ལེའུ་ཉེར་དྲུག་པ། ལུས་རྩལ་གྱི་སྐོར།
སྦེ་ག་འགྲན་པ།
སྦེ་ག་བྱེད་པ་ནི། ཕོ་རྩལ་སྣ་དགུའི་གྲས་ཀྱི་གཅིག་ཡིན། དེ་དགུ་ནི། གཏམ་ཡིག་རྩིས་གསུམ། མདའ་རྡོ་མཆོང་གསུམ། བང་རྐྱལ་སྦེ་གསུམ་མོ། །སྦེ་ག་བྱེད་པ་འདི་ལ་ཨ་མདོའི་སྐད་དུ་འཇུ་རེས་རྒྱག་པའང་ཟེར། འདི་གནའ་སྔ་མོ་ནས་བོད་དུ་དར་བའི་ལུས་རྩལ་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཤིག་སྟེ། ལུས་སྟོབས་དང་རྩལ་གྱིས་འགྲན་བསྡུར་བྱེད་པ་ཞིག་ཡིན།
ལུས་རྩལ་གྱི་རྣམ་གྲངས་སྔོན་གྱི་ཡིག་ཚང་དུ་མཐོང་རྒྱུ་ཡོད་པ་ནི། ལེགས་བཤད་རིན་པོ་ཆེའི་གཏེར་ལས། གངས་རི་སོར་མོས་འདེགས་པའི་ལི་བོན་མུ་ཆོ། རྩི་ཤིང་རང་སྡུད་བྱེད་པའི་གཅོ་གྱིམ་བུ་ལན་ཆོ། གནམ་ས་གོ་ལྡོག་ནུས་པའི་རྒྱ་བོན་མུ་ཆོ། རྒྱ་མཚོ་བལ་འདབས་ལ་སྤུར་བའི་སུམ་པ་མུ་ཕྱ། ཧས་བོ་རི་མེའི་ཞགས་པས་བཅིངས་པའི་ཁུ་བོན་མཐོང་གྲགས། བདུད་སྲིན་དངོས་སུ་བཀུག་པའི་ཞང་ཞུང་མུ་ཆོ། ཡར་ཆབ་གྱེན་དུ་བཟློག་པའི་ལྗང་ཚ་འཕེན་སྣང་། རི་རབ་མཛུབ་རྩེས་གསོར་བའི་འཇང་བོན་འཕེལ་སྣང་། སྐྱི་གཙང་གོམ་པས་འཇལ་བའི་རྨ་བོན་ཐུགས་དཀར་དགུ། ཞེས་བཤད་པ་ལ་ལྷ་སྒྲུང་དང་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་ཤན་ཞུགས་ཐེབས་སྣང་ཡང་། དོན་དུ་ལུས་རྩལ་གྱི་རྣམ་པ་བརྗོད་ཡོད།
དེ་མཚུངས་སུ། འདུས་སྲོང་མང་རྗེའི་དུས་སུ་རྩལ་བོ་ཆེ་མི་བདུན་བྱུང་བ་དང་། ལྷ་སའི་གཙུག་ལག་ཁང་དང་། རྩེ་པོ་ཏ་ལའི་ལྡེབས་རིས་སུའང་སྦེ་ག་བྱེད་པ་དང་། རྡོ་མགྱོགས་ཀྱི་རྣམ་པ་མཚོན་པའི་རི་མོ་བྲིས་ཡོད། སྔར་སྲོལ་འདི་བརྒྱུད་འཛིན་གྱི་ཆེད་དུ་སྨོན་ལམ་ཆེན་མོ་གྲོལ་ཉིན། གསུང་ཆོས་ར་བར་སྦེ་ག་དང་རྡོ་འགྱོགས་ཀྱི་འགྲན་བསྡུར་བྱེད་སྲོལ་ཡོད།
སྦེ་ག་འགྲན་སྟངས་ནི། ལུས་སྟོབས་དང་ལྡེམ་མྱུར་རྩལ་གསུམ་འཛོམས་པའི་ཕོ་རྒོད་དར་མ་གཉིས་འདེམས་སྒྲིག་གིས། འཇུ་སྟངས་གཏན་འབེབས་ལྟར་ཤུགས་ཚད་བསྡུར་ཏེ། སུ་ཞིག་སྔོན་དུ་ས་ལ་བསྒྱེལ་ན་དེ་ཕམ་པ་ཡིན། སྦེ་འགྲན་གྲགས་ཅན་ཞིག་ལ། དུས་རབས་བཅུ་དགུ་བའི་དུས་མཇུག་ཏུ་རྭ་སྒྲེང་དགོན་པའི་ཤར་ངོས་རི་ཕུག་སྒང་ཞེས་པར། མགར་བའི་བུ་ཁྲ་ཟེར་བའི་སྟོབས་པོ་ཆེ་ཞིག་བྱུང་བའི་ལོ་རྒྱུས་ཡོད། ཁོ་ནི་གཟུགས་སྟོབས་ཆེ་ཞིང་། སྟོབས་ཤུགས་འགྲན་ཟླ་མེད་པས། རྭ་སྒྲེང་བླ་བྲང་ནས་གསོ་ཉར་བྱས། ཚེ་ཞིག་ལྷ་སའི་སྨོན་ལམ་གྲོལ་ཉིན་གསུང་ཆོས་ར་བར། སྦེ་ག་རྡོ་འགྱོགས་ཀྱི་འགྲན་བསྡུར་ལ། རྭ་སྒྲེང་བླ་བྲང་ནས་མགར་བའི་བུ་ཁྲ་བཏང་བས། སྦེ་ག་འགྲན་ཉིན་གཡུགས་ཐེངས་གཅིག་གིས་འགྲན་ཡའི་སྒལ་ཚིགས་བཅག་ནས་བསད་སྟབས། ལོ་དེ་ནས་བཟུང་རྭ་སྒྲེང་བླ་བྲང་ནས་སྦེ་ག་འགྲན་མཁན་གཏོང་མི་དགོས་པ་བྱུང་སྐད། མགར་བའི་བུ་ཁྲ་འདིའི་ལྟོ་ཆས་ཡང་། ཟ་ཐེངས་རེར་རྩམ་པ་འབོ་གང﹙རྒྱ་མ་ཉེར་བརྒྱད་སྐོར﹚དང་ལུག་ཤ་བཞི་ལིང་ཟ་དགོས་སྟབས། རྗེས་སོར་ལྟོ་མ་ཕྱིད་པར་རྐུས་མི་བྱེད་ཐུ་མེད་བྱུང་སྟེ། གཡག་པང་དུ་བཀྱགས་ནས་འགྲོ་བ་དང་། གཡག་གི་མཇིང་ཚིགས་གཅུས་ནས་བསོད་པ། གཡག་ཀོའི་སྒལ་གཞུང་གི་ཀོ་བ་དྲས་ཏེ་རྐེད་པར་བཅིངས་ནས་དབུགས་སྒོམ་ཚེ་དུམ་བུར་གཅོད་པ་སོགས་ཀྱི་ཤེད་ཤུགས་ལྡན་པར་མ་ཟད། ད་དུང་ཁོ་ལུང་བའི་ཕུ་མདའ་གར་ཡོད་ཀྱི་རྟགས་སུ། རྡོ་ཆེན་སྒོང་དབྱིབས་ཅན་རྒྱ་མ་ཉིས་བརྒྱ་ལྷག་ཡོད་པ་དེ། ཁོའི་ཁང་འགྲམ་དུ་བཞག་ཡོད་དུས་ཕུ་ན་ཡོད་པ་དང་། ཁང་བའི་འགབ་ཀྱི་ཞིང་འགྲམ་ན་ཡོད་དུས་མདའ་རུ་ཡོད་པའི་རྟགས་སུ་མི་ཚོས་ངོས་འཛིན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། རྡོ་དེ་ལ་ཡང་མགར་བའི་བུ་ཁྲའི་ཤེད་རྡོ་ཟེར། ཁོའི་སྤྱོད་སྟངས་དེས་མི་རྣམས་ལ་འཇིགས་སྣང་སྐུལ་ཏེ། ཁོ་འདྲེ་ངན་ཡིན་པར་སྙད་བཏགས་ནས། ཁོ་རང་མཚན་མོ་གཉིད་དུ་ཡུར་བའི་གོ་སྐབས་དང་བསྟུན་ནས། ཡུལ་མིས་ཁང་བ་རྡིབས་ཏེ་བསད། ད་དུང་ཡང་ཁོའི་མགོ་རུས་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བ་དེ་དང་། གྱང་རོ། ཤེད་རྡོ་བཅས་དངོས་སུ་ཡོད་པར་བཤད། དེང་སང་ཡང་ལས་ཀའི་བར་གསེང་དང་། དུས་སྟོན་སོགས་ལས་སྦེ་གའི་རྩེད་འཇོ་བྱེད་པ་མང་ངོ་། །
ལྗིད་འགྱོགས།
ལྗིད་འགྱོགས་ལ་རྡོ་འགྱོགས་དང་ས་སྒྱེ་འགྱོགས་པ་གཉིས་ཡོད་ལ། འདི་ཡང་བོད་ཀྱི་གདོད་མ་ནས་བརྒྱུད་པའི་ལུས་རྩལ་ཞིག་ཡིན། རྡོ་འགྱོགས་ནི། ལྗིད་ཚད་རིགས་མི་འདྲ་བའི་རྡོ་རིལ་ཆེན་པོ་འཇམ་ཤ་དོད་པ། ཕྱི་ངོས་སུ་མར་དང་ཞག་བྱུགས་ཏེ། ལྕི་ལ་འཇམ་འདྲེད་ཤོར་བའི་རྡོ་ཆེན་དེ། ཡར་བཀྱགས་ཏེ་ཕྲག་མགོ་ནས་ལྟག་རྒྱབ་དང་། ཡང་ན། མགོ་ཐོག་ནས་གཡུགས་ཐུབ་མིན་ལ་བལྟ་བ་ཡིན། ས་སྒྱེ་འགྱོགས་པ་ནི། སྒྲོ་དང་སྒྱེ་མོའི་ནང་དུ་ས་བཅུས་ནས། ཐག་པས་དམ་པོར་བསྡམས་པ་དེ། ཐོག་མར་པང་དུ་བླངས། དེ་ནས་ཕྲག་པ་ནས་རྒྱབ་ཏུ་འཕེན་པ་ཡིན།
ཁྱད་པར་དུ། བོད་རྒྱལ་འདུས་སྲོང་མང་རྗེའི་དུས་སུ་རྩལ་བོ་ཆེ་མི་བདུན་གྱི་ཡ་གྱལ། རྔོག་རིང་ལ་ནག་པོས་གླང་བོ་ཆེའི་ཕྲུ་གུ་ཐེག་པ་དང་། རྔོག་གླིང་ཁམས་ཀྱིས་གཡག་གྲུས་བོ་ཆེ་ཐེག་པར་ལོ་རྒྱུས་མང་བོར་བཀོད་པ་ཡང་། ལྗིད་འགྱོགས་ཤུགས་རྩལ་འདི་མཐོང་ཆེན་གནང་བ་མཚོན། རྩེ་པོ་ཏ་ལའི་ལོགས་རིས་སུ་སྐྱེས་བུ་སྟོབས་ལྡན་གྱིས་རྡོ་འགྱོགས་རི་མོ་བྲིས་ཡོད། སྔ་སོར་སྨོན་ལམ་ཆེན་མོ་གྲོལ་སྐབས། གསུང་ཆོས་ར་བ་ནས། གཟིམ་པ་བ་དང་། སྤྱི་ཚོགས་སྟེང་ཡོང་བའི་རྡོ་འགྱོགས་སྟོབས་ལྡན་རྣམས་ཀྱིས་འགྲན་བསྡུར་བྱེད་སྲོལ་ཡོད་ལ། ད་ལྟ་དུས་སྟོན་དང་ཁྲོམ་ཚོགས་ཀྱི་སྟེང་དུ་ཡང་། ས་སྒྱེ་ཆེན་པོའམ་རྡོ་རིལ་ལུག་རོ་འདྲ་བ་འཁྱེར་ཡོང་ནས་སྟོབས་རྩལ་འགྲན་པ་དེའོ། །
རྡོ་སྒོར།
རྡོ་སྒོར་ནི་ཕོ་གཞོན་དར་མ་བཅུ་ཕྲག་འགའ་བསྟར་ཕྲེང་བསྒྲིགས་ཏེ། རྡོ་དབྱིབས་སྒོར་མོ་འམ་གྲུ་བཞི། མདུན་ངོས་ཀྱི་སྤྱི་ཁྲེ་ལྔ་བཅུ་ཡས་མས་ཙམ་ལ། འབྲོང་གཡག་གམ་འབྲིའི་རྭ་རྩེ་ལ་རྔ་དམར་སྐོན་ཏེ་བཙུགས་ནས། རྒྱ་མ་གསུམ་ཙམ་ཡན་གྱི་རྡོ་ལག་པ་གྱེན་དུ་བཀན་པའི་ཚུལ་གྱིས་དེ་དག་འབེན་དུ་བྱས་ཏེ་བརྡེག་ཚེ། རབ་འབྲོང་རུ་གཏོར་བ། འབྲིང་ཕོག་པ། ཞན་པ་ཟུར་དུ་ཁེལ་ནས་རྭ་རྩེ་ནང་དུ་འཁོར་བར་བརྩིའོ། །འདི་ནི་དབུས་གཙང་ཁུལ་གྱི་ཞིང་ཁུལ་དུ་དར་ཁྱབ་ཆེའོ། །
ཕོ་བ་རྡོ་གཤག
དེ་ནི་སྐྱེ་བོ་སྟོབས་ལྡན་ཞིག་གན་རྐྱལ་དུ་བསྡད་དེ། རྡོ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཕོ་བའི་སྟེང་བཞག་ནས། གཡས་གཡོན་གཉིས་སུ་དར་མ་ཟུང་གིས་རེས་མོས་བྱས་ཏེ། ལྕགས་ཐོས་གཞུས་ནས་རྡོ་ཆེན་དེ་ཚལ་བ་མང་བོ་བཏང་ཡང་། མི་དེའི་ལུས་སྟེང་ལ་གནོད་སྐྱོན་ཡོད་མེད་ལ་བལྟས་ཏེ་ཤན་འབྱེད་པ་ཞིག་ཡིན་ཡང་། འདི་ནི་དུས་རབས་དང་མི་འཚམ་ཞིང་ཁེ་ལས་ཉེན་ཆེ་བ་ཞིག་གོ །
རྐྱང་རྡོ་ཆ་རྒྱག
དེ་ནི་རྡོ་འཕེན་བང་རྒྱུགས་ཀྱིས། ཁ་བཀྱག་གི་སྟེང་དུ་སླེབས་མ་ཐག ལག་གཡས་ཀྱིས་ལྗིད་ཚད་རྒྱ་མ་གཉིས་ཙམ་ཡོད་པའི་གླིང་རྡོ་དེ་རྒྱང་རིང་དུ་འཕེན་པ་དང་། ལྡེམ་གཅལ་གྱི་ནང་དུ་མཆོང་འགྲོ་གིན་ཡོད།
མས་རྡོ་ཆ་རྒྱག
དེ་ནི་ཕལ་ཆེར་རྐྱང་རྡོ་ཆ་རྒྱག་དང་མཚུངས་ཀྱང་ཁྱད་པར་དུ། རྐྱང་རྡོ་ཤོ་ཕོར་ཁ་སྦུབ་པ་ལྟར་གཡུགས་པ་དང་། མས་རྡོ་རྒྱ་མཚོའི་གཏིང་ནས་ནོར་བུ་གཡུགས་པ་ལྟར། སྤྱི་ཁྲེ་བཞི་བཅུ་ཞེ་ལྔ་སྐོར་གཡུགས་པའི་ཁྱད་པར་ཡོད་པར་བཤད།
རྒྱབ་རྡོ།
དེ་ནི་རྡོ་གཡུགས་ཕྱོགས་སུ་རྒྱབ་གཏད་དེ། ཁ་བཀྱག་རྡོ་ལེབ་ཀྱི་སྣེ་མོར་མཐེ་བོང་བཞག་ནས། དགྱེ་སྒུར་ལན་གསུམ་གྱི་མཚམས་སུ། ལག་གཉིས་ཀྱིས་རྡོ་བ་གྲུ་གུ་སྒྲིལ་བ་བཞིན་རྒྱབ་ཏུ་གཡུགས་ཏེ། འགུལ་སྟངས་ཀྱི་ཐོག་ནས་ལྡེམ་གཅལ་གྱི་མཆོང་འགྲོ་བ་ཡིན།
སྒབ་རྡོ།
དེ་ནི་རྡོ་བ་གཡུགས་ཕྱོགས་ལ་རྒྱབ་གཏད་དེ། ཁ་བཀྱག་རྡོ་ལེབ་ཀྱི་སྣེ་མོར་རྐང་རྩེ་འམ། མཐེ་བོང་བཞག་སྟེ། རྐང་བ་བགྲད་ནས་དགྱེ་སྒུར་ལན་གསུམ་གྱི་མཚམས་སྒྱིད་པར་ཧྲག་བར་ནས་གཡུགས་ཏེ། ལྡེམ་གཅལ་གྱི་མཆོངས་འགྲོ་བ་ཡིན།
ལག་རྡོ།
ལག་རྡོ་ནི་དཔུང་ཤེད་དམ་ལག་ཤེད་ཆེ་བའི་ཕོ་སར་དར་མས། དམིགས་འབུན་བཙུགས་ཏེ། བང་རྩལ་གྱིས་རྒྱུགས་ནས་འབུན་གྱི་གནད་དུ་བསྣུན་པའམ། རྒྱང་རིང་བོ་གང་འགྲོ་ལ་བལྟ་བ་ཞིག་ཡིན་ལ། ལག་རྡོ་གཟུ་མོ་ཞིག་གིས་སྟག་གཟིག་ཡང་གསོད་ཐུབ་པ་དང་། འབྲོང་རྒོད་ཡང་འགྱེལ་ནུས་པ་བྱུང་ཡོད།
འུར་རྡོ།
འུར་རྡོ་ནི་མི་རྣམས་ཀྱིས་བློ་རིག་འཕེལ་རྒྱས་སོང་བའི་ཁྲོད་ལག་རྡོ་ནས་འུར་རྡོ་འཕེན་ཚུལ་འདི་བྱུང་བ་ཡིན། འདིའི་བྱུང་རིམ་སྐོར་རོབ་ཙམ་ཞུ་ན། བོད་ཀྱི་རུས་ཆེན་འཚོ་བ་བཞི་བྱུང་བའི་རྗེས་ནས། བོད་ཁམས་མི་མ་ཡིན་བཅུས་དབང་མཛད་དུས། ཕན་ཚུན་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་སྐབས་སུ་འུར་རྡོ་འཕེན་པ་འདི་ལག་ཆ་གཙོ་གྲས་ཤིག་ཏུ་ཆགས་ཡོད་དེ། ཆོས་འབྱུང་མཁས་པའི་དགའ་སྟོན་ལས། ལྔ་བར་མུ་རྒྱལ་ཁེ་རྗེ་ཞེས་བྱས་བཟུང་། །ད་ཕྲང་ཅང་ཕྲང་ལག་ཆར་ཞགས་པ་འཕེན། །དྲུག་པ་ཀྲོག་ཀྲོག་འདྲེ་ཡིས་དབང་བྱས་ཏེ། །ལང་ཏིང་ལང་ཏིང་བར་ལ་འུར་རྡོ་འཕེན། །ཞེས་པས་རྟོགས་ནུས།
དེ་ཡང་། འུར་ཆ་ནི་དཀྱིལ་ཀོ་བའམ་རྩིད་པས་སླས་པའི་ལག་མཐིལ་ཙམ་གྱི་དབྱིབས་ལ། སྣེ་གཉིས་རྩིད་སྐུད་སླས་ཏེ་ཇེ་ཕྲར་ཡོད་པ་དེ་ཡིན་ལ། རིང་ཚད་འདོམ་གང་ཙམ་ཡོད། འུར་རྡོ་འཕེན་ཚུལ་ནི། འུར་མཐིལ་དུ་རྡོ་རིལ་བྱིས་པའི་ཁུ་ཚུར་ཙམ་བཞག་སྟེ་སྣེ་གཅིག་ན་ཁུག་མགོ་ཡོད་ས་དེར་གུང་མཛུབ་ཏུ་བསྐོན་ཏེ། མགོ་ལ་ཤེད་ཀྱིས་བསྐོར་ནས་ཁུག་མགོ་མེད་པའི་སྣེ་མོ་བཏང་སྟེ་འཕངས་ན་འུར་ལྕེ་ལས་ཙག་སྒྲ་དང་བཅས་ཏེ། གཟུ་ཞིང་གནད་དུ་ཕོག་པར་མ་ཟད། ཧ་ཅང་རྒྱང་རིང་བོར་ཤུགས་ཀྱིས་འགྲོ་བ་ཡིན།
འུར་ཆ་ལ་ལྷས་སྟངས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལས། གཟི་རིལ་མིག་མ། བཅུ་དྲུག་དར་ལྷས། བཅུ་དྲུག་དགུ་སྒྲིལ། ཕྱེད་མིག་དགུ་སྒྲིལ། བརྒྱད་ལྷས་ཁྲ་ཆེན། ཁྲ་ཆུང་། བརྒྱད་ལྷས་སྐྱོག་མོ། ལྔ་ལྷས་སོགས་མང་དུ་ཡོད་ལ། དམངས་ཁྲོད་ཀྱི་འུར་བཤད་ཞིག་ལས། འུར་རྡོ་བརྒྱད་ལྷས་ཀག་སྒྲ་ཆེ། །འུར་ཚགས་ཕྱི་སྒྲིམ་ཚག་སྒྲ་ཆེ། །འུར་ཟེལ་བེའུ་ཁྲ་རྒྱང་འགྲོ་ཆེ། །གཟི་རིལ་མིག་མ་མིག་མཛེས་ཆེ། །ཕྱེད་མིག་དགུ་སྒྲིལ་རྟེན་འབྲེལ་ཆེ། །ཞེས་ཀྱང་ཟེར་སྲོལ་ཡོད་ལ། ལེགས་ཤོས་ནི། སྐུད་པ་དཀར་ནག་ལྷས་པའི་མིག་རིས་དགུ་ཡོད་པར་ཆུ་མིག་དགུ་སྒྲིལ་ཟེར་བ་དེ་ཡིན་ལ། གླིང་སྒྲུང་ལས། འུར་མར་མཆོག་ཆུ་མིག་དགུ་སྒྲིལ་སླས། ཞེས་དང་། ཁྱད་པར་དུ། ཨ་གྲགས་གཟི་རྫོང་ལས་འུར་ཆ་ཆུ་མིག་དགུ་སྒྲིལ་གྱི་བཤད་པ་ཚིག་དོན་གཉིས་ཐད་ནས་རིན་ཐང་ཆེ་བ་ཞིག་མཆིས་པ་འདིར་བཀོད་ན། འུར་ཁྲ་རིང་རྔ་མའི་ཕོད་རྒྱན་ཅན། །རྟ་མགྱོགས་པའི་དཔའ་དར་ཐོབ་ནི་འདུག །འུར་ཁྲ་རིང་གང་བྱུང་མ་དགོངས་ན། །བྱང་གཉའ་ཁྲི་བཙན་པོའི་སྐུ་རིང་ལ། །སྲིད་པའི་ལྷ་གཡག་གྭ་བ་དེ། །རི་རབ་རྩེ་ལ་ཤོར་བའི་དུས། །དུག་སྦྲུལ་ཁྲ་བོས་ར་མདའ་བཀག །དྲང་སྲོང་ཁྲོས་པའི་རྐང་བས་བརྫིས། །སྦྲུལ་མགོ་ཁུག་སོ་མཛུབ་མོར་བརྒྱུས། །སྐེད་པ་རྡོ་རྒྱངས་གཡག་སྣ་བླངས། །དེ་ནས་མཁས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱིས། །གཡང་དཀར་ལུག་གི་སོག་བལ་གཅིག །ལྷ་འབྲི་ཞོལ་མོའི་དཔུང་རྩིད་གཉིས། །འུར་ཐག་ཁྲ་བོ་བིས་ཁྲ་སླས། །དུག་ཆེན་སྦྲུལ་ལ་དཔེ་གཅིག་བླངས། །སྦྲུལ་མགོ་རྣོ་ལ་སྡིག་པ་དེ། །དེ་ལ་ཁྲ་རིང་ཁུག་སོ་བཟོས། །སྦྲུལ་སྐེད་རྡོག་པས་རྫི་བ་ལ། །དེ་ལ་རྡོ་གདན་འུར་མཐིལ་སྤྲད། །སྦྲུལ་རྔ་ཕྲ་རིང་འཇམ་པ་ལ། །དེ་ལ་སུམ་སྐུད་འཁྲུལ་ལྕེ་བྱས། །སྦྲུལ་སྣ་ཁྲ་འུར་འབབ་པ་ལ། །དེ་སྔ་རྔ་དམར་རྣ་ཐོག་བརྒྱབ། །ནུབ་བདུད་འཕར་བ་རྐང་གསུམ་བཏུལ། །དགོན་གནས་བརྒྱ་ཡི་ཆོས་ལ་དབང་། །དེ་ནས་ཚ་བའི་ལུག་ཁྱུ་ཡིས། །མདོ་ཁམས་སྒང་བཞི་དཔེ་གཅིག་བླངས། །སྒང་གཉིས་དཀར་མོའི་གངས་ལ་ཆགས། །གངས་ལ་ཆགས་ཤིང་དཀར་རིས་བྱས། །སྒང་གཉིས་སྨུག་པོ་རྫ་ལ་ཆགས། །རྫ་ལ་ཆགས་ཤིང་ནག་རིས་བྱས། །འུར་ཐག་ཟེ་མོ་སྒང་བསླས་བྱས། །ཡར་འཕངས་ཤྭ་བོའི་རྭ་ཡ་གཅོག །མར་འཕངས་ཡུ་མོའི་རྐང་ཆུང་གཅོག །ཚག་སྒྲིལ་རྒྱ་སྟག་མཐའ་ལ་འཕངས། །རྒྱ་ལུག་འབྲི་ཆུ་སྤུངས་སྤུངས་བྱས། །ལུག་གཡང་དཀར་བརྒྱ་རེའི་དཔའ་དར་འཐོབ། །བྱེ་རུའི་བྱུར་རྫོང་འབེབས་པའི་དུས། །ལུག་གཡང་དཀར་བརྒྱ་རེའི་དཔའ་དར་ཡོད། །ཅེས་གསུངས་ལ།
ཡང་། འུར་བཤད་ཞིག་ལ། ངའི་ལག་ན་བཟུང་བའི་འུར་རྡོ་འདི། །དགྲ་ལྷའི་རྟེན་མཁར་དང་བོ་ཡིན། །མྱུར་མགྱོགས་ནང་གི་ཆེ་བ་ཡིན། །མ་མཁའ་འགྲོ་སྟོང་གི་དབུ་སྐྲ་དང་། །སེང་གེ་དཀར་མོའི་གཡུ་རལ་གཉིས། །རྒྱ་སྟག་དམར་བོའི་སྨ་ར་གསུམ། །བྲེ་སེར་འབྲོང་གི་དཔུང་རྩིད་བཞི། །སོག་དཀར་དྲེད་ཀྱི་སྙིང་སྤུ་ལྔ། །དེ་ལྔ་འུར་རྡོའི་རྒྱུ་ཆ་བྱས། །ཡར་མཆོག་ཡར་ངོ་གསུམ་ལ་སླས། །ཡར་ངོ་འབྲུག་གི་དུས་དང་སྤྲད། །གཡུག་ན་འབྲུག་སྒྲ་གྲག་ལེ་ཐོན། །མར་མཆོག་མར་ངོ་གསུམ་ལ་སླས། །མར་ངོའི་བྱ་དུས་ཁོ་ནར་སླས། །འཕངས་ན་བྱ་ལམ་ཆོད་ལེ་བྱུང་། །བཅོ་ལྔ་གསུམ་གྱི་ཐོ་རངས་ལ། །འུར་མཐིལ་སྟག་གི་དུས་དང་བསྒྲིགས། །གཉན་སྟག་འཁོར་བའི་རྟེན་འབྲེལ་བྱས། །ཚར་ལྕེ་ཉེར་དགུའི་ཉིན་མོ་ཡི། །ནམ་ལངས་གསུམ་གྱི་དུས་ལ་བཙེམས། །གར་གཏད་ས་ལ་ཕོག་ལེ་བྱུང་། །རྡོ་ནག་ལུག་གི་གྲོད་འདྲ་འདི། །ལྷ་འདྲེ་སྟོང་གི་བླ་རྡོ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པ་ལས། ཆེ་བསྟོད་དང་འབྲེལ་འུར་ཆའི་རྣམ་པ་ཞིག་མཐོང་ཐུབ་ལ།
ཡང་། ཇོ་རུས་རྨ་ཡུལ་བཟུང་སྐབས། འུར་ཆ་ལ་བརྟེན་ཏེ་འདྲེ་སྲིན་འདུལ་བ། རྨ་ཡུལ་བཟུང་བའི་སྒྲུང་དཔེ་ལས། ཇོ་སྐྱིད་དམ་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་འུར་རྡོ་འཛམ་གླིང་སྟོང་སྐོར་གྱི་ནང་དུ་ལྷ་འདྲེ་བླ་རྡོ་མཐུ་དང་ལྡན་པ་ཞིག་བཞག་ཅིང་། སྟངས་སྟབས་དང་བཅས་ཀླད་ལ་བསྐོར་ཏེ་མཐའ་འདྲེ་འགོང་བོ་སོགས་འཇོམས་པ་དང་། ཡང་། ཁོང་གིས་འུར་རྡོ་ཕ་བོང་སྟོང་འཁོར་དེ་སྐུ་རྐེད་ནས་དྲངས་ཏེ། འུར་མཐིལ་དུ་བཞག་ནས་སྤྱང་སྣ་ཕབ་པའི་གླུ་ལས། ང་ལ་འུར་ཆ་གདའ་ལེ་འདི། །བ་ཁྲ་ཞིག་གི་རྔ་མ་མིན། །བེའུ་རོག་ཅིག་གི་རྔ་མ་མིན། །ཤར་སེང་གེ་དཀར་མོའི་གཡུ་རལ་ཡིན། །མ་རྡོ་རྗེ་ཕག་མོའི་དབུ་སྐྲ་ཡིན། །ཡར་མཆོག་ཡར་ངོ་གསུམ་ལ་སླས། །དཀར་ཕྱོགས་ངོ་སོ་དགུང་ལ་བསྟོད། །མར་མཆོག་ཟླ་ངོ་གསུམ་ལ་སླས། །ནག་པོ་ཕྱོགས་ཀྱི་གཉའ་གནོན་མཛོད། །འུར་མཐིལ་ཟླ་བ་གསུམ་ལ་སླས། །འབྱུང་བོ་བདུད་ཀྱི་འདུ་ར་བཤིག །དཔའ་ལུང་ཉི་མ་གསུམ་ལ་སླས། །འགྲོ་དྲུག་ཐར་བའི་ལམ་སྣ་དྲོངས། །ཚར་ལྕེ་ཞག་མ་ལྔ་ལ་སླས། །དགྲ་ལྷ་ཝེར་མའི་ངོ་སོ་བསྟོད། །འུར་ཡར་གཡུག་རྒྱ་གར་ཡུལ་དུ་གཡུག །སྟོད་རྒྱ་གར་ཆོས་ཀྱི་དར་ཐག་འཐེན། །མར་གཡུག་རྒྱ་ནག་ཡུལ་ལ་གཡུག །སྨད་རྒྱ་ནག་ཆོས་ཀྱི་ཁྲིམས་ཤིང་དྲངས། །བོད་སྐྱེ་དགུ་ཆོས་ཁྲིམས་གཉིས་ཀྱིས་སྐྱོང་། །ཚག་སྒྲས་རི་བོ་ཀླད་ཁྲག་བསྲེ། །ཁོབ་སྒྲས་གླ་བ་མཐའ་ལ་འཕེན། །གོ་མཚོན་ནང་གི་སྔ་བ་ཡིན། །མྱུར་འགྱོགས་ནང་ནི་ཆེ་བ་ཡིན། །ད་གཡུག་ན་ནག་པོ་བདུད་ལ་གཡུག །བདུད་ཀླུ་བཙན་སྲོག་གི་ཁུགས་པ་གཅོད། །ནང་སེམས་ཉིད་མར་མེ་གཟིམ་ལ་ཤོག །ཕྱི་གློ་བའི་སྲོག་རྩ་ཆོད་ལ་ཤོག །བར་རུས་པའི་གསས་མཁར་བཤིག་ལ་ཤོག །དེ་རིང་ཤ་གཟན་སྤྱང་ནག་འདི། །ཀླུ་བཙན་རྒྱལ་བོའི་སྤྲུལ་བ་རེད། །བཀའ་གོང་མའི་ལས་དོན་སྒྲུབ་པའི་བུ། །ལྷ་སྲས་ཇོ་རུའི་འདུལ་སྐལ་རེད། །ད་ལྟ་སྤྱང་སྣ་རྡོ་ཡིས་ཕབ། །སང་ནམ་ཕུགས་དཔྲལ་བར་མདའ་རྟགས་འཇོག །རྟིང་མའི་ཡང་རྩེ་བླ་མའི་དྲིན། །སྤྱང་ནག་པོའི་སྟེང་ལ་ཧོ་མ་ཡ། །ཞེས་འུར་ཆ་ལ་བརྟེན་ཏེ་འདྲེ་སྲིན་བཏུལ་བ་དང་། གཞན་གཡུལ་འགྱེད་གྱི་ཚེ་གོ་མཚོན་སྣ་དགུའི་གྲས་སུའང་མེད་དུ་མི་རུང་སྟེ། ཧོར་གླིང་གཡུལ་འགྱེལ་ལས། རྐེད་འུར་ཆ་ཕྲ་མོའི་འཕྲུག་ཐག་ལ། །ཐབས་ཤེས་རབ་ལྕེ་ལུང་ཟུང་དུ་འཇུག །དེ་འུར་ཆ་ཁྱུང་མིག་དགུ་བ་རེད། །དཔའ་དགྲ་ལྷའི་གོ་མཚོན་སྣ་དགུ་དེ། །ཞེས་པའི་ཤེས་སོ། །
འུར་ཆའི་དགོས་པ་ཡང་། གླིང་སྒྲུང་རྣམས་སུ་དཔའ་དགྲ་བླའི་གོ་མཚོན་སྣ་དགུ་རུ་འདྲེན་པས། ཚ་བ་མདའ་རྫོང་ལས། འདྲ་བ་བརྒྱད་ལྡན་འུར་རྡོ་འདི། །དཀར་བོའི་སྒང་ནས་འཇའ་འོད་ཤར། །དཀར་ཕྱོགས་ལྷ་རྣམས་དགྱེས་ཤིང་འཁོར། །ནག་པོའི་ཟུར་བས་མེ་ལྕེ་འབར། །ནག་ཕྱོགས་བདུད་རྣམས་སྲེག་ཅིང་འགྱེལ། །ལུས་ལ་འཆང་ན་དགྲ་ལྷ་འཁོར། །སྐེད་ལ་གཟར་ན་རྒྱན་དུ་མཛེས། །དམག་ལ་སོང་ན་དགྲ་ལས་རྒྱལ། །ཇག་ལ་སོང་ན་ནོམ་དང་འཕྲད། །ཚོང་ལ་སོང་ན་ཁེ་སྤོགས་གྲུབ། །ཁྱིམ་དུ་བཞག་ན་ཕྭ་གཡང་འཕེལ། །ཞེས་སོ། །
གཞན་ཡང་། སྡིག་གཅོད་ཤན་པས་རྒྱ་ཚ་ཞ་ལུ་དཀར་བོའི་དབུ་བླངས་ཉིན། དཔའ་ཚ་ཞང་གདན་མས་འུར་ཆས་རྒོལ་བ་ནི། ཧོར་གླིང་གཡུལ་འགྱེད་ལས་འདི་ལྟར་བཤད་དེ། བློན་གདན་མས་མདའ་འཕེན་རྩིས་སྐབས། འབྲུ་དགའ་བདེ་ན་རེ། ཞལ་དཀར་གྱི་དབུ་འཁྱེར་འདུག་གཤིས། མདའ་འཕངས་ཀྱང་ཕོག་མི་ཡོང་། དེ་ལས་འུར་ཁྲ་ཐུང་མ་དེ་རྒྱོབས་དང་ཟེར། དེར་འུར་མཐིལ་དུ་རྡོ་དཀར་ཞིག་བཅུག་ནས་བཞག་སྟེ། ན་རེ། ལས་ནག་པོ་འབུམ་པའི་ལྷ་རྒྱུད་དེ། །དབུ་དར་འཕྲུ་ཤ་ལེར་ཁྱེར་ཞིང་གདའ། །འུར་ཁྲ་ཐུང་གིས་ཤ་ལན་མ་འཕྲོད་ན། །གླིང་གེ་སར་ལྷ་མེད་ཡིན་པའི་རྟགས། །ཟེར་ནས་རྡིག་ཆོམ་དུ་སོང་བ། ཤན་པའི་དཔུང་བ་གཡས་པར་ཕོག་སྟེ་དཔུང་ལྷུ་བྲལ། ཞེས་སོ། །
ཕྱིས་སུ་ཡུལ་ལུང་འགར་འུར་ཆ་འགྲན་བསྡུར་གྱི་བྱེད་སྒོ་ཡང་སྣ་ཚོགས་དར་ཡོད་ལ། དེ་ཡང་རིང་ཚད་འགྲན་པ་དང་། ཚ་ཁ་འགྲན་པ་གཉིས་སུ་དབྱེ་སྲོལ་ཡོད། རྒྱང་འགྲན་ནི། འུར་རྡོ་རྒྱང་རིང་དུ་ཅི་ཙམ་གཡུགས་ཐུབ་མིན་ལ་བརྩི་བ་དང་། ཚ་ཁ་འགྲན་པ་ནི། སྟག་ཤར་རྣམས་ཀྱིས་དམིགས་འབུན་བཙུགས་ཏེ། འུར་ཆ་ཤུགས་ཅི་ཡོད་ཀྱིས་བསྐོར་ནས། གནད་དུ་ཁེལ་ཡོད་མེད་ལ་བརྩི་བ་ཡིན།
གཞན་ཡང་། ལོ་སྲུང་སེར་འགོག་གི་སྐབས་སུ། འུར་རྡོ་ལ་རོ་ཐལ་དང་ཡུངས་དཀར་གྱི་རྫས་ཀྱིས་བྲབས་ལ། འབྱུང་བོ་ཐམས་ཅད་ཐལ་བར་བརླག་པའི་དྲག་སྔགས་ཕཊ་འགྱེད་དང་བཅས་སེར་ཕྱོགས་སུ་འཕེན་པ་དང་། ད་དུང་དྲག་པོ་ལ་མི་ལྤགས་ཀྱིས་མཐིལ་བྱས་པའི་ཡུགས་མོའི་ལྟག་སྐྲའི་འུར་ཆ་བྱས་ཏེ་འཕེན་པར་ཡང་བཤད། མ་ཟད། བོན་ལུགས་ལ་ཆར་འབེབས་ཀྱི་སྐབས་སུ་ཆར་རྡོ་ཞེས་པ་དུད་འགྲོ་བསད་པའི་རྡོ་ཞིག་ཀྱང་དགོས་པར་བཤད་དོ། །
འུར་ཆ་འདི་དགྲ་ལྷ་འཁོར་བའི་རྟེན། ལྷ་སྲུང་དགྱེས་པའི་སྤྱན་གཟིགས། སྐྱེས་པ་ཕོ་ཡི་གོ་མཚོན། མཛངས་མ་སྨན་གྱི་མཛེས་ཆས། གཞོན་ནུ་ཕོ་མོའི་དྲན་རྟེན། རི་དྭགས་རྔོན་ལས་དང་། ནོར་ལུག་འཚོ་སྐྱོང་། སྤྱང་ཀི་དང་བྱ་གླག རྐུན་ཇག་སོགས་སྔོན་འགོག་བྱེད་སྤྱད་ཀྱི་ལག་ཆ་གལ་ཆེན་ཞིག་ཀྱང་ཡིན། འུར་ཆ་འདི་བཙན་པོ་རིམ་བྱོན་གྱི་སྐབས་ནས་ཀྱང་གཡུལ་འགྱེད་ཀྱི་ལག་ཆ་གལ་ཆེན་ཞིག་ལགས་པར་སེམས་ལ། རབ་བྱུང་བཅོ་ལྔ་བའི་ཤིང་འབྲུག སྤྱི་ལོ ༡༩༠༤ ལོར་དབྱིན་ཇིས་བོད་ལ་བཙན་འཛུལ་བྱེད་སྐབས། བོད་དམག་གིས་འུར་རྡོ་འཕངས་ཏེ་འགོག་རྒོལ་བྱས་ལ། ནུས་པ་ཡང་ཆེན་པོ་ཐོན་ཡོད་དེ། དམངས་གཞས་ཤིག་ཏུ། འཇམ་པོ་བལ་ལས་བཟོས་པའི། །འུར་རྡོ་ཆུ་མིག་དགུ་སྒྲིལ། །ཆུ་མིག་གཞུང་ནས་བརྒྱབ་པས། །དབྱིན་ཇིའི་སྣ་ལ་ཐེབས་སོང་། །ཞེས་བཤད་ཡོད་དོ། །གཞན་ནག་ཆུ་ཁུལ་དུ་རྫི་བོ་རྣམས་ཕྱུགས་ཟོག་བོར་སྟོར་བྱུང་སྐབས། འུར་ཆ་ལ་བརྟེན་ནས་མོ་རྒྱག་སྲོལ་ཡང་ཡོད་ལ། དེ་ནི་བོན་གྱི་ཇུ་ཐིག་ལ་ཁུངས་བཅོལ་བ་ཡིན་ལ། ས་ཁུལ་དེར་ད་ལྟའང་བེད་སྤྱོད་དང་། མོ་དཔྱད་སྣ་ཚོགས་རྒྱག་རྒྱུ་ཡོད་པར་བཤད་དོ། །དེ་ལས་གཞན་ས་དེའི་དམངས་ཁྲོད་ཀྱི་ཤོད་རྒྱུན་ལ། ཁྱི་འུར་བལ་ཀྱོང་ར་ཚགས་ཁུལ་ཏོག ནམ་མཁའི་ཐོག་ཐུབ། ཅེས་ཁྱིའི་ཁུ་ལུ་ལས་བཟོས་པའི་འུར་ཆར་བལ་གྱིས་ཀྱོང་དང་། ར་རྩིད་ཀྱིས་ཚགས་བསྒར་བ། ནོར་ཁུལ་གྱི་ཏོག་ཅན་ཞིག་འཛོམས་ན། ཐོག་འགོག་པའི་སྲུང་བ་ལྡན་པའི་བརྗོད་སྲོལ་ཡང་ཡོད་དོ། །
གཞན་ཡང་། ཨ་རིའི་དབྱིན་ཏིའི་ཨན་མི་རིགས་ཀྱི་རིག་རྫས་འགྲེམས་སྟོན་ཁང་དུ་འང་། ལོ་ངོ་སྟོང་ཕྲག་བཞི་ལྔའི་སྔོན་ནས་བཟོས་པའི་འུར་ཆ་འདི་ཉིད་ཡོད་པར་བཤད། ཨ་ལགས་དོར་ཞིས། ཨན་མི་རིགས་འདི་བོད་དང་མི་རྒྱུད་གཅིག་ཡིན་པར་འདྲ་མཚུངས་མང་དུ་བཀོད་ཡོད། གང་ཡིན་ཞེ་ན། ལོ་སར་གྱི་ཚེ་ཕོ་མོ་ཐམས་ཅད་སྐོར་བྲོ་ལྟ་བུ་འཁྲབ་པ། གྱོན་པ་འཆམ་གོས་དང་འདྲ་བ། རི་བསྐོར་བྱེད་པ། མིའི་ངོ་ཚུགས་དང་སྐྲ་བསླེས་ཚུལ་ཡང་འདྲ་བས། སྐད་ཆ་མ་གཏོགས་བོད་པ་རེད་སྙམ་པའི་སྣང་བ་སྟེར་བར་བཤད་པ་དང་། ནམ་མཁའ་ནོར་བུས་ཀྱང་། དབྱིན་ཏིའི་ཨན་ས་ཆར་བོན་པོའི་མདུད་གསུམ་ལ་སོགས་པ་སྐུད་པ་འདྲེན་རྒྱག་རྒྱུ་འང་ཡོད་ཚུལ་བཤད་འདུག་གོ །
སྒྱོགས་རྡོ།
སྒྱོགས་རྡོ་འཕེན་སྲོལ་འདི་ཡང་བོད་ལ་ཆེས་སྔ་མོ་ནས་དར་ཡོད་དེ། ཅིའི་ཕྱིར་ན། དེབ་ཐེར་མཁས་པའི་དགའ་སྟོན་ལས། དེ་ནས་སྲིན་པོ་གཉའ་རེངས་ཁྲག་མིག་བྱས། །ཡུལ་མིང་སྲིན་པོ་ནག་པོ་དགུ་ཡུལ་ཟེར། །སྲིན་མོའི་རྐང་དང་སྒྱོགས་གཉིས་ལག་ཆར་བྱུང་། །ཞེས་མི་མ་ཡིན་གྱི་དབང་མཛད་བཅུ་གཉིས་སྐབས་ནས་སྒྱོགས་འཕེན་ཚུལ་བྱུང་ཡོད་པ་དང་། ལྷ་འདྲེ་བཀའི་ཐང་ཡིག་ལས། རྒྱལ་ཁམས་ཁུ་གཉགས་གཉིས་ཀྱིས་བཟུང་། །དགྲ་ཇག་རྐུན་མས་ལམ་འཕྲང་རྩུབ། །འགྲོ་སྦས་མི་འཆམ་འཁྲུག་པ་བྱེད། །ཞེ་སྡང་ཟིང་རྩུབ་གསོད་འཕྲོག་དར། །མདའ་མདུང་གྲི་སྒྱོགས་རྡོ་ཕུབ་དལ་དུས་མེད། །ཅེས་པ་ལས་ཁྲི་སྲོང་ཀྱི་ཡར་སྔོན་ནས་སྒྱོགས་རྡོ་འདི་དགྲ་འཐབ་ཀྱི་ལག་ཆར་ཧ་ཅང་བྲིན་པ་རྟོགས་ཐུབ་པ་དང་།
ཕྱིས་སུ་ཁྲི་སྲོང་ལྡེ་བཙན་དང་། རྒྱའི་གོང་མ་ཀྲིན་ཡོན་ཁྲི་ལོ་གསུམ་པར་བོད་ཀྱིས་ཐང་དམག་ལ་སྒྱོགས་རྡོ་འཕངས་ཏེ་དམག་ཉེས་བཏང་ཚུལ། ཐང་ཧྲུའུ་ལས་འདི་ལྟར་འབྱུང་སྟེ། བྷོད་དམག་གིས་སླར་ཡང་ལེན་ཡུན་པོའོ་ལ་རྒོལ་བ་ན། མཁར་ནང་དུ་སྒྱོགས་རྡོ་འཕངས་ཏེ་ཁྲོན་པའང་རྡོ་ཡིས་བཀང་བར་བྱས། ཞེས་དང་། ཉིན་སུམ་ཅུའི་རིང་ལ་བྷོད་ཀྱིས་སྐས་དང་སྒྱོགས་འཁོར་སོགས་བཀོལ་ཏེ་ཕྱོགས་བཞི་ནས་ཚུར་རྒོལ་བྱས། མཁར་དེ་ཐེངས་འགར་གཏོར་ཉེན་བྱུང་། ཞེས་པས་གསལ་ལ། ཁྱད་པར་དུ། བཀའ་ཐང་སྡེ་ལྔ﹙མི་རིགས་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་གིས་པར་དུ་སྐྲུན་པའི་ཤོག་གྲངས ༤༢ ནས ༤༦ བར་ན་གསལ། ﹚ལས། དང་བོ་སྒྱོགས་ཁང་། བར་དུ་ཤིང་བཟོ། མཐའ་མར་རྒྱག་ཐབས་སོགས་ཞིབ་ཏུ་འཁོད་ཡོད་པས་ཤེས་འདོད་པ་དག་གིས་དེར་བལྟ་བར་ཞུ་ལ། འདིར་ཡི་གེ་མང་བར་འཇིགས་ནས་མ་བཀོད་དོ། །འདིར་སྒྱོགས་ཀྱི་ལྷ་མཆོད་སྟངས་ལ། བཀའ་ཐང་སྡེ་ལྔ་ལས། ཀྱེ་དགེ་བསྙེན་ཆེན་པོ་སྐུ་ལ་ངུར་སྨྲིག་གི་བེར་ཆེན་གསོལ། ཆིབས་སུ་རྟ་ནག་རྟིང་དཀར་ཆིབས་པ། ཕྱག་ན་སྒྱོགས་དང་དར་མདུང་དྲིལ་བ། ཕྱི་ན་སྤྱང་གི་ཁྲིད་པ། སྟེང་ན་བྱ་ཁྲ་ལྡིང་བ། ལྷ་མ་སྲིན་གྱི་ཁ་ལོ་བསྒྱུར་བ། སྐྱེས་པ་དྲག་རིམ་དང་རང་ཆས་སུ་འགྲོགས་པ། གསེར་སྐྱེམས་ལ་དགྱེས་པ། རའི་ཀྲུམས་གསོལ་བ། དགྲ་ལྷ་ཆེན་པོ་དེ་རིང་མིང་ནས་བོས་སོ། །ཞེས་འབྱུང་ལ། དེ་དང་ཆ་འདྲ་བར་ཧོར་གླིང་གཡུལ་འགྱེད་ལས་ཀྱང་། སྒྱོགས་ལྷ་རྡོ་རྗེ་ལེགས་པས་སྐྱོངས། །ངུར་སྨྲིག་བེར་ཆེན་སྐུ་ལ་གསོལ། །རྟ་ནག་རྟིང་དཀར་ཆིབས་སུ་བཅིབས། །ཕྱག་ན་སྒྱོགས་དར་ནག་པོ་བསྒྲེངས། །སྤྱང་ཐོང་སྔོན་མོ་ཕྱི་ན་འདུར། །ལྕགས་ཀྱི་བྱ་ཁྲ་ཕྲག་པར་ལྡིང་། །སྡེ་བརྒྱད་ཡོངས་ཀྱིས་ཁ་ལོ་བསྒྱུར། །མཆོད་ཅིག་གསེར་སྐྱེམས་གཡུ་སྔོན་མཆོད། །ཅེས་སོ། །གཞན་སྒྱོགས་འཕེན་སྟངས་དང་རྡོ་དབྱིབས་ཀྱི་རྣམ་པ་བཀའ་ཐང་ལས་འབྱུང་བ་ཤས་ཙམ་བཤད་ན། ས་ལ་བཞག་ཐབས་རྣམ་ལྔ་ཡོད། །ཤོ་ཡི་བསྟན་ལ་དཔེ་ལོངས་ལ། །ཤར་ནི་ལྟ་བུར་རྒྱག་པ་ན། །རྡོ་ནར་བ་ནི་གཡས་སུ་འགྲོ། །ལེབ་ན་གཡོན་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན། །ཧྲིལ་བ་དབུས་སུ་འགྲོ་བ་ཡིན། །དེ་བཞིན་ལྷོ་དང་ནུབ་དང་བྱང་། །མཚམས་བཞི་ཡང་ནི་དེ་བཞིན་ཤེས། །སྒྱོགས་མཁན་བྲང་གི་ལྷེ་སྣ་ནས། །པུས་མོའི་ལྷ་ང་ཡན་ཆོད་ལ། །འཛིན་པ་དགུ་བཅུ་གོ་དགུ་ཡོད། །གཡས་སུ་ཤོར་ན་གཡོན་ནས་བསྐྱེད། །གཤོག་ན་པུས་མོ་ལྷ་ང་ནས། །གཅོད་ན་སྐེད་པའི་དཀྱིལ་ནས་བསྐྱེད། །དེ་ལ་མ་ཚད་བུ་ཁྲིད་དང་། །བུ་ཚད་མ་ནི་ཁྲིད་པ་དང་། །ནར་ཚད་ལེབ་ནི་ཁྲིད་པ་དང་། །ལེབ་ཚད་ནང་ནས་ཁྲིད་པ་དང་། །ཟུར་ཚད་འཇོང་ནི་ཁྲིད་པ་དང་། །འཇོང་ཚད་ཟུར་ནི་ཁྲིད་པ་དང་། །ཆེ་ལམ་ཆུང་ནི་ཁྲིད་པ་དང་། །ཆུང་མལ་ཆེ་ནི་ཁྲིད་པའོ། །རྡོ་རིགས་མི་འདྲ་མཐའ་ཡས་ཀྱང་། །འགྲན་གྱི་དོ་མེད་གསུམ་དུ་འདུས། །སྒོ་ང་འདྲ་ན་འགྲན་གྱི་དོ་མེད་ཡིན། །མཁལ་མ་འདྲ་ན་འགྲན་གྱི་དོ་མེད་ཡིན། །རྡོ་རིགས་མི་འདྲ་ཟད་མེད་ཡོད་གྱུར་ཀྱང་། །ནར་ནི་ཇི་ལྟར་ཟུར་ལ་བཞག་ཡར་བྱ། །ཟུར་ནི་ཇི་ལྟར་མནན་ནས་བཞག་པར་བྱ། །རྡོ་མགོ་དགྲ་སར་བསྟན་ལ་འཕངས། །ཞེས་སོ། །
ཕྱིས་སུ་བོད་ཀྱི་སྒྱོགས་འཕེན་ཚུལ་འདི་གླིང་སྒྲུང་སོགས་ལས་འབྱུང་བ་ལ། དེ་ལ་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་ཤན་ཞུགས་ཟབ་མོ་ཐེབས་ཡོད། ཙ་རི་སྨན་རྫོང་ལས། ཁྲོ་ཐུང་གིས་སྒྱོགས་འཕངས་ཚུལ་འདི་ལྟར་བཀོད་ཡོད་དེ། ཁོང་རང་ནས་གླ་བའི་ནགས་རི་རྩེ་རྒྱལ་གྱི་མགོ་རུ་སྒྱོགས་ཤིང་གི་འཕྲུལ་འཁོར་བཙུགས། གཏོར་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་བཤམས། དྲག་སྔགས་ཀྱི་ཕུར་བུ་བསྐོར་ནས། ལྷ་སྔགས་ཏིང་འཛིན་ཟབ་མོ་སྒྲུབ་པ་ལ་རྩེ་གཅིག་ཏུ་གཞོལ་ཏེ། ཞེས་དང་། ཡང་། གླིང་སྒྲུང་དེར་དགའ་བདེས་སྒྱོགས་འཕངས་ཚུལ་ཡང་། རྨ་དེལ་ཡག་བླ་རི་རྨུག་ཆུང་གི་རི་རྩེར་ཕེབས་ཏེ། སྒྱོགས་ཤིང་གི་འཕྲུལ་འཁོར་ས་ལ་བཙུགས། དྲག་སྔགས་མངོན་སྤྱོད་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་བཤམས། ཞེས་ལག་གཡོན་པས་སྒྱོགས་ཐག་བཟུང་། ལག་གཡས་པས་དར་ནག་གཡབ་མོ་བྱེད་བཞིན། ཞེས་སོགས་འབྱུང་པ་ལས་ཤེས་སོ། །སྒྱོགས་ཀྱི་ཆ་ལག་ཀྱང་། ཧོར་གླིང་གཡུལ་འགྱེད་ལས། གནམ་ལྕགས་ཐོག་གི་སྒྱོགས་ཆེན་འདི། །སྒྱོགས་ཐག་སེང་གེའི་གཡུ་རལ་ལ། །འབྲུག་ཆེན་དར་མའི་ཟེ་བ་དང་། །འབྲོང་བུ་དར་མའི་སྙིང་རྩིད་དང་། །རྒྱ་སྟག་དམར་བོའི་ཁ་སྤུ་དང་། །དཔའ་བོ་གྲི་ཤིའི་སྐྲ་ལ་སླས། །སྒྱོགས་ལྕེ་གཡང་དཀར་བལ་ལས་བྱས། །སྒྱོགས་མཐིལ་གླང་ཆེན་གཉའ་ཀོར་བྱས། །སྒྱོགས་ཤིང་ཛ་ལ་ནག་པོར་བྱས། །ཞེས་པས་རྟོགས་ནུས་སོ། །
སྒྱོགས་འཕེན་དུས་ཀྱང་། ཕ་རོལ་བོར་དམོད་ཚིག་བརྗོད་པ་ཡང་། ཧོར་གླིང་གཡུལ་འགྱེད་ལས། འཕྱོ་ཡ་ཧོར་སེར་དཔུང་ལ་འཕྱོ། །དང་བོ་སྟོང་རྡེབས་ལན་གསུམ་འདིས། །ཧོར་ཐེའུ་རང་བླ་སྲོག་གཏིང་ནས་སྐེམས། །ལྷ་རྡོ་སྒོ་ང་དཀར་བོ་འདིས། །ཧོར་གུར་དཀར་རྒྱལ་བོའི་མགོ་ལ་རྒྱོབས། །དུང་ཕོར་གཏིབ་ལ་ཀླད་ཁྲག་ཕོ། །གཉན་རྡོ་སེར་བོ་ཟུར་མང་འདིས། །གུར་སེར་རྒྱལ་བོའི་སྟོད་ལ་རྒྱོབས། །གློ་མཆིན་གཏོར་ལ་སྲོག་དམར་མཆོད། །ཀླུ་རྡོ་སྔོན་པོ་གྲུ་བཞི་འདིས། །གུར་ནག་རྒྱལ་བོའི་སྨད་ལ་རྒྱོབས། །རྒྱུ་ལོང་གཏོར་ལ་རྩོ་ཁྲག་སྲེས། །བདུད་རྡོ་ནག་པོ་གསུམ་བསྟུད་འདིས། །ཤན་རྒོད་དྲག་རིམ་དཔུང་བ་ཕྲོལ། །དེ་ནས་དཔལ་ཆེན་སྒྱོགས་རྡོ་འདིས། །འབུམ་ཕྲག་ཕྲ་མོའི་གཞི་དཀྱིལ་ནོན། །དགྲ་མཁར་ཡོད་ཚད་རྩེ་ནས་ཤིགས། །དགྲ་དཔུང་ཡོད་ཚད་དཀྱིལ་ནས་ཆོམས། །གཟུགས་ཅན་དགྲ་ཡི་གཙོ་བོ་ལ། །ཁོ་གུར་དཀར་གསོན་པོ་མ་གཏོང་ཞིག །གཟུགས་མེད་བགེགས་ཀྱི་གཙོ་བོ་ལ། །གནམ་ཐེལ་ཡན་པར་མ་གཏོང་ཅིག །ཡང་སྒོས་གླིང་དཀར་དཔའ་རྟུལ་ལ། །སྐུ་ལ་བསྡོ་དང་རིགས་ལ་སྙེགས། །ཁ་དགྲ་ལྕེ་མདུང་ཞེ་ནས་བརྙས། །བསམ་ངན་སྦྱོར་རྩུབ་དགྲ་བོ་རྣམས། །ཐམས་ཅད་མགོ་བོ་རྡོ་ཡིས་རྡུངས། །ཕོ་རྒྱུད་ཤིང་སྡོང་རྩད་ནས་ཆོད། །མོ་རྒྱུད་དཔྱིད་ཆུ་གཏིང་ནས་སྐོམས། །ཤ་ཁྲག་སྒྱོགས་ལྷའི་ཚོགས་སུ་བཞེས། །གཏམ་རྒྱུད་འཛམ་གླིང་ཡོངས་ལ་ཞོག །འཕྱོ་ཡ་འཕྱོ་ཡ་དགྲ་ལ་འཕྱོ། །ནམ་མཁའ་མེ་ལྕེས་བཀང་ནས་འཕྱོ། །བར་སྣང་འུར་སྒྲས་བཀང་ནས་འཕྱོ། །ས་གཞི་རླུང་དམར་གཡོས་ནས་འཕྱོ། །ཀི་སྭོ་ཧོ་གསུམ་ད་འཕྱོ་ཡ། །ཞེས་སོ། །
གོང་གསལ་སྒྱོགས་དེའི་རྨང་གཞིའི་སྟེང་། རིམ་གྱིས་རྒྱལ་བོའི་ཁྲི་སྒྱོགས་སོགས་དར་བ་སྟེ། དེ་ནི་ཤིང་སྡོང་ཆེན་པོའི་ཁོག་པ་བྲུས་པའི་མེ་སྒྱོགས་ཤིག་ཡིན་ལ། ཕྱིས་སུ་གོང་མ་ཆན་ལུང་ནས་བཟུང་བོད་དུའང་ལྕགས་ལས་ཀྱི་མེ་སྒྱོགས་དར་བར་འདོད་ལ། སྔར་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་སྐུ་ཕྲེང་བརྒྱད་པའི་སྐབས་གོར་ཥས་བོད་དུ་བཙན་འཛུལ་བྱུང་བའི་རྗེས་སུ་དིང་རིའི་མི་དམངས་ཀྱིས་ས་འོག་ནས་འབར་གཏོར་བྱེད་པའི་རིག་རྩལ་ཤེས་པ་དང་། དེ་རྗེས་ཟི་ཁྲོན་དམག་དཔོན་ཀྲའོ་ཨེར་ཧྥང་ནས་བོད་དུ་དམག་དཔུང་གཏོང་སྐབས་དིང་རིའི་དམག་མིས་ལྷ་སར་ཡོད་པའི་ཁྲོན་དམག་རྣམས་ས་འོག་ནས་འབར་གས་བྱེད་པའི་བློ་ཐབས་ལ་བརྟེན་ནས་དགྲ་དམག་ཚར་བཅད་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཡོད་དོ། །
མདའ་རྩེད།
༡ མདའ་རྩེད་ཀྱི་ཁུངས། ཡ་ཐོག་གི་རང་ཅག་མེས་པོ་རྣམས་ཀྱིས་རང་བྱུང་ཁོར་ཡུག་གི་འཇིགས་སྣང་གཅན་གཟན་སོགས་ལས་རང་སྲུང་བྱེད་པ་དང་། རྒྱབ་གོས་ཀྱི་ཆེད་དུ་རི་དྭགས་རྔོན་པར་སྲ་དབྱུག་རྣོ་འབིག་རྒྱང་འཕེན་བྱེད་པ་ལས་མདའ་མོ་འཕེན་པའི་རིག་པ་རྙེད་པ་དང་། སྤྲ་སྤྲེའུ་ལྗོན་ཤིང་དུ་མཆོངས་ཏེ་མཉེན་ལྕུག་ཡལ་ག་ལྡེམ་ཤུགས་ཀྱིས་གཞུ་བཟོ་བའི་རིག་པ་རྙེད་དེ། མདའ་གཞུ་ཟུང་སྦྲེལ་གྱིས་དགྲ་དང་རི་དྭགས་གསོད་པའི་ནུས་པ་གལ་ཆེན་ཐོན་པའི་བསམ་བློ་འདི་བྱུང་བ་ཡིན། སྒང་བ་བོད་འདིར། མདའ་གཞུ་དར་བ་ནས། ད་ལྟའི་མདའ་རྩལ་དགའ་སྟོན་བར། ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་འཕེལ་རིམ་ངེས་ཅན་ཞིག་བྱུང་ཡོད་ལ། ཁྱད་པར་དུ་ད་ལྟའི་མདའ་རྩལ་དགའ་སྟོན་འདི་ལ། རྒྱལ་ཁབ་ཕྱི་ནང་གི་གདེང་འཇོག་ཚད་མཐོན་པོར་གནང་ཡོད་པར་མ་ཟད། དམངས་སྲོལ་དུས་ཆེན་ལེགས་ཤོས་ཤིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད། ཁྱད་པར་དུ། སྐྱེས་པ་རྣམས་ཆེས་དགའ་ཤོས་ཀྱི་རྩེ་མོ་ཞིག་ཡིན་ཏེ། དམངས་གླུ་ལས། གཞུ་ཡར་འཁྱོག་སྲ་བས་ཕ་འདང་བཞག །གཞུ་མར་འཁྱོག་སྙི་བས་མ་འདང་བཞག །གཞུ་རྒྱུན་ཕྲ་མོ་སྤུན་འདང་བཞག །གཞུ་དིང་སྒྲ་གྲག་ན་ཉམས་རེ་འགའ། །ཞེས་དང་། གཞུ་ཡར་མཆོག་འབྲོང་རྭ་སྨུག་པོ་རེད། །གཞུ་མར་མཆོག་ཤྭ་ར་དཀར་བོ་རེད། །མདའ་ཉན་ཕྲན་རླུང་གི་སྐྱ་ཡ་རེད། །གན་འཕེན་གི་བུ་ཆུང་བསོད་ནམས་ཆེ། །ཞེས་ཟེར་ལ། ཁ་དཔེར་ཡང་། འབྲོག་པའི་སྐྱ་རྩལ་དང་། རོང་བའི་མཐེབ་རྩལ། ཞེས་བརྗོད། འོ་ན། མདའ་འཕེན་ཚུལ་འདི་ཇི་ལྟར་དར་བ་ཡིན་ཞེ་ན། ལོ་རྒྱུས་ཆེན་མོ་ལས། དང་བོ་གནོད་སྦྱིན་ནག་པོས﹙གནོད་སྦྱིན་ཞེས་པ་ལྷ་འདྲེ་ལྟ་བུ་ཞིག་ལ་གོ་རྒྱུ་མ་ཡིན་པར། རྒྱུ་སྟོབས་ཆེ་ཞིང་རྩལ་ཆེ་བ། གཤིས་རྒྱུད་གཏུམ་པོ་ཞིག་སྟེ། ད་ལྟའི་ཞིན་ཅང་གི་ཏུ་རུ་ཀའི་མི་རྒྱུད་ཡིན་པར་རྒྱའི་ཡིག་ཚང་ལས་བཤད། ﹚དབང་བྱས་ཏེ། །ཡུལ་གྱི་མིང་ཡང་བཟང་ཡུལ་རྒྱན་མེད་ཟེར། །མཚོན་ཆ་མདའ་གཞུ་དེ་ཡི་དུས་སུ་བྱུང་། །ཞེས་པ་ལྟར། མདའ་གཞུ་ནི། མངའ་མཛད་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་སྐབས་སུ། དང་བོ་གནོད་སྦྱིན་ནག་པོས་ཡུལ་འདི་དབང་བསྒྱུར་བྱེད་སྐབས། ཐོག་མར་བྱུང་ལ། སྐབས་དེའི་མདའ་གཞུ་ནི་རང་སྲུང་ཕར་རྒོལ་གྱི་མཚོན་ཆ་ཡིན་པ་ལས། རྩེད་ཆས་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་། ཚོ་སྐོར་བར་གྱི་གཡུལ་འགོག་དང་། གཅན་གཟན་གཏུམ་དྲག་ཅན་གྱི་གནོད་འཚེ་འགོག་པ། ཕྱི་དགྲ་རྒོལ་ཞིང་ནང་འཁྲུག་འགོག་པ་སོགས་ལ་སྤྱོད་པའི་མཚོན་ཆ་ཞིག་ཡིན་ཡང་། ཕྱིས་སུ་མདའ་མོ་འདི་བོད་རིགས་སྐྱེས་པ་རྣམས་ཀྱིས་དགའ་བོ་བྱེད་པའི་གནའ་དུས་ཀྱི་ལུས་རྩལ་རྣམ་གྲངས་ཤིག་ཏུ་ཆགས། ལྷག་པར་དུ་ར་ས་གཙུག་ལག་ཁང་གི་ལྡེབས་རིས་སུའང་མདའ་རྩེད་ཀྱི་རི་མོ་སྲོང་བཙན་གྱི་དུས་སུ་བཀོད་པ་ད་ལྟ་འང་སྣང་རྒྱུ་ཡོད། དེ་དག་ལ་གཞི་བྱས་ནས་མདའ་རྩེད་ཀྱི་ཆོ་ག་འདི་ལྷ་སར་ཧ་ཅང་དར་བོ་ཡོད་ལ། དེ་ནི་རྟ་རྒྱུགས་མདའ་འཕེན་དང་མི་འདྲ་ཞིང་། མདའ་འཕེན་གྱི་རྩལ་འགྲན་ནི་དེ་སྔ་བོད་རིགས་སྐྱེས་པ་ཚོས། དབྱར་དུས་གླིང་ཀ་གཏོང་དུས་མདའ་རྩལ་འགྲན་ཞིང་། མདའ་ལ་རྒྱང་མདའ་དང་། གནམ་མདའ། དེ་མིན། བོ་ཤུ་སོགས་ཡོད། རྒྱང་མདའ་ནི། རྒྱང་ཐག་རིང་བོར་འཕེན་པ་དང་། གནམ་མདའ་ནི། མཐོ་ས་དང་ཐག་ཉེ་སར་འཕེན་གྱི་ཡོད། བི་ཤུ་ནི། མདའ་རྩེར་མདེའུ་མེད་པར་མདེའུ་ཚབ་ཏུ་རླུང་ཤུགས་བསྐྱེད་ཅིང་། ཤིང་ལ་དཀྲུག་བརྒྱབ་པས། ཟིར་སྒྲ་སྙན་མོ་ཐོན་གྱི་ཡོད་པ་ཞིག་ཏུ་འགེར་རྒྱུ་ཡོད། མདའ་སོ་སོའི་རིང་ཐུང་དང་། མདའ་སོ་སོགས་མི་འདྲ་བའི་ཁྱད་ཆོས་ཡོད། མདའ་རྩེད་ནི་གདོད་མའི་རི་དྭགས་གསོད་བྱེད་ནས་ད་ལྟའི་མདའ་རྩེད་བར་བོད་རིགས་མང་ཚོགས་དང་མཉམ་དུ་འཚར་ལོངས་བྱུང་བ་ཡིན་པས། བོད་ཀྱི་རིག་གནས་ཀྱི་ཆ་ལའང་རས་ལ་སྣུམ་བྱུགས་པ་བཞིན་སིམ་ཡོད། དཔེར་ན། དེའི་སྐོར། མངོན་བརྗོད་ཀྱི་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ལའང་། མདའི་མིང་ལ། སྒྲོ་ལྡན། ཉག་ཕྲན། འབིགས་བྱེད། དྲང་འགྲོ། རྩེ་མོ་ཅན། ལྟོང་ཅན། སྒྲ་ཅན། ལྕགས་སྦུབས་ཅན། འདབ་ལྡན་མཚོན། མཚོན་ཆའི་གཙོ་སོགས་དང་། གཞུའི་མིང་ལ། མདའ་རྟེན། མདའ་ལྟོ་བ། མདའ་སྟན། མདའ་ཟ། གནམ་རུ། དབང་བོའི་གཞུ་རིས་སོགས་དང་། མདའ་ཤུབས་ལའང་། སག་ཐག གཟིག་ཤུབས། དོང་བ། མདའ་ཁུག་སོགས་ཟེར་རོ། །
༢ ཨ་མདོའི་མདའ་རྩལ་གྱི་ཁུངས། མདོ་སྨད་འདིར་མདའ་རྩལ་དར་ཚུལ་ལ་ལོ་རྒྱུས་སྨྲ་བ་དག་གིས། མ་ལྟ་བུ་གཉིས་དང་། བུ་ལྟ་བུ་གཅིག་བཅས་གསུངས་ཏེ། དང་བོ་གཉིས་ནི། མདོ་སྨད་ཕལ་ཆེར་བཙན་པོའི་སྐབས་ཀྱི་མཐའ་མཚམས་སྲུང་བའི་དམག་གི་རྒྱུད་པ་ཡིན་ཞིང་། སྐབས་དེར་ཁོ་བོ་ཅག་མཚོན་ཆའི་ཁྲོད་ཀྱི་དྲག་ཤོས་མདའ་གཞུ་ལ་བརྟེན་ནས། མཐའ་མཚམས་ཀྱི་ཕས་རྒོལ་གཞོམ་ཞོར་དུ། ཉན་ཕྲན་རྐྱེན་པོས་མཐེབ་རྩལ་འགྲན་པའི་སྲོལ་དར་བ་རེད། དེ་ནི་ཐོག་མར་ཡུལ་ལྷ་གཞི་བདག་ལ་ལྷ་བསང་བཏང་སྟེ། འཕྲིན་བཅོལ་དང་གཉེར་གཏད། རང་རྒྱལ་གཞན་ཕམ་གྱི་སྐད་འབོད་བཏང་སྟེ་ཆོ་ག་མང་བོ་བསྟར་ཞིང་། ཕ་རོལ་ཏུ་འབེན་བསླངས་ནས། ཉག་ཕྲན་མདའ་མོ་ལ་དབང་འབྱོར་བའི་དམག་དཔུང་ཕན་ཚུན་བར་རྒྱལ་ཕམ་གྱི་སྐུགས་བཞག་སྟེ། འགྲན་བསྡུར་བྱེད་པའི་རྣམ་པ་ཞིག་ཡིན་ཞིང་། རྒྱལ་ན་གཟེངས་བསྟོད་ཀྱི་བྱ་དགའ་དང་། ཕམ་ན་སྔ་སོར་གང་དམ་བཅས་པ་དེའི་ཁ་དན་ཚིག་ལ་གནས་དགོས་པ་ཡིན། དེ་བས་རྒྱལ་ཕམ་གྱི་ཤན་འབྱེད་དེ། རྒྱལ་ན་དཔའ་མཛངས་བརྟུལ་ཕོད་དང་། ཕམ་ན་ངོ་ཚ་དང་སྡར་མར་བརྩི། ལྷག་པར་དུ་མདའ་རྩལ་ལས་རྣམ་པར་རྒྱལ་ན། གླུ་ལེན་གར་རྩེའི་དགའ་སྟོན་བྱེད་སྲོལ་ཡོད་པ་དེ། རིམ་གྱི་ད་ལྟའི་མདའ་རྩལ་འདི་བྱུང་། དེའི་དན་རྟགས་སུ། ད་ལྟའི་མདའ་རྩལ་གྱི་སྐབས། དགྲ་ལྷ་འགོད་པ་དང་། གསོལ་མཆོད་གཏོང་བ། ཀི་སྭོ་ལྷ་རྒྱལ་སྒྲོགས་པ། མདའ་འཕེན་པ་ལ་སྐུགས་ ར། འཕེན་ཟླ་ལ་སྐུགས་ཡ། འཇལ་འཕེན་ལ་འབེན ་དགྲ། རང་བསྟོད་ལ། ཡ་རྐྱེན་པོ་དང་། ཐོགས་རྒོད། གཞན་སྨོད་ལ། ས་མདའ་དང་རོ་མདའ། ཕཊ་ཞེས་བརྗོད་པས་ཀྱང་། རང་ཅག་ཤ་གཟན་གདོང་དམར་བོད་ཀྱི་དམག་དཔུང་གི་གཡུལ་འགྱེད་ཀྱི་སྣང་བརྙན་གསོན་པོ་ཞིག་བཞེངས་བསྐྲུན་བྱས་ཡོད་དོ། །
མ་ལྟ་བུ་གཉིས་པ་ནི། ལྷ་ལུང་དཔལ་རྡོར་གྱིས་བོད་རྒྱལ་གླང་དར་མ་གྲོངས་ཏེ། བྲོས་བྱོལ་དུ་རྨ་འགྲམ་རྡོ་རྗེ་བྲག་ཏུ་ཕེབས་ནས། ལྕགས་མདའ་ལྕགས་གཞུ་ལོ་རྡོ་རྗེ་བྲག་ཏུ་སྦས་པས། ས་དེའི་དམངས་ཚོགས་ཀྱིས་ལྷ་ལུང་དཔལ་རྡོར་ལ་རྗེས་དྲན་གྱི་ཚུལ་དུ་ད་ལྟའི་མདའ་རྩལ་གྱི་དགའ་སྟོན་འདི་བྱུང་བར་གྲགས་ཞེས། འགའ་ཞིག་གིས་ཤེས་རློམ་མུ་ཅོར་སྨྲས་ཏེ། དམངས་ཁྲོད་ཀྱི་མདའ་རྩལ་ཚུན་ནའང་སྤེལ་བ་མང་ཡང་། དེ་ནི་མ་ངེས་པ་ཆེན་པོ་སྟེ། ལྷ་ལུང་དཔལ་རྡོར་ལོ་ཁོག་ཏུ་གསང་རྒྱ་དམ་པོས་བསྡད་སྐབས། ངག་རྒྱུན་དུ་དེ་གའི་མི་རེ་འགས་ཚོར་ཏེ། དེ་རུ་བོད་རྒྱལ་བགྲོངས་པའི་སྡིག་ཅན་གནས་པས། བཤན་འཕྲང་དང་། ད་དུང་ཁོས་སྡིག་བཤགས་དུ་རྡོ་འབུམ་བརྩིགས་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཡོད་པར་གཞིགས་ན། དེ་ལ་རྗེས་དྲན་བྱེད་དགོས་དོན་མེད་པ་དང་། གཞན་དུ་ན། འཆར་གཞི་ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྒོ་ནས་གླང་དར་བགྲོངས་ཏེ། བོད་ཁམས་སོག་མའི་ཕོན་པོ་བཞིན་དུ་གཏོར་ནས། ཕྱིར་མིག་ཙམ་ཡང་མི་བལྟ་བར་ལུང་ཁོག་སྐམ་པོ་འདིར་བྲོས་འོང་སྟེ། སྦས་སྐུང་བྱེད་པའི་ནག་ཅན་ཞིག་ལ་རྗེས་དྲན་གྱི་དགའ་སྟོན་སྤེལ་པ་ནི། ས་སྐྱ་ལེགས་བཤད་ལས། གཏིང་ནས་ཉམས་པའི་ཁྲེལ་འདས་རྣམས། །རང་གི་གཏམ་ངན་ངོ་སོ་འཁྱེར། །ཀན་ཙིའི་ཡུལ་གྱི་རྒྱལ་རིགས་འགའ། །ཕ་བསད་པ་ལ་རྒྱལ་རྔ་བརྡུང་། །ཞེས་དང་སྒོ་ཀུན་ནས་མཚུངས་སོ། །
བུ་ལྟ་བུའི་བཤད་ཚུལ་ནི། གླིང་རྗེ་གེ་སར་རྒྱལ་བོས་ཕྱོགས་བཞིའི་དགྲ་བཞི་བཏུལ། རྫོང་ཆེན་བཅོ་བརྒྱད་ཆམ་ལ་ཕབ་པའི་མཚོན་ཆ་གཙོ་བོ་མདའ་གཞུ་ལ་བརྟེན་པ་དང་། ཁྱད་པར་ཉག་ཕྲན་ལ་དབང་འབྱོར་བའི་ཚ་ཞང་གདན་མ་སོགས་དཔའ་རྟུལ་མང་བོས་དེ་དག་ལ་ངོ་སོ་བསྟོད་པ་དང་། མདའ་གཞུ་ཡི་ཆེ་བ་འདོན་ཕྱིར་མདའ་རྩལ་དང་མདའ་སྟོན་གྱི་བརྒྱུད་རིམ་ལས་ད་ལྟའི་མདའ་སྟོན་འདི་དར་བར་འདོད་དོ། །
༣ མདའ་གཞུའི་རྒྱུ་ཆ། མདའ་ལ་རྣམ་གྲངས་མང་བོ་ཡོད་དེ། ལྕགས་མདའ། གསོམ་མདའ། སྐྱེར་མདའ། སྨྱུག་མདའ་སོགས་མདའ་ཤིང་གི་སྒོ་ནས་བཤད་པ་དང་། གཞན་གླག་སྒྲོ་མ། རྒོད་སྒྲོ་མ། ཁྲ་སྒྲོ་མ། འུག་སྒྲོ་མ་སྟེ་སྒྲོའི་སྒོ་ནས་དབྱེ་བ་དང་། འདིར་དེ་དག་རེ་འགའི་ཁྱད་ཆོས་འགའ་བརྗོད་ན།
མདའ་རྒོད་སྒྲོ་མ་ནི། མདའ་རྩེ་ལ་རླུང་ཤུགས་འདྲོང་བོ་ཡོང་ཆེད་བྱ་རྒོད་ཀྱི་སྒྲོ་བཙུགས་པ་ལ་ཟེར། སྤྱིར་བོད་ཀྱི་མདའ་ལ་རྒོད་སྒྲོ་མ་ནི་རྒྱང་རིང་བོར་འགྲོ་བ་དང་། གླག་སྒྲོ་མ་ནི། ཤུགས་ཆེ་བ། ཁྲ་སྒྲོ་མ་ནི། འཕུར་མགྱོགས་པ་བཅས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་ཡོད།
ཡང་། སྒྲོ་གསུམ་བསྟོད་པའི་མདའ་མོའང་ཡོད་དེ། དམངས་གླུ་ལས། ཁྲ་སྒྲོ་འུག་སྒྲོ་རྒོད་སྒྲོ་གསུམ། །སྐྱེས་ས་མི་འདྲ་རང་རང་ཡིན། །མདའ་ལི་མའི་མགོ་ནས་སྤུན་ཞིག་བསྒྲིགས། །དེ་ཡང་ཡང་བསྒྲིགས་པའི་སྨོན་ལམ་འདེབས། །ཟེར་རོ། །
མདའ་རྒྱང་མ་ནི། མདའི་སྨྱུག་མ་ཕྲ་ཞིང་མདེའུ་ཡང་ཕྲ་ལ་ཐུང་བ་བཅས་ལྗིད་ཚད་ཡང་ཤོས་ཡིན་ཞིང་། མདའ་རྩལ་འགྲན་སྐབས་རྒྱང་རིང་དུ་འཕངས་ཏེ་བར་ཐག་རིང་ཐུང་བསྡུར་བྱེད་ཡིན། དེ་སྔོན་སྤྱི་ཚོགས་རྙིང་བའི་སྐབས་དྲུང་འཁོར་རྩལ་རྒྱུག་དང་། ལོ་ལྟར་བོད་ཟླ་དང་བོའི་ཚེས་ཉེར་བདུན་ཉིན་རྫོང་རྒྱབ་གནམ་མདའ་ཞེས་པའི་སྐབས་བེད་སྤྱོད་བྱེད་སྲོལ་ཡོད།
མདའ་སྟེའུ་ཁ་མ་ནི། སྤྱིར་བཏང་གི་མདའ་མང་ཆེ་བའི་མདེའུ་རྩེ་ཟུར་གསུམ་མཆུ་རིང་གི་དབྱིབས་སུ་ཡོད་ཀྱང་། མདའ་འདིའི་མདེའུ་རྩེ་ཟུར་གསུམ་ངོས་མཉམ་གྱི་དབྱིབས་སུ་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན།
མདའ་གཞུ་ལས་སྟངས་ལའང་། ས་བབ་དང་། ཆ་རྐྱེན། ལག་རྩལ་གྱིས་དབང་གིས་སྤུས་ཇེ་དག་དང་། ཕུན་སུམ་ཇེ་ཚོགས་སུ་བཏང་སྟེ། ལས་སྟངས་ཀྱི་བརྒྱུད་རིམ་ལྡན་ལ། ད་ལྟ་ཡོངས་གྲགས་ཀྱི་མདའི་རྒྱུ་ཆ་ནི། གསོམ་ཤིང་། རྒོད་གླག་ཁྲ་གསུམ་གྱི་སྒྲོ་དང་། འུག་སྒྲོ། དར་ཚོན་སྣ་ལྔ། གྲོ་ག མདེའུ། སྤྱིན། གསོ་མ་བཅས་སོ། །རྭ་གཞུའི་རྒྱུ་ཆ་ལ། འབྲོང་རྭ་གཉིས། སྒལ་རྩ། ཆུ་སྲིན་པགས་པ། རྡོར་སྦ་སོགས་སོ། །རྒྱུ་ཆ་འདི་དག་བཀོལ་ན། མདའ་མོ་རྐྱེན་ཞིང་། རྒྱང་རིང་ཆོད་པའི་མདའ་གཞུ་བཟོ་ཐུབ། དེ་ནི་དམངས་ཁྲོད་ལག་ཤེས་རིག་གནས་ཀྱི་ཁྱད་མཚར་ཅན་ཞིག་ཡིན་པས། དམངས་གླུ་ལས་ཀྱང་། གཞུ་ཡར་མཆོག་འབྲོང་རྭ་སྨུག་པོ་རེད། གཞུ་མར་མཆོག་ཤྭ་རྭ་དཀར་བོ་རེད། །མདའ་ཉག་ཕྲན་རླུང་གི་སྐྱ་ཡ་རེད། །གན་འཕེན་གི་བུ་ཆུང་བསོད་ནམས་ཆེ། །ཟེར་ལ། ལྷག་པར་དུ་ད་ལྟའི་འཕྲུལ་རྩལ་ལ་བརྟེན་ནས་འབུར་དུ་ཐོན་ཤིང་གནད་དུ་ཁེལ་བའི་མདའ་གཞུ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་བ་མང་བ་དང་།
ཡང་། མདའ་མོ་ལ་ཚང་དགོས་པའི་ཁྱད་ཆོས་བརྗོད་པ་ལ། དམངས་ཁྲོད་ཀྱི་ངག་རྩོམ་ལས་ཀྱང་། གངས་རིའི་སྟེང་གི་སེང་གེ་འདྲ་བ། །མདའ་མོ་ང་ལ་གཡུ་རལ་དགོས་ཡོད། །བྲག་རིའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཐང་དཀར་འདྲ་བ། །མདའ་མོ་ང་ལ་རྩེ་སྒྲོ་དགོས་ཡོད། །སྤང་ལྗོངས་སྟེང་གི་ཤྭ་བ་འདྲ་བ། །མདའ་མོ་ང་ལ་རྭ་རྩལ་དགོས་ཡོད། །མཚོ་སྟོད་གཞུང་གི་ཉ་ཆུང་འདྲ་བ། །མདའ་མོ་ང་ལ་གསེར་མིག་དགོས་ཡོད། །ལྕང་གླིང་དཀྱིལ་གྱི་ཁུ་བྱུག་འདྲ་བ། །མདའ་མོ་ང་ལ་གསུང་སྐད་དགོས་ཡོད། །བཞུགས་གྲལ་དཀྱིལ་གྱི་ཕོ་གཞོན་འདྲ་བ། །མདའ་མོ་ང་ལ་དཔའ་རྩལ་དགོས་ཡོད། །ཅེས་བརྗོད་པ་དང་། ཡང་། གླིང་སྒྲུང་འཛམ་གླིང་སྤྱི་བསང་ལས་མདའ་མོ་ལ་འུད་བསྟོད་འདི་ལྟར་གནང་ཡོད་དེ། གཡས་སྟག་དོང་དགྲ་ལྷའི་རྫོང་ཆེན་ན། །ཁ་གྲག་ཤེས་པའི་མདའ་བཅུ་ཡོད། །མི་སྐད་གོ་བའི་མདའ་བཅུ་ཡོད། །སྨོན་ལམ་ཐེབས་པའི་མདའ་བཅུ་ཡོད། །ཕྱིར་འོང་ཤེས་པའི་མདའ་བཅུ་ཡོད། །འགོ་བའི་ལྷ་ལྔའི་མདའ་ལྔ་ཡོད། །ལྷ་ཀླུ་གཉན་གྱི་སྲུང་མདའ་གསུམ། །མ་གྲུབ་པའི་རྒྱལ་མོའི་ཚེ་མདའ་གཉིས། །སྲོག་གཅོད་དུག་མདའ་སོ་བདུན་སོགས། །ལྷ་མདའ་གོ་བདུན་བཞུགས་པ་དེ། །བྲག་རིར་སྨྱུག་རྒོད་སྐྱེས་པ་འདྲ། །ཞེས་ཀྱང་བཤད་དོ། །
༤ མདའ་རྩེད་ཀྱི་སྔོན་འགྲོ། མདའ་འཕེན་སྲོལ་ནི་ལོ་ངོ་སྟོང་ཕྲག་མང་བོའི་སྔོན་ནས་དར་ཞིང་། ཕྱིས་སུ་དམངས་སྲོལ་རིག་གནས་ཆེ་ཤོས་ཤིག་ཏུ་གྱུར་བ་ཡིན། མདའ་རྩེད་ཅེས་པ་འདི་ལ་ལས། མདའ་འཕེན་འགྲན་བསྡུར་དང་། གླུ་ལེན་གར་རྩེད་བྱེད་པས་མདའ་རྩེད་ཅེས་ཐོགས་པར་འདོད་ཀྱང་། ཡིན་རྒྱུ་ནི། རྒྱན་གོས་ཀྱི་འཕྱོར་སྒེག་སྤྲས་པ། བཟའ་བཏུང་ལོངས་སྤྱོད། གླུ་གར་གྱི་རོལ་རྩེད་སོགས་ནི་ཞོར་ལ་ཐོན་ཡོད།
ཐོག་མར་གྲོས་བརྡར་བྱེད་པ། མཐེབ་བསྡུས་པ། ལྷ་བསང་མཆོད་པ་སོགས་ཡོད། གྲོས་བསྡུར་བྱེད་པ་ནི། དང་ཐོག་རང་སྡེ་ནས་གྲོས་བྱེད་པ་ལ། སྡེ་བའི་ཁ་དབང་ཅན་རྣམས་ཀྱིས། སྡེ་ཡ་དང་། དུས་སྒར། མདའ་དཔོན་དང་། མ་བུ་འཁྲིད་པའི་མདའ་བ་འདེམས་པ་སོགས་གསང་གྲོས་བསྡུས་ཤིང་། གཞན་གྱིས་མི་ཚོར་བའི་ཁ་དན་བཞག་ནས་གྲོས་ཐག་གཅོད་པ་ཡིན། དེ་ནས་སྡེ་ཡ་དང་གྲོས་བརྡར་བྱས་ཏེ། མདའ་བའི་གྲངས་ཀ སྐུགས་ར། སྒྲིག་འཛུགས་སོགས་གཏན་འབེབས་བྱེད་པ་ཡིན།
མཐེབ་བསྡུས་དང་བསང་གསུར་ཕུད་པའི་ཆོ་ག་སྦྲགས་པར་བྱེད་པ་སྟེ། ཉིན་རེར་མཐེབ་བསྡུས་ལ་བསྡུས་ཡུན་རིང་དྲགས་ན། མཐེལ་རྩལ་དང་འཐེན་རྩལ་ལ་གནོད་པའི་བསྡུས་ཡུན་ཐུང་ངུར་གཏོང་བ་ཡིན། མདའ་འཕེན་གྱི་སྐབས་སུ་བསང་གསུར་གཏོང་བའི་ཆོ་ག་ནི། མདའ་རྩལ་གྱི་སྦྱོར་བ་དང་། མཇུག་བསྡུ་རག་བར་དུ་གཏོང་ཞིང་། དེ་ནི་མདའ་རྩལ་གྱི་འགྲན་བསྡུར་ཁྲོད་ཁ་ལས་རླུང་རྟ་དར་ཞིང་། རང་རྒྱལ་གཞན་ཕམ་གྱི་འདོད་དོན། དགྲ་ལྷ་ཝེར་མ་ལ་བཅོལ་ཏེ། ཁ་འཛིན་རྒྱབ་རྟེན་དུ་རེ་བ་ཡིན། ལྷ་བསང་ཡང་སྤྱི་བསང་དང་སྒེར་བསང་གཉིས་ཆར་ནས་གཏོང་ཞིང་། འབྲུ་ཁལ་ཆིག་སྟོང་ལྷག་གི་བསང་ཆེན་འགྱོགས་པའང་ཡོད་ལ། དཀར་བསང་དང་དམར་བསང་གཉིས་ཀ་གཏོང་སྲོལ་ཡོད། ད་དུང་མདའ་རྩལ་གྱི་གྲངས་འབོར་མཐོ་དམན་འབྱེད་པའི་གནད་འགག་ཁྲོད། གཞུང་སྒེར་གཉིས་ཀ་ནས་བསང་གསུར་ཁས་ལེན་པ་སྟེ། སྐུགས་ཡའི་མི་ཚོར་བར་བྱས་ནས་བརྒྱ་བསང་དང་སྟོང་བསང་ཁྲི་བསང་སོགས་ཁས་བླངས་ཏེ་འཕྲིན་བཅོལ་གཏོང་བ་ཡིན་ནོ། །
སྐུགས་ར་ནི། མདའ་རྩེད་ཀྱི་དཔུང་ས་དེ་ལ་སྐུགས་ཡ་ཟེར། དེ་ལ་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་རྒྱབ་ལྗོངས་ངེས་ཅན་ཞིག་ཡོད་དེ། གནའ་དུས་བོད་ཀྱི་མདའ་བ་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱལ་ཕམ་གྱི་རྒྱལ་སྐུགས་པས། སྐུགས་ར་ཞེས་པའི་ཐ་སྙད་ད་དུང་ཡང་ཁ་རླངས་མ་ཡལ་ཡོད་དོ། །སྐུགས་ར་ནི་རྒྱ་ཁྱོན་ཆེ་ལ། སྒང་གཤོང་མེད་པའི་སྤང་ཐང་དང་། གཡུལ་ཁ། ཡང་ན། ཞིང་ཁ་སོགས་བདམས་པ་ཡིན།
འཇལ་འབུན་ནི། ས་རློན་ནམ་སྤང་ཤ་རྒྱུ་བྱས་ཏེ། འཇལ་འབུན་བཟོ་བ་ཡིན་ལ། མཐོ་དམན་དང་། ཆེ་ཆུང་ཡུལ་ལུང་རེ་རེར་བཟོ་སྲོལ་ཡོད་ཀྱང་། ཕལ་ཆེར་མཐོ་ཚད་ལ་རྨི་ལྔ་བཅུ་ནས་བདུན་ཅུ་དང། འབེན་ཞབས་ལ་རྨི་སུམ་ཅུ་འམ་ལྔ་བཅུ་ཙམ་ཡོད་པ། འབུན་སྟེང་ལ་རྨི་བདུན་ནས་བཅུ་གཉིས་ཡོད་པ་སྟེ། དབྱིབས་དྲུག་ཅུ་བའི་གཏོར་མ་མགོ་བཅད་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ལ། སྟོད་དབུས་སུ་དཀར་ཆག་དང་། ལྟེ་བར་འཇལ་མདེའུ་དང་། མཐའ་རུ་རྩི་ཏོག་གི་མཐའ་ཐིག ཐོ་ལེ་སོགས་ཡོད། འཇལ་འབུན་ལ་འབུན་འདྲ་ཡང་ཟེར། དེ་ཡང་། དང་ཐོག་དགྲ་བོའི་དབྱིབས་སུ་བཟོས་ཏེ། མདའ་རྩལ་འགྲན་པས་དེ་ལྟར་ཐོགས་པ་དང་། ད་ལྟའི་འཇལ་འབུན་ཡང་མི་ཞིག་ཙོག་པོའི་དབྱིབས་སུ་འདུག་པ་དེའོ། །དེ་ཡང་། ཕ་རོལ་དགྲ་བོའི་མཚོན་བྱེད་དེ། དགྲ་མིའི་མགོ་བོའི་ཚབ་ཏུ་ཐོ་ལེ་ཟེར་བའི་ས་ཐོ་ཆུང་ཆུང་ཞིག་འཇོག་པ་དང་། འབེན་སྟོད་ཀྱི་སྙིང་ཀའི་ཐད་དུ་ཤོག་བུ་ཟུར་གསུམ་ཞིག་འཇོག་པའོ། །
༥ མདའ་རྩེད་ཀྱི་དངོས་གཞི། ༡ དགྲ་ལྷ་འགོད་པ། མདའ་འགྲན་གྱི་ཉིན་དང་བོ་ནས་གསོལ་མཆོད་རྒྱ་ཆེན་གནང་། མདའ་བ་རྣམས་དཀྱུས་གཅིག་ཏུ་བསྡད་ནས། མཐུ་ནུས་ཅན་ཞིག་གིས་མདའ་བ་རྣམས་ལ་དགྲ་ལྷ་འགོད་པའི་འདོད་གསོལ་དབྱངས་སུ་འགུགས་ཤིང་། གྲིབ་སེལ་བྱེད་པ་དང་། མདའ་བ་རྣམས་ཀི་སྭོ་དང་། ཆང་མཆོད་འཕངས་ནས། མདའ་གཞུ་དགུང་ལ་བཏེགས་ཏེ། ལྷ་འབོད་གཏོང་བཞིན། བསང་ཁྲི་ལ་བསྐོར་བ་བྱེད་པ་ཡིན། དགྲ་ལྷ་འགོད་པ་ནས་མནོལ་གྲིབ་ཀྱི་རིགས་ཐམས་ཅད་ལ་འཛེམས་ཤིང་། ཁྱད་པར་དུ་བུད་མེད་ལ་ཆེས་ཆེར་འཛེམས་པ་ཡིན།
༢ ཞར་བྱུང་མདའ་ལས་རྒྱལ་བའི་མན་ངག་འགའ་བཤད་པ་ལ། འདིར་དམངས་སྲོལ་མ་ཡིན་པའི་མདའ་ལས་རྒྱལ་བའི་མན་ངག་ནི་འདི་ལྟར། ལས་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་བེའུ་བུམ་ལས། མདའ་ཚ་བའི་སྔགས་ནི། སྟེ་སྟེ་སྟུན་སྟུན་འབེན་ལ་སྡིགས་ཤིག འབེན་ལ་ཉ་ཚིལ་མདེའུ་སྐྱར་མོའི་ཚལ་བྱུགས་ལ་སྔགས་བཟླས་པས། མདའ་ཕོག་པར་འགྱུར་རོ། །
ཡང་། མདའ་རྒྱལ་ཐབས་ཤིག་ལ། བོང་བུ་མགོ་དམར་གྱི་མཆུ་དང་། སྦྲུལ་ཤ་དང་། གླང་དམར་བོའི་སྙིང་ཁྲག་རྣམས་སྣོད་གཙང་དུ་སྦྱར་ནས་སྔགས་ཨོཾ་ཏི་པ་པ་ཏ་སེ་ཆོད་ཆོད་། བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་བཏབ་ནས་གཞུའི་འཆང་བ། མདེའུའི་རྩར་བྱུགས་ཏེ་འཕངས་པས་འབེན་གྱི་དཀྱིལ་ཏུ་ཕོག དགྲ་ལའང་དེ་དང་འདྲའོ། །
མདའ་རྒྱང་སོགས་འགྲན་པ་ལས་རྒྱལ་ཐབས། མདའ་བརྡེག་པར་བར་སྣང་སྟོང་བའི་ཁྲུ་གཅིག་གཉིས་ཙམ་ནས་གཡུ་ཡི་ཕུག་རོན་དུ་ཡོད་པར་བསམ་ལ། སྔགས་ཨོཾ་བཛྲ་སྤོ་ཊ་ཡ་ག་མེ་ཡལ་ཡལ་སྦུར་ལེན་སྦུར་ལེན་སྭཱ་ཧཱ། ཞེས་བདུན་རེ་ཙམ་འབུན་དང་མདའ་ལ་བཏབ་སྟེ་འཕེན་དུས། ཨོཾ་བ་གྲེ་ན་མ་བདག་གི་བསམ་པ་སྒྲུབས་ཤིག ཅེས་སྨྲས་ལ་བརྡེག་གོ །ཞེས་སོ། །
༣ སྐུགས་རར་བསྐྱོད་པ་དང་སྐུགས་ཡ་འདོགས་པ་ནི། མདའ་དཔོན་གྱིས་སྣེ་ཁྲིད་འོག་མདའ་བ་རྣམས་སྐུགས་རར་བསྐྱོད་སྐབས། ཕྱོགས་གཉིས་ཀ་ཕྲེང་བསྟར་གྱིས། འབེན་འདྲ་དང་ཉེ་སྐབས། འཁོར་ལོ་གཡས་འཁོར་གྱིས་དབྱིབས་ལྟར། འབེན་རྙིང་རྡོག་བརྫིས་བཏང་སྟེ། རྐང་བརྡབས་དང་ཀི་སྭོ་ལྡིར་བཞིན་གཡས་འཁོར་གསུམ་ཙམ་བྱས་རྗེས། མདའ་བས་མཐའ་བསྐོར་བའི་དཀྱིལ་དུ་འབེན་དགྲ་བཟོ་བ་ཡིན། འབེན་དགྲ་གྲུབ་རྗེས་སླར་ཡང་མདའ་བ་རྣམས་འཁོར་བའི་གླགས་བཙལ་ཏེ། འཇལ་མདེའུ་སོགས་བཙུགས་པ་ཡིན་ལ། རང་བཞིན་གྱིས་སྐུགས་ཡ་ས་བབ་དང་བསྟུན་ཏེ་ཀི་སྭོ་དང་བཅས་ནས། སྐུགས་སྡེ་རང་སྡེའི་མ་ཕྱོགས་སུ་ཁྱུང་ཆེན་དགུང་བསྟོད་ཀྱི་འཁོར་འགྲོས་ཀྱིས་བསྒྲིགས་ཏེ། མདའ་འཕེན་མགོ་འཛུགས་པ་ཡིན། སྐུགས་ཡ་འདོགས་པ་ནི། སྡེ་བའི་གྲོས་བརྡར་གྱི་བྱེད་སྒོ་བརྒྱུད། མདའ་དཔོན། མ་བུ་འཁྲིད་མཁན། མ་རྟིང་མནོན་མཁན། མདའ་གཞུག་བཅས་གྲོས་ཐག་བཅད་པ་ལྟར། ཕན་ཚུན་གྱི་མདའ་བའི་མང་ཉུང་ལྟར་སྐུགས་ཡ་བླངས་ཏེ་མཐོ་དམན་གྱི་དབྱེ་བ་འབྱེད་པ་ཡིན།
༤ མདའ་འབོད་ནི། མདའ་བ་རྣམས་བསྟར་ཕྲེང་གིས་མདའ་ལམ་ཕྱེས་ཏེ། མདའ་ལྷའི་ངོ་སོ་བསྟོད་པའི་སྤར་ཁ་གྱེན་དུ་བསྐོར་བའི་ཉམས་ཀྱིས། མཐེབ་དྲུག ཚ་ཞང་འདན་མ། གནམ་ལྕགས་ཐོག་རྒོད། དགྲ་འདུལ་དབང་ཕྱུག་དང་། ཡ་རྐྱེན་པོ། ཐོག་རྒོད། མདའ་ཁ་དགྲ་ལྷ་ཝེར་མས་འཚོས། སྟེང་དུ་ཀ་བ་འཛུགས་འཛུགས་བྱོས། ཞེས་ལྷ་འབོད་མདའ་འབོད་བྱེད་དོ། །
༥ མདའ་འགོག་ནི། སྔར་གྱི་མདའ་བའི་བསྟར་ཕྲེང་བསྡུས་ཏེ། མདའ་ལམ་དོག་པོར་བཟོས་ནས། ཕ་རོལ་གྱི་དགྲ་ལྷ་ཝེར་མ་ནང་དུ་བཅུག་པའི་ཕྱག་རྒྱ་ལ། མཐེབ་ཆེན་ནང་དུ་བསྡུས་ཏེ། གཡས་ལག་གི་ཁུ་ཚུར་དམ་དུ་འཆང་བའམ། སྡིགས་མཛུབ་བསྟན་ཏེ། ཕཊ﹙འདི་ནི་སྔགས་སྐད་དེ་བོད་སྐད་དུ་ཁོས་ཤིག་ཅེས་པའི་དོན། ﹚། མེད། མདའ་མོ་ལྟོང་ནང་ནས་འཁྱོག མདའ་མོ་རླུང་ལ་འཁུར། ས་མདའ། གནམ་མདའ། རོ་མདའ། སྐལ་ཆད་སོགས་ངན་སྨྲོས་སྣ་ཚོགས་བྱེད་པའོ། །
༦ མདའ་བའི་གྲངས་ནི། རྒྱས་བསྡུས་གང་འཚམ་གྱིས་བསྡུ་ལ། ༢༠༠༧ ལོར་གཅན་ཚ་ནས། གཡང་མདའ་རྟགས་མའི་ཀྲུང་གོའི་མི་རིགས་སྲོལ་རྒྱུན་མདའ་འཕེན་གྱི་འགྲན་བསྡུར་ཁྲོད། རུ་ཁག་ཞེ་ལྔ་དང་། མདའ་བ་ལྔ་བརྒྱ་ང་གསུམ་ཡོད་པ་ལྟ་བུའོ། །
༧ མདའ་བསུ་ལ། མ་བསུ་དང་བུ་བསུ། མདའ་བསུ་སོགས་ཡོད་ལ། ཉམས་ལ་རྫིག་ཉམས་དང་དཔའ་ཉམས་ཀྱིས་འཁོར་ཚུལ། སྒེག་ཉམས་ཀྱིས་འཁོར་ཚུལ་སོགས་ཡོད་ལ། ལག་དགུང་ལ་གཡུགས་པ་དགྲ་ལྷའི་དཔུང་བསྟོད་ཀྱིས་འཁོར་ཚུལ། སྐུགས་ཡ་སྤ་ཀོང་ཕྱིར་ཀི་སྭོ་ལྷ་རྒྱལ་སྒྲོགས་པ། གཞན་ཡང་། ཁྱུང་ཆེན་དགུང་བསྟོད། སྟག་མོ་ནགས་མཆོངས། གླ་བོ་བྲག་མཆོངས། རྨ་བྱ་ནགས་འགྲོས། འཁོར་ལོ་གཡས་འཁོར། པདྨ་ཁ་ཕྱེ། དཔལ་བེའུ་མདུད་པ། རྒྱལ་མཚན་དགུང་བསྐོར་སོགས་ཉམས་ཆ་འདོན་སྟངས་མང་ངོ་། །མདའ་རྩེད་མཇུག་སྒྲིལ་ཏེ་ཕྱིར་ལོག་དུས། ངག་ནས་མདའ་གླུ་འདི་ལྟར་ལེན་ཏེ། གངས་སྟོད་མཐོན་པོ་ཚེ་རིང་སྐྱིད་པའི་ལམ་ཁ་གསལ་བ་གནང་། །སེང་གེ་དཀར་མོ་གཡུ་རལ་ངོམ་བཞིན་ལོག་རེ་འགྲོ། །མདའ་ར་གྲུ་བཞི་ཚེ་རིང་སྐྱིད་པའི་ལམ་ཁ་གསལ་བ་གནང་དང་། །སྟག་ཤར་གཞོན་པ་མདའ་རྩལ་ངོམ་བཞིན་ལོག་རེ་འགྲོ། །ཞེས་གྱེར་རོ། །
༨ སྐུགས་ཡ་བསུ་བ། སྐུགས་ཡ་བསུ་སྐབས། ཤ་མར་ཐུད་གསུམ། དཀར་གསུམ་མངར་གསུམ་སོགས་ཟས་སྣ་མང་བོས་མགྲོན་བསུ་རྒྱ་ཆེར་གཏོང་ལ། དེ་ནི་མདའ་རྩལ་འགྲན་ཚེ་དམོད་ཚིག་དང་། ཁེངས་དྲེགས། ལ་རྒྱ་སོགས་རིས་གཅོད་ལྟ་བ་འདོར་བའི་ཐབས་ལམ་ཞིག་དང་། ཁ་དཔེར་ཡང་། སྐུགས་རའི་འཐབ་ཡ་དང་། ཁྱིམ་གྱི་མགྲོན་ཡ། ཟེར་བ་ནི། ཐབས་ལ་མཁས་པའི་མཐུན་སྒྲིལ་ཚིག་གི་གསེར་ཟམ་ཉག་གཅིག་ཡིན།
༩ མདའ་སྟོན་ནི། མདའ་རྩལ་འགྲན་བསྡུར་གྲོལ་རྗེས་ཐམས་ཅད་མདའ་སྟོན་ལ་རོལ་བ་ཡིན། དེ་ནི་མི་ཚོགས་ཀྱི་ཁྲོམ་དཀྱིལ་ནས། བཤད་པ། རྩེད་རིག གླུ་དང་ལ་གཞས་སོགས་ཡོད་ལ། བཤད་པ་ལའང་། སྟོན་བཤད། གྲལ་བཤད། མདའ་བཤད་སོགས་ཡོད་ལ་མདའ་བཤད་གཙོ་བོ་ཡིན་ཞིང་། སྤྱིར་ན་བཤད་པ་ཆེན་པོ་བཅོ་བརྒྱད་ཡོད། རྩེད་རིག་ལ། ཆ་རྩེད། སུམ་རྩེད། བཞི་རྩེད། ཕོ་མོ་མཉམ་རྩེད་སོགས་ཡོད། གླུ་ལ་ཡང་། ཁ་མཚར། གླུ་ཤགས་སོགས་ཡོད། ལ་གཞས་ལ་ཡང་། ལ་ཤགས་ཁྲོམ་ཆེན་དགུ་བསྐོར། ཟིལ་མནོན་སོགས་གླུ་སྐད་མང་བོ་ལེན་རྒྱུ་ཡོད་པར་མ་ཟད། ཕན་ཚུན་འགྲན་བསྡུར་བྱེད་སྲོལ་ཡང་ཡོད་ལ། རྩེད་མཇུག་ཏུ། ངའི་ལི་མ་མདའ་འདི་ལག་ནས་ལོངས། །ལག་ནས་ལོང་ང་ཕུག་ལ་ཞོག །ཕུག་གི་ཀ་བའི་མདུན་ལ་ཞོག །སང་ནངས་མོའི་ལོ་ཡི་ད་ཚོད་ལ། །བུ་མདའ་འཕེན་ཅན་ཞིག་སྐྱེ་རྒྱུ་རེད། །མདའ་ཡང་ཡང་འཕེན་པའི་བཀྲ་ཤིས་ཤོག །ཅེས་སོགས་ཀྱི་བཀྲ་ཤིས་འཇོག་པ་ཡིན་ནོ། །
རྡེའུ་རྩེད།
རྡེའུ་རྩེད་ནི། གནའ་སྔ་མོ་ནས་བོད་དུ་དར་བའི་རྩེད་མོའི་རྣམ་གྲངས་ཤིག་ཡིན་ལ། ཡོངས་གྲགས་སུ་སྤྱང་ཁུ་ར་ལུག་ཀྱང་ཟེར། འགྲོ་ལམ་དྲུག་ལས་མེད་པའི་ཐོག གཡང་དཀར་ལུག་གཅིག་ལ་སྤྱང་ཁུ་གཉིས་ཀྱིས་བསྐོར་ནས་སྤྱང་ཁུ་གཉིས་ཀྱི་བར་དུ་ལུག་གཅིག་ཚུད་ན་ལུག་ཕམ་སྟེ། ལུག་ཤི་ཟེར་བ་དང་། ལུག་གི་རྗེས་སུ་སྤྱང་ཁུ་ཡོད་ན། ལུག་མོ་སྤྱང་ཁུས་དེད་པ་ཟེར་བས། ལུག་གཡས་གཡོན་དུ་འགྲོ་དགོས་པ་དང་། དེ་ལས་ལྡོག་སྟེ་ལུག་གི་སྔོན་དུ་སྤྱང་ཁུ་ཡོད་ན། ད་གཟོད་ལུག་བློ་བདེ་བོ་ཟེར་བས། ལུག་ལ་རྒྱལ་ཁ་འཐོབ་ཟེར་བའི་དམངས་སྲོལ་གྱི་རྩེད་རིགས་ཤིག་ཡིན།
རྟ་རྩེད་སྤོ་ལོ།
རྟ་རྩེད་སྤོ་ལོ་འདི་ནི་བཙན་པོའི་སྐབས་ནས་བོད་དུ་དར་ཁྱབ་ཆེ་བའི་ལུས་རྩལ་ཞིག་ཡིན་ཙང་། ཐ་སྙད་འདི་བོད་ནས་མཆེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས། རྒྱ་ནག་དང་ཕྱི་གླིང་སོགས་ཀྱིས་པོ་ལོ་ཞེས་འབོད་པ་སོ་སོའི་ཚིག་མཛོད་ན་གསལ། ཧྥིན་ཧྲི་མཐོང་ཐོས་ཟིན་ཐོ་ཞེས་པ་ལས། དུས་རབས་བདུན་པའི་སྐབས་བོད་རྗེ་སྲོང་བཙན་སྒམ་པོའི་སྐུ་དུས་སུ། ཐང་བོད་བར་གཉེན་འབྲེལ་བྱུང་རྗེས། བོད་ནས་བློ་རྣོ་བའི་གཞོན་ནུ་ཁག་གཅིག་འདེམས་ནས་ཐང་རྒྱལ་རབས་ཀྱི་རྒྱལ་ས་ཁྲང་ཨན་དུ་ཡོད་པའི་གོ་ཞོ་ཞེས་པའི་སློབ་གྲྭར་ཡི་གེ་དང་གཙུག་ལག་རིག་པའི་གནས་སྦྱོང་བར་བཏང་ཞིང་། དེ་ལྟར་བོད་ཀྱི་ཕོ་ལོང་ཐང་རྒྱལ་རབས་ལ་དར། ཞེས་དང་། ཐང་ཡིག་གསར་མ་ལས་ཀྱང་། ཤན་ཆིན་ལོ་གསུམ་པར་གསེར་གྱི་ཨིང་དང་གསེར་གྱི་ཕོ་ལོང་སོགས་སྐྱེས་སུ་ཕུལ་ནས་ཡང་བསྐྱར་གཉེན་བསླངས། ཞེས་པས་ཀྱང་སྤོ་ལོའི་འབྱུང་ཁུངས་བོད་ཡིན་པ་ཤེས་ཐུབ།
དེ་ནས་བོད་རྒྱལ་མེས་ཨག་ཚོམ་གྱི་སྐབས་བློན་པོ་སྤས་སྐྱེས་བཟང་སྟོང་བཙན་སོགས་རྟ་བ་སུམ་ཅུ་ལྷག གྱིམ་ཤིང་ཀོང་ཇོ་བསུ་རུ་ཕེབས་དུས། གོང་མ་ཐང་ཀྲུང་ཙུང་གིས་ལི་ཡོན་ཐིང་ཙེ་ཞེས་པའི་ས་ཆར་རྒྱ་དང་བོད་ཀྱི་རྟ་རྩེད་སྤོ་ལོ་བ་འགྲན་བསྡུར་བྱེད་བཅུག་པས། ཐེངས་དང་བོར་བོད་ཀྱི་ཕོ་ཉས་གོང་མའི་རྟ་ཐོག་སྤོ་ལོ་རུ་ཁག་ཕམ། ཐེངས་རྗེས་མར་ཐང་མིང་ཧོང་ཟེར་བའི་རྟ་ཐོག་སྤོ་ལོའི་རྩལ་ཅན་ཞིག་ཡོད་པ་དེ། བཀའ་ཕབ་ནས་འགྲན་བསྡུར་བྱེད་བཅུག་སྟེ། ཉིན་གང་བོར་རྒྱལ་ཕམ་གྱི་ཕུ་ཐག་མ་ཆོད་པས། མཚན་མོར་ལྒང་བཞུའི་འོད་ཀྱིས་ཉིན་མོར་ལྟར་སྣང་བར་བྱས་ཏེ། ཉིན་མཚན་གཅིག་རིང་ཕུལ་བྱུང་རྩལ་སྣ་ངོམ་ཞིང་། ལྟད་མོ་བ་རྣམས་བསྔགས་བརྗོད་དར་དིར་དང་བློ་གྲིམ་མཚར་བསྐྱེད་ཀྱིས། འགྲན་བསྡུར་གནང་བས། ཕན་ཚུན་འདྲ་མཉམ་དུ་གྱུར་བའི་ལོ་རྒྱུས་ཡོད་པ་དང་།
དེ་ལྟར། བོད་ཙམ་དུ་མ་ཟད། ཁྱད་པར་དུ་རྒྱ་ནག་ཏུ་ཧ་ཅང་དར་ཁྱབ་བྱུང་བ་སྟེ། དཔེར་ན། ཐང་ཡིག་གསར་མ་ལས། ཀྲན་གོན་ནས་ལིན་ཏིག་ཁྲི་ལོ་བཞི་བཅུའི་བར་རྟ་ཁྲི་བདུན་ཅུ་དང་དྲུག་སྟོང་ལ་སླེབས། དམག་དཔུང་གིས་གང་སར་རྟ་ཐོག་སྤོ་ལོ་ར་བ་མང་བོ་བཟོས་ཡོད། དེ་རུ་དམག་ཁྲི་ལྷག་སྡོད་པའི་མལ་ཁང་ཡང་བཟོས་ཡོད། ནུབ་མཐའི་དམག་གི་རྟེན་གཞི་གལ་ཆེན་ཏུང་ཧོང་གི་དམག་དཔུང་གི་སྒར་ཁག་ཏུ་ཡང་། རྟ་ཐོག་ཕོ་ལོང་ར་བ་བཟོས་ཡོད་ཅེས་བཤད་པས་ཤེས་སོ། །
འོན་ཀྱང་། རྒྱ་ནག་གིས་ལུས་རྩལ་འདི་རྩ་ཆེན་དུ་རྟོགས་ནས། ཡིག་ཚང་དང་དཔེ་རིས་སོགས་སུ་མང་དུ་བཀོད་ཡོད། དཔེར་ན། ཐང་མིང་ཧོང་གིས་མཚན་མོའི་རྟ་ཐོག་གིས་མཚན་མོར་རྟ་ཐོག་ཕོ་ལོང་འགྲན་པ་ཞེས་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་དཔེ་རིས་དེ། པེ་ཅིང་གི་གནའ་བོའི་ཕོ་བྲང་ནང་རྩ་ཆེའི་རིག་དངོས་སུ་ཉར་ཚགས་གནང་བ་ད་ལྟའང་ཡོད་ཟེར། ཡིན་ནའང་། རྟ་ཐོག་སྤོ་ལོའི་ལུས་རྩལ་འདི་རང་ཅག་བོད་ཀྱིས་ཡིག་ཚང་ཏུ་བཀོད་མེད་པར་མ་ཟད། ལྷ་ཁང་རྙིང་བ་དག་གི་ལྡེབས་རིས་སུ་ལུས་རྩལ་གྱི་རྣམ་གྲངས་ཇི་སྙེད་ཅིག་བཀོད་ཀྱང་། ལུས་རྩལ་འདི་ཟུར་ཙམ་ཡང་མེད་པ་ནི་ཡིད་ཕངས་པའི་གནས་སོ། །
རྟ་རྒྱུགས།
༡ རྟ་བཤད། རྟ་ནི་བོད་མིའི་སྒོ་ཕྱུགས་ལས་འགྲིམ་འགྲུལ་སོགས་ལ་མེད་དུ་མི་རུང་བ་ཞིག་ཡིན་པར་མ་ཟད། དཔའ་བོ་རྣམས་གཡུལ་འགྱེད་དང་། མང་ཚོགས་ཀྱི་མིག་སྔར་རྟ་མཆོག་གི་བང་ཁ་གཤིབ་པ་འདི། བོད་མིའི་དགའ་བོ་བྱེད་པའི་དགའ་སྟོན་ཉག་གཅིག་ཏུ་གྲུབ་ཡོད། དེ་བས་རྟ་དཔྱད་རྒྱག་པ་འདི་ཡང་གནའ་སྔ་མོ་ནས། བོད་ཀྱི་རིག་གནས་ཀྱི་གྲུབ་ཆ་ཞིག་ཡིན་ཏེ། རྟ་དཔྱད་མཐོང་བ་ཀུན་གསལ་མེ་ལོང་ལས། ཚངས་པ་ལྷ་ཡི་མེ་ཏོག་གིས། །རྒྱ་མཚོའི་པཎ་ཆེན་སྤྱན་དྲངས་ནས། །འོད་ཕྲུག་ལོ་པཎ་རྒྱ་ཚ་སློབ། །ཆོས་སྨན་རིག་གནས་ཐམས་ཅད་བསྒྱུར། །ཕྱོགས་རིས་མཁས་པ་མི་དགུ་བསྡུས། །བོད་སྨན་མཁས་དགུ་བླ་སྨན་བསྐོས། །དེ་བཞིན་ཕྱོགས་རེར་ཡུལ་ལྔ་ནས། །རྟ་མཁན་མཁས་པ་མི་དགུ་བསྡུས། །དགུ་བོ་འདོད་ལུགས་སོ་སོ་བྱུང་། །དགྱེ་བོ་འཇག་རྟ་རུ་རྔུ་གཉིས། །སྒུར་བོ་གྱམ་ཤིང་མུ་ཆེན་གཉིས། །དང་བོ་འདོ་བ་གྱི་ལིང་གཉིས། །ཞེས་ཁྲི་སྲོང་གི་དུས་ནས་རྟའི་དབྱེ་བ་ཆེན་པོ་དྲུག་ཏུ་བཤད་པ་དང་། ཨ་གྲགས་གཟི་རྫོང་ལས། ཤ་ཕོ་ཆེན་གཅིག་ལ་ཅི་འཛོམས་དེ། །རྟ་མདོ་ཆེན་གཅིག་ལ་འཛོམས་ལེ་ཡིན། །དང་ག་ཡངས་ལ་རྒྱུགས་ཤེད་ཆེ། །རྨིག་བཞི་ཡངས་ལ་འགྲོས་ཁ་གསལ། །མཇུག་སྐེ་ཐུང་ལ་དལ་བུལ་མེད། །དེ་མདོ་ཆེན་ལུས་ཀྱི་འཛོམས་གསུམ་རེད། །འབྲུག་ཕོ་ཐུང་གཅིག་ལ་ཅི་འཛོམས་དེ། །རྟ་མདོ་ཆུང་གཅིག་ལ་འཛོམས་ལེ་ཡིན། །རྐང་བཞི་གློག་དམར་འཁྱུག་པ་འདྲ། །རྨིག་བཞི་གཡུ་འབྲུག་གྲགས་པ་འདྲ། །ཐལ་རླུང་སེར་རྒོད་འཁྲུག་པ་འདྲ། །འདོ་ཆུང་རྟ་ཡི་འཛོམས་གསུམ་རེད། །རོམ་དཀར་སེང་འབྲུག་དཀར་བོ་དེ། །རྒྱུགས་ཁ་མྱུར་ལ་ཆད་པ་སླ། །རོམ་ནག་དོམ་བུ་ཤ་གཟན་དེ། །རྒྱུགས་ཁ་སྲ་ལ་ཆད་པ་དཀའ། །སྟོད་ཟླུམ་དྲིལ་བུ་ཁ་གཡེར་དེ། །ལ་ལ་བཟང་སྟེ་ཐུར་ལ་ཞན། །སྨད་འཛུམ་སྦྲུལ་ནག་མཇུག་མ་དེ། །འགྲོས་ཁ་གསལ་ཏེ་སྙིང་ཤུགས་ཆུང་། །བྱ་གཏོང་ཧར་མ་བྱིའུ་མིག་དེ། །རྒོད་པས་མནོན་དཀའ་ངར་ཤོས་ཆེ། །རྨུ་རྒྱས་ཐང་དཀར་གཤོག་རྒྱལ་དེ། །པགས་ཁ་ལྷོད་ལ་གཡུང་དལ་ཆེ། །རྒྱུག་རྒོད་སེར་བ་རིལ་བུ་དེ། །རྒྱུག་རྩལ་འགྲོས་ཀྱི་སྡོང་བོ་ཡིན། །གྱི་ལིང་ཞ་ཟོར་འགུག་མོ་དེ། །འགྲོས་ཁ་བཟང་སྟེ་ཆབ་ལ་ཞན། །བྱ་ལྟོ་བྱིའུ་སྐེ་ཟེ་བྱི་དེ། །རྒྱུག་ལ་བཟང་སྟེ་མིག་ལ་སྡུག །སྒུག་ཆུམ་སྟག་མོ་གདོང་ཐུང་དེ། །མགོ་སྣ་ཐུང་སྟེ་བང་ཁ་བཟང་། །ཟིའུ་སྒལ་བ་སྐེ་རིང་དེ། །སྒ་ལ་མཛེས་ཏེ་རྒྱུག་ལ་ཞན། །དེ་ཚོ་རྟ་ཡི་ཡིན་ལུགས་རེད། །ཅེས་རྟའི་གཟུགས་བོངས་སྟེང་ནས་རྟ་བཤད་གནང་ཡོད་པ་དང་། རྟ་རྒྱུགས་རྒྱལ་འཇོག་﹙གེ་སར་རིག་མཛོད་ཤོག་གྲངས ༥༩༠ ནས ༥༩༡ ན་གསལ﹚ལས། རྟའི་རིགས་ལ། འདོ་བ། བེ་ཏོ། མུ་ཁེངས། གྱི་ལིང་བཅས་བཞིར་དགར་ནས། གཟུགས་དང་། སྤུ་ཁ་ལས་བརྩམས་ཏེ། རྟ་མཆོག་ཅིག་ལ་འཛོམས་པའི་ཁྱད་ཆོས་སོགས་ཀྱིས་སྒོ་ནས་དབྱེ་ཞིབ་བྱས་ཡོད་པ་དང་། གཞན་ཡང་། རྟ་དཔྱད་མཁས་པ་འཛུམ་ཤོར་ལས། ས་རྟ་དང་གནམ་རྟ་བཤད་པ། བཟང་བཤད་སུམ་ཅུ་བཤད་པ། ལོ་རྩིས་སྟངས་དང་དབྱེ་བ་བཤད་པ། ཟས་དང་སྤུ་མདོག་གི་སྒོ་ནས་བཤད་པ། རིགས་དང་དགོས་པ་བཤད་པ། མགོ་སྣ་དྲུག་བཤད་པ། བཞེད་དོན་ཉི་ཤུ་བཤད་པ། རྨིག་པའི་དབྱེ་བ་བཤད་པ། འདྲ་མིན་མང་འདུས་ཀྱི་རྟ་མཆོག་བཤད་པ་སོགས་དེར་ལྟ་བར་བྱ་ལ། དེ་བཞིན་ངག་རྒྱུན་དང་དམངས་གཞས་སོགས་ཀྱི་ནང་དུའང་རྟ་བཤད་མང་དུ་ཡོད་དོ། །
༢ རྟ་རྒྱུགས་དངོས། རྟ་རྒྱུགས་འདི་ལ་རྣམ་གྲངས་ཧ་ཅང་མང་། དེ་ཡང་བོད་འདིར་གདོད་མའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་འཚོ་བ་དང་། རི་དྭགས་རྔོན་པ་ནོར་ལུག་སྐྱོང་བ་སོགས་ལ་རྟ་ཞོན་ཏེ་འདུར་རྒྱུགས་བྱེད་པ་ནི་རྒྱུན་མཐོང་གི་བྱ་བ་ཞིག་ཡིན། དེ་བས་ད་ལྟ་ཡང་། རྟ་རྒྱུགས་འདི་འབྲོག་ཕྱོགས་སུ་དར་ཆེ་བ་དང་། མདའ་འཕེན་གྱི་ཆོ་ག་འདི་རོང་ཕྱོགས་སུ་དར་ཁྱབ་ཆེ། བོད་ཀྱི་དམངས་གཞས་ཤིག་ཏུའང་། ས་ཁ་རུ་ཁ་སྟོད་འབྲོག་གི་ས། །འབྲོག་མི་རེའི་ལག་ན་རྟ་རེ་ཡོད། །འབྲོག་རྐྱལ་རྩལ་ཆེ་བ་དེ་རྐྱེན་རེད། །ས་ཁ་རུ་ཁ་སྨད་རོང་གི་ས། །རོང་མི་རེའི་ལག་ན་མདའ་རེ་ཡོད། །རོང་མཐེབ་རྩལ་ཆེ་བ་དེ་རྐྱེན་རེད། །ཟེར་བ་དང་།
ཁྱད་པར་དུ་བོད་རྒྱལ་སྲོང་བཙན་གྱི་དུས་སུ་རུ་ལྔར་བགོས་ཏེ། དམག་རྟ་དང་རུ་མཚོན་གྱི་ཁ་དོག་མི་འདྲ་བ་སོགས་སྒྲིག་འཛུགས་ཆ་ཚང་བ་ཞིག་གཏན་འབེབས་བྱས་པ་ནས་བཟུང་། རྟ་དམག་གི་དཔུང་སྡེ་དེའི་ནང་ནམ་རྒྱུན་རྟ་རྒྱུགས་དང་། རྟ་ཐོག་ལུས་རྩལ་གྱི་རྣམ་གྲངས་ཇི་སྙེད་ཅིག་འགྲན་བསྡུར་བྱེད་གྱིན་ཡོད་པ་ཡིན། ར་ས་གཙུག་ལག་ཁང་བཞེངས་གྲུབ་ཀྱི་མཛད་སྒོ་ཡང་། རྟ་རྒྱུགས་མདའ་འཕེན་དང་། མི་རྒྱུགས་རྡོ་འགྱོགས། གླུ་གར་འབྲོང་རྩེད་སོགས་ཀྱི་རྟེན་འབྲེལ་གཟབ་རྒྱས་ཉིན་ཞག་དུ་མ་སྦྲེལ་ནས་བྱེད་མྱོང་ཡོད་སྐོར། ལྷ་སའི་གཙུག་ལག་ཁང་གི་བར་སྒོའི་གཡོན་ངོས་ཀྱི་ལྡེབས་རིས་ལ་ད་ལྟ་སྣང་རྒྱུ་ཡོད་པ་དང་། ཕྱིས་སུ་དབྱར་ཁའི་དུས་སྟོན་སོགས་སུ་མདོ་རིག་རྟ་བོའི་བང་ཁ་འགྲན་པའི་དམངས་སྲོལ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་བ་རེད། དེ་ལ་བྱིས་པ་རྐྱལ་རྩལ་ཅན་མི་རྟ་གཉིས་ཀ་བདེ་ཆས་སྤྲས་ནས། སྒལ་རྗེན་དུ་རྒྱུགས་ཏེ་བང་གི་མགྱོགས་ཚད་འགྲན་པ་དང་། འདུར་དང་གོམ་པ་འགྲན་པ། རྟ་ཐོག་ནས་མདའ་མདུང་གི་རྩལ་དང་། མེ་མདའི་རྩལ་འགྲན་པ། རྟ་ཐོག་ནས་མེ་ཏོག་ཁ་འཐུ་དང་། ཡང་ན། ལག་པས་བཏོག་པ། ཐང་ནས་ཁ་བཏགས་འཐུ་བ། རྟ་ཐོག་ནས་དྲང་བོར་ལངས་པ། མགོ་མཇུག་ལྡོག་ཏེ་རྒྱུགས་པ། འཇུ་རེས་འགྲན་པ། ལུས་བོ་ཕྱིར་བསྐྱུར་བ། བང་ནང་ནས་འབབ་བཞོན་བྱེད་པ། རྟའི་སྟེང་གན་རྐྱལ་དུ་ཉལ་བ། སྦོ་འོག་ཏུ་གབ་པའི་ཚུལ་གྱིས་རྒྱུགས་པ། རྟ་ཐོག་ནས་ཞགས་པ་འཕངས་ཏེ་རྟ་ལུག་སོགས་འདེད་བཟུང་བྱེད་པ། གཞན་ཡང་། གྲི་རྩེད་ནི། ལག་ངར་ཙམ་གྱི་ཤིང་དུམ་ནམ་མཁར་གཡུགས་ཏེ་ས་ལ་མ་ཟགས་པར། གྲིའི་དངོ་དང་ལྟག་པས་རེས་མོས་ཀྱིས་བླངས་ནས་ཡང་ཡང་ཡར་འཕངས་ཏེ་དུམ་བུ་མང་བོ་གཏོང་བ། སྨྱུག་མའི་སྡོང་བོ་གྲི་གསག་གིས་བརྒྱབ་ཏེ་གཅོད་པ། རྟ་ཐོག་ནས་འུར་རྡོ་འཕེན་པ་སོགས་ཡོད་དོ། །
གཞན་ཡང་། རྟ་རྒྱུགས་ཏེ་རྒྱལ་སྐུགས་སྲོལ་ཡོད་པ། གླིང་སྒྲུང་རྟ་རྒྱུགས་རྒྱལ་འཇོག་ལས། རྟ་རྒྱུགས་ལ་བརྟེན་ཏེ། ཇོ་རུས་སྒ་སྐྱ་ལོའི་རྒྱུ་བདག་དང་། འབྲུག་མོའི་སྐྲ་བདག གླིང་དཀར་སྟོད་ཀྱི་མངའ་བདག་གྱུར་བ་ལས་རྟོགས་སོ། །
གཡག་རྒྱུགས།
གཡག་རྒྱུགས་འགྲན་བསྡུར་ནི། རྟ་རྒྱུགས་ལྟར་རྒྱུགས་ལམ་ངེས་གཏན་བྱས་ཐོག གཡག་ལ་ཞོན་ནས་རྒྱུགས་པ་དང་། གཙོ་བོ་མགྱོགས་ཚད་འགྲན་པ་ཡིན་ལ། གཡག་ལ་རྣ་ཙོར་དང་སྐེ་རྒྱན་སོགས་མཛེས་ཆས་ཀྱང་སྤྲས་ཡོད། ཁྱད་པར་དུ་གཡག་ནི་བོད་ཀྱི་ཐུན་མིན་གྱི་ཁྱད་ཆོས་ཤིག་ཏུ་བརྩི་བ་དང་། མི་རིགས་གཞན་དག་གིས་ཀྱང་ངོ་མཚར་བའི་གནས་སུ་འཛིན་ཏེ། དེབ་དཀར་ལས། ཨ་ཙ་ར་བོད་དུ་སླེབས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་གཡག་སྒྲ་ཙམ་གྱིས་རྒྱ་གར་བ་རྣམས་ངོ་མཚར་བར་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །གཡག་གི་རྩིད་པ་རིང་བོ་འདི་འདྲ་རྒྱ་གར་གྱི་སྲོག་ཆགས་གང་ལ་མེད་པས་ཁོང་ཚོ་མཚར་བ་བདེན། ད་དུང་ཡང་བོད་ནས་འོང་བ་རྣམས་ལ་གཡག་མཐོང་ངམ་ཞེས་གཏམ་གྱི་དང་བོ་འདྲི། གསུངས་པ་ལྟར། དེང་སང་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་དག་གིས་ཀྱང་ཆེད་དུ་གཡག་ལ་ལྟད་མོ་བལྟ་བ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་གཡག་རྒྱུགས་ཀྱི་ལྟད་མོ་འདི་གཟིགས་མོ་ངོ་མཚར་ཅན་དུ་བརྩི། ད་ལྟ་འང་བོད་ལྗོངས་རྒྱལ་རྩེ་རྫོང་དུ་དབྱར་དུས་ཀྱི་མདའ་མང་དུས་ཆེན་ལ་སྔར་སྲོལ་རྒྱུན་འཛིན་གྱིས་གཡག་རྒྱུགས་འགྲན་བསྡུར་བྱེད་ཀིན་ཡོད་པར་མ་ཟད། བོད་ཁམས་ཀྱི་འབྲོག་ཁུལ་སོ་སོ་ནའང་གཡག་རྒྱུགས་ཀྱི་ལྟད་མོ་ཡོད། གཡག་རྒྱུགས་གཏོང་ཚེ། གཡག་ལ་རྣ་རྒྱན་དང་། ཟེ་རྒྱན། དྲིལ་བུ། ལིང་ཤང་སོགས་ཀྱིས་བརྒྱན་སྲོལ་ཡོད། གཡག་གི་ཁ་ལོ་སྒྱུར་བྱེད་ནི། སྣ་ཁུང་དུ་སྣ་གཅུ་བརྒྱུས་ཏེ། སྣ་ཐག་རྭ་བར་ལས་དྲངས་ཏེ་ཁ་ལོར་བསྒྱུར་བ་ཡིན་ལ། གཡག་སྣ་གྱོང་བའི་ལྕག་ཚན་གྱིས་འགྲམ་པ་གཡས་གཡོན་ལ་བཞུས་ཏེ་ཁ་ལོ་བྱེད་པའང་ཡོད། ད་དུང་ཁ་ཅིག་དྲང་ཕྱོགས་སུ་མི་འགྲོ་བར། གང་དྲན་དྲན་དུ་རྒྱུགས་ཏེ་ལྟད་མོ་བར་དགོད་ཁ་སློང་བ་དང་། སྟེང་གི་མི་ལ་བློ་འཚབ་བཟོ་བ། ངོ་ཚ་བསྐྱེད་པའང་ཡོད་དོ། །
ཆུ་རྐྱལ།
ཆུ་རྐྱལ་འདི་ལ་ད་ཕན་བོད་དུ་སྒྲིག་འཛུགས་ལྡན་པའི་འགྲན་བསྡུར་བྱེད་སྲོལ་མེད་ཀྱང་། བོད་མི་ཕལ་ཆེར་གླིང་གཏོང་ཆུར་བརྒལ་བྱ་རྒྱུ་ཧ་ཅང་དགའ་བོ་ཡོད། ཁྱད་པར་དུ། ཆུ་ཁར་ཡོད་པའི་གྲོང་བ་རྣམས་ཆུ་རྐྱལ་ལ་ཧ་ཅང་བྱང་ཆ་ལྡན། དཔེར་ན། ཆུ་སྐྱེལ་གཏོང་སྐབས། མཐོ་ས་ནས་མཆོངས་པ་དང་། ཉལ་རྐྱལ། ལངས་རྐྱལ། ཁྱི་རྐྱལ། ཆུ་ནང་དུ་འཛུལ་ཏེ་ཡུན་རིང་འདུག་པ་སོགས་ཡོད། དབྱར་མཇུག་བོད་ཟླ་བདུན་པའི་ཆུ་སྐར་ཏེ་སྐར་མ་རི་ཤྀ་འཆར་དུས། ཆུ་ཀློང་ཡོད་དོ་ཅོག་ཡན་ལག་བརྒྱད་ལྡན་ནམ་སྨན་ཆུར་གྱུར་ཡོད་ཅེས་གཟའ་འཁོར་གཅིག་གི་རིང་། བོད་རིགས་ཡོངས་ཀྱིས་ཁྲུས་བྱེད་པ་དང་། ཆུ་རྐྱལ་བྱེད་པའི་སྲོལ་ཡོད་ཅིང་། གཞོན་ནུ་ཕོ་མོ་དང་བྱིས་པ་རྣམས་ཆུ་རྐྱལ་འདྲ་མིན་རྒྱག་པའམ། རང་མོས་ཀྱིས་ཆུ་རྐྱལ་འགྲན་སྲོལ་ཡང་ཡོད་ལ། བོད་ཀྱི་ཆུ་བ་མང་བོས་ལྷ་སའི་སྐྱིད་ཆུ་དང་གཙང་བོ། རྨ་འབྲི་རྫ་གསུམ་གྱི་ཆུ་བོ་ལ་ཐད་གཅོད་བྱེད་ཐུབ་པ་ཡང་མང་དུ་ཡོད་དོ། །
ཐག་འཐེན།
༡ སྐེ་འཐེན། ཤེད་ཤུགས་མཉམ་པའི་འཐེན་ཟླ་གཉིས་ཁ་གཏད་དུ་ལངས་ནས། སྐེ་ལ་ཐག་པ་བསྐོན་ཏེ་ལག་ཟུང་མཆན་དུ་བཞག་ནས། ཕྱིར་བཀྱེད་ཏེ་འཐེན་ནས་ཕ་རོལ་བོ་དཀྱིལ་རྟགས་ལས་ཚུར་འདྲུད་ཐུབ་ན་རྒྱལ་བར་བརྩིའོ། །༢ ལག་འཐེན། འཐེན་ཟླའི་མི་གྲངས་དོ་མཉམ་པའི་གྲངས་ཀྱིས་སོ་སོའི་ཐག་སྣེ་འཇུས་ཏེ། འགྲན་བསྡུར་བྱེད་པ་ཞིག ༣ ཕྲག་འཐེན། འཐེན་ཟླ་གཉིས་ཁ་གཏད་དུ་ལངས་པའི་མི་གཉིས་ཀྱི་ཕྲག་པར་ཐག་པ་དབབ་པར་བྱས་རྗེས། ཁ་ཕྱིར་འཁོར་ཏེ་ལོགས་ངོས་ནས་འཐེན་པ་ཞིག ༤ གླང་ཆེན་ས་གཤགས། ཐག་པའི་སྣེ་གཉིས་ཕན་ཚུན་གྱི་གཉའ་ལྟག་ལ་བསྐོན་ཏེ། གླང་ཆེན་བཞིན་དུད་དེ་གོག་འགྲོས་སུ་ཐག་པ་ལྟོ་འོག་ལས་དྲངས་ཏེ་འཐེན་པ་དེའོ། །
ཐག་མཆོང་།
ཐག་མཆོངས་ནི་བོད་རིགས་གཞོན་ནུ་ཕོ་མོ་དང་། ལོ་ཆུང་རྣམས་ཀྱིས་དགའ་བོ་བྱེད་པའི་ལུས་རྩལ་ཤིག་ཡིན། ལུས་རྩལ་འདི་ནི་ལོ་སར་དང་དགའ་འཛོམས་ཀྱི་སྐབས་སུ་གང་སར་ཐག་མཆོངས་རྒྱག་པ་མཐོང་རྒྱུ་ཡོད། ཐག་མཆོངས་རྒྱག་སྟངས་ནི། ཐག་སྣེ་གཉིས་ལ་མི་རེས་བཟུང་ནས། མཉམ་དུ་འཇའ་དབྱིབས་ལྟར་བསྐོར་གཡུགས་བྱེད་པའི་དབུས་སུ། མི་གཅིག་གམ། ཡང་ན། གཉིས་གསུམ་རེ་མཆོངས་གིན་ཡོད་ལ། སྐབས་དེར་བསྐོར་བ་གཡས་བསྐོར་གཡོན་བསྐོར་དང་། རྐང་བའི་འདེགས་འཇོག་བྱེད་སྟངས། མཆོང་གྲངས་མང་ཉུང་འགྲན་པ། ཡང་གཞན་ལ་རག་མ་ལས་པར། མི་གཅིག་གིས་རང་གི་ལག་པ་གཡས་གཡོན་གྱིས་ཐག་སྣེ་བཟུང་སྟེ། མགོ་ནས་རྐང་འོག་ཏུ་མཆོང་གྲངས་དང་མཆོང་རྒྱུགས་འགྲན་པ། ཐག་མཆོང་འདི་ལ་ལྷ་སའི་ཕྱོགས་ན་མཆོང་གཞས་སྙན་མོ་ཞིག་ཀྱང་གཏོང་རྒྱུ་ཡོད་དོ། །ཡང་མཐོ་མཆོངས་དང་རྒྱང་མཆོང་། གནམ་འགྲོ་ཐག་རྩེད་སོགས་ཀྱང་ཡོད་ལ། ཨམ་སྐད་དུ་འདི་ལ་ཤར་གདང་ཟེར།
གཞན་ཡང་། ཤོ་རྒྱག་སྟངས་སྣ་ཚོགས། འགྱིག་ལ་ཡང་། དྲུག་འགྱིག བདུན་འགྱིག དགུ་འགྱིག འགོག་འགྱིག སྒམ་འགྱིག བཙིར་འགྱིག ས་ལམ་རྣམ་བཞག འཕར་རྡོ་དང་དོང་ཆབ་སོགས་རྩེད་མོ་རྩེ་སྲོལ་མང་ངོ་། །