འཕགས་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ངེས་པར་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རྒྱ་གར་སྐད་དུ། ཨཱཪྱ་ཏ་ཐཱ་ག་ཏ་མ་ཧཱ་ཀ་རུ་ཎཱ་ནི་ར་ད་ཤ་ནཱ་མ་མ་ཧཱ་ཡཱ་ན་སཱུ་ཏྲ། བོད་སྐད་དུ། འཕགས་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ངེས་པར་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ། བམ་པོ་དང་པོ། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པའི་དུས་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ན་བྱ་རྒོད་ཀྱི་ཕུང་པོའི་རི། སྔོན་རྒྱལ་བ་བཞུགས་བཞུགས་པའི་མཆོད་རྟེན་ཆེན་པོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་བརླབས་པ་སའི་སྙིང་པོ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་མངོན་པར་བསྟོད་པ། ཆོས་ཀྱི་གདན་ལྷ་དང་། ཀླུ་དང་། གནོད་སྦྱིན་དང་། དྲི་ཟ་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་གྱིས་ཕྱག་བྱས་པའི་ས་ཕྱོགས། དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡང་དག་པར་སྐུལ་བ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འབྱུང་བ་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་མངོན་པར་བརྗོད་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འབྱུང་བ། ཡོན་ཏན་ཚད་མེད་པ་ལས་ཡང་དག་པར་བྱུང་བ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཉམ་པ་ཉིད་ནི་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ནི་ཤིན་ཏུ་བསྐོར། སློབ་མ་ཤིན་ཏུ་དུལ་བ་མཐའ་ཡས་པའི་ཚོགས་ནི་མངའ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མངའ་དབང་ནི་བརྙེས། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བསམ་པ་སྒྲུབ་པ་ནི་ལེགས་པར་མཁྱེན། དབང་པོ་དམ་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་བརྙེས། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བག་ཆགས་ཀྱི་མཚམས་སྦྱོར་བ་ལེགས་པར་འཇོམས་པ་ལ་ནི་མཁས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་ནི་རྒྱུན་མི་འཆད་ཅིང་དགེ་སློང་སྟོང་ཕྲག་དྲུག་ཅུའི་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་ཆེན་པོ་དང་ཐབས་ཅིག་ཏུ་བཞུགས་ཏེ། ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཅང་ཤེས་པ། གླང་པོ་ཆེན་པོ། བྱ་བ་བྱས་པ། བྱེད་པ་བྱས་པ། ཁུར་བོར་བ། བདག་གི་དོན་རྗེས་སུ་ཐོབ་པ། སྲིད་པར་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་ཡོངས་སུ་ཟད་པ། ཡང་དག་པའི་ཤེས་པས་སེམས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ། ཤེས་རབ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ། ཉོན་མོངས་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་མཚམས་སྦྱོར་བ་ཐམས་ཅད་ལེགས་པར་བཅོམ་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པོའི་སྲས། ཆོས་ཟབ་མོ་ལ་གནས་པར་མཁས་པ། དམིགས་པ་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱིས་ངེས་པར་བྱུང་བ། སྤྱོད་ལམ་མཛེས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ། སྦྱིན་པའི་གནས་ཆེན་པོར་གྱུར་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བཀའ་ལ་ཤིན་ཏུ་ཞུགས་པ་ཤ་སྟག་གོ །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་འདུན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང་ཡང་ཐབས་ཅིག་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཆགས་པ་མེད་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱིས་ངེས་པར་བྱུང་བ། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་ལས་ལྷག་མཐོང་དང་། རིག་པ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་གློག་ཕྱུང་ཞིང་བདུད་རྩིའི་ཆུའི་རྒྱུན་གྱི་ཆར་འབེབས་པས་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ཚིམ་པར་བྱེད་པ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སེམས་ས་དང་མཉམ་པ་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང་། ཁོང་ཁྲོ་བ་དང་བྲལ་བ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ལོ་ཐོག་ཡང་དག་པར་འཕེལ་བར་བྱེད་པ། ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་བས་ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་འོད་ཟེར་རབ་ཏུ་གཏོང་བས་གཏི་མུག་གི་མུན་པ་སེལ་བའི་ལམ་གྱི་སྣང་བ་ཐོབ་པ་ཀུན་ཏུ་སྟོན་པ་དང་། སེམས་ཅན་གྱི་པད་མ་ཁ་འབྱེད་པ་དང་། དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དང་། སྲེད་པའི་ཆུ་སྐེམས་པ་དང་། ཤེས་པའི་ལས་ཀྱི་མཐའ་ལ་རབ་ཏུ་འཇོག་པ་ལ་མངོན་པར་ཤེས་པ་ཆེན་པོ་དང་། ཞི་གནས་ཀྱིས་རྒྱུ་བ། ཟླ་བ་ལྟ་བུར་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་སེམས་མཉམ་པས་མངོན་པར་ཞི་བར་བྱ་བའི་བསམ་པ་ཚིམ་པར་བྱ་བའི་ཐབས་ལ་མཁས་པས་འགྲིབ་པ་དང་འཕེལ་བ་ཀུན་ཏུ་སྟོན་པ། རི་རབ་ལྟ་བུའི་ལྷག་པའི་བསམ་པས་ཚངས་པའི་གནས་པའི་རིན་པོ་ཆེ་ཤིན་ཏུ་བརྟན་ཏེ། ངོས་བཞི་ནས་ཡུལ་གྱི་རླུང་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་སྒུལ་ཅིང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་ལས་མངོན་པར་འཕགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཐམས་ཅད་ཀུན་ཏུ་བསྟན་པ་སྣང་བར་གྱུར་པ། རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ལྟར་གཟུངས་དང་དྲན་པའི་སྣོད་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱི་ཆུས་ཡོངས་སུ་གང་བ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་རིན་པོ་ཆེས་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་འཚོ་བ། རི་དགས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ལྟར་བདེན་པའི་རྐང་པ་དང་། བྱམས་པ་རབ་ཏུ་འཕེལ་བའི་མཇུག་མ་དང་། ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གི་མིག་དང་ལྡན་ཞིང་ཆོས་ཟབ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མོ་ལ་སྐྲག་པ་མེད་པས་ཕ་རོལ་རྒོལ་བ་ཐམས་ཅད་འཇོམས་པ། བསྐལ་པ་བརྒྱ་སྟོང་ཕྲག་དཔག་ཏུ་མེད་ཅིང་མཐའ་ཡས་ཐུག་པ་མེད་པར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་རྒྱུན་མ་བཅད་པས་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པ་ཤ་སྟག་དང་ཐབས་ཅིག་པ་ལ་འདི་ལྟ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཀུན་ནས་སྣང་ཞིང་སྒྲིབ་པ་མེད་པར་ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཞིང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུན་བཀོད་པ་ཀུན་ཏུ་སྟོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིགས་ལས་བྱུང་བའི་སྤྱོད་པའི་བློ་གྲོས་ཞེས་བྱ་བ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྤྱོད་ལམ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་འདུལ་བ་མི་འཁྲུགས་པ་ཀུན་ཏུ་སྟོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སྤོབས་པ་མཐའ་ཡས་པའི་ཏོག་གི་རྒྱལ་མཚན་རྣམ་པར་སྤྲུལ་པའི་དབྱངས་ཞེས་བྱ་བ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གསེར་བཟང་པོ་རྣམ་པར་བསགས་པའི་འོད་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ཀྱི་འོད་ཟེར་ཞེས་བྱ་བ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་རྣམ་པར་ངེས་པའི་ཚིག་ལ་སྤོབས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་དཔག་ཏུ་མེད་པས་བརྟན་པས་བསགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། དེ་ལ་སོགས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གྲངས་མེད་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དག་དང་ཐབས་ཅིག་གོ །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ལ་འཇུག་པས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་སྒོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་སྟོན་ཏོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་ལོ་བཅུ་དྲུག་བཞེས་ཏེ། ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་རྒྱས་པར་གྱུར་པར་མཁྱེན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདུས་པ་ཆེན་པོ་དེ་ཡང་གཟིགས་ཤིང་མཁྱེན་ཏེ། ཀྱེ་མ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདུས་པ་འདི་དག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཛོད་འཛིན་པར་མཁྱེན་ནས་འདི་སྙམ་དུ་གང་གི་ཕྱིར་ངས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྒྱ་ཆེར་རྗེས་སུ་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་དང་། འདི་ལྟ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཆེན་པོ་རྣམས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡུལ་ལ་གཟུད་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་ཆེན་པོ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་ཆེན་པོས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ལ་འཇུག་པས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་སྒོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཡང་དག་པར་བསྟན་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་དགོངས་སོ། །དེ་ནས་དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་རྣམ་པར་སྤྲུལ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པར་སྟོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་རྣམ་པར་སྤྲུལ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པར་སྟོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་མ་ཐག་ཏུ་དེ་ནས་དེའི་ཚེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་སྟེང་གི་བར་སྣང་ལ་འདོད་པའི་ཁམས་དང་། གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་བར་དུ་འཁོར་གྱི་ཁྱམས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་གནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བས་མངོན་པར་གྲུབ་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསམ་པ་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ། ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སྣང་བར་བྱེད་པ། སེམས་ཅན་ཚད་མེད་པའི་བསམ་པ་ཚིམ་པར་བྱེད་པ། ལྷའི་གཞལ་མེད་ཁང་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ། ཕྱོགས་བཅུའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་དག་པར་སྐུལ་བ། གཞི་བཻ་དཱུཪྱ་དཀར་པོའི་དབྱིབས་དང་། འཛམ་བུའི་གླིང་གི་གསེར་གྱི་ཁང་པ་དག་དང་། དཔལ་གྱི་སྙིང་པོའི་རྟ་བབས་དག་དང་། རིན་པོ་ཆེ་རྡོའི་སྙིང་པོའི་སྒོ་ཁང་དག་དང་། ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་སྙིང་པོའི་ཁ་ཁྱེར་དག་དང་། རིན་པོ་ཆེ་དྲི་མ་མེད་པའི་འོད་ཀྱི་སྟེགས་བུ་དག་དང་། རིན་པོ་ཆེ་ཀུན་ནས་འོད་ཀྱི་ཁང་པ་བརྩེགས་པ་དག་དང་། རིན་པོ་ཆེ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དགབ་པ་དང་། མུ་ཏིག་གི་རྒྱན་ཕྲེང་རབ་ཏུ་སྤྱངས་པ་དང་། གདུགས་དང་། རྒྱལ་མཚན་དང་། བ་དན་སྒྲེང་བ་དང་། ལྷའི་དར་གྱི་ལྡ་ལྡི་མངོན་པར་སྤྱངས་པས་བསྔགས་པ་བསྟན་པ་དཔག་ཏུ་མེད་ཅིང་ཐུག་པ་མེད་པ་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་ཚད་ཙམ་ཞིག་བྱུང་སྟེ། འཁོར་གྱི་ཁྱམས་དེ་ཡང་ཙན་དན་སྦྲུལ་གྱི་སྙིང་པོས་བསྐུས་པ། ཙན་དན་དུས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་དྲི་ཡིད་དུ་འོང་བ་དང་ལྡན་པ། དྲིའི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མཆོག་ཨ་ག་རུ་དམ་པའི་སྙིང་པོས་བདུགས་པ། ཀླུའི་མུ་ཏིག་དང་རིན་པོ་ཆེའི་མེ་ཏོག་གིས་རྣམ་པར་སྤྲས་པ། མེ་ཏོག་སིལ་མ་བཀྲམ་པ། རིན་པོ་ཆེའི་ཤིང་དང་། རིན་པོ་ཆེའི་མཁའ་རྟེན་གྱིས་མཛེས་པར་བྱས་པ་སྟེ། ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ན་རྒྱན་མཛེས་པ་བཀོད་པ་ཇི་སྙེད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་འཁོར་གྱི་ཁྱམས་དེ་ཉིད་ན་ཀུན་ཏུ་སྣང་ངོ་། །དེར་གདན་སེང་གེའི་ཁྲི་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་ཕྲག་མང་པོ་དཔག་ཏུ་མེད་པ། གྲངས་མེད་པ། སྣ་ཚོགས་པ། བལྟ་ན་སྡུག་པ། མཐོ་བ། རབ་ཏུ་བཟང་བ། ཡངས་པ། རྒྱ་ཆེ་བ། ཡིད་དུ་འོང་བ། ཡིད་དགའ་བར་བྱེད་པ་དག་བྱུང་བར་གྱུར་ཏོ། །གླིང་བཞི་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདིར་ཐེམ་སྐས་ཁ་ཁྱེར་མི་བདུན་གྱི་འཕང་ཙམ་གྱིས་བསྐོར་བ། རྒྱར་དཔག་ཚད་ཕྱེད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ། རིན་པོ་ཆེ་ཨན་ད་རྙིལ་དང་། མཐོན་ཁ་ཆེན་པོས་སྙིང་པོར་གྱུར་པ། བརྒྱ་བྱིན་ཐོགས་པའི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་ཆེན་པོའི་གདུགས་ཅན། ཚངས་པའི་ནེ་ཙོ་འམ་ཅི་དང་། རིན་པོ་ཆེ་སེར་པོས་སྤྲས་པ། རིན་པོ་ཆེའི་དྲིལ་བུ་གཡེར་ཁའི་དྲ་བ་ཀུན་ཏུ་བསྐྱོད་པས་སྒྲ་འབྱུང་བ། སའི་སྟེང་ནས་འཁོར་གྱི་ཁྱམས་ལ་ཐུག་གི་བར་དུ་གྱེན་དུ་མངོན་པར་འཕགས་པ། དྲང་བ་མ་ཡོ་བ་བཞི་སྟོང་བྱུང་བར་གྱུར་ཏོ། །གླིང་བཞི་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདིར་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གླིང་བཞི་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་ཡང་དེ་ལྟ་བུའི་ཐེམ་སྐས་ཆེན་པོ་དག་བྱུང་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དགོངས་ཤིང་མཁྱེན་བཞིན་དུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ལས་བཞེངས་པར་གྱུར་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ལས་བཞེངས་མ་ཐག་ཏུ་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདི་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་གཡོས་ཏེ། སྣང་བ་ཆེན་པོ་ཡང་བྱུང་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚོགས་དང་ཐབས་ཅིག །ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཚོགས་དང་ཐབས་ཅིག་ཏུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚོགས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་ཅིང་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱིས་མདུན་དུ་བདར་ཏེ། ལྷ་དང་ཀླུས་མངོན་པར་བསྟོད་ཅིང་མེ་ཏོག་གི་ཆར་ཆེན་པོ་ནི་འབེབས། ན་བཟའི་ཆར་ཆེན་པོས་ནི་མངོན་པར་འགེབས།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཕྱེ་མ་དང་། སྤོས་དང་། བྱུག་པའི་ཆར་ཆེན་པོ་ནི་འཐོར། སིལ་སྙན་དང་། སྒྲ་དབྱངས་ཆེན་པོ་ནི་རབ་ཏུ་སྒྲོགས། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ནི་རབ་ཏུ་གཡོ་བར་མཛད། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གྲངས་མེད་པ་ནི་སྣང་བར་མཛད་ཅིང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུ་ཆེན་པོ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཁྱུ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཆེན་པོ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཆེན་པོ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་གཟི་བརྗིད་ཆེན་པོ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱིན་ཆེན་པོ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་ཆེན་པོས་བྱ་རྒོད་ཀྱི་ཕུང་པོའི་རི་ལས་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏེ། ལྷ་དང་། ཀླུ་དང་། གནོད་སྦྱིན་དང་། དྲི་ཟ་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་དང་། ནམ་མཁའ་ལྡིང་དང་། མི་འམ་ཅི་དང་། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་བྱེ་བ་ཕྲག་དུ་མ་ཞབས་འབྲིང་དུ་འབྲང་ཞིང་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ཐེམ་སྐས་ཀྱི་དབུས་ནས་འཁོར་གྱི་ཁྱམས་བཀོད་པ་ག་ལ་བ་དེར་གཤེགས་སོ། །དེ་ནས་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞི་ལ་སོགས་པ་རྒྱལ་ཆེན་བཞིའི་རིས་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཐེམ་སྐས་སུ་ཞུགས་པར་རིག་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མཆོད་པའི་ལས་ཀྱི་ཕྱིར་ལྷའི་མེ་ཏོག་གི་སྤྲིན་གྱི་ཆར་རབ་ཏུ་ཕབ་སྟེ་ཐལ་མོ་སྦྱར་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མངོན་པར་བསྟོད་པ། ཉི་ཟླ་མེ་དང་ནོར་བུའི་འོད་དང་ལྷ་ཡུལ་པ་ཡི་ལྷ་འོད་ཤིན་ཏུ་དྲི་མེད་པ། །ཐུབ་པས་འོད་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་མནན་ནས་ངན་སོང་གསུམ་པོ་དག་ཀྱང་ཞི་བར་མཛད། །རི་བོ་ལྷུན་པོ་དང་ནི་ཁོ་ར་ཁོར་ཡུག་རྩེ་མོ་བསྙིལ་ཏེ་ཞིང་རྣམས་གསལ་བར་གྱུར་པས་ན། །དགའ་ཞིང་ཡིད་རྣམས་མགུ་ནས་དོན་རྣམས་ཐམས་ཅད་གྲུབ་པའི་རྒྱལ་བ་ལ་ནི་སྐྱབས་སུ་མཆི། །དེ་ནས་རྒྱལ་ཆེན་བཞིའི་རིས་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིས་མངོན་པར་བསྟོད་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གཤེགས་པའི་ཞབས་འབྲིང་དུ་འབྲང་ངོ་། །དེ་ནས་ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་ལ་སོགས་པ་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་གྱི་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཐེམ་སྐས་སུ་ཞུགས་པར་རིག་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མཆོད་པའི་ལས་ཀྱི་ཕྱིར་ལྷའི་སྤོས་ཀྱི་སྤྲིན་གྱི་ཆར་རབ་ཏུ་ཕབ་སྟེ། ཐལ་མོ་སྦྱར་ནས་བཅོམ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ལྡན་འདས་ལ་མངོན་པར་བསྟོད་པ། རྫུ་འཕྲུལ་དམ་པ་བརྙེས་ཤིང་རབ་ཏུ་མཚུངས་པ་མེད་པ་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་ཤིན་ཏུ་སྟོན། །རྒྱལ་བ་ཉི་མ་ཇི་བཞིན་འཕགས་ཏེ་ཞིང་རྣམས་བྱེ་བ་བརྒྱ་དག་ཏུ་ཡང་རབ་ཏུ་གདའ། །རྒྱལ་བས་རང་གི་ཡོན་ཏན་ཀུན་གྱིས་ཞིང་རྣམས་ཐམས་ཅད་བརྒྱན་ཏེ་ཤིན་ཏུ་མཛེས་མཛད་པ། །གང་ཞིག་ཤིན་ཏུ་མཉམ་མེད་མཚུངས་པ་མེད་ཅིང་རྫུ་འཕྲུལ་དབང་དུ་གྱུར་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །དེ་ནས་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་གྱི་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིས་མངོན་པར་བསྟོད་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་འབྲིང་དུ་འབྲང་ངོ་། །དེ་ནས་ལྷའི་རྒྱལ་པོ་རབ་འཐབ་བྲལ་ལ་སོགས་པ་འཐབ་བྲལ་གྱི་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཐེམ་སྐས་སུ་ཞུགས་པར་རིག་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མཆོད་པའི་ལས་ཀྱི་ཕྱིར་ལྷའི་ན་བཟའི་སྤྲིན་གྱི་ཆར་རབ་ཏུ་ཕབ་སྟེ་ཐལ་མོ་སྦྱར་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མངོན་པར་བསྟོད་པ། བདེ་གཤེགས་ཁྱོད་ཀྱི་མཁྱེན་པ་མཐའ་ཡས་ཡངས་པས་སེམས་ཅན་བསམ་པ་མཁྱེན། །མཁའ་འདྲའི་ལམ་གྱི་ཆོས་གསུམ་དག་ལ་ཆགས་མེད་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད། །སེམས་ཀྱི་འཇུག་པ་གཅིག་གིས་འགྲོ་བའི་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན། །དེས་ན་སྲིད་པ་གསུམ་པོ་དག་ན་ལུས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་མཆོད་པར་འོས། །དེ་ནས་འཐབ་བྲལ་གྱི་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིས་མངོན་པར་བསྟོད་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་འབྲིང་དུ་འབྲང་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་ལྷའི་རྒྱལ་པོ་རབ་དགའ་ལྡན་ལ་སོགས་པ་དགའ་ལྡན་གྱི་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཐེམ་སྐས་སུ་ཞུགས་པར་རིག་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མཆོད་པའི་ལས་ཀྱི་ཕྱིར་ལྷའི་རིན་པོ་ཆེའི་སྤྲིན་གྱི་ཆར་རབ་ཏུ་ཕབ་སྟེ་ཐལ་མོ་སྦྱར་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མངོན་པར་བསྟོད་པ། གང་གི་སླད་དུ་སྒྲ་དང་ཡི་གེ་མ་མཆིས་གང་དུའང་རྒྱུ་བ་མ་མཆིས་པས། །ཁྱོད་ཀྱིས་ཆོས་རྣམས་མི་གཡོ་ཡ་མ་བརླ་དང་སྒྱུ་མ་སྨིག་རྒྱུ་འདྲར་མཁྱེན་ནས། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཐུགས་རྗེས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆེད་དུ་ཆོས་མཆོག་གསུངས་པས་ན། །ཆོས་ཀྱི་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་མཁས་པ་བདག་མེད་གསུང་བའི་རྒྱལ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དེ་ནས་དགའ་ལྡན་གྱི་རིས་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིས་མངོན་པར་བསྟོད་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་འབྲིང་དུ་འབྲང་ངོ་། །དེ་ནས་ལྷའི་རྒྱལ་པོ་རབ་འཕྲུལ་དགའ་ལ་སོགས་པ་འཕྲུལ་དགའི་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཐེམ་སྐས་སུ་ཞུགས་པར་རིག་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མཆོད་པའི་ལས་ཀྱི་ཕྱིར་ལྷའི་རྒྱན་གྱི་སྤྲིན་གྱི་ཆར་རབ་ཏུ་ཕབ་སྟེ། ཐལ་མོ་སྦྱར་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིས་མངོན་པར་བསྟོད་དོ། །ཆོས་ཀྱི་ཟོང་གིས་རང་གི་སྟོབས་བཅུ་མཁའ་འདྲ་འོད་ཟེར་ལྡན་པ་དང་། །ཐུགས་རྗེ་བརྙེས་ནས་བྱམས་པའི་དགོངས་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་གཟུགས་སྟོན་པ། །གྲུ་ཚུལ་ཆོས་ལ་གཉིས་སུ་མེད་པར་ཞུགས་ཀྱང་རྒྱལ་བ་མཚུངས་པར་མཁྱེན། །ཆོས་ཀྱི་ཁྱད་པར་སེམས་ལྷག་དོན་ཀུན་གྲུབ་པའི་རྒྱལ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །དེ་ནས་འཕྲུལ་དགའི་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིས་མངོན་པར་བསྟོད་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་འབྲིང་དུ་འབྲང་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་ལྷའི་རྒྱལ་པོ་དབང་སྒྱུར་ལ་སོགས་པ་གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཐེམ་སྐས་སུ་ཞུགས་པ་དང་། འཁོར་གྱི་ཁྱམས་སུ་མངོན་པར་ཕྱོགས་པར་རིག་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མཆོད་པའི་ལས་ཀྱི་ཕྱིར་མུ་ཏིག་གི་དོ་ཤལ་གྱི་སྤྲིན་གྱི་ཆར་རབ་ཏུ་ཕབ་སྟེ། ཐལ་མོ་སྦྱར་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གིས་མངོན་པར་བསྟོད་དོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་དྲི་མ་མི་མངའ་རྣམ་དག་རྣམ་པར་ངེས་པ་དམ་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་མཆོག་མི་གཡོས་པ། །མཉམ་མེད་བློ་ལྡན་རྒྱ་མཚོ་འདྲ་བར་གནས་ཤིང་སྲིད་ལས་རྣམ་གྲོལ་དབང་སྒྱུར་ཞབས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །རིམ་གྱིས་བྱམས་དང་ལྡན་པའི་ཐུགས་རྗེ་ཡིས་ནི་བདེན་པའི་ལམ་གྱི་རྣམ་པ་རབ་ཏུ་གནས་མཛད་པ། །རྣམ་ཐར་གསུམ་གྱི་ལམ་གྱི་ཁྱམས་ན་གནས་པའི་བདེ་གཤེགས་སེང་གེ་ཁྱོད་ལ་བདག་ཅག་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །སྙིང་རྗེའི་ཆུ་བོ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་རྣམ་འཕེལ་བ། །ཞི་གནས་འདབ་མ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་མེ་ཏོག་རྒྱས། །སློབ་མའི་ཚོགས་ཀྱི་བུང་བས་ངེས་པར་བསྙེན་གྱུར་པ། །བདེ་གཤེགས་པད་མ་ལ་ནི་སྤྱི་བོས་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །མངའ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བདག་གཡོ་བ་མ་མཆིས་ཚུལ་ཁྲིམས་སར་གནས་པས། །བརྩོན་འགྲུས་མཚུངས་པ་མ་མཆིས་སྟོབས་ཀྱིས་ཡང་དག་འཕགས། །ཡུལ་གྱི་རླུང་རྣམས་ལངས་པ་ཆེན་པོས་མི་གཡོས་པ། །སངས་རྒྱས་རི་བོ་དམ་པ་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །མངའ་བདག་ཐུགས་རྗེས་དབྱངས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་རྣམ་དག་པ། །བློ་གཏེར་བློ་མཆོག་གིས་ནི་རབ་ཏུ་འཇོམས་མཛད་པ། །སེམས་ཅན་བརྒྱ་དག་གིས་ནི་མང་པོས་མཆོད་གྱུར་པ། །བདེ་གཤེགས་ཟླ་བ་ཁྱོད་ལ་བདག་ཅག་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །མཁའ་ལྟར་ཞི་བའི་རྣམ་པར་ཐར་པའི་ལམ་གཤེགས་པ། །ཤེས་རབ་འོད་ཀྱིས་ཕྱོགས་བཅུ་དག་ནི་རྒྱས་འགེངས་ཤིང་། །སྐྱེ་བོ་མང་པོ་མཚུངས་མེད་པད་མ་ཁ་འབྱེད་པ། །སངས་རྒྱས་ཉི་མ་དམ་པ་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །མངའ་བདག་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གསུམ་པོ་དག་ན་ཡང་། །འདྲེན་པ་ཁྱོད་དང་མཉམ་པ་དམིགས་པར་མ་གྱུར་ཏེ། །ཁྱོད་ནི་ཡོན་ཏན་ཀུན་གྱིས་ཡང་དག་གྲུབ་པ་ལགས། །བདག་ཅག་ཁྱོད་ལ་བསྟོད་པས་ངོམས་པར་འགྱུར་མ་ལགས། ། ལྷ་དབང་ཀླུ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་གྱིས་ཕྱག་བགྱིས་པ། །ལྷ་མཆོག་བརྒྱ་དག་གིས་ཀྱང་ཡང་དག་མངོན་བསྟོད་པ། །བསྔགས་པ་བརྒྱ་ཕྲག་མང་པོས་ཡང་དག་མངོན་བསྟོད་པ། །བདེ་བར་གཤེགས་པ་བསྟོད་འོས་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །དེ་ནས་གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གིས་མངོན་པར་བསྟོད་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་འབྲིང་དུ་འབྲང་ངོ་། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལྟར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་རྣམ་པར་སྤྲུལ་པ་ཚད་མེད་པ་ལྷ་འབུམ་གྱིས་མངོན་པར་བསྟོད་ནས་འཁོར་གྱི་ཁྱམས་རིན་པོ་ཆེ་བཀོད་པར་གཤེགས་ཏེ། ཇི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་གླིང་བཞི་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མི་མཇེད་འདིར་ཐེམ་སྐས་ནས་འཁོར་གྱི་ཁྱམས་རིན་པོ་ཆེ་བཀོད་པར་གཤེགས་པ་ཤེས་པ་དེ་བཞིན་དུ། སྟོང་གསུམ་གྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གླིང་བཞི་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ན་ཡང་གཤེགས་པར་ཤེས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཁོར་གྱི་ཁྱམས་སྟོང་གསུམ་གྱིས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་རིན་པོ་ཆེ་བཀོད་པར་གདན་སེང་གེའི་ཁྲི་ཇི་ལྟར་བཤམས་པ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ལ་བཞུགས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་ཉན་ཐོས་ཆེན་པོ་དག་ཀྱང་སྟན་ཅི་རིགས་པ་ལ་འཁོད་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེའི་ཚེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམ་པར་ཐར་པ་སྒྲིབ་པ་མེད་པ་ལ་སངས་རྒྱས་རྣམ་པར་རོལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམ་པར་ཐར་པ་སྒྲིབ་པ་མེད་པ་ལ་སངས་རྒྱས་རྣམ་པར་རོལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་མ་ཐག་ཏུ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྐུའི་སྤུའི་ཁུང་བུ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤུའི་ཁུང་བུ་རེ་རེ་ནས་ཀྱང་འོད་ཟེར་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་བྱུང་སྟེ། བྱུང་ནས་ཀྱང་ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་ལྷོ་དང་། ནུབ་དང་། བྱང་གི་ཕྱོགས་རྣམས་དང་། འོག་དང་། སྟེང་དང་། ཕྱོགས་མཚམས་རྣམས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱས་སོ། ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རྣམས་སྣང་བར་བྱས་མ་ཐག་ཏུ། དེ་ནས་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་བ་རྒྱུན་ཆད་དོ། །དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་དང་གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་བ་ཡང་རྒྱུན་ཆད་དོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སྐད་ཅིག་དེ་ལ་འདོད་ཆགས་ཀྱིས་གནོད་པར་མ་གྱུར་ཅིང་། ཞེ་སྡང་གིས་མ་ཡིན། གཏི་མུག་གིས་མ་ཡིན་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་གཞན་གྱིས་ཀྱང་གནོད་པར་མ་གྱུར་ཏོ། །དེའི་ཚེ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བྱམས་པའི་སེམས་དང་། ཕ་མ་ལྟ་བུའི་འདུ་ཤེས་སུ་གྱུར་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་དག་པར་བསྐུལ་བའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འོད་དེ་ལས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་བྱུང་ངོ་། །གང་གིས་བརྩོན་འགྲུས་སྟོབས་ནི་མཐའ་ཡས་ཡངས་པ་བརྟན་པ་བརྩམས་གྱུར་ཏེ། །གང་གིས་བརྩོན་འགྲུས་ཆེན་པོའི་སྟོབས་ཀྱིས་བསྐལ་པ་དག་ལས་ཕྱིར་ཕྱོགས་སྤངས། །གང་གིས་ཡོན་ཏན་དག་ནི་ཕྱོགས་བཅུ་རྣམས་ན་མཐུ་ལྡན་རབ་བརྗོད་པ། །ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའི་འོད་ཡངས་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱེད་པ་མཛེས། །གང་ཆོས་རྒྱ་ཆེན་བླ་མེད་མཉན་སླད་དེ་ཡི་ཞབས་ལ་ཕྱག་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འཚལ་ཏེ། །མཁས་པ་བློ་གྲོས་བརྟན་པ་དག་ནི་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་རྟག་ཏུ་ཉན། །བློ་རྒྱས་གང་ཞིག་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསམ་པ་ཚིམ་སྐྱེད་པ། །ཐུབ་པ་དེས་ནི་གང་ཕྱིར་སེམས་ཅན་བདེ་བར་བཞེད་པས་འོད་འདི་ཕྱུང་། །མངའ་བདག་གང་ཞིག་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་ནི་བདུད་སྟོབས་མུ་སྟེགས་ཚོགས་བཅས་ཕམ་མཛད་ནས། །པདྨ་བྱུང་བ་བཞིན་དུ་འཕགས་ཤིང་ཕྱོགས་བཅུ་དག་ཏུ་ལྷུན་པོ་ཇི་བཞིན་མཛེས། །གང་ཞིག་ཉི་མ་བཞིན་དུ་སྐུ་ཡི་འོད་ཀྱིས་འགྲོ་བ་མ་ལུས་སྣང་མཛད་པ། །དེ་ཡི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་གཞག་པ་དོན་ཆེན་གསན་དུ་རྒྱལ་བ་གཤེགས་སུ་གསོལ། །རབ་ཏུ་བསྐོར་བར་མ་གྱུར་མཚུངས་པ་མེད་ཅིང་རྒྱལ་བ་ཀུན་གྱིས་བསྐོར་གྱུར་པ། །འཁོར་ལོ་དམ་པ་སྟོབས་བཅུ་སེམས་ཅན་ཐུགས་བརྩེ་ཕྱིར་ནི་དེ་རིང་སྐོར་བར་མཛད། །སྲོག་ཆགས་རྣམས་ཀྱིས་བསྟེན་པར་རྙེད་དཀའ་ལེགས་པ་རྒྱ་ཆེན་དེ་རིང་འབྱུང་བར་འགྱུར། །གང་དག་དད་པ་དང་བ་ཆེ་ཡངས་དོན་དུ་གཉེར་བ་དེ་དག་དེ་རིང་ལྟོས། །དེ་ནས་འོད་ཟེར་དེ་དག་གིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཐམས་ཅད་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གིས་གོ་བར་བྱས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་བསྐུལ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་གཡོ་བར་བྱས། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བདེ་བར་བྱས། ཉོན་མོངས་པའི་ཁམས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་སྦྱངས། མུན་པ་མུན་ནག་ཐམས་ཅད་བསལ། བདུད་ཀྱི་ཁྱིམ་ཐམས་ཅད་མོག་མོག་པོར་བྱས་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་འཁོར་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དག་དང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མི་མཇེད་དུ་སླར་འོངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དབུའི་གཙུག་ཏུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་ཤར་ཕྱོགས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དྲི་མེད་རྣམ་དག་རིན་ཆེན་འོད་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང་ལྡན་པའི་ཆོས་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་འོད་ཟེར་བཀོད་པའི་རྒྱལ་པོའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཡོན་ཏན་མཐའ་ཡས་པའི་རིན་པོ་ཆེའི་བསོད་ནམས་བཀོད་པས་རྒྱ་ཆེ་བ་དང་ལྡན་པ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མེ་ཏོག་དཔལ་གྱི་སྙིང་པོ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་སྒྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་འོད་དེས་བསྐུལ་མ་ཐག་ཏུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དཔའ་གང་གཱའི་ཀླུང་བཅུའི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་ཅིང་མདུན་དུ་བདར་ཏེ། ལྷན་ཅིག་ཏུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ནས་མི་སྣང་བར་གྱུར་ནས་སྐད་ཅིག་ཐང་ཅིག་ཡུད་ཙམ་དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མི་མཇེད་འདིར་ཕྱིན་ཏེ། འཁོར་གྱི་ཁྱམས་རིན་པོ་ཆེ་བཀོད་པར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་འདུག་ནས་དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། ལན་ཁྲི་བསྐོར་བ་བྱས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མཆོད་པའི་ལས་ཀྱི་ཕྱིར་ལྷའི་ནོར་བུ་བཻ་དཱུཪྱའི་དྲ་བའི་ཆར་རབ་ཏུ་ཕབ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གིས་མངོན་པར་བསྟོད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་རབ་ཏུ་མཚུངས་མེད་ཡོན་ཏན་ཕ་རོལ་ཕྱིན། །ཁྱོད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་བསྔགས་ཕྲེང་ཕྱོགས་བཅུ་ཀུན་ན་བརྗོད། །ཁྱོད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཚོགས་མཆིས་ཞིང་གང་ཡོན་ཏན་གཏེར། །དེར་ནི་ཆོས་དོན་གཉེར་བ་བདག་ཅག་རབ་ཏུ་མཆི། །ཆོས་དབྱིངས་མཉམ་ཉིད་རྣམ་རྟོག་མ་མཆིས་ཇི་བཞིན་དུ། །བཅོམ་ལྡན་དྲི་མེད་འོད་ཀྱིས་མཉམ་པ་ཉིད་མཁྱེན་ཀྱང་། །ཤིན་ཏུ་བསླབ་པའི་སྒྱུ་མ་མཁན་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ། །སེམས་ཅན་རྣམ་པར་དགྲོལ་སླད་ཐ་དད་བསྟན་པ་མཛད། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསྟོད་པ་ཚད་མེད་པ་དག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མངོན་པར་བསྟོད་ནས། ཤར་ཕྱོགས་ལོགས་སུ་གནས་ཏེ། རང་གི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་སྤྲུལ་པའི་རང་རང་གི་སྟན་དག་ལ་འཁོད་དོ། །དེ་ནས་ལྷོ་ཕྱོགས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡོན་ཏན་མཐའ་ཡས་རིན་ཆེན་སྤོབས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤོབས་པ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རིན་ཆེན་སྲོག་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་འོད་དེས་བསྐུལ་མ་ཐག་ཏུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་གཱའི་ཀླུང་བཅུའི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་ཅིང་མདུན་དུ་བདར་ཏེ། ལྷན་ཅིག་ཏུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ནས་མི་སྣང་བར་གྱུར་ནས་སྐད་ཅིག་ཐང་ཅིག་ཡུད་ཙམ་དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མི་མཇེད་འདིར་ཕྱིན་ཏེ། འཁོར་གྱི་ཁྱམས་རིན་པོ་ཆེ་བཀོད་པར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་འདུག་ནས་དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། ལན་ཁྲི་བསྐོར་བ་བྱས་ནས། བཅོམ་ལྡན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འདས་ལ་མཆོད་པའི་ལས་བྱེད་ཅིང་གསེར་གྱི་དྲ་བས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མངོན་པར་བཀབ་སྟེ། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་ཐུགས་རྗེའི་སྤྲིན་གྱིས་འཇིག་རྟེན་རྒྱས་བཀང་ནས། །འོད་ཀྱི་གློག་ཕྱུང་སྟོང་པ་བདག་མེད་སྒྲ་བསྒྲགས་ཏེ། །ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་ལམ་གྱི་ཆུ་ཡིས་ཞི་མཛད་ཅིང་། །དཀར་པོའི་སྟོབས་དབང་ནགས་ཚལ་གེལ་པ་འཕེལ་བར་མཛད། །བདེ་གཤེགས་ཤེས་རབ་འོད་ཀྱིས་གཏི་མུག་མུན་བསལ་ནས། །རིང་ནས་སྲིད་མཚོར་གཉིད་ལོག་སེམས་ཅན་སད་མཛད་དེ། །ལམ་ཡང་བསྟན་ཅིང་སྲེད་པ་དག་ཀྱང་སྐམས་པར་མཛད། །ཐར་པའི་གྲོང་གནས་རྣམས་ཀྱི་མིག་ཀྱང་རྣམ་པར་སྦྱོང་། དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་གིས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསྟོད་པ་ཚད་མེད་པ་དག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མངོན་པར་བསྟོད་ནས་ལྷོ་ཕྱོགས་ལོགས་སུ་གནས་ཏེ། རང་གི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་སྤྲུལ་པའི་རང་རང་གི་སྟན་དག་ལ་འཁོད་དོ། །དེ་ནས་ནུབ་ཕྱོགས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཀུན་ནས་སྣང་བའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སྣང་བ་དང་ལྡན་པ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྒྲ་བསྒྲགས་པའི་སྟོབས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་འོད་དེས་བསྐུལ་མ་ཐག་ཏུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་གཱའི་ཀླུང་བཅུའི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་ཅིང་མདུན་དུ་བདར་ཏེ། ལྷན་ཅིག་ཏུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ནས་མི་སྣང་བར་གྱུར་ནས་སྐད་ཅིག་ཐང་ཅིག་ཡུད་ཙམ་དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མི་མཇེད་འདིར་ཕྱིན་ཏེ། འཁོར་གྱི་ཁྱམས་རིན་པོ་ཆེ་བཀོད་པར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་འདུག་ནས་དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ལན་ཁྲི་བསྐོར་བ་བྱས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མཆོད་པའི་ལས་བྱེད་ཅིང་ནོར་བུ་མུ་ཏིག་གི་དོ་ཤལ་གྱི་ཕྲེང་བའི་དྲ་བས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མངོན་པར་བཀབ་སྟེ། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ། །ཁྱོད་ཀྱི་སྐུ་ཡི་འཕྲིན་ལས་ནམ་མཁའི་ཁམས་འདྲ་ཞིང་། །སྨོན་ལམ་དགེ་བས་དག་པ་བྱེ་བ་ཕྲག་མང་ལྡན། །དྲི་མེད་རྣམ་པར་དག་ཅིང་ཟག་པ་མེད་པ་དེས། །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཕྱོགས་བཅུའི་སངས་རྒྱས་ཞིང་རྣམས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་གསལ། །ཁྱོད་ཀྱི་ཚིག་ནི་རྒྱུན་ཆགས་གསལ་ཞིང་མཚུངས་པ་སྟེ། །འགྲོ་བ་བསམ་དག་བསམ་པ་མཉམ་ཉིད་ཡོངས་ཚིམ་བགྱིད། །སེམས་ཀྱི་རྒྱུ་དང་རྣམ་རྟོག་གང་ཡང་མི་མངའ་ཡང་། །སེམས་ཅན་བསམ་པ་རྣམས་ལ་རྒྱལ་བ་དག་གི་འབྱུང་། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསྟོད་པ་ཚད་མེད་པ་དག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མངོན་པར་བསྟོད་ནས་ནུབ་ཕྱོགས་ལོགས་སུ་གནས་ཏེ། རང་གི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་སྤྲུལ་པའི་རང་རང་གི་སྟན་དག་ལ་འཁོད་དོ། །དེ་ནས་བྱང་ཕྱོགས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡོན་ཏན་མཐའ་ཡས་རིན་ཆེན་སྤོབས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རིན་པོ་ཆེ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྤྲས་པ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བློ་མཆོག་རྒྱ་མཚོ་ཞེས་བྱ་བ་འོད་དེས་བསྐུལ་མ་ཐག་ཏུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་གཱའི་ཀླུང་བཅུའི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་ཅིང་མདུན་དུ་བདར་ཏེ། ལྷན་ཅིག་ཏུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ནས་མི་སྣང་བར་གྱུར་ནས་སྐད་ཅིག་ཐང་ཅིག་ཡུད་ཙམ་དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མི་མཇེད་འདིར་ཕྱིན་ཏེ། འཁོར་གྱི་ཁྱམས་རིན་པོ་ཆེ་བཀོད་པར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་འདུག་ནས་དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ལན་ཁྲི་བསྐོར་བ་བྱས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མཆོད་པའི་ལས་བྱེད་ཅིང་ནོར་བུའི་དོ་ཤལ་དང་རིན་པོ་ཆེའི་དྲ་བས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མངོན་པར་བཀབ་སྟེ། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ། །འཛམ་བུའི་ཆུ་གསེར་བཙོ་མ་ལྟ་བུར་སེར་བའི་སྐུ། །ཀུན་ནས་སྤྱན་མངའ་ཕྱོགས་བཅུ་དག་ཏུ་རྣམ་པར་མཛེས། །མཚུངས་མེད་སྐུ་ལ་སེམས་ཅན་གང་དག་ངེས་རྟོག་པ། །དེ་དག་སྐྱོན་མེད་བདེ་ཞིང་དགའ་བ་ཐོབ་པར་འགྱུར། །གང་གིས་ལྷུན་པོ་བརྩེགས་པ་ལྟ་བུའི་ཁྲུན་ཙམ་དུ། །འཇིག་རྟེན་མཁྱེན་པ་མཚུངས་མེད་རྒྱལ་བ་བལྟས་ཀྱང་ནི། །དེ་ཡི་རྫུ་འཕྲུལ་ཀུན་གྱི་སྟོབས་དང་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི། །རྣམ་པར་སྤྲུལ་པས་རྒྱལ་བའི་སྤྱི་གཙུག་མཐོང་མི་ནུས། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དཔའ་དེ་དག་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསྟོད་པ་ཚད་མེད་པ་དག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མངོན་པར་བསྟོད་ནས་བྱང་ཕྱོགས་ལོགས་སུ་གནས་ཏེ། རང་གི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་སྤྲུལ་པའི་རང་རང་གི་སྟན་དག་ལ་འཁོད་དོ། །དེ་ནས་ཤར་དང་ལྷོའི་མཚམས་ཕྱོགས་ན་དེ་བཞིན་༺མདོ་སྡེ་མདོ་སྡེ་པོད་པ༽ A གཤེགས་པ་མྱ་ངན་ཐམས་ཅད་བཅོམ་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མྱ་ངན་མེད་པ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཀུན་ནས་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བ་འོད་དེས་བསྐུལ་མ་ཐག་ཏུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་གཱའི་ཀླུང་བཅུའི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་ཅིང་མདུན་དུ་བདར་ཏེ། ལྷན་ཅིག་ཏུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ནས་མི་སྣང་བར་གྱུར་ནས་སྐད་ཅིག་ཐང་ཅིག་ཡུད་ཙམ་དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མི་མཇེད་འདིར་ཕྱིན་ཏེ། འཁོར་གྱི་ཁྱམས་རིན་པོ་ཆེ་བཀོད་པར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་འདུག་ནས། དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ལན་ཁྲི་བསྐོར་བ་བྱས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མཆོད་པའི་ལས་བྱེད་ཅིང་རིན་པོ་ཆེའི་དྲ་བས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མངོན་པར་བཀབ་སྟེ། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ། །སྤུ་ཡིས་མཐའ་དབུང་མ་མཆིས་པ་ཡི་ཞིང་འཛིན་ཀྱང་། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་མི་གནོད་ཞིང་ལ་མི་གནོད་པས། །མིག་མེད་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱལ་བའི་སྤྱོད་ཡུལ་འཚལ་བར་དཀའ། །སངས་རྒྱས་སྲས་ནི་རྒྱལ་བའི་བྱིན་གྱིས་ཡང་དག་འཚལ། །ཞིང་གཅིག་ཕྱོགས་ལ་ཞིང་མང་རབ་འབྱམ་སྟོན་མཛད་དེ། །ཀུན་ཏུ་བསྟན་ཀྱང་རྣམ་པར་འཕེལ་དང་འགྲིབ་མ་མཆིས། །བསམ་པ་ཆེན་པོ་དག་ལྡན་ཅི་འདྲར་གྱུར་དེ་ལ། །དཔག་མེད་རྫུ་འཕྲུལ་རྣམ་པར་སྤྲུལ་པས་དེ་སྟོན་ཏོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསྟོད་པ་ཚད་མེད་པ་དག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མངོན་པར་བསྟོད་ནས་ཤར་དང་ལྷོའི་ཕྱོགས་མཚམས་ལོགས་སུ་གནས་ཏེ། རང་གི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་སྤྲུལ་པའི་རང་རང་གི་སྟན་དག་ལ་འཁོད་དོ། །དེ་ནས་ལྷོ་དང་ནུབ་ཀྱི་མཚམས་ཕྱོགས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོས་སེམས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་གཟིགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མིག་བཟང་པོ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སེམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འོད་དེས་བསྐུལ་མ་ཐག་ཏུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་༺མདོ་སྡེ་མདོ་སྡེ་པོད་པ༽ B གཱའི་ཀླུང་བཅུའི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་ཅིང་མདུན་དུ་བདར་ཏེ། ལྷན་ཅིག་ཏུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ནས་མི་སྣང་བར་གྱུར་ནས་སྐད་ཅིག་ཐང་ཅིག་ཡུད་ཙམ་དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མི་མཇེད་འདིར་ཕྱིན་ཏེ། འཁོར་གྱི་ཁྱམས་རིན་པོ་ཆེ་བཀོད་པར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་འདུག་ནས་དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ལན་ཁྲི་བསྐོར་བ་བྱས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མཆོད་པའི་ལས་བྱེད་ཅིང་ན་བཟའི་དྲ་བས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མངོན་པར་བཀབ་སྟེ། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ། །སེམས་ཅན་དམ་པ་གཡག་རྔ་ཐོགས་པ་ཇི་བཞིན་དུ། །ཚུལ་ཁྲིམས་དྲི་མེད་ནོར་བུ་རིན་ཆེན་འདྲ་བ་སྲུང་། །ཚུལ་ཁྲིམས་མེད་གཟིགས་མགོན་པོ་ཤིན་ཏུ་ཐུགས་རྗེ་ཞིང་། །བདག་ལ་བསྟོད་པ་མི་མཛད་གཞན་ལ་སྨོད་མི་མཛད། །ལྷུན་པོ་ཇི་བཞིན་ཁྱོད་བརྟན་བླ་མ་རྒྱ་ཆེན་སྟེན། །ཆུ་གཏེར་ཟབ་མོ་བཞིན་དུ་ཤིན་ཏུ་གཏིང་དཔག་དཀའ། །སྲིད་པ་ཐོག་མར་བཅིངས་པ་ཀུན་ནས་གྲོལ་བ་སྟེ། །སེམས་ཅན་ཁྲག་ཁྲིག་ཉེས་པ་ཆེན་པོས་བཅིངས་ལས་གྲོལ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསྟོད་པ་ཚད་མེད་པ་དག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མངོན་པར་བསྟོད་ནས་ལྷོ་དང་ནུབ་ཀྱི་མཚམས་ཕྱོགས་ལོགས་སུ་གནས་ཏེ། རང་གི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་སྤྲུལ་པའི་རང་རང་གི་སྟན་དག་ལ་འཁོད་དོ། །དེ་ནས་ནུབ་དང་བྱང་གི་མཚམས་ཕྱོགས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འོད་བཀོད་པའི་རྒྱལ་པོའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མུན་པ་དང་བྲལ་བ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འོད་ཟེར་དྲ་བ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་འོད་དེས་བསྐུལ་མ་ཐག་ཏུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་གཱའི་ཀླུང་བཅུའི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་ཅིང་མདུན་དུ་བདར་ཏེ། ལྷན་ཅིག་ཏུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ནས་མི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སྣང་བར་གྱུར་ནས་སྐད་ཅིག་ཐང་ཅིག་ཡུད་ཙམ་དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མི་མཇེད་འདིར་ཕྱིན་ཏེ། ༺མདོ་སྡེ་མདོ་སྡེ་པོད་པ༽ A འཁོར་གྱི་ཁྱམས་རིན་པོ་ཆེ་བཀོད་པར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་འདུག་ནས་དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ལན་ཁྲི་བསྐོར་བ་བྱས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མཆོད་པའི་ལས་བྱེད་ཅིང་རྒྱན་གྱི་དྲ་བས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མངོན་པར་བཀབ་སྟེ། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ། །སྲིད་པའི་རང་བཞིན་སྒྱུ་མའི་རང་བཞིན་རྟོགས་མཛད་ནས། །བྱེད་པ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་དངོས་པོ་མེད་པར་སྟོན། །སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་སེམས་ཅན་ཁམས་ནི་འདུལ་མཛད་ཀྱང་། །འདི་ན་སེམས་ཅན་རང་བཞིན་མ་མཆིས་ཁམས་མ་མཆིས། །དཔེར་ན་མི་ཞིག་གཉིད་ཀྱིས་ལོག་པའི་རྨི་ལམ་ན། །གཟུགས་མཐོང་ཡང་དག་འདུ་ཤེས་དེ་བཞིན་མཐོང་མ་ལགས། །འདུས་བྱས་དངོས་པོ་མ་མཆིས་རྨི་ལམ་འདྲ་བར་གསུང་། །ཆོས་རྣམས་སྣང་ཡང་འདི་ན་ཆོས་ལ་ཆགས་མ་མཆིས། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསྟོད་པ་ཚད་མེད་པ་དག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མངོན་པར་བསྟོད་ནས། ནུབ་དང་བྱང་གི་མཚམས་ཕྱོགས་ལོགས་སུ་གནས་ཏེ། རང་གི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་སྤྲུལ་པའི་རང་རང་གི་སྟན་དག་ལ་འཁོད་དོ། །དེ་ནས་བྱང་དང་ཤར་གྱི་མཚམས་ཕྱོགས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནམ་མཁའི་དཀྱིལ་དྲི་མ་མེད་པ་རྣམ་པར་སེམས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཡོངས་དག་དྲི་མ་མེད་པར་རབ་ཏུ་གནས་པ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བློ་མཐའ་ཡས་དྲི་མེད་ཅེས་བྱ་བ་འོད་དེས་བསྐུལ་མ་ཐག་ཏུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་གཱའི་ཀླུང་བཅུའི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་ཅིང་མདུན་དུ་བདར་ཏེ། ལྷན་ཅིག་ཏུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ནས་མི་སྣང་བར་གྱུར་ནས། སྐད་ཅིག་ཐང་ཅིག་ཡུད་ཙམ་དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མི་མཇེད་འདིར་ཕྱིན་ཏེ། འཁོར་གྱི་ཁྱམས་རིན་པོ་ཆེ་བཀོད་པར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་འདུག་ནས་དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། བཅོམ་༺མདོ་སྡེ་མདོ་སྡེ་པོད་པ༽ B ལྡན་འདས་ལ་ལན་ཁྲི་བསྐོར་བ་བྱས་ནས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མཆོད་པའི་ལས་བྱེད་ཅིང་རྟག་ཏུ་སྒྲ་འབྱུང་བའི་སིལ་སྙན་གྱི་དྲ་བས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མངོན་པར་བཀབ་སྟེ། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ། །ཟབ་མོའི་ཆོས་ལ་མཁས་ཤིང་རབ་ཏུ་ཞི་ལ་མོས། །ཁྱོད་ཀྱིས་ཆོས་ཀུན་སྟོང་ཞིང་མཚན་མ་མེད་པར་མཁྱེན། །ཁྱོད་ཀྱི་ཐུགས་ཀྱི་དགོངས་པ་འཇིག་རྟེན་ཀུན་མ་འཚལ། །མཐའ་ཡས་བློ་མངའ་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་ཆོ་ག་མཁྱེན། །སེམས་ཅན་གཅིག་གི་སྤྱོད་བཞིན་སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་སྤྱོད། །གང་དག་དུས་གསུམ་ལྡན་པ་དེ་དག་ཁྱོད་ཀྱིས་མཁྱེན། །སེམས་ཅན་འདུ་ཤེས་མི་འཇུག་སེམས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་མུན། །འདུ་ཤེས་ཡོངས་ཤེས་མཁས་ཤིང་མཉམ་པ་ཉིད་དང་ལྡན། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསྟོད་པ་ཚད་མེད་པ་དག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མངོན་པར་བསྟོད་ནས་བྱང་དང་ཤར་གྱི་ཕྱོགས་མཚམས་ལོགས་སུ་གནས་ཏེ། རང་གི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་སྤྲུལ་པའི་རང་རང་གི་སྟན་དག་ལ་འཁོད་དོ། །དེ་ནས་འོག་གི་ཕྱོགས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རིན་ཆེན་ཨུཏྤ་ལ་དམར་པོའི་དཔལ་གྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རྣམ་པར་སྣང་བྱེད་དུ་སྣང་བ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྤོབས་པའི་རྒྱན་བཀོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འོད་དེས་བསྐུལ་མ་ཐག་ཏུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་གཱའི་ཀླུང་བཅུའི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་ཅིང་མདུན་དུ་བདར་ཏེ། ལྷན་ཅིག་ཏུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ནས་མི་སྣང་བར་གྱུར་ནས་སྐད་ཅིག་ཐང་ཅིག་ཡུད་ཙམ་དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མི་མཇེད་འདིར་ཕྱིན་ཏེ། འཁོར་གྱི་ཁྱམས་རིན་པོ་ཆེ་བཀོད་པར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་འདུག་ནས་དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ལན་ཁྲི་བསྐོར་བ་བྱས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མཆོད་པའི་ལས་བྱེད་ཅིང་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེའི་གླིང་གི་ཕྲེང་གི་དྲ་བས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མངོན་པར་བཀབ་སྟེ། ༺མདོ་སྡེ་མདོ་སྡེ་པོད་པ༽ A ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ། །གལ་ཏེ་ཁྲག་ཁྲིག་ཞིང་ན་ཇི་སྙེད་རྡུལ་མཆིས་པ། །དེ་སྙེད་བདེ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གཤེགས་སྲས་པོ་རྒྱལ་བའི་དྲུང་ལྷགས་ཏེ། །བསྐལ་པ་བྱེ་བ་སྟོང་མང་ཞུ་བ་ཞུས་པ་དག །དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཚིག་གཅིག་དུས་ཀྱིས་གོ་བར་མཛད། །བློ་ལ་མཁས་པ་རབ་རྫོགས་ཤེས་རབ་ཤིན་ཏུ་རྫོགས། །གཟུངས་དང་ཏིང་འཛིན་རབ་རྫོགས་བསོད་ནམས་མཐའ་ཡས་ཏེ། །བསྐལ་པ་མང་པོ་མཐའ་ཡས་བསྔགས་པ་རབ་བརྗོད་ཀྱང་། །སྐྲ་རྩེས་རྒྱ་མཚོ་ཇི་བཞིན་ཟད་པར་མི་ནུས་སོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསྟོད་པ་ཚད་མེད་པ་དག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མངོན་པར་བསྟོད་ནས་འོག་གི་ཕྱོགས་ལོགས་སུ་གནས་ཏེ། རང་གི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་སྤྲུལ་པའི་རང་རང་གི་སྟན་དག་ལ་འཁོད་དོ། །དེ་ནས་སྟེང་གི་ཕྱོགས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྒྲ་བསྒྲགས་མཆོག་གི་རྒྱལ་པོའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རྒྱན་གྱིས་བརྒྱན་པ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་འོད་དེས་བསྐུལ་མ་ཐག་ཏུ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་གཱའི་ཀླུང་བཅུའི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་ཅིང་མདུན་དུ་བདར་ཏེ། ལྷན་ཅིག་ཏུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ནས་མི་སྣང་བར་གྱུར་ནས་སྐད་ཅིག་ཐང་ཅིག་ཡུད་ཙམ་དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མི་མཇེད་འདིར་ཕྱིན་ཏེ། འཁོར་གྱི་ཁམས་རིན་པོ་ཆེ་བཀོད་པར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་འདུག་ནས་དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ལན་ཁྲི་བསྐོར་བ་བྱས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མཆོད་པའི་ལས་བྱེད་ཅིང་རྒྱན་ཐམས་ཅད་བཀོད་པ་དང་། རིན་པོ་ཆེའི་དྲིལ་བུ་གཡེར་ཀའི་དྲ་བས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མངོན་པར་བཀབ་སྟེ། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ། །བདེ་གཤེགས་སྐུ་ཡི་འཕྲིན་ལས་མཐའ་དང་དབུང་མ་མཆིས། །བླ་མེད་རྣམས་ཀྱི་གསུང་ཐུགས་སྤྱོད་ཡུལ་༺མདོ་སྡེ་མདོ་སྡེ་པོད་པ༽ B མཐའ་ཡས་པ། །དེ་ནི་སངས་རྒྱས་མཁྱེན་གྱི་སེམས་ཅན་གཞན་གྱིས་མིན། །དཔེར་ན་ནམ་མཁའི་མཐའ་མ་སྐྱེ་བོས་མི་རྙེད་བཞིན། །མཚུངས་མེད་སྤྱོད་པ་མཐའ་དབུང་མེད་པ་ཇི་བཞིན་དུ། །བྱང་ཆུབ་འཁོར་ལོ་དེ་བཞིན་འོན་ཏེ་མྱ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ངན་འདས། །ས་བོན་ཇི་བཞིན་དེ་ལྟར་འབྲས་བུ་འབྱུང་བ་ལྟར། །དེ་བཞིན་ཕྱོགས་བཅུར་རྒྱལ་བའི་གནས་ཀྱང་ཚད་མ་མཆིས། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསྟོད་པ་ཚད་མེད་པ་དག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མངོན་པར་བསྟོད་ནས་སྟེང་གི་བར་སྣང་ལ་དོང་སྟེ། རང་གི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་སྤྲུལ་པའི་རང་རང་གི་སྟན་དག་ལ་འཁོད་དོ། །དེ་ལྟར་ཕྱོགས་བཅུ་དག་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བཅུ་འདུས་པ་ལ་སོགས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚད་མེད་པ་དག་འོད་དེས་བསྐུལ་མ་ཐག་ཏུ་སྐད་ཅིག་ཐང་ཅིག་ཡུད་ཙམ་དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མི་མཇེད་འདིར་ཕྱིན་ཏེ། འཁོར་གྱི་ཁྱམས་རིན་པོ་ཆེ་བཀོད་པར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་འཁོད་དོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དྲན་པ་དང་ལྡན་ཞིང་མཁྱེན་བཞིན་དུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ལས་བཞེངས་ཏེ། གསུང་བསལ་བའི་སྒྲ་མཛད་ནས། གསུང་བསལ་བའི་སྒྲ་དེས་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དབྱངས་ཀྱིས་གོ་བར་གྱུར་ཏེ། སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདི་ན་གང་དག་དད་པ་དང་ལྡན་ཞིང་སྣོད་དུ་གྱུར་པའི་དགེ་སློང་དང་། དགེ་སློང་མ་དང་། དགེ་བསྙེན་དང་། དགེ་བསྙེན་མ་དང་། མི་དང་མི་མ་ཡིན་པ་དེ་དག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུང་བསལ་བའི་སྒྲ་དེ་ཐོས་ནས་ལུས་དང་། སེམས་ཚིམ་པར་གྱུར་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་ཇི་ལྟར་བྱུང་བའི་ཐེམ་སྐས་དག་ནས་སྐད་ཅིག་ཐང་ཅིག་ཡུད་ཙམ་དེ་ལ་འཁོར་གྱི་ཁྱམས་རིན་པོ་ཆེ་བཀོད་པར་ཕྱིན་ཏེ། དེ་དག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ནས་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་ཇི་ལྟར་འཐུན་པའི་སྟན་དག་ལ་འཁོད་དོ། །གསུང་བསལ་བའི་སྒྲ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཚངས་པའི་ལྷ་རྣམས་དང་། ཚངས་རིས་དང་། ༺མདོ་སྡེ་མདོ་སྡེ་པོད་པ༽ A ཚངས་པའི་མདུན་ན་འདོན་དང་། ཚངས་འཁོར་དང་། ཚངས་ཆེན་དང་། འོད་ཆེན་དང་། འོད་ཆུང་དང་། ཚད་མེད་འོད་དང་། འོད་གསལ་དང་། དགེ་ཆུང་དང་། ཚད་མེད་དགེ་དང་། དགེ་རྒྱས་དང་། སྤྲིན་མེད་དང་། བསོད་ནམས་སྐྱེས་དང་། འབྲས་བུ་ཆེ་བ་དང་། འདུ་ཤེས་མེད་པའི་སེམས་ཅན་དང་། མི་ཆེ་བ་དང་། མི་གདུང་བ་དང་། གྱ་ནོམ་སྣང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དང་། ཤིན་ཏུ་མཐོང་དང་། འོག་མིན་གྱི་ལྷ་རྣམས་ཀྱང་བསྐུལ་ནས་སྐད་ཅིག་ཐང་ཅིག་ཡུད་ཙམ་དེ་ལ་འཁོར་གྱི་ཁྱམས་རིན་པོ་ཆེ་བཀོད་པར་ཕྱིན་ཏེ། དེ་དག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ནས་སྟན་རབ་ཏུ་བརྟན་པ་དག་ལ་འཁོད་དོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འཁོར་འདུས་པ་ཆེན་པོ་དེ་འདུས་པར་མཁྱེན་ནས་སྨིན་མཚམས་ཀྱི་མཛོད་སྤུ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྟོབས་ཉེ་བར་སྟོན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་འོད་ཟེར་ཕྱུང་སྟེ། དེས་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚོགས་ལ་ལན་བདུན་བསྐོར་བ་བྱས་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚོགས་དེ་ཉིད་ཀྱི་སྤྱི་བོར་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མེ་ཏོག་དཔལ་གྱི་སྙིང་པོ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་སྒྱུར་བ་འོད་དེས་རེག་མ་ཐག་ཏུ། དེའི་ཚེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྒྱན་ཐམས་ཅད་བཀོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མེ་ཏོག་དཔལ་གྱི་སྙིང་པོ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་སྒྱུར་བ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྒྱན་ཐམས་ཅད་བཀོད་པ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་མ་ཐག་ཏུ། དེ་ནས་དེའི་ཚེ་འཁོར་གྱི་ཁྱམས་རིན་པོ་ཆེ་བཀོད་པའི་དབུས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གདན་སེང་གེའི་ཁྲི་འཕང་དུ་ཤིང་ཏ་ལ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་ཙམ་དུ་མཐོ་བ། རིན་པོ་ཆེ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྤྲས་པ། ཁ་ཁྱེར་རྒྱན་ཐམས་ཅད་ལས་བྱས་པ། རས་བཀོད་པ་ཐམས་ཅད་བཏིང་བ། མེ་ཏོག་སིལ་མ་སྣ་ཚོགས་ཐམས་ཅད་བཀྲམ་པ། བླ་རེ་ཡིད་དུ་འོང་བ་ཐམས་ཅད་བྲེས་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལུས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་བཟུང་བ། ༺མདོ་སྡེ་མདོ་སྡེ་པོད་པ༽ B འཁོར་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མིག་གིས་བལྟས་པ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བསམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྟོན་པ། བསམ་པ་ཚིམ་པར་བྱེད་པ་ཞིག་བྱུང་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མེ་ཏོག་དཔལ་གྱི་སྙིང་པོ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་སྒྱུར་བས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གདན་སེང་གེའི་ཁྲི་ཆེན་པོ་བསྐུལ་བར་བསྔགས་པ་མཐའ་ཡས་ཞེས་བྱ་བ་མངོན་པར་སྤྲུལ་ནས་དྲན་པ་དང་ལྡན་ཞིང་ཤེས་བཞིན་དུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ལས་ལངས་ཏེ། གུས་པ་དང་བཅས་ཤིང་ཞེ་ས་དང་བཅས་པར་ཐལ་མོ་སྦྱར་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསོལ་པ། ཉི་མའི་འོད་ཀྱིས་འགྲོ་བའི་དགོས་པ་རབ་ཏུ་བགྱིད། །ལྷ་དབང་གཟི་བརྗིད་ཡོན་ཏན་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་དགའ། །ཚངས་པའི་དབྱངས་ཀྱིས་ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་རྣམ་པར་མཛེས། །སངས་རྒྱས་མཐུ་ཡི་ཡུལ་གྱིས་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་འདི། །ཆོས་རྣམས་མི་གཡོ་ནམ་མཁའི་རང་བཞིན་ཡ་མ་བརླ། །སྒྱུ་མ་སྨིག་རྒྱུ་ལྟ་བུ་ཆུ་ཡི་ཟླ་འདྲ་ཞིང་། །རྗེ་མེད་བྱེད་པ་པོ་དང་ཚོར་བ་པོ་མེད་པར། །མཁྱེན་ནས་མགོན་པོ་འདིར་ནི་རྣམ་པར་སྒྲུབ་པ་སྟོན། །བཀོད་པའི་སེམས་ཀྱི་དབང་འགྲོ་སེམས་ནི་གཟུགས་ཅན་མིན། །རྣམ་སྒྲུབ་ཐམས་ཅད་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་དབང་དུ་འགྲོ། །བཀོད་པ་ཐམས་ཅད་འདིར་ནི་སྒྱུ་མའི་རང་བཞིན་འདྲ། །རྣམ་སྒྲུབ་བདག་གིས་མ་མཆིས་གང་ནའང་གནས་མ་མཆིས། །གང་གིས་སེམས་རྒྱུན་མ་མཆིས་རང་བཞིན་དག་འཚལ་བ། །དེ་ལ་གློ་བུར་གནས་པའི་ཉོན་མོངས་མ་མཆིས་སོ། །རྟོག་དང་ཀུན་རྟོག་ཡོངས་སུ་རྟོག་ལས་སེམས་གྲོལ་བ། །དེ་ནི་སྒྱུ་མའི་རྣམ་པར་སྤྲུལ་པ་སྣ་ཚོགས་སྟོན། །ས་སྟེང་རྡུལ་ཙམ་མངོན་པར་འཕགས་པ་མ་མཆིས་ཀྱང་། །ས་སྟེང་ནོར་བུ་རིན་ཆེན་སྣ་ཚོགས་ཀུན་ཏུ་བསྟན། །གདན་གང་བཞུགས་ནས་སེམས་ཅན་བྱེ་བ་འདུལ་འགྱུར་བ། །ཁྱོད་ཀྱི་སེང་གེའི་ཁྲི་གདན་རབ་མཛེས་བདག་གིས་བགྱིས། །གདུགས་དང་རྒྱལ་མཚན་མཆོག་དང་དར་གྱི་ཕྲེང་བ་བསྒྲེང་། །དེ་ནི་གང་དུའང་འགྲོ་བ་མ་མཆིས་འོང་མ་མཆིས། །ཁྱོད་ཀྱིས་༺མདོ་སྡེ་མདོ་སྡེ་པོད་པ༽ A གང་ནས་ཆོས་རྣམས་འདུ་བ་མཁྱེན་ནས་ཀྱང་། །སེམས་ཅན་དམ་པ་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་སྣ་ཚོགས་སྟོན། །ཚངས་པའི་དབྱངས་ལྡན་ལེགས་ཤིང་ཤིན་ཏུ་བསྲུངས་པའི་གསུང་། །འཇིག་རྟེན་སྒྲོན་མ་མཛད་པ་བསོད་ནམས་གཟི་བརྗིད་མང་། །བདག་ལ་ཐུགས་བརྩེའི་སླད་དུ་འཛེགས་ཏེ་གདན་ལ་བཞུགས། །རྒ་དང་འཆི་དང་ན་བ་གཅོད་པའི་ཆོས་བཤད་གསོལ། །ཁྱོད་ལ་བསྙེན་བཀུར་བགྱི་དང་ཆོས་ནི་མཉན་སླད་དུ། །རྣམ་དག་སེམས་ཅན་འདི་རྣམས་ཕྱོགས་བཅུ་དག་ནས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ལྷགས། །གང་གི་དོན་དུ་ལྷགས་པའི་དོན་དེ་སྩལ་དུ་གསོལ། །སེང་གེའི་ཁྲི་ལ་བཞུགས་ཏེ་ཆོས་ཀྱང་བཤད་དུ་གསོལ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མེ་ཏོག་དཔལ་གྱི་སྙིང་པོ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་སྒྱུར་བའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་མཁྱེན་ནས་གདན་སེང་གེའི་ཁྲི་དེ་ལ་བཞུགས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྙེས་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ལ་འཇུག་པས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་སྒོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལམ་བཀོད་པ་ལ་དམིགས་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཟབ་མོ་ཐམས་ཅད་དང་། སྟོབས་བཅུ་དང་། མི་འཇིགས་པ་ཡོངས་སུ་སྒྲུབ་པ་དང་། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་འབྱུང་གནས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་སྒྱུར་བའི་གཟུངས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱའི་སྒོར་འཇུག་པ། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ལ་རྣམ་པར་གཏན་ལ་དབབ་པ་ལ་གཞོལ་བའི་སྒོར་འཇུག་པ། མངོན་པར་ཤེས་པ་ཆེན་པོའི་ཡེ་ཤེས་ལ་གཞོལ་བའི་སྒོར་འཇུག་པ། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་འཁོར་ལ་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་སྟོན་པ། ཐེག་པ་ཐམས་ཅད་ཐེག་པ་གཅིག་ཏུ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་ཡང་དག་པར་འདུ་བ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཚུལ་གཅིག་ཅིང་མ་འདྲེས་པ་ལ་འཇུག་པ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བསམ་པ་དང་དབང་པོ་ལ་འཇུག་པ། སྟོན་པ་སྙིང་པོ་དང་ལྡན་པ། ཆོས་རྣམ་པར་གདོན་མི་ཟ་བ། བདུད་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་འཇོམས་པར་བྱེད་པ། ཚུལ་བཞིན་གྱི་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་ལ་གཞོལ་བར་འཇུག་པ། ཉོན་མོངས་པ་དང་ལྟ་བར་གྱུར་པ་ཐམས་ཅད་འདུལ་བ། ༺མདོ་སྡེ་མདོ་སྡེ་པོད་པ༽ B ཆགས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ། ཐུབ་པ་མེད་པར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་ལ་མཁས་པའི་ཐབས་དང་ཡེ་ཤེས་སྟོན་པ། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ལ་འཇུག་པ། ཆགས་པ་མེད་པའི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱི་སྒོར་འཇུག་པ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་ངེས་པ་སྟོན་པ། རྟོག་པ་མེད་པ་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་འཇུག་པ། བསོད་ནམས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཐམས་ཅད་བསགས་པའི་ཕྱིར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཟབ་མོ་མཉམ་པ་ཉིད་རྟོགས་པར་བྱེད་པ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་དང་། གསུང་དང་། ཐུགས་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱན་དང་ལྡན་པ། དྲན་པ་དང་། བློ་གྲོས་དང་། རྟོགས་པ་དང་། མོས་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཟད་མི་ཤེས་པ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པས་འདུལ་བའི་ཕྱིར་འཕགས་པའི་བདེན་པའི་ཚུལ་ལ་འཇུག་པ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པས་འདུལ་བའི་ཕྱིར་ལུས་དང་། ངག་དང་། སེམས་རབ་ཏུ་དབེན་པར་ཤེས་པ། ཐེག་པ་ཆེན་པོས་འདུལ་བའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སར་དབང་བསྐུར་བ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་སྒྱུར་བའི་ཚུལ་ལ་འཇུག་པ་འདི་ལྟ་བུའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་བསྟན་པ་དང་། བསྙད་པ་དང་། བཤད་པ་དང་། བཀླག་པ་དང་། གཟུང་བ་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚོགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བསམ་པ་ཡོངས་སུ་བསྐང་བ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རྣམ་པར་སྤྲུལ་པ་ཡང་དག་པར་བསྟན་པ་དང་། འཁོར་གྱི་ཐེ་ཚོམ་ཐམས་ཅད་གཅད་པ་དང་། བདུད་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཐམས་ཅད་ཚར་གཅད་པ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསྟན་པ་འབར་བར་བྱ་བ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་ཆེན་པོ་ཡོངས་སུ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་གདན་སེང་གེའི་ཁྲི་དེ་ལ་བཞུགས་སོ།། །།བམ་པོ་གཉིས་པ། དེ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རིན་ཆེན་སྲོག་ཤིང་ཞེས་བྱ་བས་༺མདོ་སྡེ་མདོ་སྡེ་པོད་པ༽ A སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྒྱན་བཀོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ནས། ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་འཁོར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྒྱན་གྱིས་བརྒྱན་པར་བྱིན་གྱིས་བརླབས་སོ། །དེ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྒྲ་བསྒྲགས་སྟོབས་ཀྱི་རྒྱལ་པོས་པདྨ་བཀོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ནས། ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་འཁོར་གྱི་ལག་པ་རྣམས་སུ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མེ་ཏོག་གི་ལྡ་ལྡི་དག་དང་། མེ་ཏོག་གི་སྐོན་བུ་རྣམས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཏེ། མེ་ཏོག་གི་ལྡ་ལྡི་དང་། མེ་ཏོག་གི་སྐོན་བུ་དེ་དག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚོགས་ཐམས་ཅད་ལ་མངོན་པར་འཐོར་རོ། །དེ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བློ་མཆོག་རྒྱ་མཚོས་དྲི་བཀོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ནས། ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་འཁོར་གྱི་སྤུའི་ཁུང་བུ་ཐམས་ཅད་དུ་ཙན་དན་སྦྲུལ་གྱི་སྙིང་པོའི་དྲིར་བྱིན་གྱིས་བརླབས་སོ། །དེ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འོད་ཟེར་དྲ་བ་ཅན་གྱིས་འོད་བཀོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ནས། ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་འཁོར་ལ་ལུས་ཀྱི་འོད་མཐའ་ཡས་པར་བྱིན་གྱིས་བརླབས་སོ། །དེ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སེམས་པས་མིག་མི་འཛུམས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ནས། ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་འཁོར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མངོན་པར་ཕྱོགས་ཤིང་མིག་མི་འཛུམས་པར་བྱིན་གྱིས་བརླབས་སོ། །དེ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བློ་མཐའ་ཡས་དྲི་མེད་ཀྱིས་ཆོས་ལ་མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ནས། ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་འཁོར་ཆོས་དོན་དུ་གཉེར་ཞིང་ཆོས་ལ་དགའ་བ་དང་མོས་པར་བྱིན་གྱིས་བརླབས་སོ། །དེ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྤོབས་པའི་རྒྱན་བཀོད་པས་རབ་ཏུ་ཞི་བ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་༺མདོ་སྡེ་མདོ་སྡེ་པོད་པ༽ B སྙོམས་པར་ཞུགས་ནས། ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་འཁོར་སྒྲིབ་པ་ལྔ་རྣམ་པར་སེལ་བར་བྱིན་གྱིས་བརླབས་སོ། །དེ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོས་བརྗེད་པ་མེད་པར་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ནས། ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་འཁོར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དྲན་ཞིང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་དམིགས་པ་མི་བརྗེད་པར་བྱིན་གྱིས་བརླབས་སོ། །དེ་ནས་དེའི་ཚེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་བྱང་ཆུབ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཀུན་ནས་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བས་ཟིལ་གྱིས་མི་ནོན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ནས། ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་འཁོར་བདུད་དང་། ཕྱིར་རྒོལ་བ་བཅོམ་པར་བྱིན་གྱིས་བརླབས་སོ། །དེ་ནས་དེའི་ཚེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བདུད་རབ་ཏུ་འཇོམས་པས་བདུད་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་འཇོམས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བདུད་རབ་ཏུ་འཇོམས་པས་བདུད་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་འཇོམས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་མ་ཐག་ཏུ། དེ་ནས་དེའི་ཚེ་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ན་བདུད་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་ཇི་སྙེད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་དཔུང་དང་བཅས། གཡོག་འཁོར་དང་བཅས་ཏེ་མྱུར་བ་མྱུར་བར་རིངས་ཐབས་སུ་རང་རང་གི་བདུད་ཀྱི་གནས་ནས་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏེ། འཁོར་གྱི་ཁྱམས་རིན་པོ་ཆེ་བཀོད་པར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་འཁོད་ནས། དེ་དག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་མགོ་བོས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། ལྷའི་མཆོད་པ་རྣམ་པ་བརྒྱ་སྟོང་ཕྲག་དུ་མས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མཆོད་ནས་གུས་པ་དང་བཅས་ཤིང་ཞེ་ས་དང་བཅས་པར་ཐལ་མོ་སྦྱར་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་གསོལ་བ་བཏབ་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ཅག་གསོལ་བ་འཚལ་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་བཤད་དུ་གསོལ། བདེ་བར་གཤེགས་པ་ཆོས་བཤད་དུ་གསོལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བདུད་རབ་ཏུ་འཇོམས་པའི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་བདག་ཅག་བདུད་ཀྱི་སུག་ལས་འདོར་ཞིང་སླན་ཆད་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་མིག་གིས་མི་རྩོལ་བར་འགྱུར་བའི་ལས་མི་བགྱིད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ཅག་ལ་དབུགས་དབྱུང་བ་སྩོལ་ཅིག་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཐད་དུ་མཆིས་ཏེ། བདག་ཅག་ཆོས་ཉན་པར་བགྱིད་དོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བདུད་དེ་དག་དབུགས་དབྱུང་བའི་ཕྱིར་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །གྲོགས་པོ་དག་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཁྱེད་བདུད་ཀྱི་ལས་ཀྱང་འོར་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཆོས་བཤད་པར་གསོལ་བ་ཡང་ཐོབ་ཤིག་དང་། དེ་ཉིད་ཁྱེད་ཀྱི་བདུད་ཀྱི་ལམ་ཐམས་ཅད་ལས་འདའ་བའི་རྒྱུར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་ལ་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྲུན་པའི་སྟོབས་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གྲོགས་པོ་དག་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་མུན་པ་མུན་ནག་ལོ་དུ་མར་བསགས་པ་ནི་མར་མེ་གཅིག་གིས་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །གྲོགས་པོ་དག་དེ་བཞིན་དུ་ཉོན་མོངས་པའི་མུན་པ་མུན་ནག་བསྐལ་པ་བརྒྱར་བསགས་པ་ཡང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་གཅིག་གིས་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །གྲོགས་པོ་དག་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་ཟླ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་གཅིག་དང་། ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་གཅིག་དང་། ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་ཆེན་པོ་གཅིག་གིས་མུན་པ་མུན་ནག་ཐམས་ཅད་སེལ་ཏོ། །གྲོགས་པོ་དག་དེ་བཞིན་དུ་དགེ་བའི་སེམས་ལྷག་མཐོང་དང་ལྡན་པ་གཅིག་གིས་མི་ཤེས་པའི་མུན་པ་མུན་ནག་ཐམས་ཅད་སེལ་ཏོ། །གྲོགས་པོ་དག་དེའི་ཕྱིར་ཁྱེད་དགེ་བའི་རྩ་བ་འདིས་རིམ་གྱིས་མི་ཤེས་པའི་མུན་པ་མུན་ནག་ཐམས་ཅད་བསལ་ནས་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་གི་རྒྱལ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་འཁོར་དེ་ཉིད་དུ་འདུས་པར་གྱུར་ཏེ་འདུག་པ་དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་དང་། ཀུན་ཏུ་བསྟན་པ་འདི་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་བོ། །དེང་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ལ་འཇུག་པས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་སྒོ་ཞེས་བགྱི་བ་འདུས་པ་ཆེན་པོའི་ལེའུའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་བཤད་པར་བཞེད་པར་ཐེ་ཚོམ་མ་མཆིས་སོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཨེ་མ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་འདུས་པ་འདི་ནི་ཆེ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་གོ་ཆ་བགོས་པ། མངོན་པར་ཤེས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོས་རྣམ་པར་རོལ་པ། ཕྱོགས་བཅུར་སྒྲ་བསྒྲགས་པ་སེམས་ཤིན་ཏུ་བྱང་བར་བགྱིས་ཏེ་དྲི་མ་མ་མཆིས་པར་རིག་པ་དང་། རྣམ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པར་གྲོལ་བས་སྣང་བར་གྱུར་པ། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བསྟོད་ཅིང་བསྔགས་པ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་ཕྱུག་གིས་དབང་སྒྱུར་བ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་སོན་པ། ཐབས་ལ་མཁས་པ་ཐམས་ཅད་ལས་ངེས་པར་སྐྱེས་པ། བདུད་ཀྱི་ལས་དང་རྩོད་པ་དང་། ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་བསལ་བ། ཕས་ཀྱི་རྒོལ་བ་དང་། ངན་པའི་ཚོགས་ཅན་གྱི་ཚོགས་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་འདུལ་བ། ཚིག་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་བསྟན་པ་ཤེས་པ་ལ་མཁས་པ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཆགས་པ་མ་མཆིས་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་སོན་པ། དྲན་པ་དང་། བློ་གྲོས་དང་། རྟོགས་པ་དང་། ཁྲེལ་ཡོད་པ་དང་། མོས་པ་དང་། གཟུངས་དང་། ཡེ་ཤེས་རབ་ཏུ་ཐོབ་པ། བྱིན་གྱི་རླབས་ཐོགས་པ་མ་མཆིས་ཤིང་སྤོབས་པ་རྒྱུན་མི་འཆད་པ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབང་པོ་མཆོག་དང་། མཆོག་མ་ལགས་པ་ཤེས་པ་ལ་མཁས་པ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མོས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཆོས་སྟོན་པ། འཁྲུལ་པ་མ་མཆིས་པར་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མ་མཆིས་པའི་ཆོས་སྟོན་པ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒྲ་དང་སྐད་ལ་མཁས་པ། མི་འམ་ཅི་དང་། བྱ་ཀ་ལ་པིང་ཀ་དང་། ཁྲུང་ཁྲུང་གི་སྒྲ་དང་། ཚངས་པའི་སྒྲ་དབྱངས་ཅན། ཤིན་ཏུ་བཤེས་གཉེན་བགྱིས་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་འགོད་པ། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཅན། བརྟན་ཞིང་ཤིན་ཏུ་གནས་ལ་མི་གཡོ་ཞིང་ཇི་སྐད་སྨྲས་པ་དེ་བཞིན་དུ་བགྱིད་པ། ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་མཚན་ཡང་དག་པར་བསྒྲེང་བར་བགྱིད་པ། རྡོ་རྗེ་ལྟར་སྲ་ཞིང་མི་ཤིགས་པའི་ཁོར་ཡུག་ལྟ་བུ། སྨོན་པ་མ་མཆིས་པའི་སྨོན་ལམ་དང་ལྡན་པ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཟབ་མོ་བལྟ་དཀའ་ཞིང་རྟོགས་པར་དཀའ་བ་ལ་ཞུགས་པ། ཆད་པ་དང་། རྟག་པའི་མཐའ་གཉི་ག་དང་། ལྟ་བར་གྱུར་པ་ཐམས་ཅད་དང་། བག་ཆགས་ཀྱི་མཚམས་སྦྱོར་བ་ཡང་དག་པར་བཅད་པ། ཚོགས་ཅན་ཆེན་པོའི་ཚོགས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ཡོངས་སུ་འགུགས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པ། དེད་དཔོན་ཆེན་པོ་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པར་ཆོས་དཀོན་མཆོག་གིས་བསོད་ནམས་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབས་པ། སྨན་པའི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་གཟུགས་ཅན་མ་ལགས་པའི་ནད་གསོ་བར་བགྱིད་པ། སེང་གེའི་སྒྲ་ཆེན་པོ་སྒྲོགས་པ། སྣྲེལ་ཞིའི་རྒྱུད་དང་། སྤྱིའུ་ཚུགས་ཀྱི་རྒྱུད་ཐམས་ཅད་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསང་བ་ལ་མི་སྐྲག་པ། མཚན་དང་དཔེ་བྱད་བཟང་པོས་ལུས་ལེགས་པར་བརྒྱན་པ། གཏན་པ་མེད་པའི་མཆོད་སྦྱིན་བགྱིད་པ། ཐམས་ཅད་ལ་སེམས་དཔའ་བ། བདུད་བཞི་དང་། ཉོན་མོངས་པའི་གཡུལ་འདུལ་བ། མཉན་པ་ལྟ་བུར་གྱུར་པ། དབང་པོ་དང་། སྟོབས་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང་། བསམ་གཏན་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ། ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བ་བགྱིས་པ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་སྒྲོལ་བ་ལ་བརྩོན་པ། རི་ལྟ་བུར་གྱུར་པ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་བརྒྱད་པོ་རྙེད་པ་དང་། མ་རྙེད་པ་དང་། གྲགས་པ་དང་། མ་གྲགས་པ་དང་། སྨད་པ་དང་། བསྟོད་པ་དང་། བདེ་བ་དང་། སྡུག་བསྔལ་ལས་ལོག་པ། དགའ་བ་དང་། དང་བ་དང་། མཆོག་ཏུ་དགའ་བའི་ཆོས་ལ་སེམས་ཞུགས་པ། ཆོས་དཀོན་མཆོག་གི་འོད་ཟེར་དང་ལྡན་པ། ཤེས་རབ་ཀྱིས་ངོམས་ནས་ངོམས་པར་བགྱིད་པ། པདྨ་ལྟ་བུ་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་གོས་པ། འོད་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་རྣམ་པར་དག་པ། ཟླ་བ་དང་། ཉི་མ་དང་། བརྒྱ་བྱིན་དང་། ཚངས་པའི་འོད་མོག་མོག་པོར་བགྱིད་པ། རྒྱ་མཚོའི་ཕྱག་རྒྱའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་རབ་ཏུ་ཐོབ་པ། ཆོས་དཀོན་མཆོག་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་དག་པར་གཞོལ་བ། དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་གདུང་མི་གཅོད་པ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བགྱི་བ་དང་། འདུལ་བའི་ཆོ་ག་འཚལ་བ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་དཀོན་མཆོག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཛོད་ཡང་དག་པར་འཛིན་པ། བསྔགས་པ་མཐའ་ཡས་པ་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པ། བསོད་ནམས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཚད་མ་མཆིས་པ་བསགས་པ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་དང་ལྡན་པའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་ཉེ་བར་གྱུར་པ། ཕྱི་མའི་མཐའི་མུའི་བསྐལ་པར་བསྔགས་པ་མཐར་མི་ཕྱིན་པ་འདི་ལྟ་བུ་རྣམས་ཀྱི་འདུས་པ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལ་བདག་འདི་སྙམ་དུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ལ་འཇུག་པས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་སྒོ་ཞེས་བགྱི་བ་འདུས་པ་ཆེན་པོའི་ལེའུའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་བཤད་པར་བཞེད་པ་སྙམ་བགྱིད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ཙམ་དུ་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་ནི་ཕན་འདོགས་པར་འགྱུར་བ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཚིམ་པར་འགྱུར་བ། མ་འོངས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡང་དག་པར་སྐྱེད་པ། སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བསམ་པ་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ། སྤྱོད་པ་ལ་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཚུལ་གཅིག་ལ་འཇུག་པ། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ལ་དབང་བསྐུར་བ། སྐྱེ་བ་གཅིག་གིས་ཐོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཆུད་མི་ཟ་བ། ངེས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་རྐྱེན་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པ། མ་ངེས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པ། ལོག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལམ་ལ་འཛུད་པ། ཐེག་པ་གསུམ་ལ་མོས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་རྣམ་པར་དགོད་པ་སྟོན་པ་སྟེ་ངོ་མཚར་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་ནི་ལྷ་དང་། མི་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་དུ་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་རྒྱན་ལགས་སོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་སངས་རྒྱས་བྱུང་བར་གྱུར་ན་ངོ་མཚར་རྨད་དུ་བྱུང་བའི་ཆོས་འདི་ལྟ་བུ་འདི་དག་འཇིག་རྟེན་དུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་འདི་དག་གིས་འཁོར་གྱི་ཁྱམས་འདིར་སེམས་བསྐྱེད་པ་གཅིག་གིས་བཀོད་པ་གང་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་འདི་ནི་ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བསྐལ་པ་བརྒྱ་ཕྲག་སྟོང་དུ་ཡང་སྟོན་པའི་རྔོ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མི་ཐོགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལ་བདག་འདི་སྙམ་བགྱིད་དེ། ཨེ་མ་ཇི་ཙམ་དུ་གང་རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་རྣམ་པར་སྤྲུལ་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་འདི་ལྟ་བུ་འདི་མཐོང་ཡང་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པའམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་རེ་བ་སྐྱེད་པའི་སེམས་ཅན་ཤེས་རབ་འཆལ་པ་ཅན་དེ་དག་ནི་ངོ་མཚར་ཆེ་བ་སྙམ་བགྱིད་དོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་ནོན་པའི་སླད་དུའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་ཤེས་རབ་འཆལ་པའི་རང་བཞིན་ཅན་གྱི་མི་ལ་ལ་ཞིག་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་བཻ་དཱུཪྱ་བོར་ནས་ནོར་བུ་མཆིང་བུ་ལ་དམིགས་པ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་དག་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བོར་ནས་ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་དམིགས་པར་བགྱི་བ་སྙམ་དུ་སེམས་པའི་སེམས་ཅན་དག་ནི་འདྲ་བ་ཉིད་དུ་བདག་ལ་གདའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་རིགས་ཀྱི་བུའམ། རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གང་དག་ལྷག་པའི་བསམ་པས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་དང་། སྐྱེད་པར་འགྱུར་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་རིང་པོར་མི་ཐོགས་པར་ཆོས་འདི་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་གི་རྒྱལ་པོས་བསྟན་པ་འདི་བཤད་པ་ན། ལྷ་དང་མིར་བཅས་པའི་སྐྱེ་དགུའི་འཁོར་དེ་ལས་སྲོག་ཆགས་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་ཕྲག་སུམ་ཅུས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་དོ། །རྒྱན་བཀོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདུས་པའི་ལེའུའོ།། །།དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་འདུས་པ་ཆེན་པོ་དེ་གཟིགས་ནས། ཨེ་མ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདུས་པ་འདི་དག་ནི་ཆོས་དོན་དུ་གཉེར་བ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཛོད་འཛིན་པར་མཁྱེན་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ལ་འཇུག་པས་ངེས་པར་འབྱུང་བ། སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་སྒོའི་ལེའུའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་རབ་ཏུ་བཤད་པའི་ཕྱིར། མི་འཇིགས་པས་སྤོབས་པ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཞེས་བྱ་བའི་འོད་ཟེར་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་སྤྱི་གཙུག་ནས་བྱུང་ངོ་། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འོད་ཟེར་དེ་ཕྱུང་མ་ཐག་ཏུ་དེ་ནས་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚོགས་ལ་ལན་བདུན་བསྐོར་བ་བྱས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཟུངས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་གི་རྒྱལ་པོའི་ལུས་ལ་ལན་བརྒྱར་བསྐོར་བ་བྱས་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཟུངས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་གི་རྒྱལ་པོའི་སྤྱི་གཙུག་ཏུ་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། །འོད་དེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཟུངས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་གི་རྒྱལ་པོ་ལ་རེག་མ་ཐག་ཏུ། དེ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཟུངས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་གི་རྒྱལ་པོས་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚོགས་ཀྱི་འོད་དང་། སེང་གེའི་ཁྲི་དང་། ལུས་བརྒྱ་འགྱུར་དུ་ཟིལ་གྱིས་མནན་ནས་ལམ་མེ། ལྷང་ངེ་། ལྷན་ནེའོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཟུངས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་གི་རྒྱལ་པོས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱིན་གྱི་རླབས་རིག་ནས་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ། བླ་གོས་ཕྲག་པ་གཅིག་ལ་གཟར་ནས་པུས་མོ་གཡས་པའི་ལྷ་ང་ས་ལ་བཙུགས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེ་ལོགས་སུ་ཐལ་མོ་སྦྱར་བ་བཏུད་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དབུའི་གཙུག་གི་དྲང་ཐད་ཀྱི་སྟེང་གི་བར་སྣང་ལ་རིན་པོ་ཆེའི་གདུགས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རྒྱན་ཅེས་བྱ་བ་ཡུ་བ་ནི་བཻ་དཱུཪྱ། གཡོགས་མ་ནི་གསེར། སྙིང་པོ་ནི་རིན་པོ་ཆེ་ནེ་ཚོ་འམ་ཅི། རྩིབས་ནི་ཨན་ད་རྙིལ་ལས་བྱས་པ། མུ་ཏིག་གི་དོ་ཤལ་རབ་ཏུ་སྤྱངས་པ། དར་གྱི་ལྡ་ལྡིས་མཛེས་པར་བྱས་པ། དྲིལ་བུ་གཡེར་ཀའི་དྲ་བ་འཁྲོལ་བ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལུས་ཀྱིས་བཟུང་བ། རྒྱར་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་ཚད་ཙམ་ཞིག་བྱིན་གྱིས་བརླབས་སོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མཆོད་པའི་ལས་ཀྱི་ཕྱིར་རིན་པོ་ཆེའི་གདུགས་དེ་ལྟ་བུ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ནས་མེ་ཏོག་གི་ཆར་ཡང་ཕབ་སྟེ། སིལ་སྙན་དང་། སྒྲ་དབྱངས་རྟག་ཏུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་སྒྲ་འབྱུང་བར་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གིས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མངོན་པར་བསྟོད་དོ། །ཀུན་དུ་སྣང་བ་ཀུན་ནས་འོད་ཟེར་ཅན། །དོན་རྣམས་མ་ལུས་སྟོན་པ་ཀུན་ནས་སྤྱན། །རང་བྱུང་ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་མཁས། །བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་ཡོན་ཏན་ཀུན་དང་ལྡན། །སྐྱེས་བུ་ཁྱུ་མཆོག་གིས་ནི་འོད་ཟེར་ཕྱུང་། །ཞལ་ཡང་རྣམ་པར་སྦྱོང་ཞིང་འོད་མཛད་པ། །འདྲེན་པ་དེ་ནི་བདག་གི་ལུས་ལ་ཡང་། །ལན་བརྒྱར་བསྐོར་བ་བགྱིས་ནས་སྤྱི་བོར་ཞི། །མི་ཡི་འདྲེན་པའི་འོད་ཀྱིས་རེག་པས་ན། །གང་དག་བདག་གིས་སྔོན་ཐོབ་དྲན་པ་དང་། །བློ་གྲོས་སྤོབས་པ་སྣང་བ་དེ་བཞིན་གཟུངས། །རྣམ་པ་སྟོང་དུ་ཁྱད་པར་འཕགས་པར་གྱུར། །བདག་ལུས་རབ་སིམ་སེམས་ནི་རྣམ་པར་དག །བདག་གི་བློ་གྲོས་དགའ་མགུ་མཉམ་པར་གྱུར། །གཞན་ཡང་སངས་རྒྱས་མཁྱེན་པ་མཐའ་ཡས་དང་། །སྤོབས་པ་བདག་གི་ལུས་ལ་རབ་ཏུ་ཞུགས། །སངས་རྒྱས་མཐུ་ཆེན་བསྙེན་པར་དཀའ་བ་ལ། །ཉམ་ཆུང་དག་གིས་མཉེས་པར་བགྱིད་མི་ནུས། །སངས་རྒྱས་གནང་ནས་འགྲོ་ཀུན་ཕན་སླད་དུ། །སངས་རྒྱས་ལ་ནི་ཞུ་བ་ཞུ་བར་འཚལ། །རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་འཇུག་དང་། །འཇིག་རྟེན་རྣམ་འདྲེན་དག་གི་འབྱུང་བ་དང་། །སྣང་དང་ངེས་འབྱུང་རྣམ་པར་སྤྲུལ་པ་དང་། །དབང་བསྐུར་ཡེ་ཤེས་ཡོངས་སུ་ཞུ་བར་འཚལ། །ཐེག་མཆོག་དམ་པ་རྟོགས་པར་ཁོང་ཆུད་ཅིང་། །མཐའ་ཡས་རྒྱ་ཆེ་བ་ཡི་འཁོར་ལྷགས་དང་། །གང་དག་རྒྱ་ཆེན་ཆོས་དོན་གཉེར་བ་དག །དེ་དག་ཕན་སླད་སངས་རྒྱས་ལ་ཡང་ཞུ། །བདུད་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཤིན་ཏུ་ཚར་གཅད་ཅིང་། །སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་འདི་ནི་ཤིན་ཏུ་གཟུང་། །བཅོམ་ལྡན་ཕུང་པོ་མ་མཆིས་དམ་ཆོས་མཛོད། །ལུས་ཅན་རྣམས་ལ་བཤད་པའི་དུས་འདི་ལགས། །སྐྱེས་བུ་ཁྱུ་མཆོག་མཁྱེན་པ་མཐའ་ཡས་པས། །བཅོམ་ལྡན་དེ་ལ་བདག་གི་བློ་མི་ཆུད། །བདེ་གཤེགས་མཁྱེན་པ་ཤེས་པས་མི་དཔོགས་པས། །མཁས་པ་ཡངས་པ་བདག་ནི་ཞུ་བར་འཚལ། །ཇི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་མཁྱེན་འཇུག་དང་། །ཇི་ལྟར་ཡུན་རིང་ནས་ནི་བསླབས་པ་དང་། །ཆོས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རྒྱལ་པོ་རབ་བསླབས་པ། །འདྲེན་པ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་བཤད་དུ་གསོལ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཟུངས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་གི་རྒྱལ་པོའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མངོན་པར་བསྟོད་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡུལ་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་ཡུལ་ནི་ཚད་མ་མཆིས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཡོངས་སུ་མི་སྐྱོ་བར་ཆོས་སྟོན་པ་ལགས་པར་རིག་ཅིང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་མི་གཏོང་བའི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་ལ་གནས་པར་མཐོང་ནས་དོན་འདི་ཞུ་བར་འཚལ་ལོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱན་དག་ནི་གང་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྒྱན་གང་དག་གིས་བརྒྱན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་ན་མཛེས་པ་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཐོབ་ནས་གཏི་མུག་གི་མུན་པ་དང་བྲལ་ཞིང་ཐེ་ཚོམ་མ་མཆིས་པ་དང་། ཆོས་ཀྱི་སྒོ་ཆེན་པོ་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་པ་རྣམས་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་མི་གཏོང་བའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ལ་གནས་པ་མཆོག་དང་ལྡན་ཞིང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བར་གནས་པ་རྣམས་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལས་ཡང་དག་པ་ལ་ཞུགས་པ་དང་། ལེགས་པར་བགྱིད་པའི་ལས་བགྱིད་པ་དང་། ལས་ཀྱི་མཐའ་གདུང་བ་མ་མཆིས་པ་རྣམས་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅི་ནས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བདུད་དང་ཕྱིར་རྒོལ་བ་བཅོམ་ཞིང་ཐེ་ཚོམ་དང་བྲལ་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡུལ་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་བ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡུལ་ལ་མངོན་དུ་འཕགས་པར་འགྱུར་བ་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བསམ་པ་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་བ་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་དག་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཡོངས་སུ་འཚལ་བར་འགྱུར་བ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་རྣམས་རྣམ་པར་སྦྱོང་བར་འགྱུར་བ་དང་། བདུད་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཚར་གཅོད་པར་འགྱུར་བ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསྟན་པ་ཡང་དག་པར་འཛིན་པར་འགྱུར་བ་དང་། མྱུར་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་སྒྱུར་བ་འཐོབ་པར་འགྱུར་བར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བློ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ངེས་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ལ་འཇུག་པས་མངོན་པར་འཕགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་དེ་ལེགས་པར་བཤད་དུ་གསོལ། དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཟུངས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་གི་རྒྱལ་པོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ཁྱོད་ལེགས་སོ། །ལེགས་སོ། །ཁྱོད་ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཚད་མེད་པ་ལ་རྣམ་པར་ངེས་པ་ཐོབ་ནས། ཁྱོད་བློ་རྣམ་པར་ངེས་པ་འདི་ལྟ་བུས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་དོན་འདི་འདྲི་བར་སེམས་པ་ནི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ཁྱོད་ལེགས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཤིན་ཏུ་ལེགས་པར་ཉོན་ལ་ཡིད་ལ་ཟུང་ཤིག་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་ཇི་ལྟར་ཡོན་ཏན་འདི་དག་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡོན་ཏན་ཚད་མེད་པ་གཞན་དག་ཀྱང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་འགྱུར་བ་དང་། མྱུར་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་སྒྱུར་བ་འཐོབ་པར་འགྱུར་བ་ངས་ཁྱོད་ལ་བཤད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཟུངས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་གི་རྒྱལ་པོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལེགས་སོ་ཞེས་གསོལ་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ལྟར་ཉན་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱན་ནི་བཞི་པོ་འདི་དག་སྟེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་རྒྱན་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱན་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་རྒྱན་དང་། གཟུངས་ཀྱི་རྒྱན་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱན་ནི་བཞི་པོ་འདི་དག་གོ །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་རྒྱན་གང་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་རྒྱན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ནི་གཅིག་སྟེ། གཅིག་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་གནོད་པ་མི་བྱེད་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེ་སྡང་བའི་སེམས་མེད་པ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡིད་དུ་འོང་ཞིང་དགའ་བ་སྟེ། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་རྒྱན་གཅིག་གོ །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་རྒྱན་ནི་གཉིས་པོ་འདི་དག་སྟེ། གཉིས་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ངན་འགྲོའི་སྒོ་གཅོད་པ་དང་། བདེ་འགྲོའི་སྒོ་འབྱེད་པ་སྟེ། གཉིས་པོ་འདི་དག་གོ །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་རྒྱན་ནི་གསུམ་པོ་འདི་དག་སྟེ། གསུམ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ལུས་རྣམ་པར་དག་པ་དང་། ངག་རྣམ་པར་དག་པ་དང་། ཡིད་རྣམ་པར་དག་པ་སྟེ། གསུམ་པོ་འདི་དག་གོ །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་རྒྱན་ནི་བཞི་པོ་འདི་དག་སྟེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། གང་འདོད་པ་དེ་འབྱོར་པ་དང་། གང་སྨོན་པ་དེ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་དང་། གང་འདོད་པ་དེ་འཐོབ་པ་དང་། གང་རྩོམ་པ་དེ་ཉམས་འོག་ཏུ་ཆུད་པར་བྱེད་པ་སྟེ། བཞི་པོ་འདི་དག་གོ །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་རྒྱན་ནི་ལྔ་པོ་འདི་དག་སྟེ། ལྔ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྒྱུ་མེད་པ་ཡིན། ཤེས་རབ་སྒྱུ་མེད་པ་ཡིན། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་སྒྱུ་མེད་པ་ཡིན། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་སྒྱུ་མེད་པ་ཡིན། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་བླ་ན་མེད་པ་སྒྱུ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ་ལྔ་པོ་འདི་དག་གོ །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་རྒྱན་ནི་དྲུག་པོ་འདི་དག་སྟེ། དྲུག་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཡིད་ལ་ཆགས་པ་མེད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕྱིར་སྐྱོན་མེད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕྱིར་ཉམས་པ་མེད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། འདྲེན་མ་མ་ཡིན་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕྱིར་འདྲེས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། དགེ་བའི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཆོས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་འཕེལ་བའི་ཕྱིར་སྲ་སྲེ་མ་ཡིན་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། གང་གིས་འདོད་པར་འགྲོ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕྱིར་རང་དགའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། གཞན་ལ་རག་མ་ལུས་པའི་ཤེས་པས་རང་གི་དབང་སྒྱུར་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཏེ་དྲུག་པོ་འདི་དག་གོ །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་རྒྱན་ནི་བདུན་པོ་འདི་དག་སྟེ། བདུན་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པའི་སྦྱིན་པ་རྣམ་པར་དག་པ་དང་། བཟོད་པ་རྣམ་པར་དག་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་རྣམ་པར་དག་པ་དང་། བསམ་གཏན་རྣམ་པར་དག་པ་དང་། ཤེས་རབ་རྣམ་པར་དག་པ་དང་། ཐབས་རྣམ་པར་དག་པ་དང་། བག་ཡོད་པ་རྣམ་པར་དག་པ་སྟེ། བདུན་པོ་འདི་དག་གོ །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་རྒྱན་ནི་བརྒྱད་པོ་འདི་དག་སྟེ། བརྒྱད་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། སྤོབས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་། ས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་། རྣམ་པར་འཕྲོ་བ་མེད་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་། ལྷོད་པ་མེད་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་། འཁོན་དུ་འཛིན་པ་མེད་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་། སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་མཉེས་པར་བྱེད་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་། དལ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་མགུ་བར་བྱེད་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྟེ་བརྒྱད་པོ་འདི་དག་གོ །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་རྒྱན་ནི་དགུ་པོ་འདི་དག་སྟེ། དགུ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། འཇིགས་པ་མེད་པ་ཡིན། སྐྲག་པ་མེད་པ་ཡིན། བསམ་པ་ངེས་པ་ཡིན། ཉེ་བར་ཞི་བ་ཡིན། བསིལ་བ་ཡིན། བཅིངས་པ་ལྷོད་པ་ཡིན། སེམས་ལས་སུ་རུང་བ་ཡིན། སེམས་ཅང་ཤེས་པ་ཡིན། དུལ་བའི་ས་རྗེས་སུ་འཐོབ་པ་ཡིན་ཏེ། དགུ་པོ་འདི་དག་གོ །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་རྒྱན་ནི་བཅུ་པོ་འདི་དག་སྟེ། བཅུ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། མཚན་དང་དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་ལུས་ཀྱི་རྒྱན་དང་། ཇི་སྐད་སྨྲས་པ་དེ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བཞིན་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ངག་གི་རྒྱན་དང་། ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཀྱི་རྒྱན་དང་། སྨོན་ལམ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་ཞིང་གི་རྒྱན་དང་། བསམ་པ་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་རྒྱན་དང་། སྡིག་པ་ཐམས་ཅད་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བའི་རྒྱན་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྱོད་པ་ལ་རྗེས་སུ་སློབ་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པའི་རྒྱན་དང་། ང་རྒྱལ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཤེས་པའི་རྒྱན་དང་། དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོའི་རྒྱན་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་རྩ་བ་ལ་གནས་པ་མི་འདོར་བའི་ཕྱིར་སྟོབས་དང་། མི་འཇིགས་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མ་འདྲེས་པའི་རྒྱན་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ་བཅུ་པོ་འདི་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་རྒྱན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱན་གང་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱན་ནི་གཅིག་སྟེ། གཅིག་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བྱམས་པ་སྟེ་འདི་ནི་གཅིག་གོ །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱན་ནི་གཉིས་པོ་འདི་དག་སྟེ། གཉིས་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། དྲང་བ་དང་། མཉེན་པ་སྟེ་གཉིས་པོ་འདི་དག་གོ །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱན་ནི་གསུམ་པོ་འདི་དག་སྟེ། གསུམ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། སྒྱུ་མེད་པ་དང་། གཡོ་མེད་པ་དང་། བཅོས་མ་མེད་པ་སྟེ་གསུམ་པོ་འདི་དག་གོ །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱན་ནི་བཞི་པོ་འདི་དག་སྟེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། འདུན་པས་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་པར་མི་འགྲོ་བ་དང་། ཞེ་སྡང་གིས་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་པར་མི་འགྲོ་བ་དང་། གཏི་མུག་གིས་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་པར་མི་འགྲོ་བ་དང་། འཇིགས་པས་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་པར་མི་འགྲོ་བ་སྟེ་བཞི་པོ་འདི་དག་གོ །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱན་ནི་ལྔ་པོ་འདི་དག་སྟེ། ལྔ་གང་ཞེ་ན།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འདི་ལྟ་སྟེ། སྒྲིབ་པ་ལྔ་སྤོང་བ་སྟེ། ལྔ་པོ་དེ་དག་གང་ཞེ་ན། འདོད་པ་ལ་འདུན་པ་དང་། གནོད་སེམས་དང་། རྨུགས་པ་དང་། གཉིད་དང་། རྒོད་པ་དང་། འགྱོད་པ་དང་། ཐེ་ཚོམ་སྟེ། སྒྲིབ་པ་ལྔ་པོ་འདི་དག་སྤོང་བའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱན་ནི་དྲུག་པོ་འདི་དག་སྟེ། དྲུག་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་། ཆོས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་། དགེ་འདུན་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་། གཏོང་བ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་། ལྷ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་སྟེ་དྲུག་པོ་འདི་དག་གོ །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱན་ནི་བདུན་པོ་འདི་དག་སྟེ། བདུན་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་མི་བརྗེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་བདུན་བསྒོམ་པ་སྟེ། དྲན་པ་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང་། ཆོས་རབ་ཏུ་འབྱེད་པ་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང་། དགའ་བ་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང་། ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང་། བཏང་སྙོམས་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་སྟེ། བདུན་པོ་འདི་དག་གོ །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱན་ནི་བརྒྱད་པོ་འདི་དག་སྟེ། བརྒྱད་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། འཕགས་པའི་ལམ་ཡན་ལག་བརྒྱད་པ་བསྒོམ་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་དང་། ཡང་དག་པའི་རྟོག་པ་དང་། ཡང་དག་པའི་ངག་དང་། ཡང་དག་པའི་ལས་ཀྱི་མཐའ་དང་། ཡང་དག་པའི་འཚོ་བ་དང་། ཡང་དག་པའི་རྩོལ་བ་དང་། ཡང་དག་པའི་དྲན་པ་དང་། ཡང་དག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏེ་བརྒྱད་པོ་འདི་དག་གོ །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱན་ནི་དགུ་པོ་འདི་དག་སྟེ། དགུ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བརྗེད་པ་མེད་པའི་སེམས་ཀྱིས་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའི་གནས་ལ་གནས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཏེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བར་གནས་ནས་འདོད་པ་དག་ལས་དབེན་པ། སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལས་དབེན་པ། རྟོག་པ་དང་བཅས་པ། དཔྱོད་པ་དང་བཅས་པ་དབེན་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་དགའ་བ་དང་། བདེ་བ་ཅན་བསམ་གཏན་དང་པོ་རྫོགས་པར་བྱས་ཏེ་གནས་སོ། །དེ་རྟོག་པ་དང་། དཔྱོད་པ་དང་བྲལ་ཞིང་ནང་ཡོངས་སུ་དང་སྟེ། སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་གཅིག་ཏུ་གྱུར་པས་རྟོག་པ་མེད་པ་དཔྱོད་པ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་སྐྱེས་པའི་དགའ་བ་དང་། བདེ་བ་ཅན་བསམ་གཏན་གཉིས་པ་རྫོགས་པར་བྱས་ཏེ་གནས་སོ། །དེ་དགའ་བའི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བས་བཏང་སྙོམས་ལ་གནས་ཤིང་དྲན་པ་དང་ཤེས་བཞིན་ཅན་ཡིན་ཏེ། བདེ་བ་ལུས་ཀྱིས་མྱོང་ལ་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གང་དེ་དྲན་པ་དང་ལྡན་པ། བདེ་བ་ལ་གནས་པ་བཏང་སྙོམས་པའོ་ཞེས་བརྗོད་པ་སྟེ། དགའ་བ་མེད་པའི་བསམ་གཏན་གསུམ་པ་རྫོགས་པར་བྱས་ཏེ་གནས་སོ། །དེ་བདེ་བ་ཡང་སྤངས་ཏེ། སྔ་ནས་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡང་སྤངས་ཤིང་ཡིད་བདེ་བ་དང་། ཡིད་མི་བདེ་བ་ཡང་ནུབ་པས་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན། སྡུག་བསྔལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ། བཏང་སྙོམས་དང་དྲན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་བསམ་གཏན་བཞི་པ་རྫོགས་པར་བྱས་ཏེ་གནས་སོ། །དེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་གཟུགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་རྣམས་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་ཏེ། ཐོགས་པའི་འདུ་ཤེས་རྣམས་ནུབ་པར་གྱུར་ཅིང་། སྣ་ཚོགས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་རྣམས་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པས། ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སོ་སྙམ་ནས། ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་རྫོགས་པར་བྱས་ཏེ་གནས་སོ། །དེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་ཏེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་མཐའ་ཡས་སོ་སྙམ་ནས་རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་རྫོགས་པར་བྱས་ཏེ་གནས་སོ། །དེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་ཏེ། ཅིའང་མེད་དོ་སྙམ་ནས་ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་རྫོགས་པར་བྱས་ཏེ་གནས་སོ། །དེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཅི་ཡང་མེད་པའི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སྐྱེ་མཆེད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་ནས་འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་རྫོགས་པར་བྱས་ཏེ་གནས་སོ། །དེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་ཏེ། འདུ་ཤེས་དང་ཚོར་བ་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་ཀྱང་ཐབས་མཁས་པས་ཡང་དག་པའི་མཐའ་མངོན་སུམ་དུའང་མི་བྱེད་ལ། སྔོན་གྱི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་གནས། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་སྟེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱན་ནི་དགུ་པོ་འདི་དག་གོ །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱན་ནི་བཅུ་པོ་འདི་དག་སྟེ། བཅུ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། མི་འཁྲུགས་པས་ངེས་པར་སེམས་པ་དང་། ཞི་གནས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་དང་། མངོན་པར་བརྩོན་པ་མི་འདོར་བ་དང་། ནང་དུ་ཡང་དག་འཇོག་སྦེད་པ་དང་། དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་ཆུད་མི་ཟ་བ་དང་། སེམས་དབེན་པ་དང་། ལུས་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་དང་། ཆོས་རྣམས་ལ་སེམས་ཤིང་འཇལ་ལ་སོ་སོར་རྟོག་པ་དང་། སེམས་ལ་དབང་སྒྱུར་བ་དང་། འཕགས་པའི་རིགས་རབ་ཏུ་ཐོབ་པ་སྟེ། རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྒྱན་ནི་བཅུ་པོ་འདི་དག་གོ །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྒྱན་གང་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྒྱན་ནི་གཅིག་སྟེ། གཅིག་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཐེ་ཚོམ་མེད་པ་སྟེ། འདི་ནི་གཅིག་གོ །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྒྱན་ནི་གཉིས་པོ་འདི་དག་སྟེ། གཉིས་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། འགྱོད་པ་དང་བྲལ་བ་དང་། ཀུན་ནས་ལྡང་བ་དང་བྲལ་བ་སྟེ། གཉིས་པོ་འདི་དག་གོ །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྒྱན་ནི་གསུམ་པོ་འདི་དག་སྟེ། གསུམ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། གཏི་མུག་སྤོང་བ་དང་། མ་རིག་པའི་སྒོ་ངའི་སྦུབས་ངེས་པར་གཅོག་པ་དང་། མུན་པ་མུན་ནག་སེལ་བ་སྟེ། གསུམ་པོ་འདི་དག་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གོ །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྒྱན་ནི་བཞི་པོ་འདི་དག་སྟེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཤེས་པ་དང་། ཀུན་འབྱུང་བ་སྤང་བའི་སྣང་བ་དང་། འགོག་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བའི་མངོན་གསལ་དང་། ལམ་བསྒོམ་པའི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཏེ། བཞི་པོ་འདི་དག་གོ །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྒྱན་ནི་ལྔ་པོ་འདི་དག་སྟེ། ལྔ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། དམིགས་པ་མེད་པས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། ཤེས་རབ་མཆོག་གིས་བསམ་གཏན་པ་ཡིན་པས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཕུང་པོ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། གཉིས་དང་བྲལ་བས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཕུང་པོ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། དུས་གསུམ་མཉམ་པ་ཉིད་པས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བའི་ཕུང་པོ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ཆོས་ཉིད་པས་ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཡོངས་སུ་དག་པ་སྟེ། ལྔ་པོ་འདི་དག་གོ །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྒྱན་ནི་དྲུག་པོ་འདི་དག་སྟེ། དྲུག་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། འཁོར་གསུམ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་སྒྱུ་མ་དང་མཉམ་པ་ཉིད་པས་བདག་གི་འཁོར་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། རྨི་ལམ་དང་མཉམ་པ་ཉིད་པས་སེམས་ཅན་གྱི་འཁོར་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་རེ་བ་མེད་པས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་འཁོར་ཡོངས་སུ་དག་པའོ། །འཁོར་གསུམ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་གཟུགས་བརྙན་ལྟ་བུའི་ཕྱིར་ལུས་ཀྱི་འཁོར་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། བྲག་ཅ་ལྟ་བུའི་ཤེས་པས་ངག་གི་འཁོར་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། སྒྱུ་མ་དང་མཉམ་པ་ཉིད་པས་སེམས་ཀྱི་འཁོར་ཡོངས་སུ་དག་པའོ། །འཁོར་གསུམ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་ཉེས་པར་སྨྲས་པའི་ཚིག་རྣམས་ལ་ཁོང་ཁྲོ་བ་སྤོང་བ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། བསྟོད་པ་དང་། བསྔགས་པ་དང་། རྗེས་སུ་ཆགས་པ་སྤོང་བ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། ཡན་ལག་དང་ཉིང་ལག་གཅོད་པ་དག་ལ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རབ་ཏུ་རྟོག་པ་ཡོངས་སུ་དག་པའོ། །འཁོར་གསུམ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་འཁོར་བ་རྨི་ལམ་ལྟ་བུར་མོས་པས་ཡོངས་སུ་མི་སྐྱོ་བ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་བསམ་པས་བརྟན་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། མཚན་མ་ཐམས་ཅད་ལས་སྒྲོལ་བས་བླང་བ་མེད་པ་དང་དོར་བ་མེད་པ་ཡོངས་སུ་དག་པའོ། །འཁོར་གསུམ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་འགྱུར་བར་ཤེས་པས་དེ་ལ་མ་ཆགས་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པས་ལྷག་མཐོང་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པ་སྐྱེད་པས་དམིགས་པ་ཡོངས་སུ་དག་པའོ། །འཁོར་གསུམ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཐབས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པས་བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པས་གཟུངས་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་རྒྱན་གྱི་ཕྱིར་སྨོན་ལམ་ཡོངས་སུ་དག་པ་སྟེ། དྲུག་པོ་འདི་དག་གོ །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྒྱན་ནི་བདུན་པོ་འདི་དག་སྟེ། བདུན་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་རྣམས་ལ་དྲན་པ་མེད་ཅིང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མེད་པ་དང་། ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་རྣམས་ལ་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་འགག་པ་མེད་པར་ཤེས་པ་དང་། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་རྣམས་ཀྱིས་ལུས་དང་སེམས་དབེན་པ་དང་། དབང་པོ་རྣམས་ལ་དབང་པོ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དང་། སྟོབས་རྣམས་ཀྱིས་བདུད་དང་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཚར་གཅོད་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་། ལམ་རྣམས་ལ་འོང་བ་མེད་པ་དང་འགྲོ་བ་མེད་པར་ཤེས་པ་སྟེ་བདུན་པོ་འདི་དག་གོ །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྒྱན་ནི་བརྒྱད་པོ་འདི་དག་སྟེ། བརྒྱད་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཤིན་ཏུ་ཞི་བའི་ཕྱིར་ཞི་གནས་ཤེས་པ་དང་། རབ་རིབ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ལྷག་མཐོང་ཤེས་པ་དང་། ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་རྗེས་སུ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ཕུང་པོ་ཤེས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པ་དང་། ནམ་མཁའི་ཁམས་དང་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཁམས་ཤེས་པ་དང་། གྲོང་སྟོང་དང་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྐྱེ་མཆེད་ཤེས་པ་དང་། བདག་མེད་པའི་ཕྱིར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཤེས་པ་དང་། མི་འཁྲུགས་པའི་ཕྱིར་བདེན་པ་ཤེས་པ་དང་། ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་རྟོགས་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ངེས་པར་རྟོགས་པ་ཤེས་པ་སྟེ། བརྒྱད་པོ་འདི་དག་གོ །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྒྱན་ནི་དགུ་པོ་འདི་དག་སྟེ། དགུ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། སྔོན་གྱི་མཐའ་དག་པས་འདས་པ་ཤེས་པ་དང་ཕྱི་མའི་མཐའ་དག་པས་མ་འོངས་པ་ཤེས་པ་དང་། བར་གྱི་མཐའ་དག་པས་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ཤེས་པ་དང་། རྒྱུ་ཆུད་མི་ཟ་བས་ངེས་པ་རྣམས་ཤེས་པ་དང་། རྐྱེན་ཕྱེ་བར་སྒྲུབ་པས་མ་ངེས་པ་རྣམས་ཤེས་པ་དང་། ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པས་ལོག་པ་ཉིད་དུ་མ་ངེས་པ་རྣམས་ཤེས་པ་དང་། ཆོས་ཀྱི་སྐུས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་པ་དང་། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ཆོས་ཀྱི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་པ་དང་། འདུས་མ་བྱས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་འཕགས་པ་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་པ་སྟེ། དགུ་པོ་འདི་དག་གོ །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྒྱན་ནི་བཅུ་པོ་འདི་དག་སྟེ། བཅུ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། རྣམ་པར་བསྒྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་ཤེས་པ་དང་། ཡོངས་སུ་རྟོག་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རྨི་ལམ་ལྟ་བུར་ཤེས་པ་དང་། རྣམ་པར་འཁྲུལ་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྨིག་རྒྱུ་ལྟ་བུར་ཤེས་པ་དང་། འཕོ་བ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གཟུགས་བརྙན་ལྟ་བུར་ཤེས་པ་དང་། འདུ་འཕྲོད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མིག་ཡོར་ལྟ་བུར་ཤེས་པ་དང་། རྐྱེན་གྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བྲག་ཅ་ལྟ་བུར་ཤེས་པ་དང་། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་འདྲེས་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་ཤེས་པ་དང་། དེ་བཞིན་ཉིད་གནས་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་ཤེས་པ་དང་། ཡང་དག་པའི་མཐའ་མི་འཁྲུགས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་ཤེས་པ་དང་། འདུས་བྱས་དག་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་ཤེས་པ་སྟེ།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྒྱན་ནི་བཅུ་པོ་འདི་དག་གོ །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་གཟུངས་ཀྱི་རྒྱན་ནི་གང་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་གཟུངས་ཀྱི་རྒྱན་ནི་གཅིག་སྟེ། གཅིག་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། དྲན་པ་བརྗེད་པ་མེད་པ་སྟེ། འདི་ནི་གཅིག་གོ །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་གཟུངས་ཀྱི་རྒྱན་ནི་གཉིས་པོ་འདི་དག་སྟེ། གཉིས་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཀུན་ཏུ་འཛིན་པ་དང་། འཛིན་པ་སྟེ། གཉིས་པོ་འདི་དག་གོ །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་གཟུངས་ཀྱི་རྒྱན་ནི་གསུམ་པོ་འདི་དག་སྟེ། གསུམ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། དོན་ལ་མཁས་པ་དང་། ཚིག་འབྲུ་ལ་མཁས་པ་དང་། ངེས་པའི་ཚིག་ལ་མཁས་པ་སྟེ། གསུམ་པོ་འདི་དག་གོ །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་གཟུངས་ཀྱི་རྒྱན་ནི་བཞི་པོ་འདི་དག་སྟེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཆགས་པ་མེད་པའི་ཚིག་དང་། རྩུབ་པ་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་དང་། རབ་ཏུ་གྲོལ་བའི་ཚིག་དང་། བརྫུན་པ་མེད་པའི་ཚིག་སྟེ། བཞི་པོ་འདི་དག་གོ །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་གཟུངས་ཀྱི་རྒྱན་ནི་ལྔ་པོ་འདི་དག་སྟེ། ལྔ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཐོས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་ནས་དོན་ལ་རྟོན་པ་དང་། ཡི་གེའི་ཚོགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་ནས་ཡེ་ཤེས་ལ་རྟོན་པ་དང་། མདོ་སྡེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་ནས་ངེས་པའི་དོན་གྱི་མདོ་སྡེ་ལ་རྟོན་པ་དང་། གང་ཟག་གི་སྒྲ་ཐམས་ཅད་ལས་ཆོས་ཉིད་ལ་རྟོན་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ལས་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ལ་རྟོན་པ་སྟེ། ལྔ་པོ་འདི་དག་གོ །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་གཟུངས་ཀྱི་རྒྱན་ནི་དྲུག་པོ་འདི་དག་སྟེ། དྲུག་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཇི་སྐད་སྨྲས་པ་དེ་བཞིན་དུ་བྱེད་པ་དང་། བདེན་པའི་རྗེས་སུ་འཐུན་པའི་ཚིག་རབ་ཏུ་ཐོབ་པ་དང་། ང་རྒྱལ་མེད་པས་གཟུང་བར་འོས་པའི་ཚིག་དང་། གཡོ་མེད་པས་བླང་བར་འོས་པའི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཚིག་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ལ་སྦྱོར་བས་འབྲས་བུ་ཡོད་པའི་ཆོས་སྟོན་པ་དང་། སྣོད་ལ་མཁས་པས་ཕྱད་པར་ཆོས་སྟོན་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་ཤེས་པས་དུས་སུ་ཆོས་སྟོན་པ་སྟེ་དྲུག་པོ་འདི་དག་གོ །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་གཟུངས་ཀྱི་རྒྱན་ནི་བདུན་པོ་འདི་དག་སྟེ། བདུན་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། མགྱོགས་པའི་སྤོབས་པ་དང་། ཤུགས་ཅན་གྱི་སྤོབས་པ་དང་། མྱུར་བའི་སྤོབས་པ་དང་། ཆགས་པ་མེད་པའི་སྤོབས་པ་དང་། རྒྱུན་ཆད་པ་མེད་པའི་སྤོབས་པ་དང་། འཁྲུལ་པ་མེད་པའི་སྤོབས་པ་དང་། ཤིན་ཏུ་ངེས་པའི་ཚིག་གི་སྤོབས་པ་སྟེ། བདུན་པོ་འདི་དག་གོ །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་གཟུངས་ཀྱི་རྒྱན་ནི་བརྒྱད་པོ་འདི་དག་སྟེ། བརྒྱད་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ལྷའི་སྐད་ཤེས་པ་དང་། ཀླུའི་སྐད་ཤེས་པ་དང་། གནོད་སྦྱིན་གྱི་སྐད་ཤེས་པ་དང་། དྲི་ཟའི་སྐད་ཤེས་པ་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་སྐད་ཤེས་པ་དང་། ནམ་མཁའ་ལྡིང་གི་སྐད་ཤེས་པ་དང་། མི་འམ་ཅིའི་སྐད་ཤེས་པ་དང་། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོའི་སྐད་ཤེས་པ་ནས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བར་གྱི་སྐད་ཤེས་པ་སྟེ། བརྒྱད་པོ་འདི་དག་གོ །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་གཟུངས་ཀྱི་རྒྱན་ནི་དགུ་པོ་འདི་དག་སྟེ། དགུ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། འཁོར་གྱི་ནང་དུ་སྤ་གོང་བ་མེད་པ་དང་། སྨྲ་བའི་ནང་དུ་ཞུམ་པ་མེད་པ་དང་། ཆོས་བཤད་པའི་ནང་དུ་འཇིགས་པ་མེད་པ་དང་། འདྲི་བ་རྣམས་ལ་ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཤེས་པ་དང་། མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ཅན་རྣམས་ལ་སྣྲེལ་ཞིར་བསྟན་པ་ཤེས་པ་དང་། ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་རྣམས་ལ་རྗེས་སུ་འཐུན་པ་བསྟན་པ་ཤེས་པ་དང་། ཁེངས་པ་དག་ལ་ལག་ན་རྡོ་རྗེ་སྟོན་པ་དང་། མངོན་པར་ཆགས་པ་རྣམས་ལ་སྲེག་པའི་བསྐལ་པ་སྟོན་པ་དང་། ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་རྣམས་ལ་ཐེག་པའི་རིམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྟོན་པ་སྟེ། དགུ་པོ་འདི་དག་གོ །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་གཟུངས་ཀྱི་རྒྱན་ནི་བཅུ་པོ་འདི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དག་སྟེ། བཅུ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། དོགས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཐེ་ཚོམ་མེད་པར་སྟོན་པ་ཤེས་པ་དང་། བློས་ཆོས་སྐྱེ་བའི་སྒོ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་སྣང་བ་གཞན་ལ་ལྷག་མ་མ་ལུས་པ་དང་། ཡི་གེ་བསྟན་པ་མི་ཟད་པ་དང་། དོན་བསྟན་པ་རྒྱུན་ཆད་པ་མེད་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྔགས་པ་མཐའ་ཡས་པ་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་བརྗོད་པ་དང་། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་སྐྱོན་མུ་མེད་པར་བརྗོད་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བའི་བསྔགས་པ་ཚད་མེད་པ་སྟོན་པ་དང་། དབང་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་གཞོལ་བར་འཇུག་པ་ཆགས་པ་མེད་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གནང་བའི་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ལ་འཇུག་པ་ཤེས་པ་སྟེ། རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་གཟུངས་ཀྱི་རྒྱན་ནི་བཅུ་པོ་འདི་དག་གོ །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དོན་དེ་ཉིད་རྒྱ་ཆེར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ། །གང་གིས་ཐེག་མཆོག་དམ་པ་འདི་མཛེས་པ། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱན་བཞི་སྟེ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཏིང་འཛིན་དེ་བཞིན་ཤེས་རབ་མཆོག །ཤིན་ཏུ་རྣམ་ངེས་དོན་དང་དེ་བཞིན་གཟུངས། །དེ་ནི་ལུས་ཅན་ཀུན་གྱི་ཡིད་འོང་དགའ། །ལུས་དང་ངག་རྣམས་དང་ནི་ཡིད་དག་ཅིང་། །དེ་ཡི་རྣམ་པར་ལྟུང་བ་ཀུན་ཆད་པ། །འདི་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལྡན་པའི་རྒྱན་ཡིན་ནོ། །ལྷ་མི་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་མཁས་པ་སྐྱེ། །དེ་ཡི་སྨོན་ལམ་ཇི་ལྟར་འདོད་བཞིན་འགྲུབ། །ནན་ཏན་སྙིང་པོར་བྱེད་དང་ཡང་དག་ལྡན། །འདི་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དག་པའི་རྒྱན་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡི་ཏིང་འཛིན་སྒྱུ་མ་མ་ཡིན་ཏེ། །ཤེས་རབ་རྣམ་གྲོལ་དེ་བཞིན་ཡེ་ཤེས་མཐོང་། །དེ་ཡི་མྱ་ངན་འདས་པ་སྒྱུ་མ་མིན། །འདི་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པའི་རྒྱན། །ཚུལ་ཁྲིམས་སྐྱོན་མེད་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག །ཚུལ་ཁྲིམས་སྲ་སྲེ་མ་ཡིན་འདྲེན་མ་མེད། །དེ་ཡི་རང་དགའ་དེ་བཞིན་རང་དབང་ཡིན། །འདི་ནི་གང་དག་ཚུལ་ཁྲིམས་དག་པའི་རྒྱན། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་ནི་སྦྱིན་པ་དག་པར་འགྱུར། །བཟོད་པ་དག་ཅིང་དེ་བཞིན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བརྩོན་འགྲུས་དག །བསམ་གཏན་དག་ཅིང་དེ་བཞིན་ཤེས་རབ་དག །ཐབས་དང་དེ་བཞིན་བག་ཡོད་དག་པ་ཡིན། །གཡོ་བ་མེད་ཅིང་བརྟན་ལ་ཤིན་ཏུ་གནས། །ས་མཆོག་ཐོབ་ཅིང་རྣལ་འབྱོར་རྣམ་འཕྲོ་མེད། །ལྷོད་པ་སྤངས་ཤིང་དགང་སླ་གསོ་ཡང་སླ། །འདི་ནི་གང་དག་ཚུལ་ཁྲིམས་དག་པའི་རྒྱན། །བརྩོན་འགྲུས་འབར་ཞིང་ཚུལ་ཁྲིམས་བསྔགས་པ་སྟེ། །དེ་ཡི་སེམས་ནི་ནམ་ཡང་གདུང་མི་འགྱུར། །དེ་ལ་ཡིད་ལ་གཅགས་པར་འགྱུར་མེད་དེ། །འདི་ནི་གང་དག་ཚུལ་ཁྲིམས་དག་པའི་རྒྱན། །འཇིགས་པ་མེད་ཅིང་མི་སྐྲག་མི་ཞུམ་སྟེ། །བསམ་པ་དེས་ཤིང་ཞི་ལ་ཡིད་རབ་ཞི། །འདིར་ནི་དེ་ཡི་བཅིངས་པ་ལྷོད་པར་གྱུར། །འདི་ནི་གང་དག་ཚུལ་ཁྲིམས་དག་པའི་རྒྱན། །གྲགས་ཆེན་སེམས་ནི་ལས་སུ་རུང་བ་ཡིན། །དེ་ནི་དུལ་ཞིང་དེ་བཞིན་ཅང་ཤེས་ཡིད། །འདིར་ནི་རང་ལུས་མཚན་གྱིས་བརྒྱན་བྱེད་པ། །འདི་ནི་གང་དག་ཚུལ་ཁྲིམས་དག་པའི་རྒྱན། །དེ་ནི་ཇི་སྐད་སྨྲས་པ་དེ་བཞིན་བྱེད། །མཁས་པ་དེ་ནི་ངག་གི་རྒྱན་ཐོབ་སྟེ། །དེ་ནི་ཉོན་མོངས་མེད་པས་རྟག་སེམས་བརྒྱན། །འདི་ནི་གང་དག་ཚུལ་ཁྲིམས་དག་པའི་རྒྱན། །ཁྱད་པར་འཕགས་པའི་ཞིང་ནི་ལེགས་པར་བརྒྱན། །ཐེག་པ་མཆོག་ལ་སེམས་ཅན་ཡོངས་སྨིན་བྱེད། །གང་ཕྱིར་སྡིག་པ་ཐམས་ཅད་མི་བྱེད་པས། །རང་གི་སྐྱེ་བ་ལེགས་པར་བརྒྱན་པར་བྱེད། །བྱང་ཆུབ་སྤྱོད་པ་རྟག་ཏུ་བརྒྱན་བྱེད་ཅིང་། །བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོ་དམ་པ་བརྒྱན་པར་བྱེད། །སྟོབས་དང་མི་འཇིགས་པ་དག་བརྒྱན་བྱེད་ཅིང་། །ང་རྒྱལ་མེད་པས་ཤེས་པ་ལེགས་པར་བརྒྱན། །དེ་ནི་བྱམས་པས་སེམས་ཅན་ཀུན་ཁྱབ་བྱེད། །མཁས་པ་རྟག་ཏུ་དྲང་དང་མཉེན་པ་ཡིན། །གཡོ་ནི་མེད་ཅིང་སྒྱུ་མེད་བཅོས་པ་མེད། །གཏི་མུག་འདོད་སྡང་འཇིགས་པས་འགྲོ་མ་ཡིན། །དེ་ནི་སྒྲིབ་པ་ལྔ་པོ་རྣམ་པར་སེལ། །བག་ཡོད་གྱུར་ནས་རྗེས་སུ་དྲན་དྲུག་བསྒོམ། །བྱང་ཆུབ་ཡན་ལག་བདུན་དང་ལམ་སྒོམ་སྟེ། །མཐར་གྱིས་དགུ་དང་ཏིང་འཛིན་བསམ་གཏན་བྱེད། །རྣལ་འབྱོར་པ་ནི་ཞི་གནས་ངེས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སེམས་སྦྱོར། །དེ་ནི་ཚུལ་བཞིན་དགེ་བ་ཆུད་མི་གསོན། །དབེན་དང་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་དང་སོ་སོར་རྟོག །འཕགས་པའི་རིགས་ལ་དབང་ནི་སྒྱུར་བ་ཡིན། །ཆོས་རྣམས་ལ་ནི་ཐེ་ཚོམ་མེད་པར་གྱུར། །དེ་ལ་ཀུན་ནས་ལྡང་དང་འགྱོད་པ་མེད། །དེ་ལ་མ་རིག་གཏི་མུག་མུན་པ་མེད། །བདེན་པ་སྣང་བ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ཤེས། །ཚུལ་ཁྲིམས་དག་པ་དམིགས་པ་མེད་པ་སྟེ། །ཤེས་རབ་དམ་པ་བསམ་གཏན་ཏིང་འཛིན་དག །གཉིས་བསལ་ནས་ནི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དག །ལྷག་པའི་ང་རྒྱལ་མེད་ཅིང་ཤེས་པ་དག ། དུས་གསུམ་དག་ལ་ཡེ་ཤེས་མཐོང་མི་ཆགས། །འདོད་ཆགས་བྲལ་བའི་ཤེས་པས་ཆོས་ཀྱང་དག །དག་ནས་འདིར་ནི་དེ་ལ་རློམ་སེམས་མེད། །འདི་ནི་གང་དག་ཤེས་རབ་ལྡན་པའི་རྒྱན། །ཤེས་རབ་ཀྱིས་ནི་སྦྱིན་པ་བརྒྱན་གྱུར་ཏེ། །རྨི་ལམ་སྒྱུ་མ་ཚོལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར། །བདག་དང་བྱང་ཆུབ་དེ་བཞིན་སེམས་ཅན་རྣམས། །འཁོར་གསུམ་པོ་དག་དེ་དག་རྣམ་པར་སྦྱོང་། །ཤེས་རབ་ཀྱིས་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་བརྒྱན་གྱུར་ཏེ། །གཟུགས་བརྙན་སྒྱུ་མ་བྲག་ཅ་འདྲ་བའི་ཕྱིར། །ལུས་དང་ངག་རྣམས་དང་ནི་དེ་བཞིན་སེམས། །འཁོར་གསུམ་པོ་དག་དེ་ནི་རྣམ་པར་སྦྱོང་། །ཤེས་རབ་ཀྱིས་ནི་བཟོད་པ་བརྒྱན་གྱུར་ཏེ། །མཁས་དང་མཐོ་མིན་དམའ་བར་འགྱུར་མིན་དང་། །དམ་པའི་ཆོས་སྐུ་རྟག་ཏུ་རབ་རྟོག་པ། །འཁོར་གསུམ་པོ་དག་དེ་ནི་རྣམ་པར་སྦྱོང་། །ཤེས་རབ་ཀྱིས་ནི་བརྩོན་འགྲུས་བརྒྱན་གྱུར་ཏེ། །སྐྱོ་བ་མེད་ཅིང་བསམ་པ་བརྟན་པ་དང་། །དེ་ནི་བླང་བ་མེད་ཅིང་དོར་མེད་པ། །འཁོར་གསུམ་པོ་དག་དེ་ནི་རྣམ་པར་སྦྱོང་། །ཤེས་རབ་ཀྱིས་ནི་བསམ་གཏན་བརྒྱན་གྱུར་ཏེ། །དེ་ལ་མ་ཆགས་གྱུར་དང་ལྷག་མཐོང་དང་། །མཁས་དང་མངོན་པར་ཤེས་པ་སྐྱེད་པ་དང་། །འཁོར་གསུམ་པོ་དག་དེ་ནི་རྣམ་པར་སྦྱོང་། །ཤེས་རབ་ཀྱིས་ནི་ཐབས་ཀྱང་བརྒྱན་བྱེད་དེ། །ཤིན་ཏུ་སྡུད་དང་གཟུངས་དང་ཡང་དག་སྨོན། །འཁོར་གསུམ་པོ་དག་དེ་ནི་རྣམ་སྦྱོང་ཞིང་། །སེམས་ཅན་ཆོས་དང་དེ་བཞིན་ཞིང་རྣམས་སྦྱོང་། །དྲན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པ་ཉེ་བར་གཞག་ལ་དྲན་མི་འཇུག །ཡང་དག་སྤོང་བ་རྣམས་ལ་གཉིས་མེད་དེ། །རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་ནི་ལུས་དང་སེམས་ཀྱང་དབེན། །སེམས་ཅན་གྱིས་ནི་དབང་པོ་ཀུན་མི་ཤེས། །བདུད་དང་ཉོན་མོངས་རྣམས་ཀྱིས་ཟིལ་མི་ནོན། །ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཚུལ་བཞིན་རྗེས་སུ་རྟོགས། །དེ་བཞིན་ལམ་ལ་འོང་མེད་འགྲོ་བ་མེད། །འདི་ནི་གང་དག་ཤེས་རབ་ལྡན་པའི་རྒྱན། །དེ་ནི་ཤིན་ཏུ་ཞི་བས་ཞི་གནས་ཤེས། །དེ་ཡི་ལྷག་མཐོང་སྤྱོད་ཡུལ་མཐའ་ཡས་ཏེ། །ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཅི་བཞིན་ཕུང་པོ་ཤེས། ། ཁམས་ནི་ནམ་མཁའ་མཚུངས་ཤིང་འདྲ་བར་ཤེས། །དེས་ནི་སྟོང་པ་ལྟ་བུར་སྐྱེ་མཆེད་ཤེས། །རྟེན་པས་བསགས་པས་ཆོས་རྣམས་འབྱུང་མེད་དེ། །དོན་དམ་བདེན་པར་འཁྲུགས་པ་མེད་པར་ཤེས། །ཚུལ་བཞིན་གྱིས་ནི་ངེས་པར་རྟོགས་པར་ཤེས། །དུས་གསུམ་ལ་ནི་ཆགས་མེད་ཡེ་ཤེས་འཇུག །རྣམ་པར་གཞག་ཕྱིར་ཕུང་པོ་གསུམ་ཡང་ཤེས། །དཀོན་མཆོག་གསུམ་ནི་མཚན་ཉིད་གཅིག་ཏུ་ཤེས། །འདི་ནི་གང་དག་ཤེས་རབ་ལྡན་པའི་རྒྱན། །རྣམ་བསྒྲུབས་མཚན་ཉིད་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་ཤེས། །ཡོངས་བརྟགས་རྩ་བ་རྨི་ལམ་ཇི་བཞིན་ནོ། །རྣམ་འཕྲུལ་མཚན་ཉིད་སྨིག་རྒྱུ་འདྲ་བ་སྟེ། །འཕོ་མེད་ཆོས་རྣམས་གཟུགས་བརྙན་མཚན་ཉིད་དོ། །འདུ་འཕྲོད་བྱུང་བ་མིག་ཡོར་ལྟ་བུ་སྟེ། །རྐྱེན་རྣམས་ཀྱིས་ནི་བྲག་ཅ་ཇི་བཞིན་ནོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་རྟག་ཏུ་མ་འདྲེས་ཤེས། །དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་གནས་མེད་དེ་རབ་ཤེས། །ཡང་དག་མཐའ་ནི་རྟག་ཏུ་མི་གཡོ་ཆོས། །འདུས་མ་བྱས་དང་འདུས་བྱས་གཉིས་སུ་མེད། །ཤེས་རབ་ཟབ་ཅིང་བློ་ནི་རབ་ཡངས་པར། །བརྒྱན་ནས་སངས་རྒྱས་ཆོས་རྣམས་ཚོལ་བར་བྱེད། །དེ་ནི་ནམ་ཡང་དྲན་པ་བརྗེད་པ་མེད། །ཆོས་རྣམས་ཀུན་ཏུ་འཛིན་ཅིང་འཛིན་པར་བྱེད། །དོན་དང་ཚིག་འབྲུ་ལ་ནི་རྟག་ཏུ་མཁས། །ངེས་ཚིག་ཤེས་པ་རྟག་པར་རྟོགས་ཁོང་ཆུད། །ཆགས་མེད་ཚིག་དང་རྩུབ་པ་མ་ཡིན་དང་། །རབ་ཏུ་གྲོལ་བའི་ཚིག་དང་བརྫུན་མེད་ཚིག །ཐོས་པ་ཀུན་དོན་རྟག་ཏུ་རྟོག་པ་དང་། །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མཁས་པ་དེ་ནི་ཡེ་ཤེས་རྟོན་པར་བྱེད། །ངེས་དོན་མདོ་སྡེ་རྟོགས་པར་རབ་ཏུ་ཤེས། །གང་ཟག་མེད་པའི་ཆོས་ཉིད་རྟོན་བྱེད་ཅིང་། །འཇིག་རྟེན་འདས་པའི་ཆོས་ཉིད་ལ་ཡང་རྟོན། །དེ་ནི་གཟུངས་ཀྱིས་བརྒྱན་པར་གྱུར་པ་ཡིན། །དེ་ཡི་ཚིག་ནི་བདེན་པའི་རྗེས་སུ་འཐུན། །གཟུང་བར་འོས་དང་དུས་སུ་འོས་པ་ཡིན། །དེ་ཡི་ཆོས་བསྟན་དེ་ནི་འབྲས་བུ་ཡོད། །ཕྱེད་པ་དང་ནི་དུས་སུ་རྒྱུན་ཆགས་འཇུག །དེ་ཡི་སྤོབས་པ་མགྱོགས་པ་སྐྱེ་བ་སྟེ། །ཤུགས་ཅན་དང་ནི་མྱུར་དང་རྟག་མི་ཆགས། །རྒྱུན་ཆད་མེད་དང་འཁྲུལ་མེད་ངེས་པའི་ཚིག །ལེགས་པར་བརྒྱུས་པའི་ཕྲེང་བས་ལེགས་བརྒྱན་བཞིན། །ལྷ་དང་ཀླུ་ཡི་སྐད་ནི་རབ་ཏུ་ཤེས། །གནོད་སྦྱིན་དག་དང་དྲི་ཟ་ལྷ་མིན་དང་། །མཁའ་ལྡིང་མི་འམ་ཅི་དང་ལྟོ་འཕྱེ་ཆེ། །སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་སྐད་ཀྱང་རབ་ཏུ་ཤེས། །འཁོར་ལྷགས་ཤེས་ནས་སྤ་གོང་མེད་པ་སྟེ། །སྨྲ་བ་མཐོང་ནས་ཞུམ་པར་གྱུར་པའང་མེད། །འཇིགས་པ་མེད་པར་ཆོས་ཀྱི་གཏམ་ཡང་རྗོད། །འདྲི་བ་རྣམས་ལ་ངེས་འབྱུང་རབ་ཏུ་ཤེས། །ལྷག་པའི་ང་རྒྱལ་ཅན་མཐོང་སྣྲེལ་ཞི་ཡི། །གཏམ་བརྗོད་རྣལ་འབྱོར་མཐོང་ནས་རྗེས་སུ་འཐུན། །ང་རྒྱལ་ཅན་ལ་ལག་ན་རྡོ་རྗེ་སྟོན། །ཡུལ་མངོན་ཆགས་ལ་སྲེག་པའི་བསྐལ་པ་སྟེ། །ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་རིམ་པའི་གཏམ་ཡང་རྗོད། །དོགས་པ་ཀུན་གྱི་ཐེ་ཚོམ་གཅོད་པ་སྟེ། །བློ་ཡི་ཆོས་རྣམས་མངོན་སུམ་འགྱུར་བ་ཡིན། །དེ་ཡི་ཤེས་རབ་ནམ་ཡང་གཞན་མི་ལྟོས། །ཡི་གེ་ཐམས་ཅད་རྟག་ཏུ་ཟད་མི་ཤེས། །དོན་རྣམས་ངེས་པ་དག་ལ་རྒྱུན་ཆགས་ཏེ། །འདི་ནི་སངས་རྒྱས་ཆོས་རྣམས་མཐའ་ཡས་བརྗོད། །དེ་ནི་གཟུངས་ཀྱིས་བརྒྱན་པར་གྱུར་པ་ཡིན། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་སྐྱོན་ནི་མཐའ་ཡས་ཤེས། །རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཕན་ཡོན་ཐུག་པ་མེད། །དེ་བཞིན་སེམས་ཅན་དབང་པོ་ཐམས་ཅད་ཤེས། །སངས་རྒྱས་གནང་བའི་སོ་སོ་རིག་པ་ཐོབ། །དེ་ནི་གཟུངས་ཀྱིས་བརྒྱན་པར་གྱུར་པ་སྟེ། །དེ་ཡི་ཡོན་ཏན་འདི་དང་གཞན་དག་ཀྱང་། །བསྐལ་པར་རྒྱུན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཆད་མེད་པར་རབ་བརྗོད་ཀྱང་། །ཡོན་ཏན་མཐའ་ནི་རྟོགས་པར་མི་ནུས་སོ།། །།བམ་པོ་གསུམ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཟུངས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་གི་རྒྱལ་པོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་སྣང་བ་གང་དག་གིས་སྣང་བར་གྱུར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མུན་པ་མུན་ནག་དང་བྲལ་ཞིང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་དག་པ་སྤྱོད་པར་འགྱུར་བ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྣང་བ་ནི་བརྒྱད་པོ་འདི་དག་གོ །བརྒྱད་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། དྲན་པའི་སྣང་བ་དང་། བློ་གྲོས་ཀྱི་སྣང་བ་དང་། རྟོགས་པའི་སྣང་བ་དང་། ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་དང་། ཤེས་པའི་སྣང་བ་དང་། བདེན་པའི་སྣང་བ་དང་། མངོན་པར་ཤེས་པའི་སྣང་བ་དང་། སྒྲུབ་པའི་སྣང་བ་སྟེ། རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྣང་བ་ནི་བརྒྱད་པོ་འདི་དག་གོ །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་དྲན་པའི་སྣང་བ་གང་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་དྲན་པའི་སྣང་བ་ནི་བརྒྱད་པོ་འདི་དག་སྟེ། བརྒྱད་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། སྔོན་བྱས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཆུད་མི་གཟོན་པ་དང་། དགེ་བའི་རྩ་བ་མ་བྱས་པ་སོགས་པ་དང་། ཐོས་པའི་ཆོས་རྣམས་མི་བརྗེད་པ་དང་། དོན་རྣམ་པར་ངེས་པ་རྗེས་སུ་ཐོབ་པ་དང་། ཡུལ་དྲུག་གིས་མི་འཕྲོགས་པ་དང་། མི་དགེ་བའི་ཆོས་སྤང་ཞིང་དགེ་བའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དྲན་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་གྱུར་པ་དང་། དེ་དྲན་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་རིག་ནས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་གྲོང་ཁྱེར་སྲུང་བར་འཇོག་པ་དང་། དྲན་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་སྣང་བ་ཐོབ་པ་ཡིན་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་དྲན་པའི་སྣང་བ་ནི་བརྒྱད་པོ་འདི་དག་གོ །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བློ་གྲོས་ཀྱི་སྣང་བ་ནི་བརྒྱད་པོ་འདི་དག་སྟེ། བརྒྱད་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། དོན་གྱི་བློ་གྲོས་ཡིན་གྱི་ཚིག་འབྲུའི་བློ་གྲོས་མ་ཡིན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པ་དང་། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་བློ་གྲོས་ཡིན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བློ་གྲོས་མ་ཡིན་པ་དང་། ཆོས་ཀྱི་བློ་གྲོས་ཡིན་གྱི་ཉོན་མོངས་པའི་བློ་གྲོས་མ་ཡིན་པ་དང་། རིག་པའི་བློ་གྲོས་ཡིན་གྱི་འགལ་བའི་བློ་གྲོས་མ་ཡིན་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་བློ་གྲོས་ཡིན་གྱི་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བློ་གྲོས་མ་ཡིན་པ་དང་། རླབས་པོ་ཆེའི་བློ་གྲོས་ཡིན་གྱི་དམན་པའི་བློ་གྲོས་མ་ཡིན་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བློ་གྲོས་ཡིན་གྱི་བདུད་ཀྱི་བློ་གྲོས་མ་ཡིན་པ་དང་། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའི་བློ་གྲོས་ཡིན་གྱི་སེམས་ཅན་ལ་རྣམ་པར་འཚེ་བའི་བློ་གྲོས་མ་ཡིན་པ་སྟེ། རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བློ་གྲོས་ཀྱི་སྣང་བ་ནི་བརྒྱད་པོ་འདི་དག་གོ །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་རྟོགས་པའི་སྣང་བ་ནི་བརྒྱད་པོ་འདི་དག་སྟེ། བརྒྱད་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་རྟོགས་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་བ་དང་། དགོངས་ཏེ་བསྟན་པ་རྣམས་རྟོགས་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་བ་དང་། སེམས་ཅན་གྱི་བསམ་པ་རྣམས་རྟོགས་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་བ་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པའི་ཤེས་པ་རྣམས་རྟོགས་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་བ་དང་། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཟབ་མོ་རྟོགས་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་བ་དང་། སྣྲེལ་ཞིའི་རྒྱུད་བསྟན་པ་རྟོགས་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་བ་དང་། སྤྱིའུ་ཚུགས་ཀྱི་རྒྱུད་བསྟན་པ་རྟོགས་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་བ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྟོགས་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་རྟོགས་པའི་སྣང་བ་ནི་བརྒྱད་པོ་འདི་དག་གོ །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་ནི་བརྒྱད་པོ་འདི་དག་སྟེ། བརྒྱད་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ལས་ཀྱི་བྱ་བ་ལ་འཇུག་པ་སྟོན་པས་འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་དང་། ཐར་པ་འདོད་པ་རྣམས་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་སྟོན་པས་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་དང་། ལམ་ཤིན་ཏུ་བསྒོམས་པའི་ཕྱིར་སྒྲིབ་པ་མེད་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པའི་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་དང་། འདོད་པ་དང་། སྲིད་པ་དང་། མ་རིག་པ་དང་། ལྟ་བའི་ཟག་པ་མི་སློང་བའི་ཕྱིར་ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་དང་། འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ངེས་པར་གྱུར་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་འདུས་མ་བྱས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་དང་། གློ་བུར་གྱི་ཉོན་མོངས་པ་ལ་ཤིན་ཏུ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་དང་། སེམས་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་དང་། ཆོས་རྣམས་ཤིན་ཏུ་ཉེ་བར་ཞི་བའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་སྟེ། རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་ནི་བརྒྱད་པོ་འདི་དག་གོ །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཤེས་པའི་སྣང་བ་ནི་བརྒྱད་པོ་འདི་དག་སྟེ། བརྒྱད་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། བརྒྱད་པའི་ཤེས་པའི་སྣང་བ་དང་། རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པའི་ཤེས་པའི་སྣང་བ་དང་། ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བའི་ཤེས་པའི་སྣང་བ་དང་། ཕྱིར་མི་འོང་བའི་ཤེས་པའི་སྣང་བ་དང་། དགྲ་བཅོམ་པའི་ཤེས་པའི་སྣང་བ་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཤེས་པའི་སྣང་བ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཤེས་པའི་སྣང་བ་དང་། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཁྱེན་པའི་སྣང་བ་སྟེ། རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཤེས་པའི་སྣང་བ་ནི་བརྒྱད་པོ་འདི་དག་གོ །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བདེན་པའི་སྣང་བ་ནི་བརྒྱད་པོ་འདི་དག་སྟེ། བརྒྱད་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། བདེན་པ་བསྒོམ་པ་གང་གིས་ངེས་པར་གྱུར་པ་ལ་འཇུག་པ་དེ་ལ་དེའི་སྣང་བ་དང་། བདེན་པ་བསྒོམ་པ་གང་གིས་འབྲས་བུ་དང་པོ་འཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལ་དེའི་སྣང་བ་དང་། བདེན་པ་བསྒོམ་པ་གང་གིས་འབྲས་བུ་གཉིས་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལ་དེའི་སྣང་བ་དང་། བདེན་པ་བསྒོམ་པ་གང་གིས་འབྲས་བུ་གསུམ་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལ་དེའི་སྣང་བ་དང་། བདེན་པ་བསྒོམ་པ་གང་གིས་འབྲས་བུ་བཞི་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལ་དེའི་སྣང་བ་དང་། བདེན་པ་བསྒོམ་པ་གང་གིས་རང་སངས་རྒྱས་ཉིད་འཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལ་དེའི་སྣང་བ་དང་། བདེན་པ་བསྒོམ་པ་གང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བཟོད་པ་རབ་ཏུ་འཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལ་དེའི་སྣང་བ་དང་། བདེན་པ་བསྒོམ་པ་གང་གིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་བ་དེ་ལ་དེའི་སྣང་བ་སྟེ། རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བདེན་པའི་སྣང་བ་ནི་བརྒྱད་པོ་འདི་དག་གོ །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་མངོན་པར་ཤེས་པའི་སྣང་བ་ནི་བརྒྱད་པོ་འདི་དག་སྟེ། བརྒྱད་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ལྷའི་མིག་གིས་གཟུགས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་གསལ་བའི་སྣང་བ་དང་། ལྷའི་རྣ་བས་སྒྲ་ཐམས་ཅད་ཐོས་པའི་ཕྱིར་ངེས་པར་རྟོགས་པའི་སྣང་བ་དང་། སྔོན་གྱི་གནས་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་སྣང་བ་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ལ་ལྟ་བའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བའི་སྣང་བ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་མཐའ་ཡས་པར་རྫུ་འཕྲུལ་གྱིས་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་ནམ་མཁའ་སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་སྣང་བ་དང་། ཟག་པ་མེད་པའི་ཤེས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཤེས་པའི་སྣང་བ་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་འཚོ་བའི་ཕྱིར་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱི་སྣང་བ་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོགས་པ་གཅོད་པའི་ཕྱིར་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱི་སྣང་བ་སྟེ། རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་མངོན་པར་ཤེས་པའི་སྣང་བ་ནི་བརྒྱད་པོ་འདི་དག་གོ །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྒྲུབ་པའི་སྣང་བ་ནི་དགུ་པོ་འདི་དག་སྟེ། དགུ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། སྒྲུབ་པས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བ་དང་། སྒྲུབ་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་སྣང་བ་དང་། སྒྲུབ་པས་བློའི་སྣང་བ་དང་། སྒྲུབ་པས་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བའི་སྣང་བ་དང་། སྒྲུབ་པས་ཞི་གནས་ཀྱི་སྣང་བ་དང་། སྒྲུབ་པས་ལྷག་མཐོང་གི་སྣང་བ་དང་། སྒྲུབ་པས་སེམས་ཅན་གྱི་བསམ་པའི་སྣང་བ་དང་། སྒྲུབ་པས་འཁྲུགས་པ་མེད་པར་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་སྣང་བ་དང་། སྒྲུབ་པས་ཤིན་ཏུ་མཐར་ཐུག་པའི་སྣང་བ་སྣང་བ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སྟེ། རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྒྲུབ་པའི་སྣང་བ་ནི་དགུ་པོ་འདི་དག་གོ །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེའི་ཚེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་གསུངས་སོ། །དྲན་པ་དེ་དང་ཡང་དག་འདྲེས་པ་ནི། །སྔོན་ཆད་ལས་དགེ་བསགས་པ་ཆུད་མི་གཟོན། །ཕྲ་བར་སྔོ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དེ། །ཕྱི་ཕྱིར་ཞིང་ནི་ཡང་དག་སྒྲུབ་པར་བྱེད། །ཐོས་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་ནི་བརྗེད་པ་མེད། །རྣམ་པར་ངེས་པ་མྱུར་དུ་འཐོབ་པར་འགྱུར། །ཉེ་བར་ཞི་བས་ཡུལ་རྣམས་ལས་ནི་སྦས། །དྲན་དང་ལྡན་པ་མི་དགེ་རྣམས་དང་བྲལ། །དྲན་པ་རྒྱ་བོ་ཆེ་ནི་ཤིན་ཏུ་བསགས། །བྱ་བ་བྱ་བ་དག་ནི་རྣམ་པར་འབྱེད། །དྲན་པ་དག་དང་ལྡན་པར་རིག་ནས་ནི། །རྒྱལ་བ་རང་བྱུང་དག་གི་བྱིན་གྱིས་རློབ། །དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་གྲོང་ཁྱེར་སྐྱོང་བྱེད་པ། །དེ་ནི་འགྲོ་བ་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་ནུས། །ཤེས་རབ་ལྡན་པ་མུན་པ་རྣམ་བྲལ་ཏེ། །ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱི་ནི་དོན་ཀྱང་བྱེད། །བློ་གྲོས་བཟང་ལྡན་སྣང་བ་ཐོབ་གྱུར་ནས། །དོགས་པ་དང་ནི་ཐེ་ཙོམ་རྣམས་ཀྱང་གཅོད། །དྲན་དང་ལྡན་པ་རང་འབྱུང་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས། །བྱང་ཆུབ་མྱུར་དུ་རྗེས་སུ་རྟོགས་པར་བྱེད། །དེ་ནི་དོན་གྱི་བློ་གྲོས་ཅན་ཡིན་གྱི། །ཚིག་འབྲུའི་རྗེས་སུ་མི་རྒྱུག་སྒྲ་ལའང་མིན། །སེམས་ཅན་དག་པ་ཡེ་ཤེས་བློ་གྲོས་ཅན། །རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བློ་གྲོས་འདོད་མ་ཡིན། །ཆོས་ཀྱི་བློ་གྲོས་ལྡན་པར་གྱུར་པ་དེ། །ཉོན་མོངས་བློ་གྲོས་སེལ་ཅིང་གཏི་མུག་བྲལ། །ཤེས་རབ་དང་ནི་ཐབས་ཀྱི་ཚུལ་ཤེས་པ། །དེ་ནི་རྒྱལ་བའི་བྱང་ཆུབ་འགལ་མི་བྱེད། །དེ་ནི་སངས་རྒྱས་འགྱུར་བའི་བློ་གྲོས་ལྡན། །ཉན་ཐོས་འགྱུར་མིན་རང་རྒྱལ་འགྱུར་མ་ཡིན། །རྟག་ཏུ་རླབས་ཆེན་བློ་གྲོས་ཅན་ཡིན་གྱི། །དེ་ནི་བློ་གྲོས་ཆུང་ངུ་འདོད་མ་ཡིན། །སངས་རྒྱས་བློ་གྲོས་རྟག་ཏུ་ལྡན་ཡིན་གྱི། །བདུད་ཀྱི་བློ་གྲོས་སུ་ནི་འགྱུར་མ་ཡིན། །བློ་གྲོས་ལྡན་པ་སྙིང་རྗེ་ཆེར་གཞོལ་གྱི། །སེམས་ཅན་གང་ལའང་རྣམ་པར་འཚེ་བ་མིན། །ཆོས་འགའ་བསྟན་པ་གང་ཡིན་དེ་ལ་ནི། །ཐེ་ཚོམ་མེད་ཅིང་རྟོགས་པར་ཁོང་དུ་ཆུད། །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དེ་ནི་དགོངས་ཏེ་གསུང་ལ་མཁས་འགྱུར་ཞིང་། །སེམས་ཅན་སྤྱོད་པ་རྣམས་ལ་རྟོགས་དང་ལྡན། །སོ་སོ་ཡང་དག་རིག་ལ་རྟོགས་ལྡན་ཞིང་། །དེ་ཡི་ཤེས་པ་འཇུག་པ་ཆགས་པ་མེད། །རྐྱེན་བྱུང་བྱེད་པ་པོ་དང་རྣམ་བྲལ་བར། །རྟེན་པའི་ཆོས་རྣམས་དག་ནི་རབ་ཏུ་ཤེས། །དེ་ནི་སྣྲེལ་ཞིའི་རྒྱུ་ལ་མཁས་གྱུར་ཅིང་། །སྤྱིའུ་ཚུགས་ཚུལ་ནི་རྟོགས་པར་ཁོང་དུ་ཆུད། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ནི་ཆོས་རྣམས་ཇི་སྙེད་པ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་ནི་རྟོགས་པར་ཁོང་དུ་ཆུད། །འཇིག་རྟེན་པ་ཡི་ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་ཡིས། །ལྷ་མི་རྣམས་ཀྱི་ལས་ཀྱི་བྱ་བ་ཤེས། །འཇིག་རྟེན་ལས་ནི་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས། །ཤེས་རབ་སྣང་བ་དང་ནི་ལྡན་པ་ཡིན། །ཁ་ན་མ་ཐོར་བཅས་དང་མ་ཐོ་མེད། །ཡེ་ཤེས་རབ་ཏུ་གསལ་བ་ཆེན་པོ་འཇུག །ལམ་ནི་ཤིན་ཏུ་བསྒོམས་པར་གྱུར་པའི་ཕྱིར། །རྟག་ཏུ་འབྲས་བུ་ཡོད་པར་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །ཟག་པར་བཅས་དང་ཟག་པ་མེད་པ་ཡི། །ཆོས་ལ་དེ་ཡི་སྣང་བ་རབ་ཏུ་འཇུག །དེ་ནི་ཟག་པ་ཐམས་ཅད་སྤོང་བྱེད་ཅིང་། །ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱི་ནི་དོན་ཀྱང་བྱེད། །འདུས་མ་བྱས་དང་འདུས་བྱས་ཆོས་རྣམས་ལ། །དེ་ཡི་ཤེས་པ་རྟག་ཏུ་རབ་ཏུ་འཇུག །དེ་ནི་དེ་ཡིས་དྲི་བྲལ་རབ་རིབ་མེད། །སྐྱོན་མེད་ཐོབ་ནས་སྤྱད་པ་རྣམས་ཀྱང་སྤྱོད། །རྣམ་པར་བྱང་དང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་ལ། །དེ་ཡི་ཤེས་པ་སྒྲིབ་པ་མེད་པ་འཇུག །རང་བཞིན་གྱིས་ནི་སེམས་འོད་གསལ་བ་དང་། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཡི་ཚུལ་ཡང་ཤེས། ། ཇི་ལྟར་མྱ་ངན་འདས་པར་གྱུར་པ་ནི། །སྐྱེ་བ་མེད་ཅིང་འབྱུང་བ་མེད་པར་ཤེས། །འདི་འདྲ་འདི་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ། །ཆོས་ཀྱི་སྣང་བ་མཐའ་ཡས་གྱུར་པ་ཡིན། །དེ་ནི་བརྒྱད་པ་ཡི་ནི་ཤེས་པ་དང་། །རྒྱུན་དུ་ཞུགས་ལ་ཤེས་པ་འཇུག་པ་དང་། །ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་ཡི་ཤེས་པ་དང་། །ཕྱིར་མི་འོང་ལ་ཤེས་པ་འཇུག་པ་དང་། །དེ་ནི་དགྲ་བཅོམ་པ་དང་རང་རྒྱལ་དང་། །འཇིག་རྟེན་མགོན་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དག །ཀུན་ལ་དེ་ཡི་ཤེས་དང་སྒྲུབ་པ་རྣམས། །ལྷག་མ་ལུས་པ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མེད་པར་རབ་ཏུ་འཇུག །གང་གིས་འབྲས་བུ་འཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དང་། །འཁྲུགས་མེད་དོན་དམ་ངེས་པར་འབྱུང་འགྱུར་བ། །དེ་ལ་རབ་བསྒོམས་སྨྲ་བ་དཔའ་བོ་རྣམས། །བདེན་པའི་སྣང་བ་དག་དང་ལྡན་པ་ཡིན། །བདེན་པ་དག་ནི་བསྒོམ་པ་བྱས་པས་ན། །སྐྱོན་མེད་འཇུག་དང་འབྲས་བུ་དང་པོ་འཐོབ། །གཉིས་དང་གསུམ་དང་དེ་བཞིན་བཞི་པ་དང་། །རང་རྒྱལ་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་འགྱུར། །བསྒོམ་པ་གང་གིས་སུ་ནི་སྨྲ་བའི་སྟག །དེ་དག་བཟོད་པ་དག་ནི་འཐོབ་འགྱུར་དང་། །གང་གིས་རྒྱལ་བ་བྱང་ཆུབ་འཚང་རྒྱ་བ། །བདེན་པ་དེ་དག་ལ་ནི་སྣང་བར་འགྱུར། །ལྷ་ཡི་མིག་གིས་སུ་ནི་དེ་ཡིས་ཀྱང་། །གཟུགས་ཀྱི་རྣམ་པ་དག་ནི་ཐམས་ཅད་མཐོང་། །ལྷ་ཡི་རྣ་བ་ངེས་པར་རྟོགས་པ་ཡིས། །ཕྱོགས་བཅུ་དག་གི་སྒྲ་རྣམས་རྟོགས་པར་འགྱུར། །སྔོན་གྱི་གནས་ཤེས་པ་ཡི་སྣང་བ་ཡིས། །བསྐལ་པ་ཁྲག་ཁྲིག་དག་ནི་རྗེས་སུ་དྲན། །འོད་གསལ་བ་ཡི་ཤེས་པའི་སྣང་བ་ཡིས། །གཞན་གྱི་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་རྣམས་ལ་མཁས། །རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་ནི་ཤེས་པའི་སྣང་བ་ཡིས། །ཕྱོགས་བཅུའི་ཞིང་ནི་ཁྲག་ཁྲིག་རྣམས་སུ་འགྲོ། །ཟག་པ་མེད་པའི་ཤེས་པའི་སྣང་བ་ནི། །ནམ་མཁའ་དང་ནི་མཚུངས་ཤིང་འདྲ་བ་ཡིན། །བསོད་ནམས་ཀྱི་ནི་སྣང་བ་མཐའ་ཡས་པའི། །མངོན་ཤེས་ཐོག་མ་འགྲོ་བ་ཉེ་བར་འགྲོ། །དེ་ཡི་ཤེས་པ་ཆགས་པ་མེད་པ་ཡིས། །འགྲོ་བའི་དོགས་པ་དག་ནི་གཅོད་པར་བྱེད། །ནན་ཏན་སྙིང་པོར་བྱེད་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ། །དྲན་དང་བློ་གྲོས་རྟོགས་དང་ཆོས་ཤེས་སྣང་། །བདེན་པ་ཡི་ནི་སྣང་བ་མཐའ་ཡས་ཏེ། །མངོན་པར་ཤེས་པའི་སྣང་བར་གྱུར་པ་ཡིན། །སྒྲུབ་པས་ཡེ་ཤེས་དང་ནི་ཤེས་རབ་དང་། རྒྱ་ཆེན་བློ་དང་སྤོབས་པ་མཐའ་ཡས་དང་། ཡང་དག་ལྟ་བ་དང་ནི་ལྷག་མཐོང་དང་། །ཤིན་ཏུ་འཁྲུགས་པ་མེད་པ་མཐར་ཐུག་གྱུར། །སྣང་བ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་བརྒྱད། །འདི་དག་མཐུ་ཆེན་གང་ལ་ཡོད་པ་ནི། །རེ་ཞིག་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་མ་གྱུར་ཀྱང་། །དེ་ནི་སངས་རྒྱས་མཛད་པ་བྱེད་པར་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འགྱུར། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཟུངས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་གི་རྒྱལ་པོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་གིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྐྱེའོ། །བཅུ་དྲུག་གང་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་སྙམ་དུ། ཀྱེ་མ་སེམས་ཅན་འདི་དག་ནི་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བས་བཅིངས་པ། ལྟ་བ་སྣ་ཚོགས་དང་འདྲེས་པ་དག་སྟེ། ལྟ་བ་ཐམས་ཅད་སྤང་བའི་ཕྱིར་དེ་དག་ལ་ཆོས་བསྟན་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྐྱེ་བ་དང་། ཀྱེ་མ་སེམས་ཅན་འདི་དག་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་ནས་མི་རྟག་པ་ལ་རྟག་པར་འདུ་ཤེས། སྡུག་བསྔལ་བ་ལ་བདེ་བར་འདུ་ཤེས། བདག་མེད་པ་ལ་བདག་ཏུ་འདུ་ཤེས། མི་སྡུག་པ་ལ་སྡུག་པར་འདུ་ཤེས་པ་དག་སྟེ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཐམས་ཅད་སྤང་བའི་ཕྱིར་དེ་དག་ལ་ཆོས་བསྟན་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྐྱེ་བ་དང་། ཀྱེ་མ་སེམས་ཅན་འདི་དག་ནི་ངར་འཛིན་པ་དང་། ང་ཡིར་འཛིན་པ་ལ་གནས་པ། དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་དངོས་པོར་འདུ་ཤེས་པ་དག་སྟེ། ངར་འཛིན་པ་དང་ང་ཡིར་འཛིན་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་དེ་དག་ལ་ཆོས་བསྟན་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྐྱེ་བ་དང་། ཀྱེ་མ་སེམས་ཅན་འདི་དག་ནི་སྒྲིབ་པ་ལྔས་བསྒྲིབས་ཏེ་འདོད་པའི་ཟུག་རྔུས་ཟུག་པ། ཁོང་ཁྲོ་བ་མང་བ། རྨུགས་པ་དང་གཉིད་ལ་ཆགས་པ། དམ་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་འགྱོད་པ་ཀུན་ནས་ལངས་པ། ཟབ་མོའི་ཆོས་ལ་ངེས་པ་མ་ཐོབ་པ་དག་སྟེ། སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་སྤང་བའི་ཕྱིར་དེ་དག་ལ་ཆོས་བསྟན་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྐྱེ་བ་དང་། ཀྱེ་མ་སེམས་ཅན་འདི་ནི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གིས་ཆགས་པས་ཆགས་ཏེ། མིག་གིས་གཟུགས་རྣམས་མཐོང་ནས་མཚན་མར་འཛིན་ཅིང་མངོན་རྟགས་སུ་འཛིན་པ་ཡིན། རྣ་བས་སྒྲ་ཐོས། སྣས་དྲི་སྣམས།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ལྕེས་རོ་མྱངས། ལུས་ཀྱིས་རེག་བྱ་རྣམས་ལ་རེག །ཡིད་ཀྱིས་ཆོས་རྣམས་རྣམ་པར་ཤེས་ནས་མཚན་མར་འཛིན་ཅིང་མངོན་རྟགས་སུ་འཛིན་པ་དག་ཡིན་ཏེ། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གིས་ཆགས་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་དེ་དག་ལ་ཆོས་བསྟན་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྐྱེ་བ་དང་། ཀྱེ་མ་སེམས་ཅན་འདི་དག་ནི་ང་རྒྱལ་དང་། ལྷག་པའི་ང་རྒྱལ་དང་། ང་རྒྱལ་ལས་ཀྱང་ང་རྒྱལ་དང་། ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་དང་། མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་དང་། ཆུང་ཟད་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་དང་། ལོག་པའི་ང་རྒྱལ་གྱིས་བཅོམ་པས། ཆུང་ངུ་དག་པས་བདག་ཅག་ཆེའོ་སྙམ་དུ་བདག་ལ་རློམ་སེམས་སུ་བྱེད་པ། མཚུངས་པ་དག་པས་ནི་བདག་ཅག་ཆེའོ་སྙམ་དུ་བདག་ལ་རློམ་སེམས་སུ་བྱེད་པ་དང་། ཆེས་ཆེ་བ་དག་པས་ཀྱང་བདག་ཅག་ཆེས་ཆེའོ་སྙམ་དུ་བདག་ལ་རློམ་སེམས་སུ་བྱེད་པ། གཟུགས་ལ་བདག་ཏུ་ཁས་ལེན་པ་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བར་ལ་བདག་ཏུ་ཁས་ལེན་པ། མ་ཐོབ་པར་བདག་ལ་ཐོབ་པ་སྙམ་དུ་ཤེས་པ། བདག་ཅག་ནི་འཕགས་པའོ་སྙམ་དུ་བདག་ལ་སེམས་པ། ལོག་པའི་ལྟ་བ་ལ་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བར་མོས་པ་དག་སྟེ། ང་རྒྱལ་གྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་སྤང་བའི་ཕྱིར་དེ་དག་ལ་ཆོས་བསྟན་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྐྱེ་བ་དང་། ཀྱེ་མ་སེམས་ཅན་འདི་དག་ནི་ལམ་ངན་པར་ཞུགས་པ། འཕགས་པའི་ལམ་དང་བྲལ་བ་དག་སྟེ། ལམ་ངན་པ་སྤང་ཞིང་འཕགས་པའི་ལམ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེ་དག་ལ་ཆོས་བསྟན་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྐྱེ་བ་དང་། ཀྱེ་མ་སེམས་ཅན་འདི་དག་ནི་སྲེད་པའི་ཁོལ་པོ་ཆུང་མ་དང་། བུ་ཕོ་དང་། བུ་མོ་ལ་ཡོངས་སུ་ཞེན་པས་སྦགས་པ། རང་དབང་མེད་པས་བདག་ལ་མི་དཔོགས་པ་དག་སྟེ། རང་དབང་ཡོད་ཅིང་བདག་ལ་དཔོགས་པར་བྱ་བ་དང་། གར་དགའ་བར་འགྲོ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེ་དག་ལ་ཆོས་བསྟན་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྐྱེ་བ་དང་། ཀྱེ་མ་སེམས་ཅན་འདི་དག་ནི་ཕན་ཚུན་མི་འཕྲོད་པ། ཁྲོ་བ་དང་། ཞེ་སྡང་དང་། གནོད་སེམས་མང་བ་དག་སྟེ། ཁྲོ་བ་དང་། ཞེ་སྡང་དང་། གནོད་སེམས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེ་དག་ལ་ཆོས་བསྟན་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྐྱེ་བ་དང་། ཀྱེ་མ་སེམས་ཅན་འདི་དག་ནི་སྡིག་པའི་གྲོགས་པོས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པ། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་བྲལ་བ། སྡིག་པའི་ལས་བྱེད་པ་དག་སྟེ། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པ་དང་། སྡིག་པའི་གྲོགས་པོ་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེ་དག་ལ་ཆོས་བསྟན་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྐྱེ་བ་དང་། ཀྱེ་མ་སེམས་ཅན་འདི་དག་ནི་བརྐམ་པ། ཆགས་པས་ཟིལ་གྱིས་ནོན་པ། ཆོག་མི་ཤེས་ཤིང་འཕགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་གནས་པ་དང་བྲལ་བ་དག་སྟེ། ཆགས་པ་སྤངས་པ་དང་། འཕགས་པའི་ཤེས་རབ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་ལ་ཆོས་བསྟན་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྐྱེ་བ་དང་། ཀྱེ་མ་སེམས་ཅན་འདི་དག་ནི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མེད་པར་ལྟ་ཞིང་རྟག་པ་དང་ཆད་པ་ལ་གནས་པ་དག་སྟེ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཟབ་མོ་དང་། ལས་དང་། བྱ་བ་ལ་གཟུད་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་ལ་ཆོས་བསྟན་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྐྱེ་བ་དང་། ཀྱེ་མ་སེམས་ཅན་འདི་དག་ནི་མ་རིག་པ་དང་གཏི་མུག་གིས་ལྡོངས་པ། བདག་དང་། སེམས་ཅན་དང་། སྲོག་དང་། གསོ་བ་དང་། སྐྱེས་བུ་དང་། གང་ཟག་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དག་སྟེ། འཕགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་མིག་རྣམ་པར་དག་པར་བྱ་བ་དང་། ལྟ་བར་གྱུར་པ་ཐམས་ཅད་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེ་དག་ལ་ཆོས་བསྟན་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྐྱེ་བ་དང་། ཀྱེ་མ་སེམས་ཅན་འདི་དག་ནི་འཁོར་བ་ལ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མངོན་པར་དགའ་བ། ཕུང་པོ་ལྔའི་གཤེད་མས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པ་དག་སྟེ། ཁམས་གསུམ་ཐམས་ཅད་ལས་དབྱུང་བའི་ཕྱིར་དེ་དག་ལ་ཆོས་བསྟན་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྐྱེ་བ་དང་། ཀྱེ་མ་སེམས་ཅན་འདི་དག་ནི་བདུད་ཀྱི་ཞགས་པའི་བཅིང་བས་བཅིངས་པ། གཡོ་བ་དང་། རློམ་སེམས་ལ་གནས་པ་དག་སྟེ། བདུད་ཀྱི་ཞགས་པས་བཅིངས་པ་ཐམས་ཅད་ལས་རྣམ་པར་དགྲོལ་བ་དང་། གཡོ་དང་རློམ་སེམས་སྤང་བའི་ཕྱིར་དེ་དག་ལ་ཆོས་བསྟན་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྐྱེ་བ་དང་། ཀྱེ་མ་སེམས་ཅན་འདི་དག་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་སྒོ་བཅད་ཅིང་། ངན་འགྲོའི་སྒོ་ཕྱེ་བ་དག་སྟེ། མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་སྒོ་དབྱེ་བ་དང་། ངན་འགྲོའི་སྒོ་བཅད་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་ལ་ཆོས་བསྟན་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྐྱེ་བ་སྟེ། རིགས་ཀྱི་བུ་རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་པོ་དེ་དག་གིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྐྱེའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ལས་མ་འདྲེས་པ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ཏེ། དེ་དག་ལ་བརྩོན་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལེགས་པར་བྱེད་པའི་ལས་བྱེད་པ་རྣམས་ཡིན་ནོ། །སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། སེམས་ཅན་དག་གཏི་མུག་གི་གཉིད་ཀྱིས་ལོག་པ་དང་། བདག་ཤེས་རབ་ཀྱིས་སད་པ་མཐོང་ནས་ཤེས་རབ་ཀྱིས་སེམས་ཅན་རྣམས་སད་པར་བྱེད་པ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལས་མ་འདྲེས་པ་དང་པོའོ། །སེམས་ཅན་དག་ཆུང་ངུ་ལ་མོས་པ་དང་། བདག་རྒྱ་ཆེན་པོ་ལ་མོས་པར་མཐོང་ནས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་འཇུག་པ་དང་། སེམས་ཅན་དག་ཆོས་མ་ཡིན་པ་འདོད་པ་དང་། བདག་ཆོས་ལ་གནས་པར་མཐོང་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཆོས་འདོད་པ་ལ་རབ་ཏུ་འགོད་པ་དང་། སེམས་ཅན་དག་འཚོ་བ་ཡོངས་སུ་མ་དག་པ་དང་། བདག་འཚོ་བ་ཡོངས་སུ་དག་པར་མཐོང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་འཚོ་བ་ཡོངས་སུ་དག་པར་སྦྱོར་བ་དང་། སེམས་ཅན་དག་ལྟ་བར་གྱུར་པར་བྱིང་བ་དང་། བདག་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བར་ཞུགས་པར་མཐོང་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་འཕགས་པའི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་ལ་རབ་ཏུ་འགོད་པ་དང་། སེམས་ཅན་དག་མ་རིག་པར་གྱུར་ཅིང་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་བསགས་པར་མཐོང་ཞིང་བདག་རིག་པའི་རྗེས་སུ་འཐུན་པའི་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་གནས་པར་རིག་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་རིག་པའི་རྗེས་སུ་འཐུན་པའི་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་རབ་ཏུ་འགོད་པ་དང་། སེམས་ཅན་དག་ལོག་པའི་ཆོས་ལ་གནས་པ་དང་། བདག་ཡང་དག་པའི་ཆོས་ལ་ཞུགས་པར་མཐོང་ནས་ཡང་དག་པའི་ཆོས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་པ་དང་། སེམས་ཅན་དག་སེར་སྣ་ཅན་དུ་གྱུར་ཏེ་ཀུན་ཏུ་འཛིན་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་དང་། བདག་བདོག་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཏོང་བར་མཐོང་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་བདོག་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་ལ་སྦྱོར་བ་དང་། སེམས་ཅན་དག་ངང་ཚུལ་ངན་པ་ཅན་དུ་གྱུར་ཏེ། སྡོམ་པ་ལ་མི་གནས་པ་དང་། བདག་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོངས་སུ་དག་པར་གནས་ནས། སེམས་ཅན་རྣམས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྡོམ་པ་ལ་རབ་ཏུ་འགོད་པ་དང་། སེམས་ཅན་དག་གནོད་སེམས་མང་ཞིང་ཁྲོ་བ་ཤས་ཆེ་བ་དང་། བདག་བཟོད་པའི་སྟོབས་དང་། བྱམས་པ་ལ་གནས་པར་མཐོང་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་བཟོད་པའི་སྟོབས་དང་། བྱམས་པ་ལ་གནས་པ་ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་འཇུག་པ་དང་། སེམས་ཅན་དག་ལེ་ལོ་ཅན་དུ་གྱུར་ཏེ། བརྩོན་འགྲུས་ཆུང་བ་དང་། བདག་ལེ་ལོ་མེད་ཅིང་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པར་མཐོང་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པ་ལ་སྦྱོར་བ་དང་། སེམས་ཅན་དག་སེམས་གཡེངས་ཤིང་དྲན་པ་ཉམས་པ་དང་། བདག་མཉམ་པར་བཞག་སྟེ། བསམ་གཏན་ལ་བསམ་གཏན་བྱེད་པར་མཐོང་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་སེམས་མི་གཡེང་བ་དང་། དྲན་པ་དང་། ཤེས་བཞིན་ལ་རབ་ཏུ་འགོད་པ་དང་།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སེམས་ཅན་དག་ཤེས་རབ་འཆལ་པར་གྱུར་ཏེ། དམན་ཞིང་གཏི་མུག་དང་ལྡན་པ་དང་། བདག་ཤེས་རབ་དང་ལྡན་ཞིང་གཏི་མུག་དང་བྲལ་བར་མཐོང་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཤེས་རབ་ཆེན་པོ་དང་། གཏི་མུག་དང་བྲལ་བ་ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་འཇུག་པ་དང་། སེམས་ཅན་དག་རིགས་པ་མ་ཡིན་པར་ལྷུང་ཞིང་ཡ་ང་བའི་བྱེད་པ་བརྩམས་པ་དང་། བདག་ཐབས་མཁས་པ་དང་ལྡན་ཞིང་ཡང་དག་པའི་ལས་བརྩམས་པར་མཐོང་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཐབས་མཁས་པ་དང་། ཡང་དག་པའི་ལས་རྩོམ་པ་ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་འཇུག་པ་དང་། སེམས་ཅན་དག་ཉོན་མོངས་པས་བཅོམ་ཞིང་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་དང་། རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་། ཡོངས་སུ་རྟོག་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་པར་གྱུར་པ་དང་། བདག་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ལས་ལོག་པར་མཐོང་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་སྤོང་བ་ལ་རབ་ཏུ་འགོད་པ་དང་། སེམས་ཅན་དག་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་བཅིང་བས་བཅིངས་ཤིང་དམིགས་པ་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པ་དང་། བདག་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དང་ལྡན་ཞིང་དམིགས་པས་བཅིངས་པ་ལས་ཡོངས་སུ་གྲོལ་བར་མཐོང་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དང་དམིགས་པ་དང་བྲལ་བ་ལ་སྦྱོར་བ་དང་། སེམས་ཅན་དག་མ་དུལ་ཞིང་མ་སྦས་ཏེ་བྱང་བ་མ་ཡིན་པ་དང་། བདག་དུལ་ཞིང་སྦས་ཏེ་བྱང་བར་མཐོང་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་དུལ་བ་དང་། སྦས་པ་དང་། བྱང་བ་ལ་རབ་ཏུ་འགོད་པ་དང་། སེམས་ཅན་དག་བྱས་པ་མི་གཟོ་ཞིང་བྱས་པ་མི་ཤེས་ཏེ། དགེ་བའི་རྩ་བ་འཇོམས་པ་དང་། བདག་བྱས་པ་གཟོ་ཞིང་བྱས་པ་ཤེས་ཏེ་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྲུང་བར་གནས་པར་མཐོང་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་བྱས་པ་གཟོ་བ་དང་། བྱས་པ་ཤེས་པ་དང་། དགེ་བའི་རྩ་བ་ཆུད་མི་གཟོན་པ་ལ་རབ་ཏུ་འགོད་པ་དང་། སེམས་ཅན་དག་ཆུ་བོར་ལྷུང་ཞིང་སྡིག་པ་འདོད་པའི་དབང་དུ་སོང་བ་དང་། བདག་ཆུ་བོ་ཐམས་ཅད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པར་མཐོང་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཆུ་བོ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཐམས་ཅད་ལས་ཡང་དག་པར་འདའ་བ་ལ་སྦྱོར་བ་དང་། སེམས་ཅན་དག་བཀའ་བློ་མི་བདེ་ཞིང་འཐུན་པར་འཛིན་པ་མ་ཡིན་པ་དང་། བདག་བཀའ་བློ་བདེ་ཞིང་འཐུན་པར་འཛིན་པར་མཐོང་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་བཀའ་བློ་བདེ་ཞིང་འཐུན་པར་འཛིན་པ་ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་འཇུག་པ་དང་། སེམས་ཅན་དག་ཕོངས་པ་མང་ཞིང་དམ་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་ཡོངས་སུ་ཞེན་པ་དང་། བདག་མ་ཕོངས་པ་མང་ཞིང་དགེ་བ་བདུད་རྩི་ལ་གནས་པར་མཐོང་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོངས་སུ་ཞེན་པ་དང་བྲལ་ཞིང་དགེ་བའི་རྩ་བ་ལ་གནས་པར་སྦྱོར་བ་དང་། སེམས་ཅན་དག་དབུལ་ཞིང་འཕགས་པའི་ནོར་དང་བྲལ་བ་དང་། བདག་འཕགས་པའི་ནོར་དང་མ་བྲལ་ཞིང་ནོར་བདུན་དང་ལྡན་པར་མཐོང་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་འཕགས་པའི་ནོར་ཐོབ་པར་བྱ་བ་ལ་རབ་ཏུ་འགོད་པ་དང་། སེམས་ཅན་དག་རྟག་ཏུ་ན་ཞིང་ཁམས་རྣམ་པ་བཞི་པོའི་སྦྲུལ་གདུག་པས་ཟིན་པ་དང་། བདག་ནད་མེད་ཅིང་བདེ་ལ་འགྱུར་བ་མེད་པར་མཐོང་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་ནད་ཐམས་ཅད་སྤོང་བ་ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་འཇུག་པ་དང་། སེམས་ཅན་དག་མི་ཤེས་པའི་མུན་པས་ཀུན་ཏུ་གཏིབས་ཤིང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བ་དང་བྲལ་བ་དང་། བདག་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བ་ཐོབ་པར་མཐོང་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བ་ཆེན་པོ་ལ་རབ་ཏུ་འགོད་པ་དང་། སེམས་ཅན་དག་ཁམས་གསུམ་ལ་ཆགས་པས་ཆགས་ཤིང་རྒྱུད་ལྔའི་འགྲོ་བའི་འཁོར་བའི་འཁོར་ལོའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་མཐོང་ཞིང་བདག་ཁམས་གསུམ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ལ་མཁས་པར་ཤེས་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཁམས་གསུམ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ལ་མཁས་པ་ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་འཇུག་པ་དང་། སེམས་ཅན་དག་ གཡོན་ཕྱོགས་ཀྱི་ལམ་དུ ་ཞུགས་ཤིང་གཡས་ཕྱོགས་ཀྱི་ལམ་དང་བྲལ་བ་དང་། བདག་གཡས་ཕྱོགས་ཀྱི་ལམ་ལ་གནས་པར་མཐོང་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་གཡས་ཕྱོགས་ཀྱི་ལམ་ལ་རབ་ཏུ་འགོད་པ་དང་། སེམས་ཅན་དག་ལུས་དང་སྲོག་ལ་ཆགས་ཤིང་ཉེས་པ་མ་མཐོང་བ་དང་། བདག་ལུས་དང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སྲོག་ལ་མི་ལྟ་ཞིང་ཉེས་པ་མཐོང་བ་ཡིན་པར་མཐོང་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལུས་དང་སྲོག་ལ་མི་ལྟ་བ་དང་། ཉེས་པ་མཐོང་བ་ལ་རབ་ཏུ་འགོད་པ་དང་། སེམས་ཅན་དག་སངས་རྒྱས་དང་། ཆོས་དང་། དགེ་འདུན་དང་བྲལ་བ་དང་། བདག་དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་རིགས་རྒྱུན་མི་གཅོད་པར་གནས་པར་མཐོང་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་རིགས་རྒྱུན་མི་གཅོད་པ་ལ་འཛུད་པ་དང་། སེམས་ཅན་རྣམས་དམ་པའི་ཆོས་ལས་ཉམས་པ་དང་། བདག་དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་གནས་པར་མཐོང་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ལ་རབ་ཏུ་འགོད་པ་དང་། སེམས་ཅན་དག་སྟོན་པ་རིན་པོ་ཆེ་དང་རིང་དུ་གནས་ཤིང་། རྗེས་སུ་དྲན་པ་དྲུག་དང་བྲལ་བ་དང་། བདག་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དྲུག་མ་བཏང་བ་མཐོང་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དྲུག་བསྒོམ་པ་ལ་རབ་ཏུ་འགོད་པ་དང་། སེམས་ཅན་དག་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པས་བསྒྲིབས་པ་དང་། བདག་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་དང་བྲལ་བར་མཐོང་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་དང་བྲལ་བ་ལ་རབ་ཏུ་འགོད་པ་དང་། སེམས་ཅན་དག་མི་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་ཞིང་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྤངས་པ་དང་། བདག་མི་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྤངས་ཤིང་། དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པར་མཐོང་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་མི་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྤོང་བ་དང་། དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་ལ་རབ་ཏུ་འགོད་པ་སྟེ། རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལས་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་པོ་འདི་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་དག་ཕུལ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ལ་གནས་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལེགས་པར་བྱེད་པའི་ལས་བྱེད་པ་རྣམས་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལས་ནི་ཚད་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་སྒོ་ཇི་སྙེད་པར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་རྣམ་པར་བྱང་བའི་སྒོ་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡང་དེ་སྙེད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གལ་ཏེ་གང་དག་གང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་སེམས་ཅན་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པའམ། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པར་གྱུར་ཀྱང་སེམས་ཅན་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལས་གང་ཡིན་པ་དེ་སེམས་དང་པོ་བསྐྱེད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལས་ཀྱི་བརྒྱའི་ཆར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོ། སྟོང་གི་ཆ་དང་། བརྒྱ་སྟོང་གི་ཆ་དང་། བྱེ་བའི་ཆ་དང་། བྱེ་བ་བརྒྱ་ཕྲག་སྟོང་གི་ཆ་དང་། གྲངས་དང་། ཆ་དང་། བགྲང་བ་དང་། དཔེ་དང་། རྒྱུར་ཡང་ཉེ་བར་མི་འགྲོའོ། ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་དག་ནི་རང་གི་རྒྱུད་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བར་ཉེ་བར་གནས་པ་ཡིན་གྱི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དག་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་སྤོང་བར་ཉེ་བར་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལྟར་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལས་གང་ཡིན་པ་དང་། ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལས་གང་ཡིན་པ་བས་འདིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལས་ཉིད་མཆོག་ཅེས་བརྗོད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱི་ལས་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང་ལྡན་པ། ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལས་ནི་ཉི་ཚེ་བ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་གྱི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལས་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མེད་ཅིང་ཚད་མེད་པའི་རྣམ་པའི་ཡོན་ཏན་རྩོམ་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྒྱུ་འདིས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་། ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཟིལ་གྱིས་ནོན་ཏོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཟུངས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་གི་རྒྱལ་པོ་ཚིམ་ཞིང་མགུ་ལ་ཡི་རངས་ཤིང་རབ་ཏུ་དགའ་སྟེ། དགའ་བ་དང་ཡིད་བདེ་བ་སྐྱེས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་སྟེ་རྗེས་སུ་ཡི་རངས་ནས། ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ཙམ་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྒྱན་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྣང་བ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལས་ལེགས་པར་གསུངས་པ་དེ་དག་ནི་ངོ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མཚར་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཡང་བཤད་དུ་གསོལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་སེམས་ཅན་དག་ལ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་འཇུག །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་ནི་ཅི་ཙམ། རྣམ་པ་ནི་གང་ལགས། རྟགས་ནི་གང་ལགས། མཚན་མ་ནི་གང་ལགས། གནས་ནི་གང་ལགས། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་འཕྲིན་ལས་ནི་ཇི་ལྟར་མཛད། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འཕྲིན་ལས་ནི་ཅི་ཙམ། རྣམ་པ་ནི་གང་ལགས། རྟགས་ནི་གང་ལགས། མཚན་མ་ནི་གང་ལགས། གནས་ནི་གང་ལགས་པ་དེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ། ཐམས་ཅད་གཟིགས་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འཕྲིན་ལས་རྣམས་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པས་མངོན་སུམ་དུ་བདག་ཅག་ལ་ལེགས་པར་ཡང་དག་པར་བཤད་དུ་གསོལ། དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཟུངས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་གི་རྒྱལ་པོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་དེའི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་ལེགས་པར་ཉོན་ལ་ཡིད་ལ་ཟུང་ཤིག་དང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འཕྲིན་ལས་ལ་འཇུག་པ་ཙམ་ཅུང་ཟད་ཅིག་ཁྱོད་ལ་བཤད་པར་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་ནི་སྐྱེ་བ་ཡང་མེད། འཇུག་པ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་ནི་རྟག་ཏུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པར་ཡོངས་སུ་སྦྱང་བ་བྱས་པས་ཡང་དག་པར་བསྐྱེད་པ་སྟེ། འཇུག་པ་ཡང་མེད། ལྡོག་པ་ཡང་མེད་དོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་ནི་མ་བཏང་བ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་གནས་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་དེ་ནི་ཅི་ཙམ་དུ་ལས་ཡོངས་སུ་ཐོབ་པར་བྱ་བར་སླ་བ་མ་ཡིན་པ་དེ་ཙམ་དུ་ཚད་མེད། དེ་ཙམ་དུ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་སྟེ། དེ་ཙམ་དུ་མི་ཟད་ཅིང་། དེ་ཙམ་དུ་རིང་དུ་སོང་བའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་དེ་ལྟར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་འཇུག་གོ །བྱང་ཆུབ་ཅི་འདྲ་བ་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་ཡང་དེ་འདྲའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བྱང་ཆུབ་ཇི་ལྟར་ཐོབ་ཅེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རྩ་བ་མེད་པ་དང་། གནས་མེད་པར་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་བོ། །དེ་ལ་རྩ་བ་ནི་གང་། གནས་ནི་གང་ཞེ་ན། འཇིག་ཚོགས་ནི་རྩ་བའོ། །ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་རྟོག་པ་ནི་གནས་སོ། །དེ་གཉིས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བྱང་ཆུབ་དང་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་མཉམ་པར་ཡོངས་སུ་ཤེས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རྩ་བ་མེད་པ་དང་གནས་མེད་པར་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱའོ། །སེམས་ཅན་འདི་དག་གིས་ནི་རྩ་བ་མེད་པ་དང་། གནས་མེད་པའི་ཆོས་འདི་དག་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པས་དེ་དག་གིས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་འཇུག་གོ །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་ནི་ཞི་བ་དང་ཉེ་བར་ཞི་བའོ། །དེ་ལ་ཞི་བ་ནི་གང་། ཉེ་བར་ཞི་བ་ནི་གང་ཞེ་ན། ནང་ནི་ཞི་བའོ། །ཕྱི་ནི་ཉེ་བར་ཞི་བའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མིག་ནི་བདག་དང་བདག་གིས་སྟོང་སྟེ། དེ་ནི་དེའི་རང་བཞིན་ནོ། །རྣ་བ་དང་། སྣ་དང་། ལྕེ་དང་། ལུས་དང་ཡིད་ནི་བདག་དང་བདག་གིས་སྟོང་སྟེ། དེ་ནི་དེའི་རང་བཞིན་ནོ། །མིག་སྟོང་པར་ཡོངས་སུ་ཤེས་ནས་གཟུགས་རྣམས་ལ་མི་རྒྱུག་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་ཞི་བ་ཞེས་བྱའོ། །རྣ་བ་སྟོང་པར་ཡོངས་སུ་ཤེས་ནས་སྒྲ་རྣམས་ལ་མི་རྒྱུག་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་ཞི་བ་ཞེས་བྱའོ། །སྣ་སྟོང་པར་ཡོངས་སུ་ཤེས་ནས་དྲི་རྣམས་ལ་མི་རྒྱུག་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་ཞི་བ་ཞེས་བྱའོ། །ལྕེ་སྟོང་པར་ཡོངས་སུ་ཤེས་ནས་རོ་རྣམས་ལ་མི་རྒྱུག་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་ཞི་བ་ཞེས་བྱའོ། །ལུས་སྟོང་པར་ཡོངས་སུ་ཤེས་ནས་རེག་བྱ་རྣམས་ལ་མི་རྒྱུག་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་ཞི་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཡིད་སྟོང་པར་ཡོངས་སུ་ཤེས་ནས་ཆོས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རྣམས་ལ་མི་རྒྱུག་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་ཞི་བ་ཞེས་བྱའོ། །སེམས་ཅན་འདི་དག་གིས་ནི་ཞི་བ་དང་། ཉེ་བར་ཞི་བ་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པས་དེ་དག་གི་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་འཇུག་གོ །རིགས་ཀྱི་བུ་སེམས་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་རང་བཞིན་འོད་གསལ་བའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་རང་བཞིན་འོད་གསལ་བ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། རང་བཞིན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ། ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་པ། ནམ་མཁའི་རང་བཞིན། ནམ་མཁའ་དང་མཉམ་པར་གཞོལ་བ། ནམ་མཁའ་དང་མཉམ་པས་མཉམ་པ་སྟེ། རང་བཞིན་དེ་ནི་ཤིན་ཏུ་འོད་གསལ་བ་ཉིད་དོ། །བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་རང་བཞིན་འོད་གསལ་བ་འདི་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པས་གློ་བུར་གྱི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་ཏེ། རང་བཞིན་འོད་གསལ་བ་དེ་དག་གིས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་འཇུག་གོ །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་ནི་བླང་བ་མེད་པ་དང་། དོར་བ་མེད་པའོ། །དེ་ལ་བླང་བ་མེད་པ་ནི་གང་། དོར་བ་མེད་པ་ནི་གང་ཞེ་ན། བླང་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་འཛིན་པའོ། །དོར་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་འདོར་བའོ། །དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བླང་བ་མེད་པ་དང་། དོར་བ་མེད་པར་ཆུ་བོར་འཇུག་པ་ན། ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་ཕ་རོལ་མེད་པ་དང་། ཕ་རོལ་མེད་པ་མ་ཡིན་པར་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་བ་དེ་ལྟར་རྒལ་ཏོ། །དེ་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཕ་རོལ་མེད་པ་དང་། ཕ་རོལ་དང་བྲལ་བར་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དག་གིས་ནི་བླང་བ་མེད་པ་དང་། དོར་བ་མེད་པ་འདི་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པས་དེ་དག་གིས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་འཇུག་གོ །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་ནི་མཚན་མ་མེད་པ་དང་། དམིགས་པ་མེད་པའོ། །དེ་ལ་མཚན་མ་མེད་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པ་ནི་གང་། དམིགས་པ་མེད་པ་ནི་གང་ཞེ་ན། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དམིགས་སུ་མེད་པ་ནི་མཚན་མ་མེད་པའོ། །གཟུགས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་བ་ནི་དམིགས་པ་མེད་པའོ། །རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དམིགས་སུ་མེད་པ་ནི་མཚན་མ་མེད་པའོ། །སྒྲ་མཉན་དུ་མེད་པ་ནི་དམིགས་པ་མེད་པའོ། །སྣའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དམིགས་སུ་མེད་པ་ནི་མཚན་མ་མེད་པའོ། །དྲི་བསྣམ་དུ་མེད་པ་ནི་དམིགས་པ་མེད་པའོ། །ལྕེའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དམིགས་སུ་མེད་པ་ནི་མཚན་མ་མེད་པའོ། །རོ་མྱང་དུ་མེད་པ་ནི་དམིགས་པ་མེད་པའོ། །ལུས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དམིགས་སུ་མེད་པ་ནི་མཚན་མ་མེད་པའོ། །རེག་བྱ་རེག་པར་བྱར་མེད་པ་ནི་དམིགས་པ་མེད་པའོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དམིགས་སུ་མེད་པ་ནི་མཚན་མ་མེད་པའོ། །ཆོས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་བ་ནི་དམིགས་པ་མེད་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་མཚན་མ་མེད་པ་དང་། དམིགས་པ་མེད་པ་ནི་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ལོ། །འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་གང་ཞེ་ན། གང་ཁམས་གསུམ་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ལོ། །དེ་ལྟར་ན་གང་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཏེ། འཕགས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་འདི་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པས་དེ་དག་གིས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་འཇུག་གོ །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་ནི་འདས་པ་མ་ཡིན། མ་འོངས་པ་མ་ཡིན། ད་ལྟར་བྱུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དུས་གསུམ་མཉམ་པ་འཁོར་གསུམ་ཡོངས་སུ་ཆད་པའོ། །དེ་ལ་འཁོར་གསུམ་ཡོངས་སུ་ཆད་པ་གང་ཞེ་ན། གང་འདས་པ་ལ་སེམས་མི་འཇུག་པ་དང་། མ་འོངས་པ་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མི་རྒྱུག་པ་དང་། ད་ལྟར་བྱུང་བ་ལ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མི་འཇུག་པའོ། །དེ་སེམས་དང་། ཡིད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་མི་གནས་པས་འདས་པ་ལ་རྟོག་པར་མི་བྱེད། མ་འོངས་པ་ལ་མི་སེམས། ད་ལྟར་བྱུང་བ་སྤྲོས་པར་མི་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དུས་གསུམ་མཉམ་པ་ཉིད་དང་། འཁོར་གསུམ་ཡོངས་སུ་དག་པ་འདི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པས་དེ་དག་གིས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་འཇུག་གོ །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་ནི་ལུས་མེད་ཅིང་འདུས་མ་བྱས་པའོ། །དེ་ལ་ལུས་མེད་པ་ནི་གང་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན། རྣ་བ་དང་། སྣ་དང་། ལྕེ་དང་། ལུས་དང་། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའོ། །འདུས་མ་བྱས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ལ་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་། འཇིག་པ་མེད་པ་དང་། གནས་མེད་པ་སྟེ། དེ་ནི་མཚན་ཉིད་གསུམ་དང་བྲལ་བའི་འདུས་མ་བྱས་ཞེས་བྱའོ། །འདུས་མ་བྱས་ཇི་ལྟ་བར་འདུས་བྱས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མེད་པའོ། །མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ནི་གཉིས་མེད་དོ། །ལུས་མེད་པ་དང་འདུས་མ་བྱས་འདི་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དག་གིས་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པས་དེ་དག་གིས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་འཇུག་གོ །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་ཅེས་བྱ་བ་དེ་ནི་དབྱེར་མེད་པ་དང་གནས་སོ། །དེ་ལ་གནས་ནི་གང་། དབྱེར་མེད་པ་ནི་གང་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་གནས་སོ། །གནས་མེད་པ་ནི་དབྱེར་མེད་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་གནས་སོ། །ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་དབྱེར་མེད་པའོ། །ཡང་དག་པའི་མཐའ་ནི་གནས་སོ། །གཡོ་བ་མེད་པ་ནི་དབྱེར་མེད་པའོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ནི་གནས་སོ། །དམིགས་སུ་མེད་པ་ནི་དབྱེར་མེད་པའོ། །མཚན་མ་མེད་པ་ནི་གནས་སོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པ་ནི་དབྱེར་མེད་པའོ། །སྨོན་པ་མེད་པ་ནི་གནས་སོ། །སྨོན་ལམ་འདེབས་པ་མེད་པ་ནི་དབྱེར་མེད་པའོ། །སེམས་ཅན་མེད་པ་ཉིད་ནི་གནས་སོ། །སེམས་ཅན་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ནི་དབྱེར་མེད་པའོ། །ནམ་མཁའ་ནི་གནས་སོ། །དམིགས་སུ་མེད་པ་ནི་དབྱེར་མེད་པའོ། །སྐྱེ་བ་མེད་པ་ནི་གནས་སོ། །འགོག་པ་མེད་པ་ནི་དབྱེར་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མེད་པའོ། །འདུས་མ་བྱས་ནི་གནས་སོ། །རྒྱུ་བ་མེད་པ་ནི་དབྱེར་མེད་པའོ། །བྱང་ཆུབ་ནི་གནས་སོ། །ཉེ་བར་ཞི་བ་ནི་དབྱེར་མེད་པའོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་གནས་སོ། །མངོན་པར་གྲུབ་པ་མེད་པ་ནི་དབྱེར་མེད་པའོ། །དེ་ལྟར་དབྱེར་མེད་པ་དང་། གནས་འདི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པས་དེ་དག་གིས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་འཇུག་གོ །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་ནི་ལུས་ཀྱིས་ཀྱང་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་མི་རྒྱ། སེམས་ཀྱིས་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ། ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ལུས་ནི་བེམས་པོའོ། །སེམས་ནི་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའོ། །གང་ལུས་དང་སེམས་འདི་ལྟ་བུར་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་དེ་ནི་ཐ་སྙད་བཏགས་ནས་བྱང་ཆུབ་ཅེས་བྱའི། བྱང་ཆུབ་ནི་ལུས་སམ། སེམས་སམ། ཆོས་སམ། ཆོས་མ་ཡིན་པའམ། ཡང་དག་པའམ། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའམ། བདེན་པའམ། བརྫུན་པ་གང་གིས་ཀྱང་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་ནི་གང་གིས་ཚིག་ཏུ་ཐ་སྙད་གདགས་པར་འགྱུར་བའི་དབྱིབས་ཅི་ཡང་མེད་དེ། ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་དབྱིབས་མེད་ཅིང་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱང་དབྱིབས་མེད་ཅིང་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་བཙལ་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་སྟེ། ཆོས་ལ་ཚིག་མེད་དོ། །ཚིག་ལ་ཡང་ཆོས་མེད་དོ། །ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་གྱི་རྣམ་པ་འདི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པས་དེ་དག་གིས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་འཇུག་གོ །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་ནི་གཟུང་དུ་མེད་པ་དང་། གཞི་མེད་པའོ། །དེ་ལ་གཟུང་དུ་མེད་པ་ནི་གང་། གཞི་མེད་པ་ནི་གང་ཞེ་ན། མིག་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ནི་གཟུང་དུ་མེད་པའོ། །གཟུགས་དམིགས་སུ་མེད་པ་ནི་གཞི་མེད་པའོ། །རྣ་བ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ནི་གཟུང་དུ་མེད་པའོ། །སྒྲ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དམིགས་སུ་མེད་པ་ནི་གཞི་མེད་པའོ། །སྣ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ནི་གཟུང་དུ་མེད་པའོ། །དྲི་དམིགས་སུ་མེད་པ་ནི་གཞི་མེད་པའོ། །ལྕེ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ནི་གཟུང་དུ་མེད་པའོ། །རོ་དམིགས་སུ་མེད་པ་ནི་གཞི་མེད་པའོ། །ལུས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ནི་གཟུང་དུ་མེད་པའོ། །རེག་བྱ་དམིགས་སུ་མེད་པ་ནི་གཞི་མེད་པའོ། །ཡིད་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ནི་གཟུང་དུ་མེད་པའོ། །ཆོས་དམིགས་སུ་མེད་པ་ནི་གཞི་མེད་པའོ། །དེ་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བྱང་ཆུབ་གཟུང་དུ་མེད་པ་དང་། གཞི་མེད་པར་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་སོ། །མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་ཀྱང་མིག་གཟུང་དུ་མེད། གཟུགས་གཞི་མ་ཡིན། རྣམ་པར་ཤེས་པ་གནས་པ་མེད་དོ། །རྣ་བ་གཟུང་དུ་མེད། སྒྲ་གཞི་མ་ཡིན། རྣམ་པར་ཤེས་པ་གནས་པ་མེད་དོ། །སྣ་གཟུང་དུ་མེད། དྲི་གཞི་མ་ཡིན། རྣམ་པར་ཤེས་པ་གནས་པ་མེད་དོ། །ལྕེ་གཟུང་དུ་མེད། རོ་གཞི་མ་ཡིན། རྣམ་པར་ཤེས་པ་གནས་པ་མེད་དོ། །ལུས་གཟུང་དུ་མེད། རེག་བྱ་གཞི་མ་ཡིན། རྣམ་པར་ཤེས་པ་གནས་པ་མེད་དོ། །ཡིད་གཟུང་དུ་མེད། ཆོས་གཞི་མ་ཡིན། རྣམ་པར་ཤེས་པ་གནས་པ་མེད་དོ། །དེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གནས་པ་མེད་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་གནས་རྣམས་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །སེམས་ཅན་དག་གི་སེམས་ཀྱི་གནས་རྣམས་གང་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་གནས་ནི་བཞི་པོ་འདི་དག་གོ །བཞི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། གཟུགས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་གནས་དང་། ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་དག་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་གནས་ཏེ། སེམས་ཀྱི་གནས་དེ་དག་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གནས་མེད་པར་མཁྱེན་ཏོ། །གནས་མེད་པའི་མཐའ་འདི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པས་དེ་དག་གིས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་འཇུག་གོ །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་ཅེས་བྱ་བ་འདི་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཚིག་བླ་དགས་སོ། །སྟོང་པ་ཉིད་གང་གིས་བྱང་ཆུབ་སྟོང་པའི་སྟོང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པ་ཉིད་དེས་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་ངོ་། །སྟོང་པ་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཆོས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ཏེ། སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། སྟོང་པ་ཉིད་དང་བྱང་ཆུབ་ཅེས་བྱ་བ་ཚུལ་གཅིག་པར་ཤེས་པ་སྟེ། དེ་ལ་གཉིས་གང་གིས་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། བྱང་ཆུབ་གཉིས་སུ་དབྱེ་བའི་གཉིས་ཆུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པ། གཉིས་སུ་དབྱེར་མེད་པ། མཚན་ཉིད་མེད་པ། མིང་མེད་པ། མཚན་མ་མེད་པ། རྒྱུ་བ་མེད་པ། རབ་ཏུ་རྒྱུ་བ་མེད་པ། ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བ་མེད་པའོ། །གང་སྟོང་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་ཅིང་འཛིན་པ་མེད་པའི་ཚིག་བླ་དགས་སོ། །འདི་ལ་དོན་དམ་པར་གང་སྟོང་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་གང་ཡང་དམིགས་སུ་མེད་ཀྱང་སྟོང་པ་ཞེས་ཀྱང་བརྗོད་དོ། །ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་ལ་ནམ་མཁའ་ཞེས་རྗོད་ཀྱང་ནམ་མཁའ་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྟོང་པ་ལ་སྟོང་པ་ཞེས་རྗོད་ཀྱང་སྟོང་པ་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། མིང་མེད་པ་ལ་མིང་དུ་ཐ་སྙད་འདོགས་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་འཇུག་པའོ། །མིང་དེ་ཡང་ཡུལ་ན་གནས་པ་མ་ཡིན། ཕྱོགས་ན་གནས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་མིང་ཡུལ་ན་གནས་པ་མ་ཡིན། ཕྱོགས་ན་གནས་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་མིང་གང་གིས་ཆོས་གང་བརྗོད་པའི་ཆོས་དེ་ཡང་ཡུལ་ན་གནས་པ་མ་ཡིན། ཕྱོགས་ན་གནས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཆོས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་ཏེ། གཟོད་མ་ནས་མ་སྐྱེས་པ་དང་། མ་འགགས་པ་དང་། མཚན་ཉིད་མེད་པ་དང་། སེམས་དང་། ཡིད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་བྲལ་བ་དང་། ཡི་གེ་མེད་པ་དང་། སྒྲ་མེད་པར་ཤེས་སོ། །ཇི་ལྟར་ཤེས་པ་དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་གྲོལ་ཏེ། བཅིངས་པ་ཡང་མེད། གྲོལ་བ་ཡང་མེད་དོ། །མཉམ་པ་ཉིད་འདི་ཡང་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དག་གིས་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པས་དེ་དག་གིས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ་སྙམ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་འཇུག་གོ །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་ནི་ནམ་མཁའ་དང་མཉམ་སྟེ། ནམ་མཁའ་ནི་མཉམ་པའང་མ་ཡིན། མི་མཉམ་པའང་མ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱང་མཉམ་པའང་མ་ཡིན། མི་མཉམ་པའང་མ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་གང་ལ་ཡང་དག་པར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་མེད་པ་དེ་མཉམ་པའམ་མི་མཉམ་པར་བརྗོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པའང་མ་ཡིན། མི་མཉམ་པའང་མ་ཡིན་པར་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཆོས་ཆུང་ཟད་ཙམ་ཡང་མཉམ་པར་ཡང་མི་བྱེད། མི་མཉམ་པར་ཡང་མི་བྱེད་པ་དེ་ལྟར་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་སོ། །ཆོས་འདི་དག་ཅི་འདྲ་བ་དེ་འདྲ་བར་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་མཁྱེན་ཏོ། །ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱང་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་རྩ་བ་མེད་པ། མ་སྐྱེས་པ། མ་འགགས་པ་སྟེ། དེ་དག་ནི་མ་བྱུང་བ་ལས་འབྱུང་བ། བྱུང་ནས་ཀྱང་འབྲལ་བའོ། །དེ་དག་ནི་བདག་པོ་མེད་པར་འབྱུང་བ། བདག་པོ་མེད་པར་འབྲལ་བའོ། །དེ་ལྟར་འབྱུང་བ་དང་འཇིག་པ་ལ་བརྟེན་ནས་འཇུག་ཀྱང་འདི་ལ་འཇུག་པ་གང་ཡང་མེད་དེ། ལམ་བཅད་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཆོས་སྟོན་ཏོ་ཞེས་ཀྱང་བརྗོད་དོ། །ལམ་ཆད་པ་དེ་ཡང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པས་དེ་དག་གིས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་འཇུག་གོ །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་ཅེས་བྱ་བ་དེ་ནི་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་གྱི་གནས་སོ། །དེ་ལ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་གྱི་གནས་གང་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་ཇི་ལྟ་བར་གཟུགས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཏེ། དེ་བཞིན་ཉིད་ལས་མི་འདའོ། །བྱང་ཆུབ་ཇི་ལྟ་བར་ཚོར་བ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་། འདུ་བྱེད་རྣམས་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ཏེ། དེ་བཞིན་ཉིད་ལས་མི་འདའོ། །བྱང་ཆུབ་ཇི་ལྟ་བར། སའི་ཁམས་དང་། ཆུའི་ཁམས་དང་། མེའི་ཁམས་དང་། རླུང་གི་ཁམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཏེ། དེ་བཞིན་ཉིད་ལས་མི་འདའོ། །བྱང་ཆུབ་ཇི་ལྟ་བར་མིག་གི་ཁམས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དང་། གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་དང་། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཏེ། དེ་བཞིན་ཉིད་ལས་མི་འདའོ། །བྱང་ཆུབ་ཇི་ལྟ་བར་རྣ་བའི་ཁམས་དང་། སྒྲའི་ཁམས་དང་། རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་དང་། སྣའི་ཁམས་དང་། དྲིའི་ཁམས་དང་། སྣའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་དང་། ལྕེའི་ཁམས་དང་། རོའི་ཁམས་དང་། ལྕེའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་དང་། ལུས་ཀྱི་ཁམས་དང་། རེག་བྱའི་ཁམས་དང་། ལུས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་དང་། ཡིད་ཀྱི་ཁམས་དང་། ཆོས་ཀྱི་ཁམས་དང་། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཏེ། དེ་བཞིན་ཉིད་ལས་མི་འདའོ། །ཆོས་སུ་བཏགས་པ་ནི་འདི་དག་ཏུ་ཟད་དེ། འདི་ལྟར་ཕུང་པོ་དང་། ཁམས་དང་། སྐྱེ་མཆེད་དུ་བཏགས་པའོ། །དེ་དག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་སོ། །ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་སོ། །དེ་དག་ནི་སྔོན་གྱི་ཇི་ལྟ་བར་ཕྱིས་ཀྱང་དེ་བཞིན་བར་དུ་ཡང་དེ་བཞིན་ཏེ། སྔོན་གྱི་མཐར་ཡང་མ་སྐྱེས། ཕྱི་མའི་མཐར་ཡང་མི་འཕོ། བར་དུ་ཡང་དབེན་པ་དག་གོ །དེ་ལྟར་ན་འདི་ནི་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་གྱི་གནས་ཡིན་ནོ། །གཅིག་ཇི་ལྟ་བར་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་བཞིན། ཐམས་ཅད་ཇི་ལྟ་བར་གཅིག་ཀྱང་དེ་བཞིན་ཏེ། ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ལ་ནི་གཅིག་པའམ་མང་བར་མི་དམིགས་སོ། །ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་གྱི་གནས་འདིའང་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པས་དེ་དག་གིས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་འཇུག་གོ །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་ནི་རྣམ་པ་ལ་འཇུག་པས་རྣམ་པ་མེད་པ་ལ་ཞུགས་པའོ། །དེ་ལ་རྣམ་པ་ནི་གང་། རྣམ་པ་མེད་པ་ནི་གང་ཞེ་ན། རྣམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྩོམ་པའོ། །རྣམ་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་པའོ། །རྣམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་པ་མེད་པའི་སེམས་ཀྱི་གནས་སོ། །རྣམ་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚན་མ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོའོ། །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རྣམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་རྣམས་ལ་སེམས་པ་དང་། འཇལ་བ་དང་། བགྲང་བ་དང་། སོ་སོར་རྟོག་པའོ། །རྣམ་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇལ་བ་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་པའོ། །འཇལ་བ་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་པ་གང་ཞེ་ན། གང་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ལས་མེད་པའོ། །རྣམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུས་བྱས་ལ་སོ་སོར་རྟོག་པའོ། །རྣམ་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུས་མ་བྱས་ལ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པའོ། །རྣམ་པ་དང་རྣམ་པ་མེད་པ་ལ་འཇུག་པ་འདི་ཡང་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱིས་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པས་དེ་དག་གིས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་འཇུག་གོ །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་ནི་ཟག་པ་མེད་པ་དང་། ཉེ་བར་ལེན་པ་མེད་པའོ། །དེ་ལ་ཟག་པ་མེད་པ་ནི་གང་། ཉེ་བར་ལེན་པ་མེད་པ་ནི་གང་ཞེ་ན། ཟག་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟག་པ་བཞི་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། འདོད་པའི་ཟག་པ་དང་བྲལ་བ་དང་། སྲིད་པའི་ཟག་པ་དང་བྲལ་བ་དང་། མ་རིག་པའི་ཟག་པ་དང་བྲལ་བ་དང་། ལྟ་བའི་ཟག་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཉེ་བར་ལེན་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པ་བཞི་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་འདོད་པའི་ཉེ་བར་ལེན་པ་དང་བྲལ་བ་དང་། ལྟ་བའི་ཉེ་བར་ལེན་པ་དང་བྲལ་བ་དང་། བདག་ཏུ་སྨྲ་བའི་ཉེ་བར་ལེན་པ་དང་བྲལ་བ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའི་ཉེ་བར་ལེན་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཉེ་བར་ལེན་པ་བཞི་པོ་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མ་རིག་པས་མུན་པར་བྱས་ཤིང་སྲེད་པས་བསྙེན་ཏེ། བདག་གོ་སྙམ་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པས་ཉེ་བར་ལེན་པ་དག་གོ །དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བདག་ཉེ་བར་ལེན་པའི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་ཤེས་ནས། བདག་རྣམ་པར་དག་པས་སེམས་ཅན་རྣམ་པར་དག་པར་རྟོགས་སོ། །བདག་རྣམ་པར་དག་པ་གང་ཡིན་པ་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་དག་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་གཉིས་སུ་མེད་ཅིང་གཉིས་སུ་དབྱེར་མེད་དོ། །གཉིས་སུ་མེད་པའི་དོན་གང་ཡིན་པ་དེ་སྐྱེ་བ་མེད་དོ། །སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་མེད་པས་སེམས་དང་།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཡིད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་མི་འཇུག་གོ །གང་ལ་སེམས་དང་། ཡིད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་མི་འཇུག་པ་དེ་ལ་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་གང་གིས་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པར་འགྱུར་བའི་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་གང་ཡང་མེད་དོ། །དེར་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་ལྡན་པས་མ་རིག་པ་ཀུན་ནས་མི་སློང་ངོ་། །གང་མ་རིག་པ་ཀུན་ནས་མི་ལྡང་བ་དེ་སྲིད་པའི་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ཀུན་ནས་མི་ལྡང་ངོ་། །གང་སྲིད་པའི་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ཀུན་ནས་མི་ལྡང་བ་དེ་མི་སྐྱེ་བའོ། །གང་མི་སྐྱེ་བ་དེ་ངེས་པར་གྱུར་པའོ། །གང་ངེས་པར་གྱུར་པ་དེ་ངེས་པའི་དོན་ཏོ། །ངེས་པའི་དོན་གང་ཡིན་པ་དེ་དོན་དམ་པའོ། །དོན་དམ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་གང་ཟག་མེད་པའི་དོན་ཏོ། །གང་ཟག་མེད་པའི་དོན་གང་ཡིན་པ་དེ་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་དོན་ཏོ། །བརྗོད་དུ་མེད་པའི་དོན་གང་ཡིན་པ་དེ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་དོན་ཏོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་དོན་གང་ཡིན་པ་དེ་ཆོས་ཀྱི་དོན་ཏོ། །ཆོས་ཀྱི་དོན་གང་ཡིན་པ་དེ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་དོན་ཏོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་དོན་གང་ཡིན་པ་དེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དོན་ཏོ། །དེས་ན་སུས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་མཐོང་བ་དེས་ཆོས་མཐོང་ངོ་། །སུས་ཆོས་མཐོང་བ་དེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བཙལ་ན་ཅི་ཡང་མི་མཐོང་བ་དེ་ལྟར་མཐོང་ངོ་། །དེ་ལ་ཅི་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། མཚན་མ་དང་དམིགས་པའོ། །དེས་གང་གི་ཚེ་སེམས་མེད་པ་དང་དམིགས་པ་མེད་པར་མཐོང་བ་དེའི་ཚེ་ཡང་དག་པ་མཐོང་ངོ་། །དེ་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཆོས་དེ་དག་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་མཉམ་པར་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་སོ། །ཟག་པ་མེད་པ་དང་། ཉེ་བར་ལེན་པ་མེད་པ་འདི་ཡང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པས་དེ་དག་གིས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་འཇུག་གོ །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་ནི་དག་པ་དང་། དྲི་མ་མེད་པ་དང་། ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའོ། །དེ་ལ་དག་པ་ནི་གང་། དྲི་མ་མེད་པ་ནི་གང་།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ནི་གང་ཞེ་ན། སྟོང་པ་ཉིད་ནི་དག་པའོ། །མཚན་མ་མེད་པ་ནི་དྲི་མ་མེད་པའོ། །སྨོན་པ་མེད་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའོ། །སྐྱེ་བ་མེད་པ་ནི་དག་པའོ། །མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པ་ནི་དྲི་མ་མེད་པའོ། །འབྱུང་བ་མེད་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའོ། །རང་བཞིན་ནི་དག་པའོ། །ཡོངས་སུ་དག་པ་ནི་དྲི་མ་མེད་པའོ། །འོད་གསལ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའོ། །སྤྲོས་པ་མེད་པ་ནི་དག་པའོ། །མ་སྤྲོས་པ་ནི་དྲི་མ་མེད་པའོ། །སྤྲོས་པ་ཉེ་བར་ཞི་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་དག་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་དྲི་མ་མེད་པའོ། །ཡང་དག་པའི་མཐའ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའོ། །སྐབས་འབྱེད་པ་ནི་དག་པའོ། །ནམ་མཁའ་ནི་དྲི་མ་མེད་པའོ། །ནམ་མཁའ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའོ། །ནང་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ནི་དག་པའོ། །ཕྱི་རོལ་ཏུ་མི་རྒྱུ་བ་ནི་དྲི་མ་མེད་པའོ། །ནང་དང་ཕྱི་མི་དམིགས་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའོ། །ཕུང་པོ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ནི་དག་པའོ། །ཁམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་དྲི་མ་མེད་པའོ། །སྐྱེ་མཆེད་འདོར་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའོ། །འདས་པ་ལ་ཟད་པར་ཤེས་པ་ནི་དག་པའོ། །མ་འོངས་པ་ལ་མི་སྐྱེ་བར་ཤེས་པ་ནི་དྲི་མ་མེད་པའོ། །ད་ལྟར་བྱུང་བ་ལ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་གནས་པར་ཤེས་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་དག་པ་དང་། དྲི་མ་མེད་པ་དང་། ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། ཞི་བའི་གནས་ཀྱི་གནས་གཅིག་ཏུ་ཡང་དག་པར་འདུའོ། །ཞི་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་རབ་ཏུ་ཞི་བའོ། །རབ་ཏུ་ཞི་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉེ་བར་ཞི་བའོ། །ཉེ་བར་ཞི་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉེ་བར་ཞི་བར་བྱེད་པས་མཚན་མ་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །མཚན་མ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉེ་བར་ཞི་བའོ། །ཉེ་བར་ཞི་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་བློ་གྲོས་ཞེས་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལྟར་ན་ནམ་མཁའ་ཇི་ལྟ་བར་བྱང་ཆུབ་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་ཇི་ལྟ་བར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །ཆོས་རྣམས་ཇི་ལྟ་བར་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཇི་ལྟ་བར་ཞིང་རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་ནོ། །ཞིང་རྣམས་ཇི་ལྟ་བར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །དེས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དང་མཉམ་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། མཐར་ཕྱིན་ཅིང་མུར་ཐུག་པའི་ཕྱིར་གཉེན་པོ་མེད་པའོ། །གཉེན་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་གཟོད་མ་ནས་དག་པ། གཟོད་མ་ནས་དྲི་མ་མེད་པ། གཟོད་མ་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའོ། །དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དེ་ལྟ་བུའི་ཚུལ་དང་འཐུན་པར་ཆོས་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ཏེ། མ་དག་པ་དང་། དྲི་མ་མེད་པ་མ་ཡིན་པ་དང་། ཉོན་མོངས་པ་དང་བཅས་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ལ་རྣམ་པར་གཟིགས་ནས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་རྣམ་པར་རོལ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་འཇུག་གོ །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཐབས་མཁས་པས་ཚངས་པ་ལ་གཞེས་ཏེ། གསོལ་བ་མ་བཏབ་པར་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་མི་བསྐོར་རོ། །དེ་ནས་ཚངས་པ་གཙུག་ཕུད་ཅན་ཚངས་པ་བརྒྱ་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་ཏེ། མདུན་དུ་བདར་ནས་ལྷན་ཅིག་ཏུ་ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་ནས་མི་སྣང་བར་གྱུར་ཏེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྱན་སྔར་འདུག་ནས། དེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཞབས་གཉིས་ལ་གཏུགས་ཏེ་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བའི་སླད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་བཤད་དུ་གསོལ། བདེ་བར་གཤེགས་པས་ཆོས་བཤད་དུ་གསོལ་ཞེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་གསོལ་བ་བཏབ་བོ། །དེའི་ཚེ་ཚངས་པ་གཙུག་ཕུད་ཅན་གྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་ཀྱང་གསོལ་པ། ཁྱོད་ཀྱི་ཆོས་ནི་ཞི་ཞིང་རབ་ཞི་ལ། །དག་ཅིང་རྣམ་དག་དྲི་མེད་འོད་གསལ་ཏེ། །བརྗོད་མེད་སྒྲ་མེད་ཡི་གེ་མེད་འཕགས་པར། །སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ནི་ཐུགས་སུ་ཆུད། །ཡུན་རིང་གཉིད་ལོག་གཏི་མུག་རྒྱགས་པས་བསྒྲིབས། །ནོར་བའི་སེམས་ཅན་སད་པར་མཛད་དོན་དུ། །དེ་སླད་ཁྱོད་ཀྱིས་བསྐལ་པ་བྱེ་བར་ནི། །བརྟུལ་ཞུགས་དཀའ་ཐུབ་ཤིན་ཏུ་དཀའ་བ་སྤྱད། །གང་དག་སྔོན་གྱི་རྒྱལ་བའི་རྒྱུས་ལྷགས་པ། །དེ་དག་ཆོས་མཆོག་འདི་ནི་རྟོགས་འགྱུར་ཏེ། །འདི་ན་སེམས་ཅན་དགེ་བསམ་མང་མཆིས་ཀྱིས། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཆོས་རབ་འཁོར་ལོ་བསྐོར། །ཁྱོད་ཀྱིས་བདུད་འཁོར་ཤིན་ཏུ་ཚར་བཅད་དེ། །ཁྱོད་ཀྱིས་བདུད་རྩིའི་སྒོ་ནི་རབ་ཏུ་ཕྱེ། །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དེད་དཔོན་ཆེན་པོ་ལམ་ལོག་འཁྱམས་པ་ཡི། །སེམས་ཅན་དག་ནི་འཕགས་པའི་ལམ་དུ་ཁྲིད། །ཁྱོད་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཐུགས་རྗེ་བླ་ན་མེད། །འགྲོ་ལ་ཕན་པར་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་འཇུག །སྟོན་པ་ཁྱོད་ལ་བདག་ནི་གསོལ་འདེབས་ཀྱིས། །ཆོས་མཆོག་འཁོར་ལོ་རབ་ཏུ་བསྐོར་དུ་གསོལ། །ཇི་ལྟར་རྒྱལ་བ་འཁོར་བ་འཇིག་གིས་བསྐོར། །ཇི་ལྟར་གསེར་ཐུབ་རྒྱལ་བས་བསྐོར་བ་དང་། །བདེ་གཤེགས་འོད་སྲུང་གིས་ཀྱང་བསྐོར་བ་ལྟར། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར། །ཇི་ལྟར་སྤྲིན་གྱི་ཆུ་ཡིས་ཚིམ་བགྱིས་ཏེ། །དེ་ཡིས་ལོ་ཐོག་སྨན་རྣམས་བསྐྱེད་པ་ལྟར། །ཐུགས་རྗེའི་སྤྲིན་གྱིས་འཇིག་རྟེན་ཁྱབ་མཛད་དེ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཆོས་ཆར་ཕོབ། །རྣམ་པར་འདྲེན་མཆོག་གང་ཞིག་སྐྱེས་མ་ཐག །འགྲོ་བ་ཐར་བར་མཛད་སླད་སྒྲ་ཕྱུང་བ། །དེང་དུས་དེང་ལགས་ལྷ་མི་སྐོམ་པ་རྣམས། ། ཆོས་ཆེན་ཆུ་ཡིས་སྐོམ་པ་བསལ་དུ་གསོལ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཚངས་པ་གཙུག་ཕུད་ཅན་གྱིས་གསོལ་བ་བཏབ་པར་མཁྱེན་ནས་ཉིད་ཀྱིས་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་མ་བཏང་བས་གྲོང་ཁྱེར་བཱ་རཱ་ཎ་སཱི་དྲང་སྲོང་ལྷུང་བ་རི་དགས་ཀྱི་ནགས་སུ་དགེ་སྦྱོང་དང་། བྲམ་ཟེའམ། ལྷའམ། བདུད་དམ། ཚངས་པའམ། གང་གིས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་དུ་ཆོས་དང་འཐུན་པར་མ་བསྐོར་བའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བླ་ན་མེད་པ་བསྐོར་ཏེ། དེར་མི་རྟག་པའི་སྒྲས་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གོ་བར་བྱས་སོ། །ཀཽཎྜི་ནྱས་ཀྱང་ཐོག་མར་ཆོས་ཀུན་དུ་ཤེས་སོ། །དེ་ནས་དེའི་ཚེ་ཆེད་དུ་བརྗོད་པ་འདི་ཆེད་དུ་བརྗོད་དོ། །བརྗོད་དུ་མེད་ཅིང་ཟབ་པ་སྟེ། །ཡི་གེ་མེད་ཅིང་ངེས་པའི་དོན། །ཀཽཎྜི་ནྱས་ནི་འདི་ཤེས་པས། །ང་ཡི་འབད་པ་དོན་མེད་མིན། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བས་སེམས་ཅན་གྲངས་མེད་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དག་བཏུལ་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོས་རྣམ་པར་རོལ་པར་རིག་ནས། སེམས་ཅན་ཚད་མེད་གྲངས་མེད་པ་དག་གིས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པར་གྱུར་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འདས་རྣམས་ཀྱི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་པོ་འདི་ནི་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་རྟག་ཏུ་འཇུག་པ་སྟེ་ཡང་གཏང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་དེ་དང་ལྡན་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སེམས་ཅན་རེ་རེའི་ཆེད་དུ་ཡང་བསྐལ་པ་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དུ་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ཆེན་པོ་རྣམས་སུ་གནས་པར་སྤྲོ་སྟེ། གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་དེ་དག་འཕགས་པའི་ཆོས་འདུལ་བ་ལ་འདུལ་བར་འགྱུར་བ་ལྟ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡང་ཡོངས་སུ་མི་སྐྱོ་ཞིང་། ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་དེ་ཡང་ཡོངས་སུ་མི་མཉམ་མོ། །དེ་ལྟར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་འཇུག་གོ །ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་སྙིང་རྗེ་ནི་པགས་པའི་རྣམ་པ་ལྟ་བུའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྙིང་རྗེ་ནི་ཤའི་རྣམ་པ་ལྟ་བུའོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་ནི་རུས་པ་དང་རྐང་གི་རྣམ་པ་ལྟ་བུའོ། ། ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་སྙིང་རྗེ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྙིང་རྗེ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་འཇུག་པའོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ལུང་སྟོན་པར་བྱེད་པའོ། །ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་སྙིང་རྗེ་ནི་བྱམས་པ་ལ་ལྟོས་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྙིང་རྗེ་ནི་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ལ་ལྟོས་པའོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་ནི་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་ལ་ལྟོས་པའོ། །ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ནི་རྩོམ་པས་ཡོངས་སུ་སྐྱོ་བའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྙིང་རྗེ་ནི་རྩོམ་པ་ཉམས་འོག་ཏུ་ཆུད་པར་བྱེད་པའོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་ནི་རྩོམ་པ་ཐམས་ཅད་ཉམས་འོག་ཏུ་ཆུད་པར་བྱེད་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལྟར་ན་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་ནི་མཆོག་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་འདུལ་བའི་ཆེད་དུ་བསྐལ་པའམ། བསྐལ་པ་བརྒྱའམ། བསྐལ་པ་སྟོང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ངམ། བསྐལ་པ་བརྒྱ་ཕྲག་སྟོང་དུ་གནས་ཀྱང་དེ་སྲིད་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཀྱིས་རྣམ་གྲངས་འདིས་ཀྱང་འདི་ལྟར་རིག་པར་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་སྔོན་བྱུང་བ་འདས་པའི་དུས་ན་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་བས་ཀྱང་ཆེས་གྲངས་མེད་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན། དྲི་མཆོག་གི་བསྐལ་པ་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དྲི་ལྡན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཙན་དན་ཁྱིམ་ཞེས་བྱ་བ་རིག་པ་དང་ཞབས་སུ་ལྡན་པ། བདེ་བར་གཤེགས་པ། འཇིག་རྟེན་མཁྱེན་པ། སྐྱེས་བུ་འདུལ་བའི་ཁ་ལོ་སྒྱུར་བ་བླ་ན་མེད་པ། ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱི་སྟོན་པ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱུང་ངོ་། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཙན་དན་ཁྱིམ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེའི་ཚེའི་ཚད་ནི་ལོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་ཕྲག་བཅུ་དྲུག་ཐུབ་པར་གྱུར་ཏོ། །དེའི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་འདུས་པ་ནི་ཉན་ཐོས་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་བཞི་ཕྲག་བཅུ་དྲུག་གོ །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཙན་དན་ཁྱིམ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེའི་སྤུའི་ཁུང་བུ་གཅིག་ནས་དྲིའི་ངད་བྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེས་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེར་དྲི་ཞིམ་པོའི་དྲིར་བྱེད་དོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་ན་དྲི་ང་བ་འབྱུང་བ་མེད་དོ། །ཡང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་ན་རྩིག་པ་དང་། ཤིང་དང་། རི་དང་། གཟུགས་སྣང་བ་རྣམས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དྲི་དེས་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པར་གྱུར་ཏེ། དེས་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་དྲི་ལྡན་ཞེས་བྱའོ། །སེམས་ཅན་གང་དག་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེར་སྐྱེས་པར་གྱུར་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དྲི་དེས་ལུས་དང་། ངག་དང་། ཡིད་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པར་གྱུར་ཏོ། །སེམས་ཅན་གང་དག་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེའི་བསྟན་པ་ལ་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་དེ་དག་ཀྱང་། དྲི་དེ་བསྣམས་པས་བསམ་གཏན་བཞི་དག་བསྐྱེད་པར་གྱུར་ཏོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེར་སངས་རྒྱས་སྟོང་ཕྲག་བཅུ་ཅིག་ཆར་བྱུང་བར་གྱུར་ཏེ། ཐམས་ཅད་ཀྱང་འདི་ལྟར་ཙན་དན་ཁྱིམ་ཞེས་བྱ་བར་མིང་འཐུན་པར་གྱུར་ཏོ། །དེས་ན་བསྐལ་པ་དེ་དྲི་མཆོག་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཅེས་བྱའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཙན་དན་ཁྱིམ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་མཛད་ནས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དུས་ཀྱི་ཚེ་སེམས་ཅན་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་འདུལ་བ་གང་ཞིག་ངས་གདུལ་བར་བྱ་ཞེས་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ལ་རྣམ་པར་གཟིགས་ན། དེས་ལྷའི་སྤྱན་རྣམ་པར་དག་པ་མིའི་ལས་འདས་པས། འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་གྱི་ལྷའི་ནང་ན་སེམས་ཅན་སྔོན་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་ལ་མོས་པ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་འདུལ་བ་གཅིག་ཅིག་དེར་བསྐལ་པ་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་བཞིར་གནས་ནས། དེ་ནས་ཤི་འཕོས་ཏེ་མི་རྣམས་དང་སྐལ་བ་མཉམ་པར་སྐྱེ་ཞིང་། གལ་ཏེ་འདོད་པ་རྣམས་ལ་མ་རྩེས་པར་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་བསྔགས་པ་ཐོས་པ་ལྟ་ན་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་སྐྱེད་པར་འགྱུར། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་འགྱུར་བ་ཞིག་གཟིགས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཙན་དན་ཁྱིམ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་ཐབས་མཁས་པས་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་མངོན་དུ་མཛད་ནས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། དགེ་སློང་དག་ང་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་དུས་ལ་བབ་ཀྱིས་དེང་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་བྱའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཙན་དན་ཁྱིམ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་ལ་ལྟ་བས་ཡོངས་སུ་སྐྱོ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ནས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ནས་སྐུ་གདུང་ནི་རྒྱས་པར་གྱུར་ཏེ། དེའི་དམ་པའི་ཆོས་ནི་ལོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་དུ་གནས་པར་གྱུར་ཏོ། །དེའི་དམ་པའི་ཆོས་གནས་པ་ཡང་སྐྱེ་བོ་མང་པོས་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏེ། དེའི་དམ་པའི་ཆོས་ལྟར་བཅོས་པ་གང་ཡང་མེད་པར་གྱུར་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྟོབས་བསྐྱེད་པ་དང་། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་བསྐལ་པ་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་བཞིར་སྐུ་མི་སྣང་བར་གནས་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ལྟར་བསྐལ་པ་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་བཞི་པོ་དེ་དག་འདས་ནས་སེམས་ཅན་དེ་འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ནས་ཤི་འཕོས་ཏེ། མིའི་འཇིག་རྟེན་དུ་ཚོང་དཔོན་ཞིག་གི་རིགས་སུ་སྐྱེས་པར་གྱུར་ཏོ། །ཁྱེའུ་དེ་གང་གི་ཚེ་ལོ་བརྒྱད་ལོན་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཙན་དན་ཁྱིམ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་བསྐལ་པ་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་བཞི་འདས་ནས་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ལས་བཞེངས་ཏེ། ཁྱེའུ་དེའི་མདུན་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཁ་དོག་དང་། གཟུགས་ཀྱིས་བཞུགས་ནས་ཁྱེའུ་དེ་མ་གཏོགས་པར་གཞན་གང་གིས་ཀྱང་དེ་མ་མཐོང་སྟེ། དེས་ཅི་ནས་ཀྱང་ཁྱེའུ་དེ་སེམས་ཐག་པ་ནས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་དེ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་འདི་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཁྱེའུ་དེ་ལ་ཆོས་བསྟན་ཏོ། །འདོད་པའི་ཉེས་པའི་གཏམ་ཡང་ཡང་དག་པར་བཤད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེས་དེ་ལྷག་པའི་བསམ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་རིག་ནས་ལྷའི་བུ་དག་ཁྱེའུ་འདི་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་བརྒྱ་སྟོང་ཕྲག་བདུན་ཅུ་རྩ་གཉིས་ན་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རིན་ཆེན་མཆོག་ཅེས་བྱ་བར་འཇིག་རྟེན་དུ་འབྱུང་ངོ་ཞེས་ལུང་བསྟན་ཏོ། །དེའི་ལུང་བསྟན་པ་དེ་ནི་ཁྱེའུ་དེ་མ་གཏོགས་པར་མིར་གྱུར་པ་གང་གིས་ཀྱང་མ་ཐོས་སོ། །ལྷའི་བུ་སྣོད་དུ་གྱུར་པ་སྟོང་ཕྲག་བཅུ་གཉིས་ཀྱིས་དེའི་ལུང་བསྟན་པ་དེ་ཐོས་ནས། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་སྐྱེད་པར་གྱུར་ཏེ། འདི་སྐད་དུ། གང་གི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་རིན་ཆེན་མཆོག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེས་བྱང་ཆུབ་བརྙེས་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་བདག་ཅག་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེར་སྐྱེ་བར་ཤོག་ཤིག་ཅེས་སྨོན་ལམ་ཡང་བཏབ་བོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེར་སྐྱེ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རིན་ཆེན་མཆོག་དེ་ཁྱོད་ལ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ལུང་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ལུང་བསྟན་ཏོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཙན་དན་ཁྱིམ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་ལུང་བསྟན་ནས་དེའི་འོག་ཏུ་ཤིན་ཏུ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་གྱུར་ཏོ། །དེའི་སྐུ་གདུང་ནི་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་མཆོད་པར་གྱུར་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་གང་ན་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ས་མེད་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལྟར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཇི་ལྟར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་རྒྱུན་མི་གཅོད་པ་དེ་ལྟར་གང་དག་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་ཡོན་འབུལ་བ་དེ་དག་གིས་དགེ་བའི་རྩ་བ་དེ་ཡང་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མ་འདས་ཀྱི་བར་དུ་རྒྱུན་མི་འཆད་དེ། རྒྱུ་ཆུད་མི་ཟ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་བསྟན་པ་འདི་བཤད་པ་ན་འཁོར་དེ་ལས་སེམས་ཅན་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མའི་སུམ་ཆ་སྙེད་ཀྱིས་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པར་གྱུར་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མའི་ཕྱེད་སྙེད་ཀྱིས་ནི་རྗེས་སུ་འཐུན་པའི་བཟོད་པ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མའི་སྙེད་ཀྱིས་ནི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དབང་བསྐུར་བ་དང་ལྡན་པའི་ཆོས་ཀྱི་བཟོད་པ་ཡང་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་འཁོར་དེས་བསྟན་པ་འདི་ཐོས་ནས་ཚིམ་ཞིང་མགུ་ལ་ཡི་རངས་ཤིང་རབ་ཏུ་དགའ་སྟེ། དགའ་བ་དང་ཡིད་བདེ་བ་སྐྱེས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་གསོལ་ཏེ། ལྷ་དང་མིའི་མཆོད་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མཆོད་དོ།། །།བམ་པོ་བཞི་པ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཟུངས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་གི་རྒྱལ་པོ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ལས་གང་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ལས་ནི་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་པོ་འདི་དག་གོ །སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་གང་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཡེ་ཤེས་བླ་ན་མེད་པས་གནས་ལ་ཡང་གནས་སུ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །གནས་མ་ཡིན་པ་ལ་ཡང་གནས་མ་ཡིན་པར་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དུ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལ་གནས་ནི་གང་། གནས་མ་ཡིན་པ་ནི་གང་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ནི་གནས་མ་ཡིན་ཞིང་གོ་སྐབས་མེད་དེ། གང་ལུས་ཀྱིས་ཉེས་པར་སྤྱད་པ་དང་། ངག་གིས་ཉེས་པར་སྤྱད་པ་དང་། ཡིད་ཀྱིས་ཉེས་པར་སྤྱད་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་འདོད་པ་དང་། སྡུག་པ་དང་། དགའ་བ་དང་། ཡིད་དུ་འོང་བར་འགྱུར་བ་འདི་ནི་གནས་མེད་དོ། །འདི་ནི་གནས་ཡིན་ཞིང་གོ་སྐབས་ཡོད་པ་སྟེ། གང་ལུས་ཀྱིས་ལེགས་པར་སྤྱད་པ་དང་། ངག་གིས་ལེགས་པར་སྤྱད་པ་དང་། ཡིད་ཀྱིས་ལེགས་པར་སྤྱད་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་འདོད་པ་དང་། སྡུག་པ་དང་། དགའ་བ་དང་། ཡིད་དུ་འོང་བར་འགྱུར་བ་འདི་ནི་གནས་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གནས་མ་ཡིན་ཞིང་གོ་སྐབས་མེད་དེ། གང་སེར་སྣས་ལོངས་སྤྱོད་ཆེན་པོ་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་དང་། འཆལ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་ལྷ་དང་མིར་སྐྱེ་བ་དང་། གནོད་སེམས་ཀྱིས་མཛེས་པར་འགྱུར་བ་དང་། ལེ་ལོས་མངོན་པར་རྟོགས་པ་འཐོབ་པ་དང་། །སེམས་རྣམ་པར་གཡེངས་པས་ངེས་པར་གྱུར་པ་ལ་འཇུག་པ་དང་། གང་འཆལ་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་བག་ཆགས་ཀྱི་མཚམས་སྦྱོར་བ་ལེགས་པར་འཇོམས་པར་འགྱུར་བ་ནི་གནས་མ་ཡིན་ཞིང་གོ་སྐབས་མེད་དེ་དེ་ནི་གནས་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་གནས་ཡིན་ཞིང་གོ་སྐབས་ཡོད་པ་སྟེ། གང་སྦྱིན་པས་ལོངས་སྤྱོད་ཆེན་པོ་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་ལྷ་དང་མིར་སྐྱེ་བ་དང་། བཟོད་པས་མཛེས་པར་འགྱུར་བ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་མངོན་པར་རྟོགས་པ་འཐོབ་པ་དང་། བསམ་གཏན་གྱིས་ངེས་པར་གྱུར་པ་ལ་འཇུག་པ་དང་། གང་ཤེས་རབ་ཀྱིས་བག་ཆགས་ཀྱི་མཚམས་སྦྱོར་བ་ཐམས་ཅད་ལེགས་པར་འཇོམས་པ་འདི་ནི་གནས་ཡིན་ཞིང་གོ་སྐབས་ཡོད་དོ། །གནས་མ་ཡིན་ཞིང་གོ་སྐབས་མེད་དེ། གང་མཚམས་མེད་པ་བྱེད་པ་སེམས་གནས་པར་འགྱུར་བ་འདི་ནི་གནས་མེད་དོ། །གང་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པའི་སེམས་གནས་པར་འགྱུར་བ་འདི་ནི་གནས་ཡིན་ཞིང་གོ་སྐབས་ཡོད་དོ། །གནས་མ་ཡིན་ཞིང་གོ་སྐབས་མེད་དེ། གང་དམིགས་པ་ཅན་གྱིས་རྗེས་སུ་འཐུན་པའི་བཟོད་པ་འཐོབ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པར་འགྱུར་བ་དེ་ནི་གནས་མེད་དོ། །གང་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་མོས་པས་བཟོད་པ་འཐོབ་པར་འགྱུར་བ་འདི་ནི་གནས་ཡིན་ཞིང་གོ་སྐབས་ཡོད་དོ། །གནས་མ་ཡིན་ཞིང་གོ་སྐབས་མེད་དེ། གང་འགྱོད་པ་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པས་སེམས་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པར་འགྱུར་བ་འདི་ནི་གནས་མེད་དོ། །གང་ཀུན་ནས་ལྡང་བ་མེད་པའི་སེམས་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པར་འགྱུར་བ་འདི་ནི་གནས་ཡིན་ཞིང་གོ་སྐབས་ཡོད་དོ། །གནས་མ་ཡིན་ཞིང་གོ་སྐབས་མེད་དེ། གང་བུད་མེད་ཀྱི་ལུས་དེ་ཉིད་ཀྱིས་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོའམ། བརྒྱ་བྱིན་ནམ། ཚངས་པའམ། སངས་རྒྱས་སུ་འཇིག་རྟེན་དུ་འབྱུང་བ་འདི་ནི་གནས་མེད་དོ། །འདི་ནི་གནས་ཡིན་ཞིང་གོ་སྐབས་ཡོད་དེ། གང་བུད་མེད་ཀྱི་ལུས་བརྗེས་ནས་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོའམ། བརྒྱ་བྱིན་ནམ། ཚངས་པའམ། སངས་རྒྱས་སུ་འཇིག་རྟེན་དུ་འབྱུང་བ་འདི་ནི་གནས་ཡིན་ནོ། །གནས་མ་ཡིན་ཞིང་གོ་སྐབས་མེད་དེ། གང་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོ་མི་མཉམ་པས་རྒྱལ་སྲིད་བྱེད་པ་འདི་ནི་གནས་མེད་དོ། །གང་མཉམ་པས་བྱེད་པ་འདི་ནི་གནས་ཡིན་ཞིང་གོ་སྐབས་ཡོད་དོ། །གནས་མ་ཡིན་ཞིང་གོ་སྐབས་མེད་དེ། གང་བྱང་གི་སྒྲ་མི་སྙན་གྱི་མི་ལོག་པར་ལྟུང་བར་འགྲོ་བ་འདི་ནི་གནས་མེད་དོ། །བདེ་འགྲོར་འགྲོ་བ་ནི་གནས་ཡིན་ཞིང་གོ་སྐབས་ཡོད་དོ། །གནས་མ་ཡིན་ཞིང་གོ་སྐབས་མེད་དེ། གང་སྲོག་གཅོད་པའི་སྐྱེ་དགུ་གང་ཟག་སྲོག་གཅོད་པའི་རྒྱུས་ཚེ་རིང་བར་འགྱུར་བ་ནས། ལོག་པར་ལྟ་བ་དག་ལོག་པར་ལྟ་བ་ཅན་ལོག་པའི་ལས་ཡང་དག་པར་བླངས་པའི་རྒྱུས་འཕགས་པའི་ལམ་འཐོབ་པར་འགྱུར་བའི་བར་འདི་ནི་གནས་མེད་དོ། །འདི་ནི་གནས་ཡིན་ཞིང་གོ་སྐབས་ཡོད་དེ། གང་སྲོག་གཅོད་པ་སྤངས་པའི་རྒྱུས་ཚེ་རིང་བར་འགྱུར་བ་ནས། ཡང་དག་པར་ལྟ་བ་འཕགས་པའི་ལམ་འཐོབ་པར་འགྱུར་བའི་བར་འདི་ནི་གནས་ཡིན་ནོ། །གནས་མ་ཡིན་ཞིང་གོ་སྐབས་མེད་དེ། གང་བརྒྱད་པ་འབྲས་བུ་མ་ཐོབ་པར་ལྡང་བ་འདི་ནི་གནས་མེད་དོ། །གང་འབྲས་བུ་ཐོབ་ནས་ལྡང་བ་འདི་ནི་གནས་ཡིན་ཞིང་གོ་སྐབས་ཡོད་དོ། །གནས་མ་ཡིན་ཞིང་གོ་སྐབས་མེད་དེ། གང་རྒྱུན་དུ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཞུགས་པ་སྲིད་པ་བརྒྱད་པ་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་འདི་ནི་གནས་མེད་དོ། །གང་རེ་ལྟར་ཐོགས་ཀྱང་སྲིད་པ་བདུན་དུ་འགྱུར་བ་འདི་ནི་གནས་ཡིན་ནོ། །གནས་མ་ཡིན་ཞིང་གོ་སྐབས་མེད་དེ། གང་ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་སྲིད་པ་གཉིས་པ་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་འདི་ནི་གནས་མེད་དོ། །གང་ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་འཇིག་རྟེན་འདིར་འོངས་ནས་སྡུག་བསྔལ་མཐར་འབྱིན་པར་བྱེད་པ་འདི་ནི་གནས་ཡིན་ཞིང་གོ་སྐབས་ཡོད་དོ། །གནས་མ་ཡིན་ཞིང་གོ་སྐབས་མེད་དེ། གང་ཕྱིར་མི་འོང་བ་འཇིག་རྟེན་འདིར་འོང་བ་འདི་ནི་གནས་མེད་དོ། །གང་དེ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་འདི་ནི་གནས་ཡིན་ཞིང་གོ་སྐབས་ཡོད་དོ། །གནས་མ་ཡིན་ཞིང་གོ་སྐབས་མེད་དེ། གང་དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བར་འགྱུར་བ་འདི་ནི་གནས་མེད་དོ། །གང་དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བ་མེད་པ་འདི་ནི་གནས་ཡིན་ཞིང་གོ་སྐབས་ཡོད་དོ། །གནས་མ་ཡིན་ཞིང་གོ་སྐབས་མེད་དེ། གང་འཕགས་པའི་གང་ཟག་སྟོན་པ་གཞན་གྱི་ལུང་ནོད་པ་འདི་ནི་གནས་མེད་དོ། །གང་ལྷ་གཞན་མེད་པ་འདི་ནི་གནས་ཡིན་ནོ། །གནས་མ་ཡིན་ཞིང་གོ་སྐབས་མེད་དེ། གང་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཕྱིར་ལྡོག་པར་འགྱུར་བ་འདི་ནི་གནས་མེད་དོ། །གང་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བ་འདི་ནི་གནས་ཡིན་ནོ། །གནས་མ་ཡིན་ཞིང་གོ་སྐབས་མེད་དེ། གང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་འདུག་ནས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་མ་རྒྱས་པར་ལྡང་བ་འདི་ནི་གནས་མེད་དོ། །གང་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་ལྡང་བ་འདི་ནི་གནས་ཡིན་ནོ། །གནས་མ་ཡིན་ཞིང་གོ་སྐབས་མེད་དེ། གང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་བག་ཆགས་ཀྱི་མཚམས་སྦྱོར་བ་སྣང་བ་འདི་ནི་གནས་མེད་དོ། །གང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བག་ཆགས་ཀྱི་མཚམས་སྦྱོར་བ་ཐམས་ཅད་ལེགས་པར་བཅོམ་པ་འདི་ནི་གནས་ཡིན་ཞིང་གོ་སྐབས་ཡོད་དོ། །གནས་མ་ཡིན་ཏེ། གང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོགས་པར་འགྱུར་བ་འདི་ནི་གནས་མེད་དོ། །གང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོགས་པ་མེད་པ་འདི་ནི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གནས་ཡིན་ནོ། །གནས་མ་ཡིན་ཞིང་གོ་སྐབས་མེད་དེ། གང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྱི་གཙུག་མཐོང་བར་འགྱུར་བ་འདི་ནི་གནས་མེད་དོ། །གང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྱི་གཙུག་བལྟར་མི་མཐོང་བ་འདི་ནི་གནས་ཡིན་ནོ། །གནས་མ་ཡིན་ཞིང་གོ་སྐབས་མེད་དེ། གང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུ་མ་གཏོགས་པར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུ་བ་ཤེས་པ་འདི་ནི་གནས་མེད་དོ། །གང་མི་ཤེས་པ་འདི་ནི་གནས་ཡིན་ནོ། །གནས་མ་ཡིན་ཏེ། གང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་སེམས་མཉམ་པར་མ་བཞག་པ་དམིགས་པ་འདི་ནི་གནས་མེད་དོ། །གང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྟག་ཏུ་མཉམ་པར་གཞག་པ་འདི་ནི་གནས་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་གནས་མ་ཡིན་ཏེ། གང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ལོག་པའི་ཚིག་འབྱུང་བ་འདི་ནི་གནས་མ་ཡིན་ནོ། །གང་བདེན་པའི་ཚིག་འབྱུང་བ་འདི་ནི་གནས་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གནས་མ་ཡིན་ཞིང་གོ་སྐབས་མེད་དེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་འཁྲུལ་པ་དམིགས་པ་འདི་ནི་གནས་མེད་དོ། །འདི་ནི་གནས་ཡིན་ཞིང་གོ་སྐབས་ཡོད་དེ། གང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་འཁྲུལ་པ་མེད་པ་འདི་ནི་གནས་ཡིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལྟར་གང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གནས་དང་གནས་མ་ཡིན་པར་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དེ་ཡི་གེ་རྣམས་ཀྱིས་ཚད་བསྟན་དུ་མེད་དེ་ཡང་དག་པའོ། །དེ་ཁོ་ནའོ། །གཞན་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །ས་ཀུན་འགྲུམ་པར་འགྱུར་ཡང་སྲིད། །ནམ་མཁའ་གཡོ་བར་འགྱུར་སྲིད་ཀྱི། །སངས་རྒྱས་གནས་མིན་བཤད་པ་ནི། །གནས་སུ་འགྱུར་བ་མི་སྲིད་དོ། །སྐྱེས་བུས་ཁ་དོག་ལྔ་ཅན་དུ། །ནམ་མཁའ་གཟུགས་སུ་བྱེད་ཀྱང་སྲིད། །སངས་རྒྱས་གནས་མིན་བཤད་པ་ནི། །གནས་སུ་འགྱུར་བ་མི་སྲིད་དོ། །ཐ་མ་དང་ནི་འབྲིང་དང་མཆོག །གང་དག་སངས་རྒྱས་གནས་བཤད་པ། །དེ་ཀུན་དེ་བཞིན་བཤད་པ་སྟེ། །གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ཡོད་མ་ཡིན། །ཐ་མ་དང་ནི་འབྲིང་དང་མཆོག །གང་དག་གནས་མིན་བཤད་པ་ཡང་། །དེ་ཀུན་དེ་བཞིན་བཤད་པ་སྟེ། །གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ཡོད་མ་ཡིན། །གནས་དང་གནས་མིན་རབ་ཤེས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པ། །སེམས་ཅན་བསམ་པ་ཇི་བཞིན་དུ། །དེས་ནི་ཕྱད་པར་ཡང་དག་དང་། །ཆོས་ཀྱང་སྲོག་ཆགས་རྣམས་ལ་བཤད། །དགེ་སྦྱོང་དང་ནི་བྲམ་ཟེ་གཞན། །གང་དུ་ཐམས་ཅད་རྒྱུག་བྱེད་ཅིང་། །གནས་དང་གནས་མིན་མི་ཤེས་པ། །སངས་རྒྱས་ལ་ནི་དེ་མེད་དོ། །གནས་གང་དང་ནི་ལྡན་པས་ན། །སེམས་ཅན་ཐར་བྱེད་དཔུང་འགྱུར་བ། །ཡོན་ཏན་ཀུན་ལྡན་སངས་རྒྱས་ཀྱིས། །དེ་ནི་ཡང་དག་རབ་ཏུ་བཤད། །སེམས་ཅན་གང་དག་སྣོད་མིན་གང་། །དེ་ལ་སངས་རྒྱས་བཏང་སྙོམས་མཛད། །གང་གི་དུས་ན་འགྲོལ་འགྱུར་བ། །དེ་ཡི་དུས་ལ་རབ་ཏུ་གཞེས། །གང་གིས་སེམས་ཅན་ཐར་བྱེད་པ། །ཁ་ན་མ་ཐོ་མེད་པའི་ལས། །སངས་རྒྱས་བློ་མཆོག་ལྡན་པ་ཡི། །འཕྲིན་ལས་དང་པོ་འདི་ཡིན་ནོ། །གནས་དང་གནས་མིན་བཤད་པ་ནི། །དཔག་ཏུ་མེད་ཅིང་གྲངས་མེད་དེ། །དྲང་སྲོང་ཆེན་པོའི་སྟོབས་འདི་ནི། །ཕ་རོལ་རྒོལ་བས་ཐུབ་པར་དཀའ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་འདས་པ་དང་། མ་འོངས་པ་དང་། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་ལས་རྣམས་དང་། ལས་ལེན་པ་རྣམས་གནས་དང་། རྒྱུ་དང་། དངོས་པོ་དང་། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་མཁས་པ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཅེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལ་འདས་པའི་ལས་ལེན་པ་གང་དགེ་བའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ། མི་དགེ་བ་དང་བྲལ་བ། གང་མ་འོངས་པའི་དུས་ན་དགེ་བའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་འབྱིན་པ་དེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །ལས་ལེན་པ་གང་མི་དགེ་བའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ། དགེ་བ་དང་བྲལ་བ་གང་མ་འོངས་པའི་དུས་ན། མི་དགེ་བའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་འབྱིན་པ་དེའང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །ལས་ལེན་པ་གང་མ་འོངས་པའི་དུས་ན་དམན་པ་ལ་བརྟེན་པར་འགྱུར་བ་དེའང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །ལས་ལེན་པ་གང་མ་འོངས་པའི་དུས་ན་ཁྱད་པར་ལ་བརྟེན་པར་འགྱུར་བ་དེའང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །ལས་ལེན་པ་གང་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དུས་ན་དམན་པ་ལ་རྟེན་ལ་མ་འོངས་པའི་དུས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ན་ཁྱད་པར་བརྟེན་པར་འགྱུར་བ་དེའང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །ལས་ལེན་པ་གང་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དུས་ན་ཁྱད་པར་ལ་རྟེན་ལ་མ་འོངས་པའི་དུས་ན་དམན་པ་ལ་བརྟེན་པར་འགྱུར་བ་དེའང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །ལས་ལེན་པ་གང་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དུས་ན་ཡང་དམན་པ་ལ་རྟེན་ལ་མ་འོངས་པའི་དུས་ན་ཡང་དམན་པ་ལ་བརྟེན་པར་འགྱུར་བ་དེའང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །ལས་ལེན་པ་གང་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དུས་ན་ཡང་ཁྱད་པར་ལ་རྟེན་ལ་མ་འོངས་པའི་དུས་ན་ཡང་ཁྱད་པར་ལ་བརྟེན་པར་འགྱུར་བ་དེའང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །ལས་ལེན་པ་གང་འདས་པ་ན་སྦྱོར་བར་དམན་ལ་དེ་མ་འོངས་པའི་དུས་ན་རྒྱ་ཆེ་ཞིང་སྦྱོར་བ་རྒྱ་ཆེ་བར་འགྱུར་བ་དེའང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །ལས་ལེན་པ་གང་རྩོམ་པ་ཆུང་ལ་ཁྱད་པར་ཆེན་པོར་འགྱུར་བ་དང་། ལས་ལེན་པ་གང་རྩོམ་པ་ཆེན་པོར་འགྱུར་ལ་ཁྱད་པར་ཆུང་ངུར་འགྱུར་བ་དང་། ལས་ལེན་པ་གང་ཉན་ཐོས་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་འབྱིན་པ་དེའང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །ལས་ལེན་པ་གང་རང་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་འབྱིན་པ་དེའང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །ལས་ལེན་པ་གང་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་འབྱིན་པ་དེའང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །ལས་ལེན་པ་གང་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ན་སྡུག་བསྔལ་ལ་མ་འོངས་པ་ན་རྣམ་པར་སྨིན་པ་བདེ་བར་འགྱུར་བ་དང་། ལས་ལེན་པ་གང་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ན་བདེ་བ་ལ་མ་འོངས་པ་ན་རྣམ་པར་སྨིན་པ་སྡུག་བསྔལ་བར་འགྱུར་བ་དང་། ལས་ལེན་པ་གང་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ན་སྡུག་བསྔལ་ལ་མ་འོངས་པ་ན་ཡང་རྣམ་པར་སྨིན་པ་སྡུག་བསྔལ་བར་འགྱུར་བ་དང་། ལས་ལེན་པ་གང་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ན་ཡང་བདེ་ལ་མ་འོངས་པ་ན་ཡང་རྣམ་པར་སྨིན་པ་བདེ་བར་འགྱུར་བ་དེ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལྟར་ན་འདས་པ་དང་། མ་འོངས་པ་དང་། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལས་གང་ཡིན་པ་དང་། རྐྱེན་གང་ཡིན་པ་དང་། རྣམ་པར་སྨིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དེ་ཁོ་ན་དང་། གཞན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མ་ཡིན་པ་ལ་རྟེན་པར་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །མཁྱེན་ནས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་སྟོན་ཏེ། འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འཕྲིན་ལས་གཉིས་པའོ། །དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྒྱུ་ལ་མཁས་པ་སྟེ། །ལས་ཀྱི་རྣམ་སྨིན་ཚུལ་མཁྱེན་སྤྱན་དང་ལྡན། །དུས་གསུམ་དག་ལ་ཆགས་པ་མི་མངའ་སྟེ། །སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་སྤྱོད་པ་རབ་ཏུ་མཁྱེན། །རྒྱུ་ནི་གང་ཞིག་བདེ་བར་འགྱུར་བ་སྟེ། །ལྷ་དང་མི་ཡི་རྣམ་པར་སྨིན་ལྡན་དང་། །གང་ཡང་སྡུག་བསྔལ་དག་ཏུ་འགྱུར་བྱེད་པ། །དེ་ནི་བདེ་བར་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་མཁྱེན། །དགེ་བ་དང་ནི་མི་དགེའི་ལས་རྣམས་ཀྱི། །རྒྱུ་དང་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཅིར་འགྱུར་བ། །དེ་ནི་བདེ་བར་གཤེགས་པས་རབ་མཁྱེན་ཏེ། །ནོར་བུ་རིན་ཆེན་ཕྱག་ཏུ་བཞག་པ་བཞིན། །ལས་གང་ཆུང་ངུའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་གྱུར་ལ། །ཚད་མེད་རྒྱུད་ཀྱང་འབྱིན་པར་འགྱུར་བ་དང་། །གང་ཡང་རྒྱ་ཆེ་བ་དང་ཆུང་ངུ་ཡང་། །དེ་ནི་ཇི་ལྟ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་མཁྱེན། །གང་ཡང་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ནི་རྒྱུ་འབྱིན་དང་། །རྐྱེན་གྱི་ཐེག་པ་དེ་བཞིན་འབྱིན་པ་དང་། །གང་ཡང་རྒྱལ་བའི་རྒྱུ་ནི་འབྱིན་འགྱུར་བ། །དེ་ཀུན་བདེ་བར་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་མཁྱེན། །རྒྱུ་ནི་གང་ཞིག་སྡུག་བསྔལ་འགྱུར་བྱེད་ལ། །དེ་ཡང་བདེ་བ་དག་ཏུ་འགྱུར་བ་དང་། །རྒྱུ་ནི་གང་ཞིག་བདེ་བར་འགྱུར་བྱེད་ལ། །དེ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་དག་ཏུ་འགྱུར་བ་དང་། །རྒྱུ་ནི་བདེ་ལ་སྡུག་བསྔལ་གནས་པ་དང་། །རྒྱུ་ཡང་བདེ་ལ་བདེ་བར་གནས་པ་དང་། །ལས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ནི། །རྒྱུ་དང་འཐུན་པར་བདེ་གཤེགས་རབ་ཏུ་མཁྱེན། །དུས་གསུམ་དག་ཏུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །རྒྱུ་གང་ལས་འཇུག་བྱེད་དང་ལས་ཀྱང་ནི། །གཞན་མ་ཡིན་པར་སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས། །དེ་བཞིན་རྒྱལ་བས་ཕྱད་པར་རབ་ཏུ་མཁྱེན། །རིགས་ཀྱི་བུ་གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་སེམས་ཅན་གཞན་རྣམས་དང་། གང་ཟག་གཞན་དག་གི་མོས་པ་དུ་མ་དང་། མོས་པ་སྣ་ཚོགས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་སེམས་ཅན་གཞན་དག་དང་། གང་ཟག་གཞན་རྣམས་ཀྱི་མོས་པ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དུ་མ་དང་། མོས་པ་སྣ་ཚོགས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཇི་ལྟར་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཅེ་ན། གང་ཟག་གང་འདོད་ཆགས་ལ་གནས་ཤིང་ཞེ་སྡང་ལ་མོས་པ་དང་། གང་ཟག་གང་ཞེ་སྡང་ལ་གནས་ཤིང་འདོད་ཆགས་ལ་མོས་པ་དང་། གང་ཟག་གང་གཏི་མུག་ལ་གནས་ཤིང་འདོད་ཆགས་དང་། ཞེ་སྡང་དང་། གཏི་མུག་ལ་མོས་པ་དེ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །གང་ཟག་གང་དགེ་བ་ལ་གནས་ཤིང་དགེ་བ་ལ་མོས་པ་དེ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །གང་ཟག་གང་དག་སྦྱོར་བ་དམན་ཞིང་བསམ་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་ལ་མོས་པ་དེ་དག་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །གང་ཟག་གང་དག་སྦྱོར་བ་རྒྱ་ཆེ་ཞིང་བསམ་པ་དམན་པ་ལ་མོས་པ་དེ་དག་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །མོས་པ་གང་གིས་སྦྱོར་བ་དམན་ཞིང་ཁྱད་པར་ལ་གནས་པར་འགྱུར་བ་དང་། མོས་པ་གང་གིས་སྦྱོར་བ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་ཤིང་དམན་པ་ལ་གནས་པར་འགྱུར་བ་དང་། མོས་པ་གང་གིས་ལོག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་ལ་ངེས་པའི་ཁམས་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དང་། མོས་པ་གང་གིས་མ་ངེས་ལ་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པའི་ཁམས་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དང་། མོས་པ་གང་གིས་ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་ལ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དེ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །མོས་པ་གང་གིས་འདོད་པའི་ཁམས་ལས་ཡང་དག་པར་འདའ་བར་འགྱུར་བ་དང་། མོས་པ་གང་གིས་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ལས་ཡང་དག་པར་འདའ་བར་འགྱུར་བ་དང་། མོས་པ་གང་གིས་ཁམས་གསུམ་པ་ལས་ཡང་དག་པར་འདའ་བར་འགྱུར་བ་དེ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །མོས་པ་གང་གིས་དམན་པ་ལ་སྟེན་ཅིང་ཁྱད་པར་གནོན་པར་འགྱུར་བ་དང་། མོས་པ་གང་གིས་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་ནས་ཀྱང་དམན་པ་ལ་གནས་པར་འགྱུར་བ་དེ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །མོས་པ་གང་གིས་སྐྱེ་བ་ཐ་དད་པ་དང་། ཁ་དོག་ཐ་དད་པ་དང་། ཡོངས་སུ་ལོངས་སྤྱོད་པ་ཐ་དད་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་འགྱུར་བ་དེའང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །མོས་པ་གང་གིས་རྩེ་མོ་ལས་ཉམས་པར་འགྱུར་བ་དང་། མོས་པ་གང་གིས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དེའང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །མཁྱེན་ནས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འཕྲིན་ལས་གསུམ་པའོ། །དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །འཇིག་རྟེན་མོས་པ་སྣ་ཚོགས་མོས་པ་དུ་མར་བློ་གྲོས་ཚད་མེད་པ། །དེ་ཡི་མོས་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ལྷག་མ་མ་ལུས་མཁྱེན་པར་གྱུར། །འདི་ན་གང་གི་མོས་པ་ཞེ་སྡང་རྒྱུས་བྱུང་འདོད་ཆགས་གནས་པ་དང་། །ཞེ་སྡང་གནས་ཤིང་གཏི་མུག་མོས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ནི་རབ་ཏུ་མཁྱེན། །གཏི་མུག་གནས་པའི་སེམས་ནི་དགེ་དང་འདོད་ཆགས་ལ་ཡང་འཇུག་པ་དང་། །དེའི་འོག་གང་འཇུག་པ་དང་སེམས་ཅན་སྦྱོར་བ་དམན་ལ་རྒྱ་ཆེན་མོས། །བསམ་པ་རྒྱ་ཆེ་བ་དང་གང་དག་སྦྱོར་བ་རྒྱ་ཆེན་ཡོད་ཀྱང་ནི། །མོས་པ་དམན་པར་གྱུར་པ་དེ་ཡང་བདེ་བར་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་མཁྱེན། །མོས་པ་གང་གིས་སེམས་ཅན་སྦྱོར་བ་དམན་ལ་རྒྱ་ཆེར་འགྱུར་བ་དང་། །སེམས་ཅན་བློ་གྲོས་རྒྱ་ཆེན་འགྱུར་ལ་དམན་པར་འགྱུར་བ་དེ་ཡང་མཁྱེན། །ལོག་པ་ཉིད་དུ་གང་ངེས་པ་ཡང་ཡང་དག་ཉིད་དུ་ངེས་འགྱུར་དང་། །ཁམས་གསུམ་པ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་མོས་པའང་སངས་རྒྱས་རབ་ཏུ་མཁྱེན། །དུས་གསུམ་ཐམས་ཅད་དག་གི་སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་སྐྱེ་དང་ཁ་དོག་དང་། །དེ་བཞིན་ལོངས་སྤྱོད་ཐ་དད་པ་དང་རྩེ་མོ་ལས་ནི་ཉམས་འགྱུར་དང་། །གང་ཡང་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་འགྱུར་བའི་མོས་པ་རྒྱལ་བས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན། །མཁྱེན་ནས་ཆོས་སྟོན་མཛད་པ་འདི་ཡང་བདེ་གཤེགས་འཕྲིན་ལས་ཡིན་ཞེས་གསུངས། །རིགས་ཀྱི་བུ་གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཁམས་དུ་མ་དང་། ཁམས་སྣ་ཚོགས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཅེ་ན། ཁམས་གང་གིས་འཇིག་རྟེན་བསོད་ནམས་ཀྱི་འདུ་བྱེད་སོགས་པའི་ཁམས་དེ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །ཁམས་གང་གིས་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པའི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འདུ་བྱེད་སོགས་པ་དེ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །ཁམས་གང་གིས་མི་གཡོ་བའི་འདུ་བྱེད་སོགས་པ་དེ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །ཁམས་གང་གིས་འབྱུང་བའི་ཁམས་སུའང་འཇོག་པར་འགྱུར་བ་དེ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་མིག་གི་ཁམས་དང་། གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་དང་། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཅེ་ན། ནང་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། ཕྱི་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། ཕྱི་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །རྣ་བའི་ཁམས་དང་། སྒྲའི་ཁམས་དང་། རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཅེ་ན། ནང་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། ཕྱི་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། ཕྱི་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །སྣའི་ཁམས་དང་། དྲིའི་ཁམས་དང་། སྣའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཅེ་ན། ནང་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། ཕྱི་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། ཕྱི་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །ལྕེའི་ཁམས་དང་། རོའི་ཁམས་དང་། ལྕེའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཅེ་ན། ནང་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། ཕྱི་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། ཕྱི་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །ལུས་ཀྱི་ཁམས་དང་། རེག་བྱའི་ཁམས་དང་། ལུས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཅེ་ན། ནང་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། ཕྱི་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། ཕྱི་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །ཡིད་ཀྱི་ཁམས་དང་། ཆོས་ཀྱི་ཁམས་དང་། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཅེ་ན། ནང་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། ཕྱི་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། ཕྱི་ནང་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །སའི་ཁམས་དང་། ཆུའི་ཁམས་དང་། མེའི་ཁམས་དང་། རླུང་གི་ཁམས་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཅེ་ན། ནམ་མཁའི་ཁམས་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །འདོད་པའི་ཁམས་དང་། གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་དང་། གཟུགས་མེད་པའི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཁམས་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཅེ་ན། ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ལས་བྱུང་བར་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །འདུས་བྱས་ཀྱི་ཁམས་ནི་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཁམས་ནི་མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཁམས་ནི་གློ་བུར་གྱི་ཉོན་མོངས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཁམས་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བའི་མཚན་ཉིད་དུ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །འཁོར་བའི་ཁམས་ནི་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་མ་རིག་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་ནི་ཚུལ་བཞིན་རིག་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ན་འཇིག་རྟེན་གནས་པའི་ཁམས་གང་ཡིན་པ་དང་། རབ་ཏུ་གནས་པའི་ཁམས་གང་ཡིན་པ་དང་། རྗེས་སུ་ཁྲིད་པའི་ཁམས་གང་ཡིན་པ་དང་། ཐོགས་པའི་ཁམས་གང་ཡིན་པ་དང་། སྦྱོར་བའི་ཁམས་གང་ཡིན་པ་དང་། བསམ་པའི་ཁམས་གང་ཡིན་པ་དང་། ངེས་པར་སེམས་པའི་ཁམས་གང་ཡིན་པ་དང་། རྟེན་པའི་ཁམས་གང་ཡིན་པ་དེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །མཁྱེན་ནས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་སྟོན་ཏེ། འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འཕྲིན་ལས་བཞི་པའོ། །དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །མི་ཡི་སེང་གེ་ཁམས་རྣམས་ཀུན་གྱི་ཚུལ་ལ་མཁས། །གང་དུ་གང་གི་ཁམས་ནི་ཅི་འདྲ་འཇུག་པ་དང་། །ཁམས་གང་དགེ་བ་རྒྱ་ཆེན་ཀུན་དུ་འབྱུང་བྱེད་པ། །དེ་ཀུན་བདེ་བར་གཤེགས་པས་མ་ལུས་རབ་མཁྱེན་ཏོ། །བསོད་ནམས་བསོད་ནམས་མིན་དང་མི་གཡོ་རྒྱུས་བྱུང་མྱོང་། །གང་གིས་འབྱུང་བ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་ཞི་བའི་ཁམས། །ཁམས་གང་གནས་ནས་ཁམས་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་འགྱུར་བ། །ཁམས་དེ་ཤེས་རབ་ཆེན་པོ་བདེ་བར་གཤེགས་པས་མཁྱེན། །མིག་གི་ཁམས་དང་དེ་བཞིན་གཟུགས་དང་ཡིད་ཀྱི་ཁམས། །རང་བཞིན་སྟོང་པར་རྒྱལ་བས་སྤྱོད་པའི་བདག་ཉིད་མཁྱེན། །དེ་བཞིན་རྣ་བ་སྣ་དང་ལྕེ་དང་དེ་བཞིན་ལུས། །ཡིད་དང་ཆོས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱང་རྟག་ཏུ་སྟོང་པར་མཁྱེན། །ཆུ་དང་མེ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དང་ས་དང་རླུང་གི་ཁམས་འདི་དག །ནམ་མཁའ་མཉམ་པར་མི་ཡི་སེང་གེས་རབ་ཏུ་མཁྱེན། །འདོད་པ་དང་ནི་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་ཁམས་འདི་དག །ཡོངས་སུ་རྟོག་ལས་ཡང་དག་བྱུང་བར་མ་ལུས་མཁྱེན། །ཉོན་མོངས་ཁམས་ནི་རྒྱལ་བས་རང་བཞིན་མེད་པར་མཁྱེན། །རྣམ་བྱང་རང་བཞིན་འདྲ་བར་བདེ་བར་གཤེགས་པས་མཁྱེན། ། མི་མཁས་དག་གིས་འཁོར་བ་རྟག་ཏུ་འདུས་བྱས་དང་། །མྱ་ངན་འདས་པ་གང་ལ་མཚན་ཉིད་གསུམ་མེད་དང་། །ཁམས་གང་མི་དགེ་བས་ནི་འཇུག་པའི་མཚན་ཉིད་དང་། །གང་ཡང་དགེ་བས་འཇུག་པ་ཐམས་ཅད་གཅོད་པ་དང་། །སྣ་ཚོགས་ཁམས་དང་དུ་མའི་ཁམས་ཅན་འཇིག་རྟེན་འདི། །སངས་རྒྱས་མཁྱེན་ཀྱང་ངས་མཁྱེན་སྙམ་དུ་རློམ་སེམས་མེད། །ནམ་མཁའ་ཇི་ལྟ་བཞིན་དུ་མཐའ་ཡས་ཕྱོགས་རྣམས་ཀྱི། །ཁམས་རྣམས་དེ་བཞིན་མི་ཡི་སེང་གེས་རབ་ཏུ་མཁྱེན། །རྒྱལ་བའི་ཡེ་ཤེས་དམ་པ་དེ་ནི་ཐུག་པ་མེད། །དེ་ཡི་མཐའ་ནི་འགྲོ་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཤེས་མི་ནུས། །འདི་ནི་སྐྱོབ་པ་རྡུལ་མེད་རྣམས་ཀྱི་འཕྲིན་ལས་བཞི། །དེ་ཡིས་སེམས་ཅན་འདུལ་བའི་ཁམས་རྣམས་ཆོ་ག་མཁྱེན། །གང་དག་ལས་ལེགས་བྱས་པས་དུལ་གྱུར་དེ་དག་ལ། །འཁྲུལ་པ་བརྒྱ་ལམ་ན་ཡང་ནམ་ཡང་མི་འབྱུང་ངོ་། །རིགས་ཀྱི་བུ་གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་སེམས་ཅན་གཞན་དག་དང་། གང་ཟག་གཞན་རྣམས་ཀྱི་དབང་པོའི་རིམ་པ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཇི་ལྟར་སེམས་ཅན་གཞན་དག་དང་། གང་ཟག་གཞན་རྣམས་ཀྱི་དབང་པོའི་རིམ་པ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཅེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་སེམས་ཅན་དབང་པོ་རྟུལ་པོ་རྣམས་ཀྱང་སེམས་ཅན་དབང་པོ་རྟུལ་པོར་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ་དབང་པོ་འབྲིང་ཡང་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །དབང་པོ་རྣོ་བ་ཡང་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །དབང་པོ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཡང་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །དབང་པོ་དམན་པ་ཡང་རབ་ཏུ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མཁྱེན་ཏོ། །ཡོངས་སུ་རྟོག་པའི་དབང་པོ་ཇི་ལྟ་བུས་མཐར་ཕྱིན་པའི་འདོད་ཆགས་སྐྱེ་བ་དང་། མཐར་ཕྱིན་པའི་ཞེ་སྡང་སྐྱེ་བ་དང་། མཐར་ཕྱིན་པའི་གཏི་མུག་སྐྱེ་བ་དེའང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །ཡོངས་སུ་རྟོག་པའི་དབང་པོ་ཇི་ལྟ་བུས་འདོད་ཆགས་དང་། ཞེ་སྡང་དང་། གཏི་མུག་བཅོས་མ་སྐྱེ་བ་དེ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །ཡོངས་སུ་རྟོག་པའི་དབང་པོ་ཇི་ལྟ་བུས་སྣྲེལ་ཞིའི་འདོད་ཆགས་དང་། ཞེ་སྡང་དང་། གཏི་མུག་སྐྱེ་བ་དེ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །ཡོངས་སུ་རྟོག་པའི་དབང་པོ་ཇི་ལྟ་བུས་ཚར་བཅད་ཅིང་འདོད་ཆགས་དང་། ཞེ་སྡང་དང་། གཏི་མུག་སྐྱེ་བ་དེ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །ཡོངས་སུ་རྟོག་པའི་དབང་པོ་ཇི་ལྟ་བུས་དབང་པོ་གང་དག་དགེ་བའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་དང་། དབང་པོ་གང་དག་མི་དགེ་བའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་དང་། དབང་པོ་གང་དག་མི་གཡོ་བའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་དང་། དབང་པོ་གང་དག་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་མིག་གི་དབང་པོ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །རྣ་བའི་དབང་པོ་དང་། སྣའི་དབང་པོ་དང་། ལྕེའི་དབང་པོ་དང་། ལུས་ཀྱི་དབང་པོ་དང་། ཡིད་ཀྱི་དབང་པོ་དང་། ཕོའི་དབང་པོ་དང་། མོའི་དབང་པོ་དང་། སྲོག་གི་དབང་པོ་དང་། བདེ་བའི་དབང་པོ་དང་། སྡུག་བསྔལ་གྱི་དབང་པོ་དང་། ཡིད་བདེ་བའི་དབང་པོ་དང་། ཡིད་མི་བདེ་བའི་དབང་པོ་དང་། བཏང་སྙོམས་ཀྱི་དབང་པོ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །དད་པའི་དབང་པོ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་དབང་པོ་དང་། དྲན་པའི་དབང་པོ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དབང་པོ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་པོ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །མི་ཤེས་པ་ཀུན་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་དབང་པོ་དང་། ཀུན་ཤེས་པའི་དབང་པོ་དང་། ཀུན་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པའི་དབང་པོ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །དབང་པོ་གང་མིག་གི་དབང་པོའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་ལ་རྣ་བའི་དབང་པོ་ལ་གནས་པར་གྱུར་ཏེ། སྣ་དང་། ལྕེ་དང་། ལུས་ཀྱི་དབང་པོ་ལ་མ་ཡིན་པ་དེའང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །དབང་པོ་གང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རྣ་བའི་དབང་པོའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་ལ་སྣའི་དབང་པོ་ལ་གནས་པར་འགྱུར་བ་དང་། དབང་པོ་གང་སྣའི་དབང་པོའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་ལ་ལྕེའི་དབང་པོ་ལ་གནས་པར་འགྱུར་བ་དང་། དབང་པོ་གང་ལྕེའི་དབང་པོའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་ལ་ལུས་ཀྱི་དབང་པོ་ལ་གནས་པར་འགྱུར་བ་དང་། དབང་པོ་གང་ལུས་ཀྱི་དབང་པོའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་ལ་མིག་གི་དབང་པོ་ལ་གནས་པར་འགྱུར་བ་དེ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །སེམས་ཅན་གང་སྦྱིན་པའི་དབང་པོ་ཅན་ཡིན་ལ་དེ་ཡང་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སྦྱོར་བ་དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དབང་པོ་མཆོག་དང་མཆོག་མ་ཡིན་པ་མཁྱེན་པས་སྦྱིན་པའི་གཏམ་སྟོན་ཏོ། །སེམས་ཅན་གང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་དབང་པོ་ཅན་ཡིན་ལ་དེ་ཡང་སྦྱིན་པ་ལ་སྦྱོར་བ་དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དབང་པོ་མཆོག་དང་མཆོག་མ་ཡིན་པ་མཁྱེན་པས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་གཏམ་སྟོན་ཏོ། །སེམས་ཅན་གང་བཟོད་པའི་དབང་པོ་ཅན་ཡིན་ལ་དེའང་བརྩོན་འགྲུས་ལ་སྦྱོར་བ་དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དབང་པོ་མཆོག་དང་མཆོག་མ་ཡིན་པ་མཁྱེན་པས་བཟོད་པའི་གཏམ་སྟོན་ཏོ། །སེམས་ཅན་གང་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་དབང་པོ་ཅན་ཡིན་ལ་དེའང་བཟོད་པ་ལ་སྦྱོར་བ་དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དབང་པོ་མཆོག་དང་མཆོག་མ་ཡིན་པ་མཁྱེན་པས་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་གཏམ་སྟོན་ཏོ། །སེམས་ཅན་གང་བསམ་གཏན་གྱི་དབང་པོ་ཅན་ཡིན་ལ་དེའང་ཤེས་རབ་ལ་སྦྱོར་བ་དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དབང་པོ་མཆོག་དང་མཆོག་མ་ཡིན་པ་མཁྱེན་པས་བསམ་གཏན་གྱི་གཏམ་སྟོན་ཏོ། །སེམས་ཅན་གང་ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་པོ་ཅན་ཡིན་ལ་དེའང་བསམ་གཏན་ལ་སྦྱོར་བ་དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དབང་པོ་མཆོག་དང་མཆོག་མ་ཡིན་པ་མཁྱེན་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་གཏམ་སྟོན་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་རྒྱས་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །སེམས་ཅན་གང་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པའི་དབང་པོ་ཅན་ཡིན་ལ་དེའང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་སྦྱོར་བ་དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དབང་པོ་མཆོག་དང་མཆོག་མ་ཡིན་པ་མཁྱེན་པས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པའི་གཏམ་སྟོན་ཏོ། །སེམས་ཅན་གང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པའི་དབང་པོ་ཅན་ཡིན་ལ་དེའང་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་སྦྱོར་བ་དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དབང་པོ་མཆོག་དང་མཆོག་མ་ཡིན་པ་མཁྱེན་པས་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པའི་གཏམ་སྟོན་ཏོ། །སེམས་ཅན་གང་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་དབང་པོ་ཅན་ཡིན་ལ་དེའང་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་སྦྱོར་བ་དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དབང་པོ་མཆོག་དང་མཆོག་མ་ཡིན་པ་མཁྱེན་པས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་གཏམ་སྟོན་ཏོ། །སེམས་ཅན་གང་ཐ་མའི་དབང་པོ་ཅན་ཡིན་ལ་དེའང་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་སྦྱོར་བ་དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དབང་པོ་མཆོག་དང་མཆོག་མ་ཡིན་པ་མཁྱེན་པས་ཐ་མའི་གཏམ་སྟོན་ཏོ། །སེམས་ཅན་སྐལ་བ་མེད་པའི་དབང་པོ་ཅན་སྐལ་བ་མེད་པར་སྣང་བ་དེ་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་སྣོད་མ་ཡིན་པར་རིག་ནས་བཏང་སྙོམས་སུ་འཇོག་གོ །སེམས་ཅན་སྐལ་བ་ཡོད་པའི་དབང་པོ་ཅན་སྐལ་བ་ཡོད་པར་སྣང་བ་དག་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་སྐལ་བ་ཡོད་པར་རིག་ནས་རི་མོར་བྱས་ཤིང་ཆོས་སྟོན་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབང་པོ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་རྣམས་ཀྱང་རབ་ཏུ་མཁྱེན། དབང་པོ་ཡོངས་སུ་མ་སྨིན་པ་རྣམས་ཀྱང་རབ་ཏུ་མཁྱེན། འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པའི་དབང་པོ་རྣམས་ཀྱང་རབ་ཏུ་མཁྱེན། འབྱུང་བ་དང་བཅས་པའི་དབང་པོ་རྣམས་ཀྱང་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏེ། སེམས་ཅན་གྱི་དབང་པོའི་རྣམ་པ་གང་ཡིན་པ་དང་། སྦྱོར་བ་གང་ཡིན་པ་དང་། བསམ་པ་གང་ཡིན་པ་དང་། གང་གི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་དང་། རྐྱེན་གང་ཡིན་པ་དང་། དམིགས་པ་གང་ཡིན་པ་དང་། རྒྱུ་འཐུན་པ་གང་ཡིན་པ་དང་། སེམས་ཅན་གྱི་དབང་པོའི་མཐའ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏེ། འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འཕྲིན་ལས་ལྔ་པའོ། །དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །གང་ཞིག་དབང་པོ་ཤེས་པའི་ཕ་རོལ་སོན་པ་སེམས་ཅན་བསམ་པ་རྣམས་ལ་མཁས། །གང་གི་དབང་པོའི་སྤྱོད་པ་ཅི་འདྲར་གྱུར་པ་ཐམས་ཅད་རྒྱལ་བས་རབ་ཏུ་མཁྱེན། །རྒྱལ་བ་དབང་པོ་ཁྱད་པར་ཅན་དང་འབྲིང་དང་ཐ་མའི་ཆོ་ག་མཁྱེན་གྱུར་ཏེ། །གང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གིས་འགྲོ་བ་གྲོལ་བྱེད་མཚུངས་པ་མེད་པའི་ལས་འདི་ཁྱད་པར་འཕགས་པ་ཡིན། །གང་གིས་མཐར་ཕྱིན་པ་ཡི་ཉོན་མོངས་གྱུར་དང་གང་གིས་བཅོས་པར་གྱུར་པ་དང་། །དབང་པོ་གང་གིས་གསོག་ཏུ་གྱུར་པ་དང་ནི་གང་གིས་སྣྲེལ་ཞིར་གྱུར་པ་དང་། །ཉོན་མོངས་པ་དག་ཚར་གཅོད་འགྱུར་དང་དགེ་བའི་དབང་པོ་དང་ནི་མི་གཡོ་དང་། །དེ་བཞིན་མི་དགེ་བ་དང་གཞན་ཡང་གྲོལ་བར་འགྱུར་བ་དག་ཀྱང་རབ་ཏུ་མཁྱེན། །གང་གིས་མིག་དང་ཡིད་དང་ཕོ་མོ་སྲོག་གི་དབང་པོ་དང་ནི་བདེ་བ་དང་། །སྡུག་བསྔལ་དང་ནི་ཡིད་བདེ་བ་དང་གང་གིས་ཡིད་མི་བདེ་བར་འགྱུར་བ་དང་། །གང་གིས་བཏང་སྙོམས་དད་དང་བརྩོན་འགྲུས་དྲན་དང་ཤེས་རབ་དེ་བཞིན་རྩེ་གཅིག་འགྱུར། །ཀུན་ཤེས་བྱེད་དང་ཀུན་ཤེས་དབང་པོའི་ཆོ་ག་དང་ནི་གྲོལ་བའི་དབང་པོ་གང་ཡིན་མཁྱེན། །མིག་གི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་ལ་རྣ་བར་གནས་པར་བྱེད་ཀྱི་སྣ་དང་ལྕེ་ལ་མིན། ལུས་ཀྱི་བར་གྱི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བར་གྱུར་ལ་དེ་ཡང་མིག་ལ་གནས་པ་དང་། །སྦྱིན་པའི་དབང་པོ་ཡིན་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་སྣང་བའི་མི་དེ་ལ་ནི་སྦྱིན་པའི་གཏམ། །ཚུལ་ཁྲིམས་དབང་པོ་ཡིན་ལ་སྦྱིན་པའི་སྣང་བའི་མི་དེ་ལ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་གཏམ། །བཟོད་པའི་དབང་པོ་ཡིན་ལ་བརྩོན་འགྲུས་སྣང་བའི་མི་ལ་བཟོད་པའི་གཏམ་སྟོན་ཏོ། །བརྩོན་འགྲུས་དབང་པོ་ཡིན་ལ་བཟོད་པར་སྣང་བའི་མི་དེ་ལ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་གཏམ། །བསམ་གཏན་དབང་པོ་ཡིན་ལ་ཤེས་རབ་སྣང་བའི་མི་དེ་ལ་ནི་བསམ་གཏན་གཏམ་སྟོན་ཏོ། །ཤེས་རབ་དབང་པོ་ཡིན་ལ་བསམ་གཏན་སྣང་བའི་མི་དེ་ལ་ནི་ཤེས་རབ་གཏམ་སྟོན་ཏོ། །གང་དག་ཉན་ཐོས་ཐེག་པའི་དབང་པོ་ཡིན་ལ་རང་རྒྱལ་སྦྱོར་བར་བྱེད་པའི་མི། །དེ་དག་ལ་ནི་ཉན་ཐོས་གཏམ་སྟོན་བྱེད་ཀྱི་རང་རྒྱལ་གཏམ་ནི་སྤོང་བར་བྱེད། །གང་གི་དབང་པོ་རྐྱེན་གྱི་ཐེག་པར་ངེས་ལ་སྒྲ་ལ་སྦྱོར་བྱེད་གནས་བྱེད་པ། །དེ་དག་ལ་ནི་རྐྱེན་གྱི་ཐེག་པ་བསྟན་པའི་ཆོ་ག་དག་དབང་རབ་ཏུ་སྟོན། །གང་དག་དབང་པོ་ཐེག་པ་ཆེན་པོར་ངེས་ལ་སྦྱོར་བ་དམན་པའི་མི་རྣམས་གང་ཡིན་པ། །དེ་དག་ལ་ནི་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ལ་གནས་པའི་རྒྱལ་བའི་ཕ་རོལ་ཕྱིན་གཏམ་སྟོན། །སྐལ་བ་ཡོད་མེད་མཁྱེན་ནས་རྒྱལ་བ་གསུང་ཞིང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཁ་ཅིག་ལ་ནི་བཏང་སྙོམས་འཇོག །དབང་པོ་ཡོངས་སུ་སྨིན་དང་གང་ཡང་དབང་པོ་ཡོངས་མ་སྨིན་པ་སྟོབས་བཅུས་མཁྱེན། །མི་ཡི་དབང་པོའི་སྤྱོད་པའི་རྣམ་པ་གང་དང་གང་གི་སྦྱོར་བ་ཇི་ལྟ་དང་། །བསམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་དང་རྐྱེན་གང་ཡིན་དང་ཇི་ལྟར་རྒྱུ་གང་ཡིན་པའང་མཁྱེན། །དམིགས་པ་ཇི་ལྟ་བ་དང་མཐར་ཐུག་ཇི་འདྲར་གྱུར་དང་རྒྱུ་འཐུན་དེ་བཞིན་དུ། །རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་མཁྱེན་སྟོན་པའི་འཕྲིན་ལས་འདི་ན་ནོར་བ་ཡོད་མ་ཡིན། །རིགས་ཀྱི་བུ་གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བའི་ལམ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཅེ་ན། ཡང་དག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཀྱང་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །མ་ངེས་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཀྱང་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །ལོག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཀྱང་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །ངེས་པ་དང་བཅས་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །སེམས་ཅན་གང་དག་རྒྱུའི་སྟོབས་ཅན། སྔོན་གྱི་སྦྱོར་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ། ཟུར་ཙམ་གྱིས་གོ་བ། དབང་པོ་རྣོ་བའི་སེམས་ཅན་དེ་དག་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཆོས་བསྟན་ཀྱང་རུང་། མ་བསྟན་ཀྱང་རུང་སྟེ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་སྐལ་བ་ཡོད་པ་དེ་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་སྔོན་གྱི་རྒྱུའི་སྟོབས་མཁྱེན་ནས་ཅི་ནས་དེ་དག་མྱུར་དུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །མ་ངེས་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཀྱང་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏེ། གང་དག་རྐྱེན་གྱི་སྟོབས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སེམས་ཅན་དེ་དག་གལ་ཏེ་འཐུན་པར་འདོམས་ཤིང་རྗེས་སུ་སྟོན་པ་དང་ཕྲད་ན་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་འགྱུར་གྱི་མ་ཕྲད་ན་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་མི་འགྱུར་བ་དེ་དག་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་དང་ལྡན་པའི་གཏམ་ཡང་དག་པར་གསུང་སྟེ། འདི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལས་དེ་ལྟ་བུའི་ཆོས་ཐོས་ནས་ཚུལ་བཞིན་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བས་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་དེ་དག་གི་དོན་དུ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་འབྱུང་ངོ་། །ལོག་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏེ། ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་མ་བྱས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པ། ཁོ་རེ་ཆུང་བ་བླུན་པ། སྣོད་དུ་མ་གྱུར་པའི་སེམས་ཅན་དེ་དག་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཆོས་བསྟན་ཀྱང་རུང་། མ་བསྟན་ཀྱང་རུང་སྟེ་སེམས་ཅན་དེ་དག་རྣམ་པར་དགྲོལ་བའི་སྐལ་བ་མེད་པས། དེ་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་སྣོད་མ་ཡིན་པར་རིག་ནས་བཏང་སྙོམས་སུ་འཇོག་སྟེ། དེ་དག་གི་ཆེད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་གོ་ཆ་གྱོན་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ། གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་འདོད་ཆགས་ཀྱི་ལམ་རྣམ་པ་གསུམ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏེ། རྣམ་པ་གསུམ་གང་ཞེ་ན། འདོད་ཆགས་ཀྱི་ལམ་སྡུག་པའི་རྣམ་པ་ལས་སྐྱེ་བ་ཡང་ཡོད། འདོད་ཆགས་ཀྱི་ལམ་རྗེས་སུ་ཆགས་པའི་རྣམ་པ་ལས་སྐྱེ་བ་ཡང་ཡོད། འདོད་ཆགས་ཀྱི་ལམ་སྔོན་གྱི་རྒྱུ་ལས་སྐྱེ་བ་ཡང་ཡོད་དོ། །ཞེ་སྡང་གི་ལམ་རྣམ་པ་གསུམ་ཡང་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏེ། ཞེ་སྡང་གི་ལམ་ཁོང་ཁྲོ་བའི་རྒྱུ་ལས་སྐྱེ་བ་ཡང་ཡོད། ཞེ་སྡང་གི་ལམ་བསམ་པ་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པ་ལས་སྐྱེ་བ་ཡང་ཡོད། ཞེ་སྡང་གི་ལམ་སྔོན་གྱི་བག་ལ་ཉལ་ལས་སྐྱེ་བ་ཡང་ཡོད་དོ། །གཏི་མུག་གི་ལམ་རྣམ་པ་གསུམ་ཡང་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏེ། གཏི་མུག་གི་ལམ་མ་རིག་པའི་རྒྱུ་ལས་སྐྱེ་བ་ཡང་ཡོད། གཏི་མུག་གི་ལམ་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་རྒྱུ་ལས་སྐྱེ་བ་ཡང་ཡོད། གཏི་མུག་གི་ལམ་ཐེ་ཚོམ་གྱི་རྒྱུ་ལས་སྐྱེ་བ་ཡང་ཡོད་དེ། དེ་དག་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གཞན་ཡང་དབང་པོ་རྣོ་བའི་ཕྱིར་མངོན་པར་ཤེས་པ་མྱུར་ལ་དཀའ་བའི་ལམ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །དབང་པོ་རྟུལ་བའི་ཕྱིར་མངོན་པར་ཤེས་པ་བུལ་ལ་དཀའ་བའི་ལམ་ཡང་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །དབང་པོ་རྣོ་བའི་ཕྱིར་མངོན་པར་ཤེས་པ་མྱུར་ལ་སླ་བའི་ལམ་ཡང་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །དབང་པོ་རྟུལ་བའི་ཕྱིར་མངོན་པར་ཤེས་པ་མྱུར་ལ་དཀའ་བའི་ལམ་ཡང་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །དམིགས་པ་བོར་བའི་ཕྱིར་མངོན་པར་ཤེས་པ་བུལ་ལ་བུལ་བའི་ལམ་ཡང་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །ལམ་གྱི་རྒྱུན་མ་བཅད་པའི་ཕྱིར་མངོན་པར་ཤེས་པ་མྱུར་ལ་བུལ་བའི་ལམ་ཡང་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །ཡོངས་སུ་ཐུག་པ་མེད་པར་དབུགས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འབྱིན་པའི་ཕྱིར་མངོན་པར་ཤེས་པ་བུལ་ལ་མྱུར་བའི་ལམ་ཡང་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །དེ་ལ་མ་ཆགས་པའི་ཕྱིར་མངོན་པར་ཤེས་པ་མྱུར་ལ་བུལ་བའི་ལམ་ཡང་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །སོ་སོར་རྟོག་པའི་སྟོབས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་ཀྱི་སྒོམ་པའི་སྟོབས་ལ་མ་ཡིན་པའི་ལམ་ཡང་ཡོད་དེ། དེའང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །སྒོམ་པའི་སྟོབས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་ཀྱི། སོ་སོར་རྟོག་པའི་སྟོབས་ལ་མ་ཡིན་པའི་ལམ་ཡང་ཡོད་དེ། དེ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །སོ་སོར་རྟོག་པའི་སྟོབས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་མི་བྱེད་ལ་སྒོམ་པའི་སྟོབས་ལ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ལམ་ཡང་ཡོད་དེ། དེའང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །སོ་སོར་རྟོག་པའི་སྟོབས་དང་སྒོམ་པའི་སྟོབས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པའི་ལམ་ཡང་ཡོད་དེ། དེ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །བསམ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་ལ་སྦྱོར་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་མ་ཡིན་པའི་ལམ་ཡང་ཡོད་དེ། དེ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །སྦྱོར་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་ལ་བསམ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་མ་ཡིན་པའི་ལམ་ཡང་ཡོད་དེ། དེ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །བསམ་པ་ཡང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་མ་ཡིན་ལ་སྦྱོར་བ་ཡང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་མ་ཡིན་པའི་ལམ་ཡང་ཡོད། བསམ་པ་ཡང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་ལ་སྦྱོར་བ་ཡང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ལམ་ཡང་ཡོད་དེ། དེའང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །ལུས་སྦྱོང་གི། ངག་ལ་མ་ཡིན། སེམས་ལ་མ་ཡིན་པའི་ལམ་ཡང་ཡོད། ངག་སྦྱོང་གི། ལུས་ལ་མ་ཡིན། སེམས་ལ་མ་ཡིན་པའི་ལམ་ཡང་ཡོད། ལུས་དང་། ངག་དང་། སེམས་ཀྱང་སྦྱོང་བའི་ལམ་ཡང་ཡོད། ལུས་ལ་མ་ཡིན། ངག་ལ་མ་ཡིན་ལ། སེམས་ཀྱང་མི་སྦྱོང་བའི་ལམ་ཡང་ཡོད་དེ། དེ་ལྟར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འཇུག་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་དང་། ལོག་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་ལམ་གང་ཇི་སྙེད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་ཐོགས་པ་མེད་པ་འཇུག་སྟེ། འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པའི་འཕྲིན་ལས་དྲུག་པའོ། །དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །བདེ་བར་གཤེགས་པས་ལམ་ཀུན་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཅིང་ངེས་དང་རྒྱུ་དང་བཅས་པའི་སེམས་ཅན་ཁམས་ཀྱང་མཁྱེན། །མ་ངེས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་མཚན་ཉིད་དང་ནི་དེ་བཞིན་སྣོད་མིན་ལོག་པར་ལྟ་ལྡན་དང་། །འདོད་ཆགས་རྣམ་གསུམ་ལམ་ལྡན་དག་དང་ཞེ་སྡང་རྣམ་པ་གསུམ་དང་དེ་བཞིན་གཏི་མུག་ལྡན་པ་དང་། །ཉོན་མོངས་ཁམས་ཀྱི་རྣམ་པ་མཐའ་ཡས་པ་དང་ལམ་གྱི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ཀྱང་སྟོན་པས་རབ་ཏུ་མཁྱེན། །རྣོ་བར་གྱུར་ལ་དཀའ་བའི་ལམ་དང་དེ་བཞིན་དབང་པོ་རྣམས་ནི་ཞན་ཕྱིར་བུལ་བར་གྱུར་པ་དང་། །རྣོ་བར་འགྱུར་ལ་སླ་བའི་ལམ་དང་དེ་བཞིན་བུལ་བ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ནི་མགོན་པོས་རབ་ཏུ་མཁྱེན། །བུལ་བའི་ལམ་ལ་དེ་ཡི་བློ་ཡང་བུལ་ཞིང་དེ་བཞིན་བུལ་བར་གྱུར་ལ་རྣོ་ཞིང་དག་པའང་ཡོད། །བུལ་བར་གྱུར་ལ་མྱུར་བའི་ལམ་དང་དེ་བཞིན་དེ་ལ་མ་ཆགས་ཕྱིར་ནི་ཤིན་ཏུ་མྱུར་བ་དང་། །སོ་སོར་རྟོག་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་ཀྱི་བསྒོམ་པའི་ལམ་ནི་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་པ་ཡི་ལམ་ཡང་ཡོད། །སྒོམ་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དང་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་སྦྱོར་དང་ལྡན་པས་གཉི་ག་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའང་ཡོད། །བསམ་པ་རྣམ་པར་སྦྱོང་བར་བྱེད་ཀྱི་སྦྱོར་བ་དག་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པ་ཡི་ལམ་ཡང་ཡོད། །གཉི་ག་སྦྱོར་བར་བྱེད་པའང་ཡོད་དེ་དེ་ཡང་སངས་རྒྱས་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་ཐམས་ཅད་གཟིགས་པས་མཁྱེན། །ལུས་ནི་རྣམ་པར་སྦྱོང་བར་བྱེད་ཀྱི་ངག་ལ་མ་ཡིན་པ་དང་སེམས་ཀྱང་སྦྱོང་བར་མི་བྱེད་ཡོད། །ཚིག་དང་དེ་བཞིན་ལུས་ཀྱང་སྦྱོང་བར་བྱེད་ཀྱི་ནམ་ཡང་སེམས་ནི་རྣམ་པར་སྦྱོང་བར་མི་བྱེད་དང་། །སེམས་ནི་རྣམ་པར་སྦྱོང་བར་བྱེད་ཀྱི་ནམ་ཡང་ངག་ནི་རྣམ་པར་སྦྱོང་བར་མི་བྱེད་པ་ཡང་ཡོད། །ངག་དང་དེ་བཞིན་སེམས་ཀྱང་སྦྱོང་བར་བྱེད་ཀྱི་ནམ་ཡང་ལུས་ནི་རྣམ་པར་སྦྱོང་བར་མི་བྱེད་དང་། །ལུས་དང་དེ་བཞིན་སེམས་ཀྱང་སྦྱོང་བར་བྱེད་པའི་ལམ་དང་ཇི་ལྟར་འཇུག་པར་འགྱུར་དང་ལྡོག་པ་ཡང་། །ཡེ་ཤེས་དང་ནི་སེམས་གཟིགས་པས་མཁྱེན་འདི་ཡང་བདེ་གཤེགས་འཕྲིན་ལས་ཁྱད་པར་འཕགས་པ་དྲུག། རིགས་ཀྱི་བུ་གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བསམ་གཏན་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། སྙོམས་པར་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འཇུག་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་། རྣམ་པར་བྱང་བ་དང་། ལྡང་བ་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཅེ་ན། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་གང་ཡིན་པ་དང་། རྐྱེན་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་བའི་རྒྱུ་གང་ཡིན་པ་དང་། རྐྱེན་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །དེ་ལ་རྒྱུ་ནི་གང་། རྐྱེན་ནི་གང་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུ་ནི་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་རྐྱེན་ནི་མ་རིག་པའོ། །མ་རིག་པ་ནི་རྒྱུའོ། །འདུ་བྱེད་རྣམས་ནི་རྐྱེན་ཏོ། །འདུ་བྱེད་ནི་རྒྱུའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་རྐྱེན་ཏོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་རྒྱུའོ། །མིང་དང་གཟུགས་ནི་རྐྱེན་ཏོ། །མིང་དང་གཟུགས་ནི་རྒྱུའོ། །སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ནི་རྐྱེན་ཏོ། །སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ནི་རྒྱུའོ། །རེག་པ་ནི་རྐྱེན་ཏོ། །རེག་པ་ནི་རྒྱུའོ། །ཚོར་བ་ནི་རྐྱེན་ཏོ། །ཚོར་བ་ནི་རྒྱུའོ། །སྲེད་པ་ནི་རྐྱེན་ཏོ། །སྲེད་པ་ནི་རྒྱུའོ། །ཉེ་བར་ལེན་པ་ནི་རྐྱེན་ཏོ། །ཉེ་བར་ལེན་པ་ནི་རྒྱུའོ། །སྲིད་པ་ནི་རྐྱེན་ཏོ། །སྲིད་པ་ནི་རྒྱུའོ། །སྐྱེ་བ་ནི་རྐྱེན་ཏོ། །སྐྱེ་བ་ནི་རྒྱུའོ། །རྒ་ཤི་ནི་རྐྱེན་ཏོ། །རྒ་ཤི་ནི་རྒྱུའོ། །ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ནི་རྐྱེན་ཏོ། །ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ནི་རྒྱུའོ། །ལས་རྣམས་ནི་རྐྱེན་ཏོ། །ལྟ་བ་ནི་རྒྱུའོ། །སྲེད་པ་ནི་རྐྱེན་ཏོ། །བག་ལ་ཉལ་ནི་རྒྱུའོ། །ཀུན་ནས་ལྡང་བ་ནི་རྐྱེན་ཏོ། །འདི་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུའོ། །འདི་ནི་རྐྱེན་ཏོ། །དེ་ལ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་བའི་རྒྱུ་ནི་གང་། རྐྱེན་ནི་གང་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་དག་པའི་རྒྱུ་གཉིས་དང་རྐྱེན་གཉིས་སོ། །གཉིས་གང་ཞེ་ན། གཞན་ལས་རྗེས་སུ་འཐུན་པའི་སྒྲ་དང་། སོ་སོ་བདག་ཉིད་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་སྟེ། གཉིས་པོ་འདི་དག་གོ །གཞན་ཡང་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་དག་པའི་རྒྱུ་གཉིས་དང་རྐྱེན་གཉིས་ཏེ། ཞི་གནས་ལ་རྩེ་གཅིག་པ་དང་། ལྷག་མཐོང་ལ་མཁས་པའོ། །གཞན་ཡང་རྒྱུ་གཉིས་དང་རྐྱེན་གཉིས་ཏེ། འོང་བ་མེད་པར་ཤེས་པ་དང་། འགྲོ་བ་མེད་པར་ཤེས་པའོ། །གཞན་ཡང་རྒྱུ་གཉིས་དང་རྐྱེན་གཉིས་ཏེ། སྐྱེ་བ་མེད་པར་རབ་ཏུ་རྟོག་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པ་དང་། ངེས་པར་གྱུར་པ་ལ་རེག་པར་བྱེད་པའོ། །གཞན་ཡང་རྒྱུ་གཉིས་དང་རྐྱེན་གཉིས་ཏེ། རྐང་པར་ལྡན་པ་དང་། རིག་པས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པའོ། །གཞན་ཡང་རྒྱུ་གཉིས་དང་རྐྱེན་གཉིས་ཏེ། རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་ལ་སྒོམ་པ་དང་། རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་ཤེས་པའོ། །གཞན་ཡང་རྒྱུ་གཉིས་དང་རྐྱེན་གཉིས་ཏེ། ཟད་པ་ཤེས་པ་དང་། མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པའོ། །གཞན་ཡང་རྒྱུ་གཉིས་དང་རྐྱེན་གཉིས་ཏེ། བདེན་པ་རྗེས་སུ་རྟོགས་པ་དང་། བདེན་པ་རྗེས་སུ་ཐོབ་པ་སྟེ། འདི་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་དག་པའི་རྒྱུའོ། །འདི་ནི་རྐྱེན་ཏེ། དེའང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གཞན་ཡང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ལ་དམིགས་པ་ཚད་མེད། རྣམ་པར་དག་པ་ལ་དམིགས་པ་ཡང་ཚད་མེད་དེ། ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སོ་སོར་རྟོག་པས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ལ་དམིགས་པ་རྣམ་པར་བྱང་བ་ལ་དམིགས་པར་འཇོག་པ་ཡང་ཡོད་ལྷག་པའི་ང་རྒྱལ་གྱིས་འཛིན་པས་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་དམིགས་པ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ལ་དམིགས་པར་འཇོག་པ་ཡང་ཡོད་དེ། དེ་ལ་སྣྲེལ་ཞིའི་རྣམ་གྲངས་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་འཇུག་གོ །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་འདི་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པས་འདོད་པ་དག་ལས་དབེན་པ། སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལས་དབེན་པ། རྟོག་པ་དང་བཅས་པ། དཔྱོད་པ་དང་བཅས་པ་དབེན་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་དགའ་བ་དང་བདེ་བ་ཅན། བསམ་གཏན་དང་པོ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ཏེ་འགོག་པ་ལས་ལྡང་ངོ་། །འགོག་པ་ལས་སྙོམས་པར་ཞུགས་ཏེ་བསམ་གཏན་དང་པོ་ལས་ལྡང་ངོ་། །རྣམ་པར་ཐར་པ་བརྒྱད་ལ་རྗེས་སུ་འཐུན་པར་སྙོམས་པར་འཇུག་གོ །མི་འཐུན་པར་ཡང་སྙོམས་པར་འཇུག་གོ །ཐོད་རྒལ་དུ་ཡང་སྙོམས་པར་འཇུག་གོ །ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་སྙོམས་པར་འཇུག་པར་སྟོན། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དུ་སྟོན་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་འདྲེས་པ་གང་ཡང་མེད་ཅིང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ནི་དམིགས་པས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པར་བྱ་བ་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གཅིག་གིས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་འགྲུབ་སྟེ། དེ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གཅིག་ལས་མ་བཞེངས་པར་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐམས་ཅད་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་ཀྱང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་སེམས་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་འཇུག་པ་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་སེམས་མཉམ་པར་མ་བཞག་པ་མི་དམིགས་སོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་སུས་ཀྱང་བལྟ་བར་མི་ནུས་ཏེ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཟིལ་གྱིས་ནོན་ཏོ། །རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཟིལ་གྱིས་ནོན་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཟིལ་གྱིས་ནོན་ཏོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་ཟིལ་གྱིས་མི་ནོན་པ་སྟེ་འདི་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་ཟིལ་གྱིས་མི་ནོན་པར་འཇུག་གོ །གདམས་པ་གང་དང་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་གང་གིས་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྐྱེད་པ་དེ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ་རང་སངས་རྒྱས་དང་། དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་དེ་དག་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །མཁྱེན་ནས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་འདོམས་ཤིང་དེ་བཞིན་དུ་རྗེས་སུ་སྟོན་ཏེ། འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འཕྲིན་ལས་བདུན་པའོ། །དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །འདིར་ནི་འགྲོ་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་རྒྱུ་དང་རྐྱེན། །རྒྱལ་བ་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ལྡན་པས་དེ་ཀུན་མཁྱེན། །དེ་བཞིན་མངོན་པར་བརྩོན་རྒྱུས་རྣམ་དག་འགྱུར་བ་ཡི། །རྒྱུ་དང་རྐྱེན་དེ་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་ནི་རབ་ཏུ་མཁྱེན། །ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་རྒྱུ་སྟེ་རྐྱེན་ནི་མ་རིག་པ། །རྒྱུ་ནི་མ་རིག་པ་སྟེ་རྐྱེན་ནི་འདུ་བྱེད་ཡིན། །རྣམ་པར་ཤེས་དང་མིང་དང་གཟུགས་དང་དབང་པོ་དྲུག །ཐམས་ཅད་སྲེད་པའི་ཡན་ལག་འགྲོ་བའི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན། །ཉོན་མོངས་རྣམས་ནི་རྒྱུ་སྟེ་དེ་བཞིན་ལས་རྣམས་རྐྱེན། །ལྟ་བ་རྒྱུ་སྟེ་དེ་བཞིན་སྲེད་པ་རྐྱེན་དུ་གསུངས། །ཀུན་དུ་སྦྱོར་དང་བག་ལ་ཉལ་འདི་འདིར་རྒྱུ་སྟེ། །མི་གང་རྒྱུ་ལས་ཀུན་དུ་བྱུང་བ་དེ་འདིར་རྐྱེན། །འགྲོ་བ་རྣམ་དག་འགྱུར་བའི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གཉིས་ཏེ། །གཞན་ལས་འཐུན་པའི་སྒྲ་ཐོས་པ་དང་ཐོས་ནས་ཀྱང་། །ཆོས་རྣམས་སྟོང་པར་ནང་དུ་ཚུལ་བཞིན་རྟོག་བྱེད་པ། །དེ་ནི་སྲིད་པའི་མཚོ་ལས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རྣམ་པར་སྒྲོལ་བར་འགྱུར། །ཞི་གནས་ལྷག་མཐོང་གཉི་ག་ཟུང་དུ་འབྲེལ་ལྡན་པ། །སྒོམ་པ་གང་དུའང་འགྲོ་བ་མེད་ཅིང་འོང་བ་མེད། །དེ་ལ་སྐྱེ་མེད་འཆི་འཕོ་དང་ནི་རྟོག་མེད་དེ། །དེ་ནི་སྐྱོན་མེད་རེག་ཅིང་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར། །རྐང་པར་ལྡན་ནས་རིག་པ་གསུམ་ནི་རྗེས་སུ་ཉལ། །བག་ཡོད་གྱུར་ནས་རྣམ་ཐར་གསུམ་གྱི་སྒོ་ལ་སྒོམ། །ཟད་པ་དང་ནི་མི་སྐྱེ་ཤེས་དང་བདེན་པ་ཐོབ། །འདི་ནི་རྣམ་དག་ལམ་དུ་འདྲེན་པའི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན། །རྒྱལ་བ་བསམ་གཏན་གཅིག་ལ་ཡང་དག་སྙོམས་ཞུགས་ནས། །འགོག་པར་རེག་སྟེ་དེ་བཞིན་དྲན་དང་ལྡན་པར་བཞེངས། །རྗེས་སུ་འཐུན་དང་མི་འཐུན་པ་དང་ཐོད་རྒལ་དུ། །ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་རྣམ་ཐར་བརྒྱད་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག །མཚུངས་པ་མེད་པ་མཉམ་པ་ཉིད་ལ་གནས་ནས་ནི། །ཏིང་འཛིན་གཅིག་ལས་ཏིང་འཛིན་བྱེ་བ་མཐའ་ཡས་སྟོན། །སེམས་ལ་འདྲེས་པ་མེད་ཅིང་ཆོས་ལ་རྣམ་རྟོག་མེད། །དེ་ཕྱིར་རྒྱལ་བ་མཉམ་པར་མ་བཞག་སེམས་ཀྱང་མེད། །གང་དག་ཉན་ཐོས་དེ་བཞིན་རང་རྒྱལ་ཏིང་ངེ་འཛིན། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཏིང་འཛིན་རྣམ་པ་བྱེ་བ་དག །དེ་ཀུན་བདེ་གཤེགས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཟིལ་གྱིས་ནོན། །གདམས་པ་ཤེས་ལ་མཁས་པ་བདེ་གཤེགས་འཕྲིན་ལས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བདག་དང་སེམས་ཅན་གཞན་རྣམས་དང་། གང་ཟག་གཞན་དག་གི་སྔོན་གྱི་གནས་རྣམ་པ་དུ་མ་རྗེས་སུ་དྲན་ནོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། སྐྱེ་བ་གཅིག་རྗེས་སུ་དྲན་ནོ། །གཉིས་སམ། གསུམ་མམ། བཞིའམ། ལྔའམ། བཅུའམ། ཉི་ཤུའམ། སུམ་ཅུའམ། བཞི་བཅུའམ། ལྔ་བཅུའམ། །སྐྱེ་བ་བརྒྱའམ། སྐྱེ་བ་སྟོང་ངམ། སྐྱེ་བ་བརྒྱ་ཕྲག་སྟོང་ངམ། སྐྱེ་བ་བྱེ་བ་བརྒྱ་ཕྲག་སྟོང་ངམ། འཇིག་པའི་བསྐལ་པའམ། འཆགས་པའི་བསྐལ་པའམ། འཇིག་པ་དང་འཆགས་པའི་བསྐལ་པའམ། འཇིག་པའི་བསྐལ་པ་དུ་མའམ། འཆགས་པའི་བསྐལ་པ་དུ་མའམ། འཇིག་པ་དང་འཆགས་པའི་བསྐལ་པ་དུ་མ་རྗེས་སུ་དྲན་ནོ། །སེམས་ཅན་དེ་དག་མིང་འདི་ཞེས་བྱ་བར་གྱུར་ཏོ། །ང་དེར་བྱུང་སྟེ་མིང་ནི་འདི་ཞེས་བྱ། རུས་ནི་འདི་ཞེས་བྱ། རིགས་ནི་འདི་ཞེས་བྱ། ཁ་ཟས་ནི་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག་ཟ་ཟ། ཁ་དོག་ནི་འདི་ལྟ་བུ།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དབྱིབས་ནི་འདི་ལྟ་བུ། ཡུན་ནི་འདི་སྲིད་ཞིག་ཏུ་གནས་གནས། བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་ནི་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག་མྱོང་སྟེ། བདག་དེ་ནས་ཤི་འཕོས་ནས་ཆེ་གེ་མོ་ཞིག་ཏུ་སྐྱེས་སོ། །དེ་ནས་ཤི་འཕོས་ནས་འདིར་སྐྱེས་པར་རྣམ་པ་དང་བཅས། ཡུལ་ཕྱོགས་དང་བཅས། གཞི་ཅི་ལས་གྱུར་པ་དང་བཅས་པར་བདག་དང་། སེམས་ཅན་གཞན་དག་གི་སྔོན་གྱི་གནས་རྣམ་པ་དུ་མ་རྗེས་སུ་དྲན་ནོ། །དེ་སེམས་ཅན་དེའི་སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་ནོ། །སྔོན་གྱི་རྒྱུ་ཇི་ལྟ་བུ་དང་། རྒྱུ་གང་གིས་སེམས་ཅན་གང་ཀུན་དུ་བྱུང་བ་དེའི་སྔོན་གྱི་རྒྱུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏེ། མཁྱེན་ནས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །འདས་པའི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུ་བ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །སེམས་ཀྱི་དམིགས་པ་གང་གི་འོག་ཏུ་གང་ལ་དམིགས་པའི་སེམས་སྐྱེ་བ་དང་། དམིགས་པ་གང་གིས་སྐྱེས་པ་དང་། དམིགས་པ་གང་མ་ཚང་བས་འགགས་པ་དེའང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ཇི་ཙམ་དུ་སེམས་ཅན་གཅིག་གི་སེམས་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་དེ་འཇུག་པ་སེམས་དེ་ལྟ་བུ་ཞིག་གི་འོག་ཏུ་སེམས་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག་བྱུང་བ་དེ་བསྐལ་པ་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དུ་ཡང་ཚིག་ཏུ་བསྟན་པས་བསྟན་པར་དཀའོ། །དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིའང་དེ་ལྟ་བུར་སོ་སོའི་སེམས་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །ཡོངས་སུ་བརྟག་པ་ཉེ་བར་བཟུང་སྟེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཕྱི་མའི་མཐའི་མུར་ཐུག་པར་བསྟན་ཀྱང་དེའི་ཡེ་ཤེས་མཐར་ཐུག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་མཁྱེན་པ་འདི་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་ཅིང་མཚུངས་པ་མེད་ལ་ཚད་མེད་དེ། དེའི་མཐའི་གནས་ནི་བསྟན་པར་སླ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཁྱུ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སེམས་ཅན་དེ་དག་ལ། ཀྱེ་སེམས་ཅན་དག་དགེ་བའི་རྩ་བ་སངས་རྒྱས་ལ་བསྐྱེད་པའམ། ཉན་ཐོས་ལ་བསྐྱེད་པའམ། རང་སངས་རྒྱས་ལ་བསྐྱེད་པ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་དྲན་པར་གྱིས་ཤིག །དྲན་པར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་དྲན་པར་མཛད་དོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་དེ་དག་གིས་ཀྱང་དྲན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པས་དེ་དག་ལ་དེ་དགེ་བའི་རྩ་བ་ལ་དམིགས་པ་དེས་གང་གི་ཕྱིར་ཅི་ནས་ཀྱང་ཐེག་པས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ཆོས་སྟོན་ཏེ། འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འཕྲིན་ལས་བརྒྱད་པའོ། །དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ནི་བདག་དང་དེ་བཞིན་གཞན་དག་གི། །སྔོན་གྱི་མཐའ་ནི་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་དག། ཐུག་པ་མེད་པར་འཇིག་རྟེན་སྒྲོན་མས་དྲན། །སྐྱུ་རུ་ར་ལྔ་ཕྱག་མཐིལ་བཞག་པ་བཞིན། །མིང་རུས་དེ་བཞིན་ཁ་དོག་རྣམ་རྟོག་དང་། །ཚེ་གནས་འཆི་འཕོ་དང་ནི་འགྲོ་བ་དང་། །རྒྱུ་གང་གིས་ནི་སེམས་ཅན་གང་འོངས་པ། །དེ་ལ་དུས་མཁྱེན་ནས་ནི་ཆོས་ཀྱང་སྟོན། །འགྲོ་བའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས། །གང་དག་འདས་པ་མཐའ་ཡས་ཐུག་མེད་དང་། །གང་གི་འོག་ཏུ་སེམས་ནི་གང་འབྱུང་བ། །ཡེ་ཤེས་ཆེ་ལྡན་རྒྱལ་བས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན། །སེམས་ཅན་གཅིག་གི་སེམས་ནི་སྔ་མ་གང་། །འདས་པ་གང་ཡིན་བདེ་བར་གཤེགས་པས་མཁྱེན། །བསྐལ་པ་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་སྙེད་དུ། །དེ་ནི་བསྟན་ཀྱང་དེ་ལ་ཐུག་པ་མེད། །གང་ཡང་སྔོན་གྱི་སྤྱོད་པ་བྱེ་བ་དག །མཐའ་ཡས་ཐུག་པ་མེད་པ་བསྟན་ཀྱང་ནི། །མཚུངས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་མི་ཟད་དེ། །བདེ་གཤེགས་ཡེ་ཤེས་རྒྱ་མཚོ་དེ་འདྲའོ། །སེམས་ཅན་གང་དག་བསམ་པ་དགེ་གྱུར་དང་། །གང་གིས་སྔོན་ཆད་རྒྱལ་བ་བསྟི་སྟང་བྱས། །སངས་རྒྱས་རྫུ་འཕྲུལ་སྟོབས་ཀྱི་ཤུགས་གནས་ཏེ། ། སྔོན་ཆད་དཀར་པོ་བྱས་པ་དྲན་པར་བྱེད། །སྔོན་ཆད་དཀར་པོ་དེས་བྱས་ཅི་འདྲ་བ། །སངས་རྒྱས་མཐུས་ནི་དེ་དག་དྲན་པར་འགྱུར། །དེ་དྲན་ནས་ཀྱང་ཐེག་པ་གསུམ་གནས་ཏེ། །དེ་དག་ཐར་ལམ་དགེ་ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག །བདེ་གཤེགས་རྣམས་ཀྱི་སྔོན་བྱུང་མཐའ་ཡས་པ། །སེམས་ཅན་ཀུན་གྱིས་བསམ་པར་མི་ནུས་ཏེ། །གང་གིས་སེམས་ཅན་ཐུག་པ་མེད་བཏུལ་བ། །སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་འཕྲིན་ལས་བརྒྱད། །རིགས་ཀྱི་བུ་གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ལྷའི་མིག་རྣམ་པར་དག་པ་མི་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་འཆི་འཕོ་དང་། སྐྱེ་བ་དང་། བཟང་པོ་དང་། ངན་པ་དང་། ཁ་དོག་མཛེས་པ་དང་། ཁ་དོག་མི་སྡུག་པ་དང་། བདེ་འགྲོར་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འགྲོ་བ་དང་། ངན་འགྲོར་འགྲོ་བ་རྣམས་གཟིགས་སོ། །ཀྱེ་མ་སེམས་ཅན་འདི་དག་ནི་ལུས་ཀྱིས་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་དང་ལྡན་པ། ངག་གིས་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་དང་ལྡན་པ། ཡིད་ཀྱིས་ཉེས་པར་སྤྱོད་པ་དང་ལྡན་པ། འཕགས་པ་རྣམས་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པ། ལོག་པར་ལྟ་བ་དག་སྟེ། ལོག་པར་ལྟ་བའི་ལས་ཡང་དག་པར་བླངས་པའི་རྒྱུས་ལུས་ཞིག་སྟེ་ཤི་བའི་འོག་ཏུ་ངན་སོང་ངན་འགྲོ་ལོག་པར་ལྟུང་བ་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་རྣམས་སུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །སེམས་ཅན་འདི་དག་ནི་ལུས་ཀྱིས་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་དང་ལྡན་པ། ངག་གིས་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་དང་ལྡན་པ། ཡིད་ཀྱིས་ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་དང་ལྡན་པ། འཕགས་པ་རྣམས་ལ་སྐུར་པ་མི་འདེབས་པ། ཡང་དག་པར་ལྟ་བ་དག་སྟེ། ཡང་དག་པར་ལྟ་བ་ཡང་དག་པར་བླངས་པའི་རྒྱུས་ལུས་ཞིག་སྟེ་ཤི་བའི་འོག་ཏུ་བདེ་འགྲོ་མཐོ་རིས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་དུ་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཇི་ལྟར་ལས་ཀྱིས་ཉེ་བར་འགྲོ་བའི་སེམས་ཅན་དག་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ལྷའི་མིག་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། མིག་དེས་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱིས་ཀླས་པ། ནམ་མཁའི་ཁམས་ཀྱི་མཐས་གཏུགས་པ། ཚད་མེད་པ། གྲངས་མེད་པ། བགྲང་བ་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དག་ན་ཞིང་གང་དག་ཁ་ཅིག་སྣང་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་འཇིག་པ་དང་འཆགས་པར་གཟིགས་སོ། །སེམས་ཅན་གང་དག་ཁ་ཅིག་སྣང་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་འཆི་འཕོ་བ་དང་སྐྱེ་བར་གཟིགས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་དག་ཁ་ཅིག་སྣང་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་འཆི་འཕོ་བ་དང་། མངལ་དུ་འཇུག་པ་དང་། བཙའ་བར་གཟིགས་སོ། །སངས་རྒྱས་གང་དག་ཁ་ཅིག་སྣང་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བ་དང་། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་སྐོར་བ་དང་། ཚེའི་འདུ་བྱེད་འདོར་བ་དང་། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་གཟིགས་སོ། །ཉན་ཐོས་གང་དག་ཁ་ཅིག་སྣང་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་རྣམ་པར་འགྲོལ་བ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་གཟིགས་སོ། །རང་སངས་རྒྱས་གང་དག་ཁ་ཅིག་སྣང་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་སྟོན་ཅིང་ཡོན་སྦྱོང་བར་གཟིགས་སོ། །སེམས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཅན་གང་དག་སྣང་བར་མ་གྱུར་པ་དག་དང་། གང་དག་ཕྱི་རོལ་གྱི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱིས་མིག་གི་ལམ་དུ་མ་གྱུར་པ་དང་། ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་མ་ཡིན་པ་དང་། རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་མ་ཡིན་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དག་གི་མ་ཡིན་པ་དེ་དག་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལྷའི་མིག་ལ་སྣང་བར་འགྱུར་རོ། །ཡང་ཤིང་རྟའི་ཕང་ལོ་ཙམ་གྱི་ས་ཕྱོགས་ན་སྣང་བར་མ་གྱུར་པའི་སེམས་ཅན་གང་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་སྣང་བར་གྱུར་པ་དེ་དག་ནི་ཆེས་མང་གི། སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་ལྷ་དང་མི་རྣམས་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་སྣང་བར་མ་གྱུར་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ནི་ཚད་མེད་དོ། །དེ་ལྟར་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་འདུལ་བའི་སེམས་ཅན་གང་ཡིན་ཞེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ལྷའི་མིག་གིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཐམས་ཅད་དུ་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ལ་རྣམ་པར་གཟིགས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་འདུལ་བའི་སེམས་ཅན་གྱི་རིས་ཇི་སྙེད་པ་དེ་དག་གི་མདུན་ན་དེ་སྙེད་ཀྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བཞུགས་ཤིང་སེམས་ཅན་དེ་དག་འདུལ་ཡང་དེ་དག་མ་ཡིན་པའི་སེམས་ཅན་གཞན་གྱིས་མི་ཤེས་ཏེ། འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འཕྲིན་ལས་དགུ་པའོ། །དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ལྷ་ཡི་མིག་ནི་དྲི་མེད་འོད་གསལ་ཏེ། །མིག་ནི་རྣམ་སྦྱངས་མཐའ་ཡས་བསོད་ནམས་གཟི་བརྗིད་གཟི་བརྗིད་གྱུར། །ཕྱོགས་བཅུ་དག་གི་ཞིང་རྣམས་ཀུན་དུ་མཚན་ཉིད་རྣམ་གཟིགས་ཏེ། །གང་དག་འབྱུང་དང་གང་དག་འབྱུང་བར་འགྱུར་དང་གང་དག་བྱུང་། །དེ་ན་སེམས་ཅན་གཟུགས་ཅན་གཟུགས་མེད་གང་དག་ཡོད་པ་དང་། །བདེ་འགྲོ་ངན་འགྲོ་དག་ན་རབ་འབྲིང་ཐ་མ་གང་མཆི་དང་། །སྡིག་པ་བྱེད་པ་གང་དག་ངན་འགྲོ་རྣམས་སུ་འགྲོ་བ་དང་། གང་ཡང་མཐོ་རིས་བསོད་ནམས་ལས་ཅན་དེ་དག་རྒྱལ་བས་གཟིགས། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་དག་ཞིང་རྣམས་ཀུན་ན་སྤྱད་སྤྱོད་དང་། །མངལ་དུ་འཇུག་དང་འབྱུང་དང་བྱང་ཆུབ་ཤིང་དྲུང་འགྲོ་བ་དང་། །གང་དག་ལ་ལ་བྱང་ཆུབ་ཤིང་དྲུང་གནས་ནས་བདུད་འདུལ་བ། །དེ་ཀུན་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་གཟིགས་པས་ལྷ་ཡི་མིག་གིས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གཟིགས། །སངས་རྒྱས་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་གང་དག་བྱང་ཆུབ་མཆོག་སངས་རྒྱས། །གང་དག་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་སྐོར་ཞིང་ལྷ་དང་མི་རྣམས་འགྲོལ། །སངས་རྒྱས་མཛད་པ་མཆོག་མཛད་ནས་ནི་རྒྱལ་བ་ཚེ་འདོར་དང་། །གང་ཡང་མྱ་ངན་འདས་པ་སྟོན་པ་དེ་དག་རྒྱལ་བས་གཟིགས། །གང་དག་འདྲེན་པའི་ཆོས་ཐོས་ནས་ནི་ཚུལ་བཞིན་རབ་སྦྱོར་བ། །དམ་པ་བསིལ་བར་གྱུར་པ་རིམས་མེད་ཞི་བའི་གནས་ལ་རེག །གང་ཡང་བདག་ཀྱང་ཆོས་ཐོས་ནས་ནི་སྲིད་པའི་རྒྱ་མཚོ་ལས། །བརྒལ་ཏེ་བདེ་བ་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་དེ་དག་རྒྱལ་བས་གཟིགས། །གསང་བ་པ་དང་ཉན་ཐོས་རང་རྒྱལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡི། །ལྷ་མིག་ལམ་དུ་མ་གྱུར་སེམས་ཅན་ཁམས་ནི་མཐའ་ཡས་གང་། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ལྷ་མིག་རྣམ་དག་དྲི་མ་མེད་པ་ཡིས། །སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་ལུས་ཕྲ་ཤིན་ཏུ་གནས་པ་རྣམས་ཀྱང་གཟིགས། །གང་ཡང་ཕང་ལོ་ཙམ་ལ་སེམས་ཅན་ཁམས་ཕྲ་རྒྱལ་བས་གཟིགས། །དེ་ནི་ཆེས་མང་སྟོང་གསུམ་ལྷ་མི་སྐྱེ་དགུ་དེ་ལྟ་མིན། །འགྲོ་བ་ཡངས་པ་དག་ན་སེམས་ཅན་ཁམས་འཁོར་མཐའ་ཡས་པ། །རབ་ཏུ་ཤེས་ཀྱང་ཐམས་ཅད་གཟིགས་ལ་སེམས་ཅན་འདུ་ཤེས་མེད། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་འདུལ་བའི་སེམས་ཅན་དབང་པོ་རྣོ་བ་གང་། །དེ་ཡི་མདུན་ན་འཇིག་རྟེན་མགོན་པོ་ཆོས་མཆོག་གསུང་ཡང་ནི། །སེམས་ཅན་ཚོགས་གཞན་གང་གིས་ཀྱང་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་མི་མཐོང་། །འདི་ནི་འདྲེན་པའི་ལྷ་ཡི་མིག་གི་སྟོབས་ཀྱི་འཕྲིན་ལས་ཡིན། །རིགས་ཀྱི་བུ་གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཟག་པ་ཐམས་ཅད་ཟད་པས་བདག་སྐྱེ་བ་ནི་ཟད། ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ནི་བསྟེན། བྱ་བ་ནི་བྱས་ཏེ། འདི་ལས་སྲིད་པ་གཞན་མི་ཤེས་སོ་ཞེས་ཟག་པ་མེད་པ། སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ། རང་གི་མངོན་པར་ཤེས་པས་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ནས་རྫོགས་པར་བྱས་ཏེ་གནས་སོ། །དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཟག་པ་ཟད་པ་མཁྱེན་པ་དེ་ནི་དག་པ། དྲི་མ་མེད་པ། ཡོངས་སུ་དག་པ། འོད་གསལ་བ། བག་ཆགས་ཀྱིས་མཚམས་སྦྱོར་བ་ཐམས་ཅད་ལེགས་པར་བཅོམ་པའོ། །ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་ཟག་པ་ཟད་པ་ནི་ཚད་ཡོད་པའི་བག་ཆགས་ལེགས་པར་མ་བཅོམ་པའོ། །རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཟག་པ་ཟད་པ་ནི་ཚད་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཡོད་པ། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་བྲལ་བ། སྤོབས་པ་དང་བྲལ་བའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཟག་པ་ཟད་པ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་དང་ལྡན་པ་དང་། བག་ཆགས་ཀྱིས་མཚམས་སྦྱོར་བ་ཐམས་ཅད་ལེགས་པར་བཅོམ་པ། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོས་ཀུན་དུ་བཟུང་བ། མི་འཇིགས་པ་དང་སྤོབས་པ་དང་མ་བྲལ་བ། འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཟིལ་གྱིས་མི་ནོན་པ་སྟེ། སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་གཅིག་དང་ལྡན་པའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ལས་ཀྱི་བག་ཆགས་མེད། ཉོན་མོངས་པའི་བག་ཆགས་མེད། སྤྱོད་ལམ་འཁྲུལ་པའི་བག་ཆགས་མེད་དོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་དག་པས་རྡུལ་དང་དུ་བ་དང་ལྷན་ཅིག་མི་གནས་པ་དེ་བཞིན་དུ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཟག་པ་ཟད་པ་མཁྱེན་པ་དེ་ཡང་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པའི་བག་ཆགས་ཐམས་ཅད་དང་ལྷན་ཅིག་མི་གནས་སོ། །དེ་ཟག་པ་ཟད་པ་མཁྱེན་པ་དེ་འདི་ལྟ་བུ་ལ་རབ་ཏུ་གནས་མ་ཐག་ཏུ་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ལེན་པ་དང་བཅས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཟག་པ་ཟད་པར་བྱ་བ་དང་། ལེན་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །ཀྱེ་མ་སེམས་ཅན་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ལས་ཀུན་དུ་བྱུང་བ་དག་ཁྱེད་ཟག་པ་དང་ལེན་པ་དེ་དག་ལ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སོ་སོར་རྟོགས་ཤིག་ཅེས་དེ་དག་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཅི་ནས་ཀྱང་ཟག་པ་རྣམས་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པར་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རབ་ཏུ་ཤེས་པར་འགྱུར་བ་དང་། རབ་ཏུ་ཤེས་ནས་ཀྱང་ཆོས་གང་ཡང་མི་ལེན་ཏེ། དེ་དག་མི་ལེན་པས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་དཔེ་ཉེ་བར་བཀོད་པའི་དཔེ་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་སྟོན་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འཕྲིན་ལས་བཅུ་པའོ། །དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །འདྲེན་པའི་ཟག་པ་ཟད་པ་མཁྱེན་པ་ནི། །ཤིན་ཏུ་རྒྱ་ཆེ་མ་བསྒྲིབས་ཚད་མེད་ལྡན། །སྟོབས་བཅུ་སྟོབས་ནི་དེ་ཡིས་བྱང་ཆུབ་མཆོག །ཞི་བ་འདི་ནི་རྟོགས་ཤིང་རབ་ཏུ་ཕྱེ། །ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་ཟག་ཟད་ཤེས་པ་ནི། །བག་ཆགས་མ་བཅོམ་ཚད་དང་ལྡན་པ་ཡིན། །མི་ཡི་མཆོག་གི་རབ་མཆོག་འདྲེན་པ་ཡི། །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བག་ཆགས་བཅོམ་ཞིང་ཚད་དང་ལྡན་མ་ཡིན། །དེ་བཞིན་གང་དག་རང་རྒྱལ་བྱང་ཆུབ་རེག །དེ་ལ་སྙིང་རྗེ་ཆེ་དང་སྤོབས་པ་མེད། །ཟག་པ་དག་ནི་ཡོངས་སུ་ཟད་གྱུར་ནས། །སྙིང་རྗེ་ཆེ་དང་སྤོབས་པ་ཚད་ཀྱང་མེད། །སངས་རྒྱས་ཟག་ཟད་མཁྱེན་ལ་གནས་ནས་ནི། །འགྲོ་བའི་ཟག་པ་ཡང་དག་མ་ཡིན་མཁྱེན། །རིགས་པའི་གནས་ཀྱི་ཚུལ་འདི་མ་ཤེས་པས། །སེམས་ཅན་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ལོག་པར་སྦྱོར། །དེ་ལ་རྒྱལ་བས་སྙིང་རྗེ་མི་ཟད་བསྐྱེད། །མི་རྟག་སྟོང་པ་བདག་མེད་ཆོས་ཀྱང་སྟོན། །ཆོས་འདི་དངོས་མེད་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་ནི། །རྟོགས་ལ་ཞི་མཆོག་ཡང་དག་ཐོབ་པར་གྱིས། །འདི་ནི་སྲོག་དང་གང་ཟག་ཤེད་སྐྱེས་དང་། །ཤེད་བུ་དེ་བཞིན་བྱེད་པ་པོ་མེད་ཀྱང་། །སེམས་ཅན་འདི་ཀུན་ལོག་པར་ཞེན་པས་ན། །སྙིང་རྗེ་བསྐྱེད་པ་སྟོན་པ་ཐར་པར་འཆད། །བདེ་བར་གཤེགས་ལ་ཡོངས་སུ་སྐྱོ་མེད་ཅིང་། །ཡང་དག་ཤེས་ལ་ནམ་ཡང་ཉེས་པ་མེད། །དེས་ནི་རྒྱལ་བ་རྟག་ཏུ་རྣལ་འབྱོར་བརྩོན། །འགྲོ་ལ་ཕན་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱང་རབ་ཏུ་སྟོན། །འདི་ནི་ཕ་རོལ་རྒོལ་བ་རབ་འདུལ་བ། །སྟོབས་བཅུ་ལྡན་གྱི་རྒྱལ་དང་འཐུན་པའི་ལས། །སྟོབས་བཅུ་མངའ་བ་སྟོབས་དེར་གནས་ནས་ནི། །མཚུངས་མེད་འཁོར་ལོ་དམ་པ་རབ་ཏུ་བསྐོར།། །།བམ་པོ་ལྔ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མི་འཇིགས་པ་བཞི་པོ་དག་ལ་རབ་ཏུ་གནས་ཏེ། འཕྲིན་ལས་མཛད་ཅིང་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སོ་ཞེས་བདག་ཉིད་ཞལ་གྱིས་འཆེ་བ་དེ་ལ་ལྷ་དང་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་གང་གིས་ཀྱང་ཁྱོད་ཀྱིས་ཆོས་འདི་དག་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་མ་རྒྱས་སོ་ཞེས་ཆོས་དང་འཐུན་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་རྒོལ་མི་ནུས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་མཉམ་པ་མེད་པར་ཡང་དག་པར་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ཏེ། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ཆོས་རྣམས་གང་ཡིན་པ་དང་། སློབ་པའི་ཆོས་རྣམས་གང་ཡིན་པ་དང་། མི་སློབ་པའི་ཆོས་རྣམས་གང་ཡིན་པ་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་གང་ཡིན་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སེམས་དཔའི་ཆོས་རྣམས་གང་ཡིན་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་ཡང་དག་པར་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་སོ། །འཇིག་རྟེན་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་དང་། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པ་དང་། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་དང་། ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང་། ཟག་པ་མེད་པ་དང་། འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་ཆོས་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་ཡང་དག་པར་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་སོ། །དེ་ལ་མཉམ་པ་ཉིད་གང་ཞེ་ན། ལྟ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། །མཚན་མའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མཚན་མ་མེད་པར་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། །ཁམས་གསུམ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྨོན་པ་མེད་པར་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། །སྐྱེ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མི་སྐྱེ་བར་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། །མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པར་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། །འབྱུང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་འབྱུང་བ་མེད་པར་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། །ཀུན་གཞིའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཀུན་གཞི་མེད་པར་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། །དུས་གསུམ་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། །མ་རིག་པ་དང་། སྲིད་པ་དང་། སྲེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་རིག་པ་དང་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་མཉམ་པ་ཉིད་དོ། །འཁོར་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་མཉམ་པ་ཉིད་དེ། དེ་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པས་དེའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཇི་ལྟར་ཆོས་དེ་དག་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་ལ་གནས་ཏེ་བསྟན་པ་སྣ་ཚོགས་དང་། རྣམ་གྲངས་སྣ་ཚོགས་དང་། རྐྱེན་སྣ་ཚོགས་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་གཞན་དག་དང་གང་ཟག་གཞན་རྣམས་ལ་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་སྟོན་ཏེ། དེའི་ཆོས་དེ་ཡང་དེ་བྱེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཡང་དག་པར་ཟད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ངེས་པར་འབྱུང་ངོ་། །གང་དག་སྟོན་པ་མ་ཡིན་པར་སྟོན་པའོ་ཞེས་ཁས་འཆེ་བ་དང་། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མ་ཡིན་པར་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སོ་ཞེས་ཁས་འཆེ་བ་དེ་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མི་འཇིགས་པ་འདིས་ཟིལ་གྱིས་ནོན་པར་འགྱུར་ཞིང་མེད་པར་ཡང་འགྲོ་བར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འཕྲིན་ལས་བཅུ་གཅིག་པའོ། །དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །རང་བྱུང་གིས་ནི་ཆོས་རྣམས་ཀུན། །མཉམ་པ་ཉིད་དུ་རྗེས་རྟོགས་པས། །དེས་ན་ཡང་དག་རྫོགས་སངས་རྒྱས། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་མཉམ་པར་གཟིགས། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ཆོས་རྣམས་དང་། །སློབ་དང་མི་སློབ་ཆོས་རྣམས་དང་། །རང་རྒྱལ་ཆོས་རྣམས་གང་ཡིན་པ། །དེ་དག་སངས་རྒྱས་ཆོས་དང་མཉམ། །འཇིག་རྟེན་པ་དང་དེ་བཞིན་དུ། །འཇིག་རྟེན་ལས་ནི་འདས་པ་དང་། །དགེ་དང་མི་དགེ་གང་ཡིན་པ། །མྱ་ངན་འདས་དང་མཚུངས་ཤིང་འདྲ། །སྟོང་པ་མཚན་མ་མེད་པ་དང་། །སྨོན་པ་རྣམ་པར་སྤངས་པ་དང་། །སྐྱེ་མེད་མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད། །ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་གཟིགས། །དེ་དག་རྟོགས་ནས་ཐུགས་རྗེ་ཡིས། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་རབ་སྟོན་ཏོ། །དེས་ན་སེམས་ཅན་རྣམ་པར་འགྲོལ། །འདི་ནི་ཐུབ་པའི་ལས་ཀྱི་མཆོག །རིགས་ཀྱི་བུ་གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ང་ཟག་པ་ཟད་དོ་ཞེས་བདག་ཉིད་ཞལ་གྱིས་འཆེ་བ་དེ་ལ་ལྷ་དང་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་གང་གིས་ཀྱང་ཁྱོད་ཟག་པ་འདི་དག་མ་ཟད་དོ་ཞེས་ཆོས་དང་འཐུན་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་རྒོལ་མི་ནུས་སོ། །དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཟག་པ་ཟད་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། འདོད་པའི་ཟག་པ་རྣམས་ལས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བས་འདོད་ཆགས་ལ་སྤྱོད་པའི་བག་ཆགས་ཐམས་ཅད་ལེགས་པར་བཅོམ་མོ། །སྲིད་པའི་ཟག་པ་རྣམས་ལས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བས་ཞེ་སྡང་ལ་སྤྱོད་པའི་བག་ཆགས་ཐམས་ཅད་ལེགས་པར་བཅོམ་མོ། །མ་རིག་པའི་ཟག་པ་རྣམས་ལས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བས་གཏི་མུག་ལ་སྤྱོད་པའི་བག་ཆགས་ཐམས་ཅད་ལེགས་པར་བཅོམ་མོ། །ལྟ་བའི་ཟག་པ་རྣམས་ལས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བས་ཉོན་མོངས་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་བག་ཆགས་ཐམས་ཅད་ལེགས་པར་བཅོམ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཀུན་རྫོབ་ཉེ་བར་བཟུང་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཟག་པ་ཟད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དོན་དམ་པར་ན་ནི་འཕགས་པའི་ཤེས་རབ་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མདུན་ན་གང་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བའམ་སྤང་བར་བྱ་བའམ། བསྒོམ་པར་བྱ་བའམ་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བར་འགྱུར་བའི་ཆོས་གང་ཡང་མི་གནས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་ཟད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་ནམ་དུ་ཡང་མི་ཟད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་ཤིན་ཏུ་ཟད་པ་ཉིད་ཡིན་གྱི་གཉེན་པོས་ཟད་པ་ཞེས་ནི་མི་བྱ་སྟེ། དེ་ནི་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཟད་པའོ། །ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཟད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ཟད་པ་གང་ཡང་མེད་དོ། །གང་ལ་ཟད་པ་གང་ཡང་མེད་པ་དེ་འདུས་མ་བྱས་པའོ། །འདུས་མ་བྱས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་སྐྱེ་བ་མེད། འཇིག་པ་མེད། གནས་པ་མེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་བྱུང་ཡང་རུང་། མ་བྱུང་ཡང་རུང་སྟེ། ཆོས་ཉིད་དང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་ནི་གནས་པ་ཉིད་དོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་ཇི་ལྟར་གནས་པ་དེ་བཞིན་དུ་དེ་ལ་ཡེ་ཤེས་ཞུགས་ཏེ། ཇི་ལྟར་འཇུག་པ་མེད་པ་དང་། ལྡོག་པ་མེད་པ་དེ་ལྟར་ཞུགས་སོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་གྱིས་ཟག་པ་དང་། ཟག་པ་སྤོང་བ་མི་དམིགས་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་ལ་གནས་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཟག་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་ཏེ། འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འཕྲིན་ལས་བཅུ་གཉིས་པའོ། །དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །རྒྱལ་བས་འདོད་པའི་ཟག་པ་སྤངས་པས་ན། འདོད་ཆགས་བག་ཆགས་ཕྱིས་ནི་ཡོད་མ་ཡིན། །མི་དབང་སྲིད་པ་ཀུན་ལས་རྣམ་གྲོལ་བས། །དེ་ཡི་ཉེས་པ་མ་ལུས་ཡང་དག་འཆད། །བདེ་གཤེགས་རིག་པ་ཀུན་ལ་གནས་པས་ན། །དེ་ཡི་གཏི་མུག་ལྷག་མ་མ་ལུས་བྲལ། །མི་ཡི་སེང་གེ་ལྟ་བ་ཀུན་དང་བྲལ། །དེས་ནི་ཉོན་མོངས་སྤྱོད་པའི་བག་ཆགས་མེད། །ཀུན་གྱིས་ཟག་པ་ཟད་པ་འཐོབ་འགྱུར་བར། །རྒྱལ་བ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ནི་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །གང་ཞིག་འཕེལ་བ་དང་ནི་ཟད་འགྱུར་བ། །ཆོས་དེ་དམ་པའི་དོན་དུ་ཡོད་མ་ཡིན། །ཟད་པ་གཉེན་པོས་ཟད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སྔོན་ནས་ཟད་པས་དེ་ཕྱིར་ཟད་ཅེས་བསྟན། །ཟད་པ་གང་ཡིན་དེ་ནི་འདུས་མ་བྱས། །དེ་ལ་མཚན་ཉིད་གསུམ་ནི་ཡོད་མ་ཡིན། །དབྱིངས་དེ་གནས་པ་ཡིན་ཏེ་འགྱུར་བ་མེད། །དབང་གི་ཕ་རོལ་སོན་པས་ཆོས་རྣམས་མཁྱེན། །དེ་དག་ཤེས་ནས་དེ་བཞིན་ཆོས་སྟོན་ཏེ། །འདི་ནི་རྒྱལ་བའི་འཕྲིན་ལས་བཅུ་གཉིས་པ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བར་དུ་གཅོད་པའི་ཆོས་རྣམས་མཚུངས་པར་བར་དུ་གཅོད་པར་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་པ་དེ་ལ་ལྷ་དང་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་གང་གིས་ཀྱང་ཆོས་འདི་དག་བར་དུ་གཅོད་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཆོས་དང་འཐུན་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་རྒོལ་མི་ནུས་སོ། །དེ་ལ་བར་དུ་གཅོད་པའི་ཆོས་རྣམས་གང་ཞེ་ན། བར་དུ་གཅོད་པར་འགྱུར་བའི་ཆོས་གཅིག་སྟེ། གཅིག་གང་ཞེ་ན་འདི་ལྟ་སྟེ། དང་བ་མེད་པའི་སེམས་སོ། །བར་དུ་གཅོད་པའི་ཆོས་གཉིས་ཏེ། གཉིས་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ་ངོ་ཚ་མི་ཤེས་པ་དང་། ཁྲེལ་མེད་པའོ། །བར་དུ་གཅོད་པར་འགྱུར་བའི་ཆོས་གསུམ་སྟེ། གསུམ་གང་ཞེ་ན་འདི་ལྟ་སྟེ། ལུས་ཀྱིས་ཉེས་པར་སྤྱད་པ་དང་། ངག་གིས་ཉེས་པར་སྤྱད་པ་དང་། ཡིད་ཀྱིས་ཉེས་པར་སྤྱད་པ་སྟེ། གསུམ་པོ་འདི་དག་གོ །བར་དུ་གཅོད་པར་འགྱུར་བའི་ཆོས་བཞི་སྟེ། བཞི་གང་ཞེ་ན་འདི་ལྟ་སྟེ། འགྲོ་བ་མ་ཡིན་པར་འགྲོ་བ་བཞི་སྟེ། འདུན་པས་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་པར་འགྲོ་བ་དང་། ཞེ་སྡང་གིས་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་པར་འགྲོ་བ་དང་། གཏི་མུག་གིས་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་པར་འགྲོ་བ་དང་། འཇིགས་པས་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་པར་འགྲོ་བ་སྟེ། བཞི་པོ་འདི་དག་གོ །བར་དུ་གཅོད་པར་འགྱུར་བའི་ཆོས་ལྔ་སྟེ། ལྔ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། སྲོག་གཅོད་པ་དང་། མ་བྱིན་པར་ལེན་པ་དང་། འདོད་པ་ལ་ལོག་པར་གཡེམ་པ་དང་། བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་དང་། ཆང་འཐུང་བ་སྟེ། ལྔ་པོ་འདི་དག་གོ །བར་དུ་གཅོད་པར་འགྱུར་བའི་ཆོས་དྲུག་སྟེ། དྲུག་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ལ་མ་གུས་པ་ཡིན། ཆོས་ལ་མ་གུས་པ་ཡིན། དགེ་འདུན་ལ་མ་གུས་པ་ཡིན། བསླབ་པ་ལ་མ་གུས་པ་ཡིན། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་མ་གུས་པ་ཡིན། གདིང་བ་ལ་མ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གུས་པ་ཡིན་ཏེ། དྲུག་པོ་འདི་དག་གོ །བར་དུ་གཅོད་པར་འགྱུར་བའི་ཆོས་བདུན་ཏེ། བདུན་གང་ཞེ་ན་འདི་ལྟ་སྟེ། ང་རྒྱལ་དང་། ཆེ་བའི་ང་རྒྱལ་དང་། ང་རྒྱལ་ལས་ཀྱང་ང་རྒྱལ་དང་། ངའོ་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་དང་། མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་དང་། ཆུང་ཟད་སྙམ་པའི་ང་རྒྱལ་དང་། ལོག་པའི་ང་རྒྱལ་ཏེ། བདུན་པོ་འདི་དག་གོ །བར་དུ་གཅོད་པར་འགྱུར་བའི་ཆོས་བརྒྱད་དེ། བརྒྱད་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ལོག་པའི་ལྟ་བ་དང་། ལོག་པའི་རྟོག་པ་དང་། ལོག་པའི་ངག་དང་། ལོག་པའི་ལས་ཀྱི་མཐའ་དང་། ལོག་པའི་འཚོ་བ་དང་། ལོག་པའི་རྩོལ་བ་དང་། ལོག་པའི་དྲན་པ་དང་། ལོག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏེ། བརྒྱད་པོ་འདི་དག་གོ །བར་དུ་གཅོད་པར་འགྱུར་བའི་ཆོས་དགུ་སྟེ། དགུ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། བདག་ལ་གནོད་པ་བྱས་སོ་བྱེད་དོ། །བྱེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཀུན་ནས་མནར་སེམས་ཀྱི་སེམས་སྐྱེད་པ་དང་། བདག་གི་མཛའ་བོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་གནོད་པ་བྱས་སོ། །བྱེད་དོ། །བྱེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཀུན་ནས་མནར་སེམས་ཀྱི་སེམས་སྐྱེད་པ་དང་། བདག་དང་མི་མཛའ་བ་གང་ཡིན་པ་དེའི་དོན་བྱས་སོ། །བྱེད་དོ། །བྱེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཀུན་ནས་མནར་སེམས་ཀྱི་སེམས་སྐྱེད་པ་སྟེ་དགུ་པོ་འདི་དག་གོ །བར་དུ་གཅོད་པར་འགྱུར་བའི་ཆོས་བཅུ་སྟེ། བཅུ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། མི་དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་རྣམས་ཡིན་ནོ། །བཅུ་གང་ཞེ་ན་འདི་ལྟ་སྟེ། སྲོག་གཅོད་པ་དང་། མ་བྱིན་པར་ལེན་པ་དང་། འདོད་པ་ལ་ལོག་པར་གཡེམ་པ་དང་། བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་དང་། ཕྲ་མ་དང་། ངག་རྩུབ་པོ་དང་། ཚིག་ཀྱལ་པ་དང་། བརྣབ་སེམས་དང་། གནོད་སེམས་དང་། ལོག་པར་ལྟ་བ་སྟེ། ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང་ལྡན་པའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བར་འགྱུར་བའི་ཆོས་རྣམས་རོ་མྱང་བ་ལ་རྗེས་སུ་ལྟ་ཞིང་གནས་པ་དང་། ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང་ལྡན་པ་དང་། སྒྲིབ་པས་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་དང་། སྲིད་པ་དང་ལྟ་བ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ཟང་ཟིང་དང་བཅས་པ་དང་། ཕུང་པོ་དང་བཅས་པའི་ལུས་ཀྱི་ལས་དང་། ངག་གི་ལས་དང་། ཡིད་ཀྱི་ལས་ཇི་སྙེད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་བར་དུ་གཅོད་པའི་ཆོས་སུ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་མཁྱེན་ཅིང་བར་དུ་གཅོད་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྟོན་ཏེ། འདི་དག་ནི་བར་དུ་གཅོད་པར་འགྱུར་བའི་ཆོས་རྣམས་སོ། །བར་དུ་གཅོད་པར་འགྱུར་བའི་ཆོས་དེ་དག་ཞི་བར་བྱ་བ་དང་། ཉེ་བར་ཞི་བར་བྱ་བ་དང་། སྤང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཆོས་སྟོན་ཏེ། འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འཕྲིན་ལས་བཅུ་གསུམ་པའོ། །དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །རྒྱལ་བ་ཡིས་ནི་ཆོས་གང་རྗེས་རྟོགས་པ། །དེ་དག་བསྟེན་ན་རྣམ་པར་གྲོལ་མི་འཐོབ། །གང་ལ་དད་པ་སྤང་བ་ཡོད་པ་དང་། །གང་ལ་ངོ་ཚ་ཁྲེལ་ལྟས་ཆུང་ཟད་མེད། །དེ་བཞིན་ལུས་དང་ངག་དང་སེམས་སྡོམ་པ། །གང་དག་ལ་ནི་ནམ་ཡང་མེད་པ་དང་། །འདུན་པ་དང་ནི་ཞེ་སྡང་གཏི་མུག་ནས། །སྲོག་གཅོད་གཞན་གྱི་ལོངས་སྤྱོད་འཇིག་པའི་བདག །གཞན་གྱི་ཆུང་མ་བརྫུན་སྨྲ་དེ་བཞིན་ཆང་། །མ་གུས་དྲུག་པོ་དག་དང་ང་རྒྱལ་བདུན། །ལོག་པ་བརྒྱད་ནི་གང་ཡིན་དེ་དག་ཀྱང་། །ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ལམ་གྱི་བགེགས། །ཀུན་ནས་མནར་སེམས་དངོས་པོ་དགུར་གསུངས་དང་། །མི་དགེ་བཅུ་པོའི་ལས་ཀྱི་ལམ་རྣམས་དང་། །གང་ཡང་ཚུལ་བཞིན་མི་ལྡན་དེ་དག་ལ། །མངོན་པར་ཤེས་དང་ཐར་པ་ནམ་ཡང་མེད། །དེ་དག་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང་ལྡན་པ་དང་། །མཐར་ཞེན་ཡང་དག་མ་ཡིན་ཆགས་རིག་ནས། །ཆོས་རྣམས་འདི་དག་རྣམ་པར་སྤང་བའི་ཕྱིར། །རྒྱལ་བ་དབང་པོ་བྱམས་པས་འཆད་པ་མཛད། །རིགས་ཀྱི་བུ་གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་འཕགས་པའི་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ལམ་ནི་དེ་བྱེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཡང་དག་པར་ཟད་པར་འགྱུར་བའི་འཕགས་པའི་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ལམ་དུ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏེ། དེ་ལ་བསྟེན་ན་སེམས་ཅན་རྣམས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་དེ་ལ་ལྷ་དང་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་གང་གིས་ཀྱང་འདི་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ལམ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཆོས་དང་འཐུན་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་རྒོལ་མི་ནུས་སོ། །ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ལམ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། སེམས་ཅན་རྣམས་རྣམ་པར་དག་པར་འགྱུར་བའི་བགྲོད་པ་གཅིག་པུའི་ལམ་མོ། །ངེས་པར་འབྱུང་བའི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ལམ་གྱི་ཆོས་གཉིས་ཏེ། གཉིས་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཞི་གནས་དང་། ལྷག་མཐོང་ངོ་། །ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ལམ་གྱི་ཆོས་གསུམ་སྟེ། གསུམ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པ་སྟེ། གསུམ་པོ་འདི་དག་གོ །ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ལམ་གྱི་ཆོས་བཞི་སྟེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ལུས་སུ་གཏོགས་པའི་དྲན་པ་དང་། ཚོར་བར་གཏོགས་པ་དང་། སེམས་སུ་གཏོགས་པ་དང་། ཆོས་སུ་གཏོགས་པའི་དྲན་པ་སྟེ། དེ་ལ་ནང་གི་ལུས་ལ་ལུས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ལྟ་བའི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་དང་། ཕྱིའི་ལུས་ལ་ལུས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ལྟ་བའི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་དང་། ནང་དང་ཕྱིའི་ལུས་ལ་ལུས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ལྟ་བའི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་དང་། ནང་གི་ཚོར་བ་དང་། ཕྱིའི་ཚོར་བ་དང་། ནང་དང་ཕྱིའི་ཚོར་བ་ལ་ཚོར་བའི་རྗེས་སུ་ལྟ་བའི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་དང་། ནང་གི་སེམས་དང་། ཕྱིའི་སེམས་དང་། ནང་དང་ཕྱིའི་སེམས་ལ་སེམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ལྟ་བའི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་དང་། ནང་གི་ཆོས་དང་། ཕྱིའི་ཆོས་དང་། ནང་དང་ཕྱིའི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་ལྟ་བའི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་སྟེ། བཞི་པོ་འདི་དག་གོ །ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ལམ་གྱི་ཆོས་ལྔ་སྟེ། ལྔ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། དད་པའི་དབང་པོ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་དབང་པོ་དང་། དྲན་པའི་དབང་པོ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དབང་པོ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་པོ་སྟེ། ལྔ་པོ་འདི་དག་གོ །ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ལམ་གྱི་ཆོས་དྲུག་སྟེ། དྲུག་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་། ཆོས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་། དགེ་འདུན་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་། གཏོང་བ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང་། ལྷ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་སྟེ་དྲུག་པོ་འདི་དག་གོ །ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ལམ་གྱི་ཆོས་བདུན་ཏེ། བདུན་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། དྲན་པ་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང་། ཆོས་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང་། དགའ་བ་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང་། ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡང་དག་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང་། བཏང་སྙོམས་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་སྟེ། བདུན་པོ་འདི་དག་གོ །ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ལམ་གྱི་ཆོས་བརྒྱད་དེ། བརྒྱད་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་དང་། ཡང་དག་པའི་རྟོག་པ་དང་། ཡང་དག་པའི་ངག་དང་། ཡང་དག་པའི་ལས་ཀྱི་མཐའ་དང་། ཡང་དག་པའི་འཚོ་བ་དང་། ཡང་དག་པའི་རྩོལ་བ་དང་། ཡང་དག་པའི་དྲན་པ་དང་། ཡང་དག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏེ། བརྒྱད་པོ་འདི་དག་གོ །ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ལམ་གྱི་ཆོས་དགུ་སྟེ། དགུ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། བསམ་གཏན་དང་པོ་དང་། བསམ་གཏན་གཉིས་པ་དང་། བསམ་གཏན་གསུམ་པ་དང་། བསམ་གཏན་བཞི་པ་དང་། ནམ་མཁའ་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། རྣམ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དང་། འདུ་ཤེས་དང་ཚོར་བ་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་སྟེ། དགུ་པོ་འདི་དག་གོ །ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ལམ་གྱི་ཆོས་བཅུ་སྟེ། བཅུ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། དགེ་བ་བཅུའི་ལས་ཀྱི་ལམ་རྣམས་སོ། །དེ་དག་ཀྱང་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། སྲོག་གཅོད་པ་སྤོང་བ་དང་། མ་བྱིན་པར་ལེན་པ་སྤོང་བ་དང་། འདོད་པ་ལ་ལོག་པར་གཡེམ་པ་སྤོང་བ་དང་། བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་སྤོང་བ་དང་། ཕྲ་མ་སྤོང་བ་དང་། ངག་རྩུབ་པོ་སྤོང་བ་དང་། ཚིག་ཀྱལ་པ་སྤོང་བ་དང་། བརྣབ་སེམས་སྤོང་བ་དང་། གནོད་སེམས་སྤོང་བ་དང་། ལོག་པར་ལྟ་བ་སྤོང་བ་སྟེ། ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ལམ་གྱི་ཆོས་བཅུ་པོ་འདི་དག་གོ །དེ་ལྟར་ཇི་ཙམ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་དགེ་བ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང་ལྡན་པའམ། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཕུང་པོ་དང་ལྡན་པའམ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང་ལྡན་པའམ། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཕུང་པོ་དང་ལྡན་པའམ། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བའི་ཕུང་པོ་དང་ལྡན་པའམ། འཕགས་པའི་བདེན་པ་དང་ལྡན་པ་དེ་ཡང་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ལམ་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་ཡང་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ལམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཡང་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པའོ། །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་ནི་སོགས་པའམ། མི་སོགས་པའམ། བླང་བའམ། དོར་བའམ། གཟུང་བའམ། སྤོང་བའི་ཆོས་གང་ཡང་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་ནི་གཉིས་ལ་བློ་མི་འཇུག་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་གཉིས་སུ་མེད་པར་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་མཐོང་བ་ནི་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ལམ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ལམ་དེ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཡང་དག་པར་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལ་སྟེན་ན། དེ་བྱེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཡང་དག་པར་ཟད་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་རྣམས་ངེས་པར་འབྱུང་སྟེ། འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འཕྲིན་ལས་བཅུ་བཞི་པའོ། །དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །གང་སྦྱངས་བདེ་བ་ཚད་མེད་འགྱུར་བ་དང་། གང་བསྟེན་པས་ན་མིས་ནི་ཞི་རིག་པ། །ཐམས་ཅད་རྒྱལ་བས་མཁྱེན་ཏེ་རང་ཐོས་ཤིང་། །མཁྱེན་ནས་འཆི་མེད་འགྲོ་བའི་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །རྒྱལ་བས་བསྔགས་པ་དགེ་བ་བྱང་ཆུབ་ཕྱོགས། །དགེ་ཆོས་མང་པོ་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དག །བློ་གྲོས་ཅན་གྱིས་བསྟེན་ན་མི་འགྲོལ་བའི། །གནས་མེད་ཅེས་ནི་བདེ་བར་གཤེགས་པས་བཤད། །ཡང་དག་ཆོས་ལ་མཁས་དང་ཡང་དག་ལྡན། །ཚུལ་བཞིན་གྱིས་ནི་ཉོན་མོངས་རྒྱ་ཆེན་ཞི། །ཆོས་མིན་མ་ཞེན་ཆོས་ལའང་མ་ཡིན་པ། །དེ་ནི་རྣམ་གྲོལ་ནད་མེད་ཞི་ལ་རེག །རྟེན་ལ་མཁས་པ་གང་ཞིག་ཆོས་རྣམས་ལ། །གསོབ་གསོག་ཡ་མ་བརླ་དང་མཁའ་འདྲ་དང་། །སྒྱུ་མའི་གཟུགས་མཚུངས་རྨི་ལམ་འདྲར་རྟོག་པ། །དེ་ནི་སྲིད་པའི་མཚོ་ལས་ཐར་བར་འགྱུར། །འདི་ནི་དྲང་སྲོང་རྒྱལ་པོ་ཐུབ་པའི་ལས། །སྙིང་རྗེ་བསྐྱེད་ནས་སྐྱེ་བོ་མྱོས་པ་དང་། །གང་ཕྱིར་སྲིད་པའི་འཁོར་ལོ་ལས་འགྲོལ་བ། །དེ་ཕྱིར་དེ་དག་འདྲེ་བ་མེད་པ་ཡིན། །རིགས་ཀྱི་བུ་གཞན་ཡང་གང་གི་ཕྱིར་དེའི་ལུས་འཁྲུལ་བས་བྱིས་པའམ། མཁས་པས་ཀྱང་རུང་སྟེ། ཆོས་དང་འཐུན་པས་རྒོལ་བར་འགྱུར་བའི་འཁྲུལ་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་སྐུའི་འཕྲིན་ལས་འཁྲུལ་པ་མེད་པ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། ཀུན་དུ་གཟིགས་པ་དང་། རྣམ་པར་གཟིགས་པ་དང་། བསྐུམ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པ་དང་། སྨྱང་བ་དང་། ཆོས་གོས་སྣམ་སྦྱར་དང་། ཐང་བ་དང་། ལྷུང་བཟེད་དང་། ཆོས་གོས་ཐོགས་པས་སྤྱོད་ལམ་མཛེས་པ། བཞུད་པ་དང་། བྱོན་པ་དང་། འཆག་པ་དང་། བཞེངས་པ་དང་། བཞུགས་པ་དང་། གཟིམས་པ་དང་། གྲོང་དང་། གྲོང་ཁྱེར་དང་། གྲོང་རྡལ་དུ་འཇུག་པ་དང་། འབྱུང་བ་ན་ཞབས་ཀྱི་མཐིལ་ས་ལ་མི་རེག་སྟེ། འཁོར་ལོ་རྩིབས་སྟོང་པ་ས་ལས་འབྱུང་ཞིང་དྲི་ཡིད་དུ་འོང་བའི་པད་མ་མངོན་པར་འབྱུང་སྟེ། དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཞབས་འཇོག་གོ །དེ་ལ་གང་དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་སུ་སོང་བའི་སེམས་ཅན་གང་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཞབས་ལ་རེག་པ་དེ་དག་ཞག་བདུན་རབ་ཏུ་བདེ་བ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །ཤི་འཕོས་ན་ཡང་བདེ་འགྲོ་མཐོ་རིས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་ལ་ཆོས་གོས་སོར་བཞི་ཙམ་གྱིས་མི་རེག་མོད་ཀྱི། རྣམ་པར་འཐོར་རླུང་གི་རླུང་གིས་ཀྱང་བཟློག་པར་མི་ནུས་སོ། །སྐུའི་འོད་ཀྱིས་མནར་མེད་པའི་བར་གྱི་སེམས་ཅན་བདེ་བར་བྱེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་ལ་འཁྲུལ་པ་མེད་ཅེས་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཡང་གང་གི་ཕྱིར་དེའི་གསུང་གི་འཁྲུལ་པས་བྱིས་པའམ་མཁས་པས་ཀྱང་རུང་སྟེ། ཆོས་དང་འཐུན་པས་རྒོལ་བར་འགྱུར་བའི་གསུང་གི་འཁྲུལ་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་དུས་སུ་གསུང་བ། ཚིགས་སུ་གསུང་བ། ཡང་དག་པར་གསུང་བ། བདེན་པར་གསུང་བ། ཇི་སྐད་གསུངས་པ་དེ་བཞིན་དུ་མཛད་པའོ། །ཤིན་ཏུ་ངེས་པའི་ཚིག་དང་ལྡན་པའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཚིམ་པར་བྱེད་པའི་ཚིག་དང་ལྡན་པའོ། །མི་ཟློས་པའི་ཚིག་དང་ལྡན་པའོ། །དོན་དང་ཚིག་འབྲུས་བརྒྱན་པའི་ཚིག་དང་ལྡན་པའོ། །སྐད་ཅིག་བརྗོད་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བསམ་པ་ཚིམ་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསུང་འཁྲུལ་པ་མེད་ཅེས་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཡང་གང་གི་ཕྱིར་དེའི་ཐུགས་འཁྲུལ་པས་བྱིས་པའམ། མཁས་པས་ཀྱང་རུང་སྟེ། ཆོས་དང་འཐུན་པས་རྩོད་པར་འགྱུར་བའི་སེམས་ཀྱི་འཁྲུལ་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་མཉམ་པར་གཞག་པའི་གནས་མི་འདོར་ཞིང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་ཐམས་ཅད་མཛད་ཀྱང་སེམས་དེར་མི་གཏོང་ཞིང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཆགས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཐོང་བ་འཇུག་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སེམས་འཁྲུལ་པ་མེད་ཅེས་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་དེའི་སེམས་འཁྲུལ་པ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་འཁྲུལ་པ་ཐམས་ཅད་སེལ་བའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་ཏེ། འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འཕྲིན་ལས་བཅྭ་ལྔ་པའོ། །དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །སྐུ་དང་གསུང་དང་ཐུགས་ཀྱི་འཁྲུལ་པ་དག །རྣམ་པར་འདྲེན་ལ་ཅུང་ཟད་ཡོད་མ་ཡིན། །འཇིག་རྟེན་མགོན་པོ་ཁ་ན་མ་ཐོ་མེད། །འཁྲུལ་མེད་འགྲོ་ལ་ཕན་བྱེད་ཀུན་ནས་གཟིགས། །ཇི་ལྟར་རྒྱལ་བ་ཅུང་ཟད་འཁྲུལ་མེད་པ། །དེ་ལྟར་ཆོས་མཆོག་ཞི་བ་འགྲོ་ལ་སྟོན། །འཁྲུལ་པ་འདི་དག་ཐམས་ཅད་རྣམ་སྤངས་པ། །འདི་ནི་རྒྱལ་བའི་འཕྲིན་ལས་བཅྭ་ལྔ་པ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གཞན་ཡང་དེའི་ཅ་ཅོ་གང་ལས་བདུད་དམ། བདུད་ཀྱི་རིས་ཀྱི་ལྷའམ། གཞན་མུ་སྟེགས་ཅན་དག་གིས་གླགས་རྙེད་པར་འགྱུར་བའི་ཅ་ཅོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཅ་ཅོ་འམ་རྗེས་སུ་ཅ་ཅོ་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང་། ཁོང་ཁྲོ་བ་དང་བྲལ་བ་སྟེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བཀུར་སྟི་བྱས་ཀྱང་མཐོས་པར་མི་སེམས། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བཀུར་སྟི་མ་བྱས་ཀྱང་སྲོ་ཤི་བར་མི་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་འགྱོད་པས་རྗེས་སུ་ཅ་ཅོ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་བྱ་དཀའ་བའི་བྱ་བའམ། མཐར་མ་ཕྱིན་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་གང་དང་ཡང་རྩོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཅ་ཅོ་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ལ་གནས་པ་སྟེ། ངའི་བ་མེད་པ། ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་མེད་པ། ལེན་པ་མེད་པ། མདུད་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཅ་ཅོ་མེད་དོ། །ཇི་ལྟར་དེ་ལ་ཅ་ཅོ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཅ་ཅོ་ཐམས་ཅད་སྤང་བའི་ཕྱིར་ཆོས་སྟོན་ཏེ། འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འཕྲིན་ལས་བཅུ་དྲུག་པའོ། །དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །བསྔགས་པ་ཐོས་ཀྱང་མཐོས་པར་སེམས་པ་མེད། །མི་བསྔགས་ཐོས་ཀྱང་སྲོ་ཤིར་མི་འགྱུར་ཏེ། །རྗེས་སུ་འཆགས་དང་ཁོང་ཁྲོར་འགྱུར་བ་མེད། །སྔོན་སྤྱོད་ལེགས་པར་སྤྱད་པ་སྨད་པ་མིན། །རྒྱལ་བས་ཉོན་མོངས་མེད་པ་རྟག་ཏུ་བསྒོམས། །དེ་ལ་ང་ཡི་མེད་ཅིང་འཛིན་མདུད་མེད། །ཇི་ལྟར་གནས་པ་དེ་ལྟར་ཆོས་སྟོན་ཏེ། །འདི་ནི་བདེན་པ་མཐོང་བའི་ལམ་གྱི་མཆོག །རིགས་ཀྱི་བུ་གཞན་ཡང་བསྙེལ་བ་གང་གིས་ཆོས་གང་ལ་ཡང་རྨོངས་པར་འགྱུར་བའི་བསྙེལ་བ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་བསམ་གཏན་དང་། རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཐམས་ཅད་ལ་བསྙེལ་བ་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་དང་། གཡོ་བ་ལ་རྣམ་པར་ལྟ་ཞིང་སོ་སོ་ཅི་རིགས་པར་ཆོས་སྟོན་པ་ལ་བསྙེལ་བ་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་དོན་དང་། ཆོས་དང་། ངེས་པའི་ཚིག་དང་། སྤོབས་པ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་རྣམས་ལ་བསྙེལ་བ་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་འདས་པ་དང་། མ་འོངས་པ་དང་། ད་ལྟར་བྱུང་བ་ལ་ཆགས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་ལ་བསྙེལ་བ་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཇི་ལྟར་བདག་བསྙེལ་བ་མེད་པ་དེ་ལྟར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བརྗེད་པར་མི་འགྱུར་བར་ཆོས་སྟོན་ཏེ། འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འཕྲིན་ལས་བཅུ་བདུན་པའོ། །དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །ཆོས་དང་ཡེ་ཤེས་རྣམ་ཐར་སྤྱོད་ཡུལ་ལ། །རྣམ་པར་འདྲེན་པ་བསྙེལ་བ་མེད་པ་སྟེ། །བསམ་པ་ཇི་བཞིན་ཆོས་རྣམས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། །སེམས་ཅན་བསམ་པ་རྣམས་ལ་སྤྱོད་མཐའ་ཡས། །སོ་སོ་ཡང་དག་རིག་ལ་བསྙེལ་བ་མེད། །དུས་གསུམ་ལ་ནི་ཡེ་ཤེས་བསྒྲིབས་པ་མེད། །ཇི་ལྟར་མི་བསྙེལ་དེ་ལྟར་ཆོས་སྟོན་ཏེ། །འདི་ནི་སྐྱེས་མཆོག་རྣམས་ཀྱི་འཕྲིན་ལས་ཡིན། །རིགས་ཀྱི་བུ་གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གཤེགས་པ་ལ་སེམས་མཉམ་པར་མ་བཞག་པ་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་འཆག་གམ། བཞེངས་སམ། བཞུགས་སམ། གཟིམས་སམ། བཤོས་གསོལ་ལམ། གསུང་ངམ། ཅང་མི་གསུང་ཡང་རུང་སྟེ། རྟག་ཏུ་མཉམ་པར་བཞག་པ། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཟབ་མོའི་མཆོག་ཐོབ་པ། སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་བསམ་གཏན་ལ་བསམ་གཏན་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱིན་གྱི་རླབས་མ་གཏོགས་པར་སེམས་ཅན་གྱི་རིས་ན་སེམས་ཅན་གང་མཉམ་པར་བཞག་ཀྱང་རུང་མཉམ་པར་མ་བཞག་ཀྱང་རུང་སྟེ། སུ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སེམས་ལ་ལྟ་བར་ནུས་པ་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཇི་ལྟར་རྟག་ཏུ་མཉམ་པར་གཞག་པ་དེ་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་མི་གཡེང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་སྟོན་ཏེ། འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འཕྲིན་ལས་བཅྭ་བརྒྱད་པའོ། །དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །བཞེངས་སམ་བཞུགས་སམ་གཟིམས་སམ་འཆག་པ་རྣམས་སུ་ཡང་། །སངས་རྒྱས་སེམས་ནི་མཉམ་པར་མ་བཞག་ནམ་ཡང་མེད། །མི་གསུང་བཞུགས་དང་གསུང་བ་དང་ནི་བཤོས་གསོལ་དང་། །རྒྱལ་བ་མཉམ་པར་བཞག་ལ་གཡེང་བ་མི་དམིགས་སོ། །གང་ཞིག་བདེ་གཤེགས་མཉམ་པར་བཞག་པའི་སེམས་ཤེས་པ། །གང་ཟག་དེ་ནི་ཕྱོགས་བཅུ་དག་ནའང་ཡོད་མ་ཡིན། །དེ་ནི་ཇི་ལྟར་མཉམ་བཞག་དེ་ལྟར་འགྲོ་བ་ལ། །རྟག་ཏུ་ཆོས་རྣམས་སྟོན་ཏེ་འདི་ནི་རྒྱལ་བའི་ལས། །རིགས་ཀྱི་བུ་གཞན་ཡང་ཐ་དད་པའི་འདུ་ཤེས་གང་གིས་སེམས་མི་མཉམ་པར་གནས་པར་འགྱུར་བའི་ཐ་དད་པའི་འདུ་ཤེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་ཞིང་མི་ཟད་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞིང་རྣམས་ལ་ཐ་དད་པའི་འདུ་ཤེས་མེད་དོ། །རང་བཞིན་གྱིས་བདག་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཐ་དད་པའི་འདུ་ཤེས་མེད་དོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་འདྲེས་པ་མེད་ཅིང་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་རྣམས་ལ་ཐ་དད་པའི་འདུ་ཤེས་མེད་དོ། །འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཆོས་རྣམས་ལ་ཐ་དད་པའི་འདུ་ཤེས་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ལ་ཡང་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་མེད། ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་པ་རྣམས་ལ་ཡང་ཁོང་ཁྲོ་བ་མེད། ཕན་བཏགས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་ལན་དུ་ཕན་འདོགས་པ་མེད། གནོད་པ་བྱས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་ལན་དུ་གནོད་པ་བྱེད་པ་མེད། འདུལ་བར་འོས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་མ་ཡིན། ལོག་པར་ངེས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་སྨོད་པ་མ་ཡིན་གྱི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་གནས་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཐ་དད་པའི་འདུ་ཤེས་མེད་ཅེས་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཐ་དད་པའི་འདུ་ཤེས་མེད་པ་དེ་ལྟར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐ་དད་པའི་འདུ་ཤེས་སྤང་བའི་ཕྱིར་ཆོས་སྟོན་ཏེ། འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འཕྲིན་ལས་བཅུ་དགུ་པའོ། །དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །ཞིང་དང་སེམས་ཅན་དེ་བཞིན་ཆོས་རྣམས་ལ། །ཐ་དད་འདུ་ཤེས་བདེ་བར་གཤེགས་པ་མེད། །མཉམ་ཉིད་གནས་ཤིང་གྲགས་པ་ཆེ་རྣམས་ལ། །ཐ་དད་འདུ་ཤེས་ནམ་ཡང་ཡོད་མ་ཡིན། །ཁྲིམས་ལྡན་ཁ་ན་མ་ཐོ་མེད་པའི་ཁྲིམས། །སེམས་ཅན་འདུལ་བའི་འོས་དང་གདུལ་དཀའ་བ། །དེ་ལ་རྐང་གཉིས་དམ་པ་སེམས་མཉམ་སྟེ། །སེམས་ཅན་ཐ་དད་འཛིན་པ་ཐར་བར་བྱེད། །རིགས་ཀྱི་བུ་གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་སོ་སོར་མ་བརྟགས་པའི་བཏང་སྙོམས་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བཏང་སྙོམས་ནི་ལམ་བསྒོམས་པ་ཡིན་གྱི། ལམ་མ་བསྒོམས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ལུས་བསྒོམས་པ། སེམས་བསྒོམས་པ། ཚུལ་ཁྲིམས་བསྒོམས་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བཏང་སྙོམས་ནི་ཤེས་རབ་བསྒོམས་པ་ཡིན་གྱི། མ་བསྒོམས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བཏང་སྙོམས་ནི་ཡེ་ཤེས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་གྱི། གཏི་མུག་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བཏང་སྙོམས་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཡིན་གྱི། འཇིག་རྟེན་པར་ལྟུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བཏང་སྙོམས་ནི་འཕགས་པ་ངེས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པར་འབྱུང་བ་ཡིན་གྱི། འཕགས་པ་མ་ཡིན་པ་ངེས་པར་མི་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བཏང་སྙོམས་ནི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་སྐོར་བ་སྟེ། སེམས་ཅན་ལ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་བྲལ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བཏང་སྙོམས་དེ་ནི་རང་གི་ཚུལ་གྱིས་སྒྲུབ་པ་སྟེ་གཉེན་པོའི་རྗེས་སུ་སོང་བ་མ་ཡིན། མཐོ་བར་སེམས་པ་མ་ཡིན། དམའ་བར་སེམས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གནས་པ་མི་གཡོ་བར་གྱུར་པ་། དམིགས་པ་དང་བྲལ་བ། རྟོག་པ་དང་སེལ་བ་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་པ། དུས་ལ་ལྟ་བ། དུས་ལས་མ་ཡོལ་བ། མི་གཡོ་བ། མི་སེམས་པ། མི་རྟོག་པ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ། རྣམ་པར་མ་བསྒྲུབས་པ། བསྟན་དུ་མེད་པ། ཡང་དག་པ། དེ་ཁོ་ན། དེ་བཞིན་ཉིད། གཞན་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་བཏང་སྙོམས་ཆེན་པོ་དེ་ལྟ་བུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བཏང་སྙོམས་དེ་ལྟ་བུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་སྟོན་ཏེ། འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འཕྲིན་ལས་ཉི་ཤུ་པའོ། །དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །ལེགས་སྤྱད་ལམ་མཆོག་ཤིན་ཏུ་བསྒོམས་པའི་ཕྱིར། །སོ་སོར་མ་བརྟགས་བཏང་སྙོམས་ཡོད་མ་ཡིན། །གང་ཟག་མཆོག་ནི་ལུས་དང་དེ་བཞིན་སེམས། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཤེས་རབ་བདེན་པ་ཤིན་ཏུ་བསྒོམས། །རྒྱལ་བ་རྗེས་སུ་ཆགས་དང་ཁོང་ཁྲོ་མེད། །རྟོག་དང་རྣམ་པར་རྟོག་དང་རྣམ་བསྒྲུབས་མེད། །བཏང་སྙོམས་ཡང་དག་དེ་བཞིན་གཞན་མ་ཡིན། །དེ་ལྟར་ཡིན་ཡང་འགྲོ་བ་ཀུན་ལ་འཆད། །རིགས་ཀྱི་བུ་གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འདུན་པ་ཉམས་པ་མེད་དོ། །དེ་ལ་འདུན་པ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། དགེ་བའི་ཆོས་ལ་འདུན་པའོ། །དེ་ཡང་གང་ཞེ་ན། བྱམས་པ་ཆེན་པོ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འདུན་པ་ཉམས་པ་མེད་དོ། །སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འདུན་པ་ཉམས་པ་མེད་དོ། །ཆོས་སྟོན་པ་ལ་འདུན་པ་ཉམས་པ་མེད་དོ། །སེམས་ཅན་འདུལ་བ་ལ་འདུན་པ་ཉམས་པ་མེད་དོ། །སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་ལ་འདུན་པ་ཉམས་པ་མེད་དོ། །རབ་ཏུ་དབེན་པ་ལ་འདུན་པ་ཉམས་པ་མེད་དོ། །སེམས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཅན་བྱང་ཆུབ་ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་འཇུག་པ་ལ་འདུན་པ་ཉམས་པ་མེད་དོ། །དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་རིགས་རྒྱུན་མི་གཅོད་པ་ལ་འདུན་པ་ཉམས་པ་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་འདུན་པས་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་གྱི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འདུན་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཉིད་དེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འདུན་པ་ཉམས་པ་མེད་ཅེས་བྱའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བླ་ན་མེད་པའི་འདུན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱང་སྟོན་ཏེ། འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འཕྲིན་ལས་ཉི་ཤུ་རྩ་གཅིག་པའོ། །དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །རྒྱལ་བའི་འདུན་པ་རྟག་ཏུ་དགེ་བའི་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་ལ་འདོད་ཅིང་དགའ། སེམས་ཅན་རབ་ཏུ་ཐར་བར་བྱ་ཕྱིར་བྱམས་དང་སྙིང་རྗེའི་ཆོས་ཀྱང་སྦྱིན། །སེམས་ཅན་ཡོངས་སྨིན་བྱ་དང་ནགས་ཚལ་དགའ་ལ་མོས་པ་ཉམས་པ་མེད། །རབ་ཏུ་མང་པོ་བྱང་ཆུབ་འཛིན་འཇུག་དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་རྒྱུན་མི་གཅོད། །འདོད་དང་ཞེ་སྡང་དང་ནི་འཇིགས་དང་གཏི་མུག་གིས་ནི་འགྲོ་མ་ཡིན། །ཁྱད་པར་གྱུར་ནས་མཁས་དེ་ཤེས་པས་བྱས་པའི་ཆོས་ཀུན་རྟོགས་པར་འགྱུར། །རྒྱལ་བ་སེམས་ཅན་འདུན་བྲལ་ལེ་ལོ་ཅན་དག་མཐོང་ནས་འདུན་ལ་སྦྱོར། །གང་གིས་འགྲོ་བ་འདུན་པའི་ལས་ནི་མཚུངས་པ་མེད་པའི་ཤེས་པས་རིག །རིགས་ཀྱི་བུ་གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ཉམས་པ་མེད་དོ། །དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། འདུལ་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡལ་བར་མི་འདོར་བའི་བརྩོན་འགྲུས་དང་། ཆོས་ཉན་པ་དག་ལ་བརྙས་པ་མེད་པའི་བརྩོན་འགྲུས་སོ། །གལ་ཏེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཆོས་ཀྱི་སྣོད་ཆོས་ཉན་པ་གང་བསྐལ་པར་ཡང་ཆོས་ཉན་པས་སྐྱོ་བར་མི་འགྱུར་བ་རྙེད་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡང་ཆོས་སྟོན། ཁ་ཟས་དང་བྲལ་བའི་རྒྱུད་དུ་གྱུར་ཀྱང་བསྐལ་པར་ཡང་མི་ལྡང་ངོ་། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་སེམས་ཅན་ལ་ལྟ་བས་ཐ་ན་གང་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་འདུལ་བའི་སེམས་ཅན་གཅིག་གི་ཕྱིར་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་འདའ་ཞིང་བཞུད་དེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་སྐུ་མཉེལ་བའམ། གསུང་མཉེལ་བའམ།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཐུགས་མཉེལ་བ་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་སེམས་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ། བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་བསྔགས་པ་སྨྲ་བ་སྟེ། ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བའི་བརྩོན་འགྲུས་གང་གིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་འཕགས་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བའི་བརྩོན་འགྲུས་དེ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བསྔགས་པར་བྱེད་དེ། འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འཕྲིན་ལས་ཉི་ཤུ་རྩ་གཉིས་པའོ། །དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །བརྩོན་འགྲུས་གང་གིས་མི་ཡི་སེང་གེ་འཕགས་འགྱུར་བ། །བརྩོན་འགྲུས་སྟོབས་དེའི་བསྔགས་པ་རྟག་ཏུ་རྗོད་པར་བྱེད། །བརྩོན་འགྲུས་སྟོབས་ནི་གང་དུའང་ཉམས་པ་ཡོད་མིན་ཏེ། །སྣོད་དུ་གྱུར་པ་རྙེད་ནས་ཆོས་ཀྱང་སྟོན་པར་བྱེད། །བདེ་བར་གཤེགས་ཀྱི་བརྩོན་འགྲུས་གནས་པ་ཡོད་མིན་ཏེ། །ལུས་དང་ངག་དང་སེམས་ནི་གང་དུའང་སྐྱོ་བ་མེད། །ཇི་ལྟར་རང་བྱུང་བརྩོན་འགྲུས་ཀུན་དུ་སྡིག་མེད་པ། །དེ་ལྟར་བློ་སྦྱངས་སེམས་ཅན་ཡང་དག་འཛིན་དུ་འཇུག ། རིགས་ཀྱི་བུ་གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དྲན་པ་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་ཉམས་པ་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་བསྙེལ་བ་མེད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་མ་ཐག་ཏུ་འདས་པ་དང་། མ་འོངས་པ་དང་། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་རྣམ་པར་གཟིགས་ཀྱང་དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བསྙེལ་བ་ཤིན་ཏུ་མེད་དོ། །སེམས་ཅན་གྱི་སྤྱོད་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མཁྱེན་ཀྱང་དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཡེ་ཤེས་ཡང་གཏོང་བ་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཕུང་པོ་གསུམ་དུ་རྣམ་པར་དགོད་པ་དང་། སེམས་ཅན་གྱི་དབང་པོ་ལ་འཇུག་པ་དང་། སེམས་ཅན་གྱི་བསམ་པ་ལ་འཇུག་པ་དང་། སེམས་ཅན་གྱི་སྤྱོད་པ་ལ་རྣམ་པར་གཟིགས་པས་དྲན་པ་ཉམས་པ་མེད་པ་ཉིད་དེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་དྲན་པར་བྱས་སམ། བསམས་སམ། རྣམ་པར་བརྟགས་ཏེ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་པ་མེད་དོ། །སྟོན་ཀྱང་ཉམས་པ་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དྲན་པ་ནི་ཇི་ལྟར་ཉམས་པ་མེད་དོ། །དེ་ཇི་ལྟར་བདག་དྲན་ཞིང་བསྙེལ་བ་མེད་པ་དེ་ལྟར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་ཏེ། འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འཕྲིན་ལས་ཉི་ཤུ་རྩ་གསུམ་པའོ། །དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །སྟོན་པའི་དྲན་པ་གང་ཡང་ཉམས་མེད་དེ། །རྒྱལ་བའི་དྲན་པས་དྲན་པར་བྱ་བ་མེད། །རྒྱལ་བས་གང་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སངས་རྒྱས་ནས། །འགྲོ་བའི་སེམས་ནི་མ་ལུས་རྣམ་པར་མཁྱེན། །བསམ་པ་དབང་པོ་སེམས་ཅན་སྤྱོད་པ་དང་། །ཕྱིས་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པར་བྱ་བ་མེད། །ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་བྱ་བར་གནས་ནས་ནི། །རྒྱལ་བའི་དབང་པོ་འགྲོ་ལ་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཉམས་པ་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་དང་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་མཉམ་པ་མ་ཡིན་པ་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཉམས་པར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་ཉིད་གང་དང་མཉམ་པ་དེ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་མཉམ་མོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གང་དང་མཉམ་པ་དེ་དང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཉམ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་མཉམ་པར་གཞག་པ་ཞེས་བྱའོ། ། འདོད་ཆགས་ཀྱི་མཐའ་གང་དང་མཉམ་པ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་མཐའ་ཡང་དེ་དང་མཉམ་མོ། །ཞེ་སྡང་གི་མཐའ་གང་དང་མཉམ་པ་ཞེ་སྡང་དང་བྲལ་བའི་མཐའ་ཡང་དེ་དང་མཉམ་མོ། །གཏི་མུག་གི་མཐའ་གང་དང་མཉམ་པ་གཏི་མུག་དང་བྲལ་བའི་མཐའ་ཡང་དེ་དང་མཉམ་མོ། །འདུས་བྱས་ཀྱི་མཐའ་གང་དང་མཉམ་པ་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་མཐའ་ཡང་དེ་དང་མཉམ་མོ། །འཁོར་བའི་མཐའ་གང་དང་མཉམ་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་མཐའ་ཡང་དེ་དང་མཉམ་སྟེ། མཉམ་པ་ཉིད་དེ་དག་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པས་དེའི་ཕྱིར་མཉམ་པར་གཞག་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཉམས་པ་མེད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མཉམ་པ་ཉིད་དེ་ལ་ཉམས་པ་མེད། ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ཡང་མིག་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན། རྣ་བ་དང་། སྣ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དང་། ལྕེ་དང་། ལུས་དང་། ཡིད་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་མོད་ཀྱི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དབང་པོ་མ་ཚང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་སའི་ཁམས་ལ་མི་གནས་སོ། །ཆུའི་ཁམས་ལ་མ་ཡིན། མེའི་ཁམས་ལ་མ་ཡིན་ཏེ། རླུང་གི་ཁམས་ལ་ཡང་མི་གནས་སོ། །འདོད་པའི་ཁམས་ལ་མི་གནས། གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ལ་མི་གནས། གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ལ་མི་གནས། འཇིག་རྟེན་འདི་ལ་མི་གནས། འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་ལ་མི་གནས་སོ། །མི་གནས་པའི་ཕྱིར་ཉམས་པ་མེད་དེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཉམས་པ་མེད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་སྟོན་ཏེ། འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འཕྲིན་ལས་ཉི་ཤུ་རྩ་བཞི་པའོ། །དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །སངས་རྒྱས་རྟག་ཏུ་མཉམ་པར་གཞག །དེ་ཡི་ཏིང་འཛིན་ཉམས་པ་མེད། །ཆོས་རྣམས་ཀུན་དང་མཉམ་པར་ལྡན། །སངས་རྒྱས་མཉམ་ཉིད་མཉམ་པར་གཞག །ས་ཆུ་མེ་ལ་མ་ཡིན་ཏེ། །རླུང་དང་འདོད་གཟུགས་གཟུགས་མེད་ལ། །རྒྱལ་བ་གནས་ཏེ་བསམ་གཏན་མིན། །དེས་འདི་ཏིང་འཛིན་ཉམས་པ་མེད། །རིགས་ཀྱི་བུ་གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཤེས་རབ་ཉམས་པ་མེད་དོ། །ཤེས་རབ་གང་ཞེ་ན། གང་ཆོས་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་སྟེ། གཞན་གྱི་དྲིང་མི་འཇོག་པའི་ཤེས་པའོ། ། སེམས་ཅན་གཞན་དག་དང་། གང་ཟག་གཞན་རྣམས་ལ་ཆོས་ཡང་དག་པར་སྟོན་པའི་ཤེས་པའོ། །སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ལ་མཁས་པས་ཚིག་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཤེས་པའོ། །ཚིག་གཅིག་ལ་འཇུག་པས་བསྐལ་པ་བརྒྱ་སྟོང་དུ་གནས་ཤིང་སྟོན་པ་ཤེས་པའོ། །ཇི་ལྟར་དྲིས་པ་བཞིན་དུ་ཐེ་ཚོམ་གཅོད་པའི་ཤེས་པའོ། །ཐམས་ཅད་དུ་ཆགས་པ་མེད་པ་ཤེས་པའོ། །ཐེག་པ་གསུམ་རྣམ་པར་དགོད་པ་བསྟན་པ་ཤེས་པའོ། །སེམས་ཅན་གྱི་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་ཤེས་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་སོ་སོ་ཅི་རིགས་པར་ཆོས་སྟོན་པ་ཤེས་པའོ། །འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཤེས་རབ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མཐའ་ཡས་པ། ཐུག་པ་མེད་པ། ཟད་པ་མེད་པ། ཚད་མེད་པ་བསྟན་པའོ། །ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཉམས་པ་མེད་ཅིང་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་མེད་པ་དེ་ལྟར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཤེས་རབ་མི་ཟད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་སྟོན་ཏེ། འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འཕྲིན་ལས་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔ་པའོ། །དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱིས་ནི་ཚུལ་རྣམས་མངོན་སུམ་སྟེ། །སོ་སོ་ཡང་དག་རིག་དབང་ཕ་རོལ་སོན། །བསམ་བཞིན་རང་བྱུང་སེམས་ཅན་ཆོས་སྟོན་ཏེ། །འབྲུ་གཅིག་ཚིག་ལ་མཐའ་ཡས་ཚིག་རྣམས་འཇུག །འགྲོ་བའི་སྤྱོད་པ་ཐུག་མེད་རབ་ཤེས་ནས། །དེ་བཞིན་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་ཆོས་སྟོན་ཀྱང་། །ནམ་ཡང་བདེ་གཤེགས་ཤེས་རབ་ཉམས་མེད་དེ། །སྟོབས་བཅུའི་ལས་འདི་འགྲོ་ལས་ཁྱད་པར་འཕགས། །རིགས་ཀྱི་བུ་གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཉམས་པ་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་གང་ཞེ་ན། ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ནི་སྒྲའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའོ། །རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ནི་རྐྱེན་ཁོང་དུ་ཆུད་པའོ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ནི་ཆགས་པ་དང་། འཛིན་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། སྔོན་གྱི་མཐར་ཡང་མ་བཅིངས། ཕྱི་མའི་མཐར་ཡང་མི་འཕོ། ད་ལྟར་བྱུང་བ་ལ་ཡང་མི་གནས་སོ། །མིག་དང་གཟུགས་ལ་གཉིས་སུ་འཛིན་པ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའོ། །རྣ་བ་དང་། སྒྲ་དང་། སྣ་དང་། དྲི་དང་། ལྕེ་དང་། རོ་དང་། ལུས་དང་། རེག་བྱ་དང་། ཡིད་དང་། ཆོས་ལ་གཉིས་སུ་འཛིན་པ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་སྟེ། འཛིན་པར་མངོན་པར་ཞེན་པའི་གནས་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའོ། །སེམས་རང་བཞིན་འོད་གསལ་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་གཅིག་དང་ལྡན་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་དེ་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སེམས་ཅན་གཞན་དག་དང་། གང་ཟག་གཞན་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །འདི་ནི་དེ་བཞིན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གཤེགས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འཕྲིན་ལས་ཉི་ཤུ་རྩ་དྲུག་པའོ། །དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་གྲོལ་སྒྲ་རྗེས་འགྲོ། །རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བརྟེན་ནས་སྐྱེས་པའོ། །སངས་རྒྱས་མ་སྨད་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་གྲོལ་ནི། །ཆགས་ལས་རབ་འདས་དྲི་མེད་ནམ་མཁའ་འདྲ། །སེམས་ནི་སྔོན་ནས་བཅིངས་པར་མ་གྱུར་ཏེ། །སེམས་རྒྱུན་འདི་དག་རང་བཞིན་རྣམ་པར་གྲོལ། །ཇི་ལྟར་རྣམ་གྲོལ་དེ་ལྟར་ཡང་དག་ཤེས། །ཤེས་ནས་རྣམ་གྲོལ་ཉམས་པ་གང་ཡང་མེད། །རིགས་ཀྱི་བུ་གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ལུས་ཀྱི་ལས་ཐམས་ཅད་ཡེ་ཤེས་སྔོན་དུ་འགྲོ་ཞིང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལུས་ཀྱི་ལས་དེ་དང་ལྡན་པས་ལྟ་བས་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་འདུལ། སྨྲ་བས་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་འདུལ། ཅང་མི་སྨྲ་བས་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་འདུལ། ཟ་བས་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་འདུལ། སྤྱོད་ལམ་གྱིས་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་འདུལ། མཚན་དག་གིས་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་འདུལ། དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་དག་གིས་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་འདུལ། སྤྱི་གཙུག་བལྟར་མི་སྣང་བས་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་འདུལ། བལྟས་པ་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་འདུལ། འོད་གཏོང་བས་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་འདུལ། གོམ་པ་འདོར་བས་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་འདུལ། གྲོང་ཁྱེར་དུ་འཇུག་པ་དང་འབྱུང་བས་ཀྱང་སེམས་ཅན་རྣམས་འདུལ་ཏེ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་ལམ་གང་སེམས་ཅན་འདུལ་བར་མི་འགྱུར་བ་དེ་གང་ཡང་མེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ལུས་ཀྱི་ལས་ཐམས་ཅད་ཡེ་ཤེས་སྔོན་དུ་འགྲོ་ཞིང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ཞེས་བྱའོ། །འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འཕྲིན་ལས་ཉི་ཤུ་རྩ་བདུན་པའོ། །དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །འདྲེན་པ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་ལམ་སྟོན་པ་དང་། །འགྲོ་དང་འཇུག་དང་དེ་བཞིན་འབྱུང་བ་དང་། །དཔེ་བྱད་བཟང་དང་མཚན་དང་སྤྱི་གཙུག་གིས། །སངས་རྒྱས་དག་ནི་སེམས་ཅན་འདུལ་བར་སྦྱོར། །རྣམ་པར་འདྲེན་པ་གང་ཚེ་འོད་གཏོང་བ། །དེ་ཚེ་སྐྱེ་བོ་དུ་མ་བདེ་བར་གྱུར། །འོད་ཀྱིས་རེག་ནས་འདུལ་བར་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རབ་ཏུ་འགྲོ། །འདི་ནི་རྐང་གཉིས་དམ་པ་རྣམས་ཀྱི་ལས། །རིགས་ཀྱི་བུ་གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ངག་གི་ལས་ཐམས་ཅད་ཡེ་ཤེས་སྔོན་དུ་འགྲོ་ཞིང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་འབྲས་བུ་ཡོད་པའི་ཆོས་སྟོན་པའོ། །ཕྱད་པར་ལུང་སྟོན་པའོ། །ཤིན་ཏུ་ངེས་པའི་ཚིག་སྨྲ་བའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ངག་དེ་ཡང་ཀུན་ཤེས་པར་བྱེད་པའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པར་བྱེད་པའོ། །མི་མཐོ་བའོ། །མི་དམའ་བའོ། །མ་ཡོ་བའོ། །ལྡབ་ལྡིབ་ཅན་མ་ཡིན་པའོ། །གྱ་གྱུ་མ་ཡིན་པའོ། །མི་བརླང་བའོ། །མི་རྩུབ་པའོ། །མ་འཆལ་བའོ། །འཇམ་པའོ། །མཉན་པའོ། །ལས་སུ་རུང་བའོ། །ར་ར་པོ་མ་ཡིན་པའོ། །བྱུང་རྒྱལ་མ་ཡིན་པའོ། །བརྟབས་པ་མ་ཡིན་པའོ། །རྣམ་པར་མྱུར་བ་མ་ཡིན་པའོ། །རབ་ཏུ་མྱུར་བ་མ་ཡིན་པའོ། །ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བའོ། །ཤིན་ཏུ་ངེས་པའི་ཚིག་གོ །ཤིན་ཏུ་དགའ་བ་སྐྱེད་པའོ། །ཤིན་ཏུ་གདངས་སྙན་པའོ། །ཤིན་ཏུ་གསལ་བའོ། །ཐགས་ཐོགས་མེད་པའོ། །རྫོགས་པའོ། །སྙན་པའོ། །འབྲེལ་བའོ། །བསྒྲགས་པའོ། །མཆོད་པར་གྱུར་པའོ། །མཛེས་པའོ། །རྡུལ་མེད་པའོ། །རྡུལ་དང་བྲལ་བའོ། །ཐ་བ་མེད་པའོ། །དྲི་མ་མེད་པའོ། །དྲི་མ་དང་བྲལ་བའོ། །རྨོངས་པ་མེད་པའོ། །ཤིན་ཏུ་ཟུར་ཕྱིན་པའོ། །ཆགས་པ་མེད་པའོ། །རབ་ཏུ་གྲོལ་བའོ། །འོད་གསལ་བའོ། །དྲང་བའོ། །མི་དམན་པའོ། །མ་འཛིངས་པའོ། །དིབ་དིབ་པོ་མ་ཡིན་པའོ། །བདེ་བ་སྐྱེད་པའོ། །ལུས་ཚིམ་པར་བྱེད་པའོ། །སེམས་དགའ་བ་སྐྱེད་པའོ། །འདོད་ཆགས་ཞི་བར་བྱེད་པའོ། །ཞེ་སྡང་འདུལ་བའོ། །གཏི་མུག་སེལ་བའོ། །བདུད་འཇོམས་པའོ། །སྡིག་པ་སེལ་བའོ། །རྒོལ་བ་འདུལ་བའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པར་བྱེད་པའོ། །རྔའི་སྒྲའོ། །མཁས་པ་དགའ་བར་བྱེད་པའོ། །ཀ་ལ་པིང་ཀའི་སྒྲ་དབྱངས་སོ། །བརྒྱ་བྱིན་གྱི་སྒྲའོ། ། ཚངས་པའི་སྒྲའོ། །རྒྱ་མཚོའི་རླབས་ཀྱི་སྒྲའོ། །སྤྲིན་གྱི་སྒྲའོ། །སའི་སྒྲ་དབྱངས་སོ། །ཁྲུང་ཁྲུང་གི་སྒྲའོ། །རྨ་བྱའི་སྒྲ་སྐད་དོ། །ཁུ་བྱུག་གི་སྒྲའོ། །ཤང་ཤང་ཏེའུའི་སྒྲའོ། །ངང་པའི་རྒྱལ་པོའི་སྒྲའོ། །རི་དགས་ཀྱི་རྒྱལ་པོའི་སྒྲའོ། །པི་བང་དང་། པི་བང་རྒྱུད་གསུམ་པ་དང་།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཁར་རྔ་དང་། གླིང་བུ་དང་། དུང་དང་། སིལ་སྙན་གྱི་སྒྲའོ། །ཀུན་ཤེས་པར་བྱ་བའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པར་བྱ་བའོ། །གསལ་བའོ། །ཡིད་དུ་འོང་བའོ། །མཉན་པར་འོས་པའོ། །ཟབ་པའོ། །བརྫུན་པ་མ་ཡིན་པའོ། །རྣ་བ་བདེ་བར་བྱེད་པའོ། །དགེ་བའི་རྩ་བ་སྐྱེད་པའོ། །ཚིག་དང་ཡི་གེ་ཉམས་པ་མེད་པའོ། །ཚིག་དང་ཡི་གེ་ཤིན་ཏུ་ངེས་པའི་ཚིག་གོ །དོན་དང་ལྡན་པའོ། །ཆོས་དང་ལྡན་པའོ། །དུས་དང་ལྡན་པའོ། །དུས་ཚིགས་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའོ། །དུས་ལས་མི་གཡོ་བའོ། །དབང་པོ་མཆོག་དང་མཆོག་མ་ཡིན་པ་ཤེས་པ་སྟོན་པའོ། །སྦྱིན་པས་བརྒྱན་པའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་རྣམ་པར་དག་པའོ། །བཟོད་པས་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབས་པའོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པའོ། །བསམ་གཏན་གྱིས་ལས་སུ་རུང་བར་བྱས་པའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱིས་ངེས་པར་བཏགས་པའོ། །བྱམས་པས་ཤིན་ཏུ་བརྩམས་པའོ། །སྙིང་རྗེས་སྐྱོ་བ་མེད་པའོ། །རབ་ཏུ་དགའ་བའོ། །འོད་གསལ་བའོ། །བཏང་སྙོམས་ཀྱིས་ངེས་པར་བརྟག་པའོ། །ཐེག་པ་གསུམ་རྣམ་པར་འཇོག་པའོ། །དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་རིགས་རྒྱུན་མི་གཅོད་པའོ། །ཕུང་པོ་གསུམ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའོ། །རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་གསུམ་གྱིས་རྣམ་པར་སྦྱངས་པའོ། །བདེན་པས་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པའོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པའོ། །མཁས་པས་མ་སྨད་པའོ། །འཕགས་པས་བསྔགས་པའོ། །ནམ་མཁའི་ཚད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་དང་ལྡན་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ངག་ནི་དེ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ངག་གི་ལས་ཐམས་ཅད་ཡེ་ཤེས་སྔོན་དུ་འགྲོ་ཞིང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ཞེས་བྱའོ། །འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འཕྲིན་ལས་ཉི་ཤུ་རྩ་བརྒྱད་པའོ། །དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །མཚུངས་པ་མེད་པའི་ངག་ནི་གསལ་ཞིང་དྲི་མེད་ཡོན་ཏན་ཀུན་གྱིས་འཕགས། །ཞིང་སྟོང་རྒྱས་པར་འགེངས་ཤིང་སྐད་ཅིག་ལས་ཀྱང་སྐད་རྣམས་ཀུན་གྲག་སྟེ། །སེམས་ཅན་ཁ་ཅིག་ཉན་ཐོས་ཐེག་དང་དེ་བཞིན་རང་རྒྱལ་ཐེག་པ་ཐོས། ། ཐོས་ནས་སངས་རྒྱས་བདག་ཉིད་ཆེན་པོས་དེ་བཞིན་བྱང་ཆུབ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འདིར་ཡིད་འཛུད། །ཡི་གེ་རྣམས་ནི་མཚམས་སྦྱོར་མ་ཡིན་ཕན་ཚུན་འགལ་བར་འགྱུར་བའང་མིན། །དེ་ལྟར་ཆོས་རབ་སྟོན་ཀྱང་སེམས་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པར་འགྱུར་བ་མེད། །ཇི་ལྟར་བྲག་ཅ་གཡོ་བ་མེད་ཅིང་བྱེད་པ་མེད་པར་སྒྲ་སྒྲོག་པ། །དེ་ལྟར་མི་ཡི་དམ་པ་སྒྲ་རྣམས་སྒྲོག་ཅིང་སེམས་ཅན་ཚིམ་པར་བྱེད། །རིགས་ཀྱི་བུ་གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡིད་ཀྱི་ལས་ཐམས་ཅད་ཡེ་ཤེས་སྔོན་དུ་འགྲོ་ཞིང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་སེམས་ཀྱིས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན། ཡིད་ཀྱིས་མ་ཡིན། རྣམ་པར་ཤེས་པས་མ་ཡིན་གྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་སྟེ། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་བདག་པོར་གྱུར་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་དེ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་སོང་བའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡིད་ཀྱི་རྗེས་སུ་ཞུགས་པའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཤེས་པ་རིག་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ངེས་པར་བསམས་པའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐམས་ཅད་ལ་གཞན་གྱི་དྲིང་མི་འཇོག་པའོ། །དམིགས་པ་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་པའོ། །རྐྱེན་ལས་སྐྱེ་བ་དང་བྲལ་བའོ། །སྲིད་པ་གསུམ་བསལ་བའོ། །ང་རྒྱལ་གྱི་རིམ་པ་ཐམས་ཅད་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་པའོ། །བདུད་ཀྱི་ལས་ཐམས་ཅད་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའོ། །སྒྱུ་དང་གཡོ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བའོ། །ངར་འཛིན་པ་དང་། ང་ཡིར་འཛིན་པ་སྤངས་པའོ། །མ་རིག་པ་དང་གཏི་མུག་གི་མུན་པ་དང་རབ་རིབ་ཀྱི་ལིང་ཏོག་དང་བྲལ་བའོ། །ལམ་གྱི་ཡན་ལག་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྒོམས་པའོ། །ནམ་མཁའ་ལྟར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང་དབྱེར་མེད་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡིད་ཀྱི་ལས་ཡེ་ཤེས་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ནི་དེ་ལྟ་བུའོ། །འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འཕྲིན་ལས་ཉི་ཤུ་རྩ་དགུ་པའོ། །དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །རྒྱལ་བ་རྐང་གཉིས་དབང་པོ་སེམས་དང་ཡིད་ཀྱིས་གཞལ་མ་ཡིན། །ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་དག་གིས་འདྲེན་པ་ཀུན་གྱི་ལས་རྣམས་དག །བདེ་གཤེགས་ཡེ་ཤེས་དེ་ནི་སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་བསམ་པ་ལ། །མཉམ་པ་ཉིད་དུ་རྗེས་སུ་ཞུགས་ཤིང་ཆོས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དབྱིངས་རང་བཞིན་ནོ། །བསམ་གཏན་དང་ནི་དེ་བཞིན་ཏིང་འཛིན་ཀུན་དང་རབ་ཏུ་ལྡན། །སེམས་དང་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཀུན་དུ་རྒྱུ་བ་མེད། །བདུད་ཀྱི་ཡུལ་ལས་གྲོལ་ཞིང་བདུད་ཀྱི་ལས་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས། །ནམ་མཁའི་རང་བཞིན་མཚུངས་ཤིང་དྲི་མེད་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་མེད། །རིགས་ཀྱི་བུ་གཞན་ཡང་འདས་པའི་དུས་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་ཆགས་པ་མེད་ཅིང་ཐོགས་པ་མེད་པར་འཇུག་གོ །ཇི་ལྟར་འཇུག་ཅེ་ན། འདས་པའི་དུས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་བྱུང་བ་དང་ཞིག་པ་ཇི་སྙེད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་བགྲང་བའི་ཚུལ་གྱིས་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་དག་ན་རྩྭ་དང་། ཤིང་གེལ་པ་དང་། སྨན་དང་། ནགས་ཚལ་དུ་གྱུར་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་དག་ན་སེམས་ཅན་གྱི་ཚོགས་སེམས་ཅན་དུ་བཏགས་པར་གྱུར་པ་ཇི་སྙེད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །སེམས་ཅན་དེ་དག་གི་སྤྱོད་པ་སྣ་ཚོགས་སུ་གྱུར་པ་ཇི་སྙེད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་དག་ཏུ་སངས་རྒྱས་བྱུང་བ་ཇི་སྙེད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །སངས་རྒྱས་རེ་རེས་ཆོས་བསྟན་ཅིང་བརྗོད་པ་ཇི་སྙེད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །སེམས་ཅན་ཇི་སྙེད་ཅིག་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པར་བཏུལ་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །སེམས་ཅན་ཇི་སྙེད་ཅིག་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པར་བཏུལ་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །སེམས་ཅན་ཇི་སྙེད་ཅིག་ཐེག་པ་ཆེན་པོར་བཏུལ་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ཡང་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །ཚེའི་ཚད་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ཡང་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །ཆོས་གནས་པ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ཡང་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །དབུགས་འབྱུང་བ་དང་རྔུབ་པ་ཡང་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །ཟས་ཀྱི་མཆོག་གི་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱང་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འདས་པའི་རྣམ་པ་དང་། འཆི་འཕོ་དང་། འགྲོ་བར་སྐྱེ་བ་རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །དབང་པོ་སྣ་ཚོགས་དང་སྤྱོད་པ་སྣ་ཚོགས་དང་།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བསམ་པ་སྣ་ཚོགས་རྣམས་ཀྱང་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ཀྱང་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །སེམས་གང་གི་འོག་ཏུ་སེམས་གང་བྱུང་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་མངོན་སུམ་གྱི་ཤེས་པ་དང་རྗེས་སུ་རྟོགས་པའི་ཤེས་པས་བགྲང་བའི་ཚུལ་གྱིས་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏེ། དེ་དང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་འདས་པ་བཏང་བ་རྣམས་ཀྱང་དམིགས་སོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་དེ་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བསམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཕྱད་པར་ཆོས་སྟོན་ཏེ། འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འཕྲིན་ལས་སུམ་ཅུ་པའོ། །དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །ཞིང་དང་སེམས་ཅན་དང་ནི་ཆོས་སྨྲ་ལ། །སངས་རྒྱས་ཡེ་ཤེས་ཆགས་མེད་ཚད་ཀྱང་མེད། །འདྲེན་པས་སེམས་ཅན་གང་དག་ཐར་བྱས་དང་། །ཞིང་དུ་དགེ་སློང་དགེ་འདུན་གྱུར་གྲངས་དང་། །སེམས་ཅན་བསམ་པ་དབང་པོ་གང་ཡིན་དང་། །དབྱིབས་དང་སྒྲ་ཡི་རིམ་པ་གང་དང་སེམས། །མིང་དང་སྦྱོར་བ་གང་དག་འདས་པ་ཀུན། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཡང་དག་གཟིགས་པས་རྟོགས། །རིགས་ཀྱི་བུ་གཞན་ཡང་མ་འོངས་པའི་དུས་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་ཆགས་པ་མེད་ཅིང་ཐོགས་པ་མེད་པ་འཇུག་གོ །ཇི་ལྟར་འཇུག་ཅེ་ན། སེམས་ཅན་ནམ། ཆོས་སམ། ཞིང་གང་དག་ཁ་ཅིག་མ་འོངས་པའི་དུས་ན་འབྱུང་བའམ། འགག་པའམ། འབྱུང་བར་འགྱུར་བའམ། འཇིག་པར་འགྱུར་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །བསྐལ་པའི་མེས་ཚིག་པར་འགྱུར་བ་ཇི་སྙེད་པ་དང་། ཆུས་འཇིག་པར་འགྱུར་བ་ཇི་སྙེད་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གནས་པར་འགྱུར་བ་ཇི་སྙེད་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་དག་ན་སའི་ཁམས་སུ་འགྱུར་བ་ཇི་སྙེད་པ་དང་། རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་དུ་འགྱུར་བ་ཇི་སྙེད་པ་དང་། རྩྭ་དང་། ཤིང་གེལ་པ་དང་། སྨན་དང་། ནགས་ཚལ་དུ་འགྱུར་བ་ཇི་སྙེད་པ་དང་། སྐར་མའི་གཟུགས་སུ་འགྱུར་བ་ཇི་སྙེད་པ་དང་། ཞིང་རབ་འབྱམ་རེ་རེར་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ཇི་སྙེད་པ་དང་། ཉན་ཐོས་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ཇི་སྙེད་པ་དང་། རང་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ཇི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སྙེད་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ཇི་སྙེད་པ་དང་། ཟས་ཀྱི་མཆོག་གི་ལོངས་སྤྱོད་དང་། དབུགས་འབྱུང་བ་དང་། རྔུབ་པ་དང་། འཆག་པ་དང་། འདུག་པ་དང་། སྤྱོད་ལམ་དུ་འགྱུར་བ་ཇི་སྙེད་པ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རབ་འབྱམ་རེ་རེས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་དང་། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་དང་། ཐེག་པ་ཆེན་པོས་སེམས་ཅན་ཐར་བར་བྱེད་པར་འགྱུར་བ་ཇི་སྙེད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །ཞིང་རབ་འབྱམ་རེ་རེ་ན་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བའི་གནས་ཇི་སྙེད་པ་དང་། སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཇི་སྙེད་ཅིག་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མ་འོངས་པའི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུན་བསྐལ་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་པར་མ་འོངས་པ་ལ་ལྟ་བས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་སྟོན་ཏེ། འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འཕྲིན་ལས་སུམ་ཅུ་རྩ་གཅིག་པའོ། །དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དྲི་མེད་མིག་གིས་མ་འོངས་དུས་ན་ནི། །ཆུང་ཟད་འབྱུང་བར་འགྱུར་དང་འཇིག་འགྱུར་དང་། །སངས་རྒྱས་ཞིང་རྣམས་ཀུན་ན་རྒྱལ་བ་དང་། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་མ་ལུས་སངས་རྒྱས་མཁྱེན། །མ་འོངས་པ་ཡི་དམིགས་པར་གཏོང་བ་ན། །དེ་ཡི་སེམས་ནི་ནམས་ཀྱང་གཡེང་བ་མེད། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དེ་བཞིན་ཆོས་སྟོན་ཏེ། །འདི་ནི་རྐང་གཉིས་མཆོག་གི་འཕྲིན་ལས་ཡིན། །རིགས་ཀྱི་བུ་གཞན་ཡང་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དུས་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་ཆགས་པ་མེད་ཅིང་ཐོགས་པ་མེད་པ་འཇུག་གོ །ཇི་ལྟར་འཇུག་ཅེ་ན། འདི་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཕྱོགས་བཅུ་དག་ན་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཐམས་ཅད་བགྲང་བ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་ཚུལ་གྱིས་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །ད་ལྟར་བྱུང་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །ད་ལྟར་བྱུང་བའི་ཉན་ཐོས་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །ད་ལྟར་བྱུང་བའི་རང་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སྐར་མའི་གཟུགས་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །ད་ལྟར་བྱུང་བའི་རྩྭ་དང་། ཤིང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གེལ་པ་དང་། སྨན་དང་། ནགས་ཚལ་རྣམས་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །ཕྱོགས་བཅུ་དག་ན་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སའི་ཁམས་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་གྱི་ཆར་བརླགས་པ་ཐམས་ཅད་བགྲང་བའི་ཚུལ་གྱིས་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །ཕྱོགས་བཅུའི་ཆུའི་ཁམས་སྐྲའི་རྩེ་མོས་བླངས་པའི་ཐིགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བགྲང་བའི་ཚུལ་གྱིས་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །ཕྱོགས་བཅུའི་མེའི་ཁམས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བགྲང་བའི་ཚུལ་གྱིས་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །ཕྱོགས་བཅུའི་རླུང་གི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་གཟུགས་སུ་གྱུར་པ་ལ་བབ་པའི་ཚུལ་གྱིས་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །ཕྱོགས་བཅུའི་ནམ་མཁའི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་སྐྲའི་རྩེ་མོས་རྒྱས་པར་དགང་བའི་ཚུལ་གྱིས་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་རྣམ་པ་གསུམ་ཡང་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཀྱང་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །དེའི་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་དང་ཐར་པའི་རྒྱུ་ཡང་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་སུ་སོང་བའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཀྱང་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །དེའི་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་དང་ཐར་པའི་རྒྱུ་ཡང་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །ད་ལྟར་བྱུང་བའི་གཤིན་རྗེའི་འཇིག་རྟེན་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཀྱང་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །དེའི་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་དང་ཐར་པའི་རྒྱུ་ཡང་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །ད་ལྟར་བྱུང་བའི་མིར་གྱུར་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཀྱང་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །དེའི་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་དང་ཐར་པའི་རྒྱུ་ཡང་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །ད་ལྟར་བྱུང་བའི་ལྷའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཀྱང་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །དེའི་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་དང་ཐར་པའི་རྒྱུ་ཡང་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུན་ཀྱང་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །དེ་དག་ཉོན་མོངས་པ་དང་བཅས་པ་དང་། ཉོན་མོངས་པ་དང་བྲལ་བ་ཡང་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སེམས་ཅན་གདུལ་བར་འོས་པ་རྣམས་ཀྱི་དབང་པོ་རྣམས་ཀྱང་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །གདུལ་བར་འོས་པ་མ་ཡིན་པ་དག་གི་དབང་པོ་རྣམས་ཀྱང་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དེ་ལྟར་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་གཉིས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་ཅིང་གཉིས་སུ་མེད་པ་ལ་གཟུད་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱང་སྟོན་ཏེ། འདི་ནི་དེ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བཞིན་གཤེགས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འཕྲིན་ལས་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་པའོ། །དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །རྒྱལ་བ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཐུག་པ་མེད། །ཚད་མེད་གཞལ་དུ་མེད་ཅིང་བསམ་མི་ཁྱབ། །ནམ་མཁའ་མཚུངས་ཤིང་དཔེ་ཡང་མེད་པ་སྟེ། །འགྲོ་བ་ཀུན་གྱིས་ཤེས་པར་མི་ནུས་སོ། །ཕྱོགས་བཅུ་དག་ན་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ཡི། །འགྲོ་བའི་བྱ་བར་གྱུར་པ་ཇི་སྙེད་པ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་རྒྱལ་བས་རྗེས་སུ་མཁྱེན། །འདི་ནི་རང་བྱུང་རྣམས་ཀྱི་ལས་ཀྱི་མཆོག །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འཕྲིན་ལས་ནི་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་པོ་འདི་དག་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འཕྲིན་ལས་དེ་དག་དང་ལྡན་པས་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་འདུལ་ལོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འཕྲིན་ལས་ནི་ཚད་མེད་མོད་ཀྱི། སེམས་ཅན་རྣམས་གཟུད་པའི་ཕྱིར་མདོ་ཙམ་དུ་ཚད་ཀྱིས་བསྟན་ཏོ།། །།བམ་པོ་དྲུག་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་གཞན་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འཕྲིན་ལས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཚད་མེད་པའོ། །བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའོ། །འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའོ། །ཡི་གེ་རྣམས་ཀྱིས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའོ། །གཞན་དག་གིས་ཐོབ་པར་དཀའ་བའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཐམས་ཅད་དུ་རྒྱུན་ཆད་པ་མེད་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་དང་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་རྗེས་སུ་སོང་བའོ། །འབད་པའི་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་པའོ། །ནམ་མཁའ་དང་མཉམ་པ་ཉིད་པས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་བྱ་བ་མ་ཡིན་པས་སྣ་ཚོགས་སུ་བྱར་མེད་པའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་གཏམ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ཆེད་དུ་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཅན་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་གཏམ་གྱི་ཕྱིར་མ་ཡིན། ཞིང་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་གཏམ་གྱི་ཕྱིར་མ་ཡིན། བསྟན་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་གཏམ་གྱི་ཕྱིར་མ་ཡིན། བསམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་གཏམ་གྱི་ཕྱིར་མ་ཡིན། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་གཏམ་གྱི་ཕྱིར་མ་ཡིན། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་གཏམ་གྱི་ཕྱིར་མ་ཡིན་གྱི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རོ་གཅིག་པ། སྒྲིབ་པ་མེད་པ།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་གོ་སྐབས་འབྱེད་པ། མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཆོས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་འདི་ལྟ་སྟེ། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་འཁོར་ལོ་རབ་ཏུ་བསྐོར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་ནོར་བུ་མཁན་མཁས་པ་ནོར་བུ་སྦྱང་བའི་ཆོ་ག་ཤིན་ཏུ་ཤེས་པ་དེས་ནོར་བུའི་རིགས་ལས་སྦྱང་བ་མ་བྱས་པའི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་བླངས་ནས་བུལ་ཐོག་གི་ཆུ་རྣོན་པོས་བཀྲུས་ཏེ། སྐྲ་ནག་པོའི་ལ་བས་བྱི་དོར་བྱ་བས་བྱི་དོར་བྱེད་ཀྱང་དེ་ཙམ་གྱིས་བརྩོན་འགྲུས་རྒྱུན་མི་གཅོད་ཀྱི། དེའི་འོག་ཏུ་དངུལ་ཆུ་རྣོན་པོ་དང་བཅས་པས་བཀྲུས་ཏེ། ཤིང་དང་སྣམ་བུས་བྱི་དོར་བྱ་བས་བྱི་དོར་བྱེད་དོ། །དེ་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་བརྩོན་འགྲུས་རྒྱུན་མི་གཅོད་དེ། དེའི་འོག་ཏུ་ཡང་སྨན་ཆེན་པོའི་ཁུ་བས་བཀྲུས་ཏེ། རས་ཕྲ་མོས་བྱི་དོར་བྱ་བས་བྱི་དོར་བྱེད་དོ། །བྱི་དོར་བྱས་ཏེ་ནོར་བུ་མཆིང་བུའི་རིགས་དང་བྲལ་ནས་བཻ་དཱུཪྱ་ཞེས་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཡོངས་སུ་མ་དག་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་རིག་ནས་མི་རྟག་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་བ་དང་། བདག་མེད་པ་དང་། མི་སྡུག་པ་ཡིད་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་གཏམ་གྱིས་འཁོར་བ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡིད་འབྱུང་བར་བྱེད། འཕགས་པའི་ཆོས་འདུལ་བ་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ཙམ་གྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བརྩོན་འགྲུས་རྒྱུན་མི་གཅོད་ཅིང་། དེའི་འོག་ཏུ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་། མཚན་མ་མེད་པ་དང་། སྨོན་པ་མེད་པའི་གཏམ་གྱིས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཚུལ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བརྩོན་འགྲུས་རྒྱུན་མི་གཅོད་ཀྱི། དེའི་འོག་ཏུ་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་འཁོར་ལོའི་གཏམ་དང་། འཁོར་གསུམ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་གཏམ་གྱིས་སེམས་ཅན་དེ་དག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡུལ་ལ་འཛུད་དོ། །སེམས་ཅན་རྒྱུ་དང་། རང་བཞིན་སྣ་ཚོགས་པ་དེ་དག་མཉམ་དུ་ཞུགས་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་པས་སྦྱིན་གནས་བླ་ན་མེད་པ་རྣམས་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འཕྲིན་ལས་བསམ་གྱིས་མི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཁྱབ་པ་དང་། ཀུན་གྱི་རྗེས་སུ་སོང་བ་དང་། ཐམས་ཅད་དུ་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་དང་། དུས་གསུམ་གྱི་རྗེས་སུ་སོང་བ་དང་། དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་རིགས་རྒྱུན་མི་གཅོད་པ་རྣམ་གྲངས་འདིས་ཀྱང་འདི་ལྟར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འཕྲིན་ལས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དེ་ལ་ཡང་གནས་སོ། །ནམ་མཁའི་རང་བཞིན་གྱི་ལུས་ཀྱང་མི་འདོར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཐམས་ཅད་དུའང་སྟོན་ཏོ། །བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ཆོས་སྟོན་པའི་ཚིག་ཀྱང་མི་འདོར་རོ། །སྒྲ་ཇི་བཞིན་གྱི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་ཀྱིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱང་སྟོན་ཏོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་དམིགས་པ་དང་བྲལ་བ་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་ཡང་རབ་ཏུ་མཁྱེན་ཏོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསམ་པ་རྣམ་པར་དག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འབྱུང་ངོ་། །རིགས་ཀྱི་བུ་གང་རྒྱུན་ཆད་པ་མེད་པ་རྒྱུན་ཆགས་པ། རྒྱུན་མི་གཅོད་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལུང་བསྟན་པའི་གཏམ་རྒྱུན་མི་གཅོད་པ་འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འཕྲིན་ལས་ཡང་དག་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འཕྲིན་ལས་བསྟན་པ་འདི་བཤད་པ་ན་ཕྱོགས་བཅུའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དཔག་ཏུ་མེད་པ། གྲངས་མེད་པ། བགྲང་བ་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་པ་དག་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་གཡོས་པར་གྱུར་ཏོ། །སྣང་བ་ཆེན་པོས་ཀྱང་གསལ་བར་གྱུར་ཏོ། །མེ་ཏོག་གི་སིལ་མས་ཀྱང་གཏོར་བར་གྱུར་ཏོ། །འཁོར་གྱི་ཁྱམས་རིན་པོ་ཆེ་བཀོད་པར་གཟི་བརྗིད་ཆེ་བ་གཟི་བརྗིད་ཆེ་བའི་ལྷ་དང་། ཀླུ་དང་། གནོད་སྦྱིན་དང་། དྲི་ཟ་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་དང་། ནམ་མཁའ་ལྡིང་དང་། མི་འམ་ཅི་དང་། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་དང་། མི་དང་། མི་མ་ཡིན་པ་དང་། དགེ་སློང་དང་། དགེ་སློང་མ་དང་། དགེ་བསྙེན་དང་། དགེ་བསྙེན་མ་ཇི་སྙེད་འདུས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འཕྲིན་ལས་བསྟན་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཐོས་ནས་ཚིམ་ཞིང་མགུ་སྟེ་ཡི་རངས་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མཆོད་པའི་ལས་ཀྱི་ཕྱིར་མེ་ཏོག་དང་། བདུག་པ་དང་། སྤོས་དང་། ཕྲེང་བ་དང་། བྱུག་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པ་དང་། ཕྱེ་མ་དང་། ཆོས་གོས་དང་། གདུགས་དང་། རྒྱལ་མཚན་དང་། བ་དན་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་རྣམས་སིལ་སྙན་དང་། ཕེག་རྡོབ་པ་དང་། གླུ་དབྱངས་བྱེད་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་མཆོད་དོ། །དབུའི་གཙུག་ཏུ་མེ་ཏོག་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་གཏོར་ཏོ། །ཐིག་ལེ་ལྟ་བུའི་རྒྱན་དང་། རྣ་ཆ་དང་། དཔུང་རྒྱན་དང་། ནོར་བུའི་རྒྱན་ཕྲེང་དང་། མུ་ཏིག་གི་རྒྱན་ཕྲེང་དང་། རྒྱན་ཟླ་གམ་དང་། སྤེན་ཏོག་རྒྱན་དང་། རྒྱན་ནེའུ་ལེ་ཅན་དང་། སོར་གདུབ་རྒྱན་དང་། གདུ་བུ་རྒྱན་ཏ་ལ་འདབ་དང་། རྒྱན་ལྕམ་ཁྲིས་ཅན་དང་། སེ་རལ་ཕྲེང་དང་། རྐང་གདུབ་དང་། དོ་ཤལ་དང་། མགོ་རྒྱན་དང་། ལག་རྒྱན་དང་། རྣ་རྒྱན་དང་། རྐང་རྒྱན་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་གཏོར་ཏོ། །རིན་པོ་ཆེ་བཻ་དཱུཪྱ་དག་ཀྱང་གཏོར་ཏོ། །འཛམ་བུ་ཆུ་བོའི་གསེར་རིན་པོ་ཆེ་རྣམས་དང་། རིན་པོ་ཆེ་རྡོའི་སྙིང་པོ་རྣམས་དང་། རིན་པོ་ཆེ་དཔལ་གྱི་སྙིང་པོ་རྣམས་དང་། རིན་པོ་ཆེ་ཨན་ད་རྙིལ་རྣམས་དང་། རིན་པོ་ཆེ་མེ་མདོག་རྣམས་དང་། རིན་པོ་ཆེ་སྐར་འོད་རྣམས་དང་། རིན་པོ་ཆེ་ཁ་དོག་མཐའ་ཡས་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་གཏོར་ཏོ། །གསེར་ཕྱེ་དང་། དངུལ་ཕྱེ་དང་། ཨ་ག་རུའི་ཕྱེ་མ་དང་། རྒྱ་སྤོས་ཀྱི་ཕྱེ་མ་དང་། ཙན་དན་གྱི་ཕྱེ་མ་དང་། ཙན་དན་དུས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་ཕྱེ་མ་དང་། ཙན་དན་དམར་པོའི་ཕྱེ་མ་དང་། ཀེ་ས་རའི་ཕྱེ་མ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་མངོན་པར་གཏོར་ཏོ། ། ལྷའི་མེ་ཏོག་རྣམས་ཀྱང་མངོན་པར་གཏོར་བ་ལ་འདི་ལྟ་སྟེ། མེ་ཏོག་མན་དཱ་ར་བ་དང་། མན་དཱ་ར་བ་ཆེན་པོ་དང་། ཡོངས་འདུ་དང་། མན་ཛུ་ཥ་ཀ་དང་། མན་ཛུ་ཥ་ཀ་ཆེན་པོ་དང་། མདོག་མཛེས་དང་། མདོག་མཛེས་ཆེན་པོ་དང་། སྠ་ལ་དང་། སྠ་ལ་ཆེན་པོ་དང་། མེ་ཏོག་འཁོར་ལོ་དང་། འཁོར་ལོ་དྲི་མེད་དང་། འདབ་བརྒྱ་དང་། འདབ་སྟོང་དང་། འདབ་འབུམ་དང་། ཀུན་ནས་འོད་དང་། ཀུན་དུ་བསུང་དང་། ཀུན་དུ་ཆེར་སྣང་མིག་ཏུ་སྡུག་དང་། སྐར་འོད་དང་། འོད་བྱེད་དང་། ཁ་དོག་མཐའ་ཡས་དང་། མེ་ཏོག་དེ་ལྟ་བུ་དག་ཀྱང་མངོན་པར་གཏོར་ཏོ། །ཆུ་ནས་སྐྱེས་པའི་མེ་ཏོག་ཨུད་པ་ལ་དང་། པད་མ་དང་། ཀུ་མུ་ད་དང་། པད་མ་དཀར་པོ་རྣམས་ཀྱང་གཏོར་ཏོ། །ཐང་ལས་སྐྱེས་པ་སྣ་མའི་མེ་ཏོག་དང་། པ་རི་ཥ་ཀ་དང་། ཨ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཏི་མུག་ཏ་ཀ་དང་། ཙམ་པ་ཀ་དང་། མྱ་ངན་འཚང་དང་། དྷ་ནུ་སྐ་རི་དང་། སྐྱ་སྣར་དང་། མེ་ཏོག་བཏང་བཟུང་དག་ཀྱང་གཏོར་ཏོ། །སིལ་སྙན་དང་ཕེག་རྡོབ་པ་དག་ཀྱང་ཀུན་དུ་ཡང་དག་པར་སྦྱར་བ་ལ་འདི་ལྟ་སྟེ། ཕེག་རྡོབ་པ་དང་། གླིང་བུ་དང་། རྔ་བོ་ཆེ་དང་། དུང་དང་། རྫ་རྔ་དང་། འཁར་རྔ་དང་། སིལ་སྙན་དང་། གླུ་དབྱངས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱང་བྱས་སོ། །སྤོས་ཀྱི་ཆར་དང་། ཕྱེ་མའི་ཆར་དང་། རིན་པོ་ཆེའི་ཆར་དང་། རྒྱན་གྱི་ཆར་དང་། མུ་ཏིག་གི་རྒྱན་ཕྲེང་གི་ཆར་དང་། གོས་ཀྱི་ཆར་དང་། སིལ་སྙན་དང་། རོལ་མོའི་སྒྲའི་ཆར་ཡང་མངོན་པར་ཕབ་པོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་དག་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་སྣ་ཚོགས་ནས་འདུས་པ་དེ་དག་སྟེང་གི་བར་སྣང་ལ་མངོན་པར་འཕགས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མཆོད་པའི་ལས་ཀྱི་ཕྱིར་རང་རང་གི་ལུས་བོར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་གིས་ལུས་བོར་མ་ཐག་ཏུ་དེ་ནས་སྟེང་གི་བར་སྣང་ལ་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་འཁོར་གྱི་ཁྱམས་རིན་པོ་ཆེ་བཀོད་པ་ཁེབས་པར་བྱས་ཏེ། རིན་པོ་ཆེའི་དྲ་བ་མུ་ཏིག་གི་རྒྱན་ཕྲེང་དུ་མ་དཔྱངས་པ། ཀུན་ནས་མིག་མངས་རིས་སུ་བྲིས་པ། ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་ལས་སུ་བྱས་པ། དྲིལ་བུ་གཡེར་ཀའི་དྲ་བས་མཛེས་པར་བྱས་པ། རིན་པོ་ཆེའི་པད་མས་སྤྲས་པ་བྱུང་བར་གྱུར་ཏོ། །མུ་ཏིག་གི་རྒྱན་ཕྲེང་དེ་དག་གི་མུ་ཏིག་གི་འབྲུ་རེ་རེ་ལས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལུས་དཔག་ཏུ་མེད་ཅིང་གྲངས་མེད་པ་དག་བྱུང་བར་ཀུན་དུ་སྣང་ངོ་། །དེ་དག་བྱུང་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ལན་བདུན་བསྐོར་བ་བྱས་ཏེ། རིན་པོ་ཆེ་བཀོད་པའི་པད་མའི་སེང་གེའི་ཁྲི་དེ་དག་ལ་འཁོད་དོ། །ཕྱོགས་བཅུའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཚད་མེད་པ་ནས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཚད་མེད་པ་དག་གིས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལ་མཆོད་པའི་ལས་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རེ་རེས་ཀྱང་བསྐལ་པར་བརྗོད་པ་ཡོངས་སུ་ཐུག་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་མཆོད་པ་བཀོད་པ་བསྒྲུབས་ཏེ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མི་མཇེད་འདིར་བཏང་བ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་བཀོད་པ་དེ་དག་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མི་མཇེད་འདིར་ཕྱིན་ཏེ། དེ་དག་གིས་འཁོར་གྱི་ཁྱམས་རིན་པོ་ཆེ་བཀོད་པ་ལ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རྒྱན་གྱི་མཆོག་གིས་བརྒྱན་པར་གྱུར་ཏོ། །འཁོར་འདི་ལས་སེམས་ཅན་ཚད་མེད་པ་དག་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་སྐྱེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚད་མེད་པ་དག་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚོགས་ལ་གླང་པོ་ཆེའི་ལྟ་སྟངས་ཀྱིས་གཟིགས་ནས་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ཁྱོད་རྣམས་ལས་རྒྱན་བཀོད་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བཏང་བ་རྣམ་པར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པ། མ་འཁྲུགས་པ། མ་རྙིངས་པ། མ་ཉམས་པ་འདི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བྱམས་པ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་ལོ་བཅུ་དྲུག་ལོན་ཏེ། འཁོར་གྱི་ཁྱམས་རིན་པོ་ཆེ་བཀོད་པར་འདུག་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ལ་འཇུག་པས་ངེས་པར་འབྱུང་བ། སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་སྒོ། འདུས་པ་ཆེན་པོའི་ལེའུའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་རྒྱ་ཆེར་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་སྟོན་པ་ན་བསྟན་པ་དང་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚོགས་འདུན་པར་བྱ་བ་དང་། མཆོད་པ་འདིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བྱམས་པ་དང་། བསྐལ་པ་བཟང་པོའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་མཆོད་པར་སུ་སྤྲོ། དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་འཁོར་དེ་ཉིད་དུ་འདུས་པར་གྱུར་ནས་འདུག་པ་དེ་པད་མའི་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ་པུས་མོ་གཡས་པའི་ལྷ་ང་པད་མའི་སྙིང་པོ་ལ་བཙུགས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ག་ལ་བ་དེ་ལོགས་སུ་ཐལ་མོ་སྦྱར་བ་བཏུད་དེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་རྒྱན་བཀོད་པ། རྣམ་པར་མ་བརྟགས་པ། མ་འཁྲུགས་པ། མ་རྙིངས་པ། མ་ཉམས་པ་འདིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བྱམས་པ་དང་། དེ་མ་ལགས་པ་བསྐལ་པ་བཟང་པོའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་གཞན་ཐམས་ཅད་ལའང་མཆོད་པ་བགྱིད་པར་སྤྲོའོ། །དེའི་ཚེ་བདུད་རྣམ་པར་འཕྲུལ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པ་ཞེས་བྱ་བ། ཤིན་ཏུ་གནས་པའི་གླིང་བཞི་པ་ན་གནས་པ་འཁོར་དེ་ཉིད་དུ་འདུག་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་སྣོད་གང་གིས་བཀོད་པ་འདི་རྙིངས་པར་གྱུར་གྱི་བར་དུ་འཛིན་པའི་ཁྱོད་ཀྱི་སྣོད་དེ་ཇི་ཙམ་ཞིག །དེ་སྐད་ཅེས་སྨྲས་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོས་བདུད་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་སྣོད་ཇི་སྙེད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་འཆགས་པར་འགྱུར་བ། བར་དུ་གཅོད་པ་དང་བཅས་པ་དག་གོ །ནམ་མཁའ་ནི་མི་ཤིགས་པ། བར་དུ་གཅོད་པ་མེད་པ་སྟེ་སྣོད་དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་ཡིན་ནོ། །གྲོགས་པོ་མིག་མ་འཛུམས་པར་ངའི་ལུས་ལ་ལྟོས་ཤིག་དང་། སྣོད་ཆེན་པོ་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་བདུད་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་ལུས་ལ་མིག་མི་འཛུམས་པར་བལྟས་པ་དང་། དེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་ལུས་ཀྱི་དཀྱིལ་ལྟེ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་ན་ཆུའི་རྒྱལ་པོར་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མཐོང་ངོ་། །ཅིའི་ཕྱིར་ཆུའི་རྒྱལ་པོར་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་ཆུས་རབ་ཏུ་གང་སྟེ་རྒྱ་མཚོ་གཅིག་པ་ལྟར་སྣང་ངོ་། །དེ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རིན་ཆེན་ཨུད་པ་ལའི་དཔལ་ཞེས་བྱ་བ་བཞུགས་སོ། །འཚོའོ། །གཞེས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཉི་ཚེ་ལ་ཆོས་ཀྱང་སྟོན་ཏོ། །ཆུའི་ཕུང་པོ་དེ་ལས་རིན་པོ་ཆེ་བཀོད་པའི་པད་མ་མངོན་པར་འཕགས་ཏེ། དེ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་བཞུགས་སོ། །དེ་ནས་བདུད་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པས་ཐལ་མོ་སྦྱར་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཏོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྒྱལ་པོས། བདུད་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །གྲོགས་པོ་ཁྱོད་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྣོད་མཐོང་ངམ། སྨྲས་པ་མཐོང་ངོ་། །སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ཁྱོད་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཀྱིས་སྣོད་འདི་ལྟ་བུ་འདིས་བསྐལ་པ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་དུ་རིན་པོ་ཆེ་བཀོད་པ་ཆེན་པོ་མ་སྐམས་པ། མ་རྙིངས་པ་འདི་འཛིན་པར་ནུས་སམ། དེ་ནས་བདུད་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། ཚིག་འདི་སྐད་ཀྱང་སྨྲས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་གིས་སྔོན་ཆད་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་འདི་ཡང་མ་མཐོང་ངོ་། །ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདིའང་མ་ཐོས་པས་ཅི་བདག་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པས་མྱུར་དུ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་བགྱིའམ་སྙམ་པ་ལས། དེང་བདག་གིས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདིའང་ཐོས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་རྣམ་པར་སྤྲུལ་པའི་བྱིན་གྱི་རླབས་འདི་ཡང་མཐོང་བས་ལྷག་པའི་བསམ་པས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་པར་བགྱིའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་བསྐལ་པ་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དུ་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ཆེན་པོར་བསྲེགས་ལ། དེའི་འོག་ཏུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་དུ་ལགས་ཀྱང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་འདི་ལྟ་བུ་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་ངོ་། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བདུད་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་ལ་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་གནང་སྟེ། སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ཁྱོད་ཀྱིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་གོ་ཆ་བགོས་པ་དང་། རྣམ་པར་སྤྲུལ་པའི་བྱིན་གྱི་རླབས་འདི་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་བ་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེང་གེའི་ཏོག་ཅེས་བྱ་བ་འཁོར་དེ་ཉིད་དུ་འདུས་པར་གྱུར་ཏེ་འདུག་པ་དེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཟུངས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་གི་རྒྱལ་པོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དག་གཟུངས་གང་ལ་རབ་ཏུ་གནས་ན་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཀུན་དུ་འཛིན་པ་དང་། ཆོས་བསྟན་པ་ན་ཟད་པར་མི་འགྱུར་བ་དང་། ལེགས་པར་བཤད་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཚིམ་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་བ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་གཟུངས་གང་ཡིན། དེ་སྐད་ཅེས་སྨྲས་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཟུངས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་གི་རྒྱལ་པོས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གེའི་ཏོག་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་གཟུངས་གང་དག་ལ་རབ་ཏུ་གནས་ན། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཀུན་དུ་འཛིན་པ་དང་། ཆོས་བསྟན་པ་ན་ཟད་པར་མི་འགྱུར་བ་དང་། ལེགས་པར་བཤད་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཚིམ་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་བ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་གཟུངས་ནི་བརྒྱད་པོ་འདི་དག་གོ །བརྒྱད་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། སྒྲ་དབྱངས་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་གཟུངས་དང་། མི་ཟད་པའི་ཟ་མ་ཏོག་ཅེས་བྱ་བའི་གཟུངས་དང་། འཁྱིལ་པ་མཐའ་ཡས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་གཟུངས་དང་། རྒྱ་མཚོའི་ཕྱག་རྒྱ་ཞེས་བྱ་བའི་གཟུངས་དང་། པད་མ་བཀོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་གཟུངས་དང་། ཆགས་པ་མེད་པའི་སྒོར་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་གཟུངས་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་རྣམ་པར་ངེས་པ་ལ་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་གཟུངས་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྒྱན་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་གཟུངས་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་གཟུངས་ནི་བརྒྱད་པོ་འདི་དག་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་གཟུངས་འདི་དག་ལ་རབ་ཏུ་གནས་ནས་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཀུན་དུ་འཛིན་ཏོ། །ཆོས་བསྟན་པ་ན་ཟད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ལེགས་པར་བཤད་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཚིམ་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེང་གེའི་ཏོག་གིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཟུངས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་གི་རྒྱལ་པོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་སྨྲས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་གང་ཐོས་པས་གཟུངས་འདི་དག་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བརྩོན་པར་འགྱུར་བའི་གཟུངས་འདི་དག་རྒྱ་ཆེར་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལ་འཇུག་པ་བསྟན་པ་ལ་སྤོབས་པར་གྱིས་ཤིག། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཟུངས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་གི་རྒྱལ་པོས་སྨྲས་པ། དེའི་ཕྱིར་རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཤིན་ཏུ་ལེགས་པར་ཉོན་ལ་ཡིད་ལ་ཟུང་ཤིག་དང་། གཟུངས་འདི་དག་རྒྱ་ཆེར་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལ་འཇུག་པ་ཁོ་བོས་ཁྱོད་ལ་བཤད་པར་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལ་སྒྲ་དབྱངས་རྣམ་པར་དག་པའི་གཟུངས་གང་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དཔའ་གཟུངས་འདི་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པ་ན་ཆགས་པ་མེད་པ་ལ་འཇུག་པའི་སྒོ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པས་སྙིང་པོ་དང་ལྡན་པའི་བློས་ཤིན་ཏུ་གནས་ཏེ། ཆོས་བསྟན་པའི་བྱིན་གྱི་རླབས་ངེས་པར་བྱས་ནས་ཆོས་སྟོན་པ་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གཅིག་དབྱངས་ཀྱིས་གོ་བར་བྱེད་དོ། །གཉིས་སམ། གསུམ་མམ། བཞིའམ། ལྔའམ། བཅུའམ། ཉི་ཤུའམ། སུམ་ཅུའམ། བཞི་བཅུའམ། ལྔ་བཅུའམ། བརྒྱ་ཡང་དབྱངས་ཀྱིས་གོ་བར་བྱེད་དོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་སྟོང་དབྱངས་ཀྱིས་གོ་བར་བྱེད་པ་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་སྟོང་ཕྲག་བཅུའམ། ཉི་ཤུའམ། སུམ་ཅུའམ། བཞི་བཅུའམ། ལྔ་བཅུའམ། བརྒྱའི་བར་དུ་དབྱངས་ཀྱིས་གོ་བར་བྱེད་དོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་བརྒྱ་སྟོང་ཕྲག་མཐའ་ཡས་མུ་མེད་པའི་བར་དག་དབྱངས་ཀྱིས་གོ་བར་བྱེད་དོ། །དེས་རྒྱང་གྲགས་ཀྱི་ཚད་ཙམ་གྱི་སེང་གེའི་ཁྲི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཏེ། དེ་ལ་འདུག་ནས་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་མོས་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་མོས་པ་དེ་ལྟ་བུས་ཚིམ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དཔག་ཚད་ཕྱེད་ཀྱི་ཚད་ཙམ་མམ། དཔག་ཚད་ཀྱི་ཚད་ཙམ་མམ། རི་རབ་ཀྱི་ཚད་ཙམ་མམ། ཚངས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཚད་ཙམ་གྱི་སེང་གེའི་ཁྲི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཏེ། དེ་ལ་འདུག་ནས་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་སེང་གེའི་ཁྲི་དེ་ལ་འདུག་པ་ན་ཕྱོགས་བཅུའི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་གྱུར་ཏོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་གིས་ཆོས་གང་བཤད་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཐོས་སོ། །ཐོས་ནས་ཀྱང་གཟུངས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་ཀུན་དུ་འཛིན་ཏོ། །མི་བརྗེད་དོ། །ཆོས་དེས་ཆོས་ཀྱི་དོན་སོ་སོར་མྱོང་བར་བྱེད་དོ། །དེ་ཆོས་གཞན་ཉན་པས་ཆོས་སྟོན་པ་ལ་སྒྲིབ་པར་མི་བྱེད་དོ། །ཆོས་སྟོན་པས་ཆོས་ཉན་པ་ལ་སྒྲིབ་པར་མི་བྱེད་དོ། །ཡི་གེའི་སྒྲ་གཅིག་ལ་འཇུག་པས་ཡི་གེའི་སྒྲ་ཐམས་ཅད་ལ་འཇུག་པ་སྟོན་ཏོ། །ཡི་གེའི་དང་པོ་ཨ་ཞེས་བྱ་བ་བརྗོད་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་མཐའ་ཡས་པ་བརྗོད་དེ། འདི་ལྟ་སྟེ། འོང་བ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཚུལ་གྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་འོང་བ་མེད་པའོ། །འཕོ་བ་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སོང་བ་མེད་པའོ། །གནས་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་གནས་པ་མེད་པའོ། །གཟོད་མ་ནས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའོ། །གཟོད་མ་ནས་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་རྩ་བ་མེད་པའོ། །གཟོད་མ་ནས་བྱུང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་མཐའ་མ་མེད་པའོ། །རྣམ་པར་འགྲོ་བ་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཟད་པ་མེད་པའོ། །མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་མ་སྐྱེས་པའོ། །བྱེད་པ་པོ་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པའོ། །རྒྱུ་བ་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་འབྱུང་བ་མེད་པའོ། །ཕན་ཚུན་ཡང་དག་པར་འདུ་བའི་ཚུལ་གྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་མི་འཐུན་པ་མེད་པའོ། །བདག་པོ་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་མ་འགགས་པའོ། །སྨོན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་རྒྱུ་བ་མེད་པའོ། །མི་རྟོག་ཅིང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སྤྲོས་པ་མེད་པའོ། །ཤིན་ཏུ་སྒྲ་ལ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་རྗོད་པ་མེད་པའོ། །སྒྲ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སྨྲ་བ་མེད་པའོ། །རྣམ་པར་གནས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་བསྟན་དུ་མེད་པའོ། །རྟོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་རྣམ་པར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པའོ། །རྣམ་པར་བསྒྲུབས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་རློམ་སེམས་མེད་པའོ། །རློམ་སེམས་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་གཡོ་བ་མེད་པའོ། །ནམ་མཁའ་དང་མཉམ་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་པའོ། །ཚིག་གི་ལམ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཐ་སྙད་མེད་པའོ། །ཡུལ་ན་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་གནས་མེད་པའོ། །ཕྱོགས་ན་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པའོ། །ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་གཟོད་མ་ནས་རྣམ་པར་དག་པའོ། །བདག་གི་རང་བཞིན་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་བདག་མེད་པའོ། །གཟོད་མ་ནས་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སེམས་ཅན་མེད་པའོ། །དབང་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སྲོག་མེད་པའོ། །དོན་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་གང་ཟག་མེད་པའོ། །ནང་ཉེ་བར་ཞི་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་གཟོད་མ་ནས་སྟོང་པའོ། །མཐའ་མེད་པར་གྱུར་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་མཚན་མ་མེད་པའོ། །ཉེ་བར་ལེན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སྨོན་པ་མེད་པའོ། །འདུས་བྱས་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པའོ། །གནས་མེད་པ་དང་། གནས་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་འདུས་མ་བྱས་པའོ། ། གཞན་གྱི་དྲིང་མི་འཇོག་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའོ། །ལེན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་བླང་བ་མེད་པའོ། །འདོར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་དོར་བ་མེད་པའོ། །ལུས་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའོ། །རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་རྣམ་པ་མེད་པའོ། །བྱེད་པ་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ལས་མེད་པའོ། །འཕོ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མེད་པའོ། །ས་བོན་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་གདུང་བ་མེད་པའོ། །འཛིན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་མཚན་མ་མེད་པའོ། །མདུད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ལོག་པའི་ལས་མེད་པའོ། །རྣམ་པར་བསྒྲུབས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་མདུད་པ་མེད་པའོ། །བྱས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་རྣམ་པར་བསྒྲུབས་པ་མ་ཡིན་པའོ། །ཟག་པ་མི་སློང་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཟག་པ་མེད་པའོ། །གཟོད་མ་ནས་བྱུང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་མ་བྱུང་བའོ། །གཉེན་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་གསལ་བའོ། །རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་གཉེན་པོ་མེད་པའོ། །འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་ལས་མ་བྱུང་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པའོ། །ཚོར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཚོར་བ་མེད་པའོ། །འདུ་ཤེས་ཀྱི་ལམ་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་འདུ་ཤེས་མེད་པའོ། །སྲེད་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པའོ། །སོ་སོར་རྣམ་པར་རིག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་པའོ། །ཁམས་ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཁམས་མེད་པའོ། །ཡུལ་གྱི་ལམ་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་འདྲེན་པ་མེད་པའོ། །རྒྱུ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཐམས་ཅད་ནི་ཡུལ་མེད་པའོ། །ཀུན་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་འདོད་པ་མེད་པའོ། །འཇུག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་གཟུགས་མེད་པའོ། །ངེས་པར་སེམས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་གཟུགས་མེད་པ་མ་ཡིན་པའོ། །འཁྲུགས་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་འཁྲུགས་པ་མེད་པའོ། །གཟུང་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའོ། །གཉིས་སུ་དབྱེར་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཡིད་མེད་པའོ། །ཡུལ་གྱི་ལམ་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་གཟུང་བ་མ་ཡིན་པའོ། །རྟག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཀུན་གཞི་མེད་པའོ། །རྟེན་པ་དང་མི་འཐུན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཐེར་ཟུག་མ་ཡིན་པའོ། །མཚན་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་མིང་མེད་པའོ། །ཕན་ཚུན་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་འདྲེས་པ་མེད་པའོ། །གནས་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་གནས་པ་མེད་པའོ། །འགྱོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་རྗོད་པ་མེད་པའོ། །སྡིག་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་འགྱོད་པ་མེད་པའོ། །དྲི་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་བག་ཆགས་མེད་པའོ། །གཟོད་མ་ནས་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་དྲི་མ་མེད་པའོ། །ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་གཟོད་མ་ནས་རྣམ་པར་དག་པའོ། །རྟེན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པའོ། །གཡོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་རྟེན་པ་མེད་པའོ། །ཆགས་པ་མེད་པར་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་གཡོ་བ་མེད་པའོ། །སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཆགས་པ་མེད་པར་འཇུག་པའོ། །ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སྒྲིབ་པ་མེད་པའོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་པའོ། །རྒྱུ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པའོ། །སྣང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་བསྟན་དུ་མེད་པའོ། །སྣང་བ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སྣང་བ་མེད་པའོ། །མི་མཉམ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མཉམ་པ་མེད་པའོ། །ནམ་མཁའ་དང་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་མི་མཉམ་པ་མེད་པའོ། །གསལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་མུན་པ་མེད་པའོ། །གཉེན་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སྣང་བ་མེད་པའོ། །ལྟུང་བ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པའོ། །ལས་བྱས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པའོ། །བརྫུན་པ་སླུ་བའི་ཆོས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མ་ཡིན་པའོ། །གཟོད་མ་ནས་གནས་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཕྱེ་བ་མེད་པའོ། །གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ལྟ་བ་པོ་མེད་པའོ། །སྒྲ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཉན་པ་པོ་མེད་པའོ། །དྲི་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སྣོམ་པ་པོ་མེད་པའོ། །རོ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་མྱང་བ་པོ་མེད་པའོ། །རེག་བྱ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་རེག་པ་པོ་མེད་པའོ། །ཆོས་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་པོ་མེད་པའོ། །སེམས་དང་། ཡིད་དང་། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་དམིགས་པ་མེད་པའོ། །བྱང་ཆུབ་དང་མཚུངས་ཤིང་འདྲ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའོ། །གཟོད་མ་ནས་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་གཟོད་མ་ནས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལྟར་སྒྲ་དབྱངས་རྣམ་པར་དག་པའི་གཟུངས་རབ་ཏུ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡི་གེའི་དང་པོ་ཨ་ཞེས་བྱ་བ་ཡོངས་སུ་རྗོད་པ་ན་བསྐལ་པའམ། བསྐལ་པ་ལས་ལྷག་པར་ཆོས་སྟོན་ཀྱང་ཡི་གེ་ཨ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་མི་འདོར་བར་སྟོན་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྦྱར་ཏེ། ཡི་གེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་ནས་ཡི་གེ་གང་དང་གང་གིས་ཆོས་སྟོན་པར་རྩོམ་པའི་ཡི་གེ་དེ་དང་དེ་ཟད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །རྒྱུན་ཆད་པ་མེད་པར་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་དོན་དང་ཚིག་འབྲུ་དང་ལྡན་པ་སྟོན་ཏོ། །གཟུངས་འདི་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སྤྱོད་ལམ་གྱིས་ལུས་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་ནོ། །སྤོབས་པས་ངག་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་ནོ། །བྱམས་པ་སྒོམ་པས་སེམས་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་དང་ཟང་ཟིང་སྦྱིན་པ་ལ་སེར་སྣ་མེད་པས་སྦྱིན་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་ནོ། །ཚུལ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཁྲིམས་ཉམས་པ་མེད་པས་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེ་འགྲས་པའི་སེམས་མེད་པས་བཟོད་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་ནོ། །ལེགས་པར་བྱེད་པའི་ལས་བྱེད་པས་བརྩོན་འགྲུས་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་མ་ཆགས་པས་བསམ་གཏན་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་ནོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བ་རབ་རིབ་མེད་པས་ཤེས་རབ་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་ནོ། །ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པས་ལས་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་ནོ། །ལྷའི་མིག་ཡོངས་སུ་དག་པས་མིག་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་ནོ། །ལྷའི་རྣ་བ་ཐོབ་པ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཆོས་བསྟན་པ་ཉན་པས་རྣ་བ་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་དྲི་ལ་སྣོམ་པའི་ཕྱིར་སྣ་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་ནོ། །རོ་ཞིམ་པོ་ལ་བརྐམ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ལྕེ་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་ནོ། །རྫུས་ཏེ་སྐྱེ་བས་མངལ་གྱི་དྲི་མས་མི་གོས་པའི་ཕྱིར་ལུས་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་རབ་ཏུ་འབྱེད་པ་ལ་མཁས་པས་སེམས་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་ནོ། །མཚན་གྱིས་ལེགས་པར་བརྒྱན་པས་གཟུགས་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་ནོ། །ཡིད་དུ་འོང་བའི་སྒྲ་རྗོད་པས། སྒྲ་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་ནོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། ཐོས་པ་དང་། གཏོང་བའི་དྲིས་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པས། དྲི་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་རོ་བྲོ་བའི་མཆོག་ཐོབ་པས། རོ་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་ནོ། །འཇམ་ཞིང་མཉེན་པའི་རྐང་ལག་ཐོབ་པས། རེག་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ལ་སྣང་བ་ཐོབ་པས་ཆོས་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཐོས་པའི་ཆོས་རྣམས་མ་བརྗེད་པས་དྲན་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་ནོ། །བདུད་ཀྱི་ལམ་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་པས་བློ་གྲོས་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཟབ་མོ་རྟོགས་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པས་རྟོགས་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་ནོ། །གཟུངས་འདི་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཇི་སྙེད་སྒྲས་གོ་བར་བྱེད་པ་དེ་སྙེད་འོད་ཀྱིས་རྒྱས་པར་འགེངས་སོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། གཟུངས་འདི་ཉིད་ཀྱི་མ་འདྲེས་པའི་ཁྱད་པར་རབ་ཏུ་ཐོབ་པས་འོད་དེས་ཕྱོགས་བཅུའི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་གསུངས་པའི་ཆོས་ཀྱི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཚུལ་འབྱུང་བར་བྱེད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་སྒྲ་དབྱངས་རྣམ་པར་དག་པའི་གཟུངས་འདི་ནི་གང་ཆུང་ཟད་གཞོལ་བར་འཇུག་པ་སྟེ། སྒྲ་དབྱངས་རྣམ་པར་དག་པའི་གཟུངས་འདི་བསྟན་པ་ནི་ཚད་མེད་དེ། ཡི་གེ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའོ། །ངེས་པར་བསྟན་པས་མཐའ་ཡས་པའོ། །རྣམ་པར་གདོན་མི་ཟ་བས་ཚད་མེད་པའོ། །བཤད་པས་ཐུག་པ་མེད་པའོ། །གཞོལ་བར་འཇུག་པས་ཆགས་པ་མེད་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལ་མི་ཟད་པའི་ཟ་མ་ཏོག་གི་གཟུངས་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། གཟུངས་ཀྱི་བསྟན་པ་མི་ཟད་པ་སྟེ། གཟུགས་མི་རྟག་གོ་ཞེས་མི་རྟག་པར་བསྟན་པ་མི་ཟད་པ་དང་། གཟུགས་སྡུག་བསྔལ་ལོ་ཞེས་སྡུག་བསྔལ་བར་བསྟན་པ་མི་ཟད་པ་དང་། གཟུགས་བདག་མེད་པའོ་ཞེས་བདག་མེད་པར་བསྟན་པ་མི་ཟད་པ་དང་། གཟུགས་ཞི་བའོ་ཞེས་ཞི་བར་བསྟན་པ་མི་ཟད་པ་དང་། གཟུགས་དབེན་པའོ་ཞེས་དབེན་པར་བསྟན་པ་མི་ཟད་པ་དང་། གཟུགས་དབུ་བ་རྡོས་པ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་དབུ་བ་རྡོས་པ་ལྟ་བུར་བསྟན་པ་མི་ཟད་པ་དང་། གཟུགས་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་བསྟན་པ་མི་ཟད་པ་དང་། གཟུགས་སྨིག་རྒྱུ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་སྨིག་རྒྱུ་ལྟ་བུར་བསྟན་པ་མི་ཟད་པ་དང་། གཟུགས་ཆུའི་ཟླ་བ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་ཆུའི་ཟླ་བ་ལྟ་བུར་བསྟན་པ་མི་ཟད་པ་དང་། གཟུགས་རྨི་ལམ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་རྨི་ལམ་ལྟ་བུར་བསྟན་པ་མི་ཟད་པ་དང་། གཟུགས་བྲག་ཅ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྲག་ཅ་ལྟ་བུར་བསྟན་པ་མི་ཟད་པ་དང་། གཟུགས་མིག་ཡོར་ལྟ་བུའོ་ཞེས་མིག་ཡོར་ལྟ་བུར་བསྟན་པ་མི་ཟད་པ་དང་། གཟུགས་གཟུགས་བརྙན་ལྟ་བུའོ་ཞེས་གཟུགས་བརྙན་ལྟ་བུར་བསྟན་པ་མི་ཟད་པ་དང་། གཟུགས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའོ་ཞེས་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་བསྟན་པ་མི་ཟད་པ་དང་། གཟུགས་དངོས་པོ་མེད་པའོ་ཞེས་དངོས་པོ་མེད་པར་བསྟན་པ་མི་ཟད་པ་དང་། གཟུགས་གནས་མེད་པའོ་ཞེས་གནས་མེད་པར་བསྟན་པ་མི་ཟད་པ་དང་། གཟུགས་སྟོང་པའོ་ཞེས་སྟོང་པར་བསྟན་པ་མི་ཟད་པ་དང་། གཟུགས་མཚན་མ་མེད་པའོ་ཞེས་མཚན་མ་མེད་པར་བསྟན་པ་མི་ཟད་པ་དང་། གཟུགས་སྨོན་པ་མེད་པའོ་ཞེས་སྨོན་པ་མེད་པར་བསྟན་པ་མི་ཟད་པ་དང་། གཟུགས་མངོན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པའོ་ཞེས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པར་བསྟན་པ་མི་ཟད་པ་དང་། གཟུགས་མ་སྐྱེས་པའོ་ཞེས་མ་སྐྱེས་པར་བསྟན་པ་མི་ཟད་པ་དང་། གཟུགས་སྐྱེ་བ་མེད་པའོ་ཞེས་སྐྱེ་བ་མེད་པར་བསྟན་པ་མི་ཟད་པ་དང་། གཟུགས་སྔོན་གྱི་མཐར་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའོ་ཞེས་སྔོན་གྱི་མཐར་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་བསྟན་པ་མི་ཟད་པ་དང་། གཟུགས་ཕྱི་མའི་མཐར་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའོ་ཞེས་ཕྱི་མའི་མཐར་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་བསྟན་པ་མི་ཟད་པ་དང་། གཟུགས་བར་དུ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའོ་ཞེས་བར་དུ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་བསྟན་པ་མི་ཟད་པ་དང་། གཟུགས་བར་དུ་ཞི་བའོ་ཞེས་བར་དུ་ཞི་བར་བསྟན་པ་མི་ཟད་པ་དང་། གཟུགས་ཉེ་བར་ཞི་བར་ཞི་བའོ་ཞེས་ཉེ་བར་ཞི་བར་བསྟན་པ་མི་ཟད་པ་དང་། གཟུགས་རྒྱུ་བ་མེད་པའོ་ཞེས་རྒྱུ་བ་མེད་པར་བསྟན་པ་མི་ཟད་པ་དང་། གཟུགས་སྤྲོས་པ་མེད་པའོ་ཞེས་སྤྲོས་པ་མེད་པར་བསྟན་པ་མི་ཟད་པ་དང་། གཟུགས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའོ་ཞེས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པར་བསྟན་པ་མི་ཟད་པ་དང་། གཟུགས་མཚུངས་པ་མེད་པའོ་ཞེས་མཚུངས་པ་མེད་པར་བསྟན་པ་མི་ཟད་པ་དང་། གཟུགས་བདག་མེད་པའོ་ཞེས་བདག་མེད་པར་བསྟན་པ་མི་ཟད་པ་དང་། གཟུགས་སེམས་ཅན་མེད་པའོ་ཞེས་སེམས་ཅན་མེད་པར་བསྟན་པ་མི་ཟད་པ་དང་། གཟུགས་སྲོག་མེད་པའོ་ཞེས་སྲོག་མེད་པར་བསྟན་པ་མི་ཟད་པ་དང་། གཟུགས་གསོ་བ་མེད་པའོ་ཞེས་གསོ་བ་མེད་པར་བསྟན་པ་མི་ཟད་པ་དང་། གཟུགས་གང་ཟག་མེད་པའོ་ཞེས་གང་ཟག་མེད་པར་བསྟན་པ་མི་ཟད་པ་དང་། གཟུགས་བེམས་པོའོ་ཞེས་བེམས་པོར་བསྟན་པ་མི་ཟད་པ་དང་། གཟུགས་གཡོ་བ་མེད་པའོ་ཞེས་གཡོ་བ་མེད་པར་བསྟན་པ་མི་ཟད་པ་དང་། གཟུགས་བྱེད་པ་མེད་པའོ་ཞེས་བྱེད་པ་མེད་པར་བསྟན་པ་མི་ཟད་པ་དང་། གཟུགས་རྩྭ་དང་། རྩིག་པ་དང་། ཤིང་དང་། བོང་བ་དང་། མིག་ཡོར་ལྟ་བུའོ་ཞེས་རྩྭ་དང་། རྩིག་པ་དང་། ཤིང་དང་། བོང་བ་དང་། མིག་ཡོར་ལྟ་བུར་བསྟན་པ་མི་ཟད་པ་དང་། གཟུགས་རྣམ་པར་བསྒྲུབས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ་ཞེས་རྣམ་པར་བསྒྲུབས་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་མི་ཟད་པ་དང་། གཟུགས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་ལས་གྱུར་པའོ་ཞེས་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་ལས་གྱུར་པར་བསྟན་པ་མི་ཟད་པ་དང་། གཟུགས་སྒྲ་མེད་པའོ་ཞེས་སྒྲ་མེད་པར་བསྟན་པ་མི་ཟད་པ་དང་། གཟུགས་རྣམ་པར་རིག་པ་མ་ཡིན་པའོ་ཞེས་རྣམ་པར་རིག་པ་མ་ཡིན་པར་བསྟན་པ་མི་ཟད་པ་དང་། གཟུགས་བརྗོད་དུ་མེད་པའོ་ཞེས་བརྗོད་དུ་མེད་པར་བསྟན་པ་མི་ཟད་པ་དང་། གཟུགས་རང་གི་ངང་གིས་ཡོངས་སུ་དག་པའོ་ཞེས་རང་གི་ངང་གིས་ཡོངས་སུ་དག་པར་བསྟན་པ་མི་ཟད་པ་དང་། གཟུགས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའོ་ཞེས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་བསྟན་པ་མི་ཟད་པ་དང་། གཟུགས་ཆད་པ་མེད་པའོ་ཞེས་ཆད་པ་མེད་པར་བསྟན་པ་མི་ཟད་པ་དང་། གཟུགས་རྟག་པ་མེད་པའོ་ཞེས་རྟག་པ་མེད་པར་བསྟན་པ་མི་ཟད་པ་དང་། གཟུགས་བྱེད་པ་པོ་མེད་པའོ་ཞེས་བྱེད་པ་པོ་མེད་པར་བསྟན་པ་མི་ཟད་པ་དང་། གཟུགས་ཚོར་བ་པོ་མེད་པའོ་ཞེས་ཚོར་བ་པོ་མེད་པར་བསྟན་པ་མི་ཟད་པ་དང་། གཟུགས་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པས་གྲུབ་པའོ་ཞེས་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པས་གྲུབ་པར་བསྟན་པ་མི་ཟད་པ་དང་། གཟུགས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང་མཉམ་པའོ་ཞེས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང་མཉམ་པར་བསྟན་པ་མི་ཟད་པ་དང་། གཟུགས་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པའོ་ཞེས་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པར་བསྟན་པ་མི་ཟད་པ་དང་། གཟུགས་ཡང་དག་པའི་མཐའ་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པའོ་ཞེས་ཡང་དག་པའི་མཐའ་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པར་བསྟན་པ་མི་ཟད་པ་དང་། གཟུགས་ངའི་བ་མེད་པའོ་ཞེས་ངའི་བ་མེད་པར་བསྟན་པ་མི་ཟད་པ་དང་། གཟུགས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་མེད་པའོ་ཞེས་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་མེད་པར་བསྟན་པ་མི་ཟད་པ་དང་། གཟུགས་ཟིན་པ་མེད་པའོ་ཞེས་ཟིན་པ་མེད་པར་བསྟན་པ་མི་ཟད་པ་དང་། གཟུགས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའོ་ཞེས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པར་བསྟན་པ་མི་ཟད་པ་དང་། གཟུགས་མཚུངས་པ་མེད་པའོ་ཞེས་མཚུངས་པ་མེད་པར་བསྟན་པ་མི་ཟད་པ་དང་། གཟུགས་ཚད་མེད་པའོ་ཞེས་ཚད་མེད་པར་བསྟན་པ་མི་ཟད་པ་དང་། གཟུགས་ཐུག་པ་མེད་པའོ་ཞེས་ཐུག་པ་མེད་པར་བསྟན་པ་མི་ཟད་པ་དང་། གཟུགས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རང་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱང་ཆུབ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཀྱི་རང་བཞིན་དུ་བསྟན་པ་མི་ཟད་པ་དང་། གཟུགས་ནམ་མཁའ་དང་མཉམ་པའོ་ཞེས་ནམ་མཁའ་དང་མཉམ་པར་བསྟན་པ་མི་ཟད་པ་དང་། གཟུགས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རང་བཞིན་ནོ་ཞེས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་རང་བཞིན་དུ་བསྟན་པ་མི་ཟད་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཕུང་པོ་རྣམས་དང་། ཁམས་རྣམས་དང་། སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་དང་། མིང་གི་ཚོགས་དང་། ཚིག་གི་ཚོགས་དང་། ཡི་གེའི་ཚོགས་ཐམས་ཅད་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བར་ལ་ཡང་སྒྲ་གཅིག་བརྗོད་པ་ལ་འཇུག་པས་བསྟན་པ་མི་ཟད་པ་ཤེས་པར་ཐམས་ཅད་ལ་རྒྱས་པར་སྦྱར་རོ། །འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་ལས་གྱུར་པ་ལུས་ཀྱི་ཟ་མ་ཏོག་འདིའི་མི་ཟད་པ་ཡོངས་སུ་བརྗོད་པ་ཤེས་པ་དང་། རིན་པོ་ཆེའི་ཟ་མ་ཏོག་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་མི་ཟད་པ་ལ་འཇུག་པ་ཤེས་པ་དང་། བསྟན་པ་ཤེས་པ་མི་ཟད་པ་འདི་ནི་མི་ཟད་པའི་ཟ་མ་ཏོག་གི་གཟུངས་ཞེས་བྱ་སྟེ། གང་ཆུང་ཟད་འཇུག་པ་ཙམ་ཞིག་བསྟན་གྱིས། བསྐལ་པའམ་དེ་ལས་ལྷག་པར་ཡང་མི་ཟད་པའི་ཟ་མ་ཏོག་ཅེས་བརྗོད་དུ་ཡོད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལ་འཁྱིལ་བ་མཐའ་ཡས་ཀྱི་གཟུངས་གང་ཞེ་ན། མཐའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆད་པ་དང་རྟག་པའོ། །འཁྱིལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་པ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས། འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་མིང་དང་གཟུགས། མིང་དང་གཟུགས་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག །སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་རྐྱེན་གྱིས་རེག་པ། རེག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཚོར་བ། ཚོར་བའི་རྐྱེན་གྱིས་སྲེད་པ། སྲེད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ལེན་པ། ལེན་པའི་རྐྱེན་གྱིས་སྲིད་པ། སྲིད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་སྐྱེ་བ། སྐྱེ་བའི་རྐྱེན་གྱིས་རྒ་ཤི་དང་། མྱ་ངན་དང་། སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་བ་དང་། ཡིད་མི་བདེ་བ་དང་། འཁྲུག་པ་རྣམས་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་འདི་འབའ་ཞིག་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་སྔགས་ཀྱི་དགོངས་པ་མཐའ་ཡས་པ་དང་། སྔགས་བསྟན་པའི་སྒོ་མཐའ་ཡས་པ་དང་། གཞོལ་བར་འཇུག་པ་མཐའ་ཡས་པ་འདི་ནི། འཁྱིལ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བ་མཐའ་ཡས་པའི་གཟུངས་ཤེས་པའོ། །མཐའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལེན་པ་དང་འདོར་བའོ། །འཁྱིལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་ལེན་མི་འདོར་བའོ། །མཐའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བ་དང་འགགས་པའོ། །འཁྱིལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་འགགས་པ་མེད་པའོ། །མཐའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བའོ། །འཁྱིལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པའོ། །མཐའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚན་མ་དང་སྤྲོས་པའོ། །འཁྱིལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་མེད་པའོ། །མཐའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟོག་པ་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །འཁྱིལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟོག་པ་མེད་པ་དང་། རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པའོ། །མཐའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་དང་ལྟ་བའོ། །འཁྱིལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་དང་ལྟ་བ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའོ། །མཐའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིང་དང་གཟུགས་སོ། །འཁྱིལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པའོ། །མཐའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུས་བྱས་དང་འདུས་མ་བྱས་པའོ། །འཁྱིལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཁོར་གསུམ་ཡོངས་སུ་དག་པའོ། །མཐའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནང་དང་ཕྱིའོ། །འཁྱིལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མི་གནས་པའོ། །མཐའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལས་དང་རྣམ་པར་སྨིན་པའོ། །འཁྱིལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལས་མེད་པ་དང་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མེད་པའོ། །མཐའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའོ། །འཁྱིལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པའོ། །མཐའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པ་དང་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པའོ། །འཁྱིལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པའོ། །མཐའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སོ། །འཁྱིལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བའོ། །མཐའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་དང་བདག་མེད་པའོ། ། འཁྱིལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའོ། །མཐའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །འཁྱིལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལྟར་མཐའ་ཡས་པ་བསྟན་པ་ཚད་མེད་དོ། །འཁྱིལ་བ་བསྟན་པ་ཚད་མེད་དོ། །འཁྱིལ་བ་མཐའ་ཡས་པའི་གཟུངས་འདི་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མཐའ་ཡས་པའི་རྗེས་སུ་སོང་། ཆོས་འཁྱིལ་བའི་རྗེས་སུ་སོང་བས་བསྐལ་པ་བརྒྱ་སྟོང་ཕྲག་མཐའ་ཡས་པར་ཆོས་སྟོན་ཀྱང་དོན་དང་ཚིག་འབྲུས་གཟུངས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་འདིའི་མཐར་མི་ཕྱིན་ཏོ། །འདི་ནི་འཁྱིལ་བ་མཐའ་ཡས་པའི་གཟུངས་ལ་གཞོལ་བར་འཇུག་པ་དང་། རྗེས་སུ་འགྲོ་བར་བསྟན་པ་དང་། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བ་རྗེས་སུ་རྟོགས་པ་དང་། རྣམ་པར་དག་པའི་སྒོ་ལ་རབ་རིབ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་རྗེས་སུ་རྟོགས་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལ་རྒྱ་མཚོའི་ཕྱག་རྒྱའི་གཟུངས་གང་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་གླིང་བཞི་པ་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ན་གང་དག་གཟུགས་སུ་སྣང་བ་དང་། སེམས་ཅན་གྱི་གཟུགས་སུ་སྣང་བའམ། རིའི་གཟུགས་སུ་སྣང་བའམ། ཤིང་གི་གཟུགས་སུ་སྣང་བའམ། རྩྭ་དང་། ཤིང་གེལ་པ་དང་། སྨན་དང་། ནགས་ཚལ་དང་། ལོ་ཏོག་གི་གཟུགས་སུ་སྣང་བའམ། ཟླ་བ་དང་། ཉི་མ་དང་། སྐར་མ་དང་། ནོར་བུ་དང་། སྤྲིན་དང་། མེ་དང་། གློག་གི་གཟུགས་སུ་སྣང་བའམ། གྲོང་དང་། གྲོང་ཁྱེར་དང་། གྲོང་རྡལ་གྱི་དབྱིབས་ཀྱི་གཟུགས་སུ་སྣང་བའམ། གཞལ་མེད་ཁང་དང་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་གཟུགས་སུ་སྣང་བའམ། སྐྱེད་མོས་ཚལ་དང་། ཆུ་མིག་དང་། མཚེའུ་དང་། ལྟེང་ཀ་དང་། འབབ་ཆུའི་གཟུགས་སུ་སྣང་བའམ། ཉེ་བར་སྤྱོད་པའམ། ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཟུགས་སུ་སྣང་བ་ངན་པ་དང་། འབྲིང་དང་། རབ་དང་། གཟུགས་སུ་སྣང་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ལ་རྒྱ་དང་བཅས་པར་མི་ཉུང་། མི་མང་། ལྷག་པ་མེད་པས་དེའི་ཕྱིར་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཞིན་དུ་རྒྱ་མཚོའི་ཕྱག་རྒྱའི་གཟུངས་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ལུས་རྒྱ་དང་མཚུངས་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ངག་རྒྱ་དང་མཚུངས་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སེམས་རྒྱ་དང་མཚུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཕྱོགས་བཅུ་དག་ན་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་སྟོན་པའི་གསུང་གི་འཕྲིན་ལས་ཇི་སྙེད་འཇུག་པ་དེ་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེའི་ཁའི་སྒོ་ནས་ཕྱག་རྒྱས་བཏབ་པ་དང་མཚུངས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པར་འབྱུང་ངོ་། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཕྱག་རྒྱས་བཏབ་དེ་གང་ཅི་རྗོད་པ་དེ་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཕྱག་རྒྱས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་ཕྱག་རྒྱ་ཐམས་ཅད་སྟོན་པ་ལ་གཞན་གྱི་དྲིང་མི་འཇོག་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་ཕྱག་རྒྱ་བསྟན་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ཨ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་མེད་པའི་ཕྱག་རྒྱའོ། །ར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཐོབ་པའི་ཕྱག་རྒྱའོ། །པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དམ་པ་བསྟན་པའི་ཕྱག་རྒྱའོ། །ཙ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིག་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱག་རྒྱའོ། །ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིང་དང་གཟུགས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་ཕྱག་རྒྱའོ། །ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྲེད་པའི་འཁྲི་ཤིང་དང་བྲལ་བའི་ཕྱག་རྒྱའོ། །ད་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོབས་བཅུ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཕྱག་རྒྱའོ། །བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོབས་དང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཕྱག་རྒྱའོ། །ཌ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྲག་ཁྲུག་དང་བྲལ་བ་དང་གདུང་བས་གདུང་བ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱག་རྒྱའོ། །ཥ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པ་དྲུག་འཐོབ་པའི་ཕྱག་རྒྱའོ། །བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཡོན་ཕྱོགས་ཀྱི་ལམ་རྣམ་པར་སྤངས་པའི་ཕྱག་རྒྱའོ། །ཏ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ཁོ་ན་བསྟན་པའི་ཕྱག་རྒྱའོ། །ཡ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་གྱི་ཕྱག་རྒྱའོ། །སྟ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁེངས་པའི་ཐ་བ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱག་རྒྱའོ། །ཀ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐེ་ཚོམ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱག་རྒྱའོ། །ས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདེན་པ་བསྟན་པའི་ཕྱག་རྒྱའོ། །མ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལམ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཕྱག་རྒྱའོ། །ག་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟབ་མོ་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱག་རྒྱའོ། །སྠ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐུ་དང་སྟོབས་ཀུན་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱག་རྒྱའོ། །ཛ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒ་ཤི་ལས་ཤིན་ཏུ་འདའ་བའི་ཕྱག་རྒྱའོ། །ཤྭ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཅན་གཟན་གྱི་ཉེས་པ་རྣམ་པར་སྤངས་པའི་ཕྱག་རྒྱའོ། །དྷ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་འདྲེས་པ་མེད་པའི་ཕྱག་རྒྱའོ། །ཤ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞི་གནས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཕྱག་རྒྱའོ། །ཁ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནམ་མཁའ་མི་ཟད་པའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱའོ། །ཀྵ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟད་པ་ཤེས་པ་དང་། མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པའི་ཕྱག་རྒྱའོ། །སུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྨུགས་པའི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སྤང་བའི་ཕྱག་རྒྱའོ། །ས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀུན་དུ་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱག་རྒྱའོ། །ཧ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉམས་པ་ལ་བསྟེན་པའི་ཆོས་རྣམ་པར་སྤང་བའི་ཕྱག་རྒྱའོ། །བྷ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་རྗེས་སུ་རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱག་རྒྱའོ། །ཚ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པ་དང་། ཞེ་སྡང་དང་། འཇིག་པ་དང་། གཏི་མུག་རྣམ་པར་སྤོང་བའི་ཕྱག་རྒྱའོ། །སྨ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲན་པ་དང་། ཤེས་བཞིན་དང་། བརྗེད་པ་མེད་པའི་ཕྱག་རྒྱའོ། །ཧྭ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བོད་པའི་ཕྱག་རྒྱའོ། །ས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་དོར་བའི་ཕྱག་རྒྱའོ། །གྷ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐིབས་པོ་དང་། ལིང་ཏོག་དང་། མ་རིག་པ་སེལ་བའི་ཕྱག་རྒྱའོ། །ཋ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐར་ཐུག་པར་འགྲོ་བའི་ཕྱག་རྒྱའོ། །ཎ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྱ་ནོམ་པའི་ཆོས་རྗེས་སུ་རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱག་རྒྱའོ། །ཕ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱག་རྒྱའོ། །སྐ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕུང་པོ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱག་རྒྱའོ། །ཛྭ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིམས་ནད་སེལ་བའི་ཕྱག་རྒྱའོ། །ཤྩ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་མཚར་རྨད་དུ་བྱུང་བའི་ཆོས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱག་རྒྱའོ། །བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལམ་གྱི་རྒྱུན་གཅོད་ཅིང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་རྗེས་སུ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱག་རྒྱའོ། །ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡི་གེའི་མཐའ་ཐུག་པ་མེད་པའི་ཕྱག་རྒྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམ་པ་ཇི་སྙེད་ཀྱིས་ཆོས་སྟོན་པའི་ཡི་གེ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་བསྟན་པ་རབ་ཏུ་ཤེས་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ནི་རྒྱ་མཚོའི་ཕྱག་རྒྱའི་གཟུངས་ཀྱི་སྒོར་འཇུག་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལ་པད་མ་བཀོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་གཟུངས་དེ་གང་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཟུངས་འདི་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པ་ནི་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་གང་དང་གང་དུ་ཆོས་བསྟན་པ་དེ་དང་དེར་དེའི་པད་མའི་སྟན་སྣ་ཚོགས་པ་བལྟ་ན་སྡུག་པ་འབྱུང་སྟེ། དེ་པད་མའི་སྟན་དེ་ལ་འདུག་མ་ཐག་ཏུ་སྟེང་གི་བར་སྣང་ལས་པད་མའི་ཆར་འབབ་བོ། །པད་མ་དེ་དག་ལས་ཀྱང་ཆོས་བསྟན་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་འབྱུང་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། ཟབ་མོ་བསྟན་པ་དང་། སྣ་ཚོགས་བསྟན་པ་དང་། དཔེ་བརྗོད་པ་བསྟན་པ་དང་། མདོ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དང་དབྱངས་ཀྱིས་བསྙད་པ་དང་། ལུང་བསྟན་པ་དང་། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དང་། ཆེད་དུ་བརྗོད་པ་དང་། གླེང་གཞི་དང་། དེ་ལྟ་བུ་འབྱུང་བ་དང་། སྐྱེས་པའི་རབས་དང་། ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པ་དང་། ཆོས་གཏན་ལ་དབབ་པ་བསྟན་པ་དག་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། །པད་མ་ལས་ཆོས་བརྗོད་པ་བྱུང་བ་དེའང་དེ་བྱེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཡང་དག་པར་ཟད་པར་འགྱུར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ཡང་བཏང་སྙོམས་སུ་བྱེད་ཅིང་མི་སྨྲ་བ་དང་། མཉམ་པར་བཞག་པའི་གནས་ཀྱང་མི་འདོར་རོ། །པད་མ་འབྱུང་བ་ལས་ངེས་པར་བྱུང་བ་དེ་ཡང་དེ་བྱེད་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཡང་དག་པར་ཟད་པར་འགྱུར་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་ཡང་བྱེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེའི་ལུས་ཀྱི་སྤུའི་ཁུང་བུ་ཐམས་ཅད་ནས་འོད་ཟེར་དག་འབྱུང་ངོ་། །འོད་ཟེར་དེ་དག་ལས་ཀྱང་པད་མ་དག་འབྱུང་ངོ་། །པད་མ་དེ་དག་ལས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གཟུགས་རྣམས་འབྱུང་སྟེ། དེ་དག་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མཐའ་ཡས་མུ་མེད་པ་དག་ཏུ་དོང་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་བྱེད་དེ། འདི་ནི་པད་མ་བཀོད་པའི་གཟུངས་ཀྱི་སྒོར་འཇུག་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལ་ཆགས་པ་མེད་པའི་སྒོར་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་གཟུངས་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། བསྟན་པ་གཅིག་ལ་མི་ཆགས་སོ། །བསྟན་པ་གཉིས་དང་། གསུམ་དང་། བཞི་དང་། ལྔ་དང་། དྲུག་དང་། བདུན་དང་། བརྒྱད་དང་། དགུ་དང་བཅུ་དག་ལ་མི་ཆགས་སོ། །བསྟན་པ་ཉི་ཤུ་དང་། སུམ་ཅུ་དང་། བཞི་བཅུ་དང་། ལྔ་བཅུ་དང་། དྲུག་ཅུ་དང་། བདུན་ཅུ་དང་། བརྒྱད་ཅུ་དང་། དགུ་བཅུ་དང་། བརྒྱ་དག་ལ་མི་ཆགས་སོ། །བསྟན་པ་སྟོང་ལ་མི་ཆགས་སོ། །བསྟན་པ་བྱེ་བ་བརྒྱ་ཕྲག་སྟོང་ལ་མི་ཆགས་སོ། །བསྟན་པ་ཐེར་འབུམ་དང་། ཁྲག་ཁྲིག་དང་། གཏམས་དང་། དཀྲིགས་དང་། མི་འཁྲུགས་པ་དང་། ཚད་མེད་པ་དང་། གྲངས་མེད་པ་དང་། མཚུངས་པ་མེད་པ་དང་། གཞལ་དུ་མེད་པ་དང་། དཔག་ཏུ་མེད་པ་ལ་མི་ཆགས་སོ། །བསྟན་པ་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་སྙེད་ལ་མི་ཆགས་སོ། །བསྟན་པ་འཛམ་བུའི་གླིང་གི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་སྙེད་ལ་མི་ཆགས་སོ། །བསྟན་པ་གླིང་བཞི་པའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་སྙེད་ལ་མི་ཆགས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སོ། །བསྟན་པ་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོ་ཉི་ཤུ་དང་། སུམ་ཅུ་དང་། བཞི་བཅུ་དང་། ལྔ་བཅུ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་སྙེད་ལ་མི་ཆགས་སོ། །བསྟན་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་སྙེད་ལ་མི་ཆགས་པ་ནས། བསྟན་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་སྙེད་ལ་མི་ཆགས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་གང་དང་གང་བརྩམས་པའི་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་དེ་དང་དེའི་བསྟན་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་རྡུལ་སྙེད་དག་བསྟན་པ་གཅིག་གིས་སྟོན་ཏོ། །གཉིས་དང་། གསུམ་དང་། བཞི་དང་། ལྔ་དང་། དྲུག་དང་། བཅུ་དང་། ཉི་ཤུ་དང་། སུམ་ཅུ་དང་། བཞི་བཅུ་དང་། ལྔ་བཅུ་དང་། བརྒྱ་དང་། སྟོང་དང་། ཚད་མེད་པའི་བསྟན་པས་སྟོན་ཏེ། ལྡན་པ་དང་། འབྱོར་པ་དང་། ཤིན་ཏུ་ངེས་པའི་ཚིག་དང་། དོན་དང་། ཚིག་འབྲུ་དང་ལྡན་པར་སྟོན་ཀྱང་ཆགས་པ་མེད་ཅིང་རྒྱུན་ཆད་པ་མེད་དེ། འདི་ནི་ཆགས་པ་མེད་པའི་སྒོར་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་གཟུངས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་རྣམ་པར་ངེས་པ་ལ་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་གཟུངས་གང་ཞེ་ན། གང་དོན་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བསྟན་པ་མི་ཟད་པ་ཤེས་པ་དང་། ཆོས་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བསྟན་པ་མི་ཟད་པ་ཤེས་པ་དང་། ངེས་པའི་ཚིག་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བསྟན་པ་མི་ཟད་པ་ཤེས་པ་དང་། སྤོབས་པ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བསྟན་པ་མི་ཟད་པ་ཤེས་པ་སྟེ། ཤེས་པ་འདི་ལྟ་བུ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པ་དེ་ལ་ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་སེམས་ཅན་ཇི་སྙེད་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་འདུས་ཏེ། རང་རང་གི་སྐད་ཀྱིས་དོན་ལ་མཁས་པ་ཡོངས་སུ་དྲིས། གང་དག་ལྷོ་ཕྱོགས་ཀྱི་སེམས་ཅན་དེ་དག་གིས་ནི་ཆོས་ལ་མཁས་པ་ཡོངས་སུ་དྲིས། གང་དག་ནུབ་ཕྱོགས་ཀྱི་སེམས་ཅན་དེ་དག་གིས་ནི་ངེས་པའི་ཚིག་ལ་མཁས་པ་ཡོངས་སུ་དྲིས། གང་དག་བྱང་ཕྱོགས་ཀྱི་སེམས་ཅན་དེ་དག་གིས་ནི་སྤོབས་པ་ལ་མཁས་པ་ཡོངས་སུ་དྲིས་ན་དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ངག་གི་ལས་ཀྱང་དེ་སྙེད་དུ་ཚད་མེད་དེ། དུས་གཅིག་ཏུ་བརྗོད་ཅིང་སྐད་སྣ་ཚོགས་ལ་འཇུག་པ་ལ་བརྗེད་པར་མི་འགྱུར།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སེམས་གཡེང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །སྐད་ལ་འཇུག་པ་ཤེས་པས་སྐད་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྗེས་སུ་ཞུགས་ཏེ། སྐད་ཅིག་བརྗོད་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་རྣམ་པར་རིག་པ་ཚིམ་པར་བྱེད་དེ། འདི་ནི་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་རྣམ་པར་ངེས་པ་ལ་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་གཟུངས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྒྱན་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་གཟུངས་གང་ཞེ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཟུངས་འདི་ལྟ་བུ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པ། ཆོས་ཀྱི་སྟན་ཆེན་པོ་ལ་འདུག་པ། འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཆེན་པོའི་དབུས་ན་འདུག་པའི་སྤྱི་གཙུག་གི་དྲང་ཐད་ཀྱི་སྟེང་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་གསེར་གྱི་མདོག་ཅན་མཚན་དང་དཔེ་བྱད་ཀྱིས་ལེགས་པར་བརྒྱན་པའི་ལུས་དང་ལྡན་པའི་གཟུགས་འབྱུང་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གཟུགས་དེས་ཕྱག་གཡས་པ་དེའི་སྤྱི་གཙུག་ཏུ་འཇོག་གོ །ཕྱག་བཞག་མ་ཐག་ཏུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྒྱན་གྱིས་བརྒྱན་པའི་ལུས་ཀྱི་ལས་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྒྱན་གྱིས་བརྒྱན་པའི་ངག་གི་ལས་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྒྱན་གྱིས་བརྒྱན་པའི་དྲན་པའི་ལས་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཆོས་དེ་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་ཏེ། འཁོར་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་བསམ་པ་ལ་འཇུག་པས་སོ་སོ་ཅི་རིགས་པར་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །ཞག་གཅིག་གམ། ཞག་གཉིས་སམ། ཞག་གསུམ་མམ། ཞག་བཞིའམ། ཞག་བདུན་ནམ། ཟླ་བ་ཕྱེད་དམ། ཟླ་བ་གཅིག་གམ། དུས་སམ། ལོ་ཁྱུད་ཀོར་རམ། ལོ་བརྒྱའམ། སྟོང་ངམ། ལོ་བརྒྱ་ཕྲག་སྟོང་ངམ། ཇི་ཙམ་དུ་འདོད་པ་དེ་ཙམ་དུ་ཁ་ཟས་དང་བྲལ་བའི་རྒྱུད་ཀྱིས་ཆོས་སྟོན་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་བཟུང་བའི་ཕྱིར་དེའི་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་ཡོངས་སུ་ཟད་པར་མི་འགྱུར། ལུས་དང་སེམས་ངལ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ཤེས་པ་ཆེན་པོ་བཞི་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་ཏེ། བཞི་གང་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་གྱི་བསམ་པ་དང་། ཚིག་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཤེས་པ་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་མི་ཟད་པ་ཤེས་པ་དང་། ཐེག་པ་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་དགོད་པ་ཤེས་པ་དང་། སོ་སོ་ཅི་རིགས་པར་ཆོས་བསྟན་པ་ཤེས་པ་དང་ལྡན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པར་འགྱུར་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ་འདི་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྒྱན་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་གཟུངས་གང་ཆུང་ཟད་གཞོལ་བའི་སྒོར་འཇུག་པ་ཞེས་བྱའོ། །གཟུངས་འདི་ནི་མི་ཟད་པ། ཐུག་པ་མེད་པའི་རྗེས་སུ་སོང་བ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཚམས་དང་བཅས་པ་དང་བསྟན་པ་ཚད་མེད་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་གཟུངས་ནི་བརྒྱད་པོ་འདི་དག་སྟེ། གཟུངས་དེ་དག་ལ་རབ་ཏུ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཀུན་དུ་འཛིན་ཏོ། །ཆོས་སྟོན་པ་ནི་མི་ཟད་པར་འགྱུར་རོ། །ལེགས་པར་བཤད་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཚིམ་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ནས་དེའི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཟུངས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་གི་རྒྱལ་པོས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་སྨྲས་སོ། །བདེ་གཤེགས་རྣམས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་གསུངས་པའི་གཟུངས་བརྒྱད་པོ། །ཐེག་པ་འདིར་ནི་དེ་དག་རྣམ་པར་ངེས་ཐོབ་པ། །མདོ་སྡེ་བྱེ་བ་སྟོང་ཕྲག་ཐུག་པ་མེད་འཆད་ཀྱང་། །དེ་ནི་དོན་དང་ཚིག་འབྲུ་གང་ལའང་ཆགས་པ་མེད། །ཡིད་འོང་ཤིན་ཏུ་སྙན་ཅིང་ཆགས་པར་འགྱུར་བའི་དབྱངས། །བྱེ་བ་སྟོང་ཕྲག་ཚད་མེད་ཞིང་དུ་གོ་བྱེད་པ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་དེ་ཐོས་མྱ་ངན་འདས་པར་འགྲོ། །སྒྲ་དབྱངས་རྣམ་པར་དག་པའི་གཟུངས་འདི་ཐུག་པ་མེད། །ཡི་གེ་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་མཁས་པ་བློ་གྲོས་ལྡན། །བསྐལ་པ་མང་པོར་འཆད་ཀྱང་ཆོས་ལ་ཟད་པ་མེད། །རྩ་བའི་ཚིག་གཅིག་བརྗོད་པའང་ཟད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། །མི་ཟད་ཆོས་ཀྱི་ཟ་མ་ཏོག་འདི་དྲན་པ་ཡི། །གང་གིས་གཟུངས་ཐོབ་མཐའ་མར་ཐུག་པར་ཡོངས་བཅད་པ། །མཉམ་ཉིད་ཚུལ་བཞིན་ཆོས་ལ་སེམས་པ་བློ་གྲོས་ལྡན། །མཐར་འཛིན་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་སྤངས་ཏེ་ཡོངས་དག་པས། །ཁྱུ་མཆོག་གྱུར་པ་དེ་ནི་དབུས་ལ་གནས་མི་འགྱུར། །གང་གིས་མཚོ་ཆེན་ཕྱག་རྒྱའི་གཟུངས་ནི་རབ་ཐོབ་པ། །དེ་ཡི་ཁ་ནས་ཕྱག་རྒྱ་བསམ་ཡས་རྗོད་པ་ན། །གང་དག་གླིང་བཞི་གཟུགས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཇི་སྙེད་པ། །དེ་དག་ཀུན་དང་རྒྱ་མཚོ་མཚོ་ཆེན་བཅས་མི་རྟོག །འཁོར་དུ་གལ་ཏེ་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་དེ་ཆོས་སྟོན། །ནམ་མཁའ་ལས་ནི་པད་མ་དག་གི་ཆར་ཆེན་འབབ། །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པད་མ་དག་ལས་ཆོས་མང་བྱེ་བ་རབ་ཏུ་འབྱུང་། །འདི་ནི་པད་མ་བཀོད་པའི་གཟུངས་ཏེ་ཡོངས་སུ་དག །ཆགས་པ་མེད་པའི་གཟུངས་ནི་གལ་ཏེ་ཐོབ་གྱུར་ན། །ཚིག་གཅིག་བརྗོད་པ་རབ་ཏུ་སྨྲ་དང་གཉིས་དག་དང་། །གསུམ་དང་བཞི་དང་ལྔ་དང་བྱེ་བ་དག་དང་ནི། །ཁྲག་ཁྲིག་ཐུག་པ་མེད་པར་སྨྲ་ལ་ཆགས་པ་མེད། །གང་གིས་རྣམ་པར་གདོན་མི་ཟ་བའི་གཟུངས་ཐོབ་པ། །དོན་དང་ཆོས་དང་ངེས་ཚིག་སྤོངས་པ་ཇི་སྙེད་པ། །ཕྱོགས་བཅུའི་སེམས་ཅན་ཇི་སྙེད་མང་པོས་ཡོངས་དྲིས་ན། །དེ་དག་ཐེ་ཚོམ་ཀུན་བཅད་དོགས་པ་མེད་པར་འགྱུར། །གང་གིས་སངས་རྒྱས་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པའི་གཟུངས་ཐོབ་པ། །གཟི་བརྗིད་ཆེན་པོ་དེ་ནི་སྟན་ལ་འདུག་པ་ན། །སངས་རྒྱས་ཕྱག་གཡས་དེ་ཡི་སྤྱི་བོར་འཇོག་མཛད་དེ། །དེ་ཡང་རྒྱལ་བའི་སྤོབས་པ་ཅི་འདྲ་བཞིན་དུ་འགྱུར། །གང་གིས་གཟུངས་རྣམས་འདི་དག་རབ་ཏུ་ཐོབ་འགྱུར་བ། །དེ་ཡི་ཡོན་ཏན་བསམ་ཡས་ཐུག་པ་མེད་འགྱུར་ཏེ། །གང་གཱའི་སྙེད་ཀྱི་བསྐལ་པ་བྱེ་བ་སྟོང་བརྗོད་ཀྱང་། །ཁྱུ་མཆོག་གྱུར་པའི་བསྔགས་པ་བརྗོད་པས་ཟད་པ་མེད། །གང་གིས་གཟུངས་ཀྱི་མཆོག་རྣམས་རབ་ཏུ་ཐོབ་གྱུར་པ། །དེ་ཡི་ཤེས་པ་སྲིད་པ་གསུམ་ལ་མཉམ་འཇུག་སྟེ། །པད་མ་བཞིན་དུ་སྲིད་པ་གསུམ་ལས་འཕགས་འགྱུར་ཞིང་། །རི་རབ་བཞིན་དུ་ཡུལ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་མི་བསྐྱོད་འགྱུར། །གང་གིས་གཟུངས་ཀྱི་མཆོག་རྣམས་རབ་ཏུ་ཐོབ་གྱུར་པ། །དེ་ནི་སྲིད་ཀུན་རྣམ་པར་སྤངས་པའི་སྤྱད་སྤྱོད་དེ། །མུ་སྟེགས་ཅན་གྱི་ཚོགས་ཀུན་འཇོམས་པ་སྒྲོག་པ་ན། །སེང་གེ་བཞིན་དུ་འཁོར་དུ་འཇིགས་པ་མེད་པར་འགྱུར། །ས་ལྟར་དགེ་བ་རྣམས་ནི་རྣམ་པར་སྐྱེད་པར་འགྱུར། །ཆུ་ལྟར་དྲི་མ་རྣམས་ནི་རབ་ཏུ་དེད་པར་འགྱུར། །མེ་ལྟར་རློམ་སེམས་མེད་ཅིང་རྣམ་རྟོག་མེད་པར་འགྱུར། །རླུང་ལྟར་ཡུལ་རྣམས་ལ་ནི་ཆགས་པ་མེད་པར་འགྱུར། །གང་གིས་གཟུངས་ཀྱི་མཆོག་རྣམས་རབ་ཏུ་ཐོབ་གྱུར་པ། །དེ་ནི་སྨྲ་ཚེ་ཤེས་དང་དབང་པོ་འཁྲུག་པ་མེད། །དེ་ནི་སྨན་པ་བཞིན་དུ་འགྲོ་བ་ཐར་བྱེད་འགྱུར། །ཕན་པར་འདོད་པས་ཆོས་ཀྱི་བཀྲུ་སྨན་སྦྱིན་པར་བྱེད། །གང་གིས་གཟུངས་ཀྱི་མཆོག་རྣམས་རབ་ཏུ་ཐོབ་གྱུར་པ། །སྐྱེ་བོའི་ཚོགས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རྣམས་དེ་ལ་ལྟ་བས་མི་ངོམས་ཏེ། །ཟླ་བ་བཞིན་དུ་དགེ་བ་དག་ནི་རྣམ་སྦྱོང་འགྱུར། །སེམས་སྙོམས་གཟི་བརྗིད་ཆེན་པོ་འོད་ཟེར་མཉམ་པར་གཏོང་། །གང་གིས་གཟུངས་ཀྱི་མཆོག་རྣམས་རབ་ཏུ་ཐོབ་གྱུར་པ། །དེ་ནི་འགྲོ་བའི་སྲིད་པ་མ་ལུས་སྐེམས་པར་བྱེད། །ཉི་མ་བཞིན་དུ་འོད་བྱེད་མུན་པ་སེལ་བར་འགྱུར། །གཉིད་ལོག་སེམས་ཅན་སྲིད་པ་གསུམ་ལས་སད་པར་བྱེད། །གང་གིས་གཟུངས་ཀྱི་མཆོག་རྣམས་རབ་ཏུ་ཐོབ་གྱུར་པ། །དེ་ནི་ཀུན་ལ་ཆུང་ཟད་ཙམ་ཡང་འཛིན་པ་མེད། །དེ་ནི་རྒྱལ་པོ་བཞིན་དུ་འཇིག་རྟེན་དབང་ཕྱུག་ཆེ། །རྣམ་ཐོས་བུ་བཞིན་ནོར་ལྡན་ཆོས་རྣམས་སྟོན་པར་བྱེད། །གང་གིས་གཟུངས་ཀྱི་མཆོག་རྣམས་རབ་ཏུ་ཐོབ་གྱུར་པ། །རྫུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་དྲན་ལྡན་ཀླུ་དང་འདྲར་འགྱུར་ཏེ། །སྤྲིན་གྱི་བྱ་བ་བྱེད་ཅིང་མཁའ་ལས་གློག་ཕྱུང་ནས། །ཞི་བར་བྱ་ཕྱིར་དེ་ནི་ཆོས་ཀྱི་ཆར་པ་འབེབས། །གང་གིས་གཟུངས་ཀྱི་མཆོག་རྣམས་རབ་ཏུ་ཐོབ་གྱུར་པ། །འཁོར་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཁྱུ་མཆོག་གྱུར་པའི་གདོང་དུ་བལྟ། །བརྒྱ་བྱིན་བཞིན་དུ་དམན་པ་མ་ཡིན་གཟུགས་མཆོག་ལྡན། །བློ་ཆེན་འགྲོ་བ་རྣམས་ལ་ཆོས་དང་དོན་རྣམས་སེམས། །གང་གིས་གཟུངས་ཀྱི་མཆོག་རྣམས་རབ་ཏུ་ཐོབ་གྱུར་པ། །དེ་ནི་ཚངས་པའི་གནས་པ་ཡོངས་དག་བསམ་གཏན་བྱེད། །ཚངས་པ་བཞིན་དུ་མཉམ་བཞག་སྙིང་རྗེ་ལྡན་པར་འགྱུར། །འཇིག་རྟེན་འདི་ཀུན་ཟིལ་གྱིས་མནན་ནས་བསམ་གཏན་བྱེད། །གང་གིས་གཟུངས་ཀྱི་མཆོག་རྣམས་རབ་ཏུ་ཐོབ་གྱུར་པ། །དེ་ནི་ཕྱོགས་བཅུའི་སངས་རྒྱས་མང་ལ་མཆོད་པ་བྱེད། །དེ་ནི་རྟག་ཏུ་མངོན་ཤེས་ལྔ་ལས་ཉམས་མི་འགྱུར། །ཞིང་བརྒྱ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་དག་ཏུ་མཁའ་ནས་འགྲོ། །གང་གིས་གཟུངས་ཀྱི་མཆོག་རྣམས་རབ་ཏུ་ཐོབ་གྱུར་པ། །དེ་ནི་རིང་པོར་མི་ཐོགས་སངས་རྒྱས་ཡོན་ཏན་འཐོབ། །ཕྱོགས་ན་རྒྱལ་བ་རྣམས་ནི་དེ་ཡི་བསྔགས་བརྗོད་དེ། །བུ་གཅིག་པ་ཞིག་ཡོན་ཏན་ལྡན་པ་བཞིན་དུ་བསྟོད། །གང་གིས་གཟུངས་ཀྱི་མཆོག་རྣམས་རབ་ཏུ་ཐོབ་གྱུར་པ། །དེ་ཡི་སྤོབས་པ་ཕྲེང་བ་ལེགས་བརྒྱུས་ཇི་བཞིན་ཏེ། །མདོ་སྡེ་ཟབ་མོ་སྣ་ཚོགས་མང་པོ་འཆད་པ་ན། །སྤོབས་པ་རྒྱ་ཆེ་ཡངས་ཤིང་ཟད་པ་མེད་པར་འགྱུར། །གང་གིས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གཟུངས་ཀྱི་མཆོག་རྣམས་རབ་ཏུ་ཐོབ་གྱུར་པ། །དེ་ལ་རྒྱགས་པ་མེད་ཅིང་གཡོ་མེད་ང་རྒྱལ་མེད། །དྲན་ལྡན་བློ་གྲོས་ལྡན་ཞིང་བློ་ལྡན་རྟོགས་དང་ལྡན། །ཡེ་ཤེས་མཐའ་ཡས་སྤྱོད་ཡུལ་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་འགྱུར། །གང་གིས་གཟུངས་ཀྱི་མཆོག་རྣམས་རབ་ཏུ་ཐོབ་གྱུར་པ། །དེ་ཡི་འདུས་བྱས་ཉེས་པ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་ཆད། །ཤེས་རབ་ཡེ་ཤེས་ཐབས་དང་ཟུང་དུ་འབྲེལ་བར་འགྱུར། །བྱམས་དང་སྙིང་རྗེ་དག་ཀྱང་ཟུང་དུ་འབྲེལ་བར་འགྱུར། །གང་གིས་གཟུངས་ཀྱི་མཆོག་རྣམས་རབ་ཏུ་ཐོབ་གྱུར་པ། །དེ་ནི་སྨྲ་ཚེ་འཁྲུལ་པ་ཆུང་ཟད་མི་དམིགས་ཏེ། །བདག་ཉིད་ཆེ་དེ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྒྲ་སྐད་ཤེས། །སྤྱོད་དང་དབང་པོ་དང་ནི་མོས་པ་ཐམས་ཅད་ཤེས། །གང་གིས་གཟུངས་ཀྱི་མཆོག་རྣམས་རབ་ཏུ་ཐོབ་གྱུར་པ། །དེས་ནི་ཆོས་ལ་ལྷག་མཐོང་དགེ་དང་དྲན་པ་དང་། །རྫུ་འཕྲུལ་དང་ནི་སྤང་དང་དབང་པོ་སྟོབས་ལྔ་དང་། །བྱང་ཆུབ་ཡན་ལག་དེ་བཞིན་ལམ་མཆོག་ཞི་གནས་འཐོབ། །གང་གིས་གཟུངས་ཀྱི་མཆོག་རྣམས་རབ་ཏུ་ཐོབ་གྱུར་པ། །དེ་ནི་བདེ་གཤེགས་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་རང་གིས་རྟོགས། །ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་དག་ནི་ཀུན་གྱི་ཕ་རོལ་སོན། ། བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་ཀུན་ལ་མཁས་ཤིང་བློ་གྲོས་ལྡན། །གང་གིས་གཟུངས་ཀྱི་མཆོག་རྣམས་རབ་ཏུ་ཐོབ་གྱུར་པ། །དེ་ལ་ནམ་ཡང་འཁྲུལ་པ་ཆུང་ཟད་མི་དམིགས་ཏེ། །ངེས་པ་དེ་ནི་ཞི་ཞིང་ཉེར་ཞི་མྱོས་པ་མེད། །དེ་ནི་སྤྱོད་ལ་རབ་ཏུ་གནས་གྱུར་ཤིན་ཏུ་དུལ། །གང་གིས་གཟུངས་ཀྱི་མཆོག་རྣམས་རབ་ཏུ་ཐོབ་གྱུར་པ། །དེ་ནི་བདེ་གཤེགས་སྤྱན་སྔར་པད་མའི་སྟེང་ན་འདུག །དེ་ཡི་ལུས་ནི་ཆོས་ཀྱི་རྒྱུས་བྱུང་རྡུལ་དང་བྲལ། །དེ་ཡི་ལུས་ལ་མངལ་གྱི་དྲི་མས་གོས་མི་འགྱུར། །གང་གིས་གཟུངས་ཀྱི་མཆོག་རྣམས་རབ་ཏུ་ཐོབ་གྱུར་པ། །དེ་ནི་རྒྱལ་བ་ཀུན་གྱིས་བྱིན་བརླབས་ཆོས་སྨྲ་སྟེ། །དེ་ནི་ལུས་དང་ངག་ཡིད་ལས་རྣམས་གང་བྱེད་པ། །ཐམས་ཅད་ཤེས་པས་བྱས་ཏེ་སྐྱེ་བོ་ཕན་པར་བྱེད། །གང་གིས་གཟུངས་ཀྱི་མཆོག་རྣམས་རབ་ཏུ་ཐོབ་གྱུར་པ། །དེ་ནི་སྨྲ་ཚེ་བསྔགས་པ་ཟད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་འདྲེན་པ་ཤེས་རབ་ཆེར་གྱུར་ཀྱང་། །དེ་ཡི་བསྔགས་པ་བསྐལ་པ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མང་པོར་བསམ་མི་ཁྱབ།། །།བམ་པོ་བདུན་པ་སྟེ་ཐ་མ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གཟུངས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་གི་རྒྱལ་པོ་ལ་ལེགས་སོ་བྱ་བ་གནང་སྟེ། གཟུངས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་གི་རྒྱལ་པོ་ཁྱོད་ཀྱིས་གཟུངས་རྣམ་པར་ངེས་པར་བསྟན་པ་འདི་ལེགས་པར་བཤད་པ་དང་། ཇི་ལྟར་ཡང་ཁྱོད་ཆོས་འདི་དག་ལ་གཞན་གྱི་དྲིང་མི་འཇོག་པ་དང་། ཇི་ལྟར་ཡང་ཁྱོད་སྔོན་གྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ལ་གཟུངས་ཀྱི་སྒོའི་ཚིག་ཟབ་མོ་རྣམས་ཡོངས་སུ་འདྲི་བའི་རང་བཞིན་ཅན་དུ་གྱུར་པ་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་གཟུངས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་གི་རྒྱལ་པོ་ཁྱོད་ཀྱིས་རྣམ་གྲངས་འདིས་ཀྱང་འདི་ལྟར་རིག་པར་བྱའོ། །གཟུངས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་གི་རྒྱལ་པོ་སྔོན་བྱུང་བ་འདས་པའི་དུས་ན་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པའི་ཡང་ཆེས་གྲངས་མེད་པ་རྒྱས་པ་ཚད་མེད་པ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པར་གྱུར་པ། དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་རྣམ་པར་སྣང་བྱེད་ཀྱི་བསྐལ་པ་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དྲི་མ་མེད་པར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དྲི་མ་མེད་པར་སྣང་བ་ཞེས་བྱ་བ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་གྱུར་པ་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱུང་ངོ་། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དྲི་མ་མེད་པ་དེ་ཡང་བཻ་དཱུཪྱ་ལྟར་དག་པར་གྱུར་ཏེ། མེ་ལོང་ལྟ་བུར་ཤིན་ཏུ་བྱི་དོར་བྱས་པ། ལག་མཐིལ་ལྟར་མཉམ་པའོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེར་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱི་ཤིང་ལྗོན་པ་རིན་པོ་ཆེའི་ཡལ་ག་དང་། ལོ་མ་དང་། མེ་ཏོག་དང་། འབྲས་བུར་ལྡན་པ་དག་བྱུང་བར་གྱུར་ཏོ། །འཛམ་བུའི་ཆུ་བོའི་གསེར་གྱི་པད་མ་ཚད་ཤིང་རྟའི་ཕང་ལོ་ཙམ་དུ་གྱུར་པ་སྣ་ཚོགས་པ། བལྟ་ན་སྡུག་པ་དག་ཀྱང་བྱུང་བར་གྱུར་ཏོ། །ལྷ་དང་མི་དེ་དག་ཀྱང་རིན་པོ་ཆེའི་ཁང་པ་བརྩེགས་པ་ལ་ཡོངས་སུ་ལོངས་སྤྱོད་པར་གྱུར་ཏོ། །ཟས་དང་སྐོམ་ཡང་བསམས་པ་ཙམ་གྱིས་འབྱོར་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་གཞན་འཕྲུལ་དབང་བྱེད་ཀྱི་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་ལོངས་སྤྱོད་དག་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པ་ལྟར་ལྷ་དང་མི་དེ་དག་གི་ལོངས་སྤྱོད་དང་། ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པ་ཡང་དེ་འདྲ་བར་གྱུར་ཏོ། །ལྷ་དང་མི་དེ་དག་ཀྱང་འདོད་ཆགས་ཆུང་བ། ཞེ་སྡང་ཆུང་བ། གཏི་མུག་ཆུང་བ། རྣམ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པ་བཟང་བ། ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་རིག་པར་བྱེད་པར་གྱུར་ཏོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་ནི་ཉི་མ་དང་ཟླ་བར་བཏགས་པ་རྣམས་མེད་པར་གྱུར་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དྲི་མ་མེད་པར་སྣང་བ་དེ་ནི་ལུས་ཀྱི་འོད་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གསལ་བར་གྱུར་ཏོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་ན་པད་མ་ཁ་ཟུམ་པས་མཚན་མོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་པད་མ་ཁ་བྱེ་བས་ཉིན་མོར་བགྲང་བ་མ་གཏོགས་པར་ཉིན་མཚན་དུ་གདགས་པ་མེད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དྲི་མ་མེད་པར་སྣང་བ་དེའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་འདུན་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱེ་བ་བརྒྱ་ཕྲག་དྲུག་ཅུར་གྱུར་ཏོ། །ཁྱིམ་པ་ཚད་མེད་པ་དག་ནི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མ་གཏོགས་པར་ཐེག་པ་རྣམ་པར་དགོད་པ་གཞན་མེད་པར་གྱུར་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་དག་པའི་གཏམ་ཡང་དག་པར་སྟོན་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེའི་སྐུ་ཚེའི་ཚད་ནི་བསྐལ་པ་ཕྱེད་དུ་གྱུར་ཏོ། །མི་རྣམས་ཀྱང་བར་མ་དོར་འཆི་བའི་དུས་བྱེད་པ་མེད་པར་གྱུར་ཏོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དེ་ན་གང་དག་ས་ལ་གནས་པའི་ཁང་པ་བརྩེགས་པ་རྣམས་ན་གནས་པ་དེ་དག་ནི་མི་ཞེས་བྱ་བའི་གྲངས་སུ་འགྲོ། གང་དག་ནམ་མཁའ་ལ་གནས་པའི་ཁང་པ་བརྩེགས་པ་རྣམས་ན་གནས་པ་དེ་དག་ནི་ལྷ་ཞེས་བྱ་བའི་གྲངས་སུ་འགྲོ་བ་མ་གཏོགས་པར་ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱི་ཁ་དོག་དང་། ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པ་ཐ་དད་དུ་བྱ་བ་མེད་པར་གྱུར་ཏོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་བླ་ན་མེད་པ་དེ་མ་གཏོགས་པར་རྒྱལ་པོ་གཞན་གང་ཡང་མེད་དོ། །ལྷ་དང་མི་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མཆོད་པའི་ལས་བྱེད་པ་དང་། ཆོས་ཉན་པ་ལ་འདུན་པར་གྱུར་པ་མ་གཏོགས་པར་ལྷ་གཞན་མེད། སྟོན་པ་གཞན་མེད། གཞན་ལ་ཕྱག་མི་འཚལ། ལས་གཞན་མི་བྱེད། གཞན་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པར་གྱུར་ཏོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་ན་བུད་མེད་དུ་གདགས་པ་མེད་དོ། །སེམས་ཅན་དེ་དག་བསླབ་པ་གསུམ་པོ་དག་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ལ་སློབ་པ་མ་གཏོགས་པར་ལྟུང་བར་གདགས་པ་མེད་དོ། །བསླབ་པ་ལས་འདའ་བར་གདགས་པ་མེད་དོ། །བསླབ་པ་གསུམ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བསླབ་པ་དང་། ལྷག་པའི་སེམས་ཀྱི་བསླབ་པ་དང་། ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་བསླབ་པའོ། །དེ་ལ་ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བསླབ་པ་གང་ཞེ་ན། གང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སེམས་མི་གཏོང་བ་དང་། མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་སྤོང་བའོ། །དེ་ལ་ལྷག་པའི་སེམས་ཀྱི་བསླབ་པ་གང་ཞེ་ན། གང་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་རབ་ཏུ་གནས་ནས་ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་ཐོབ་པའོ། །དེ་ལ་ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་བསླབ་པ་གང་ཞེ་ན། གང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་རབ་ཏུ་གནས་ནས། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཐོབ་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་ནི་ལུང་ཕོག་པ་མེད་པར་བསླབ་པ་འདི་ལྟ་བུ་དག་ལ་སློབ་པ་དག་གོ །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དེ་ནི་དེ་ལྟ་བུར་ཡོངས་སུ་དག་པར་གྱུར་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེའི་ཆོས་བསྟན་པ་ཡང་དེ་ལྟ་བུར་ཡོངས་སུ་དག་པར་གྱུར་ཏོ། །དེའི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འོད་དཔལ་ཞེས་བྱ་བ་འཁོར་དེ་ཉིད་དུ་འདུས་ཏེ། འདུག་པར་གྱུར་པ་དེ་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དྲི་མ་མེད་པར་སྣང་བ་དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གཟུངས་གཟུངས་ཞེས་བགྱི་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དག །གཟུངས་གང་ལ་རབ་ཏུ་གནས་ནས། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཀུན་དུ་འཛིན་པ་དང་། ཆོས་བསྟན་པ་ན་ཟད་པར་མི་འགྱུར་བ་དང་། ལེགས་པར་བཤད་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཚིམ་པར་བགྱིད་པའི་གཟུངས་དེ་གང་ལགས། དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དྲི་མ་མེད་པར་སྣང་བ་དེས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འོད་དཔལ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་གང་གི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་དོན་འདི་ཡོངས་སུ་དྲི་བར་སེམས་པ་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་རིན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཆེན་སྒྲོན་མ་ཞེས་བྱ་བའི་གཟུངས་ཡོད་དེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དག་གཟུངས་དེ་ལ་རབ་ཏུ་གནས་ནས། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་གསུངས་པ་ཀུན་དུ་འཛིན་ཏོ། །ལེགས་པར་བཤད་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཚིམ་པར་བྱེད་དོ། །དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དྲི་མ་མེད་པར་སྣང་བ་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འོད་དཔལ་གྱིས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ཐོས་པས་བདག་ཅག་དེ་བཞིན་དུ་སྒྲུབ་ཅིང་། གཟུངས་འདི་འཐོབ་པར་འགྱུར་བར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རིན་ཆེན་སྒྲོན་མའི་གཟུངས་ལ་གང་ཆུང་ཟད་འཇུག་པ་ཙམ་ཞིག་ལེགས་པར་བཤད་དུ་གསོལ། དེ་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དྲི་མ་མེད་པར་སྣང་བས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འོད་དཔལ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བཀའ་སྩལ་པ། ཉོན་མོངས་རྣམས་ཀྱི་རྡུལ་དང་བྲལ་གྱུར་ཏེ། །དྲི་མ་མེད་ཅིང་དྲི་མ་ཀུན་དུ་སྤངས། །སེམས་ནི་རྟག་ཏུ་དག་ཅིང་དྲི་མེད་པ། །འདི་ནི་རིན་ཆེན་སྒྲོན་མའི་གཟུངས་ཡིན་ནོ། །ལུས་ཀྱིས་ངག་རྣམས་དག་ཅིང་ཡིད་ཀྱིས་ནི། །ཟླ་བ་ལྟ་བུར་དྲི་བྲལ་དྲི་མེད་འོད། །བྱམས་པའི་སེམས་དང་ཡིད་ཀྱང་སྙོམས་གྱུར་པ། །འདི་ནི་རིན་ཆེན་སྒྲོན་མའི་གཟུངས་ཡིན་ནོ། །གཉིས་སུ་ལྟ་བ་དག་ལས་རྣམ་གྲོལ་ཞིང་། །རྟོག་དང་རྣམ་པར་རྟོག་དང་ཀུན་དུ་བྲལ། །འདུ་ཤེས་རྣམས་ནི་ཡོངས་སུ་ཤེས་གྱུར་པ། །འདི་ནི་རིན་ཆེན་སྒྲོན་མའི་གཟུངས་ཡིན་ནོ། །དྲན་དང་བློ་གྲོས་རྟོག་ལ་འཇུག་པ་འགྲུབ། །ཤེས་རབ་ཆེ་ལྡན་ཡོན་ཏན་རྣམས་དང་ལྡན། །ནམ་མཁའི་དཀྱིལ་ལྟར་དྲི་མ་མེད་ཅིང་དག །འདི་ནི་རིན་ཆེན་སྒྲོན་མའི་གཟུངས་ཡིན་ནོ། །དཀོན་མཆོག་གསུམ་པོ་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་དང་། །དྲི་གསུམ་རྣམ་སྤངས་སྲིད་པ་གསུམ་ལས་གྲོལ། །གཉིས་ལ་ཡིད་གཉིས་ཟ་བ་མཐར་འབྱིན་པ། །རིན་ཆེན་སྒྲོན་མའི་གཟུངས་ནི་དག་པ་ཡིན། །འདོད་ཆགས་དང་ནི་ཞེ་སྡང་གཏི་མུག་བཅོམ། །དུས་ངན་རྙོག་སྤངས་ཡོན་ཏན་ཀུན་དང་ལྡན། །ཉོན་མོངས་མུན་པ་རབ་རིབ་སེལ་བྱེད་པ། །རིན་ཆེན་སྒྲོན་མ་གཟུངས་ཀྱི་མཆོག་ཡིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དག་ན་སྒྲ་སྐད་ཐ་མ་དང་། །འབྲིང་དང་མཆོག་ནི་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དག །སྒྲ་རྣམས་ཀུན་ལ་ཤིན་ཏུ་ཞུགས་གྱུར་པ། །རིན་ཆེན་སྒྲོན་མའི་གཟུངས་ནི་རྡུལ་དང་བྲལ། །ཟབ་མོའི་ཆོས་རྣམས་དང་ནི་ལྡན་གྱུར་ཅིང་། །ཚིག་དང་ཡིག་འབྲུ་སྣ་ཚོགས་མཐའ་ཡས་མང་། །བདག་དང་སེམས་ཅན་དག་ཏུ་ལྷུང་བ་མེད། །གཉིས་མེད་ལྡན་པ་འདི་ནི་གཟུངས་ཡིན་ནོ། །སོ་སོ་ཡང་དག་རིག་པ་ཐོབ་གྱུར་ཅིང་། །རྐང་པ་སྙིང་པོ་བཞི་ལ་རབ་གནས་ཏེ། །བསམ་གཏན་བཞི་དང་ཡང་དག་རབ་ལྡན་པ། །འདི་ནི་རིན་ཆེན་སྒྲོན་མའི་གཟུངས་ཡིན་ནོ། །དམ་པའི་དོན་གྱི་ཆོས་ཀྱི་ཚུལ་གྱུར་ཅིང་། །ཚངས་པའི་གནས་པ་བཞི་དང་བསྡུ་དང་ལྡན། །མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔ་ལ་འགྲོ་བྱེད་པ། །འདི་ནི་རིན་ཆེན་སྒྲོན་མའི་གཟུངས་ཡིན་ནོ། །དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་རྣམས་ལ་གནས། །ཡང་དག་སྤོང་བ་རྣམས་དང་རྟག་ཏུ་འཐུན། །རྫུ་འཕྲུལ་རྐང་པ་བཞི་ལ་སྤྱོད་བྱེད་པ། །འདི་ནི་རིན་ཆེན་སྒྲོན་མའི་གཟུངས་ཡིན་ནོ། །དབང་པོ་ལྔ་པོ་དག་དང་ལྡན་གྱུར་ཅིང་། །སྟོབས་ལྔ་དག་ལ་གནས་པ་མི་གཡོའི་ཤུགས། །བྱང་ཆུབ་ཡན་ལག་རྣམས་དང་རབ་ལྡན་པ། །འདི་ནི་རིན་ཆེན་སྒྲོན་མའི་གཟུངས་ཡིན་ནོ། །ཡན་ལག་བརྒྱད་པའི་ལམ་གྱིས་འགྲོ་བྱེད་ཅིང་། །ཞི་གནས་མཆོག་དང་ལྷག་མཐོང་ཟུང་དུ་འབྲེལ། །རིག་དང་རྣམ་པར་གྲོལ་བས་འགྲོ་བྱེད་པ། །འདི་ནི་རིན་ཆེན་སྒྲོན་མའི་གཟུངས་ཡིན་ནོ། །ས་རྣམས་གནོན་པ་དག་ནི་རབ་ལྡན་ཞིང་། །མཚམས་སྦྱོར་གྲོལ་བའི་ལམ་དང་རྗེས་སུ་འཐུན། །ཉེས་པ་རྣམས་ནི་ཀུན་དུ་སྤངས་གྱུར་པ། །འདི་ནི་རིན་ཆེན་སྒྲོན་མའི་གཟུངས་ཡིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ན་ནི་སྣང་བྱེད་ཅིང་། །ཉི་དང་ཟླ་ཡི་འོད་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ལྟར། །རྣམ་པར་དག་ཅིང་མིག་ནི་འབྱེད་བྱེད་པ། །འདི་ནི་རིན་ཆེན་སྒྲོན་མའི་གཟུངས་ཡིན་ནོ། །འདིར་ནི་ལྷ་མིག་དག་སྟེ་རབ་རིབ་མེད། །ཤེས་རབ་མཆོག་གི་མིག་ཀྱང་རྣམ་དག་པ། །འདིར་ནི་ཆོས་ཀྱི་མིག་ཀྱང་དག་གྱུར་ཏེ། །རྒྱལ་བ་དམ་པའི་སྤྱན་ནི་རྣམ་པར་དག །འདིར་ནི་ཉོན་མོངས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བདུད་ཀྱང་དག་པར་གྱུར། །ཕུང་པོ་ལྔ་ཡི་ཉེས་པ་འདིར་ཡོངས་དག །འདིར་ནི་འཆི་བདག་བདུད་ཀྱང་དག་གྱུར་ཅིང་། །འདིར་ནི་སྡེ་དང་བཅས་པའི་བདུད་ཀྱང་བཅོམ། །འདིར་ནི་གཟུངས་ལ་རབ་ཏུ་གནས་ནས་སུ། ། བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་དག་གི་ཞིང་དུ་འགྲོ། །སངས་རྒྱས་ཁྲག་ཁྲིག་དག་ཀྱང་མཐོང་འགྱུར་ཞིང་། །བླ་ན་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱང་ཉན་པར་བྱེད། །རྒྱ་ཆེན་ཆོས་ནི་ཐོས་པར་གྱུར་ནས་ཀྱང་། །གཟུངས་ཀྱི་དྲན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་འཛིན་པར་བྱེད། །དོན་དང་ཚིག་འབྲུ་དག་ཀྱང་གཟུངས་ལྡན་པར། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ནི་སྟོན་པར་བྱེད། །རྒྱུ་དང་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་ཕྱེ་བས་ན། །སེམས་ནི་སྐད་ཅིག་འཇིག་པར་ཤེས་གྱུར་ཏེ། །ཆོས་རྣམས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཤེས་ཐོབ་པ། །གཟུངས་འདི་ལ་ནི་གནས་པར་གྱུར་པ་ཡིན། །སྤོབས་པ་ཐོབ་ཅིང་གསུམ་རིག་ཆགས་པ་མེད། །མིག་གསུམ་རྣམ་པར་དག་པའང་རབ་ཏུ་ཐོབ། །རྣམ་པར་ཐར་པ་གསུམ་གྱི་དོན་ཀྱང་ཐོབ། །འདིར་ནི་གཟུངས་རྣམས་ཐོབ་པར་གྱུར་དང་ལྡན། །གང་དག་གཟུངས་རྣམས་མང་པོ་གཞལ་ཡས་ཤིང་། །ཚད་མེད་པ་དག་ངེས་པར་བསྟན་པ་ཡང་། །གཟུངས་ཀྱི་དམ་པ་འདི་ནི་ཐོབ་གྱུར་ན། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་ཐོབ་པར་འགྱུར། །བསམ་གཏན་གང་དང་རྣམ་ཐར་གང་དག་དང་། །སྙོམས་འཇུག་ཏིང་འཛིན་གང་དག་མཐའ་ཡས་དང་། །མངོན་པར་ཤེས་པས་རྣམ་པར་རོལ་དང་གཟུངས། །མཐའ་ཡས་དེ་དག་ལ་ནི་རབ་ཏུ་འཇུག །ཇི་ལྟར་རྒྱ་མཚོ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ལ། །མཐའ་ཡས་སྒོ་ནས་ཀླུང་མཚོ་མཚེའུ་འཇུག་པ། །དེ་ལྟར་གཟུངས་འདི་འཛིན་པར་བྱེད་པ་ཡང་། །མཐའ་ཡས་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ནི་སྒོ་མོར་འཇུག །ཟད་པ་མེད་པའི་སྒྲ་ལ་འཇུག་པ་ཡང་། །ཟད་པ་མེད་པའི་ཤེས་པས་ཁོང་དུ་ཆུད། །གཟུངས་འདི་སྨྲ་བར་བྱེད་པ་དེ་ཡི་ནི། །བསོད་ནམས་ཐམས་ཅད་ཟད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གཟུངས་འདི་རབ་ཏུ་ཐོབ་པར་གྱུར་པ་ནི། །རིན་ཆེན་དམ་པ་དྲི་མེད་ལག་ཏུ་འགྱུར། །གཟུགས་དང་མཚན་རྣམས་དང་ནི་རིགས་དང་ཡང་། །རུས་དང་སྐྱེ་བ་དག་ནི་རྣམ་པར་དག །ཟབ་མོའི་ཚུལ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དག་ལ་ནི་འཇུག་པ་དང་། །མི་སྐྱེ་བ་ལ་བཟོད་དང་མ་སྐྱེས་དང་། །ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ཤེས་པའི་ས་དག་ཀྱང་། །གཟུངས་འདི་ཡིན་པར་ངེས་པར་བསྟན་པ་ཡིན། །བྱང་ཆུབ་བླ་མེད་མཆོག་འདི་ཚོལ་བྱེད་པའི། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མང་པོ་གང་དག་གིས། །གཟུངས་འདི་རབ་ཏུ་ཐོབ་པར་གྱུར་ན་ནི། །བྱང་ཆུབ་བླ་ན་མེད་པ་རྙེད་མི་དཀའ། །གང་དག་ཕྱོགས་བཅུ་རྣམས་ན་བདེ་བར་གཤེགས། །འགྲོ་ལ་ཕན་དང་བདེ་ཕྱིར་ཆོས་སྟོན་པ། །གཟུངས་ཀྱི་དམ་པ་འདི་ནི་ཐོབ་གྱུར་ན། །དེ་དག་སྤོབས་པ་རྒྱུན་ཆད་མི་འགྱུར་རོ། །གཟུངས་འདི་རབ་ཏུ་ཐོབ་པར་གྱུར་པ་དག །དགའ་དང་མོས་དང་བསམ་པ་ཤེས་ནས་ནི། །དེ་དག་འབྲས་བུ་ཡོད་པ་སྟོན་པས་ན། །སེམས་ཅན་ཁྲག་ཁྲིག་དག་ནི་ཚིམ་པར་བྱེད། །གཟུངས་འདི་ལ་ནི་གནས་པའི་དཔའ་བོ་དག །འཁོར་ལོ་དམ་པ་རབ་ཏུ་སྐོར་བྱེད་ཅིང་། །སེམས་ཅན་སྡུག་བསྔལ་སྣ་ཚོགས་རྣམས་ལས་འགྲོལ། །ཐེག་པ་དམ་པ་ལ་ཡང་འཇོག་པར་བྱེད། །བསྐལ་པ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་མང་པོར་ནི། །བསྔགས་དང་ཡོན་ཏན་ལེགས་པ་བརྗོད་བྱས་ཀྱང་། །དྲང་སྲོང་ཆེན་པོས་དེ་ཡི་ཡོན་ཏན་གྱི། །མཐའ་མ་བརྗོད་དུ་ནུས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དྲི་མ་མེད་པར་སྣང་བ་དེས་གཟུངས་བསྟན་པ་འདི་བཤད་པ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་འཁོར་ཆེན་པོ་དེ་ལས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྟོང་ཕྲག་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ཀྱིས་གཟུངས་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་འོད་དཔལ་གྱིས་ནི་རིན་ཆེན་སྒྲོན་མའི་གཟུངས་འདི་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ། །གཟུངས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་གི་རྒྱལ་པོ་ཁྱོད་དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འོད་དཔལ་ཞེས་བྱ་བར་གྱུར་པ་དེ་གཞན་ཞིག་ཡིན་པ་སྙམ་དུ་དོགས་ཤིང་ཡིད་གཉིས་སུ་གྱུར་ཏམ། ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ལྟ་ན། ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་ལྟར་མི་བལྟའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཁྱོད་ཉིད་དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འོད་དཔལ་ཞེས་བྱ་བར་གྱུར་ཏེ། གཟུངས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་གི་རྒྱལ་པོ་ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་ཚུན་ཆད་བགྲང་བ་ལས་འདས་པའི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དག་ལ་གཟུངས་རྣམ་པར་ངེས་པ་འདི་ཡོངས་སུ་དྲིས་སོ། །ཡོངས་སུ་དྲི་བ་བྱས་སོ། །དེས་ན་ཁྱོད་ད་ལྟར་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཡོངས་སུ་འདྲི་བ་དེ་ལྟར་འཇིགས་པ་མེད་ཅིང་གཟུངས་ཀྱི་རྣམ་པར་ངེས་པ་འདིའང་སྟོན་ཏོ། །ཁྱོད་ཀུན་དུ་ལྟ་བའི་བློས་ཆོས་འདི་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པས་རྣམ་གྲངས་འདིས་ན་ངས་ཁྱོད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཟུངས་ཐོབ་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དྲན་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤེས་རབ་བརྩེགས་ཞེས་བྱ་བ་འཁོར་དེ་ཉིད་དུ་འདུག་པར་གྱུར་པ་དེས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རིན་ཆེན་སྒྲོན་མའི་གཟུངས་འདི་རབ་ཏུ་ཐོབ་ཅིང་། ཐོབ་ནས་ཀྱང་ཆབ་འཚལ་བར་མི་བགྱིད་པ་དང་། འདི་ལྟ་སྟེ། གཟུངས་ཀྱི་སྟོབས་བསྐྱེད་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་འཚོ་བ་ལགས། དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤེས་རབ་བརྩེགས་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གང་གི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྩ་བ་ལ་གནས་པར་གྱུར་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ལས་བྱེད་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་གཟུངས་འདི་རབ་ཏུ་འཐོབ་བོ། །ཆུད་ཟ་བར་མི་བྱེད་དོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཉེ་བར་འཚོ་བར་ཡང་འགྱུར་རོ། །དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤེས་རབ་བརྩེགས་ཀྱིས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྩ་བ་ནི་གང་ལགས། ཤེས་རབ་ཀྱི་ལས་ནི་གང་ལགས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ལེགས་པར་བཤད་དུ་གསོལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། དེའི་ཕྱིར་རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཤིན་ཏུ་ལེགས་པར་ཉོན་ལ་ཡིད་ལ་ཟུང་ཤིག་དང་། ངས་ཁྱོད་ལ་བཤད་པར་བྱའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་མ་ཐོས་པའི་ཆོས་ཉན་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྩ་བའོ། །ཇི་ལྟར་ཐོས་པའི་ཆོས་གཞན་དག་ལ་རྒྱ་ཆེར་ཡང་དག་པར་སྟོན་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ལས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སོ། །དཔྱོད་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྩ་བའོ། །གང་དཔྱད་པ་གཞན་དག་ལ་ཉེ་བར་སྟོན་པ་འདི་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ལས་སོ། །ཚུལ་བཞིན་སོ་སོར་རྟོག་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྩ་བའོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཚུལ་བཞིན་ལ་རབ་ཏུ་དགོད་པ་འདི་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ལས་སོ། །ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྩ་བའོ། །ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ལས་སོ། །སེམས་ལ་ངེས་པར་སེམས་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྩ་བའོ། །སེམས་ལ་ངེས་པར་སེམས་པ་ཡང་དག་པར་སྟོན་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ལས་སོ། །རབ་ཏུ་དབེན་པར་གནས་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྩ་བའོ། །ལུས་དང་སེམས་དབེན་པར་ཤེས་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ལས་སོ། །གཅིག་པུར་དགའ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྩ་བའོ། །གཅིག་པུར་བགྲོད་པའི་ལམ་སྒྲུབ་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ལས་སོ། །ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་སྒོམ་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྩ་བའོ། །རིག་པ་དང་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་འཐོབ་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ལས་སོ། །རྣམ་པར་ཐར་པ་གསུམ་སྒོམ་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྩ་བའོ། །རིག་པ་གསུམ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ལས་སོ། །དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་སྒོམ་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྩ་བའོ། །དྲན་པ་མེད་ཅིང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མེད་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ལས་སོ། །ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་སྒོམ་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྩ་བའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་སྤངས་པར་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ལས་སོ། །རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་སྒོམ་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྩ་བའོ། །མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་མེད་པ་རྫུ་འཕྲུལ་ཐོབ་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ལས་སོ། །དད་པས་མོས་ཏེ་ཡིད་ཆེས་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྩ་བའོ། །ཆགས་པ་ཐམས་ཅད་ལས་ཡང་དག་པར་འདའ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ལས་སོ། །སེམས་མི་འཇུམ་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྩ་བའོ། །ལུས་དང་སེམས་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ལས་སོ། །དྲན་པ་དང་ཤེས་བཞིན་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྩ་བའོ། །དྲན་པར་བྱ་བ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ལས་སོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་རིམ་གྱིས་རྗེས་སུ་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྩ་བའོ། །རྟག་ཏུ་མཉམ་པར་བཞག་པར་གནས་པ་འཐོབ་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ལས་སོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་པོ་ལ་སྟེན་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྩ་བའོ། །དབང་པོ་མཆོག་དང་མཆོག་མ་ཡིན་པ་ཤེས་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ལས་སོ། །སྟོབས་ལྔའི་གནས་ཤེས་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྩ་བའོ། །བདུད་དང་ཉོན་མོངས་པས་མི་རྫི་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ལས་སོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་རྗེས་སུ་འཐུན་པའི་བཟོད་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྩ་བའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་རྗེས་སུ་རྟོགས་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ལས་སོ། །ལམ་གྱི་ཡན་ལག་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྩ་བའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་གཟིངས་ལྟ་བུར་ཤེས་ནས་ཆོས་དང་ཆོས་མ་ཡིན་པ་ལ་མི་གནས་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ལས་སོ། །སྡུག་བསྔལ་དང་། ཀུན་འབྱུང་བ་དང་། འགོག་པ་དང་། ལམ་སྒོམ་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྩ་བའོ། །འགོག་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ལས་སོ། །དྲང་བའི་དོན་གྱི་མདོ་སྡེ་ཀུན་ཆུབ་པར་བྱེད་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྩ་བའོ། །ངེས་པའི་དོན་གྱི་མདོ་སྡེ་ལ་རྟོན་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ལས་སོ། །ཐོས་པ་ཐམས་ཅད་འཛིན་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྩ་བའོ། །དོན་ལ་རྟོན་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ལས་སོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོ་སོར་རྟོག་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྩ་བའོ། །ཡེ་ཤེས་ལ་རྟོན་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ལས་སོ། །གང་ཟག་གི་སྒྲ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྩ་བའོ། །ཆོས་ཉིད་ལ་རྟོན་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ལས་སོ། །འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་པར་སོ་སོར་རྟོག་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྩ་བའོ། །གདོད་མ་ནས་མ་སྐྱེས་པར་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ལས་སོ། །འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་བར་སོ་སོར་རྟོག་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྩ་བའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་མེད་པར་ཤེས་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ལས་སོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་བདག་མེད་པར་སོ་སོར་རྟོག་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྩ་བའོ། །སེམས་ཅན་གཟོད་མ་ནས་རྣམ་པར་དག་པར་ཤེས་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ལས་སོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་ཞི་བར་སོ་སོར་རྟོག་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྩ་བའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་ཤེས་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ལས་སོ། །དོན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཐོས་ནས་སྐྲག་པ་མེད་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྩ་བའོ། །དོན་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ལས་སོ། །ཡང་དག་པའི་ཆོས་ཉིད་ཐོས་ནས་སྐྲག་པ་མེད་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྩ་བའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ལས་སོ། །ངེས་པའི་ཚིག་ཐམས་ཅད་ལ་སྐྲག་པ་མེད་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྩ་བའོ། །ངེས་པའི་ཚིག་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ལས་སོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤོབས་པ་ཐོས་ནས་སྐྲག་པ་མེད་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྩ་བའོ། །སྤོབས་པ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ལས་སོ། །སེམས་ཅན་ལ་དམིགས་པ་དང་། ཆོས་ལ་དམིགས་པའི་བྱམས་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྩ་བའོ། །དམིགས་པ་མེད་པའི་བྱམས་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ལས་སོ། །བདག་ལ་བྱེད་པ་དང་། གཞན་ལ་བྱེད་པ་ལ་སྙིང་རྗེ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྩ་བའོ། །མཐའ་གཉི་ག་བསལ་བའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ལས་སོ། །ཆོས་ལ་སེམས་པ་ལ་མཆོག་ཏུ་དགའ་བར་བྱེད་པའི་དགའ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྩ་བའོ། །བླང་བ་མེད་པ་དང་དོར་བ་མེད་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ལས་སོ། །རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང་། ཁོང་ཁྲོ་བ་དང་བྲལ་བའི་བཏང་སྙོམས་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྩ་བའོ། །གཉིས་དང་བྲལ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ལས་སོ། །སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྩ་བའོ། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ལས་སོ། །ཆོས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྩ་བའོ། །འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ཆོས་ཉིད་ཤེས་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ལས་སོ། །དགེ་འདུན་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྩ་བའོ། །འདུས་མ་བྱས་སུ་སོ་སོར་རྟོག་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ལས་སོ། །གཏོང་བ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྩ་བའོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ལས་སོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྩ་བའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་མེད་པར་ཤེས་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ལས་སོ། །ལྷ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྩ་བའོ། །རྣམ་པར་དག་པའི་ཆོས་ཉིད་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ལས་སོ། །ཐོས་པ་ལ་རྟོག་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྩ་བའོ། །འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ལ་རྟོག་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ལས་སོ། །མ་བྱས་པའི་ལས་བྱེད་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྩ་བའོ། །ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མེད་པར་ཤེས་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ལས་སོ། །ང་རྒྱལ་མེད་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྩ་བའོ། །ཡེ་ཤེས་ཆེན་པོ་ཐོབ་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ལས་སོ། །བདག་གི་དོན་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྩ་བའོ། །གཉི་གའི་དོན་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ལས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་ཀུན་དུ་འཛིན་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྩ་བའོ། །ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ལས་སོ། །ཆོས་བསྟན་པ་ཤེས་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྩ་བའོ། །འབྲས་བུ་ཡོད་པའི་ཆོས་སྟོན་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ལས་སོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་བྱང་ཆུབ་ཡང་དག་པར་འཛིན་དུ་འཇུག་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྩ་བའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་ཐབས་མཁས་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ས་ལ་རབ་ཏུ་དགོད་པ་འདི་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ལས་སོ། །སྲིད་པར་འགྲོ་བར་སྐྱེ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སྐྲག་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྩ་བའོ། །བསམས་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ལས་སོ། །སྒྲའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་བཟོད་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྩ་བའོ། །བསྒོམ་པ་ལས་བྱུང་བའི་བཟོད་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ལས་སོ། །ཟད་པ་ཤེས་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྩ་བའོ། །མི་སྐྱེ་བར་ཤེས་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ལས་སོ། །རྗེས་སུ་འཐུན་པའི་བཟོད་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྩ་བའོ། །མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ལས་སོ། །ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ས་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྩ་བའོ། །དབང་བསྐུར་བའི་ས་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ལས་སོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་འདུག་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྩ་བའོ། །གང་ཅི་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང་། ཐོས་པར་བྱ་བ་དང་། རྟོགས་པར་བྱ་བ་དང་། མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་བྱ་བ། དེ་ཐམས་ཅད་སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་གཅིག་དང་ལྡན་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བ་འདི་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ལས་སོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་རྩ་བ་དང་ལས་བསྟན་པ་འདི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བཤད་པ་ན། ཕྱོགས་བཅུའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གྲངས་མེད། དཔག་ཏུ་མེད་པ་དག་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་གཡོས་པར་གྱུར་ཏོ། །འཁོར་གྱི་ཁྱམས་རིན་པོ་ཆེ་བཀོད་པ་ཡང་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་གཡོས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤེས་རབ་བརྩེགས་ཀྱིས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་གིས། ཕྱོགས་བཅུའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་གྲངས་མ་མཆིས། དཔག་ཏུ་མ་མཆིས་པ་འདི་དག་རབ་ཏུ་གཡོས་པར་གྱུར་པ་དང་། ནམ་མཁའ་ལ་གནས་པའི་འཁོར་གྱི་ཁྱམས་འདི་ཡང་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་གཡོས་པར་གྱུར་པའི་རྒྱུ་གང་ལགས། རྐྱེན་གང་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྩ་བ་དང་། ལས་བསྟན་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི། འདས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྔོན་བཤད་པ་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཉིད་ཀྱིས་ནམ་མཁའ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་འདི་ཉིད་དུ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་དག་ལ་ཡོངས་སུ་དྲིས་ཤིང་ཡོངས་སུ་དྲི་བ་བྱས་ཏེ། ས་ཆེན་པོ་གཡོས་པ་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱུང་བའི་རྒྱུ་ནི་འདི་ཡིན་ནོ། ། རྐྱེན་ནི་འདི་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ལ་སྤོབས་པ་ཞེས་བྱ་བས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅིའི་སླད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤེས་རབ་བརྩེགས་ལ་ཤེས་རབ་བརྩེགས་ཞེས་བགྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་ཀྱི་བུ་སྔོན་བྱུང་བ་འདས་པའི་དུས་ན། དྲི་མ་མེད་པའི་བསྐལ་པ་ལ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འབྱུང་བ་བཟང་པོ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དཔལ་སྦས་ཞེས་བྱ་བའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་གྱུར་པ་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱུང་ངོ་། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འབྱུང་བ་བཟང་པོ་དེའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་བདེ་བས་ཚིམ་པས་གནས་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དཔལ་སྦས་དེའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་དགེ་འདུན་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྟོང་ཕྲག་བཞི་བཅུ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རྩ་གཉིས་སུ་གྱུར་ཏོ། །དེའི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་དགེ་འདུན་ནི་ཉན་ཐོས་སྟོང་ཕྲག་བརྒྱད་ཅུ་རྩ་བཞིར་གྱུར་ཏོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དཔལ་སྦས་དེས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་གི་སྤོབས་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཉེ་བར་བཟུང་སྟེ། དྲི་བ་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་ཆེད་དུ་མཛད་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ཁྱོད་ཀྱི་ནང་ནས་སུ་དུས་ཇི་སྲིད་ཅིག་ན། དྲི་བ་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་པོ་འདི་དྲི་བ་རེ་རེ་ལ་བསྟན་པ་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་བརྒྱས་ལན་འདེབས་པར་སྤྲོ། དེའི་ནང་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཁ་ཅིག་གིས་གསོལ་པ། མཚན་མོ་འདི་བས་ཏེ་ལན་གདབ་པར་བགྱིའོ། །ཁ་ཅིག་གིས་གསོལ་པ། དགུང་བདུན་ནའོ། །ཁ་ཅིག་གིས་གསོལ་པ། དགུང་ཟླ་ཕྱེད་ནའོ། །ཁ་ཅིག་གིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དྲིས་པ་འདི་དག་བདག་ཅག་གིས་དགུང་ཟླ་གཅིག་ན་ལན་གདབ་པར་བགྱིའོ། །དེའི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དྲན་པའི་བློ་ཞེས་བྱ་བ་འཁོར་དེ་ཉིད་དུ་འདུས་ཏེ་འདུག་པར་གྱུར་པ་དེས། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དཔལ་སྦས་དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་སྟན་ལས་མི་ལྡང་ཞིང་། སྤྱོད་ལམ་འཁྲུག་པ་མ་མཆིས་པར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དབང་དུ་བགྱིས་ཏེ་དྲི་བ་འདི་བས་པར་ལན་གདབ་པར་བགྱིའོ། །སྐྱེས་བུ་དམ་པ་དེས་སེང་གེའི་སྒྲ་བསྒྲགས་མ་ཐག་ཏུ། དེ་ནས་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདི་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་གཡོས་སོ། །སྣང་བ་ཆེན་པོ་ཡང་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱུང་བར་གྱུར་ཏོ། །སྣང་བ་དེས་བསྐུལ་ནས་ས་བླ་བའི་ལྷ་ནས་བཟུང་སྟེ། གནས་གཙང་མའི་རིས་ཀྱི་བར་གྱི་ལྷ་རྣམས་འདུས་སོ། །དགེ་སློང་དང་། དགེ་སློང་མ་དང་། དགེ་བསྙེན་དང་། དགེ་བསྙེན་མ་སྟོང་ཕྲག་མང་པོ་ཡང་འདིར་འདུས་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ལྟར་སྐད་ཅིག་ཐང་ཅིག་ཡུད་ཙམ་དེ་ལ་དཔག་ཚད་སྟོང་ཕྲག་བཅུར་འཁོར་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་གཅིག་ཏུ་གནས་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དྲན་པའི་བློས་འཁོར་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འདུས་པ་ཆེན་པོ་དེ་མཐོང་ནས། རང་གི་བསོད་ནམས་ཀྱི་སྟོབས་དང་། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྟོབས་དང་། དྲན་པའི་སྟོབས་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྟོབས་དང་། སྤོབས་པའི་སྟོབས་དང་། མི་འཇིགས་པའི་སྟོབས་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱིན་གྱི་རླབས་དང་སྟོབས་ཀྱིས་དྲི་བ་ཆེད་དུ་མཛད་པ་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་པོ་དེ་ཀུན་དུ་བཟུང་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེའི་སྤྱན་སྔར་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་འཁོར་དེའི་མདུན་དུ་དྲི་བ་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་པོ་རེ་རེ་ལ་བསྟན་པ་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱས་ལན་བཏབ་སྟེ། ཕྱད་པ་དང་། རྒྱུན་ཆད་པ་མེད་པ་དང་། རྗེས་སུ་ལྡན་པ་དང་། རྗེས་སུ་འབྲེལ་བ་དང་། ཚིག་དང་ཡིག་འབྲུར་ལྡན་པ་དང་། ཤིན་ཏུ་ངེས་པའི་ཚིག་རྣམས་ཀྱིས་དེའི་ལན་བཏབ་པ་དང་། འཁོར་དེ་ལས་སྲོག་ཆགས་སྟོང་ཕྲག་དྲུག་ཅུས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྟོང་ཕྲག་བཞི་བཅུ་ནི་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་རབ་ཏུ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དཔལ་སྦས་དེས་དེ་ལ་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་བྱིན་ཏེ། ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་དེས་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དབྱངས་ཀྱིས་གོ་བར་གྱུར་ཏོ། །ས་བླ་པའི་ལྷ་ནས་བཟུང་སྟེ། གནས་གཙང་མའི་རིས་ཀྱི་བར་གྱི་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས། ཀྱེ་མ་གང་ཤེས་རབ་དང་། སྤོབས་པ་དང་། བསྟན་པ་འདི་འདྲ་བ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤེས་རབ་བརྩེགས་སུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྒྲ་ཕྱུང་སྟེ་སྒྲ་བསྒྲགས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་དེ་ཤེས་རབ་བརྩེགས་ཤེས་རབ་བརྩེགས་ཞེས་མིང་དུ་བཏགས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དྲན་པའི་བློ་ཞེས་བྱ་བར་གྱུར་པ་དེ་གཞན་ཡིན་པ་སྙམ་དུ་དོགས་ཤིང་ཡིད་གཉིས་སུ་གྱུར་ཏམ། ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་ལྟ་ན་ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་ལྟར་མི་བལྟའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤེས་རབ་བརྩེགས་འདི་ཉིད་དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དྲན་པའི་བློ་ཞེས་བྱ་བར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དོན་འདི་རྒྱ་ཆེར་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་དེའི་ཚེ་ཚིགས་སུ་བཅད་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པ་འདི་དག་གསུངས་སོ། །མ་མོས་གྱུར་ནས་མ་ཐོས་ཆོས་རྣམས་རྟག་ཉན་པ། །ཤེས་རབ་རྩ་བ་སེམས་ཅན་དག་པས་ཐོབ་ནས་ནི། །འཛིན་ཅིང་བྱམས་པས་འགྲོ་བ་དག་ལ་སྟོན་བྱེད་པ། །ཤེས་རབ་ལས་ཏེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྟག་ཏུ་བྱེད། །དཔྱོད་པའི་དྲན་པ་ཆེན་པོ་འདི་ནི་ཤེས་རབ་རྩ། །དཔྱད་ནས་འགྲོ་ལ་རྟག་ཏུ་སྟོན་པ་ཤེས་རབ་ལས། །གལ་ཏེ་ཚུལ་བཞིན་རབ་སྲེག་འདི་ནི་ཤེས་རབ་རྩ། །དེ་ལ་སྦྱར་ནས་སྟོན་པ་ཤེས་རབ་ལས་ཞེས་བྱ། །ཡང་དག་སྦྱོར་ལ་གལ་ཏེ་སྦྱོར་བ་ཤེས་རབ་རྩ། །སྒྲུབ་ཅིང་སྟོན་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི་ཤེས་རབ་ལས། །སེམས་ལ་ངེས་པར་སེམས་རྙེད་འདི་ནི་ཤེས་རབ་རྩ། །ངེས་པར་སེམས་པ་སྤྱོད་པ་འདི་ནི་ཤེས་རབ་ལས། །གཅིག་པུ་དབེན་པར་སྤྱོད་པ་འདི་ནི་ཤེས་རབ་རྩ། །ལུས་དང་སེམས་ལ་ངའི་མེད་འདི་ནི་ཤེས་རབ་ལས། །གང་ཚེ་འདུ་འཛིའི་འཇིགས་གྱུར་དེ་ནི་ཤེས་རབ་རྩ། །གཅིག་པུ་བགྲོད་པའི་ལམ་ལ་རིག་བྱེད་ཤེས་རབ་ལས། །ཞི་གནས་ལྷག་མཐོང་དགའ་བ་འདི་ནི་ཤེས་རབ་རྩ། །རིག་དང་རྣམ་པར་གྲོལ་ལ་རེག་འདི་ཤེས་རབ་ལས། །རྣམ་ཐར་གསུམ་ལ་མངོན་པར་བརྩོན་པ་ཤེས་རབ་རྩ། །རིག་གསུམ་མངོན་དུ་བྱེད་པ་ཤེས་རབ་ལས་ཞེས་བྱ། །གལ་ཏེ་དྲན་པ་ཉེར་གཞག་སྒོམ་པ་ཤེས་རབ་རྩ། །དྲན་མེད་ཡིད་ལ་བྱེད་མེད་དེ་ནི་ཤེས་རབ་ལས། །སྡིག་པ་སྤངས་ཏེ་དགེ་བ་སྤྱོད་པ་ཤེས་རབ་རྩ། །ཆོས་འདི་རང་བཞིན་སྤངས་པ་དེ་ནི་ཤེས་རབ་ལས། །གལ་ཏེ་རྫུ་འཕྲུལ་རྐང་པ་བཞི་སྒོམ་ཤེས་རབ་རྩ། །ལྷུན་གྲུབ་རྫུ་འཕྲུལ་ཐོབ་པ་འདི་ནི་ཤེས་རབ་ལས། །དད་པས་མོས་ནས་ཡིད་ཆེས་པ་ནི་ཤེས་རབ་རྩ། །ཆགས་པ་ཐམས་ཅད་གང་བྲལ་དེ་ནི་ཤེས་རབ་ལས། །ཞུམ་མེད་རྟག་ཏུ་བརྩོན་པ་དེ་ནི་ཤེས་རབ་རྩ། །ལུས་དང་ཡིད་སེམས་རབ་སྦྱངས་དེ་ནི་ཤེས་རབ་ལས། །དྲན་དང་ཤེས་བཞིན་མཁས་པ་འདི་ནི་ཤེས་རབ་རྩ། །གནས་རྣམས་ཀུན་ལ་མི་གནས་འདི་ནི་ཤེས་རབ་ལས། །རང་གིས་ཏིང་འཛིན་རྟོགས་པ་དེ་ནི་ཤེས་རབ་རྩ། །རང་བཞིན་མཉམ་པར་བཞག་ལ་སྤྱོད་འདི་ཤེས་རབ་ལས། །གལ་ཏེ་ཤེས་རབ་དབང་པོར་རབ་གནས་ཤེས་རབ་རྩ། །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འགྲོ་བའི་དབང་པོ་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་ཤེས་རབ་ལས། །སྟོབས་ལྔ་པོ་དག་རྗེས་སུ་སྒོམ་པ་ཤེས་རབ་རྩ། །བཅོམ་ནས་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པ་དེ་ནི་ཤེས་རབ་ལས། །བྱང་ཆུབ་ཡན་ལག་རྗེས་འཐུན་བཟོད་པ་ཤེས་རབ་རྩ། །ཆོས་ཀུན་རྗེས་སུ་གང་རྟོགས་དེ་ནི་ཤེས་རབ་ལས། །ལམ་གྱི་ཡན་ལག་སྐྱེ་གནས་སྒྲུབ་པ་ཤེས་རབ་རྩ། །ཆོས་དང་ཆོས་མིན་སྤོང་བ་འདི་ནི་ཤེས་རབ་ལས། །སྡུག་བསྔལ་རང་བཞིན་མཁས་པ་འདི་ནི་ཤེས་རབ་རྩ། །གལ་ཏེ་འགོག་པ་མངོན་སུམ་བྱེད་འདི་ཤེས་རབ་ལས། །དྲང་བའི་དོན་གྱི་མདོ་སྡེ་ཚིག་འཛིན་ཤེས་རབ་རྩ། །ངེས་པའི་དོན་ལ་རྟོན་པ་འདི་ནི་ཤེས་རབ་ལས། །ཐམས་ཅད་ཐོས་པས་མི་ངོམས་འདི་ནི་ཤེས་རབ་རྩ། །དོན་ལ་རབ་ཏུ་རྟོན་པ་འདི་ནི་ཤེས་རབ་ལས། །རྣམ་པར་ཤེས་ལ་ཚུལ་བཞིན་ཚོལ་བ་ཤེས་རབ་རྩ། །ཡེ་ཤེས་ལ་ནི་རབ་ཏུ་རྟོན་འདི་ཤེས་རབ་ལས། །གང་ཟག་གང་ལའང་མ་ཞེན་འདི་ནི་ཤེས་རབ་རྩ། །གལ་ཏེ་ཆོས་ཉིད་རྟོན་པ་འདི་ནི་ཤེས་རབ་ལས། །འདུ་བྱེད་མི་རྟག་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བ་ཤེས་རབ་རྩ། །གལ་ཏེ་གཟོད་ནས་མ་སྐྱེས་ཤེས་པ་ཤེས་རབ་ལས། །འདུ་བྱེད་སྡུག་བསྔལ་མོས་པར་བྱེད་པ་ཤེས་རབ་རྩ། །ཆོས་རྣམས་འདུས་མ་བྱས་སུ་མོས་པ་ཤེས་རབ་ལས། །ཆོས་རྣམས་བདག་མེད་ཐེ་ཚོམ་མེད་པ་ཤེས་རབ་རྩ། །སེམས་ཅན་འདི་དག་གདོད་ནས་དག་དེ་ཤེས་རབ་ལས། །མྱ་ངན་འདས་ལ་ཞི་བར་མོས་པ་ཤེས་རབ་རྩ། །འགྲོ་བ་ཤིན་ཏུ་མྱ་ངན་འདས་འདི་ཤེས་རབ་ལས། །དོན་གྱི་རྗེས་སུ་རྟོགས་པ་འདི་ནི་ཤེས་རབ་རྩ། །དོན་རྟོགས་སོ་སོ་ཡང་དག་རིག་པ་ཤེས་རབ་ལས། །གལ་ཏེ་ཆོས་ཉིད་མོས་པར་བྱེད་པ་ཤེས་རབ་རྩ། །ཆོས་ལ་སོ་སོ་ཡང་དག་རིག་པ་ཤེས་རབ་ལས། །སྒྲ་རྣམས་ཀུན་ལ་སྐྲག་པ་མེད་འདི་ཤེས་རབ་རྩ། །ངེས་ཚིག་སོ་སོ་ཡང་དག་རིག་འདི་ཤེས་རབ་ལས། །སྐྲག་མེད་བློ་ཡིས་སྤོབས་པ་དེ་ནི་ཤེས་རབ་རྩ། །སྤོབས་པ་སོ་སོ་ཡང་དག་རིག་པ་ཤེས་རབ་ལས། །གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་གནས་པའི་བྱམས་དེ་ཤེས་རབ་རྩ། །དམིགས་པ་མེད་པའི་བྱམས་ཐོབ་དེ་ནི་ཤེས་རབ་ལས། །བདག་དང་གཞན་ལ་སྙིང་རྗེ་འདི་ནི་ཤེས་རབ་རྩ། །གང་གིས་གཉི་གར་མི་རྟོག་དེ་ནི་ཤེས་རབ་ལས། །མཆོག་ཏུ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དགའ་ལ་དགའ་བ་ཐོབ་འདི་ཤེས་རབ་རྩ། །དགའ་མེད་གདུང་བ་མེད་པ་འདི་ནི་ཤེས་རབ་ལས། །བྱམས་དང་གནོད་པར་མི་བྱེད་དེ་ནི་ཤེས་རབ་རྩ། །གཉིས་ལས་སེམས་གྲོལ་ཐོབ་པ་དེ་ནི་ཤེས་རབ་ལས། །བློ་གྲོས་ལྡན་པ་སངས་རྒྱས་དྲན་འདི་ཤེས་རབ་རྩ། །གང་ཚེ་ཆོས་སྐུ་རྗེས་སུ་རྟོགས་པ་ཤེས་རབ་ལས། །ཆོས་ཀྱང་རྟག་ཏུ་དྲན་པ་འདི་ནི་ཤེས་རབ་རྩ། །ཆོས་རྣམས་འདོད་ཆགས་བྲལ་བར་རྟོགས་པ་ཤེས་རབ་ལས། །ཡོན་ཏན་ལས་ནི་དགེ་འདུན་དྲན་དེ་ཤེས་རབ་རྩ། །དེ་ཡང་འདུས་མ་བྱས་སུ་རྟོགས་པ་ཤེས་རབ་ལས། །བློ་ལྡན་གཏོང་བ་དྲན་པ་དེ་ནི་ཤེས་རབ་རྩ། གང་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་ཀུན་འདོར་འདི་ནི་ཤེས་རབ་ལས། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཤིན་ཏུ་དག་པ་དྲན་འདི་ཤེས་རབ་རྩ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཟག་པ་མེད་ལ་གནས་ནི་ཤེས་རབ་ལས། །ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་ལྷ་དྲན་འདི་ནི་ཤེས་རབ་རྩ། །དག་ནས་དག་པ་དྲན་པ་འདི་ནི་ཤེས་རབ་ལས། །གང་ཕྱིར་བསྒྲིམས་ཏེ་ཐོས་པ་ཚོལ་བ་ཤེས་རབ་རྩ། །གཞན་དག་ལས་ནི་ཕྱིས་མི་ཚོལ་བ་ཤེས་རབ་ལས། །ལེགས་པར་བྱེད་པའི་ལས་བྱེད་འདི་ནི་ཤེས་རབ་རྩ། །ལས་ཕྱིས་མངོན་པར་འདུ་མི་བྱེད་པ་ཤེས་རབ་ལས། །ང་རྒྱལ་མེད་ཅིང་འདུད་པར་བྱེད་པ་ཤེས་རབ་རྩ། །ཡེ་ཤེས་ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་ཐོབ་འདི་ཤེས་རབ་ལས། །བདག་གི་དོན་ལ་བརྩོན་འགྱུར་འདི་ནི་ཤེས་རབ་རྩ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་བྱེད་འདི་ནི་ཤེས་རབ་ལས། །གལ་ཏེ་ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་འཛིན་བྱེད་ཤེས་རབ་རྩ། །སེམས་ཅན་སྤྱོད་པ་རྗེས་སུ་རྟོགས་བྱེད་ཤེས་རབ་ལས། །གཞན་གྱི་བློ་ལ་ཡང་དག་ཐོབ་བྱེད་ཤེས་རབ་རྩ། །སེམས་ཅན་ཐེག་གསུམ་ངེས་འབྱུང་བྱེད་པ་ཤེས་རབ་ལས། །བློ་གྲོས་ལྡན་པ་སྦྱིན་དང་སྙན་པར་སྨྲ་བ་དང་། །དོན་བྱེད་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་བྱེད་ཤེས་རབ་རྩ། །གལ་ཏེ་དོན་འཐུན་པ་ཡིས་སངས་རྒྱས་ཡོན་ཏན་འགོད། །འདི་ནི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་རྣམས་ཀྱི་ཤེས་རབ་ལས། །སྲིད་པ་ཀུན་དུ་འབར་ཤེས་སྐྲག་པ་ཤེས་རབ་རྩ། །མི་སྐྱེ་བཟོད་པ་ཐོབ་པ་དེ་ནི་ཤེས་རབ་ལས། །ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ས་འདི་ཤེས་རབ་རྩ་བ་སྟེ། །དབང་བསྐུར་དེ་ཡི་ས་ཐོབ་དེ་ནི་ཤེས་རབ་ལས། །གལ་ཏེ་བྱང་ཆུབ་ཤིང་དྲུང་འདུག་པ་ཤེས་རབ་རྩ། །ཀུན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མཁྱེན་ཡེ་ཤེས་རེག་པ་འདི་ནི་ཤེས་རབ་ལས། །བྱང་ཆུབ་སེམས་འདི་ཤེས་རབ་རྩ་བ་ཞེས་ཀྱང་བྱ། །སེམས་ནི་གནས་སུ་གང་བྱེད་དེ་ནི་ཤེས་རབ་ལས། །གང་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་ལ་རྟག་གནས་མི་གཡོ་བ། །དེ་དག་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ནི་རྟག་ཏུ་ལས་བྱ་བྱེད། །རྩ་བ་འདི་འདྲ་བྱང་ཆུབ་སྤྱོད་པ་མཆོག་གི་སེམས། །སངས་རྒྱས་སྟོབས་དང་དེ་བཞིན་སོ་སོ་ཡང་དག་རིག །དེ་ཡི་བསྔགས་པ་བསྐལ་པ་བྱེ་བ་མང་བརྗོད་ཀྱང་། །སངས་རྒྱས་ཡོན་ཏན་མཐའ་མར་ཐུག་པར་འགྱུར་བ་མེད། །གང་དག་འདས་པའི་བདེ་གཤེགས་དེ་བཞིན་ད་ལྟར་བྱུང་། །གང་དག་མ་འོངས་པ་དང་ཕྱོགས་བཅུའི་ཐུབ་དབང་པོ། །ཚད་མེད་པ་ལ་བསྙེན་བཀུར་ཚད་མེད་བྱེད་འདོད་གང་། །དེ་ནི་མ་མྱོས་བྱང་ཆུབ་སེམས་ལ་དགའ་བ་ཡིན། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཟུངས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་གི་རྒྱལ་པོས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས། ཀྱེ་མ་ཇི་ཙམ་དུ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་འདི་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ངེས་ཤིང་། ཡི་གེ་རྣམས་ཀྱིས་བསྟན་པ་མཐའ་ཡས་པ། དོན་གྱིས་འཇུག་པ་མཐའ་ཡས་པ། མི་བརྩོན་པ་རྣམས་ཀྱིས་འཇུག་པར་དཀའ་བ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་རྗེས་སུ་རྟོགས་པས་ཟབ་པ། གཉིས་ལ་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་འཚལ་བར་དཀའ་བ། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ལ་བརྟེན་པ་རྣམས་ཀྱིས་མཐོང་བར་དཀའ་བ། ཐེག་པ་དམན་པ་ལ་མོས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཡིད་ཆེས་པར་དཀའ་བ། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་མ་ལགས་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མཉམ་པ་ཉིད་པས་ཕྱེ་བ་མ་མཆིས་པ། ནམ་མཁའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སླད་དུ་འགྱུར་བ་མ་མཆིས་པ། ཤིན་ཏུ་འདས་པས་ཀུན་གཞི་མ་མཆིས་པ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱོད་པ་རབ་ཏུ་ཤེས་པ། རྒྱུ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྣང་བ། ངེས་པར་འབྱུང་བ་རྣམས་ཀྱི་འབྱུང་བ། དགེ་བའི་རྩ་བ་རྣམས་ཀྱི་ཐབས། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཐོབ་པ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རྣམས་ཀྱིས་རྣམ་པར་དབྱེ་བར་བགྱི་བ། མངོན་པར་ཤེས་པ་ཐོབ་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྣམ་པར་དགྲོལ་བར་བགྱི་བ། ཚུལ་གཅིག་ལ་གནས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པར་བགྱི་བ། སྣ་ཚོགས་མ་མཆིས་པར་སྤྱོད་པ་རྣམས་ལ་ཁྱད་པར་མ་མཆིས་པ། ནམ་མཁའ་དང་མཉམ་པ་ཉིད་པས་མཉམ་པ། གཉེན་པོ་མ་མཆིས་པས་མཉམ་པ་མ་མཆིས་པ། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་དང་མཉམ་པ་ཉིད་པས་མི་མཉམ་པ་དང་མཉམ་པ། འགོག་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བས་གཉིས་དང་བྲལ་བ། ཡི་གེ་རྣམས་ཀྱིས་དཔྱད་དུ་མ་མཆིས་པ། དོན་གྱི་ཡང་དག་པར་བཞག་པ། སྒྲས་རྣམ་པར་རིག་པར་བགྱི་བ། དོན་དམ་པར་བརྗོད་དུ་མ་མཆིས་པ། ཀུན་རྫོབ་ཏུ་མཆིས་པ། དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་མཐུ་དང་ལྡན་པ། ཐེག་པ་གསུམ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ། རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་གསུམ་པོ་དག་རབ་ཏུ་སྟོན་པ། ཁམས་གསུམ་པ་ལས་ཤིན་ཏུ་འདས་པ། རིག་པ་གསུམ་པོ་དག་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བགྱིད་པ། རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་བསྐྱེད་པ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ལས་བྱུང་བ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཉེ་བར་འཚོ་བ། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་གསལ་བར་མཛད་པ་ནི་ངོ་མཚར་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་རིགས་ཀྱི་བུའམ། རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གང་དག་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་བསྟན་པ་ཚད་མ་མཆིས་པ་འདི་ལ་མོས་པར་བགྱིད་པ་དང་། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡང་སེམས་སྐྱེད་པར་བགྱིད་པ་དང་། དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བའི་སླད་དུ་མདོ་སྡེ་འདི་ལྟ་བུ་འདི་མཉན་པར་བགྱིད་པ་དང་། མོས་པར་བགྱིད་པ་དང་། འཛིན་པ་དང་། འཆང་བ་དང་། ཀློག་པ་དང་། ཀུན་ཆུབ་པར་བགྱིད་པ་དང་། གཞན་དག་ལ་ཡང་རྒྱས་པར་ཡང་དག་པར་སྟོན་པར་བགྱིད་པ་དེ་དག་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་བསོད་ནམས་མང་དུ་སྐྱེད་པ་ལགས་སོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་བྱས་པ་གཟོ་བ་དང་། བྱས་པ་འཚལ་བ་ལགས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རིགས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཀྱི་བུ་དེ་དེ་བཞིན་ནོ། །ཇི་སྐད་སྨྲས་པ་བཞིན་ཏེ། དེ་དག་བསོད་ནམས་མང་དུ་སྐྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་གང་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྱན་གྱིས་གཟིགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཐམས་ཅད་རིན་པོ་ཆེ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་བཀང་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ལ་སྦྱིན་པ་བྱིན་པ་བས་གང་གིས་དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་དང་། དཀོན་མཆོག་གསུམ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་མདོ་སྡེ་འདི་ལྟ་བུ་འདི་ཉན་ཏམ། མོས་སམ། འཛིན་ཏམ། འཆང་ངམ། ཀློག་གམ། ཀུན་ཆུབ་པར་བྱེད་དམ། སྟོན་ཏམ། གཞན་དག་ལ་ཡང་རྒྱས་པར་ཡང་དག་པར་སྟོན་ཏམ། བསྒོམ་པའི་རྣལ་འབྱོར་ལ་བརྩོན་པར་གནས་ན་འདི་ནི་དེ་བས་བསོད་ནམས་ཆེས་མང་དུ་སྐྱེད་དོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེའི་ཚེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །སངས་རྒྱས་སྤྱན་གྱིས་ཞིང་གང་ངས་མཐོང་བ། །རིན་ཆེན་བཀང་སྟེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་བྱིན་ཡང་། །འདི་ལྟ་བུ་ཡི་ཆོས་འདི་མ་ཐོས་ན། །དེ་ནི་བསོད་ནམས་ཆུང་ཞེས་ང་སྨྲའོ། །གང་གིས་དམ་པའི་དོན་ལྡན་ཕྲ་ཟབ་པ། །མདོ་སྡེ་བཟང་པོ་འདི་ནི་ཐོས་གྱུར་ན། །ཀུན་དུ་འཛིན་ཅིང་བཟུང་ནས་ཀློག་བྱེད་པ། །འདི་ནི་དེ་བས་བསོད་ནམས་མཆོག་ཏུ་འཕགས། །འདི་ལྟར་རྒྱལ་བའི་ཆོས་ཀྱིས་ཉེར་གནས་ཤིང་། །ཆོས་ཀྱིས་ངེས་པར་འབྱུང་གི་ཟང་ཟིང་མིན། །དེ་བས་གང་ཞིག་བདེ་གཤེགས་ཆོས་འཛིན་པ། །དེ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀུན་ལ་བྱས་པ་གཟོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚོགས་ཆེན་པོ་དེ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། སྐྱེས་བུ་དམ་པ་དག་ཁྱེད་ཀྱི་ནང་ནས་ང་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཕྱི་ན་དམ་པའི་ཆོས་ཡུན་རིང་དུ་གནས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་རྒྱས་པར་བྱ་བ་དང་། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་འདི་ཡོངས་སུ་བསྲུང་བར་སུ་སྤྲོ། དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་འཁོར་དེའི་ནང་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱེ་བ་ཕྲག་དྲུག་ཅུས་མགྲིན་གཅིག་ཏུ་ཚིག་སྨྲས་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ཅག་རྣམས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བྱང་ཆུབ་བསྐལ་པ་གྲངས་མ་མཆིས་པར་བསྒྲུབས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པ་འདི་འཛིན་པ་དང་། སླད་མའི་ཚེ་སླད་མའི་དུས་དེ་ན་ཡང་རྒྱས་པར་བགྱིད་པར་སྤྲོའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་འོན་གྱིས་ཀྱང་ཅི་ནས་དེའི་དུས་ན་སྐྱེ་བོ་མང་པོ་གནས་པར་འགྱུར་བ། དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྲུན་པའི་སེམས་ཅན་དེ་དག་གི་རྣ་བར་གྲགས་པར་འགྱུར་བར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་བྱིན་གྱིས་བརླབ་ཏུ་གསོལ། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེའི་ཚེ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་དག་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་བདེན་པ་གསུང་། །བདེན་པའི་ཆོས་ལ་རབ་ཏུ་གནས། །བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་དེ་དག་ལ། །མདོ་སྡེ་འདི་ནི་བྱིན་གྱིས་བརླབས། །སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོའི་གོ་ཆ་བགོས། །བྱམས་པ་ཆེན་པོ་རབ་ཏུ་གནས། །ཀུན་ལ་བྱམས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། །མདོ་སྡེ་འདི་ནི་བྱིན་གྱིས་བརླབས། །བསོད་ནམས་ཚོགས་ནི་ཕུན་སུམ་ཚོགས། །ཡེ་ཤེས་ཚོགས་ཀྱིས་བྱུང་གྱུར་པ། །ཚོགས་རྣམས་ཀུན་དང་ལྡན་པ་ཡིས། །མདོ་སྡེ་འདི་ནི་བྱིན་གྱིས་བརླབས། །བདུད་རྣམས་ཐམས་ཅད་ངེས་འཇོམས་ལ། །སྨྲ་བ་ཐམས་ཅད་རབ་འདུལ་ཞིང་། །ལྟ་བ་ཐམས་ཅད་རྒྱུན་གཅོད་པ། །མདོ་སྡེ་འདི་ནི་བྱིན་གྱིས་བརླབས། །འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་དང་བརྒྱ་བྱིན་དང་། །དེ་བཞིན་ལྷ་མ་ཡིན་རྣམས་དང་། །ལྷ་དང་དྲི་ཟ་ཀླུ་དག་ཀྱང་། །ངས་ནི་བྱིན་གྱིས་བརླབ་པ་བྱས། །ས་དང་དེ་བཞིན་བར་སྣང་ལ། །ལྷ་རྣམས་མང་པོ་གང་འཁོད་པ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་བྱིན་རླབས་ཀྱིས། །ཚུལ་འདི་རབ་ཏུ་འཛིན་པར་འགྱུར། །འཁོར་འདི་བསྲུང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། །ཚངས་པའི་གནས་པ་རྣམས་ལྡན་ཞིང་། །བདེན་པ་བཞི་ཡིས་བརྒྱན་གྱུར་པ། །མདོ་སྡེ་འདི་ནི་བྱིན་གྱིས་བརླབས། །ནམ་མཁའ་གཟུགས་ཅན་བྱེད་ཀྱང་སྲིད། །གཟུགས་ནི་གཟུགས་མེད་བྱེད་སྲིད་ཀྱི། ། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་བྱིན་རླབས་ནི། །རྣམ་པར་དཀྲུགས་པར་མི་ནུས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་བཞི་པོ་དག་གིས་མགྲིན་གཅིག་ཏུ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་གཉིས་གསོལ་ཏོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བདག་ཅག་རྣམས། །མདོ་འདི་ཀུན་དུ་བསྲུང་སླད་དུ། །རྩ་ལག་དང་ནི་བཅས་རྣམས་ཀྱིས། །བསྲུང་བ་བཟང་པོ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བགྱི་བར་འཚལ། །མཁས་པ་བྱང་ཆུབ་བློ་གྲོས་ཀྱིས། །གང་དག་འཛིན་པར་བགྱིད་པ་དག །དེ་དག་ལ་ནི་ཕྱོགས་བཞི་ནས། །རྟག་པར་ཀུན་དུ་བསྲུང་བ་བགྱི། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ། ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་གཉིས་གསོལ་ཏོ། །བདག་ནི་བཅོམ་ལྡན་མཛད་པ་གཟོ། །འདྲེན་པ་ཆོས་ཀྱི་དབང་བདག་ལགས། །མགོན་པོ་མདོ་སྡེ་མཆོག་འདི་ལས། །སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་རབ་ཏུ་བསྟན། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །མཛད་པ་གཟོ་བ་བསྲུང་བགྱིད་ཅིང་། །འདི་འདྲའི་མདོ་དང་དེ་བཞིན་དུ། །མདོ་སྡེ་འཛིན་པ་བསྲུང་བར་འཚལ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མི་མཇེད་ཀྱི་བདག་པོ་ཚངས་པས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་གཉིས་གསོལ་ཏོ། །བསམ་གཏན་གང་དང་ཚད་མེད་དང་། །ཐེག་པ་ཀུན་གྱིས་འབྱུང་བ་གང་། །དེ་དག་དོན་ལྡན་ཟབ་མོ་ཡི། །མདོ་སྡེ་འདི་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་། །བདག་ནི་ཚངས་པའི་བདེ་བོར་ཏེ། །གང་ན་ཚུལ་འདི་འཆད་པར་ནི། །མཉན་པའི་སླད་དང་དེ་བཞིན་དུ། །བསྲུང་བའི་སླད་དུ་མཆི་བར་བགྱི། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ལྷའི་བུ་རབ་དགའ་ལྡན་གྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་གཉིས་གསོལ་ཏོ། །གང་ཞིག་སངས་རྒྱས་གསུངས་པ་ཡི། །མདོ་སྡེ་འདི་ནི་འཛིན་འགྱུར་བ། །སྐྱེ་བ་གཅིག་གིས་རབ་གནས་ནས། །དགའ་ལྡན་རྣམས་སུ་གནས་པར་འགྱུར། །མགོན་པོ་བདག་ནི་ལྷ་ཡུལ་བའི། །ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བོར་ནས་སུ། །ཚུལ་འདི་རབ་ཏུ་སྟོན་བགྱིད་ཅིང་། །འཛམ་བུ་གླིང་དུ་གནས་པར་སྤྲོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བདུད་ཀྱི་བུ་དེད་དཔོན་གྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་གཉིས་གསོལ་ཏོ། །གང་ཞིག་གདོན་དང་ལྡན་པ་ཡི། །མདོ་སྡེ་འདི་ནི་འཛིན་འགྱུར་བ། །དེ་དག་བདུད་ལས་འདི་སྤངས་པས། །བདུད་ཀྱི་དབང་དུ་མི་མཆིའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བདག་ཀྱང་ནི། །མདོ་འདི་ཀུན་དུ་བསྲུང་སླད་དུ། །ཅི་ནས་ཀྱང་ནི་རྒྱས་འགྱུར་བར། །བརྩོན་པར་བགྱིད་ཅིང་འདུན་པར་བགྱིད། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་གཉིས་གསོལ་ཏོ། །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རྣམ་པར་འདྲེན་པ་གང་ཞིག་ནི། །ཉོན་མོངས་ཐམས་ཅད་ཚར་གཅོད་པ། །འདི་འཛིན་བགྱིད་པ་དེ་དག་ལ། །བདག་ནི་སྒྲིབ་པར་མི་བགྱིད་དོ། །མདོ་སྡེ་མཆོག་ནི་འབྱུང་བ་དེར། །བདུད་ཀྱི་གོ་སྐབས་མ་མཆིས་སོ། །མགོན་པོས་གསུངས་པ་དྲན་བགྱིད་པ། །དེ་ལ་བསྲུང་བ་བགྱིད་པར་འཚལ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ལྷའི་བུ་མཚམས་རབ་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་གཉིས་གསོལ་ཏོ། །སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་བྱང་ཆུབ་ནི། །མདོ་སྡེ་འདི་ལས་རབ་བཤད་པས། །གང་ཞིག་མདོ་སྡེ་འདི་འཛིན་པ། །དེས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀུན་ལ་མཆོད། །མགོན་པོ་བདག་ནི་མདོ་སྡེ་འདི། །ལྷ་ནི་བྱེ་བ་རྣམས་ལ་བཤད། །གང་དག་གུས་པར་ཉན་པ་དག །བྱང་ཆུབ་ཡང་དག་འཛིན་དུ་སྩལ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱམས་པས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་གཉིས་གསོལ་ཏོ། །མི་གང་བྱང་ཆུབ་རབ་ཞུགས་ཏེ། །དམ་ཆོས་ཡོངས་སུ་བསྲུང་སླད་དུ། །བདག་ཀྱང་སྟོང་བགྱིད་དེ་དག་ནི། །གསོལ་བ་མ་བཏབ་བཤེས་གཉེན་ལགས། །བདག་ནི་དགའ་ལྡན་མཆིས་ནས་སུ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ནི་བྱིན་རླབས་ཀྱིས། །འདི་ལྟ་བུ་ཡི་མདོ་སྡེ་འདི། །ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པར་བགྱིད་པར་འཚལ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་འོད་སྲུང་ཆེན་པོས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་གཉིས་གསོལ་ཏོ། །སྟོན་པ་ལས་ནི་བདག་གིས་སུ། །མདོ་སྡེ་སྟོང་ཕྲག་མང་ཐོས་ཀྱང་། །བདག་གིས་མདོ་སྡེ་འདི་ལྟ་བུ། །སྔོན་ཆད་ནམ་ཡང་མ་ཐོས་སོ། །མངོན་སུམ་དུ་ནི་མདོ་སྡེ་འདི། །བླངས་ཤིང་ཀུན་དུ་བཟུང་ལགས་ཏེ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆེད་དུ་ནི། །ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པར་བགྱི་བར་འཚལ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བརྒྱ་བྱིན་དང་། ཚངས་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བ་དེ་དག་དང་། ལྷའི་བུ་དེ་དག་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་དང་། ཉན་ཐོས་ཆེན་པོ་དེ་དག་ལ་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་གནང་སྟེ། སྐྱེས་བུ་དམ་པ་དག་ཁྱེད་ཀྱིས་དམ་པའི་ཆོས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བའི་ཕྱིར་འདི་ལྟ་བུའི་སེང་གེའི་སྒྲ་བསྒྲགས་པ་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ། །སྐྱེས་བུ་དམ་པ་དག་ཁྱོད་ལ་བསྒོའོ། །ཁྱོད་ཀྱིས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །སེམས་ཅན་གང་དག་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཞུགས་པ་བཟོད་པ་མ་ཐོབ་པ་དེ་དག་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཀུན་དུ་བཟུང་སྟེ། བཟུང་ནས་ཀྱང་ཀུན་ཆུབ་པར་བྱས་ནས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ལུང་བསྟན་པ་མ་ཐོབ་ཀྱི་བར་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བདུན་པ་ལས་འདའ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །གང་དག་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་པར་འགྱུར་བ་དེ་དག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བྱམས་པའི་ཉན་ཐོས་འདུས་པ་དང་པོའི་གྲངས་སུ་ཆུད་པར་འགྱུར་རོ། །རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་པ་གང་དག་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་འཛིན་པར་འགྱུར་བ་དེ་དག་ནི་ང་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་འོག་ཏུ་གཞན་ལས་མ་ཐོས་པར་རང་བྱང་ཆུབ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །གཟུངས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་གི་རྒྱལ་པོས་ཡོངས་སུ་ཞུས་པ་བསྟན་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བསྟན་པ་ན་སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དག་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གྲངས་མེད་པ་དག་ནི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ལ་རབ་ཏུ་གནས་སོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གྲངས་མེད་པ་དག་ནི་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་གཡོས་སོ། །སྣང་བ་ཆེན་པོས་ཀྱང་གསལ་བར་གྱུར་ཏོ། །མེ་ཏོག་སིལ་མས་ཀྱང་གཏོར་བར་གྱུར་ཏོ། །ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ནས་འདུས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་དག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དང་། ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལ་མཆོད་པའི་ལས་ཀྱི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་འཁོར་གྱི་ཁྱམས་རིན་པོ་ཆེ་བཀོད་པ་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱི་མེ་ཏོག་གིས་རྣམ་པར་བཀྲ་བར་བྱས་ཏེ་ཆེད་དུ་བརྗོད་པ་འདི་ཆེད་དུ་བརྗོད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ཅག་གིས་རྙེད་པར་བགྱི་བ་ལེགས་པར་རྙེད་དོ། །གང་གི་སླད་དུ་བདག་ཅག་གིས་རྣམ་པར་ངེས་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ལྟ་བུ་ཐོས་པས་བདག་ཅག་འདིར་མཆིས་པ་དོན་མ་མཆིས་པ་མ་ལགས་སོ། །ཀྱེ་མ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའི་སྐུ་ཚེ་ཡོངས་སུ་བསྐྱང་དུ་གསོལ། འཛམ་བུའི་གླིང་གི་མི་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཡུན་རིང་དུ་གནས་པར་གྱུར་ཅིག །དགེ་སློང་དང་། དགེ་སློང་མ་དང་། དགེ་བསྙེན་དང་། དགེ་བསྙེན་མ་གང་དག་མདོ་སྡེ་འདི་ལྟ་བུ་འཛིན་པ་དེ་དག་ཀྱང་དུས་རིང་པོར་ཡུན་དུ་ཚེ་ཡོངས་སུ་སྐྱོང་བར་གྱུར་ཅིག །སེམས་ཅན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་ཕན་པ་བྱེད་པར་གྱུར་ཅིག། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཟུངས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་གི་རྒྱལ་པོས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །ཀྱེ་མ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ཙམ་དུ་རྣམ་པར་ངེས་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་དོན་བཟང་བ་དང་། ཚིག་འབྲུ་བཟང་བ་དང་། ལེགས་པར་བརྒྱན་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་སྐྱེད་པ་དང་། བདུད་དང་ཕ་རོལ་རྒོལ་བ་ཐམས་ཅད་འཇོམས་པ་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་མཁས་པར་འཛིན་པ་དང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བསམ་པ་ཚིམ་པར་བགྱིད་པ་དང་། ཐེག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་འབྱུང་བ་དང་། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ལ་འཇུག་པའི་རྗེས་སུ་སོང་བ་དང་། ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བརྩོན་པར་བགྱི་བ་ལས་གཏི་མུག་མ་མཆིས་པར་སྟོན་པ་ངོ་མཚར་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདིའི་མིང་ཅི་ལགས། འདི་ཇི་ལྟར་གཟུང་བར་བགྱི། དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་པ་དང་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཟུངས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་གི་རྒྱལ་པོ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་གཟུངས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་གི་རྒྱལ་པོ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བར་ཟུང་ཤིག །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ལས་དོན་ཡོད་པ་ཉན་པ་ལུང་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་ཟུང་ཤིག། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གཟུངས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་གི་རྒྱལ་པོ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚོགས་དང་། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཚོགས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་དང་། ལྷ་དང་། མི་དང་། ལྷ་མ་ཡིན་དང་། དྲི་ཟར་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་ཡི་རངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་མངོན་པར་བསྟོད་དོ།། །།འཕགས་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་རྫོགས་སོ།། །།རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་ཤཱི་ལེན་དྲ་བོ་དྷི་དང་། ཞུ་ཆེན་གྱི་ལོཙྪ་བ་བན་དེ་ཡེ་ཤེས་སྡེས་བསྒྱུར་ཅིང་ཞུས་ཏེ་སྐད་གསར་ཆད་ཀྱིས་ཀྱང་བཅོས་ནས་གཏན་ལ་ཕབ་པ།། །།