ལྔ་པ། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་ལེའུའི་བཤད་པ།
དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མ་རྟོགས་པར་མངོན་པར་ཞེན་པའི་བག་ཆགས་ཐམས་ཅད་སྤོང་བར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། །དེ་ནས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་ལེའུ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དངོས་ཚུལ་གཟུགས་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ། གཟུགས་སུ་རུང་བས་ན་གཟུགས་ཏེ་བེམས་པོ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་གཅིག་དང་དུ་མའི་སྦྱོར་བས་དམིགས་ནམ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་དང༌། བེམས་པོ་ནི་སྣང་བར་མི་དམིགས་པའི་ཡང་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་སྔོན་པོ་དང་སེར་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་སོ་སོར་སྣང་བ་ཡིན་ནོ། །ལྟ་བ་ཡང་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་བལྟ་བར་བྱ་བ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པས། ལྟ་བ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་འཛིན་པ་པོར་མེད་པ་སྟེ།
དེ་གཉིས་ནི་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་ལ་སོགས་པ་ཡང་མེད་དེ་འོག་ནས་འབྱུང་བ། །མིག་གིས་གཟུགས་ལ་འཛིན་པར་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འདིས་ཕྱི་དང་ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཙམ་དུ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྦྱོར་བ་དེ་ལྟར་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ཕྱི་དང་ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་རང་བཞིན་མེད་པར་བསྟན་པ་འདིས་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་རྟོགས་ཤིང་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །སྐྱེད་མ་དང་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་མ་དང་བུ་མོ་ལ་སོགས་པའི་འབྲེལ་པ་མེད་པར་སྟོན་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་མ་ལ་སོགས་པའི་ཁྲག་དང་ཁུ་བ་དག་ནི་ལས་ཀྱིས་མངོན་པར་བསྒྲུབས་ཤིང་བསྐྱེད་པ་སྟེ། སྐྱེ་བ་དང༌། གནས་པ་དང༌། རྒ་ཤི་དང༌། བདེ་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་རྣམས་ནི་ལས་ལ་གནས་པ་ཡིན་ན། བུ་ལ་སོགས་པ་ཕན་ཚུན་དུ་འབྲེལ་པ་གང་ངག་གི་འམ་གང་གིས་འབྲེལ་པར་བརྗོད་དེ་མ་གྲུབ་པ་དེ་ཁོ་ནའོ། །དེས་ན་སྔགས་དང་ཕྱག་རྒྱས་བསྐྱེད་པའི་བདག་མེད་མ་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་རྣམས་དབྱེར་མེད་ཅིང་ཐ་མལ་པའི་ཚུལ་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམས་ཀྱི་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་སྐྱེད་མ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་ཇི་ལྟར་བསྟན་པའི་ཆོ་གས་མཆོད་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་བླ་ན་མེད་པ་ལ་མངོན་པར་གཞོལ་བར་འགྱུར་རོ། །རིགས་རྣམས་ཀྱང་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གར་མཁན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །གར་མཁན་ལ་སོགས་པའི་རིགས་སུ་སྐྱེ་བ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་བྲམ་ཟེ་ལ་སོགས་པའི་རིགས་ཀྱི་མདོག་དང༌། དབྱིབས་དང༌། སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་དང༌། སྐྱེ་བ་དང༌། རྒ་བ་དང༌། གནས་པ་དང༌། མི་རྟག་པ་ཐ་དད་པར་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་མཆོག་གི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མཐོང་བའི་རྣལ་འབྱོར་པས་ཁམས་གསུམ་མ་ལུས་པ་འདི་དག་དབྱིབས་ལ་སོགས་པ་ཙམ་གྱིས་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ལྷའི་རིགས་ཀྱིས་མ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་དང༌། ལང་ཚོ་དང་ལྡན་པའི་བུ་མོ་རྣམས་གཟུང་བར་བྱ་སྟེ། ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇུག་པའི་ཡན་ལག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དུ་རིགས་ལྟར་དབྱིབས་དང༌། ཁ་དོག་ལ་སོགས་པ་མནན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཟག་པ་མེད་
པའི་བདེ་བ་ཆེན་པོ་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རིགས་དང་འབྲེལ་པའི་མདོག་དང་དབྱིབས་ལ་སོགས་པ་དང༌། བདག་དང་བདག་གི་བ་སྣ་ཚོགས་པ་རྣམས་སྤངས་ཏེ། ཁ་ཅིག་ཏུ་ཐོགས་པ་དང་བཅས་ཤིང་ཁ་ཅིག་ཏུ་བགྲོད་པ་མ་ཡིན་པ་གཞན་དུ་རྣལ་འབྱོར་མ་རྣམས་ལ་དཔྱད་པ་མེད་པར་རང་གི་ལུས་བཞིན་དུ་རེག་པར་བྱ་ཞིང་སྤྱད་ལ་བཏུང་བ་དང༌། བཟའ་བ་དང་བགོ་བ་དང༌། རྒྱན་དང་ཙནྡན་དང༌། གུར་གུམ་ལ་སོགས་པའི་དྲི་ཞིམ་པོ་དང༌། བཟང་པོ་རྣམས་ཀྱིས་མཆོག་ཏུ་བཀུར་སྟི་བྱ་ཞིང་མཆོད་པར་བྱའོ། །ཤེས་རབ་ཐབས་ཀྱི་ཆོ་ག་ཡིས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷའི་རྣལ་འབྱོར་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་རྡོ་རྗེ་དང་པདྨ་བྱིན་གྱིས་བརླབ་པའི་ཆོ་ག་སྟེ་བླ་ན་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པས་སོ། །དེ་ཉིད་འདོད་པ་སྟེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་དབྱེར་མེད་པའི་དེ་ཉིད་རྟོགས་པས་མཆོད་པ་སྟེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་མཆོད་པར་བྱའོ། །རབ་ཏུ་འབད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་གུས་པས་མ་ཡིན་པའོ། །བྱེ་བྲག་ཅི་ནས་ཤེས་མི་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐལ་པ་མེད་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་མི་བྱའོ། །མ་སངས་སྤྲུལ་དང་རྐུན་པོ་མེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྐལ་པ་མེད་པའི་སྐྱེ་བོའི་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ན་ནི། འདི་དང་ཕ་རོལ་རྣམས་སུ་ཡང་སྤྲུལ་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་དེ་སྡུག་བསྔལ་བར་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །རིགས་ལྔ་རྣམས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཐོག་མ་མེད་པའི་སྐྱེ་བ་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་གོམས་པའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་རྟོག་པ་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱ་བའི་རྒྱུར་གསུངས་སོ། །རྡོ་རྗེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པ་ལྔའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྟེ་དེས་འདེབས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རིགས་དྲུག་ཏུ་ནི་རྟག་ཏུ་གསུངས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའི་རིགས་དང་བཅས་ནས་སོ། །སྒོམ་པ་པོ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ལས་ཐ་དད་པར་གྱུར་པ་ནི་སྒོམ་པ་སྟེ་ལུས་མེད་པའོ། །བསྒོམ་བྱ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལས་མ་གཏོགས་པའི་བསྒོམ་པར་བྱ་བའི་རང་བཞིན་ཡང་མེད་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །སྔགས་ཀྱང་མེད་ཅིང་ལྷ་ཡང་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སེམས་ལས་མ་གཏོགས་པའི་དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་བརྗོད་པ་དང༌། བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་སྔགས་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་མེད་པ་ཡིན་ལ། དེ་བཞིན་དུ་ཞལ་དང་ཕྱག་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་ཅན་གྱི་ལྷ་ཡང་གུད་ན་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེ་
ལྟར་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་བཙལ་བར་བྱས་པས་ཤིན་ཏུ་སྟོང་པའི་བདག་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། འདིར་གསུངས་པ། སྤྲོས་དང་བྲལ་བའི་རང་བཞིན་དུ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སྤྲོས་དང་བྲལ་བའི་རང་བཞིན་དུ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་སེམས་ཙམ་གྱི་བདག་ཉིད་དོ། །དེའི་ཚུལ་དུ་ལྷ་དང་སྔགས་དག་གནས་པ་སྟེ། གཞན་འདུལ་བའི་དབང་གིས་ལྷ་དང་སྔགས་རྣམས་སུ་ཀུན་དུ་བརྟགས་ནས་བསྟན་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །དེས་ན་འདིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་དབྱེར་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་བདག་ཉིད་དུ་སྔགས་དང་ལྷ་དག་ཤེས་པར་བྱའོ། །སྤྲོས་པ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ཡང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་དང་བྱེད་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་གསུངས་པ། རྣམ་པར་སྣང་མཛད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཁྱད་པར་དུ་སྣང་བར་མཛད་པས་ན་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་དོ། །དེ་ཉིད་རང་བཞིན་གྱིས་ཐམས་ཅད་མི་གཡོ་ཞིང་མི་འཁྲུགས་པས་ན་མི་བསྐྱོད་པའོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གདོན་མི་ཟ་བར་འབྲས་བུ་སྩོལ་བས་ན་དོན་ཡོད་པའོ། །རྙེད་པར་དཀའ་བ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པས་ན་རིན་ཆེན་འབྱུང་ལྡན་ནོ། །རོལ་ནི་ཕན་ཚུན་དུ་རྩོད་པ་སྟེ་དེ་མེད་པས་ཨཱ་རོ་ལྀ་ཀ་གོ །འཇིག་རྟེན་ལ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱིས་གཟིགས་པས་ན། དེ་ཉིད་སེམས་པའི་བདག་ཅེས་བྱ་བར་གསུངས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཚངས་པ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲར་བརྗོད་པར་བྱ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། །ཚངས་པ་ལྡོག་པར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་དོན་དང་འབྲེལ་པ་དང་རིགས་དང་ཕྱི་རོལ་གྱི་སྔགས་དང་ལྷ་རྣམས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་ཆེན་པོས་གང་ཅུང་ཟད་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས་སུ་གྱུར་པ་དེ་ཐམས་ཅད་སྔགས་དང་ཕྱག་རྒྱ་དང༌། བསམ་གཏན་གྱི་བདག་ཉིད་དུ་གསུངས་པ། བརྗོད་པ་རྣམས་ནི་བཟླས་པར་བཤད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་བསམ་གཏན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བསམ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེའི་བསམ་གཏན་ནོ། །ཅི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་དང་ཐུན་མོང་བ་ཞིག་གམ་སྙམ་པ་ལ། མ་ཡིན་ཏེ་ཕ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཕ་ནི་རང་གི་སེམས་ཙམ་གྱི་བདག་ཉིད་དོ། །ཇི་ལྟར་བདེ་བ་ནི་བདེ་བ་ཙམ་སྟེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པར་བྱེད་
པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །རྙེད་པ་ནི་དེ་ལས་ཐོབ་པའོ། །བདེ་དེ་རང་གི་ལོངས་སྤྱོད་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་རང་གི་རང་བཞིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། སྙིང་རྗེའི་རང་བཞིན་བླ་ན་མེད་ཅིང་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པ་སྟེ། དེ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པར་བྱ་བའོ། །བདེ་བ་དེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། གསུངས་པ་འཆི་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། བདེ་བ་གང་གིས་འཆི་བ་སྟེ་སྲོག་དང་བྲལ་བ་ལྟར་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་བྱ་བ་འདི་ཐམས་ཅད་སྲོག་སྟེ་རླུང་དང་བཅས་པར་ལོག་པ་ཡིན་ནོ། །བདེ་བ་དེ་ནི་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རང་བཞིན་ནོ། །བསམ་གཏན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་རྩེ་གཅིག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྗོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་ཕ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཀྱི་སེམས་སོ། །ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའོ། །བདེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགའ་བ་དང་བཅས་པ་ཁམས་གསུམ་བདེ་བ་ཆེན་པོར་རོ་གཅིག་པའི་རང་བཞིན་ནོ། །བདེ་དེ་རང་གི་ལོངས་སྤྱོད་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་བླ་ན་མེད་པའི་བདེ་བ་ཆེན་པོ་དེ་ལས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པར་བསམ་གཏན་གྱིས་ཀྱང་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །འཆི་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཤིན་ཏུ་སྐྱེ་བ་མེད་པར་འགྱུར་པའོ། །བདེ་བ་གང་ཞིག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདེ་བའི་རང་བཞིན་གང་ཞིག་ཤར་བར་གྱུར་པས་སོ། །བདེ་དེ་བསམ་གཏན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བསམ་གཏན་ནི་རབ་ཀྱི་མཐའ་ལས་སྐྱེས་པའི་བདེ་བ་ཆེན་པོ་རྡོ་རྗེ་འཛིན་པ་ཆེན་པོའི་རང་བཞིན་ནོ། །དེ་དག་ནི་རང་གི་སེམས་ཙམ་གྱི་བདག་ཉིད་དུ་བླ་མ་རྣམས་ཀྱིས་བསྟན་ཅིང་བཤད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །སློབ་དཔོན་ནག་པོས་མཛད་པའི་དགྱེས་པའི་རྡོ་རྗེའི་དཀའ་འགྲེལ་དྲན་པའི་འབྱུང་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ལས་ལེའུ་ལྔ་པའི་བཤད་པའོ།། །།