གཉིས་པ་འཇུག་དུས།
གཉིས་པ་འཇུག་དུས་ནི།
དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་དགག་བྱའི་ཆོས་ཀྱི་བཏགས་པའི་དོན་ཕྱི་རྒོལ་དེ་ལ་སྣང་དུ་རུང་བའི་དུས་དེ་སྣང་རུང་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་འཇུག་པའི་དུས་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་དགག་བྱ་འགོག་པ་ལ། དགག་གཞི་སྣང་དུ་རུང་བ་དང་མི་རུང་བ་གཉིས་སུ་ངེས་ལ། མི་རུང་ན་མངོན་སུམ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་དགག་པ་བྱེད་པ་མི་སྲིད་དེ། མེད་དགག་ཡན་གར་པ་མངོན་སུམ་ལ་སྣང་དུ་མི་རུང་བའི་ཕྱིར། དེས་ན་དགག་གཞི་མངོན་སུམ་ལ་སྣང་དུ་མི་རུང་ན་རྗེས་དཔག་གིས་དགག་པ་བྱེད་དགོས་སོ། །དགག་གཞི་སྐབས་བབ་ཀྱི་ཕྱི་རྒོལ་གྱི་མངོན་སུམ་ལ་སྣང་དུ་རུང་བ་ལ། དགག་གཞི་ལ་དགག་བྱའི་ཆོས་སུ་འགྲོ་རྒྱུ་དེ་སྐབས་བབ་ཀྱི་ཕྱི་རྒོལ་གྱི་མངོན་སུམ་ལ་སྣང་དུ་རུང་བ་དང་མི་རུང་བ་གཉིས་སུ་ངེས་ལ།
དང་པོ་ལྟར་ན། ཕལ་ཆེར་མངོན་སུམ་གྱིས་དགག་པ་བྱེད་ལ། མངོན་སུམ་གྱིས་མ་གྲུབ་ན། ཐ་སྙད་འབའ་ཞིག་སྒྲུབ་ཀྱི་རྟགས་ལ་བརྟེན་ནས་སྒྲུབ་དགོས་པས་རང་བཞིན་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་འཇུག་པའི་དུས་ཡིན་ནོ། །དགག་གཞི་དེར་དགག་བྱའི་ཆོས་སུ་འགྲོ་རྒྱུ་དེ་སྐབས་ཀྱི་ཕྱི་རྒོལ་གྱི་མངོན་སུམ་ལ་སྣང་དུ་མི་རུང་བ་ལ་དགག་པ་བྱེད་ན། དགག་གཞིའི་སྟེང་དུ་དགག་བྱའི་ཆོས་སུ་འགྲོ་རྒྱུའི་འབྲེལ་ཟླ་མངོན་སུམ་ལ་སྣང་དུ་རུང་བ་དང༌། འགལ་ཟླ་མངོན་སུམ་ལ་སྣང་དུ་རུང་བ་གཉིས་ཡོད་ལ། དང་པོ་ལྟར་ན། དགག་བྱའི་ཆོས་སུ་འགྲོ་རྒྱུའི་འབྲེལ་ཟླ་ལ་ངོ་བོ་རྒྱུ་འབྲས་གསུམ་དུ་ངེས་ལ། ངོ་བོ་ལ་ཁྱབ་ཆུང་བ་དང༌། ཁྱབ་མཉམ་དང༌། ཁྱབ་ཆེ་བ་གསུམ་དུ་ངེས་ཤིང༌། ཁྱབ་ཆུང་བ་དགག་པས་གཞི་དེར་དགག་བྱའི་ཆོས་འགོག་མི་ནུས་ལ། དགག་གཞིའི་སྟེང་དུ་ཁྱབ་མཉམ་པ་མངོན་སུམ་ལ་སྣང་དུ་རུང་ན་རང་བཞིན་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་འཇུག་པའི་དུས་ཡིན་ལ། དགག་གཞིའི་སྟེང་དུ་ཁྱབ་ཆེ་བ་མངོན་སུམ་ལ་སྣང་དུ་རུང་ན་ཁྱབ་བྱེད་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་འཇུག་པའི་དུས་ཡིན་ནོ། །དགག་གཞིའི་སྟེང་དུ་དགག་བྱའི་ཆོས་སུ་འགྲོ་རྒྱུའི་རྒྱུ་དེ་སྐབས་ཀྱི་ཕྱི་རྒོལ་གྱི་མངོན་སུམ་ལ་སྣང་དུ་རུང་ན་རྒྱུ་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་འཇུག་པའི་དུས་ཡིན་ནོ། །དགག་གཞིའི་སྟེང་དུ་དགག་བྱའི་ཆོས་སུ་འགྲོ་རྒྱུའི་དངོས་འབྲས་སྣང་དུ་རུང་བ་ཡིན་ན། དངོས་འབྲས་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་འཇུག་པའི་དུས་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་འབྲེལ་ཟླ་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ལ་རྒྱུ་ཁྱབ་བྱེད་རང་བཞིན་དངོས་འབྲས་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་བཞི་ཡོད་དོ། །དགག་གཞིའི་སྟེང་དུ་དགག་བྱའི་ཆོས་ཀྱི་འགལ་ཟླ་སྣང་དུ་རུང་བ་ཡིན་ན་འགལ་ཟླ་དམིགས་པའི་རྟགས་འཇུག་པའི་དུས་ཡིན་ནོ། །དེའི་འགལ་ཟླ་ལ་ངོ་བོ་རྒྱུ་འབྲས་བུ་གསུམ་ཡོད་ལ། དགག་གཞི་དེར་དགག་བྱའི་ཆོས་ཀྱི་འགལ་ཟླའི་ངོ་བོ་དང༌། དེའི་འབྲས་བུ་སྣང་དུ་རུང་ན་རང་བཞིན་འགལ་དམིགས་དང་འགལ་འབྲས་དམིགས་པའི་རྟགས་འཇུག་པའི་དུས་ཡིན་ནོ། །དགག་གཞི་དེར་དགག་བྱའི་ཆོས་ཀྱི་རྒྱུའི་འགལ་ཟླ་དངོས་དང་དེའི་རྒྱུ་དང་འགལ་བའི་འབྲས་བུ་སྣང་དུ་རུང་ན། རྒྱུ་འགལ་དམིགས་དང༌།རྒྱུ་དང་འགལ་བའི་འབྲས་བུ་དམིགས་པའི་རྟགས་འཇུག་པའི་དུས་ཡིན་ནོ། །དེའི་བདག་ཉིད་གཅིག་པའི་ཁྱབ་བྱེད་ཀྱི་འགལ་ཟླ་དངོས་སྣང་དུ་རུང་ན། ཁྱབ་བྱེད་འགལ་དམིགས་ཀྱི་རྟགས་འཇུག་པའི་དུས་ཡིན་ནོ། །དེའི་འབྲས་བུ་དངོས་ཀྱི་འགལ་ཟླ་སྣང་དུ་རུང་ན་འབྲས་བུ་འགལ་དམིགས་ཀྱི་རྟགས་འཇུག་པའི་དུས་ཡིན་ན་ནོ། །དེ་ལྟར་འབྲེལ་ཟླ་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་བཞི། འགལ་ཟླ་དམིགས་པའི་རྟགས་དྲུག་སྟེ་དགག་རྟགས་བཅུར་འགྱུར་རོ། །
གསུམ་པ་སྒྲ་བཤད་ནི།
མེ་ཚད་མས་མ་དམིགས་པ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ལ་མེ་མེད་མཚན་མོའི་རྒྱ་མཚོར་དུ་བ་མེད་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་སྣང་རུང་མ་དམིགས་པའི་གཏན་ཚིགས་ཞེས་བརྗོད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡོད་དེ། མེ་མེད་མཚན་མོའི་རྒྱ་མཚོར་དུ་བ་མེད་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་དགག་བྱའི་ཆོས་དེ་ཡོད་ན་ཕྱོགས་ཆོས་ཅན་དུ་སོང་བའི་རྒོལ་བ་ལ་སྣང་དུ་རུང་བ་ཡིན་པའི་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཡིན་པས་དེ་ལྟར་བརྗོད་པའི་ཕྱིར། དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་སྣང་རུང་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་ན་དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་དགག་བྱའི་ཆོས་ཡོད་ན་དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་སྐབས་ཀྱི་ཕྱི་རྒོལ་ལ་སྣང་དུ་རུང་བ་དང༌། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་ཕྱི་རྒོལ་ཡང་དག་གིས་དགག་བྱའི་ཆོས་ཚད་མས་མེད་པར་ངེས་ནུས་པ་ཞིག་དགོས་པ་ཡིན་ནོ། །
བཞི་བ་དབྱེ་བ་ནི།
འབྲེལ་ཟླ་མ་དམིགས་པའི་སྣང་རུང་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་དང༌། འགལ་ཟླ་དམིགས་པའི་སྣང་རུང་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་དང་གཉིས། དང་པོ་ལ། མཚན་ཉིད་དབྱེ་བ་གཉིས། དང་པོ་ནི། སྣང་རུང་མ་དམིགས་པའི་ཚུལ་གསུམ་ཡང་ཡིན། དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་དགག་བྱའི་ཆོས་སུ་བཏགས་པའི་དོན་གྱི་འབྲེལ་ཡུལ་མ་གྲུབ་པ་རྟགས་སུ་བཀོད་པ་ཡང་ཡིན་པའི་གཞི་མཐུན་པར་དམིགས་པ་དེ། དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་སྣང་རུང་མ་དམིགས་པའི་འབྲེལ་ཟླ་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་གི་མཚན་ཉིད། གཉིས་པ་དབྱེ་ན། རྒྱུ་ཁྱབ་བྱེད་རང་བཞིན་དངོས་འབྲས་མ་དམིགས་པའི་སྣང་རུང་གི་རྟགས་ཡང་དག་བཞི། དང་པོའི་མཚན་ཉིད། མ་དམིགས་པའི་སྣང་རུང་གི་ཚུལ་གསུམ་གང་ཞིག དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་དགག་བྱའི་ཆོས་སུ་འགྲོ་རྒྱུའི་རྒྱུ་བཀག་པ་རྟགས་སུ་སྦྱར་བ། དཔེར་ན། མེ་མེད་མཚན་མོའི་རྒྱ་མཚོར་དུ་བ་མེད་པར་སྒྲུབ་པ་ལ་མེ་མེད་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལ་རྒྱུ་མ་དམིགས་པའི་གཏན་ཚིགས་ཞེས་བརྗོད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡོད་དེ། མེ་ནི་དུ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་ལ། དེ་མ་དམིགས་པ་རྟགས་སུ་བཀོད་པས་ན་དེ་ལྟར་བརྗོད་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་ཁྱབ་བྱེད་མ་དམིགས་པའི་སྣང་རུང་གི་རྟགས་ཡང་དག་གི་མཚན་ཉིད། གང་ཞིག དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་དགག་བྱའི་ཆོས་སུ་འགྲོ་རྒྱུའི་བདག་གཅིག་པའི་ཁྱབ་བྱེད་བཀག་པ་རྟགས་སུ་སྦྱར་བ། དཔེར་ན། ཤིང་གིས་དབེན་པའི་བྲག་རྫོང་ན་ཤ་བ་མེད་པར་སྒྲུབ་པ་ལ་ཤིང་མེད་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལ་ཁྱབ་བྱེད་མ་དམིགས་པའི་གཏན་ཚིགས་ཞེས་བརྗོད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡོད་དེ། ཤིང་དེ་ཤ་བའི་ཁྱབ་བྱེད་ཡིན་ལ། དེ་མ་དམིགས་པ་རྟགས་སུ་བཀོད་པས་དེ་ལྟར་བརྗོད་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་རང་བཞིན་མི་དམིགས་པའི་སྣང་རུང་གི་རྟགས་ཡང་དག་གི་མཚན་ཉིད། གང་ཞིག དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་དགག་བྱའི་ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་བཀག་པ་རྟགས་སུ་སྦྱར་བ། དཔེར་ན། བུམ་པ་སྣང་རུང་མ་དམིགས་པའི་ས་ཕྱོགས་བུམ་པ་མེད་པར་སྒྲུབ་པ་ལ་བུམ་པ་སྣང་རུང་ཚད་མས་མ་དམིགས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལ་རང་བཞིན་མ་དམིགས་པའི་གཏན་ཚིགས་ཞེས་བརྗོད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡོད་དེ། བུམ་པ་ཚད་མས་དམིགས་པ་དེ་བུམ་པ་ཡོད་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་ལ། དེ་མ་དམིགས་པ་རྟགས་སུ་བཀོད་པས་དེ་ལྟར་བརྗོད་པའི་ཕྱིར། བཞི་བ་དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་དངོས་འབྲས་མ་དམིགས་པའི་སྣང་རུང་གི་རྟགས་ཡང་དག་གི་མཚན་ཉིད། གང་ཞིག དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་དགག་བྱའི་ཆོས་ཀྱི་དངོས་འབྲས་བཀག་པ་རྟགས་སུ་སྦྱར་བ། དཔེར་ན། དུ་བས་དབེན་པའི་ར་བ་ན་དུ་བའི་དངོས་རྒྱུ་ནུས་པ་ཐོགས་མེད་མེད་པར་སྒྲུབ་པ་ལ་དུ་བ་མེད་པ་ལྟ་བུའོ། །ཁྱོད་ལ་དངོས་འབྲས་མ་དམིགས་པའི་གཏན་ཚིགས་ཞེས་བརྗོད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡོད་དེ། དུ་བའི་དངོས་རྒྱུ་ནུས་པ་ཐོགས་མེད་ཀྱི་དངོས་འབྲས་དུ་བ་ཡིན་ལ། དེ་མ་དམིགས་པ་རྟགས་སུ་བཀོད་པས་དེ་ལྟར་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །