ཨ་རིག་ལྒིན་པ།
ཨ་རིག་ནི་མདོ་སྨད་ཕྱོགས་ཀྱི་ཡུལ་ལུང་ཞིག་ཡིན་ལ། སྔོན་གྱི་ཚེ་ས་དེའི་མི་རྣམས་གཞུང་རྒྱུད་ཧ་ཅང་དྲང་ན་ཡང་། བླུན་ཞད་ཆེ་བས་དགོད་བྲོ་བའི་གཏམ་རྒྱུད་མང་བོ། རོ་ས་འོག་ཏུ་སོང་རུང་། གཏམ་ས་སྟེང་ལ་བཞག་ཡོད། དེའི་ནང་ཁ་ཅིག་ནི་ཨུ་ཚུགས་མཐར་སྐྱེལ་གྱི་བླུན་རྟགས་ཁོ་ན་དང་། ཡང་ལ་ལ་ཞིག་ནི། དེས་ན་བླུན་པོ་དད་པ་བརྟན། །དེ་ལ་སྦྱོར་བའི་དངོས་གྲུབ་ཉེ། །ཞེས་པ་ལྟར། ཆོས་མགོ་ཐོན་པ་སོགས་ཀྱི་དོན་སྙིང་ལྡན། འདིར་གཏམ་རྒྱུད་རེ་གཉིས་བརྗོད་ན།
ཨ་རིག་ལྒིན་པ་བདུན་ལྷ་སར་འགྲོ་བའི་གྲོས་འཆམ་སྟེ། ལམ་ལ་ཆས་སྐབས། སྐྱེལ་མི་ཀུན་གྱིས་ཁྱེད་ཚོར་མི་བདུན་ཡོད་པས། ཁྱེད་ཚོ་ཁ་འཐོར་མི་རུང་། ཡུལ་གང་དུ་སླེབས་ཚེ་ཚང་རྩིས་བྱ་དགོས་པར་གདམས། ཁོ་ཚོ་ལྷ་སའི་གཙང་བོ་བརྒལ་ཏེ། ཉི་མ་ལྷ་སར་འབྱོར་རྗེས། གཅིག་གིས་ཚང་རྩིས་བྱས་པས། ཇི་ལྟར་རྩིས་ཀྱང་མི་དྲུག་མ་གཏོགས་མ་རྙེད་པས། ཁོས་སྐད་ཆེན་པོས་འུ་ཅག་ཁྲོད་ཀྱི་གཅིག་ཆུས་འཁུར་སོང་ཞེས་སྐད་འབོད་བཏང་བས། ཐམས་ཅད་འུར་ལོང་ངེར་གྱུར་ཏེ་སོ་སོས་ཚང་རྩིས་བྱས་ཀྱང་། གཅིག་མི་ཚང་བ་ཁ་འཆམ། ཐམས་ཅད་ཅི་བྱ་གཏོལ་མེད་དུ་གྱུར་ཏེ། མོ་བ་ཞིག་གདན་དྲངས་ནས་མོ་རྒྱག་པའི་རེ་བ་ཞུས་པས། མོ་བས། འོ་ན་ཁྱེད་ཅག་གི་ཅ་ནེ་ཐང་ལ་བཞག་སྟེ་རྩིས་ཤིག་ཅེས་གདམས་པས། ཅ་ནེ་ཚང་ཡང་ཁོང་ཚོའི་ཅ་ནེ་ལག་ཏུ་བླངས་ནས་རྩིས་ན་དྲུག་ལས་མི་འདུག་ཟེར་ཏེ། ཁོང་ཚོ་རྣམ་རྟོག་ཆེན་པོ་ལངས་ནས། མི་གཅིག་ཆུས་འཁུར་བར་མ་ཟད། ད་དུང་འདྲེ་རུ་སྐྱེས་ཡོད་པ་ཁོ་ཐག་བཅད། སླར་ཡང་མོ་བ་ན་རེ། འདྲེ་རུ་སྐྱེས་ཚེ་ཚོར་ཤེས་དང་ཐོགས་རེག་མེད་པས། གྲལ་གོར་གོར་བྱས་ནས། འགྲམ་ལྕག་ཚ་བེར་བ་རེ་བཞུས་ཏེ་ཚང་བརྩི་བྱས་པས། ད་གཟོད་བརྩི་མཁན་རང་ཉིད་བརྗེད་པ་ཧ་གོ་བ་བྱུང་།
ཡང་། ཨ་རིག་ལྒིན་པ་ཞིག་ལྷ་སར་ཡང་ཡང་མཇལ་དུས། སྐུ་འདྲ་ཞིག་གིས་ལྷམ་གསོལ་མེད་པ་རྟོགས། རྗེས་སོར་ཡང་ཁོ་ལྷ་སར་ཕེབས་ཏེ་མཆོད་མཇལ་གནང་སྐབས། སྐུ་དེ་ལ་འཕྲད་པས། ང་རང་ལོ་མང་རབས་ལ་ཁྱེད་དང་མཇལ་རེས་ཀྱིས་སྐུ་ཉིད་ཞབས་རྗེན་ལགས་པས། རྗེས་མ་བདག་གིས་ཁྱེད་ལ་ལྷམ་ཞིག་བཟོས་ཏེ་འཁྱེར་ཡོང་། ཁྱེད་ཀྱི་རྐང་བ་ཚུར་སྲིངས་དང་། ཆེ་ཆུང་འཇལ་དགོས་ཞུས་པས། སྐུ་འདྲས་ཞབས་ཚུར་བསྲིངས་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཡོད།
ཡང་། ཨ་རིག་ལྒིན་པ་སྐོར་ཞིག ལྷ་སར་མཆོད་མཇལ་དུ་སོང་སྟེ། ལམ་བར་དུ་གནས་ཚང་གཡར་ནས་ཞག་སྡོད་བྱས། གནས་མོས། དད་པ་རྩེ་གཅིག་གིས་དཀའ་སྤྱད་མང་བོ་བརྒྱབ་ནས། སྟོད་ཉི་མ་ལྷ་སར་མཆོད་མཇལ་དུ་ཕེབས་པའི་ཨ་མདོའི་སྐུ་མགྲོན་ལ་སྣེ་ལེན་བཟང་བོ་ཞིག་བྱེད་བསམ་སྟེ། འབྲས་བཙོས་ནས་ཕུལ་བས། ཨ་རིག་རྒད་པོ་རྣམས་གྲུང་ཉམས་དང་བཅས། ང་ཨ་རིག་ལྒིན་པ་བརྒྱ་ཡིན་ཀྱང་། །གྲོག་མའི་ཕྲུ་གུ་མི་ཟ་རྒྱུ་ལེ་ཤེས། །ཞེས་བཤད་དོ། །
ཡང་། ཨ་རིག་རྒད་པོ་ཞིག་ལྷ་སར་ཕེབས་ཏེ། སྐུ་དྲག་ཕྱུག་པོ་ཞིག་གི་ཁྱིམ་དུ་གནས་ཚང་གཡར་བས། སྐུ་དྲག་གི་གཟིམ་ཤག་ཏུ་སྣེ་ལེན་བྱས་པས། ཨ་རིག་གི་རྒད་པོ་དེས་སྔར་ས་གདན་མཐོང་མ་མྱོང་བས། ཨ་རིག་ལྒིན་པ་བརྒྱ་ཡིན་རུང་། །དཀྱིལ་འཁོར་ཐོག་ཏུ་མི་ཙོག་རྒྱུ་ལེ་ཤེས། །ཞེས་བཤད་དོ། །
ཡང་། ཨ་རིག་ལྒིན་པ་ཞིག་གིས་དངུལ་སྒོར་ཀོ་ཁུག་གང་འཁུར་ཏེ། ལྷ་སར་ཇོ་མཇལ་དུ་སོང་ནས། མཇལ་རྟེན་དུ་སྐུ་འདྲ་རེའི་མདུན་དུ། དངུལ་སྒོར་རེ་རེ། སི་ལིང་ལིང་། སི་ལིང་ལིང་། འཕངས་ཏེ། ད་ཨེ་ཆོག ད་ཨེ་ཆོག ཞེས་སྨྲས་པས། དངུལ་སྒོར་ཚར་ལ་ཉེ་རུང་། ད་དུང་ཇོ་བོས་ཆོག་གོ་མ་གསུངས་པས། རྒད་པོས། ཨེ། ད་ཚར་རྒྱུ་རེད་སྙམ་ནས། ད་ཨེ་ཆོག ད་རུང་ཇོ་བོ་ར་མ་རྒྱལ་མོ་ཡང་ཡོད་ནི་རེད་བཤད་པས། ཇོ་བོས་ད་ཆོག་གི་ཞེས་གསུང་འབྱོན་པར་བཤད་དོ། །
ཡང་། ཨ་རིག་ལྒིན་པ་ཞིག སེ་རར་མཆོད་མཇལ་དུ་སོང་བས། ཁོའི་ལག་རྟེན་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་ལ་བཅོལ་ནས། ཁོ་རང་ཕྱི་ལོགས་སུ་སོང་ཤུལ་དུ། དཀོར་གཉེར་ཐོན་ཏེ། མི་གཙང་བའི་ལག་རྟེན་འདི་ནི་ལྷ་སྐུ་ལ་སྙེས་པར་མི་རུང་བསམ་ནས། སྒོར་འཕེན་རྩིས་བྱེད་སྐབས། ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོས། ལག་རྟེན་དེ་སྒོ་ལ་མ་འཕེན་རོགས། ང་ལ་ཨ་རིག་རྒན་པོས་བཅོལ་བ་ཡིན་ཞེས་གསུང་འབྱོན་པར་བཤད་ལ། ད་ལྟ་ཡང་སེ་ར་དགོན་པའི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོའི་ཐུགས་ཀར་སྦ་དབྱུག་གི་ལག་རྟེན་བཏགས་ནས་འཇལ་ཁ་གཏོང་སྲོལ་ཡོད་ཅེས་ཀྱང་གྲགས་སོ། །
ཡང་། ཨ་རིག་ལྒིན་པ་སྐོར་ཞིག ཁ་བ་ལྷབ་ལྷུབ་ཏུ་འབབ་པའི་མཚན་ལྗོངས་ཞིག་ལ། ལྷ་སར་ཇོ་མཇལ་དུ་བྲོས་པས། ཉིན་ལམ་མང་བོར་སོང་སོང་མཐར། ཉིན་ཞིག་རི་བོ་ཞིག་གདོང་ཁ་ནས་མར་བལྟས་ཚེ། གསེར་ཏོག་སེར་ལྷམ་མེར་ཡོད་པའི་གཙུག་ལག་ཁང་མང་བོ་མཐོང་བས། ཨོ། དེ་རིང་སྟོད་ཉི་མ་ལྷ་སར་ཐོན་པ་མིན་ན་ཅི་ཡིན་སྙམ་སྟེ། མགྱོགས་པོར་དགོན་མདུན་དུ་རྒྱུགས་ཚེ། ཕྱིར་ཨ་རིག་དགོན་པར་སླེབས་འདུག་པ་ཚོར་རོ། །
ཡང་། ཨ་རིག་རྒད་པོ་ཞིག་གིས་ཇོ་མཇལ་གནང་སྐབས། སྟབས་མ་ལེགས་པར་མགོ་བོ་དྲ་ཚིགས་བར་དུ་ཤོར་བས། ཕྱིར་ལེན་མ་ཐུབ་པར་ཤི་ལ་ཐུག་ཚེ། ཁོས་ཡུལ་མི་ལ་སྐད་འདི་ལྟར་བཏང་སྟེ། རྒན་པོ་ང་རང་། ཤི་ས་བཟང་གི ཇོ་བོའི་མདུན་རེད། ཤི་སྲོལ་བཙོག་གི དྲ་ཚིགས་བར་རེད། ཅེས་ཨུ་ཐུག་ཐབས་ཟད་སྐབས། གཞན་ཞིག་ཡོང་སྟེ། ཁྱེད་ཀྱིས་དེ་འདྲ་རང་མ་ལབ་དང་། ཁྱོད་རང་གིས་སྔོན་ལ་མགོ་བོ་ཇི་ལྟར་ཚུད་ན། དེ་ལྟར་སླར་ཕྱུངས་དང་ཞེས་གདམས་པས། ཨ་རིག་ལྒིན་པས་དེ་ལྟར་བྱས་ནས། མགོ་བོ་བདེ་བླག་ངང་བླངས་སོ། །
ཡང་། ཨ་རིག་རྒད་པོ་ཞིག་ལྷ་ཁང་རེ་རེ་བཞིན་མཇལ་བསྐོར་དུ་ཕྱིན། སྐབས་ཞིག་ལྷ་ཁང་ཆུང་ཆུང་ཞིག་ལ་མཆོད་མཇལ་དུ་ཕྱིན་ཚེ། ལག་རྟེན་སྐག་ལ་གསེབ་པ་སྒོ་ཤིང་ལ་ཐོགས་ཏེ་སྒོར་འབུད་མ་ཐུབ་པས། རྒད་པོས། ཨ་རོ། ད་ང་ཐོངས། ད་ང་ཐོངས་ལན་འགར་སྨྲས་ཀྱང་མ་བཏང་བས། ཁོས་དབྱུག་པ་ཕྱུངས་ཏེ་ལྷ་སྐུ་ལ་རྡེག་པས། ལྷ་སྐུའི་ལག་པ་མགོ་ལ་བཀབ་སྟེ། ཨ་ལ་ལ་ཞེས་གསུང་འབྱོན་པས། ཕྱིས་ལྷ་སྐུ་དེ་ལ་ལག་པ་མགོ་བཀབ་མར་གྲགས་སོ། །
ཡང་། ཨ་རིག་རྒད་པོ་ཞིག་ལྷ་སར་ལན་མང་བོར་ཇོ་མཇལ་དུ་སོང་བས། རྒད་པོས་ཇོ་སྐུ་ཞིག་ལ་ལྷམ་མེད་པར་རིག་ནས། ན་ནིང་ང་རང་འོང་ཀྱང་ཁྱེད་ལ་ལྷམ་མེད། ད་ལོར་ཡང་ལྷམ་མེད། སང་ལོར་ངས་ཁྱེད་ལ་ལྷམ་ཞིག་འཁྱེར་ཡོང་ཞེས་སྨྲས་ཏེ་ཕྱིར་ལོག སང་ལོར་རྒད་པོས་ལྷམ་ཞིག་འཁྱེར་ཡོང་སྟེ་བསྐོན་ཀྱང་ལྷམ་ཆུང་དྲགས་པས། རྒད་པོས་ཨ་ཧ་ཧ་ཆེས་རྐང་རྒན་ཞིག་རེད། ཡང་སང་ལོར་ངས་ལྷམ་ཆེན་པོ་ཞིག་འཁྱེར་ཡོང་ཞེས་སྨྲས་ཏེ། ད་ང་རང་མཆོད་མཇལ་དུ་འགྲོ་དགོས། ལྷམ་འདི་ཁྱེད་རང་ལ་བཅོལ་བ་ཡིན་ཟེར་ཏེ། ཇོ་བོའི་ཕྲག་པར་བཀལ་བས། དཀོར་གཉེར་རྣམ་རྟོག་ཟོས་ནས་སྒོར་གཡུགས་རྩིས་བྱེད་སྐབས། ཇོ་བོས། མ་འཕེན། མ་འཕེན། ང་ཨ་རིག་རྒད་པོས་བཅོལ་བ་ཡིན་ཞེས་གསུང་འབྱོན་ནོ། །
ཡང་། ཨ་རིག་གི་ཁྱིམ་ཚང་ཞིག་གིས་རུ་སྤོར་སྐབས། ས་ཆ་ཡག་ཤོས་ཅིག་བཙལ་ནས་མུན་རུབ་ལ་ཉེ་རག་བར་དུ་སོང་སྟེ། ཁལ་མ་དང་མི་རྟ་མང་བོ་ཨ་ཐང་ཆད་དེ། མཐར་མཚེར་ཤུལ་ཞིག་མཐོང་སྟེ། ཨ་ཙི། ཨ་ཕས་ཉལ་ས་བཅོས་བཅོས། །ཨ་མས་ཐབ་ཀ་ལས་ལས། །ཞེས་དུད་ཁྱིམ་གང་བོར་ཡ་མཚར་ནས། ནམ་སྟོད་དུ་རུ་བ་དེ་རུ་བབས་ཏེ་ཚགས་སུ་ཚུད་པ་བྱས་རྗེས། ངལ་ཞིང་དུབ་ནས་ནམ་སྨད་དུ་གཉིད་དུ་ཡུར་བས། ནངས་སྔའི་ཞོགས་པར་ཐམས་ཅད་སྒོར་བུད་ནས་བལྟས་ཚེ། རུ་བ་སྔོན་གྱི་འཚེར་སར་བབས་པ་རྟོགས་སོ། །
ཡང་། ཨ་རིག་ལྒིན་པ་ཞིག་གི་ཕ་རྒན་ཚེ་ལས་འདས་པས། ཁོའི་ཕ་རྒན་གྱི་སྔས་མགོ་ནས། ངས་ཡིན་གཅིག་མིན་གཉིས་ཇོ་བོ་རིན་པོ་ཆེ་འུ་ཚང་ལ་སྤྱན་དྲངས་ཏེ་ཆོས་གསུང་དུ་འཇུག་རྒྱུ་ཁས་ལེན་བྱས། ཁོས་དཀའ་བ་ཁྱད་གསད་ཀྱིས་ལྷ་སར་འབྱོར་ཏེ། ཇོ་ཁང་ནས་པུས་མོ་ས་ལ་བཙུགས་ཏེ་ལོ་དགུར་ཇོ་བོ་འབྱོན་པར་གསོལ་བ་བཏབ་པས། མཐར་ཇོ་བོས་ཞལ་ལས། ང་མི་འགྲོ་ཞེས་གསུང་འབྱོན་པས། དེ་ནས་བཟུང་ཇོ་བོ་དེ་ལ་ཇོ་བོ་མི་འགྲོ་གསུང་འབྱོན་དུ་གྲགས།
ཡང་། ཨ་རིག་གི་རྒན་པོ་རྒོད་པོ་སྐོར་ཞིག་གིས། རྒྱལ་དབང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ལ་འཕྲིན་ཡིག་ཞིག་ཕུལ་དགོས་པར། ཁུངས་བཙན་གྱི་ཆོས་གཞུང་གང་ལ་གཏུགས་དགོས་པའི་གྲོས་བརྡར་བྱེད་སྐབས། རྒན་པོ་ཞིག་གིས་འཕགས་པ་བརྒྱད་སྟོང་བར་གཏུགས་ན་བཟང་རབས་བཤད། སྐབས་དེར་ཡང་རྒན་པོ་ཞིག་ཐོལ་གྱིས་ལངས་ནས། བརྒྱད་སྟོང་བ་རོ་ཆེ་བ་མ་གཏོགས། ཡིན་རྒྱུ་ནི་རྡོ་རྗེ་གཅོད་པ་གན་འདྲེ་ལུ་ཞིག་ཡིན་ཞེས་བཤད་པས། ཐམས་ཅད་དེར་ཁ་འཆམ་སྟེ། རྡོ་རྗེ་གཅོད་པ་ནང་བཞིན། ཨ་རིག་རྒད་པོ་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱལ་བ་རིན་པོ་ཆེ་ལ་བཀའ་བསྩལ་བ། ཞེས་པ་ལྟར་བྲིས་ཏེ་མཚམས་ཤིག་ལ་སྣག་ལུག་ཤོར་བས། འདི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་ཧ་གོ་བར་མི་འདུག ད་ཅི་བྱ་ཞེས་ཡང་ཡང་བགྲོས་པའི་མཐར། ཁོ་ཚོའི་གྲོས་གཞི་ལྟར། མཚམས་འདིར་ནག་ནར་འདོང་འདོང་ཞིག་ཡོད་པ། ན་ཡིག་ཅིག་ལགས་ཞེས་གཤམ་དུ་མཆན་བཏབ་ཏེ་བསྐུར་བས། རྒྱལ་དབང་ཚང་ཧ་ཅང་ཐུགས་དགྱེས་བོ་བྱུང་། རྗེས་སོར་ཁོང་ཚོའི་ཁྲོད་ནས་ཡང་མཁས་པ་ཞིག་འཁྲུངས་ཏེ་འཕྲིན་ཡིག་ཆེ་བརྗོད་དང་སྙན་ངག་ལ་དྲངས་ཏེ་བསྐུར་བས། རིན་པོ་ཆེ་ཞལ་ནག་རོག་གེར་བཞུགས་པས། གམ་བཅར་བ་ཧ་ལས་ཏེ། དེ་ཅི་ལགས་དྲིས་པས། ཁོང་གི་ཞལ་ལས། དེང་སང་ཨ་རིག་ཡང་འདྲེ་རིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད་ཅེས་གསུངས་པའི་ཁ་དཔེ་ད་ལྟའི་བར་དུ་ཡོད་པ་དེའོ། །