ལེའུ་གསུམ་པ། དགེ་སློང་གི་ཡོ་བྱད་དང་གཞི་གསུམ་སྐོར།
དང་བོ། ན་བཟའི་སྐོར་བཤད་པ།
༡ ཆོས་གོས་རྣམ་གསུམ་གྱི་བྱུང་བ་དང་ཁྲུ་ཚད།
སྟོན་པ་ཐུགས་རྗེ་ཅན་ཞལ་བཞུགས་དུས། རྒྱལ་བོ་གཟུགས་ཅན་སྙིང་བོས་འཚོ་བ་བ་གོས་ངུར་སྨྲིག་གྱོན་པ་ཞིག་མཐོང་བས། གླང་ཆེན་ལས་བབས་ཏེ་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་གཏུགས་པས། འཁོར་གྱིས་དེ་ནི་སྟོན་པའི་ཉན་ཐོས་མ་ལགས་སྨྲས་པས། རྐྱེན་དེ་ལ་བྱས་ཏེ་རྒྱལ་བོས། སྟོན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ། རབ་བྱུང་གི་ཆོས་གོས་གཞན་དང་མི་འཁྲུལ་བའི་རྟགས་དགོས་ཚུལ་ཞུས་པས། སྟོན་པས་ལུས་འཕགས་ཀྱི་ཞིང་ལྟ་བུའི་དྲས་དྲུབ་བྱེད་དགོས་པར་བཀའ་བསྩལ་བ་ཡིན། དེ་ཡང་ཆོས་གོས་རྣམ་གསུམ་གྱི་སྒྲ་བཤད་ནི། ཆོས་དོན་དམ་པའི་དགེ་སྦྱོང་དང་། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་མཐུན་པའི་གོས་ཡིན་པས་ཆོས་གོས་དང་། རྣམ་ཕྲན་དང་ལྒིགས་བུ་དུ་མ་སོ་སོར་རམ་ཀུན་ཏུ་སྦྱར་བས་ན་རྣམ་སྦྱར་དང་། བླ་སྟེ་སྐུ་སྟོད་དུ་གྱོན་པས་གོས་ཡིན་པས་བླ་གོས། མཐང་སྟེ་སྐུ་སྨད་དུ་གྱོན་པས་གོས་ཡིན་པས་མཐང་གོས་ཟེར་རོ། །
ཆོས་གོས་དེ་རྣམས་འཇལ་བྱེད་ཀྱི་ཁྲུ་ནི། ལུས་ཁྲུ། ལག་ཁྲུ། རྡུལ་ཁྲུ། ཞེས་གསུམ་དུ་འདུལ་གཞུང་ལས་གསུངས་ཤིང་། ལུས་ཁྲུ་ནི། རང་གི་ལུས་ཀྱི་སྲིད་དུ་ཆ་བདུན་དུ་བགོས་པའི་ཆ་གཉིས་དང་། ལག་ཁྲུ་ནི། ཊིཀྐ་ལས། ཁྲུ་ནི་གྲུ་མོ་ནས་གུང་མོའི་བར་རོ། །ཞེས་དང་། མཛོད་རྩར་སོར་མོ་ཉི་ཤུ་བཞི་ལ་ཁྲུ། ཞེས་སོ། །རྡུལ་ཁྲུ་ནི། རྣམ་འབྱེད་འགྲེལ་བ་ན་འདུལ་བ་ལས་དྲུག་འགྱུར་དུ་བསྒྲེ་བ་ནི། མར་འབྲི་བའི་དུས་ཀྱི་མི་ཉམ་ཆུང་བའི་སོར་རྣམ་པར་བཞག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་མངོན་པ་ལས་བདུན་འགྱུར་དུ་བསྒྲེ་བ་ནི། བསྐལ་བ་དང་བོའི་མི་ཉམ་ཆེ་བའི་སོར་རྣམ་པར་བཞག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། འདུལ་བ་མདོ་རྩར། རྡུལ་ཕྲ་རབ་དང་། རྡུལ་ཕྲ་མོ་དང་། ཆུ་དང་། ལྕགས་དང་། རི་བོང་དང་། ལུག་དང་། གླང་དང་། ཉི་ཟེར་གྱི་རྡུལ་དང་། སྲོ་མ་དང་། ཤིག་དང་། ནས་དང་སོར་རྣམས་སྔ་མ་སྔ་མ་དྲུག་འགྱུར་དང་། སོར་མོ་ཉི་ཤུ་རྩ་བཞི་ལ་ཁྲུ་གང་སོགས་གསུངས་སོ། །མཛོད་རྩ་ལས། སྐད་ཅིག་ཕྲ་རབ་རྡུལ་དང་ནི། །རྡུལ་ཕྲན་དང་ནི་དེ་བཞིན་དུ། །ལྕགས་ཆུ་རི་བོང་ལུག་དང་གླང་། །ཉི་ཟེར་རྡུལ་དང་སྲོ་མ་དང་། །དེ་ལས་བྱུང་དང་དེ་བཞིན་དུ། །སོར་ཚིགས་ཞེས་བྱ་གོང་བདུན་འགྱུར། །སོར་མོ་ཉི་ཤུ་བཞི་ལ་ཁྲུ། །ཁྲུ་བཞི་ལ་ནི་གཞུ་གང་ངོ་། །དེ་དག་ལྔ་བརྒྱ་རྣམས་ལ་ནི། །རྒྱང་གྲགས་དེ་ལ་དགོན་པར་འདོད། །དེ་བརྒྱད་དཔག་ཚད་ཅེས་བྱའོ། །ཞེས་སོ། །
གཞལ་ཚུལ་ཡང་། ཀུན་མཁྱེན་མཚོ་སྣ་བའི་གདུལ་ཊིཀ་ཉི་མའི་འོད་ཟེར་ལས། རྡུལ་ཁྲུ་ལུས་ཁྲུ་ལག་ཁྲུ་སྟེ། །ཁྲུ་གསུམ་རྣམ་དབྱེ་ཤེས་པར་བྱ། །རྡུལ་ཁྲུས་གཞལ་བར་བྱ་བ་ནི། །ཁང་བའི་ཚད་དང་ཁྲི་རྐང་ཚད། །གདིང་བ་གཡན་འགབ་རས་ཆེན་ནོ། །དེ་དག་ལས་གཞན་ཆོས་གོས་རྣམས། །ལུས་ཁྲུ་འམ་ལག་ཁྲུས་གཞལ་བ་སྟེ། །ལུས་རིང་ཧ་ཅང་ལག་ཐུང་དང་། །དེ་ལས་ལྡོག་པའི་ཆོས་གོས་རྣམས། །རང་གི་ལུས་ཁྲུ་ཁོ་ནས་གཞལ། །ལུས་ཚད་ལག་ཚད་འཚམ་པ་ཡིས། །ལག་ཁྲུས་ཀྱང་ནི་གཞལ་དུ་རུང་། །ཞེས་སོ། །
གོས་གང་ལས་སྒྲུབ་པའི་བསམ་སྤྱོད་མི་རུང་བའི་རྒྱུ་ཚུལ་འཆོས་དང་། ཁ་བསགས། གཞོགས་སློང་། ཐོབ་ཀྱིས་འཇལ་བ། རྙེད་པས་རྙེད་པ་འཚོ་བ་སྟེ་ལོག་འཚོ་ལྔའི་བསམ་སྤྱོད་ཀྱིས་གོས་སྒྲུབ་པ་སྤངས་ཏེ། ཀུན་སྤྱོད་དང་སྤྱོད་ལམ་དག་པས་གོས་འཚོལ་སྒྲུབ་བྱེད་དགོས་པར་མ་ཟད། དཔག་བསམ་གྱི་ཤིང་ལས་བྱུང་བ་དང་། རས་བལ་དང་རྔ་མོང་གི་བལ་སོགས་རིན་པོ་ཆེ་ལས་གྲུབ་པ་དང་། དབྱིབས་མི་རུང་བ་ཁ་ཚར་དང་ཕུན་ཚར་ཅན་དང་། མུ་སྟེགས་ཀྱི་རྒྱལ་མཚན་ལྟ་བུ་དང་། ཁ་དོག་མི་རུང་བ་ཁྲ་བོ་དང་། དཀར་བོ། ནག་པོ། མཚལ། རྒྱ་སྐྱེགས། བཙོད། གུར་གུམ། མཐིང་ཤིང་། ལི་ཁྲི། སྨར་ཤིང་། ལེ་བརྒན་སོགས་ཀྱི་ཚོན་ཀྱིས་ཁ་བསྒྱུར་བའི་གོས་ཀྱི་རྒྱུ་མི་རུང་བ་སྤངས་ཏེ། བལ་དང་། རྩྭ་ཤ་ན། ཉི་འོག་པའི་གོས་དང་། རས་གོས་དང་། རྩྭ་ཟར་མ། རྩྭ་གོ་ཏམ་པ་བཅས་ལས་གྲུབ་པའི་གོས་རྣམས་དང་། སྔོན་པོ་དང་། སེར་བོ། དམར་བོ་སྟེ་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གནང་བའི་གོས་ཀྱི་རྒྱུ་སྒྲུབ་དགོས་སོ། །
༢ སྣམ་སྦྱར།
སྣམ་ཕྲན་དགུ་ནས་ཉེར་ལྔ་བར། ལྒིགས་བུ་ཕྱེད་དང་གསུམ་པ་ནས་ཕྱེད་དང་ལྔ་བར་ཆུང་འབྲིང་ཆེ་བ་སྐོར་དགུ་སྟེ། ཆེ་ཚད་སྲིད་དུ་ཁྲུ་ལྔ། ཞེང་དུ་ཁྲུ་གསུམ། ཆུང་ཚད་སྲིད་ཞེང་གཉིས་ཀ་ནས་ཁྲུ་ཕྱེད་ཕྱེད་ཕྲི་བ། དེ་གཉིས་ཀྱི་བར་ནི་འབྲིང་ཚད་དེ་ཆོས་གོས་རྣམ་གསུམ་གྱི་ཚད་ནི་གཅིག་མཚུངས་ཡིན་ནོ། །འདི་ལ་སྣམ་ཕྲན་ཉེར་ལྔ་དང་། ལྒིགས་བུ་ཕྱེད་དང་ལྔ་རེ་ཡོད་པས་ནི་འཕགས་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་དང་། ཡན་ལག་བདུན། དབང་སྟོབས་བཅུ། ལྕགས་རི་དྲན་ཉེ་སོགས་གསུམ་སྟེ། བྱང་ཆོས་སོ་བདུན་དྲན་གསོའི་རྟེན་ནོ། །གཞི་ཐམས་ཅད་ཡོད་པར་སྨྲ་བའི་སྣམ་སྦྱར་གྱི་གྲྭ་རྟགས་ནི་འཁོར་ལོ། ནོར་བུ། ཨུཏྤལ། པདྨ། ཤིང་ལོ་སོགས་དང་། ཕལ་ཆེན་པ་ནི་གྲྭ་རྟགས་དུང་སོགས་དང་། གནས་བརྟན་པ་ནི་གྲྭ་རྟགས་དཔལ་བེའུ་སོགས་དང་། མང་བཀུར་བ་ཡང་གྲྭ་རྟགས་དཔལ་བེའུ་སོགས་སོ། །
༣ བླ་གོས།
བླ་གོས་དང་རྣམ་སྦྱར་ནི། སྐུ་སྟོད་དུ་བཞེས་ནས་ཁྱིམ་པ་དང་མུ་སྟེགས་སོགས་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་དང་། དགེ་སྦྱོང་གི་དྲན་པ་གསོ་བས་གོས་རྒྱུ་དང་ཁ་དོག་དབྱིབས་སོགས་ཚད་དང་ལྡན་པ་འདིས། གནས་སྐབས་འབུ་དང་ཚ་གྲང་ལས་སྐྱོབ་པའི་གོས་འདི་འཆང་ནས། སྔོན་གྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་དོན་དམ་པའི་དགེ་བ་ཐར་བ་མྱང་འདས་ཀྱི་སར་གཤེགས་པ་ལྟར། བདག་ཀྱང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བསླབ་པའི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལས་སྡོམ་པ་ཆུ་ལོན་ལྟ་བུ་སོ་ཐར་སྤོང་བདུན་འཁོར་བཅས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པ་སྲུང་ནས་ཐར་བ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འཇུག་པར་བྱའོ་སྙམ་དུའོ། །ཚད་ནི། སྣམ་ཕྲན་བདུན་པ། ལྒིགས་བུ་ཕྱེད་དང་གསུམ་པ། ཚད་སྣམ་སྦྱར་ལྟར་རོ། །འདི་ལ་ལྒིགས་བུ་ཕྱེད་དང་གསུམ་རེ་ཡོད་པས། བྱང་ཆུབ་ཡན་ལག་བདུན་དང་། དེའི་ངོ་བོར་གྱུར་བའི་མཉམ་བཞག་སོགས་ཀྱི་དྲན་གསོའི་རྟེན་ནོ། །
༤ མཐང་གོས།
མཐང་གོས་ཀྱིས་སྨད་གཅེར་བུ་སྐྱོབ་ཆེད་དང་། སྦྲང་བུ་དང་ཤ་སྦྲང་རླུང་དང་ཉི་མ་སོགས་ཀྱི་གནོད་པ་སྐྱོབ་པར་མ་ཟད། ཁྱིམ་པ་དང་མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ལས་རྟགས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པར་བྱེད་པ་སོགས་སོ། །ཚད་ནི་སྣམ་སྦྱར་ལྟར་དང་། ལུས་བོངས་ཆེ་བས་སྲིད་དུ་མ་ཆོག་ན། ཇི་ཙམ་མ་ཆོག་པ་དེ་ཙམ་གྱི་ལུས་དང་འཚམ་པའི་རལ་ཁ་དཔུང་ཆད་གླན་པ་དེ། རྩ་བར། མི་ཡོགས་ན་རལ་ག་དཔུང་ཆད་བྱའོ། །ཞེས་སོ། །འདི་ལ་ལྒིགས་བུ་ཕྱེད་དང་གཉིས་རེ་ཡོད་པས་དབང་སྟོབས་ལྔ་དྲན་པ་གསོ་བའི་རྟེན་དུ་མཚོན་པ་ཡིན་ནོ། །
༥ ཤམ་ཐབས།
ཉིན་མོ་སྐུ་ལུས་ལ་གྱོན་རྒྱུའི་གོས་ཏེ། ཚད་མཐང་གོས་དང་མཉམ་ཞིང་། མཐང་གོས་ལ་རྔུལ་གྱི་དྲི་མས་མི་བགོ་བའི་ཆེད་དུའོ། །
༦ ཤམ་ཐབས་ཀྱི་གཟན།
མཚན་མོ་སྨད་དུ་གྱོན་པའི་གོས་ཏེ། ཚད་མཐང་གོས་དང་མཉམ་ཞིང་། ཤམ་ཐབས་ཀྱི་ཐེབས་སོ། །
༧ རྔུལ་གཟན།
ཉིན་མོ་སྐུ་སྟོད་དུ་གྱོན་པའི་གོས་ཏེ། ཚད་བླ་གོས་དང་མཉམ་ཞིང་། བླ་གོས་རྔུལ་གྱི་དྲི་མས་མི་བགོ་བའི་སླད་དུའོ། །
༨ རྔུལ་གཟན་གྱི་གཟན།
མཚན་མོ་སྐུ་སྟོད་དུ་གྱོན་པའི་གོས་ཏེ། ཚད་བླ་གོས་ལྟར་ལ། རྔུལ་གཟན་གྱི་ཐེབས་སོ། །
༩ གཡན་པ་དགབ་པ།
འདི་ནི་དགེ་སློང་གཡན་པའི་ནད་ཅན་ལ་གནང་བ་སྟེ། སྲིད་དུ་ཁྲུ་དྲུག ཞེང་དུ་ཁྲུ་གསུམ་མོ། །
༡༠ རྣག་གཟན།
འདི་ནི་དགེ་སློང་རྣག་ཅན་ལ་གནང་བ་སྟེ། ཚད་ཆོས་གོས་དང་མཉམ།
༡༡ གདོང་ཕྱིས། གདོང་ཕྱིས་ནི།
སྲིད་ཞེང་གཉིས་ཀར་ཁྲུ་གང་རེ།
༡༢ སྐྲ་བཟེད།
འདི་ནི་སྐྲ་གཞར་བའི་ཚེ་གྱོན་པའི་གོས་ཡིན་ལ། སྲིད་དུ་ཁྲུ་གསུམ། ཞེང་དུ་ཁྲུ་ཕྱེད་དང་གཉིས་སོ། །
༡༣ གདིང་བ།
གནས་མལ་སྐྱོབ་པའི་ཆེད་དུ་གནང་བ་སྟེ། དགེ་འདུན་གྱིས་རྩའི་གདན་མ་གཏོགས་གནས་མལ་དང་། ཁྱིམ་པའི་སྟན་དཀར་བོ་དང་། གང་ཟག་གི་ཁྲ་བོ་སོགས་ཕལ་ཆེར་མ་ཉམས་པ་ལ་ལོངས་སྤྱད་པའི་དུས་སུ་འདིས་བསྐྱབས་ནས་ལོངས་སུ་སྤྱོད་དགོས་པ་ཡིན། གདིང་བ་གསར་བ་ལས་ཁ་དོག་མི་སྡུག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། འདིང་བ་རྙིང་བ་ལས་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་མཐོ་གང་ངམ། ཚད་དང་ལྡན་པའི་ཁྲུ་ཕྱེད་དང་དོས་ཕྱོགས་ཀུན་ནས་འཁོར་བ་གླན་པ། ཚད་སྲིད་དུ་ཁྲུ་གསུམ། ཞེང་དུ་ཁྲུ་དོ་སོར་དྲུག མ་ཆོག་ན་སྲིད་དུ་ཕྱེད་དང་དོས་བསྐྱེད་པའོ། །འདི་ལ་ལྕགས་རི་དྲན་ཉེ་བཞི་དང་། ལྒིགས་བུ་ཕྱེད་དང་གཉིས་ནི་ཡང་དག་སྤོང་བ་བཞི་དང་། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་བ་བཞིའི་དྲན་གསོའི་རྟེན་དུའོ། །
༡༤ དབྱར་གྱི་གོས་རས་ཆེན།
འདི་ནི་ཆར་སྐྱོབ་པའི་ཆེད་དུ་གནང་བའི་གོས་ཡིན་ལ། སྲིད་དུ་ཁྲུ་དགུ། ཞེང་དུ་ཁྲུ་གསུམ་དང་སོར་བཅོ་བརྒྱད་དོ། །འདི་དག་ནི་དགེ་སློང་གི་འཚོ་བའི་ཡོ་བྱད་བཅུ་གསུམ་ཡིན་ནོ། །
༡༥ སྟོད་འགག
༡ སྟོད་འགག་གི་ཁུངས། སྟོད་འགག་ནི། དགེ་འདུན་པ་ཚོའི་སྐུ་སྟོད་དུ་གསོལ་རྒྱུའི་ན་བཟའ་དེ་ཡིན་ལ། འདི་ནི་ཆོས་འདུལ་བ་ལས་མ་བྱུང་ཡང། མཐོ་སྒང་འདིར་གྲང་ངར་ཆེ་སྟབས། བསྟན་པ་ཕྱི་དར་གྱི་དུས་སུ། དགེ་འདུན་ཚོ་གྲང་སྐྱོབ་ཏུ་ཕན་སླད། རྔུལ་གཟན་གྱི་ཚབ་ཏུ་གྱུར་བའི་སྟོད་འགག་འདི་དར་ཁྱབ་བྱུང་བ་ཡིན།
༢ སྟོད་འགག་གི་འཚེམ་སྟངས་དང་དབྱིབས་སོགས་གཅིག་མཚུངས་ཡིན་ནའང་། རྒྱུ་ཆ་ལ་མི་འདྲ་བའི་ཁྱད་པར་ཅུང་ཟད་ཡོད། དཔེར་ན། གོས་རྒྱ་སེར་གྱི་འགག དམར་སེར། ཐེར་མའི་འགག སྣམ་བུའི་འགག་སོགས་ཡོད། འདི་ལ་གྲུབ་མཐའ་ཁག་ལ་ཁྱད་པར་མེད་ནའང་། སེར་འབྲས་དགེ་གསུམ་གྱི་བླ་མ་ལས་སྣེ་དང་། བོད་གཞུང་གི་སེར་མོ་བའི་རྩེ་དྲུང་རྣམ་པ་སོགས་ཀྱིས་གོས་ཆེན་རྒྱ་སེར་དང་། རྒྱུད་སྟོད་པས་སྟོད་འགག་གི་ཕྲག་ལྷན་དུ་ཐེར་མ་སེར་བོ། རྒྱུད་སྨད་པས་སྟོད་འགག་གི་དབུས་སུ་ཚོས་གཞི་དམར་བོ་རྒྱག་སྲོལ་ཡོད། གྲྭ་བ་དཀྱུས་མའི་རིགས་ཀྱིས་ཐེར་མའམ་སྣམ་བུ་དམར་བོ་ཙམ་གྱི་སྟོད་འགག་གྱོན་སྲོལ་ཡོད་པ་ནི། ཆོས་འདུལ་བ་ལས་མ་བྱུང་བའི་བོད་རང་གི་ཡུལ་ཆས་སོ། །
༣ སྟོད་འགག་གི་མཚོན་དོན། སྟོད་འགག་གི་དབྱིབས་གླང་ཆེན་གོ་ལྤགས་བཤུས་པ་འདྲ་བས། གླང་ཆེན་སྲོག་ཆགས་ཀྱི་ཁྲོད་ན་སྟོབས་ཆེ་བ་བཞིན། སྟོད་འགག་མནབས་པའི་གང་ཟག་དེ་དགེ་སྒྲུབ་ལ་གཞན་ལས་ས་ཆོད་ཆེ་ཞིང་སྟོབས་ཆེ་བ། ཧ་གོར་གཉིས་གླང་བོའི་རྣ་བ་དང་འདྲ་ཞིང་། མཐའ་རུ་སྐུད་པ་སྔོན་པོ་བཏགས་པས། མཁས་པ་མི་གསུམ་གྱི་བསྟན་རྩ་སོ་ཐར་གྱི་སྡོམ་རྒྱུན་བླ་ཆེན་དགོངས་པ་རབ་གསལ་ལ་ཕུལ་སྐབས། དགེ་འདུན་ཁ་སྐོང་གི་གྲས་སུ་རྒྱ་ནག་གི་དགེ་སློང་ཡོད་པས། ཁོང་རྣམ་པས་དྲིན་བསམ་ཆེད་དང་། དཔུང་མགོར་སྐུད་སྔོན་གྱི་གུག་ཡོད་པས། དགེ་ཚུལ་སློང་ཕྱི་རོལ་ཏུ་ཕེབས་སྐབས་ལག་པ་མི་གཡུགས་པའི་ཆེད་དུ་མཐེ་བོང་འཇུག་སའི་དོད་ཡིན་པ་སོགས་མང་དུ་བཤད་རྒྱུ་ཡོད་དོ། །
༡༦ སྟོད་གོར་ནང་ཚངས་ཅན།
མདོ་རྩ་ལས། སྟོད་ཀོར་ནང་ཚངས་ཅན་ཞེས་སྐུ་སྟོད་དུ་གྱོན་རྒྱུའི་དངུལ་གཟན་བར་ཚངས་ཅན། དགེ་སློང་གིས་འཆང་རུང་བར་བཤད་པ་དེ་ནི། ཕལ་ཆེར་ད་ལྟའི་སྟོད་འགག་གི་མ་གཟུགས་འདྲའོ། །
༡༧ སྐ་རགས།
མདོ་རྩ་ལས། ཤམ་ཐབས་བགོས་པའི་སྟེང་དུ་སྐ་རགས་བཅིང་ངོ་། །ཤུར་བུ་འམ་ལྕག་པོད་དམ་རྒྱ་ལྕང་ངམ། ཤུར་བུ་ཕྲེའུས་སོ། །༡ ཤུར་བུ་ནི། སྐུད་པ་མང་བོ་འཐག་པ་སྲབ་ཞིང་ཞེང་ཆེ་བ་ཞིག་གོ། ༢ ལྕག་པོད་ནི། སྐུད་པ་དུ་མས་བརྒྱད་སླས་ཀྱི་ཟུར་བཞི་བའི་རྣམ་པར་སླས་པ་ཞིག ༣ རྒྱ་ལྕང་ནི། སྐུད་པ་མང་བོ་སླས་པའི་ཟླུམ་སྦུག་ཁོང་སྟོང་གི་སྐ་རགས་ཤིག ༤ ཤུར་བུ་ཕྲེའུ་ནི། སྐུད་པ་མང་བོས་འཐག་པའི་བར་བར་ནས་སྦུ་གུ་ལྟར་ལྷས་པའི་དུམ་བུ་ལྔ་འམ་དྲུག་ཡོད་ལ། བར་བར་དྲ་བ་ལྟར་འབྲེལ་བ་ཞིག་གོ །
༡༨ གཏུར་བུ།
ཆོས་གོས་ཉར་ཚགས་བྱེད་པའི་སྣོད་ཅིག་སྟེ། སྲིད་དུ་ཁྲུ་གསུམ་དང་། ཞེང་དུ་ཁྲུ་ཕྱེད་གསུམ་མམ། ཕྱེད་དོ་ཞེང་དུ་ཉིས་ལྟེབ་བྱས་ཏེ་བཟོས་པ། ཁ་དཀྱིལ་དུ་ཡོད་པ་ལ་ཐ་གུས་ཁ་ལུང་སྦྱར་ནས། ཐ་གུ་གཞན་ཞིག་གིས་ཕན་ཚུན་སྒྲོག་ཆོག་པ་ཞིག་སྟེ། དེ་ཡང་ཞེང་དུ་ཁྲུ་ཕྱེད་དོ་འམ་ཕྱེད་གསུམ་ཞེས་གསུངས་ཚུལ་མི་འདྲ་བ་ནི། སྔ་མ་ཆོས་གོས་བརྒྱད་ལྟེབ་ཀྱིས་གཞུག་པ་དང་། ཕྱི་མ་བཞི་ལྟེབ་ཀྱིས་གཞུག་པའི་ཁྱད་པར་རོ། །
དེ་ཐམས་ཅད་ཁ་ཚར་ཅན་དང་། དཔག་བསམ་གྱི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་དང་། ར་བལ་དང་རྔ་བལ་ལས་བྱས་པ་དང་། རུང་བའི་ཚོན་གྱིས་ཁ་མ་བསྒྱུར་བ་དང་། ཁྲ་བོ་སོགས་དང་། ཚོན་ཆེན་གྱིས་ཁ་བསྒྱུར་བ་དང་། མུ་སྟེགས་ཀྱི་ཆ་ལུགས་སུ་གཏོགས་པའི་སྐྲའི་གཡང་གཞི་སོགས་མི་རུང་ཞིང་། ལུག་བལ་དང་། རྩྭ་ཤན་ལས་བྱས་པ། ཉི་འོག་པའི་གོས་དང་། རས་གོས་དང་། རྩྭ་ཟར་མ་དང་། རྩྭ་གོ་ཏམ་པ་དང་། རྩྭ་དུ་གུ་ལས་བྱས་པ་དང་བདུན་རུང་ངོ་། །ཁ་དོག་ཀྱང་རུང་བའི་ཚོན་གྱིས་ཁ་བསྒྱུར་བ་དགོས་ཏེ། སྔོན་པོ་བཙག་དང་ངུར་སྨྲིག་རྩི། །འདི་དག་རུང་བའི་ཚོན་གསུམ་སྟེ། །ཚོན་གཞན་དག་གིས་ཆོས་གོས་ནི། །ཁ་བསྒྱུར་བྱེད་པ་བཀག་པ་ཡིན། །ཞེས་སོ། །
གཞན་ཡང་ཡོ་བྱད་ཕྲན་ཚེགས་ཀྱི་སྐོར་ལ། ཞྭ། ལྷུང་བཟེད་ཀྱི་ཤུབས། ཁ་གཡོགས། རམ་ཕྱིས་སམ་ཕོར་ཕྱིས་སོགས་མང་ངོ་། །
༡༩ འདུལ་བ་ལས་བསྟན་པའི་དགེ་སློང་གི་མཆིལ་ལྷམ་འགའ།
༡ དགེ་སློང་གྲོ་བཞིན་སྐྱེས་ལ་བརྟེན་ནས་གནང་བའི་མཆིལ་ལྷམ་རིམ་པ་གཅིག་པ། ༢ དགེ་སློང་བསོད་སྙོམས་པ་ཞིག་ལ་ཁྱིམ་བདག་གིས་ཕུལ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་གནང་བའི་མཆིལ་ལྷམ་རིམ་པ་མང་བོ་ཅན་གྱི་དཔེ་སྟེ། ཁྱིམ་པས་ཐ་ན་གོམ་པ་བདུན་དུ་བགོས་ན་རིམ་པ་མང་ཡང་རུང་ངོ་། །༣ མཆིལ་ལྷམ་གྱིས་རྐང་བ་ལ་རྨ་བྱུང་ནས་གནང་བ་རྐང་བའི་ལོང་བུའི་མཐར་ཐུག་པ་ཁྱབ་པ་པགས་པའི་ལྷམ་ཀོ་བ་ཅན། ༤ དགེ་སློང་རི་ལ་འཛེག་ནས་མཐེ་བོང་ལ་རྨ་བྱུང་སྟེ་གནང་བ། རྐང་བའི་སོར་མོའི་ངོས་ལ་གྱོན་པའི་ལྷམ་སྣ་སྦུབས་ཅན། ༥ དགེ་སློང་རི་ལས་འབབ་པ་ན་རྟིང་བ་ལ་རྨ་བྱུང་སྟེ་གནང་བ། རྐང་བའི་རྟིང་བའི་ངོས་ལ་གོན་པའི་ལྷམ་རྟིང་སྦུབས་ཅན། ༦ ཀླུའི་ཁ་ཆུས་རྩྭ་དུག་ཅན་དུ་གྱུར་ནས་དེའི་གནོད་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་གནང་བ་རྐང་བ་ཕལ་ཆེར་གཡོགས་པ་ལ། བོལ་གྱི་སྣར་ཕྱུངས་པའི་སྦུབས་མཐོངས་ཅན། ༧ རྩྭའི་མྱུ་གུ་ཆེར་སྐྱེས་པས་དགེ་སློང་གི་རྐང་བར་རྨ་བྱུང་ནས་གནང་བ། རྗེ་ངར་གྱི་ཕྱེད་ཁྱབ་པའི་ལྷམ་ཡུ་ཆས་ཅན། ༨ ཀུན་དགའ་བོ་ལ་བརྟེན་ནས། གང་ན་སྣོད་དུ་ཆུ་འཁྱགས་པའི་ཡུལ་དུ་གནང་བ་རྐང་བའི་མཐིལ་ནས་པུས་མོའི་མཐར་ཐུག་པར་ཁྱབ་པའི་མཆིལ་ལྷམ་སྒྲོ་གུ་ཅན།
༢༠ དགེ་སློང་ལ་མི་རུང་བའི་ལྷམ།
༡ ཨ་ཤྭ་ཐ་དང་ཀ་ར་བིའི་འདབ་མ་ལྟ་བུ་དག་མི་བཅང་ངོ་། །༢ ལུག་རུ་ལྟ་བུ་དག་མི་བཅང་ངོ་། །༣ གསེར་དངུལ་གྱི་སྤྲས་པ་སོགས་རྒྱུ་དབྱིབས་རི་མོའི་སྒོ་ནས་མི་རུང་ངོ་། །༤ ཐྲིག་ཐྲིག་ཟེར་བ་དང་། ཏུག་ཏུག་ཟེར་བ་དག་སྒྲའི་སྒོ་ནས་མི་རུང་བ་སྟེ། སྤྱིར་རུང་བར་སྣང་བའི་ལྷམ་དེ་རྣམས་ཀྱང་སྒེག་རྫས་སུ་འགྱུར་བའི་སྐྱོན་དེ་དག་དང་བཅས་ན་མི་རུང་ངོ་། །
༢༡ གཡུང་དྲུང་བོན་གྱི་ཆས་གོས་སྐོར་རགས་ཙམ་བཤད་པ།
སྤྱིར་བོན་གྱི་ཆོས་གོས་ལ། འདུལ་ཆས་དང་། སྔགས་ཆས་ཁག་གཉིས་སུ་དབྱེ་སྟེ། དང་བོ་སྟོན་པ་གཤེན་རབ་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་སར་མ་བཏོན་གྱི་བར་དུ་རྫོགས་སྐུའི་ཆ་ལུགས་དང་། རྒྱལ་སར་བཞུགས་ནས་རབ་ཏུ་མ་བྱུང་བར་དུ་རྒྱལ་བོའི་ཆ་ལུགས། རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་འདུལ་ཆས་ན་བཟའ་པད་ལོ་རིགས་དྲུག་གསོལ་བ་ཏེ། པད་ཞུ། སྨད་གོས། གཟན། སྟོད་འགག ཤམ་ཐབས། པད་ལྷམ་བཅས་དྲུག་གསོལ་བས། བོན་གྱི་འདུལ་འཛིན་རྣམ་པས་པད་ལོ་རིགས་དྲུག་གཙིགས་འཛིན་བྱེད་པར་གསུངས་སོ། །སྤྱིར་འདུལ་ཆས་ཀྱི་ཁ་དོག་ལ་སྔོ་དམར་སེར་གསུམ་དུ་བཤད་ཀྱང་། བོན་ལུགས་ལ་སྔོན་པོ་གཙིགས་ཆེན་འཛིན་པ་ནི། བོན་གཞུང་འདུལ་བ་གླིང་བསྒྲགས་དང་། སྲིད་པ་རྒྱུད་ཀྱི་ཁ་བྱང་སོགས་ལས། གོས་སྔོན་དེ་འདུལ་འཛིན་གོང་མའི་བཀའ་རྟགས་དང་། གཡུང་དྲུང་བོན་གྱི་བརྡ་རྟགས་ལྟ་བུར་བཤད་པ་དང་། དུས་གསུམ་དུ་གཡུང་དྲུང་བོན་མི་འགྱུར་བའི་རྟགས་སུའང་བཤད་དོ། །
གཉིས་པ། སྔགས་ཆས་ལའང་སྔགས་ཕྱི་ནང་གི་ཆས་གོས་འདྲ་མིན་ཅི་རིགས་ཡོད་ལ། སྔགས་ཞྭ་ལ་གཙོ་བོ་དཀར་བོ་རྩེ་རྒྱན་དང་། ཁྱུང་ལྡིང་སོགས་ཡོད་དོ། །
གཉིས་པ། ཡོ་བྱད་ཀྱི་སྐོར།
༡ གཎྜི།
༡ གཎྜི་ཐོག་མར་བྱུང་བའི་ཁུངས་ནི། སྟོན་པ་ལ་རྒྱལ་བོ་གསལ་རྒྱལ་གྱིས་རྩོད་དུས་སུ་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལས་ངན་སྣ་ཚོགས། འཐབ་རྩོད་རྣམས་ཞི་བ་ལ། ཕན་པ་འབྱུང་བའི་ཐབས་ཞིག་བསྟན་ཏུ་གསོལ་ཞེས་ཞུས་པས། སངས་རྒྱས་སྒྲ་སྒྲོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་བཞུགས་ནས། ངན་སོང་གསུམ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཆད་པར་བྱས་ཤིང་། ཡུམ་ཆེན་མོ་གཎྜི་གཟུགས་ཀྱི་རྣམ་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཉོན་མོངས་དང་འཐབ་རྩོད་ཞི་བ་དང་། ཚེ་བསོད་ཡོན་ཏན་འཕེལ་བ། སྒྲ་ཐོས་པའི་སྤྲོ་བ་བསྐྱེད་པ། ཡུམ་ཤེས་རབ་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གཎྜིའི་གཟུགས་ཀྱིས་བཞུགས་སོ། །ཞེས་གཎྜིའི་མདོའི་ལྒིང་གཞི་ལས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །
གཎྜི་ནི་ཆོས་སྡེ་རྣམས་སུ། དགེ་འདུན་ལ་ཚོགས་བརྡ་གཏོང་བྱེད་དེ། རིང་ཐུང་འདོམ་གང་ལྷག་ཙམ། དབྱིབས་ཟུར་བརྒྱད་པ། རྡུང་བྱེད་མགོ་མཇུག་སྦོམ་ཞིང་། དཀྱིལ་ཕྲ་བ། ཤིང་རིགས་སྣ་བཅུ་དྲུག་ལས་བཟོས་པ་ཞིག་གོ།
༢ ཎྜིའི་རྒྱུ་ནི།
རྒྱུ་གནྜིའི་མདོ་ལས་གསུངས་པ་ལྟར། ༡ ཙན་དན་དཀར་བོ། ༢ བིལ་བ（འབྲས་སུ་ཚིག་རུས་ཅན་གྱི་ཤིང་ཏོག་ཀ་པེད）། ༣ པཱ་ལ་ཤ（ཀེང་ཤུ་ཀ་སྟེ་རྒྱ་སྐྱེགས་ཤིང་། ） ༤ ཨ་ཤད་ཐ། ༥ ཙན་དན་དམར་བོ། ༦ སྟར་ཁ། ༧ ཏཱ་ལ（རྩེ་མོ་བཅད་ན་སླར་མི་སྐྱེ་བའི་ཤིང་ཞིག）། ༨ ཀེང་ཤུ་ཀ ༩ ཤཱ་བ། ༡༠ ཏཱ་མ་ལ། ༡༡ ཨ་མྲ། ༡༢ སྟར་བུ། ༡༣ སྐྱུ་རུ་ར། ༡༤ རིན་ཏི་ས་ར། ༡༥ ཨ་ཤྭ་ཀ ༡༦ འོ་མ་སེ་ཤིང་ངོ་། །བོད་རང་ལ་མཚོན་ན་སྟར་བུ་དང་སྟར་ཁ་ནི་རྙེད་སླ་ཞིང་། རྒྱ་ཤུག་དང་སྟག་པ་ལས་ཀྱང་བྱ་རུང་བར་ཀུན་མཁྱེན་མཚོ་སྣ་བས་གསུངས་སོ། །ཡོངས་གྲགས་སུ་སེང་ལྡེང་དུ་འབོད་པ་དེས་བཟོས་ན་ལེགས་པར་གསུངས། རྟེན་འབྲེལ་གྱི་ཡན་ལག་བཞི་ཡང་དག་པར་མཚོན་པའི་གཎྜི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། དྲོད་རྣམ་པར་དག་པའི་གཎྜི། རྩེ་མོ་མངོན་རྟོགས་རྣམ་པར་དག་པའི་གཎྜི། བཟོད་པའི་རྣམ་པར་དག་པའི་གཎྜི། ཆོས་མཆོག་གི་རྣམ་པར་དག་པའི་གཎྜིའོ། །
༣ ཚད་དབྱིབས་ནི། གཎྜིའི་མདོ་ལས། ཚད་ནི་མཆུ་རུ་སོར་ཚད་ཀྱི། །བརྒྱད་ཅུ་རྩ་བཞི་ཉིད་བྱ་ཞིང་། །ཞེང་ནི་སོར་ནི་དྲུག་པ་སྟེ། །དཔངས་སུ་ཡང་ནི་གཉིས་བྱའོ། །སོར་མོ་ཚིགས་ཀྱི་ཚད་དག་ནི། །ཟུར་བཞིའི་ཚད་ནི་གཉིས་པ་ཡིན། །ལེགས་མཉམ་ཉིད་དང་ཤིན་ཏུ་གསལ། །རྩེ་གཉིས་སྦལ་བའི་མགོ་བཞིན་ནོ། །ཞེས་དང་། ཀློང་རྡོལ་བླ་མས། གཎྜི་ཆེ་བ་སོར་བརྒྱ་དང་བརྒྱད། གཎྜི་ཆུང་བ་སོར་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་བཞི། དེ་གཉིས་ཀྱི་བར་ནི་འབྲིང་ཚདཡིན། ཁ་ཞེང་སོར་དྲུག སྲབ་མཐུག་སོར་གཉིས། སྤོང་བ་པའི་གཎྜི་ཆུང་བ་སོར་ཉེར་བཞི། སྲབ་མཐུག་ཁ་ཞེང་དག་ཆེ་བ་དང་འདྲའོ། །ཞེས་སོ། །
༤ རྡུང་བྱེད་ནི། དེ་ཉིད་ལས། དེ་ནས་རྡུང་བར་བྱེད་པ་ཡང་། །ཤིང་དེ་ལ་ནི་གཅད་དེ་བྱ། །སོར་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་ཚད་དག་དང་། །ཟླུམ་ཞིང་རྩེ་གཉིས་ནེའུ་ལེའི་མགོ ། ཞེས་དང་། གཞན་ངོས་ལ་བཀྲ་ཤིས་ཀྱི་ཚིགས་བཅད་དང་། སེར་སྔགས་འབྲི་བ། རབ་གནས་སོགས་བྱའོ། །
༥ རྡུང་ཚུལ་ནི། རྡུང་མཁན་དགེ་བསྙེན་ཡན་ཆད། གསོ་སྦྱོང་ལ་གནས་ཏེ། གཙུག་ལག་ཁང་གི་སྟེགས་བུར་དར་གོས་བཤམས་པའི་སྟེང་དུ། གཎྜི་བཞག་ལ་ཕྱག་གསུམ་འཚལ། ཤེར་ཕྱིན་གྱི་ཆོས་སྒྲ་སྒྲོགས་པར་མོས་ནས། གཎྜི་ཕྲག་པར་བླངས་ནས་བརྡུང་དགོས་ཏེ། མདོ་རྩ་ལས། བསྡུ་བའི་ཕྱིར་གཎྜི་བརྡུང་ངོ་། །དེའི་གནས་ནི་ཁང་སྟེང་ངོ་། །དགེ་འདུན་བསྡུ་བའི་ཕྱིར་རྒྱུད་གསུམ་དང་དེ་སྙེད་ཀྱི་ཏོག་དག་གོ། ལས﹙གསོ་དགག་སོགས་སུ་འདུལ་བའི་ལས་བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་གང་རུང﹚བྱ་བའི་དོན་དུ་ནི་རྒྱུད་གཅིག་དང་ཏོག་གསུམ་མོ། །ཁ་ཅིག་ལས་ནི་རྒྱུད་གསུམ་དང་ཏོག་གཉིས་ཤེའོ། །ཤི་བ་ལ་ཕྲག་པ་དབྱུང་བའི་དོན་དུ་ནི་བྱི་བོའོ། །ཁ་ཅིག་ལས་ནི་རྒྱུད་གཅིག་དང་ཏོག་གཅིག་གོ་ཞེའོ། །ཞེས་པ་སྟེ། རྒྱུད་ཅེས་པ་གཅིག་ནས་བཅོ་བརྒྱད་བར་སྒྲ་ཇེ་ཆེར་བརྡུང་བ་དང་། ཏོག་ཅེས་པ་མཇུག་ཏུ་ཤེད་ཀྱིས་ལན་གཅིག་སོགས། དེས་འགྲེས་ནས་ཤེས་པར་བྱའོ། །གཞན་ཡང་། གཎྜིའི་མདོ་ལས། དམ་ཆོས་བཤད་པའི་དུས་བསྟན་ཕྱིར། །རྔ་འམ་གཎྜི་རྡུང་བའི་སྒྲ། །ཐོས་པས་བྱང་ཆུབ་འཐོབ་འགྱུར་ན། །ཉན་ཕྱིར་ལྷགས་པ་སྨོས་ཅི་དགོས། །ཞེས་པ་ལྟར་ཆོས་ཉན་པའི་བརྡ་སྟོན་ཕྱིར་ཡང་བརྡུང་ལ། དེ་ལས་གཞན་སེར་གནོད་སོགས་བཟློག་ཆེད་ཅི་ཙམ་གྱིས་བཟློག་པ་དེ་ཙམ་དང་། ཡང་། སྒོམ་གྲོལ་བ་དང་ཟས་བཟའ་ཆེད་ཀྱང་བརྡུང་བར་བྱེད་དོ། །
༦ གཎྜིའི་མཚོན་དོན་ནི། བཟོ་གནས་སྐྲ་རྩེའི་ཆུ་ཐིགས་ལས་འདི་ལྟར་འབྱུང་སྟེ། གཎྜི་ལ་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་ཡན་ལག་བཞི་ཡང་དག་པར་མཚོན་པའི་གཎྜི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། དང་བོ། ཆུང་བའམ་དྲོད་རྣམ་པར་དག་པའི་གཎྜི་ནི། ཆོས་ཀྱི་ཕུང་བོ་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་བཞི་མཚོན་པའི་སྲིད་དུ་ཆ་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་བཞི་བ་གསུམ་དང་། ཁོར་ཡུག་ཟླུམ་པོར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པར་དག་པའི་ཆ་བཅུ་གཉིས་སོ། །གཉིས་པ། རྩེ་མོར་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་རྣམ་པར་དག་པའི་གཎྜི་ནི། སྲིད་དུ་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔ་དང་། དཔེ་བྱད་བཟང་བོ་བརྒྱད་ཅུ་མཚོན་པའི་ཆ་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་ལྔ་དང་། མཐའ་བསྐོར་ཟླུམ་པོར་ས་བཅུ་གསུམ་གྱི་རྣམ་པར་དག་པའི་ཆ་བཅུ་གསུམ་དང་། རྣམ་པར་ཐར་བ་བརྒྱད་ཀྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་བརྒྱད་ཀྱིས་རྣམ་པར་བརྒྱན་པའོ། །གསུམ་པ། བཟོད་པའི་རྣམ་པར་དག་པའི་གཎྜི་ནི། སྲིད་དུ། སྟོབས་བཅུ་དང་། དགེ་བ་བཅུ་དང་། དབང་བཅུ་དང་། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུ་དང་། ཤེས་པ་བཅུ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་གྱི་རྣམ་པར་དག་པའི་ཆ་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་བདུན་དང་། མཐའ་བསྐོར་དུ། སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་རྣམ་པ་ལ་སོགས་པའི་དབྱངས་བཅོ་ལྔའི་རྣམ་པར་དག་པའི་ཆ་བཅོ་ལྔ། གསུང་རབ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་དག་པས་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་གཉིས་སོ། །བཞི་བ། ཆོས་མཆོག་གི་རྣམ་པར་དག་པའི་གཎྜི་ནི། སྲིད་དུ། ཉོན་མོངས་དགུ་བཅུ་རྩ་བརྒྱད་རྣམ་པར་དག་པས་ཆ་དགུ་བཅུ་རྩ་བརྒྱད་དང་། ཁོར་ཡུག་ཏུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པ་བཅོ་བརྒྱད་རྣམ་པར་དག་པས་ཆ་བཅོ་བརྒྱད། བདེན་པ་བཅུ་དྲུག་གི་རྣམ་པར་དག་པས་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་དྲུག་གོ། ཞེས་གསུངས་སོ། །
༧ བརྡུངས་པའི་ཕན་ཡོན་ནི། བརྡུངས་པའི་སྒྲས་ཤེར་ཕྱིན་གྱི་སྒྲ་བརྗོད་པར་འགྱུར་རོ། །བཀྲ་ཤིས་ཀྱི་ཚིག་འབྱུང་ངོ་། །འཁོར་རྣམ་བཞིའི་ནད་ཞི་བར་བྱེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་མངོན་དུ་བྱེད་དོ། །མཆོག་གསུམ་གྱི་བཀའ་དྲིན་ཡང་ཤིན་ཏུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དཀྱིལ་འཁོར་ལ་གུས་པར་འགྱུར་རོ། །རྒྱལ་བོ་ཆོས་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ་སོགས་ཡོན་ཏན་ཚད་མེད་པའོ། །
༢ མཁར་གསིལ།
དགེ་སློང་བསོད་སྙོམས་ལ་ཕེབས་སྐབས་ཀྱི་ཕྱག་མཚན་ཏེ། མིང་གཞན་ལ་གསིལ་བྱེད། གསེག་ཤིང་། གོ་བྱེད། ཁྱི་སྐྲོད། སིལ་བྱེད་ཡང་ཟེར། དབྱེ་ན། རྭ་གཅིག་པ། རྭ་གཉིས་པ། རྭ་བཞི་བ། རྭ་དྲུག་པ་རྣམས་སོ། །འདི་དགེ་སློང་གི་འཚོ་བའི་ཡོ་བྱད་བཅུ་གསུམ་གྱི་གྲས་ཡིན་ཞིང། འདིའི་རིང་ཚད་དགེ་སློང་རང་རང་གི་ལུས་ཚད་དང་མཉམ་པར་བཤད་དོ། །
དབྱིབས་ནི། ཞུས་ལན་ནོར་བུའི་ཕྲེང་བ་ལས། མདུད་པ་གཅིག་དང་དུམ་བུ་གསུམ། །བར་ཤིང་གསོམ་དང་སྨད་ཞོག་བདུན། །སྟོད་ཞོག་བརྒྱད་དང་རྭ་ཆེན་བཞི། །མཆོད་རྟེན་གཅིག་དང་འཁོར་ལོ་རྒྱུ། །སྦུབས་གཉིས་སྟོང་དང་ཟུང་དུ་འབྲེལ། །ཨ་ལོང་བཅུ་གཉིས་ཡོད་པ་ནི། །བདག་གི་ཐེ་ཚོམ་བཅད་པའི་ཕྱིར། །གང་ལྟར་ལགས། ཞེས་པ་ལྟར་རོ། །
མཁར་གསིལ་འཆང་ཚུལ། མཁར་གསིལ་ཇི་ལྟ་བར་འཆང་ཚུལ་གྱི་སྤྱོད་ལམ་སོགས་ཀྱང་ཇོ་བོ་རྗེའི་གསུང་ལས། འདི་ལ་འཆང་ལུགས་འདི་ལྟར་བགྱི། །མདུང་ཐོགས་བཞིན་དུ་མི་བསླངས་ཤིང་། །དུང་ཐོགས་བཞིན་དུ་མི་སྒྱེར་རོ། །མ་ནི་བུ་གཅེས་འཛིན་པ་བཞིན། །སེམས་ཀྱི་བླངས་པ་ཐུགས་ཀར་བཅིངས། །ཀུ་ཀུ་རཱ་ཙ་ལ་སོགས་པ། །གང་ན་འཇིགས་པ་ཡོད་པའི་སར། །གང་ལྟར་བྱས་ཀྱང་ཉེས་པ་མེད། །བསླབ་གསུམ་ཐབས་དང་ཤེས་རབ་ནི། །ནམ་ཡང་འབྲལ་བར་མི་བྱའོ། །མཆོད་རྟེན་ཡིན་པས་གུས་པར་བྱ། །བརྡ་ཆོས་ཡིན་པས་ཉམས་སུ་བླང་། །འདི་འཆང་ཡོན་ཏན་བསྟན་པ་འཛིན། །མི་ཁོམ་བརྒྱད་སྤངས་སྐམ་པར་གནས། །ཞེས་སོ། །
མཁར་གསིལ་གྱི་དགོས་པ་ནི། དགེ་སློང་བསོད་སྙོམས་ཀྱི་ཚེ་ཁྱི་སོགས་སྐྲོག་བྱེད་དང་། ཡོན་བདག་གི་སྒོ་དྲུང་དུ་བརྡ་གཏོང་བྱེད་ཡིན།
རྡུང་ཚུལ་ནི། དྲིས་ལན་ནོར་ཕྲེང་ལས། མ་ཐེམ་ལ་ནི་ལན་གསུམ་དུ། །དུས་གསུམ་ལན་གསུམ་རྡུང་བར་བྱ། །ཞེས་དང་། ཁྱིམ་བདག་རྣམས་ལ་སི་ལི་ལི། །སྒྲ་དང་ལྡན་པ་བསྒྲག་པར་བྱ། །ཞེས་པ་ལྟར་རོ། །མཁར་གསིལ་འདི་འདུལ་བ་མ་ཟད་སྔགས་ལས་ཀྱང་འཆང་བར་བྱེད་དེ། རྒྱུ་མ་བདེ་མཆོག་ལས། དེ་བཞིན་དུ་ནི་མཁར་གསིལ་དང་། །དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་ལྒིགས་བམ་དག། མཚན་མའི་ཕྱག་རྒྱ་ཚོགས་ཡིན་ནོ། །ཞེས་སོ། །
མཁར་གསིལ་གྱི་མཚོན་དོན་ནི། མདུད་པ་གཅིག་ཡོད་པས་ངན་སོང་གི་སྒོ་གཅོད་པ། དུམ་བུ་གསུམ་གྱིས་བསླབ་པ་གསུམ། བར་གསོམ་ཤིང་བྱས་པས། སེམས་རྒྱུད་དྲང་ཞིང་འཇམ་དགོས་པའི་རྟགས། རྟིང་བའི་རྒྱ་མདུད་ཀྱིས་ངན་སོང་གི་སྒོ་འགེགས་པ། སྨད་ལ་བདུན་ཟུར་ཡོད་པས། བྱང་ཆུབ་ཡན་ལག་བདུན། སྟོད་ལ་བརྒྱད་ཟུར་ཡོད་པས། འཕགས་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད། རྭ་བཞིས་བདེན་པ་བཞི། རྭ་རེར་ཨ་ལོང་གསུམ་གསུམ་སྟེ་བཅུ་གཉིས་ཡོད་པས། གསུང་རབ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས། མཆོད་རྟེན་གཉིས་ཀྱིས་སྐུ་གཉིས། འཁོར་ལོ་གསུམ་གྱིས་སྡེ་སྣོད་གསུམ། སྟོད་སྦུབས་སྟོང་བས་ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད། སྨད་སྦུབས་སྟོང་བས་གང་ཟག་གི་བདག་མེད། སྟོད་སྨད་ཟུང་དུ་སྦྲེལ་བས་ཐབས་ཤེས་གཉིས། བར་གྱི་ལྕགས་ཀྱུས་གདུལ་བྱ་ཐར་བར་འདྲེན་པའི་འཕྲིན་ལས་མཚོན་ནོ། །ཞིབ་པར་རྒྱལ་དབང་བཅུ་གསུམ་པའི་བསྟན་པའི་ནང་མཛོད་དང་། འདུལ་བ་ལུང་སྡེ་བཞི་སོགས་ན། དཔེ་རིས་དང་བཅས་པ་བཞུགས་པས་དེར་གསལ་ལོ། །
བོན་གྱི་མཁར་གསིལ་ནི། ཡུ་བ་རིང་ཞིང་འཁར་རྒྱུག་གི་རྣམ་པ་ཅན་ཞིག་ཡོད་པ་དེ། གྲྭ་བ་རྣམས་འདུལ་ཁྲིམས་ཞུ་སྐབས། འདུལ་ཁྲིམས་གནང་མཁན་གྱི་བླ་མའི་ཕྱག་ཏུ་བསྣམས་པར་བཤད་ལ། འོན་ཀྱང་ད་ལྟ་རང་ཅག་གི་ཞལ་ངོ་རྣམས་ཀྱིས་ཁྲིམས་དབྱུག་﹙ཨ་མདོའི་སྐད་དུ་བཀྱིག་པ་ཟེར། ﹚འཛིན་པའི་ཕྱག་ལེན་དེ་ཡང་འདི་ལས་མཆེད་པར་སེམས།
༣ ལྷུང་བཟེད།
ལྷུང་བཟེད་ནི་ཤཱཀྱའི་རབ་བྱུང་རྣམས་གྱིས་བསོད་སྙོམས་སློང་བའི་སྣོད་ཅིག་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་སྦྱིན་བདག་རྣམས་ཀྱིས་ཟས་འདིའི་ནང་ལྷུང་བ་བཟེད་པས་ན་ལྷུང་བཟེད་དམ་སློང་ཕོར་ཡང་ཟེར། མཚོན་དོན་ནི། འདི་ཟས་ཀྱིས་འགེངས་པ་བཞིན་དུ་རང་གི་ཤེས་རྒྱུད་ཡོན་ཏན་གྱིས་བཀང་བ། ནང་དུ་ཟས་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པ་བཞིན་དུ་ཆོས་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པ། མཐའ་གཉིས་སྤོང་བའི་བསོད་སྙོམས་སྤྱོད་པའི་སྣོད་དུ་སྟོན་པས་གནང་བ་ཡིན་པས། དུས་རྒྱུན་དུ་ལྷུང་བཟེད་འདི་སྤྱོད་དོ། །
འདི་ལ་རུང་བ་ལྔ་དང་ཆུང་འབྲིང་ཆེ་གསུམ་གྱི་ཚད་དང་ལྡན་པ་ཞིག་དགོས། རུང་བ་ལྔ་ནི། རྒྱུའི་རུང་བ་ས་རྡོ་ལྕགས་གསུམ་ལས་བྱས་པ། ཁ་དོག་གི་རུང་བ་བྱ་རོག་གི་མིག་ལྟར་ནག་པ། དབྱིབས་ཀྱི་རུང་བ་སྒོ་ང་ཕྱེད་བཅད་ལྟར་ཟླུམ་པ། ངོ་བོའི་རུང་བ་ལྷན་པ་ལྔ་ཡན་ཆད་མ་ཕོག་ཅིང་ལོངས་སྤྱད་རུང་བའོ། །
ལྷུང་བཟེད་ཀྱི་ཚད་ནི། ཆེ་ཚད་རྒྱ་གར་མ་ག་དྷའི་བྲེ་གང་གི་ཚད་ཀྱི་འབྲས་རླངས་བཙོས་བྱས་པ་འཕེལ་བའི་ཕུལ་བཅུ་གསུམ། དེའི་སྟེང་སྔོ་ཚོད་ཕུལ་བཞི། སྟོང་བ་ཕུལ་གང་བཅས་ཕུལ་བཅོ་བརྒྱད་ཤོང་བ་ཞིག་དང་། ཆུང་ཚད་ནི་འབྲས་བྲེ་གང་བཙོས་ནས་འཕེལ་བའི་ཕུལ་དྲུག དེའི་སྟེང་དུ་སྔོ་ཚོད་ཕུལ་དོ། སྟོང་བ་ཕུལ་གང་སྟེ་ཕུལ་དགུ་ཤོང་བ་ཞིག་ཡོད་ཅིང་། དེ་གཉིས་ཀྱི་བར་ནི་འབྲིང་ཚད་ཡིན་ལ། དགེ་སློང་ཕའི་ལྷུང་བཟེད་ཆུང་ཚད་དེ། དགེ་སློང་མའི་ལྷུང་བཟེད་ཆེ་ཚད་དོ། །ཞིབ་ཏུ་ཞང་ཞུང་ཆོས་དབང་གྲགས་པའི་ལྷུང་བཟེད་ཀྱི་ཚད་བརྗོད་པ་སོགས་སུ་གཟིགས་པར་ཞུ། གཞན་ཡང་། གྲུབ་ཆེན་ཐང་སྟོང་རྒྱལ་བོས། དབུས་སུ་མུ་གེ་འགོག་ཆེད། ལྷ་སའི་ཇོ་མདུན་དུ་གསེར་སྲང་བརྒྱ་དང་ཉེར་བདུན་གྱིས་ལྷུང་བཟེད་ཆེན་པོ་ཞིག་བཞེངས་ཚུལ་ཁོང་གི་རྣམ་ཐར་ལས་གསལ་བ་དང་། ཡང་བལ་བཟའ་ཁྲི་བཙུན་སྲོང་བཙན་གྱི་བཙུན་མོར་མངའ་གསོལ་སྐབས། བཙུན་མོའི་ནོར་སྐལ་དུ་བཻཌཱུ་རྱའི་ལྷུང་བཟེད་ཞིག་གནང་བ་གཙུག་ལག་ཁང་གི་སྒོ་འགྲམ་དུ་ཡོད་པའི་གནོད་སྦྱིན་ཁང་བར་གཏེར་དུ་སྦས་པར་ཡིག་ཚང་མང་བོར་གསལ་བ་དང་།
ཡང་ལྷུང་བཟེད་ཀྱི་དབྱེ་བ་ལ་ཚད་ཀྱི་སྒོ་ནས་གསུམ། རྟེན་གྱི་སྒོ་ནས་ཕ་མའི་གསུམ་གསུམ་སྟེ་དྲུག རྒྱུའི་སྒོ་ནས་དྲུག་པོ་རེ་རེ་ལ་ས་དང་ལྕགས་ལས་བྱས་པ་གཉིས་གཉིས་ཏེ་བཅུ་གཉིས་ཡོད་དོ། །
ལྷུང་བཟེད་འདི་གསང་སྔགས་རིག་པ་འཛིན་པའི་དགེ་སློང་གི་རྟེན་ཅན་གྱིས་ཀྱང་འཆང་བར་བཤད་དེ། དཔུང་བཟང་ལས། ཀུ་བའམ་ལྕགས་སམ་འཇིམ་པ་ལས་བྱས་པའི། །དབྱིབས་ནི་ལེགས་ཤིང་མི་རྩུབ་འཇམ་པ་དང་། །མ་ཆག་ཟླུམ་ཞིང་མ་གས་རྨ་མེད་པ། །ཡིད་དུ་འོང་བའི་ལྷུང་བཟེད་བཅང་བར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །
འདུལ་བ་ལས། ལྷུང་བཟེད་དུ་སྤྱད་པའི་སྡེ་ཚན་ལ། གཞན་གྱི་ལྷུང་བཟེད་ལ་དཔྱས་གདགས་པའི་ཕྱིར་བལྟ་བ། ལག་ཟས་ཀྱི་སྦགས་བཞིན་ཆུ་སྣོད་བཟུང་བ། གཞན་ལ་ཟས་དང་སྦགས་པའི་ཆུས་གཏོར་བ། ཁྱིམ་དུ་མ་དྲིས་པར་ཟས་དང་སྦགས་པའི་ཆུ་དབོ་བ། ལྷུང་བཟེད་དུ་ཟས་ཟོས་པའི་སྙིགས་མ་དོར་བ། འོག་གཞི་མེད་པ་དང་། ངམ་གྲོག་གི་ཁ་དང་། གཡང་ས་དང་། དཀན་གཟར་བོར་ལྷུང་བཟེད་བཞག་པ། འགྲེང་བཞིན་ལྷུང་བཟེད་བཀྲུ་བ། གད་ཁ་དང་། གཡང་ས་དང་། དཀན་གཟར་བོར་ལྷུང་བཟེད་བཀྲུ་བ། འབབ་ཆུའི་རྒྱུན་ལས་བཟློག་སྟེ་ལྷུང་བཟེད་ཀྱིས་ཆུས་བཅུ་བ་སྟེ་བཅུ་བཞི་གསུངས་སོ། །
ལྷུང་བཟེད་བཅངས་པའི་ཕན་ཡོན་ནི། སྟོན་པའི་བཅས་པ་དང་མི་འགལ་བ། སྣོད་དམན་པ་ལས་ཁྱད་དུ་འཕགས་པ། དགེ་སློང་གི་དྲན་པ་གསོ་བ། མཐར་མངོན་མཐོ་དང་ངེས་ལེགས་འཐོབ་པའོ། །
༤ རྔ་ཡབ།
རྔ་ཡབ་ནི་མདོ་སྔགས་གཉིས་ཀ་ལས་འབྱུང་ལ། བདེན་བཞི་སྔགས་ཀྱི་ཆ་ལས། གྲོག་མ་ལ་སོགས་བསལ་བའི་ཕྱིར། །རྔ་མའི་ཆུན་པོ་བསྔགས་པ་ཡིན། །ཞེས་དང་། ཟླ་གསང་ཐིག་ལེ་ལས། རིག་མ་སྟོང་གིས་མངོན་པར་མཆོད་བྱེད་ཅིང་། །རིག་འཛིན་མོ་སྙན་བུད་མེད་རྣམས་ཀྱིས་ནི། །གཡག་རྔ་དཀར་བོའི་ཚོགས་ཀྱིས་གཡོབ་བྱེད་པའི། །འཇིག་རྟེན་དབང་བོ་བདེ་མཆོག་འབྲེལ་བ་འཐོབ། །ཅེས་དང་། གཤེད་དམར་ལས། སྣ་ཚོགས་རིན་ཆེན་རང་བཞིན་བརྒྱན། །རྔ་ཡབ་དཀར་བོས་བརྒྱན་པ་ཡི། །ལག་པ་དག་ནི་རྡོ་དྲིལ་ཡང་། །ཞེས་པ་སྟེ། རྔ་ཡབ་འདི་དཀྱིལ་འཁོར་དང་ཕོ་བྲང་གི་རྒྱན་མཆོག་ཏུ་མཛེས་པར་མ་ཟད། རྡོ་རྗེ་སློབ་དཔོན་ལ་ཁྲི་འབུལ་དང་། དབང་བསྐུར་སོགས་ལའང་དགོས་ལ། རྣལ་འབྱོར་བའི་གྲོག་མ་སོགས་བསལ་ཆེད་དུ་འང་འཆང་བའོ། །ཡང་། གནས་བཅུའི་ཕྱག་མཆོད་ལས། གནས་བརྟན་ཡན་ལག་འབྱུང་། ནགས་ན་གནས། རྡོ་རྗེ་མོའི་བུ། དགེ་བསྙེན་དྷ་རྨ་ཏ་ལ་སོགས་ཀྱི་ཕྱག་ཏུ་འང་རྔ་ཡབ་འཆང་བར་བཤད་དོ། །
༥ ཆུ་ཚགས།
ཆུ་ཚགས་ནི། རབ་བྱུང་བས་ཆུ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་ཚེ། སྲོག་ཆགས་ཕྲ་མོ་དང་། ཆུ་སྙིགས་འཚག་བྱེད་ཀྱི་ཡོ་བྱད་ཅིག་ཡིན། དེ་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་སྙིང་རྗེ་རབ་ཏུ་ཕྱེས་པ་ཡིན་པས། སོ་སོར་ཐར་བའི་སྡོམ་པ་གཞན་གནོད་གཞི་དང་བཅས་པ་ལས་ལྡོག་པ་ཡིན་པས། ཆུ་འདི་འབྲལ་མེད་དུ་བསྟེན་དགོས་པར་དགོངས་ནས་སེམས་ཅན་ལ་གནོད་འགོག་ཆེད། སྟོན་པས་ཆུ་ཚགས་འདི་གནང་བ་ཡིན། དེ་ལ་མི་འདྲ་བ་ལྔ་ཡོད་དེ། མེ་ཏོག་ཕྲེང་རྒྱུད་ལས། རིལ་ཚགས་ཞེས་བྱའི་རྣམ་པ་དང་། །དེ་བཞིན་གྲོལ་བར་བྱེད་པའི་རས། །གྲུ་གསུམ་པ་དང་ཞབས་ཚགས་ཏེ། །བུམ་ཚགས་གཅེའུ་ཅན་དང་ལྔ། །ཞེས་པ་ལྟར། མདོ་རྩ་ལས། བུམ་ཚགས་གཅེའུ་ཅན་ནི། ཚེགས་ཆུང་ངོ་། །དེ་བཅིངས་པར་བྱའོ། །ས་དང་ཟངས་མ་ལས་བྱས་པའོ། །དེ་ནི་བུམ་པའི་དབྱིབས་ཅན་ནང་པདྨའི་བུ་གུ་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པའི་སྦུབས་ཅན་ཡིན་ནོ། །ཞེས་སོ། །ཆུ་ཚགས་གྲུ་གསུམ་ནི། མདོ་རྩ་ལས། ཆུ་ཚགས་ཉེ་བར་བཞག་པར་བྱའོ། །ཆུ་ཚགས་གྲུ་གསུམ་མམ། ཞེས་པ་ཙམ་ལས་མི་གསལ་མོད། ཤིང་བུ་གསུམ། གྲུ་གསུམ་དུ་བཟོས་པའི་ནང་ངོས་སུ་རས་སྲབ་མོ་སྦྱར་བ་ཞིག་གོ །
དཔྱང་ཚགས་ནི། མདོ་རྩ་ལས། དཔྱང་ཚགས་བཅིངས་པར་བྱའོ་ཙམ་འབྱུང་ལ། དོན་དུ་ལྕགས་སྒོར་སོགས་ཀྱི་ནང་ངོས་སུ་རས་སྲབ་མོའི་ཁུག་མ་སྦྱར་བ་ཐུར་དུ་འཕྱང་བ་ལ། ཁ་ཟུར་དུ་ཡུ་བ་ཡོད་པ་ཞིག་གོ། རིལ་བ་ཞབས་ཚགས་ཅན་ནི། འོད་ལྡན་ལས། རིལ་བ་ཞབས་ཚགས་ཅན་ནི། རིལ་བའི་ཞབས་སུ་ཚགས་བྱས་པ་ཞིག་གོ ། བསལ་ཚགས་ནི། ཆུ་སྣོད་ཀྱི་ཁར་འགེབ་བྱེད་རས་དུམ་བུ་གྲུ་བཞི་བ་ཞིག་སྟེ། སློབ་ཕན་ལས། གྲོལ་བར་བྱེད་པའི་རས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། རས་ཀྱི་དུམ་བུ་ཟུར་བཞི་བ་དེའི་ལྷག་པའི་ཚིག་གོ་གསུངས་སོ། །ཆུ་ཚགས་འདི་དགེ་ཚུལ་སློང་ལ་མེད་མི་རུང་གི་ཡོ་བྱད་ཞིག་དང་། སྔགས་ལས་ཀྱང་ཆུ་ཚགས་འཆང་དགོས་པར་གསུངས་ཏེ། གདན་བཞི་ལས། ལྷུང་བཟེད་མཆན་ཁུང་ཆུ་ཚགས་བཅས། །གསུངས་སོ། །
༦ རིལ་བ་སྤྱི་བླུགས།
མདོ་རྩ་ལས། རིལ་བ་སྤྱི་བླུགས་བཞག་པར་བྱའོ། །ཞེས་པ་དེ་ཡིན་ལ། དེ་ནི་དགེ་ཚུལ་སློང་གི་ཁ་བཤལ་ལ། ཆུ་འཇོག་པའི་སྣོད་ཆུང་བུམ་པ་དང་འདྲ་བ། སྐེད་དང་མཆུ་ལ་འགག་ཡོད་ལ། མགོ་མཇུག་ལྡོག་ན་ཆུ་འོང་བའི་བུ་ག་ཡོད། དེང་སང་གི་ཆབ་རིལ་ཡང་དེ་འདྲའི་དོད་ཙམ་ཡིན། གྲྭ་ས་སོགས་ན་གུང་ཚིགས་སོགས་བཞེས་པའི་རྗེས་སོར་ཆབ་འགྲེམས་ཀྱི་ཕྱག་ཆ་དེའོ། །
༧ བསིལ་ཡབ།
བསིལ་ཡབ་འདི། རྒྱ་གར་གྱི་ཡུལ་ཆོས་ལྟར། ཚ་བ་ཧ་ཅང་ཆེ་དུས་སུ་དགེ་ཚུལ་སློང་ལ་བསིལ་སློང་བྱེད་ཀྱི་ཡོ་བྱད་དེ། མདོ་རྩ་ལས། ཚ་བར་ནི་བསིལ་ཡབ་སྦྱར་རོ། །བསིལ་ཡབ་བཅིང་བར་བྱའོ། །བསིལ་ཡབ་མཁན་གྱིས་བྱས་པའམ། ཏ་ལའི་ཆང་བུའོ། །ཞེས་དང་། མེ་ཏོག་ཕྲེང་རྒྱུད་ལས། འོད་མ་ཏ་ལའི་ལོ་མ་ཡི། །བསིལ་ཡབ་ཀྱང་ནི་རྣམ་པ་གཉིས། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ཁ་དོག་ཁྲ་བོའི་བསིལ་ཡབ་དགེ་ཚུལ་སློང་གིས་འཆང་མི་རུང་བར་མདོ་རྩ་ལས་བཤད་དོ། །
༨ ཚུལ་ཤིང་།
ཚུལ་ཤིང་གི་ཁུངས་ནི། མདོ་རྩ་ལས། དྲི་དག་གིས་བསྐུས་པའི་ཚུལ་ཤིང་གཟེབ་ཀྱི་སྐྲོག་མར་རས་དཀར་བོ་བཏིང་བས་དཀྲིས་པ་དག་རྒན་རིམ་སུ་བཞག་ནས། ཞེས་དང་། ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་ཤིང་དག་ནི་ཡ་ཡོ་མེད་པ་དང་། ཁྱར་འཁྱོར་མེད་པ་དང་། ཅས་ཅུས་མེད་པ་དང་། ཁ་དོག་བཟང་བ་དང་། དྲི་ཞིམ་པ་དང་། རེག་པ་འཇམ་པ་ཉིད་དག་ཡིན། ཞེས་གསུངས་ལ། རྒྱུ་ཙན་དན་དང་ཨ་ཀར་སོགས་དྲི་བཟང་ཅན་གྱི་ཤིང་ཐུར་ཕྲ་མོ་ཁྲུ་གང་བ་ཙམ་པ་དེའོ། །
དགོས་པ་ནི། དགེ་འདུན་པའི་གྲངས་འཇལ་བྱེད་དུ་འགྲེམས་པ་ཞིག་སྟེ། དབྱར་ཁས་ལེན་དང་། རྙེད་པ་བགོ་བ་སོགས་དར་སྐུད་ཀྱིས་དཀྲིས་ཏེ། གཟེབ་ཀྱི་སྐྲོག་མར་རས་དཀར་བཏིང་ཏེ་བཀྲམས་པ་དེའོ། །
༩ སྐྱེས་བུ།
སྐྱེས་བུ་ནི་རབ་བྱུང་ངམ་བསྙེན་རྫོགས་ཀྱི་ཚེ་སྡོམ་པ་འཐོབ་པའི་དུས་སྟོན་པའམ། སྔ་ཕྱིའི་དུས་ཚོད་འབྱེད་པའི་ཤིང་བུ་སོར་བཞི་བ་ཞིག་སྟེ། མདོ་རྩ་ལས། དེ་མ་ཐག་ཏུ་གྲིབ་ཚོད་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ནི་ཐུར་མ་སོར་བཞི་བ་བཟང་ངོ་། །དེ་ནི་སྐྱེས་བུ་ཉིད་ཅེས་ཐ་སྙད་དུ་བྱའོ། །ཞེས་པ་ལྟར། དེ་ནི་ཤིང་སོར་བཞི་གྲུ་བཞིར་གཞོག་སྟེ་སོར་རེ་རེའི་མཚམས་ནས་བང་རིམ་དོད་པ་ཞིག་ཡིན་ཞིང་། ཤིང་བུ་དེའི་གྲིབ་མ་ཇི་ཙམ་ཡོད་པའི་ཚད་ལ། ཤིང་བུ་རང་གིས་གཞལ་ཏེ། སོར་བཞི་བ་རང་གི་ཚད་ལ་སྐྱེས་བུ་གཅིག་དང་། དེའི་སྟེང་དུ་གྲིབ་མ་ལ་སོར་གཅིག་གཉིས་སོགས་ལྷག་ཡོད་ན། སྐྱེས་བུ་གཅིག་དང་རྐང་བ་གཅིག་གཉིས་སོགས་གཞལ་ཏེ། སྔ་ཕྱིའི་དུས་ཚོད་ངོས་འཛིན་བྱེད་ཀྱི་ཤིང་ཐུར་ཞིག་གོ །
གསུམ་པ། གཞི་གསུམ་ཕྱག་ལེན།
༡ གསོ་སྦྱོང་།
སྤྱིར་འདུལ་བའི་སྡེ་སྣོད་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་མཐའ་དག་གཞི་བཅུ་བདུན་དུ་འདུ་ལ། དེ་དག་ལས་སྐབས་སུ་བབ་པ་གསོ་སྦྱོང་། དབྱར་གནས། དགག་དབྱེ་སྟེ་གསུམ་ལ་གཞི་གསུམ་ཞེས་བརྗོད། དེ་ཡང་གསོ་སྦྱོང་གི་སྒྲ་བཤད་ནི། དགེ་བ་མཐའ་དག་གསོ་ཞིང་། སྡིག་པ་མཐའ་དག་སྦྱོང་བ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་བསླབ་པ་གསུམ་གསོ་ཞིང་། དེའི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་རྣམས་སྦྱོང་བས་སོ། །དེ་ཡང་ལྒིང་གཞི་ནི། སྟོན་པ་འོད་མའི་ཚལ་ཀ་ལན་ཀ་ཏར་བཞུགས་དུས། རྒྱལ་བོའི་ཁབ་ཀྱི་དགེ་བསྙེན་མང་བོ། སངས་རྒྱས་ལ་ལྟ་བ་དང་བསྙེན་བཀུར་བྱ་ཕྱིར་ལྷགས་ཚེ། སྟོན་པ་དང་དགེ་སློང་དག་ཡང་དག་པར་འཇོག་པར་མཛད་པས། རེ་ཞིག་མུ་སྟེགས་ཀྱི་ཀུན་དགའ་ར་བར་ལྷགས་ཚེ། དེ་དག་གིས། འདུག་པ་དང་། བྱ་བ་དང་། གསོ་སྦྱོང་ནི་ངེད་ཅག་འབའ་ཞིག་ལ་ཡོད་ཀྱི། ཤཱཀྱའི་དགེ་སྦྱོང་དག་ལ་མེད་དོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན། དགེ་བསྙེན་དག་སྟོན་པ་ལ་གསོལ་བས། སྟོན་པས་ཀྱང་གནང་སྟེ། གསོ་སྦྱོང་གང་ཞེ་ན། དགེ་སློང་དག་ངས་སོ་སོར་ཐར་བའི་མདོ་འདོན་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་ཁྱོད་ཀྱིས་དེང་ཕྱིན་ཆད་ཟླ་བ་ཕྱེད་ཕྱེད་ཅིང་འདོན་པར་བྱའོ། །ཞེས་གསོ་སྦྱོང་གི་བཅས་པ་མཛད་དོ། །དེ་ཡང་དང་བོ་ཕྱག་འཚལ་བའི་རྒྱུད། བར་དུ་མདོ་འདོན་པའི་རྒྱུད། ཐ་མར་བསྔོ་བའི་རྒྱུད་གསུམ་གོ་རིམ་ཡོད་ལ། གསོ་སྦྱོང་ལ་དབྱེ་ན། བཅུ་བཞི་བའི་གསོ་སྦྱོང་། བཅོ་ལྔ་བའི་གསོ་སྦྱོང་། གནོད་པ་ཞི་བའི་གསོ་སྦྱོང་། མཐུན་པའི་གསོ་སྦྱོང་། བཀྲ་ཤིས་པའི་གསོ་སྦྱོང་། ཞི་གནས་ཀྱི་གསོ་སྦྱོང་སྟེ་དྲུག་དང་། ཡང་ན། དུས་འབྲེལ་གསོ་སྦྱོང་། བཀྲ་ཤིས་གསོ་སྦྱོང་། གནོད་བཟློག་གསོ་སྦྱོང་། དབྱེན་བཟླུམས་གསོ་སྦྱོང་སྟེ་བཞིའོ། །
༢ དབྱར་གནས།
༡ དབྱར་གནས་ཀྱི་སྒྲ་བཤད་ནི། དབྱར་གྱི་དུས་སུ་འགྲོ་འདུག་མང་བོ་བྱེད་པ་སྤངས་ཏེ། གཞི་གཅིག་ཏུ་གནས་པའི་ཆོ་གའི་སྒོ་ནས་ཁས་བླངས་པར་བྱས་པའོ། །དབྱར་གནས་ཀྱི་ལྒིང་གཞི་ནི། སྟོན་པ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཞུགས་པའི་ཚེ། དགེ་སློང་དག་མི་སྦེད་ཅིང་མ་བསྲུངས་པར་དབྱར་གྱི་ནང་ལོགས་སུ་ལྗོངས་རྒྱུ་བ་ན། མུ་སྟེགས་དག འདི་དག་ནི་ལྗོངས་རྒྱུ་ཞིང་དོང་བས། སྲོག་ཆགས་ཕྲ་མོ་དང་། ཤིན་ཏུ་ཕྲ་མོ་མང་བོའི་ཚོགས་བརྫིས་ཏེ་སྲོག་དང་བྲལ་བར་བྱེད་དོ། །རེ་ཞིག་བྱེའུ་ཁུག་རྟ་ཡང་དབྱར་ཟླ་བཞི་ལ་རང་གི་ཚང་མལ་དུ་ཞུམ་ཞུམ་པོར་ཀུམ་ནས་འདུག་ན། དགེ་སྦྱོང་མགོ་རེགས་འདི་དག་དབྱར་ཁས་ལེན་ཙམ་ཡང་མི་ཤེས་ན། འདི་དག་ལ་བསོད་སྙོམས་དང་བཀུར་སྟི་བྱེད་པ་ག་ལ་ཡོད། ཅེས་འཕྱས་གདགས་པ་ན། དགེ་སློང་དག སྟོན་པར་གསོལ་བས། དབྱར་གནས་པར་བཅས་པ་མཛད་དོ། །འོ་ན། དབྱར་ཁས་ལེན་གྱི་གནས་ཇི་འདྲ་ཞིག་དགོས་ཞེ་ན། ཟས་གོས་སོགས་མཐུན་རྐྱེན་འཛོམས་པ། ཆོམ་རྐུན་སོགས་ཀྱིས་འཇིགས་པ་དང་། འཐབ་ཀྲོལ་ཅན་མ་ཡིན་པ། ཁང་སྟེང་གཡོགས་ཤིང་། སོ་ཐར་གྱི་མདོ་ངག་ནས་ཐོན་པ། གནས་ཀྱི་བླ་མར་རུང་བའི་དགེ་སློང་གནས་པ། སྐྱེ་བོ་མང་བོའི་རྒྱུན་ལམ་མིན་པ། མཚམས་ནང་གཞན་མིན་པ་སོགས་སོ། །
༢ དབྱར་གནས་ཀྱི་སྔོན་དུ་གནས་ཁང་དང་གླིང་བར་བྱི་དོར་བྱ་བ། སྟོན་པའི་སྐུ་བརྙན་གྱི་སྤྱན་སྔར་མཆོད་པ་བཤམས་པ། ཚུལ་ཤིང་། གདིང་བ། སྒོ་ལྕགས་ལྡེ་མིག་ཁ་སྤྲད་པ་སོགས་ཚགས་སུ་ཆུད་པར་བྱས། དགོན་འདབས་སུ་ནག་འགྲུལ་འགོག་ཆེད་ནག་ཐོ་བསླངས། ཚུལ་ཤིང་འགྲེམས་པ་ནི་དབྱར་ཁས་ལེན་གྱི་གྲངས་ཀ་ཤེས་ཆེད་ཡིན། དེ་ཡང་དབྱར་བདག་གིས་ཚུལ་ཤིང་བཀྲམས་པ་དང་། སྒོ་ལྕགས་གདིང་བ་བསྟབས་པ་སོགས་ཆོ་ག་གཞུང་བཞིན་འདོན་ནོ། །ཚེས་བཅུ་དྲུག་ཉིན་སྐྱ་རེངས་འཆར་ཁའི་དུས་སུ་གཎྜི་དང་འཁར་རྔ་སོགས་ཀྱིས་ཚོགས་བརྡ་བཏང་སྟེ། ཆོས་གོས་རྣམ་གསུམ་གསོལ་ནས་གནས་བཅུ་སོགས་གསུངས་ཏེ། དབྱར་གནས་ལ་བཞུགས་ཚུལ་ཆོ་ག་ལྟར་བྱའོ། །གཞན་འདུལ་གཞུང་དག་ལས་དབྱར་ཟླ་བ་གསུམ་ཞེས་གསུངས་པ་དེ་ཡང་། རྗེ་འཇིགས་མེད་རིགས་པའི་བློ་གྲོས་ཀྱི་གཞི་གསུམ་ཕྱག་ལེན་ལས། ཆོ་ག་ནང་ཟླ་བ་གསུམ་གནས་པར་ཁས་ལེན་པ་ལྟར། ཡིད་ཀྱིས་ཀྱང་བསམ་པ་ཐག་པ་ནས་ཟླ་བ་གསུམ་གནས་པར་བསམ་དགོས། རང་རེའི་བོད་དུ་ཚ་བའི་དུས་ཐུང་བའི་རྐྱེན་ཡིན་ནམ་ཟླ་བ་ཕྱེད་དང་གཉིས་ཀྱིས་མཚམས་གློ་བུར་དགག་དབྱེ་བྱེད་པ་འདིའི་ཁུངས་གར་ཡོད་རྩར་གཅོད་དགོས་གསུངས། ཐོག་མཐའི་བདུན་མཚམས་གཉིས་ལས་གཞན་གྱི་སྐབས་ཆོས་ལྡན་གྱི་བྱ་བ་ཡིན་ན་ཞག་དྲུག་ཚུན་ཚད་ཀྱི་བྱིན་རླབས་ཞུས་ཆོག་གོ། དབྱར་གྱི་ནང་སེར་བ་སོགས་བྱུང་ན། དབྱར་བདག་གིས་གཎྜི་ཚོད་མེད་དུ་བརྡུང་། དབྱར་བདག་པར་བྱིན་རླབས་ཞུས་ནས་རྒྱང་གྲགས་ཕན་ཆད་དུ་འགྲོ་མི་ཆོག་ལ། དབྱར་ཆོས་ཀྱི་འདོན་རིམ་དང་མཆོད་འབུལ་སོགས་རང་རང་གི་མཐོང་བརྒྱུད་ཕྱག་ལེན་ལྟར་བྱའོ། །
༣ དེ་ལྟར་དབྱར་གནས་པའི་དགོས་པ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། དགོས་པ་དགུ་གསུངས་ཏེ། ༡ དབྱར་ཁས་མ་བླངས་པའི་ཉེས་པ་ཁེགས་པ། ༢ སྲོག་ཆགས་ལ་གནོད་པ་སྤངས་པ། ༣ གཞན་གྱིས་འཕྱ་བ་སྤངས་པ། ༤ ལུས་སྲོག་ལ་གནོད་པ་སྤངས་པ། ༥ དོན་དང་བྱ་བ་ཉུང་བ། ༦ དགག་དབྱེ་འབྱུང་བ། ༧ སྲ་བརྐྱང་དང་འདིང་བ་འབྱུང་བ། ༨ གནས་རལ་བ་དང་གྲུམ་པ་འཆོས་པ། ༩ ཐོས་བསམ་འཕེལ་བའོ། །
༤ བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དབྱར་བཞུགས་གནང་བའི་གནས་ཀྱི་རིམ་པ་ནི། བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་བུ་སྟོན་ཆོས་འབྱུང་དུ་དྲངས་པ་ལས། ཆོས་འཁོར་གནས་དང་ཡངས་པ་ཅན། །ས་དཀར་ཅན་དང་ལྷ་ཡི་གནས། །བྱིས་པ་གསོད་དང་ཀོའུ་ཤམ་བྷ། །འབྲོག་དང་མཆོད་རྟེན་རི་དང་ནི། །འོད་མའི་གྲོང་དང་སྒྲར་བཅས་དང་། །སེར་སྐྱའི་གནས་ཀྱི་གྲོང་ཁྱེར་དུ། །དེ་རྣམས་སུ་ནི་ཐུབ་པ་ཡིས། །སྐྱེས་མཆོག་ལོ་རེ་ལོ་རེར་བཞུགས། །ཉི་ཤུ་རྩ་གསུམ་གཉན་ཡོད་དུ། །སྨན་གྱི་ནགས་སུ་ལོ་བཞི་སྟེ། །འབར་བའི་ཕུག་གི་གནས་སུ་གཉིས། །རྒྱལ་བོའི་ཁབ་ཀྱི་གྲོང་དུ་ལྔ། །དཀའ་བ་སྤྱད་པ་ལོ་དྲུག་སྟེ། །ཉི་ཤུ་རྩ་དགུ་ཁབ་གནས་སུ། །རྒྱལ་བ་དེ་ལྟར་བརྒྱད་ཅུ་ལ། །ཐུབ་མཆོག་དམ་པ་མྱ་ངན་འདས། །ཞེས་གསུངས་ལ། ཞིབ་པར་བསྐལ་བཟང་ཆོས་ཀྱི་རྒྱ་མཚོས་མཛད་པའི་སྟོན་པའི་རྣམ་ཐར་ཏུ་གསལ་ལོ། །
༣ དགག་དབྱེ།
༡ དགག་དབྱེའི་སྒྲ་བཤད་ནི། དབྱར་གྱི་ནང་དུ་ལྟུང་བ་ལྒིང་དྲན་དང་། ནན་ཏུར་བྱེད་པ། དབྱར་གྱི་རྙེད་པ་བགོ་བ། མཚམས་ཀྱི་ཕྱི་རོལ་ཏུ་སྡོད་པ་རྣམས་དགག་པ་ལས་འདིར་དེ་དག་བྱ་རུང་བར་བྱེད་པའོ། །དགག་དབྱེའི་ལྒིང་གཞི་ནི། སྟོན་པ་གཉན་ཡོད་ན་རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་ཀྱི་ཀུན་རར་དབྱར་ཞལ་གྱིས་བཞེས་ཚེ། ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག་ལྟ་སྤྱོད་འཚོ་བ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ཉམས་པའམ། ཆུ་རའི་བུམ་པའམ། ཁྲུས་བུམ་ལ་ཆུ་ལེན་པ་རྩོད་ཅན་དུ་གྱུར་ཚེ། གཅིག་ལ་གཅིག་མི་སྨྲ་བར་ཁ་རོག་གེར་འགྲོ་བ་སོགས། སྟོན་པ་ལ་ཞུས་པས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྐྱེས་བུ་གཏི་མུག་ཅན་དག་འདི་ལྟ་སྟེ། མི་སྨྲ་བ་ནི་མུ་སྟེགས་ཀྱི་རྒྱལ་མཚན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན། དགེ་སློང་གིས་མི་སྨྲ་བར་དམ་བཅའ་བར་མི་བྱའོ། །དགེ་སློང་གིས་མི་སྨྲ་བར་དམ་བཅས་ན་འགལ་ཚབས་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ། །འོན་ཀྱང་། དབྱར་གནས་པར་དམ་བཅས་པའི་དགེ་སློང་གིས་དགེ་འདུན་ལ་མཐོང་བ་དང་ཐོས་པ་དང་དོགས་པའི་གནས་གསུམ་ཀྱིས་དགག་དབྱེ་བྱའོ། །ཞེས་དབྱར་གནས་ཀྱི་མཇུག་ཏུ་དགག་དབྱེ་བྱ་དགོས་པའི་བཅས་པ་མཛད་དོ། །
༢ དགག་དབྱེའི་དུས་ནི། བདུན་པའི་ཉེར་དགུ་འམ་གནམ་གང་ལ་བྱ་དགོས་ལ། སྔ་ཉིན་གླིང་ཡོངས་ལ་གད་བདར་དང་། རྩྭ་དུར་བ་སོགས་ལ་ཆངས་པ་རེ་འདང་ངེས་ཚགས་སུ་ཆུད་པར་བྱ། དབྱར་ཁས་ལེན་སྔ་ན་བསོད་ནམས་ཆེ་ཞིང་། དགག་དབྱེ་འཕྱི་ན་བསོད་ནམས་ཆེ་བར་གསུངས་ལ། དབྱར་གནས་གུང་ཚིགས་གྲོལ་རྗེས་སུ། གཎྜི་མཆོད་ནས། རྫས་ཀྱི་དགག་དབྱེའི་ཆེད་དབྱར་རྫས་བཟུང་ལ། དགེ་ཚུལ་སློང་ཆབས་ཅིག་གནས་བཅུ་དང་འདུལ་བ་རྒྱ་མཚོའི་སྙིང་བོ་གསུངས་ཏེ། ཐམས་ཅད་བཞེངས་ནས་ཕྱོགས་བཞིར་གཡས་བསྐོར་དུ་ཕྱག་བཞི་གསུམ་བཅུ་གཉིས་འཚལ་བ་འདི་ལ་ཕྱག་ཟིང་བོ་ཟེར་ལ། དེ་ནི་དབྱར་གནས་སྐབས་དགེ་འདུན་ཐུགས་འགལ་འདྲ་བྱུང་ཡོད་ན་དེ་བཤགས་ཆེད་ཡིན། དེ་ནས་དུར་བ་བཀྲམས་ཚུལ་དང་། འདོན་ཆ་ཕྱག་ལེན་ནི་ཆོ་ག་ལྟར་གྲུབ་རྗེས། བརྒྱད་པའི་ཚེས་གཅིག་ལ་ལྗོངས་རྒྱུར་ངེས་ཅན་དུ་འབྱོན་དགོས་པས། རང་རེའི་ཡུལ་ཕྱོགས་འདིར་ལྗོངས་རྒྱུའི་དོད་དུ་དབྱར་སྟོན་གྱི་བསྙེན་བཀུར་བྱེད་པའི་སྲོལ་དར་ཡོད་ལ། དེ་ཡང་གཎྜིའི་བརྡ་བཏང་སྟེ། ཆོས་གོས་རྣམ་གསུམ་གསོལ། གདིང་བ་ཕྲག་ལ་གཟར། གནས་བརྟན་གྱིས་མཁར་གསིལ་དང་ལྷུང་བཟེད་ཐོགས་ནས་དབུ་དྲངས་ཏེ། བསླབ་པའི་གོ་རིམ་ལྟར། ཚུལ་མཐུན་གྱིས་ཕེབས་ལ། ངལ་གསོའི་སྐབས་སུ་གནས་བརྟན་གྱིས་དབུ་སྐུལ་ཏེ། སངས་རྒྱས་གཙོ་ལ་སོགས་འདོན་རིམ་ལྟར་གསུངས་ནས་ཕེབས་པའི་ཕྱག་ལེན་ཡོད།
༣ དགག་དབྱེ་བྱས་པའི་དགོས་པ་ནི། ཞེ་སྡང་ལ་སོགས་པའི་ཉོན་མོངས་མངོན་གྱུར་བ་རྣམས་དགག་ཅིང། དགེ་བའི་བསམ་པ་མངོན་གྱུར་ཤུགས་དྲག་བསྐྱེད་པ་དང་། ལྟུང་བ་སྡེ་ལྔ་མཐའ་དག་ལེགས་པར་བརྟགས་ཏེ། བཤགས་པར་འོས་པ་རྣམས་བཤགས། བསྡམ་པར་འོས་པ་རྣམས་བསྡམས། བྱིན་གྱིས་བརླབ་པ་ནི། རང་གི་མ་ཤེས་པའི་ལྟུང་བ་ཅི་བྱུང་བ་ཐམས་ཅད་དགེ་འདུན་རྣམས་ལ་ལྒིང་དྲན་བྱེད་པར་ཞུས་ཏེ། ལྟུང་བ་མཐོང་ཐོས་དོགས་གསུམ་ཅི་བྱུང་བ་ཐམས་ཅད་འཕྲལ་དུ་བཤགས་ཤིང་དག་པར་བྱས་པས་ན། ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་བ་དང་། དགག་དབྱེ་བྱ་དགོས་པར་ཐུབ་པས་བཅས་པ་དེ་བསྲུང་ཞིང་། དེ་ལས་འདས་པའི་ཉེས་པ་མི་འབྱུང་བ་དང་། སྦྱིན་བདག་དད་པ་ཅན་གྱི་བསོད་ནམས་སྤེལ་བ་སོགས་དགོས་པ་ཁྱད་པར་ཅན་མང་བོ་ཡོད་པར་ཡོངས་འཛིན་ཡེ་ཤེས་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་གསུངས་སོ། །ཞིབ་ཏུ་འདུལ་འཛིན་གྲགས་པ་རྒྱལ་མཚན་དང་། ཡོངས་འཛིན་ཡེ་ཤེས་རྒྱལ་མཚན། གུང་ཐང་བློ་གྲོས་རྒྱ་མཚོ། རྗེ་འཇིགས་མེད་རིགས་པའི་བློ་གྲོས་སོགས་ཀྱི་གཞི་གསུམ་གྱི་ཆོ་ག་ལ་བལྟ་དགོས་སོ། །
#div1 ལེའུ་བཞི་བ། ཆོས་སྲོལ་རིག་གནས།
གཉྫི་ར།
གཉྫིར་ཞེས་པ་ལེགས་སྦྱར་སྐད་དེ། བོད་སྐད་དུ་མཛོད་ལྡན་ཟེར་ཞིང་། གཙུག་ལག་ཁང་གི་ཡང་སྟེང་དུ་འཛུགས་སྲོལ་ཡོད་པ་དེ་ཡིན། དབྱིབས་ནི། དེ་ལ་རྒྱ་གར་ལུགས་ཀྱི་དྲིལ་གཟུགས་ཀྱི་གཉྫི་ར་དང་། རྒྱ་ནག་ལུགས་ཀྱི་བུམ་གཟུགས་ཀྱི་གཉྫི་ར་གཉིས་ཡོད། དྲིལ་གཟུགས་གཉྫི་ར་ནི་རྒྱས་པའི་ལུགས་ཏེ། འདི་ལ་རྒྱལ་བ་རིགས་ལྔའི་མཚོན་དོན་ཡོད། པདྨའི་གདན་གྱི་སྟེང་དུ་སངས་རྒྱས་རྣམ་སྣང་མཚོན་པའི་འཁོར་ལོ་ཉལ་སྟབས་སུ་ཡོད་པ། དེའི་སྟེང་དོན་ཡོན་གྲུབ་པ་མཚོན་པའི་དྲིལ་བུ། དེའི་སྟེང་འོད་དཔག་མེད་མཚོན་བྱེད་པདྨ་འདབ་བརྒྱད། དེའི་སྟེང་མི་བསྐྱོད་པ་མཚོན་པའི་བུམ་པ། དེའི་སྟེང་རིན་ཆེན་འབྱུང་ལྡན་མཚོན་བྱེད་ནོར་བུའི་ཏོག་བཅས་ཡོད་པའོ། །བུམ་གཟུགས་གཉྫི་ར་ནི་བསྡུས་པའི་ལུགས་ཏེ། པད་གདན་གྱི་སྟེང་དུ་རྣམ་སྣང་མཚོན་པའི་བུམ་པ། དེའི་སྟེང་འོད་དཔག་མེད་མཚོན་པའི་པདྨ་འདབ་བརྒྱད། དེའི་སྟེང་མི་བསྐྱོད་པ་མཚོན་པའི་ནོར་བུའི་ཏོག་བཅས། སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་རིགས་གསུམ་ཚང་བར་བྱས་པ་དེའོ། །ས་སྐྱ་དགོན་པར་བཞུགས་པའི་གཉྫི་ར་ཟླ་བའི་འོད་ཟེར་ཞེས་པར་ནང་གཞུག་ཏུ་འབྲུག་གི་སྒོ་ང་གསོལ་པར་གྲགས་པས། དབྱར་འབྲུག་སྒྲ་གྲག་དུས་མེ་རླབས་དངོས་སུ་འབར་ཞིང་ཐོག་ལེན་གྱི་ནུས་པའང་ཡོད་པར་གྲགས་སོ། །
ཆོས་འཁོར་དང་རི་དྭགས་ཕོ་མོ།
ཆོས་འཁོར་དང་རི་དྭགས་ཕོ་མོ་གཙུག་ལག་ཁང་གི་སྒོ་སྟེང་དུ་འཇོག་པ་ནི། ཚངས་པ་ཆེན་པོས་འཁོར་ལོ་རྩིབས་སྟོང་ཞིག་ཕུལ་ཏེ། སྟོན་པ་སངས་རྒྱས་ལ་གསོལ་བ་འདེབས་པའི་ཚེ་ན། རི་དྭགས་རུ་རུ་ཕོ་མོ་གཉིས་ཀྱིས་འཁོར་ལོ་ལ་མིག་མི་ཟུམ་པར་ལྟ་བ་བྱུང་བའི་རྒྱུས། དེ་དག་མཚོན་བྱ་མཚོན་བྱེད་དུ་སྦྱར་ནས། འཁོར་ལོ་ནི་འཕགས་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་དང་སྦྱོར་ཏེ། བཙུན་པ་དབྱངས་སྒྲོགས་ཀྱིས། འཕགས་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་ཁོ་ན་ཆོས་འཁོར་ཡིན་ཏེ། འཁོར་ལོ་རིན་པོ་ཆེ་དང་ཆོས་མཚུངས་པ་དེ་ཁོ་ན་ལ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ། རྟོག་པ། རྩོལ་བ་གསུམ་ནི། གཅོད་པར་བྱེད་པའི་རྩིབས་དང་ཆོས་མཚུངས་པ་སྟེ། དེ་གསུམ་ཤེས་རབ་གྱི་བསླབ་པ་ཡིན་པས། རང་གི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་འཇོམས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར། ངག ལས་ཀྱི་མཐའ། འཚོ་བ་གསུམ་ནི་རྟེན་པར་བྱེད་པའི་ལྟེ་བ་དང་ཆོས་མཚུངས་ཏེ། དེ་གསུམ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བསླབ་པ་ཡིན་པས། བསླབ་པ་གཞན་གཉིས་ཀྱི་རྟེན་བྱེད་པའི་ཕྱིར། དྲན་པ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་གཉིས་སྡུད་པར་བྱེད་པའི་མུ་ཁྱུད་དང་། ཆོས་མཚུངས་ཏེ། དེ་གཉིས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་བསླབ་པའི་ནང་དུ་འདུ་བས། སེམས་དམིགས་པ་ལ་སྡུད་བྱེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཞེས་དང་། མཛོད་ལས། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་མཐོང་བའི་ལམ། །མྱུར་བར་འགྲོ་སོགས་རྩིབས་སོགས་ཀྱིས། །ཞེས་གསུངས། འཕགས་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པོ་དེ། གང་ཟག་གི་རྒྱུད་ལ་འཕོ་བའི་གང་ཟག་ཕོ་མོ་གཉིས་སུ་ངེས་པ་དང་། དོན་དང་སྦྱར་ན། འཁོར་ལོ་ནི་དམ་ཆོས། རི་དྭགས་གདུལ་བྱ་རིགས་ཅན་གསུམ། འཁོར་ལོ་ནི་ཐུབ་བསྟན་དང་། རི་དྭགས་གཉིས་ནི་གཞིའི་བདེན་པ་གཉིས། ལམ་གྱི་ཐབས་ཤེས་གཉིས་དང་། ལྟ་སྤྱོད་དང་། འབྲས་བུ་ཆོས་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་གཉིས་ལ་སྦྱོར་དགོས་པ་ནི། སྔགས་ཀྱི་གཞལ་ཡས་ཁང་གི་དག་པ་དང་། མདོ་ཕྱོགས་གསུང་རབ་དག་ལས་ཟུར་ཙམ་འབྱུང་བའོ། །
ཡང་། མཚོན་དོན་གཞན་ཞིག་ནི། ཆོས་འཁོར་གྱི་གྲུབ་ཆ་ནི་ལྟེ་བ་དང་རྩིབས། མུ་ཁྱུད་དང་གསུམ་སྟེ། མཚོན་བྱ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། གདུལ་བྱ་རིགས་ཅན་གསུམ་ལ་རང་རང་གི་སྐལ་བ་དང་འཚམ་པའི་ཆོས་འཁོར་རིམ་པ་གསུམ་དུ་བསྐོར། སྤྱིར་ཆོས་ཀྱི་ཕུང་བོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་ཡོད་ཀྱང་། བསྡུ་ན། འདུལ་བ་དང་མདོ་སྡེ། མངོན་པ་བཅས་སྡེ་སྣོད་གསུམ་དུ་འདུས་ཤིང་། སྒྲིབ་གཉིས་དྲུངས་ནས་འབྱིན་པའི་གཉེན་པོ་འདི་གསུམ་ཁོ་ན་ཡིན་པས། དེ་ལྟར་མཚོན་ནོ། །རི་དྭགས་ཕོ་མོ་གཉིས་ཀྱིས་ཆོས་འཁོར་གྱི་རྩེ་མོ་ལ་མིག་མི་སུམ་པར་བལྟ་བ་ནི། སྐྱེ་བོ་མཆོག་སུ་ཡིན་ཡང་། མཐར་ཐུག་སྐུ་གསུམ་ལ་དམིགས་ཤིང་། བགྲོད་ལམ་གསུམ་ལས་གཞན་དུ་མ་མཆིས་པའི་དེ་ལྟར་རོ། །
ཁྲི་དྲུག་འགྱོགས།
ཁྲི་དྲུག་འགྱོགས་ནི་སྲོག་ཆགས་དྲུག་གིས་ཁྲི་འདོགས་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་ཡང་། ༡ སེང་གེས་སྟོབས་བཅུ། ༢ གླང་ཆེན་གྱིས་སོ་སོར་ཡང་དག་པའི་རིག་པ་བཞི། ༣ རྟ་མཆོག་གིས་དབང་བཅུ། ༤ རྨ་བྱས་སྨོན་གནས་ཤེས་པ། ༥ ཤང་ཤང་ཏེའུས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས། ༦ གྱད་མིས་མི་འཇིགས་པ་བཞི་མཚོན་པའོ། །
གོང་སྨོས་རྒྱན་དྲུག་གི་ཐིག་ཁོག་ཆ་མཉམ་པར་དགོས་པའི་སྐུའི་སྤྱི་གཙུག་གི་སྟེང་དུ། ཁྱུང་རྭ་ནོར་བུས་བརྒྱན་ཅིང་སྦྲུལ་ཟ་བས། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕར་ཕྱིན། ཀླུ་ཕྲུག་སྦྲུལ་མཇུག་གིས་སྦྱིན་པའི་ཕར་ཕྱིན། ཆུ་སྲིན་མཇུག་མ་པ་ཏྲ་ཅན་གྱིས་བསམ་གཏན་གྱི་ཕར་ཕྱིན། མཛེས་པའི་བུ་ཆུང་ཤིང་ལོ་གྱོན་པ་གཉིས་ཀྱིས་བརྩོན་འགྲུས། ཤ་ར་བྷས་ཚུལ་ཁྲིམས། གླང་ཆེན་རྒྱན་སྤྲས་ཀྱིས་བཟོད་པའི་ཕར་ཕྱིན་མཚོན་ནོ། །དེ་ཡང་གཙོ་བོ་བརྒྱད་ཀྱི་ཁྲི། སྟག སེང་གེ གཟིག་སོགས་ཕྱོགས་བཞི་དང་། གླང་ཆེན། མ་ཧེ། ཆུ་སྲིན། སྦྲུལ་ནག་པོ་སོགས་དབུས་ཞེས་འབྱུང་བ་ལྟར་དུའང་ཡོད་དོ། །
ཐིག་ནག
ཐིག་ནག་ཅེས་པ་ནི། འདུ་ཁང་དང་མགོན་ཁང་སོགས་ཀྱི་གྲྭ་ཟུར་དང་སྟེང་ལ་བཙུགས་སྲོལ་ཡོད་པ་སྟེ། དེ་ནི་འབྲི་གཡག་གི་རྩིད་པ་ནག་པོ་ལས་བཟོས་པའི་ཐུག་རལ། ལྕགས། མེ་རི་གསུམ་གྱིས་གྲུབ་པ་ཡིན། འདི་འཛུགས་སྲོལ་གྱི་ཁུངས་ནི། ས་སྐྱ་པཎྚི་ཏས་སྟོད་ཁུལ་དུ་མུ་སྟེགས་པ་འཕྲོག་བྱེད་དགའ་བོ་རིགས་ལམ་རྣམ་དག་གིས་ཚར་བཅད་ནས། ཁོའི་སྐྲ་དང་རལ་བ་གཞན་ལ་རྔམ་བརྗིད་སྟོན་པའི་ཆེད། ཁང་བའི་ཡང་སྟེང་དུ་དཔའ་དར་ལྟ་བུར་བཀལ་བ་དེ་ཡིན། དེ་ཡང་གཟུངས་དང་སྲོག་ཤིང་སྒྲུབ་བཞག་བཅས་སྒྲུབ་ལུགས་ཚང་བར་བྱེད་དགོས་ལ། ཐིག་མང་ཆེ་བ་ཚོན་མདོག་ནག་པོ་ཡིན། ཕྱིས་སུ་ཐིག་འགེལ་སྲོལ་དེ། ཕལ་མོ་ཆེ་ཆོས་སྲུང་སོགས་གནས་སའི་མགོན་ཁང་དུ་ཆགས་པས། དེ་ལ་བརྟེན་པའི་ཆོས་སྲུང་དེས་ནང་བསྟན་གྱི་དབུ་འཕང་མཐོ་བར་འདེགས་ཤིང་། མུ་སྟེགས་པ་ཚར་གཅོད་པའི་རྔམ་བརྗིད་ཀྱི་མཚོན་དོན་ལྟ་བུར་གྱུར་ཡོད། གཞན་ཡང་དགོན་སྡེ་འགར། དར་ཤིང་རིང་བོ་གཡག་ཀོ་བློན་པས་དཀྲིས་ཏེ་རྩིད་པ་འཇོལ་ལེ་ཡོད་པ་དེ་ཡང་། མུ་སྟེགས་འཕྲོག་བྱེད་ཀྱི་རལ་བ་དར་ཤིང་ལ་བསྐྱོན་པའི་མཚོན་བྱེད་ཡིན་ཟེར། ཡང་ཁ་ཅིག ཐིག་ནག་གི་ཁུངས་ནི་ཇང་གིར་རྒྱལ་བོའི་བ་དན་མདུང་རིང་ཡིན་པར་ཡང་བཤད་དོ། །
ཐིག་ནག་གི་ཕན་ནུས་ནི། ལྷ་ཁང་དེར་གོད་ཆག་མི་ཡོང་བ་དང་། ཡུལ་ཕྱོགས་དེར་འཇིགས་པ་མི་ཡོང་བའི་ནུས་མཐུ་ཡོད་པར་གྲགས་སོ། །