འགྲེལ་པའི་མཆོད་བརྗོད་དང་གླེང་གཞི།
༈ ཨོཾ་སྭསྟི་བི་ཛ་ཡནྟུ། གདོད་ནས་སྤྲོས་བྲལ་རྟོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས། །སྤྲོས་པའི་མཚན་མ་མཐའ་དག་དྲུངས་ཕྱུང་ནས། །གདུལ་བྱའི་ཁམས་དབང་ཇི་བཞིན་གང་འདུལ་གྱི། །ཆོས་འཁོར་བསྐོར་བའི་རྫོགས་སངས་དེར་ཕྱག་འཚལ། །ཀུན་རྫོབ་བརྟེན་ནས་འབྱུང་བ་ཙམ་ཉིད་ལས། །དོན་དུ་གྲུབ་པའི་ཡོད་མེད་སྐྱེ་འགག་སོགས། །མཐའ་བྲལ་འཆད་པར་ལུང་སྟན་མངའ་བརྙེས་པ། །སློབ་དཔོན་ཀླུ་ཞབས་བརྒྱུད་པར་བཅས་ལ་བསྟོད། །ཆེས་ཟབ་འཇིགས་ལ་སྐྲག་མེད་ཟླ་བའི་ཞབས། །དེ་སྲོལ་འབྱེད་ལ་མཐུ་ཆེན་སྒམ་པོ་པ། །དེས་བསྟན་ཇི་བཞིན་ཁོང་ཆུད་དུས་གསུམ་མཁྱེན། །བཀའ་བརྒྱུད་(༢ན)
འཁྲུལ་པ་བྲལ་འདིར་བསྟོད་ཕྱག་འཚལ། །ཐོས་དང་བསམ་པའི་ཤེས་རབ་བསྐྱེད་པ་དང༌། །རིས་མེད་འགྲོ་ལ་བརྩེ་ཆེན་སྐྱེད་བྱེད་པའི། །ཕ་མ་དང་ནི་ཡོངས་སུ་འཛིན་གྱུར་པ། །འགྲོ་བའི་དེད་དཔོན་མཉན་པ་དེར་ཕྱག་འཚལ། །དཔལ་ལྡན་ཀླུ་ཞབས་དགོངས་པ་ཟླ་བའི་འོད། །གཞོན་ནུས་རྣམ་དཀར་བགྱི་བ་ཇི་སྙེད་ལ། །རང་གཞན་ལོག་པར་ལྟ་འགས་ནོག་པོ་ཡི། །མཛད་པར་འདྲེན་ལ་སྙིང་ནས་མ་བཟོད་ནས། །སྟོང་དང་རྟེན་འབྱུང་གྲུབ་བདེའི་བདུད་རྩི་འདི། །མཐའ་ཡས་འགྲོ་ལ་འཆི་བ་མེད་ཕྱིར་སྦྱར། །དེ་ཡང་རང་རེའི་སྟོན་པ་སྐྱོན་གྱི་ཆ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་མངའ་ཞིང༌། ཡོན་ཏན་ལུས་པ་དང་བྲལ་བ་མངའ་བ་བསྐལ་བཟང་གི་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ཞེས་འཇིག་རྟེན་གྱི་སྒྲོན་མེ་མཆོག་དེས་འཇིག་རྟེན་དུ་བརྗོད་བྱ་དང་རྗོད་བྱེད་ཀྱི་འཁོར་ལོ་དང༌། (༢བ)
ཆོས་ཀྱི་གཏམ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་སྒོ་ཇི་སྙེད་པ་མཐའ་ཡས་པ་ཞིག་བསྐོར་བར་མཛད་པ་ལས། སྡོམ་དུ་བཅས་པའི་སྡེར་བསྡུ་ན། བཀའ་འཁོར་ལོ་གསུམ་བྱ་བ་དང༌། གཏམ་གསུམ་བྱ་བ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་སྒོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་ཞེས་གྲགས་པ་དང༌། དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལ་ཉེ་བར་མཁོ་བའི་གསུང་རབ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ཞེས་གྲགས་པ་བྱུང་སྟེ། ཇི་སྐད་དུ། བདག་གོ་ཞེས་ཀྱང་བཏགས་གྱུར་ཅིང༌། །བདག་མེད་ཅེས་ཀྱང་བསྟན་པར་གྱུར། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་བདག་དང་ནི། །བདག་མེད་འགའ་མེད་ཅེས་ཀྱང་བསྟན། །ཅེས་དང༌། ཐམས་ཅད་ཡང་དག་ཡང་དག་མིན། །ཡང་དག་ཡང་དག་མ་ཡིན་ཉིད། །ཡང་དག་མ་ཡིན་ཡང་དག་མིན། །དེ་ནི་སངས་རྒྱས་རྗེས་བསྟན་པའོ། །ཞེས་དང༌། རྒྱལ་བ་མ་ཕམ་པའི་ཞལ་གྱི་བདུད་རྩིར། མི་རྟག་སྡུག་བསྔལ་བདག་མེད་དང༌། །ཞི་བའི་སྒྲ་ཡིས་ཐབས་མཁྱེན་པས། །སེམས་ཅན་སྲིད་གསུམ་སྐྱོ་བསྐྱེད་ནས། །མྱ་ངན་འདས་ལ་རབ་འཇུག་མཛད། །ཞི་བའི་ལམ་ལ་རབ་ཞུགས་པ། །མྱ་ངན་འདས་ཐོབ་འདུ་ཤེས་ཅན། །དམ་ཆོས་པདྨ་དཀར་ལ་སོགས། །ཆོས་ཀྱི་དེ་ཉིད་བསྟན་པ་ཡིས། །དེ་དག་སྔར་འཛིན་ལས་བཟློག་སྟེ། །ཐབས་དང་ཤེས་རབ་ཡོངས་བཟུང་བས། །ཐེག་པ་མཆོག་ལ་སྨིན་མཛད་དེ། །བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་ལུང་སྟོན་ཏོ། །ཞེས་དང༌། སློབ་དཔོན་འཕགས་པ་ལྷས། བསོད་ནམས་མིན་པ་དང་པོར་བཟློག །བར་དུ་བདག་ནི་བཟློག་པ་དང༌། །ཐ་མར་ལྟ་ཞིག་ཀུན་ཟློག་པ། །གང་གིས་ཤེས་དེ་མཁས་པ་ཡིན། །ཞེས་འབྱུང་བའི་ཆོས་ཚུལ་དེ་ཐམས་ཅད་མངོན་མཐོ་དང་ངེས་ལེགས་ཀྱི་ལམ་གཉིས་ལ་སྦྱོར་བར་མཛད་པ་ལས། གང་མངོན་པར་མཐོ་བའི་ལམ་གྱི་ཆེད་དུ་ནི་ངེས་པ་ཁོ་ནར་གང་ཟག་དང༌། ཆོས་ཀྱི་ བདག་མེད་པ 
་དང༌། སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། (༣ན)
དེ་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་དང༌། དེ་རྒྱུད་ལ་བསྐྱེད་པའི་ལྷག་མཐོང་གི་རྣལ་འབྱོར་ལ་སོགས་པ་མི་དགོས་ཤིང༌། དེ་ལྟར་ནའང་འཇིག་རྟེན་པའི་ལམ་གྱིས་ཆགས་བྲལ་བྱེད་པ་ལ་ལྷག་མཐོང་གི་རྣལ་འབྱོར་ཞེས་བརྡ་དོན་གཉིས་ཀ་ཡོད་ཅིང༌། དེ་ལས་གཞན་མུ་སྟེགས་དང༌། བོན་དང༌། དེ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཆེས་མང་བའི་གཞུང་ལས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པར་གཞག་པ་ཆེས་མང་དུ་འབྱུང་ཡང༌། དེ་ཐམས་ཅད་ནི་ཉི་ཚེ་བའི་སྟོང་པ་ཉིད་ཡིན་པས་ཐར་འདོད་ཀྱི་འཇུག་ངོགས་སུ་གྱུར་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ཡང་དག་
པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་ངེས་པར་ལེགས་པའི་ལམ་གྱི་ཆེད་དུ་ནི། བདག་མེད ་པའི་ཆོས་ཚུལ་ངེས་པར་མ་བསྟན་ན་ལམ་དེས་དེར་ངེས་པར་འབྱིན་མི་ནུས་པ་ཁོ་ན་སྟེ། མདོ་ལས། སྟོང་པ་ཞི་བ་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཚུལ། །མ་ཤེས་པས་ནི་འཁོར་བར་འཁྱམས་གྱུར་ཏེ། །ཞེས་དང༌། ཡང་མདོར། ཅི་ཡང་མ་ཡིན་ཆོས་འདི་སུས་ཤེས་པ། །དེ་ནི་ཆོས་རྣམས་ཀུན་ལ་ཆགས་མེད་འགྱུར། །ཞེས་དང༌། འཇིག་རྟེན་འདས་བསྟོད་ལས། མཚན་མ་མེད་པ་མ་རྟོགས་པར། །ཁྱོད་ཀྱིས་ཐར་པ་མེད་པར་གསུངས། །དེ་ཕྱིར་ཁྱོད་ཀྱིས་ཐེག་ཆེན་ལས། །དེ་ནི་ཚང་བར་བསྟན་པ་ལགས། །ཞེས་དང༌། སློབ་དཔོན་འཕགས་པ་ལྷས། ཞི་སྒོ་གཉིས་པ་མེད་པ་དང༌། །ཞེས་འབྱུང་ལ། དེ་ཡང་ཉན་རང་ཞི་བར་བགྲོད་པ་གང་དེ་བཀའ་བསྟན་བཅོས་མཐའ་དག་ནས་གང་ཟག་གི་བདག་བདེན་མ་གྲུབ་པར་ནི་རྟོགས་དགོས་པ་མཐུན་པར་གསུངས་ལ། བཀའ་བསྟན་བཅོས་འགའ་འགར་ཆོས་ཀྱི་བདག་བདེན་མ་གྲུབ་པར་རྟོགས་དགོས་སོ་ཞེས་རྒྱ་ཆེར་འབྱུང་ངོ༌། །དེས་ན་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ཚུལ་རྒྱས་པ་ནི་ཐེག་ཆེན་དབུ་སེམས་ཀྱི་གསུང་རབ་རིན་པོ་ཆེ་དང༌། རྒྱུད་སྡེ་(༣བ)
མཐའ་ཡས་པར་བཞུགས་པ་ཡིན་ལ། དེའི་ནང་ནས་ཀྱང་དབུ་མའི་བཀའ་བསྟན་བཅོས་མཐའ་དག་ཏུ་ཆེས་གསལ་བར་བཞུགས་པ་ཡིན་ཏེ། ལུགས་འདིར་ནི་སྤྲོས་མཚན་གྱི་ལྷག་མ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མ་ལུས་པར་སྟོང་ཉིད་དུ་བསྟན་ནས་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ལུས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་མཛད་པའི་ཕྱིར། འོ་ན་དབུ་མའི་ལུགས་ཞེས་གྲགས་པ་དེ་གང་གིས་ཕྱེ་སྙམ་ན། ལུགས་དེ་འབྱེད་པར་རྒྱལ་བ་ཉིད་ཀྱིས་ལུང་བསྟན་པ་སློབ་དཔོན་ཆེན་པོ་ཀླུ་སྒྲུབ་ཞབས་ཀྱིས་ལེགས་པར་ཕྱེས་ནས། དེའི་སློབ་མ་འཕགས་པ་ལྷ་དང༌། དཔའ་བོ་དང༌། ཞི་བ་ལྷ་སོགས་སྔར་བྱོན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་དབུ་མར་སྨྲ་བ་ལ་དབུ་མར་སྨྲ་བ་སུས་ཀྱང་མི་རྒོལ་བས་གཞུང་ཕྱི་མོའི་དབུ་མར་གྲགས་ལ། ཕྱིས་ནས་སློབ་དཔོན་སངས་རྒྱས་བསྐྱངས་ཀྱིས་དབུ་མའི་དོན་འཆད་པ་ལ། སློབ་དཔོན་ལེགས་ལྡན་འབྱེད་རྒོལ་བར་མཛད་དེ། རྒོལ་བ་དེ་ལའང་རྣམ་པར་དཔྱད་པར་བྱ་བ་ཡོད་པས་དེ་ཉིད་དཔྱོད་པའི་སླད་དུ་སློབ་དཔོན་སངས་རྒྱས་བསྐྱངས་ཀྱི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པར་གྲགས་པའི་སློབ་དཔོན་ཆེན་པོ་ཟླ་བ་གྲགས་པ་འཇིག་རྟེན་དུ་བྱོན་ནས་མཐའ་བྲལ་གྱི་དོན་རྒྱ་ཆེར་བསྟན་པར་མཛད་ལ། སློབ་དཔོན་འདི་དང་སྒྲོས་ཅུང་ཟད་མི་མཐུན་པར་སྨྲ་བའི་རྒྱན་སྣང་བདེན་གསུམ་རྩོམ་པ་པོའི་སློབ་དཔོན་སོགས་དབུ་མ་པའི་སློབ་དཔོན་འབྱམས་ཀླས་པ་བྱོན་མོད། སློབ་དཔོན་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཐར་ཐུག་གི་དབུ་མའི་བཞེད་པ་ལ་ནི་མི་མཐུན་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དེ། དེ་ཐམས་ཅད་དབུ་མ་པར་སྨྲ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། ཇི་སྐད་དུ། ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་བརྒྱད་ཁྲི་དང༌། །བཞི་སྟོང་གསུངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང༌། །སྟོང་ཉིད་འདི་ལ་གཞོལ་བར་འབབ། །ཅེས་དང༌། སྡུད་པར། རྒྱལ་བ་འདས་དང་མ་བྱོན་ཕྱོགས་བཅུར་གང་བཞུགས་པ། །(༤ན)
ཀུན་ལམ་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་འདི་ཡིན་གཞན་མ་ཡིན། །ཅེས་དང༌། རྗེ་འབྲི་གུང་གླིང་པའི་ཞལ་སྔ་ནས། འཇིག་རྟེན་གསུམ་གྱི་མགོན་པོ་འབྲི་གུང་པ་ཆེན་པོས་རྡོ་རྗེའི་གསུང་ཇི་སྙེད་ཅིག་གསུངས་པ་དེ་ཐམས་ཅད་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཤིས་སམ། བབས་ཀྱི་གནས་ལུགས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་ལྟར་སྟོན་པ་ཡིན། ཅེས་འབྱུང་ངོ༌།།དེས་ན་བོད་འདིར་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་དཔག་ལྟར་སྣང་གི་ལོག་ཤེས་ཀྱིས་དྲངས་པའི་ཆེས་མུ་ཅོར་དུ་སྨྲ་བ་དག་དབུ་མ་པ་ལེགས་ལྡན་དང་ཟླ་གྲགས་སོགས་ལའང་ལྟ་བ་དང་རྟོགས་པ་མཐོ་དམན་དང་གྲུབ་མཐའ་བཟང་ངན་ཡོད་དོ་ཞེས་སྨྲ་བར་བྱེད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་ནི་གང་དམན་པ་དེ་དབུ་མ་པ་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་ཏེ། དབུ་མའི་དོན་མ་གྲུབ་བཞིན་དུ་དབུ་མ་དང་དབུ་མ་པར་མིང་གིས་འབོད་པ་ཙམ་དུ་ཟད་པའི་ཕྱིར། རྣམ་རྫུན་དབུ་མ་དང་དབུ་མ་པ་བཞིན་ནོ། །དེས་ན་བདེ་བར་གཤེགས་པས་ཀྱང་གྲུབ་མཐའ་བཞི་ལ་མངོན་པར་དགའ་བའི་སྐལ་བ་དམན་མཆོག་གི་གདུལ་བྱ་ལ་རང་རང་གི་བློ་དང་འཚམས་པའི་ཆོས་བསྟན་པ་ལས། གྲུབ་མཐའ་སྨྲ་བ་འོག་མ་གསུམ་ནི་དྲང་ངེས་ཅི་རིགས་པར་གསུངས་པ་ལྟར་གདུལ་བྱ་ལ་སྣང་བ་ཡོད་ཀྱང༌། གོང་མ་བཞི་པ་འདིར་ནི་མཐར་ཐུག་གི་ངེས་པའི་དོན་ཅན་ཁོ་ནར་གསུངས་པ་ལས། དྲང་ངེས་གཉིས་སུ་གསུངས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དབུ་མ་པར་སྨྲ་བ་དག་ལ་ལྟ་བ་མཆོག་དམན་འབྱུང་བར་ག་ལ་འོས་ཏེ། རྗེ་བཙུན་འཇམ་དཔལ་དབྱངས་ཀྱི་ཞལ་སྔ་ནས། བྱེ་བྲག་སྨྲ་དང་མདོ་སྡེ་དང༌། །རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་པའི་གཞུང་རྣམས་སུ། །ཅུང་ཟད་བདེན་དང་མི་བདེན་ཀྱང༌། །ཐམས་ཅད་བདེན་པ་དབུ་མའི་ལུགས། །ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། འོ་ན་སློབ་དཔོན་ཆེན་པོ་དེ་དག་གིས་དབུ་མའི་དགོངས་པ་(༤བ)
འགྲེལ་བ་ན། ཕྱི་ནང་གི་མུ་སྟེགས་བྱེད་ཀྱི་བློའི་སྤོབས་པ་མྱུར་བ་མྱུར་བར་བཅོམ་པ་ལ་བློའི་ནུས་པ་སུ་ཆེ་ཞེ་ན། དཔལ་མར་མེ་མཛད་ཀྱི་ཞལ་སྔ་ནས། སློབ་དཔོན་ཆེན་པོ་ཟླ་བ་གྲགས་པའི་ཞབས་ཉིད་འགྲན་ཟླ་དང་བྲལ་ལོ། །ཞེས་གསུངས་ལ། དེ་ལྟར་དོན་དུའང་གནས་པས། སློབ་དཔོན་དེས་དབུ་མའི་གཞུང་རང་རྐང་དང༌། གཞན་འགྲེལ་དུ་མཛད་པ་ཆེས་མང་བ་ལས།