མངོན་སུམ་བཅར་ཐོག་དུ་ངོ་སྤྲོད་པ།
དོན་བརྒྱུད་དགོངས་པའི་བྱིན་རླབས་འཕོ་བའི་ཐབས་བསྟན་པ།
གསུམ་པ་ལྟ་སྒོམ་ཟུང་དུ་འབྲེལ་བར་དམུས་ལོང་མིག་ཕྱེ་བ་ལྟར་མངོན་སུམ་བཅར་ཐོག་དུ་ངོ་སྤྲོད་པ་ལ། བྱིན་རླབས་འཕོ་ཐབས། མངོན་སུམ་ངོ་སྤྲོད། དོགས་སེལ་གེགས་སྒྲོལ། འགག་བསྡམ་དང་བཞི། དང་པོ་དོན་བརྒྱུད་དགོངས་པའི་བྱིན་རླབས་འཕོ་བའི་ཐབས་བསྟན་པ་ནི། མཆོད་ཚོགས་ནུས་བསྟུན་བཤམས། མཎྚལ་ཕུལ་ནས་སློབ་མ་མི་འགྱུར་རྡོ་རྗེའི་འདུག་སྟངས་བཅས་ཏེ། བླ་མའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་དམིགས་རིམ་སྔོན་འགྲོ་ལྟར་གསལ་བཏབ་ལ། བླ་མ་ཉིད་སྐྱོན་ཀུན་ཟད། ཡོན་ཏན་ཀུན་རྫོགས། སྐྱབས་གནས་ཀུན་འདུས། དངོས་གྲུབ་ཀུན་འབྱུང་། ལམ་སྟོན་གཅིག་ཆོག་ཏུ་ངེས་ཤེས་བསྐྱེད་ནས་བློ་གཏད་ལིང་བསྐྱུར་དང་ཇི་མཛད་ཁྱེད་ཤེས་ཀྱི་མོས་གདུང་མཆི་མ་འཁྲིག་པ་ཙམ་དུ་བསྐྱེད་ཅིག་བྱས་ལ། ཌཱ་དྲིལ་དང་བཅས་ཏེ་སྣང་བ་འགྱུར་བའི་དབྱངས་ཀྱིས། ༀ་ཨཱཿཧཱུྃ། ཆོས་སྐུ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ལ་གསོལ་བ་འདེབས། །རིག་པ་རང་ངོ་འཕྲོད་པར་བྱིན་གྱིས་རློབས། །ལོངས་སྐུ་རྒྱལ་བ་རིགས་ལྔ་ལ་གསོལ་བ་འདེབས། །རིག་པ་རང་ངོ་འཕྲོད་པར་བྱིན་གྱིས་རློབས། །སྤྲུལ་སྐུ་རིག་གསུམ་མགོན་པོ་ལ་གསོལ་བ་འདེབས། །རིག་པ་རང་ངོ་འཕྲོད་པར་བྱིན་གྱིས་རློབས། །ཡང་སྤྲུལ་དགའ་རབ་རྡོ་རྗེ་ལ་གསོལ་བ་འདེབས། །རིག་པ་རང་ངོ་འཕྲོད་པར་བྱིན་གྱིས་རློབས། །རིག་འཛིན་ཤྲཱི་སེངྷ་ལ་གསོལ་བ་འདེབས། །རིག་པ་རང་ངོ་འཕྲོད་པར་བྱིན་གྱིས་རློབས། །པཎ་ཆེན་བི་མ་མི་ཏྲ་ལ་གསོལ་བ་འདེབས། །རིག་པ་རང་ངོ་འཕྲོད་པར་བྱིན་གྱིས་རློབས། །གུ་རུ་སྐུ་གསུམ་ཡོངས་འདུས་ལ་གསོལ་བ་འདེབས། །རིག་པ་རང་ངོ་འཕྲོད་པར་བྱིན་གྱིས་རློབས། །ཡི་དམ་བདེ་གཤེགས་ཡོངས་རྫོགས་ལ་གསོལ་བ་འདེབས། །རིག་པ་རང་ངོ་འཕྲོད་པར་བྱིན་གྱིས་རློབས། །མཁའ་འགྲོ་མངོན་རྫོགས་རྒྱལ་མོ་ལ་གསོལ་བ་འདེབས། །རིག་པ་རང་ངོ་འཕྲོད་པར་བྱིན་གྱིས་རློབས། །བྱིན་རླབས་དོན་བརྒྱུད་བླ་མ་ལ་གསོལ་བ་འདེབས། །རིག་པ་རང་ངོ་འཕྲོད་པར་བྱིན་གྱིས་རློབས། །དྲིན་ཆེན་རྩ་བའི་བླ་མ་ལ་གསོལ་བ་འདེབས། །རིག་པ་རང་ངོ་འཕྲོད་པར་བྱིན་གྱིས་རློབས། །ཉམས་རྟོགས་རྒྱུད་ལ་སྐྱེ་བར་བྱིན་གྱིས་རློབས། །ཀ་དག་གནས་ལུགས་རྟོགས་པར་བྱིན་གྱིས་རློབས། །ད་ལྟ་ཉིད་དུ་བྱིན་གྱིས་བརླབ་ཏུ་གསོལ། །མྱུར་བ་ཉིད་དུ་བྱིན་གྱིས་བརླབ་ཏུ་གསོལ། །འདུག་ས་འདི་རུ་བྱིན་གྱིས་བརླབ་ཏུ་གསོལ། །གདན་ཐoག་འདི་རུ་བྱིན་གྱིས་བ རླབ་ཏུ་གསོལ། །ཞེས་བརྗོད་ཅིང་བྱིན་ཕབ་པས་བླ་མ་ཉིད་ཚད་མེད་པའི་ཐུགས་རྗེས་འོད་དུ་ཞུ་ནས་སློབ་མའི་སྤྱི་བོ་ནས་ཐིམ་པས་སྒོ་གསུམ་རྡོ་རྗེ་གསུམ་དང་དབྱེར་མེད་དུ་འདྲེས་པའི་ངང་ལ་ཤེས་པ་གློད་ནས་འཇོག་ཏུ་བཅུག་པས་བྱིན་རླབས་ཀྱི་འུར་ལངས། སྣང་བ་བླ་མར་འདྲེས། རྣམ་རྟོག་མོས་གུས་སུ་ཤར་ནས། རིག་མདངས་མོས་གུས་སུ་ལམ་མེ། གཤིས་འཛིན་མེད་དུ་ཁྲོལ་ལེར་ཤར་བས་མོས་གུས་རང་རིག་ཏུ་གྲོལ། རང་རིག་སྐྱེ་མེད་ཀ་དག་གི་དབྱིངས་སུ་གྲོལ་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ཡང་དམ་ཚིག་བཀོད་པའི་རྒྱུད་ལས། མཚན་དང་དཔེ་བྱད་ལྡན་པའི་ལྷ། །བསྐལ་བ་འབུམ་དུ་བསྒོམ་པ་བས། །བླ་མ་སྐད་ཅིག་དྲན་པ་མཆོག །བསྙེན་སྒྲུབ་བཟླས་པ་ས་ཡ་བས། །བླ་མའི་གསོལ་འདེབས་ལན་གཅིག་མཆོག ཅེས་དང་། ཨ་ཏི་བཀོད་པ་ལས། དྲིན་དང་ལྡན་པའི་བླ་མ་དེ། །སྤྱི་བོའི་གཙུག་གམ་སྙིང་གི་དཀྱིལ། །ཡན་ལག་མཐིལ་དུ་གང་བསྒོམ་པ། །སངས་རྒྱས་སྟོང་གི་དངོས་གྲུབ་ཀྱང་། །གང་ཟག་དེ་ཡིས་འཛིན་པར་འགྱུར། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་གནས་ལུགས་མ་བཅོས་པའི་རྟོགས་པ་རྒྱུད་ལ་སྐྱེ་བ་ནི་བླ་མར་མོས་གུས་ཁོ་ན་ལ་བརྟེན་པ་མ་གཏོགས་ཐབས་གཞན་གང་གིས་ཀྱང་རྟོགས་པར་མི་ནུས་སོ། །
མངོན་སུམ་རང་ཐོག་ཏུ་ངོ་སྤྲོད་པས་སྤྲོ་བ་བསྐྱེད་པ།
གཉིས་པ་མངོན་སུམ་རང་ཐོག་ཏུ་ངོ་སྤྲོད་པས་སྤྲོ་བ་བསྐྱེད་པ་ནི། ཀྱེ། ཁྱེད་རང་རྣམས་ཀྱི་ད་ལྟའི་རིག་པ་འདི་ལ་བཟོ་བཅོས་དང་སྤྲོ་བསྡུ་མ་བྱེད་པར་ཐད་ཀར་ཞོག་དང་། དེ་ལ་ཡོད་མེད་དང་ཕྱོགས་ཆ་མ་གྲུབ། སྣང་སྟོང་གི་སྤུ་རིས་མི་ཕྱེད། རྟག་ཆད་ཀྱི་མཚན་མ་མ་གྲུབ་པ་འདི་ཀའི་ངང་ལ་རང་བབས་སུ་འཇོག་པ་ལས། ལྟ་སྒོམ་གྱི་རྩོལ་བས་འབད་མི་དགོས་པར་བསྡམས་པ་བཀྲོལ་བ་ལྟ་བུ། མ་ཡན་པའི་ཡེ་གྲོལ་ཆེན་པོ། བློས་མ་བྱས་པའི་རང་གསལ། རྣམ་རྟོག་གིས་མ་བཟོས་པའི་ཡེ་ཤེས། ལྟ་སྒོམ་གྱིས་མ་བསླད་པའི་ཆོས་ཉིད། འཇོག་ཏུ་མེད་པའི་མཉམ་བཞག རྩིས་གདབ་མེད་པའི་རྗེས་ཐོབ། གསལ་བ་ལ་ངོ་བོ་མེད་པ། ཡངས་པ་ལ་ཕྱལ་བར་མ་ཤོར་བ། ཡེ་བབ་རང་གནས་ཀྱི་དགོངས་པ་འདི་ལྟ་བུ་དང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སྐད་ཅིག་ཀྱང་འབྲལ་མ་མྱོང་བར་ཡོད་ཀྱང་། ཆུ་རང་གྲོལ་དུ་ཡོད་པ་འཁྱགས་པས་བསྡམས་པ་ལྟར། ནང་འཛིན་པའི་སེམས་ཀྱིས་རྒྱུ་བྱས། ཕྱི་གཟུང་བའི་ཡུལ་གྱིས་རྐྱེན་བྱས་ཏེ་འཁོར་བ་མཐའ་མེད་དུ་འཁྱམས་པ་ཡིན་ལ། ད་ལྟ་བླ་མའི་གདམས་ངག་གིས་རིག་པ་སྐད་ཅིག་མའི་མཚང་རིག་པ་ཙམ་ནས་ཡིན་ལུགས་ཀྱི་ཐོག་ཏུ་བཟོ་མི་འཆོས་ཤིང་མ་ཡེངས་མི་བསྒོམ་པར་འཇོག་པ་འདི་ཁོ་ན་གདོད་མའི་སངས་རྒྱས་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་དགོངས་པའི་མཐིལ་ལྷག་གེར་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། ཀློང་དྲུག་པ་ལས། རྟག་ཆད་མེད་པའི་སེམས་ཉིད་ལ། །བཟང་ངན་བྲལ་བའི་སྣང་བ་ནི། །སྤང་བླང་བྲལ་བའི་དགོངས་པ་ཞེས། །ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ང་ཡིས་བསྟན། །བླང་དོར་མེད་པ འི་སེམས་ཉིད་ལ། །ཕྱོགས་མེད་རང་གྲོལ་སྣང་བ་ནི། །ཁྱབ་བརྡལ་ཆེན་པོའི་དགོངས་པ་ཞེས། །ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ང་ཡིས་བསྟན། །བྱིང་རྒོད་མེད་པའི་སེམས་ཉིད་ལ། །བཏང་སྙོམས་ཆེན་པོའི་དགོངས་པ་ནི། །ཚོགས་དྲུག་ལྷུག་པའི་དགོངས་པ་ཞེས། །ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ང་ཡིས་བསྟན། །ཡ་ང་མེད་པའི་སེམས་ཉིད་ལ། །རེ་དོགས་བྲལ་བའི་སྣང་བ་ནི། །ཡེ་བཞག་གདེངས་ལྡན་དགོངས་པ་ཞེས། །ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ང་ཡིས་བསྟན། ཅེས་དང་། རིན་ཆེན་སྤུངས་པ་ལས། གཞི་རྩ་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་འདི། །མ་བཙལ་བཞག་པ་ངོ་མཚར་ཆེ། །འགྲོ་དང་འོང་བའི་རིག་པ་ལ། །ཐུག་པ་མེད་པ་ངོ་མཚར་ཆེ། །ཡེ་གནས་ཆེན་པོའི་ཡེ་ཤེས་ལ། །གཉེན་པོ་མེད་པ་ངོ་མཚར་ཆེ། ཞེས་དང། ཀུན་བྱེད་ལས། སྔ་རབས་འདས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་། །རང་གི་སེམས་ལས་གཞན་དུ་ཆོས་བཙལ་མེད། །ཇི་བཞིན་པ་ལས་འཆོས་པར་བྱེད་མ་མྱོང་། །ཏིང་འཛིན་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྒོམ་མ་མྱོང་། །རང་སེམས་མི་རྟོག་པ་ཡིས་འགྲུབ་པ་ཡིན། །ད་ལྟར་བཞུགས་དང་སླད་ཀྱིས་འབྱོན་པ་ཡང་། །རྟོག་མེད་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་འགྲུབ་པར་འགྱུར། ཞེས་སེམས་ཀྱི་ངོ་བོ་དང་པོ་ཉིད་ནས་རང་གྲོལ་ཆེན་པོར་ཡོད་པ་དེ་ཉིད་ངོ་ཤེས་པ་ནི་རིག་པ་སྟེ། དེའི་རྒྱུན་བསྐྱངས་བས་བཙན་ཐབས་སུ་སངས་རྒྱས་པའི་ཕྱིར་ལམ་གཞན་ལས་མྱུར་བ་ཡིན་པས་སྤྲོ་བར་གྱིས་ཤིག ཅེས་སྤྲོ་བ་བསྐྱེད་དོ།།
དོགས་པ་བསལ་ཞིང་གེགས་སྒྲོལ་བ།
གསུམ་པ་དོགས་པ་བསལ་ཞིང་གེགས་སྒྲོལ་བ་ནི། དེ་ལྟར་གནས་ལུགས་རང་གནས་ཆེན་པོའི་རྒྱུན་བསྐྱངས་པའི་ཚེ་རིག་པ་དེའི་ངོ་བོ་སྟོང་པར་འདུག་སྙམ་ན། སྟོང་པར་འདོགས་མཁན་བློ་ཡིན་པས་གཏད་སོ་ཡོད་ལ་གཏད་སོ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་ཀྱིས་སངས་མི་རྒྱ་བས་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་དེར་འཛིན་གྱི་སྒྲིབ་བྱེད་མཐའ་གྲོལ་ཆེན་པོར་སྤང་དགོས་པ་དང་། ཡོད་མེད་སོགས་མཐའ་ལས་འདས་པའི་ངོ་བོའི་བཞུགས་ཚུལ་འདི་ལྟ་བུའོ་སྙམ་པར་གདེངས་འཆའ་བ་དེ་ངེས་ཤེས་ཀྱིས་བཅིངས་པའི་རང་སའི་སྒྲིབ་པ་རྔམ་པོ་ཆེ་ཡིན་པའི་ཚུལ། སེང་གེ་རྩལ་རྫོགས་ལས། བསམ་གཏན་བསྒོམ་པས་ཆོས་ཉིད་དོན་མི་མཐོང་། །རང་སྣང་ཏིང་འཛིན་བསམ་པའི་ཕྱོགས་དང་བྲལ། །སྤྲོས་བྲལ་ཆོས་ཉིད་ནམ་མཁའི་མཐའ་དང་མཉམ། །དམིགས་པ་དག་གི་ཡུལ་ལ་འཛི ན་རྟོག་མེད། །མཐའ་བཞི་བྲལ་བའི་སངས་རྒྱས་རང་རིག་ཡིན། །ཡོད་མེད་མཐའ་ལས་འདས་པ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ། ཞེས་དང་། ཁྱུང་ཆེན་ལྡིང་པ་ལས། །མུ་མཐའ་མེད་པར་རྩོལ་བ་གང་ཡིན་པ། །བྱ་ལོང་ནམ་མཁའི་མཐའ་ཚོལ་འདྲ་སྟེ་རྙེད་པ་མིན། །མི་རྙེད་དོན་འདི་རྙེད་ལ་སུས་ཀྱང་བཅོས་སུ་མེད། །ཤེས་བྱ་སྤྲོས་མེད་འདི་ལ་མཐའ་མ་མི་སྲིད་དོ། །ཞེས་གསུངས་ཤིང་དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་སྣང་སོགས་དབང་པོ་དྲུག་གི་ཡུལ་གང་ལ་དགེ་མི་དགེ་སོགས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཤར་བ་དེ་ལ་ཆེད་དུ་འཛིན་པ་མ་ཡིན་ཀྱང་། ཡིད་དཔྱོད་ཀྱི་ཐེག་པ་ལྟར་སྟོང་ཉིད་མེད་དགག་དང་། མ་ཡིན་དགག་ལ་སོགས་པའི་བློ་ཡི་ཆོས་ཀྱིས་ཡུལ་སྣང་ཆེད་དུ་བཀག་པ་ཙམ་གྱིས་སངས་མི་རྒྱ་བ་དང་། དེ་ལྟ་ན་སྣང་བ་དང་སྣང་ཡུལ་མ་ཕྱེད་པས་སེམས་ཙམ་རྣམ་བདེན་དྲི་བཅས་སུ་ཉེའོ་སྙམ་ན། མིན་ཏེ། དངོས་པོ་གང་མཐོང་བའི་སྐད་ཅིག་མ་དང་པོར་དེའོ་སྙམ་པ་སོ་སྐྱེའི་ལམ་ལ་མི་སྐྱེ་བའི་དབང་མེད་ཀྱང་། སྐད་ཅིག་མ་གཉིས་པར་དེའི་རང་བཞིན་ལ་དཔྱོད་པའི་སེམས་སེམས་བྱུང་གི་རྩལ་རྫོགས་པས་རྣམ་རྟོག་སྔ་མ་རང་ཡལ་རྗེས་མེད་དུ་སོང་ནས་དངོས་པོའི་སྣང་ཆ་མ་འགག་ཀྱང་། དེར་འཛིན་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་ལ་གནས་པ་ཉིད་གོམས་པས། ཤར་གྲོལ་དུས་མཉམ་དུ་དག་ནས་སྣང་སེམས་འདྲེས་པ་ནི། རང་བཞིན་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་ལམ་མ་ནོར་བ་སྟེ། ཀུན་བྱེད་ལས། དབང་པོ་དྲུག་ལ་ཡུལ་དྲུག་སྣང་བ་ལས། །སྡུག་བསྔལ་མཐོང་ནས་དབང་པོ་འགག་པར་བྱེད། །དེས་ནི་ཀུན་བྱེད་བྱས་པ་མི་ཆ་བས། །སྐྱེ་འགག་བྲལ་བའི་འབྲས་བུ་དེ་ལ་མེད། ཅེས་དང་། རིག་འཛིན་དགའ་རབ་རྡོ་རྗེས། ཤར་བའི་དུས་ན་མཉམ་ཤར་བཟང་ངན་མེད། །གྲོལ་བའི་དུས་ན་མཉམ་གྲོལ་བཟང་ངན་མེད། ཞེས་གསུངས་སོ། །དེས་ན་ཁམས་ཀྱི་དྲི་མ་བླང་དོར་གྱི་ངལ་དུབ་དང་བཅས་པས་སྦྱང་བརྩོན་ལ་མི་ལྟོས་ཤིང་། བསྲུང་བསྒོམ་སློབ་ཉམས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་དམ་པོས་དཀྲིས་པའི་ཟག་བཅས་ཀྱི་བསླབ་སྤྱོད་ལས་ཆེས་འཕགས་པ། རང་བཞིན་ཐེག་མཆོག་རྒྱལ་པོའི་དགོངས་པ་བྱ་རྩོལ་བློ་འདས་ཐིག་ལེ་ཉག་གཅིག་ལ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ལམ་གྱི་ཐབས་སྤྱོད་པའི་ཕྱོགས་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་ཀུན་བྱེད་དྲན་མཆོག་རྒྱལ་པོ་རིག་པའི་ཆོས་ཉིད་ལ་ཚངས་བ་ཡིན་ཏེ། ཁྱད་པར་གྱིས་ཞུས་པའི་མདོ་ལས། མི་འཛིན་པ་ནི་སྦྱིན་པ། མི་གནས་པ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས། མི་བསྲུང་བ་ནི་བཟོད་པ། མི་བརྩོན་པ་ནི་བརྩོན་འགྲུས། མི་སེམས་པ་བསམ་གཏན། མི་དམིགས་པ་ཤེས་རབ་བོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །
ཉམས་ལེན་གྱི་རྩལ་རང་ཐོག་ཏུ་སྦྱོང་བ།
རྐྱེན་དང་བསྲེ་བ།
བཞི་པ་ཆོས་ཉིད་གདོད་མའི་གནས་ལུགས་ཀ་དག་གི་དོན་ངོ་འཕྲོད་ནས་ཉམས་ལེན་གྱི་རྩལ་རང་ཐོག་ཏུ་སྦྱོང་བ་ལ། རྐྱེན་དང་བསྲེ་བ། ལྷུམས་སུ་གཞུག་པ། འགག་བསྡམ་ཚུལ་ཏེ་གསུམ། དང་པོ་རང་གྲོལ་གསུམ་གྱི་རྐྱེན་དང་བསྲེས་ཏེ་རྩལ་སྦྱང་བ་ལ། དོན་ཁྲིད་ལས། དུག་ལྔ་རང་གྲོལ་དུ་ངོ་སྤྲད། སྒོ་ལྔ་རང་གྲོལ་དུ་ངོ་སྤྲད། ཚོགས་དྲུག་རང་གྲོལ་དུ་ངོ་སྤྲད། དེ་ལྟར་འབྱོངས་ཞིང་རྣལ་དུ་ཕེབས་ནས་ཁྲེགས་ཆོད་ཀྱི་དོན་གཏན་ལ་ཕེབས་ཏེ་ཞེས་པར། ཀུན་མཁྱེན་ཀློང་ཆེན་པས། དུག་ལྔ། སྒོ་ལྔ། ཚོགས་དྲུག་རང་གྲོལ་གསུམ་དུ་གསུངས་པས། འདིར་ཡང་དེ་དང་མཚུངས་པར། ཐོག་མར་དུག་ལྔ་རང་གྲོལ་ནི། གཏན་གྱི་བདེ་བ་འཇོམས་ཤིང་ཐར་བའི་སྲོག་འཕྲོག་པར་བྱེད་པའི་ཉོན་མོངས་པའི་དུག་ལྔ་པོ་གང་སྐྱེས་ཀྱང་། དེ་ཉིད་མ་སྤངས་རང་གྲོལ་དུ་རང་བབ་ཆེན་པོར་བཞག་པས། འཛིན་མེད་ཡེ་ཤེས་ལྔ་རུ་ཡེ་གྲོལ་ཆེན་པོར་ཕྱམ་བརྡལ་ཞིང་། དེ་བཞིན་དུ་དེས་བསྐྱེད་ཀྱི་རྟོག་ཚོགས་ཕྲ་རགས་གང་དང་གང་སྐྱེས་ཀྱང་དགག་སྒྲུབ་མེད་པར་གང་ཤར་དེ་གའི་ངང་ལ་བཞག་པས། ཀ་དག་ཆེན་པོར་རང་གྲོལ་བར་འགྱུར་བའོ། །ཚོགས་དྲུག་རང་གྲོལ་ནི། ཡུལ་གཟུགས་སྒྲ་དྲི་རོ་རེག་ཆོས་དྲུག་ལ། སྒོ་ལྔ་ཡིད་དང་བཅས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཚོགས་དྲུག་གིས་དགག་སྒྲུབ་ཅི་བྱུང་ཞིང་གང་ཤར་བ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ངང་ལ་རང་བབ་ཆེན་པོར་ཀློད་པས། ཡེ་སྟོང་གི་གཞི་བྲལ་ཆེན་པོར་གྲོལ་བར་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། ཀུན་མཁྱེན་ཀློང་ཆེན་པས། དུག་གསུམ་སྒོ་ལྔ་ཚོགས་དྲུག་ཡུལ་རྣམས་ལ། །གང་ཤར་གཞི་གྲོལ་ཡེ་གྲོལ་རང་བབས་བཞག །མ་ཡེངས་མི་གནས་ཆོས་ཉིད་ངང་དུ་གྲོལ། །གཏད་མེད་རྒྱལ་པོ་འཛིན་མེད་ཤར་བ་ཡིན། ཞེས་གསུངས་སོ། །
ལྷུམས་སུ་གཞུག་པ།
གཉིས་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ཆོས་ཉིད་ཅོག་བཞག་རྣམ་པ་བཞིའི་ལྷུམས་སུ་གཞུག་པ་ནི། དེ་ལྟར་ཡིན་ལུགས་བསམ་ངོ་དང་བྲལ་བར་ངོ་སྤྲད་པའི་རིག་པ་རང་གསལ་ཆེན་པོ་ལ་བློ་ཡི་འཛིན་རྩོལ་དང་ཆེད་དུ་བསྒོམ་པའི་གཉེན་པོ་ལ་མ་ཞུགས་པར་རྒྱ་ཡན་འཕོ་འགྱུར་མེད་པར་བཞག་པ་ནི་ལྟ་བ་རི་བོ་ཅོག་བཞག ། སྔར་བཤད་པའི་ཅོག་བཞག་རྣམ་གསུམ་ལྟར་ཚོགས་དྲུག་གི་སྣང་བ་ལ་འཛིན་བཅོས་མི་བྱེད་པར་རྒྱ་མཚོ་རླབས་ཀྱིས་མ་བསྐྱོད་པ་ལྟ་བུའི་ངང་ནས་ཤེས་པ་དངས་སངས་ཕྱེད་དུ་གཞུག་པ་སྒོམ་པ་རྒྱ་མཚོ་ཅོག་བཞག་དང་། སྒོ་གསུམ་ཐོག་བབས་སུ་གློད་ལ་ལྟ་སྒོམ་གྱི་ཤུབ་ནས་དོན་པའི་ཡེ་ཤེས་རང་གསལ་རྗེན་པ་ཅར་ཕོག་ཏུ་བསྐྱངས་པ་སྤྱོད་པའི་མན་ངག་སྣང་བ་ཅོག་བཞག་དང་། ཡུལ་ལྔ་དབང་ཤེས་བཅས་རང་བབས་སུ་བཞག་པས་རང་གསལ་རྗེ ན་པ་ལྷག་གེར་ཤར་ཏེ་རླུང་ལྔ་དབྱིངས་སུ་འཆིང་ནས་ཕྱི་རོལ་དུ་དུ་བ་སྨིག་སྒྱུ་འཇའ་ཚོན་ལ་སོགས་པ་རང་སྣང་དག་པའི་འོད་གསལ་ཀྱང་། ཐུན་མོང་གི་སྣང་བ་དང་མཐུན་པར་འཆར་བ་དེ་ཉིད་འབྲས་བུ་མ་བཅོས་རིག་པ་ཅོག་བཞག་ཏུ་ཀློང་ཆེན་ནམ་མཁའི་རྣལ་འབྱོར་བཞེད་དོ། །དེ་ཡང་སྒྲོན་མ་སྣང་བྱེད་ལས། རི་བོ་ཅོག་བཞག་ལྟ་བའི་ཚད། །རྒྱ་མཚོ་ཅོག་བཞག་སྒོམ་པའི་ཚད། །སྣང་བ་ཅོག་བཞག་སྤྱོད་པའི་ཚད། །རིག་པ་ཅོག་བཞག་འབྲས་བུའི་ཚད། །ཚད་བཞི་ལྡན་པའི་རྣལ་འབྱོར་དེ། །ངེས་པའི་དོན་ལ་འདྲེས་པའོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །
འགག་བསྡམ་པ།
གསུམ་པ་གཤིས་ལ་བྱ་བ་དང་བྲལ་བས་སྒོ་གསུམ་རང་བབས་ལྷུན་མཉམ་ཡངས་པ་ཆེན་པོའི་ཀློང་དུ་འགག་བསྡམ་པའི་ཚུལ་ནི། རང་བཞིན་རྫོགས་པ་ཆེན་པོའི་གནད་ཀྱི་ཆེ་བ་རྡོ་རྗེའི་གད་མོ་ཆེན་པོ་བཅུ་གཉིས་དང་། རྣམ་ཤེས་ཚོགས་བརྒྱད་དག་པར་བྱེད་པའི་རྡོ་རྗེའི་ཚིག་ཆེན་པོ་བརྒྱད་ཀྱིས་གཏན་ལ་ཕབས་པའི་དོན། ཐད་ཀའི་ཤེས་པ་རྒྱུ་འབྲས་བླང་དོར་ལས་འདས་པ་ཉིད་དུས་གསུམ་འཕོ་འགྱུར་མེད་པར་ལམ་དུ་འཁྱེར་བའོ། །འོན་ཀྱང་སློབ་དཔོན་པདྨ་དང་། བི་མ་ལ་དང་། ཏེ་ལོ་པ་སོགས་ལ་འགྲན་བཟོད་པ་ལྟ་བུའི་གཤིས་དེར་ཕེབས་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ་ཆེན་པོ་རྣམས་ལ་རྒྱུ་འབྲས་དགེ་སྡིག་མེད་པ་ཐད་དྲང་དུ་བཤད་པ་ལས། རང་ཅག་ལྟ་བུ་ལ་བློས་དེ་ལྟར་རྟོགས་ཀྱང་གོམས་པ་ཐོག་ཏུ་མ་ཕེབས་པས། གཤིས་ལ་མི་སྐྲག་ཅིང་ལས་འབྲས་ཆ་ཕྲ་ལ་འཛེམས་པ་དང་སྦྱར་ནས་བཤད་དགོས་སོ། །ཞེས་ཀུན་མཁྱེན་ཡབ་སྲས་ནས་གསུངས་པ་བཞིན་བློ་དམན་རྣམས་ལ་བདེན་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཕྱེ་ནས་བཤད་པས་གདོད་རྟོགས་པར་འགྱུར་བས། ཚུལ་དེ་ཡང་གོང་དུ་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཉམས་མྱོང་གི་གནས་ལུགས་ངོ་འཕྲོད་འདུག་ན། དེའི་རྒྱུན་བསྐྱངས་བས་རིམ་གྱིས་བརྟན་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ལ། དེར་སྒྲོ་འདོགས་མ་ཆོད་པའི་དབང་པོ་རྟུལ་པོ་རྣམས་ནི་ད་དུང་ཉོན་མོངས་པའི་རྟོག་པ་གང་སྐྱེས་ངོས་བཟུང་སྟེ་རང་སར་བཞག་པས་ཉོན་མོངས་པའི་ངོ་བོ་ཡུལ་མེད་རྩ་བྲལ་དུ་སོང་བའི་འགྱུར་བ་གནས་དག་གི་དགོངས་པ་བསྐྱང་ཏེ་འབད་པས་བསྒོམ་ཞིང་རྩལ་སྦྱང་ངོ། །དབང་རྣོན་བློ་ཆེ་བ་རྣམས་ནི་ཆོས་ཉིད་རང་ས་ནས་གྲོལ་བའི་གནད་ཀྱིས་ཉོན་རྟོག་གང་སྐྱེས་ཀྱང་དེའི་རང་བཞིན་ཚུགས་མི་ཐུབ་པར་རྟ་རྔའི་མདུད་པ་རང་གྲོལ་བ་བཞིན། ཤར་གྲོལ་རིས་མེད་དུ་སངས་པས་སླར་གཉེན་པོས་གཅུན་མི་དགོས་ཤིང་། སེམས་སྡེ་ལྟར་རྒྱས་མི་འདེབས། ཀློང་སྡེ་ལྟར་དབྱིངས་ལ་མི་གཏོད་པར་མན་ངག་སྡེ་པའི་རང་བབས་དམིགས་བསམ་ལས་འདས་པའི་མྱོང་ཐོག་ཏུ་ལ་བཟླ་ཞིང་། དེར་གོམས་པ་ན་རིག་པ་སྦྱང་བསྒྲོད་མེད་པའི་ས་ལ་དཔལ་ཡོན་མ་ལུས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངོ་བོར་གཅིག་བཟླུམས་སུ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་བཅུ་དང་། སྔགས་ཕྱི་ནང་གི་བསྐྱེད་རྫོགས་རྩོལ་སྒྲུབ་གྱིས་ས་ལམ་སྒོས་སུ་སྦྱང་བརྩོན་མི་དགོས་ཏེ། ཀུན་བྱེད་ལས། མ་བསྒྱུར་མ་སྦྱངས་རིག་པ་ལྷུན་རྫོགས་པ། ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །དེ་ལྟར་ལམ་ཉམས་སུ་ལེན་པའི་ཚེ། སྤྱིར་ཐུན་མོང་དུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་ནི། བསམ་གཏན་གྱི་གེགས་སྤང་བར་བྱ་བ་རྣམས་ངོས་བཟུང་སྟེ། དེ་སྤོང་བྱེད་གྱི་གཉེན་པོ་བརྟེན་དགོས་པས། དེ་ཡང་རྒྱལ་སྲས་མ་ཕམ་པས། ལེ་ལོ་དང་ནི་གདམས་ངག་རྣམས། །བརྗེད་དང་བྱིང་དང་རྒོད་པ་དང་། །འདུ་མི་བྱེད་དང་འདུ་བྱེད་དེ། །དེ་དག་ཉེས་པ་ལྔ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པས་གེགས་དང་། དེ་སྤོང་འདུ་བྱེད་རྣམ་པ་བརྒྱད། །གནས་དང་དེ་ལ་གནས་པ་དང་། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཉིད་དུའོ། །དམིགས་པ་བརྗེད་པར་མ་གྱུར་དང་། །བྱིང་དང་རྒོད་དང་རྟོག་པ་དང་། །དེ་སྤང་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་དང་། །ཞི་ཚེ་རྣལ་དུ་འདུག་པའོ། །ཞེས་པས་གཉེན་པོ་གསུངས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ཡང་མཉམ་པར་བཞག་ཚེ་རྣམ་རྟོག་སྔར་ལས་མང་དུ་སོང་བ་ལྟ་བུ་དང་། ཧ་ཕྱད་དེ་བ་ལ་རེས་གནས་རེས་མི་གནས་པ་དང་། གནས་ཀྱང་གཏིིང་ན་ཡིད་བྱེད་ཕྲ་མོ་མི་ཁེག་པ་ཞིག་ཡོད་པ་དེ་གསུམ་ཀ་གནས་པར་རྩོམ་པའི་ལྟས་ཡིན། རྟོག་པ་འཕྲོ་བ་བཀག་པས་མི་ཁེག་ཏེ། མཐའ་མེད་དུ་སྤྲོས་ནས་ཨར་ལ་གཏད་པས་མཐུ་རྡུགས་པའམ། དྲན་ཤེས་ཡེངས་མེད་ཀྱིས་འཕྲོ་བ་རྒྱུན་ཆད་ནས་གནས་པའི་རང་སོ་ཟིན་པ་ཞིག་འོང་བ་ན་དེའི་ངང་ལ་འཇོག་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་རྫིང་ལས་འཕུར་བའི་བྱ་རོག་བཞིན། །བསྐོར་ཞིང་བསྐོར་ཞིང་སླར་ཡང་དེ་རུ་འབབ། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །ཡང་བྱིང་ན་རླུང་རོ་བསལ། ལུས་གནད་སྒྲིམ་ཞིང་ལྟ་སྟངས་གཟེངས་བསྟོད། ཤེས་པ་ངར་བཏགས་ཤིང་རིག་པ་ཧུར་བཏོན་པས་གསེང། རྒོད་ན་ལུས་གནད་ལྷོད་ཅིང་ལྟ་སྟངས་དམད། སེམས་རིག་གློད་ལ་རང་བབས་སུ་འཇོག་པས་དབབ། ལྟངས་ན་ཞི་ལྷག་སོ་སོར་རྩལ་སྦྱངས་ཤིང་། སྐབས་རེར་ནམ་མཁའ་སྤྲིན་མེད་དངས་པའི་ཚེ། ཉི་མ་ལ་རྒྱབ་ཕྱོགས་པས་ནམ་མཁའི་མཐོངས་སུ་ལྟ་སྟངས་གཅུན་ནས་བལྟས་པས། དཔེ་ཕྱིའི་ནམ་མཁའ་སྟོང་མདངས་ཀྱི་སྒོ་ཕྱེས་ནས་དཔེ་ཅན་ནང་ཤེས་པའི་ནམ་མཁའ་རྣམ་པར་དག་པ་ལ། གསང་བ་འོད་གསལ་སྙིང་པོའི་ནམ་མཁའ་གསལ་སྟོང་མཐའ་དབུས་ཐམས་ཅད་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཉིད་སྐད་ཅིག་ལ་འཆར། ཉམས་ལེན་ལ་ཅུང་ཟད་གོམས་ཤིང་བརྟན་པ་ཐོབ་པ་ན་སྤྱོད་ལམ་ཀུན་དང་བསྲེ་ཞིང་རྐྱེན་སྣ་ཚོགས་དང་བསྲེ། དེས་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རོལ་པར་འཆར། མཉམ་རྗེས་དབྱེར་མེད་རེ་དོགས་ཀྱི་རྩིས་ལས་འདས་ཏེ་ཆོས་ཟད་ཀ་དག་གི་དགོངས་པར་གྲོལ་ལོ། །དེའི་ཚེ་རྣམ་རྟོག་མ་སྤང་གཞི་ནས་གྲོལ་བས་བསྐྱར་ནས་གྲོལ་བྱེད་ཀྱི་འབད་རྩོལ་ཞིག གང་ཤར་རང་སར་གྲོལ་བས་དྲན་འཛིན་གྱི་གཉེན་པོ་མེད། ཡུལ་དྲུག་གཅེར་མཐོང་དུ་རང་གྲོལ་བས་ཤེས་པ་སྔ་ཕྱིའི་འཛིན་པ་དང་བྲལ། བཟང་ངན་ཡོངས་གྲོལ་དུ་ཤེས་པས་ཕྱོགས་འཛིན་དང་བླང་དོར་ཟད་པའི་གདེངས་ཐོབ་སྟེ། ཐལ་འགྱུར་ལས། རང་རིག་རྟོག་པ་ཀུན་བྲལ་བ། །གྲོལ་ལུགས་ཆེན་པོ་བཞི་དང་བཅས། །ཡེ་ནས་གྲོལ་བས་བསྐྱར་གཞི་མེད། །ངང་གིས་གྲོལ་བས་གཉེན་པོ་མེད། །ཅེར་གྱིས་གྲོལ་བས་མཐོང་སར་ཡལ། །ཡོངས་སུ་གྲོལ་བས་འབད་རྩོལ་མེད། ཅེས་སོ། །དེ་ལྟར་གྲོལ་བ་ཞེས་སུ་བཏགས་པའི་ཤེས་པའམ་རྟོག་པ་ཡང་བཏགས་པ་ཙམ་ལས་གང་དུ་ཡང་མི་འགྲོ། གང་ནས་ཀྱང་མ་འོང་། རྒྱུ་རྐྱེན་ཡུལ་འདས། སྟོང་གསལ་མེ་ལོང་གི་གཟུགས་བརྙན་བཞིན་ཇི་ལྟར་ཤར་ཡང་གཞི་ལ་ཕན་གནོད་མེད་པར་ཕྱོགས་རིས་དང་འཛིན་རྩོལ་གྱི་གཟའ་གཏད་བྲལ་བའི་གང་ཤར་གཏད་མེད་རྩ་བྲལ་གྱི་རིག་པ་རང་ཐོག་ཉིད་དུ་རང་ཤར་དུ་འདུག་པས་རང་གྲོལ་དུ་གྲོལ། །ངེས་མེད་དུ་འདུག་པས་འཛིན་མེད་དུ་གྲོལ། ཡེ་གྲོལ་དུ་འདུག་པས་གཞི་བྲལ་དུ་གྲོལ། ཐོག་བབ་ཏུ་འདུག་པས་བཅར་ཕོག་ཏུ་གྲོལ། ཤར་ཐོག་ཏུ་འདུག་པས་སྣང་སྟོང་དུ་གྲོལ་ནས་ཤར་གྲོལ་རིས་མེད་མཉམ་པ་ཆེན་པོར་མ་བསྒོམ་ཀ་དག་གདོད་མའི་གནས་ལུགས་མངོན་གྱུར་དུ་གྲོལ་བར་འགྱུར་བའོ། །དེ་ཡང་ཐལ་འགྱུར་ལས། རང་སེམས་གྲོལ་བ་ཞེས་བྱ་བ། །གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་སོང་བ་མེད། །གང་གིས་བཀྲོལ་བ་མེད་པའི་སེམས། །གཞི་ནས་རྫོགས་པས་འགྲོ་འོང་མེད། །བརྟགས་པས་མ་རྙེད་རྒྱུན་ཆད་མེད། །གཞི་རྩ་བྲལ་བས་སྟོང་གསལ་གནས། །རང་གསལ་གནས་པའི་སེམས་ཉིད་ནི། །གནད་ཀྱིས་གྲོལ་བས་ཕྱོགས་རིས་མེད། །དུས་ཀྱིས་གྲོལ་བས་ལྟོས་གཞི་མེད། །འབད་མེད་གྲོལ་བས་བརྩོན་འགྲུས་མེད། ཅེས་གསུངས་སོ། །དེས་ཀ་དག་ཁྲེགས་ཆོད་ཀྱི་ཟབ་དོན་ཉམས་སུ་ལེན་པའི་ཁྲིད་རྣམས་སོང་ནས།