ལེའུ་བཅུ་གསུམ་པ། རྒྱུན་སྤྱོད་རི་མོའི་སྐོར།
བཀྲ་ཤིས་རྟགས་བརྒྱད།
བཀྲ་ཤིས་རྟགས་བརྒྱད་ནི་ཚངས་པ་ལ་སོགས་པས་སྟོན་པ་སངས་རྒྱས་ལ་ཕུལ་བ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་རང་གཞན་གྱི་བསོད་ནམས་གསོག་པའི་སླད་དུ་གཟུགས་བརྙན་གྱི་དམིགས་རྟེན་ཙམ་དུ་བྱས་ནས་ཕུལ་ན་བཀྲ་ཤིས་རྒྱ་མཚོའི་དཔལ་ལ་སྤྱོད་པའི་ཐུགས་སྨོན་གྱིས་ཟིན་པ་སྟེ།
༡ གདུགས་དཀར་གསེར་གྱི་ཡུ་བ་ཅན་དབུ་ལ་ཕུལ་བས་ལུས་ཅན་ཀུན་ཉོན་མོངས་པའི་ཚ་གདུང་ལས་སྐྱོབ་པ་དང་། ༢ གསེར་ཉ་གཡུ་གཤོག་ཅན་སྤྱན་ལ་ཕུལ་བས་ཀུན་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་མིག་སྦྱིན་པ་དང་། ༣ དྲི་བཟང་པདྨ་ལྗགས་ལ་ཕུལ་བས་པདྨ་འདམ་དང་ཆུ་ལ་སྐྱེས་ཀྱང་འདམ་དང་ཆུ་མི་ཆགས་པ་ལྟར། འཁོར་བར་གནས་ཀྱང་འཁོར་བའི་སྐྱོན་གྱི་མི་གོས་ཤིང་། རྫུན་སྤངས་ཆོས་ཀྱི་བདུད་རྩི་བརྙེས་ནས་ལྗགས་པདྨ་ལྟ་བུ་འཐོབ་ནས་འཆད་རྩོད་རྩོམ་གསུམ་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པ་དང་། ༤ བྱང་སེམས་སྐྱེ་བ་ལྔ་བའི་དུང་སེམས་ལ་ཕུལ་བས་བཞི་བཅུའི་ཚེམས་ཕྲེང་མངོན་པར་གསལ་ཞིང་རོ་བྲོ་མཆོག་འཐོབ་པར་མ་ཟད། དུང་གི་ཚེམས་པར་ནས་ཆོས་སྒྲ་ཕྱོགས་བཅུར་སྒྲོགས་པ་དང་། ༥ བུམ་པ་བདུད་རྩིའི་བཀང་ཞིང་དཔག་བསམ་ཤིང་གི་ཁ་རྒྱན་ཅན་མགྲིན་པ་ལ་ཕུལ་བས། བུམ་པ་བཅུད་ཀྱིས་བཀང་བ་ལྟར་རང་རྒྱུད་ཆོས་ཀྱི་བདུད་རྩིས་བཀང་ནས། གདུལ་བྱའི་རྒྱུད་ཚིམ་སྟེ། ལོངས་སྤྱོད་འབད་མེད་དུ་འབྱུང་བ་དང་། ༦ རིན་ཆེན་དཔལ་བེའུ་འཇའ་འོད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཐུགས་ལ་ཕུལ་བས་རྣམ་མཁྱེན་ཐོག་མཐའ་མེད་པ་ཟབ་ལ་རྒྱ་ཆེ་བའི་སྟོབས་རང་རྒྱུད་ལ་འཐོབ་པ་དང་། ༧ བསྟན་པ་མི་ནུབ་པའི་རྒྱལ་མཚན་སྐུ་ལ་ཕུལ་བས། ཕས་རྒོལ་དང་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལས་རྒྱལ་ཞིང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་དེ་མི་ཕལ་བ་ལས་སུམ་འགྱུར་གྱིས་འཕགས་པ་འཐོབ་པ་དང་། ༨ ཉོན་མོངས་དྲུངས་འབྱིན་འཁོར་ལོ་ཞབས་ལ་ཕུལ་བས་ཕས་རྒོལ་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཞིང་། ཆོས་འཁོར་བསྐོར་བས། གདུལ་བྱའི་རྒྱུད་འདུལ་བ་སོགས་མདོར་ན་རྟགས་བརྒྱད་ཕུལ་བ་ལ་བརྟེན་ནས། བཀྲ་ཤིས་དཔལ་ལ་སྤྱོད་པར་ཐུགས་སྨོན་གྱིས་ཟིན་པའོ། །
ཡང་ན། གདུགས་དཀར་གྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དབུ་གདུགས་ལྟར་རྒྱས་པ་མཚོན་པ། གསེར་ཉས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱན་ལྡན་པ། པདྨས་ཞལ་དཀྱིལ་ཁེབས་པའི་ལྗགས། ཆོས་དུང་གིས་དཔལ་གྱི་མགུལ་བ། དཔལ་བེའུ་ཡིས་ཐུགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན། ནོར་བུས་ལྷའི་ཡོན་ཏན། འཁོར་ལོས་འཕྲིན་ལས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་མཚོན་བྱེད་སྦྱར་བ་སོགས་རྒྱ་ཆེར་སྤེལ་བའང་ཡོད།
མཚོན་དོན་ལ། བཀྲ་ཤིས་བརྩེགས་མདོ་ལས། ན་མོ་དབུ་ལ་བཀྲ་ཤིས་གདུགས་ལྟར་སྐྱོབས། །སྐུ་ལ་བཀྲ་ཤིས་མི་ནུབ་རྒྱལ་མཚན་མཆོག །གསུང་ལ་བཀྲ་ཤིས་ཆོས་དུང་གཡས་སུ་འཁྱིལ། །ཐུགས་ལ་བཀྲ་ཤིས་དཔལ་གྱི་དཔལ་བེའུ་གསལ། །སྤྱན་ལ་བཀྲ་ཤིས་རིན་ཆེན་གསེར་གྱི་ཉ། །ལྗགས་ལ་བཀྲ་ཤིས་པདྨོ་ལོ་འདབ་རྒྱས། །མགུལ་ལ་བཀྲ་ཤིས་རིན་ཆེན་བུམ་པ་འཁྱིལ། །ཕྱག་ལ་བཀྲ་ཤིས་ཡོན་ཏན་ནོར་བུ་མཆོག །ཞབས་ལ་བཀྲ་ཤིས་འཕྲིན་ལས་འཁོར་ལོ་ལྔ། །བཀྲ་ཤིས་རྫས་བརྒྱད་དངོས་གྲུབ་དམ་པའི་མཆོག །རྫས་མཆོག་བརྒྱད་ཀྱི་བཀྲ་ཤིས་གང་ཡིན་པ། །དེང་འདིར་བདག་ཅག་རྣམས་ལ་བཀྲ་ཤིས་ཕོབ། །བཀྲ་ཤིས་དེས་ཀྱང་དེང་འདིར་བདེ་ལེགས་ཤོག །ཅེས་སོ། །ཞིབ་ཏུ་པཎ་ཆེན་ཆོས་ཀྱི་ཉི་མའི་བཀྲ་ཤིས་རྫས་རྟགས་ཀྱི་བཤད་པ་ཁག་གཅིག་ཅེས་པར་གཟིགས་པར་ཞུ།
བཀྲ་ཤིས་རྫས་བརྒྱད།
འདུལ་བ་དང་མདོ་དྲན་ཉེ་སོགས་ལས། བཀྲ་ཤིས་རྫས་བརྒྱད་ཀྱི་དོན་འདི་ལྟར་གསུངས་སྟེ། སྔོན་ལྷ་དང་ལྷ་མིན་འཐབ་པའི་ཚེ་ན། བཀྲ་ཤིས་ཀྱི་ལྷ་མོ་རྣམས་ཀྱིས་ལྷའི་དབང་བོར་ཕུལ་བས། བཀྲ་ཤིས་པ་བྱུང་ཞིང་། དེ་བཞིན་སྟོན་པ་ལ་ཕུལ་བས་ཀྱང་། རང་གཞན་ཀུན་ལ་བཀྲ་ཤིས་ཀྱི་མཚན་མ་བྱུང་བས། སྟོན་པས་གདུལ་བྱ་རྣམས་ལ་ཡང་། བཀྲ་ཤིས་ཀྱི་རྫས་སུ་བྱིན་གྱིས་བརླབས། མདོར་ན། བཀྲ་ཤིས་ཆེན་པོའི་མདོ་ལས། སྔར་བྱས་པ་ཡི་བསོད་ནམས་ཀྱིས། །མཐུན་པའི་ཡུལ་དུ་གནས་པ་དང་། །བདག་ཉིད་མཆོག་གིས་སྨོན་ལམ་བྱ། །འདི་ནི་མཆོག་གི་བཀྲ་ཤིས་སོ། །ཞེས་དང་། མཚན་བརྗོད་ལས། ཆོས་ཤིས་བཀྲ་ཤིས་བཀྲ་ཤིས་འབྱུང་། །བཀྲ་ཤིས་ཀུན་གྱིས་བཀྲ་ཤིས་པ། །གྲགས་པའི་བཀྲ་ཤིས་སྙན་གྲགས་དགེ ། ཞེས་པ་ལྟར།
དང་བོ་མེ་ལོང་ནི། གཟུགས་ཀྱི་ལྷ་མོ་འོད་འཆང་མའི་སྟོན་པ་ལ་མེ་ལོང་ཕུལ་བས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་སྒྲིབ་གཉིས་བྲལ་ཞིང་། རྣམ་དག་ཆོས་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པའི་བཀྲ་ཤིས་ཀྱི་རྫས་སུ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་དང་། གཉིས་པ་གི་ཝང་ནི། གླང་བོ་ཆེ་ནོར་སྐྱོང་གིས་སྟོན་པ་གི་ཝང་ཕུལ་བས། ཉོན་མོངས་པའི་ནད་སེལ་བར་དང་། གསུམ་པ་ཞོ་ནི། ཁྱིམ་བདག་བཟང་སྐྱོང་དང་། ཡང་ན། ཞིང་བའི་བུ་མོ་ལེགས་སྐྱེས་མས་ཞོ་ཕུལ་བས། དུག་གསུམ་ཞི་ཞིང་སྙིང་བོ་རྣམ་དག་མཆོག་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་དང་། བཞི་བ་རྩྭ་དུར་བ་ནི། བྲམ་ཟེ་ཀུན་རྡ་ལི་དང་། རྩྭ་འཚོང་གི་ཁྱེའུ་བཀྲ་ཤིས་ཀྱིས་རྩྭ་དུརྦ་ཕུལ་བས། སྐྱེ་འཆི་རྒས་རྒུད་མེད་པའི་སྐུ་འཐོབ་པ་དང་། ལྔ་བ་ཤིང་བིལ་བ་ནི། ཤིང་གི་ལྷ་མོ་འམ་ཚངས་པས་ཤིང་བུལ་བ་ཕུལ་བས། རྟེན་འབྲེལ་བཅུ་གཉིས་ལུགས་ལྡོག་ཏུ་དག་ནས། མྱང་འདས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་མངོན་དུ་གྱུར་བ་དང་། དྲུག་པ་དུང་དཀར་ནི། ལྷའི་དབང་བོ་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་དུང་དཀར་གཡས་འཁྱིལ་ཕུལ་བས། ཐེག་གསུམ་ཆོས་འཁོར་མ་ནོར་བར་སྒྲོགས་ནུས་པ་དང་། བདུན་པ་ལི་ཁྲི་ནི། སའི་ལྷ་མོ་བརྟན་མ་འམ་བྲམ་ཟེ་སྐར་རྒྱལ་གྱིས་ལི་ཁྲི་ཕུལ་བས། ཁམས་གསུམ་དབང་དུ་བསྡུས་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་སྲིད་ཆེན་པོ་ལ་དབང་བསྒྱུར་བ་དང་། བརྒྱད་པ་ཡུངས་དཀར་ནི། ཕྱག་ན་རྡོ་རྗེས་ཡུངས་དཀར་ཕུལ་བས། བདུད་བགེགས་འཇོམས་ཤིང་གཡུལ་ལས་རྒྱལ་བའི་མཐུ་སྟོབས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་མཚོན་པ་ཡིན།
མདོར་ན། མི་མཐུན་མཐའ་དག་ཞི་ཞིང་། ལས་བཞི་འགྲུབ་པའི་བཀྲ་ཤིས་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་རྫས་མཆོག་བརྒྱད་ཅེས་རི་མོ་བཀོད་དེ་བཤམས་སྲོལ་ཡོད་དོ། །
རྒྱལ་སྲིད་སྣ་བདུན།
རྒྱལ་སྲིད་སྣ་བདུན་ནི། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདིར་འཁོར་བསྒྱུར་བྱོན་པའི་ཚེ། ནང་གི་བསོད་ནམས་ཀྱི་མཐུ་སྟོབས་ལས་འབྱུང་ཞིང་། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་རྒྱལ་ཕྲན་གཞན་རྣམས་མངའ་ཁོངས་སུ་སྡུད་ནུས་པས། རྒྱལ་སྲིད་སྣ་བདུན་ཞེས་བྱ་ལ། དང་བོ་འཁོར་ལོ་རིན་པོ་ཆེ་ནི། འཛམ་བུ་ཆུ་བོའི་གསེར་ལས་ལེགས་བྱས་ཤིང་། །རྩིབས་སྟོང་ལྡན་པའི་དཔག་ཚད་ལྔ་བརྒྱ་བ། །ཉི་མ་གཉིས་པ་ལྟ་བུར་མཁར་འཕགས་ཏེ། །དཔག་ཚད་འབུམ་ལམ་ཉི་མ་གཅིག་གིས་གཅོད། །དེའི་མཐུས་ནམ་མཁའི་ལམ་ནས་དཔུང་ཚོགས་བཞི། །གླིང་བཞི་ལྷ་གནས་དང་བོར་བགྲོད་བྱེད་པའི། །འཁོར་ལོ་རིན་ཆེན་ཕུལ་བས་འགྲོ་བ་ཀུན། །ཆོས་ཀྱི་སྲིད་ལ་དབང་བསྒྱུར་འཐོབ་པར་ཤོག །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར། །འཁོར་སྒྱུར་གྱི་རྒྱལ་བོའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་སྟོབས་ལས་གྲུབ་པའི་གསེར་གྱི་རྩིབས་མ་སྟོང་ལྡན། རྒྱ་དཔག་ཚད་ལྔ་བརྒྱ་ཡོད་པ། ནམ་མཁར་འཕགས་ཚེ། སྡང་དགྲ་ཀུན་ལས་རྒྱལ་ཞིང་། ཐམས་ཅད་དབང་དུ་བསྡུ་བར་གྲགས་པས། བགྲོད་བྱེད་དང་མཚོན་ཆ་གཅིག་ཡིན་ནོ། །
གཉིས་པ་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་ནི། རིན་ཆེན་བཻཌཱུརྱ་ཡི་ཟུར་བརྒྱད་ལས། །སྤྲོས་པའི་འོད་ཀྱིས་དཔག་ཚད་བརྒྱ་ཡི་བར། །མཚན་མོ་འང་ཉིན་མོ་བཞིན་དུ་སྣང་བྱེད་ཅིང་། །ཚ་བས་བདུངས་ཚེ་འོད་ཀྱིས་བསིལ་བ་སྟེར། །དེར་ནི་དུས་མིན་འཆི་དང་ནད་རྣམས་སེལ། །ཡིད་ལ་གང་བསམ་ཕལ་ཆེར་འབྱུང་འགྱུར་བའི། །ནོར་བུ་རིན་ཆེན་ཕུལ་བས་འགྲོ་ཀུན་གྱི། །ཆོས་ལྡན་རེ་བ་ཡིད་བཞིན་འགྲུབ་པར་ཤོག །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར། བཻཌཱུརྱ་ལས་གྲུབ་པའི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་མཐོན་མཐིང་དྲི་མེད་འོད་ཀྱིས་དཔག་ཚད་བརྒྱད་ཅུ་སྣང་བར་བྱེད་ནུས་ཤིང་། གླིང་བཞིའི་འགྲོ་བ་དབུལ་ཕོངས་སེལ་ཞིང་། ནད་དང་དུས་མིན་འཆི་བ་སོགས་མི་འབྱུང་ལ། གང་བསམ་ཡིད་བཞིན་དུ་འགྲུབ་པ་ཞིག་གོ །
གསུམ་པ་བཙུན་མོ་རིན་ཆེན་ནི། ཡིད་འོང་ལྟ་ན་སྡུག་པའི་བུད་མེད་ནི། །ལུས་དང་ཁ་ནས་དྲི་ཞིམ་རབ་ཏུ་འབྱུང་། །གང་གིས་རེག་ན་བདེ་བའི་མཆོག་སྟེར་ཞིང་། །གླིང་དེར་བཀྲེས་སྐོམ་མྱ་ངན་སེལ་བར་བྱེད། །བུད་མེད་སྐྱོན་ལྔ་སྤངས་ཤིང་ཡོན་ཏན་ནི། །རྣམ་པ་བརྒྱད་དང་རབ་ཏུ་ལྡན་གྱུར་བའི། །བཙུན་མོ་རིན་ཆེན་ཕུལ་བའི་འགྲོ་བ་ཀུན། །ཟག་མེད་བདེ་བ་ཆེ་ལ་སྤྱོད་པར་ཤོག །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར། རྒྱལ་རིགས་སུ་སྐྱེས་པའི་བུད་མེད་གཟུགས་ལང་ཚོ་ལྟ་ན་སྡུག་ཅིང་། རིག་པ་དྭངས་ལ་ངག་འཇམ་པ། ཁ་ནས་ཨུཏྤལ་གྱི་དྲི་འཐུལ་བ། བུད་མེད་ཀྱི་སྐྱོན་སྤངས་ཤིང་ཡོན་ཏན་བརྒྱད་དང་ལྡན་པ། སྒྱུ་རྩལ་ལ་མཁས་ཞིང་། མཐོང་བ་ཙམ་གྱིས་ཡིད་འཕྲོག་པར་བྱེད་པའོ། །
བཞི་བ་བློན་པོ་རིན་ཆེན་ནི། གཞན་ལ་མི་འཚེ་ཆོས་མ་ཡིན་པ་སྤངས། །ཡང་དག་ཐ་སྙད་ལས་ལ་སྐྱོ་བ་མེད། །ས་ཡི་བདག་པོའི་ཡིད་ལ་བསམ་པ་རྣམས། །མ་སྨྲས་པར་ཡང་ཤེས་ནས་སྒྲུབ་པར་བྱེད། །དཔུང་རྣམས་འགྲོ་དང་གནས་དང་ལྡོག་པ་ཡིས། །བྱ་བ་ཀུན་ལ་རབ་ཏུ་མཁས་གྱུར་བའི། །བློན་པོ་རིན་ཆེན་ཕུལ་བས་འགྲོ་བ་ཀུན། །རྒྱལ་བའི་དགོངས་པ་ཇི་བཞིན་སྐོང་བར་ཤོག །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར། བློན་པོ་རིན་ཆེན་ནི། ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་འབྱོར་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ། གཞན་ལ་མི་འཚེ་ཞིང་། ཆོས་བཞིན་སྤྱོད་ལ། འཁོར་བསྒྱུར་གྱིས་ཇི་ལྟར་བགོ་བ་བཞིན། སྐད་ཅིག་ལ་སྒྲུབ་ནུས་ཤིང་། གཏོང་ཕོད་ཆེ་ལ། དམག་དཔུང་གི་ཁ་ལོར་བསྒྱུར་བ་ལ་མཁས་པ་ཞིག་གོ།
ལྔ་བ་གླང་བོ་རིན་ཆེན་ནི། ཡན་ལག་བརྒྱད་ལྡན་གངས་ཀྱི་རི་བོ་འདྲ། །རང་བཞིན་གླང་བོ་སྟོང་གི་སྟོབས་དང་ལྡན། །ཉི་མ་གཅིག་ལ་འཛམ་གླིང་ལན་གསུམ་བསྐོར། །ཅང་ཤེས་སྐུད་པ་ཡིས་ཀྱང་དཀྲི་བར་ནུས། །གཞན་ལ་མི་གནོད་མི་འཁྲུག་དལ་གྱིས་འགྲོ། །ཕ་རོལ་སྡེ་ལས་རྒྱལ་བར་བྱེད་པ་ཡི། །གླང་བོ་རིན་ཆེན་ཕུལ་བས་འགྲོ་བ་ཀུན། །ཐེག་པ་མཆོག་གི་བཞོན་པས་བགྲོད་པར་ཤོག །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར། གླང་ཆེན་ཐད་ཀར་མཆེ་བ་དྲུག་དང་ལྡན་པ། སྤྱི་གཙུག་དམར་ཞིང་དཔང་མཐོ་བ། གླང་བོ་སྟོང་གི་སྟོབས་མངའ་བ། གཡུལ་ལས་རྒྱལ་ཞིང་ཤིན་ཏུ་མགྱོགས་པ་ཞིག་གོ །
དྲུག་པ་རྟ་མཆོག་རིན་ཆེན་ནི། མེ་ཏོག་ཀུ་མུད་ད་བཞིན་རབ་ཏུ་དཀར། །ལྷ་ཡི་གཙུག་རྒྱན་ནོར་བུ་སོགས་ཀྱིས་བརྒྱན། །མདོག་དང་དབྱིབས་དང་བོངས་ཚོད་ཕུན་སུམ་ཚོགས། །བསྒོ་ན་ཉིན་གཅིག་འཛམ་གླིང་ལན་གསུམ་བསྐོར། །ལུས་ལ་ནད་མེད་གཟི་བརྗིད་ཆེན་པོ་ཅན། །ཡོངས་སུ་ངལ་བ་མེད་པའི་བཞོན་པ་ནི། །རྟ་མཆོག་རིན་ཆེན་ཕུལ་བས་འགྲོ་བ་ཀུན། །རྫུ་འཕྲུལ་མཆོག་གི་ཤུགས་དང་ལྡན་པར་ཤོག །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར། རྟ་མཆོག་རིན་ཆེན་ནི། མདོག་སྔོ་ལ་སྤུ་སྡུག་རྨ་བྱའི་མགྲིན་འདྲ་བ། ནད་མེད་འཚེར་སྐད་ཀྱིས་འཛམ་གླིང་ཁྱབ་པ། བདག་པོའི་ཐུགས་ལ་གང་ཤར་རྟོགས་པ། ཉིན་གཅིག་ལ་འཛམ་གླིང་བསྐོར་ནུས་པ་ཞིག་གོ །
བདུན་པ་ཁྱིམ་བདག་རིན་ཆེན་ནི། རྡོ་རྗེ་རིན་ཆེན་མཐོན་ཀ་མརྒད་དང་། །གསེར་དང་དངུལ་དང་སྦུག་ལ་སོགས་པ་ནི། །ཟད་པ་མེད་པས་ས་ཕྱོགས་རབ་འགེངས་པ། །དེ་ཡི་འབྱོར་བ་ཤིན་ཏུ་བརྟན་པ་སྟེ། །གཡོ་དང་སྒྱུ་མེད་གཞན་ལ་གནོད་པ་མེད། །སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་དགའ་འགྱུར་བའི། །ཁྱིམ་བདག་རིན་ཆེན་ཕུལ་བས་འགྲོ་བ་ཀུན། །གསུང་རབ་རིན་ཆེན་མཛོད་ཀུན་འཛིན་པར་ཤོག །གསུངས་པ་ལྟར། གསེར་དངུལ་སོགས་རིན་ཆེན་ཟད་མཐའ་མེད་ཅིང། གཡོ་སྒྱུ་བྲལ་ཞིང་། གཞན་ལ་འཚེ་བ་མེད་པ། སྐྱེ་བོ་ཀུན་དེ་ལ་དགའ་བར་འགྱུར་བ་ཞིག་གོ །
གོང་གསལ་རྒྱལ་སྲིད་སྣ་བདུན་འདི་མཆོད་རྫས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཞིག་ཡིན་པར་མ་ཟད། རྒྱུན་སྤྱོད་ཀྱི་ཅ་ལག་སྣ་ཚོགས་དང་། ཐང་ག མཆོད་སྒྲོམ་སོགས་སུ་འང་འབྲིའོ། །
མཚོན་དོན་ནི། འཁོར་ལོས་བརྩོན་འགྲུས་ཅན་རྣམས་མཁས་པའི་གོ་འཕང་བསྟོད་པ། ནོར་བུས་ཤེས་བྱའི་ཕོངས་པའི་སྐྱེ་བོ་ཡོན་ཏན་གྱི་ལོངས་སྤྱོད་སྩོལ་བ། བློན་པོས་རྒྱལ་སྲིད་འཛིན་པ། གླང་བོས་ཤེས་བྱའི་བང་མཛོད་སྲུང་བའི་གཉེན་པོ། ཁྱིམ་བདག་གིས་ཉམ་ཐག་ལ་ཡོན་ཏན་གྱི་གཏེར་སྦྱིན་པ། རྟ་མཆོག་གིས་ཤེས་བྱར་བརྩོན་འགྲུས་དབང་སྒྱུར་ལྷོད་མེད་དུ་སྐུལ་བ། བཙུན་མོས་དུག་གསུམ་གྱི་རྟིང་མནོན་ལ་ཐབས་ཤེས་ཟུང་དུ་སྦྲེལ་དགོས་པ་མཚོན་ནོ། །དེ་དག་མཆོད་པའི་དགོས་པ་ཡང་དངོས་གྲུབ་ཅི་འདོད་དུ་སྩོལ་བ་ཡིན་ཏེ། ཞིང་འདི་རིན་ཆེན་སྣ་བདུན་གྱི། །མཁས་པ་དག་གིས་ཡོངས་བཀང་སྟེ། །དངོས་གྲུབ་འདོད་པ་སྦྱིན་པའི་ཕྱིར། །ཉིན་རེར་ཤེས་རབ་ཅན་གྱིས་དབུལ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །
རིན་ཆེན་སྣ་བདུན། །
རིན་ཆེན་སྣ་བདུན་ནི། མངོན་བྱུང་གི་མདོ་ལས། འོད་ཟེར་གྱིས་སྔོ་རལ་གྲི་པགས་པ་འཇམ། །དགའ་བའི་ནགས་ཚལ་གོས་ནི་ཡིད་རྗེས་འགྲོ། །མཐུ་ལྡན་མཆིལ་ལྷམ་ཁང་ཁྱིམ་གཞལ་དུ་མེད། །རེག་འཇམ་གཟིམས་ཆས་ལ་གོས་རྣམ་པ་བདུན། །ཞེས་པ་ལྟར།
དང་བོ་རལ་གྲི་རིན་ཆེན་ནི། ཡུ་བ་གསེར་གྱི་པ་ཏྲ་ལ་རིན་ཆེན་ཕྲ་ཚོམ་གྱིས་མཛེས་ཤིང་། འོད་སྔོན་པོ་འཕྲོ་བ། འཁོར་བསྒྱུར་གྱིས་ཕ་རོལ་གྱི་རྒོལ་བ་བྱུང་ཚེ། རལ་གྲི་དེ་འཕྱར་བ་ན། བཏབ་པ་མེད་ཀྱང་ཐམས་ཅད་དབང་དུ་འདུ་བར་བཤད་པ་དང་།
གཉིས་པ་པགས་པ་རིན་ཆེན་ནི། རྒྱ་མཚོ་ན་གནས་པའི་ཀླུ་ཆེན་པོ་ཞིག་གི་པགས་པ་སྟེ། ཡངས་ཤིང་འཇམ་ལ་གསེར་གྱི་སྤུ་རིས་ཅན། ཞེང་དུ་དཔག་ཚད་ལྔ། སྲིད་དུ་བཅུ་ཡོད་པ། ཆར་གྱིས་མི་རློན་པ། རླུང་གིས་མི་བསྐྱོད། མེས་མི་ཚིགགྲང་དུས་དྲོ་ཞིང་ཚ་དུས་བསིལ་བ། གྱོན་པས་ལུས་ལ་བདེ་ཞིང་འོད་འཕྲོ་བ། འཁོར་སྒྱུར་གང་ལ་གཤེགས་པ་དེར་བློན་པོ་རིན་ཆེན་གྱིས་འཁྱེར་བ་ཞིག་གོ །
གསུམ་པ་མལ་ཆ་རིན་ཆེན་ནི། མནན་ན་ནེམ་ཞིང་བཏེགས་ན་འཕར་བ། འཇམ་ཞིང་མཛེས་པ། གཟིམས་ཁྲིའི་སྟེང་དུ་དར་འབོལ་ལྔས་བཟང་བོ་དང་། ཉལ་གཟན། དེར་བཞུགས་པས་བསམ་གཏན་དང་ཤེས་རབ་འཐོབ་པ། ཉོན་མོངས་པ་ཞི་བར་བྱེད་པ་ཞིག་གོ །
བཞི་བ་ཚལ་རིན་ཆེན་ནི། སྐྱེད་མོས་ཚལ་འབྲས་ལྡན་ལྗོན་པ་དང་མེ་ཏོག་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་སྤུད་པ། བྱ་དང་རི་དྭགས་རྩེན་པ། ལུ་མ་དང་ཁྲུས་ཀྱི་རྫིང་བུ། ལྟེང་ཀ་སོགས་གང་ལ་གང་འཚམ་གྱིས་འཁྱིལ་བ། ལྷའི་བུ་མོ་རྩེད་འཇོར་རོལ་བས་རྒྱལ་བོ་མགུ་བར་འགྱུར་བ། སྒྲ་སྙན་སོགས་བར་མེད་འཇོ་བ། དེར་གནས་པས་དགེ་བའི་ལས་འཕེལ་བ་ཞིག་གོ །
ལྔ་བ་ཁྱིམ་རིན་ཆེན་ནི། འཁོར་སྒྱུར་གནས་པའི་ཁྱིམ་སྟེ། རིན་པོ་ཆེ་བཀོད་ལེགས་རྟ་བབས། སྣམ་བུ་སོགས་ཀྱིས་བརྒྱན་ཅིང་། ཕྱི་གསལ་ནང་གསལ་དུ་ཡོད་པ། དགུན་དྲོ་ལ་དབྱར་བསིལ་བ་ལྡང་བ། དེར་དགའ་བདེ་ངང་གིས་འཕེལ་བ་ཞིག་གོ །
དྲུག་པ་གཟིམ་ཆ་རིན་ཆེན་ནི། རེག་ན་བདེ་བ་ལྡན་པ་སོགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ལྡན་པ་ཞིག་གོ །
བདུན་པ་ལྷམ་རིན་ཆེན་ནི། འཁོར་སྒྱུར་གྱི་ལྷམ་ཁྱད་པར་བ་ཞིག་སྟེ། གོས་སྐུད་དང་པ་ཏྲ་ཕྲ་ཚོམ་གྱིས་སྤྲས་པ། ཆུར་མི་བྱིང་ལ། མྱུར་དུ་བགྲོད་ནུས་ཤིང་། མི་ངལ་བ་ཞིག་གོ །རྒྱས་པར་ཤེས་འདོད་ན་ག་ཡ་འོད་སྲུངས་སེལ་དང་གླག་ཆོས་འགྲུབ་ཀྱིས་མཛད་པའི་བདེ་སྨོན་འགྲེལ་བ། ཀེའུ་ཚང་འཇམ་དབྱངས་སྨོན་ལམ་གྱིས་མཛད་པའི་སྦྱོར་ཆོས་ཟིན་བྲིས་སོགས་ན་གསལ་ལོ། །
ནོར་བུ་ཆ་བདུན།
ནོར་བུ་ཆ་བདུན་ནི། རྒྱལ་བའི་རྣ་ཆ། བཙུན་མོའི་རྣ་ཆ། བསེ་རུའི་རྣ་ཆ། བྱུ་རུའི་སྡོང་བོ། གླང་ཆེན་མཆེ་བ། བློན་པོའི་རྣ་ཆ། ནོར་བུ་མིག་གསུམ་པ་དང་བདུན་ནོ། །དེ་ཡང་། གོང་དུ་ལྷའི་ནོར་བུ་འབར་བ། གཡས་སུ་མིའི་ནོར་བུ་མིག་གསུམ། གཡོན་དུ་ཀླུའི་ནོར་བུ་མིག་གཅིག་གསུམ་དགའ་འཁྱིལ་ལམ་བརྩེགས་མར་མཛེས་ཆོས་སུ་བཀོད་པའོ། །ཁ་དོག་གི་ཆ་ལ་ནོར་བུ་ཀུན་གྱི་མཆོག ལྷའི་ནོར་བུ་བཻཌཱུརྱའི་མདོག་ཏུ་བཤད་ཀྱང་། མཛེས་ཆོས་ཀྱིས་ཚོན་སྡེབ་སྣ་ཚོགས་འབྱུང་ངོ་། །དེ་དག་རིན་ཆེན་ཡིན་པས་ཆ་ནས། རྒྱུ་དང་ཁ་དོག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས། ཕན་ནུས་ཆེན་པོ་འབྱུང་ལ། རི་མོ་ལ་ཡང་འབྲིའོ། །
ཕན་ནུས་ནི། རི་མོ་འདི་བྲིས་པ་ལ་བརྟེན་ནས། ཅི་བསམ་ཡིད་བཞིན་དུ་འགྲུབ་པའི་རྟེན་འབྲེལ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་དཔལ་འབྱོར་གྱི་འཕེལ་ཁ་དར་བའི་ཕན་ཡོན་ཡོད་དོ། །
མཆོད་པ་རྣམ་ལྔ།
འཛམ་བུ་གླིང་འདིར་རང་བྱུང་གིས་གྲུབ་ཞིང། མཆོད་པའི་རྫས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཡོད་ཀྱང་། ཡོངས་གྲགས་མཆོད་པ་རྣམ་ལྔ་ནི། ཤར་ཉི་ཟླའི་མར་མེ། ལྷོར་ཙན་དན་གྱི་བདུག་སྤོས། ནུབ་གངས་རིའི་ཞལ་ཟས། བྱང་ཁ་འབབ་ཀྱི་དྲི་ཆབ། འོག་གཞི་གསེར་གྱི་མེ་ཏོག བར་སྣང་འབྲུག་སྒྲའི་རོལ་མོ། མཐའ་འཁོར་དུ་རྒྱ་མཚོའི་མཆོད་ཡོན་ནོ། །ཡང་དབུ་ལ་མེ་ཏོག་གི་མཆོད་པ། ཤངས་ལ་དྲི་ཞིམ་བདུག་སྤོས་ཀྱི་མཆོད་པ། སྤྱན་ལ་སྣང་གསལ་སྒྲོན་མེའི་མཆོད་པ། སྐུ་ལུས་ལ་དྲི་ཞིམ་ཆབ་ཞུགས་ཀྱི་མཆོད་པ། ཞལ་ལ་རོ་བརྒྱ་ཟས་ཀྱི་མཆོད་པ་ལའང་མཆོད་པ་རྣམ་ལྔར་གྲགས་ཀྱང་། སྐབས་འདི་དང་འཁྲུལ་བར་མི་བྱའོ། །
ཕན་ནུས་ནི། མཆོད་པ་རྣམ་ལྔ་འདི་རང་གི་འབད་རྩོལ་ལ་མ་བརྟེན་པར་རང་བྱུང་གྲུབ་པ་ཡིན་པས། ཚེགས་ཆུང་དགེ་སྒྲུབ་གྱི་མཆོད་པ་དམ་པ་ཞིག་ཡིན་ལ། འདི་ཕུལ་བ་ལ་བརྟེན་ནས། ས་ལམ་གྱི་རྟོགས་པ་མཐར་ཕྱིན་ནས་རྫོགས་བྱང་དུ་བསྙེགས་པའི་ཕན་ཡོན་ཡོད་དོ། །
འདོད་ཡོན་རྣམ་ལྔ།
༡འདོད་ཡོན་རྣམ་ལྔའི་སྒྲ་བཤད། འདོད་ཡོན་གྱི་སྐད་དོད་ལ། ལེགས་སྦྱར་སྐད་དུ་ཀཱ་མ་གུ་ཎ་ཞེས་པ་སྟེ། ཡུལ་དེ་དག་ལ་འཕྲད་པའི་ཚེ། ཡིད་འདྲེན་པ་དང་། མྱོང་ཚེ་དབང་བོ་ཚིམ་པ། སྤྱད་ཚེ་ལུས་སེམས་བརྟས་པར་བྱེད་པའི་འདོད་ཡོན་ནམ། ཡང་ན། ཁམས་གོང་མ་གཉིས་ལ་མེད་ཅིང་འདོད་ཁམས་ན་ཡོད་པ་དང་། ཡིད་འོང་གི་ཡོན་ཏན་ཅན་ཡིན་པས་འདོད་ཡོན་ལྔ་སྟེ། གཟུགས་མེ་ལོང་། སྒྲ་པི་ཝང་། དྲི་གདུག་སྤོས། རོ་ལྷ་བཤོས། རེག་བྱ་དར་དཀར་རོ། །
༢ འདོད་ཡོན་ལྔ་ཇི་ལྟར་དར་ཚུལ་ནི། ཐུབ་དབང་སྟོན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་སྡེ་ཟབ་མོ་ཕྱི་ནང་གསང་བའི་མཆོད་པའི་གྲས་ཀྱི་ཕྱིའི་མཆོད་རྫས་ཀྱི་གཙོ་བོར་གཟུགས་རྡོ་རྗེ་མ་ལ་སོགས་པ། མཆོད་ལྷའི་ཕྱག་མཚན་དུ་བཀོད་པ་སོགས་སྔགས་ཆོག་དང་། མདོ་ལུགས་ཀྱི་ཆོ་ག་རྣམས་སུ། འདོད་ཡོན་ལྔའི་ཡོན་ཏན། འབུལ་ཚིག མཆོད་སྔགས་བཅས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པ་བཞིན། བྱིན་རླབས་དང་ཕན་ནུས་ཧ་ཅང་ཆེ། འདི་ཉིད་བཞེངས་ཡུལ་ནི། གཙུག་ལག་ཁང་དང་། ཀུན་དགའ་ར་བ། རྒྱལ་བོའི་མཛོད། ཕལ་བའི་ཁང་ཁྱིམ་གྱི་ལྡེབས་རིས། གཡང་སྒམ་དང་གཡང་བུམ་སོགས་སུ་འབྲི་སྲོལ་ཡོད། ཡང་ན། གསེར་དངུལ་སོགས་རིན་ཆེན་གྱིས་བརྡུང་བ། ཤིང་དང་རྡོ་ལ་འབུར་བརྐོས། དར་གོས་སྟེང་ཚེམ་དྲུབ། གཏོར་རྒྱན་སོགས་སུ་བཞེངས་ཏེ་སྒྲིག་བཤམས་བྱེད་སྲོལ་ཡོད།
༣ འདོད་ཡོན་རྣམ་ལྔའི་མཚོན་བྱེད། མིག་ཤེས་ཀྱི་གཟུང་བྱར་གྱུར་བའི་ཡིད་དུ་འོང་བ་མཚོན་པའི་ཕྱིར་དུ་མེ་ལོང་། རྣ་དབང་ལ་བདེ་བ་སྟེར་བའི་སྒྲ་སྙན་མཚོན་ཕྱིར་པི་ཝང་། སྣ་དབང་སིམ་པར་བྱེད་པའི་དྲི་ཞིམ་མཚོན་བྱེད་དྲི་ཡི་དུང་ཆོས། ལྕེ་དབང་ཚིམ་བྱེད་རོ་བཅུད་གཉིས་ལྡན་གྱི་ཤིང་འབྲས། ལུས་དབང་ཚིམ་པར་བྱེད་པའི་འཇམ་གཉེན་འཁྲིལ་ཆགས་ཀྱི་རེག་བྱ་མཚོན་ཕྱིར་ལྷ་རྫས་ཀྱི་དར་དཔྱངས་བཅས་སོ། །ཡང་། རྒྱས་པར་སྤྲོས་ན། ཡུལ་དེ་དག་ལ། གཟུགས་ལ་དབྱིབས་དང་ཁ་དོག་གི་དབྱེ་བས་ཉི་ཤུ། སྒྲ་ལ་ཟིན་མ་ཟིན་དང་། སེམས་ཅན་དུ་སྟོན་མི་སྟོན་སོགས་བརྒྱད། དྲི་ལ་ཞིམ་མི་ཞིམ་སོགས་བཞི། རོ་ལ་མངར་སྐྱུར་ལན་ཚྭ་སོགས་དྲུག རེག་བྱ་ལ་འབྱུང་བ་དང་འབྱུང་འགྱུར་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་རེག་བྱ་འཇམ་རྩུབ་སོགས་བཅུ་གཅིག་སོགས་ཀྱང་ཡོད་དོ། །
ཕན་ཡོན་ནི། འདོད་ཡོན་ལྔ་འདི་ཡུལ་ཕྱོགས་དང་གནས་ཁང་དུ་བྲིས་ན་བཀྲ་ཤིས་པར་བྱེད་པའི་དགེ་ལེགས་ཀྱི་རི་མོའི་གྲས་སུ་གཏོགས་པས། འདོད་ཡོན་ལོངས་སྤྱོད་འཛད་མེད་འཕེལ་བའི་རྟེན་འབྲེལ་ཡོད་དོ། །
༤ འདོད་ཡོན་རྣམ་ལྔ་འབུལ་སྟངས། ཁ་དོག་དབྱིབས་ལེགས་ལྡན་པའི་རྒྱན་ཕྲེང་གི་གཟུགས་དང་། ཟིན་པ་དང་མ་ཟིན་པའི་རྣ་བར་འཇེབས་པའི་སྒྲ་སྙན། ཙན་དན་སྦྲུལ་སྙིང་དང་ཨ་གར་སོགས་སྣ་དབང་ཚིམ་བྱེད་དྲི། ལུས་སེམས་བརྟས་པར་བྱེད་པའི་རོ་བཅུད་ལྡན་པའི་རོ་མཆོག འཇམ་མཉེན་འཁྲུལ་བག་ཆགས་པའི་རེག་བྱ་སོགས། བླ་མ་དང་ལྷར་ཕུལ་བས། བླ་མེད་བྱང་ཆུབ་འཐོབ་པར་རེ་བ་དང་། ཡང་ཚེ་འདས་ལ་གཟུགས་སྒྲ་དྲི་རོ་རེག་བྱ་སྟེ། འདོད་ཡོན་རྣམ་ལྔ་ཕུལ་བ་ལ་བརྟེན་ནས། ཟག་བཅས་ཀྱི་འདོད་ཡོན་རྣམ་ལྔ་ལ་མ་ཆགས་མ་ཞེན་པར་ཟག་མེད་ཀྱི་འདོད་ཡོན་རྣམ་ལྔ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པའི་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བསྔོ་སྨོན་བྱེད་པའོ། །
རྣམ་བཅུ་དབང་ལྡན།
རྣམ་བཅུ་དབང་ལྡན་ནི། དཔལ་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་སྣོད་བཅུད་ཀྱི་ཕྱི་ནང་གཞན་གསུམ་གྱི་སྙིང་བོ་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་པའི་ལཉྫའི་ཡི་གེ་བདུན་དང་། ཡི་གེ་གཟུགས་འགྱུར་བ་ལས་སྣ་ལྡན་ནམ་ཟླ་ཚེས། ཐིག་ལེ། སྲོག་གི་མ་ཡིག་དང་ནཱ་ད་བཅས་ཡི་གེ་བཅུ་བརྩེགས་པར་གནས་པ་སྣ་ཚོགས་པདྨ་གདན་བཞི་དང་བཅས་པ་ཞིག་སྟེ། རྣམ་བཅུ་དབང་ལྡན་ཞེས་ལཉྫའི་ཡིག་གཟུགས་གཅིག་ཏུ་སྤུངས་པ་དེ་དང་། སྔགས་ཡིག་ལྟར་སྣང་བ་ནི། གཙུག་ལག་ཁང་སོགས་སྒོ་ཆེན་གྱི་གཡས་གཡོན་དུ་ཧ་ཀྵ་མ་ལ་བ་ར་ཡ་ཞེས་ཡིག་འབྲུ་བདུན་འབྲི་སྲོལ་བྱུང་བ་དེའོ། །
འདིའི་མཚོན་དོན་ནི། སྒྲ་གཅན་སྔོན་པོ། དུས་མེ་སེར་བོ་བཅས་ཀྱི་གདན་བཞིར་འབྱུང་བ་བཞི་བརྩེགས་ཀྱི་རང་མདོག་སྟེ། ཡ་ནི་རླུང་གི་ཁམས་ནག་པོ﹙འདི་ལ་ལྗང་ཁུ་ཡང་ གསུངས། ﹚ར་ནི་མེའི་ཁམས་དམར་བོ། བ་ནི་ཆུའི་ཁམས་དཀར་བོ། ལ་ནི་སའི་ཁམས་སེར་བོ། མ་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་ཁ་དོག་ལྔ་ལྡན་ནམ། རི་རབ་གྱི་ཕྱོགས་མདོག་སྟེ། ཤར་ནག ལྷོ་དམར། བྱང་དཀར། ནུབ་སེར། དབུས་ལྗང་གུའོ། །ཀྵ་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ལྗང་གུ། ཧ་ནི་གཟུགས་མེད་ཀྱི་ཁམས་སྔོན་པོ། སྣ་ལྡན་ཟླ་ཚེས་ནི། སེམས་ཅན་གྱི་སྲོག་ཡིན། ཟླ་བའི་ཁམས་དཀར་བོ། ཐིག་ལེ་ཉི་མའི་ས་བོན་དམར་བོ། ནཱ་ད་ནམ་མཁའི་ཁམས་སྔོན་པོས་མཚན་པའོ། །
ཡང་། རྟེན་གཞལ་ཡས་ཁང་གི་འོག་གཞི། རླུང་མེ་ཆུ་སའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཡ་ར་ལ་བ། རི་རབ་གཞལ་ཡས་ཁང་དང་བཅས་པ་མ། བརྟེན་པ་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་ཀྵ། ཐུགས་དཀྱིལ་གྱི་ལྷ་རྣམས་ཧ། བདེ་ཆེན་འཁོར་ལོའི་ལྷའི་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཟླ་ཚེས་ཐིག་ལེ་ནཱ་དས་མཚོན་པར་བྱེད་པ་སོགས་མང་དུ་འབྱུང་ཞིང་འདི་ནི་ཁམས་གསུམ་སྣོད་བཅུད་ཀུན་འདུས་ཀྱི་མཚོན་བྱེད་ཡིན།
ནང་ལ་སྦྱར་ནས་མཚོན་སྟངས་ནི། མངལ་སྐྱེས་ཁམས་དྲུག་ལྡན་གྱི་སྤྱི་གཙུག་ནས་དཔྲལ་བའི་བར་རླུང་དཀྱིལ་མཚོན་དོན་དུ་ཡ་ཡིག དཔྲལ་བ་ནས་མགྲིན་པ་བར་གྱི་མེ་དཀྱིལ་ར་ཡིགདེ་ནས་སྙིང་གའི་ཆུ་དཀྱིལ་བ་ཡིག དེ་ནས་ལྟེ་བའི་བར་གྱི་ས་དཀྱིལ་ལ་ཡིག དེ་ནས་གསང་གནས་བར་གྱི་བདེ་སྐྱོང་མ་ཡིག ས་ཆུ་མེ་རླུང་ནམ་མཁའ་དང་བཅས་པ་རགས་པའི་ལུས་ཀྵ་ཡིག སྤྱི་བོར་གནས་པའི་བྱང་སེམས་ཧཱུཾ་ཡིག ཟླ་ཚེས་ཐིག་ལེ། ནཱ་ད་གསུམ་རིམ་བཞིན་ཟླ་ཉི་སྒྲ་གཅན་ཏེ་རོ་རྐྱང་དབུས་གསུམ་གྱི་རྩས་མཚོན་ནོ། །ཞིབ་ཏུ་དངུལ་ཆུ་བླ་མ་ཆོས་བཟང་གིས་མཛད་པའི་རྣམ་བཅུ་དབང་ལྡན་སྒྲུབ་ཚུལ་དང་། བསྒྲུབས་པའི་མཚོན་དོན་མདོར་བསྡུས་སྟོང་གཟུགས་བདེ་ཆེན་སྙིང་བོར་གཟིགས་པར་ཞུ།
གཞན་ཡང་། མ་དག་པའི་སྣོད་བཅུད་དང་སྐྱེ་གནས། དེ་དག་ལ་ལས་ཉོན་གྱིས་སྐྱེ་ལེན་སྦྱོང་བྱེད་དུ། བསྐྱེད་རིམ་གྱི་རྣམ་བཞག་དང་། ཆོས་མཐུན་པའི་མཚོན་བྱེད། ལུས་ཁམས་སོགས་སྒྲིབ་བྲལ་དུ་བྱེད་པའི་རྫོགས་རིམ་གྱི་རྣམ་པ་དང་མཐུན་པའི་མཚོན་བྱེད་དང་། སྦྱངས་འབྲས་ཆོས་སྐུ་དང་། བདེ་ཆེན་ཐུགས་མཚོན་བྱེད་སོགས་མང་ངོ་། །
དེ་ལས་གཞན། རྣམ་བཅུ་དབང་ལྡན་ལ་གཟུགས་དང་སྒྲ་སྒྲུབ་ཚུལ་གཉིས་ཡོད་ལ། གཟུགས་སྒྲུབ་ཚུལ་ནི། ཕྱི་དང་ནང་དང་། བསྐྱེད་རྫོགས་ལ་སྦྱོར་ཚུལ་དང་། དེ་ཡང་བསྡུ་ན། ཨེ་ཝཾ་གཉིས་སུ་འདུ། སྒྲ་སྒྲུབ་ཚུལ་ནི། སྒྲ་ཡིན་ན་རླུང་ཡིན་དགོས་པས། རླུང་ལ་ཤུགས་ཆེ་འབྲིང་ཆུང་གསུམ་ཡོད་པས། ཨོཾ་ནི་ཆེ་བ་ཕོ་དང་། ཨཱཿནི་ཆུང་བ་མོ། ཧཱུཾ་ནི་མཉམ་པ་མ་ནིང་གསུམ་དུ་འདུས། ཨོཾ་ཨཱཿཧཱུཾ་གསུམ་གྱི་སྒྲའི་ནང་དུ། ཤིན་ཏུ་ཕྲ་བའི་རླུང་སེམས་གཉིས་ཀ་འདུས་ཞིང་། འཁོར་འདས་ཀྱི་རྩ་བ་ཡིན། དེ་ཕྱི་རྣམ་བཅུ་དབང་ལྡན་སྣོད་བཅུད་དང་སྦྱོར་ཚུལ། གཞི་ལམ་འབྲས་གསུམ་སྟོན་པ་སོགས་ཡོད་པས། ཧ་ཅང་གནད་ཆེའོ། །
ཕན་ཡོན་ནི། གཙུག་ལག་ཁང་དང་ཁང་ཁྱིམ་རྩེར་བཏགས་པས། ས་དཔྱད་ངན་པ་མནོན་པ་དང་། ཐོག་སེར། ཤྭ་འོད། གཟའ་སྐར་ངན་པས་གནོད་པ་ཐམས་ཅད་བཟློག་ནས་གནོད་པ་བསྲུང་། ཁྱིམ་དུ་བཞག་ན་རྐྱེན་ངན་བར་ཆད་བཟློག་པ་སོགས་ཕན་ཡོན་ཆེའོ། །ལུས་ལ་འཆང་བའམ། དོན་དྲན་པར་བྱས་ན། རྒྱལ་བོ་དང་ཆོམ་རྐུན། དུག་མཚོན། གཅན་གཟན་དག་གི་འཇིགས་པ་དང་། ལོ་ཕྱུགས་ལེགས་པ། མཐར་ཐུག་དུས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་གོ་འཕང་མངོན་དུ་བྱེད་ནུས་སོ། །
སྡོམ་བརྩོན་དམ་པ།
སྡོམ་བརྩོན་དམ་པ་ཞེས་གྲགས་པའི་རི་མོ་འདི་ནི། མཁན་སློབ་ཆོས་གསུམ་སོགས་ཀྱི་མཛད་རྗེས་དང་རྣམ་ཐར་མཚོན་བྱེད་ཅིག་ཡིན། ཐོག་མར་རི་མོ་འདིའི་འབྲི་སྲོལ་ནི། སྔོན་ས་སྐྱ་པཎྚི་ཏས་བསམ་ཡས་ཀྱི་གཙུག་ལག་ཁང་དུ་། ཆོས་འཁོར་བསྐོར་བའི་ཚེ། སྔོན་བྱོན་དམ་པ་དེ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་དྲིན་དྲན་ནས། སྡོམ་བརྩོན་དམ་པའི་རི་མོ་འདི་དང་། བསྟོད་པའི་ཚིགས་བཅད་དང་བཅས་པ་མཛད་པ་ཡིན།
རི་མོའི་མཚོན་དོན་ནི། དབུས་ཀྱི་པདྨའི་སྡོང་བོས། སློབ་དཔོན་པདྨ་འབྱུང་གནས་མཚོན་པ་སྟེ། ཁོང་སྐུའི་ཆེ་བ་བརྒྱད་ལས། ཕ་མའི་རྒྱུ་རྐྱེན་མ་བསྐྱེད་སྐུ་བལྟམས་ཚེ། །ཞེས་པ་ལྟར། པདྨ་ལས་རྫུས་ཏེ་འཁྲུངས་པའམ་པདྨ་ཞེས་པའི་མཚན་དང་ཆོས་མཚུངས་པས། དེ་མཚོན་པ་དང་། པདྨའི་ལྟེ་བའི་རལ་གྲིས་ཆོས་རྒྱལ་ཁྲི་སྲོང་ལྡེ་བཙན་མཚོན་པ་སྟེ། སྤྲུལ་གཞི་འཇམ་དབྱངས་ཀྱི་ཕྱག་མཚན་རལ་གྲི་ཡིན་པས་དེ་མཚོན་པ་དང་། དེ་གཉིས་མཆོད་ཡོན་གྱི་རྣམ་པ་ཐ་དད་ཀྱང་། ཡེ་ཤེས་གཅིག་པའི་ཕྱིར་རྟེན་དང་བརྟེན་པའི་ཚུལ་དུ་བཀོད་པའོ། །ཡང་ན་། སློབ་དཔོན་ཆེན་པོའི་ཐུགས་སྲས་རྗེ་འབངས་ཉེར་ལྔ་ལས། གཙོ་བོ་འམ་མཆོག་གྱུར་ཁྲི་སྲོང་ལྡེ་བཙན་ཡིན་པས། པདྨའི་ཟེའུ་འབྲུ་ལས་ཐོན་པའི་ཚུལ་གྱིས་བཀོད་པའོ། །པད་སྡོང་གི་གཡས་སུ་ངང་བ་སེར་བོ་མགྲིན་པ་གཉིས་དང་ལྡན་པས། སློབ་དཔོན་ཞི་བ་འཚོ་དང་ཀཱ་མ་ལ་ཤི་ལ་མཚོན་ཏེ། ཐུགས་ཀྱི་ལྟ་གྲུབ་གྱི་དགོངས་པ་གཅིག་པས། ལུས་གཅིག་པ་དང་། གསུང་གིས་ཆོས་སོ་སོར་སྟོན་པས་མགྲིན་པ་གཉིས་སོ། །མཁན་པོ་རྣམ་པ་གཉིས་རབ་བྱུང་རྟེན་ཅན་ཡིན་པས། ངང་སེར་བྲིས་པའོ། །གཡོན་ཕྱོགས་སུ་ནེ་ཙོ་མགོ་གཉིས་པས་ལོ་ཙཱ་བ་སྐ་ཅོག་གཉིས་མཚོན་པ་སྟེ། ཐུགས་དགོངས་གཅིག་ལ་ཆོས་སོ་སོར་སྟོན་པས་ལུས་གཅིག་ལ་མགྲིན་པ་གཉིས་སོ། །ནེ་ཙོས་མི་བྱ་གཉིས་ཀྱི་སྐད་སྨྲ་བ་བཞིན། ལོ་ཙཱ་བས་ཀྱང་རྒྱ་བོད་ཀྱི་སྐད་གཉིས་སྨྲ་བའོ། །ཐམས་ཅད་མཚོ་དཀྱིལ་དུ་གནས་པ་ནི་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་བློན་དང་ལོ་པཎ་མཆིས་སོ་ཅོག སློབ་དཔོན་སམ་བྷ་བས་ཐུགས་རྗེ་དང་བྱིན་མཐུ་ལ་བརྟེན་པས། འདི་དག་གིས་སྤེལ་བའི་ཆོས་ཇི་སྙེད། ཆུ་སྐྱེས་བཞིན་སྐྱོན་གྱིས་མ་གོས་ཤིང་། ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བ་ཆུ་གཏེར་དང་མཚུངས་པའོ། །དེ་དག་གི་དགོས་པ་ནི་ནམ་ཞིག་གི་ཚེ། བསམ་ཡས་གཙུག་ལག་ཁང་ལ་མེས་གནོད་པ་ལུང་བསྟན་པ་ཞི་བའི་རྟེན་འབྲེལ་དང་། བོད་ཡུལ་དུ་རྒྱལ་བསྟན་དར་སྤེལ་བྱུང་བ་ནི། མཁན་སློབ་ཆོས་གསུམ་དང་། ལོ་ཙཱ་བ་རྣམ་པའི་ཐུགས་བསྐྱེད་སྐུ་དྲིན་ཤེས་པའི་གསལ་འདེབས་དང་། རྣམ་དཔྱོད་དང་ལྡན་པ་དག་གིས་བསྟན་པ་རིན་པོ་ཆེར་བྱ་བ་མཛད་པར་འབུངས་དགོས་པ་དང་། གཙུག་ལག་ཁང་གི་ཞབས་ཏོག་ལ་ཡང་བརྩོན་དགོས་པར་གདམས་པའོ། །
ས་སྐྱ་པཎ་ཆེན་ཁོང་ཉིད་ཀྱིས་ཕྱག་མཚན་རི་མོ་འདི་ལ་བསྟོད་ཚིག་གནང་བ་ནི། སྡོམ་བརྩོན་དམ་པ་དཔལ་ལྡན་ཞི་བ་འཚོ། །བརྟུལ་ཞུགས་གྲུབ་པ་པདྨ་འབྱུང་གནས་དང་། བློ་གསལ་དབང་བོ་པདྨའི་ངང་ཚུལ་སོགས། །སྙིགས་མའི་དུས་ཀྱི་རྒྱལ་བ་གཉིས་པ་ཡིན། །བདེ་བར་གཤེགས་པའི་རིང་ལུགས་བླ་ན་མེད། །ཞུ་ཆེན་སྒྱུར་བྱེད་མཆན་བུའི་གནས་འདུག་པའི། །སྐད་གཉིས་སྨྲ་བ་བློ་གྲོས་གསལ་ལྡན་པ། །དེ་དག་བདག་ཅག་རྣམས་ཀྱི་མིག་ཏུ་གྱུར། །མི་ཡི་དབང་བོ་ཆོས་བཞིན་ས་སྐྱོང་བ། །རྣམ་དཔྱོད་བློ་ཅན་དེས་པས་འགྲོ་བ་འདུལ། །དཔའ་མཛངས་བློན་པོའི་ཚོགས་ཀྱིས་ཡོངས་བསྐོར་ཏེ། །སྐྱེ་དགུ་འདི་དག་བུ་བཞིན་ལེགས་པར་བསྐྱངས། །བདག་ཀྱང་སྔོན་སྦྱངས་ལས་ཀྱི་འཕེན་པ་ཡིས། །སྙིགས་མའི་དུས་སུ་གངས་རིའི་ཁྲོད་འདིར་སྐྱེས། །འོན་ཀྱང་ཚེ་རབས་སྔོན་མའི་བསོད་ནམས་མཐུས། །ཤེས་བྱ་ཕལ་ཆེར་འབད་པ་ཆུང་ངུས་ཤེས། །རྩོད་དུས་འདིར་ནི་མཁས་པར་ཁས་འཆེ་ཞིང་། །ལན་བརྒྱར་འཆད་དང་ཉན་ལ་མངོན་བརྩོན་པ། །དེ་དག་གིས་ཀྱང་ཤེས་བྱའི་གནས་རྣམས་ལ། །རྣམ་པར་དཔྱད་ན་ཕྱོགས་རེའི་མིག་ཅན་ཡིན། །འཕགས་པ་འཇམ་དཔལ་ཀྱི་ཕྱག་མཚན་རི་མོ་འདི། གཙུག་ལག་ཁང་ལ་ཕན་པའི་རྟེན་འབྲེལ་ཞིག་ཡོད་པས། དཔལ་ལྡན་ས་སྐྱ་པཎྚྀ་ཏས་བྲིས་པ་ཡིན། ཅུང་ཟད་རི་མོ་མི་མཛེས་ཀྱང་། མཚན་མོར་བྲིས་པ་དང་། པིར་ལ་སོགས་མ་འཛོམས་པས་ལན། འོན་ཀྱང་བཀྲ་ཤིས་པའི་རྟེན་འབྲེལ་ཞིག་ཡོད། ཅེས་པའི་ཡི་གེ་འདི་དང་། ཕྱག་མཚན་གྱི་རི་མོ་འདི་བསམ་ཡས་ཀྱི་འཁོར་ས་བར་བའི་ཕྱོགས་ན་བཞུགས་པ་ལགས། བཀྲ་ཤིས་པར་གྱུར་ཅིག ཅེས་པ་ས་སྐྱའི་གསུང་འབུམ་ལས་གསལ། སྡོམ་བརྩོན་དམ་པའི་རི་མོ་འདི་ལ་མེ་སྲུང་འཁོར་ལོ་ཡང་ཟེར་ཞིང། མེ་སྐྱོན་འགོག་པ་སོགས་ཕན་ཡོན་ཆེ་བས། ཕྱིས་སུ་གཙུག་ལག་ཁང་ཕལ་ཆེར་གྱི་སྒོ་ལོགས་སུ་རི་མོ་འདི་འབྲི་སྲོལ་བྱུང་ངོ་། །
མི་མཐུན་གཡུལ་རྒྱལ།
མི་མཐུན་གཡུལ་རྒྱལ་ནི་སྲོག་ཆགས་ཕན་ཚུན་དགྲ་གཤེད་དུ་གྱུར་བ་དྲུག་ཕན་ཚུན་འཕྲད་པ་ལས་བྱུང་བའི་སྲོག་ཆགས་གསུམ་རྒྱལ་མཚན་གྱི་སྟེང་དུ་བཀོད་པའི་མཚན་མ་སྟེ། དེ་ཡང་མི་མཐུན་པ་ཐམས་ཅད་མཐུན་པར་བྱེད་པའམ་མི་མཐུན་གཡུལ་ལས་རྒྱལ་བའི་རི་མོ་ཡིན།
༡ སེང་གེ་དང་བྱ་ཁྱུང་འདུས་པའི་ཕྲུ་གུ་ལུས་པོ་སེང་གེ་ལ་གཤོག་པ་ཡོད་པ། མགོ་བོ་ཁྱུང་རྭ་ནོར་བུ་འབར་བས་བརྒྱན་པ། ༢ ཆུ་སྲིན་དང་དུང་འདུས་པ་ལས་ཕྲུ་གུ་ཆུ་སྲིན་དུང་གི་མཇུག་མ་ཅན། ༣ ཉ་དང་སྲམ་འདུས་པ་ལས་ཕྲུ་གུ་སྲམ་གསེར་ཉའི་མགོ་ཅན་ལ་ཁ་སྤུ་དཀར་བོས་མཛེས་པའོ། །སྲོག་ཆགས་མི་མཐུན་དྲུག་སྦྱོར་གྱི་མཚན་མ་འདི། བསྟན་བཅོས་ལ་སྔར་ནས་གྲགས་ཤིང་། རྒྱུད་ལས་ཀྱང་གཞལ་ཡས་ཁང་གི་རྒྱལ་མཚན་གྱི་རི་མོར་གསུངས་སོ། །
ཡང་། སྲོག་ཆགས་མི་མཐུན་དྲུག་སྦྱོར་གྱི་སྟེང་སྟག་དང་འབྲུག་འདུས་པའི་ཕྲུ་གུ་རྒྱ་སྟག་ཁྲ་བོ་འབྲུག་གི་མགོ་ཅན་ཞིག་འབྲི་སྲོལ་ཡོད་ཀྱང་། ཡོངས་གྲགས་ལ་གོང་ལྟར་སྲོག་ཆགས་མི་མཐུན་དྲུག་སྦྱོར་འབྲིའོ། །དེ་བཞིན། སྲོག་ཆགས་ཕན་ཚུན་བཤོས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་སེམས་ཅན་གྱི་རིགས་སྣ་ཚོགས་འབྱུང་བ་ཡོད་དེ། གླིང་སྒྲུང་ཤང་ཤང་སྨན་རྫོང་ལས། སྔོན་བསྐལ་དང་བོའི་དུས་རིམ་ལ། །བྱང་རི་རབ་ཟོམ་གྱི་དྲི་ཟ་དང་། །དམའ་རྒྱ་མཚོའི་གླིང་གི་གྲུལ་བུམ་གཉིས། །རི་བོ་བརྩེགས་དགུའི་བང་རིམ་ནས། །ལོ་བདུན་འབྲེལ་བའི་བཤོས་བུ་ལ། །བྱང་གསེར་གླིང་ཤང་ཤང་བུ་བདུན་ཆགས། །རིགས་དེ་ཡི་རྒྱུད་པ་རིམ་ཆད་ནས། །བྱ་ཤང་ཤང་རོལ་བ་སྡེ་བདུན་བྱུང་། །ཞེས་དང་། མ་ཚད་རྒྱ་མཚོའི་གསེར་གླིང་ན། །ལུས་གཤོག་དྲུག་ཐོབ་པའི་མི་རིགས་ཡོད། །བྱ་འཕུར་རྩལ་ངོམ་པའི་རྟ་རིགས་ཡོད། །ཞེས་སོ། །
མཐུན་པ་སྤུན་བཞི།
སྔོན་ཡུལ་ཀ་ཤིའི་ནགས་ཚལ་སྟུག་པོ་ན་སྲེག་པ་དང་རི་བོང་། སྤྲེའུ་དང་གླང་ཆེན་བཅས་པའི་ཡིད་གཅུགས་པས་ལྷན་དུ་འཚོའོ། །ནམ་ཞིག་ཁོ་བོ་ཅག་རྒན་རབས་བཀུར་བར་གྲོས་མཐུན་བྱུང་སྟེ། བྱ་གོང་མ་སྲེག་པས། ཤིང་ནྱ་གྲོ་དྷ་ཞིག་བསྟན་ནས། འདི་མཐོང་མཁན་སྔ་ཤོས་དེ་སུ་ཡིན་དྲིས་པས། གླང་ཆེན་གྱིས་ཁོ་རང་ལམ་འདི་བརྒྱུད་དུས་ཤིང་འདི་ཁོའི་ལུས་པོ་དང་མཉམ་པ་མཐོང་ཞེས་དང་། སྤྲེའུས་རང་གི་ལུས་ཚད་དང་མཉམ་པ་དང་བོར་མཐོང་བ་དང་། རི་བོང་གིས་ངས་ཤིང་འདིའི་ལོ་མ་གཉིས་སྐྱེས་པ་ན་ལོ་མའི་ཟིལ་བ་ལྕེས་བལྡགས་པ་ཡིན་ཞེས་བརྗོད་པ་དང་། གོང་མ་སྲེག་པས་ངས་ས་བོན་རྣམས་ཟོས་ནས་ཕྱོཊ་འདིར་སྟུག་པ་བོར་བ་ལས་ཤིང་འདི་སྐྱེས་པར་བརྗོད་པས། རྒན་རབས་ཕྱེས་ཏེ་གླང་ཆེན་ནས་གོང་མ་སྲེག་པའི་བར་རིམ་པར་བསྙེན་བཀུར་བྱས་པར་མ་ཟད། ཞེ་ས་དང་གུས་ཞབས་གཅིག་གིས་མི་ཆོག་པས་དགེ་བ་གཞན་ཡང་བླང་པར་བྱའོ། །ཞེས་སྲོག་གཅོད། མ་བྱིན་པར་ལེན་པ། འདོད་ལོག རྫུན་དང་ཆང་རྣམས་སྤངས་ཏེ་བསླབ་པའི་གཞི་ལྔ་ཞལ་གྱིས་འཆེས་སོ། །གཞན་ཡང་། དེ་རྣམས་བརྟུལ་ཞུགས་ཀྱི་གཞི་ལྔ་ལ་གནས་པའི་ཚེ། སྲེག་པས་སྨྲས་པ། ང་ཚོའི་གཞན་ཡང་བསླབ་པའི་གནས་ལྔ་ལ་འགོད་པར་བྱའོ། །ཞེས་པ་ལྟར། ཐམས་ཅད་གྲོས་མཐུན་བྱུང་སྟེ་སྤྲེའུས་ཁོ་བོས་སྤྲེའུ་ཐམས་ཅད་འགོད་པར་བྱའོ། །ཞེས་དང་། རི་བོང་གིས་རི་བོང་དང་སྤུ་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་། གླང་ཆེན་གྱིས་གླང་བོ་ཆེ་དང་། སེང་གེ གུང་དང་། གོང་མ་སྲེག་པས་དེ་ལྟ་ན་ཁྱེད་རྣམས་ཀྱིས་མི་འདུལ་བའི་རྐང་མེད་དང། རྐང་གཉིས། རྐང་བཞི་བ། འདབ་ཆགས་ཐམས་ཅད་བསླབ་པའི་གནས་ལྔ་ལ་ཁོ་བོས་འགོད་པར་བྱའོ་ཞེས། ཡུལ་ཀ་ཤིའི་དུད་འགྲོ་ཀུན་བསླབ་པའི་གནས་ལྔ་ལ་བཀོད་པས། ཡུལ་ཁམས་ཐམས་ཅད་བཀྲ་ཤིས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་རྟག་ཏུ་འཚོ་བས། རྒྱལ་བོའམ་བཙུན་མོ་བློན་པོ། ཁྲོམ་གྱི་མི་སེར། གྲོང་མི་རྣམས་རེ་རེ་ནས་བདག་གི་མཐུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཞལ་མ་འཆམ་པས། རྒྱལ་བོས་དྲང་སྲོང་མངོན་ཤེས་ལྔ་དང་ལྡན་པ་ཞིག་མཆིས་པ་དེའི་དྲུང་དུ་ཕྱིན་ཏེ་དྲིས་པས། འདི་ཁྱེད་རྣམས་ཀྱི་མཐུ་མ་ཡིན་གྱི། ཀ་ཤིའི་ནགས་ཚལ་ན་འཚོ་བའི་སྲོག་ཆགས་དེ་བཞི་བོའི་མཐུ་ཡིན་པར་བརྗོད་ཚེ། རྒྱལ་བོས་བལྟར་འགྲོ་བར་སྐུལ་བས། དྲང་སྲོང་གིས་བལྟར་ཅི་ཡོད། དེ་དག་གིས་གང་ཁས་བླངས་པའི་གཞི་དེ་ཁྱེད་ཅག་གིས་ཀྱང་ཁས་ལོངས་ཤིག ཅེས་གདམས་པས། རྒྱལ་བོ་དང་བཙུན་མོ་ཡུལ་མི་དང་བཅས་པའི་ཁས་བླངས་པས་ཁམས་ཀྱིས་རྒྱལ་ཕྲན་སོགས་ཀྱིས་ཐོས་ཏེ། འཛམ་བུ་གླིང་གི་སྐྱེ་བོ་ཕལ་ཆེ་བས་བསླབ་པའི་གཞི་ལྔ་ཁས་བླངས་པ་རྣམས། ཚེ་འཕོས་ཏེ་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་དུ་སྐྱེས་པས། བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་འཁོར་རྒྱས་པ་མཐོང་སྟེ། གུས་བཅས་ཞེ་སར་བཅོས་པ་དང་། །དཀའ་ཐུབ་ཚལ་ན་གནས་པ་ཡི། །གོང་མ་སྲེག་གི་ཚངས་སྤྱོད་པ། །འཇིག་རྟེན་སོ་སོར་རབ་ཏུ་བརྟན། །ཞེས་ཀྱང་སྨྲས་སོ། །འདིའི་ཚུལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་བཀའ་བསྩལ་བ་རྒྱལ་བ་དགེ་འདུན་གྲུབ་ཀྱིས་མཛད་པའི་འདུལ་བའི་ལྒིགས་བམ་ན་རྒྱས་པར་གསལ་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འཁོར་རྣམས་ལ། དེ་དུས་ཀྱི་བྱ་སྲེག་པ་ནི་ང་ཡིན་ནོ། །རི་བོང་ནི་ཤཱ་རིའི་བུ་དང་སྤྲེའུ་མོ་འགལ་གྱི་བུ། གླང་བོ་ཆེ་ཀུན་དགའ་བོའོ། །དེས་ན་གནས་བརྟན་དང་བར་མ་གསར་བུ་རྣམས་ལ་བཀུར་སྟི་དང་། འཇིགས་པ་དང་བཅས་པར་གནས་པར་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བཀུར་སྟི་མེད་པར་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པའི་ཆོས་མི་རྒྱས། དེ་མ་རྒྱས་པར་སློབ་པའི་ཆོས་མི་རྒྱས། དེ་མ་རྒྱས་པར་རྣམ་གྲོལ་གྱི་ཕུང་བོ་མི་རྒྱས། དེ་མ་རྒྱས་པར་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའོ། །ཞེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་བསྩལ་ཏོ། །ཚུལ་འདི་ལ་དགོངས་ནས་རྡོ་སྦིས་དགེ་བཤེས་ཤེས་རབ་རྒྱ་མཚོ་མཆོག་གིས། ལྔ་འོག་གྲངས་ཀྱི་གནས་འཛིན་རྒྱལ་བའི་སྲས། །ལྔ་ལེན་ཀ་ཤི་ལ་སོགས་འཛམ་གླིང་རྒྱན། །ལྔ་ཕྲག་བསླབ་གཞིར་སྤྱོད་པའི་དགེ་བ་ནི། །ལྔ་བདོ་འདུལ་བྱེད་འདུལ་བ་ལུང་ན་བཞུགས། །ལྔ་ལ་བསེ་རུས་ཁྲི་བའི་མཐུན་པ་བཞིར། །ལྔ་རིག་སྨྲ་བས་བསྔགས་པ་སྙན་ལ་འཇེབས། །ལྔ་བ་འཆི་མེད་ལྷ་ཡི་དབང་བོ་ཀྱང་། །ལྔ་མིན་སེམས་དཔའི་ཆེ་བརྗོད་བགྱིས་པ་མཐོང་། །ཞེས་ཀྱང་གསུངས་སོ། །
ཚེ་རིང་རྣམ་དྲུག
༡ སྔོན་གྱི་ཚེ་མ་ཧཱ་ཙི་ནའི་ཡུལ་ཁམས་སུ་རྣམ་དག་བདེ་ཆེན་ཚལ་བྱ་བར་བསྐལ་བའི་ཆགས་རིམ་དུས་ནས་བྲག་རི་དུང་དཀར་གྱི་དབྱིབས་ཅན་བརྟན་ཅིང་བརྗིད་པ། སངས་རྒྱས་ཚེ་དཔག་མེད་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་བྲག་ཚེ་རིང་བ་དང་། ༢ བྲག་དེའི་དྲུང་དུ་མི་ལོ་སྟོང་ཕྲག་ལ་ཏིང་འཛིན་སྒོམ་ལ་བཞུགས་པའི་དྲང་སྲོང་རྒྱ་ནག་གི་རིག་འཛིན་གྱི་ཆས་ལ་སྨྲ་ར་དང་སྨིན་མ་དུང་ལྟར་དཀར་ཞིང་རིང་ལ། དཔྲལ་བའི་དབུ་སྐྲ་བྱི་ལ། ཞལ་དཀར་ལ་དམར་བའི་མདངས་ཆགས་པ། ཕྱག་གཡས་ཀ་པེད་ཀྱི་ཚེ་བུམ་དང་། དར་གྱིས་མགུལ་ཆིངས་བརྒྱན་པའི་ཕྱག་འཁར་འཛིན་པ། མི་ལོ་སྟོང་ལ་སྨིན་པའི་ཁམ་བུ་བསྣམས་ཏེ་སྦྱིན་པའི་ཚུལ་གྱིས་བཞུགས་པའི་མི་ཚེ་རིང་དང་། ༣ དྲང་སྲོང་དེའི་བྱིན་མཐུས་བྲག་རྒྱབ་ཀྱི་འཁྱིལ་ཁུག་ན་རྒ་ཤི་བྲལ་བའི་བཅུད་ལེན་ཡན་ལག་བརྒྱད་ལྡན་གྱི་ཆུ་འབབ་པས་ཆུ་ཚེ་རིང་དང་། ༤ ཆུ་དེའི་བརླན་བཤེར་གྱིས་སྐྱེས་པའི་རྩ་བ་དང་ཡལ་འདབ་ཤིན་ཏུ་བརྟན་པའི་ཤིང་མྱ་ངན་མེད་ལོ་འདབ་དང་མེ་ཏོག་འབྲས་བུ་ཁུར་གྱིས་དུད་ཅིང་། བསིལ་གྲིབ་ཀྱིས་རེག་པ་ཙམ་གྱིས་ཚེ་བསྲིངས་ནུས་པའི་ཤིང་ཚེ་རིང་དང་། ༥ དྲང་སྲོང་གི་ཁྱམས་རར་ལྷ་བྱ་ཁྲུང་ཁྲུང་རྐང་རིང་དང་། ཁོང་གི་སྦྱིན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་བཀུགས་པའི་བྱ་ཚོགས་མང་དུ་འདུས་ཡོད་ལ། ཁྱད་པར་ལྷ་བྱ་ཁྲུང་ཁྲུང་ཞིག་མཆིས་པ་ནི་བྱ་ཚེ་རིང་། ༦ དྲང་སྲོང་གི་ཉེ་ཀོར་དུ་ཟམ་དང་ཆུ། སྤངས་ལྗོངས་ལོངས་སུ་སྤྱོད་པའི་རི་དྭགས་ཤྭ་བ་ཞིག་བག་ཕེབས་གནས་པ་ནི་རི་དྭགས་ཚེ་རིང་དང་། ཐམས་ཅད་ཀྱང་གནས་དང་གང་ཟག་གིས་བྱིན་མཐུ་ལ་བསྟེན་ཏེ། ཚེ་རིང་བར་གྱུར་བས་ཚེ་རིང་རྣམ་དྲུག་ཅེས་བྱ་བ་ལ། ཚེ་བསོད་རྒྱས་པའི་རྟེན་འབྲེལ་དུ་ཁང་བའི་ཁྱམས་དང་ལོགས་སུ་འབྲི་བ་རྒྱ་ནག་ནས་དར་ཏེ། བོད་དུའང་འབྲི་བའི་སྲོལ་བྱུང་ངོ་། །
ཡང་ཁ་ཅིག་གིས། སྔོན་ཚེ་ཙི་ནའི་ཡུལ་གྲུ་ཆེན་པོར་དེར། །སྲིད་པ་དང་བོར་ཆགས་པའི་བྲག་གཅིག་ཡོད། །བྲག་དེའི་ལོགས་ནས་ཆུ་རྒྱུན་ངང་གིས་འབབ། །ཆུ་དེ་འཐུང་བས་དྲང་སྲོང་འཆི་མེད་བརྙེས། །དྲང་སྲོང་དེ་ཡིས་གཏོར་ཆུ་ལ་ཆགས་པའི། །ཡིད་འོང་སྤུ་སྡུག་རི་དྭགས་རུ་རུ་དང་། །གཏོར་ཟན་ལེན་པའི་འདབ་ཆགས་འཆི་མེད་འཐོབ། །ཆུ་དེའི་བརླན་སྐྱེས་ཤིང་སྡོང་གསར་བ་ཞིག །འཆི་མེད་རྒས་མེད་ལྷ་ཡི་སྡོང་བོ་ཞེས། །ཚེ་རིང་རྣམ་པ་དྲུག་གི་རི་མོ་འདི། །གང་གི་ཁྱིམ་དུ་བྲིས་སམ་འཆང་བས་ཀྱང་། །ཚེ་རིང་ནད་མེད་བདེ་སྐྱིད་ཕུན་སུམ་ཚོགས། །དོན་རྣམས་ཐམས་ཅད་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས། །དྲན་པ་ཉེར་བཞག་མདོ་ལས་གསུངས་པའོ། །ཞེས་གྲགས་ཆེ་ཡང་ཡོངས་འཛིན་ཁྲི་བྱང་རིན་པོ་ཆེས་ཚེ་རིང་རྣམ་དྲུག་དང་། མཐུན་པ་སྤུན་བཞིའི་བསྟོད་པ་བརྩམས་གྲུབ་ནས་རྡོ་སྦིས་དགེ་བཤེས་ཀྱིས་ཞུས་དག་བཏང་བའི་སྐབས་སུ་དགེ་བཤེས་ཀྱིས། ལྔ་མངོན་ཤེས་པར་གྲགས་པའི་དྲང་སྲོང་གཙོས། །ལྔ་ལ་གཅིག་གིས་ལྷག་པའི་ཚེ་རིང་འདི། །ལྔ་བརྒྱའི་གཙུག་རྒྱན་སྟོན་པའི་གསུང་ན་མེད། །ལྔ་ཚན་མིག་གིས་བསྟོད་ཚིག་མཛེས་ཤིང་བརྗིད། །ཅེས་དང་། རི་མོ་འདི་དར་ཆེ་བར་མཁས་པ་འགས་བཤད་ཀྱང་། ཁུངས་ཡོད་མེད་བརྟག་དགོས་ཅེས་དཔྱད་གཞི་ཡང་གསུངས་ཡོད། པཎ་ཆེན་སྐུ་ཕྲེང་དགུ་བ་ཆོས་ཀྱི་ཉི་མས་། སྔོན་ཚེ་མ་ཧཱ་ཙི་ནའི་ཡུལ་གྲུ་འདིར། །དུས་གསུམ་སྲས་བཅས་རྒྱལ་བའི་བྱིན་བརླབས་པས། །མི་འགྱུར་མི་ཞིག་ཁྱད་ཆོས་བདུན་ལྡན་པའི། །གཞོམ་བྲལ་རྡོ་རྗེ་རང་བཞིན་བྲག་རི་བསྐྲུན། །དེ་ཡི་ངོགས་ལས་འཆི་མེད་བདུད་རྩིའི་རྒྱུན། །ལྷུང་ལྷུང་རྒྱུན་མར་འབབ་པའི་བརླན་གཤེར་ལས། །རོ་མཆོག་བརྒྱད་ལྡན་འབྲས་བུ་ཡོངས་དུད་པའི། །ཚེ་རིང་ལྗོན་ཤིང་རྒྱས་པའི་ཤིང་དེའི་དྲུང་། །ཚེ་སྣང་དཔག་མེད་མགོན་གྱི་གཟི་བྱིན་སྟོབས། །སྙིང་ལ་ཞུགས་པ་བདེ་གསལ་མི་རྟོག་པའི། །ཡེ་ཤེས་ཏིང་འཛིན་མངོན་གྱུར་དྲང་སྲོང་ཚེ། །ཚེ་རིང་གྲགས་སྙན་འབར་བ་དགྱེས་བཞིན་བཞུགས། །དྲང་སྲོང་ཆེན་པོའི་ཆབ་གཏོར་རིལ་བུའི་ཚོགས། །ལོངས་སུ་སྤྱད་པའི་རི་དྭགས་ཚེ་རིང་འཐོབ། །ལྗོན་འབྲས་འཆི་མེད་བརྟས་པའི་རྒྱུན་བཟང་བོར། །འབད་མེད་སྤྱད་པས་ཚེ་རིང་འདབ་ཆགས་བྱུང་། །དེ་ལྟར་རྟེན་འབྲེལ་ཕུན་ཚོགས་མི་བསླུའི་སྟོབས། །བདེན་པའི་མཐུ་ལས་ཚེ་རིང་དྲུག་ལྡན་གཟུགས། །གང་དུ་མཆིས་འདིར་མི་ཤིས་རྒུད་པའི་ཚོཊ། །སྤྱི་དང་ཁྱད་པར་དུས་མིན་འཆི་བ་ཡི། །འཇིག་པ་ཀུན་བཅོམ་བདེ་སྐྱིད་དཔལ་འབྱོར་སྟོབས། །ཚེ་དང་བསོད་ནམས་མཁོ་རྒུའི་ནོར་ལོངས་སྤྱོད། །གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ་ཞེས་དྲང་སྲོང་གི ། བདེན་ཚིག་དེ་བཞིན་གནས་འདིར་ལྷུན་འགྲུབ་ཤོག །ཅེས་གསུངས་ལ། གང་ལྟར་ཚེ་རིང་རྣམ་དྲུག་གི་རི་མོ་ཁྱིམ་དུ་བྲིས་པ་ལ་བརྟེན་ནས། ཚེ་བསོད་རྒྱས་པའི་རྟེན་འབྲེལ་གདོན་མི་ཟ་བར་འབྱུང་བར་བཤད་པས། རྒྱ་བོད་ཀུན་ལ་དར་བའོ། །ཚེ་རིང་ནད་མེད་ཞི་བདེ་རབ་མཚོན་པའི། །ཚེ་རིང་རྣམ་དྲུག་ལེགས་བྲིས་རི་མོ་འདི། །ཚེ་སྲོག་རིན་ཆེན་མི་འཇིག་རྟག་བརྟན་ངོས། །ཚེ་ལྡན་སྐྱེ་དགུའི་བསམ་བྱ་འགྲུབ་པར་སྨོན། །ཞེས་ཀྱང་གསུངས་སོ། །
རྒྱ་ནག་ཧྭ་ཤང་།
པུ་ཏེ་ཧྭ་ཤང་ངམ་ཧྭ་ཤང་དགེ་སྲུང་ཞེས་པ་དེ། བོད་ཀྱིས་ཡོངས་གྲགས་ལ་རྒྱ་ནག་ཧྭ་ཤང་ཞེས་འབོད་ལ། ཁོང་ནི་སྤྱི་ལོ༩༡༦ལོར་འདས། རྗེ་བཙུན་བྱམས་པ་མགོན་པའི་སྤྲུལ་བར་གྲགས་ཤིང་། ནམ་རྒྱུན་རས་ཁུག་ཅིག་ཕྱག་ཏུ་བསྣམས་ནས་སློང་མོའི་ཆ་བྱད་ལ་ཞུགས། རེ་ཞིག་སློང་མོར་ཞུགས་སྐབས་བཙུན་པ་ཞིག་གིས་ཁོང་གི་རྣ་གཤོག་ལ་འཇུས་ནས་སྒོར་ཕུད་རྩིས་བྱེད་སྐབས། ཁོང་སྔ་ས་ནས་བཞུགས་ཏེ་སྙན་ཅི་ཙམ་འཐེན་པ་དེ་ཙམ་དུ་ཇེ་རིང་སོང་བའི་ལོ་རྒྱུས་སོགས་ཡོད། ཆ་བྱད་ནི་ལྟོ་བ་ལུག་ཅིང་ཕྲུ་གུ་མང་པོས་བསྐོར་བ་ཞིག་སྟེ། སྐུ་བརྙན་འདིས་བཀྲ་ཤིས་འབྱུང་ཞིང་ཁྱད་པར་དུ་བུ་ཕྲུག་སྐྱེས་པ་ལ་ཕན་པ་ཞིག་གོ །
ཨ་ཙ་ར་གླང་ཁྲིད།
སྤྱིར་ཨ་ཙ་ར་ལ་དཀར་ནག་ཁྲ་གསུམ་ཞེས་པ། ཨ་ཙ་ར་དཀར་བོ་ཇོ་བོ་རྗེ། ནག་པོ་ཕ་དམ་པ། ཁྲ་བོ་སློབ་དཔོན་པདྨ་འབྱུང་གནས་གསུམ་ལ་གོ་བ་ཡོད་ཀྱང་། འདིར་བཤད་པ་ནི། དུས་དུས་སུ་གླང་ཆེན་གྱི་སྟེང་དུ་རྡོ་རིགས་ཀྱི་རིན་ཆེན་སྣ་ཚོགས་བཀལ་ཏེ། བོད་ཀྱི་དངོས་རྫས་རྩ་ཆེན་དག་ཉོ་སྒྲུབ་བྱས་ནས་རྒྱ་གར་དུ་འཁྱེར་འགྲོ་བ་དེར་ཟེར། བོད་མི་རྣམས་ཀྱི་སྣང་ངོར་ཨ་ཙ་ར་དེ་ཛམ་ལྷའི་སྤྲུལ་བར་ཁས་འཆེས་ཏེ། ལོངས་སྤྱོད་ཆར་འབེབས་ཀྱི་རྟེན་འབྲེལ་ལ་དགོངས་ནས། དགོན་སྡེ་ཁག་དང་དུད་ཁྱིམ་སོ་སོའི་གྱང་ལྡེབས་སུ་རི་མོ་འབྲི་བ་འདི་བྱུང་བ་ཡིན་ལ། དོན་དུ་ན་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་དངོས་གྲུབ་སྟེར་བའམ། རང་རེའི་གཏེར་མཛོད་ཀྱི་ནང་སྙིང་ཕྱི་རྒྱལ་དུ་འདྲེན་པའི་དཔྱད་འཇུག་གཏོང་བ་སྐབས་ཐོག་དེར་ཡང་མཆིས་ཏེ། རྒྱུ་མཚན་ནི། རང་ཅག་བོད་པ་རྣམས་རྡོ་རིགས་ཀྱི་རིན་པོ་ཆེ་ལ་སྤྲོ་བ་དང་། རྒྱ་གར་བར་དད་ཞེན་ཆེ་བ། རྡོ་རིགས་དེ་དག་རྒྱ་གར་ནས་རིན་མེད་རྒྱ་མཚོའི་ནང་ལས་བསྡུ་ཐུབ་པ་བཅས་ཀྱི་གོ་སྐབས་དང་བསྟུན་ཏེ། ཨ་ཙ་ར་དེ་དག་གི་འཕྲིན་ལས་དར་བ་དང་། དེ་ལས་གཞན། ལྷ་སའི་གཞས་ཚིག་ཏུ། རྒྱ་གར་ཨ་ཙ་ར་ཡི་རོ་གོས་དེ། །བོད་དུ་བསྟན་པ་དར་བའི་དར་ལྕོག་བྱེད། །ཟེར་བ་ཡང་། རྒྱ་གར་བས་དུར་ཁྲོད་དུ་དོར་བའི་རོ་གོས་རྣམས་བཀྲུས་ནས། ཚོས་སྣ་བརྒྱབ་སྟེ་བོད་ཀྱི་རིན་ཆེན་འབོར་ཆེན་ལ་བརྗེས་པའི་བེམ་གོས་སྟེང་དུ་གཟུངས་སྔགས་དཔར་ཏེ། ད་དུང་ཁ་རྗེ་དབང་ཐང་དར་བར་རློམ་པ་ལ་ཟུར་ཟ་དང་ཐེར་འདོན་གནང་བ་མཚོན་གྱི་ཡོད་དོ། །
སོག་པོ་སྟག་ཁྲིད།
སོག་པོ་སྟག་ཁྲིད་ཀྱི་རི་མོ་འདི། རང་ཅག་གི་དགོན་གྲོང་གི་རྩིག་ལྡེབས་སུ་བྲིས་ཏེ། གདོན་བགེགས་ཞི་ཞིང་བདེ་ལེགས་ཡོང་བའི་མཚོན་དོན་ཞིག་ཏུ་རེ་བར་མ་ཟད། སྟག་གིས་འཇམ་དབྱངས། སོག་པོས་སྤྱན་རས་གཟིགས། ལྕགས་ཐག་གིས་ཕྱག་རྡོར་བཅས་རིགས་གསུམ་མགོན་པོའི་མཚོན་དོན་སྦྱར་ཏེ། ས་ཁྱབ་རྡོ་ཁྱབ་ཏུ་བཏང་ནའང། འདིར་ངེས་པར་དུ་བསམ་དགོས་པ་ཞིག་ལ། རི་མོ་འདིའི་ཁུངས་ནི། བོད་ཀྱི་རྗེ་འབངས་ཉེར་ལྔའི་ནང་ཚན། སོག་པོ་ལྷ་དཔལ་གཅན་གཟན་གཉའ་ནས་མནན། ཞེས་པ་དེ་མ་དཔེ་བྱས་པ་ལས། ས་སྐྱ་བའི་གྲུབ་མཐའི་དབང་ཤུགས་མཚོན་བྱེད་དུ་བེད་སྤྱད་པ་ཞིག་ཡིན། ཕྱིས་སུ་སྤྱི་ལོ༡༦༤༠ ལོར་སྡེ་སྲིད་བསོད་ནམས་རབ་བརྟན་གྱིས་སོག་པོའི་རྟ་དམག་ཁྲིད་དེ་གཙང་བ་སྡེ་སྲིད་ཀྱི་སྲིད་དབང་འཕྲོག་དུས། གཙང་བ་སྡེ་སྲིད་བུ་རྒོད་སྟག་འདྲ་བ་དེ། སོག་པོ་ལྷ་བཟང་ཁང་གིས་ཆམ་ལ་ཕབ་པ་རེད་ཅེས་མཚོན་བྱེད་ཀྱི་རི་མོ་ཡིན་པས་བཤད་རྒྱུན་ཡོད། དེ་ནི་གྲུབ་མཐའི་ཕྱོགས་ཞེན་དང་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་དགོས་དབང་གིས་དར་སྤེལ་བཏང་བ་ཞིག་ཡིན་པར་མ་ཟད། ད་དུང་དགེ་ལུགས་ཕྱོགས་ཀྱིས་སོག་རྒྱལ་དེ་ལ། གུ་ཤྲྀ་བསྟན་འཛིན་ཆོས་རྒྱལ་ཞེས་མིང་བྱང་གི་ཆོ་ལོ་རྫིག་པོ་ཞིག་ཀྱང་བསྩལ་ཡོད་དོ། །
རྡོ་རྗེ་རྒྱ་གྲམ།
རྡོ་རྗེ་རྒྱ་གྲམ་ནི། ཞི་རྒྱས་དབང་དྲག་གི་ལས་བཞི་འགྲུབ་པའི་མཚོན་བྱེད་ཡིན། དེ་ཡང་རྭ་དཀར་བོས། གནོད་སྦྱིན་དང་དྲི་ཟ་སོགས་གདོན་རྣམས་དང་། དུས་མིན་གྱི་འཆི་བ། སྒྲིབ་གཉིས་དག་པ་མཚོན། རྭ་སེར་བོས། ཚེ་དཔལ་མངའ་ཐང་དང་། ཆོས་སྲིད་དར་བར་མཚོན། རྭ་དམར་བོས་ལྷ་ཀླུ་མི་གསུམ་དང་རྒྱལ་བློན་མཐུ་བོ་ཆེ་རྣམས་མངའ་འོག་ཏུ་འདུ་བ་མཚོན། རྭ་ལྗང་གུས་དགྲ་བགེགས་འབྱུང་བོ་ལོག་འདྲེན་དམ་སྲི་སོགས་གཟུགས་ཅན་དང་གཟུགས་མེད་ཀྱི་གནོད་པ་ལས་གྲོལ་ཞིང་། མ་རུངས་པ་དེ་དག་ཚར་གཅོད་པའི་འཕྲིན་ལས་མཚོན། ལྟེ་བ་སྔོན་པོས་ཞི་རྒྱས་དབང་དྲག་གི་ལས་བཞི་ཐོགས་མེད་དུ་འགྲུབ་པར་མཚོན་ནོ། །
སྲིད་པའི་འཁོར་ལོ།
སྲིད་པའི་འཁོར་ལོ་ནི། མཐའ་འཁོབ་སྒྲ་སྒྲོགས་ཀྱི་རྒྱལ་བོ་ཨུ་ཊ་ཡ་ནའི་སྐྱེས་ལན་དུ་ཡུལ་དབུས་ཀྱི་རྒྱལ་བོ་གཟུགས་ཅན་སྙིང་བོས། སྟོན་པའི་བཀའ་བཞིན་སྟོན་པའི་སྐུ་གཟུགས་དང་སྲིད་པའི་འཁོར་ལོ་ཆ་ལྔ་བ་འདི་བསྐུར་བས། དེས་ཀྱང་། དེའི་དོན་བསམ་ནས་འཕགས་པའི་གོ་འཕང་མངོན་དུ་གྱུར་བར་གསུངས་པ་དང་། འདུལ་བ་ལུང་བཅུ་བདུན་ལས། གནས་མལ་གྱི་གཞི་ལས་ཀྱང་། མཆོག་ཟུང་གཉིས་འགྲོ་བ་ལྔ་རྒྱུ་ཞིང་སོ་སོའི་སྡུག་བསྔལ་འཁོར་བཞི་བོར་འདོམས་པ་སྟོན་པས་གཟིགས་ཏེ། རྣམ་ཀུན་དུ་མཆོག་ཟུང་ལྟ་བུ་དག་མི་འབྱུང་པས། སྒོ་ཁང་དུ་འཁོར་བའི་འཁོར་ལོ་ཆ་ལྔ་བའི་ཁོར་ཡུག་ཏུ་རྟེན་འབྲེལ་བཅུ་གཉིས་ལུགས་འབྱུང་དང་ལུགས་ལྡོག་ཀྱང་ཕྲིས་ཤིག་གསུངས་ནས། དེ་ལྟར་བྲིས་པ་གཞན་དག་ལ་ཡང་རྒྱ་ཆེར་སྟོན་དགོས་གསུངས་སོ། །
སྲིད་པའི་འཁོར་ལོ་ཆ་ལྔ་འབྲི་ཚུལ་ནི། འདུལ་བ་ལུང་ལས། སྒོ་ཁང་དུ་འཁོར་བའི་འཁོར་ལོ་ཆ་ལྔ་བར་བྱའོ། །སྟེང་དུ་ལྷ་དང་མི་རྣམས་སོ། །རྫུས་ཏེ་སྐྱེས་པའི་སེམས་ཅན་ཟོ་ཆུན་འཁྱུད་མོ་བཞིན་དུ་འཆི་འཕོ་བ་དང་སྐྱེ་བ་དག་ཀྱང་ངོ་། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། འཆི་བདག་གཤིན་རྗེ་འམ་སྲིན་པོ་ཁ་གདངས་པའི་དབུས་སུ། ཟླུམ་པོ་ཆ་ལྔ་བ་ཞིག་སྟེ། སྟེང་གི་དུམ་བུ་གཉིས་ནི་གཅིག་ལྷ་དང་། ཅིག་ཤོས་མི་འབྲི་བ་དང་། འོག་རིམ་ཆ་གསུམ་དུ་བྱས་པ་སྟེ་དམྱལ་བ། ཡི་དྭགས། དུད་འགྲོ་དང་། རི་མོའི་དབུས་སུ་བྱ་ཕག་སྦྲུལ་གསུམ་བྲིས་པ་ནི། བྱ་ཕུག་རོན་གྱིས་འདོད་ཆགས་ཆེ་བ་དང་། སྦྲུལ་གྱིས་ཞེ་སྡང་ཆེ་བ། ཕག་གིས་གཏི་མུག་ཆེ་བ་སྟེ། ཀུན་འཁོར་བར་འཆིང་བྱེད་ཀྱི་གཞི་རྩ་དུག་གསུམ་ཡིན་པས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། དབུས་སུ་འདོད་ཆགས་ཞེ་སྡང་གཏི་མུག་བྱ་ཕུག་རོན་དང་སྦྲུལ་ཕག་གི་རྣམ་པར་རོ། །ཞེས་གསུངས་པའོ། །དེ་ཡང་། གཏི་མུག་མཚོན་བྱེད་ཕག་རྩ་བ་བྱས་ཏེ་གཞན་གཉིས་ཡན་ལག་ལྟ་བུ་སྟེ། འདུལ་བ་ལས། སྔ་མ་དེ་གཉིས་གཏི་མུག་གིས་ཟ་བར་འགྱུར་རོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེའི་མཐའ་ལམ་དཀར་ནག་གཉིས་བྲིས་པ་ནི། བདེ་འགྲོ་དང་ངན་འགྲོའི་བར་སྲིད་ལ་དགེ་སྡིག་གི་ལས་དཀར་ནག་གཉིས་སུ་ངེས་པར་མཚོན། རི་མོ་འདིའི་ཕྱིའི་མཐའ་འཁོར་དུ། མ་རིག་པ་རྒན་མོ་ལོང་བ་ནས་རྒ་ཤི་རོ་ལྟག་སྤྲོད་དུ་ཁུར་བའི་རེ་ཁཱའི་བར་བཅུ་གཉིས་བྲིས་པ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཁོར་ར་ཁོར་ཡུག་ཏུ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་དང། མི་རྟག་པ་ཉིད་ཀྱིས་བཟུང་བའི་བར་རོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། རྟེན་འབྲེལ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་དཔེ་དཔེ་ཅན་སྦྱོར་ཚུལ་ནི། བཀའ་གདམས་ཕ་ཆོས་ལས། མ་རིག་རྒས་པོ་ལོང་བ་སྟེ། །འདུ་བྱེད་དག་ནི་རྫ་མཁན་བཞིན། །རྣམ་ཤེས་སྤྲེའུ་ལྟ་བུ་སྟེ། །མིང་དང་གཟུགས་ནི་གྲུར་འཇུག་འདྲ། །སྐྱེ་མཆེད་ཡུལ་འཁོར་སྟོང་པ་སྟེ། །རེག་བྱ་འོ་བྱེད་འདྲ་ཞེས་གདའ། །ཚོར་བ་མིག་ལ་མདའ་བརྒྱབ་སྟེ། །སྲེད་པ་ཆང་འཐུང་འདྲ་ཞེས་གདའ། །ལེན་པ་ཤིང་ཏོག་སྙབ་འདྲ་སྟེ། །སྲིད་པ་སྦྲུམ་མ་འདྲ་ཞེས་འདྲ། །སྐྱེས་པ་མ་ལས་བུ་སྐྱེས་འདྲ། །རྒ་ཤི་རོ་འཁུར་འདྲ་ཞེས་གདའ། །ཞེས་པ་ལྟར་རོ། །
དང་པོ་རྒན་མོ་ལོང་བ་ནི། མ་རིག་པའི་མཚོན་བྱེད་དེ། དམུས་ལོང་འཁར་བ་ལ་བརྟེན་ཏེ་གར་འགྲོ་འདིར་འགྲོ་ཅི་བྱ་གཏོལ་མེད་པར་འཁྱམས་པ་ལྟར། མ་རིག་པས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་བཟུང་སྟེ་དགེ་སྡིག་ལ་གྱ་ཚོམ་དུ་ཞུགས་པ་ཁམས་གསུམ་འཁོར་བ་འདིར་སྡུག་བསྔལ་སྣ་ཚོགས་མྱོང་བས་སོ། །
གཉིས་པ་རྫ་མཁན་ནི། འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚོན་བྱེད་དེ། རྫ་མཁན་གྱིས་སྣོད་ཆེ་ཆུང་བཟང་ངན་སྣ་ཚོགས་བཟོ་བ་བཞིན། དགེ་སྡུག་གིས་ལས་སྣ་ཚོགས་ལ་བརྟེན་ནས་རྣམ་སྨིན་གྱི་ཕུང་བོ་ཆེ་ཆུང་དང་བཟང་ངན་སྣ་ཚོགས་ཤིག་བསྐྱེད་པའོ། །
གསུམ་པ་སྤྲེའུ་ནི། རྣམ་ཤེས་མཚོན་བྱེད་དེ། སྤྲེའུ་མི་སྲུན་པར་ཤིང་སྡོང་རྩེ་ནས་སྡོང་སྐེད། དེ་ནས་ཤིང་རྩར་མཆོང་བསྐྱོད་སྣ་ཚོགས་བྱེད་པའམ། ཡང་ན། ཁང་བའི་སྒེའུ་ཁུང་དྲུག་པོ་ལས་སོ་སོར་རྒྱུགས་ནས་བལྟ་བར་བྱེད་པ་བཞིན་རྣམ་ཤེས་ཀྱིས་སྐྱེ་བ་སྔ་ཕྱི་བར་གསུམ་བརྒྱུད་དེ། སྐྱེ་འཆི་འདོར་ལེན་བྱེད་པའམ། ཡང་ན། མིག་ལ་སོགས་པའི་སྒོ་དྲུག་གང་ཡིན་ནས་ཡུལ་སྣ་ཚོགས་ལ་སྤྱོད་པའོ། །
བཞི་བ་གྲུ་རྫིངས་ནི། མིང་གཟུགས་མཚོན་བྱེད་དེ། གྲུས་ཡོ་བྱད་དང་འགྲུལ་བ་སྐྱེལ་འདྲེན་གྱི་རྟེན་བྱེད་པ་ལྟར། མིང་གཟུགས་སྐྱེ་བ་སྔ་ཕྱིའི་འགྲོ་འོང་གི་རྟེན་དང་བདེ་སྡུག་འབྱུང་བའི་ཕུང་བོའི་ངོ་བོར་འཛིན་པའོ། །
ལྔ་བ་ཁང་སྟོང་ནི། སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་མཚོན་བྱེད་དེ་ཁང་སྟོང་ལ། ཕྱི་བལྟས་ཀྱི་མི་ཡོད་པ་ལྟར་སྣང་ཡང་། དོན་དུ་བརྟེན་པ་ལ་བདག་པོ་མེད་པ་ལྟར། སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་རྟེན་འབྲེལ་གྲུབ་མ་ཐག་ཕྱི་བལྟས་ཀྱིས་རྣམ་ཤེས་ཡོད་པ་ལྟར་སྣང་ཡང་། དོན་དུ་ན་རང་འབྲས་རྣམ་ཤེས་ད་དུང་གྲུབ་མེད་པས་སོ། །
དྲུག་པ་ཕོ་མོ་འཁྱུད་དེ་འོ་བྱེད་པ་ནི། རེག་པ་མཚོན་བྱེད་དེ། འོ་བྱེད་ཚེ་ཕན་ཚུན་འཐམ་ནས་རེག་པ་ལྟར་ཡིད་དབང་རྣམ་ཤེས་འདུས་ནས་ཡུལ་འགྱུར་གཅོད་པ་འམ། ཡང་ན། འོ་བྱེད་ཚེ་རེག་པ་དེ་མ་གཏོགས་འཁྲིག་བདེ་ཡོངས་སུ་མི་རྫོགས་པ་ལྟར་ཚ་གྲང་དང་འཇམ་རྩུབ་གྱི་རེག་པའི་སྣང་བ་ཙམ་མ་གཏོགས་བདེ་སྡུག་རྫོགས་པར་མྱོང་མི་ཐུབ་པས་སོ། །
བདུན་པ་མིག་ལ་མདའ་ཟུག་པ་ནི། ཚོར་བའི་མཚོན་བྱེད་དེ་མིག་ལ་མདའ་ཟུག་མ་ཐག་ཚོར་བ་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་པ་ལྟར། ཚོར་བས་ཀྱང་ཡིད་འོང་མི་འོང་བར་མ་གང་རུང་འཕྲད་མ་ཐག་བདེ་སྡུག་སོགས་མྱོང་བས་སོ། །
བརྒྱད་པ་སྐྱེས་བུས་ཆང་འཐུང་བ་ནི། སྲེད་པའི་མཚོན་བྱེད་དེ། ཆང་ཅི་ཙམ་འཐུང་ཡང་སྲེད་པ་དེ་ཙམ་འཕེལ་བ་ལྟར། སྲེད་པའི་འཁྲུལ་སྣང་གིས་བསླུས་ཏེ། ལུས་ལོངས་སྤྱོད་སོགས་ལ་ནམ་ཡང་མི་ངོམས་པར་ཆགས་ཞེན་གྱིས་བདུང་བས་སོ། །
དགུ་བ་སྤྲེའུས་ཤིང་ཏོག་ལེན་པ་ནི། ལེན་པའི་མཚོན་བྱེད་དེ། སྤྲེའུས་ཤིང་ཏོག་སྔ་མའི་རོ་ཚོར་ཞིང་མིག་གིས་མཐོང་ཚད་ལེན་པ་ལྟར། སྲེད་པ་དེ་ཉིད་ཤས་ཆེར་སོང་ནས་འདོད་པའི་དངོས་བོ་དང་དུ་ལེན་པས་སོ། །
བཅུ་བ་བུད་མེད་སྦྲུམ་མ་ནི། སྲེད་པའི་མཚོན་བྱེད་དེ་ཟླ་ཁ་ལོངས་པ་ནས་སྦྲུམ་མ་དེ་བུ་སྐྱེ་བའི་རྐྱེན་ཐམས་ཅད་ཚོགས་པ་ན། སྐྱེ་བ་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པ་བཞིན། སྲིད་པ་ཕྱི་མ་འགྲུབ་པའི་ལས་ཀྱི་ནུས་པ་མཐུ་ཅན་དུ་གྱུར་ཏེ་རྣམ་སྨིན་གྱི་ཕུང་བོ་གསར་དུ་གྲུབ་པ་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པའོ། །
བཅུ་གཅིག་པ་ཕྲུ་གུ་བཙའ་བ་ནི། སྐྱེ་བ་མཚོན་བྱེད་དེ། ཕྲུ་གུ་མའི་མངལ་ནས་ཕྱིར་དངོས་སུ་ཐོན་པ་བཞིན་རྣམ་ཤེས་ཡང་སྲིད་པ་ཕྱི་མར་ཉིང་མཚམས་སྦྱར་བའོ། །
བཅུ་གཉིས་པ་རོ་རྒྱབ་བསྣོལ་དུ་ཁུར་བ་ནི། རྒ་ཤིའི་མཚོན་བྱེད་དེ། ན་ཚོད་རྒས་འཁོགས་སུ་གྱུར་ནས་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་སྣ་སྒོ་མོ་ནས་མནར་ཏེ། འཆི་ཚེ་བེམ་པོ་དུར་ཁྲོད་དུ་སྐྱེལ་བ་ལྟར། མི་རོ་མཐོང་བ་ན་འཆི་བ་ངང་གིས་དྲན་ཞིང་ཕུང་བོ་དང་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་འབྲེལ་ཐག་ཆད་པའོ། །
དེ་ཐམས་ཅད་འཁོར་ལོའི་རྣམ་པར་འཆི་བདག་གི་ཁ་དང་རྐང་ལག་གིས་དམ་དུ་བཟུང་བར་བྲིས་པ་ནི། ལས་ཉོན་གྱི་དབང་གིས་འཁོར་བ་འདིར་སྐྱེ་བ་ལེན་པ་མཐའ་དག་འཆི་བདག་གཤིན་རྗེའི་དབང་དུ་མ་གྱུར་བ་མེད་པ་དང་། དེ་ལྟ་བུའི་སེམས་ཅན་ཀུན་སྡུག་བསྔལ་གང་རུང་མྱངས་ཏེ། སྲིད་རྩེ་ནས་མནར་མེད་བར་རྟག་ཏུ་འཁོར་བར་མཚོན་པའོ། །སྟེང་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཕྱག་གཡས་པའི་མཛུབ་མོས་ཟླ་བའི་ཐིག་ལེ་ཞིག་སྟོན་པ་བྲིས་པ་ནི། མདོག་དཀར་བ་འགོག་བདེན་དེ་ཉིད་དམ་པའི་ཆོས་འགོག་བདེན་གྱིས་སྤང་བྱའི་དྲི་མ་དག་ཅིང་། དེ་ཕྱག་གིས་སྟོན་པ་ནི། དེ་སྟོན་པ་སངས་རྒྱས་ཁོ་ན་ལ་རག་ལས་པས་དེར་འགྲོ་བར་རིགས་སོ། །ཞེས་འདོམས་པར་མཚོན་པའོ། །ལམ་བདེན་མཚོན་པའི་ཕྱིར་དུ་སྲིད་པའི་འཁོར་ལོའི་འོག་ཏུ། བརྩམ་པར་བྱ་ཞིང་དབྱུང་བར་བྱ། །སངས་རྒྱས་བསྟན་ལ་འཇུག་པར་བྱ། །འདམ་བུའི་ཚལ་ལ་གླང་ཆེན་བཞིན། །འཆི་བདག་སྡེ་ནི་གཞོམ་པར་བྱ། །གང་ཞིག་རབ་ཏུ་བག་ཡོད་པས། །ཆོས་འདུལ་འདི་ལ་སྤྱོད་གྱུར་བ། །སྐྱེ་བའི་འཁོར་བ་རབ་སྤངས་ཏེ། །སྡུག་བསྔལ་ཐ་མ་བྱེད་པར་འགྱུར། །ཞེས་པའི་ཤོ་ལོ་ཀ་འདི་གཉིས་འབྲི་བར་གསུངས་སོ། །འཁོར་ལོ་འདི་ཁྱུད་མོར་བྲིས་པ་ནི། མ་རིག་པ་ནས་རྒ་ཤིའི་བར་རྟེན་འབྲེལ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་དང་། ལས་ཉོན་གྱིས་སྐྱེ་བ་བླངས་པའི་འགྲོ་བ་ལྔ་བོ་ཟོ་ཆུན་ནམ་མགལ་མེ་ལྟར་སྲིད་རྩེ་ནས་མནར་མེད་བར་འཁོར་བ་མཚོན་ལ། ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་འཁོར་ལོའི་མཐར་འབྲི་བ་ནི། དེ་ལས་བརྒལ་ན་འཁོར་བ་ལས་ཐར་བར་མཚོན་ནོ། །
གཞན་ཡང་། དག་ཡིག་མཁས་འབྱུང་ལས་འདུལ་བའི་སྐོར་གྱི་རི་མོ་འབྲི་གཞིའི་ཁྱད་པར་འདི་ལྟར་འཁོད་ཡོད་དེ། གཙུག་ལག་ཁང་གི་ཁྱམས་སུ་སྟོན་པའི་སྐྱེས་རབས་དང་། དཔོང་སའི་ཁང་བར་ཤཱ་རིའི་བུ་སོགས་བྲི་བ། དྲི་གཙང་ཁང་གི་སྒོར་གནོད་སྦྱིན་འཕྲེང་ཐོགས། མཛོད་ཀྱི་སྒོར་གནོད་སྦྱིན་ལག་ན་མྱུ་གུ་ཐོགས་པ། ཟས་ཀྱི་ཁང་བར་ལག་ན་བཅའ་བ་ཐོགས་པ། བསྲོ་ཁང་དུ་མྱུ་གུ་དང་བུམ་པ་ཐོགས་པ། མེའི་ཁང་བར་གྲུལ་བམ་མེ་འབར་བར་བྱེད་པ་སོགས་དང་། ཆུའི་ཁང་བར་ཀླུའི་བུ་མོ་ལག་ན་བུམ་པ་ཐོགས་པ་སོགས། ནད་པའི་རུང་བའི་ཁང་བར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནད་པའི་རིམ་གྲོ་མཛད་པ། གསང་སྤྱོད་ཁང་དུ་དུར་ཁྲོད་དང་མགོ་ཐོད་སོགས་དང་། སྒོ་ཁང་གི་ཁོར་ཡུག་ཏུ་ཆོ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་དང་། བདུད་བཅོམ་པ་སོགས་འབྲིའོ། །