སོག་མོ།
སོག་མོའི་ཁུངས། སོག་མོ་རྒྱག་སྟངས་འདི་དངོས་གཙོ་རྩོད་སྒྲུབ་རིག་པ་དང་། ཚན་རིག་གི་ལྟ་བ་མཐུན་མི་མཐུན་སྐབས་སུ་བབ་པའི་ལྒིང་བྱ་མ་ཡིན་གྱི། གང་ཞིག་ཉམས་རྒུད་དུ་འགྲོ་བའི་དམངས་སྲོལ་འདི་མྱུར་སྐྱོབ་དང་། དེ་ཉིད་འཕེལ་རྒྱས་ཆེ་བའི་སྤྱི་ཚོགས་འདིའི་རིག་གནས་ལ་གདེང་འཇོག་བྱ་ཕྱིར་འདིར་ཡང་ཅུང་ཟད་བརྗོད་འདོད་པས་སོ། །སོག་མོ་ནི་ལུག་གི་སོག་རུས་སྟེང་ཤ་གཙང་མར་བཤུས་ཏེ། མེར་བསྲེགས་རྗེས། སེར་ཁ་གས་ཕྱོགས་ལ་བརྟག་ཏེ་དོན་བྱ་འགྲེལ་བརྗོད་བྱེད་པ་ཞིག་ཡིན། མོ་འདེབས་སྟངས་འདི་ནི། གཙོ་ཆེར་རི་དྭགས་རྔོན་པ་དང་། དམག་དང་རྐུན་ཇག་རྒྱག་མཁན་ལ་ཧ་ཅང་གཙིགས་པས། དེ་དག་གིས་མཐོང་ཆེན་བྱེད་པ་ཡིན། སོག་མོའི་རྒྱུ་ཆར་ཡང་། ར་མ་དང་ལུག གླ་བ་དང་ཤྭ་བ། རྣ་བ་དང་གཉན་སོགས་ཀྱི་སོག་རུས་དགོས་ལ། འོན་ཀྱང་། སོག་མོ་རྒྱག་སྟངས་འདི་རང་རེའི་བོད་དུ་མ་ཟད། དབྱིན་ཏེ་ཨན་མི་རིགས་ཀྱི་ཤྭ་བའི་སོག་མོ་འདེབས་རྒྱུ་ཡོད་པ་དང་། གནའ་བོའི་རྒྱ་ནག་གི་མིས་རུས་སྦལ་བསྲེགས་ཏེ། དེའི་རི་མོ་ལས་ལྟས་བཟང་ངན་དཔྱད་སྲོལ་ཡོད་པར་མ་ཟད། མེ་གླིང་བྱང་མ་དང་། སོག་པོ། འཇང་རིགས། དབྱི་རིགས་རྣམས་སུའང་སོག་མོ་འདེབས་སྲོལ་ཡོད་པར་བཤད་དོ། །སོག་མོ་འདིའི་ཁུངས་ནི་མ་སངས་འཕྲུལ་གྱི་རྡེལ་མོ་མངོན་ཤེས་རྣོ་གསལ་གྱི་སྒྲོན་མེ་ལས། དེ་དུས་རྣམ་མཁྱེན་གཤེན་རབ་ཀྱིས། །གནས་མཆོག་འོལ་མོ་གླིང་ཆེན་དུ། །ཕྱག་གཤེན་ཐེག་པ་གཏན་ལ་ཕབ། །མ་སངས་ཡུལ་དུ་རྡེལ་མོ་བསྟན། །མེ་ཉག་ཡུལ་དུ་སོག་མོ་བསྟན། །ཞེས་པ་ལྟར། བོན་སྟོན་གཤེན་རབ་མི་བོ་ཆེས་གཏན་ལ་ཕབ་པར་བཤད་ལ། ཞང་བོད་ལོ་རྒྱུས་ཏི་སེའི་འོད་ལས་ཀྱང། གཤེན་རབ་མི་བོ་ཆེའི་སྐུ་དུས་སུ་ཞང་ཞུང་མཐའ་མཚམས་སུ་གནས་པའི་མོ་མ་ལྡང་ང་ལྡང་ལོ་བྱ་བ་ཞིག་གིས་སྲིད་པའི་ཇུ་ཐིག་དང་པྲ་ལྟས་ལྷ་མཐོང་དང་། རྩིས་གཞི་ཡང་མིན་པའི་གཡང་མོ་ལུག་གི་སོག་པ་ལ་མཐོང་ལྟ་བ་ཞིག་བྱུང་ནས་མོ་བཏབ་ཞེས་པར་གཞིགས་ན། མོ་འདི་ནི་གདོད་མའི་དུས་སུ་བོན་ཆོས་ལས་འཕེལ་རྒྱས་བྱུང་བ་ཡིན་ལ། ཕྱིས་སུ་ཤ་ཟ་ཁྲག་འཐུང་དུ་རྔམ་ཞིང་། ཇག་ལས་སུ་སྤྲོ་བའི་མི་རྒོད་ཁྲམ་པ་དག་ལ་སོག་པ་འདི་སྟབས་བདེ་ཁྱད་ཀྱིས། རང་ཉིད་གང་ལ་དད་པའི་ཡུལ་ལྷ་གཞི་བདག་ནག་ཕྱོགས་པར་འཕྲིན་བཅོལ་གནང་ནས། སོག་མོ་འདི་གཙིགས་འཛིན་བྱས་ཏེ། ད་ལྟ་བོད་ཀྱི་དམངས་སྲོལ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་བ་ཡིན། དཔེར་ན། སྟག་རོང་ཁྲོ་ཐུང་གིས་སྟག་གཟིག་རྟ་མཆོག་ཅང་ཤེས་གཡོ་ཐབས་ཀྱིས་བརྐུས་དུས། སྟག་གཟིག་གིས་མ་རྙེད་པས། སྟག་གཟིག་གི་བློན་པོ་གཡང་དྲུང་ལྷ་རྒྱལ་གྱིས་སོག་པ་རུམ་ནས་བཏོན་ཏེ་ལྷམ་སྒྲོག་གིས་ཕྱོགས་གསུམ་ནས་བསྡམས་ཏེ་སོག་མོ་བཏབ་པ་ལྟ་བུའོ། །འདིར་སྐབས་སུ་བབ་པ་མངའ་རིའི་བྱང་ཐང་གི་སོག་མོ་རྒྱག་སྟངས་དང་། ཨ་མདོའི་སོག་མོ་རྒྱག་སྟངས་གཉིས་སུ་ཕྱེས་ཏེ་བཤད་པ་ལ།
དང་བོ། མངའ་རིའི་སོག་མོ། ༡ མངའ་རིའི་སོག་མོ་རྒྱག་སྟངས་ནི། སོག་པའི་ཡུ་བ་ལ་ལུག་བལ་དཀར་ནག་གཉིས་ཀྱིས་དཀྲིས་ཤིང་། སོག་རྩེ་ལ་མར་གྱི་ཕྲ་རྒྱན་བཏང་སྟེ། དུ་བ་མེད་པའི་མེ་སྒོང་གི་དཀྱིལ་དུ་བཞག་ནས། གང་འཚམ་ཞིག་སོང་རྗེས། ཚག་སྒྲ་གྲག་སྟེ་སྐྱ་ཐིང་ངེར་སོང་དུས། ཕྱིར་བཏོན་ནས། འཁྱག་ཏུ་འཇུག་པ་དང་། དེ་ནས་ཚིག་རོ་ལ་ལག་པས་གཡབ་མོ་ལན་གསུམ་ཙམ་བྱས་རྗེས། མོ་བའི་ངག་ལས། མོ་ཐུག་མོ་ཐུག་ལྷ་སོག་དཀར་མོའི་མོ་ཐིག ཇུས་རྒྱུགས་ཇུས་རྒྱུགས་བཙན་སོག་དམར་མོའི་ཇུས་རྒྱུགས། བཟང་ངོ་བཟང་ངོ་ཀླུ་སོག་སྔོན་མོའི་བསྐལ་བ་བཟང་། ཞེས་བརྗོད་དེ་ལེགས་ཉེས་བརྟག་པ་ཡིན། ཡང་སོག་མོ་བརྟག་ཚུལ་ལ། ཁ་ཅིག ཉིན་མཚན་སྔ་ཕྱི་གང་ཡིན་ལ་སྲེག་ནས་བརྟག་པ་དང་། ས་རུབ་ལ་བསྲེགས་ཏེ་མཚན་གང་བོར་བཞག་ནས། ཞོགས་པ་སྔ་མོ་ནས་བརྟག་པའང་ཡོད་དོ། །
༢ མངའ་རིས་ཀྱི་སོག་མོའི་དཔྱད་འབྲས། སོག་རུས་ཐོག་རུས་ལེབ་གྱེན་བསླངས་ཀྱི་སྒ་གཤོང་ཆེ་ས་དེར་དགྲ་ས་དང་། གཡོན་གཤོང་ཆུང་ས་དེར་གཞན་ས་ཞེས་བརྗོད། གཞན་སའི་སྟེང་སེར་ག་གས་ཡོད་ན། བྱ་བཞག་གང་ལའང་བཟང་རྟགས་སུ་སྨྲ་ལ། སེར་ག་དགུང་སུམ་དཀྱིལ་ལ་གས་ན་གྲོགས་ངོ་དང་། གཞུང་གཤགས་ལ་གས་ཡོད་ན་མགྱོགས་ངོ་བརྩི་བས། རི་དྭགས་རྔོན་པ་ཡིན་ན་མང་བོ་གསོད་ཐུབ་པ་དང་། དམག་འཐབ་ཡིན་ན་རྒྱལ་རྟགས་ཀྱི་མཚོན་དོན་སོགས། བྱ་ལས་གང་ཡང་ལེགས་འགྲུབ་ཀྱི་རྟགས་སུ་བརྩི། དེ་མིན་སོག་རུས་ཀྱི་ཡུ་རྩེའི་ནང་སྣུམ་ཞག་དང་ཝུ་བས་ཁེངས་ཡོད་ན། བང་མཛོད་ནོར་གྱིས་བཀང་ཞེས་ཕྱུག་པོ་ཆགས་པའི་ལྟས་སུ་བཤད། རྔོན་པ་ཡིན་ན་རི་དྭགས་མང་ཙམ་གསོད་ཐུབ་པའི་རྟགས་སུ་བཤད། སོག་རྩེའི་སྐེད་ལ་འཕྲད་དུ་གས་ཡོད་ན། ཚེ་མཇུག་དབུལ་བའི་རྟགས་དང་། སྐེད་ནས་གཞུང་དུ་རང་སར་ཡོད་ན། ཚེ་བསྲིངས་པའི་རྟགས་དང་། ཡུ་བར་གས་ཡོད་ན་མུ་གེ་སྒྲོག་ཐག་བཅད་ཅེས། དོན་བྱ་གང་ཡང་སྒྲུབ་མི་ཐུབ་པར་བཤད། རུས་ལེབ་ཀྱི་སྒ་གཞུང་དེའི་སྐེད་ཆོད་དུ་གས་ཡོད་ན། དོན་བྱ་གང་ཡིན་འགྲུབ་རྟགས་དང་། གཞན་ཡང་། སེར་ག་གས་སྟངས་ཀྱི་མཚན་མར་དཔྱད་དེ། དོན་མཚོན་སྣ་ཚོགས་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་རྒྱུ་ཡོད་དོ། །
ཨ་མདོའི་སོག་མོ
གཉིས་པ། ཨ་མདོའི་སོག་མོ། ༡ སོག་མོའི་རྟེན་བཅའ་བ་ནི། མོ་པྲ་བརྟག་པའི་ཐོག་མར་གཞི་ཁེབས་ཕྱིང་དཀར་གྱི་སྟེང་དུ་འབྲུའི་ཚོམ་བུ་གཡུང་དྲུང་རིས་སུ་བཀོད་པའི་ཐོག་ཏུ་མདའ་དར་བཙུགས། དེའི་མདུན་དུ་སྒྲ་ལྷ་ཝེར་མའི་སྐུ་བཤམས། གཡས་སུ་ཕྱེ་མར་དང་། གཡོན་དུ་ཆང་ཕུད་བཤམས། སྒྲོན་མེ་སྦར། བདུད་རྩི་ཤིང་གི་དུད་པ་སྦྲེང་། དྲི་ཞིམ་གྱི་ཡོས་བཏུལ། བདུད་རྩིའི་སྐྱེམས་སོགས་ཀྱིས་མཆོད་དགོས་སོ། །
༢ སོག་མོའི་སྔོན་འགྲོའི་རིམ་པ་ལ། བགེགས་བསྐྲད། དུག་དབྱུང་། ཁྲུས་བྱ་བ། བསང་གཏོང་བ། སྨྲང་གྱེར་ཞིང་མོ་ལྷ་སྤྱན་འདྲེན་པ། མོ་བདར་བ་བཅས་དྲུག་ཡོད་པ་ལས། ༡ བགེགས་བསྐྲད་པ་ནི། མོ་ལྷར་དགོངས་གསོལ་བཏང་སྟེ། མོ་པྲ་ལ་བར་དུ་གཅོད་པའི་གདོན་བགེགས་དང་མོ་ཡི་དམུ་གབ་རྣམས་ཐལ་བའི་རྡུལ་དུ་རློག་པའི་འཕྲིན་ལས་བཅོལ་བའོ། །
༢ དུག་དབྱུང་ནི། དུག་བྱབས་ཀྱི་རྫས་བསེ་ཤིང་། རེ་ལྕག ཐར་ནུ། ཐང་ཁྲོམ། བོང་བ། མུ་ཟི། སྒོག་པ། བཙའ་ཆུ། ཤུ་དག་རྣམས་སོག་པའི་དགྲ་སའི་ཐོག་ཏུ་བཞག་ཏེ་ཆོ་ག་གྱེར་ནས་མོ་ལྷ་སྤྱན་དྲངས་ཏེ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དུག་དང་གྲིབ་ཕྱུང་ཆབ་གྱིས་བསལ་ཏེ། དུག་སྣ་མེར་བསྲེགས་ནས་ལྷ་གཞི་ལ་ཕྱི་བསྐོར་བྱས་ནས་ཕྱིར་བོར་བའོ། །
༣ ཁྲུས་བྱ་བ་ནི། ཁྲུས་ཀྱི་རྫས་ལ་ག་བུར། རྒྱ་མཚོའི་ཝུ་བ། གུར་གུམ། ཅོང་ཞི། བྲག་ཞུན། གླ་རྩི། གི་ཝང་། ཏི་སེའི་གངས། མ་པང་མཚོ་ཆུ། ཚན་གྱི་ལྗག་ནི་ལྷ་བྱ་གོང་མོའི་གཤོག་གཡས་ཀྱིས་གཏོར་ཏེ། ཆོ་ག་གྱེར་ནས་མི་གཙང་དྲི་མ་གང་མཆིས་པ་ཐམས་ཅད་གཙང་ཆབ་ཀྱིས་བཀྲུས་ནས། སྡིག་སྒྲིབ་བག་ཆགས་བྱང་བར་བྱེད་པའོ། །
༤ བསང་ནི། བསང་རྫས་ལ་ཨ་ཀྲོང་། སྲོ་ལོ། ཨ་བ། སྤྲ་བ་ཐོད་དཀར། འཁན་པ། གསེར་ལོ། ཤུག་པ། བ་ལུ། ཙན་དན་སོགས་དར་ཅིག་སོག་པའི་རང་སའི་སྟེང་དུ་སྤུངས་ཏེ་ཆོ་ག་གྱེར་བཞིན། བསང་རྫས་མེར་བསྲེགས་ནས་རྣོ་མཐོང་སྟོན་པའི་ལྷ་རྣམས་བསང་ངོ་། །
༥ སྨྲང་གྱེར་པ་ནི། གཟའ་སྐར་འཕྲོད་སྦྱོར་བཟང་བའི་ཉིན་མདའ་དར་ཕྱག་གིས་གཡབ་སྟེ་རིགས་ཀྱི་ལྷ་བདར། ཚིག་གི་སྨྲང་གྱེར་ནས་སྒྲུབ་གཤིན་ལ་བྱིན་གྱིས་བརླབ་པ་དང་། མོ་རྟེན་སོག་པར་དབང་བསྐུར་བ། སྲིད་པ་རྣམས་ལ་གྲོས་བཏབ་སྟེ་འབྱུང་འགྱུར་ལེགས་ཉེས་ཀྱི་རྗེན་པར་སྟོན་པའི་དངོས་གྲུབ་ཞུ་བའོ། །
༦ མོ་བདར་བ་ནི། རྣོ་མཐོང་མོ་ཡི་ལྷ་ཚོགས་ལྷང་ལྷང་དུ་འབོད་པ། ཡུག་ཡུག་རྒྱུགས་པ། དག་དག་ཏུ་སྨྲ་བ། གསལ་གསལ་དུ་སྟོན་པ། མདངས་ལ་བལྟས་པས་ཁམས་གསལ་བ། སྐད་ལ་ཉན་པས་སྲིད་གསུམ་གོ་བ། ཡིད་ལ་བསམ་པའི་དུས་གསུམ་རྟོགས་པ་རྣམས་བདར་ཏེ། འདོད་དོན་ཞུ་བ་ནི། བདག་གི་མི་ཤེས་པའི་དྲི་བ་འདི་ལ། ཐུགས་ཀྱིས་དགོངས། སྙན་གྱིས་གསོན། སྤྱན་གྱིས་གཟིགས། བཟང་ངན་གྱི་ཤན་ཕྱེས། ལེགས་ཉེས་ཀྱི་ལྟང་ཆོད། དཀར་ནག་གི་ཐིག་ཐོབས། ལས་ལ་བརྐོས་པ་གང་ཡོད། མོ་ལ་མངོན་ཤེས་བཞིན་དུ་ཕོབས། བཟང་ངན་མ་བསྲེ། ཡག་ཉེས་མ་བསྣོལ། མགོ་མ་གཡོགས། དིག་མ་བསྐོར། དྲང་དུ་ཕོབས། དྲང་དུ་སྨྲོས། རྣོ་རུ་སྟོན། གསལ་བར་སྟོན། ཞེས་བརྗོད་དེ། བསྭོ་མུ་སྤྲོས་འབར་གསལ་ཟེར་ཕྱོད་ལམ་གསལ། ངད་གྱེར་ཨ་དཀར་འོད་ལམ་ཕྱོད། མ་མིག་རྐོ་ཡེ་ས་ལེ་ཤག་སལ་སལ། ཞེས་དང་། བསྭོ་ཐ་ཐ་ཡེ་ཡེ་པྲ་མོ་ཡེ། པྲ་ཉོས་ན། པྲ་མོ་ཕོབས། ལྟོ་ཚང་ཅི་ཧོ་ཡ། པྲ་མོ་སྟོན། མོ་རྣོ་བའི་སྔགས་འདི་ཅི་མང་བཟླས་ཏེ། མེ་འཇམ་པོའི་ནང་དུ་སོག་པ་སྲེག་གོ།
༣ སྔོན་འགྲོའི་བཤད་ཚུལ་འགོད་པ། སོག་མོ་འདེབས་པ་ལ། ཐོག་མར་སོག་པའི་ཆ་ཤས་ཀྱི་མིང་བརྡ་ངོས་ཟིན་པ་གལ་ཆེ་སྟེ། སོག་དཀྱིལ་གྱི་སྒ་གཞོང་དེར་མཛོ་གདོང་དང་། མཛོ་གདོང་གིས་ཕྱེས་པའི་རུས་ལེབ་ཆེ་བ་དེར་ཕྱི་ས་འམ་དགྲ་ས། ཆུང་ས་དེར་རང་ས་འམ་ལྷ་ས་དང་། སོག་ལེབ་ཀྱི་སྟོད་ཆ་དེར་བློ་ཕུག་དང་། དེའི་ཞོལ་གྱི་ཁ་གདོང་དེར་ལམ་དང་། ཡུ་བའི་ཀོང་ཀོང་དེར་སླ་ང་། མཛོ་གདོང་མེད་ས་དེར་སོག་རྒྱབ་ཟེར། ཁྱད་པར་དུ་སོག་མོའི་གཞི་རྩར་གྱུར་བ་ནི། བློ་ལམ་རྩེ་གསུམ་ཡིན་པར་བཤད་དེ། དངུལ་དཀར་མེ་ལོང་ལས། ལྷག་པར་སོག་མོའི་བརྟག་གཞི་ནི། །བློ་དང་ལམ་དང་རྩེ་གསུམ་ཡིན། །བློ་ནི་མོ་ཡི་སྙིང་ཡིན་ལ། །འདི་མེད་མོ་ལ་སྙིང་མེད་པས། །བཟང་ངན་ལུང་སྟོན་ནུས་པ་མིན། །ལམ་ནི་འགྲོ་བའི་གཞི་ཡིན་པས། །བདེ་དང་མི་བདེ་བལྟ་བའི་གཞི། །ལྷག་པར་འགྲུལ་བའི་བལྟ་ས་ཡིན། །རྩེ་ནི་ཟ་ཁ་གྲོགས་ཁ་དང་། །ལྷ་ངོ་མཐོ་དམན་བལྟ་ས་ཡིན། །ཞེས་སོ། །
སོག་པ་ལ། རབ་ལྷ་ལུག་གྲོ་མོའི་སོག་པ་གཡས་པ་དང་། མ་འབྱོར་ན་ལུག་གང་རུང་གི་སོག་གཙང་ཆུར་བཀྲུས་ནས་ཤུག་པས་འཕུར་བྱུགས་བྱས་རྗེས། དད་བྱའི་ཡུལ་ལྷ་ལ་སྐྱབས་འཇུག་བྱས་ཏེ། ཡེ་་་་་་་་་འདི་ར་སོག་མིན། ཕག་སོག་མིན། རེའུ་སོག་མིན། དུང་གི་ལྷ་སོག་དཀར་མོ་ཡིན། མ་མོ་གྱོ་མོའི་གཡས་སོག་ཡིན། བཟང་ངན་གཉིས་ཀ་ཆ་འགྲིག་མ་བྱ། བདེན་རྫུན་གཉིས་ཀ་ཆར་འབེབས་བྱ། བཟང་ན་བཟང་ཐག་ཆོད། ངན་ན་ངན་ཐག་ཆོད། སྟོད་ཀྱི་ཆུ་ཆེན་བྲུག་ལ་མ་བལྟ། སྨད་ཀྱི་ཟམ་ཆེན་ཁུར་ལ་མ་བལྟ། བརྒྱ་ཕར་འགྲོ་ལ་མ་བལྟ། སྟོང་ཚུར་ཡོང་ལ་མ་བལྟ། ཇག་པ་རྟ་འདེད་ལ་མ་བལྟ། ཁེ་བ་མཛོ་འདེད་ལ་མ་བལྟ། བུ་ཡུག་གི་རྒྱུ་ལ་མ་བལྟ། མ་ཡག་གི་ངོ་ལ་མ་བལྟ། དཔྱད་པ་ཚུགས་ནི་ཞིག གོ་བ་འདུ་ནི་ཞིག བུ་རིག་པ་ཅན་ལ་རིག་རྒྱུ་ཡོད་ནི་ཞིག ཡིག་རྩལ་ཅན་ལ་འདོན་རྒྱུ་ཡོད་ནི་ཞིག མ་འཕྱུག མ་ནོར། དུང་གི་ལྷ་སོག་དཀར་བོ་འདིའི་སྟེང་དུ། ཤོག་བུ་དཀར་དཀར་ཞིག་དང་། སྣག་ཚ་ནག་ནག་ཅིག་བྱེད་དགོས། གསེར་གྱི་ཀ་བ་ས་ལ་ཟུག་དགོས། དངུལ་གྱི་ཀ་རྡོ་རྒྱུན་དུ་བརྟན་དགོས། སེང་གེ་དཀར་མོའི་གདོང་གི་འཛུམ་དགོས། དམར་ཡག་སྟག་གི་མཆེ་བར་ནས་ཤོར་དགོས། བཅུ་གསུམ་གྱི་རྩེ་དགོས། ལག་ཡོང་གི་ནོམ་དགོས། བསམ་ཐོག་གི་རྟ་དགོས། འདོད་ཐོག་གི་ཆར་དགོས། གསེར་གྱི་རྡབ་བུ་གཉིས་གཤིབ། དུང་གི་ངང་དཀར་གཉིས་འགྲོགས། སོག་པའི་ཁ་ཁྱིམ་ཕྱི་ས་ལ། རྩྭ་རྡུལ་དང་ཁྱི་ལུད་ཀྱི་ནོངས་ཕབ་ན། ཕྱི་ས་འདི་བཙའ་ཆགས་ཆགས། ཤིང་ཉེས་ཉེས་བྱ་དགོས། སོག་པའི་རང་ས་བཀའ་དྲིན་ཅན་ལ། འབྲུ་ཤུག་སྔོན་མོའི་ཁ་རྒྱན་ཞིག་འཐེན་ན། བཟང་བཟང་ཐམས་ཅད་རང་སར་འབབ་དགོས། རྒྱན་རྒྱན་ཐམས་ཅད་རང་གིས་ལེན་དགོས། རང་སར་བདེ་སྐྱིད་ལོངས་སྤྱོད་འཛོམས་དགོས། སྲེག་པ་ཡག གནས་པ་ཡག གས་པ་ཡག ཡག་གསུམ་ཡག་པ་ཡར་ལ་བསྟོད། ཅེས་སོག་མོའི་བཤད་པ་གྱེར་ཞོར། རང་སར་ཤུག་ལོ་ཞིག་བཞག་ནས། བཟང་ཐམས་ཅད་རང་སར་འབབ་དགོས། བརྒྱན་དགོས། ཕྱི་སའི་སྟེང་ལ་རྩྭ་ཞིག་བཞག་ནས་ངན་ཐམས་ཅད་དགྲ་སར་ཆག་དགོས། ཆོམས་དགོས། ཉོག་དགོས། ཞེས་དང་། ཡང་བློ་ཕུག་སྟེང་ལ་ཤུག་པ་ཞིག་བཞག་ནས། བློ་ཕུག་རྩེ་གཏད་ས་ཡིན་པས། བརྟན་དགོས། རྟག་དགོས་ཟེར་ཞོར། སོག་མགོ་རང་ལ་བསྐོར་ནས་མེར་སྲེག་ཏེ། དུས་ཡུན་ངེས་ཅན་ཞིག་འགོར་ནས། གས་སྟངས་ལ་བལྟས་ཏེ་དཔྱད་དགོས་སོ། །
༤ སོག་རུས་གས་སྟངས་ཀྱི་དཔྱད་འབྲས། ༡ དགྲ་སར་བརྟག་པ། ཕྱི་སའི་གཞུང་ཆེ་ཆུང་མེད་པར་གས་ན་ཕྱི་སའི་བློ་གཞུང་དྲང་། དཔྱད་འབྲས་དགྲ་ཕྱོགས་ནས་གྲོགས་བྱེད་པ་དང་། སྐྱོན་ངེས་ལེན་གྱི་ངོ་ཡིན། ཕྱི་སའི་གོར་གས་ས་གོར་རྡིབ་བྱུང་ན། ཕྱི་སའི་ལྷས་ལྷུང་བ་ཟེར། ཕྱི་སའི་ལྷའི་རྒན་སྐྱ་ལྡང་ལྷུང་ན། རྒོད་གཞུ་མོ་མ་རྟེའུ་གྱེག་གེ་འདེད་ཞེས། ཕྱི་ས་ན་ལག་ཡོང་བཟང་བས་ངོ་། ཕྱི་ས་ནས་གས་ག་ཕྲ་མོ་རང་སར་ཟུག་ན། ཕྱི་སའི་ལྕེ་རྣ་ཞེས། གྱོད་ཡའི་བཤད་ཟླ་ཡོང་དཀའ་བའི་ངོ་། ཕྱི་སའི་བློ་ཕུག་གི་གཤམ་ནས་གས་ཆག་འཕྲེད་དུ་དགྲ་དཔུང་ཆད་པ་ཞེས། དགྲ་ཕམ་རང་རྒྱལ་གྱི་ངོ་། ཡང་། དེ་ན་སེར་གོར་མོར་མཆིས་ན། བློ་རང་སར་དཀྱུས་པ་ཞེས་བཟང་ཞིང་། དྲང་གས་བྱུང་ན་བློ་ཕྱི་ཤོར་ངན་པའི་ངོ་། མཐེབ་ཀྱི་དཀྱིལ་ནས་མགུལ་དཀྲིས་ཞེས་ཕྱི་སའི་ཕྱོགས་སར་གས་ན་དགྲ་བོ་མུ་གབ་འོང་བའི་ངོ་། ཕྱི་སའི་གྲུ་སྣེ་གས་ན། ཕྱི་སའི་རྣ་འུར་བའི་ངོའོ། །
༢ རང་སར་བརྟག་པ། རང་སའི་ལྷས་ལྷུང་ན་གོད་ཁ་འབྱུང་། ལྕེ་རང་ས་ནས་ཕྱི་ས་ཟུག་ན་བཟང་བར་སྨྲ་ལ། རང་སའི་ལྕེ་གཏིང་འཁོར་ན་ཕྱི་ཟླ་བཤད་ཟླ་བཟློག་པའི་ངོ་། རང་སའི་གྲུ་སྣེ་གས་ན་རང་སའི་རྣ་འུར་བ་ཞེས། སྐད་ཆ་འདྲ་མིན་སྣ་ཚོགས་གོ་བ། རང་སའི་མི་ས་རྟ་ས་གས་ན། མི་ས་རྟ་ས་ལྕགས་ཡིན་ཞེས། ཇག་ཕར་འགྲོ་བཟང་། རང་སར་ངོ་གཞོགས་རྒྱུག་ན་རང་ཕྱོགས་མི་ཤི་རྟ་འགྱེལ་འོང་བར་བཤད་དོ། །
༣ མཛོ་གདོང་ལ་བརྟག་པ། མཛོ་གདོང་གི་དམའ་ས་ནས་གྱེན་དུ་དྲང་མོར་གས་ན། འཛུམ་ཐོད་ར་གཅིག་གིས་རྟ་བརྒྱ་འགུགས་ཞེས། ཇག་ཕར་སོང་ལ་ལག་ཡོང་ཆེ་བའི་ངོ་། ཡང་། མཛོ་གདོང་གི་མཐོ་སྣེ་ནས་གྱེན་དུ་གས་ན། རྨེད་ཨ་འཛུགས་གཅིག་གིས་རྟ་བརྒྱ་འགུགས་ཅེས་གོང་དང་གཅིག་མཚུངས་ཡིན། མཛོ་གདོང་ཡས་སྣེ་རྟིང་བ་འཕྲེད་དུ་གས་ན། རྨེད་བརྒྱུས་པ་ཞེས་ཕར་སོང་ལམ་ལ་ཆས་པའི་ངོ་། མཛོ་གདོང་མཐོ་སྣེ་ནས་མར་སོར་དོའི་མཚམས་སུ་གས་ན། སྒ་གཅིག་བསྟད་ཟེར་ཏེ་དོན་ཕྭ་བཟང་བའི་ངོ་། དེ་ལྟར་རིམ་པ་གསུམ་གས་ན། སྒ་གསུམ་བསྟད་སོག་པ་དཔྱད་རྒྱུ་མེད། །དེར་ཁ་ཞིག་བསྐུས﹙མར་ཉུང་ཙམ་གྱིས་བརྒྱན་པ﹚ཏེ་ཡར་ལ་ཞོག། ཅེས་དོན་བྱ་ཧ་ཅང་བཟང་ངོ་འབྱུང་བའི་རྟགས། དེའི་གཤམ་སོར་དོའི་མཚམས་སུ་གས་ན། མིག་མར་འཁོར་ཞེས་པ་སྟེ། བྱ་ལས་གང་ཡང་རྒྱུས་ལོན་པའི་ངོ་། རང་ཕྱི་གང་གི་སྟེང་ནས་འཕྲེད་དུ་གས་ཏེ་མིག་དང་འདྲེས་ན་སྣ་ཐིག་དང་སྲབ་མདའ་མིག་འོག་ལ་དྲངས་ཟེར། ཕྱི་ས་གས་ན་རང་ལ་ལེགས། རང་ས་གས་ན་དགྲ་ལ་དོགས་ཟོན་དགོས། དེའི་འགབ་ནས་གས་ན་མིག་ཀླད་འཁོར་ཞེས། དགྲའི་དམུ་གབ་ཀྱི་མོ། མཛོ་གདོང་རྟིང་བར་ཐུར་དུ་གས་ཁ་ཆེན་པོར་སོང་ན། སྒ་ཁོག་བཀྱགས་ཞེས། ལེགས་ཀྱང་གནོན་དཀའ་བར་བཤད་དོ། །
༤ ལམ་ལ་བརྟག་པ། ལམ་དྲང་ན་བཟང་ཞིང་ཆད་ན་ངན་པའི་ངོ་། ལམ་ནང་ན་གསེག་གས་ཡོད་ན་ལམ་ནང་མྱི་བོ་ཀེག་ལངས་ཞེས། ཇག་ལམ་རྩུབ་པ་འབྱུང་། ལམ་ཐོག་ནས་དྲང་མོར་གས་ཏེ་ལམ་དང་འདྲེས་ཡོད་ན། ལམ་ཐོག་རྟ་བོ་ཆོལ་ཅན་ཞེས། བཟང་རྟགས་དང་། ལམ་འོག་ནས་དྲང་མོར་གས་ནས་ལམ་དང་འདྲེས་ན། ལམ་འོག་འབྲི་མོ་བེའུ་ཁྲིད་ཅེས་བཟང་ངོ་དང་། ལམ་སྣེ་འཐེབ་ཐོག་ལ་བུད་ནའང་བཟང་བར་བཤད་དོ། །
༥ སླ་ང་དང་མཐེབ་ལ་བརྟག་པ། སླ་ངའི་གྲུ་རྩེ་ནས་གཡོན་སར་གས་ན་རྒྱ་འཐེབ་དང་། གཡས་སར་བྱུང་ན་དགྲ་འཐེབ་ཡིན། སླ་ངའི་ཁར་གས་ཁ་མཆིས་ན་རྟ་རྨིག་ལྷུང་བ་ཞེས། ཚེགས་ངོ་ཆེ། སླ་ངའི་ནང་ལྦོས་གས་བྱུང་བ་དང་ཝུ་བ་འཕྱུར་ཡོད་ན། ཡོང་སྒོ་ཆེ་བའི་ངོ་།
༦ སོག་རྒྱབ་ལ་བརྟག་པ། མཛོ་གདོང་དྲང་ཐད་ཀྱི་རྒྱབ་ངོས་གས་ན་སྙིང་སྒོར་ཟེར། གས་ཁ་ཁར་བུད་ན། སྙིང་སྒ་ཁར་བུད་པ་ཟེར། དེ་གཉིས་གང་ཡང་བཟང་བའི་ངོ་། མཛོ་གདོང་དྲང་ཐད་ཀྱི་སོག་ཡུ་གྱེན་གས་བྱུང་ན། ཧ་ཅང་བཟང་། གསེར་གྱི་བག་གེ་ས་ཟུག་གས་ན། ཇག་རབས་གསུམ་ལ་མོ་མི་འདེབས་ཟེར། ཕྱི་ས་དང་རང་ས་གང་གི་ཐད་ནས་ངོ་གཞོགས་ལྷུང་ན། དེར་མི་ཤི་རྟ་འགྱེལ་འོང་བའི་རྟགས་ཡིན། གཞན་སོག་པའི་མཐའ་གང་ལའང་སེར་ཞིབ་མང་དུ་གས་ན་འགོང་ཤ་ཡིན། མོ་ལྟས་མི་བཟང་བར་བཤད་དོ། །
༧ མཚར་བའི་གས་ཆག་གསུམ། སྟག་མོ་ཁ་གདངས། སྦྲུལ་ནག་ཐུར་རྒྱུགས། རྔ་མོང་རྐེ་ཆད་དོ། །
༥ སོག་པའི་ཁ་དོག་ལ་བརྟག་པ། སོག་པ་མེར་བསྲེག་རྗེས་ཁ་དོག་ནག་པོ་དང་། ཁྲ་བོ། དཀར་བོ་གསུམ་གང་རུང་འབྱུང་ལ། གོས་ཆག་གསུམ་དང་ཁ་དོག་གི་ཁྱད་པར་ཀྱི་དཔྱད་འབྲས་ཁྲོམ་བཤད་བྱས་ན་ཕན་ཚུན་བར་ལ་གོད་ཆག་འབྱུང་བར་ཉེན་ཆེ་བས་གཏེར་དུ་སྦས་པར་བཤད་དོ། །
༦ བསྟན་རྣམ་པའི་སོག་མོའི་རྣམ་བཤད་ལས་ཉེར་མཁོ་ཟུར་དུ་ཕྱུང་བའི་རེའུ་མིག
ཨང
དཔེ་རིས
མིང་བརྡ
འབྲས་བཤད
བློ་ཟུར་སྟོད་གས།
འགྱོད་པ་ཆེ་ཞིང་ཤུགས་རིང་འཐེན་པ། ནད་པ་དང་དོན་ཆེན་གྱི་རིགས་ལ་རིམ་གྲོས་བཟློག
རང་སའི་རྩེ་གས།
སྐུང་ས་བཙལ་དགོས། རང་ས་འཆོར་བའི་རྟགས། ནད་པ་ཡིན་ན་འཚོ་དཀའ། གྲོགས་ངོ་ཆུང་།
རང་སའི་རྩེ་གས།
ནང་འཁྲུག་ཆེ་ལ་འུར་ཟིང་གི་ངོ་།
ཕྱི་སའི་རྐེད་གས།
རྐུན་མ་ཡིན་ན་ར་མདའ་མྱུར་མོར་འོང་། གབ་པ་དང་བྲོས་ན་བཟང་། ཡང་ན་ངོ་ལེན་བྱས་ན་བཟང་། ནད་པ་ཡིན་ན་འཆི་བསླུ་བྱ། གྲོགས་ཕྭ་ལ་གཡང་སྒྲུབ་གནད་དུ་ཆེ།
བློ་ཁ་ཕྱིར་འཁོར།
བསམ་དོན་མི་འགྲུབ། བར་ཆད་ཆེ། རིམ་གྲོ་བསྒྲུབ་པ་གནད་དུ་ཆེ།
རྩེ་སུམ་ཐོག
དོན་ཕྭ་གང་ཡིན་ཡང་སྐབས་བབ་དང་བསྟུན་ཏེ་ལུང་བསྟན་བྱ།
བློ་ནང་འཁོར
གྲོས་བརྡར་མི་དགོས་པར་ཐམས་ཅད་བློ་ཁ་ནང་དུ་འཁོར་ལ། དོན་བྱ་གང་ཡིན་འགྲུབ་པའི་ངོ་།
མཛོ་ཐོད་དཀར།
མཛོ་ཐོད་དཀར་ཅན་གྱིས་རྟ་བརྒྱ་འགུགས། ཟེར་བས། གྲོག་ངོ་ཡིན་པས་ཁ་གྲོག་ཆེན་པོ་འཐོབ།
དགའ་ངོ་།
དོན་ཕྭ་ཀུན་ལའང་ཧ་ཅང་དགའ་ངོ་ཆེ།
༡༠
ནག་ལོང་།
དགྲ་རྐུན་གྱི་ངོ་ཆེ་བས། དོགས་ཟོན་དང་མེལ་ཚེ་བྱེད་པ་གལ་ཆེ།
༡༡
བློ་ནང་ཤོར།
ཕྱི་སྐད་ནང་དུ་ཤོར་བས། ནང་གི་གྲོས་ཁ་མཐུན་པའི་རྟགས་ཡིན། གྲོགས་དང་ཕྭ་གཡང་ནང་དུ་ཁུགས། ནད་པ་ཡིན་ན་རིང་དུ་འཚོ།
༡༢
དགྲས་ཚུར་རྒོལ།
རང་ཕམ་གཞན་རྒྱལ་གྱི་ངོ་། ནད་པ་ཡིན་ན་བླ་ཚེ་སྟོར། རིམ་གྲོར་དགྲ་སྒྲུབ་ཚེ་སྒྲུབ་སོགས་བྱ།
དགྲར་རྒོལ།
རང་རྒྱལ་གཞན་ཕམ་གྱི་ངོ་།
བློ་ཁ་ཕྱིར་ཤོར།
ངན་པས་ནང་ནས་བློ་ཁ་ཕྱིར་ཤོར་བ་ཡིན་པས། ཤོར་བ་ཕྱིར་མི་ཁུགས་པའི་རྟགས།
༡༥
བློ་ཁ་ཕྱི་ཤོར་ནང་ཤོར།
བློ་ཁ་ཕྱི་ནང་གཉིས་ཀར་ཤོར་བས། དོན་ཕྭ་འབྲིང་ཡིན། འཐོབ་ཤོར་གཉིས་ཀ་ཕན་ཚུན་མཉམ། ནད་ཕྭ་ཡིན་ན་ལྷ་འདྲེས་གཅོད། རིམ་གྲོར་གནད།
༡༦
གསེར་ཀྱི་ཟླ་བ་གཉིས་རྐྱ
རྐུ་དང་ཇག་ལ་བཟང་། གྲོགས་ངོ་ཆེ། ཕྭ་གཡང་དང་ནོར་སྒྲུབ། དོན་ཆེན་འགྲུབ།
༡༧
མོ་ཡི་མཆོག
འདི་གོང་ན་མེད་པའི་མོ་ཡིན་པས་འབྱོར་བ་རབ། བྱ་བ་ཀུན་ཧ་ཅང་བཟང་།
༡༨
གྲོགས་ངོ་ཆེ་བའི་མོ།
དགྲ་རྐུན་ཇག་པ་ལ་བཟང་། རྒྱུ་ནོར་གང་འདོད་ལག་ཏུ་ལོན་པར་མ་ཟད། ལོན་རྟིང་ཕྱིར་མི་ཤོར་བ་ཡིན། ནད་ཕྭ་དང་སྲོག་ཕྭ་བརྟན།
༡༩
བློ་ལ་མགོ་ར་ཐེབས་པ།
རང་གི་ད་ལྟའི་འདུན་མ་ལ་མགོ་བསྐོར་ཐེབས་ཏེ། དགྲ་བོའི་ལག་ཏུ་འཆོར་ཉེན་ཆེ། དགྲ་ཇག་རྐུན་མས་སྔོན་དུ་སྒུག་པའི་ངོ་། སྤྱང་གྲུང་འཛོམས་པ་གལ་ཆེ། ནད་ཕྭ་ཡིན་ན་ངན་པ་ཡིན།
༢༠
ཉ་ལོང་དུས་ལ་རན་པའི་མོ།
དགྲ་དང་རྐུན་མ་སོགས་ལ་ར་མདའ་འགྲོ་བའི་དུས་སུ་བབ་པ་ཡིན་པས། ཟ་ཁ་འཐུང་ཁ་ཕྱེས་པ་ཡིན། བདག་མེད་ཀྱི་ནོར་རྟ་འཕྲད་ངོ་ཡིན། མ་འདུག་ཟ་ཚོད་འགྲོ་བར་སོང་ན་བཟང་ངོ་། །
༢༡
བློ་ཕྱིར་བསྐོར།
རྒྱུ་ནོར་ལ་མྱུར་དུ་འཕྲད། དོན་གཞན་གང་ལ་བཟང་། ཁྱད་པར་དུ་གྲོགས་ངོ་ཡོད་པའི་རྟགས་སོ། །
༢༢
མི་ས་རྒན་གཞོན་བྱིས་པའི་ས། རྟ་ས་རབ་འབྲིང་ཐ་གསུམ།
སྣེ་ནས་མཐེབ་གང་ཡར་འཇལ་བ། །མི་ཡི་ས་ཡིན་དེ་ལ་ཡང་། །སྲིད་པ་གསུམ་གྱི་རྒན་རབས་དང་། །གཞོན་པ་བྱིས་པའི་ས་ཡིན་པས། །སོ་སོའི་ས་རུ་རིམ་པར་བརྟག། དེའི་སྟེང་མཐེབ་གང་མདོ་བ་རྟ། །ས་ཡིན་དེ་ལའང་རིམ་གསུམ་གྱི། །རྟ་ཡི་རབ་འབྲིང་ཐ་མའི་ས། །སོ་སོའི་ས་རུ་གས་པ་དང་། །ཐིག་ལེ་ལ་སོགས་ལྟས་ལ་བརྟག །མ་ནོར་ཁ་དམར་ཞིབ་བཤད་བྱ། །
༢༣
ལམ་ས་གས་པ།
ལམ་ནས་གས་སྲུབ་སོག་པ་ཡི་མིག་གི་མཚམས་ནས་སྟེང་དུ་སོང་ན། དྲང་ལམ་ཡིན་པས། དཀའ་ལས་མེད། དགྲ་ཇག་གིས་གནོད་མི་ཚུགས། གང་བསམ་ས་རུ་བདེ་བར་འབྱོར་རོ། །
༢༤
ལམ་ངན།
རྐུན་ཇག་གི་འགལ་རྐྱེན་འཕྲད་པས། བགྲོད་དཀའ་ལ། དེ་མིན་ཁ་ཆར་བུ་ཡུག་འཚུབ་པས་ལམ་འགྲོ་དཀའ་ལས་ཆེའོ། །
༢༥
དུམ་གཅིག་ཆག་པ།
རང་ཉིད་དགྲས་གསོད་པར་མ་ཟད། མོ་བདག་ལ་ངན་ཞིབ་བར་ཆད་འབྱུང་ངོ་ཆེ། གཞན་དོན་ཕྭ་གང་ལའང་མི་བཟང་ངོ་། །
༢༦
སྒ་རུ་ཐོད་ཐུག
འཕྲད་དགོས་པ་དང་གོ་དགོས་པ་ཡོད་ན་འཕྲད་ཅིང་གོ་བ་ཡིན།
༢༧
བློ་མེད་གས་པ།
དགྲ་ངོ་ཆེ་ཞིང་བྱ་བ་གཞན་གང་ལའང་ངན་ནོ། །
༢༨
ཐིག་ལེ་དགུ་རིས།
འདི་ནི་ཤིན་ཏུ་ངན་པའི་མོ་ཡིན། མགོན་སྐྱབས་བྱེད་པའི་ལྷ་བདུད་ཀྱིས་བརླམས་ནས། དམེ་གྱོད་ཀྱིས་རོ་དགུ་འབྱུང་། རྒྱལ་བོ་གདན་དང་བྲལ། རྒྱལ་མཁར་རྨང་ནས་འགྱེལ། རྒྱལ་བརྒྱུད་རྩ་ནས་ཆད། རྒྱལ་ས་འབངས་ཀྱིས་འཛིན། གྱོད་མགོ་རི་བོའི་དཔངས་ལས་ལྗིད། གྱོད་རྔ་ཆུ་བོའི་གཞུང་ལས་རིང་། གྱོད་འབྱུང་སྐད་ཅིག་གློག་ལས་མྱུར་རོ། །
༢༩
རྒྱབ་ནས་དུམ་གཅིག་ལྷུང་བ།
མོ་འདི་ཤིན་ཏུ་ངན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་མིན་སོག་པའི་མདུན་དུ་མ་གཏོགས་རྒྱབ་ཏུ་བརྟག་གཞི་མེད་དོ། །