གེ་སར་སྒྲུང་།
༡ སྒྲུང་ཞེས་པའི་ཐ་སྙད་ལ་དཔྱད་པ། གེ་སར་སྒྲུང་ནི། བོད་ཀྱི་དམངས་ཁྲོད་དུ་དར་ཁྱབ་ཆེ་ཞིང་། ཕལ་མོ་ཆེས་དགའ་བོ་བྱེད་པའི་དཔའ་བོའི་ལོ་རྒྱུས་བརྗོད་པའི་སྙན་རྩོམ་རིང་མོ་ཞིག་ཡིན། འོན་ཀྱང་། ངེས་པ་དོན་གྱི་མཁས་པ་དང་། བསྟན་འཛིན་སྐྱེས་བུ་དག་གིས་དེའི་སྐོར་ལྒིང་སློང་ཙམ་ཡང་མེད་པའམ། ཡང་ན། ཚིག་ཟུར་རེ་ཙམ་ལས་མེད་སྟབས། ངེས་དོན་དུ་བཤད་ན། གེ་སར་རྒྱལ་བོས་རྫོང་ཆེན་རྫོང་ཆུང་བཅོ་བརྒྱད་ཕབ་པར་མ་ཟད། དེང་སང་བསྟན་འགྱུར་ལས་ཀྱང་མང་བའི་སྒྲུང་དཔེ་རི་བོའི་གཏོས་དང་མཉམ་པར་སྤུངས་པ་ནི། ཕལ་ཆེར་རྟོག་བཟོའི་ཚིག་གི་ལྷན་པ་བཏབ་པ་ཡིན། རྒྱུ་མཚན་ནི། མི་ཚེ་སྟོང་ཟད་ལ་གཏོང་འདོད་ན། །གེ་སར་ཤོབ་སྒྲུང་ལ་ལྟོས། །ཟེར་བ་བཞིན། དག་ཡིག་ཁག་ཏུ་སྒྲུང་ནི་རྫུན་གྱི་བརྡ་རྙིང་དུ་གསུངས་པས་སོ། །
གཞན་ཡང་ཨ་མདོ་བས། སྔོན་གྱི་བརྡ་མ་འགྱུར་བར་ར་སྟ་ལ་ཡ་བཏགས་ཀྱིས་བཀླག་པ་མང་སྟེ། དཔེར་ན། འགྲོ་ལ་འགྱོ། གྲི་ལ་གྱི། ཁྲ་ལ་ཁྱ། གྲ་དག་ལ་གྱ་དག གྲུ་ག་གྱུ་ག སྒྲོ་ལ་སྒྱོ། གྲུང་བོ་གྱུམ་པོ་ཞེས་མང་དུ་འབྱུང་བ་ལྟར། སྒྲུང་ལའང་སྒྱོང་ཞེས་བཀླག་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ན། ལམ་རིམ་ཆེན་མོར། ཀུན་ལས་བཏུས་ལས་ནི། ཞེས་པ་ནས། གཡོ་ནི་རང་གི་ཉེས་པ་སྒྱོང་བ་ལ། སྒྱོང་བ་ནི་རང་གི་ཉེས་པ་ཐབས་ཀྱིས་མི་མངོན་པར་བྱེད་པའོ། །ཞེས་པ་ལས་རྣོ་བ་འགོད་རྒྱུ་གཞན་མི་དགོས་པར་སྙམ་མོ། །འོ་ན། ཁ་ཅིག་གིས་བཤད་པ་ལྟར། གེ་སར་རྒྱལ་བོ་ནི་ལྷ་སྒྲུང་ནང་གི་སྟོང་བའི་གང་ཟག་ཅིག་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། དེ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་གཞི་བཅོལ་ས་ནི། མཁས་པའི་དགའ་སྟོན་ལས། མདོ་སྡེ་དར་བའི་ལྟས་སུ་སྒྲུང་རྣམས་དར། རོ་ལངས་གསེར་སྒྲུབ་ཀྱི་སྒྲུང་། མ་སངས་ཀྱི་སྒྲུང་། མཆིལ་བའི་སྒྲུང་སོགས་ཉན་བཤད། ཅེས་གསུངས་པ་རྣམས་ཡིན་ལ། དེ་མཚུངས་སུ། དངོས་བྱུང་གི་ས་བོན་ཙམ་ལ་བརྟེན་ནས། ཆབ་སྲིད་སྒྲུབ་ཐབས་དང་། རང་གི་ཁེ་ཕན་ལ་དམིགས་ནས་གཡོ་ཇུས་ཀྱི་སྒྲུང་བཟོ་བགྱིས་པ། ལོ་རྒྱུས་ཁག་ཏུ་མང་སྟེ། དཔེར་ན། གཉའ་ཁྲི་བཙན་པོ་གནམ་ལས་བབས་ཚུལ་དང་། གནམ་གྱི་ཁྲི་བདུན་གནམ་དུ་གཤེགས་ཚུལ། གྲི་གུམ་བཙན་པོ་ཐེའུ་རང་དང་། ལོང་ངམ་བོན་སྐྱོང་གི་སྐྱེས་པ་ཡིན་པས་བཀྲོངས་ཚུལ། མཛངས་མི་དང་བོ་རུ་ལས་སྐྱེས་ཡར་ལྷ་ཤམ་པོའི་བུ་ཡིན་ཚུལ་སོགས་བརྗོད་ཀྱིས་མི་ལང་བ་བཞིན། གླིང་གེ་སར་རྒྱལ་བོ་ཡང་། ལྷ་སྒྲུང་གི་རྣམ་པ་ཞིག་སྟེ། སྤྱིར་ན། གེ་སར་ཞེས་པ། བློ་རིག་བཀྲ་ཞིང་དཔའ་རྩལ་ལྡན་པའི་མི་ལ་གེ་སར་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་བས་གེ་སར་རྒྱལ་བོའི་འཁྲུངས་ས་ཡང་། ཁམས་སྡེ་དགེ་གླིང་ཚང་དང་། ཨ་མདོའི་མཛོད་དགེ རྨ་ཆེན་གྱི་གངས་འདབས། སྡེ་དགེ་ཉི་མ་ཀུན་འཁྱིལ། ས་སྐྱིད་སོས་ཡག་གི་ཁ་མདོ་སོགས་བཤད་ལ། ས་སྐྱིད་སོས་ཡག་གི་ཁ་མདོ་ན་གེ་སར་གྱི་ཁྲབ་རྨོག་དང་མདའ་གཞུ། སྒ་མཐུར་སྲབ་གསུམ། ཞྭ་ལྷམ་དང་ན་བཟའ་ཡོད་ལ། ད་དུང་ས་དེའི་གེ་སར་ལྷ་ཁང་གི་དཀར་ཆག་དུ་ལྷ་ཁང་དེ་ནི་གེ་སར་འཁྲུངས་སའི་ས་མིག་ཏུ་བཞེངས་པར་ཡང་བཤད་ཡོད། གང་ལྟར། མི་རིགས་རང་རང་གི་དཔའ་བོའི་མཛད་རྗེས་ལ་གཟེངས་བསྟོད་ཆེད། གེ་སར་ཞེས་པ་ཡང་། སོག་པོའི་གེ་སར་དང་། བོད་མིའི་གེ་སར། ཞིན་ཅང་གི་གེ་སར་སོགས་བྱུང་བ་རེད། འཛམ་གླིང་གེ་སར་ནི། རང་ཅག་བོད་ལ་དེ་འདྲའི་དཔའ་རྒོད་ཇི་སྙེད་ཅིག་བྱུང་བའི་ཁྲོད་ཀྱི་མི་སྣ་གཅིག་ཡིན་ནོ། །ཁོའི་མིང་ལ་གེ་སར་ཐོགས་དོན་ཡང་། ཨ་མྱེས་ཁྲོ་ཐུང་གིས། ཁོའི་ཚ་བོ་འདི་ཇི་འདྲའི་གེ་སར་བ་ལའང་། བརྗོད་པ་ལས་བཏགས་པར་གླིང་སྒྲུང་ལས་གསལ་ལོ། །
འོ་ན། གླིང་སྒྲུང་ལ་བཤད་ནས་ཚར་རྒྱུ་མེད་པ་ཅི་ཡིན་ཟེར་ན། དེ་ནི་སྔོན་གྱི་ཡང་མེས་དག་གྲོངས་ཏེ་གཞི་བདག་གི་སྐྱེས་པ་བླངས་ནས། ཁོང་ཚོ་དཔའ་རབས་དང་མཐུ་རབས་བརྗོད་ཆེད་དང་། རྒྱགས་རྔན་སོགས་ལ་རེ་ནས། མིའི་བྱང་ཁོག་ཏུ་བརླམས་པ་སོགས་ཐབས་ལམ་སྣ་ཚོགས་སྤྱད་དེ། བདེན་བདེན་ཅོག་ཅོག་རེ་བརྗོད་དེ། གླིང་གི་དཔའ་རྟུལ་བརྒྱད་ཅུ་དང། ཡང་བརྟུལ་དམ་པའི་མི་བདུན་སོགས་ཞིབ་ཇེ་ཚགས་དང་། སྤུས་ཇེ་དག་ཏུ་བཏང་བ་ལས་འོས་མེད་ལ། དེ་བདེན་ན་ལྷ་སྒྲུང་དེར་ཕལ་ཆེར་འཛམ་གླིང་དབང་དུ་བསྡུས་པའི་ཚོད་དུ་འདུག་པས། ལོ་རྒྱུས་ཚད་ལྡན་དག་ཏུ་གཏམ་ཟུར་ཙམ་ལས་མི་འབྱུང་བས། དབང་རྣོན་ཞིག་ལ་མང་དུ་བརྡ་སྤྲོད་མི་དགོས་སོ་སྙམ་མོ། །གཞན་དཔྱད་གཟོད་ཏུ་གྲུབ་པ་ཞིག་ལ། དམྱལ་གླིང་མུན་པ་རང་གསལ་ལྟ་བུར་མཚོན་ནའང་། སྟོན་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚངས་པར་འཁྲུངས་དུས། ལོག་ལྟ་ཅན་ཡན་ལག་སྦྱིན་གདུལ་ཆེད། སེམས་ཅན་དམྱལ་བའི་གཏམ་གསུངས་པར་ཆ་འདྲ་བ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་སྒྲུང་དེ་ནི་ཆོས་ལུགས་པ་རྣམས་ཀྱིས། སེམས་ཅན་མང་བོ་གླིང་སྒྲུང་ལ་དགའ་བའི་གོ་སྐབས་བཟུང་ནས། ནང་ཆོས་ཀྱི་ལྟ་སྤྱོད་ངོ་སྤྲོད་དང་། སྒྲོག་སྤེལ་བྱེད་ཆེད་གླིང་སྒྲུང་དུ་བཅོས་པར་བཤད་པ་དང་། ཡང་། ཧོར་གླིང་གཡུལ་འགྱེད་ལྟ་བུར་མཚོན་ནའང་། དག་སྒྲིག་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྒྲུང་བ་ཉི་ཤུ་ལྷག་གིས་བཤད་རྒྱུན་དང་། བྲིས་མ་ལྔ་ཙམ་བསྡུར་ཏེ་བསྡུ་སྒྲིག་བྱས་ཚེ། ཧོར་གྱི་དབང་འཛིན་པ་གཙོ་བོ་གུར་དཀར་དང་། གུར་སེར་ཡིན་པས་ཁག་གཉིས་བྱུང་བ་དང་། སྐྱ་ལོའི་སེང་ལྕམ་འབྲུག་མོའི་གཤིས་ཀའང་། ཁྲེལ་ཡོད་དང་ཁྲེལ་མེད་གཉིས་སུ་གྱེས་པས། དག་སྒྲིག་པས་གོང་འོག་འབྲེལ་ཆགས་པ་དང་བཤད་རྒྱུན་གྱི་མང་ཉུང་ལ་བསྡུར་ཏེ། ཧོར་གྱི་མི་སྣ་གཙོ་བོ་གུར་དཀར་དང་། སྒྲུང་སྤྱིའི་ནང་དོན་ལ་དམིགས་ནས། སེང་ལྕམ་འབྲུག་མོ་ཡང་བློ་བརྟན་བབ་ཆགས་དང་བརྩེ་དུང་ལ་ཡིད་རྟོན་ཕེར་བའི་མཛངས་མ་ཞིག་གི་མི་སྣར་བཞེངས་བསྐྲུན་བྱས་པ་ལྟ་བུ་ཡིན།
དེར་མ་ཟད། སྒྲུང་བ་གྲགས་པས་བཤད་པའི་འབའ་ཀག་ལོ་རྒྱལ་བོའི་སྒྲུང་ནི། དུས་རབས་བརྒྱད་པའི་དཀྱིལ་དུ་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་བོ་དང་འབའ་ཀག་ལོ་རྒྱལ་བོའི་བར་བྱུང་བའི་ལོ་རྒྱུས་འབྲེལ་བ་ཡོད་པར། དུང་དཀར་རིན་པོ་ཆེས་གསུངས་པས། དེ་ལྟར་ན། གླིང་གེ་སར་ནི་དུས་རབས་བཅུ་བའི་ནང་བྱོན་པས། དེ་གཉིས་ཀྱི་བར་ཁྱད་མི་ལོ་ཉིས་བརྒྱ་ཁ་རལ་ཡོད་ལ། དེ་མཚུངས་སུ། བཙན་པོས་འཇང་ཡུལ་དུ་དམག་དྲངས་པ་སོགས་ལ་གཞི་བཅོལ་ཏེ། གེ་སར་གྱི་མཛད་རྗེས་ལ་སྒྲོ་བཏགས་ནས་སྒྲུང་མང་དུ་སྤེལ་ཡོད་དོ། །
འོ་ན། གེ་སར་རྒྱལ་བོ་ཟེར་བ་ཞིག་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་ཏུ་བྱོན་ཨེ་མྱོང་ཞེ་ན། བྱོན་མྱོང་བ་ཤུལ་རྫས་དང་། ཡུལ་ལུང་ཁག་ད་ལྟ་ངོས་འཛིན་རྒྱུ་ཡོད་པར་མ་ཟད། རླངས་བྱང་ཆུབ་འདྲེ་བཀོལ་དང་སྨྲི་ཏི་སྤྱན་དྲངས་པ། འབྲོམ་སྟོན་དང་ཁོང་གཉིས་ཀྱི་སྨྲི་ཏིའི་དྲུང་དུ་སྒྲ་སྦྱངས་ཚུལ། གཙུག་ལག་ཁང་བཞེངས་པ་སོགས་ལོ་རྒྱུས་ཕྲན་བུ་རེ་འདུག་ཀྱང་། བོད་ཀྱི་ལྷ་སྒྲུང་དག་ཏུ་བཤད་པའི་གེ་སར་གྱིས་ཕལ་ཆེར་འཛམ་གླིང་དབང་དུ་བསྡུས་པ་འདྲ་ཞིག་བཤད་པ་ནི་སྐྱག་རྫུན་ཁོ་ན་ཡིན་ལ། ཡིན་རྒྱུ་ནི། གེ་སར་ཟེར་བའི་དཔའ་རྒོད་ཅིག་བྱོན་པའི་མཛད་རྗེས་རེ་ཟུང་གི་ས་བོན་ལ། སྒྲོ་འདོགས་ཀྱི་ཁ་སྤུ་མང་དུ་སྐྱེས་ཏེ། བོད་མི་དག་གི་བསམ་བློ་ལ་འཕྲོད་པའི་རྫུན་གཏམ་མང་དུ་བསྒྲིགས་པར་མ་ཟད། རྒྱལ་དབང་ལྔ་བ་དང་འཇུ་མི་ཕམ་སོགས་མཁས་པ་རེ་འགས། རྨ་རྒྱལ་སྦོམ་ར་རྫིག་རབས་དང་། གེ་སར་རྒྱལ་བོ་རྒོད་རབས་ཀྱི་གསོལ་མཆོད་སོགས་རེ་འགའ་གསུངས་པས། ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་བསམ་བློ་ནུས་པ་བརྟས་ཏེ། གེ་སར་ཨུ་རྒྱན་པདྨའི་སྤྲུལ་བ་དང་། ཚ་ཞང་གདན་མ་གྲུབ་ཆེན་སཱ་ར་ཧ་དང་། ཤན་པ་རྨེ་རུ་རྩེ་འཇམ་དཔལ་གཤིན་རྗེ་གཤེད་ཀྱི་སྤྲུལ་བ་དང་། དཔའ་རྟུལ་བརྒྱད་ཅུ་རྒྱ་གར་གྲུབ་ཆེན་བརྒྱད་ཅུའི་སྐུ་སྐྱེ་རུ་སྒྲོ་བཏགས་པས། ད་ལྟའང་དཔའ་རྟུལ་མང་བོ་ཞིག་སྐུ་སྐྱེ་རུ་སྙད་བཏགས་ཏེ། སྤྲུལ་སྐུའི་མིང་བྱང་བེད་སྤྱད་དེ། མང་ཚོགས་ཀྱི་དབུ་ཁྲིད་མི་སྣ་འདི་རྣམས་བྱུང་བར་མ་ཟད། ཡུལ་ལུང་འགར་མི་གྲོངས་ཚེ་ཡང་། ཆོས་བྱེད་པ་ལས་ལྷ་སྒྲུང་བཤད་པ་འདི་དར་བ་ཡིན། དེང་སྐབས་དར་རྒྱ་ཆེ་བའི་གེ་སར་རྒྱལ་བོའི་མི་སྣ་འདི། འབྲོམ་སྟོན་གྱི་སྐུ་དུས་མཉམ་ལ། ད་དུང་ཁོང་དང་འབྲོམ་སྟོན་གྱིས་སྨྲི་ཏིའི་དྲུང་ནས་སྒྲ་རིག་བསླབས་པའི་ལོ་རྒྱུས་སོགས་ལ་གཞིགས་ན། རབ་བྱུང་དང་བོའི་སྐབས་ཀྱི་མི་སྣ་ཞིག་ལགས་པས། ད་ལྟའི་བར་དུ་ལོ་གྲངས་སྟོང་ལྷག་སོང་། དེའི་རྗེས་ནས་རིང་རབས་ཤིག་ལ། གེ་སར་གྱི་ལོ་རྒྱུས་ཚིག་དུམ་རེ་དང་། སྒྲུང་གླུ་ཚིག་དུམ་རེ་ཡོད་སྲིད་ཀྱང་། ཉེ་སྔོན་ནས་ལོ་འགའི་རིང་ལ། ཆར་རྗེས་ཀྱི་ཤ་མོ་བརྡོལ་བ་ལྟར། གེ་སར་གྱི་བསྟན་པ་དར་ཏེ། མི་རེའི་ལག་ན་སྒྲུང་དཔེ་རེ་དང་། ལུང་ཡུལ་ཁག་ན་སྒྲུང་བ་རེ་ཡོད་པ་ནི། གེ་སར་གྱི་ལས་གཞིའི་རྣམ་གྲངས་ཀྱིས་ཁ་ལ་ཟས་དང་རྒྱབ་ལ་གོས་སྐོན་པའམ། ཡུལ་བདག་གནས་བདག་ཚོའི་ཁ་དར་ན་མ་གཏོགས། ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་རྐང་དང་མི་མཐུན་ནོ། །
ངེས་དོན་དུ་གེ་སར་རྒྱལ་བོ་ནི་ཇི་འདྲ་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན། སྤྱང་གྲུང་ལྡན་ཞིང་དཔའ་རྩལ་རྒོད་པའི་མི་སྣ་ཞིག་གིས། ཡུལ་ལུང་ཁག་གཅིག་ལ་མངའ་དབང་བསྒྱུར་བའི་ཚོ་དཔོན་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་པར་སེམས་ལ། ཁོ་དང་ཁོའི་མཐའ་འཁོར་གྱི་དཔའ་རྒོད་ཇི་སྙེད་ཅིག ཚེ་ལས་འདས་ནས། ཡུལ་ལྷ་ཐུ་བོ་ཆེ་སྐྱེས་པ་བཞེས་ཏེ། མི་སེམས་བརླམས་པ་སོགས་ཀྱི་ཐབས་ལམ་ལ་བརྟེན་ཏེ། གླིང་སྒྲུང་ས་ཁྱབ་རྡོ་ཁྱབ་ཏུ་སོང་བ་ཡིན། དེ་ལྟར་ལགས་པ་སྒྲུབ་བྱེད་མང་དུ་བཙལ་མི་དགོས་ཏེ། དཔེར་ན། ཨ་མྱེས་རྨ་ཆེན་དང་། ཨ་མྱེས་བྱ་ཁྱུང་། ཇོ་མོ་ཚེ་རིང་མ། ཨ་ཕྱི་ཆོས་སྒྲོན་སོགས་ཀྱང་སྔོན་བྱུང་སྤྱང་གྲུང་ལྡན་པའི་བུ་རྒོད་དང་། དཔའ་མཛངས་ལྡན་པའི་བུ་མོ་རྣམས་ཡུལ་ལྷར་སྐྱེས་པས། ཨ་མྱེས་སམ་ཨ་ཕྱི་ཞེས་འབོད་པ་བཞིན། ཨ་མྱེས་འཛམ་གླིང་དང་། ཨ་མྱེས་ཁྲོ་ཐུང་སོགས་བརྗོད་པས་ཀྱང་འདྲ་དཔར་གསོན་པོ་ཞིག་བཏབ་ཡོད་དོ། །གཞན་ཡང་། ཡུལ་ལྷ་དེ་དག་མང་ཆེ་བ་ནི་གདོད་མའི་མིང་གྲགས་ཅན་གྱི་མི་སྣ་ཡིན་པ། ཀརྨ་ཆགས་མེད་ཀྱིས། ཕ་དང་མེས་པོ་ཡང་མེས་དགུ་རྒྱུད་མཚུན། །མི་རྒན་ལྷ་རུ་སོང་བའི་བཀྲ་མཚན་དང་། །མ་ཕྱི་ཡང་ཕྱི་ཡུལ་གྱི་སྨན་མཚུན་དང་། །ཞེས་པས་ཀྱང་། འདའ་རྒྱུ་མེད་པའི་དམ་ཐེའུ་ཞིག་མནན་ཡོད་དོ། །
༢ འཛམ་གླིང་གེ་སར་རྒྱལ་བོའི་བྱུང་བ་བརྗོད་པ། གེ་སར་རྒྱལ་བོའི་ལོ་རྒྱུས་ཐད་ལ། རྒྱལ་ཁབ་ཕྱི་ནང་གི་མཁས་པ་མང་བོས། དཔྱད་གཏམ་རྟ་མོག་མོག་གི་སྤུ་བཞིན་མང་དུ་སྤེལ་ཡོད་དེ། བོད་རྒྱལ་སོ་བརྒྱད་པ་ཁྲི་སྲོང་ལྡེ་བཙན་དང་། དུས་རབས་བཅུ་གཅིག་ནང་བྱོན་པའི་ཙོང་ཁའི་རྒྱལ་བོ་དང་། སྡེ་དགེ་གླིང་ཚང་རྒྱལ་བོ་དང་། རྒྱ་ནག་གི་ཀོན་ཡུས་དང་། ལོ་མཱའོ་རྒྱལ་བོ་ཁེ་ས་ཏ་ཏེ་དང་། ཁ་ཅིག གེ་སར་རྒྱལ་བོ་ཟེར་བ་ཞིག་ལོ་རྒྱུས་སྟེང་གཏན་ནས་མ་བྱུང་བར་འདོད་པ་དང་། ཡང་། གེ་སར་རྒྱལ་བོ་ཞེས་མིང་འདྲ་མཚུངས་སུ་གྱུར་བའང་། གེ་སར་དམག་གི་རྒྱལ་བོ། ཁྲོམ་གེ་སར། གླིང་གེ་སར། ཧོར་གེ་སར་སོགས་ཡོད་ཀྱང་། འདིར་བརྗོད་པ་ནི་གླིང་གེ་སར་རྒྱལ་བོ་ཟེར་བ་དེ་ཡིན། ཁོ་ནི་བོད་ཀྱི་མིའུ་གདོང་དྲུག་གི་ནང་ཚན། དཀར་བོ་ལྡོང་། ནག་པོ་ལྡོང་། ཁྲ་བོ་ལྡོང་། སྨུག་པོ་ལྡོང་བཅས་ལས། སྨུག་པོ་ལྡོང་གི་རུས་རྒྱུད་དུ། གླིང་ཡར་ཆགས་སྲིད་པའི་རྩ་བ། གླིང་ཆོས་ཕན་ནག་པོའི་མི་རྒྱུད་ལ། བུ་གསུམ་འཁྲུངས་པ་སྟེ། བུ་ཆེ་བ་གསེར་བུ་ལྷ་ཡག་དར་དཀར་གྱི་རྒྱུད་ལ་གླིང་ཆེ་རྒྱུད་དང་། འབྲིང་བ་འོམ་བུ་ཁྲི་སྤྱང་དཔལ་རྒྱལ་གྱི་རྒྱུད་ལ་གླིང་འབྲིང་རྒྱུད་དང་། ཆུང་བ་སྤྱང་བུ་དགྲ་རྒྱལ་འབུམ་ཐུབ་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་ཆུང་རྒྱུད་བཅས་གསུམ་བྱུང་བ་ལས། གེ་སར་རྒྱལ་བོ་ནི། ཆུང་རྒྱུད་ཀྱི་མི་རབས་བཞི་བ་སྟེ། སྤྱི་ལོ ༡༠༣༨ལོར་ཕ་སེང་བློན་དང་མ་འགག་བཟའ་གཉིས་ཀྱི་བུར་འཁྲུངས། ཆུང་དུས་ནས་འགག་བཟའ་མ་བུ་གཉིས་རྨ་ལུང་དུ་བསྐྲད་དེ་ཐབས་སྡུག་གི་འཚོ་བ་རོལ། བསྐྱེད་བསྲིངས་ནས་དཔའ་རྩལ་རྒྱས་ཏེ། སེང་ལྕམ་འབྲུག་མོ་ཁབ་ཏུ་བཞེས་ཤིང་། གླིང་གི་རྟ་རྒྱུགས་རྒྱལ་འཇོག་ལ་བརྟེན་ཏེ་གླིང་གི་རྗེ་བོར་བཀུར་བར་བཤད། གང་ལྟར། ལོ་རྒྱུས་ཚད་ལྡན་དུ་སྨྲ་རྒྱུ་ཡོད་པ་ནི། རླངས་བྱང་ཆུབ་འདྲེ་བཀོལ་དང་སྨྲི་ཏི་ལས་ཆོས་དང་སྒྲ་རིག་ཕྲན་བུ་རེ་སྦྱངས། རྗེས་སོར་རང་གི་དཔའ་རྩལ་དང་ཐབས་ཇུས་ལ་བརྟེན་ཏེ་ས་ཆ་མང་བོ་དབང་བསྒྱུར་ཞིང་། རྫོང་ཆེན་རྫོང་ཆུང་མང་དུ་ཕབ་པ་སོགས་ལྷ་སྒྲུང་ལས་བརྗོད་ལས་མི་ཚར་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། དཔེར་ན། སྒྲུང་བ་ཚེ་རིང་དབང་འདུས་ཟེར་བའི་བཤད་པའི་སྒྲུང་གཅིག་པུ་འང་དེབ་སྣ་བརྒྱ་དང་ཉི་ཤུ། གུ་རུ་རྒྱལ་མཚན་བྱ་བས་བཤད་པ་དེབ་སྣ་བརྒྱ་དང་ཉི་ཤུ། ཟླ་བ་གྲགས་པ་བྱ་བས་བཤད་པ་དཔེ་སྣ་བརྒྱ་དང་ཉེར་དགུ། སྒྲུང་བ་དེ་གསུམ་གྱིས་ཁྱོན་བསྡོམས་སྒྲུང་དཔེ་སུམ་བརྒྱ་རེ་དགུའི་ལྷ་སྒྲུང་བཤད་ཡོད་པར་མ་ཟད། ད་དུང་སྒྲུང་བ་ཇི་སྙེད་ཅིག་གིས་ལྷ་སྒྲུང་བསྣན་ན་རི་བོའི་གཏོས་དང་མཉམ་པ་ལས། གེ་སར་རྒྱལ་བོ་རྫིག་རབས་དང་། མངའ་ཁོངས་རྒྱ་བསྐྱེད་ལུགས། སློབ་དཔོན་པདྨའི་རྣམ་སྤྲུལ་ཡིན་རབས་སོགས་བརྗོད་པ་ནི། མང་དག་ཅིག་འུད་སྒྲོགས་ཁོ་ནར་སོང་བས་འདིར་བཀོད་པའི་ངལ་བ་བྱེད་མ་འདོད། ལྷ་སྒྲུང་ལྟར་ན། གླིང་གེ་སར་རྒྱལ་བོས། ཁམས་གསུམ་བདེ་ལ་བཀོད། ལྷ་སྲིན་དམ་ལ་བཏགས། དགུང་ལོ་གྱ་བདུན་སྟེང་། དགྲ་ལྷ་རྩེ་རྒྱལ་ལ་རྒྱལ་སར་བསྐོས་ཏེ། ཚེ་ལས་འདས་པར་བཤད་ཡོད་པ་དང་། གླིང་སྒྲུང་ཁམས་གསུམ་བདེར་བཀོད་ལྟར་ན། གེ་སར་དགུང་ལོ་བརྒྱད་ཅུའི་སྟེང་། དགྲ་ལྷ་རྩེ་རྒྱལ་རྒྱལ་སར་བསྐོས། བླ་མ་ནོར་བུ་ཆོས་འཕེལ་ལ་ལྷ་རྟེན་ཆོས་གསུམ་ཕུལ་ཏེ། གླིང་དཀར་ཆོས་ཀྱིས་སྐྱོང་དགོས་པའི་ཞལ་གདམས་གནང་སྟེ། ལྷ་རྟ་རྐྱང་རྒོད་གཡེར་བར་ཞོན། ལྷ་མདའ་ཐོག་རྒོད་ཐར་བ་དང་རལ་གྲི་སྡིག་གཅོད་སྤུ་གྲི་སོགས་འཁོར་གསུམ་བཞེས། འབྲུག་མོ་དང་མགར་བཟའ་ཆོས་སྒྲོན་གཉིས་ཁྲིད་དེ་དགུང་སྔོན་དབྱིངས་ཀྱི་སྤྲིན་གསེབ་ཏུ་གཤེགས་པར་ཡང་བཤད་ཡོད་དོ། །
༣ སྒྲུང་བའི་རིགས་བཤད་པ། ༡ བབས་སྒྲུང་བཤད་པ། བབས་སྒྲུང་ནི། གླིང་སྒྲུང་ལ་དད་འདུན་ཆེ་བའི་མི་རྣམས། དཀའ་བ་ཁྱད་གསོད་ཀྱིས། གནས་བསྐོར་དང་། མཆོད་མཇལ་ཡུན་རིང་འགྲིམས་པའི་འབྲས་རྟགས་སུ། རྒྱུ་རྐྱེན་དང་རྨི་ལམ་སོགས་ཅི་རིགས་ལ་བརྟེན་ནས། བློ་སྒོ་ཕྱེ་སྟེ་གླིང་སྒྲུང་ངག་ལས་ཐོགས་མེད་དུ་བཤད་པ་ཡིན་ལ། སྒྲུང་བ་དེའི་རིགས་ཀྱིས་ཡི་གེ་མི་ཤེས་ཀྱང་། གླིང་སྒྲུང་འཆད་པའི་སྐབས་སུ། བློ་རིག་མྱུར་ཞིང་སྨྲ་ལྕེ་ཇེ་བདེ་རུ་གྱུར་ནས། གླིང་སྒྲུང་ཤར་ཤར་བཤད་ལ། དེ་ཚོ་ལ་ཐུན་མོང་གི་ཁྱད་ཆོས་ཞིག་ཡོད་པ་ནི། དང་ཐོག་ལྷ་གསོལ་དང་། དམིགས་རྟེན་གྱི་ཆོ་ག་རྫོགས་རྗེས་སུ། ཀློག་འདོན་པ་ལས་ཀྱང་ཤར་མར་བཤད་ཐུབ་པ་ལ་དཔྱད་ན། གཟུགས་མེད་ལྐོག་གྱུར་གྱི་ནུས་པ་ཞིག་གིས་རམ་འདེགས་བྱེད་པ་ནི་སྨྲས་མེད་ཡིན་པས། དོན་དུ་སྒྲུང་འབྲེལ་གྱི་མི་སྣ་ཞིག་གཞི་བདག་གི་སྐྱེས་པ། སྒྲུང་བ་དེས་རྒྱུད་བརླམས་ནས་བཤད་པ་ནི་གདོན་མི་ཟ་ལ། དེ་ཕོ་མོ་གཉིས་ཀའི་སྒྲུང་བའི་པྲ་རྟེན་ཡོད་པར་བཤད་དོ། །
༢ གཏེར་སྒྲུང་བཤད་པ། གཏེར་སྒྲུང་ནི། ལོ་ངོ་མང་བོའི་ཡར་སྔོན་དུ་ཡོད་པའི་སྒྲུང་དཔེ་རྣམས། རྒྱུན་ཆད་པར་དོགས་ནས་བྲག་ཁོང་དང་། ཡང་ན། གཞན་གྱིས་གནོད་སྐྱོན་མི་ཐེབས་པའི་སར་སྦས་པ། ཕྱིས་སུ་དུས་ལ་བབ་ཚེ། གཏེར་ལས་བཏོན་པའི་རིགས་ལ་ཟེར་ཞིང་། ད་ལྟའི་སྒྲུང་དཔེ་དག་ལས་གཏེར་སྒྲུང་འདི་ཉུང་ཤོས་ཡིན་ནའང་། དེ་སྒྲུང་དཔེ་ཁུངས་དག་ཏུ་བཤད་ལ། དཔེར་ན། སྤྲུལ་སྐུ་ཀུན་བཟང་ཉི་མས་རྨ་རྒྱལ་སྦོམ་རའི་མདུན་དུ་བཏོན་པའི་ཐེའུ་རང་ར་རྫོང་གི་སྒྲུང་དཔེ་ལྟ་བུ་ཡིན།
༣ པྲ་སྒྲུང་བཤད་པ། པྲ་སྒྲུང་དང་ཕབ་སྒྲུང་ནི་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་སུ་བཤད་ལ། དེ་ནི་སྒྲུང་མ་བཤད་གོང་དུ་སྒྲུང་ལྷར་གསོལ་འདེབས་དང་། ཆོ་ག་ཚགས་སུ་ཚུད་རྗེས། ཕབ་རྟེན་ལ་མི་འདྲ་བ་ཡོད་དེ། ཁ་ཅིག དཀར་ཡོལ་ནང་གི་ཆུ་དང་། དེ་བཞིན་སེན་སྟེང་དང་། ཤོག་སྟོང་། མེ་ལོང་། རྡོ་ལེབ་འོད་བཀྲ་བ་ལ་ལྟ་བ་སོགས་མི་འདྲ་བ་མང་། དེ་ཡང་། ཕབ་སྒྲུང་བཤད་ཐུབ་པའི་རྒྱུ་རྐྱེན་ནི། རང་ཉིད་བརྒྱལ་བ་སོགས་ཀྱི་རྗེས་སུ། མི་མ་ཡིན་པ་མང་བོ་མཐོང་ཐུབ་པ་དང་དུས་གསུམ་གྱི་སྐྱིད་སྡུག་སོགས་ཤེས་པར་བཤད། དེ་དག་གིས་མེ་ལོང་སོགས་ལ་གཟིགས་ནས་དེའི་ནང་གི་སྣང་བརྙན་དེ་ངག་ལས་ཤར་མར་བཤད་ཅིང་། པྲ་རྟེན་དང་བྲལ་ཚེ་ཅི་ཡང་མི་ཤོད་པར་བཤད་དོ། །
༤ བསླབ་སྒྲུང་བཤད་པ། བསླབ་སྒྲུང་ནི། ཆུང་དུས་ནས་གླིང་སྒྲུང་ལ་དགའ་བོ་ཡོད་ཅིང་། དེ་སློབ་འདོད་ཀྱི་འདུན་པ་ཤུགས་དྲགས་པས། སུན་སྣང་མེད་པར་སྒྲུང་དཔེ་བཀླག་ཅིང་། བློར་བཟུང་ནས། རང་གི་བཤད་ཤེས་པ་དེ་དབྱངས་རྟ་སྙན་མོ་ལ་དྲངས་ཏེ། དུས་སྟོན་དང་། མི་མང་ཚོགས་དུས་གླིང་སྒྲུང་བཤད་པའི་རིགས་ཡིན་ཞིང་། བསླབ་སྒྲུང་བཟང་ཤོས་ཤིག་གིས་གླིང་སྒྲུང་ཉི་ཤུ་ལྷག་བཤད་ཐུབ་པ་ཡོད།
༥ བརྒྱུད་སྒྲུང་བཤད་པ། བརྒྱུད་སྒྲུང་ནི། མི་རབས་ནས་མི་རབས་བརྒྱུད་པའི་སྒྲུང་ལ་ཟེར་ཞིང་། དེ་ལ་ངག་ཐོག་དང་། ཡིག་ཐོག་ནས་བརྒྱུད་ཡོང་བའི་རིགས་གཉིས་ཡོད་དོ། །