དབུ་མའི་མན་ངག་ཅེས་བྱ་བའི་འགྲེལ་པ།
ཤེས་རབ་ཐར་པ།
རྒྱ་གར་སྐད་དུ། མ་དྷྱ་མ་ཨུ་པ་དེ་ཤ་བྲྀཏྟི། བོད་སྐད་དུ། དབུ་མའི་མན་ངག་ཅེས་བྱ་བའི་འགྲེལ་པ། འཕགས་པ་འཇིག་རྟེན་དབང་ཕྱུག་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །
འགྲོ་བའི་སྡུག་བསྔལ་སེལ་མཛད་ཅིང༌། །དཀར་པོ་རྣམ་པར་འཕེལ་བའི་རྒྱུ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས། །དབུ་མའི་མན་ངག་གསལ་བར་བྱ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་རྣམ་རྟོག་གིས། །འཁོར་བའི་འདམ་དུ་བྱིང་བ་རྣམས། །མན་ངག་ལམ་ལ་རབ་བརྟེན་ནས། །ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། །མན་ངག་དོན་ཙམ་བཤད་པར་བྱ། །དེ་ལ། གང་གི་གསུང་གི་འོད་ཟེར་གྱིས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་ཡུལ་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་བ་རྩོམ་པར་བྱེད་དོ། །དེ་སློབ་དཔོན་དེ་དག་ཉིད་ཡ་རབས་དམ་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རམ། བར་ཆད་ཀྱི་བགེགས་ཞི་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རམ། བཤད་པར་དམ་བཅའ་བའི་ཕྱིར་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིས་ནི་བསྡུས་པའི་དོན་གཉིས་བསྟན་ཏེ། ཡོན་ཏན་བརྗོད་པས་མཆོད་པ་དང་ཕྱག་འཚལ་བས་མཆོད་པ་དང༌། ཡོན་ཏན་ཡང་གཞན་གྱི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། རང་གི་དོན་དུ་འདུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །གཞན་གྱི་དོན་ལ་ཡང་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་སྟེ། དེ་ལ། གང་གི་གསུང་གི་འོད་ཟེར་གྱིས། །ཞེས་བྱ་བས་ནི་རྒྱུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་ཏོ། །བདག་སོགས་རྨོངས་པ་མ་ལུས་པའི། །སྙིང་གི་པདྨ་ཁ་འབྱེད་པ། །ཞེས་བྱ་བས་ནི་འབྲས་བུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་ཏོ། །དམ་པའི་སྐྱེས་མཆོག་ཅེས་བྱ་བས་ནི་རང་གི་དོན་མཐར་ཐུག་པ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུ་མའོ། །འདུད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱག་འཚལ་བའི་ཚིག་གོ །ཡན་ལག་གི་དོན་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱེད་པ་པོའི་ཚིག་གམ། སྤྱིའི་སྒྲ་ཡིན་ཡང་ཡུལ་གཞན་རྣམ་པར་སྤངས་ནས་རྟེན་སངས་རྒྱས་ཁོ་ན་ལ་འཇུག་པར་གསལ་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་བརྗོད་པས་མཆོད་པ་དང༌། ཕྱག་འཚལ་བས་མཆོད་པའི་སྐབས་ཡིན་ཏེ། ཁྲ་མོ་བོས་ཞེས་བྱ་བ་དང་འདྲ་སྟེ། སྤྱི་སྒྲ་ཡིན་ཡང་འོ་མ་དགོས་པའི་སྐབས་སུ་བ་ཁྲ་མོ་ལ་འཇུག་གོ །གསུང་གི་འོད་ཟེར་ཞེས་སྨོས་པས་ནི་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་འོད་ཟེར་ཡང་བསྟན་ནོ། །དཀར་པོ་དང༌། དམར་པོ་དང༌། སྔོན་པོ་དང༌། ཉི་ཟླའི་འོད་དང་འདྲ་སྟེ། ཉི་མ་ཤར་བས་འོད་ཀྱིས་མུན་ནག་ཆེན་པོ་སེལ་བར་བྱེད་པ་དང༌། མེ་ཏོག་
ལ་སོགས་པ་ཁ་འབྱེད་པར་བྱེད་པ་དང༌། སྨན་དང་འབྲས་བུ་སྣ་ཚོགས་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དང༌། བ་མོ་ལ་སོགས་པ་གྲང་བའི་རིག་པའི་གདུག་པ་ཞི་བར་བྱེད་པ་དང༌། དྲོ་བའི་རག་པས་སེམས་ཅན་བདེ་བར་བྱེད་པ་དང༌། ལམ་དང་ལམ་མ་ཡིན་པ་དང༌། དངོས་པོ་མི་གསལ་བ་གསལ་བར་བྱེད་པ་དང༌། སྐར་མ་ལ་སོགས་པའི་འོད་གཞན་དག་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་རྣམ་ཐར་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཆོས་བསྟན་པའི་འོད་ཟེར་གྱིས་འགྲོ་བ་རྣམས་ཀྱི་མ་རིག་པའི་མུན་པ་སེལ་བར་བྱེད་པ་དང༌། བློའི་པདྨ་ཁ་འབྱེད་པར་བྱེད་པ་དང༌། རྒྱུད་མ་སྨིན་པ་ཀུན་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དང༌། བདུད་ལ་སོགས་པའི་གནོད་པ་ཞི་བར་བྱེད་པ་དང༌། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཞི་བར་བྱེད་པ་དང༌། བླ་ན་མེད་པའི་བདེ་བ་ལ་འགོད་པར་བྱེད་པ་དང༌། ལྟ་བ་ངན་པ་སེལ་བར་བྱེད་སྤོང་བར་བྱེད་པ་དང༌། ལྷ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འོད་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པར་ཡང་མཛད་དོ། །དེ་ཡང་མོག་མོག་པོར་མཛད་དང་ཞེས་པས་ཀྱང་བསྟན་ཏོ། །འོད་ཟེར་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱེད་པ་པོའི་བྱ་བ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །འབྱེད་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ལས་སུ་བྱ་བ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །བདག་སོགས་ཞེས་སྨོས་པས་ནི་སློབ་དཔོན་བདག་ལ་སོགས་པ་སྟེ་གོ་སླའོ། །རྨོངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་དོན་མངོན་དུ་མ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་ལུས་པ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཐུགས་རྗེ་ཉི་ཚེ་བ་མ་ཡིན་པ་དང༌། ཀུན་ལ་ཁྱབ་པ་དང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་མཛད་པར་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྙིང་གི་པདྨ་ཁ་འབྱེད་པ། །ཞེས་པ་ནི་སེམས་ཀྱི་རྟེན་དུ་གྱུར་པའི་སྙིང་སྟེ། རྟེན་གྱི་མིང་བརྟན་པ་ལ་བརྟགས་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར། སེམས་ཀྱི་པདྨ་ཁ་འབྱེད་པ། །ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ཡང་པདྨ་དང་འདྲ་སྟེ། པདྨ་ནི་མཐོང་ན་དགའ་བ་བསྐྱེད་པ་དང་དྲི་དང་ཁ་དོག་སྣ་ཚོགས་པ་དང༌། སྦྲང་རྩི་ལ་སོགས་པའི་འབྱུང་གནས་ཡིན་པ་དང༌། འདམ་ནས་སྐྱེས་ཀྱང་འདམ་གྱིས་མ་གོས་ཤིང་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཀྱང་དགའ་གདུང་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་གནས་ཡིན་པ་དང༌། ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་བའི་བདུད་རྩིའི་རོ་མྱོང་བར་བྱེད་
པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་རིན་པོ་ཆེའི་འབྱུང་གནས་སུ་གྱུར་པ་དང༌། གློ་བུར་བའི་དྲི་མ་དང་བཅས་ཀྱང་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་ཞིང་རྣམ་པར་དག་པ་སྟེ། དེ་ཡང༌། ཆུ་ཁམས་གསེར་དང་ནམ་མཁའ་རྣམས། །དག་པ་བཞིན་དུ་དག་པར་འདོད། །ཅེས་བྱ་བ་དང༌། སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་སངས་རྒྱས་ཏེ། །སངས་རྒྱས་གཞན་དུ་མ་ཚོལ་ཅིག །ཅེས་བྱ་བས་ཀྱང་བསྟན་ཏོ། །ཁ་འབྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་པདྨ་ཁ་འབྱེད་པ་དང་འདྲ་སྟེ། རིག་པའི་གནས་རྣམ་པ་ལྔ་ལ་བློ་རྒྱས་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ཡང༌། གང་ཞིག་འཛིན་དང་འདོན་དང་སྤྱོད་པ་དང༌། །གཞན་ལ་འདྲི་ཞིང་ཐོས་པ་འཛིན་བྱེད་དང༌། །དེ་ཡི་བློ་ནི་ཉི་མའི་འོད་ཟེར་གྱིས། །པདྨ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་ཁ་འབྱེད་དོ། །ཞེས་བྱ་བ་དང༌། ཡང༌། རིག་པའི་གནས་ལྔ་དག་ལ་མཁས་པར་མ་བྱས་ན། །འཕགས་མཆོག་ཅིས་ཀྱང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་ཉིད་འགྲུབ་མི་འགྱུར། །དེ་ཕྱིར་གཞན་དག་ཚར་གཅད་རྗེས་སུ་གཟུང་ཕྱིར་རམ། །བདག་ཉིད་གོམས་པར་བྱ་ཕྱིར་དེ་ལ་དེ་བརྩོན་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བས་ཀྱང་བསྟན་ཏོ། །དམ་པའི་སྐྱེས་མཆོག་ཅེས་བྱ་བས་ནི་སྤངས་པ་དང་ཡེ་ཤེས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་བདག་ཉིད་ལ་བྱ་སྟེ། སྐུ་གསུམ་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་འདུད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱག་འཚལ་བར་བྱེད་པ་སྟེ་ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་གྱི་ལས་དགེ་བའོ། །ད་ནི་མན་ངག་དངོས་སུ་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་དབུ་མའི་མན་ངག་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་རྒྱུ་ཐོས་བསམ་བསྒོམ་གསུམ་གྱི་ཤེས་པས་མདོར་བསྡུས་ཏེ་སྟོན་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་ཐེག་པ་ནི་རྒྱུའི་ཐེག་པ་དང་འབྲས་བུའི་ཐེག་པ་སྟེ། རྒྱུ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ལམ་སྟེ་འདི་ནས་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་སྔགས་ཀྱི་ཐེག་པའི་ཚུལ་དུ་བཤད་པ་དང༌། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཐེག་པའི་ཚུལ་དུ་བཤད་པ་སྟེ། གཞན་ནས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །འབྲས་བུའི་ཐེག་པ་ནི་སྐུ་གསུམ་གྱི་བདག་ཉིད་དེ། བགྲོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆེན་པོ་ནི་ཤེས་རབ་དང་སྙིང་རྗེ་ལ་སོགས་པས་ཆེ་བ་སྟེ། དེ་ཡང༌། གཏོང་བ་ཆེ་དང་བློ་ཆེ་བ་དང་མཐུ་ཆེ་བ། །ཞེས་བྱ་བས་ཀྱང་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་ཤེས་རབ་ཆེན་པོས་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་ཤེས་ཤིང་ཅི་
ལ་ཡང་མ་ཆགས་པའོ། །སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོས་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་རྒྱུན་མི་གཅོད་པས་ཐབས་དང་ཤེས་རབ་འབྲེལ་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ལམ་ཡིན་ནོ། །ཤེས་རབ་དང་སྙིང་རྗེ་ལ་སོགས་པ་ཆུང་བ་ནི་ཐེག་པ་ཆུང་ངུ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ཡང༌། ཐབས་མེད་ཤེས་རབ་བྲལ་བ་ཉན་ཐོས་ཉིད་དུ་ལྟུང༌། །ཞེས་བྱ་བས་ཀྱང་གསུངས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་ཉན་ཐོས་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མཐར་ལྟུང་སྟེ། ཕུང་པོ་ལྷག་མ་དང་བཅས་པ་དང་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ནས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ཡལ་བར་དོར་རོ། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ནི་འཁོར་བའི་མཐར་ལྟུང་སྟེ་སྡུག་བསྔལ་སྣ་ཚོགས་ཉམས་སུ་མྱོང་ངོ༌། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་མཐའ་དེ་དག་སྤངས་ཏེ། ཤེས་རབ་ཆེན་པོས་ནི་འཁོར་བའི་མཐའ་ལ་མི་གནས། ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོས་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མཐའ་ལ་མི་གནས་པས་དེ་ནི་མཐའ་གཉིས་ལ་མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཡང་མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། སྟོང་པ་སྙིང་རྗེ་དབྱེར་མེད་པ། །རྒྱུད་གང་ལ་ནི་རབ་བརྟེན་པ། །འཇིག་རྟེན་མགོན་གྱི་སྒྲུབ་ཐབས་ཏེ། །འདི་ནི་སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱིས་བཤད། །ཅེས་བྱ་བས་གསུངས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ནི་ཤེས་རབ་དང་སྙིང་རྗེ་ཡིན་ནོ། །དབུ་མ་ནི་མཐའ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་དང༌། སྙིང་པོའི་དོན་གྱི་དབུ་མ་སྟེ། དེ་ཡང་སྒྲ་དང་དོན་ཏོ། །དོན་གྱི་དབུ་མ་ནི་བདེན་པ་གཉིས་ཏེ་འོག་ནས་བཤད་དོ། །སྒྲའི་དབུ་མ་ནི་དབུ་མ་བརྗོད་པའི་སྒྲ་སྟེ། མཐའ་གཉིས་སྤོང་བའི་ཚིག་གདགས་པ་ཙམ་མོ། དེའི་མན་ངག་ནི་གཅེས་སྤྲས་སུ་བྱ་བ་སྟེ། ཚེགས་ཆུང་ངུས་དོན་ཆེན་པོ་རྟོགས་པས་ན་མན་ངག་སྟེ། དེ་བསྒོམ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་ཏེ་འོག་ནས་འཆད་དོ། །ཐོག་མ་མེད་པ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཁོར་བ་ཐོག་མ་ཐ་མ་མེད་པའོ། །དངོས་པོར་ཞེན་པ་ནི་བདེན་པར་ཞེན་པའོ། །གཟུང་འཛིན་ལ་སོགས་པར་རོ། །བདེན་པ་གཉིས་སུ་བཞག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་ན་གཅིག་དང་ཐ་མི་དད་པར་བསྟན་ཏེ། གཅིག་ན་ནི་ཀུན་རྫོབ་སྤོང་བ་བཞིན་དུ་དོན་དམ་པ་ཡང་སྤོང་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ལ། ཀུན་རྫོབ་ཐ་དད་པ་བཞིན་དུ་དོན་དམ་
པ་ཡང་ཐ་དད་པར་འགྱུར་རོ། །ཀུན་རྫོབ་དྲི་མ་དང་བཅས་པ་བཞིན་དུ་དོན་དམ་པ་ཡང་དྲི་མ་དང་བཅས་པར་འགྱུར་རོ། །ཐ་དད་ན་ནི་ཆོས་ཅན་དང་ཆོས་ཉིད་དུ་ཡང་མི་འགྱུར་ལ། འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་མ་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ། ལམ་སྒོམ་པ་ཡང་དོན་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་དེ་ཉིད་དང་གཞན་དུ་བརྗོད་དུ་མེད་དོ། །རྒྱས་པར་ནི་གཞན་ནས་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ཡང་ཇི་སྐད་དུ་ཞེ་ན། འདུ་བྱེད་ཁམས་དང་དོན་དམ་མཚན་ཉིད་ནི། །གཅིག་དང་ཐ་དད་ཉིད་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ། །གཅིག་དང་ཐ་དད་ཉིད་དུ་གང་རྟོག་པ། །དེ་ནི་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་ལོག་ཞུགས་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པ་དང༌། ཡང་དུང་ལ་སོགས་པའི་དཀར་པོ་ཉིད་བཞིན་དུ་དེ་ཉིད་དང་གཞན་པ་ལས་གྲོལ་བར་བསྟན་ཏེ་མདོར་བསྡུས་པའི་དོན་ཏོ། །ཡན་ལག་རྒྱས་པར་བཤད་དེ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཐོས་བསམ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་བདེན་པ་གཉིས་ཀྱི་ཚུལ་དུ་སློབ་པ་ཞེས་བྱ་བར་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལ་ཀུན་རྫོབ་ནི་འཁྲུལ་པའི་ཤེས་པ་སྟེ། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་དོན་ལ་སྒྲིབ་པ་ནི་གཞན་དུ་ཇི་ལྟར་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་མ་ལུས་པའི་དོན་ཏེ་གོ་སླའོ། །ཚུ་རོལ་མཐོང་བ་ནི་བདེན་པ་མ་མཐོང་བ་རྣམས་སོ། །ངོར་བྱས་པ་ནི་ཞེན་པའི་བསམ་པ་དང་སྦྱར་བའོ། །རྒྱུ་འབྲས་ལ་སོགས་པ་ནི་ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སོ། །ཇི་ལྟར་སྣང་བ་ནི་མ་བརྟགས་ན་ཉམས་དགའ་བ་སྟེ། སྣང་ལ་རང་བཞིན་མེད་པའི་དོན་ཏེ། དེ་ཡང༌། གང་དག་རྟེན་ནས་དངོས་པོ་རྣམས། །ཆུ་ཡི་ཟླ་བ་ལྟ་བུར་ནི། །ཡང་དག་མ་ཡིན་ལོག་མིན་པ། །འདོད་པ་དེ་དག་ལྟས་མི་འཕྲོགས། །ཞེས་བྱ་བས་ཀྱང་བསྟན་ཏེ། བདེན་པ་ནི་དོན་བྱེད་ནུས་པ་ཉིད་དུ་བདེན་པ་དང༌། སྣང་བ་ཙམ་དུ་བདེན་པ་སྟེ། བརྟགས་ཤིང་དཔྱད་ན་བདེན་པར་མ་གྲུབ་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཡང༌། རིགས་པས་བརྟགས་ན་བདེན་མ་ཡིན། །དེ་ལས་གཞན་དུ་བདེན་པ་སྟེ། །དེས་ན་དངོས་པོ་གཅིག་ཉིད་ལ། །བདེན་དང་མི་བདེན་ཇི་ལྟར་འགལ། །ཞེས་བྱ་བས་ཀྱང་བསྟན་ཏོ། །དོན་དམ་
པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པའི་ཤེས་རབ་སྟེ། ཡང་དག་པའི་དོན་ལ་མི་སླུ་བས་སམ་འབྲས་བུ་དམ་པ་འབྱིན་པས་ནི་དོན་དུ་གཉེར་བ་བྱས་པས་དམ་པ་སྟེ། དེས་བརྟགས་ན་འགའ་ཡང་གྲུབ་པ་མེད་དོ། །ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཇི་ལྟར་སྣང་བ་ནི་ཕྱི་དང་ནང་གི་དངོས་པོ་རྣམས་སོ། །གཏན་ཚིགས་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཏན་ཚིགས་ནི་བསྒྲུབ་བྱ་སྒྲུབ་པ་ལ་མི་སླུ་བས་ན་གཏན་ཚིགས་ཏེ། ཐ་སྙད་ཀྱི་ཚད་མ་ལས་རང་བཞིན་འབྲེལ་བ་ཡོད་ན་དོན་གྱིས་གོ །ཞེས་བྱ་བས་ཀྱང་བསྟན་ཏོ། །ཆེན་པོ་ནི་དུ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཐ་སྙད་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་ལ་ལྟོས་ཏེ་ཆེན་པོ་ཡིན་ལ། དེ་དག་ནི་ཐ་སྙད་ཀྱི་དོན་ལ་མི་སླུ་བ་ཡིན་ནོ། །འདིར་ནི་ཡང་དག་པའི་དོན་ལ་མི་སླུ་བ་དང༌། དངོས་པོའི་བྱེ་བྲག་ཐམས་ཅད་འཇོམས་པར་བྱེད་པ་དང༌། ལྟ་བ་ངན་པའི་གདོན་ཐམས་ཅད་ཞི་བར་བྱེད་པ་དང༌། སྤྲོས་པའི་མཐའ་ཐམས་ཅད་འགོག་པར་བྱེད་པས་ན་ཆེན་པོའོ། །དེ་བས་ན། རྒྱལ་བ་ཀུན་གྱི་སྟོང་ཉིད་ནི། །ལྟ་ཀུན་ངེས་པར་སེལ་བ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བས་ཀྱང་གསུངས་སོ། །རྣམས་ཀྱིས་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། དེ་ཡང༌། གང་གི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང༌། །འགག་པ་མེད་པ་སྐྱེ་མེད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་དང༌། རང་ལས་མ་ཡིན་གཞན་ལས་མིན། །གཉིས་ལས་མ་ཡིན་རྒྱུ་མེད་མིན། །དངོས་པོ་གང་དག་གང་ན་ཡང༌། །སྐྱེ་བ་ནམ་ཡང་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་དང༌། དུ་མས་དངོས་པོ་གཅིག་མི་བྱེད། །དུ་མས་དུ་མ་བྱེད་མ་ཡིན། །གཅིག་གིས་དུ་མའི་དངོས་མི་བྱེད། །གཅིག་གིས་གཅིག་བྱེད་པ་ཡང་མིན། །ཞེས་བྱ་བ་དང༌། བདག་དང་གཞན་སྨྲས་དངོས་འདི་དག །ཡང་དག་ཏུ་ནི་གཅིག་པ་དང༌། །དུ་མའི་རང་བཞིན་བྲལ་བའི་ཕྱིར། །རང་བཞིན་མེད་དེ་གཟུགས་བརྙན་བཞིན། །ཞེས་བྱ་སྟེ། སྦྱོར་བའི་ཆ་གཅིག་ཙམ་མོ། །རྒྱས་པར་ནི་གཞན་དུ་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །གཤེགས་ཤིང་བསལ་བ་ནི་ཕྱོགས་ཆའི་དབྱེ་བས་ཏེ། ཆ་བཅུ་དྲུག་གམ་བཅུ་ལ་སོགས་པའི་བརྟགས་པས་སོ། །སྐྲའི་རྩེ་མོ་བརྒྱར་གཤགས་པའི་ཚད་ནི་ཤིན་ཏུ་ཡང་ཕྲ་བའི་ཆད་དོ། །ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ནི་ཐོས་བསམ་གྱི་ཤེས་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་བདེན་པ་གཉིས་ཀྱི་ཚུལ་དུ་བསླབ་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བར་སྟོན་ཏོ། །དེ་ཡང་སློབ་པའི་
སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ནི་ཐོས་བསམ་གྱི་ཤེས་པ་སྟེ། ཐོས་བསམ་བྱས་ནས་སྒོམ་པ་ནི། དེ་ཡང༌། མང་དུ་ཐོས་པ་ནགས་ཀྱི་ནང་དག་ཏུ། །ལང་ཚོ་ཡོལ་བ་རྣམས་ཀྱི་གནས་པ་བདེ། ཞེས་བྱ་བ་དང༌། ཡང་དག་ཤེས་ཚོལ་སྔོན་བཏང་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བས་ཀྱང་བསྟན་པའོ། །ད་ནི་མན་ངག་བསྒོམ་པའི་རིམ་པ་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། མན་ངག་ནི་གོང་དུ་བཤད་ལ། བསྒོམ་པ་ནི་སྦྱོར་བ་དང༌། དངོས་གཞི་དང༌། རྗེས་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །སྟན་བདེ་བ་ལ་སྐྱིལ་མོ་ཀྲུང་གིས་འདུག་སྟེ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྦྱོར་བ་བསྟན་ཏེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་མི་སྤོང་བའི་བསམ་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་ཆེན་པོ་ཚད་མེད་པས་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་བསྒྲུབ་པའི་སེམས་པའོ། །རེ་ཞིག་དངོས་པོ་ནི་གཉིས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་བརྟག་པའོ། །གཟུགས་ཅན་དང་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པ་ནི་ཕན་ཚུན་སྤངས་ཏེ་གནས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་འགལ་བ་ཡིན་པས་དངོས་པོ་ཀུན་ལ་ཁྱབ་སྟེ་ཕུང་པོ་གསུམ་པ་སེལ་བར་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་གཟུགས་ཅན་ནམ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་གཟུགས་མ་གྲུབ་པར་སྟོན་ཏེ། དེ་ཡང་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་འདོད་དོ། །དེ་ལ་རྒྱུ་ནི་འབྱུང་བ་བཞི་པོ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་ཆ་དུ་མར་དམིགས་པས་ཆ་མེད་པའི་གཅིག་པུ་མི་འགྲུབ་བོ། །གཅིག་པུ་མ་གྲུབ་ན་དུ་མ་ཉིད་ཀྱང་མི་འགྲུབ་སྟེ། དུ་མ་ནི་གཅིག་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་གཅིག་དང་དུ་མ་མ་གཏོགས་པར་ཕུང་པོ་གཞན་ཡང་མི་འགྲུབ་སྟེ། གཅིག་དང་དུ་མ་མ་གཏོགས་པར། །རྣམ་པ་གཞན་དང་ལྡན་པ་ཡི། །དངོས་པོ་མི་རུང་འདི་གཉིས་ནི། །ཕན་ཚུན་སྤངས་ཏེ་གནས་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་ཇི་སྐད་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལྟར་ཡང་རྡུལ་ཕྲ་རབ་མ་གྲུབ་ན་འབྲས་བུའི་གཟུགས་ཀྱང་མི་འགྲུབ་སྟེ། ས་བོན་མེད་ན་མྱུ་གུ་འགགས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ཡང༌། དེ་ལྟར་རྩོམ་བྱེད་མེད་པའི་ཕྱིར། །རྫས་ལ་སོགས་པ་གསལ་ཞེས་བྱ་བས་བསྟན་ཏོ། །ཤིན་ཏུ་སྣང་བ་ཡང་མེད་དོ། །ཞེས་བྱ་བ་དང༌། སྣང་བ་ནི་མཚན་མ་སྟེ། འཆིང་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པས་ན་མཚན་མ་མི་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ད་ནི་སེམས་ཀྱི་མཚན་མ་མ་དམིགས་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་པས་གཟུགས་ཅན་
མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་ལ་དོན་བྱེད་ནུས་པ་ནི་སྐད་ཅིག་མ་ཡིན་པས་སྐད་ཅིག་གི་ཆ་དབྱེ་བར་བྱ་སྟེ། དེ་ཡང་འདས་པ་ནི་དངོས་པོ་ཞིག་པས་མེད་དོ། །ཡོད་ན་ནི་ད་ལྟ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །མ་འོངས་པ་ནི་དངོས་པོ་མ་སྐྱེས་པས་མེད་དོ། །ཡོད་ན་ནི་ད་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མ་འོངས་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ད་ལྟ་བའི་སེམས་ཤིན་ཏུ་བརྟག་དཀའ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་སོ། །བརྟག་དཀའ་བ་ནི་བརྩལ་ན་དམིགས་སུ་མེད་པས་སོ། ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་དང་བྲལ་བ་ནི་སྔོན་པོ་དང་སེར་པོ་ལ་སོགས་པ་དང༌། རིང་པོ་དང་ཐུང་ངུ་ལ་སོགས་པ་དང་བྲལ་བས་སོ། །གཅིག་དང་དུ་མ་དང་བྲལ་བས་ནི་གཅིག་དང་དུ་མས་བརྟག་མེ་བཟོད་དེ་གཞན་དུ་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །མ་སྐྱེས་པ་ནི་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་མ་སྐྱེས་བས་སོ། །རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བ་ནི་རང་ལ་མི་རྟོག་པ་དང༌། དྲི་མ་དང་བྲལ་བས་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བའོ། །སྩོགས་པ་སྨོས་པ་ནི་མུ་བཞི་སྐྱེ་བ་དང་བྲལ་བས་སམ། རང་དང་གཞན་དང་གཉིས་ཀ་དང༌། རྒྱུ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེ་བ་དང་བྲལ་བ་དང༌། ཡང་དག་པར་ན་ཡོད་མེད་ཀྱི་མཐའ་ལས་འདས་ཏེ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའོ། །རིགས་པའི་མཚོན་གྱིས་ཞེས་པ་ནི་རིགས་པ་ཉིད་མཚོན་དང་འདྲ་སྟེ་གཅོད་པར་བྱེད་ཅིང་འཇིག་པར་བྱེད་པས་སོ། །ཡེ་ཤེས་སྣང་བའི་རྒྱན་ལས་ཀྱང༌། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ནམ་ཡང་ནི། །གཏན་དུ་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་དག །སེམས་མ་རྙེད་ཅིང་ཆོས་མཁྱེན་པ། །དམིགས་མི་མངའ་ལ་ཕྱག་འཚལ་བསྟོད། །ཅེས་གསུངས་སོ། །མ་གྲུབ་པར་རྟོགས་པས་ནི་སྦྱོར་བའི་ཤེས་པས་སོ། །དེ་ལྟར་གཉིས་པོ་ཅིའི་ངོ་བོར་ཡང་མ་གྲུབ་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །གཉིས་པོ་ནི་གཟུགས་ཅན་དང་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པའོ། །མ་གྲུབ་པ་ནི་དོན་དམ་པར་མ་གྲུབ་པ་སྟེ། གཞན་གྱི་རྟོག་པ་བཀག་པའོ། །སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཤེས་རབ་དེ་ཉིད་ཀྱང་མི་འགྲུབ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱི་རྟོག་པ་འགོག་པར་བྱེད་དོ། །ཤེས་རབ་ནི་དངོས་པོའི་བྱེ་བྲག་ཡིན་པས་དངོས་པོ་མ་གྲུབ་ན་ཤེས་རབ་དེ་ཉིད་ཀྱང་མི་འགྲུབ་སྟེ། ཤིང་མ་གྲུབ་ན་ཤ་པ་ལ་སོགས་པ་བཀག་པ་བཞིན་ནོ། །
དེ་ཡང་བསྲེག་བྱ་ཚིག་པའི་མེ། །བསྲེག་བྱ་ཚིག་ནས་མི་གནས་ལྟར། །ཞེས་པ་དང༌། ཡང་གོང་དུ་བསྡུས་པའི་ཚུལ་གྱིས་སེམས་མ་གྲུབ་ན་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཡང་མི་འགྲུབ་སྟེ། ཉི་མ་དང་འོད་ཟེར་བཞིན་ནོ། །སེམས་ནི་དེ་ལྟར་བཀག་པའི་ཕྱིར། །སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱང་བསལ། །ཞེས་པའོ། །དཔེར་ན་ཤིང་གཉིས་དྲུད་པ་ལས། མེ་འབྱུང་བའི་རྐྱེན་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ལུང་གི་སྒོ་ནས་འཆད་པར་བྱེད་དོ། སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཤེས་རབ་ནི་མེ་དང་འདྲ་ལ། རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་ནི་བུད་ཤིང་དང་འདྲ་བར་གསུངས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། འགྲོ་བའི་ཆོས་ཀུན་རྣམ་ཤེས་ཀྱི། །མེ་ཡི་བུད་ཤིང་ཡིན་པར་འདོད། །དེ་དག་ཇི་བཞིན་རྣམ་འབྱེད་པའི། །མེ་ཡིས་བསྲེགས་ན་ཉེ་ཞིར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་དང༌། སོ་སོར་རྟོག་པའི་མེ་དག་ཏུ། །མི་དགེའི་རྟོག་པ་ཀུན་བསྲེག་པས། །ཞེས་གསུངས་སོ། །རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་པ་ནི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ནི་སྟོང་པ་དང་བདག་མེད་པ་ལ་སོགས་པའོ། །རང་གི་མཚན་ཉིད་དགའ་བ་དང་གདུང་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཤེས་རབ་དེ་ཉིད་ནི་མཉམ་པར་གཞག་པའི་ཤེས་པ་དེ་ཉིད་དོ། །སྣང་བ་མེད་པ་ནི་བདག་དང་གཞན་གྱི་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བའོ། །དེ་ཡང། གང་ཚེ་ཤེས་དང་ཤེས་བྱ་དག །བདག་ཉིད་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་བས། །དེ་ཚེ་མཚན་མ་མི་འབྱུང་ཕྱིར། །གནས་པ་བརྟེན་ཕྱིར་མི་བཞེངས་སོ། །ཞེས་བྱ་བས་ཀྱང་བསྟན་ཏོ། །འོད་གསལ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པས་སོ། །མཐའ་དང་བྲལ་བ་ནི་རྟག་ཆད་ལ་སོགས་པ་དང་བྲལ་བའོ། །ཅིར་ཡང་མ་གྲུབ་པ་ནི་གཅིག་པ་དང་དུ་མ་ལ་སོགས་པ་གང་དུ་ཡང་མ་གྲུབ་པས་སོ། །བྱིང་བ་དང་རྒོད་པ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྐྱོན་ཏེ། དེ་ཡང་བྱིང་བ་ནི་ནང་དུ་རྨུགས་པའོ། །རྒོད་པ་ནི་སེམས་རྣམ་པར་གཡེངས་པའོ། །སྩོགས་པས་ནི་མཚན་མ་གཞན་དག་ཀྱང་ངོ༌། །གནས་སྐབས་དེར་ནི་མཉམ་པར་གཞག་པའི་གནས་སྐབས་དེར་རོ། །ཅིར་ཡང་མི་འཛིན་པ་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བས་སོ། །དྲན་པ་དང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པ་ནི་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་ལ་དམིགས་པའི་རྟོག་པ་སྤངས་
པའི། གཟུགས་སྡུ་གུ་ལ་སོགས་པ་སྤངས་པའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པའི་དགྲའམ་ཆོམ་རྐུན་གྱི་དགྲའམ་ཆོམ་རྐུན་དང་འདྲ་སྟེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ནོར་འཕྲོགས་པས་དགྲ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཤེས་བཞིན་གྱི་བྱ་ར་བས་དེ་དག་སྤང་བའོ། །དེ་ཡང་ཇི་སྐད་དུ། སེམས་ཀྱི་གླང་པོ་ལོག་འགྲོ་བ། །དམིགས་པའི་ཀ་བ་བརྟན་པོ་ལ། །དྲན་པའི་ཐག་པས་ངེས་བཅིངས་ནས། །ཤེས་རབ་ལྕགས་ཀྱུས་རིམ་དབང་བྱ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ཐ་སྙད་དུ་ནི་མ་ཆེན་པོ་དམིགས་ན་སྤུ་ལངས་པའི་བྱེ་བྲག་བཀག་པ་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ཚོགས་གཉིས་བསགས་པས་གཉིས་སུ་སྣང་བ་བསྐྱེད་པར་མི་རིགས་སོ། །གལ་ཏེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་སྒྱུ་མའི་མཁན་པོ་བཞིན་དུ་སྒྱུ་མ་ལ་སྒྱུ་མ་ཉིད་དུ་མཁྱེན་ཅིང་བདེན་པ་ཉིད་དུ་ཞེན་པ་མི་འབྱུང་བས་དེ་ཉིད་མ་འཁྲུལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་བདག་ཏུ་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་བདག་ལ་བདག་རྟག་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་པ་དང༌། ཉན་ཐོས་ཀྱིས་ཀྱང་དངོས་པོ་ལ་དངོས་པོ་ཉིད་དུ་ཤེས་པ་དང༌། སེམས་ཙམ་དུ་སྨྲ་བས་ཀྱང་རང་རིག་ལ་དོན་དམ་ཉིད་དུ་ཤེས་པ་དེ་ཉིད་མ་འཁྲུལ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་ན་ཇི་སྐད་དུ་སྨྲ་བར་བྱ། གལ་ཏེ་བདག་ལ་སོགས་པ་ནི་དངོས་པོ་ནི་ཤེས་བྱ་ལ་མི་གནས་ཏེ། ཚད་མས་གནོད་ཅིང་ཚད་མས་མ་གྲུབ་པས་ན་སྒྲོ་བཏགས་པ་ཙམ་དུ་ཟད་པས་དེར་འཛིན་པ་ནི་འཁྲུལ་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་གྱི། སྒྱུ་མ་ཙམ་དུ་ནི་ཚད་མས་གྲུབ་ཅིང་ཚད་མས་མི་གནོད་པ་དེ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་པ་ནི་འཁྲུལ་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན་དེ་ནི་མི་རིགས་ཏེ། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཤེས་བྱ་ལ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་གནས་པ་ནི་གང་དུ་ཡང་མ་གྲུབ་སྟེ། ཤེས་པ་མ་འཁྲུལ་བའི་ཤེས་བྱ་ལ་རབ་རིབ་ལ་སོགས་པ་མི་གནས་པ་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཀུན་རྫོབ་ཇི་ལྟར་སྣང་བ་བཞིན་དུ་མ་མཁྱེན་ན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་སུ་མི་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་ན་ནི་དབང་པོ་སྐྱོན་མེད་ཀྱི་མངོན་སུམ་ལ་སྒྱུ་མའི་རྟ་དང་རབ་རིབ་ལ་སོགས་པ་མི་སྣང་བས་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་འཁྲུལ་པ་སྤངས་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་བརྫུན་པ་མི་རིགས་ཏེ། བརྫུན་པ་སྣང་ན་ནི་ཡེ་ཤེས་དེ་ཉིད་ཀྱང་འཁྲུལ་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། སྨིག་རྒྱུ་ལ་ཆུ་ར་ཤེས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཡུལ་དེ་ཡང་དངོས་པོ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་དང༌། ཤེས་པ་གང་
ཡང་འཁྲུལ་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་མཐར་ཐུག་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་གཉིས་སུ་སྣང་བའི་མཚན་མ་ག་ལ་འབྱུང༌། གཉིས་སུ་སྣང་བ་དང་མཚན་མ་འཁྲུལ་པ་ནི་མིང་ཙམ་ཐ་དད་ཀྱི་དོན་ཐ་དད་མེད་དོ། །མདོ་ལས་ཇི་སྐད་དུ། རབ་འབྱོར་གཟུགས་ནི་མཚན་མའོ། །སྒྲ་ནི་མཚན་མའོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། ཡང༌། སངས་རྒྱས་དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་དང༌། །རྒྱལ་སྲས་རྣམས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན། །མཚན་མ་རྣམ་པར་སྤངས་པ་ཡིན། །འཇིག་རྟེན་རྣམས་ཀྱི་མཚན་པར་བཅས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །གལ་ཏེ་ཀུན་རྫོབ་མེད་པར་དོགས་པའི་འཇིགས་པས་སྐྲག་ནས་ཡེ་ཤེས་ལ་ཀུན་རྫོབ་མི་སྣང་ན་སྣང་བ་གསལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མི་རིགས་ཏེ། མི་སྣང་བ་ལ་གསལ་བས་མ་ཁྱབ་པས་མ་དེས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དབང་པོ་སྐྱོན་མེད་ཀྱི་ཤེས་པ་ལ་ཟླ་བ་གཉིས་པ་དང༌། རབ་རིབ་ལ་སོགས་པ་མི་སྣང་སྟེ། ཤེས་པ་དེས་དེ་དག་གསལ་བ་མ་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ། །ཤེས་རབ་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་བརྟགས་ན་ནི་བདེན་པ་དང་བརྫུན་པ་དང༌། ཡོད་པ་དང་མེད་པ་དང༌། ཆོས་གང་ཡང་གནས་པ་མེད་བས་རབ་ཏུ་མི་གནས་པའི་དབུ་མ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། གང་བློ་ཡོད་དང་མེད་པ་ལས། །རྣམ་པར་འདས་ཤིང་མི་གནས་པ། །དེ་དག་ཟབ་མོ་དམིགས་མེད་པའི། །རྐྱེན་གྱི་དོན་ལ་རྣམ་པར་བསྒོམ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །འདིས་ནི་ཐོས་བསམ་གྱི་རིམ་པ་ཡང་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལས་གཞན་དུ་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཚད་མ་འི་ཡུལ་དུ་ཀུན་རྫོབ་ཐམས་ཅད་གནས་པ་ཡིན་པས་བཀག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་དམིགས་པ་ལ་སེམས་རྩེ་གཅིག་པ་སྟེ། དེ་མ་ཐག་ཏུ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་སྐུ་གསུམ་འགྲུབ་པའི་རྒྱུ་ནུས་པ་ཐོགས་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ཕན་ཆད་ནི། །ཞེས་པ་ནི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ཐོབ་ཕན་ཆད་ནི་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་བྱང་ཆུབ་པས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཐ་དད་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་རང་བཞིན་དུ་གཅིག་སྟེ། གངྒཱ་དང༌། སིནྡྷུ་དང༌། པཀྵུ་ལ་སོགས་པ་ཆུའི་བྱེ་བྲག་ཐ་དད་ཀྱང་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་རང་བཞིན་དུ་གཅིག་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་དབྱེར་མེད་ཕྱིར། །རིགས་ནི་ཐ་དད་རུང་མ་ཡིན། །
ཞེས་པ་སྟེ། རྟེན་པའི་ཆོས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས། །དེ་ཡི་དབྱེ་བ་རབ་ཏུ་བཤད། །ཅེས་གསུངས་པས་སོ། །རྗེས་ཐོབ་མི་མངའ་བ་ནི་མཚན་མ་མི་འབྱུང་བས་སོ། །དུས་ནི་སྔ་ཕྱི་ལ་སོགས་པའོ། །མཉམ་པར་གཞག་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལས་མ་གཡོས་པས་སོ། །ཇི་སྐད་དུ། གླང་ཆེན་བཞུགས་ཀྱང་མཉམ་པར་བཞུགས། །གླང་ཆེན་བཞེངས་ཀྱང་མཉམ་པར་བཞེངས། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་སུ་སྣང་བའི་མཚན་མ་འབྱུང་ནའོ། །ཁྱད་པར་མེད་པ་ནི་སློབ་མའི་ལམ་ལ་གནས་པ་དང༌། ཁྱད་པར་མེད་པ་དང༌། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་འཁྲུལ་རྟོག་མ་སྤངས་པ་སྟེ། མཉམ་པ་ཉིད་དུ་བྱང་ཆུབ་པར་མི་འགྱུར་བས་གཉིས་སུ་སྣང་བའི་མཚན་མ་འབྱུང་བར་མི་རིགས་པའོ། །ཇི་སྐད་དུ། བྱང་ཆུབ་ནམ་མཁའི་མཚན་ཉིད་དེ། །མཚན་མ་ཐམས་ཅད་སྤངས་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་དང༌། ཡང་རབ་འབྱོར་ཡེ་ཤེས་ལ་ཡུལ་མེད་དོ། །ཡེ་ཤེས་ལ་ཡུལ་ཡོད་ན་ཡེ་ཤེས་མི་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་པས་མཚན་མ་ག་ལ་འབྱུང༌། གལ་ཏེ་གཉིས་སུ་སྣང་བ་མི་འབྱུང་ན་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བ་རྒྱུན་ཆད་པར་འགྱུར་བ་དང༌། སྨོན་ལམ་བཏབ་པ་དང༌། ཚོགས་བསགས་པ་ཡང་དོན་མེད་དོ་སྙམ་པ་ལ། གཞན་གྱི་དོན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། འདིས་ནི་མི་རྟོག་པའི་ངང་ལས་གཟུགས་སྐུ་གཉིས་འབྱུང་ཞིང༌། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་མཛད་པར་གསུངས་སོ། །རྣམ་རྟོག་མི་མངའ་ཡང་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་འབྱུང་བ་ནི་འགལ་བ་མེད་དོ། །རྒྱ་མཚོ་ལས་རླབས་འབྱུང་བ་དང༌། ཉི་མ་ལས་འོད་འབྱུང་བ་དང༌། ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་ལས་དགོས་འདོད་འབྱུང་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། གཞན་ལས་ཀྱང་མཆོད་སྡོང་ལ་སོགས་པའི་དཔེས་རྟོག་པ་མི་མངའ་ཡང་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་འབྱུང་བར་བསྟན་ཏོ། །རིགས་པ་ནི་གནོད་པ་ཅན་གྱི་ཚད་མའོ། །ལུང་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའོ། །མི་བརྗོད་པ་ནི་མངས་ཀྱིས་དོགས་པའོ། །གཞན་གྱི་དོན་ནི་འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་དོན་ནོ། །བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་ནི་གྲངས་ལས་འདས་པའོ། །ཚོགས་ནི་རྒྱུའི་དོན་དེ་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་སོ། །སྨོན་ལམ་བཏབ་
པ་ནི་གཞན་གྱི་དོན་དུའོ། །གདུལ་བྱ་རྣམས་ནི་མིག་ལ་སོགས་པ་སྟེ། རྒྱུར་དག་པ་རྣམས་ཀྱིའོ། །ཇི་ལྟར་འདོད་པ་ནི་གང་དང་གང་གིས་འདུལ་བ་ལ་དེ་དང་དེའི་ངོ་བོར་སྣང་བ་སྟེ། རིགས་སྣ་ཚོགས་པ་བཞིན་དུ་མོས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་འགྱུར་བའོ། །ཇི་སྐད་དུ། མོས་པ་དུ་མའི་སེམས་ཅན་ལ། །སྤྱོད་པ་སྣ་ཚོགས་བསྟན་པ་ཡིན། །ཟབ་མོའི་ཆོས་ཉིད་བསྟན་པ་ལས། །གལ་ཏེ་མོས་པར་མ་གྱུར་ཀྱང༌། །སྨད་པ་དག་ཏུ་མི་བྱ་སྟེ། །ཆོས་ཉིད་བསམ་མི་ཁྱབ་ལྡན་བྱ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དངོས་སུ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་ལ་སོགས་པ་དང༌། གཉིས་སུ་སྣང་བའི་མཚན་མ་མི་མངའ་སྟེ། དེ་ཡང༌། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལས་མ་གཡོས་ཤིང༌། །མི་རྟོག་ངང་ལ་གནས་པའོ། །དེ་ཡང་ཇི་སྐད་དུ། གང་ཞིག་ང་ལ་གཟུགས་སུ་མཐོང༌། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་སྟེ། ནམ་མཁའ་ལ་ནི་མཐའ་དང་དབུས་དང་ཁ་དོག་དུ་མ་ལ་སོགས་པའི་ཐ་དད་པ་གང་ཡང་མེད་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་མཐའ་དང་དབུས་དང་སྔོན་པོ་དང་སེར་པོ་དང་ཐ་དད་དུ་མར་རྟོག་གོ །གལ་ཏེ་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་ལ་སོགས་པ་ལ་རྟོག་པ་མི་མངའ་ན་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་པ་འདི་མི་རིགས་སོ་ཞེ་ན། དེའི་དོན་ནི་གོང་དུ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཉི་མ་ལ་རྣམ་རྟོག་མི་མངའ་ཡང་འོད་ཟེར་སྣ་ཚོགས་འབྱུང་ཞིང་དངོས་པོ་གསལ་བར་བྱེད་དོ། །ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་དེ་ཉིད་འོད་ཟེར་མ་ཡིན་ནོ། །ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་དེ་ཉིད་འོད་ཟེར་ཡིན་ན་ཁང་པའི་ནང་ལ་སོགས་པ་དང༌། ཡུལ་འདི་ཉིད་དུ་གནས་པར་འགྱུར་ལ། དཀྱིལ་འཁོར་དེ་ཉིད་ཀྱང་ཐ་དད་པར་འགྱུར་རོ། །འོད་ཟེར་དེ་ཉིད་ཀྱང་ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་ཡིན་ན་ནམ་མཁའ་དེ་ཉིད་དུ་གནས་པར་འགྱུར་ལ། དངོས་པོ་ཀུན་གསལ་བར་བྱེད་པར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ལ་དེ་ཉིད་འོད་ཟེར་མ་ཡིན་ཡང་དེ་ལས་འོད་ཟེར་འབྱུང་ཞིང་དངོས་པོ་ཀུན་གསལ་བར་བྱེད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མདོ་ལས་སངས་རྒྱས་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་སྟེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་རི་ལྟ་བུའོ་ཞེས་གསུངས་པས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་བོ། །མར་མེ་མཛད་ཀྱི་དགོངས་པ་དཔག་
དཀའ་ཞིང། །དབུ་མའི་དོན་ཆེན་བློ་ཡི་ཡུལ་མིན་ཡང༌། །མི་ཤེས་བཤད་འདོད་སྟོན་པའི་དོན་ཆེད་དུ། །མན་ངག་གསལ་པོར་པྲཛྙཱ་མོ་ཀྵས་བྱས། །དགེ་བ་འདི་ཡི་བསོད་ནམས་གང་ཐོབ་དེས། །ས་ཆུ་མེ་རླུང་ནམ་མཁའ་གནས་ཀྱི་བར། །བསྟན་པ་རིན་ཆེན་འཇིག་རྟེན་གནས་གྱུར་ནས། །འགྲོ་བ་བྱང་ཆུབ་གོ་འཕང་ཐོབ་པར་ཤོག །།དབུ་མའི་མན་ངག་གི་འགྲེལ་པ་པཎྜི་ཏ་ཤེས་རབ་ཐར་པས་མཛད་པ་རྫོགས་སོ།། །།རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་ཤེས་རབ་ཐར་པ་དེ་ཉིད་དང༌། དགེ་སློང་ཚུལ་ཁྲིམས་རྒྱལ་བས་བསྒྱུར་ཅིང་ཞུས་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པའོ།། །།