གཉིས་པ་ཞི་གནས་ལྷག་མཐོང་གི་ཚོགས་སོགས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ།
གཉིས་པ་ཞི་གནས་ལྷག་མཐོང་གི་ཚོགས་སོགས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ལ།
ཞི་ལྷག་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་དང༌། ལམ་དང༌། གཟུངས་དང༌། སའི་ཚོགས་དང༌། གཉེན་པོའི་ཚོགས་བཤད་པ་དང་དྲུག དང་པོ་ཞི་ལྷག་བཤད་པ་ལ། ཞི་གནས་ཀྱི་མཚན་ཉིད།ཤིན་སྦྱངས་ཁྱད་པར་ཅན་གྱིས་ཟིན་པའི་སྒོམ་བྱུང་གི་ཏིང་ངེ་འཛིན། ལྷག་མཐོང་གི་མཚན་ཉིད། དཔྱད་སྟོབས་ཀྱིས་དྲངས་བའི་སྒོམ་བྱུང་གི་ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་འབྱེད་ཀྱི་བློ། དེ་ལྟར་འཐད་དེ། མདོ་སྡེ་དགོངས་པ་ངེས་འགྲེལ་ལས། ཇི་སྲིད་དུ་ལུས་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་དང༌།སེམས་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་མ་ཐོབ་པ་དེའི་བར་དུ་ཡིད་ལ་བགྱིད་པ་དེ་ལ་ཅི་ཞེས་བགྱི། བྱམས་པ་ཞི་གནས་མ་ཡིན་ཏེ། ཞི་གནས་ཀྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་མོས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ཡིན་པར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ཇི་སྲིད་དུ་ལུས་དང་སེམས་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་བ་མ་ཐོབ་པ་དེའི་བར་དུ། ཞེས་པ་ནས། བྱམས་པ་ལྷག་མཐོང་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ལྷག་མཐོང་གི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་མོས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ཡིན་པར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ཞེས་དང༌། ཀུན་བཏུས་ས་འགྲེལ་ལས། །ལྷག་མཐོང་གང་ཞེ་ན། དེ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རང་བཞིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཆོས་ཅན་ཇི་སྙེད་པ་རྣམས་ལ་འདི་དག་ནི་ཁམས་དྲུག་གོ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པར་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་དང༌། ཆོས་ཉིད་ཇི་ལྟ་བའི་དོན་ལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་དང༌། རྟོག་བཅས་ཤེས་རབ་ཀྱིས་མཚན་མར་བྱེད་ཅིང༌། ངོ་བོ་ལ་རགས་པ་ཚོལ་བས་ཡོངས་སུ་རྣམ་པར་རྟོག་པར་བྱེད་པ་དང༌། ཁྱད་པར་ལ་ཞིབ་མོར་ཚོལ་བས་ཡོངས་སུ་རྣམ་པར་དཔྱོད་པར་བྱེད་པའོ། །མདོར་ན་སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་གནས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཞི་གནས་དང༌། ཆོས་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་ཤེས་རབ་ནི་ལྷག་མཐོང་སྟེ། ཡང་དག་གནས་པ་ལ་བརྟེན་ནས། །སེམས་ལ་སེམས་ནི་འཇོག་ཕྱིར་དང༌། །ཆོས་རབ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་ཕྱིར། །ཞི་གནས་དང་ནི་ལྷག་མཐོང་ཡིན། །ཞེས་དང༌། ལྷན་ཐབས་འོད་བརྒྱ་འབར་བ་ལས། དེ་ལ་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གི་ངོ་བོ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། ཡང་དག་གནས་པ་ལ་བརྟེན་ནས། །སེམས་ལ་སེམས་ནི་འཇོག་ཕྱིར་དང༌། །ཆོས་རབ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་ཕྱིར། །ཞི་གནས་དང་ནི་ལྷག་མཐོང་ཡིན། །ཞེས་བྱིང་རྒོད་རྣམ་རྟོག་མེད་པར་སེམས་གསལ་སྟོང་དུ་གནས་པ་ནི་ཞི་གནས། གནས་ལུགས་རྗེན་ནེ་གནས་པའི་སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་ནི་ལྷག་མཐོང་ངོ༌། །ཞེས་དང༌། ཉ་ཊཱིཀ་ལས། ཆོས་ཐམས་ཅད་བདེན་མེད་དུ་རབ་ཏུ་འབྱེད་པའི་བློ་ནི་ལྷག་མཐོང་སྟེ། ཞེས་དང༌། གཟུགས་སོགས་ཡུལ་གྱི་སེམས་གཡེང་བ་ཞི་བར་བྱས་ནས་བསམ་གཏན་ནམ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གང་བསྒོམ་པ་དེ་ལ་སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་ཞུགས་པ་ནི་ཞི་གནས། ཞེས་སྒྲ་སྦྱོར་བམ་གཉིས་ཏེ། ཁྱད་པར་དུ་རྣམ་མཁྱེན་ལ་སེམས་རྩེ་གཅིག་པས་གནས་ཤིང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཕྱིན་དྲུག་སོགས་རྣམ་མཁྱེན་གྱི་བར་ལ་འགོད་པར་འདོད་པའི་སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་ནི་ཞི་གནས་ཏེ། ཞེས་དང༌། མདོ་ལུགས་མ་ལས། རྣམ་མཁྱེན་དང་ལྡན་པའི་སེམས་རྩེ་གཅིག་པས་གནས་ཤིང་སྒྱུ་མའི་ཆོས་ཉིད་བཟུང་ནས་ཕྱོགས་བཅུའི་སེམས་ཅན་གྱི་སྦྱིན་སོགས་ལ་འགོད་པ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་ནི།ཞི་གནས་དང༌། སྒྱུ་མའི་ཆོས་ཉིད་སྒྲུབ་པ་ཡོངས་གྲུབ་ཀྱི་གཟུགས་སོགས་དེ་ཀུན་བཏགས་པའི་ངོ་བོ་དངོས་པོའི་གཟུགས་སོགས་ཀྱིས་སྟོང་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་ལྷག་མཐོང་སྟེ། ཞེས་སོགས་གསུངས་པས་སོ། །ལུང་ཕྱི་མ་གཉིས་ནི་སྐབས་འདིར་མདོ་ལས་བཤད་པ་དང་སྦྱར་བ་ཡིན་པར་སྣང་ངོ༌། །ཞི་ལྷག་སྒོམ་པའི་དགོས་པ་དང་གོ་རིམ་ནི། ལྷན་ཐབས་ལས། ཞི་ལྷག་སྒོམ་པའི་དགོས་པ་ནི། འཇིག་རྟེན་འཇིག་རྟེན་འདས་པའི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཞི་ལྷག་སྒོམ་པ་ལས་འབྱུང་བས། ཕན་ཡོན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དེ་དག་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་དང༌། གནས་སྐབས་སུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྒྱལ་པོ་ལས། ཞི་གནས་སྟོབས་ཀྱིས་གཡོ་བ་མེད་པར་འགྲོ། །ལྷག་མཐོང་གིས་ནི་རི་དང་འདྲ་བར་འགྱུར། །ཞེས་པ་དང༌། དགོངས་པ་ངེས་འགྲེལ་ལས། སྐྱེ་བ་པོ་ཡིས་ཞི་གནས་དང༌། །ལྷག་མཐོང་གོམས་པར་བྱས་ན་ནི། གནས་ངན་ལེན་གྱི་འཆིང་བ་དང༌། །མཚན་མའི་འཆིང་ལས་གྲོལ་བར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ཏེ། དགོས་པ་དེ་དག་གི་ཕྱིར་བསྒོམ་མོ། །གོ་རིམ་ནི། ཞི་གནས་རབ་ཏུ་ལྡན་པའི་ལྷག་མཐོང་གིས། །ཉོན་མོངས་རྣམ་པར་འཇོམས་པར་ཤེས་བྱས་ནས། །ཐོག་མར་ཞི་གནས་བཙལ་བྱ་དེ་ཡང་ནི། །འཇིག་རྟེན་ཆགས་པ་མེད་པར་མངོན་དགས་འགྲུབ། །ཅེས་པ་ལྟར་ཡིན་མོད། ཐེག་པ་འདིར་ནི་དེ་གཉིས་སོ་སོར་འཚོལ་མི་དགོས་པར། ཆབས་གཅིག་ཏུ་བསྒྲུབ་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་པས་སོ། །ཞི་གནས་སྒྲུབ་ཚུལ་ནི། ལྷན་ཐབས་འོད་བརྒྱ་འབར་བ་ལས། ཞི་གནས་ཇི་ལྟར་སྒོམ་པའི་ཚུལ་ནི། སེམས་གནས་པའི་ཐབས་དགུ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཞེས་པ་ནས། སྐབས་འདི་དག་ཏུ་སྤོང་རྒྱུའི་ཉེས་པ་ལྔ་ནི། ལེ་ལོ་དང་ནི་གདམས་ངག་དག །བརྗེད་དང་བྱིང་དང་རྒོད་པ་དང༌། །འདུ་མི་བྱེད་དང་འདུ་བྱེད་དེ། །འདི་དག་ཉེས་པ་ལྔར་འདོད་དོ། །ཞེས་ལེ་ལོ་དང་དམིགས་པ་ལ་གཡེལ་བ་གཉིས་ཀྱིས་གནས་སྐབས་དང་པོ་དང༌། བྱིང་རྒོད་ཀྱིས་གནས་སྐབས་གཉིས་པ་དང༌། འདུ་མི་བྱེད་པས་གསུམ་པ་དང༌། འདུ་བྱེད་དེ་རྩོལ་བས་བཞི་པ་ལ་བར་དུ་གཅོད་པས། གནས་སྐབས་དེ་དང་དེར་དེ་རྣམས་སྤོང་དགོས་སོ། །དེ་རྣམས་སྤོང་བའི་གཉེན་པོ་འདུ་བྱེད་བརྒྱད་ནི། གནས་དང་དེ་ལ་གནས་པ་དང༌། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཉིད་དུའོ། །དམིགས་པ་བརྗེད་པར་མ་གྱུར་དང༌། །བྱིང་དང་རྒོད་པ་རྟོགས་པ་དང༌། །དེ་སྤོང་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་དང༌། །ཞི་ཚེ་རྣལ་དུ་འཇུག་པའོ། །ཞེས་གསུངས། དད་འདུན་བརྩོན་འགྲུས་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་སྟེ། བཞི་ནི་ལེ་ལོའི་གཉེན་པོ་དང༌། དྲན་པ་ནི་དམིགས་པ་བརྗེད་པའི་གཉེན་པོ་དང༌། ཤེས་བཞིན་ནི་བྱིང་རྒོད་ཀྱི་གཉེན་པོ་དང༌། སྤོང་བ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ནི། མི་རྩོལ་བའི་གཉེན་པོ་དང༌། རྩོལ་བ་གློད་པའི་བཏང་སྙོམས་ནི། ཧ་ཅང་རྩོལ་བའི་གཉེན་པོའོ། །སེམས་གནས་དགུ་སྟོབས་དྲུག་གིས་འགྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། ཐོས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་འཇོག་པ་དང༌། བསམ་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་རྒྱུན་དུ་འཇོག་པ་དང༌། དྲན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་བསླན་ཏེ་འཇོག་པ་དང་ཉེ་བར་འཇོག་པ་གཉིས། ཤེས་བཞིན་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་འདུལ་བྱེད་ཞི་བྱེད་གཉིས། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ཉེར་ཞི་དང་རྒྱུད་གཅིག་གཉིས།འདྲེས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་དགུ་པ་མཉམ་པར་འཇོག་པ་འགྲུབ་བོ། །གནས་སྐབས་བཞི་ལ་ཡིད་བྱེད་བཞི་ཡོད་དེ། དང་པོ་ནི་བསྒྲིམས་ཏེ་འཇུག་པའི་ཡིད་བྱེད་དང༌། གཉིས་པ་ནི་བར་ཆད་ཅིང་འཇུག་པ་དང༌། གསུམ་པ་ནི་ཆད་པ་མེད་པར་འཇུག་པ་དང༌། བཞི་པ་ནི་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་འཇུག་པའི་ཡིད་བྱེད་དོ། །ཞེས་དང༌། དམིགས་པ་ལ་ཡང་ཡང་སེམས་མཐུད་ཅིང༌། རྣམ་རྟོག་ཐོལ་ཐོལ་སྐྱེ་ན་སྦད་སྦད་བཅད། རྣམ་གཡེང་ལྕགས་ཐག་སྦྲེལ་དུ་འགྲོ་ན་རིག་པ་ལ་ལྕག་བཅུག་སྟེ་བསྒྲིམས། ཉོན་མོངས་ལ་གཉེན་པོ་བསྟེན། ཞུམ་པ་དང་རིག་པ་ཤུགས་ཆུང་ན་སྤྲོ་བ་བསྐྱེད། རང་ཤུགས་ལ་གནས་པའི་སྒང་ལ་བཅས་བཅོས་མི་བྱེད་དེ། གོང་དུ་བཤད་པའི་སེམས་གནས་ཐབས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ལག་ལེན་དུ་དེ་ལ་འདུས་སོ། །དེའི་ཚེ་སེམས་གསལ་སྟོང་འཛིན་མེད། མ་ཡེངས་པ་ཕྱོགས་ཆ་ཉེ་རིང་མེད་པ་ཞིག་འདུག་པ་དེ་ཀ་ཞི་གནས་ཡིན། དེང་སང་ལག་ཏུ་ཡང་ལོང་བ་དེ་ཡིན། ཤིན་སྦྱངས་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་གཞན་དུ་མ་གོ་བབས་ཙམ་མ་གཏོགས་དེང་སང་འབྱུང་བ་དཀོན། ལ་ལ་འདྲ་རུང་བྱུང་ཡང་ཁྱད་འདོན་གྱི་བོགས་ཙམ་མི་ཡོང༌། ལྷག་མཐོང་ལ་འཇིག་རྟེན་པ་དང་ཐར་ལམ་གྱི་དབྱེ་བའམ། རྟོག་དཔྱོད་ཡོད་མེད་དང༌། དཔྱད་སྒོམ་འཇོག་སྒོམ་སོགས་ཀྱི་དབྱེ་བ་དུ་མ་ཡོད་ཀྱང༌། ཐེག་པ་མཐར་ཐུག་འདིར་ནི་སྟོང་པའི་གཟུགས་སྒྲ་དྲི་རོ་རེག་བྱ་སྣང་བ་དང༌། ལུས་ཉམས་ངག་ཉམས་སེམས་ཉམས་སྣ་ཚོགས་པ་ཤར་བ་ལ། བཟོ་མེད་དུ་མཉམ་པར་འཇོག་པ་འདི་ཁོ་ན་ལྷག་མཐོང་ཡིན་ཏེ། དགོངས་པ་ལུང་སྟོན་ལས་ཀྱང༌། གཟུགས་སོགས་ནང་གི་ཆོས་རྣམས་ནི། །མཐོང་བས་ལྷག་མཐོང་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ཞེས་གསུངས། དེ་ལྟར་ན་ཞི་ལྷག་ཟུང་འཇུག་གི་ལམ་འདི་ལ་མཉམ་པར་བཞག་ན། སྲིད་པ་དང་ཞི་བའི་བདེ་བ་དང་ལེགས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་གནས་དགུ་སྔར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཞི་ལྷག་གི་རྣམ་བཞག་རྒྱས་པར་དགོངས་འགྲེལ་བྱམས་ཞུས་ལས་ཤེས་པར་བྱའོ། །