མཐར་ཐུག་གི་འབྲས་བུ།
གཉིས་པ་ཐུན་མོང་པ་དང་བསྟུན་ནས་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཕུང་པོ་དེ་ཉིད་རྡོས་བཅས་ཡིན་པས་ལྷག་མ་དང་བཅས་ཏེ་བོར་མ་ཐག་ཏུ་སངས་རྒྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེའང་ཐེག་པ་ཐུན་མོང་པ་ཀུན་གཟུགས་སྐུ་ལྷག་བཅས་ཡིན་ལ། ཆོས་སྐུ་ལྷག་མེད་དུ་འདོད་པས་གཟུགས་སྐུའི་ལྷག་མ་བུད་ཤིང་ཟད་པའི་མེ་ལྟར་ཆོས་སྐུའི་ངང་དུ་ལྷག་མ་མེད་པར་འདོད་པའི་རྟེན་ལ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འདོད་ལ། འདིར་ཡང་བར་དོའི་གྲོལ་ཚད་ཡོད་པའི་ལུས་དེ་སྤངས་མ་སྤང་ལས་ལྷག་བཅས་ལྷག་མེད་ཅེས་བརྡ་བཏགས་པའོ། །
གསུམ་པ་སྐྱེས་བུ་དེ་འདས་པའི་ཚེ་བར་དོར་གྲོལ་བའི་རྟགས་ནི། རྟགས་ཀྱི་ཡི་གེ་གསང་བ་ཆེན་པོ་ལས། འོད་ཀྱི་ཚད་ནི་འོད་དུ་(༢༢༩)སྣང་བ་ཡིན། །ཐིག་ལེའི་ཚད་ནི་གདུང་དུ་སྣང་བ་ཡིན། །རླུང་གི་ཚད་ནི་ཕྱི་ནས་དེ་བཞིན་སྒྲ། །དབྱིངས་ཀྱི་ཚད་ནི་ས་རྣམས་གཡོ་བ་ཡིན། །སྐུ་ཡི་ཚད་ནི་ཕྱི་ནང་དེ་བཞིན་སྐུ། །འདི་རྣམས་ཀྱང་ནི་རིག་པའི་ཡོན་ཏན་ཡིན། །ཞེས་པས། འོད་གསལ་ལ་བརྟན་པ་ཐོབ་པས། པུར་སྦྱོང་བའམ་བསྐྱལ་བའི་ཚེ་འོད་ལྔ་ལྡན་དུ་སྣང་བའོ། །སྒྲོན་མ་ལ་བརྟན་པ་ཐོབ་པས་གདུང་འབྱུང་བའོ། །གཞིའི་སྲོག་རླུང་ལྔ་ལ་བརྟན་པ་ཐོབ་པས་སྒྲ་འབྱུང་བའོ། །དབྱིངས་ལ་ཚད་ཟིན་པས་ས་གཡོ་བའོ། །སྐུ་ལ་གཏན་ས་ཟིན་པས་རུས་པ་ལ་སྐུ་འབྱོན་པའོ། །དེ་ཡང་པུར་སྦྱོང་བའི་ཚེ་པུར་ཁང་གི་དབུས་སུ་འཇའ་འཁྱིལ་པ་དང་། དུད་པ་སྔོན་པོ་གྱེན་ལ་འགྲེང་བ་དང་། གཡས་སུ་འཁྱིལ་པ་དང་། མེའི་འོད་དཀར་ལ་གསལ་བ་དང་། གཡོ་འགུལ་མེད་ཅིང་མེ་ལྕེའི་རིགས་འཁོར་ལོ་དང་། རྡོ་རྗེ་དང་། རིན་པོ་ཆེ་དང་། པདྨ་དང་། རལ་གྲི་དང་། རྒྱ་གྲམ་དང་། ཨུཏྤལ་དང་། གྲི་གུག་ལ་སོགས་པ་ཕྱག་མཚན་གྱི་རྣམ་པར་འབྱུང་བ་ནི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་གྲོལ་བ་སྟེ། བཏགས་གྲོལ་སྙིང་པོའི་རྒྱུད་ལས། དེ་ཉིད་འདས་ཚེ་གདུང་བཞུ་བས། །འཇའ་འོད་ཟེར་དང་མེ་འོད་དུད་པའི་རྟགས། །གདུང་རིགས་ལྔ་འམ་གཅིག་འབྱུང་ངེས། །རྣལ་འབྱོར་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་རྟགས། །ཞེས་སོ། །དེའང་གདུང་རིགས་ལྔ་ནི་དེ་ཉིད་ལས། རྡོ་རྗེ་རིན་ཆེན་པདྨའི་གདུང་། །ལས་དང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གདུང་། །ཤ་ཁྲག་རུས་པ་ཡན་ལག་དང་། །འབྱུང་འདུས་ལྔ་ལ་རྟེན་དུ་འབྱུང་། །ཤ་རཱི་རམ་དང་ཆུ་རཱི་རམ། །བ་རཱི་རམ་དང་ཉ་རཱི་རམ། །པཉྩ་རམ་དང་ལྔ་ལྡན་གདུང་། །རིགས་ལྔའི་གདུང་སྟེ་སྐུ་ཡང་འབྱུང་། །དེ་རྣམས་སྐུ་ཐོབ་རྟགས་ཡིན་ཏེ། །ཞེས་པས། ཤའི་རྟེན་དུ་གདུང་ཤ་རྭི་རམ་དཀར་སེར་རིན་པོ་ཆེའི་གདུང་སྟེ་ཡང་དག་གི་རྟེན་དུ་བཞག་པའོ། །ཁྲག་གི་རྟེན་དུ་ཆུ་རྭི་རམ་མཐིང་ག་རྡོ་རྗེའི་གདུང་སྟེ་སྲ་ཞིང་མཁྲེགས་པས་རྡོ་རྗེའི་གདུང་དུ་བཞག་པའོ། །རུས་པའི་རྟེན་དུ་བ་རཱི་རམ་སེར་པོ་རིན་པོ་ཆེའི་གདུང་དུ་བྱོན་ཏེ། རྒྱལ་ཚབ་ཉིད་ཀྱི་རྟེན་དུ་བཞག་པའོ། །ཡན་ལག་གི་རྟེན་དུ་ཉ་རཱི་རམ་ལྗང་གུ་ལས་ཀྱི་གདུང་སྟེ་ཤིན་ཏུ་སྲ་མཁྲེགས་ལས་ཀྱི་གདུང་དུ་བཞག་པའོ། །འབྱུང་བ་བཞིའི་དྭངས་མ་ལས་པཉྩ་རམ་འབྱོན་ཏེ་ཁ་དོག་ལྔ་ལྡན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གདུང་དུ་བཞག་པའོ། །དེ་(༢༣༠)དག་ནི་སྐུ་ཐོབ་པའི་རྟགས་སོ། །གསུང་ནི་དེ་ཉིད་ལས། གསུང་ཐོབ་རྟགས་སུ་མེ་འོད་སྒྲ། །ཞེས་པས། མེ་འོད་འཇའ་ཚོན་འཁྱིལ་བ་ལྟ་བུ་དང་། གྱེན་ལ་འགྲེང་བ་དང་སྒྲ་འུར་འུར་པའོ། །ཐུགས་ནི་དེ་ཉིད་ལས། འཇའ་ཚོན་ནམ་མཁའ་དྭངས་གསལ་བ། །ངེས་པར་ཐུགས་ཐོབ་རྟགས་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པས། སྙིང་ག་ནང་ན་གདོད་མའི་མགོན་པོ་འོད་ཟེར་ལྔ་ལྡན་དུ་འོད་གསལ་བའི་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་རྟགས་སུ་འཇའ་ཚོན་ལྔ་ལྡན་དང་། ཀ་དག་གི་རྟགས་སུ་ནམ་མཁའ་དྭངས་ཤིང་གསལ་བའོ། །དེ་ཡང་སྔར་གྱི་གདུང་ལྔ་པོ་དེ་དག་གང་ལས་བྱུང་ན། དེ་ཉིད་ལས། གདུང་རིགས་ལྔ་ནི་འདི་ལས་འབྱུང་། །མགོ་དང་ཁྲག་དང་སྒལ་ཚིགས་དང་། །རྐང་དང་སྙིང་ལས་འབྱུང་བ་ཡིན། །ཞེས་པས། གདུང་ཤ་རཱི་རམ་མགོ་ལས་འབྱུང་། ཆུ་རཱི་རམ་ཁྲག་ལས་འབྱུང་། བ་རཱི་རམ་སྒལ་ཚིགས་ལས་འབྱུང་། ཉ་རཱི་རམ་རྐང་ལས་འབྱུང་། པཉྩ་རམ་སྙིང་ལས་འབྱུང་ངོ་། །འབྲས་བུ་གང་ཐོབ་ན་དེ་ཉིད་ལས། རྟགས་ལ་འབྲས་བུ་འདི་བཞིན་འབྱུང་། །ཤ་རཱི་ཆུ་རཱི་བ་རཱི་ཡིས། །སྐྱེ་མེད་ཡོན་ཏན་ལོངས་སྐུ་ཐོབ། །ཉ་རཱི་པཉྩ་རམ་གྱིས་ནི། །སྤྲུལ་པ་སྐུ་ལྔ་ངེས་པར་ཐོབ། །ཅེས་པས། གདུང་ཤ་རཱི་རམ་གྱིས་སྐྱེ་མེད་ཐོབ། ཆུ་རཱི་རམ་གྱིས་ཡོན་ཏན་འཕེལ། བ་རཱི་རམ་གྱིས་ལོངས་སྐུ་ཐོབ། ཉ་རཱི་རམ་གྱིས་སྤྲུལ་སྐུ་ཐོབ། པཉྩ་རམ་གྱིས་སྐུ་ལྔ་ཐོབ་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་འོད་དང་། སྒྲ་དང་། གདུང་དང་། སྐུ་དང་། ས་གཡོ་བ་ལ་སོགས་པ་རྟགས་ཀུན་གྱིས་མཐོང་ནས་བར་དོར་གྲོལ་བ་ནི་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་ཡིན་ལ། འོད་ལས་སུ་ཡལ་བ་ནི་དེ་དག་མེད་པས་མི་མངོན་པ་ཡིན་ཡང་། ལྷག་མ་མེད་པས་ཀ་དག་གི་གཞི་ལ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་ཡིན་ནོ། །དེའང་ལྷག་བཅས་བར་དོར་གྲོལ་ཚད་ལ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་ཟེར་ལ་དེ་བཞིན་དུ་སྤྲུལ་པའི་ཞིང་དུ་གྲོལ་བ་ཡང་འདིར་བསྡུ་ཞིང་། ལྷག་མེད་ཚེ་འདིར་གྲོལ་བ་ལ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཟེར་ཏེ། ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་གཞི་ཐོག་ཏུ་གྲོལ་བ་ནི་འདི་ཉིད་དུ་འདུས་པ་ཡིན་ནོ།། །།
གཉིས་པ་ཤེས་བྱེད་ཀྱི་ལུང་དགོད་པ་ནི། སྙིང་གི་མེ་ལོང་ལས། མངོན་པར་རྫོགས་པ་སངས་རྒྱས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འོད་དང་། སྒྲ་(༢༣༡)དང་། སྐུ་དང་། གདུང་དང་། ས་གཡོ་བ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་ངོ་། །ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ནི་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པར་སངས་རྒྱས་པའོ། །ཞེས་སོ། །གསུམ་པ་འབྲས་བུ་ནི་སྐུ་གསུམ་འདུ་འབྲལ་མེད་པས་འགྲོ་བའི་དོན་ལྷུན་གྲུབ་ཏུ་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་ཡང་གང་དུ་གྲོལ་ཀྱང་རུང་སྟེ། སྔར་གྱི་སྣང་བ་ཕྱིར་གསལ་དེ་རྣམས་ནང་གསལ་གདོད་མའི་གཞི་ལ་ཐིམ་ནས་གཞོན་ནུ་བུམ་པའི་སྐུའི་གནས་ལུགས་ལ་བཙན་ས་ཟིན་དགོས་པ་ནི། ཤེལ་གྱི་ཕྱིར་གསལ་གྱི་འོད་ལྔ་ནང་གསལ་དུ་འདུས་པ་ལྟར། ཐོག་མ་ཀ་དག་གི་གྲོལ་གཞི་ཡེ་ཤེས་ལྷུན་གྲུབ་རིན་པོ་ཆེ་ལ་སེམས་ཀྱི་འཆར་གཞི་ཐུགས་རྗེ་དང་ལུས་དང་ཡུལ་གྱི་འཆར་གཞི་འོད་ལྔའི་ངོ་བོ་གདོད་མའི་གཞི་ལ་ནང་ཐིམ་དུ་བཞུགས་པའི་ཚེ། ཐིམ་ལ་མ་རྨུགས་པ་བུམ་ནང་གི་མར་མེ་ལྟ་བུ་གསལ་ལ་མི་རྟོག་པ་ཉི་མའི་སྙིང་པོ་ལྟ་བུ། རིག་ལ་མ་འཕྲོས་པ་ཆོས་ཉིད་ལ་མཉམ་པར་བཞག་པ་ལྟ་བུར་ངོ་བོ་རང་བཞིན་ཐུགས་རྗེ་གསུམ་ནང་གསལ་དུ་བཞུགས་ཏེ། ངོ་བོ་སྟོང་པས་སྤྲོས་པའི་མཐའ་ལས་འདས། རང་བཞིན་གསལ་བས་ལོངས་སྐུའི་(༢༣༡)འཆར་གཞི་མ་འགགས། ཐུགས་རྗེ་ཀུན་ཁྱབ་ཏུ་བཞུགས་པས་གཞན་དོན་ངང་གིས་འབྱུང་བ་སྟེ། ཆོས་སྐུ་ལོངས་སྐུ་སྤྲུལ་སྐུ་གསུམ་ལྷུན་གྲུབ་ཆེན་པོར་བཞུགས་སོ། །དེའི་ཚེ་ཉོན་མོངས་པ་མ་ལུས་པ་དང་། འབྱུང་བའི་ལུས་ཀྱི་རྡོས་བཅས་ཐམས་ཅད་རང་སར་སངས་ཤིང་ངོ་བོ་ཆོས་སྐུར་རྒྱས་པས་སྟོང་གསལ་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ། རང་བཞིན་ལོངས་སྐུར་རྒྱས་པས་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་འཆར་གཞི་བྱེད། ཐུགས་རྗེ་ཕྲིན་ལས་སུ་རྒྱས་པས་འགྲོ་དོན་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་སྟེ། ཀློང་གསལ་ལས། ངོ་བོ་སྟོང་གསལ་ཡེ་ཤེས་སྐུ། །རང་བཞིན་ཐུགས་རྗེ་ཕྱོགས་རིས་མེད། །དབྱེར་མེད་ཆེན་པོར་ཡེ་སངས་རྒྱས། །ཞེས་སོ། །
དེའི་ཚེ་ནང་གསལ་གཞི་གནས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ལས་ངང་ངམ་ཤུགས་ཀྱིས་གཞན་དོན་གྱི་ཐུགས་རྗེ་འབྱུང་སྟེ། སྒྲོན་མ་སྣང་བྱེད་ལས། ཆོས་སྐུའི་ཡེ་ཤེས་གཞི་གནས་ཏེ། །ཤེས་པའི་ཆ་ནི་གསལ་བྱེད་ལ། །འཛིན་པ་རགས་པའི་རྟོགས་པ་མེད། །ངང་ངམ་ཤུགས་ཀྱི་ཐུགས་རྗེའོ། །གསལ་ཞིང་ཤེས་པ་རིག་དང་བཅས། །ཆ་ལ་འདྲེས་པ་མེད་པར་གནས། །ཞེས་སོ། །དེ་ལྟར་གདོད་མའི་གཞི་ནང་གསལ་ཀ་དག་གི་སངས་རྒྱས་ལ་(༢༩༢)ཡེ་ཤེས་རགས་པ་མེད་ལ་ཕྲ་བར་མ་འདྲེས་གསལ་རིག་ཙམ་དུ་བཞུགས་པའོ། །དེའང་ཡེ་ཤེས་མེད་ན་ནམ་མཁའ་སྟོང་པ་དང་འདྲ་ལ་ཆད་པར་འགྱུར་ཏེ། ལོངས་སྐུ་དང་སྤྲུལ་སྐུའི་འཆར་གཞི་མི་འཐད་ཅིང་། རགས་པར་ཡོད་ན་རྟག་པ་ཐེར་ཟུག་ཏུ་འགྱུར་བའི་སྐྱོན་ཡོད་དེ། དེ་ཉིད་ལས། དེ་ལྟར་ཡེ་ཤེས་ཆ་མེད་ན། །ཕྱི་རོལ་ནམ་མཁའ་སྟོང་པ་དང་། །ཁྱད་པར་ཉིད་ནི་ཡོད་པ་མིན། །དེ་ཕྱིར་གཞི་གནས་ཡེ་ཤེས་ཁྱབ། །ཡེ་ཤེས་མེད་ན་ཆད་པ་དང་། །ཁྱད་པར་ཅི་ཡང་ཡོད་མི་འགྱུར། །རགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡོད་གྱུར་ན། །འོན་ཏེ་རྟག་པ་ཉིད་དང་མཉམ། །དེ་ཕྱིར་ཤེས་བྱ་ཉིད་དུ་ནི། །བརྟེན་ནས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། །ཕྲ་བའི་ཡེ་ཤེས་ཉིད་དུ་གནས། །ཞེས་སོ། །
དེ་ལྟ་བུའི་གནས་ལུགས་ལ་ཞི་བ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ། གདོད་མའི་གྲོལ་ས། ཡེ་ཐོག་གཞིའི་གནས་ལུགས་ཟེར་ཏེ་དེའི་ནང་གསལ་ཡེ་ཤེས་རིན་པོ་ཆེའི་སྐུ་ནི་སྟོང་གསལ་མཚན་མ་མེད་ལ། ལོངས་སྐུའི་འཆར་གཞི་ཙམ་དུ་གསལ་བས་ནང་གསལ་དུ་རིག་པ་འོད་ཀྱི་ཁང་བུ་ཅན། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྣང་བ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་རང་སྣང་དུ་ཤར་ཡང་། ཕྱིར་གསལ་གདུལ་བྱའི་སྣང་ཡུལ་དུ་མཚན་མ་རིས་ཅན་གྱི་སྐུ་ཞལ་ཕྱག་དང་བཅས་པར་མ་གྲུབ་པས། ཆོས་སྐུ་སྟོང་གསལ་ཀུན་ཁྱབ་ཆེན་པོར་བཞུགས་སོ། །དེའི་གསུང་ནི་སྒྲ་ཚིག་དང་བྲལ་བ་བརྗོད་མེད་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོའི་རང་བཞིན་ནོ། །ཐུགས་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོགས་པའི་ཆོས་ཉིད་དྲན་སེམས་དང་བྲལ་བའོ། །ཡོན་ཏན་ནི་བཙན་ས་ཟིན་པས་རང་ཕྱིར་མི་ལྡོག་ཅིང་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རོལ་པ་འགགས་པ་མེད་པར་བཞུགས་སོ། །ཕྲིན་ལས་ནི་ནང་གསལ་དུ་མི་མཛད་ལ་ཕྱིར་གསལ་གྱི་འཕྲོ་གཞི་མ་འགགས་པས། འགྲོ་བའི་དོན་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་སྟེ། ཐལ་འགྱུར་ལས། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡི་སྐུ་དང་གསུང་། །ཐུགས་དང་ཡོན་ཏན་ཕྲིན་ལས་སོ། །སྐུ་ནི་སྟོང་དང་གསལ་བ་དང་། །མཚན་མ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ནོ། །གསུང་གི་སྒྲ་ཚིག་མིང་བྲལ་ནས། །བརྗོད་ཅིང་གླེང་གཞི་ཉིད་བྲལ་ལོ། །ཐུགས་ནི་བསམ་དང་འགྱུར་མེད་པས། །འཕྲོ་ཞིང་སྤྱོད་པ་རྣམས་ལས་འདས། །ཡོན་ཏན་ཕྱིར་མི་འོང་དང་ལྡོག་པ་མེད། །དབྱིངས་དང་ཡེ་ཤེས་ཁྱད་པར་དང་། །རང་བཞིན་བཅོས་པ་མེད་པའོ། །ཕྲིན་ལས་མ་བྱུང་མ་སྐྱེས་བྱས་པ་མེད། །ཤུགས་འབྱུང་བ་དང་འགགས་པ་མེད། །མ་བྱས་བྱེད་པ་མེད་པའོ། །(༢༣༣)ཞེས་སོ། །དེ་ལྟར་ནང་གསལ་གྱི་དུས་ན་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་དང་ཐུགས་རྗེའི་རོལ་པ་རྒྱ་མཚོར་ཆུ་བྲན་འདུས་པ་ལྟར། ཡེ་མདངས་ཆེན་པོའི་ངང་དུ་འདུས་པ་སྟེ། ལུང་ཡེ་ཤེས་མར་མེའི་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པ་མུན་སེལ་སྒྲོན་མེ་ལས། ལྷུན་གྲུབ་རིན་པོ་ཆེའི་སྦུབས་ནས་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱན་རང་བཞིན་རྣམ་དག་གི་སྣང་བ་ལ་ཤར་བའི་དུས་ན་རྒྱ་མཚོར་ཆུ་བྲན་འདུས་པའམ། ལན་ཚྭ་ཆུ་ལ་ཐིམ་པ་ལྟ་བུར་གྱུར་པས། རིག་སྟོང་དབྱེར་མི་ཕྱེད་པའི་དུས་ན། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱན་ལ་སྒྲིབ་པ་མེད་པར་ཕྱོགས་མེད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་དགོངས་པ་སྟེ། མི་འདྲ་བ་དང་མི་མཐུན་པ་མེད་པས་ཉག་གཅིག་རང་གསལ་འཛིན་མེད་དུ་གནས་སོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །མདོར་ན་གདོད་མའི་གཞི་ངོ་བོ་རང་བཞིན་ཐུགས་རྗེ་གསུམ་པོ་དེ་ཡིན་ཏེ། ཐལ་འགྱུར་ལས། གྲོལ་ས་ཐོག་མ་གང་ཡིན་པའོ། །ཞེས་པས་གོང་དུ་རྒྱ་ཆེར་བསྟན་ཟིན་པས་སྤྲོས་པས་ཆོག་གོ། །
གཉིས་པ་དེ་ལས་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་སྐུའི་འཆར་ལུགས་ནི། ནང་གསལ་ཆོས་སྐུའི་གདངས་ལས་འགྲོ་བ་འདུལ་བྱེད་དུ་ཐུགས་རྗེ་གཡོས་པ་ལས། རིགས་ལྔའི་སངས་རྒྱས་ཆུའི་ཟླ་བ་ལྟ་བུ་མཚན་དང་དཔེ་བྱད་ཀྱི་འཁོར་ལོར་རང་བྱོན་ཏེ། སྐུ་གསུང་ཐུགས་མི་ཟད་པ་རྒྱན་གྱི་འཁོར་ལོས་འཁོར་བ་མ་སྟོངས་ཀྱི་བར་དུ་འགྲོ་བའི་དོན་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་ཉིད་ཐལ་འགྱུར་ལས། ལོངས་སྤྱོད་སྐུ་ལ་སྐུ་གསུང་ཐུགས། །ཡོན་ཏན་དང་ནི་ཕྲིན་ལས་སོ། །སྐུ་ནི་སྣང་ལ་རང་བཞིན་མེད། །གསལ་དང་གསལ་བྱེད་རིག་པས་ཁྱབ། །གསུང་ནི་རང་བྱུང་རང་སྣང་དང་། །སྤྲོ་བསྡུ་སྣང་བའི་འཁོར་ལོའོ། །ཐུགས་ནི་རྒྱུན་ཆད་མེད་གཟིགས་དང་། །མཁྱེན་པའི་རྩལ་དང་དགོངས་པའོ། །ཡོན་ཏན་མཚན་དཔེ་རྫོགས་པ་ལ། །དགོངས་གསལ་མངོན་ཤེས་རྫོགས་པའོ། །ཕྲིན་ལས་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ལས། །ཕྱི་ནང་གསང་བ་རྣམ་སྤྲོས་ཏེ། །སོ་སོའི་རིགས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་དང་། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་ཡང་། །རང་བྱུང་ལྗགས་ལས་རྣམ་སྤྲོས་ཏེ། །འཁོར་ལ་རང་གི་ངོ་བོས་སྟོན། །ཞེས་སོ། །དེའང་སྐུ་སྣང་ལ་རང་བཞིན་མེད་པ་གསུང་རང་བྱུང་གི་ཡི་གེ་དྲུག་ལྗགས་ཀྱི་དབང་པོ་ལས་སྤྲོས་པས། གང་ལ་གང་འདུལ་གྱི་ཆོས་སངས་རྒྱས་དང་སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་ཁྱབ་པར་སྒྲོགས་པ། ཐུགས་རྗེ་ཡེ་ཤེས་ལྔའི་མཚན་ཉིད་རྒྱུན་ཆད་མེད་པས་སེམས་ཅན་(༢༣༤)ལ་གཟིགས་པའོ། །ལོངས་སྐུ་ལ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ལྔ་ཐད་ཀར་རང་གི་འཁོར་ལ་གཟིགས་པའོ། །དེའང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་གདོད་མའི་ངང་ལས་མི་གཡོ་བར་མཛད། མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ནང་དུ་མཁྱེན་པ་མ་འགགས་པར་མཛད། མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཆོས་ལ་ལོངས་སྤྱོད། སོ་སོར་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཕྱི་ནང་གི་ཤེས་བྱ་མ་འདྲེས་པར་མཁྱེན། བྱ་བ་གྲུབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་མཛད་པ་ཕྲིན་ལས་ནམ་མཁའི་མཐའ་ཀླས་པར་རྒྱུན་མི་འཆད་པའོ། །དེའང་ཆོས་སྐུ་ལྟར་ནང་གསལ་དུ་མེད་ལ། སྤྲུལ་སྐུ་ལྟར་ཕྱིར་གསལ་རགས་པའི་ཡུལ་སྤྱོད་བྱེད་དུ་མེད་ཀྱང་། ཐད་ཀར་གསལ་སྟོང་གཉིས་སུ་མེད་པའི་རང་ལ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐུགས་རྗེས་རིག་པའི་ཆར་བཞུགས་སོ། །ཡེ་ཤེས་འོད་ཀྱི་སྦུབས་ན་སྣང་བྱེད་ཆུ་ཟླའི་གཟུགས་ཀྱིས་འགྲོ་བའི་སྟོན་པར་གཞི་ཐོག་ནས་འཕགས་ཏེ་རང་བྱོན་པས་ལོངས་སྐུ་ཞེས་བྱའོ། །རྒྱས་པར་ནི་སྔར་བསྟན་པས་མི་སྤྲོའོ། །
གསུམ་པ་དེ་ལས་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་མངོན་པར་སྣང་བ་ནི། ལོངས་སྐུའི་གདངས་ལས་རང་བཞིན་སྤྲུལ་པའི་སྐུས་ཕྱོགས་བཅུར་ལས་དག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ས་ལ་གནས་པ་རྣམས་ཀྱི་དོན་མཛད་ལ། དེའི་གདངས་ལས་འགྲོ་བ་འདུལ་བ་སྤྲུལ་པའི་སྐུས་འགྲོ་བ་དྲུག་ཏུ་ཐུབ་པ་དྲུག་གི་རྣམ་པར་སྤྲུལ་ཏེ་དོན་མཛད་པ་ནི། འཛམ་བུའི་གླིང་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱར་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལས་མ་དག་པའི་སྤྲུལ་སྐུ་འགྱེད་པ་ནི། སྐྱེ་བ་དང་། རྒ་བ་དང་། ན་བ་དང་། འཆི་བ་དང་། བཟོ་སྣ་ཚོགས་དང་། ལམ་པོ་ཆེ་དང་། ལྗོན་ཤིང་དང་། འབབ་ཆུ་དང་། རྫིང་དང་། ཉ་བོ་ཆེ་དང་། ནོར་བུ་དང་། པདྨ་དང་། དཔག་བསམ་གྱི་ཤིང་དང་། ཚངས་པ་དང་། ཁྱབ་འཇུག་དང་། དབང་ཕྱུག་དང་། བརྒྱ་བྱིན་དང་། བྲམ་ཟེ་དང་། བུ་མོ་དང་། ཁྱེའུ་དང་། རི་དྭགས་དང་སྐྱེད་མོས་ཚལ་ལ་སོགས་པ་གང་ལ་གང་མཁོ་ཞིང་གང་གིས་འདུལ་བ་དེའི་གཟུགས་སུ་སྤྲུལ་ནས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་རྒྱ་ཆེ་ལ་རྒྱུན་མི་འཆད་ཅིང་ཐབས་ལ་མཁས་པའི་མཛད་པའོ། །འོ་ན་སྔར་གྱི་ལོངས་སྐུ་དང་། རང་བཞིན་སྤྲུལ་པའི་(༢༣༥)སྐུ་གཉིས་ཀས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སར་གནས་པའི་དོན་བྱེད་པ་འདྲའོ་སྙམ་ན། མི་འདྲ་སྟེ། སྔར་གྱི་ལོངས་སྐུས་རང་བཞིན་གྱི་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྣམ་པར་སྣང་བ་ལ་ཆོས་སྟོན་པ་ལྟར་སྣང་ཡང་། གདུལ་བྱ་དང་འདུལ་བྱེད་མ་ཡིན་ཏེ། བཏགས་གྲོལ་ལས། ཉིད་ལས་མི་གཞན་སེམས་དཔའི་སྣོད། །ཅེས་པས། རང་བཞིན་སྤྲུལ་སྐུའི་སར་གནས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དོན་བྱེད་པའོ། །དེ་ལྟར་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་དེའི་སྐུ་ནི་གདུལ་བྱ་དང་མཐུན་པར་མཚན་དཔེས་བརྒྱན་པའམ་མཚན་མ་མེད་པའོ། །གསུང་ནི་ཚངས་པའི་དབྱངས་དྲུག་ཅུ་ལ་སོགས་པས་རང་རང་གི་སྣང་བ་དང་མཐུན་པར་ཆོས་སྟོན་པའོ། །ཐུགས་ནི་ཕྱི་རོལ་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པ་སྤྱོད་པས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། ཆོས་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་མཁྱེན་ནས་དོན་དམ་པའི་ཆོས་ཟབ་པ་ཞི་བ་གཅིག་ཏུ་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བར་གསུང་ཞིང་། ཆོས་ཅན་སྣ་ཚོགས་པ་མ་འདྲེས་པར་མཁྱེན་ནས་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཆོས་ལས་དང་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང་། ལམ་དང་འགྲོ་བའི་གནས་ལ་སོགས་པ་སྤང་བླང་དུ་མས་འགྲོ་བ་འདུལ་བའོ། །ཡོན་ཏན་ནི་མཁྱེན་རབ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའོ། །ཕྲིན་ལས་ནི་མཛད་པ་དུ་མས་སེམས་ཅན་ཐར་པར་འདྲེན་པ་ལ་ལྷུན་གྲུབ་ཏུ་འབྱུང་བ་སྟེ། ཐལ་འགྱུར་ལས། སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ཡང་སྐུ་གསུང་ཐུགས། །ཡོན་ཏན་ཕྲིན་ལས་རྣམ་པ་ལྔ། །སྐུ་ནི་མཚན་དང་དཔེ་བྱད་ལ། །གདུལ་བྱ་གང་འདུལ་ལས་སྤྲུལ་ཏེ། །གསུང་ནི་ཚིགས་སྦྱོར་ལེགས་པ་ལ། །ཚངས་པའི་དབྱངས་ནི་ཡན་ལག་དྲུག །ཐུགས་ནི་ཤེས་བྱའི་ཡེ་ཤེས་གཉིས། །རང་བཞིན་དོན་གཉིས་རྫོགས་པར་གནས། །ཡོན་ཏན་མཁྱེན་པ་རྫོགས་པ་དང་། །ཕྲིན་ལས་ཕྱི་ནང་གསང་བ་ཡི། །མཛད་པ་མ་ལུས་རྫོགས་པའོ། །ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལྔར་གནས་སོ། །ཞེས་སོ། །དེའང་གདུལ་བྱ་ཡོད་ན་ཐམས་ཅད་དུ་དེ་དང་མཐུན་པར་སྐད་ཅིག་ལ་སྣང་བ། མེད་ན་སྤྲུལ་སྐུ་ལོངས་སྐུར་ཐིམ། ལོངས་སྐུ་གདོད་མའི་གཞི་ཆོས་སྐུའི་ངང་དུ་ཐིམ་ནས་ནང་གསལ་ཉིད་དུ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་བོ། །ཡང་གདུལ་བྱ་སྣང་ན་སྐད་ཅིག་ལ་སྐུ་གསུམ་མམ་དགུ། གཅིག་ལས་གཅིག་མཆེད་དེ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་གདོད་མའི་ཀུན་(༢༣༦)ཏུ་བཟང་པོ་བཞིན་མཛད་དོ། །མདོར་ན་ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་གྱི་འཛིན་ཆགས་རྡོས་པ་དང་བཅས་པ་སངས་ནས་ཡོན་ཏན་ཕྲིན་ལས་སུ་རྒྱས་ཏེ། སྐུ་ལྔའི་འཛིན་པ་སྟོངས་ནས། ཐོག་མའི་གཞི་ཀ་དག་ཆེན་པོར་རང་གྲོལ་ཏེ། རང་ཤར་ལས། མཚན་མར་འཛིན་པའི་འཁོར་བ་སངས། །ཡེ་ཤེས་སྐུ་ཉིད་དོན་ལ་རྒྱས། །སངས་རྒྱས་ཞེས་ཀྱང་དེ་ལ་བྱ། །ཞེས་སོ། །དེ་ལྟར་སངས་རྒྱས་པའི་སྐུ་ལྔ་ནི། ཆོས་སྐུ་སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བ། ལོངས་སྐུ་མཚན་དཔེར་གསལ་བ། སྤྲུལ་སྐུ་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བ། མི་འགྱུར་རྡོ་རྗེའི་སྐུ་ནི་དེ་དག་གི་ཆོས་ཉིད། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་ནི་དག་པ་གཉིས་ལྡན་ཏེ། རང་བཞིན་གདོད་མ་ནས་དྲི་མ་མེད་ཅིང་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་རང་ངོ་ཤེས་པས་དག་པའོ། །མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་སྐུ་ནི། དམིགས་པ་མེད་པའི་ཐུགས་རྗེའི་ཕྲིན་ལས་འཁོར་བ་མ་སྟོངས་ཀྱི་བར་དུ་མཛད་པའོ། །དེ་ལྟར་སྐུ་ལྔའི་རང་བཞིན་གདོད་མའི་གཞི་ལ་མཐར་ཕྱིན་པ་ནི་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་རང་བཞིན་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་འབྲས་བུ་གདོད་མ་ཀ་དག་གི་ས་ལ། གཞི་ཇི་བཞིན་པར་སངས་རྒྱས་བྱང་ཆུབ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ཡེ་ཤེས་བརྙེས་པ་བྱའོ།། །།