བདུན་པ། སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ལ་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་སྐབས།
རྣམ་པར་སྨིན་པ་མ་ཡིན་པའི་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ལ་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་རྣམ་པར་འགྲེལ་པ།
ད་ནི་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་པའི་མངོན་པར་རྟོགས་པ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གང་བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། སེམས་བསྐྱེད་པ་གཅིག་གིས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ལགས་ཞེས་ཞུས་པས། སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་པའི་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པར་རྟོགས་པར་ཉེ་བར་བཀོད་པའི་དོན་གྱིས་སོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་གི་མངོན་བར་བྱང་ཆུབ་པ་དེ་ཡང་རྣམ་པ་བཞིར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཟག་པ་མེད་པ་གང་ཡང་རུང་བའི་ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་གིས་བསྡུས་པའི་མཚན་ཉིད་གང་ཡིན་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་རེ་རེས་ཀྱང༌། །ཟག་མེད་ཆོས་ཀུན་བསྡུས་པའི་ཕྱིར། །ཐུབ་པའི་སྐད་ཅིག་གཅིག་པ་ཡི། །རྟོགས་པ་འདི་ནི་ཤེས་པར་བྱ། །ཞེས་བསྟན་པས་ནི་གང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་ཡོངས་སུ་
ཟིན་པའི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནས། དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་ཅུའི་བར་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང༌། གཉིས་སུ་མེད་པའི་འདུ་ཤེས་ནི་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་གིས་མངོན་པར་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཀར་པོའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཁོངས་སུ་འདུས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་ལ་གནས་པ་ནི་ཅི་ཞིག་གིས་སྦྱིན་པར་བྱ་ཞེས་མཚན་མ་དེ་མི་མཐོང་བར་སྦྱིན་པ་གཏོང་བ་ནི། ཆོས་ཐམས་ཅད་དམིགས་སུ་མེད་པའི་རྣམ་པས་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་པའི་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ཉིད་ཡིན་པ་དང༌། དེ་ལྟ་ཡིན་ན་མཚན་མ་མེད་པ་དང༌། མངོན་བར་འདུས་མ་བྱས་པ་ལ་སོགས་པས་ནི། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་དང༌། ཁྱེད་ཀྱི་སྦྱིན་པ་དེ་ལྟར་ཕན་པ་མེད་པ། མི་བརྟེན་པ་དེས་ཅི་ཞིག་བྱ་ཞེས་ཟེར་ན་ཞེས་བྱ་བ་སླུ་བ་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་མི་དམིགས་པར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་དང༌། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཡོངས་སུ་ལྡོག་པར་མི་བྱེད་པར་ནི་གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་ཀྱི་དཔེས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཕྱོགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་གསུངས་པས་དེའི་ལན་བཏབ་པ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་རྒྱ་ཆེར་མདོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །འདིའི་མདོ་ནི། རབ་འབྱོར་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་ཀྱི་ལྷའི་ཡོ་བྱད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐམས་ཅད་ནི་བསམས་པ་ཙམ་གྱིས་འབྱུང་ངོ༌། །རབ་འབྱོར་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་ཡོ་བྱད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བསམས་པ་ཙམ་གྱིས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཇི་ལྟར་ན་ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་གཅིག་དམིགས་ནས་བསྒོམ་པ་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྡུད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། དོན་འདི་ལ་འཇིག་རྟེན་པའི་དཔེ་བྱད་ཀྱང་རེ་ཞིག་བསྟན་དགོས་སོ། །ཇི་ལྟར་སྐྱེས་བུས་ཟོ་ཆུན་བརྒྱུད། །རྡོག་ཐབས་གཅིག་གིས་བསྐྱོད་པ་ན། །ཐམས་
ཅད་ཅིག་ཅར་འགུལ་བ་ལྟར། །སྐད་ཅིག་གཅིག་ཤེས་དེ་བཞིན་ནོ། །ཞེས་བསྟན་པ་ནི་སྔོན་གྱི་འཕེན་པའི་ཤུགས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །
རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ལ་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་རྣམ་པར་འགྲེལ་པ།
རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ཆོས་ཉིད་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་གིས་མངོན་བར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས། གང་ཚེ་ཆོས་དཀར་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །རང་བཞིན་ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་ཕྱིན། །རྣམ་སྨིན་ཆོས་ཉིད་གནས་སྐབས་སྐྱེས། །དེ་ཚེ་སྐད་ཅིག་གཅིག་ཡེ་ཤེས། །ཞེས་བསྟན་པ་ནི་གང་རབ་འབྱོར་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ་ཡང་དག་པའམ། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ཆོས་གང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་བ་མེད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་བྱུང་པའི་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གནས་སྐབས་སུ་མཚན་མ་མེད་པའི་སྦྱོར་བས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར། སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་གིས་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ན། རྣམ་པར་སྨིན་པ་དུས་གཅིག་ཏུ་སྐྱེས་པ་དང་མི་འགལ་བར་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །མཚན་མ་མེད་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ལ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་གང་ཡིན་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས། སྦྱིན་ལ་སོགས་པའི་སྤྱོད་པ་ཡིས། །ཆོས་ཀུན་རྨི་ལམ་འདྲར་གནས་ནས། །ཆོས་རྣམས་མཚན་ཉིད་མེད་པ་ཉིད། །སྐད་ཅིག་མ་ནི་གཅིག་གིས་རྟོགས། །ཞེས་བསྟན་པ་ནི་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཆོས་གཅིག་གི་ཁོངས་སུ་འདུས་པ་མི་འཐད་པས། སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་མངོན་པར་རྟོགས་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ལ། རབ་འབྱོར་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། རྨི་ལམ་ལྟ་བུའི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་གནས་ཤིང༌། སྦྱིན་པ་ཡོངས་སུ་གཏོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་མཚན་ཉིད་མེད་པར་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པས། ཆོས་ཐམས་ཅད་མཚན་མ་
མེད་པར་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ལ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྨི་ལམ་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྨི་ལམ་གྱི་རང་བཞིན་ནོ། །མཚན་ཉིད་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཆོས་མཐུན་པའི་དཔེ་དོན་ཡིན་ནོ། །སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་དེའི་དུས་སུ་བར་ཆད་དང་བཅས་པ་དང༌། བར་ཆད་མེད་པར་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིད་ལ་བྱེད་པས་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཆོས་བསགས་པ་ཡང་དགོས་པར་ཤེས་པར་བསམ་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། རྟོགས་པའི་གནས་སྐབས་སུ་ནི་ཆོས་རྣམས་རོ་གཅིག་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དབྱེ་བ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་དོན་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཕུང་པོ་རྣམས་ནི་ཤིན་ཏུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱང་རྨི་ལམ་ལྟ་བུ་ཤིན་ཏུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་ཇི་སྐད་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་པས། ཕུང་པོ་རྣམས་དང་བྱང་ཆུབ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་ཅིང་གཉིས་སུ་བྱར་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པའི་དཔེས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལྔ་པོ་མདོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །
གཉིས་སུ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ལ་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་རྣམ་པར་འགྲེལ་པ།
གཉིས་སུ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ལ་མངོན་བར་རྟོགས་པའི་དབང་དུ་མཛད་ནས། རྨི་ལམ་དང་ནི་དེ་མཐོང་ཉིད། །གཉིས་ཀྱི་ཚུལ་དུ་མི་མཐོང་ལྟར། །ཆོས་རྣམས་གཉིས་སུ་མེད་པ་ཡི། །དེ་ཉིད་སྐད་ཅིག་གཅིག་གིས་མཐོང༌། །ཞེས་བསྟན་པ་ནི་རབ་འབྱོར་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཚེ། རྨི་ལམ་མི་མཐོང༌། རྨི་ལམ་མཐོང་བ་མི་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། དེ་ནི་ཆོས་དེ་དག་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ལ་གཉིས་སུ་མེད་དེ་གཉིས་སུ་བྱར་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་གཉིས་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ལ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ཉིད་དང༌། ཆོས་ཐམས་ཅད་དབྱེར་མེད་མི་དགེ་བའི་ཆོས་བསྟན་བ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་དང༌། དེ་བརྗོད་པ་དེ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་བཙལ་བའི་དོན་དང༌། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་བརྗོད་དུ་མེད་
པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་ལ་མཁས་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུར་བརྟགས་པ་འབྱོར་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་བྱས་ན་སྐད་ཅིག་མ། །གཅིག་གིས་མངོན་རྫོགས་བྱང་ཆུབ་པ། །མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ནི་རྣམ་པ་བཞི། །ཞེས་བསྟན་པ། དེ་འདས་པའི་འབྲེལ་པ་ཡིན་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་གིས་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་དོན་ནི་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ལ་སྡུག་བསྔལ་དུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་ལ་ཀུན་འབྱུང་ཞེས་བྱ་བ་ནས། ལམ་ལ་ལམ་དུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་བར་དུ་ཟག་པ་མེད་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང༌། ཡང་དག་པར་ལྡན་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་རྣམ་པར་དཔྱད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པའི་མདོ་དང་འགལ་ལོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཡིན་པར་ཤེས་པས་ཁོ་བོ་ཅག་དང་འགལ་བ་མེད་དེ། འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་མངོན་བར་རྟོགས་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མང་དུ་ཡོད་མོད་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ལ་མངོན་བར་བྱང་ཆུབ་པའི་མཚན་ཉིད་བདག་གིས་ཉེ་བར་སྦྱར་བའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ཏེ། དེ་ལྟ་བུ་འཁོར་བ་ཐོག་བ་མེད་པ་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་པར་གོམས་པས་རབ་ཏུ་ཞེན་ཅི་བསྔགས་པའི་ཉེ་བར་དམིགས་པ་ལ་མངོན་བར་ཞེན་པའི་དུག་གིས་ཟིན་པ་ལས་བཟློག་པ་ལ་འབད་པར་བྱ་བའི་རིགས་སོ། །མངོན་བར་རྟོགས་པའི་དོན་ཅི་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན། མངོན་བར་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་དུ་འཕགས་པའོ། །སམ་གྱི་སྒྲ་ནི་ངེས་པར་བརྗོད་པའོ། །ཨའི་སྒྲ་ནི་འགྲོ་བའི་དོན་ནོ། །འདི་སྐད་སྟོན་པ་ཡིན་ཏེ། མངོན་དུ་ཕྱོགས་པས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བར་ངེས་པར་འགྲོ་བའི་ཡེ་ཤེས་རྟོགས་པ་ནི་མངོན་བར་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །མངོན་བར་རྟོགས་པའི་རྒྱན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་ལས། སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་གིས་མངོན་བར་རྟོགས་པའི་རྣམ་པར་འགྲེལ་པའོ།། །།