གཉིས་པ་རྟགས་ཡང་དག་གི་དབྱེ་བ་བཤད་པ།
གཉིས་པ་རྟགས་ཡང་དག་གི་དབྱེ་བ་བཤད་པ་ལ་དྲུག
གཉིས་པ་རྟགས་ཡང་དག་གི་དབྱེ་བ་བཤད་པ་ལ། རྟགས་ཡང་དག་ལ་གྲངས་ངེས་ཀྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་བ། བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་བ། བསྒྲུབ་བྱའི་སྒོ་ནས་དབྱེ་བ། སྒྲུབ་ཚུལ་གྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་བ། མཐུན་ཕྱོགས་ལ་འཇུག་ཚུལ་གྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་བ། རྒོལ་བའི་སྒོ་ནས་དབྱེ་བ་དང་དྲུག དང་པོ་ལ་འབྲས་རྟགས་ཡང་དག་དང༌། རང་བཞིན་གྱི་རྟགས་ཡང་དག་དང༌། མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་བཤད་པ་དང་གསུམ། དང་པོ་ནི། རྣམ་འགྲེལ་ལས། རྒྱུ་ལ་རང་བཞིན་ཇི་སྙེད་ཅིག །མེད་ན་མི་འབྱུང་འབྲས་བུ་ནི། །གཏན་ཚིགས། ཞེས་པའི་གཞུང་འདི་བྱུང༌། མཐའ་དཔྱད་པ་ལ་དགག་བཞག་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། ཁ་ཅིག་སྒྲུབ་རྟགས་ཡང་དག་གང་ཞིག བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ལ་དེ་བྱུང་དུ་འབྲེལ་བ། འབྲས་རྟགས་ཡང་དག་གི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཟེར་ན། དུ་བ་ཆོས་ཅན། དུ་ལྡན་གྱི་ལ་ལ་མེ་ཡོད་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་འབྲས་རྟགས་ཡང་དག་མ་ཡིན་པར་ཐལ། དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ལ་དེ་བྱུང་དུ་འབྲེལ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་དངོས་མེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁ་ཅིག དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་ཚུལ་གསུམ་གང་ཞིག དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་དངོས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་སུ་བཟུང་རྒྱུ་དེའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པ་དེ། འབྲས་རྟགས་ཡང་དག་གི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཟེར་ན། དུ་བ་ཆོས་ཅན། དུ་ལྡན་གྱི་ལ་ལ་མེ་མ་ཡིན་པ་ལས་ལོག་པའི་མེ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་འབྲས་རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་པར་ཐལ། དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་ཚུལ་གསུམ་གང་ཞིག དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་དངོས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་སུ་བཟུང་རྒྱུ་མེ་མ་ཡིན་པ་ལས་ལོག་པའི་མེའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། མེའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྩ་བར་འདོད་ན། དུ་བ་ཆོས་ཅན། དུ་ལྡན་གྱི་ལ་ལ་མེ་མ་ཡིན་པ་ལས་ལོག་པའི་མེ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་སྒྲུབ་རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་པར་ཐལ། དུ་ལྡན་གྱི་ལ་ལ་མེ་མ་ཡིན་པ་ལས་ལོག་པའི་མེ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་འབྲས་རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། རྣམ་འགྲེལ་རང་འགྲེལ་ལས། གཉིས་ནི་དངོས་པོ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ལ། གཅིག་ནི་དགག་པའི་གཏན་ཚིགས་སོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། དུ་ལྡན་གྱི་ལ་ལ་མེ་མ་ཡིན་པ་ལས་ལོག་པའི་མེ་ཡོད་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་དགག་རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་ཆོས་ཡིན་ན་དགག་པ་ཡིན་པས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་དངོས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ཡིན་ན་མེ་མ་ཡིན་པ་ལས་ལོག་པའི་མེ་དང་གཅིག་ཡིན་པས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར། གཞན་ཡང་དུ་བ་ཆོས་ཅན། དུ་ལྡན་གྱི་ལ་ལ་རྟག་དངོས་གཉིས་ཀྱིས་སྟོང་བའི་མེ་ཡོད་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་འབྲས་རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་པར་ཐལ། དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་ཚུལ་གསུམ་གང་ཞིག དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་དངོས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་སུ་བཟུང་རྒྱུ་རྟག་དངོས་གཉིས་ཀྱིས་སྟོང་བའི་མེའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་པ་ཁས། ཞེས་སོགས་སྔར་ལྟར་དཔྱད། དེ་ལྟར་བྱས་པ་ལ་ཁ་ཅིག་གིས་དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་རྟགས་ཡང་དག་གང་ཞིག་དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་དངོས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ཡིན་ན་དགག་པ་ཡིན་པས་ཁྱབ་ན་དགག་རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་པས་མ་ཁྱབ་པར་ཐལ། དགག་རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་ན་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ཡིན་ན་མེད་དགག་ཡིན་པས་ཁྱབ་དགོས་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། རྣམ་འགྲེལ་ལེའུ་བཞི་བ་ལས། འདིས་ནི་དངོས་ལའང་དངོས་པོའི་ཆ། །ཁས་བླངས་མེད་པར་དགག་པ་ཉིད། །སྒྲུབ་བྱེད་སྔ་མ་དག་གིས་ནི། །མ་ཡིན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་དང༌། ཤཱཀྱ་བློའི་འགྲེལ་བ་རྨ་འགྱུར་ལས། གཏན་ཚིགས་གསུམ་པོ་དེ་ལས་རང་བཞིན་དང་འབྲས་བུའི་གཏན་ཚིགས་ནི་དངོས་པོ་སྒྲུབ་པ་སྟེ། དངོས་པོ་སྒྲུབ་པ་ནི་ཡོད་པར་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་ཁོ་ན་ཞེས་ངེས་པར་བཟུང་བར་བྱ་ཡི་དངོས་པོ་སྒྲུབ་པ་ཁོ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་གཉིས་ཀྱི་དགག་པ་ཡང་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ན་མ་ཁྱབ་སྟེ། ལུང་དེ་གཉིས་ཀྱི་དོན་ནི། རྒྱུ་ཁྱབ་བྱེད་མ་དམིགས་པ་འདིས་ནི་དགག་གཞིའི་དངོས་པོ་ལའང་འབྲས་བུ་དང་ཁྱབ་བྱའི་དངོས་པོའི་ཆ་ཁས་བླང་བ་མེད་ཅིང་དེ་གཉིས་རྣམ་པར་བཅད་ཙམ་གྱི་མེད་པར་དགག་པ་ཉིད་དངོས་སུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་ལ། སྔ་མ་འབྲས་རང་གི་རྟགས་ཡང་དག་གིས་དངོས་སུ་སྒྲུབ་པ་སྒྲུབ་པ་དང༌། ཤུགས་ལ་མ་ཡིན་དགག་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ལ། ལུང་འདིས་སྒྲ་མི་རྟག་པ་མ་ཡིན་དགག་ཏུ་སྟོན་པ་ཡང་མ་ཡིན་གྱི་སྒྲ་མི་རྟག་པ་མ་ཡིན་པ་ལས་ལོག་པ་མ་ཡིན་དགག་དང༌། དེ་རྗེས་དཔག་གི་ཤུགས་རྟོགས་སུ་བསྟན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཞན་ཡང༌། ཁ་ཅིག་གིས། རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཡང་དག་གི་དངོས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ལ་དགག་པ་བཟུང་བ་ཡོད་པར་ཐལ། ཛེ་ཏཱ་རིས། སྦྱོར་བ་ནི་འཇིག་པའི་ངང་ཅན་ཡིན་པ་དེ་ནི། རང་གྲུབ་པའི་སྐད་ཅིག་གཉིས་པར་མི་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་གློག་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཕུང་པོ་དེ་དག་ཀྱང་རང་གྲུབ་པའི་ཚེ་འཇིག་པའི་ངང་ཅན་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །ཞེས་དང༌། ཤཱཀྱ་བློའི་འགྲེལ་བ་ལས། སྦྱོར་བ་ཡང་གང་དང་གང་གྲུབ་པའི་ཚེ་འགྲིབ་པའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་པ་དེ། ཉེས་པའི་ཚོགས་གང་དང་ཉེ་བ་ན། དེ་དག་ཤིན་ཏུ་འཕེལ་བ་མེད་པར་འཇིག་པའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་མེ་ནི་ཆུ་ལ་སོགས་པས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པས་འཕེལ་བ་མེད་པ་ལྟ་བུའོ། །ཉེས་པའི་ཚོགས་དང་ཉེ་བ་ན་འགྲིབ་པའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །ཞེས་དང༌། སློབ་དཔོན་ལྷ་དབང་བློའི་ལེའུ་གཉིས་པའི་འགྲེལ་བ་ལས། སྦྱོར་བ་ནི་གང་གི་བཟུང་བ་རྟོག་པ་དང་བྲལ་པ་ཡིན་པ་དེ་ནི་རང་གི་བཟུང་བ་ལས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་སྡུག་བསྔལ་བ་ལ་བདེ་བར་འདུ་ཤེས་པ་ལས། སྡུག་བསྔལ་བར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ་ལྟ་བུའོ། །མ་རིག་པ་ཡང་རང་གི་བཟུང་བ་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། །ཞེས་པ་དེ་དག་གི་སྐབས་ནས་བསྟན་པའི་གཏན་ཚིགས་དེ་དག་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཡིན་པ་གང་ཞིག དེ་དག་གིས་དངོས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ལ་དགག་པ་བཟུང་བའི་ཕྱིར་ཟེར་ན། རྟགས་ཕྱི་མ་མ་གྲུབ་སྟེ། དེ་དག་གི་དངོས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་སུ་བཟུང་རྒྱུ་དེ་དག་སྒྲུབ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་ཅིག་གིས་དུ་བ་དེ་དུ་ལྡན་གྱི་ལ་ལ་མེ་ཡོད་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་འབྲས་རྟགས་ཡང་དག་མ་ཡིན་ལ། དུ་བ་ཡོད་པ་དེ་དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་འབྲས་རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་ཟེར་ན། འོ་ན་དུ་བའི་རྟགས་ཀྱིས་དུ་ལྡན་གྱི་ལ་ལ་མེ་ཡོད་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་འབྲས་རྟགས་ཡང་དག་མེད་པར་ཐལ། དུ་བ་དེ་དེ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། རྣམ་འགྲེལ་རང་འགྲེལ་ལས། འབྲས་བུ་ནི་འདི་ན་དུ་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་མེ་ཡོད་དོ་ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། གཞན་ཡང༌། དུ་བ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱི་རྟགས་ཀྱིས་དུ་ལྡན་གྱི་ལ་ལ་མེ་ཡོད་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་རྟགས་ཡང་དག་གི་འགོད་ཚུལ་ཡིན་ན་ཡིན་འགོད་ཡིན་པས་ཁྱབ་པ་དང༌། སྒྲུབ་ཚུལ་ཡིན་ན་ཡིན་སྒྲུབ་ཡིན་པས་ཁྱབ་པ་གཉིས་ཀ་ཡོད་པར་ཐལ། ཁྱོད་དེ་སྒྲུབ་གྱི་རྟགས་གང་ཞིག ཁྱོད་ཀྱི་རྟགས་ཀྱིས་དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་འགོད་ཚུལ་ཡོད་འགོད་དང་སྒྲུབ་ཚུལ་ཡོད་སྒྲུབ་མ་ཡིན་པའི་གཏན་ཚིགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཕྱི་མ་དོན་གྱིས་ཁས། དང་པོ་གྲུབ་སྟེ། ཁྱོད་དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་རྟགས་སུ་བཀོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བདག་མེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གོང་དུ་འདོད་ན། དུ་བ་ཆོས་ཅན། དུ་ལྡན་ལ་ལ་ཁྱོད་ཡིན་པར་ཐལ། ཁྱོད་ཀྱི་རྟགས་ཀྱིས་དུ་ལྡན་ལ་ལ་མེ་ཡོད་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་འགོད་ཚུལ་ཡིན་འགོད། སྒྲུབ་ཚུལ་ཡིན་སྒྲུབ་གང་ཞིག ཁྱོད་དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དུ་ལྡན་ལ་ལ་ཆོས་ཅན། དུ་བ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། མེ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟགས་དོན་གྱི་ཁས། འཁོར་གསུམ། གཞན་ཡང་དུ་ལྡན་ལ་ལ་ཆོས་ཅན། མེ་ཡོད་དེ། དུ་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། ཞེས་པའི་སྦྱོར་བ་དེ་དུ་བའི་རྟགས་ཀྱིས་དུ་ལྡན་ལ་ལ་མེ་ཡོད་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་རྟགས་སྦྱོར་ཡང་དག་མ་ཡིན་པར་ཐལ། དུ་བ་དེ་དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་འབྲས་རྟགས་ཡང་དག་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། དེ་དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་རྟགས་ཡང་དག་ཙམ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། གང་ན་དུ་བ་ཡོད་ན་མེ་ཡོད་པས་ཁྱབ། དཔེར་ན་ཚང་མང་བཞིན། ལ་འདི་ལ་ཡང་དུ་བ་ཡོད་དོ། །ཞེས་པའི་སྒྲུབ་ངག་དེ་དུ་ལྡན་ལ་ལ་མེ་ཡོད་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་སྒྲུབ་ངག་ཡང་དག་མ་ཡིན་པར་ཐལ། འདོད་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། རིགས་ཐིགས་ལས། འབྲས་བུའི་སྦྱོར་བ་ནི། གང་ན་དུ་བ་ཡོད་ན་མེ་ཡོད་པས་ཁྱབ། ཚང་མང་བཞིན། ལ་འདི་ལ་ཡང་དུ་བ་ཡོད་དེ། ཞེས་པའི་ལུང་དོན་མ་གྲུབ་པར་ཐལ། འདོད་པའི་ཕྱིར། ཡང་ཁ་ཅིག་གིས། མེའི་རང་བཞིན་ཚ་བ་གསལ་བ་དམར་འབར་བ་སོགས་ཇི་སྙེད་ཅིག་ཡོད་པ་རྣམས་དུ་བའི་རྟགས་ཀྱིས་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་འབྲེལ་བ་གྲུབ་པའི་གོ་བྱའི་ཆོས་ཡིན་པར་ཐལ། དུ་བ་མེའི་རང་བཞིན་དེ་དག་དང་འབྲེལ་སྟོབས་ཀྱིས་དེ་དག་གོ་བྱེད་ཀྱི་འབྲས་བུའི་རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། རྣམ་འགྲེལ་ལས། རྒྱུ་ལ་རང་བཞིན་ཇི་སྙེད་ཅིག །མེད་ན་མི་འབྱུང་འབྲས་བུ་ནི། །གཏན་ཚིགས། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ན་མ་ཁྱབ་སྟེ། ལུང་དེའི་དོན་ནི་མེའི་རང་བཞིན་ཇི་སྙེད་ཅིག་ཡོད་པའི་ནང་ནས་རང་བཞིན་དེ་ཡོད་ན་དུ་བ་འབྱུང་ལ་དེ་མེད་ན་དུ་བ་མི་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་དེ་དུ་བའི་རྟགས་ཀྱིས་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་འབྲེལ་བ་གྲུབ་པའི་གོ་བྱའི་ཆོས་སུ་འཇོག་ལ། དེ་ལས་གཞན་པ་རྣམས་མི་འཇོག་ཅེས་བསྟན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྩ་བར་འདོད་ན། གཞི་དེར་དུ་བ་ཡོད་ན་གཞི་དེར་མེའི་རང་བཞིན་གསལ་བ་དང་དམར་འབར་བ་དང་ཚ་བ་རྣམས་ཡོད་པས་ཁྱབ་པར་ཐལ། འདོད་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། གཙུབ་ཤིང་གཙུབ་པ་ལས་དུ་བ་བྱུང་ལ། མེ་དམར་འབར་བ་མ་བྱུང་གོང་གི་དུ་བ་དང་ལྡན་པའི་གཞིར་ཆོས་ཅན། མེའི་རང་བཞིན་གསལ་བ་དང༌། དམར་འབར་བ་དང་ཚ་བ་གསུམ་ཡོད་པར་ཐལ། དུ་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། འཁོར་གསུམ། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། གཞི་དེར་མེའི་རང་བཞིན་གསལ་བ་དང༌། མེ་དམར་འབར་བ་མེད་ཀྱང༌། ཚ་ཞིང་སྲེག་པ་ཡོད་པས་མེ་མེད་པའི་སྐྱོན་མེད་ཅེས་སློབ་དཔོན་གྱིས་ལན་བཏབ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྣམ་ངེས་རྩ་བའི་རང་འགྲེལ་ལས། དུ་བ་མེ་ལས་མི་འཁྲུལ་བ་ཡིན་ན། གཙུབས་ཤིང་ལས་དུ་བ་བྱུང་བ་ཅི་ཡིན་ཞེ་ན། བུད་ཤིང་གི་འགྱུར་བའི་ཁྱད་པར་དང་ཚ་བ་ཉིད་མེ་ཡིན་པས་སྐྱོན་མེད་དོ། །ཞེས་དང༌། རང་འགྲེལ་ལས། མ་ཡིན་ཏེ། དེ་མེད་པར་འབྱུང་བ་ནི། དེ་ལས་སྐྱེ་བ་ངེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་རྒྱུ་ལ་རང་བཞིན་ཇི་སྙེད་ཅིག །མེད་ན་མི་འབྱུང་འབྲས་བུ་ནི། །དེ་དག་གི་གཏན་ཚིགས་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་གི་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །
གཉིས་པ་རང་ལུགས་བཤད་པ།
གཉིས་པ་རང་ལུགས་བཤད་པ་ལ།
འབྲས་རྟགས་ཡང་དག་གི་མཚན་ཉིད་དང༌། དབྱེ་བ། རྒྱུ་འབྲས་ངེས་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མ་བཤད་པ་དང་གསུམ། དང་པོ་ནི། འབྲས་རྟགས་ཡང་དག་གི་མཚན་ཉིད་ཡོད་དེ། འབྲས་བུའི་ཚུལ་གསུམ་ཡིན་པ་དེ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཡང་ན་དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་སྒྲུབ་རྟགས་ཡང་དག་གང་ཞིག དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་དངོས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་སུ་འགྲོ་རྒྱུ་དང་དེ་བྱུང་འབྲེལ་དུ་གྲུབ་པ་དེ།འབྲས་རྟགས་ཡང་དག་གི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། གཏན་ཚིགས་རིགས་པའི་དོན་བསྡུས་ལས། འབྲས་རང་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་གསུམ་སྟེ། མཚན་ཉིད་རིམ་པ་ལྟར། དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་སྒྲུབ་རྟགས་ཡང་དག་གང་ཞིག བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ལ་དེ་བྱུང་དུ་འབྲེལ་བའི་དང༌། གང་ཞིག བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ལ་བདག་གཅིག་ཏུ་འབྲེལ་བའི་དང༌། དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་རང་གི་ཤེས་འདོད་ཆོས་ཅན་ལ་དགག་བྱའི་ཆོས་མེད་པའམ་མེད་པའི་ཐ་སྙད་འཇུག་རུང་དུ་སྒྲུབ་པའམ་ཡོད་ངེས་ཀྱི་ཐ་སྙད་དོན་མཐུན་འགོག་པའི་ཚུལ་གསུམ་རྣམས་སོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབྲས་རྟགས་ཡང་དག་དང་འདུས་བྱས་གཉིས་དོན་གཅིག་གོ །
གཉིས་པ་དབྱེ་བ་ནི།
མདོ་ལས་འབྲས་རྟགས་ཀྱི་དབྱེ་བ་གསུངས་པ་དང༌། བསྟན་བཅོས་ལས་འབྲས་རྟགས་ཀྱི་དབྱེ་བ་གསུངས་པ་དང་གཉིས། དང་པོ་ནི། ཆོས་བཅུ་བའི་མདོ་ལས། དུ་བ་ལས་ནི་མེར་ཤེས་དང༌། །ཆུ་སྐྱར་ལས་ནི་ཆུ་ཤེས་ལྟར། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བློ་ལྡན་གྱི། །རིགས་ནི་མཚན་མ་དག་ལས་ཤེས། །ཞེས་པས་དུ་བའི་རྟགས་ཀྱིས་དུ་ལྡན་ལར་མེ་ཡོད་པར་སྒྲུབ་པ་དང༌། ཆུ་སྐྱར་ལྡིང་བའི་རྟགས་ཀྱིས་དེ་ལྡན་གྱི་ཐང་ལ་ཆུ་ཡོད་པར་སྒྲུབ་པ་དང༌། སེམས་སྲན་ཆུང་ལ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཆོས་བཤད་པས་མིག་ནས་མཆི་མ་དང་ལུས་ཀྱི་བ་སྤུ་ལྡང་བའི་རྟགས་ཀྱིས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་རིགས་ཅན་དང༌། ང་རྒྱལ་དང་གཅིག་པུར་དགའ་ལ་རང་རྒྱལ་གྱི་ཆོས་བཤད་པས་མིག་ནས་མཆི་མ་དང་ལུས་ཀྱི་བ་སྤུ་ལྡང་བའི་རྟགས་ཀྱིས་རང་རྒྱལ་རིགས་ཅན་དང༌། རྒྱ་ཆེན་པོ་ལ་དགའ་ལ་བྱང་སེམས་ཀྱི་ཆོས་བཤད་པས་སྙིང་རྗེ་ཆེ་བས་མིག་ནས་མཆི་མ་དང་ལུས་ཀྱི་བ་སྤུ་ལྡང་བའི་རྟགས་ཀྱིས་ཐེག་ཆེན་གྱི་རིགས་ཅན་དུ་སྒྲུབ་པའི་འབྲས་རྟགས་རྣམས་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །
གཉིས་པ་བསྟན་བཅོས་ལས་བཤད་པའི་འབྲས་རྟགས་ཡང་དག་གི་དབྱེ་བ།
གཉིས་པ་བསྟན་བཅོས་ལས་བཤད་པའི་འབྲས་རྟགས་ཡང་དག་གི་དབྱེ་བ་ནི།
ལུང་མ་བསྟན་བརྟགས་ཚུལ་གྱི་འབྲས་རྟགས་དང༌། དད་ཅན་དུ་སྒྲུབ་པའི་འབྲས་རྟགས་དང༌། བྱང་སེམས་སུ་སྒྲུབ་པའི་འབྲས་རྟགས་དང༌། ཆགས་ཅན་དུ་སྒྲུབ་པའི་འབྲས་རྟགས་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་སྒྲུབ་པའི་འབྲས་རྟགས་དང་ལྔ་ཡོད་ལ། དང་པོ་ཡོད་དེ། རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས། རྟགས་ལས་རྗེས་སུ་དཔག་པ་གང་ཞེ་ན། ད་ལྟར་རམ་སྔོན་མཐོང་བའི་མངོན་ཚན་དང་མཚན་མ་འགའ་ཞིག་གིས་འབྲེལ་བ་ལས། ཡུལ་མངོན་པར་བརྟགས་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། དཔེར་ན། རུ་མཚོན་ལས་ཤིང་རྟ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང༌། དུ་བ་ལས་མེ་དང༌། ནོག་དང་རྭ་ལས་བ་ལང་དང༌། ཞེས་སོགས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་གྲུབ་སྟེ། འཕགས་པ་རྣམས་ལ་ལྟ་འདོད་ཆེ་བའི་རྟགས་ཀྱིས་དེ་ལྡན་གྱི་སྐྱེ་བོ་དད་ཅན་དང༌། དམ་པའི་ཆོས་ཉན་འདོད་ཆེ་བ་དང་སེར་སྣ་དང་བྲལ་བ་རྣམས་རེ་རེ་ནས་དེ་ལྡན་གྱི་གང་ཟག་དེ་དད་ཅན་དུ་སྒྲུབ་པའི་འབྲས་རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ས་སྡེ་ལས། འཕགས་པ་རྣམས་ལ་ལྟ་འདོད་པ་དང༌། དམ་པའི་ཆོས་ཉན་པ་དང༌། སེར་སྣ་དང་བྲལ་བ་ལས་དད་པ་ཅན་དང༌། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་གྲུབ་སྟེ། མི་བཟོད་པའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་དང༌། དེས་དྲངས་པའི་སྙན་པར་སྨྲ་བ་དང༌། གཞན་དོན་ལ་སྤྲོ་བ་དང༌། དེའི་དབང་གིས་སྤར་བ་མ་འཆུམ་པ་དང༌། ངེས་དོན་གྱི་མདོ་སྡེའི་ཟབ་དོན་གྱི་དགོངས་པ་བློ་གྲོས་མི་ཟད་པ་ལྟར་འགྲེལ་བའི་རྟགས་ལྔས། དེ་ལྡན་གྱི་སྐྱེ་བོ་བྱང་སེམས་སུ་སྒྲུབ་པའི་འབྲས་རྟགས་ལྔ་བཤད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། མདོ་སྡེ་རྒྱན་ལས། བརྩེ་དང་སྙན་པར་སྨྲ་བ་དང༌། །བསྟན་པ་ཉིད་དང་ལག་བསྐྱང་དང༌། །དགོངས་པ་ཟབ་མོ་ངེས་འགྲེལ་བ། །འདི་དག་བློ་ལྡན་རྣམས་ཀྱིས་རྟགས། །ཞེས་དང༌། ས་སྡེ་ལས། སྙིང་བརྩེ་བ་དང༌། སྙན་པར་སྨྲ་བ་དང༌། སྤར་བ་མ་འཆུབ་པ་དང༌། ཟབ་མོའི་དོན་གྱི་དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་བ་ལས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང༌། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། ། བཞི་བ་གྲུབ་སྟེ། ས་སྡེ་ལས། རྒོད་པ་དང༌། འཕྱར་བ་དང༌། ཅོ་འདྲི་བ་དང༌། རྩེ་བ་དང༌། ཅ་ཅོ་ཆེ་བ་ལས། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་མ་ཡིན་པ་དང༌། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། ཆེ་བ་ཞེས་པ་ལྔ་ཀའི་མཐར་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ལྔ་བ་གྲུབ་སྟེ། མཚན་དཔེ་གསལ་རྫོགས་ཀྱི་སྐྱེས་བུའི་རྟགས་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་དང༌། ཉེ་བར་ཞི་བ་དང༌། སྒྲུབ་པ་དང༌། མཐུ་བསམ་གྱི་མི་ཁྱབ་པའི་སྐྱེས་བུའི་རྟགས་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་སྒྲུབ་པའི་རྟགས་ལྔ་བཤད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ས་སྡེ་ལས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཚན་དང་དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་རྣམས་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་དང༌། ཉེ་བར་ཞི་བ་དང༌། སྒྲུབ་པ་དང༌། མཐུ་ལས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་དང༌། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །
དོན་དེ་དག་བསྟན་བཅོས་ཚད་མ་རྣམ་འགྲེལ་དུ་འབྲས་རྟགས་ལྔ་སོགས་ཀྱིས་བཤད་དེ། རྒྱུ་དངོས་སྒྲུབ་གྱི་འབྲས་རྟགས་ཡང་དག་ནི། རྣམ་འགྲེལ་ལས། རྒྱུ་ལ་རང་བཞིན་ཇི་སྙེད་ཅིག །མེད་ན་མི་འབྱུང་འབྲས་བུ་ནི། །གཏན་ཚིགས། ཞེས་པས་བསྟན་ལ། མཚན་གཞི་ཡོད་དེ། དུ་བ་དེ་དུ་ལྡན་གྱི་ལ་ལ་མེ་ཡོད་པར་སྒྲུབ་པའི་རྒྱུ་དངོས་སྒྲུབ་ཀྱི་འབྲས་རྟགས་ཡིན་ནོ། །རྒྱུ་སྔོན་སོང་སྒྲུབ་ཀྱི་འབྲས་རྟགས་ནི། རྣམ་འགྲེལ་ལེའུ་གཉིས་པ་ལས། སྐྱེ་བ་ཡོངས་སུ་ལེན་པ་ན། །འབྱུང་རྔུབ་དབང་པོའི་བློ་དག་དང༌། །ཞེས་པས་བསྟན་ལ། མཚན་གཞི་ནི་ཡོད་དེ། ཟག་བཅས་ཀྱི་ཤེས་པ་དེ་ལྷས་བྱིན་གྱི་ཆགས་བཅས་ཀྱི་ཤེས་པ་རང་རྒྱུ་སྔོན་སོང་དུ་སྒྲུབ་པའི་འབྲས་རྟགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྒྱུ་སྤྱིའམ་རང་ལྡོག་སྒྲུབ་ཀྱི་འབྲས་རྟགས་ནི། རྣམ་འགྲེལ་ལེའུ་གཉིས་པ་ལས། རེས་འགའ་བ་ཉིད་ཡིན་པས་ན། །སྡུག་བསྔལ་འདི་རྒྱུ་བཅས་ཉིད་གྲུབ། །ཅེས་པས་བསྟན་ལ། མཚན་གཞི་ནི་ཡོད་དེ། རེ་འགའ་བའི་འདུས་བྱས་དེ། ཉེར་ལེན་གྱི་ཕུང་པོ་རང་རྒྱུ་དང་བཅས་པར་སྒྲུབ་པའི་རྒྱུ་སྤྱི་སྒྲུབ་ཀྱི་འབྲས་རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྒྱུ་ཁྱད་པར་སྒྲུབ་ཀྱི་འབྲས་རྟགས་ནི། རྣམ་འགྲེལ་ལས། རྒྱུ་གཞན་དག་ནི་ཡོད་ན་ཡང༌། །དབང་པོའི་བློ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་པས་བསྟན་ལ། རང་གི་དམིགས་རྐྱེན་མེད་པར་མི་སྐྱེ་བའི་དངོས་པོ་དེ། སྔོར་སྣང་དབང་ཤེས་རང་གི་དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་ལས་གཞན་པའི་རྒྱུ་ཡོད་པར་སྒྲུབ་པའི་རྒྱུ་ཁྱད་པར་སྒྲུབ་ཀྱི་འབྲས་རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྒྱུ་ཆོས་རྗེས་དཔག་གི་འབྲས་རྟགས་ཡང་དག་ནི། རྣམ་འགྲེལ་ལས། ཚོགས་པ་གཅིག་ལ་རག་ལས་པའི། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རོས་རྟོགས་པ། །རྒྱུ་ཆོས་རྗེས་སུ་དཔག་པ་སྟེ། །དུ་བས་བུད་ཤིང་འགྱུར་བ་བཞིན། །ཞེས་པས་བསྟན་ལ། མཚན་གཞི་ཡོད་དེ། བུ་རོ་ད་ལྟ་བ་དེ། ཁ་ནང་བུ་རམ་གོང་བུའི་སྟེང་དུ་བུ་རོ་སྔ་མ་ལ་བུར་གཟུགས་ཕྱི་མའི་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་རྐྱེན་བྱེད་པའི་ནུས་པ་ཡོད་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ཆོས་རྗེས་དཔག་གི་འབྲས་རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྒྱུ་ཚོགས་གྲངས་ཚང་གི་འབྲས་རྟགས་ཡང་དག་ནི། མདོ་ལས། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་མ་ཚང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར། ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་མངོན་པ་ཡང་ཡོད་དོ། །ཞེས་དང༌། རྣམ་འགྲེལ་ལས། མ་ཚང་མེད་རྒྱུ་དེ་ལ་ནི། །འབྲས་བུ་གང་གིས་ལྡོག་པར་བྱེད། །ཅེས་པས་བསྟན་ལ། མཚན་གཞི་ཡོད་དེ། རང་གི་ཉེར་ལེན་དང་ལྷན་ཅིག་བྱེད་རྐྱེན་གྱི་རྒྱུ་ཚོགས་པ་གྲངས་མ་ཚང་པར་མི་སྐྱེ་བའི་དངོས་པོ་དེ། མྱུ་གུ་རང་གི་རྒྱུ་རྐྱེན་དུ་མ་ཚོགས་པ་ལས་སྐྱེ་དགོས་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ཚོགས་གྲངས་ཚང་གི་འབྲས་རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དབྱེ་བ་དེ་ཡང་གཏན་ཚིགས་རིགས་པའི་དོན་བསྡུས་ལས། དུ་ལྡན་གྱི་ལ་ཆོས་ཅན། མེ་ཡོད་དེ། དུ་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ལྟ་བུ་རྒྱུ་དངོས་སྒྲུབ་པ་དང༌། ནམ་མཁའི་དུ་བ་ཆོས་ཅན། མེ་སྔོན་དུ་སོང་སྟེ། དུ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཞེས་པ་ལྟ་བུ་རྒྱུ་སྔོན་སོང་སྒྲུབ་པ་དང༌། ཁ་ནང་བུར་རྡོག་ཆོས་ཅན། གཟུགས་ད་ལྟ་བ་ཡོད་དེ། རོ་ད་ལྟ་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། ཞེས་པ་ལྟ་བུ་རྒྱུ་ཆོས་དཔོག་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ཆོས་ཅན། རྒྱུ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ཏེ། རེས་འགའ་བ་ཡིན་པས་སོ། །ཞེས་པ་ལྟ་བུ་རྒྱུའི་རང་ལྡོག་སྒྲུབ་པ་དང༌། མིག་ཤེས་ཆོས་ཅན། དབང་ཡིད་ལས་གཞན་པའི་རྒྱུ་གཅིག་ཡོད་དེ། རྒྱུ་གཞན་དབང་ཡིད་ཡོད་ཀྱང་དབང་ཡིད་ལས་གཞན་པའི་རྒྱུ་གཅིག་མེད་ན་མི་སྐྱེ་བའི་དངོས་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཞེས་པ་ལྟ་བུ་རྒྱུ་ཁ་ཡར་བ་སྒྲུབ་པའི་འབྲས་རྟགས་དང་ལྔའོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། དེ་ལས་བཤད་པའི་རྒྱུ་ཆོས་འབྲས་རྟགས་ལ་ཞིབ་ཆ་ཅུང་ཟད་དགོས་དེ། ཤཱཀྱ་བློས། རོ་ལས་དངོས་སུ་གཟུགས་རྗེས་སུ་དཔོག་པ་ནི་མིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་རོའི་རྒྱུ་ཁོ་ནའི་གཟུགས་ཀྱི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའི་རྒྱུའི་ནུས་པ་ཐོགས་པ་མེད་པ་ཉིད་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱེད་ཅེས་དང༌། དངོས་སུ་རྟགས་ཉིད་ཡིན་པས་ནི་མིན་ཏེ། འབྲེལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དུ་ལྡན་གྱི་ལ་ལ་ཆོས་ཅན། མེ་ཡོད་དེ། དུ་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པའི་རྟགས་ཆོས་དོན་གསུམ་ངོས་འཛིན་ཚུལ་ཡོད་དེ། དུ་ལྡན་གྱི་ལ་དེ་རྩོད་གཞི། མེ་དེ་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་དང༌། དུ་བ་དེ་རྟགས་ཡིན་ལ། མེ་ཡོད་པ་འབྲས་རྟགས་ཡང་དག་གི་སྦྱོར་བའི་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་དང་དུ་བ་ཡོད་པ་དེའི་རྟགས་མ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །
གསུམ་པ་རྒྱུ་འབྲས་ངེས་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མ་བཤད་པ།
གསུམ་པ་རྒྱུ་འབྲས་ངེས་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མ་བཤད་པ་ནི།
ཐོག་མར་མེ་དུ་གཉིས་ཀ་མ་དམིགས་པའི་དག་འཛིན་མངོན་སུམ་གཅིག དེའི་རྗེས་སུ་མེ་རྫས་ཁོ་ན་གསར་དུ་དམིགས་པའི་མངོན་སུམ་གཅིག དེའི་རྗེས་སུ་དུ་བ་ཡུལ་གཞན་ནས་འོང་པ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་པར་གཞི་དེར་གསར་དུ་དམིགས་པའི་མངོན་སུམ་གཅིག དེའི་རྗེས་སུ་མེ་དུ་གཉིས་ཀ་དམིགས་པའི་མངོན་སུམ་གཅིག དེའི་རྗེས་སུ་མེ་མ་དམིགས་པའི་མངོན་སུམ་གཅིག དེའི་རྗེས་སུ་དུ་བ་ཡུལ་གཞན་དུ་སོང་བ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་པར་གཞི་དེ་ཉིད་དུ་གསར་དུ་མ་དམིགས་པའི་མངོན་སུམ་གཅིག་སྟེ་མངོན་སུམ་ཕྲུགས་གསུམ་ལ་བརྟེན་ནས་དུ་བ་རྒྱུ་མེད་དུ་འཛིན་པ་དང་མི་མཐུན་པའི་རྒྱུ་ལས་སྐྱེས་པར་འཛིན་པའི་ལོག་རྟོག་ཁེགས་པ་ཡིན་ཏེ། སྔར་གྱི་དུ་བ་མ་དམིགས་པའི་མངོན་སུམ་གཅིག་དང༌། དེ་རྗེས་སུ་དུ་བ་དམིགས་པའི་མངོན་སུམ་གཉིས་ཀྱི་བྱེད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་དུ་བ་རྒྱུ་མེད་ལས་སྐྱེ་བ་ཁེགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་གཉིས་ཀས་བྱེད་པ་ལ་བརྟེན་ནས། དུ་བ་རེ་དགའ་བའི་དངོས་པོ་ཡིན་པར་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། ཚད་མ་ཟུང་ཕྱི་མ་གཉིས་ཀྱི་བྱེད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་དུ་བ་མི་མཐུན་པའི་རྒྱུ་ལས་སྐྱེ་བ་ཁེགས་པ་ཡིན་ཏེ། ཚད་མ་ཟུང་དེ་གཉིས་ཀྱི་བྱེད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་དུ་བ་དེ་མེས་ཕན་བཏགས་སྟོབས་ཀྱིས་མེ་ཡོད་མེད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་ལྡོག་བྱེད་པར་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། དེ་ཡང་མེ་དུའི་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་འབྲེལ་བ་དབང་པོའི་མངོན་སུམ་ཚད་མས་སྟོབས་ཀྱིས་གྲུབ་པ་ཡིན་གྱི། དེའི་སྐབས་སུ་དབང་མངོན་ཚད་མས་དངོས་སུ་རྟོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་འབྲེལ་བ་ནི་དངོས་མེད་ཀྱི་ཆོས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁ་ཅིག་མེ་དུ་རྒྱུ་འབྲས་ངེས་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མ་ཕྲུགས་དྲུག་ཟེར་བ་ནི་མི་འཐད་དེ། ཕྲུགས་ནི་ཟུང་ངམ་གཉིས་ཡིན་ལ། དེ་ལྟར་ན་ཡ་བཅུ་གཉིས་སུ་འགྱུར་རོ། །
རྣམ་འགྲེལ་དུ་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་འབྲེལ་བ་དང༌། དེ་ངེས་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མ་གཏན་ལ་ཕབ་པའི་དགོས་པ་ཡོད་དེ། སྤྱིར་རྒྱུ་འབྲས་ལ་མཁས་པ་དང༌། ཁྱད་པར་ཀུན་ཉོན་གྱི་རྒྱུ་འབྲས་དང༌། དེ་ཟློག་བྱེད་རྣམ་བྱང་རྒྱུ་འབྲས་ལ་མཁས་པ་དང༌། རྒྱང་འཕེན་གྱིས་རྒྱུ་མེད་ལས་འབྱུང་བར་འདོད་པའི་ལོག་རྟོག་དང༌། གྲངས་ཅན་པ་སོགས་ཀྱིས་རྒྱུ་ཡོད་པར་འདོད་ཀྱང་རྒྱུ་རྟག་པ་དང༌། རྒྱུ་ཁ་ཡར་བས་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བར་འདོད་པ་དང༌། བརྡ་སྤྲོད་པའམ་ལུང་སྟོན་པ་ཁ་ཅིག་མེ་མེད་པར་རྒྱ་བྱིན་གྱི་སྤྱི་བོར་ཡང་དུ་བ་ཡོད་པར་འདོད་པའི་མི་མཐུན་པ་རྒྱུར་འཛིན་པའི་ལོག་རྟོག་དུ་མ་བཟློག་པའི་ཆེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཚད་ཆེན་དཀའ་འགྲེལ་ལས། འདི་ལྟར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་སྟོན་པའི་ཕྱིར། དེའི་དོན་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་བཟུང་བ་ལས་བདེ་འགྲོའི་རྒྱུ་ལས་དང་འབྲས་བུ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ལ་ཡིད་ཆེས་སྐྱེ་ཞིང༌། ངེས་པར་ལེགས་པའི་རྒྱུ་ཆོས་དང་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པར་རྟོགས་པ་ཡང་ཐོས་པ་དང་བསམ་པ་དང་སྒོམ་པའི་རིམ་གྱི་སྐྱེའོ། །ཞེས་པ་ནས། གཞན་དག་གིས་མི་མཐུན་པའི་རྒྱུ་དང༌། ཚད་མ་འགལ་བའི་དངོས་པོ་ལ་བརྟེན་པར་འདོད་དེ། དེ་བས་ན་དེ་བསལ་བའི་སྒོ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བསྟན་པའི་དོན་དང༌། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །
གཉིས་པ་རང་བཞིན་གྱི་རྟགས་ཡང་དག་བཤད་པ།
གཉིས་པ་རང་བཞིན་གྱི་རྟགས་ཡང་དག་བཤད་པ་ལ།
རྣམ་འགྲེལ་ལས། རང་བཞིན་ཡོད་ཙམ་དང༌། འབྲེལ་བ་ཅན་གྱི་ངོ་བོ་ཡང༌། །ཞེས་པའི་གཞུང་འདི་བྱུང༌། དེའི་མཐའ་དཔྱད་ལ། དགག་བཞག་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། ཁ་ཅིག་ན་རེ། དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་རྟགས་ཡང་དག་གི་མཚན་ཉིད། དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་སྒྲུབ་རྟགས་ཡང་དག་གང་ཞིག དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ལ་བདག་གཅིག་ཏུ་འབྲེལ་བ་ཞེས་ཟེར་ན། དུ་བ་ཆོས་ཅན། དུ་ལྡན་གྱི་ལ་ལ་མེ་ཡོད་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་རང་བཞིན་གྱི་རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་པར་ཐལ། དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་སྒྲུབ་རྟགས་ཡང་དག་གང་ཞིག དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ལ་བདག་གཅིག་ཏུ་འབྲེལ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་པ་ཁས། རྟགས་དང་པོ་སླ། རྟགས་གཉིས་པ་གྲུབ་སྟེ། དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ལ་འབྲེལ་བ་གྲུབ་པ་གང་ཞིག དེ་དང་དེ་བྱུང་འབྲེལ་གྱི་འབྲེལ་བ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཕྱི་མ་དེར་ཐལ། དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་རྟོག་བཏགས་འབའ་ཞིག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁ་ཅིག་ན་རེ། དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་རྟགས་ཡང་དག་གང་ཞིག དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་དངོས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་སུ་འགྲོ་རྒྱུའི་ཆོས་དང་རང་བཞིན་གཅིག་ཡིན་ན། དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་པས་ཁྱབ་ཟེར་ན། མེ་ཚད་མས་མ་དམིགས་པ་ཆོས་ཅན། མཚན་མོའི་རྒྱ་མཚོར་མེ་མེད་པར་སྒྲུབ་པའི་རང་བཞིན་གྱི་རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་པར་ཐལ། དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་རྟགས་ཡང་དག་གང་ཞིག དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་དངོས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་སུ་འགྲོ་རྒྱུའི་ཆོས་དང་རང་བཞིན་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟགས་དང་པོ་སླ། རྟགས་གཉིས་པ་མ་གྲུབ་ན། མེ་ཚད་མས་མ་དམིགས་པ་ཆོས་ཅན། མཚན་མོའི་རྒྱ་མཚོར་མེ་མེད་པར་སྒྲུབ་པའི་དངོས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་སུ་འགྲོ་རྒྱུའི་ཆོས་དང་རང་བཞིན་གཅིག་ཡིན་པར་ཐལ། མེ་མེད་པ་དང་རང་བཞིན་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མ་གྲུབ་ན། དེ་ཆོས་ཅན། དེར་ཐལ། ཁྱོད་མེ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མ་གྲུབ་ན། མེ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཚད་མས་མ་དམིགས་པ་ཁྱོད་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པར་ཐལ། ཁྱོད་མེད་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། རྩ་བར་འདོད་ན། མེ་ཚད་མས་མ་དམིགས་པ་ཆོས་ཅན། མཚན་མོའི་རྒྱ་མཚོར་མེ་མེད་པར་སྒྲུབ་པའི་རང་བཞིན་གྱི་རྟགས་ཡང་དག་མ་ཡིན་པར་ཐལ། མཚན་མོའི་རྒྱ་མཚོར་མེ་མེད་པར་སྒྲུབ་པའི་རང་བཞིན་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མ་གྲུབ་ན། མེ་ཚད་མས་མ་དམིགས་པ་ཆོས་ཅན། མཚན་མོའི་རྒྱ་མཚོར་མེ་མེད་པར་སྒྲུབ་པའི་རང་བཞིན་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་པར་ཐལ། དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་རང་བཞིན་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཐ་སྙད་འབའ་ཞིག་སྒྲུབ་ཀྱི་རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཡང་ཁ་ཅིག་ཡོད་པ་དེ། སྒྲ་མི་རྟག་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཁྱད་པར་དག་པ་པའི་རང་བཞིན་གྱི་རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་པར་ཐལ། རྣམ་འགྲེལ་ལས། འཇིག་ལ་འབྲས་དང་ཡོད་ཉིད་བཞིན། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ན་མ་ཁྱབ་སྟེ། དེའི་སྐབས་ཀྱི་ཡོད་པའི་སྐད་དོད་ལ་བྷ་བ་ཞེས་པ་ཡོད་པ། དངོས་པོ། རྫས་སོགས་དོན་བཅུ་ལ་འཇུག་ཀྱང་འདིར་དངོས་པོ་ཞེས་པའི་དོན་ལ་གོ་དགོས་པའི་ཕྱིར། རྩ་བར་འདོད་མི་ནུས་ཏེ། ཡོད་པ་དེ་སྒྲ་མི་རྟག་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་རང་བཞིན་གྱི་རྟགས་ཡང་དག་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། ཁྱོད་ཀྱི་རྟགས་ཀྱིས་དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་རྟགས་ཆོས་ཀྱི་འབྲེལ་བ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། རང་འགྲེལ་ལས། འབྲེལ་བ་མེད་པར་རྗེས་སུ་འགྲོ་བར་ངེས་པ་དང༌། ལྡོག་པ་དག་ངེས་པ་མེད་དོ། །ཞེས་དང༌། རྣམ་ངེས་རང་འགྲེལ་ལས། རང་བཞིན་གྱི་རྟགས་ཡང་དག་གཞན་དག་གི་བདག་ཉིད་ཇི་ལྟ་བུའི་ཚད་མ་དག་གིས་རང་བཞིན་དེ་ཙམ་དང་འབྲེལ་བ་ཁོ་ན་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དག་གོ །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། གཞན་སྡེ་སྔ་ཕྱི་མཐའ་དག་དང༌། ཕྱོགས་གླང་མ་བྱུང་གོང་གི་ཉན་ཐོས་སྡེ་བ་མང་པོ་ཞིག་དང་བྱུང་ཕྱིན་ཆད་ཀྱི་རང་སྡེ་སློབ་དཔོན་དབང་ཕྱུག་སྡེ་སོགས་ན་རེ། བྱས་རྟགས་ཀྱིས་སྒྲ་མི་རྟག་པར་སྒྲུབ་པའི་རྗེས་ཁྱབ་ངེས་པའི་ཚད་མ་དེས་བྱས་པའི་གསལ་བའི་དབྱེ་བ་མཐའ་དག་ལ་རྟག་འཛིན་ཀྱི་སྒྲོ་འདོགས་མ་ཆོད་པར་འདོད་ལ། དེ་འགོག་པ་ལ་དཔལ་ཆོས་ཀྱི་གྲགས་པའི་རྣམ་འགྲེལ་ལས། འཁྲུལ་བ་ཅན་གྱི་གཉེན་པོར་ནི། །ངེས་པ་བརྗོད་པར་མཛད་པ་ཡིན། །ཞེས་པའི་གཞུང་འདི་བྱུང༌། བྱས་རྟགས་ཀྱིས་སྒྲ་མི་རྟག་པར་སྒྲུབ་པའི་རྗེས་ཁྱབ་མཇལ་བའི་ཚད་མ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱིས་བྱས་པའི་གསལ་བའི་དབྱེ་བ་མཐའ་དག་ལ་རྟག་འཛིན་གྱི་སྒྲོ་འདོགས་ཆོད་པར་ཐལ། འདོད་པའི་ཕྱིར།འདོད་ན། སྒྲ་ལ་རྟག་འཛིན་གྱི་སྒྲོ་འདོགས་ཆོད་པར་ཐལ། སྒྲ་དེ་བྱས་པའི་གསལ་བའི་དབྱེ་བ་ཡིན་པ་གང་ཞིག ཁྱོད་ཀྱིས་བྱས་པའི་གསལ་བའི་དབྱེ་བ་མཐའ་དག་ལ་རྟག་འཛིན་གྱི་སྒྲོ་འདོགས་ཆོད་པའི་ཕྱིར་ན་མ་ཁྱབ། དེ་འདྲའི་ཚད་མ་དེས། གཞི་བྱས་པའི་སྟེང་དུ་བྱས་པའི་གསལ་བའི་དབྱེ་བ་མཐའ་དག་ལ་སྤྱི་འགྲོའི་ཚུལ་གྱིས་སྒྲོ་འདོགས་ཆོད་ཀྱང། སྒྲ་ཁྱད་གཞིར་བཟུང་ནས་སྒྲ་ལ་རྟག་འཛིན་གྱི་སྒྲོ་འདོགས་མ་ཆོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་སྤྱིས་སྟོང་བ་ངེས་ཀྱང་བྱེ་བྲག་གིས་སྟོང་བ་མ་ངེས་པ་ཡོད་དེ། ཤན་ཏི་བའི་ནང་གི་ཁྱབ་པ་ལས། ཁྱབ་པ་རྟོགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་གྲུབ་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། སྤྱི་ལ་དམིགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཆོས་ཅན་གྱི་ཁྱད་པར་གྱི་ཆོས་དག་ཡོངས་སུ་མི་གཅོད་དོ། །ཞེས་དང༌། རྩ་ཤེས་ལས། བདག་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། །བདག་གི་ཡོད་པ་ག་ལ་འགྱུར། །ཞེས་དང༌། དེའི་ཐད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་བསྐྱངས་ཀྱི་འགྲེལ་བ་ལས། དཔེར་ན་མོ་གཤམ་གྱི་བུ་མེད་པར་དམིགས་པ་ཉིད་ལས། དེའི་མིག་སོགས་དམིགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གོང་གི་དེ་འདྲའི་རྗེས་ཁྱབ་མཇལ་བའི་ཚད་མས་སྒྲ་རྟག་འཛིན་གྱི་སྒྲོ་འདོགས་ཆོད་པ་མི་འཐད་པར་ཐལ། དེས་སྒྲོ་འདོགས་བཅད་ཟིན་ན་དེའི་རྗེས་སུ་སྒྲ་དང་རྟགས་དག་ཞན་སེལ་གྱི་ཚད་མ་དག་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། རང་འགྲེལ་ལས། སྒྲ་དང་རྟགས་དག་འཇུག་པ་ནི། ཞེས་པ་ནས། སྒྲོ་འདོགས་པའི་ལོག་པར་རྟོག་པ་དང་ཐེ་ཚོམ་མེད་ན་སྒྲ་དང་རྟགས་དག་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་ཞིང༌། གུས་པས་འཚོལ་བ་དང༌། དོན་དུ་གཉེར་བར་མི་བྱེད་དོ། །ཞེས་དང༌། ཤཱཀྱ་བློའི་འགྲེལ་བ་ལས། སྒྲོ་འདོགས་པའི་ལོག་པར་རྟོག་པ་དང་ཐེ་ཚོམ་རྣམས་བསལ་ན་སྒྲ་དང་རྟགས་དག་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ཁ་ཅིག་ན་རེ། བྱས་རྟགས་ཀྱིས་སྒྲ་མི་རྟག་པར་རྟོགས་པའི་རྗེས་དཔག་གིས་གསར་དུ་གཅོད་རྒྱུའི་སྒྲོ་འདོགས་མེད་པར་ཐལ། ཐེ་ཚོམ་དང་སྒྲོ་འདོགས་ཀྱི་གཞི་མཐུན་མེད་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། རང་འགྲེལ་ལས། ཚད་མས་བསལ་བར་བྱ་བ་དང༌། ལོག་པར་རྟོག་པ་དང༌། ཐེ་ཚོམ་རྣམས་བསལ་ཏེ། ཞེས་སོགས་ཐེ་ཚོམ་དང་སྒྲོ་འདོགས་སོ་སོར་བཤད་པའི་ཕྱིར་ན་མ་ཁྱབ་སྟེ། ཐེ་ཚོམ་དང་མཐའ་གཅིག་ཏུ་འཛིན་པའི་སྒྲོ་འདོགས་ཀྱི་གཞི་མཐུན་མེད་པ་དེའི་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཐེ་ཚོམ་དང་སྒྲོ་འདོགས་ཀྱི་གཞི་མཐུན་ཡོད་དེ། དོན་མི་འགྱུར་གྱི་ཐེ་ཚོམ་དེ་དེ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། ཐེ་ཚོམ་དང་སྒྲོ་འདོགས་བྱ་བ་གཅིག་པས་རྟོག་པ་བྱེ་བྲག་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། རྣམ་འགྲེལ་ལས། ཉ་ཕྱིས་ལ་དངུལ་རྣམ་པ་ལྟར། །གལ་ཏེ་འཁྲུལ་བའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས། །ཡོན་ཏན་གཞན་སྦྱོར་མི་བྱེད་ན། །ཞེས་དང༌། འཐད་ལྡན་ལས། ཐེ་ཚོམ་དང་ལོག་པར་རྟོག་པ་མི་འགལ་ཏེ། དེ་གཉིས་བྱ་བ་གཅིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །
གཉིས་པ་རང་ལུགས་བཤད་པ་ལ།
མཚན་ཉིད་དང༌། དབྱེ་བ། ཚུལ་ངེས་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མ་བཤད་པ་དང་གསུམ། དང་པོ་ནི། རང་བཞིན་གྱི་ཚུལ་གསུམ་ཡིན་པ། རང་བཞིན་གྱི་རྟགས་ཡང་དག་གི་མཚན་ཉིད། ཡང་ན་དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་སྒྲུབ་རྟགས་ཡང་དག་གང་ཞིག དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་དངོས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་སུ་བཟུང་རྒྱུ་ཡིན་ན་ཁྱོད་དང་བདག་གཅིག་འབྲེལ་གྱི་འབྲེལ་བ་གྲུབ་པས་ཁྱབ་པའི་གཏན་ཚིགས་དེ། དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་རྟགས་ཡང་དག་གི་མཚན་ཉིད། བྱས་པའི་རྟགས་ཀྱིས་སྒྲ་མི་རྟག་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་རང་བཞིན་གྱི་ཚུལ་གསུམ་ཡིན་པ། བྱས་རྟགས་ཀྱིས་སྒྲ་མི་རྟག་པར་སྒྲུབ་པའི་རང་བཞིན་གྱི་རྟགས་ཡང་དག་གི་མཚན་ཉིད། མཚན་གཞི་ནི་བྱས་པ་དེའོ། །
གཉིས་པ་དབྱེ་བ་ནི།
གཏན་ཚིགས་རིགས་པའི་དོན་བསྡུས་ལས། གཉིས་པ་ལ་དབྱེ་ན། མཐུན་ཕྱོགས་ལ་ཁྱབ་བྱེད་དུ་འཇུག་པ་དང༌། ཆ་གཉིས་སུ་འཇུག་པའི་རང་བཞིན་གྱི་རྟགས་གཉིས་སམ། རང་བཞིན་དག་པ་བ་དང༌། ཁྱད་པར་ལྟོས་པ་བའི་རང་བཞིན་གྱི་རྟགས་གཉིས་ཏེ། ཕྱི་མ་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རིམ་པ་ལྟར། རང་བཞིན་གྱི་རྟགས་གང་ཞིག ཁྱོད་ཅེས་པའི་སྒྲས་རང་གི་ལྟོས་པ་བྱེད་ཆོས་མ་འཕངས་བ་དང་འཕངས་པའོ། །དང་པོ་ནི་སྒྲ་མི་རྟག་སྟེ། དངོས་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །གཉིས་པ་ཁྱད་པར་ལྟོས་པ་བའི་རང་བཞིན་གྱི་རྟགས་ལ་དབྱེ་ན། བྱེད་ཆོས་ཐ་མི་དད་ལ་ལྟོས་པ་དང༌། ཐ་དད་ལ་ལྟོས་པ་གཉིས། དང་པོ་ནི། དཔེར་ན་སྒྲ་མི་རྟག་པར་སྒྲུབ་པ་ལ་སྐྱེ་ལྡན་རྟགས་སུ་བཀོད་པ་ལྟ་བུའོ། །གཉིས་པ་ལ་བྱེད་ཆོས་དངོས་སུ་འཕངས་བ་དང༌། ཤུགས་ལ་འཕངས་པ་གཉིས། དང་པོ་ནི། སྒྲ་མི་རྟག་པར་སྒྲུབ་པ་ལ་རྒྱུ་རྐྱེན་ལས་སྐྱེས་པ་རྟགས་སུ་བཀོད་པ་ལྟ་བུའོ། །གཉིས་པ་ནི། སྒྲ་མི་རྟག་པར་སྒྲུབ་པ་ལ་བྱས་པ་རྟགས་སུ་བཀོད་པའོ། །མཚན་ཉིད་དང་དབྱེ་བ་དེ་ལྟར་འཐད་དེ། རྣམ་འགྲེལ་ལེའུ་དང་པོ་ལས། རང་བཞིན་ཁྱད་པར་བྱེ་བྲག་ལ། །ལྟོས་པའམ་འོན་ཏེ་འབའ་ཞིག་པ། །བསྒྲུབ་བྱ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་བརྗོད་དེ། །འཇིག་ལ་འབྲས་དང་དངོས་ཉིད་བཞིན། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །
གསུམ་པ་ཚུལ་ངེས་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མ་བཤད་པ།
གསུམ་པ་ཚུལ་ངེས་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མ་བཤད་པ་ལ།
ཐོག་མར་རྩ་སྦྱོར་འགོད་པ་ལ། སྒྲ་ཆོས་ཅན། མི་རྟག་པ་ཡིན་ཏེ། བྱས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པའོ། །དེའི་ཚུལ་སྒྲུབ་པ་ལ། ཕྱོགས་ཆོས་སྒྲུབ་པ་དང༌། ཁྱབ་པ་སྒྲུབ་པའོ། །དང་པོ་ནི་འདིའི་ཕྱོགས་ཆོས་རྒོལ་བ་ཕལ་ཆེར་གྱིས་མངོན་སུམ་གྱིས་གྲུབ་ལ། མངོན་སུམ་གྱིས་མ་གྲུབ་པའི་རྒོལ་བ་ལ། སྒྲ་ཆོས་ཅན། བྱས་པ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་རྐྱེན་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པའི་ཐ་སྙད་འབའ་ཞིག་སྒྲུབ་ཀྱི་རྟགས་ལ་བརྟེན་ནས་གྲུབ་ལ། འདིས་ཚུལ་གསུམ་ནི་མངོན་སུམ་ཀྱིས་གྲུབ་པའོ། །
གཉིས་པ་ལ་རྗེས་སུ་འགྲོ་ལྡོག་གི་ཁྱབ་པ་གྲུབ་པ་ལ་ཚད་མ་དུ་དགོས་དང༌། ཁྱབ་པ་ངེས་པའི་སྔ་རོལ་དུ་འབྲེལ་བ་ངེས་དགོས་པ་དང༌། འབྲེལ་བ་ངེས་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མ་བཤད་པ་དང་གསུམ། །དང་པོ་རྗེས་སུ་འགྲོ་ལྡོག་གི་ཁྱབ་པ་གྲུབ་པ་ལ་ཚད་མ་གསུམ་དགོས་ཏེ། རྟགས་ཀྱི་མཚན་གཞི་ངེས་པའི་ཚད་མ་དང༌། སྒྲུབ་ཆོས་དང་དགག་ཆོས་དངོས་འགལ་དུ་ངེས་པའི་ཚད་མ་དང༌། རྟགས་དང་དགག་བྱའི་ཆོས་ཀྱི་གཞི་མཐུན་འགོག་པའི་ཚད་མ་དང་གསུམ་དགོས་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་ཚད་མ་ཕྱི་མ་གཉིས་དགོས་ཀྱི་ཚད་མ་དང་པོ་མི་དགོས་ཟེར་ན། རི་བོང་རྭའི་རྟགས་ཀྱིས་སྒྲ་མི་རྟག་པར་སྒྲུབ་པའི་རྗེས་ཁྱབ་གྲུབ་པར་ཐལ། རྟག་མི་རྟག་དངོས་འགལ་དུ་ཚད་མས་ངེས། རི་བོང་རྭ་ལ་རྟག་པ་ཁེགས་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་པ་ཁས། ཡང་ཁྱོད་ཀྱི་རྟགས་ཀྱིས་དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་རྗེས་ཁྱབ་གྲུབ་པ་ལ་ཚད་མ་སྔ་ཕྱི་གཉིས་དགོས་ཀྱང་དགག་ཆོས་སྒྲུབ་ཆོས་དངོས་འགལ་ངེས་པའི་ཚད་མ་མི་དགོས་ཟེར་ན། དུང་མདོག་གི་རྟགས་ཀྱིས་ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་དུང་མདོག་སྔོན་པོར་སྒྲུབ་པའི་རྗེས་ཁྱབ་གྲུབ་པར་ཐལ། དུང་མདོག་ཚད་མས་ངེས། དེ་སེར་པོ་ལ་ཁེགས་པའི་ཕྱིར། མ་ཁྱབ་ན། ཁྱོད་ཀྱི་རྟགས་ཀྱིས་དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་རྗེས་ཁྱབ་གྲུབ་པ་ལ་དགག་ཆོས་སྒྲུབ་ཆོས་དངོས་འགལ་དུ་ངེས་པའི་ཚད་མ་དགོས་པར་ཐལ། མ་ཁྱབ་པ་དེའི་ཕྱིར། འདི་ནི་རྒོལ་བ་ལ་སྦྱོར་དགོས་པའོ། །ཁྱོད་ཀྱི་རྟགས་ཀྱིས་སྒྲ་མི་རྟག་པར་སྒྲུབ་པའི་རྗེས་ཁྱབ་གྲུབ་པ་ལ་ཚད་མ་དང་པོ་གཉིས་དགོས་ཀྱང་དགག་བྱའི་ཆོས་ལ་རྟགས་འགོག་པའི་ཚད་མ་མི་དགོས་ཟེར་ན། གཞལ་བྱའི་རྟགས་ཀྱིས་སྒྲ་མི་རྟག་པར་སྒྲུབ་པའི་རྗེས་ཁྱབ་ཚད་མས་ངེས་པར་ཐལ། རྟགས་ཀྱི་མཚན་གཞི་གཞལ་བྱ་ཚད་མས་ངེས། རྟག་མི་རྟག་དངོས་འགལ་དུ་ཚད་མས་ངེས་པའི་ཕྱིར། མ་ཁྱབ་ན། ཁྱོད་ཀྱི་རྟགས་ཀྱིས་སྒྲ་མི་རྟག་པར་སྒྲུབ་པའི་རྗེས་ཁྱབ་གྲུབ་པ་ལ་རྟགས་དེ་ལ་རྟག་པ་འགོག་པའི་ཚད་མ་དགོས་པར་ཐལ། མ་ཁྱབ་པ་དེའི་ཕྱིར། དེས་ན་ཁྱོད་ཀྱི་རྟགས་ཀྱིས་དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་རྗེས་ཁྱབ་གྲུབ་པ་ལ་རྗེས་ཁྱབ་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མ་གསུམ་ངེས་པར་ཚང་དགོས་ལ། དེ་ཚང་ན་ཁྱོད་ཀྱི་རྟགས་ཀྱིས་རྗེས་ཁྱབ་གྲུབ་པས་མ་ཁྱབ་པོ། །
གཉིས་པ་ཁྱབ་པ་ངེས་པའི་སྔ་རོལ་དུ་འབྲེལ་བ་ངེས་དགོས་ཏེ། རང་འགྲེལ་ལས། འབྲེལ་བ་མེད་པར་ནི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་དག་ངེས་པ་མེད་དེ། ཞེས་དང༌། རྣམ་འགྲེལ་ལས། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འབྲེལ་ཤེས་ན། །ཞེས་སོགས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །
གསུམ་པ་འབྲེལ་བ་ངེས་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མ་བཤད་པ།
གསུམ་པ་འབྲེལ་བ་ངེས་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མ་བཤད་པ་ལ།
བྱས་པ་མི་རྟག་པ་དང་འབྲེལ་བའི་དོན་ནི། བྱས་པ་མི་རྟག་པ་ལས་ཐ་དད། མི་རྟག་པ་ལོག་སྟོབས་ཀྱིས་བྱས་པ་ལྡོག་པར་ངེས་པ་དེ་ཡིན་ལ། བྱས་མི་རྟག་གི་འབྲེལ་བའི་དོན་ལྡོག་གི་ཕྱོགས་གཅིག་བྱས་པ་མི་རྟག་པ་ལས་ཐ་དད་ནི་མངོན་སུམ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་གྲུབ་ལ། མི་རྟག་པ་ལོག་སྟོབས་ཀྱིས་བྱས་པ་ལྡོག་པ་ནི། གནོད་པ་ཅན་གྱི་རྟགས་ལ་བརྟེན་ནས་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །མི་རྟག་པ་ལོག་སྟོབས་ཀྱིས་བྱས་པ་ལྡོག་པ་དང༌། རྟག་ན་མ་བྱས་པས་ཁྱབ་པ་གཉིས་བྱས་པ་མི་རྟག་པ་ལ་འབྲེལ་བའི་དོན་ལྡོག་གི་ཕྱོགས་གཅིག་ཡིན་གྱི། རྟག་ན་མ་བྱས་པས་ཁྱབ་པ་དེ་བྱས་པའི་རྟགས་ཀྱིས་སྒྲ་མི་རྟག་པར་སྒྲུབ་པའི་ལྡོག་ཁྱབ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་རྟག་ན་མ་བྱས་པས་ཁྱབ་པ་དེ། དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་ལྡོག་ཁྱབ་མ་ཡིན་ན་གང་རྟག་ན་མ་བྱས་པས་ཁྱབ། དཔེར་ན་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ནམ་མཁའ་བཞིན། སྒྲ་ཡང་བྱས་སོ་ཞེས་པའི་སྒྲུབ་ངག་གིས་ལྡོག་ཁྱབ་དངོས་སུ་མ་བརྗོད་པར་ཐལ། རྟག་ན་མ་བྱས་པས་ཁྱབ་པ་ལྡོག་ཁྱབ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན་མ་ཁྱབ་སྟེ། སྒྲུབ་ངག་དེས་སྒྲ་བྱས་པ་དང༌། རྟག་ན་མ་བྱས་པས་ཁྱབ་པ་གཉིས་ཀ་བརྗོད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་བྱས་པ་སྒྲ་མི་རྟག་པར་སྒྲུབ་པའི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་མེད་པ་ཁོ་ནར་གོ་བར་བྱེད་ལ། དེའི་ཤུགས་ལ་བྱས་པ་དེ་དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་མཐུན་ཕྱོགས་ཁོ་ན་ལ་ཡོད་པར་རྟོགས་ནུས་པས་སྒྲུབ་ངག་དེས་ལྡོག་ཁྱབ་དངོས་སུ་བརྗོད་ནས་རྗེས་ཁྱབ་ཤུགས་ལ་བརྗོད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །
སྒྲ་མི་རྟག་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་རྗེས་ཁྱབ་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་ལྟོས་མེད་ཀྱི་རྟགས་དང༌། ལྡོག་ཁྱབ་སྒྲུབ་བྱེད་གནོད་པ་ཅན་གྱི་རྟགས་གཉིས་ལས། དང་པོ་ལ་རྟགས་འགོད་པ་དང་ཚུལ་སྒྲུབ་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི་བྱས་པ་ཆོས་ཅན། རང་གྲུབ་ཙམ་ནས་འཇིག་ངེས་ཡིན་ཏེ། ཁྱོད་འཇིག་པར་གྱུར་བ་རང་ལས་ཕྱིས་འབྱུང་གི་རྒྱུ་དོན་གཞན་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པར་རང་རྒྱུ་ལས་འཇིག་པར་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་གློག་བཞིན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི། ཁྱབ་པ་དཔེའི་སྟེང་དུ་མངོན་སུམ་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་གྲུབ་ཅིང༌། ཕྱོགས་ཆོས་ནི་ཕྱིས་འབྱུང་གི་རྒྱུས་བྱས་པའི་ངོ་བོ་དངོས་མེད་ཀྱང་མི་སྐྱེད། བྱས་པའི་ངོ་བོ་དངོས་པོ་ཡང་མི་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར།
གཉིས་པ་ལྡོག་ཁྱབ་སྒྲུབ་བྱེད་གནོད་པ་ཅན་གྱི་རྟགས་ལ། རྟགས་འགོད་པ་དང༌། ཚུལ་སྒྲུབ་པ་གཉིས། དང་པོ་ནི། རྟག་པ་ཆོས་ཅན། བྱས་པས་སྟོང་སྟེ། རིམ་དང་ཅིག་ཅར་གྱི་དོན་བྱེད་པས་སྟོང་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ནམ་མཁའ་བཞིན། ཞེས་པའོ། །གཉིས་པ་ཚུལ་སྒྲུབ་པ་ནི། ཁྱབ་པ་ཡོད་དེ། རིམ་དང་ཅིག་ཅར་གང་རུང་མ་ཡིན་པའི་དོན་བྱེད་ཚུལ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཕྱོགས་ཆོས་ནི། ཅིག་ཆར་འབྲས་བུ་ཐམས་ཅད་མི་བསྐྱེད་པར་ཐལ། འབྲས་བུ་རྣམས་རིམ་གྱིས་སྐྱེ་བར་མངོན་སུམ་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། རིམ་གྱི་འབྲས་བུ་སྐྱེ་ན། འོ་ན་རྒྱུ་ཡང་སྔ་ཕྱི་རིམ་པ་དུ་མ་ཡོད་པར་ཐལ། འབྲས་བུ་རྣམས་རིམ་གྱིས་བསྐྱེད་པ་དེའི་ཕྱིར། འདོད་ན། རྟག་པ་གཅིག་པུ་འདོད་པ་ཉམས་སོ། །
བསྟན་བཅོས་འདིར་ལྟ་བ་བཀའ་བཏགས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་བཞིའི་ནང་ནས་འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པར་གཙོ་བོར་གཏན་ལ་འབེབས་ལ། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་གང་ཟག་གི་བདག་ཡོད་པར་དམ་བཅའ་བ་ཁེགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་གང་ཟག་གི་བདག་རྟག་པ་ཁེགས་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་འདིར་གཞན་སྡེ་དུ་མས་སྒྲ་ནམ་མཁའི་ཡོན་ཏན་དུ་ཁས་བླངས་ནས་རྟག་པར་སྒྲོ་འདོགས་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་དང༌། འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པར་སྒྲུབ་པའི་ཆེད་དུ་བྱས་པའི་རྟགས་ཀྱིས་སྒྲ་མི་རྟག་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའོ། །
གསུམ་པ་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་བཤད་པ།
གསུམ་པ་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་བཤད་པ་ལ།
མཚན་ཉིད། འཇུག་ཚུལ། དབྱེ་བ་བཤད་པ་གསུམ། དང་པོ་ལ་དགག་བཞག་གཉིས། ཁ་ཅིག་ན་རེ། དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་ཤེས་འདོད་ཆོས་ཅན་གྱི་སྟེང་དུ་སྣང་དུ་མི་རུང་གི་ཆོས་མ་དམིགས་པ་རྟགས་སུ་བཀོད་ནས་རང་གི་དགག་བྱ་འགོག་པ་ལ་ཚུལ་གསུམ་ཚད་མས་ངེས་པའི་གཏན་ཚིགས། མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་གི་མཚན་ཉིད་ཟེར་ན། དེ་ལྟར་ན་འགལ་ཟླ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་ཐམས་ཅད་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་མ་ཡིན་པར་ཐལ་ལོ། །ཁ་ཅིག་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་གི་མཚན་ཉིད། དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་ཚུལ་གསུམ་ཚང་བའི་གཏན་ཚིགས་གང་ཞིག དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་ཆོས་ཡིན་ན་མེད་དགག་ཡིན་དགོས་པ་ཞེས་ཟེར་ན། དེ་སྒྲུབ་གྱི་དངོས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ལ་དགག་པ་བཟུང་བའི་རྟགས་ཡང་དག་ཐམས་ཅད་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་མ་ཡིན་པར་ཐལ། མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་གི་དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་ཆོས་ཡིན་ན་མེད་དགག་ཡིན་དགོས་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཁས། འདོད་ན། དེ་སྒྲུབ་གྱི་དངོས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ལ་དགག་པ་བཟུང་བའི་རྟགས་ཡང་དག་ཐམས་ཅད་དགག་རྟགས་ཡང་དག་མ་ཡིན་པར་ཐལ། འདོད་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དགག་པ་དངོས་སུ་རྟོགས་པའི་རྟོག་པ་རྣམས་དགག་རྟོག་མ་ཡིན་པར་ཐལ། འདོད་པའི་ཕྱིར། དེ་ཡང་འདོད་ན། མ་ཡིན་དགག་དངོས་སུ་རྟོགས་པའི་རྟོག་པ་རྣམས་ཆོས་ཅན། སྒྲུབ་རྟོག་ཡིན་པར་ཐལ། སྒྲུབ་རྟོག་དགག་རྟོག་གང་རུང་གང་ཞིག དགག་རྟོག་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཕྱི་མ་ཁས། དེའི་རྟོགས་བྱ་ལ་སྒྲུབ་པ་ཡོད་པར་ཐལ། སྒྲུབ་རྟོག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མ་ཁྱབ་ན། བློ་དེའི་བཟུང་བྱ་ལ་བུམ་པ་མེད་ཀྱང་བུམ་འཛིན་རྟོག་པ་ཡིན་པ་ཞིག་ཡོད་པར་ཐལ། འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །
གཉིས་པ་རང་ལུགས་བཤད་པ།
གཉིས་པ་རང་ལུགས་བཤད་པ་ནི།
མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་གི་མཚན་ཉིད་ཡོད་དེ། དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་ཚུལ་གསུམ་གང་ཞིག དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་དངོས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ཡིན་ན་དགག་པ་ཡིན་དགོས་པ་དེ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བདག་ཏུ་ཚད་མས་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཀྱིས། སྡུག་བདེན་བདག་མེད་དུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་གི་མཚན་ཉིད་ཡོད་དེ། བདག་ཏུ་ཚད་མས་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཀྱིས་སྡུག་བདེན་བདག་མེད་དུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཚུལ་གསུམ་གང་ཞིག དེ་སྒྲབ་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ཡིན་ན་དགག་པ་ཡིན་དགོས་པ་དེ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མཚན་གཞི་ནི། བདག་ཏུ་ཚད་མས་མ་དམིགས་པ་དེའོ། །
གཉིས་པ་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་འཇུག་ཚུལ་ནི།
ཚད་མས་དམིགས་པའི་སྒོ་ནས་ཡོད་པར་འཇོག་དགོས་པ་བཞིན་དུ་གཞི་གང་གི་སྟེང་དུ་དགག་བྱ་འགོག་པ་ལ་འགག་བྱ་དམིགས་པའི་ཚད་མ་བཀག་པའི་སྒོ་ནས་དགག་བྱ་འགོག་དགོས་པ་ལས་དགག་བྱ་འགོག་པའི་ཐབས་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར།
དེ་སྐད་དུ། རྣམ་འགྲེལ་ལེའུ་གསུམ་པ་ལས། དགག་པ་ཉིད་ནི་ཐམས་ཅད་དུ། །མི་དམིགས་པ་ལས་འགྲུབ་པ་ཡིན། །ཚད་མས་གྲུབ་པར་སྨྲ་རྣམས་ཀྱི། །དོན་གྱི་བཟློག་པ་ཉིད་ལས་ཡིན། །ཞེས་དང༌། དགག་པ་གང་ཇི་སྙེད་པ་དེ་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་པ་ལས་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དགག་བྱ་དམིགས་པའི་ཚད་མ་བཀག་པའི་སྒོ་ནས་དགག་བྱ་འགོག་ཚུལ་ཡང་དོན་གྱི་དགག་བྱ་དམིགས་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མ་ཁེགས་དགོས་ཀྱི་དགག་བྱ་དམིགས་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མ་བཀག་པ་རྟགས་སུ་བཀོད་ནས་འགོག་དགོས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །
གསུམ་པ་དབྱེ་བ་ལ།
མི་སྣང་བ་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་དང༌། སྣང་རུང་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་གཉིས། དང་པོ་འཆད་པར་བྱེད་པ་ལ། རྣམ་འགྲེལ་ལས། ཚད་མ་རྣམས་ནི་མི་འཇུག་པ། །མེད་ལ་མི་འཇུག་འབྲས་བུ་ཅན། །ཞེས་བྱུང༌། འདི་ཡང་མདོ་ལས། གང་ཟག་གིས་གང་ཟག་ཚོད་བཟུང་བར་མི་བྱ་སྟེ། ཉམས་པར་འགྱུར་ཏ་རེ། ཞེས་པ་དེ་ལས་འཕྲོས་ལ། དེའི་དོན་ཡང་རང་ལ་མི་སྣང་བ་ཙམ་རྒྱུ་མཚན་དུ་བྱས་ནས་གཞན་རྒྱུད་ལ་ཡོན་ཏན་དེ་དང་དེ་མེད་ཅེས་བཤད་མི་རུང་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །མཐའ་དཔྱད་པ་ལ། དགག་བཞག་གཉིས་ལས། དེ་ལ་ཁ་ཅིག་ན་རེ། གང་ཟག་དེ་ལ་ཆོས་དེ་བསྐལ་དོན་ཡིན་ན་གང་ཟག་དེའི་རྒྱུད་ཀྱི་ཚད་མ་གསུམ་གང་རུང་འཇུག་རུང་བར་ཐལ། ཆོས་དེ་གང་ཟག་དེའི་ངོ་བོར་གཞལ་བྱའི་གནས་གསུམ་གང་རུང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན་མ་ཁྱབ་སྟེ། གང་ཟག་དེའི་ངོར་དོན་དེ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཙམ་ལས་ཚད་མ་གསུམ་གང་ཡང་མི་འཇུག་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། རྣམ་འགྲེལ་ལས། ཚད་མ་རྣམས་ནི་མི་འཇུག་པ། །ཞེས་དང༌། རྣམ་ངེས་རང་འགྲེལ་ལས། དེར་ཡང་ཡོད་ན་ནི་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང་ལུང་རྣམས་ལས་གཅིག་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མིན་ཏེ་འགའ་ཞིག་ལ་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། ཁ་ཅིག་གིས་ཤ་ཟ་ཚད་མས་མི་དམིགས་པ་དེ། མདུན་གྱི་གཞི་འདིར་ཤ་ཟ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་སྒྲུབ་པའི་མི་སྣང་བ་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་ཟེར་ན། མདུན་གྱི་གཞི་འདིར་ཤ་ཟ་མེད་པ་ཡིན་པར་ཐལ། དེར་ཤ་ཟ་མེད་པར་སྒྲུབ་པའི་རྟགས་ཡང་དག་ཡོད་པའི་ཕྱིར། མ་གྲུབ་ན། དེར་ཐལ། ཤ་ཟ་ཚད་མས་མི་དམིགས་པ་དེ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཁས། རྩ་བར་འདོད་མི་ནུས་ཏེ། རྣམ་ངེས་ལས། བསྐལ་བ་རྣམས་ལ་ནི། མེད་པར་ངེས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འདིར་མེད་པར་ངེས་པ་དང་མེད་པར་ངེས་ནུས་པ་གཉིས་ལ་ཁྱད་པར་ཡོད་དོ། །ཡང་ཁ་ཅིག་གིས། མདུན་གྱི་གཞི་འདིར་ཆོས་ཅན། ཤ་ཟ་མེད་པར་ཐལ། ཤ་ཟ་ཚད་མས་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན། རྟགས་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་ཞེས་ལན་འདེབས་དགོས་ཏེ། བསྐལ་དོན་དུ་སོང་བའི་རྒོལ་བས་ཡོད་མེད་གང་དུ་དམ་བཅའ་མི་རུང་བ་དེ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁ་ཅིག་མི་སྣང་བ་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཡིན་ན་སྣང་རུང་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཡིན་པས་ཁྱབ་ཟེར་ན། ཤ་ཟ་བསྐལ་དོན་དུ་སོང་བའི་གང་ཟག་གིས་ཤ་ཟ་ཚད་མས་མ་དམིགས་པ་དེ། མདུན་གྱི་གཞི་འདིར་ཤ་ཟ་བསྐལ་དོན་དུ་སོང་བའི་གང་ཟག་གིས་ཤ་ཟ་ཡོད་ཅེས་དམ་བཅའ་མི་རིགས་པར་སྒྲུབ་པའི་སྣང་རུང་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་པར་ཐལ། དེ་དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་མི་སྣང་བ་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་པ་ཁས། དེ་དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་མི་སྣང་བ་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་པར་ཐལ། ཤ་ཟ་བསྐལ་དོན་དུ་སོང་བའི་གང་ཟག་གིས་ཤ་ཟ་ཚད་མས་མ་དམིགས་པ་དེ་དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་གང་ཞིག མདུན་གྱི་གཞི་འདིར་ཤ་ཟ་ཡོད་ཀྱང་དེ་བསྐལ་དོན་དུ་སོང་བའི་གང་ཟག་གིས་བལྟར་མི་རུང་བ་དེ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དང་པོ་གྲུབ་སྟེ། གང་ཟག་དེའི་དེ་ཡོད་ཅེས་དམ་བཅའ་མི་རིགས་པ་དགག་པ་གང་ཞིག དེ་དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གོང་གི་རྟགས་གཉིས་པ་མ་གྲུབ་ན། དེ་འདྲའི་གང་ཟག་ཆོས་ཅན། མདུན་གྱི་གཞི་འདིར་ཤ་ཟ་ཡོད་ཀྱང་ཁྱོད་ལ་ལྟར་མི་རུང་བ་ཡིན་པར་ཐལ། ཁྱོད་དེ་ལ་བསྐལ་དོན་དུ་སོང་བའི་གང་ཟག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྩ་བར་འདོད་ན། ཤ་ཟ་བསྐལ་དོན་དུ་སོང་བའི་གང་ཟག་གིས་ཤ་ཟ་ཚད་མས་མ་དམིགས་པ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱི་རྟགས་ཀྱིས་མདུན་གྱི་གཞི་འདིར་ཤ་ཟ་བསྐལ་དོན་དུ་སོང་བའི་གང་ཟག་གིས་ཤ་ཟ་ཡོད་ཅེས་དམ་བཅའ་མི་རིགས་པར་སྒྲུབ་པའི་ཕྱོགས་ཆོས་ཅན་དུ་སོང་བའི་གང་ཟག་ལ། དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་དགག་བྱའི་ཆོས་ཀྱི་བཏགས་པའི་དོན་ཤ་ཟ་མེད་པ་ལྟར་རུང་བ་དང༌། དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་ཕྱི་རྒོལ་ཡང་དག་གིས་དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་དགག་བྱའི་ཆོས་མེད་པར་ངེས་པ་འདྲེན་རུང་གཉིས་ཀར་ཐལ། ཁྱོད་དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་སྣང་རུང་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཁས། ཁྱབ་ཅིང༌། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་སྣང་རུང་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་གིས་དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་དགག་བྱའི་ཆོས་ཡོད་ན་དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་སྐབས་ཀྱི་ཕྱི་རྒོལ་ལ་སྣང་དུ་རུང་བ་དང༌། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་ཕྱི་རྒོལ་ཡང་དག་གིས་གཞི་དེར་དགག་བྱའི་ཆོས་ཚད་མས་མེད་པར་ངེས་ནུས་པ་ཞིག་དགོས་པ་གང་ཞིག དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་མི་སྣང་བ་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་ན། དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་དགག་བྱའི་བཏགས་པའི་དོན་དེ་ཡོད་ཀྱང་དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཆོས་ཅན་དུ་སོང་བའི་ཚད་མ་ལ་མི་སྣང་བ་དང༌། དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་དགག་བྱའི་བཏགས་པའི་དོན་དེ་ཡོད་མེད་གང་དུ་མ་ངེས་པར་ཐེ་ཚོམ་ཅན་ཞིག་དགོས་པའི་ཕྱིར། དང་པོ་གྲུབ་སྟེ། རྣམ་འགྲེལ་རང་འགྲེལ་ལས། གཉིས་པ་ནི་དེ་ལ་ཚད་མ་ཡིན་ཏེ། ངེས་པའི་འབྲས་བུ་ཅན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་གྲུབ་སྟེ། རང་འགྲེལ་ལས། དེ་ལ་དང་པོ་ཡོད་པའི་ཐ་སྙད་དགག་པའི་ཕྱིར་ཚད་མར་བཤད་ཀྱི་ལྡོག་པ་མཐོང་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཉེ་བར་སྦྱོར་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཐེ་ཚོམ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། ཞེས་དང༌། རྒྱས་བཤད་སྐབས་སུ། ཡོད་མེད་ངེས་པའི་འབྲས་ཅན་མིན། །ཕྱིར་ན་ཚད་མ་ཉིད་མི་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། གཞན་ཡང་སྦྱོར་བ་སྐོར་གཅིག་གི་དབང་དུ་བྱས་ན་དེ་གཉིས་ཀྱི་གཞི་མཐུན་མེད་པར་ཐལ། དེ་གཉིས་ཀྱི་གོ་དོན་འགལ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། དེ་གཉིས་ཀས་དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་ཤེས་འདོད་ཆོས་ཅན་གྱི་སྟེང་དུ་དགག་བྱའི་ཆོས་ཀྱི་བཏགས་པའི་དོན་ཡོད་ངེས་ཀྱི་ཐ་སྙད་དོན་མཐུན་འགོག་པ་ཙམ་འདྲ་ཡང་དགག་བྱའི་ཆོས་ཀྱི་བཏགས་པའི་དོན་དེ་རྩོད་གཞིའི་སྟེང་དུ་སྔ་མ་མི་སྣང་བ་མ་དམིགས་པས་ཡོད་མེད་གང་ལ་ཡང་དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་ཕྱི་རྒོལ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཙམ་ལས་ངེས་པ་སྐྱེ་མི་ཐུབ་ཅིང༌། སྣང་རུང་མ་དམིགས་པས་དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་ཕྱི་རྒོལ་ལ་དགག་བྱའི་ཆོས་དངོས་དེ་རྩོད་གཞིའི་སྟེང་དུ་མེད་པའི་ངེས་པ་བསྐྱེད་ཐུབ་པའི་ཁྱད་པར་སོ་སོར་བཤད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རང་འགྲེལ་ལས། དེ་ལྟར་མི་དམིགས་པ་འདི་གཉིས་ནི་རང་དང་བཟློག་པའི་རྒྱུ་མེད་པ་དང༌། ཡོད་པ་དག་གི་ཕྱིར། ཡོད་པའི་ཐ་སྙད་དགག་པའི་འབྲས་བུ་ཅན་ཉིད་དུ་འདྲ་སྟེ། གཅིག་ལ་ནི་ཐེ་ཚོམ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ལ་གཞན་ལ་ནི་བཟློག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་མི་སྣང་བ་མ་དམིགས་རྟགས་སུ་སོང་བའི་དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་དགག་བྱའིཆོས་ཀྱི་བཏགས་པའི་དོན་དེ་ཡོད་ཀྱང་སྣང་མི་རུང་བ་ཞེས་སོགས་སྣང་རུང་གི་རྟགས་དང༌། འབྲས་རྟགས་དང༌། རང་བཞིན་གྱི་རྟགས་སོགས་གོ་ཐོབ་ཀྱི་བཤད་པ་དུ་མ་ཞིབ་ཆ་ཤེས་པར་བྱའོ། །
གཉིས་པ་རང་ལུགས་བཤད་པ།
གཉིས་པ་རང་ལུགས་བཤད་པ་ལ།
མི་སྣང་བ་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་གི་མཚན་ཉིད་དང༌། འཇུག་དུས་དང༌། སྒྲ་བཤད་དང༌། དབྱེ་བ་དང༌། དགོས་པ་བཤད་པ་དང་ལྔ། དང་པོ་ནི། མི་སྣང་བ་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་གི་མཚན་ཉིད་ཡོད་དེ། མི་སྣང་བའི་ཚུལ་གསུམ་ཡིན་པ་དེ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་མི་སྣང་བ་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་གི་མཚན་ཉིད། དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་མི་སྣང་བའི་ཚུལ་གསུམ་ཡིན་པའོ། །གོ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ན། དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཆོས་ཅན་དུ་སོང་བའི་གང་ཟག་ལ་དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་དགག་བྱའི་ཆོས་སུ་བཏགས་པའི་དོན་གྱི་གཙོ་བོ་བསྐལ་དོན་ཡང་ཡིན། དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་ཚུལ་གསུམ་ཡང་ཡིན་པའི་གཞི་མཐུན་པར་དམིགས་པ་དེ། དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་མི་སྣང་བ་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་གི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །
གཉིས་པ་མི་སྣང་བ་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་འཇུག་དུས་ཡོད་དེ། ཚད་མས་དགག་པ་བྱེད་དུས་ཀྱི་དགག་གཞི་སྣང་རུང་ཡིན་ཞིང་དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་དགག་བྱའི་ཆོས་ཀྱི་བཏགས་པའི་དོན་ཕྱི་རྒོལ་དེ་ལ་བསྐལ་དོན་དུ་སོང་ནས་སྣང་དུ་མི་རུང་བའི་དུས་དེ་མི་སྣང་བ་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་འཇུག་པའི་དུས་ཡིན་ནོ། ། བསྐལ་དོན་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་དེ། ཡུལ་གྱི་དང༌། དུས་ཀྱི་དང༌། ངོ་བོའི་བསྐལ་དོན་དང་གསུམ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། དང་པོ་ཡོད་དེ། འདིར་གནས་པའི་ཕལ་བ་ལ་འོད་ཟེར་ཅན་གྱི་ཞིང་ཁམས་ཀྱི་འགྲོ་བའི་ཁྱད་པར་དང༌། དབྱིབས་བཀོད་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལྟ་བུའོ། །གཉིས་པ་ཡོད་དེ། ད་ལྟའི་ཕལ་བ་ལ་མ་འོངས་པའི་དུས་ཤིན་ཏུ་རིང་པོའི་གང་ཟག་གི་ཁྱད་པར་འདི་ལྟ་བུ་འབྱུང་བ་ལྟ་བུའོ། །གསུམ་པ་ཡོད་དེ། བར་སྲིད་བསྐལ་དོན་དུ་སོང་བའི་གང་ཟག་ལ་བར་སྲིད་ལྟ་བུའོ། །དེ་གསུམ་རྣམ་ངེས་རང་འགྲེལ་ལས། ཡུལ་དང་དུས་དང་རང་བཞིན་གྱི་བསྐལ་བས་ན་བསྐལ་བ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ཞེས་གསུངས་སོ། །བསྐལ་དོན་གྱི་དོན་ནི་གང་ཟག་དེ་ལ་དོན་དེ་བསྐལ་དོན་ཡིན་ན་དེ་ལ་དེའི་ངོར་ཚད་མ་གསུམ་གང་ཡང་མི་འཇུག་པ་ཞིག་དགོས་ཏེ། རྣམ་འགྲེལ་ལས། ཚད་མ་རྣམས་ནི་མི་འཇུག་པ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །
གསུམ་པ་སྒྲ་བཤད་པ་ནི།
ལྷའི་བར་སྲིད་ལ་བསྐལ་དོན་དུ་སོང་བའི་གང་ཟག་གིས་ལྷའི་བར་སྲིད་ཚད་མས་མ་དམིགས་པ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལ་དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་མི་སྣང་བ་མ་དམིགས་པའི་གཏན་ཚིགས་ཞེས་བརྗོད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡོད་དེ། ཁྱོད་མདུན་གྱི་གཞི་འདིར་ལྷའི་བར་སྲིད་བསྐལ་དོན་སོང་བའི་གང་ཟག་གི་རྒྱུད་ཀྱི་ལྷའི་བར་སྲིད་ཡོད་ཅེས་དམ་བཅའ་ངེས་པའི་དཔྱད་ཤེས་དོན་མཐུན་མེད་པར་སྒྲུབ་པའི་དགག་བྱའི་ཆོས་སུ་བཏགས་པའི་དོན་དེ་དེ་སྒྲུབ་ལ་ཕྱོགས་ཆོས་ཅན་དུ་སོང་བའི་གང་ཟག་ལ་སྣང་དུ་མི་རུང་བ་དང༌། རང་མིང་ལ་མ་དམིགས་པ་ལྟ་བུའི་ཚིག་ཡོད་པའི་གཏན་ཚིགས་སམ་མི་དམིགས་པའི་རྟགས་ཡིན་པས་ན་དེ་ལྟར་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །
བཞི་བ་དབྱེ་བ་མི་སྣང་བ་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཡང་དག
བཞི་བ་དབྱེ་བ་མི་སྣང་བ་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་ལ།
མི་སྣང་བའི་འབྲེལ་ཟླ་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་དང༌། མི་སྣང་བའི་འགལ་ཟླ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་གཉིས། དང་པོ་ལ་མཚན་ཉིད། དབྱེ་བ་གཉིས། དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་མི་སྣང་བ་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་གང་ཞིག རང་གི་དངོས་མིང་གི་མཐར་མེད་པ་ལྟ་བུའི་དགག་ཚིག་སྦྱར་བའི་ཆོས་དེ། དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་མི་སྣང་བའི་འབྲེལ་ཟླ་མི་དམིགས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་གི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་དབྱེ་ན། མི་སྣང་བའི་རྒྱུ་ཁྱབ་བྱེད་རང་བཞིན་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་གསུམ། ཤ་ཟ་བསྐལ་དོན་དུ་སོང་བའི་གང་ཟག་གི་རྒྱུད་ལ་ཤ་ཟ་དམིགས་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མ་མེད་པ་དེ། མདུན་གྱི་གཞིར་འདིར་ཤ་ཟ་བསྐལ་དོན་དུ་སོང་བའི་གང་ཟག་གི་རྒྱུད་ལ་ཤ་ཟ་ངེས་པའི་བཅད་ཤེས་མེད་པར་སྒྲུབ་པའི་མི་སྣང་བའི་རྒྱུ་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་ལ། བཅད་ཤེས་སྨྲས་ཚེ་དོན་མཐུན་ཟེར་མི་དགོས་ལ།ཐ་སྙད་ལ་དགོས་སོ། །ལྷ་ཡོད་པ་བསྐལ་དོན་དུ་སོང་བའི་གང་ཟག་གིས་ལྷ་ཡོད་པ་ཚད་མས་མ་ངེས་པ་དེ། མདུན་གྱི་གཞི་འདིར་ལྷ་ཡོད་པ་བསྐལ་དོན་དུ་སོང་བའི་གང་ཟག་གིས་ལྷ་ཡོད་ཅེས་དམ་བཅའ་མི་རིགས་པར་སྒྲུབ་པའི་མི་སྣང་བའི་ཁྱབ་བྱེད་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་དང༌། ཤ་ཟ་བསྐལ་དོན་དུ་སོང་བའི་གང་ཟག་གི་རྒྱུད་ལ་ཤ་ཟ་དམིགས་བྱེད་ཀྱི་བཅད་ཤེས་ཚད་མས་མ་དམིགས་པ་དེ། མདུན་གྱི་གཞི་འདིར་ཤ་ཟ་བསྐལ་དོན་དུ་སོང་བའི་གང་ཟག་གི་རྒྱུད་ལ་ཤ་ཟ་ངེས་པའི་བཅད་ཤེས་མེད་པར་སྒྲུབ་པའི་མི་སྣང་བའི་རང་བཞིན་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་ལ། སྒྲུབ་བྱེད་རྣམས་གཞན་ལས་ཤེས་པར་བྱའོ། །
དགག་བྱའི་ཆོས་ཀྱི་བཏགས་པའི་དོན་ཡིན་ན་དགག་བྱའི་ཆོས་ཡིན་པས་མ་ཁྱབ་མ་ཡིན་པས་མ་ཁྱབ་ཅེས་ཟེར་དགོས་སམ་བློ་གྲོས་དང་ལྡན་པ་དག་གིས་སླར་དཔྱད་པར་བྱའོ། །
གཉིས་པ་དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་འགལ་ཟླ་དམིགས་པའི་མི་སྣང་བ་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་གི་མཚན་ཉིད། དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་མི་སྣང་བའི་འགལ་ཟླ་དམིགས་པའི་ཚུལ་གསུམ་ཡིན་པ། གོ་ཐོབ་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ན། མི་སྣང་བའི་མ་དམིགས་པའི་ཚུལ་གསུམ་གང་ཞིག དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་དགག་བྱའི་ཆོས་ཀྱི་འགལ་ཟླར་གྱུར་བའི་མ་ཡིན་དགག་དང་སྒྲུབ་པ་གང་རུང་ཡིན་པ་དེ། དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་འགལ་ཟླ་དམིགས་པའི་མི་སྣང་བ་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་གི་མཚན་ཉིད། མཚན་གཞི་ནི། མདུན་གྱི་གཞི་འདིར་ཤ་ཟ་བསྐལ་དོན་དུ་སོང་བའི་གང་ཟག་གི་རྒྱུད་ལ་ཤ་ཟ་ངེས་པའི་བཅད་ཤེས་མེད་པར་སྒྲུབ་པ་ལ་ཡོད་པ་ལྟ་བུའོ། །
ལྔ་བ་མི་སྣང་བ་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་བཤད་པ།
ལྔ་བ་མི་སྣང་བ་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་བཤད་པའི་དགོས་པ་ནི།
རང་རྒྱུད་ཀྱི་ཚད་མས་མ་རྟོགས་པ་རྒྱུ་མཚན་དུ་བྱས་ནས་སྡིག་པ་བསགས་པ་དང༌། སྐུར་བ་འདེབས་པ་སོགས་སྤོང་པའི་ཆེད་དུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དཔའ་བར་འགྲོ་བའི་མདོ་ལས། བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་འདི་དང་སླན་ཆད་ངས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སྟོན་པའི་འདུ་ཤེས་བྱེད་དོ། །དགེ་སློང་དག་ང་དང་ང་འདྲའི་གང་ཟག་གིས་གང་ཟག་གི་ཚོད་བཟུང་གི གཞན་གྱིས་བཟུང་ན་དམན་པར་འགྱུར་བར་ཤེས་པར་གྱིས་ཤིག ཅེས་སོགས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །
གཉིས་པ་སྣང་རུང་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་བཤད་པ་ལ།
གཞུང་གི་ཚིག་དོན་བཤད་པ་དང༌། མཐའ་དཔྱད་པ་དང་གཉིས། དང་པོ་ལ་གོ་དོན་དང༌། མཚན་གཞིའི་དབྱེ་བ་དང༌། དེ་ལ་རྩོད་པ་སྤོང་བའོ། །དང་པོ་སྣང་རུང་མ་དམིགས་པའི་གོ་དོན་ནི། དཀོན་བརྩེགས་ལས། འོད་སྲུང་ཡོངས་སུ་བཙལ་ན་མི་དམིགས་སོ། །ཞེས་དང༌། རྣམ་འགྲེལ་ལས། གཏན་ཚིགས་བྱེ་བྲག་ལ་ལྟོས་ནས། །འགའ་ཞིག་མེད་ཤེས་འབྲས་བུ་ཅན། །ཞེས་མ་དམིགས་པའི་གཏན་ཚིགས་འགའ་ཞིག་སྣང་རུང་གི་བྱེ་བྲག་ལ་བལྟོས་ནས་རང་གི་དགག་བྱའི་ཆོས་མེད་པ་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་འབྲས་བུ་ཅན་ཡིན་ནོ་ཞེས་པའོ། །
གཉིས་པ་མཚན་གཞིའི་དབྱེ་བ་ནི།
རྣམ་འགྲེལ་ལས། འགལ་དང་འབྲས་བུ་དག་སྒྲུབ་དང༌། །རྒྱུ་དང་ངོ་བོ་བལྟར་རུང་བའི། །བདག་ཉིད་དང་ནི་མ་གྲུབ་པ། །མེད་དོན་ཅན་མི་དམིགས་རྣམ་བཞི། །ཞེས་བྱུང༌། དེའི་དོན་ནི། རྟགས་ཀྱི་དགག་བྱའི་ཆོས་མེད་པ་གོ་བར་བྱེད་པའི་དོན་ཅན་སྣང་རུང་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཆོས་ཅན། རྣམ་པ་བཞིར་ཡོད་དེ། རང་བཞིན་འགལ་དམིགས་དང༌།འགལ་བའི་འབྲས་བུ་གྲུབ་པའི་རྟགས་དག་དང༌། རྒྱུ་མ་དམིགས་པ་དང༌། ངོ་བོ་ལྟར་རུང་གི་བདག་ཉིད་དག་ནི་མ་གྲུབ་པ་དང་བཞི་ཡོད་པའི་ཕྱིར། དང་པོའི་ཞལ་ལ་ཁྱབ་བྱེད་འགལ་དམིགས་དང༌། བཞི་བའི་ཞར་ལ་ཁྱབ་བྱེད་མ་དམིགས་པ་བསྟན་ཏོ། །
གསུམ་པ་དེ་ལ་རྩོད་པ་སྤོང་བ་ནི།
དེ་དང་འགལ་བ་ཡི་ནི་རྒྱུ། །དམིགས་པའི་སྦྱོར་བ་གང་ཡིན་དེ། །རྒྱུ་མཚན་དག་ནི་འགལ་བ་ཉིད། །མེད་ན་འཁྲུལ་བ་ཅན་ཡིན་ནོ། །འགལ་འབྲས་ལ་ཡང་ཡུལ་དང་ནི། །དུས་ལ་སོགས་པར་བལྟོས་པར་བཤད། །གཞན་དུ་འཁྲུལ་འགྱུར་མི་གྲང་བ། །སྒྲུབ་པ་ལ་ནི་ཐལ་བ་བཞིན། །ཞེས་བྱུང༌། དེའི་ཚིག་དོན་ནི། འགལ་འབྲས་དམིགས་པས་འགལ་ཟླ་ཁེགས་ན་འགལ་རྒྱུ་དམིགས་པས་ཀྱང་ཅེས་མི་ཁེགས་ཅེ་ན། གྲང་རེག་དེ་༷ད༷ང་འག༷ལ་བ༷་ཡི༷་ནི༷་རྒྱུ༷་དམི༷གས་པ༷འི་སྦྱོ༷ར་བ༷་ག༷ང་ཡི༷ན་པའི་རྟགས་བུད་ཤིང་དེ༷་ཆོས་ཅན། གྲང་རེག་མེད་པར་སྒྲུབ་པའི་ཁྱབ་པ་འཁྲུ༷ལ་བ༷་ཅ༷ན་ཡི༷ན་ཏེ། གྲང་རེག་གི་རྒྱུ༷་མཚ༷ན་ཏེ་རྒྱུ་ད༷ག་ནི༷་འག༷ལ་བ༷་ཉི༷ད་མེ༷ད་པའི་ཕྱིར། འོ་ན་དུ་བས་གྲང་རེག་འགོག་པ་འཁྲུལ་ལོ་ཞེ་ན། དུ་བ་ཆོས་ཅན། དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་འག༷ལ་འབྲ༷ས་དམིགས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་ཏུ་འགྱུར་བ་ལ༷་ཡུ༷ལ་ད༷ང་དུ༷ས་སོག༷ས་ཁྱད་པར་ཅན་ལ་ལྟོ༷ས་དགོས་པ༷ར་འདོད་དེ། དེ་ལ་ལྟོས་པ་ལས་གཞ༷ན་དུ༷་ན་ཁྱབ་པ་འཁྲུ༷ལ་བར་འགྱུ༷ར་བའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་མི༷་གྲ༷ང་བར་སྒྲུ༷བ་པ༷་ལ༷་ནི༷་ཐ༷ལ་བ༷་བཀོད་པ་བཞི༷ན་ནོ། །ཞེས་པའོ། །ཡུལ་སོགས་ལ་ལྟོས་ཚུལ་ནི། མེའི་དྲོད་ཀྱི་ཁྱབ་པའི་ཡུལ། མེ་ད་ལྟ་བའི་འབྲས་བུར་གྱུར་བའི་དུས་དང༌། ལ་སོགས་པས་གྲང་རེག་འགོག་ནུས་ཀྱི་མེ་ལ་མི་འཁྲུལ་བའི་གནས་སྐབས་ཁྱད་པར་ཅན་ལ་བལྟོས་དགོས་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་མེ་དང་གྲང་རེག་གཞི་དེར་ཕྱི་རྒོལ་གྱི་མངོན་སུམ་ལ་སྣང་དུ་མི་རུང་བའི་ཡུལ། དུ་བ་སྣང་དུ་རུང་བའི་དུས་དང༌། སོགས་པས་དེ་དྲག་ཏུ་འཕྱུར་བཞིན་པའི་རྣམ་པའི་ཁྱད་པར་ལ་ལྟོས་པའོ།།