[༨༣] མཁན་ཆེན་བླ་མ་ཟླ་བའི་འོད་ཟེར།
མཁན་ཆེན་ཐུབ་བསྟན་སྙན་གྲགས་དང་བོད་སྤྲུལ་མདོ་སྔགས་བསྟན་པའི་ཉི་མའི་ཐུགས་སྲས་མཁན་ཆེན་བླ་མ་ཟླ་བའི་འོད་ཟེར་ནི། སྤྱི་ལོ་༡༩༢༢པ་བོད་རབ་བྱུང་བཅུ་དྲུག་པའི་ཆུ་ཁྱི་ལོར་མདོ་ཁམས་གཙང་ཐང་དུ་ཡབ་ཞིས་ཕྲུག་དང་སྐྱེད་ཡུམ་གནམ་ལོ་གཉིས་ཀྱི་སྲས་སུ་སྐུ་འཁྲུངས། རིམ་གྱིས་སྐུ་ནར་སོན་ཏེ་དགུང་གྲངས་བརྒྱད་ཙམ་གྱི་སྟེང་གཙང་ཐང་ར་ཧོར་དགོན་བཀྲ་ཤིས་ལུང་རིགས་འཆི་མེད་དགའ་ཚལ་གླིང་དུ་ཆོས་ཞུགས་ཀྱིས་འདོན་ཆ་དང་ཆོ་གའི་ཕྱག་ལེན་སོགས་ལ་སྦྱངས། འཁོར་བ་མཐའ་དག་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བས་སོ་སོར་ཐར་བ་དགེ་ཚུལ་གྱི་སྡོམ་པ་བཞེས་ནས་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཞི་རྟེན་བསླབ་པ་རིན་པོ་ཆེས་ཐུགས་རྒྱུད་བརྟན་པར་མཛད། དེ་ནས་རྫ་མུ་ར་སྤྲུལ་སྐུ་དང་མཁན་ཆེན་ཡོན་དགའ་ཟུང་གི་དངོས་སློབ་ར་ཧོར་མཁན་པོ་དགེ་མཆོག་དང་། མཁན་པོ་པདྨ་འགྱུར་མེད། གནམ་མཚོ་མཁན་པོ་བསྟན་འཛིན་སོགས་ལས་གཞུང་ཆེན་བཅུ་གསུམ་གཙོ་བོར་བྱས་པའི་སྔ་འགྱུར་ཕྱོགས་ཀྱི་ཕྱག་དཔེ་གསན་ཞིང་ར་ཧོར་བཤད་གྲྭར་བཞུགས། གཞན་ཡང་བཤེས་གཉེན་བྱམས་པ་མཆོག་གྲུབ་དང་། སྐྲ་དགེ་བཤེས་ཐུབ་བསྟན་རྣམ་གཉིས་ལས་ཐོག་གཅིག་རིང་འཇམ་བཞད་ཡིག་ཆ་གཙོ་བོར་བྱས་པའི་གསར་ཕྱོགས་ཀྱི་ཡིག་ཆ་གསན། དེ་ནས་མ་ཡུམ་དུས་ལས་ཡོལ་བའི་མཚན་བྱང་གཡུ་ཁོག་བྱ་བྲལ་གྱི་སྐུ་མདུན་དུ་ཕུལ་ནས་ར་ཧོར་དགོན་གྱི་གནས་བབ་དང་དཔེ་ཆ་དགེ་ལུགས་སུ་འགྱུར་བས་ཐུགས་ཕམ་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཞུས་པ་ན། གཡུ་ཁོག་བྱ་བྲལ་རིན་པོ་ཆེས་རྫ་སྟོད་དུ་འཇམ་མགོན་མི་ཕམ་པའི་རང་ལུགས་འཛིན་པ་བོད་སྤྲུལ་མདོ་སྔགས་བསྟན་པའི་ཉི་མ་བཞུགས་པ་དེར་ཕེབས་ན་མ་འོངས་པའི་བསྟན་འགྲོ་ལ་ཕན་པ་སོགས་ཀྱི་བཀའ་སློབ་བསྩལ། དེ་ནས་མི་རིང་བར་མཆེད་གྲོགས་ར་ཧོར་མཁན་པོ་ཐུབ་བསྟན་དང་མཉམ་དུ་སྟོད་ཕྱོགས་སུ་ཞབས་སྐྱོད་གནང་། དང་པོ་རྫོང་སར་དུ་ཕེབས་ཏེ་གནས་མཇལ་དང་ཆོས་འབྲེལ་ཅི་རིགས་ཞུས། རིམ་གྱིས་རྫོགས་ཆེན་དུ་ཕེབས་སྐབས་རྫོགས་སྤྲུལ་ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་འཇིགས་བྲལ་བྱང་ཆུབ་རྡོ་རྗེ་ལ་མཇལ་ཁ་ཞུས་ཚེ་ཐུགས་ཤིན་ཏུ་དགྱེས་པ་ཆེན་པོས་བློ་མོས་ལྟར་ཆོས་འབྲེལ་དང་། ཤྲཱི་སེང་ཆོས་གྲྭར་ཕོགས་ཐོབ་ཅན་གྱི་གྲྭ་ཁོངས་སུ་སྐྱབས་འཇུག་གནང་ཞེས་གསུངས་ཀྱང་སྐབས་དེར་ཆོས་གྲྭའི་གྲྭ་ཚོད་ལོངས་ཚར་བས་དཔྱལ་མོའི་རི་ཁྲོད་དུ་མཁན་ཆེན་ཐུབ་བསྟན་སྙན་གྲགས་ཀྱིས་སྐུ་མདུན་དུ་ཕེབས་ནས་མདོ་སྔགས་རིག་གནས་དང་བཅས་པར་གསན་བསམ་ཅི་རིགས་གནང་། དེ་ནས་རྫ་སྟོད་དགེ་གོང་དགོན་ལུང་རྟོགས་པད་མོ་རྒྱས་པའི་དགའ་ཚུལ་དུ་ཆོས་རྗེ་བོད་སྤྲུལ་མདོ་སྔགས་བསྟན་པའི་ཉི་མའི་ཞལ་རས་མཇལ། རྗེ་དེ་ཉིད་བསམ་སྦྱོར་དག་པས་ཚུལ་བཞིན་བསྟེན་ཏེ་འཇམ་མགོན་མི་ཕམ་པའི་ཡིག་ཆ་རང་ལུགས་ཀྱི་གྲུབ་མཐའ་རྩལ་འདོན་མཛད་པའི་ཞལ་ཁྲིད་ཡུན་རིང་གསན། ལོ་གཅིག་གི་དབྱར་ཚུལ་ཆེན་མོའི་སྐབས་བོད་སྤྲུལ་རིན་པོ་ཆེའི་བཀའ་བཞིན་ལྕང་མ་རི་ཁྲོད་དུ་མཁན་ཆེན་ཐུབ་དགའི་མདུན་ཆོས་འབྲེལ་དང་དབྱར་གནས་ལ་བཞུགས་ནས་གཞི་གསུམ་གྱི་ཕྱག་ལེན་ལ་བྱང་བར་མཛད། ཕྱི་ལོའི་དཔྱིད་ཁར་ཆོས་རྗེ་འཇིགས་མེད་ཕུན་ཚོགས་སོགས་མཆེད་གྲོགས་འགའ་དང་མཉམ་དུ་མགོ་ལོག་བླ་མ་པདྨ་སིདྷི་མཇལ་དུ་ཞབས་ཐང་གིས་ཕེབས། དམ་པ་དེ་ལས་བསྙེན་པར་རྫོགས་པ་དགེ་སློང་གི་དངོས་པོ་བཞེས་ཏེ་ཕྱིར་ཕེབས་པའི་ལམ་ནས་ཁ་བ་ཆེན་པོ་བབ་པས་སྐུ་སྲོག་ལ་ཉེན་པའི་སྐུ་ངལ་བྱུང་། སླར་དགེ་གོང་དུ་ལོ་ངོ་བཞི་ཙམ་ལ་བཞུགས་ཤིང་བོད་སྤྲུལ་རིན་པོ་ཆེ་དབུས་སུ་ཆིབས་བསྒྱུར་གནང་སྐབས་ཞབས་འབྲང་པའི་ཚུལ་དུ་མཆེད་གྲོགས་འགའ་དང་བཅས་སྐུ་རྗེས་སུ་འབྲང་། དབུས་ཕྱོགས་སུ་འབྱོར་ནས་གནས་ཆེན་ཆོས་སྡེ་ཁག་ལ་མཇལ་བསྐོར་དང་ཁྱད་པར་བསམ་ཡས་མཆིམས་ཕུ་དང་གངས་རི་ཐོད་དཀར་སོགས་སུ་གནས་འབྲེལ་གནང་། སྨིན་གླིང་དུ་མཁན་ཆེན་ངག་དབང་མཁྱེན་བརྩེ་ནོར་བུའི་མདུན་སྡོམ་གསུམ་དཔག་སྙེ་སོགས་གསན་ཅིང་མཐོང་བརྒྱུད་ཀྱི་ཕྱག་བཞེས་སོགས་ལ་གཟིགས་ནས་དགུན་ཐོག་གཅིག་རིང་བཞུགས། དེ་ནས་ང་དགུ་ལོའི་དུས་ཟིངས་ལངས་པས་བོད་སྤྲུལ་རིན་པོ་ཆེའི་བཀའ་གསུང་ལྟར་ལྷོ་བྲག་བརྒྱུད་འབྲུག་ཡུལ་དུ་ཕེབས་ནས་རིམ་པར་རྒྱ་གར་དུ་ཞབས་པད་བཀོད། ལོ་དེའི་ཕྱི་ལོར་བདུད་འཇོམས་རིན་པོ་ཆེས་ཀ་ལོན་སྦུག་ཏུ་གཏེར་མཛོད་དབང་ལུང་གནང་བ་གསན་ཏེ་རིམ་གྱིས་རྒྱ་གར་མཚོ་པདྨ་ནས་བཟུང་འཕགས་ཡུལ་ཕྱོགས་ཀྱི་གནས་ཆེ་ཕྲ་ཐམས་ཅད་ལ་གནས་གཟིགས་སུ་ཕེབས། དེ་འཕྲལ་འཛི་སྒར་ཐུགས་སྲས་ནས་གདན་ཞུས་བཞིན་རྡོ་རྗེ་གླིང་གི་ཉེ་འགྲམ་དུ་ལོ་གཅིག་རིང་མཁན་པོའི་བཀའ་དྲིན་བསྐྱངས། སླར་འབྲས་ལྗོངས་རྒྱལ་ས་སྒང་ཐོག་ཏུ་གདན་ཞུས་བཞིན་ཕེབས་ནས་ལོ་གཉིས་ལྷག་ཆོས་ཁྲིད་གནང་སྟེ་བཞུགས། དེ་ནས་འབྲུག་བུམ་ཐང་ཐར་པ་གླིང་གི་དགོན་པའི་རྒྱབ་རིའི་རྩེར་རི་ཁྲོད་ཅིག་ཕྱག་བཏབ་ནས་དེར་ལོ་ཤས་སྐུ་མཚམས་གནང་བ་མ་ཟད་ཕྱིས་སུ་ཡང་བོད་ལ་མ་ཕེབས་བར་དབྱར་ཁ་གནས་ངེས་མེད་དུ་བྱ་བཏང་གི་ཚུལ་དུ་ཕེབས་ཤིང་དགུན་ངོས་ཕལ་ཆེར་རི་ཁྲོད་དེར་བཞུགས། གྲུབ་དབང་པདྨ་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེས་གདན་ཞུས་བཞིན་དཔལ་ཡུལ་རྣམ་གྲོལ་གླིང་བཤད་གྲྭར་ཕེབས་ནས་ལོ་གཅིག་ལྷག་ཆོས་ཁྲིད་བཀའ་དྲིན་བསྐྱངས། གོང་ས་མཆོག་ནས་མཚན་ཞབས་མཁན་པོར་གདན་ཞུས་ཕུལ་ཡང་ཞལ་བཞེས་མ་གནང་། དེ་ལྟར་འཕགས་ཡུལ་དུ་བགྲང་བྱ་སུམ་ཅུ་ཉེ་བ་ཙམ་བཞུགས་རིང་བྱ་བཏང་སྤྲོས་མེད་ཀྱི་རྣམ་ཐར་འབའ་ཞིག་བསྐྱངས་ནས་བཞུགས་པ་ལས་ཆེན་པོའི་གོ་ས་དང་ཆོས་བརྒྱད་ཀྱི་རྣམ་གཡེང་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ལྷུར་ལེན་པ་མེད་པས། གོང་ས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་ཀྱང་རྙིང་མའི་ཕྱོགས་ནས་མཁན་པོ་ཞེས་པ་མཚན་དོན་དང་ལྡན་པ་དཔེར་ན་མཁན་རིན་པོ་ཆེ་ཟླ་ཟེར་ལྟ་བུ་ཞིག་དགོས་ཞེས་བསྔགས་བརྗོད་གནང་། དེ་རྗེས་བོད་དུ་རྒྱལ་བསྟན་ཡང་དར་གྱི་སྒོ་མོ་ཕྱེས་ནས་མི་རིང་བར་སྐྱབས་རྗེ་པདྨ་སྐལ་བཟང་རིན་པོ་ཆེ་འཕགས་ཡུལ་དུ་ཆིབས་བསྒྱུར་གནང་སྐབས་མཁན་རིན་པོ་ཆེ་དང་མཇལ་འཕྲད་བྱུང་བས་ཕྱིར་བོད་དུ་ཕེབས་ནས་ཤྲཱི་སེང་ཆོས་གྲྭའི་མཁན་པོ་མཛད་རྒྱུའི་གསུང་བསྐུལ་གནང་བས། རྗེ་ཉིད་ཀྱང་རང་ལུགས་ཀྱི་ཆོས་བརྒྱུད་ལ་ཐུགས་ཞེན་བླ་ལྷག་ཏུ་དཀར་བས་ཞལ་བཞེས་གནང་བ་ལྟར་རབ་བྱུང་བཅུ་དྲུག་བའི་ཤིང་བྱི་ལོར་འཕགས་ཡུལ་ནས་ལྷ་ལྡན་དུ་ཕེབས། བོད་སྤྲུལ་རིན་པོ་ཆེའི་ཕྱག་རྫས་སྐོར་དོ་དམ་མཇུག་སྐྱོང་དང་གངས་རིན་པོ་ཆེ་སོགས་སུ་གནས་མཇལ་དུ་ཕེབས། ཕྱི་ལོར་གདན་ས་འདིར་ཞབས་པད་བཀོད་དེ་ཟླ་འགར་བཞུགས་རྗེས་ར་ཧོར་དགོན་དུ་ཕེབས་ཏེ་དབྱར་གནས་དབུ་འཛུགས་དང་བདེ་ཆེན་ཞིང་སྒྲུབ་སོགས་གསར་འཛུགས་གནང་། དུས་དེར་གསེར་རྟ་རུ་སྔར་གྱི་མཆེད་གྲོགས་མཁན་ཆེན་ཆོས་དབྱིངས་ཁྱབ་བརྡལ་དང་མཁན་ཆེན་འཇིགས་མེད་ཕུན་ཚོགས་རྣམ་གཉིས་ཞལ་བཞུགས་པར་མཇལ་འཕྲད་དུ་ཕེབས། རབ་བྱུང་བཅུ་བདུན་པའི་ས་འབྲུག་ལོར་སྐྱབས་རྗེ་པདྨ་སྐལ་བཟང་རིན་པོ་ཆེའི་ཐུགས་བསྐྱེད་ཀྱི་བདག་རྐྱེན་ལས་ཤྲཱི་སེང་ཆོས་གྲྭ་བསྐྱར་གསོའི་དབུ་འཛུགས་བྱུང་བ་དང་བསྟུན་རྗེ་ཉིད་ཆོས་སྡེ་འདིར་ཕེབས། འདུས་པ་སུམ་བརྒྱ་ལྷག་ལ་སུམ་རྟགས་དག་ཡིག་ནས་བཟུང་ཐུན་མོང་རིག་གནས་དང་། ལྟ་གྲུབ་ཤན་འབྱེད། ཤེར་འགྲེལ་ཀེ་ཏ་ཀ མི་ཕམ་མཁས་འཇུག སྤྱོད་འཇུག དབུ་མ་འཇུག་པ་སོགས་སློབ་མའི་རྒྱུད་ཚོད་དང་བསྟུན་པའི་ཟབ་ཆོས་མཐའ་ཡས་པ་བསྩལ་བ་ཁོ་བོ་ཅག་གི་བགོ་སྐལ་དུ་ཐོབ་པ་བྱུང་ཞིང་། སྤྱིར་རྗེ་ཉིད་གྲུབ་དབང་རྫོགས་ཆེན་པའི་བསྟན་པ་ལ་ཐུགས་ཁུར་འགྲན་ཟླ་དང་བྲལ་བ་སྟེ། ཞལ་ནས། དགོན་ཆུང་སྟོང་ཕྲག་འཐོར་ཞིག་ཏུ་སོང་ཡང་སླ་ཡི་འོན་ཀྱང་རྫོགས་ཆེན་དགོན་ཉམས་མི་རུང་ཕྲན་དང་མཁན་པོ་བརྩོན་འགྲུས་བཅས་ནས་གྲུབ་དབང་རྫོགས་ཆེན་པའི་ཆོས་བརྒྱུད་དུ་གཏོགས་པ་རྒྱུ་མཚན་དུ་བྱས་ཏེ། འཕགས་ཡུལ་ནས་གྲུབ་དབང་རྫོགས་ཆེན་པའི་བསྟན་པ་ལ་རང་ནུས་གང་ཡོད་ཀྱི་ལྷག་གསུམ་དག་པས་ཞབས་ཞུ་ཞུས་པ་ཡིན་ཀྱང་བར་ཆད་ཀྱིས་མ་འགྲུབ། ད་ཕྱིན་བོད་རྫོགས་ཆེན་དགོན་འདི་ནས་རང་ལུགས་ཀྱི་བསྟན་པའི་རྩ་བ་ཞིག་མ་ཚུགས་ཕྱིན་ཉམས་ཚར་བ་ཡིན་པས་ང་རང་བོད་དུ་ཕྱིར་འོང་པའི་དགོས་པ་གཙོ་བོ་འདི་ཡིན་ཞེས་ཡང་ཡང་གསུངས། གཞན་ཡང་སྐབས་ཤིག་གསུང་ལས་ཕྲན་ཤི་ཡང་རུས་པ་རྫོགས་ཆེན་ཤྲཱི་སེང་དུ་འཐོར་ན་ཐུགས་བློ་བདེ་ཞེས་དང་། དགོངས་པ་རྫོགས་ཉེའི་སྐབས་ཀྱང་རྗེ་ཉིད་ལ་འཇམ་དབྱངས་ཀྱི་སྐུ་བརྙན་འཇམ་མགོན་མི་ཕམ་པའི་ཚེམ་ཀྱི་རིང་བསྲེལ་ནང་གཟུངས་ཅན་བྱིན་རླབས་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བ་ཞིག་ཡོད་པ་ཤྲཱི་སེང་ཆོས་གྲྭར་འབུལ་དགོས་སོགས་ཕྱི་མཐའ་གཟིགས་པའི་ཞལ་ཆེམས་ཀྱང་མང་དུ་གནང་། འདི་སྐབས་དགུན་དུས་རྣམས་སུ་རྗེ་ཉིད་སྔར་རྒྱ་གར་དུ་བཞུགས་ཡུན་རིང་ཞིང་ཚ་དྲོད་ཆེ་བའི་ཡུལ་དུ་གོམས་པས་ཡིད་ལྷུང་ཚེ་འགྱུར་རི་ཁྲོད་དུ་སྒྲུབ་སྡེ་ཞིག་ཕྱག་བཏབ་ནས་བཞུགས། སྔོན་མཁན་པོ་ཚེ་འགྱུར་རིན་པོ་ཆེ་འཚོ་བཞུགས་སྐབས་མ་འོངས་པར་གཡུ་སྒྲའི་རྣམ་སྤྲུལ་ཞིག་བྱོན་ནས་རི་ཁྲོད་སྐྱོངས་པ་འོང་གསུངས་པ་དུས་སུ་བབ་པ་བྱུང་ཞེས་ཡུལ་དེའི་སེར་སྐྱ་ཡོངས་ཀྱིས་མཐུན་འགྱུར་ཞབས་ཞུ་ཚད་མེད་གནང་། དེར་འདུས་ཀྱི་སློབ་མ་རྣམས་ལ་ཉིན་ལྟར་ཆོས་ཁྲིད་ཀྱི་བཀའ་དྲིན་བསྐྱངས་ཤིང་། ཡུལ་མི་ཐམས་ཅད་ལ་བདེ་ཆེན་ཞིང་ཁྲིད་སོགས་ཟབ་ཆོས་ཀྱི་འབྲེལ་བས་རྣམ་གྲོལ་གྱི་ས་བོན་ཐེབས་པར་མཛད། དེ་ནས་དགུང་གྲངས་རེ་དགུ་བཞེས་པ་རབ་གནས་ལྕགས་རྟ་ལོར་སྙུན་གྱི་རྣམ་པས་རྒྱ་ནག་ཁྲིན་ཏུའུ་སྨན་ཁང་དུ་ཕེབས་པས་སྙུང་གཞི་ཅུང་དྭངས་ཚུལ་གནང་། ལོ་དེའི་ནག་ཟླའི་ཚེས་བཅོ་བརྒྱད་ཀྱི་དགུང་མོ་བསྐང་གསོལ་གྱི་མཇུག་ཏུ་གཤེགས་གསོལ་རྒྱས་པ་མཛད་ཅིང་བསྔོ་སྨོན་ཞལ་འདོན་ཟབ་རྒྱས་གནང་། ཚེས་བཅུ་དགུའི་ཉིན་གྱི་སྔ་དྲོར་གློ་བུར་དུ་སྐུ་ལུས་དྲངས་པོར་བསྲིང་ཏེ་ཞལ་ནས་ཕཊ་སྒྲ་དང་བཅས་རེ་ཞིག་ཞིང་འདིའི་འགྲོ་དོན་མཐའ་རུ་ཕྱིན་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཞི་བར་གཤེགས། སྐུ་གདུང་ཡིད་ལྷུང་རི་ཁྲོད་དུ་གདན་དྲངས་ཏེ་ཞག་བདུན་བར་ཐུགས་དམ་ལ་བཞུགས་ཤིང་སླར་གདུང་ཆས་བཅས་ཚེས་ཉེར་གཅིག་བར་ཚོགས་མཆོད་ཀྱི་རྟེན་དུ་བཞག་པས་སྐུ་ལུས་མངོན་གསལ་དོད་པོས་ཇེ་ཆུང་དུ་ཕྱིན། འདི་གའི་ཆོས་སྡེ་ནས་སྐྱབས་རྗེ་པདྨ་སྐལ་བཟང་རིན་པོ་ཆེ་སྟོན་འཁོར་དབུས་ཞལ་སློབ་ཐམས་ཅད་མཉམ་དུ་ཕེབས་ཏེ་ཉིན་གྲངས་ཉི་ཤུའི་རིང་གདུང་མཆོད་ཕུལ། སྐུ་གདུང་རིན་པོ་ཆེ་ཞུགས་འབུལ་མཛད་ཚེ་ནམ་མཁའ་གཡའ་དག་ཅིང་རིང་བསྲེལ་གྱི་ཆར་བབ་པ་བྱུང་། ཐུགས་སྲས་གཙོ་བོ་མཆོག་སྤྲུལ་པདྨ་རིག་རྩལ་སོགས་ཀྱིས་སྔ་ཕྱིའི་དགོངས་རྫོགས་ཀྱི་ཐུགས་འགན་གཙོ་བོ་བཞེས་ནས་གདུང་རྟེན་ཚད་ལྡན་བཞེངས་པ་ར་ཧོར་དགོན་དུ་བཞུགས་སུ་གསོལ་བར་མཛད་དོ། །