Nitartha Digital Library
Tibetan
སྡེ་དགེའི་བསྟན་འགྱུར་པོད་གོ་ལྔ་པ།

4 occurrences of དང་ཚལ་་དང་
[Clear Hits]


  
  
 
འཕགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བདུན་བརྒྱ་པའི་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པ།  སློབ་དཔོན་བི་མ་ལ་མི་ཏྲ།
 
  
 
  
  
  
  
  
  


4 occurrences of དང་ཚལ་་དང་
[Clear Hits]

 
previousའཕགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བདུན་བརྒྱ་པའི་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པ། སློབ་དཔོན་བི་མ་ལ་མི་ཏྲ། next

འཕགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བདུན་བརྒྱ་པའི་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པ།
སློབ་དཔོན་བི་མ་ལ་མི་ཏྲ།


DTG095_Page_0012
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྒྱ་གར་སྐད་དུ། ཨཱཪྻ་སཔྟ་ཤ་ཏ་ཀཱ་པྲཛྙཱ་པཱ་ར་མི་ཏ་ཊཱི་ཀ །བོད་སྐད་དུ། འཕགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བདུན་བརྒྱ་པའི་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པ། བམ་པོ་དང་པོ། ངག་གི་དབང་ཕྱུག་ཟབ་ཅིང་གཏིང་རྟོགས་བློ་མངའ་བ། །ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ལྡན་སྐྱབས་ཀྱི་ངང་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། ཀུན་རྨོངས་གནས་ངན་ལེན་གྱི་ནགས་ཆེན་སྲེག་པའི་མེ། །བདུན་བརྒྱ་པ་ནི་མདོར་བསྡུས་ཀུན་ནས་བཤད་པར་བྱ། །སངས་རྒྱས་སྐྱེད་མ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་ལྷག་མཐོང་དང༌། །ཞི་གནས་དང་ནི་གཉིས་པོ་མཉམ་པའི་དམིགས་པ་འབྱུང༌། །བདུན་བརྒྱ་པ་ལའང་བཞི་པོ་གང་དག་བསྟན་མོད་ཀྱི། །འཆད་བྱེད་རྣམས་ཀྱིས་མ་བསྟན་དེ་དག་བརྗོད་པར་བྱ། །གླེང་བསླང་བ་ནི་མདོར་བསྡུས་དང༌། །དེ་ཡི་སྐབས་འབྱེད་པ་དང་བཅས། །འཁོར་དང་གླེང་གཞི་རྒྱུ་དང་དོན། །མཐོང་བ་དང་ནི་བསྒོམ་པའི་ལམ། །རྒྱུ་ནི་མོས་སྤྱོད་རྣམ་པ་གསུམ། །བསྟོད་དང་རབ་བསྟོད་བསྔགས་པ་དང༌། །དམིགས་དང་དེ་ཡི་རྣམ་པ་ཡི། །ཚུལ་གྱི་རྗེས་མཐུན་རྣམ་དྲུག་སྟེ། །དེ་ཉིད་དོན་དམ་དགོངས་པ་དང༌། །འཐོབ་དང་མཐའ་གཉིས་སྤངས་པ་དང༌། །བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དང་འཆད། །དེ་འབྲས་འཐོབ་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། །དེ་ཡི་རྗེས་མྱོང་རྣམ་པར་སྒྲོགས། །རང་གི་ངོ་བོའི་ཐོགས་མེད་བློ། །རིགས་དང་བཞུགས་དང་སྤྱོད་པ་དང༌། །ཡོན་ཏན་བཅས་དང་བཟོད་པ་གསུམ། །རྗེས་སུ་གཟུང་དང་སྨོན་པ་དང༌། །རྗེས་སུ་བསྟན་པ་དཔེ་དང་བཅས། །མི་རྟོག་པ་ཡི་གཟུགས་བརྙན་གསུངས། །དམ་ཆོས་ཡུན་རིང་གནས་ཆེད་དུ། །ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་རྗེས་སུ་བསྒྲུབས། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་བྱིན་བརླབས་འདི། །རྣམ་བཤད་མཚན་ཉིད་མདོ་དོན་གྱིས། །བདུན་བརྒྱ་པ་ཡི་དོན་བསྡུས་ཡིན། །དེ་ལ་ཚིག་དང་པོ་གསུམ་ནི་གླེང་བསླང་བའོ། །གླེང་བསླངས་ནས་སྐབས་འབྱེད་པར་རྩོམ་པ་ནི་དུས་གཅིག་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས། ཀུན་དགའ་རབ་ན་ཞེས་བྱ་བའི་


DTG095_Page_0013
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བར་ཡིན་ནོ། །བཤད་པར་གཏོགས་པའི་འཁོར་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་དགེ་སློང་སྟོང་ཐམ་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ས་ཡ་དང་ཐབས་ཅིག་གོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དེས་ནི་འཁོར་བསྟན་ཏོ། །དེ་ཕན་ཆད་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཕོ་བྲང་གལ་བ་དེར་མཆིས་ནས། ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་མཆིས་སོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ནི་གླེང་གཞིའོ། །དེ་དག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་བལྟ་བ་དང༌། ཕྱག་བགྱི་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་རྒྱུའོ། །དེའི་འབྲས་བུ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ཏོ། །མི་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པ་དང༌། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་རྣམ་པར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་བལྟ་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ས་ནས་བརྩམས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐེག་པ་པ་དམིགས་པ་ཅན་རྣམས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཕྱག་རྒྱ་འདི་གཞག་གོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་མོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྒྱ་ཆེར་སྟོན་པར་སྤོབས་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇིག་ཚོགས་དེ་ནི་མ་མཆིས་པ་སྟེ། འཇིག་ཚོགས་མ་ལགས་པས་དེ་ནི་མི་འཕོ་ལ་འཕོ་བ་དང་བྲལ་བ་ཡང་མ་ལགས་ཏེ། དེ་ཅིའི་སླང་དུ་ཞེ་ན། འཇིག་ཚོགས་དེ་ནི་འཇིག་ཚོགས་མ་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་ནི་བསྒོམ་པའི་ལམ་མོ། །འདི་ལྟར་མཐོང་བའི་ལམ་གྱི་རྗེས་ལ་བསྒོམ་པའི་ལམ་ཡིན་ལ། མཐོང་བའི་ལམ་དེའི་རྒྱུ་གང་ཞེ་ན། དེའི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་མོས་པ་རྣམ་གསུམ་ཡིན་པར་བསྟན་ཏེ། དེ་ལ་དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། བྱང་ཆུབ་ཏུ་ངེས་པར་འགྱུར་བ་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་ཤཱ་རིའི་བུས་སྨྲས་པ་རྣམས་ནི་རང་གི་དོན་དུ་མོས་པའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱམས་པས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། བྱང་ཆུབ་ལ་ཉེ་བར་གྱུར་པ་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་བྱམས་པའི་ཚིག་རྣམས་ནི་རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་དུ་མོས་པའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་


DTG095_Page_0014
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལྡན་འདས་ལ་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། དེ་དག་ནི་སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་བལྟ་བར་བགྱིའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་འཇམ་དཔལ་གྱི་ཚིག་ནི་གཞན་གྱི་དོན་དུ་མོས་པའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་སྲིང་མོ་དམིགས་པ་མེད་པས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྲིང་མོ་དམིགས་པ་མེད་པའི་ཚིག་ནི་ཐར་པ་དང་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆའི་མཚན་ཉིད་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་སས་བསྡུས་པ་རྣམས་ཀྱི་དམིགས་པ་དང་མཐོང་བ་དང་བསྒོམ་པའི་ལམ་གྱི་དམིགས་པ་ནི་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དང༌། ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོད་པ་འཐད་པ་སྒྲུབ་པའི་རིགས་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། དེ་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། དེ་དག་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་དང་ལྡན་པའི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་ལྡན་པའི་བར་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་ནི་མོས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །དེ་ལ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བསྟོད་པ་དང་རབ་ཏུ་བསྟོད་པ་དང་བསྔགས་པའོ། །དམིགས་པ་མདོར་བསྟན་པའོ། །རྒྱས་པར་བསྟན་པ་ནི་འཇམ་དཔལ་ཁྱོད་ཀྱིས་དོན་གྱི་དབང་ཅི་ཞིག་མཐོང་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནས། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི། གང་ལ་གནས་ཏེ་རྣམ་པར་རིག་པར་འགྱུར་བའི་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཐུག་པའི་བར་ཡིན་ནོ། །གང་དག་མཚམས་མེད་པ་ལ་ཞུགས་པ་དེ་དག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས། ཀུན་དགའ་པོ་འཇིག་རྟེན་དུ་ས་གཡོས་པ་བྱུང་བ་འདིའི་རྒྱུ་ནི་དེ་ཡིན་ནོ། །རྐྱེན་ནི་དེ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཐུག་པ་ནི་དམིགས་པའི་རྣམ་པ་གཏན་ལ་འབེབས་པ་སྟེ། ཚུལ་རྣམ་པ་དྲུག་བསྟན་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇམ་དཔལ་འདི་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་དཔལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཉིད་ནི་སྒྲ་མ་ལགས་སོ། །སྒྲ་མ་ལགས་པ་ཡང་བསྟན་པར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་ནི་དེའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་ཏོ། །འཇམ་དཔལ་ཁྱོད་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་གམ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། འདི་ལྟར་འཇམ་དཔལ་ཁྱོད་ནི་སྔོན་གྱི་རྒྱལ་བ་ལ་བྱ་བ་


DTG095_Page_0015
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱས་པ་སྟེ། མི་དམིགས་པར་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ཡུན་རིང་དུ་སྤྱད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཐུག་པའི་བར་ནི་རྗེས་སུ་མྱོང་བ་བསྟན་པ་སྨྲས་པ་ཡིན་ནོ། །ཅི་འཇམ་དཔལ་ཁྱོད་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་ཏེ། དེ་སྐད་སྨྲའོ་སྙམ་དུ་སེམས་སམ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དབྱིངས་དང༌། བདག་གི་དབྱིངས་འདི་ནི་གཉིས་སུ་མ་མཆིས་ཏེ། གཉིས་སུ་དབྱེར་མ་མཆིས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་འདི་ནི་རང་གི་ངོ་བོ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གང་བདག་བསྒོམ་པ་དེ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པའོ་ཞེས་བཀའ་སྩལ་པ་དེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་དུ་ཡེ་ཤེས་འདི་ཡང་མ་བགྱིས་པ་མ་བསྒྲུབས་པ་མ་བསྐྱེད་པ་མ་འགགས་པ་སྟེ། དེའི་སླད་དུ་མི་བསྒྱུར་བ་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཐུག་པས་ནི་ཡེ་ཤེས་ཐོགས་པ་མེད་པར་བསྟན་ཏོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་ཅན་གྱི་གང་ཟག་སྟོན་ཏེ། དེ་ཡང་རིགས་ལ་གནས་པ་དང༌། ཞུགས་པ་དང༌། སྤྱོད་པ་ལ་ཞུགས་པ་དང༌། སྤྱོད་པའི་ཡོན་ཏན་ནོ། །འཇམ་དཔལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་བསྟན་པ་འདི་ལ་འདི་ལྟར་བསྟན་པར་སུ་དག་མོས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས། འཇམ་དཔལ་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ། །ཁྱོད་ཀྱི་ཚིག་འདི་ལེགས་པར་སྨྲས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཐུག་པའི་བར་དུ་ནི་རིགས་ལ་གནས་པའི་གང་ཟག་བསྟན་ཏོ། །དེ་ནས་དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། འཇམ་དཔལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཟབ་མོ་ཤིན་ཏུ་མ་སྐྱེས་པ་དང༌། དངོས་པོ་མེད་པའི་བར་འདི་བསྟན་པ་ན་གང་དག་མོས་པ་ནས། ཀུན་ཆུབ་པར་བྱེད་པའི་བར་དུ་བྱེད་པ་དེ་དག་ཉིད་རིགས་ཀྱི་བུ་དང༌། རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་དེ་དག་གི་རྣམ་པ་དང༌། རྟགས་དང་མཚན་མ་དེ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བའི་བར་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་ཅན་ཉིད་ཀྱི་ཞུགས་པ་བསྟན་ཏོ། །འཇམ་དཔལ་གང་དུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྟན་པ་དེར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་བསྟན་པར་


DTG095_Page_0016
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བལྟའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། བཀོད་པ་གཅིག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་བསྒྲུབས་པ་དེའི་ཚེའི་ཚད་ཇི་ཙམ་བ་དེ་ཙམ་དུ་གནས་ཤིང་གླེང་གཞི་དང་བཅས་པའི་ཆོས་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཐུག་པའི་བར་གྱིས་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྤྱོད་པ་བསྟན་ཏོ། །འཇམ་དཔལ་དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐེག་པ་པ་ཁ་ཅིག་འདི་སྙམ་དུ་བཀོད་པ་གཅིག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནས། འཇམ་དཔལ་གཞན་ཡང་ཏིང་ངེ་འཛིན་འདི་ཐོབ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་མྱུར་དུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་ནས་མྱུར་བ་ཉིད་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་ནི་སྤྱོད་པའི་ཡོན་ཏན་ནོ། །འཇམ་དཔལ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་གང་གི་ཚེ་བདག་གི་དབྱིངས་ནས། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་བར་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས། འཇམ་དཔལ་དེ་ལྟ་བས་ན་རིགས་ཀྱི་བུ་འམ། རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གང་གིས་བསྟན་པ་འདི་ཐོས་ནས་ཞུམ་པར་མི་འགྱུར་བ་དེ་ཡང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་ངས་བཤད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཐུགས་པའི་བར་དུ་ནི་སྒྲའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་དང་བསམ་པ་ལས་བྱུང་བ་དང་བསྒོམ་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་བཟོད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་བསྟན་ཏོ། །འཇམ་དཔལ་དེ་ལྟ་བས་ན་དགེ་སློང་ངམ། དགེ་སློང་མ་འམ། དགེ་བསྙེན་ནམ་དགེ་བསྙེན་ནམ་དགེ་བསྙེན་མ་གང་དག་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་བྱིན་པ་ཟབ་མོ་འདི་ལ་ཞུམ་པར་མི་འགྱུར་བ་ནས། ནུར་བའི་བར་དུ་མི་འགྱུར་བ་དེ་དག་ནི་ང་ལ་སྐྱབས་སུ་སོང་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། བློ་འཕེལ་ཞིང་རྒྱས་པ་དང་ཡངས་པར་འགྱུར་ཏེ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སླུ་བར་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་པའི་བར་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རྗེས་སུ་གཟུང་བ་བསྟན་ཏོ། །འདིའི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ་འཆད་པ་ནི་ཕྱིས་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ་ཞེས་


DTG095_Page_0017
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། འཇམ་དཔལ་གང་དག་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཟབ་མོ་འདི་ཐོས་ཏེ། ཐོས་ནས་ཀྱང་དགའ་བ་དང་མགུ་བ་ཡངས་པ་ཐོབ་པ་དེ་དག་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཆུང་བར་ང་མི་འཆད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱིས་ནི་སྨོན་པ་བསྟན་ནོ། །དབང་པོ་རྣོན་པོ་མངོན་དུ་ཞུགས་པ་གང་དག་ཆོས་བཏགས་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དང༌། ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོད་པ་རྟོགས་པར་ནུས་པ་དེ་དག་གི་ཆེད་དུ་བྱ་བ་རྣམས་རྫོགས་སོ། །ད་ནི་འཇམ་དཔལ་གང་ཞིག་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྟན་པ་འདི་ལ་ཉན་འདོད་པར་གྱུར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སར་འགྲོ་བའམ་འཇུག་པའི་སྐལ་བ་ཅན་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ནི་དེ་ལས་གཞན་པ་གདམས་ངག་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་ཙམ་གྱིས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་གདུལ་བྱ་རྣམས་ཀྱི་ཆེད་དུ་བྱས་ཏེ། དཔེ་དང་བཅས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་གཟུགས་བརྙན་བསྟན་ཏོ། །དེ་ནས་དེའི་ཚེ་ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་དང་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པའི་ལྷའི་བུ་རྣམས་ཀྱིས་ལྷའི་ཙན་དན་གྱི་ཕྱེ་མ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནས། འཆང་བའི་བར་དུ་བགྱིད་པའི་རིགས་ཀྱི་བུ་འམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་དེ་དག་གིས། བདག་ཅག་གི་འདི་ནི་ལྷས་བསྒྲུབས་པའོ་ཞེས་ཐེ་ཚོམ་མ་མཆིས་པར་འཚལ་བར་བགྱིའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ནི་ལུང་དང་རྟོགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡུན་རིང་དུ་གནས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ལྷ་རྣམས་ཀྱིས་བསྒྲུབས་པ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་དམ་པའི་ཆོས་ཡུན་རིང་དུ་གནས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་བསྟན་ཏེ། དེ་དག་ནི་བསྡུས་པའི་དོན་ཏོ། །ད་ནི་རྒྱས་པར་བཤད་པ་བརྩམས་ཏེ། དེ་ལ་ཆོས་སྡུད་པ་པོ་ལ་འཁོར་རྣམས་ཀྱིས་གསོལ་པ་དང་སྡུད་པ་པོས་གླེང་བསླང་བ་ནི་འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །འདིར་ཡང་བདག་གིས་ཐོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་རྗེས་སུ་བཟླས་པ་སྟེ། སྡུད་པ་པོ་ནི་ཆོས་ཉན་པ་དང༌། ཀུན་ཏུ་འཛིན་པ་དང་འཆད་བ་དང་འཆད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པར་འཁོར་རྣམས་ཀྱིས་


DTG095_Page_0018
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྣམ་པ་གཞན་གྱི་སྒོ་ནས་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་གསོལ་བ་འདེབས་པ་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་སྐད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན་པ་མི་ཤེས་ནས། དེ་བས་ན་ཤེས་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་དོན་འདི་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་སྐད་ཅེས་བྱ་བས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དེ། གང་བདག་གིས་ཐོས་པ་དེ་ནི་འདི་སྐད་ཡིན་གྱི་གཞན་དུ་མ་ཡིན་ཏེ། ལྷག་ཆད་སྤངས་ནས། ཇི་སྐད་ཐོས་པ་འོག་ནས་འབྱུང་བ་མཐའ་དག་རྫོགས་པར་གླེང་བསླང་བ་ཡིན་ནོ། །ཅིག་ཅར་ཐོས་པ་དང༌། ཀུན་འཛིན་པ་དང༌། འཆང་བ་དང༌། འཆད་པར་བསྟན་པས་ནི་བདག་ཉིད་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་པ་ཉིད་དང༌། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་རྗེས་སུ་གཟུང་བ་ཡིན་པར་བསྟན་ཏེ། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་དེ་ལྟ་བུར་ནུས་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་མགོན་པོ་བྱམས་པས་ཀྱང་བསྟན་ཏེ། སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་བྱ་བ་བྱས་པ་དང༌། །དེ་དག་རྣམས་ལ་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྲུན། །དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དག་གི་མགོན་བཅས་ནི། །འདི་དག་ཉན་པའི་སྣོད་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་བསྙེན་བཀུར་ཀུན་ཏུ་འདྲི། །སྦྱིན་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་སྤྱོད་པ་ནི། །ཀུན་ཏུ་འཛིན་དང་འཆང་བ་ལ་སོགས་པའི། །སྣོད་ཉིད་དམ་པ་དེ་དག་ཡིན་པར་དགོངས། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བདག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། གདུལ་བྱ་རྣམས་ཐེ་ཚོམ་དང་བྲལ་ནས། རབ་ཏུ་དང་བ་དང་རྣ་བ་བླགས་ཏེ་ཉན་པ་དང༌། གུས་པ་ལ་སོགས་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཕགས་པ་དཀོན་མཆོག་སྤྲིན་ལས་ཀྱང་སྨན་པ་སྙིང་རྗེ་ཅན་བཞིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །ཐོས་པའི་ཚིག་གིས་ནི་ཡི་གེ་ལ་བརྟེན་པའི་སྒྲ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཞལ་ནས་གསུངས་པ་ཉིད་ཡིན་པར་བལྟའོ། །དུས་གཅིག་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་སྐབས་འབྱེད་པར་བྱེད་པ་རྩོམ་པ་ཡིན་ནོ། །དུས་ནི་སྟོན་པ་ལ་སོགས་པའི་དུས་སོ། །བདུད་བཞི་བཅོམ་བས་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཏེ། ཡོན་ཏན་རིན་པོ་ཆེའི་ཕུང་པོ་མཐའ་མེད་པ་ཅན་འགྲོ་བའི་བླ་མ་ལ་བྱའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་བརྗོད་པ་ནི་རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་དུ་ཞུགས་པའི་འཁོར་གཉི་གའི་ཡང་


DTG095_Page_0019
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཅིག་ཆར་སྐྱབས་སུ་འོས་པ་ཉིད་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་བཞུགས་པས་ནི་གནས་དེ་མཆོད་རྟེན་དུ་གྱུར་པ་དང་མེས་འཇིག་པ་ལ་སོགས་པས་མི་ཤིགས་པར་ཡང་བསྟན་ཏེ། ས་ཕྱོགས་དེ་ནི་སྐྱོན་ཐམས་ཅད་ལས་གྲོལ་བའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དབང་གིས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྱོད་ལམ་བཞི་པོ་གང་ཡང་རུང་བས་བཞུགས་པའི་ས་ཕྱོགས་དེ་ནི་མེ་ལ་སོགས་པའི་འཇིག་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཤིགས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཞེས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་ལས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དངོས་སུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་བྱས་ན་ཟླ་བ་སྒྲོན་མའི་མདོ་ལས། རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་ཤར་ཕྱོགས་འདི་ཉིད་དུ། །སངས་རྒྱས་བྱེ་བ་སྟོང་ཕྲག་མཐོང་བ་དང༌། །རྒྱལ་བ་དེ་དག་ཀུན་གྱི་དྲུང་དུ་ནི། །ཏིང་འཛིན་ཞི་བ་མཆོག་འདི་ཞུ་བ་བགྱིས། །ཞེས་བྱ་བ་དང༌། བློ་གྲོས་ཤིན་ཏུ་བརྟན་པས་ཞུས་པ་ལས་ཀྱང༌། བྱམས་པ་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ནི་སངས་རྒྱས་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་སྟོང་ཕྲག་བདུན་ཅུ་རྩ་བཞིས་ས་ཕྱོགས་འདི་ཉིད་དུ་གསུངས་སོ། །ཞེས་བྱ་བ་དག་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་འགྱུར་རོ། །བཞུགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྱོད་པ་ཁྱད་པར་ཅན་དང་ལྡན་ཞིང་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བཞུགས་པའི་ཚིག་གིས་ནི་ལྷ་དང་འཕགས་པ་ཚངས་པའི་གནས་པ་བསྟན་ཏེ། རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་ལ་སོགས་པ་ན་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཆོག་ཏུ་མཛད་ཅིང་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལྗོངས་རྒྱུ་བ་བཞིན་དུ་བཞུགས་པ་ཡིན་གྱི། དུས་བཟླ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དུས་གཅིག་ན་ཞེས་གསུངས་ཏེ། གཞན་ན་ནི་ཡུལ་གཞན་དག་ན་བཞུགས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་རྗེས་སུ་སློབ་པ་གདུལ་བྱ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་གནས་པ་མཆོག་གསུམ་གྱིས་གནས་པར་བྱ་བ་ཡིན་གྱི་འཇིམ་གོང་བཞིན་དུ་འདུག་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །གཞན་དག་ན་རེ་དུས་གཅིག་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔ་མ་དང་སྦྱར་བ་ཡིན་ཏེ། བདག་རང་ལ་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ལ་སྣང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། དེ་ནི་གཅིག་ཏུ་ངེས་


DTG095_Page_0020
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་དགོངས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་བདག་རང་ལ་སྣང་བ་ནི་འཁོར་རྣམས་འདྲི་བར་མི་འདོད་ཀྱི། དཔལ་གྱི་མགུར་ནས་གསུངས་པ་འདྲི་བར་བསམས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང་རང་ཚང་མར་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཡུལ་དང་དུས་ནི་གཏན་ཚིགས། འཁོར་ནི་དབང་པོ་ཡིན་ཏེ། རྩོད་པའི་དབང་རྒྱ་དང་ཚུལ་འདྲའོ་ཞེས་སྨྲ་ན། དེ་ནི་བདག་གིས་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཡུལ་ཐོག་ཐག་ཏུ་སོང་ཞིང་དབང་ལ་དྲི་བར་བྱ་བ་ནི་དེར་འགྲོ་མི་ནུས་པ་རྣམས་ཀྱིས་མདོ་སྡེའི་དོན་གཏན་ལ་དབབ་པ་རིང་དུ་ཐོགས་པར་འགྱུར་རོ། །གང་དུ་འཁོར་གྱི་མིང་མ་བསྟན་པ་དེར་ཡང་སུ་ལ་དྲི་བར་བྱ། ད་ནི་བསྟན་པའི་ནང་དུ་གཏོགས་པའི་འཁོར་གང་ཡིན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་དེ་ནི། དགེ་སློང་སྟོང་ཐམ་པའི་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་ཆེན་པོ་དང་ཐབས་ཅིག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །འདིར་ཡང་དགེ་སློང་གི་འཁོར་སྔར་བསྟན་པ་ནི་ཆུང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་འཁོར་ཕྱིས་བསྟན་པ་ནི་ཆེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེར་ན་འགྲོ་བ་ཀུན་དང་སློབ་པ་དང་མི་སློབ་པ་དང་རང་རྒྱལ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་བཞིན་ནོ། །གཞན་དག་ན་རེ་འཁོར་རྟག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དགེ་སློང་གི་འཁོར་སྔར་སྨོས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཉོན་མོངས་པ་བཅོམ་པའི་ཕྱིར་དགེ་སློང་ངོ༌། །ཉོན་མོངས་པ་ཙམ་ཟད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞུགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པའི་ནང་དུ་གཏོགས་པ་ཡིན་གྱི། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ནང་དུ་མ་གཏོགས་པ་ཡིན་ནམ། བདུན་བརྒྱ་པ་འདི་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ཤིན་ཏུ་བསྡུས་པ་གཅིག་ཏུ་ངེས་པའི་དོན་མཆོག་ཏུ་ཟད་པ་འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་ཅན་དག་ལས་གཞན་པ་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་དག་འདིར་ཇི་ལྟར་གཏོགས། གང་གིས་ན་ཉན་ཐོས་ཀྱི་འཁོར་བསྟན་ཅེ་ན་དེ་ནི་ཉེས་པ་མེད་དེ། དོན་འདི་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཉི་ཁྲི་ལྔ་སྟོང་པ་ལས་བྱམས་པས་ཞུས་ནས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བཀའ་སྩལ་པ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་རིགས་ནི་གསུམ་མོ། །དེ་ལ་སེམས་ཅན་གྱི་རིགས་ཁ་ཅིག་ནི་ཐོག་མར་རྒྱ་ཆེ་བ་དམ་པ་ཚོལ་བར་བྱེད་ལ་རྒྱ་ཆེ་བ་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་རོ། །ཁ་ཅིག་ནི་ཐོག་མར་དམན་པ་ཚོལ་


DTG095_Page_0021
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལ་དམན་པ་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་པའོ། །དེ་ཙམ་གྱིས་མགུ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཡང་མཆོག་རྒྱ་ཆེ་བ་ཚོལ་ཞིང་དེ་ཡང་ཁོང་དུ་ཆུད་དོ། །ཁ་ཅིག་ནི་དམན་པ་ཁོ་ན་ཚོལ་ཞིང་དམན་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་དེ། དེ་ཙམ་གྱིས་མགུ་ནས་གང་མ་མཆོག་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཚོལ་བར་མི་བྱེད་པ་དེ་ནི་ཞི་བ་ཕྱོགས་གཅིག་ལ་ཞུགས་པར་བསྟན་ཏོ། །གང་དག་ཉན་ཐོས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་ཀྱང་དེ་ཙམ་གྱིས་མགུ་བ་མ་ཡིན་གྱི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་སྐྱེད་པར་བྱེད་ཅིང༌། ལས་དང་ཉོན་མོངས་པའི་དབང་དུ་མ་གྱུར་པར་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྒྱུར་བར་བྱེད་ལ། སྨོན་ལམ་གྱི་དབང་གིས་སྐྱེ་བ་གཞན་དང་གཞན་བསྒྲུབས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཚོགས་རྫོགས་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་རིགས་ཅན་དུ་བསྟན་པ་ནི་ཐོག་མར་དེའི་བྱང་ཆུབ་ཚོལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་པ་ལས་ཀྱང་ང་ནི་རྣམ་གྲངས་ཀྱིས་དེ་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་ཅན་དུ་སྨྲའོ་ཞེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་ལ་སོགས་པ་ཡང་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་པར་བལྟའོ། །དེས་ན་དེ་དག་འདི་ཉན་པ་ལ་སོགས་པའི་སྣོད་ཉིད་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་ལ་འམ་བྱང་ཆུབ་ཉིད་སེམས་པ་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའོ། །སེམས་ཆེ་བ་ཉིད་དང་སྤོང་བ་ཆེ་བ་ཉིད་དང་རྟོགས་པ་ཆེ་བ་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའོ། །ཕན་ཚུན་དུ་འབྲེལ་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་ཆེད་དུ་བརྩོན་འགྲུས་ཁྱད་པར་ཅན་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་གོ་ཆ་ཆེན་པོ་བགོས་པའོ། །འདི་སྐད་བསྟན་ཏེ། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་དྲུག་པོ་རེ་རེ་ལ་ཡང་རྣམ་པ་དྲུག་པོ་འདུས་པ་ལ་གོ་ཆའི་བརྩོན་འགྲུས་གང་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་ནི་རྣམ་པ་དྲུག་དང་ལྡན་པ་ཇི་སྐད་དུ་བསྟན་པའོ། །ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པ་བསྟན་ཏེ། གོ་ཆ་ཆེན་པོ་ཉིད་ཀྱིས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་མེད་པར་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཆེན་པོ་ཉིད་དུ་མི་རུང་ངོ༌། །ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ལ་ནི་བྱ་བར་འོས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་སྐད་དུ། དྲོད་དང་སྤྱི་བོ་བཟོད་པ་དང༌། །ཆོས་


DTG095_Page_0022
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱི་མཆོག་ལ་གནས་པ་དག །རྟགས་ནི་རྣམ་པ་ཉི་ཤུ་འདིས། །བྱང་ཆུབ་དག་ལས་མི་ལྡོག་ཡིན། །མི་ལྡོག་པ་ཡི་རྟགས་དག་ནི། །མཐོང་བའི་ལམ་གནས་ཡིན་པར་འདོད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །སྐྱ་རེངས་ནི་མང་སྟེ་མཐོན་ཀ་དང༌། སེར་པོ་དང༌། དམར་པོ་དང་ཉི་མའི་མདོག་འདྲ་ཟེར་བའོ། །འདིར་དུས་ལ་མ་བབས་པར་འོངས་པས་ན་རིངས་པ་ཡིན་པར་བརྗོད་པར་བཞེད་པའི་ཕྱིར། སྐྱ་རེངས་མཐོན་ཀ་ཡིན་པར་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། དེ་ནི་ཐམས་ཅད་པས་སྔར་འཆར་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཁྱད་པར་མེད་པས་ན་ཐམས་ཅད་བསྡུ་བ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་སྐད་བསྟན་ཏེ། ཐོག་མར་སྐར་མའི་འོད་ཉམས་ཤིང༌། །ནམ་མཁའ་དག་ནི་སྔོ་སེར་མདོག །ཤར་ཕྱོགས་སུ་ནི་མདོག་སྔའོ་འོད། །མཐོན་ཀའི་སྐྱ་རེངས་ཤར་བ་ཡིན། །དེ་ཤར་བ་ནི་དེ་བྱུང་བའོ། །དེས་མཚོན་པའི་དུས་ལ་བབ་པ་ནི་ཚེ་སྟེ། དུས་དེ་ལ་བབ་པ་ན་དེའི་ཚེ་མཚན་མོ་ཐོག་མ་རྔ་བརྡུང་བའི་དུས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་དུས་ལས་འདས་སོ། །གནས་ནི་ནང་དུ་ཡང་དག་འཇོག་པའི་ཁང་པ་ལ་བྱ་སྟེ། དེ་ནས་བྱུང་བའོ། །ག་ལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཕོ་བྲང་མཚོན་པའོ། །དེར་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ཀྱང་སོང་བ་མཚོན་པར་བྱེད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གདན་བཤམས་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཉེ་འཁོར་དུ་འདུག་པར་འོས་པའི་གནས་ལས་ཕྱི་རོལ་ན་འདུག་པའི་ཕྱིར་ཡུལ་ལས་འདས་པའོ། །ཡུལ་དང་དུས་ལས་འདས་པ་འདི་གཉིས་ཀྱིས་བསམ་པའི་ཁྱད་པར་སྟོན་པའི་ཕྱིར་འཆད་པའི་གླེང་གཞི་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཇི་སྐད་དུ། རིན་པོ་ཆེའི་ཟ་མ་ཏོག་ལས་བཅོམ་ལྡན་འདས་འོད་ཀྱི་ཏོག་གིས། འཕགས་པ་འཇམ་དཔལ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ་དང༌། གང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ལ་ལྟ་བ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པར་གྱུར་པ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ལྟ་བ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་ལུས་ཀྱིས་མ་ཡིན་སེམས་ཀྱིས་མ་ཡིན། མི་འདུད་རབ་ཏུ་མི་འདུད་ཁེངས་པར་མ་ཡིན་གུས་པར་མ་ཡིན་པར་མི་གནས་པར་འདུག་སྟེ། བཏང་སྙོམས་ཐོབ་ཅིང་རྣམ་པར་དབེན་པའི་རེགས་ཀྱིས་སེམས་གནས་ཏེ། དྲན་པ་དང་


DTG095_Page_0023
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལྡན་ཞིང་ཤེས་བཞིན་དུ་འདུག་པ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་བ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་བདག་ཏུ་སྒྲོ་འདོགས་པར་མི་བྱེད། སངས་རྒྱས་སུ་སྒྲོ་འདོགས་པར་མི་བྱེད། མཉམ་པ་ཉིད་ཡིན་པར་མཉམ་པར་མི་བྱེད། མི་མཉམ་པ་ཉིད་ཡིན་པར་མི་མཉམ་པར་མི་བྱེད། རྣམ་པར་མི་བྱེད་ཀྱི། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་ཤིན་ཏུ་གཅིག་པར་བྱེད། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་ཡང་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡིན་པར་རྟོགས། རང་གི་ལུས་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ནང་དུ་གཏོགས་པར་མཐོང༌། མཐོང་བ་རྣམས་ཀྱང་མ་ཡིན་པར་མ་མཐོང༌། རྣམ་པར་མ་མཐོང༌། རིང་བར་མ་ཡིན། ཉེ་བར་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསོལ་ཏོ། །དེ་ལྟར་ན་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ནི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ནི་འབྲས་བུ་སྟེ། དེ་དག་ནི་ཕྱིས་བསྟན་པར་བྱའོ། །ཉོན་མོངས་པ་མེད་ཅིང་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པའི་སྐུ་ཚེ་བསྟོད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་ལ་སོགས་པའི་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་ཀུན་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །མངོན་དུ་ཞུགས་ཏེ་མངོན་དུ་ཞུགས་ཏེ་ཞེས་རྣམ་པ་གཉིས་འབྱུང་བ་ནི་གསལ་བ་གསལ་བ་བཞིན་པའམ། འཇམ་པོ་འཇམ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་བཞིན་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པ་འམ་བཤད་པའི་དོན་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་ཏེ་ཞུགས་པ་ནི་གནས་པའི་ཆེད་དམ་སྤྱོད་པའི་ཆེད་དུ་ཞུགས་པ་དང་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་སྟེ། ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་ཟིན་པའི་ངོ་བོ་དེ་དག་ལ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བརྩོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གླེགས་བམ་ཁ་ཅིག་ལས་འདས་ཤིང་ཐལ་ཏེ་འདུས་པར་མཁྱེན་ནས་ཞེས་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་དེར་ཡང་ཡུལ་དང་དུས་ལས་འདས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །ཉན་ཐོས་ཤཱ་རིའི་བུ་ལ་སོགས་པ་དག་ཤེས་རབ་དང་རྫུ་འཕྲུལ་ལ་སོགས་པས་ཆེན་པོ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ན་ཉན་པས་ན་ཉན་ཐོས་ཏེ། གདུལ་བྱ་ཐམས་ཅད་དོ། །དེ་དག་ནི་མང་བའི་ཕྱིར་ཆེན་པོ་ཉིད་དོ། །འདུས་པ་ཚོགས་པར་མཁྱེན་ནས་སོ། །ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གོང་དུ་བསྟན་པའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་མཛད་པ་


DTG095_Page_0024
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གསུམ་ཁོ་ནར་ཟད་པར་འདིར་ངེས་པར་གཟུང་བའི་དོན་ཡིན་གྱི། ཉི་ཁྲི་ལྔ་སྟོང་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་རྫུ་འཕྲུལ་དང་ཆོ་འཕྲུལ་ལ་སོགས་པས་གདུལ་བྱ་རྣམས་གཟུད་པ་ལྟ་བུར་བྱས་པ་ནི་འདིར་མ་ཡིན་ཏེ། གདུལ་བྱའི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ཡོངས་སུ་སྨིན་བ་ཆུང་ངུ་དང་འབྲིང་དང་ཆེན་པོའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཞུགས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཞུགས་ཟིན་པ་དེ་ཡང་མངོན་དུ་ཞུགས་པ་མངོན་དུ་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་བསྟན་ཏོ། །ཁ་ཅིག་གིས་ཕྱི་དང་ནང་གི་གནས་ཕྱེ་ནས། བགྲོད་པར་བྱ་བ་གཉིས་སུ་བརྟགས་ཏེ་མངོན་དུ་ཞུགས་པ་མངོན་དུ་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་བྱེད་པའི་ཚིག་གཉིས་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་མི་རིགས་པར་མཐོང་སྟེ། སྒྲ་དང་དོན་གཉིས་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ཁྱོད་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་ཤཱ་རིའི་བུ་དུས་དང་ཡུལ་ལས་འདས་ཏེ། འོངས་པའི་དགོངས་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དྲིས་པ་ནི་ཐམས་ཅད་པས་ཐོག་མར་འཕགས་པ་འཇམ་དཔལ་ལ་འོངས་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་དགོངས་པ་མཆོག་དང་ལྡན་པ་ཡོད་པར་འཁོར་རྣམས་ལ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐོག་མ་ཉིད་དུ་འཇམ་དཔལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་འཇམ་དཔལ་ནི་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟོན་པར་མཁས་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཐོག་མར་འོངས་པ་ཡང་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཤཱ་རིའི་བུས་ཀྱང་དེ་འཇམ་དཔལ་ལགས་སོ་ཞེས་སྨྲའོ། །མཁྱེན་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟག་ཏུ་མཉམ་པར་གཞག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཐོབ་པ་དང་སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་ཞུགས་པའི་འཕགས་པ་འཇམ་དཔལ་ཡང་དེ་ལྟར་བརྩོན་པར་འཇུག་པ་དང་སྦྱར་ན་ངེས་པར་དགོས་པ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡོད་དོ་སྙམ་ནས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་འཁོར་རྣམས་ཀྱི་གུས་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར། འཇམ་དཔལ་ཁྱོད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་བལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐོག་མ་ཉིད་དུ་ཕོ་བྲང་གི་སྒོར་འདུག་ཅེས་གྲག་ན་བདེན་ནམ་ཞེས་བཀའ་སྩལ་ཏེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མི་སྲིད་པ་ལ་གྲག་ན་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་སྦྱོར་བར་མཛད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཁྱོད་ཁོ་ན་ལྷག་པར་བརྩོན་པར་བྱེད་


DTG095_Page_0025
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཅེ་ན། མ་ངོམས་པའི་སླད་དུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འདིས་ནི་ཤིན་ཏུ་དད་པ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་བསྟན་ཏེ། འདི་ལྟར་བལྟ་བ་དང་ཕྱག་འཚལ་བ་དང༌། བསྙེན་བཀུར་བྱ་བ་འང་འདོད་པ་མི་ངོམས་ཏེ་འོངས་པ་ཇི་སྐད་དུ་བསྟན་པའི་མཚན་ཉིད་རྣམས་ཀྱིས་ནི་དད་པ་དང་བརྩོན་འགྲུས་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བ་ཉིད་དང་ལྟ་བས་ཤེས་རབ་ཆེ་བ་ཉིད་དང་ཕྱག་འཚལ་བས་ནི་དྲན་པ་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཆེ་བ་ཉིད་དང་བསྙེན་བཀུར་བྱེད་པས་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཆེ་བ་ཉིད་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ། །བལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་ཁྱོད་བརྩོན་པ་ཉིད་དུ་བྱེད་ཅེ་ན། འདི་ལྟར་བདག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་བལྟ་བ་ནས་བསྙེན་བཀུར་བྱ་བའི་སླད་དུ་མཆི་བ་དེ་ཡང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་གྱི་སླད་དུ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། འདིས་ནི་བལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་ལ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དེ་ནི་དེའི་འབྲས་བུ་ཉིད་ཡིན་པར་བསྟན་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་བལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མ་བྱས་པར་འགའ་ཡང་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་གིས་རིམ་གྱིས་མངོན་པར་ཤེས་པ་བསྐྱེད་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སེམས་འཛུད་པ་དང་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་པ་དང་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ལ་སོགས་པར་བྱེད་ན། ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་ནུས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་ཕན་པ་ནི་ཐེག་པ་གསུམ་གྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་བཀོད་པའོ། །བདེ་བ་ནི་ལྷ་དང་མིའི་བདེ་བ་ལ་བཀོད་པ་སྟེ། སྔར་ལྷ་དང་མི་ལ་བཀོད་ནས་ཕྱིས་ཐེག་པ་གསུམ་གྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་སྦྱོར་བར་མཛད་དོ། །དེ་ལྟར་མ་བྱས་ན་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་བར་མ་བྱས་པས་ཐུགས་རྗེ་མེད་ཅིང་སྦྱོར་བ་ལ་མ་ལྕོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། འདིར་ནི་དེ་ཡོངས་སུ་སྤང་བར་བཞེད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་བདག་ནི་བལྟ་བས་མི་ངོམས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ཆོག་པར་འཛིན་པ་དང་རྒྱུན་ཏུ་མི་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་ཡོངས་སུ་སྤངས་སོ། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་གྱི་ཆེད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཐད་དུ་འོངས་བས་ནི་མ་གུས་པར་བྱེད་པ་དང་ལེ་ལོ་དང་སྙིང་རྗེ་མེད་པའི་སྦྱོར་བ་ཡོངས་སུ་


DTG095_Page_0026
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྤངས་སོ། །དེ་དག་གི་ས་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དེ་དག་ཡིན་པར་བསྟན་ཏེ། གང་ཟག་གིས་སེམས་པ་དང༌། སྤྱོད་པ་ལ་སོགས་པ་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པ་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ད་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་བལྟ་བ་དང་ཕྱག་བགྱི་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ཡང་སྐད་ཅིག་མ་བཅུ་དྲུག་གི་བདག་ཉིད་ཡིན་ཏེ། སྐད་ཅིག་མ་དེ་དག་རིམ་གྱིས་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཇི་ལྟར་བདག་གིས་མཐོང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་གང་གིས་ཞེས་བྱ་སྟེ། རྣམ་པ་དེ་ཡང་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཞེས་གསུངས་ཏེ། དུས་ཐམས་ཅད་དུ་དེ་བཞིན་དུ་འདུག་པས་ན། དེ་བཞིན་ཉིད་དེ་མ་སྐྱེས་པའི་གནས་སྐབས་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བའི་གནས་སྐབས་ཀྱང་སྨིག་རྒྱུའི་ཆུ་བཞིན་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཕགས་པ་དཀོན་མཆོག་ཟ་མ་ཏོག་ལས་ཀྱང་སྐྱེ་བ་དང་མི་སྐྱེ་བ་གཉིས་མཉམ་པ་ཉིད་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པ་དེའི་སྒོ་ནས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བལྟ་བར་བྱའོ། །འདིས་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་སངས་རྒྱས་གཉིས་དང་གཞི་དང་གནས་པ་བསྟན་ཏེ། རྣམ་པ་ནི་བལྟ་བར་བྱ་བ་ལས་གཞན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡིན་ན་ཡང་རྣམ་པ་ཉིད་དུ་མི་རིགས་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་བལྟ་བར་བྱ་བ་ཡིན་ལ། ཁྱོད་ནི་ལྟ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ན། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་མཐོང་བ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་མི་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་དང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དང་བདག་ཀྱང་མི་དམིགས་པ་སྟེ། དེ་ལ་སྦྱོར་ཞིང་མཉམ་པར་འཇོག་པ་དེའི་སྒོ་ནས་སོ། །ཅི་སྟེ་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྒྲ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་བཞིན་ཉིད་རྟོགས་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལ། འཇམ་དཔལ་གྱིས་ཀྱང་དེ་ལྟར་མཐོང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ནི་མི་དམིགས་པར་སྦྱོར་


DTG095_Page_0027
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་གྱི། གཞན་དུ་དམིགས་པ་ཡོད་ན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཐོང་བ་ཡིན། ཅིའི་ཕྱིར་གཞན་དུ་མཐོང་བ་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་རྗེས་སུ་དྲན་པའི་དབང་གིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཐོང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དྲན་པ་ནི་མཐོང་བའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་གནས་ཀྱི་ཡན་ལག་ཏུ་གསུངས་སོ། །མ་མཐོང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུགས་ཀྱི་སྐུར་ཅིའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བལྟ་བར་མི་བྱ་སྟེ། དེ་ནི་འདི་ལྟར་ཡུམ་གྱི་ལྷུམས་སུ་བལྟམས་པ་ དང༌། ཚལ next hit་ལུམ་བིར་སྐྱེས་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། དེར་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། སྤྲོས་པའི་དྲ་བ་འདི་ཐམས་ཅད་དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་བཞིན་དུ་བརྫུན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་དེ་དག་གིས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཐོང་བ་ནི་ཡང་དག་པ་མཐོང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མི་སྐྱེ་བའི་རྣམ་པར་བལྟ་བ་ནས། དངོས་པོ་མ་མཆིས་པའི་རྣམ་པའི་བར་དུ་ཞེས་གསུངས་སོ། །བར་དུ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་སྐྱེ་བ་མ་མཆིས་པའི་རྣམ་པ་དང༌། དངོས་པོ་མ་མཆིས་པའི་རྣམ་པར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་བལྟ་བར་བགྱིའོ་ཞེས་སྦྱར་རོ། །རྣམ་པ་དེ་དག་གིས་བལྟས་ན། ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མཐོང་བ་ཡིན་ཞེ་ན། འདིར་བཤད་པ་འབྲས་བུ་སྐྱེ་ན། རྒྱུ་དང་དུས་མཉམ་པར་སྐྱེ་འམ་དུས་ཐ་དད་པ་ཡིན། དུས་མཉམ་པ་ཡིན་ན་ནི་ཀུན་ཅིག་ཅར་དམིགས་པར་འགྱུར་བ་དང་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དབྱེར་མེད་པ་དང༌། བསྐལ་བ་ཡང་སྐད་ཅིག་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་རོ། །དུས་ཐ་དད་ན་ཡང་ནུས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །རྒྱུ་མེད་པ་ཡིན་ན་ནི་ལྟོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། རྟག་ཏུ་ཡོད་པ་འམ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་དོན་དམ་པར་སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་གཟུགས་སུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བལྟ་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པར་བསྟན་ནས། མཚན་དུ་བལྟ་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན། དཔེ་བྱད་དུ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་


DTG095_Page_0028
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་ཀུན་ནས་འབྱུང་བ་མ་མཆིས་ཏེ། ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །གཟུགས་ཀྱི་སྐུར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བལྟ་བ་མ་ཡིན་ན། འོ་ན་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་མཚན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་དང༌། དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་ཅུ་དང་ལྡན་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་ཚད་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་འབྲས་བུ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པའི་མཚན་ཉིད་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པས་བསགས་པའི་གནས་སྐབས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡིན་པར་ལྟ་མོད། དེ་སྐད་དུ་མགོན་པོ་བྱམས་པས་ཀྱང༌། ཐུབ་པའི་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་མཚན། །དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་ཅུའི་བདག །ཐེག་ཆེན་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པས་ན། །འདི་ནི་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་སྐུར་བཞེད། །གང་དང་གང་གི་འདིར་རྒྱུ་གང༌། །མཚན་ཉིད་དག་ནི་སྒྲུབ་བྱེད་པ། །དེ་དང་དེ་ནི་རབ་རྒྱས་པ། །ཀུན་ནས་འབྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་སོ་ཞེ་ན། དེ་ཡང་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་སྐྱེ་བོ་བླ་མའི་དྲུང་དུ་འགྲོ་བ་དང་སྡོམ་པ་བླང་བ་དང༌། དངོས་པོ་བཟང་པོ་སྦྱིན་པ་དང༌། །བསད་པ་ལས་ཐར་བར་བྱེད་པ་དང༌། ཡིད་དམ་ལེན་པ་དང༌། དགེ་བ་སྤེལ་བ་ལ་སོགས་པ་རང་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཕྱག་དང་ཞབས་འཁོར་ལོ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་དང༌། སེན་མོའི་མདོག་སྣུམ་བ་ལ་སོགས་པ་དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ལས་རྣམས་ཀུན་ནས་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེའི་འབྲས་བུ་མཚན་དང་དཔེ་བྱད་རྣམས་ཀྱང་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་དེ་དག་གི་སྐུ་ཡང་དེ་དག་གིས་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པའི་ངོ་བོར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་ཀུན་ནས་འབྱུང་བ་མ་མཆིས་ཏེ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདིས་ནི་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་བཀག་གོ །དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་འབྱུང་བ་འང་མ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་མཚན་དང་དཔེ་བྱད་འབྱུང་བ་བཀག་གོ །ཁྱད་པར་ཡང་མ་ལགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་མཚན་དང་དཔེ་བྱད་མེད་པའི་ཕྱིར་དེས་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་གྱུར་པ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་བཀག་གོ །འོ་ན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ལ་སོགས་པ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་རྣམས་སུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་བལྟ་བར་བྱ་


DTG095_Page_0029
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མོད་ཅེ་ན། དེ་ཡང་མི་རུང་བར་ཡུལ་ན་མི་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །ཡུལ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པའི་ཕུང་པོའི་སྤྱི་ལ་བྱའོ། །ཕྱོགས་ནི་དེའི་ཆ་ཤས་ཏེ། བག་ཆགས་ཀྱིས་མཚམས་སྦྱོར་བ་སྤངས་བའི་མཚན་ཉིད་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་མཐར་ཕྱིན་པའི་བདག་ཉིད་ལ་བྱའོ། །གནས་པ་ནི་དེ་ཉིད་ལ་སློབ་པ་སྟེ། ཐ་དད་པ་དེ་དག་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་མེད་པས་ན། ཡུལ་ན་མི་གནས་ཕྱོགས་ན་མི་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །འདས་པ་ལ་སོགས་པ་བཀག་པས་སྔོན་གྱི་མཐའ་དང༌། མ་འོངས་པའི་མཐའ་དང༌། དེ་ལྟར་བྱུང་བའི་སྤྱོད་པ་རྣམ་པར་དག་པ་རྣམས་བརྩལ་ཏོ། །གཉིས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་གཉིས་ནི་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ནི་དེ་ལས་སྐྱེས་པ་དང༌། དེ་ལས་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ཡིན་ན་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་དེ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་སུ་མ་མཆིས་པ་ནི་འདུས་མ་བྱས་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ན་དེས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་གཉིས་སུ་མེད་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་མ་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་སོགས་པ་མེད་པས་ན་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་རྣམས་མི་སྐྱེ་བ་དང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་མི་འགག་པ་དེའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་མི་སྐྱེ་མི་འགག་པ་སྟེ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་ལྟ་བ་ནི་སྤྲོས་པའི་ཚོགས་འདི་ཐམས་ཅད་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ལྟར་བྱས་ན་ཉི་ཁྲི་ལྔ་སྟོང་པ་དང༌། རྡོ་རྗེ་གཅོད་པ་དང༌། སྒོ་མཐའ་ཡས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བལྟ་བ་དང༌། རྗེས་སུ་དྲན་པ་བསྟན་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་འགྱུར་རོ། །ཟླ་བ་སྒྲོན་མ་ལས་ཀྱང༌། གཟུགས་སུམ་ཡིན་མཚན་ཉིད་ཆོས་མིན་པར། །རྒྱལ་བའི་སྲས་འདི་སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན། །གང་དུ་སེམས་མེད་འགྲོ་ཞིང་རྒྱུ་བ་མེད། །དེ་ལྟར་དེ་ནི་སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་སྡེ་ནི་མདོ་སྡེ་གཞན་གྱི་རྗེས་སུ་


DTG095_Page_0030
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འབྲངས་ཏེ། ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཐོང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྟན་པའི་རྣམ་པ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལྟ་ན་ཡིན་གྱི། དེ་ལས་གཞན་དུ་ལྟ་ན་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ངེས་པར་གཟུང་བར་བྱའོ། །འདི་དག་གིས་ནི་རང་གི་འདོད་པ་དམ་བཅས་པ་བསྒྲུབས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཙམ་གྱིས་ཁ་ཅིག་ལ་གསལ་བར་མི་འགྱུར་བས་ན་དེ་བས་ན་མ་ལུས་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བའི་ཆེད་དུ་འཇམ་དཔལ་ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་ལྟར་བལྟས་ན་ཇི་ཞིག་མཐོང་ཞེས་དྲིས་སོ། །དྲིས་པ་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཆེད་དུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་གིས་དེ་ལྟར་བལྟས་ན་ཅི་ཡང་མཐོང་བ་མ་མཆིས་སོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ཉིད་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན་ཞེ་ན་དེའི་ཕྱིར། བདག་གིས་ཆོས་གང་ལ་ཡང་སྐྱེ་བ་ཡང་མ་མཐོང་ཞེས་གསུངས་ཏེ། མ་སྐྱེས་པ་མཐོང་བར་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་མཐོང་བ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཐོང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གནས་སོ། །དེ་ནི་རྣམ་གྲངས་ཀྱིས་ཞལ་གྱིས་བཞེས་པ་སྟོན་ཏེ། དེ་ལྟར་བལྟ་བ་དང་བསྙེན་བཀུར་བྱེད་པའི་དང་ཚུལ་ཅན་དག་སེམས་ཅན་དུ་དམིགས་པ་དང༌། མངོན་པར་ཞེན་པ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ན་བྱམས་པ་ཆེན་པོ་ཉེ་བར་གནས་ཏེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་གོ་ཆ་དག་འགལ་བའི་ཕྱིར་མི་འཐད་པར་སྟོན་པ་ནི་འཇམ་དཔལ་ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ། དེ་ལྟར་མཐོང་བ་དང་དེ་ལྟར་བསྙེན་བཀུར་བྱས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནས། གོ་ཆ་ཆེན་པོ་བགོས་པ་དེ་ནི་ཁྱོད་དཀའ་བ་བྱེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་གསུངས་ཏེ། ཕན་ཚུན་འགལ་ཞིང་མི་རིགས་པའི་དོན་ལ་རྗེས་སུ་བརྩོན་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལའོ། །བྱམས་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་དམིགས་པ་ཉིད་ཡིན་གྱི་སེམས་ཅན་དང་ཆོས་ལ་དམིགས་པ་གཉིས་ནི་ཆེན་པོ་ཉིད་དུ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། མཚན་མ་མ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་དང་རྩོལ་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དང་དབང་རྣམས་མ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ས་བརྒྱད་པ་ལ་སོགས་པ་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པ་ལ་ནི་བྱམས་པ་ཆེན་པོ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་འབྱུང་བ་


DTG095_Page_0031
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་སྐྱེས་པ་གནས་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །ཅི་ཡང་མེད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་ལ་དམིགས་པ་དང་ཆོས་ལ་དམིགས་པ་དག་གིས་སེམས་ཅན་དུ་དམིགས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སེམས་ཅན་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཅི་ཡང་མེད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་དམིགས་པ་དང་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པ་གཉིས་ཀྱིས་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་དང༌། བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བར་ཇི་ལྟར་རང་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤངས་པར་བསྟན་ཏོ། །བྱམས་པ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་ཕྱིར་ཞུགས་ཀྱང་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་གཏན་དུ་ཞི་བ་བདེ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་བསྒྲུབ་པའི་ཆེད་དུ་ལྷ་དང་མིའི་བདེ་བ་ལ་དགོད་པར་མཛད་དོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཆེད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་དུ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གོ་ཆ་ནི་སྔར་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །ཁྱོད་མི་དམིགས་པའི་ཚུལ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་མི་འཐད་པ་ཉིད་སྨོས་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འགལ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་དུ་ཀྱང་གི་སྒྲ་སྨོས་སོ། །འཕགས་པ་འཇམ་དཔལ་གྱིས་ཀྱང་རྣམ་གྲངས་ཀྱིས་མི་འགལ་བ་འཐད་པ་ཞལ་གྱིས་བཞེས་པའི་ཕྱིར། ཇི་སྐད་སྨྲས་པ་དེ་དེ་བཞིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡོད་ན་ནི་གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་མི་དམིགས་ན། ཇི་ལྟར་དེ་དག་ལ་བདེ་བ་ཉེ་བར་བསྒྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་བྱམས་པ་ལ་ཉེ་བར་གནས་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་སྐྱོན་འདིར་འགྱུར་གྱི། གང་གི་ཚེ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་འབྱུང་བ་དམིགས་པ་མེད་པའི་ཞི་གནས་དང༌། ལྷག་མཐོང་སྐྱེས་པ་དེའི་ཚེ་ཇི་ལྟར་གོམས་པ་བཞིན་དུ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་ཟག་པ་མེད་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་བྱམས་པ་ཆེན་པོ་དང་སེམས་ཅན་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་གོ་ཆ་དང་སེམས་ཅན་མི་དམིགས་པ་དང་མངོན་པར་ཞེན་པ་མེད་པ་རྣམས་ཅུང་ཟད་ཀྱང་འགལ་བ་འམ་མི་འཐད་པ་མེད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྟོགས་པའི་བདག་ཉིད་མཐོང་བའི་ལམ་ལ་ཡང་ཅུང་ཟད་ཀྱང་སྐྱོན་མེད་དོ་ཞེས་རྣམ་གྲངས་ཀྱིས་ཁས་བླངས་པ་བསྟན་ཏོ། །


DTG095_Page_0032
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ད་ནི་ཆེན་པོ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གོ་ཆ་དེ་ནི་ཇི་ལྟར་བདག་གིས་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། དེ་ལྟར་གོ་ཆ་བགོས་ཏེ། སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་སེམས་ཅན་གྱི་རིགས་འཁོར་བར་གཏོགས་པ་རྣམས། བྲི་བ་འམ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་གནས་པ་རྣམས་གང་བར་བྱ་ཞེས་བྱ་བའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཉིད་དམིགས་སུ་མེད་པའི་ཕྱིར། བྲི་བ་ཉིད་དང་གང་བ་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཡོངས་སུ་བརྟག་པ་བཟུང་སྟེ། གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་དེ་ཉིད་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། དེ་ནི་གསལ་བ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་འདི་དག་ཙམ་གྱིས་ཅིའི་ཕྱིར་བྲི་བ་མེད་པ་ཉིད་དང་གང་བ་ཉིད་དུ་མི་མངོན་ཞེ་ན། འདིར་གཏན་ཚིགས་ནི་སེམས་ཅན་དབེན་པ་དང་ཞེས་གསུངས་ཏེ། སེམས་ཅན་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་སེམས་ཅན་འགའ་ཡང་དམིགས་སུ་མེད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀྱང་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་སེམས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། སེམས་ཅན་གྱི་མཚན་ཉིད་ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་དང་བདག་ལ་སོགས་པ་གཞན་ཡང་རུང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་ཆེ་བ་ཉིད་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །ད་ནི་འོ་ན་ནི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་མཐའ་མེད་པ་ཉིད་འདྲི་བར་བྱེད་དོ། །དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་མེད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཉན་པ་མེད་པས་ཆོས་སྟོན་པ་མི་འཐད་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། ལན་ནི་གང་གི་ཚེ་སེམས་ཅན་ཤིན་ཏུ་མི་དམིགས་པ་དེའི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཚེ་སྔོན་གྱི་མཐའ་དང་ཕྱི་མའི་མཐའ་དང་ད་ལྟར་གྱི་དངོས་པོ་མེད་པས་སེམས་ཅན་མི་དམིགས་པ་དེའི་ཚེ། འདིར་སུ་ཞིག་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་སུ་ལ་ཆོས་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བ་དང༌། ཆོས་འཆད་པ་དང་ཉན་པ་གང་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཅིའི་ཕྱིར་ན། སེམས་ཅན་དེ་དག་ཤིན་ཏུ་དམིགས་སུ་མེད་


DTG095_Page_0033
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ཡིན། གང་གིས་ན་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འགའ་ཡང་མེད་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར་འདི་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །འདིས་ནི་གཏན་ཚིགས་བསྟན་ཏེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་སྔོན་གྱི་མཐའ་ལ་སོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཤིན་ཏུ་མི་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ། །མཐའ་མེད་པ་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །ད་ནི་འཇམ་དཔལ་གང་གི་ཚེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཤིན་ཏུ་མི་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཉིད་འདྲིའོ། །དེའི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་འདས་མ་ཐག་པར་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་པ་དེའི་ཚེ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །ཅི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཏན་ཚིགས་ཅི་ཞེ་འམ། ཅི་ཞེས་འདྲི་བ་ཙམ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་ཡོད་པ་འདྲི་བའི་ཚེའོ། །སེམས་ཅན་དུ་ཡང་འདོགས་སམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་འཇོག་གམ་ཞེས་འདིར་ཚིག་ཟུར་དུ་འདོད་དོ། །ཡང་གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཅི་སྟེ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འགའ་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཤེས་པར་འདོད་པའོ། །གང་དག་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་དུ་དཔག་ཏུ་ཡོད་པ་གང་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་སྐད་འདྲི་ན་དེ་ལ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཇི་སྐད་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཙམ་དུ་ཟད་དོ། །སེམས་ཅན་གདགས་སུ་མེད་ན་ཞེས་དགོངས་སོ། །ལན་དུ་དེ་སྐད་འདྲི་བ་དེ་ལ་བདག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་གང་དག་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་པར་བསྟན་ཏེ། ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང་ཉི་ཁྲི་ལྔ་སྟོང་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏེ། ནམ་མཁའ་དཔག་ཏུ་མེད་པས་ན་གཟུགས་དཔག་ཏུ་མེད་དོ། །གཟུགས་དཔག་ཏུ་མེད་པས་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དཔག་ཏུ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། དེ་ལས་གཞན་པར་དཔག་པ་ཡང་བཀག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་གསང་བའི་མདོ་ལས།


DTG095_Page_0034
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མི་རྣམས་གང་ཞིག་སངས་རྒྱས་ཆོས། །ནམ་མཁའ་འདྲ་བའི་བདག་ཉིད་ལ། ཕ་མཐའ་རྟོགས་པར་འདོད་པ་ནི། །དེ་ནི་འགྲུབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །སངས་རྒྱས་དང་ནི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི། །དཔེར་ནི་ཇི་ཙམ་འགའ་བྱེད་པ། །སངས་རྒྱས་དག་དང་དེ་མི་མཐུན། །དེ་དག་རྒྱལ་བ་སྨོས་པར་བྱེད། །སངས་རྒྱས་ཆོས་དང་མཉམ་པ་གང༌། །དཔེ་ནི་དེ་ལ་གཅིག་ཡོད་པ། །ནམ་མཁའི་ཁམས་སུ་བསྟན་པ་སྟེ། །དེ་ཡི་ཚད་ནི་གང་ནའང་མེད། །ནམ་མཁའི་ཁམས་ནི་ཇི་ཙམ་པར། །རྒྱལ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དེ་ཙམ་ཡིན། །བསམ་གཏན་ཤེས་རབ་ཡེ་ཤེས་དང༌། །རྣམ་གྲོལ་ཡེ་ཤེས་མཐོང་བ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ཉི་ཁྲི་ལྔ་སྟོང་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཡིན་ཞེས་ཅིའི་ཕྱིར་མ་གསུངས། གཞན་དུ་ཅི་དགོས་ཤེ་ན། འདི་ཡང་གསལ་བ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། ཉི་ཁྲི་ལྔ་སྟོང་པར་ནི་རྒྱས་པར་བསྟན་ལ། འདིར་ནི་མདོར་བསྟན་ཏེ། ཚིག་ཉུང་ཡང་དོན་མང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་བསྟན་པའི་དགོངས་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ལ་དམིགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དང༌། ཚད་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་རྒྱུ་ནམ་མཁའ་བཞིན་པ་ལས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་འབྲས་བུར་གྱུར་པ་རྣམས་དེ་ཙམ་ཁོ་ནར་མངོན་པར་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དཔག་ཏུ་མེད་པ་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །ད་ནི་ཚད་མེད་པ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཙན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་ཚད་ཇི་ཙམ་ཞེས་འདྲི་ན་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་གྱི་ཚད་ཇི་ཙམ་པ་དེ་ཙམ་མོ་ཞེས་བགྱིའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་ནི་རྣམ་པ་ལྔའི་བདག་ཉིད་དེ། དེ་ཡང་སོ་སོར་ཡོངས་སུ་མ་ཆད་ཅིང་ཚད་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཚད་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཁམས་ལྔ་གང་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དང༌། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དང་ཆོས་ཀྱི་ཁམས་དང༌། གདུལ་བྱའི་ཁམས་དང༌། གདུལ་བྱའི་ཐབས་ཀྱི་ཁམས་སོ། །གལ་ཏེ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཉིད་དང༌། ཚད་མེད་པ་ཉིད་ལ་ཐ་དད་


DTG095_Page_0035
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དུ་བྱར་ཅི་ཡོད། གང་གིས་ན་གཉིས་བསྟན་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་ནི་ཅི་ཡང་མེད་དོ། །གཞན་དུ་ནི་ཐ་དད་པ་ཉིད་ཡོད་དེ་འདི་ལྟར། སེམས་ཅན་ཇི་སྙེད་ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྫས་འདི་ཇི་སྙེད་ཅིག་ལ་སེམས་ཅན་ཞེས་ཐ་སྙད་འདོགས། ཅིག་ཅིག་ལ་འམ། འོན་ཏེ་གཉིས་ལ་འམ། འོན་ཏེ་མང་པོ་ལ་གང་གི་ཚེ་ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་འཇིག་རྟེན་ཞེས་བརྗོད་ན་འཇིག་རྟེན་དང་སེམས་ཅན་དོན་ཐ་དད་པ་མེད་པར་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཕུང་པོ་ལྔར་དཔག་ཏུ་ཡོད་པའི་ཚད་ཇི་ཙམ་ཞེ་ན། དཔེར་ན་འཛམ་བུའི་གླིང་གི་མི་རྣམས་ཀྱི་ཚད་ནི་ཁྲུ་ཕྱེད་དང་ཁྲུ་བཞིའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། ཡུལ་འདི་ལྟ་བུ་ལ་ནི་དཔག་པའི་སྒྲ་སྦྱར་བར་འོས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ལ་སོགས་པས་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་ཚད་ཤེས་པར་འདོད་དོ། །ཚད་མེད་པ་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །ཉི་ཁྲི་ལྔ་སྟོང་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་ནི་ཐོག་མར་ཚད་མེད་པ་དེའི་འོག་ཏུ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཕྱིས་མཐའ་མེད་པ་འབྱུང་ལ། །འདིར་གོ་རིམས་བཟློག་པ་ནི་སྔ་ཕྱིར་མངོན་པར་ཞེན་པ་བསལ་བའི་དོན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ཡང་ཉི་ཁྲི་ལྔ་སྟོང་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། མངོན་པར་རྟོགས་པའི་རྒྱན་ལས་ཀྱང༌། བདེན་པའི་རྣམ་པ་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་བསྟན་ཏེ། དེ་ནི་བརྒྱད་དང་བདུན་དང་ལྔ། །བཅུ་དྲུག་ཏུ་ནི་བསྟན་པ་སྟེ། །རྒྱུ་དང་ལམ་དང་སྡུག་བསྔལ་དང༌། །འགོག་པ་དག་ལ་གོ་རིམས་བཞིན། །འདིར་ཡང་འོག་ནས་ཡུལ་གཅིག་ན། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གོ་རིམས་མེད་པ་བཞིན་དུ་གསལ་བར་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། །ད་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པ་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། ཡང་ལ་ལ་ཞིག་འདི་སྐད་དུ་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་གང་དུ་གཏོགས་ཞེས་འདྲི་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་དེའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་གང་ཡིན་པ་ཡིན་ནམ། གང་དུ་གཏོགས་ཤེ་ན། འདིར་ལན་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དག་ཏུ་གཏོགས་པར་གཏོགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེ་བ་མེད་པ་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །བསམ་


DTG095_Page_0036
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ནི་རྣམ་པར་རིག་པར་བྱ་བ་ཉིད་མ་ཡིན་པའོ། །ཚུལ་དེ་ལྟ་བུའི་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ནི་གང་དུ་ཡང་གཏོགས་པ་མེད་དོ། །དེ་དང་ཐ་མི་དད་པའི་མཚན་ཉིད་སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཀྱང་གང་དུ་ཡང་གཏོགས་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ ། སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་ཅི་ལ་གནས་ཞེས་འདྲི་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་གང་ལ་ཞེ་འམ། དམིགས་པ་གང་ལ་གནས་ཤིང་འདུག་ཅི་ལ་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །འདིར་ལན་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཁམས་ཅི་ལ་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེ་བ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཁམས་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཁམས་སོ། །དེའི་མཚན་ཉིད་ནི་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །དེ་དག་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ན་གང་ལ་ཡང་གནས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། སེམས་ཅན་གྱི་ཁམས་དེ་ཡང་མཚན་ཉིད་གཅིག་སྟེ། གང་ལ་ཡང་གནས་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འཇམ་དཔལ་ཁྱོད་གང་གི་ཚེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྒོམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཤེས་པ་འམ་ཤེས་པའི་མཆོག་ནི་ཤེས་རབ་བོ། །ཤེས་རབ་དེ་མཆོག་ཉིད་དང༌། དམ་པའི་དངོས་པོ་དང༌། ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་ཉིད་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ངེས་པའི་ཚིག་འདི་ནི་རིགས་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། སྐྱོན་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྒྱད་སྟོང་པ་ལས་ཀྱང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དེ་ནི་ཤེས་རབ་བོ། །མཆོག་ཏུ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དེ་ཤེས་རབ་ཡིན་ཏེ། དགེ་བའི་རྩ་བ་གང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་དུ་ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ཀུན་དགའ་བོ་དེ་བས་ན་ཤེས་རབ་དེ་མཆོག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མིང་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཤེས་རབ་འདི་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་བརྟགས་པར་སྒྲོ་འདོགས་པར་མི་བྱེད་ཅིང་ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་སྐྱེས་པ་ལ་ཆགས་པ་དང་བྲལ་ཞིང་རྟོག་པའི་ངོ་བོ་ཐམས་ཅད་བཅོམ་པ་དོན་དམ་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལས་གཞན་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་དོན་ཅན་གྱི་ཤེས་རབ་ལས་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་


DTG095_Page_0037
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མཆོག་ཡིན་ནོ། །འདིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང༌། དེས་ཡོངས་སུ་མ་ཟིན་པའི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་མཆོག་ཡིན་ནོ། །མཆོག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མིང་འཐོབ་པ་ཡིན་ཏེ་ཀུན་མཆོག་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཚེ་ཅི་ལ་གནས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམིགས་པ་གང་ལ་སེམས་འདུག་ཅེས་བྱ་བའོ། །བདག་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྒོམ་པ་དེའི་ཚེ། མི་གནས་པར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྒོམ་པ་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་ནི་གང་ལ་གནས་ཤིང་གང་གིས་ཇི་ལྟར་དེ་བསྒོམ་པར་འགྱུར་བའི་གནས་པར་བྱ་བ་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཤིན་ཏུ་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་ཆགས་པ་མེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཡང་འགའ་ཞིག་ལ་གནས་པ་ཡོད་ན་ནི། དེའི་ཚེ་ལོག་པའི་ཤེས་པ་ཡིན་པས། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པར་ག་ལ་འགྱུར། དོན་འདི་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། འཇམ་དཔལ་མི་གནས་པ་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་དུ་ཡང་ཅི་ཡོད་ཅེས་དྲིས་སོ། །འདིས་ནི་འཁོར་གྱི་ནང་དུ་འདི་སྐད་བསྟན་ཏེ། གལ་ཏེ་དངོས་པོ་གོམས་པར་བྱ་བ་འམ། བསྒོམ་པར་བྱ་བ་དེ་ལ་སེམས་རྒྱུན་དུ་མ་བཞག་ན་ཇི་ལྟར་བསྒོམས་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ།། །།བམ་པོ་གཉིས་པ། །འཇམ་དཔལ་གྱིས་ཀྱང་གང་ཅི་ལ་ཡང་མི་གནས་པ་དེ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་འདི་སྐད་བསྟན་ཏེ། གང་ཅི་ལ་ཡང་མི་གནས་པ་ཉིད་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཆགས་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། མི་གནས་པ་ལས་གཞན་དུ་བསྒོམ་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པར་བསྟན་ཟིན་ཏེ། འདི་ཉིད་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །ལེན་པ་མེད་པ་དང་གཏོང་བ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེའི་ཚེ་ཁྱོད་གང་གི་ཚེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྒོམ་པ་དེའི་ཚེ། ཁྱོད་ཀྱི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་འཕེལ་ཞིང་རྒྱས་པར་འགྱུར་བ་དང༌། ལམ་གྱི་


DTG095_Page_0038
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྒྲས་དེ་ལས་གཞན་པ་དག་འབྲི་ཞིང་འགྲིབ་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བར་བལྟའོ། །ལན་ནི་དེའི་ཚེ་བདག་གི་དགེ་བའི་རྩ་བ་འཕེལ་བ་འམ། འབྲི་བར་འགྱུར་བ་ཅི་ཡང་མ་མཆིས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དགེ་བའི་རྩ་བ་འཕེལ་བ་དང་མི་དགེ་བ་ཟད་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པ་དང་འགལ་བ་མེད་ཀྱི། འདིར་ནི་ཡོངས་སུ་ལེན་པ་དང་གཏོང་བའི་བསམ་པ་ལ་དགོངས་པ་ཡིན་ཏེ། རློམ་པའི་བདག་ཉིད་པས་ན་བསྒོམ་པ་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དོན་འདི་ཉིད་འོག་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ལ་ཆོས་འགའ་ཞིག་འཕེལ་བ་དང་འགྲིབ་པ་མཆིས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་འགའ་ཞིག་འཕེལ་བ་འམ། སེར་སྣ་ལ་སོགས་པ་བྲིའོ་ཞེས་གང་ལ་བསམ་པ་ཡོད་པ་དེ་ལ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྒོམ་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་དེའི་ཕྱིར། དེ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྒོམ་པ་མ་ལགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །གང་ལ་ཆོས་འགའི་དངོས་པོ་འཕེལ་བའི་ཕྱིར་རམ། འབྲི་བའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་གནས་ཤིང་འཇུག་པ་དེ་ནི་སྒོམ་པ་མ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་འགལ་བའི་ཆོས་དང་ལྡན་པ་སྒོམ་པ་ལས་ལོག་པར་བསྟན་ནས་སྒོམ་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་མི་སྤོང་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ཆོས་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་མི་སྤོང་མི་སེལ་ལ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་སྟོབས་ལ་སོགས་པ་མི་ལེན་མི་འཛིན་པ་དེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྒོམ་པ་ལགས་སོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟར་ལེན་པ་མེད་པ་དང་གཏོང་བ་མེད་པའི་གཏན་ཚིགས་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། གཏན་ཚིགས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྒོམ་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་པའི་ངོ་བོར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པས་ཆོས་གང་ལ་སྤང་བ་འམ་བླང་བར་བྱ། བླང་བ་ལ་སོགས་པར་འགྱུར་བ་ནི་སྐྱོན་


DTG095_Page_0039
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང་ཡོན་ཏན་མཐོང་བ་ལས་འགྱུར་བ་ཡིན་གྱི་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྒོམ་པ་འདི་ནི་སྐྱོན་དང་ཡོན་ཏན་གཉིས་མི་དམིགས་པ་ཡིན་ཏེ། གཏང་བ་འམ་གཟུང་བ་གར་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་བསྡུ་བར་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་འཁོར་བའི་སྐྱོན་དུ་ཡང་མི་མཆི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། གང་འཁོར་བའི་སྐྱོན་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པས་བྱས་པ་སྐྱེ་བ་དང་རྒ་ཤི་ལ་སོགས་པ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཡོན་ཏན་སྟོབས་དང་མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་བསྒོམས་པས་བྱས་པ་རྣམས་སུ་མི་མཆི་ཞིང་མི་སེམས་པ་དེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྒོམ་པ་ལགས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་དེ་ཉིད་ཀྱང་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེས་དོགས་པ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལྟར་འཁོར་བ་ཉིད་ཀྱང་རེ་ཞིག་མི་མཐོང་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །འཁོར་བ་ཉིད་ཀྱང་རེ་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱོན་ལ་ལྟོས་ཏེ། རེ་ཞིག་མི་མཐོང་བའོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཉིད་ཀྱང་རེ་ཞིག་མི་དམིགས་ན་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་ཡང་རེ་ཞིག་ཅེས་བྱ་བའི་རིམ་པ་ནི་ཡོན་ཏན་ལ་ལྟོས་པའོ། །དེ་དག་ནི་རང་གིས་མི་དམིགས་པའི་དོན་ལ་ཉེ་བར་གཏོད་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཆེད་དུ་བྲིས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ཆོས་གང་ལ་ཡང་བླང་བ་འམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ནི་མཇུག་སྡུད་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་གང་ལ་ཡང་བླང་བ་འམ་གཟུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཐ་དད་པ་འགའ་ཞིག་གིས་བླང་བ་ནི་བླང་བའོ། །ཐ་དད་པ་མེད་པར་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་ནི་གཟུང་བ་སྟེ། བླང་བ་དང་གཟུང་བ་གཉིས་ལྷན་ཅིག་ཏུ་སྨོས་པའི་ཕྱིར་དོན་དེ་ལྟར་དབྱེའོ། །ལམ་གྱི་སྒྲ་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པའོ། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ཆོས་འདོར་ཞིང་ངེས་པར་འབྱུང་བ་སྟེ། མ་མཆིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་སྦྱར་རོ། །བླང་བ་མེད་པ་དང་དོར་བ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །ད་ནི་བྱམས་པ་ལ་སོགས་པ་དང་སྟོང་པ་ཉིད་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ཚད་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་དང་སྟོང་པ་ཉིད་དེ་ཡང་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མདོར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བཅོམ་


DTG095_Page_0040
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལྡན་འདས་གང་ཆོས་གང་ལ་ཡང་འགྲིབ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །ཆོས་གང་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཞེ་སྡང་ལ་སོགས་པ་དང་ལྟ་བས་བྱས་པ་དག་འགྲིབ་ཅིང་ཟད་པ་དང༌། ཚད་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། སྟོང་པ་ཉིད་སྒོམ་པ་རྣམས་འཕེལ་ཞིང་ལྷག་པར་རྒྱས་པར་གྱུར་པའི་དངོས་པོ་གང་མི་དམིགས་པ་དེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྒོམ་པ་ལགས་སོ། །དེ་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་སྐྱེ་བ་མ་མཆིས་པ་ལ་འགྲིབ་པ་དང་འཕེལ་བ་མ་མཆིས་པའི་སླད་དུའོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། སྐྱེ་བ་མ་མཆིས་པ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དེ། དེ་ལ་ནི་འགྲིབ་བ་མེད་འཕེལ་བ་མེད་དེ། དུས་ཐམས་ཅད་དུ་དེ་བཞིན་དུ་འདུག་པའི་ཕྱིར་དང་འདུས་མ་བྱས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་འགྲིབ་པ་མེད་ལ་གཉེན་པོ་འཕེལ་བ་མེད་དོ། །འགོག་པ་ལ་ཡང་མི་རྟོག་པས་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྒོམ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ཆོས་གང་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། རྣམ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་སྐྱེ་བ་དང༌། ཉོན་མོངས་པའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ལ་སོགས་པ་འགག་པར་རློམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཡང་སྒོམ་པ་གང་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྒོམ་པ་ལགས་སོ། །དེ་ལྟར་གང་གིས་དངོས་པོར་རྟོག་པ་བསལ་ནས་འབྲས་བུ་ལ་རྟོག་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ཆོས་གང་ལ་ཡང་ཇི་ལྟར་རང་གི་གནས་ངན་ལེན་དང༌། དེའི་ཀུན་ཏུ་རྨོངས་པ་རྣམས་འགྲིབ་བའམ་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་རྒྱས་པར་མི་བགྱིད་ཅིང་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་དེ་ལྟར་སྒོམ་ཞིང་སེམས་བསྐྱེད་པ་དེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྒོམ་པ་ལགས་སོ། །དེ་ལྟར་རྒྱུན་དུ་སེམས་བསྐྱེད་པ་དེ་ཉིད་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྒོམ་པ་ལགས་སོ། །ཚད་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་དང་སྟོང་པ་ཉིད་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །ད་ནི་སངས་རྒྱས་ཉིད་འཐོབ་པ་བརྗོད་པ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ཏེ། སྟོབས་དང་མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཆོས་ཡིན་ཏེ་


DTG095_Page_0041
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བསམ་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉི་ཚེ་བའི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དང་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཡིན་ཏེ་ཉི་ཚེར་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་སྨོན་པ་ནི་འདོད་པ་མེད་པའོ། །ཉི་ཚེ་བ་སྨོས་པ་ནི་མི་སྨོན་པས་ཁྱད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་གཉིས་ཀར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བའི་དབུ་མའི་ལམ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཚིག་གི་ཟླ་བསྟན་པ་ཀུན་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །མི་སྨོན་པ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། དགོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་ལེ་ལོ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དང་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ལ་སྨོན་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་རྣམ་པ་ཐ་མ་ཉིད་བསྟན་ཏེ། དེ་ཡང་མཆོག་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཉིད་ནི་གཙོ་བོ་དམ་པ་བྱ་དཀའ་བ་མཐའ་ཡས་པ་ཤིན་ཏུ་འབད་པས་སྨོན་ཅིང་བཙལ་བར་བྱ་བ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཀྱང་གི་སྒྲས་ནི་གང་གིས་དང་ཇི་ལྟར་གང་གི་དོན་དུ་སྨོན་པ་ཡང་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྨོན་ཅིང་བཙལ་བྱར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་བསྒོམས་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྒོམ་པ་ལགས་སོ། །སངས་རྒྱས་ཉིད་ཐོབ་པ་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །དེ་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་བསྡུ་བ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྒོམ་པ་ནི་འདི་ལྟར་ཆོས་འདི་དག་ནི་མཆོག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཉེ་བར་མི་གནས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་འཇུག་པའོ། །དེ་སྟོན་པ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་སྟོང་པ་ཉིད་དང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང་ཚད་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་འདི་དག་ནི་མཆོག་གོ །སེར་སྣ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་བ་དང་གནོད་སེམས་དང་ལེ་ལོ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་འདི་དག་ནི་ཐ་མའོ་ཞེས་དེ་ལྟར་མཆོག་དང་ཐ་མ་ཡིན་པར་རྟོག་པས་མི་གནས་པའོ། །དེ་ལྟར་ཅིའི་ཕྱིར་ཡིན་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་ཆོས་གང་དག་མཆོག་དང་ཐ་མར་གྱུར་པའི་ཆོས་དེ་དག་ཀྱང་མི་དམིགས་ཏེ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་མཆོག་གང་དག་བླ་ན་མེད་པའི་དོན་འདྲེན་པར་བྱེད་པས་ན་མཆོག་གོ །ངན་སོང་ལ་སོགས་པ་འདྲེན་པར་བྱེད་པས་ན་སེར་སྣ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཐ་


DTG095_Page_0042
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མའོ་ཞེས་ཆོས་དེ་ལ་ཡང་མི་དམིགས་སོ། །དེ་ལྟར་རྣམ་པར་བྱང་བ་དང༌། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཆོས་མི་དམིགས་པས་མཆོག་ཉིད་དང༌། ཐ་མ་ཉིད་དུ་མི་རྟོག་པ་གང་ཡིན་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྒོམ་པའི་རྣལ་འབྱོར་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་རྗེས་སུ་གཏད་དེ། བརྩོན་ཞིང་མ་བྲལ་བའི་རིགས་ཀྱི་བུ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་སོ། །དེས་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་ཟིན་པར་བསྟན་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་ཡོངས་སུ་ཟིན་ན་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐམས་ཅད་དང༌། སྟོང་པ་ཉིད་དང་ཚད་མེད་པ་དང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་ཟིན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་བ་དང་མཐུན་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །ད་ནི་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ནད་ཐམས་ཅད་འཇོམས་པར་བྱེད་པ་བརྗོད་པའི་ཆེད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྒོམ་པ་ནི་ཆོས་གང་ལ་གང་མཆོག་ཅེ་འམ་ཐ་མ་ཞེས་མི་རྟོག་གོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །མངོན་པར་ཞེན་པའི་ནད་ཅེས་བྱ་བ་གང་ཞེ་ན། སྲིད་པ་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་དངོས་པོ་ཕྱི་ནང་གི་ཆོས་ལ་ཐ་མ་དང༌། མཆོག་ཏུ་ལྟ་བས་ཀུན་ཏུ་ཞེན་ཅིང་ཆགས་པ་ནི་མངོན་པར་ཞེན་པའོ། །དེ་ཉིད་ཡུན་རིང་པོར་དབྱེན་དང་རྩོད་པ་དང་འགྱེད་པ་དང་མི་མཐུན་པ་ལ་སོགས་པའི་གནོད་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། སེར་སྣ་ལ་སོགས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ནད་དོ། །དེ་ཐམས་ཅད་འཇོམས་པར་བྱེད་ཅིང་གཏན་ནས་འབྱིན་པ་ནི་མཆོག་ཉིད་དང་ཐ་མ་ཉིད་དུ་མི་རྟོག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྒོམ་པ་དང་གཞན་དག་ཀྱང་དེ་ལ་འགོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་རྟོག་པ་དེ་ཉིད་གཏན་ཚིགས་གང་གིས་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་སྐྱེ་བ་མ་མཆིས་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་དང་ཡང་དག་པའི་མཐའ་དང༌། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བར་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བར་ལ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་འདུས་མ་བྱས་པའི་རྣམ་གྲངས་གཞན་དག་ཀྱང་གཟུང་ངོ༌། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱི་དང་ནང་མ་སྐྱེས་པའི་ངོ་བོ་སྟེ། དེ་ལ་


DTG095_Page_0043
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མཆོག་དང་ཐ་མ་མཆིས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལྟར་བསྒོམས་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྒོམ་པ་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཇུག་སྡུད་པའོ། །དེ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཞིབ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་བ་དང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་སྔ་མ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་བྱའོ། །གསོལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྨྲས་པའོ། །འདི་སྐད་ཅེས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འོག་ནས་འབྱུང་བའོ། །བཀའ་སྩལ་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསུངས་པའོ། །འཇམ་དཔལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་སྟོབས་དང༌། མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཙོ་བོ་མཆོག་མ་ཡིན་ནམ་ཞེས་ཚིག་ཟུར་གྱིས་དྲིས་པ་དང་འདིར་ལན་ནི། བཟུང་དུ་མ་མཆིས་པའི་སླད་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ནི་མཆོག་ལགས་སོ་ཞེས་གསོལ་ཏོ། །འཇུག་པ་དང་ལྡོག་པའི་གནས་ལ་གཟུང་བར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མི་མངའ་བའི་ཕྱིར་དང༌། དེ་མེད་ན་མེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འཛིན་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་མི་མངའོ། །དེ་བས་ན་དེ་དག་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་མཆོག་ཡིན་ནོ། །དོན་དམ་པར་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའོ། །སྟོང་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་དབེན་པའོ། །དེ་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་ལགས་སམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་མངོན་སུམ་དུ་མཚན་ཉིད་གཅིག་ཉིད་དུ་མཉམ་ཞིང་ཐ་མི་དད་པར་མཁྱེན་ཏེ། མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་ལགས་སམ། དེ་སྐད་ཞུས་པ་དང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་དེ་བཞིན་ཏེ་ཞེས་ཞལ་གྱིས་བཞེས་སོ། །འཕགས་པ་འཇམ་དཔལ་གྱིས་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་མཆོག་གམ། ཐ་མ་ཞེས་བགྱི་བ་མཆིས་སམ་ཞེས་དྲི་བ་ཉིད་ལན་དུ་སྨྲས་པ་ཡིན་ཏེ། སྟོང་པ་ཉིད་ལ་མཆོག་དང་ཐ་མ་མཆིས་སམ་ཞེས་ཚིག་ཟུར་གྱིས་དྲིས་པ་ནི་དེ་གཉི་


DTG095_Page_0044
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ག་ཡང་མཆིས་པ་མ་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱང་རིགས་པ་སྨྲས་པས་དགྱེས་ནས་འཇམ་དཔལ་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །འཇམ་དཔལ་དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། ཇི་སྐད་སྨྲས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞལ་གྱིས་བཞེས་པ་སྟེ། གཞན་དུ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ཡིན་ནོ། །གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པར་སྒྲོ་འདོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ནས་དེའི་བག་ལ་ཉལ་དང་བྲལ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འཇམ་དཔལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་བླ་ན་མེད་པ་ཡིན་ནམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། འདི་ལས་གཞན་མཆོག་དམ་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་མེད་པས་བླ་ན་མེད་པའོ། །དྲིས་པ་དང་འཇམ་དཔལ་གྱིས་གསོལ་བ་དེ་དེ་ལྟ་ལགས་ཏེ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་བླ་ན་མེད་པ་ཉིད་ལགས་ཀྱི། དེ་ལས་གཞན་ནི་མ་ལགས་སོ་ཞེས་ཞལ་གྱིས་བཞེས་པ་གསུངས་སོ། །འདིར་གཏན་ཚིགས་སུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལྟར་དེ་དག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་དེ་དག་ལ་བག་ཆགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཅུང་ཟད་ཙམ་དང་ཕྲ་མོ་ཙམ་ཡང་མ་མཆིས་ཤིང་མཆིས་པ་མ་ལགས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་མི་དམིགས་ཏེ། རིག་པར་བྱར་མེད་དོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྒྱུ་བའི་གནས་སྐབས་ལྟ་རེ་ཞིག་རིང་དུ་ཞོག་གི །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ལ་དེའི་བག་ཆགས་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་གི་སྒྲའི་དོན་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་བླ་ན་མེད་པ་དེ་དག་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་མཆོག་ཉིད་དང༌། བླ་ན་མེད་པ་ཉིད་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་གནས་ཡིན་ནོ། །ཡང་དག་པར་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་མཆོག་དང་ཐ་མ་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ། བླ་ན་མེད་པ་ཉིད་དང༌། གོང་མ་དང་བཅས་པ་ཉིད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཞི་བ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་སོགས་པ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྒོམ་པ་ལ་བརྩོན་པས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་སྒྲུབ་པའི་


DTG095_Page_0045
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་སྲུང་བ་དང་སྐྱོབ་པ་དང་སྦ་བ་མཛད་དོ། །དེ་ལ་སྲུང་བ་ནི་སྒོམ་པ་འཕེལ་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་མི་ཉམས་པར་མཛད་པའོ། །སྐྱོབ་པ་ནི་ཕ་རོལ་གྱི་གནོད་པ་ལས་སྐྱོབ་པའོ། །སྦ་བ་ནི་ཐེག་པ་དམན་པར་འཕྲོ་ཞིང་གཡེང་བ་མེད་པར་བྱེད་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་གིས་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ཆོས་རྣམས་སྤངས་ནས་ཐེག་པ་དམན་པ་ལས་འདས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཐོབ་པར་མཛད་ཅིང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་མཛད་དོ་ཞེས་གང་ལ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་དག་མི་འབྱུང་བ་དེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྒོམ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་གཞན་ཡང་གང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་བསྟན་ཟིན་པའི་ངོ་བོ་རྣམས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པས་སྒྲུབ་པ་སྟེ། བསྙེན་པར་བྱེད་ངེས་སུ་མཐུན་པར་བྱེད་པའོ། །དེའི་དངོས་པོ་ནི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དོ། །དེའི་དོན་དུ་འཇུག་པར་མི་བྱེད་འབྱུང་བར་མི་བྱེད་སྒྲུབ་པར་མི་བྱེད་པའི་བར་དུ་ཡིན་ནོ། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ཆོས་རྣམས་སྤོང་བ་དང་དོར་བར་མི་བགྱིད་དོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་འཐོབ་པ་ཡང་མ་ལགས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཐོབ་པར་བྱེད་པ་ཡང་མ་ལགས་པའོ། །འཛིན་པ་ཡང་མ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་འམ་འཛིན་པར་བྱེད་པ་མ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་ཟིན་ཏེ། ཉི་ཁྲི་ལྔ་སྟོང་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཀྱང་དེ་སྐད་དུ་བསྟན་པ་ནི་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དག་ན་བཞུགས་པའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱིས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་འཛིན་པ་ནས་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་བར་དུ་བྱེད་པ་དེའི་ཇི་ལྟར་དགེ་བའི་ཆོས་འཕེལ་བར་འགྱུར་བ་དང༌། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་བར་དུ་མི་ཉམས་པར་འགྱུར་བ་དང༌། ང་རྒྱལ་ལ་སོགས་པས་ཟིལ་གྱིས་མི་ནོན་པར་འགྱུར་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། བསྲུང་བ་དང་བསྐྱབ་པ་དང༌། སྦ་བར་མཛད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། བུ་མང་པོས་མའི་ནད་བསལ་བའི་ཕྱིར་བརྩོན་པའི་དཔེས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བསྲུངས་པ་ལ་སོགས་


DTG095_Page_0046
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་བསྟན་ཏེ། དེ་ལ་བུ་ལྟ་བུ་ན་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་སོ། །མ་ལྟ་བུ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །དེའི་ནད་ལྟ་བུ་ནི་མཐོང་བ་དང་བསྒོམས་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རང་རང་ལ་ཇི་ལྟར་ཡོད་པ་དང་དེའི་བག་ལ་ཉལ་ལོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འབྱུང་བ་བསྟན་པའི་མདོ་ལས་ཀྱང་དོན་འདི་གསལ་བར་བསྟན་མོད་ཀྱི་ཡི་གེ་མངས་སུ་དོགས་བས་མ་བྲིས་སོ། །སྲོག་གཅོད་པ་མེད་པ་ནས་བརྩམས་ཏེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཚུལ་ལ་རང་ཡང་གནས་ཤིང་སེམས་ཅན་རྣམས་དགོད་པ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ཡང་སྤང་བ་དང་བླང་བའི་ཆོས་རྣམ་པ་གཉིས་བྱེ་བྲག་ཏུ་ཤེས་ཤིང་བསམས་པ་མེད་པར་སྤང་བར་བྱ་བ་མི་དགེ་བ་ལ་སོགས་པ་ལས་བསླང་སྟེ། བླང་བར་བྱ་བ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་དགེ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་རང་གནས་ཤིང་གཞན་ཡང་དགོད་པར་མི་ནུས་པས་ཆོས་དེ་དག་ལ་གདོན་མི་ཟ་བར་བསམ་པ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པར་བྱ་དགོས་སོ། །གང་ཞིག་དག་གིས་དབེན་བར་བསྒོམས་པ་དེ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྒོམ་པ་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་ཆོས་གང་ལ་ཡང་མི་སེམས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། སྤང་བར་བྱ་བ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ལ་སོགས་པ་དང་འབྲེལ་བ་དང་བླང་བར་བྱ་བ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་གང་ལ་ཡང༌། དྲན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པས་མི་སེམས་ལ་མྱོང་ཞིང་དམིགས་པས་རྣམ་པར་མི་རིག་པ་དེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྒོམ་པ་ལགས་སོ། །གཏན་ཚིགས་བསྟན་པས་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། འཇམ་དཔལ་ཁྱོད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ལ་མི་སེམས་སམ་ཞེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དྲིས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་དེ་དག་ལ་མི་སེམས་སམ་ཞེས་ཚིག་ཟུར་གྱིས་བསྟན་ཏེ། དེ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ནི་ངེས་པར་བྱ་དགོས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་དགོས་པའོ། །གལ་ཏེ་བདག་གིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པར་མཐོང་ན་ནི་བདག་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ལ་སེམས་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ནི་ཆོས་ཅན་སངས་རྒྱས་དང༌། དེའི་ཆོས་རྣམས་ལ་བྱ་སྟེ། ཅི་སྟེ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་ཅིང་རང་གི་ངོ་བོ་གྲུབ་པར་


DTG095_Page_0047
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མཐོང་ན་ནི་སེམས་ལགས་སོ། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པར་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་སེམས་པར་མི་བགྱིད་དོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་མ་གྲུབ་པ་དངོས་པོར་སེམས་པར་བགྱིད་ན། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྒོམ་པ་ནི་འདི་དག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནས། ཆོས་གང་ལ་ཡང་རྣམ་པར་རྟོག་པས་ཉེ་བར་གནས་པ་མ་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་གསུངས་ཏེ། སྤང་བར་བྱ་བ་དང་བླང་བར་བྱ་བའི་ཆོས་ཅན་དང་ཆོས་གང་ལ་ཡང་བྱེ་བྲག་ཏུ་རྟོག་ཅིང༌། རྣམ་པར་རྟོག་པས་ཉེ་བར་གནས་ཤིང་ཞུགས་པ་མ་ལགས་སོ། །འདི་དག་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ཆོས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་བྱེ་བྲག་ཏུ་རྟོག་པ་སྟོན་ཏེ། འགྲོ་བ་ལྔ་འམ་དྲུག་ཏུ་སོ་སོར་འགྲོ་བས་ན་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའོ། །དེ་དག་གི་ཆོས་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ཆོས་ཏེ། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའོ། །བདག་དུལ་བ་དང་ཞི་བ་དང་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཆོས་སོ། །འཛིན་པར་སྒྲོ་འདོགས་པ་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་ནི་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་སོ། །སྟོབས་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་ནི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་སོ་ཞེས་ཆོས་གང་ལ་ཡང་རྣམ་པར་རྟོག་པས་ཉེ་བར་གནས་པ་མ་ལགས་སོ། །འདིར་གཏན་ཚིགས་ནི་རྣལ་འབྱོར་ལ་བརྩོན་པའི་རིགས་ཀྱི་བུས་ཆོས་དེ་ཉིད་ཀྱང་མི་དམིགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། ཐ་སྙད་གདགས་པར་འོས་པའི་ཆོས་བདག་ལ་སོགས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱང་མི་དམིགས་ཏེ་མི་མཐོང་ངོ༌། །བདག་ལ་སོགས་པ་གང་ལ་བསྟན་ཟིན་པའི་ངོ་བོའི་ཆོས་སོ་སོའི་སྐྱེ་པོའི་ཆོས་ཞེས་བརྗོད་ཅིང་བསྟན་པ་བདག་དེ་མི་དམིགས་སོ། །སློབ་པ་ནི་རྒྱུན་དུ་ཞུགས་པ་ལ་སོགས་པ་གང་བག་བདུན་ནོ། །མི་སློབ་པ་ནི་དགྲ་བཅོམ་པའོ། །རང་སངས་རྒྱས་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། བསེ་རུ་ལྟ་བུ་དང༌། ཚོགས་དང་སྤྱོད་པའོ། །དེ་ལ་བསེ་རུ་ལྟ་བུ་ནི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ལ་བརྟེན་ནས་རྒྱུད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་ཀྱི་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་ཡང་མི་སྐྱེད་པའོ། །ཚེ་ཡོངས་སུ་བརྗེས་ནས་ནི་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་དང༌། འཕགས་


DTG095_Page_0048
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་ལམ་སྐྱེད་པར་བྱེད་ཅིང་དགེ་སྦྱོང་གི་འབྲས་བུ་ངང་ཤིན་ཏུ་མཐར་ཐུག་པའི་རང་བྱང་ཆུབ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །ཚོགས་དང་སྤྱོད་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཁ་ཅིག་ནི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ལ་བསྟེན་ནས་རྒྱུད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད། ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་ཡང་སྐྱེད་པར་བྱེད་ཀྱི། དགེ་སྦྱོང་གི་འབྲས་བུ་དང་འཕགས་པའི་ལམ་ནི་མི་སྐྱེད་དོ། །ཚེ་ཡོངས་སུ་བརྗེས་ན་ས་ནི་འཕགས་པའི་ལམ་བསྐྱེད་ནས་ཤིན་ཏུ་མཐར་ཕྱིན་པའི་རང་བྱང་ཆུབ་མངོན་སུམ་དུ་མི་བྱེད་དོ། །གཞན་དག་ནི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ལ་བརྟེན་ནས་རྒྱུད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཆ་དང་མཐུན་པ་ཡང་སྐྱེད། འཕགས་པའི་ལམ་ཡང་སྐྱེད་པར་བྱེད་ཀྱི་ཤིན་ཏུ་མཐར་ཕྱིན་པའི་མཚན་ཉིད་རང་བྱང་ཆུབ་ནི་མངོན་སུམ་དུ་མི་བྱེད་དོ། །ཚེ་ཡོངས་སུ་བརྗེས་ནས་ནི་རང་བྱང་ཆུབ་དེ་ཐོབ་པར་བྱེད་དོ། །རྣམ་པ་དེ་དག་གསུམ་ཆར་ཡང་ལུང་ལས་གཅིག་ཏུ་ང་རྒྱལ་ལ་སྤྱོད་པ་ཡིན་པར་བཞག་སྟེ། ང་རྒྱལ་ཆེན་པོ་དང་འབྲིང་དང་ཆུང་ངུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བསེ་རུ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པར་དབྱེའོ། །དེ་དག་གི་ཆོས་ནི་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་ཡང་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཞེས་བརྗོད་པའི་ཆོས་དེ་ཤིན་ཏུ་རབ་ཏུ་བདག་ལ་སོགས་པར་བརྗོད་པར་རུང་བའི་ཆོས་ཅན་དེ་མི་དམིགས་ཤིང་དམིགས་སུ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་སྒོམ་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྒོམ་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ལ་བདག་མེད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྒོམ་པའི་རྣལ་འབྱོར་ལ་བརྩོན་པའི་རིགས་ཀྱི་བུ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ་དེའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འདི་སྙམ་དུ་དབང་སྒྱུར་བ་ལ་སོགས་པ་ནས། མནར་མེད་པ་ལ་ཐུག་པའི་བར་འདི་ནི་འདོད་པས་རབ་ཏུ་ཕྱི་བའི་ཁམས་ཡིན་པས་འདོད་པའི་ཁམས་སོ། །གནས་གཙང་མ་ལ་སོགས་པ་ནས་ཚངས་རིས་ལ་ཐུག་པའི་བར་འདི་ནི་གཟུགས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའི་ཁམས་ཡིན་པས་གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་སོ། །འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པ་ནས། ནམ་མཁའ་


DTG095_Page_0049
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མཐའ་ཡས་སྐྱེ་མཆེད་ལ་ཐུག་པའི་བར་འདི་ནི་གཟུགས་མེད་པས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་པས་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་སོ། །རབ་ཏུ་ཡང་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་བསྡུ་བ་ནི་འདོད་ཆགས་ཟད་པས་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ཁམས་དང༌། དེ་ལས་གཞན་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ཟད་པས་སྤངས་པའི་ཁམས་རྣམས་ཡོངས་སུ་བཟུང་ངོ༌། །འགོག་པའི་དབྱིངས་སུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་པོ་ཡོངས་སུ་ཟད་པ་ཞེས་བགྱི་བ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ངོ་བོ་དེ་ལྟ་བུར་མི་སེམས་སོ། །འདིར་དོགས་ནས་གཏན་ཚིགས་སུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལྟར་དེས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། དེས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྒོམ་བ་དང་ལྡན་པའི་རིགས་ཀྱི་བུས་སོ། །འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་འགོག་པའི་ཆོས་ཟད་པའི་རང་གི་ངོ་བོའི་ཆོས་དེ་གང་ཡང་མི་མཐོང་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་བདག་མེད་པ་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་སྒོམ་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྒོམ་པ་ནི་རྟོག་པ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཚུལ་ལ་རང་གནས་ལ་སེམས་ཅན་རྣམས་འགོད་པ་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །ད་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། རབ་ཏུ་འཇུག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་འདོད་པ་དང་མི་འདོད་པ་ཐོབ་པ་དང་ཡོངས་སུ་སྤང་པའི་ཆེད་ཡིན་ལ། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོས་པ་འདི་ཡང་སངས་རྒྱས་ཉིད་དང་སོ་སོ་སྐྱེ་བོ་གཉིས་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་འཐོབ་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཆེད་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྐྱེའོ། །དེ་ལ་འདིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་སྐྱེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དགོས་པ་དང་བྱེད་པ་པོ་དང་ལས་རྣམས་ལ་མི་རྟོག་པར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པར་བྱའོ་ཞེས་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་གཞན་ཡང་གང་ཆོས་གང་ལ་ཡང་ཕན་པ་འམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། འདོད་པ་འམ་མི་འདོད་པ་མ་ཐོབ་པ་འམ་ཐོབ་པའི་ཆོས་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་གང་ལ་ཡང་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ཕན་པ་སྒྲུབ་པ་འམ། གནོད་པ་སེལ་བར་ཡང་མི་བགྱིད་ཅིང་མི་


DTG095_Page_0050
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྒྲུབ་པ་དེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྒོམ་བ་ལགས་སོ། །ཕན་པ་མ་ཐོབ་པ་སྒྲུབ་ཅིང་གནོད་པ་ཐོབ་པ་སེལ་བར་མི་བྱེད་པའོ། །འམ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་ཕན་ཚུན་ལྟོས་པ་ཡིན་ནོ། །དོན་འདི་ལ་གཏན་ཚིགས་སུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྒོམ་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་སྦྱིན་པར་བགྱིད་པ་པོ་ཡང་མ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །འདི་ལྟར་གང་གི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྒོམ་པ་བསྟན་ཟིན་པའི་ངོ་བོ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་སྦྱིན་པར་བགྱིད་པ་པོ་ཡང་མ་ལགས་ཏེ། དེས་ན་འབུལ་བར་བགྱིད་པ་པོ་མ་ལགས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ཆོས་རྣམས་གཅོད་པར་བགྱིད་པ་པོ་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེལ་བར་བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་བས་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་མི་འགོག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་དོན་དེ་ཉིད་ནི་གཞུང་འཛུགས་པར་བྱེད་པའོ། །གང་ཞེས་བྱ་ནི་འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་སྟེ། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ཆོས་དངོས་པོ་མ་སྐྱེས་པ་རྣམས་མི་འགོག་ཅིང་ཟད་པར་མི་བྱེད། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་དངོས་པོ་མ་སྐྱེས་པ་རྣམས་མི་འཐོབ་ཅིང་ཡོད་པར་མི་བྱེད་དེ། ཐོབ་པར་བྱ་བ་དང་ཐོབ་པ་པོ་རྣམས་ཤིན་ཏུ་དངོས་པོ་མེད་པོའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ལན་དུ་མར་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །འདིར་ནི་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་འཁོར་གསུམ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །དེ་ཡན་ཆད་དུ་མཐོང་བའི་ལམ་སྐད་ཅིག་མ་བཅུ་དྲུག་བསྟན་ཟིན་ཏེ། དེ་ལ་བཅུ་དྲུག་ནི། དེ་བཞིན་ཉིད་དང་སངས་རྒྱས་དག །ཕན་ཚུན་བརྟེན་པ་མེད་པ་དང༌། །རྣམ་གྲངས་ཀྱིས་ནི་ཞལ་མི་བཞེས། །ཆེན་པོ་ཉིད་དང་མཚན་མེད་བཅས། །དཔག་མེད་པ་དང་མཐའ་མེད་དང༌། །དེར་གནས་པ་ཡི་གཟུགས་ལ་སོགས། །སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་ངེས་འཛིན་དང༌། །བླང་དོར་མེད་ལ་སོགས་པ་དང༌། །བྱམས་ལ་སོགས་པ་སྟོང་ཉིད་དང༌། །སངས་རྒྱས་ཉིད་ནི་འཐོབ་པ་དང༌། །རྣམ་པར་བྱང་ཀུན་ཡོངས་བསྡུས་དང༌། །མངོན་ཞེན་ནད་ཀུན་འཇོམས་པ་དང༌། །མྱ་ངན་འདས་


DTG095_Page_0051
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འཛིན་ཞི་ཉིད་དང༌། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་བསྲུངས་སོགས་དང༌། །སྲོག་གཅོད་མེད་པ་ནས་བརྩམས་ནས། །རྣམ་པ་ཀུན་མཁྱེན་ཚུལ་ལ་ནི། །བདག་གནས་སེམས་ཅན་འགོད་པ་དང༌། །སྦྱིན་བ་ལ་སོགས་བྱང་ཆུབ་ཏུ། །ཡོངས་སུ་སྔོ་བར་བྱེད་པ་སྟེ། །ལམ་ཤེས་ཉིད་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མ། །ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་དག་ནི་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གི་དམིགས་པ་དངོས་པོའི་མཐའ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །མཐོང་བའི་ལམ་དེ་སྐད་དུ་བསྟན་པ་དང༌། །ཐུགས་དགྱེས་པ་འམ་ཞལ་གྱིས་བཞེས་ནས། ལེགས་སོ་ལེགས་སོ། ཞེས་ལན་གཉིས་སུ་གསུངས་སོ། །འཇམ་དཔལ་ཁྱོད་ཀྱིས་འདི་ལྟར་ཆོས་ཟབ་མོ་འདི་ལྟ་བུ་འདི་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཞེས་བྱའོ། །འདི་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་དངོས་པོའི་མཐའ་ལ་བྱའོ། །ཟབ་མོ་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་འདེབས་ཀྱི་མཐའ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དོན་དམ་པར་རང་གི་ངོ་བོའི་ཆོས་མཐོང་བའི་ལམ་འདི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བསྟན་ཅིང་བཤད་པ་ཞེས་བྱ་བར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དེའི་སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱག་རྒྱ་འདི་གཞག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་གྱི་ཆོས་བཅུ་དྲུག་འདི་ཉིད་ཡིད་ཆེས་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཕྱག་རྒྱ་དང་རྟགས་ཡིན་ཏེ། ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་ཚུལ་སོ་སོར་ངེས་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་ངོ་བོ་དག་གི་ཆ་ཕྲ་མོ་ཁོང་དུ་མ་ཚུད་པ་ཚུ་རོལ་ཉི་ཚེ་མཐོང་བ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་ཅིག་ཤོས་སུ་བྱེ་བྲག་མ་ཕྱེད་པ་རྣམས་ཀྱིས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡིན་པར། ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཁྱོད་ཀྱིས་ཕྱག་རྒྱ་བཞག་སྟེ། གང་དག་ཆོས་འདི་ལ་འདོད་པ་དང་སེང་གེ་སྒྲས་སེང་གེའི་ཕྲུ་གུ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཐོས་པས་མི་སྐྲག་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཕྱག་རྒྱ་འདིས་ངེས་པར་བྱེད་དོ། །གང་དག་སེང་གེའི་སྒྲས་རི་དགས་གཞན་བཞིན་པ་དང༌། །བ་ཚའི་ཆུའི་ནང་ནས་སྐྱེས་པས་ཆུ་ཞིམ་པོ་མི་འདོད་པ་བཞིན་འདི་ལ་མི་འདོད་ཅིང་སྐྲག་པར་བྱེད་པའི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་པ་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ཅན་ནམ། བྱང་ཆུབ་


DTG095_Page_0052
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སེམས་དཔའི་ཐེག་པ་པ་དམིགས་པ་ཅན་དག་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྟགས་སུ་གྱུར་པའི་ཕྱག་རྒྱ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ཅན་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པའི་བྱེ་བྲག་ཡིན་ཏེ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ཙམ་གྱིས་དགའ་ཞིང་ཞི་བ་ཕྱོགས་གཅིག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཡང་ན་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་པར་བཟུང་སྟེ། དེ་དག་ནི་གཅིག་ཏུ་ང་རྒྱལ་ལ་སྤྱོད་པ་ཡིན་པར་གསུང་རབ་ལས་གཞག་གོ །དེ་དག་ནི་སངས་རྒྱས་གཅིག་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱས་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་འདི་དག་གིས་སངས་རྒྱས་གཅིག་བསྙེན་བཀུར་བྱས་པ་དེ་སངས་རྒྱས་གཅིག་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱས་པའོ། །ཡང་ན་སངས་རྒྱས་གཅིག་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱས་པ་གང་ཡིན་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་ཏེ། དེ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་དག་གིས་སངས་རྒྱས་གཅིག་ལ་བསྙེན་བཀུར་བསྐྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་ཏེ། དེ་ལྟར་མ་ཡིན་གྱི་འོན་ཀྱང་སངས་རྒྱས་མང་པོ་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱས་པ་ཡིན། སངས་རྒྱས་མང་པོ་ལ་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐུལ་བ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སྐྲག་པ་ནི་སྔངས་ཤིང་སྐྲག་པ་སྟེ། ལན་འགའ་འབྱུང་བའོ། །དངང་བ་ནི་རྒྱུན་དུ་སྐྲག་པའོ། །དངང་བར་འགྱུར་བ་ནི་བྲལ་ཡང་ཡང་བྱུང་ཡང་བྱུང་བྱེད་པ་སྟེ། རྒྱུན་དུ་འདུག་པའི་རིམས་དང་བར་དུ་འབྱུང་བའི་རིམས་བཞིན་ནོ། །གཞན་དག་ན་རེ་ཆུང་ངུ་དང་འབྲིང་དང་ཆེན་པོའི་བྱེ་བྲག་ཡིན་ནོ་ཞེའོ། །དེ་དག་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་པས་མི་སྐྲག་པ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་བསམ་པ་རྣམ་པར་དག་པས་བསྡུས་པའི་མཐོང་བའི་ལམ་གྱི་མཇུག་ཐོགས་སུ་བསླབ་པ་གསུམ་རྣམ་པར་དག་པས་བསྡུས་པའི་བསྒོམ་པའི་ལམ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། ཆུང་བའི་ཆུང་བ་ལ་སོགས་ལམ། །ས་དགུ་ལ་ནི་རྣམ་པར་དག །ཆེན་པོའི་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པའི། །དྲི་མ་དག་གི་གཉེན་པོ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པས་ས་གཉིས་པ་དང༌། ལྷག་པའི་བསམ་པ་རྣམ་པར་དག་པས་ས་གསུམ་པ་དང༌། ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་རྣམ་པར་དག་པའི་བྱེ་བྲག་གི་


DTG095_Page_0053
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཕྱིར་འོད་འཕྲོ་བ་ལ་སོགས་པས་བརྒྱད་གཞག་གོ །དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀུན་འབྱུང་བའི་བདེན་བས་ཐོབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་འདིར་མ་བཤད་དོ། །དེ་ལས་གཞན་དགུ་ནི་རིམ་བཞིན་སྟོན་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གནང་བ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་བདག་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྒྱ་ཆེར་སྟོན་པར་སྤོབས་ལགས་སོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། རྒྱ་ཆེར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གོང་དུ་བསྟན་བ་ཙམ་པས་ལྷག་པར་སྤོབས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འཇམ་དཔལ་སྤོབས་པར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྗེས་སུ་གནང་བ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བསླབ་པ་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གསུམ་མོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བའོ། །ལྷག་པའི་སེམས་ཀྱི་བསླབ་པ་ནི་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་བསླབ་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྟེ། འདི་དྲུག་ཁོ་ནས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དང་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པ་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐབས་ལ་སོགས་པ་བཞི་ནི་འདི་དག་ཉིད་ཀྱི་གྲོགས་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་སྦྱིན་བ་ལ་སོགས་པས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཚོགས་རྣམས་ཐབས་ལ་མཁས་པས་དགེ་བ་ལ་སྦྱོར་བར་བྱེད་པས་ཐབས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བསླབ་པའི་གྲོགས་ཡིན་ནོ། །མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་ཉོན་མོངས་པ་ལྷག་པར་ཆེ་བའི་ཕྱིར་སྒོམ་པ་རྒྱུན་དུ་མི་ནུས་ཤིང་ཁམས་དམན་བ་ལ་ལྷག་པར་མོས་པས་ལྷག་པའི་བསམ་བ་ཉམ་ཆུང་བས་དམིགས་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བསམ་གཏན་ཡོངས་སུ་བསྒོམ་པའི་ཕྱིར་ནང་དུ་སེམས་འཇོག་མི་ནུས་པ་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཤེས་རབ་མངོན་པར་སྒྲུབ་མི་ནུས་པ་རྣམས་བསོད་ནམས་ཅུང་ཟད་ཙམ་དག་བྱས་ཏེ་འདུག་པ་དེ་དག་ཚེ་ཕྱི་མར་ཉོན་མོངས་པ་ཆུང་བར་ཡིད་ཀྱིས་སྨོན་ལམ་བཏབ་བོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཆུང་བ་དེས་ན་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་ནུས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་སྨོན་ལམ་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་གྲོགས་


DTG095_Page_0054
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་ལ་བརྟེན་པ་དང༌། དམ་པའི་ཆོས་ཉན་པ་དང༌། ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ལྷག་པའི་བསམ་བ་ཉམ་ཆུང་བ་བཟློག་སྟེ། གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་སུ་ལྷག་པའི་བསམ་བ་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཐོབ་པའི་ཕྱིར། སྟོབས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་བསམ་གཏན་གྱི་གྲོགས་ཡིན་ནོ། །ཡེ་ཤེས་གང་གིས་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཤེས་རབ་སྒྲུབ་ནུས་པར་འགྱུར་བའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དེ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདིའི་གྲོགས་ཡིན་ནོ། །དེ་ལས་གཉིས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ཆོས་གང་གི་གནས་པ་མི་དམིགས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། འདིར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྒོམ་པ་ནི་ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བསླབ་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་མཚན་ཉིད་དེ་དེ་ལ་གང་ཆོས་གང་གི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་པ་པོའི་ཆོས་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་གང་ཡིན་བ་དེ་དག་གིའོ། །གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལ་གནས་པས་གནས་པའོ། །བསླབ་པ་འདི་ཉིད་ལ་བྱ་སྟེ། རྗེས་སུ་བསྒྲུབ་པའི་བདག་ཉིད་རྣམས་ཀྱིས་སྒྲུབ་བ་ནི་དེ་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་མི་དམིགས་པ་ནི་མི་མཐོང་བའོ། །མི་གནས་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། སེར་སྣ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་འཆལ་པ་དང༌། གནོད་སེམས་ལ་སོགས་པ་ལོག་པར་སྒྲུབ་པ་དང་མི་སྒྲུབ་པ་སྟེ། དེ་ཡང་མི་དམིགས་པ་སྟེ། གཉེན་པོ་དང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་གཉི་ག་མ་ཡིན་པ་རྣམས་མི་དམིགས་པ་གང་ཡིན་བ་དེ་སྒོམ་པ་འདི་ཡིན་པར་བཞེད་དོ། །དེ་ནས་དེ་མི་དམིགས་པ་འདི་ཡང་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་གནས་པའི་སླད་དུ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། མ་སྐྱེས་པ་རྣམས་ནི་གནས་པར་མི་རིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ས་གསུམ་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ཆོས་གང་ལ་ཡང་ལྷག་པར་དམིགས་པའི་སླད་དུ་ཉེ་བར་མི་གནས་པ་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། འདིར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྒོམ་པ་ནི་ལྷག་པའི་སེམས་ཀྱི་བསླབ་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་


DTG095_Page_0055
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནོ། །དེ་ཡང་གང་ཞེ་ན། དངོས་པོའི་ཆོས་གང་ལ་ཡང་ལྷག་པར་དམིགས་པའི་སླད་དུ་ཡུལ་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་མི་གནས་འཇུག་པ་མ་ལགས་སོ། །འདིར་དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བས་དོགས་ཏེ། གཏན་ཚིགས་དྲིས་པ་དང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་དམིགས་པ་མ་མཆིས་ཤིང༌། དམིགས་པ་སྟོང་པ་ཡིན་ཏེ། མ་སྐྱེས་པ་རྣམས་ལ་ཡུལ་དང་ཡུལ་ཅན་གྱི་དངོས་པོ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལྟར་སྒོམ་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་མཇུག་སྡུད་པའོ། །དེ་ཉིད་སེམས་མི་དམིགས་པར་སྒོམ་པ་ཡིན་ཏེ། དམིགས་པའི་རྣམ་པ་མ་གཏོགས་པར་སེམས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་བཞིན་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཡང་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་དམ་པར་དེ་མི་དམིགས་པའི་བདག་ཉིད་སྒོམ་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྒོམ་པ་ཡིན་པར་བཞེད་དོ། །ལྷག་པའི་སེམས་ཀྱི་བསླབ་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ས་གསུམ་པའོ། །ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་བསླབ་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཁྱད་པར་ནི་ས་ལྷག་མ་རྣམས་ཡིན་ནོ། །དེ་ལས་བཞི་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་རྣམ་པ་གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །འོད་འཕྲོ་ཅན་གྱིས་འདི་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་ཀུན་ཏུ་འཛིན་པ་ཉིད་མེད་པའི་དོན་རྟོགས་པས། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་སྲེད་པའི་རྨོངས་པ་དང་ཆོས་ལ་སྲེད་པའི་རྨོངས་པ་དང༌། དེའི་གནས་ངན་ལེན་གྱི་གཉེན་པོ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་རེ་ཞིག་ཆོས་ལ་སྲེད་པ་མེད་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གང་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། ཀྱང་གི་སྒྲས་ནི་དེ་དག་གི་ཆེད་དུ་འཇུག་པས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་འདོད་པར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་མངོན་དུ་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདུན་ན་འདུག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་མ་ཡིན་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་


DTG095_Page_0056
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྣམས་མངོན་དུ་ལྟ་ག་ལ་འགྱུར་ཞེས་སྦྱར་རོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་མངོན་དུ་མི་འགྱུར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་སྒོམ་པ་གང་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ལྟོས་པ་ཡིན་ནོ། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ཆོས་རྣམས་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་འཚལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤོང་བ་སྟེ། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་དངོས་པོ་མངོན་དུ་འགྱུར་བ་ལྟ་རེ་ཞིག་ཞོག་གི །སྨོས་སུ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀྱང་གི་སྒྲའི་དོན་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ལ་སྲེད་པ་མེད་པ་བསྟན་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་གཞན་ཡང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དེ་སྒོམ་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་སྲེད་པ་མེད་པར་སྟོན་ཏོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དེ་སྒོམ་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་སྲེད་པའི་གཉེན་པོའི་མཚན་ཉིད་དོ། །སྒོམ་པ་གང་ལ་བརྟེན་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་ནས་ཏེ། རེ་ཞིག་ཉི་ཚེ་བའི་ཆོས་མངོན་དུ་བྱེད་པ་ལྟ་ཞོག་གི །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ལ་ཡང་མངོན་དུ་མི་བྱེད་དོ། །ཡང་གི་སྒྲས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་བསམ་གྱིས་མ་ཁྱབ་པའོ་ཞེས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡང་མངོན་དུ་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་བལྟ་བར་བྱའོ། །མངོན་དུ་མི་བྱེད་པ་ནི་སྙོམས་པར་འཇུག་པས་ཡུལ་དུ་མི་བྱེད་པ་སྟེ། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་སྲེད་པ་ཆད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྒོམ་པ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་རྣམ་པར་མེ་རྟོག་པའི་སླད་དུ་ལགས་པར་རིག་པར་བགྱིའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡིན་ནོ་ཞེས་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། ཆོས་དང་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་སྲེད་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བཅོམ་ལྡན་འདས་གཞན་ཡང་སྒོམ་པ་གང་ལ་བརྟེན་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་ས་ལྔ་པ་སྟོན་ཏོ། །སྒོམ་པ་གང་ལ་བརྟེན་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོབ་ནས་སོ། །མཐོང་བ་མ་མཆིས་པའི་ཚུལ་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ལ་སོགས་པ་དང་འབྲེལ་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་སུ་མཐོང་ཞིང་ཤེས་སོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཆོས་ཐུན་


DTG095_Page_0057
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མོང་མ་ཡིན་པ་རྨད་དུ་བྱུང་བའི་ཆོས་ཡིན་པར་མཐོང་བ་དེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྒོམ་པ་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བའི་རྒྱུད་ཐ་དད་པ་མེད་པར་རྟོགས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །གང་དག་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྟན་པ་འདི་ཐོས་ནས་མི་སྒྲ་གཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་སངས་རྒྱས་བརྒྱ་སྟོང་མང་པོ་ལ་བསྙེན་བཀུར་བགྱིས་པ་ལགས་ཏེ། མཉེས་པར་བགྱིས་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ལ་བསྙེན་བཀུར་བགྱིས་པའོ། །དེ་གང་ཞེ་ན། གང་དག་བསྒོམ་པའི་ལམ་གྱིས་བསྡུས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྟན་པ་འདི་ཐོས་ནས་མི་སྐྲག་པ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ནོ། །མི་སྐྲག་པ་ལ་སོགས་པ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཐོས་པ་ལ་སྐྲག་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་སངས་རྒྱས་བརྒྱ་སྟོང་མང་པོ་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱས་པས་ལྷག་པར་མོས་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་ཡང་སངས་རྒྱས་མང་པོ་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་གི་ཐུགས་མཉེས་པར་མཛད་པ་ཡིན་གྱི། གཞན་དག་ནི་ཉན་པ་ལ་སོགས་པ་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ་སྔར་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་ལྷག་པར་བྱ་བ་བྱས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་བསྒོམས་པའི་བརྩམས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་ཐོས་པ་ལ་སྐྲག་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་བསྔགས་པ་སྟོན་པ་སྐབས་སུ་ཅི་བབ་ཅེ་ན། དེ་ལ་བཤད་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ལ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་ཕྲ་རྒྱས་ཀྱི་གྲོགས་དང་ཉམ་ཆུང་བ་དང་ཕྲ་བ་དང་རྣམ་པ་གསུམ་ཡང་དག་པར་བཅོམ་མོ། །དེ་ལ་དང་པོ་ནས་ལྔ་པའི་བར་དུ་ནི་མཐུན་བར་ཉོན་མོངས་པའི་ཕྲ་རྒྱས་ཀྱི་གྲོགས་ཡང་དག་པར་བཅོམ་པའི་གནས་སྐབས་ཡིན་ནོ། །དྲུག་པ་དང༌། བདུན་པ་གཉིས་ཀྱི་གནས་སྐབས་སུ་ནི་མཐུན་པར་ཉམ་ཆུང་བ་བཅོམ་པ་ཡིན་ནོ། །བརྒྱད་པ་ལ་སོགས་པ་གསུམ་གྱི་གནས་སྐབས་སུ་ནི་མཐུན་པར་ཕྲ་བ་བཅོམ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ས་ལྔ་པ་བསྟན་ནས་སངས་རྒྱས་མང་པོ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གནས་སྐབས་གཞན་བསྟན་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ་ས་བདུན་པ་བསྟན་ནས་དེ་ནས་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་སོ། །ས་བཅུ་པ་བསྟན་པ་ལ་ནི་སྐབས་རྫོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དགོངས་


DTG095_Page_0058
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའོ། །དེ་སྐད་དུ་ས་ལ་འཇུག་པ་ལས་ཀྱང༌། ས་ལྔ་གཉིས་དང་གསུམ་དག་ལ། །ཉོན་མོངས་གྲོགས་དང་ཉམ་ཆུང་དང༌། །ཕྲ་བ་ཟད་པའི་འདོད་པ་ཡིན། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་དག་ཟད། །ཅེས་གསུངས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གཞན་ཡང་གང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་འམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ས་དྲུག་པ་སྟོན་ཏོ། །འདིར་ལུགས་དང་མི་ཐུན་པ་དང༌། ལུགས་དང་མི་མཐུན་པའི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར། གང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་འགྱུར་བ་འམ་རྣམ་པར་བྱང་བར་འགྱུར་བའི་ཆོས་གང་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་མཐོང། དེ་དག་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་རྟེན་ཅིང༌། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་གྱུར་པའི་ཆོས་ཀྱི་དངོས་པོ་དང་བདག་ལ་སོགས་པ་གང་ཡང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ཞིང༌། རྣམ་པར་བྱང་བ་ཡང་སྐྱེད་དོ། །གང་ཟག་དང༌། ཆོས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ངན་སོང་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་རྨོངས་པ་དང་གནས་ངན་ལེན་ལ་སོགས་པའི་དྲི་མ་དང་བྲལ་བ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་ཞིང༌། མི་དམིགས་པ་དེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྒོམ་པ་ལགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བས་སྟོན་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལྟར་བསྒོམས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་མཇུག་སྡུད་པ་ཡིན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྒོམ་པ་དེ་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ས་བདུན་པ་སྟོན་ཏེ། འདི་ནི་རྩོལ་བ་དང་བཅས་ཤིང་མཚན་མ་མེད་པར་གནས་པ་ཡིན་ལ་ཐ་དད་པ་ཉིད་མེད་པའི་དོན་རྟོགས་པ་ཡིན་ཏེ། ཐ་དད་པ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་དང་མཚན་མ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་སྟོན་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྒོམ་པ་དེ་ནི་ཐ་དད་པ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་རྟོགས་པའི་མཚན་ཉིད་གང་ཡིན་པ་སྟེ། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ནས་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བར་དུ་ཡང་ཕན་ཚུན་ཐ་དད་དུ་མི་བགྱིད་ཅིང་བྱེ་བྲག་ཏུ་མི་བྱེད་དེ། །ཡང་ན་འདིར་ཐ་དད་དུ་བྱེད་དེ་མཚན་མའོ། །དེ་མི་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ནི་རིང་དུ་སོང་བའི་བདག་ཉིད་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྒོམ་བ་ལགས་སོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་


DTG095_Page_0059
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སོགས་པས་ས་བརྒྱད་པ་མི་གཡོ་བ་སྟོན་ཏེ། འདིར་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོག་པས་དམའ་བ་མེད་པ་དང་མ་ཐོབ་པ་མེད་པའི་དོན་རྟོགས་ཤིང་མཚན་མ་མེད་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་འབྱུང་བ་དང་མཚན་མ་ལ་ཡང་དབང་ཉིད་ཐོབ་པའོ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། འཇམ་དཔལ་ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཇི་སྙེད་ཅིག་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱས་ཞེས་དྲིས་ཏེ། གང་ཁྱོད་ཀྱིས་བསྙེན་བཀུར་བྱས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་དག་གི་ཚད་ཇི་ཙམ་ཞེས་བྱ་བའོ། །འཕགས་པ་འཇམ་དཔལ་གྱིས་ཀྱང་སྒྱུ་མའི་སྐྱེས་བུའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཇི་སྙེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དེ་དག་མ་སྐྱེས་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །སྒྱུ་མའི་རང་བཞིན་གྱི་སྐྱེས་བུ་ནི་སྒྱུ་མའི་སྐྱེས་བུའོ། །དེ་ནི་རེ་ཞིག་གཏན་མ་སྐྱེས་པ་ཡིན་ན། དེའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ལྟ་ཤིན་ཏུ་ཡང་མ་སྐྱེས་ན་འགག་པ་ལྟ་ཅི་ཞིག་ཡོད། །བསྙེན་བཀུར་བྱ་བའི་སངས་རྒྱས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་མ་སྐྱེས་པ་ཡིན་ནོ། །བསྙེན་བཀུར་བྱེད་པ་ཡང་མ་སྐྱེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འཇམ་དཔལ་ཁྱོད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ལ་ཡང་དག་པར་མ་ཞུགས་སམ་ཞེས་དྲིས་སོ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཏེ། སྟོབས་དང་མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་འམ་དེ་དག་ལ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་འཇུག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྒྱུན་གྱིས་ས་མ་ཡང་དག་པར་མ་ཞུགས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ལ་ཡང་དག་པར་མ་ཞུགས་སམ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་བསྙེན་བཀུར་མ་སྐྱེས་པར་སྨྲའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱེད་པ་དང༌། །སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་དང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ན་བྱ་བ་དེ་དག་མི་བྱེད་ན། ཇི་ལྟར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་ཡིན་ཞེས་དགོངས་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པའི་ཆོས་དེ་གང་ཡང་དམིགས་སུ་མ་མཆིས་སམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་པོ་བསྙེན་བཀུར་བྱེད་པ་ལ་སོགས་


DTG095_Page_0060
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་བདག་ཉིད་རྟག་པ་དང་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་མི་རྟག་པ་མི་དམིགས་པས་མི་འཐད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པར་སྟོན་ཏོ། །འདིས་ནི་མཚན་མ་མེད་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ན་རྩོལ་བའི་རྨོངས་པ་སྤངས་པ་དང་མཚན་མ་ལ་དབང་བའི་རྨོངས་པ་སྤངས་པ་ཡང་བསྟན་ཏོ། །གལ་ཏེ་བསྙེན་བཀུར་བྱ་བ་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱེད་པ་རྣམས་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་མེད་ན། འཇམ་དཔལ་འོ་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་དེ་དག་སུ་ལ་ཡོད་ཅེས་དྲིས་པ་དང༌། འཇམ་དཔལ་གྱིས་གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཞེས་བགྱི་བ་དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་འདིས་བསྟན་པའི་མངོན་སུམ་དུ་མཛད་པ་དེ་དག་གི་མིང་ཡང་ཇི་ལྟར་ཡང་མ་མཆིས་ཏེ། དེ་བས་ན་མི་དམིགས་པ་ནི་རིག་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་ནི་ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་མ་སྐྱེས་པར་བསྟན་ཏོ། །ས་དགུ་པ་ལ་ནི་སྟོན་པར་མཛད་པའི་གནས་སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཆགས་པ་མེད་པའི་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཐོབ་བོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན། ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཐོགས་པ་མེད་པར་སྟོན་པ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་འདིར་སྟོན་པ་ནི་འཇམ་དཔལ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཆགས་པ་མེད་པ་ཉིད་རྙེད་དམ་ཞེས་ཚིག་ཟུར་གྱིས་དྲེས་པ་དང༌། དེའི་ལན་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ཉིད་ཆགས་པ་མ་མཆིས་པ་ཉིད་ལགས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ཏེ། བདག་ཉིད་ཆགས་པ་མ་མཆིས་པ་ཉིད་ལགས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཆགས་པ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་ཡང་ལན་ཅིག་ཆགས་པ་མ་མཆིས་པ་ཐོབ་པར་བགྱིར་ཅི་མཆིས། དེ་ནི་ཤེས་བྱ་ལ་ཆགས་པའི་དྲི་མ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ས་བཅུ་པའི་སྐབས་དབྱེ་བའི་ཕྱིར་འཇམ་དཔལ་ཁྱོད་ཅི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་འདུག་གམ་ཞེས་དྲིས་ཏེ་གལ་ཏེ་བདག་ཉིད་ཆགས་པ་མེད་པ་ཡིན་པར་ཁས་ལེན་ན་ཞེས་དགོངས་པའོ། །དེ་སྐད་དྲིས་པ་དང༌། ཡང་དག་པའི་མཐའ་བརྩོན་པར་བགྱིས་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ས་དེ་ཉིད་སྟོན་ཏོ། །དེ་ཡང་དགོས་པ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་དམིགས་པ་ཅན་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་ཐོབ་ཅིང་མངོན་པར་ཤེས་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཀུན་ཏུ་རྨོངས་པ་དང༌། གསང་བ་


DTG095_Page_0061
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཕྲ་མོ་ལ་འཇུག་པའི་ཀུན་ཏུ་རྨོངས་པ་སྤངས་པ་ཡིན་ཏེ་གང་གིས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་གནས་ངན་ལེན་གྱི་ཚོགས་སྤངས་པའི་ཕྱིར། འདི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡོངས་སུ་ཐོབ་པོ་ཞེས་བརྗོད་པ་སྟེ། བག་ལ་ཉལ་ལྷག་མ་ཙམ་ལུས་པ་ནི་གང་སྤངས་པས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བའོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱང་ཡིན་སྙིང་པོ་ཡང་ཡིན་པས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོའོ། །གནས་ངན་ལེན་རྣམ་གསུམ་སྤངས་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་བོ། །དེ་ཡང་པགས་པ་ལ་ཡོད་པ་ལྟ་བུ་དང༌། ཤ་ལ་ཡོད་པ་ལྟ་བུ་དང༌། རུས་པ་ལ་ཡོད་པ་ལྟ་བུར་དབྱེའོ། །དེ་ལ་ཆོས་དང་གང་ཟག་ལ་མངོན་བར་ཞེན་པའི་ཀུན་དུ་རྨོངས་པ་དང༌། ངན་སོང་བའི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཀུན་ཏུ་རྨོངས་པ་དང༌། དེའི་གནས་ངན་ལེན་ལ་སོགས་པ་རབ་ཏུ་དག་པ་ལ་སོགས་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་རྣམས་སྒྲོ་བཏགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཕྱི་རོལ་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་པགས་པ་ལ་ཡོད་པ་ལྟ་བུ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །མཚན་མ་ལ་དབང་བའི་ཀུན་ཏུ་རྨོངས་པ་དང་དེའི་གནས་ངན་ལེན་ལ་སོགས་པས་བརྒྱད་པ་ལ་སོགས་པ་གསུམ་གྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་རྣམས་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་མི་བསྟན་པར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ཤ་ལ་ཡོད་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །བག་ཆགས་ནི་ས་བོན་དུ་གྱུར་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཀུན་གཞི་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་རུས་པ་ལ་ཡོད་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །པགས་པ་ལ་ཡོད་པ་ལྟ་བུའི་གནས་ངན་ལེན་སྤངས་པས་ནི་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ལ་སོགས་པ་ས་བདུན་ཡིན་ནོ། །བརྒྱད་པ་ལ་སོགས་པ་གསུམ་ནི་ཤ་ལ་ཡོད་པ་ལྟ་བུའི་གནས་ངན་ལེན་སྤངས་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་རུས་པ་ལ་ཡོད་པ་ལྟ་བུའི་གནས་ངན་ལེན་སྤངས་པ་སྟེ། དེས་ན་བྱང་ཆུབ་འདི་མཆོག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྙིང་པོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ས་གཞི་ཡང་དེའི་སྒྲ་ཡིན་བར་གདུལ་བྱ་རྣམས་དེ་ལྟར་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་བཞུགས་ཏེ། བདུད་བཅོམ་པ་དང་ལྡན་པར་གྲགས་པ་དག་བཞུགས་པ་མི་མངའ་ན་ཅི་བདག་ཀྱང་མཆིས་པར་བགྱིད་དམ། ཡང་དག་པའི་མཐའ་བརྩོན་པར་བགྱིས་ན་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་རྡོ་རྗེའི་


DTG095_Page_0062
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གདན་ལ་འདུག་པ་ལ་སོགས་པ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཡིན་བར་བསྟན་ཏེ། དོན་དམ་པར་ནི་གདན་དང་འགྲོ་བ་དང་འོང་བ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཐམས་ཅད་སྤངས་པའི་མཚན་ཉིད་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་གང་དུ་ཡང་བཞུགས་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པའི་མཐའ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་དག་གི་ཚིག་བླ་དགས་ཞེས་ཡང་དག་པའི་མཐའི་སྒྲའི་དོན་དྲིས་པ་དང་ལན་དུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡང་དག་པའི་མཐའ་ཞེས་བགྱི་བ་དེ་ནི་འཇིག་ཚོགས་ཀྱི་ཚིག་བླ་དགས་ལགས་སོ་ཞེས་གསོལ་ཏོ། །འཇིག་ཚོགས་དང་ཡང་དག་པའི་མཐའ་གཉིས་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་དང་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་འགལ་བས་ཤིན་ཏུ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་མི་རིགས་སོ། །དེ་བས་ན་དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འཇམ་དཔལ་ཅི་ལས་བསམས་ཏེ་དེ་སྐད་སྨྲ་ཞེས་དྲིས་སོ། །ལན་དུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇིག་ཚོགས་དེ་ནི་མ་མཆིས་པ་སྟེ་ཞེས་གསོལ་ཏོ། །སྒྲོ་འདོགས་ཤིང་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མེད་པ་ནི་མུ་སྟེགས་ཅན་དང་ཉན་ཐོས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པའི་བདག་གོ་སྙམ་པའི་ཡུལ་རང་དབང་ཅན་གྱི་བདག་དང་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །རང་དབང་ཅན་གྱི་བདག་ལ་སོགས་པ་ནི་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་མུ་སྟེགས་ཅན་གྱིས་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པ་ནི་མེད་པ་ཉིད་དུ་རིགས་ན་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཁོ་ན་ཇི་ལྟར་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་འཇིག་ཚོགས་མ་ལགས་པས་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་བདག་དང་གཞན་གྱིས་ངེས་པར་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་གང་ནས་ཀྱང་དེ་ནི་མི་འཕོ་ལ་འབྲས་བུ་གང་དུ་ཡང་རྣམ་པར་འཕོ་པ་ཡང་མ་ལགས་སོ། །དེས་ན་དུས་གསུམ་མི་དམིགས་པས་དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པའི་ལུས་ཆོས་ཅན་ནི་འཇིག་ཚོགས་མ་ཡིན་བར་གྲུབ་བོ། །དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པ་གང་ཡིན་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་འཇིག་ཚོགས་དམིགས་པ་དང་མི་དམིགས་པ་མཉམ་པ་ཉིད་དེ་ནི་ཡང་དག་པའི་མཐའ་ཡིན་ཏེ། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ཉིད་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡིན་ནོ། །བསྒོམ་པའི་ལམ་བསྟན་ཟིན་ཏེ། དེའི་དམིགས་


DTG095_Page_0063
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ནི་དངོས་པོའི་མཐའ་དང་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བཅས་པའི་གཟུགས་བརྙན་དང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་གཟུགས་བརྙན་རྣམས་ཡིན་ནོ། །ས་བཅུ་པ་དང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དམིགས་པ་ནི་མཐར་ཕྱིན་པར་གནས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དགོས་པ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་མཐོང་བ་དང་བསྒོམ་པའི་ལམ་འབྲས་བུར་གྱུར་པ་གཉིས་ཀྱི་འོག་ཏུ། དེའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་མོས་པ་གསུམ་བསྟན་པའི་སྐབས་ལ་བབ་སྟེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་བརྗོད་པའི་རྗེས་ལ་ལམ་མཁྱེན་པ་ལ་སོགས་པ་སྟོན་པ་བཞིན་ནོ། །གང་ཡང་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་རྒྱན་དང༌། དེ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་བརྒྱད་སྟོང་པ་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པ་ལས་ཀྱང་མོས་པ་ནི་བསྒོམ་པའི་ལམ་ཡིན་བར་བསྟན་ཏོ། །དེ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ་འདི་ལྟར་དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་པ་ལས། མོས་པ་སྤྱོད་པའི་ས་ལ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །རབ་ཏུ་དགའ་བ་ལ་སོགས་པ་བདུན་ལ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འཕེལ་བའོ། །བརྒྱད་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཆེན་པོའོ། །དེ་བཞིན་དུ་འཕགས་པ་བློ་གྲོས་མི་ཟད་པས་བསྟན་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་དང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བདུན་སྐྱེ་བ་འབྱུང་བ་བསྟན་པ་ལ་སོགས་པའི་མདོ་ལས་རིག་པར་བྱའོ། །དབུས་དང་མཐའ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལས་ཀྱང༌། དབང་པོ་དང་ནི་སྟོབས་རྣམས་ལ། །ངེས་འབྱེད་ཆ་མཐུན་གཉིས་གཉིས་སོ། །ཞེས་འབྱུང་བ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་དང༌། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་བསྡུས་པ་དང༌། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་མངོན་པ་ལ་འཇུག་པ་དང༌། ས་ལ་འཇུག་པ་དང༌། བསྟན་པ་རྒྱས་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཀྱང་རིག་པར་བྱ་སྟེ། འཕྲོས་པ་གཏང་ངོ༌། །མོས་པ་དེ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། རང་གི་དོན་དང༌། རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་དང་སྟེ་གཞན་གྱི་དོན་ཏོ། །དེ་ལ་རང་གི་དོན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་དེ་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ངེས་པར་འགྱུར་བ་ལགས་སོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཞེས་བྱ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །གཏན་ཚིགས་སུ། ཤེས་


DTG095_Page_0064
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྟན་པ་འདི་ཐོས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། ལམ་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྟན་པ་གོང་དུ་གསུངས་པ་འདི་ཐོས་པ་ནི་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པས་མངོན་དུ་བྱེད་པའོ། །མོས་པ་ནི་འདི་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི་གཞན་དུ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ངེས་པར་འཛིན་ཅིང་ཁོང་དུ་ཆུད་ནས་རང་གི་དོན་གྱི་ཆེད་དུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །མི་སྐྲག་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ངེས་པ་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྣོད་དུ་གྱུར་པའོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། འདིར་ནི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤིན་ཏུ་བསྟན་ལ། དེ་ཐོས་ནས་ཡང་དག་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་སྦྱོར་བ་དང༌། དངོས་གཞི་དང༌། རྗེས་ཀྱི་གནས་སྐབས་དང༌། གོ་རིམས་བཞིན་དུ་སྐྲག་པ་དང༌། དངང་བ་དང་དངང་བར་འགྱུར་བ་མེད་པས་ན་མོས་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་རྒྱུ་མཐུན་པ་དང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པའི་བག་ཆགས་འཇོག་པར་བྱེད་པ་ལ་དེ་ལས་གོང་ནས་གོང་དུ་ཡོངས་སུ་གྱུར་པའི་བྱེ་བྲག་ལས་རིམ་གྱིས་གོམས་པ་ཡོད་ན་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་གནས་སྐབས་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་དེ་ནི་ངེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་པ་ཡིན་ནོ། །རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས། དེ་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་ལ་ཉེ་བར་གྱུར་པ་ལགས་སོ་ཞེས་གསུངས་སོ།། །།བམ་པོ་གསུམ་པ། འདིས་ནི་རང་གི་དོན་ལ་མོས་པའི་འབྲས་བུ་ངེས་པར་གྱུར་བ་ཡིན་པས་འདི་ཁྱད་པར་དུ་གསུངས་ཏེ། །འདི་ལྟར་འདི་ལ་ནི་གཞན་གྱི་དོན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དང༌། བྱམས་པ་ལ་སོགས་པ་ལྷག་པར་ཆེ་བ་དང་ལྡན་ཞིང་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་ཡང་སྔ་མ་བས་ཆུང་བ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་དེ་བྱང་ཆུབ་ལ་ཉེ་བར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །གཏན་ཚིགས་གང་གིས་ཤེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ཆོས་དེ་དག་རྗེས་སུ་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་ནི་ཟད་པ་དང་མི་སྐྱེ་བའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །མཆོག་ནི་དམ་པའོ། །འདི་སྐད་གསུངས་ཏེ། དྲི་མ་རྣམས་ནི་ཟད་པ་དང༌། །མི་སྐྱེ་ཤེས་པ་བྱང་ཆུབ་བསྟན། །ཟད་པ་མེད་དང་མི་སྐྱེའི་ཕྱིར། །གོ་


DTG095_Page_0065
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རིམས་བཞིན་དུ་དེ་རྟོགས་བྱ། །གང་ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་སོ་སོར་སྣང་བ་རྣམས་སོ། །དེ་དག་རྗེས་སུ་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་སྟེ། རྗེས་སུ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་མཐུན་པའི་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་དེ་ཉིད་མོས་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་དམིགས་པ་ཉིད་དུ་ཡོད་པས་ན་ཉེ་བར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་གྱི་དོན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས། དེ་དག་ནི་སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་བལྟ་བར་བགྱིའོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། བྱམས་པ་ལ་སོགས་པ་འཕེལ་བས་གཞན་གྱི་དོན་ལ་མོས་པ་གཅིག་ཏུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཆེ་བ་དང་ཆེས་ཆེ་བར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་དང༌། རང་གི་དོན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཀུན་ཏུ་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་བལྟ་བར་བགྱིའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་དང༌། ཕྲིན་ལས་ལས་ཞེས་བྱ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་མོས་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་རྒྱུ་དང་གཞན་གྱི་དོན་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་འབྲས་བུ་དང་གཉིས་ཡོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་འོན་ཀྱང་དངོས་པོ་མ་ཡིན་ཏེ། མོས་པར་བྱེད་པ་དག་ལ་སངས་རྒྱས་སུ་བལྟ་བ་མི་རིགས་སོ་ཞེས་དོགས་པ་ལ། འདིར་གཏན་ཚིགས་སུ་སངས་རྒྱས་ཞེས་བགྱི་བ་དེ་ནི་དམ་པར་ན་སྐྱེ་བ་མ་མཆིས་པའི་ཚིག་བླ་དགས་སོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། དངོས་སུ་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་སྐྱེ་བ་མེད་པར་ཤེས་པ་མེད་པའི་ཚིག་བླ་དགས་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་དེ་དག་གིས་འདི་ལ་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པའི་གཟུགས་བརྙན་ལ་དམིགས་པ་ནི་ལྷག་མཐོང་ཡིན་ནོ། །ཞི་གནས་ལ་ལྟོས་ནས་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ། དེའི་དམིགས་པ་ནི་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་གཟུགས་བརྙན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་དེ་དག་ནི་སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་བལྟ་བར་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེ་དག་གི་དམིགས་པ་བརྗོད་པ་བརྩོན་བ་ནི་དེ་ནས་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་སྲིང་མོ་དམིགས་པ་མེད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདས་མ་ཐག་པ་ནས་སོ། །ཡང་གི་སྒྲ་ནི་ཚིག་གི་རྒྱན་ནོ། །དམིགས་པ་མེད་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ལ་བརྗོད་དོ། །འོག་ནས་


DTG095_Page_0066
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འཆད་པ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ། །དེ་དག་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་ལྷག་པར་དམིགས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དམིགས་པར་མི་བགྱིད་དོ། །དེ་སྟོན་པ་ནི་གང་དག་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ཐོས་ནས་མོས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །འདིར་དོགས་པ་ལ་གཏན་ཚིགས་སུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །མི་དམིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་སོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དོན་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོར་སྣང་བའི་ཆོས་ཅན་ནོ། །མ་མཆིས་པའི་སླད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཏན་ཚིགས་སོ། །འདི་གྲུབ་པ་ནི་སྔར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཕྱིས་ཀྱང་རྒྱས་པར་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། །ད་ནི་མོས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་ཡང་བསྟོད་པ་དང་རབ་ཏུ་བསྟོད་པ་དང་བསྔགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ་དེ་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །འདིར་ཤཱ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ་ནི་འདིར་སྔར་སྨོས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ན་སྔར་ཞལ་གྱིས་བཞེས་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་མོས་པ་ཡོངས་སུ་གྱུར་པའི་འབྲས་བུའི་བྱེ་བྲག་མངོན་དུ་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ངེས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་འགྱུར་བའོ། །མོས་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་ཁོ་ན་དག་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ས་ལ་གནས་པ་ཡིན་པར་ཁྱོད་ཀྱིས་ཤེས་པར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བཟང་པོའི་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་དང༌། ཞི་བའི་ཤུགས་དང༌། འཇམ་དཔལ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་དེ་དག་གི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་ཏོ། །སྤྱི་བོས་ལེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དད་པ་ལ་སོགས་པ་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་བྱེ་བྲག་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་འདིར་བསྟོད་པ་ནི་དེ་དང་དེ་དག་ནི་སྦྱིན་བདག་དམ་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་དང་དེ་དག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱོར་བ་གཞན་རྣམ་པར་བཅད་པའི་ཚུལ་གྱིས་བསྟོད་པའོ། །དེ་ལ་སྦྱིན་པ་ནི་ཟང་ཟིང་དང་མི་འཇིགས་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །


DTG095_Page_0067
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེའི་ཕྱིར་ཚིག་གསུམ་དང་གོ་རིམས་བཞིན་སྦྱར་རོ། །ཡང་ན་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང༌། ཉེ་བའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང༌། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཆེན་པོ་བཤད་པ་བཞིན་དུ་གནས་སྐབས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཏུ་གཞག་སྟེ། དེ་ལ་སྦྱིན་བདག་དམ་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ལ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཞིན་ནོ། །སྦྱིན་བདག་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ལ་སོགས་པ་ས་བདུན་ལ་ཡིན་ཏེ། ཉེ་བའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཞིན་ནོ། །སྦྱིན་བདག་ཆེན་པོར་འགྱུར་བ་ནི་མི་སྐྱེ་བའི་ཆོས་ལ་བཟོད་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར། ས་བརྒྱད་པ་ལ་སོགས་པ་གོང་མ་བཞིའི་ཚེ་ཡིན་ཏེ། སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ལ་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མཐའ་མེད་པ་འབྱམ་ཀླས་པ་དག་ཏུ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་ཚད་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཆེན་པོ་བཞིན་ནོ། །ཤཱ་རིའི་བུ་དེ་དང་དེ་དག་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་སྡོམ་པ་དང༌། དགེ་བའི་ཆོས་སྡུད་པ་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །དེ་བས་ན་ཚིག་གསུམ་དང་སྦྱར་རོ། །ཡང་ན་གནས་སྐབས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཡིན་ཏེ། སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །ངེས་པར་འབྱིན་པའི་འབྲས་བུ་ལ་ལྟོས་ནས་དེ་དང་མཐུན་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་གྱི་ལམ་རྙེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་དང་དེ་དག་ནི་བཟོད་པའི་མཆོག་དང་ཞེས་རྒྱས་པར་འབྱུང་བ་ལས། བཟོད་པ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་དང་དུ་ལེན་པ་དང༌། གནོད་པ་ལ་ཇི་མི་སྙམ་པ་དང༌། ཆོས་ལ་ངེས་པར་སེམས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱང་གོ་ཆ་དང༌། དགེ་བ་ལ་སྦྱོར་བ་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་སྦྱོར་བའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །བསམ་གཏན་ནི་ཞི་ཞིང་རབ་ཏུ་ཞི་སྟེ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་ཅིང་ཉོན་མོངས་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་གཉེན་པོར་གྱུར་པ་བདེ་བར་གནས་པའི་བསམ་གཏན་དང༌། ཡོན་ཏན་མངོན་པར་སྒྲུབ་པའི་བསམ་གཏན་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མངོན་པར་སྒྲུབ་པའི་བསམ་གཏན་ནོ། །ཤེས་རབ་ནི་བདེན་པ་གཉིས་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་


DTG095_Page_0068
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དམིགས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །དེ་སྐད་དུ། དྲུག་པོ་དེ་དག་བསླབ་པའི་དངོས། །རེ་རེ་ལ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ། །སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་རྣམ་དག་ནི། །ལྔ་དང་བདུན་ཏེ་གཞན་དག་ཡིན། །ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་བས་ན་ཀུན་ལ་ཡང་དངོས་པོ་མ་ཡིན་པར་གཟུང་བའི་ཕྱིར། དམ་པའི་སྒྲ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །མཚུངས་པ་མེད་པའི་ཤེས་རབ་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དམིགས་པ་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྲེལ་པའོ། །འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་འགྱུར་བ་སྟེ། བསྟོད་པ་འདི་ནི་སྤྲོ་བ་རྒྱས་པར་བྱེད་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་དང་ལྡན་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང༌། ཚད་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ནས། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ལ་ཐུག་པའི་བར་ཡིན་ནོ། །མཆོག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པའི་མཆོག་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལྡན་ཞིང་འབྲེལ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་ལྡན་ཞིང་འབྲེལ་པར་འགྱུར་རོ། །གླེགས་བམ་ཁ་ཅིག་ལས་གང་དག་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ཐོས་ནས་མོས་ཏེ། །མི་སྐྲག་མི་དངང་དངང་བར་མི་འགྱུར་བ་དེ་དང༌། དེ་དག་ནི་སྐྲག་པ་མེད་པར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་རབ་ཏུ་སྟོན་པར་འགྱུར། འཆད་པར་འགྱུར་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། དེས་ན་གཞན་གྱི་དོན་ལ་མོས་པ་གསལ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་དྲུག་ནི་བསྔགས་པ་ཡིན་ནོ། །བསྟོད་པ་དང་རབ་ཏུ་བསྟོད་པ་དང༌། བསྔགས་པ་འདི་དག་གི་བྱེ་བྲག་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཡོན་ཏན་བརྗོད་པ་ནི་བསྟོད་པའོ། །དོན་གྱི་གཟུགས་བརྙན་ལ་སོགས་པ་སྤངས་པའི་སྒོ་ནས་བསྔགས་པར་བྱེད་པའི་བསྔགས་པ་སྟེ། ཉི་ཁྲི་ལྔ་སྟོང་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་བསྟན་ཏོ། །དམིགས་པ་མེད་པར་བསྟན་པའི་དམིགས་པ་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། འཇམ་དཔལ་ཁྱོད་ཀྱིས་དོན་གྱི་དབང་ཅི་ཞིག་མཐོང་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་དྲིས་སོ། །དྲིས་པའི་ལན་དུ། གལ་ཏེ་བདག་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཞུགས་ན་ནི་ཤེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། རང་དང་ཡང་དག་པའི་བྱང་ཆུབ་དང་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་དང་འདོད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམས་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། འདྲེས་པའི་ཆོས་ལ་དམིགས་པ་ཞི་གནས་


DTG095_Page_0069
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང། ལྷག་མཐོང་རྣམ་པར་དག་པ་མཐར་ཕྱིན་པར་བསྟན་ཏོ། །འདིར་དོགས་པའི་ལན་དུ་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་གང་ལགས་པ་དེ་བྱང་ཆུབ་ཉིད་དོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་ལས་ཐ་དད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་དགོངས་པའོ། །དེ་སྐད་དུ། དེ་བཞིན་ཉིད་དང་བྱང་ཆུབ་དང༌། །མྱ་ངན་འདས་དང་གནས་གྱུར་ལ། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་རྟོགས་པ་ཡིས། །གཞོལ་དང་འབབ་དང་བབ་པར་གྱུར། །ཞི་གནས་དང་ནི་ལྷག་མཐོང་འདི། །འདྲེས་པའི་ཆོས་ལ་དམིགས་པ་ཡིན། །དང་པོ་དང་ནི་གསུམ་པ་དང༌། །ཐ་མ་གཉིས་ལ་གོ་རིམས་བཞིན། །འཇུག་དང་རབ་ཏུ་འཐོབ་པ་དང༌། །དེ་ཡི་མཐར་ཕྱིན་རྒྱལ་བས་དགོངས། །ཞེས་བྱ་བ་འདིས་རེ་ཞིག་བདག་གི་རང་གི་ངོ་བོ་དང་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ལས་ཐ་དད་མ་ཡིན་པར་བསྒོམ་པར་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་ནི་ཕྱིས་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། །འདིར་དགྱེས་ནས་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ་ཞེས་ལན་གཉིས་གསུངས་སོ། །དགྱེས་པའི་གཏན་ཚིགས་སུ་འཇམ་དཔལ་ཁྱོད་ཟབ་མོ་ཟབ་པའི་གནས་འདི་ལྟ་བུ་འདི་སྟོན་པ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཟབ་མོ་ཟབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང༌། སྐུར་པ་འདེབས་པའི་མཐའ་དང་བྲལ་བ་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །གནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱོགས་ལ་བྱའོ། །འདི་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་དང་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་ངོ་བོའོ། །འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དམིགས་པར་གྱུར་པ་བསྟན་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ངེས་པར་སྟོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པའམ་ངེས་པ་ལས་སྟོན་པའོ། །འདི་ལྟར་ཁྱོད་ནི་སྔོན་གྱི་རྒྱལ་བ་ལ་བྱ་བ་བྱས་པ་སྟེ། མི་དམིགས་པར་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ཡུན་རིང་དུ་སྤྱད་པ་ལྟ་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཐབས་སུ་གྱུར་པའི་རྣམ་པ་གང་གིས་ཇི་ལྟར་ཁྱོད་སྔོན་གྱི་རྒྱལ་བ་འབྲུག་གི་སྒྲ་དབྱངས་ལ་སོགས་པ་ལ་བྱ་བ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཉན་པ་དང་ལེན་པ་དང་འཛིན་པ་དང་སྟོན་པ་ལ་སྦྱོར་བའི་རྣམ་པ་གཙོ་བོར་བྱས་ཏེ། དགེ་པའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་བསྒྲུབས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་ཅིང་མི་དམིགས་པར་ཚངས་པ་བྱང་ཆུབ་སྟེ་གང་དང་ལྡན་བས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཚངས་པ་


DTG095_Page_0070
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་བརྗོད་པ་དེའི་དོན་དུ་གང་གིས་སྤྱོད་པ་བསྒོམ་པ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་དེ་ཡུན་རིང་པོ་བསྐལ་པ་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་འབུམ་ཕྲག་གྲངས་མེད་པ་བདུན་སྙེད་དུ་འམ། དུས་རིང་པོར་སྤྱོད་པ་ལྟ་ཞིག་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན། ཁྱོད་ཀྱིས་སྟོན་པར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་བས་ན་དེ་ལྟ་བུར་འགྱུར་བའི་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་བྱ་བ་སྒོམ་པ་ལ་སོགས་པ་བྱ་དགོས་སོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་རློམ་སེམས་སྤོང་བར་བྱེད་པ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་བདག་མི་དམིགས་པ་སྤྱོད་པ་ལགས་ན་ནི་ཆོས་ཐོབ་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་སྤྱོད་པར་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་བདག་ལ་སོགས་པ་ཐོབ་པ་ཉིད་དུ་རྙེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བས་མི་དམིགས་པ་སེལ་བར་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་བདག་མི་དམིགས་པར་སྤྱོད་པ་ལགས་ན་ནི་ཞེས་གསུངས་ཏེ། མི་དམིགས་པར་སྤྱོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བསྟན་ཏེ། འདིས་ནི་དམིགས་པ་བསྟན་ཏོ། །དེས་ན་དམིགས་པ་དང་སྤྱོད་པ་གཉིས་ཕན་ཚུན་འགལ་བའི་ཕྱིར། སྤྱོད་པ་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་འདི་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་དག་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ཆོས་རྣམས་ལྷག་པར་དམིགས་པར་མི་འགྱུར་བ་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྔར་མདོར་བསྟན་པ་དེ་དག་རྒྱས་པར་བསྟན་ཅིང་ཆོས་ཅན་གྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཤིན་ཏུ་བསལ་བའི་ཕྱིར་འཇམ་དཔལ་ཁྱོད་ཀྱིས་ངའི་ཉན་ཐོས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་འདི་དག་མཐོང་ངམ་ཞེས་དྲིས་ཏེ། གཞན་ལས་ཐོས་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་ཞིང་མཆོག་ཏུ་སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་འབྱོར་པ་མཐོང་ངམ་ཞེས་དྲིས་པ་དང༌། གསོལ་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་མཐོང་ལགས་སོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཇི་ལྟར་ཅི་འདྲ་བར་མཐོང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐོང་བའི་རྣམ་པ་འདྲི་བ་སྟེ། མཐོང་བའི་རྣམ་པ་གང་ཡིན་ཅི་འདྲ་བ་ཞེས་དྲིས་པ་དང། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོར་མི་མཐོང་བ་དང་ཞེས་རྒྱས་པར་གསུངས་སོ། །སོ་སོར་འགྲོ་བས་ནས་སོའི་སྐྱེ་བོའོ། །སློབ་པ་ནི་རྒྱུན་ཏུ་ཞུགས་པ་ལ་སོགས་པ་ནས་དགྲ་བཅོམ་པ་ལ་འཇུག་པ་ལ་ཐུག་པའི་བར་དུ་བདུན་ཡིན་ཏེ། བསླབ་པར་བྱ་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །


DTG095_Page_0071
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མི་སློབ་པ་ནི་དགྲ་བཅོམ་པ་སྟེ། བསླབ་པ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དང་སློབ་པ་དང་བསླབ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་རྣམས་ལ་གཅིག་པུའི་ངོ་བོ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་དང་དེ་ལས་གཞན་པ་ཡང་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་དེ་དག་མ་མཐོང་ངོ་སྙམ་དུ་བསམས་པའོ། །མཐོང་བ་མ་མཆིས་མ་མཐོང་བ་ཡང་མ་མཆིས་པ་དེ་ལྟར་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐོང་བ་དང་མ་མཐོང་བར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པར་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་རེ་རེ་དང་སྦྱར་རོ། །གང་འགའ་ཡང་མཐོང་བ་མེད་པ་དང་བདག་མི་དམིགས་པ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་ནི་མཐོང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བསལ་ནས། འདི་ལྟར་མང་དུ་ཡང་མི་མཐོང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཚད་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང༌། བྱེ་བྲག་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་གཉིས་སེལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཡིན་ནོ། །ཡི་གེ་ཁ་ཅིག་ལས་འདི་ལྟར་ཞེས་མི་འབྱུང་གི་བར་དུ་ཞེས་འབྱུང་བ་དེ་ནི་མཐོང་བའི་རྣམ་པར་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །མང་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའོ། །ཉུང་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སློབ་པ་དང་མི་སློབ་པའོ། །དུལ་བ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་དགེ་བ་དང་བྲལ་བས་དུལ་བ་འམ་དགེ་བ་བྱེ་བྲག་ཏུ་གྱུར་པས་དུལ་བའོ། །དེ་ལས་གཞན་པ་ནི་མ་དུལ་བའོ། །མང་ཉུང་གི་ཚད་དང༌། དུལ་བ་དང་མ་དུལ་བའི་བྱེ་བྲག་ཏུ་ཡང་མི་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ཡིན་ནོ། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དང་ཉན་ཐོས་ཀྱི་འཁོར་མཐོང་བ་བསྟན་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་འཁོར་དྲིས་པ་དང༌། འཇམ་དཔལ་གྱིས་སྨྲས་པ། བཙུན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྒྲུབ་པ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། གོ་ཆ་དང་རབ་ཏུ་ཞུགས་པ་དང་ཚོགས་དང་ངེས་པར་ཞུགས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་གོ་ཆ་ལྟ་བུ་སྒྲུབ་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། འདི་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསམ་པ་ཡོད་པས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའོ་ཞེས་བྱ་བ་ཇི་ལྟར་ཡང་རྣམ་པ་གང་གིས་ཀྱང་མི་


DTG095_Page_0072
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མཐོང་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཡིན་པ་དེའི་ཆོས་ཅན་ལ་རྣམ་པར་བལྟས་ན་མི་དམིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་གང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཆེད་དུ་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་ཞུགས་པ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་གང་དེའི་ཚོགས་ལ་སྤྱོད་པ་དང༌། གང་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་ཅིང་ངེས་པར་འབྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་དངོས་པོ་ཇི་ལྟར་ཡང་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མི་མཐོང་བ་དེ་ལྟར་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐེག་པ་པ་བདག་གིས་མཐོང་ངོ་ཞེས་སྦྱར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འདི་ཡང་བསལ་བའི་ཕྱིར། འཇམ་དཔལ་ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་འམ་གཞན་ལ་ཇི་ལྟར་མཐོང་ཞེས་དྲིས་པ་དང༌། བཙུན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་གླང་པོ་ཆེ་ཞོག་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །གླང་པོ་ཆེ་ནི་ཀླུའི་རྒྱལ་པོ་རྒྱ་མཚོ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་དག་ནི་ལོ་ཐོག་དང་འབྲས་བུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་རྒྱུ་སྐོམ་པས་གདུངས་པ་རྣམ་པར་འཇོམས་པར་བྱེད་པ་བདུད་རྩིའི་རོ་འབེབས་པ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱང་སྲིད་པ་དང་ལོངས་སྤྱོད་ལ་མངོན་པར་དགའ་བའི་སྲེད་པ་རྒྱུན་གཅོད་ཅིང་ལྷའི་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པའི་བདེ་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་དགེ་བའི་ལོ་ཏོག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་བདུད་རྩིའི་རོ་འབེབས་པ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། དེ་དང་ཆོས་མཐུན་པས་ཀླུ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཞོག་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མ་བསྐུལ་ཅིག་ཅེས་བྱ་བའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་གདུལ་བྱའི་སྐྱེ་བོའི་བློ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་སྣང་བ་ཉིད་ལ་བྱ་སྟེ། དེ་ཉིད་དེ་བཞིན་ཉིད་གསུངས་པས་ན་སྟོན་པ་པོ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པར་ངེས་པའི་ཚིག་གི་དོན་སྲིད་པ་ཡིན་ཏེ། རྩོལ་ཞིང་སྒྲོལ་བ་ལ་སོགས་པའི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་དང༌། དགའ་བ་ལ་ཡང་བརྩོན་པ་མི་འཕྲོགས་པས་ན། གླང་པོ་ཆེ་ཆེན་པོ་དང་ཆོས་མཐུན་པའི་ཕྱིར། གླང་པོ་ཆེ་ཆེན་པོ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་སམ། ཅང་ཤེས་པ་ལ་བྱའོ། །དེ་བསྐུལ་བ་ནི་དཔྱོད་པའི་དཔྱང་ཐག་ལ་གདགས་པ་སྟེ། འདི་དགག་པ་ནི་འོག་ནས་འཆད་པའི་དོན་ལ་སྤྲོ་བ་བསྐྱེད་པ་དང༌།


DTG095_Page_0073
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གུས་པ་དང་རྣ་བ་གཏོད་པ་ལ་སོགས་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་དེ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་དངོས་པོ་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དཔྱོད་པར་བྱེད་པ་ནི་འཇམ་དཔལ་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་གང་གི་ཚིག་བླ་དགས་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། བརྗོད་པར་བྱ་བ་གང་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དྲིས་པའི་ལན་དུ་བཙུན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་བདག་ཅེས་བྱ་བ་དེ་གང་གི་ཚིག་བླ་དགས་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་བདག་ཅེས་བྱ་བ་དེ་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཚིག་བླ་དགས་སོ་ཞེས་གསོལ་ཏོ། །བདག་ཅེས་བྱ་བའི་དངོས་པོ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་བདག་འདིའི་དངོས་པོ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་མེད་ཀྱང་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཙུན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་དེ་བཞིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བདག་འདི་དང་མཚུངས་པར་བསྟན་ནས་ཁྱད་པར་གྱི་གཏན་ཚིགས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཡང་འདི་ལྟ་སྟེ་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བ་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་དུ་རྣམ་པ་གཞན་གྱིས་སྡུད་པར་བྱེད་དོ། །ཡང་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་རྣམ་པ་གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲའི་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞི་ནི་དངོས་པོ་ལ་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་རྩོལ་བ་དང༌། དངོས་པོ་དང༌། མཚན་གཞི་དང༌། གནས་དང་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་པ་རྣམས་ནི་གཞིའི་ཚིག་ཡིན་ནོ། །གཞི་མེད་པའི་ཚིག་བླ་དགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཚིག་བླ་དགས་ལ་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་སངས་རྒྱས་ཞེས་བརྗོད་པའི་ངག་འདི་ནི་དངོས་པོ་ལ་བརྗོད་པར་གྲགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་གཏན་ཚིགས་སུ་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་ཚིག་གིས་ཤེས་པར་བྱ་དཀའ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་ནི་ཚིག་གིས་སམ་ངག་གིས་ཤེས་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་དཀའ་ཞིང་སླ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། གཞན་ལ་བསྟན་པར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ཡིན་ནོ། །འདིར་དགོངས་པ་ནི་འདི་ཡིན་ནོ། །ངག་ཀུན་ནས་སློང་བར་བྱེད་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང༌། ངག་དང་དེ་སྣང་བའི་རྣ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། དེ་ལས་ཕྱིས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང༌། བཞི་པོ་དེ་དག་ནི་རང་རིག་པ་ཙམ་དུ་


DTG095_Page_0074
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཟད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རང་ལས་གཞན་པ་དང་ནི་གང་དུ་ཡང་གང་གི་ཚེ་ཇི་ལྟར་ཡང་འབྲེལ་པ་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་ཚིག་གིས་ནི་འགལ་ལ་ཇི་ལྟར་ཡང་རྟོགས་པར་མི་བྱེད་ན། གང་གི་ཕྱིར་ཚིག་གིས་སངས་རྒྱས་སོ་ཞེས་ཤེས་པར་བྱ་སླ་བར་འགྱུར། སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེ་བར་མཚོན་པ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཚིག་གིས་ཤེས་པར་བྱ་སླ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དངོས་པོའི་ཡང་དག་པ་ཉིད་བསྟན་པ་ལ་རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས་པའི་བློ་དང་ལྡན་པའི་བྱིས་པ་རྣམས་སྒྲ་དང་དོན་རྟོགས་པ་དང༌། རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པར་འདི་ལ་ལོག་པའི་ང་རྒྱལ་བྱེད་པ་ཙམ་དུ་ཟད་དེ། རབ་རིབ་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་ཟླ་བ་གཉིས་སུ་མཐོང་བ་ན། ཟླ་བ་གཉིས་རྟོགས་པ་དང༌། རྟོགས་པར་བྱེད་པར་བྱས་པ་བཞིན་ནོ། །བདག་གིས་བརྗོད་དུ་མེད་པ་གྲུབ་པ་ལས། དོན་འདི་རྒྱས་པར་གཏན་ལ་ཕབ་ཟིན་པས་འདིར་གཞུང་མང་དུ་དོགས་ནས་མ་སྤྲོས་སོ། །བཙུན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ཚིག་ཀྱང་རྒྱུད་ཐམས་ཅད་ལ་ངེས་པ་མེད་པར་གསལ་ལ་རབ་ཏུ་སོ་སོར་སྣང་བའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཡང་འདི་ནི་ཚིག་གོ་ཞེས་བརྟག་ཅིང་དཔྱད་དེ་གཏན་ལ་དབབ་པར་དཀའ་སྟེ། མི་ནུས་ཏེ། འདི་དང་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་རང་གི་ངོ་བོར་གཏོགས་པའི་ཚིག་དང་ལྷན་ཅིག་འབྲེལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། སོ་སོར་སྣང་བ་རྟོག་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཚིག་ལས་ཤིན་ཏུ་རིང་ཞིང་ཐ་དད་པར་བསྟན་ཏེ། སོ་སོ་རང་གིས་རིག་པ་ཉིད་ཡིན་པས་ན་གཞན་གྱི་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་གཏན་ཚིགས་གཞན་ཡང་བཙུན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བ་དེ་གང་གི་ཚིག་བླ་དགས་ཞེས་དེ་སྐད་སྨྲ་བ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །གང་ཡང་དག་པར་མ་གྲུབ་པ་ནི་རྒྱུ་དེ་མེད་ན་དེ་ལས་འོངས་པར་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མ་སྐྱེས་པ་སྟེ། གང་ནས་ཀྱང་མ་འོངས་པ་ནི་དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བར་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་སྐྱེས་ན་ཇི་ལྟར་འགག་སྟེ་འགག་པའི་སྔོན་རོལ་དུ་སྐྱེ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཆོས་གང་དང་ཡང་མི་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བ་


DTG095_Page_0075
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང་གནས་པ་དང༌། འཕེལ་བ་དང་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་དང་ཟད་པ་དང་འཇིག་པ་གང་ཡང་རུང་བ་རེ་རེ་འམ། འདུས་པ་དང་མི་ལྡན་ཞིང་མ་འབྲེལ་བ་དེའི་ཚིག་བླ་དགས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །སྔར་ནི་ཚིག་ལ་དངོས་པོ་མེད་པར་བསྟན་ཏོ། །ད་ནི་དོན་ལ་ངག་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདི་ལ་ཚིག་དབྱེར་མེད་པ་ཅི་ཡང་མེད་ལ་ཚིག་མེད་པ་སྟེ་བཙུན་པ་ཞེས་གསུངས་སོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལ་ཚིག་འདིས་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་དོན་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་པའི་ཚིག་རྗོད་པར་བྱེད་པའི་བྱེ་བྲག་ཅི་ཡང་མེད་དོ། །ཚིག་དབྱེར་མེད་པ་ཚིག་གི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་ཚིག་མེད་པ་སྟེ་ཞེས་གསུངས་སོ། །འདི་ལ་ཚིག་གི་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚིག་གིས་ཐོག་དུ་མི་ཕེབས་བརྗོད་དུ་མི་རུང་བ་དེ་ལ་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་བླ་དགས་གློ་བུར་བ་མིང་རྗོད་པར་བྱེད་པ་སྒྲོ་བཏགས་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ཡིན་ནོ། །སྐབས་མཇུག་བསྡུ་བར་བྱ་སྟེ། སྐབས་ཀྱང་ཅི་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཐོང་བའོ། །དེའི་ཕྱིར་བཙུན་བ་ཤར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཚོལ་བར་འདོད་པས་ཞེས་གསུངས་ཏེ། མཐོང་བ་དང་དྲན་པ་དང་བརྗོད་པ་དག་གིས་ཚོལ་ཞིང་རྗེས་སུ་འབྲང་བར་འདོད་པས་བདག་བཙལ་བར་བྱའོ། །དོན་དེ་ཉིད་ཕྱིས་གསལ་བར་བྱེད་དོ། །འདི་གཉིས་འབྲེལ་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད། གང་གི་དེ་སྐད་བྱ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། བཙུན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་བདག་ཅེས་བྱ་བ་དེ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཚིག་བླ་དགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །བདག་ནི་ནམ་མཁའི་མེ་ཏོག་བཞིན་དུ་གཏན་མེད་པ་ཡིན་ལ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་དེ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཇི་ལྟར་བདག་ཅེས་བྱ་བ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཚིག་བླ་དགས་ཡིན་པར་འདོད་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་བདག་ཅེས་བྱ་བ་ཤིན་ཏུ་མེད་ཅིང་མི་དམིགས་པ་དེ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱང་ཤིན་ཏུ་མེད་ཅིང་མི་དམིགས་སོ་ཞེས་གསུངས་པས་འདི་སྐད་བསྟན་ཏེ། བདག་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་མི་དམིགས་སོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱང་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་ཤིན་ཏུ་ཡོད་


DTG095_Page_0076
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་མ་ཡིན་ཏེ། མི་དམིགས་ཤིང་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་བདག་ཅེས་བྱ་བ། ཚིག་གི་རྒྱུ་མཚན། ཆོས་གང་ལྟར་ཡང་ཚིག་གིས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཞིང་བརྗོད་དུ་མི་རུང་བ་དེ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱང༌། ཆོས་གང་ལྟར་ཡང་ཚིག་གིས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཚིག་གི་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དང༌། ཤེས་པའི་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་མཇུག་བསྡུ་བའི་ཕྱིར། གང་ལ་ཅི་ཡང་བརྗོད་ཅིང་སྨྲ་བ་སྒྲོགས་པ་མེད་པ་དེ་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱའོ། །ཤེས་པའི་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཆེད་དུ། བདག་ཅེས་བྱ་བའི་གཞིའི་ཚིག་བླ་དགས་དེ་ནི་ཤེས་པར་སླ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། འདི་ནི་གསལ་ལོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཚིག་གི་དོན་གྱི་རྗེས་ལ་བྱང་ཆུབ་བསྟན་པའི་སྐབས་གཞན་བྱ་བའི་ཕྱིར། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། ཇི་ལྟར་རྣམ་པ་གང་གིས་ལས་དང་པོ་པ་ཐེག་པ་ལ་གསར་དུ་ཞུགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་འཚལ་བར་འགྱུར་བ། མ་ལུས་པ་ཁྱད་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར་བའི་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ། དེ་འདྲ་བ་མི་སྟོན་ཏོ་ཞེ་ན་ལན་དུ། ཁོ་བོ་ནི་ཇི་ལྟར་དགྲ་བཅོམ་པ་བྱས་པ་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་དག་གིས་ཀྱང་ཤེས་པར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། ཇི་ལྟར་རྣམ་པ་གང་གིས་བྱས་པ་རྟོགས་པ་ཅན་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་མེད་པའི་ཆོས་ཅན་གཉི་གའི་ཆ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་དགྲ་བཅོམ་པ་དག་གིས་ཀྱང་ཤེས་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུ་རྣམ་པ་དེ་འདྲ་བའི་ཆོས་མི་སྟོན་མི་འཆད་དོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལས་བྱང་ཆུབ་ནི་རྣམ་པ་མང་དུ་བརྗོད་ལ། འཕགས་པ་ཉི་ཁྲི་ལྔ་སྟོང་པ་ལས་ཀྱང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་ཕྱིར་དང༌། འདི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཡིན་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། མིང་གི་ངོ་བོ་ཙམ་དུ་ཟད་དོ། །མིང་དང་མཚན་མ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་ཅེས་བྱའོ། །འདུས་མ་བྱས་ཡང་དག་པའི་དོན་ནི་བྱང་ཆུབ་ཅེས་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་དེའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་


DTG095_Page_0077
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱས་ནས་ཁོ་བོ་ནི་ཇི་ལྟར་སུས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། གཞན་འགའ་ཞིག་ཤིན་ཏུ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་དེས་ཀྱང་ཤེས་པར་འགྱུར། བྱེ་བྲག་ཤེས་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟ་བུར་མི་སྟོན་ཏོ། །འདིར་གཏན་ཚིགས་ཅི་ཡིན་སྙམ་དུ་དོགས་པ་ལ་དེ་བསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་ནི་སུས་ཀྱང་མ་ཤེས་ཞེས་གསུངས་ཏེ་ཁྱད་པར་དུ་མ་ཤེས་པའོ། །སུས་ཀྱང་མངོན་པར་རྫོགས་པར་མ་རྟོགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཉམ་པ་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་མཐོང་བ་ནི་མིག་གིས་སོ། །མ་ཐོས་པ་ནི་རྣ་བས་སོ། །མ་དྲན་པ་ནི་ཡིད་ཀྱིས་མ་མྱོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །མ་སྐྱེས་པ་ནི་རྒྱུ་རྐྱེན་ཚོགས་པས་མ་བསྐྱེད་པའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་དང་བྲལ་བས་ན་མ་བཀག་པ་ཡིན་ཏེ། གང་ཞིག་རྒྱུ་རྐྱེན་ཚོགས་པ་ལས་སྐྱེ་བ་དེ་ཉིད་དེ་དང་བྲལ་ན་འགག་པར་འགྱུར་ཏེ། རོལ་མོའི་རྒྱུད་ཀྱི་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །མ་སྨྲས་པ་ནི་གཞན་ལ་ཚིག་གིས་སོ། །མ་བསྟན་པ་ནི་དཔེ་ཉེ་བར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འདི་ལྟ་བུ་མ་བསྟན་ཏོ། །སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དང་དཔེ་ཤེས་པར་བྱེད་པ་བཀག་པ་དེ་དག་གིས་ནི་འདིས་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་དོན་འདི་གསལ་བ་ཡིན་ནོ། །མིང་གི་ངོ་བོ་ཙམ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ། བཙུན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་བྱང་ཆུབ་ནི་འདི་ལྟ་བུ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་དངོས་པོ་ནི་དེ་ལྟ་བུ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་དེ་ཡང་དངོས་པོ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་མིང་ཙམ་ཡིན། འདི་ལྟར་མིང་དང་མཚན་མ་རྟོགས་པ་བྱང་ཆུབ་ཡིན་མོད་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་ཀྱིས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། བྱེད་པར་གྱུར་པ་འམ། བྱེད་པ་པོར་གྱུར་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱིས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་བྱ། མིང་ངམ་མཚན་མ་གང་ཡང་མེད་དེ། དེ་ཡང་བྱང་ཆུབ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མིང་དང་མཚན་མ་དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། དངོས་པོ་མེད་པས་དངོས་པོ་མེད་པ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དགོངས་པའོ། །དངོས་པོ་མ་ཡིན་པའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མིང་


DTG095_Page_0078
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང་མཚན་མ་རྟོགས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། བྱང་ཆུབ་ཀྱིས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། བྱེད་པར་གྱུར་པ་འམ། བྱེད་པར་གྱུར་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་བྱ་བ་མིང་ངམ་མཚན་མ་ཅི་ཡང་མེད་དེ། དེ་ཡང་བྱང་ཆུབ་བཞིན་དུ་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་མེད་པས་དངོས་པོ་མེད་པ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། རང་གི་ངོ་བོ་ལ་ཡང་བྱང་ཆུབ་ཅིང་མངོན་པར་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བསྟན་ཟིན་པའི་དོན་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འཇམ་དཔལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དྲིས་ཏེ། ལྷའི་བུ་ལ་སོགས་པའི་བདུད་གནོད་པར་བྱེད་པ་བཅོམ་པ་དང་ལྡན་པས་སྟོབས་དང༌། མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྒྱུ་དབྱིངས་དོན་དམ་པར་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་མ་རྒྱས་སམ། མངོན་དུ་མ་བྱས་སམ་ཞེས་ཚིག་ཟུར་གྱིས་དྲིས་སོ། །འདིར་ལན་ནི་བཙུན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཏན་ཚིགས་སུ་འདི་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཉིད་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་མ་གཏོགས་པའི་དངོས་པོ་འགའ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་ཞལ་གྱིས་བཞེས་ནས་འཆད་པར་བྱེད་པ་སྟེ། ཅི་སྟེ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་ཡིན་པར་གྱུར་ན། འོ་ན་ནི་དེའི་ཚེ་འམ་དེ་བས་ན་གང་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་དབྱིངས་འདུས་མ་བྱས་པ་ཉིད་དེ་དང་འགལ་བར་འགྱུར་ཏེ་གནོད་པར་འགྱུར་རོ། །འདུས་མ་བྱས་པའི་ཡང་དག་པའི་དོན་ཉིད་བརྟན་པོར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་ཉིད་བྱང་ཆུབ་པོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་ཉིད་བྱང་ཆུབ་ཅེས་བྱ་བར། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་བསྒོམ་པར་བྱ་བ་ཡིན། བྱང་ཆུབ་ནི་ཐོབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་གྱུར་པ་འདི་གཉིས་ཇི་ལྟར་དབྱེར་མེད་པ་ཡིན་ཞེས་དོགས་པ་ལ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་


DTG095_Page_0079
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གསུངས་ཏེ། དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོད་པའི་དངོས་པོ་སྟེ། དེ་མ་བྱུང་བ་འམ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དངོས་པོ་མེད་པའོ། །ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་གང་གི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། རེ་ཞིག་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཚིག་བླ་དགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་དེས་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་བསྟན་ཏོ། །དེ་བས་ན་དངོས་པོ་མེད་པ་དང༌། ཆོས་ཐམས་ཅད་མེད་པ་གཉིས་དབྱེར་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང༌། བྱང་ཆུབ་གཉིས་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི་དེ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་གྲོངས་སུ་འགྲོ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་མེད་པའི་ངོ་བོ་བྱང་ཆུབ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཤེས་པའི་ངོ་བོའི་དངོས་པོ་ཡིན་པས་དེ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཞེས་བྱ་བའི་གྲངས་སུ་འགྲོ་ཞིང་བརྗོད་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །འདིར་དོགས་པ་ལ་གཏན་ཚིགས་སུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཐ་དད་པ་མེད་ཅིང་མཚན་ཉིད་གཅིག་པ་ཡིན་ནོ། །གཏན་ཚིག་མ་གྲུབ་པོ་སྙམ་པ་དང༌། ལན་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། མཐར་ཕྱིན་པ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དུའོ། །ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེས་འདི་སྐད་དུ་གང་སྣ་ཚོགས་པ་ཉིད་དུ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པར་ཀུན་བརྟགས་པ་དེ་ནི་འཁྲུལ་པའི་ཤེས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ། །བཙུན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ཐ་དད་པ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་དེ་ནི་རྣམ་པར་རིག་པ་མེད་པའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་ཐ་དད་པ་མེད་པར་སྟོན་པ་ཡིན་ཏེ། བྱེ་བྲག་ཏུ་ཤེས་པ་ནི་རྣམ་པར་རིག་པའོ། །དེ་གང་ལ་མེད་པ་དེ་ནི་རྣམ་པར་རིག་པ་མེད་པའོ། །འདིར་གཏན་ཚིགས་སུ་རྣམ་པར་རིག་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པར་མི་ནུས་པ་སྟེ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། རང་དང་གཞན་ལ་ཤེས་པར་མི་ནུས་པའོ། །རྒྱུས་བསྐྱེད་པའི་འདུས་བྱས་སུ་འམ་དེ་ལས་བཟློག་པ་འདུས་མ་བྱས་སུ་རྣམ་པར་རིག་པར་མི་ནུས་པའོ། །བར་དུ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་རྟག་པ་དང་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་བཟུང་ངོ༌། །འང་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་ཕན་ཚུན་གཉི་ག་ལ་ལྟོས་པའོ། །དེ་ལྟར་སངས་


DTG095_Page_0080
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་ཐ་དད་པ་མེད་པ་དེ་ལ་འདུས་བྱས་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པའི་བྱེ་བྲག་རྣམ་པར་རིག་པ་གང་ཡང་མེད་པ་དེས་ན་དེ་རྣམ་པར་རིག་པ་མེད་པའོ། །དེ་ལྟར་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཆོས་སྣ་ཚོགས་མེད་པར་བསྟན་ནས་ཡུལ་གྱི་ཆོས་ཀྱང་སྣ་ཚོགས་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་རྣམ་པར་རིག་པ་མེད་པ་སྟེ་ཞེས་གསུངས་སོ། །འདིར་དོགས་པ་ལ་གཏན་ཚིགས་སུ་འདི་ལྟར་གང་གི་ཕྱིར་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་དངོས་པོ་གང་ལ་གནས་ཏེ། རྣམ་པར་གནས་པ་བྱས་ཏེ། རྣམ་པར་རིག་པར་འགྱུར་བ་རྣམ་པར་ཤེས་པར་འགྱུར་བ་བདག་དང་གཞན་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་བའི་སྐྱེ་བ་འབྱུང་བ་བདག་ཡོད་པར་ཐོབ་པར་འགྱུར་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ནི་དེ་ཁོ་ནའི་དོན་གྱི་ཚུལ་གྱི་རྣམ་པ་ཡིན་ནོ། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །ད་ནི་དེའི་ཆོས་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དགོངས་པའི་ཚུལ་གྱི་རྣམ་པ་ནི་དེ་ལ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ཆོས་འདི་ལྟ་སྟེ། མཚམས་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་བཟད་པའོ། །དེ་ལ་ཞུགས་པ་རྣམས་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཉིད་ལ་ཞུགས་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པས། མཚམས་མེད་པ་རྣམས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ། །དེ་དག་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཀྱང་གི་སྒྲས་ནི་དེ་ལས་གཞན་པའི་མི་དགེ་བ་རྣམས་དང༌། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་དང༌། དགེ་བ་རྣམས་དང༌། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དང་སློབ་པ་དང་མི་སློབ་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རང་བཞིན་ཉིད་ཡིན་པར་བལྟ་བར་བྱའོ་ཞེས་འདིར་ཐུན་མོང་ཡིན་པར་བཤད་དེ། འོག་ནས་མཇུག་སྡུད་པའི་ཚིག་གིས་སྟོན་པར་འགྱུར་རོ། །བྱེ་བྲག་ཏུ་འཆད་པ་ནི་སོ་སོའི་ཚིག་གིས་འཆད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་གང་དག་མཚམས་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། མཚམས་མེད་པ་ལ་ཞུགས་པ་ནི་མཚམས་མེད་པ་ལ་གནས་པ་སྟེ། དེ་དག་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ལ་ཞུགས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ནི་བསྟན་པ་ལ་མ་ཞུགས་པ་དང༌། ཞུགས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །བསྟན་པ་ལ་ཞུགས་པ་ཡང་འདུལ་བ་ལས་འགལ་བར་བྱེད་པ་དང༌། མི་འགལ་བར་བྱེད་པ་དང་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །དེ་


DTG095_Page_0081
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རིམ་གྱིས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་མཚམས་མེད་པ་ལ་ཞུགས་པ་མ་གསོད་པ་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པར་ཞུགས་པ་དེ་དག་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ལ་ཞུགས་པ་སྟེ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་དོན་རྣམ་པར་སྒྲོགས་པའི་བྱེད་པ་ནི་གང་དག་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ལ་ཞུགས་པ་དེ་དག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ཏེ། བསམ་པར་མི་ནུས་པ་འམ། བསམ་པར་མི་འོས་པ་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའོ། །དེ་ལ་ཞུགས་པ་དེ་དག་ནི་ཡང་དག་པ་ལ་ཞུགས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །ཡང་དག་པ་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་དང༌། སྐྱེ་བ་མེད་པའི་བར་དུ་ཡིན་ཏེ་དེར་ཞུགས་པའོ། །མཚམས་མེད་པ་ཡང་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པ་ཡིན་པར་བལྟ་བར་བྱའོ་ཞེས་དགོངས་པའོ། །འདིར་དགོངས་ནས་ཡང་དག་པའི་དོན་དགྲོལ་བའི་གཏན་ཚིགས་སུ་བཙུན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ཡང་དག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དབྱེར་མེད་པའི་གཞི་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། དབྱེར་མེད་པ་ནི་ཡང་དག་པར་དབྱེར་མེད་པ་སྟེ། གནས་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ནས་བྱུང་བ་མེད་པ་ལ་ཐུག་པའི་བར་རོ། །དེའི་གཞི་ནི་གནས་སམ་ངོ་བོ་སྟེ། དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་ཐུག་པའི་བར་དུ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་ལས་རིག་པར་བྱའོ། །དབྱེར་མེད་པའི་གཞི་དེ་དག་ཡང་དག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་སྒྲས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ལ་ཞུགས་པ་དེ་དག་ནི་གང་མཚམས་མེད་པ་ལ་ཞུགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ལ་ཞུགས་པ་བཞིན་དུ་མཚམས་མེད་པ་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱང་མཐོ་རིས་དང༌། བྱང་གྲོལ་ཐོབ་པར་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འགྱུར། ཆོས་གཅིག་ལ་ཞུགས་པ་རྣམས་འབྲས་བུ་ཐ་དད་པར་ཅིའི་ཕྱིར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་གང་དག་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དང་ལྡན་ཞིང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་དེ་དག་མཐོ་རིས་བརྒྱ་བྱིན་ལ་སོགས་པར་བསྟེན་ཅིང༌། འགྲོ་བ་ཁོ་ན་མ་ཡིན་ནོ། །མཐོ་རིས་སྨོས་པས་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་དང༌། ཚངས་པ་ལ་སོགས་པར་བསྟེན་པ་ཡང་མཚོན་པ་ཡིན་ནོ། །ངན་སོང་ནི་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་


DTG095_Page_0082
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའོ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཉིད་དེ། དེ་དག་ཏུ་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །མཐོ་རིས་དང་བྱང་གྲོལ་དང་ངན་སོང་ལ་སོགས་པར་འགྲོ་བའི་མཚན་ཉིད་དུ་སྣང་བ་དེ་དག་ནི་རྨོངས་པ་རྣམས་ཀྱི་འཁྲུལ་པ་ཡིན་གྱི་ཡང་དག་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལ་གཏན་ཚིགས་ཅི་ཡོད། མཚམས་མེད་པ་བྱེད་པ་ནི་ངན་སོང་དུ་འགྲོ་ལ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་མཐོ་རིས་དང༌། བྱང་གྲོལ་ཐོབ་པར་བྱེད་པར་སྣང་ངོ་སྙམ་དུ་སེམས་པ་དེའི་ཕྱིར་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ནི་འགྲོ་བ་དང་མི་འགྲོ་བར་ཉེ་བར་གནས་པ་མ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་ཏེ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ནི་འདུས་མ་བྱས་ཏེ། དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་སོགས་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་ཐུག་པ་རྣམས་ཏེ། དེ་དག་ནི་ལས་ཀྱིས་འགྲོ་བ་དང་དེ་ཟད་པས་མི་འགྲོ་བ་སྟེ། འགྲོ་བ་དང་མི་འགྲོ་བར་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་བས་ན། ཉེ་བར་གནས་པ་མ་ཡིན་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ཏེ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་འབྲས་བུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་བརྟགས་པ་ཡིན་པར་འགྱུར་ཞིང༌། ཉེ་བར་གནས་པར་འགྱུར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་བར་དུ་ཞེས་ཐ་མར་སྨོས་པ་ལ་བར་དུ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་སུ་གཏོགས་པ་ཐམས་ཅད་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །འདུལ་བའི་ཆོས་ལས་འགལ་བར་བྱེད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། བཙུན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་གང་དག་ལྟུང་བའི་རྩ་བ་བཞི་ལ་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། མི་གསོད་པ་ལ་སོགས་ཏེ། ཕས་ཕམ་པའི་ལྟུང་བ་བཞི་ལ་གནས་པ་དེ་དག་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཀྱང་གི་སྒྲས་དགེ་འདུན་གྱི་ལྷག་མ་ལ་སོགས་པ་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་པས་འདུག་པར་བྱེད་ཅིང་གནས་པ་བསྡུའོ། །རྩ་བ་མེད་པ་ལ་གནས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་རྩ་བ་ནི་འཇིག་ཚོགས་དང་ཕམ་པའི་ལྟུང་བ་བཞི་བྱུང་བའོ། །།མི་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་གནས་པ་ནི་ཡང་དག་པ་ཡིན་པར་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ལའོ། །དེ་གཉིས་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་དེ་གཉིས་ནི་བྱང་ཆུབ་དང་མཉམ་པ་ཡིན་པར་ཤེས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་ལས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རྩ་བ་མེད་


DTG095_Page_0083
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་དང། གནས་པ་མེད་པར་གསུངས་སོ། །འདིར་རྩ་བ་མེད་པའི་ཚིག་གིས་ནི་གཉི་གའི་བྱེ་བྲག་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ། །འོག་ནས་ཀྱང་རྩ་བ་མེད་པའི་དགེ་སློང་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་གནས་པ་མེད་པའི་དགེ་སློང་གི་ཚིག་བླ་དགས་སོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཚིག་གཉི་ག་སྨོས་པས་ནི་འདིར་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་རུང་བ་ཅིག་སྨོས་ན་ནི་གཉི་ག་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། བྱ་བ་དང་དངོས་པོའི་སྒྲ་བཞིན་ནོ། །དེ་བས་ན་དེ་དག་ཀྱང་རྩ་བ་མེད་པ་ལ་གནས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་ལ་གནས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །རྩ་བ་བྱུང་བ་ལ་གནས་པ་དག་ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་ལ་གནས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་བཙུན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ལ་རྩ་བ་འམ་རྩེ་མོ་ཞེས་བྱ་བར་འདོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདི་ལྟར་སྐྱེ་བ་མེད་པ་འདུས་མ་བྱས་པ་ལ་ནི་རྩ་བ་ཞེས་བྱ་བ་བདག་གོ་སྙམ་པའི་བློ་དང་རྩེ་མོ་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡོད་པར་འདོད་ཅིང་ཁས་ལེན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་གཉིས་ཡོད་ན་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །དེས་ན་རྩ་བ་མེད་པའི་དགེ་སློང་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པར་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ཁམས་གསུམ་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་བདག་ཉིད་ལ་མི་གནས་ཤིང་རློམ་སེམས་དང་བྲལ་བའི་དགེ་སློང་གི་ཚིག་བླ་དགས་ཏེ། རྗོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །འདིས་ནི་རྩ་བ་བྱུང་བ་དང་བྱང་ཆུབ་མཉམ་པ་ཉིད་ཡིན་པར་བལྟ་བར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ད་ནི་རྟ་དང་རྒོད་མ་དང༌། བ་ལང་དང་གླང་ཞེས་བྱ་བའི་ཚུལ་ལྟར་དེ་ལས་གཞན་པའི་ལྟུང་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་རྩོད་པ་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་ལྷག་པར་སྒྲོ་འདོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། རྩོད་པ་བྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྩོད་པའི་གནས་སུ་གྱུར་པའི་ལྟུང་བ་བྱས་པ་བྱུང་བ་སྟེ། དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གནས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པས་ཇི་ལྟར་རང་རང་གི་ལས་རྣམས་ཀྱིས་རྣམ་པར་སྦྱང་དགོས་པ་ཡིན་ནོ། །རྩོད་པའི་གནས་པ་མ་སྐྱེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ནི་ལྷག་པར་སྒྲོ་འདོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་བླ་དགས་སོ་ཞེས་


DTG095_Page_0084
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གསུངས་ཏེ། གང་ལ་ལྟ་བས་བྱས་པའི་རྟོག་པ་སྒྲོ་འདོགས་པ་དེ་ལྷག་པ་ཁོངས་སུ་མ་གཏོགས་པ་རྣམ་པར་མི་གནས་པ་དེ་ནི་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཚིག་བླ་དགས་ཡིན་ནོ། །བསྟན་མ་ཐག་པའི་མཚན་ཉིད་ལྷག་པར་སྒྲོ་འདོགས་པ་ལ་ལྷག་པར་མོས་པ་ལ་སོགས་པས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྤྱོད་པའི་གནས་སྐབས་ན། སྤྱོད་ཅིང་བྱེད་པ་ནི་སྦྱིན་གནས་སུ་འགྱུར་ཏེ། འཁོར་གསུམ་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དང་དག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལས་གཞན་པ་ནི་སྦྱིན་པ་དང་སྦྱིན་པ་པོ་དང་ལེན་པ་རྣམས་དམིགས་པ་དང་དྲི་མ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མ་དག་པ་ཡིན་ཏེ། སྦྱིན་གནས་དམ་པ་དག་པར་འགྱུར་བར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་འདི་ནི་དགོངས་པ་སྟོན་པའི་གཞི་བློ་གྲོས་ཤིན་ཏུ་གནས་པས་ཡོངས་སུ་ཞུས་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཡང་འཁོར་གསུམ་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་དག་པ་དེ་ནི་ཕྱིས་རྣམ་པར་སྦྱང་དུ་མེད་དོ། །ལྷའི་བུ་འདི་ལས་དགོངས་ནས་འདི་སྐད་དུ་སྟོན་ཏེ། གང་ཞིག་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཀྱི་དད་པས་བྱིན་པ་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པ་དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་ནི་སྦྱིན་གནས་སུ་གྱུར་པ་དང་དེ་ཤིན་ཏུ་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ཡིན་པས་དེ་སྦྱང་དགོས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་སྟེ། དེ་ནི་ཁྱད་པར་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། ཉི་མ་བཞིན་ནོ་ཞེས་དགོངས་པའོ། །འདིར་དགོས་པ་ལ་གཏན་ཚིགས་སུ་འདི་ལྟར་ལྷག་པར་སྒྲོ་འདོགས་པ་དེ་ནི་མཉམ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། མཉམ་པ་ནི་རྣམ་པར་ཐར་པ་གསུམ་གྱི་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་མཉམ་པ་ཉིད་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་ལས་རྒྱས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ལྷག་པར་སྒྲོ་འདོགས་པ་དེ་ནི་སྔར་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །ད་ནི་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ལ་ཞུགས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས། བཙུན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་དགེ་སློང་དད་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། ལས་དང་འབྲས་བུ་དང་བདེན་པ་དང་དཀོན་མཆོག་ལ་སོགས་པ་ལ་མངོན་པར་ཡིད་ཆེས་པ་དང་ལྡན་པའི་དད་པ་ཅན་དེ་ནི་


DTG095_Page_0085
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དད་པས་བྱིན་པ་སྤྱད་པའི་འོས་མ་ཡིན་ཏེ། ལས་དང་འབྲས་བུ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་དྲི་མས་སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་དྲི་མ་ཅན་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལས་བཟློག་པ་ནི་དགེ་སློང་མ་དད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་དད་པས་བྱིན་པ་སྤྱད་པའི་འོས་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་རྣམ་པར་དག་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཙུན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་རུང་བ་ཅན་གྱི་དགེ་སློང་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་རུང་བ་ནི་འདུལ་བ་ལས་བསླབ་པ་བཅས་པ་གསུངས་པ་བཞིན་བྱེད་པ་དང་བཅས་པ་དེ་ལས་མི་འདའ་བ་གང་ཡིན་བའོ། །འདི་ཡང་དད་པ་དང་ལྡན་པ་བཞིན་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་ཕྱེ་སྟེ། མི་སློབ་བའི་ཆོས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཁྲིད་པ་ཡང་དག་པར་མ་བཅོམ་བའི་དགེ་སློང་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། སྲིད་པར་ཁྲིད་པར་བྱེད་པ་ནི་སྲེད་པའོ། །དེ་ནི་ཡུལ་ཐོབ་པ་དང་མ་ཐོབ་པ་ཉིད་པས་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །དེ་ལ་ཐོབ་པའི་ཡུལ་ལ་བརྟེན་པ་དེས་མི་སྐྱོ་ཞིང་མ་ཐོབ་པ་ཡང་ཚོལ་བར་བྱེད་དོ། །ཡུལ་ལ་ཡིད་བྱུང་བ་མེད་པའི་ངོ་བོ་དང༌། ཡུལ་ཚོལ་བར་བྱེད་པ་དེ་ཡང་འགྲོ་བ་དང༌། སྐྱེ་གནས་དེ་དང་དེ་དག་ཏུ་ཕུང་པོའི་རྒྱུན་ཁྲིད་པར་བྱེད་པས་ཁྲིད་པར་ཞེས་སྦྱར་ཏེ། སྡུག་པ་དང་མི་སྡུག་པ་ཐོབ་པ་དང་སྤངས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རྒྱུག་པར་བྱེད་པའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཡིད་འབྱུང་བའི་གགས་སུ་གྱུར་པ་དང༌། ཡུལ་ཚོལ་བར་བྱེད་པའི་དགྲ་དེ་དག་བཅོམ་པས། དགྲ་བཅོམ་པའོ། །ཕུང་པོའི་རྒྱུན་ཟག་པ་ཟད་པས། ཟག་པ་ཟད་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཉོན་མོངས་པ་བཅོམ་བས་དགེ་སློང་ངོ༌། །དེ་དག་ཡང་དག་པར་བཅོམ་བ་དེ་ཉིད་ཁྲིད་པར་བྱེད་པ་ཡང་དག་པར་མ་བཅོམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་བསྟན་ཏོ། །དགོངས་པ་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། འཇམ་དཔལ་ཅི་ལས་བསམས་ཏེ་དེ་སྐད་སྨྲ་ཞེས་དྲིས་སོ། །འདི་སྙམ་བསམས་ཏེ། སྲིད་པར་ཁྲིད་པར་བྱེད་པ་མ་བཅོམ་ན། ཇི་ལྟར་ཟག་པ་ཟད་པ། དགྲ་བཅོམ་པའི་དགེ་སློང་ཉིད་ཡིན། ཡང་དག་པར་བཅོམ་ན་ཡང༌། ཇི་ལྟར་སྲིད་པར་ཁྲིད་པ་ཡང་དག་པར་མ་བཅོམ་པ་ཉིད་ཡིན་ཞེས་བསམས་པའོ། །ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་བཅོམ་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མཉམ་པ་ཉིད་ལ་ཡང་དག་པར་བཅོམ་


DTG095_Page_0086
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་མེད། ཁྲིད་པར་བྱེད་པ་དེ་ཉིད་ཀྱང་མཉམ་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །མཉམ་པ་ཉིད་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དེ་ལ། ཡང་དག་པར་བཅོམ་པ་མེད་པ་ནི་གང་གིས་ཇི་ལྟར་ཡང་དག་པར་རྒྱུན་བཅད་པ་མེད་པའོ། །འདི་ལྟར་སྣ་ཚོགས་ཉིད་ཀྱིས་ནི་བཅོམ་པ་དང༌། འཇོམས་པར་བྱེད་པ་ལ་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ལ། སྣ་ཚོགས་ཉིད་དང་མི་མཐུན་པ་ཡང་མཉམ་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་སྣ་ཚོགས་ཉིད་ལོག་པར་གྱུར་ན། ཁྱད་པར་བྱ་བ་བཅོམ་པ་རང་ཡང་ལྡོག་པར་འགྱུར་བས། ཡང་དག་པར་བཅོམ་པ་མེད་པ་མཉམ་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་འདས་པ་ནི་འགགས་པའི་ཕྱིར་དང༌། མ་འོངས་པ་ནི་མ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་དང༌། ད་ལྟར་བྱུང་བ་ནི་སྟོབས་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་འཇོམས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་དོན་དམ་པར་གང་གཞོམ་པར་བྱ་བ་དང༌། འཇོམས་པར་བྱེད་པ་གང་ཡང་མཉམ་པ་ཉིད་ལ་བསམ་དུ་མེད་དོ། །འཇོམས་པ་དེ་ལ་ཁྱབ་པར་བྱེད་པའི་སྣ་ཚོགས་ཉིད་དང༌། མི་མཐུན་པ་མཉམ་པ་ཉིད་ནི་ཁྲིད་པར་བྱེད་པ་ལ་ཡོད་པར་མཇུག་བསྡུ་ཞིང་མ་གྲུབ་པ་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཕྱིར། ཁྲིད་པར་བྱེད་པ་དེ་ཉིད་ཀྱང་མཉམ་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདིར་ནི་ཁྲིད་པར་བརྗོད་པ་མཉམ་པ་ཉིད་བསྟེན་པས་ནི་ཁྲིད་པའི་མི་མཉམ་བའི་ངོ་བོ་སེལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མཉམ་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔ་ཕྱི་སྡུད་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ཁྲིད་པར་བྱེད་པ་བརྗོད་མ་ཐག་པ་མཚོན་པར་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །དེས་ན་འདི་སྐད་དུ། སྐྱེ་བ་མེད་པར་མཉམ་པ་ཉིད་མཐོང་བ་ཁོ་ན་ཡང་དག་པར་དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །སློབ་དཔོན་ཀླུ་སྒྲུབ་ཀྱིས་ཀྱང༌། གནས་དང་བཅས་པའི་སེམས་ཡོད་ལ། །ཉོན་མོངས་དུག་ཆེན་ཅིས་མི་འབྱུང༌། །ཐ་མལ་འདུག་པ་འམ་ཉོན་མོངས་པའི། །སྦྲུལ་གདུག་རྣམས་ཀྱིས་ཟིན་པར་འགྱུར། །སྡུག་ཅེས་པ་ལས་ཆགས་པ་འབྱུང༌། །དེ་ལས་བཟློག་པས་འདོད་ཆགས་བྲལ། །སྒྱུ་མའི་སྐྱེས་བུ་ལྟར་དབེན་བར། །མཐོང་ན་མྱ་ངན་འདས་པར་འགྱུར། །ཞེས་བཤད་དོ། །ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ཡང་དག་པར་མ་སྐྱེས་པ་རྣམས་ལ། མི་རྟོག་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་བསྒོམས་


DTG095_Page_0087
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པས། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཞི་བར་འགྱུར་བ་དེ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཉན་ཐོས་རྣམས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་འཛུད་པར་དགོངས་ནས། དགོངས་པའི་ཚུལ་ལ་དགོངས་ཏེ། དེ་སྐད་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །འབྲས་བུར་གྱུར་པའི་མི་སློབ་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས། བཙུན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་འཇིགས་པ་ལས་མ་རྒལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །ཉན་ཐོས་རྣམས་ནི་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ཁམས་གསུམ་ལ་སྐྲག་ནས། རང་གི་ལམ་བསྒོམས་པས་འཁོར་བའི་འཇིགས་པ་ལས་བརྒལ་ཏེ་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་དེ་ལ། འཇམ་དཔལ་ཅི་ལས་བསམས་ཏེ་དེ་སྐད་སྨྲ་ཞེས་དགོངས་པ་དྲིས་པ་དང་ལན་དུ། དེའི་འཇིགས་པ་ཅུང་ཟད་ཙམ་ཡང་མེད་ན། ཅི་ཞིག་ལས་བརྒལ་བར་འགྱུར་ཞེས་གསུངས་སོ། །རེ་ཞིག་འཇིགས་པ་ཆེན་པོ་འམ། འབྲིང་ལྟ་ཞོག་གི །འཇིགས་པ་ཅུང་ཟད་ཅམ་ཡང་ཕྲ་མོ་ཙམ་ཡང་མེད་དེ། དེའི་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་ཅི་ཞིག་ལས་བརྒལ་བར་འགྱུར་གང་ཞིག་གང་དུ་ཇི་ལྟར་ཡང་ཞེས་བྱ་བར་ཡང་བསྟན་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །འདིས་ནི་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བསྒོམས་པས། དགྲ་བཅོམ་པའི་གང་ཟག་འདི་ཁམས་གསུམ་ལས་འདས་ཏེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཐམས་ཅད་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པར་སྒྲོ་བཏགས་པ་ཙམ་དུ་ཟད་དོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ།། །།བམ་པོ་བཞི་པ། ད་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་བཤད་པ་སྐབས་དབྱེ་བའི་ཕྱིར་འཇམ་དཔལ་མ་སྐྱེས་པའི་བཟོད་པ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་དེ་གང་གི་ཚིག་བླ་དགས་ཞེས་ཤཱ་རིའི་བུས་དྲིས་སོ། །མ་སྐྱེས་པ་ལ་འམ་མ་སྐྱེས་པ་རྟོགས་པ་ལ་བཟོད་པ་ནི་བཟོད་པ་དང་དུ་ལེན་པ་དང༌། འདོད་པ་འདི་ལས་ཡོད་པས་མ་སྐྱེས་པའི་བཟོད་པ་ཅན་ཞེས་བྱའོ། །ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་གང་གིས་མིག་དང་གཟུགས་དང༌། དེའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཅུང་ཟད་ཙམ་ཡང་ཕྲ་རབ་ཙམ་ཡང་མ་བསྐྱེད་དེ། སྐྱེ་བར་བློས་མ་མཐོང་བ་བརྟགས་པ་སྟེ། མ་སྐྱེས་པའི་བཟོད་པ་ཅན་ཞེས་བྱའོ། །འདི་མན་ཆད་ནི་བསླབ་པ་གསུམ་གྱི་མཚན་ཉིད་ལམ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས། འཇམ་དཔལ་དགེ་སློང་མ་དུལ་བ་ཞེས་


DTG095_Page_0088
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱ་བ་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དགྲ་བཅོམ་པ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་མ་དུལ་བ་ནི་འདུལ་ལ། དུལ་བ་ནི་མི་འདུལ་བ་ཡིན་ཏེ། བཙུན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་འདི་ལ་བསམས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། མ་དུལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུལ་བ་དང་འབྲལ་བ་འམ། ལོག་པར་དུལ་བ་རྣམས་བསླབ་པ་དང་གདམས་ངག་རྗེས་སུ་སྦྱིན་པ་རྣམས་ཀྱིས་འདུལ་བར་བྱེད་པའོ། །དུལ་བ་ནི་མི་འདུལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་དག་པའི་ཚུལ་ཅན་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང༌། སྐུར་འདེབས་ཀྱི་མཐའ་དང་བྲལ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་འདུལ་བར་མི་བྱེད་པ་སྟེ། །ལུས་དང་ངག་དང༌། ཡིད་སྡོམ་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བསླབ་པ་མི་དམིགས་པ་ལ་དགོངས་ཏེ་དེ་སྐད་སྨྲའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ལྟར་བྱས་ན་འདིའི་བློ་གྲོས་ཤིན་ཏུ་གནས་པས་ཞུས་པ་ལས། ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པའི་བསླབ་པ་གསུམ་མི་དམིགས་པས། ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་བསླབ་པ་གསུམ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་བ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །བཙུན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལྷག་པའི་སེམས་ལ་སྤྱོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ཚིག་བླ་དགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷག་པའི་སེམས་ཀྱི་བསླབ་པ་དང༌། སྤྱོད་པ་རྣམས་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་གཏན་ཚིགས་སུ་འདི་ལྟར་དེ་ལྷག་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདི་ལྟར་གང་གི་ཕྱིར་ལྷག་པའི་སེམས་ཀྱི་བསླབ་པ་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མ་བརྙེས་པ་ལ། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དེ་དག་ལྷག་པར་བྱེད་ཅིང་གནས་པར་བྱེད་དེ། །མཉམ་པ་ཉིད་བོར་ན་སེམས་དང་གཞན་ལ་ཡང་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དོན་གྱིས་ན་སེམས་དང་སྤྱོད་པ་མི་དམིགས་པའི་ལྷག་པའི་སེམས་ཀྱི་བསླབ་པ་ཡིན་བར་གསུངས་སོ། །ཡང་དག་པར་བཤད་པས་རངས་ན། འཇམ་དཔལ་ཁྱོད་ཀྱིས་དགྲ་བཅོམ་པ་ཟག་པ་ཟད་པ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་སྨྲས་པ་དེ་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བས། ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་བསླབ་པ་གླེང་སློང་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། ཡང་དག་པའི་ངག་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགྲ་བཅོམ་པ་ཟག་པ་ཟད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཕུང་པོའོ། །ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་དུ་སྨྲས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་


DTG095_Page_0089
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཤེས་མཐོང་བས་སོ། །འདིས་ནི་ཤེས་རབ་འབྲས་བུ་དང་དགོངས་པ་དང་བཅས་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །འཕགས་པ་འཇམ་དཔལ་གྱིས་ཀྱང་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་གཟུད་པར་དགོངས་ནས། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་སྤང་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཤཱ་རིའི་བུ་དེ་དེ་བཞིན་ཏེ། ཇི་སྐད་སྨྲས་པ་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། རྣམ་པ་གཞན་ལ་དགོངས་ནས་ཟག་པ་ཟད་པ་ཉིད་ཡིན་པར་ཞལ་གྱིས་བཞེས་པའི་ཕྱིར་དང༌། དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ཡིན་པར་དངོས་སུ་བཀག་པའི་ཕྱིར། གཉི་ག་ཡང་མ་ཡིན་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེས་དོགས་པ་ལ་གཏན་ཚིགས་སུ། བཙུན་པ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་འདི་ལྟར་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། ཉན་ཐོས་དགྲ་བཅོམ་པ་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སར་ཁོ་བོའི་བདག་གི་བསམ་པ་སྲེད་པ་ཟད་པའི་ཕྱིར་དང་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ས་ལ་འདོད་པ་མེད་པའི་རྣམ་གྲངས་ཚུལ་འདིས་ན་ཁོ་བོ་ཟག་པ་ཟད་པ་ཡིན་མོད་ཀྱི། དགྲ་བཅོམ་པ་ནི་ཇི་ལྟར་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་ངེས་པར་བཟུང་བའི་དོན་ཏེ། མ་ཡིན་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདི་སྐད་བསྟན་ཏེ། གང་ཞིག་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་འདོད་པ་དེ་ལ་ནི་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་བདག་ཞི་བར་བྱ་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། མི་སྦྱོར་བ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །མངོན་པར་བཞེད་པའི་ཤེས་རབ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འཇམ་དཔལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་གང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོར་འདུག་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། གང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གིས་སོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ནི་མཚན་ཉིད་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །འདུག་ལ་གནས་ཏེ་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བའི་སྐལ་བ་མེད་པར་འགྱུར་བ། སྣོད་དུ་མི་འགྱུར་བའི་རྣམ་གྲངས་ཡོད་དམ་ཞེས་དྲིས་སོ། །རྣམ་གྲངས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཤད་པའི་རིམ་པ་ལ་བྱ་བ་ཡིན་གྱི། དངོས་སུ་ནི་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་དེ་བཞིན་དུ་གནས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྣམ་གྲངས་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །ལན་དུ་འཇམ་དཔལ་གྱིས་གསོལ་བ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ནས། སྐལ་པ་མ་མཆིས་པར་འགྱུར་བའི་རྣམ་


DTG095_Page_0090
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གྲངས་མཆིས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་གསོལ་ཏོ། །དེ་གཏན་ཚིགས་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན་དེའི་ཕྱིར། འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་ལ་ཅུང་ཟད་ཙམ་གྱི་ཆོས་ཀྱང་མ་མཆིས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསོལ་ཏེ། འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་ལ་ཅུང་ཟད་ཙམ་གྱི་ཆོས་ཀྱང་མ་མཆིས་སོ་ཞེས་ལན་གྲངས་དུ་མར་བཤད་དོ། །འདི་ལས་གོང་ན་ལྷག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་བླ་ན་མེད་པའོ། །ཡང་དག་པ་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའོ། །རྫོགས་པ་ནི་ཐ་དད་པ་མེད་པ་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་མཚན་ཉིད་གཅིག་པ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་ནི་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། དེ་ནི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་བོ། །སྐྱེས་པའི་ཆོས་གང་ཡང་མེད་དུ་ཟིན་ཀྱང༌། འོན་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་དེ་ནི་སྐྱེས་ཏེ་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་དེ་ཡང་མ་སྐྱེས་པ་སྟེ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ངེས་པའི་ཚིག་གི་དོན་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དེ་ལ་གང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོ་ལ་མཆིས་པ་འམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པའོ། །གང་དང་གང་གིས་དང༌། བྱང་ཆུབ་གང་ལ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ། བྱེད་པ་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང༌། བྱེད་པ་ལམ་དང༌། ལས་བྱང་ཆུབ་རྣམས་ལ་བྱ་སྟེ། དེ་དག་གང་ཡང་མ་མཆིས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་དམིགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏ། མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་པར་བསྟན་པ་ཡིན་གྱི། སྐད་ཅིག་མ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་ནི་གཟུགས་བརྙན་ཡིན་ཏེ། འགོག་པར་བྱེད་དོ། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་བསྟན་ཟིན་པའི་རྣམས་བྱང་ཆུབ་དང་མཉམ་པར་བསྟན་པའི་ཆེད་དུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་དྲིས་པ་དང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་ཅེས་བགྱི་བ་དེ་ནི་མཚམས་མ་མཆིས་པ་ལྔ་པོ་དག་གི་ཚིག་བླ་དགས་སོ་ཞེས་གསོལ་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་བཤད་མ་ཟིན་ནམ་དེ་ལ་གཞན་ཅི་ཞིག་བཤད་དུ་ཡོད་ཅེ་ན། དེ་བདེན་ཏེ་འོན་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་མ་བསྟན་པར་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་དེའི་རང་བཞིན་ཡིན་པར་བསྟན་པར་མི་ནུས་པས་ཡང་དེ་བསྟན་པ་ལ་ཉེས་པ་མེད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དེའི་ཚིག་བླ་དགས་ཡིན་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལྟར་མཚམས་མ་མཆིས་པ་ལྔ་པོ་དེ་དག་ཉིད་དངོས་པོ་མ་


DTG095_Page_0091
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མཆིས་པས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རང་བཞིན་ཅན་ཏེ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཏེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རང་བཞིན་དེ་དག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རང་བཞིན་ཅན་ནོ། །རང་བཞིན་དེ་ཡང་གང་ཞེ་ན། དངོས་པོ་མ་མཆིས་པ་ཉིད་པས་ཞེས་གསུངས་ཏེ། དངོས་པོ་ནི་འབྱུང་བ་ལ་བྱའོ། །དེ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་པས་དངོས་པོ་མ་མཆིས་བ་སྟེ། མ་སྐྱེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེའི་ངོ་བོ་ནི་དེ་ཉིད་དོ། །དེ་བས་ན་མི་གསོད་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་གི་རང་གི་ངོ་བོ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མ་སྐྱེས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་དུ་གྱུར་པ་དེའི་སླད་དུ་བྱང་ཆུབ་དེ་ནི་མཚམས་མ་མཆིས་པ་ལྔའི་རང་བཞིན་ཅན་ལགས་སོ། །དེས་ན་མཚམས་མ་མཆིས་པ་རྣམས་དངོས་པོ་མེད་པ་ཉིད་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་རྟོགས་པ་མཚན་ཉིད་བསྟན་ཟིན་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ལགས་སོ། །མཚམས་མེད་པ་རྣམས་ནི་མཚོན་བར་ཟད་ཀྱི། ཆོས་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་རྫོགས་པར་རྟོགས་པ་ཡང་བྱང་ཆུབ་ཡིན་ཏེ། རང་བཞིན་གཅིག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །གླེགས་བམ་ཁ་ཅིག་ལས་མཚམས་མ་མཆིས་པ་རྣམས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་རྟོགས་པ་བྱང་ཆུབ་མ་ལགས་སོ་ཞེས་བྱུང་བདེའི་དོན་ཡང་འདི་ལྟ་སྟེ། དངོས་པོ་མེད་པ་ནི་མངོན་པར་རྫོགས་པར་རྟོགས་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར། མཚམས་མེད་པ་རྣམས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་རྟོགས་པ་མ་ཡིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་བྱང་ཆུབ་ཡིན་ལ། མཚམས་མེད་པ་རྣམས་མ་མཐོང་བའི་མཚམས་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་མཐོང་བ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པར་ནི་ཆོས་རྣམས་མ་མཐོང་བ་ཉིད་དེ་ཁོ་ན་མཐོང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ལན་མང་དུ་བསྟན་ཏོ། །འདོད་པ་བསྟན་ཟིན་ནས། མི་འདོད་པ་དགག་པའི་ཕྱིར། ཆོས་ཐམས་ཅད་མངོན་དུ་གྱུར་པ་ཡང་བྱང་ཆུབ་མ་ལགས་སོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། མངོན་སུམ་དུ་མ་གྱུར་པ་རྣམས་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བར་སྦྱོར་བ་ནི་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ་སྟེ། དེའི་རྣམ་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྣམ་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པ་མེད་ཅིང༌། མངོན་སུམ་


DTG095_Page_0092
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དུ་མི་བྱེད་པ་བྱང་ཆུབ་ཡིན་ནོ། །ཡང་གཏན་ཚིགས་གང་གིས་ཡིན་ཞེ་ན་དེའི་ཕྱིར། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ཤིན་ཏུ་མངོན་སུམ་མ་ལགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཤིན་ཏུ་མངོན་སུམ་མ་ལགས་པའི་ཆོས་དེ་དག་ནི་སངས་རྒྱས་སམ། གཞན་གང་གིས་ཀྱང་མངོན་པར་རྫོགས་པར་རྟོགས་པའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་ཟིན་པ་དང༌། སྟོན་པར་གྱུར་པ་ལྟ་བུར་མངོན་པར་རྫོགས་པར་རྟོགས་སོ། །མ་མཐོང་བ་ནི་ལྟ་བས་སོ། །མ་ཐོས་པ་ནི་ཉན་པས་སོ། །མ་འཚལ་བ་ནི་ཤེས་པས་སོ། །ཡང་ན་མཐོང་བ་དང་བསྒོམ་པའི་ལམ་ལ་ལྟོས་ནས་སོ། །བར་གྱི་སྒྲས་དྲན་པ་གཟུང་ངོ༌། །མ་རྟོགས་པ་ནི་ཀུན་གྱིས་སོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་སྒྲོ་འདོགས་དང་སྐུར་འདེབས་ཀྱི་མཐའ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་པོ། །འཐད་པ་གཞན་ཡང་དེ་ལྟ་ལགས་ཀྱིས་ཀྱང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། ལྷག་པར་ཞེན་པ་འམ་ལྷག་པའི་ང་རྒྱལ་ནི་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ལོ། །དེ་སྤྱོད་པ་ནི་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ཅན་ཏེ། ལོག་པའི་སྒྲོ་འདོགས་ཤིང་སྤྱོད་པའོ། །དེ་དག་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པས་གཞན་ན་ནི་ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ཤིང༌། མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་ཡིན་པར་གཞག་གོ ། བར་དུ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་མཐོང་བ་དང༌། ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་གཟུང་ངོ༌། །དེ་དག་གི་རྣམ་པ་དེ་དང་དེའི་རང་གི་ངོ་བོ་སྟོང་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སྣང་བའི་རང་གི་ངོ་བོ་མ་ཤེས་པ་དེ་དག་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་མ་རྟོགས་ཏེ། རྣམ་པ་དེ་དག་ཕྱི་རོལ་ན་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ཡང་དག་པར་མངོན་པར་ཞེན་ཏེ། མཚན་མར་འཛིན་པས་དེ་དང་དེ་ལ་རྟོགས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི་དེ་དག་ཡང་དག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དགོངས་པ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ད་ནི་འཐོབ་པ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་དང་འཕགས་པའི་ཆོས་རྣམས་དེ་ལྟར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རང་བཞིན་ཉིད་དུ་བསྟན་ནས། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འཇམ་དཔལ་ཅི་ཁྱོད་ང་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། ང་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ལའོ། །འདི་སྙམ་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འོག་ནས་འབྱུང་བ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་བདག་གི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའོ་སྙམ་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ངོ་བོ་སེམས་པ་དང་ཐ་སྙད་དུ་བྱེད་


DTG095_Page_0093
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་འབྱུང་ངམ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཉིད་དང༌། དེའི་ཕྲིན་ལས་སྟོན་པ་པོ་ཉིད་ལ་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་བགྲོད་པར་བྱ་བ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའོ། །བདག་གི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའོ་ཞེས་པ་ནི་བདག་ལ་དེ་བཞིན་དུ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་སྟོན་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྟེ། སྟོན་པར་མཛད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྒྲ་གཉིས་འབྱུང་བ་ལ་སྔ་མ་ནི་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྟོགས་པའོ། །གཅིག་ནི་རྗེས་སུ་སྟོན་པར་མཛད་པའོ། །སྟོན་པ་པོ་ལ་ལྟོས་ནས་བདག་གིས་ཞེས་དྲུག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་སྐད་དྲིས་པ་དང་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མ་ལགས་སོ་ཞེས་གསོལ་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་བདག་གི་ལགས་སོ་ཞེས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་ཐ་སྙད་མ་མཆིས་ཏེ། སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་གཏན་ཚིགས་མེད་དོ་ཞེས་དགོངས་པའོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན་ཞེས་དྲིས་པ་དང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་གཏན་ཚིགས་མེད་པར་གསུངས་ཏེ། འདི་ལྟར་གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་བརྟགས་ན་ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། དེ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྟོག་པ་དང་ཐ་སྙད་ཀྱང་མེད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ཁྱོད་ཤེས་པ་མེད་པར་གྱུར་ཞེ་ན་འདིར་གསོད་པར་བྱེད་པ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལྟར་དེ་བཞིན་ཉིད་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། དེ་བཞིན་ཉིད་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་རིག་པར་མི་བགྱིད་པ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་རང་གི་བདག་ཉིད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་མི་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདིས་ནི་རྟོག་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བསལ་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཀྱང་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ལ། དེ་བཞིན་ཉིད་རྣམ་པར་རིག་པར་མི་བགྱིད་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་མི་བགྱིད་དེ་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་ནི་རྗེས་སུ་སྟོན་པ་ཉིད་ཀྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བསལ་ཏོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་རིག་པར་མི་བྱེད་ཅེ་ན་དེའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལྟར་དོན་དམ་པར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་


DTG095_Page_0094
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཏེ། ཡང་དག་པར་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱང་མེད། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡང་མེད་ན་དེ་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་རིག་པར་བྱེད་པ་ཡིན། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་མཇུག་སྡུད་པའོ། །འདིར་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་སྣོད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བགྱི་བ་དེ་མིང་ཙམ་དུ་བས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིང་ཙམ་དུ་ཟད་དེ། དེ་ནི་དངོས་པོ་སྟོང་པ་ཡིན་ན། ཤེས་པ་དང་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཡུལ་དག་ལ་བདག་འདི་སྙམ་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་བདག་གི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙམ་དུ་ཤེས་པ་དང༌། ཐ་སྙད་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཇུག་སྡུད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་གཏན་ལ་དབབ་པའི་ཕྱིར། འཇམ་དཔལ་ཁྱོད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་འམ་ཞེས་ཟུར་གྱིས་དྲིས་སོ། །ཐེ་ཚོམ་སྤང་བའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མ་ལགས་སོ་ཞེས་གསོལ་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བྱུང་བ་འམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཉིད་སྤངས་ནས་འཕགས་པའི་སར་ཞུགས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་སུ་སྐྱེས་པ་སྟེ། དཔེར་ན་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་རིས་མཐུན་པའི་སྐྱེ་བོའི་ལུས་སྔ་མ་བོར་ནས་མའི་མངལ་དུ་ཞུགས་པའི་མཚན་ཉིད་སྐྱེས་པ་དང་དེ་ནས་རིམ་གྱིས་ཡན་ལག་དང༌། ཉིད་ལག་ཚང་བར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་བཞིན་དུ་གྱུར་པ་འམ་ལྷག་མ་མེད་པའི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འམ། གལ་ཏེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་སྟེ། དགོངས་པ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་ལ་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས། ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་མཚན་ཉིད་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཐོབ་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འགའ་ཞིག་མཆིས་ན་ནི་དེ་ལ་བདག་ཐེ་ཚོམ་འཚལ་ལོ། །དེ་སུམ་ཆར་ཡང་མ་མཆིས་པས་དེ་བས་ན་བདག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཐེ་ཚོམ་མ་མཆིས་ཏེ། མངོན་སུམ་དུ་ངེས་པར་གྱུར་བ་ཁོ་ན་ལགས་སོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ན་འཇམ་དཔལ་ཁྱོད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བྱུང་ངོ་སྙམ་དུ་མི་སེམས་སམ་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ལས་བྱུང་ངོ་སྙམ་པའི་བློ་མེད་དམ། འདིར་ལན་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་བྱུང་བ་མ་མཆིས་ན་ནི་ཞེས་གསོལ་ཏེ། དེ་དང་ཐ་མི་དད་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡང་བྱུང་ངོ་སྙམ་དུ་སེམས་


DTG095_Page_0095
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་འགྱུར་ན། གང་གི་ཚེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མ་བྱུང་བ་དེའི་ཚེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བྱུང་བ་ག་ལ་མཆིས། འོ་ན་དེ་ལྟར་འབྱུང་བ་མ་མཐོང་ན། འཇམ་དཔལ་ཁྱོད་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་མི་མོས་སམ། ཡིད་མི་ཆེས་སམ་ཞེས་དགོངས་པའོ། །བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་བརྗོད་པར་བཞེད་ནས། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་འདི་ལྟར་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཡུལ་དུ་ཡུལ་གཅིག་པ་མ་ལགས་སམ་ཞེས་དྲིས་སོ། །ཡུལ་གཅིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཡུལ་ནི་སྤྱོད་ཡུལ་ལོ། །གཅིག་པ་ནི་དབྱེར་མེད་པ་སྟེ། ཤིན་ཏུ་མཆོག་ཏུ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བའི་བློ་ཅན། སངས་རྒྱས་དེ་དག་གི་ཡུལ་དེ་ནི་གཅིག་པ་ཡིན་ནོ། །འདིས་ནི་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་སྣ་ཚོགས་པ་ཉིད་སེལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཡུལ་དེ་ལ་གཞན་དང་གཞན་རྟོགས་པ་དང་མ་རྟོགས་པ་ཡོད་ན་ནི་མི་ཤེས་པ་ཡིན་ཏེ། སྔར་བསྟན་པ་ལྟ་བུ་སངས་རྒྱས་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་གྲགས་པ་དང་ལྡན་པ་རབ་ཏུ་གྲགས་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་སའི་སྟེང་གི་ལྷ་རྣམས་ནས་བཟུང་སྟེ། འོག་མིན་གྱི་ལྷའི་བར་དུ་ཀྱེ་མའོ་འདི་ནི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྒྲ་སྒྲོགས་ཤིང་སྒྲས་གོ་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། དེ་བས་ན་གདོན་མི་ཟ་བར་ཡུལ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དམ་པ་གཅིག་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །ཡུལ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མ་ཡིན་ཞིང༌། དུ་མ་ཡོད་ན་ནི་འགྲོན་པོའི་མི་བཞིན་དུ་མངོན་པར་འདོད་པའི་གྲགས་པ་དང་ལྡན་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དམ་པ་དེ་ཡང་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ལས་གཞན་མ་ཡིན་པས་འདི་ལྟར་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཡུལ་དུ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཡུལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་པར་འོས་པ་ནི་བསམ་པའོ། །དེ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་པས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའོ། །དེ་ཉིད་ཡུལ་ཡིན་ཏེ་དེ་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཡུལ་ལོ། །འདི་དང་དེ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་འདི་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་སྙམ་དུ་ཤེས་པས། དམིགས་


DTG095_Page_0096
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ན་ཡང་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་སེམས་པའི་ཕྱིར་འདོད་པ་མི་འགྲུབ་སྟེ། དོན་མེད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །དེ་སྐད་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསང་བ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་བསྟན་པ་ལས། ཆོས་རྣམས་ལ་མངོན་པར་མ་ཞེན་པ་ནི་དོན་ཡོད་པའོ། །གང་ཞིག་དོན་ལ་རློམ་སེམས་བྱེད་པ་དེ་ནི་འདིའི་དོན་མེད་པ་ཆེན་པོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེའི་དགོངས་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། །སངས་རྒྱས་ཡུལ་ནི་བསམ་མི་ཁྱབ། །དེ་མཆོག་རྟག་པ་དེ་ཁོ་ན། །ཟད་དང་སྐྱེ་དང་རིང་ཐུང་སོགས། །དེ་ལྟར་རྟོག་པ་ལོག་པ་ཡིན། །བརྫུན་པ་དག་ལ་མཐུ་མེད་ཕྱིར། །འགའ་ཡང་ཡང་དག་སེལ་མི་བྱེད། །སྨིག་རྒྱུའི་ཆུ་ཡི་ཚོགས་རྣམས་ནི། །དཔྱིད་དུས་ཚ་བས་སེལ་མི་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་བཞིན་ནོ། །འཇམ་དཔལ་དེ་དེ་བཞིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་དགོངས་པ་དང་མཐུན་པའོ། །ཅི་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ལྟར་བཞུགས་སམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཡུལ་ཅན་དེ་ལྟར་བཞུགས་སམ་ཞེས་འདྲི་བའོ། །འཇམ་དཔལ་དེ་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་འདིར་ཡང་ཞལ་གྱིས་བཞེས་སོ། །འཇམ་དཔལ་གྱིས་གསོལ་བ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེའི་སླད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཡུལ་ཉི་ཚེ་བ་མ་ཡིན་པ། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་དང་ལྡན་པའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་བཞེད་པ་དེ་དག་བཞུགས་པ་དེའི་སླད་དུ། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མ་འདས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་བསྟན་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དེ་དག་ལ་མི་དམིགས་སོ། །དམིགས་ན་ནི་ཡུལ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང༌། ཅིའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་འདི་ལྟར་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཡུལ་དུ་ཡུལ་གཅིག་པའི་སླད་དུ་སྟེ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི། དེ་གཉིས་འགལ་བར་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དེ་ཉིད་ནི་སྐྱེ་བ་མ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ཉིད་ཞེས་བྱ་བ་ནི་


DTG095_Page_0097
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ངེས་པར་གཟུང་བ་སྟེ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཉིད་ནི་སྐྱེ་བ་མ་ལགས་འགག་པ་མ་ལགས་སོ། །གལ་ཏེ་འདི་སྐད་དུ་གསུངས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་གཅིག་པ་ཡིན་ན། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ལ་སོགས་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཐམས་ཅད་མི་སྲིད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ཀྱིས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། གང་དག་མ་འོངས་པའི་དུས་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པར་འགྱུར་བ་དེ་དག་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ཟིན་པར་འགྱུར་གྱི། ཕྱིས་འཚང་རྒྱ་བར་མི་འགྱུར་རེ། །གཏན་ཚིགས་སུ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ལ་འདས་པའམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། འདས་པ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རིང་བ་དང་ཉེ་བ་དང༌། རགས་པ་དང༌། ཕྲ་བ་དང༌། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དང༌། འཕགས་པ་དང༌། ངན་པ་དང༌། གྱ་ནོམ་པ་ལ་སོགས་པར་དབྱེ་བ་རྣམས་ནི་ལོག་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པས་བྱས་པའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བས་ན་སུ་དག་འདི་སྙམ་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྐྱེས་སོ་ཞེས་བགྱི་བ་ནས། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་བར་དུ་སེམས་པ་དེ་དག་གི་འཇིག་རྟེན་གནས་པ་ནི་འཁྲུལ་པར་བགྱིད་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །འཁྲུལ་པར་བྱེད་པས་འཁྲུལ་པ་སྟེ། ཀུན་ཏུ་རྨོངས་པར་བྱེད་པའོ། །འཇིག་རྟེན་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་དང༌། སྣོད་རྣམས་གནས་པའོ། །ཡང་ན་འཇིག་རྟེན་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཕུང་པོ་དང༌། དེ་དག་གནས་པ་ནི་ཞེན་པའི་སེམས་ལ་ཡོད་པའོ། །དེ་ནི་དེ་དག་ལ་འཁྲུལ་པར་བྱེད་འཁྲུལ་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་འཇིག་རྟེན་གནས་པ་འཕྲོས་པར་བགྱིད་པ་ལགས་སོ་ཞེས་བགྱི་བ་ལ། དེ་དག་གིས་འཁྲུལ་པར་བྱས་པ། དེ་དག་ནི་འཇིག་རྟེན་གནས་པ་འཁྲུལ་པར་བྱེད་པ་རྣམས་འཕྲོས་པར་བགྱིད་བྱེ་བྲག་དེ་དང་དེ་དག་གིས་རྒྱས་པར་བགྱིས་པའོ། །དེ་གང་ཞེ་ན་སུ་དག་འདི་སྙམ་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྐྱེས་པ་དང༌། སེམས་ཅན་ལ་གཟིགས་པ་དང༌། འདྲེན་པ་དང༌། སྨིན་བར་མཛད་ཟིན་ཏོ། །


DTG095_Page_0098
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མཛད་དོ་མཛད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་དེ་ནས་འདི་མྱ་ངན་ལས་འདའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ཡིན་ནོ། །འཇམ་དཔལ་དེའི་ཕྱིར་ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་བསམ་དུ་མེད་པ་བསམ་པ་ལས་འདས་པ་བསམ་གྱིས་མི་ལང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་ཤིན་ཏུ་ཟབ་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཚུལ་དེ་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་པ་འདེབས་པ་འགོག་པར་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྟན་མ་ཐག་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དེ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་འདིར་བྱེ་བྲག་ཅན་གྱི་ཚིག་ཡིན་ནོ། །ལྷག་མ་གསུམ་ནི་འདིའི་བྱེ་བྲག་ཡིན་ནོ། །བསམ་དུ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་གཉིས་པ་ནི་བསམ་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་མི་ནུས་ཤེ་ན། བསམ་པ་ལས་འདས་པ་ཡིན་ཏེ། བསམ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་འགའ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ངེས་ཚིག་ནི་བསམ་པ་ལས་འདས་པའམ། བསམ་པ་འདི་ལས་འདས་པས་བསམ་པ་ལས་འདས་པའོ། །དེ་བས་ན་དེ་ནི་བསམ་པའི་འོས་མ་ཡིན་པས་བསམ་གྱིས་མི་ལང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་སེམས་པར་བྱེད་པའི་ངང་ཚུལ་ཅན་སྐལ་བ་མེད་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ལ་བསྟན་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་གྱི། སེམས་པའི་དྲ་བ་སྤངས་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྤྱན་སྔ་དང༌། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མོས་པ་ཡང་དག་པ་དང་ལྡན་པའི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཡང་གཟུང་བར་བྱ་སྟེ། ཉི་ཁྲི་ལྔ་སྟོང་པ་ལ་སོགས་པ་ལས། ངེས་པར་འབྱེད་པའི་ཡན་ལག་ལ་གནས་པ་ཡང༌། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མགོན་པོ་བྱམས་པས་ཀྱང་འདི་སྐད་དུ། །དྲོད་དང་སྤྱི་བོ་བཟོད་པ་དང༌། །འཇིག་རྟེན་ཆོས་ལ་དེ་གནས་པ། །རྟགས་ནི་ཉི་ཤུ་འདི་དག་གིས། །བྱང་ཆུབ་ལས་ནི་ཕྱིར་མི་ལྡོག །ཅེས་གསུངས་སོ། །དགྲ་བཅོམ་པ་ཟག་པ་ཟད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བླ་ན་མེད་པ་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཡོད་པ་ལ་བྱ་བ་ཡིན་གྱི། དགྲ་བཅོམ་པ་གཞན་ཞིབ་ཕྱོགས་གཅིག་པ་ལ་ཡང་བྱ་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་མོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ཅིའི་ཕྱིར་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དེ་དག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། དེ་དག་ནི་


DTG095_Page_0099
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྟན་མ་ཐག་པའོ། །ཐོས་ནས་བསྔགས་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྤོང་བར་ཡང་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པར་མི་འགྱུར་བ་སྟེ། སྐུར་པ་འདེབས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དག་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་པར་རུང་གྲང་ན། དགྲ་བཅོམ་པ་ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་སྐྱེ་བ་དང༌། འགག་པར་ལྟ་བ་ཅན་དེ་དག་གོ །ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། ཉེས་པ་མེད་དེ། འདི་ལྟར་གང་ཟག་ལ་བདག་མེད་པ་མངོན་དུ་བྱས་ཤིང༌། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་བདག་མེད་པར་རྟོགས་པར་འདོད་པས་ཡང་དག་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སྨོན་ལམ་བཏབ་པ་ཡིན་པས། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཚུལ་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང༌། སྐུར་པ་འདེབས་པ་མི་བྱེད་པར་བསྒོམ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཡིན་པ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་འདི་ལྟར་འདི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ལ་བྱའོ། །བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་བྱེ་བྲག་གསུམ་པོ་སྔ་མ་རྣམས་འདིར་གཏན་ཚིགས་ཉིད་དུ་བསྟན་པས་བཤད་མི་དགོས་ཏེ། གང་ཟག་དེ་གསུམ་གྱིས་བྱེ་བྲག་གསུམ་དེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཡིན་པར་རྟོགས་སོ། །གལ་ཏེ་དེ་དག་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཡིན་ན། དེ་ནི་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་གྱི་གཞན་དུ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སུ་བསྔགས་པ་བྱེད་པར་འགྱུར། དེ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སུ་སྤོང་བར་འགྱུར། མ་བསམས་པར་ནི་དེ་དག་བྱེད་མི་ནུས་པས་བསམ་དགོས་ན། དེ་ཡང་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཡུལ་མ་ཡིན་པས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཕྱོགས་གཅིག་ཅིག་མཁྱེན་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་བསམ་པ་ལ་ཡང་བསམ་པ་མ་ཡིན་པར་རྟོགས་ན་ནི་དེ་མ་ཡིན་པ་ལ་དེར་འཛིན་པས་འཁྲུལ་པ་ཡིན་ཏེ། ཕན་ཚུན་འགལ་བ་རྣམ་པ་གཉིས་རིགས་པ་མ་ཡིན་ལ། གསུངས་མ་ཐག་པ་དང་ཡང་འགལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྙམ་པའི་དོགས་པ་འདི་བསལ་བའི་ཕྱིར། འཇམ་དཔལ་གྱིས་གསོལ་བ། བཅོམ་


DTG095_Page_0100
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལྡན་འདས་ཆོས་ཐམས་ཅད་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། མིག་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ནི་བསམ་པར་འོས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གཟུང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསམ་དུ་མ་མཆིས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བསམ་པ་ནི་སེམས་པའོ། །དེ་དག་སྟོང་པ་ནི་བསམ་དུ་མ་མཆིས་པ་སྟེ། འཛིན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསམ་དུ་མ་མཆིས་པའི་ཚུལ་འདི་ལ་ཆོས་དེ་དག་གི་ནང་ནས་སུ་ཞིག་བསྔགས་པ་འམ་སྤོང་བར་འགྱུར། སུ་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྤོང་བའི་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ་གང་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ཡིན་ནོ། །འདིར་མདོར་ན་དོན་འདི་ཡིན་ཏེ། བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་མ་ཤེས་པས་འདི་བདག་གིས་བསམ་པར་བྱའོ། །གཞན་ལ་བལྟའོ་སྙམ་པ་འདི་ནི་རྨོངས་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཉིད་བསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། འཇམ་དཔལ་ཇི་ལྟར་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བསམ་གྱིས་མི་ལང་བ་དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཟུར་གྱིས་དྲིས་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཇི་ལྟར་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་ཅིང་སེམས་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་དེ་བཞིན་དུ། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱང་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཡིན་ནམ་ཞེས་དྲིས་པ་དང་ལན་དུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དེ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དང༌། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་གཉིས་དངོས་སུ་བྱེ་བྲག་ཅི་ཡང་མ་མཆིས་སོ། །འཇམ་དཔལ་དེ་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་རྗེས་སུ་གནང་བ་མཛད་ནས་གཏན་ཚིགས་སུ་དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། བསམ་པར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་སྒྲོ་འདོགས་པའི་བསམ་པ་ཐམས་ཅད་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ལང་ཞིང་སེམས་པས་སྟོང་པ་ཡིན་ཏེ། བསམ་པར་བྱ་བ་དང་སེམས་པར་བྱེད་པའི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་བསྟན་མ་ཐག་པ་ལྟ་བུའི་དོན་ལགས་ན། འོ་ན་ཅིའི་སླད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བསམ་གྱིས་མི་ལང་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བདག་ལ་འདི་སྐད་དྲི་བ་བཀའ་སྩལ་པ། ཇི་ལྟར་བཀའ་སྩལ་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་


DTG095_Page_0101
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདས་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཉིད་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དེ་དག་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ལྟ་ཞོག་གི །གང་ཡང་དེ་དག་སོ་སོར་འགྲོ་བ་ཀུན་ནས་སློང་བར་བྱེད་ཅིང་རབ་ཏུ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ལས་དེ་དང་དེ་དག་སེམས་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པར་ཤིན་ཏུ་གྲགས་པ་དེ་ཡང་སེམས་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་གཏན་ཚིགས་སུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་ཐམས་ཅད་གང་གི་ཕྱིར་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་སེམས་པ་ཡང་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱིར། གང་ལ་ལ་དག་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་སླད་དུ་ཞུགས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འབད་པར་བྱེད་པ་ནི་ཉམ་ཐག་པར་འགྱུར་འཁྱམས་པར་འགྱུར་དོན་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་དེའི་ཕྱིར་གང་བསམ་གྱིས་མི་ལང་བ་དེ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་རང་བཞིན་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡང་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་པར་འབད་པ་མེད་པར་གྲུབ་སྟེ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པས་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་ནི་ཐམས་ཅད་འབད་མི་དགོས་པར་གྲུབ་པ་ཡིན་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་འཇུག་པའི་ཉམ་ཐག་པ་དོན་མེད་པའི་གནས་སུ་གྱུར་པ་ཅི་དགོས། ཐེག་པ་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཅིང་མཇུག་སྡུད་པའི་ཕྱིར། དེའི་སླད་དུ་བསམ་གྱིས་མི་ལང་བ་ལ་ཐ་དད་པ་མ་མཆིས་སོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ལ་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དང་འཕགས་པ་གཉིས་ཐ་དད་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གི་ལྷག་མའོ། །ཡང་དག་པར་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དང་འཕགས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཐ་དད་པར་སྨྲ་བ་དེ་དག་ནི་དེ་དག་གི་མི་ཤེས་པས་སྤུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་གང་དག་འདི་སྐད་དུ། འདི་དག་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ཆོས་རྣམས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །དེ་དག་ལ་འོག་ནས་འབྱུང་བ་འདི་སྐད་དུ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དགེ་བ་ནི་ཕན་པ་དང་བདེ་བ་ཐོབ་པ་སྟེ། གང་ལ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཙམ་ཡང་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡིན་ནོ། །དེར་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བྱེད་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་མཐའ་དང༌། མན་ངག་སྦྱིན་པ་གཉིས་ཀྱི་


DTG095_Page_0102
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གྲོགས་བྱེད་པའོ། །དེ་དག་ཀྱང་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང༌། དེ་དག་གི་ཉན་ཐོས་རྣམས་སོ། །དེ་དག་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱ་བ་ནི། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མཉེས་པར་བྱ་བའོ། །དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་མཉེས་པར་བྱས་པ་དེ་ལས་ཕྱིས་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དང་འཕགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་ཤེས་པར་འགྱུར་གྱི། དེ་ལྟར་ནི་མི་དགེ་བ་ལ་གནས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་སེམས་ཆེ་བ་ཉིད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། འཇམ་དཔལ་ཁྱོད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་འདོད་དམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །གལ་ཏེ་འདི་ལ་སེམས་ཅན་དུ་ཡོངས་སུ་གྲུབ་ཅིང་སྐྱེས་པ་འགའ་ཞིག་མཆིས་ན་ནི་བདག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་གཙོ་བོ་ལགས་པར་འཚལ་བ་ཞིག་ན། གྲུབ་པ་དེ་ནི་མ་མཆིས་ཏེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་གང་ལ་ལྟོས་ཏེ་གང་ཞིག་མཆོག་ལགས་ཞེས་བསམས་པའོ། །སྤངས་པ་དང་རྟོགས་པ་ཆེན་པོ་ཉིད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ། འཇམ་དཔལ་ཁྱོད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་བར་འདོད་དམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། སྐུ་དང་གསུངས་དང་ཐུགས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཆོས་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་དཔེ་མེད་ཅིང་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་དང་ཤིན་ཏུ་ལྡན་པ་བརྙེས་ཏེ་མངའོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ཡིན་ནོ། །ལྡན་པ་དེ་ཡང་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བརྒྱད་མ་ལུས་པར་སྤངས་པ་ཡིན་གྱིས་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་སྐད་དུ་མགོན་པོ་བྱམས་པས་ཀྱང༌། གནོད་བྱེད་འདི་དག་ཟད་གྱུར་ན། །རིང་ཞིག་ལོན་ནས་དབུགས་ཕྱུང་བཞིན། །འགྲོ་བའི་བདེ་བའི་རྣམ་པ་ཀུན། །སྒྲུབ་བྱེད་ཡོན་ཏན་ཕུན་སུམ་ཚོགས། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀུན་ལྡན་པའི། །འདོད་པའི་འབྲས་བུ་རྒྱ་ཆེན་རྣམས། །སེམས་ཅན་ཆེན་པོ་ཁྱོད་བསྟེན་པ། །རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོར་ཆུ་ཀླུང་བཞིན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། གལ་ཏེ་བསམས་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་པ་འགའ་ཞིག་མཆིས་ན་ནི་དེ་ལྟར་འགྱུར་ན་དེ་ཡང་མ་མཆིས་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་


DTG095_Page_0103
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ལགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡང་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་ནོ་སྙམ་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དག་བསྐྱེད་པར་མི་བགྱིད་དེ། བདག་ལ་སོགས་པ་གཅིག་པུ་དང༌། ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ལ་ལྡན་པ་གང་ཡང་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་དགོངས་པའོ། །ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་རྣམ་པ་དེ་དག་གསུམ་བརྙེས་པའི་བསྟན་པ་པོ་གང་གི་ཆེད་དུ་འཇུག་པའི་ཕྲིན་ལས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འཇམ་དཔལ་ཁྱོད་ཉན་ཐོས་འདི་ལྟ་བུ་འདི་དག་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་བཏུལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བར་འདོད་དམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །འདི་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་པ་དང་དབང་པོ་དང་དད་པའི་བྱེ་བྲག་ཅན་ནོ། །འདི་དག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུས་པ་དང་པོ་ནས་ད་ལྟར་འཁོད་པ་ཡན་ཆད་དོ། །ཉན་ཐོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ན་ཐེག་པ་གསུམ་ཆར་གྱིའམ་གྲགས་པའི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་པ་སྟེ། དེ་དག་བཏུལ་ཏེ་བསྟན་པ་ལ་བཙུད་པ་དང༌། དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱས་པ་དང་གྲོལ་བར་བྱས་སམ་ཞེས་དྲིས་པ་དང༌། གལ་ཏེ་ལ་ལ་ཞིག་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་དབྱིངས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་དབྱིངས་འདུལ་བ་ནི་ཉེས་པ་ཟློག་པ་དང༌། ཡོན་ཏན་འབྱུང་བར་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན། ཐོབ་ན་ནི་དེ་ལྟར་འཚལ་ན་དེ་དག་ནི་མ་མཆིས་ཏེ། དེ་བས་ན་དེ་ལྟར་མི་འཚལ་ལོ་ཞེས་དགོངས་པའོ། །དེ་ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་པ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་གང་ལ་ཡང་ཕན་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའམ། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའམ། འཁོར་བ་གང་ལ་ཡང་སྤོང་ཞིང་ཞེས་གནོད་པར་ཉེ་བར་གནས་པ་མ་ལགས་འཇུག་པ་མ་ལགས་སོ། །འདིར་གཏན་ཚིགས་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དབྱིངས་འདི་ནི་གནས་པ་ཉིད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དབྱིངས་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་མངོན་སུམ་དུ་གྱུར་པ་ལ་བྱའོ། །དབྱིངས་འདི་ནི་གནས་པ་ཉིད་ནི་གནས་པ་ཉིད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་


DTG095_Page_0104
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བསལ་བའོ། །མ་འདྲེས་པ་ནི་གཞན་དང་མ་འདྲེས་པའོ། །དེ་ཡང་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དབྱིངས་འདི་ནི་དབྱིངས་གང་ཡིན་པའོ། །བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་དབྱིངས་དེ་ལ་ནི་ཉན་ཐོས་ཐ་དད་པ་ནས་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཐ་དད་པའི་བར་དུ་མི་དམིགས་སོ། །བར་དུ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་རང་སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པ་བསྡུའོ། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཐ་དད་པར་མི་དམིགས་ཏེ། མི་རྟོགས་ན་དེ་ལས་གཞན་འདུལ་བར་བྱ་བ་ག་ལ་ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་ལྷག་མའོ། །ཐབས་གང་གིས་ལས་དེ་དག་བྱེད་པའི་ཐབས་དེ་བསྟན་པའི་ཆེད་དུ། འཇམ་དཔལ་ཁྱོད་འདི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཞིང་བླ་ན་མེད་པ་ཡིན་པར་མི་འདོད་དམ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བསོད་ནམས་སྐྱེ་བ་དང༌། གནས་པའི་ཞིང་དང་རྟེན་དང་གཞི་སྟེ། སེམས་དང་བ་བསྐྱེད་པའི་བསོད་ནམས་ཤིན་ཏུ་སོགས་པ་དག་ཕྱོགས་བཅུའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་རབ་འབྱམ་དག་ཏུ་འཁོར་བ་ཇི་ཙམ་པར་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་སྤྱད་ཀྱང་ཡོངས་སུ་གཏུགས་པར་མི་འགྱུར་བའི་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བླ་ན་མེད་པ་སྟེ། འདི་ལས་ལྷག་པ་གོང་ན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནམ་ཞེས་དྲིས་པ་དང་ལན་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་དངོས་པོ་མ་མཆིས་པའི་སླད་དུ་ཞེས་གསོལ་ཏེ། དངོས་པོར་ཤེས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཞིང་ངོ༌། །དངོས་པོ་མེད་པར་མཁྱེན་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ན། དེ་ནི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཞིང་བླ་ན་མ་མཆིས་པ་སྟེ། སྟོང་པ་ཉིད་མཁྱེན་པའི་བདག་ཉིད་ལགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་བསོད་ནམས་དང༌། །དམ་ཆོས་འཛིན་པའི་བསོད་ནམས་གང༌། །སྟོང་པ་ཉིད་ལ་བརྩོན་པ་ཡི། །བཅུ་དྲུག་ཆར་ཡང་མི་ཕོད་དོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ཡོན་ཏན་གྱིས་གང་བ་ཉིད་ཀྱང༌། སྐྱོན་གྱིས་མ་གང་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཞིང་དམ་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་ནི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཞིང་ཡོན་ཏན་དང་སྐྱོན་གྱིས་མ་གང་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཞིང་དམ་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཞིང་ཡོན་ཏན་དང༌། སྐྱོན་མ་སྐྱེས་པར་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའི་ཕྱིར། ཞིང་དེ་ནི་གང་བ་མ་ལགས་ཤིང་མ་གང་བ་ཡང་མ་ལགས་ཏེ། དེ་ལྟ་བུའི་དངོས་པོར་དགོངས་པས་ན་བླ་ན་མེད་


DTG095_Page_0105
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ཉིད་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡང་དེ་ལ་ཆོས་གང་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། དེ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞིང་དུ་འདོད་པ་ལའོ། །ཆོས་གང་ཡང་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་སྐྱེ་བ་ཤེས་པའོ། །བས་པར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟད་པ་ཤེས་པ་སྟེ། དེ་ཉིད་སྔར་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ན་དེ་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཞིང་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་གཞན་གྱིས་བསལ་བའི་མཇུག་སྡུད་པའོ། །དེ་ལ་ཡང་ས་བོན་བཏབ་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ལ། དེ་ལ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞིང་གི་མཚན་ཉིད་བསྟན་ཟིན་པ་དག་ལའོ། །ཡང་གི་སྒྲ་ནི་སྡུད་པར་བྱེད་པའོ། །ས་བོན་ནི་དགེ་པའི་རྩ་བའོ། །བཏབ་པ་ནི་རབ་ཏུ་བསྐྱེད་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་ངོ་བོ་འདོད་པའི་ཚུལ་གྱིས་སེམས་དང་བར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་བཏབ་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་མི་འཕེལ་ཞིང་ཡོངས་སུ་མི་འགྲིབ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། འཇམ་དཔལ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཅི་ལས་བརྩམས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དྲིས་སོ། །གཏན་ཚིགས་སུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལྟར་ཞིང་དེ་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ནི་བསམ་པའི་གནས་མེད་པར་སྔར་བསྟན་པའི་རྣམ་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་གྱི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་དེ་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཞིང་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་སྐད་བསྟན་ཏེ་དེ་ལ་སེམས་དང་བ་བསྐྱེད་པ་ནི་དེ་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་འཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། ས་བོན་གྱི་ཆོས་ནི་འབྲས་བུ་ལས་གཞན་དུ་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནས་དེའི་ཚེ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ལ། དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་མ་ཐག་ཏུའོ། །དེའི་ཚེ་ཞིང་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་དུ་བསྟན་པའི་ཚེའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་ཏེ། དེ་ཡང་བདག་ཉིད་ཆེ་བ་ཉིད་དུ་བསྟན་པས་གདུལ་བྱ་རྣམས་ཆོས་འདི་ལ་འཇུག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི་བྱེད་པའི་བྱེ་བྲག་ཡིན་ཏེ། ཤར་ཕྱོགས་མཐོ་ལ་ནུབ་ཕྱོགས་དམའ་བ་སྟེ་གཅིག །ནུབ་ཕྱོགས་མཐོ་ལ་ཤར་ཕྱོགས་དམའ་བ་དང་གཉིས། དེ་བཞིན་དུ་ལྷོ་ཕྱོགས་དང་བྱང་ཕྱོགས་གཉིས་ལ་གཉིས་སོ། །དབུས་དང་མཐའ་གཉིས་ལ་གཉིས་ཏེ་རྣམ་པ་དྲུག་


DTG095_Page_0106
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གོ །དགེ་སློང་ཁྲི་དྲུག་སྟོང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བ་ལ་གང་ཡང་འཁོར་འདུས་པའི་ཚེ། དགེ་སློང་སྟོང་ཚང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་དེ་དག་དགྲ་བཅོམ་པའི་དབང་དུ་བྱས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་ཤེས་སོ། །ལེན་པ་མེད་པར་ཟག་པ་རྣམས་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཟག་པ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། འདོད་པའི་ཟག་པ་དང༌། སྲིད་པའི་ཟག་པ་དང༌། མ་རིག་པའི་ཟག་པ་དང༌། ལྟ་བའི་ཟག་པའོ། །འདོད་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཉིད་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཡིན་ཏེ། མ་རིག་པས་མདོངས་པར་གྱུར་ཅིང༌། ལྟ་བའི་ཆུས་བརླན་པའི་བདག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དག་ནི་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་ལེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བུར་ལེན་པ་མེད་པས། ལེན་པ་མེད་པར་ཟག་པ་རྣམས་ལས་སེམས་བྲལ་ཞིང་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་གྱུར་ཏོ། །དགེ་སློང་མ་བདུན་བརྒྱ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གོང་མ་དང་སྦྱར་རོ། །ཡང་ན་འོག་མ་དང་སྦྱར་རོ། །རྡུལ་དང་བྲལ་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གློ་བུར་བའི་མཚན་མ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དྲི་མ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་གནས་ངན་ལེན་གྱི་དྲི་མ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལའོ། །ཆོས་ཀྱི་མིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཡེ་ཤེས་སྐྱེས་ཤིང་བྱུང་བ་སྟེ། ཡུལ་འདི་ལ་མཚན་མའི་གནས་ངན་ལེན་དང་བྲལ་བར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དོག་ས་ཆེར་གཡོས་པ་རྒྱུན་དུ་བྱུང་བ་འདིའི་རྒྱུ་གང་ལགས་རྒྱུ་དེའི་གྲོགས་བགྱིད་པའི་རྐྱེན་གང་ལགས་ཞེས་དྲིས་པ་དང་ལན་དུ། ཀུན་དགའ་བོ་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཞིང་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། འདིས་སམ་འདིར་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཞིང་བསྟན་པས་ན་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཞིང་བསྟན་པའོ། །སྔོན་གྱི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚན་མ་སྨོས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཏེ། གྲངས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་མ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དང༌། འཇིག་པའི་རྒྱུ་སྐྱོན་ཐམས་ཅད་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་བཞུགས་ཡུལ་ནི་འཇིག་པའི་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསྐལ་པ་བཟང་པོ་ལ་འོད་སྲུངས་ལ་སོགས་པས་འདི་བཤད་དོ་ཞེས་འཆད་པ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་འབའ་ཞིག་མ་ཡིན་གྱི་སྔ་མ་དག་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་


DTG095_Page_0107
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མ་ཡིན་ན་རོལ་པས་ཆུབ་པ་ལས་འདི་སྐད་དུ། སངས་རྒྱས་བྱེ་བ་སྟོང་ཕྲག་ནི། །དགུ་བཅུ་རྩ་གཅིག་བདག་སྔོན་དྲན། །དྲང་སྲོང་ཞེས་བྱའི་ཚལ་མཆོག་འདིར། །ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་དམ་པ་བསྐོར། །ཞེས་འབྱུང་བ་དང༌། ཇི་ལྟར་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་འགྱུར། ས་ཕྱོགས་འདི་ཉིད་དུ་ཞེས་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ས་ཕྱོགས་གཞན་དུ་མ་ཡིན་ནོ། །གསུངས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཤད་དེའོ། །འདིའི་རྒྱུ་ནི་དེ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔོན་གྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་བཞུགས་ཏེ་བཤད་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །རྐྱེན་ནི་དེ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ད་ལྟར་བཞུགས་ཏེ་འཆད་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་ཇི་ལྟར་བགྲོད་པར་བྱ་བར་གཤེགས་པ་དང༌། ཇི་ལྟར་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་གསུང་བ་དང༌། གང་གི་ཆེད་དུ་འཇུག་པ་དེ་ཐོབ་པ་དང༌། དེའི་ཕྲིན་ལས་སེམས་ཅན་འདུལ་བ་གང་ཡིན་པ་དང༌། དེའི་ཐབས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཞིང་སྟེ། དེ་དག་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་དམིགས་པའི་རྣམ་པ་བསྟན་པ་རྫོགས་སོ།། །།དེའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པའི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇམ་དཔལ་འདི་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་དཔལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ནི་བསམ་པར་མི་ནུས་པའོ། །དཔལ་ནི་སྐུ་དང་གསུང་དང་ཐུགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྟེ། ཆེ་བའི་བདག་ཉིད་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བཤད་དོ། །གཏན་ཚིགས་སུ་འདི་ལྟར་འདིའི་སྤོབས་པ་གང་དང་གང་ལགས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། གང་དང་གང་ལགས་པའི་སྤོབས་པ་ནི་སེམས་ལ་སྣང་བ་སྟེ། དེ་དག་ཉིད་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཉིད་ལགས་ཀྱི་གཞན་སྤོབས་པ་མ་ལགས་སོ། །འཇམ་དཔལ་དགེ་སློང་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུས་ཚིག་ཇི་སྐད་སྨྲས་པ་དེ་བཞིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་རྗེས་སུ་གནང་བ་མཛད་པ་ཡིན་ཏེ། ཤཱ་རིའི་བུ་འདིས་སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་ཞུགས་པ་འཕགས་པ་འཇམ་དཔལ་གྱི་སྤོབས་པ་ཇི་ལྟར་ཁོང་དུ་ཆུད་ན་དེ་སྐད་དུ་སྨྲ་ཞེས་འགའ་ཡང་འདི་ལ་དོགས་པར་མ་བྱེད་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །འཇམ་དཔལ་གྱིས་ཀྱང་དེ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་ན་སྤོབས་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་


DTG095_Page_0108
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། བདག་ཤིན་ཏུ་སྤོབས་པ་བཀག་པ་དེའི་རང་བཞིན་ལགས་སོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །གལ་ཏེ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་སྤོབས་པར་འགྱུར་ན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གལ་ཏེ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྤོབས་ཤིང་མདུན་དུ་བཞག་ན་ནི་བསམ་དུ་མ་མཆིས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །།བམ་པོ་ལྔ་པ། གལ་ཏེ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཡིན་ན་སྤོབས་པ་མེད་པས་ཇི་ལྟར་སྟོན་པར་འགྱུར། འོན་ཏེ་སྟོན་ན་ནི། ཇི་ལྟར་སྤོབས་པ་མེད་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་འགལ་བ་འདི་དག་བསལ་བའི་ཕྱིར། ཡང་གང་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་མ་ལགས་པ་ནི་གང་ཅི་ཡང་མ་མཆིས་སོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔ་མ་ལས་ཕྱེ་སྟེ་འཐད་པ་གཞན་བསྟན་པ་སྟེ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་མ་ལགས་པའི་དངོས་པོ་ནི་གང་ཅི་ཡང་མ་མཆིས་སོ། །དེ་ལྟར་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ནི་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཡིན་པར་བསྟན་ནས་འཆད་པ་ནི་སྒྲའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྩོད་པའི་གནས་སུ་གྱུར་པའི་སྒྲ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཉིད་ཡིན་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་སྒྲ་ཐམས་ཅད་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། ཟིན་པའི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བ་ལ་སོགས་པར་དབྱེ་བའི་སྒྲ་རྣམ་པ་བརྒྱད་པོ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་བསམ་པར་མི་ནུས་པས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་སྟེ། བསམ་པའི་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཉིད་ཡིན་པར་བསྟན་ནས་སྒྲ་འཆད་པར་བྱེད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་སྒྲ་ནི་སྟོན་པར་ནུས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་སྒྲ་ནི་སྟོན་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་གཞན་ལ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རང་རིག་པའི་མཐར་ཐུག་པ་ནི་གཞན་ལ་རིག་པར་མི་བྱེད་དེ། དེ་དག་ནི་དོན་དམ་པ་ཡིན་ནོ། །རྟོགས་པ་པོ་དང་སྟོན་པར་བྱེ་དཔའི་ཐ་སྙད་ནི་མ་བརྟགས་པ་གཅིག་པུ་ན་དགའ་བ་ཀུན་རྫོབ་ཡིན་ཏེ། རྟོགས་པ་པོ་དང༌། སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པར་མངོན་པར་ཞེན་པའི་དོན་བྱས་པའི་ཕྱིར། རབ་རིབ་ཅན་གཉིས་ཀྱིས་ཟླ་བ་གཉིས་མཐོང་སྟེ། སྟོན་པར་བྱེད་པ་བཞིན་ནོ། །འདིར་ནི་དེ་ལྟ་བུ་བསམ་དུ་མེད་པའོ། །དེ་སྐད་དུ་འཕགས་


DTG095_Page_0109
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ཐོགས་མེད་ཀྱིས་ཀྱང༌། ཡི་གེ་ཕན་ཚུན་འབྲེལ་པ་ལས། །འབྲེལ་པ་ཅན་ནི་དོན་དེ་ཡིན། །འབྲེལ་པ་ཅན་གྱི་ངོ་བོ་ལས། །བརྟགས་ཡིན་དེ་ལས་གཞན་དུ་མིན། །རྗོད་པར་བྱེད་པ་མེད་པར་ནི། །བརྗོད་པར་བྱ་ལ་ཤེས་མི་འཇུག །རྗོད་པར་བྱེད་པ་འང་འགལ་བའི་ཕྱིར། །དེ་བས་ཐམས་ཅད་བརྗོད་དུ་མེད། །ཅེས་གསུངས་སོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འདུ་བའི་མདོ་ལས་ཀྱང༌། གཟུགས་ཀྱི་ངོ་བོ་བསྟན་མི་ནུས། །གཟུགས་ཀྱི་ངོ་བོ་བསམ་མི་ནུས། །གཟུགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཡི་གེ་བྲལ། །ཡི་གེས་སྟོན་པ་གཟུགས་ལ་ཡིན། །སྒྲ་ཡི་ངོ་བོ་བསྟན་མི་ནུས། །སྒྲ་ཡི་ངོ་བོ་བསམ་མི་ནུས། །སྒྲ་ཡི་ངོ་བོ་ཡི་གེ་བྲལ། །ཡི་གེས་སྟོན་པ་སྒྲ་ལ་ཡིན། །དེ་བཞིན་དུ་དྲི་ལ་སོགས་པ་དང༌། མིག་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེ་དག་ནི་འདིར་སྟོན་པའི་ཚུལ་གྱི་རྣམ་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ད་ནི་རྗེས་སུ་མྱོང་བ་འཆད་པར་བྱེད་པ་སྟོན་ཏེ། དེ་ཡང་གང་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དེ་དག་བསྒོམ་པ་ན་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དེའི་བྱེ་བྲག་འཆད་ཅིང་སྒྲོགས་པ་ནི་དེ་རྗེས་སུ་མྱོང་བ་རྣམ་པར་འཆད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ཀྱང་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ལས་དང་པོ་པ་འཇུག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དང་པོར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འབྱུང་བ་ཡིན་ལ། དེ་ནས་སྦྱོར་བ་བར་ཆད་དང་བཅས་པ་དང༌། རྟག་ཏུ་སྦྱོར་བ་དང༌། བར་མ་ཆད་པར་སྦྱོར་བ་ཡིན་ནོ། །དེའི་འོག་ཏུ་ནི་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་ཏེ། དེ་ནས་བརྩོན་པ་མི་འདོར་བ་ཡིན་པས་སྤྲོ་བ་མེད་པར་མི་བྱའོ། །དེ་བསྟན་པའི་ཆེད་དུ་འཇམ་དཔལ་ཁྱོད་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་གམ་ཞེས་དྲིས་ཏེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རློམ་སེམས་ཅན་ཡིན་ཡང་ཏིང་ངེ་འཛིན་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲིས་པའི་དོན་ཡིན་ནོ། །དོན་དེ་ཉིད་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་མ་ལགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བས་སྟོན་ཏོ། །དེ་ཉིད་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བདག་སྙོམས་པར་མི་འཇུག་གོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདི་ནི་དམ་བཅས་པ་ཡིན་ནོ། །འདིར་གཏན་ཚིགས་ནི་དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། འདིར་བདག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། གསུངས་པའི་ཚུལ་དེས་ནི་སེམས་པ་དང་བྲལ་ཞིང་བདག་ཉིད་སེམས་པར་བྱེད་


DTG095_Page_0110
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ཉིད་སྤོང་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་བདག་བསམ་དུ་རུང་བ་ལགས་ན་ནི་བདག་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་གི་བསམ་པ་ཡང་སྤོང་བར་བྱེད་དེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཤིན་ཏུ་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྙོམས་པར་འཇུག་པོའམ་སྙོམས་པར་འཇུག་པར་བྱ་བའི་ཆོས་གང་བསམ་པར་བྱ་བ་སྟེ་གང་ཡང་མ་མཆིས་སོ། །གང་གི་ཚེ་དེ་ལྟར་བསམ་པར་བྱ་བ་གང་ཡང་མ་མཆིས་ན། དེའི་ཚེ་སུ་ཞིག་ཏིང་ངེ་འཛིན་འདི་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པར་འགྱུར། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་ཆོས་དེ་གཉི་ག་མི་རིགས་པར་མཇུག་བསྡུ་བའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཞེས་བགྱི་བདེ་ནི་བསམ་དུ་མཆིས་པ། བསམ་གྱིས་མི་ལང་བ་ལགས་ན་ཞེས་བྱ་བ་དེའི་དོན་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེ་བས་ན་ཇི་ལྟར་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པར་བགྱི་ཞེས་འབྱུང་པ་ལ། དེ་བས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟ་ན་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤོང་བ་སྟེ། བདག་ཉིད་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་རང་བཞིན་ལགས་ལ། བདག་ལས་ཐ་མི་དད་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་ཇི་ལྟར་སྙོམས་པར་འཇུག་པར་བགྱི། ཅི་ཁྱོད་གཅིག་པུ་དེ་ལྟར་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཡིན་ནམ། འཇིག་རྟེན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཡིན་ན། དེ་དག་ཇི་ལྟར་ཁྱོད་བཞིན་དུ་མ་གྱུར་ཅེ་ན། དེའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ལགས་ཀྱིས་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་སྔོན་ལས་དང་པོ་པའི་ཚེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་པའི་སྔ་རོལ་སྔོན་བདག་བསྒོམ་པ་ལ་སྦྱོར་བའི་ལས་དང་པོའི་ཚེ། ཉན་པ་དང༌། སེམས་པའི་དུས་ན་ནི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་པོ་དང་སྙོམས་པར་འཇུག་པར་བྱ་བ་དང༌། སྙོམས་པར་འཇུག་པར་སྒྲོ་འདོགས་པར་བགྱིད་ཅིང༌། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་གོ་སྙམ་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཤིན་ཏུ་བྱུང་ལགས་སོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་ནས་དེ་ལྟར་ནི་བདག་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་གོ་སྙམ་དུ་ཡང་དེ་ལ་སེམས་པ་ཀུན་འབྱུང་ཞིང་སྐྱེ་བ་མ་མཆིས་སོ། །དང་པོར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་ལྟ་བུ་འབྱུང་དུ་ཟིན་ཀྱང༌། །བསྒོམ་པ་གོམས་པས་བདག་བཞིན་དུ་མ་མཆིས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་བསྒོམ་པ་ལ་བརྩོན་པར་བྱོས་ཤིག་ཅེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དཔེས་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར།


DTG095_Page_0111
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་འཕོང་གི་སློབ་དཔོན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། གཞུ་འདིས་མདའ་འཕེན་ཞེས་པའི་སློབ་དཔོན་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་ནི་དོན་གསལ་ལོ། །སྐྲ་ལ་ཞེས་པ་ནི་སྤུའི་ཉག་མ་ལའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་དུ་བདག་སྔོན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་དཔེས་དོན་ལ་སྦྱོར་བར་བྱེད་པའོ། །བདག་སྔོན་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་གོ་སྙམ་དུ་དེ་ལྟར་བསམ་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་འབྲེལ་པ་དེའི་ཚེ་ཏིང་ངེ་འཛིན་མ་ཡིན་པས་ལྡོག་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་བདག་གིས་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་འདི་ལན་མང་དུ་གནས་ཤིང་གནས་པ་དེའི་ཚེ་དེའི་དུས་ན། བདག་ཏིང་ངེ་འཛིན་འདི་ལ་སླར་ཡང་འདི་སྙམ་དུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་དོན་དུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་འདིས་གནས་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་མི་སེམས་སོ། །ཁྱོད་ཀྱིས་གཏན་ཚིགས་གང་གིས་དེ་ལྟར་འགྱུར་ཞེ་ན་དེའི་ཕྱིར། གང་དང་གང་གི་ཚེ་ཏིང་ངེ་འཛིན་འདིས་གནས་པ་དེ་དང་དེའི་ཚེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་འདིས་གདགས་སུ་མ་མཆིས་པའི་སླད་དུའོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་དང་དེའི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིམ་པ་མང་བར་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་འདི་གདགས་སུ་མ་མཆིས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་དང་དེའོ་སྙམ་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ་དང་བསྟན་དུ་མེད་པ་དང་མཐོང་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ཡིན་ནོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་འདིའི་རྣམ་པ་ཤིན་ཏུ་ཞི་བའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པའི་ཆེད་དུ་སྐབས་དབྱེ་བའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་འདིས་གནས་པའི་ཚེ་འདི་ལ་ཡིད་མི་རྟོན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསོལ་ཏོ། །འཆད་པའི་ཚེ་དྲིས་པ་ན་ཏིང་ངེ་འཛིན་འདི་ལ་འདི་ལྟར་འཇམ་དཔལ་ནི་ཡིད་མི་རྟོན་ཏེ། གསང་བ་དག་འདི་ལྟར་གསལ་པོར་མི་སྟོན་ཏོ། །དེ་བས་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཞུ་བ་བགྱིད་དོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །ཡིད་མི་རྟོན་པའི་གཏན་ཚིགས་སུ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་འདིས་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པར་གནས་པའི་ཚེ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། དྲིས་པ་ལ་ཤིན་ཏུ་ཟབ་མོ་ཁོ་ན་འཆད་པར་བྱེད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཏིང་ངེ་


DTG095_Page_0112
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འཛིན་འདི་བས་ཆེས་ཞི་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གཞན་ལྟ་མཆིས་སམ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ཏིང་ངེ་འཛིན་འདིའི་རྣམ་པ་ནི་ཞི་བ་ཉིད་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ། །དོན་དེ་ཉིད་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། འཕགས་པ་འཇམ་དཔལ་གྱིས་ཀྱང་བཙུན་པ་ཤ་རདྭ་ཏིའི་བུ་འདི་སྐད་དུ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཞེས་བྱ་བ་ནས། ཁྱོད་ཀྱིས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་འདི་ཞི་བ་ཡིན་པར་ཇི་ལྟར་ཤེས་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་གསུངས་སོ། །ཇི་ལྟར་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤོང་བའོ། །དགོངས་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། མཉམ་པར་གཞག་པའི་ཚེ་ན་ནི་མི་ཤེས་ཏེ། ཞི་བ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཉིད་ཉམས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །མཉམ་པར་མ་བཞག་པས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་ཡུལ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེ་མེད་པར་འཛིན་པ་འཁྲུལ་པ་ཡིན་པའི་ཡང་ཕྱིར་རོ། །ཞི་བ་ནི་ནང་དང་ཕྱིའི་ཉེ་བར་ཞི་གནས་འགྱུར་བ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡིན་ནོ། །བཙུན་པ་ཤ་རདྭ་ཏིའི་བུ་གལ་ཏེ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་འདི་ཡོད་ཅིང་དམིགས་ན་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་འདི་བས་ཆེས་ཞི་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གཞན་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་འདྲི་བ་མི་འཐད་པས་ན་འདིར་ཡང་ཤིན་ཏུ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཉིད་སྦྱོར་བར་བྱེད་དོ། །གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་འདི་ཡོད་ཅིང་དེ་མི་དམིགས་ན་ནི་དེའི་ཚེ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་འདི་བས་ཆེས་ཞི་བའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འདི་བ་རིགས་པ་ཡིན་ན་ཇི་ཙམ་དུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ལ་མེད་ཅིང་མི་དམིགས་པ་ཡིན་ན་འདྲི་བའི་དོན་དེ་ཇི་ལྟར་འཐད་པར་འགྱུར། ཤ་རདྭ་ཏིའི་བུས་སྨྲས་པ། འཇམ་དཔལ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་མེད་ཅིང་འདི་ལྟར་མི་དམིགས་པ་ཡིན་ནམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤཱ་རིའི་བུས་ཀྱང་འདིའི་དམིགས་པ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་པར་ཚིག་ཟུར་གྱིས་འདྲི་བ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་མི་དམིགས་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་ཐ་སྙད་ནི་དམིགས་པ་སྔོན་དུ་སོང་བ་ཅན་ཡིན་གྱི་མེད་པ་དང་ཡོད་པའི་ཐ་སྙད་སྔོན་དུ་སོང་བའི་དམིགས་པ་ཅན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དག་


DTG095_Page_0113
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནི་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། མི་དམིགས་སོ་ཞེས་ཀྱང་འཆད་དོ། །འདིར་ཇི་ལྟར་དེ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། བཙུན་པ་ཤ་རདྭ་ཏིའི་བུ་འདི་ལྟར་དེ་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། དེ་བསམ་དུ་མེད་པ་ཡིན་ན། དེ་ཇི་ལྟར་ཡོད་པ་ཡིན། བསམ་དུ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་པ་དེས་ན། འདི་ནི་མེད་དེ་མི་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ། །དམིགས་པ་རྣམས་དངོས་པོ་མེད་པར་བསྟན་ན། མཚན་ཉིད་མེད་པ་རྣམས་མཚན་ཉིད་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལྟ་མོད་ཀྱི་བཙུན་པ་ཤ་རདྭ་ཏིའི་བུ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་མ་ཐོབ་པ་ནི་སུ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའམ། གཞན་གང་ཡང་རུང་སྟེ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་འདི་མི་ཐོབ་པ་སུ་ཡང་མེད་དོ། །སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཉི་ཚེར་མ་ཟད་ཀྱི། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཇི་ལྟ་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མཚན་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་དུ་མཚན་ཉིད་གཅིག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གཏན་ཚིགས་གང་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་བསམ་པ་ཐམས་ཅད་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཡིན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་བྱིས་པས་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པའི་བསམ་བྱ་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཡིན་ཏེ། བསམ་བྱའི་དངོས་པོ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ཏེ་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བུ་ཅི་ཡིན་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། གང་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དེ་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏེ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། བསམ་བྱ་དབེན་པ་འདི་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་གང་གི་ཕྱིར་བསམ་པའི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར། དོན་དེས་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་འདི་ཐོབ་པའོ་རྗེས་མཇུག་བསྡུས་སོ། །དེ་ལྟར་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དང་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གང་བསམ་པ་དེ་ནི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ། ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་པར་སོ་སོར་རྟོག་ཅིང་བསམ་དུ་མེད་པ་རྒྱུན་དུ་དྲན་པ་ལས་ཞི་བའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་མེད་པ་ནི་དམིགས་པ་ཡིན་ཏེ། དྲན་པ་ནི་བདག་པོ་ཡིན་ནོ། །མཚན་ཉིད་


DTG095_Page_0114
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མེད་པ་ནི་མཚན་ཉིད་གཅིག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་པ་དང་བཅོམ་ལྡན་འདས་དགྱེས་ནས་ལེགས་སོ་ཞེས་སྦྱིན་པ་ནི་འཇམ་དཔལ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཟབ་མོ་ཟབ་པའི་གནས་འདི་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། ཟབ་མོ་ཟབ་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལན་གཉིས་སུ་འབྱུང་བ་ནི་སྒྲོ་འདོགས་དང་སྐུར་འདེབས་ཀྱི་མཐའ་དང་བྲལ་བའོ། །གནས་ནི་ལོག་པར་རྟོག་པ་རྣམས་ཀྱི་གནས་སོ། །འདི་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་པར་དཀའ་བའོ། །འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྟན་མ་ཐག་པའོ། །ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཡན་ལག་ཏུ་གཏོགས་པ་དང༌། དམིགས་པ་དང༌། རྣམ་པ་ལ་སོགས་པ་སྔ་མ་རྣམས་ཏེ། དེ་དག་ཁྱོད་ཀྱིས་ལོག་པར་རྟོགས་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་བསྟན་ཅིང་བཤད་པ་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་དེ་ལྟར་གནས་དེ་ལྟ་བུ་ཤེས་པར་དཀའ་བ་ཡིན་ན། འཇམ་དཔལ་གྱིས་དེ་ཇི་ལྟར་སྟོན་ཞེས་དོགས་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་ཡང་སྲིད་པ་ཡིན་ཏེ། འཇམ་དཔལ་ཁྱོད་ནི་སྔོན་གྱི་རྒྱལ་བ་ལ་བྱ་བ་བྱས་པ་སྟེ། མི་དམིགས་པ་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ཡུན་རིང་དུ་སྤྱད་པའོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ལྟར་ཡང་སྲིད་པ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསལ་བ་འམ་ཞལ་གྱིས་བཞེས་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུ་འཆད་པ་ཡིན་པར་གསལ་བར་སྲིད་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཟབ་མོའི་ཆོས་ཤེས་པ་དང༌། བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཆེད་དུ་གང་གིས་སྔོན་གྱི་རྒྱལ་བ་རྣམས་ལ་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱ་བ་བྱས་ཤིང་བསྐྱེད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །ཚངས་པ་ནི་སྐྱོན་མེད་པའོ། །དེའི་ཆེད་དུ་སྤྱོད་པ་ནི་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་སྟེ། མི་དམིགས་པར་གང་གིས་ཡུན་རིང་དུ་སྤྱད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་བས་ཁྱོད་ཀྱིས་བསྟན་ཏོ་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །དེས་ན་སངས་རྒྱས་ལ་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་ཅིང་མི་དམིགས་པར་བསྒོམ་པ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ནི་ཟབ་མོའི་ཆོས་སྟོན་པའི་གཏན་ཚིགས་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་རང་གི་ངོ་བོ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་ན་འཇམ་དཔལ་ཁྱོད་ཅི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་ཏེ། དེ་སྐད་སྨྲས་སོ་ཞེས་དེ་སྐད་སེམས་སམ་ཞེས་འདྲི་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་ཞེས་བྱ་བ་མི་དམིགས་པར་སྤྱོད་པ་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་ན་ཞེས་བྱའོ། །ཅི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདྲི་བའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་ཏེ་སྔར་བསྟན་པའི་ངོ་བོ་དེ་སྐད་སྨྲས་སོ་ཞེས་སེམས་ཀྱི་ཀུན་ཏུ་རྒྱུ་བ་དེ་སྙམ་སེམས་པ་འབྱུང་ངམ་ཞེས་དེ་སྐད་


DTG095_Page_0115
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དྲིས་པ་དང༌། ལན་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་བདག་དྲིས་པའི་ངོ་བོ་དེ་ལྟ་བུའི་སེམས་འབྱུང་ན་ནི་དེའི་ཚེ་གཟུང་འཛིན་དུ་དམིགས་པ་ལ་གནས་ཏེ། དེ་སྐད་མཆི་བར་འགྱུར་ཏེ། དམིགས་པ་ལ་སྤྱོད་ན་ནི་དམིགས་པ་སྤྱོད་པ་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །དམིགས་པ་ལ་སྤྱོད་པ་འདིའི་འབྲས་བུ་མདོར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བདག་ཏུ་འདུ་ཤེས་པ་ལ་གནས་པ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། བདག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོར་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པ་དང༌། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མ་མཐོང་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་བརྟགས་པ་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཡིན་ཏེ། དེ་གཉི་ག་ཡང་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་གནས་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འདུ་ཤེས་པ་ནི་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་དང་རློམ་སེམས་པའོ། །ནས་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་སེམས་ཅན་དང་སྲོག་ལ་སོགས་པའི་འདུ་ཤེས་བསྡུ་བ་དང༌། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བ་ལ་སོགས་པའི་འདུ་ཤེས་ཀྱང་བསྡུའོ། །དེ་དག་ནི་འདིར་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །དངོས་པོའི་འདུ་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་འདུ་ཤེས་ཏེ། འདི་ནི་འབྲས་བུ་ཡིན་ནོ། །འབྲས་བུ་དང་བཅས་པ་དམིགས་པ་བསྟན་པ་འདིས་ནི་མི་དམིགས་པར་སྤྱོད་པ་དང་འགལ་བར་བསྟན་ཏོ། །མཇུག་བསྡུ་བའི་ཕྱིར། དེ་བས་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། སྔར་འདྲིས་པའི་དམིགས་པའི་བདག་ཉིད་སྨྲས་པ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་པའི་བདག་ཉིད་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་འགལ་བས། དེ་བས་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་ཏེ། འདི་སྐད་མི་འཆིའོ། །འགལ་བ་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཅིའི་སླད་དུ་ཞེན་བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་བསྟན་པའི་ངོ་བོའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་སོ་སྙམ་བགྱིད་ཅིང་གནས་པར་རྟོག་པའམ། འོན་ཏེ་མི་གནས་སོ་སྙམ་བགྱིད་ཅིང་མི་གནས་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མ་ལགས་པར་འགྱུར་ཏེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དེ་ལས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་དམ་བཅས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལ་འཐད་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་རིགས་པ་ནི་གཞན་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་ལ་གནས་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པ་སྟེ། གནས་པ་


DTG095_Page_0116
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མེད་པ་ཀུན་ནས་སློང་བ་མེད་པ་འབྱུང་བ་མེད་པ་ལྟར་གནས་དེ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །ཆོས་གང་ཡང་གནས་པ་མེད་པ་དེས་ན་གནས་ཀྱང་དེ་ཡིན་ཏེ། བསམ་དུ་མེད་པའི་གནས་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། བདག་ལ་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ལ་གནས་པ་དང་འདྲ་བས་བདག་ལ་གནས་པའོ། །དེ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །བདག་ལ་གནས་པ་ཡང་ཅི་འདྲ་བ་ཞིག་ཅེ་ན། གནས་པ་མེད་པ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། བདག་ཡོད་པར་གནས་པ་འདི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་གནས་པ་མེད་པའོ། །ཡང་ན་འདིར་གནས་པས་ན་གནས་སོ། །དེ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་པ་ནི་གནས་པ་མེད་པའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱང་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེའི་ཀུན་ནས་སློང་པ་མེད་པ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདིས་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་སློང་བར་འགྱུར་བས་ན་ཀུན་ནས་སློང་བ་སྟེ་ཀུན་ནས་སློང་བར་བྱེད་པ་ལ་བྱའོ། །དེ་གང་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཀུན་ནས་སློང་བ་མེད་པའོ། །དེ་བས་ན་ཀུན་ནས་སློང་བར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཀུན་ནས་འབྱུང་བ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེ་བ་མེད་དོ། །དེ་སྐད་དུ། རིན་པོ་ཆེ་ཟ་མ་ཏོག་ལས་ཀྱང་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ཀུན་ནས་སློང་བར་བྱེད་པ་ནི་བདག་ཡིན་ན་བདག་ཀུན་ནས་སློང་བར་བྱེད་པའང་གང་ཡིན་ཞེ་ན། བདག་ནི་གང་ནས་ཀྱང་མ་བྱུང༌། བདག་ཀུན་ནས་འབྱུང་བར་བྱེད་པའི་ཀུན་ནས་འབྱུང་བ་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །རྒྱུ་དང་རང་གི་ངོ་བོ་དང་ལས་རྣམས་མི་འཐད་པའི་དཔེ་གནས་པ་མེད་པ་ཉིད་བསྟན་ནས་དོན་ལ་སྦྱར་བའི་ཕྱིར། གནས་པ་དེ་ཡང་དེ་བཞིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །དེ་བཞིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་བཞིན་དུ་སྟེ། དེ་ནི་གང་ལ་གནས་ནས་བདག་དེ་སྐད་དུ་མི་མཆིའོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། འདིར་གནས་པས་གནས་ཤིང་ཞེས་བརྗོད་པའི་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་དེ་ལྟར་བཞེད་དེ་བཤད་དོ། །དེ་ནི་བསྡུས་པའི་ཚིག་སྟེ། དཔེའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི་ཆོས་གང་ཡང་གནས་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ཏེ། གཟུང་བ་འམ་འཛིན་པ་གང་ཡང་གནས་པའམ། འབྱུང་བའམ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདིས་ནི་རྒྱུ་མི་འཐད་པར་བསྟན་ཏོ། །དེས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ན་གནས་དང་གཞི་ནི་མངོན་པར་འདོད་པ་དེ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་འདིར་མཚན་ཉིད་མི་འཐད་


DTG095_Page_0117
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་འཛིན་པའི་ཕྱིར། གནས་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ན། འདིར་ནི་དངོས་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར། གནས་འཐད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་ནི་བསམ་དུ་ཅི་ཡང་མེད་པས། བསམ་དུ་མེད་པའི་གནས་ཡིན་ནོ། །འདིས་ནི་ལས་མི་འཐད་པ་བསྟན་ཏོ། །མཇུག་བསྡུ་བའི་ཕྱིར་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཅན་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་གནས་ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེའི་བདག་ཉིད་ནི་གནས་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཐ་སྙད་ལ་བརྟེན་ནས་དེ་སྐད་བསྟན་ཏོ། །དེ་དག་གིས་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང༌། བདག་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་མདོར་བསྟན་ནས། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་དོན་ལ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བགྱི་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐྱེ་བ་མ་མཆིས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བ་མ་མཆིས་ཤིང་འབྱུང་བ་མ་མཆིས་པ་སྟེ། སྐྱེ་བ་མ་མཆིས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལགས་ཏེ། དེ་ཁོ་ནའི་དོན་གྱི་ངོ་བོ་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིགས་དབྱེར་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བགྱི་བ་འདི་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་དབྱིངས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་རིགས་དེའི་ཚིག་བླ་དགས་སོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གཞན་ཟློག་པ་ཐ་དད་པར་ཟད་ཀྱི་འདིར་ནི་ཐ་དད་པ་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་དབྱིངས་གང་ལགས་པ་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། གང་ལགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་ཡང་ངེས་པར་གཟུང་བའི་དོན་ལགས་ཏེ། གང་ལགས་པ་དེ་ཉིད་ནི་སྐྱེ་བ་མ་མཆིས་པའི་དབྱིངས་ལགས། དེ་ཉིད་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་ལགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་གང་ལགས་པ་དེ་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བ་མ་མཆིས་པའི་དབྱིངས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་མཐུན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བ་མ་མཆིས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བ་མ་མཆིས་པའི་དབྱིངས་གང་ལགས་པ་དེ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་དབྱིངས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཡང་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་དབྱིངས་སྨོས་པ་ནི་བདག་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་རྣམས་ཐ་དད་པ་མེད་པར་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་གི་དབྱིངས་གང་ལགས་


DTG095_Page_0118
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་སྟེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་དབྱིངས་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་ཞེས་བྱ་བ་འམ། དེ་ལྟར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་ན་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་དབྱིངས་དང༌། བདག་གི་དབྱིངས་འདི་ནི་གཉིས་སུ་མ་མཆིས་ཏེ། གཉིས་ཀྱི་དངོས་པོས་དབེན་པ་ལགས་སོ། །དེ་བས་ན་གཉིས་སུ་དབྱེར་མ་མཆིས་ཏེ། རྣམ་པ་གཉིས་སུ་བགྱིར་མི་ནུས་སོ། །སྔར་བསྟན་མ་ཐག་པ་གང་གི་སླད་དུ་འདི་གཉིས་སུ་མ་མཆིས་ཏེ་གཉིས་སུ་དབྱེར་མ་མཆིས་པ་ལགས་པ་དེའི་སླད་དུ་འདི་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་དབྱིངས་སོ། །འདི་སྐད་བསྟན་ཏེ། གལ་ཏེ་འདི་གཉིས་ལས་གང་ཡང་རུང་བ་འགའ་ཞིག་སྐྱེས་ཏེ་ཡོད་པར་གྱུར་ཏམ། གལ་ཏེ་གཉིས་ཀ་ཡང་མ་སྐྱེས་པ་ཤིན་ཏུ་མ་ཡིན་པར་གྱུར་ན་ནི་དེའི་ཚེ་ཆོས་ཡོད་པ་དག་ལ་ཤེས་པས་ཡུལ་དུ་མ་བྱས་པའི་ཕྱིར། ཕྱོགས་གཅིག་པའི་ཤེས་པ་ཡིན་པར་འགྱུར་བ་འམ། མ་ཤེས་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །ཡུལ་དུ་བྱེད་ན་ནི་སེམས་པ་ཡོད་པས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །གང་གི་སླད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། དེའི་སླད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་གཏན་ཚིགས་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་དབྱིངས་སོ་ཞེས་ཐ་སྙད་ཀྱི་བདེན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། དེ་སྐད་བཤད་ཀྱི་འདིར་ནི་གཏན་ཚིགས་སམ། བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཞན་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །གང་གི་སླད་དུ་འདི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་དབྱིངས་ལགས་པ་དེའི་སླད་དུ་འདི་ནི་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་མ་མཆིས་སོ། །ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་མ་མཆིས་པ་གང་ལགས་པ་དེ་ནི་མཆིས་པ་མ་ལགས་སོ་ཞེས་འབྱུང་བ་ལ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་མ་མཆིས་པ་ནི་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་གང་ནས་ཀྱང་མ་སྐྱེས་པ་སྟེ། དེ་ན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། རྒྱུ་ཉིད་དུ་བརྟགས་པ་དེ་ལས་འབྲས་བུའི་ངོ་བོ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་སུ་བརྗོད་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་དོན་དམ་པར་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པར་འགྱུར། གང་ནས་ཀྱང་མ་འོངས་ཤིང་སྔ་ན་ཡང་དེ་ན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང༌། གློ་བུར་དུ་བྱུང་བར་རྟོག་ན་འོ་ན་ནི་དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་དང༌། རྨི་ལམ་གྱི་དམིགས་པ་དང༌། སྨིག་རྒྱུའི་ཆུ་ལ་སོགས་པ་ཡང་སྐྱེས་པ་ཡིན་


DTG095_Page_0119
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་ཅི་སྟེ་མི་བརྟག་སྟེ། རིགས་པ་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་ན་ནི་འགའ་ཡང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་མི་འགྱུར་བས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་ཤེས་པ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །འགའ་ཞིག་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཉིད་ཡིན་ན་ནི་རིགས་པ་མཐུན་པའི་ཕྱིར་སྐྱེས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དོན་དམ་པར་ནོར་པ་ཡིན་པར་རྟོགས་ཤིང༌། རྒྱུའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་ནི་འབྲས་བུ་ཡིན་ལ། རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །དེ་སྐད་དུ་མངོན་སུམ་དང༌། མི་དམིགས་པས་སྒྲུབ་པ་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འཆད་དོ་ཞེ་ན། ཐ་སྙད་ལ་ལྟོས་ནས་དེ་སྐད་དུ་འཆད་པ་ནི་བདེན་ཏེ། དེ་ཉིད་ལས་འདི་སྐད་དུ། ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་འདི་ནི་ཐ་སྙད་པ་ཡིན་ལ། འདི་ལ་ཡང་གཞན་དག་ལོག་པར་རྟོགས་པ་ཡིན་གྱི། དོན་དམ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འཆད་དོ། །འདི་ལྟར་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་གཉིས་ནི་ཤེས་པར་མི་ནུས་ཏེ། འདི་ལྟར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ངེས་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་ཡུལ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་གི་ངོ་བོ་ལ་ཕྱི་རོལ་གྱི་ངོ་བོ་ཡིན་པར་ཞེན་ནས། དེ་ན་སྐྱེས་པ་མེད་པ་ལ་དེར་འཛིན་པ་དེ་ནི་འཁྲུལ་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པར་ཟད་དོ། །མི་རྟོག་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རྗེས་ལས་བྱུང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང༌། ཚོལ་བ་ལ་སོགས་པས་ཀུན་ནས་བླང་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་ནི་དོན་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། བྱེ་བྲག་ཅི་ཡང་མེད་དོ། །དོན་བྱེད་པ་འཐོབ་པར་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཡང་དེ་དག་ཉིད་ཀྱིས་ལན་བཏབ་པོ། །དེ་ནི་ཐ་སྙད་ཡིན་ཏེ་མི་དགག་གོ །གཞན་ཡང་དོན་བྱེད་པ་འདི་ནི་ལོག་པའི་ཤེས་པ་ཡིན་པར་ཡང་མཐོང་སྟེ། འདི་ལྟར་ནམ་མཁའ་ལྡིང་གི་སྔགས་མཁན་ལ་སོགས་པས། ནམ་མཁའ་ལྡིང་ལ་སོགས་པ་བསྒོམས་པས། དུག་ལ་སོགས་པ་བསལ་བ་ཡང་མཐོང་སྟེ། དེ་ན་ཡང་ནམ་མཁའ་ལྡིང་ལ་སོགས་པ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ངོ་བོ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་མེད་པ་སྐྱེས་ནས་སྐད་ཅིག་ཏུ་མ་ལུས་པར་འགགས་སོ་ཞེས་སྨྲས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་མ་སྐྱེས་པ་ཡིན་ཡང་སྨིག་རྒྱུ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་སྣང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པར་རིགས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཐམས་


DTG095_Page_0120
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཅད་ལས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བར་ཐལ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཉེས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ནུས་པ་ཡང་ངེས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྐྱོན་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་བརྗོད་པ་ཙམ་དུ་ཟད་ཀྱི། སྐྱེ་བ་ལ་དགའ་ཞིང་སྐྱེ་བ་ལ་ཆགས་པ་ནི་སྤངས་དཀའ་བ་ཡིན་ཏེ། བསྟན་བཅོས་རྣམས་དང་འཇིག་རྟེན་པའི། །དཔེ་རྣམས་ཕ་ཡིས་བསྒོ་ན་ཡང༌། །གནས་པ་མེད་ལམ་དོན་ཞེན་པ། །སྐྱབས་སུ་འོངས་བཞིན་འགའ་སྤོང་མེད། །གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་དོན་དམ་པར་ཡོད་པར་ཁས་ལེན་པ་ནི་སྐྱོན་མང་དུ་ཡོད་དེ། མུ་སྟེགས་ཅན་བཞིན་དུ་ཕྱོགས་གཅིག་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་སྨྲ་བར་འགྱུར་བ་དང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མང་པོ་རྣམས་ཀྱི་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་དེ་དག་མཁྱེན་ན་ནི་གཟུང་འཛིན་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་བ་དང༌། དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་མི་མཁྱེན་ན་ནི་མཁྱེན་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་ཡང་འགྱུར་རོ། །དོན་དམ་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ་ཡུལ་དུ་མི་བྱེད་པ་ལ་ནི་སྐྱོན་ཅི་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྨི་ལམ་ན་དམིགས་པའི་རྟ་ལ་སོགས་པ་གཉིད་མ་ལོག་པས་མ་མཐོང་ཞེས་ཏེ། མི་ཤེས་པར་གྱུར་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཤེས་པའི་ཡུལ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཡང་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ན་རུང་གི །དེ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་ན་མི་རུང་ངོ༌། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མཆིས་པ་མ་ལགས་ཏེ། ཡོད་པར་གྱུར་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཇི་ལྟར་འཇིག་པར་འགྱུར་ཏེ། འཇིག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཚིག་དེ་གསུམ་གྱིས་ནི་འདི་འདུས་མ་བྱས་ཉིད་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ། །གང་འཇིག་པར་མི་འགྱུར་བ་དེ་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་སྟེ་ཡིན་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་འཐད་པ་ནི་འཇིག་པ་མེད་པས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པར་བསྟན་དུ་ཟིན་ཀྱང་འོན་ཀྱང་འབྱུང་བ་མེད་པ་དང༌། ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་དག་ཀྱང་བལྟ་བར་བྱའོ། །འཇིག་པ་མེད་པ་ནི་དེས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་གིས་འདུས་མ་བྱས་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དང༌། བདག་གི་དབྱིངས་འདི་གཉིས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་དབྱིངས་ཉིད་ཡིན་པར་བསྟན་ནས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དབྱིངས་ཉིད་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་


DTG095_Page_0121
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དབྱིངས་དང་བདག་གི་དབྱིངས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་དངོས་པོ་དབེན་པའི་ཕྱིར། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཡིན་པ་དེ་བས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དབྱིངས་དང་བདག་གི་དབྱིངས་འདི་གཉིས་སུ་མ་མཆིས་ཏེ། གཉིས་སུ་དབྱེར་མ་མཆིས་ཤིང༌། འདི་གཉི་ག་ཡང་རྣམ་པར་དབེན་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དབྱིངས་ནི་རྒྱུ་སྟེ། འདི་ལྟར་བདག་ནི་ཕྱོགས་བཅུར་བཙལ་ན་དམིགས་སུ་མེད་དོ། །དེ་བས་ན་རིན་པོ་ཆེ་ཟ་མ་ཏོག་ལས་ཀྱང་རྣམ་པར་དབེན་པ་འདི་ཉིད་སྒོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། རྣམ་པར་དབེན་པ་དེ་ཉིད་སེམས་ལ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་གཞག་ན་དངོས་པོར་སྒྲོ་འདོགས་པ་རྣམས་ཆུང་བ་དང་ཤིན་ཏུ་ཆུང་བར་འགྱུར་ཞིང་ཡུན་རིང་དུ་ལོན་པ་དང༌། དངོས་པོས་སྒྲོ་འདོགས་པ་སྐབས་མེད་པའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དབྱིངས་སོ། །རྣམ་པར་དབེན་པ་འདི་སེམས་ལ་གཞག་པར་ནུས་སམ། འོན་ཏེ་མི་ནུས་ན། ཅིའི་ཕྱིར་དེ་སྐད་དུ་སྨྲས་ཤེ་ན། སེམས་ཉིད་དེ་རྣམ་པ་ཅན་ལ་དེ་སྐད་དུ་བསྟན་ཏེ། དེའི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་བདག་དང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གཉིས་དབྱིངས་ཐ་དད་པ་མེད་དོ། །ངོ་བོ་ཉིད་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །ད་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་བསྟན་པའི་ཆེད་དུ་རེ་ཞིག་སྔ་ཕྱི་མཚམས་སྦྱར་བའི་ཕྱིར། ཐ་དད་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་སྟོན་པ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གང་བདག་བསྒོམ་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཀའ་སྩལ་པ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། བདག་བསྒོམ་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྒོམ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འདི་དང་གཞན་དུ་གསུངས་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྒྱུའི་བདག་ཉིད་དེ་བསྒོམ་པའི་སྒྲས་བདག་བསྒོམ་པ་ཡིན་པར་བསྟན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ཉིད་ཀྱང་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བགྱི་བ་འདི་ནི་འདི་ལྟར་བདག་རྣམ་པར་དབེན་པ་འདི་ཚིག་བླ་དགས་ལགས་པའི་སླད་དུའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱང་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་གིས་བདག་གི་དབྱིངས་འཚལ་བ་དེས་ཆགས་པ་མ་མཆིས་པ་འཚལ་བ་ལགས་སོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་བསྟན་པའི་བདག་གི་དབྱིངས་འཚལ་བ་དེ་ནི་ཆགས་པ་མ་


DTG095_Page_0122
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མཆིས་པ་འཆལ་བ་ལགས་ཏེ། དམིགས་པར་སྒྲོ་འདོགས་པའི་སྒྲིབ་པ་ལ་ཆགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཆགས་པ་མ་མཆིས་པའི་ཚེ་མཁྱེན་པ་ཅན་ཉིད་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་པ་ནི་གང་གིས་ཆགས་པ་མ་མཆིས་པ་ཉིད་འཚལ་བ་དེས་ཆོས་གང་ཡང་འཚལ་བ་མ་མཆིས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་བྱ་ལ་ཆགས་ན་ནི་ཆགས་མེད་ཉམས་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་གང་ཡང་མེད་པ་དེ་ཉིད་ཀྱང་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་འདི་ལྟར་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་ཞེས་གསུངས་ཏེ། སྒྲོ་འདོགས་པའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ལ་སེམས་པ་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དམིགས་པའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར། ཆོས་གང་ལ་ཡང་ཤེས་པ་མེད་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཉིད་ལགས་ཏེ། ཆགས་པ་མེད་པ་དང་ལྡན་པའི་ཆོས་ཅན་བསྟན་ཏོ། །ཆགས་པ་མེད་པ་སྟོན་པ་ལ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་འཛིན་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་བ་དེ་ཇི་ལྟར་འཐད། གང་གི་ཕྱིར་དོན་འདི་རིགས་པར་འགྱུར། དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བའི་དགོངས་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། གལ་ཏེ་བསམ་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མ་མཆིས་ཤིང་མི་མཁྱེན་ན། དེ་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བར་འགྱུར་ཏེ། མ་བསམས་པར་ནི་བསམ་པ་དང༌། དབང་པོ་དང་འདོན་པ་དག་མ་ཤེས་པའི་ཕྱིར། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བར་ཇི་ལྟར་འཐད་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། ལན་དུ་ཡེ་ཤེས་དེ་ནི་དོན་དམ་པར་མཆིས་པ་མ་ལགས་ཏེ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་ཡེ་ཤེས་དེ་ནི་དོན་དམ་པར་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་ཇི་སྐད་སྨོས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ན་མཆིས་པ་མ་ལགས་སོ། །དེ་བས་ན་དེ་ལྟ་བུའི་ངོ་བོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བར་ཡང་ཇི་ལྟར་འགྱུར། ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤོང་བའོ། །ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ནི་མཚོན་པ་ཡིན་གྱི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མཛད་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འོན་ཀྱང་སྔོན་ཡོངས་སུ་སྦྱངས་པའི་བྱེ་བྲག་གི་ཕྱིར་དང༌། སྨོན་ལམ་གྱི་སྟོབས་ཀྱི་ཕྱིར་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་དབང་གིས་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་སྐོར་བ་ལ་སོགས་པ་སྣང་བའི་རྣམ་པར་རིག་པ་སྐྱེའོ། །དེ་སྐད་


DTG095_Page_0123
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསང་བ་བསྟན་པ་ལས། ཇི་ལྟར་འཁྲུལ་འཁོར་བྱས་རྒྱུད་ལས། །རླུང་གིས་བསྐྱོད་དེ་སྒྲ་དག་འབྱུང༌། །སེམས་ཅན་བསམ་པའི་དབང་གིས་ནི། །དེ་བཞིན་སངས་རྒྱས་ཆོས་ཀྱང་སྟོན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །འཕགས་པ་བྱམས་པ་མགོན་པོས་ཀྱང༌། །རྩོལ་བ་མེད་ཅིང་ཆགས་དང་བྲལ། །ཐོགས་པ་མེད་པར་རྟག་ཏུ་བཞུགས། །དྲིས་པ་ཐམས་ཅད་སེལ་མཁྱེན་པ། །སྨོན་ལམ་མཁྱེན་པར་འདོད་པ་ཡིན། །རྒྱུ་ནི་ཡོངས་སུ་སྨིན་གྱུར་ན། །གང་གང་ཚེ་ན་གང་དག་ལ། །ཕན་པར་བྱ་བ་འབྱུང་བ་ནི། །དེ་དང་དེ་ལ་དེ་འཕེལ་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་སོ། །གང་གི་ཚེ་ཡེ་ཤེས་དེ་དོན་དམ་པར་མ་མཆིས་པ་དེའི་ཚེ་ཡེ་ཤེས་དེ་ནི་ཆགས་པ་མ་མཆིས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཆགས་པ་ནི་བཞེད་པའོ། །དེ་འདི་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་ཆགས་པ་མ་མཆིས་པའོ། །གང་གི་ཚེ་ཡེ་ཤེས་དེ་ཆགས་པ་མ་མཆིས་པ་དེའི་ཚེ་ཡེ་ཤེས་དེ་ནི་དངོས་པོ་མ་མཆིས་པའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལ། དངོས་པོ་ནི་བྱུང་བ་ལ་བྱའོ། །དངོས་པོ་མེད་པ་ནི་དེ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་ཏེ། འདུས་མ་བྱས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་སྟེ། གང་འབྱུང་བ་དེ་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་འབྲེལ་ཞིང་ཆགས་པ་ཡིན་ལ། གང་ཆགས་པ་མེད་པ་དེ་ནི་འདུས་མ་བྱས་པ་ཡིན་ཏེ་དེ་བས་ན་དངོས་པོ་མ་མཆིས་པའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་རྐྱེན་ནི་བཞི་སྟེ། དམིགས་པ་དང་བདག་པོ་དང་དེ་མ་ཐག་པ་དང༌། རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བ་རྣམས་སོ། །དེ་དག་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་མི་འཐད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཡེ་ཤེས་དེ་ནི་ཡུལ་མ་མཆིས་པའོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དམིགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་བསྐྱེད་པ་ལ་དབང་བྱེད་པའི་མིག་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོ་ལ་མི་གནས་པས་ན་ཡེ་ཤེས་ནི་མི་གནས་པའོ། །དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས། ཡེ་ཤེས་དེ་ནི་བརྟེན་པ་མ་མཆིས་ཏེ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། བརྟེན་པ་མཐོང་བའོ། །དེ་ནི་སྐྱེ་བཞིན་པ་མ་འོངས་པ་རྣམས་སྐྱེ་བ་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པ་རྣམས་ལ། གོ་འབྱེད་པ་སྦྱིན་པར་བྱེད་པ་སྟེ། གང་གིས་གོ་ཕྱེ་བས་འབྲས་བུ་བརྟེན་པར་འགྱུར་བ་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར།


DTG095_Page_0124
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བརྟེན་པ་མ་མཆིས་པའོ། །ཡེ་ཤེས་དེ་ནི་མ་བསྐྱེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐལ་བ་མཉམ་པ་དང་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བ་དང་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྒྱུ་དེ་དག་གིས་ནི་སྐྱེ་བཞིན་པ་མ་འོངས་པ་སྐྱེ་བ་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ལ། དེ་འགོག་པར་བྱེད་པ་ནི་མ་བསྐྱེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་རྒྱུའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། མ་ཐོབ་པའོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། འགག་བཞིན་པ་དང་ད་ལྟར་བྱུང་བ་འགག་པ་ལ། མངོན་དུ་ཕྱོགས་པ་དག་ལ་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་རྒྱུ་དེ་གཉིས་ཀྱིས་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ན་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་མ་ཐོབ་པའོ། །བྱེད་རྒྱུ་ནི་བདག་པོའི་རྐྱེན་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་འདིས་བྱས་ཀྱི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་དོ། །འདུས་བྱེད་པ་ནི་གནས་སྐབས་ཐམས་ཅད་དུ་བྱེད་པས་རྣམ་པ་མང་ངོ༌། །དེ་ལ་རྟེན་དུ་གྱུར་པ་རྣམས་ནི་ཡེ་ཤེས་དེ་ནི་བརྟེན་པ་མ་མཆིས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེར་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །དེ་ལས་གཞན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སྐྱེ་བར་ཡང་མི་འགྱུར་བའོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཡང་གི་སྒྲས་ནི་མ་སྐྱེས་པ་དང་མི་སྐྱེ་བ་ཡང་བལྟ་བར་བྱའོ། །དེ་ཡང་གཏན་ཚིགས་གང་གིས་མངོན་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་སུ་ཡེ་ཤེས་དེ་ནི་ཡོན་ཏན་གྱིས་འདུས་བགྱིས་པའམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཡེ་ཤེས་དེ་ནི་ཡོན་ཏན་གྱིས་འདུས་བགྱིས་པ་མ་ལགས་ཏེ། བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱིས་མ་བསྒྲུབས་པའོ། །ཡོན་ཏན་མ་ལགས་པས་འདུས་བགྱིས་པ་མ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོན་ཏན་ལས་གཞན་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྒྲིབ་པར་མི་བྱེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་འདུས་བྱས་མ་ཡིན་པའོ། །ཡོན་ཏན་དང་ཡོན་ཏན་མ་ཡིན་པ་གཉིས་ཀྱིས་ནི་འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་བསྡུས་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་གཉིས་ཕན་ཚུན་སྤངས་ཏེ། གནས་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཡོན་ཏན་དང༌། ཡོན་ཏན་མ་ཡིན་པ་གཉིས་ཀྱིས་འདུས་མ་བྱས་པ་ཡིན་ན་འོ་ན་ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཡིན་ལ། གང་ཟག་གཞན་གྱི་མ་ཡིན། འདུས་མ་བྱས་པ་རྒྱུ་དང་མ་འབྲེལ་བ་ལ་མི་ལྟོས་པ་དག་ཅིའི་ཕྱིར་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ཡིན་སྙམ་པ་དེའི་ཕྱིར། ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན་ཞེས་གསུངས་སོ། །འདིར་ལན་ནི་འདི་ལྟར་ཡེ་ཤེས་


DTG095_Page_0125
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེ་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། འདི་བསམ་པ་དང་བྲལ་བས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའོ། །བསམ་པ་སྒྲོ་བཏགས་པ་དང་བྲལ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་ཡོན་ཏན་ནམ་ཡོན་ཏན་མ་ལགས་པས་ཀྱང་ཇི་སྐད་དུ་བསྟན་པར་བགྱིའོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། གཏན་ཚིགས་དེས་སམ། ཡེ་ཤེས་དེས་ཡོན་ཏན་ནམ། ཡོན་ཏན་མ་ལགས་པས་འདུས་བྱས་ཉིད་དུ་ཇི་ལྟར་བསྟན་པར་བགྱི། གང་གི་སླད་དུ་ཡེ་ཤེས་དེ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུང་བ་མེད་པ་ཡིན་ན། གཞན་ཅི་ཞིག་བསམ་དུ་ཡོད་ཅེས་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཡེ་ཤེས་དེ་བསམ་དུ་མ་མཆིས་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་པ་གཏོང་སྟེ། འཛིན་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །འདིས་ནི་འདི་སྐད་དུ་ཡེ་ཤེས་དེ་ནི་བསམ་པར་བྱ་བ་དང༌། སེམས་པར་བྱེད་པ་ལས་དབེན་ཞིང་དེ་གཉིས་སུ་སྒྲོ་འདོགས་པ་མེད་པ་ཡིན་གྱི། གཞན་དག་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །མཇུག་བསྡུ་བའི་ཕྱིར། གང་དེ་ལྟར་ཤེས་པ་དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ལས་དབེན་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྔར་བསྟན་པའི་མི་དམིགས་པའི་ཚུལ་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ལགས་པར་འཚལ་ལོ། །དེ་ལྟར་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྒྱུ་དང་འབྲེལ་པ་བསལ་ནས་འབྲས་བུ་ཉིད་ཀྱང་བསལ་བའི་ཕྱིར། ཡེ་ཤེས་དེ་ནི་ཆོས་གང་ཡང་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་འམ། མཁྱེན་པ་མ་མཆིས་སོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་པས། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཁོང་དུ་ཆུད་པའི་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་འམ། དེ་ལས་གཞན་པའི་མཁྱེན་པ་མ་མཆིས་ཏེ། ཡུལ་གྱི་སྟོབས་ལས་བྱུང་ཞིང༌། ཡུལ་ལ་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་པ་དེ་ཇི་ལྟར་ཤེས་པར་བྱེད། འདིས་ནི་སྐྱེས་བུ་བྱེད་པའི་འབྲས་བུ་བསལ་བ་བཞིན་ནོ། །ཡེ་ཤེས་དེ་ནི་སྔོན་གྱི་མཐའ་འམ། ཕྱི་མའི་མཐའ་ནས་མཆིས་པ་མ་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་བདག་པོའི་འབྲས་བུ་བསལ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་དུས་ངེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡེ་ཤེས་དེ་ནི་སྔོན་མ་སྐྱེས་པ་ཡང་མ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡེ་ཤེས་གང་གི་རྒྱུ་སྔོན་སྐྱེས་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་སྟེ། སྔོན་གྱི་སྒྲས་རྒྱུའི་


DTG095_Page_0126
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དོན་ལ་བྱ་སྟེ། དཔེར་ན་སྔོན་བཞིན་དང༌། ཕྱི་མ་བཞིན་དང༌། ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་སྔོན་དུ་སོང་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །འདིས་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་བསལ་བ་ཡིན་ཏེ། འདས་བ་ལས་དེ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡེ་ཤེས་དེ་ནི་སྔོན་མ་སྐྱེས་པ་ཡང་མ་ལགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔ་མའི་ཟླ་དགག་པ་བསྟན་པ་སྟེ། ཐམས་ཅད་རྒྱུ་མེད་པ་ཅན་ཉིད་སྟོན་པ་གཙོ་བོ་ཡིན་ནོ། །འདི་གཉིས་ཀྱིས་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་བསྡུས་ཏེ། ཕན་ཚུན་སྤངས་ཏེ་གནས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཕུང་པོ་གསུམ་པ་བཞིན་མེད་དོ། །འབྲས་བུ་གསུམ་ཉིད་མི་འཐད་པའི་གཏན་ཚིགས་ནི་མ་སྐྱེས་པའི་སླད་དུའོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། ཡེ་ཤེས་སྐྱེ་བ་དང་ལྡན་པ་ནི་འབྲས་བུ་ཉིད་ཡིན་གྱི་གཞན་དུ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལས་གཞན་པ་འདུས་བྱས་ཀྱི་ཆོས་འགག་པ་སེལ་བར་བྱེད་པ་ནི་གང་མ་སྐྱེས་པ་དེ་ནི་ནུབ་པར་ཡང་མི་འགྱུར། ཆད་པར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དངོས་པོ་རྣམས་འཇིག་པ་ནི་ལྷག་མ་དང་བཅས་པ་དང༌། ལྷག་མ་མེད་པ་དང་གཉིས་སུ་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བརྟགས་སོ། །དེ་ལ་ལྷག་མ་དང་བཅས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ནུབ་པར་མི་འགྱུར་ཞེས་གསུངས་ཏེ། གནས་སྐབས་སུ་ནུབ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆད་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོང་ཡེ་ལྷག་མ་མེད་པར་མི་འགྱུར་བའོ། །རྒྱུ་དང་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་འགོག་པར་བྱེད་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་དེ་དང་འདྲ་བའི་ཡེ་ཤེས་གང་ཡང་མ་མཆིས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ཏེ། ཡེ་ཤེས་དེ་ལས་གཞན་པའི་ཡེ་ཤེས་འདྲ་ཞིང་མཐུན་པ་གང་ཡང་མ་མཆིས་ན། རྒྱུ་དང་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པར་གང་ཞིག་འགྱུར་ཏེ། རྒྱུ་དང་འདྲ་བ་ཡིན་ན་ནི་རྒྱུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པར་བཞེད་དོ། །དེ་དང་འདྲ་བའི་དངོས་པོ་མ་མཆིས་པ་དེའི་སླད་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡེ་ཤེས་འདི་ཡང་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར། ཡེ་ཤེས་དེ་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཡིན་པར་བཞེད་ཅིང་འདྲ་བ་མ་མཆིས་ཏེ། འདི་ལ་འདྲ་ཞིང་མཐུན་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་རྒྱུ་དང་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་རྒྱུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་བསལ་བའི་སྔ་རོལ་དུ་ཅིའི་ཕྱིར་འགག་པ་སེལ་བར་བྱེད་ཅེ་ན། དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དང་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་ཆོས་གསུམ་ཆར་གྱིས་ཀྱང་རྒྱུ་མཐུན་པའི་བག་ཆགས་འཇོག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ལ་དེའི་


DTG095_Page_0127
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འབྲས་བུས་ཀྱང་དེ་འཇོག་པར་བྱེད་པས། མི་མཐུན་པ་ཉེ་བར་གྱུར་པ་ལས་གཞན་དུ་འབྲས་བུ་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་རྒྱུན་ཆད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་ནི་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་མ་ཡིན་ཞིང་ལུང་དུ་བསྟན་པ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་པས། རྣམ་པར་སྨིན་པའི་བག་ཆགས་འཇོག་པར་བྱེད་པས་རྒྱུན་ཆད་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་དེ་ཉིད་དུ་དགག་པ་སྲིད་པས་ན་འགག་པ་སེལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །བྲལ་བའི་འབྲས་བུ་སེལ་བར་བྱེད་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་དེ་ནི་ཐོག་མ་དང༌། དབུས་མ་དང༌། ཐ་མ་མི་དམིགས་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ཏེ། ཐོག་མ་ནི་མ་དག་པའི་གནས་སྐབས་སོ། །དབུས་ནི་མ་དག་པ་དང་དག་པའི་གནས་སྐབས་སོ། །ཐ་མ་ནི་དག་པའི་གནས་སྐབས་ཏེ། དེ་དག་མ་སྐྱེས་པས་ནི་མི་དམིགས་པ་ཐོག་མ་དང་དབུས་དང་ཐ་མ་མི་དམིགས་པ་དེའི་སླད་དུ་ཡེ་ཤེས་དེ་ནི་ནམ་མཁའ་དང་འདྲ་བའོ། །འདིར་ཡང་མི་དམིགས་པའི་སྦྱོར་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཡེ་ཤེས་དེ་ལ་མཉམ་པ་འམ་མི་མཉམ་པ་མི་དམིགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། ཡེ་ཤེས་འདི་ནམ་མཁའ་དང་མཉམ་པས་མཉམ་པའོ། །དེ་ལས་གཞན་པ་དང་མི་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་མི་མཉམ་པའོ། །འདི་ལ་མཉམ་པ་འམ་མི་མཉམ་པ་དེ་དག་ཀྱང་མི་དམིགས་སོ། །ཡང་ན་ཡེ་ཤེས་དེ་མཉམ་པ་ནི་མཉམ་པ་ཉིད་དམ་མི་མཉམ་པ་སྟེ། མི་མཉམ་པ་ཉིད་མི་དམིགས་ཏེ་མི་རིག་གོ །གཉི་ག་མི་དམིགས་པ་དེའི་སླད་དུ་ཡེ་ཤེས་དེ་ནི་མི་མཉམ་པ་ནམ་མཁའ་དང་མཉམ་པའི་ཕྱིར་མི་མཉམ་པ་དང་མཉམ་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡེ་སྣོད་ལས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མི་མཉམ་པ་དང་མཉམ་པའི་ཚིག་དེ་སྐད་དུ་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་ཅིང་ཆགས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་བསྟན་ནས། དེའི་རྗེས་ལས་ཐོབ་པ་དག་པ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཁ་ཅིག་གིས་བརྟགས་པ་དེ་བསལ་བའི་ཕྱིར། ཡེ་ཤེས་དེ་ལ་ནི་དེ་དང་འདྲ་བའི་ཡེ་ཤེས་གཞན་མི་དམིགས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། འདིའི་རྣམ་པ་དེ་དང་འདྲ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་དང་ཚུལ་འདྲ་བ་ནི་དེ་དང་འདྲ་བ་སྟེ། དེའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པའོ། །འདི་ལ་དེ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་དེ་དང་འདྲ་བའི་ཡེ་ཤེས་གཞན་མི་དམིགས་ཏེ། དོན་དམ་པར་ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ་


DTG095_Page_0128
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་དགོངས་པའོ། །ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསང་བ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་བསྟན་པ་ལ་སོགས་པ་ལས། འདི་བཀག་པའི་ཕྱིར། འདིས་ནི་རྟག་ཏུ་མཉམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ། །ཡང་ན་དེ་དང་འདྲ་བའི་ཡེ་ཤེས་གཞན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འདི་རང་གི་ངོ་བོ་དང་མི་མཐུན་པའི་ངོ་བོ་ལ་བྱ་སྟེ་མི་མཐུན་པར་གླེང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་སྐད་དུ་མི་འཇིགས་པ་བཞིའི་སྐབས་སུ་གསུངས་སོ། །དེ་མེད་པའི་ཕྱིར། དེ་དང་འདྲ་བའི་ཡེ་ཤེས་གཞན་མི་དམིགས་སོ། །དེ་ཉིད་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། འཇམ་དཔལ་ཡེ་ཤེས་འདི་མི་བསྒྱུར་བ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེས་དྲིས་སོ།། །།བམ་པོ་དྲུག་པ། མི་བསྒྱུར་བ་འདི་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན་ཞེ་ན། ཕྱིར་རྒོལ་བར་བྱེད་པས་འཁྲུགས་པའམ། གཡོས་པ་ནི་བསྒྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་པས་མི་བསྒྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སུ་གྱུར་ཏེ། ཟག་པ་ཟད་པ་ན་འདི་དག་ནི་བར་དུ་གཅོད་པའི་ཆོས་རྣམས་སོ། །འདི་དག་ནི་ངེས་པར་འབྱིན་པའི་ལམ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཞལ་གྱིས་བཞེས་པ་ན། ང་ལ་ཕྱིར་རྒོལ་བའི་མཚན་མ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མ་མཐོང་བས། མི་བདེ་བ་དང་བག་ཚ་བ་མེད་པ་དང༌། མི་འཇིགས་པ་ཐོབ་སྟེ་བཞུགས། ཁྱུ་མཆོག་གི་གནས་ཡིན་པར་ཞལ་གྱིས་བཞེས། འཁོར་གྱི་ནང་དུ་སེང་གེའི་སྒྲ་སྒྲོགས། ཚངས་པའི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་མི་བསྒྱུར་བའི་ལས་ཡིན་ནོ། །མི་བསྒྱུར་བ་འདི་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡེ་ཤེས་དེ་ནི་མ་བགྱིས་པ་དེ་ཞེས་གསུངས་སོ། །མ་བགྱིས་པ་ཉིད་ལགས་པ་དེའི་སླད་དུ་མངོན་པར་བཞེད་པའི་ཡེ་ཤེས་འདི་མི་བསྒྱུར་བ་ལགས་སོ། །གཞན་དག་མི་བསྒྱུར་བར་བྱེད་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར། མི་བསྒྱུར་བ་ཡིན་པར་རྣམ་པར་གཞག་གོ །ཡེ་ཤེས་འདི་ལ་ནི་བསྒྱུར་བ་དང༌། མི་བསྒྱུར་བའི་ཐ་སྙད་འཇུག་པ་ཡང་མེད་པས་ཤིན་ཏུ་ཡང་བསྒྱུར་བ་མེད་དོ་ཞེས་དཔེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན། ཀཱཪྵ་པ་ན་རྟགས་མ་བཏབ་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །རྟགས་བཏབ་པ་ནི་ཟོང་དུ་བྱ་བའི་རྟགས་བཏབ་པ་སྟེ། དཔེར་ན་འདྲ་མ་མ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །འདི་དེ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་པས་


DTG095_Page_0129
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྟགས་མ་བཏབ་པའོ། །འདི་བསྒྱུར་བ་ཡང་མ་ལགས་པ་ནི་རྟགས་མ་བཏབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསྒྱུར་བ་ལས་གཞན་པ་དབྱིག་ལ་སོགས་པ་མི་བསྒྱུར་བའི་ངོ་བོ་ཡང་མ་ལགས་ཏེ། དེའི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་དེ་གཉི་ག་མ་ལགས་པའི་གྲངས་སུ་མཆིའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་དོན་ལ་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། གང་མ་བྱས་པ་དེ་ནི་བསྒྱུར་བ་དང༌། མི་བསྒྱུར་བའི་གནས་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཆགས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ད་ནི་སྣོད་དུ་གྱུར་པའི་གང་ཟག་རྣམས་བསྟན་པར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་བསྟན་པ། འདི་ལྟར་ཟབ་མོ་བསྟན་པ་ལ་ནི་དེ་ཁོ་ན་མ་ཡིན་གྱི། གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ངེས་པར་འཛིན་ཅིང་ལྷག་པར་སྨོས་པའི་གང་ཟག་དེ་དག་སུ་ཞེ་ན་འཕགས་པ་འཇམ་དཔལ་གྱིས་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རིགས་ཅན་དག་ལས་གཞན་པ་དག་མ་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་དག་འཁོར་བའི་ཆོས་ཅན་ཡང་མ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། འཁོར་བའི་ཆོས་ཅན་དེ་དག་ནི་རིགས་མེད་ཅིང་དེ་ལས་ཡིད་བྱུང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར། འཁོར་བའི་རང་བཞིན་པ་ཡིན་ནོ། །ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བའི་ཆོས་ཅན་ནི་ཉན་ཐོས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་ཅན་ཏེ། འཁོར་བས་སྐྲག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་གཉི་ག་མ་ཡིན་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་ཅན་ཏེ། དེ་ཡང་རིགས་ལ་གནས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་དག་འདིར་མོས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གང་དག་འཇིག་ཚོགས་ལས་ཀྱང་མ་བསྐྱོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་འདི་ཡིན་ཏེ། འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ནི་སྐྱོན་ཡིན་ཏེ། དེ་ལས་བསྐྱོད་ནས་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར། ལྟ་བས་བྱས་པ་རྣམས་ཟད་པ་དང་གཏུགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་བསམ་པས་གང་དག་འཇིག་ཚོགས་ལས་འདའ་བར་བྱེད་དོ། །གང་དག་དེ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་པ་དེ་དག་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བ་མེད་པར་མོས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འཇིག་ཚོགས་ལས་མ་བསྐྱོད་པ་ཡིན་ནོ། །གང་དག་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་ཀྱང་མ་བས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ལ་


DTG095_Page_0130
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལྷག་པར་མོས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པར་དགོངས་པ་སྟེ། དེ་དག་མོས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྦྱར་རོ། །འདིས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་ཅན་དག་ཁོ་ན་ལྷག་པར་མོས་པ་དང་ལྡན་པར་བསྟན་ཏོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་ལ་ལེགས་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད་ན། གང་གིས་དེ་དག་ཁོ་ན་ལྷག་པར་མོས་པ་ཡིན་གྱི། གཞན་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་མི་བས་པ་ནི་བས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །བས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞིག་པའོ། །དེ་མེད་པ་ནི་མི་བས་པ་སྟེ། འདུས་མ་བྱས་པ་ལ་བྱའོ། །བས་པ་ཡང་ལྷག་མ་དང་བཅས་པ་སྟེ། དཔེར་ན་གྲངས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལྟ་བུའོ། །ཡོངས་སུ་བས་པ་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་ལྷག་མ་མེད་པར་ཟད་པ་སྟེ། དཔེར་ན་མདོ་སྡེ་པའི་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་བས་ན་དེ་དག་ནི་ལོག་པར་མོས་པ་ཡིན་གྱི། འདི་ལ་ལྷག་པར་མོས་པ་མེད་དོ། །གང་དག་དེ་ལྟ་བུའི་ལྟ་བ་ཅན་མ་ཡིན་པ་དེ་དག་མོས་པར་འགྱུར་རོ། །གང་དག་འཁོར་བ་ལས་ཀྱང་མ་འདས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཁོར་བ་རྣམས་མ་སྐྱེས་པར་ལྷག་པར་མོས་པ་ཁོ་ནའི་ཕྱིར་རོ། །འཁོར་བའི་གྲངས་སུ་ཡང་མི་མཆིའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པར་མངོན་པར་ཞེན་པའི་རྨོངས་པ་སྤངས་པས་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་སྐད་དུ། ཉོན་མོངས་སྐྱེ་བ་ཉོན་མོངས་མིན། །སྐྱོན་མེད་ཡོན་ཏན་དཔག་མེད་ལྡན། །ཞེས་བསྟན་ཏོ། །འདིས་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་ལ་གནས་པ་བསྟན་ཏོ། །གང་དག་ལམ་དང་བྲལ་བ་ཡང་མ་ལགས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་རྟག་ཏུ་བར་ཆད་མེད་པ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལམ་གྱི་འདུ་ཤེས་ཀྱང་མི་སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པ་རྟོགས་པ་ཤིན་ཏུ་ཆེར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་ནི་བསྒོམ་པའི་ལམ་ལ་གནས་པ་བསྟན་ཏོ། །འཇམ་དཔལ་ལེགས་སོ་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་རྗེས་སུ་གནང་བ་མཛད་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་མཆིས་པའི་དུས་བཅོམ་ལྡན་འདས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཚེ་ན། གང་ལ་ལ་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་དམིགས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ལ་སོགས་པ་དང་འབྲེལ་པ་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་དེ་དག་རིགས་པ་རྣམ་པ་བཞིས་གདུལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རྒྱུད་ལ་ཚུལ་རྣམ་པ་དྲུག་པོ་འདིས་ཕྱིན་པར་བྱེད་པས་འདུལ་


DTG095_Page_0131
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བ་ཡིན་ལ་དེ་ཉིད་མཐའ་གཉིས་སུ་ལྷུང་བ་རྣམས་ཀྱིས་རྟོགས་པར་དཀའ་བའི་ཕྱིར་ཟབ་མོ་ཡིན་ཏེ། བསྟན་མ་ཐག་པ་འདི་དང་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའི་ངོ་བོ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཟབ་མོ་འདི་ལ་ཉན་པ་སྟེ། ཉན་འདོད་པ་དང་མོས་པ་སྟེ་ཐོས་ནས་སེམས་དང་བར་གྱུར་པ་ཉིད་ཀྱིས་འདི་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་གྱི་གཞན་དུ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ངེས་པར་འཛིན་པར་བྱེད་པ་དང༌། ཀུན་འཚལ་བ་སྟེ། ཐོས་ཤིང་མོས་ནས་རིགས་པས་སེམས་ཤིང་གཏན་ལ་འབེབས་པར་བྱེད་པ་དང༌། རབ་ཏུ་འཛིན་པར་འགྱུར་བ་སྟེ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱས་ནས་བསྒོམས་པས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་པ་མཆིས་སམ། ལན་ནི་འོད་སྲུངས་འཁོར་འདི་ཉིད་ནའང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ཏེ། འཇམ་དཔལ་གྱིས་ཀྱང་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་ཕྱིར་འདི་ཉིད་ནའང་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ངེས་པར་འཛིན་པ་སྨྲས་པ་སྟེ། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་རྗེས་སུ་གཟུང་བ་དང་བྲལ་བའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདིས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་ཅན་དག་ཁོ་ན་ཞུགས་པ་ཡིན་པར་བསྟན་ཏེ། ཉན་པ་ལ་སོགས་པའི་དོན་རྣམ་པ་བཞི་ལ་ཞུགས་པ་དེ་དག་ཉིད་དཔེ་རྣམ་པ་བཞིས་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་གསལ་བར་བྱེད་དོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་ཉན་པའི་ཆེད་དུ་འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། ཁྱིམ་བདག་གམ་ཁྱིམ་བདག་གི་བུ་ཞིག་གིས་འདི་ལྟ་སྟེ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། སྔ་མ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡོམ་པ་གཟུང་བའོ། །ཕྱི་མ་ནི་དེ་ལས་གཞན་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྡོམ་པ་མ་བཟུང་བའོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་ཞུགས་པ་ཡིན་པར་རྣམ་པར་གཞག་ཅེ་ན། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བརྟེན་པས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་བརྒྱ་སྟོང་རི་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆགས་པའི་གནས་ཉིད་ཡིན་པར་བསྟན་ཏེ། ཁྱིམ་བདག་དག་ནི་དེ་ཉིད་ལ་གཅེས་པར་སེམས་སོ། །ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་སྟོར་ཏེ། མི་སྣང་བར་གྱུར་ན་སྡུག་བསྔལ་ཏེ། ལུས་ཀྱི་མི་བདེ་བ་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། སེམས་མྱ་ངན་གྱིས་ནོན་པ་འདིས་ལུས་ཀྱང་གདུངས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མྱ་ངན་ལས་ཡིད་གང་གིས་གཞན་མི་སེམས་མི་འཛིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡིད་མི་བདེ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་རྙེད་ན་བདེ་བ་དང་ཡིད་བདེ་བ་སྐྱེ་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་


DTG095_Page_0132
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱི་དང་ཡིད་ཀྱི་བདེ་བ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདེ་བ་དེ་གཉིས་ཀྱི་རྒྱུ་ནི་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དོན་ལ་སྦྱར་བ་ནི་འོད་སྲུངས་དེ་བཞིན་དུ་དགེ་སློང་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ནོ། །དངོས་པོ་མེད་པའི་བར་དུ་མ་ཐོས་ན་འདི་སྙམ་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཉིད་སྨོད་པའོ། །བདག་ཅག་ཅེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་སྨད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྨོད་པའི་ཚུལ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཟབ་མོ་མ་སྐྱེས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནས། འདི་ལྟ་བུ་འདི་མ་ཐོས་སོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་གིས་དུས་གཞན་ན་ཐོས་པར་གྱུར་པ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གསལ་ལོ། །ཚིག་འདི་སྐད་དུ་འདི་ལྟར་བདག་ཅག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཏན་ཚིགས་སོ། །མོས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་འོད་སྲུངས་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་པའི་ལྷ་རྣམས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །ཤིང་ཡོངས་འདུ་དང༌། ས་བརྟོལ་ནི་རྣམ་གྲངས་ཡིན་ལ། དེ་ནི་མེ་ཏོག་གི་ཤིང་ཡིན་ཏེ། མེ་ཏོག་ཁ་འབུས་ཤིང་མེ་ཏོག་བྱུང་དུ་ཉེ་བ་མཐོང་ནས། རིང་པོ་མི་ཐོགས་པར་མྱུར་དུ་འདི་ན་མེ་ཏོག་ཐམས་ཅད་རྒྱས་པར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་ངེས་པར་བཟུང་ནས་ཡིད་དགའ་བ་སྟེ། དེ་དགའ་བ་སྐྱེས་སོ། །དེ་དག་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་རབ་ཏུ་དགའ་བར་འགྱུར་རོ། །ཀྱེ་མ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགའ་བའི་སྒྲའོ། །འོད་སྲུངས་དེ་བཞིན་དུ་དགེ་སློང་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་དོན་ལ་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཡིད་དགའ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་སྙིང་དགའ་བའོ། །རབ་ཏུ་དགའ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་དགའ་བ་དང་ཤིན་ཏུ་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་འདིར་མོས་པ་ཡིན་ཏེ། མོས་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའོ། །དེ་བས་ན་འདི་ཐོས་ན་ཞེས་གསུངས་ཏེ། མེ་ཏོག་ཁ་འབུས་པ་དང་འདྲ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ཀྱང་ངའི་འཁོར་འདི་ཉིད་ན་གནས་པར་འོད་སྲུངས་ཁྱོད་ཀྱིས་ངེས་པར་ཤེས་པར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་ཡོངས་འདུས་བརྟོལ་ལ་ལྷའི་བུ་རྣམས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་དག་ཐོས་ནས་དད་པ་དང༌། མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་མ་འོངས་པ་ན་བྱེད་པ་དེ་དག་ཀྱང་ད་ལྟར་ངའི་འཁོར་འདི་ཉིད་ན་གནས་པར་ངེས་པར་གཏན་ལ་བབ་པར་ཁྱོད་ཀྱིས་ཤེས་པར་གྱིས་ཤིག་ཐེ་ཚོམ་མ་བྱེད་ཅིག་ཅེས་བྱ་


DTG095_Page_0133
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ངེས་པར་ཤེས་པར་བྱེད་པ་རྣམ་པ་གཉིས་གང་དག་ཡིན་པ་དེ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི་གང་དག་མ་འོངས་པའི་དུས་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཟབ་མོ་མ་སྐྱེས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ངའི་འཁོར་འདུས་པ་འདིའི་ནང་ན་ངས་རྗེས་སུ་གཟུང་ཞིང་གནས་པར་ཤེས་པར་གྱིས་ཤིག །ཤེས་པར་བྱ་བ་མོས་པའི་འབྲས་བུ་ཅིག་ཤོས་སྟོན་པ་ནི་གང་དག་མ་འོངས་པའི་དུས་ན། ཡིད་དགའ་བ་དང་རབ་ཏུ་དགའ་བར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། དུས་ཤིན་ཏུ་རིང་པོས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མེ་ཏོག་ཐམས་ཅད་རྒྱས་བར་འགྱུར་བར་དོགས་པ་མི་བྱའི། ཤིང་ཡོངས་འདུའི་མེ་ཏོག་ཁ་འབུས་པ་བཞིན་རིང་པོ་མི་ཐོགས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །མོས་པ་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་མེ་ཏོག་རྒྱས་པ་ལྟ་བུ་ནི་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། མེ་ཏོག་ཐམས་ཅད་རྒྱས་པར་འགྱུར་བ་ནི་སྟོབས་དང༌། མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མཐའ་དག་རྒྱས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དོན་ལ་སྦྱར་བ་རྫོགས་ནས། སྤྱིའི་དོན་མཇུག་སྡུད་པར་བྱེད་པ་ནི་འོད་སྲུངས་འདི་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཟབ་མོ་མ་སྐྱེས་པ་དང༌། མ་བྱུང་བ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་མ་འོངས་པའི་དུས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་ཕྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་ཐུག་པའི་བར་དུའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་ཞུགས་པའི་གང་ཟག་གི་རྒྱུད་ལ་གནས་པར་གྱུར་པ་དང༌། སྔོན་མེད་པ་ཐོག་མ་ཉིད་དུ་སྤྱོད་པར་འགྱུར་ཞིང་གནས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་འོད་སྲུངས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཡིན་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་མ་བརླབས་པར་གྱུར་ན་གནས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དབང་གི་མཐུས་སྤྱོད་པ་ཡིན་གྱི་དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་སྡུད་པ་དང༌། འཇོག་པར་བྱེད་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རླུང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་རྒྱུན་མི་འབབ་ན་ནི་དོན་འདི་ལ་སྤྱོད་ནུས་པ་སུ་ཡང་མེད་དོ། །འོད་སྲུངས་དེ་བས་ན་གང་དག་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་དཔེ་གསུམ་པ་སྟོན་པར་བརྩོན་པ་ཡིན་ནོ། །འོད་སྲུངས་དེ་ནི་དེ་དག་གི་ཐོས་བའི་དང་པོ་མ་ཡིན་ནོ་


DTG095_Page_0134
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔོན་ཡང་ཐོས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཇི་ལྟ་ཞེ་ན་དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འོད་སྲུངས་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་ནོར་བུ་མཁན་ཞིག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། ནོར་བུ་མཁན་དེ་ནི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱུ་དང༌། འབྲས་བུ་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། སྐྱོན་དང་ཡོན་ཏན་ཤེས་པའོ། །དེས་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་མཐོང་ནས། གང་གི་ཚེ་དགའ་བར་གྱུར་ཅིང་ཡིད་དགའ་བར་གྱུར་པ་དེ་ནི་ནོར་བུ་མཁན་དེས་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་དེ་གཟོད་མཐོང་བ་མ་ཡིན་གྱི་འོན་ཀྱང་དེ་ནི་སྔོན་ནས་རྒྱུན་དུ་ནོར་བུ་མཁན་འདིས། ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེའི་རིགས་སུ་གཏོགས་པ་འམ། ནོར་བུ་རིན་པོ་འདི་ཉིད་སྔོན་ལན་དུ་མ་མཐོང་བ་ཡིན་ནོ། །འོད་སྲུངས་དེ་བཞིན་དུ་གང་དག་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་དོན་ལ་སྦྱོར་བ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཐོས་ནས་ཡིད་དགའ་བ་དང་རབ་ཏུ་དགའ་བར་གྱུར་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་དེ་གཉིས་ནི་མོས་པ་དང་ལྡན་པ་དེའི་རྟགས་ཡིན་ཏེ། དེ་གཉིས་ཀྱང་དེའི་རྟགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མགུ་བ་ནི་རབ་ཏུ་མགུ་བ་ཡིན་ནོ། །གང་དག་ལ་རངས་པ་དང་ཡིད་བདེ་བ་སྐྱེས་པ་དེ་དག་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་སྟེ། འདི་གཉིས་དང༌། མགུ་བ་ནི་ཀུན་ཤེས་པ་ལ་རྟགས་ལྷག་པར་ཡོད་པ་ཡིན་ལ། ཡིད་དགའ་བ་དང་རབ་ཏུ་དགའ་བ་གཉིས་མོས་པ་ལ་ཡང་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡིད་དགའ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པ་དེ་དག་གི་གཟོད་ཐོག་མར་ཐོས་པ་མ་ཡིན་གྱི། སྔོན་ཡང་ཐོས་པ་ཡིན་པར་ཡིད་ཆེས་པར་བྱའོ། །བཞི་པའི་དོན་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཆེད་དུ་རྩོམ་པར་བྱེད་པ། འོད་སྲུངས་དེ་དག་ནི་འདི་སྐད་དུ་སྨྲ་བར་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་དོན་གསལ་ལོ། །དེ་དག་ནི་སྔོན་རྒྱུན་དུ་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱས་པར་གྱུར་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔོན་གྱི་དུས་ན་རྒྱུ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་བསྙེན་བཀུར་བྱས་པ་སྟེ། འདིར་དེ་དང་མཐུན་པར་བསྙེན་བཀུར་བྱས་པ་ནི་ཡོན་ཏན་གང་གིས་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་འདི། དེ་ལྟར་སྟོན་པར་མཛད་པའི་ཡོན་ཏན་དེའི་གྲོགས་བྱས་པ་དང༌། རྗེས་སུ་ཡི་རངས་པ་དང༌། འདོད་པ་དང་ལྷག་པར་མོས་པ་ལ་སོགས་པ་གང་གིས་བྱས་པ་དེ་དག་གིས་དེ་ལྟར་བསྙེན་བཀུར་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་དོན་འདི་ཉིད་རྣམ་པ་མང་དུ་


DTG095_Page_0135
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཏན་ལ་ཕབ་བོ། །རེ་ཞིག་རིན་པོ་ཆེ་སྐར་མདའ་ལས་ཀྱང༌། །ཡོན་ཏན་གང་གིས་གང་ཞིག་འོད་ཟེར་འགྱེད། །ཡོན་ཏན་དེ་ལ་གང་གིས་སྔོན་གྲོགས་བྱས། །དེ་ལ་དེ་དག་འོད་ཟེར་རབ་ཏུ་འགྱེད། །འདི་ནི་དྲང་སྲོང་མཁྱེན་པའི་ཆོ་འཕྲུལ་ཡིན། །དེ་ཡི་བསོད་ནམས་སྔོན་ཆད་གྲོགས་བྱས་དང༌། །གང་གིས་འདོད་དང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་དང༌། །གང་གིས་མཐོང་ངམ་དགེ་བ་བརྩམས་དེ་དག །དེ་ཡིས་འོད་ཟེར་འདི་དག་མཐོང་བར་འགྱུར། །གང་གིས་བསོད་ནམས་བྱས་ཤིང་དགེ་བསགས་དང༌། །གང་གིས་ཡང་དང་ཡང་དུ་སངས་རྒྱས་མཆོད། །སངས་རྒྱས་ཡོན་ཏན་འདོད་ཅིང་མོས་པ་ལ། །དེ་དག་རྣམས་ཀྱི་འོད་ཟེར་སྐུལ་བར་བྱེད། །ཇི་ལྟར་ཉི་མ་དམུས་ལོང་མི་མཐོང་ཡང༌། །འཇིག་རྟེན་དག་ན་ཤར་བཅས་དེ་མེད་མིན། །མིག་དང་ལྡན་པས་ཤར་བ་མཐོང་ནས་ནི། །ཀུན་ཀྱང་རང་རང་རྣམས་ཀྱི་མོས་ལ་སྦྱོར། །དེ་ལྟར་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་འོད་ཟེར་དེ། །ཡོད་ཀྱང་དམན་པ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་མི་མཐོང༌། །ལོག་པས་ཟིལ་ནོན་མོས་པ་ཉམས་པ་ལ། །བློ་ཅན་རྣམས་ཀྱི་འོད་ཟེར་དཀོན་པ་ཡིན། །རྒྱན་དང་ནོར་བུ་བཞོན་པ་གཞལ་མེད་ཁང༌། །རིན་ཆེན་བཅུད་ལེན་དྲི་བསུང་བྱུག་པ་རྣམས། །དེ་ཡང་ཆེན་པོར་གྱུར་པ་རྣམས་ལ་ཡོད། །དམན་པར་གྱུར་པ་རྣམས་ལ་དེ་དག་དཀོན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། ཡེ་ཤེས་སེམས་དཔའ་ལ་བསྙེན་བཀུར་མ་བྱས་པ་རྣམས་དེས་བསྟན་པ་ལ་ལྷག་པར་མོས་པའམ། ཤེས་པ་འམ། སྒོམ་པར་ནུས་པ་སུ་ཞིག་ཡོད། སྔོན་བསྒོམ་པ་རྗེས་སུ་མྱོང་བ་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། འོད་སྲུངས་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན། མི་ལ་ལ་ཞིག་གྲོང་ངམ། གྲོང་ཁྱེར་རམ། གྲོང་རྡལ་ལམ། ལྗོངས་གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། དགོས་པ་ལ་ལའི་ཕྱིར་སོན་པར་གྱུར་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲོང་ལ་སོགས་པའི་ནང་དུ་ཡུན་རིང་དུ་མི་འདུག་པ་དང༌། དེའི་ཡོན་ཏན་རྗེས་སུ་མྱོང་བ་ཡུན་ཐུང་བ་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལས་གཞན་དེར་སོང་བ་ཁ་ཅིག་ནི་དེའི་ཡུལ་མི་འམ། གྲོང་དེ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་དུས་གཞན་ཞིག་ན་དེའི་དྲུང་དུ་མི་ལ་ལ་ཞིག་སོང་སྟེ། ཉེ་བར་སོང་ནས། མི་སྔ་


DTG095_Page_0136
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མས་མཐོང་བའི་གྲོང་ཁྱེར་དེའི་བསྔགས་པ་ཡོན་ཏན་བརྗོད་དོ། །ཀུན་དགའི་ར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤིང་སྣ་ཚོགས་བསྐྱེད་པའི་ར་བའོ། །ཀུན་དགའི་ར་བ་ཉམས་དགའ་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ། ཀུན་དགའི་ར་བའི་ལས་ནི་ཉམས་དགའ་བར་བྱེད་པའོ། །དེ་དག་གི་ལས་ནི་གཟུགས་དང༌། སྒྲ་དང། དྲི་དང༌། རོ་དང༌། རེག་བྱའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་མང་ངོ༌། །སྐྱེད་མོས་previous hit ཚལ་ཉམས་དགའ་བ་ཉིད་དང next hit་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྐྱེད་མོས་ཚལ་ནི་སྤྱིའི་སྣ་ཚོགས་བསྐྱེད་པའི་ར་བའོ། །དེའི་ལན་གཅིག་ཅིག་དེ་དག་གི་བསྔགས་པ་བརྗོད་ནས་དེས་དེ་ཐོས་པ་དང་དགའ་བར་ཚོར་བ་ནི་ཉམས་བདེ་བ་ཐོབ་པའོ། །འདིའི་ཡིད་བདེ་བ་བསྐྱེད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །ཡང་དང་ཡང་དུ་འདི་སྐད་དུ། ཀྱེ་སྐྱེས་བུ་དེ་ཉིད་ཟློས་ཏེ་བརྗོད་ཅིག་ཅེས་འཆོལ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསོལ་བ་འདེབས་པའོ། །སྐྱེས་བུ་དེ་སྐད་སྨྲ་བ་དེ་ནི་མེ་ཏོག་དང་འབྲས་བུ་ཉམས་དགའ་བདག་ཀྱང་སྔོན་མྱོང་བ་ཡིན་པར་མི་དེས་དེ་ལྟར་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བའི་བསམ་པ་ནི་ཉམས་དགའ་བ་སྔོན་མ་མྱོང་ཡང་ཐོས་ན་དགའ་བ་མཐོང་སྟེ། དེས་ན་མ་ངེས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན། ལན་དུ་བསམ་པ་གསལ་བར་བྱེད་པ་དེ་ལ་ཡོད་པའི་རྣམ་པའི་བྱེ་བྲག་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདི་ལྟར་དེ་ཐོས་ནས་ཡིད་ཆེར་དགའ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། མགུ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་རབ་ཏུ་དགའ་བས་གཟེངས་མཐོས་པ་སྟེ། དེ་ནི་སྙིང་དགའ་བའོ། །འདིའི་རངས་པ་དང་ཡིད་བདེ་བ་སྐྱེས་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་སྟེ། རྗེས་སུ་མྱོང་བ་མི་འཁྲུལ་བར་ཡོད་པའི་ཆོས་རྗོད་པར་བྱེད་པ་དང༌། དེ་ལས་གཞན་པ་དག་གིས་ཀྱང་ངེས་པར་བྱེད་དོ། །འོད་སྲུངས་དེ་བཞིན་དུ་གང་དག་གིས་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་དོན་ལ་སྦྱོར་བའོ། །བསྙེན་བཀུར་བྱས་པར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་སྐད་དུ་བསྟན་པའི་བསྙེན་བཀུར་བྱས་པའོ། །ཡང་དང་ཡང་དུ་འགྲོ་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དང་ཡང་དུ་སོང་ཞིང་འདྲི་བ་བྱས་པར་གྱུར་པའོ། །འདི་ཐོས་ནས་རབ་ཏུ་དགའ་ཞིང་མགུ་བར་གྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔོན་མ་བྱུང་བ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའོ། །དགའ་བ་དང་མགུ་བ་ཆེར་བསྐྱེད་ཅིང་


DTG095_Page_0137
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཆེར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱ་ཆེར་རོ། །བསྐྱེད་པ་ནི་ཕྱིས་ཀྱང་ཡོད་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། སྐྱེས་པ་མྱུར་དུ་མི་འཇིག་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དགའ་བའི་རྟགས་ནི་སྤོང་བར་མི་འདོད་པ་སྟེ། ཚིག་འདི་སྐད་དུ་མ་ལ་འདི་ལྟ་སྟེ། མ་སྐྱེས་པ་དང་མ་བྱུང་བ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནས། འདི་ལྟ་བུ་འདི་ཉིད་མཉན་ཏོ་ཞེས་སྨྲ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །འདི་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་སེལ་བ་སྟེ། དེ་ཉིད་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་མཆིས་པའི་དུས་ན། དད་པའི་རིགས་ཀྱི་བུ་འམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་འབྱུང་བ་དེ་དག་གི་རྣམ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དེའི་ཚེ་ན་ལུས་དང་ངག་དང་སེམས་ལ་རྣམ་པ་ཡོད་པར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་ནི་རབ་ཏུ་དགའ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ནོ། །སྔོན་གྱི་ཉན་པ་དང༌། མོས་པ་ལ་སོགས་པ་རྗེས་སུ་དཔོག་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རྟགས་སོ། །མ་འོངས་བའི་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྒྱུ་མཚན་ཏེ། དེ་དག་ཉིད་ལགས་སམ་ཞེས་ཚིག་ཟུར་གྱིས་དྲིས་སོ། །འོད་སྲུངས་ཇི་སྐད་སྨྲས་པ་དེ་དེ་བཞིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ལན་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་རྣམ་པ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པ་དང༌། རྣམ་པ་ལ་སོགས་པ་དོན་དམ་པ་ཉིད་ཡིན་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་དེ་ནི་རྣམ་པ་མ་མཆིས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། འདི་ལ་རྣམ་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་རྣམ་པ་མེད་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་དམིགས་པ་ཉིད་དུ་བསྟན་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ལ་སོགས་པ་དང་འབྲེལ་པའི་ཆོས་དེ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚུལ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རྟགས་མ་མཆིས་པའོ། །རྒྱུ་མཚན་མ་མཆིས་པ་ཞེས་མ་གསུངས་པ་ནི་མོས་པ་ལ་སོགས་པ་དེའི་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་ཡིན་པར་དོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱང་རྣམ་པ་མ་མཆིས་པའོ། །བར་གྱི་སྒྲས་རྟགས་མ་མཆིས་པ་བཟུང་ལ། མཚན་མ་མ་མཆིས་པ་ལགས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྤྱིར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་འམ། རྟགས་སམ་མཚན་མ་ཅི་རིགས་


DTG095_Page_0138
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར། ཇི་ལྟ་བུ་ཞིག་རྣམ་པ་གང་ཞིག་མཆིས་པར་འགྱུར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་བསྟན་པ་སྒྲའི་བདག་ཉིད་གང་ལགས་པ་དེ་ཡང་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པ་མ་མཆིས། རྟགས་མ་མཆིས་མཚན་མ་མ་མཆིས་པ་ལགས་ན། དེས་ན་དེ་ལྟར་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམ་པ་དང་རྟགས་དང་མཚན་མ་རྣམས་མཆིས་པར་ཇི་ལྟར་བསྟན་ཅིང་བཤད། དོན་དམ་པར་རྣམ་པ་ལ་སོགས་པ་མི་སྲིད་པར་དེ་སྐད་ཅེས་གསོལ་བ་དང༌། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་རྣམ་པ་ལས་གཞན་མ་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འཇམ་དཔལ་དེ་དག་ཉིད་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཟབ་མོ་ཤིན་ཏུ་མ་སྐྱེས་པ་དང་དངོས་པོ་མེད་པའི་བར་འདི་བསྟན་ན། གང་དག་མོས་པ་ནས་ཀུན་ཆུབ་པར་བྱེད་པའི་བར་དུ་བྱེད་པའི་རིགས་ཀྱི་བུ་དང༌། རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་དེ་དག་གི་རྣམ་པ་དང་རྟགས་དང་མཚན་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་དག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བསྟན་མ་ཐག་པའི་རྣམ་པའོ། །དེ་ནི་གང་ཟག་སྔར་བསྟན་པ་དེ་དགྲ་གི་རྣམ་པ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ཟག་དེ་སྟོན་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཟབ་མོ་ཤིན་ཏུ་མ་སྐྱེས་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཀུན་ཆུབ་བར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་འཛིན་པའོ། །དེ་ཉིད་དེའི་རིགས་ཅན་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པའི་སྤྱོད་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཏེ་དེ་བསྟན་པར་བྱའོ། །དེ་བས་ན་དེ་གླེང་བའི་ཆེད་དུ་འཇམ་དཔལ་གང་དུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྟན་པ་དེར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། རྒྱུའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྟན་པ་བཤད་པ་ནི་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་སྟོབས་དང་མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པ་མཐའ་དག་བསྟན་པར་མི་བྱའོ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་དང་གསུང་དང་ཐུགས་སྤྲུལ་པ་དང༌། མཐུ་དང་ཕྲིན་ལས་ལ་སོགས་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་དེ་ལྟར་བསྟན་པར་བལྟའོ། །གང་གི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱིས་འགྱུར་བ་དེ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཡང་འདི་ཉིད་ཀྱིས་འགྱུར་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འཇམ་དཔལ་ང་སྔོན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱད་པ་སྤྱོད་པ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་སྟེ། དགེ་བའི་རྩ་བ་


DTG095_Page_0139
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་འབྲེལ་པ་འམ། འཇིག་རྟེན་པ་འམ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་དགེ་བ་རྒྱུར་གྱུར་པ་གང་དག་གིས་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པར་འགྱུར་བའི་དགེ་བ་དེ་དག་ཡང་དག་པར་བསྒྲུབ་པར་འདོད། བསྐྱེད་པར་འདོད་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མ་སྐྱེས་པ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་དང་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་འདི་ཉིད་ཀློག་པ་དང༌། འཆད་པ་ན་མཉན་པར་བྱ། དེ་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་ངེས་པར་འཛིན་པར་མོས་པར་བྱ། གླེགས་བམ་ཡི་གེར་འབྲི་བར་བྱ། ཚིག་དང་དོན་མི་བརྗེད་པར་གཟུང་བར་བྱ། གླེགས་བམ་བཀླག་པར་བྱ། གཞན་ལས་ལུང་མ་ནོད་པར་བྱ། སྲོད་དང་ཐོ་རངས་ལ་ཁ་ཏོན་དུ་བྱ། རང་དང་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ལ་ཇི་ལྟར་ཡོད་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་ཚིག་ཏུ་གདོན་པར་བྱ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་འཛིན་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཀུན་ཆུབ་པར་བྱ། དེ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་སེམས་པས་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱ། ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་བསྒོམ་པར་བྱ། རྒྱལ་མཚན་དང་བ་དན་གཉིས་ལྷན་ཅིག་ཏུ་འབྱུང་བ་ལ་བྱེ་བྲག་ཏུ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། རྒྱལ་མཚན་ནི་མཚན་མ་ཅན་ལ་རྒྱུ་ངེས་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །བ་དན་ནི་མཚན་མ་མེད་པ་ལ་གོས་ཀྱི་རྒྱུ་ལས་བྱས་པའོ། །དེ་བོང་ཆུང་བ་ནི་རྣམ་པར་རྒྱལ་བའི་བ་དན་ཡིན་ནོ། །ཅི་ནུས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མེ་ཏོག་ལ་སོགས་པའི་ནང་ནས་གང་ཅི་ཙམ་ཡོད་པར་ནུས་པ་དེས་དེ་སྲིད་དུ་ངེས་པར་མཆོད་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ ། འདི་ནི་ལྷག་པའི་བསམ་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཡན་ལག་ཡིན་ཏེ། རྟག་ཏུ་ངུ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ། དཀའ་བ་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་མི་ལྡོག་པར་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་ཕོད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་ཀྱི་མཐུས་མི་ལྡོག་པའོ། །རིམ་གྲོར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གུས་པར་བྱ་བ་ཡིན་གྱི་མ་གུས་པར་མ་ཡིན་ཏེ། མཐོང་མ་ཐག་ཏུ་སྟན་ལས་ལྡང་བ་དང༌། ཐལ་མོ་སྦྱོར་བ་ལ་སོགས་པ་བྱའོ། །འདི་ནི་བསམ་པ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཡན་ལག་ཡིན་ཏེ། སྒྱུ་དང་གཡོ་སྤངས་ཏེ་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གསུམ་གྱི་ངོ་བོ་ཡིན་ལ།


DTG095_Page_0140
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེའི་བར་ཆད་བྱེད་པ་ཐེག་པ་དམན་པ་ཡིན་ལ་བྱེད་པ་ནི་པས་ཕམ་པ་བས་ཀྱང་ཤིན་ཏུ་ལྕི་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ས་དང་རིགས་དང་འཇུག་པ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ལས་འདའ་བར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །འཇམ་དཔལ་ཇི་ལྟར་རྣམ་པ་གང་གིས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ས་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལས་ཕྱིར་ལྡོག་པ་ལ་སོགས་པ་དང་མི་གཡོ་བའོ། །དེ་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར། ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར། རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་དང༌། དེ་ལྟ་བུར་ཉན་པར་འདོད་པ་དེ་ངེས་པར་འཛིན་པར་འདོད་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མ་སྐྱེས་པ་དང༌། སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང༌། དངོས་པོ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་འདི་ཉིད་མཉན་པར་བྱ་སྟེ། ས་དེ་འཐོབ་པ་ནི་རྣམ་པ་གཞན་གྱིས་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་བལྟ་བ་དང༌། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་མ་བཏང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་གཉིས་ཀྱང་འདི་ཉིད་ལས་གསུངས་ཏེ། འོག་ནས་རིམ་གྱིས་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །འཇམ་དཔལ་ཆོས་གང་ཡང་རུང་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ལ་སོགས་པ་དང་འབྲེལ་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་མ་སྐྱེས་པས་ན་མཉམ་པ་ཉིད་སྐྱེ་བ་མེད་པའོ་ཞེས་མཚན་ཉིད་གཅིག་པོ་འདི་ལ་མོས་ཤིང་ངེས་པར་འཛིན་པར་འདོད་པས་སོ། །འདི་ནི་འདིར་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱི་རྩ་བ་དང་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །ལྷག་མ་ནི་དེ་ཉིད་ཀྱི་འབྲས་བུ་དང་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །འབྲས་བུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འཇམ་དཔལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པར་འདོད་པའི་ཞེས་གསུངས་སོ། །འཇམ་དཔལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ། ཀྱང་གི་སྒྲ་ནི་རིམ་པ་གཞན་དུ་སྦྱར་བ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཀྱང་མངོན་པར་སངས་རྒྱས་སོ་ཞེས་བསྟན་པ་འདི་ལ་མོས་ཤིང་ངེས་པར་བྱེད་པའོ་ཞེས་སྦྱར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མོས་པ་འདི་ཇི་ལྟར་མཆོག་ཡིན་ཞེ་ན་ཞེས་བྱའོ། །གང་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བ་བྱེད་པ་འམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁོང་དུ་ཆུད་པའོ། །ལམ་ཤེས་པ་གང་གིས་


DTG095_Page_0141
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་བྱེད་པའམ། ཆོས་གང་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་བྱ་ཞིང་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བའི་ཆོས་དེ་གང་ཡང་མེད་དེ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་དོན་འདི་རྟོགས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་ཤེས་པར་རོ། །གང་བྱང་ཆུབ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་དེ་གང་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པར་མཉམ་པར་བྱེ་བྲག་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པར་འདོད་དོ། །གཟུང་བ་དང་འཛིན་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤང་བར་འདོད་པས། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་འདི་ཉིད་མཉན་པར་བྱ་བ་ནས། རིམ་གྲོའི་བར་དུ་བྱ་སྟེ། འདི་ཉིད་ལ་སྤྱད་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལ་གཏན་ཚིགས་ཅི་ཡོད་ཅེས་བྱ་བའོ། །དེའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་ཆོས་གང་གི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། ཆོས་གང་གི་ཡོངས་སུ་གྲུབ་ཅིང་ཡོད་པར་བསྐྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེ་བ་བཀག་ན་དེ་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་སྟོན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྟོན་པ་ལྟ་ག་ལ་ཡོད། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ཡང་མ་ཡིན། རྣམ་པར་བྱང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་འདས་པ་ཡང་མ་ཡིན། མ་འོངས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ། མོས་པར་བྱ་བ་དང༌། ངེས་པར་བྱ་བ་དང༌། འཇུག་པར་བྱ་བར་འདོད་པས་འདི་ཉིད་ལ་མཉན་པར་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་ལ། སྐྱེ་བ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་དུས་སུ་གཏོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་མཐར་ཐུག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་དེ་ལ་གཞོལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ། དེ་ལྟ་བུའི་ངོ་བོ་ལ་ཐེ་ཚོམ་མེད་པར་གཏན་ལ་དབབ་པར་རྟོགས་པར་འདོད་པའོ། །འཇམ་དཔལ་ལན་གསུམ་དུ་བཟླས་ཏེ། རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་སུ་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ཇི་ལྟར་བསྐོར་བར་འགྱུར་བ་དེ་ཞེས་བྱ་བ་


DTG095_Page_0142
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེ་ལ། སྡུག་བསྔལ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ཀུན་འབྱུང་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་འགོག་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་འགོག་པར་འགྱུར་བའི་ལམ་གྱི་མཚན་ཉིད་འཕགས་པའི་བདེན་པ་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ནི་བསྐོར་བ་གཅིག་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཀུན་འབྱུང་སྤང་བར་བྱའོ། །འགོག་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱའོ། །ལམ་བསྒོམ་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་བསྐོར་བ་གཉིས་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའོ། །ཀུན་འབྱུང་སྤངས་སོ། །འགོག་པ་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་སོ། །ལམ་བསྒོམས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་བསྐོར་བ་གསུམ་པ་སྟེ། བདེན་པ་རེ་རེ་ལ་ཡང་གསུམ་དུ་བཟླས་པའི་ཕྱིར། ལན་གསུམ་དུ་བཟླས་པ་འདི་རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་ཡིན་པས། གསུམ་དུ་བཟླས་པ་རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་སོ། །ལན་གསུམ་དུ་བཟླས་པ་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་ཆོས་ནི་བསོད་ནམས་ཏེ། ངེས་པར་ལེགས་པ་དང༌། མངོན་པར་མཐོ་བ་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ། །ཆོས་དེ་འཁོར་ལོ་བཞིན་དུ་གདུལ་བྱའི་རྒྱུད་ལ་བསྐོར་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བའོ། །ཇི་ལྟར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཐོང་བ་དང་ཆོས་མཉན་པ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་བའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་བའོ། །དེ་ཉན་པར་འདོད་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ཐོས་པ་དང༌། སེམས་པ་དང་བསྒོམ་པར་འདོད་པས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བའི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བྱམས་པས་ཁྱབ་པར་འདོད་ལ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཤིན་ཏུ་བདེ་བ་དང་ལྡན་པར་འདོད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་རྒྱས་པ་ནི་བདག་དང་སེམས་ཅན་དང༌། བདེ་བ་རྣམས་མི་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཁྱབ་པའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་དུ་འདུ་ཤེས་པ་ལ་ཡང་མི་གནས་པར་འདོད་པ་དང་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཤིན་ཏུ་བདེ་བ་དང་ལྡན་པའི་ཐབས་རྩོད་པ་མེད་པ་དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་དང་རྩོད་པ་མེད་པར་ཡང་འདོད་ཅིང་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཕྱོགས་བཅུ་མཐའ་ཡས་མུ་མེད་པའི་འཇིག་


DTG095_Page_0143
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྟེན་གྱི་ཁམས་སུ་གཏོགས་པ་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་རྩོད་པ་མེད་པར་འདོད་པ་ནི་བསམ་པ་དང༌། དབང་པོ་དང༌། ཡིད་དུ་འོང་བ་དང༌། མཐུན་པར་སྟོན་པར་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པ་དང༌། མི་མཐུན་པར་སྨྲ་བ་སེལ་བར་འདོད་པའོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་པ་ནི་དམིགས་སུ་མེད་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་བར་དུ་རྟོགས་ཤིང་མངོན་དུ་ཁྱབ་པར་འདོད་པས་མ་སྐྱེས་པ་དང༌། སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང༌། དངོས་པོ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ཉིད་ལ་སློབ་པ་པོ་དང༌། སློབ་པ་དང༌། དེའི་གནས་རྣམས་མི་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་བསླབ་པར་བྱ་སྟེ། མངོན་པར་འདོད་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པ་དེ་དག་ནི་འདི་ཉིད་ལ་བསླབས་པས་འགྲུབ་པར་འགྱུར་གྱི། གཞན་དུ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་སྒྲུབ་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་ལ་ཕན་ཡོན་བྱེད་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོན་ཏན་མ་མཆིས་པའི་ཡོན་ཏན་གང་ལགས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་ནུས་པ་ཅི་ཡང་མ་མཆིས་པ་ལགས་ན་ཕན་ཡོན་ཅི་ཞིག་མཆིས། ཡོན་ཏན་ནི་བསྔགས་པ་ཡིད་དུ་འོང་བའི་འབྲས་བུ་ལ་བྱའོ། །དེ་དང་བྲལ་བ་ནི་ཅི་ཡང་བྱེད་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ནུས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་མེད་པར་སྤྱིར་བསྟན་ཏེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་ནི་གང་དུ་ཡང་ནུས་པར་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགེ་བའི་རྩ་བ་ཀུན་ནས་སློང་བར་མི་བགྱིད་པའོ། །མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་འཇིག་པར་མི་བགྱིད་པའོ། །ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་གང་ཡང་མི་ལེན་པ་སྟེ། ཐོབ་པར་མི་བྱེད། སྒྲུབ་པར་མི་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །མི་འདོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་མི་སྤོང་བའོ། །གཡོ་བ་མ་མཆིས་པ་བྱེད་པ་མ་མཆིས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པ་མེད་པར་སྟོན་ཏེ། འདི་ལྟར་གཡོ་བ་དང་ལྡན་ཞིང་བྱེད་པ་པོ་ཡོད་ན་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་པ་དང༌། དམན་པའི་ས་ལས་འདའ་བ་


DTG095_Page_0144
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ས་གནོན་པའི་རྣམ་པ་ཐོས་པ་དང༌། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བ་མེད་པར་མཉམ་པར་མོས་པ་རྣམས་ལ་ཕན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ན། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ངག་གོ །གཡོ་བ་མ་མཆིས་པ། བྱེད་པ་མ་མཆིས་པ་ལགས་ན། ཇི་སྐད་དུ་བསྟན་པའི་དོན་དང༌། གཞན་ལ་ཕན་པ་བྱེད་པར་ག་ལ་འགྱུར། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་འཕགས་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་མཐོང་བས་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པ་ཡིན་ན། ཡེ་ཤེས་དང་མཐོང་བ་དེ་གཉིས་མེད་པའི་ཕྱིར། ཆོས་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པ་ལ་ཡང་འདི་ཕན་པ་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་ཤེས་པ་མ་ལགས་ངོ་བོ་ཉིད་མཐོང་བ་མ་ལགས་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ངོ་བོ་ཉིད་ཤེས་པ་མ་ལགས་པ་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་མཐོང་བ་མ་ལགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉི་གའི་ངོ་བོ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཡེ་ཤེས་ལ་ཕན་པ་མེད་པར་བསྟན་ནས་བསྐྱེད་པ་ལ་ཡང་ཕན་པ་མེད་པར་སྟོན་པ་ནི་ཆོས་གང་ཡང་སྦྱིན་པར་མི་བགྱིད་པ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། སྟོབས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་གང་ཡང་སྦྱིན་པར་མི་བགྱིད་ཅིང༌། ཡོད་པར་མི་བགྱིད་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་བསྐྱེད་པར་མི་བགྱིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འབྱུང་བར་མི་བགྱིད་པ་ལགས་ན། ཆོས་གང་ཡང་སྦྱིན་པར་མི་བགྱིད་པར་ག་ལ་འགྱུར། གང་གི་ཚེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་སེལ་བར་མི་བགྱིད་པ་ཞེས་འབྱུང་བ་དེའི་ཚེ་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་འཇིག་པར་མི་བྱེད་ན་ནི་དེ་མ་བཅོམ་པར་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱང་སྦྱིན་པར་མི་བྱེད་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ན་ཚིག་བཞིས་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པ་ལ་ཕན་པ་མེད་པར་བསྟན་ནས། དེའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་སྐྱེས་པར་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་མོས་པའི་རྣམ་པ་དང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཀྱང་ཆོས་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ལ་མོས་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། ཆོས་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ལ་སྟོན་པ་དང་ཐེ་ཚོམ་མེད་པ་དང༌། རྟོགས་པ་ལ་ཐུག་པ་རྣམས་ལ་ཕན་པ་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཐ་དད་པ་མ་མཆིས་པ་ལ་མི་བགྱིད་པ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཆོས་


DTG095_Page_0145
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཐམས་ཅད་ཐ་དད་པ་མ་མཆིས་པ་ནི་དབྱེར་མེད་པ་སྟེ། དེ་ལ་བགྱིད་པ་སྤྱོད་པ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཐ་དད་པ་མེད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པའོ། །དེའི་གཏན་ཚིགས་སུ་མ་བགྱིས་པ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། བྱེད་པ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་རོ་གཅིག་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་གསུངས་པའི་དོན་ལ་ཇི་ལྟར་ཕན་པ་བྱེད་པར་འགྱུར། གླེགས་བམ་ཁ་ཅིག་ལས། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཐ་དད་པར་མི་བགྱིད་པ་དང༌། ཆོས་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་བགྱིད་པ་མ་ལགས་པ་དང༌། ཆོས་ཐམས་ཅད་སོ་སོར་བགྱིད་པ་མ་ལགས་པ་དང༌། བགྱི་བ་མ་མཆིས་པ་ཞེས་འབྱུང་བ་དེའི་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་བྱེད་པ་ནི་ཐ་དད་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་སྟེ། དེས་ན་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་བྱེད་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་བྱེད་པ་འགོག་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་བགྱིད་པ་མ་ལགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ཐ་དད་པ་མེད་པར་བྱེད་པ་འགོག་པའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་སོ་སོར་མེད་པར་བགྱིད་པ་མ་ལགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐ་དད་པ་ཉིད་དུ་བྱེད་པ་འགོག་པ་ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་པའི་རྣམ་གྲངས་ཡིན་ནོ། །མ་བགྱིས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྟན་མ་ཐག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་སུ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པ་སྟེ། བྱེད་པ་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་གོང་དུ་བསྟན་པའི་དོན་ལ་ཕན་པ་མེད་པ་གསལ་བ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བའི་རྣམ་པ་ལ། ཐོས་པ་དང་མོས་པ་དང༌། འཇུག་པ་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ནི་འགོག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་ཉོན་མོངས་པ་ཟད་པ་དང་ཕུང་པོ་ཞིག་པའོ། །ལྷག་མ་དང་བཅས་པ་དང༌། ལྷག་མ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེའི་འདུ་ཤེས་མེད་པའི་ཕྱིར། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལ་བསྐོར་བ་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་ཕན་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མི་བས་པ་རྣམ་པར་འཇིག་པར་མི་བགྱིད་པ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་དང༌། ཕུང་པོ་རྣམས་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བྱམས་པས་ཁྱབ་པ་ལ་ཡང་འདི་ཕན་པ་མེད་པ་བསྟན་


DTG095_Page_0146
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་ཕྱིར། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ཆོས་རྣམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། བྱམས་པ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ། འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་བླ་ན་མེད་པའི་བདེ་བ་དང་ལྡན་པར་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་སྦྱིན་པར་མི་བྱེད་ན། ལྷ་དང་མིའི་བདེ་བ་སྦྱིན་པར་བྱེད་པ་ལྟ་ག་ལ་ཡོད་སྙམ་དུ་དགོངས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་དགྲ་བཅོམ་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་སྦྱིན་པར་མི་བྱེད་ན། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་བདེ་བ་སྦྱིན་པར་ལྟ་ག་ལ་བྱེད། དེ་བཞིན་དུ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱང་སྦྱིན་པར་བགྱིད་པ་ཡང་མ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཀྱང་གི་སྒྲ་ནི་སྲིད་པ་ལ་བྱའོ། །ཡང་གི་སྒྲ་ནི་ཐམས་ཅད་སྦྱིན་པར་མི་བགྱིད་པ་དང་སྦྱར་ཏེ། བསྡུ་བའི་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་གཏན་ཚིགས་སུ་འཁོར་བ་འདོར་བར་མི་བགྱིད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། འདོར་བར་མི་བགྱིད་པ་ནི་སྤོང་བར་མི་བགྱིད་པ་སྟེ། འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་མ་བཅོམ་པར་བདེ་བ་སྦྱིན་པར་ག་ལ་འགྱུར། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལེན་པར་མི་བགྱིད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཛིན་པར་མི་བགྱིད་པ་ཡིན་པས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་བདེ་བ་སྦྱིན་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་སྟོབས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སྦྱིན་པར་བགྱིད་པ་མ་ལགས་པ་ཡིན་ནོ། །བླ་ན་མེད་པའི་བདེ་བ་སྦྱིན་པར་ལྟ་ག་ལ་འགྱུར། སྔར་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་སྦྱིན་པར་བགྱིད་པ་མ་ལགས་པ་ཞེས་དེ་སྐད་དུ་བསྟན་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་སྟོན་ན་ཡང་སྟོན་པ་འདི་ལ་བྱེ་བྲག་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། སྔར་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བླ་ན་མེད་པ་བདེ་བའི་བྱེ་བྲག་ལ་ལྟོས་ཏེ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་མཐའ་དག་ལ་ལྟོས་པ་ཡིན་ཏེ། གང་ན་ཤིང་མེད་པ་དེ་ན་ཤིང་ཤ་པ་ཡང་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་བཞིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འདི་ནི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །སྔ་མ་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་གྱི་འདུ་ཤེས་ལ་མི་གནས་པ་ལ་ཡང་འདི་ཕན་པ་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་འཇིག་པར་བགྱིད་པ་མ་ལགས་པ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། སེམས་ཅན་གྱི་འདུ་ཤེས་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །འདི་སྐད་བསྟན་ཏེ། སེམས་ཅན་གྱི་འདུ་ཤེས་ཡོད་ན་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་


DTG095_Page_0147
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཕྱིན་པ་འདི་འཇིག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ལ་དེའི་ཚེ། དེ་ལ་མི་གནས་པ་ལ་ཕན་པ་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི་གཞན་དུ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་དང་ལྷན་ཅིག་རྩོད་པ་མེད་པ་ལ་ཡང་འདི་ཕན་པ་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བསམ་པར་བགྱི་བ་མ་ལགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། བསམ་པར་འོས་པ་ནི་བསམ་པའོ། །བསམ་པར་བགྱི་བ་མ་ལགས་ཏེ། སེམས་པར་བྱེད་པ་སྟོང་པ་ཡིན་ན། སེམས་པ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་ཆོས་འཆད་པ་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར། ཆོས་རྟོགས་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ། གང་གིས་ན་རྩོད་པ་མེད་པར་འགྱུར། དེ་བཞིན་དུ་བསམ་དུ་མ་མཆིས་པ་མ་ལགས་པ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། བསམ་དུ་མ་མཆིས་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་རྣམ་པར་རྟོག་ཅིང་བསྙེམས་པ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་གསུངས་སོ། །བསམ་པར་བགྱི་བ་མ་ལགས་པ་དང༌། བསམ་དུ་མ་མཆིས་པ་མ་ལགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་འདི་གཉིས་ཀྱིས་ནི་འཆད་པ་མི་འཐད་པར་བསྟན་ཏོ། །དེ་བས་ན་འདི་ལ་ཕན་པ་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཆོས་རྟོགས་པར་བགྱིད་པ་མ་ལགས་པ་ཞེས་གསུངས་སོ། །འཇིག་པར་བགྱིད་པ་མ་ལགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐེ་ཚོམ་དང༌། ཡིད་གཉིས་དང༌། སོམ་ཉི་རྣམས་གཞན་དུ་འགྱུར་བར་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཆོས་འཆད་བར་བྱེད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་པར་རྟོགས་པ་དང༌། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བ་མེད་པར་རྟོགས་པ་ལ་ཡང་འདི་ཕན་པ་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་དངོས་པོ་མ་མཆིས་པའི་བར་དུ་ལགས་ན། ཡོན་ཏན་གང་ལགས་ཞེས་གསུངས་སོ། །བར་དུ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་མ་སྐྱེས་པ་དང༌། སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཉིད་བཟུང་སྟེ། འདི་གཉིས་ལྷན་ཅིག་ཏུ་འདུག་པར་རྣམ་པ་མང་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང་རྣམ་གྲངས་གཞན་དག་ཀྱང་དེ་ཡིན་པར་སྡུད་པ་ནི་སྡུད་ལ་རག་གོ །གང་ལྟར་ཡང་རུང་སྟེ། དོན་ཐ་མ་གཉིས་དང༌། དགེ་བའི་རྩ་བ་སྒྲུབ་པ་ལ་སོགས་པ་ཀུན་ལ་ནི་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ན། རེ་ཞིག་ཕན་པ་འགའ་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཡོན་ཏན་གང་ལགས་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཡོན་ཏན་ནི་ཕན་པ་ལ་བྱ་སྟེ། གང་གི་དོན་དུ་དེ་དང་


DTG095_Page_0148
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེ་འདོད་པས། འདི་ཉིད་མཉན་པར་བྱ་བ་ནས། བསྙེན་བཀུར་བྱ་བའི་བར་དུ་བྱེད་ཅེས་དགོངས་པའོ། །གླེགས་བམ་ཁ་ཅིག་ལས་བགྱིད་པ་མ་ལགས་པ། འཇིག་པར་བགྱིད་པ་མ་ལགས་པ་ཞེས་འབྱུང་བའི་མཇུག་ཐོགས་སུ་དངོས་པོ་མེད་པའི་བར་དུ་ཞེས་བྱ་བ་བསལ་ནས། ཆོས་ཐམས་ཅད་བསྐྱེད་པ་མ་ལགས་པ། འགོག་པ་མ་ལགས་པ། འཆད་པར་བགྱིད་པ་མ་ལགས་པ། རྟག་པར་བགྱིད་པ་མ་ལགས་པ། འོང་བར་བགྱིད་པ་མ་ལགས་པ། འགྲོ་བར་བགྱིད་པ་མ་ལགས་པ། དབེན་པར་བགྱིད་པ་མ་ལགས་པ། མི་དབེན་པར་བགྱིད་པ་མ་ལགས་པ། གཉིས་སུ་བགྱིད་པ་མ་ལགས་པ། མི་གཉིས་པར་བགྱིད་པ་མ་ལགས་པ་ཞེས་འབྱུང་བ་ནི་གཞུང་མ་ཡིན་པར་མངོན་ཏེ། གླེགས་བམ་དུ་མ་ལས་དེ་སྐད་དུ་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་དང༌། དངོས་པོ་མ་མཆིས་པའི་བར་དུ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་འདི་མི་སྨོས་པའི་ཡང་ཕྱིར་རོ། །འདི་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་བརྗོད་པར་བྱ་དགོས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལན་དུ་བཀའ་སྩལ་པ་ལས། ཡོན་ཏན་གྱི་མཇུག་ཏུ་འདི་བཀའ་སྩལ་བའི་ཕྱིར། གོང་དུ་མི་བརྗོད་པ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་ལན་དུ། འཇམ་དཔལ་གཡོ་བ་མེད་པ་ནས་དངོས་པོ་མེད་པའི་བར་འདི་ཉིད་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། གང་ཁྱོད་ཀྱིས་དང་པོ་གཡོ་བ་མེད་པ་ནས། ཐ་མ་དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་ཐུག་པའི་བར་དུ། འདིར་སྨྲས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ཡོན་ཏན་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་འདི་ལ་དངོས་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན་ནི་ལོག་པར་སྒྲོ་འདོགས་པར་འགྱུར་ཏེ། མེད་པ་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཚེ་ཀུན་ནས་སློང་བ་ལ་སོགས་པའི་སྤྱོད་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར། འདི་ཆགས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྒྱུ་མཐུན་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་མཉན་ནས། ཤིན་ཏུ་ལེགས་པར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། ལྷག་པར་མོས་པར་བྱ་ལ། བསམ་པས་ཤིན་ཏུ་གཏན་ལ་ཕབ་སྟེ། གོམས་པས་ཞི་གནས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འཇམ་དཔལ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་


DTG095_Page_0149
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་སུ་དབང་བསྐུར་བའི་བྱེ་བྲག་དང་ལྡན་པ་ལའོ། །དེ་ལ་ཐོག་མ་ཉིད་དུ་སློབ་པ་ནི་སྤྱོད་ཅིང་གོམས་པར་བྱེད་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྒྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོབ་པར་བྱེད་པའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་དེའི་འབྲས་བུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཏིང་ངེ་འཛིན་གང་ལ་གནས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་ན་བཞུགས་པའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་འགྱུར་བ་དང༌། དེ་དག་གི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཡོན་ཏན་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་རྣམ་པས་བརྒྱན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མཐོང་བར་འདོད་པ་དང༌། ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་དེ་དག་གི་མིང་བཏགས་པ་ཤེས་པར་འདོད་པ་དང༌། དེ་དག་ལ་མཆོད་པ་བླ་ན་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲུབ་པ་དང༌། རྫས་དང༌། དེ་བཀོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་དབང་བསྐུར་བའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་མཆོད་པ་བསྔགས་པ་དེ་ལྟར་བྱེད་པར་འདོད་པ་དང༌། དེ་དག་གི་ཆོས་བསྟན་པ་ལ་འཇུག་པ་ནི་རྟོགས་པར་བྱེད་པའོ། །མོས་པར་འདོད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པར་བྱེ་དཔར་འདོད་པའོ། །མི་བསླབ་པའི་ཚུལ་དུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ཉིད་ལ་བསླབ་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཉིད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ཁོ་ན་ལ་ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་སོ་སོར་རྟོག་པ་ལ་སོགས་པའི་རིམ་གྱིས་བསླབ་པ་ཁོ་ན་བྱའོ་ཞེས་གཉི་གར་ངེས་པར་གཟུང་བར་བྱའོ། །མི་བསླབ་པའི་ཚུལ་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པ་འདི་ལ་བདག་སློབ་བོ་སྙམ་དུ་སེམས་བསྐྱེད་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པ་འདི་ཉིད་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གཉིས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་དང་གཟུགས་བརྙན་ཡིན་ནོ་ཞེས་ངེས་པར་བྱ་བའི་ཆེད་དུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅིའི་སླད་དུ་འདི་ལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་བགྱི་ཞེས་དྲིས་ཏེ། ཤེས་རབ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཤེས་རབ་མཆོག་ཉིད་དང་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པ་དང༌། དམ་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་གཏན་ཚིགས་གང་ཡིན་ཞེ་ན་ལན་དུ་འཇམ་དཔལ་མ་སྐྱེས་མ་འགགས་


DTG095_Page_0150
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་ཕྱིར། དེ་སྐད་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ལས་གཞན་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའི་གཏན་ཚིགས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་གཉིས་ནི་མེད་བཞིན་དུ་ཀུན་ཏུ་བརྟགས་པ་ཡིན་པས་ལོག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་འདི་ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་པ་ནི་གཟོད་མ་ནས་ཞི་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་འགག་པ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཟོད་མ་ནས་ཞི་བ་དང་འབྱུང་བ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། ངེས་པར་འབྱུང་བ་མེད་པ་དང་བྱ་བ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། བྱེད་པ་མེད་པ་དང༌། དེ་ལྟ་བུའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་དངོས་པོ་མེད་པ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་རོ། །བར་གྱི་སྒྲས་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་སོགས་པ་གཟུང་ངོ༌། །གང་དངོས་པོ་མེད་པ་དེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ། སྐྱེ་བ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ནས་དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་ཐུག་པའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་དོན་དེའི་ཕྱིར་ན། མཇུག་སྡུད་པ་ནི་འཇམ་དཔལ་གཏན་ཚིགས་དེའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ།། །།བམ་པོ་བདུན་པ་སྟེ་ཐ་མའོ། །གང་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་གསུངས་པ་ལ་དེ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་ངེས་པར་གཟུང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ཉིད་ཡིན་གྱི་གཞན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ནི་གང་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་གཟུང་བར་བྱ་བ་མེད་པ་ལ་ཤེས་པ་དང༌། དམིགས་པ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །དམིགས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་འདི་ལ་དེའི་ངང་དུ་གྱུར་པར་སྤྱོད་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལ་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་ཡུལ་ལ་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་ཐམས་ཅད་དུ་སོང་བ་ཉིད་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་ནི་ཡུལ་དུ་བྱར་མེད་པའོ། །ཐམས་ཅད་དུ་སོང་བ་ནི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་ཡིན་ཏེ། ཐམས་ཅད་དུ་སོང་བ་ཡོད་པས་དེ་ཐམས་ཅད་དུ་སོང་བ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་དུ་སོང་བ་ནི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །


DTG095_Page_0151
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྐྱེ་བ་མེད་པ་ནི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་ཏེ། བློ་ལྡན་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་མི་དམིགས་པ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་ཞེས་དོགས་པ་ལ་དོན་དེ་ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་པ་ནི་སྤྱོད་ཡུལ་འདི་ནི་མ་བྱས་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་འདི་ནི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་རྣམས་ཀྱིས་འདུས་མ་བྱས་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་དུ་སོང་བ་འདི་ནི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་སྤྱོད་ཡུལ་དང་གཟུགས་བརྙན་བསྟན་ནས། དེ་ལ་སྤྱོད་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ལ་སྤྱད་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་ལན་ནི་འཇམ་དཔལ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ཏེ། སྤྱོད་པའི་ངང་དུ་གྱུར་ན། མྱུར་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པར་འགྱུར་གྱི། འཕྲལ་ལ་སྤྱོད་པ་དེ་ནི་མྱུར་དུ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འཇམ་དཔལ་བཀོད་པ་གཅིག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡོད་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་འདི་སྙམ་དུ་དགོངས་ཏེ། འདིར་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ལ་བཟོད་པའི་ཕྱིར་བཟོད་པ་དང༌། སྐད་ཅིག་མ་ཕྱི་མ་ལ་མངོན་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་འདོད་པ་དང༌། དེ་ལྟར་བསམ་པའི་ཕྱིར་བློ་དང༌། རྒྱུན་དུ་རྟོག་པའི་ཕྱིར་ཚོལ་བ་དང༌། མངོན་དུ་རྟོག་པའི་ཕྱིར་ལྟ་བ་དག་གི་མཚན་ཉིད་གལ་ཏེ་ཤེས་རབ་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང༌། འོན་ཀྱང་དེ་ལ་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་སྤྱོད་པ་མེད་པར་ནི་སྤྱོད་པའི་བདག་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སྤྱོད་པའི་རྣམ་པ་གང་གིས་ནི་འབྲས་བུ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པར་གང་གིས་འགྱུར་བར་བྱེད་པའི་ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་བསླབ་པ་རྣམ་པར་དག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་དེ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར། ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ལ་སྤྱོད་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་མྱུར་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །དེ་དག་གིས་ནི་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གཉིས་ནི་མྱུར་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ། །དེ་ཉིད་ལས་སངས་རྒྱས་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱ་བ་དང༌།


DTG095_Page_0152
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་རྣམ་པར་དག་པ་དང༌། སྨོན་ལམ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ཡང་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །བཀོད་པ་གཅིག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡོད་དེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ལ་སྤྱོད་ན་ཞེས་བསྟན་གྱི། དེ་ལ་སྤྱད་པའི་རིམ་པ་ནི་མ་གསུངས་ཏེ་དེའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་བཀོད་པ་གཅིག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཇི་ལྟར་འཇུག་པར་བགྱི་ཞེས་དྲིས་སོ། །གདུལ་བྱ་རྣམས་སྤྲོ་བ་བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཅིའི་སླད་དུ་བཀོད་པ་གཅིག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཞེས་བགྱི་ཞེས་སྒྲ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་མཚན་དྲིས་སོ། །རེ་ཞིག་སྤྱོད་པའི་ཡུལ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འཇམ་དཔལ་བཀོད་པ་གཅིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཚིག་བླ་དགས་སོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། གཅིག་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི་གཉིས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཚོགས་མང་པོ་རྣམས་སོ་སོར་བཀོད་པ་ནི་བཀོད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དམག་ལ་སོགས་པ་བཀོད་པ་བཞིན་ནོ། །གཅིག་གིས་ནུས་པ་མ་ཡིན་གྱི། མང་པོ་ཚོགས་པ་སོ་སོར་བཀོད་པ་མ་འཁྲུགས་པར་འཁོད་པ་རྣམས་ཀྱིས། དགོས་པ་མང་པོ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་དོན་གྱི་བཀོད་པ་དང་ཆོས་མཐུན་པའི་ཕྱིར་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཁོ་ན་བཀོད་པ་ཡིན་པས། བཀོད་པ་གཅིག་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི་གཉིས་མ་ཡིན་ནོ། །གཏན་ཚིགས་དྲིས་པ་རྣམས་གསལ་བར་བྱ་བ་ནི་ཕྱིས་བཤད་པར་བྱའོ། །ཉི་ཁྲི་ལྔ་སྟོང་པ་ལས་ཀྱང་ཏིང་ངེ་འཛིན་འདི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་སྐད་དུ། །དེ་ལ་བཀོད་པ་གཅིག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གང་ཞེ་ན། ཏིང་ངེ་འཛིན་གང་ལ་གནས་ནས། ཆོས་གང་ཡང་གཉིས་སུ་མི་མཐོང་བ་འདི་ནི་བཀོད་པ་གཅིག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་མདོར་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །བཀོད་པ་གཅིག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་འཇུག་པར་འདོད་པའི་རིགས་ཀྱི་བུའམ། རིགས་ཀྱི་བུ་མོས་ཐོག་མ་ཉིད་དུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་དྲི་བར་བྱ་དགོས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ལོག་པར་ཐོས་པ་དང༌། ལོག་པར་ཟིན་པ་ལ་སོགས་པ་སེལ་བར་བྱེད་ལ། དྲིས་པ་ཡང་དག་པར་ཟིན་དང༌། འདོར་བར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ལེགས་པར་དཔྱད། ལེགས་པར་བཟུང༌། ལེགས་པར་བརྟགས། ལེགས་


DTG095_Page_0153
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་ཁང་དུ་ཆུད་པར་བྱས་ལ། དེ་ནས་དེའི་འོག་ཏུ་བཀོད་པ་གཅིག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་འཇུག་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་གཟུགས་བརྙན་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་སྔ་ཕྱིར་ངེས་པ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་དེའི་ཕྱིར། འཇམ་དཔལ་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ནི་མི་འཁྲུགས་པ་སྟེ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དཔྱད་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་རླུང་གིས་མི་འཁྲུགས་ཏེ། མ་གཡོས་པ་ཡིན་ལ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ནི། རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ། དཔྱོད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་དེའི་ཕྱིར། དཀྲུག་ཏུ་མི་རུང་ཞེས་གསུངས་ཏེ། གཞན་གྱིས་དཀྲུག་པར་འོས་པ་མ་ཡིན་པ་སྟེ། དེ་བས་ན་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར། དཀྲུག་ཏུ་མི་རུང་བའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་རྟོག་པ་མེད་ཅེ་ན་དེའི་ཕྱིར། དཀྲུག་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། དཀྲུག་པར་བྱ་བའི་དངོས་པོ་འདི་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་དཀྲུག་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའོ། །འདི་ཐམས་ཅད་ཇི་ལྟར་འཐད་ཅེ་ན་དེའི་ཕྱིར། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། སེམས་པར་བྱེད་པས་སྟོང་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིའི་གཏན་ཚིགས་ནི་བསམ་པར་མི་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། བསམ་པར་བྱ་བ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བསམ་གྱིས་མི་ལང་བ་ཡང་ཡིན་ཏེ། སེམས་པར་བྱེད་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བདེན་པའི་མལ་སྟན་རྣམས་བསྟེན་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐེག་པ་དམན་པ་ཡིན་ལ་བྱེད་པས་དབེན་པའི་མལ་སྟན་བསྙེན་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། ལེ་ལོའི་གོ་སྐབས་ཀྱི་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདུ་འཛི་མེད་པ་ལ་དགའ་བར་ཡང་བྱས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐེག་པ་དམན་པའི་གཏམ་བྱེད་པའི་འདུ་འཛི་མེད་པ་དེ་ལ་དགའ་བ་འདི་ཡིན་པས་འདུ་འཛི་མེད་པ་ལ་དགའ་བའོ། །ཕྱི་དང་ནང་གི་མཚན་མ་སྣ་ཚོགས་འདུ་ཤེས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པ་ཐམས་ཅད་ཡིད་ལ་མི་བྱ་བ་ནི་འདི་བསྙེམས་པ་མེད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེས་ན་ཡིད་ལ་མི་བྱ་བར་ཡང་བྱས་ལ་ཞེས་སྦྱར་ཏེ། ཡང་གི་སྒྲ་ནི་བསྡུ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱིལ་མོ་ཀྲུང་བཅས་ཏེ་འདུག་པ་ནི་ལུས་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་དང༌། རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཕྱིར་མཉམ་པར་འཇོག་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །དེ་


DTG095_Page_0154
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ལམ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཅིག་ཡིད་ལ་བྱ་བ་ནི་ལས་དང་པོ་པ་རྣམས་ཀྱི་མི་གཡེང་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་དེ་ཡང་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་མི་དམིགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་ཇི་ལྟར་སྒོ་མཐའ་ཡས་པ་དང༌། ཉི་ཁྲི་ལྟ་སྟོང་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་སངས་རྒྱས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་བསྒོམ་པ་འདི་ལ་ཡང་སྦྱར་རོ། །དེའི་མིང་ཡང་གཟུང་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡི་གེ་མཉམ་པ་ཉིད་ལ་འཇུག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་ཉི་ཁྲི་ལྔ་སྟོང་པ་ལས། ཨ་དང༌། ར་དང༌། པ་དང༌། ཙ་དང༌། ན་ལ་སོགས་པ་ལས། ཨ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒོ་ཡིན་ཏེ། ཐོག་མ་ནས་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། ར་ནི་རྡུལ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཚན་དྲན་པས་ཇི་ལྟར་རང་སྨོན་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡང་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཤཱ་ཀྱ་ཐུབ་པ་འདིའི་མཚན་ཐོས་པ་ནི་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ས་བོན་དུ་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཕྱོགས་དེར་མངོན་དུ་བལྟས་ཏེ་འདུག་པར་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་འོད་ཟེར་གྱི་རླུང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་དེ་ལྟ་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གཞན་སྤངས་པར་ཇི་ལྟར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གཅིག་དེ་ཉིད་ཡིད་ལ་བྱས་ན་གཅིག་ཡིད་ལ་བྱེད་པར་འདོད་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་འདས་པ་ལ་སོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཡིད་ལ་བྱས་པར་འགྱུར་རོ། །གཏན་ཚིགས་སུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཉིད་གཅིག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཆོས་ཉིད་དབྱེར་མེད་པའི་ཕྱིར། དེ་ཉིད་རྗེས་སུ་དྲན་པས་གཞན་རྗེས་སུ་དྲན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་གཅིག་པོ་ཡང་རྗེས་སུ་དྲན་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་འཇུག་པའི་རིམ་པ་བཤད་ནས། གཏན་ཚིགས་གང་གིས་བཀོད་པ་གཅིག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཅེས་བྱ་བ་དེ་བཤད་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར། འཇམ་དཔལ་ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་


DTG095_Page_0155
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཤེགས་པ་གཅིག་གི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཚད་མེད་པ་ནི་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་ཚད་བྱར་མི་ནུས་སོ། །སྤོབས་པ་ཚད་མེད་པ་ནི་ཆོས་བཤད་པའིའོ། །དེ་བཞིན་དུ་འཇམ་དཔལ་བཀོད་པ་གཅིག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གོང་དུ་ཇི་སྐད་བཤད་པ་ལྟ་བུ་ཐོབ་ནས་བསྐྱེད་ནས་སོ། །སྐྱེ་བ་མེད་པ་གཅིག་གི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཅིག་གི་སྒྲ་འཇུག་པའི་གཏན་ཚིགས་སུ་བསྟན་ཏོ། །ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཚད་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཀོད་པའི་སྒྲ་འཇུག་པའི་གཏན་ཚིགས་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ། །འདིར་གང་དག་ཆུད་པར་འགྱུར་བ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་གཞན་རྣམས་ཀྱིས་གང་དག་གསུངས་པ་དང༌། ངས་ཀྱང་གང་བཤད་པ་ལ་ཀུན་དགའ་བོས་ཇི་སྙེད་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་དེ་སྙེད་ཀྱི་བཤད་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་དོན་དང་ཚིག་རྣམས་མཉམ་པར་གཞག་པ་འདིར་སྣང་བར་འགྱུར་རོ། །བློ་ལ་སྣང་བ་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །གཟུགས་ཤེས་པའི་ཆེ་བ་ཉིད་བསྟན་ནས་སྤོབས་པ་ཚད་མེད་པར་གསུངས་པ་དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བཀོད་པ་གཅིག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་འདི་བསྒྲུབས་པས། དེའི་ཚེའི་ཚད་ཇི་ཙམ་པ་དེ་སྙེད་དུ་གཏན་ཚིགས་དང་བཅས་པའི་ཆོས་སྟོན་པ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། གཏན་ཚིགས་དང་བཅས་པ་ནི་གཏན་ཚིགས་འཐད་པ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་སྟོན་པའི་བར་མི་འཆད་པའོ། །གཏན་ཚིགས་དེ་དག་གིས་ནི་གཅིག་པོ་དེ་ཉིད་བཀོད་པ་ཡིན་པས། བཀོད་པ་གཅིག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཞེས་བྱའོ། །བསྟན་མ་ཐག་པའི་དོན་གཉིས་པོ་དེའི་དཔེ་བསྟན་པ་རྩོམ་པའི་ཕྱིར། འཇམ་དཔལ་དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐེག་པ་ཁ་ཅིག་འདི་སྙམ་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། ཁ་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཡོན་ཏན་འདོད་པའོ། །འདི་སྙམ་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །ཡོན་ཏན་ལས་བཀོད་པ་གཅིག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དུ་གཞག་པ་འདི་གང་ཡིན་སྙམ་དུ་སེམས་ན་དེ་དག་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་རེ་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རིམ་པ་སྟོན་ཏོ། །ཡོན་ཏན་བསམ་དུ་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཡོན་ཏན་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་སྟེ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བྱའོ། །དེ་ཡོངས་སུ་བསྒྲགས་པ་ནི་གང་གིས་སམ་


DTG095_Page_0156
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གང་དུ་བཤད་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། ཡོན་ཏན་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཡོངས་སུ་བསྒྲགས་པ་སྟེ། གང་དུ་བསྟན་པ་བྱས་པའོ། །འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གོང་དུ་བསྟན་པའོ། །དེ་ཡང་དག་པར་ཟུང་ལ་ལོང་ལ་ཡིད་ལ་ཞོག་ཤིག །སྦྱོར་བའི་ཚུལ་ལ་གུས་པས་རྟག་ཏུ་བསྟེན་ཅིང་འདུག་ཤིག་དང་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཡང་དག་པར་བླངས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཡང་དག་པར་བླངས་ཏེ་འདུག་ཤིག་དང༌། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཡོན་ཏན་མཐོང་བར་འགྱུར་གྱི་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གོང་དུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་དྲིས་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། འཕགས་པའི་གསུང་ཤིན་ཏུ་ཐོབ་པ་དང་མ་འདྲེས་པར་གནས་པ་དེ་དག་གི་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཞུམ་པ་མེད་པར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཅུང་ཟད་ཙམ་གྱིས་ཆོག་པར་འཛིན་པ་ཡོངས་སུ་སྤང་བའོ། །དེས་ནི་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་དང་དེ་གཉི་གའི་གགས་སུ་གྱུར་པ་ཡོངས་སུ་སྤོངས་ལ་འདུག་ཤིག་པར་བསྟན་ཏོ། །སྤྱོད་ཡུལ་ལ་བར་ཆད་བྱེད་པ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་བའི་ལྟ་བ་སྤང་བའི་ཕྱིར། ཏིང་ངེ་འཛིན་འདི་ནི་དམིགས་པའི་ལྟ་བ་ཅན་དག་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། དམིགས་པ་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་གཉིས་སོ། །དངོས་པོ་ནི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་རོ། །ཡོད་པ་ནི་འབྱུང་བ་དང་འཇིག་པ་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ལྟར་ལྟ་ཞིང་འཛིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་གིས་བསྒྲུབ་པར་མི་ནུས་སོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་ཡོན་ཏན་མཐོང་བའི་རིམ་པའི་དཔེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འཇམ་དཔལ་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན། མི་ཞིག་ལ་ནོར་བུ་རིན་ཐང་མེད་པའི་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་བྱི་དོར་མ་བྱས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་རིན་ཐང་མེད་པ་དང༌། བྱི་དོར་མ་བྱས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེ་ཡིན་ཏེ་མཐའ་དག་གསལ་བས་བསྟན་མི་དགོས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་འཇམ་དཔལ་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་རིགས་ཀྱི་བུ་འམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་དེ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་མཉམ་པར་འཇོག་པ་དང༌། འདུག་པ་དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ཏིང་ངེ་འཛིན་འདིའི་ཡོན་ཏན་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལ་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལན་མང་དུ་བྱེད་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ལུས་དང་སེམས་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་མ་ཐོབ་པ་ལྷག་


DTG095_Page_0157
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་མོས་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་ཞི་གནས་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཡིན་གྱི་ཞི་གནས་མ་ཡིན་ནོ། །ལྷག་མཐོང་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། མཚན་མ་ལས་བྱུང་བ་དང་ཚོལ་བ་པ་དང་སོ་སོར་རྟོག་པ་པའོ། །སེམས་དེ་དང༌། བར་ཆད་མེད་པར་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་ཞི་གནས་ཀྱང་རྣམ་པ་གསུམ་དང་བསམ་གཏན་དང༌། གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པ་བརྒྱད་དང༌། བྱམས་པ་ལ་སོགས་པ་ཚད་མེད་པ་དང་ལྡན་པས་ཀྱང་རྣམ་པ་བཞིའོ། །དེ་བས་ན་དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟ་ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་འདི་གསུངས་སོ། །འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་དང་པོ་ལ་བྱའོ། །དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་ཏིང་ངེ་འཛིན་འདིའི་ཡོན་ཏན་མཐོང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །སྤོབས་པ་རྒྱུན་མི་འཆད་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་དཔེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འཇམ་དཔལ་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་འོད་ཟེར་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་མཐའ་དག་ཀྱང་འཛམ་བུའི་གླིང་ལ་སོགས་པའི་མཐའ་ཡན་ཆད་འོད་ཟེར་དག་གིས་གསལ་བར་མ་གྱུར་པ་སྣང་བར་མ་གྱུར་པ་མེད་དོ། །འཇམ་དཔལ་དེ་བཞིན་དུ་བཀོད་པ་གཅིག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བརྟེན་ཅིང་ཞུགས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བརྟེན་པ་འདི་ནི་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་སའི་ཚེའོ། །ཞུགས་པ་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་གྱི་ཚེའོ། །རྙེད་པ་ནི་ས་གསུམ་གྱི་ཚེ་སྟེ། འོད་བྱེད་པའི་ཚེ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་པར་རྣམ་པར་འཇོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པར་བསྟན་པ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་གང་ཡང་བསྟན་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ལ་ལས་འདི་བཞིན་དུ་ཤེས་ན་རྟོགས་ན། དེས་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང༌། མ་སྐྱེས་པ་དང༌། འགལ་ཞིང་མི་མཐུན་པར་གྱུར་བའི་ཆོས་གང་ཡང་མི་མཐོང་ངོ༌། །སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཉིད་དུ་གཅིག་པའི་དཔེ་ནི། འཇམ་དཔལ་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་ཕྱོགས་བཞི་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་ལ་སོགས་པ་རིགས་མ་ངེས་པ་ལ་ཐུག་པ་སེམས་ཅན་གྱི་རིགས་བཞི་པོ་ཕྱོགས་བཞི་དང་འདྲ་བ་རྣམས་ལ། ངས་ཆོས་གང་ཅི་བསྟན་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་འདི་ལྟ་སྟེ། སྐྱེ་བ་མེད་པའི་རོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པའི་རོ་ཁོ་ནར་གཅིག་པ་ཡིན་ན། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་བསམ་པ་ཐ་དད་པའི་དབང་གིས་ཐ་དད་པར་


DTG095_Page_0158
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཟིན་ཏོ་ཞེས་དགོངས་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་སྟོན་པ་འདིར་སྐབས་མ་ཡིན་པ་མ་ཡིན་ནམ། འདིར་ཅིའི་ཕྱིར་བསྟན་ཞེ་ན། བདེན་ཏེ་བཀོད་པ་གཅིག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཁོ་ནའི་གླེང་བ་བསྟན་པར་བྱ་བ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་འཆད་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ལས་བྱུང་བ་དང་ཐ་མི་དད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་འཆད་པ་བསྟན་པ་ཉེས་པ་མེད་དོ། །དེ་བས་ན་དཔེ་གོང་མས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བྱས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡང་འདིར་དཔེ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དོན་ཀྱང་གཉིས་སུ་སྦྱར་བ་ཡིན་ཏེ། འཇམ་དཔལ་རིགས་ཀྱི་བུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་འདི་ལ་གནས་པ་དེ་ཡང་ཆོས་གང་དང་གང་སྟོན་པར་འགྱུར་བ་དེ་ཐམས་ཅད་རོ་གཅིག་པ་ཁོ་ན་སྟོན་པར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། སྐྱེ་བ་མེད་པའི་རོ་ཁོ་ན་དང༌། དངོས་པོ་མེད་པའི་རོ་ཁོ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྒྱ་མཚོ་ལ་ཆུ་ལེན་པའི་སྐྱེས་བུ་བཞིན་དུ་རིགས་ཀྱི་བུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་འདི་ལ་གནས་པ་དེ་ཡང་ཆོས་གང་དང་གང་སྟོན་པ་དེ་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང༌། དངོས་པོ་མེད་པར་རོ་གཅིག་པ་ཁོ་ན་སྟོན་པ་ཡིན་གྱི་གཞན་མ་ཡིན་ནོ། །འཇམ་དཔལ་དེ་བཞིན་དུ་རིགས་ཀྱི་བུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་འདི་ལ་གནས་ནས་གང་ཅི་སྟོན་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མ་སྐྱེས་པ་དང༌། སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང༌། དངོས་པོ་མེད་པ་ཁོ་ན་སྟོན་པར་གྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བཞིན་དུ་ཡིན་ཏེ། ཐབས་གཅིག་པ་དང་འབྲས་བུ་གཅིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་འདི་ལ་གནས་ནས་གང་ཅི་སྟོན་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྟོན་པ་མཛད་པ་བཞིན་དུ། མ་སྐྱེས་པ་དང་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་དངོས་པོ་མེད་པ་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པ་མ་སྐྱེས་པ་དང༌། སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང༌། དངོས་པོ་མེད་པ་ཁོ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ཁོ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཡིན་ནོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་སྤྱོད་པས་མྱུར་དུ་བྱང་ཆུབ་བར་འགྱུར་བའི་སྐབས་བསྡུ་བའི་ཕྱིར། འཇམ་དཔལ་གཞན་ཡང་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །མྱུར་དུ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ལ་སོགས་པའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་ཇི་ལྟར་འཇུག་པར་བྱ་


DTG095_Page_0159
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བ་དང་དེའི་བསྔགས་པ་ནི་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དེ་ལ་སྤྱོད་པའི་བཟོད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། སྒྲའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་བསམས་པ་ལས་བྱུང་བ་དང་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའོ། །དེ་ལ་སྒྲའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་བཟོད་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འཇམ་དཔལ་གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་གང་གི་ཚེ་བདག་གི་དབྱིངས་ནས་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་བར་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། གང་གི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོས་པའི་ཤེས་པའི་ཚེའོ། །བདག་གི་དབྱིངས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་གི་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་བྱ་སྟེ། མི་མཐོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་དང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །བར་གྱི་སྒྲས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་དབྱིངས་དང་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བ་མེད་པའི་དབྱིངས་ལ་སོགས་པ་བསྡུའོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སྐྱེ་བར་མི་མཐོང་འགག་པར་མི་མཐོང་ཞེས་བྱ་བར་སྦྱར་རོ། །དེ་ལྟ་བུའི་བཟོད་པ་ཅན་གྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདི་ལ་དེ་ལྟ་བུའི་བཟོད་པའི་ངོ་བོ་ཡོད་པས་དེ་ལྟ་བུའི་བཟོད་པ་ཅན་ནོ། །ཡང་གི་སྒྲས་སྔར་སྨོས་པའི་བཀོད་པ་གཅིག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་པ་ཉི་ཚེར་མ་ཟད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་དེ་ལྟ་བུའི་བཟོད་པ་ཅན་ཡང་མྱུར་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱའོ། །བསམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་བཟོད་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་གང་ཡང་མི་སེམས་པ་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་རྣམས་ལ་མི་སེམས་པའི་རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་བཟོད་པ་ལྟ་བུ་ཅན་དང་ཞེས་གསུངས་ཏེ། གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འབྲས་བུར་གྱུར་པ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་གང་ཡང་མི་སེམས་པ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར། བསམ་པར་བྱ་བ་དང་སེམས་པར་བྱེད་པ་དང༌། སེམས་པ་རྣམས་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་དང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་ཚད་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རྒྱུར་གྱུར་པ་རྣམས་ཏེ། དེ་ལ་གང་ཡང་མི་སེམས་པ་ཞེས་བྱ་བར་རིག་པར་བྱའོ། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་གྱུར་པ་ལ་མི་སེམས་པའི་ངང་ཚུལ་ཅན་དེ་ལྟ་བུ་དེ་ནི་བསམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་བཟོད་པ་ཡིན་ཏེ། མྱུར་དུ་


DTG095_Page_0160
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་འོག་ནས་འབྱུང་བ་དང་སྦྱར་རོ། །བསྒོམས་པའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་བཟོད་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་ནི་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཉིད་ཀྱི་སྒྲ་ནི་ངེས་པར་གཟུང་བ་ཡིན་ཏེ། བསྟན་ཟིན་པའི་མཚན་ཉིད་བྱང་ཆུབ་ནི་སངས་རྒྱས་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ངོ་བོའི་ཕྱིར་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བུ་ཡང་བཟོད་པ་འདི་ཡིན་ཏེ། རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ནི་མྱུར་དུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་འགྱུར་བར་བརྗོད་དོ་ཞེས་འབྱུང་བ་ལ། དེ་ལྟ་བུ་ཡང་བསྒོམས་པའི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་བཟོད་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་ཡིན་ཏེ་ཞེས་སྦྱར་ཏེ། གང་ཞེས་བྱ་བ་དང་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟག་ཏུ་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ནི་མྱུར་ཞིང་མགྱོགས་པར་བརྗོད་དོ། །ལུང་སྟོན་ཏོ། །ཡུལ་གང་དུ་མྱུར་ཞེས་དེའི་ཕྱིར། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་འགྱུར་བར་ཞེས་གསུངས་སོ། །དོན་དེ་ལྟ་བུ་ལ་མོས་པ་དང༌། ཞུམ་པ་མེད་པ་ཡང་བྱང་ཆུབ་པར་འགྱུར་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་སོ་ཞེས་སུ་དེ་ལྟར་མོས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་སོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ནི་སྟོབས་དང་མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །སུ་དེ་ལྟར་ཐ་དད་པ་མེད་པ་ཉིད་དུ་མོས་ཤིང་ཞུམ་པར་མི་འགྱུར་སེམས་དམན་པར་མི་འགྱུར་བ་དེ་ཡང་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་ངེས་པར་འགྲོ་བར་ངས་བཤད་དེ། དེའི་ས་བོན་མོས་པའི་བྱེ་བྲག་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གིས་བསྟན་པ་འདིའི་དོན་ཐོས་ནས་རྨོངས་པར་མི་འགྱུར། གཏི་མུག་པར་མི་འགྱུར། ཡིན་ནམ་མ་ཡིན་ཞེས་ཐེ་ཚོམ་ཟ་ཞིང་སོ་མ་ཉི་ཟ་བར་མི་འགྱུར་བ་དེ་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དང་མི་འབྲལ་ཞིང་ལྡན་པར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྤྱོད་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྤྱོད་པས་ཡང་དག་པར་བྱང་ཆུབ་པ་འཐོབ་པར་དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏེ་བསྟན་པ་དང༌། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་དོན་དམ་པར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་མྱུར་དུ་བླ་ན་མེད་པ་


DTG095_Page_0161
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་རྒྱུ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཞུས་སོ། །འཇམ་དཔལ་དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ལན་ཡིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་ལ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་བཀག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞན་ཞེས་དོགས་པ་ལ་འདིར་འཆད་པ་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང། དངོས་པོ་མེད་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། སྐྱེ་བ་མེད་པ་འམ། དངོས་པོ་མེད་པ་ནི་འབྲས་བུ་གང་གི་ཡང་རྒྱུ་མ་ཡིན་ཞིང༌། རྒྱུ་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་འབྲས་བུ་གང་ཡང་མེད་དོ། །འོ་ན་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྤྱོད་པས་མྱུར་དུ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་གསུངས་པ་མ་ཡིན་ནམ། དེས་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་མཐའ་དག་སྒྲུབ་པའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་མེད་པ་ནི་མི་རིགས་སོ་སྙམ་ནས། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེན་ཞེས་དྲིས་སོ། །ལན་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་བསྒོམ་པ་དང༌། དེས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པའི་སངས་རྒྱས་ཉིད་དང༌། དེའི་མཛད་པ་འགྲོ་བ་ཞི་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་ག་ལ་ཡོད་ཅེས་དགོངས་པའོ། །འདིས་ནི་དོན་དམ་པ་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ནི་ནམ་མཁའ་བཞིན་དུ་མཚན་ཉིད་མེད་པ་ལ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དང་ལྡན་པ་མི་རིགས་སོ། །འཇམ་དཔལ་དེ་ལྟ་བས་ན། རིགས་ཀྱི་བུ་འམ། རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གང་གིས་བསྟན་པ་འདི་ཐོས་ནས་ནུར་བར་མི་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་མཇུག་སྡུད་པ་ཡིན་ནོ། །འཇམ་དཔལ་དེ་ལྟ་བས་ན་དགེ་སློང་ངམ་དགེ་སློང་མ་འམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་སྟོན་པས་རྗེས་སུ་གཟུང་བ་ཡིན་ནོ། །ཞུམ་པར་མི་འགྱུར་བ་ནས་ནུར་བའི་བར་དུ་མི་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བར་དུ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་སམ་ཉི་ཟ་བ་དང་རྨོངས་པར་མི་འགྱུར་བ་བསྡུའོ། །ནུར་བར་མི་འགྱུར་བ་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །བར་དུ་གཅོད་པ་འདི་དག་སྤངས་ཤིང་སྒྲུབ་པ་གང་དག་ལ། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་རྗེས་སུ་གཟུང་བ་མེད་པར་མི་འགྲུབ་པོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་དག་ནི་ང་ལ་སྐྱབས་སུ་སོང་བའོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། སྐྱབས་སུ་དོང་བ་ཁོ་ན་ཡིན་པ་དེ་བས་ན་ངས་བསྐྱབ་བར་འོས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ནི་ངའི་རྗེས་སུ་རབ་ཏུ་བྱུང་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྗེས་སུ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་འདྲ་བའི་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ང་དང་འདྲ་


DTG095_Page_0162
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བར་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་འམ། ང་དང་འདྲ་བར་བྱེད་པ་ནི་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་དེ་དག་གི་སྟོན་པ་ནི་ང་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ནི་ངས་བསྟན་པའི་སྣོད་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་དང༌། རབ་ཏུ་འབྱུང་བ་དང༌། སྟོན་པར་གྱུར་པས་ཆོས་ཉན་པ་དང༌། མོས་པ་ལ་སོགས་པ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་པའི་ལས་བསྐྱེད་པར་འགྱུར་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ལ་སོགས་པ་ངས་དེ་དག་ལ་བྱས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་དེ་དག་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་རྗེས་སུ་གཟུང་བ་ནི་འབྲས་བུ་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏེ། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཕྲིན་ལས་འབྲས་བུ་མེད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་ལས། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་བསྐྱེད་པ་བསྒྲུབས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་དམུ་རྒོད་མ་ཡིན་པར་གསུངས་སོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསླབ་པ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། གོང་དུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ཉིད་ལ་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་པ་དེར་ཡང་འདི་ཉིད་ལ་བསླབ་པར་བྱ་བ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ་ཞེས་གཉི་ག་ངེས་པར་གཟུང་བ་བསྟན་ལ། དེ་ལ་སྔ་མས་ནི་བསླབ་པ་གཞན་ལས་ལྡོག་ཅིང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་བསླབ་པ་དང་ལྡན་པའི་དོན་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ནི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཀྱིས་བསྟན་ཏོ། །གཉིས་པ་ནི་བསླབ་པ་མ་ཡིན་པ་ལས་ལྡོག་པ་ཙམ་ལས་དགོངས་པ་ཡིན་ཏེ། ལྡོག་པ་ནི་སྐྱོན་རྣམས་ཀྱིས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འཇམ་དཔལ་རིགས་ཀྱི་བུ་འམ། རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་གང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཟབ་མོ་འདི་ལ་མི་སློབ་པ་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མི་སློབ་པ་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསླབ་པ་གསུམ་ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། ལྷག་པའི་སེམས་དང༌། ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གི་བདག་ཉིད་ལ་མི་སློབ་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་སྐད་དུ། བསླབ་པའི་དངོས་པོ་དྲུག་དེ་དག །སྔ་མ་སྔ་མ་རྒྱུ་དག་ཡིན། །སྦྱིན་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་བཟོད་པ་དང༌། །བརྩོན་འགྲུས་བསམ་གཏན་ཤེས་རབ་རྣམས། །ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སྔ་མ་གསུམ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བར་འདོད། །ལྷག་སེམས་ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་ནི། །བསམ་གཏན་ཤེས་རབ་གོ་རིམས་བཞིན། །བསོད་


DTG095_Page_0163
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནམས་ཡེ་ཤེས་ཚོགས་དང་ནི། །དང་པོ་གསུམ་དང་ཐ་མ་ཡིན། །འདི་ལ་ཀུན་ཏུ་འགྲོ་བ་ནི། །བསམ་གཏན་བརྩོན་འགྲུས་བཅས་པར་བརྗོད། །སེམས་ཅན་རྗེས་སུ་གཟུང་བ་དང༌། །ཉོན་མོངས་གཉེན་པོ་གསུམ་ཚན་གཉིས། །འདི་དག་ཉིད་ཀྱི་གྲོགས་ཡིན་ཕྱིར། །ཐབས་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་བཞི། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མེད་པར་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་སྒྲོ་འདོགས་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ལྡོག་པ་ཉིད་ཡིན་གྱི། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མ་ཡིན་ན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསླབ་པ་ཉིད་མ་ཡིན་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ལ་མི་སློབ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསླབ་པ་ལེན་པའི་དབང་མཛད་པ་སངས་རྒྱས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་ཐུགས་བསླུས་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བའི་སེམས་ཅན་གྱི་ཚོགས་མཐའ་མེད་པ་དག་དབུགས་ཕྱུང་བ་ཡང་བསླུས་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་རོ། །དཔེ་ནི་རྟོགས་པར་སླའོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་དགེ་བའི་ཆོས་འཇིག་རྟེན་བ་འམ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པ། གང་ཅི་ཡང་རུང་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་རྣམ་པ་གོམས་པར་བྱ་སྟེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པས་ཡོངས་སུ་ཟིན་ན། འཕེལ་ཞིང་རྒྱས་པ་སྟེ། རྒྱུན་འཕེལ་བ་དང༌། ཡངས་པ་རྒྱ་ཆེ་བ་དང༌། མི་ཟད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། མངོན་པར་འདོད་པའི་འབྲས་བུ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལས་སླུ་བར་མི་བྱེད་དོ། །དེ་བས་ན་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་འདོད་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཉིད་ལ་གུས་པས་བསྟེན་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །སྨོན་ལམ་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་མེད་པར་དམ་པའི་ཆོས་ཉན་པ་དང༌། ལྷག་པར་མོས་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་འགྱུར་བའི་བར་དུ་མེད་པས་ན། གདུལ་བྱ་རྣམས་སྨོན་ལམ་འདེབས་སུ་གཞུག་པའི་ཕྱིར་ཞུས་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་བསྟན་པ་གང་ལགས་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །ལན་ནི་འཇམ་དཔལ་གང་གིས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྟན་པ་འདི་ད་ལྟར་གྱི་ཚེ་ལ་ཐོབ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ཏེ། ད་ལྟར་གྱི་ཚེ་འདི་ལ་སྐྱེ་བ་མེད་


DTG095_Page_0164
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་བསྟན་པ་འདི་ཐོས་ནས། བདག་ཚེ་འདི་བརྗེས་ནས་ཀྱང༌། ཚེ་འཕོས་ནས་ཚེ་གཞན་གྱི་ཚེ་ན་ཡང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྟན་པ་འདི་ཉན་ཏོ་ཞེས་སྨོན་ལམ་བཏབ་པ་དེ་དག་ནི་ཕྱིས་ཉན་པ་ནས་སྒོམ་པར་བྱེད་པའི་བར་དུ་འགྱུར་རོ། །བར་དུ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་ལྷག་པར་མོས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །མི་སྒོམ་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་རྟོག་པའི་ཚུལ་གྱིས་སོ། །འཇམ་དཔལ་གང་དག་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཟབ་མོ་འདི་ཐོས་ཏེ་ཐོས་པ་ཁོ་ནས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཁོན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པར་གཟུང་བའི་ཕྱིར། ཐོས་པ་ཁོ་ནས་མགུ་བ་ཡངས་པ་ཐོབ་པ་ནི་ཡིད་བདེ་བ་ཐོབ་པའོ། །དགའ་བ་ཡིད་དགའ་བ་གཟེངས་མཐོ་བ་ཐོབ་པ་དེ་དག་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཆུང་བར་ང་མི་འཆད་དོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་སྤྱོད་པ་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །དབང་པོ་རྣོན་པོའི་གང་ཟག་མངོན་དུ་འོངས་པའི་དབང་དུ་བྱས་པ་རྫོགས་ནས། ད་ནི་གང་ཟག་དབང་པོ་རྣོན་པོ་མ་ཡིན་པ་དང༌། དེའི་ཚེ་མངོན་དུ་འོངས་པ་མ་ཡིན་ལ། རྒྱུ་རྐྱེན་འགའ་ཞིག་གི་དབང་གིས་སྐལ་བ་ཡོད་པ་ཙམ་དུ་ཟད་པ་དེའི་ཆེད་དུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་གཟུགས་བརྙན་དཔེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འཇམ་དཔལ་གང་ཞིག་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྟན་པ་འདི་ལ་ཉན་འདོད་པར་གྱུར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །གང་ཞིག་ཅེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་སྔར་གང་གི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བཤད་པ་དེ་འཇུག་པའི་སྔ་མ་དེ་ཉིད་ལས་འདི་ཕྱེ་སྟེ་བསྟན་པའོ། །འདི་ལ་ཉན་འདོད་པར་གྱུར་ན། ཐོས་པ་དོན་དུ་གཉེར་ན་དེས་འོག་ནས་འབྱུང་བ་འདི་སྐད་ཅེས་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་དེ་མཉན་པས་ཅི་ཞིག་བྱ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཁྱོད་བསྟན་པ་འདི་ཐོས་ནས་དགོས་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད། །འདིར་མཉན་པར་གོང་ནས་གོང་དུ་འདུན་པ་བསྐྱེད་པའི་དོན་དུ་སྤོང་བའི་ཚིག་ཡིན་གྱི་སྤང་བའི་ཕྱིར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཏན་ཚིགས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཐོས་ནས་མ་དད་ཅིང་ཕྱིར་ནུར་ཏ་རེ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཡིད་ཆེས་པར་མ་ནུས་ཏེ། ཕྱིར་ནུར་ཅིང་སེམས་ཞུམ་པར་གྱུར་ཏ་རེ་ཤེས་རབ་ཉམ་ཆུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་དགོངས་པའོ། །རྣམ་གྲངས་གཞན་ཡང་གང་ཤེས་རབ་རྣོན་པོ་མ་ཡིན་པ་ཉན་པར་འདོད་པའི་དད་


DTG095_Page_0165
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་ལྷག་པར་ཡོད་པ་དེ་དག་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་དམིགས་པའི་རྣམ་པ་གཏན་ལ་འབེབས་པའི་བདག་ཉིད་བསྟན་པ་འདི་ལ་ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་གང་ཟག་དང༌། རྗེས་སུ་མཐུན་པར་ཉན་པར་འདོད་པ་ཡོད་སྲིད་དེ། དེ་ལ་རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་དེ་མཉན་པས་ཅི་ཞིག་བྱ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་སྐད་དུ་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། ཟབ་མོའི་ཚུལ་བསྟན་པ་འདི་ལྟ་བུ་དེ་ལས་བཀར་ཏེ། དེ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་གཟུགས་བརྙན་དཔེས་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འོག་ནས་གལ་ཏེ་འདྲི་བའི་རིགས་ཀྱི་བུ་འམ། རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་དེ་ལྟར་གནས་ཤིང་དེ་ལྟར་ཞུགས་ན། སྤོབས་པའི་ཕྱག་རྒྱ་འདི་ལ་གནས་པ་དེ་ལ་སླད་ཀྱིས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མ་སྐྱེས་པ་དང༌། དངོས་པོ་མ་མཆིས་པ་དང༌། མ་བྱུང་བའི་བར་འདི་བསྟན་པར་མི་བགྱིའོ་ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་ཏེ། སྣོད་དུ་བྱས་ནས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཅིའི་ཕྱིར་མ་དད་པ་གང་ཡིན་བ་ནུར་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། འདི་ལ་ཆོས་གང་ཡང་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པར་མ་བསྟན་ཏེ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདི་ནི་བསྡུས་པའི་ཚིག་ཡིན་ནོ། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ཆོས་རྣམས་སྐྱེ་བ་འམ་འཇིག་པར་ཡང་མ་བསྟན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་རྒྱས་པར་ཡིན་ཏེ་རྟོགས་པར་སླའོ། །དེ་ལྟར་བསྟན་པ་དང་དོན་དེ་ལ་དབང་པོ་རྟུལ་པོ་དེ་དག་སྣོད་དུ་གྱུར་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འཇུག་པའི་རིམ་པ་སྟོན་པ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་དགེ་སློང་ངམ། དགེ་སློང་མ་འམ། དགེ་བསྙེན་ནམ་དགེ་བསྙེན་མ་གང་ལ་ལ་བདག་ལ་འདི་སྐད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཀྱི་གཏམ་མཛད་པ་དེ་དག་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་འདི་གཏམ་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་སྐད་དུ་འདྲི་བ་དེ་ལ་བདག་གིས་འདི་སྐད་དུ། ཆོས་ཐམས་ཅད་དང་མི་འགལ་བའི་གཏམ་མོ་ཞེས་བརྗོད་པར་བགྱིའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དང་མི་འགལ་བའི་ཆོས་ལ་མངོན་པར་འདོད་པ་རྣམས་དང་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེ་བ་མེད་པ་དང་འགལ་བའི་ཆོས་ནི་གང་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཀའ་མཆིད་དེ་ནི་རང་དབང་ཅན་རྟག་པའི་ངོ་བོ་བདག་ལ་


DTG095_Page_0166
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སོགས་པ་འམ། ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོའི་སེམས་ཅན་གང་གིས་ཀྱང་འཚལ་བར་སླ་བ་མ་ལགས་སོ། །འདི་ལ་གཏན་ཚིགས་ཅི་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་སེམས་ཅན་གང་ཡང་དམིགས་སུ་མ་མཆིས་པའི་སླད་དུའོ། །དོན་དེ་ལ་བཟོད་པར་བྱས་ནས། དེ་ལྟར་བཟོད་པར་གྱུར་པ་དང། དེ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གཞན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་དུའོ། །དེ་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱིས་དེ་ལ་འདི་སྐད་དུ་མི་སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་དེ་བསྟན་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བརྗོད་པར་བགྱིའོ། །གཏན་ཚིགས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདི་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་སྐྱེ་བ་མ་མཆིས་པར་མཉམ་པའི་སླད་དུའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཇི་ལྟར་དེ་སྐད་དུ་བརྗོད། འདི་ལྟར་གཏམ་དེས་དགྲ་བཅོམ་པ་ཐོབ་པར་བྱེད་ཅིང༌། སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཉིད་འཇིག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བ་མེད་པར་ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་ཡིན་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་བཀའ་མཆིད་དེར་ནི་དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་གང་མ་རྟོགས་པ་མ་བསྟན་ལ། དགྲ་བཅོམ་པའི་ཆོས་ཀྱིས་ཀྱང་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ཆོས་དེ་དག་ཇི་ལྟར་ཡང་མི་འཇིག་གོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། དགྲ་བཅོམ་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་སྤྱི་ཡིན་པས། ཉན་ཐོས་དང་རང་རྒྱལ་བ་དང༌། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ལ་བྱ་སྟེ། དེ་དག་གི་གོང་མ་རྟོགས་པ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པ་མ་བསྟན་མ་གསུངས་ཏེ། རྟོགས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་མེད་པར་གསུངས་སོ། །དགྲ་བཅོམ་པའི་ཆོས་ཀྱིས་ཀྱང་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ཆོས་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་པས། ཇི་ལྟར་རྣམ་པ་གང་གིས་ཀྱང་བཤིག་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་གིས་ནི་སྤངས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་མེད་པར་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལྟར་གཟུང་བའི་ཆོས་སྐྱེ་བ་མེད་པར་བསྟན་ནས། འཛིན་པ་སྐྱེ་བ་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་གཞན་ཡང་དེ་ལ་བདག་གིས་འདི་སྐད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། དོན་དེ་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གཞན་ཡང་བདག་ལས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཟབ་མོ་འདི་ཉན་པར་འཚལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། གཞན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཉན་པར་ནུས་པའི་ཕྱིར་སྣོད་དུ་


DTG095_Page_0167
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གྱུར་པ་དང༌། གང་ཞིག་འདི་ཉན་པའི་ཆེད་དུ་གཞན་ཡང་འདྲི་བར་བྱེད་པའོ། །འདྲི་བ་དེ་ལ་དྲིས་པ་བཞིན་མི་འཆད་པར་གཞན་དུ་དེ་ལ་བདག་གིས་འདི་སྐད་དུ། གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཉན་པར་འདོད་ན་དེ་མཉན་ཏོ་སྙམ་དུ་ཡིད་མ་གཏོད་ཅིག་ཅེས་པ་བཤད་དེ། ཡིད་མངོན་བར་འདུ་བྱེད་པ་མ་གཏོད་ཅིག །མཉན་པར་བྱའོ་སྙམ་དུ་རྩོལ་བ་དང་བཅས་པ་མ་བྱེད་ཅིག །གཏན་ཚིགས་དེས་ན་མཉན་ཏོ་སྙམ་དུ་སེམས་དང་ཡིད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེའི་རྣམ་པར་མ་བསྐྱེད་ཅིག །དེ་ལྟར་རྒྱུ་དང་བཅས་པའི་ཉན་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྐྱེ་བ་བསལ་དུ་ཟིན་ཀྱང༌། རྣམ་པ་དེ་ཙམ་གྱིས་ཆ་ཤས་བསལ་བར་མི་འགྱུར་བས། དཔེ་གཉིས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཀྱེ་སྐྱེས་བུ་སྒྱུ་མའི་སྐྱེས་བུའི་ཤེས་རབ་ཅི་འདྲ་བར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། སྒྱུ་མས་བྱས་པའི་སྐྱེས་བུ་ནི་སྒྱུ་མའི་སྐྱེས་བུ་ཡིན་གྱི། སྒྱུ་མའི་མཁན་པོ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཉིད་དུ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་དང༌། བརྒྱད་སྟོང་པ་དང༌། ཉི་ཁྲི་ལྔ་སྟོང་པ་ལ་སོགས་པ་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལས་ནི་འདི་ལྟར་དཔེ་འདི་གསལ་བར་མཛད་དེ། སྒྱུ་མའི་སྐྱེས་བུ་ནི་འདི་སྙམ་དུ་སྒྱུ་མའི་མཁན་པོ་ནི་བདག་དང་ཉེའོ། །དེ་ལས་གཞན་པའི་སྐྱེ་བོའི་ཚོགས་ནི་བདག་དང་རིང་ངོ་སྙམ་དུ་མི་སེམས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ནོ། །སྒྱུ་མའི་སྐྱེས་བུ་ལ་ཤེས་རབ་ག་ལ་ཡོད་ཅེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། མེད་པ་དང༌། འདྲ་བའི་ཤེས་རབ་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་འདི་ཉིད་འདིར་དཔེའི་དོན་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ན་ནི་ཆོས་བཤད་པ་འདི་ཤེས་པར་ནུས་ཀྱི་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྟེ་སྒྱུ་མའི་སྐྱེས་བུ་བཞིན་དུ་ཆུང་ཟད་ཀྱང་ཤེས་བ་མེད་ན་ནི་དེ་ལྟ་ན་འདིར་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ལྟར་ན་འདི་ནི་དམིགས་པ་མེད་པ་ཉིད་བསྟན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །རྣམ་པ་གང་གིས་དེ་ལྟར་བྱ་བ་ཡིན་པ་དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དཔེ་གཉིས་པ་ཀྱེ་སྐྱེས་བུ་གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཆོས་བསྟན་པ་འདི་མཉན་པར་འདོད་ན་དེའི་ཕྱིར། དེ་བས་ན། འདི་ལྟར་འདི་ལྟ་སྟེ། དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་ལ་བྱ་གནས་པ་ལྟ་བུར་གནས་པར་གྱིས་ཤིག་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། བྱ་ནི་འདབ་ཆགས་སོ། །གནས་པ་ནི་འདུག་པ་སྟེ། གང་ལ་འང་བརྟེན་ཅིང་དམིགས་པ་དང༌། གང་དུ་ཡང་


DTG095_Page_0168
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཆགས་པ་མེད་པ་དེ་ནི་དེའི་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །ཁྱོད་ཀྱང་དེ་ལྟར་གནས་ཤིང་བློ་ཆགས་པ་མེད་པ་ཡིན་ན་ནི་འཆད་ཅིང་འདི་ལ་ཉན་པ་འདི་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གྱི་དོན་འདི་མཉན་པར་ནུས་སོ། །དེ་བས་ན་མཉན་པ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་གནས་པ་གང་ཞེ་ན། མངོན་པར་འདོད་པའི་དོན་དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཀྱེ་སྐྱེས་བུ་གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཆོས་བསྟན་པ་འདི་མཉན་པར་འདོད་ན་དེའི་ཕྱིར། དེ་བས་ན་གཉིས་ལ་མ་དམིགས་ཤིག །གཉིས་མེད་པ་ལ་ཡང་མ་གནས་ཤིག་ཞེས་གསུངས་ཏེ། གཉིས་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དག་སྟེ། འདུས་བྱས་ལ་བྱའོ། །གཉིས་མེད་པ་ནི་འདུས་མ་བྱས་ལ་བྱ་སྟེ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་གཉིས་ཡང་དག་པར་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དག་ན་རེ་གཉིས་ནི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའོ། །གཉིས་མེད་པ་ནི་དེ་དག་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་དམིགས་ཤིང་དེའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་སེམས་ཀྱིས་འདི་དག་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྒྲོ་འདོགས་པར་བྱེད་ན་ཡང༌། སེམས་རྣམ་པར་རིག་པའི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་གནས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དམིགས་པར་མི་བྱ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་འདི་ལ་གཉིས་སུ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཡོངས་སུ་བརྗོད་པ་འམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། གཉིས་སམ་གཉིས་མེད་པ་གང་ཡང་དམིགས་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་ཅིང་བསྟན་པར་བྱས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཆོས་བསྟན་པ་འདི་མཉན་པར་འདོད་ན། བདག་ཏུ་འདུ་ཤེས་རྣམས་ཀྱང་མ་གཞིག་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ནི་བདག་ཏུ་འདུ་ཤེས་ལ་སོགས་པ་རང་བཞིན་གྱིས་མ་སྐྱེས་པ་རྣམས་ལ་གཞིག་པ་ལ་སོགས་པ་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གང་ཞིག་བདག་ལས་ཉན་པར་འཚལ་ཏེ་འདྲི་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཐལ་ཟིན་པ་རྣམས་མཇུག་སྡུད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་བདག་གིས་གོང་དུ་བསྟན་པའི་ཚུལ་གྱི་རིམ་པ་དེ་སྐད་བརྗོད་པར་བགྱིའོ། །དེ་སྐད་བཤད་ཅིང། དེ་སྐད་རྗེས་སུ་བསྟན་པར་བགྱིའོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་གཟུགས་བརྙན་འདི་ལ་གཞག་པར་བགྱིའོ། །གདམས་པ་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་ཙམ་ལ་གཞག་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་གདུལ་བྱ་དབང་པོ་རྟུལ་པོ་ཡིན་པར་ཡང་བསྟན་ཏོ། །གལ་ཏེ་འདྲི་བའི་རིགས་


DTG095_Page_0169
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱི་བུ་འམ། རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་ཇི་སྐད་དུ་བསྟན་པའི་དཔེ་གཉིས་ལྟ་བུ་ལ། དེ་ལྟར་གནས་ཤིང༌། དེ་ལྟར་ཞུགས་ཏེ། དགའ་བར་བྱེད་ན་ཞེས་བྱ་སྟེ། དགའ་བ་ནི་ཆགས་པ་ཡིན་པར་བཤད་དོ། །གླེགས་བམ་ཁ་ཅིག་ལས་རིགས་ཀྱི་བུ་འམ། རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་དེ་ལྟར་གནས་ཤིང་དེ་ལྟར་མི་སྐྲག་ན་ཞེས་འབྱུང་བའི་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། འདྲི་བ་དེ་ལྟར་གནས་ཤིང་མི་སྐྲག་སྟེ། འདྲི་བ་ཡོངས་སུ་སྤོང་བར་མི་བྱེད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །སྔར་འབྱུང་བ་ལྟར་བཟང་ངོ༌། །དེའི་སྤོབས་པ་ནི་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་དང་རྟོགས་པའོ། །དེ་ཉིད་ཕྱག་རྒྱ་ཡིན་ཏེ། གོང་ནས་གོང་དུ་རྒྱས་པར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཤད་པའི་སྣོད་ཉིད་དུ་རུང་བའི་རྟགས་སོ། །འདི་ལ་གནས་པ་ནི་ཡོད་ཅིང་ཐོབ་པའོ། །དེ་ནས་སླད་ཀྱིས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་མ་སྐྱེས་པ་དང༌། དངོས་པོ་མ་མཆིས་པ་དང༌། མ་བྱུང་བའི་བར་སྔར་ཇི་ལྟར་བསྟན་པ་བཞིན་རིམ་གྱིས་ཇི་ལྟར་བཟོད་པར་བསྟན་པར་བགྱིའོ། །དེ་སྐད་དུ། རང་བཞིན་གྱིས་ནི་དཔེ་དང་འདྲེས། །འཇིག་པ་དམན་པའི་སྐྱེ་བོ་ལ། །འགྲོ་ལ་ཕན་བྱེད་མཐར་གྱིས་འདུལ། །གླང་པོ་ཆེ་དག་སློང་བ་བཞིན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་སླད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་ཕྱིས་སོ། །མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པར་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའོ། །དེ་ལྟར་གདུལ་བྱའི་ཐབས་ལ་མཁས་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དགྱེས་ནས་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། རྗེས་སུ་གནང་བ་ཡང་མཛད་དོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་འམ། རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་དེ་ལ་ཡང་ཕྱིས་འདི་སྐད་ཀྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་འཆད་པའི་དོན་དེ་ལ་གུས་པ་དང་སྤྲོ་བ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྔར་བཤད་པ་ལས་འདིའི་འབྲས་བུ་ཐ་དད་པར་གྱུར་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སྒོམ་པ་གཉི་ག་ཡང་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ངོ་བོར་གཅིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཀྱང་གདུལ་བྱ་ལ་ལྟོས་ནས་སྔ་མ་ནི་རྒྱས་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་མདོར་བསྡུས་པ་ཙམ་དུ་ཟད་དོ། །དེ་ལ་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྫུ་འཕྲུལ་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་རྒྱུ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས་བསྐྱེད་དུ་བཅུག་


DTG095_Page_0170
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གོ །སེམས་བསྐྱེད་པ་དེ་ཡང་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་ཕྱིར། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་འདོད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་དེ་དག་གི་འདོད་པར་བྱ་བའི་འབྲས་བུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་དེ་དེ་ལྟར་འདུས་མ་བྱས་ལ་སྦྱོར་བའི་ཚུལ་གྱིས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སློབ་ཅིང་གོམས་པར་བྱས་པས་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་བལྟ་བར་འདོད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་ཉིད་ལ་མི་བསྒོམ་པའི་ཚུལ་གྱིས་བསྒོམས་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཐོང་བར་འགྱུར་བ་ནི་ཇི་ལྟར་མི་དམིགས་པའི་ཚུལ་དུ་སློབ་པས་བསྙེན་བཀུར་བྱས་པ་ཡིན་པ་དང༌། སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཚུལ་དུ་སློབ་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་སྟོན་པ་པོར་འགྱུར་བ་དག །སངས་རྒྱས་ཀྱིས་རྗེས་སུ་གཟུང་བ་བཤད་པ་ལས་བདག་གིས་སྔར་ཇི་ལྟར་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་འདོད་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པར་གྱུར་ན། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྙིང་པོའི་རྒྱན་དང༌། མཆོད་པ་བཀོད་པ་དང༌། བདུད་ལས་རྒྱལ་བ་ལ་སོགས་པ་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་མཐོང་ནས། དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པར་ཤོག་ཤིག་ཅེས་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པ་འགའ་ཞིག་སེམས་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་བདུད་འདུལ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟོན་པར་འདོད་པ་ཞེས་ཐམས་ཅད་དུ་དེ་ལྟར་སྦྱར་བར་བྱ་སྟེ། འཕྲོས་པར་དོགས་པའི་ཕྱིར་མ་སྨྲས་སོ། །རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་དེ་ཡང་དེ་ལ་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པའི་ཚུལ་དུ་བསླབས་པས་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐམས་ཅད་ལ་མཁས་པ་བསྒྲུབ་པ་ཡང་མ་སྐྱེས་པ་དང༌། དངོས་པོ་མེད་པ་དང༌། སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་གོམས་པར་བྱས་པས་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དང༌། ཚད་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ལ་ཐུག་པའི་བར་གྱི་རྣམ་པ་དང་ལྡན་པའོ། །རྣམ་པ་དེ་དག་མཆོག་ཡིན་ཞིང༌། འདོད་པར་བྱ་བ་


DTG095_Page_0171
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡིན་པས་དམ་པ་སྟེ། ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དང་དེ་དག་དང་ལྡན་པ་དེ་བསྒྲུབ་པར་འདོད་པས། འདི་ཉིད་ལ་མི་བསྒོམ་པའི་ཚུལ་གྱིས་བསྒོམས་ན་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །བར་དུ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་དེ་ལས་གཞན་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡོན་ཏན་འདོད་ན། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གོམས་པས་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཐོང་བ་ལ་སོགས་པར་འདོད་པས་ཅིའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚུལ་དུ་བསྒོམ་པར་བྱ་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་བར་འདི་ཐམས་ཅད་འདུས་མ་བྱས་པ་དང༌། སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་དེ་ལྟར་བསྒོམ་པར་བྱའོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་དང་བཅས་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ཏེ། རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མ་བཅིངས་པའོ། །གང་ངེས་པར་མི་འབྱུང་བའི་ཆོས་དེ་གང་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཁྱབ་པ་བསྟན་པའོ། །དེ་ལྟར་ཤེས་པར་འདོད་པས་འདི་ཉིད་ལ་བསླབ་པར་བྱའོ། །བར་གྱི་སྒྲས་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་བསྡུ་བར་བྱ་སྟེ། དངོས་པོ་མེད་པའི་ཚུལ་དུ་སྦྱར་རོ། །ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་ངེས་པར་མི་འབྱུང་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ངེས་པར་འབྱུང་བ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། མ་སྐྱེས་པ་རྣམས་ནི་ངེས་པར་འབྱུང་བ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱིར་སྤྱོད་པ་སྟེ། གང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱིར་མི་སྤྱོད་པའི་སེམས་ཅན་དེ་གང་ཡང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བས་ཁྱབ་པ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་ཞུམ་པ་མེད་པར་འདོད་པས་ཀྱང་དངོས་པོ་མེད་པའི་བར་གྱི་ཚུལ་གྱིས་འདི་ཉིད་ལ་བསླབ་པར་བྱའོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱིར་སྤྱོད་པའི་དོན་འདི་ལ་ཞུམ་པ་མེད་པར་འདོད་པ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཆེད་དུ་སྤྱོད་པ་ཡིན་པར་རྟོགས་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བའོ། །གཏན་ཚིགས་སུ་འདི་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་བྱང་ཆུབ་དང་མཉམ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ།


DTG095_Page_0172
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་སྐྱེས་པ་དེའི་ཕྱིར། ཆོས་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་དང་མཉམ་པའོ། །འདིས་ནི་སྤྱོད་པའི་ཡུལ་དང༌། བྱང་ཆུབ་མཉམ་པར་བསྟན་ཏོ། །སྤྱོད་པར་བྱེད་པ་དང༌། སྤྱོད་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་རྣམས་དབྱེར་མེད་པར་ཚིག་འོག་མས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་ཆོས་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་དང་མཉམ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་མ་སྐྱེས་པ་དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱང་མ་སྐྱེས་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ། སྤྱོད་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ཏེ། མ་སྐྱེས་པ་དེ་དག་ལ་སྤྱོད་པ་ལྟ་ག་ལ་ཡོད། དེ་བས་ན་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་སོ། སྤྱོད་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་དང་མཉམ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེས་ན་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དང༌། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ནི་སྤྱོད་པ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། སྤྱོད་པ་ནི་རབ་ཏུ་འཇུག་པའོ། །དེ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་སྤྱོད་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྤྱོད་པར་བྱེད་པ་མེད་པའོ། །སྤྱོད་པར་བྱེད་པ་མེད་ན་ཡང་སྤྱོད་པ་ག་ལ་ཡོད། སྤྱོད་པ་དེ་ཉིད་བྱང་ཆུབ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་གང་ཡིན་པ་སྐྱེ་བ་མེད་པའང་དེ་ཡིན། འབྱུང་བ་མེད་པ་ཡང་དེ་ཡིན་ནོ། །དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་འདུས་མ་བྱས་ཀྱི་དོན་རྣམས་ཀྱང་བལྟ་བར་བྱའོ། །འཇམ་དཔལ་གང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ལ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་ནི་གདུལ་བྱའི་རྒྱུད་ལ་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པ་སྟེ། གསང་སྔགས་ཀྱི་ཆོ་འཕྲུལ་གྱིས་འབེབས་པ་དང༌། དམག་འཆིང་བ་ལ་སོགས་པ་བྱེད་བ་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རྣམ་པར་རོལ་པ་ནི་མཐུ་ཆེན་པོ་རང་ལ་མངའ་བ་སྟེ། གཅིག་གིས་ཇི་ལྟར་བདུད་མཐའ་ཡས་པ་ཕམ་པར་བྱས་པ་དང༌། ཆོ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་དང༌། ཡིད་མགྱོགས་པ་ལ་སོགས་པ་མཛད་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཉིད་ལ་བསྟན་ཏོ། །འདི་ལ་གཏན་ཚིགས་ཅི་ཡོད། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཛད་པ་མཐའ་ཡས་པ་རྣམས་ཇི་ལྟར་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལས་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ཞེས་དགོངས་ཏེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་


DTG095_Page_0173
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེ་ན་ཞེས་གསུངས་སོ། །ལན་ནི་དེ་ནི་བསྟན་དུ་མེད་པ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། བསྟན་པ་ནི་འདི་དང་འདི་ལ་ཞེས་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །དེ་འདི་ལ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་བསྟན་དུ་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་མི་སྟོན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་དང༌། རྣམ་པར་རོལ་པ་དག་མི་སྟོན་ཏེ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ལ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མི་རིགས་པའི་ཕྱིར་བསྟན་པའི་ཆེད་དུ་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རྫུ་འཕྲུལ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མེད་པར་མཛད་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཉིད་ལ་བསྟན་ཏོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མཐོང་བ་ལ་སོགས་པར་འདོད་པ་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པ་ལ། འགྲུབ་པ་འདི་ཡང་མོས་པ་མེད་པར་མི་འགྲུབ་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འཇམ་དཔལ་དགེ་སློང་ངམ་དགེ་སློང་མ་འམ། དགེ་བསྙེན་ནམ། དགེ་བསྙེན་མ་གང་དག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་གོང་དུ་བསྟན་པ་འདི་ལས་ཆུང་དུ་ན། ཚིག་བཞི་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཙམ་ཡང་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པ་བྱེད་པ་དེ་དག་ཀྱང་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་ང་འཆད་ན། གང་དག་རང་དང་གཞན་དག་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ངོ་བོ་བསྒྲུབ་ཅིང༌། དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར། སྒྲུབ་པ་ལྟ་ཅི་སྨོས། འདིས་ནི་དེ་དག་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པ་ཉིད་ཡིན་པར་མ་གསུངས་ཀྱང་གསལ་ལོ། །ཞལ་ནས་གསུངས་པ་ལས་ཀྱང༌། ཚིགས་སུ་བཅད་བ་རྩ་བ་དྲུག་པའི་བར་དུ་ཡོད་པས་དེ་རྣམ་པར་བཅད་པའི་ཕྱིར། ཚིག་བཞི་པ་ཞེས་སྨོས་སོ། །འཛིན་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་སྟོན་པ་ནི་ཕ་རོལ་ལའོ། །དེ་ནི་གཞན་གྱི་དོན་ལ་མོས་པའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་འམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་དེ་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་གདོན་མི་ཟ་བར་ངེས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་ནི་སྤྱོད་ཡུལ་གང་ན་གནས་ནས་སངས་རྒྱས་ཉིད་འགྲུབ་པ་དང༌། གྲུབ་ནས་ཀྱང་གང་ལ་གནས་པའོ། །དེ་ལ་གནས་པ་ནི་དེ་ཐོས་ནས་སྐྲག་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་མོས་པས་དེ་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་ལ་མོས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ནི་སངས་རྒྱས་


DTG095_Page_0174
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་དང༌། ཕྲིན་ལས་ཐམས་ཅད་ལ་ངེས་པར་འགྱུར་བ་ནི་གཞན་དུ་མི་ལྡོག་པར་འགྱུར་བའོ། །འདི་ནི་རང་གི་དོན་ལ་མོས་པའོ། །འཇམ་དཔལ་ངས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གནང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སྔར་མཐོང་བའི་ལམ་གྱི་སྐབས་སུ་ཕྱག་རྒྱ་བཞག་པ་ཡིན་ལ། ཡང་གཞག་གོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཕྱག་རྒྱ་འདི་ཡང་གཞག་པར་བྱ་སྟེ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཡང་གི་སྒྲ་ནི་དོན་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཁྱད་པར་ཅི་འདྲ་བ་ཞིག་ཅེ་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གནང་བ་ཡིན་ཏེ། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་རྗེས་སུ་དགོངས་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམ་པར་མཁྱེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་འཇུག་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀུན་འབྱུང་བའི་བདེན་པ་ལ་བརྩོན་པ་སྟེ། ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་དང༌། བྱམས་པ་དང༌། སྤྱན་རས་གཟིགས་དབང་ཕྱུག་དང༌། འཇམ་དཔལ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ཏེ། བརྩོན་པ་མཛད་པ་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང༌། མཐར་ཕྱིན་པ་ཡིན་པར་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་གིས་མཁྱེན་པ་ནི་མངོན་པར་ཤེས་པ་ཆེན་པོ་བརྙེས་པས། དེ་དག་གི་རིགས་ངེས་པ་ཕྲ་མོ་མཁྱེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགྲ་བཅོམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་མནོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱག་རྒྱ་འདི་ཉིད་ཡིན་པར་ཁས་བླངས་པ་སྟེ་འདི་གཞག་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཁྱད་པར་ཅན་དེ་གང་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་དང་མཉམ་པ་ཉིད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་དང་མཉམ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གང་སྔར་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་ཏུ་དབྱེར་མེད་པའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་མཉམ་པ་ཉིད་ཁོ་ནར་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། །ངང་གི་སྒྲ་ནི་ལྟོས་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་ཅི་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཆགས་པ་མེད་པའི་བར་དུ་ཡོངས་སུ་བསྟན་པའོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། བར་དུ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་གཟུང་ངོ༌། །གང་ལ་ཆགས་པ་མེད་ཅེ་ན། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཆགས་པ་མེད་པར་བསྟན་ཏེ། འདིར་ནི་ཕྱག་རྒྱ་དེ་ཡིན་ནོ། །དེས་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར་རིགས་ཀྱི་བུ་འམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་ཕྱག་རྒྱ་འདིས་བཏབ་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་


DTG095_Page_0175
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་གསུངས་ཏེ། གང་ཞིག་ལྷག་པར་མོས་པའི་སེམས་ལ་ཕྱག་རྒྱ་འདི་ཡོད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཐེག་པ་དེ་ནི་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པའི་ངན་སོང་དུ་མི་འགྲོའོ། །ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སར་འགྲོ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། བདག་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་བྱ་བའི་ཆེད་དུ་འབད་པར་མི་བྱེད་དོ། །ས་དེ་ལ་འཇུག་པའི་སྐལ་བ་ཅན་མ་ཡིན་ཏེ། མི་འཇུག་ན་འབྲས་བུ་མངོན་སུམ་དུ་མི་བྱེད་དོ། །དེ་ནས་དེའི་ཚེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འཆད་པ་རྫོགས་པའི་ཚེའོ། །ལྷ་རྫས་ཀྱི་མཆོད་པ་བྱས་ནས་དགེ་བའི་རྩ་བ་འདིས་གང་དག་ཕྱག་རྒྱ་འདིས་བཏབ་པ་དེ་དག་གིས་བླ་ན་མེད་པའི་ཆོས་རིན་པོ་ཆེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི། མོས་པ་དང་ལྡན་པ་ལ་སྨོན་ལམ་གྱིས་ཡོངས་སུ་གཟུང་བར་བྱས་པ་ལའོ། །ལྷའི་མཐུས་ཀྱང་སྤྱིར་ཡོངས་སུ་གཟུང་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་བདག་གིས་ཀྱང་མ་བྱུང་བ་དང། མ་སྐྱེས་པའི་བར་གྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་འམ། རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་དེ་འདྲ་བ་དེ་དག་གི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱག་རྒྱ་ཡོད་པའོ། །དེ་དག་གི་རྣ་ལམ་དུ་གྲག་པར་འགྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣ་བའི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡིན་གྱི་ཐོས་པ་ཙམ་འབའ་ཞིག་གི་ཕྱིར་མ་ཡིན་ནོ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་དག་ཉིད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བསྒྲུབ་པར་འགྱུར་བར་བགྱི་བའི་བར་གྱི་སླད་དུ་ཞེས་གསུངས་སོ། །བར་གྱི་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་འཆང་བ་ལ་སོགས་པ་གཟུང་ངོ༌། །བརྩོན་པར་བགྱིའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྟན་པ་འདི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་རྟོགས་པར་སླའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལྷའི་དབང་པོ་བརྒྱ་བྱིན་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །ཀཽ་ཤི་ཀ་དེ་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྗེས་སུ་གནང་བ་མཛད་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་མ་བརླབས་པར་དམ་པའི་ཆོས་ཡུན་རིང་དུ་གནས་པ་མེད་པས་ན། བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལྟས་སྟོན་པ་ནི་ས་ཆེན་པོ་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་གཡོས་པར་གྱུར་པ་དང༌། འཛུམ་པ་མཛད་པ་དང༌། སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་


DTG095_Page_0176
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདི་སྣང་བ་ཆེན་པོས་ཁྱབ་པར་གྱུར་པའོ། །གང་གི་དོན་དུ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདི་བསྟན་པར་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བསྟན་པ་འདི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་སྔ་ལྟས་ལགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་རྗེས་སུ་གནང་བར་མཛད་པ་ནི་འཇམ་དཔལ་དེ་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ཏེ། སྔ་ལྟས་དེ་དག་གིས་ན་འདི་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །འཇམ་དཔལ་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་གང་དག་ཆོས་གང་ཡང་མི་སྤོང་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐུར་བ་མི་འདེབས་པའོ། །བསྔགས་པར་ཡང་མི་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲུབ་པར་མི་བྱེད་པའོ། །དེ་དང་དེ་དག་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྔགས་པར་བྱ་བ་རྣམས་སོ། །ཕྱག་རྒྱ་འདིས་བཏབ་པར་ཤེས་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚན་མ་བཏབ་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ཇི་ལྟར་ཡིན་ཞེས་དོགས་པ་ལ་འདིར་ལན་དུ་འཇམ་དཔལ་དམིགས་པ་ཡོད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། འདི་ལྟར་དམིགས་པ་ཡོད་ན་སྤོང་བར་བྱེད་དེ་མེད་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་པར་འགྱུར། བསྔགས་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། ཡོད་དོ་སྙམ་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དམིགས་པ་མེད་ན་ནི་འགོག་པ་དང༌། སྒྲུབ་པ་དེ་གཉི་ག་བྱེད་པར་མི་རིགས་སོ། །འཇམ་དཔལ་དེ་ལྟ་བས་ན། གང་དག་ཕྱག་རྒྱ་འདིས་བཏབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་མཇུག་སྡུད་པ་ཡིན་ཏེ། སྐལ་བ་དང་ལྡན་པ་གང་དག་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་ལས་འདས་པའི་ཕྱག་རྒྱ་འདིས་བཏབ་པ་དེ་དག་གི་ཆེད་དང་དོན་དུ། ངས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་ཕྱིར། ཕྱག་རྒྱ་འདི་གཞག་སྟེ་འདི་ལྟར་གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་གང་ལ་ཡང་སྒྲུབ་པ་དང༌། འགོག་པ་མི་བྱེད་པ་དེ་དག་གིས་ཐོས་ནས་ཀྱང༌། ཆོས་གང་ཡང་སྟོན་པ་འམ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་དོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འཇམ་དཔལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་དོན་དམ་པར་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དོན་དམ་པ་སྨོས་པ་ནི་རྨི་ལམ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་སྣང་བ་ཙམ་བསལ་བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོ་སྡེ་དེ་སྐད་


DTG095_Page_0177
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གསུངས་པའོ། །གསུངས་པ་དེས་ཡི་རངས་པ་ནི་སེམས་དགའ་བ་སྟེ། འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་དང༌། བྱམས་པ་ལ་སོགས་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་དེ་དག་དང༌། ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལ་སོགས་པ་ཉན་ཐོས་ཆེན་པོ་དེ་དག་དང༌། ལྷ་དང༌། མི་དང༌། ལྷ་མ་ཡིན་དང༌། དྲི་ཟར་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་མི་འམ་ཅི་དང༌། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་ཡི་རངས་པར་གྱུར་པ་དང༌། དེ་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་མངོན་པར་བསྟོད་དོ། །ཁ་ཅིག་སྟོན་པ་པོ་གཞན་ཡང་ཡོད་པར་འཆད་དོ། །དེ་སྐད་བཀའ་སྩལ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། འཇམ་དཔལ་གྱིས་བཀའ་སྩལ་ཏོ་ཞེས་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་དེ་དག་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ། མངོན་པར་དགའོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འཇམ་དཔལ་གྱིས་གསུངས་པ་ལ། མངོན་པར་དགའ་བའོ་ཞེས་སྦྱར་བ་བསལ་བ་ཡིན་ནོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་དང༌། སངས་རྒྱས་མ་ཡིན་པའི་ཚིག་འདྲེས་པའི་སྐྱོན་དུ་ཡང་འགྱུར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཆོས་འཆད་པ་ཇི་སྙེད་པ་དང༌། འབྲེལ་པར་འཆད་པའི་ཚིག་དེ་དག་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུས་ཡིན་པས། བརྒྱ་བྱིན་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་ཡིན་པར་གཟུང་བར་བྱའོ། །དྲི་མེད་ཚིག་གི་འོད་ཟེར་ཡིད་འོང་ཚོགས་རྣམས་ཀྱིས། །རྒྱལ་བ་སྐྱེད་མ་རྨོངས་པའི་དྲ་བ་སེལ་མཛད་པའི། །པདྨ་སྡུག་པོ་རྗེས་སུ་འཚམ་པར་ཁ་ཕྱེ་ལ། །ངང་པའི་རྒྱལ་པོ་བཞིན་དུ་བློ་དང་ལྡན་པས་ལྟོས། །བདག་གིས་བདུན་བརྒྱ་པ་ནི་རྣམ་ཕྱེ་བའི། །བསོད་ནམས་གང་ཐོབ་དེས་ནི་འགྲོ་བ་ཀུན། །གནས་ངན་ལེན་དང་མཚན་མས་བཅིངས་པ་ལས། །རྣམ་གྲོལ་སངས་རྒྱས་མྱུར་དུ་འགྲུབ་པར་ཤོག །འཕགས་པ་ཤེས་རབ་བདུན་བརྒྱ་པ་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པ། མགོན་པོ་ངག་གི་དབང་པོས་སྤོབས་པ་བསྐྱེད་པའི་སློབ་དཔོན་བ་མི་ལ་མི་ཏྲས་མཛད་བ་རྫོགས་སོ། །


previousའཕགས་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བདུན་བརྒྱ་པའི་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་པ། སློབ་དཔོན་བི་མ་ལ་མི་ཏྲ། next