འཕགས་པ་དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་པའི་རྣམ་པར་བཤད་པ།
ཐོགས་མེད།
རྒྱ་གར་སྐད་དུ། ཨཱཪྻ་སནྡྷི་ནིར་མོ་ཙ་ནཾ་བྷཱ་ཥྱཾ། བོད་སྐད་དུ། འཕགས་པ་དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་པའི་རྣམ་པར་བཤད་པ། འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་པ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མདོའི་གླེང་གཞི་ནི། འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པའི་དུས་གཅིག་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་གཞལ་མེད་ཁང་ཆེན་པོ་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་མཆོག་ཏུ་འབར་བ་བཀོད་པ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཤིན་ཏུ་རྒྱས་པར་འགེངས་པའི་འོད་ཟེར་ཆེན་པོ་རབ་ཏུ་འབྱུང་བ། གནས་ཐ་དད་པ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་མཐའ་ཡས་པས་རྣམ་པར་གནས་པ། རྒྱ་ཡོངས་སུ་མ་ཆད་པ། ཁམས་གསུམ་པ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་དེའི་བླ་མའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ལས་བྱུང་བ། ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་ཅིང་དབང་སྒྱུར་བའི་རྣམ་པར་རིག་པའི་མཚན་ཉིད། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གནས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་དགེ་འདུན་དང་ལྡན་པ། ལྷ་དང༌། ཀླུ་དང༌། གནོད་སྦྱིན་དང༌། དྲི་
ཟ་དང༌། ལྷ་མ་ཡིན་དང༌། ནམ་མཁའ་ལྡིང་དང༌། མིའམ་ཅི་དང༌། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་དང༌། མི་དང༌། མི་མ་ཡིན་པ་མཐའ་ཡས་པ་རྣམ་པར་རྒྱུ་བ། ཆོས་ཀྱི་རོའི་དགའ་བ་དང་བདེ་བ་ཆེན་པོས་བསྟན་པ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་ཐམས་ཅད་ཡང་དག་པར་ཐོབ་པར་བྱེད་པར་ཉེ་བར་གནས་པ། ཉོན་མོངས་པའི་དྲི་མའི་གནོད་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ། བདུད་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ། ཐམས་ཅད་ཀྱི་བཀོད་པ་ལས་ལྷག་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བཀོད་པའི་གནས། དྲན་པ་དང༌། བློ་གྲོས་དང༌། རྟོགས་པ་ཆེན་པོས་ངེས་པར་འབྱུང་བ། ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་ཆེན་པོའི་བཞོན་པ་ཡིན་པ། རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་ཆེན་པོ་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། མཚན་མ་མེད་པ་དང། སྨོན་པ་མེད་པ་ནས་འཇུག་པ། རིན་པོ་ཆེ་པདྨའི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་ཡོན་ཏན་མཐའ་ཡས་པས་བརྒྱན་པའི་བཀོད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་བཞུགས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལེགས་པར་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའི་བློ་དང་ལྡན་པ། ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་གཉིས་མི་མངའ་བ། མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཆོས་ལ་མཆོག་ཏུ་གཞོལ་བར་མཛད་པ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་གནས་པས་གནས་པ། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་དང་མཉམ་པ་ཉིད་བརྙེས་པ། སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་རྟོགས་པ་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ།
ཕྱིར་མི་ཟློག་པའི་ཆོས་དང་ལྡན་པ། སྤྱོད་ཡུལ་གྱིས་མི་འཕྲོགས་པ། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་རྣམ་པར་འཇོག་པ། དུས་གསུམ་ལ་མཉམ་པ་ཉིད་ཚར་ཕྱིན་པ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་བཞུགས་པའི་སྐུ་དང་ལྡན་པ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་ཐེ་ཚོམ་མེད་པའི་མཁྱེན་པ་མངའ་བ། སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་བློ་མངའ་བ། ཆོག་ཤེས་པ་ལ་ནེམ་ནུར་མི་མངའ་བ། རྣམ་པར་མ་བརྟགས་པའི་སྐུ་མངའ་བ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཡང་དག་པར་བླངས་པ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་གནས་པ་གཉིས་སུ་མེད་པ་དམ་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་བྱོན་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མ་འདྲེས་པ་རྣམ་པར་ཐར་པར་མཛད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཐར་ཕྱིན་པ། མཐའ་དང་དབུས་མེད་པའི་སྣགས་རྒྱས་ཀྱི་མཉམ་པ་ཉིད་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱིས་ཀླས་པ། ནམ་མཁའི་ཁམས་ཀྱི་མཐས་གཏུགས་པ་དེ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་དགེ་འདུན་ཚད་མེད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཅང་ཤེས་པ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྲས། སེམས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ། ཤེས་རབ་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག་པ། ཆོས་འདོད་པ་རྣམས་བདེ་བར་ཕྲད་པ། མང་དུ་ཐོས་པ། ཐོས་པ་འཛིན་པ། ཐོས་པ་བསགས་པ། ལེགས་པར་བསམ་པ་སེམས་པ། ལེགས་པར་སྨྲ་བ་བརྗོད་པ། ལེགས་པར་བྱ་བའི་ལས་བྱེད་པ། ཤེས་རབ་མྱུར་བ། ཤེས་རབ་མགྱོགས་པ། ཤེས་རབ་རྣོ་བ། ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ཅན། ངེས་པར་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་ཅན། ཤེས་རབ་ཆེ་བ། ཤེས་རབ་ཡངས་པ། ཤེས་རབ་ཟབ་པ། ཤེས་རབ་མཉམ་པ་མེད་པ། ཤེས་རབ་རིན་པོ་ཆེ་དང་ལྡན་པ། རིག་པ་གསུམ་དང་ལྡན་པ། ཚེ་འདི་ལ་བདེ་བར་གནས་པའི་མཆོག་ཐོབ་པ། ཡོན་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བ་ཆེན་པོ། སྤྱོད་ལམ་རབ་ཏུ་ཞི་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ། བཟོད་པ་དང་དེས་པ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བཀའ་ལ་ཤིན་ཏུ་ཞུགས་པ་ཤ་སྟག་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཐ་དད་པ་ནས་འདུས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་གནས་ཆེན་པོ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཀྱིས་ངེས་པར་འབྱུང་བ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་
སེམས་མཉམ་པ། རྟོག་པ་དང༌། རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ། བདུད་ཀྱི་ཕྱིར་རྒོལ་བ་ཐམས་ཅད་བཅོམ་པ། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་ལས་རིང་དུ་གྱུར་པ། ཆོས་ཀྱི་རོའི་དགའ་བ་དང་བདེ་བ་ཆེན་པོས་བརྟན་པ། འཇིགས་པ་ལྔ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་ས་བགྲོད་པ་གཅིག་པུར་གྱུར་པ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནོད་པ་ཐམས་ཅད་རབ་ཏུ་ཞི་བར་བྱེད་པའི་ས་མངོན་དུ་གྱུར་པ་ཤ་སྟག་གོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དོན་དམ་པའི་མཚན་ཉིད་ལྔ་བསྟན་ཏེ། དོན་དམ་པའི་མཚན་ཉིད་ལྔ་ནི། བརྗོད་དུ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། གཉིས་སུ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། རྟོག་གེའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། གཞན་དང་གཞན་མ་ཡིན་པ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། ཐམས་ཅད་དུ་རོ་གཅིག་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་ལ་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དང༌། གཉིས་སུ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་དུ་ལྟ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་པའི་མདོ་ལས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཚུལ་བཞིན་དུ་ཀུན་འདྲིས་ཞུས་པ་སྟེ། རྒྱ་ཆེར་ནི་གུད་དུ་བྲིས་པ་དེ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །དགོངས་པས་ངེས་པར་འགྲེལ་བའི་དོན་ལས་གཞལ་མེད་ཁང་གི་བསྔགས་པ་ནི་རྣམ་པ་བཅོ་བརྒྱད་དུ་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཚིག་གཉིས་ཀྱིས་ཁ་དོག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། དབྱིབས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། ཚད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། ཡུལ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། རྒྱུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། རང་བཞིན་དུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། བདག་པོ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། ཞབས་འབྲིང་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། ཕྱོགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། བྱ་བ་སྒྲུབ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། འཚེ་བ་མེད་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། ཕྱིར་རྒོལ་བ་མེད་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། གནས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། བདག་པོའི་གནས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། བཞོན་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། སྒོ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། རྟེན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་
བསྔགས་པ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤངས་པ་དང་ཡེ་ཤེས་བླ་ན་མེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་རང་གི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། བདག་དང་གཞན་གྱི་སྦྱོར་བ་གཉིས་ཀྱིས་གཞན་གྱི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྟེ། ཡན་ལག་བཞིས་བསྟན་ཏོ། །ལེགས་པར་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའི་བློ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡན་ལག་གཅིག་སྟེ། བློས་ཐུགས་སུ་ཆུད་པར་བྱ་བ་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དེ་སྙེད་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། ལེགས་པར་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའི་བློ་ཉིད་ནི་ནང་དང་ཕྱིའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་མཚན་མ་ཀུན་ཏུ་མི་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་ཟབ་མོ་ལེགས་པར་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའི་བློ་ཉིད་ནི་ཆོས་བདག་མེད་པ་ལ་ཀུན་ཏུ་གཞོལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལེགས་པར་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའི་བློ་ཉིས་དྲི་མ་མེད་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གནས་པ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལེགས་པར་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའི་བློ་ཉིད་བླ་ན་མེད་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་དང་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ནི་ཡེ་ཤེས་བླ་ན་མེད་པས་རང་གི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའོ། །སྒྲིབ་པ་མེད་པའི་རྟོགས་པ་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡན་ལག་གཉིས་པ་སྟེ། རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་མི་མངའ་བས་རྟོགས་པ་ནི་མ་འོངས་པའི་དུས་ན་ཡང་སྤངས་པ་དེ་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་དང༌། ད་ལྟར་ཉོན་མོངས་པ་མི་འབྱུང་བས་སོ། །དེ་དག་ལ་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་སྒྲིབ་པ་མི་མངའ་བས་རྟོགས་པ་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པར་རྣམ་པར་འཇོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་མི་མངའ་བས་རྟོགས་པ་ནི་དུས་གསུམ་དུ་ཡང་ཆགས་པ་མེད་ཅིང་ཐོགས་པ་མེད་པར་ཡེ་ཤེས་མཉམ་པ་ཉིད་ཚར་ཕྱིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ནི་སྤངས་པ་བླ་ན་མེད་པས་རང་གི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའོ། །འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་ཞུགས་པའི་སྐུ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡན་ལག་གསུམ་པ་སྟེ། སེམས་ཅན་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་དོན་མཛད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞུགས་པའི་སྐུ་དེ་ནི་དགོངས་པ་དང༌། ཐབས་དང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་དགོངས་པ་ནི་ཐེ་ཚོམ་ཐམས་ཅད་གཅོད་པའོ། །ཐབས་ནི་དགའ་ལྡན་གྱི་གནས་སུ་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཀུན་ཏུ་སྟོན་པའི་སྤྱོད་པའོ། །ཀུན་
ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་རྣམས་ཐོག་མ་ཉིད་དུ་སོ་སོར་རིག་པའི་ཕྱིར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ཉིད་དོ། །ངོ་བོ་ཉིད་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་ལས་མ་བྱུང་བ་ཉིད་དོ། །འདི་ནི་དེའི་བདག་གིས་སྦྱོར་བས་གཞན་གྱི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡན་ལག་བཞི་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡེ་ཤེས་རྣམས་རང་གི་ཡེ་ཤེས་སུ་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡེ་ཤེས་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་དེ་ནི། ཁས་ལེན་པ་དང༌། འགྲུབ་པ་དང༌། རྟོགས་པ་དང་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་བསྟན་ཏོ། །ཁས་ལེན་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སངས་རྒྱས་སུ་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དང་གཅིག་པ་ཉིད་དུ་ཁས་ལེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འགྲུབ་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་སྤངས་པ་ཐ་དད་པ་མེད་པ་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟོགས་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། དེ་གཉིས་ཀའི་གནས་དེ་བཞིན་ཉིད་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྟོགས་པ་དེ་ཡང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱིས་ཀླས་པས་ཉན་ཐོས་རྣམས་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་སོ། །ཉན་ཐོས་ནི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ལ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱིས་ཀླས་པ་དེ་ནི་ནམ་མཁའི་ཁམས་ཀྱི་མཐའ་གཏུགས་པར་བསྟན་ཏེ། དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་ནི་འཇིག་པའི་དུས་སམ་ཆགས་པའི་དུས་ན་ཡང་ཟད་པ་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ཀྱང་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་དུས་སམ། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དུས་ན་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དངོས་པོ་བསྡུ་བའི་སྒོ་ནས་ཡང་རྣམ་གྲངས་གཞན་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་འདི་རྣམ་པ་ཉི་ཤུ་རྩ་གཅིག་ཏུ་བསྟན་ཏེ། ཐུགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། གསུང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། སྐུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མཚན་ཉིད་མེད་པ་དང༌། བཞུགས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། ཡོན་ཏན་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། དྲི་བ་ལུང་སྟོན་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། རབ་ཏུ་རྒོལ་བ་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། ཞིང་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཕུན་
སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། གནས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། སྤྱོད་ལམ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། སྤྲུལ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། བསྟན་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་སྤྱོད་པའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བའི་ལམ་གྱི་གདམས་ངག་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། ཕན་པ་དང་གནོད་པ་ལ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། གཞི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། མི་མཐུན་པ་མེད་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། ཆོ་འཕྲུལ་གྱིས་རྣམ་པར་རོལ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། ཡོན་ཏན་མི་ཟད་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། བདག་གི་དངོས་པོ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའོ། །དེ་ལ་བཞུགས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི་རྣམ་པར་གཉིས་ཏེ། ཚེ་འདི་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་བཞུགས་པ་ནི་ཀུན་དགའ་བོ་དེའི་ཚེ་དང་ད་ལྟར་ཡང་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་མང་དུ་གནས་སོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །སོ་སོར་རྟོག་པའི་བཞུགས་པ་ནི་ཉིན་མཚན་ལན་དྲུག་ཏུ་འཇིག་རྟེན་ལ་རྣམ་པར་གཟིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉན་ཐོས་ཀྱི་བསྔགས་པ་ནི་ཅང་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅང་ཤེས་དེ་ཡང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་རྣམ་པ་བཅུ་གསུམ་གྱིས་བསྟན་ཏེ། གཉིས་སུ་མེད་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། ཤིན་ཏུ་དུལ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། བསྔགས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། ཁྲུན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། རྒྱར་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། མཐུན་པའི་ལམ་དུ་འགྲོ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། མྱུར་བ་ཉིད་དུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། རིང་དུ་འགྲོ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། འགྲོ་བ་བཟང་པོ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། ཉེ་བར་ཞི་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། འགྲོགས་ན་བདེ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། དབང་དུ་གྱུར་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསྔགས་པ་ནི་བསྔགས་པ་ནི། གནས་ཆེན་པོ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གནས་ཆེན་པོ་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་དེ་ནི་ལམ་གྱི་སྐྱོན་རྣམ་པ་དགུ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པར་ཡང་དག་པར་བསྟན་ཏོ། །ལམ་གྱི་སྐྱོན་རྣམ་པ་དགུ་ནི། རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མི་མཐུན་ལམ། །རྡུལ་བཅས་པ་དང་ཚར་མ་བཅས་
མར་བཅས། །ཆུད་ཟ་འཇིག་དང་བདེ་མེད་དང༌། །འཇིགས་བཅས་རིམ་མིན་ཕྱོགས་མིན་འགྲོ། །དོན་དམ་པའི་མཚན་མ་ལྔ་བསྟན་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ལེའུ་ལས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དང༌། མཚུངས་པ་མེད་པ་དང༌། དཔག་ཏུ་མེད་པ་དང༌། གྲངས་མེད་པ་དང༌། མི་མཉམ་པའི་དོན་འབྱུང་བ་དང༌། གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །ལུང་དང་རྟོགས་པ་སྒྲོ་བཏགས་པ་མེད་པ་དང༌། སྐུར་པ་མེད་པ་ལ་རྨོངས་པའི་གཉེན་པོར་གཉིས་སུ་མེད་པ་དང༌། བརྗོད་དུ་མེད་པ་བསྟན་ཏོ། །མིང་ནི་སྔ་རོལ་བློ་མེད་ཕྱིར། །མང་བའི་ཕྱིར་དང་མ་ངེས་ཕྱིར། །གཉིས་སུ་མེད་པ་གྲུབ་བོ། །སྟོན་པས་བཏགས་པའི་ཚིག་ཉིད་ཡིན་པ་དང༌། ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ཐ་སྙད་ཡིན་ཏེ། ཡོངས་སུ་མ་གྲུབ་པ་དང༌། འཕགས་པའི་རྒྱུད་ལ་མངའ་བ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཤེས་པ་དང༌། དོན་དམ་པའི་ཤེས་པ་དང༌། མཐོང་བ་བ་དེ་དག་གིས་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་རྣམ་པར་གཞག་པས་ནི་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་གཙོ་ཆེར་ཤེས་པར་བྱའོ། །སྟོན་པས་བཏགས་པའི་ཚིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་བརྟགས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྗོད་པ་ནི་དངོས་པོ་མེད་པ་ཅན་ཡང་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་དབང་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྗོད་དུ་མེད་པ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཆོག་ཏུ་བཟུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་ལྟ་བ་མཆོག་ཏུ་བཟུང་ནས་གནས་སོ། །མངོན་པར་ཞེན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་དག་གི་དེ་ལས་བཟློག་པ་ནི་དེ་འཛིན་ཅིང་མི་འདོར་བའོ། །འདི་ལྟར་དོན་རྣམ་པར་རིག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་གང་ཡིན་པ་ཉིད་ལ་མིང་དེའོ། །དང་པོ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །གཉིས་པ་ནི་རྟོག་གེ་ལ་བརྟེན་ནས་དོན་རྣམ་པར་སྤྱོད་པ། གཞན་མུ་སྟེགས་ཅན་རྣམས་ལ་གང་གིས་དོན་དམ་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་མི་འགྱུར་བའི་ཉེས་པ་ལྔ་ཡོད་དེ། ཀུན་ཏུ་ཚོལ་བའི་ཉེས་པ་དང༌། མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་གྱི་ཉེས་པ་དང༌། མངོན་པར་ཞེན་པའི་ཉེས་པ་དང༌། འདོགས་པའི་ཉེས་པ་དང༌། རྩོད་པའི་ཉེས་པ་སྟེ། གཞན་གྱིས་བསྟན་པ་ཙམ་གྱིས་དོན་དམ་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་རེ་བ་དང༌། ཞི་གནས་ཙམ་ཐོབ་ན་མཚན་
མར་འཛིན་པ་ཙམ་གྱིས་དོན་དམ་པ་རྟོགས་སོ་སྙམ་པའི་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་དང༌། རྣམ་པར་འཇོག་པའི་དབང་གིས་ཇི་ལྟར་བརྗོད་པ་བཞིན་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དང༌། མཐོང་བ་ལ་སོགས་པའི་ཐ་སྙད་ལ་བརྟེན་ནས། སྲོག་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པར་རྣམ་པར་འཇོག་པ་འདོགས་པ་དང༌། ཕན་ཚུན་མི་མཐུན་པར་འདོགས་པ་བདག་དང༌། གཞན་གྱི་ཕྱོགས་ལ་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང༌། ཁོང་ཁྲོ་བར་གྱུར་ན་རྩོད་པར་འགྱུར་བ་དང༌། གོ་རིམས་བཞིན་དུ་སྦྱར་རོ། །རྣམ་པ་འདི་ལྔ་ནི་དོན་དམ་པ་གོང་ནས་གོང་དུ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པའི་ཚུལ་དང༌། གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །དཔེ་ལྔ་ནི་དོན་དམ་པའི་རྣམ་པ་ལྔ་དང་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་སྦྱར་བར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་མོས་པ་རྣམ་པ་ལྔ་ལས་བརྩམས་ནས་ཡོད་པ་སེལ་བར་མོས་པ་དང༌། འདོད་པ་ལ་མོས་པ་དང༌། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་མོས་པ་དང༌། ཐ་སྙད་ལ་མོས་པ་དང༌། བདག་གིར་འཛིན་པ་ལ་མོས་པའོ། །སྔོན་གྱི་གདུགས་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་དག་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པའོ། །ཤིན་ཏུ་སྔ་བ་ཞིག་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གང་དག་ལ་སངས་རྒྱས་གཞན་དག་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པའོ། །མཆིས་ཤིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་དག་དངོས་པོ་འདི་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་གཏན་ལ་དབབ་པའི་ཕྱིར་སྔོན་འཁོད་པའོ། །འདུས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། གང་དག་གིས་དེ་དག་མཐོང་ནས་ལྷག་པ་རྣམས་སོ། །སེམས་པར་བགྱིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བསྟན་པའོ། །དེ་ཡང་རང་གི་གཞུང་ལུགས་ཀྱི་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང༌། སྐུར་པ་དང་བྲལ་བ་སེམས་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར། འཇལ་བར་བགྱིད་ཅེས་གསུངས་སོ། །ཉེ་བར་རྟོགས་པར་བགྱིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་སོ། །འདི་གཉིས་ཀྱིས་ནི། ཇི་ལྟར་སེམས་པ་དང༌། གང་གི་སེམས་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བར་བགྱིད་ཀྱང་མ་རྟོགས་ནས་བློ་གྲོས་ཐ་དད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བློ་གྲོས་སོ་སོར་གྱུར་པའོ། །ཡིད་གཉིས་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་དག་སོམ་ཉི་ཟ་བའོ། །བློ་གྲོས་ངན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་ལས་གང་དག་ལོག་པར་ངེས་པ་དེ་དག་གོ །རྩོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཀྱིས་སོ། །འགྱེད་པར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་གིས་སོ། །གནོད་པ་བགྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་
བསྟན་པའོ། །དེ་ཡང་མི་རིགས་པ་སྨྲས་ན་ངག་རྩུབ་པོ་འབྱིན་པའི་ཕྱིར་ཞེར་འདེབས་པ་བྱས་སོ། །རིགས་པར་སྨྲས་ན་སྤོང་བ་ལ་སོགས་པས་གབ་གབ་ཀྱིས་མནན་པ་བྱས་སོ། །ཚར་བཅད་བགྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་གཉིས་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །རྟོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་གྱིས་སོ། །མངོན་སུམ་དུ་བགྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྒོམ་པའི་ལམ་གྱིས་སོ། །བསྙད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བསྟན་པའོ། །དེ་ཡང་གསལ་བར་བྱས་པ་དང་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་སྟེ། དེ་ལ་གསལ་བར་བྱས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་གདགས་པ་རྣམ་པར་གཞག་པས་ལེགས་པར་གསལ་བར་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་ཕྱེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྟག་པའམ་རྗེས་སུ་དཔག་པའམ་མོས་པར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟོག་གེ་བ་དང༌། རྗེས་སུ་དཔག་པའི་སྟོབས་དང༌། མོས་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་སོ། །གསུམ་པ་ལ་ནི་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཤིན་ཏུ་རྨོངས་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཤིན་ཏུ་རྨོངས་ནས་དོན་དམ་པ་ལ་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པར་སེམས་ཏེ། བཏགས་པ་ལ་ཤིན་ཏུ་རྨོངས་པ་དང༌། རིགས་པ་ལ་ཤིན་ཏུ་རྨོངས་པས་སོ། །བཏགས་པ་ལ་ཤིན་ཏུ་རྨོངས་པ་ནི་ངེས་པའི་དོན་གྱི་མདོ་སྡེ་ལས་ཕྱི་རོལ་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིགས་པ་ལ་ཤིན་ཏུ་རྨོངས་པ་ནི་གཏན་ཚིགས་ལ་སོགས་པ་ཡན་ལག་མངོན་པར་མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསྒྲིམ་མི་ དགོས་པར་ཤེས་པ 
་དང༌། བསྒྲིམས་ཀྱང་མི་ཤེས་པ་ནི་གཏན་ཚིགས་ཉེས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་མེད་པས་གཏན་ཚིགས་ཏེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བློ་གྲོས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་དག །གལ་ཏེ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང༌། དོན་དམ་པའི་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་མིན་པར་གྱུར་ན་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནས། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་མངོན་པར་རྫོགས་པར་འཚང་རྒྱ་བར་ཡང་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། དེའི་ཕྱིར་འདུ་བྱེད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང། དོན་དམ་པའི་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བར་མི་རུང་སྟེ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པའི་གཞུང་དེས་དམ་པར་འགྱུར་བ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པ་དང་སྦྱར་རོ། །ཕྲ་བ་ཉིད་བྱེ་བྲག་ཏུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཟབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་གོང་མ་གོང་མ་བརྗོད་པ་དེ་དག་གི་
དོན་ནི་ཐུན་མོང་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །མཆོག་ཏུ་ཕྲ་བ་ཉིད་བསྟན་པ་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བཞི་པ་ལ་ནི་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱི་གཉེན་པོར་ཐམས་ཅད་དུ་རོ་གཅིག་པའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་ཏེ། མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་རྣམ་པ་གསུམ་ནི། གཟུང་བའི་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་དང༌། འཛིན་པའི་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་དང༌། མཚན་ཉིད་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ལོ། །དེ་ལ་གཟུང་བའི་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་གྱི་གཉེན་པོར་བསྟན་པ་ནི། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རབ་འབྱོར་ཕུང་པོ་རྣམས་ལ་རྣམ་པར་དག་པའི་དམིགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ངས་དོན་དམ་པ་ཡིན་པར་ཡོངས་སུ་བསྟན་ཅིང་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་འབྱུང་བའོ། །འཛིན་པའི་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་གྱི་གཉེན་པོར་བསྟན་པ་ནི། རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་དགེ་སློང་རྣལ་འབྱོར་པ་ནི་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་འབྱུང་བའོ། །མཚན་ཉིད་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་གྱི་གཉེན་པོར་བསྟན་པ་ནི། རབ་འབྱོར་གཞན་ཡང་ཇི་ལྟར་ཕུང་པོ་དང་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་འབྱུང་བའོ། །ལྔ་པ་ལ་ནི་སེམས་ཀྱི་གསང་བ་ལ་ཤིན་ཏུ་རྨོངས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ཤིན་ཏུ་རྨོངས་པ་དང༌། རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ལ་ཤིན་ཏུ་རྨོངས་པ་དང༌། བརྒལ་བའི་ལན་ལ་ཤིན་ཏུ་རྨོངས་པའོ། །དེ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་ཤིན་ཏུ་རྨོངས་པའི་གཉེན་པོར་བསྟན་པ་ནི། བློ་གྲོས་ཡངས་པ་འགྲོ་བ་དྲུག་གི་འཁོར་བ་འདིར་ཞེས་བྱ་བ་ནས། གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཁམས་ན་ནི་ལེན་པ་གཉིས་སུ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི་རྣམ་པ་ལྔ་སྟེ། མཚན་ཉིད་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི་ལེན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱ་བ་དང༌། ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱ་བ་དང༌། སེམས་ཞེས་ཀྱང་བྱ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ལས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། དེས་ལུས་འདི་བཟུང་ཞིང་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འཇུག་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། ལྷན་ཅིག་ཏུ་ཅིག་ཅར་དང་ཅིག་ཅར་མ་ཡིན་པར་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་ལུགས་ཤེས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་གསང་བའོ། །དོན་དམ་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི། ལེན་པ་མི་མཐོང་ཞེས་བྱ་བ་ནས་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་
པ་ཡང་མི་མཐོང་ལ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་སྟེ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྟོབས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་གསང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དོན་དམ་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་གསང་བ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །བརྒལ་བའི་ལན་གྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ནི་ས་བོན་བསྡུས་པས་གཞན་གཉིས་ཀྱང་བསྡུས་པའི་ཕྱིར། དེ་གསང་བར་བསྡུས་པས་གཞན་གཉིས་པོ་ཡིད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་གསང་བར་བསྡུས་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ས་བོན་ཐམས་ཅད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ནི་གསང་བ་རྣམ་པར་གནས་པ་སྟེ། དེ་དག་གི་ནང་ནས་དེ་ནི་བསྟན་པའི་འོས་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱི་ས་བོན་གྱི་མཚན་ཉིད་དུ་གནས་པའི་ཕྱིར་དང༌། རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་ཤེས་པར་དཀའོ། །དྲུག་པ་ལ་ནི་
དགོས་པ ་དྲུག་དང་ལྡན་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བསྟན་ཏེ། གཉེན་པོའི་ དགོས་པ ་དང༌། ཀུན་ཏུ་བསྟན་པའི་ དགོས་པ ་དང༌། མངོན་པར་བསྒྲུབ་པའི་ དགོས་པ ་དང༌། ཐབས་ཀྱི་ དགོས་པ ་དང༌། རྟོགས་པའི་ དགོས་པ ་དང༌། ཕན་ཡོན་གྱི་དགོས་པའོ། །དེ་ལ་གཉེན་པོའི་ དགོས་པ ་ནི། ཤིན་ཏུ་རྨོངས་པ་རྣམ་པ་བཞིའི་གཉེན་པོ་སྟེ། སྒྲོ་འདོགས་པའི་རྒྱུ་མེད་པའི་དོན་ལ་ཤིན་ཏུ་རྨོངས་པ་དང༌། སྐུར་བའི་རྒྱུ་ཡོད་པའི་དོན་ལ་ཤིན་ཏུ་རྨོངས་པ་དང༌། དེ་འཇིག་པའི་རྒྱུ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་ལ་ཤིན་ཏུ་རྨོངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བ་ལ་ཤིན་ཏུ་རྨོངས་པའོ། །དེ་ལ་ཀུན་ཏུ་བསྟན་པའི་ དགོས་པ ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། དོན་ཀུན་ཏུ་བསྟན་པ་དང༌། ཕྱི་ཀུན་ཏུ་བསྟན་པ་དང༌། ནང་ཀུན་ཏུ་བསྟན་པ་དང༌། མཉམ་པར་མ་བཞག་པའི་ས་ལ་ཀུན་ཏུ་བསྟན་པའོ། །དེ་ལ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པའི་ དགོས་པ ་ནི་རྣམ་པར་ཐར་བའི་སྒོ་གསུམ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཐབས་ཀྱི་ དགོས་པ ་ནི་གང་ལ་བརྟེན་ནས་མཚན་ཉིད་གསུམ་རབ་ཏུ་ཤེས་པའོ། །དེ་ལ་རྟོགས་པའི་ དགོས་པ ་ནི་ཤེས་བྱའི་དངོས་པོའི་དོན་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དང༌། དེའི་འབྲས་བུ་འདོགས་པར་མཛད་པ་སྟེ། ཤེས་བྱ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཕན་ཡོན་གྱི་ དགོས་པ ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཐོབ་པ་སྟེ། དེ་ཐམས་ཅད་
མངོན་པར་རྫོགས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དངོས་པོ་ནི་ཆོས་ཞེས་སྨོས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་འདོགས་པར་མཛད་པ་ནི་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལ་མཁས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འདོགས་པར་མཛད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདུན་པ་ལ་ནི་དོན་ལ་ལོག་པར་རྟོག་པ་རྣམ་པ་བཞིའི་གཉེན་པོ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་གསུམ་བསྟན་པ་འདི་མ་བརྗོད་ན། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ལྡེམ་པོར་དགོངས་པ་བསྟན་པ་ལ་དོན་ལ་ལོག་པར་རྟོག་པ་རྣམ་པ་བཞིས་ཆུད་ཟ་བར་འགྱུར་བ་དེའི་གཉེན་པོར་འདི་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་དོན་ལ་ལོག་པར་རྟོག་པ་རྣམ་པ་བཞི་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་གསུམ་ལ་མ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་གནས་མེད་པ་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་ལ་དགོངས་པ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་དགོངས་པ་མེད་པ་དང༌། སྒྲོ་འདོགས་པ་མེད་ཅིང་སྐུར་བ་མེད་པའི་དོན་རྣམ་པར་སྤངས་པའི་ཕྱིར་དོན་མེད་པ་དང༌། རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་མེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མ་སྐྱེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟར་སྔ་ཕྱི་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་མ་ལྟོས་པའོ། །བསྟན་པ་འདོད་པའི་གཉེན་པོ་མ་བརྗོད་ན་གང་ཟག་གི་བྱེ་བྲག་གིས་ནི་བསྒྲུབ་པའི་བྱེ་བྲག་དང༌། མོས་པའི་བྱེ་བྲག་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་བསྒྲུབ་པའི་བྱེ་བྲག་ནི་གཞི་རྣམ་པ་གསུམ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཏེ། བསྟན་པའི་གཞི་དང་ལྡན་པ་ནི། དེ་ལ་སེམས་ཅན་གང་དག་དང་པོ་ཉིད་ནས་དགེ་བའི་རྩ་བ་མ་བསྐྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རིགས་ཀྱི་གཞི་དང་ལྡན་པ་ནི། དོན་དམ་ཡང་དག་འཕགས། ཉན་ཐོས་ཀྱི་རིགས་གང་ཟག་ཞི་བའི་བགྲོད་པ་གཅིག་པུ་པ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རྐྱེན་གྱི་གཞི་དང་ལྡན་པ་ནི། ཉན་ཐོས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་འགྱུར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ངས་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡིན་པར་བསྟན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །མོས་པའི་བྱེ་བྲག་ནི་རྣམ་པ་ལྔ་སྟེ། རིགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལས་གྱུར་པ་དང༌། མོས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལས་གྱུར་པ་དང༌། ཤེས་རབ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལས་གྱུར་པ་ནི་གཅིག་སྟེ། དེ་ལ་སེམས་ཅན་གང་དག་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཆེན་པོ་བསྐྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རིགས་དང་མོས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལས་གྱུར་ལ། ཤེས་རབ་
དང་བྲལ་བར་གྱུར་པ་ནི་གཉིས་པ་སྟེ། དེ་ལ་སེམས་ཅན་གང་དག་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྐྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རིགས་དང་མོས་པ་ལས་གྱུར་པ་དང༌། ཤེས་རབ་ཆུང་དུ་ལས་གྱུར་པ་ནི་གསུམ་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཆོས་བསྟན་པ་ནི་སེམས་ཅན་མོས་པ་སྣ་ཚོགས་ཅན་གྱི་ཕྱིར་འཇུག་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རིགས་དང་མོས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལས་གྱུར་བ་ཤེས་རབ་འཆལ་བ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་པ་སྟེ། ཅི་སྟེ་སེམས་ཅན་དེ་དག་ལས་སེམས་ཅན་གང་དག་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་ཆེན་པོའི་བར་དུ་ཡང་དག་པར་འགྲུབ་པ་མ་ཡིན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཐམས་ཅད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་ཤིང་མགོ་གླེངས་པས་གོ་བ་ལས་གྱུར་ན་ནི་ལྔ་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་འཕགས་པ་དོན་དམ་ཡང་དག་འཕགས་ཀྱིས་ཆབ་མར་སྩལ་ན་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། བཅའ་སྒ་དང་རི་མོ་བྲི་བའི་གཞི་དང༌། ནམ་མཁའི་དཔེ་བསྟན་ཏེ། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་གཏམ་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་གཏམ་དང༌། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་གཏམ་དང༌། དོན་དམ་པའི་གཏམ་དང༌། གོ་རིམས་བཞིན་སྦྱར་བར་བྱའོ། །བརྒྱད་པ་ལ་ནི་རྣམ་པ་དྲུག་གིས་རྣལ་འབྱོར་གྱི་ལམ་བསྟན་ཏེ། ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དང༌། །ཡོངས་སུ་མི་ཤེས་པ་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། སྦྱོར་བའི་རྒྱུ་དང༌། འཐོབ་པ་དང༌། འཐོབ་པའི་ཐབས་དང༌། ཆུད་མི་ཟ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གདགས་པ་གཏན་ལ་དབབ་པས་དེ་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་གིས་ཡོངས་སུ་བསྡུས་པ་ནི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །ཆོས་གདགས་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ལ་དམིགས་པ་དང༌། སྨོན་ལམ་མི་གཏོང་བ་དང༌། དམིགས་པའི་དངོས་པོ་བཞི་ནི་སྦྱོར་བའི་རྒྱུའོ། །བྱམས་པ་ངས་ཆོས་གདགས་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་འདི་ལྟ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་འཐོབ་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ཇི་སྲིད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་འཐོབ་པའི་ཐབས་སོ། །ལྷག་མ་ནི་ཆུད་མི་ཟ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གདགས་པ་གཏན་ལ་དབབ་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་ཆུད་མི་ཟ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གདགས་པ་གཏན་ལ་དབབ་པ་ནི་རྣམ་པ་མང་བར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་གནས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཆུད་མི་ཟ་བར་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་
ལྡན་འདས་ཞི་གནས་ཀྱི་ལམ་དང་ལྷག་མཐོང་གི་ལམ་ཐ་དད་ཅེས་བགྱིའམ། ཐ་དད་པ་མ་ལགས་ཞེས་བགྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་རྟོགས་པ་ཆུད་མི་ཟ་བར་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམ་པར་ལྟ་བར་བགྱིད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་གཟུགས་བརྙན་གང་ལགས་པ་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །མཚན་མ་གསུམ་བསྒོམ་པ་ལ་དུས་མ་ཤེས་པས་ཆུད་མི་ཟ་བར་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ཙམ་གྱིས་ན་གཅིག་ཏུ་ལྷག་མཐོང་བསྒོམ་པ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཅུང་ཟད་ཙམ་གྱིས་ཆོག་པར་འཛིན་པ་རྣམ་པར་གཞིག་པ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ལྷག་མཐོང་ལ་རྣམ་པ་དུ་མཆིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། མཚན་མ་ལས་བྱུང་བ་ལ་སོགས་པས་ཆོག་པར་མི་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དབང་པོ་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་རྣམ་པར་གཞིག་པར་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་ངམ་ཆོས་ལ་གནས་པ་ཞེས་ཀྱང་བགྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དགེ་བ་འཕེལ་བ་ཆུད་མི་ཟ་བར་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་ནམ་མ་འདྲེས་པའི་ཆོས་ལ་དམིགས་པས་ཀྱང་བགྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཇི་ཙམ་དུ་དམིགས་པ་ལ་སེམས་བསྡུས་པ་དེ་ཙམ་དུ་དགེ་བའི་རྩ་བ་འཕེལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྟོག་པ་དང་གཡོ་བ་གཉེན་པོ་དང་བཅས་པ་ཆུད་མི་ཟ་བར་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཇི་ལྟར་ན་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་རྟོག་པ་དང་བཅས་ཤིང་དཔྱོད་པ་དང་བཅས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དུ་འགྱུར་བ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བསྒོམ་པ་ལ་རྒྱུ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་དང་ཆུད་མི་ཟ་བར་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞི་གནས་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་ནི་གང་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་རྣམ་པར་གཞིག་པར་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་བསྒོམ་པ་ཆོས་སོ་སོར་ཡང་དག་པར་རིག་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་མེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་དང་དོན་སོ་སོར་ཡང་དག་པར་རིག་པའི་མཚན་ཉིད་ཡོངས་སུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་ཐམས་ཅད་བསྡུས་པ་དང༌། བསྟན་པས་དོན་ཐམས་ཅད་བསྡུས་པ་དང༌། སེམས་ལ་བརྟག་པ་བསྡུས་པ་དང༌། གནས་དང་རྟེན་རྒྱ་ཆེ་བ་དང༌།
ཟབ་པའི་དོན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སོ། །ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་བསྡུས་པ་ནི་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་ཉིད་དང༌། ཇི་ལྟར་བཞིན་དུ་ཡོད་པ་ཉིད་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ལ་བརྗོད་དོ། །གཟུང་བའི་དོན་ནི་གནས་དང་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་དོན་གྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའོ། །འཛིན་པ་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་ལ་ཕྱིན་ཅི་ལོག་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་སོ། །ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བའོ། །གྲོང་མཚམས་དང་དེ་རྒྱལ་བ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པའི་རྒྱུའོ། །བསྟན་པས་དོན་ཐམས་ཅད་བསྡུས་པ་ནི་བདེན་པ་གཉིས་ལ་བརྟེན་ནས་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །དེར་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་སྐྱོན་བརྗོད། རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཡོན་ཏན་བརྗོད། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་དེ་དག་ནི་རྐྱེན་རྣམས་ལས་འབྱུང་བ་ཡིན་གྱི། དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་ལས་བྱུང་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ཀྱང་དུས་སུ་གཏོགས་པ་སྟེ། འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རྣམས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བའོ། །དེ་ལྟར་ན་མི་རྟག་པ་དང་ནད་ལ་སོགས་པས་སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པ་དང༌། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་སོགས་པས་ཡོངས་སུ་ཤེས་སོ། །ད་དག་ནི་བསྡུ་བ་དང༌། དབྱེ་བ་གཉིས་ཀྱིས་སྟོན་པར་མཛད་དོ། །ལན་འདེབས་ན་ཡང་མགོ་གཅིག་ཏུ་ལན་གདབ་པ་ལ་སོགས་པས་ལན་འདེབས་པར་མཛད་དོ། །བཞི་པ་དོན་ཐམས་ཅད་བསྡུས་པ་ལ་གནས་ནི་ཚིག་འབྲུའོ། །རྟེན་པ་ནི་དོན་ཏོ། །འདི་གཉིས་ནི་བསྟན་པ་ཟབ་པ་དང༌། དོན་ཟབ་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཁམས་ཀྱི་དོན་གྱིས་རྒྱ་ཆེ་སྟེ། དཔག་ཏུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞི་གནས་ཙམ་དུ་ཟད་པས་ཆུད་མི་ཟ་བར་བྱ་བ་ནི་ཤེས་པ་དང་མཐོང་བ་ཡོངས་སུ་ཚོལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྲ་བ་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ཆུད་མི་ཟ་བར་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་བསྒོམས་པས་ཡིད་ལ་བགྱིད་པ་གང་གིས་མཚན་མ་གང་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་སེལ་བར་བགྱི་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སྐྲག་པ་རྣམ་པར་གཞིག་པར་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བསྡུས་པ་གང་
ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་བསྒོམ་པ་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་དང༌། རྒྱུ་དང༌། འབྲས་བུ་དང༌། ལས་དང་སྦྱོར་བ་དང༌། འཇུག་པའི་དོན་ལས་བརྩམས་ཏེ་གདམས་ངག་སྦྱིན་པ་ཆུད་མི་ཟ་བར་བྱ་བ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་དག་གིས་ཏིང་ངེ་འཛིན་དུ་ཞིག་བསྡུས་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བསྒོམ་པ་ལ་འདུན་པ་དྲག་པོ་མེད་པ་རྣམ་པར་གཞིག་པར་བྱ་བ་ནི་མཚན་མ་ཕྲ་མོ་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བ་བཞིའི་དོན་ནི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བས་རིག་པར་བྱའོ། །ལྷག་མ་རྣམས་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་བཅུ་དྲུག་གི་རྗེས་སུ་འབྲང་བས་རིག་པར་བྱའོ། །དོར་བ་མེད་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ནི་ཚིག་གཉིས་བསྡུས་པ་དང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །མཚན་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་མཚན་མ་གཉིས་སོ། །ལྷག་མ་རྣམས་ནི་རེ་རེ་དང་སྦྱར་བར་རིག་པར་བྱའོ། །དགུ་པ་ལ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ལ་མཁས་པར་བྱ་བ་ལ་བརྩམས་ནས་འདྲི་བ་དང་ལན་བརྗོད་དེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཐེག་པ་ཆེན་པོས་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ནི་ས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་བཅུ་གང་ལགས་པ་དེ་དག་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་གང་དག་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བསླབ་པའི་གཞི་དུ་མཆིས་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལ་འབྲས་བུ་ལ་མཁས་པ་དང༌། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་གཉེན་པོ་ལ་མཁས་པ་དང༌། མིང་ལ་མཁས་པར་བྱ་བ་ལ་བརྩམས་ནས་དྲི་བ་གསུམ་མོ། །ས་རྣམས་ཀྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ལ་མཁས་པ་ནི་ཤེས་རབ་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང༌། སེམས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་ལ་ཀུན་ཏུ་རྨོངས་པ་ནི་དུ་མཆིས། གནས་ངན་ལེན་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ནི་དུ་མཆིས་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གཉེན་པོའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ལ་མཁས་པ་ནི་སོར་ཆུད་པའི་དགེ་བ་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་དང་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་གནས་ལ་མཁས་པ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅིའི་སླད་དུ་སྲིད་པར་སྐྱེ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
སྐྱེ་བ་རབ་མཆོག་ཅེས་བགྱི་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བསམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅིའི་སླད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་སྨོན་ལམ་རྒྱ་ཆེན་པོས་མཆི་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བདག་དང་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ནི། བསླབ་པའི་གཞི་དྲུག་པོ་དག་ལའོ། །གནས་དང་གནས་པ་ལ་མཁས་པ་ནི་བསླབ་པ་གསུམ་པོ་སྔ་མ་སྔ་མ་ལ་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མངོན་པར་མཐོ་བ་དང་ངེས་པར་ལེགས་པའི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ནི་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་གཉིས་དེ་དག་གི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལེགས་པར་ཤིན་ཏུ་བསླབ་པ་ལ་མཁས་པ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་བསླབ་པའི་གཞི་དྲུག་པོ་དེ་དག་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཇི་ལྟར་བསླབ་པར་བགྱི་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ལེགས་པར་མཁས་པ་ནི་ཁམས་བརྟས་པ་དང༌། ཚོགས་ཡང་དག་པར་སྒྲུབ་པ་དང༌། ཐེག་པ་ལ་ཡོངས་སུ་མི་ཉམས་པ་དང༌། སོམ་ཉི་མེད་པ་དང་གནས་སྐབས་ལས་ཤེས་པར་བྱའོ། །མཐར་ཐུག་པ་བསྡུ་བ་ལ་མཁས་པ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅིའི་སླད་དུ་བསླབ་པའི་གཞི་དེ་དག་དང་གྲངས་དྲུག་ཏུ་གདགས་པར་རིག་པར་བགྱི་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གྲོགས་ལ་མཁས་པ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅིའི་སླད་དུ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གཞན་དག་གྲངས་བཞིར་གདགས་པར་རིག་པར་བགྱི་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འབྱུང་བ་ལ་མཁས་པ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅིའི་སླད་དུ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་དེ་དག་གི་གོ་རིམས་དེ་ལྟར་བསྟན་པར་རིག་པར་བགྱི་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཐ་དད་པ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ལ་མཁས་པ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དེ་དག་རྣམ་པ་དུ་མ་རབ་ཏུ་དབྱེ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རྫོགས་པ་ལ་མཁས་པ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅིའི་སླད་དུ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དེ་དག་ལ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཞེས་བགྱི་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གདགས་པ་བསྡུ་བ་ལ་མཁས་པ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམ་པ་ལྔ་པོ་དེ་དག་གི་སོ་སོའི་ལས་གང་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་ལ་མཁས་པ་ནི། བཅོམ་
ལྡན་འདས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དེ་དག་གི་རྒྱ་ཆེ་བ་ཉིད་གང་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རྒྱུན་མི་འཆད་པ་ལ་མཁས་པ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅིའི་སླད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྟག་ཏུ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་འདོད་པ་བསམ་འཚལ་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རྒྱུ་ཉིད་ལ་གནས་པའི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཅིའི་སླད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་ལྟར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་འདོད་པ་ལ་དད་པས་གནས་པ་མ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བྱ་བ་སྒྲུབ་པ་ལ་མཁས་པ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དེ་དག་གི་སོ་སོའི་མཐུ་གང་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཡོངས་སུ་བསྡུས་པའི་ཡང་དག་པར་གྲུབ་པའི་ཕན་ཡོན་ལ་མཁས་པ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དེ་དག་རྒྱུ་གང་ལས་བྱུང་བ་དང༌། འབྲས་བུ་གང་དང་ལྡན་པ་དང༌། དོན་གང་དག་དང་ལྡན་པ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འབྲས་བུ་ནི་བདག་དང་གཞན་གྱི་ཆེད་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །སེམས་ཅན་ལ་ཕན་གདགས་པའི་གེགས་བྱེད་པ་ལ་མཁས་པ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་ཅིའི་སླད་དུ་འཇིག་རྟེན་ན་དབུལ་པོ་དག་གདའ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཐབས་ལ་འཇུག་པ་ཆུད་མི་ཟབ་ལ་མཁས་པ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་མཆིས་པ་ཉིད་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་གང་གིས་འཛིན་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འགྲིབ་པ་དང་འཕེལ་བ་ལ་མཁས་པ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཞེས་ཀྱང་བགྱི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་རྒྱུན་རྗེས་སུ་འཛིན་པ་གཞིག་པ་ལ་མཁས་པ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་དག་ཉོན་མོངས་པའི་བག་ལ་ཉལ་རྣམ་པ་དུ་མཆིས་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ངེས་པར་འབྱིན་པའི་བྱེ་བྲག་གི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ལ་མཁས་པ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཐེག་པ་གང་ཡིན་པ་དང༌། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལ་གང་དག་དོན་ལ་སྒྲ་ཇི་བཞིན་ཁོ་ནར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཁ་ཅིག་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི། ཀུན་བརྟགས་པའི་མཚན་
ཉིད་ཀྱིས་གཟུགས་ལ་སོགས་པའོ། །ཁ་ཅིག་ནི་སྐུར་པ་འདེབས་པར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལ་སྐུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །བཅུ་པ་ལ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྐུ་ལ་ཤིན་ཏུ་རྨོངས་པ་རྣམས་ཀྱི་གཉེན་པོར་ནི་མི་རྟག་པར་རྟོག་པའི་གཉེན་པོར་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་བསྟན་པ་དང༌། ནོར་བར་རྟོག་པའི་གཉེན་པོར་སྐྱེ་བར་འབྱུང་བ་བསྟན་པས་སྟོན་ཏོ། །སྡེ་སྣོད་བཏགས་པ་ལ་ཤིན་ཏུ་རྨོངས་པ་རྣམས་ཀྱི་གཉེན་པོར་དེ་མ་ནོར་བར་བསྟན་ཏོ། །མ་མོའི་མཚན་ཉིད་བཅུ་གཅིག་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་ལྔར་འགྱུར་ཏེ། གཉིས་ནི་བསྟན་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །གསུམ་ནི་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །གཉིས་ནི་འབྲས་བུའི་མཚན་ཉིད་དོ། །གཉིས་ནི་དེ་དག་གི་གེགས་དང་ཕན་འདོགས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །གཉིས་ནི་དེའི་ཉེས་པ་དང་ཡོན་ཏན་གྱི་མཚན་ཉིད་དོ། །ལྷག་མ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ལ་ཤིན་ཏུ་རྨོངས་པའི་གཉེན་པོ་སྟེ། བསྟན་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྐྱེ་བ་བསྟན་པའི་ཚུལ་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །བཅུ་པ་རྫོགས་སོ།། །།ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་ཏུ་རྟོག་པ་ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་ཞེ་ན། གནས་དང༌། མཚན་ཉིད་དང། ཐབས་དང༌། འབྲས་བུ་དང༌། རྒྱུ་དང༌། མཐར་ཐུག་པར་འགྱུར་བ་དང༌། རྟེན་དང༌། རབ་ཏུ་དབྱེ་བས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་གནས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའོ། །མཚན་ཉིད་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་རྒྱུ་ཉིད་དོ། །ཐབས་ནི་ཐོས་པ་དང༌། བསམས་པ་དང༌། བསྒོམས་པས་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་བོ། །འབྲས་བུ་ནི་དེ་སྤངས་པ་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་དང་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ཐོབ་པར་བྱེད་པའོ། །རྒྱུ་ནི་རིགས་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་མཉེས་པར་བྱེད་པ་དང༌། དམ་པའི་ཆོས་ཉན་པ་དང༌། ཚུལ་བཞིན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཆོས་ཀྱི་ནན་ཏན་ནོ། །མཐར་ཐུག་པར་གྱུར་པ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་རྟོགས་པ་སྟེ། གང་རྟོགས་པ་པས་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པ་ཀུན་ཏུ་རྟོགས་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །རྟེན་ནི་མོས་པས་སྤྱོད་པའི་ས་དང༌། ས་དང་པོ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའོ། །རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ན་རྣམ་པ་བཅུ་
བདུན་ཏེ། འབྱུང་བའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང༌། མ་བྱུང་བའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང༌། འཛིན་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང༌། གཟུང་བའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང༌། ཕྱི་རོལ་དུ་བལྟས་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང༌། ནང་དུ་བལྟས་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང༌། སྐྱེས་ནས་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང༌། ལན་གྲངས་གཞན་ལ་རབ་ཏུ་མྱོང་བའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང༌། མེད་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང༌། ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང༌། ཡང་དག་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང༌། ཡང་དག་པ་དང་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ར་བཏུ་དབྱེ་བ་དང༌། ཡང་དག་པའི་རྒྱུ་མཐུན་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང༌། འདིར་ཅི་ཞེས་བསྟན་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང༌། འདས་པ་དང་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ལ་སོགས་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའོ། །ཡང་དག་མིན་རྟོག་ཡང་དག་མིན། །ཡང་དག་མིན་མིན་མི་རྟོག་ཉིད། །རྟོག་པ་མ་ཡིན་མི་རྟོག་མིན། །ཐམས་ཅད་ཤེས་པར་བརྗོད་པར་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་རྣམ་པ་འདི་བཞིས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །འཕགས་པ་དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་པའི་རྣམ་པར་བཤད་པ་སློབ་དཔོན་ཐོགས་མེད་ཀྱིས་མཛད་པ་རྫོགས་སོ།། །།རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་ཛི་ན་མི་ཏྲ་དང༌། ཤཱི་ལེན་དྲ་བོ་དྷི་དང༌། ཞུ་ཆེན་གྱི་ལོ་ཙཱ་བ་བནྡེ་ཡེ་ཤེས་སྡེས་བསྒྱུར་ཅིང་ཞུས་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པ།།