ཤོག་ལྷེབ་ ༡ ནས་ ༡༠༠ བར།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄༅། །འདུལ་བ་མདོ་རྩ་བའི་ཟིན་བྲིས་བཞུགས། །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རྟེན་གྱི་གང་ཟག་བསྟན་ནས་དེས་བསླབ་པར་བྱ་བ་ལ་གཉིས་ལས། ལྡོག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་སྟོན་ནོ། །དེ་ལ་སོ་སོ་བ་དང༌། སྤྱིར་བསྟན་པ་གཉིས་ལས། སོ་སོ་བ་ལ་ཡང་རྣམ་འབྱེད་གཉིས་ལས། དང་པོ་སྟོན་པ་ལ། བསླབ་པ་འབུལ་བའི་ཆོ་ག་དང༌། ལྟུང་བ་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པ་གཉིས་སོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ལས། སྤྱིའི་དོན་ནི་ལྟུང་བ་སྡེ་ལྔ་བསྐྱེད་པ་ལ་བསྙེན་པར་རྫོགས་པ་དང༌། རྗོགས་ནས་མ་བཏང་བ་ཞིག་དགོས་ན། དང་པོ་ནི། རབ་ཏུ་འབྱུང་བའི་གཞི་དང། གཉིས་པ་ནི། འབུལ་བའི་ལེའུ་དངོས་དང༌། ཤུགས་ལ་བསྟན་ནོ། །དེས་ན་སྡེ་ལྔའི་དང་པོར་གསུངས་སོ། །གཞན་ཡང་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ངོ་ཤེས་པས་བསྲུང་བ་ལ། སྡོམ་པ་སྤྱི་དང་འགལ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བ་དང༌། སོ་སོ་དང་འགལ་བ་གཉིས་ལས། འདི་སྤྱི་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་བརྗོད་བྱའི་གཙོ་བོ་ཡིན་པས་ཀྱང་དང་པོར་བསྟན་ཟེར་རོ། །འདི་མི་ཚངས་སྤྱོད་ལས་ལེའུ་ལོགས་ཤིག་ཏུ་བྱས་པ་ནི། ལྟུང་བ་གཞན་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་འདིའི་ལོག་ཕྱོགས་དགོས་པར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། མི་ཚངས་སྤྱོད་དང་གཅིག་ཏུ་བྱས་ན་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་སུ་གོ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདིས་མཚོན་ནས་གཏོང་རྒྱུ་རྣམས་གཏན་ལ་དབབ་པ་ལ་བཞི་ལས། དབྱེ་བ་ལ་གཉིས་ལས། ཐུན་མོང་བ་ནི། མཛོད་ལས། བསླབ་པ་ཕུལ་དང་ཤི་འཕོས་དང༌། །མཚན་གཉིས་དག་ནི་འབྱུང་བ་དང༌། །རྩ་བ་ཆད་དང་མཚན་འདས་དང༌། །སོ་སོར་ཐར་པའི་འདུལ་བ་གཏོང༌། ཞེས་གསུངས་པ་ལྔའོ། །ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ལ།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མཚན་ལན་གསུམ་དུ་གྱུར་པ། མ་ལོན་པ་ལ་དེར་ཤེས། དམ་ཆོས་ནུབ་པ། རྩ་ལྟུང་བྱུང་བ་དེ་བཞི་ཟེར་རོ། །མངོན་པ་ནས་བཤད་པ་ལ་ཐུན་མོང་ཡིན་མིན་བྱེད་པ་ནི། རང་གི་སྡེ་པ་སྤྱིའི་འདོད་པ་དང༌། སོ་སོའི་འདོད་པ་ཡིན་པས། སྔ་མ་ལྔ་ལ་མི་མཐུན་པ་མེད་པས་སོ་སོའི་ཐུན་མོང་ངོ༌། །སོ་སོའི་འདོད་པ་ལ། ཁ་ཅིག་ལྟུང་བར་འགྱུར་ལས་སྨྲ། །གཞན་དག་དམ་ཆོས་ནུབ་པ་ལས། །ཁ་ཆེ་རྣམས་ནི་བྱུང་བ་ལ། །བུ་ལོན་ནོར་ཅན་བཞིན་དུ་འདོད། ཅེས་གསུངས་པ་གསུམ་མོ། །དེ་ལ་ཕམ་པ་བྱུང་བས་གཏོང་བ་ནི། མདོ་སྡེ་པ་དང་སློབ་དཔོན་འཕགས་པ་སྐུ་མཆེད་ལ་སོགས་པ་ཡང་བཞེད་དོ། །དམ་ཆོས་ནུབ་པ་གོས་དམར་བའི་སྡེ་པས་འདོད་ཀྱང༌། དེ་སྔར་མེད་ཀྱི་སྡོམ་པ་མི་ཐོབ་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་སྔར་ཡོད་གཏོང་བ་མ་ཡིན་ནོ། ཞེས་འཕགས་པ་སྐུ་མཆེད་གསུང་ངོ༌། །མཚན་ལན་གསུམ་གྱུར་པ་དང༌། ཉི་ཤུ་མ་ལོན་པ་ལ་དེར་ཤེས་པས་གཏོང་བ་ལ་ནི། མི་མཐུན་པ་མ་མཐོང་ཞིང༌། ཕམ་པའི་ལྟུང་བས་གཏོང་བ་རྩ་འགྲེལ་ཀྱི་ལུགས་མ་ཡིན་པས། སྐབས་འདིར། དེ་དག་གཏོང་རྒྱུ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ལ་བགྲང་བར་མི་རིགས་སོ། །བསྡུ་བ་ནི། འཕེན་པ་ཟད་པ་དང༌། གཞི་ཆད་པ་དང༌། རྟེན་ཉམས་པ་དང༌། སྡོམ་པ་དང་འགལ་བའི་རིག་བྱེད་གནས་པ་བཞི་ནི། ཤི་འཕོས་པ་དང༌། མ་ལོན་པ་ལ་དེར་ཤེས་དང༌། མཚན་མོ་འདས་པ་གསུམ་དང༌། ལོག་ལྟ་དང༌། དམ་ཆོས་ནུབ་པ་གཉིས་དང༌། མཚན་གཉིས་པ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དང༌། མཚན་ལན་གསུམ་དུ་གྱུར་པ་གཉིས་དང༌། བསླབ་པ་ཕུལ་བ་དང༌། ཕམ་པ་བྱུང་བ་གཉིས་དང་གོ་རིམ་བཞིན་ནོ། ཞེས་ཟེར་བའི་དཔྱད་པ་ཡང་སྔ་མ་ལས་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཤི་འཕོས་པ་རྟེན་ཆད་པ་དང༌། ལོག་ལྟ་བསྐྱེད་པ་གཞི་ཆད་པ་དང༌། བསླབ་པ་འབུལ་བ་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་དང་འགལ་བའི་ རིག་བྱེད་སྐྱེས་པ་ཡིན་ནོ། །བཏང་བའི་རང ་བཞིན་ནི། བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ། གང་ཟག་གླང་བུ་ལ་སྡོམ་པ་ཁལ་ལྟ་བུ། ཐོབ་པ་ཐག་པ་ལྟ་བུས་སྦྲེལ་བའི་སྦྲེལ་ཐག་ཆད་པ་ལྟར་འདོད་དོ། །སེམས་ཙམ་པ་སྤྱིར་མངོན་གྱུར་བཏང་བ་དང༌། ས་བོན་བཏང་བ་དང༌། དབང་གི་རང་བཞིན་བཏང་བ་གསུམ་ལས། དང་པོ་མིན་ཏེ། གཉིད་ལོག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚེ་ཡང༌། སྤོང་སེམས་མངོན་གྱུར་བ་ལོག་པས་སྡོམ་པ་བཏང་བར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ཡང་མིན་ཏེ། ཕུལ་བ་ལ་སླར་མི་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་གསུམ་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་ཀུན་གཞི་ལ་མངོན་གྱུར་བྱེད་པ་དང་བཅས་པ་བཏང་ལ། ས་བོན་བྱེད་པ་དང་བཅས་པ་མ་བཏང་བའོ། །ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་ལ་གང་གཏོང་ན་སྡོམ་པ་དབང་གི་ཚུལ་དུ་ལྡན་པ་བཏང་བ་ཡིན་གྱི། མངོན་གྱུར་དང་ས་བོན་དུ་ལྡན་པ་བཏང་བ་ནི་སྡོམ་པ་བཏང་བའི་དོན་མིན་ནོ། །ངེ་ནི་མདོ་སྔེ་པ་ཡན་ཆད་འདྲ་བར་སེམས་སོ། །བྱེད་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་ནི། སྡོམ་པའི་ཐོབ་པ་ཞིག་པར་འདོད་དོ། །དེ་དག་གི་དོན་ཡང༌། སྡོམ་པ་ཡོད་པའི་དོན་དགོས་པ་དྲུག་གི་ཆོས་དང༌།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཟང་ཟིང་ལྟུང་དག་ལྟུང་མེད་པར་སོང་བའོ། །འདི་སྨོས་ནས་གཞན་མི་སྨོས་པ་ནི། སྡེ་ལྔ་བསྐྱེད་པ་ལ་མ་ཕུལ་བ་དགོས་པར་བསྟན་ནས། ཤི་འཕོས་པ་སོགས་ཀྱིས་ཀྱང་མ་བཏང་བ་ཞིག་དགོས་པར་གོ་ནུས་ལ། འདི་གཉེན་པོ་བསྲུང་ནུས་པ་ལྟར་ཤི་འཕོས་པ་སོགས་མི་ནུས་པས་སྨོས་པ་དགོས་པ་མེད་དོ། །ཞེས་ཟེར་རོ། །བྱེ་བྲག་ཏུ་བསླབ་པ་འབུལ་བའི་དགོས་པ་ནི། ལྔ་ལས། གཞི་ལ་གསུམ་ལས། ཡུལ་གང་ལ་འབུལ་བ་ནི། ཐ་སྙད་ལྔ་ལྡན། ལུས་ཐ་མལ་པ། བདག་ལས་ཐ་དད་དེ་གསུམ། དངོས་པོ་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱི་བསླབ་པའོ། །རྟེན་ནི་རང་གཞན་དང་ཐ་མལ་པར་གནས་པའོ། །བསམ་པ་ལ་གཉིས་ལས། འདུ་ཤེས་མ་འཁྲུལ་བ་དང༌། ཀུན་སློག་བསམས་མ་ཐག་པ་ནས་འབུལ་བར་འདོད་པའོ། །སྦྱོར་བ་བསམ་པའི་དོན་ལ་ལུས་ངག་གི་རིག་བྱེད་ཀྱིས་འབུལ་བར་ཞུགས་པའོ། །མཐར་ཐུག་དེའི་རྐྱེན་གྱིས་དོན་གོ་བའོ། །ཕུལ་ཉམས་ཀྱི་ཁྱང་པར་ནི། ལུས་ལ་བསྲུང་བའི་ནུས་པ་ཡོད་ཀྱང་བསམ་པས་བསྲུང་མི་འདོད་ནས་བཏང་བ་ནི་ཕུལ་བ་ཡིན་ལ། དེ་ལས་ལྡོག་པ་ནི་ཉམས་པའོ། ཞེས་ཁ་ཅིག་ཟེར་རོ། །རིག་བྱེད་གང་གིས་དངོས་སུ་གཏོང་བ་གོ་བར་བྱེད་པ་ནི་ཕུལ་བ་ཡིན་ལ། རྒྱུད་ནས་གོ་བར་བྱེད་པ་ནི་ཉམས་པར་བྱས་པ་ཡིན་པར་རྣམ་འབྱེད་འགྲེལ་པ་ལས་བཤད་ཟེར་རོ། །ཡན་ལག་གི་དོན་ལ་བསླབ་པ་ཕུལ་བའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པ་ནི། མྱོས་པ་ལ་སོགས་པ་རང་བཞིན་ཉམས་པས་བསླབ་པ་འབུལ་བར་བྱས་པ་ཉིད་ནིའོ། །རང་བཞིན་ཉམས་པ་དེ་ལ་ཕུལ་བར་བྱས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པ་དེ་ནིའོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་སྨྲ་མི་ནུས་པའི་ལྐུགས་པའོ། །མ་གོ་བ་ནི་བརྡ་མ་ཕྲད་པ་སྟེ་གླེན་འོན་སྙོམས་པར་ཞུགས་པ་མཐའ་འཁོབ་བ་ལ་དབུས་པས་ཕུལ་བ་ཡང་བསྡུའོ། །དབེན་པར་དབེན་པའི་འདུ་ཤེས་སམ་མི་དབེན་པའི་འདུ་ཤེས་ཀྱིས་འབུལ་བར་ཞུགས་པའི་དབེན་པ་ཡང་ལྐུགས་པའི་ཡུལ་ལ་ཞུགས་པ་བཞིན་དུ་འགྱུར་ཏེ། སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ལ་གྲགས་པའི་འདུ་ཤེས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་དབེན་པར་དབེན་པའི་། འདུ་ཤེས་ཀྱིས་སམ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་དབེན་པའི་འདུ་ཤེས་ཀྱིས་ཕུལ་ན་ཡང་ངོ། །འབུལ་བའི་ཚིག་བསྟན་པ་ནི། བསླབ་པ་འབུལ་ལོ་ནི་དངོས་སུ་བརྗོད་པའོ། །རྟེན་བཏང་བ་ནི། སངས་རྒྱས་ནས་མ་མོའི་བར་རོ། །ཉེ་བར་སྦྱོར་བ་བཏང་བ་ནི། སློབ་དཔོན་ནམ་ཞེས་པ་གཉིས་སོ། །དམན་པའི་ས་བཟུང་བ་ན། བདག་ཁྱིམ་པ་སོགས་སོ། །མཐུན་པའི་གྲོགས་སྤངས་པ་ནི་བདག་ཚངས་པ་སོགས་སོ། །འདི་ལ་སྐྱབས་འགྲོ་བཏང་ན་སྡོམ་པ་གཏོང་སྟེ། འདི་ལས་འབྱུང་བས་སོ། ཞེས་ཟེར་བ་ནི། དྲི་བ་རྒྱ་ཆེར་འགྲེལ་ལས། དགེ་སློང་མ་ནག་མོ་དཔེར་བཞག་ནས་བཀག་གོ །ཊཱི་ཀྐ་ལས། དབུལ་བའི་ཚིག་དག་ནི་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་དག་དང༌། ཆོ་ག་དེ་ལྟ་བུ་དག་དང༌། རང་བཞིན་དེ་ལྟ་བུ་དག་ཡིན་ནོ། ཞེས་པ་ནི། བདག་ཚངས་པ་སོགས་དང༌། བསླབ་པ་སོགས་དང༌།  རང་བཞིན་ཉམས་པ་སོགས་དང་རིམ་པ་བཞིན་སྦྱར་ཟེར་རོ། །ཊཱི་ཀྐ་ལས། ངག་དང་ལུས་ཀྱི་རིག ་བྱེད་གཉིས་ཀས་གཏོར་བར་གསུངས་སོ། །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མི་མཐུན་ཕྱོགས་བྱེ་བྲག་པ་ངོས་བཟུང་བ་ལ་གཉིས་ལསདགེ་སློང་ཕའི་རྣམ་འབྱེད་ལ་ལྟུང་བ་སྔེ་ལྔ་ལས། དང་པོ་ཕམ་པའི་སྡེ་ནི་བཞིའོ། །དེ་ལ་སྤྱིར་སྡེ་ལྔ་བསྐྱེད་པ་ལ་ཐུན་མོང་དང་ཐུན་མོང་མིན་པའི་ཡན་ལག་གཉིས་སོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། བསླབ་པའི་ཡན་ལག་ནི་བཞི་སྟེ། བསྙེན་པར་རྫོགས་པའི་སྡོམ་པ་གསོར་རུང་བ་དང་ལྡན་པ་དང༌། ཚིགས་གཅིག་པ་དང༌། རྒྱུན་གཅིག་པ་དང། ལས་དངོས་མིན་པ། བསམ་པའི་ཡན་ལག་ནི་རང་བཞིན་དུ་གནས་པའོ། །དེ་དག་ནི་ཀུན་གྱི་ཐུན་མོང་ངོ༌། །ཕལ་ཆེ་བའི་ཐུན་མོང་ནི་གཉིས་ལས། ལུས་ཀྱི་ཡན་ལག་ནི་སྲོག་གཅོད་པ་དང༌། ཕམ་ལྷག་དང་པོ་གཉིས་དང༌། རྐུ་བ་དང་བདུན་མ་གཏོགས་པ་ལ། ལུས་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་སུ་གནས་པའི་ལུས་ཐ་མལ་པར་གནས་པ་དང༌། མཚན་གྱི་ཡན་ལག་ནི་ཕམ་པ་དང་པོ་སོགས་མཚན་ཉིད་ཇི་འདྲའི་ལྟུང་བ་ང་ལྔ་མ་གཏོགས་པ་ལ་མཚན་ཉིད་དེ་ཉིད་ལ་སྦྱོར་བ་བྱས་ཤིང་མཚན་ཉིད་དེ་ཉིད་ལ་མཐར་ཐུག་གྲུབ་པའོ། །ཐུན་མོང་མིན་པ་ལ་བཞི་ལས། གཞིའི་ཡན་ལག་ལ་གཉིས་ལས། གང་ལ་བརྩལ་བའི་ཡུལ་ནི་རྨའི་སྒོ་གསུམ་དང༌། མ་ཉམས་པ་དང༌། དངོས་པོའི་མཐའ་ཕན་ཆད། རྟེན་དུ་རུང་བའོ། །རྩོལ་བྱེད་ཀྱི་རྟེན་ནི། ནོར་བུ་དང་ལྡན་པ་དང༌། ནད་མེད་པ་དང༌། ལས་སུ་རུང་བ་དང༌། རྒྱུད་དུ་གཏོགས་པའོ། །འདུ་ཤེས་ནི་འཁྲུལ་མ་འཁྲུལ་འདྲའོ། །ཀུན་སློང་ནི་མི་ཚངས་པར་སྤྱོད་འདོད་རྒྱུན་མ་ཆད་པའོ། །སྦྱོར་བ་ཡན་ལག་གིས་རྨ་ལ་རེག་པར་རྩོམ་པའོ། །མཐར་ཐུག་རེག་པའི་བདེ་བ་རྫོགས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པར་བདག་གིར་བྱས་པའོ། །ཆིག་གི་དོན་ལ། ལུང་གི་བྱེ་བྲག་བཞི་ལས། རྣམ་འབྱེད་ཀྱི་བརྗོད་པ་ལ་གཉིས་ལས། ལྟུང་བའི་རྣམ་གཞག་ལ་མདོར་བསྟན་པ་ནི། བཅུག་ཅེས་པའི་སྒྲ་གནས་སྒྲུབ་པ་ལ་སྦྱར་ན་ནི་རྨའི་སྒོ་གསུམ་ཡིན་ཏེ། དེར་ཡན་ལག་གི་རྣམ་པ་གཞུག་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། དེ་གསུམ་གྱི་བཅུག་པའི་རེག་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་ན་ནི་རྟེན་པར་བྱེད་པའི་དགེ་སློང་ཕ་མ་ལ་བྱེད་པ་པོ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱོགས་ལ་ནི་ཕོའི་དབང་པོ་ཡིན་ཏེ། རྨའི་སྒོ་གསུམ་དུ་དེ་འཇུག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྨའི་སྒོ་གསུམ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱོགས་དེས་རེག་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་ན་ནི་རྟན་པར་བྱེད་པའི་དགེ་སློང་དང། དགེ་སློང་མ་ལ་ཕམ་པའོ། །དེ་ལྟར་མདོའི་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྒྲུབ་པ་གཉིས་སོ། །དེས་ནི་ལན་གཉིས་སུ་བཟླས་པས་ཐོབ་བོ། །གཞན་རྒྱལ་པར་བྱེད་དུ་བཅུག་པ་ལ་ཡོང་པའི་ཉེས་པ་ནི་ཕམ་པ་ཡིན་ལ། དེ་བྱེད་པར་འགྱུར་པའི་ཕྱིར་ཕམ་པར་འགྱུར་བའོ། །ལུང་ལས་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་སྡེ་ལྔ་ག་ལ་བྱེད་པ་པོ་དང་གནས་གང་རུང་གི་སྒོ་ནས་རོ་མྱང་པར་བྱེད་ན་བསྙིལ་དགོས་པར་གསུངས་སོ། །ཟག་བྱེད་དོ་ཞེས་པ་ནི་སྔར་གྱི་བྱེད་པའོ། །དེར་རོ་ནི་གཞན་དུ་སྒྲུབ་པའོ། །རྩོལ་བའི་ཟག་བྱེད་ལ་ཇི་ལྟ་བུ་ལ་ལྟུང་བར་འགྱུར་བ་ནི། མ་ཉམས་པར་རོ། །ཡུལ་གཞན་པ་ནི། ཁའམ་ཞེས་སོ། །མ་ཉམས་པ་ལ་ཕམ་པ་ཡིན་ནོ། ཉམས་པ་དག་ལ་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། ཉམས་པ་ཞེས་ཏེ། ལམ་དང་ཡན་ལག་གཉིས་ཀའོ། བགྲོད་པར་བྱ་བ་ཕོ་མོ་མ་ནིང་འཁྲིག་པ་སྤྱད་དུ་མི་རུང་བ་ལ།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བགྲོད་པར་བྱེད་པ་པོའི་དབང་པོས་རྩོལ་བར་བྱེད་པ་ལ་ན་སྨད་དེ་གང་ལ་མཐར་སྦོམ་པོར་འགྱུར་བ་ལ་སྦྱོར་བ་ལ་ཉེས་བྱས་དང༌། རེག་པ་ལ་སོགས་པའི་སྦྱོར་བ་ལ་ཉེས་བྱས་དང༌། ཁྲི་ལས་ལྡང་བ་ལ་སོགས་པའི་སྦྱོར་བའི་སྦྱོར་བ་ལ་ཉེས་བྱས་ཕྲ་མོའོ། །མི་མིན་པ་ཞེས་པ་ནས་རང་གི་སྟེན་པ་བྱར་རོ། །ཞེས་པའི་བར་ནི་བགྲོད་པར་བྱ་བ་བ་ལ་དོགས་པ་བཅད་པའོ། །སྔར་ཞེས་པ་གཉིས་ནི། བགྲོད་པར་བྱེད་ཚུལ་ལ་དོགས་པ་བཅད་པའོ། །བསླབ་པར་བྱ་བ་ནི། བསྲུངས་པ་ཞེས་ཏེ། ཁ་ཅིག་གཉིས་སུ་བྱེད་ཀྱང་འགྲེལ་པས་གསུམ་དུ་མཛད་དོ། །ཕྲན་ཚེགས་ཀྱི་བརྗོད་པ་ལ། ཁྱིམ་ལ་སོགས་པ་གང་དུ་བུད་མེད་ཀྱི་ཚུལ་མ་ཡིན་པའི་བསམ་པས་རྗོད་པ་དང༌། དགོན་པ་ལ་སོགས་པ་གང་དུ་མི་མ་ཡིན་པས་འཁྲིག་པ་བསྟེན་པ་ལ་སོགས་པས་གནོད་པའི་ཕྱིར་རྩལ་བ་དེར་ཞེས་སམ། འཇག་སྣོད་ལ་སྦོམ་པོར་གསུངས་པ་ནི། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་སེམས་ཀྱིས་ཡིན་ལ། འདིར་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་མིན་པའི་ཆ་མ་ཡིན་པས་འཆང་བའོ། །སྐམ་པས་གདབ་ཅིང་བྱི་དོར་བྱ་བ་དང༌། དུས་དུས་སུ་བཀྲུ་བསྐམ་པར་བྱའོ། །འཛག་སྣོད་ཀྱི་སྐོར་རྣམས་གནང་བའི་བསླབ་བྱར་བྱེད་པ་ཡོད་ཀྱང་བཅས་པ་དེ་དང་འབྲེལ་བའི་དགེ་སློང་ལ་སྒྲུབ་བཅས་སུ་གསལ་ལོ། །ཞུ་བས་བརྗོད་པ་ལ། ཡན་ལག་གི་མཚན་ཉིད་ནི་ཁ་ཞེས་སོགས་སོ། །ལུས་རྣམས་ཀྱང་རྨ་མི་ཉམས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བགྲོད་པར་ཞེས་སོ། །དེ་ཡང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འདུས་བྱས་ཡིན་གྱི། རྨའི་སྒོ་ཆེད་དུ་བཅད་པ་ན་མ་ཡིན་ནོ། །སེལ་བ་ཅིར་འགྱུར་དང་བཅས་པ་ནི། མངོན་པ་ཞེས་སོགས་སོ། །སྦོམ་པོའི་དབང་དུ་བྱས་པ་ཞེས་པས་ནི་མཐའ་ཉིད་ཅེས་པ་ཡན་ཆད་འཛིན་ནོ། །བཙོས་པ་རྨའི་སྒོ་ཉམས་ན་སྤུ་ཡོད་མེད་འདྲ་མོད་ཀྱང། སྤུ་མེད་པ་སྨོས་པས་ནི་པགས་པ་མི་དང་འདྲ་བས་ཕམ་པར་འགྱུར་རམ་སྙམ་པའི་དོགས་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར། ཤི་བའི་རྨའི་སྒོ་གསུམ་ཆར་ལ་དངོས་གཞིར་བསྟན་པ་ལ་ཁ་ལ་བྱེད་བྲག་སྨྲ་བར་འདོད་ནས་མགོ་ཞེས་སོ། །དེ་ཡང་ལམ་གཞན་གཉིས་ནི་དངོས་གཞིའོ། །རྨའི་སྒོ་གསུམ་གྱི་གནས་སྐབས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་བསྟན་ནས། ཕོའི་དབང་པོའི་སྦོམ་པོ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་བསྟེན་པར་ཞེས་སོ། །དེ་ལ་བསྟེན་པར་བྱ་བ་ནི་རྨའི་སྒོ་གསུམ་མོ། །སྟེན་པར་བྱེད་པ་ནི་ཕོའི་དབང་པོའོ། །གཉིས་ཞེས་པ་ནི་བསྟེན་བྱ་ལུས་ལས་ཐ་དད་དུ་བྱས་ཤིང༌། སྟེན་བྱེད་ཐ་མི་དད་དུ་བྱས་པ་དང༌། དེ་ལས་ལྡོག་པའི་ཕྱོགས་གཉིས་སོ། །དང་པོ་ནི་གཞན་གྱི་བསྟེན་བྱ་ལུས་ལས་ཐ་དད་དུ་བྱས་པར་རང་གི་སྟེན་བྱེད་ལུས་ལས་ཐ་དད་དུ་མ་བྱས་པ་སྦྱོར་བའོ། །འདི་ལ་རང་དང་གཞན་གྱི་བསྟེན་བྱ་ཐ་མི་དང་བྱས་ན་ཕམ་པར་འགྱུརཞིང༌། རང་གི་བསྟེན་བྱ་ཐ་དད་པར་བྱས་ན་སྟེན་བྱེད་གཉིས་ཀ་རང་གི་ཕྱོགས་སུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལས། དགེ་སློང་གི་དབང་དུ་བྱས་པ་ནི་རང་དང་གཞན་གྱི་སྟེན་བྱེད་ཐ་དད་པར་བྱས་པ་རང་གི་བསྟེན་བྱ་ཐ་དད་དུ་མ་བྱས་པར་སྦྱོར་བའོ། །དགེ་སློང་མའི་དབང་དུ་བྱས་པ་ནི། གཞན་ཁོ་ནའི་སྟེན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བྱེད་རང་གི་བསྟེན་བྱ་ཐ་མི་དད་དུ་བྱས་པར་སྦྱོར་བའོ། །དེ་ལྟར་ན་སྔ་མ་ལ་སྦོམ་པོ་གསུམ། བར་པ་ལ་བཞི་འམ་གཉིས། ཐ་མ་ལ་གསུམ་སྟེ། བརྒྱད་དམ་བཅུའོ། །རང་དང་གཞན་གྱི་བསྟེན་བྱ་སྟེན་བྱེད་གང་རུང་གཅིག་ཐ་དད་དུ་བྱས། གཅིག་ཐ་དད་དུ་མ་བྱས་པ་ལས་གཞན། གང་ཟག་གཞན་འབའ་ཞིག་གི་བསྟེན་བྱ་སྟེན་བྱེད་གཉིས་ཀ་ལུས་ལས་ཐ་དད་དུ་བྱས་པ་དང༌། ཐ་མི་དད་གཉིས་ཀྱང་གཞན་ཕོ་མོ་མ་ནིང་གི་བསྟེན་བྱ་བསྟེན་བྱེད་གཉིས་དང༌། གཞན་དུ་སྟེ། དེ་གཉིས་རིགས་མཐུན་ནང་ལ་མ་ཡིན་གྱི། རིགས་མི་མཐུན་དུ་སྦྱོར་བར་བྱེད་ན་སྦོམ་པོ་སྟེ་འདི་ལས་དྲུག་གོ །དེ་ལྟར་ན་གཉིས་ཀ་བསྡོམས་པས་བཅུ་བཞིའམ། བཅུ་དྲུག་ཏུ་འགྱུར་རོ། །འདུལ་བྱེད་ཀྱི་བརྗོད་པ་ལ་གཉིས་ལས། ཐུན་མོང་བ་བསམས་པའི་མཚན་ཉིད་ནི། དགེ་སློང་གི་ཞེས་ཏེ། རྣམ་འབྱེད་ལས། མྱོས་པ། སེམས་འཁྲུགས་པ། ཚོར་བས་གཟིར་བ་རྣམས་ལ་ལྟུང་མེད་དུ་གསུངས་ལ། འདུལ་བྱེད་ལས། དེ་གསུམ་ལ་རྒྱུ་དུ་མཆིས་ངོ་བོ་ཇི་ལྟ་བུ་ལ་ཞེས་དྲིས་པའི་ལན་དུ། རྒྱུ་ལྔ་ལྔ་དང༌། ངོ་བོ་དགེ་སློང་དུ་མི་ཤེས་པར་གསུངས་པའི་ཕྱི་མ་འདིར་བསྡུས་པའོ། །དང་པོའི་རྒྱུ་ལྔ་ནི་ནོར་དང། ལོངས་སྤྱོད་ཟད་པ་དང༌། ཉེ་དུ་ཟད་པ་དང༌། འབྱུང་བ་ཆ་མ་སྙོམས་པ་དང༌། མི་མ་ཡིན་པའི་སྟོབས་དང༌། སྔོན་གྱི་ལས་ཀྱི་རྣམ་སྨིན་ནོ། །གཉིས་པའི་རྒྱུ་ལྔ་ནི། མི་མ་ཡིན་པས་བརླམས་པ་དང༌། བཞིན་གྱི་མདངས་ཕྲོགས་པ་དང༌། རྡེག་པ་དང༌། ཁམས་མ་སྙོམས་པ་དང༌། ལས་ཀྱི་རྣམ་སྨིན་ནོ། །གསུམ་པའི་རྒྱུ་ལྔ་ནི། རླུང་དང་བད་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཀན་དང་མཁྲིས་པ་དང༌། འདུས་པ་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་སྟེ། ལས་ཀྱི་རྣམ་སྨིན་ནོ། །དགེ་སློང་དུ་མི་ཤེས་པས་ནི་བདག་ཉིད་ལ་བསྟན་པར་འཇུག་མི་ནུས་པ་བསྟན་ལ། དེས་ཡུལ་དང་བྱ་བ་ལ་བསྟན་པར་འཇུག་མི་ནུས་པ་ཡང་མཚོན་ནོ། །སྨྱོ་བ་སོགས་གསུམ་གྱི་ཁྱད་པར་ནི། རྒྱུ་སོ་སོས་སྐྱེད་པའི་བསམ་པ་འདྲེན་མར་གནས་པ་དང༌། རང་བཞིན་དུ་མི་གནས་པ་ལ་རྒྱུན་དུ་གནས་པ་དང༌། དེའི་སྟེང་དུ་ལུས་ཀྱང་ལས་སུ་མི་རུང་བར་གནས་པའོ། །ཞེས་སྔ་མ་རྣམས་ཟེར་རོ། །ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ལ་ལྟུང་བ་ལ་རྣམ་དག་གིས་སེལ་བ་ལ་ན་སྨད་པ་ནི་ཉམས་པ་སོགས་ཏེ་ཕྱིན་ཚུལ་ནི་ནང་ནས་བརྩམས་པའོ། །འཁྲུགས་ཞེས་པ་ནི་བཏང་བ་སྟེ། གང་འཁྲུགས་ན་བཅུ་གཉིས་སྤོང་བྱེད་ཀྱི་དགེ་སློབ་མའི་བསླབ་པ་ཡིན་གྱི། དགེ་ཚུལ་མའི་བསླབ་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དབེན་པ་སྡིག་ཅན་གྱི་ལྷན་ཅིག་སྦྱར་བའི་གནས་སྐབས་ནད་ཉམས་སུ་མ་མྱོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དུ་ན་ཕམ་པ་དང་འདྲ་བའི་ཉེས་བྱས་འབྱུང་བས། དེའི་ལུས་ལ་སྐྱེ་བའི་ཆེས་ཉིད་མེད་པར་འགྱུར་རོ། །གང་གིས་ཚེ་འཁྲུགས་ན་རང་ལ་གཞན་གྱིས་བསྟེན་པའི་ཕྱིར་རྡོད་པ་ན་དེ་ལྟ་བུ་རུང་ངོ། །ཞེས་དགེ་སློབ་མས་གཞན་ལ་བླངས་པའི་ཕྱིར་ན་མྱོང་བའི་ཕྱིར་ཡིན་གྱི། བཙལ་བའི་དུས་སུ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། མངོན་པར་མི་དགའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཁས་བླངས་པའི་དུས་ཁོ་ནར་ཉེས་བྱས་བྱུང་ལ། དེ་ཉིད་གཏོང་བའི་རྒྱུ་ཡང་ཡིན་ནོ། སྐྲག་པ་དང༌། ངོ་ཚ་བས་ཀྱང་ཞེས་པ་ནི། མཚམས་ལས་འདས་ཀྱང་ཉམས་སུ་མྱོང་ན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བདག་གིར་བྱེད་པ་མེད་པས་མཐར་ཐུག་གི་དེ་ལ་བྱའོ། །འོ་ན་ཀླུ་རང་གི་ལུས་སྤྲུལ་དུ་རྒྱུ་ལྔ་ལས་ཆགས་པའི་སྟོབས་ཀྱི་སྤྲུལ་པ་ཞིག་ལ་ལུས་ཀྱིས་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་མིན་ནམ། དེས་ན་བསྟན་གྱིས་ཀྱང་མྱོང་བས་ཕམ་པར་རིགས་སོ་ཞེ་ན། འདི་ལ་ཁ་ཅིག་སྔོན་ལ་ཡུལ་གྱིས་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཡིན་ཟེར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་སུན་འབྱིན་གྱི་བར་ཆད་མི་སྲིད་པས་དེས་ན་སྦྱོར་བའི་ཆགས་པས་སྤྲུལ་བ་ཞེས་ཟེར་རོ། །བརྡོས་པ་ཞེས་པ་ནི། རེག་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་མི་བྱེད་པའི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །མི་འདོད་བཞིན་དུ་ཞེས་པ་ནི། ཕྱུགས་ཞེས་པ་ལ་ཡང་སྤྱར་རོ། །ཤེས་བཞིན་ཞེས་པ་ནི། །འོག་མ་གསུམ་ལ་ཡང་སྦྱར་ཏེ། བུད་མེད་ལ་རེག་པ་སྤང་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལེགས་པར་ཞེས་པ་ནི། རབ་ཏུ་བྱུང་འདོད་ལེགས་པར་སོ་སོར་བརྟག་པ་བྱས་ནས་རབ་ཏུ་བྱུང་བར་བྱའོ། །འདི་རབ་ཏུ་འབྱུང་བའི་གཞིར་དོན་གྱིས་བསྟན་མོད་ཀྱང༌། འདིར་བརྗོད་པ། གལ་ཏེ་བུད་མེད་སྐྱེས་པ་གཞོན་ནུ་འདྲ་བ་རབ་ཏུ་བྱུང་སྟེ། དགེ་སློང་དག་གི་ནང་དུ་བཞག་ན་གནོད་པ་ཆེ་བར་འགྱུར་བས། རབ་ཏུ་འབྱུང་འདོད་རྟོག་པ་ལ། གུས་པ་ཆེན་པོ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་བསླབ་པ་ཐམས་ཅད་ལ་སྦྱོར་བ་ལྷོད་ན་ཉེས་བྱས་སུ་འགྱུར་བས་མི་ལྷོད་པར་བྱ་དགོས་ལ། ལྷག་པར་ཡང་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ལ་བྱ་དགོས་སོ་ཞེས་ཊཱིཀྐ་ལས་སོ། །འདི་ལ་ཁ་ཅིག་དེ་ལྟ་ན་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་གཞིའི་ཆོས་ཀུན་སྨོས་དགོས་པར་འགྱུར་ཞེས་བཀག་ནས། མཚན་གྱི་དབྱིབས་ཐ་དད་པའི་དབྱིབས་དང༌། ཁ་དོག་འདྲ་བ་རབ་ཏུ་འབྱིན་པ་བཀག་སྟེ། ཕམ་པའི་རྒྱུར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རང་ལུགས་འཇོག་པ་ནི་མི་རིགས་ཏེ། ཕྱོགས་སྔ་མར་བྱས་པའི་དོན་ཡང་དེ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རབ་བྱུང་གཞིའི་ཆོས་ཀུན་སློབ་དགོས་པ་མི་འགྱུར་ཏེ། འདི་དང་གཞིའི་ཆོས་གཞན་ལ་ཕམ་པ་དང་པོའི་རྒྱུར་འགྱུར་བའི་དགག་བྱ་ཡོད་དེ་གཏན་མི་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགེ་སློང་མས་ཞེས་པར་ཡང་དག་གིས་ནི། གྲོགས་མོ་ཡོད་དུ་ཟིན་ཀྱང༌། དེར་བློས་དབབ་པ་མི་བྱ་བར་སྟོན་ནོ། །མ་བྱིན་པར་ལེན་པ་ལ་བཞི་ལས། རྣམ་འབྱེད་ཀྱི་བརྗོད་པ་ལ་བཞི་ལས། གཞི་ལ་གཉིས་ཏེ། གང་ལ་རྐུ་བའི་ཡུལ་དང་གང་རྐུ་བའི་དངོས་པོའོ། །དང་པོ་ནི། མི་ཡིན་པ། རང་ལ་རྫས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཐ་དད་པ་སྟེ་གཉིས་སོ། །གཉིས་པ་ནི། ཡུལ་དེར་དུས་དེའི་ཚེ་སྦྱོར་བ་གཅིག་གིས་བརྐུ་བྱ་རྐུ་བྱེད་ལ་བལྟོས་པའི་ཀརྵ་པ་ཎ་བཞི་ཆ་ཚང་བ་དང༌། ཡུལ་དེ་དབང་ཞིང་བདག་གིར་བྱས་པ་དང༌། མི་དབང་བ་སྟེ་གསུམ་མོ། །བསམ་པ་ལ་གཉིས་ལས། འདུ་ཤེས་ནི་ཡིད་གཉིས་ཡན་ཆད་ཀྱིས་རྣམ་པ་མ་དོར་བའི་མ་འཁྲུལ་བ་དང༌། ཀུན་སློང་ནི་གཞན་གྱི་ཡིན་ཏེ། མ་གནང་ཡང༌། བདག་ཉིད་ཀྱི་འཚོ་བའི་ཆེད་དུ་གཏན་དུ་འབྲལ་འདོད་རྒྱུན་མ་ཆད་པའོ། །སྦྱོར་བ་ནི། གང་ལ་བསམ་པ་དེ་ཉིད་ལ། རང་ངམ་བསྐོས་པས་ལུས་ངག་ཏུ་གྲུབ་པར་བྱས་པའོ། །མཐར་ཐུག་དེའི་རྐྱེན་གྱིས་ཐོབ་བློ་སྐྱེས་པ་ཞེས་ཟེར་རོ། ཚིག་གི་དོན་ལ་གཉིས་ལས། ལྟུང་བ་རྣམ་གཞག་གཉིས་ལ་མདོར་བསྟན་པ་ནི། གང་བྱས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ན་མ་བྱིན་པར་ལེན་པའི་ཕམ་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། དགེ་སློང་གི་གང་ལ་བརྐུ་བའི་ཕྱིར་རང་ཁོ་ནས་བྱ་བ་བྱེད་པའི་བརྐུ་བའམ། རང་གིས་བཅོལ་ནས་གཞན་གྱི་རྫས་རྐུ་བར་བྱེད་པའི་རྐུར་བཅུག་པ་དག་གིས་བརྐུས་ནའོ། །རང་གི་ལུས་ངག་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཡང་མ་ཟད་དོ། །མངགས་པས་བརྐུ་བའམ། རྐུར་བཅུག་པ་དག་གིས་ཀྱང་ངོ། །རྐུ་བ་ནི་མངགས་པ་རང་གིས་ལུས་ཀྱིས་བྱེད་པའོ། །རྐུར་བཅུག་པ་ནི། མངགས་པས་སོང་ལ་རང་གིས་རྐུས་ཤིག་སོང་ལ་རྐུར་ཆུག་ཅིག་ཅེས་བྱེད་དུ་བཅུག་པའོ། །མངགས་པའི་མངགས་པས་བརྐུས་པ་ཡང་བྱེ་བྲག་མེད་དོ། ཅི་ཞིག་ཏུ་བརྐུ་བའམ། རྐུར་བཅུག་པ་དང༌། མངགས་པས་ཀྱང་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དེར་འགྱུར་ཞེ་ན། མ་བྱིན་པ་ཞེས་ཏེ། བྱིན་པ་ལ་ཡང་རྐུ་སེམས་ཀྱིས་ལེན་པ་སྲིད་པས་བྱེ་བྲག་ཏུ་བྱའོ། །ཚད་ཅི་ཙམ་ཞེ་ན། མ་ཤ་ཀ་ཞེས་སོ། །སེམས་ཇི་ལྟ་བུས་ཤེ་ན། བརྐུ་སེམས་ཀྱིས་སོ་ཅི་མི་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བའམ་ཞེ་ན། མི་ཡིས་ཞེས་སོ། དེ་ཡན་ཆད་ལ་མདོ་དང་པོ་གཉིས་སྦྱར་རོ། །མིས་བཟུང་བའི་རྫས་ལ། འགྲོ་བ་གཞན་གྱིས་བཟུང་བའི་འདུ་ཤེས་ཀྱིས་རྐུན་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དེ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རམ་ཞེ་ན། མིའི་རྒྱུད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་དེར་འདུས་པས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་མ་བྱིན་པར་ལེན་པའི་ཕས་ཕམ་པ་ནི། ཡན་ལག་ལྔ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཏེ། མ་བྱིན་པ། མ་ཤ་ཀ་ལྔ་ལ་སོགས་པ། བརྐུ་སེམས། མིའི་རྒྱུད་ཀྱིས་བཟུང་བ། དེར་འདུ་ཤེས་པ། ཡན་ལག་གང་ཡང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རུང་བ་མ་ཚང་ན་སྨད་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ། །རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལ་ཡན་ལག་གི་མཚན་ཉིད་ལ་གསུམ་ལས། བདག་པོའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྤྱི་དོན་ལ་གསུམ་སྟེ་མཚན་ཉིད་དང༌། དབྱེ་བ་དང༌། འདོམས་ན་གང་གཙོ་བའི་དོན་ནོ། །དང་པོ་ལ། ཁ་ཅིག །དངོས་པོ་ལ་དབང་བ། བསམ་པས་བཟུང་བ། གཞན་ལ་མ་བསྔོས་པ་དང༌། གསུམ་ལྡན་དུ་འདོད་ལ། ཁ་ཅིག །རིགས་མ་འཕོས་པ་དང་བཞིར་འདོད་པ་ལ། གཞན་དག་ན་རེ། དེ་དག་བདག་པོ་ཙམ་གྱི་མཚན་ཉིད་དུ་བྱེད་ན། དང་པོ་གཅིག་པུས་ཆོག་པས་ལྷག་མ་དོན་མེད་ཅིང༌། ཕམ་པ་སྐྱེད་ནུས་ཀྱི་བདག་པོའི་མཚན་ཉིད་དུ་བྱེད་ན། དུད་འགྲོ་དང་མི་མ་ཡིན་ལ་ཧ་ཅང་ཐལ་ལོ། །གཞན་ཡང་གསུམ་པ་སྨོས་མི་དགོས་ཏེ། དང་པོར་འདུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་དངས་པ་ལ་དབང་ཞིང་བདག་གིར་བྱས་པའོ། །གཉིས་པ་ལ་དབྱེ་བའི་གཞི་ནི། བདག་པོ་ཙམ་མོ། །དབྱེ་བའི་སྒོ་ནི། མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པའི་སྒོ་ནས་བཞི་སྟེ། བསམ་པ་དང་སྦྱོར་བས་བདག་པོར་གྱུར་པ་དང༌། ཡུལ་གྱི་ཆོས་ཀྱིས་བདག་པོར་གྱུར་པ་དང༌། རིགས་བརྒྱུད་ཀྱིས་བདག་པོར་གྱུར་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་བཀའ་སྩལ་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་བདག་པོར་གྱུར་པའོ། །དང་པོ་ལ་གསུམ་སྟེ། སྦྱིན་པ་པོས་བཏང་ཞིང་ལེན་པ་པོས་བདག་ཏུ་བྱས་པ་དང༌། སྦྱིན་པ་པོས་ཡོངས་སུ་བཏང་བ་ཙམ་གྱིས་བདག་པོར་གྱུར་པ་དང༌། བདག་པོ་མེད་པ་ལ་ལེན་པ་པོའི་བསམ་སྦྱོར་གྱིས་བདག་གིར་བྱས་པ་ཙམ་གྱིས་བདག་པོར་གྱུར་པའོ། །གཉིས་པ་ནི།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཤོ་གམ་ནི་བསྲུང་བ་པོ་དབང་བ་ལྟ་བུའོ། །གསུམ་པ་ནི། ཕའི་ནོར་བུ་དབང་བ་ལྟ་བུའོ། །བཞི་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ལ་ཕུལ་བ་ནི། དེ་ཁོ་ན་དབང་བ་དང༌། ཆོས་ལ་གཉིས་ལས། དོན་དམ་པའི་ཆོས་ལ་ཕུལ་བ་དེ་ཁོ་ན་དབང་གི །གང་ཟག་གིས་སྤྱད་དུ་མི་རུང་བ་དང༌། བརྡར་བརྟགས་པའི་ཆོས་ལ་གཉིས་ལས། སྒྲུབ་པའི་ཆོས་ལ་ཕུལ་བ་ནི། དགེ་འདུན་གྱི་རྙེད་པ་སྟེ། དེའི་རྒྱུད་ལ་མངའ་བའི་ཕྱིར་རོ། ལུང་གི་ཆོས་ལ་ཕུལ་བ་ནི། གཙུག་ལག་གི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་ཡན་ཆད་དབང་ངོ༌། །དགེ་འདུན་ལ་གཉིས་ཏེ། དུས་དང་གློ་བུར་གྱི་རྙེད་པ་ལ་བདག་པོར་འགྱུར་ཚུལ། ཤི་བའི་ཡོ་བྱད་ཀྱི་རྙེད་པ་ལ་བདག་པོར་འགྱུར་ཚུལ་ལོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ལས། དུས་ཀྱི་རྙེད་པ་ལ་བདག་པོར་འགྱུར་ཚུལ་ནི། སྲ་བརྐྱང་གི་རྙེད་པ་དེར་གཏོགས་དབང་བ་དང༌། དབྱར་རྙེད་ལ་ཡུན་རིང་དུ་གནས་པ་བདག་པོར་འགྱུར་བའོ། །གློ་བུར་དུ་རྙེད་པ་བཞི་སྟེ། ཁྲིམས་སུ་བྱས་པ་དང༌། མཚམས་ཀྱིས་བསྒྲུབས་པ་དང༌། སོ་སོར་ངེས་པ་དང༌། མངོན་དུ་གྱུར་པ་སྟེ། ཡོན་བདག་གམ་མཆོད་གནས་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་དབང་བར་ཁྲིམས་སུ་བྱས་པ་དང༌། དགེ་འདུས་ཙམ་ལ་བྱེ་བྲག་ཏུ་མ་ཕྱེ་བར་ཕུལ་བ་མཚམས་གཅིག་གི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པ་རྣམས་དབང་བ་དང༌། སྡེ་པའམ། གང་ཟག་འདི་ལ་འབུལ་ཟེར་ན་དབང་བ་དང༌། སྦྱིན་བདག་གི་མངོན་སུམ་ན་གནས་པ་དེ་ཉིད་དབང་བ་སྟེ་གོ་རིམ་བཞིན་ནོ། ཤི་བའི་ཡོ་བྱད་ལ་བདག་པོར་གང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འགྱུར་བ་ལ་གཉིས་ཏེ། རབ་བྱུང་དང༌། རྟགས་ཅན་ཤི་བའི་ཡོ་བྱད་ལ་བདག་པོར་གང་འགྱུར་བའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། དགེ་འདུན་ལ་དབང་བ་དང༌། མི་དབང་བའི་རྙེད་པའོ། །དེ་ལ་ལྔ་སྟེ། ཤི་བའི་སྔ་རོལ་དུ་ངེས་པར་བྱས་པ་དང༌། བུ་ལོན་པའི་རྫས་ཇི་ཙམ་སྤོང་བ་དང༌། “སྡེ་ཚན་གྱི་ཡོ་བྱད་དང༌། ནད་གཡོག་གི་ཡོ་བྱད་དང༌། ཁྱིམ་ན་གནས་པའི་རྙེད་པའོ། །ཕྱི་མ་གཉིས་ནི། ཆོས་ལྔ་དང་ལྡན་པས་དབང་སྟེ། སྡེ་ལྔའི་སྡོམ་པ་གསོ་རུང་ཡན་ཆད་དང་ལྡན་པ་དང༌། ཤི་བ་དང༌། ལྟ་སྤྱོད་ཀྱི་སྒོ་ནས་མཐུན་པ་དང་མཚན་མཐུན་པ་དང༌། གནས་ནས་མ་ཕྱུང་པ་ནི་ཐུན་མོང་ཡིན་ལ། གཡོག་གི་བྱ་བ་བྱས་པ་དང༌། ཡོ་བྱད་ཀྱི་འཕོངས་པ་ནི་སོ་སོར་རོ། །ལྷག་མ་ནི་དགེ་འདུན་དབང་བའི་རྙེད་པ་སྟེ། གླེགས་བམ་ལ་སོགས་པ་བཞག་པ་དང༌། གོས་ལ་སོགས་པ་བགོ་བ་དང༌། འབྲུ་ལ་སོགས་པ་བཟའ་བཅར་ཅི་རིགས་སུ་བྱའོ། །རྟགས་ཅན་ཤི་བའི་ཡོ་བྱད་ལ་རིན་པོ་ཆེ་དང་འབྲུུ་ལ་སོགས་པ་ལ་དཀོན་མཆོག་གསུམ་བདག་པོར་འགྱུར་ལ། ཁྱད་པར་དུ། མུ་ཏིག་ནི་སངས་རྒྱས་དབང་ཞིང༌། གཞན་རྣམས་ནི་ཅི་རིགས་པའོ། །གོ་ཆ་ལ་སོགས་པ་ནི། རྒྱལ་པོ་འཁོར་དང་བཅས་པ་དབང་ངོ། །འདོམས་ན། གང་གཙོ་བ་ནི། རགས་པར་ནི་ཁྱིམ་པའི་རྫས་ལ་ཡུལ་ཆོས་གཙོ་ཞིང༌། རང་བྱུང་གིས་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་གསུངས་པ་གཙོ་བོའོ། །ཞིབ་མོར་ནི། དང་པོར་ཤི་བའི་གོང་དུ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ངེས་པར་བྱས་པ་དང༌། དེ་ནས་བུ་ལོན་པ་དང༌། དེ་ནས་ནད་གཡོག་པ་དང། དེ་ནས་ཏེ་མཚན་གྱིས་ཏེ། རིགས་བརྒྱུད་ནི་མི་དབང་ངོ༌། །ཚིག་གི་དོན་ནི་མིའི་རྒྱུད་ཀྱིས་བཟུང་བ་ཞེས་སྨྲས་ན། རླུང་ལ་སོགས་པས་ཁྱེར་བ་དེ་བདག་པོ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ནམ་མིན་ཞེ་ན། བཙོ་བླག་མཁན་གྱི་གོས་དང༌། དགེ་སློང་གི་ཡོ་བྱད་རླུང་དང༌། རྐུན་པོ་ལ་སོགས་པ་དག་གིས་ཁྱེར་བ་ཉིད་ན། བདག་པོས་བདག་གི་བའི་བསམ་པས་བཏང་བ་ནི། དང་པོའི་བདག་པོ་ཉིད་དང་མ་བྲལ་བ་ཉིད་ཡིན་པས། དང་པོ་ལེན་ན་ཕམ་པར་འགྱུར་ཞིང༌། ཕྱི་མ་ལ་ན་སྨད་དོ། །ཕྱི་མ་ལ་བདག་གིར་བྱེད་པའི་བསམ་པ་བཏང་བ་ནི་མ་བྱིན་ལེན་དུ་འགྱུར་རོ། །མིའི་རྒྱུད་ཀྱིས་བཟུང་བ་ཞེས་གསུངས་ན། མིའི་བདག་པོ་དང་བཅས་པའི་དུད་འགྲོའི་རྫས་རྐུ་ན་ཅི་འགྱུར་ཞེ་ན། འཇིན་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་སྨྲ་མི་ཤེས་པ་དབང་བའི་རྫས་ནི་སྐྱོང་བའི་ཞལ་ཏ་བྱེད་པ་བདག་པོ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །གཉིས་ཀ་དབང་ན་འདུ་ཤེས་ཀྱིས་བཞག་སྟེ། བྱ་ལ་བཏགས་པའི་རྒྱན་ལྟ་བུ་ལ། འདི་ནི་མི་ཡི་ཡིན་གྱི། བྱ་ལ་ག་ལ་ཡོད་སྙམ་ན་རིན་ཐང་བརྩི་བར་བྱ་ཞིང༌། དེ་ལས་ལྡོག་ན་ན་སྨད་དོ། །ཅི་དུད་འགྲོའི་ཟས་སྐོམ་རྐུ་བ་ལ་ཡང་དེ་ཉིད་རྣམ་པར་བཞག་གམ་ཞེ་ན། བཟའ་བཏུང་གི་ཞེས་སོ། །ནགས་མེས་བཏང་བ་ལ་སོགས་པ་དག་གིས་རི་དྭགས་ལ་སོགས་པ་གསོད་པ་ན་བདག་པོ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། ནང་ཞེས་ཏེ། ལིངས་པ་མ་ཡིན་པའི་རྐུ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སེམས་ཀྱིས་ལེན་པར་བྱེད་ན་རྐུན་པོར་འགྱུར་ཏེ། བདག་པོ་གཞན་ཡོད་ཀྱང་དེའི་དུས་ན་ལིངས་པ་ཁོ་ན་དབང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རི་དྭགས་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ནི་མཚོན་པ་སྟེ། ཕྱུགས་དང༌། མི་ལིངས་བཏབ་པ་བདག་པོ་དང་བཅས་མ་བཅས་རྣམས་ཀྱང་འདྲའོ། བདག་པོ་མ་ངེས་པའི་རྫས་ལ་ལྟུང་བ་ཇི་ལྟར་བཞག་ཅེ་ན། འདི་བདག་པོ་དང་བཅས་པ་ཞིག་གམ། འོན་ཏེ་མིན་ཞེས་བྱེ་བྲག་མ་ཕྱེད་པ་གཏེར་ལ་སོགས་པའི་རྫས་གང་ཡང་རུང་བ་བརྐུས་པ་ལ་ནི། གཞིའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནས་ལྟུང་བ་རྣམ་པར་བཞག་གི །འདུ་ཤེས་ལས་ནི་མིན་ཏེ། བདག་པོ་དང་བཅས་པ་ཞིག་ན་ཡན་ལག་ཚང་ན་ཕམ་པ་དང༌། བདག་པོ་མེད་ན་སྦོམ་པོའོ། །བདག་པོ་མ་ཡིན་པ་ལ་ཡིན་པར་འདུ་ཤེས་པའི་ཆ་ནས་བརྐུས་ན་དེ་ལ་བལྟོས་པའི་ན་སྨད་པ་རེ་རེར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལ་བརྐུ་སེམས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དང༌། དོན་དང་ཕྲད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གྲངས་ཇི་སྙེད་པའི་ལྟུང་བ་འབྱུང་མི་འབྱུང་ནི། ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡིན་ཡང་རྐུ་སྙམ་པ་བྱུང་མ་བྱུང་གི་སྟེ། སྔ་མ་སྲིད་པ་ཙམ་མོ། །རིན་ཐང་གི་མཚན་ཉིད་ནི། རིན་ཐང་ཞེས་སོ། །འོ་ན་སྦྱོར་བ་གནས་དང༌། དུས་གཞན་དུ་བྱས་ཤིང་མཐར་ཐུག་གཞན་གྱི་ཚེ་གྲུབ་ན་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། །མཐར་ཐུག་གི་གནས་དང་དུས་ཀྱིས་བཞག་སྟེ། བཤིག་སྟེ་ཞེས་བཤིག་པའི་ཚེ་རིན་ཐང་བརྩི་བར་གསུངས་པའི་ཕྱར་རོ། །དེའི་ཚེ་ལུས་བྱེད་པ་པོ་དང་མི་འགལ་ཏེ། མེད་མི་རུང་གི་སྦྱོར་བ་དེའི་ཚེ་ན་ཡོད་པས་སོ། །དེ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ལ་ལེན་པ་པོས་ཐོབ་ཀྱང་རྫས་བདག་གིས་ཤོར་བ་མེད་པར་མི་རིགས་སོ་ཞེ་ན། །མཐར་ཐུག་གི་དུས་ན་བསམ་པ་བཏང་ན་དོགས་པ་མེད་ལ། མ་བཏང་ན་རྫས་དང༌། བདག་པོ་ཡུལ་སོ་སོར་གནས་ཀྱང་ཤོར་བ་ཡོད་དོ། །དེ་ལྟར་ཡུལ་གཞན་ནས་གཞན་དུ་སྤོགས་བྱས་པའི་སྐྱེད་ལ་ཐོབ་བློ་སྐྱེས་ན་ཡང་ཕམ་པར་ཐལ་ལོ་ཞེ་ན། སྔ་མ་བརྐུས་པའི་སྦྱོར་བ་དེ་ཉིད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་རིན་ཐང་ཚང་བ་ཐོབ་ཅིང་ཤོར་བ་ཡིན་ལ། འདི་ནི་སྤོགས་ཀྱིས་སྦྱོར་བ་གཞན་གྱིས་རིན་ཐང་ཚང་བ་ཐོབ་པས་མི་མཚུངས་སོ། །སྦྱོར་བའི་སར་རིན་ཐང་ཚང་ན་ཐོབ་པ་ལ། རིན་ཐང་མ་ཚང་བའི་སར་ཐོབ་བློ་སྐྱེས་ན་བདག་པོ་དང༌། རྐུན་མའི་གནས་གང་ཉེ་བས་འཇོག་ལ། མཉམ་ན་ནི་རྐུན་མའི་གནས་ཀྱི་འཇོག་སྟེ། སྒྲ་མི་སྙན་དུ་རྐུུ་ན་རྐུན་མའི་ཡུལ་གྱི་འཇོག་པ་བཞིན་ནོ། །སེལ་བ་ལ་སྦྱིའི་དོན་ལ་བཞི་སྟེ། དབྱེ་བ། མཚན་ཉིད་གང་གིས་སེལ་བ་གང་ཡིན་པ། འདས་ན་ཅིར་འགྱུར་ཐ་དད་པ་བཅས་པའོ། །དབྱེ་གཞི་ནི། སེལ་བ་ཙམ་མོ། །དབྱེ་སྒོ་ནི་ཡན་ལག་གི་རྗེས་སུ་འབྲང་ནས་ཡིན་ཏེ། འདི་ལྟར་ཡན་ལག་ལ་ཐུན་མོང་ཡིན་མིན་གཉིས་ཡོད་པ་དང༌། ཐུན་མོང་ལ་བསླབ་པ། བསམ་པ། ལུས། མཚན་གཞི་ཡོད་པ་ལྟར་དེ་དང་དེའི་སེལ་བའི་གྲངས་ཀྱང་དེ་ལྟར་དང༌། ཐུན་མོང་མིན་པ་ལ་བཞི་ལ་སོགས་པ་བཞི་ཡོད་པ་ལྟར་དུ་སེལ་བ་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་མཚན་གཞི་ནི། དེ་དག་གང་ཡང་རུང་བའོ། །མཆོན་བྱ་ནི་སེལ་བའོ། །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མཚན་ཉིད་ནི་རང་རང་གི་དངོས་གཞི་བསྐྱེད་པ་ལ་གེགས་སུ་གནས་པའོ། །རང་རང་གི་ཞེས་པ་ནི། དུད་འགྲོ་གསོད་པ་དེ་ཕམ་པའི་གེགས་སུ་གནས་ཀྱང་ལྟུང་བྱེད་ཀྱི་སེལ་བར་མི་འགྱུར་བས་གང་གི་གེགས་སུ་སོང་བ་དེའི་སེལ་བར་གོ་བོའི་ཆེད་དུའོ། །དངོས་གཞིའི་གེགས་ཞེས་མ་སྨོས་ན་ཡན་ལག་རྣམས་ལ་ཡང་རང་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཡོད་པ་ཁྱབ་ཆེས་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། སྦྱོར་བ་གཉིས་དང༌། བསླབ་བྱའི་ཉེས་བྱས་ཀྱི་སེལ་བ་ལ་མ་ཁྱབ་པ་འདྲའོ། །གསུམ་པ་ནི་ཅི་རིགས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བ་སྟེ། སྐབས་འདིར་ནི་མ་བསམ་པ་ཞེས་སོགས་རྐུ་སེམས་ཀྱིས་སེལ་བ་སྟེ། དེ་ཡང་མ་བསམ་པ་ནི་གཞན་གྱི་ཡིན་ཏེ་སྙམ་པ་དང་རྙ་བ་དང༌། ཡིད་གཅུགས་ནི་མ་གནང་ཡང༌། སྙམ་པའི་སེལ་བའོ། །སྔར་ཞེས་དང༌། ནོམ་པ་དང༌། ཕྲི་བ་ཞེས་དང༌། ཕུར་པ་ཞེས་པ་ནི་སེལ་བ་ལ་གཙོ་བོར་མ་ཞུགས་པར་དོགས་པ་སྤོང་བ་དང༌། ཡུལ་གྱི་དབྱེ་བ་སྟོན་པ་དེ། སྔར་རྐུ་བའི་སྦྱོར་བ་སྒྲུབ་པ་ལ་ཕྱིས་འགྱོད་ན་སྔ་མ་འདག་གམ་སྙམ་པ་སྤང་བ་དང༌། སྦྱོར་བ་ལ་སྦོམ་པོ་དང༌། སྦྱོར་བའི་སྦྱོར་བ་ལ་ཉེས་བྱས་སུ་སྨྲས་པའི་མཚམས་གང་ནས་འཛིན་བསྟན་པ་དང༌། ཕུར་པ་ལས་བཀྲོལ་བ་ལ་ནོམ་ཉུག་གི་སྦོམ་པོར་འགྱུར་རོ་སྙམ་པ་སྤང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སེལ་བར་བྱེད་ན་ནི། ཀུན་སློང་རྒྱུན་ཆད་པ་དང༌། མཐར་ཐུག་གི་སེལ་བ་སྟེ། དང་པོ་ནི་དང་པོ་དང། གཉིས་པ་ནི། བར་པ་གཉིས་སོ་ཞེས་ཟེར་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཏེ། ཕྱི་མ་ལ་སེལ་བའི་དོན་མེད་དོ་སྙམ་མོ། །དེའི་གཞི་ཞེས་པ་ནི་འདྲ་བའི་ཞར་ལ་འདྲ་བ་བྱུང་བའོ། །བཞི་པ་ལ་བཞི་སྟེ། ན་སྨད་དུ་དང་ཆེས་ན་སྨད་དུ། གཞན་དུ་འགྱུར་བ་དང༌། ལྟུང་བ་མེད་པར་འགྱུར་བའོ། །དང་པོ་ནི། ཕམ་ལྷག་གི་སྐབས་སུ་སྦོམ་པོ་དང༌། དེ་དང་ལྟུང་བྱེད། སོར་བཤགས་གསུམ་གྱི་སྐབས་སུ་ཉེས་བྱས་དང༌། དེའི་སྐབས་སུ་ཉེས་བྱས། མ་མོར་ན་སྨད་དེ། དཔེར་ན་མི་རྫས་རིན་ཐང་ཚང་བ་ལ་ཐོབ་བློ་སྐྱེས་ན་དངོས་གཞི་ལ་ཕམ་པ་སྦྱོར་བ་ལ་སྦོམ་པོ། །སྦྱོར་བའི་སྦྱོར་བ་ལ་ཉེས་བྱས་སོ། །མི་མ་ཡིན་གྱི་རྫས་རིན་ཐང་ཚང་བ་ལ་ཐོག་བློ་སྐྱེས་ན་དངོས་གཞི་ལ་སྦོམ་པོ་སྦྱོར་བ་ལ་ཉེས་བྱས། སྦྱོར་བའི་སྦྱོར་བ་ལ་ཉེས་བྱས་ཕྲ་མོ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་ཕམ་ལྷག་ཀུན་ལ་སྦྱར་རོ། །དགེ་སློང་མ་རྣམ་དག་ལ་འཁྲུར་བཅོལ་ན་དངོས་གཞི་ལ་སྤང་བ་སྦྱོར་བ་དང༌། སྦྱོར་བའི་སྦྱོར་བ་ལ་སྔར་ལྟར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་སོར་བཤགས་ལ་སྦྱར་རོ། །ཤམ་ཐབས་རུང་བ་ཚད་ལྡན་ཟླུམ་པོར་མ་བགོས་པ་ལ། དངོས་གཞི་ལ་ཉེས་བྱས། སྦྱོར་བ་ལ་ཕྲ་མོ། །སྦྱོར་བའི་སྦྱོར་བ་ལ་ཆེས་ཕྲ་མོ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་གཞན་ལ་ཡང་ཤེས་པར་བྱའོ། ཞེས་སྔ་མ་རྣམས་གསུངས་ཏེ། ཕམ་བ་ཞར་བྱུང་དུ་གོ་བར་བྱའོ། །གཉིས་པ་ནི། ཕམ་ལྷག་ལ་དངོས་གཞི་ལེགས་པ་གསུམ་དུ་ཉེས་བྱས་དང༌། དེ་ཕྲ་མོ་དང༌། ཆེས་ཕྲ་མོ་གསུམ་དང༌། སྤང་བ་ལ་སོགས་པ་གསུམ་ལ་ནི་ཉེས་བྱས་ཕྲ་མོ་ལ་སོགས་པ་གསུམ་དུ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འགྱུར་བ་སྟེ། དཔེར་ན་ལྷ་རྫས་རིན་ཐང་མ་ཚང་བ་ལ་དངོས་གཞི་ལ་ཉེས་བྱས་དང༌། སྦྱོར་བ་གཉིས་ལ་ཕྲ་མོ་དང༌། ཆེས་ཕྲ་མོར་འགྱུར་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། ཕམ་ལྷག་གཞན་ཀུན་ལའང་དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །དགེ་སློང་མ་མ་དག་པ། ལྟ་བ་མི་མཐུན་པ་ལ་འཁྲུར་བཅོལ་བ་ལ་ཡང་སྔ་མ་བཞིན་དུ་འགྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་ལ་དངོས་གཞི་ལ་ཉེས་བྱས་ཕྲ་མོ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གཞན་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། །ཤམ་ཐབས་མི་རུང་བ་སོགས་ཟླུམ་པོར་མ་བགོས་པ་ལ་དངོས་གཞི་ལ་ཕྲ་མོ་ལེགས་པར་འགྱུར་རོ། །འདིར་ཆེས་ཕྲ་མོ་ཟེར་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཞན་ལ་ཡང་སྦྱར་རོ། །གསུམ་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། སྡེ་ཚན་དང་བཅས་པ་དང༌། གནས་སྐབས་གཞན་དུ་འགྱུར་བའོ། །དང་པོ་ནི། ཕམ་པའི་སྡེ་ནི་ཡན་ལག་ཡིན་ལ། སྡེ་ཚན་བཞི་ནི་སེལ་བ་སྟེ། དཔེར་ན། མི་གསོད་ཀྱི་སེལ་བ་དུད་འགྲོ་བསད་པ་ནི་ལྟུང་བྱེད་གྱི་སྡེར་འགྱུར་བ་བཞིན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི། མི་ཚངས་པར་སྤྱོད་པའི་ཕམ་པ་ཡན་ལག་ཡིན་ལ། གཞན་གསུམ་སེལ་བར་འགྱུར་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། དཔེར་ན། སྦྱོར་བ་གསལ་བའི་སེལ་བ་མི་གསལ་བས་སྐུར་པ་ལ་བག་ཙམ་གྱི་བཅས་པ་བཞིན་མཛད་པ་ལྟ་བུའོ། །གསུམ་པ་ནི། ཐ་སྙད་གཞན་དུ་བརྗོད་པ་ཙམ་ཡིན་གྱི། དོན་ནི་སྔར་བསྟན་པ་གསུམ་དང༌། ཕྱིས་སྟོན་པ་ལས་ཐ་དད་པ་མེད་དེ། ཕམ་པའི་གནས་སྐབས་ལས་ལྷག་མ་དང་། ལྟུང་བྱེད་དང༌།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སོ་སོར་བཤགས་པ་དང༌། དངོས་གཞིའི་ཉེས་བྱས་སུ་འགྱུར་ན་ནི། སྡེ་ཚན་ཐ་དད་པར་འགྱུར་ལ། སྦོམ་པོར་འགྱུར་ན་ན་སྨད་དང༌། ཉེས་བྱས་སུ་འགྱུར་ན་ཆས་ན་སྨད་དང༌། ལྟུང་མེད་ནི་དེར་འགྱུར་བས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཞི་པ་ལ་བཞི་སྟེ། དངོས་གཞིའི་ལྟུང་བ་མེད་པ་དང༌། ལྟུང་བ་རྣམ་དག་བཞེད་པ་དང༌། སྐབས་འདིར་གཏོགས་པའི་ལྟུང་བ་མེད་པ་དང༌། ལྟུང་བ་གཏན་མེད་པ་ལ་དགོངས་ཏེ། ལྟུང་བྱེད་དུ་གསུངས་སོ་དང་པོ་ནི། ཚེ་དང་ལྡན་པ་དག །ཉུང་ངུ་ཉུང་ངུ་ནས་བརྐུས་ན་ལྟུང་བར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་པ་དང༌། གཞན་ལ་ནི་ལྟུང་བ་མེད་ཅེས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཟེར་ཏེ། སྔ་མ་ཡིད་ཆེས་པའི་ལུང་དུ་མི་རུང་ལ། ཕྱི་མ་ལ་འགྲེལ་པས་རྒྱུན་གཅིག་ལ་ལྟུང་བ་ཡོད་པ་དང༌། ལྡོག་པ་ལ་ལྟུང་བ་མེད་པར་གསུངས་པ་དང་མི་མཐུན་པར་སྣང་ངོ། །གཉིས་པ་ནི། ཤོ་གམ་མི་གཅོད་པའི་ས་ནས་རྫས་དང་བཅས་ཏེ་འགྲོ་བ་དང༌། ཉེ་སྡེ་ལ་ལྟུང་མེད་དོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ནི་བསླབ་པར་བྱའི་ཉེས་མེད་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གསུམ་པ་ནི། ལས་སུ་མ་བྱས་པ་ཡང་ངོ་། ཞེས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། སྐབས་གཞན་དུ་འབྲུ་རྗེན་པ་གཉིས་བཀག་པས་སོ། །འདི་གསུམ་ལ་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ལྟུང་བ་གཏན་མེད་དང་ཟློས་པས་ཞེས་ཟེར་ཡང༌། དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལྟུང་བ་གཏན་མེད་པས་གཞན་ཡིན་མིན་རྩོད་པའི་གཞིར་གྱུར་པས་གནོད་བྱེད་དུ་མི་རུང་ངོ། །བཞི་པ་ལ་གཉིས། བཅས་པར་མཐའ་དག་གི་ལྟུང་བྱེད། བཅས་པ་འགའ་ཞིག་ལྟུང་མེད་དོ། །དང་པོ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ནི། སྡོམ་པ་མེད་པ། ཡོད་ཀྱང་མ་བཅས་པ། རང་བཞིན་དུ་མི་གནས་པ། རང་རང་གི་ཀུན་སློང་མེད་པ་ཟེར་ཏེ། ཀུན་སློང་ལ་མི་བལྟོས་པ་བྱ་རྒྱུ་མི་བྱེད་པའི་ལྟུང་བ་འགའ་ཞིག་ལ་མ་ཁྱབ་བམ་སྙམ་མོ། །གཉིས་པ་ལ། དག་བྱ་ཉེས་དམིགས་མེད་པ་དང༌། རྣམ་དག་བག་ཡངས་དང་འབྲེལ་བ་དང༌། བར་ཆད་ཀྱི་རྐྱེན་དང་ལྡན་པ་དང༌། སྒྲུབ་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱོགས་གཅིག་གིས་ལྟུང་བ་མེད་པར་གྱུར་བའོ། །རང་བཞིན་རྣམ་དག་ལ་ལྟུང་མེད་དུ་མི་འགྱུར་བའི་རྒྱུ་མཚན་ནི། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྡིག་ཏུ་འགྱུར་བས། དགག་བྱ་མེད་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེའི་ཕྱིར་བཅས་པ་གཞིག་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་དང༌། བཅས་པ་ཡོད་པས་ལྟུང་བ་ཡོད་ལ། དེ་ལ་ཞུགས་ན་དེ་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བར་ཆད་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་དོན་དུ་སྲོག་ཡལ་བར་འདོར་དགོས་པ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དང་པོ་ནི། རྡོ་བ་ལ་རིམ་པ་ལྷག་པར་བརྩིག་པ་དང༌། བྱེ་མ་བརྐོ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ལྟུང་བ་མེད་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། རྒྱུ་མཚན་ནི་བཅས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དགག་བྱ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། མ་ངེས་པ་ནི་དགག་བྱས་དོན་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། དགག་བྱ་མི་འགེགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་སྲོག་ཆགས་ལ་མི་གནོད་པའི་ས་བརྐོ་བ་དང༌། མི་བཟི་ཙམ་གྱི་ཆང་འཐུང་བ་ལ་ཡང་ལྟུང་མེད་དུ་འགྱུར་ཏེ། དགག་བྱ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེ་ན། དངོས་ཀྱི་དགག་བྱ་མེད་པ་ནི་མ་ངེས་ཏེ། སྐྱོན་སྨྲ་བ་བཞིན་ནོ། །བརྒྱུད་པའི་དགག་བྱ་མེད་པ་ནི་མ་གྲུབ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སྟེ། ཧ་ཅང་ཐལ་བ་སོགས་ཡོད་པས་སོ། །སྔ་མ་ལ་མི་མཚུངས་ཏེ། དངོས་པོ་ངེས་པ་སོགས་ཀྱིས་མཚམས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། གང་ཟག་རླབས་པོ་ཆེ་བསྟན་པ་ལ་གཞུགས་པའི་དོན་དང༌། རྐྱེན་དཀའ་བས་འཚོ་བའི་དོན་དུ་གང་ཟག་མང་པ་ཚོགས་ཏེ། བག་ཡངས་བྱས་པས་ཉེས་པ་མེད་པའོ། །དེ་ཡང་གཉིས་ཏེ། བག་ཡངས་ཆེན་མོ་དང༌། བག་ཡངས་ཁ་འཐོར་བའོ། །དེ་ལ་ཉེས་པ་མེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི། རྟེན་དེ་ལ་ཡུལ་དུས་དེར་བཅས་པ་བཤིག་པའི་ཕྱིར་ཏེ་ཁྲིམས་བཤིག་པ་བཞིན་ནོ། དེ་ཡང་ཡུལ་དེར་ཆོ་ག་བྱས་པའི་གནས་སྐབས་ལ་མ་བཅས་པ་ལ་བཤིག་པར་མིང་བཏགས་པ་ཡིན་ལ། གནང་ཡེ་གནང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གིས་བཤིག་པ་ཙམ་གྱིས་གཞིག་པར་མི་ནུས་ཏེ། གཞན་དུ་ན་རང་གཞན་ལ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་ཟེར་བ་ནི། བཀག་པ་ཐམས་ཅད་ཡེ་བཀག་དང༌། གནང་བ་ཐམས་ཅད་ཡེ་གནང་གི་ལུགས་འོངས་པ་ཡིན་ནོ། །གསུམ་པ་ལ་གཉིས། རང་གི་དང། གཞན་གྱི་བར་ཆད་ཀྱི་རྐྱེན་དང་ལྡན་པས་ལྟུང་བ་མེད་པའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས། གཙོ་བོའི་དང༌། གཙོ་བོ་མ་ཡིན་པའི་བར་ཆད་དང་ལྡན་པས་ལྟུང་བ་མེད་པའོ། །དང་པོ་ལ་གསུམ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་དང༌། དགེ་སྦྱོང་ཚུལ་གྱི་དང༌། སྲོག་གི་བར་ཆད་ཀྱི་དོན་དུ་ལྟུང་བ་མེད་པའོ། །དེ་དག་གི་དོན་དུ་ལྟུང་བ་མེད་པའི་ཚུལ་ནི། ཆང་མ་གཏོགས་པའི་བཅས་རྐྱང་མཐའ་དག་སྲོག་གི་བར་ཆད་སྤང་བའི་ཕྱིར་གནང་སྟེ། ཕྲན་ཚེགས་ལས།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཆང་མ་གཏོགས་པ་བཅས་པ་མཐའ་དག་གིས་ནད་པ་བསྐྱང་ཞེས་གསུངས་ཞིང༌། རིགས་པས་ཀྱང༌། བཅས་རྐྱང་ལས་དེ་སྤངས་པ་དགོས་པ་ཆེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མ་ངེས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། བཅས་པ་མཐའ་དག་དགག་དགོས་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བར་ཆད་ཀྱི་དོན་དུ་ཡང་གནད་པར་འགྱུར་ཏེ། སྲོག་གི་བར་ཆད་ལས་དེའི་བར་ཆད་ཆེ་བའི་ཕྱིར། ཆུ་ཚགས་མེད་པར་འགྲོ་བའི་བྱུང་བའི་མཐའ་བཞིན་ནོ། དགེ་སྦྱོང་གི་ཚུལ་གྱི་བར་ཆད་ནི། ལམ་ལྔ་ཅི་རིགས་སུ་སྐྱེ་བའི་གེགས་ཏེ། དེ་སྤང་བའི་ཕྱིར་དུ་ཡང་གནང་བར་འགྱུར་ཏེ། ཚུལ་ཁྲིམས་དག་པར་བྱ་བ་ཉིད་དེའི་དོན་དུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དགྲ་བཅོམ་པ་ཐོབ་པ་ན་རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་བྱ་བ་བྱས་སོ་སྒྲ་སྒྲོག་པའི་ཕྱིར་རོ། ཞེས་སྔ་མ་རྣམས་ཟེར་རོ། །འོན་ཀྱང་ནད་པ་ལ་མིའི་ཤ་མ་གནང་བའི་དོན་བརྟག་པར་བྱའོ། །དང་པོ་གཉིས། །དངོས་ཀྱི་དོན་དང༌། ཞར་ལས་བྱུང་བའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས། དེའི་རང་བཞིན་དང༌། ལྟུང་མེད་དུ་འགྱུར་བའི་ཚུལ་ལོ། །དང་པོ་ནི། བཅས་པ་འབའ་ཞིག་དྲུང་ན། སྡིག་དང་འབྲེལ་བའི་ཕམ་པ་ནས་བསྡམ་བྱ་ཡན་ཆད་འབྱུང་ལ། དེ་བག་ཡངས་སུ་བྱས་ན་དེ་དག་མི་འབྱུང་བའོ། །གཉིས་པ་ནི། རང་གཞན་གྱི་ལྟུང་བ་བསྡམ་གྱི་ཡན་ཆད་ཀྱི་ངོར། ཆང་མ་གཏོགས་པའི་བཅས་རྐྱང་ཕམ་པ་མན་ཆད་ཀྱང་གནང་སྟེ། སྔར་སྨོས་པའི་ལུང་དང༌། རིགས་པ་ཡང་བཅས་རྐྱང་མཐའ་དག་བཅས་པའི་རྟེན་རྣམས་དངོས་དང༌། བརྒྱུད་པའི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སྒོ་ནས་རང་གཞན་སྤང་བའི་དོན་དུ་བཅས་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཡང་སྨྱུག་ཚལ་ཞེས་སོ། །དཔེས་མཚོན་ན་མངོན་ཚན་ཉོ་ཚོང་ལ་སྤང་བར་འགྱུར་ལ། ཆགས་རྒྱུད་སྦྱང་བའི་དོན་དུ་ཉེས་བྱེད་དུ་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ཡང་ཉེས་པ་མེད་ཙམ་མ་ཡིན་གྱི་མ་བྱས་ན་ལྟུང་བར་འགྱུར་ཏེ། འདི་ལྟར་དེ་མ་བྱས་ན་བུ་ལེན་མི་འཁོར་ལ། དེས་མ་བྱིན་ལེན་གྱི་ཕམ་པར་འགྱུར་བས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བར་ཆད་དུ་འགྱུར་ཞིང༌། གཡོ་སྒྱུ་མ་འབྲེལ་བས་ཉོ་ཚོང་བྱས་པས་ཡུལ་དུས་དང་སྦྱར་བའི་ཁེ་ཐོབ་ནས་བུ་ལོན་འཁོར་བས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བར་སྤོང་བའི་དགོས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་ཆོ་ག་བཙན་པོ་ཡོད་བཞིན་དུ་བག་ཡངས་སུ་བྱས་པའི་སྐྱོན་ཡོད་དེ། འདི་ལྟར་དེའི་ཚེ་དེ་གཉིས་དགག་བྱ་ཆེན་པོས་ཟིལ་གྱིས་མནན་པ་དང༌། དེ་གཉིས་བསྲུང་བའི་དགག་བྱ་ཆུང་བ་བར་ཆད་སྤངས་པའི་དགོས་པ་ཆེན་པོས་ཟིལ་གྱིས་མནན་པས་དགག་དགོས་ཆུང་བ་ཅན་གྱི་ངོར་ཆེ་བ་གནང་བ་ཉེས་མེད་ཡིན་ལ། མ་བྱིན་ལེན་གྱི་ལྟུང་བ་ནི། བསྲུངས་པས་ཉེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉེས་པ་གཉིས་ཀ་མི་འབྱུང་བ་ཐབས་བཟང་པོ་ཡིན་ལ། དེ་བཞག་སྟེ་ཐབས་དམན་ཤོས་དགག་དགོས་ཆུང་བ་ཅན་གྱི་བྱ་བ་བསྲུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཀུན་ལ་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། རྒྱུ་མཚན་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། ཁ་ཅིག །རང་གཞན་ཆེ་ཆུང་འདོམས་ན་ཆེ་བའི་ངོར་ཆུང་བ་གནང་སྟེ། བཤགས་པས་ཆོག་པའི་ཕྱིར་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་ནི་མི་རིགས་ཏེ།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྡིག་པ་དང་འབྲེལ་བའི་གནང་བ་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲུབ་པར་མི་ནུ་པའི་ཉེས་པ་ཡང་མེད་དེ། དེའི་ཉེས་པ་མཐར་ཐུག་སྲོག་ལ་གནོད་པ་ཡིན་ལ། དེའི་དོན་དུ་སྲོག་གཏོང་བར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྲོག་ལ་མ་བལྟོས་པ་རང་གཞན་ཡང་མིན་ཏེ། ཚུལ་ཁྲིམས་དག་པའི་དོན་དུ་སེམས་དཔའ་ཞུགས་ཀྱི། མ་བསྟོས་པ་ལ་མ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་གཞན་ལ་གནང་བ་མེད་ན། རྣམ་འབྱེད་ལས། སྨྱོ་བ་སོགས་པ་ལྟུང་མེད་དུ་གསུངས་པ་དང་འགལ་ཞེ་ན། དེ་ནི་བཅས་པ་སྒྲུབ་ནུས་ཀྱི་བསམ་པ་ལས་ཉམས་པའི་སྐྱོན་མེད་དོ། །བཅས་པའི་རྟེན་མ་ཡིན་པས་གནང་བའི་ཐ་སྙད་མེད་པར་འདོད་པ་ལ། ནད་པ་ལ་ཕྱི་དྲོའི་ཁ་ཟས་གནང་བས་མ་ངེས་པར་སྨྲ་བའི་ལན་དུ་སྡེ་ལྔའི་བཅས་པ་ཡོད་མེད་སྨྲ་བ་ནི་འཐད་པ་མ་མཐོང་ངོ། །སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱང་མི་འཐད་དོ། གནང་ན་གཤགས་པ་མི་དགོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཅས་རྐྱང་ནང་འདོམས་པ་ལ། ལྟུང་བ་ཆེ་བའི་ངོར་ཆུང་བ་གནང་བའི་ངེས་པ་མེད་དོ། ལག་ཉར་རེག་པའི་ཉེས་བྱས་སྤོང་བའི་དོན་དུ་མེ་ལ་རེག་པའི་ལྟུང་བྱེད་གནང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་ཅིག །ལྟུང་བྱེད་གནང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། དུས་དྲན་པར་བྱས་ནས་རེག་པ་ལ་ལྟུང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་ལ་ཁ་ཅིག །དེ་ནི་མི་རིགས་ཏེ། མེ་ལ་རེག་འདོད་ཀྱི་བསམ་པ་རེག་པའི་བྱ་བ་དང་བཅས་པ་ལྟུང་བྱེད་སྐྱེད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ལ། དེ་གནང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་ལྟུང་བ་གནང་བའི་ཐ་སྙད་རྒྱུན་ཆད་པར་འགྱུར་ཏེ། ལྟུང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་གྲུབ་པ་ལ་གནང་བ་གཅིག་ཀྱང་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང༌། གནང་ན་ཇི་ལྟ་བུ་གནང༌། གལ་ཏེ་ནད་པ་ལ་ཕྱི་དྲོའི་ཁ་ཟས་ལྟ་བུའོ་ཞེ་ན། དེ་ལ་དང་པོ་ཉིར་ནས་མ་བཅས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྟུང་བ་ཉིད་དུ་མ་གྲུབ་སྟེ། གནང་བའི་ཐ་སྙད་རྒྱུན་ཆད་འདོད་ན། ལྟུང་བྱེད་དུ་གྱུར་པ་བག་ཡངས་སུ་གནང་ངོ་ཞེས་པ་དང་འགལ་ལོ། །དེ་ལྟུང་བྱེད་ཀྱི་ཀུན་སློང་ཡིན་པས་སྙམ་ན། འདི་ཡང་མེ་ལ་རེག་འདོད་བཅས་པ་ཡིན་པས་སོ། །དུས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པས་ལྟུང་བ་མེད་དོ་སྙམ་ན་ཡང༌། སྔ་མ་ལ་ཡང་རང་དགའ་མེད་པས་སོ། །དེས་ན་ཆུང་བའི་ངོར་ཆེ་བ་གནང་བའི་ཐ་སྙང་ཐོབ་པས་མ་ངེས་སོ། དགག་དགོས་ཆེ་ཆུང་བ་གཞན་ན་ནི། ཆེ་བའི་ངོར་ཆུང་བ་གནང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། བཅས་པ་མཐའ་དག་དགོས་པ་ལ་བལྟོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགག་དགོས་སྙམ་པ་ལ་བཅས་པ་ཆེ་ཆུང་འདོམས་ན་ཆེ་བའི་ངོར་ཆུང་བ་གནང་བར་ངེས་ཏེ། བཅས་པའི་ཆད་པ་ཆེ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ཆེ་བའི་དོན་གྱི་འཇོག་བྱེད་ཀྱི་དགག་བྱའང་ཆེ་བར་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། འོ་ན་བཅས་པ་ཆེ་ཆུང་དང༌། དགག་བྱ་ཆེ་ཆུང་འབྲེལ་ལམ། མ་འབྲེལ་ཞེ་ན། ཚ་རོང་པ་ན་རེ། མ་འབྲེལ་ཏེ། དབྱེན་དང་ཁྲག་འབྱིན་པ་དགག་བྱ་ཆེ་ཡང༌། བཅས་པ་སྦོམ་པོ་ལས་མེད་ལ། འཆབ་པ་དང་སྤངས་པ་རྗེས་ཕྱོགས་ལ་དེ་ལྟ་བུའི་དགག་བྱ་མེད་ཀྱང་ཕམ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པར་བཅས་པའི་ཕྱིར་རོ། ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་ལ་ཁ་ཅིག་དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། བྱ་བ་དེ་འབྲེལ་གྱི་དགག་དགོས་ལ་བཅས་པ་གཉིས་འཆབ་པའི་ངེས་པ་མེད་ལ་བཅས་པ་རྣམས་འཇོག་གི་དགག་དགོས་ཡོད་ན། ངེས་པས་འབྲེལ་བ་ཡོད་དེ། འདི་ལྟར་དགག་བྱའི་ཁྱད་པར་གྱིས། མི་དང་དུད་འགྲོ་བསད་པ་དང༌། མི་དང་འགྲོ་བ་གཞན་ལ་བརྐུས་པ་དང༌། བསྙེན་པར་རྫོགས་པ་དང༌། མ་རྫོགས་པ་ལ་སྐུར་བ་བཏབ་པ་དང། དགེ་སློང་ལས་གྱུར་པ་རྣམས་པ་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་བྱས་པ་ལ་སོགས་པ་བཅས་པ་ཆེ་ཆུང་བཞག་པའི་གཞུང་དུ་མ་དང་འགལ་ལོ། །སྒྲུབ་བྱེད་དུ་མི་བྱེ་བ་ནི། བྱ་བ་དེ་འབྲེལ་གྱི་སྡིག་ཆེ་ཡང་བཅས་པ་མི་བྱེ་བ་ནི། འབྱུང་རིང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དཔེར་ན་བུད་མེད་ཀྱིས་ཡང་ཡང་ཟོས་པ་ལ་མ་དད་པའི་དགག་བྱ་ཡོད་ཀྱང་སྐྱེས་པ་ནས་འབྱུང་རིང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བཅས་པ་ཆུང་བ་བཞིན་ནོ། །འཆབ་པ་དང་ལྡོག་པ་ལ་དགག་བྱ་ཆུང་བར་མ་གྲུབ་སྟེ། བུད་མེད་ལ་འཆབ་པའི་སྲེད་པ་སྟོབས་ཆེ་བས་ལྟུང་བ་ལ་འཇེམ་པ་མེད་པར་འགྱུར་བ་དང༌། རང་རིགས་ཀྱི་དགེ་ཚུལ་མའི་ཁྲིམས་ལས་འགལ་ཏེ། རང་རིགས་ལ་གནོད་ཚངས་ཆེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་བཅས་པ་ཆེ་བའི་འཆབ་པའི་དགག་བྱའང་ཞེ་ན། ངེས་པ་མེད་དེ། ཁ་ཅིག་འབྱུང་ཉེ་བ་དང༌། ཁ་ཅིག་ལྟུང་བ་གཞན་གྱི་རྒྱུར་འགྲོ་བ་ལོག་པ་ཅི་རིགས་སོ། །འོ་ན་བཅས་པ་ཆེ་བའི་རིགས་གནང་བར་མ་ངེས་པ་དང༌།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དགག་བྱ་ཆེ་བའི་ངོར་སྣང་བ་འགལ་ལོ་ཞེ་ན། སྐྱོན་མེད་དེ། གནང་བའི་རྒྱུར་བྱེད་པ་ནི། བྱ་བ་དེ་འབྲེལ་གྱི་དགག་དགོས་ཆེ་བས་ཀྱང་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ལ་གཉིས། དེའི་རང་བཞིན་དང༌། ཇི་ལྟར་གནང་བའི་ཚུལ་ལོ། །དང་པོ་ནི། བཅས་པ་འགལ་ཞིག་ཡལ་བར་དོར་ན། ལམ་ལྔ་ཅི་རིགས་པ་རྒྱུད་ལ་སྐྱེ་ལ། བསྲུང་ན་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་པའོ། །གཉིས་པ་ནི། ཆང་མ་གཏོགས་པའི་བཅས་རྐྱང་མཐའ་དག་གནང་སྟེ། དེ་མཐའ་དག་དངོས་སམ། བརྒྱུད་པའི་སྒོ་ནས་ལམ་མཐའ་དག་རྒྱུད་ལ་བསྐྱེད་པའི་དོན་དུ་བཅས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ། གནང་མ་གནང་ལ་དགག་དགོས་མི་གཙོ་ཡི། བཅས་པ་འབའ་ཞིག་གཙོ་བོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དགག་དགོས་ཀྱང་གཞན་ལ་གནས་ལ་བཅས་པའང་གཞན་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཞིང་དང༌། རིམ་པ་བཞིན། ཞེས་ཟེར་རོ། །གསུམ་པ་ལ་ཡང་སྔར་ལྟ་བུར་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི་བཅས་པ་འགའ་ཞིག་བསྲུངས་ན་ངེས་པར་འཆི་ལ། མ་བསྲུངས་ན་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་པའོ། །གཉིས་པ་ནི། ཆད་མ་གཏོགས་པ་བཅས་པའི་མཐའ་དག་གནང་སྟེ། ལུང་སྔར་ལྟར་དང༌། རིགས་པ་ནི། སྲོག་གི་བར་ཆད་མ་བསྲུངས་པའི་དགག་བྱ་གཉིས་ཕྱི་མ་ཆེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་གསུམ། ལུས་ཀྱི་དང༌། དགེ་བའི་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་བར་གཅོད་དེ་དག་གི་ལུས་སྲོག་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་དགེ་སྦྱོང་གི་ཚུལ་གཉིས་མི་ཟློས་ཏེ། སྔ་མ་གཉིས་ལ་ཐུག་ཀྱང་ཕྱི་མ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གཉིས་ལ་མི་ཐུག་པའི་ཕྱིར་རོ། དེ་གསུམ་ལ་ཡང་གཉིས་ལས། རང་བཞིན་གིས་བཅས་པ་འགའ་ཞིག་བསྲུངས་ན་ལུས་ལ་གནོད་པ་དང༌། དགེ་བའི་སྦྱོར་བ་ཉམས་པས་བསོད་ནམས་མི་ཐུབ་པ་དང༌། ཕྲོགས་པ་ལ་སོགས་པས་ལོངས་སྤྱོད་ལ་གནོད་པ་འབྱུང་བ་མ་བསྲུངས་ན་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་པའོ། །གནང་བའི་ཚུལ་ནི། གསུམ་གྱིས་དགག་དགོས་འགྲན་པའི་ཆེ། དེ་གསུམ་དགག་དགོས་ཆེ་ན་གནང༌། བཅས་པ་དགག་དགོས་ཆེ་ན་མི་གནང་བས་བཅས་པ་མཐའ་དག་གནང་བའི་ངེས་པ་མེད་དོ། །ལུས་ལ་སོགས་པ་གསུམ་གྱི་དོན་དུ་གནང་བ་ནི། དཔེར་ན་ནད་པར་གནང་བ་ཉལ་བ་དང༌། དཀོན་མཆོག་མཆོད་པའི་དོན་དུ་གླུ་ལེན་པ་དང༌། ཆོམ་རྐུན་པས་འཇིགས་པའི་ཚེ་རིན་པོ་ཆེ་ལ་རེག་ཏུ་རུང་བ་བཞིན་ནོ། །གཞན་གྱི་བར་ཆད་བསྲུངས་པའི་དོན་དུ་ཉེས་པ་མེད་པ་ལ་གཙོ་བོ་ཡིན་མིན་གཉིས་ལས། དང་པོ་ལ། ཚུལ་ཁྲིམས་སོགས་ཀྱི་བར་ཆད་གསུམ་གྱི་རང་བཞིན་སྔར་བཞིན་ཏེ། གཞན་གྱི་རྒྱུད་ལས་ཞེས་པ་ནི་ཁྱད་པར་རོ། །ཇི་ལྟར་གནང་བའི་ཚུལ་ནི། རང་གི་གཙོ་བོ་གསུམ་དང་མ་འདོམས་པའི་ཚེ། ཆང་མ་གཏོགས་པ་མཐའ་དག་གནང་སྟེ། བར་ཆད་འསྲུངས་པ་ཉིད་དགག་དགོས་ཆེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཅོ་བོ་གསུམ་ལ་ཁ་ཅིག་ན་རེ། འདོམས་ན་མི་གནང་སྟེ། དགག་དགོས་ཆེ་བའི་ཕྱིར་རོ། དེ་ལྟར་རྩ་འགྲེལ་ལས། རང་ལ་མི་གནོད་ན་ཞེས་དང། རང་དང་གཞན་སྲུང་བར་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ནུས་ན་ཞེས་འབྱུང་ཞིང༌། རིགས་པ་ཡང་ལས་དང་པོ་ལ་རང་བསྲུང་བ་གཙོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱ་ན་རེ། གཞན་གྱི་སྲོག་གི་དོན་དུ་རང་གི་གཙོ་བོ་གསུམ་དང་མ་འདོམས་ཡང༌། ཐམས་ཅད་གནང་བར་མ་ངེས་ཏེ། སྙིང་རྗེ་དང་ལྡན་པའི་ཞེས་དང༌། མའི་རྣམ་འབྱེད་ལས། བུད་མེད་སྐྱོན་གསུམ་ལྡན་རབ་ཏུ་འབྱིན་པ་ལ་ལྷག་མར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་ནི་མི་རིགས་ཏེ། བཅས་པ་མཐའ་དག་དགག་དགོས་ལ་ལྟོས་པ་ཡིན་ལ། རང་གི་གཙོ་བོ་གསུམ་དང་མ་འདོམས་ནས་བཅས་པ་བསྲུངས་པ་བས་བར་ཆད་སྤངས་པ་དགོས་པ་ཆེ་བའི་ཕྱིརརོ། །གཞན་ཡང་རང་གི་སྐབས་སུ་གཙོ་བོ་གསུམ་གནང་བའི་ཚུལ་འདྲ་བས། གཞན་གྱི་ལ་ཡང་གཉིས་པའི་དོན་དུ་གནང་བར་མཐུན་པས། སྲོག་གི་དོན་དུ་ཡང་གནང་བར་འོངས་ཏེ། གསུམ་པོ་ནང་གི་རྒྱུ་མཚན་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རྒྱུ་མཚན་ལ་ཁྱད་པར་འབྱུང་བར་འགལ་བས་སོ། །ཉེས་བྱས་སུ་གསུངས་པ་ནི། རྐུ་སེམས་ཀྱིས་བྱས་པ་ལ་ཡིན་པས་བཅས་རྐྱང་མ་གནང་བའི་ཁུངས་སུ་མི་འགྲོ་ཞིང༌། རབ་ཏུ་འབྱིན་པ་ལྷག་མར་གསུངས་པ་ཡང་རབ་ཏུ་བྱུང་ཡང༌། བར་ཆད་མི་སྤོང་ཞིང༌། བསྟན་པ་ལ་རྨ་འབྱིན་པ་དགོངས་པ་ཡིན་ཏེ། མའི་རྣམ་འབྱེད་ལས་སོ། ཁ་ཅིག་ན་རེ། རིགས་པ་ཡང་བཙུན་མོ་འཕྲེང་ལྡན་མ་ལ་སྐྱབས་སུ་སོང་བར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ན་རེག་པ་གནང་ལ་འདི་མ་གནང་བར་འགལ་ཏེ། ལྷག་མར་མཚུངས་པས་སོ། །ཟེར་བའི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཕྱི་མའི་རྒྱུ་མཚན་ནི་མི་འཐད་དེ་རེག་པ་གནང་བ་ལ་ལྷག་མའི་ཀུན་སློང་མེད་པའི་ཕྱིར། གཞན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་པའི་བར་ཆད་གསུམ་པའི་ཚེ། རང་གི་གཙོ་བོ་གསུམ་དང་མ་འདོམས་པ་ན་གནང་བའི་དཔེ་ནི། དཔལ་ཡོན་ཅན་ལ་བདེན་པ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་དུ་བསྟན་པ་དང། ནུབ་ལྷག་པར་ཉལ་བ་ལ་གསུངས་པ་དང༌། རེག་པ་ལ་གསུངས་པ་གསུམ་དང། རིམ་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་ཟེར། དཔལ་ཡོན་ཅན་ནི་དཔལ་ལྡན་མ་ཡིན་མིན་བརྟག་གོ །གཅོ་བོ་མ་ཡིན་པའི་བར་ཆད་གསུམ་ནི། རང་གཞན་གྱི་ཁྱད་པར་མ་གཏོགས་པ་སྔར་དང་འདྲ་ལ། གནང་བའི་དཔེ་ནི། ནད་གཡོག་ལ་ནུབ་ལྷག་པར་ཉལ་བར་གནང་བ་དང༌། དྲི་ཕུལ་བ་ལུས་ལ་འཇུག་པར་གནང་བ་དང༌། གཞན་གྱི་རིན་པོ་ཆེ་ལ་རེག་པ་ལ་ཉེས་པ་མེད་པར་གསུངས་པ་ལྟ་བུའི་སྒྲུབ་པར་མ་ནུས་པས་ལྟུང་བ་མེད་པ་ལ་གསུམ་ལས། ཤེས་པ་ལ་རང་དབང་མེད་པས་ལྟུང་བ་མེད་པ་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །བཅས་པ་ནང་འདོམས་པས་ལྟུང་མེད་པ་བཞིན་སྔར་བཤད་པ་ལྟར་ཡིན་ལ། དགག་དགོས་མཉམ་པའི་བཅས་པ་འདོམས་ན་གང་རུང་གནང་སྟེ། གཞན་དུ་ན་བསྒྲུབ་པར་མི་ནུས་པར་འགྱུར་བས་སོ། །བྱ་དཀའ་བས་བསྒྲུབ་མ་ནུས་པའི་ལྟུང་མེད་ནི། མཐའ་འཁོབ་ཏུ་ལྔའི་ཚོགས་ཀྱིས་བྱ་བར་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཚིག་གི་དོན་ལ་གསུམ་ལས། གཅོ་བའི་སེལ་བ་པོ་ལྟུང་བ་མེད་པ་ནི། མ་བསམ་པ་བརྐུས་ན་ཅི་ཞིག་ཏུ་བཞག་ཅེ་ན།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མ་བསམས་པ་ཞེས་ཏེ། འཁྲུལ་བས་རྐུ་སེམས་མེད་པ་སྟེ། གདང་གི་ཞར་ལ་གོས་བླངས་པ་ལྟུ་བུའོ། །རྐུ་སེམས་ཀྱིས་སོ་ཞེས་སྨྲས་ན། སེམས་གཞན་གྱི་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། རང་དང་ཞེས་སོ། །རང་གི་རྫས་ལ་རྐུ་སེམས་མེད་པ་སྨོས་པ་དང༌། གཞན་ཞེས་པ་ལ་འདི་དག་གི་བསྐུར་རོ་ཞེས་གསུངས་ཀྱི། གཞན་ལ་གོ་བར་བྱའོ་ཞེས་མ་གསུངས་པ་ཅི་ཞེ་ན། རང་གི་རྫས་སུ་ཤེས་ཀྱང་རྐུ་སེམས་སྲིད་པ་དང༌། གཞུང་ལས། གཞན་ལ་གོ་བར་བྱའོ་ཞེས་འབྱུང་བས་ཉེས་པ་མེད་དོ། སྔ་མ་གསུམ་ལས་གཞན་པའི་རྐུ་སེམས་མེད་པས་བླངས་པ་ལ་ཡང་ཉེས་པ་མེད་དེ། དཔེར་ན། དགེ་སློང་གིས་དགེ་སློང་ལ་སོང་ལ་ཆེ་གེ་མོའི་ཡོ་བྱད་རྐུས་ཤིག་ཅེས་བསྒོ་བ་ན། དེས་རྐུ་སེམས་ཀྱིས་རྐུ་བར་བྱེད་ན་ནི་གཉིས་ཀ་ལ་འདྲ་བར་ལྟུང་བར་འགྱུར་ལ། འདི་ནི་དེའི་འོ་སྙམ་ན་ལེན་པ་པོ་ལ་མི་འགྱུར་ལ། རྐུར་འཇུག་ནོས་ལ་འགྱུར་རོ། ཞེས་ཞུས་པ་ལས་གསུངས་པ་ལྟུ་བུའོ། །སྙིང་རྗེ་སྔོན་དུ་བཏང་བའི་སེམས་ནི། བསྒོམ་པ་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་པས་འོག་མ་དང་མི་འདྲའོ། །གཙོ་བོ་མ་ཡིན་པའི་སེལ་བ་ནི། ཐམས་ཅད་དུ་ཞེས་པ་གཉིས་ཏེ། སྤྱིར་བཏང་དང་དམིགས་བསལ་ཏེ། རིན་ཐང་གི་སེལ་བ་ནི། མ་ཤ་ཀ་ལྔ་ལ་སོགས་པ་བརྐུས་སམ། རྐུར་བཅུག་པ་དག་གིས་ཕམ་པར་འགྱུར་བར་བསྟན་ན་མཆོག་པའི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིརསྐུ་འབུམ་ཤིང་པར་ཤོག་གྲངས་བསྟན་པའིཕྱིར། ༼མཆོག་པ་བརྐུས་ནའོ།༽ མཆོག་པ་ཞེས་ཏེའོ། ཞེས་པ་ནི། འདི་ནས་སྙིང་རྗེ་དང་ཞེས་པ་ཡན་ཆད་སྦོམ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པོའི་དབང་དུ་བྱས་པར་སྟོན་པའོ། །འདི་ནི་མ་བྱིན་པ་སོགས་བཞི་ཡོད་ཀྱང་རིན་ཐང་དུ་མ་ཆག་པ་བརྐུས་སམ། རྐུར་བཅུག་པ་དང༌། མངགས་པས་ཀྱང་སྦོམ་པོར་འགྱུར་བའོ། །འདི་ཊཱིཀྐ་ལས་ཁ་ཅིག་ཏུ་ནི། ཡན་ལག་གསུམ་མམ་གཉིས་མ་ཚང་བ་ལ་ཉེས་བྱས་སུ་འདོད་དེ་འདི་ལྟ་སྟེ། མི་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་ལ། དེར་འདུ་ཤེས་པའམ། མིའི་རྒྱུད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བར་འདུ་ཤེས་པ་དང༌། མཆོག་པ་བརྐུས་པ་ནི་ཉེས་བྱས་ཏེ། ཡན་ལག་རྣམས་མ་ཚང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་བདག་པོ་གང་ཡང་རུང་བས་ཡོངས་སུ་མ་བཟུང་བ་དང༌། མཆོག་པ་དང༌། མི་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་དང༌། དེར་འདུ་ཤེས་མེད་པ་ལ་ཉེས་བྱས་ཁོ་ནའོ། །རྐུ་སེམས་མེད་ན་ནི་ལྟུང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར། དེ་ནི་དངོས་གཞིའི་ཡན་ལག་ཡིན་ལ། ལྷག་མ་རྣམས་ནི་དེའི་བྱེ་བྲག་གོ་ཞེས་གཤད་དེ། གསུམ་མམ་གཉིས་མ་ཚང་བ་ནི། ཕམ་པའི་ཡན་ལག་ལྔའི་སྟེང་ནས་བརྩི། སྦོམ་པོའི་ཡན་ལག་སྔའི་སྟེང་ནས་མིན་ཏེ། མཆོག་པ་མ་ཚང་བར་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་མི་མ་ཡིན་གྱིས་བཟུང་བ་ལ་དེར་འདུ་ཤེས་ནས་མཆོག་པ་བརྐུ་བ་ནི། གཉིས་མ་ཚང་བའི་ཉེས་བྱས་དང༌། མིའི་རྒྱུད་ཀྱིས་བཟུང་པར་ཤེས་ནས་མཆོག་པ་རྐུ་བ་ནི་གསུམ་མ་ཚང་ངོ། །བདག་པོ་གང་རུང་གིས་མ་བཟུང་བ་དང༌། མི་མ་ཡིན་གྱིས་བཟུང་བ་གཉིས་གཞི་གཅིག་ལ་མི་འདུ་བས་སྟ་མ་དང་མཆོག་པ་གཉིས་སྦྱར་ཞིང༌། ཕྱི་མ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དང་དེར་འདུ་ཤེས་མེད་པ་གཉིས་སྦྱར་ཏེ། ཉེས་བྱས་རེ་རེར་བྱའོ། སྔར་མི་མ་ཡིན་གྱི་བཟུང་བ་ལ་ཉེས་བྱས་སུ་བཤད་པ་དང་མི་ཟློས་ཏེ། འདིར་ནི་ཐང་ཆང་ཡང་འདུ་ཤེས་འཁྲུལ་པའི་གཉིས་མ་ཚང་གི་ཉེས་བྱས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་གིར་བྱས་པས་སེལ་བ་ནི། བདག་པོ་ཞེས་ཏེ། དོན་ལ་དབང་ཞིང༌། བློས་བདག་གིར་མ་བྱས་པས་བརྐུས་པ་ལ་སྦོམ་པོ་སྟེ། ནང་པས་ནད་གཡོག་ལ་དགེ་འདུན་ལ་བསྔོས་པའི་ཟོང་ཕོག་པ་ནད་གཡོག་གིས་བརྐུས་པ་ལ་སྦོམ་པོར་གསུངས་ཏེ། ཕུལ་བའི་དགེ་འདུན་ལ་བདག་གིར་བྱ་བའི་བློ་མ་སྐྱེས་པས་ཕམ་པ་མེད་དོ། །དོན་རྟོགས་མ་རྟོགས་ཀྱི་བདག་པོ་གཉིས་ཀ་མེད་པའི་གཏེར་ལ་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཞེ་ན། སྒྲ་མི་སྙན་གྱི་རྫས་དང་འདྲ་བར་རྐུ་སེམས་མེད་ན་བདག་གི་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ལྟུང་བ་མེད་ལ། རྐུ་སེམས་ཀྱིས་ལེན་ན་སྦོམ་པོའོ། །བདག་པོས་དོན་མ་རྟོགས་པས་གཏེར་དེ་ཉིད་མ་ཤ་ཀ་ལྔ་ལ་སོགས་པས་ཉུང་ལ། བདག་པོ་མེད་པའི་ཕྱིར། དེ་དང་བཅས་པར་རམ། བདག་པོ་མིའམ། མི་མ་ཡིན་པས་ཡོངས་སུ་བཟུང་ཤེས་ནས་རྐུ་བ་ཉེས་བྱས་ཏེ། སྦོམ་པོའི་ཡན་ལག་ལས་ཉུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་གྱིས་བརྐུས་ན་དངོས་གཞིར་འགྱུར་ན། རང་གི་ལ་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན་རང་གི་རྫས་རིན་ཐང་ཚང་ལ་དེར་འདུ་ཤེས་པ་དང༌། རྐུ་སེམས་ཀྱིས་བརྐུ་བའམ། རྐུར་བཅུག་པ་དང༌། མངགས་པས་ཀྱང་སྦོམ་པོའོ། །འདིར་ཊཱིཀྐ་ལས། རང་གི་ལ་གཞན་གྱིས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བར་འདུ་ཤེས་པ་ལ་ཡང་སྦོམ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པོ་ཁོ་ན་སྟེ། རང་གིས་འདུ་ཤེས་པ་དང། ཡོངས་སུ་མ་བཟུང་བར་འདུ་ཤེས་པར་བྱས་པ་ནི་ལྟུང་བ་ལ་འདྲ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་མ་བཟུང་བ་ལ་ཡོངས་སུ་མ་བཟུང་བར་འདུ་ཤེས་པའམ། ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་དང་བཅས་པར་འདུ་ཤེས་པ་ཡང་སྦོམ་པོ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེའི་དོན་ནི་རང་དབང་བའི་རྫས་ལ་རང་གིར་འདུ་ཤེས་ནས་རྐུ་བ་ནི་བསྟན་པ་ལྟར་རོ། །གཞན་གྱིར་འདུ་ཤེས་ནས་རྐུ་བ་ལ་རྫས་དེ་གཞན་གྱིས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་དང༌། མ་བཟུང་བ་གཉིས་ལ་དེར་འདུ་ཤེས་པ་དང། གཞན་དུ་འདུ་ཤེས་ན་བརྐུས་པའི་སྦོམ་པོ་བཞི་ཡིན་པ་འདྲའོ། །རང་གི་རྫས་ལ་མི་ལས་འགྲོ་བ་གཞན་གྱིར་འདུ་ཤེས་ན་བརྐུ་བ་སྦོམ་པོ་སྟེ། གཞུང་ནི། བྱའི་རྐུའི་མིའི་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །སྙམ་ན་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །འགྲོ་བ་གཞན་གྱི་རྫས་ལ་མིའི་འགྲོ་བའི་རྫས་སུ་དང། ཡོངས་སུ་མ་བཟུང་བར་འདུ་ཤེས་ནའང་སྦོམ་པོ་ཁོ་ནའོ། །བདག་ཉིད་ཀྱིས་བདག་གིར་བྱ་བར་བརྐུས་ན་ཕམ་པར་བསྟན་ན་བདག་པོ་དང་བྲལ་བའི་སེམས་འབའ་ཞིག་གིས་ན་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། བདག་གིར་ཞེས་ཏེ། སོགས་པ་ནི། བཅིང་བ་དང༌། དྲལ་བ་དང༌། བསྐྱོད་པ་དང། བསད་པ་ལ་སོགས་པ་བསྡུའོ། །འདིར་རྐུ་འམ་ཞེས་པའི་ཡན་ལག་གཉིས་མེད་ཀྱང། མ་བྱིན་པ། རིན་ཐང་ཚང་བ། མིས་བཟུང་བ། དེར་འདུ་ཤེས་པའི་ཡན་ལག་དང་ལྡན་ན་མངགས་པས་ཀྱང་སྦོམ་པོར་གསུངས་ཏེ། དེ་ལྟར་བྱས་ན། རྫས་ཆུད་གསན་གྱི་སྦོམ་པོ་ལ་རིན་ཐང་ཚད་དགོས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པར་གསལ་ལོ། འདིར་ཊཱིཀྐ་ལས། སྦོམ་པོའི་དབང་དུ་བྱས་པའི་ཡན་ལག་ངག་ལས་ཆེས་ཉུང་ན་ཉེས་བྱས་སོ། ཇི་ལྟར་གང་ཡང་རུང་བའི་རྒྱུད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་གང་ཡང་རུང་བར་འདུ་ཤེས་པས་མ་ཤ་ཀ་ལ་སོགས་པ་ལས་ཉུང་བ་བྲལ་བར་བྱས་ན་ཉེས་བྱས་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་མིའི་རྒྱུད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་ལ་འགྲོ་བ་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བར་འདུ་ཤེས་པས་བྲལ་བར་བྱས་པ་ལ་སྦོམ་པོའི་དབང་དུ་བྱས་པ་ལས་ཉུང་བས་ཀྱང་ཉེས་བྱས་སོ། དེ་བཞིན་དུ་མི་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་ལ་མིའི་རྒྱུད་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བར་འདུ་ཤེས་པས་བྲལ་བ་བྱས་ན་ཡང་ཉེས་བྱས་ཁོ་ནའོ། །ཇི་ལྟར་གཞན་དུ་རྐུ་སེམས་ཀྱི་ལྟུང་བར་བྱས་པ་བཞིན་དུ་འདིར་ནི་བྲལ་བའི་འདུ་ཤེས་ཀྱིས་ལྟུང་བར་བྱས་པ་ཉིད་དོ། །ཡོངས་སུ་མ་བཟུང་བ་ལ་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་དང་བཅས་པའམ། ཡོངས་སུ་མ་བཟུང་བར་འདུ་ཤེས་པ་ལ་ནི་ལྟུང་བ་མེད་དེ། བྲལ་བའི་བསམ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་ཡོངས་སུ་མ་བཟུང་བ་ནི་བདག་པོ་གཏན་མེད་པ་དང༌། བཟུང་བར་འདུ་ཤེས་པ་ནི་འདུ་ཤེས་འཁྲུལ་པའི་དབང་དུ་བྱས་པ་སྟེ་དེ་ལ་ནི་རང་དང་གཞན་གྱི་ཕྱིར་བདག་གིར་བྱེད་འདོད་ཀྱི་རྐུ་སེམས་མེད་ན་རྫས་བྲལ་བར་བྱས་པ་ཙམ་ལ་ཉེས་པ་མེད་པ་འདྲ་སྟེ་དཔྱད་དེ། གནོད་པའི་སེམས་ཀྱིས་ཕྲལ་བ་ལ་སྦོམ་པོར་སྨྲས་ན། སེམས་གཞན་གྱིས་ཕྲལ་བ་ལ་ཅི་འགྱུར་ཞེ་ན། སྙིང་རྗེ་དང་ཞེས་སོ། ཕམ་པའི་སྦྱོར་བ་ལ་སྦོམ་པོར་སྨྲས་ན་ཕམ་པ་མ་བྱས་པར་བར་སྐབས་སུ་ཕྱིར་བཟློག་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ན་སྦོམ་པོར་མི་འགྱུར་བར་དོགས་པ་བཟློག་པའི་ཕྱིར་རོ། ཁྱིམ་དེ་ན་བུད་མེད་ནི་མང༌། སྐྱེས་པ་ནི་ཉུང་ངོ་སྔར་སྦྲན་པ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བའི་མཐའི་སྤྱོར་བ་བྱས་ན་ཕྱིས་རྐུན་པོ་རྣམས་ཕྱིར་བཟློག་པའི་ཕྱིར། ཕྱིར་བཅོས་པ་གཉེན་པོ་བྱས་སུ་ཟིན་ཀྱང༌། རྐུན་པོ་དེའི་རྩོམ་པ་དང་པོར་གྱུར་པ་དེ་མ་བྱས་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ་སྦོམ་པོ་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ། །སྦྱོར་བ་ལ་སྦོམ་པོ་དང༌། སྦྱོར་བའི་སྦྱོར་བ་ལ་ཉེས་བྱས་སུ་སྨྲ་ན། ད་ནི་དེ་གཉིས་ཀྱི་ཡུལ་གྱི་དབྱེ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རྫས་ལ་ནོམ་པའི་སྔ་རོལ་དུ་ཁྲི་ལས་ལྡང་བ་དང། ཤམ་ཐབས་ལ་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པའི་བྱ་བ་ནི་སྦྱོར་བ་སྦོམ་པོའི་སྦྱོར་བ་ཉིད་དེ་ཉེས་བྱས་དང༌། ནོམ་པ་ནས་གནས་ནས་གནས་སུ་མི་སྦེད་པའི་བར་དུ་སྦོམ་པོའོ། །ནོམ་པ་མང་པོ་ཡོད་པ་ལ་ཇི་སྲིད་རྐུ་བའི་བསམ་པ་མ་ལོག་པའི་བར་དུ་ནི་སྦོམ་པོ་གཅིག་ཁོ་ན་དང༌། ཕྱིར་བཟློག་པའི་བསམ་པ་བྱུང་ནས་ཀྱང༌། ནོམ་ན་སྦོམ་པོ་གཞན་ནོ། །སྦྱོར་བ་ཐམས་ཅད་ལ་ཉེས་བྱས་སུ་སྨྲ་ན། ཁྲི་ལས་ལྡང་བ་ལ་སོགས་པའི་སྦྱོར་བ་ལ་ཉེས་བྱས་གཅིག་ཡིན་པ་བཞིན་དུ་ཐམས་ཅད་ལའང་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། དགེ་སློང་ལམ་དུ་ཞུགས་པས་མཁན་སློབ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་གོས་ལག་ཏུ་གཏད་པ་ལ་རྐུ་བར་འདོད་ན་ཁད་ཀྱི་ཁད་ཀྱིས་གོམ་པ་ཕྲི་བའི་གོམ་པ་རེ་རེ་ལ་སྦྱོར་བའི་སྦྱོར་བ་ཉེས་བྱས་ཐ་དད་པ་རེ་རེ་དང༌། གང་ནས་མི་སྣང་བར་འགྲོ་བའི་རྐང་པ་བཏེག་པ་ལ་ནི་སྦོམ་པོ་དང༌། མིག་སྔར་སྣང་བར་མ་གྱུར་པ་ན་རིན་ཐང་བརྩི་བར་བྱ་ཞིང་ཞེས་སོགས་གསུངས་སོ། འདི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ལ་བདུན་པ་ལྡོག་མཚམས་ཡོད་པ་དང༌། རྫས་ལ་ནོམ་པ། ཡོད་ཅིང་ཆེ་བའི་སྤྲོ་བ་ཤས་ཆེ་བ་དང། རྒྱུ་ཚོགས་ཐ་དད་པས་ཐ་དང་མཚན་ཉིད་པའོ། ཞེས་ལུགས་གསུམ་མོ། །ཁ་ཅིག་དེ་ནི་རང་དགར་ཟད་པས་ཐ་དད་དགོངས་པ་ཅན་ཏེ། དགོངས་གཞི་ནི་གོམས་པ་ཐ་དད་པའོ། །དགོས་པ་ནི་མི་སྔོན་པར་འགྲོ་བའི་གོམས་པ་སྦྱོར་བར་གསུངས་པས་དེའི་སྔ་མ་ཉིད་སྦྱོར་བའི་སྦྱོར་བ་དང། དེའི་སྔ་མ་རྣམས་ལ་ཉེས་པ་མེད་དམ་སྙམ་པའི་དོགས་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། ཉེས་བྱས་སུ་བསྟན་པའང་ཐ་དད་དུ་མ་བསྟན་ན་དོགས་པ་མི་སྤོང་སྟེ། སྔ་མས་རྒྱུ་བྱས་པའི་ཉེས་བྱས་ཡིན་ནམ་སྙམ་དུ་དོགས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། ཐ་དད་དུ་བསྟན་ན་སྤོང་སྟེ། ཉེས་བྱས་སྔ་མ་ཕྱི་མའི་རྒྱུར་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དངོས་ལ་གནོད་བྱེད་མེད་པས་ཐ་དད་སྒྲ་ཇི་བཞིན་པར་བྱེད་པ་ལེགས་སོ། །བྱ་བ་གཅིག་པས་ལྟུང་བ་ཡང་གཅིག་གམ་ཐ་སྙད་དུ་དོགས་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་དེའི་ཞེས་ཏེ། སེམས་ཅད་དེའི་གཞི་ལ་རྐུ་བ་དང༌། མཚོན་གྱིས་འདེབས་པ་དང༌། གཟས་པ་དང༌། སྐུར་འདེབས་སོགས་བྱེད་པ་ན་སོ་སོ་ལ་བརྟེན་པའི་དངོས་གཞི་དང་སྦྱོར་བའི་ལྟུང་བ་ཐ་དད་པ་སྟེ། དཔེར་ན། དགེ་སློང་གནས་ནས་སྤོ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྦྱོར་བ་གཅིག་གིས་བདག་པོ་མང་པོའི་རྫས་རྐུ་ཞིང༌། རིན་ཐང་ཡང་ཚང་ན་སེམས་ཅན་སོ་སོ་ལས་ཕམ་པར་འགྱུར་ཞིང༌། སྦོམ་པོ་ཞེས་པའི་སྦྱོར་བ་ནི་གཅིག་ཁོ་ནར་འགྱུར་བ་ལྟ་བུའོ། །གང་གི་ཚེ་སེམས་ཅན་སོ་སོ་ལས་རིན་ཐང་མ་ཚང་ན་ནི་དེའི་ཚེ་སེམས་ཅན་སོ་སོ་ལས་སྦོམ་པོ་ཐ་དད་པར་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་ན་དགེ་སློང་གིས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མདའི་སྦྱོར་བ་གཅིག་གིས་མི་མང་པོ་ལ་འཕངས་ན་སྦོམ་པོ་ཐ་དད་པ་དང༌། ཉེས་བྱས་ནི་གཅིག་ཏུ་འགྱུར་བ་ལྟ་བུའོ། ཞེས་ཊཱིཀྐ་ལས་སོ། །འདི་ལ་སྔ་མ་རྣམས་སྦོམ་པོ་གཅིག་ཏུ་བཤད་པ་ནི་ལྡོག་མཚུངས་ཀྱིས་གཅིག་ལ་དགོངས་ཏེ། མདའ་གཅིག་གི་སྦྱོར་བས་དུ་མ་བསད་པ་ལ་སྦོམ་པོ་ཐ་དད་དུ་བཤད་པའི་ཕྱིར་དང། སྦྱོར་དངོས་རྫས་གཅིག་ཅིང་དངོས་གཞི་ཐ་དད་དུ་བཤད་པའི་ཕྱིར། ཞེས་སྨྲ་བ་ནི་མི་འཐད་དེ། དེ་ལྟར་ན་མཚམས་སྦྱོར་གྱི་དོན་སྦྱོར་པ་རིགས་གཅིག་པས་དངོས་གཞིའང་རིགས་གམ་སྙམ་པའི་དོགས་པ་བསལ་དགོས་ན། དེ་བསལ་བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར། མི་མང་པོ་ལ་མདའ་གཅིག་འཕངས་སྦོམ་པོ། བསད་པ་ལ་བྱེད་ན་ཕམ་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར། དེས་ན་སྲོག་ལ་མ་གནོད་པའི་མཚོན་གྱིས་བཏབ་པ་ཙམ་མོ། །སྦྱོར་དངོས་ཀྱིས་ལྟུང་བ་རྫས་གཅིག་ན་རྫས་ཐ་དད་པའི་དངོས་པོ་མི་སྲིད་པར་ཡང་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཕྱིར་བཅོས་གཅིག་གིས་འདག་པ་ཡང་སྒྲུབ་བྱེད་དུ་མི་རུང་སྟེ། སྡུག་བསྔལ་ལ་ཆོས་ཤེས་པའི་བཟོད་པ་གཅིག་གིས་སྤོང་བའི་ཕྱིར། སྡུག་བསྡལ་མཐོང་སྤངས་ཀྱིས་ཕྲ་རྒྱས་བཅུའང་རྫས་གཅིག་ཏུ་ཧ་ཅང་ཐལ་ལོ། །ཕུར་པ་ཞེས་པ་ནི་རྫས་ལ་ནོམ་ཉུག་སྦོམ་པོར་སྨྲས་པས་འདི་ལའང་སྦོམ་པོར་དགོས་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གནས་ནས་གཞན་དུ་སྦེད་པར་བྱེད་ན། རྐུས་པ་ཞེས་བྱའོ། ཞེས་སྤྱིར་བཏང་བ་དེའི་དམིགས་བསལ་བྱ་བར་འདོད་ནས་དེ་བྱས་ནས་ཞེས་སོགས་ཀྱིས་མཐར་ཐུག་གི་རབ་དབྱེ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གསུངས་སོ། །འདིའི་མཐར་ཐུག་ལ་རྨ་འཚོ་ནི། གནས་སྤགས་ཡིན་གྱི། ཐོབ་བློ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རྣམ་བཤད་ལས། གནས་སུ་སྤགས་ན་ཞེས་དང༌། འགྲེལ་པ་ཆེ་ཆུང་གཉིས་ཀ་ནས་ཀྱང་དེ་ལ་བཤད་ཅིང༌། ཐ་ན་ལྔ་བཅུ་པ་ལས་ཀྱང༌། རང་གི་ཡུལ་ནས་བྱུང་བ་གང། ཞེས་དང༌། ཁྱད་པར་དུ་སྡོམ་པའི་སྔ་རོལ་ཞེས་པའི་འགྲེལ་པ་ལས། རིམ་པ་ནི་འདི་མ་ཡིན་ཏེ། བསམ་པའི་དབྱེ་བས་བྱ་བ་དབྱེའོ། །བྱ་བའི་དབྱེ་བས་ལྟུང་བ་དབྱེའོ། །ཞེས་བྱ་བ་གྲུབ་བོ། ཞེས་དང༌། ཡང་ཐོབ་བློ་དེ་མ་བྱིན་ལེན་གྱི་བསམ་པ་དང༌། སེམས་པའི་ལས་གང་དུ་མི་གཏོང་བའི་ཕྱིར་རོ། ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་ལ་ཁ་ཅིག་ན་རེ། དེ་མི་འཐད་དེ། གཞུང་དང་འགལ་བ་ནི། འགྲེལ་བ་ལས། མིག་གིས་མ་མཐོང་ན་རྐང་པའི་དྲུང་དུ་འོངས་ཀྱང་ཕམ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། གྲུབ་པའི་བློ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཞེས་དང་བསྡུ་བ་དང༌། བཏུའོ་སྙམ་པའི་བློ་ཡོད་ཀྱི། རྐུའོ་སྙམ་པའི་བློ་མེད་ཅེས་འབྱུང་ལ། དེ་གཉིས་སྦྱོར་བ་ལ་བལྟོས་པའི་བློ་མེད་པ་ནི་མ་གྲུབ་སྟེ། སྦྱོར་ལྟུང་གསུངས་པ་དང༌། མི་དབང་པ་ལེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་མཐར་ཐུག་ལ་བལྟོས་པ་ཡིན་ལ། དེའང་བློས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཞུ་བའི་འགྲེལ་པ་ལས་ཀྱང་འོག་ཏུ་མ་ལྟུང་ན་ཡན་ལག་ལས་འབྲལ་བ་ཙམ་གྱིས་མ་ཡིན་ཏེ། གྲུབ་པའི་རྣམ་པར་མི་གནས་པས་ཞེས་དང༌། བློ་གྲོས་དུ་མའི་སྐབས་ལས་ཀྱང༌། སོ་སོར་མ་དགོས་པ་ལ་ལྟུང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། གྲུབ་པ་མེད་པས་ཞེས་པ་དང་འགལ་ལོ། །གལ་ཏེ་དེ་རྣམས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གནས་པ་དང༌། མཐར་ཐུག་ཏུ་འཇོག་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན་གྱི། ཡན་ལག་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སྲོག་ཆགས་ལ་གནོད་པ་ལ་སོགས་པས་བརྐོའི་ལྟུང་བ་སྐྱེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན། ཡན་ལག་མིན་ནོ་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་པ། རྒྱུ་མཚན་དེ་གནས་སྤགས་ཐམས་ཅད་ལ་དགོས་པ་དོན་ལ་གྲུབ་བློས་ཁས་བླངས་པའི་ས། ཚིག་ཙམ་ལ་མི་རྩོད་ལ། ཕལ་ཆེ་བ་ལ་ཡོད་པས་ཆོག་ན་དུད་འགྲོ་གཞུག་མ་བརྐུ་བ་ན་མི་སྣང་བར་སོང་བ་ཐམས་ཅད་ལ་ཕམ་པར་སོང་ཞིང༌། འདོད་ན་འགྲེལ་པ་དང་འགལ་ལོ། །རྒྱུ་མཚན་ཡིན་ཡང་ཡན་ལག་ཡིན་པ་མི་འགལ་ཏེ། རྨ་མ་ཉམས་པ་བཞིན་ནོ། །རིག་པ་དང་འགལ་བ་ནི་གནས་སྤགས་ཀྱི་དོན་རྫས་འདུག་པ་ནས་ཕྲལ་བ་ལ་བྱེད་ན་ས་གཞི་དང༌། ཁང་ཁྱིམ་རྐུ་བ་ལ་མ་ཁྱབ་ལ། རེ་བ་མ་ཆད་པའི་གནས་ནས་ཆད་པའི་གནས་སུ་སྤགས་པ་ལྟ་བུ་ལ་བྱེད་ན་ཐོབ་བློའང་གནས་སྤགས་སུ་འགྱུར་བ་མི་འགལ་ལོ། །གོས་བསླང་བ་ལ་སོགས་པའི་མཐར་ཐུག་ཐོབ་བློ་ལ་གསུངས་པས་མ་བྱིན་ལེན་པའང་མཚུངས་སོ། །བསམ་པའི་དབྱེ་བ་ཞེས་སོགས་ཀྱི་དོན་དུ་འདོད་ན་གཞུང་འདིའི་མཚམས་སྦྱོར་དང་འགལ་ཞིང་སྐབས་འཚོལ་བར་ཡང་འགྱུར་རོ། །ལས་གཉིསསུ་མ་གཏོགས་ན་སྦྱོར་བ་དང་ཀུན་སློང་དུ་ཁས་བླངས་པ་ལ་གནོད་ཀྱི། མཐར་ཐུག་ཏུ་འདོད་པ་མི་འགལ་ཏེ། བརྫུན་གྱི་མཐར་ཐུག་དོན་གོ་བ་ལ་འཇོག་པ་བཞིན་ནོ། །དེས་ན་མཐར་ཐུག་ནི་གྲུབ་བློའམ། ཐོབ་བློ་ཡིན་ལ་དེའང་རང་ལ་གྲུབ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དགོས་སོ། །ཁ་ཅིག་གཞན་ལ་སྐྱེས་ཀྱང་གོ་ཆོད་དེ། གསང་སྔགས་ཀྱི་རྐུ་བའི་སྐབས་སུ་ཟླ་བོས་མཐོང་བ་ལ་ཕམ་པར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་ཟེར་བ་ལ་ལམ་རྒྱུས་གོ་བར་བྱས་ནས་རྐུ་བ་ལ་རང་གི་ཐོབ་དགོས་པ་གསུངས་པ་དང༌། གཞན་གྱི་ཉེས་པས་གཞན་ལ་གོས་པར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང། ཟླ་བོས་མཐོང་བ་སྦྲན་པ་ལ་དགོངས་པའི་ཕྱིར་མི་རིགས་སོ་ཞེས་སུན་འབྱིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་བསམ་སྦྱོར་མཐུན་པའི་གྲོས་བྱས་བ་ལྟ་བུ་མེད་ན་ཐབ་པ་དགོས་ཏེ། ལམ་རྒྱུས་ཞེས་དང། བློ་གྲོས་དུ་མ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །ཡོད་ན་ནི་རང་ལ་ཐོབ་བློ་མ་སྐྱེས་ཀྱང༌། གྲོགས་ལ་སྐྱེས་ན་ཆོག་པ་འདྲ་སྟེ། གསང་སྔགས་ཀྱི་རྐུ་བའི་སྐབས་སུ་གསུངས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟར་འདོད་པ་ཐ་དད་པ་དུ་མ་ལས་མ་བྱིན་ལེན་གྱི་མཐར་ཐུག་གང་ལ་བྱ་ཞེ་ན། རྩ་བར་རྐུ་བའམ་ཞེས་པ་ནས། དེར་འདུ་ཤེས་བས་ས་ཞེས་པའི་བར་གྱི་ཕམ་པའི་ཡན་ལག་གསུངས་ལ། དེའི་དོན་ཊཱིཀྐར། མ་བྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཡན་ལག་ལྔ་དང་ལྡན་པ་ཙམ་གྱི་ཕམ་པར་འགྱུར་པར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཡོད་དགོས་ཏེ། གཞན་དུ་ན་ཕམ་པར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །མཐར་ཐུག་ཡོད་ཚུལ་ནི། མ་བྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་རེ་རེ་བཞིན་རྐུུ་ན་ཞེས་པ་དང་སྦྱར་དགོས་ཏེ། གཞན་དུ་ན་ཚིག་འབྲེལ་བ་མེད་པར་འགྱུར་བས་སོ། དེའི་ཕྱིར་མཐར་ཐུག་ནི་བརྐུས་པ་ཁོ་ནའོ། དེའི་དོན་ཡང་རྫས་འདི་ནི་རྫས་བདག་མི་དབང་ཞིང༌། ཁོ་བོ་དབང་ངོ་སྙམ་པའི་བློ་སྐྱེས་པའོ། །གལ་ཏེ་མཐར་ཐུག་གི་དུས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དེ་ལ་བྱེད་ན། ཞུ་བར་བརྐུས་པ་ནའམ་ཞེས་སོགས་མཐར་ཐུག་གི་རབ་དབྱེ་བཤད་པ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། སྔར་གྱི་བློ་དེ་སྐྱེས་ན་ནི་ཁུར་དུ་གྲགས་པ་སོགས་མེད་ཀྱང་མཐར་ཐུག་ཚང་ལ། མ་སྐྱེས་ན་ནི་ཁུར་དུ་གྲགས་པ་སོགས་ཡོད་ཀྱང་མཐར་ཐུག་མི་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང༌། གཞུང་ལས་ཁུར་དུ་གྲགས་པ་སོགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་དངོས་པོའི་ས་མཚམས་བསྟན་གྱིས། རང་དབང་བའི་བློ་སྐྱེ་བའི་ས་མཚམས་མ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་མཐར་ཐུག་གི་དུས་དེ་མི་འཐད་དོ་ཞེ་ན། རྩོད་པ་སྔ་མ་ལ་ཁ་ཅིག་ན་རེ། གཞུང་ནས་བཤད་པའི་མཐར་ཐུག་ནི་མ་ངེས་ཀྱང། ཕལ་ཆེ་བས་དེར་བཞག་གོ་ཞེས་ལན་འདེབས་མོད་ཀྱང༌། འདིར་ནི། དང་པོ་ལ་མཚོན་ཁུར་དུ་མ་གྲགས་པའི་སྔོན་དུ་གྲུབ་བློ་སྐྱེ་བ་དང་། གྲགས་པའི་ཚེའང་མི་སྐྱེ་བ་ཡོད་མོད། དེའི་དབང་དུ་མ་བྱས་ཀྱིས། འོན་ཀྱང་གོས་རླུང་གི་གཏོར་བ་ལྟ་བུ་ལེ། ཁོ་བོས་རྫས་འདི་བསྡུས་ཏེ་ཁུར་དུ་བྱེད་ཐུབ་ན་ངེས་པར་ཐོབ་ལ། དེའི་སྔོན་དུ་ནི་མི་ཐོབ་བོ་སྙམ་པའི། ཐེ་ཚོམ་ཟ་ན་རྐུ་བའི་དགེ་སློང་དེའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་གསུངས་པ་སྟེ། འགྲེལ་པར་ཡང༌། སྤྱིར་སྦྱོར་བར་བྱས་པ་དེའི་དམིགས་ཀྱིས་བསལ་བར་བྱ་བར་འདོད་ནས། དེ་བྱས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཁུར་དུ་བྱས་པས་བཟོད་རྐུའོ་སྙམ་པའོ། ཞེས་པ་དང༌། བཏུས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི། བཏུས་ཟིན་ནས་གཟོད་རྐུའོ་སྙམ་པའོ་ཞེས་སོགས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། རྩོད་པ་ཕྱི་མའང་མི་འཐད་དེ། ཊཱིཀྐ་ལས། གང་གི་ཚེ་རླུང་གིས་གོས་དག་རྣམ་པར་གཏོར་བར་གྱུར་པའམ། རྫས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གཞན་དག་གཏོར་བར་གྱུར་བ་ན། དགེ་སློང་གིས་དེ་དག་ཁུར་དུ་གྲགས་ཏེ། རྐུའོ་སྙམ་པའི་བསམ་པས། དེས་དེ་དག་སྡུད་པར་བྱེད་ན། འདི་ལྟར་མ་ཤ་ཀ་ལྔ་ལ་སོགས་པའི་རིན་ཐང་གི་ཚད་ཀྱིས་གོས་ལ་སོགས་པ་དག་ཁུར་དུ་གྲགས་པའི་སྔ་རོལ་དུ་གནས་ནས་སྤོ་བར་བྱེད་ཀྱང་དེ་ལྟར་ནའང་ཕམ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཚེ་ན་དེ་ལ་བསྡུའོ་སྙམ་པའི་བློ་ཡོད་ཀྱི་རྐུའོ་སྙམ་པའི་བློ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་གཞུང་ནི། འདི་ལྟར་བཙོ་བླག་མཁན་གྱི་གོས་བཏིང་བ་རླུང་གིས་ཁྱེར་ཞིང༌། དགེ་སློང་དེ་ལ་སྦྱོར་བས་ཇི་སྲིད་དུ་ནོམ་པར་མི་བྱེད། ཉུག་པར་མི་བྱེད་པ་དེ་སྲིད་དུ་ཉེས་བྱས་སུ་འགྱུར་རོ། །ནོམ་པར་བྱེད། ཉུག་པར་བྱེད། གོས་དག་སྡུད་པར་བྱེད། བམ་པོར་སྒྲེ་བར་བྱེད་ཅིང༌། ཇི་སྲིད་དུ་གནས་ནས་གནས་སུ་སྦེད་པར་བྱེད་ན་ཞེས་གསུངས་བས་གོས་འཐོར་བ་སྡུད་པ་དང༌། མེ་ཏོག་དང་འབྲས་བུ་ཐོགས་པ་གནས་སུ་སྤེད་པར་བྱེད་ན་རྐུས་པར་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། རིན་ཐང་བརྩི་བར་བྱ་ཞིང་ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་འོག་མར་ཡང་གཞུང་དྲང་ཞིང་དོགས་པ་བཅད་དོ། །དོགས་པ་ནི་ལུང་ལས། ཁུར་དང་ཕུང་པོའི་གསལ་ཁ་མེད་པར་གནས་ནས་གནས་སུ་སྦེད་པར་བྱེད་ན་ཞེས་གསུངས་པ་གོས་ཐོར་བ་སྡུད་པ་དང། མེ་ཏོག་དང་འབྲས་བུ་ཐོགས་པའི་ཚེའང་གནས་སྤགས་ཡོད་པས་རིན་ཐང་རྩི་བའི་དུས་ཡིན་ནམ་སྙམ་པའོ། །དེ་གཅོད་པ་ལ་ཊཱིཀྐར། གནས་ནས་སྤོ་བར་བྱེད་ཀྱང་ཕམ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། དེའི་ཚེ་རྐུའོ་སྙམ་པའི་བློ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཞེས་གསུངས་པའི་ཤུགས་ལ་ཕམ་པར་འགྱུར་བའི་དུས་སུ་ནི་རྐུའོ་སྙམ་པའི་བློ་ཡོད་པར་ཁས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བླངས་པས་མཐར་ཐུག་བསམ་པ་ལ་ལྟོས་པར་གསལ་ཞིང༌། དེ་ཡང་སྔར་བཤད་པ་ལྟར་མཐར་ཐུག་ལ་ལྟོས་པའི་རྐུ་བའི་བསམ་པ་ཡིན་ལ། དེ་ནི་ཐོབ་བློ་ལས་གཞན་དུ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། མདོ་དང་པོ་གཉིས་ལས་མཐར་ཐུག་གི་དུས་སུ་རྐུ་བའི་བསམ་པས་དགོས་པར་གསུངས་པ་ནི། གཞན་ལའང་མཚོན་པ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་མཚན་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། ཁྱབ་པའི་ཞེས་པས་གཅད་པར་བྱ་བའི་དོགས་པའི་གཞི་ནི་ལུང་ལས། མཚམས་ལས་འདས་ན་ཞེས་སྨོས་ཀྱི། རྫས་ཀྱིས་ཁྱབ་པའི་ཕྱི་རོལ་གྱི་མཚམས་ཞེས་མི་འབྱུང་བས། རྫས་ཀྱི་ཁྱབ་པའི་མཚམས་ཡིན་ནམ་སྙམ་པའོ། ཞེས་སྔ་མ་རྣམས་ཟེར་རོ། །དེའི་མཚན་ཉིད་ཅེས་པ་ལ་མཚམས་གཉིས་ལས་གསལ་བས་བཅད་པའི་མཚམས་ནི། བརྐོས་པ་དང༌། རྩིག་པ་དང། ཆུ་ཀླུང་གང་གིས་བཅད་པ་འཇིག་རྟེན་ལས་གྲགས་བའོ། །ཅིག་ཤོས་ནི། རབ་ཏུ་མི་མངོན་པའི་སྤྱད་པ་འཇིག་རྟེན་ལས་ངོ་བོ་བདག་ཉིད་མ་གྲགས་པ་དེ། དེའི་མཚན་ཉིད་ནི། ས་ཞག་འདྲ་བར་གྱོང་ཞིང་གྲུགས་པ་ནི་གྱོང་གྲུགས་པའོ། །ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་རལ་བ་ནི་གས་པའོ། །ཡི་གེར་བྲིས་པ་ནི་བྲིས་པའོ། །ཚོན་ཁ་དོག་གཅིག་ལས་ཁ་དོག་ཐ་དད་ནི་ཁ་དོག་གཞན་ནོ། །སྒོ་གླེགས་དང། རེ་ལྡེ་ལ་སོགས་པ་ནི་བར་མཚམས་སོ། །ཞིང་ལོག་པའི་སྣང་རྒལ་ལ་སོགས་ནི་བར་ཆད་དེ། སྣང་སྒལ་གྱི་ངོས་གཉིས་ནི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པ་མ་ཡིན་ཞིང༌། ངོས་དེ་གཉིས་ནས་གནས་པའི་ས་གཞིའི་ཆ་གཉིསཀྱི་དབུས་ན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གནས་པའི་ཕྱིར་མཚམས་སོ། །གལ་ཏེ་བརྐོས་པ་དེ་མུ་དང་ཁ་ད་ཆད་དུ་གང་ན་ཆེད་གཅིག་ཏུ་བརྗོད་པར་བྱ་ལ། གལ་ཏེ་མ་གང་སྟེ་དེར་དབྱིག་གུའམ། འབེག་གམ། རེ་ལྡེས་བར་བཅད་པ་ནི་ཕྱོགས་སོ་སོར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །སྲོག་ཆགས་ཀྱི་ལུས་གཅིག་པས་བར་ཆད་གཅིག་ཡིན་པར་དོགས་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་སྲོག་ཆགས་ཞེས་ཏེ། སོགས་པས་ནི་ས་དང༌། སྣས་བར་དུ་བཅད་པ་ལ་སོགས་པ་བསྡུས་ཏེ། དེས་ན་རྩིབ་མ་ཞེ་གཅིག་གི་ཕྱོགས་ཐ་དད་པ་རྟག་ཏུ་རུང་བ་བཞིན་གྱི་བར་དུ་སྤོས་ན་བརྐུས་པའོ། །ས་ལ་སོགས་པ་རྩྭ་ལ་སོགས་པས་གཡོགས་པ་ལའང༌། ས་ལ་སོགས་པ་དེ་གཞི་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གནས་ཡིན་གྱི། གཡོགས་མ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་དོགས་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་གདིང་བ་ཞེས་སོ། །རྩྭ་དང༌། ནགས་ཚལ་སོགས་པ་འབྱུང་བའི་སྐྱེ་བ་ནི། རྗས་གཞག་པ་བསྐྱོད་པ་ཙམ་ནས་བརྐུས་པ་དང་འདྲ་བར་སྐྱེ་བ་ཡང་གནས་ནས་བསྐྱེད་པ་ཁོ་ནས་བརྐུས་པ་ཞེས་བྱའི། རྩ་བ་ནས་བཏོན་པ་ཙམ་གྱི་མ་ཡིན་ཏེ། རིལ་གྱིས་ཁྱེར་ནའོ། །ཤོ་གམ་རང་གི་གནས་ན་འདུག་པའི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་བརྐུས་པར་འགྱུར་ཞེ་ན་ཤོ་གམ་ཞེས་སོ། །ཤོ་གམ་གྱི་གནས་སུ་ཕྱི་ནས་ཕྱིར་བཟློག་གམ། སྐབས་སུ་གཟུར་ཏེ་འགྲོ་བ་ལ་ནི་ཡུལ་ཆོས་དང་སྦྱར་རོ། །མི་ནི་འགྲོ་འོད་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་ན། དེ་ཇི་ལྟར་བརྐུས་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། མི་ལ་ཞེས་སོ། །བཏགས་པ་ཇི་ལྟར་རྐུས་པར་བཞག་ཅེ་ན། དུད་འགྲོ་ཞེས་ཏེ། རི་དྭགས་སྦུབས་སུ་ཆུད་པ་དང༌། ཉ་དོལ་ལ་ཐོགས་པ་ཕྱུང་བ་ལྟ་བུའོ།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བརྟོད་པ་ནི། དུད་འགྲོའི་ནང་དུ་འགྲོ་བ་ཕུར་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་བཏགས་པའོ། །དེ་ཡང་བདག་པོ་དང། རྫི་བོ་ཕྱི་བཞིན་དུ་འབྲང་ན་དེ་ལས་དང༌། དེ་གཉིས་གཤེད་ན་འདུག་ན་གནས་དེ་ལས་དང། དེ་གཉིས་མེད་ན། ཁྱུ་ལས་མི་སྣང་བ་ན་བརྐུས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་དུད་འགྲོ་རང་གིས་ངང་གིས་འགྲོ་བའོ། །མཐུས་བཀྲི་དགོས་པའོ། །སྒྲ་ཕྱུང་སྟེ་བརྔ་དགོས་ན་ནི། བག་ཚ་བ་མེད་པའི་ཡུལ་དུ་ནམ་ཕྱིན་ཏམ། དབང་དུ་བྱས་པར་མ་གྱུར་གྱི་བར་དུ་བརྐུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །མི་ལ་སོགས་པའང་དེ་བཞིན་ནོ། །བསྔགས་པ་ཞེས་པ་ལ། རྐུན་མ་མང་པོ་ཞིག་ཡོད་པ་ལས་གཅིག་ཁོ་ན་ཞིག་གིས་གལ་ཏེ་མཐོང་ན་ཡང༌། དེའི་ཚེ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མཐོང་བ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། འདི་ལྟར་གཏེར་ལ་ཁོ་ན་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་རྐུ་བ་གཞན་དག་ལ་ཡང་དེ་ཁོ་ན་གཞན་སྒྲུབ་པར་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་པས་འདི་དང་འདི་ལྟ་བུའི་སྦྱར་བ་གྲོས་བྱས་ཐམས་ཅད་ལ་གང་རུང་གཅིག་ལ་གྲུབ་བློ་སྐྱེས་པས་ཆོག་གོ །ཕྱི་བཞིན་འབྲང་བ་ནི་ཕྱི་བཞིན་འགྲོ་བའོ། ནང་བྱན་བྱེད་པ་ནི་ཆོས་གོས་ལ་སོགས་པ་འབུལ་བའོ། །ནུར་བ་ནི་ཕྱི་ནུར་དུ་འགྲོ་བའོ། །འབྱངས་པ་ནི། རྫས་བདག་གིས་མདུན་ནས་རིང་དུ་ཕྱིར་ནུར་ཏེ་སོང་བའོ། །འབྱམས་པ་ནི། གཤོད་ནས་ཐང་ལ་བྱུང་བ་དང། མངོན་པར་སྐབས་ཡོད་ནས་ཐེབས་པར་འཇུག་པ་དང༌། གནས་ཁང་ནས་ཁྱིམ་དུ་དང༌། ཡང་ཐོག་ནས་ཡང་ཐོག་གཞན་དུ་འཛེག་པ་དང༌། དེ་དག་ནས་ཟློག་པ་དང། དང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པོ་ལ་འབབ་པ་དང༌། གཉིས་པ་ལ་འགྲོ་བ་དང༌། བཞི་པ་ལ་འབབ་པ་ཞེས་སྦྱར་རོ། །འཇུག་པ་ནི་གནས་ཁང་དུའོ། །འཛེག་པ་ནི་ཡང་ཐོག་གཞན་དུའོ། །གཞན་གྱི་ཞེས་པ་ནི། དགེ་སློང་གིས་རང་གི་ལས་ཀྱི་མཐའ་གྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཆེད་དུ་གཞན་གྱི་ལས་ཀྱི་མཐའ་དག་ཏུ་ཆུ་དཀོན་པའི་དུས་སུ་འགོག་པའམ། མོད་པའི་དུས་སུ་གཏོང་བ། རང་དང་གཞན་གྱི་ལས་ཀྱི་མཐའ་གྲུབ་པ་དང༌། ཕུང་པར་བྱ་བའི་བསམ་པས་བྱེད་ལ། རྒྱུ་དེས་དེ་ལྟར་གྱུར་ན་ཞིང་གི་ཡོན་ཏན་ལས་གྱུར་པའི་སྐྱེད་གྲུབ་པ་མ་གཏོགས་པ། ཆུ་གཏོང་དགོག་ལས་གྱུར་པའི་རང་གཞན་གྱི་ལས་ཀྱི་མཐའ་གྲུབ་པ་དང༌། ཕུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་བརྐུས་པའོ། །འོག་གཟུར་ནི༌། འོག་གཟུར་ཡུལ་མིའི་ནང་དུ་གཤགས་འགྱེད་ན་ཞེས་དང༌། སྦྱོར་བ་མ་བཏང་པའི་རྒྱལ་བ་དེ་ནི་ཞེས་སོ། །བསླབ་བྱ་ལ་གཉིས་ལས། ཤོ་གམ་དང་འབྲེལ་བ་ལ་བརྒྱད་དེ། གང་ནས་གཞལ་བའི་གནས། གང་ལས་གཞལ་བའི་རྫས། གང་ལ་གཞལ་བའི་བདག་པོ། །ཆ་ཅི་ཙམ་གཞལ་བ། དེ་ལས་འདས་པའི་ལྟུང་བ། ལྡོག་མཚམས་ལྟུང་མེད། བརྒྱུད་པའི་བསླབ་བྱ། མཚོན་པའི་དོན་ནི། །དང་པོ་ནི། གཞན་ལས་འདས་པ་ལ་ལྟུང་བ་མེད་པས་ཤོ་གམ་གྱིས་ས་ཡིན་ཞིང༌། དེ་ཡང་བླངས་པ་དང༌། ནམ་མཁའ་ལས་འདས་པ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་པར་ས་ཁོ་ནས་ཡིན་པ་དང༌། ཡུལ་ཆས་ཀྱི་གཅོད་ན་གཞལ་གྱིས༌། བསྲུང་ཡང་མི་གཅོད་ན་གཞལ་མི་དགོས་ཏེ། མཉན་ཡོད་ཀྱི་ལེགས་པར་སྦྱར་བའི་ཤོ་གམ་ནི། །གཉིས་པ་ནི། ཉོ་ཆོང་གི་རྒྱུར་བྱེད་པའི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཟོང་ངོ༌། ཁ་ཅིག་ན་རེ། ཟོང་མ་ཡིན་པ་ལས་ཀྱང་གཞལ་དགོས་ཏེ། ཕ་མ་དང༌། དཀོན་མཆོག་གི་དོན་དུ་ཁྱེར་བ་ལ་ཡང་བྱིན་པས་ཞེས་དང། ཁ་ཆར་བཅད་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་བའི་ཕྱིར་རོ། ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་སྡོམ་ཙམ་ལམ་དུ་མི་འཇུག་པར་འགྱུར་ཏེ། འཚོ་བའི་སྤྱོད་ལ་ཡང་ཤོ་གམ་གཅོད་པའིཕྱིར་རོ། །མ་ངེས་སོ་ཞེ་ན། ལམ་དུ་འཇུག་དེ་གོས་དང་བཅས་ཏེ་འཇུག་ན། ཤོ་གམ་གཞལ་དགོས་དང་བཅས་ཏེ་འཇུག་ན་ཤོ་གམ་གཞལ་དགོས་བཅས་ཏེ་ལམ་དུ་འཇུག་པར་མི་བྱའོ། ཞེས་པ་དང་འགལ་ཞིང༌། ཕྱི་མ་ལྟར་རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་རྟགས་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ། །བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ལས་ཀྱང༌། མཆོད་པ་དང༌། ལམ་བརྒྱགས་དང༌། སྐྱེས་དང༌། ཕ་མའི་དོན་དུ་ཁྱེར་བ་ཤོ་གམ་སྦྱིན་པར་མི་བྱ་སྟེ། ཉོ་ཚོང་གི་རྒྱུར་མི་ཁྱེར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཤོ་གམ་པས་ཀྱང་ད་ལ་ཟོང་དང་འདྲ་བར་མི་བླང་སྟེ། མ་བྱིན་ལེན་གྱི་སྡིག་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། ཞེས་གསུངས་པས་འཚོ་བའི་སྤྱོད་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་ཤོ་གམ་གཞལ་མི་དགོས་སོ། །ཁ་བསྒྱུར་བ་དང་ཁ་ཚར་གཅོད་པ་སོགས་ནི། དེ་ལྟར་བྱས་ན་ཡུལ་ཆོས་ཀྱི་ཤོ་གམ་མེད་པའི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །ཕ་མ་དང་དཀོན་མཆོག་དོན་དུ་ཁྱེར་བ་ལ་བསྔགས་པ་བརྗོད་ཀྱང་འདོད་ན་སྦྱིན་ཞེས་པ་ནི། དབང་ནས་འཇལ་བ་མ་ཡིན་གྱི། ཁ་མཆུ་སྤངས་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི། བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ལས་ཆོས་བཞིན་དུ་བསྲུང་བ་དང༌། སྐྱོབས་པ་དང༌།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སྦེད་པ་དང༌། ཀུན་འགེང་པར་བྱེད་པ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། རྒྱལ་པོ་གཞན་གྱི་དམག་གི་དང༌། རང་གི་དང༌། ཚོང་པ་ནང་གི་འཇིགས་པ་ལས་དང༌། རིགས་ཆོད་དུ་ལེན་པ་དང་གོ་རིམ་བཞིན་ནོ། །བཞི་པ་ནི། འདུལ་བ་ལས། ཅི་ཙམ་གཞལ་མ་གསུངས་ཀྱང༌། ཡུལ་ཆོས་དང་སྦྱར་ནས་ཟོང་ལ་ཉི་ཤུ་ཆ་ལེགས་པའོ། །ལྔ་པ་ནི། ཡན་ལག་གཞན་ཚང་ན་ཕམ་པ་དང༌། མ་ཚང་ན་སྦོམ་པོ་སོགས་སོ། །དྲུག་པ་ནི། རྐུ་སེམས་མེད་པའོ། །བདུན་པ་ནི་གཞུང་ལྟར་རོ། །བརྒྱད་པ་ནི། རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ལ་གྲུ་བཙས་འབེབས་པའི་ཚ་དེ་གཞལ་དགོས་པའོ། །ཚིག་གི་དོན་ནི། རྐུ་སེམས་མེད་པ་ཞེས་ཏེ། དགེ་སློང་ལ་ཤོ་གམ་མི་བཅད་པར་མ་གནང་བའི་ཚེ་རྐུ་སེམས་མེད་པས་རང་གི་རྫས་ཤོ་གམ་གཞལ་དགོས་པ་མི་གཞན་གྱི་ལག་ནས་ཤོ་གམ་གྱི་གནས་ནས་འདའ་བར་བྱེད་པ་དང༌། ཤོ་གམ་མི་བཅད་པར་གནང་བའི་ཚེ་རྐུ་སེམས་མེད་པས་གཞན་གྱི་རྫས་ཤོ་གམ་གཞལ་དགོས་པ་རང་གི་ཤོ་གམ་གྱི་གནས་ནས་འདའ་བར་བྱེད་པ་ལ་མ་བྱིན་ལེན་དུ་གཏོགས་པའི་ཉེས་པ་མེད་དོ། །དེ་ལ་དང་པོ་ནི། དགེ་སློང་གིས་ཚོད་པའི་འོག་ཏུ་གཏད་བ་ལ་ལྟུང་བར་མི་འགྱུར་བར་གསུངས་ཏེ། མི་འགྱུར་ལུགས་ནི། དགེ་སློང་འདི་སྙམ་དུ། ཚོང་པ་འདི་དག་ནི་ཤོ་གམ་པ་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ལེན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །སྙམ་ན་རྐུ་སེམས་མེད་པར་རིགས་ཀྱི། གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི། དགེ་སློང་གིས་གཞན་གྱི་ཤོ་གམ་བཟླས་པ་ལ་ལྟུང་བར་མི་འགྱུར་བར་གསུངས་པ་སྟེ། དེ་ཡང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

རང་གཞན་གྱི་རྫས་ལ་ཤོ་གམ་གནང་མི་གནང་གི་བྱེ་བྲག་མི་ཤེས་ན་ལྟུང་བར་མི་འགྱུར་གྱི། ཤེས་པ་ན་ནི་ལས་འབྲས་ཁོ་ནའོ། །དེ་རྣམས་ནི། རྐུ་སེམས་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བས་བསྡུས་ཏེ། མདོ་དང་པོ་འདིས་རྣམ་འབྱེད་ལས་ལྷུང་བར་མི་འགྱུར་བའི་ཚིག་གནང་བ་དེའི་དགོངས་པ་བཤད་དོ། །ད་ནི་ཤོ་གམ་གྱི་གནས་ནས་གཞལ་དགོས་པའི་སྣོད་འདའ་བར་བྱ་བ་ལ་གང་གི་ཤོ་གམ་གཞལ་བར་བྱ་བ་དེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གང་གིས་ཞེས་ཏེ། “ཚོང་བ་ལོག་པ་གང་གིས་དགེ་སློང་ལས་ཤོ་གམ་གཞལ་དགོས་ཀྱི། སྣོད་བླངས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་ལ་ཤོ་གམ་སྦྱིན་པར་བྱ་ཞིང་དགེ་སློང་གིས་ཀྱང་འདིས་རང་གི་ཤོ་གམ་སྦྱིན་པར་འགྱུར་རོ། །སྙམ་པས་རང་གཞན་གྱི་ལག་ཏུ་སྣོད་གཏད་པར་བྱའོ། །ཤོ་གམ་མི་བཅད་པར་གནང་བ་ལ་ཚོང་པ་ལ་སོགས་པ་གཞན་གྱི་རྫས་ཤོ་གམ་མི་བཅད་པར་གནང་བས། ཚོང་པ་ལ་སོགས་པ་གཞན་གྱི་ཤོ་གམ་གནང་བའམ། གསུག་བྱིན་པ་ལ་ལོག་པས་མི་བཅད་པར་བྱས་པ་དག་གིས་རང་གི་རྫས་ཤོ་གམ་གཞལ་དགོས་པ་ཟླ་བར་མི་བྱའོ། །དེ་ནི་ཚོང་པས་དགེ་སློང་གི་རྫས་འདའ་བར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པས་མ་བྱིན་ལེན་དང་འབྲེལ་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཐབས་དེས་ཟླ་བ་ལ་ཉེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། འོན་ཀྱང་ཚུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བཀག་སྟེ། དགེ་སློང་འདི་དག་ནི་སྒྱུ་ཐབས་ཀྱིས་འདའ་བར་བྱེད་པས་ཐབས་ཀྱིས་རྐུའོ་ཞེས་ཁ་ཟེར་བ་དགག་པའི་ཕྱིར་རོ། ཤོ་གམ་གཞལ་དགོས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པ་དང་བཅས་པ་ཞེས་པ་ལ། རྒྱང་གྲགས་སུ་སོང་ན་དངོས་གཞིའི་ཉེས་བྱས་རེ་རེ་དང། རྒྱང་གྲགས་ཕྱེད་དུ་ནི་སྦྱོར་བའི་ཉེས་བྱས་ཕྲ་མོ་རེ་རེའོ། ཚིག་དེ་ནི་འཕོངས་པའི་དུས་སུ་དམིགས་བསལ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ཏེ། དེར་དགེ་འདུན་གྱི་ལ་སོགས་པ་གསེར་གྱི་མཐར་ཐུག་པ་བསྐུར་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བཏགས་ཟིན་པའི་ཆི་བ་ལ་སོགས་ཀྱི་ཁ་ཚར་དང༌། དང་བོ་འཐག་པར་རྩོམ་པའི་སྲོག་ཤིང་གི་སྦུབས་ཀྱི་ཕན་ཚུན་ཚར་བཅད་པའོ། །གཞན་གྱི་སྤྱོད་པ་ནི་གཞན་གྱི་འཚོ་བའི་ཐབས་སོ། །དེ་བདག་པོ་ལ་སོགས་པ་གཞན་ལ་འདམ་པོ་མི་བྱའོ། །དེ་ཉིད་ནི་ཡིད་གཅུགས་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ་ན། འོག་མ་སྟེ། མཛའ་བཤེས་ཐ་མ་ལ་ཡིད་གཅུགས་འབྲིང་དང༌། ཆེན་པོ་མི་བྱ་ཞིང༌། འབྲིང་ལ་ཆེན་པོ་མི་བྱའོ། །ཡིད་གཅུགས་པར་བྱ་བའི་རྣམ་པར་དག་བ་དེའི་རྒྱུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ནི་ཞེས་ཏེ། སྡུག་པ་ནི་འགྲོགས་བཤེས་སོ། །ཡིད་དུ་འཐད་པ་ནི་སྨོན་འགྲིན་ནོ། །བླ་མ་ནི་མཁན་སློབ་བོ། །སྒྲུབ་པར་འོས་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། ཐོས་པ་དང༌། གཏོང་བ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་རྗེས་སུ་དྲན་ཞིང༌། དྲན་ན་ཡོན་ཏན་དེ་དག་སྒྲུབ་པར་བྱེད་བའོ། །སྦྱིན་པ་དང༌། བསྙེན་བཀུར་ལ་སོགས་པས་མཆོད་པར་འོས་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས། ཐོས་པ༌། གཏོང་པ་ལ་སོགས་པས་བསྟོད་པར་འོས་པ་དང༌། བླངས་ན་དགའ་བ་ནི་བདག་གིས་དེའི་ཆོས་གོས་དང་ལྷུང་བཟེད་ལ་སོགས་པ་བླངས་ན་དེ་དགའ་འོ་སྙམ་དུ་ཡིད་ཆེས་པ་ཡོད་པ་སྟེ། ལྐུག་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ནི་ཡིད་གཅུགས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པར་བྱ་བ་སྟེ། ཆུང་ངུ༌། འབྲིང་དང༌། ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་སོ། ཕྲན་ཚེགས་ཀྱི་བསླབ་བྱ་ལ་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་དང་འབྲེལ་པའི་བསླབ་བྱ་ནི། ཆོམ་རྐུན་དག་གིས་འགྲོན་པོ་18བཅོམ་པ་དང༌། ཡོངས་སུ་འཇིན་པ་དང་བཅས་པའི་དུར་ཁྲོད་དང༌། འཇིག་རྟེན་པའི་ལྷ་ཁང་དང༌། སྲོག་ཤིང་གི་དབྱུག་མ་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་དང་བཅས་པའི་རྫས་བདག་པོས་གནང་བ་ལས་གཞན་པའི་ཐབས་འདི་ཕྱག་དར་ཁྲོད་དོ། ཞེས་དང༌། འདི་ནི་ངས་འཇིག་རྟེན་པའི་ལྷ་ཁང་བརྩིགས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར། ངའི་ཡིན་ནོ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཐབས་ཀྱིས་བདག་གིར་མི་བྱ་བ་སྟེ། བདག་གིས་ཐོབ་པར་མི་བྱའོ། །དགེ་སློང་དང་ཞེས་པ་ནི། རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་བར་སྤོང་བ་དང༌། མི་སྤོང་བའི་ལྡོག་པ་ནས་བསྟན་གྱི། མ་བྱིན་ལེན་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཁ་ཅིག་ཟེར་རོ། །ཁ་ཅིག་ནི། དེ་དག་འགྲོ་འདོད་ན་བཟུང་བ་ལ་མ་བྱིན་ལེན་དང༌། མི་འདོད་ན་ལྟུང་བ་མེད་དེ། རྫས་རང་ལ་མོས་པའི་ཕྱིར་རོ། ཞེས་སྨྲ་བ་ལ་རྫས་མོས་པ་ཙམ་གྱིས་རང་དབང་ན་མི་རྟ་རྐུུ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཕམ་པ་མི་སྐྱེ་བར་ཐལ་ལོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཞུས་པས་བརྗོད་པ་ལ་དང་པོའི་སྐབས་ནི། ཀ་ཀ་ནི་ཞེས་སོགས་སོ། །རྐུ་བའི་གནས་དང་ཞེས་དང༌། རྣམ་འབྱེད་གཉིས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ནི། སྔ་མས་ཀརྵ་པ་ཎའི་བཞི་ཆ་ངོས་འཛིན་ལ། འདིས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མ་ཤ་ཀ་དུ་ལ་ཀརྵ་པ་ཎར་བྱེད་པ་ངོས་བཟུང་བའོ། །ཆེ་བ་ཞེས་པ་ནི་རིན་ཐང་གི་ཚད་མེད་པས་དེ་བརྐུས་པ་ལ་ཕམ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །སྙམ་པ་བཟློག་པའི་ཕྱིར་རོ། །མ་ཤ་ཀ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་པའི་སོགས་ཀྱིས་ནི་དྲུག་ནས་གྲངས་མེད་པའི་བར་འཛིན་ནོ། །ཆུང་བ་ཞེས་པ་ལ་སྦོམ་པོའི་ཉེས་བྱས་སུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་པ་ནི། མི་དང་འགྲོ་བ་གཞན་གྱིས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བའོ། །མཆོད་པའི་དོན་དུ་འདི་ནི་བདག་གི་སྟོན་པའོ། །བདག་གིས་འདི་ལ་བཀུར་སྟི་བྱའོ་སྙམ་དུ་རྐུ་ཉེས་བྱས་སོ། གང་ལ་བལྟས་ནས་གཞན་དུ་དཔེ་འདྲི་བར་བྱེད་པ་དེ་ནི་དཔེ་བྲི་བའོ། འདི་དང་སྔ་མ་གཉིས་ལ་རྐུ་སེམས་ཡོད་པར་གསུངས་པའི་དགོངས་པ་ཐལ་ལོ། །བདག་པོའི་སྐབས་ནི་དེའི་ཞེས་ཏེ་མདོ་གཉིས་སོ། །ཕྱི་མ་ལ་ཁ་ཅིག །མྱ་ངན་ལས་མ་འདས་པའི་དུས་ཀྱི་དཀོར་བརྐུས་པ་ལ་ཕམ་པ་དང༌། འདས་པ་ལ་སྦོམ་པོའི་ཞེས་རྨ་འཚོ་འདོད་པ་ལ། གཞན་དག་སོ་ཐར་གྱི་འགྲེལ་པ་མགོ་གནོན་ལས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་དཀོར་བརྐུས་ན་མི་ཕམ་སྟེ། ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་མེད་པས་སྦོམ་པོའོ་ཞེས་དང༌། དེའི་འགྲེལ་ཆུང་ལས། བཅོམ་ལྡན་འདས་དང་ཉན་ཐོས་རང་རྒྱལ་བའི་ནོར་བརྐུས་པ་ནི། ལྷའི་ནོར་བརྐུས་པ་དང་འདྲའོ། ཞེ་འབྱུང་བ་དང༌། བདག་འཛིན་མེད་པའི་ཕྱིར་སྦོམ་པོའི་ཞེས་ཟེར་མོད་ཀྱི། རྩ་འགྲེལ་མཁན་གྱི་བཞེད་པ་ནི་སྔ་མའོ། །ལྟུང་བའི་ས་ཚིགས་ལ་གསུམ་ལས། སྦོམ་པོ་རང་སྐྱ་བ་ནི། སྙན་པ་ཞེས་སོ། །འདི་ལ་ཁ་ཅིག །རིན་ཐང་མ་ཚང་བའི་སྦོམ་པོར་བྱེད་པ་དང༌།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཁ་ཅིག་རྫས་ལོགས་སུ་གྲུབ་པ་མེད་པས། ཕམ་པ་མེད་པ་ཡིན་ཞེས་པ་དང༌། ཁ་ཅིག་མཐར་ཐུག་མ་ཚང་བའི་སྦོམ་པོའོ་ཞེས་དང༌། ཁ་ཅིག་ནི་རྐུ་སེམས་མེད་པས་སྦོམ་པོ་མཚན་ཉིད་པ་མ་ཡིན་ནོ། ཞེས་ཟེར་མོད་ཀྱི། ཊཱིཀྐའི་དགོངས་པ་ནི་སྐབས་གཞན་དུ་རྐུ་སེམས་མེད་པ་ལ་ལྟུང་མེད་དུ་གསུངས་ཤིང༌། འདི་མ་བྱིན་ལེན་གྱི་སྦོམ་པོ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རྐུ་སེམས་ཡོད་ལ། དངོས་པོ་མ་ཚང་བ་ལ་སྦོམ་པོར་འགྱུར་བ་ནི། འདིར་མ་སྨྲས་ཀྱང༌། སྔར་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་དངོས་པོ་ཚང་ན་ཡང་ཕམ་པ་མེད་དེ། བརྙན་པའི་རྟོག་པའི་དབང་གིས་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྦོམ་པོ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་དངོས་གཞིའི་ཡིན་ཏེ། སྦྱོར་བ་བཞིན་ནོ། ཞེས་སྨོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་གཏན་དུ་དབྲལ་འདོད་མ་ཚང་བས་རྐུ་སེམས་ཀྱིས་ངོ་བོ་མ་རྫོགས་པ་ཡིན་ཞེས་སྨྲ་བ་ནི་འཐད་པར་སྣང་ངོ༌། །རྟོག་པས་ཀྱང་ངོ༌། ཞེས་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། ཁ་ཅིག་གཤགས་འགྱེད་པའི་དུས་ན་ཁྱད་གསོད་ཀྱིས་གསོད་པའི་སྒོ་ནས་ཕ་རོལ་གྱི་ཚིག་གི་སྐབས་མེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ལན་འདེབས་པ་སྟེ། དེ་ལ་ནི་དངོས་གཞི་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། ཁ་ཅིག་རྟོག་པར་བྱེད་པའི་དུས་ཉིད་ན། བསམ་པའི་དབང་གིས་རང་གི་ཡིན་པའི་འདུ་ཤེས་སྐྱེ་སྟེ། འོན་ཀྱང་དེ་ཉེས་པའི་རྣམ་པའི་ཐེ་ཚོན་དང་འབྲེལ་བ་ཡིན་པས་དེ་ལ་ནི་དངོས་གཞིའི་རྣམ་པར་འགྱུར་གྱི། དངོས་གཞིར་མི་འགྱུར་ཏེ། དཔེར་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ན། འདི་ནི་བདག་གི་ཡིན་སྙམ་པའམ། ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་པའམ། ལྷས་བྱིན་ལ་སོགས་པས་བདག་ལ་བྱིན་ནོ་སྙམ་པའམ། དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པར་རྟོག་པ་སྟེ། རྟོག་པ་འདི་ནི་གཞན་གྱིས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བ་ལ་སོགས་པའི་འདུ་ཤེས་ཀྱིས་ཉེས་པ་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་དེས་ན་དངོས་གཞིའི་རྣམ་པའོ། །མདོ་འདིའི་ཡུལ་འདི་ལ་འདུ་ཤེས་བཞིན་དུ་ཡིད་གཉིས་ནི་མེད་དེ། གང་ཡང་རུང་བའོ་སྙམ་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། འདི་ནི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ངེས་པར་བྱས་ནས། དེ་ལྟའང་འཇུག་པར་བྱེད་དེ། དེས་ན་ཡུལ་གཞན་དུ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཊཱིཀྐ་ལས་གསུངས་པའི་དགོངས་པ་བཙལ་བར་བྱའོ། །གདམས་ཏེ་ཞེས་པ་ནི། གང་བཟང་ངན་མེད་པ་རྐུའོ་སྙམ་པ་དེ་ལྟར་འདོད་པ་ཡང་གང་གདམས་པ་ལ་དངོས་གཞིའི་རྣམ་པ་སྟེ་སྦོམ་པོའོ། །འདི་ནི་སྐབས་གཞན་དུ་བརྐུ་བའི་ཕྱིར་སྦོམ་པོར་བསྟན་པ་དེ་ལས་ཐ་དད་པའི་སྦོམ་པོ་གཞན་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཡིན་ཏེ། གདམས་ཏེ་ལོགས་ཤིག་ཏུ་བཀར་ཡང་རུང༌། མ་བཀར་ཡང་རུང་སྟེ་སྦོམ་པོའོ། །དེས་ན་གདམས་པ་ན་ཡང་སྦོམ་པོ་གཅིག་དང༌། གདམས་ཏེ་བརྐུ་བའི་ཆེད་དུ་ནོམ་པ་ནའང་སྦོམ་པོ་གཞན་གཉིས་པར་འགྱུར་རོ། །ལྟུང་བའི་ས་ཚིགས་ནི་བརྒྱན་ལ་ཞེས་སོགས་སོ། །བརྣོགས་པ་ནི། མི་སྦྱིན་པར་ཐག་བཅད་པའོ། །གང་གི་ཚེ་རྐུ་བའམ། འོན་ཏེ་གཏོད་པ་ཡིད་གཉིས་ཟ་བ་དེའི་ཚེ་ནི་གནས་ནས་སྤོ་ཞིང་དངོས་པོ་ཚང་ཡང་སྦོམ་པོ་ཡིན་གྱི་ཕམ་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྐུ་བར་ངེས་པ་མེད་པའི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཕྱིར་རོ། ཞེས་གསུངས་སོ། །གདམས་པ་ལ་གཉིས་ལས། བདག་པོས་མི་ཤེས་པར་ཞལ་ཏ་བ་རང་གིས་སྦས་པ་ནི་སྔར་བསྟན་ལ། ཞལ་ཏ་བའི་མངོན་སུམ་དུ་བདག་པོ་རང་གིས་སྦས་པ་ནི། བརྣོགས་པ་ཙམ་གྱི་བརྐུས་པར་མི་རུང་གིས་གནས་ནས་སྤྲོ་བ་ནི་བརྐུས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གདམས་པ་ཞེས་སོ། །གཞན་ཉིད་ཅེས་པ་ནི། སྔར་བརྣོགས་པར་བྱེད་ལ། ཕྱིས་བསྙོན་ན་བརྣོགས་པ་དེ། བསྙེན་པས་བར་དུ་ཆོད་པས་བརྣོགས་པ་ནི་སྦྱོར་བ་སྟེ། དངོས་གཞི་རྣམ་པའི་སྦོམ་པོའོ། སྔར་བསྙོན་ནས་ཕྱིས་བརྣོགས་པ་བསྙོན་པ་དེ་ན་བརྣོགས་པས་བར་དུ་ཆོད་པའི་ཕྱིར་སྦྱོར་བ་ཉིད་ཅེས་པ་ནི་ཉེས་བྱས་མ་ཡིན་ཏེ། འདིའི་ཤེས་བྱེད་དུ་དྲངས་པའི་གཞུང་ལས་སྦོམ་པོར་གསུངས་པའི་ཕྱིར། ཡན་ལག་དུ་མའི་སེལ་བ་ནི། སྐྱེས་པ་ཞེས་ཏེ་སྔར་ཆུད་གཟན་པའི་སྤྲོས་པའོ། །མཐར་ཐུག་གི་སྐབས་ནི་ནན་ཁུགས་ཞེས་སོགས་སོ། །ནན་ཁུགས་ནི་མཐུས་རྐུ་བའོ། །དངན་འཐེན་ནི་རྫས་ཁྱེར་བ་མི་སྟེར་བའོ། །འདིར་གཞུང་ནི། བཙུན་པ་བརྐུ་བ་རྣམ་པ་དུ་མཆིས། ཉེ་བར་འཁོར་དྲུག་སྟེ། ནན་ཁུགས་ཀྱིས་བརྐུ་བ་དང༌། སྒྱུ་ཐབས་ཀྱིས་བརྐུ་བ་དང༌། གཏམས་པས་བརྐུ་བ་དང༌། ཕྱིར་བསབ་པས་བརྐུ་བ་དང༌། དངན་འཐེན་གྱི་བརྐུ་བ་དང། ཆོས་བརྐུའོ། །བཙུན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བརྐུ་བ་དྲུག་པོ་དེ་དག་བཀའ་སྩལ་ན། དེ་དག་དུ་ཞིག་གིས་མཐའི་ལྟུང་པར་འགྱུར། ཉེ་བར་འཁོར་ཆོས་རྐུ་བ་མ་གཏོགས་པ་གཞན་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

མཐའི་ལྟུང་བར་འགྱུར་རོ། ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་ཆོས་བརྐུ་བ་ནི། མདོ་སྡེ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་འཛིན་པ་སྟེ། དེ་ལ་རྐུ་སེམས་མེད་པས་ལྟུང་བ་མེད་དོ། །སྒྱུ་ཐབས་ཀྱིས་བརྐུ་བ་ནི་གཉིས་ཏེ། ཆོམ་རྐུན་གྱི་ལེན་པ་དང༌། དོར་བྱེད་པའོ། །སྔ་མ་ནི་རྐུ་བ་ཡིན་པ་ལ་དོགས་པ་མེད་དོ། །ཕྱི་མ་ནི་བརྒྱན་ལ་ཞེས་པར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །གཏམས་པ་རྐུ་བ་ནི། གཏམས་པ་རྣམས་བསྙོན་པ་ནི་སྦྱོར་བའོ། ཞེས་སོ། །ཕྱིར་བསབ་པ་རྐུ་བ་ནི། བརྙས་པ་དང༌། སྐྱེས་པ་སྔར་འོ། །ནན་ཁུགས་ཀྱིས་རྐུ་བ་ནི། དབང་གིས་གནན་ཞིང་ལེན་པ་ཡིན་པས་རྐུ་བ་མ་ཡིན་པར་དོགས་པ་ཡོད་ལ། དངན་འཐེན་གྱིས་རྐུ་བ་ཡང་མི་སྟེར་བ་ཙམ་དུ་ཟད་ཀྱི། བརྐུས་པ་མ་ཡིན་པར་དོགས་པ་ཡོད་པས། དེ་གཉིས་བསལ་བའི་ཕྱིར་མདོ་འདི་བྱས་སོ། །འདུལ་བྱེད་ཀྱིས་བརྗོད་པ་ལ་གསུམ་ལས། དོགས་གཅོད་ཀྱི་སྒོ་ནས་བདག་པོ་དང༌། རྐུ་སེམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དང༌། སེལ་བ་བསྟན་པ་ནི། བླང་བ་ཞེས་སོགས་སོ། །མཐར་ཐུག་གི་མཚན་ཉིད་ནི། ཡོངས་སུ་བསྐོར་བ་ཞེས་སོ། །ཡན་ལག་དུ་མའི་སེལ་བ་གཉིས་ལས། ལྟུང་བ་མེད་པ་ནི། དེ་བདག་ཉིད་ཅེས་སོ། །སེལ་བ་ལ་ན་སྨད་པ་ནི། སྦོམ་པོ་ནི་ཞེས་སོ། །ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་ཞེས་པ་ནི་དུར་ཁྲོད་ཀྱི་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང་བཅས་པ་ནི་གཉིས་ཏེ། བདག་ཉིད་ཀྱིས་བདག་གིར་བྱས་པ་དུར་ཁྲོད་འདི་ཐམས་ཅད་བདག་གིའོ། ཞེས་བདག་གིར་བྱས་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ་བརྐུས་ན་ནི་ཕམ་པར་འགྱུར་རོ། །གཞན་ཡང་གསོད་པོ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གཤེད་མ་ལ་སོགས་པས་ཐོབ་པ་ཉིད་ཀྱིས་བདག་གིར་བྱས་པ་གང་ཡིན་པ་དེས་བརྐུས་ན་ནི་སྦོམ་པོར་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟར་དུར་ཁྲོད་ཀྱི་རྫས་དེ་དག་ལ་བདག་པོ་ཉིད་མེད་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་བཀྲེས་པ་ལ་སོགས་པས་འདི་བདག་གིས་ཐོབ་སྙམ་དུ་དེ་ལ་བདག་གིར་བྱ་བའི་བློ་སྐྱེ་བ་སྟེ་གལ་ཏེ། དགེ་སློང་གིས་རྐུ་སེམས་ཀྱིས་ལེན་ན་དེའི་ཚེ་སྦོམ་པོར་འགྱུར་བའོ། ཞེས་ཊཱིཀྐ་ལས་སོ། །དེ་འཁོད་ལྡན་ལས། དེ་ལྟར་ཕྱི་མ་ལས་ཀྱང་ཕམ་པ་རིགས་ཏེ། ཤོ་གམ་དང་འདྲ་བའི་ཕྱིར། ཞེས་འཆད་དོ། །དེ་ལ་ཁ་ཅིག་ན་རེ། ཤོ་གམ་སྙམ་དུ་བསྐྱིས་པ་དང་འདྲ་བར་ངེས་པར་གཞལ་བར་བྱ་བ་ཡིན་ལ། དུར་ཁྲོད་ཀྱི་རྫས་ནི་ཕོངས་ན་སྦྱིན་པར་བྱ་བ་ཡིན་གྱི། དབང་བ་ནི་མ་ཡིན་པས་མི་མཚུངས་སོ་ཞེས་སྨྲ་བ་ལ། གཞན་དག་ན་རེ། དེ་ལྟར་ན་འདུལ་བྱེད་དུ་དུར་ཁྲོད་བའི་རྫས་ལན་སྨད་དུ་བསྟན་པ་དོན་མེད་དེ། རྣམ་འབྱེད་དུ། སྐྱེས་པ། བུད་མེད། མ་ནིང་གིས་བཟུང་བ་ཞེས་ཡན་ལག་དང༌། བདག་པོ་མེད་པའི་གཏེར་ལ་སྦོམ་པོའོ། ཞེས་སེལ་བའི་ལྡོག་ནས་བསྟན་པའོ། །དེས་ན་གཡོས་སུ་ཁ་ཟས་དང་འདྲ་བར་རྫས་མི་དམན་སེལ་བར་འཐད་དོ། ཞེས་ཟེར་ཡང་། ཊཱིཀྐའི་ལུགས་ཉིད་འཐད་དོ། །བདག་པོ་མེད་པའི་གཏེར་ཞེས་པ་དང་ཁྱད་པར་ཡོད་དེ། དེའི་དོན་ནི། བདག་པོ་གཏན་མེད་པ་དང། དོན་ལ་དབང་ཡང་བློས་མ་བཟུང་བ་ཙམ་ཡིན་ལ། འདིར་ནི་དེ་ལས་ལྷག་པའི་བརྗོད་བྱ་ཡོད་པས་སོ། །དགེ་སློང་གི་སྐལ་བ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དགེ་སློང་གཞན་ཞིག་གིས་བླངས་ལ། ངེས་ཀྱང་མི་ཤེས་ན་ཡང་རང་གི་དོན་དུ་ལེན་ན། དེ་གཞི་མེད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཞན་གྱི་སྐལ་བ་དགེ་སློང་གཞན་གྱིས་བླངས་པ་ལ་ཡང་དེ་ཉིད་ཀྱི་སྐལ་བ་གཞན་གྱིས་ལེན་ན་ཡང་ཉས་པ་མེད་དོ། །གལ་ཏེ་དགེ་སློང་གིས་བདག་ལ་དགེ་སློང་འགས་ཀྱང་སྐལ་བ་མ་ནོད་པའི་ཕྱིར། ཁོའི་སྐལ་བ་ཁྱེད་ཀྱིས་ལོངས་ཤིག་ཅེས་མ་བཅོལ་ལ། འོན་ཀྱང་མ་བཅོལ་བའི་དགེ་སློང་དེས་བདག་པོར་འགྱུར་པའི་དགེ་སློང་དེའི་མི་དབང་བའི་སྐལ་བ་མཚོན་པས་ན་བདག་པོར་འགྱུར་པ་དེ་ལ་ནི་གཞི་མེད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། རང་གིས་མ་བླངས་བའི་ཕྱིར་དང༌། གཞན་ལ་ཡང་མ་བཅོལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དག་ནི་མ་བཅོལ་བར་དགེ་སློང་གིས་གཞན་གྱི་དོན་དུ་མི་དབང་བ་ལ་དབང་བའི་བློས་བླངས་ན་དེ་ལ་གཞི་མེད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། དེ་ལ་ཡང་གཞུང་སྣང་ངོ། །མགྲོན་དུ་མ་བོས་པ་ལ་སྦྱིན་བདག་གིས་ཤེས་པ་དང༌། མ་ཤེས་པ་གཉིས་ཀ་དང༌། ཁ་ཟས་དང་ཡོན་བཟང་པོ་ཐེབས་པ་གཉིས་ཀ་ལའང་ཉེས་བྱས་ཙམ་དུ་ཟད་ཀྱི། ཕམ་པ་དང་སྦོམ་པོར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཡ་རབས་ཀྱི་ཚུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། མ་བྱིན་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྐུ་སེམས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚང་མི་གཞིག་པ་ནི། དགེ་སློང་གི་གནས་སུ་ན་སྒོ་ང་མེད་པར་གཞིག་པར་བྱ་བ། །གནས་གཞན་དུ་ནི་དེ་ཡང་མི་གཞིག་གོ །གནད་ལ་སྒྲེ་བ་ནི་གཡོག་པོ་དང༌། གྱ་གྱུའི་རྣམ་པས་གནོད་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་སུ་ལ་ཡང་མི་བྱའོ། མ་བྱིན་པར་ལེན་པ་ཡང་འདི་ཡོད་དེ་གནད་ལ་སྒྲེ་བས་གཏོང་བ་དང།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སྦྱིན་དུ་འཇུག་ན་བརྐུས་པར་འགྱུར་བའོ། ། ༈ གསོད་པའི་ཕམ་པ་ལ་བཞི་ལས། རྣམ་འབྱེད་ཀྱི་བརྗོད་པའི་བསླབ་བྱ་ལ་གསུམ་ལས། ཆོས་བཤད་པ་དང་འབྲེལ་བ་ནི། ནད་པ་ནི་མཚོན་པ་སྟེ། མིན་པ་དང༌། གཉིས་ཀ་ལ་ཉེ་བར་སྒྲུབ་པ་གང་གིས་འཆི་བའི་བསམ་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་བསྒྲུབ་པར་མི་བྱའོ། །འདི་ནི་འདི་ཤི་ན་སྙམ་པའི་བསམ་པའི་ཉེས་པ་མེད་པའི་ཉེས་བྱས་ཏེ། གཞན་དུ་ན་དེའི་ཚེ་སྦོམ་པོའོ། །གཡོག་བསྐོ་བ་དང་འབྲེལ་བ་ནི། ནད་གཡོག་མི་ཤེས་པ་གླེན་པ་ལ་ཁྱེད་ཀྱིས་འདི་འཆི་བ་ལ་དགྲ་བོས་གནས་པར་བྱ་སྟེ། རང་ཉིད་འཆི་བར་འདོད་ན་ཡལ་བར་མི་འདོར་རོ། གྲོགས་ཀྱང་མ་བྱེད་ཅིག་ཅེས་མ་སྨྲས་པར་རོ། གནས་ཀྱང་ནད་གཡོག་མཛངས་པ་བཞག་པའི་གནས་ཡོད་ནའོ། །བསམ་ངན་བཟློག་པ་དང་འབྲེལ་བ་ནི་རྫས་ཀྱིས་ཞེས་སོ། །བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་མངལ་ན་གནས་པ་བླུགས་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་མཚོན་པ་སྟེ། རབ་ཏུ་བྱུང་བས་བྱར་མི་རུང་བ་ཐམས་ཅད་དུས་གསུམ་དང་འབྲེལ་བར་བླུགས་པ་ལ་ཡིད་རང་བར་མི་བྱ་སྟེ། སེམས་ཅན་གྱི་ལུས་ངག་གི་མཚོན་བྱེད་དོ། ལྟུང་བ་རྣམ་དག་ལ་གཞིའི་ཡན་ལག་ནི་མི་དང༌། གཞན་ཡིན་པ་གཉིས་སོ། །ཚིག་གི་དོན་ལ་གཉིས་ལས། མདོར་བསྟན་པ་ནི། སྲོག་ཅེས་སོགས་སོ། །རྒྱས་བཤད་ལ་གཉིས་ལས། དངོས་གཞིའོ། །དེ་ལ་གསུམ་ལས་སྦྱོར་བའི་དབྱེ་བ་ནི། བྱེ་བྲག་ཅེས་ཏེ། རྗས་སུ་སྦྱོར་བ་ནི། ཆོས་ལ་སོགས་པས་ཏེ། ཞེས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པ་ལ། མ་རྣམ་འབྱེད་ལས། རི་མོ་འདྲེན་པ་ཡི་དང། ཡམ་སྲེག་ཤིང་གི་སྣམ་སྦྱར་འཚེམ་པ་ཡི་དང། ཏིལ་དང༌། ཡུངས་ཀར་གྱི་དང༌། འོ་མ་དང༌། ཞོའི་སྦྱོར་བའོ། ཞེས་འབྱུང་ངོ༌། ཡུལ་གྱི་མཚན་ཉིད་ནི། སྦྱོར་བ་སྔ་མའི་གཞི་དེས། དེའི་ཚེའམ་གཞན་གྱི་ཚེའོ། །སེལ་བ་གཉིས་ལས། བསམ་པའི་སེལ་བའོ། །དེ་གཉིས་ལས། རྒྱུའི་སེལ་བ་ནི་འདུ་བ་ཞེས་སོ། ངོ་བོའི་སེལ་བ་ནི། རྐུ་ཞེས་ཏེ་མ་བསམ་པ་ཅིག་ཤོས་ཤི་ན་སྒོམ་པོ་སྟེ། གནོད་པ་བྱས་པར་ངེས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསམ་པ་ཅིག་ཤོས་ཤི་ན་ཕམ་པའོ། །གསད་པར་བྱེད་པ་གསོད་པ་ལ་འཇུག་པ་དེ་དང་དུ་ལེན་ན་སྦོམ་པོའོ། །འཇུག་པའི་ཁྱད་པར་ནི། གཞན་གྱིས་གནང་བ་གསོལ་བ་དང་དུ་ལེན་པའི་གཞི་དེ་ལས་འཇུག་པའོ། །འདི་དང་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ཞེས་པ་གཉིས་མི་ཟློག་པ་ལ་ཁ་ཅིག་སྔ་མ་ཁྱབ་ཆེ་ཞིང༌། འདི་སྲོག་གཅོད་འབའ་ཞིག་ཡིན་པས་ཞེས་དང༌། ཡང་ན་འདི་བསད་སེམས་ཀྱིས་དང་དུ་བླངས་པའོ། །ཟེར་མོད་ཀྱི། ཊཱིཀྐ་ལས། རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་དང་དུ་ལེན་པའི་རྣམ་པ་དེ་ལ་འཇུག་པ་ན་ལུས་འགྱུར་བ་ཡང་གདོན་མི་ཟ་བར་སྐྱེ་ལ། དག་གིས་འགྱུར་བ་ཁོ་བོ་ནི་འགོག་པར་མི་བྱེད་ལ་བསྐུལ་བར་ཡང་མི་བྱེད་དོ། །ཁྱོད་ཉིད་ཤེས་སོ། ཞེས་བྱ་བ་ཡང་འབྱུང་བ་དེའི་ཕྱིར་སྦོམ་པོར་བཞག་གོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུར་བྱའོ། །ཊཱིཀྐར། འདིར་གཞུང་ནི་གཞན་ལས་ཚེ་དང་ལྡན་པ་ཉེ་སྡེའི་དབང་དུ་མཛད་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དེ་ཞེས་པ་ལ། བསད་སེམས་དང་བཅས་པའི་དང་དུ་ལེན་པའི་ས་གཞན་བསད་སེམས་མེད་པའི་དབང་དུ་མཛད་དེ་ཞེས་ཟེར་བ་ནི་དོན་མ་ཡིན་ཏེ། ཉེ་སྡེའི་དབང་དུ་མཛད་དེ་གསུངས་པ་སྔ་མ་ནི་དང་དུ་མ་བླངས་པར་ཡི་རང་ཙམ་བྱས་པ་ཡིན་ལ། ཕྱི་མ་ནི་དང་དུ་བླངས་པ་ཡིན་པར་འབྱུང་བས་སྔ་མ་སྔ་མ་ལ་ཁ་ཅིག་ལས་ཞེས་དང༌། ཕྱི་མ་གཞན་ལས་ཞེས་གསུངས་པས་ཉེ་སྡེའི་དབང་དུ་མཛད་པར་འདྲ་ཡང༌། གཞུང་མི་འདྲ་བ་གཉིས་ཡོད་པར་བསམ་མོ། །གཞིའི་སེལ་བ་ལ་སྤྲུལ་པ་བསད་པ་ལ་ཡང་སྦོམ་པོའོ། །དེ་ཡང་མི་ལས་གཞན་པའི་འགྲོ་བ་པ་དང༌། དུད་འགྲོ་མ་ཡིན་པའོ། །སྤྲུལ་པ་ལ་གཉིསལས། འདིར་ནི་སྲོག་ཆགས་སུ་གྱུར་པ་བཟུང་གི །སྲོག་ཆགས་མ་ཡིན་པ་མི་བཟུང་སྟེ། དེ་ལ་སྲོག་བཅད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། འདིར་ནི་སྲོག་བཅད་པའི་ལྟུང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སྤྲུལ་པའི་ཕྱིན་ཞེས་པ་ནི། སྤྲུལ་གཉིས་བཤད་པའི་ཕྱི་མ་སྲོག་ཆགས་སུ་མ་གྱུར་པའོ། །བསླབ་པར་བྱ་བ་བཞི་ལས། ནད་པ་ལ་སྨན་སྦྱིན་པ་དང༌། འབྲེལ་བ་ཞར་བྱུང་དང༌། བཅས་པ་ནི། དྲི་བར་བྱ་བ་ཞེས་སོ། གསོལ་བ་ལ་མཁས་པས་ཚངས་པ་མཚུངས་པར་སྤྱོད་པའི་ནད་གཡོག་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་པས། འདི་ནི་མཁས་པ་ལ་བཀག་གོ །ལག་གི་ལས་དང་འབྲེལ་བ་ནི། ཁུར་ཞེས་ཏེ། བདག་དང་གཞན་ལ་གནོད་པས་འགྱུར་བས་སོ། དེའི་དམིགས་ཀྱིས་བསལ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བ་ནི། གལ་ཏེ་མེ་ཤོར་བ་ལ་སོགས་པའམ། ལ་སོགས་པའི་ལས་སུ་བསྐོས་པ་དེ་ལྟ་བུའི་རྐྱེན་གྱིས་ན་ཁྱིམ་དག་མངོ་མོད་ནས་འཛིན་ཅིང་བཏུབ་བ་ཉིད་ལ་གཅིག་པར་འདེགས་པར་སྐད་སྦྱར་ཏེ། འདེགས་པའི་གྲོགས་བྱས་ཏེ། དེ་ཡང་སྐད་སྦྱར་ཡང་འདེགས་མ་ནུས་ནའོ། །འདི་ལ་བྱའོ་ཞེས་པའི་བྱེད་ཚིག་རྒྱ་དཔེ་ལ་ཐོག་མར་ཡོད་པས་ཅི་དགར་བསྟན་པའོ། སོ་ཕག་མི་འཕང་བ་ནི། ལག་གི་ལས་དག་བྱེད་པ་ལ་བསྟན་ཡང། ཡུལ་ཐམས་ཅད་ལ་རིགས་པས་སྦྱར་བའོ། །རྐུན་པོ་དང་འབྲེལ་བ་ནི། རྐུན་པོ་ཞེས་ཏེ། འདི་ལའང་བྱེད་ཚིག་སྔར་ལྟར་ཡོད་དོ། །རྫི་ཕྱོགས་ཞེས་པ་ནི། རྡུལ་དང་ཐལ་བས་ཕོག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡིན་ཏེ། གཞན་དུ་ན་མདོ་སྔ་མའི་སོགས་ཀྱིས་བསྡུས་པས་འདི་དོན་མེད་དོ། །འུར་རྡོ་བཅད་བར་བསྟན་པས་རྐུན་པོ་སྤ་བཀོང་བའི་ཕྱིར་བོང་བ་ལ་སོགས་པ་བཅུག་སྟེ། མ་ཕོག་པར་འཕང་བ་ནི་མ་བསྟན་ཡང་དོན་གྱིས་ཐོབ་བོ། །དགེ་སློང་དང་ངལ་བའི་ཚིག་གཉིས་སྨོས་པ་ནི། དེ་གཉིས་མ་ཡིན་པ་ཕུལ་བ་ལ་ཡང་ཉེས་བྱས་ཕྲ་མོའོ། །དགེ་སློང་ངལ་བ་དེའི་གྲོགས་བྱ་བ་ནི་མཚོན་པ་སྟེ། ཆོས་འདི་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིའོ། །གྲོགས་ཇི་ལྟ་བུ་བྱ་བ་ནི། ངལ་བསོར་ཞེས་སོགས་སོ། །བྱུག་རིས་བཞག་པ་ནི། ཟས་ཀྱི་བྱ་བ་བྱེད་པའི་བཀོད་པར་ཆུས་བྱུགས་ཏེ། རེའུ་ཆུང་ངུས་བྲིས་པའོ། ཕྲན་ཚེགས་ཀྱིས་བརྗོད་པ་ནི་མིའི་ཞེས་སོགས་སོ། །འདི་ལ་ཁ་ཅིག་བསད་པའི་བསམ་པ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དགོས་ཟེར་བ་ནི་མི་རིགས་པར་སྨྲ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་ན་གཞན་ནས་གསོད་པའི་ཕམ་པའི་སྦྱོར་བ་ལ་སྦོམ་པོར་གསུངས་པ་དང་ཟློས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ལག་པ་བཅད་པ་ཙམ་གྱིས་བསབ་ལས་ཞུགས་པའོ། །འདི་དང་འདུལ་བྱེད་ཀྱི་སྐབས་སུ་སྦོམ་པོར་གསུངས་པ་མང་པོ་ཞིག་སྔ་མ་རྣམས་ལྟུང་བ་རྣམ་གཞག་གི་ཀུན་སློང་མེད་པས་བཏགས་པ་བར་འདོད་པ་ནི་དོན་མ་ཡིན་ནོ། །ནགས་མེས་གཏོང་བ་གསུམ་སྟེ། སྲོག་ཆགས་ཡོད་པར་ཤེས་པའི་དང༌། དོགས་པའི་དང༌། མེད་པའི་ཕྱོགས་སོ། །དང་པོ་ལ་མང་ཉུང་གཉིས་ལས། སྲོག་ཆགས་ཡོད་པ་བསད་པར་མ་བསམས་ཀྱང༌། སྔར་སྲོག་ཆགས་མང་པོ་ཡོད་པའི་བསམ་པས་མེ་བཏང་ན་སྦོམ་པོ་སྟེ། སྲོག་ཆགས་དུ་མའི་ཡུལ་ལ་མི་བལྟོས་པར་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྲོག་ཆགས་ཉུང་དུ་ཡོད་པའི་བློས་མེ་གཏོང་བ་ནི་ཉེས་བྱས་སོ། །དོགས་པའི་ཕྱོགས་པ་ཡང་དེ་བཞིན་ནོ། འདི་དག་ནི་མི་ལ་སོགས་པ་གཞན་བསད་པའི་བསམ་པ་མེད་པས་ལྟུང་བ་གཞན་ཏེ་བསམ་པ་དེ་ཡོད་ན་ནི་གཞི་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་འགྱུར་ཏེ། མི་དང༌། དུང་འགྲོ་དང༌། འགྲོ་བ་གཞན་བསད་ན་ཕམ་པ་དང༌། ལྟུང་བྱེད་དང་སྦོམ་པོའོ། །ཕྱོགས་གསུམ་པ་ལ་ལྟུང་བ་མེད་པར་གསུངས་ཏེ། འདིར་གཏོགས་ཀྱི་ཡིན་ནམ་སྙམ་མོ། །ཞུ་བས་བརྗོད་པ་ནི། སྟོན་པ་ཞེས་སོགས་ཏེ། དགེ་སློང་གིས་བསད་པའིབསམ་པས་གསོད་བྱེད་ལ་འདིར་འགྲོའོ། །དེར་སོང་ངོ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཞེས་གསང་བྱ་སྟོན་ན། བསང་པའི་ཕྱིར་བསྒོ་བ་བྱས་པ་ཡིན་པས་ཕམ་པར་འགྱུར་ཏེ། སྟོན་པ་ནི་བསྒོ་བའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསད་སེམས་ཞུགས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་མ་བསམ་པ་གཞན་ཡང་ཞར་ལ་སྟོན་ཅིང༌། བསང་ན་སྦོམ་པོ་སྟེ། མ་དང་མངལ་ན་གནས་པ་གཉིས་ནི། འདིའི་དཔེའམ་མཚོན་བྱེད་དོ། །སེམས་གྱུར་པ་ཞེས་པ་ནི། བསད་སེམས་མ་བཞག་པར་གཞན་སྟོན་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། ཤེས་བཞིན་ལ་མ་ཡིན་པ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསད་པ་ལ་སོགས་པར་ཆེད་དུ་མ་བསམས་པར་གྲུབ་པ་ནི། བཞད་གང་གྱིས་མཚོན་འཕངས་པས་ཤི་བ་ལྟ་བུ་སྟེ། དེ་ལ་ནི་མཚོན་འཕངས་པ་ཁོ་ན་ལས་ཉེས་བྱས་ཡོད་ཀྱི། ཤི་བ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཚེ་རབས་ཞེས་པ་ནི། གསད་བྱ་གསོད་བྱེད་དང་མཉམ་དུའམ། ཕྱི་མའི་རྟིང་ལ་ཤི་བ་ལ་དངོས་གཞིར་མི་འགྱུར་བའོ། །འདུས་བྱེད་ཀྱིས་བརྗོད་པ་ནི་སྦོམ་པོ་ཞེས་སོགས་སོ། འདི་དག་ལ་ལུང་དུ་སྦྱོར་བ་དེའི་རྐྱེན་གྱིས་ཤི་བ་ཁོ་ན་བྱུང་ཡང༌། སྦོམ་པོར་གསུངས་པ་ནི། བསད་པའི་བསམ་པ་མ་བྱུང་བར་ཉོན་མོངས་པ་འབའ་ཞིག་གི་བསམ་པས་དེ་སྐད་སྨྲས་པའི་ཕྱིར་ཁྲོ་བ་ལྡན་པ་དཔྱད་པའི་སྐབས་ཡིན་པས་སྦོམ་པོ་གཞན་ནོ། །ཡངས་པ་ཞེས་པ་ནི། བདག་ཉིད་གསོད་ན་ཞེས་པའི་སྤྲོས་པའོ། བསླབ་བྱ་ལ་གཉིས་ལས། ནད་པ་དང་འབྲེལ་བ་ནི། ནད་པ་ཞེས་ཏེ། འཆི་བ་ཚོགས་ཆས་ཞེས་པ་དང་མི་ཟློག་པ་ནི། སྔར་ནི་ནད་གཡོག་ཉིད་ལ་བཀག་ལ། འདིར་ནི་དེ་མ་ཡིན་པ

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འང་བཀག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལག་གི་ལས་བྱེད་པའི་ཞལ་ཏ་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བྱ་བ་དེ་ཤེས་བཞིན་དུ་བྱའོ། །འདི་སྤྱི་ལ་ཡིན་ཡང་བལྟས་པ་ཞེས་པ་ནི། བྱ་བྱེད་མང་བས་ཤེས་བཞིན་གྱིས་ཟིན་དཀའ་བས་ཞེས་ཁ་ཅིག་ཟེར་རོ། །ལག་གིས་ལས་དང་འབྲེལ་བ་ནི། ཤེས་བཞིན་ཁོ་ན་ལ་གནས་པས་ཅི་ནས་མི་ལ་སོགས་པ་གང་ལ་ཡང་གནོད་པར་མི་འགྱུར་པ་དེ་ལྟར་ལེགས་པར་སོ་སོར་བརྟག་པར་བྱ་སྟེ། རྡོ་བ་དང་ཤིང་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་དྲིལ་བར་བྱའོ། །དགེ་སློང་མ་བསླབ་པ་གཞན་གྱིས་ཕྱིར་བསླབ་པ་ལ་སྦྱར་བར་མི་བྱ་སྟེ། མཚོན་གྱི་ལས་ལ་སོགས་པས་གཞན་ལ་གནོད་པ་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་མཁས་པས་བསླབ་པ་ལ་སྦྱར་བར་མི་བྱའོ། །ཁྱི་འཚོད་པ་དགག་དར་བྱེད་པའོ། །ཞེས་ཁ་ཅིག་ཟེར་རོ། སྨྲ་བའི་ཕམ་པ་ལ་གསུམ་ལས། རྣམ་འབྱེད་ཀྱི་བརྗོད་པའི་སྤྱིའི་དོན་ལ། གོ་བྱའི་ཡུལ་ནི། ཐ་སྙད་ལྔ་དང་ལྡན་པ། ལུས་ཐ་མལ་པ། བདག་ལས་ཐ་དད་པ་གསུམ་མོ། །གོ་བར་བྱ་བ་ནི༌། མིའི་ཆོས་བླ་མའི་ལམ་གཉིས་ཡོན་ཏན་དང་བཅས་པ་དང༌། ད་ལྟ་བདག་ལ་མི་ལྡན་པའོ། །ཚིག་གི་དོན་གཉིས་ལས། མདོར་བསྟན་པ་ནི། འདུ་ཤེས་ཞེས་སོགས་སོ། །རྒྱས་བཤད་ལ་གཉིས་ཏེ། དངོས་གཞི་དང༌། སེལ་བ་ལ་ན་སྨད་པ་ཞར་བྱུང་དང་བཅས་པའོ། དང་པོ་ལ་གསུམ་ལས༌། དང་པོ་ནི། འབྲས་བུའི་སྒོ་ནས་སྨྲས་པའོ། །དེ་ལ་གཉིས་ལས་དངོས་གཞིའི་ལྟུང་བ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ལ་མིའི་ཆོས་བླ་མ་དང་ལྡན་པ་ཉིད་དུ་སྨྲ་བ་ནི། མཐོང་ངོ་ཞེས་སོགས་ཏེ། ལྷན་ཅིག་གཏམ་འདྲེ་བར་བྱེད་སོགས་སྦྱར་རོ། །ཅི་མཐོང་ངོ་ཞེས་པ་དེ་ཙམ་གྱིས་ཚིག་ལས་ཕམ་པར་འགྱུར་རམ། འོན་ཀྱང་ཟླ་བ་བཅུ་གཅིག་ལ་བལྟོས་ནས་ཡིན་བལྟོས་པ་ལ་ཡང་ཟླ་ལྷག་གང་རུང་བའམ། འོན་ཏེ་ཁྱད་པར་ཞིག་ཡིན་ཞེ་ན། ལྷ་དང་ཞེས་ཏེ། དེ་དག་ནི་ལྷའི་མིག་མི་ཆོས་བླ་མ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱི་མཐོང་བའི་ཕྱིར། དེ་དང་མཐོང་བ་ལོག་པའི་སྒོ་ནས་བདག་ཉིད་མི་ཆོས་བླ་མ་དང་ལྡན་པར་བསྟན་ནོ། །ལྷ་ནི་བརྒྱ་བྱེིན་ལ་སོགས་པ་དང༌། ཀླུ་ནི་དུང་སྐྱོང་ལ་སོགས་པའི་ཀླུ་ཕྲ་མོ་རྣམས་དང༌། གནོད་སྦྱིན་ནི་རྣམ་ཐོས་ཀྱི་འཁོར་དུ་གཏོགས་པའི་རི་རབ་བྱད་ན་གནས་པ་དང༌། དྲི་ཟ་ནི་ལྷའི་ཕྱོགས་གཅིག་གླུ་གླིང་ལ་དགའ་ཞིང༌། མགྲིན་པ་བདེ་བ་ཟས་སུ་དྲི་ཟ་བ། མིའམ་ཅི་ནི། དུད་འགྲོའི་ཕྱོགས་གཅིག་འཕྲོག་མལ་སོགས་པ་དང༌། ལྟོ་འཕྱེ་ཆེན་པོ་དགའ་བོ་ལ་སོགས་པ་ཀླུ་ཆེན་པོ་རྣམས། ཡི་དྭགས་ནི་ཕྱོགས་གཅིག་རྐང་པའི་སོར་མོ་ཕྱིར་ལྟ་བ་དང༌། ཤ་ཟ་ནི། ཡི་དྭགས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་ཟས་སུ་ཤ་ཟ་བ་ནག་པོ་ཆེན་པོ་དང༌། གྲུལ་བུམ་ནི། ཡན་ལག་གི་འབྲས་བུ་བུམ་པ་བཞིན་དུ་གྱུར་པ་བུམ་སྣ་ལ་སོགས་པ་དང༌། ལས་སྲུལ་པོ་ནི། ཡི་དྭགས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་མིའི་སྲོག་འཕྲོག་པ་ཁ་སྣ་བྲང་ལ་དོད་པ་ཡིན་པར། གཞི་འགྲེལ་ལས་བཤད་ཟེར་རོ། །སེལ་བ་ནི། སྦོམ་པོ་ཞེས་ཏེ། མཐོང་བ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སོགས་བཅུའི་ཟླར་སྦྱར་རོ། །ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་སྨྲ་བ་ལ་གཉིས་ལས། དངོས་གཞི་ནི། མི་རྟག་པ་ཞེས་སོགས་སོ། །སེལ་བ་ནི་སྦོམ་པོ་ཞེས་ཏེ། ཞི་གནས་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཏེ། དེ་ལ་གཉིས་ལས། མོས་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི། ཚད་མེད་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་མི་རྟག་པ་ལ་སོགས་པའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་གཉིས་ཀ་ཡང་སྒོམ་བྱུང་མི་ལྕོགས་མེད་ཀྱིས་བསྡུས་པ་ལ་ནི་ཕམ་པ་ཡིན་པས་དེའི་རྒྱུ་མཚན་རང་གི་མཚན་ཉིད་འཛིན་པ་སྟེ། འདོད་པའི་ཐོས་བསམ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་ཉོན་མོངས་གནོད་པའི་མི་གནོན་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། མི་སྡུག་པ་ལ་སོགས་པ་དམིགས་པའོ། །དེའི་ཆོས་ཀྱི་སྒོ་ནས་སྨྲ་བ་ནི། དེ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་ཏེ། ཁྱབ་པ་སྤྱིར་བརྗོད་ནས་རྒྱུ་མཚན་རང་ལ་སྦྱོར་བའོ། །སེལ་བ་ལ་ན་སྨད་པ་ནི། ད་ཡོད་དོ་ཞེས་པའོ། །བསླབ་པར་བྱ་བ་ནི་མ་བསམ་པར་ཞེས་སོ། །ཞུ་བས་བརྗོད་པ་ལ་གཉིས་ལས། བླ་མ་ཞེས་སོགས། འདི་ལ་ཊཱིཀྐར་དགེ་སྦྱོང་གི་འབྲས་བུ་བཞི་ལ་སོགས་པ་ལ་གསུངས་པ་ལ་ཟག་བཅས་ལས་ཉམས་སྲིད་པས་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཁོ་ནའོ། ཞེས་ཟེར་ཏེ་བརྟག་གོ །གལ་ཏེ་མ་ཐོབ་ལས་ཉམས་པ་ལ་བསམ་ཞིང་སྨྲ་ན་ཡོན་ཏན་དུ་ཡིད་ཆེས་འདོད་སྤོང་ན་གཞོགས་ཀྱི་སྦོམ་པོ་དང༌། བསམ་པ་དངོས་ཡིན་ན་ཉེས་མེད་དོ། །སེལ་བ་ནི་བླ་མ་ཞེས་སོགས་གསུངས་སོ། །འདུལ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བྱེད་ཀྱི་བརྗོད་པ་ལ་གཉིས་ལས། ཡོན་ཏན་བསྔགས་པ་ལ་དང་དུ་ལེན་པ་ནི། སྦོམ་པོ་ནི། ཞེས་ཏེ། དགྲ་བཅོམ་པ་དང་ཆོས་གོས་ལ་སོགས་པ་མཆོག་འོས་པ་དང༌། བྲམ་ཟེ་སྡིག་པའི་ཆོས་བསལ་བ་སོགས་ལ་འགོར་བཙུན་པ་ནི་ཞེས་དང༌། མཇུག་ཏུ་ཅང་མི་སྨྲ་བ་སོགས་སྦྱར་རོ། །ཤིན་ཏུ་དུལ་བ་ནི། མི་སྡུག་པ་ལ་སོགས་བསྒོམ་པས་སོ། །སྦས་པ་ནི་ཟག་པ་མེད་པའི་ལམ་སྐྱེས་པའོ། །ཤིན་ཏུ་བསྲུངས་པ་ནི་དྲན་པ་དང༌། ཤེས་བཞིན་དག་གིས་སོ། །ཤིན་ཏུ་བསྒོམ་པ་ནི། ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་མངོན་དུ་གྱུར་པའོ། །དང་དུ་ལེན་པ་ནི་གཉིས་ལས་ཚིག་གིས་ནི་ཕམ་པར་འགྱུར་བས་ཅང་མི་སྨྲ་བས་སོ། །དེ་ཡང་གཞན་གྱིས་དེའི་དོན་གོ་ན་སྦོམ་པོ་དང༌། མ་གོ་ན་ཉེས་བྱས་སོ། །རིག་བྱེད་དུ་ཐོན་པ་དགོས་པར་འོད་ལྡན་ལས་བཤད་ཟེར་རོ། །བསྙེན་བཀུར་བསྔགས་པ་དང་དུ་ལེན་པ་ནི་བཙུན་པ་ཞེས་སོ། །ལོང་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱིན་ལེན་གྱིས་ཤིག་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་བསྒྲུབ་པ་ནི། ཅང་མི་སྨྲ་བར་བསོད་སྙོམས་ལེན་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། “སྡེ་ཚན་གཉིས་པ། ལྟུང་བའི་ལྷག་མ་དགེ་འདུན་གྱིས་གསོ་བར་བྱས་གསོ་བར་བྱས་པས་ན་དགེ་འདུན་ལྷག་མའི་སྡེ་ལ་གསུམ་ལས། འདོད་པ་ལས་གྱུར་པ་ལ་གཉིས་ལས། ནང་སེམས་ཅན་ལ་ཆགས་པའི་འདོད་པ་ལས་གྱུར་པ་རང་གི་ས་བོན་གྱི་བདེ་བ་ལ་ཆགས་པ་འབྱིན་པའི་ལྷག་མ་ནི། རྨི་ལམ་ནི། གཉིད་ལོག་པའི་སེམས། དེའི་ཡུལ་བུད་མེད་ལྟ་བུ་ཡིན་ལ། དེ་རྫས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

སུ་ཡོད་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་ལས་འདས་པས། མེད་པ་དང་འདྲ་བའི་རྨི་ལམ། དེའི་འབྲས་བུ་ལུས་ངག་གི་འགྱུར་བ་དང༌། ཁུ་བ་འབྱིན་པ་སོགས་ནི་མ་བྱས་པ་དེ་ཉིད་དོ། །གང་བྱས་ན་འབྱིན་པའི་ལྷག་མ་བཞི་འགྱུར་ཞེ་ན། ཕྱུང་ནའོ། །ཀུན་སློང་ནི་འབྱིན་པ་དེར་འདུན་པས་ཡིན་གྱི། རྒྱུག་པ་ལ་སོགས་པའི་སེམས་ཀྱི་ཕྱུང་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དངོས་པོ་གང་ཕྱུང་ན་ནི། ཁུ་བ་དང༌། རང་གི་དང༌། དང་པོའི་གནས་ན་གནས་པ་དེ་གསུམ་མོ། །བདེ་བ་སོགས་ནི་ཆེད་དུ་བྱ་བ་སྟེ། དེ་དག་ལ་ལྟུང་བར་བྱེ་བྲག་མེད་པའོ། །རྣམ་པ་གང་གིས་འཛིན་པ་ནི། ཚུལ་མིན་ཡིད་བྱེད་ལ་སོགས་པ་ཙམ་གྱིས་མ་ཡིན་གྱིས་རེག་པ་དང༌། དེ་ཡང་ཕྲད་པ་ཙམ་མ་ཡིན་གྱི་དྲུད་པ་ལ་སོགས་པའི་བརྩལ་བས་སོ། །གང་ལ་རེག་པའི་གཞི་ནི་ལ་སོགས་པའི་བརྩལ་བས་སོ། །གང་ལ་རེག་པའི་གཞི་ནི་བརླའི་ཕྱོགས་ལ་སོགས་པ་གཞན་གྱི་ཕྱོགས་མ་ཡིན་གྱི། ཡན་ལག་གི་རྣམ་པ་ཕོའི་དབང་པོ་ལའོ། །རེག་བྱེད་ནི་ནང་གི་ཏང་དང༌། གཞན་གྱི་ལག་པ་ཙམ་དུ་མ་ཟད་ཀྱི་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཀྱང་ངོ། །དེ་ལ་ཡང་སེམས་ཅན་དུ་བགྲང་བ་ཤི་བའི་ལུས་དང༌། སེམས་ཅན་དུ་བགྲང་བ། མ་ཡིན་པ་གོས་ལ་སོགས་པ་གཉིས་ལས། སེམས་ཅན་དུ་བགྲང་བ་སྟེ་ལག་པ་སོགས་བཅད་ནའོ། །ཕྱི་རོལ་ཏུ་བགྲང་བ་ལ་ཡང་སེམས་ཅན་གྱི་རྣམ་པ་མ་ཡིན་པ་སྲིད་པས་དེ་ལས་གར་བའི་ཕྱིར། རང་གི་རྣམ་པ་གང་ཡིན་པ་དེའི་རྣམ་པར་གནས་པ་སྟེ། ཡན་ལག་གང་ཡང་རུང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བ་རང་གིས་རྣམ་པ་ལས་མ་ཉམས་པས་རེག་སྟེ་ཕྱུང་ན། ལྷག་མར་འགྱུར་གྱི་ལག་པ་ཁ་ནས་རེག་སྟེ་ཕྱུང་བར་མ་ཟད་དོ། །ལུས་ཀྱི་རྣམ་པ་ལས་ཉམས་པས་ཕྱུང་པ་ནི་སྦོམ་པོ་སྟེ། ཤའི་དུམ་བུས་ནི་སྦོམ་པོའོ། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཅན་དུ་བགྲང་བ། །དེའི་རྣམ་པར་གནས་པ། ཕམ་པ་སྐྱེད་ནུས་པ་རྨའི་སྒོ་ལས་གནས་པ་སྟེ། གསུམ་པ་ནི། གང་གི་འབྱུང་བའི་དངོས་པོ་སྟེ། བར་པ་ནི་ལག་པ་ལྟ་བུ་ལ་རྩོལ་ན་མཁྲིག་མ་མན་ཆད་ཚང་བ་ཞེས་ཟེར་རོ། །བརྩལ་བས་སོ། །ཞེས་པ་ལ་འཆང་བས་བཅངས་པའི་བརྩལ་བ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་དེ། རིལ་གྱིས་སོ་ཞེས་སོ། །དེ་གཉིས་སུ་མ་ཟད། བདེ་བ་ཉམས་མྱོང་ཤེས་ཆེན་པོ་མེད་ཀྱང་ལྷག་པར་འགྱུར་པ་ནི། བྱེ་བྲག་སོགས་སོ། །དེ་ལ་དང་པོ་ནི། སྐྱེས་པ་དང་བུད་མེད་དང་པོར་སྤྲད་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་བདེ་བའོ། །གཉིས་པ་ནི། ཁུ་བ་ལུས་ཀྱི་དབང་པོ་ལས་འཐོན་ཀའི་བདེ་བའོ། །གསུམ་པ་ནི། ཁུ་བ་ཕྱུང་ནས་དེའི་མོད་ལ་འདོད་ཆགས་ཀྱི་གདུངས་པ་དང་བྲལ་བའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་བདེ་བའོ། །དང་པོ་འདིར་ཉམས་སུ་མྱང་བ་མི་སྲིད་པས་དེ་དང་འདྲ་བ་ལ་དོགས་པ་བཅད་པའོ། །འདིར་ཡན་ལག་བཅུར་འགྱུར་ཏེ། ཕྱུང་བ། དེར་འདུན་པ། རང་གི་ཁུ་བ། དང་པོ། །རེག་པ། ཡན་ལག་གི་རྣམ་པ། ཕྱི་རོལ། སེམས་ཅན་དུ་བགྲང་བ། དེའི་རྣམ་པར་གནས་བའོ། །དེ་ལས་གང་རུང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གཅིག་མ་ཚང་ན་ནི་སྦོམ་པོའོ། །སྤུབས་སུ་ཞེས་ཏེ་དང་པོའི་དོན་ནོ་ཤུགས་ཀྱི་སྐབས་སུ་ལུས་ཀྱི་བརྩལ་བ་བཏང་ན་སྟེ། རེག་ཅིང་བརྩལ་བ་མ་ཆད་པའི་སེལ་བའོ། །གར་བྱེད་བ་དང༌། ནམ་མཁའ་ནི་རག་ཅིང་བརྩལ་བའི་སེལ་བའོ། །ཕྱོགས་གཞན་དུ་ནི་ཡན་ལག་གི་རྣམ་པའི་སེལ་བའོ། །རྒྱུན་ལས་དང༌། རྫི་ཕྱོགས་དང༌། མངོན་པར་གསུམ་ནི་ཕྱི་རོལ་སོགས་ཀྱིས་རེག་ཅིང་བརྩལ་བའི་སེལ་བའོ། །མངོན་པར་ནི་སྔར་བཤད་པའི་གསུམ་གྱི་དང་པོའོ། །སྒྲུབ་པ་ནི་ནན་ཏན་བྱེད་པའོ། །དེས་གཞན་གཉིས་ཀྱང་མཚོན་པ་སྟེ། འདིར་ནི་དེ་གསུམ་གྱི་བདེ་བ་ལ་ཡིད་ཀྱིས་ཀུན་ཏུ་བཏགས་ནས་འབྱིན་པའོ། །སྦུབས་སུ་ནི་དང་པོའི་སེལ་བའོ། །ཆགས་པའི་སེམས་ལ་དབྱུང་འདོད་ཀྱི་ཆགས་སེམས་ཞེས་རྣམ་འབྱེད་འགྲེལ་པ་ལས་བཤད་ཟེར་རོ། །གཞལ་བའི་གཞི་ནི་ཡན་ལག་གི་རྣམ་པར་མ་སྨོས་ཀྱང་འགྲུབ་བོ། །ཆགས་སེམས་ཀྱིས་ལྟ་ནའོ། །རང་དང་གཞན་གྱི་ལ་ཉེས་བྱས་དང༌། དེར་ཕྲ་མོ་ཟེར་རོ། །རྒྱུན་ལ་ཡང་ཆགས་སེམས་སྦྱར་རོ། །གཡན་པ་འཕྲུག་པ་ནི། ཁྱི་རྡོ་དང༌། འབྲུམ་བུ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ཉེན་པའོ། །རེག་བྱ་མ་ཡིན་པ་མྱོང་ནས་ཁུ་བ་བྱུང་བ་ལ། བབ་ཅོལ་དུ་དེའི་དོན་མ་ཡིན་པ་ཞུགས་པར་སྦྱར་རོ། །དྲན་ནས་བྱུང་བ་ལ་ནི་རེག་བྱ་དེ་ལ་ཡང་ལྟུང་བ་མེད་དོ། །བབ་ཅོལ་སོགས་སྦྱོར་རོ། །དེ་གཉིས་ཀྱང་ཉེར་གནས་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་གྱི་ཆགས་པར་འགྱུར་བའི་གཟུགས་ལ་ལྟའོ་སྙམ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ནས་དོན་མ་ཡིན་པར་ཞུགས་པ་ལས་བྱུང་ན་ནི་ཉེས་བྱས་སོ། །ཞུ་བའི་སྐབས་ནས་འབྱུང་བ་ནི། ཁུ་བ་རང་གི་གནས་ནས་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་ལ་འཕོ་བ་དང༌། འཕོས་མ་ཐག་པའོ། །གང་དུ་འཕོ་བ་དང༌། འཕོ་བ་ནི་ཡན་ལག་གི་རྣམ་པའི་སྦུབས་ཀྱིས་རྩ་བར་རོ། །དབྱུང་བའི་ཆེད་དུ་རྩོམ་པ་བྱས་ཀྱང་བཏང་ན་སྦྱོར་བའོ། །ཤུགས་ཀྱི་སྐབས་སུ་བཏང་བ་ལ་སྦོམ་པོ་ཡིན་ན་དེའི་སྔ་རོལ་ལ་ཉེས་བྱས་སུ་དོགས་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྦྱོར་བ། གཉིད་མ་ལོག་པའི་བརྩལ་བ་མེད་པར་དང༌། བབ་ཅོལ་དུ་བྱུང་བ་ལའོ། །ཅུང་ཟད་དང༌། ཡོངས་སུ་ནི་ཕྱོགས་གཅིག་ཐམས་ཅད་ནས་སོ། །དེ་ཡང་བདག་གིར་བྱེད་པ་ལ་སྦོམ་པོའོ། །ལས་སུ་རུང་བ་མཚོན་པ་སྟེ། མ་རུང་བ་ལ་ཡང་ཞེས་ཟར་རོ། །སེམས་ཅན་དུ་བགྲང་བས་རག་པ་ལ་སྦོམ་པོ་དང་དེ་མ་ཡིན་པས་ནི་ཉེས་བྱས་སོ། །འབྱུང་བའི་ཕྱིར་སྨན་འཐུང་ནས་འབྱིན་ན་འགྱུར་བ་ཡོད་ན་སྦོམ་པོ་དང༌། མེད་ན་ལྕི་བར་འགྱུར་བས་ཉེས་མེད་དོ། །གཞན་གྱི་ཡན་ལག་གི་རྣམ་པ་ལས་འབྱིན་ན་འགྱུར་བ་ཡོད་རུང་མེད་རུང་ཉེས་བྱས་ཏེ། ཤིན་ཏུ་སྨད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདུལ་བྱེད་ཀྱི་སྐབས་ནས་འབྱུང་བ་ནི་ཕྱི་རོལ་དང༌། དེའི་རྣམ་པར་གནས་པའི་སྤྲོས་པ་ནི། རྣམ་པར་བསྔོས་པ་ནས་དངོས་གཞིའི་བར་རོ། །སོགས་ཀྱིས་ནི་རྣམ་པར་རྣགས་པ། རྣམ་པར་བམ་པ། རྣམ་པར་འབུས་གཞིགས་པ། རྣམ་པར་ཟོས་པ༌། རྣམ་པར་དམར་བ་རྣམས་བསྡུའོ། །རྣམ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པར་ཞིག་པས་ནི་རྣམ་པར་འཐོར་བ་བསྡུ་སྟེ། ཀླད་པ་བགོ་བ་དང་ཡན་ལག་དང་བྲལ་བ་ནི་རྣམ་པར་ཞིག་པའོ། །རྨ་ནི་རང་གི་ཡན་ལག་གི་རྣམ་པའི་བུ་ག་སྟེ། གཞན་གྱིས་འཚིར་ན་ཉེས་བྱས་སོ། །མོའི་དབང་པོར་ལྷག་པར་སྤྱོད་པ་རྩོམ་པའི་ཚེ་ལག་པ་ལ་སོགས་པས་དེ་འཚིར་ན་སྦོམ་པོ་ཡིན་གྱི། ལྷག་པར་སྤྱད་པ་ལ་ཞུགས་ཟིན་པ་འཚིར་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་རྩོམ་པ་གཅིག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ལྟུང་བ་གཅིག་ཉིད་ཀྱིས་ལྷག་པར་སྤྱད་པར་སྤྱད་པ་ཉིད་བསྡུས་པ་ཡིན་ནོ། །མོའི་དབང་པོ་དེར་རོ། །དེ་གཉིས་ནི་མི་ཚངས་སྤྱོད་དུ་གཏོགས་པ་སྟེ། ཕྱི་མ་ནི། དེའི་གཟུགས་བརྙན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཐེ་བོང་དང་མོ་དབང་མཚོན་པ་སྟེ་བ་སོའི་རིང་བ་ལ་སོགས་པ་དང༌། ཁ་དང་བཤང་ལམ་ཡང་ངོ། །ཉེ་བར་འགྲོ་བ་ནི་མི་ཚངས་སྤྱོད་དང༌། ཁུ་བ་དབྱུང་བའི་དོན་དུ་ཡིན་ན། དེ་དག་ཏུ་གཏོགས་པ་དང༌། འཆག་པ་སོགས་ཀྱི་དོན་དུ་ཡིན་ན། ལྟུང་བ་མེད་དོ། །དབྱུང་བའི་དོན་དུ་གནས་ནས་ཞེས་སོ། །ཚུལ་བཞིན་མིན་པ་ནི་དབྱུང་བའི་དོན་དུ་སྐྲ་དང༌། སེན་མོ་དང༌། སོ་དང༌། རྐེད་པ་དང༌། བརླ་དང་ནུ་མ་སོགས་ཡིད་ལ་བྱེད་པའོ། །འཛིན་པ་ནི་བརྩལ་བ་མེད་པའོ། །འཇག་སྣོད་ལ་དབྱུང་བའི་དོན་མ་ཡིན་པར་ཞུགས་པས། ཁུ་བ་བྱུང་བ་ལ་ལྟུང་བ་མེད་དོ། །གཞན་གྱི་ལུས་ཀྱི་རེག་བྱ་ལ་ཆགས་པ་ལ་གསུམ་ལས། རྣམ་འབྱེད་ནས་འབྱུང་བ་ནི།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འདི་ལ་ཞེས་སོགས་སོ། །འདིར་བུད་མེད་ཡུལ་དུ་དགོས་པའི་ལྟུང་བ་ལྷག་མ་ལ་གསུམ་དང༌། འབའ་ཞིག་པ་ལ་བདུན་ཏེ་བཅུའོ། །འོ་ན་བུད་མེད་ཡུལ་དུ་དགོས་པ་ཐམས་ཅད་མི་སྡུད་པར་འདི་ཙམ་ཞིག་སྡུད་པ་ཅི་ཞེ་ན། འདི་རྣམས་ལ་དོན་གོ་དང༌། རྟེན་གྱི་ཡན་ལག་གཉིས་པོ་དགོས་ལ། དགེ་སློང་མ་ཡུལ་དུ་དགོས་པའི་ལྟུང་བ་རྣམས་ལ། དེ་གཉིས་མི་དགོས་པར་མ་བཤད་དེ། མདོར་ན་ཡན་ལག་གཉིས་པོ་དགོས་པའི་བུད་མེད་ཡུལ་དུ་དགོས་པ་རྣམས་བསྡུས་སོ། ཞེས་ཟེར་རོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ། དེ་ལྟ་ན་དགེ་སློང་མ་ལས་གྱུར་པ་རྣམས་ལ་དགག་བྱ་ཆགས་པ་འགེགས་སམ་མི་འགེགས། དང་པོ་ལྟར་ན་མཚན་མི་མཐུན་པ་ཡན་ལག་ཏུ་མི་དགོས་པར་འགྱུར་ཏེ། རྡེག་པ་བཞིན་ནོ། །མ་ལས་གྱུར་བ་རྣམས་ཕ་ལས་ཀྱང་འབྱུང་བར་འགྱུར་ཏེ། ཆགས་པ་ནི་མི་འགེགས་ལ། གཞན་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལྟར་ན་ཡན་ལག་གཉིས་དགོས་ཏེ། དེ་ལ་ཆགས་པ་རྫོགས་པ་ལྟར་གཞན་ལ་མ་ཡིན་པས་སོ། །གལ་ཏེ་དོན་ལ་དགོས་ཀྱང་བློས་མི་དགོས་ཏེ། སྡོམ་པ་དག་པ་དང་ལྡན་པའི་ནང་དུ་འདུས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གཞོན་ནུ་མ་ནི་ཉི་ཤུ་དང་ཁྱིམ་སོ་བཟུང་བ་བཅུ་གཉིས་ལ་སྦོམ་པོ་སྟེར་བས་དེས་རྟེན་རུང་གྲུབ་ཅིང༌། ཐ་སྙད་མི་ལྡན་པ་མཛེས་པས་བར་ཆད་ཡིན་པས་དེ་ལ་སྡོམ་པ་སྟེར་བ་བཀག་པས་ཐ་སྙད་དང་ལྡན་པར་གྲུབ་པོ་ཟེར་ན། མཛེས་པའི་བར་ཆད་ཅན་ལ་བྱིན་ན་སྐྱེ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བ་དང༌། སྐྱེས་ནས་ཀྱང་དེ་ལྟར་འགྱུར་བ་སྲིད་དེ། རྣ་བའི་སྦུབས་དགགས་པ་དང། དབུས་པས་མཐའ་འཁོབ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡང༌། དོན་མི་དགེ་བའི་བྱེ་བྲག་ཏུ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་སྡོམ་པ་དང་ལྡན་ཡང༌། ཡན་ལག་གཉིས་སྨོས་དགོས་སོ། །གནང་མི་དགོས་པས་མ་བཤད་པ་དེ་ལུང་དུ་ཡིན་ན། །ཞུ་བ་ནས། དོན་གོ་དགོས་པར་ཀུན་ལ་སེལ་བའི་ཆ་ནས་བཤད་ལ། རྟེན་རུང་ནི་འགྲེང་པ་ལ་དངོས་སུ་གཞོན་ནུ་མ་ལ་སྨད་པར་བཤད་ཅིང༌། གཞན་ལ་རུང་མཐུན་དུ་སྦྱར་དགོས་པ་དང་འགལ་ལོ། །བསྟན་བཅོས་སུ་ཡིན་ན་སྤྱིར་བསྟན་པ་གཉིས་ཀ་བཤད་པ་དང་འགལ་ལོ། །གཞན་ཡང་བཅུ་པོའི་བདུན་ལ་རྟེན་རུང་དང༌། གསུམ་ལ་དོན་གོ་སྨོས་པ་དེ་ཕན་ཚུན་དུ་འཁྲུལ་པའམ། སོ་སོར་ངེས། ཕྱི་མ་ལྟར་ན། རེག་པ་སོགས་བདུན་ལ་ཞུས་པ་ནས། སེལ་བའི་ཆ་ནས་ཐ་སྙད་བཤད་པ་དང༌། འཁྲིག་ཚིག་སོགས་གསུམ་ལ་འདུལ་བྱེད་ནས་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་ཆོས་ཅན་མ་ཡིན་པ་ནི་ཞེས་བཤད་པའི་རུང་མཐུན་གྱིས་རྟེན་རུང་དགོས་པར་གསུངས་པ་དང་འགལ་ལོ། །རིགས་པ་ཡང་དགག་བྱ་ཆགས་པ་འགེགས་སམ། མི་འགེགས། ཕྱི་མ་ལྟར་ན། སྔར་ལྟར་དང༌། སྔ་མ་བཤད་པ་ལྟར་ན། བདུན་ལ་དོན་གོ་དང་གསུམ་ལ་རྟེན་རུང་དགོས་ཏེ། དེ་གཉིས་ལ་དགག །ཟློག་པ་ལ་མིན་པའི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཕྱིར་རོ། །ཡན་ལག་འཁྲུལ་མ་ཡིན་ན་ངེས་ཅན་དུ་སྨོས་པའི་ཕྱིར། །ལུང་གི་ཐད་ཀའི་དོན་ཙམ་བསྡུས་པས་ཤེ་ན། སྔར་འདི་རྣམས་ཡན་ལག་གཉིས་དགོས་པ་རྣམས་བསྡུས་པར་འདོད་པ་ཉམས་སོ། །དེས་ན་རང་ལུགས་ནི། ཐད་ཀ་བའི་དོན་ཙམ་བསྡུས་པ་ཡིན་ཅིང༌། ཡན་ལག་གཉིས་ཀྱང་འཁྲུལ་མའོ། ཞེས་ཟེར་རོ། །ཁྱིམ་པ་མོ་ལ་སྟོན་པའི་སྐབས་སུ་ཕྱི་རོལ་པའི་རབ་བྱུང་མོ་ལ་ཡང་ཉེས་བྱས་སུ་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་ལྟུང་བ་བཅུ་ལ་སྤྱིར་བུད་མེད་དགོས་པ་ཙམ་དུ་འདྲ་བ་ལས། ཡན་ལག་ཁྱད་པར་མ་གསུངས་པ་ནི། ལྔ་ལས། རིགས་པའི་སྐྱེས་པ་མེད་པའི་ཡན་ལག་ནི། ལམ་དུ་འགྲོ་བ་དང། ཆོས་སྟོན་པ་གཉིས་ལ་སྟེ། སྔ་མ་ལ་སོ་ཐར་ལས་མ་སྨོས་ཀྱང་ཆོས་སྟོན་པ་ལ་རིགས་པའི་སྐྱེས་པ་མེད་པ་གསུངས་པའི་གནད་མཚུངས་སྦྱར་བའོ། །སྤྱིར་ཁྲིམས་གྲོགས་ཙམ་དང༌། མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། དབེན་པ་ན་འདུག་འགྲེང་ལ་བུད་མེད་ཙམ་དང༌། ཉལ་པོ་བྱེད་པ་ལ་གེགས་བྱེད་པར་ནུས་པ་དང༌། ལྷན་ཅིག་ཉལ་བ་ལ་བསྲུང་ནུས་པ་ཙམ་གྱི་ཁྲིམས་གྲོགས་ཀྱིས་མཆོག་གོ །ཁྲིམས་གྲོགས་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པ་ནི། ལམ་དུ་འགྲོ་བ་དང༌། ཆོས་སྟོན་པ་ལ་དགོས་པས༌། མི་སྨྲ་ཤེས་དོན་གོ་བསམ་པ་དང༌། ལུས་རང་བཞིན་དུ་གནས་པ། སྐྱེས་པའི་མཚན་རྐྱང་པ་དང་ལྡན་པ། འགྱུར་བ་མི་སྟོན་པ་དང༌། ལོང་བ་མ་ཡིན་པ། ཐོས་པའི་ཉེ་འཁོར་བ་གནས་པ་དེ། བརྒྱད་དམ་དགུ་ཟེར་རོ། །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དེ་ལ་དོན་གོ་བ་ནི། །རིགས་ཏེ་འཁྲིག་པ་དང་ལྡན་པའི་བརྗོད་པ་དང༌། སྤྱོད་པ་ཤེས་པའོ། །འགྱུར་བརྟེན་པ་ནི། མཚན་གྱི་སྒོ་ནས་སོ། །གླིང་གཅིག་ཡང་བསྣན་དགོས་སོ། །མཚན་གྱི་ཡན་ལག་ནི་མཚན་གཉིས་པ་སྐྱེས་པའི་མཚན་ཤས་ཆེ་བའི་རྣམ་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཉིད་ལ་ནི། །མཚན་ཅིག་ཤོས་བུད་མེད་ཀྱི་མཚན་དོན་མེད་པ་སྟེ་དེས་སྔ་མ་ལ་གནོད་པའི་ཕྱིར་ཅུང་ཟད་ཀྱང་བྱས་པ་མེད་དོ། །བཟློག་པ་ལ་དེ་ལྟར་རོ། །མདོར་ན་མཚན་གང་ཤས་ཆེ་བ་དེས་དེའི་བྱ་བ་བྱེད་ནུས་ན་ཆུང་བ་དེ་ཡོད་ཀྱང་མཚན་གཉིས་ལ་བརྟེན་པའི་ལྟུང་བ་རྫོགས་པར་བསྐྱེད་པའི་དོན་ཏེ། འདི་ལྟར་བུད་མེད་ཀྱི་མཚན་ཤས་ཆེ་ན། དགེ་སློང་ལ་བུད་མེད་ཀྱི་སྐབས་ཀྱི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་རྫོགས་པར་འགྱུར་ལ། སྐྱེས་པའི་མཚན་ཤས་ཆེ་ན། དགེ་སློང་མ་ལ་སྐྱེས་པའི་སྐབས་ཀྱི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་རྫོགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཚེ་རེག་པ་སོགས་བཅུ་ལ་བུད་མེད་ཀྱི་མཚན་རྒྱད་པ་དང༌། དེ་ཤས་ཆེ་བ་གཉིས་ལྟུང་བ་ལ་འདྲའོ། །འོ་ན་སྐྱེས་པའི་མཚན་ཤས་ཆེ་བའི་རིགས་པའི་སྐྱེས་པ་དེ་ཁྲིམས་གྲོགས་ལ་འདྲའོ་ཞེ་ན། རིགས་པའི་སྐྱེས་པ་མཚན་གཉིས་པ་དང་ལྡན་པས་བུད་མེད་དང་ལམ་དུ་འགྲོ་བ་དང༌། དེ་ལ་ཆོས་སྟོན་ལ་ཕྱེད་ཉིད་དེ་ཉེས་བྱས་སོ། །འདིར་ཞེས་པ་ལ་མཚན་ཅིག་ཤོས་མོའི་མཚན་གྱི་སྐབས་འདིར། །ཤེས་གསུངས་པ་ནི། མོའི་མཚན་གྱི་བྱ་བ་བྱེད་ནུས་པ་ཡན་ལག་ཏུ་དགོས་པའི་སྐབས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འདིར་ཞེས་ཡུལ་ལ་བཟུང་གི །གྲོགས་ལ་མི་བཟུང་ངོ། །འདི་ལ་བྱེད་པ་པོ་བུད་མེད་དོ་ཞེས་སྨྲས་ན། བུད་མེད་ཐམས་ཅད་དམ། བྱེ་བྲག་འགལ་ཞིག་ཡོད་ཅེ་ན། འོག་མ་ཞེས་ཏེ། ལེགས་ཉེས་སྨས་པའི་སྒྲ་དང༌། དོན་ཤེས་པའི་མཐུ་ཡོད་ན་དངོས་གཞིའི་བྱེད་པ་པོ་ཡིན་གྱི། བུད་མེད་ཙམ་གྱི་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ལ་ནི་འབའ་ཞིག་པ་དྲུག་ལ་མཛད་ཀྱང་དེ་མ་ཐག་ཏུ། མཐུ་ཡོད་བའི་བུད་མེད་ལ་ལུས་ཀྱི་རེག་པའི་དགེ་འདུན་ལྷག་མ་གནས་ཡིན་པ་དེ་ལ་མཐུ་མེད་ན་ཉེས་པ་སྦོམ་པོའོ། ཞེས་གསུངས་པས་རེག་པ་དང་བཅས་པ་མདུན་ལ་ནི། འཁྲིག་པ་བསྟེན་པའི་མཐུ་ཡོད་ན་བུད་མེད་དེ་དངོས་གཞིའི་བྱེད་པའོ། །འདི་གཉིས་ཡན་ལག་འཁྲུལ་མར་འདོད་ཀྱང་མི་འཐད་པ་འདྲ་སྟེ། རྩ་འགྲེལ་གཉིས་ཀར་ངེས་ཅན་དུ་མཛད་ལ། དོན་ལ་ཡང༌། གསུམ་པོ་ངག་གི་ཐ་སྙད་ལ་བརྟེན་པས་ན་དོན་གོ་དགོས་ཀྱང་གཞན་བདུན་ཏེ་དེ་ལྟར་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། གོང་མ་གསུམ་གྱི་དགག་བྱ་རྫོགས་པ་རྟེན་རུང་ལ་མི་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་སྙམ་པ་དང་སྟེ་དཔྱད་དོ། །མཐུ་སྟོབས་ཡོད་པ་ལས་གཞན་དུ་མེད་ན་ཚིག་འོག་མའི་བྱེད་པ་པོར་འགྱུར་ཏེ། མཐུ་ཡོད་པ་ལ་བར་དུ་གཅོད་པའི་ཚེ། རེག་ན་སྤོམ་པོ་ནི་མཐུ་མེད་པ་ལ་ཉེས་བྱས། མཐུ་ཡོད་པ་དང་ལྷན་ཅིག་ཉལ་བ་སོགས་པ་ལྟུང་བྱེད་ནི་མེད་པ་ལ་ཉེས་བྱས་སོ། །ཕོ་མོའི་མཚན་གང་ཡང་མེད་ཀྱང༌། དབྱིབས་ཕོ་མོའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་མ་ནིང་གཉིས་དང་སེམས་ཅན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དུ་བགྲང་བ་ཁོ་ན་སྔགས་དང་སྨན་ལ་སོགས་པས་བསྒྱུར་པའི་སྤྲུལ་པ་མོ་ཡང་མཐུ་མེད་པ་དང་འདྲ་བས་སྔར་ལྟར་ན་སྨད་དོ། །རེག་པ། འཁྲིག་ཚིག །བསྙེན་བཀུར་བསྔགས་པ་གསུམ་པོ་འདི་ལ་སྐྱེས་པ་མཐུ་མེད་པ་དང་འདྲའོ། །ཀུན་སློང་གི་ཡན་ལག་ནི། དེ་དག་ནི་གསུམ་པོ་ལྷག་མའི་ཡུལ་ལ་བདེ་བ་གང་ཡོད་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ཕྱིར་དུ་བདུན་པོའོ། །དེ་ཡང་ཀུན་ཏུ་འདོད་ཆགས་དང་ལྡན་པ་སྟེ། སོ་ཐར་ལས་བྲལ་ཞིང་གྱུར་པའི་སེམས་ཀྱིས་ཞེས་གསུངས་པའི་བྲལ་བ་ནི་འདོད་ཆགས་མངོན་དུ་གྱུར་པའོ། །གྱུར་པ་ནི་ཆགས་པ་རྒྱུན་རིང་བའོ། །དེ་གཉིས་ཀྱིས་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་གྱུར་པའི་ཆགས་པ་ནི་ཀུན་ཏུ་འདོད་ཆགས་སོ། །སྐྱོ་དོགས་ནི་གསུམ་པོ་འདི་ལ་དང་སྦྱར་བའོ། །འདི་འདུན་པ་ཡོད་ལ་ཆགས་པ་དང་མི་ལྡན་ན་སྨད་ལ། ཆགས་པ་ཡོད་ལ་འདུན་པ་མེད་ལ། གཉེན་པོས་བཟློག་ན་ལྟུང་མེད་དང༌། མ་བཟློག་ན་ན་སྨད་ཟེར་ཏེ་བརྟག་གོ །ལུས་ཀྱི་རེག་པ་བདག་གིར་བྱེད་ན་ཞེས་པ་ལ། རེག་བྱའི་ཡུལ་ནི། བུད་མེད་ཀྱི་མཚན་དོན་ཡོད་པ། རྟེན་དུ་རུང་བ་མི་ཡིན་པ་དང༌། སྨྱོ་བ་སོགས་བཞི་ལས་བཟློག་པའི་ཐ་སྙད་ཕྱེད་དང་གཉིས་དང་ལྡན་པ། ལུས་ཐ་མལ་པ། ལུས་དངོས་ཡིན་པ། མ་ཉམས་པ། ཕམ་པ་སྐྱེད་ནུས་ཀྱི་རྨའི་སྒོ་ལས་གཞན་ཡིན་པ་བདུན་ཟེར་རོ། །མིའི་སེལ་བ་དུད་འགྲོ་ལྟ་བུ་ལ་རེག་པ་ཆེས་ན་སྨད་དོ། །རེག་བྱེད་ནི། ལུས་དངོས། མ་ཉམས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པ། ཕམ་པ་སྐྱེས་པའི་ཟག་བྱེད་ལས་གཞན་པ་སྟེ་གསུམ་ཟེར་རོ། །ལན་བུ་དང། འདུག་པ་ལ་སོགས་ལ་ལྟུང་བ་མེད་པས་དེ་ལས་དགར་བའི་ཕྱིར་འདིར་རོ། །དེ་དང་འབྲེལ་བའི་གོས་ནི་ལན་བུ་དང་འབྲེལ་པའི་སྐུད་པ་ལ་སོགས་པ་ལན་བུའི་ཡན་ལག་ཏུ་གྱུར་བའི། །ཅོད་པན་དང་ཁ་ཆུ་ལ་སོགས་པ་ལ་རེག་པ་ནི་སེན་མོ་དང་འདྲ་བར་སྦོམ་པོའོ། །ནོམ་པ་ནི་དང་པོར་ལན་ཅིག་ལུས་ལ་སྦྱོར་བའོ། །ཉུག་པ་ནི་ཡང་དང་ཡང་དུ་སྦྱོར་བའོ། །སྤྲོས་པ་ནི། མཐང་སྦྱར་བའི་བསམ་པས་རང་གི་ལུས་བུད་མེད་ཀྱི་ལུས་དང་པར་དུ་མ་བཅད་པར་སྤྲོས་པའོ། །གོས་ཀྱི་བར་དུ་ཆོད་པ་ལ་རེག་པ་ནི་ཚིགས་འོག་མར་ན་སྨད་དེ། དངོས་གཞིར་འགྱུར་བ་ལ་སྦོམ་པོ་དང༌། སྦམ་པོར་འགྱུར་བ་ལ་ཉེས་བྱས་སོ། །ལུས་ཀྱི་རེག་པ་ཚོར་བ་ལ་ཡང་ལྟུང་བ་ལ་བྱེ་བྲག་མེད་དེ། ཐམས་ཅད་དུ་ལུས་ཀྱི་རེག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། ཞེས་གསུངས་པ་ནི་གོས་ཀྱིས་བར་བཅད་པ་ལ་ཡང་སྲབ་མོས་སོང་བས་ཚོར་ནའང་འོག་མར་ན་སྨད་པ་ལ་ཁྱད་མེད་དེ། ཐམས་ཅད་དུ་སྟེ། དངོས་སུ་ལུས་རེག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པའི་དོན་ནོ། །འདི་ལ་ཁ་ཅིག་ཉམས་མྱོང་ལ་མི་གནོད་པའི་སྲབ་མོས་བར་ཆོད་པ་དང། བར་མ་ཆོད་པར་རེག་པ་གཉིས་ལྟུང་བ་ལ་བྱེ་བྲག་མེད་དེ། ཐམས་ཅད་དུ་ལུས་ཀྱི་རེག་པ་དང་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་ཁ་བསྐང་བར་བྱེད་དེ། ཐམས་ཅད་དུ་ཞེས་པས་སོ་ཟེར་ཏེ་དེ་གཉིས་ཀ་མ་ཡིན་ཏེ། བསམ་པའི་ཉེས་པ་མེད་ཀྱང༌། དགེ་སློང་མ་སོགས་ལ་མི་རེག་གོ །སྙིང་བརྩེ་བས་ཞེས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

པས་ཆོག་མོད། ཆུར་ཞེས་ཅིའི་ཕྱིར་སྨོས་ཤེ་ན། བདེན་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་མ་དང་ཞེས་པའི་ཡུལ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བསྟེན་པར་བྱ་བས་ཞེས་པར་ཡང་ཀུན་ཏུ་འདོད་ཆགས་པའི་སེམས་མེད་པར་སྙིང་བརྩེ་བ་ལ་སོགས་པ་སེམས་གཞན་གྱི་རེག་པ་ལ་ཉེས་པ་མེད་དོ། ཞེས་སོ། །སེམས་དག་པས་ཞེས་པས་ཡུལ་རྟེན་གཉིས་ཀ་ལ་སྦྱར་རོ། །ཞུ་བ་ནས་འབྱུང་བ་ནི། འཇམ་པ་སོགས་ཀྱི་མཐར་བསམ་པ་སྦྱར་བ་ནི། རེག་པའི་བྱེ་བྲག་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་འདོད་པས་རེག་པ་སྟེ་ཀུན་ཏུ་འདོད་ཆགས་པས་སེལ་བའོ། །འདིར་འཁྲིག་པ་དང་ལྡན་པའི་རོ་མྱང་བའི་བསམ་པས་མ་ཡིན་ན། སྦོམ་པོའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི་དཔྱད་པར་བྱའོ། །ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་སྤྱོད་པས་རེག་པ་ལ་གསུམ་ལས། སྙིང་བརྩེ་བས་རེག་པ་ནི། མ་དང་ཆུ་དང༌། གཡང་ས་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལས་ཐར་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྙིང་བརྩེ་བས་རེག་པ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་སེམས་མེད་པ་དང༌། ཁྱད་པར་ཅན་གི་སྤྱོད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལྟུང་བ་མེད་དོ། །ཉེ་དུ་ཤེས་པས་མཐོང་བས་རེག་པ་ནི། མ་དང་ཞེས་སོ། །འདིར་ཁ་ཅིག །རེག་པ་ལ་ཉེ་དུ་མ་ཡིན་པ་དགོས་པས་དེའི་སེལ་བའོ། ཞེས་ཟེར་བ་ལ། དེ་ལྟ་ན་སྔོན་སྤྱད་པ་ལ་ཡང་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། ཞེས་ཟེར་བ་ནི་འཐད་དོ། །དེས་ན་འདི་དང་འོག་མ་གཉིས་ཀ་ལ་ཆགས་སེམས་མེད་པའི་རེག་པ་ལ་དགོངས་སོ། །སྔོན་ཀུན་ཏུ་དགའ་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་བས་རེག་པ་ནི་སྔོན་སྤྱད་པ་ཞེས་སོ། །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འདི་གཉིས་ཀ་སྔར་བསམ་པའི་ཉེས་པ་མེད་དུ་ཟིན་ཀྱང་དགེ་སློང་མ་དང། བུད་མེད་ལ་རེག་པར་མི་བྱ་བར་གསུངས་པའི་སེལ་བར་འགྲིག་གོ །འདུལ་བྱེད་ནས་འབྱུང་བ་ནི། ཟས་དང་སོགས་སོ། རྐང་པ་དང༌། དེའི་བསྟན་ཞེས་པ་གཉིས་ཀྱིས་རྒོད་བག་གིས་རེག་པར་བྱ་བ་ཁོ་ནས་རག་པ་བསྟན་པར་མཛད་དེ། སྔ་མ་ཡང་དེའི་བསམ་པས་རེག་པར་བྱ་དགོས་པ་འདྲའོ། །སོགས་པས་ནི་རྩིབ་ལོགས་ལ་སོགས་པས་འཕུལ་ནའོ། །རྟེན་ནི་བུད་མེད་དང་བཅས་མ་བཅས་གཉིས་ཀ་སྟེ། ཁྲིའུ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་གསུང་ངོ། །ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་སྤྱོད་པ་དང་འདྲ་བ་ནི། འགྲེང་བར་འགྱེལ་བའི་བུད་མེད་རང་ལྡང་ནུས་བཞིན་དུ་སློང་ན་ཞེས་གསུངས་པས་ལྡང་བར་མི་ནུས་ན་ཉེས་པ་མེད་དོ། །བུད་མེད་ཀྱིས་དགེ་སློང་ལ་ཕུལ་བ་སོགས་གསུམ་མི་འདོད་བཞིན་བྱེད་པ་ནི་ལྟུང་བ་མེད་དོ། །བཟུང་བ་ནི་བུད་མེད་ཀྱིས་ཡིན་ལ། དེ་དང་འོག་མ་རྣམས་མི་འདོད་བཞིན་དུ་བྱེད་པ་ལ་ལྟུང་བ་མེད་དོ། །སྨྲ་བའི་བདེ་བ་ལ་ཆགས་པ་ཁྲིག་ཚིག་གི་ལྷག་མ་ལ་གསུམ་ལས། རྣམ་འབྱེད་ལས་འབྱུང་བ་ནི། གང་ལ་སྨྲ་བའི་ཡུལ་ལ། བུད་མེད་ཀྱི་མཚན་དོན་ཡོད་པ། རྟེན་དུ་རུང་བ། ཐ་སྙད་བཞི་ལྡན། ལུས་ཐ་མལ་པ། རྫུ་འཕྲུལ་མ་ཐོབ་པ་སྟེ་ལྔ་ཡིན་ལ། འོག་མ་ལ་ཡང་དེ་ལྟར་ཟེར་རོ། །གང་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ནི། ཡུལ་དུས་དེར་འཁྲིག་ཚིག་གིས་གསལ་པོར་གྲགས་པ་ཟེར་རོ། །སྔར་བཤད་པའི་བུད་མེད་དོན་གོ་བ་ལ། གཉིས་ཀྱིས་གཉིས་སྤྲོད་པའི་འཁྲིག་པ་སྨྲས་ན་དེའི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ལྷག་མའོ། །སྒྲ་ཇི་ལྟ་བུས་སྨྲས་ཤེ་ན། རྒྱ་དང་རྣ་རུ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་གང་རུང་གཉིས་ཀྱི་གཉིས་སྤྲོད་པ་བརྗོད་བྱའི་དོན་དུ་ཡོད་པའི་སྒྲས་སོ། །རྒྱ་ལ་སོགས་པའི་དོན་བཞིན་ཉལ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་ཡང་རྒྱ་ལ་སོགས་པའི་དོན་ནོ་འགྲེལ་པར། འདིར་དོན་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ཅིག་ཤོས་བྲི་བར་རིགས་པར་བྱ་སྟེ། རྒྱ་ལ་སོགས་པའི་དོན་གྱིས་སོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། དེས་སྨྲས་ནའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི། སྒྲ་ཅིག་ཤོས་ཉལ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུ་འཁྲིག་པ་ལ་གསལ་བར་མ་གྲགས་པ་ལ། དགོངས་པ་འདྲའོ། །འཁྲིག་པ་གོ་བར་བྱེད་པའི་སྒྲ་ནི་གཉིས་ཏེ། དངོས་དང་ཉེ་བར་འདོགས་པའོ། །དང་པོ་ལ་ནི་འདིར་རྣམ་གཞག་གོ །གཉིས་པ་ལ་ནི། གལ་ཏེ་རྒྱ་ལ་སོགས་པའི་དོན་ཡུལ་དང༌། དུས་དེར་ཆགས་པ་དེར་སྨས་ན་དངོས་གཞིའོ། །མ་ཆགས་པ། དཔེར་ན། ཕྲད་པ་དང༌། ཉལ་བ་ལ་སོགས་པ་བརྗོད་ན་ནི་སྦོམ་པོའོ། །ཆགས་མ་ཆགས་ནི་དེ་ལ། གྲགས་མ་གྲགས་སོ། །བུད་མེད་དེ་སྒྲིན་མོ་ཞིག་ཡིན་པས་ཉེ་བར་འདོགས་པའི་ཚིག་དེ་འཁྲིག་པ་ལ་བརྡ་ཕྲད་དུ་ཟིན་ཀྱང༌། དངོས་གཞི་མི་འགྱུར་ཏེ། རྒྱ་ལ་སོགས་པའི་དོན་ཆགས་པ་མེད་པས་སོ། །དེ་ལྟར་ཡང་ལུང་ལས། ཁོ་བོ་དང་ལྷན་ཅིག་ཕྲད་པར་གྱིས་ཤིག་ཅེས་པ་ལ། སྦོམ་པོར་གསུངས་ཏེ། རྒྱ་ལ་སོགས་པའི་དོན་དག་ལ་དངོས་སུ་ཞུགས་ས་མེད་པས་སོ། དཔེར་ན། ཕ་དང་བུ་ཕྲད་པ་ཞེས་པའི་དོན་བཞིན་ནོ། །འདིར་འགྲེལ་པར། ཉལ་པོ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དང་ལྷག་པར་སྤྱོད་བའི་སྒྲ་ལ་དངོས་གཞིར་བསྟན་པ་ནི། འཁྲིག་པ་ལ་ཡུལ་དུས་གསལ་པོར་གྲགས་པ་ལ་དགོངས་སོ། །རྒྱ་ལ་སོགས་པའི་དོན་བྱེད་པའི་ཚིག་མེད་པར་བརྗོད་པ་བྱེད་ཅིང༌། བུད་མེད་ཀྱིས་ཐོས་ནས་བརྡ་ཕྲད་པ་ལ་དངོས་གཞིར་གསུངས་པ་ནི། རང་གི་དོན་བསམ་ཞིང༌། དངོས་སུ་ཚིག་གི་བདག་ཉིད་ལ་སྦྱ་བ་མེད་པ་ལ་དགོས་སོ་གཞན་གྱི་བསམ་པས་སྨྲས་པ་ལ་སྦོམ་པོར་གསུངས་པས་རང་དོན་དུ་སྨྲས་པ་དགོས་སོ། །མཐར་ཐུག་གྲུབ་པའི་དུས་ནི་ཡི་གེ་དང་ཚིག་ལ་དཔེ་ཡོད་ནའང། བུད་མེད་ཀྱི་ཚིག་གོ་བའི་ཡི་གེ་དང་ཚིག་གི་དུས་དེར་དངོས་གཞི་བསྐྱེད་པས་ཕྱིས་བརྗོད་པ་རྣམས་ནི་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་ཏེ། རྩོལ་བའི་རྩོམ་པ་གཅིག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱ་དང་རྣ་རུ་ཚིག་མེད་པར་དངོས་གཞི་དང་འབྲེལ་བའི་དོན༌། རྨའི་སྒོ་ལ་སོགས་པ་སྨྲས་པ་སྟེ། དཔེར་ན། སྲུ་ཁྱོད་ཀྱི་རྨའི་ཞེས་པ་ལྟ་བུ་སྨྲས་པའོ། རྒྱ་དང་རྣ་རུ་ཞེས་བྱའི་སྒྲ་ལ་ནི། དངོས་གཞི་དང་འབྲེལ་བའི་སྦྱོར་བ་ཡོད་པར་ཐེ་ཚོམ་མི་ཟ་ཡང༌། སྲུ་ཞེས་སོགས་ལ་དངོས་གཞིའི་ཚིག་མེད་ན་ཅིའི་ཕྱིར་སྦྱོར་བར་འགྱུར་སྙམ་དུ་དོགས་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་མདོ་འདི་བྱས་སོ། །བསྔགས་པ་ནི། སྲུའི་རྨའི་སྒོ་གསུམ་ནི་ལེགས་པར་དོད། གནས་གྱུར་པའོ། །ཞེས་བསྟོད་པའོ། །བསྔགས་པ་མ་ཡིན་པ་ནི་དེ་ལས་ཟློག་པའོ། །གསོལ་བ་ནི། སྲུ་ཚུར་ཤོག །དེ་དང་དེ་བྱའོ་ཞེས་ཟེར་ཞིང༌། རྒྱ་དང་རྣ་རུ་དངོས་སུ་མི་བརྗོད་པའོ། །ཉེས་བར་གསོལ་བ་ནི། བུད་མེད་དང་སྐྱེས་པ་དེ་དང་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

དང༌། དེ་ནི་དགའ་བ་དང་ཡིད་དུ་འོང་བ་ཡིན་གྱིས། སྲུ་བདག་ཅག་ཀྱང་དེ་དང་དེ་བྱས་ན་དགའ་བ་དང༌། ཡིད་དུ་འོང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་པའོ། །འདྲི་བ་ནི། སྲུ་སྐྱེས་པ་གང་བུད་མེད་གང་ལ་དེ་དང་དེ་བྱེད་པ་དེ་ནི་དགའ་བ་དང༌། ཡིད་དུ་འོང་བར་འགྱུར་ན། ཁོ་བོས་ཀྱང་སྲུ་ལ་དེ་དང་དེ་བྱ་ན་སྲུ་ཁོ་བོ་ལ་དགའ་བ་དང༌། ཡིད་དུ་འོང་བར་འགྱུར་རམ། ཞེས་པའམ། ཡོངས་སུ་འདྲི་བ་ནི། དང་པོ་གསུམ་འདྲི་བའོ། །བརྗོད་པ་ནི་སྲུ་ནི་ཁྱོད་ལ་དགའ་བ་དང༌། ཡིད་དུ་འོང་བ་བདེན་ན། ཁྱོད་དེ་ལ་ཇི་ལྟ་ཞེས་པའོ། །སྨོན་པ་ནི། སྲུུ་ནམ་ཞིག་ན་ཁོ་བོ་ཁྱོད་དང་ལྷན་ཅིག་དེ་དང་དེ་བྱེད་ཞིག་གུ་ཞེས་པའོ། །གཤེ་བ་ནི། ཁྱོད་ལ་བོང་བུ་དེ་བྱེད་པར་གྱུར་ཅིག །དེར་མགལ་དུ་མ་ཆུག་ཅིག་ཆེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཕྱིར་སྨྲ་བ་ནི། བུད་མེད་ཀྱི་བསྔགས་པ་སོགས་སྨྲ་བ་ན་དགེ་སློང་གིས་ཕྱིར་རྣམ་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ལན་འདེབས་པ་ལ་དངོས་གཞིའི་དབང་དུ་བྱས་པའི་སྦྱོར་བ་ཉིད་ཡིན་པར་བྱེ་བྲག་འགལ་ཡང་མེད་དོ། བསྙེན་བཀུར་བསྔགས་པ་ལ། འཁྲིག་ཚིགས་གསལ་པོས་བསྙེན་བཀུར་བསྔགས་པ་དགོས་པར་འདོད་པ་ལ། དེ་ལྟ་ན་འཁྲིག་ཚིག་གི་ལྷག་མས་ཁྱབ་པ་དང༌། དགག་བྱ་དོད་མི་ཐུབ་པར་འགྱུར་ཏེ་རྒྱ་ལ་སོགས་པས་སྨྲ་དགོས་པ་དང༌། འདི་ལ་བདག་ཉིད་དང༌སྦྱར་བ་ཡང་དགོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་རྒྱ་ལ་སོགས་པས་བསྔགས་ན་ནི། འགྲེལ་པར་འབྱུང་བ་ལྟར་གཉིས་ཀར་འགྱུར་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ལ། འཁྲིག་པ་ཙམ་གྱི་བསྔགས་ན་ནི་བསྙེན་བཀུར་བསྔགས་པ་ཁོ་ནའོ། །བདག་ལྟ་བུའི་དགེ་སློང་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ། དགེ་བའི་ཆོས་ཅན། ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་འཁྲིག་པས་བསྙེན་བཀུར་བྱས་ན། བསྙེན་བཀུར་དང་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ། ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ། བཟང་བ། མཛེས་པ། དགེ་བ༌། མཆོད་པར་འོས་པ། བསྟོད་པར་འོས་པ། རྒྱ་ཆེ་བ་ཡིན་ནོ། ཞེས་པ་དང༌། ཆོས་མཆོག་ལ་སོགས་པ་སྟེ་བཅོ་བརྒྱད་ལུང་ལས་གསུངས་སོ། །འདི་ཡོན་ཏན་གཉིས་གཉིས་སྨོས་ནས་རེ་རེ་མེད་པའི་བཅོ་བརྒྱད་པ་ཕྲག་གསུམ་དང༌། རེ་རེ་ཡོད་ཅིང༌། གཉིས་གཉིས་མེད་པ་ཕྲག་གསུམ་དང༌། གསུམ་ག་མེད་པའི་བཅོ་བརྒྱད་པ་ཕྲག་གཅིག་སྟེ་མུ་བརྒྱད་དོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་སོགས་གསུམ་ནི། བསླབ་པ་གསུམ་ལ་ལུང་འགྲེལ་པས་བཤད་ཟེར་རོ། དེས་བསྔགས་པ་དང༌། ཆེས་ན་སྨད་ལ་ཡང་མུ་བརྒྱད་བརྒྱད་དང༌། དེ་དང་ཞེས་པ་ལ་མུ་བརྒྱད་ཚན་གཉིས་དང༌། དེས་བསྔགས་པ་ལ་ཡི་རང་བ་ནི། མི་ཆོས་བླ་མ་སོགས་སྦྱོར་བ་ངག་གིས་འཇུག་ཅིང༌། མཐར་ཐུག་དོན་གོ་ལ་འཇོག་པ་ཐམས་ཅད་ལ་སྦྱར་ཏེ། རྒྱུན་ལ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་སྟོན་པ་དང༌། འདོན་པ་ལྟ་བུ་ལ་དམིགས་བསལ་ཡིན་ཏེ། ཡན་ལག་གཞན་མ་ཚང་བའི་ཕྱིར། ཞེས་ཟེར་བ་ནི་བརྟག་པར་བྱའོ། །གཞན་འདོད་པ་བསྟེན་དུ་འཇུག་པ་སྨྱན་བྱེད་པ་ལ་གསུམ་ལས། རྣམ་འབྱེད་ལས་འབྱུང་བ་ལ། གང་སྤྲད་པའི་ཡུལ་ནི། སྐྱེས་པ་དང་བུད་མེད་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

གཉིས་ཀ་མཚན་དོན་བྱེད་ནུས་པ་རྟེན་དུ་རུང་བ། ཐ་སྙད་བཞི་ལྡན། ལུས་ཐ་མལ་པ་རྫུ་འཕྲུལ་ཅན་མ་ཡིན་པ། རང་ལས་ཐ་དད་ཅིང༌། དེ་གཉིས་ཀྱང་ཐ་དད་པ། ད་ལྟ་མི་མཐུན་པ་སྟེ་བདུན་ལྡན་དང༌། ཕྱི་མ་ནི་མཐུན་པ་གཏན་མ་ཐོབ་པའོ། །ཐོབ་ཀྱང་ཉམས་པ་ཟེར་རོ། །འཕྲིན་གོ་བར་བྱ་བའི་ཡུལ་ལ། ཐ་སྙད་ལྔ་དང་ལྡན། ལུས་ཐ་མལ་པ། དེ་གཉིས་ལ་དབང་ཆེ་བར་གནས་པ་སྟེ་གསུམ་ཟེར་ཡང༌། དེ་གཉིས་སམ་དེ་གཉིས་ལ་དབང་ཆེ་བ་ཞེས་བྱའོ། །སྔ་མའི་དྲུག་པ་ཡང་དང་པོས་ཆོག་པར་སྣང་ངོ༌། །འདིར་སྦྱོར་བ་ལ་འཕྲིན་གསུམ་མེད་ན། ན་སྨད་པར་འདོད་པ་ནི་དཔྱད་དོ། །སུ་དང་ཕྲད་པ་ལ་གཞན་དང་པོ། །ཞེས་མིའི་འགྲོ་བས། སྟེན་པར་བྱེད་པ་ཕོའི་དབང་པོ་དང་ལྡན་པ་དང་པོ། །སུར་ཕྲད་ན། བདག་ཉིད་དུ་ཕྲད་པ་མ་ཡིན་གྱི། གང་ཟག་གཞན་དུའོ། །གཞན་ཇི་འདྲ་བ་ཞིག་ཏུ་ཞེ་ན། མིའི་འགྲོ་བ་པོའི་བུད་མེད་ལ་སོགས་པ་སྟེན་པར་བྱེད་པ་རྨའི་སྒོ་དང་ལྡན་པར་རོ། །འདི་ལ་ཁ་ཅིག །སོགས་ཀྱིས་སྐྱེས་པ་མ་ཡིན་པ་རྐུ་རྒྱུ་མེད་པས་སྐྱེས་པ་ནང་སྤྲད་པ་ལ་ཡང་ལྷག་མར་འགྱུར་ཏེ། འགྲེལ་བ་དགའ་བ་སྐྱེས་པ་ལས་ཀྱང༌། སྐྱེས་པ་དང་བུད་མེད་སྤྲད་པ་ལ་ཡང་ལྷག་མར་འགྱུར་ན། སྐྱེས་པ་ནང་སྤྲད་པ་ལ་ཆེས་འགྱུར་ཏེ། ཆེས་སྡིག་ལྕི་བས་སོ། །ཞེས་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་འདོད་པ་ལ། གཞུང་འགྲེལ་ལས། སྨྱན་གྱི་བྱེད་པ་པོ་སྐྱེས་པ་དང་བུད་མེད་དོ་ཞེས་པ་དང་སོ་ཐར་རྣམ་འབྱེད་རྩ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བ་གསུམ་ལས་འབྱུང་བས་མི་འཐད་དོ། །རིགས་པ་ཡང༌། འབྱུང་ཉེ་རིང་གི་དགག་བྱ་གནས་སྐབས་ཀྱི་སྒོ་ནས་རྫོགས་མི་རྫོགས་ཡོད་པས་སོ། །དེས་ན་རྣམ་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཞེས་བཤད་པས་སོགས་ཀྱིས་མཚན་གཉིས་པ་སྡུད་ཟེར་རོ། །རྒྱུ་གང་གིས་གཞན་དང༌། གཞན་དུ་ཕྲད་ན་ལྟུང་བ་འདིར་འགྱུར་ཞེ་ན། སྤྲད་བྱ་གཉིས་མི་མཐུན་པ་སྟེ་གཅུགས་པར་མ་གྱུར་པ་མཐུན་པ་སྟེ། བཅུག་པ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་དུ་སྤྲད་པར་བྱ་བ་ཞེས་སོ། །བརྗོད་པ་ནི་སྔ་མ་ལ་གོ་བར་བྱས་པའོ། །མཐུན་པ་བསྒྲུབ་པ་དེ་གང་གི་ཆེད་ཡིན་ན། ཕྲད་པ་དེའི་དོན་དུའོ། །སྤྲད་བྱ་གཞན་གྱི་འཕྲིན་ལན་ལུས་ཀྱི་རིག་བྱེད་དམ། ངག་གི་རིག་བྱེད་དམ་ཅང་མི་སྨྲ་བས་འཇུག་པ་ནི་འཇུག་པའོ། འཕྲིན་མནོས་པ་དང༌། སྐྱེལ་བ་གཉིས་ཀྱི་བར་ན་གནས་པས་བར་མའོ། །འཇུག་པ་བར་མ་དེའི་ཕྱེད་པར་ཐོས་པ་ནི། དགེ་སློང་དེའམ། གཞན་ལས་མངོན་སུམ་དུའོ། །མིག་གིས་སམ། རྣ་བས་སམ། །ཡིན་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་སྤྲད་བྱ་དང་པོ་དེས་རིག་པའོ། །དེས་ནོད་པ་དང་གོ་བར་བྱེད་པ་གཉིས་བྱས་ན་བརྗོད་པ་དགེ་སློང་གིས་མ་བྱས་ཀྱང་ལྷག་མར་འགྱུར་བའོ། །ནོད་པ་དང་གོ་བར་བྱེད་པ་དང༌། བརྗོད་པའི་ཚིག་གསུམ་པོ་དེ་དག་གིས་བྱ་བ་ནི་སྦྱོར་བ་ཐ་དད་པ་ཡིན་ཏེ། དགེ་སློང་གཉིས་ཀྱིས་སྤྲིང་བ་མནོས་ནས། གཅིག་གིས་ཕར་ཡང་སྐྱེལ། ཚུར་ཡང་སྐྱེལ་བ་ལ་ལྷག་མ་དང༌། གཅིག་གིས་ཕར་ནི་སྐྱེལ་ལ།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

ཚུར་ནི་མི་སྐྱེལ་ལོ་ཞེས་ཟེར་བ་ལ་སྦོམ་པོ་གཉིས་དང༌། ཡང་དགེ་སློང་གཉིས་ཀྱིས་སྤྲིང་བ་མ་ནོས་ནས་ཕར་ཚུར་དུ་སྐྱེལ་བ་ལ་སྔར་ལྟར་དང༌། གཅིག་ནི་ཕར་ཡང་མི་སྐྱེལ་ལ་ཚུར་ཡང་མི་སྐྱེལ་ལོ། ཞེས་ཟེར་བ་ལ་སྦོམ་པོ་གཅིག་གོ །ཞེས་སོགས། དེ་ལྟ་ན་འཕྲིན་ནོད་པ་ལ་སོགས་པ་རེ་རེ་དག་ལ་ཕྱི་མ་མེད་ནའང༌། ཚིག་སྔ་མ་ལ་སྦོམ་པོར་གསུངས་པ་འདིར་བསྡུས་པར་གསུངས་སོ། །འདི་ཐ་དད་མཚན་ཉིད་པ་དང༌། བཏགས་པ་བ་དང༌། ཁ་ཅིག་དང་པོ་ཡིན་ཏེ། ཐ་དད་པའི་རྒྱུ་ནི་འདུན་པ་བཟློག་པས་ཟེར་རོ། །ཁ་ཅིག་ནི། ལུང་དང་རྩ་བ་ལས། ཐ་དད་དུ་གསུངས་ཤིང་རིགས་པས་ཀྱང་གྲུབ་སྟེ། རྒྱུ་ཚོགས་ཐ་དད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་ཟེར་རོ། དེ་ལ་གཞན་དག་ན་རེ། འདུན་པ་བཟློག་པ་ལ་ལུང་དང༌། རྩ་འགྲེལ་གང་ནས་ཀྱང་མི་གསལ་ལོ། །རྒྱུ་ཚོགས་ཐ་དད་པ་ཡང་མ་གྲུབ་བོ། །དུས་སྔ་ཕྱི་དང༌། ཞེན་པ་ཆེ་ཆུང་ཐ་དད་དུ་མ་ཡོད་པས་སྙམ་ན། འཕྲིན་རེ་རེ་ལ་ཡང་དག་དང༌། ལུས་ཀྱི་རེག་བྱེད་དུ་མ་ཡོད་ཅིང་རྒྱུན་ལྡན་གྱི་ལྟུང་བ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་དེ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། ལྟུང་བ་དུ་མར་ཐལ་ལོ། །དེས་ན་སྦོམ་པོ་གཅིག་ཡིན་ནོ། །ཐ་དད་དུ་གསུངས་པའི་དགོངས་གཞི་ནི་འཕྲིན་ཐ་དད་གསུམ་ལའོ། །དགོངས་པ་ནི་འཕྲིན་ཐ་མས་དངོས་སུ་སྤྲད་པས་སྦྱོར་སྦོམ་དུ་འགྱུར་གྱི། །དང་པོ་ལ་ཉེས་བྱས་སོ་སྙམ་བ་བསལ་བའི་ཕྱིར་ཏེ།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

འདི་ལྟར་དང་པོ་གཉིས་ལ་སྦོམ་པོར་བསྟན་ཀྱང། ཐ་དད་པར་མ་བསྟན་ན་སྔ་མ་གཉིས་ཀྱིས་རྒྱུ་བྱས་ནས་ཕྱི་མ་ལ་སྦོམ་པོར་འགྱུར་གྱི། སྔ་མ་ལ་སྦོམ་པོ་མེད་དོ་སྙམ་ནས་དོགས་པ་མི་ཆོད་པར་འགྱུར་བས་སོ། ཞེས་ཟེར་རོ། །གཞན་ཡང༌། དྲིལ་བསྒྲགས་པའི་འགྲེལ་པ་ལས། འཕྲིན་གསུམ་ག་ལ་སྦོམ་པོ་གཅིག་ཏུ་བསྟན་པས་ཀྱང་གནོད་དེ། །མཐུན་པ་ཡེ་མ་ཐབ་པ་དང༌། ཐོབ་ནས་ཉམས་པ་ལ་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། ཞེས་ཟེར་ཏེ། འགྲེལ་པ་ལས་དེ་ལྟར་བཤད་པ་ནི་མེད་དོ། །ཕྱོགས་སྔ་ཕྱི་དེ་དག་ནི་གཞུང་གི་དོན་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་གང་ཞེ་ན། འཕྲིན་ནོད་པ་ལ་སོགས་པ་རེ་རེ་དག་ལ་ཕྱི་མ་མེད་ནའང་ཞེས་གསུངས་པས་འཕྲིན་ཐ་མའི་དངོས་གཞི་སྐྱེས་པ་ལ་ཕྱོགས་པ་ཙམ་ལ་སྦོམ་པོར་འགྱུར་བ་དང༌། གཉིས་ཀ་མ་ཚང་ན་སྦོམ་པོར་མི་འགྱུར་བ་བསལ་བའི་ཕྱིར༌། །མདོ་འདི་གསུངས་ཏེ་འཕྲིན་དང་པོར་མནས་པ་ནས་བརྩམས་ཏེ་སྦོམ་པོ་བསྐྱེད་པར་བསྟན་ཅིང༌། དེ་ཡང་ཕྱི་མ་རྣམས་དང་མ་ཚོགས་ཀྱང༌། རེ་རེ་ན་སྦོམ་པོར་འགྱུར་བ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་འཕྲིན་གསུམ་མ་ཚོགས་པར་རེ་རེ་ནས་སྦོམ་པོ་སྐྱེ་མི་སྲིད་པར་འདོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འགྲེལ་པར་གཅིག་གམ། གཉིས་བྱས་ནས་གཞན་མི་བྱེད་བ་ཁུངས་སུ་མཛད་ནས། དེ་བསྡུས་པར་བཞེད་པས་འཕྲིན་གསུམ་ག་བྱེད་པ་ལྟ་བུ་ལ། འཕྲི་རེ་རེ་ནས་སྦོམ་པོར་མི་འགྱུར་གྱི། དེ་ལ་གསུམ་ག་ལ་སྦོམ་པོ་གཅིག་བསྐྱེད་པ་བྱ་དགོས་ཏེ། མཐའ་ཚིག་བདུན་གྱི་ཐ་མ་གཉིས་ལ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བསྡུམས་བྱས་པ་ལ་སྦོམ་པོ་རེ་རེ་ལས་མ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་འཕྲིན་གསུམ་པོ་དེ་དག་གི་བྱ་བ་ནི་ཐ་དད་ཅེས་པས་རེ་རེ་ཡང་གཞན་ལ་མ་ལྟོས་པར་སྦོམ་པོ་བསྐྱེད་པ་ཡོད་པར་སྟོན་གྱི། ངེས་པར་སྟོན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །མི་ཉིད་ཀྱི་ཟ་མ་དང་མངལ་ན་གནས་པ་དང༌། ཆུང་མ་དམ་པ་གསུམ་པོ་རྡེའུ་གསུམ་གཏོར་བ་དང༌། ཆོ་ག་གཏོང་བ་ལ་འཕྲིན་གསུམ་གྱིས་སྨྱན་བྱས་ན་ཕྲད་པ་མེད་པ་དང༌། མི་མཐུན་པ་མཐུན་པར་བསྒྲུབ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། མཐའ་ལྷག་མའི་བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་ཀྱང་ངོ༌། །ཞུས་པ་དང་མི་ཟློས་པ་ནི་འདི་དོགས་གཅད་ལ་གཙོ་བོར་ཞུགས་ལ། འོག་མ་ལྟུང་བའི་ངོ་བོ་སྟོན་པ་ལ་གཙོ་བོར་ཞུགས་པས་སོ། །ཞེས་སོ། །སྤྲད་བྱ་གཉིས་ཉིད་དགེ་སློང་དུ་མས་སྤྲད་ན་ལྟུང་བ་གཉིས་གྲངས་ཅིར་འགྱུར་ལ་དོགས་པ་བཅད་པ་ནི། འབྲས་བུ་ཞེས་སོ། །འདིར་ཞེས་པ་ནི་འཁྲིག་ཚིག་སོགས་ལས་དགར་བའོ། །དེ་གཉིས་ཀྱི་བདག་པོས་ནི་ཕ་མ་ལ་སོགས་པ་དེ། ཕ་ནི་བསྒོ་བ་དང༌། བཟློག་པ་ལ་དང༌། མ་ནི་སྦྱིན་པ་དང༌། དཔྲོག་པ་ལ་བདག་པོ་ཡིན་པའམ། ཡང་ན་ཡུལ་ཆོས་བཞིན་བྱའོ། །དེ་དག་གི་དོན་ནི་བུ་ལ་ཆུང་མ་ལེན་པར་གོ་བ་དང༌། མི་ལེན་པར་བཟློག་པ་དང༌། བུ་མོ་གཞན་ལ་སྦྱིན་པ་དང༌། སྦྱིན་པ་ལས་དབྲོག་པ་ལ་བདག་པོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གཞན་དེ་གཉིས་ཀྱི་བདག་པོ་མ་ཡིན་པ་དེ་གཉིས་དང་མ་འབྲེལ་བའོ། །ཡུལ་ཕྱོགས་ནི་སྐྱེད་མོས་ཚལ་ལ་སོགས་པའི་ས་ཕྱོགས་སོ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

བརྡ་ནི་སྔ་དྲོ་ལ་སོགས་པའི་དུས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གོ །མཚན་མ་ནི་སྐྲ་དང་ཁ་སྤུ་བྲེགས་ནས་རིང་པོ་མ་ལོན་པའམ། གོས་དམར་སེར་གྱོན་པ་ཉིད་ནའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལྟ་བུའོ། །སྨད་འཚོང་མ་ནི་སྐྱེས་པ་ཐམས་ཅད་དང་མཐུན་པར་གྲགས་པས་དེའི་ཡུལ་ལ་སྤྲིང་བ་ནོད་པ་དང༌། ཕར་སྐྱེལ་ཚུར་སྐྱེལ་སོགས་བྱེད་ན་ལྷག་མར་མི་འགྱུར་རམ་སྙམ་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར། སྨད་འཚོང་ཞེས་ཏེ། ཆུ་ཚིགས་ཀྱིས་བྱིན་པ། རིན་ཆས་མྱོས་པ། བཙན་ཕྲོགས་སུ་ཐོབ་པ། དང་བསམ་དུ་འདུས་པ༌། གོས་ཟས་ཀྱིས་འཚོ་བ། ཁ་དུམ་པ། ཐད་འགའ་ཕྲད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཆུད་མ་རྣམས་ལས། སྨད་འཚོང་ནི་ཐང་འགའ་ཕྲད་པ་སྟེ། ཡུན་ཐུང་བས་མཚན་གཅིག་ལ་སོགས་པའི་མཐའ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སྔོན་དང་ཕྱིས་མི་མཐུན་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཞི་པ་མན་ཆད་ནི་གསུམ་ཞུགས་པའོ། །བདག་པོ་མིན་པ་ནི་བདག་པར་ཁས་བླངས་པ་མེད་པ། བདག་པོ་དང་བཅས་པ་མེད་པའོ། །རིན་ཆེས་མྱོས་པ་ལ་སོགས་པའི་བདག་པོ་ཡིན་ན་མ་ཞུགས་ཀྱང་མཐུན་པའོ། །ཞེས་ཟེར་རོ། །རྩུབ་མོ་སྨྲས་པ་དང༌། ཕྱིར་ཡང་རྩུབ་མོ་སྨྲས་པ་དང༌། ཕྱིར་ཡང་རྩུབ་མོ་སྨྲས་པའི་འཐབས་པ་ཉིད་ན། མཐུན་པ་ཉམས་སོ། །སུའི་ཞེ་ན། ཆུང་མ་ཐ་མ་བཞི་པོ་དང་སམ་དུ་འདུས་པ་སོགས་སོ། །མ་འཐབས་ཀྱང་ཕྲ་མ་སོགས་ཀྱིས། མཛའ་གཅུགས་ཉམས་ནའང་དེ་བཞིན་ནོ། །དེས་ན་དེ་དག་གིས་བསྡུམས་འཐབས་པའི་མདོ་ལ་སོགས་པར་བྱེད་ན་ལྷག་མའོ། །