འཆར་ཚུལ་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ།
ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་འཆར་སྒོ་བརྒྱད་ལས་འཁོར་འདས་ཀྱི་ཆོས་སོ་ཅོག་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བའི་གོ་མ་འགགས་པར་འཆར་བའི་ཚུལ་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ལ། རིན་པོ་ཆེ་སྤུངས་པའི་ལུང་གིས་བསྟན་རུང་ཡིག་ཚོགས་ལ་འཇིགས་པས་མ་བྲིས་ལ། དོན་བསྡུས་སུ་བཀྲ་ཤིས་མཛེས་ལྡན་གྱི་ལུང་དྲངས་ན། དེ་ལས་ལྷུན་གྲུབ་རིན་པོ་ཆེའི་སྣང་ལུགས་འབྱུང་སྟེ། དེ་ནི་སངས་རྒྱས་ལ༷ས་{པ༵ས་}ཆོས་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བའི་གཞི་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལས་ནི་སངས་རྒྱས་འབྱུང་ངོ་། །སེམས་ཅན་འབྱུང་ངོ་། །ཡེ་ཤེས་འབྱུང་ངོ་། །འོད་འབྱུང་ངོ་། །རིག་པ་འབྱུང་ངོ་། །མ་རིག་པ་འབྱུང་ངོ་། །ལས་ཐམས་ཅད་འབྱུང་ངོ་། །ཐུགས་རྗེ་འབྱུང་ངོ་། །ཡོད་པ་ལྟར་སྣང་བ་འབྱུང་ངོ་། །དེ་ལ་ནི་ངོ་བོ་ཡོད་དོ། །རང་བཞིན་ལྟར་སྣང་བ་ཡོད་དོ། །ཐུགས་རྗེ་ལྟར་སྣང་བ་ཡོད་དོ། །རྩལ་ཡོད་དོ། །སྣང་བ་ཡོད་དོ། །སེམས་ཡོད་དོ། །
ཡིད་ཡོད་དོ། །འཁྲུལ་པ་ཡོད་དོ། །མ་འཁྲུལ་པ་ཡང་ཡོད་དོ། །ཐམས་ཅད་འབྱུང་བ་ཆེན་པོའོ། །དེ་ནི་སངས་རྒྱས་དང་སེམས་ཅན་གྱི་དབྱིངས་ཆེན་མོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལས་ལོངས་སྐུའི་སྣང་ལུགས་འབྱུང་སྟེ། དེ་ནི་ལམ་མངོན་པར་སྣང་བའི་གཞི་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཡང་གསལ་བ། དྲོ་བ། བསིལ་བ། ཡངས་པ། གཡོ་བའི་བདག་ཉིད་འཛིན་པ། སྐུ་ལྔ་དང་ལྡན་པ། {ཡེ་ཤེས་ལྔ་དང་ལྡན་པ།} རིགས་ལྔ་དང་། ཁ་དོག་ལྔ་དང་། འོད་ལྔ་དང་། ཡབ་ལྔ་དང་། ཡུམ་ལྔ་དང་། གཟུགས་ལྔ་དང་། སྒྲ་ལྔ་དང་། དྲི་ལྔ་དང་། རོ་ལྔ་དང་། རེག་ལྔ་དང་། ཆོས་ལྔ་དང་། སྣང་བ་ལྔ་དང་། གཙོ་བོ་ལྔ་དང་། འཁོར་ལྔ་དང་ལྡན་པའོ། །དེ་ཡང་མཚན་བཟང་པོ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་དང་ལྡན་པ། དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་ཅུ་དང་ལྡན་པ། ཡ༷ང་{སྤང༵ས་}བའི་ཆོས་དྲུག་དང་ལྡན་པའོ། །དེ་ནི་ལོངས་སྐུའི་སྣང་ལུགས་ཏེ། དེ་དང་དེ་ལས་བྱུང་བའི་འབྲེལ་བའོ། །དེའི་སྣང་བ་ལས་རང་བཞིན་སྤྲུལ་པ་སྐུའི་སྣང་བ་དང་། འགྲོ་བ་འདུལ་བ་སྤྲུལ་པ་སྐུའི་སྣང་ལུགས་དང་། མ་དག་པ་སྤྲུལ་པ་སྐུའི་སྣང་ལུགས་ཆགས་སོ། །དེ་ཡང་རང་བཞིན་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ནི། ངོ་བོ་ལྷུན་གྲུབ་ལས་ཤར་བའོ། །རང་བཞིན་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་དེའི་སྣང་ལུགས་ནི། ལོངས་སྤྱོད་མི་ཟད་པ། འཁོར་མི་ཟད་པ། ཡོན་ཏན་ཟད་མི་ཤེས་པ། སྟོབས་ཟད་མི་ཤེས་པ། རྩལ་ཟད་མི་ཤེས་པ། ཆོ་འཕྲུལ་ཟད་མི་ཤེས་པ། ཚེའི་ཚད་གྲངས་མེད་པ། ནད་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་བྲལ་བ། གཞལ་ཡས་ཁང་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ། ཆོས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པར་སྒྲོགས་པའོ། །དེ་ནི་རང་བཞིན་སྤྲུལ་པ་སྐུའི་སྣང་ལུགས་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལས་
འགྲོ་བ་འདུལ་བ་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་འབྱུང་ངོ་། །དེ་ཡང་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བ་ལ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་དོན་ཤེས་པ། སྣང་ཡང་རྗེས་སུ་མ་ཆད་པའོ། །སྣང་བ་ལ་རྗེས་སུ་མི་ཞེན་པ། མིག་རྣམ་པར་དག་པ་མངའ་བ། སྙན་རྣམ་པར་དག་པ་མངའ་བ། ཤངས་རྣམ་པར་དག་པ་མངའ་བ། ལྗགས་རྣམ་པར་དག་པ་མངའ་བ། སྐུ་རྣམ་པར་དག་པ་མངའ་བ། ཐུགས་རྣམ་པར་མངའ་བ། ཐུགས་རྗེའི་མཛད་པ་སྣ་ཚོགས་སྟོན་པ། ཡེ་ཤེས་ཁྱད་པར་ཅན་མངའ་བ། མཁྱེན་པ་མ་འགགས་པར་ཀུན་ཏུ་སྣང་བའོ། །དེ་ནི་འགྲོ་བ་འདུལ་བ་སྤྲུལ་པའི་སྐུའོ། །དེ་ལས་མ་དག་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཆགས་སོ། །དེ་ཡང་འདི་ལྟར་སྣང་བ་ཆེན་པོ་སྟེ། ཕྱི་སྣོད་འབྱུང་བ་ལྔའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཆགས་པ་ལས། ས་དང་། ཆུ་དང་། མེ་དང་། རླུང་དང་། འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་ནམ་མཁའ་སྲིད་དོ། །དེ་ལ་འཛིན་པའི་བསམ་པ་བརྗོད་ཀྱིས་མི་ལང་བ་དང་། འདོད་ཆགས་དང་། ཞེ་སྡང་དང་། གཏི་མུག་དང་། ང་རྒྱལ་དང་། ཕྲག་དོག་དང་། ཁོང་ཁྲོ་དང་དྲུག་གོ། དེ་ལས་འགྲོ་བ་རིགས་དྲུག་བྱུང་ངོ་། །ཞེས་དང་། དེ་ནི་འཁོར་བའི་གནས་སོ། །དེ་ཡང་གནས་ལུགས་ཆེན་པོ་གཅིག་ལས་སྣང་ལུགས་བཞི་ལྟར་བྱུང་ངོ་། །གནས་ལུགས་བཞི་ལས་སྣང་ཐབས་བཞི་ལྟར་ཤར་རོ། །སྣང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་ནི། ལྷུན་གྲུབ་ལ་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བའོ། །ལོངས་སྐུ་ལ་ཁ་མིག་རྣ་བ་ཅན་འོད་ཀྱི་རང་བཞིན་སྒྱུ་མའི་སྐུར་གནས་པའོ། །སྤྲུལ་སྐུ་ལ་གཟུགས་ལྟར་སྣང་བའོ། །སེམས་ཅན་ལ་ཐ་དད་དུ་སྣང་བའོ། །དེ་ཡང་སེམས་ཅན་ལ་སྣང་ཐབས་ཀྱིས་སྒྲིབ་པའོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །
དེ་ཐམས་ཅད་དྲིལ་ན་ཀ་དག་ལས་སྤྲིན་མེད་པའི་ནམ་མཁའ་ལྟར་སྣང་བའི་ འོག་ཏུ་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་སྒོ་བརྒྱད་ཀྱི་འཆར་ཚུལ་ལས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བ་ལོངས་སྐུ་དང་། དེའི ་རྩལ་ལས་ཐད་ཀར་རིགས་ལྔའི་སྣང་བ་ཚད་མེད་པ་ལས། རང་བཞིན་སྤྲུལ་སྐུར་སྣང་ལ། མར་འགྲོ་དྲུག་གི་ཞིང་ཁམས་སྟོན་པ་དང་བཅས་པ་སྟེ། སྐུ་གསུམ་གྱི་སྣང་བ་སུམ་བརྩེགས་སུ་ཤར་བ་ནི་གཞི་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་སྣང་བའོ། །རང་ངོར་སྣང་བའི་ལོངས་སྐུ་འགྲོ་འདུལ་རང་བཞིན་སྤྲུལ་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་རང་གི་གཞི་སྣང་གི་རྩལ་ཡིན་གྱི། ད་ལྟ་ཕྱོགས་ག་ཤེད་ན་མེད་དེ། རང་རིག་གི་སྣང་བ་ཡིན་པས་རང་རིག་དང་ལྷན་ཅིག་གནས་སོ། །རང་སྣང་གི་འགྲོ་དྲུག་གི་སྣང་བའང་གཞན་ན་མེད་དེ་མ་དག་པ་འཁོར་བའི་སྒོ་ལྟར་འཆར་ཚུལ་མ་འགགས་པ་ལས་རང་ཤར་བས། ད་ལྟར་རང་ལ་སྣང་བ་འདི་ཡིན་ནའང་། ཐུན་མོང་མཐུན་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆ་ནི་སྤྱི་མཐུན་གྱི་ལས་དང་། སྟོན་པའི་མཛད་པས་བཀོད་ལ་རང་ལ་སྣང་རུང་འཁྲུལ་བར་སྣང་བའི་ཆ་ནི་རང་སྣང་འཁོར་བའི་སྒོས་བཀོད་དེ། རང་སྣང་གི་ཆ་ནི་སྦུབས་འཕོ་དུས་རང་ལོག་ལ་འགྲོ་ལ། ཐུན་མོང་པ་ནི་གཞན་ངོར་ད་དུང་ཤོལ་ན་ཡོད་པའོ། །འདི་གཉིས་ཕྱེད་པའང་གལ་ཆེ། རང་བཞིན་དུ་རིག་པ་ལ་རང་འཁྲུངས་སུ་ལྷུན་གྲུབ་ཀྱི་སྒོ་ལས་འགྲོ་དྲུག་གི་སྣང་བ་ཡོད་པས། འཁྲུལ་སྣང་རྨི་ལམ་འདྲ་བ་ཀ་དག་གི་ས་ལ་སྣང་མེད་དུ་རང་ལོག་ལ་གཏོང་དགོས་པའི་གནད་དེ་ཡིན་ལ། བར་དོར་ཡང་རང་ངོའི་འགྲོ་དྲུག་ཏུ་རང་སྣང་གི་སྤྲུལ་པས་དོན་བྱེད་པ་དང་། མི་བྱེད་པ་ཆ་གཉིས་སུ་བཤད་པ་ནི། མ་དག་པ་འཁོར་བའི་སྒོ་མ་ཤར་
བའི་གོང་དུ་རང་སྣང་རང་ངོ་ཤེས་ན་དོན་མི་བྱེད་དེ། བྱ་བའི་ཡུལ་མི་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཤར་ནས་དོན་བྱེད་དགོས་ཏེ། འཁྲུལ་སྣང་ལ་སྟོངས་ན་གྲོལ་བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གནད་འདི་ཡང་ཕྲ་ལ་གལ་པོ་ཆེ་ཞིག་ཡིན་ནོ། །