ལེའུ་གསུམ་པའི་རྣམ་བཤད།

གསུམ་པ་དབང་པོ་བརྟག་པའི་རབ་བྱེད་ལ། ཕྱོགས་སྔ་མ་བརྗོད་པ་དང་། དེ་དགག་པ་གཉིས་ཀྱི། དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་འགྲོ་བ་དང་འགྲོ་བ་པོ་དང་བགྲོད་པར་བྱ་བ་མེད་ཀྱང་། གསུང་རབ་ལས་བྱུང་བའི་ལྟ་བ་མིག་དང་བལྟ་བྱ་གཟུགས་དང་ལྟ་བ་པོ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་པར་ཁས་བླངས་དགོས་ཏེ། ཆོས་མངོན་པ་ལས། ལྟ་དང་ཉན་དང་སྣོམ་པ་དང་། །མྱང་བར་བྱེད་དང་རེག་བྱེད་ཡིད། །དབང་པོ་དྲུག་སྟེ་དེ་དག་གི །སྤྱོད་ཡུལ་ལྟ་བར་བྱ་ལ་སོགས། །ལྟ་བ་མིག་དང་། ཉན་པ་རྣ་བ་དང་། སྣོམ་པ་སྣ་དང་། མྱང་བར་བྱེད་པ་ལྕེ་དང་། རེག་བྱེད་ལུས་དང་ཡིད་དེ། དབང་པོ་དབང་པོ་དྲུག་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་ཡུལ་བྱེ་བྲག་ཏུ་འབྱེད་པའི་སྒོ་ནས་དབང་བྱེད་པས་དབང་པོ་ཞེས་བྱའོ། །དྲུག་པོ་དེ་དག་གི་སྤྱོད་ཡུལ་བལྟ་བྱ་གཟུགས་དང་སོགས་པས་མཉན་བྱ་སྒྲ་དང་སྣོམ་བྱ་དྲི་དང་མྱང་བྱ་རོ་དང་རེག་བྱ་རེག་པ་དང་ཤེས་བྱ་ཆོས་རྣམས་ཡིན་པར་གསུངས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་དོ་ཞེས་རང་གི་སྡེ་པ་དག་འདོད་དོ། །

གཉིས་པ་དེ་དགག་པ་ལ། ལྟ་བ་དགག་པ་དང་། ཚུལ་དེ་དབང་པོ་གཞན་ལ་ཡང་བསྒྲེ་བའོ། །དང་པོ་ལ་ལྟ་བྱེད་དགག་པ་དང་། ལྟ་བ་པོ་དགག་པ། བལྟ་བྱ་ལྟ་བྱེད་ཀྱི་འབྲས་བུ་དགག་པ་དང་གསུམ་གྱི། དང་པོ་ལ་བཞིའི་དང་པོ་དགག་པ་དངོས་ནི། ལྟ་དེ་རང་གི་བདག་ཉིད་ནི། །དེ་ལ་ལྟ་བ་མ་ཡིན་ཉིད། །གང་ཞིག་བདག་ལ་མི་ལྟ་བ། །དེ་གཞན་དག་ལ་ཇི་ལྟར་ལྟ། །གལ་ཏེ་མིག་ལྟ་བའི་རང་བཞིན་དུ་འདོད་ན་རང་ལ་ཡང་ལྟ་དགོས་ཏེ། རང་གཞན་ཀུན་ལ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྟ་བའི་རང་བཞིན་དུ་འདོད་པའི་མིག་དེ་རང་གི་བདག་ཉིད་དེ་ལ་ལྟ་བ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དེ། རང་གི་བདག་ཉིད་ལ་བྱེད་པ་འགལ་བའི་ཕྱིར་དང་ཁས་མ་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཞིག་རང་གི་བདག་ཉིད་ལ་མི་ལྟ་བ་དེ་ནི་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་གཞན་དག་ལ་ཇི་ལྟར་ལྟ་བར་བྱེད་དེ། བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །གཞན་ཡང་མིག་དེ་ལ་ལྟ་བའི་མཐུ་ཡོད་ན། གཉིད་ལོག་པ་དང་མྱོས་པ་དང་ཤི་བ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་དག་དང་མུན་ཁུང་དང་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ཡང་ཐམས་ཅད་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་མི་མཐོང་ན་ནི་དེ་ལ་ལྟ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཚད་མར་རྣམ་པར་བཞག་གོ།

གཉིས་པ་སྐྱོན་སྤོང་དགག་པ་ནི། དཔེར་ན་མེ་ནི་གཞན་ཁོ་ན་བསྲེག་གི རང་གི་བདག་ཉིད་མི་བསྲེགས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ལྟ་བས་ཀྱང་གཞན་ཁོ་ན་ལ་བལྟའི་རང་གི་བདག་ཉིད་ལ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ལྟ་བ་རབ་ཏུ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། །མེ་ཡི་དཔེ་ནི་ནུས་མ་ཡིན། ཁྱོད་ཀྱིས་ལྟ་བ་གཞན་ཁོ་ན་ལ་ལྟ་བ་རབ་ཏུ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་དུ་བཀོད་པའི་མེའི་དཔེ་གང་ཡིན་པ་དེས་ནི་དངོས་ཀྱི་དོན་སྒྲུབ་ནུས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར། སོང་དང་མ་སོང་འགོམ་པ་ཡིས། །དེ་ནི་ལྟ་བྱས་ལན་བཏབ་བོ། །མེའི་དཔེ་དེ་ནི་དངོས་ཀྱི་དོན་ལྟ་བ་དང་བཅས་པ་ལ་ལྷན་ཅིག་ཏུ་ལན་བཏབ་བོ་སྟེ་སུན་ཕྱུང་ངོ་། །གང་གིས་ཞེ་ན། སོང་བ་དང་མ་སོང་བ་དང་འགོམ་པའི་ལམ་ལ་ཇི་ལྟར་འགྲོ་བ་མེད་པར་སྔར་བསྟན་པའི་རིགས་པ་ཡིས་སོ། །འདི་ལྟར། རེ་ཤིག་སོང་ལ་མི་འགྲོ་སྟེ། །ཞེས་བརྗོད་པ་དེ་བཞིན་དུ། རེ་ཤིག་བསྲེགས་པ་མི་བསྲེག་སྟེ། །མ་བསྲེགས་པ་ཡང་མི་བསྲེག་གོ །བསྲེགས་དང་མ་བསྲེགས་མ་གཏོགས་པ། །སྲེག་བཞིན་ཤེས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཞེས་དང་། རེ་ཤིག་བལྟས་པ་མི་བལྟ་སྟེ། །མ་བལྟས་པ་ལའང་མི་བལྟའོ། །བལྟས་དང་མ་བལྟས་མ་གཏོགས་པ། །ལྟ་བཞིན་ཤེས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཞེས་བརྗོད་པར་བྱ་ཤིང་། ཡང་ཇི་ལྟར། རེ་ཞིག་འགྲོ་པོ་མི་འགྲོ་སྟེ། །ཞེས་བཤད་པ་བཞིན། རེ་ཤིག་སྲེག་པོ་མི་བསྲེག་སྟེ། །སྲེག་པ་པོ་མིན་བསྲེག་པ་མིན། །སྲེག་པོ་སྲེག་པོ་མིན་ལས་གཞན། །གསུམ་པ་གང་ཞིག་བསྲེག་པར་འགྱུར། །ཞེས་དང་། རེ་ཞིག་ལྟ་པོ་མི་བལྟ་སྟེ། །ལྟ་པོ་མིན་པ་མི་བལྟ་ཉིད། །ལྟ་པོ་ལྟ་པོ་མིན་ལས་གཞན། །གསུམ་པ་གང་ཞིག་བལྟ་བར་འགྱུར། །ཅེས་འདོན་པ་བསྒྱུར་ཏེ་སུན་འབྱིན་པ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །

གསུམ་པ་དོན་བསྡུ་བ་ནི། གང་ཚེ་ཅུང་ཟད་མི་བལྟ་བ། །ལྟ་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བལྟས་པས་ལྟ་བར་བྱེད་ཅེས་བྱར། །དེ་ནི་ཅི་ལྟར་རིགས་པར་འགྱུར། །གང་གི་ཚེ་མིག་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཚུལ་གྱིས་རང་བཞིན་གང་ལ་ཡང་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་བལྟ་བ་དེའི་ཚེ་ཡང་དག་པར་ལྟ་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ལྟ་བས་ན་ལྟ་བར་བྱེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བར་མིག་དེ་ནི་ཇི་ལྟར་རིགས་པ་ཡིན་ཏེ་ཀ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །བཞི་པ་སུན་འབྱིན་གྱི་ལམ་གཞན་བསྟན་པ་ནི། གཞན་ཡང་འདི་ལྟ་བས་ན་ལྟ་བར་བྱེད་པའོ་ཞེས་བརྗོད་ན། ལྟ་བའི་བྱ་བ་དང་མིག་ལྟ་བའི་རང་བཞིན་ཅན་ཞིག་གམ། ལྟ་བའི་རང་བཞིན་ཅན་མ་ཡིན་པ་ཞིག་འབྲེལ་བར་རྟོག་གྲང་། གཉིས་ཀ་ལྟར་ཡང་མི་རུང་སྟེ། ལྟ་བ་ལྟ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། །ལྟ་བ་མིན་པ་མི་བལྟ་ཉིད། །ལྟ་བའི་རང་བཞིན་ཅན་ལྟ་བའི་བྱ་བ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཡང་ལྟ་བ་ཉིད་དང་འབྲལ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ལྟ་བའི་བྱ་བ་གཉིས་སུ་ཐལ་བའི་ཕྱིར་དང་། བྱེད་པ་ཡང་གཉིས་སུ་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལྟ་བའི་རང་བཞིན་ཅན་མིན་པའང་མི་ལྟ་བ་ཉིད་དེ། ལྟ་བའི་བྱ་བ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར།

གཉིས་པ་ལྟ་བ་པོ་དགག་པ་ནི། ལྟ་བ་བྱེད་པ་ཡོད་དེ། ལྟ་བ་པོ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ལྟ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ལྟ་བ་པོའང་། །རྣམ་པར་བཤད་པར་ཤེས་པར་བྱ། །གོང་དུ། ལྟ་དེ་རང་གི་བདག་ཉིད་ནི། །དེ་ལ་ལྟ་བ་མ་ཡིན་ཉིད། །ཅེས་སོགས་ལྟ་བ་ཉིད་ལ་སུན་འབྱིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ལྟ་བ་པོ་ལའང་སུན་འབྱིན་རྣམ་པར་བཤད་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ལྟ་པོ་རང་གི་བདག་ཉིད་ནི། །དེ་ལ་ལྟ་བ་མ་ཡིན་ཉིད། །གང་ཞིག་བདག་ལ་མི་བལྟ་བ། །དེ་གཞན་དག་ལ་ཇི་ལྟར་བལྟ། །ཞེས་སོགས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་ལྟ་བ་པོ་ཡོད་དེ། དེའི་ལས་དང་བྱེད་པ་པོ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བལྟ་བར་བྱ་བ་དང་ལྟ་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། བལྟ་བྱ་དང་ལྟ་བ་ནི་ལྟ་བ་པོ་ལ་ལྟོས་པ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་དཔྱད་ན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མ་སྤངས་ལྟ་པོ་ཡོད་མིན་ཏེ། །ལྟ་བ་སྤངས་པར་གྱུར་ཀྱང་ངོ་། །ལྟ་བ་པོ་གང་ཞིག་ཡོད་ན་ལྟ་བ་ལ་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པའམ་ལྟོས་པ་མེད་པ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་གྲང་། ལྟ་བ་མ་སྤངས་པ་དེ་ལ་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པའི་ལྟ་བ་པོ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ལྟ་བ་པོ་གྲུབ་པའམ་མ་གྲུབ་པ་གང་ཡང་ལྟ་བ་ལ་ལྟོས་པ་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གྲུབ་པ་ནི་ལྟོས་མི་དགོས་པའི་ཕྱིར་དང་། མ་གྲུབ་པ་ནི་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་ལྟར་ལྟོས་པ་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྟ་བ་སྤངས་པར་གྱུར་པའི་ལྟ་བ་པོ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བྱེད་པ་པོ་ནི་བྱ་བ་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར། ལྟ་པོ་མེད་ན་བལྟ་བྱ་དང་། །ལྟ་བ་དེ་དག་ག་ལ་ཡོད། །ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཚུལ་གྱིས་ལྟ་བ་པོ་མེད་ན། དེ་ལ་ལྟོས་པའི་བལྟ་བྱ་དང་ལྟ་བ་དེ་དག་ག་ལ་ཡོད། དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་ཡོད་པས་ལྟ་བ་པོ་ཡོད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །

གསུམ་པ་བལྟ་བྱ་ལྟ་བྱེད་ཀྱི་འབྲས་བུ་དགག་པ་ནི། ཇི་ལྟར་ཕ་དང་མ་དག་ལ། །བརྟེན་ནས་བུ་ནི་འབྱུང་བར་བཤད། །དེ་བཞིན་མིག་དང་གཟུགས་བརྟེན་ནས། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་བར་བཤད། །ཇི་ལྟར་ཕ་དང་མ་ལ་བརྟེན་ནས་བུ་འབྱུང་བ་དེ་བཞིན་དུ་ལྟ་བ་མིག་དང་བལྟ་བྱ་གཟུགས་ལ་བརྟེན་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་ལ། གསུམ་འདུས་པ་ལས་རེག་པ། དེ་ལས་ཚོར་བ། དེ་ལས་སྲེད་པ་འབྱུང་བར་བཤད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་སྲིད་པའི་ཡན་ལག་བཞི་པོ་བལྟ་བྱ་ལྟ་བའི་རྒྱུ་ཅན་དག་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བལྟ་བྱ་བལྟ་བ་གཉིས་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། བལྟ་བྱ་ལྟ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར། །རྣམ་པར་ཤེས་ལ་སོགས་པ་བཞི། །ཡོད་མིན། འདི་ལྟར་ལྟ་བ་པོ་མེད་པས་བལྟ་བྱ་ལྟ་བ་མེད་དོ་ཞེས་སྔར་བཤད་ཟིན་པའི་ཕྱིར་དེའི་རྒྱུ་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་བཞི་ཡོད་པ་མིན་ནོ། །རྣམ་ཤེས་ལ་སོགས་པ་ཡོད་དེ། དེ་དག་གི་འབྲས་བུ་ལེན་པ་ནས་རྒ་ཤིའི་བར་བཞི་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཉེ་བར་ལེན་པ་སོགས། །ཇི་ལྟ་བུར་ན་ཡོད་པར་འགྱུར། །གང་གི་ཚེ་བལྟ་བྱ་དང་ལྟ་བ་མེད་པས་རྣམ་ཤེས་ལ་སོགས་པ་བཞི་མེད་པ་དེའི་ཚེ་དེ་དག་གི་འབྲས་བུ་ཉེ་བར་ལེན་པ་ལ་སོགས་པ་བཞི་ཡང་ཇི་ལྟ་བུར་ན་ཡོད་པར་འགྱུར་ཏེ་མེད་པ་ཁོ་ནའོ། །

གཉིས་པ་ཚུལ་དེ་དབང་པོ་གཞན་ལ་བསྒྲེ་བ་ནི། ལྟ་བས་ཉན་དང་སྣོམ་པ་དང་། །མྱང་བར་བྱེད་དང་རེག་བྱེད་ཡིད། །ཉན་པ་པོ་དང་མཉན་ལ་སོགས། །རྣམ་པར་བཤད་པར་ཤེས་པར་བྱ། །ཉན་དེ་རང་གི་བདག་ཉིད་ནི། །དེ་ལ་ཉན་པ་མ་ཡིན་ཉིད། །གང་ཞིག་བདག་ལ་མི་ཉན་པ། །དེ་གཞན་དག་ལ་ཇི་ལྟར་ཉན། །ཉན་པར་རབ་ཏུ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། །མེ་ཡི་དཔེས་ནི་ནུས་མ་ཡིན། །སོང་དང་མ་སོང་འགོམ་པ་ཡིས། །དེ་ནི་ཉན་བཅས་ལན་བཏབ་བོ། །ཞེས་སོགས་ཐམས་ཅད་ཡིད་ཀྱི་བར་ལ་སྦྱར་ནས་བཤད་པར་བྱའོ། །མིག་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོ་དེ་དག་ཡང་དག་པར་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ཅན་མ་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། མིག་གིས་གཟུགས་རྣམས་མི་མཐོང་སྟེ། །ཡིད་ཀྱིས་ཆོས་རྣམས་མི་ཤེས་ཏེ། །གང་དུ་འཇིག་རྟེན་མི་འཇུག་པ། །འདི་ནི་བདེན་པའི་མཆོག་ཡིན་ནོ། །ཞེས་སོགས་གསུངས། དབུ་མ་རྩ་བའི་ཤེས་རབ་ལས་དབང་པོ་བརྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་རབ་བྱེད་གསུམ་པའི་འགྲེལ་པའོ།། །།