ཁྱད་པར་གྱི་དབྱེ་བ་རྒྱས་པར་བཤད་པ།
(༢) གཉིས་པ་ཁྱད་པར་གྱི་དབྱེ་བ་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། ངོ་བོ་མདོར་བསྟན་པ་དང་། རྣམ་པ་རྒྱས་པར་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི། རང་ཤར་ལས། དེ་ཡང་སྐུ་གང་ཞེ་ན། རྩ་བ་རིག་པའི་སྐུ་དང་། ཡངས་པ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་དང་། གདལ་བ་དབྱིངས་ཀྱི་སྐུ་དང། མི་འགྱུར་བ་རྡོ་རྗེའི་སྐུ་དང་། འགྱུར་བ་མེད་པ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་དང་། ཡང་དག་པ་བདེ་བའི་སྐུ་དང་། ལོག་པ་སེམས་ཀྱི་སྐུ་དང་། མཐོང་བ་རང་གྲོལ་གྱི་སྐུ་དང་། གཅིག་པ་ཐིག་ལེའི་སྐུ་དང་། རྒྱ་མ་ཆད་པ་ནམ་མཁའི་སྐུ་དང་། ཕྱོགས་སུ་མ་ལྷུང་བ་ཉི་ཟླའི་སྐུ་དང་། ཐ་མི་དད་པ་གཅིག་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་དང་། ཞེན་པ་མེད་པ་རང་གྲོལ་གྱི་སྐུའོ། །ཞེས་སོ། །གཉིས་པ་ནི། སྐུ་བཅུ་གསུམ་པོ་དེ་དག་གི་རྣམ་པ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། སྔ་མའི་འཕྲོར། དེ་ཡང་འདི་ལྟ་སྟེ། རྩ་བ་རིག་པའི་སྐུ་ནི།༡ རྡོ་རྗེ་ལུ་གུ་རྒྱུད་ཀྱི་སྐུ་ཡིན་ཏེ། རང་གི་མིག་གི་དབང་པོ་མ་འགགས་པ་ལ་གསལ་ལོ། །དེ་ནི་རྩ་བ་རིག་པའི་སྐུ་ཞེས་བྱའོ། །
ཡངས་པ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་ནི།༢ དང་པོའི་གཞི་ཀ་དག་ཆེན་པོ་དེ་ལ་བསམ་པ་མེད། མ་རིག་པ་མེད། སེམས་མེད། ཡིད་མེད། འཛིན་པ་མེད་དོ། །དེ་ཡང་འདི་ལྟ་སྟེ། རྒྱ་མ་ཆད་པའི་ཡེ་ཤེས། ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་སངས་རྒྱས། སྤྲོས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཆོས་ཉིད། མཐའ་དང་བྲལ་བའི་རིག་པ། དག་པ་ཆེན་པོའི་སྣང་བ། ཕྱོགས་ལྷུང་མེད་པའི་ལྟ་བར་བཞུགས་སོ། །དེ་ཡང་། ཡངས་པ། གསལ་བ། མི་འགྱུར་བ། ཡེ་ཤེས་མི་འགག་པ། ཐིག་ལེ་སྣ་ཚོགས་སུ་འཕྲོ་བ། མི་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཉིད་ཕྱི་རྒྱ་མ་རལ་བ། ནང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་འོད་ལྔ་མ་འགགས་པར་གསལ་བ། སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངོ་བོར་བཞུགས་སོ། །དེ་ནི་ཡངས་པ་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་ཞེས་བྱའོ། །གདལ་བ་དབྱིངས་ཀྱི་སྐུ་ནི།༣ དབྱིངས་རྣམ་པར་དག་པའི་སྒྲོན་མ་ཡིན་ཏེ། དབྱིངས་དེ་ཡང་རྒྱ་མ་ཆད་པ། ཕྱོགས་སུ་མ་ལྷུང་བ། འགྲིབ་པ་མེད་པ། འཕེལ་བ་མེད་པ། སྟོང་པ་མེད་པ། གང་བ་མེད་པ། གསལ་ཆ་དང་བཅས་པ། སྐུ་མང་པོ་འཆར་བའི་གནས། ཡངས་པ་ཀུན་གྱི་བདག་ཉིད། ཤིན་ཏུ་ཆེ་བས་གོང་ན་མེད་པ། ལྟ་བ་མཐོང་བའི་སངས་རྒྱས། ངེས་པ་རྙེད་པའི་ས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནི་གདལ་བ་དབྱིངས་ཀྱི་སྐུའོ། །མི་འགྱུར་བ་རྡོ་རྗེའི་སྐུ་ནི།༤ སངས་རྒྱས་མེད་པའི་འབྲས་བུ། སེམས་ཅན་མེད་པའི་འཁོར་བ། སྲོག་བཅད་པའི་སངས་རྒྱས། བྱས་པ་མེད་པའི་བྱུང་བ། མཐོང་བ་མ་མྱོང་པའི་ཡུལ། ཤེས་མ་མྱོང་བའི་གཏམ། ལེན་མ་མྱོང་བའི་ལུས། སྲོག་བཅད་པའི་དགེ་བ། བསྒྲུབས་པ་མེད་པའི་ལྷ། མ་བགྲངས་པའི་སྙིང་པོ། མ་
བསྒོམས་པའི་སྒོམ་པ། མ་བྲིས་པའི་དཀྱིལ་འཁོར། མ་བསགས་པའི་ཚོགས་སོ། །དེ་ནི་མི་འགྱུར་བ་རྡོ་རྗེའི་སྐུའོ། །འགྱུར་བ་མེད་པ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་ནི།༥ གྲུབ་མཐའ་འགྱུར་མེད། གཏན་ཚིགས་ངེས་མེད། མཚན་ཉིད་གཉིས་མེད། ལྟ་བ་ཕྱོགས་མཐོང་། སྒོམ་པ་མཐོང་བ། སྤྱོད་པ་བྱར་མེད། འབྲས་བུ་ཐོབ་མེད། དམ་ཚིག་བསྲུང་མེད། རོལ་པ་འགག་མེད། ངོ་བོ་ཟང་ཐལ། རང་བཞིན་ཀུན་ཁྱབ། ཐུགས་རྗེ་མཁའ་ཁྱབ་བོ། །དེ་ནི་འགྱུར་བ་མེད་པ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུའོ། །དག་པ་བདེ་བའི་སྐུ་ནི།༦ གསལ་བ་མཁའ་ཁྱབ། སྟོང་པ་ཀུན་ཁྱབ། ཡེ་ཤེས་མིག་ཁྱབ། རིག་པ་ལུས་ཁྱབ། སྒྲོན་མ་ཡུལ་ཁྱབ། ཆོས་སྐུ་གཞི་ཁྱབ། ལོངས་སྐུ་རང་ཁྱབ། སྤྲུལ་སྐུ་ཀུན་ཁྱབ། འོད་ལྔ་གནས་ཁྱབ་བོ། །དེ་ནི་དག་པ་བདེ་བའི་སྐུའོ། །ལོག་པ་སེམས་ཀྱི་སྐུ་ནི།༧ སྣ་ཚོགས་འབྱུང་བ། སྣ་ཚོགས་སྡུད་པ། ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལམ། ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནས། ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཞི། འཁོར་བ་རང་ཀ་མའོ། །དེ་ནི་ལོག་པ་སེམས་ཀྱི་སྐུའོ། །མཐོང་བ་རང་གྲོལ་གྱི་སྐུ་ནི།༨ མི་འགྱུ་སྟེ་འགྱུ་བ། འགྱུ་སྟེ་མི་འགྱུ་བ། སྲོག་མེད་པའི་སྐུ། སེམས་མེད་པའི་སེམས་ཅན། དབུགས་མེད་པའི་འགྱུ་བ། འགྲོ་འོང་མེད་པའི་སངས་རྒྱས། དུས་ཐམས་ཅད་པའི་ཡེ་ཤེས། རྟག་པར་བཞུགས་པའི་ཆོས་ཉིད། འཛིན་པ་མེད་པའི་རང་གྲོལ། རྟོག་པ་མེད་པའི་སྐུ་ལྔ། མཐོང་བ་མ་འགགས་པའི་ཤེས་རབ། རང་སར་གྲོལ་བའི་ཆོས་ཉིད་དོ། །དེ་ནི་མཐོང་བ་
རང་གྲོལ་གྱི་སྐུའོ། །གཅིག་པ་ཐིག་ལེའི་སྐུ་ནི།༩ འབྱུང་བ་ཀུན་ཁྱབ་ཀྱི་ཡེ་ཤེས། འབྱུང་བ་ཀུན་སྣང་གི་ཡེ་ཤེས། འབྱུང་བ་ཀུན་འབྱུང་གི་ཡེ་ཤེས། འབྱུང་བ་ཀུན་གསལ་གྱི་ཡེ་ཤེས། འབྱུང་བ་གཏིང་གསལ་གྱི་ཡེ་ཤེས། འབྱུང་བ་མཁའ་གསལ་གྱི་ཡེ་ཤེས། འབྱུང་བ་ར༷ང་བྱུ༷ང་{ཕྱི༵་གས༵ལ་}གི་ཡེ་ཤེས་སོ། །དེ་ནི་གཅིག་པ་ཐིག་ལེའི་སྐུའོ། །རྒྱ་མ་ཆད་པ་ནམ་མཁའི་སྐུ་ནི།༡༠ སྣང་བ་དང་ཡེ་ཤེས་རྒྱ་མ་ཆད། ནམ་མཁའ་དང་དབྱིངས་རྒྱ་མ་ཆད། སེམས་ཅན་དང་སངས་རྒྱས་རྒྱ་མ་ཆད། འབྱུང་བ་དང་འོད་སྣང་རྒྱ་མ་ཆད། མཐོང་བ་དང་རང་ལུས་རྒྱ་མ་ཆད། སྟོང་པ་དང་ཆོས་ཉིད་རྒྱ་མ་ཆད། ལྷུན་གྲུབ་དང་ཀ་དག་རྒྱ་མ་ཆད། ཞིང་ཁམས་དང་ལྷུན་གྲུབ་རྒྱ་མ་ཆད། ཚོམ་བུ་དང་འཁྲུལ་སྣང་རྒྱ་མ་ཆད། སེམས་དང་ཡེ་ཤེས་རྒྱ་མ་ཆད། ཡིད་དང་ཤེས་རབ་རྒྱ་མ་ཆད། མ་རིག་པ་དང་རིག་པ་རྒྱ་མ་ཆད། སྟོང་པ་དང་གསལ་བ་རྒྱ་མ་ཆད་དོ། །དེ་ནི་རྒྱ་མ་ཆད་པ་ནམ་མཁའི་སྐུ་ཞེས་བྱའོ། །ཕྱོགས་སུ་མ་ལྷུང་བ་ཉི་ཟླའི་སྐུ་ནི།༡༡ འཛིན་པ་མེད་པས་རང་གྲོལ། རྟོག་པ་མེད་པས་རང་སངས། འགྱུ་བ་མེད་པས་རང་དག །གསལ་བ་མེད་པའི་འཚེར་བ། བསྒོམ་དུ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད། གཟུང་དུ་མེད་པའི་ཡངས་པ། སངས་རྒྱས་མེད་པའི་སེམས་ཅན་ནོ། །དེ་ནི་ཕྱོགས་སུ་མ་ལྷུང་བ་ཉི་ཟླའི་སྐུའོ། །ཐ་མི་དད་པ་ཅི༷ག་ཤོ༷ས་{གཅི༵ག་ཤེ༵ས་}ཀྱི་སྐུ་ནི།༡༢ སྒྲོན་མ་མཁའ་ཁྱབ། ཡེ་ཤེས་དབྱིངས་ཁྱབ། ཤེས་རབ་ཡུལ་ཁྱབ། ཐབས་ཀྱིས་ལམ་ཁྱབ། དབང་པོས་
སེམས་ཁྱབ། དེ་ནི་ཐ་མི་དད་པ་སྒྲོན་མའི་སྐུའོ། །ཞེན་མེད་རང་གྲོལ་གྱི་སྐུ་ནི།༡༣ སྣང་བ་ལ་མི་ཞེན། སྟོང་པ་ལ་མི་ཆགས། མེད་པ་མི་བསྒྲུབ། ཡོད་པ་མི་སྤོང་། མེད་པ་ལ་ཞེ་འདོད་མི་བྱེད། ཡོད་པ་ལ་མངོན་པར་མི་ཞེན། བྱས་པ་མི་བསྒྲུབ། བྱུང་བ་མི་འགེགས། བྱུང་བ་ལ་སྐྱོན་དུ་མི་བལྟ། མ་བྱུང་བ་ལ་ཡོན་ཏན་དུ་མི་སེམས། ཉོན་མོངས་མི་སྤོང་། སངས་རྒྱས་མི་བསྒྲུབ། བསྒོམ་པ་མི་བསྒོམ། ལྟ་བ་མི་ལྟ། འཁྲུལ་སྣང་མི་འགེགས། དག་སྣང་མི་འཚོལ། སེམས་ལ་སངས་རྒྱས་མི་རེ། རིག་པ་ལ་སེམས་ཅན་མི་དོགས། ཀུན་གཞི་ལ་ཆོས་སྐུ་མི་རེ། སྒྲོན་མ་ལ་གཟུགས་སྐུར་མི་དོགས། ལམ་ལ་སྦྱང་དུ་མེད། འབྲས་བུ་ལ་ཐོབ་ཏུ་མེད། གཞི་ལ་བཟང་ངན་མེད། རྟོགས་དང་མ་རྟོགས་གཉིས་སུ་མེད་པའོ། །དེ་ནི་ཞེན་མེད་རང་གྲོལ་གྱི་སྐུའོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །འདི་དག་རྒྱས་པར་སྤྲོས་ན་གསལ་བ་མཐའ་ཡས་སོ། །དེས་རྟེན་སྐུའི་འཕྲོས་དོན་བཅས་གྲུབ་ནས་བརྟེན་པ་ཡེ་ཤེས། མཛད་པ་ཕྲིན་ལས་གཉིས་གོང་དུ་ལན་མང་སོང་བས་ཡང་ཟློས་ཀྱི་སྤྲོས་པ་དོར་རོ། །