དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བཞི་པའི་མན་ངག་གསལ་བའི་སྒྲོན་མ།
ཏིལླི་པས་མཛད།
ཕྱག་མཚན་དབྱིབས་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད།
རྒྱ་གར་སྐད་དུ། ཏཏྟྭ་ཙ་ཏུ་ར་ཨུ་པ་དེ་ཤ་པྲ་སཾ་ན་དཱི་པཾ་ནཱ་མ། བོད་སྐད་དུ། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བཞི་པའི་མན་ངག་གསལ་བའི་སྒྲོན་མ་ཞེས་བྱ་བ། དཔལ་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །གསང་བ་དེ་ཉིད་བཞི་ནི་མཁས་པས་མི་རྟོགས་དབྱིངས་ལ་མོས་པ་རྟོགས། །དགྱེས་པའི་རྡོ་རྗེའི་དངོས་གྲུབ་རིང་སྟེ་ལུས་དུ་བ་སྨིག་རྒྱུ་སྙེགས་པ་འདྲ། །དེ་བས་བླ་མའི་རབ་མཆོག་ལུང་བསྟན་ཨུ་རྒྱན་མཁན་པོའི་གཞུང༌། །དེ་ཉིད་བཞི་པ་མདོ་ཙམ་ཤིན་ཏུ་མོས་པ་དམན་ལ་བཤད་པར་བྱ། །དེ་ལ་བླ་མའི་རབ་མཆོག་ཨུ་རྒྱན་གྱི་མཁན་པོའི་གཞུང་གིས་དགྱེས་པ་རྡོ་རྗེའི་དངོས་གྲུབ་ཐོབ་པར་འདོད་པས། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བཞི་ལ་བརྟེན་ནས་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ། །དེ་བཤད་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བཞི་ནི་ཕྱག་མཚན་དབྱིབས་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དང༌། གནས་པ་འཁོར་ལོ་བཞིའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དང༌། བཀོད་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དགའ་བ་བཞིའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དང༌། མཐར་ཐུག་པ་བཞི་པའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དང་བཞིའོ། །དེ་ལ་དམན་པ་ཕྱག་མཚན་དབྱིབས་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ནི་གཙོ་བོ་དང་འཁོར་གྱི་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་དང༌། ཡུམ་གྱི་གསུམ་སྟེ་སུམ་ཅུ་རྩ་ལྔའོ། །ནང་རྟགས་ནི་ཕྱི་ཡིན་ལ། ཕྱིའི་མཚན་མས་ནང་མཚོན་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་ཡང་ཐབས་དང་ཤེས་རབ་པོ། །གཡས་དང་གཡོན་པའི་ཆ་སོ་སོར་ཕྱེ་བས་ཤེས་རབ་དང་ཐབས་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་སོ། །དེ་ལ་ཤེས་རབ་ནི་ཤེས་པར་བྱེད། རྟོགས་པར་བྱེད། མཚོན་པར་བྱེད་པས་ན་རིག་པ་བཅུ་དྲུག་གོ །ཐབས་ནི་སྙིང་རྗེས་བསྐྱོད་པར་བྱེད། འདོན་པར་བྱེད་པས་ནི་ཕན་པར་བྱེད་པ་བཅུ་དྲུག་གོ །དེ་ལ་ཡང་གཙོ་བོའི་གཡོན་གྱི་ཐོད་པ་བརྒྱད་ན་ཡུལ་དང་ཡུལ་ཅན་ཏེ། ཆོས་ཉིད་གནས་པ་དང༌། ཡེ་ཤེས་གསལ་བའི་རྟགས་སོ། །ཆོས་ཉིད་གནས་པ་ནི་ཐོད་པའོ། །ཡེ་ཤེས་གསལ་བའི་རྟགས་ནི་ལྷ་བརྒྱད་ཀྱིས་གསལ་བར་བྱེད། རྟོགས་པར་བྱེད་དོ། །ཅི་ཞིག་ཅེ་ན། ཡུལ་དེ་ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་པས་ན་གསལ་བར་བྱེད་
པའོ། །དེ་གང་ལ་བརྟེན་ནས་གསལ་བར་བྱེད་ཅེ་ན། སའི་ལྷ་མོ་ལ་བརྟེན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ནི་ཕྱག་རྒྱའོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་ལྔ་སྟེ། དམ་ཚིག་དང་ཡེ་ཤེས་དང་སྔགས་དང༌། ལས་དང༌། ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོའོ། །དེ་དག་དང་རྟག་ཏུ་མི་འབྲལ་བས་གཟུངས་སོ། །དེ་བས་ན་ལྷ་མོ་ཡང་དེ་དང་དེའི་རྟགས་སོ། །སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་དམ་ཚིག་ནི། །ཕྱག་རྒྱ་ལྔ་ལ་རབ་ཏུ་གནས། །ཞེས་བཤད་པའི་རྒྱུད་ལས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་སྔགས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་ལ་བརྟེན་ནས། གོལ་བའི་ལམ་ཚོལ་བར་བྱེད་པས་ན། ཕྱག་རྒྱ་ནི་ཙཎྜ་ལཱིའོ། །དེ་ནི་མེ་ལྷའོ། །མེའི་ལྷས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པར་བྱེད་པ་ནི་གཡོ་བ་རླུང་ཡིན་ལ་དེ་ནི་རླུང་གི་ལྷའོ། །དེས་ཡོངས་སུ་བསྐུལ་བས་གནས་པའི་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་བསྲེགས་པས་ཟླ་བའི་རང་བཞིན་ཞུ་བར་གྱུར་ལ། ཞུ་བས་ཡོངས་སུ་སྣང་བ་དེ་ནི་ཟླ་བའི་ལྷ་ཡིན་ལ། ལུས་སེམས་སྙིང་རྗེས་བརླན་པ་ནི་ཆུའི་ལྷ་སྟེ། གང་གི་ཚེ་ཆུས་ཡོངས་སུ་ཚིམ་པའི་གནས་སྐབས་ན་དྲོ་བའི་རྟགས་ཤིན་ཏུ་གསལ་བའི་འོད་སྣང་བ་ནི་ཉི་མའི་ལྷ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟ་བུ་དེས་དགོས་པ་རྙེད་པར་འགྱུར་རོ། །རྙེད་པར་གྱུར་ན་གཤིན་རྗེས་ཕྱི་མཐར་བྱེད། །ཅེས་པ་ལས་དེ་ལས་ཐར་ཏེ་སྤྲོ་བར་བྱ། །དེ་མཐར་ཕྱིན་ནས་དགོས་པ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་ནོར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ཡང་དང་ཡང་དུ་བསྒྲིམས་ཀྱང༌། །འདོད་པའི་དོན་མ་རྙེད་ན་སྟེང་གི་སྒོས་མི་འགྲུབ་པས་འོག་གི་སྒོ་ལ་བསླབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་ཚུལ་ཇི་ལྟར་བྱ་ཞེ་ན། ལྟེ་བའི་གནས་སུ་རྒྱུན་གྱིས་འབབ་པས་ཟླ་བ་དང་ཉི་མའི་ལྷ་ལས་བསྒྲུབས་པའི་སཾ་པུ་ཊི་བསམས་ལ། དེའི་དབུས་སུ་བྱིན་དུ་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བ་གཞག་ལ། དེ་ཡང་ཡི་གེའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་བ་ཐག་ལས་སུ་བཀྲི་ཞིང་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བའི་བུ་ག་ནས་བ་ཐག་ཚུལ་དུ་དབང་ཕྱུག་མ་ལ་གདགས་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟ་བུ་དེ་ལ་རྣལ་འབྱོར་གྱིས་ཆུང་བ་དང་ཆེ་བར་སྣང་བ་དང༌། འབྲོས་པར་ཤེས་པར་བྱས་ལ། །རྩོལ་བས་ཇི་སྲིད་འདོད་པའི་དོན་མ་རྙེད་ཀྱི་བར་དུ་བསླབ་པར་བྱ་བ་ནི་ཉི་མ་དང་ཟླ་བའི་ལས་སོ། །དེས་ཀྱང་མ་གྲུབ་ན་དེ་བཞིན་དུ་གནས་བཞི་ཀར་གོང་མ་ཉིད་ལྟར་བསླབ་པར་བྱ་བ་ནི་ཟླ་བ་དང་ཉི་མ་ལ་སོགས་པའོ། །དེས་ཀྱང་འདོད་པ་དང་མ་ཕྲད་ན་རྩེ་མོའི་
རེག་པ་ལ་བསླབ་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ནི་མེ་དང་ཆུའི་ལས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཐབས་རྣམ་པ་བརྒྱད་ཀྱིས་འབྱུང་དུ་མ་བཏུབ་ན་བདག་ལ་བརྟེན་པ་སྟེ་གྲོལ་བའི་ལམ་གྱིས་མ་རྙེད་པས་ཆགས་པའི་ལམ་སྟེ། གཞན་ལ་བརྟེན་པ་ལ་བསླབ་པར་བྱའོ། །དེས་ན་ལས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་ལ་བརྟེན་པར་བྱའོ། །འདི་ནི་གཤིན་རྗེའི་ལས་སོ། །ཚད་དང་ལྡན་པའི་ཕྱག་རྒྱ་ལ་དམ་ཚིག་གནས་པར་བྱས་ཏེ། དེ་དང་མི་རྟོག་པའི་ངོ་བོའི་ཆ་ཅན་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དེ་ལ་བསླབ་པར་བྱ་སྟེ། དེ་སྐད་དུ་དབང་རིམ་པ་གསུམ་པ་ལས། ཞབས་ཆགས་སོར་མོས་མནན་བྱས་པ། །བུ་ག་ཡོད་ཀྱང་འཛག་མི་འགྱུར། །ཇི་སྲིད་སོར་མོ་བཏང་བ་ན། །དགོས་པ་ཆུང་ཡང་འབྱུང་བ་བཞིན། །བླ་མའི་མན་ངག་རྒན་པོ་ཡིས། །ཉི་མ་ཟླ་བ་གཟས་ཟིན་ཚེ། །བུ་ག་ཡོད་ཀྱང་འཛག་མི་འགྱུར། །གཟའ་ལས་ཐར་ན་ཐིག་ལེ་འགོག །རོ་བཞི་ཤེས་པས་རོ་བཞི་བྱ། །འདི་ནི་རྡོ་རྗེའི་བཟླས་པའོ། །ཞེས་འབྱུང་བ་ན། རོ་བཞི་ལ་བསླབས་པས་ཀྱང་དགོས་པ་རྙེད་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་དེས་ཀྱང་མ་རྙེད་ན་གྲོལ་བ་དང་སྨིན་པ་ལ་སྐལ་པ་མེད་པས་འཕྲོ་བཅད་ལ། །རང་ལྷག་པར་གནས་པའི་ལམ་ལ་བསླབ་པར་བྱའོ། །རང་ལྷག་པར་གནས་པ་ནི་བདག་དང་གཞན་གྱི་གནས་ལས་ནི་ཡེ་ཤེས་གསལ་བའི་ངོ་བོར་གྱུར་ལ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་གྱི་གནས་སྐབས་ཀྱིས་ཤེས་རབ་ཟབ་མོར་གྱུར་པ་ལས་ལྷག་པའི་ལམ་དེ་ལ་བསླབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། འདི་ཡང་གཤིན་རྗེ་སྟེ། ཅིའི་ཕྱིར་ན་འཆི་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་གི་རྣལ་འབྱོར་རྫོགས་ནས་ཐུགས་ཀའི་འོད་ཟེར་གྱིས་ཐམས་ཅད་བསྡུས་ཏེ་ཐུགས་ཉིད་ལ་གཞུག་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་བདག་ཉིད་ཀྱང་སྙིང་ལ་ཞུགས་པ་དང་ཧཱུཾ་དུ་གྱུར་ཏོ། །ཧཱུྃ་ཡང་རིམ་གྱིས་ཐིམ་ནས་ཐིག་ལེ་ལའོ། །དེ་ཡང་མེའི་རྩེ་མོ་ལྟ་བུ་ལ་གནས་པར་བྱའོ། །དེ་སྐད་དུ། མར་མེ་རྒྱུན་དུ་འབར་བ་དང༌། །ཆུ་བོའི་རྒྱུན་བཞིན་གནས་པར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་པས་སོ། །དེའི་དུས་སུ་ཇི་ལྟ་བུར་གནས་པར་བྱ་ཞེ་ན། ཟླ་བ་དང་ཉི་མ་གཟས་ཟིན་པ་ཡང་མ་ཡིན། མ་ཟིན་པ་ཡང་མ་ཡིན། །ཞབས་ཚགས་ཀྱང་མ་པོ་ལ། །ཐིག་ལེ་ཡང་འགོག་པ་མ་ཡིན་ལ། །ཤིན་ཏུ་ཆ་མཉམ་ལ་ཤེས་པ་རང་སྣང་དུ་བལྟ་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བུ་ལ་གནས་ན་འདོད་པའི་དོན་རྙེད་པར་
འགྱུར་རོ། །དོན་རྙེད་པར་གྱུར་ན་མི་རྟོག་པ་འབའ་ཞིག་ལ་བསླབ་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་འབད་པས་དགོས་པ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ནི་བཞི་པའི་ཡིག་འབྲུ་ཡང་དག་པར་འཕེལ་བ་སྟེ་ནོར་སྦྱིན་གྲུབ་པ་ལྟ་བུའོ། །གཞན་ཡང་སེམས་ཅན་གྱི་ལུས་ལ་ཡང་གནས་ཏེ། རྒྱུ་མེད་པའི་འབྲས་བུ་ནི་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ། ལུས་ལ་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོ་གནས། །ཞེས་པས་ན། ལུས་ནི་ཐོད་པ་སྟེ་རུས་པའི་གཞལ་ཡས་ཁང་ངོ༌། །དེ་ལ་གནས་པའི་ཆོས་ནི་ལྷ་བརྒྱད་དོ། །དེ་བས་ནས་ནི་གནས་པ་རྩའོ། །བརྗོད་པ་ལས་འདས་པ་དེའི་དངས་མ་དར་དཀར་གྱི་སྐུད་པ་ལྟ་བུ། རྔ་འབྲུམ་བརྒྱར་གཤེགས་པ་ལྟ་བུའི་མདོ་ནི་ཨ་བ་དྷཱུ་ཏཱི་ལ་སྟེ་གཡས་པ་སའི་ལྷའོ། །དེ་ལ་ཁྲག་གི་དངས་མ་མཚལ་ཅོག་ལ་མ་ལྟ་བུ་དེས་སྡུད་པར་བྱེད་པས་ཆུའི་ལྷའོ། །དེ་ལ་དབུགས་ཀྱི་དངས་མ་གསེར་གྱི་རླངས་པ་ཙམ་གནས་པ་ནི་གཡོ་ཞིང་སྐྱོད་པར་བྱེད་པས་རང་གི་ལྷའོ། །དེ་ལ་དྲོད་ཀྱི་དངས་མ་མེ་ལོང་གི་འོད་བཞིན་གསལ་བར་གནས་པ་ནི་སྨིན་ཅིང་རྟག་པར་བྱེད་པས་མེའི་ལྷའོ། །དེ་ལ་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དངོས་གཞི་ཆུ་ཟླ་ལྟ་བུའམ། ཉི་མ་འཆར་ཀའི་དཀྱིལ་ལྟ་བུར་གསལ་ལམ་བསྒྲིབས་པར་གནས་པ་ནི་ཉི་མ་དང༌། ཟླ་བའི་ལྷ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་རྟོགས་པའི་དུས་ན་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་ཡབ་ཡུམ་མོ། །ཐ་མལ་པའི་དུས་ན་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པར་སྣང་ངོ༌། །དེ་ནས་ཡང་དེ་མི་གསལ་ཞིང་གསལ་བར་གྱུར་པའི་དུས་སུ། སེམས་ཀྱི་སྣང་བ་ཐོབ་པ་འམ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་དབང་པོ་རྣམས་འགགས་པའི་དུས་སུ་སྲིད་པ་བར་མ་དོའི་ཤེས་པ་དེ་ནི་རང་ལྷག་པར་གནས་པའོ། །དེ་ནི་གཤིན་རྗེའི་ལས་ལྟ་བུའོ། །དེ་ནས་ཡང་སྐུ་གསུམ་གྱི་དུས་སུ་སྐྱེ་བའི་རིམ་པས་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པ་ནི་མཐར་ཐུག་པའི་ཆོས་སོ། །དེ་ལྟ་བུ་ནི་ནོར་སྦྱིན་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱའོ། །ཇི་སྐད་བཤད་པའི་རྒྱུད་ལས། རང་གི་ལུས་ལ་སངས་རྒྱས་གནས། །གཞན་དུ་གང་ཡང་ཡོད་མ་ཡིན། །ལུས་ལས་གཞན་དུ་སངས་རྒྱས་འདོད། །མི་ཤེས་སྒྲིབ་པས་གཡོགས་ཚུལ་ལོ། །འདི་ཡིས་ཕྱོགས་གཅིག་སྤངས་ཕྱིར་སྨྲ། །ཞེས་གསུངས་པས་ན་ཐ་མལ་པའི་ལུས་ལ་དེ་ལྟར་གནས་པས་ན་ཐ་
མལ་པའི་ལམ་ཞེས་བྱ་བའི་རང་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་གཡས་པའི་ཐོད་པ་བརྒྱད་ནི་བྱམས་པ་ཆེན་པོ་སྟེ། བྱམས་པའི་རང་བཞིན་མི་འགྱུར་ལ། །གཞིར་གྱུར་པས་ཐོད་པར་སྣང་ལ། །གཉིས་འཐུང་ལ་སོགས་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་གོང་མ་ལྟ་བུ་སྟོབས་སུ་གྱུར་པའི་དུས་ན། སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་གདུངས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་སྐྱོབ་པར་མཛད་པས་ན། ཐབས་ཀྱི་མཛད་སྤྱོད་དང༌། རོལ་པའི་ཕྲིན་ལས་སུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ཡང་འཁོར་བ་མ་སྟོངས་ཀྱི་བར་དུ་འགྲོ་བའི་དོན་མཛད་པར་བཞེད་དོ། །གཙོ་བོའི་ཕྱག་མཚན་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེ་ནས་འཁོར་གྱི་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ཡང་བདག་དང་གཞན་གྱི་མན་ངག་དང༌། ལས་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་བརྟེན་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་རྣམས་ཀྱང་ཐབས་དང་ཤེས་རབ་ལ་བརྟེན་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་ཐབས་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཁ་སྦྱོར་ཡིན་ལ། ཁ་སྦྱོར་དེ་ཅིས་མཚོན་པར་བྱེད་ཅེ་ན། ཕྱག་རྒྱས་མཚོན་པར་བྱེད་དོ། །རྟགས་དང་མཚན་མ་གང་ཞེ་ན་རུས་སྦལ་ལོ། །དེས་ན་ཕྱག་རྒྱ་ལ་བརྟེན་ནས་འཐོབ་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ནི་དམ་ཚིག་ལ་སོགས་པའོ། །བདག་ལ་བརྟེན་པ་སྟེ་གྲོལ་བའི་སྐབས་སུ། འཁོར་ལོ་རྩིབས་བརྒྱད་པའི་ཕྱག་རྒྱ་དེ་ནི་སྔགས་ཀྱིའོ། །དེ་ལས་ཇི་ལྟར་ཤེས་པར་བྱ་ཞེ་ན། །འཁོར་ལོ་ནི་བཞིའོ། །དེ་ལ་འདོད་པའི་དོན་མ་རྙེད་ཀྱི་བར་དུ་བསམ་པར་བྱ་བ་ནི་སྟེང་གི་སྒོའོ། །དེས་འདོད་པའི་དོན་རྙེད་པར་གྱུར་ན་རྟགས་འདི་རྣམས་འབྱུང་ངོ༌། །གཡོ་བ་དང་འཕར་བ་དང་དབུགས་དང་འདར་བ་དང་རྡུལ་བ་དང་མྱོས་པ་དང་སྒྲ་འབྱུང་བ་དང་མཚན་མ་དུ་བ་ལྟ་བུ་ཡང་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཚེ་འདོད་པའི་རྟོག་པ་སྐྱེས་པ་དེའི་ཚེ། ཕྱིའི་ཙཎྜ་ལཱིའི་མཐར་ཕྱིན་པ་ཡིན་ཏེ། རྟོག་པ་སྔ་མ་ཉིད་ཕྱི་མའི་དགྲ་ཡིན་པས། དེའི་ཚེ་དགྲ་དེ་གྲི་གུག་གིས་གསད་པར་བྱ། དགྲ་གང་ལ་གནས་ན་རྡོ་རྗེ་དབྱིངས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་མ་ལ་གནས་སོ། །དེ་ནས་འོག་གི་སྒོའི་གནས་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་ལ་གནས་པའོ། །ཐེག་ལེ་ལ་ཞབས་ཆགས་ཀྱི་གདམས་ངག་གིས་བལྟ་བར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཚེ་ཌ་མ་རུ་ལྟ་བུའི་སྒྲས་སམ། །ཁ་སྦྱོར་གྱིས་སྤྲོ་བར་བྱའོ། །སྤྲོས་པ་སླར་ལངས་ཏེ་སྟེང་གི་སྒོ་ལ་ཞུགས་ནས་འོད་ཀྱི་གོང་བུ་གང་དུ་བསམ་པར་བྱ་ཞེ་ན།
ཡང་གོང་གི་དེ་ཉིད་དུ་ཉི་ཟླ་ཡང་གཟས་ཟིན་ཞབས་ཚགས་ཀྱང་མ་པོ་བར། ཀུན་ནས་སྦྲུལ་ཉལ་བ་བཞིན་དུ་རྒྱས་པ་དང་རེག་བྱ་འགགས་པ་སྙམ་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་གྱུར་ན་གང་དུ་འགྲོ་བ་དེ་རུ་དྲང་ཞིང་བསླབ་པ་མཐར་ཕྱིན་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་མཐར་ཕྱིན་པ་དང་རླུང་འགག་པར་འགྱུར་རོ། །རླུང་གི་འགགས་པ་མཚན་ཉིད་ཀྱང་རིམ་པ་གསུམ་ལས་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་མན་ངག་དེས་འདོད་པའི་དོན་མ་རྙེད་ན་ཆགས་པའི་ལམ་སྟེ། ལས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་ལ་བརྟེན་ཏེ་བསླབ་པར་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དགེ་སློང་སྟེ་ས་བོན་མི་གཞོལ་བར་ཡོངས་སུ་བདེ་བ་དེ་ལ་བསླབ་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་སྟོབས་སུ་གྱུར་ཏོ། །བག་ཚ་བ་མེད་པར་གྱུར་ན་གདོད་སེང་གེ་ལྟ་བུ་ཡིན་པས་མི་རྟོག་པ་ལ་བསླབ་པར་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དབང་པོ་གཉིས་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་སྒོ་ནས་ཀྱང་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་མེད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བུའི་བསྒོམ་པས་མངོན་པར་ཤེས་པ་རིམ་གྱིས་སྐྱེའོ། །དེ་ནི་དང་པོར་ཤེས་རབ་ཟག་བཅས་སྐྱེས་པ་ཡིན་ལ། དེ་ལ་བརྟེན་ཏེ་ཕྱིས་མཐར་ཕྱིན་པའི་གནས་སྐབས་ན་ཡེ་ཤེས་ལྔ་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པས་རྡོ་རྗེའོ། །དེ་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པའི་ཚེ་བདུད་བཏུལ་བར་གྱུར་པས་བསྡིགས་པའི་མཛུབ་མོའོ། །དེ་ནས་གྲོལ་བ་དང་ཆགས་པ་གཉི་གས་འབྱུང་དུ་མ་བཏུབ་སྟེ་འདོད་པ་མ་རྙེད་ན། རང་ལྷག་པར་གནས་པ་ལ་བསླབ་པར་བྱའོ། །རྟགས་ཅེས་ཤེ་ན། བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་སྡོམ་པའི་གཟུགས་ལྟ་བུའི་མར་མེ་འབར་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། ཤིན་ཏུ་བག་ཚ་བ་མེད་པས་སེང་གེ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འཐོར་རླུང་གི་ཚོགས་ཀྱིས་མི་སོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ལམ་གྱིས་ཀྱང་བསྒོམ་པའི་ལམ་རྙེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་མཐར་ཕྱིན་ནས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་དང༌། སྣ་ཚོགས་པའི་སྐུས་དོན་མཛད་པ་ཡང་རོ་ཧི་ཏ་ལྟ་བུ་དང༌། བསིལ་བྱེད་ལྟ་བུ་དང་ཕག་ལྟ་བུ་དང་སྟ་རེ་ལྟ་བུ་དང་ཐོད་པ་ལྟ་བུ་དང༌། སྡིགས་མཛུབ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལྟར་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པར་མཛད་ཀྱང༌། སྐྱོན་གྱིས་ཀྱང་མ་གོས་ལ་ཐུགས་མི་རྟོག་པ་ལས་མ་གཡོས་པས་ཐོད་པ་གཉིས་སོ། །དེ་ལ་ཡུམ་གྱི་
གསུམ་ནི་དགོས་པ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་དུས་ན་གྲི་གུག་ནི་དམིགས་པ་མེད་པའི་ཡུམ་མོ། །ཐོད་པ་ཁྲག་གིས་བཀང་བ་ནི་དམིགས་པ་དང་བཅས་པའི་ཡུམ་མོ། །དེ་ཉིད་ཀྱིས་དབུགས་འབྱིན་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་མངོན་སུམ་དུ་གྲུབ་ནས་ཀྱང༌། སྐུ་ཉིད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་དང་ལྡན་པས་སྟོན་པ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་རུ་བཞུགས་པ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཡན་ལག་བདུན་དང་ལྡན་པ་འདོད་པ་ཁ་ཊྭཱཾ་གའོ། །
གནས་པ་འཁོར་ལོ་བཞིའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད།
དེ་ལྟ་བུའི་ཕྱག་མཚན་དམན་པའི་དབྱིབས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བཤད་ནས། ད་ནི་ལུས་ལ་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོའི་གནས་ཤེས་པས། ལུས་མེད་ན་འཁོར་ལོ་མི་དམིགས་པས་འཁོར་ལོ་བཞིའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། འཁོར་ལོ་ནི་རྩའི་འཁོར་ལོའི་འཁོར་ལོའོ། །དེ་ཡང་རྒྱུ་མེད་པར་ལུས་ལ་རང་རྒྱུད་ཀྱིས་གནས་སམ་ཞེ་ན། རྟེན་དང་རྟེན་ཅན་གྱི་ཚུལ་དུ་གནས་སོ། །དེ་ལ་རྟེན་གང་ཞེ་ན་རྩའོ། །དེ་ཡང་གྲངས་དུ་ཞེ་ན་གཙོ་བོ་སྟོང་ཕྲག་བདུན་ཅུ་རྩ་གཉིས་སོ། །དེ་ལས་བརྒྱ་དྲུག་ཅུའོ། །དེ་ལས་བརྒྱ་ཉི་ཤུའོ། །དེ་ལས་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་སོ། །དེ་ལས་གསུམ་མོ། །དེ་ནི་གཙོ་བོའོ། །དེ་ལ་བརྒྱ་ཉི་ཤུ་ནི་འཁོར་ལོ་བཞིའོ། །དེའི་གནས་གང་དང་གང་ཞེ་ན། ལྟེ་བ་དང་སྙིང་ག་དང་མགྲིན་པ་དང་སྤྱི་བོ་ལའོ། །གྲངས་ཇི་ལྟར་གནས་ཤེ་ན། ལྟེ་བ་ལ་དྲུག་ཅུ་རྩ་བཞིའོ། །སྙིང་ག་ལ་བརྒྱད་དོ། །མགྲིན་པ་ལ་བཅུ་དྲུག་གོ །སྤྱི་བོ་ལ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་སོ། །དབྱིབས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། པདྨའི་འདབ་མ་ཉི་མའི་འོད་དང་འཕྲོད་པ་ལྟ་བུ་རྒྱས་པ་བཀྲག་དང་ལྡན་པའོ། །ཁ་དོག་ནི་ཉི་མ་དང་ཟླ་བའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བས་ཟླ་བའི་ནོར་བུ་ལྟ་བུ་ལ་བཞོན་མར་གྱི་ཟོལ་སོང་བ་ལྟ་བུའོ། །ཚུལ་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། ཐབས་དང་ཤེས་རབ་སྦྱར་བས་ན་ཁ་སྦྱོར་གྱི་གནས་པས་སོ། །དེ་ལ་རྟེན་ཅན་གྱི་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པ་ལས་བྱུང་བས་འབྲས་བུ་མཚན་དང་དཔེ་བྱད་ཀྱི་ཡི་གེས་བརྒྱན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གྲངས་སུ་ཇི་ལྟར་གཞག་ན་སྤྲུལ་པ་ལས་ཨཱ་ལི་དང་ཀཱ་ལིས་སོ། །ཆོས་ལ་མཚོན་བྱའི་ཡི་གེའི་རིམ་པ་ཡབ་ཡུམ་དགུའོ། །ལོངས་སྤྱོད་ལ་ཨོཾ་དང༌། ཡར་ཝ་ལ་ལྔའོ། །བདེ་བ་ཆེན་པོ་ལ་ཨཱ་ལི་ཉིས་འགྱུར་རོ། །བཞི་པོ་དེ་ལ་གྲངས་ཀྱི་ངེས་པ་ཇི་ལྟར་གཞག་ཅེ་ན། འཇིག་རྟེན་པའི་དུས་ཀྱི་ཆའི་གྲངས་ཀྱིས་འཁོར་ལོའི་
གྲངས་སུ་གཞག་གོ །དུས་ཀྱི་ཆ་ནི་གང་ཞེ་ན། ཐུན་ཚོད་དང་འཕོ་བ་དང༌། ཆུ་ཚོད་དང་དབྱུ་གུའི་གྲངས་དང་མཐུན་ནོ། །དེ་ལ་ཐུན་ནི་བརྒྱད་དོ། །འཕོ་བ་ནི་བཅུ་དྲུག་གོ །ཆུ་ཚོད་ནི་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་སོ། །དབྱུ་གུ་ནི་དྲུག་ཅུའོ། །དེ་བས་དེ་ལྟ་བུ་དེ་ཡང་འཁོར་ལོ་ཉིད་དོ། །འོ་ན་འཁོར་ལོ་བཞི་པོ་དེ་ལ་སྤྲུལ་པ་དང༌། ཆོས་དང་ལོངས་སྤྱོད་དང་བདེ་བ་ཆེན་པོ་ཞེས་ཅིའི་ཕྱིར་བྱ་ཞེ་ན། ལྟེ་བ་གསང་བ་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྱུང་གནས་ཡིན་པས་སྤྲུལ་པ་འབྱུང་བའི་གནས་པས་སོ། །སྙིང་ག་ནི་ཤེས་པའི་གནས་པས་ཆོས་ཀྱི་སྐུའོ། །མགྲིན་པ་ནི་རོ་དྲུག་མྱོང་ཞིང་ལོངས་སྤྱོད་པས་སོ། །སྤྱི་བོ་ནི་བདེ་བ་ཆེན་པོའི་གནས་སམ་རྒྱུར་གྱུར་པས་སོ། །སྐད་ཅིག་མས་ཀྱང་རིམ་པར་གཞག་གོ །རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་དང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། མཚན་ཉིད་དང་བྲལ་བའི་རིམ་པས་སོ། །བདེན་པ་བཞི་ནི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་དང༌། འགོག་པ་དང༌། ལམ་མོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བཞི་ནི་བདག་གི་དེ་ཁོ་ན་དང༌། སྔགས་དང༌། ལྷ་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དོ། །དགའ་བ་བཞི་ནི་དགའ་བ་དང་མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་དང༌། ཆད་པའི་དགའ་བ་དང༌། ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་དགའ་བའོ། །སྡེ་པ་བཞི་ནི་གནས་བརྟན་པ་དང༌། ཐམས་ཅད་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་དང༌། མང་པོས་བཀུར་བ་དང༌། དགེ་འདུན་ཕལ་ཆེན་ནོ། །དེ་ལྟ་བུའི་རིམ་པས་ན་སྤྲུལ་པ་ལ་སོགས་པའི་མིང་དུ་གྲགས་སོ། །འོ་ན་འཁོར་ལོ་བཞི་པོ་དེ་གང་གི་ངོ་བོ་ཡིན་ཞེ་ན། སྐུ་དང་གསུང་དང་ཐུགས་ཀྱི་ངོ་བོའོ། །ཨེ་ཝཾ་མ་ཡ་ཡིན་ཏེ། ཨེ་ནི་ལྷ་མོ་སྤྱན་ནོ། །ཝཾ་ནི་མཱ་མ་ཀཱིར་བརྗོད་དོ། །མ་ནི་གོས་དམར་མོ་ཞེས་བྱ། ཡ་ནི་སྒྲོལ་མར་བརྗོད་པས་སོ། །དེ་ལ་ཚུལ་ཇི་ལྟར་བཞུགས་ཤེ་ན། །སྤྲུལ་པ་ནི་ཤེས་རབ་སྟེ་ཆོས་ཀྱི་འབྱུང་གནས་སོ། །སྙིང་གི་པདྨ་ནི་དམ་ཚིག་གི་འཁོར་ལོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། རྟག་ཏུ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མ་ལ་བལྟས་པས་ན་ཁ་སྦྱོར་རོ། །འོ་ན་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མཚུལ་ཅི་འདྲ་བ་ཞེ་ན། རྟག་ཏུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལྔའི་ལོངས་སྤྱོད་དུ་གྱུར་པས་ལོངས་སྤྱོད་དོ། །དེ་ཇི་ལྟར་རྫོགས་ཤེ་ན། ལོ་བཅུ་དྲུག་གི་རྣམ་པ་ལྟ་བུ་བས་གཞོན་ནུའི་མདངས་དང་ལྡན་པ་གདུ་བུ་གསུམ་གྱིས་བརྒྱན་པས་སྒེག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཉམས་དང་
ལྡན་པ་འབྱུང་བའི་ཡི་གེ་ལྔས་བརྒྱན་པས་བྷ་ག་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པའོ། །ཇི་ལྟར་རྒྱས་ཤིན་རྩ་ལྔ་ནི་རོ་བཞིའི་གནས་སོ། །རོ་བཞི་ནི་བདེ་བའི་རོའོ། །དེའི་གནས་སུ་གྱུར་པས་རྒྱས་པའོ། །ལོངས་སྤྱོད་དུ་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ན། བདེ་བ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུའི་གནས་སུ་གྱུར་པས་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའོ། །དེ་ལ་རྟག་ཏུ་དམིགས་ཤིང་འཛག་པས་ན་བདེ་བ་ཆེན་པོའོ། །ཇི་ལྟ་བུའི་བདེ་བ་ཆེན་པོ་ཞེ་ན། ལུས་དང་ཡིད་ལས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་བྱུང་བ་ཁྱད་པར་ལྔ་དང་ལྡན་པའི་བདེ་བ་ཆེན་པོའོ། །ལས་གང་ཞེ་ན་དྲིལ་བུ་ལས་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་འབབ་པས་ན་འབྲས་བུ་ཡང་བདེ་བ་ཆེན་པོར་གྱུར་པའོ། །དེ་ཡང་ཁ་སྦྱོར་གྱི་ངོ་བོ་བས་ཐབས་དང་ཤེས་རབ་བོ། །དེ་ལྟ་བུའི་འཁོར་ལོ་ལས་ཡེ་ཤེས་བདེ་བ་ཆེན་པོ་ཇི་ལྟར་ཐོབ་པར་བྱ་ཞེ་ན། ཡོངས་སུ་བསྐོར་པས་རྙེད་པར་འགྱུར་རོ། །བསྐོར་བ་ནི་ཇི་ལྟར་བསྐོར་ཞེ་ན། བླ་མའི་མན་ངག་ལས། རླུང་མ་དང༌། གཉིད་མ་གཉིས་གཙོ་བོ་སྤྲད་པར་བྱའོ། །དེས་རླུང་བསྐྱེད་དོ། །དེས་ཙཎྜ་ལཱི་རབ་ཏུ་འབར་རོ། །དེས་སྤྲུལ་པ་རབ་ཏུ་འབར་རོ། །དེས་དམ་ཚིག་གི་རྟོག་པ་རབ་ཏུ་བསྲེགས་སོ། །དེ་ནས་ན་ཆུང་ལ་རབ་ཏུ་བསྐོར་ནས་གཡས་ནས་ཕྱུང་ནས་ཕྱིར་མཆོད་པའི་དོན་བྱས་ཏེ་གཡོན་དུ་ཞུགས་སོ། །དེ་ནས་བདེ་བ་ཆེན་པོའི་དཀྱིལ་འཁོར་ལ་གཡོན་དུ་བསྐོར་ཏེ་གནད་ཀྱི་སྒོ་ཕྱེ་སྟེ། ཕྱོགས་བཅུའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཐུགས་ཀར་ཞུགས་ནས། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་བདུད་རྩིར་གྱུར་ཏེ། སླར་བདུད་རྩི་ཁྱེར་ནས་ཛཱ་ལནྡྷ་ར་ཞེས་བྱ་བར་ཐིམ་པར་གྱུར་ཏོ། །དེས་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱང་ཁེངས། གཡོན་གྱི་རྩ་ནས་ཞུགས་ཏེ་སྤྲུལ་པ་ཡང་གསོས། དེ་ནས་གཡས་སུ་ཞུགས་ཏེ། ཕྱིར་ལོངས་སྤྱོད་ལ་ཐིམ་ནས་གདོད་དམ་ཚིག་གི་དཀྱིལ་འཁོར་ཡོངས་སུ་གསོས་སོ། །དེ་ནས་ཡང་སྤྲུལ་པ་ལ་ཐིམ་པས་ཆེར་འབར་ཏེ། ཡང་སྔོན་བཞིན་དུ་བསྐོར་བ་ཡང་སྐྲའི་རྩེ་མོ་བརྒྱར་གཤགས་པའི་ཚད་ཙམ་དུ་ཡར་འགྲོ་བ་དང་མར་འགྲོ་བ་ཡང་མི་མཐོང་ངོ༌། །དེ་ལྟར་བྱས་པས་འདོད་པའི་དོན་རྙེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ཡང་དང་ཡང་བྱས་ཀྱང་མ་རྙེད་ན་འཁོར་ལོ་བཞི་ལ་ཐིག་ལེ་བཞི་བྱས་ཏེ་བསླབ་པར་བྱའོ། །དེས་ཀྱང་མ་རྙེད་ན། ཨཾ་ཧཾ་གཉིས་ལས་བསླབ་པར་
བྱའོ། །དེས་ཀྱང་མ་རྙེད་ན་ཨཾ་དང་ཧཱུྃ་ལས་བསླབ་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་བྱས་པས་འདོད་པའི་དོན་རྙེད་པར་འགྱུར་རོ། །རྙེད་པ་དེའི་ཚེ་རོ་བརྒྱད་སྐྱེ་ལ། སྐྱེས་པ་དེའི་ཚེ་གྲི་གུག་གིས་ལྷའི་བདུད་བསད་དོ། །དེ་ནས་ཡོངས་སུ་ཐིམ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ལ། དེ་ནི་སྦྲུལ་འཁྱིལ་བ་དང་འདྲའོ། །དེ་ལྟར་གྱུར་པས་སེང་གེ་ཕྲུག་གུ་གསོའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ངོ་བོ་དེ་ལ་འཁོར་ལོ་བཞི་ལས་མཐར་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །
བཀོད་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དགའ་བ་བཞིའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད།
དེ་ནས་ཅི་བཅོམ་ལྡན་འདས། །བསྒྲུབ་པ་བྱ་བ་ལ་འཁོར་ལོ་ཁོ་ན་ཡིན་ནམ་སྙམ་པ་ལ། སྡོམ་པ་བཤད་པ་ཡིན་པས་སོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དགའ་བ་བཞི་ལ་བསླབ་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་དགའ་བ་བཞི་ནི་རྒྱུན་ཆ་ལ་དགའ་བ་དང༌། མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་དང༌། དགའ་བྲལ་གྱི་དགའ་བ་དང༌། ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་དགའ་བའོ། །ཇི་ལྟ་བུའི་དགའ་བ་ལ་དགའ་བ་བཞི་ཞེ་ན། ཚོགས་པ་དང་ཚོགས་ཅན་ལས་སྐྱེས་པའི་འབྲས་བུ་མྱོང་བའི་རྣམ་གྲངས་ལ་ནི་དགའ་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཡང་ཇི་ལྟར་མྱོང་ཞེ་ན། དམ་ཚིག་གི་དུས་སུ་མྱོང་བའི་དགའ་བ་དེ་བཤད་པར་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་རྒྱུན་ཆའི་དགའ་བ་ཞེ་ན། འདོད་ཆགས་ཀྱི་བསྟན་བཅོས་ལས་སྐྱེས་པ་པདྨ་དང༌། རྡོ་རྗེ་ཀུན་ནས་རེག་པ་ལ་ནི་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པའི་སྐད་ཅིག་མ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་ཡུལ་དུ་བྱས་པའི་ཤེས་རབ་ཡེ་ཤེས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནས་བསྐྱོད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་གྱུར་པའི་རྡོ་རྗེའི་རྐེད་པ་ལ་གནས་པ་ལ་ནི་མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནས་ཤེས་རབ་ཀྱི་མཛོད་ཁ་ཁ་མུ་ཁ་དང༌། ནོར་བུ་ཀུན་རེག་པར་གྱུར་ཏེ་རྣམ་པར་ཉེད་པའི་དུས་སུ་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བར་གྱུར་པས་ན་དགའ་བྲལ་གྱི་དགའ་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་གནས་སུ་ཐོབ་པའི་ཤེས་རབ་ཡེ་ཤེས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་རེག་བྱ་ལས་སྐྱེས་པའི་དགའ་བས་བདག་པོའི་རྐྱེན་བྱས་ནས། སྐད་ཅིག་མ་ཕྱི་མ་ལ་ནོར་བུའི་རྩེ་མོར་མཚན་ཉིད་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའི་ངོ་བོ་མི་རྟོག་པ་ཆ་ཅན་དམིགས་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་སྐྱེས་པ་དེ་ལ་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་དགའ་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ཤེས་རབ་ཡེ་ཤེས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་དགའ་བ་བཞི་ལ་རྣམ་པ་གཉིས་
ཏེ། ཤློ་ཀའི་དགའ་བ་དང༌། བྱུང་རིམ་གཉིས་སོ། །དེ་ལ་ཅིའི་ཕྱིར་ཤློ་ཀ་ཞེ་ན། ཤེས་རབ་དང་ཡེ་ཤེས་ཏེ། ཤེས་རབ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་བཞེད་ལ། ཡེ་ཤེས་ནི་འཁོར་བའོ། །གཉིས་པ་མི་གནས་པ་ནི་དབུ་མ་པས་ནི་མཆོག་གོ །དེ་ལས་འདས་པས་ས་ཧ་ཛའོ། །དེ་ནི་དགྱེས་པའི་རྡོ་རྗེའོ། །དེ་བས་ན་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་དགའ་བ་ནི་ཐ་མར་བཞེད་དོ། །སྐུ་གསུང་ཐུགས་སུ་འདོད་པ་དག་ནི། ཆད་པ་ནི་སོང་བ་ལ་འཛིན་པར་འདོད་དོ། །དེ་སྐད་དུ། ཇི་ལྟར་འབྱུང་བ་ཁུ་བ་ཡིན། །ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་རྣམ་པ་གཉིས། །དང་པོ་བུད་མེད་ཤེས་རབ་ཡིན། །ཐབས་ནི་སྐྱེས་བུ་བརྗོད་པའོ། །དེ་ནས་འདི་དག་རྣམ་པ་གཉིས། །དོན་དམ་ཀུན་རྫོབ་དེ་དབྱེ་བྱའོ། །དང་པོ་སྐྱེས་བུ་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཁུ་བ་འམ་ནི་དེ་བདེ་བའོ། །སྐྱེས་བུ་ཇི་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱང༌། ཁུ་བ་འམ་དེ་ཡི་བདེ་བའོ། །དེ་ཡི་ཕྱིར་ན་དགའ་བ་ནི། །བཞིར་ནི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའོ། །གང་ཕྱིར་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་རྣམ་བཞི། །རྫོགས་པའི་རིམ་པ་ཡི་ནི་ཕྱོགས། །མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་རྣལ་འབྱོར་མ། །དགའ་བྲལ་དགའ་བ་ཐམས་ཅད་ནི། །དེ་བདེ་ཐབས་ཀྱི་ཐམས་ཅད་རིག །བདེ་བ་ཅུང་ཟད་དགའ་བ་སྟེ། །མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་དེ་བས་ལྷག །དགའ་བྲལ་དགའ་བ་ཆགས་བྲལ་ཡིན། །ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་དགའ་ཐ་མའོ། །དང་པོར་རེག་པར་འདོད་པ་སྟེ། །གཉིས་པ་བདེ་བར་འདོད་པའོ། །གསུམ་པ་འདོད་ཆགས་འཛིན་པ་ཡིན། །དེ་ཕྱིར་བཞི་པ་བསྒོམ་པར་བྱ། །མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་སྲིད་པར་བརྗོད། །འདོད་ཆགས་བྲལ་ཕྱིར་མྱ་ངན་འདས། །དམན་པ་དགའ་བ་ཙམ་ཉིད་དོ། །དེ་དག་རྣམ་སྤངས་ས་ཧ་ཛ། །འདོད་ཆགས་མེད་ཅིང་ཆགས་བྲལ་མེད། །དབུ་མར་ཡང་ནི་མི་དམིགས་ལ། །འདི་ལ་ཐབས་དང་ཤེས་རབ་མེད། །ཡང་དག་དེ་ཉིད་རྟོགས་པའོ། །གཞན་གྱིས་མི་བསྐྱེད་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས། །གང་ནས་ཀྱང་ནི་མི་རྙེད་དེ། །བླ་མའི་དུས་ཐབས་བསྟན་པ་དང༌། །བསོད་ནམས་ཀྱིས་ནི་བདག་གིས་ཤེས། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་དགའ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་བསླབ་པ་ནི་ནོར་བུའི་དཀྱིལ་དུ་བདེ་བ་ཕབ་ལ། འཁོར་ལོ་རེ་རེ་ལ་ཆ་བཞི་བཞིར་བརྩིས་པས། དེ་ལྟ་བུའི་དགའ་བ་རེ་རེ་ལ་བཞི་བཞིར་བརྩིས་པས་རྣལ་འབྱོར་གྱི་འཕོ་བ་བཅུ་དྲུག་གོ །
མཐར་ཐུག་པ་བཞིའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད།
བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དགའ་བཞིའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བཤད་ནས། དེ་ནས་བཞི་པའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ཇི་ལྟ་བུའི་བཞི་པ་ཞེ་ན། གསུམ་པ་ལ་བལྟས་ཏེ་བསྒོམས་ནས་ཐོབ་པ་དེ་ལ་བཞི་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ངོ་བོ་ཡང་ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་གྲང་ན། ཡུལ་དུ་མཚོན་པའི་བཞི་པ་དང་འདྲ་བར་མཚོན་པའི་བཞི་པ་ནི་བཞི་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་མཐར་ཐུག་པའི་ཆོས་ཞེས་བྱའོ། །ཆོས་ནི་ཡང་དག་པའི་མཐའོ། །མཐར་ཐུག་པ་ནི་ཟབ་མོའོ། །དེ་ཡང་ཇི་ལྟ་བུའི་མིང་ཅན་ཞེ་ན། ཆོས་ཉིད་གནས་པའི་ངོ་བོ་དང་ཡེ་ཤེས་གསལ་བའི་ངོ་བོའོ། །དེ་ནི་ཆོས་ཉིད་ཇི་བཞིན་པ་དང༌། སེམས་ཉིད་ཇི་བཞིན་པའི་ངོ་བོའོ། །དེ་ཐ་མི་དད་པ་ནི་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་སྟེ་ངོ་བོ་ཉིད་དག་པའི་སྐུའོ། །དེ་ལ་སེམས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་འོད་གསལ་བ་ནི་གསང་སྔགས་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཡུལ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་དེ་ནི། ཡུལ་དུ་མཚོན་པའི་བཞི་པ་སྟེ། དེ་ནི་མཐར་ཐུག་པའི་ཞེས་བྱའོ། །འོ་ན་ཅི་འདྲ་བར་མཚོན་ཞེ་ན། ཤེས་རབ་ཡེ་ཤེས་རྟོག་པའི་དགའ་བ་དེས་མཚོན་ཏེ། བསྒོམ་པས་གཏན་ལ་ཕབ་ནས་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པའི་ཡན་ལག་བདུན་དང་ལྡན་པར་གྱུར་པའི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་མཐར་ཐུག་པ་དེ་ཐོག་མའི་ཆོས་ཉིད་ཡུལ་དུ་བྱས་པ་དང༌། རྩ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གནས་སུ་དག་པའི་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་གསལ་བའི་ངོ་བོ་དེ་དང་དབྱེར་མེད་པར་གྱུར་པ་ལ་ནི་འདྲ་བར་མཚོན་པའི་བཞི་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་བཞི་པ་དེ་ཡང་དགའ་བའི་ངོ་བོ་དེས་མཚོན་པར་བྱེད་ཅིང་ཤེས་པར་བྱེད་པས་ན་མཚོན་བྱེད་དོ། །དེས་ཇི་ལྟར་མཚོན་པར་བྱེད་ཅེ་ན། རྒྱུད་ལས། དམན་པ་འབྲིང་པོ་མཆོག་དང་ནི། །གཞན་དང་གང་དང་དེ་ཡང་ནི། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་མཉམ་ཉིད་དུ། །དེ་ཉིད་བསྒོམས་པས་བལྟ་བར་བྱ། །དམན་པ་དངོས་པོ་ཕྲ་བའི་དོན། །མཆོག་གི་དངོས་པོར་བརྗོད་པ་སྟེ། །དབུ་མས་གཉིས་ནི་སྤངས་པའོ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་སྐད་དུ་བཤད་པའི་རྒྱུད་ལས་ཀྱང༌། །སྟོང་པ་བསྒོམ་པར་མི་བྱ་སྟེ། །མི་སྟོང་པ་ཡང་མི་བསྒོམ་མོ། །རྣལ་འབྱོར་སྟོང་པ་སྤང་མི་བྱ། །སྟོང་པ་མིན་ཡང་མི་སྤང་ངོ༌། །སྟོང་དང་མི་སྟོང་གཉིས་བཟུང་ན། །རྟོག་པ་མང་པོ་རབ་ཏུ་སྐྱེ། །ཡོངས་
སུ་སྤངས་ན་ཡང་དག་རྟོགས། །དེ་ཕྱིར་དེ་གཉིས་སྤང་བར་བྱ། །གཉིས་པོར་ཞེན་པ་ཡོངས་སྤངས་ནས། །རྣམ་པར་གྲོལ་བར་ངེས་པར་གནས། །བདག་ཏུ་ཡང་དག་རྟོགས་པ་འདི། །དེ་ཕྱིར་དེ་ཡང་དངོས་སྤང་བྱ། །ཞེས་གསུངས་པས། དེ་མཐའ་གསུམ་ལ་མི་རིག་པ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བསྒོམ་པར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཉེ་བར་བསྟན་ཏེ། དེ་སྐད་དུ་ཡང༌། གང་ལ་བསྒོམ་པ་པོ་མེད་ཅིང༌། །མི་སྒོམ་པ་ཡང་ཡོད་མ་ཡིན། །བསྒོམ་པ་ཡང་ནི་ངེས་པ་མེད། །དེ་ནི་དེ་ཉིད་བསྒོམ་པར་བརྗོད། །འདི་ལྟར་ས་ཧ་ཛའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་ཅིང་རྣམ་པར་རྟོགས་ནས། དངོས་པོ་ཐ་དད་པ་མེད་པར་མཐོང་བ་རང་རང་གི་རང་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་བསྒོམ་པར་བརྗོད་དོ། །དེ་སྐད་དུ། འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་བསྒོམ་པ་ནི། །གང་ཕྱིར་ཡིད་ཀྱིས་མ་བསྒོམས་པའོ། །ཐམས་ཅད་ཆོས་ནི་ཡོངས་ཤེས་ན། །བསྒོམ་པ་ཉིད་ནི་སྒོམ་པ་མིན། །དངོས་གང་གཡོ་དང་མི་གཡོ་བ། །རྩྭ་ལྕུག་འཁྲིལ་ཤིང་ཡལ་ག་སོགས། །དམ་པ་དེ་ཉིད་ངེས་པར་བསྒོམ། །རང་གི་དངོས་པོ་རང་བཞིན་དུ། །དེ་ཡི་དམ་པ་གཅིག་ཡོད་མིན། །ཡང་དག་རང་རིག་བསྒོམ་པ་སྟེ། །རང་གི་རིག་པའི་རང་བཞིན་ལས། །མི་མཐུན་པ་ལས་སྐྱེས་པའོ། །ཞེས་པས་སོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཤཾ་པྲ་ཏིའི་བསྒོམ་པ་ལ་གནས་པས་མི་རྟོག་པ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་སྐྱེས་པ་དེའི་ཚེ་ས་བཅུ་ཐོབ་པ་ཡང་ཡིན་ལ། གང་གི་ཚེ་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཤེས་པ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་སྐྱེས་པ་དེའི་ཚེ་ལུང་སྟོན་པའི་བཀའ་ལུང་འབྱུང་ལ། དེ་ནས་ཨ་བ་དྷཱུ་ཏཱིའི་སྤྱོད་པ་ལ་གནས་པར་འགྱུར་རོ། །སྤྱོད་པ་དེ་ལ་གནས་ནས་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པར་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་ལ། ཡང་དེའི་ཚེ་ཉིད་ན་རྣལ་འབྱོར་མ་རིགས་ཅན་དང་ཡང་དག་པའི་མཐའ་ལ་སྦྱོར་བར་མཛད་དོ། །དེ་ལྟར་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོའི་དངོས་གྲུབ་བརྙེས་པ་ནི་དགོས་པ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་སྟེ། ཡན་ལག་བདུན་དང་ལྡན་པའི་རྣལ་འབྱོར་དུ་གྱུར་པ་ལ་ནི་འདྲ་བ་མཚོན་པའི་བཞི་པ་ཞེས་བྱའོ། །གང་གིས་དགོས་པ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་དེའི་ཚེ་སྟོན་པའི་བཞུགས་ཚུལ་ཇི་ལྟར་ཡིན་པ་ཡང་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་མན་ངག་ལ་ནི་བཞི་པའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ཉིད་བཞི་ནི། རྒྱུ་འབྲས་ཚུལ་དུ་ཁ་སྦྱོར་
མི་ཕྱེད་པས། །དངོས་དང་དངོས་མེད་བདེ་དང་སྡུག་བསྔལ་བྲལ། །གང་ཡང་མི་དམིགས་ཚུལ་དང་ལྡན་པ་འདི། །ཆོས་ཕྱིར་འབྲེངས་པ་རྣམས་དང་ཕྲད་གྱུར་ཅིག །དེ་ཉིད་བཞི་རྟོགས་དགྱེས་པའི་རྡོ་རྗེ་མྱུར་ཐོབ་ནས། །ཁམས་གསུམ་སྐྱེ་བོ་ནད་པའི་ཚོགས་རྣམས་སོས་གྱུར་ཅིག །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བཞི་པའི་མན་ངག་གསལ་བའི་སྒྲོན་མ་ཞེས་བྱ་བ་དཔལ་ཨུ་རྒྱན་གྱི་ཡུལ་གྱི་དངོས་གྲུབ་གྲུབ་པའི་སློབ་དཔོན་ཆེན་པོ་ཏིལླི་པའི་ཞལ་སྔ་ནས་མཛད་པ་རྫོགས་སོ།། །།རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་རཏྣ་ཤྲཱི་ཉིད་ཀྱི་ཞལ་སྔ་ནས་བསྒྱུར་ཅིང་བཤད་ནས་གཏན་ལ་ཕབ་པའོ། །