ཀུན་གཞི་གསུམ།
སྤྱིར་ཀུན་གཞི་ལ། ཀུན་གཞི་དབྱིངས་ཀྱི་ཆ་དང་། སྦྱོར་བ་དོན་གྱི་ཀུན་གཞི། བག་ཆགས་སྣ་ཚོགས་པའི་ཀུན་གཞི་སྟེ་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི། དབྱིངས་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་འཁོར་འདས་གང་དུ་ཡང་མ་ཕྱེ་བའི་ཆ་ནས་བཞག་པ་སྟེ། འདི་ལ་སྦྱོར་བ་དོན་གྱི་ཀུན་གཞིར་བཤད་དེ། ཀུན་གཞི་ཀུན་གྱི་གཞི་ཡིན་ཏེ། །འཁོར་དང་མྱ་ངན་འདས་པའི་གཞི། །ཞེས་སོ། །གཉིས་པ་ནི། དེའི་སྟེང་ངམ་ངང་ན་རིག་པ་ཡེ་ནས་འདུས་མ་བྱས་པའི་རང་བཞིན་ལྷུན་གྲུབ་ཏུ་བརྟེན་པའི་ཆ་ནས་སྦྱོར་བ་དོན་གྱི་ཀུན་གཞིར་འབོད་དེ། ངོ་བོ་སྟོང་པ། རང་བཞིན་གསལ་བ། ཐུགས་རྗེ་ཀུན་ལ་ཁྱབ་ཅིང་འཆར་བ། ཡོན་ཏན་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་ལྟར་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ། དྲི་མ་མེད་པ། དྲི་མ་དང་བྲལ་བ་མེད་པ། ཡེ་ནས་འོད་གསལ་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་འདུ་འབྲལ་མེད་པའི་དགོངས་པ་གནས་ལུགས་ཀྱི་དོན་ཞེས་བྱའོ། །
དེ་ཡང་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པའི་ཆ་ནས་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མངོན་པར་འདུས་མ་བྱས་སོགས་མིང་གིས་བཏགས་ཀྱང་། ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྟོང་ཆད་མིན་ཏེ། སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་སོགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ལྷུན་གྲུབ་ཅན་ཏེ། དེའི་ངོར་འཁོར་བའི་སྐྱོན་གྱིས་མ་གོས་པར་ཀ་ནས་དག་ཀྱང་སྟོང་པ་སྟེ། རྒྱན་སྟུག་པོ་བཀོད་པ་ལས། ཟླ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་རྣམ་དག་པ། །རྟག་ཏུ་དྲི་མེད་ཡོངས་གང་ཡང་། །ཚེས་ཀྱི་དབང་གིས་འཇིག་རྟེན་ན། །ཟླ་བ་སྐྱེ་འབྲི་རྣམ་པར་རྟོག །དེ་བཞིན་དོན་གྱི་ཀུན་གཞི་ཡང་། །རྟག་ཏུ་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་ཅན། །སྙིང་པོ་དེ་ལ་ཀུན་གཞིའི་སྒྲས། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བསྟན་པར་མཛད། །དེ་ཉིད་མི་ཤེས་བྱིས་པ་རྣམས། །བག་ཆགས་དབང་གིས་ཀུན་གཞི་ཡང་། །བདེ་དང་སྡུག་བསྔལ་སྣ་ཚོགས་དང་། །ལས་ཞེས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་མེད། །རང་བཞིན་དག་ཅིང་དྲི་མ་མེད། །ཡོན་ཏན་ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་འདྲ། །འཕོ་བ་མེད་ཅིང་འགྱུར་བ་མེད། །དེ་ལྟར་ཡོངས་ཤེས་རྣམ་པར་གྲོལ། །ཞེས་གསུངས། འདི་ལ་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ཀྱང་། སྦྱོར་བ་དོན་གྱི་ཀུན་གཞི། ཐོག་མེད་ཆོས་ཁམས་དགེ་བ། དེ་བཞིན་གཤེགས་སྙིང་། སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་འོད་གསལ་བ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས། གནས་ལུགས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་དོན། རང་བཞིན་གྱིས་དག་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད། ཤེས་རབ་ཕར་ཕྱིན་སོགས་རྟེན་གཞི་དང་འབྱུང་ཁུངས་དང་། བྲལ་རྒྱུ་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆ་ནས་བརྟགས་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་བོ། །
གསུམ་པ་ནི། དེ་ཉིད་མ་རིག་པའི་གཞི་བྱས་ཏེ་འཁོར་བའི་ཆོས་རྣམ་ཤེས་ཚོགས་བརྒྱད་བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་བརྟེན་པའི་ཆ་ནས་བག་ཆགས་སྣ་ཚོགས་པའི་ཀུན་གཞི་ཞེས་བྱའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ན། དགེ་བ་དང་། མི་དགེ་བ་དང་། ཐར་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བའི་ལས་རང་བཞིན་གདོད་མ་ནས་མེད་ལ། གློ་བུར་དུ་སྐྱེས་པ་རྣམས་གསོག་པའི་རྟེན་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་དགེ་མི་དགེ་གཉིས་ཆར་བརྟེན་ལ། ངོ་བོ་གཏི་མུག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལུང་མ་བསྟན་ཡིན་ནོ། ཁ་ཅིག་གིས་འདི་གཏི་མུག་མ་ཡིན་ཏེ། དུག་ལྔ་གའི་རྟེན་བྱེད་པ་དང་། རྣམ་བྱང་གི་རྟེན་བྱེད་པར་བཤད་པའང་མ་གོ་བའི་རྣམ་འགྱུར་ཏེ། འདིར་དུག་ལྔར་ཕྱེ་བའི་གཏི་མུག་མིན་ཏེ་ལྷན་སྐྱེས་ཀྱི་མ་རིག་པ་ལ་དེ་ལྟར་བཏགས་ལ། རྣམ་བྱང་གི་རྟེན་བྱེད་པའང་དཔྱད་དགོས་ཏེ། ཡེ་ནས་དག་པ་དང་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་མཐའ་དག་དག་པ་དང་། དག་པ་གཉིས་ལྡན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་དང་སྙིང་པོ་གཉིས་ཀྱིས་རྟེན་མི་བྱེད་དེ། ཀུན་གཞི་དེ་གནས་འགྱུར་དགོས་པའི་ཕྱིར། འབྱུང་བཞི་ཟད་པའི་རྒྱུད་ལས། ཀུན་གཞི་དག་པ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས། །ཞེས་དང་། གསེར་འོད་དམ་པ་ལས། ཀུན་གཞི་གནས་འགྱུར་བ་ནི། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། ཁམས་ཀྱི་རྟེན་མ་ཡིན་ཏེ། སྡོང་བུ་ལ་བརྟེན་པའི་མར་མེས་རང་བསྲེགས་པ་དང་། བུད་ཤིང་ལ་བརྟེན་པའི་མེས་རང་བསྲེགས་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་ཀུན་གཞི་ལ་བརྟེན་ནས་ཚོགས་གཉིས་ཀྱི་ལམ་གྱིས་འཁོར་བའི་བག་ཆགས་རང་སྦྱོང་ཞིང་། རིགས་དང་ཁམས་ཀྱི་དྲི་མ་བསལ་ཏེ། དང་པོ་ཇི་
ལྟར་གནས་པ་བཞིན་མངོན་སུམ་གསལ་བའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་དུ་བྱེད་པས་རྐྱེན་དག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཕྱི་ནང་སྦྱོང་བྱེད་ཀྱི་སྙིང་པོ་དེ་ཡང་ཚིག་པར་བྱེད་དེ། བློས་བཏགས་པས་ཀུན་བརྟགས་པའི་དགེ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དབུ་མ་འཇུག་པ་ལས། ཤེས་བྱའི་བུད་ཤིང་སྐམ་པོ་མ་ལུས་པ། །ཞེས་སོགས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་དོར་བ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། ཆོས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་ཡོད་པ་ཇི་ལྟར་ཡིན་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སས་བསྡུས་པའི་ཆོས་དེ་དག་ཡོད་ཀྱི། སློབ་ལམ་གྱི་སས་བསྡུས་པའི་ཡོད་པ་མིན་ཏེ། ལམ་མཐར་ཕྱིན་པའི་གནས་སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལ་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ལྷན་སྐྱེས་མ་རིག་པ་དང་། བག་ཆགས་སྣ་ཚོགས་པའི་ཀུན་གཞི་དང་། ཐོག་མཐའ་མེད་སྒྲིབ་དང་། མུན་པ་ཆེན་པོ་དང་། ཡེ་ནས་སའི་མི་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པར་བཤད་དོ། །དེ་ལ་བརྟེན་པའི་ཚོགས་བརྒྱད་ནི། དཔེར་ན་བག་ཆགས་སྣ་ཚོགས་པའི་ཀུན་གཞི་ལུང་མ་བསྟན་ནི་མེ་ལོང་དང་འདྲ་ཞིང་། ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་མེ་ལོང་གི་དངས་གསལ་དང་འདྲ་ཞིང་། སྒོ་ལྔའི་རྣམ་ཤེས་ནི་གཟུགས་བརྙན་ཤར་བ་དང་འདྲ་སྟེ། དེ་ལ་དོན་སྔ་མ་ལམ་གྱིས་དཔྱོད་པའོ། །སྒོ་ལྔའི་སྣང་ཡུལ་ལ་འདི་ཞེས་དང་པོར་ཤར་བ་ནི་ཡིད་ཤེས་ཡིན། དེའི་རྗེས་ལ་ཡུལ་ཆགས་སྡང་བར་མ་གསུམ་དང་མཚུངས་ལྡན་དུ་ཤར་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ཅེས་བྱ་སྟེ། ཀུན་མཁྱེན་ཆོས་རྗེས།(སེམས་ཉིད་ངལ་གསོ་ལས།)ཤེས་པ་གང་དུའང་མི་རྟོག་ཡེངས་ཐབས་ཚེ། །སྣང་ཡུལ་མི་འཛིན་རྩེ་གཅིག་ཀུན་གཞིའི་དུས། །གསལ་སྣང་གང་ལའང་དེར་འཛིན་མི་འཇུག་པ། །ཀུན་གཞིའི་རྣམ་
ཤེས་དངས་གསལ་གཡོ་བ་མེད། །སྒོ་ལྔའི་ཡུལ་དང་དགག་སྒྲུབ་གཟུང་འཛིན་གྱིས། །ཚོགས་བདུན་ཡུལ་ལ་རགས་པར་རྟོག་པ་ན། །རྣམ་ཤེས་བདུན་ཞེས་ཉེ་བར་བཏགས་པ་ཡིན། །ཞེས་བཤད་པས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་བག་ཆགས་སྣ་ཚོགས་པའི་ཀུན་གཞི་དེ་ཀ་དང་མི་གཅིག་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །བོན་གྱི་གཞུང་ལུགས་ལྟར་དང་པོ་ཡེ་མེད་སྟོང་པ་དེ་ལ་མིང་ཀ་དག་ཏུ་བཏགས་ནས། དེ་ལས་འཁྲུལ་སྣང་འཁོར་བའི་གཞི་འབྱུང་བར་འདོད་པ་མིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་ཀ་ནས་དག་པ་དང་འགལ་བ་ལྟག་སྤྲོད་ཡིན་ནོ། །ཡང་འདི་སྐད་དུ། ཐོད་རྒལ་དང་ལྷུན་གྲུབ་འོད་གསལ་གྱི་སྣང་བ་ཞེས་ཟབ་མོར་རློམ་སྟེ། ཉི་མའི་ཟེར་དང་། མིག་གཙིར་བ་དང་། མིག་ལ་ཚོས་མ་བཀབ་པའི་མཐོང་སྣང་དང་། རྣ་བ་བཀག་པའི་སྒྲ་དང་། རྩ་འཆིངས་དང་། འབག་ཆས་ལ་སོགས་པའི་ངོ་སྤྲོད་ཞིག་འདུག་པ། དེའི་སྐབས་ཤིག་ན་གསལ་བའི་རིག་པ་རྡོ་རྗེ་ལུ་གུ་རྒྱུད་དུ་གྲགས་པ་དེ་ཆོས་ཉིད་མངོན་སུམ་ཡིན་ནམ་ཉམས་སྣང་གིའམ། དབང་པོའི་མངོན་སུམ་ཡིན། (ཆོས་ཉིད་མངོན་སུམ་ཡིན་ན།) ཆོས་ཉིད་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་ཕྱིར་རང་སྣང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རོལ་པར་ངང་གིས་གསལ་བ་ལས་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་སྣ་ཚོགས་མི་དགོས་ལ། དབང་པོ་དབང་ཤེས་ཀྱི་མཐོང་བྱའི་ཡུལ་མ་ཡིན། ཉམས་ཀྱི་མངོན་སུམ་ཡིན་ན། དུས་ཉམས་ནི་བསྒོམ་པར་ལྟོས་ཏེ། ལམ་རྟགས་ཀྱི་ངོ་བོར་གསལ་བ་ཞིག་ཡིན་ལ། འདི་ནི་དེ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ་མ་བསྒོམས་
ཀྱང་རྐྱེན་སྣ་ཚོགས་དུས་ན་གསལ།དབང་པོའི་མངོན་སུམ་ཡིན་ན། ཆོས་ཉིད་མངོན་སུམ་ཞེས་མིང་བཏགས་སུ་མི་རུང་ལ། རུང་ནའང་དབང་པོའི་ཡུལ་དུ་དངོས་སུ་སྣང་བའི་ཆོས་ཉིད་དེ་ནི་གད་མོའི་གནས་སུ་གོ །རྐྱེན་སྣ་ཚོགས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཁ་དོག་དེ་དག །རང་གི་སྙིང་ནང་ན་སེམས་ཉིད་འོད་ལྔའི་རྣམ་པར་བཞུགས་པའི་རྩལ་མདངས་ཕྱིར་ཤར་བའི་རྣམ་པར་མཐོང་བ་ཡིན་ཞེས་ཟེར་ན། ཉི་ཟེར་སོགས་ལ་ལྟ་བར་བྱེད། སྙིང་ནང་ན་རང་ལ་ཡོད་པའི་རྩལ་ཡིན་ན་ཉི་ཟེར་སོགས་ལ་མ་ལྟོས་པར་རྩོལ་མེད་དུ་གསལ་དགོས་ཏེ་མི་གསལ། རྐྱེན་གྱིས་བསྐུལ་དགོས་ཟེར་ན། དཔེར་ན་འཆར་གཞི་སྙིང་ནང་ན་འོད་ལྔའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་སེམས་གཅིག་སྟེ། ཤར་བ་ཉི་ཟེར་གྱི་ངོ་ན་ལུ་གུ་རྒྱུད་ཀྱི་རྣམ་པའི་སེམས་གཅིག །འཛིན་པའི་ལུ་གུ་རྒྱུད་མིག་ཤེས་ཀྱི་ལྟ་བའི་སེམས་གཅིག་སྟེ་གསུམ་ཡོད་པར་འགྱུར་ལ། དེ་ནི་སངས་རྒྱས་པ་ལས་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་གྲུབ་མཐའ་ཞིག་ཡིན་པ་འདྲ་ལ། སྙིང་ནང་ན་སེམས་ཉིད་འོད་ལྔའི་རྣམ་པར་འཛིན་པ་འདི་དང་། རྟག་པར་ལྟ་བ་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་ཟ་བ་པོ་བྱེད་པ་པོ་རང་དབང་ཅན་གྱི་སེམས་ཞིག་འོད་ཆེ་སྟེ་སྒོང་ང་ཙམ། ཆུང་སྟེ་ཡུངས་འབྲུ་ཙམ་ཞིག་ཡོད་པར་འཛིན་པ་ནི་ཁྱད་པར་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མ་མཆིས་ཏེ། ཁྱད་ཡོད་ན་དེའི་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱང་རིགས་ལ། འོན་ཀྱང་དེ་སྙིང་ནང་ན་ཡོད་ངེས་ཡིན་ནའང་རྩལ་ཕྱི་རོལ་ནས་མཐོང་བའི་
ངེས་པ་མེད། འོད་དེ་རྟེན་གྱི་སྙིང་དང་ནང་དུ་ཡོད་ཀྱང་དེ་དག་ལས་འདི་ཡིན་དངོས་སུ་མཐོང་བ་མེད་དོ། །མཐོང་བའི་ཟེར་ཐག་སོགས་དེ་དག་མངོན་སུམ་ལྟ་བ་ན་སེམས་འཛིན་གྱི་རྟེན་དུ་བྱས་ཏེ་མཉམ་བཞག་གི་ལྟ་བ་བསྐྱང་རྒྱུ་ཡིན་ན་ནི་སྐྱོན་ཆེར་མེད་དེ། དེ་ལས་ཀྱང་ཡུལ་རྐྱེན་ཅིར་སྣང་གི་སྟེང་དུ་སྐྱོང་བ་ཆེས་གནད་ཟབ་ལ། ཟེར་དེ་མཐོང་བ་དང་ངན་སྐྱུག་གི་ཕུང་པོ་མཐོང་བ་གཉིས་མཉམ་བཞག་གི་ལྟ་བ་སྐྱོང་ཚུལ་ཤེས་ན་གྲོལ་བ་དང་། མ་ཤེས་ན་འཆིང་བའི་རྒྱུར་མཚུངས་སོ། །དེས་ན་ལྷུན་གྲུབ་མངོན་སུམ་གྱི་སྣང་བ་ལ་ཟབ་གནད་ཅི་མཆིས་ཞེས་དྲི་ན་རྣམ་དག་གི་གཏན་ཚིགས་ཅི་སྨྲ།ཡང་ཐིག་ལེ་ཐིག་ཕྲན་གྱི་སྣང་བ་འདི་དག་ལོངས་སྐུའི་ཞིང་ཁམས་ཡིན་པས་ཞིང་ཁམས་མཐོང་བའོ། །ཞེས་ཁྱོད་རང་གི་གཞུང་དུ་བཤད་འདུག་པར་འདི་ཞིང་ཁམས་མཚན་ཉིད་པ་ཡིན་ནམ་མ་ཡིན། མ་ཡིན་ན་ཞིང་ཁམས་བཤད་པ་དོན་མེད་དུ་འགྱུར། ཡིན་པར་ནི་རྒྱུ་མཚན་གཉིས་ཀྱིས་མི་འཐད་དེ། ལོངས་སྐུའི་ཞིང་ཁམས་ལྟ་བ་ལ་དབང་བའི་གང་ཟག་དེ་ས་དྲུག་གི་རྟོག་པ་ཡོད་པ་ཞིག་དགོས་པར་གསུངས་ལ། ཁྱེད་ཀྱི་ཞིང་ཁམས་དེ་མཐོང་བ་ལ་ནི་ས་དང་པོའི་བདེན་པ་མཐོང་བ་ཙམ་ཡང་མི་དགོས་ཏེ། གང་ཟག་སོ་སྐྱེ་ཞིག་ལ་བསྟན་པས་དེ་མ་ཐག་ཏུ་དེས་མཐོང་བའི་ཕྱིར། ཞིང་ཁམས་མཐོང་བའི་གང་ཟག་མ་དག །ལོངས་སྐུའི་ཞིང་ཁམས་མཚན་ཉིད་པ་ཡིན་ན་རྒྱུད་ཚོད་མཐོར་སོང་བ་བཞིན་ཞིང་ཁམས་རྒྱ་ཆེར་མཐོང་བའི་མཐར། རབ་བཀྲམ་ཆེན་པོ་གཅིག་དང་གྲངས་མེད་སོགས་མཐོང་
རྒྱུར། ཁྱོད་རང་ཚང་རྒྱུད་མཐོ་ཤོས་སུ་བྱེད་པའི་ཆོས་ཉིད་ཟད་སར་ཞིང་ཁམས་ཀྱི་སྣང་བ་བ་ཐག་བསྡུས་པར་ལྟར། བསྡུས་མཐར་མི་མཐོང་བར་བཤད་པས། དེས་ན་ལམ་གྱི་མཐོང་སྣང་ཡིན་པས་ཞིང་ཁམས་མ་ཡིན་པས། ཞིང་ཁམས་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་མ་དག །ཅེས་ལུང་རིགས་ཀྱིས་དངོས་སུ་དགག་པ་ལ་ཅི་སྨྲ། ཡང་ངེད་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་མངོན་སུམ་དང་། གཞན་ནས་བཤད་པའི་དུ་སོགས་ཀྱི་རྟགས་མཚུངས་ཏེ་སྐྱོན་མེད་དོ་སྙམ་ན། དུ་སོགས་མཉམ་བཞག་གི་བརྟན་པའི་ཉམས་སྣང་ལ་མིག་དངས་བཙུམས་མེད་ཅིང་། ཉིན་མཚན་མེད་པ། རྐྱེན་འཛོམས་མིན་ལ་མ་ལྟོས་ཏེ་རིག་པ་ལུ་གུ་རྒྱུད་མིག་བཙུམས་ན་མི་གསལ། ཉི་མ་མེད་པ་དང་། ཡུལ་རྐྱེན་སྣ་ཚོགས་མེད་ན་མི་གསལ་ཞེས་གང་ནས་ཀྱང་མ་བཤད་ཅིང་མི་མཚུངས། མཚུངས་ཀྱང་དུ་སོགས་རྟགས་མེད་ནས་དུ་བ་འདྲེན་པ་ལྟ་བུའི་ལམ་རྟགས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཙམ་ལས། དེ་ལ་ཏིང་ངེ་འཛིན་མཆོག་ཏུ་ཡང་མི་འཛིན། ཉམས་ཀྱི་ཤུན་པ་ཡིན་པས་དོར་ནས་གྲོལ་བར་ཐོབ་པར་བཤད་པ་དང་། ཆོས་ཉིད་མངོན་སུམ་དག་པའི་ཞིང་ཁམས་ཡིན་པས་མཐོང་བས་གྲོལ་བར་བཤད་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་གཉིས་སྐྱེལ་སོ་མི་མཚུངས། དེས་ན་འདི་དག་ནི་བོན་ཆོས་རྣམས་ན་འོད་ལ་ལྟ་བའི་གདམས་པ་མང་པོ་ཞིག་དང་། རང་ལུས་འོད་ལ་ཕར་ཞུགས་ན་ལྷག་མེད་གཡུང་དྲུང་གི་སྐུ་ཐོབ་ལ། འོད་རང་ལུས་ལ་ཚུར་ཞུགས་ན་ལྷག་བཅས་གཡུང་དྲུང་གི་སྐུ་ཐོབ་པར་བཞེད་པའི་ལུགས་དང་ཁྱད་པར་མ་མཆིས་པས་དེའི་ཁྱད་སེལ་གྱི་སྒྲུབ་བྱེད་གང་ཡོད།
ཅེས་པ་འདི་དག་ལ་ལན་ཐ་རམས་ཤིག་གདབ་ན། དེ་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པའི་སྙིང་པོ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་སྙིང་རྗེའི་བདག་ཉིད་ཅན་ཏེ། དྲི་མེད་འོད་ལས། གང་ཞིག་སྟོང་ཉིད་སྙིང་རྗེ་གཉིས་སུ་མེད་པར་སྨྲ་བ་པོ་སྟེ། འདིར་སྙིང་རྗེ་དམིགས་པ་མེད་ཅིང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ་དང་། སྟོང་པ་ཉིད་རྣམ་ཀུན་མཆོག་ལྡན་དུས་གསུམ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་སླད་དུ་དུས་གསུམ་ལ་འཇུག་པའོ། །ཞེས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་པའི་གྲུབ་པའི་མཐའ་ངེས་པའོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་སྟོང་ཉིད་སྙིང་རྗེ་དབྱེར་མེད་དེ་ཡང་ཁང་སྟོང་མིས་སྟོང་པ་ལྟ་བུའི་ཉི་ཚེ་བའི་སྟོངས་པ་ཉིད་དང་། རྒྱས་འདེབས་ཀྱི་སྟོང་ཉིད་སོགས་རྣམ་པར་དཔྱད་པའི་ཐམས་ཅད་ལས་འདས་པ་བདེ་བར་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོ་དེ་ནི་འོད་གསལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་དང་ལྡན་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་དེ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། འཇམ་དཔལ་དབྱངས་ཀྱིས་རང་གི་ལྟ་བའི་འདོད་པ་མདོར་བསྟན་པ་ལས། ཕུང་པོ་རྣམ་དཔྱད་སྟོང་པ་ཉིད། །ཆུ་ཤིང་ཇི་བཞིན་སྙིང་པོ་མེད། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཆོག་ལྡན་པའི། །སྟོང་ཉིད་དེ་ལྟར་འགྱུར་མ་ཡིན། །སྐྱེས་པ་མེད་ལ་འགག་པ་མེད། །ཤེས་བྱ་གང་ཞིག་འདིར་མཐོང་བ། །སྟོང་པའི་དངོས་པོ་སྟོང་པ་ཉིད། །ཅེས་གསུངས། དེ་ལྟ་བུའི་འོད་གསལ་དེ་ཅི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཡེ་ཤེས་སྙིང་པོ་ལས། བཅོམ་ལྡན་འདས་འོད་གསལ་ཞེས་བགྱི་བ་ཇི་ལྟར་ལགས། གང་དུ་གནས་པ་ཡིན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། འོད་གསལ་ནི་ནམ་མཁའི་དབྱིངས་སུ་གནས་པའི་ཐིག་ལེའི་ངོ་བོ་སྟེ། དེ་ནི་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོས་
རྙེད་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་དང་། གསང་འདུས་རིམ་ལྔ་ལས། རིགས་ལྔའི་སངས་རྒྱས་ལ་ལྟོས་པའི། །ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ༷་བརྟག༷ས་པར༷་ནི༷་{པོར༵་བ༵རྟག་པ༵་མེ༵ད། །}འོད་ཟེར་ལྔ་ནི་འབྱུང་བ་དག །ནམ་མཁའ་འཇའ་ཚོན་དག་དང་མཚུངས། །ཞེས་དང། གྲོལ་ཐིག་ལས། ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོའི་གཟུགས་འཆང་བ། །སྒྱུ་མ་འཇའ་ཚོན་ལྟ་བུ་རུ། །རང་དང་གཞན་གྱི་རྒྱུད་སྦྱོང་བ། །ཡང་དག་གསལ་བ་ཞེས་བཤད་དོ། །ཞེས་གསུངས་པས་འོད་གསལ་དེ་ནི་མཚན་མ་ཅན་ལྟར་མཐོང་བ་སྟེ། ནཱ་རོ་པས། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་འབྲས་བུའི་སྔ་ལྟས་སུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་མཚན་མའོ། །ཞེས་དང་། འོ་ན་དེ་རྣམས་དངོས་པོ་ཅི་ཞིག་ཡིན་སྙམ་ན། སེམས་ཀྱི་སྣང་བ་ཙམ་སྟེ། རང་གི་ཡིད་ལས་སྐྱེས་པ་མེ་ལོང་གི་གཟུགས་བརྙན་ལྟ་བུ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། སེམས་ཀྱི་སྣང་བ་ཙམ་ཡིན་གྱི། དེ་ལས་གཞན་པའི་དངོས་པོའི་ཆོས་ནི་ཅི་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཀྱང་རྟོག་པ་དང་བྲལ་ཞིང་མ་འཁྲུལ་པའི་མངོན་སུམ་ཉིད་ཡིན་ལ། དེའི་སྣང་བ་ཙམ་ཡིན་པས་བག་ཆགས་ཀྱིས་བསྐྱེད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་སྣང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། མིག་སྐྱོན་ཅན་གྱི་ཟླ་བ་གཉིས་སུ་སྣང་བ་སོགས་དབང་པོ་ལྷད་པའི་ཤེས་སྣང་མ་ཡིན་ཡིད་ཤེས་ལྷད་པའི་སྣང་བ་ཡང་མིན། དབང་པོ་ལྔ་ཡི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་སྣང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དོན་གྱིས་བཞག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་བསླད་པའི་ཡིད་ཀྱི་ཤེས་པའི་རྣམ་པ་ཡིན་ཏེ། སློབ་དཔོན་ཨཱརྱ་དེ་བས་ཡིད་ཀྱི་དབང་པོ་སྣང་བ་གསུམ་ལ་བཞེད་པས་སོ། །སློབ་དཔོན་འ༷གྲོ་{བློ༵་}བཟང་སྙིང་པོས་ཀྱང་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་མན་ངག་གི་འགྲེལ་པར། འདི་ཅི་དངོས་པོ་
ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་མ་ཡིན་ཞེ་ན་ཡི་གེ་མེད་པ་ཞེས་སྨོས་ཏེ། དངོས་པོ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རང་བཞིན་ནམ་མཁའ་ཁྱབ་པར་སྣང་ངོ་། །དེ་ལྟ་བུ༷་མ༷གོ༷ན་པོ༷་བསྒོ༷མས་{བུ༵འི་ངོ༵་བོ༵་ཉིད༵་ཀྱི༵་སྒོམ་༵}པ་ལས་ནི་ཡེ་ཤེས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་གསུངས་པས། འདི་ནི་དོན་གྱི་ཀུན་གཞིའི་སྣང་བ་ཞེས་པ་དེ་ཡིན་གྱི། རྣམ་ཤེས་ཚོགས་བརྒྱད་ཀྱི་ཡ་གྱལ་ཀུན་གཞི་དེ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་འཁྲུལ་པའི་སྣང་བར་ཡང་གསུངས་པ་མེད་ཀྱི། མངོན་སུམ་གྱི་སྣང་བ་ཁོ་ན་ཡིན་ལ། རྟགས་ཙམ་ཞིག་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། ཟུང་དུ་འཇུག་པ་ཞེས་རབ་ཏུ་བསྔགས་པ་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་གྱུར་ནས་རྒྱལ་བའི་སྐུ་ཆེན་པོར་འགྱུར་བས་ན། ཀྱེ་རྡོ་རྗེ་ལས། མཐོ་རིས་ས་འོག་ས་སྟེང་རྣམས། །སྐད་ཅིག་ལས་ནི་སྐུ་གཅིག་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །སྔགས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལས་གསང་བར་གསུངས་པའི་དོན་གྱི་གཙོ་བོ་ཡང་འདི་ཡིན་པས། དད་པ་དང་ཤེས་བྱ་མེད་པའི་གང་ཟག་ལ་གཏམ་བྱ་བར་དཀའོ། །