རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་དང་པོའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་བཤད་བ།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རྒྱ་གར་སྐད་དུ། པྲ་ཏཱི་ཏྱ་ས་མུཏྤ་ད་སྱ་ཨཱ་དི་བི་བྷངྒ་ཡོ་ནི་རྡེ་ཤ །བོད་སྐད་དུ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་དང་པོའི་རྣམ་ པར་དབྱེ་བ་བཤད་པ། བམ་པོ་དང་པོ། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས ་དཔའ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །གང་ལ་བློ་མངའ་རྟོགས་པར་བྱ་བ་མ་རྟོགས་མེད། །གང་ལ་དག་མངའ་ཕྱི་ནས་རྣམ་པར་སྦྱང་བྱ་མེད། །དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་མགོན་ཏེ་འཇིག་རྟེན་མཐར་འབྱིན་པ། །སྐྱེ་དགུ་རྣམས་ཀྱི་གཙོ་ལ་སྤྱི་བོས་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཆོས་ཀྱང་དེ་དག་ཉིད་ཀྱིས་ཇི་བཞིན་བསྟན་པ་ནི། །ཞི་བ་གནས་དང་ལམ་དང་ལམ་གྱི་ཆེད་དུ་བྱས། །གང་ཞིག་རབ་ཏུ་རྟོགས་པས་ས་གསུམ་འདི་དག་ཏུ། །འཁོར་ལོ་བཞིན་དུ་འགྲོ་བ་འདི་དག་འཁོར་བ་མེད། །ཆོས་དེ་དག་ལ་གནས་པའི་འཕགས་པའི་དགེ་འདུན་ནི། །ཆགས་དང་ཚོགས་དག་ལས་ནི་ཤིན་ཏུ་འདས་གྱུར་ནས། །ཡན་ལག་བཅུ་དང་ཡན་ལག་བརྒྱད་དང་དབྱེ་བ་བརྒྱད། །ལམ་གྱི་འབྲས་བུས་འབྲས་བུས་ཀྱང་ནི་དེ་དག་རྣམས། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་མངོན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པར་བརྗོད་པའི་མདོ། །ཅུང་ཟད་ངེས་པར་བཤད་པ་བདག་ནི་བརྗོད་པར་འདོད། །བླ་མ་ལས་ཐོས་གཞན་དག་འདོད་པ་མཐོང་ནས་ཀྱང༌། །དེ་ལ་བརྟེན་ཏེ་ཅུང་ཟད་རབ་ཏུ་བརྟག་པར་བྱ། །མདོ་སྡེ་གང་ཞེ་ན། དགེ་སློང་དག་ཁྱེད་ལ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་དང་པོ་དང་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་བསྟན་གྱིས་ཞེས་བྱ་བའི་མདོ་སྡེའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་འདི་བསྟན་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་ན་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོ་འདི་འབའ་ཞིག་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསྟན་པ་དེ་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཁ་ཅིག་ནི་བདག་མེད་ན་ཇི་ལྟར་འཁོར་བར་འགྱུར་ཞེས་མི་ཤེས་པ་དང་ཐེ་ཚོམ་དང་ལོག་པར་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པ་དེ་དག་བསལ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེའོ། །བདག་ནི་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་དང་སྲེད་པའི་གཉེན་པོའི་ཕྱིར་ཡིན་པར་མཐོང་ངོ༌། །དེ་ལྟར་ན་བདག་མེད་པར་སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་བར་བསྟན་པས་སྟོང་པ་ཉིད་དང་སྨོན་པ་མེད་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །གདུལ་བྱ་ཅི་འདྲ་བ་ཞིག་ལ་ཡིན་ཞེ་ན། བདག་ཏུ་ལྟ་བ་ཅན་དང་འཁོར་བའི་ཉེས་པ་མ་ཤེས་པ་རྣམས་ལའོ། །ཇི་ལྟར་བདག་མེད་པ་ཡིན་པ་སྟོན་པ་ནི་འབའ་ཞིག་ཅེས་གང་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། བདག་དང་བདག་གི་དང་བྲལ་བ་ཞེས་དགོངས་པའོ། །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འདིར་དགོས་པ་འདི་ཡང་ཡིན་པར་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འདོད། །ཇི་སྐད་དུ་མདོ་གཞན་ལས། འདི་ལྟར་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་ཐོས་པ་དང་ལྡན་པས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་དང༌། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ལེགས་པར་མཐོང་བ་ཡིན་ཞེས་རྒྱས་པར་བྱས་ནས་དེ་སྔོན་གྱི་མཐའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་ཀཱ་ཏྱཱའི་བུ་འཇིག་རྟེན་ཀུན་འབྱུང་བ་དང་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་མཐོང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་གསུངས་སོ། །བདག་ཏུ་ལྟ་བ་སྤངས་པ་ཁོ་ནས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་མི་འབྱུང་བས་དེ་ཉིད་འདིར་དགོས་པའི་རྩ་བ་ཡིན་ལ། གང་ཡིན་དེ་ཉིད་མདོ་སྡེ་འདིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བསྟན་ཏོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡན་ལག་སྔ་མ་ལ་བརྟེན་ནས་འབྲེལ་པར་ཕྱི་མ་འབྱུང་བའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་འཆད་པའི་ཡི་གེ་ཡང་དོན་བཞིན་དུ་གདགས་ཏེ། ཇི་ལྟར་དོན་དམ་པ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་བཞིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་ན་ཡང་ཁར་བ་བསད་པ་དང་རིན་པོ་ཆེ་ཕྲོགས་པ་བཞིན་ནོ། །རྟེན་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྐྱེན་དེ་ལས་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཇི་ལྟར་བུད་ཤིང་ལ་བརྟེན་ནས་མེ་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་རྟེན་དེ་ལས་ཞེས་བྱ་བར་མངོན་ནོ། །སྤྲིན་ལ་བརྟེན་ནས་འཆར་འབབ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་སྤྲིན་འདུས་པ་ལས་ཞེས་བྱ་བར་མངོན་ནོ། །གངས་རི་ལ་བརྟེན་ནས་སྨན་སྐྱེའོ་ཞེས་བྱ་བ་གཞི་འདི་ལས་ཞེས་བྱ་བར་མངོན་པ་ཡིན་གྱི། ཇི་ལྟར་ཁྲུས་བྱས་ནས་ཟས་ཟ་བ་ལྟ་བུར་དུས་སྔ་ཕྱི་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དོན་དེ་ཉིད་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་གཞན་ལས། སྟོན་པ་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ། འདི་ཡོད་ན་འདི་འབྱུང་འདི་སྐྱེས་པས་འདི་སྐྱེ་བ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུའི་དོན་ཡིན་ཏེ། དུས་སྔར་བྱ་བ་བྱེད་པའི་དོན་མ་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་འདི་ལ་བརྟེན་ནས་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲུབ་པ་ཤེས་པར་བྱེད་ཅེ་ན། འདི་ཕྱིས་ངེས་པར་གཏན་ལ་དབབ་པར་བྱའོ། །ཁྱེད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱེད་ཅག་ལ་སྟེ་ཁྱེད་ཅག་གི་དོན་དུ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །དགེ་སློང་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བོད་པ་སྟེ།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སེམས་གཞན་དུ་སོང་བའི་དགེ་སློང་རྣམས་དེ་མངོན་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དགེ་སློང་རྣམས་ཁོ་ན་ལ་ཡིན་གྱི། འཁོར་གཞན་ལ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། མཆོག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཉེ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྟག་ཏུ་འདུག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། འཛིན་ནུས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཙུན་པ་སྒྲ་གཅན་འཛིན་བཟང་པོ་ལའོ། །དང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྟན་པ་སྟེ། རྣམ་པར་འཆད་པ་བས་དེ་སྔ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དེའི་སྒོ་ནས་གཞི་ལྟར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་སྡུད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པར་འཆད་པ་སྟེ། ངེས་པར་འཆད་པ་ནི་བསྟན་པའི་ཚིག་ཡིན་ཏེ། བསྟན་པའི་དོན་བདེ་བླག་ཏུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། ངེས་པར་འཆད་པ་ཚེགས་ཆུར་དུས་བདེ་བླག་ཏུ་འཛིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང། འགྲེལ་པ་དང་མདོ་ལྟ་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། སྤྱིའི་ཚིག་དང་བྱེ་བྲག་གི་ཚིག་ཡིན་པར་འདོད་དོ། །དེ་ལྟ་ན་ལེགས་པར་བཤད་པར་འགྱུར་ཏེ། མདོ་དང་རྒྱས་པར་ཡང་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསྟན་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དང་པོ་དང་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འཆད་པར་འཇུག་པ་ལ་བྱ་བར་མངོན་ཏེ། ཇི་ལྟར་གཞན་དུ་ཆོས་བཤད་པར་བྱའོ་ཞེས་སྨྲས་ནས་མདོ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ལས་དེ་འཆད་པ་གཞན་མ་ཡིན་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་ན་ཡང་ཚིག་གཅིག་བརྗོད་དོ་ཞེས་བྱས་ན་ཚིག་ལ་གཞན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཚིག་འགོད་པའམ། དེ་བས་ན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཡིན་ནོ། །ལེགས་པར་ཉོན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣ་བ་གཏོད་པར་སྦྱོར་བར་བྱེད་པའོ། །ཤིན་ཏུ་རབ་ཏུ་ཡིད་ལ་ཟུང་ཤིག་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་གུས་པར་འཛིན་ཅིང་འཁོར་རྣམས་བཤད་པའི་སྣོད་ཉིད་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ན་སྐྱོན་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་བཤད་པ་དོན་ཡོད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། རྣམ་པར་གཡེང་བའི་སྐྱོན་གྱིས་ནི་ཡི་གེ་མི་ཐོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་སྐྱོན་གྱིས་ནི་ཡི་གེ་དང་དོན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་སྭ་ཏི་དང་ཨ་རིཥྚ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །འདུན་པ་ཞན་པའི་སྐྱོན་གྱིས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ནི་མ་གུས་པས་བཟུང་བ་མི་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྣོད་ཁ་སྦུབ་པ་དང༌། མི་གཙང་བ་དང༌། ཞབས་རྡོལ་གྱི་ནང་དུ་ཆར་བབས་པ་དོན་མེད་པ་བཞིན་ཏེ། དེའི་ནང་དུ་མི་འཇུག་པ་དང༌། རྣམ་པར་འགྱུར་བ་དང༌། མི་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་དབྱེ་བ་བསྟན་གྱིས་ཞེས་གསུངས་ནས་ཡང་ཡིད་ལ་ཟུང་ཤིག་དང་བཤད་དོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ན་ནི་བཤད་ཀྱི་གཞན་དུ་ན་མི་བྱེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ང་ཡང་ལེགས་པར་ཤིན་ཏུ་འཆད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ང་ནི་འཆད་པར་ཟད་ཀྱི་ཁྱེད་རྣམས་ཀྱིས་ནི་ནན་ཏན་གྱིས་སྒྲུབས་ཤིག་ཅེས་བསྟན་པའི་ཡང་ཕྱིར་རོ། །གཞན་གནས་ཇི་སྐད་དུ། ཁྱེད་རྣམས་ཀྱིས་ནི་དེ་བཞིན་དུ་བྱ་བ་ཡིན་གྱི་འཆད་པ་པོ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་དང་པོ་གང་ཞེ་ན། གཞན་གྱིས་དྲི་བར་བྱ་བའི་སྐབས་སུ་ཚིག་དེ་རང་ཉིད་ཀྱི་ཡིན་ཏེ། དེ་མ་ཐག་ཏུ་གཏམ་འཕྲོ་འཆད་པའི་ཉེས་པ་ཡོངས་སུ་སྤང་པའི་ཕྱིར་དང༌། འཇིགས་ནས་ཞུ་མི་ནུས་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ལ་ཕན་གདགས་པའི་ཕྱིར་དང༌།  སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་བྱས་པ་རྣམས་ཚིག་དང་སྤྱོད་ལམ་ཐ་དད་པས་རྣམ་པར ་གཡེང་བར་འགྱུར་བའི་ཉེས་པ་ཡོངས་སུ་སྤང་བའི་ཕྱིར་རོ། འདི་ལྟ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དང་པོའི་བཤད་པ་རྩོམ་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ཡོད་ན་འདི་འབྱུང་འདི་སྐྱེས་པས་འདི་སྐྱེ་བ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་དང་པོ་དབྱེ་བ་མེད་པར་འཆད་པ་ཡིན་ཏེ། ཡན་ལག་རྣམས་མི་སྒྲོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཡན་ལག་རྣམས་ཕྱེ་ནས་སྒྲོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་ནི་འདི་ཡོད་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོད་པར་གྱུར་ནའོ། །འདི་འབྱུང་བ་ནི་སྐྱེ་བའོ། །དེ་ལྟར་ན་བདུན་པ་རྒྱུའི་དོན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །དཔེར་ན་ཆར་བབས་ན་ལོ་ཏོག་སྐྱེའོ། །སད་བ་པས་ན་ལོ་ཏོག་འཇིག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། འདིར་ཆར་བབས་པ་ནི་ལོ་ཏོག་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པར་མངོན་ཞིང༌། སད་བབས་པ་ནི་ལོ་ཐོག་འཇིག་པ་དེ་བཞིན་དུ་འདི་ཡོད་ན་འདི་འབྱུང་ཞེས་བྱ་བ་གཞན་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པར་མངོན་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་སྐྱེས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱུང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །འདི་སྐྱེ་བ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྱུང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་ལྔ་པ་རྒྱུའི་དོན་མ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དཔེར་ན་མེ་དང་འབྲེལ་བ་ལས་ཆོས་པར་འགྱུར་བ་དང༌། ལག་པ་ལ་སོགས་པ་བརྡབས་པ་ལས་སྒྲ་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དང་པོ་ནི་མ་ཕྱེ་བར་བསྟན་གྱི་ཆེ་བ་ཁོ་ནས་མ་ཡིན་ཞེ་ན། མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་དོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་གི་རྐྱེན་གྱིས་དོན་ཡང་འདི་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ། འདི་ཡོད་ན་འདི་འབྱུང༌། འདི་སྐྱེས་པས་འདི་སྐྱེ་བ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །རྐྱེན་གྱིས་དོན་བསྟན་པ་འདིས་ཕྱིའི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཡང་བསྟན་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། རྐྱེན་གྱི་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚིག་འདི་གཉིས་ལས་དོན་གྱི་བྱ་བྲག་ཐ་དད་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད་ཅེ་ན། ཅི་ཡང་མེད་དོ། །འོ་ན་ཅིའི་ཕྱིར་གཉིས་བརྗོད་ཅེ་ན། གཅིག་ལ་གཅིག་འཆད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང་རུང་བ་ཞིག་བརྗོད་ན་ནི་གྲངས་ཅན་པའི་དོན་ཡོད་པའམ། སྐྱེ་བར་རྟོག་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་དག་ནི་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཡང་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཡོད་པར་མི་འདོད་ཀྱི་མ་བྱུང་བ་ལས་བྱུང་བ་སྐྱེ་བ་ཡིན་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་འདི་སྐྱེས་པས་འདི་སྐྱེ་བ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་མ་བརྗོད་ན་ནི་རྒྱུ་རྟག་པ་དགག་པ་མ་བྱས་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་ཡོད་ན་འདི་འབྱུང་ཞེས་བྱ་བ་མ་བརྗོད་ན་ནི་ངེས་པར་གཏན་ལ་ཕབ་པ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །གང་སྐྱེས་པས་གང་སྐྱེ་བ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཡོད་ན་དེ་ཡོད་པ་ཡིན་གྱི། བདག་ལ་སོགས་པ་རྟག་པ་ལས་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་ན་ནི་རྒྱུ་རྟག་པ་དགག་པ་མ་བྱས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་གཉིས་ཀ་དགོས་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ན་རེ་ཡན་ལག་གཞན་དང་གཞན་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེའོ། གཞན་ན་རེ་དུམ་བུ་གསུམ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེའོ། །དེ་ནི་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་རྐྱེན་ཡིན་པའི་ཚིག་ཁོ་ནས་གཉིས་ཀ་འགྲུབ་པས་དོན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སྤྲེའུ་ལྟ་བུའི་མདོ་ལས་ཀྱང༌། དེ་ལ་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་ཐོས་པ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཉིད་ལ་ལེགས་པར་ཤིན་ཏུ་ཚུལ་བཞིན་སོ་སོར་རྟོག་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ་འདི་ཡོད་ན་འདི་འབྱུང་འདི་སྐྱེས་པས་འདི་སྐྱེ་བ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ་བདེ་བ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་རེག་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པ་ལ་བརྟེན་ནས་བདེ་བའི་ཚོར་བ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་དེར་ཡང་ཡན་ལག་གཞན་དང་གཞན་ནམ། དུམ་བུ་གསུམ་རྣམ་པར་གཞག་པ་མེད་པས་གཉིས་མི་བརྗོད་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་དག་ན་རེ་དོན་ལ་བྱེ་བྲག་ཡོད་དེ། མངོན་སུམ་དང་བརྒྱུད་བའི་རྐྱེན་གྱི་དངོས་པོ་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེའོ། །དེ་དག་དགག་པ་ཡང་དེ་དག་ཉིད་ཡིན་ནོ། །གཞན་དག་ན་རེ་ཚིག་དང་པོས་ནི་རྒྱུན་གྱིས་རྒྱུ་གནས་པ་སྔོན་དུ་སོང་བའི་འབྲས་བུ་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པས་ནི་རྒྱུ་སྐྱེས་པས་འབྲས་བུ་སྐྱེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲའོ། །དེར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་བརྩམས་པ་ལ་གནས་པ་འཆད་པ་འབྲེལ་པ་ཅི་ཡོད། འོན་ཏེ་དེ་ཡང་སྐྱེ་བ་ཁོ་ན་ཡིན་ན་ནི་དོན་ལ་བྱེ་བྲག་ཅི་ཡོད། གལ་ཏེ་རྒྱུན་སྐྱེས་པ་དང་གནས་པ་ཡིན་ན་སྔ་མ་སྐྱེས་པ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ཏེ། སྔར་སྐྱེ་ལ་ཕྱིས་གནས་པ་ཡིན་པས་སྐྱེ་བ་མ་བཤད་པར་གནས་པའི་དུས་ཅིའི་ཕྱིར་བཤད། ནུར་ནུར་པོ་དང་ནར་ནར་པོ་ལ་སོགས་པ་དང༌། ཞོ་དང་འོ་མ་ལ་སོགས་པ་ཡང་སྐྱེ་སྟེ་གནས་པ་ཡིན་ན་རྒྱུ་གང་ཞིག་གནས་པ་ཡོད་ན་ཡོད་དོ་ཞེས་འདིར་བརྗོད་པར་བྱ། ཕ་རོལ་པོ་དག་ན་རེ་འདི་ཡོད་ན་འདི་འབྱུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྲས་བུ་ཡོད་ན་རྒྱུ་འཇིག་ པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་སེམས ་ན། འོ་ན་ནི་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བ་རྒྱུ་མེད་པ་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟར་འདི་སྐྱེས་པས་འདི་སྐྱེ་བ་དེའི་ཕྱིར་རྒྱུ་མེད་པ་ཅན་དུ་མི་འགྱུར་ཞེས་སྨྲ་བ་ནི་གཞན་དུ་བསྟན་པ་མེད་པ་ལ་གཞན་དུ་སྟོན་པ་ནི་རང་དགའི་ཚིག་ཙམ་དུ་ཟད་དེ། མདོ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་འཆད་པར་རྩོམ་པ་ལ་རྣམ་པར་འཇིག་པ་འཆད་པ་འབྲེལ་པ་ཅི་ཡོད། རྒྱུ་ཞིག་པ་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ལ། འབྲས་བུ་ལ་བརྟེན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། སྐད་ཅིག་མའི་ཆོས་འཇིག་པ་ལ་རྐྱེན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དོན་འདི་ཡིན་པར་གྱུར་ན་ནི་འདི་ཡོད་ན་འདི་མི་འབྱུང་ཞེས་དེ་སྐད་གསུངས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་བྱས་ན་ཤིན་ཏུ་དོན་གསལ་བར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་འདིའི་དོན་དེ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དག་ན་རེ་ཚིག་དང་པོས་ནི་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་རྐྱེན་བསྟན་ཏེ། ཇི་ལྟར་རེག་པ་དང་ཚོར་བའམ། མྱུ་གུ་དང་གྲི་བ་མ་ལྟ་བུའོ། །གཉིས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པས་ནི་སྔར་སྐྱེས་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་སྲིད་པ་ལས་སྐྱེས་པ་ལྟ་བུ་དང༌། ས་བོན་ལས་མྱུ་གུ་ལྟ་བུའོ་ཞེ་ན། འདིར་ནི་དེ་དག་འགྲུབ་པར་འགྱུར་ན་སྤྲེའུ་ལྟ་བུའི་མདོ་ལས་ནི་འགྲུབ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་རྐྱེན་ཁོ་ན་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དག་ན་རེ་རྒྱུ་མེད་པ་དང་རྒྱུ་རྟག་པ་དགག་པའི་ཕྱིར་ཚིག་གཉིས་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་མེད་ན་ནི་ཅི་ཡང་འབྱུང་པ་མེད་ལ་རྒྱུ་རྟག་པ་རང་བཞིན་དང༌། དབང་ཕྱུག་དང༌། རྡུལ་ཕྲ་རབ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཀྱང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་དག་ནི་ཚིག་དང་པོ་མེད་པར་ཡང་སྨྲ་བ་གཉིས་ཀ་དགག་པར་འགྲུབ་པས་དེ་དག་ནི་དོན་མ་ཡིན་ནོ།། རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་པ་དག་ན་རེ་མ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་དང༌། མི་རྟག་པའི་རྐྱེན་ལས་སྐྱེ་བའི་དོན་གྱིས་ཚིག་གཉིས་སྨོས་ཏེ། ཡོད་ན་ཞེས་པ་ནི་མ་སྤངས་པ་ལ་བྱ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ་མདོ་གཞན་ལས། ཅི་འདོད་པ་དང་འདུན་པ་ཡོད་བཞིན་དུ་ནང་གི་འདོད་པ་རྣམས་ལ་སོ་སོར་མི་མྱོང་བ་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་མེད་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཡོད་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ལས་ལྷུག་པར་གསུངས་ཏེ། དེར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཞུས་པ་དང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། དགེ་སློང་དག་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། གཡོ་བ་མེད་པའི་རྐྱེན་ལས་བྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་དང༌། མི་རྟག་པའི་རྐྱེན་ལས་བྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་དང༌། ནུས་པའི་རྐྱེན་ལས་བྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་དོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་དག་ཉིད་དང་པོ་བསྟན་པ་འདིར་རབ་ཏུ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་དེ། འདི་ཡོད་ན་འདི་འབྱུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཡོ་བ་མེད་པའི་རྐྱེན་ལས་བྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ཡོད་པ་ཙམ་རྐྱེན་ཉིད་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་སྐྱེས་པས་འདི་སྐྱེ་བ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་རྟག་པའི་རྐྱེན་ལས་བྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། སྐྱེས་པ་རྐྱེན་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི་ནུས་པའི་རྐྱེན་ལས་བྱུང་བའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། སྔ་ཕྱིའི་ཡན་ལག་ངེས་པས་རྐྱེན་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མ་རིག་པ་དེ་རྐྱེན་ཡིན་ནོ། །ལྷག་མ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རྣམས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །རྐྱེན་གྱིས་དོན་ནི་སྔར་བསྟན་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །ངེས་པའི་ཚིག་ནི་རྐྱེན་དེ་ལས་ཡིན་པས་རྐྱེན་ཡིན་པ་དང༌། རབ་ཏུ་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །རྐྱེན་གང་ཡིན་ཞེ་ན་བདག་པོའི་རྐྱེན་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་རྐྱེན་ཞེས་བསྟན། རྒྱུ་དང་བྱེད་རྒྱུ་དང་གཞི་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། གང་ཡང་རུང་བ་སྨོས་ན་ཡང་ཕྱིར་རྒོལ་བར་འགྱུར་རོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་སྐབས་སུ་ནི་གང་ལ་བརྟེན་ནས་གང་འབྱུང་བ་དེའི་རྐྱེན་ནི་འདི་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ། །གཞན་དག་ན་རེ་རྒྱུ་སྨོས་ན་ནི་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་ལ་སོགས་པ་འཛིན་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། གཞི་དང་བྱེད་རྒྱུ་སྨོས་ན་ཉེས་པ་ཅི་ཡོད། རྒྱུའི་སྒྲ་གཞན་ལ་ཡང་མཐོང་སྟེ། ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རྒྱུ་གཉིས་རྐྱེན་གཉིས་ཡིན་ལ། ཚངས་པ་བདག་ནི་རྒྱུར་སྨྲ་བ་སྟེ་རྒྱུ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་བས་ན་དེ་དག་ནི་ལེན་དུ་མི་རུང་ངོ༌། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་གང་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་གྱི། འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་བྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མདོ་སྡེ་གཞན་ལས་གསུངས་ཏེ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ་འདི་ཡོད་པས་འདི་འབྱུང་ཞེས་རྒྱས་པར་ཡིན་ནོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་བྱུང་བའི་ཆོས་གང་ཞེ་ན་མ་རིག་པ་དང༌། འདུ་བྱེད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནས། སྐྱེ་བ་དང༌། རྒ་ཤི་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལ་དགོངས་པ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། མ་བྱུང་བ་ལས་བྱུང་བའོ། །དེ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་གཞན་དུ་ཇི་ལྟར་བསྟན་པར་ནུས། ཇི་ལྟར་རྒས་པར་གྱུར་པ་ལས་གཞན་དུ་རྒ་བར་གྱུར་པ་ཇི་ལྟར་བསྟན་པར་ནུས། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འདིར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་དང་པོ་ཡིན་པར་གསུངས་སོ། །དེར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བའི་ཆོས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འདིར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་དེ་ལྟ་ན་རྟེན་ཅིང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་དང༌། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཡང་ཁྱེད་ལ་བཤད་པར་བྱའོ་ཞེས་ཅིའི་ཕྱིར་མ་གསུངས་ཤེ་ན། ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་འདི་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ལ་དགོངས་པ་ཡིན་པས། དེའི་མདོ་དང་རྒྱས་པར་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དགེ་སློང་དག་ཁྱེད་ལ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་དང་པོ་དང་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་བསྟན་གྱིས་ཞེས་གསུངས་པས་འགལ་བ་མེད་དོ། །བྱུང་བ་དང་འབྱུང་བ་དག་ཀྱང་དོན་ཐ་དད་པར་ཁ་ཅིག་རྟོག་པ་དེ་དག་ཀྱང་བསལ་བ་ཡིན་ཏེ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལས་གཞན་དུ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བརྟགས་པའི་ཆོས་ཡིན་པ་ཉིད་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚིག་ལས་ཚིག་འབྱུང་བ་ནི་གལ་ཏེ་མ་རིག་པ་ཡང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཡིན་ན་དེའི་རྐྱེན་གང་ཡིན་ཞེ་ན། རྒྱུ་དང་བཅས་རྐྱེན་དང་བཅས་གཞི་དང་བཅས་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ལས་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཡང་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་ཡིན་པར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་སོ། །གསུས་པོ་ཆེའི་མདོ་ལས་སྒྲིབ་པ་ལྔ་ཡང་ཡིན་པར་གསུངས་ཏེ། མ་རིག་པ་གནས་པར་བྱེད་པ་གང་ཞེ་ན། སྒྲིབ་པ་ལྔ་ཡིན་པར་བརྗོད་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ལོག་པར་ལྟ་བ་ཡང་ཡིན་ཏེ། ལོག་ པར་ལྟ་བ་ཀུན་ཏུ་བསྟེན་ཅིང་བསྒོམ་ལན་མང་དུ་བྱས་པས་ལུས་ཞི་གནས་སེམས ་ཅན་དམྱལ་བའི་ནང་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །བརྒྱ་ལ་མི་རྣམས་དང་སྐལ་བ་མཉམ་པར་འོངས་ན་ཡང་རྨོངས་པ་ཆེན་པོར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཡིན་པར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུམ་ལས་ཆགས་པ་པོས་ནི་མི་ཤེས། ཆགས་པ་པོས་ནི་ཆོས་མི་མཐོང་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །རེག་པ་ཡང་ཅིའི་རྐྱེན་ཡིན་པར་བསྟན་ཏེ། འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་གང་ཅི་ཡང་རུང་བ་དེ་ཐམས་ཅད་རེག་པ་ལ་བརྟེན་ནས་དེ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེའོ། །གསུས་པོ་ཆེའི་མདོ་ལས་མ་རིག་པ་ཡང་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་ཡིན་པར་བསྟན་ཏེ། ཅི་ཟག་པ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་པ་ཡིན་ནམ། ཟག་པ་ནི་གསུམ་སྟེ། འདོད་པའི་ཟག་པ་དང༌། སྲིད་པའི་ཟག་པ་དང༌། མ་རིག་པའི་ཟག་པའོ། །མ་རིག་པ་ཀུན་འབྱུང་བ་ལས་ཟག་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པ་ཀུན་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱའོ། །མ་རིག་པ་ཁོ་ན་ལ་བརྟེན་ནས་མ་རིག་པ་འབྱུང་བ་ཡིན་གྱི། ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་ལས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རྨོངས་པ་ཁོ་ན་ལས་དེ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རང་གི་རིགས་གཅིག་ལས། གཅིག་འབྱུང་པ་ན་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པས་ལྷག་པར་རྒྱས་པར་འབྱུང་བར་བྱེད་དེ། ས་བོན་རྒྱས་པ་ནི་ལྷག་པར་སྤང་དཀའ་བ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་ཡང་དེའི་རྐྱེན་ཡིན་བར་གསུངས་སོ། །འོ་ན་མདོ་སྡེ་འདིར་དེའི་རྐྱེན་ཅིའི་ཕྱིར་མ་གསུངས་ཤེ་ན། དེ་ལ་ཡང་གཞན་བརྗོད་པར་བྱ་དགོས་པར་འགྱུར་ལ། གང་ནས་བརྟེན་ཏེ་སྐྱེ་བའི་རིམ་པ་བསྟན་པ་བརྩམ་པར་བྱ། གང་གི་དོན་དུ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་བསྟན་པ་དེ་ལ་ནི་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་བསྟན་པ་དགོས་པ་མེད་དེ། དེ་ཡང་ཕྱིས་བསྟན་པར་བྱའོ། །མ་རིག་པའི་རྐྱེན་རང་གི་རིགས་ཡིན་ཡང་འདིར་ཡན་ལག་རྣམས་ཀྱི་རྐྱེན་རང་གི་རིགས་བརྗོད་པར་འདོད་པ་མ་ཡིན་པས། འདིར་ནི་དེའི་རྐྱེན་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་ཁ་ཅིག་རྒོལ་བ་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་མ་སྨོས་པའི་ཕྱིར་འཁོར་བ་ཐོག་མ་ཡོད་པར་འགྱུར་བ་དང༌། ཡན་ལག་ལྷག་པ་དང་དེ་དག་ལ་ཐུག་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་དེ་སྐད་བརྒལ་ནས། ལན་ནི་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་ཡིན་ནོ་ཞེས་མདོ་སྡེ་གཞན་ལས་འབྱུང་བ་སྔར་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །ཡན་ལག་ལྷག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ལེན་པའི་ནང་དུ་དེ་འདུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐུག་པ་མེད་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་གཉིས་གཅིག་ལ་གཅིག་རྐྱེན་བྱེད་པའི་ཕྱིར་བྱ་དང་སྒོ་ང་བཞིན་ནོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་བསྒོས་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་རྨོངས་པ་ལས་སྐྱེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་ཉིད་ནས་གསུངས་སོ། །འོ་ན་ནི་ཡན་ལག་ཀུན་གཞན་ལས་རྐྱེན་ཉིད་ཡིན་པར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་འདིར་རྐྱེན་མི་བརྗོད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་དང༌། སྲེད་པ་དང་མ་རིག་པ་གཉིས་ཀྱང་ཆོས་མངོན་པའི་ལུགས་ཀྱིས་ལེན་པའི་ནང་དུ་འདུས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། དཔེར་ན་ཨུཏྤ་ལའི་རྐྱེན་རྩ་བ་ཡིན་པར་བསྟན་དུ་ཟིན་ཀྱང༌། རྩ་བ་རྐྱེན་ཡིན་པར་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་མེད་པ་ཅན་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ། འདིར་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་མ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་མེད་པ་ཅན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དུ་འགྱུར་པ་ཉིད་ན་གང་གི་ཕྱིར་འཁོར་བ་ལ་ཐོག་མ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར། གང་གི་ཕྱིར་འདིར་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་བརྗོད་པར་མི་བྱ་བ་དེ་ནི་བདག་གིས་རྟོགས་ཏེ། དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་འདི་ལ་རྒོལ་བའི་སྐབས་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་རྒ་ཤིའི་འོག་ཏུ་ཡན་ལག་གཞན་མ་བརྗོད་ལ། འཁོར་བ་ལ་ཐ་མ་ཡོད་པར་ཐལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དག་ན་རེ་རེག་པ་བསྟན་པས་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་མདོ་སྡེ་གཞན་ལས་དེ་རེག་བའི་ཚེ་བསྟན་ཏེ། མིག་དང་གཟུགས་ལ་བརྟེན་ནས་རྨོངས་པ་ལས་བྱུང་བའི་བསྒོས་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་སྐྱེའོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། ཚོར་བ་བསྟན་པས་ཀྱང་མ་རིག་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། མ་རིག་པའི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་ལ་སྐྱེས་པའི་ཚོར་བ་ལ་བརྟེན་ནས། སྲེད་པ་སྐྱེའོ་ཞེས་མདོ་སྡེ་གཞན་ལས་གསུངས་བས་མདོ་སྡེ་གཞན་ལས་གསུངས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་འདིར་མི་བརྗོད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་རོ། །མ་རིག་པ་གང་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བའི་རྣམ་པ་འདི་ནི་རིག་པ་མ་ཡིན་པ་འདི་ནི་མ་རིག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འགོག་པའི་རྣམ་པའི་རྣམ་གྲངས་ཡིན་ནོ། །འདི་ཡང་དོན་བདུན་ལ་མཐོང་སྟེ། ཡོད་པ་འགོག་པ་ལ་ནི་འཛིན་པ་མ་ཡིན་པ་དང། དངོས་པོ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །གཞན་ཉིད་ལ་ནི་རིགས་སྲོག་ཆགས་མ་ཡིན་ཞེས་བྱས་ན་སྲོག་ཆགས་ལས་གཞན་ཕྱོགས་ན་མི་གནས་པ་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པ་གང་ཡིན་པ་ལ་བྱ་སྟེ། གཟུགས་ཅན་ལས་གཞན་གང་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བར་མངོན་པ་ལྟ་བུའོ། །འདྲ་བ་གཞན་ཉིད་ལ་ནི་བྲམ་ཟེ་མ་ཡིན་གཞོན་ནུ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱས་ན་བྲམ་ཟེ་དང་གཞོན་ནུ་མ་དང་འདྲ་བ་གཞན་མིའི་བྱེ་བྲག་གཅིག་ལ་བྱ་བར་མངོན་པ་ཡིན་གྱི། གཞན་ཐམས་ཅད་མ་ཡིན་བ་ལྟ་བུའོ། །སྨད་པའི་དོན་ལ་ནི་ཆུང་མ་མ་ཡིན་པ་དང༌། བུ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱས་ན་ཆུང་མ་ངན་པ་དང༌། བུ་ངན་པ་ལ་བྱ་བར་མངོན་པ་ལྟ་བུའོ། །ཉུང་བའི་དོན་ལ་ནི་ཚོད་མ་ལན་ཚྭ་མེད་པ་དང༌། གཞོན་ནུ་མ་ལྟོ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །བྲལ་བའི་དོན་ལ་ནི་དགེ་སློང་མེད་པའི་གནས་དང༌། ཆུ་མེད་པའི་དགོན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །གཉེན་པོའི་དོན་ལ་ནི་བསོད་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ནམས་མེད་པ་དང༌། གྲགས་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །སྡུད་པ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ནི། །ཡོད་པ་དག་ནི་འགག་པ་དང༌། །གཞན་པ་ཉིད་དང་འདྲ་བ་དང༌། །སྨད་དང་ཉུང་དང་བྲལ་དོན་དང༌། །གཉེན་པོ་དག་ལ་འདི་ཡོད་དོ། །ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་འདིར་དོན་ཁ་ཅིག་པར་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། རེ་ཞིག་རིག་པའི་དངོས་པོ་མེད་པ་ཙམ་ནི་མ་རིག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་དངོས་པོ་མེད་པ་ནི་འདུ་བྱེད་སྐྱེ་བའི་བདག་པོའི་རྐྱེན་ཉིད་དུ་རིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་མ་རིག་པ་འགགས་པས་འདུ་བྱེད་འགག་གོ་ཞེས་བརྗོད་པའི་འགགས་པ་ཡང་མི་རུང་ངོ༌། །མདོ་སྡེ་གཞན་ལས་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་དང་འཆིང་བ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་ཡིན་པར་གསུངས་པ་ཡང་མི་རུང་ངོ༌། །ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་རྒྱུ་ཡིན་པ་ཡང་མི་རུང་ངོ༌། །རེ་ཞིག་འདོད་མ་ཆགས་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་རྐྱེན་དུ་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ནི་ཆགས་པའི་དངོས་པོ་མེད་པ་ཙམ་ཡིན་ནོ། །དམིགས་པ་ཙམ་དེ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེའི་བདག་པོའི་རྐྱེན་དུ་མི་རུང་ངོ༌། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་དེ་ལས་རྙེད་པར་འདོད་པ་རྣམས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པར་འགྱུར་རོ། །མ་རིག་པ་ཡང་རྨོངས་པ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ལ། གལ་ཏེ་རིག་པ་མེད་པའི་དངོས་པོ་ཙམ་ཡིན་ན་ཅི་རྨོངས་པ་མེད་རྨོངས་པའི་དངོས་པོ་མེད་པ་ཙམ་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་གཉེན་པོ་ཡིན་ན་དེ་གཉིས་ཀ་ཡང་དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་རིག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིག་པ་ལས་གཞན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་མ་རིག་པ་ཡིན་ཏེ་མིག་ལ་སོགས་པ་ལའང་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །རིག་པ་དང་འདྲ་བའི་ཆོས་གཞན་ཡང་མ་རིག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྫས་ཀྱང་མ་རིག་པ་ཡིན་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྨད་པའི་རིག་པ་ཡང་མ་རིག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱིས་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྫས་ཀྱང་མ་རིག་པ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །ཅི་ཉེས་ཤེ་ན། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ལྟ་བ་མ་རིག་པ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །ཅི་ཉེས་ཤེ་ན། སོ་སོར་མི་བརྗོད་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལས་གཞན་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དང་མཚུངས་པར་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ལྡན་པའི་ཤེས་རབ་མ་རིག་པ་ཡིན་པར་འགྱུར། ཅི་ཉེས་ཤེ་ན། མ་འདྲེས་པའི་མ་རིག་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །མི་དགེ་བའི་ལྟ་བ་ཡང་མི་དགེ་བའི་རྩ་བ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །རིག་པ་ཆུང་བ་ཡང་མ་རིག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བརྒྱད་པ་ལ་སོགས་པའི་རིག་པ་མ་རྫོགས་པའི་རིག་པ་ཡང་མ་རིག་པ་ཡིན་པར་གྱུར་ཏ་རེ། རིག་པ་དང་བྲལ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་མ་རིག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རིག་པ་མ་སྐྱེས་པའི་རྒྱུད་ཀྱིས་མིག་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མ་རིག་པ་ཡིན་པར་གྱུར་ཏ་རེ། རིག་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་གཞན་ནི་མ་རིག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་དང་གྲགས་པ་མ་ཡིན་པ་ལྟ་བུ་དང༌། ཆགས་པ་མེད་པ་དང༌། ཞེ་སྡང་མེད་པ་བཞིན་ནོ། །དེའི་ངོ་བོ་ཡང་གང་ཞེ་ན། རེ་ཞིག་བྱམས་པའི་རྣམ་པའི་སེམས་ལ་ཆགས་པ་མེད་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཡང་གང་ཞིག་ཡིན། མི་སྡུག་པའི་རྣམ་པ་ལ་ཞེ་སྡང་མེད་པ་ཡང་གང་ཞིག་ཡིན། དེ་གཉིས་ལ་ནི་དེ་གཉིས་ཏེ། ཆགས་པ་དང༌། ཞེ་སྡང་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །མིག་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོ་རྣམས་ཀྱི་གཟུགས་དང་བའི་རང་གི་ངོ་བོ་ཡང་ངེས་བར་བྱ་བ་སུ་ཞིག་ནུས། གཉིད་ཀྱིས་ལོག་པའི་ཡང་མཐོང་བའི་བྱ་བ་བྱེད་པ་ལས་ན་དེ་ཡོད་པར་ངེས་པར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་རིག་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱིས་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་མ་རིག་པ་ཡོད་པ་ཉིད་དུ་ངེས་པར་བྱའོ། །རིག་པ་འདི་གང་ཞེ་ན། གང་གི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་མ་རིག་པ་གང་ཡིན་པའོ། །གཙོར་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཤེས་རབ་དང་དེ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་དང་དེའི་རྗེས་ལ་ཐོབ་པ་ཡང་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཆེད་དུ་བྱེད་པ་དང་དེ་ཡོངས་སུ་སྦྱོང་བར་བྱེད་པ་མཉན་པ་དང༌། བསམས་པ་དང་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་ནི་རིག་པ་ཞེས་བྱའོ། །གནས་བརྟན་ཤཱ་རིའི་བུས་གསུངས་པའི་མདོ་ལས་ཀྱང༌། ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་དེ་དག་ལ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་པ་དང་མཐོང་བ་ན་ཤེས་རབ་དང་སྣང་བ་དང་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པའི་བར་འདི་ནི་རིག་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དེ་རིག་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་དེ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རིག་པ་ཡིན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པ་དང༌། དེས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་འགྲོ་བའམ། རིག་པར་འགྲོ་བ་དེས་ན་རིག་པ་ཞེས་ཇི་ལྟར་རིགས་པར་ངེས་ཚིག་བཤད་པར་བྱའོ། །གནས་བརྟན་ཤཱ་རིའི་བུས་གསུངས་པའི་མདོ་སྡེ་ལས་ཀྱང༌། ཚེ་དང་ལྡན་པ་གསུས་པོ་ཆེ་རབ་ཏུ་ཤེས་ལ་དེ་བས་ན་རིག་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཅི་རབ་ཏུ་ཤེས་ཤེ་ན། གཟུགས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་སོ། །གཟུགས་ཀུན་འབྱུང་བ་ཞེས་རྒྱས་པར་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ནི་ཤེས་པའི་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རིག་པ་དང་རྟོག་པ་ཡིན་པ་དེ་བས་ན་ངེས་པའི་ཚིག་གི་ཚུལ་གྱིས་རིག་པ་ཞེས་རྣམ་གྲངས་ཀྱིས་སྟོན་བར་བྱེད་དེ། ཤིན་ཏུ་གྲགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤེས་རབ་ཀྱང་རིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ལ། རབ་ཏུ་ཤེས་པར་བྱེད་པ་ཡང་རིག་པ་ཡིན་ནོ། །བྱ་བ་བྱེད་པ་གཞན་མེད་པར་བྱེད་པ་པོ་སྟོན་པ་ཇི་ལྟར་རིགས་ཏེ། འདི་ལྟར་ལྷག་མའི་སྦྱོར་བར་མཐོང་བ་ནི་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འདི་ཉིད་གཙུག་ལག་ལས་སྒྲས་ཤི་ཆད་གཉིས་ཀྱིས་རྗེས་སུ་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ་ཞེས་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བ་འདི་མཐོང་བ་མ་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་གཙུག་ལག་དེ་ཡང་ཚད་མ་མ་ཡིན་ན་ནི་སྒྲའི་བསྟན་བཅོས་ཅིའི་ཕྱིར་ཚད་མ་ཡིན། འཇིག་རྟེན་ན་ཡང་བྱ་བ་བྱེད་པ་གཞན་མེད་པར་ཡང་བྱེད་པ་པོ་སྟོན་པ་མཐོང་སྟེ། ས་བོན་ལས་མྱུ་གུ་འབྱུང་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །འོ་ན་ཅིའི་ཕྱིར་ལས་སྟོན་ཞེ་ན། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཡུལ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡུལ་གང་ལ་ཤེས་རབ་སྐྱེས་པ་ཡུལ་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་ན་གང་དུ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཡོད་པ་དེ་འཇོམས་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །གང་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔར་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། མདོ་སྡེ་དེ་དང་དེ་ལས་གསུངས་པའོ། །སྔོན་གྱི་མཐའ་མི་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི། མ་རིག་པའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་དག་དམིགས་པ་དང༌། རྣམ་གྲངས་ཀྱིས་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །སྔོན་གྱི་མཐའ་ལ་སོགས་པ་ནི་དམིགས་པའོ། །མི་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་རྣམ་གྲངས་སོ། །དེ་ལ་སྔོན་གྱི་ཚེའི་ཆ་ནི་སྔོན་གྱི་མཐའོ། །ཕྱི་མ་ནི་ཕྱི་མའི་མཐའོ། །གང་དེ་སྔོན་གྱི་མཐའ་མི་ཤེས་པ་ནི་ཅི་བདག་འདས་པའི་དུས་ན་བྱུང་བ་ཞིག་གམ་བྱ་བ་ལ་སོགས་པར་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱི་མའི་མི་ཤེས་པ་ནི་ཅི་བདག་མ་འོངས་པའི་དུས་ན་འབྱུང་བར་འགྱུར་རམ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པར་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྔོན་དང་ཕྱི་མའི་མཐའ་མི་ཤེས་པ་ནི་དབྱེ་བ་མེད་པར་རྨོངས་པ་འཇུག་པའམ། སྔོན་གྱི་མཐའ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཕྱི་མའི་མཐའ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་གྱི། ཇི་ཙམ་དབང་པོའི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་སྐྱེས་བུ་འདི་དག་ཁོ་ནར་ཟད་དོ་ཞེས་དེ་ལྟར་རྟོག་པའོ། །ནང་མི་ཤེས་པ་ནི་རང་གི་རྒྱུད་ལ་སེམས་ཅན་དུ་ལྟ་བར་བསམས་པའོ། །ཕྱི་མི་ཤེས་པ་ནི་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ལ་སེམས་ཅན་དུ་ལྟ་བར་བསམས་པའོ། །གཉིས་ཀ་མི་ཤེས་པ་ནི་རང་དང་གཞན་གྱི་རྒྱུད་གཉིས་ཀ་ལ་བྱེ་བྲག་མེད་པར་རྨོངས་པའོ། །ལས་མི་ཤེས་པ་ནི་བསོད་ནམས་དང་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་ཡོད་ལ། ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་དང༌། སྐུར་པ་འདེབས་པའིའོ། །བསོད་ནམས་ལ་ཡང་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པར་འདུ་ཤེས་པ་རྣམས་ཕྱུགས་གསོད་པ་དང་མེར་འཇུག་པ་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡོག་པའོ། །བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་ལ་ཡང་བསོད་ནམས་སུ་འདུ་ཤེས་ནས་ཕྱུགས་གསོད་པ་དང་མེར་འཇུག་པ་ལ་སོགས་པའོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་མི་ཤེས་པ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡོད་པ་ཉིད་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་དང་སྐུར་པ་འདེབས་པ་རྣམས་ཀྱིའོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་ཡང་ཐམས་ཅད་སྔོན་བྱས་པའི་རྒྱུ་ཅན་ནོ་ཞེས་རྣམ་པར་སྨིན་པར་འདུ་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱིའོ། །རྣམ་པར་སྨིན་བ་ལ་ཡང་ལྷ་རྣམས་ནི་རང་བྱུང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མ་ཡིན་པར་འདུ་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱིའོ། །གཉིས་ཀ་མི་ཤེས་པ་ནི་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་འགྲོ་བ་རྣམས་ཀྱི་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་པར་འདུ་ཤེས་པའམ་རྒྱུ་མེད་པར་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱིའོ། །སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པ་མི་ཤེས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་དང༌། ཆོས་ལེགས་པར་གསུངས་པ་དང༌། དགེ་འདུན་ལེགས་པར་ཞུགས་པ་ཡིན་པར་ཐོས་ནས་དེ་ཁོང་དུ་མི་ཆུད་པའམ། ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའམ། སྐུར་པ་འདེབས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཐོས་ན་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །རྒྱུ་དང་རྒྱུ་ལས་ཡང་དག་པར་བྱུང་བའི་ཆོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་གྱུར་པའི་སྲིད་པའི་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་སོ། །དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་དང་བཅས་པའི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་བར་དུ་ཡིན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བཅས་པ་རྒྱུ་དང་བཅས་པ་དེ་དག་ནི་དགེ་བ་ཡིན་ཏེ། བདེ་བའི་དོན་གྱི་ཕྱིར་དང༌། འབྲས་བུ་ཡིད་དུ་འོང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། མ་རིག་པའི་གཉེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་ནི་མཁས་པས་བསྔགས་པའི་དོན་གྱིས་སོ། །བསྟེན་པར་བྱ་བ་ནི་ཡང་ནས་ཡང་དུ་མངོན་དུ་བྱུང་བའི་དོན་གྱིས་སོ། །ཚིམ་པར་བྱེད་པ་ནི་ལུས་དང་ སེམས་ཚིམ་པར ་བྱེད་པའི་དོན་གྱིས་ཏེ། ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པའི་བྱེ་བྲག་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཀར་བ་ནི་དྲི་མ་མེད་པའི་དོན་གྱིས་ཏེ། ཟག་པ་མེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལས་བཟློག་པ་ནི་དེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཏེ། མི་དགེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་དབྱེ་བ་དང་བཅས་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་དེ་དག་ཉིད་ཡོངས་སུ་མ་དག་པའི་གནས་སྐབས་ན་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་འདྲ་བའི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་དེ་དག་ཉིད་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་བཅས་པ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེས་བུ་དམ་པ་དང་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་བརྟེན་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། ཚེ་རབས་སྔ་མའི་རྒྱུ་ལ་བརྟེན་ཏེ་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རེག་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ནི་དེ་ལ་དམིགས་པ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་བདག་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ནི་དེ་དག་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་མི་ཤེས་པ་ནི་གང་གིས་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་པར་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ལམ་མི་ཤེས་པ་དང༌། ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྟོགས་པ་མི་ཤེས་པ་ལ་བྱེ་བྲག་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། དེས་ནི་ཇི་ལྟར་མུ་སྟེགས་ཅན་བཞིན་དུ་ལམ་ལ་ལམ་ཡིན་པར་མི་མོས་སོ། །འདིས་ནི་བསྟན་པ་འདི་ཉིད་ལ་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ། །མ་རིག་པའི་དམིགས་པ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དེ་དག་ནི་འཇུག་པའི་ཕྱོགས་དང་ལྡོག་པའི་ཕྱོགས་འདི་ལས་བརྩམ་པ་ཡིན་པར་རིག་ པར་བྱའོ། །འཇུག་པ་གང་ཡིན་པ་ནི་འོང་བ་དང་འགྲོ་བ་དང་སེམས ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་ཡང་རང་དང་གཞན་གྱི་རྒྱུད་དང༌། སོ་སོའི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་འབྱིན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ནི་འཇུག་པའི་ཕྱོགས་ཡིན་ནོ། །ལྡོག་པ་གང་ཡིན་པ་ནི་རྟེན་དང༌། དམིགས་པ་གང་ཡིན་པ་དང༌། ཚོགས་དང་བར་དུ་གཅོད་པ་གང་ཡིན་པ་དང༌། རང་གི་ངོ་བོ་སྟེ་འདི་དག་ནི་ལྡོག་པའི་ཕྱོགས་ཡིན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ནོ། །དེ་ལ་རྟེན་ནི་སྐྱབས་གསུམ་མོ། །དམིགས་པ་ནི་མདོར་བསྡུས་ན་བདེན་པ་བཞིའོ། །རྒྱས་པར་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་སོ། །ཚོགས་དང་བར་དུ་གཅོད་པ་གཉིས་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་དང་དེའི་མི་མཐུན་བའི་ཕྱོགས་སོ། །ངོ་བོ་ཉིད་ནི་རེག་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ཡིན་ཏེ། བདག་གིས་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་ལ་བདག་ཏུ་ལྟ་བའི་མཚན་ཉིད་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་གཉེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་དེ་དང་དེར་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྔོན་གྱི་མཐའ་ལ་སོགས་པ་རེ་རེར་ཡང་མ་རིག་པའི་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་གྲངས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་བརྗོད་པ་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འགའ་ཞིག་ཇི་ལྟར་ཡང་དེའི་དོན་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། དེའི་ཚེ་རྣམ་པར་གཡེངས་པ་རྣམས་དེའི་དོན་ཐོས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་བརྗོད་ན་ནི་གཞན་དག་གིས་དཔྱད་པར་འགྱུར་རོ། །ཡིད་རྟུལ་པོ་དག་ཀྱང་ནས་ཡང་དུ་དེའི་དོན་རྟོགས་པས་མི་བརྗེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། སྒྲ་གཅིག་ལ་དོན་དུ་མ་ཡོད་པས་དོན་ཐ་དད་པར་རྟོགས་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་དང༌། མིང་དེ་དག་གིས་གསུང་རབ་ལས་བྱུང་བའི་དོན་དེ་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། སྨན་གྱི་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་མིང་བཞིན་ནོ། །ཆོས་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱིས་དེའི་དོན་ཐོབ་པར་བྱ་བ་དང་ཚིག་ཉེ་བར་སྦྱར་བ་གཉིས་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། བདག་ཉིད་ཆོས་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་ཡིན་པར་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། གཞན་དག་ལ་དེའི་ས་བོན་གཞག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་མ་རིག་པ་ཁོ་ན་ལ་མ་རིག་པའི་རྣམ་གྲངས་བསྟན་ཞེ་ན། རྣམ་གྲངས་སོ་སོ་རྣམས་དེ་བཞིན་དུ་དོན་གྱི་བྱེ་བྲག་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་གང་དག་གི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་མ་རིག་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྣམ་གྲངས་རྣམ་པ་གསུམ་དང་བཞིས་བསྟན་ཏོ། །གང་དག་གི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་མ་རིག་བ་ཡིན་ཞེ་ན། ཐོས་པ་དང་བསམས་པ་དང༌། བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བ་ཤེས་པ་དང༌། མཐོང་བ་དང༌། མངོན་པར་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་རིག་པ་རྣམས་ཀྱིའོ། །ཇི་ལྟར་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཡིན་ཞེ་ན། དེའི་ཡུལ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བཀབ་པའི་དོན་གྱིས་མུན་པར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་དང༌། ལོག་པར་མཐོང་བར་བྱེད་པའི་དོན་གྱིས་ཡིད་གཉིས་དང༌། བློ་ངན་པ་དང༌། བློ་མེད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རེ་ཞིག་ཀུན་དུ་རྨོངས་པ་དང་ཡིད་གཉིས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པར་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བར་སྟོན་པ་གང་ཡིན་པ་དང༌། མུན་པའི་རྣམ་པ་དང་བློ་མེད་པའི་ཉོན་མོངས་པར་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བ་སྟོན་པ་ནི་རིག་ན་མ་རིག་པ་དང་བློ་ངན་པའི་ཉོན་མོངས་པར་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བར་ཇི་ལྟར་བསྟན་དུ་རུང་ཞེ་ན། ཚོར་བ་དང༌། རིག་པ་དང༌། ཤེས་རབ་ཅིས་བྱ་བ་ནི་དོན་ཐ་དད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །མའི་རྣམ་པ་ནི་སྨད་པའི་དོན་ཡིན་ཏེ། སྨད་པའི་རིག་པ་འདི་ལ་ཡོད་པས་མ་རིག་པ་ཞེས་བྱའོ། །སློབ་དཔོན་འཆད་པ་ནི་སྔོན་གྱི་མཐའ་ལ་སོགས་པ་མི་ཤེས་པ་ནི་གཏན་ཚིགས་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། བདག་ཏུ་འཛིན་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་དང༌། དེ་ལས་གྲོལ་བའི་བགེགས་བྱེད་པ་གཉིས་ཀྱིས་སོ། །བདག་ཏུ་འཛིན་པ་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། རྟག་པར་འཛིན་པ་དང༌། དངོས་པོར་འཛིན་པ་དང༌། བྱེད་པ་པོ་དང་ཟ་བ་པོར་འཛིན་པའོ། དེ་ལས་གྲོལ་བའི་བགེགས་བྱེད་པ་ཡང་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་མི་ཤེས་པ་དང༌། མཐོང་བར་བྱ་བའི་དོན་མི་ཤེས་པ་དང༌། མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དང་གཉེན་པོ་སྤངས་པ་དང་བསྐྱེད་པ་མི་ཤེས་པ་དང༌། གཉེན་པོ་ལ་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་མེད་པ་མི་ཤེས་པའོ། །རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་བསྟན་པ། སྔོན་གྱི་མཐའ་མི་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། འདས་པའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ལ་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པར་རྟོག་རྟོག་སྟེ། ཅི་བདག་འདས་པའི་དུས་ན་བྱུང་བ་ཞིག་གམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་མི་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཕྱི་མའི་མཐའ་མི་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། མ་འོངས་པའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ལ་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པར་རྟོག་ཅིང༌། ཅི་མ་འོངས་པའི་དུས་སུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་མི་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །སྔོན་གྱི་མཐའ་དང་ཕྱི་མའི་མཐའ་མི་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། ནང་ལ་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཇི་ལྟར་ཡིན། ཇི་ལྟ་བུར་ཡོད་པ་ཡིན། འདུག་པ་སུ་ཡིན། སུ་ཞིག་འབྱུང་བར་འགྱུར། སེམས་འདི་དག་གང་ནས་འོངས། འདི་ནས་ཤི་ནས་གར་འགྲོ་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་མི་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ནང་མི་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ནང་གི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ལ་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པར་བདག་ཏུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་མི་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཕྱི་མི་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན།  སེམས་ཅན་གྱི་གྲངས་སུ་མ་གཏོགས་པ་ཕྱིའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ལ་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པར ་བདག་གིར་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་མི་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཕྱི་དང་ནང་མི་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། གཞན་གྱི་རྒྱུད་ཀྱི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ལ་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པར་མཛའ་པ་དང་མི་མཛའ་བ་དང་ཐ་མལ་པར་རྟོག་པའི་མི་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ལས་མི་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། ལས་དང་དེའི་འབྲས་བུ་ལ་ཡང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པར་རྟོག་པའི་མི་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །སངས་རྒྱས་མི་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་བྱང་ཆུབ་ཡིན་པར་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པའམ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའམ། བག་མེད་པའམ། ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའམ། སྐུར་པ་འདེབས་པའི་མི་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ཆོས་མི་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། ཆོས་ནི་ལེགས་པར་གསུངས་པ་ཡིན་པར་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པའམ་ཞེས་བྱ་བ་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །དགེ་འདུན་མི་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། དགེ་འདུན་ནི་ལེགས་པར་སྒྲུབ་པ་ཡིན་པར་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པའམ་ཞེས་བྱ་བ་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །སྡུག་བསྔལ་མི་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། སྡུག་བསྔལ་ལ་སྡུག་བསྔལ་དུ་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ལམ་གྱི་བར་དུ་ཇི་ལྟར་རིགས་པར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །རྒྱུ་མི་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། རྒྱུ་མེད་པའང་མི་མཐུན་པ་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་རྒྱུ་ཡིན་པར་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པར་རྟོགས་པའི་མི་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །རྒྱུ་ཇི་ལྟ་བར་རྒྱུ་ལས་ཡང་དག་པར་བྱུང་བའི་ཆོས་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །དེ་དག་ཀྱང་དགེ་བ་ནི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་དགེ་བ་ནི་ཁ་ན་མཐོ་བ་དང་བཅས་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསྟེན་པར་བྱ་བ་ནི་ཕན་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསྟེན་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ནི་ཕན་པ་ཉིད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་ན་མཐོ་བ་དང་བཅས་པ་ནི་ནག་པོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་ན་མཐོ་བ་མེད་པ་ནི་དཀར་པོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཆ་དང་བཅས་པ་ནི་འདྲེན་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རེག་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་མ་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། རྟོགས་པ་ལ་སེམས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་གྱུར་པ་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཅན་མི་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པའོ། །མི་ཤེས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་མདོར་བསྡུས་ན་ཀུན་ཏུ་རྨོངས་པ་རྣམ་པ་བདུན་ཡིན་ཏེ། དུས་ལ་ཀུན་ཏུ་རྨོངས་པ་དང༌། དངོས་པོ་ལ་ཀུན་ཏུ་རྨོངས་པ་དང༌། འཕོ་བ་ལ་ཀུན་ཏུ་རྨོངས་པ་དང༌། མཆོག་ལ་ཀུན་ཏུ་རྨོངས་པ་དང༌། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་ཀུན་ཏུ་རྨོངས་པ་དང༌། ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་བྱང་བ་ལ་ཀུན་ཏུ་རྨོངས་པ་དང༌། མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ཅན་ལ་ཀུན་ཏུ་རྨོངས་པའོ། །མི་ཤེས་པ་ནས་མ་རིག་པ་དང་མུན་པའི་རྣམ་པའི་བར་གྱི་མ་རིག་པའི་རྣམ་གྲངས་དྲུག་པོ་དེ་དག་ནི་ཀུན་ནས་རྨོངས་པའི་དངོས་པོ་བདུན་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཀུན་ཏུ་རྨོངས་པའི་དངོས་པོ་ཐ་མ་གཉིས་གཅིག་ཏུ་བྱ་སྟེ། དེར་རིག་པ་དང་མུན་པའི་རྣམ་གྲངས་གཉིས་བལྟ་བར་བྱའོ། །རྣམ་གྲངས་གཞན་ཡང་མཉན་པ་དང༌། བསམས་པ་དང༌། བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་རྣམས་ཀྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ནི་རྣམ་གྲངས་གསུམ་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ཡིན་ནོ། །དེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་གྱུར་པ་དེ་དག་ནི་ཆུང་དུ་དང་འབྲིང་དང་ཆེན་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཞན་ཡང་གསུམ་མོ། །མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་རབ་ཏུ་དབྱེ་བས་ཀྱང་རྣམ་གྲངས་དྲུག་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དང་པོའི་བྱེ་བྲག་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ལས་ཀྱང༌། སྔོན་གྱི་མཐའ་ལ་སོགས་པ་མི་ཤེས་པ་ནས་བརྩམས་ཏེ་གསུངས་པ། དགེ་སློང་དག་མདོར་ན་མ་རིག་པའི་ལས་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་འཇུག་པའི་རྟེན་སྦྱིན་པའི་ལས་ཅན་གྱི་མ་རིག་པ་དང༌། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ལྡོག་པའི་བར་དུ་གཅོད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །བཙུན་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་འཇུག་པ་གང་ཞེ་ན། དགེ་སློང་དག་གང་ལ་འཇུག་པ་དང༌། གང་འཇུག་པ་དང་ཇི་ལྟར་འཇུག་པ་སྟེ། འདི་ནི་རྣམ་པར་ཐམས་ཅད་དུ་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ། །བཙུན་པ་གང་ལ་འཇུག་ཅེ་ན། དགེ་སློང་དག་བདག་ཏུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དུས་ལ་འཇུག་གོ །བཙུན་པ་གང་འཇུག་ཅེ་ན། དགེ་སློང་དག་བདག་ཏུ་འཛིན་པས་ནང་དང་ཕྱིའི་སྐྱེ་མཆེད་ལའོ། །བཙུན་པ་ཇི་ལྟར་འཇུག་ཅེ་ན། དགེ་སློང་དག་བདག་ཏུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་ལོག་པར་ཡོངས་སུ་རྟོགས་པ་ལས་དང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྒྱུན་འཇུག་པའོ། །བཙུན་པ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ལྡོག་པ་གང་ཞེ་ན། དགེ་སློང་དག་མདོར་ན་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ལྡོག་པ་ནི་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། ལྡོག་པའི་རྟེན་དང༌། ལྡོག་པའི་དམིགས་པ་དང༌། ལྡོག་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དང༌། ལྡོག་པའི་འབྲས་བུ་འགྲུབ་པས་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཡང་འཆད་པར་བྱེད་པ་དག་ཇི་ལྟར་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་ལས་བྱུང་བ་བཞིན་དུ་དུས་མི་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །ནང་ལ་སོགས་པ་ལ་ནི་ནང་དང་ཕྱིའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་དབྱེ་བ་དང༌། ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་གནས་ཀྱི་དབྱེ་བས་སོ། །ལྡོག་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་རྒྱུ་དང་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་ལའོ། །དེ་ལ་ཡང་དགེ་བ་ནི་མ་རིག་པའི་གཉེན་པོའི་དོན་གྱིས་སོ། །མི་དགེ་བ་ནི་དེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་དོན་གྱིས་སོ། །དགེ་བ་དེ་དག་ཀྱང་འདི་ལས་ཕྱི་རོལ་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་ཁ་ན་མཐོ་བ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་འདི་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་ཁ་ན་མཐོ་བ་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཁ་ན་མཐོ་བ་མེད་པ་ནི་ཡང་བསྟེན་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ཁ་ན་མཐོ་བ་དང་བཅས་པ་ནི་བསྟེན་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པའོ། །དགེ་བ་འདི་དག་ཉིད་ཟག་པ་དང་བཅས་པ་ནི་ངན་པའོ། །ཟག་པ་མེད་པ་ནི་གྱ་ནོམ་པའོ། །དེ་དག་ཉིད་མི་དགེ་བ་ནི་ནག་པོའོ། །དགེ་བ་ཟག་པ་མེད་པ་ནི་དཀར་པོའོ། །དེ་ལས་གཞན་པ་ནི་འདྲེན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཉིད་ལས་ཀྱང་མི་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་གི་དོན་བསྟན་པར་བརྩམས་ཏེ་གསུངས་པ། བཙུན་པ་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་མ་རིག་པའི་བྱེ་བྲག་གང་ཞེ་ན། དགེ་སློང་དག་མ་རིག་པ་ནི་མཆོག་གི་ཆོས་ཀྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཡིན་པ་དང༌། རྒྱ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཀྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཡིན་པར་ཡང་བལྟ་བར་བྱའོ། །བཙུན་པ་མ་རིག་པ་ནི་མཆོག་གི་ཆོས་ཀྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཇི་ལྟར་ལགས། དགེ་སློང་དག་དབང་པོ་ལྔ་རྣམས་ཀྱི་ནན་གནས་འདི་ནི་བསླང་བར་བྱ་བ་འདི་ནི་བསྟན་པར་བྱ་བ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་པོའོ། །དེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ནི་མ་རིག་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་མཆོག་གི་ཆོས་ཀྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཞེས་བྱའོ། །བཙུན་པ་ཇི་ལྟར་རྒྱ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཀྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་མ་རིག་པ་ལགས། དགེ་སློང་དག་ཐོས་པ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། བསམས་པ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པའི་མི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མཐུན་པའི་ཕྱོགས་མ་རིག་པ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་རྒྱ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཀྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཞེས་བྱའོ། །བཙུན་པ་མ་རིག་པ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པའི་བྱེ་བྲག་ལགས། དགེ་སློང་དག་སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་མན་ཆད་ཀྱི་ཁམས་གསུམ་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་འདི་ལྟ་སྟེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་མི་ཤེས་པ་ཡོད་པ་དེ་ནི་དུམ་བུར་མ་བྱས་པ། གསོད་ལྡོང་དུ་མ་བྱས་པ། བག་ལ་ཉལ་བ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་སེམས་ཅན་དེ་དག་ནི་མཐའ་དག་གིས་བཅིངས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་བདེ་འགྲོ་དང་ངན་འགྲོའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་མི་ཤེས་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་ཤིན་དུ་ཆུང་བ་ནི་གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིའོ། །བར་མ་ནི་གཟུགས་ན་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱིའོ། །ཆེན་པོ་ནི་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པ་རྣམས་ཀྱིའོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་བཤད་པ་ལས་མ་རིག་པའི་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་རྫོགས་སོ།། །།མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་འདུ་བྱེད་གང་ཞེ་ན། འདུ་བྱེད་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་ནི་ལུས་ལ་སོགས་པའི་དབྱེ་བས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་བསྟན་གྱི། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ན། །མདོ་སྡེ་གཞན་ལས་ཀྱང་དབུགས་ཕྱི་ནང་དུ་རྒྱུ་བ་ནི་ལས་ཀྱི་འདུ་བྱེད་དོ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་རྣམ་ པར་དཔྱོད་པ་ནི་དག་གི་འདུ་བྱེད་དོ། །འདུ་ཤེས་དང་སེམས ་པ་ནི་ཡིད་ཀྱི་འདུ་བྱེད་དོ་ཞེས་གསུངས་ན། དེ་དག་ཅི་འདིར་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་བལྟ་བར་བྱའམ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ལ་འདིར་ལུས་ལ་སོགས་པའི་འདུ་བྱེད་དུ་བཞེད་དོ། །འདི་ཇི་ལྟར་མངོན་ཞེ་ན། མདོ་སྡེ་དང་རིག་པས་སོ། །རེ་ཞིག་བུམ་པ་ལྟ་བུའི་མདོ་སྡེ་ལས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་ནི་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་བསོད་ནམས་ཀྱི་འདུ་བྱེད་ཀྱང་མངོན་པར་འདུ་བྱེད། མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་དང༌། མི་གཡོ་བའི་འདུ་བྱེད་ཀྱང་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་ཅེས་གསུངས་སོ། །དབུགས་ཕྱི་ནང་དུ་རྒྱུ་བ་ནི་བསོད་ནམས་དང་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་དང་མི་གཡོ་བ་ཡིན་པར་བཞེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་དེ་གལ་ཏེ་བསོད་ནམས་ཀྱི་འདུ་བྱེད་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་ན། བསོད་ནམས་ཀྱིས་ཉེ་བར་འགྲོ་བ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདི་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་མི་གཡོ་བའི་བར་དུ་ཉེ་བར་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འགྲོ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །འདིར་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིན་པར་ཡང་གསུངས་ཏེ། དེ་བས་ན་གང་འདུ་བྱེད་ཀྱིས་ཉེ་བར་འགྲོ་བ་ནི་དེར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིན་པར་གསུངས་ལ། དེ་ནི་འདིར་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་ཅན་ཡིན་ནོ་ཞེས་ངེས་པ་བཟུང་ངོ༌། །ཡང་གནོད་པ་དང་བཅས་པའི་ལུས་ཀྱི་འདུ་བྱེད་འདུས་བྱས་པས་ཇི་ཙམ་གནོད་པ་དང་བཅས་པའི་བར་གྱི་འཇིག་རྟེན་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་པས་དབུགས་ཕྱི་ནང་དུ་རྒྱུ་བ་ནི་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །རེ་ཞིག་མདོ་སྡེ་ལས་ནི་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །རིག་པས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་དབུགས་ཕྱི་ནང་དུ་རྒྱུ་བ་ལ་སོགས་པར་འགྱུར་བ་ནི་དགྲ་བཅོམ་པ་ལ་ཡོད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་ཡང་དེའི་རྐྱེན་གྱིས་ཡང་སྲིད་པ་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིན་པར་འགྱུར་ན་ནི་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །རེ་ཞིག་ཇི་ལྟར་ལུས་ལ་སོགས་པའི་ལས་རྣམས་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཡིན་པར་འདོད། དེ་དག་ནི་དགྲ་བཅོམ་པ་ལ་ཡང་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དབུགས་ཕྱི་ནང་དུ་རྒྱུ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་འགྱུར་རོ། །དགྲ་བཅོམ་པའི་ལུས་ལ་སོགས་པའི་ལས་གང་ཡིན་པ་འདོད་ན་ནི་དེ་དག་ནི་ལུས་ལ་སོགས་པའི་ལས་མ་ཡིན་ཏེ། ཡང་སྲིད་པ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བུ་དབུགས་ཕྱི་ནང་དུ་རྒྱུ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་རིག་པས་ཀྱང་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ། བསོད་ནམས་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་འདིར་ལུས་ལ་སོགས་པའི་ལས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ལུས་ལ་སོགས་པའི་འདུ་བྱེད་དུ་བཞེད་པའོ། །བསོད་ནམས་ཀྱང་ཅི་ཡིན། བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་ཡང་ཅི་ཡིན། མི་གཡོ་བ་ཡང་ཅི་ཡིན། དེ་དག་གི་ཚིག་ནི་བསྟན་པར་མི་མངོན་ཞེ་ན། འདི་སྐད་དུ་བརྗོད་དེ། འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་དགེ་བའི་ལས་ནི་བསོད་ནམས་སོ། །མི་དགེ་བ་ནི་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པའོ། །གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་ནི་སྤྱོད་པའི་དགེ་བ་ནི་མི་གཡོ་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་མི་གཡོ་བ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། གཡོ་བ་ནི་འགུལ་བ་སྟེ་རང་བཞིན་གཞན་དུ་འགྱུར་བར་འདོད་པར་བྱའོ། །དེ་མི་གཡོ་བའི་ངོ་བོ་ཡིན་པས་མི་གཡོ་བ་ཅན་ཏེ། བསམ་གཏན་དང་གཟུགས་མེད་པ་དག་ན་ནི་འདིས་གཡོས་པར་མི་ནུས་པས་མི་གཡོ་བ་ཡིན་ཏེ། ས་འོག་མའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དེས་མི་བསྒུལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེར་འབྱུང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བའི་ལས་ནི་མི་གཡོ་བ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དག་ན་རེ་ས་དེ་ལས་གང་གི་ཕྱིར་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མི་གཡོ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེའོ། །འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་ལས་གང་ཅི་ཡང་རུང་བའི་ནང་དུ་སྨིན་པར་འགྱུར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་སྨོན་ལམ་ལ་སོགས་པའི་རྐྱེན་གཞན་གྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པས་ལྷའི་ནང་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བའམ། ཡི་དགས་ཀྱི་ནང་དུའམ། དམྱལ་བའི་ནང་དུ་སྨིན་པར་འགྱུར་རོ། །ལྷའི་རིས་དང་པོར་རྣམ་པར་སྨིན་པར་འགྱུར་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དྲུག་པའི་བར་དུ་སྨིན་པར་འགྱུར་རོ། །ལྷའི་ནང་དུ་སྨིན་པར་འགྱུར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མིའི་ནང་དུ་སྨིན་པར་འགྱུར་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་སྐལ་བ་ཆུང་བའི་མི་ལ་སོགས་པ་དང༌། ལན་ཚྭ་སྲང་གཅིག་ལྟ་བུ་དང༌། རྣ་རིགས་ཀྱི་མདོ་ལས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པ་བསམ་གཏན་དང་གཟུགས་མེད་པའི་ས་ལས་གཞན་གང་ཡིན་པ་དེས་གཞན་དུ་ལན་འགའ་ཡང་སྨིན་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མི་གཡོ་ཞེས་བྱའོ། །གལ་ཏེ་བསམ་གཏན་གྱིས་པའི་དགེ་བ་བསོད་ནམས་ཡིན་པར་མི་འདོད་ན་ནི་ཇི་སྐད་དུ་གནས་འདུག་པའི་མདོ་ལས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་འཆགས་པའི་ཚེ་སེམས་ཅན་ཁ་ཅིག་ཚེ་ཟད་ལས་ཟད་བསོད་ནམས་ཟད་ནས་འོད་གསལ་གྱི་ལྷའི་རིས་ནས་ཤི་འཕོས་ཏེ་འདིར་མི་རྣམས་དང་སྐལ་བ་མཉམ་པར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་འབྱུང་བ་དེ་དག་འགལ་བར་འགྱུར་རོ། །བསོད་ནམས་དེ་ནི་ཡོད་དེ། བསོད་ནམས་ལ་སོགས་པའི་ལས་གསུམ་བསྟན་པའི་ཚེ་དེ་མི་གཡོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱད་པར་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ལན་ཅིག་ཕྱིར་འོང་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ཏེ། དེ་དག་རྒྱུན་ཏུ་ཞུགས་པ་མ་ཡིན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཁྱད་པར་གྱི་མིང་གིས་བསྟན་ཏོ། །གཞན་དག་ན་རེ་བདེ་བ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་ལས་ནི་བསོད་ནམས་སོ། །སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་ལས་ནི་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་ནི་མི་གཡོ་བ་སྟེ་བསམ་གཏན་གསུམ་པའི་གོང་མའི་འོ། །དེ་ལྟར་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བསམ་གཏན་གསུམ་པོ་འདི་ན་ནི་འཕགས་པ་འདི་དག་གཡོ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །བསམ་གཏན་བཞི་པ་འདིར་ནི་འཕགས་པ་འདི་དག་མི་གཡོ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ་ཞེའོ། །དེ་ལྟར་ན་འོག་མ་རྣམས་ཀྱི་བདེ་བ་ཡང་མ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཡིན་སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཚོར་བ་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །མདོ་སྡེ་དང་ཡང་འགལ་བར་འགྱུར་ཏེ་ཇི་སྐད་དུ། འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་དུ་ཉེ་བར་འགྲོ་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་སེམས་ཅན་ཁ་ཅིག་ནི་ཚོ་ཟད་ལས་ཟད་བསོད་ནམས་ཟད་ནས་དེ་ནས་འཆི་བར་འགྱུར་རོ། །ཁ་ཅིག་ནི་དེ་ཉིད་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འགྱུར་རོ། །བསམ་གཏན་བཞི་པ་ན་ནི་རང་གི་བའི་གཡོ་བ་མེད་པས་མི་གཡོ་བ་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ། །བསམ་གཏན་གཞན་དག་ཀྱང་མི་གཡོ་བ་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ས་འོག་མའི་གཡོ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་གྲངས་ཀྱི་མི་གཡོ་བ་ཡིན་པར་བརྗོད་པར་རིགས་ཏེ། དེའི་ཡན་ལག་གི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་བཞིན་ནོ། །དེ་གལ་ཏེ་དེ་དག་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ན་ནི་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས་རྣམས་རེ་ཞིག་བསོད་ནམས་དང་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་དང་མི་གཡོ་བའི་འདུ་བྱེད་མ་ཡིན་པར་མདོ་སྡེ་འདི་ལས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དགོངས་པ་ཡིན་པར་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ལས་ཞེས་མ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྟེ་ལས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་དག་ལས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས་འདུ་བྱེད་ཡིན་ན་ལས་གང་ཡང་སྲིད་པ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་དེ་དག་ཇི་ལྟར་ཤེས་པར་བྱ་ཞེ་ན། ཇི་སྐད་དུ་མདོ་སྡེ་གཞན་ལས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདུས་བྱས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་དེ་བས་ན་འདུ་བྱེད་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་བསྟན་ཏོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །འདུ་བྱེད་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ཡང་གཞན་ལས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ སེམས་པའི་ཚོགས་དྲུག་ཡིན་པར ་བསྟན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་ན་ལས་ཀྱི་ཡང་སྲིད་པ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་ཅེ་ན། མ་བཏབ་པ་དེ་འདེབས་པར་བྱེད་པའོ། །ཇི་ལྟར་འདེབས་ཤེ་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུད་ལ་ཐོག་མ་ཉིད་དུ་དེའི་ས་བོན་འཇོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ས་བོན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཅི་ཞེ་ན་ནུས་པའི་བྱེ་བྲག་ཡིན་ནོ། །ནུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཆོས་གང་ཞེ་ན། རྒྱུའི་དངོས་པོ་ཡིན་ནོ། །དཔེར་ན་འབྲུའི་འབྲས་བུ་ནི་རྐྱེན་གྱི་བྱེ་བྲག་ས་གཞི་དང་ཐལ་བ་དང་ཆུ་ལ་སོགས་པ་ལ་ལྟོས་ནས་མྱུ་གུའི་རྣམ་པར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བའི་རྒྱུའི་དངོས་པོ་ནི་ས་བོན་ཞེས་བྱའོ། །མ་དུ་ལུང་གའི་འབྲས་བུའི་རྒྱུད་ཀྱི་མེ་ཏོག་རྒྱ་སྐྱེགས་ཀྱི་ཁུ་བས་བསྐུས་པ་དེ་ནི་གེ་སར་དམར་པོར་འགྱུར་བའི་རྒྱུའི་དངོས་པོ་ཡིན་ནོ། །ཟངས་ལ་སོགས་པ་ལ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཡང་བུ་བ་འཇུ་བ་དང་མཁྲང་བ་ནི་གསེར་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་འགྱུར་བར་བྱེད་པ་ཡོད་དེ་དེ་དག་ནི་དཔེ་ཡིན་ནོ། །འཕགས་པ་ཤཱ་རིའི་བུས་ཀྱང་ཇི་སྐད་དུ། དགེ་སློང་བསམ་གཏན་པ་རྫུ་འཕྲུལ་དང་ལྡན་པ་ སེམས་ལ་དབང་ཐོབ་པས་ཤིང་གི་སྡོང་པོ་འདི་ལ་ཁམས་དང་གང་མོས་པར ་བྱས་པ་དེ་དག་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་འགྱུར་ཏེ་གཞན་དུ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཤིང་གི་སྡོང་པོ་འདི་ལ་ཁམས་སྣ་ཚོགས་ཡོད་པས་སོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་ཁམས་དང་གང་མོས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་ཁམས་ཞེས་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཤིང་གི་སྡོང་པོ་འདི་ལ་ཁམས་སྣ་ཚོགས་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ས་བོན་དང་ནུས་པ་དང་རྒྱུའི་དངོས་པོ་ལ་ཁམས་ཞེས་དགོངས་པ་ཡིན་གྱི། ས་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཡན་ལག་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཤིང་གི་སྡོང་པོ་གཅིག་ལ་བསམ་གཏན་པའི་མོས་པའི་བྱེ་བྲག་ཐ་དད་པས་ཡན་ལག་རྣམ་པ་མཐའ་མེད་པར་འགྱུར་བ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་ཡན་ལག་མཐའ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་རྒྱུའི་དངོས་པོ་དེ་ལ་ཁམས་ཞེས་དགོངས་པ་ཡིན་གྱི། ཆོས་གཞན་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་དཔེ་གཞན་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་ས་བོན་བརྟས་པ་དེ་ཡང་ཡུན་ཇི་སྲིད་ཅིག་ཏུ་འདུག་ཅེ་ན། འབྲས་བུ་ཇི་སྲིད་མ་བྱུང་བའི་བར་དུ་ཡིན་ཏེ་ལུས་ཀྱི་ལས་སོགས་པའི་ངོ་བོ་འདི་ནི་ལུས་ཀྱི་འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །ལུས་གང་ཡིན་ལས་ཅི་ཡིན། ཅིའི་ཕྱིར་ལུས་ཞེས་བྱ། ལས་ཞེས་བྱ་བའམ། ལུས་ཀྱི་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་བརྗོད་པར་བྱ་དགོས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཡིད་ཀྱི་ལས་ཀྱི་བར་དུའོ། །དེ་ལྟར་བརྗོད་ན་ནི་བརྗོད་པ་མངས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་དེ་དག་ནི་ལས་གྲུབ་པ་ལས་གཟུང་བར་བྱའོ། །མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་འདིར་རྐྱེན་དང་རྐྱེན་ཅན་གཉིས་ངེས་པ་དང་མ་ངེས་པ་ལ་སྐྱོན་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་མ་རིག་པ་ཁོ་ན་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་ཡིན་ན་ནི་དེ་དག་གི་རྐྱེན་མ་རིག་པ་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི་གཞན་མ་ཡིན་པས། དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་དང་འདུན་པ་དང་རྩོལ་བ་ལ་སོགས་པ་མེད་པར་ཡང་མ་རིག་པ་ཙམ་ལས་བསོད་ནམས་དང་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་དང་མི་གཡོ་བའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་རྒྱུན་དུ་འབྱུང་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །གང་ཡང་མདོ་སྡེ་གཞན་ལས། དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡང་གསུམ་མོ། །མི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡང་གསུམ་སྟེ། གསུམ་ནི་ལས་ཀྱི་གཞི་དང་ཀུན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །རེག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཆོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང་ སེམས་པ་དང༌། རྣམ་པར ་བརྟགས་རྣམ་པར་དཔྱད་ནས་དག་རྗོད་པར་བྱེད་ཀྱི། མ་བརྟག་མ་དཔྱད་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་དེ་དང་ཡང་འགལ་བར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་འདུ་བྱེད་ཁོ་ནའི་རྐྱེན་མ་རིག་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ཁོ་ནའི་རྐྱེན་མ་རིག་པ་ཡིན་གྱི་གཞན་གྱི་མ་ཡིན་ན་ནི་མ་རིག་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་དང་གཞན་རྒྱུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་མེད་པར་འགྱུར་བ་དང༌། གཞན་ཡང་མདོ་སྡེ་ལས། མ་རིག་པ་ནི་ཀུན་ཏུ་འདོད་ཆགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཀུན་ཏུ་ཞེ་སྡང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཀུན་ཏུ་གཏི་མུག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། མ་རིག་པ་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བ་ལས་ཟག་པ་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། གང་སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམ་པ་དུ་མ་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་མ་རིག་པའི་རྒྱུ་ཅན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་དེ་དང་འགལ་བར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་གཉིས་ཀ་ངེས་པ་ཡིན་ན་ནི། དེས་ན་གཉིས་ཀའི་ཕྱོགས་ཀྱི་སྐྱོན་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་མ་ངེས་པ་ཡིན་ན་ནི་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་ཅེས་སྟོན་པ་དོན་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འདིར་ངེས་པ་དང་མ་ངེས་པ་གཉིས་ཀ་ཡིན་ན་ཡང་བཤད་པ་དོན་མེད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་བསྟན་པ་ནི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་རྐྱེན་གྱི་གཙོ་བོ་བསྟན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་མ་རིག་པ་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་གཙོ་བོའི་རྐྱེན་ཡིན་ཞེ་ན། བསོད་ནམས་ལ་སོགས་པའི་ལས་རྣམས་འདུ་བྱེད་ཉིད་ཡིན་པར་དེའི་དབང་གིས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཀུན་ནས་འབྱུང་བ་ན་ཡང་སྤྱིའི་རྐྱེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་རིག་པ་དེ་མ་སྐྱེས་ན་ནི་ཡང་སྲིད་པ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི། རིག་པ་དེ་སྐྱེས་ན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀུན་ནས་འབྱུང་བ་ན་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཕྱིར་སྤྱིའི་རྐྱེན་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཀུན་ནས་བསླང་པ་དེ་བཞིན་དུ་དེ་དང་མཚུངས་ པར་ལྡན་པའི་སེམས ་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་ཡིན་ནོ། །བསོད་ནམས་ཀྱི་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་རྐྱེན་ཡང་ཡིན་ཏེ། སྲིད་པ་དང་ལོངས་སྤྱོད་ཐ་དད་པ་མངོན་པར་བསྒྲུབ་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཀུན་ནས་འབྱུང་བ་ན་ཡང་དེ་དག་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་མ་རིག་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པ་ནི་སྤྱིའི་རྐྱེན་ཡིན་ནོ། །ས་དེར་ངེས་པར་འབྱུང་བར་ལྟ་བས་ཀུན་ནས་བསླང་བ་མི་གཡོ་བ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་མ་རིག་པ་ནི་སྤྱིའི་རྐྱེན་ཡིན་ནོ། །དོན་དེ་དག་ཉིད་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་བརྗོད་པ། འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་རྐྱེན་ཉིད་དུ། །མ་རིག་བསྟན་པ་རྣམ་གཉིས་ཏེ། །ཉོན་མོངས་གཞན་ལྡན་སྤྱི་ཡི་རྐྱེན། །དེ་མེད་པ་ནི་གཙོ་བོའི་རྐྱེན། །ཡན་ལག་གི་གྲངས་རྣམ་པར་གཞག་པ་རྣམ་པར་ངེས་པར་བྱེད་པ་ན། དོན་དེ་དག་ཉིད་ཡང་དགྲོལ་བར་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟར་གཙོ་བོའི་རྐྱེན་བསྟན་པ་དང༌། གང་ཁ་ཅིག་འདི་སྐད་དུ། འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་རྐྱེན་ཉོན་མོངས་པ་གཞན་ཡང་ཡིན་བཞིན་དུ་ཅིའི་ཕྱིར་མ་རིག་པ་ཁོ་ན་རྐྱེན་ཡིན་པར་བསྟན། གལ་ཏེ་དེ་དག་གི་རྐྱེན་ཡང་མ་རིག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཡན་ལག་ལྷག་པར་ཇི་ལྟར་ཐལ་བར་མི་འགྱུར་ཞེས་རྒོལ་བ་འདིའི་གླགས་མི་ཐོད་པ་ཡིན་ནོ། །འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་རྫོགས་སོ།། །།རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་དང་པོ་དང་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་བཤད་པ། །བམ་པོ་གཉིས་པ། འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་ནི་དྲུག་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་སྒྲ་ཇི་བཞིན་གྱི་དོན་གྱི་ཚུལ་གང་ཡིན་པའི་དོན་བཤད་ན་དེ་ནི་རེ་ཞིག་རྣམ་པར་ངེས་པ་དང་བཅས་པ་རྒྱས་པར་བཤད་པ་བྱས་ན་ཤུགས་ཀྱིས་ཕྱིས་དགོངས་པའི་དོན་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལེགས་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་ཡང་དབང་པོའི་དབྱེ་བས་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བསྟན་གྱིས། གདུལ་བྱ་གནས་པའི་བྱེ་བྲག་ལ་ལྟོས་ན་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་ཁ་ཅིག་ཏུ་ནི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཡང་མི་སྟོན་ནོ། །ཚོགས་ཀྱི་སྒྲས་ནི་དམིགས་པ་ལ་འཇུག་པའི་དབྱེ་བ་ཡང་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་སོགས་པ་རེ་རེ་ཡང་རྣམ་པ་མང་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་རྣམ་པར་ཤེས་བ་དྲུག་ཅེས་དེ་ཙམ་ཞིག་གསུང་བར་འགྱུར་རོ། །མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་ནས་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་ཞེས་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཅིའི་ཕྱིར་མ་གསུངས་ཤེ་ན། ཚོགས་ཀྱི་སྒྲའི་དོན་བྱས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་གཞན་ཚོགས་ཞེས་བྱ་བ་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གང་ཞེ་ན། མིག་ལ་བརྟེན་ཅིང་གཟུགས་སོ་སོར་རྣམ་པར་རིག་པ་ནི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བར་དུ་ཅི་རིགས་པར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་སོ་སོར་རྣམ་པར་རིག་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིན་ན་ཅིའི་ཕྱིར་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བསྟན་གྱི། གཟུགས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་ཡིན། དེ་བཞིན་དུ་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་ པར་ཤེས་པའི་བར་དུ་མ་ཡིན་ཞེ་ན། མིག་ལ་སོགས་བ་ནི་གཅིག་ཁོ་ནར་སེམས ་ཅན་གྱི་གྲངས་སུ་གཏོགས་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཐུན་མོང་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱིས་གཙོ་བོའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐུན་མོང་གི་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མིག་ནི་སྔོན་པོ་ལ་སོགས་པ་གཟུགས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་ནི་རྒྱུད་གཅིག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཡིད་ཀྱི་བར་དུ་ཅི་རིགས་པར་བརྗོད་བར་བྱའོ། །མདོ་གཞན་ལས། གཉིས་ལ་བརྟེན་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་ངོ༌། །གཉིས་གང་ཞེ་ན། མིག་དང་གཟུགས་ནས་ཡིད་དང་ཆོས་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་གསུངས་སོ། །ཡང་གཞན་ལས་མིང་དང་གཟུགས་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིན་ཏེ། གང་ཅུང་ཟད་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོ་དེ་ཐམས་ཅད་ནི་མིང་དང་གཟུགས་ལ་བརྟེན་ནས་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཡང་གཞན་ལས་འཕགས་པ་ཤཱ་རིའི་བུས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་གང་གི་ཕྱིར་མིག་ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་ཡོངས་སུ་མ་ཉམས་ཤིང་གཟུགས་ཕྱིའི་སྐྱེ་མཆེད་སྣང་བར་གྱུར། དེ་བསྐྱེད་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཉེ་བར་གནས་ན་དེ་ལས་སྐྱེས་པའི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བར་དུ་ཅི་རིགས་པར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །མདོ་སྡེ་འདི་ལས་ནི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་གསུངས་ན་སྔ་ཕྱི་འགལ་བར་ཇི་ལྟ་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། དགོངས་པ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དབང་པོ་དང་དོན་ངེས་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་སྐྱེ་བ་ངེས་པ་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གཉིས་ལ་བརྟེན་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟ་བུའི་དོན་དེ་དག་ཉིད་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསུངས་པ། ལྔ་པོ་གཉིས་ནི་དབང་པོ་རྣམས། །གང་གི་དོན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ནི་དེ་དག་ཉིད། །གང་དེ་ཉིད་ནི་དོན་དེ་ཉིད། །དྲུག་པའི་སྐྱེ་མཆེད་གཉིས་ཡིན་ནོ། །ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་རིགས་མི་དབྱེ་བར་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱིའི་རྐྱེན་ཡིན་ཏེ། དབང་པོ་དང་དོན་ཡོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་དེ་སྐྱེད་འདི་བརྟག་པ་ཡིན་ལ་བྱེད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེའོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཆེད་དུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་རྐྱེན་ཀྱང་གསུངས་སོ། །དེ་བསྐྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པའི་ཚིག་གི་ཚུལ་གྱིས་དེ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ནི་སྐྱེད་པ་སྟེ། མདོ་སྡེ་གཞན་ལས་ཇི་སྐད་དུ། དེ་གྲོང་དུ་སོང་ཡོང་རུང་དགོན་པར་སང་ཡང་རུང་སྟེ། དེ་ཉིད་ཀྱིས་སྡིག་པ་ནི་མི་དགེ་བའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་མང་དུ་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཕྱིས་ཡིད་ལ་གཅགས་པ་སྐྱེད་པར་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་དེའི་ཆེད་དུ་སྐྱེས་པ་ནི་དེ་སྐྱེད་པ་ཞེས་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་བདུན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ལྤགས་པའི་ཕྱིར་ནི་གཟིག་བསད་དོ། །བསོའི་ཕྱིར་ནི་གླང་པོ་བསད། རྔ་མའི་ཕྱིར་ནི་གཡག་བསད་དོ། །བུད་མེད་ཕྱིར་ནི་བྱི་ཕོ་བསད། །ཅེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །དེ་སྐྱེད་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་གང་ཞེ་ན། གང་མི་མཐུན་པ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་གཉིད་ལོག་པ་དང་ར་རོ་བ་དང་ཡིད་གཞན་དུ་ཆགས་པའི་ཚེ་དེ་ལས་གཞན་གཉིས་ཚོགས་པ་ཡོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་དེའི་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མི་སྐྱེ་སྟེ། དེ་དང་མི་མཐུན་པའི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱིས་ཡང་འབྱུང་སྟེ། དེ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དབང་པོ་དང་དོན་དང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དེ་དག་ཉིད་བསྡུས་པའི་མིང་དང་གཟུགས་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཡང་སྲིད་པ་འབྱུང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ནུས་པ་སྐྱེ་བར་བྱ་བའི་ཆེད་དུ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། དབང་པོ་དང་དོན་དང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དེ་དག་ཉིད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་སྐྱེ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིན་ཡང་འདུ་བྱེད་མེད་པར་ཡང་སྲིད་པ་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆེད་དུ་ནུས་པ་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་གྱི། དེའི་སྟོབས་ཀྱི་མཐུས་ནུས་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་རྒྱ་སྐྱེགས་ཀྱི་ཁུ་བ་དམར་པོ་བི་ཛ་པུ་ར་ཀའི་མེ་ཏོག་ལ་བསྒོས་པ་ནི་གེ་སར་དམར་པོར་འབྱུང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ནུས་པ་འབྱུང་བ་ཡིན་གྱི། དེ་མེད་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་དཔེའོ། །དེ་ལྟར་ན་དགོངས་པ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སྔ་ཕྱི་འགལ་བ་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་འདུ་བྱེད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ལས་མ་འོངས་པ་ན་མིང་དང་གཟུགས་འབྱུང་བར་འགྱུར་ན།  སེམས་མེད་པའི་སྙོམས་པར ་འཇུག་པ་དང༌། འདུ་ཤེས་མེད་པ་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྒྱུན་ཆད་པ་ལ་འདུ་བྱེད་དེ་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཇི་ལྟར་ཡོད་པར་འགྱུར། གང་ལས་མ་འོངས་པ་ན་མིང་དང་གཟུགས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་གནས་སྐབས་གང་ཡིན་པ་ན་ནི་སེམས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བསམས་པ་དེ་སྐྱོན་དེ་དག་ཡོད་དོ་ཞེ་ན། མདོ་སྡེ་ལས་འགོག་བའི་སྙོམས་ པར་འཇུག་པ་སེམས ་དང་བཅས་པར་གསུངས་ཏེ། འགོག་པ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པ་ནི་ལུས་ཀྱི་འདུ་བྱེད་མ་འགགས་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལུས་དང་མ་བྲལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་མ་འདས་ཀྱི་བར་དུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྒྱུན་འཆད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཚེ་ཡོད་པར་འདོད་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཞེ་ན། ཁ་ཅིག་ན་རེ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །དམིགས་པ་ཅི་ཡིན་རྣམ་པ་ཅི་ཡིན་ཞེ་ན། དམིགས་པ་དང་རྣམ་པ་ཡོངས་སུ་མ་ཆད་པའོ་ཞེ་ན། འོ་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཡིད་དང་ཆོས་ལ་བརྟེན་ནས་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་དང༌། གསུམ་འདུས་པ་ལས་རེག་པ་དང༌། རེག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་ཞེས་མ་གསུངས་སམ། དེའི་ཚེ་གསུམ་འདུས་པ་མེད་པར་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཇི་ལྟར་ཡོད། །འདུས་པ་ཡོད་ན་ཡང་རེག་པ་མེད་པ་ཇི་ལྟར་རུང༌། རེག་པ་ཡོད་ན་ཡང་ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་མེད་པར་ཇི་ལྟར་རུང༌། གང་གི་ཕྱིར་འདུ་ཤེས་དང་ཚོར་བ་འགོག་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། རེ་ཞིག་ཚོར་བའི་རྐྱེན་གྱིས་སྲེད་པ་ཞེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་གསུངས། ཚོར་བ་ཐམས་ཅད་སྲེད་པའི་རྐྱེན་མ་ཡིན་ཏེ། བྲག་པ་ཟད་པ་རྣམས་ལ་སྲེད་པ་མི་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་རེག་པ་ཐམས་ཅད་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པའི་རྐྱེན་མ་ཡིན་ནོ་ཞེའོ། །མདོ་སྡེ་གཞན་ལས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མ་རིག་པའི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཚོར་བ་ལ་བརྟེན་ནས་སྲེད་པ་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བྱས་ཀྱི། རེག་པ་ནི་གང་དུ་ཡང་བྱེ་བྲག་ཏུ་བྱས་པ་མེད་དོ། །དགྲ་བཅོམ་པའི་སྲེད་པ་ནི་རྩ་བ་ནས་གཅོད་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པ་ཡིན་གྱི། འགོག་པའི་སྙོམས་པར་ཞུགས་པ་ལ་སོགས་པའི་འདུ་ཤེས་དང་ཚོར་བ་གཉིས་ནི་མ་ཡིན་པས་དཔེ་དང་དོན་དུ་འདྲ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ན་རེ་ནུས་པ་ཚོགས་པ་ནི་འདུས་པ་ཡིན་ན་གསུམ་དེ་ནི་འདུ་ཤེས་དང་ཚོར་བ་བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་ཆེད་དུ་ནུས་པ་འདུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་སུན་འབྱིན་བས་དེ་བསལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་འདི་ནི་རེག་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེའོ། །འོ་ན་དེའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དགེ་བ་འམ། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ནམ། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའམ། ཅི་འདྲ་བ་ཞིག་ཡིན་པ་བརྗོད་པར་བྱ་དགོས་སོ། །ཅི་ཉེས་གལ་ཏེ་དགེ་བ་ཡིན་ན་དགེ་བའི་རྩ་བ་མེད་པར་ཇི་ལྟར་དགེ་བ་ཡིན། དེ་དག་ཀྱང་རེག་པ་མེད་པ་ཇི་ལྟར་ཡིན་ཏེ། དགེ་བའི་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འཕོངས་པའི་ཕྱིར་གལ་ཏེ་དགེ་བ་ཡིན་ན་ནི་མི་རུང་སྟེ། དགེ་བ་ལ་སོགས་པའི་སེམས་ཀྱི་མཇུག་ཐོགས་སུ་སེམས་རྣམ་པ་གསུམ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དགེ་བའི་རྩ་བའི་སྟོབས་ཀྱིས་འཕོངས་ཏེ་ སེམས་དགེ་བའི་ངོ་བོ་ཡིན་ན་ཡང་དེ་ཟློག་པར ་བྱེད་པའི་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་དགེ་བ་ཡང་དེ་དག་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །འགོག་པའི་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ནི་འགོག་པ་བཞིན་དུ་དགེ་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཡིན་ན་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པར་ཇི་ལྟར་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཡིན། དེ་དག་ཀྱང་རེག་པ་མེད་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་དེ་སྐད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་ཚོར་བའི་ཕུང་པོ་གང་ཡིན་པ་དང་འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཅུང་ཟད་གང་ཡིན་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ནི་རེག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ཡིན་ན་ནི་ལུད་དུ་མ་བསྟན་པའི་ སེམས་བཞིར་འདོད་དེ། རྣམ་པར ་སྨིན་པ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། སྤྱོད་ལམ་དང༌། བཟོའི་གནས་པ་དང༌། སྤྲུལ་པ་པའོ། །རེ་ཞིག་དེ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་པར་ནི་མི་རིགས་ཏེ། འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་རྣམ་ པར་སྨིན་པའི་སེམས ་ནི། སྲིད་པའི་རྩེ་མོའི་ སེམས་ཀྱི་མཇུག་ཐོགས་པ་ཡིན་པར ་མི་རིགས་ཏེ། ས་འོག་མ་གཞན་བདུན་གྱིས་བར་དུ་ཆོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་པའི་རྣམ་ པར་སྨིན་པའི་སེམས ་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་སུ་སྐྱེས་པའི་ཡིན་པར་མི་རིགས་སོ། །མི་གཡོ་བའི་ལས་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་སུ་རྣམ་པར་སྨིན་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡིན་ན་ནི་འགའ་ཡང་ཅི་དགར་བྱར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དེ་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་པོ་རྣམས་ནི་ཅི་དགར་བྱར་ཡོད་པ་ཡང་ཡིན་པས་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་སྐྱེས་པ་ཡིན་པར་མི་རིགས་སོ། །སྤྱོད་ལམ་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འགོག་པའི་སྙོམས་པར་ཞུགས་པ་རྣམས་ནི་སྤྱོད་ལམ་ལ་སོགས་པ་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། ། སེམས་མངོན་པར ་འདུ་བྱེད་པ་དེ་ཡང་རེག་པ་མེད་པར་ཇི་ལྟར་རུང༌། གལ་ཏེ་ཡང་དེའི་ཚེ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་གཞན་ཞིག་ཡིན་པར་རྣམ་པར་རྟོག་ པར་བྱེད་ན། སེམས ་ལས་སུ་རུང་ཞིང་སེམས་མཚན་མ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་གནས་པ་དག་ཇི་ལྟར་དེ་ལྟར་དམིགས་པ་དང་རྣམ་པའི་གཡེང་བ་བྱེད་པར་འགྱུར་ཏེ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་ སེམས་མངོན་དུ་གྱུར་པར ་འདོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་འདུ་ཤེས་མེད་འདུ་ཤེས་མེད་མིན་སྐྱེ་མཆེད་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་ཏེ། འདུ་ཤེས་དང་ཚོར་བ་འགོག་པ་ལུས་ཀྱིས་མངོན་དུ་བྱས་ཏེ། གནས་སོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ་འདི་ནི་གནས་པ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་པ་ཡིན་གྱི། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ལས་ཡང་དག་པར་འདས་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ལུས་ཀྱིས་མངོན་དུ་བྱེད་པ་རྣམས་ལ་དེ་མེད་པར་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་འགོག་པའི་སྙོམས་པར་ཞུགས་པ་རྣམས་ལ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མངོན་དུ་གྱུར་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། །སྲིད་རྩེའི་མཚན་ཉིད་འདུ་ཤེས་མེད། །འདུ་ཤེས་མེད་པ་མིན་ཉིད་འདོད། །འགོག་ལ་དེ་ཡི་ས་སེམས་མེད། །དེས་ན་དེ་ནི་གཞན་ཞིག་ཡིན། །གཞན་དག་ན་རེ་འགོག་པའི་སྙོམས་ པར་འཇུག་པ་སེམས ་མེད་པ་ཅན་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་ན། འོ་ན་སེམས་རྒྱུན་ཆད་པ་ཡིན་ན་ཡང་འདུ་བྱེད་ཀྱིས་བསྒོས་པའི་སེམས་ཅི་ལྟར་འབྱུང་ཞེས་ཟེར་ན། ཁ་ཅིག་ན་རེ་སེམས་ལས་དེ་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་གྱི། སེམས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པ་ཉིད་ནི་ལུས་ཀྱི་དབང་པོའི་རྒྱུན་ལས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེའོ། །ཡིད་དང་ཆོས་ལ་བརྟེན་ནས་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་མདོ་སྡེ་འདི་དང་ཇི་ལྟར་མི་འགལ་ཞེ་ན། ཡིད་ཀྱི་བག་ཆགས་ལ་ཡང་ཡིད་ཅེས་ལན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འགའ་བརྗོད་དེ། ཇི་ལྟར་ལས་ཀྱི་བག་ཆགས་ལ་ཡང་ལས་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། གང་གི་ཚེ་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཞེས་ཟེར་བ་བཞིན་ནོ་ཞེ་ན། རྣམ་པར་རྟོག་པ་འདི་ལ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ས་བོན་རྒྱུད་གཉིས་ལ་ཡོད་ པར་འགྱུར་ཏེ། གཅིག་ནི་སེམས ་ཀྱི་རྒྱུན་ལས་བསྒོས་པའོ། །གཅིག་ནི་ལུས་ཀྱི་རྒྱུན་ལའོ། །དེའི་ཕྱིར་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཉིས་ཅིག་ཅར་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། ཅིའི་ཕྱིར་གང་གཅིག་ལས་འབྱུང་བ་དེའི་ཚེ་ཅིག་ཤོས་མ་ཡིན། གལ་ཏེ་ཡང་རྣམ་ པར་ཤེས་པ་ལ་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་ལུས་ཀྱི་དབང་པོ་ལ་སེམས ་དང་ སེམས་ལས་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱིས་བསྒོས་པར ་གྱུར་ན་ནི་དེ་ལ་ཡང་བསོད་ནམས་ལ་སོགས་པའི་འདུ་བྱེད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉི་ཚེ་ལ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉི་ཚེ་རྐྱེན་གྱིས་མིང་དང་གཟུགས་ཀྱང་མ་ཡིན་གྱི་ལུས་ཀྱི་དབང་པོ་ཡང་དེ་ལ་མཐུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དག་ན་རེ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་ནི་མའི་མངལ་དུ་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིན་ཏེ། ལས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཚེ་གཞན་དུ་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ནི་རྒྱུའི་རྣམ་གྲངས་ཆེན་པོ་ལས་ཀུན་དགའ་བོ་གལ་ཏེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མའི་མངལ་དུ་མ་ཞུགས་ན་འོན་ཀྱང་དེའི་མིང་དང་གཟུགས་ནུར་ནུར་པོར་བརྒྱལ་བར་འགྱུར་རམ་ཞེས་གསུངས་སོ་ཞེ་ན། རྣམ་པར་རྟོག་པ་འདི་ལ་ཡང་མདོ་སྡེ་དང་འགལ་བ་དང་རིགས་པ་དང་འགལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་མདོ་སྡེ་དང་འགལ་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཡན་ལག་ཅེས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལས་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་དྲུག་ཅེས་གསུངས་ལ། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཁོ་ན་ཉིད་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་གྱི་དྲུག་གིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་འགལ་པ་མེད་དེ་མདོ་སྡེ་འདི་ལས་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཟླ་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མཐའ་དག་རྣམ་པར་ཕྱེའོ། །འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་ནི་ཇི་ལྟར་རིགས་པར་ཏེ། ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བ་ཡིན་པར་རིགས་པར་བྱའོ། །དཔེར་ན་མིང་དང་གཟུགས་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལས་གཟུགས་གང་ཞེ་ན། གཟུགས་གང་ཡིན་པ་ཅི་ཡང་རུང་སྟེ། དེ་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་དང་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་དག་རྒྱུར་བྱས་པའོ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཞེས་གཟུགས་མཐའ་དག་འདིར་རྣམ་པར་ཕྱེ་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་མིང་དང་གཟུགས་རྣམ་པར་འཇོག་པ་ན་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། གནས་སྐབས་དེ་ན་གཟུགས་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་དག་དང་དེ་དག་རྒྱུར་བྱས་པའོ་ཞེས་དེ་ལྟར་བསྟན་པ་ནི་རིག་པ་ཡིན་གྱིས། ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་དྲུག་མ་ཡིན་པས། འདི་ཆོས་འདྲ་བ་ཅི་ཡོད། འདིར་ནི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བསྟན་པ་བརྩམས་པ་ཡིན་པས་ཟླ་ལ་ཅིའི་ཕྱིར་བྱ། གཞན་དག་ན་རེ་དེ་ལས་གཞན་པ་བསྟན་བ་ཡང་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་བར་དུ་ལས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་དྲུག་སྨོས་པ་མིང་དང་གཟུགས་ཙམ་གྱི་རྐྱེན་ཡིན་ན་ནི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་ཚེ་འགའ་ཡང་ལོང་བ་འམ་འོན་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་སྨོས་པ་དོན་མེད་དེ། དེ་སྨོས་པ་མེད་པར་ཡང་ལས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བྱེ་བྲག་ཏུ་འགྱུར། དེ་ལས་མིང་དང་གཟུགས་བྱེ་བྲག་ཏུ་འགྱུར། དེ་ལས་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་བྱེ་བྲག་གོ་ཞེས་རྣམ་པར་རིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དེའི་བྱེ་བྲག་གིས་དེ་བྱེ་བྲག་ཏུ་མི་འགྱུར་ན་ནི་ཇི་ལྟར་ཡང་སྔ་མ་ནི་ཕྱི་མའི་རྐྱེན་དུ་འགྲུབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀུན་དགའ་བོ་གལ་ཏེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མའི་མངལ་དུ་མ་ཞུགས་ན་ཞེས་གསུངས་པ་དེ་དཔྱད་པར་བྱ་སྟེ། རེ་ཞིག་མངལ་དུ་མ་ཞུགས་ན་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་དོན་ཇི་ལྟ་བུ། གལ་ཏེ་འདིའི་དོན་མི་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། སྐྱེ་བར་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་མའི་མངལ་དུ་འཇུག་པར་རིག་པ་མ་ཡིན་གྱི། འདུ་བྱེད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་སྲིད་པ་བར་མའི་རྒྱུན་གྱིས་མའི་མངལ་དུ་འཇུག་པ་ཡིན་པར་རིགས་ཏེ་དེ་དང་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་ཁྲག་དང་ཁུ་བ་འདུས་པ་ན་མིང་དང་གཟུགས་སུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི་ཀུན་ཏུ་བརྒྱལ་བ་ཡིན་ཏེ། གང་ལས་ནུར་ནུར་པོར་རྣམ་པར་གཞག་པའོ། །འོན་ཏེ་འདིའི་དོན་མའི་མངལ་དུ་མི་སྐྱེ་བ་ཡིན་ན་ནི་དེའི་ཚེ་མིང་དང་གཟུགས་སྐྱེས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པས་དེའི་རྐྱེན་གྱིས་དེ་སྐྱེ་བར་མི་རིགས་སོ། །དེ་ལས་ཀྱང་ནམ་མ་ཤིའི་བར་དུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་མིང་དང་གཟུགས་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་དངོས་པོར་བསྟན་པས་དེ་ཇི་ལྟར་ཉིང་མཚམས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སྦྱོར་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པར་རུང༌། མདོ་སྡེ་འདི་ལས། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཕུང་པོ་ལྔ་པའི་མིང་དང་གཟུགས་བསྟན་པས་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ཇི་ལྟར་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་བྱུང་བའི་མིང་དང་གཟུགས་ཀྱི་རྐྱེན་དུ་རུང༌། དུས་ཕྱི་མའི་རྐྱེན་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན་ཡང༌། འོ་ན་དེའི་དུས་ཀྱི་མིང་དང་གཟུགས་ཀྱི་རྐྱེན་གང་ཡིན། རྐྱེན་འདུ་བྱེད་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན་ཡང༌། དེ་གཉིས་ཀའི་རྐྱེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཅིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཡན་ལག་བརྟག་པར་བྱ། མིང་དང་གཟུགས་ཁོ་ནའི་རྐྱེན་འདུ་བྱེད་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དང་སྐད་ཅིག་མ་ཕྱི་མ་དང་ཁྱད་པར་ཡང་ཅི་ཞིག་ཡོད། གཞན་དག་ན་རེ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་མིང་དང་གཟུགས་ཞེས་བརྗོད་ན་གཟུགས་མེད་པར་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བ་བསྟན་པར་འགྱུར་ཏེ་དེ་ན་གཟུགས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེའོ། །འོ་ན་ལྟ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་མིང་དང་གཟུགས་ཀྱང་བརྗོད་པར་མི་བྱ་བར་འགྱུར་ཏེ། གཟུགས་མེད་པ་ན་གཟུགས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་འདིར་ཇི་ལྟར་སྲིད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་དངོས་པོར་འདོད་ན་ནི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འདོད། དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་མདོ་སྡེ་དང་འགལ་བ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་རིགས་པ་དང་འགལ་ཞེ་ན། འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིན་ན་ནི་འདས་པའི་འདུ་བྱེད་ཀྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བསྐྱེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཅི་ཉེས་ཤེ་ན། བྱ་གག་ཤི་ནས་སྐད་འབྱིན་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཚིག་འདིའི་དོན་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། རྒྱུ་རྣམ་པར་ཞིག་པ་ལས་འབྲས་བུ་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་རྒྱུ་ཞིག་པ་ལས་ཀྱང་འབྲས་བུ་འབྱུང་བ་ཡོད་དེ། དཔེར་ན་མ་དུ་ལུང་གའི་འབྲས་བུ་སྐྱུར་པོ་ལས་ཕྱི་མ་སྐྱུར་པོར་འགྱུར་བ་དང༌། མ་དུ་ལུང་གའི་མེ་ཏོག་ལ་རྒྱ་སྐྱེགས་ཀྱི་ཁུ་བ་དམར་པོ་བསྒོས་པ་ལས་དེའི་འབྲས་བུ་གེ་སར་དམར་བ་ཉིད་དང༌། ལྕགས་ཀྱི་ཐུ་ལུམ་བསྲེགས་པ་དམར་པོ་མཇུག་ཏུ་རྣམ་པར་ཞིག་པའི་རྒྱུ་ཅན་ཡང་རྩ་དམར་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། འདི་ནི་གློ་བུར་དུ་ཉམ་ང་བར་ཞུགས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལ་ཉམ་ང་བ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། རྒྱུ་མེད་པ་ལ་འབྲས་བུ་འམ། རྣམ་པར་ཞིག་པ་ལས་ཡོད་པར་རྟོག་པའོ། །སྐྱུར་བ་དེ་རྣམ་པར་ཞིག་པ་ལས་ཕྱིས་སྐྱུར་བ་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་དེ་གང་ལས་ཤེ་ན། དེ་ལས་སྐྱེས་པའི་མཐུའི་བྱེ་བྲག་དང་ལྡན་པའི་རྒྱུན་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བའི་བྱེ་བྲག་ལས་སོ།།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དེ་དག་གིས་ནི་དམར་བ་ཉིད་དང༌། རྩ་དམར་བ་ཉིད་ཀྱི་ལན་ཀྱང་བཏབ་པ་ཡིན་ཏེ། ཕྱིས་རྩ་དམར་བ་རྣམ་པར་ཞིག་པའི་རྒྱུ་ཅན་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། དེ་སྐྱེ་བ་དང་མི་མཐུན་པའི་རྐྱེན་བཙལ་ན་རང་བཞིན་གྱིས་ལྕགས་ཀྱི་ཐུ་ལུམ་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་དེ་འབྱུང་བ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ཇི་ལྟར་མངོན་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་མེ་ཤི་བ་ནི་སྲེག་པར་མི་བྱེད་དོ། །ཆུ་སྐམ་པ་ནི་བརླན་པར་མི་བྱེད་དོ། །རླུང་ཞི་བ་ནི་སྐམ་པར་མི་བྱེད་དོ། །བརྡུངས་བ་ཞིག་པ་ཡང་སྒྲ་མི་བྱེད་དོ། །དབང་པོ་དང་དོན་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པ་ཡང་སྲིད་དོ། །འདིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། རྣམ་ཞིག་རྒྱུ་ལས་འབྲས་འབྱུང་ན། །དབང་པོ་ལ་སོགས་རྣམ་ཞིག་ལས། །མཐོང་བ་ལ་སོགས་འབྱུང་བར་འགྱུར། །མེ་ཡི་དུ་བའང་ཞི་བ་མེད། །གལ་ཏེ་འདས་པའི་ལས་ལས་འབྲས་བུར་མི་འདོད་པའམ། དེ་མེད་པ་ཡིན་ཅིའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་སྐད་དུ་གང་འདས་པའི་ལས་ཞིག་པ་འགག་པ་བྲལ་བ་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་དེ་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དང་ལྡན་པ་མེད་དུ་ཟིན་ན། འདི་ན་ཁ་ཅིག་མཚམས་མེད་པ་བྱས་ན་རྒྱུ་དེ་དང་རྐྱེན་དེས་ལུས་ཞིག་ནས་དེ་མ་ཐག་ཏུ་དམྱལ་བར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས། དེ་ཡང་ད་ལྟར་འབྱུང་བ་བཞིན་དུ་རང་གི་མཚན་ཉིད་གནས་པ་ལ་དགོངས་ནས་ཡོད་དོ་ཞེས་གསུངས་པ་མ་ཡིན་གྱི། འོ་ན་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། དེ་ལས་སྐྱེས་པ་དགོས་པ་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་གཞག་པའི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུན་ལ་བསྒོས་པ་ཡོད་དེ། ཡོངས་སུ་འགྱུར་བའི་བྱེ་བྲག་ཏུ་གྱུར་པ་གང་ལས་འབྲས་བུ་འབྱུང་བའོ། །དེ་ཡོད་པ་ཡང་ལས་ཀྱི་འབྲས་བུ་མ་བྱིན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏེ། དེ་ལས་བྱུང་བའི་འབྲས་བུ་སྨིན་པར་ནུས་པ་མ་སྤྱད་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་དེ་འདས་པ་ཉིད་ཡིན་པར་འགྲུབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །འདི་རྣམ་པར་གཏན་ལ་དབབ་པ་ནི་ཕྱི་ནས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི། རིག་པ་དང་འགལ་བ་ཡིན་ནོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་འདས་པའི་ལས་ལས་དེ་སྐྱེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་རྒྱུན་རྣམ་པར་གཞག་ནས་འདུ་བྱེད་འགགས་ལ། དེ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུ་གཅིག་ཏུ་འཕངས་ནས་ས་བོན་གྱི་རྒྱུན་བཞིན།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དུ། དེ་ལས་ཕྱིས་རིམ་གྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ས་བོན་ཡང་སྲིད་ཀྱི་ཞིང་ལ་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ་ཞེ་ན། དེའི་བསམ་པ་ནི་བདག་གིས་མ་རྟོགས་ན། ཅི་ སེམས་པའི་རྒྱུན་རྣམ་པར ་གཞག་ནས་འདུ་བྱེད་འགག་གམ། འོན་ཏེ་བག་ཆགས་ཀྱི་རྒྱུན་ སེམས་ཀྱི་རྒྱུན་ལ་རྣམ་པར ་གཞག་ནས་ཡིན། ཅི་ཉེས་གལ་ཏེ་སེམས་པའི་རྒྱུན་ཡིན་ན་ནི། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་སེམས་པའི་རྒྱུན་ཀྱང་དེའི་འོག་ཏུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བས། ཇི་ལྟར་ན་དེའི་རྐྱེན་གྱིས་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་ཚེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིན་པར་རིགས་པར་འགྱུར། ཇི་ལྟར་ན་ཡང་འདི་བསོད་ནམས་ལ་སོགས་པའི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྣམ་ པར་གཞག་པ་ཡིན། འོན་ཏེ་བག་ཆགས་ཀྱི་རྒྱུན་སེམས ་ལ་གཞག་ནས་ཡིན་ན་ནི་དེ་ཉིད་ལ་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀྱི་ནུས་པ་ཡིན་གྱི། ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་མ་ཡིན་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་འདུ་བྱེད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ཉིད་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་ཡིན་གྱི། ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དུས་ན་ནི་ཡང་སྲིད་པ་མངོན་པར་གྲུབ་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པས་དེའི་ཚེ་དེ་གང་གི་ས་བོན་ཡིན་ན་གང་འདི་སྐད་དུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ས་བོན་ཡང་སྲིད་ཀྱི་ཞིང་ལ་སྐྱེད་དོ་ཞེས་བརྗོད། དེ་བས་ན་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིན་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་གྱི། མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་ཡིན་ལ། དེས་བསྒོས་པའི་རྣམ་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་ཡིན་ནོ། །དེའི་རྐྱེན་གྱིས་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་ཚེ་མིང་དང་གཟུགས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་ལུགས་འདི་ནི་སྐྱོན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་བྱས་ན་མདོ་སྡེ་གཞན་ལས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ས་བོན་ཞེས་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་རིགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་གཞན་དག་ན་རེ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིན་པར་བརྗོད་ཀྱང་འདས་པའི་ལས་ལས་དེ་བྱུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་ཁ་ཅིག་ན་རེ་དེའི་རྒྱུ་ཅན་རྣམ་པར་མ་ཞིག་པ་ལས་ཡིན་ནོ་ཞེའོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་བསྩགས་པ་ལས་ཡིན་ནོ་ཞེའོ། །རྣམ་ པར་མ་ཞིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཅི་ཡིན། བསྩགས་པ་ཡང་ཅི་ཡིན་ཞེ་ན། སེམས ་དང་མི་ལྡན་པའི་ཆོས་གཞན་ནམ་འབྲས་བུ་བྱིན་པའི་བར་དུ་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་དེ་ཡིན་ཞེས་གྲགས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སོ། །དེ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །དེས་བྱས་པ་ལ་དེ་ཉེ་བར་འདོགས་པ་ཡིན་ནོ། །དཔེར་ན་རྐུན་པོས་གྲོང་ཁྱེར་བསྲེགས་པ་དང༌། རྩྭ་ས་འབྲས་ཆན་ཚོས་པ་དང༌། འཕགས་པ་རྣམས་ནི་མཐོང་བ་བདེ།། ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །དེ་དག་གི་ཡང་མདོ་སྡེ་དང་འགལ་བ་དེ་ཁོ་ན་བཞིན་དུ་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་གང་ཇི་སྙེད་པ་འདི་ཐམས་ཅད་རེག་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཞེས་གསུངས་ཀྱང་ཐོབ་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སེམས་དང་མི་ལྡན་པའི་འདུ་བྱེད་རྫས་སུ་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་རྫས་སུ་ཡོད་པའི་གནས་སྐབས་གཞན་ལ་བརྟགས་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ནུས་པ་དང་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་དང༌། རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་དང་ཕ་རོལ་ཉིད་དང་ཚུ་རོལ་ཉིད་དང༌། རྒྱང་རིང་བ་དང་ཐག་ཉེ་བ་ཉིད་ལྟ་བུའོ། །དེ་དག་ཇི་ལྟར་རྫས་སུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་ཆོས་མངོན་པའི་མཛོད་ལས་ཤེས་ པར་བྱའོ། །གང་ཡང་སེམས ་མེད་པའི་སྙོམས་ པར་འཇུག་པ་དང༌། འདུ་ཤེས་མེད་པའི་མཇུག་ཏུ་ལྡང་བའི་སེམས ་སྐྱེ་བ་དང༌། གང་ཡང་ཡི་གེའི་གཞུང་ལན་མང་དུ་བཏོན་པའམ་དོན་རྟག་ཏུ་མཐོང་བ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཕྱིར་དྲན་པ་སྐྱེ་བ་དང༌། གང་ཡང་རྒྱ་སྐྱེགས་ཀྱི་ཁུ་བས་མ་དུ་ལུང་གའི་མེ་ཏོག་ལ་བསྒོས་པའི་རྒྱུན་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་ལ་ཕྱིས་འབྲས་བུ་གེ་སར་དམར་པོར་སྐྱེ་བ་དེ་དག་ལ་ཅི་སེམས་དང་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་གཞན་བར་སྐབས་སུ་འགའ་ཡང་ཡོད་དམ། གང་གོམས་པས་དྲན་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་སྐད་ཅིག་མ་གང་ལ་དེ་སྐྱེ་བར་བརྟག་བར་བྱེད། དེ་བས་ན་འདུ་བྱེད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་དྲུག་ལ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིན་ པར་ཁས་ལེན་ཀྱང་རུང༌། སེམས ་དང་བཅས་པ་བ་དང་ སེམས་མེད་པ་པའི་འགོག་པའི་སྙོམས་པར ་འཇུག་པ་ལ་སོགས་པ་ཁས་ལེན་ཀྱང་རུང༌། འདས་པའི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཁས་ལེན་ཀྱང་རུང༌། དེའི་རྒྱུ་ཅན་རྣམ་པར་མི་འཇིག་པ་ལ་སོགས་པ་རྐྱེན་ཡིན་པར་ཁས་ལེན་ཀྱང་རུང་སྟེ། སྒྲའི་དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་དྲངས་ན་དོན་དེ་བཞིན་དུ་འགྲོར་མི་རུང་ངོ༌། །དེ་བས་ན་འདིར་དོན་ཉིད་ནི་དགོངས་པ་ཅན་ཡིན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པར་རིག་པར་བྱའོ། །འདིར་དོན་ཉིད་གང་ཞེ་ན། འདུ་བྱེད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པའི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུན་ཡོངས་སུ་གྱུར་པས་ཡང་སྲིད། འབྱུང་བར་ནུས་པ་ནི་འདིར་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིན་པར་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་འདི་སྐད་དུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་གོ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་གནས་པས་གནས་བསྟན་པ་དང་འབྲས་བུས་རྒྱུ་སྟེ་དེ་དང་ལྡན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུན་འབབ་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་པས་གནས་བསྟན་པ་ཡང་ཡོད་དེ། དཔེར་ན་འཆར་ཀའི་མདོ་ལས་བཙུན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྐུ་ནི་རྙིང་པ་དང་གཉེར་མ་ཅན་དང། དབང་པོ་རྣམས་ནི་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ་མིག་གི་དབང་པོ་ནས་ལུས་ཀྱི་དབང་པོའི་བར་དུ་བསྟན་ཀྱང་དེའི་དབང་པོ་རྣམས་ནི་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། གཟིགས་པ་མངའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། དབང་པོ་རྣམས་ཀྱི་གཏན་དང་དེའི་གནས་ཡིན་ནོ། །སྨྲ་བ་པོའི་མདོ་ལས་ཀྱང༌། དེ་འཆི་བའི་དུས་ཀྱི་ཚེ་དབང་པོ་རྣམས་རྣམ་པར་གསལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་ཀྱང༌། དབང་པོ་རྣམས་གསལ་བ་ནི་མཐོང་བར་ཡང་མི་ནུས་ཀྱི། དེའི་གནས་དང་དབང་པོའི་རྟེན་ལ་ནུས་སོ། །འཇིག་རྟེན་ན་ཡང་འདིའི་མིག་ནི་ཉམས་དགའ་བ་ཡིན་ཏེ། གདོང་གི་མིག་ནི་ཨུཏྤ་ལ་སྔོན་པོའི་འདབ་མ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བྱ་བ་མཐོང་བ་དང་མིག་གིས་དེའི་གནས་བསྟན་ཏོ། །འབྲས་བུས་ཀྱང་རྒྱུ་སྟོན་པ་ཡོད་དེ། ཇི་ལྟར་མདོ་སྡེ་ལས་དགེ་སློང་དག་རླུང་ནི་ནད་ཡིན་ནོ། །ནད་ཆེན་པོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པ་ཡང་རླུང་ནི་ནད་མ་ཡིན་གྱི། ནད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལས་ཀྱང་འདོད་ཆགས་མ་ལུས་རྒྱུན་བཅད་ཅེས་འབྱུང་བ་ཡང་འདོད་ཆགས་ཀྱི་རྒྱུན་ཉེ་བར་བཅད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་མངོན་དུ་མ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན། རྒྱུ་དང་དེའི་ས་བོན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཆོས་མངོན་པ་ལས་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་པོ་དག་རྒྱུར་བྱས་པའི་རེག་བྱ་གང་ཞེ་ན་ཞེས་རྒྱས་པར་བྱས་ནས་བཀྲེས་པ་དང༌། སྐོམ་པའི་བར་དུ་འབྱུང་བ་ལ། དེ་གཉིས་ནི་རེག་བྱ་མ་ཡིན་གྱི། དེ་གཉིས་ཀྱི་རྒྱུ་རེག་བྱ་ཡིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་ན་ཡང་ཤིང་ས་བོན་འདེབས་སོ། །མེ་ཏོག་ས་བོན་འདེབས་སོ་ཞེས་པ་དེ་ཉིད་ས་བོན་དུ་འདེབས་པ་མ་ཡིན་གྱི། འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན་དེ་དག་གི་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བརྟེན་པའི་མིང་རྟེན་ལ་སྟོན་པ་དང༌། འབྲས་བུས་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་འདི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ས་བོན་གྱི་གཞི་གང་ཡིན་པའོ། །ལེན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་དེ་ཡིན་ཏེ། རིས་མཐུན་པ་གཞན་དུ་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བ་ནས་བརྩམས་ཏེ། ནམ་མ་ཤི་བའི་བར་དུ་དེས་ལུས་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་དེ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེ་བ་སོ་སོ་ནི་ལས་ཐ་དད་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལས་དེ་དང་དེས་བསྒོས་པ་དེ་ནི་ལས་ཐ་དད་པའི་ཤུགས་ཡོངས་སུ་ཟད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ལས་གཞན་གོམས་པའི་འཇུག་པ་རྙེད་པའི་ཕྱིར་ལུས་ཀྱི་དངོས་པོ་དེ་དང༌། དེའི་གནས་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་སྨིན་ཏོ། །ནམ་མྱ་ངན་ལས་མ་འདས་ཀྱི་བར་དུ་རེ་ཞིག་འདི་རྒྱུན་ཆད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །བཙུན་པས་སྟོན་པ་རྣམས་ཀྱི་སྲིད་པའི་ཡན་ལག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་དེ་ཡིན་ཏེ། དེ་གནས་ཡོངས་སུ་མ་གྱུར་ན་སྲིད་པ་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་དེའི་དམིགས་པ་དང་རྣམ་པ་གང་ཞེ་ན། དམིགས་པ་དང་རྣམ་པ་ཡོངས་སུ་མ་ཆད་པའོ། །ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་གང་གི་ནང་དུ་འདུས་ཤེ་ན། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོར་རོ། །འོ་ན་འདི་ནི་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་མདོ་ལས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་གང་ཞེ་ན། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་དྲུག་གོ་ཞེས་འབྱུང་བ་མི་འཐད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་ པར་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་འདུ་བྱེད་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་གང་ཞེ་ན། སེམས ་པའི་ཚོགས་དྲུག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །ཚེ་དང་ལྡན་པ་གསུས་པོ་ཆེ་མི་དགེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་ཀྱི་ལས་མི་དགེ་བ་དང༌། ངག་གི་ལས་མི་དགེ་བ་དང༌། ཡིད་ཀྱི་ལས་མི་དགེ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་དེ་ནི་དགོངས་པ་ཅན་ཡིན་ཏེ། སེམས་པ་ནི་འདུ་བྱེད་གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ལས་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་མི་དགེ་བ་ཡིན་པར་འདི་ལས་གསུངས་པར་བཞེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ཡང་དགོངས་པ་ཅན་ཡིན་ཏེ། དམིགས་པ་དང་རྣམ་པ་ཆད་པ་དང་དགེ་བ་དང༌། མི་དགེ་བ་དང༌། ལུང་དུ་མ་བསྟན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དག་འདི་ལ་བརྗོད་པར་བཞེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་དགོངས་པ་ཅན་རིགས་ཏེ། དེ་ལས་གཞན་པའི་ཆོས་དེ་དག་རྣམས་མདོ་སྡེ་གཞན་ལས་གསུངས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་གང་དག་ཏུ་ཡང་མ་གསུངས་སོ་ཞེ་ན། ཞལ་ནས་གསུངས་པ་ཕལ་ཆེར་ནུབ་ལ། གསུང་རབ་འདི་ཡང་ད་ལྟར་ནི་ཕལ་ཆེར་འཕྲོས་པ་དང༌། འགྲོ་བའི་རྩ་བ་དག་ནུབ་པའི་ཕྱིར་གང་དུ་ཡང་མ་གསུངས་སོ་ཞེས་ཇི་ལྟར་ངེས་པར་བྱ་དགོངས་ཏེ་གསུངས་པ་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་རིགས་པས་ཀྱང་རྟོགས་པར་བྱ་སྟེ། གདོན་མི་ཟ་བར་མ་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་མ་གསུངས་པ་ཁོ་ན་དགག་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ད་འདིར་རིགས་པ་ནི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་པ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཞག་པར་མི་ནུས་པ་དང༌། ལུས་ཟིན་པ་ཉིད་ཀྱང་དེ་ལས་གཞན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ནམ་མ་ཤིའི་བར་དུ་ལུས་མཐའ་དག་ཁྱབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་སུ་སྐྱེས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དང༌། དགེ་བ་དང་ཟག་པ་མེད་པའི་ སེམས་ལ་ནི་དེའི་འགྲོ་བས་བསྡུས་པ་རྣམ་པར ་སྨིན་པའི་རྫས་གཞན་གཞག་པར་མི་ནུས་སོ། །སྲིད་པའི་རྩེ་མོར་འཕགས་པའི་ལམ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ལ་དེའི་ས་པའི་ལུས་ཀྱི་དངོས་པོའི་རྫས་གཞག་པར་མི་ནུས་སོ། །དེའི་ས་པའི་འཕགས་པའི་ལམ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །མདོ་སྡེ་ལས་ཀྱང་འགོག་པའི་སྙོམ་པར་ཞུགས་པ་ནི་ལུས་ཀྱི་འདུ་བྱེད་མ་འགགས་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་ལས་མ་འདས་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་གསུངས་ན། རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་འདས་པ་དེ་གང་ཞིག་ཡིན། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ཡང་ཕྱོགས་དེ་སྔར་དཔྱད་ཟིན་ཏོ། །ལུས་ལས་མ་འདས་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིའི་དོན་རེ་ཞིག་གང་ཡིན། མ་བྲལ་བ་དང་མ་ཤི་བའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ལུས་དེ་ལས་དེ་འགགས་སུ་ཟིན་ཀྱང་ཡང་འབྱུང་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ལུས་ལས་མ་བྲལ་བར་བརྗོད་དོ་ཞེས་ཅི་སྟེ་དེ་ལྟར་མི་འདོད། གལ་ཏེ་འགགས་ན་གང་ལས་ཡང་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། ཕྱོགས་དེ་ཡང་སྔར་དཔྱད་ཟིན་ཏོ། །དེ་བས་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ནི་གཞན་ཞིག་ཡིན་པར་གདོན་མི་ཟ་བར་ཁས་བླང་དགོས་སོ། །དེ་ཡང་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་སྟེ་དེ་དག་ནི་རིགས་པ་ཡིན་ནོ། །དང་པོའི་བྱེ་བྲག་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ལས་ཀྱང་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་དེ་ཉིད་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ། །རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་ས་དང༌།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་བ་ལས་ཀྱང་ཚིག་སོ་སོར་བརྗོད་དོ། །བཙུན་པས་སྟོན་པའི་ཆོས་མངོན་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ལས་དེ་ཉིད་བརྗོད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་རིགས་པ་དང༌། མདོ་སྡེ་དང་བསྟན་བཅོས་ལས་ཀྱང་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིན་པར་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་སྲིད་པ་མངོན་པར་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཇི་སྲིད་དུ་འདུ་བྱེད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པའི་ནུས་པས་ཁྱད་པར་ཅན་སྐྱེ་བ་དེ་སྲིད་དུ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་གི་བར་དུ་རྣམ་པར་གཞག་ཅེ་ན། སྲིད་པའི་གནས་སྐབས་ལ་ཐུག་གི་བར་དུའོ། །འོ་ན་རྒྱུ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ལས་ནམ་མ་ཤིའི་བར་དུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་མིང་དང་གཟུགས་ཀྱི་རྐྱེན་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །ཀུན་དགའ་བོ་ཁྱེའུ་འམ་བུ་མོའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གལ་ཏེ་རྒྱུ་དེ་རྣམ་པར་ཞིག་པར་གྱུར་ན་དེའི་མིང་དང་གཟུགས་རྒྱས་ཤིང་འཕེལ་བ་དང་ཡངས་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ་ཞེ་ན་དེ་ནི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་དགོངས་ཏེ་གསུངས་པ་མ་ཡིན་གྱི། དེའི་འབྲས་བུ་མིང་དང་གཟུགས་སྐྱེས་པ་ན་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དང༌། དེ་ལས་གཞན་པའི་མིང་དང་གཟུགས་རྣམས་རྒྱུན་གྱིས་འཇུག་སྟེ། ནམ་མ་ཤིའི་བར་དུ་གཅིག་ལ་གཅིག་བསྟན་པའི་རྒྱུན་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གཅིག་ལ་གཅིག་རྐྱེན་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །མདོ་སྡེ་འདི་ལས་ཀྱང་འདུ་ཤེས་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་མ་འོངས་པ་ན་དེའི་འབྲས་བུ་མིང་དང་གཟུགས་མ་བྱུང་བ་འབྱུང་བའི་རྐྱེན་དུ་དགོངས་པ་སྟེ། དེ་ཅི་ཙམ་འབྲེལ་པའི་བར་དུ་དེ་རྣམ་པར་གཞག་གོ །མིང་དང་གཟུགས་ནི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ལ་ཐུག་གི་པར་དུ་ཡིན་གྱི། དེ་ཕན་ཆད་མ་ཡིན་ནོ། །མིང་དང་གཟུགས་དེ་སྐྱེད་ནས་ཀྱང་དེ་ལ་ཡོད་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཚེ་སྔ་མའི་ལས་ཀྱིས་འཕངས་པ་མ་འོངས་པའི་ཚེ་གཞན་གྱི་མིང་དང་གཟུགས་དེ་སྐྱེ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རྒྱུའི་དངོས་པོར་གནས་ཟེར་བ་ནི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཡན་ལག་ཡིན་པར་རྣམ་པར་གཞག་པ་སྟེ། དེས་བྱས་པ་འདི་སྐྱེ་བར་ནུས་པ་ནི་མ་སྤྱད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་འདུ་བྱེད་ཤིན་ཏུ་མང་པོས་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པའི་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ། །མིང་དང་གཟུགས་གང་ལ་དེ་འཕེན་པར་བྱེད་པའི་འདུ་བྱེད་ཀྱིས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བསྒོས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ནུས་པ་མ་སྤྱད་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་དོན་དུ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཡན་ལག་རྣམ་བར་གཞག་གི་གང་དུ་ནུས་པ་སྤྱད་ཟིན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་ སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར ་སྨིན་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །ཅིའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་སྲིད་པ་བར་མ་པའི་མིང་དང་གཟུགས་རྣམ་པར་མི་གཞག་ཅེ་ན། འདུ་བྱེད་རྣམས་ནི་སྐྱེ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ་རབ་ཏུ་འཇུག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེར་ཡང་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་ཡང་རྐྱེན་དང་རྐྱེན་ཅན་གཉིས་ངེས་པ་དང་མ་ངེས་པ་གཉིས་ལ་སྐྱོན་ཡོད་དེ། གལ་ཏེ་འདུ་བྱེད་ཁོ་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྐྱེན་ཡིན་ན་ནི་གཉིས་ལ་བརྟེན་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་འབྱུང་བ་དང༌། མིང་དང་གཟུགས་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་འབྱུང་བའི་མདོ་སྡེ་དང་འགལ་བར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཁོ་ན་ན་ཡིན་ན་ནི། །བསོད་ནམས་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་སྨིན་བདེ་བ་ཡིན། །ཞེས་འབྱུང་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དང་འགལ་བར་འགྱུར་བ་དང༌། མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པ་དང༌། དམིགས་པའི་རྐྱེན་དང༌། ལས་གཞན་གྱི་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །གཉིས་ཀ་ངེས་ན་སྐྱོན་རྣམ་པ་གཉིས་པོ་དེ་དག་ཡིན་ནོ། །མ་ངེས་ན་ནི་འཆད་པ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། མ་ངེས་ཀྱང་ཉེས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གཙོ་བོའི་རྐྱེན་འཆད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་སྲིད་ཀྱི་ས་བོན་ཅན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེད་པ་ལ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱི་གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ལས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས་དེའི་ནུས་པའི་བྱེ་བྲག་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲལ་པར་འབྱུང་བ་བཤད་པ་ལས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་རྫོགས་སོ།། །།རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་མིང་དང་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་གང་ཞེ་ན། གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཕུང་པོ་བཞི་སྟེ། ཞེས་རྒྱས་པར་འབྱུང་བ་དང༌། གཟུགས་གང་ཞེ་ན། གཟུགས་གང་ཡིན་པ་ཅི་ཡང་རུང་སྟེ་ཐམས་ཅད་ཅེས་རྒྱས་པར་འབྱུང་བ་དེ་དག་ནི་ཕུང་པོ་ལྔ་སྟེ། ནུར་ནུར་པོ་དང༌། ནར་ནར་པོ་དང༌། གོར་གོར་པོ་དང༌། མཁྲང་པོར་གྱུར་པ་དང༌། རྐང་ལག་འགྱུས་པའི་གནས་སྐབས་ནས་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་མ་དོད་པའི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བར་དུ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་མིང་དང་གཟུགས་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་དེས་བསྒོས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་རིས་མཐུན་པ་གཞན་དུ་དེ་བྱེ་བྲག་ཅན་དུ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་བའོ། །དེ་ལ་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་མྱོང་བ་ནི་ཚོར་བའོ། །དམིགས་པའི་མཚན་མ་འཛིན་པ་ནི་འདུ་ཤེས་སོ། །དེ་ལས་གཞན་པའི་སེམས་ལས་བྱུང་བ་དང༌།  སེམས་དང་མཚུངས་པར ་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་འདུ་བྱེད་དོ། །ཡུལ་ཉེ་བར་དམིགས་པ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །དེ་ལ་ཁ་ཅིག་ན་རེ་ཅུང་ཟད་ཤེས་པ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ཅུང་ཟད་ཟོས་པ་བཞིན་ནོ། །མི་བཟང་བའི་ཤེས་པ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ། གཟུགས་ངན་པ་བཞིན་ནོ། །ཤེས་པའི་ལས་ནུས་པ་མེད་པའི་ཤེས་པ་ནི་རྣམ་ པར་ཤེས་པ་སྟེ། སེམས ་གཡེངས་པ་བཞིན་ནོ། །ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པའི་ཤེས་པ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ། ཡན་ལག་མ་ཚང་བ་བཞིན་ནོ། །མི་གསལ་བའི་ཤེས་པ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ། ཁ་ཟས་མ་ཞུ་བ་བཞིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་འདོད་ན་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་པའི་བྱེ་བྲག་ཁོ་ན་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །ཤེས་པ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཉིས་མཚུངས་པར་ལྡན་ པར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སེམས ་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་ཀྱང་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོར་བསྡུས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟ་བུ་ནི་གྲུབ་པའི་མཐའ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་ཤེས་པ་ལས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རིགས་གཞན་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་བྲེ་ལས་གཞལ་མེད་ཁང་དང༌། མུ་ཏིག་གི་ཆུན་པོ་ལས་གཙུག་ལག་ཁང་ལྟ་བུའོ། །འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་ནི་ས་དང་ཆུ་དང་མེ་དང་རླུང་གི་ཁམས་རྣམས་ཏེ། སྲ་བ་དང་གཤེར་བ་དང༌། དྲོ་བ་དང་གཡོ་བའི་མཚན་ཉིད་དོ། །རྒྱུར་བྱས་པའི་གཟུགས་ནི་མིག་དང༌། རྣ་བ་དང་སྣ་དང༌། ལྕེ་དང་ལུས་ཀྱི་དབང་པོ་རྣམས་སོ། །དེའི་ཡུལ་ལ་གཟུགས་དང༌། སྒྲ་དང་དྲི་དང་རོ་དང་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་མ་རྟོག་པའི་རེག་བྱའོ།།ཡིད་ཀྱི་ཡུལ་ནི་རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པའོ། །འདིར་ནི་ལུས་ཀྱི་དབང་པོ་དང་གཟུགས་དང༌། སྒྲ་དང༌། དྲི་དང་རོ་དང་རེག་བྱའི་ཕྱོགས་གཅིག་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གཟུགས་འདི་དག་དང་སྔ་མའི་མིང་གཅིག་ཏུ་མདོར་བསྡུས་ཏེ། གཉིས་གཅིག་ཉིད་དུ་སྟོན་ན་ནི་གཞན་དུ་ཚིག་སྦྱོར་བའི་རྟོག་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེས་པའི་སྐད་ཅིག་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མ་ཕྱི་མ་རྣམས་ནི་མིང་དང་གཟུགས་ཉིད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་མིང་དང་གཟུགས་མ་ཡིན་ནམ། ཇི་ལྟར་དེ་དག་རྣམ་པར་ཤས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཡིན་ཞེ་ན། རང་གི་རིགས་སྐད་ཅིག་མ་གཞན་ཡན་ལག་གི་རྐྱེན་གྱི་དངོས་པོར་ནི་འདིར་བརྗོད་པར་བཞེད་པ་མ་ཡིན་གྱི། ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་རྫས་གཞན་གྱི་དངོས་པོར་བརྗོད་པར་བཞེད་པ་ཡིན་པས་དང་པོར་སྐྱེ་བ་ཉིད་ཀྱི་རྐྱེན་ཡིན་པར་བསྟན་གྱི། སྐྱེས་པའི་རྒྱུན་གྱི་རྐྱེན་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་མ་རིག་པ་ཡང་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་ཡིན་པར་བརྗོད་པར་བྱ་དགོས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྐྱེན་ཡིན་པར་བརྗོད་པར་བྱ་དགོས་པར་འགྱུར་ཏེ། འདུ་བྱེད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པའི་སྐད་ཅིག་མ་དང་པོ་ནི་འོག་མའི་རྐྱེན་ཡིན་པར་བརྗོད་པར་བྱ་དགོས་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཐོག་མར་ནུར་ནུར་པོར་འདུག་གོ །ནུར་ནུར་པོ་ལས་ནར་ནར་པོར་སྐྱེའོ། །ནར་ནར་པོ་ལས་གོར་གོར་པོར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །གོར་གོར་པོ་ལས་མཁྲང་པོར་འགྱུར་རོ། །མཁྲང་པོ་ལས་རྐང་ལག་སྐྱེ་བར་འགྱུར། སྐྲ་དང་སྤུ་དང་སེན་མོ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་ཡང༌། འདིར་ནུར་ནུར་པོ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ནུར་ནུར་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྐྱེན་ཉིད་ཡིན་པར་མི་བརྗོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང་རིགས་པར་བྱའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཡང་ཕུང་པོ་བཞི་ལ་མིང་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། འགྱུར་བས་ན་མིང་ཞེས་བྱ་སྟེ། དམིགས་པ་དང་རྣམ་པ་དང་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་དེའི་རྒྱུན་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཤི་སྟེ་གཟུགས་ཀྱི་ལུས་བོར་ནས་སྐྱེ་བ་གཞན་གྱི་དངོས་པོར་དེའི་རྒྱུན་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ་མིང་ཆེན་གྱི་མདོ་སྡེ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་གང་དུ་འགྲོ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་གང་སེམས་དང་མི་ལྡན་པའི་འདུ་བྱེད་ཚིག་བླ་དགས་མིང་ཞེས་བསྟན་པ་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། སྒྲ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་དོན་གང་གིས་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་དག་ཇི་སྐད་དུ་བསྟན་པ་འདི་འདས་པ་དང༌། མ་འོངས་པའི་དམིགས་པ་གཞན་བསྐལ་པ་རྣམས་ལ་ཡང་མིང་གིས་འདུད་པར་བྱེད་པས་མིང་ཞེས་བྱའོ། །མིག་གི་ཡུལ་ནི་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་འཇིག་རྟེན་ན་གྲགས་ན། འདིར་འབྱུང་བ་དང་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཅིའི་ཕྱིར་གཟུགས་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། གནོད་པར་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བས་ན་གཟུགས་ཞེས་མདོ་སྡེ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གཞན་ལས་བསྟན་ཏེ། གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནོད་པར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཇི་སྐད་དུ་ལྷའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལས། ནད་པ་གཉིད་ནི་ག་ལ་ཡོད། །ཟུག་རྔུས་ཟུག་བཞིན་གནོད་པར་འགྱུར། ཞེས་བྱ་བ་དང༌། ཇི་ལྟར་ཡང་ཕྲན་ཚོགས་ལས། འདོད་པ་སྐྱེད་པའི་ལུས་ཅན་ཏེ། །གལ་ཏེ་འདོད་པ་ཚོལ་བྱེད་པ། །འདོད་པ་དེ་དག་མ་གྲུབ་ན། །ཟུག་རྔུས་ཟུག་པ་བཞིན་དུ་གནོད། །ཅེས་འབྱུང་ངོ༌། །འབྱུང་བ་དང་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པ་ལ་ཅིས་གནོད་ཅེ་ན། ལག་པའི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་ལ་སོགས་པས་གཞན་དུ་གྱུར་པར་བྱས་སོ། །གཟུགས་ན་སྤྱོད་པ་དག་ལ་ཇི་ལྟར་གནོད་ པར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེའི་ས་པའི་མེས་སོ། །སེམས ་ཅན་གྱི་གྲངས་སུ་རྟོགས་པ་ལ་དེ་བཞིན་དུ་ཉིད་ཀྱི་མེས་སོ། །མཐུ་ཁྱད་པར་ཅན་དང་ལྡན་པས་ཀྱང་གནོད་པར་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནོད་པར་བྱར་མེད་པ་ཡིན་ཡང་དེའི་རིགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཟུགས་ཞེས་བྱ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྲུལ་པ་བཞིན་ནོ། །གཞན་དག་ན་རེ་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གགས་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེའོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དེ་ཉིད་དང་མི་འབྱོར་པ་ཡིན་ནོ། །གྲང་བ་དང་དྲོ་བ་དང༌། བཀྲེས་པ་ལ་སོགས་པས་ཀྱང་གགས་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱར་མི་རུང་ངོ༌། །རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་ཇི་ལྟར་གཟུགས་ཡིན་ཞེ་ན། རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་རྫས་གཞན་ནི་ཅུང་ཟད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་གྱི། ཁས་བླངས་བ་དང་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་ལུས་དང་ངག་ལྡོག་བ་དང་ལྡོག་པ་མ་ཡིན་པ་ཙམ་ལ་དེ་བརྟགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྟགས་པ་ཅན་དེ་ནི་གཟུགས་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། གཟུགས་ཡོད་པ་ལ་དེ་བརྟགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་རིག་བྱེད་མ་ཡིན་པ་ལ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མང་དུ་ཡོད་དེ། རེ་ཞིག་འདིར་ཤིན་ཏུ་འཕྲོས་པ་གཞག་གོ །འདིའི་རྣམ་པར་ངེས་པ་ནི་ཕྱིས་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་མིང་དང་གཟུགས་ཉིད་ཡིན་པ་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་མིང་དང་གཟུགས་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་གཞག་ཅེ་ན། བྱིས་པ་ཕལ་ཆེར་དེ་གཉིས་ལ་ལུས་ཅན་དང་ལུས་སུ་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་བྱེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མིང་སྔར་སྨོས་པ་ནི་དེས་གཟུགས་བཟུང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་དེ་ལ་ནི་དེས་བདག་དང་བདག་གིའོ་ཞེས་བདག་གིར་བྱེད་དོ། །དེས་བཏང་ན་ཡང་བཏུལ་བར་འགྱུར་རོ། །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དེའི་དབང་གིས་ཀྱང་བྱ་བ་དག་ལ་འཇུག་གོ །དེ་མེད་པར་ཡང་རིས་མཐུན་པ་བཞིན་དུ་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་མ་ཡིན་གྱི། གཟུགས་མེད་པར་ཡང་གཟུགས་མེད་པ་དག་ཏུ་མི་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །མིང་གི་རྒྱུན་ལ་བརྟེན་ནས་རིས་མཐུན་པ་གཞན་དག་ཏུ་སྔོན་མ་བྱུང་བའི་གཟུགས་ཀྱི་རྒྱུན་ལེན་པར་བྱེད་ཀྱི། གཟུགས་ཀྱི་རྒྱུན་ནི་སྔོན་མ་བྱུང་བའི་མིང་གི་རྒྱུན་ལེན་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་འབྱུང་བ་རྒྱུར་བྱས་པའི་གཟུགས་སྐྱེས་པ་དག་ཇི་ལྟར་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཡིན་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་འབྱུང་བ་དང་འབྱུང་བ་ལ་བརྟེན་པའི་གཟུགས་རྣམས་ལས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེ་ན། འདིར་འགལ་བ་ཅི་ཡོད། འབྱུང་བ་དང་ཐ་དད་པ་མེད་པར་དེ་སྐྱེ་བ་ན་འབྱུང་བ་ལས་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་འཛིན་པ་དང༌། འཕྲོག་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་གྱུར་ན་དེ་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་མིང་ནི་རེ་ཞིག་རིགས་གྲང་ན། མཚན་ཉིད་མི་མཐུན་པ་དག་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་ཇི་ལྟར་སྐྱེ་ཞེ་ན། འདི་ནི་བརྒལ་དུ་མེད་པ་ལ་རྒོལ་བ་ཡིན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་དང་བསྟན་བཅོས་ལས་ཀྱང་མཚན་ཉིད་མི་མཐུན་པའི་རྒྱུ་ལས་ཀྱང་འབྲས་བུ་འབྱུང་བ་དེ་དག་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །རེ་ཞིག་འཇིག་རྟེན་ན་དབང་པོ་དང་དོན་གཉིས་ལས་བདེ་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་སྐྱེ་བ་དང༌། བརྡབས་པ་ལས་སྒྲ་དང༌། རྭ་ལས་འདམ་བུ་དང༌། མེ་དང་ཤིང་ལས་དུ་བ་དང༌། རྡོ་ཐལ་དང་ཆུ་ལས་མེ་དང༌། ཀླུའི་སེམས་ཀྱི་མཐུས་ཆུ་དང་དེ་ལ་སོགས་པའོ། །བསྟན་བཅོས་ལས་ཀྱང་ཤཱཀྱའི་སྲས་རྣམས་ཀྱི་གཟུགས་མེད་པ་ལས་ཀྱང་སྐྱེ་སྟེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་བྱེ་བྲག་ལས་ལྷའི་མིང་དང་རྣ་བ་དང༌། སྤྲུལ་པའི་སེམས་ལས་སྤྲུལ་པ་དང༌། རླུང་གི་སྟོབས་འཆང་བ་ལ་སོགས་པ་རྩེ་བར་མངོན་ པར་དགའ་བ་ལས་རླུང་དང་ཆར་ལ་སོགས་པ་དང༌། ཀླུའི་སེམས ་ཀྱི་མཐུས་ཆུའོ། །གཟུགས་ལས་ཀྱང་གཟུགས་མེད་པ་སྐྱེ་བ་ནི་མིག་ལ་སོགས་པ་ལས་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་ལྔ་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང་བཅས་པའོ། །མཚན་ཉིད་མི་མཐུན་པ་ལས་ཀྱང་ཡིན་པ་ནི་དགེ་བ་དང༌། མི་དགེ་བ་ལས་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་དང༌། ལུང་དུ་བསྟན་པ་ལས་ཀྱང་སྐྱེ་བ་དང༌། མི་དགེ་བ་དང༌། འདོད་མ་ཆགས་པ་ལས་འདོད་ཆགས་སྐྱེ་བ་དང༌། འདོད་ཆགས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ལས་ཀྱང་འདོད་མ་ཆགས་ཏེ། དེ་ལ་སོགས་པའོ། །གྲངས་ཅན་པའི་བསྟན་བཅོས་ལས་ཀྱང་དེའི་བདག་ཉིད་མ་ཡིན་པའི་ཆེན་པོ་འམ་ངའོ་སྙམ་པ་ལས་ཀྱང་སྒྲ་དང༌། རེག་པ་དང༌། རོ་དང་གཟུགས་དང་དྲིའོ། །བྱེ་བྲག་པ་དག་ལ་ཡང་རིགས་མི་མཐུན་པ་རྫས་དང་ལས་གཉིས་ལས་ཡོན་ཏན་སྐྱེ་བ་དང༌། རྫས་དང་ཡོན་ཏན་ལས་ཀྱང་ལས་སོ། །བདག་དང་དབང་པོ་དང་ཡིད་དོན་འདུས་པ་ལས་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པའོ། །བྷ་ར་ཏ་ལས་ཀྱང་ཚངས་པའི་ཡིད་ལས་བུ་བདུན་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། རིག་བྱེད་ལས་ཀྱང་སྐྱེ་དགུའི་བདག་པོ་འདོད་པ་མེད་པར་སྐྱེ་དགུ་རྣམས་བྱས་པ་དང༌། དེའི་དཀའ་ཐུབ་ཀྱིས་གདུངས་ནས་སྤྲུལ་པ་བྱས་སོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཅི་ཞེ་ན་སྤྲུལ་པ་ནི་དེ་འདོད་པ་དང་དཀའ་ཐུབ་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང་བཅས་པ་ཅན་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་འཇིག་རྟེན་དང་བསྟན་བཅོས་ལས་རབ་ཏུ་གྲགས་པའི་ཕྱིར་བརྒལ་དུ་མེད་པ་དག་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་མཚན་ཉིད་མི་མཐུན་པའི་རྒྱུ་ལས་འབྲས་བུ་འབྱུང་བ་ཡིན་དེ་ལྟ་ན་ནི་ཐམས་ཅད་ལས་ཐམས་ཅད་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འབྱུང་ཞེ་ན། དཔེ་དེ་དག་ཉིད་ཀྱིས་རེ་ཞིག་མཚན་ཉིད་མི་མཐུན་པའི་རྒྱུ་ལས་འབྲས་བུ་འབྱུང་ཡང་ཐམས་ཅད་ལས་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་དག་གྲུབ་པ་ཡིན་ན་འདི་ལ་དྲི་བར་བྱ་ཅི་དགོས། ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་གང་དངོས་པོ་ཐ་དད་པའི་ཆོས་དེ་དག་ནི་ནུས་པ་ཐ་དད་པ་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་དེ་གཉིས་ཀས་ཀྱང་བརྒལ་དུ་མེད་དོ། །འདིར་ཡང་རྐྱེན་དང་རྐྱེན་ཅན་གཉིས་ངེས་པ་དང་མ་ངེས་པ་ལ་སྐྱོན་ཡོད་དེ། གལ་ཏེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཁོ་ནའི་རྐྱེན་གྱིས་མིང་དང་གཟུགས་ཡིན་ན་ནི་དགའ་བའི་ཀུན་འབྱུང་བ་ལས་ཀྱང་གཟུགས་ཀུན་འབྱུང་བ་དང༌། རེག་པའི་ཀུན་འབྱུང་བ་ལས་ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང་འདུ་བྱེད་རྣམས་ཀུན་འབྱུང་བ་དང༌། མིང་དང་གཟུགས་ཀུན་འབྱུང་བ་ལས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཀུན་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་མདོ་སྡེ་དང་འགལ་བར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་མིང་དང་གཟུགས་ཁོ་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཡིན་ན་ནི་རྫུས་ཏེ་བྱུང་བ་རྣམས་ལས་ལོགས་ཤིག་ནི་མིང་དང་གཟུགས་མེད་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག །རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཡན་ལག་ལ་ཡང་གསུམ་འདུས་པ་ལས་རེག་པ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་གཉིས་ཀ་ངེས་པ་ཡིན་ན་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་པོ་དེ་དག་ཉིད་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་རོ། །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འོན་ཏེ་མ་ངེས་པ་ཡིན་ན་ནི་བཤད་པ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །འདིར་ངེས་པ་ཡང་མེད་ལ་ངེས་པ་མེད་པའི་སྐྱོན་ཡང་མེད་དེ། གཙོ་བོའི་རྐྱེན་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདུ་བྱེད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པའི་རྣམ་གྲངས་ཤེས་པ་ནི་མིང་དང་གཟུགས་ཀྱི་གཙོ་བོའི་རྐྱེན་ཡིན་ཏེ། དེའི་བྱེ་བྲག་གིས་རིས་མཐུན་པ་དེ་དག་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབྲས་སཱ་ལུ་དང༌། ནས་ལ་སོགས་པའི་མྱུ་གུ་ཐ་དད་པ་ནི་ས་བོན་གཙོ་བོར་གྱུར་པ་བཞིན་ནོ། །འདིར་ཡང་སྐྱེ་བའི་རིམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་བརྗོད་པར་བཞེད་པས་འདིར་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་རྐྱེན་གྱིས་གཙོ་བོ་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །མདོ་སྡེ་འདི་ལས་ཡན་ལག་རེ་རེ་རྣམ་པར་གཏན་ལ་དབབ་པའི་ཟླ་ལ་གསུང་རབ་མཐའ་དག་བླངས་ཏེ་བཤད་པར་ནུས་ཤིང༌། ཁྱད་པར་དུ་ན་མིང་དང་གཟུགས་ཀྱི་ཡང་ནུས་མོད་ཀྱིས་ཤིན་ཏུ་སྤྲོས་པས་ཆོག་གོ །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་བཤད་པ་ལས་མིང་དང་གཟུགས་རྣམ་པར་དབྱེ་བའོ། །མིང་དང་གཟུགས་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ཅེས་བྱ་བའི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གང་ཞེ་ན། ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་སྟེ་ཞེས་རྒྱས་པར་འབྱུང་བ་ནི་དྲུག་ཉིད་སྐྱེ་མཆེད་ཡིན་པས་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་སྟེ། ཇི་ལྟར་ས་གསུམ་དང་འབྲས་བུ་དང་ཚ་བ་གསུམ་ལྟ་བུའོ། །འདི་དག་ལ་བདག་ཏུ་ང་རྒྱལ་སྐྱེད་ པར་བྱེད་པས་བདག་ནི་སོ་སོའི་ལུས་དང་སེམས ་ཀྱི་རྒྱུན་ཡིན་ཏེ། དེའི་དབང་དུ་བྱས་པ་ཡིན་པས་ནང་ཞེས་བྱའོ། །དེར་བྱུང་བའི་སྐྱེ་མཆེད་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ནང་གི་ཞེས་བྱ་སྟེ། རྒྱུ་མཚན་གྱི་བདུན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གཞན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུན་དང་ཐུན་མོང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་ནང་ཉིད་ནང་གི་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་གདུལ་བར་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །བདག་གི་དགྲ་ལྷག་པར་སྔར་བྱས་པའམ། དེའི་དོགས་པ་ཡིན་པ་ནི་ནང་གིའོ། །ཕྱི་རོལ་ནི་དེ་ལས་གཞན་ཡིན་ནོ། །འབྱུང་བའི་དོན་ནི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་དོན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་གཉིས་ལ་བརྟེན་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གཞན་དག་ན་རེ་སྒོའི་དོན་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། ཚངས་པ་མིག་ནི་སྒོ་ཡིན་ཏེ། །གཟུགས་རྣམས་མཐོང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་གསུངས་སོ་ཞེའོ། །དེ་དག་གི་ཕྱི་རོལ་རྣམས་གང་གི་སྒོ་ཡིན་པ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བརྗོད་པར་བྱ་དགོས་སོ། །གཞན་དག་ན་རེ་གནས་ཀྱི་དོན་ཡིན་ཏེ་ལྷའི་སྐྱེ་མཆེད་བཞིན་ནོ་ཞེའོ། །མིག་གཉིས་ལས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཅིག་སྐྱེ་ན་དེའི་གནས་གང་ཡིན། གཉིས་ཀ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། བར་ན་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་དེ་ཡང་དེའི་གནས་ཡིན་ནོ། །གཉིས་ཀ་ལས་གཅིག་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ཡང་མི་རུང་སྟེ། གཉིས་ཀྱིས་ཤིན་ཏུ་གསལ་བར་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མིག་ཕྱེ་བ་དང་ཕྱེད་བཙུམས་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཅིག་ཅར་ཟླ་བ་གཉིས་ལ་སོགས་པ་མཐོང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་མིག་གཉིས་ཀ་ཕྱེ་བ་དང་གཉིས་ཀ་ཕྱེད་བཙུམས་པས་ཅིག་ཅར་མ་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་ཟིན་པ་རྣམས་ཀྱང༌། ཇི་ལྟར་གནས་ཉིད་ཡིན། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་དུས་མི་མཚུངས་པའི་ཡིད་དང་ཆོས་གཉིས་ཀྱང་ཇི་ལྟར་གནས་ཉིད་ཡིན། ལྷའི་གནས་བཞིན་དུ་མིག་ལ་སོགས་པ་ནི་གནས་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། ལུས་ཅན་མ་ཡིན་ཞིང་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་གནས་རྣམ་པར་གཞག་པར་ནུས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དགུ་བརྒྱ་ལས་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་བརྩམས་ཏེ། དེ་ནི་མིག་དང་གཟུགས་ལ་མེད། །དེ་གཉིས་བར་ནའང་གནས་པ་མེད། །གང་ལ་དེ་ནི་གནས་གྱུར་པ། །དེ་ཡོད་མ་ཡིན་དེ་མེད་མིན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ཀུན་མཁྱེན་གྱིས་ནི་རྣམ་པར་ཤེས། །དེ་ཕྱིར་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུར་བསྟན། །བྱིས་པ་གང་ཞིག་བདག་ཏུ་འཛིན། །རྣམ་པར་གཡོས་པས་གཟུང་བ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་བདག་གི་གླད་བར་ཚོར་རོ།། བདག་གི་གླད་པའི་ཆེད་དུ་ཚོར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་གཅོད་ཅེ་ན། ལུས་ཀྱི་ཕྱོགས་དེ་དག་ནི་དེ་ཡོད་པའི་ཡུལ་ལས་དེ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ནི་དེ་ལྟ་བུ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། གང་ཞིག་ལུས་ཀྱི་ཕྱོགས་ཡོངས་སུ་མ་བཟུང་བར་ཚོར་བའི་རང་བཞིན་ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་མེད་དོ། །དེ་བས་ན་ལྷའི་གནས་བཞིན་དུ་གནས་ཀྱི་དོན་ནི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་དོན་མ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུ་ལ་ཡང་གནས་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལས། རྣམ་པ་འདི་གསུམ་གནས་ཀྱིས་ནི། །ལྷ་ཡི་ནང་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ན་ནི་གནས་ཀྱི་དོན་ནི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་དོན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། འབྱུང་བའི་དོན་ནི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་དོན་ཡིན་ནོ་ཞེས་གང་སྨྲས་པ་དེ་དག་རུང་བ་ཡིན་ནོ། །ངེས་པའི་ཚིག་ཏུ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་དྲུག་རྣམས་སྐྱེ་བ་མཆེད་པར་བྱེད་པས་སྐྱེ་མཆེད་དེ། དེ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུན་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལས་གཟུགས་དང་སྒྲ་དང༌། དྲི་དང་རོ་དང༌། རེག་བྱ་ཡུལ་གཟུགས་དང་བའི་བྱེ་བྲག་མིག་ལ་སོགས་པ་ལྔ་གོ་རིམས་བཞིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་འདི་ལས་རེག་བྱ་ཡུལ་དང་བྱ་བའི་བྱེ་བྲག་ནི་ལུས་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། ལུས་ལ་ཁྱབ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དང༌། རྡུལ་ཕྲ་མོ་བསྩགས་པའི་བྱེ་བྲག་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཚེ་ལུས་ཀྱི་ཚོར་བ་ཞེས་སྟོན་པ་དེའི་ཚེ་ནི་ལྔ་ལ་ཡང་མིང་ལུས་ཞེས་བྱ་སྟེ། རེ་རེ་ལ་ཡང་རྡུལ་ཕྲ་མོ་བསྩགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ལུས་ལ་གནས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །གནས་པ་ཡང་གནས་འདོགས་པ་ཡང་ཡོད་དོ། །ཁྱེའུ་སྨྲ་བ་དང༌། རི་འཛག་པ་དང༌། བྱམས་པ་དང་ལྡན་པའི་ སེམས་ཀྱིས་ཕྱོགས་གཅིག་ལ་མོས་པར ་བྱས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །ཡིད་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ནི་ཕུང་པོའི་ནང་དུ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཕུང་པོ་གང་ཡིན་པའོ། །ཁམས་ཀྱི་ནང་དུ་ནི་ཡིད་ཀྱི་ཁམས་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་དྲུག་གོ །དེ་དག་ལས་གཞན་གང་ཞིག་ཡིད་ཀྱི་ཁམས་ཡིན་ཞེ་ན། གཞན་ནི་གང་ཡང་མེད་ཀྱི། དེ་དག་གང་ཡིན་པ་ཉིད་གང་གི་དེ་མ་ཐག་པའི་རྐྱེན་བྱེད་པ་དེའི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ། ཡིད་ཀྱི་ཁམས་སུ་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་པའི་གནས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་འོན་ཀྱང་མིང་དང་གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། ཇི་ལྟར་སྤྲིན་གྱི་རྐྱེན་གྱིས་ཆར་བ་དང༌། མེ་ཏོག་གི་རྐྱེན་གྱིས་འབྲས་བུ་དང༌། ནུར་ནུར་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ནར་ནར་པོ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུར་ཇི་ལྟར་དེའི་རྐྱེན་གྱིས་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ཡིན་ཞེ་ན། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དང་པོ་ནི་མིང་དང་གཟུགས་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་ཡིན་པར་ངེས་པར་བྱའོ། །མིང་དང་གཟུགས་ཐམས་ཅད་སྤྲིན་ལས་ཆར་པ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་རྐྱེན་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་སྐད་ཅིག་མ་ནས་བརྩམས་ཏེ་མིང་དང་གཟུགས་ཀྱི་གནས་སྐབས་ན་ལུས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། ཡིད་ཀྱི་སྐྱེ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མཆེད་ཡོད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ན། ཇི་ལྟར་དེའི་རྐྱེན་གྱིས་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ཡིན་ཞེ་ན། མངོན་པར་འགྲུབ་པ་དང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་རྐྱེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་རིགས་པར་སྦྱར་ཏེ། མིག་ལ་སོགས་པ་མངོན་པར་གྲུབ་པའི་གནས་སྐབས་ན་ནི་གནས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་ལུས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཡིན་ཏེ། བཞི་པོ་དེ་དག་ལ་གནས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེ་དང་འབྲེལ་པར་འཇུག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡིད་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ། གནས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་གིས་བསྡུས་པ་ཡིད་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་གནས་ནི་དེའི་ཚེ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་མ་བསྟན་ན་ནི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་རྐྱེན་གྱིས་རེག་པ་ཞེས་བརྗོད་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེ་མཆེད་བཞིའི་སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། རེག་པའི་གནས་ཡོངས་སུ་མ་རྫོགས་པར་བསྟན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རེག་པ་གང་ཞེ་ན། རེག་པའི་ཚོགས་དྲུག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡང་བརྗོད་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་མདོར་བསྡུས་ཏེ་མིང་དང་གཟུགས་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ངེས་པར་བརྗོད་པར་བྱ་དགོས་ཏེ། མངོན་པར་འགྲུབ་བ་དང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་རྐྱེན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་སྨྲས་པ་གང་ཡིན་པ་ཡང་ཇི་ལྟར་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དྲུག་གི་གནས་ཡིན་ཞེ་ན། གཙོ་བོའི་རྒྱུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་སྔར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཁ་ཅིག་རྟོག་པ་མིང་དང་གཟུགས་ཀྱི་གནས་སྐབས་ན་ལུས་ཡོད་ཀྱང་ལུས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་མ་ཡིན་ལ། ཡིད་ཡོད་ཀྱང་ཡིད་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རེག་པའི་གནས་ནི་སྐྱེ་མཆེད་ཅེས་བྱ་བ་ཡིན་ན། རེག་པ་ནི་དེའི་ཚེ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ག་ལས་ཤེ་ན། མདོ་སྡེ་འདི་ཉིད་ལས་ཇི་སྐད་དུ་མིང་དང་གཟུགས་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་འདིར་ཆད་དམ་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་རྐྱེན་གྱིས་རེག་པ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་ཁུངས་སུ་མི་རུང་སྟེ། གསུངས་པ་ནི་དགོངས་པ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཡང་དེའི་ཚེ་རེག་པ་མེད་པར་གྱུར་ན་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་མིང་དང་གཟུགས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཞེས་བྱ་བའི་མིང་གང་ཞེ་ན། གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཕུང་པོ་བཞི་སྟེ་ཞེས་སྟོན་པ་འདི་དང་འགལ་བར་འགྱུར་རོ། །མིང་མཐའ་དག་ལ་དགོངས་ནས་དེ་སྐད་དུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན་ཡང་མི་རུང་སྟེ། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་རྐྱེན་དུ་གྱུར་པའི་མིང་དང་གཟུགས་འདིར་བརྗོད་པར་བཞེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་ཡང་འདི་ལ་དགོངས་པ་ཡིན་གྱི། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་ཚིག་དེ་ལ་དགོངས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལ་གཏན་ཚིགས་ཅི་ཡོད། རྒྱུ་ཆེན་པོའི་རྣམ་གྲངས་ལས་མཐའ་དག་སྨོས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། གཞན་དུ་དེ་རྣམ་པར་གཞག་པའི་ཕྱོགས་དེ་ནི་ལན་བཏབ་ཟིན་ཏོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་རེག་པའི་སྔ་རོལ་དུ་ སེམས་ལས་བྱུང་བའམ། མི་ལྡན་པའི་རྫས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། དེའི་ཚེ་རྣམ་པར ་ཤེས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་མིང་ཕུང་པོ་བཞི་པ་གང་ཞིག་ཡིན། འོག་ཏུ་ཡང་མིང་ཇི་ལྟར་ཡིན། གལ་ཏེ་འདོད་ན་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་གཉིས་པོ་དེ་འདོད་པར་བྱོས་ཤིག །མངལ་དུ་འཇུག་པའི་མདོ་སྡེ་དང་འགལ་བར་འགྱུར་ཏེ། གང་ནས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་དགའ་བོ་ལ་བསྟན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། དེ་ལ་དགའ་བོ་གང་ཞིག་མ་དང་ཕའི་མི་གཙང་བ་ལས་ནུར་ནུར་པོ་ལུས་ཀྱི་བདག་ཉིད་འདི་ནི་གཟུགས་ཡིན་ནོ། །དེ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཚོར་བ་དང༌། འདུ་ཤེས་དང༌། འདུ་བྱེད་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདི་ནི་མིང་ཡིན་ཏེ། མིང་འདི་དང་སྔ་མིའི་གཟུགས་དེ་དག་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ཏེ་མིང་དང་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བའི་གྲངས་སུ་འགྲོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་ཡང་གསུངས་པ་དེ་དེའི་དུས་ཀྱི་ཚེ་དབང་པོ་གསུམ་ཐོབ་པར་འགྱུར་ཏེ། ལུས་ཀྱི་དབང་པོ་དང༌། ཡིད་ཀྱི་དབང་པོ་དང༌། སྲོག་གི་དབང་པོ་སྟེ། དེ་ནི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་ནང་དུ་འདུས་པའི་དབང་པོ་བཞི་དང་བཅས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་དོན་གྱི་ཚུལ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཡང་གནས་བརྟན་གྱི་མདོ་སྡེ་ལས་བཙུན་པ་དགེ་འདུན་ཕལ་ཆེར་སྡེ་པ་དག་འདོན་པ། རྨོངས་པ་དང་ནི་སྲེད་པ་དག །དེ་བཞིན་གཉིས་ཀ་མ་སྤངས་པ། །དེ་ལས་སྐྱེས་པའི་ལས་རྣམས་ཀྱིས། །རྣམ་སྨིན་མ་ཡི་མངལ་དུ་གནས། །སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་གང་དག །དེ་ནི་མིང་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན། །དེར་སྐྱེས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ནུར་ནུར་པོ་ལ་སོགས། །དེ་ནི་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན། །ཞེས་འབྱུང་བ་དང་འགལ་བར་འགྱུར་རོ། །འགལ་དུ་བྲད་མོད་འགལ་ན་གནོད་པ་ཅི་ཡོད་དེ། དེ་གཉིས་ཀ་ཡང་ལུང་གི་ནང་དུ་མ་གཏོགས་པའི་ཕྱིར་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ཀྱེ་མའོ་རང་གི་ལྟ་བ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་ལ་གནས་པ་དག་མི་འཛིན་ཏོ། །བསྡུས་པའི་རྩ་བ་དང་ལུང་དང་མདོ་སྡེ་རྣམས་ཉམས་པ་ལད་སུ་ཞིག་ཚད་མ་མ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་ནུས་པ་ཡོད། ཉི་ཚེ་བ་ཐ་དད་པ་དག་གི་ལུང་དང་འདོན་པ་ཐ་དད་པར་ཡང་ཇི་ལྟར་འགྱུར། སོ་སོའི་ལུང་དེ་དག་ཁ་ཅིག་གིས་མདོ་སྡེ་རྣམས་བསྡུས་པ་དག་ཀྱང་སྨྲས་པ་ཡིན་ནོ། །མདོ་སྡེ་དང་འདུལ་བ་ལས་བསྡུས་པའི་རྩ་བ་ཉམས་པར་འགྱུར་བར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གཟིགས་པར་འབྱུང་ངོ༌། །འདི་ལྟར་བཤད་པ་པོ་ལས་ཚིག་རྣམ་པ་གསུམ་གསུངས་ཏེ། ཆོས་ཉིད་དང་མི་འགལ་བ་དང༌། ཚེ་དང་ལྡན་པ་དགའ་བོ་འདོད་ཆགས་ཀྱི་ཤས་ཆེ་བའི་གཉེན་པོར་རིགས་པའི་ངོ་བོ་བཤད་པ་གང་གིས་འདི་བཏུལ་བའི་མདོ་སྡེ་འདི་ལྟ་བུ་གཞན་ལ་མི་དམིགས་པ་དང་འདུལ་བ་ལས་ཀྱང་གསུངས་སོ། །མངལ་དུ་འཇུག་པའི་མདོ་སྡེ་ལས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་དགའ་བོས་དགྲ་བཅོམ་པ་མངོན་དུ་བྱས་སོ་ཞེས་གསུངས་པ་དང༌། གནས་བརྟན་གྱི་མདོ་སྡེ་དག་ཉི་ཚེ་བ་དགེ་འདུན་ཕལ་ཆེན་པ་མཐའ་དག་ཚད་མར་བྱེད་དོ། །ལྷུག་པ་དང་ཚེ་མཐར་གཏུགས་པ་ལ་སོགས་པའི་མདོ་སྡེ་རྣམས་ནི་ཉི་ཚེ་བ་མཐའ་དག་ཚད་མར་བྱེད་པས་ན། ལུང་གི་ནང་དུ་མ་འདུས་པའི་ཕྱིར་དེ་གཉིས་ཀ་ཡང་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཉིད་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ། །མིང་དང་གཟུགས་ཀྱི་གནས་སྐབས་ན་ལུས་དང་ཡིད་གཉིས་སྐྱེ་མཆད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་གཉིས་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་བསྡུས་པ་མ་ཡིན་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང༌། དགེ་སློང་དག་ཐམས་ཅད་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། སྐྱེ་མཆེད་བཅུ་གཉིས་སོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་མདོ་སྡེ་དང་འགལ་བར་འགྱུར་རོ། །རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ལ་ཡང་དེ་སྐད་དུ་བརྗོད་དེ་མ་བཏབ་པའི་ས་བོན་བཞིན་ནོ་ཞེ་ན་ཡང༌། མིག་ལ་སོགས་པ་མངོན་པར་གྲུབ་པ་ཡང་རེག་པ་མེད་ན་སྐྱེ་མཆེད་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །ནུས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་སྐྱེ་མཆེད་ཡིན་ནོ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཞེ་ན། ཡང་སྔར་གང་གིས་ནུས་པ་མེད་པར་གྱུར། ཞན་པས་སོ་ཞེ་ན། ཡང་ཞན་པ་ནི་ཞན་པ་ལ་ནུས་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཡིད་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ནུས་པ་བཞིན་ནོ། །མདོ་སྡེ་གཞན་ལས་ཀྱང་ཡིད་ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་མ་ཉམས་ཤིང་དེ་སྐྱེད་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཉེ་བར་གནས་པ་ཡིན་པ་དེ་ལས་སྐྱེ་བའི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཡིད་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མེད་པར་ཇི་ལྟར་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་ པར་ཤེས་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་སེམས ་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་གཞན་ སེམས་ཀྱི་རྩོལ་བ་ཡིན་པར ་སྡེ་པ་ཐམས་ཅད་ལ་གྲགས་པ་ཡིན་ན་དེ་ཇི་ལྟར་རེག་པ་མེད་པར་ཡོད་པར་འགྱུར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཐམས་ཅད་རེག་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་ པར་ཤེས་པ་གོམས་པའི་འཇུག་པ་རྙེད་པ་ནི་འདིར་དེ་སྐྱེད་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི། སེམས ་ཀྱི་རྩོལ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། མདོ་སྡེ་གཞན་ལས་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་དམིགས་པ་དང་རྣམ་པ་དང་སྐྱེ་བ་དང་ཡོངས་སུ་གཅད་པར་བྱ་བ་དག་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་མངོན་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འདོད་པས་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་རྣམས་ལ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་ནད་ཡིན་པར་ཡིད་ལ་བྱའོ་ཞེས་རྒྱས་པར་འབྱུང་བ་དང༌། ཆོས་འདི་དག་བདག་གིས་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ན་འདོད་པའི་བྲག་པ་མ་བྱུང་བར་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་རྒྱས་པར་འབྱུང་བ་དང༌། འདི་ལྟར་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ན། ཅི་བདག་འདས་པའི་དུས་ན་བྱུང་བ་ཞིག་གམ་ཞེས་རྒྱས་པར་འབྱུང་བ་དང༌། འདི་ཡིད་ལ་བྱེད་ཅིང་འདི་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པར་གཟུགས་ལ་ཚུལ་བཞིན་དུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཞེས་རྒྱས་པར་འབྱུང་བ་དང༌། དགེ་སློང་དག་དྲན་པ་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་ལ་རྩོམ་པ་ན་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཤེས་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱས་པར་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །འཇུག་པ་རྙེད་པ་ལ་ནི་དམིགས་པ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན། རྣམ་པ་ཡང་མེད་འདི་ལ་ནི་འདོད་པ་བཞིན་བྱེད་པ་འགའ་ཡང་མེད། འདི་ཡོངས་སུ་བཅད་པར་ནུས་པ་ཡང་མ་ཡིན་པས་འདི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཁ་ཅིག་ཏུ་ནི་ཡིད་བྱེད་པ་རྩོལ་བ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཡིན། ཁ་ཅིག་ཏུ་ནི་འཇུག་པ་རྙེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན་ཡང་འདི་ལ་རིགས་པ་ཅི་ཡོད། རྩོལ་བ་མེད་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་མི་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན་ཡང་དེ་འགལ་བ་མེད་དེ། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་དེ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ལ། དེ་བརྩལ་བ་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། སྔར་ཤེས་པར་བྱས་སོ། །འོ་ན་གལ་ཏེ་མངལ་དུ་དང་པོ་ཉིད་ཀྱི་མིང་དང་གཟུགས་ཕུང་པོ་ལྔ་པ་ཡིན་ན་ནི་ཁམས་དྲུག་ལ་བརྟེན་ནས་མའི་མངལ་དུ་ལུགས་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །ལུས་ཞུགས་ན་མིང་དང་གཟུགས་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་མདོ་སྡེ་འདི་དང་འགལ་བར་འགྱུར་རོ།། དེ་བས་ན་དེའི་ཚེ་ཁམས་དྲུག་ཉིད་མིང་དང་གཟུགས་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ཅི་རེ་ཞིག་ཁམས་དྲུག་གང་ཡིན་པའི་ལུས་དེ་ཉིད་ལ་བརྟེན་ནས་དེ་འཇུག་པ་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་གཞན་ཞིག་ཡིན་ཅི་ཉེས་གལ་ཏེ་དེ་ཉིད་ལ་ཡིན་ན་ནི་ཇི་ལྟར་ལུས་དེ་ཉིད་ལ་བརྟེན་ཏེ་ལུས་དེ་འཇུག་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་གཞན་ཞིག་ཡིན་ན་ནི་གནས་སྐབས་དེ་ཅི་ཡིན་པ་བརྗོད་པར་བྱ་དགོས་སོ། །གལ་ཏེ་ཐོག་མར་ལུས་མའི་མངལ་དུ་ཁྲག་དང་ཁུ་བ་དེའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ས་དང༌། ཆུ་དང་མེ་དང་རླུང་དང༌། ནམ་མཁའི་ཁམས་དང༌། དེ་དག་དང་འབྲེལ་པའི་སྲིད་པ་བར་མའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་དེ་དག་ལ་བརྟེན་ནས་གལ་ཏེ་ཕུང་པོ་ལྔའི་ལུས་འབྱུང་བར་འགྱུར་ན། ཇི་ལྟར་མདོ་སྡེ་འདི་དང་འགལ་བར་འགྱུར། འོན་ཀྱང་སྐྱེས་བུ་འདི་ནི་ཁམས་དྲུག་པ་དང༌། རིག་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་དང༌། ཡིད་ཀྱི་ཉེ་བར་རྒྱུ་བ་བཅོ་བརྒྱད་ཅེས་འབྱུང་བ་དང་འགལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེར་ཡང་མིང་དང་གཟུགས་ཀྱི་གནས་སྐབས་དང༌། རེག་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་གནས་སྐབས་དང༌། ཚོར་བའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་སྐྱེས་བུ་ཡིན་པར་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་བསྟན་ཏོ། འོན་ཏེ་ཅི་རེག་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་གནས་སྐབས་སམ། ཡིད་ཀྱི་རྒྱུ་བའི་གནས་སྐབས་ན་ཁམས་དེ་དག་མེད་དམ། ཡོད་དམ་ཞེས་སྨྲས་སོ། །ཅི་དེ་དོན་གྱི་ཚུལ་དེ་དེ་ལྟར་བརྟག་པར་བྱ་འམ། ཇི་ལྟར་མདོ་སྡེ་འདི་ཉིད་ལས་འཇུག་ཏུ་ནང་གི་སའི་ཁམས་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་ཆེ་བ་དེ་བཞིན་དུ་རེག་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་གནས་སྐབས་ན་ཤིན་ཏུ་རིག་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །གནས་སྐབས་གང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ན་ཡང་ལུས་ཀྱི་ཁམས་དང༌། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཁམས་མེད་པར་ཁམས་དྲུག་ཙམ་འབའ་ཞིག་ཡོད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། མདོ་སྡེ་འདིའི་དོན་འདི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅིའི་ཕྱིར་ཁམས་ལ་སོགས་པ་གསུམ་སྨོས་ཤེ་ན། གནས་དང་གནས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁམས་རྣམས་ནི་རེག་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་གནས་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་འཇུག་པ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་ཡིད་ཀྱི་ཉེ་བར་རྒྱུ་བ་རྣམས་ཀྱི་གནས་ཡིན་ནོ། །ལུས་ལ་ཁམས་སོ་སོར་བརྟག་པ་ནི་བདག་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་ཕྱིའི་སའི་ཁམས་ལ་སོགས་པ་དང་ནང་གི་མཉམ་པར་བྱས་ནས་བདག་མེད་པ་མཐོང་བ་ཡོད་པ་ནི་རིགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་པ་དང༌། བདག་མེད་པ་ཡིན་ཡང་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཚོར་བ་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རེག་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དང་ཡིད་ཀྱི་ཉེ་བར་རྒྱུ་བ་སྨོས་སོ། །དེ་བས་ན་ཐོག་མ་ཁོ་ནར་མངལ་དུ་ཕུང་པོ་ལྔའི་མིང་དང་གཟུགས་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་མིང་དང་གཟུགས་འདུས་པ་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་རྐྱེན་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་གཟུགས་རྣམས་ཀྱི་ནི་གཟུགས་ཡིན་ལ། ཡིད་ཀྱི་ནི་མིང་གཅིག་པུ་ཡིན་ཞེ་ན། དྲུག་ཅར་གྱི་ཡང་གཉིས་ཀ་ཚོགས་ཡིན་ཏེ། སྐྲག་པ་དང༌། མྱ་ངན་དང༌། དགའ་བ་དང༌། ནད་དང་རྒས་པ་ལ་སོགས་པའི་གནས་སྐབས་ན་ལུས་དང་ སེམས་གཉིས་གཅིག་ལ་གཅིག་རྗེས་སུ་བྱེད་པར ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་ཅིའི་ཕྱིར་ཕྱིའི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་རྐྱེན་འདིར་མ་བསྟན་ཞེ་ན། དེ་ནི་ཡན་ལག་ཐ་དད་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མིང་དང་གཟུགས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མ་དང་པོའི་ཚེ་ན་ཡང་དེ་ཡོད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། མིང་དང་གཟུགས་ཀྱང་རྐྱེན་ཡིན་པར་བསྟན་ཟིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། སྒྲ་ཡང་གནས་སྐབས་མ་ངེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ལྔ་པོ་ཡང་གཅིག་ཁོ་ནས་སེམས་ཅན་གྱི་གྲངས་སུ་གཏོགས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་རེག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡང་རྐྱེན་ཡིན་པར་བསྟན་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་མིང་དང་གཟུགས་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ཡིན་ན། ཅིའི་ཕྱིར་ཁ་ཅིག་དབང་པོ་མ་ཚང་བར་འགྱུར་ཞེ་ན།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མིང་དང་གཟུགས་ལ་ནུས་པའི་བྱེ་བྲག་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་སྔར་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །འདི་ཡང་རྐྱེན་དང་རྐྱེན་ཅན་གཉིས་ངེས་པ་དང་མ་ངེས་པ་ལ་སྐྱོན་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། གལ་ཏེ་མིང་དང་གཟུགས་ཁོ་ནའི་རྐྱེན་གྱིས་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ཡིན་ན་ནི་རྫུས་ཏེ་བྱུང་བ་རྣམས་ཀྱི་དེའི་རྐྱེན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་སྐྱེ་མཆེད་ཁོ་ན་མིང་དང་གཟུགས་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་ཡིན་ན་ནི་དེ་དག་ལ་གནས་པའི་གཟུགས་དང༌། ཡིད་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའི་ཆོས་དང༌། སྒྲའི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཀྱི་རྐྱེན་མིང་དང་གཟུགས་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །གཉིས་ཀ་ངེས་པ་ཡིན་ན་ནི་སྐྱོན་རྣམ་པ་གཉིས་པོ་དེ་དག་ཉིད་ཡིན་ནོ། །མ་ངེས་པ་ཡིན་ན་ནི་བཤད་པ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན་འདིར་ངེས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ་མ་ངེས་པ་ལ་འཆད་པ་དོན་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེ་བའི་རིམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ཆེད་དུ་སྐྱོན་བཤད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡན་ལག་ཐ་དད་པ་ཡང་དེ་ལ་གནས་པའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ནི་ཡན་ལག་ཐ་དད་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ཏེ། སྔོན་མེད་པའི་རྫས་གཞན་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲ་ཡང་གནས་སྐབས་མ་ངེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་བཤད་པ་ལས་སྐྱེ་མཆེད་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་རྫོགས་སོ།། །།རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་དང་པོ་དང་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་བཤད་པ། བམ་པོ་གསུམ་པ། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་རྐྱེན་གྱིས་རེག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་རེག་པ་གང་ཞེ་ན། རེག་པའི་ཚོགས་དྲུག་སྟེ་ཞེས་རྒྱས་པར་འབྱུང་བ་དེ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གདུལ་བྱའི་བྱེ་བྲག་ལ་ལྟོས་ནས་རེག་པའི་རྟེན་ཐ་དད་པའི་སྒོ་ནས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་བསྟན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་རེག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཡིན་ཞེ་ན། གསུམ་འདུས་པས་རེག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་མདོ་སྡེ་གཞན་ལས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་རྒྱུ་བསྟན་པ་ཡིན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་གཞན་ལ་རེག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། གང་ལ་བརྟེན་ནས་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བའོ། །ཇི་སྐད་དུ་དྲིས་པ་རྣམ་པ་བཅུའི་མདོ་ལས་ཚོར་བའི་ཕུང་པོ་དང་འདུ་ཤེས་ཀྱི་ཕུང་པོ་དང་འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཐམས་ཅད་རེག་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པ་ལ་བརྟེན་ནས་སོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ནི་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུ་དེ་ཡིད་ཀྱིས་འགས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་མི་ཆོད་དོ། །འདི་ཇི་ལྟར་ཡིད་ཆེས་པར་བྱ་ཞེ་ན། ཡིད་བརྟེན་དུ་རུང་བའི་ལུང་ལས་སོ། །ཡིད་བརྟེན་དུ་རུང་བའི་ལུང་ཡང་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། མངོན་སུམ་གྱི་དོན་དང༌། རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བའི་དོན་དང་དད་པར་བྱ་བའི་དོན་ནོ། །དེ་ལ་གཉིས་ནི་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཡིད་ཆེས་པར་བྱ་སྟེ། གང་དེ་དང་འགལ་བ་མེད་པའོ། །དད་པར་བྱ་བའི་དོན་དེ་ལ་ཡང་ཡིད་ཆེས་པར་བྱའོ། །བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཚོར་བ་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་གཞན་དུ་ཡོངས་སུ་མི་ཆོད་དེ། དེ་ནི་རང་གི་སྡེ་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྟོགས་པར་བྱ་མི་ནུས་པ་ཡིན་ཡང་ཚོར་བ་གསུམ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསམ་གཏན་བཞི་པ་དང་གཟུགས་མེད་པ་ན་ཚོར་བ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །མིག་ལ་སོགས་པའི་དང་པོའི་བྱེ་བྲག་དང༌། མ་རིག་པ་ཡང་རང་གི་ངོ་བོ་ཡོངས་སུ་མི་ཆོད་པ་ཡིན་ལ། ཡོངས་སུ་མི་ཆོད་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་གསུམ་འདུས་པ་ལས་རེག་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་གཞན་ཡོད་པར ་ཡིད་བརྟེན་དུ་རུང་བའི་ལུང་ལས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །འོ་ན་མདོ་སྡེ་གཞན་ལས་འདི་སྐད་དུ་ཆོས་གསུམ་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཕྲད་པ་དང༌། ཚོགས་པ་དང་འདུས་པ་དེ་རེག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། དེ་དག་ནི་རྒྱུ་ལ་འབྲས་བུ་གདགས་པ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན། འཕགས་པ་རྣམས་ནི་མཐོང་བ་བདེ། །ཞེས་བྱ་བ་དང༌། ཚངས་སྤྱོད་དྲི་མ་བུད་མེད་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །འཇིག་རྟེན་ན་ཡང་མེ་ནི་བདེ་བའོ། །མེ་ནི་སྡུག་བསྔལ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །རྒྱུ་ལ་འབྲས་བུ་དེ་ལྟར་གདགས་ཀྱི། གསུམ་འདུས་པ་ཉིད་རེག་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཇི་ལྟར་ཡིད་ཆེས་པར་བྱ། འཇིག་རྟེན་ན་ཕྲད་པ་ལ་རེག་གོ་ཞེས་བརྗོད་དེ་ཞེ་ན། འདི་ནི་རེ་ཞིག་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་རྐྱེན་གྱིས་རེག་པ་ཞེས་འབྱུང་བའི་མདོ་སྡེ་དང་འགལ་བ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ནི་གསུམ་གྱི་ནང་དུ་འདུས་པའི་ཕྱིར་དང༌། སེམས་ལས་བྱུང་བའི་རེག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ལ། གསུམ་འདུས་པ་ནི་སེམས ་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རེག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །རེག་པ་ནི་བརྟགས་པ་ཡིན་ཏེ་དྲིས་འདྲ་བ་བཞིན་ནོ་ཞེ་ན་ཡང་དེ་ལྟར་ན་མི་ལྡན་པ་ཡིན་པར་གྱུར་ལ་དེ་ལྟ་བུ་ནི་སྡེ་པ་གང་གི་གྲུབ་པའི་མཐའ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །བཙུན་པ་གོས་སྨྲ་བ་དང་མདོ་སྡེ་འདི་ཉིད་ལས་གསུངས་པ་མིང་གང་ཞེ་ན། ཚོར་བ་དང་འདུ་ཤེས་དང༌། སེམས་པ་དང༌། རེག་པ་དང༌། ཡིད་ལ་བྱེད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། སྡེ་ཚན་དྲུག་པ་དྲུག་ལས་ཀྱང་སྡེ་ཚན་དྲུག་རྣམས་ནི་རིགས་ཐ་དད་པ་ལ་རྣམ་པར་གཞག་གི །གསུམ་འདུས་པ་ཉིད་རེག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཇི་ལྟར་ངེས་པར་བྱ། གལ་ཏེ་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་རྐྱེན་ཁོ་ནས་རེག་པ་ཡིན་ན་ནི་གསུམ་འདུས་པས་རེག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་མདོ་སྡེ་གཞན་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་གཉིས་པོ་འདི་ལ་བརྟེན་ནས་རེག་པའོ་ཞེས་འབྱུང་བ་སྤངས་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་རེག་པ་ཁོ་ནར་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་རྐྱེན་གྱིས་ཡིན་ན་ནི། གཉིས་ལ་བརྟེན་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེའོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་མདོ་སྡེ་གཞན་སྤངས་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་གཉིས་ཀ་ངེས་པ་ཡིན་ན་ནི་གཉིས་ཀའི་སྐྱོན་དེ་དག་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་མ་ངེས་པ་ཡིན་ན་ནི་བཤད་པ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དོན་མེད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། གཙོ་བོའི་རྐྱེན་གྱིས་ཆད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཙོ་བོའི་རྐྱེན་ནི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ཡིན་ཏེ། ཐུན་མོང་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྔ་མ་བཞིན་ཏེ། དེ་ཡོད་ན་ངེས་པར་ཡུལ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་གཉིས་ཀྱང་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འདི་ལས་མིག་ལ་སོགས་པའི་སྒོ་ནས་རེག་པ་བསྟན་པ་ཡིན་གྱི། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་སྒོ་ནས་བསྟན་པ་སྟེ་རྔ་སྒྲ་བཞིན་ནོ། །སྒྲིབ་པའི་མདོ་སྡེ་ལས་གཉིས་པོ་འདི་ལ་བརྟེན་ནས་རེག་པ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། རྟེན་དང་དམིགས་པ་ཐ་དད་པའི་སྒོ་ནས་རེག་པ་ཐ་དད་པར་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་བཅས་པའི་ལུས་ཀྱིས་ནི་དེར་ནང་གི་སྐྱེ་མཆེད་བསྟན་ཏེ། ལུས་སྨོས་པས་ནི་ལྔ་ཆར་སྨོས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་དེ་ལ་བརྟེན་པའི་ཚོར་བ་ནི་ལུས་ཀྱི་ཞེས་སྟོན་པ་བཞིན་ནོ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་མིང་དང་གཟུགས་ནི་ཕྱི་ཡིན་ཏེ། གཉིས་པོ་དེ་དག་ཉིད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་གསུངས་པ་རེག་པའི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་པོ་འདི་དག་གང་གིས་རེག་པའི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བྱིས་པ་ཐོས་པ་དང་མི་ལྡན་པའི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དག་བདེ་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་སོ་སོར་མྱོང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་འབྱུང་ན། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་དང་གཉིས་དང་རེག་པའི་སྐྱེ་མཆེད་གསུམ་ལ་བྱེ་བྲག་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། བྱེ་བྲག་ཅི་ཡང་མེད་དེ་དགོངས་པ་གང་གིས་བཤད་པ་དེ་དག་བདག་གིས་སྨྲས་ཟིན་ཏོ།། མིང་དང་གཟུགས་ཀྱི་གནས་སྐབས་ན་རེག་པའམ་ཚོར་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནམ། ཅི་གང་གི་ཕྱིར་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་འོག་ཏུ་རྣམ་པར་གཞག་ཅེ་ན། མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ལུས་དང་ཡིད་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་གཉིས་དེའི་ཚེ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་ཡན་ལག་གཞན་དུ་རྣམ་པར་མ་གཞག་པ་ལྟར་རེག་པ་དང༌། ཚོར་བ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་རྐྱེན་གྱིས་རེག་པ་ཡིན་ན། རྒྱུ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ལས་ཅིའི་ཕྱིར་མིང་དང་གཟུགས་རྐྱེན་དུ་གསུངས་ཤེ་ན། དེར་ནི་ཐོགས་པ་དང་ཚིག་བླ་དགས་འདུས་ཏེ་རེག་པ་གཉིས་བརྗོད་པར་བཞེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལས་སྐྱེ་མཆེད་རྐྱེན་ཉིད་ཡིན་པ་ཡང་བསྟན་ཟིན་ཏེ། མིག་གི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་ཡང་གསུམ་འདུས་པ་ལས་རེག་པ་ཞེས་གསུངས་ན་འདུས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཅི་ཡིན། ཚོགས་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན་ཡང་ཇི་ལྟར་དེ་དག་ཚོགས་པ་ཡིན། གལ་ཏེ་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན་ནི། དབང་པོ་དང་དོན་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེས་ཟིན་ན་ནི་དེ་གཉིས་ནུས་པ་དང་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་སྐྱེས་པ་ཡིན་ན་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཅིག་ལ་གཅིག་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་ན་ཡང༌། གཉིས་ལ་བརྟེན་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེའོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་མདོ་སྡེ་དང་གཉིས་ཀ་ཡང་འགལ་བར་འགྱུར་རོ། །དྲུག་པའི་གསུམ་ཡང་དུས་ཐ་དད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་ཚོགས་པ་ཡིན། ཚོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷན་ཅིག་ཏུ་འཇུག་པ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་སྔར་སྐྱེས་པའི་དབང་པོ་དང་དོན་གཉིས་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚེ་གནས་པའི་ཕྱིར་གསུམ་ཚོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་ཡིན་ན་དབང་པོ་དང་དོན་གཉིས་སྐད་ཅིག་མ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དྲུག་པ་གསུམ་ལ་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གཉིས་ལྷན་ཅིག་ཚོགས་པ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོར་གསུམ་ཚོགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན་ཡང༌། ལྔའི་གསུམ་དག་ལྷན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཅིག་ཏུ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་དབང་པོ་དང་དོན་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་རྣམས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོར་མི་རིགས་ཏེ་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །རིམ་གྱིས་བྱུང་བ་ཡིན་ན་ནི། ཐོག་མར་དབང་པོ་དང་དོན་གཉིས་དེ་ནས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ནས་རེག་པ་ཡིན་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཁོན་རེག་པའི་རྒྱུའི་དངོས་པོར་འཐད་པ་ཡིན་གྱི། དབང་པོ་དང་དོན་གཉིས་མ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དུས་ན་དེ་དག་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་འདུས་པ་ལས་རེག་པ་འགྲུབ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། གཅིག་ཁོ་ན་དེ་ལ་ནུས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་རེག་པ་ལྷན་ཅིག་བྱུང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་རེག་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་སྔར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་ཡང་གསུམ་འདུས་པ་ལས་རེག་པ་འགྲུབ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། གཉིས་ཁོ་ན་དེ་ལ་ནུས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་དག་ཡང་གསུམ་འདུས་པ་ཁོ་ན་རེག་པ་ཡིན་ཏེ། ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་རྒྱུར་མི་འདོད་པ་དེའི་ཡང་དབང་པོ་དང་དོན་གཉིས་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚེ་འཕགས་པའི་ཕྱིར་ཚོར་བ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུའི་དངོས་པོར་རིགས་པ་མ་ཡིན་པས་རེག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཚོར་བ་འགྲུབ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེ་དག་གི་གསུམ་པོ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་གྱུར་པ་ནི་རེག་པ་ཡིན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབའ་ཞིག་ནི་མ་ཡིན་པས་སོ། །དེ་བས་ན་ཚོགས་པ་ནི་འདུས་པ་ཡིན་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་ཡང་མ་ཡིན་པར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །འདུས་པའི་དོན་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་ཁོ་ན་ཡིན་ལ། གསུམ་འདུས་པ་ཡང་ལྷན་ཅིག་པའམ། རིམ་གྱིས་དྲུག་པོའི་གསུམ་རྣམས་ཇི་ལྟར་རེགས་པར་འབྱུང་བ་ཡིན་ན་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་ཇི་ལྟར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་ཡིན་ཏེ། གཅིག་ལ་གཅིག་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་གྲིབ་མ་དང་མྱུ་གུ་བཞིན་ནོ། །རིམ་གྱིས་བྱུང་བ་ཡང་ཇི་ལྟར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་ཡིན། འབྲས་བུའི་དུས་ན་རྒྱུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་ས་བོན་དང་མྱུ་གུ་བཞིན་ནོ། །དེ་འགག་པ་དང་སྐྱེ་བ་གཉིས་དུས་མཚུངས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྲང་མདའི་མཐོན་དམན་བཞིན་ནོ། །དངོས་པོ་མེད་པ་སྔོན་དུ་སོང་བའི་འབྲས་བུ་ཡིན་པར་ཇི་ལྟར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་རྒྱུ་མེད་པ་དེ་དང་འབྲས་བུ་དུས་མཉམ་པའི་ཕྱིར།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རེ་ཞིག་ཡིད་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུའི་དངོས་པོ་ཡིན་པར་རིགས་ཏེ། ས་བོན་དང་མྱུ་གུ་བཞིན་ཡིན་ནོ། །གང་འདས་ནས་ཡུན་རིང་དུ་ལོན་པའམ། མ་འོངས་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཡིད་གཞན་དག་ཇི་ལྟར་རྒྱུའི་དང་པོར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེའི་དབང་གིས་དེ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ཆོས་རྣམས་དེའི་དམིགས་པ་ཙམ་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། གལ་ཏེ་སྐྱེས་ལ་འགགས་པ་དང་ཕྱིས་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་དག་འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་རྐྱེན་རྙེད་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ན། དེ་དག་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འདི་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །རྣལ་འབྱོར་པ་རྣམས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་མཐུའི་བྱེ་བྲག་གིས་ས་གཞན་དག་གི་དེ་ལས་སྐྱེས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་བསྒོས་པའི་རྒྱུད་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བའི་བྱེ་བྲག་ཅན་གྱིས་འདས་པ་རྣམས་དྲན་པའམ། མ་འོངས་པ་ལ་རྗེས་སུ་དཔོག་པ་དང༌། མངོན་པར་འདོད་པ་སྔོན་མྱོང་བའི་རྗེས་སུ་དཔོག་པ་དང༌། མངོན་པར་འདོད་པ་སྔོན་མྱོང་བའི་རྗེས་སུ་དེ་དང་རིགས་གཅིག་པའི་རྗེས་སུ་དཔོག་པར་བྱེད་པ་དང༌། མངོན་པར་འདོད་པས་ཀྱང་སྔོན་དུ་མ་བྱས་ན། འདས་པ་དང༌། མ་འོངས་པ་ལ་ཤེས་པ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །འཇིག་རྟེན་ན་ཡང་དེའི་དབང་གིས་སྐྱེ་བ་མེད་པར་ཡང་རྒྱུ་ཡིན་པར་ཡང་སྒྲོགས་སོ། །རྒྱུ་ཅི་ཡིན་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་ང་ཕྱུག་པོའི་བུ་ཡིན་ན་ཅིའི་ཕྱིར་སྤྲང་པོ་བྱེད། སྨྲས་པ་པ་ཤི་བ་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེའོ། །དེ་སྤང་བ་ལ་ནི་དེ་ཤི་བས་ནུས་པ་ཅི་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལ་བསམ་པ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། གལ་ཏེ་དེའི་ཕ་ཤི་བ་མ་ཡིན་ན་དེ་དག་དེ་འདྲ་བའི་གནས་སྐབས་སུ་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །འདུས་པའི་རྣམ་པར་ངེས་པ་ནི་ཕྱིས་ཀྱང་བྱའོ། །སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་རྐྱེན་གྱིས་རེག་པ་ཞེས་བྱ་བ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་བཤད་པ་ལས་རེག་པ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་རྫོགས་སོ།། །།རེག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཚོར་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚོར་བ་གང་ཞེ་ན། ཚོར་བ་རྣམ་པ་གསུམ་པ་སྟེ་ཞེས་རྒྱས་པར་འབྱུང་བ་དེ་དག་གིས་ནི་ཚོར་བའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་སྟོན་ཏོ། །བདེ་བའི་ཚོར་བ་གང་ཞེ་ན། གང་སྐྱེས་ན་མི་འབྲལ་བར་འདོད་པ་འབྱུང་བའོ། །སྡུག་བསྔལ་གང་ཞེ་ན། གང་སྐྱེས་ན་བྲལ་བར་འདོད་པ་འབྱུང་བའོ། །སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན། བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་གང་ཞེ་ན། གང་སྐྱེས་ན་གཉིས་ཀ་མི་འབྱུང་བའོ། །འདིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། གང་སྐྱེས་པ་ན་འབྲལ་མི་འདོད། །འབྲལ་བར་འདོད་དང་གཉིས་མིན་གྱི།།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རྒྱུ་གང་ཚོར་བར་ཤེས་བྱ་སྟེ། །དེ་ནི་བདེ་སོགས་གོ་རིམས་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་གང་སྡོམ་བརྩོན་རྣམས་མི་འདོད་བཞིན་དུ་འདོད་ཆགས་ཀྱིས་ཀུན་ནས་དཀྲིས་ནས་འདོད་ཆགས་ལས་སྐྱེས་པའི་བདེ་བ་འབྱུང་བ་ལ་འབྲལ་བར་འདོད་པ་གང་ཡིན་པ་འབྱུང་ངོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་དེ་ལས་སྐྱེས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ལས་ཤེ་ན། དེའི་བདེ་བ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་བར་དུ་གཅོད་པ་ཉིད་དུ་མཐོང་ནས་དེ་སུན་འབྱིན་པ་ལས་སོ། །གལ་ཏེ་ཚོར་བ་གསུམ་ཡིན་ན། མདོ་སྡེ་གཞན་ལས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གང་ཅི་ཚོར་ཡང་རུང་སྟེ་དེ་ནི་འདིར་སྡུག་བསྔལ་བའོ་ཞེས་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་དགོངས་པ་གང་ཞེ་ན། མདོ་སྡེ་གཞན་ལས་གང་ཅི་ཚོར་ཡང་རུང་བ་དེ་ནི་འདིར་སྡུག་བསྔལ་བའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་ཀུན་དགའ་བོ་ངས་འདུ་བྱེད་མི་རྟག་པ་ཉིད་དང༌། འདུ་བྱེད་འགྱུར་བ་ཉིད་ལ་དགོངས་ནས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དགོངས་པ་ལུང་བསྟན་ཏོ། །དེ་ཡང་ཚོར་བ་གཉིས་ལ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྡུག་བསྔལ་བ་མེད་པས་ན། དགོངས་པ་ཅན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་བ་ཉིད་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ། །འཕགས་པ་ཤཱ་རིའི་བུས་ཀྱང་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཚོར་བ་ནི་གསུམ་པོ་འདི་དག་སྟེ། མི་རྟག་པའི་བདེ་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན། བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པའོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། གང་མི་རྟག་པ་དེ་སྡུག་བསྔལ་བའོ་ཞེས་རྟོགས་ན། ཚོར་བ་གཞལ་དུ་མེད་པ་དག་ལ་ཡང་དགའ་བདེ་གནས་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་ཉིད་གསུངས་ཀྱི། འཕགས་པ་ཤཱ་རིའི་བུས་མ་ཡིན་ཞེ་ན། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ནི་སྡུག་བསྔལ་རྣམ་བ་གསུམ་བསྟན་པ་ཡིན་ལ། འཕགས་པ་ཤཱ་རིའི་བུས་ནི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་ཁྱབ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་གང་མི་རྟག་པ་དེ་སྡུག་བསྔལ་བ་ཡིན་ན་ནི་ལམ་ལ་ཡང་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། མི་འགྱུར་ཏེ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་དགོངས་ཏེ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདུན་པ་དང་འདོད་ཆགས་ཀྱི་དངོས་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་ལ་མི་རྟག་པའི་འདུ་ཤེས་ཀྱིས་ནི་མི་མཐུན་པའི་འདུ་ཤེས་འདྲེན་པར་བྱའོ། །མི་མཐུན་པ་སྡུག་བསྔལ་བདེ་ལ་དགོངས་ནས་གང་མི་རྟག་པ་དེ་སྡུག་བསྔལ་བའོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །དེ་བས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ན་ལམ་ལ་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་མེད་དོ། །འཕགས་པ་ཤཱ་རིའི་བུས་ཀྱང་དངོས་པོ་གང་དགའ་བའི་ཡུལ་དེ་མི་རྟག་པ་ཉིད་དུ་མཐོང་ན་མི་མཐུན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་གང་མི་རྟག་པ་དེ་སྡུག་བསྔལ་བའོ་ཞེས་རིག་ན་བདག་གི་བ་ནི་དེར་ཕྲ་རྒྱས་སུ་གནས་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །སྡུག་བསྔལ་ལ་སོགས་པའི་ཚོར་བའི་གནས་སུ་གྱུར་པའི་དངོས་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པ་གཉིས་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་མི་མཐུན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་ལུང་ལས་གང་མི་རྟག་པ་དེ་སྡུག་བསྔལ་བའོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །ལམ་ནི་འདི་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་པས་ལམ་ལ་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་མེད་དོ། །གཞན་དག་ན་རེ་ཚོར་བ་གསུམ་བསྟན་པ་དགོངས་པ་ཅན་ཡིན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་ནི་ཚོར་བ་གཅིག་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་འདི་ལ་ལོག་པར་བརྟགས་པ་ཡིན་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚོར་བ་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་བ་ཉིད་ཡིན་པ་ནི་དགོངས་ཏེ་བཀའ་སྩལ་པ་ཡིན་ཏེ། ཀུན་དགའ་བོ་ངས་འདུ་བྱེད་མི་རྟག་པ་ཉིད་དང༌། འདུ་བྱེད་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བ་ཉིད་ལ་དགོངས་ནས་བཀའ་སྩལ་པ། གང་ཅི་ཚོར་ཡང་རུང་བ་དེ་ནི་འདིར་སྡུག་བསྔལ་བའོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཚོར་བ་གསུམ་བསྟན་པ་དགོངས་པ་ཅན་ཡིན་ན་ནི་ངས་འདི་ལ་དགོངས་ནས། ཚོར་བ་གསུམ་བཤད་དོ་ཞེས་གསུངས་པར་འགྱུར་བའི་རིགས་སོ། །རེ་ཞིག་ཚོར་བ་གསུམ་བསྟན་པ་དགོངས་པ་ཅན་ཡིན་པར་བརྟགས་པ་གང་ཞེ་ན། སྡུག་བསྔལ་ཆུད་བའི་ཚོར་བ་ནི་བདེ་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཆེན་པོ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཞེས་བྱའོ། །བར་མ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པར་བསྟན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཡིན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་ནི་དེ་དག་ལ་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་པར་རྟོགས་སོ། །སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་ཅི་ཡིད། གང་གིས་ན་ཚོར་བ་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་པར་བསྟན། གལ་ཏེ་གང་སྐྱེས་ན་བྲལ་བར་འདོད་པ་འབྱུང་བ་དང༌། གང་སྐྱེས་ན་མི་འབྲལ་བར་འདོད་པའམ། གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་པར་འདོད་པ་ཡིན་ན་ནི། དེ་སྡུག་བསྔལ་དུ་ཇི་ལྟར་འགྲུབ་པར་འགྱུར། འོན་ཏེ་གང་ལ་བརྟེན་ན་གནོད་པར་འགྱུར་བ་དེ་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་ན་ནི། གང་ལ་བརྟེན་ན་ཕན་པར་འགྱུར་བ་དེ་ཇི་ལྟར་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་པར་འགྱུར། འོན་ཏེ་ཇི་ལྟར་འཕགས་པས་སྡུག་བསྔལ་བར་གཟིགས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བ་དེ་ཚོར་བ་སྡུག་བསྔལ་བའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། འདུ་བྱེད་སྡུག་བསྔལ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཚོང་བ་རྣམས་འཕགས་པས་སྡུག་བསྔལ་བར་གཟིགས་སོ་ཞེ་ན། དེ་ཡང་ཐ་དད་པ་མེད་པ་ཡིན་པས་ཇི་ལྟར་དེའི་སྒོ་ནས་ཚོར་བ་ལ་སྡུག་བསྔལ་ཆུང་བ་ཉིད་དང༌། བར་མ་དང༌། ཆེན་པོ་ཉིད་འགྲུབ་པར་འགྱུར། གལ་ཏེ་ཡང་འདུ་བྱེད་སྡུག་བསྔལ་བ་ཉིད་ཁོ་ནས་ཚོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྡུག་བསྔལ་བ་ཉིད་ཡིན་ན་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་གསུམ་སྟེ། འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་དང༌། ཡོངས་སུ་འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་བ་ཉིད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་མདོ་སྡེ་ཡོད་པར་མི་འགྱུར་རོ། །བསམ་གཏན་གསུམ་ན་སྡུག་བསྔལ་ཆུང་བའི་ཚོར་བ་ཡོད་པར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་ཏེ། བདེ་བའི་ཚོར་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་གོང་མར་བར་མ་སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པའི་ཚོར་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཤིན་ཏུ་ཞི་བའི་སྙོམས་པར་ཞུགས་པ་ལ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་བ་ལྷག་པར་ཡོད་པར་འཐད། དེ་བས་ན་ཚོར་བ་གསུམ་བསྟན་པ་ནི་དགོངས་པ་ཅན་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྡུག་བསྔལ་ལ་བདེ་བར་འདུ་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་རྣམ་པ་གཉིས་ལ་དེ་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་པར་མི་ཤེས་ནས་གཅིག་ཁོ་ནར་བདེ་བར་འདུ་ཤེས་པ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་བདེ་བའི་ཚོར་བ་གང་ཡིན་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་དུ་བལྟ་བར་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་གཉིས་ཡིན་པར་མཐོང་བ་ལ་སྦྱོར་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལ་ཆགས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། སྡུག་བསྔལ་མང་པོ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་སྲན་མ་ཤའི་ཕུང་པོ་བཞིན་ནོ། །བཙུན་པ་གཞོན་ནུ་ལེན་གྱིས་སྨྲས་པ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། སྡུག་བསྔལ་མང་པོས་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་ཡིན་པ་ལ་དེ་ཡིད་དུ་འོང་བར་ལྟ་ཞིང༌། སྡུག་བསྔལ་ཡིན་ན་བདེ་བ་ཡིན་པར་འཛིན་ཏོ། །བདེ་བའི་ཚོར་བ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བདེ་བའི་རྣམ་པར་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདེ་བའི་རྒྱུར་བརྟགས་པའི་བཏུང་བ་དང༌། བཟའ་བ་དང་གོས་ལ་སོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ལས་དེ་དག་ཤིན་ཏུ་མང་བའམ། དུས་མ་ཡིན་པར་བསྟེན་ན་སྡུག་བསྔལ་བར་འགྱུར་ཏེ།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གང་གིས་བདེ་བའི་རྒྱུར་འགྱུར་བ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་སྡུག་བསྔལ་དུ་འགྱུར་བར་འོས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་དེ་དག་ནི་བདེ་བའི་རྒྱུ་མ་ཡིན་ནོ། །སྡུག་བསྔལ་གཞན་ཞི་བ་བདེ་བ་ཡིན་ པར་སེམས ་ཏེ། དཔེར་ན་མགོས་ཁུར་ཁྱེར་བ་སྤྱོད་ལམ་གཞན་དུ་སྤོས་ན་ཀླད་པ་ན་བ་ལ་སོགས་པ་ཞི་བ་བཞིན་ནོ། །དེ་བས་ན་བདེ་བ་ནི་མེད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། དེས་འདི་དག་མ་རྟོགས་ན་བདེ་བའི་རྒྱུ་དེ་དག་རྣམ་པར་གནས་པ་ཡིན་པར་རྟོགས་པར་བྱེད་དོ་ཞེ་ན། ཡུལ་གྱི་བྱེ་བྲག་འབའ་ཞིག་བདེ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་ པར་སེམས ་ཀྱི་ནང་གི་ལུས་ཀྱི་གནས་སྐབས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ལ་ནི་མི་སེམས་ཏེ། དེ་གཉིས་ཀ་འདུས་པ་བདེ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །དེ་གཉིས་ཀ་གང་ཇི་ལྟ་བུས་བདེ་བར་འགྱུར་བར་རྟོགས་པ་དེ་ལྟ་བུས་ནི་ལན་འགའ་ཡང་སྡུག་བསྔལ་དུ་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །བདེ་བའི་རྒྱུ་རྣམ་པར་མི་གནས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་མེ་དང་འབྲས་སཱ་ལུ་དང༌། ནས་དང་ཚོད་སྔོན་དང་ཉ་ལ་སོགས་པ་གང་འདྲ་བའི་གནས་སྐབས་གཞན་རྙེད་ན་རོ་ཞིམ་པོའི་རྒྱུར་འགྱུར་བ་དེ་འདྲ་བའི་གནས་སྐབས་གཞན་རྙེད་ན་འགའ་ཡང་རོ་མི་ཞིམ་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་དཔེ་ཡིན་ནོ། །སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་བ་ཉེ་བར་ཞི་ཡང་ལན་འགའ་ཞིག་ན་བདེ་བའི་ཚོར་བ་གཞན་ལས་ཡོངས་སུ་གཅོད་དེ། དེར་ནི་བདེ་བ་ཁོ་ན་ལ་བདེ་བའི་བློ་འབྱུང་གི་སྡུག་བསྔལ་ཞི་བ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དཔེར་ན་ངལ་བའི་ལུས་བསྐུ་མཉེ་བྱེད་པ་དང༌། སྤྱོད་ལམ་གཞན་བྱེད་པ་གཉིས་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་དུས་རིང་པོར་ཡང་ངལ་བཞི་བདེ་འདྲ་བ་ཁོ་ནའི་བདེ་བའི་བློ་འབྱུང་བར་འགྱུར་གྱི། ལེན་འགའ་ཡང་བདེ་བ་ལ་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པར་མི་འགྱུར། སྡུག་བསྔལ་ལ་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་ནི་སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་བ་ཙམ་ལ་བདེ་བ་ཉེ་བར་བཏགས་པ་ཡིན་ནོ། །བདེ་བའི་བློ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཚོར་བ་གཞན་ལ་ཡོངས་སུ་མི་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་ནི་དེ་ལྟ་བུ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། གང་ཕལ་ཆེར་བཟའ་བ་དང༌། བཏུང་བ་འབད་དེ་ཞིམ་པོ་ཚོལ་བར་བྱེད་དེ་འབྲས་ཆན་ཕལ་པ་དང༌། འབྲས་བུ་པ་མ་ས་དང༌། རྩབ་མོ་དང་ཆུ་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་བཀྲེས་པ་དང༌། སྐོམ་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཞི་བར་མི་འགྱུར་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ཚེ་བཀྲེས་པ་དང་སྐོམ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པ་དང་བྲལ་ནས་རོ་ཞིམ་པའམ་སྣ་ལ་དྲི་ཞིམ་པའི་རྫས་གཞན་ཤིན་ཏུ་ཞིམ་པ་དང༌། ཤིན་ཏུ་ཆེས་ཞིམ་པའི་ཁྱད་པར་ལས་བདེ་བའི་ཁྱད་པར་གྱི་བློ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དེའི་ཚེ་སྡུག་བསྔལ་གཞན་ཞི་བ་གང་ཞིག་ཡིན། རྣ་བས་ཀྱང་ཡིད་དུ་འོང་བ་སྙན་པ་སྣ་ཚོགས་པའི་སྒྲ་རྣམས་ལ་ཉན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་སྡུག་བསྔལ་ཉིད་ཀྱི་ཚོར་བ་ལ་སྡུག་བསྔལ་གཞན་ཞི་བའི་ཕྱིར་བདེ་བའི་བློ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །སྡུག་བསྔལ་གཞན་ཉེ་བར་ཞི་བ་འབའ་ཞིག་ལ་མ་ཡིན་པར་ནི་ལུང་དང་རིགས་པས་ཀྱང་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། རེག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཚོར་བ་ནི་གསུམ་མོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །འདིར་ཡང་རྐྱེན་དང་རྐྱེན་ཅན་གཉིས་ངེས་པ་དང༌། མ་ངེས་པ་གཉིས་ལས་མ་ངེས་པ་ཉིད་ལ་བརྟེན་པར་བྱའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཚོར་བའི་རྐྱེན་ངེས་པ་ཡིན་ན་ནི་རྒྱུ་གཞན་དང་དེ་མ་ཐག་པ་དང༌། དམིགས་པ་རྣམས་རྐྱེན་ཡིན་ པར་མི་འགྱུར་རོ། །མདོ་སྡེ་དང་འགལ་བར་འགྱུར་ཏེ། སེམས ་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཚོར་བ་སྐྱེ་བ་གང་ཅི་ཡང་རུང༌། ཐམས་ཅད་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་ཡིན་གྱི་མ་བརྟེན་པར་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་ལ་བརྟེན་ནས་ཤེ་ན། མོས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་དང༌། རྣམ་ པར་རྟོག་པ་ལ་བརྟེན་ནས་དང༌། རེག་པ་ལ་བརྟེན་ནས་འབྱུང་ངོ་ཞེས་འབྱུང་བ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་སེམས ་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་གང་ཅི་ཡང་རུང་བ་དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྱུང་གནས་ཕུང་པོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །རྐྱེན་ཅན་ངེས་པ་ཡིན་ན་ནི་རེག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་གཞན་ སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་མ་ཡིན་པར ་འགྱུར་རོ། །གཉིས་ཀ་ངེས་པ་ཡིན་ན་ནི་ཇི་སྐད་དུ་སྨྲས་པའི་སྐྱོན་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་མ་ངེས་པ་ཁོ་ན་ལ་བརྟེན་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །འཆད་པ་དོན་མེད་པར་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ། གཙོ་བོའི་རྐྱེན་སྟོན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རེག་པ་གཙོ་བོའི་རྐྱེན་ཉིད་ཡིན་པར་ཡང་བདེ་བ་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་ལ་སོགས་པའི་རེག་པ་ཐ་དད་པས་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚོར་བ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་དེ་སྐྱེས་པ་ན་རྐྱེན་གཞན་དང་འདུན་པ་དང༌། རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་རེག་པ་ལ་ལྟོས་པ་ཡིན་གྱི། རེག་པ་ནི་ངེས་པར་དེ་དག་ལ་ལྟོས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་བཤད་པ་ལས། ཚོར་བ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་རྫོགས་སོ།། །།ཚོར་བའི་རྐྱེན་གྱིས་སྲེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྲེད་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པ་གང་ཞེ་ན། སྲེད་པ་གསུམ་སྟེ་ཞེས་རྒྱས་པར་འབྱུང་བ་དེ་ལས་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདོད་པ་དང་གཟུགས་དང༌། གཟུགས་མེད་པ་ཐ་དད་པས་སྲེད་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་གསུངས་ཀྱི། ངོ་བོ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གདུལ་བྱའི་བྱེ་བྲག་ལ་ལྟོས་ནས་ཏེ་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་སྲེད་པ་ནི་འདོད་པའི་སྲེད་པ་སྟེ། ཚིག་བར་མ་མི་མངོན་པ་ཡིན་ཏེ། ཁྱིའི་སྦྲང་བུ་བཞིན་དང༌། གྲོང་གི་ཕག་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་སྲེད་པ་ཅི་རིགས་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དེ་དག་ཉིད་ཁམས་གསུམ་པའི་སྲེད་པ་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལ་ཡང་འདོད་པ་དང་གཟུགས་མེད་པའི་འདོད་ཆགས་དང་མ་བྲལ་བ་རྣམས་ཀྱི་གོ་རིམས་བཞིན་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཚོལ་བ་དང་ཆགས་པ་དང་ཞེན་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ས་གང་ཡིན་པའི་ཚོར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་ས་དེ་ཉིད་ཀྱི་སྲེད་པའི་རྐྱེན་ཡིན་ནོ། །སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་བ་ལ་ཡང་ཇི་ལྟར་སྲེད་ཅེ་ན། དེ་ཉིད་ལ་སྲེད་དོ་ཞེས་ནི་མི་བརྗོད་དོ། །འོན་ཀྱང་བདེ་བའི་ཚོར་བ་ནི་དེ་དང་ལྡན་ཞིང་མི་འབྲལ་བར་སྲེད་པའི་རྐྱེན་ཡིན་ནོ། །སྡུག་བསྔལ་ནི་དེ་དང་མི་ལྡན་ཞིང་འབྲལ་བར་སྲེད་པའི་རྐྱེན་ཡིན་ནོ། །སྡུག་བསྔལ་ཡང་མ་ཡིན་བདེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་པ་ནི་དེའི་གནས་སྐབས་ལ་མངོན་པར་དགའ་བའི་སྲེད་པའི་རྐྱེན་ཡིན་ནོ། །བསམ་གཏན་ཁ་ཅིག་ཏུ་ནི་དེ་དང་ལྡན་ཞིང་མི་འབྲལ་བར་སྲེད་པའི་རྐྱེན་ཡིན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་དེ་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་བས་རེག་པ་དང༌། འདོད་པའི་བདེ་བ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བའོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་བ་ཡང་བདེ་བ་ལ་སྲེད་པའི་རྐྱེན་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་ཚོར་བ་གསུམ་དང༌། སྤྱི་དྲིལ་དུ་ཕུང་པོའི་རྒྱུན་ལ་བྱེ་བྲག་མེད་པར་བདག་ཏུ་སྲེད་པ་དང༌། བདག་ཏུ་ལྟ་བ་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་སྟེ། དེ་ཡང་ཚོར་བའི་སྒོ་ནས་འབྱུང་ངོ༌། །ཚོར་བའི་རྒྱུན་ནི་དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བདག་པོའི་རྐྱེན་ཡིན་ནོ། །རྒྱུ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ལས་ཇི་སྐད་དུ། ཀུན་དགའ་བོ་གང་ལ་ཚོར་བ་མེད་ཅིང་ཚོར་བ་པོ་ཡང་མི་དམིགས་ན། འོན་ཀྱང་དེ་ལ་བདག་གོ་སྙམ་བྱེད་དམ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་དེ་དག་དབྱེ་བ་མེད་པར་འབྱུང་བ་ན་བདག་གི་དངོས་པོར་སྲེད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པའི་བདག་ཏུ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ལྟ་བ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེའོ། །དེ་དག་ལ་དགོངས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མ་རིག་པའི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཚོར་བ་ལ་བརྟེན་ནས་སྲེད་པ་སྐྱེའོ། །དེ་ལས་འདུ་བྱེད་དེ་དག་གོ །དེ་ཡང་འདི་ནི་བདག་ཏུ་སྨ་བ་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཡིན་པར་གཞག་གོ །དེ་མ་ཡིན་ན་བདག་ཏུ་སྨྲ་བ་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཇི་ལྟར་སྲེད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འགྲུབ་པར་འགྱུར། འོ་ན་གལ་ཏེ་ཆོར་བ་གསུམ་གྱི་རྐྱེན་གྱིས་སྲེད་པ་ཡིན་ན། ཅིའི་ཕྱིར་བདེ་བའི་ཚོར་བ་ལ་འདོད་ཆགས་ཕྲ་རྒྱས་སུ་འགྱུར་བར་བཤད་ཅེ་ན། རང་གི་རྒྱུད་ཀྱི་བདེ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་དེ་ལ་དམིགས་པ་དང་དེ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་ཚོར་བའི་རྐྱེན་གྱིས་སྲེད་པ་ཡིན་ན་ཚོར་བ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡོད་པས་དགྲ་བཅོམ་པ་ལ་ཡང་སྲེད་པ་ཡོད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །ངེས་པར་འབྱུང་བ་ལ་བརྟེན་པའི་ཡིད་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། གང་དག་སྤྲིན་གྱི་ཆར་པ་ཞེས་སྟོན་ན་ཅི་སྤྲིན་ཡོད་ན་གདོན་མི་བྲ་བར་ཆར་པ་འབབ་པ་ཡིན་ནམ། དེ་བཞིན་དུ་ཚོར་བ་ཡོད་ཀྱང་གདོན་མི་བྲ་བར་སྲེད་པ་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་མི་འབྱུང་ཞེ་ན། གཉེན་པོའི་བྱེ་བྲག་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིའི་ས་བོན་ཉིད་གནས་ནས་སྟོན་པའམ་མནན་པ་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་རྐྱེན་ཡོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་ས་བོན་མེས་མནན་ན་མི་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །དཔེར་ན་ཞིང་དང་ཆུ་ལ་སོགས་པའི་རྐྱེན་ཡོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་ས་བོན་མེད་པའམ་མནན་པ་ནི་མྱུ་གུ་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་བ་བཞིན་ནོ། །གཞན་ལས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བྱས་པ་ཡོད་དེ། དེ་མ་རིག་པའི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཚོར་བའི་རྐྱེན་གྱིས་སྲེད་པ་སྐྱེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་བདེ་བའི་ཚོར་བ་མྱོང་བ་ན་ཚོར་པ་རྣམས་མ་ཤེས་པས་འདོད་ཆགས་ཕྲ་རྒྱས་སུ་འགྱུར་ཞིང་ངེས་པར་མི་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་ལོག་པར་རྟོག་པའི་ཚོར་བ་ནི་སྲེད་པའི་རྐྱེན་ཡིན་གྱི་ཐམས་ཅད་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་འདིར་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་ཅིའི་ཕྱིར་བྱེ་བྲག་ཏུ་མ་བྱས་ཤེ་ན། མ་རིག་པ་ནི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྤྱིའི་རྐྱེན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེའི་དོན་བསྟན་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་ཅིག་ཏུ་ནི་སྲེད་པའི་རྐྱེན་ནི་མ་རིག་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པར་བསྟན་ཏེ། དགེ་སློང་དག་མ་རིག་པ་ནི་སྲེད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །མ་རིག་པ་ནི་སྲེད་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པའི་རྐྱེན་ཡིན་ནོ། །མ་རིག་པ་ནི་འབྱུང་བའི་གནས་ཡིན་ནོ་ཞེའོ། །དེ་བཞིན་དུ་དགེ་སློང་དག་སྲེད་པའི་བྲས་གང་ཞེ་ན། མ་རིག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱའོ། །ཁ་ཅིག་ཏུ་ནི་རེག་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པར་གསུངས་ཏེ། སྲེད་པའི་ཚོགས་དྲུག་ནི་མིག་གི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་སྲེད་པའོ་ཞེས་རྒྱས་པར་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་བཞིན་དུ་ཚོར་བའི་ཕུང་པོ་དང༌། འདུ་བྱེད་ཀྱི་ཕུང་པོ་གང་ཡིན་པ་ཅི་ཡང་རུང་བ་དེ་ཐམས་ཅད་རེག་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། །འདིར་ནི་ཚོར་བ་རྐྱེན་ཉིད་དུ་བསྟན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་མདོ་སྡེ་དང་མི་འགལ་ཞེ་ན། དགོངས་པ་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་རིག་པ་ནི་སྲེད་པའི་སྤྱིའི་རྐྱེན་ཡིན་པར་དགོངས་ནས་གསུངས་སོ། །རེག་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །ཚོར་བ་ནི་ཁྱད་པར་དུ་རྐྱེན་ཡིན་ཏེ། ཁམས་གསུམ་ཆར་ན་ཡང་ཀུན་ཏུ་རྨོངས་པའི་ཚོར་བ་ས་གང་ཡིན་པ་ནི་ས་དེའི་སྲེད་པ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ས་གཅིག་ན་ཡང་མ་རིག་པ་འདྲ་བ་ལས་དེའི་ཚོར་བ་ཆེ་ཆུང་གི་བྱེ་བྲག་གིས་སྲེད་པའི་བྱེ་བྲག་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་དང༌། སྲེད་པ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བདེ་བ་མྱོང་བར་འགྱུར་བ་ལ་སོགས་པའི་རེག་པའི་ཚོར་པའི་བྱེ་བྲག་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་ཚོར་བའི་རྐྱེན་གྱིས་སྲེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་འགལ་བ་མེད་དོ། །འདིར་རྐྱེན་ངེས་པ་ཡིན་ན་ནི་ཇི་སྐད་དུ་བསྟན་པའི་སྐྱོན་ཡིན་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །རྒྱུ་གཞན་དང་དེ་མ་ཐག་པ་དང་དམིགས་པའི་རྐྱེན་རྣམས་སྲེད་པའི་རྐྱེན་ཡིན་པར་མི་འགྱུར་རོ། །རྐྱེན་ཅན་ངེས་པ་ཡིན་ན་ནི་ཚོར་བ་ནི་ཆོས་གཞན་དག་གི་རྒྱུ་དང་མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་པ་དང་དམིགས་པའི་རྐྱེན་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །མདོ་སྡེ་ལས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་བ་ལ་ཁོང་ཁྲོ་བ་ཕྲ་རྒྱས་སུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་རྒྱས་པར་འབྱུང་བ་དང༌། བདེ་བ་དང་ལྡན་ན་ སེམས་མཉམ་པར ་འཇོག་གོ །བདེ་བ་དང་ལྡན་ན་ཆོས་མངོན་པར་བརྗོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བ་དང་འགལ་བར་འགྱུར་རོ། །གཉིས་ག་ངེས་པ་ཡིན་ན་སྐྱོན་གཉིས་ཀར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །མ་ངེས་ན་ནི་བཤད་པ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། འདིར་ངེས་པ་མ་ཡིན་ཡང་བཤད་པ་དོན་མེད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། སྲེད་པའི་རྐྱེན་གྱི་བྱེ་བྲག་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་བཤད་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པའི་ཕྱིར་ཏེ་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །ཚོར་བ་ནི་གཙོ་བོའི་རྐྱེན་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚོར་བ་དང་ལྡན་པ་ལ་སོགས་པའི་སྒོ་ནས་སྲེད་པ་ཀུན་ཏུ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་བཤད་པ་ལས་སྲེད་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་རྫོགས་སོ།། །།སྲེད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ལེན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ལེན་པ་གང་ཞེ་ན། ལེན་པ་ནི་བཞི་སྟེ་ཞེས་རྒྱས་པར་འབྱུང་བ་དེ་ལ་འདོད་པ་ཉེ་བར་ལེན་པ་ནས་བདག་ཏུ་སྨྲ་བ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་བར་དུ་ཡིན་ནོ། །འདིར་ཚིག་སྦྱར་བ་ནི་ཅི་གཟུགས་ལ་མཐོང་བ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའམ། འོན་ཏེ་གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་བཞིན་དུ་ཡིན། དེ་ལས་ཅིར་འགྱུར། གཟུགས་ལ་མཐོང་བ་བཞིན་དུ་ཡིན་ན་ནི་འདོད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཉེ་བར་བླང་བ་ཐ་དད་པའི་སྒོ་ནས་ཉེ་བར་ལེན་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཁོ་ན་བསྟན་པ་ཡིན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འདོད་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་གང་ཡིན། དེ་དག་གི་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཡང་གང་ཞིག་ཡིན་པར་བསྟན་པར་བྱ། གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་བཞིན་ནོ་ཞེ་ན། འདོད་པ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཡིན་པས་ཉེ་བར་ལེན་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་དང་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཡང་བསྟན་པར་བྱས་པ་ཡིན་ན་ནི་འདོད་པ་ལ་སོགས་པ་གང་ཞིག་ཡིན། ཉེ་བར་ལེན་པ་ཡིན་པར་ཇི་ལྟར་བསྟན་པར་བྱ་ཞེ་ན། གཟུགས་ལ་མཐོང་བ་བཞིན་ནོ་ཞེས་ཚིག་སྦྱར་བ་འདི་བྱའོ། །རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཁོ་ནས་ཀྱང་ཁ་ཅིག་གིས་རང་གི་ངོ་བོ་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྔར་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །དེ་ལ་འདོད་པ་ནི་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་ཡིན་པར་འདིར་དགོངས་སོ། །གཞན་ནས་ཇི་སྐད་དུ་འདོད་པ་ཅན་འདོད་པ་ཞས་བྱ་བ་ནི་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་པོ་དེ་དག་གི་ཚིག་བླ་དགས་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ། གལ་ཏེ་འདོད་པ་ཚོལ་བྱེད་ཅིང༌། །འདོད་པ་སྐྱེས་པའི་ལུས་ཅན་དེ། །འདོད་པ་དེ་དག་མ་འབྱོར་ན། །ཟུག་རྡུ་ཟུག་བཞིན་གནོད་པར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །ལྟ་བའི་ཚིག་སྦྱོར་བ་ནི་ཡོད་པར་ལྟ་བ་དང༌། རྣམ་པར་འཇིག་པར་ལྟ་བའོ། །དེའི་སྒོ་ནས་ལྟ་བ་གཞན་དུ་སོང་བ་ཡང་ཡིན་ནོ། །དེ་དང་འབྲེལ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་སོ། །དེ་ལ་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ལས་ལྡོག་པར་དམ་བཅས་པ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་སོ། །ཆ་ལུགས་དང༌། བཏུང་བ་དང༌། བཟའ་བ་དང༌། ཁྲུས་དང་སྤྱོད་པ་དྲག་པོ་ལ་སོགས་པའི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཁྱད་པར་དམ་བཅས་པ་ནི་བརྟུལ་ཞུགས་སོ། །བདག་གོ་ཞེས་ལྟ་བ་ནི་བདག་ཏུ་སྨྲ་བ་སྟེ། དེའི་སྒོ་ནས་བདག་གོ་ཞེས་སྨྲ་བའི་ཕྱིར་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་ཅན་ནི་བདག་ཏུ་སྨྲ་བར་འགྱུར་རོ། །སྨྲ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ཅི་བསྟན་ཞེ་ན། དེའི་སྒོ་ནས་སྨྲ་བ་ཉི་ཚེ་བྱེད་པར་ཟད་ཀྱི་དྲིས་ན་ནི་མི་ཤེས་ཏེ། བདག་ཏུ་ལྟ་བ་ནི་གཞི་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་བདག་གོ་ཞེས་སྨྲ་ཞིང་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དག་ན་རེ་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་ནི་སྨྲ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེའོ། །མདོ་སྡེ་གཞན་ལས་ཇི་སྐད་དུ་དགེ་སློང་དག་ཇི་ལྟར་ན་བྱིས་པ་ཐོས་པ་དང་མི་ལྡན་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་མི་མཁས་པ་མ་རིག་པའི་དབང་དུ་སོང་བ་དག །ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་འདི་ལ་བདག་ཏུ་སྨྲ་བ་མངོན་ པར་ཞེན་པའི་ཕྲ་རྒྱས་སེམས ་ལ་འབྲེལ་ཅིང་ཡོངས་སུ་ཞེན་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། དགེ་སློང་དག་བྱིས་པ་ཐོས་པ་དང་མི་ལྡན་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དག་གཟུགས་ལ་བདག་གོ་ཞེས་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་མཐོང་ངོ་ཞེས་རྒྱས་པར་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་གལ་ཏེ་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་ནི་བདག་ཏུ་སྨྲ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན་ནི་མངོན་པར་ཞེན་པ་གཞན་གང་ཞིག་ཡིན། དེ་བས་ནི་ཚིག་ཐ་མ་མི་མངོན་པར་བྱས་པའི་ཕྱིར་བདག་ཏུ་སྨྲ་བ་སྟེ། བདག་ཏུ་སྨྲ་བ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཡིན་པར་བསྟན་ཏེ། དཔེར་ན་ཚིག་ཕྱེད་སྨྲ་བར་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཚིག་ཕྱེད་སྨྲ་བ་ཞེས་བྱ་བ་བཞིན་ནོ། །སྨྲ་བ་ཅིའི་ཕྱིར་སྨོས་ཤེ་ན། སྨྲ་བ་ཅམ་ན་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། ཇི་སྐད་དུ་དགེ་སློང་དག་བྱིས་པ་ཐོས་པ་དང་མི་ལྡན་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དག་གིས་བདག་དང་བདག་གི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྟགས་པ་ཡིན་གྱི། བདག་གིར་བྱ་བ་དེ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གཞན་དག་ན་རེ་འདི་ལ་བདག་གོ་ཞེས་སྨྲ་བས་བདག་ཏུ་སྨྲ་བ་ཡིན་ཏེ། ལུས་ཀྱི་དངོས་པོ་གང་ལ་བདག་གོ་ཞེས་བརྟགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེའོ། །འོ་ན་དེ་ལྟ་ན་ཕུང་པོ་ཉིད་ལ་བདག་ཏུ་སྨྲ་བ་ཡིན་པར་འགྱུར་ན། གང་ཕུང་པོ་དེ་དག་ལ་བདག་ཏུ་སྨྲ་བར་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཕྲ་རྒྱས་སུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་པས་དེ་ཇི་ལྟར་རུང་བར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེར་ནི་ཚིག་སྦྱར་བ་གཞན་དུ་བྱ་ཞིང་འདིར་ཡང་གཞན་དུ་ཡིན་པས་འདིར་མི་རུང་བ་ཅི་ཞིག་ཡོད། འདོད་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་དེ་དག་ལ་འདུན་པ་དང་འདོད་ཆགས་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་མདོ་སྡེ་གཞན་ལས་གང་ལ་འདུན་པ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དང། འདོད་ཆགས་པ་དེ་ནི་འདིར་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་ལྡན་པར་མངོན་པར་འདོད་པ་ནི་འདུན་པའོ། །དེ་དང་ལྡན་པ་དེ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བ་ནི་འདོད་ཆགས་སོ། །ཇི་ལྟར་ན་འདུན་པ་དང་འདོད་ཆགས་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཡིན་ཞེ་ན། དེས་འདོད་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ལེན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་སྐྱེས་ན་དེའི་ཡིད་ལེན་པ་པོ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་བདག་ཏུ་སྨྲ་བ་ཉེ་བར་ལེན་པ་འདུན་པ་དང༌། འདོད་ཆགས་ཡིན་ནོ། །མི་སྡུག་པའི་མདོ་སྡེ་ལས་དགེ་སློང་དག་དེ་ལ་བདག་ཏུ་སྨྲ་བ་ཉེ་བར་ལེན་པ་རྟག་པ་དང་ཐེར་ཟུག་པ་དང་གཞི་མ་དང་ཡོངས་སུ་མི་འགྱུར་བའི་ཆོས་ཅན་དང། ཡང་དག་པ་དེ་བཞིན་དུ་གནས་པ་དག་ཉེ་བར་བླངས་སམ་ཞེས་གང་གསུངས་པ་དེ་དག་ཇི་ལྟར་རུང་བར་འགྱུར། དེ་ལ་བདག་ཏུ་སྨྲ་བས་གང་ལ་བདག་ཏུ་བརྟགས་པའི་དངོས་པོ་གང་བླངས་པ་དེ་བདག་ཏུ་སྨྲ་བ་ཉེ་བར་ལེན་པར་བསྟན་ཏེ། གལ་ཏེ་འདུན་པ་དང་འདོད་ཆགས་དག་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཡིན་ན་ནི་སྲེད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ལེན་པའི་རྣམ་གྲངས་སྲེད་པ་ཉིད་སྨྲས་པར་གྱུར་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་ཚོར་བ་ལ་སྲེད་པ་ནི་འདོད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་སྲེད་པའི་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་རྐྱེན་ཡིན་པར་བསྟན་ན་དེ་ལ་ཉེས་པ་ཅི་ཡོད། དེ་ལྟར་མ་བསྟན་ན་ཡང་འདི་ཇི་ལྟར་ཤེས་པར་བྱས་པ་ཡིན། ཚོར་བ་ལ་སྲེད་པས་ནི་ཇི་ལྟར་རིགས་པར་ཁམས་གསུམ་པའི་བདེ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚོར་བ་དང་ལྡན་པ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་དུ་འདོད་པ་ཚོལ་ཞིང་དེ་དག་ལ་ཆགས་པར་བྱེད་དོ། །གཞན་དག་གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་བཞིན་དུ་ཚིག་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་དེར་འདོད་པ་རྣམས་ནི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལས་ཇི་སྐད་དུ། འཇིག་རྟེན་དག་ན་སྣ་ཚོགས་གང་ཡིན་དེ་དག་འདོད་པ་མིན། །ཀུན་ཏུ་རྟོག་པའི་འདོད་ཆགས་སྐྱེས་བུ་རྣམས་ཀྱི་འདོད་པ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །གང་གིས་འདོད་པར་བྱེད་པ་དེ་དག་ནི་གཅིག་ཁོ་ནར་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ལ་འདོད་པ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་སྣ་ཚོགས་དག་ནི་འདོད་ཆགས་དང་བཅས་པས་འདོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་གྱི། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བས་ནི་མ་ཡིན་པས། དེ་དག་གི་འདོད་པ་ནི་གཅིག་ཁོ་ནར་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །དོན་དེ་ཉིད་ཕྱེད་འོག་མས་སྟོན་པར་བྱེད་དེ། འཇིག་རྟེན་སྣ་ཚོགས་དེ་བཞིན་གནས་པ་ཡིན། །འོན་ཀྱང་བསྟན་རྣམས་དེ་ལ་འདུན་པ་འདུལ། །ཞེའོ། །དེ་བས་ན་ཀུན་དུ་རྟོག་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པའི་འདོད་ཆགས་ཉིད་འདིར་འདོད་པ་ཡིན་ལ། དེ་ཉིད་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཡིན་ནོ། །ལྟ་བ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་དང་བདག་ཏུ་སྨྲ་བ་ཡང་དེ་བཞིན་ཏེ། དང་པོ་ཇི་ལྟར་བསྟན་པ་བཞིན་ཏེ། དེ་དག་ཉིད་ལེན་པ་ཡིན་ནོ། །འདོད་པ་ཡུལ་ལ་ཡིན་པར་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱི་ཉེ་བར་ལེན་པ་གང་ཞིག་ཡིན། ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཀྱང་ཡང་སྲིད་དོ། །དེ་དག་གིས་ཇི་ལྟར་ཡང་སྲིད་པ་ལེན་པར་བྱེད་ཅེ་ན། དེ་ཐ་དད་པས་ཡང་སྲིད་པར་འགྱུར་བའི་ལས་རྣམས་སྲིད་པར་འགྱུར་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་འདོད་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཉིད་ཚོར་བ་ལ་སྲེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་དང་ལྡན་པ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་དུ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ཚུལ་གྱིས་ལེན་པས་ན་ལེན་པ་ཞེས་བྱའོ། །དཔེར་ན་སྦྱིན་པའི་སྦྱིན་པ་པོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིར་གང་སྦྱིན་པ་དེ་སྦྱིན་པ་ཞེས་སྟོན་པ་བཞིན་ནོ། །རབ་ཏུ་བྱེད་པ་དག་འདོན་པ་ན་འདོད་པ་ཉེ་བར་ལེན་པ་གང་ཞེ་ན། འདོད་པ་དང་རབ་ཏུ་ལྡན་པའི་ལྟ་བ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། བརྟུལ་ཞུགས་མ་གཏོགས་པ་གང་དེ་ལས་གཞན་པ་འདོད་པ་དང༌། རབ་ཏུ་ལྡན་པའི་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་དང་འཆིང་བ་དང༌། ཕྲ་རྒྱས་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་དང༌། འདི་དག་ནི་འདོད་པའི་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ལྟ་བ་བཞི་ནི་ལྟ་བའི་ཉེ་བར་ལེན་པ་སྟེ། འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་ནས་ལྟ་བ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའི་བར་དུ་ཡིན་ནོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་ཉེ་བར་ལེན་པ་གང་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་ཡང་དེ་དག་ཁ་ཅིག་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་ཅིང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་དག་པ་དང་གྲོལ་བ་དང༌། ངེས་པར་འབྱིན་པ་དང་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་ལས་རྣམ་པར་འདས་པར་འགྱུར་རོ། །བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་འཐོབ་པར་འགྱུར་རོ། །བརྟུལ་ཞུགས་ལ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་ཅིང་བརྟུལ་ཞུགས་ཀྱིས་དག་པ་དང་གྲོལ་བ་དང༌། ངེས་པར་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། བརྟུལ་ཞུགས་གཉིས་ཀ་ལ་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་དེ་གཉིས་ཀས་དག་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བ་སྔ་མ་བཞིན་ཏེ། དེ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཞེས་བྱའོ། །བདག་ཏུ་སྨྲ་བ་ཉེ་བར་ལེན་པ་གང་ཞེ་ན། གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་དང༌། རབ་ཏུ་ལྡན་པའི་ལྟ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། བརྟུལ་ཞུགས་མ་གཏོགས་པར་གང་དེ་ལས་གཞན་པ་གཟུགས་དང་གཟུགས་མད་པ་དང་རབ་ཏུ་ལྡན་པའི་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་དང་འཆིང་བ་དང༌། ཕྲ་རྒྱས་དང༌། ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་རྣམས་ཏེ། འདི་ནི་བདག་ཏུ་སྨྲ་བ་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་འདོད་པ་དང་རབ་ཏུ་ལྡན་པའི་ཉེ་བར་ལེན་པ་ནི་འདོད་པ་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་བཞིན་དུ་ཚིག་སྦྱར་བ་འགྲུབ་པར་འགྱུར་ཏེ། ཚིག་བར་མ་མི་མངོན་པར་བྱས་པའི་ཕྱིར་འབྲུ་མར་གྱི་སྟོབས་བཞིན་ནོ། །རབ་ཏུ་ལྡན་པ་ནི་རབ་ཏུ་འབྲེལ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ལྟ་བ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་ཉེ་བར་ལེན་པ་ནི་ལྟ་བ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། བརྟུལ་ཞུགས་དེ་དག་ཉིད་ཡིན་ན། བདག་ཏུ་སྨྲ་བ་ཉེ་བར་ལེན་པ་གོ་མི་ཤེས་ན་ཅི་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་ཉིད་བདག་ཏུ་སྨྲ་བ་ཡིན་ནམ། དེ་དང་རབ་ཏུ་ལྡན་པའི་ཉེ་བར་ལེན་པ་རྣམས་བདག་ཏུ་སྨྲ་བ་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་དང་རབ་ཏུ་ལྡན་པའི་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཡིན་ཏེ་བདག་ཏུ་སྨྲ་བ་ཡང་ཡིན་ལ་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཡང་ཡིན་ནམ། ཇི་ལྟར་དེ་དང་དེ་དག་ལ་བདག་ཏུ་སྨྲ་བ་ཞེས་བྱ། ཅི་དེ་ལས་གཞན་མ་མིང་བདག་ཏུ་སྨྲ་བ་ཞེས་བརྗོད་པ་ཞིག་ཡིན་པར་ཁྱེད་ཀྱིས་བརྗོད་པར་བྱ་དགོས་སོ། །སྦྱོར་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ཀྱིས་མདོ་སྡེ་གཞན་ལས་འདོད་པའི་སྦྱོར་བ་གང་ཞེ་ན། དགེ་སློང་དག་བྱིས་པ་ཐོས་པ་དང་མི་ལྡན་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱི་འདོད་པ་ནི་ཀུན་འབྱུང་བ་ཡང་ཡིན། ནུབ་པ་ཡང་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྒྱས་པར་བྱས་ནས། འདོད་པ་རྣམས་ལས་འདོད་པའི་འདུན་པ་དང་འདོད་པའི་དགའ་བའི་བར་དུ་འདིའི་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །འདོད་པའི་ལྷག་པར་ཞེན་པའི་བར་དུ་འདིའི་ སེམས་མཐར་ཐུག་པར ་གནས་ཏེ། འདི་ནི་འདོད་པའི་སྦྱོར་བ་ཞེས་བྱའོ། །འདོད་པའི་སྦྱོར་བ་ཇི་ལྟ་བར་སྲིད་པའི་སྦྱོར་བ་དང་ལྟ་བའི་སྦྱོར་བ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བདག་དེ་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པར་བྱེད་པ་འདོད་པ་དང་རབ་ཏུ་ལྡན་པའི་ལྟ་བ་དང༌། མ་རིག་པ་མ་གཏོགས་པར་གང་དེ་ལས་གཞན་པ་འདོད་པ་དང་རབ་ཏུ་ལྡན་པའི་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་དང་འཆིང་བ་དང་ཕྲ་རྒྱས་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཀུན་ནས་དཀྲིས་པ་འདི་དག་ནི་འདོད་པའི་སྦྱོར་བ་ཞེས་བྱའོ། །གཟུགས་དང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གཟུགས་མེད་པ་དང་རབ་ཏུ་ལྡན་པའི་ལྟ་བ་དང༌། མ་རིག་པ་མ་གཏོགས་པར་གང་དེ་ལས་གཞན་པ་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་དང་རབ་ཏུ་ལྡན་པའི་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་དང་འཆིང་བ་དང༌། ཕྲ་རྒྱས་ལ་སོགས་པ་འདི་ནི་སྲིད་པའི་སྦྱོར་བ་ཞེས་བྱའོ། །ལྟ་བ་ལྔ་ནི་ལྟ་བའི་སྦྱོར་བ་ཡིན་ནོ། །མ་རིག་པའི་སྦྱོར་བ་ནི་ཁམས་གསུམ་པའི་མི་ཤེས་པའོ་ཞེའོ། །དེ་བས་ན་ཉེ་བར་ལེན་པ་ལ་ཡང་སྒྲོ་བཏགས་པ་བྱས་པར་སྲིད་པ་ཡིན་ནོ། །ཉེ་བར་ལེན་པ་རྣམས་དང་པོར་ཇི་ལྟར་བསྟན་པ་དེ་ལྟར་ནི་སྒྲོ་བཏགས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ་གང་འདིར་འདུན་པ་དང་འདོད་ཆགས་འདི་ནི་འདིར་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་མཚན་ཉིད་འདི་ནི་མདོ་སྡེ་གཞན་དང་ཡང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཡིན་ནོ། །འདོད་པ་ལ་སོགས་པའི་སྦྱོར་བ་ཡང་འདོད་པ་ལ་སོགས་པའི་ཉེ་བར་ལེན་པ་དང་ཤིན་ཏུ་མཐུན་པར་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །འདི་ཡང་ཡེ་ཤེས་ལ་འཇུག་པ་ལས་འབྱུང་བ་དང་ཤིན་ཏུ་མཐུན་པར་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་གཞན་མུ་སྟེགས་ཅན་སྤྱོད་པ་པ་དང་ཀུན་དུ་རྒྱུ་བ་དག་འདོད་པ་ཉེ་བར་ལེན་པ་དང༌། ལྟ་བ་ཉེ་བར་ལེན་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། བརྟུལ་ཞུགས་ཉེ་བར་ལེན་པའི་སྤོང་བ་དང་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་འཆད་པར་བྱེད་ཀྱི། བདག་ཏུ་སྨྲ་བ་ཉེ་བར་ལེན་པ་ནི་མ་ཡིན་ཞེ་ན། སྨྲས་པ་གཞན་མུ་སྟེགས་ཅན་སྤྱོད་པ་པ་དང་ཀུན་ཏུ་རྒྱུ་བ་དག་ཡུན་རིང་པོར་བདག་ཏུ་མངོན་ པར་ཞེན་ཅིང་སེམས ་ཅན་དང་འགྲོ་བ་པོ་དང༌། གསོ་བ་པོ་དང༌། གང་ཟག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་ཏེ། དེ་དག་བདག་ཏུ་མངོན་ པར་ཞེན་པ་དང་སེམས ་ཅན་དང་སྲོག་དང་འགྲོ་བ་པོ་དང༌། གསོ་བ་པོ་དང་གང་ཟག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དང་བྲལ་བ་མ་ཡིན་ནོ། བརྡ་སྤྲོད་པ་པ་དག་ནི་བདག་གི་བདག་གང་ཡིན་པ་ནི་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། དེའི་སྤོང་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་བཤད་པར་བྱའོ་ཞེའོ། །གཞུང་དེ་དག་ནི་བདག་ཏུ་སྨྲ་བ་ལ་འདུན་པ་དང་འདོད་ཆགས་ནི་བདག་ཏུ་སྨྲ་བ་ཉེ་བར་ལེན་པ་དང་བདག་ཏུ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་འདི་དང་ཤིན་ཏུ་མཐུན་པ་ཡིན་གྱི་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་དང་རབ་ཏུ་ལྡན་པའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་ལ་སོགས་པ་དང་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ལེན་པ་རྣམ་པ་བཞིར་གཞག་ཅེ་ན། ཁྱིམ་པའི་ཕྱོགས་དང་རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་ཕྱོགས་ལས་བརྩམས་ཏེ། ཁྱིམ་པ་རྣམས་ནི་ཕལ་ཆེར་འདོད་པ་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཡིན་ནོ། །རབ་ཏུ་བྱུང་བ་འདི་ལས་ཕྱི་རོལ་པ།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཕལ་ཆེར་ནི་དེ་ལས་གཞན་པ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ་དེ་དག་འདོད་པ་རྣམས་སྤངས་ནས་རབ་ཏུ་འབྱུང་སྟེ་མ་འོངས་པ་ན། འདོད་པ་དང་མི་འདོད་པ་མྱོང་བ་རྣམས་ལྡན་པ་དང་བྲལ་བར་འདོད་པས་ཡོད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རམ་མེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་འབྱུང་ངོ༌། །རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་ཀྱང་བསམ་གཏན་དང༌། རྟོགས་པའི་བྱེ་བྲག་ལ་བརྟེན་ནས་རྟག་པར་ལྟ་བའམ། ཆད་པར་ལྟ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་ཀྱང་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་ཡོད་པར་ལྟ་བ་ལ་བརྟེན་པའམ། མེད་པར་ལྟ་བ་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་ནོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་ཀྱང་དེ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་སོ་སོའི་ལྟ་བ་ལ་བརྟེན་པ་གང་ཡང་རུང་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལྟ་བ་གཉིས་པ་སྟེ། ཡོད་པར་ལྟ་བ་དང་མེད་པར་ལྟ་བ་ཡིན་ནོ། །བདག་ཏུ་སྨྲ་བ་ཡང་གཉིས་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་ཏེ། མ་འོངས་པ་ན་བདག་ཡོད་པ་དང་མེད་པར་ཡོངས་སུ་རྟོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་ནི་ལྟ་བ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ནང་དུ་འདུས་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལས་ཕྱི་རོལ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དེ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྟ་བ་གཞན་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་ནས་འགའ་ཙམ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སྦྱོང་ངམ། བྲམ་ཟེ་གང་དག་འདོད་པ་ཉེ་བར་ལེན་པ་དང་ལྟ་བ་ཉེ་བར་ལེན་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་ཉེ་བར་ལེན་པའི་སྤང་བ་དང་ཡོངས་སུ་ཤེས་པ་འཆད་པ་ནི་འགའ་ཙམ་ཡོད་ཀྱི་བདག་ཏུ་སྨྲ་བ་ཉེ་བར་ལེན་པ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སྲེད་པ་ནི་གསུམ་དུ་བསྟན་ལ་ཉེ་བར་ལེན་པ་ནི་བཞི་ཡིན་ན་གང་ཞིག་གང་གི་རྐྱེན་གྱིས་ཡིན་ཞེ་ན། འདོད་པའི་སྲེད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདོད་པའི་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཡིན་ཏེ། མཐོང་བའི་ཆོས་ཁོ་ན་ལ་བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་དང་ལྡན་པ་དང་བྲལ་བར་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་སྲེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་དེ་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །གང་དག་མ་འོངས་པ་ན་འདོད་པ་དང་མི་འདོད་པ་མྱོང་བ་རྣམས་དང་ལྡན་པ་དང་བྲལ་བར་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡོད་པར་སྲིད་པ་དང་མེད་པར་སྲེད་པ་རྣམས་དང༌། གང་ཡང་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་སྟེ། དེ་དེ་དག་གི་རྐྱེན་གྱིས་ནི་གཞན་ཡིན་ནོ། །སྲེད་པ་གང་གི་རྐྱེན་གྱིས་བདག་ཏུ་སྨྲ་བ་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཡིན་ཞེ་ན། ས་གང་ཡིན་པའི་ཚོར་བ་ལ་སྲེད་པ་ཀུན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཏུ་བྱུང་ན་ས་དེ་བའི་ལུས་ལ་བྱིས་པ་རྣམས་བདག་ཏུ་མངོན་དུ་ཞེན་ཅིང་མངོན་པར་དགའ་བ་དེ་ལ་ཆགས་པར་བྱེད་དོ། །དེ་བས་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ས་འོག་གི་མདོ་སྡེ་ལས་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བ་བསྟན་ནས་མ་རིག་པའི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཚོར་བའི་རྐྱེན་གྱིས་སྲེད་པའོ། །དེ་ལས་འདུ་བྱེད་དེ་དག་གོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །འོ་ན་ཆོས་འདི་པ་བདག་མེད་པར་ལྟ་བ་རྣམས་ཀྱི་ཉེ་བར་ལེན་པ་གང་ཞེ་ན། འདོད་ཆགས་དང་མ་བྲལ་བ་རྣམས་ཀྱི་ནི་འདོད་པ་ཉེ་བར་ལེན་པའོ། །འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་རྣམས་ཀྱི་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པ་གཞན་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་སྨྲས་པ་དེ་ལྟ་བུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་དག་ལ་ལྟ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་དག་ནི་ལྟ་བའམ་ཚུལ་ཁྲིམས་སམ་བརྟུལ་ཞུགས་སམ། བདག་ཏུ་སྨྲ་བར་མངོན་པར་ཞེན་པས་མངོན་པར་ཆགས་པར་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ལ་སྲེད་པའི་ཉོན་མོངས་པ་ནི་ཡོད་དེ། ས་གང་ལ་འདོད་ཆགས་དང་མ་བྲལ་བ་དེ་ལ་འདུན་པ་དང་འདོད་ཆགས་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཡིན་ནོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་གང་ཟག་གི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཉེ་བར་ལེན་པ་འདི་བཞི་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དུ་ནི་ཐ་དད་པ་མེད་པར་གསུངས་ཏེ་ཉེ་བར་ལེན་པ་མེད་པར་གྱུར་པའི་ཆོས་རྣམས་གང་ཞེ་ན། མིག་དང་གཟུགས་དང་ཞེས་རྒྱས་པར་འབྱུང་བ་དང་ཉེ་བར་ལེན་པ་གང་ཞེ་ན། གང་ལ་འདུན་པ་དང་འདོད་ཆགས་གང་ཡིན་པ་སྟེ་འདི་ནི་འདིར་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དག་ན་རེ་བདག་ཏུ་སྨྲ་བ་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཡང་དེ་དག་ལ་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ་ལུས་ལ་བདག་གོ་སྙམ་པའི་འདུན་པ་དང་འདོད་ཆགས་གང་ཡིན་པའོ་ཞེའོ། །སྲེད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ལེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་གལ་ཏེ་རྐྱེན་ངེས་པ་ཡིན་ན་ནི། སྲེད་པ་ཉིད་ཉེ་བར་ལེན་པའི་རྐྱེན་ཡིན་གྱི་གཞན་མ་ཡིན་པས་གཞན་རྒྱུ་དང་དེ་མ་ཐག་པ་དང་དམིགས་པའི་རྐྱེན་རྣམས་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །མདོ་སྡེ་གཞན་ཡང་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་ཡིན་ཏེ། མ་རིག་པའི་རྒྱུས་ཀུན་ཏུ་འདོད་ཆགས་པ་དང་ཀུན་དུ་ཞེ་སྡང་བ་དང་ཀུན་དུ་གཏི་མུག་པའོ་ཞེས་འབྱུང་བ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་གང་ཅུང་ཟད་སྡིག་པ་མི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམ་པ་དུ་མ་འབྱུང་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ནི་མ་རིག་པའི་རྒྱུ་ཅན་ནས་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་ཅན་གྱི་བར་དུ་འབྱུང་བ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་འདུ་བྱེད་གང་ཡིན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་རེག་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་སྤངས་པར་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་རྐྱེན་ཅན་ངེས་པ་ཡིན་ན་ནི། ཉེ་བར་ལེན་པ་ཁོ་ནའི་རྐྱེན་སྲིད་པ་ཡིན་གྱི་གཞན་གྱི་མ་ཡིན་པས་ཆོས་གཞན་གྱི་རྒྱུ་དང་དེ་མ་ཐག་པ་དང༌། དམིགས་པ་དང་བདག་པོའི་རྐྱེན་དུ་སྲེད་པ་ཡིན་པར་མི་འགྱུར་རོ། །དགེ་སློང་དག་ལས་ཀྱི་རྒྱུ་ནི་སྲེད་པ་རྐྱེན་ནི་སྲེད་པ་འབྱུང་ཁུངས་ནི་སྲེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་མདོ་སྡེ་གཞན་ཡང་ཡོངས་སུ་སྤངས་པར་འགྱུར་རོ། །གཉིས་ཀ་ངེས་པ་ཡིན་ན་ནི་ཇི་སྐད་དུ་སྨྲས་པའི་སྐྱོན་གཉིས་ཀར་འགྱུར་རོ། །མ་ངེས་པ་ཡིན་ན་ནི་བཤད་པ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན། ངེས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ངེས་པ་མེད་ཀྱང་བཤད་པ་དོན་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གཙོ་བོའི་རྐྱེན་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་ཚོར་བ་ལ་སྲེད་བས་ད་དང་ལྡན་པ་དང་བྲལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འདོད་པ་ལ་སོགས་པ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་རྐྱེན་ཡིན་ནོ། །ཉེ་བར་ལེན་པ་ཐ་དད་པ་སོ་སོ་ནི་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། ཚོར་བའི་སྲེད་པ་ལ་ལྟོས་པ་ཡིན་གྱི། དེ་ལ་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། ཉེ་བར་ལེན་པ་རྣམ་པར་ངེས་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་འཕྲོས་པ་ཡིན་པས་འཕྲོས་པ་གཞག་གོ །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་བཤད་པ་ལས་ལེན་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་རྫོགས་སོ།། །། ལེན་པའི་རྐྱེན་གྱིས་སྲིད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་སྲིད་པ་གང་ཞེ་ན། སྲིད་པ་གསུམ་སྟེ་འདོད་པའི་སྲིད་པ་དང༌། གཟུགས་ཀྱི་སྲིད་པ་དང་གཟུགས་མེད་པའི་སྲིད་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་ཡང་ཚིག་སྦྱར་ན་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་སྔ་མ་བཞིན་དུ་གནས་ཏེ། དེ་བས་ན་འདིའི་ཚིག་སྦྱར་བ་ཇི་ལྟར་བརྗོད་པར་བྱ་ཞེ་ན། འདོད་པ་དང་རབ་ཏུ་ལྡན་པའི་སྲིད་པ་ནི་འདོད་པའི་སྲིད་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱང་ཚིག་བར་མ་མི་མངོན་པའི་ཕྱིར་སྦྲང་རྩིའི་ཆུ་ལྟ་བུ་དང་བུ་རམ་འོ་མ་བཞིན་ནོ། །སྲིད་པ་ཡང་གང་ཞེ་ན། ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔའོ་ཞེས་མདོ་སྡེ་གཞན་ལས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཐ་དང་པ་མེད་པར་གསུངས་སོ།། དེ་དག་ཀྱང་ཁམས་གསུམ་དུ་ཇི་ལྟར་རིགས་པས་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ན་འོ་ན་སྲིད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྐྱེ་བ་གཞན་གང་ཞིག་སྲིད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཡིན་ཞེ་ན། སྲིད་པ་གསུམ་པོ་དེ་དག་ཉིད་མདོ་སྡེ་གཞན་ལས་སྲིད་པ་བདུན་དུ་གསུངས་ཏེ། དམྱལ་བའི་སྲིད་པ་དང་བྱོལ་སོང་གི་སྲིད་པ་དང་ཡི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དགས་ཀྱི་སྲིད་པ་དང༌། ལྷའི་སྲིད་པ་དང༌། མིའི་སྲིད་པ་དང༌། ལས་ཀྱི་སྲེད་པ་དང༌། བར་མ་དོའི་སྲིད་པ་རྣམས་ཇི་ལྟར་རིགས་ པར་ཡིན་ཏེ། སེམས ་ཅན་རྣམས་གང་དུ་གང་གིས་འབྱུང་བ་དེ་སྲིད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་གང་གིས་དང་རིམ་པ་གང་གིས་ཤེས་པར་བྱ་བའོ། །དེ་བས་ན་མདོ་སྡེ་དེ་ལས་ནི་ལས་ཀྱི་སྲིད་པས་བསྡུས་པ་ནི་སྲིད་པ་གསུམ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །མདོ་སྡེ་གཞན་ལས་ཀྱང་ཀུན་དགའ་བོ་མ་འོངས་པ་ན་ཡང་སྲིད་པ་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་འདིར་ནི་སྲིད་པ་འདི་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྒྱས་པར་གསུངས་སོ། །རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ལས་ཀྱང་འདོད་པའི་སྲིད་པ་གང་ཞེ་ན། ལས་གང་ཞིག་འདོད་པ་དང་རབ་ཏུ་ལྡན་པའི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་རྐྱེན་ཅན་མ་འོངས་པ་ན་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པ་དང༌། ལས་དེའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་གང་ཡིན་པའོ། །གཟུགས་ཀྱི་སྲིད་པ་གང་ཞེ་ན། ལས་གང་ཞིག་གཟུགས་དང་རབ་ཏུ་ལྡན་པའི་ཞེས་བྱ་བ་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །གཟུགས་མེད་པའི་སྲིད་པ་གང་ཞེ་ན། གཟུགས་མེད་པ་དང་རབ་ཏུ་ལྡན་པའི་ཞེས་བྱ་བ་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །འདིར་ཡང་ལས་གང་ཞིག་སྲིད་པ་ཡིན་པར་བསྟན་པ་དེའི་རྐྱེན་གྱིས་སྐྱེ་བ་ཡིན་པར་དགོངས་པ་ཡིན་གྱི། དེའི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་རྐྱེན་གྱིས་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་དེ་ནི་སྲིད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་ལས་ཀྱི་སྲིད་པ་ཁོ་ན་དེར་ཁམས་གསུམ་པའི་འདོད་པ་ལ་སོགས་པའི་སྲིད་པ་ཡིན་པར་དགོངས་པ་སྟེ། འདིས་བར་མ་ཆོད་པར་ཡང་སྲིད་པ་འབྱུང་བར་བྱེད་པས་སྲིད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དཔེར་ན་འདིས་དེད་པར་བྱེད་པས་དེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ན་འོ་ན་འདུ་བྱེད་རྣམས་དང་སྲིད་པ་ལ་བྱེ་བྲག་ཅི་ཡོད། །དེ་གཉིས་ཀ་ཡང་ལས་ཀྱི་མིང་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། ལས་ནི་གནས་སྐབས་གཉིས་ཏེ། རང་གི་ངོ་བོའི་གནས་སྐབས་དང་བག་ཆགས་ཀྱི་གནས་སྐབས་སོ། །སེམས་ཀྱི་རྒྱུན་ལ་བག་ཆགས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་དེ་ལས་སྐྱེས་པ་ཡོད་པ་ཡང་ལས་ཀྱི་མིང་འཐོབ་སྟེ། དཔེར་ན་སྨན་བཅུད་ཀྱིས་ལེན་གྱིས་སྐྲ་དཀར་བཅོམ་པ་དང། དེ་ལས་སྐྱེས་པ་ལུས་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བའི་བྱེ་བྲག་ཀྱང་བཅུད་ཀྱིས་ལེན་གྱི་མིང་འཐོབ་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལ་གང་གི་ཚེ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་དེའི་ཚེ་ནི་ལས་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་མིང་འཐོབ་པ་ཡིན་ཏེ། ནུས་པའི་བྱེ་བྲག་དང་ལྡན་པའི་རྣམ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པར་ཤེས་པའི་རྒྱུན་ནི་དེའི་རྐྱེན་གྱིས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཚེ་ལེན་པའི་རྐྱེན་གྱིས་སྲིད་པ་ཞེས་བརྗོད་པ་དེའི་ཚེ་ནི་བག་ཆགས་ཀྱི་གནས་སྐབས་ལ་སྲིད་པའི་མིང་འཐོབ་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དེའི་བག་ཆགས་དེ་ཡང་སྲིད་པ་མངོན་པར་འགྲུབ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ན་འཇུག་པ་རྙེད་པ་ཡིན་ནོ། །འཇུག་པ་མ་རྙེད་པ་ཡིན་ན་ནི་ལས་ཀྱི་མིང་དང་འདུ་བྱེད་ཀྱི་མིང་འཐོབ་བ་ཡིན་ནོ། །འདུལ་བ་ལས་ཇི་སྐད་དུ། ལས་རྣམས་ཆུང་ཟར་མི་འགྱུར་ཏེ། །བསྐལ་པ་དག་ནི་བརྒྱ་ན་ཡང༌། །ཚོགས་ཤིང་དུས་དང་ལྡན་པ་ན། །ལུས་ཅན་རྣམས་ལ་འབྲས་བུར་སྨིན། །ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། གང་ཟག་གཅིག་ལ་དུས་གཅིག་ཏུ་བསོད་ནམས་ལ་སོགས་པའི་འདུ་བྱེད་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་པར་ཁས་བླངས་སུ་ཟིན་ཀྱང་མིང་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ཡོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་རེས་འགའ་ཡང་སྲིད་པ་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་མི་བྱེད་དེ། དཔེར་ན་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་ས་འོག་མར་མ་ཡིན་པ་དང༌། འདོད་ཆགས་དང་མ་བྲལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་ས་གོང་མར་མ་ཡིན་པ་དང༌། བདེན་པ་མཐོང་བ་རྣམས་ཀྱིས་ངན་སོང་དུ་མ་ཡིན་པ་དང༌། གནས་གཙང་མ་རྣམས་ཀྱིས་གནས་མི་གཙང་བར་མ་ཡིན་པ་དང༌། དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཁམས་གསུམ་དུ་མ་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་བས་ན་གནས་སྐབས་ཐམས་ཅད་དུ་འདུ་བྱེད་དེ་སྲིད་པར་འདོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་ཉེ་བར་ལེན་པ་ཡོད་ན་སྲིད་པའི་གནས་སྐབས་ཡིན་པར་འགྲོ་བར་འགྱུར་གྱི་མེད་ན་ནི་མ་ཡིན་པས་ལེན་པའི་རྐྱེན་གྱིས་སྲིད་པ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །འདི་ལྟར་གང་ན་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་ཡོད་པ་ཡང་འདུན་པ་དང་འདོད་ཆགས་དེས་འཕངས་པའི་ཡང་སྲིད་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་མ་ཡིན་ན་དེར་ནི་ཡང་སྲིད་པ་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ལས་སྔ་མ་རྣམས་རང་གི་འབྲས་བུ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་དུ་ཟིན་ཀྱང་བག་ཆགས་ཡོངས་སུ་གྱུར་པའི་བྱེ་བྲག་ལས་སྟོབས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཕྱིས་འབྲས་བུ་སྦྱིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་གནས་པ་ཡིན་པ་དེ་ལྟར་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འདོད་ཅེ་ན། བདེན་ཏེ་སྟོབས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་གནས་པ་ཡིན་ནོ། །ས་གང་ལ་འདུན་པ་དང་འདོད་ཆགས་པ་ནི་དེས་འཕངས་པའི་ཡང་སྲིད་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཡིན་པ་དེར་ནི་དེ་ལྟ་བུ་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་པས་ལེན་པའི་རྐྱེན་གྱིས་སྲིད་པ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཞེས་བསྟན་ཏོ། །འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་གང་ཞིག་ས་འོག་མར་སྐྱེ་བས་འོག་མ་དེ་ལ་འདུན་པ་དང་འདོད་ཆགས་དང་ཇི་ལྟར་ཡང་སྲིད་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཡིན་ཞེ་ན། འཆི་བའི་གནས་སྐབས་ན་དེའི་བག་ཆགས་རྣམས་འཇུག་པ་རྙེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་ཆགས་དང་མ་བྲལ་བ་རྣམས་བདེན་པ་མཐོང་ན་ངན་སོང་དུ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་ན་ཅི་དེའི་ལེན་པ་དག་མེད་པ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། ངན་སོང་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བའི་འདུན་པ་དང༌། འདོད་ཆགས་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལས་གཞན་པ་ཡང་ཕྱིས་འཇོམས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་གནས་སྐབས་གང་གི་ཚེ་ལེན་པ་དང་བཅས་པའི་ལས་རྣམས་སྟོབས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་གདོན་མི་ཟ་བར་སྲིད་པ་ཡིན་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། འཆི་བའི་ཚེ་གདོན་མི་ཟ་བར་འགྱུར་རོ། །ལས་ངེས་པ་གང་ཡིན་པ་ནི་དུས་སྔར་ཡང་ཡིན་ཏེ། སྐྱེས་ནས་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་ལས་མཚམས་མེད་པ་ལ་སོགས་པའོ། །གལ་ཏེ་དེའི་ཚེ་སྲིད་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་ན་ཅིའི་ཕྱིར་དེ་མ་ཐག་ཏུ་ཡང་སྲིད་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་མི་བྱེད་ཅེ་ན། སྔོན་གྱི་ཚེའི་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་རིས་མཐུན་པར་སྐལ་བ་མཉམ་པའི་ལྷག་མ་དང་འབྲེལ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྲིད་པར་གྱུར་པའི་ལས་རྣམས་གང་ཡན་ཆད་དུ་སྲིད་པ་ཉིད་ཡིན་པར་རྗེས་སུ་འབྲང་ཞེ་ན། ཅི་ཙམ་ན་སྐྱེ་བའི་སྲིད་པ་ཡིན་པ་དེའི་བར་དུ་ལྡོག་པ་མེད་དོ། །ལུང་ལས་སྲིད་པ་ནི་གཉིས་ཏེ། གཞོལ་བའི་སྲིད་པ་ནི་སྐྱེ་བར་མ་ཞུགས་པ་སེམས་གཞོལ་བ་ལ་ཡོད་པའོ། །ཞུགས་པའི་སྲིད་པ་ནི་སྐྱེ་བར་ཞུགས་པ་བར་མའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་སེམས་ལ་ཡོད་པའོ། །དེ་གཉིས་ཀ་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ཏེ་སྲིད་པ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །འོ་ན་བར་མ་དོའི་སྲིད་པའི་རྐྱེན་གང་ཞེ་ན། རྐྱེན་ནི་གཞོལ་བའི་སྲིད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་ལས་ཀྱི་སྲིད་པ་གཙོ་བོ་ཡིན་གྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི་གཙོ་བོ་མ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེས་པ་ན་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནས་འཕངས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་དང༌། སྐྱེ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡང་ལས་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྲིད་པ་ཉིད་ནང་དུ་གཏོགས་པར་བྱས་པ་སྐྱེ་བའི་ནང་དུ་མ་ཡིན་ནོ། །ལེན་པའི་རྐྱེན་གྱིས་སྲིད་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་གལ་ཏེ་རྐྱེན་ངེས་པ་ཡིན་ན་ནི་ལེན་པ་ཉིད་སྲིད་པའི་རྐྱེན་ཡིན་པས་ལས་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་སྡེ་ལས་ཇི་སྐད་དུ་གང་ལ་ཡང་སྲོག་གཅོད་པ་དང་བྲལ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་འདི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ལ་ཡང་དགའ་བ་མ་ཡིན་ཞིང་སྤོང་བ་མ་ཡིན་པ་དག་ནི་ལུས་ཞིག་ནས་བདེ་འགྲོ་མཐོ་རིས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ལྷའི་ནང་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དེ་ནི་རྒྱུ་དེ་དང་རྐྱེན་དེས་ལུས་ཞིག་ནས་བདེ་འགྲོ་མཐོ་རིས་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་དུ་ལྷའི་ནང་དུ་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་དེས་སྔོན་དགེ་བའི་ལས་བྱས་ཤིང་བསགས་པ་ཡོད་དོ། །སྔོན་བྱས་པ་དེའི་རྐྱེན་ཡང་འདི་ལྟ་སྟེ་འཆི་བའི་དུས་ཀྱི་ཚེ་དགེ་བའི་སེམས་དང་ སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་ཐོབ་པ་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་དང་མཚུངས་པར ་ལྡན་པ་དེའི་རྒྱུ་དེའི་རྐྱེན་གྱིས་ལུས་དེ་ཤི་ནས་ཞེས་རྒྱས་པར་གསུངས་པ་དེ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་གི་དེ་ལ་ལན་གྲངས་གཞན་ལ་མྱོང་བར་འགྱུར་བའི་ལས་སྔོན་བྱས་པ་ སེམས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་བག་ཆགས་སུ་གནས་པ་སྲིད་པར ་འགྱུར་བ་ནི་དེའི་རྐྱེན་གྱིས་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་འདི་འཆི་བའི་དུས་ཀྱི་ཚེ་དགེ་བའི་ སེམས་པ་མཚུངས་པར ་ལྡན་པ་དང་བཅས་པ་དེ་ཉིད་སྲིད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་ལྟར་རྟོག་པར་བྱེད་ན། དེ་ལྟ་ན་དེ་ཡང་སྔོན་བྱས་པ་ཡོད་པ་དེའི་རྐྱེན་ཡང་འདི་ལྟ་སྟེ་འཆི་བའི་དུས་ཀྱི་ཚེ་ཞེས་འབྱུང་བ་དང་འགལ་བར་འགྱུར་རོ། །གཤེད་མ་པ་དབུགས་ཞེས་བྱ་བས་གནས་བརྟན་ཤཱ་རིའི་བུ་ལ་གང་སེམས་དང་བ་དེ་ནི་གཞན་དུ་ལྷའི་ནང་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བའི་ལས་སྲིད་པ་ཉིད་དུ་བྱེད་པའི་རྐྱེན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། བསམ་གཏན་བཞི་པ་ཐོབ་པའི་དགེ་སློང་མངོན་པའི་ང་རྒྱལ་ཅན་འཕགས་པ་རྣམས་ལ་སྐུར་པ་འདེབས་པ་ལོག་པར་ལྟ་བ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དག་དམྱལ་བར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བའི་ལས་ཞེས་འབྱུང་བ་འདི་ཉིད་ཀྱིས་མདོ་སྡེའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་རིག་པར་བྱ་སྟེ་དེ་དང་ཡང་འགལ་བར་འགྱུར་རོ། །གལ་སྟེ་རྐྱེན་ཅན་ངེས་པ་ཡིན་ན་ནི་ལེན་པའི་རྐྱེན་གྱིས་སྲིད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི་གཞན་མ་ཡིན་པས་ལེན་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང་རྒྱུ་མཐུན་པ་དང༌། བདག་པོའི་འབྲས་བུ་གཞན་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །གཉིས་ཀ་ངེས་པ་ཡིན་ན་ནི་ཕྱོགས་གཉིས་ཀའི་སྐྱོན་དུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་འདིར་མ་ངེས་པ་ཁོ་ན་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་ལ་འཆད་པ་དོན་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རྐྱེན་གཙོ་བོ་འཆད་པའི་ཕྱིར་རོ། ལེན་པ་ནི་སྲིད་པའི་རྐྱེན་གྱི་གཙོ་བོ་ཡིན་ཏེ། ས་གང་བའི་ལེན་པ་ཡིན་པས་ནི་ས་དེ་བ་ཁོ་ནའི་ལས་དག་སྲིད་ པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ས་གང་བའི་དགེ་བའི་སེམས ་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ནི་འཆི་བའི་ཚེ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་དགེ་བའི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

 སེམས་ཀྱི་ལས་གང་དག་འཆི་བའི་ཚེ་སྲིད་པ་ཡིན་པར ་འགྱུར་བ་དེ་དག་ཇི་ལྟར་ཉེ་བར་ལེན་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཡིན་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་དེའི་ཚེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ལེན་པ་མེད་པར་ཡང་གྱུར་ན། དེའི་ལས་དག་སྲིད་པ་ཡིན་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཇི་ལྟར་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་ན་དགེ་སློང་དག་ས་བོན་གྱི་རིགས་ལྔ་ནི་ལེན་པ་དང་བཅས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚིག་བླ་དགས་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་མདོ་སྡེ་འདི་དང་འགལ་པར་འགྱུར་རོ། །ཇི་ལྟར་ན་དགེ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལེན་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། ལེན་པས་གྲོགས་བྱས་ཏེ་འབྲས་བུ་སྦྱིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ལེན་པ་དང་བཅས་བ་ཡིན་གྱི། དེ་ས་བོན་ཡིན་པར་དགོངས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ས་བོན་ཡིན་ཏེ་དེད་ལ་ལེན་པ་གང་ཡིན་པའི་བག་ཆགས་ཡོངས་སུ་ཤིན་ཏུ་བརྟས་པར་གྱུར་ན། དེས་ནི་དེ་ལེན་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ཏེ། མ་འོངས་པ་ན་ཡང་སྲིད་པའི་མྱུ་གུ་མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་ས་བོན་ཡིན་ནོ། །ས་གོང་བའི་ལེན་པ་དེ་ཡོངས་སུ་ཤིན་ཏུ་བརྟས་པར་གྱུར་ན། དེས་ནི་དེ་ལེན་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ཏེ་མ་འོངས་པ་ཡང་སྲིད་པའི་མྱུ་གུ་མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་ས་བོན་ཡིན་ནོ། །ས་གང་པའི་ལེན་པ་དེ་ཡོངས་སུ་ཤིན་ཏུ་བརྟས་ཤིང་རྒྱས་པར་གྱུར་ན་ནི་དེའི་སྒོ་དེ་ནས་ས་དེ་པ་ཉིད་ཀྱི་ལས་ཀྱི་བག་ཆགས་བསྩགས་པའི་གནས་སྐབས་དག་དེ་མ་ཐག་ཏུ་ཚེ་གཞན་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། འཇུག་པ་རྙེད་པ་ཡིན་པས་ལེན་པའི་རྐྱེན་གྱིས་སྲིད་པ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཅི་ཡིན་ཞེ་ན། གང་ལ་ལས་ཀྱི་བག་ཆགས་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བའི་བྱེ་བྲག་ཡོད་པ་རང་གི་འབྲས་བུ་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་བྱེད་པ་དེ་ནི། འདིའི་འཇུག་པ་ཞེས་བྱའོ། །དཔེར་ན་མ་དུ་ལུང་གའི་མེ་ཏོག་ལ་རྒྱ་སྐྱེགས་ཀྱི་ཁུ་བས་བསྒོས་པ་བཞིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་སྲེད་པ་ཁོ་ན་སྲིད་པའི་རྐྱེན་ཡིན་པར་མི་འདོད་ཅེ་ན། ཚོར་བ་ལ་སྲེད་པ་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་དེ་དང་ལྡན་པ་དང་བྲལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འདོད་པ་ལ་སོགས་པ་ལེན་པར་བྱེད་ལ་ལེན་པ་མེད་པར་ཡང་ལས་རྣམས་སྲིད་པར་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་ཞིང་འདོད་པ་ལ་སོགས་པ་ལེན་པ་མེད་པར་ཡང་ཚོར་བ་ཙམ་ལ་སྲེད་པས་ནི་ལས་སྣ་ཚོགས་ཀུན་ནས་སློང་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ལ་འདོད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་འདུན་པ་དང་འདོད་ཆགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཀུན་ནས་བསླང་བའི་ལས་ནི་སྒོ་དེ་ཁོ་ནས་ཕྱིས་སྲིད་པ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །ངན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སོང་གི་འགྲོ་བས་སྐྲག་པ་དང༌། བདེ་འགྲོ་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱི་འགྲོ་བ་དེ་དང་མི་མཐུན་པའི་སྲེད་པ་ནི་ངན་སོང་དུ་འགྲོ་བའི་ལས་རྣམས་སྲིད་པར་བྱེད་པའི་རྐྱེན་དུ་འཐད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །བདེ་འགྲོའི་ཚོར་བ་ལ་སྲེད་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་འདོད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་འདུན་པ་དང་འདོད་ཆགས་ནི་འཐད་པ་ཡིན་ནོ། །གང་དག་གི་སྲེད་པ་སྲིད་པ་ལ་རྒྱབ་ཀྱིས་ཕྱོགས་པ་དང་ཡང་སྲིད་དང་མི་མཐུན་པར་བྱེད་པ་དེ་དག་གི་ནི་དེའི་རྐྱེན་གྱིས་ཇི་ལྟར་ལས་དག་སྲིད་པར་འགྲུབ་པར་འགྱུར། དེ་བས་ན་ལེན་པའི་རྐྱེན་གྱིས་སྲིད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་ཁས་བླང་བར་བྱའོ། །འོ་ན་གང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གཞན་ནས་དགའ་བ་ཉིད་ལེན་པ་ཡིན་པར་གསུངས་ལ། དེའི་རྐྱེན་གྱིས་ཀྱང་སྲིད་པ་ཡིན་པར་ཚོར་བའི་མདོ་སྡེ་ལས་དགེ་སློང་དག་བྱིས་པ་ཐོས་པ་དང་མི་ལྡན་པའི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱི་ཚོར་བ་གང་ཅི་མྱོང་ཡང་རུང་ཞེས་རྒྱས་པར་བྱས་ནས་ཚོར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་དགའ་བ་དེ་ནི་ལེན་པ་ཡིན་ནོ། །ལེན་པ་དེའི་རྐྱེན་གྱིས་སྲིད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་གསུངས་ལ། ཡང་འབྱུང་བ་པའི་སྲེད་པ་དགའ་བ་འདོད་ཆགས་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པའོ་ཞེས་འབྱུང་བས་མདོ་སྡེའི་ཚིག་འདི་དག་སྲེད་པ་ཡིན་པར་རུང་ལ། དེར་ཡང་ལྷ་རྣམས་མགུ་པ་ནི་དགའ་བ་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཀྱང་གསུངས་སོ་ཞེ་ན། སྲེད་པ་དང་འདོད་ཆགས་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་སྲེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་མི་རུང་ངོ༌། །དགའ་བ་ཡང་དགའ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་དགའ་བ། བདེ་བའི་ཚོར་བའི་བྱེ་བྲག་ཡིན་ནོ། །ཚོར་བ་ནི་ལེན་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། མདོ་སྡེའི་ཚིག་འདི་ནི་དགོངས་པ་ཅན་ཡིན་ནོ། །འདི་ལ་དགོངས་པ་ཅན་གང་ཞེ་ན། ཚོར་བ་ལ་དགའ་བ་ནི་སྲིད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་ལེན་པའི་ཡིན་ཏེ་རྒྱུའི་རྒྱུ་ལ་དེའི་ལེན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏེ། ཚོར་བ་ལ་དགའ་བ་མང་བ་རྣམས་ཡིད་འབྱུང་བ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེར་ན་བུད་མེད་ནི་ཚངས་པར་སྤྱོད་པའི་དྲི་མའོ་ཞེས་བྱ་བ་བུད་མེད་དྲི་མ་མ་ཡིན་གྱི་བུད་མེད་མཐོང་ན་དེ་ལ་ཚུལ་མ་ཡིན་པའི་མཚན་མ་བཟུང་ནས་འདོད་ཆགས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །འདོད་ཆགས་ནི་ཚངས་པར་སྤྱོད་པའི་དྲི་མ་ཡིན་ཏེ། དེས་དེ་ལ་བར་ཆད་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དྲི་མ་བརྒྱུད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པས་བུད་མེད་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ལ་དྲི་མ་ཞེས་ཉེ་བར་གདགས་ཏེ། དཔེར་ན། སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་འབྱུང་བ་བདེ། །ཆོས་བསྟན་པ་ཡང་བདེ་བའོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །འོ་ན་ཅིའི་ཕྱིར་མདོ་སྡེ་གཞན་ལས་སྲེད་པ་ཉིད་ཀུན་འབྱུང་བའི་བདེ་བར་གསུངས་ཤེ་ན། ལས་ཀྱིས་འཕངས་པའི་ཡང་སྲིད་པ་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་ལ་སྲེད་པ་རྩ་བ་ཡིན་པས་རྩ་བ་བཅད་པའི་ཕྱིར་དེ་སྐད་དུ་གསུངས་སོ། །ཡང་ན་ལེན་པ་དང་ལྷན་ཅིག་པ་དེ་ལ་བསྟན་ཏེ། ཡང་འབྱུང་བའི་སྲེད་པ་དགའ་བ་འདོད་ཆགས་དང་ལྡན་པ་དེ་དང་དེ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཐ་དད་པ་མེད་པར་སྲིད་པ་འདོད་པ་ནི་ཡང་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །ཐོབ་པའི་དངོས་པོ་ལ་དམིགས་པའི་དགའ་བ་དང་འདོད་ཆགས་གཉིས་འདྲེས་པའི་ཕྱིར་དགའ་བ་འདོད་ཆགས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །མ་ཐོབ་པའི་ལོངས་སྤྱོད་སྣ་ཚོགས་དང༌། ལུས་ཀྱི་དངོས་པོ་སྣ་ཚོགས་དེ་དང་དེ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ།། ཐོབ་པ་དང་མ་ཐོབ་པའི་ལུས་ཀྱི་དངོས་པོ་གཉིས་དང་ཡུལ་གཉིས་ལ་དེ་ལྟར་སྲེད་པ་རྣམ་པ་བཞི་གོ་རིམས་བཞིན་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པ་དག་གོ །དེ་བས་ན་ལེན་པའི་མཚན་ཉིད་འདུན་པ་དང་འདོད་ཆགས་ཀྱང་འདིར་འདུས་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་སྐད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས། ལས་ནི་ཞིང་སྲེད་པ་ནི་རླན། རྣམ་ པར་ཤེས་པ་ནི་ས་བོན། མ་རིག་པ་མུན་པའི་རྣམ་པ་སྟེ། སེམས ་ཅན་དེ་དག་གི་མ་རིག་པ་མུན་ པར་གྱུར་པ་ནི་སེམས ་པ་དམན་པ་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གནས་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ་འདོད་པའི་སྲེད་པའོ་ཞེས་རྒྱས་པར་གསུངས་པ་དེ་དག་མདོ་སྡེ་འདི་ལ་ཇི་ལྟར་རིག་པར་བྱ་ཞེ་ན། སྲིད་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ལས་ནི་ཞིང་ཡིན་ནོ། །དེར་ཉེ་བར་འགྲོ་བའི་ལེན་པ་དང་བཅས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ས་བོན་ཡིན་ནོ། །ལེན་པ་ཉིད་རླན་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པ་དེ་གསུམ་ནི་ཡང་སྲིད་པའི་མྱུ་གུ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །མ་རིག་པ་ནི་རླན་མི་ཟད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འདིའི་ནང་ནས་འབྱུང་བ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ལུད་ཀྱིས་གཡོགས་པའི་ས་བོན་ལ་རླན་མི་སྐམ་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་མ་རིག་པའི་མུན་པའི་རྣམ་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ས་བོན་གཡོགས་པ་ནི་སྲེད་པའི་རླན་མི་སྐམ་པ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་འདིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལས་ཁོན་ཞིང་དུ་གསུངས་ལ། གཞན་ལས་ནི་རྣམ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གྲངས་ཀྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་གནས་བཞི་སྟེ། དགེ་སློང་དག་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་གནས་བཞི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སའི་ཁམས་དེའི་ཚིག་བླ་དགས་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཡུལ་གང་ལ་དགའ་བ་དང་འདོད་ཆགས་བ་ནི་ལེན་པ་དང་བཅས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རླན་པར་བྱེད་དོ། །མིང་དང་གཟུགས་དེ་ནི་དེའི་ཞིང་ཡིན་པར་འདིར་གསུངས་སོ། །ལས་ཀྱི་སྲིད་པ་ལ་མ་བརྟེན་པར་རིས་མཐུན་པའི་སྐལ་བ་མཉམ་པ་གཞན་དུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་བས་ལས་ནི་ཞིང་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ལེན་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ལས་ཀྱི་སྲེད་པ་ལས་ཡང་སྲིད་པ་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །གང་མདོ་སྡེ་གཞན་ལས་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ནི་ལས་ཡིན། མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་རྒྱུ་ནི་སྲིད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་ན་འདི་གཉིས་ལ་ཐ་དད་དུ་བྱ་བ་ཅི་ཡོད། ཇི་ལྟར་ན་ལས་དང་སྲེད་པ་དེ་གཉིས་རྒྱུ་ཡིན་ཞེ་ན།  སེམས་ཅན་གྱི་རིས་དེ་དང་དེར་རིས་འདྲ་བར་འགྲོ་བའམ། གང་ཡང་ལས་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པར ་འགྲོ་བ་ནི་སྐྱེ་བ་ཡིན་ལ། དེའི་རྒྱུ་ནི་ལས་ཡིན་ཏེ་ལས་སྣ་ཚོགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ་དེ་བས་ནི་བདག་ནི་ སེམས་ཅན་རྣམས་ལས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཉེ་བར་འགྲོ་བ་ཡིན་པར ་སྨྲའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་དེ་གལ་ཏེ་བསོད་ནམས་ཀྱི་འདུ་བྱེད་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བསོད་ནམས་སུ་ཉེ་བར་འགྲོ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྒྱས་ པར་འབྱུང་བ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་ལས་ནི་སེམས ་ཅན་མཐོན་པོ་དང༌། དམའ་བ་དང་ངན་པ་དང༌། གྱ་ནོམ་པ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཐ་དད་པ་མེད་པར་སྲེད་པ་ནི་མངོན་པར་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། །མངོན་པར་འགྲུབ་པ་ནི་འགྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །རིས་མཐུན་པའི་སྐལ་བ་དང་འདྲ་བ་ཐམས་ཅད་དུ་ཕུང་པོ་གཞན་འབྱུང་བ་ཙམ་སྟེ། དེའི་རྒྱུ་ནི་སྲེད་པ་ཡིན་ནོ། །ལུས་ཐ་དད་པ་མེད་པར་ཆགས་ཤིང་ཕྱིས་ཀྱང་ཡོད་པར་འདོད་པ་སྟེ། དེ་ལ་ཐ་དད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་ནི་བསྒྲིབས་ལ་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དམིགས་ཀྱིས་ཕྱེ་བའི་དངོས་པོ་པ་ནི་འདོད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་དགེ་བ་ཡིན་ནོ། །སྤྱིར་འཇུག་པ་ནི་གལ་ཏེ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་མ་ཡིན་ན། གང་དུ་སྐྱེས་པས་དེ་པའི་ཡིན་པ་རྣམ་པར་གཞག་གོ །ལས་མེད་པར་ནི་ལུས་སྣ་ཚོགས་པར་མི་འགྱུར་ལ། སྲེད་པ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མེད་པར་ནི་མངོན་པར་གྲུབ་པ་ཉིད་དུ་མི་འགྱུར་རོ། །དཔེར་ན་ས་བོན་ཐ་དད་པ་མེད་པར་མྱུ་གུ་རྣམས་ཐ་དད་པ་དང༌། ཆུ་མེད་པར་མངོན་པར་གྲུབ་པར་མི་འགྱུར་བ་ནི་དཔེ་ཡིན་ནོ། །ཡང་དཔེར་ན་ཆུས་བརླན་པའི་འཇིམ་པ་ལས་རྒྱའི་འབུར་འབྱུང་གི་སྐམ་པོ་ལས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་བརྐོས་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྲེད་པ་དང་བཅས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་ཡང་སྲིད་འབྱུང་བ་ཡིན་གྱི་སྲེད་པ་མེད་པ་ལས་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་ལས་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཡང་དཔེ་གཞན་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་འདིར་ཅིའི་ཕྱིར་སྲེད་པ་དང་སྲིད་པ་གཉིས་ཀྱི་བར་དུ་ལེན་པ་བཅུག་ཅེ་ན། དེའི་བྱེ་བྲག་གིས་ལས་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྲིད་པ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་དག་འབྱུང་བ་མེད་པར་སྲེད་པར་བྱེད་པ་དེ་དག་ནི་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་གང་གི་རྒྱུ་ཞེ་ན། དེ་དག་གི་ཡང་ཕུང་པོ་ལ་སྲེད་པ་ཡོད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། བདག་ཏུ་ལྟ་བར་ཞེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནམ་ལྕགས་ཀྱི་སྒྲ་ལ་སོགས་པས་སྐྲག་པ་དང་འཆི་བ་རྣམས་ཀྱང་ལུས་ལ་མངོན་པར་དགའ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ཉིད་དེ་དག་གི་མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚོར་བ་ལ་ཞེ་སྡང་ནས་དེ་ལུས་རྒྱུན་ཆད་པར་འདོད་པ་ནི་ལུས་ལ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཡིད་འབྱུང་བར་ཡོངས་སུ་མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དག་ནི་མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་རྒྱུ་ཇི་ལྟར་སྲེད་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་འདི་ལྟར་རྟོག་ པར་བྱེད་དེ། འཆི་ཀའི་སེམས ་དང་སྲིད་པ་བར་མའི་གཟུགས་གཉིས་གཅིག་ཏུ་ཚོགས་པར་འབྱུང་ལ། སྲིད་པ་བར་མའི་གཟུགས་དེ་ལ་མངོན་པར་དགའ་ནས་དེ་ལ་ སེམས་འཇུག་པར ་བྱེད་དོ། །སྲིད་པ་བར་མའི་ སེམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཁྲག་དང་ཁུ་བ་ལ་སོགས་པ་ཕྱིའི་དངོས་པོ་ལ་ཅུང་ཟད་མངོན་པར ་དགའ་ནས་དེར་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་རིགས་པ་མ་ཡིན་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། རེ་ཞིག་གལ་ཏེ་སྲིད་པ་བར་མའི་གཟུགས་ཏེ་སེམས་ཅན་གྱི་གྲངས་སུ་གཏོགས་པ་ཡིན་ན་ནི་ སེམས་ཅན་གཅིག་ལ་དུས་གཅིག་ཏུ་བསྐལ་བ་མི་འདྲ་བའི་ལུས་གཉིས་ཇི་ལྟར་འཐད་པར ་འགྱུར། རགས་པ་དང་ཕྲ་བ་དང༌། སྣང་བ་དང་མི་སྣང་བ་དང༌། འགྲོ་བ་གཞན་དང་འགྲོ་བ་གཞན་གཉིས་ཀྱང་ཇི་ལྟར་རིགས་ པར་འགྱུར་ཏེ། འཆི་ཀའི་སེམས ་དང་སྲིད་པ་བར་མའི་གཟུགས་གཉིས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གཅིག་ཏུ་ཚོགས་ པར་འཐད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་སེམས ་ཅན་གྱི་གྲངས་སུ་གཏོགས་པ་མ་ཡིན་ན་ནི་ད་སྲིད་པ་བར་མ་ཉིད་ཡིན་ པར་མི་རིགས་ཏེ། འདི་ལྟར་སེམས ་ཅན་གྱི་གྲངས་སུ་མ་གཏོགས་པ་སྲིད་པ་བར་མ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཆི་ཀའི་ སེམས་དེ་ལ་མངོན་པར ་དགའ་བ་ཡང་གལ་ཏེ་ཤའི་མིག་གིས་མཐོང་ནས་ཡིན་ན་ནི་དེ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཚེ་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྲིད་པ་བར་མའི་གཟུགས་ཀྱང་ལྷའི་མིག་གི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་རྨི་ལམ་བཞིན་དུ་ཡིད་ཀྱིས་བརྟགས་པ་ཡིན་ན་ནི། དེ་ལ་སྲིད་པ་བར་མ་དོའི་གཟུགས་དགོས་པ་ཅི་ཞིག་ཡོད་དེ། སྐལ་པ་མི་འདྲ་བའི་ས་པ་གཉིས་ཡིན་ན་ཡང་འཆི་ཀའི་ སེམས་དང་སྲིད་པ་བར་མའི་གཟུགས་གཉིས་གང་གིས་པ་ཡིན་ཡང་རུང་སྟེ། དེ་ལ་མངོན་པར ་དགའ་བར་བྱེད་པ་མི་རིགས་སོ། །གཟུགས་མིད་པ་ན་ཡང་སྲིད་པ་བར་མ་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་དེར་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་གཞན་དུ་ཡང་མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་རྒྱུ་སྲིད་པ་ཡིན་པར་ཅི་སྟེ་མི་འདོད། དེ་ལྟར་ན་རྟོག་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་མི་རིགས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ལུས་ལ་སྲེད་པ་མ་སྤངས་པ་ནི་ས་དེ་ལས་འདོད་ཆགས་དང་མ་བྲལ་བ་རྣམས་དེ་མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་སྐྱོན་མེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་མ་སྤངས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། དེའི་ཕྲ་རྒྱས་མ་བཅོམ་པའི་ཕྱིར་རམ། འཇིག་རྟེན་པའི་ལམ་གྱིས་ཉམས་མ་སྨད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གང་འདི་སྐད་དུ་གང་ཞིག་སྐྱེ་བའི་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་ནི་སྤངས་ལ་མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་མ་ཡིན་པའི་གང་ཟག་ནི་ཡོད་དེ། མུ་བཞིའོ་ཞེས་གསུངས་པ་དེ་ལ་སྐྱེ་བ་ནི་གང་ཡིན། མངོན་པར་འགྲུབ་པ་ཡང་གང་ཡིན། དེ་གཉིས་ཀྱི་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་ཡང་གང་ཡིན། གཅིག་སྤངས་པ་གང་གི་ཡིན། གཉིས་པ་གང་གི་ཡིན། གཉིས་ཀ་སྤངས་པ་གང་གི་ཡིན། གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་པ་གང་གི་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་ལ་འདི་སྐད་དུ་བརྗོད་དེ། སྐྱེ་བ་ནི་སྐྱེ་བའི་སྲིད་པ་ཡིན་ནོ། །མངོན་པར་འགྲུབ་པ་ནི་སྲིད་པ་བར་མ་ཡིན་ཏེ་དེ་ལ་མངོན་དུ་ཕོགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་གཉིས་ལ་ཉོན་མོངས་པ་གང་གིས་སྦྱོར་བ་དེ་ནི་དེ་གཉིས་ཀྱི་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་ཡིན་ནོ། །སྲིད་པ་བར་མར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྐྱེ་བའི་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་སྤངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་གང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གིས་སྐྱེ་བར་ཀུན་ཏུ་སྦྱོར་བ་དེ་ནི་འདིའི་སོ་སོར་མ་བརྟགས་པས་འགོག་པའི་ཚུལ་དུ་འགགས་ཏེ་དབང་པོ་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྲེད་པ་བར་མ་ཉིད་དེའི་གཉེན་པོ་ངེས་པར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་ཉིད་ཀྱི་ཚུལ་དུ་རྒྱུན་གནས་པས་ན་སྤངས་པ་ཞེས་བྱའོ། །སོ་སོར་བརྟགས་པས་འགོག་པ་ཡོངས་དེ་པའི་ཉོན་མོངས་པ་སྲིད་པ་བར་མ་པར་གཏོགས་པ་ཡང་རུང༌། སྐྱེ་བར་གཏོགས་པ་ཡང་རུང་ཐམས་ཅད་ཅིག་ཅར་འཐོབ་བོ། །གཟུགས་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་འཕགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེས་ནི་མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བ་སྤངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཁམས་གསུམ་ལ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་གང་ཡིན་པ་དེས་ནི་དེ་གཉིས་ཀ་སྤངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལས་གཞན་གྱིས་ན་གཉིས་ཀ་མ་སྤངས་སོ། །འོ་ན་གང་ལས་སྲེད་པ་ནི་མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ་དེར་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་སྲིད་པ་བར་མ་ཁོ་ན་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་ཡིན་པར་མི་འདོད་ཅེ་ན། དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ནི་སྲིད་པ་བར་མའི་རྒྱུ་སྲིད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པར་འགྱུར་གྱི་ལས་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྲིད་པ་བར་མ་ཐ་དད་པ་ཇི་ལྟར་འཐད་པར་འགྱུར། སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ཡང་ལས་ཉིད་ཡིན་པར་འགྱུར་གྱི་སྲིད་པ་ནི་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་རོ། །འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཡང་གཟུགས་མེད་པར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །སྲིད་པ་བར་མར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ། སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ལས་ཙམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ནི་ཐམས་ཅད་ནི་སྲིད་པ་བར་མ་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པར་འདོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དག་ན་རེ་ཁྲག་དང་ཁུ་བས་གྲོགས་བྱེད་པའི་ལས་ནི་འདིར་སྲིད་པ་ཡིན་པར་བསམས་སོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་འདུ་བྱེད་ལ་ཡང་དེ་དག་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །སྲིད་པ་ནི་གསུམ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་གཉིས་ལ་འདིའི་དོན་ནི་མི་འཐད་པ་ཡིན་ནོ། །འདོད་པའི་སྲིད་པར་ཡང་རྫུས་ཏེ་འབྱུང་བ་རྣམས་ལའོ། །འདིར་རང་གི་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པ་རྐྱེན་དུ་སྟོན་པ་ཡིན་གྱི་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པ་ཁྲག་དང་ཁུ་བ་དེ་ནི་འདིར་གཞུག་པར་མི་རིགས་སོ། །ཇི་ལྟར་ན་དེར་ལེན་པ་རྐྱེན་གྱི་དངོས་པོ་ཡིན། གཞན་ཡང་འདིར་ཁུངས་བརྗོད་པར་བྱ་དགོས་སོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་བཤད་པ་ལས་སྲིད་པ་རྣམ་པར་དབྱེ་བའོ།། །།རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་དང་པོ་དང་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་བཤད་པ། བམ་པོ་བཞི་པ་སྟེ་ཐ་མ། སྲིད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བའི་སྐྱེ་བ་གང་ཞེ་ན། གང་ སེམས་ཅན་དེ་དང་དེ་དག་གི་ཞེས་རྒྱས་པར ་འབྱུང་བ་དེ་དག་གི་ནི་གང་དག་གི་དང་གང་དུ་དང་སྐྱེ་བའི་མཚན་ཉིད་ཇི་ལྟར་ཡིན་པ་དེ་བསྟན་ཏོ། །དེ་དང་དེ་དག་གི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁམས་དང་འགྲོ་བ་དང་སྐྱེ་གནས་དང་གནས་དང༌། ལུས་ཀྱི་དངོས་པོ་དབྱེ་བ་ཐ་དད་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིའོ། །མིང་དང་གཟུགས་དེ་འབྲེལ་བ་ནི་སེམས་ཅན་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཆགས་པའི་དབང་གིས་འབྲེལ་བའི་རྒྱུན་གནས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་ཚིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབྲེལ་བའི་རྒྱུན་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཅི་ཞེ་ན། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་འབྲེལ་བའི་རྒྱུན་ནི་འབྲེལ་བའི་རྒྱུན་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདིར་རྒྱུན་ནི་བྲེང་ཆགས་པ་ལ་བྱ་བར་འདོད་དོ། །དེ་ཡང་རྒྱུན་མ་ཆད་པའོ། །སེམས་ཅན་གྱི་རིས་དེ་དང་དེར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཞིག་གང་དང་འདྲ་བའི་ སེམས་ཅན་གྱི་ཚོགས་ལ་བྱའོ། །སྐྱེ་བ་དང་ཤིན་ཏུ་སྐྱེ་བ་ཞེས་རྒྱས་པར ་འབྱུང་བ་ནི་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་རྣམ་པར་འཆད་པ་ནི། སྐྱེ་བའི་རྣམ་གྲངས་ཡིན་ཏེ། རྣམ་གྲངས་གཞན་གྱིས་བསྟན་པ་རིགས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་སྐྱེ་བ་གང་ཞེ་ན། གང་སྐྱེ་བའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་གི་ལུགས་འདི་ནི་སྔོན་མ་བྱུང་ངོ་ཞེ་ན། འདི་སྔོན་མ་བྱུང་བ་མ་ཡིན་གྱི། དེ་དག་སྔོན་བྱུང་བ་ཡིན་ཏེ། བློ་སྔ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་གཞན་རྣམས་ཀྱི་ཡང་དོན་ལ་ཁྱད་པར་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་སྐབས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་སྟོན་པའི་དོན་ནི་རྣམ་གྲངས་གཞན་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་འཕངས་པ་བཞིན་དུ་མིང་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མཐའ་ཚོར་བ་ལ་ཐུག་པའི་བར་གྱི་དངོས་པོ་འབྱུང་བ་ནི་སྐྱེ་བ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཚེ་སེམས་ཅན་གྱི་རིས་སྐལ་བ་འདྲ་བ་དེར་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེས་ནས་ནི་མིང་དང་གཟུགས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །མིང་དང་གཟུགས་ཀུན་ད་རྫོགས་པ་དབང་པོ་མ་ཚང་བ་མེད་པའི་གནས་སྐབས་སུ་འགྲོ་བ་ནི་འཕོས་པའོ། །འཕོས་ནས་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་མའི་མངལ་ནས་བྱུང་སྟེ། ཡུལ་ལ་དམིགས་པར་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པས་འཇུག་པ་ནི་མངོན་པར་འབྱུང་བ་ཡིན་ཏེ། མངལ་གྱི་སྒོ་ནས་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །བཙས་ཕྱིན་ཆད་འདུག་པ་ནི་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་སྲིད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་སྐྱེ་བས་བསྡུས་པ་ཡིན་ནོ། །སྔར་ཇི་ལྟར་འཕངས་པ་བཞིན་མིང་དང་གཟུགས་ནས་ཚོར་བ་ལ་ཐུག་པའི་བར་འདི་ནི་སྐྱེ་བའི་གནས་སྐབས་ཐ་དད་པའི་མཚན་ཉིད་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཡིན་ནོ། །སྐྱེ་བའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་བདག་གི་དངོས་པོ་ཐོབ་པའོ། །བདག་གི་དངོས་པོ་ཐོབ་པ་དེ་སྟོན་པ་ནི་ཕུང་པོ་སོ་སོར་ཐོབ་པ་དང༌། ཁམས་སོ་སོར་ཐོབ་པ་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་སོ་སོར་ཐོབ་པ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ན་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་བདག་ཉིད་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྒྱུན་ལ་ སེམས་ཅན་དུ་འདུ་ཤེས་ཤིང་མངོན་པར ་ཞེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་སྨོས་པ་ནི་གཅིག་པུ་དང་ལུས་ཅན་དང༌། ཡུལ་ལ་དམིགས་པར་བྱེད་པ་ཡང་བདག་གོ་ཞེས་བདག་ཏུ་རྟོག་པ་རྣམ་པ་གསུམ་བསལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྤུངས་པའི་དོན་ནི་ཕུང་པོའི་དོན་ཡིན་པས་ཕུང་པོ་སྨོས་པ་ནི་བདག་གཅིག་པུ་རྟོག་པ་བསྩལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཙམ་སྲོག་ནི་ཁམས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ངེས་ཚིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཁམས་སྨོས་པ་ནི་ལུས་ཅན་བདག་ཡིན་པར་རྟོག་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མིག་ལ་སོགས་པ་ཡུལ་ལ་དམིགས་པར་བྱེད་པ་ནི་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཡིན་གྱི། དམིགས་པར་བྱེད་པའི་བདག་ནི་གང་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་སྐྱེ་མཆེད་སྨོས་པ་ནི་བདག་ཏུ་རྟོག་པ་གསུམ་པ་བསལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་གནས་སྐབས་དང་བཅས་པའི་སྐྱེ་བའི་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པ་རྒྱས་པར་བསྟན་ནས། ཡང་མདོར་སྟོན་པ་ནི་ཕུང་པོ་རྣམས་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་དང་སྲོག་གི་དབང་པོ་རབ་ཏུ་སྐྱེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་བྱས་ན་དྲོད་གཤེར་ལས་སྐྱེས་པ་དང༌། རྫུས་ཏེ་བྱུང་བའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེ་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་གསར་དུ་བྱུང་བ་ནི་མངོན་ པར་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །སྲོག་གི་དབང་པོ་ནི་སེམས ་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྔོན་གྱི་ལས་ཀྱིས་འཕངས་པ་སྐལ་པ་འདྲ་བའི་རྒྱུན་འབྲེལ་བར་བྱ་བ་ལ་ནུས་པ་ཡོད་པ་གང་གིས་རིས་མཐུན་པ་དེར་མངོན་པར་བྱུང་སྟེ། ཕུང་པོའི་རྒྱུན་འཇུག་ཅིང་གནས་པ་སྟེ། གནས་པ་དེ་ཡང་སྲོག་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ན་མདོར་ན་རིས་མཐུན་པར་མཚམས་སྦྱར་ནས་རྒྱུན་དང་བཅས་པ་ནི་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེ་བ་རྣམ་པ་ལྔའི་ནང་ནས་དང་པོའི་སྐྱེ་བ་ནི་རེ་ཞིག་སྲིད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཡིན་པར་རིགས་ན་དེའི་འོག་མ་དག་ནི་འོག་མ་འོག་མ་རྐྱེན་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་སྲིད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཡིན་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། སྲིད་པས་ནི་སྐྱེ་བ་དང་པོ་ལ་དེའི་ངོ་བོའི་ནུས་པ་ཡོད་པར་བྱས་ནས་དེའི་བྱེ་བྲག་ལས་གནས་སྐབས་གཞན་ལྷག་མ་རྣམས་ཀྱང་འོག་མ་འོག་མ་རྐྱེན་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་རྩ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སྲིད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །དང་པོའི་བྱེ་བྲག་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་མདོ་སྡེ་ལས་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་ལྟར་དགེ་སློང་དག་རྣམ་པ་བཞིའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྐྱེ་བ་ནི་རིམ་པ་གང་གིས་སྐྱེ་བ་དང༌། གང་སྐྱེ་བ་དང་ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བ་དེ་ནི་འདིའི་སྐྱེ་བའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །རྣམ་པ་བཞིའི་མཚན་ཉིད་ནི་ཇི་ལྟར་འཕངས་པའི་མིང་དང་གཟུགས་དང་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་དང༌། རེག་པ་དང་ཚོར་བའི་མཚན་ཉིད་དོ། །རིམ་པ་གང་གིས་སྐྱེ་བ་ནི་ས་བོན་བཏབ་པའི་སྐྱེ་བ་དང༌། དེའི་འོག་ཏུ་དེའི་འཕེལ་བའི་སྐྱེ་བ་དང༌། དེའི་འོག་ཏུ་བཅས་པའི་སྐྱེ་བ་དང༌། དེའི་འོག་ཏུ་འཕེལ་བའི་སྐྱེ་བ་དང༌། འཕེལ་ནས་ལོངས་སྤྱོད་པ་དང༌། ཐ་སྙད་ནུས་པ་ཐོབ་པའི་སྐྱེ་བ་སྟེ་རིམ་པ་འདིས་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེ་བ་ཡང་གང་ཞེ་ན། ཕུང་པོ་དང༌། ཁམས་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་སྐྱེ་བ་ཡིན་གྱི་བདག་མ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་འཕེལ་བར་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མི་རྟག་པ་དང་སྲོག་གི་དབང་པོའི་དབང་གིས་དང༌། དུས་དཔག་ཏུ་ཡོད་པར་གནས་པའི་ཆོས་ཉིད་ཡིན་པའི་ཡང་ཕྱིར། མི་རྟག་པ་སྐྱེ་བ་ཉིད་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་བཤད་པ་ནི་གོ་རིམས་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བའི་རྣམ་གྲངས་བཅུ་ཡིན་པར་བརྗོད་དོ། །སྲིད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་རྐྱེན་དང་རྐྱེན་ཅན་གཉིས་ངེས་པ་དང་མ་ངེས་པ་ལ་སྐྱོན་ཡོད་དེ། གལ་ཏེ་སྲིད་པ་ཁོ་ན་སྐྱེ་བའི་རྐྱེན་ཡིན་ན་ནི་གནས་གསུམ་ཚོགས་པས་མའི་མངལ་དུ་བུ་ཆགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་འབྱུང་བའི་མདོ་སྡེ་སྤངས་པར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་སྐྱེ་བ་ཁོ་ན་རྐྱེན་ཡིན་ན་ནི་སྲིད་པར་གྱུར་པའི་ལས་ནི་རྒྱུ་མཐུན་པའི་འབྲས་བུའི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་མ་ཡིན་ པར་འགྱུར་བ་དང༌། དེ་ལ་དམིགས་པའི་སེམས ་དང་ སེམས་ལས་བྱུང་བའི་དམིགས་པའི་རྐྱེན་མ་ཡིན་པར ་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་གཉིས་ཀ་ངེས་པ་ཡིན་ན་ནི་སྐྱོན་རྣམ་པ་གཉིས་ཡོད་དོ། །འོན་ཏེ་མ་ངེས་པ་ཡིན་ན་ནི་བཤད་པ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན་དོན་མེད་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། རྐྱེན་གཙོ་བོ་འཆད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྲིད་པ་ནི་རྐྱེན་གཙོ་བོ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་མེད་པར་སྐྱེ་བ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དྲི་ཟ་ཡང་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །གནས་རྣམ་པ་གསུམ་མེད་པ་ཡང་དྲོད་གཤེར་ལས་སྐྱེ་བ་དང༌། རྫུས་ཏེ་སྐྱེ་བ་རྣམས་དང༌། གཟུགས་མེད་པ་རྣམས་སུ་ཇི་ལྟར་རིགས་པར་སྐྱེ་བ་ཡོད་པ་ཉིད་དོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་བཤད་པ་ལས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སྐྱེ་བ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའོ། །སྐྱེ་བའི་རྐྱེན་གྱིས་རྒ་ཤི་ཞེས་བྱ་བའི་རྒ་བ་གང་ཞེ་ན། གང་དེའི་སྤྱི་ཅེར་དང༌། སྐྲ་དཀར་དང་ཞེས་རྒྱས་པར་འབྱུང་བའི་ཚིག་རྣམ་པ་བཅོ་བརྒྱད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བའི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་བདུན་ནི་ཡོངས་སུ་ཉམས་པའི་རྒས་པ་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ། །གཟུགས་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བའི་མཚན་ཉིད་ནི་སྐྲ་བྱི་ཞིང་སྐྲ་མདོག་འགྱུར་བ་དང༌། པགས་པ་འཁུམས་པ་དང་མདངས་ཡོངས་སུ་ཉམས་པ་དང༌། ཤ་ལྷོད་པ་དང༌། དཔེ་དང་བཅས་པའི་ལུས་ཀྱི་དབྱིབས་ཡོངས་སུ་གྱུར་བ་དང་མདོག་འགྱུར་བས་སོ། །སྟོབས་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བའི་མཚན་ཉིད་ནི་སྒྲ་དང་བཅས་ཤིང་ཤིན་ཏུ་དབུགས་རྒོད་པ་དང༌། འགྲེང་བ་དང་འགྲོ་བའི་གནས་སྐབས་གཉིས་ན་འབུབ་པ་ལྟར་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པའོ། །ཤེས་རབ་རྣམ་པར་འགྱུར་བའི་མཚན་ཉིད་ནི་བླུན་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཡིན་ཏེ། ལེགས་པར་བཤད་པ་དང༌། ཉེས་པར་བཤད་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་དོན་དང༌། བྱ་བ་དང་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ཤེས་པའི་སྟོབས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དྲན་པ་རྣམ་པར་འགྱུར་བའི་མཚན་ཉིད་ནི་མྱུར་དུ་བརྗེད་པ་དང༌། དྲན་པ་མི་གསལ་བའོ། །འཁྲིག་པ་དང་ཟས་ཀྱི་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་བདེ་བ་རྣམ་པར་འགྱུར་བའི་མཚན་ཉིད་ནི་སྐྱེས་པ་ཉིད་ལ་གནོད་པར་གྱུར་བའི་ཕྱིར་དང༌། འཇུག་པའི་མེ་ཞེན་པར་གྱུར་པས་སོ། །དབང་པོ་རྣམ་པར་འགྱུར་བའི་མཚན་ཉིད་ནི་ཡུལ་ལ་དམིགས་པའི་སྟོབས་ཞན་པ་དང་ཉམས་པས་སོ། །ཚེ་རྣམ་པར་འགྱུར་བའི་མཚན་ཉིད་ནི་ཚེའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་འཆི་བར་ཉེ་བར་གྱུར་པ་དང་ཡོ་བྱད་ཉུང་བར་མི་བཟོད་པས་སོ། །དང་པོའི་བྱེ་བྲག་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལས་གསུངས་པ་དགེ་སློང་དག་སྐྱེ་བ་རྣམ་པ་བཞི་པོ་ཉིད་ཀྱི་ཚེ་ཡོངས་སུ་འགྱུར་བས་བྱས་པའི་ཕོངས་པ་རྣམ་པ་ལྔ་ནི་རྒས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཕོངས་པ་རྣམ་པ་ལྔ་ལ་སྐྲས་ཕོངས་པ་ནི་བྱི་བ་དང་མདོག་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལུས་ཕོངས་པ་ནི་དབྱིབས་དང་ཤ་དང་སྟོབས་དང་མདོག་གྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལས་ཕོངས་པ་ནི་སྨྲ་བ་ན་ལུད་པ་ལུ་བ་དང༌། དབུགས་རྒོད་པའི་ལུས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལངས་པ་ན་གདུང་མ་གུག་པ་བཞིན་དུ་གུག་པོར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདུག་པ་ན་ལུས་མདུན་དུ་གུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །འགྲོ་བ་ན་འཁར་བ་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡིད་ཀྱི་ནི་ཤེས་རབ་རྨོངས་པ་དང་དྲན་པ་ཞན་པའི་ཡང་ཕྱིར་རོ། །ལོངས་སྤྱོད་ཕོངས་པ་ནི་ཡོ་བྱད་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པ་ཞན་པའི་ཕྱིར་དང༌།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རྩེད་མོ་དང་དགའ་བའི་ཡོ་བྱད་ལ་ཐམས་ཅད་ནས་ཐམས་ཅད་དུ་ལོངས་མི་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་དང༌། དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་རྣམས་རང་གི་ཡུལ་ལ་མི་གསལ་བར་རྒྱུ་བ་དང་མི་རྒྱུ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྲོག་གི་དབང་པོ་ཕོངས་པ་ནི་ཚེ་ཟད་པ་དང་ཤི་བ་དང་ཉེ་བ་དང་འཆི་བའི་རྐྱེན་ཅུང་ཟད་ཙམ་ཡང་མི་བཟོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒས་པའི་རྣམ་གྲངས་བཅོ་བརྒྱད་པོ་དེ་དག་ནི་དེ་ལྟར་བཤད་དོ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །འཆི་བ་གང་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་གང་ཡིན་པ་དེ་དང་དེ་དག་སེམས་ཅན་གྱི་རིས་དེ་དང་དེ་དག་ནས་འཕོས་པ་དང་འཕོ་བ་ཉིད་དང་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱས་ པར་རྣམ་གྲངས་བཅུ་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་འཕོས་པ་ནི་སེམས ་ཅན་གྱི་རིས་དེ་དང་བྲལ་བའོ། །འཕོ་བ་ཉིད་ནི་འཆི་བའི་གནས་སྐབས་ཏེ། གང་ཞིག་འཕོ་བ་དེ་འཕོ་བ་ཡིན་ལ། དེའི་དངོས་པོ་ནི་འཕོ་བ་ཉིད་དེ། འཕོ་བའི་གནས་སྐབས་གང་ཡིན་པའོ། །ཞིག་པ་ནི་གཟུགས་ཀྱི་ལུས་ལ་མིང་གི་ཚོགས་བྲལ་བའོ། །ནང་ཉམས་པ་ཉིད་ལས་གཟུགས་ཀྱི་ལུས་ལ་དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་རྣམས་རྒྱུན་ཆད་པའོ། །ཚེ་ཉམས་པ་དང་དྲོད་ཡལ་པ་ཞེས་བྱ་བ་གཉིས་ཀ་ཡང་གནས་པའི་རྒྱུ་སྔོན་གྱི་འཕེན་པ་དང༌། ཉེ་བར་བསྟེན་པའི་ཟས་ཀྱང་ཟད་པའི་ཕྱིར་ཡིན་ པར་སྟོན་ཏེ། མདོ་སྡེ་གཞན་ལས་ཇི་སྐད་དུ་ཟས་ནི་སེམས ་ཅན་གནས་པའི་ཚེ་ན་ཟས་གནས་པའང་དེ་བཞིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པས་ཚིག་གཉིས་གཉིས་ཀྱིས་འཕོས་པ་དང༌། འཕོ་བ་ཉིད་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་ཚེ་ཟད་པ་རིམ་གྱིས་ཤི་བ་གང་ཡིན་པ་དང༌། འཆི་བའི་གནས་སྐབས་གང་ཡིན་པ་དེ་གཉིས་ཀ་ཤི་བ་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ། །གང་ཡང་ཚེ་མ་ཉམས་པ་སྲོག་གི་དབང་པོ་དང་ལྡན་པ་ཡང་རིམ་གྱིས་མ་ཡིན་པར་འཆི་བ་སྟེ། དེ་ནི་སྲོག་གི་དབང་པོ་འགགས་པ་དང༌། ཕུང་པོ་རྣམས་འདོར་བ་དང༌། ཤི་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ་མདོར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །སྲོག་གི་དབང་པོ་འགགས་པ་གང་ཞེ་ན། དུས་བྱེད་པའོ་ཞེས་སྨྲས་ཏེ། དུས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེས་ནི་སྔོན་གྱི་ལས་ཀྱིས་འཕངས་པ་གང་ཡིན་པ་སྐལ་བ་འདྲ་བའི་ཕུང་པོའི་རྒྱུན་གྱིས་གནས་པའི་དུས་དེའི་མཐར་ཐུག་པ་ནི་སྲོག་གི་དབང་པོ་འགགས་པ་སྟེ། སྲོག་གི་དབང་པོ་དོན་གཞན་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ། །དང་པོའི་བྱེ་བྲག་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ལས་དགེ་སློང་དག་སྐྱེ་བའི་མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་བཞི་པོ་དག་ཉིད་ལ། འཆི་བའི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་རྣམ་པ་དྲུག་ཡོད་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། རྫོགས་པར་ཤི་བ་དང༌། མ་རྫོགས་པར་ཤི་བ་དང༌། ཤི་བའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་དང༌། མ་རྫོགས་པར་འཆི་བའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་དང༌། རྫོགས་པར་ཤི་བའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་དང༌། དུས་མ་ཡིན་པ་དང་དུས་སུ་ཤི་བའོ། །དགེ་སློང་དག་དེ་ལ་ཤི་བའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་ལུས་ལས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བྲལ་ཞིང་འཇིག་པ་དང༌། དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་རྣམས་ནུབ་པར་གྱུར་པ་ལས་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་དག་ནི་ཤི་བའི་རྣམ་གྲངས་རྣམ་པ་བཅུ་པོ་དེ་དག་གི་དོན་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་དོ། །བསྟན་པ་ལས་ཅིའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ལ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ལས་མ་ཕྱེ་ཞེ་ན། རྒ་ཤི་ནི་སྲིད་པའི་ཡན་ལག་ཉིད་དུ་བརྗོད་པར་བཞེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་གང་ཞེ་ན། མ་རིག་པ་ནས་རྒ་ཤིའི་བར་ཡིན་ནོ་ཞེས་མདོ་སྡེ་གཞན་ལས་གསུངས་ཀྱི། མྱ་ངན་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ལུང་ལས་བཟློག་ལ་བརྟག་པའི་ཚེ་ཡང་གང་ཞིག་མེད་ན་རྒ་ཤི་མི་འབྱུང་བ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་ཀྱི་མྱ་ངན་ལ་སོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་དེ་དག་ཁས་མི་ལེན་ཏམ་ཞེ་ན། གོ་རིམས་མ་ངེས་པའི་ཕྱིར་དང༌། གཅིག་ཏུ་ཆད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ལ་གོ་རིམས་ངེས་པ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྒ་བའི་སྔ་རོལ་ལམ་ཕྱི་ནས་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །གདོན་མི་ཟ་བར་མྱ་ངན་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འབྱོར་བ་དང་ལྡན་པ་ཡིད་བདེ་བ་མང་བ་ཁོ་ན་དག་དུས་བྱེད་པ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒ་ཤི་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་འབྱུང་བ་ཡིན་ཏེ། འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབྱུང་བ་ནི་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །འཇིག་པ་ནི་འཆི་བ་ཡིན་ནོ། །གནས་པ་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ཉིད་ནི་རྒ་བ་ཡིན་ནོ། །གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུན་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ། །དེའི་སྔ་ཕྱིའི་བྱེ་བྲག་ནི་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །ཀུན་རྫོགས་པ་ལ་ཡོངས་སུ་ཉམས་པའི་རྒ་བ་ཡོད་པར་མདོ་སྡེ་འདི་ལས་བསྟན་ཏོ། །གལ་ཏེ་གནས་པ་གཞན་དུ་འགྱུར་བ་རྒ་བ་ཡིན་ན་ཅིའི་ཕྱིར་བར་དུ་བསྟན་ཞེ་ན། འདི་ཉིད་གོ་རིམས་ཡིན་ནོ། །འདུས་བྱས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ལ་ཅིའི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ཞེ་ན། སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པའི་བྱེ་བྲག་ཉིད་གནས་པ་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་ཀྱིས་ནི་སྔ་ན་མེད་པ་དང་ཞིག་ནས་མེད་པའི་མི་རྟག་པ་ཉིད་སྟོན་ཏོ། །གཅིག་གིས་ནི་དངོས་པོ་རྣམ་པར་འགྱུར་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བའི་མི་རྟག་པ་ཡིན་པས་དེ་ལས་ནི་གོ་རིམས་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་བསྟན་པ་ལས་ཅིའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལ་སོགས་པ་བསྟན་ཞེ་ན། སྐྱེ་བ་ཡོད་ན་ཉེས་པ་དེ་དག་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཉེས་དམིགས་ཕལ་ཆེ་བ་ཉིད་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དང་ཡིད་འབྱུང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ཅིའི་ཕྱིར་མྱ་ངན་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་ཞེ་ན། སྡུག་པ་དང་བྲལ་བ་ན་ལོག་པར་ཅལ་ཅོལ་སྨྲ་བའི་རྒྱུ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་མྱ་ངན་ནོ། །ལོག་པར་ཅལ་ཅོལ་སྨྲ་བ་དེ་ཉིད་སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པ་ཡིན་ནོ། །མི་སྡུག་པ་དང་ཕྲད་པ་ན་ལུས་ཀྱིས་མི་འདོང་པ་མྱོང་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ལས་བྱུང་བ་ནི་ཡིད་མི་བདེ་བ་ཡིན་ནོ། །ཚོལ་བ་དང་ཀུན་ཏུ་བསྲུང་བའི་དུས་ན་འབད་པར་བྱེད་པའི་ངལ་བ་ནི་འཁྲུག་པ་ཡིན་ནོ། །སྡུག་པ་དང་བྲལ་བ་ཉིད་ན་བྲང་བརྡུང་བ་ལ་སོགས་པས་ལུས་གདུང་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ལོ། །ཅལ་ཅོལ་སྨྲ་བ་བཏང་བ་ན་བར་སྐབས་སུ་སེམས་ལ་གདུང་བ་དྲག་པོ་འབྱུང་བ་ནི་ཡིད་མི་བདེ་བའོ། །དེ་དང་བྲལ་བ་ནས་མི་གསལ་བའི་གནས་སྐབས་སུ་ཉིན་ཞག་ཁ་ཅིག་ཏུ་ཟླ་ལ་ཡིད་མི་བདེ་བ་བྱེད་པ་ནི་འཁྲུག་པའི་རྣམ་གྲངས་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་བྱས་ན་མདོ་སྡེ་གཞན་ལས་སྡུག་པའི་རིགས་ཅན་གྱི་མྱ་ངན་དང་སྨྲེ་སྔགས་འདོན་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་མ་དང༌། ཡིད་མི་བདེ་བ་དང་འཁྲུག་པ་རྣམས་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གང་གསུངས་པ་དེ་རིགས་པ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་སྐྱེ་བའི་རྐྱེན་གྱིས་རྒ་ཤི་ཡིན་ན་སྐྱེས་ཙམ་ཉིད་ན་རྒས་པའམ་འཆི་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། འདིར་ཉིད་མཚམས་སྦྱོར་བའི་སྐད་ཅིག་མ་དང་པོ་ཁོ་ན་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་སྐད་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་ནུར་ནུར་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ནར་ནར་པོ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་མ་ཐག་ཏུ་ནི་མ་ཡིན་པས་དཔེ་སྔར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་དེ་དག་གིས་སོ། །སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུན་ནོ། །ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོག་མ་མེད་པ་དང་ལྡན་པའོ། །འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བ་དང་རྒ་ཤིལ་སོགས་པའམ་འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་པའོ། །འབའ་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བདག་དང་བདག་གི་དང་བྲལ་བའོ། །འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བའོ། །ཇི་སྐད་དུ་རེག་པ་དེ་དང་དེ་ཀུན་འབྱུང་བ་ནས་ཚོར་བ་དེ་དང་དེ་ཀུན་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །འཕགས་པའི་བདེན་པ་ལས་ནི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ལས་སྡུག་བསྔལ་ཀུན་འབྱུང་བ་ཞེས་བསྟན་ཏེ་འདིས་སམ་འདི་ལས་ཀུན་འབྱུང་བས་ན་ཞེས་བྱས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེ་བའི་རྐྱེན་གྱིས་རྒ་ཤི་ཞེས་བྱ་བ་འདིར་རྐྱེན་དང་རྐྱེན་ཅན་གཉིས་ངེས་པ་དང་མ་ངེས་པ་ལ་སྐྱོན་ཡོད་དོ། །གལ་ཏེ་སྐྱེ་བ་ཁོ་ན་རྒ་ཤིའི་རྐྱེན་ཡིན་ན་ནི་ལམ་གྱིས་དུབ་པ་དང་ནད་དང་མྱ་ངན་དང་ཡང་བ་མ་སྤངས་པ་དང་གཞན་གྱིས་བྱས་པ་དག་གིས་ཤིན་ཏུ་མྱུར་བར་རྒས་ཤིང་ཤི་བར་མི་འགྱུར་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་རྒ་ཤི་ཁོ་ནའི་རྐྱེན་སྐྱེ་བ་ཡིན་ན་ནི་སྐྱེ་བས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བྱས་པ་གཞན་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཆོས་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བ་དང༌། བདེ་བ་དང་ཚོར་བ་བར་མ་དང་མྱ་ངན་ལ་སོགས་པ་ཡང་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་གཉིས་ཀ་ངེས་པ་ཡིན་ན་ནི་སྐྱོན་གཉིས་པོ་དེ་དག་ཉིད་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་མ་ངེས་པ་ཡིན་ན་ནི་འཆད་པ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དོན་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རྐྱེན་གཙོ་བོ་འཆད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྐྱེན་གཙོ་བོ་ཉིད་ནི་སྐྱེ་བ་ཡིན་ཏེ། མ་སྐྱེས་པ་རྒ་ཤི་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ལམ་གྱིས་དུབ་བ་ལ་སོགས་པ་མེད་པར་ཡང་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ།། འདི་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་ཡན་ལག་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་རྫོགས་པར་སྟོན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ངས་སྨྲས་པ་གང་ཡིན་པ་དེའི་ཆེད་དུ་ངས་སྨྲས་པ་འདི་དག་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་དག་སོ་སོ་དང་དེ་དག་གི་ཆེད་དུ་དེ་དག་གི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་དག་ངས་སྨྲས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་དག་གི་ནི་སྔར་དོན་དང་ཡི་གེ་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་ཉིད་དང་ཤིན་ཏུ་ལྡན་ཏེ་བརྗོད་པ་བདག་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་བཤད་པ་ལས་རྒ་ཤི་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་རྫོགས་སོ།། །།ཁ་ཅིག་ན་རེ་འདིར་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་ཁོ་ན་ཡན་ལག་ཉིད་ཡིན་པར་རིག་ པར་བྱ་བ་ནི་མ་ཡིན་གྱི་དེར་གཟུགས་དང་སེམས ་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་གཞན་ཡང་གདོན་མི་ཟ་བར་དེ་དང་ལྷན་ཅིག་བྱེད་པ་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། ཕུང་པོ་ལྔ་པའི་གནས་སྐབས་བཅུ་གཉིས་པོ་དེ་དག་ལ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་ཉིད་མདོ་སྡེ་ལས་བསྟན་ཞེ་ན། གནས་སྐབས་དེ་དང་དེ་དག་གི་ནང་ན་གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེའོ། །གལ་ཏེ་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་དག་འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་པའི་རྐྱེན་གྱི་གཙོ་བོ་ཡིན་པར་ཇི་ལྟར་བསྟན་པར་མི་འདོད་ན་དེའི་གནས་སྐབས་ན་མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་གཙོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པ་ཅི་ཞིག་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཡོད། དེ་དག་ཡན་ལག་ཉིད་ཡིན་པར་ཡང་ཇི་ལྟར་ཁས་མ་བླངས་པ་ཡིན། ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཕུང་པོ་ལྔ་པ་ཡིན་ན་ཅིའི་ཕྱིར་མིང་དང་གཟུགས་འབའ་ཞིག་ཕུང་པོ་ལྔ་པར་བསྟན་པ་གཞན་མ་ཡིན། དེ་བས་ན་འདུ་བྱེད་ལ་སོགས་པའི་རྐྱེན་གཙོ་བོ་རེ་རེ་ཉིད་ཡན་ལག་ཡིན་པར་བཅོམ་ལྡན་འདས་བཞེད་པ་ཡིན་ཏེ། མུ་བཞི་བརྟགས་པས་ཇི་སྐད་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་བསྟན་པ་འདིས་མདོར་ཅི་བསྟན་ཞེ་ན། དང་པོའི་བྱེ་བྲག་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ལ་བརྟེན་པ་བྱས་ནས་ཇི་ལྟར་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་མདོར་བསྟན་པར་བྱའོ། །གང་གིས་ཇི་ལྟར་ཅི་ཞིག་འཕེན་པ་དང་འཕངས་པ་དེ་ཉིད་གང་གིས་ཇི་ལྟར་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་དང༌། མངོན་པར་གྲུབ་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དང༌། དེའི་ཉེས་དམིགས་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་བསྟན་ཏོ། །གང་གིས་འཕངས་ཤེ་ན། མ་རིག་པའི་རྐྱེན་ཅན་འདུ་བྱེད་ཀྱིས་སོ། །ཇི་ལྟར་འཕངས་ཤེ་ན། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་བག་ཆགས་བསྒོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་ཞིག་འཕེན་ཞེ་ན། ཡང་སྲིད་པ་པའི་མིང་དང་གཟུགས་དང་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་དང༌། རེག་པ་དང༌། ཚོར་བ་སྟེ་ཅི་རིགས་པར་མཐར་གྱིས་དང་ཅིག་ཅར་འབྱུང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འཕངས་པ་དེ་གཉིས་གང་ཞེ་ན། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་དེའི་ས་བོན་ཡོངས་སུ་བརྟས་པ་དེ་ཉིད་འཕངས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གིས་མངོན་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་ཅེ་ན། ཇི་སྐད་དུ་བསྟན་པའི་རིམ་གྱིས་སྔོན་འཕངས་པས་འདིར་སྐྱེས་པའི་ཚོར་བའི་རྐྱེན་གྱིས་སྲེད་པ་སྐྱེས་པ་གང་ཡིན་པ་དང༌། དེའི་རྐྱེན་གྱིས་ལེན་པའོ། །ཇི་ལྟར་དེ་གཉིས་ཀྱིས་མངོན་པར་སྒྲུབ་ཅེ་ན། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ལ་ལས་ཀྱི་བག་ཆགས་གནས་པ་དག་དེས་སྲིད་པ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ལས་ཀྱི་བག་ཆགས་རྣམ་པ་མང་དུ་ཡོད་དེ། འདུ་བྱེད་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལེན་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པ་གང་གིས་འདི་ནས་གཉིས་པར་ཡང་སྲིད་འབྱུང་བར་བྱེད་པ་དེ་འདིར་སྲིད་པ་ཞེས་བྱའོ། །མངོན་པར་གྲུབ་པ་དེ་གང་ཞེ་ན། མིང་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་འཕངས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་མ་འོངས་པ་ན་སྐྱེ་བའོ། །དེ་ཡོད་ན་ཉེས་དམིགས་གང་ཞེ་ན། རྒ་ཤི་ཡིན་ཏེ། ཡིད་དུ་འོང་བའི་ལང་ཚོ་དང་སྲོག་ཞིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་ཀྱིས་འཕེན་པ་དང༌། སྲེད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ལེན་པས་མངོན་པར་གྲུབ་པ་ཡིན་པ་འདི་ཇི་ལྟར་ཡིད་ཆེས་པར་བྱ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཞེ་ན། འདི་ལྟར་བདེན་པ་མཐོང་ན་ཡང་སྲིད་པ་འཕེན་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འཕགས་པའི་བདེན་པ་ལ་རིག་པ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་དགྲ་བཅོམ་པ་ལ་ཡང་སྔོན་གྱི་འཕེན་པ་ཡོངས་སུ་ཟིན་ཀྱང་ཡང་སྲིད་མངོན་པར་སྒྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དོན་དེ་ཉིད་བསྡུ་བའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལྔ་སྟེ། གང་གིས་འཕེན་དང་ཇི་ལྟར་གང༌། །དེ་སྒྲུབ་བྱེད་པའང་དེ་ལ་ཡང༌། །ཉེས་དམིགས་གང་ཡིན་དེ་དག་རྣམས། །ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་རྣམས་ཀྱིས་བསྟན། །གཉིས་ཀྱི་ཡན་ལག་གཅིག་གིས་དང༌། །རྣམ་པ་བཞི་དང་གཉིས་ཀྱིས་དང༌། །གཅིག་གིས་གཅིག་དང་གཅིག་གིས་ནི། །དོན་བདུན་དག་ཏུ་རབ་ཏུ་བསྟན། །བདེན་པ་ཇི་བཞིན་མི་ཤེས་ཕྱིར། །ལས་ཀྱིས་སེམས་ལ་བསྒོས་ཕྱིར་དང༌། །ཡན་ལག་བཞི་ནི་རིམ་གྱིས་འཕེན། །དེ་ཡི་ས་བོན་ཡོངས་བརྟས་ཕྱིར། །འཕངས་པ་བཞིན་དུ་སྐྱེས་པ་ཡི། །ཚོར་བས་སྐྱེད་པའི་སྲེད་པ་ལས། །ལེན་པ་འབྱུང་བས་དེ་ཡི་ལས། །བསྒོས་པ་སྔོན་དུ་གྱུར་པ་ཡིན། །གྲུབ་པ་སྐྱེ་ཡིན་དེ་ལ་ཡང༌། །རྒས་སྩོགས་ཉེས་དམིགས་གང་གི་ཕྱིར། །བདེན་པ་མཐོང་ལ་འཕེན་པ་མེད། །སྲེད་པ་བྲལ་ན་འབྱུང་བ་མེད། །ཅིའི་ཕྱིར་བདེན་པ་མཐོང་བ་ལ་མ་རིག་པ་མེད་པ་ཡིན། གང་གི་ཕྱིར་འདིའི་ལས་ཀྱིས་ཡང་སྲིད་འཕེན་པར་མི་བྱེད། གང་དག་གི་ཡང་སྲིད་འཕེན་པར་བྱེད་པའི་ལས་ལ་དབང་བྱེད་པ་ནི་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་དབང་བྱེད་པ་གང་ཞེ་ན། རིག་པ་མེད་པས་མ་རིག་པ་གང་ཡིན་པའོ། །དེ་གང་ཞེ་ན། བདེན་པ་མཐོང་བའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་གང་ཡིན་པའོ། །སྲེད་པ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འདོད། །བདེན་པ་མཐོང་བ་གང་ཡིན་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་དེ་ནི་དེ་ལ་དབང་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། མི་མཐོང་བ་ནི་མཐོང་བ་ཉིད་ཀྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཡིན་པར་རིགས་པ་ཡིན་ཏེ། སྒྲིབ་པར་བྱེད་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དཔེར་ན་སྣང་བའི་མུན་པ་ལྟ་བུའོ། །སྲེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཆགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདེན་པ་མཐོང་བའི་ཡུལ་ལ་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་ཡང་མ་རིག་པ་ཡིན་པས་དེ་ནི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཡིན་པར་རིགས་ཀྱི་སྲིད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འགོག་པ་དང་ལམ་གྱི་བདེན་པ་གཉིས་ལ་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྲེད་པ་མེད་པར་ཡང་མ་རིག་པ་ནི་བདེན་པ་མཐོང་བའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཡིན་པར་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། འགོག་པ་དང་ལམ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གྱི་བདེན་པ་གཉིས་ལམ་འདྲེས་པ་ཡོད་པ་ཡིན་གྱི། སྲེད་པ་ནི་མ་རིག་པ་མེད་པར་མ་ཡིན་ནོ། །བདེན་པ་མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་ཡང་མ་རིག་པ་དམིགས་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་ཡོངས་སུ་འགྱུར་གྱི། སྲིད་པ་ནི་དེ་ལ་དམིགས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པས་སྤོང་བ་ཡིན་པས་འདི་ནི་བདེན་པ་མཐོང་བའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་དེའི་གཉེན་པོ་བདེན་པ་མཐོང་བ་ཇི་ལྟར་ཡིན་ཞེ་ན། མ་རིག་པ་མེད་པར་སྲེད་པ་མི་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་དང༌། དེ་ཡང་དེས་རྒྱུན་གཅོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེར་ན་སྐྱོན་གྱི་གཉེན་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེ་ལས་བྱུང་བའི་ནད་ཀྱི་ཡང་གཉེན་པོ་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཡང་སྲེད་པ་ནི་ཡང་སྲིད་འཕེན་པར་བྱེད་པའི་ལས་ལ་དབང་བྱེད་པ་ཡིན་ན་ནི་བདེན་པ་རྣམས་ལ་རྨོངས་པ་གང་ཞིག་སྲིད་པ་རྒྱུན་ཆད་པར་འདོད་ན་དེའི་ཡང་སྲིད་འཕེན་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། སྲེད་པ་ལ་ཞེ་སྡང་ཞིང་ཡང་སྲིད་མེད་པར་སྲེད་པའི་དབང་གིས་ཡང་སྲིད་འཕེན་པར་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རེ་ཞིག་བསོད་ནམས་དང་བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པའི་འདུ་བྱེད་ལ་སྲེད་པས་དབང་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། འདོད་པའི་སྲེད་པས་དེ་ལྷག་པར་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་གཡོ་བ་ལ་ནི་ཇི་ལྟར་ཡིན། བསམ་གཏན་ནམ་གཟུགས་མེད་ལ་མ་བསྐྱེད་པར་ནི་དེ་ལ་དམིགས་པའི་སྲིད་པ་སྐྱེ་བའི་སྐབས་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ལྟར་སྲེད་པ་ནི་རང་གི་ཁམས་དང༌། ས་ལ་དམིགས་པ་ངེས་པ་ཡིན་ན། མ་རིག་པ་ནི་དེ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་མ་རིག་པ་ཁོ་ན་ཡང་སྲིད་འཕེན་པར་བྱེད་པའི་ལས་ལ་དབང་བྱེད་པར་རིགས་པ་ཡིན་གྱི་སྲེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཡང་སྲིད་འཕངས་པ་ལ་ཡང་ས་གང་བར་གཏོགས་པའི་སྲེད་པ་འཇུག་པ་རྙེད་པས་ས་དེ་པར་གཏོགས་པ་མངོན་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དེ་ལ་དབང་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་གང་དག་རང་གིས་ལ་དམིགས་པར་ངེས་པ་མ་ཡིན་གྱི་སྐལ་བ་མི་འདྲ་བ་དང༌། ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བ་དག་དེ་དག་གི་ཡང་སྲིད་འཕེན་པར་བྱེད་པའི་ལས་ལ་བྱེད་པ་ཡིན་པར་ཅིའི་ཕྱིར་མ་བསྟན་ཞེ་ན། མ་རིག་པ་ཁོ་ན་དེ་ལ་གཙོ་བོ་ཡིན་ཏེ། བདེན་པ་མཐོང་བའི་ཡུལ་ལ་ཁྱབ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེ་དག་མེད་པར་ཡང་མཐུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་རིག་པ་མེད་པར་དེ་དག་མེད་དོ། །དེ་བས་ན་དོན་བདུན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་འཆད་པ་དེ་དག་འཐད་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དུ་ཡང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་རིམ་གྱིས་ཡང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སྲིད་སྐྱེ་བར་འཆད་པ་ལ་ཡན་ལག་དུ་ཞིག་གིས་རྫོགས་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། ཇི་སྲིད་ཀྱིས་རྒྱུ་དང་བཅས་པའི་ཡང་སྲིད་བསྟན་པར་ནུས་པའོ། །བདུན་ནམ་ལྡས་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་བདུན་ཁོ་ན་འཆད་པར་བྱེད་ན་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་མིང་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་རིམ་གྱིས་མ་འོངས་པ་ན་ཡང་སྲིད་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྨྲས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཡང་སྲིད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ལེན་པའི་བྱེ་བྲག་གི་འབྲས་བུ་འབྱིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྔོན་དུ་གྱུར་པ་ལས་བྱུང་ངོ་ཞེས་མ་སྨྲས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་དག་མེད་པར་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་ཡང་སྲིད་འགྲུབ་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་ཏེ་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་རིག་པ་ནི་ཡང་སྲིད་མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པར་བསྟན་པ་ཡང་མ་ཡིན་ན་གང་གི་ཕྱིར་དེ་སྤངས་པས་དེ་མི་འབྱུང་བར་འགྱུར། འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་དེ་ནི་སྔར་ཀུན་དུ་འབྱུང་ངོ༌། །འོན་ཏེ་ལྔ་ཁོ་ན་འཆད་པར་བྱེད་ན་ནི་སྲིད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ལེན་པས་ཀུན་ནས་བསླང་བའི་ལས་ཀྱིས་ཡང་སྲིད་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྨྲས་པར་འགྱུར་པ་ཡིན་གྱི། དེ་ཡང་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་འཕངས་པའི་མིང་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་རིམ་གྱིས་འབྱུང་ངོ་ཞེས་སྨྲས་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་མེད་པར་བདེན་པ་མཐོང་བ་ལ་ཡང་བདེན་པ་མ་མཐོང་བ་བཞིན་དུ་གསར་དུ་ཡང་སྲིད་འཕེན་པ་ཡོད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །ལས་ཟད་ན་ཡང་སྲིད་ག་ལས་ཡོད་པ་དང༌། རང་གི་ངོ་བོ་ཅི་ཡིན་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་པ་ཅི་ཡིན་པ་ཤེས་པར་མ་བྱས་པར་འགྱུར་རོ། །སྲིད་པའི་རྐྱེན་ཀྱང་མ་བསྟན་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་བཤད་པ་མེད་པར་ཡང་སྲིད་ཀྱི་བཤད་པ་རྫོགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེ་བར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ནི་ལས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཡིན་ཏེ། མིང་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་ཐ་དད་པའི་ལུས་ཀྱི་དངོས་པོ་འཕེན་པ་ལ་དབང་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མངོན་པར་འགྲུབ་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ནི་སྲེད་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཡིན་ཏེ། རང་གི་ཁམས་སུ་འཕངས་པའི་ཡང་སྲིད་མཚམས་སྦྱོར་བ་ལ་དབང་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ནི་ཡན་ལག་བདུན་དང་ལྔས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་ལུང་ལས་ཡན་ལག་བཅུ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གཉིས་འཆད་པ་ཉིད་ལེགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་བསྟན་བཅོས་དང་འགལ་བ་མ་ཡིན་ནམ། ཇི་སྐད་དུ་ཡེ་ཤེས་ལ་འཇུག་པ་ལས་གང་གསུངས་པ་གང་ཟག་གཅིག་གི་སྐྱེ་བ་འདི་ལ་འདས་པ་ནི་དུ་ཞིག་ཅེ་ན་སྨྲས་པ་གཉིས་ཏེ། མ་རིག་པ་དང་འདུ་བྱེད་དོ། །མ་འོངས་པ་དུ་ཞིག་ཅེ་ན་སྨྲས་པ། གཉིས་ཏེ་སྐྱེ་བ་དང་རྒ་ཤིའོ། །ད་ལྟར་བྱུང་བ་དུ་ཞིག་ཅེ་ན། སྨྲས་པ། བརྒྱད་དེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནས་སྲེད་པའི་བར་རོ་ཞེས་བྱ་བའོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་ན་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་དང༌། ལེན་པའི་རྐྱེན་གྱིས་སྲིད་པ་ལ་ཐ་དད་དུ་བྱ་བ་ཅི་ཞིག་ཡོད་ཅེ་ན་སྨྲས་པ། སྔོན་གྱི་ཚེ་རབས་གཞན་ལ་ལས་གང་བྱས་ཤིང་བསྩགས་པ་དང༌། ལས་གང་གི་རྣམ་པར་སྨིན་པས་ཚེ་འདི་ལ་སྲེད་པ་རྙེད་པར་བྱེད་པ་དང༌། ལས་གང་གིས་སྐྱེས་པ་ན་རྣམ་པར་སྨིན་པོ་སོ་སོར་མྱོང་བར་བྱེད་པའི་ལས་དེ་ཉོན་མོངས་པ་གཅིག་གི་རྐྱེན་གྱིས་ཡིན་པར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ་མ་རིག་པ་སྟེ། འདི་ནི་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་ཅེས་བྱའོ། །ལས་གང་ཞིག་སྐྱེ་བ་འདི་ནི་བྱེད་ཅིང་བསྩགས་པ་དང༌། ལས་གང་གིས་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མ་འོངས་པ་ན་ཡིན་པ་ཕྱིས་སྲིད་པར་མཚམས་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་དང༌། ལས་གང་གིས་སྐྱེས་པ་ན་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཕྱིས་སོ་སོར་མྱོང་བར་འགྱུར་བར་བྱེད་པའི་ལས་དེ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་ཡིན་པར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་ཏེ། འདི་ལྟ་སྟེ་ལེན་པ་སྟེ། འདི་ནི་ལེན་པའི་རྐྱེན་གྱིས་སྲིད་པ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་སྟོན་ཏེ། དེ་དག་ནི་དུམ་བུ་གསུམ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཐ་དད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་བསྟན་བཅོས་འདི་དང་འགལ་བ་ཡོད་པ་ཇི་སྐད་དུ་སྔར་བསྟན་པ་དེ་བཞིན་དུ་མདོ་སྡེ་ལ་བརྟེན་པའོ།། བསྟན་བཅོས་དང་འགལ་བ་ནི་ཚོད་ཡོད་ཀྱི་མདོ་སྡེ་དང་འགལ་ན་མི་རུང་ངོ༌། །དུམ་བུ་གསུམ་དུ་རྣམ་པར་འཇོག་པ་འདི་ལ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་མང་དུ་འབྱུང་སྟེ། རྒྱུ་དང་བཅས་པའི་སྐྱེ་བ་རིམ་གྱིས་ཡིན་པར་འཆད་པ་དང༌། རྒྱུ་ཁྱད་པར་ཅན་ལས་སྐྱེ་བ་རིམ་གྱིས་འཆད་པ་ལ་དགོས་པ་ཅི་ཡོད། འདས་པའི་ལས་ལས་འདིར་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཇི་ལྟར་འབྱུང༌། བསྟན་བཅོས་ལས་ནི་དེ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཁོ་ནར་འདོད་དོ། །ཇི་ལྟར་དེ་འདུ་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་ཡིན་པར་རུང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་མིང་དང་གཟུགས་གཉིས་ཀྱི་གནས་སྐབས་གཉིས་ལ་ཡང་བྱེ་བྲག་ཅི་ཡོད། འགག་པའི་རིམ་པ་ལ་ཡང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་འགག་པ་གལ་ཏེ་རྣམ་པར་ཞིག་པ་ཡིན་ན་ནི། དེས་རྒྱུ་རྣམ་པར་ཞིག་པ་ལས་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་ཞིག་པ་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་སྐད་ཅིག་མ་འཇིག་པ་ལ་གནོད་པར་འགྱུར་རོ། །སྐད་ཅིག་མ་འཇིག་པའི་རྒྱུ་དང༌། བར་མ་ཆད་པར་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་རྣམ་པར་འཇིག་པའི་དུས་ཁོ་ན་ནི་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ན་ནི་ཇི་ལྟར་ན་རྒྱུ་རྣམ་པར་འཇིག་པ་ལས་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་འཇིག་པ་འགྲུབ་པར་འགྱུར། སྔོན་གྱི་སྐྱེ་བ་རྣམ་པར་འཇིག་པ་ན་ཡང་དེའི་རྒྱུ་ཅན་སྐྱེ་བ་ཕྱི་མ་མི་གནས་པའི་ཕྱིར་དང༌། སྐྱེ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་འཇུག་པར་ཡང་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་འགག་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྤངས་པ་ཡིན་ན་ནི་དེས་ན་མ་རིག་པ་དང༌། སྲེད་པ་དང་ལེན་པ་རྣམས་ཅིག་ཅར་དུ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེ་དག་སྤངས་ན་ཡང་གཞན་སྤངས་པར་རྣམ་པར་འཇོག་པའི་ཕྱིར་རིམ་པས་འགག་པར་སྟོན་པ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སྤངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཐོབ་པ་རྒྱུན་ཆད་པའོ། །དེ་ལས་གཞན་པ་ཡང་དེ་ལ་དམིགས་པའི་ཉོན་མོངས་པའི་ཐོབ་པ་རྣམས་རྒྱུན་ཆད་པའོ། །གང་ཞིག་མིག་ལ་འདུན་པ་དང་འདོད་ཆགས་སྤངས་ན། འདུན་པ་དང་འདོད་ཆགས་སྤངས་པ་དེ་དག་ཉིད་ཀྱིས་ཁྱོད་ཀྱིས་མིག་སྤངས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་མདོ་སྡེ་ལས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་འགག་པ་ཞེས་བྱ་བ་མ་སྐྱེས་པ་ཡིན་ན་ནི་འདས་པ་དང༌། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སྐྱེ་བས་བསྡུས་པའི་ཡན་ལག་རྣམས་སྐྱེས་པ་ཡིན་པར་ཇི་ལྟར་རུང་བ་ཡིན། དེ་ལྟ་ན་མི་རྟག་པའི་འགོག་པ་དང༌། སོ་སོར་བརྟགས་པའི་འགོག་པ་དང༌། སོ་སོར་བརྟགས་པ་མ་ཡིན་པའི་འགོག་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་རོ། །རྣམ་གྲངས་ཀྱིས་དེ་འཆད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཏེ་ཡང་འགག་པའི་རིམ་བ་འཆད་པ་ལ་འདི་ལྟར་རྟོགས་པར་བྱེད་དེ། སྐྱེ་བ་དེ་ཉིད་ལ་མ་རིག་པ་མ་སྐྱེས་པས་འདུ་བྱེད་རྣམས་མི་སྐྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་སྐྱེ་བ་གཉིས་པ་ལ་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་སྐྱེས་པ་ཞེས་རྒྱས་པར་བྱས་ནས་སྲིད་པའི་བར་དུ་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་གསུམ་པའི་སྐྱེ་བ་མ་སྐྱེས་པ་དང༌། དེ་ལ་རྒ་ཤིའོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་སྐྱེ་བ་གསུམ་པ་མ་སྐྱེས་པའི་རིམ་པས་འཆད་པ་ནི་དོན་མེད་པར་འགྱུར་བའམ། ཧ་ཅང་ཐལ་བར་ཡང་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཚེ་ལུགས་ལས་བཟློག་པའི་འགོག་པ་སྟོན་ཏེ། སྐྱེ་བ་མེད་ན་རྒ་ཤི་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་བརྟེན་པ་ཡིན་ན་ནི། དེའི་ཚེ་གལ་ཏེ་མ་འོངས་པ་སྐྱེ་བ་གསུམ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པའི་སྐྱེ་བ་ལ་རྟོག་ན་ནི་སྐྱོན་དེ་དག་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་སྐྱེ་བ་གཉིས་པ་ལ་རྟོག་ན་ནི་རྒྱུ་དང་བཅས་པ་ད་ལྟར་གྱི་སྐྱེ་བ་ལ་མ་སྐྱེས་པའི་རིམ་པ་སྟོན་པ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་སྐྱེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། དགོས་པ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་དུས་ཐ་དད་པའི་སྒོ་ནས་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་རྣམ་པར་འཇོག་པ་ལ་འགོག་པའི་རིམ་པ་འཆད་པ་ནི་ཐམས་ཅད་དུ་སྦྱར་བར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །སྔར་ཡན་ལག་རྣམ་པར་གཞག་པ་ལ་གང་སྐྱེས་པས་གང་སྐྱེ་བའམ། འཕེན་པའམ། འཕངས་པའམ། མངོན་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ལ་ནི་དེ་མ་སྐྱེས་པས་དེ་མི་སྐྱེ་བའམ། མི་འཕེན་པའམ། འཕངས་པ་མེད་པའམ། མངོན་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མེད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་འགོག་པའི་རིམ་པ་འཆད་པ་ནི་རིགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཚེ་འདི་ལ་ཚོར་བདག་ཡོད་བཞིན་དུ་ཚོར་བ་མ་སྐྱེས་པས་སྲེད་པ་མ་སྐྱེས་པར་ཇི་ལྟར་རུང་བར་འགྱུར། ཚོར་བ་གང་ཡིན་པ་ནི་སྲེད་པའི་རྐྱེན་ཡིན་ཏེ། དེ་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་རྐྱེན་ཡང་གང་ཞིག་ཅེ་ན། སྲེད་པའི་ས་བོན་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡིན་ཏེ། མ་རིག་པའི་འདུས་ཏེ་རེག་པ་ལས་སྐྱེས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་བསྟན་པ་ལས་ཤེས་པར་བྱས་ཟིན་ཏོ། །འདིར་ཡང་དུམ་བུ་གསུམ་རྣམ་པར་གཞག་པ་བླངས་ཏེ། འགའ་ཞིག་ལན་འདེབས་པ་དུས་གསུམ་ལ་རྨོངས་པ་བཟློག་པའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་དུམ་བུ་གསུམ་བསྟན་ཏེ། འདི་ལྟར་མདོ་སྡེ་གཞན་ལས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་དང༌། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ཆོས་རྣམས་ཁོ་ན་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཡང་དག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་མཐོང་ན། དེ་ནི་ཅི་བདག་འདས་པའི་དུས་ན་བྱུང་བར་གྱུར་ཏམ་ཞེས་རྒྱས་པར་བྱས་ཏེ་སྔོན་གྱི་མཐའི་རྗེས་སུ་མི་འབྲང་ངོ༌། །ཅི་བདག་མ་འོངས་པའི་དུས་ན་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ཞིག་གམ་ཞེས་རྒྱས་པར་བྱས་ཏེ་མ་འོངས་པའི་མཐའི་རྗེས་སུ་ཡང་མི་འབྲང་ངོ༌། །བདག་གི་ལུས་ལ་ཐེ་ཚོམ་ཟ་སྟེ། ཅི་སྟེ་བདག་འདི་ཡིན་ནམ། ཇི་ལྟར་འདི་བདག་ཡིན་ཞེས་རྒྱས་པར་གསུངས་སོ། །སྔོན་གྱི་མཐར་ཡང་མ་རིག་པའི་སྒོ་ནས་སྲེད་པ་དང་ལེན་པ་ཡང་བསྟན་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་མ་རིག་པ་དང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལས་གང་གིས་སྐྱེ་བ་བྱས་པ་ནི་འདུ་བྱེད་ཀྱི་སྒྲས་བསྟན་ཏོ། །གང་ལས་སྐྱེ་བ་གཞན་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་དེ་ནི་སྲིད་པའི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སྒྲའོ། །འདས་པའི་ལས་ཀྱང་ཡོད་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེ་ལས་ཉིང་མཚམས་སྦྱོར་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་འབྱུང་བ་ཡིན་གྱི། ལས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པའི་སྔོན་གྱི་སྐྱེ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུན་ལས་ནི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ནུས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གང་ཞིག་ལས་དང་ཉོན་མོངས་པ་ལས་སྐྱེ་བ་འབྱུང་བར་ཤེས་པ་དེ་ན་དུམ་བུ་གསུམ་བསྟན་པ་མེད་པར་ཡང་སྔོན་གྱི་མཐའ་ལ་སོགས་པ་ལ་མ་རྨོངས་པ་མི་འབྱུང་བ་ཡིན་ན། སྔོན་གྱི་མཐའ་ལ་སོགས་པའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བར་ལྟ་ག་ལ་འགྱུར། གལ་ཏེ་ཡང་མ་རིག་པའི་སྒོ་ནས་སྲེད་པ་དང་ལེན་པ་ཡང་བསྟན་པ་ཡིན་ན། བསྟན་བཅོས་འདི་དང་ཇི་ལྟར་འགལ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ལས་ནི་ཉོན་མོངས་པ་གཅིག་གི་རྐྱེན་གྱིས་ཡིན་ཏེ་འདི་ལྟ་སྟེ་མ་རིག་པའི་ཞེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་སོ། །སྔོན་གྱི་མཐར་སྲེད་པ་དང་ལེན་པ་ཡང་མ་རིག་པའི་སྒོ་ནས་བསྟན་པ་ཡིན་ན། ཅིའི་ཕྱིར་དབུས་ཀྱི་མཐར་མ་ཡིན། གལ་ཏེ་འདས་པའི་དུས་ལ་མུན་པའི་རྣམ་པར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འདི་གཉིས་ཤིན་ཏུ་རྣམ་པར་ཕྱེ་སྟེ་བརྗོད་པར་བྱ་དགོས་སོ། །འོན་ཏེ་ད་ལྟར་བྱུང་བས་འདས་པ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེ་མི་བསྟན་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དབུས་ཀྱི་མཐར་སྲེད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ལེན་པ་ཞེས་གསུངས་ལ་སྔོན་གྱི་མཐར་མ་ཡིན། ལས་གང་གིས་སྐྱེ་བ་བྱས་པ་དེ་ནི་འདི་འདུ་བྱེད་ཡིན་ལ། གང་བྱེད་པར་འགྱུར་བ་དེ་འདུ་བྱེད་མ་ཡིན། གང་ལས་སྐྱེས་པར་གྱུར་པ་དེ་ནི་སྲིད་པ་ཡིན་ལ། གང་ལས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དེ་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་རིགས་པ་ཅི་ཡོད། འདས་པའི་ལས་ཡོད་པ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདིས་ནི་ཐམས་ཅད་བརྒྱན་ཏོ། །གང་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ཡོད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་དེ་འདས་པ་ཡིན། མ་འོངས་པ་དེ་ཡང་ཡོད་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ། །འདས་པ་གང་ཡིན་པ་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བས་གང་དུ་གང་ལ་ཅི་ཞིག་ནུས་པ་ཡོད་ན་གང་གིས་འདི་ནི་འདིའི་རྐྱེན་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྣམ་པར་གཞག་པར་འགྲུབ་པར་འགྱུར། གང་ཡང་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ལ་གནས་སྐབས་གཞན་གཉིས་པོ་བྱེ་བྲག་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་དང༌། དེ་ཉིད་དེ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ན་ཅིའི་ཕྱིར་མ་བྱུང་བ་ལས་བྱུང་བ་དང༌། འབྱུང་ནས་མེད་པར་ཡང་མི་འདོད། དེ་བས་ན་ལས་ཡོངས་སུ་བསྒོས་པའི་སྔོན་གྱི་སྐྱེ་བའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་འདིར་ཉིང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མཚམས་སྦྱོར་བ་ཡིན་པར་གདོན་མི་ཟ་བར་ཁས་བླང་བར་བྱའོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ཡང་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་ཡན་ལག་ཡིན་པར་ཇི་ལྟར་འགྲུབ་པར་འགྱུར། ཅི་དུམ་བུ་གསུམ་རྣམ་པར་གཞག་པ་མེད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནམ། ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། གཞན་དུ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་གཞན་དུ་ཡིན་ཞེ་ན། གང་གིས་ཇི་ལྟར་གང་འཕངས་པ་དེ་ནི་འཕངས་པའི་དུམ་བུ་གཅིག་པ་ཡིན་ནོ། །གང་གིས་ཇི་ལྟར་གང་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་དེ་ནི་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་དུམ་བུ་གཉིས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་མངོན་པར་འགྲུབ་ན་ཉེས་དམིགས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཉེས་དམིགས་དུམ་བུ་གསུམ་པ་ཡིན་ནོ། །དུས་གསུམ་དུ་དབྱེ་བ་ཉིད་ཀྱིས་གཞན་དུ་དུམ་བུ་གསུམ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ལས་བརྩམས་པའི་ལུང་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ལས་ཡན་ལག་དུ་ཞིག་འདས་པ་ལགས། བཀའ་སྩལ་པ། གཉིས་ཏེ། མ་རིག་པ་དང་འདུ་བྱེད་དོ། །སྐྱེས་པ་འགགས་པའི་དོན་དང༌། སྐྱེ་བ་སྔ་མ་པ་མ་ཡིན་པའི་དོན་གྱིས་སོ། །མ་འོངས་པའི་དུ་ཞིག །བཀའ་སྩལ་པ། གཉིས་ཏེ། སྐྱེ་བ་དང་རྒ་ཤིའོ། །ཡན་ལག་བཞི་པ་ཅན་གྱི་སྐྱེ་བ་ཉེས་དམིགས་དང་བཅས་པར་མ་ཆད་པར་མངོན་པར་འགྲུབ་པ་འཐོབ་པའི་དོན་གྱིས་དང༌། ལན་གྲངས་གཞན་མ་ཡིན་པའི་དོན་གྱིས་སོ། །ད་ལྟར་བྱུང་བ་དུ་ཞིག ། བཀའ་སྩལ་པ། བརྒྱད་དེ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ནུས་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ཡིན་པའི་དོན་གྱིས་སོ། །མིང་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ནི་ས་བོན་གྱི་མཚན་ཉིད་ད་ལྟར་བྱུང་པ་ཡིན་པའི་དོན་གྱིས་སོ། །སྲེད་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་ལས་བྱེད་པ་ད་ལྟར་བྱུང་བ་ཡིན་པའི་དོན་གྱིས་ཏེ། དེ་ལ་སྲེད་པ་དང་ལེན་བའི་ཡན་ལག་ནི་སྲིད་པར་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །སྲིད་པའི་ཡན་ལག་ནི་སྐྱེ་བའི་གནས་བྱེད་པའི་ལས་ཅན་ནོ། །དེ་ལྟར་ན་དེ་དག་ནི་རིགས་པ་དང་ལུང་ལ་བརྟེན་ནས་བདག་གིས་བསྟན་ཏོ། །བཙུན་པས་སྟོན་པའི་མདོ་སྡེ་ལས་བྱུང་བ་དུས་གསུམ་ལས་མ་རིག་པ་དང་འདུ་བྱེད་ནི་འདས་པའི་དུས་སོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནས་སྲིད་པའི་བར་དུ་ནི་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དུས་སོ། །སྐྱེ་བ་དང་རྒ་ཤི་ནི་མ་འོངས་པའི་དུས་སོ། །ཡང་མདོ་སྡེ་གཞན་ལས་གསུངས་པ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་ཆོས་དེ་དག་ནི་གནས་སྐབས་ལྔར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། མ་རིག་པ་དང་འདུ་བྱེད་ནི་བྱེད་པ་པོའི་གནས་སྐབས་སོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དང་མིང་དང་གཟུགས་ནི་མངལ་གྱི་གནས་སྐབས་སོ། །སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་དང་རེག་པ་དང་ཚོར་བ་ནི་ཡུལ་ལ་འཇུག་པའི་གནས་སྐབས་སོ། །སྲེད་པ་དང་ལེན་པ་དང་སྲིད་པ་ནི་འབྱུང་བར་གནས་སྐབས་སོ། །སྐྱེ་བ་དང་རྒ་ཤི་ནི་རྣམ་པར་སྨིན་བའི་གནས་སྐབས་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཕལ་དགུ་ནི་མདོ་སྡེ་ལས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཟས་ཡིན་ཏེ། མ་འོངས་པ་ན་ཡང་སྲིད་མངོན་པར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །བདག་འདྲ་བདག་དེ་ལྟ་བུ་ལ་རབ་ཏུ་སྤྲོ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཉི་ཚེ་བའི་མ་དོ་སྡེ་བསྡུས་པ་རྣམས་ལེགས་པར་གསུངས་པ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ སེམས་པར ་འགྱུར་བ་འདི་དག་ལ་དགོངས་པ་ཅི་ཡོད་ཅེས་འདི་ལ་འབད་པར་བྱ་དགོས་ཏེ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བསྟན་པ་ནི་རང་གི་དགོངས་པ་ཐ་དད་པ་མཐའ་ཡས་པ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་མོས་པ་དང༌། ཁམས་དང་གཉེན་པོ་སྣ་ཚོགས་ལ་ལྟོས་ནས་དེ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་རིམ་པ་ཇི་ལྟར་མདོ་སྡེ་འདི་ལས་འབྱུང་བ་འདི་ཁོ་ན་ལྟ་བུ་ཡིན་ན་ནི་རྒྱུ་དང་བཅས་རྐྱེན་དང་བཅས་གཞི་དང་བཅས་པའི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་ལས་གང་གསུངས་པ། དགེ་སློང་དག་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་པའི་རྒྱུ་ཅན་ནི་མ་རིག་པའོ། །མ་རིག་པའི་རྒྱུ་ཅན་ནི་སྲེད་པའོ། །སྲེད་པའི་རྒྱུ་ཅན་ནི་ལས་སོ། །ལས་ཀྱི་རྒྱུ་ཅན་ནི་མིག་ནས་ཡིད་ཀྱི་བར་དུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འབྱུང་བ་འགལ་བར་འགྱུར་རོ། །འོན་ཏེ་རིམ་པ་དེ་ཁོ་ན་ལྟ་བུ་ཡིན་ན་ནི་མདོ་སྡེའི་འགལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན་འགལ་བ་མེད་དེ། དེ་ནི་དགོངས་བ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེར་ནི་སྲེད་པ་དང་ལེན་པ་དག་ཡན་ལག་གཅིག་ཏུ་བྱས་ཏེ་བསྟན་ཏེ། འདོད་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་འདུན་པ་དང༌། འདོད་ཆགས་ལ་ནི་སྲེད་པའི་བྱེ་བྲག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྲིད་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ལས་ནི་ལས་སུ་གསུངས་སོ། །སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་གནས་སྐབས་ཀྱི་སྐྱེ་བ་ནི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་ཏུ་གསུངས་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་མངོན་པར་འགྲུབ་པའི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལ་དགོངས་ནས་དེ་སྐད་གསུངས་ཀྱི། འཕེན་པར་བྱེད་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་སྲེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྲེད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྤྱིའི་རྐྱེན་ཉིད་ལ་དགོངས་ཏེ་གསུངས་སོ། །འདིར་ནི་ཚོར་བའི་བྱེ་བྲག་གིས་སྲེད་པའི་བྱེ་བྲག་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཚོར་བའི་རྐྱེན་གྱིས་སྲེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྐྱེན་བྱེ་བྲག་ཏུ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གྱུར་པ་ལ་དགོངས་ཏེ་གསུངས་སོ། །དེར་ཡང་མ་རིག་པའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་དོན་གྱིས་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་རྐྱེན་ཡིན་པར་གསུངས་ཀྱི་རབ་ཏུ་འཇུག་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་མ་རིག་པ་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྨོངས་པ་ཡོད་ན་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི། མ་རྨོངས་པར་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་སྐད་དུ་དེ་ཉིད་ལས་མིག་དང་གཟུགས་ལ་བརྟེན་ནས་ལོག་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་རྨོངས་པ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ལས་ནི་རབ་ཏུ་འཇུག་པ་རྐྱེན་དུ་བསྟན་ཏོ། །དེ་བས་ན་ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པར་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་དུ་མ་གསུངས་ཏེ་སྔར་ཡང་ཤེས་པར་བྱས་ཟིན་ཏོ། །དེ་བས་ན་འགལ་བ་མེད་དོ། །གདུལ་བྱའི་སྐྱེ་བོའི་བྱེ་བྲག་ལ་ལྟོས་ནས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལུགས་དང་མཐུན་པ་དང༌། ལུགས་དང་མི་མཐུན་པ་དང༌། ནག་པོ་དང་དཀར་པོའི་ཕྱོགས་དང༌། ཚང་བ་དང་ཡན་ལག་མ་ཚང་བ་ལ་སོགས་པར་འཆད་པ་ཐ་དད་པ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་སྟོན་པའི་མདོ་སྡེ་གཞན་རྣམ་པ་མང་པོ་ལ་བདག་གིས་བརྗོད་པའམ་བརྟག་པར་ལྟ་ག་ལ་ནུས། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་བྱེ་བྲག་མ་ལུས་པར་མཁྱེན་པ་ཆོས་དང་དོན་དང་ངེས་པའི་ཚིག་དང་སྤོབས་པ་མཁྱེན་པ་མཐར་ཕྱིན་པའི་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་ སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཡན་ལག་རེ་རེ་ལ་ཡང་རྣམ་པར ་ངེས་པ་ཐ་དད་པ་མཐའ་ཡས་པ་དག་བདག་གིས་ག་ལ་རྟོགས། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་དང་པོ་དང་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་གཉིས་པ་བསྟན་པ་རྫོགས་སོ།། །།དེ་ནས་གཞན་ཡང་གསེབ་ནས་ཕྱོགས་འགའི་རྣམ་པར་ངེས་པ་ཅུང་ཟད་བསྟན་པར་བྱའོ། །མདོ་སྡེའི་དོན་སྟོན་པ་རྩོམ་པའི་ཚེ་དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་མཆོད་པ་བྱེད་པ་ན། བསྟོད་པ་དང་ཚད་ཀྱི་སྒོ་ནས་བྱེད་པ་དེ་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྟོན་པ་པོ་དང་བསྟན་པ་དང་སློབ་མའི་ཡོན་ཏན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བརྗོད་པས་མདོ་སྡེ་འདི་ལ་གུས་པའི་བྱེ་བྲག་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཁ་ཅིག་དེའི་འཕྲོ་ལུས་པ་དང་དེ་ལ་ཞུགས་པ་དང༌། དེ་འདོར་བ་དག་ཀྱང་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སངས་རྒྱས་ལ་བསྟོད་ཕས་ཡོན་ཏན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དུ་ཞིག་བརྗོད་ཅེ་ན། ཡེ་ཤེས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྟེ། ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྤངས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པའི་ཕྲ་རྒྱས་ཐམས་ཅད་བག་ཆགས་དང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བཅས་ཏེ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐུགས་རྗེ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་འཁོར་བའི་མི་བདེ་བ་ཐམས་ཅད་ལས་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མི་ཟད་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི་འཁོར་བའི་མཐར་ཐུག་པར་མངའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འཇིག་པས་ན་འཇིག་རྟེན་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེའི་མཐའ་ལས་འདས་པའོ། །མཚུངས་པ་མེད་པ་ཉིད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ལེན་པ་རྣམས་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་དང་ཟང་ཟིང་གི་སྦྱིན་པས་ནི་གཞན་མཐའ་དག་ལ་ཕན་གདགས་པར་ནུས་པའི་བྱ་བ་ཉིད་དང༌། དེ་བྱ་བར་འདོད་པ་ཉིད་དང༌། རྟག་པའི་གནས་ཐོབ་པ་ཉིད་དང། གཅིག་ཏུ་སྐྱབས་སུ་གྱུར་པ་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་བརྗོད་པ་གང་ཞེ་ན། ཆོས་ལ་བསྟོད་པ་འདིར་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། འབྲས་བུའི་ཆོས་འདི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །སྒྲུབ་པའི་ཆོས་འདི་ལམ་མོ། །བཤད་པའི་ཆོས་ནི་དེ་འཆད་པའོ། །དེ་དེ་ལ་དང་པོ་ཡོན་ཏན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་རྒྱུ་དང་བཅས་པ་ཐམས་ཅད་ཤིན་ཏུ་ཞི་བའི་ཕྱིར་ཞི་བ་ཉིད་དང༌། གནས་པ་ཉིད་དེ་ལས་མི་གཡོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་དེ་ནི་དགེ་བ་ཉིད་དང༌། རྟོག་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པའི་ནི་དེ་འཐོབ་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དོ། །གསུམ་པའི་ནི་དེ་དག་གསལ་བར་བྱེད་པ་ཉིད་དོ། །གསུམ་ཆར་གྱི་ཡང་དེ་ལ་དམིགས་པའི་ཤེས་པ་ནི་འཁོར་བ་དང་མི་མཐུན་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དགེ་འདུན་གྱི་ཡོན་ཏན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་བརྗོད་པ་གང་ཞེ་ན། མདོར་ན་མཐོང་བ་དང་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཉོན་མོངས་པས་བཅིངས་པ་ལས་གྲོལ་བ་ཉིད་དང༌། དགེ་འདུན་གཞན་ལས་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པ་ཉིད་དོ། །རྒྱས་པར་བྱས་ན་ཡང་མི་སློབ་པའི་དགེ་འདུན་གྱི་ནི་ཡན་ལག་བཅུ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དེ། རིག་པ་དང་ཞབས་སུ་ལྡན་པ་ཉིད་དང༌། དེའི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཉིད་དང༌། རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སློབ་པའི་དགེ་འདུན་གྱི་ཡན་ལག་བརྒྱད་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། རིག་པ་དང་ཞབས་སུ་ལྡན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་ཀའི་ནི་ཡན་ལག་དེའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཇི་ལྟར་རིགས་པར་འབྲས་བུ་བཞིའི་ལམ་དང༌། ལམ་བཞིའི་འབྲས་བུའི་སྒོ་ནས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བརྒྱད་དོ། །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཅིའི་ཕྱིར་འདི་བཤད་ཅེ་ན། མདོ་སྡེ་མང་པོ་བཤད་པའི་དགོས་པ་ནི་ཡང་དག་པར་བསྟན་པ་དང༌། གདམས་པ་དང༌། གཟེངས་བསྟོད་པ་དང་ཡང་དག་པར་དགའ་བར་བྱ་སྟེ། གདུལ་བྱ་ཀུན་དུ་རྨོངས་པ་དང༌། །བག་མེད་པ་དང་ཀུན་ཏུ་ཞུམ་པ་དང༌། ཡང་དག་པར་ཞུགས་པ་རྣམས་ལས་གཉིས་སམ་གསུམ་མམ་བཞིའི་བྱེ་བྲག་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གཅིག་པུ་ཡང་དོན་ཁ་ཅིག་ལ་ཀུན་དུ་རྨོངས་པ་ནས་ཁ་ཅིག་ལ་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པའི་བར་དུ་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟར་མདོ་སྡེ་གཞན་ལས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གང་ཟག་དེ་དང་དེའི་ཆེད་དུ་སྟོན་པར་མཛད་འདོམས་པར་མཛད་གཟེངས་བསྟོད་པར་མཛད་ཡང་དག་པར་དགའ་བར་མཛད་ཅེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་དགོས་པའི་དགོས་པ་ཡང་མང་སྟེ། ཡིད་འབྱུང་བར་བྱ་བའམ། རབ་ཏུ་དང་བར་བྱ་བའམ། སེར་སྣ་ལ་སོགས་བའི་ཉེས་པ་བཟློག་པའམ། དེའི་གཉེན་པོ་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་སྒྲུབ་པའམ། དེའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་སྟེ་དེ་ལ་སོགས་པའོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ལ་ཁ་ཅིག་རྒོལ་བར་བྱེད་པ་པོ་མཐུན་པ་ཅན་གྱི་བྱ་བ་བྱེད་པ་གཉིས་ལས་བྱ་བ་བྱེད་པ་སྔ་མ་ལ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ཡོད་པ་མཐོང་སྟེ། དཔེར་ན་ལངས་ཏེ་འགྲོ་བ་དང་འདུག་སྟེ་ཟ་བ་ལྟ་བུའོ། །གང་སྔར་རྟེན་ཏེ་ཕྱིས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་སྐྱེ་བའི་སྔ་རོལ་ན་དེ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་རྟེན་ཏེ་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི་སྦྱོར་བ་ལེགས་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེའོ། །དེ་ལ་གཞན་དག་ལན་འདེབས་པ་འདི་ལ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། རྟེན་ཏེ་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ། པྲ་ཏཱི་ཏྱ་ས་མུཏྤཱ་ད་ལ་པྲ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མང་བའི་དོན་ཏོ། །ཨི་ཏྱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་འཇིག་པ་ཞིག་པར་འགྱུར་བ་སྐྱེས་པ་མི་གནས་པ་རྣམ་པར་འཇིག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ས་མ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདུ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་སྐད་བསྟན་ཏེ། རྒྱུ་དེ་དང་དེ་དག་ཚོགས་པ་དང་འཇིག་པ་རྣམས་འདུ་བའི་ཚུལ་གྱིས་སྐྱེ་བ་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་ཏེ་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་ནི་དེ་དག་ལན་དུ་རུང་ན་མིག་དང་གཟུགས་ལ་བརྟེན་ཏེ་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འདི་ནི་མི་རུང་ངོ༌། །གཞན་དག་ན་རེ་རྟེན་ཏེ་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ཡོད་པ་འདི་ནི་ཕ་རོལ་དང་ཚུ་རོལ་སྦྱོར་བ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དཔེར་ན་ཆུ་བརྒལ་ཏེ་རི་ཡོད་པ་དང༌། དབྱར་འདས་ཏེ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སྟོན་བྱུང་བ་ལྟ་བུ་ཡིན་པས་དེ་དག་གིས་མིག་དང་གཟུགས་ལ་བརྟེན་ཏེ་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེའོ་ཞེས་བ་འདི་ཡང་ཕ་རོལ་དང་ཚུ་རོལ་སྦྱོར་བ་ཙམ་ཡིན་པར་མངོན་གྱི། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་ན། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྐྱེན་དང་དམིགས་པ་འདས་པ་ཡིན་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་ཡང་འདུས་པ་བརྟག་པ་ལས་སྐྱོན་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་བྱེ་བྲག་མེད་པར་བསྟན་པ་ལ་ཕ་རོལ་ཉིད་གང་ལ་རྟེན་ཏེ་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བསྟན། དེ་ཐས་ན་འདི་ཡང་ལེན་དུ་མི་རུང་ངོ༌། །ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ཡོད་པ་ནི་རྒྱུའི་དོན་ལ་མཐོང་ངོ་ཞེས་སྔར་བསྟན་ཟིན་ཏོ། །བྱེད་པ་པོ་མི་མཐུན་པ་ལ་ཡང་མཐོང་སྟེ། འཇིག་རྟེན་ན་མར་འཐུངས་ཏེ་སྟོབས་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། སེང་གེ་མཐོང་སྟེ་འཇིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། བྷ་ར་ཏ་ལས་ཀྱང་འདྲོ་ནའི་བུ་ངོ་མཚར་ཆེར་འགྱུར་བའི་བྲོས་པ་མཐོང་སྟེ། ཤིན་ཏུ་མིའི་ལས་ཀྱིས་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཁྱོད་ང་ལ་འཇིགས་པ་ཆེན་པོ་བྱུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །སྒྲ་ལ་འཆེལ་བ་ཁ་ཅིག་དག་ན་རེ་བྱེད་པ་པོ་མི་མཐུན་པ་ལ་སྟེའི་དོན་ཡོད་པ་ནི་རྒྱུའི་དོན་ཡིན་པར་སྔོན་གྱི་སློབ་དཔོན་དག་སྨྲ་བ་བྱ་ཊཱི་སོའུ་ནག་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དུས་མཐུན་པར་བྱ་བ་བྱེད་པ་ལ་ཡང་མཐོང་སྟེ། ཁ་གདངས་ཏེ་ཉལ་བ་དང། མིག་ཟློག་སྟེ་ཉལ་བ་ལྟ་བུའོ། །འདི་ཅི་ཞེ་ན། ཁ་གདངས་པའམ་མིག་ཟློག་སྟེ་དུས་ཕྱིས་ཉལ་བ་མ་ཡིན་ནོ། །སྔར་ཁ་གདངས་སམ། མིག་ཟློག་སྟེ་ཕྱིས་ཉལ་བ་དེ་ལྟར་ནི་འདིར་དོན་འདི་རྟོགས་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་གཉིད་ལོག་པ་ཉིད་ཁ་གདངས་པ་དང་མིག་ཟློག་པར་རྟོགས་པར་བྱའོ། །དུས་ཕྱིས་བྱ་བ་བྱེད་པ་ལ་ཡང་མཐོང་སྟེ་རྔའི་བྱེད་པ་ལ་བརྟེན་ཏེ་དབྱུ་གུ་རྡེག་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། རྔ་ནི་སྔར་བྱེད་ལ་ཕྱིས་དབྱུ་གུ་རྡེག་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དུས་མཉམ་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། སྒྲ་ནི་བརྡབས་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ནི་ཕ་རོལ་དང་ཚུ་རོལ་བ་ཞེས་ཟེར་བ་པ་ཎི་ནི་བདག་ཀྱང་འདོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ཅིའི་ཕྱིར་སྨོས་ཤེ་ན་འཇིག་རྟེན་དང༌། བྷ་ར་ཏ་དང་སྒྲ་ལ་འཆེལ་བ་བྱ་ཊཱི་སོའུ་ན་ག་ལ་སོགས་པས་ཀྱང་བསྟན་བཅོས་འདིའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་དེ་དག་གིས་ཀྱང་ངེས་པ་ཁོ་ནར་འདི་འདོད་པར་བྱ་དགོས་སོ། །འཇིག་རྟེན་པ་ཡང་ཐ་སྙད་བྱེད་པའི་ཚེ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སངས་རྒྱས་པའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ཡིན་གྱི། རིག་བྱེད་པ་དག་གི་ཡང་མ་ཡིན་ན་རིག་བྱེད་ཀྱི་ཡན་ལག་དང༌། བྱཱ་ཀ་ར་ཎ་པ་དག་གི་ལྟ་ག་ལ་ཡིན། སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་དེ་ལ་གནས་པར་མི་བྱེད་དེ། བསྙེམས་པ་དག་གིས་བྱས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་སྒྲའི་ཚུལ་བཀོད་པ་དེ་དག་ཀྱང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པར་བྱ་དགོས་པར་འགྱུར་རོ། །རེ་ཞིག་སྒྲ་ལ་འཆེལ་བ་དེ་དག་ལ་འདི་འདྲི་བར་བྱ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་གནས་སྐབས་སྐྱེ་བ་ཅི་བདག་ཉིད་ཐོབ་པའམ་འོན་ཏེ་མ་ཐོབ་པ་ཡིན། གལ་ཏེ་བདག་ཉིད་ཐོབ་པར་ཡིན་ན་དེ་སྐྱེས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཅི་ཞིག་བྱ་བ་བྱེད་ན་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བརྗོད་འོན་ཏེ་བདག་ཉིད་མ་ཐོབ་པ་ཡིན་ན་དེའི་ཚེ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པས་མེད་པ་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་ཡིན་པར་འགྲུབ། འོན་ཏེ་མེད་པ་ཡང་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་ཡིན་པར་བརྟག་པར་བྱ་ན། གང་སྔར་བསྟན་ནས་ཕྱིས་སྐྱེའོ་ཞེས་བྱ་བར་སྐྱེ་བའི་སྔ་རོལ་ན་དེ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཇི་ལྟར་རྩོད་པ་འདི་བྱེད། འདི་ཡང་འདི་ལ་དྲི་བར་བྱ་སྟེ། འབྱུང་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་གང་ཡིན། སྐྱེ་ཞེས་པའི་དོན་ཡིན་ནོ། །སྐྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཅི་ཞིག་བྱེད་ན་འདི་ལྟར་བྱེད་པ་པོ་ཞེས་བརྗོད། སྐྱེ་བ་ལ་བྱེད་དོ་ཞེ་ན་ནི། གལ་ཏེ་སྐྱེ་ཞེས་བྱ་བ་སྐྱེ་བཞིན་པའི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ན་ནི་ཇི་ལྟར་བདག་ཉིད་ལ་བྱེད་པར་རུང༌། འོན་ཏེ་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་མ་ཡིན་ན་ནི་དེ་ལས་གཞན་དུ་མི་དམིགས་སོ། །བྱེད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཡང་འཇིག་རྟེན་ན་རྣམ་པར་མང་དུ་སྣང་སྟེ། བདེ་བ་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེད་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་མངོན་པ་ཡིན་ནོ། །ཨག་ཙོམ་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཆར་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་མངོན་པར་ཡིན་ནོ། །རྒྱབ་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་པ་ནི་འཚིར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་མངོན་པ་ཡིན་ནོ། །བྲན་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྲན་སྦྱིན་པའི་གསོལ་བ་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་མངོན་པ་ཡིན་ནོ། །སྐོན་པར་འབྲུ་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇོག་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་མངོན་པ་ཡིན་ནོ། །ཕའི་ཚིག་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེས་བསྟན་པའི་ཚིག་རྗེས་སུ་སྒྲུབ་པོ་ཞེས་བྱ་བར་མངོན་པ་ཡིན་ནོ། །གོ་སྐབས་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲིབ་པ་སེལ་ཏོ་ཞེས་བྱ་བར་མངོན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་བས་ན་སྐྱེ་བ་བྱེད་པ་པོ་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་བརྗོད་པར་བྱ་དགོས་ཏེ། གལ་ཏེ་སྐྱེ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན་ནི་སྐྱེ་བ་དག་ཡང་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྟོན་ཏོ། །དེ་ལས་ཀྱང་གཞན་སྐྱེ་བར་ཐལ་བར་འགྱུར་བས་ཐུག་པ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་བྱ་བ་བྱེད་པ་མེད་པར་ཡང་བདག་ཐོབ་པ་ཙམ་ལ་བྱེད་པ་པོ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །རྐྱེན་ཡོད་པ་ཙམ་ལ་ཡང་རྟེན་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་གྱི། འདི་ལ་བྱ་བ་བྱེད་པ་ནི་གང་ཡང་མེད། བྱེད་པ་པོ་ཡང་གང་ཡང་མེད་ན་འདི་གཉིས་བྱེད་པ་པོ་དང་ལྷན་ཅིག་པ་ལྟ་ག་ལ་ཡོད། དེ་བས་ན་རྟེན་ཏེ་འབྱུང་ཞེས་བྱ་བའི་སྦྱོར་བ་འདི་ནི་རིགས་པ་ཡིན་ནོ། །འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བར་མེད་ཅིང་མ་ཆོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ཡིན་དང་འདས་པ་ལས་གང་ཡང་སྐྱེ་བ་མེད་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ཡང་མདོ་སྡེ་གཞན་ལས་གང་འདིར་ཆོས་ཉིད་དང༌། ཆོས་གནས་པ་ཉིད་དང། ཆོས་ངེས་པ་ཉིད་ཅེས་རྒྱས་པར་བྱས་ནས་འདི་ནི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལ། ཆོས་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་གང་ཞེ་ན། གང་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། འདི་ཡོད་ན་འདི་འབྱུང་འདི་སྐྱེས་པས་འདི་སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པའོ། །སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཐོབ་པའོ། །ཆོས་ཉིད་ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། ཆོས་དེ་ཆོས་གཞན་ལ་བརྟེན་ནས་བདག་ཉིད་ཐོབ་པའོ། །ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དུས་ཀྱི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་བསྟན་པས་དུས་གསུམ་པའི་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཉིད་བསྟན། ཆོས་གནས་པ་ཉིད་གང་ཞེ་ན། ཆོས་ཉིད་དེ་ཉིད་ལ་བྱའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བཅོས་མ་མ་ཡིན་པའི་དོན་གྱིས་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་དག་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ནི་ངས་བྱས་བ་མ་ཡིན་གཞན་གྱིས་ཀྱང་བྱས་པ་མ་ཡིན་གྱི། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བྱུང་ཡང་རུང་མ་བྱུང་ཡང་རུང༌། ཆོས་ཉིད་འདི་ནི་ཡེ་ནས་གནས་པ་སྟེ། ཆོས་གནས་པ་ཉིད་དབྱིངས་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དབྱིངས་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཅི་ཞེ་ན། བྱེ་བྲག་གང་གིས་གཞན་དག་གཞན་གྱི་རྒྱུར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །ངེས་པའི་ཚིག་ཏུ་ན་འདིས་རྒྱུ་ཉིད་འཛིན་པས་དབྱིངས་ཞེས་བྱའོ། །ཆོས་ཉིད་ངེས་པ་ཉིད་གང་ཞེ་ན། ཆོས་ཉིད་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་འཁྲུལ་པ་མེད་པ་གང་ཡིན་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ཚིག་གཉིས་ཀྱིས་ནི་གཏན་དུ་བ་གང་ཡིན་པ་དང༌། གཅིག་ཁོ་ན་ར་ངེས་པ་ཉིད་གང་ཡིན་པ་བསྟེན་ཏོ། །དེ་ལས་གཞན་བའི་ཚིག་རྣམས་ནི་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བར་འཆད་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཡང་ན་དུམ་བུ་གསུམ་པའོ། །གལ་ཏེ་རིག་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཆོས་གཞན་མ་རིག་པ་ཡིན་ན་འདི་ལྟར་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་པའི་མི་ཤེས་པ་སྟེ། ཡི་གེ་འདྲི་བ་དང་བསྟན་བཅོས་དང༌། བཟོ་དང་ནད་དང་ནད་གཞི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དང། སྨན་ལ་སོགས་པ་དང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཡུལ་མི་ཤེས་པ་ནི་དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་ལ་ཡང་དངོས་སུ་ཡོད་པའོ། །དེ་དག་ཅི་ཤེས་པ་དེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཆོས་གཞན་ཞིག་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་ཤེས་པ་མེད་པ་ཙམ་ཡིན། ཅི་ཉེས་གལ་ཏེ་ཤེས་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཆོས་གཞན་ཞིག་ཡིན་ན། དེ་ཅི་གཅིག་པོ་ཁོ་ན་ཤེས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཡིན་ནམ། འོན་ཏེ་ཤེས་པ་སོ་སོའི་གཞན་ཡིན། གལ་ཏེ་གཅིག་ཁོ་ན་ཡིན་ན་ནི་གཅིག་ལ་ཤེས་པ་སྐྱེས་ན་ཐམས་ཅད་ལ་མི་ཤེས་པ་ཅིའི་ཕྱིར་ལྡོག་པར་མི་འགྱུར། འོན་ཏེ་ཤེས་པ་སོ་སོའི་གཞན་ཡིན་ན་ནི་ངེས་ན་ སེམས་གཅིག་ལ་མི་ཤེས་པ་མཐའ་མེད་པ་དང་མཚུངས་པར ་ལྡན་པར་འགྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །ལྷན་ཅིག་ཏུ་མ་རིག་པ་དུ་མའི་རྫས་ཡོད་པར་རུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པའི་རྫས་བཞིན་ནོ། །རྫས་མཐའ་ཡས་པ་དེ་དག་ སེམས་ཅན་གྱི་རྒྱུད་ཀྱི་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ཡིན་པར ་ཡང་རིགས་པ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཏེ་ཤེས་པའི་དངོས་པོ་མེད་པ་ཙམ་དེ་མི་ཤེས་པ་ཤེས་པ་ཡིན་ན་ནི་མི་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་ཅིའི་ཕྱིར་མི་འདོད། ཉོན་མོངས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་མི་ཤེས་པ་དེ་ཡང་བདག་གིས་མ་ཤེས་ཏེ། དེ་ལྟར་བྱས་སོ་ཞེས་ཡང་བ་མ་སྤངས་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན་པར་ཉེ་བར་བརྟགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མ་ཡིན་ན་ནི་མི་ཤེས་པ་ནི་ཇི་ལྟར་འདོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཞོག །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་མ་རིག་པ་ནི་རིག་པའི་དངོས་པོ་མེད་པ་ཙམ་མ་ཡིན་པར་དེ་ལྟར་སྔར་ཤེས་པར་བྱས་ཟིན་ཏོ། །གང་དག་ཡང་མི་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ནི་ཤེས་པའི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཆོས་གཞན་ཡིན་ཞེས་སྨྲ་བ་དེ་དག་ནི་མ་རིག་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་སྨྲ་སྟེ། རྟག་ཏུ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བར་སྨྲ་བ་དང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ན་ཀུན་དུ་འབྱུང་བར་སྨྲ་བའོ། །དེ་ལ་དང་པོ་ནི་མི་ཤེས་པ་གཅིག་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ་ཤེས་བའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་ལ་འབྱུང་བ་ནི་ཡིན་པར་འཇོག་གོ །རྐྱེན་གྱི་བྱེ་བྲག་ཉེ་བར་གྱུར་བའི་ཕྱིར་ཡུལ་གང་ལ་ཤེས་པ་སྐྱེས་པ་ན་དེའི་བག་ཆགས་བརྟས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཇི་ཙམ་དུ་ཤེས་པ་དེ་མེད་པར་མ་གྱུར་གྱི་བར་དུ་དེ་ལས་གཞན་པའི་དངོས་པོ་ལ་ཁྱབ་པར་བྱེད་པའི་མི་ཤེས་པ་གཞན་གཅིག་ཅིག་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །ཤེས་པ་དེ་མེད་པར་གྱུར་ན་ཡང་སྔོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཡུལ་གང་དང་གང་ལ་ཤེས་པ་སྐྱེས་པ་ན་ཇི་སྲིད་དུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཉིད་མ་ཐོབ་ཀྱི་བར་དུ་ཡུལ་དེ་དང་དེ་ལས་གཞན་པའི་ཤེས་བྱ་ལ་ཤེས་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་མི་ཤེས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པ་གཅིག་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །དཔེར་ན་ཁང་མིག་གཅིག་ན་མུན་རུམ་ཡོད་པའི་ནང་དུ་གཟུགས་གཅིག་ཅིག་ཡོད་ན་ཡུལ་དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མུན་པ་ནི་རང་གི་དང་གིས་འགགས་ཏེ། འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་སྐད་ཅིག་མ་ནི་འཇིག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུགས་ཀྱི་ངོས་གང་དུ་རྩིག་པའི་འོག་གི་བུ་ག་ནས་སྣང་བ་བྱུང་བ་ནི་ཇི་སྲིད་དུ་སྣང་བ་མེད་པར་མ་གྱུར་གྱི་བར་དུ་དེ་ལས་གཞན་པའི་ཡུལ་ལྷག་མ་དེ་དག་ཉིད་དུ་མུན་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །སྣང་བ་ནུབ་ན་ཡང་དུས་མཉམ་དུ་སྔོན་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཡང་མུན་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ་འདི་ནི་དཔེ་ཙམ་དུ་ཟད་དོ། །འོ་ན་ད་མི་ཤེས་པའི་རྫས་གཅིག་པུ་འདི་ཇི་ལྟར་ན་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཡིན་ལ། ཉོན་མོངས་པ་མ་ཡིན་པ་ཡང་ཡིན། ཉོན་མོངས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ཡང་ཡིན་ལ། མཚུངས་པར་མི་ལྡན་པ་ཡང་ཡིན། མི་དགེ་བ་ཡང་ཡིན་ལ། མི་དགེ་བ་མ་ཡིན་པ་ཡང་ཡིན། མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་ཡང་ཡིན་ལ། དེས་སྤང་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ཡང་ཡིན་པར་རུང་བར་འགྱུར། ཇི་ལྟར་ཉོན་མོངས་པ་དེའི་གཉེན་པོ་བདེན་བ་ཤེས་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་འདུག་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྐྱེན་དུ་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་ཉོན་མོངས་པ་ཡིན་པར་རྣམ་ པར་གཞག་སྟེ། སེམས ་ཉོན་མོངས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་དེ་ལས་གཞན་པའི་ཤེས་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སུ་འདུག་པ་ན་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱི་རྐྱེན་དུ་མི་འགྱུར་པ་དེ་ལྟར་ཉོན་མོངས་པ་ཡིན་པར་རྣམ་པར་མི་གཞག་གོ །དམིགས་པ་གང་ལ་ཉོན་མོངས་པ་སྐྱེ་བའི་ཡུལ་དེ་ལ་ཤེས་པ་འབྱུང་བ་ལ་སྒྲིབ་པའི་དངོས་པོར་འདུག་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཡུལ་མཚུངས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པ་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་ཡིན་པར་གཞག་གོ །ཡུལ་དེ་ལས་གཞན་ལ་ཤེས་པའི་སྒྲིབ་པའི་དངོས་པོར་འདུག་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཡུལ་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པ་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་མ་ཡིན་པར་རྣམ་པར་གཞག་གོ །དགེ་བ་ཤེས་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མི་དགེ་བ་ཡིན་པར་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། དེའི་གཉེན་པོར་ཤེས་པ་ཐོབ་པར་བྱ་ལ་གུས་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལས་གཞན་པ་ལ་ཤེས་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མི་དགེ་བ་ཡིན་པར་རྣམ་པར་མི་གཞག་གོ །མཐོང་བའི་ལམ་གྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མཐོང་བས་སྤང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །བསྒོམ་པའི་ལམ་གྱི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །བསམ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པ་ཐ་དད་པའི་དབང་གིས་རྣམ་པར་གཞག་པ་ན་ལོག་པར་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ལུས་དང་ངག་གཡོ་བ་དང༌། ཐ་སྙད་གཉིས་བསམ་པའི་དབང་གིས་དགེ་བ་དང༌། མི་དགེ་བ་རྣམ་ པར་གཞག་པ་བཞིན་ཏེ། སྒོ་དེ་ནས་དེ་ཀུན་ནས་སློང་བར་བྱེད་པའི་སེམས ་འཇུག་པ་དང་ལྡོག་བར་ཀུན་དུ་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་དང༌། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྲུལ་པ་དག་སོ་སོར་བཤད་ཅིང༌། སངས་རྒྱས་ཉིད་དུ་རྣམ་བར་གཞག་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཡིན་ པར་སེམས ་དབང་བསྒྱུར་བའི་དགོངས་པ་དང༌། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དེའི་སྒོ་ནས་ཇི་ལྟར་སངས་རྒྱས་ལ་གུས་པ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་སྙམ་དུ་དགོངས་པ་ཡིན་པས་འདི་ལ་ཉེས་པ་མེད་པ་བཞིན་ནོ། །མ་རིག་པ་གཉིས་པ་སྨྲ་བ་ཡང་ཤེས་བྱ་གང་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ན་ཤེས་པ་མི་སྐྱེ་བ་དེར་ནི་དེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་མི་ཤེས་པ་ཀུན་དུ་འབྱུང་བ་ཡིན་པར་རྣམ་པར་གཞག་སྟེ། རང་གི་ཕྲ་རྒྱས་འཇུག་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དུས་ཀུན་དུ་ཡང་མ་ཡིན་ཡུལ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཉོན་མོངས་པ་གང་དང་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དེ་ཉིད་དང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེ་ཞིང་འགག་གོ །དེ་ལྟར་ནི་ཉེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་མ་རིག་པ་ནི་རིག་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ཆོས་གཞན་ཞིག་ཡིན་བར་འགྲུབ་པ་འདི་ཡིན་ནོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྷག་མ་ནི་ད་དུད་མ་བྲིས་སོ། །འདི་ནི་མྱ་ངན་འདས་པའི་གྲོང་གི་ལམ་གཅིག་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསུང་གི་ཉི་མའི་ཟེར་གསལ་བ། །འཕགས་པ་སྟོང་སྙེད་རྣམས་ཀྱིས་བགྲོད་པ་བདག་མེད་ཉིད། མིག་རྟུལ་རྣམས་ཀྱིས་རྣམ་པར་མ་བཀྲོལ་བའང་བལྟས། །དེ་དོན་ཡུལ་ལས་བྱུང་བའི་བདག་ལ་གང་ཡོད་པ། །དེ་ནི་འང་དེ་ཡི་དགེ་བར་དེ་དག་འགྲུབ་པར་ཤོག །ཐུབ་པས་རབ་མཛད་རྣམས་ལ་རྟག་ཏུ་འཇུག་པ་དང༌། །དེ་ཡང་གྲུབ་བར་བྱ་ཕྱིར་གང་འདིར་བདག་གིས་བཟུང༌། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་དང་པོ་དང་རྣམ་པར་འབྱེད་པའི་མདོ་སྡེ་རྣམ་པར་འགྲེལ་པ་སློབ་དཔོན་བ་སུ་བན་དྷུས་མཛད་པ་རྫོགས་སོ།། །།ལིའི་མཁན་པོ་སུ་རེནྡྲ་ཀ་ར་པྲ་བྷཱ་དང༌། ཞུ་ཆེན་གྱི་ལོ་ཙཱ་བ་དགེ་སློང་ནམ་མཁས་བསྒྱུར་ཅིང་ཞུས་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པ་འོ།། །།