཕུལ། རྒྱལ་པོས་ཚུལ་བཞིན་བསྲུངས་ནས་ཀླུ་ལ་ཡི་གེ་ཕུལ་བས་ཀླུས་ཀྱང་ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་ཆོ་ག་བཞིན་བྱས་ནས་མཐར་གཉིས་ཀ་ཚེ་འཕོས་ནས་ལྷར་སྐྱེས་ཤིང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་དྲུང་དུ་འོང་ནས་དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་ཉེ་བར་ཐོབ་པ་ཞིབ་རྒྱས་སུ་མདོ་ལས་རྟོགས་པར་བྱའོ།། བཞི་བ་གུས་པས་བསྟེན་ཚུལ་ནི། དྲན་པ་དང་ཤེས་བཞིན་གྱིས་ལེགས་པར་སྡོམ་པ་དག་བསྲུང་བར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ཉུང་ངུའི་ཚིག་གི་གཟུགས་བརྙན་ཚོགས། །རྣམ་དག་བརྗོད་དོན་བཀྲ་བའི་ཨཱ་དར་ཤ །སྐལ་བཟང་སྒེག་མོས་དད་པའི་འཛུམ་ཞལ་གྱིས། །ལེགས་པར་ལྟོས་ཤིག་དགའ་བས་དང་དུ་ལོངས། །འདི་བརྗོད་དགེ་བ་འཆི་མེད་དལ་འགྲོའི་རྒྱུན། །ཐེག་དམན་གཅོང་རོང་གཡང་སར་མི་འགྲོ་བར། །རྒྱལ་སྲས་ལམ་གྱི་བགྲོད་པ་བདེ་བ་ལས། །རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་གངས་ཆེན་མཚོར་འཇུག་ཤོག །མདོ་སྔགས་བསྟན་པའི་ཉི་མ་འོད་པོ་ཆེ། །ཆེས་ཆེར་འགྲོ་བའི་དཔལ་དུ་འབར་ནའང་། །ཐོས་བསམ་བློ་གྲོས་དམན་པའི་མུན་ཁང་དེར། །ལེགས་བཤད་མཁས་རློམ་སྒྲོན་འདིས་ཕན་ནམ་སྙམ། །ཞེས་པའང་སྙིགས་མའི་ཆོས་གཟུགས་འདྲེན་པར་རློམས་པ་སྤྲུལ་མིང་ལུང་རྟོགས་བསྟན་པའི་ཉིན་བྱེད་དཔལ་བཟང་པོར་འབོད་པས་མི་ཤེས་ཤེས་པར་རློམས་བཞིན་སྤེལ་བ་ལ་ཉེས་འགལ་ཅི་མཆིས་པ་ཐམས་ཅད་བླ་མ་རིན་པོ་ཆེའི་སྤྱན་སྔར་བཤགས་སོ། །དགེ་བའི་ཆ་ཤས་ཅི་མཆིས་པ་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་པའི་མཐུས་བདག་གཞན་ཐམས་ཅད་བླ་མ་སྤྱན་རས་གཟིགས་དང་དབྱེར་མེད་པར་གྱུར་ཅིག དགེའོ།།།