ལྟས་སྣ་ཚོགས་བརྟག་ཚུལ།
འཇམ་དཔལ་གྱི་རྩ་བའི་རྟོག་པ་ལས། རྒྱུ་མཚན་ཤེས་དང་རིག་པ་དང་། །སྐར་མའི་དཔྱད་ཤེས་སྐད་ཤེས་པ། །འདི་དག་དོན་མེད་མི་བྱ་སྟེ། །བཀྲ་ཤིས་དོན་དུ་བསྟན་པ་ཡིན། །ཞེས་པ་ལྟར། འདིར་མཚན་ལྟས་བརྟག་ཚུལ་འགའ་ཟུང་བརྗོད་ན། འཇའ་ལྟས་ལ་བརྟག་ཚུལ་ནི། འབྱུང་བ་ཚ་གྲང་དང་། ཆར་རླུང་གི་རྟེན་འབྲེལ་ཚོགས་པ་ལས་ཚོན་མདངས་རྣམ་པར་བཀྲ་བའི་འཇའ་ཚོན་ཤར་བ་ནི། རང་ཅག་གིས་ཐམས་ཅད་བཀྲ་ཤིས་རྟེན་འབྲེལ་བཟང་བོར་སྨྲ་མོད་ཀྱང་། དེ་ལ་བཟང་ངན་གཉིས་སུ་བརྟག་ཚུལ་ཡོད། འདིར་དེའི་སྐོར་མདོར་བསྡུས་འགོད་པ་ལ།
༡ འཇའ་ཚོན་བཟང་བོར་བརྟག་ཚུལ། གདུགས་དང་རྒྱལ་མཚན་ཤིང་རྟ་དང་འཁོར་ལོ་སོགས། བཀྲ་ཤིས་པའི་འཇའ་གཟུགས་ཤར་ན། ཡུལ་ཁམས་ཀྱི་རྒྱལ་བོ་རྒྱལ་ཞིང་། ལོ་ལེགས་པའི་ལྟས་སུ་བཤད། ཡང་། ཁ་དོག་རིམ་པ་དུ་མ་དང་ལྡན་པའི་འཇའ་ཚོན་ཆུ་ལ་ཟུག་ན། ཡུལ་དེར་ཆར་
ཆུ་འབེབ་པའི་རྟགས། དུས་གསུམ་མཚམས་སུ་འཇའ་ཟུག་ན་རྒྱལ་བོའི་ཆབ་སྲིད་སོགས་ལ་བཟང 
་ཞིང་། ལོ་དེར་བཀྲ་ཤིས་པའི་ལྟས་སུ་བཤད། གཟའ་སྐར་བཟང་བའི་དུས་སུ་ཤར་ན་རྒྱལ་བོ་དགེ་ཞིང་རྐུན་པོ་སོགས་བཅོམ་པའི་ལྟས། ཡང་། འཇའ་ཚོན་ཤར་རྗེས་སུ་ཉིན་བདུན་ཚུན་ཆད་དུ་ཆར་བབས་ངན་ཡང་འབྲས་བུ་དགེ་བར་བཤད་དོ། །
༢ འཇའ་ལྟས་ངན་པར་བརྟག་ཚུལ། འཇའ་ཚོན་གྱི་དབྱིབས། དབྱུག་པ་དང་གཏུན་ཤིང་། མདུང་རྩེ་གསུམ་དང་། སྒྲོགས་རུས་དང་གཞུ་ལྟ་བུ་ཤར་ན། ཡུལ་འཁོར་འཇིགས་པའི་ངན་ལྟས་སུ་བཤད། གཞན་མགོ་ཐོད་དང་དབྱུག་ཐོ། རུས་སྦལ་དང་ཆུ་སྲིན་ལྟ་བུའི་ཆུར་གནས་སྲོག་ཆགས་ཀྱི་དབྱིབས་སྣ་ཚོགས་ཤར་ན། ཆུས་གནོད་པ་ནད་དང་མུ་གེ་འབྱུང་བའི་ངོ་། །
ཡང་། ཁ་དོག་གི་ཁྱད་པར་ཏེ། དཀར་བོ་ཤར་ན་དགེ་སྦྱོང་འཆི། དམར་སེར་ཤར་ན་འཇིགས་པ་འབྱུང་། སྔོན་པོས་ལོ་ཏོག་མ་རུངས་གྱུར།
ཡང་། ཕྱོགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་སྟེ། སྲོད་དུས་ཤར་དུ་འཇའ་ཟུག་ན། རྒྱལ་བོ་གནོད། ནུབ་ཏུ་ཟུག་ན་མིའི་གཙོ་བོ་ལ་གནོད། ཁ་དོག་སྣ་ལྔ་ཆུར་ཟུག་ན་ཆར་འབེབས། ལྷོ་ནས་ནུབ་ཏུ་ཟུག་ན་རྒྱལ་བོ་དང་སྤྲེའུ་བཤན་པ་སོགས་ལ་གནོད།
ཡང་། གྲོང་ཁྱེར་གང་ལ་འཇའ་ཚོན་མང་དུ་ཟུག་ན་གྲོང་ཁྱེར་དེ་རིང་བོར་མི་ཐོགས་པར་འཇིགས་པ་དང་། ཕ་རོལ་གྲོང་ཁྱེར་དམག་གིས་བསྐོར་བའི་ཚེ། ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་མཉམ་པར་ཤར་ན། དམག་འཐབ་ཆེན་པོ་འབྱུང་ཞིང་། ཕྱོགས་གཉིས་ཀ་མི་ཤི་རྟ་འགྱེལ་ཡོང་བའི་རྟགས། གཡུལ་གྱི་ཚེ། ལམ་གཡས་གཡོན་འཁྱིལ་མོར་ཤར་ན་འཇིགས་པ་འབྱུང་། མཚན་དུས་འཇའ་ཚོན་མང་དུ་ཤར་ན། རྒྱལ་བོར་འཚེ་ཞིང་ནད་དང་མུ་གེ་དང་། འཐབ་རྩོད་སོགས་ཀྱིས་ཡུལ་འཁོར་འཇིག་པའི་ངོ་། །འཕྲལ་འཕྲལ་དུ་འཇའ་ཚོན་ཆགས་པ་དང་འཇིག་པ་བྱུང་ན། གྲོང་དང་རྒྱལ་སྲིད་འཇིགས་པའི་ངོ་ཆེའོ། །
༢ སྒྲའི་ཁྱད་པར་གྱི་མཚན་ལྟས་ལ་དཔྱད་པ། ནམ་ལངས་དུས་སུ་སྒྲ་བྱུང་ན་མགྲོན་པོ་གནོད། ཉི་ཤར་གྱི་ཚེ་བྱུང་ན་རྒྱལ་སྲིད་འཇིག དེ་བཞིན་སྔ་དྲོ་རིགས་ངན་དང་། ཉིན་ཕྱེད་བྲམ་ཟེ། ཉི་ནུབ་རྗེ་བོ། ནམ་ཕྱེད་སྲིན་པོ་ལ་གནོད། ཡང་། སྒྲ་སྙོམས་ཞིང་དུལ་བར་བྱུང་ན་འཇིགས་པ་ཆུང་། རིང་ཞིང་མི་སྙན་པ་བྱུང་ན་གནོད་པ་ཆེ།
ཡང་། ཕྱོགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱིས་དུས་གསུམ་མཚམས་སུ་སྒྲ་ཆེན་བྱང་ཕྱོགས་སུ་ལྷུང་ན། བསྟན་འཛིན་ཀྱི་སྐྱེས་བུ་འཆི་བའི་རྟགས། ལྷུན་པོའི་མཚམས་སུ་བྱུང་ན་མཐའ་འཁོབ་དང་། ལྷོ་དང་བལ་བོའི་ཡུལ་ལ་གནོད། ཤར་ལྷོར་བྱུང་ན་མིས་འཆི་བ་ལ་གནོད་དོ། །
༣ ལྟས་སྣ་ཚོགས་ལ་དཔྱད་པ། དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་ཡོ་བྱད་སྒྲུབ་པ་དང་། འཇུག་པའི་ཚེ། ཁྲུང་ཁྲུང་དང་ངང་ངུར་སོགས་མཁའ་ལ་འགྲོ་ཞིང་དགའ་བའི་སྐད་འབྱིན་པ། རྔ་དྲིལ་དང་པི་ཝང་སོགས་སྒྲ་ཐོས་པ། ལྷ་མི་སོགས་ཀྱིས་རྒྱལ་བ་གྲུབ་པ་ལེགས་པ་སོགས་ཚིག་འབྲུ་བཟང་བོར་བརྗོད་པ་སོགས་ནི་བཟང་ལ། དེ་ལས་ལྡོག་པ་ནི་མི་ཤིས་པའི་མཚན་མའོ། །ཞིབ་ཏུ་འཇུ་མི་ཕམ་གྱི་བརྟག་པ་སྣ་ཚོགས་ནོར་བུའི་མེ་ལོང་ན་གསལ་ལོ། །
ཁྱི་དང་བྱ་རོག་སྲང་གི་བཞི་མདོར་ངུ་ཞིང་ཅ་ཅོ་སྒྲོག་ཚེ་ཕ་རོལ་གྱི་དམག་ཚོགས་འོང་། བྱ་རོག་དང་བུང་བ་གྲོག་ཏུ་ཚང་བཅའ་ན་གློ་བུར་འཇིགས་སྐྲག་འོང་། བྱི་བ་དང་ཁྭ་སོགས་དུས་ནམ་ཡིན་པར་འཁྲིག་པ་སྤྱད་ན་རྒྱལ་བོ་དང་ཡུལ་འཁོར་འཇིག་པའི་ལྟས། ཁྱིམ་དང་ར་བར་ཀ་ཀཱའི་སྒྲ་འབྱིན་པ་དང་། ཉི་ནུབ་ཁ་བརྒྱལ་བས། མི་དང་རྒྱལ་བོ་གནོད། བྱ་རོག་འདུལ་ནས་སྒྲ་མི་གྲག་པར་མཆུ་སར་བཙུགས་ཏེ་འཕུར་ན། དམག་ཚོགས་འཕུང་། ཡང་། བྱའི་ཁ་ནས་ཤ་ལྷུང་ན་ཡུལ་དེར་རྒྱལ་བོས་ཆད་པ་འབྱུང་། མི་ཤ་ཟ་བའི་བྱ་ཁང་སྟེང་དུ་སྒྲ་སྒྲོག་ན་མི་བདག་འཆི། གཞན་མཁར་དམར་བོའི་རྩེ་ན་འདུག་པ། འོབས་དང་ལྕགས་རིས་བསྐོར་བ་ཡང་འཆི་རྟགས་ཡིན། དུས་མིན་ཤིང་ལ་འབྲས་བུ་འབྱུང་ཚེ། རྒྱལ་བོ་འཁོར་བཅས་དགྲ་ཡིས་གསོད་པར་བཤད། ཤིང་སྐམ་ལ་ལོ་མ་བྱུང་ཚེ། ས་དེའི་སྐྱེ་བོ་ཕན་ཚུན་འཁྲུགས་པར་བརྗོད། མཚོན་ཆ་རང་འགུལ་དང་། མེ་འོད་འཕྲོ་བ། དུས་ཀྱི་དྲོ་གྲང་ལོག་པར་གྱུར་ན། ནད་མཚོན་འཇིགས་པ་དང་ལོ་ཉེས་འབྱུང་ལ། རྒྱལ་བོ་དང་དམག་གིས་འཇིགས་པ་འོང་། བ་ལང་སོགས་ལ་ཕྲུ་གུ་མི་བཙས་ན་ཡུལ་དེའི་བུད་མེད་ལ་གནོད། མངལ་ནས་ཕྲུ་གུའི་སྨྲ་བ་དང་ངུ་བ་རྒོད་པ་སོགས་བྱུང་ན་ཡུལ་དེར་མྱུར་དུ་འཇིགས་པའི་རྟགས། བྱ་མཆུ་དང་མགོ་བོ་མང་བ་སྐྱེས་པ་འམ། ཡང་ན། ལུས་གཅིག་དང་གདོང་གཉིས་དང་མིག་གསུམ་ཅན་སྐྱེས་ན་ཡུལ་དེར་དམག་གིས་འཇིགས་པར་བཤད་པ་དང་། ཡང་། ཕག་གི་མགོ་ཅན་དང་མས་མ་ཚོར་བར་བུ་སྐྱེས་པ། བཙས་མ་ཐག་པ་ནས་སོ་སྐྱེས་པ་དང་། མགོ་མེད་ལག་གཅིག་སོགས་སྐྱེས་ན་ཡུལ་འཁོར་ལ་འཇིགས་པ་དུ་མ་ཡོང་། མེ་ཏོག་དང་ཤིང་ཏོག་ལས་ཁུ་བ་འབྱུང་ན་རྒྱལ་ཚབ་ལ་གནོད། བཟའ་ཤིང་འབྲས་བུ་རྟག་ཏུ་མདོག་བཟང་བ་དང་། ཁྲག་འདྲ་འཛག་ན་ནད་དང་མུ་གེ་འབྱུང་། འཇིག་རྟེན་ལྷ་འདྲེ་ལ་མཆོད་པར་ཧ་ཅང་དགྱེས་ན། ཡུལ་དེ་རྒྱལ་བོ་བོར་ཏེ་འཆི་བ་འབྱུང་ངོ་། །གོང་གསལ་ལྟས་སྣ་ཚོགས་ལ་བརྟག་ཚུལ་འདི་དག བསྟན་འགྱུར་ཁྲོད་ཀྱི་དྲང་སྲོང་གྷ་རྒྷའི་ལྟས་བརྟག་ཚུལ་སོགས་ལ་གཞི་བཅོལ་ནས་སུག་བྲིས་སུ་ཕབ་པ་ལགས་སོ། །
ཡང་། ལམ་འཇུག་གི་ཐོག་མར་མཚན་ལྟས་ངན་པ་ནི། ཡོ་བྱད་ལ་གས་ཆག་ཤོར་བ། སྣོད་སྟོང་ལ་འཕྲད་པ། མེ་ཏོག་དམར་དང་ཏིལ་མར་བྱུག་པ་སོགས་གཤིན་གྱི་ལས་དང་ཆ་འདྲ་བ་ཡོངས་དང་། མི་ཤིས་པའི་གང་ཟག་དང་རྟབ་ཅིང་མྱ་ངན་ཅན་དང་འཕྲད་པ། རང་ལ་ཁྲོ་ཞིང་འཐབ་པ། ལམ་འགོག་པ། ཁང་བ་རྡིབ་པ། མེས་ཚིག་པ། རོ་ཁུར་བ། ཆག་བཅོམ་ཐམས་ཅད་དོ། །
ཡང་། ལྟས་ངན་གྱ་གཅིག་སྟེ། བྱ་རྒོད་སྡེར་འཛིང་སོགས་འདབ་ཆགས་ཀྱི་ཉེར་གཅིག ཝ་བ་བརྒྱལ་སོགས་སྡེར་ཆགས་ཀྱི་ཉི་ཤུ། དྲེའུ་བ་གླང་མགོ་སོགས་རྨིག་ཟླུམ་གྱི་ཉི་ཤུ། ཝ་བ་སྤྲེའི་ཞོན་སོགས་ཉི་ཤུའོ། །
ཡང་། ལྟས་ངན་པ་བཅུ་གཅིག་སྟེ། ཉི་ཟླ་མར་བབས་པ། གློག་འཁྱུག་ཐོག་འབབ། སྐར་མདའ་ལྟུང་བ། གཟའ་དུ་བ་མཇུག་རིང་ཤར་བ། ཉི་ཟླ་གཟའ་འཛིན་བྱུང་བ། ས་གཡོས་པ། རྡིགས་བྱུང་བ། འཁྱུག་བརྒྱབ་པ། དགུ་ཚིགས་ལོག་པ། ཐལ་རླུང་གཡོས་པ་བཅས་སོ། །
ཡང་། གཟའ་སྐར་ཤར་ཚུལ་གྱི་ལྟས་ངན་བཞི་ནི། ཤར་ནས་དུ་བ་མཇུག་རིང་། ལྷོ་ནས་སྟག་མགོ་མེ་འབར། ནུབ་ནས་གཡག་མགོ་རླུང་འཚུབ། བྱང་ནས་ཆུ་རི་སྔོན་མོ་ཤར་བའོ། །
ཡང་། གུ་རུ་ཆོས་དབང་གི་རྫོགས་ཆེན་མཉམ་སྦྱོར་ལས། དུས་ངན་བསྟན་པ་བཅུ་གསུམ་སྟེ། ༡ གཏེར་འདི་ཐོན་དང་དུས་མཚུངས་པར། །བུད་མེད་ལུས་ལ་དུང་རྒྱན་དར། །མཁའ་འགྲོའི་ལུང་བསྟན་དུས་ཡིན་པས། །དབང་བསྐུར་སྒྲུབ་ཐབས་སྤེལ་དུས་ཡིན། །༢ སྤུན་འཁྲུག་གཡུལ་ངོ་འགྱེད་པའི་ཚེ། །འགོང་བོ་གཡོས་པའི་དུས་ཡིན་པས། །ཟབ་གཏེར་འདོན་ཞིང་འགོང་བོ་མནན། །༣ སྒོ་ཁྱི་ལམ་ཟན་སྒུག་པའི་ཚེ། །ཡིག་དྲུག་སྟོན་པ་དར་དུས་ཡིན། །ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོའི་མན་ངག་སྤེལ། །༤ གཡོ་བ་བརྒྱ་འདུས་བྱུང་བའི་ཚེ། །ས་གཏེར་མི་ཐུབ་དུས་ཡིན་པས། །གཏེར་འདོན་གཏེར་ཆོས་སྤེལ་བར་བྱ། །༥ བཟང་གོས་ཆ་ག་གཏོང་བའི་ཚེ། །མི་ཚེ་ཐུང་བའི་དུས་ཡིན་པས། །མི་ཆོས་ཞོག་ལ་ལྷ་ཆོས་སྒྲུབས། །༦ རྨོག་གི་བྱེའུ་མགོ་བུད་པའི་ཚེ། །བླ་མེད་རྟོགས་པའི་དུས་ཡིན་པས། །ཐུགས་ཀྱི་ཡང་གཏེར་དོན་ཁྲིད་སྐྱོང་། །༧ སྔགས་བཙུན་སྡེ་འཁྲུགས་བྱུང་བའི་ཚེ། །བསྟན་པ་ཉམས་པའི་དུས་ཡིན་པས། །བསྟན་སྲུང་དྲག་སྔགས་སྤེལ་ཅིང་བསྒྲུབ། །༨ ཆོས་མེད་ཅོ་འདྲི་མང་བའི་ཚེ། །གྲི་མཚོན་དར་བའི་དུས་ཡིན་པས། །བཙུན་པར་འདུག་སྟེ་བྱང་ཆུབ་བསྒྲུབ། །༩ མཐའ་དམག་བོད་དུ་བྱུང་དུས་སུ། །ལྷ་སྲིན་འཁྲུག་པའི་དུས་ཡིན་པས། །རང་དོན་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ། །༡༠ གོས་ངན་རེ་བ་གྱོན་པའི་ཚེ། །ས་བཅུད་ཤོར་བའི་དུས་ཡིན་པས། །གནོད་སྦྱིན་ནོར་ལྷ་བསྙེན་མཆོད་བྱ། །༡༡ ཁྲིམས་མེད་བཙུན་གཟུགས་དར་བའི་ཚེ། །བདུད་ཀྱིས་དབང་བསྒྱུར་དུས་ཡིན་པས། །རྒྱལ་བའི་བཀའ་རྒྱུད་འབྲི་ཀློག་བྱ། །༡༢ ཁྱི་བསྙོན་བོང་བསྙོན་བྱུང་བའི་ཚེ། །དགེ་སྡིག་འཆོལ་སྤྱད་དུས་ཡིན་པས། །མན་ངག་ཚང་མར་སྤེལ་བར་བྱ། །༡༣ སྦས་པའི་རྣལ་འབྱོར་འགའ་བྱུང་ཚེ། །གསང་སྔགས་འབྲུའི་དུས་ཡིན་པས། །མན་ངག་སྤེལ་སྒྲུབ་བརྩོན་འགྲུས་བསྐྱེད། །དེ་ལྟར་དུས་གནད་འཛོམ་དུས་ཚེ། །དགེ་སྡིག་མྱུར་དུ་སྨིན་གྱུར་ནས། །དེ་ཚེ་འབད་དང་དོན་ཆེན་ཡིན། །ཞེས་སོ། །
གཞན་ཡང་། ངག་རྒྱུན་ལས། སྲོག་ཆགས་ཀྱི་སྐད་ལ་བརྟེན་ནས་ལྟས་བརྟག་ཚུལ་འགའ་བརྗོད་ན། འུག་རྒན་སྡེ་དཀྱིལ་ལས་ལན་མང་གྲག་ན་མི་རྒན་འཆི་རྟགས་དང་། འུག་ཆུང་མཁར་ཁ་ནས་གྲག་ན་བུ་ཆུང་སྐྱེས་པའི་རྟགས། མཛོ་གཡག་ངུར་བ་དང་ས་འདྲད་ན་རང་རིགས་འཆི་བའི་ངོ་། རྟ་འཚེར་ན་ལྷ་འདྲེས་ཕན་གནོད་བྱེད་པ་དང་། དགྲ་ངོ་ཆེ་བའི་རྟགས། ཕག་རྒོད་ངུར་བ་དང་སྦལ་བ་ས་སྟེང་ཁྱབ་ན་ས་འགུལ་འབྱུང་བའི་ངོ་། ཁྭ་ཏ་མང་ཤོས་དགུན་དང་སྟོན་དཔྱིད་དུ་གྲག་ན་ཁ་བ་བུ་ཡུག་འཚུབ་པའི་བརྡ། ཕོ་རོག་ནི་མགོན་པོའི་ཕོ་ཉ་ཡིན་པར་བཤད་པས། ཀོ་ཏོང་ཀོ་ཏོང་འབྱིན་ན་གྲོག་སྐད་དང་། སྐད་ངན་སྒྲོགས་ན་མགོན་པོ་ཁྲོས་པར་བཤད། སྐྱ་ཀས་སྔ་དྲོ་གྲོག་སྐད་འབྱིན་ན་བཟང་ལྟས་དང་། རྒོངས་ཀར་སྐད་འབྱིན་ན་ངན་སྐད་དུ་སྨྲ། ཁུ་བྱུག་གིས་མཇུག་སྒྲོ་ཡར་བཀྱགས་ནས་གྲག་ན་ལོ་ལེགས་ཡོང་བའི་བརྡ་དང་། མཇུག་སྒྲོ་མར་མནན་ནས་གྲག་ན་ལོ་ཉེས་སྟོན་པའི་བརྡ་རུ་བཤད། ཡང་། བོད་ལྗོངས་ནག་ཆུ་ས་ཁུལ་གྱི་བཤད་རྒྱུན་ལ། འབྲོག་པ་ཚོ་ཕྱོགས་ཡས་མས་ནས་ཐོན་སྐབས། སྤྱང་སོག་གཡས་དང་། ཝ་སོག་སོག་གཡོན། ཞེས་སྤྱང་ཀིའི་གཞོགས་གཡས་དང་། ཝའི་སོག་གཡོན་བསྟན་པ་དང་འཕྲད་ན་ལེགས་རབ་ཏུ་བརྩི་བ་དང་། དེ་ལས་ལྡོག་ན་ངན་པར་བརྩི། ཁྱིས་མཚན་མོ་ངུ་སྐད་འདོན་པ་དང་ས་དྲུས་ན། མི་ཚང་དེར་ངན་ལྟས་དང་། བྱི་ལའི་ངན་སྐད་སྒྲོགས་ཏེ་འཛིང་རེས་བྱེད་ན་མི་ཚང་དེར་མི་འཆི་རྟགས་དང་། སྤྱང་ཀིས་སྐད་ངན་བཏོན་ཏེ་དགུ་འཛིང་བྱས་ན། ཡུལ་ཕྱོགས་སུ་ནད་ཡམས་དང་མུ་གེ་སོགས་བྱུར་ཡོང་བར་བཤད། གཅན་གཟན་སྟག་གཟིག་གིས་སྐད་ངན་བསྒྲགས་ན། ཡུལ་ལྷ་གཞི་བདག་ལ་བཙོག་གྲིབ་ཕོག་སྟེ། ཡུལ་ལྷ་དེ་དག་ཁྲོས་པའི་རྟགས་སུ་བཤད།
ཡང་། གོ་བོ་སོགས་འདབ་ཆགས་ཀྱི་བྱ་བྲན་མགོ་ཐོག་ཏུ་ལྷུང་ན་ཆག་སྒོ་དང་། ཁྲའི་བྲང་བསྟན་པའང་ངན་པར་བརྩི། དེ་ལས་གཞན། ཕྱོགས་སུ་ཐོན་སྐབས་ཆུ་སྣེ་དང་། ཆུ་ཟོམ་ལྟེམ་མེ་དང་། ལྕི་བ་སྒྲུག་པ་དང་ལྕི་སྒྱེ་འཁུར་བ་དང་འཕྲད་ན་བཀྲ་ཤིས་པ་དང་། དེ་ལས་ལྡོག་ན་ངན་པར་བརྩི། གཞན་ཡང་། འབྲོག་མིའི་རྣམ་རྟོག་དང་འཛེམ་སྲོལ་སྐོར་ནག་ཚང་ཤེལ་ཚྭ་རྫོང་གི་ལོ་རྒྱུས﹙ཤོག་ངོས༢༤༧-༢༥༠ན་གསལ﹚ན་མང་དུ་བཀོད་ཡོད་དོ། །
དེ་ལས་གཞན། ཀརྨ་ཆགས་མེད་ཀྱིས་གཏོའི་ཟིན་བྲིས་ཞིག་ལས་བརྟག་ཚུལ་གྱི་སྐོར﹙﹝ཉི﹞དུམ་པའི་སྤྱིའི་ཤོག་ངོས ༡༢༢ ནས ༡༢༤ ནང་གསལ། ﹚བསྡུས་ཏེ་བརྗོད་ན་སྲེ་མོང་ཁ་ཡི་བྱི་རོ་འདི་བཙོག་མནོལ་འབྱུང་བའི་སྔ་ལྟས། རྨོད་གླང་རོལ་ཏུ་འཁུན་པ་ས་བདག་གཡོ་བའི་སྔ་ལྟས། སྲིན་འཇའ་ཁ་ཡི་འབུ་རོ་ཕོ་ལྷ་གཡེལ་བའི་སྔ་ལྟས། རི་བོང་དུད་ཁྱིམ་དུ་འོང་བ་འདི་མ་དང་བྲན་གྱི་བཙོག་མནོལ། ཁྱིམ་ཕུག་ཏུ་མེ་ཤོར་བ་དང་ཞིང་མུ་གཤའ་ཡིས་འཁྱེར་བ་ཡུལ་འདྲེ་སྡིག་པའི་སྔ་ལྟས། སྦྲ་ལ་བྱ་རྗེས་དོད་པ་དང་སྦྲུལ་ནག་ལྟོ་སྦྱར་མཐོང་བ་མ་ཡུར་བུ་རོགས་བཙོག་མནོལ་ཡིན། མག་པའི་སྒྱུག་མོ་འཚེ་བ་བྱེ་བྲལ་འོང་བའི་ལྟས་ངན། སོག་པའི་མེ་ལོང་ཕུག་པ་དང་ར་ལུག་ལྷག་ཆད་ཡོང་བ་རིམས་ནད་འོང་བའི་སྔ་ལྟས། འུག་པ་ཉིན་པར་ཧབ་དགོད་དང་ནུབ་མོ་ཀུས་འདེབས་པ་མ་སྨད་བྲལ་བའི་ལྟས་ངན། སྒོ་ཁྱིའི་ཟུག་རྔུ་དང་བྱི་ལོང་ཁྱིམ་དུ་འོང་བ་བུ་ཚ་དྭ་ཕྲུག་ལུས་པའི་ལྟས། ཤ་བོ་རུ་འཛིང་བྱེད་པ་དང་མེ་སྙིང་དམར་བོ་རད་པ་དེ་གཤིན་པོས་གསོན་ལ་སྡིགས་པ་ཡིན། སྲོད་ལ་ཝ་མོ་བརྒྱལ་བ་སྲམ་ནག་བུད་པ་མཐོང་བ་ཕུང་སྲི་གནོད་པའི་ལྟས་ངན། རླུང་ཐོག་དྲག་པོ་བྱུང་བ་དང་སྒོ་མོ་ཁྲོག་སྒྲ་གྲག་པ་གནོད་སྦྱིན་འཁྲུག་པའི་ལྟས་ངན། རྣ་ཐོང་བྲག་ལས་ལྟུང་དང་བྱིའུ་ཚང་ནང་དུ་སྦྲུལ་ཞུགས་གཉེན་ཐན་གཡོས་པའི་ལྟས་ངན། ཕུག་ན་བྱི་བ་འཁུན་པ་དང་དྲེལ་རྟས་རྔ་རྔོག་འཆས་པ་མཚོན་ཆ་གཡོས་པའི་ལྟས་ངན། ཕ་ཝང་འཁུན་པ་ཚོར་བ་དང་ལུས་ལ་བྱ་ཐལ་ཕོག་པ་མདུན་ངོ་ཕོག་པའི་ལྟས་ངན་ཡིན་པར་བཤད་དོ། །
དེ་ལས་གཞན། ཀརྨ་ཆགས་མེད་ཀྱིས་མི་རུང་ལྟས་ངན་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་གཅིག་ཀྱང﹙﹝ཏི﹞དུམ་པའི་སྤྱིའི་ཤོག་ངོས༢༠༧ ནས ༢༡༡ བར་གསལ། ﹚བཤད་དོ། །
གཞན་ཡང་། ལྟས་སྣ་ཚོགས་ལ་བརྟག་ཚུལ་སྡེ་སྲིད་སངས་རྒྱམ་གྱི་བཻ་དཀར﹙ཀྲུང་གོ་བོད་ཀྱི་ཤེས་རིག་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་པར་བསྐྲུན་གནང་བའི་ཤོག་ངོས ༢༦ ནས ༣༧ བར་ན་གསལ﹚དུ་རྟགས་ཕྲན་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་སྐོར་ལས་མང་དུ་འབྱུང་བ་སྟེ། དུས་ཚུགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་བརྟག་པ། འབྲུག་སོགས་ལྟས་བརྟག་པ། བ་མོ་བརྟག་པ། ཁ་ཆར་བརྟག་པ། རྨེ་བདུན་བརྟག་པ། ཟླ་བ་དང་ཉི་ཁྱིམ་བརྟག་པ། བྱ་རོག་དང་སྐྱ་ཀའི་སྐད་ལ་བརྟག་པ། སྦྲིད་པར་བརྟག་པ། ལུས་ཀྱི་ཤ་མཚན་འཕྲིག་པར་བརྟག་པ། གློ་བུར་ཚིག་པ་ཟ་བར་བརྟག་པ། རྟེན་འབྲེལ་ལ་བརྟེན་པའི་འབྲས་བུ་བརྟག་པ་སོགས་གསུངས་ཀྱང་། འདིར་ཡི་གེ་མང་དུ་འཇིགས་ནས་མ་བཀོད་དོ། །
ཡང་། ཧོར་གླིང་གཡུལ་འགྱེད་ལས། དཔའ་རྒྱ་ཚ་ཞལ་དཀར་སྐུ་གྲོངས་པའི་སྔ་ལྟས་སུ། དེར་གླིང་དཀར་གྱི་ཕྱོགས་སུ་བཀྲ་མི་ཤིས་པའི་རྟགས་སྣ་ཚོགས་མང་དུ་བྱུང་བ་སྟེ། ཉིན་མོ་བར་སྣང་ནས་ཐལ་ཆར་བབས། མཚན་མོ་གནམ་ལ་སྐར་ངན་དུ་བ་མཇུག་རིང་ཤར། རྨ་རི་བོ་བཞི་མདོ་ཕུའི་གངས་རི་ཆད། ཁྲ་སྟོད་རོག་པོའི་རྫ་རི་ཉིལ། ནགས་རྒྱལ་ཕྱུག་མོའི་ཤུག་པ་བསྐམས། རྨ་རྒྱལ་སྦོམ་རའི་ཞལ་དཀར་ལ་མེ་ཤོར། རི་དམར་དབང་ཞུའི་མགུལ་ནས་ཆུ་བརྡོལ། འོག་རྟ་ཕ་བོང་དྲེལ་དཀར་ལ་ཐོག་ཕོག སྐུ་མཁར་སེང་ཕྲུག་སྟག་རྩེའི་རྒྱལ་མཚན་འགྱེལ། དངུལ་ཆུ་ཁྲོ་རྫོང་གི་རླུང་དྲིལ་ཆད། ཕོ་རོག་སྙིང་རྫོང་གི་དར་ཆེན་ཆག ས་གཡོས། རི་འགུལ། འཇའ་ཟུག འབྲུག་སྒྲ་གྲག་པ་སོགས་མ་རུང་བ་སྣ་ཚོགས་བྱུང་། ཞེས་སོ། །
ཡང་། ཧོར་གླིང་གཡུལ་འགྱེད་སྨད་ཆ་ལས། ཧོར་སྡེ་དམར་ནག་བཅུ་གཉིས་ཉམས་དམས་སུ་འགྲོ་བར་ཆགས་འཇིག་ཡོང་བའི་སྔ་ལྟས་སུ། གུར་དཀར་སྤང་རི་རྩེ་བརྒྱད་ཀྱི་གངས་ཞིག སོལ་རི་ནགས་ཀླུང་ཕྱུག་མོ་ལ་མེ་མཆེད། ཡ་རྩེ་དཀར་མོ་རྩེ་སྟོང་ཕྱེད་གཤགས་སུ་གས། པདྨ་ཡར་འཁྱིལ་གཡའ་མས་བཀབ། རྩྭ་ར་པདྨ་སྟོང་ལྡན་ཆུས་ཁག་གཉིས་སུ་བགོས། ཐང་ཆེན་པོ་སྤང་རི་རྩེ་རྒྱལ་གྱི་ཀླད་ལ་གནམ་རྡོ་གསུམ་ཕབ། ཤན་པའི་མཛོ་མོ་རུ་རྫོང་གི་སྟེང་དུ་ཐན་བྱ་བབས། ཡ་རྩེ་མཁར་གྱི་སྒོ་ཆེན་མུན་པ་དགུ་སྟུག་གི་ནང་དུ་གླ་བ་རྒྱུགས། མགར་བའི་ལྕགས་ཁང་རིང་མའི་སྦུབ་ཏུ་དྲེད་མོང་ཞུགས། དྲེལ་མོ་ཉི་མ་དགུ་ཆོད་ལ་ཐོག་ཕོག གུར་ནག་གི་མཁར་སྒོ་སྦྲུལ་གྱིས་བཀང་། ཕུ་ཡི་ཉིན་ལུང་བྲག་རྒྱལ་ལ་སྐར་མདའ་བབས། སྦ་ཆེན་གོང་འོག་གཉིས་ལ་མཚན་མོ་འཇའ་ཟུག རྒྱལ་མཚན་དར་རླུང་དགུ་བརྩེགས་ཀྱི་སྲོག་ཤིང་རུལ། གནམ་ཐེལ་གྱི་ཐུགས་རྟེན་དཀར་མོ་རྩེ་གསུམ་གྱི་ནང་ནས་འཁུན་པ་བྱས། བར་ཐེལ་གྱི་ཐུགས་རྟེན་ཁྲ་བོ་རྩེ་བརྒྱད་ཀྱི་ནང་ནས་ཧུ་ཤུ་བྱས། ས་ཐེལ་ཐུགས་རྟེན་ནག་པོ་རྩེ་དགུའི་ནང་ནས་འགྱོད་ཚིག་གི་སྐད་གྲག ཐེལ་མོ་རྐང་གཅིག་གི་ཐུགས་རྟེན་དམར་བོ་མེ་འབར་གྱི་ནང་ནས་སྲིན་བྱས་འགྱུར་གླུ་བླངས། ཡ་རྩེ་མཁར་དམར་གྱི་གདུང་མ་ཆག ཤོག་ཆེན་ཕ་བོང་རྟ་འདྲས་འཚེར་རྒྱང་བྱས། ཕ་བོང་དཀར་ལུ་ལྕོག་ཞབས་དེ་གོམ་པ་བདུན་ཕྱིར་ནུར། ཆུ་མིག་དཀར་མོ་འབུམ་ཆུང་གི་ཞབས་ནས་དུ་བ་འཐུལ། བླ་མཚོ་འོ་མ་འཁྱིལ་ཆེན་གྱི་ཕྱེད་ཀ་བྲག་རི་བསྙིལ་ནས་བཀབ། ཅེས་གསུངས་ཡོད་ལ།
དེ་ལྟར་འབྱུང་འགྱུར་ངན་ལྟས་སྣ་ཚོགས་བྱུང་ན། འཕྲལ་དུ་བླ་མ་དང་མོ་བ་རྩིས་པ་སོགས་ལ་བཀའ་འདྲི་ཞུས་ནས། དགྲ་མ་ཡོང་གོང་གི་སོ་བ་དང་། རྐྱེན་མ་ཡོང་གོང་གི་བཟློག་པ། ཞེས་པ་ལྟར་བཟློག་གཏོ་རིམ་གྲོ་སོགས་སྣ་ཚོགས་བྱེད་དོ། །དེ་ཡང་། ཐུའུ་བཀྭན་རིན་པོ་ཆེའི་རྟ་མགྲིན་གསང་སྒྲུབ་ལས་ངན་པ་དགུ་ཐུབ་ཀྱི་མན་ངག་ནང་། ལྟས་ངན་ཀུན་ཐུབ་ནི། སྐྱེར་བ། ཚེར་ནག སེང་ལྡེང་རྣམས་ཀྱི་ཕུར་བ་མཐོ་རེ་བྱས་པར་དུག་ཁྲག་གིས། ས་མ་ཡ། ཡོ་གེ་ཙི་ཏ་རྦད་བྷཿཨ་ར་ལི་ཡོ་གི་ཙི་ཏ་ས་མ་ཡི། དུ་རུ་ག་ཤ ཕ་མ་བྲི་རོ་ད་བ་ཝེ་བཟློག་བྱེར། བཟློག་བྱེར། ཞེས་མང་དུ་བྲིས་ལ་ཐོད་པ་མཚན་ངན། བྲའོ། སྲན་མ་སོགས་འབྲུ་ནག་གིས་བཀང་བའི་སྟེང་དུ་བཙུགས། རོ་རས་ཀྱི་ལྡིང་གུར་ཕུབ། ཁང་ཕུག་ཏུ་སྦས་པས་ལྟས་ངན་ཀུན་ཐུབ་བོ། །ཞེས་དང་། གཟའ་སྐར་ངན་པ་ཀུན་ཐུབ་ནི། སྐྱེར་བའི་བྱང་བུ་མཐོ་གང་བ་ཞིག་གི་ངོས་གཅིག་ལ་མཚལ་གྱིས། བྷཿཕཊ་ཉེར་གཅིག་དང་། ངོས་གཅིག་ལ་སྟག་སེང་གི་གཟུགས་སྐྱེ་མཆེད་དོད་པ་བྲིས་ཏེ་རབ་གནས་བགྱིས། དབྱུག་པ་འདོམ་གང་གི་རྩེ་ལ་བཏགས་ནས་རང་གར་འགྲོའི་ཕྱོགས་སུ་འདོམ་དགུའི་བར་དུ་ཁྱེར་ནས་བྱང་བུ་སྐེ་ལ་བཏགས་ནས་ཕྱོགས་ངན་གྱི་གནོད་པ་ཐམས་ཅད་ཐུབ་བོ། །དུར་རྡོར་མཚལ་གྱིས་ཁྲམ་རིས་བྲིས་པར་རྩ་སྔགས་གྱི་གཤམ་དུ་གཟའ་སྐར་ངན་པའི་འཇིགས་པ་བསྲུང་བའི་སྤེལ་ཚིག་བཏགས་པ་བྲིས་པའི་ཤོག་དྲིལ་དང་ཆོས་སྨན་གྱིས་བྱུགས་པ་དྲིལ། ཚོན་སྐུད་སྣ་ལྔས་རྒྱ་གྲམ་དུ་བཅིངས་པ་བརྒྱད་བཅོས་ལ། རབ་གནས་བགྱིས་ཏེ་རང་གི་འདུག་སའི་ཕྱོགས་མཚམས་སུ་སྦས་པས་གཟའ་སྐར་ངན་པའི་འཇིགས་པ་སྔར་བྱུང་བ་རྣམས་ཞི་ཞིང་། ཕྱིས་མི་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །ལོ་རེ་རེར་རབ་གནས་རེ་བསྐྱར་བ་གཅེས་སོ། །འདི་གསུམ་དགོངས་འདུས་ཀྱི་མན་ངག་གོ །ཞེས་གསུངས་སོ། །