གཞི་གང་ལ་བརྟེན་ནས་འཐོབ་ཚུལ་བཤད་པ།
གཉིས་པ་གཞི་གང་ལ་བརྟེན་ནས་འཐོབ་པ་ལ། སྡོམ་པ། སྡོམ་མིན། བར་མ་དང་གསུམ། དང་པོ་ལ། སོ་ཐར་གྱི་སྡོམ་པ་དང་། བསམ་གཏན་ཟག་མེད་ཀྱི་སྡོམ་པ་གཉིས། དང་པོ་ནི། འདོད་པར་གཏོགས་པའི་སོ་ཐར་གྱི་སྡོམ་པ་ཆོས་ཅན། འཐོབ་ཚུལ་དང་ལྡན་ཏེ། སྦྱོར་དངོས་ཐམས་ཅད་དང་། གཞི་སེམས་ཅན་དང་སེམས་ཅན་མ་ཡིན་པ་གཉིས་ཀ་དང་། དུས་ད་ལྟར་གྱི་ཕུང་ཁམས་སྐྱེ་མཆེད་དག་ལས་ཐོབ་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། བསམ་གཏན་དང་ཟག་མེད་ཀྱི་སྡོམ་པ་གཉིས་ནི་ཆོས་ཅན། འཐོབ་ཚུལ་དང་ལྡན་ཏེ། ལས་ལམ་གྱི་དངོས་གཞི་དང་། དུས་ནི་གསུམ་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕུང་ཁམས་སྐྱེ་མཆེད་ལས་འཐོབ་པའི་ཕྱིར། སོ་ཐར་གྱི་སྡོམ་པ་ཆོས་ཅན། སེམས་ཅན་ཁ་ཡར་བ་ཙམ་ལས་འཐོབ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཡུལ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལས་འཐོབ་པའི་ཕྱིར། ཤེས་བྱ་ཆོས་ཅན། སོ་ཐར་གྱི་སྡོམ་པ་དེ་འཐོབ་པའི་ཡན་ལག་དང་རྒྱུ་ལ་དབྱེ་བ་ཡོད་དེ། དགེ་སློང་གི་སྡོམ་པ་ནི་ཡན་ལག་ཐམས་ཅད་ལས་འཐོབ། སོ་ཐར་ལྷག་མ་རྣམས་ནི་ཡན་ལག་འགའ་ཞིག་ལས་འཐོབ། རྒྱུ་ལ་ཡང་ཆུང་འབྲིང་གི་དབྱེ་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། སྡོམ་མིན་ཆོས་ཅན། འཐོབ་ཚུལ་གཉིས་དང་ལྡན་ཏེ། ཡུལ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་། ཡན་ལག་ཀུན་ལས་རྒྱུས་འཐོབ་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཤེས་བྱ་ཆོས་ཅན། སྡོམ་པ་མིན་པའི་འཐོབ་ཚུལ་གཉིས་སུ་ཡོད་དེ། བཤན་པ་སོགས་ཀྱི་རིགས་སུ་སྐྱེས་པ་ནི་སྲོག་གཅོད་ལ་སོགས་པའི་བྱ་བ་ལ་ཞུགས་པ་འམ། དེའི་རིགས་སུ་མ་སྐྱེས་ཀྱང་། བདག་སྲོག་གཅོད་པས་འཚོ་བར་བྱའོ། །ཞེས་ཁས་ལེན་པ་ལས་ཐོབ་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི། སྡོམ་པ་དང་སྡོམ་མིན་གྱི་ལྷག་མ་བར་མའི་དགེ་བའི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་ནི་ཆོས་ཅན། འཐོབ་ཚུལ་ཡོད་དེ། ཀུན་དགའ་ར་བ་འབུལ་བ་སོགས། ཞིང་དང་། དཀོན་མཆོག་ལ་ཕྱག་མ་བྱས་པར་ཟས་མི་ཟ་ཞེས་ཁས་
ལེན་པ་དང་། ཕྱག་འཚལ་བ་ལ་སོགས་པའི་གུས་པར་བྱེད་པ་ལས་འཐོབ་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་གཏོང་བའི་རྒྱུ་ལ། སྡོམ་པ། སྡོམ་མིན། བར་མ། ཞར་ལ་གཟུགས་ཅན་མིན་པ་གཞན་གཏོང་བའི་རྒྱུ་དང་བཞི། དང་པོ་ལ། སོ་ཐར། བསམ་གཏན་ཟག་མེད་ཀྱི་སྡོམ་པ་གཏོང་བའི་རྒྱུ་གཉིས། དང་པོ་ནི། སོ་སོར་ཐར་པའི་འདུལ་བ་སྟེ་སྡོམ་པ་ཆོས་ཅན། གཏོང་བའི་ཚུལ་ཡོད་དེ། བརྡ་འཕྲོད་པའི་གང་ཟག་ལ་བསླབ་པ་བསམ་པ་ཐག་པས་ཕུལ་བ་དང་། ཤི་འཕོས་པ་དང་། མཚན་གཉིས་དག་ནི་ཅིག་ཅར་དུ་བྱུང་བ་དང་། དགེ་བའི་རྩ་བ་ཆད་ནས་གཏོང་བའི་ཕྱིར། དང་པོ་གྲུབ་སྟེ། དེའི་ཚེ་སྡོམ་པའི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་གྲུབ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་གྲུབ་སྟེ། སྡོམ་པའི་རྟེན་བོར་བའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་གྲུབ་སྟེ། སྡོམ་པའི་རྟེན་ཉམས་པའི་ཕྱིར། བཞི་པ་གྲུབ་སྟེ། སྡོམ་པའི་རྟེན་གཞི་མེད་པའི་ཕྱིར། བསྙེན་གནས་ཀྱི་སྡོམ་པ་ཆོས་ཅན། གཏོང་རྒྱུ་ལྔ་ཡོད་དེ། སྔ་མ་བཞིའི་སྟེང་དུ་མཚན་མོ་འདས་པ་ན་གཏོང་བའི་ཕྱིར། མདོ་སྡེ་པ་ཁ་ཅིག་ན་རེ། དགེ་སློང་གི་སྡོམ་པ་ཡང་གཏོང་རྒྱུ་ལྔ་ཡོད་དེ། སྔ་མ་བཞིའི་སྟེང་དུ་རྩ་ལྟུང་བྱུང་བར་གྱུར་པ་ལས་གཏོང་བའི་ཕྱིར། ཞེས་སྨྲ། གོས་དམར་བའི་སྡེ་པ་གཞན་དག་ན་རེ། ཡོད་དེ། སྔ་མ་བཞིའི་སྟེང་དུ་དམ་པའི་ཆོས་ནུབ་པ་ལས་གཏོང་བའི་ཕྱིར། ཟེར། ཐོགས་མེད་སྐུ་མཆེད་ནི། ལུང་གི་དམ་ཆོས་ནུབ་པའི་ཚེ། སྡོམ་པ་སྔར་མེད་གསར་དུ་མི་སྐྱེ་ཡང་། སྔར་ཡོད་གཏོང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ལུང་གི་དམ་ཆོས་ནུབ་པས་རྟོགས་པའི་དམ་ཆོས་ནུབ་པའི་ངེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཞེས་གསུང་ཁ་ཆེ་བྱེ་བྲག་སྨྲ་བ་རྣམས་ནི། རྩ་ལྟུང་གང་རུང་གཅིག་བྱུང་ཡང་གཞན་རྣམས་མ་བྱུང་ན་སྡོམ་པ་ཟད་པར་གཏོང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་དང་། ཚུལ་འཆལ་གཉིས་སུ་འདོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དཔེར་ན་མི་འགའ་ཞིག་ལ་ནོར་ཡང་ཡོད་ཅིང་། བུ་ལོན་ཀྱང་ཆགས་ན་དེ་ནོར་ཅན་དང་བུ་ལོན་ཅན་གཉིས་ཀ་
ཡིན་པ་དང་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེས་བུ་ལོན་གཞལ་ཟིན་པ་དང་ཅིག་ཤོས་ཀྱིས་ལྟུང་བ་བཤགས་ཟིན་པ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་ཟེར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། བསམ་གཏན་དུ་གཏོགས་པའི་དགེ་བ་བསམ་གཏན་གྱི་སྡོམ་པ་ནི་ཆོས་ཅན། གཏོང་བའི་རྒྱུ་ཡོད་དེ། གོང་ས་ནས་འོག་སར་འཕོས་པ་དང་། སྙོམས་འཇུག་ལས་ཉམས་པ་དག་གིས་གཏོང་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་དུ། གཟུགས་མེད་དུ་གཏོགས་པའི་དགེ་བ་ཡང་ཆོས་མཚུངས་སོ། །འཕགས་པ་ཟག་མེད་ཀྱི་སྡོམ་པ་ཆོས་ཅན། གཏོང་བའི་རྒྱུ་གསུམ་ཡོད་དེ། འབྲས་བུ་གསར་དུ་ཐོབ་པ་དང་། དབང་པོ་སྦྱངས་པ་དང་། ཉམས་པ་ལས་གཏོང་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། སྡོམ་མིན་གྱི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ཆོས་ཅན། གཏོང་བའི་རྒྱུ་གསུམ་ཡོད་དེ། གཉེན་པོ་སྡོམ་པ་ཐོབ་པ་དང་། རྟེན་དེ་ཤི་འཕོས་པ་དང་། རྟེན་དེ་ལ་མཚན་གཉིས་ཅིག་ཅར་དུ་བྱུང་བ་ལས་གཏོང་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། དང་པོ་གྲུབ་སྟེ། གཉེན་པོ་སྟོབས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་གྲུབ་སྟེ། ལུས་བོར་བའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་གྲུབ་སྟེ། ལུས་རྟེན་ཉམས་པའི་ཕྱིར། །གསུམ་པ་ནི། ཤེས་བྱ་ཆོས་ཅན། བར་མའི་དགེ་བ་གཏོང་བའི་རྒྱུ་དྲུག་ཡོད་དེ། དགེ་བ་དེ་བྱ་བའི་ཤུགས་ཆད་པ་དང་། བདག་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་ཁས་བླངས་པ་ཆད་པ་དང་། བྱ་བ་དེ་རྒྱུན་ཆད་པ་དང་། ཀུན་དགའ་ར་བ་ཞིག་པ་སོགས་དོན་ཆད་པ་དང་། ཚེ་ཆད་པ་དང་། དགེ་བའི་རྩ་བ་ཆད་པ་ལས་གཏོང་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། །བཞི་པ་ནི། འདོད་པར་གཏོགས་པའི་དགེ་བ་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པ་ནི་ཆོས་ཅན། གཏོང་བའི་རྒྱུ་གཉིས་ཡོད་དེ། དགེ་རྩ་ཆད་པ་དང་། གོང་སར་སྐྱེས་པ་ལས་གཏོང་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། ཉོན་མོངས་ཅན་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པ་ནི་ཆོས་ཅན། གཏོང་བའི་རྒྱུ་ཡོད་དེ། རང་གི་ངོ་སྐལ་གྱི་གཉེན་པོ་སྐྱེས་པས་རྣམ་པར་ཉམས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། བཞི་པ་ལྡན་པའི་གང་ཟག་ལ། སྡོམ་མིན་དང་། སྡོམ་པ་
དང་ལྡན་པའི་གང་ཟག་གཉིས། དང་པོ་ནི། མཚན་གཏན་ནས་མེད་པའི་ཟ་མ་དང་། ཡོད་ཀྱང་དོན་བྱེད་མི་ནུས་པའི་མ་ནིང་དང་། མཚན་གཉིས་ཅིག་ཅར་དུ་བྱུང་བ་དང་། བྱང་སྒྲ་མི་སྙན་རྣམས་མ་གཏོགས་པའི་གླིང་གསུམ་གྱི་མི་རྣམས་ཆོས་ཅན། སྡོམ་མིན་དང་སྡོམ་པའི་ཡང་རྟེན་དུ་རུང་སྟེ། ཁྱོད་ལ་དེ་གཉིས་སྐྱེ་རུང་བའི་ཕྱིར། །གཉིས་པ་ནི། ལྷ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལའང་སྡོམ་པ་ཡོད་དེ། ཁྱོད་ལ་བསམ་གཏན་གྱི་སྡོམ་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། མི་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལ་སྡོམ་པ་གསུམ་ཡོད་དེ། ཁྱོད་ལ་སོ་ཐར། བསམ་གཏན། ཟག་མེད་ཀྱི་དེ་གསུམ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། བསམ་གཏན་སྐྱེས་བསམ་གཏན་གྱི་སྡོམ་པ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱི་རྟེན་ཡོད་དེ། འདོད་པ་དང་གཟུགས་ཁམས་སུ་སྐྱེས་པའི་ལྷ་རྣམས་ལ་ཁྱོད་ཡོད་པའི་ཕྱིར། ཟག་མེད་ཀྱི་སྡོམ་པ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱི་རྟེན་ཡོད་དེ། བསམ་གཏན་ཁྱད་པར་ཅན་དང་། འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སེམས་ཅན་མ་གཏོགས་པ་གཟུགས་མེད་ཁམས་ནའང་ཡོད་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་མདོ་ནས་གསུངས་པའི་ལས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ལ། ཐུན་མོང་དུ་བཤད་པ་དང་། སོ་སོར་བཤད་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ། རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་བ་དང་། ལས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་དུ་མ་བསྟན་པ། ལས་གང་གིས་འབྲས་བུ་གང་འགྲུབ་ཚུལ། ལས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་གཞན་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ལ། འབྲས་བུའི་སྒོ་ནས་དབྱེ་བ། རྒྱུའི་སྒོ་ནས་དབྱེ་བ། རྒྱུ་འབྲས་གཉིས་ཀའི་སྒོ་ནས་དབྱེ་བ་དང་གསུམ། དང་པོ་ལ། དགེ་སོགས་གསུམ་དུ་དབྱེ་བ། བསོད་ནམས་སོགས་གསུམ་དུ་དབྱེ་བ། མྱོང་འགྱུར་ལས་ཀྱི་ཁྱད་པར་བསྟན་པའོ། །དང་པོ་ནི། དགེ་བ་ཟག་བཅས་ཀྱི་ལས་ཆོས་ཅན། ལས་བདེ་བ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་སྨིན་བདེ་བ་འབྱིན་བྱེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཆགས་སོགས་མི་དགེ་བ་ཆོས་ཅན། ལས་མི་བདེ་བ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་སྨིན་སྡུག་བསྔལ་འབྱིན་བྱེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཞན་
སྤྱོད་ལམ་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཆོས་ཅན། བདེ་མི་བདེ་ལས་གཞན་ཡིན་ཏེ། རྣམ་སྨིན་བདེ་སྡུག་གང་ཡང་འབྱིན་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལ། མདོར་བསྟན་པ། རྒྱས་པར་བཤད་པ་གཉིས། དང་པོ་ནི། ཤེས་བྱ་ཆོས་ཅན། བཤད་མ་ཐག་པ་དེ་ལ་གསུམ་ཡོད་དེ། བསོད་ནམས་དང་། བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་དང་། མི་གཡོ་བའི་ལས་རྣམས་སུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། །གཉིས་པ་ནི། འདོད་ཁམས་ཀྱི་དགེ་བའི་ལས་ཆོས་ཅན། བསོད་ནམས་ཀྱི་ལས་ཡིན་ཏེ། དཀར་པོའི་ངོ་བོར་ལུང་དུ་བསྟན་པའི་ལས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁམས་གོང་མར་སྐྱེས་པའི་དགེ་ལས་ཆོས་ཅན། མི་གཡོ་བའི་ལས་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ན་རང་གི་ས་ནི་དེ་དག་ཏུ་ལས་རང་གི་རྣམ་སྨིན་སྨིན་པའི་ཕྱིར་ན་འབྲས་བུ་གཞན་དུ་མི་གཡོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ལ་མྱོང་འགྱུར་གསུམ་དུ་དབྱེ་བ། མྱོང་འགྱུར་ལྔར་དབྱེ་བ། ལས་ངེས་མ་ངེས་ཀྱི་ཁྱད་པར་བཤད་པ་དང་གསུམ། དང་པོ་ལ། མདོར་བསྟན་པ། རྒྱས་པར་བཤད་པ་གཉིས། དང་པོ་ནི། ཤེས་བྱ་ཆོས་ཅན། ལས་དེ་ལ་གསུམ་དུ་ཡོད་དེ། བདེ་བ་མྱོང་འགྱུར་དང་། ལ་སོགས་པ་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་འགྱུར་དང་། བཏང་སྙོམས་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་གསུམ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། འདོད་ཁམས་ནས་བསམ་གཏན་གསུམ་པའི་བར་གྱི་དགེ་བ་ཆོས་ཅན། བདེ་བ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་ལས་ཡིན་ཏེ། ཚོར་བ་བདེ་བ་འདྲེན་པའི་ལས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བསམ་གཏན་གསུམ་པ་དེ་ཡན་ཆད་ཀྱི་དགེ་བའི་ལས་ཆོས་ཅན། སྡུག་མིན་བདེ་མིན་མྱོང་འགྱུར་གྱི་ལས་ཡིན་ཏེ། བཏང་སྙོམས་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་ལས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ཁམས་འདིའི་མི་དགེ་བ་ཆོས་ཅན། སྡུག་བསྔལ་མྱོང་འགྱུར་གྱི་ལས་ཡིན་ཏེ། འབྲས་བུ་ཡིད་དུ་མི་འོང་བ་འབྱིན་བྱེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བསམ་གཏན་བཞི་པའི་འོག་ནའང་བར་མ་བཏང་སྙོམས་མྱོང་འགྱུར་གྱི་ལས་ཡོད་དེ། གང་གི་ཕྱིར་ན་བསམ་གཏན་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་རྣམ་སྨིན་གྱི་འབྲས་བུ་མཚུངས་ལྡན་གྲུབ་པ་
ལས་སོ། །ཞེས་སྡེ་པ་ཁ་ཅིག་ཟེར་རོ། །སྔ་ཕྱི་མེད་པར་རྒྱུད་གཅིག་ལ་ཚོར་བ་བདེ་སྡུག་བཏང་སྙོམས་གསུམ་སྨིན་པ་ཡོད་དེ། བདེ་བ་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་ནི་གཟུགས། སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་ནི་སེམས་དང་སེམས་བྱུང་། བཏང་ཉོམས་མྱོང་འགྱུར་ནི་ལྡན་མིན་འདུ་བྱེད་ཅེས་མདོ་ལས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། ཤེས་བྱ་ཆོས་ཅན། མྱོང་འགྱུར་རྣམ་པ་ལྔ་ཡོད་དེ། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་དང་། མཚུངས་ལྡན་གྱིས་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་དང་། དམིགས་པས་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་དང་ནི། རྣམ་སྨིན་གྱིས་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་དང་། མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པའི་མྱོང་འགྱུར་རྣམས་སུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ལ། མདོར་བསྟན་པ། རྒྱས་པར་བཤད་པ་གཉིས། དང་པོ་ནི། བདེ་བ་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་ལ་སོགས་པའི་ལས་དེ་ཡང་ཆོས་ཅན། གཉིས་སུ་ཡོད་དེ། ངེས་པའི་ལས་དང་མ་ངེས་པའི་ལས་གཉིས་སུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལ། དབྱེ་བ་སྤྱིར་བསྟན་པ། ཁྱད་ཆོས་སོ་སོར་བཤད་པ། མྱོང་ངེས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་དང་གསུམ། དང་པོ་ནི། མངོན་སུམ་དུ་མྱོང་བར་ངེས་པའི་ལས་ཆོས་ཅན། རྣམ་པ་གསུམ་དུ་ཡོད་དེ། ཚེ་འདིར་མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་དང་། ལ་སོགས་པ་སྐྱེ་བ་ཕྱི་མར་མྱོང་བར་འགྱུར་བ། སྐྱེ་ནས་མྱོང་འགྱུར་དང་། ཡང་ཕྱི་མ་ལ་མྱོང་བར་འགྱུར་བ། ལན་གྲངས་གཞན་ལ་མྱོང་འགྱུར་རྣམས་སུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། སྡེ་པ་ཁ་ཅིག་ན་རེ། ལས་དེ་ལ་རྣམ་པ་ལྔ་ཡོད་དེ། སྔ་མ་གསུམ་གྱི་སྟེང་དུ་ངེས་མ་ངེས་རྣམས་སུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་ཟེར། དཔེ་སྟོན་སྡེ་པ་གཞན་དག་ན་རེ། མུ་ནི་བཞི་ཡོད་དེ། རྣམ་སྨིན་ངེས་ལ་གནས་སྐབས་མ་ངེས་པ། དེ་ལས་བཟློག་པ། གཉིས་ཀ་ངེས་པ། གཉིས་ཀ་མ་ངེས་པ་རྣམས་སུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་ཟེར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། ལན་གྲངས་གཞན་ལ་མྱོང་འགྱུར་དང་། སྐྱེས་ནས་མྱོང་འགྱུར་དང་། མ་ངེས་པའི་ལས་
གསུམ་པོ་ཆོས་ཅན། རང་གི་རིས་ནི་འཕེན་པར་བྱེད་དེ། རང་གི་རིགས་མཐུན་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། ཁམས་གསུམ་པོ་ཐམས་ཅད་ན་ནི་ལས་ཀྱི་འཕེན་པ་བཞི་ཡོད་དེ། མཐོང་ཆོས་དང་། སྐྱེས་ནས་དང་། ལན་གྲངས་གཞན་ལ་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་དང་། མ་ངེས་པའི་ལས་རྣམས་སུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། དམྱལ་བ་ན་ནི་དགེ་བའི་ལས་རྣམས་ཀྱི་འཕེན་པ་གསུམ་ཡོད་དེ། མཐོང་ཆོས་ལ་མྱོང་འགྱུར་མ་གཏོགས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། ས་གང་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བར་བརྟན་པར་བྱས་པའི་བྱིས་པ་སོ་སོ་སྐྱེ་བོ་ཆོས་ཅན། དེར་སྐྱེས་ནས་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་ལས་མི་བྱེད་དེ། དེ་མི་གསོག་པའི་ཕྱིར། ས་གང་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་བརྟན་པར་བྱས་པའི་འཕགས་པ་ཆོས་ཅན། དེར་ལན་གྲངས་གཞན་དུའང་མྱོང་འགྱུར་གྱི་ལས་མི་བྱེད་དེ། དེ་མི་གསོག་པའི་ཕྱིར། འདོད་ཁམས་དང་སྲིད་རྩེའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་མི་བརྟན་པ་ཉམས་པའི་ཆོས་ཅན་གྱི་འཕགས་པ་ཡང་ཆོས་ཅན། ས་དེར་མྱོང་འགྱུར་གྱི་ལས་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་མི་གསོག་པའི་ཕྱིར། ཤེས་བྱ་ཆོས་ཅན། བར་མ་དོར་ཡང་ལས་འཕེན་པ་ཡོད་དེ། སྲིད་པ་བར་མ་ལ་གནས་པའི་གང་ཟག་དེ་འདོད་ཁམས་སུ་འཕེན་བྱེད་ཀྱི་ལས་གསོག་པ་ན། བར་དོ་དང་མངལ་གྱི་གནས་སྐབས་ལྔ། བཅས་པའི་གནས་སྐབས་ལྔ། དེ་རེ་རེ་ལ་ངེས་མ་ངེས་གཉིས་གཉིས་ཏེ་རྣམ་པ་ཉི་ཤུ་རྩ་གཉིས་འཕེན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར། སྲིད་པ་བར་མའི་ལས་ངེས་པ་བཅུ་གཅིག་བཤད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཅན། མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་མྱོང་ངེས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་འཕེན་བྱེད་ཀྱི་ལས་གཅིག་གིས་འཕངས་པའི་འབྲས་བུ་རིས་གཅིག་ཁོ་ནར་ངེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ལ་མྱོང་ངེས་སྤྱིར་བསྟན་པ། མཐོང་ཆོས་ལ་མྱོང་ངེས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ། ཞར་བྱུང་གི་དོན་དང་གསུམ། དང་པོ་ནི། ངེས་པའི་ལས་དེ་ཆོས་ཅན། དྲུག་ཏུ་ཡོད་དེ། ཉོན་མོངས་པ་དྲག་པོས་བྱས་པ་དང་། རབ་
ཏུ་དང་བ་དྲག་པོས་བྱས་པ་དང་། ཡོན་ཏན་གྱི་ཞིང་དཀོན་མཆོག་སོགས་ལ་ཕན་གནོད་བྱས་པ་དང་། དུས་རྒྱུན་ཆགས་སུ་བྱས་པ་གང་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། ཕ་མ་གསོད་པ་ལ་སོགས་པའི་ལས་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་མྱོང་བར་ངེས་པའི་ལས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། མཐོང་ཆོས་འབྲས་བུ་ཅན་གྱི་ལས་དེ་ལ་གཉིས་སུ་ཡོད་དེ། ཞིང་གི་ཁྱད་པར་དགེ་འདུན་ལ་བུད་མེད་ཅེས་སྐུར་པ་བཏབ་པས་མཚན་གྱུར་པ་དང་། བསམ་པའི་ཁྱད་པར་གླང་གི་མཚན་བཅོད་པ་ལས་ཐར་པར་བྱས་པས་སྐྱེས་པར་གྱུར་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྣམ་སྨིན་ངེས་པའི་ལས་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་འགྲུབ་པའི་རྒྱུ་ཡོད་དེ། དགེ་མི་དགེའི་ས་དེའི་འདོད་ཆགས་དང་གཏན་ནས་བྲལ་བར་བྱས་པ་ལས་ཁྱོད་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར། ངེས་པའི་ལས་དེ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལ་དྲུག་ཡོད་དེ། གང་ཟག་གཞན་གང་དག་འགོག་པའི་སྙོམས་འཇུག་དང་། བྱམས་པ་དང་། ཉོན་མོངས་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། མཐོང་ལམ་དང་། དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་མ་ཐག་པ་དང་། འབྲས་བུ་ལས་ལངས་མ་ཐག་པ་དེ་ལ་ཕན་པ་དང་གནོད་པ་བྱས་པ་ཡིས་འབྲས་བུ་མཐོང་ཆོས་ལ་འཕྲལ་དུ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ལ། ལས་གང་གི་འབྲས་བུ་ངོས་གཟུང་བ་དང་། གཡེང་བའི་སེམས་ངོས་གཟུང་བ་གཉིས། དང་པོ་ནི། རྣམ་པར་རྟོགས་པ་མེད་པའི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་རྣམ་སྨིན་ནི་ཆོས་ཅན། སེམས་ཀྱི་ཚོར་བ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། རྟོག་པ་དང་བྲལ་བའི་ཚོར་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མི་དགེའི་རྣམ་སྨིན་ནི་ལུས་ཀྱི་ཚོར་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་དང་སེམས་ཀྱི་ཚོར་བའི་གཞི་མཐུན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། གཡེང་བའི་སེམས་ནི་ཆོས་ཅན། རྟེན་ཡོད་དེ། ཡིད་ཀྱི་སེམས་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར། དེ་ནི་ཆོས་ཅན། རྒྱུ་ཡོད་དེ། ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར། དེ་ཆོས་ཅན། རྒྱུ་བཞི་ཡོད་དེ། མི་མ་ཡིན་གྱིས་སྐྲག་པར་
བྱས་པ་དང་། གནོད་པ་བྱས་པ་དང་། རླུང་མཁྲིས་བད་ཀན་མ་མཉམ་པར་འཁྲུགས་པ་དང་། མྱ་ངན་གྱིས་གཟིར་བ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར། སེམས་གཡེང་བ་དེ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱི་རྟེན་ཡོད་དེ། སྒྲ་མི་སྙན་པ་མ་གཏོགས་པའི་འདོད་པ་དང་ལྡན་པའི་གང་ཟག་རྣམས་དེ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་རྒྱུའི་སྒོ་ནས་དབྱེ་བ་ནི། ཤེས་བྱ་ཆོས་ཅན། ཡོན་པོའི་ལས་དང་། སྐྱོན་ཅན་གྱི་ལས་དང་། སྙིགས་མར་གསུངས་པའི་ལས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡོད་དེ། དེ་རྣམས་གཡོ་སྒྱུ་དང་། ཞེ་སྡང་དང་། འདོད་ཆགས་ལས་རིམ་པ་བཞིན་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར། །གསུམ་པ་རྒྱུ་འབྲས་གཉིས་ཀའི་སྒོ་ནས་དབྱེ་བ་ལ། མདོར་བསྟན་པ། རྒྱས་པར་བཤད་པ་གཉིས། དང་པོ་ནི། ཤེས་བྱ་ཆོས་ཅན། ལས་ཀྱི་རྣམ་པ་བཞི་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། དཀར་ལ་རྣམ་སྨིན་དཀར་བ། ནག་ལ་རྣམ་སྨིན་ནག་པ་ལ་སོགས་པ་དཀར་ནག་གཉིས་ཀའི་ལས། དེ་དག་ཟད་བྱེད་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས་དེ་ལྟར་ཡོད་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལ། སོ་སོའི་ངོ་བོ་སྤྱིར་བསྟན་པ། ཟག་མེད་ཀྱི་ལས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ། གཞན་གྱི་འདོད་པ་བརྗོད་པ་དང་གསུམ། དང་པོ་ནི། འདོད་པར་གཏོགས་པའི་མི་དགེ་བ་ཆོས་ཅན། གནག་ལ་རྣམ་སྨིན་གནག་པའི་ལས་ཡིན་ཏེ། རྣམ་སྨིན་གནག་པའི་ངོ་བོར་ལུང་དུ་བསྟན་པ་གང་ཞིག །སྡུག་བསྔལ་འབྱིན་བྱེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཟུགས་ཁམས་ཀྱི་དགེ་བ་ཆོས་ཅན། དཀར་ལ་རྣམ་སྨིན་དཀར་བའི་ལས་ཡིན་ཏེ། དཀར་བའི་ལས་གང་ཞིག །མི་དགེ་བ་དང་མ་འདྲེས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ཁམས་ཀྱི་དགེ་བ་ཆོས་ཅན། དཀར་ནག་གཉིས་ཀའི་ལས་སུ་བཤད་དུ་རུང་སྟེ། དཀར་བའི་ལས་གང་ཞིག །མི་དགེ་བ་འདྲེས་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། ནག་པོ་དེ་ཟད་པར་བྱེད་པའི་ལས་ཡོད་དེ། ཟག་མེད་ཀྱི་ལམ་དེ། དེ་ཟད་བྱེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ནག་པོ་ཟད་པར་བྱེད་པའི་ལས་ཆོས་ཅན། སེམས་པ་རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་སུ་ཡོད་དེ། སྡུག་བསྔལ་ཆོས་
བཟོད་སོགས་བཟོད་པ་བཞི་དང་། འདོད་པ་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཡི་སྒོམ་ལམ་བར་ཆད་མེད་ལམ་བརྒྱད་གང་ཡིན་པ་རྣམས་སུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། འདོད་པ་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་བར་ཆད་མེད་ལམ་དགུ་པའི་སེམས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཅན། དཀར་པོ་རྣམ་བྱང་དང་ནག་པོ་ཉོན་མོངས་ལ་དམིགས་པའི་ཉོན་མོངས་རྣམས་ཟད་བྱེད་ཡིན་ཏེ། དེ་རྣམས་འཇོམས་བྱེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བསམ་གཏན་གྱི་ས་ལས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་བར་ཆད་མེད་ལམ་སྐྱེས་པའི་ཐ་མ་དགུ་པ་དེ་ཆོས་ཅན། དཀར་པོ་ཟད་པར་བྱེད་པའི་ལས་ཞེས་བྱ་སྟེ། བསམ་གཏན་བཞི་པའི་དགེ་བ་ལ་དམིགས་པའི་ཉོན་མོངས་རྣམས་འདུན་པ་ལ་ཆགས་བྲལ་གྱི་ཚུལ་གྱིས་ཟད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི། སློབ་དཔོན་གཞན་དག་ནི། དམྱལ་བ་མྱོང་འགྱུར་གྱི་ལས་ལ་ནག་ལ་རྣམ་སྨིན་ནག་ཞེས་བྱ་སྟེ། འཕེན་རྫོགས་གཉིས་ཀ་ནག་པའི་ཕྱིར། དམྱལ་བ་ལས་གཞན་པའི་འདོད་པར་མྱོང་འགྱུར་གྱི་ལས་ནི། དཀར་ནག་གཉིས་སུ་འདྲེན་པའི་ལས་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་དག་ན་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། གཞན་ནི་མཐོང་བས་སྤང་བྱ་ལ་ནག་ཅེས་བྱ་སྟེ། དེ་དང་དགེ་བའི་གཞི་མཐུན་མེད་པའི་ཕྱིར། གཞན་འདོད་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་སྒོམ་སྤང་ནི་དཀར་ནག་འདྲེས་མ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་དགེ་མི་དགེ་ལུང་མ་བསྟན་གསུམ་གྱི་ཆ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་ཟེར་རོ། །