ལེའུ་བཞི་པའི་རྣམ་བཤད།
བཞི་པ་ཕུང་པོ་བརྟག་པའི་རབ་བྱེད་ལ། ཕྱོགས་སྔ་མ་བརྗོད་པ་དང་། དེ་དགག་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། གལ་ཏེ་དབང་པོ་རྣམས་ཡོད་དེ། ཕུང་པོ་ལྔ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དང་། དབང་པོ་རྣམས་ཀྱང་དེ་དག་གི་ཁོངས་སུ་འདུ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། དེ་དགག་པ་ལ། གཟུགས་ཕུང་དགག་པ་དང་། ཚུལ་དེ་ཕུང་པོ་གཞན་ལ་བསྒྲེ་བ་གཉིས་ཀྱི། དང་པོ་ལ། རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་གཟུགས་སྤྱིར་དགག་པ་དང་། རྒྱུ་གཟུགས་ཁྱད་པར་དུ་དགག བཀག་པའི་དོན་བསྡུ་བ། སུན་འབྱིན་གྱི་ལམ་གཞན་བསྟན་པ་དང་བཞིའི། དང་པོ་ནི། གཟུགས་ཀྱི་རྒྱུ་ནི་མ་གཏོགས་པར། །གཟུགས་ནི་དམིགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་མ་གཏོགས་པར། །གཟུགས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡང་མི་སྣང་ངོ་། །གཟུགས་ཀྱི་རྒྱུ་ནི་ས་ལ་སོགས་པའི་འབྱུང་བ་རྣམས་ཏེ་འབྲས་བུའི་གཟུགས་སྐྱེད་བྱེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུགས་ནི་འབྲས་བུའི་གཟུགས་ཏེ། ཡུལ་ལྔ་དང་དབང་པོ་ལྔ་རྣམས་སོ། །གཟུགས་ཀྱི་རྒྱུ་ས་ལ་སོགས་པའི་འབྱུང་བ་རྣམས་མ་གཏོགས་པར་ལོགས་སུ་འབྲས་བུའི་གཟུགས་དམིགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །འབྲས་བུའི་གཟུགས་གཟུགས་སྒྲ་སོགས་མ་གཏོགས་པར་ལོགས་སུ་གཟུགས་ཀྱི་རྒྱུ་འབྱུང་བ་རྣམས་ཀྱང་མི་སྣང་ངོ་། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གཟུགས་ཀྱི་རྒྱུ་ནི་མ་གཏོགས་པར། །གཟུགས་ན་གཟུགས་ཀྱི་རྒྱུ་མེད་པར། །ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ་དོན་གང་ཡང་། །རྒྱུ་མེད་པར་ནི་གང་ནའང་མེད། །ཇི་ལྟར་བུམ་པ་ལས་དོན་གཞན་པའི་སྣམ་བུ་ནི་དེའི་རྒྱུ་ཅན་མ་ཡིན་པ་ལྟར་གཟུགས་ཀྱི་རྒྱུ་འབྱུང་བ་ལས་མ་གཏོགས་པར་དེ་ལས་ཐ་དད་པའི་འབྲས་བུའི་གཟུགས་ཡོད་ན་འབྲས་བུའི་གཟུགས་དེ་ནི་རྒྱུ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །འབྱུང་བ་ལས་དོན་གཞན་ཡིན་པས་དེ་ལ་མི་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་དང་། རྒྱུ་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་གང་ཡང་རྒྱུ་མེད་པ་ནི་གང་ནའང་མེད་དེ། རྟག་ཏུ་ཡོད་པའམ་ཡང་ན་ནམ་ཡང་མེད་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་གཟུགས་ཀྱི་དེ་རྒྱུ་ལས་མ་གཏོགས་པའི་གཟུགས་ཁས་མི་བླང་ངོ་། །
འབྲས་བུའི་གཟུགས་ལས་མ་གཏོགས་པའི་གཟུགས་ཀྱི་རྒྱུ་འབྱུང་བ་ཡང་མེད་དེ། གལ་ཏེ་གཟུགས་ནི་མ་གཏོགས་པར། །གཟུགས་ཀྱི་རྒྱུ་ཞིག་ཡོད་ན་ནི། །འབྲས་བུ་མེད་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་ཏེ། །འབྲས་བུ་མེད་པའི་རྒྱུ་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་འབྲས་བུ་གཟུགས་ལས་མ་གཏོགས་པར་དེ་ལས་ཐ་དད་པའི་གཟུགས་ཀྱི་རྒྱུ་འབྱུང་བ་ཞིག་ཡོད་ན། དེའི་ཚེ་ཇི་ལྟར་སྣམ་བུ་ལས་ཐ་དད་པའི་བུམ་པ་སྣམ་བུའི་རྒྱུ་ཅན་མ་ཡིན་པ་ལྟར་འབྲས་གཟུགས་ལས་ཐ་དད་པའི་རྒྱུ་གཟུགས་ནི་དེའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་པས་གཟུགས་ཀྱི་རྒྱུ་འབྱུང་བ་ནི་འབྲས་བུ་མེད་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་ན། རྒྱུའི་ཐ་སྙད་འཇུག་པའི་རྒྱུ་ནི་འབྲས་བུ་ལ་ལྟོས་པས་འབྲས་བུ་མེད་པའི་རྒྱུ་མེད་དོ། །
གཉིས་པ་ནི། ས་སོགས་འབྱུང་བ་འདི་རྣམས་འབྲས་གཟུགས་ཀྱི་རྒྱུར་འདོད་ན་འབྲས་གཟུགས་ཡོད་པའམ་མེད་པ་ཞིག་ལ་འདོད་གྲང་། གཉིས་ཀ་ལྟར་ཡང་མི་རིགས་ཏེ། གཟུགས་ཡོད་ན་ཡང་གཟུགས་ཀྱི་ནི། །རྒྱུ་ཡང་འཐད་པར་མི་འགྱུར་ཉིད། །གཟུགས་མེད་ན་ཡང་གཟུགས་ཀྱི་ནི། །རྒྱུ་ཡང་འཐད་པར་མི་འགྱུར་ཉིད། །འབྲས་བུའི་གཟུགས་ཡོད་ན་ཡང་གཟུགས་ཀྱི་རྒྱུ་འབྱུང་བ་དེ་སྐྱེད་བྱེད་དུ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཡོད་པ་ཐོབ་ཟིན་པས་དགོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབྲས་བུའི་གཟུགས་མེད་ན་ཡང་གཟུགས་ཀྱི་རྒྱུ་དེ་སྐྱེད་བྱེད་དུ་འཐད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། མེད་པ་སྒྲུབ་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་སྟེ་དེ་ལྟར་གཟུགས་ཀྱི་རྒྱུ་མི་སྲིད་མོད། འབྲས་བུའི་གཟུགས་ནི་ཡོད་དོ་སྙམ་ན། རྒྱུ་མེད་པ་ཡི་གཟུགས་དག་ནི། །འཐད་པར་མི་རུང་རུང་མིན་ཉིད། །གཟུགས་ཀྱི་རྒྱུ་ཅི་ལྟར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་རྒྱུ་མེད་པའི་འབྲས་བུའི་གཟུགས་དག་འཐད་པར་མི་རུང་རུང་མིན་ཉིད་དེ་མི་འཐད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་དང་མི་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་རུང་རུང་མིན་ཉིད་ཅེས་ངེས་གཟུང་དང་བཅས་པའི་དགག་པ་གཉིས་སྨོས་པ་ནི་རྒྱུ་མེད་པ་ཤིན་ཏུ་ཐ་ཆད་པར་སྟོན་པའོ། །
གསུམ་པ་ནི། དེ་ཕྱིར་གཟུགས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག །འགའ་ཡང་རྣམ་པར་བརྟག་མི་བྱ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་གཟུགས་རྣམ་པར་དཔྱད་ན་རང་བཞིན་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར། རྣལ་འབྱོར་པ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་གཟིགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བསྟན་ཡོད་བསྟན་མེད་ཐོགས་བཅས་ཐོགས་མེད་འདས་མ་འོངས་སྔོ་སེར་སོགས་གཟུགས་ལ་དམིགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འགའ་ཡང་རྣམ་པར་བརྟག་པར་མི་བྱའོ། །འདིར་ཆོས་མངོན་པ་བ་དག་གིས་སྨྲས་པ། འབྱུང་བ་རྣམས་རྒྱུར་བྱས་པ་ལ་ནི་ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཀྱི་གཟུགས་རྣམ་པ་ཉི་ཤུ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། འབྱུང་བ་རྣམས་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡོད་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་ན། གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་ཀུན་རྟོག་གིས་བརྟགས་པ་ཡིན་གྱི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་དག་ཡང་དག་པ་ཡིན་ན་འཇིག་རྟེན་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་དང་། རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་དང་། ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་སྒོམ་པ་ལ་གནས་པ་དག་ཀྱང་རེ་ཞིག་གཟུགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་དང་། ཐོགས་པའི་འདུ་ཤེས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ནུབ་ཅིང་། དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་དང་། ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དང་། ཟད་པར་གྱི་སྐྱེ་མཆེད་དག་སྒོམ་པ་གོམས་པའི་མཇུག་དུ་ཡང་གཟུགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ཡོད་པར་འགྱུར་ན། ཐེག་ཆེན་གྱི་རྣལ་འབྱོར་པ་བསྐལ་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པར་དངོས་པོའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་བསྒོམ་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་མཚན་མ་མེད་པ་དང་སྨོན་པ་མེད་པ་སྒོམ་པ་མཐར་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པ་རྣམས་གཟུགས་སུ་འཛིན་པར་འགྱུར་བ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཏེ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །
དབུ་མ་སྙིང་པོར་ཡང་། དེས་ན་ཁ་དོག་སྔོན་པོ་སོགས་དབྱིབས་གྲུ་བཞི་སོགས་དང་ནི། །བསགས་རྫས་བརྒྱད་དང་ཕྲ་དང་རགས་སོགས་ཀྱིས། །དབྱེ་བས་གཟུགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གང་། །ཇི་སྙེད་རྣམ་པར་བརྟགས་པ་རྣམས། །ཇི་ལྟར་རིགས་པའི་སྦྱོར་བ་ཡིས། །བཀག་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ། ཞེས་སོ། །
བཞི་པ་ནི། གལ་ཏེ་འབྱུང་བ་འདི་འབྲས་བུའི་གཟུགས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་ན་རང་དང་འདྲ་བའམ་མི་འདྲ་བ་ཞིག་སྒྲུབ་གྲང་། གཉིས་ཀ་ལྟར་ཡང་མི་འཐད་དེ། འབྲས་བུ་རྒྱུ་དང་འདྲ་བ་ཞེས། །བྱ་བ་འཐད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འབྲས་བུ་རྒྱུ་དང་མི་འདྲ་ཞེས། །བྱ་བའང་འཐད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འབྲས་བུའི་གཟུགས་རྣམས་རྒྱུའི་གཟུགས་དང་འདྲ་བ་འཐད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འབྱུང་བ་རྣམས་ནི་སྲ་བ་དང་གཤེར་བ་དང་དྲོ་བ་དང་གཡོ་བའི་ངོ་བོ་ཡིན་ལ། འབྲས་གཟུགས་མིག་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོ་རྣམས་ནི་མིག་གི་རྣམ་ཤེས་ལ་སོགས་པའི་རྟེན་གཟུགས་དང་བ་ཡིན་ལ། ཕྱི་རོལ་གཟུགས་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནི་མིག་གི་རྣམ་ཤེས་སོགས་ཀྱི་གཟུང་བྱའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ཡིན་པས་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབྲས་བུ་རྒྱུ་དང་མི་འདྲ་ཞེས་བྱ་བའང་འཐད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འཁོར་བ་དང་མྱང་འདས་ལྟར་མཚན་ཉིད་མི་འདྲ་བ་རྒྱུ་འབྲས་སུ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །
གཉིས་པ་ཚུལ་དེ་གཞན་ལ་བསྒྲེ་བ་ལ། དངོས་དང་། རིགས་པ་མཚུངས་པའི་རྒྱུ་མཚན་བསྟན་པ་གཉིས་ཀྱི། དང་པོ་ནི། ཚོར་དང་འདུ་ཤེས་འདུ་བྱེད་དང་། །སེམས་དང་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་། །རྣམ་པ་དག་ནི་ཐམས་ཅད་དུ། །གཟུགས་ཉིད་ཀྱིས་ནི་རིམ་པ་མཚུངས། །ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་བཞི་པོ་དང་མཚན་ཉིད་མཚན་གཞི་ཡན་ལག་དང་ཡན་ལག་ཅན་ལ་སོགས་པ་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དགག་པའི་རིམ་པ་གཟུགས་ལ་རྣམ་པར་དཔྱད་པའི་རིམ་པ་དང་མཚུངས་པར་སྦྱར་བར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར། ཚོར་བའི་རྒྱུ་ནི་མ་གཏོགས་པར། །ཚོར་བ་དམིགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཞེས་པ་ནས། དེ་ཕྱིར་ཚོར་བའི་རྣམ་པར་རྟོག ། འགའ་ཡང་རྣམ་པར་བརྟག་མི་བྱ། །ཞེས་སོགས་ཐམས་ཅད་ལ་སྦྱར་ཏེ་བཤད་དོ། །གཉིས་པ་ནི། ཅིའི་ཕྱིར་ཕུང་པོ་གཞན་རྣམས་ཀྱང་གཟུགས་རྣམ་པར་དཔྱད་པའི་རིམ་པ་དང་མཚུངས་ཞེ་ན། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་བརྩད་བྱས་ཚེ། །གང་ཞིག་ལན་འདེབས་སྨྲ་བྱེད་པ། །དེ་ཡང་ཐམས་ཅད་ལན་བཏབ་མིན། །བསྒྲུབ་པར་བྱ་དང་མཚུངས་པར་འགྱུར། །གང་དག་གཟུགས་རང་བཞིན་གྱིས་གྲུབ་པར་སྨྲ་བ་ལ། གཟུགས་ཀྱི་རྒྱུ་ནི་མ་གཏོགས་པར་ཞེས་སོགས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་རྩད་ཅིང་དགག་པ་བྱས་པ་དེའི་ཚེ། འགའ་ཞིག་གཟུགས་ཡོད་དེ། ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་ཕུང་པོ་གཞན་རྣམས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ལན་འདེབས་སྨྲ་བར་བྱེད་ན་དེའི་ཐམས་ཅད་ལན་བཏབ་པ་མིན་ཏེ། ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པ་ཡང་བསྒྲུབ་བྱ་གཟུགས་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར། ཇི་ལྟར་གཟུགས་རང་གི་རྒྱུ་ལས་དེ་ཉིད་དང་གཞན་དུ་མ་གྲུབ་པ་དེ་བཞིན་དུ་རེག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཚོར་བ་དང་། རྣམ་ཤེས་དང་ལྷན་ཅིག་པའི་འདུ་ཤེས་དང་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་དང་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་རང་གི་རྒྱུ་ལས་དེ་ཉིད་དང་གཞན་དུ་རྣམ་པར་དཔྱད་ན་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་གཞན་གྱི་ཕྱོགས་སུན་འབྱིན་པ་ལ་ཚུལ་འདི་བརྗོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་བཤད་པ་བྱེད་པའི་ཚེ་ཡང་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་བཤད་བྱས་ཚེ། །གང་ཞིག་སྐྱོན་འདོགས་སྨྲ་བྱེད་པ། །དེ་ཡི་ཐམས་ཅད་སྐྱོན་འདོགས་མིན། །བསྒྲུབ་པར་བྱ་དང་མཚུངས་པར་འགྱུར། །སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་བཤད་པ་བྱས་པའི་ཚེ་སློབ་མ་ལྟ་བུ་གང་ཞིག་གཟུགས་ཡོད་དེ། ཚོར་བ་སོགས་གཞན་རྣམས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་སོགས་སྐྱོན་འདོགས་སྨྲ་བར་བྱེད་པ་དེ་ཡི་ཐམས་ཅད་སྐྱོན་བཏགས་པ་མིན་ཏེ། སྔ་མ་བཞིན་དུ་བསྒྲུབ་བྱ་དང་མཚུངས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དབུ་མ་པས་ནི། ཆོས་གཅིག་སྟོང་པར་སྨྲ་བ་ན་ཐམས་ཅད་དེ་དང་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་འགས་ཀྱང་ལན་བཏབ་པའམ་སུན་འབྱིན་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་པའོ། །དེ་ལྟར་ཡང་ནམ་མཁའ་མཛོད་ཀྱི་མདོ་ལས། ཆོས་གཅིག་གིས་ནི་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་སྒྱུ་མ་དང་། །མིག་རྒྱུ་དང་འདྲ་གཟུང་བྱར་མེད་ཅིང་གསོག་དང་ནི། །རྫུན་ཞིང་ཐེར་ཟུག་མིན་པར་རྗེས་སུ་རྟོགས་གྱུར་པ། །དེ་ནི་རིང་པོར་མི་ཐོགས་བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོར་འགྲོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །དབུ་མ་རྩ་བའི་ཤེས་རབ་ལས་ཕུང་པོ་བརྟག་པའི་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་སྟེ་བཞི་པའི་འགྲེལ་པའོ།། །།