བཅུ་བདུན་པ་ཕར་ཕྱིན་དང་བསྡུ་བའི་ལེའུ།
གཉིས་པ་ཕར་ཕྱིན་དང་བསྡུ་དངོས་ཀྱི་ལེའུ་འདི་ལ་རང་གི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་དང་། སེམས་ཅན་གཞན་སྨིན་པར་བྱེད་པ་བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་བཞི་བཤད་པ་དང་། དེ་གཉིས་ཀྱི་མཇུག་བསྡུ་བ་གསུམ་ལས། དང་པོ་ལ་སྡོམ་གྱིས་མདོར་བསྟན། དེའི་དོན་རྒྱས་པར་བཤད་པ་
གཉིས་དང་པོ། གྲངས་དང་དེའི་མཚན་ཉིད་སོགས་ཚིགས་བཅད་གཅིག་གིས་བསྟན་ཏེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་མཐའ་དག་གི་ཉམས་ལེན་ཡོངས་སུ་བསྡུས་ན་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་པོ་འདི་ལ་འདུ་བས་ལམ་གྱི་དངོས་གཞི་འདི་ཙམ་དུ་ཟད་ལ་འདི་ཉིད་བསྡུ་དངོས་མཆོད་བསྟེན་ཚད་མེད་བྱང་ཕྱོགས་ཀྱི་གནས་སྐབས་གཞན་དང་གཞན་དུ་ཉམས་ལེན་གྱི་མིང་དང་རྣམ་པ་ཐ་དད་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཆོས་སྒོ་ཚད་མེད་པར་འགྱུར་བ་ཡིན་པས་ཐོག་མར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གི་ཆོས་ཀྱི་རྣམ་གཞག་བཤད་པ་ལ། ཕར་ཕྱིན་དྲུག་གི་གྲངས་ངེས་པ་དང་། ཕར་ཕྱིན་དེ་ཡི་སོ་སོའི་མཚན་ཉིད་དང་། གོ་རིམ་དང་། སྦྱིན་སོགས་སོ་སོའི་ངེས་པའི་ཚིག་དང་། ཕར་ཕྱིན་གྱི་ཡོན་ཏན་ལ་ཇི་ལྟར་གོམས་པར་བྱ་བའི་ཚུལ་དང་། ཕར་ཕྱིན་དྲུག་པོ་དེ་དག་གི་ནང་གི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་དང་། དཀར་པོའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཕར་ཕྱིན་དྲུག་ཏུ་བསྡུ་བ་དང་། ཕར་ཕྱིན་རྣམས་ཀྱི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་སྤང་བ་དང་། ཕར་ཕྱིན་རྣམས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་དང་། སྦྱིན་སོགས་རེ་རེའི་ནང་དུ་ཡང་གཞན་དག་འདུས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཕན་ཚུན་རྣམ་པར་ངེས་པ་དང་། རྣམ་གྲངས་བཅུའི་སྒོ་ནས་འཆད་པ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །གཉིས་པ་སྡོམ་དོན་དང་མཚུངས་པ་རྣམ་གྲངས་བཅུ་ལས། དང་པོ་གྲངས་ངེས་པར་བཞག་པ། ལོངས་སྤྱོད་དང་ལུས་སོགས་ཚིགས་བཅད་དྲུག་གིས་བསྟན་ཏེ། གྲངས་ངེས་པའི་རྒྱུ་མཚན་རྣམ་པ་བཞི་བསྟན་པ་ལས་དང་པོ། མངོན་མཐོ་དང་ངེས་ལེགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་
གཉིས་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཕར་ཕྱིན་དྲུག་ཏུ་བསྟན་ཏེ། སྦྱིན་པས་འཁོར་བ་ན་འཁོར་བའི་ཚེ་རབས་རྣམས་སུ་ལོངས་སྤྱོད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་ལྷ་དང་མིའི་ལུས་རྟེན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་། བཟོད་པས་འཁོར་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་ལས་ཀྱི་མཐའ་རྩོམ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་བཞི་ནི་མངོན་པར་མཐོ་བ་དང་། བསམ་གཏན་གྱིས་རང་རྒྱུད་དུལ་བས་རྟག་ཏུ་ཉོན་མོངས་པ་མགོ་གནོན་པས་དེ་ཡི་དབང་དུ་མི་འགྲོ་བ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱིས་བླང་དོར་དུ་བྱ་བ་སྤྱི་དང་བདེན་པ་བཞི་དང་ཕར་ཕྱིན་གྱི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་དང་གཉེན་པོ་རྣམས་ཤེས་པས་འཁོར་འདས་ཀྱི་བྱ་བ་རྣམས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་སྒོ་ནས་འཇུག་པ་ངེས་པར་ལེགས་པའོ། །དེས་ན་དེ་དྲུག་ལས་མང་མི་དགོས་ཤིང་ཉུང་ན་མི་འདུ་བས་གྲངས་དྲུག་ཏུ་བཞག་གོ། དེ་བཞིན་དུ་གཉིས་པ་རང་གཞན་གྱི་དོན་གཉིས་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་དྲུག་ཏུ་བཞག་སྟེ། དང་པོ་རང་དོན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་རབ་ཏུ་བརྩོན་པའི་ཚེ། གཞན་ལ་སྦྱིན་པ་གཏོང་བས་ཕན་བཏགས་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་གཞན་གྱི་སྲོག་མི་གཅོད་པ་དང་། མ་བྱིན་པ་མི་ལེན་པ་སོགས་ཀྱིས་གཞན་ལ་མི་གནོད་པ་དང་གཞན་གྱིས་གནོད་པ་བྱས་ཀྱང་དེ་ལ་ལན་མི་ལྡོན་པར་བཟོད་པས་ཕན་འདོགས་པར་བྱེད་པ་ནི་གཙོ་བོར་དངོས་སུ་གཞན་དོན་དང་། གྲོལ་བའི་གནས་བསམ་གཏན་ཏེ་སེམས་མཉམ་པར་བཞག་ན་ཡང་དག་པའི་དོན་མཐོང་བར་ངེས་པ་ལྟ་བུའོ། །གྲོལ་བ་ཉིད་དུ་བྱེད་པ་ནི་ཤེས་རབ་བོ། །གཞིར་བཅས་པ་ཞེས་པ་
དེ་གཉིས་ཀྱི་གཞི་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཏེ། བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པས་སེམས་མཉམ་པར་བཞག་ཅིང་ལྷག་མཐོང་བསྒྲུབས་པས་སོ། །དེ་གསུམ་ནི་རང་དོན་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་པ་སྤྱོད་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་གཞན་དོན་འགྲུབ་བྱེད་གསུམ་དང་རང་དོན་འགྲུབ་བྱེད་གསུམ་སྟེ་དྲུག་ཏུ་བཞག་གོ། ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་རང་དོན་ལ་མི་ལྟ་བར་གཞན་དོན་གཙོ་བོར་སྤྱོད་པ་ཡིན་པས་ཕར་ཕྱིན་དྲུག་གི་སྒོ་ནས་གཞན་དོན་བསྒྲུབ་སྟེ། སྦྱིན་པས་དབུལ་པོ་རྣམས་ལ་གང་འདོད་པ་བྱིན་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱིས་མི་ཕོངས་པ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་རྣམ་པར་མི་འཚེ་བ་དང་། བཟོད་པས་སེམས་ཅན་གཞན་གྱིས་རང་ལ་འཚེ་བ་ལ་ཁྲོ་བ་མེད་ཅིང་བཟོད་པར་གྱུར་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་གཞན་དོན་བྱ་བས་མི་སྐྱོ་བ་དང་། བསམ་གཏན་གྱིས་ལྐོག་གྱུར་མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་རྫུ་འཕྲུལ་བསྟན་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡིད་འདུན་ཞིང་དགའ་བར་བྱེད་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱིས་དམ་པའི་ཆོས་ལེགས་པར་བརྗོད་པར་བྱེད་པ་དེའི་ཕྱིར། གཞན་གྱི་དོན་འགྲུབ་ལ་གཞན་གྱི་དོན་སྒྲུབ་པ་ནི་རང་གི་དོན་མཆོག་ཏུ་འགྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། རང་དོན་འབའ་ཞིག་ལ་ནན་ཏན་འབད་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པར་མི་ནུས་མོད་གཞན་དོན་ལ་འབད་པས་གནས་སྐབས་སུའང་རང་དོན་ཤུགས་ཀྱིས་འགྲུབ་པ་དང་། མཐར་ཐུག་རང་ཉིད་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཕར་ཕྱིན་དྲུག་གི་སྒོ་ནས་དོན་གཉིས་ལྷུན་གྲུབ་ཏུ་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ། །གསུམ་པ་ཐེག་
ཆེན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ཕར་ཕྱིན་དྲུག་པོ་དེར་འདུ་ཚུལ་གྱི་གྲངས་ངེས་ནི། འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔའི་ལོངས་སྤྱོད་ཕྱི་དང་ནང་གི་དངོས་པོ་གང་ལ་མངོན་པར་མི་དགའ་བ་སྟེ་མ་ཆགས་ཞིང་གཞན་ལ་མི་གཏོང་པ་ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྦྱིན་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བསླབ་པ་ལ་རབ་ཏུ་གུས་པས་ཉེས་བྱས་ཕྲ་མོས་ཀྱང་མ་གོས་པ་དང་། སེམས་ཅན་གྱི་གནོད་པ་དང་དཀའ་བ་སྤྱོད་པ་གཉིས་ལ་མི་སྐྱོ་བ་ནི་བཟོད་པ་དང་བརྩོན་འགྲུས་ཏེ། བཟོད་པའི་སྒོ་ནས་སེམས་ཅན་གྱིས་འཚེ་བ་ཐམས་ཅད་དང་དཀའ་བ་སྤྱོད་པ་སྣ་ཚོགས་ཤིན་ཏུ་བཟོད་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པ་དང་དུས་ཡུན་རིང་པོར་ཤིན་ཏུ་དཀའ་བའི་རྩོམ་པ་ཐམས་ཅད་ལ་མི་སྐྱོ་ཞིང་བརྩོན་པ་ཚད་མེད་པར་འཇུག་གོ། ཡང་ན་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་གཉིས་བསགས་པ་ལ་མི་སྐྱོ་བ་ནི་བཟོད་པ་དང་བརྩོན་འགྲུས་ཏེ། བཟོད་པས་མི་མཐུན་ཕྱོགས་སྤོང་ཞིང་། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་གཉེན་པོ་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསམ་གཏན་གྱིས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་གནས་པའི་རྣལ་འབྱོར་དམ་པ་དང་ཤེས་རབ་ཀྱིས་མཚན་མ་གང་དུ་ཡང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་གཉིས་ནི་ཞི་གནས་དང་ལྷག་མཐོང་སྟེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མཐའ་དག་གི་དོན་བསྡུས་ན་ཕར་ཕྱིན་དྲུག་པོ་འདིར་ཟད་དེ་དེ་ལ་མ་འདུས་པ་མེད་དོ། །བཞི་པ་ལྷག་པའི་བསླབ་པ་གསུམ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ན། འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔའི་ཡུལ་རྣམས་ལ་ནི་མ་ཆགས་པའི་ལམ་ནི་སྦྱིན་པ་སྟེ་གང་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའོ། །འདོད་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་དེ་ཐོབ་པར་འདོད་ནས་
སེམས་རྣམ་པར་གཡེང་བ་སྡོམ་པའི་ལམ་ནི་སྔ་མ་ལས་གཞན་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕར་ཕྱིན་ཏེ། དེས་འཇིག་རྟེན་པའི་ལས་ཀྱིས་གཡེང་བའི་བྱ་བ་མང་པོ་ལས་མི་འཇུག་པར་སྡོམ་པར་བྱེད་པས་སོ། །སེམས་ཅན་གྱིས་ལོག་པར་སྒྲུབ་པ་དང་གནོད་པ་སྣ་ཚོགས་བྱེད་ཀྱང་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བའི་ལམ་ནི་བཟོད་པའོ། །དགེ་བའི་ཚོགས་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ་བའི་ལམ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་དང་། ཐ་མ་བསམ་གཏན་དང་ཤེས་རབ་ནི་སྒྲིབ་པ་རྣམ་པར་སྦྱོང་བའི་ལམ་གཞན་ཏེ། བསམ་གཏན་གྱིས་ཉོན་སྒྲིབ་སྦྱོང་བ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཤེས་སྒྲིབ་གཙོ་བོར་སྦྱོང་བར་བྱེད་པའམ། ཡང་ན་བསམ་གཏན་ནི་སྒྲིབ་པ་གཉིས་པོ་མགོ་མནན་ཏེ་འཇིལ་བར་བྱེད་པའི་ལམ་དང་། ཤེས་རབ་སྒྲིབ་གཉིས་དྲུང་ནས་འབྱིན་པའི་ལམ་མོ། །དེ་ལྟར་ལམ་དྲུག་ཏུ་བཤད་པ་དེ་དག །བསླབ་པ་གསུམ་གྱི་དབང་དུ་མཛད་ནས་ནི། རྒྱལ་བའི་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་དྲུག་བཤད་མ་ཐག་པ་ལྟར་ཡང་དག་པར་བཤད་པར་མཛད་དེ། གང་ཞེ་ན་དང་པོ་སྦྱིན་ཚུལ་བཟོད་པ་གསུམ་ནི་ལྷག་པ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བསླབ་པ་སྟེ།མ་ཆགས་པ་སྦྱིན་པའི་ལམ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་ལ། ངོ་བོ་ནི་སྡོམ་པའི་ལམ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཉིད་དོ། །གྲོགས་ནི་སེམས་ཅན་མི་གཏོང་བའི་ལམ་བཟོད་པ་སྟེ། དེ་གསུམ་ལྡན་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་པར་སྲུང་ནུས་སོ། །ཐ་མ་བསམ་གཏན་དང་ཤེས་རབ་གཉིས་ཀྱིས་བསླབ་པ་གཉིས་བསྟན་ཏེ། བསམ་གཏན་ནི་ལྷག་པ་སེམས་ཀྱི་བསླབ་པ་དང་། ཤེས་རབ་ནི་ལྷག་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་བསླབ་པ་ཉིད་དོ། །གཅིག་བརྩོན་འགྲུས་ནི་བསླབ་པ་གསུམ་ཆར་ལ་ཡང་གཏོགས་ཏེ། ཕར་ཕྱིན་ལྔ་
པོ་དེ་དག་གུས་སྦྱོར་དང་རྟག་སྦྱོར་གྱི་བརྩོན་པས་བསྒྲུབ་དགོས་པས་ཕར་ཕྱིན་དེ་དག་ལ་བརྩོན་པ་དེ་ཉིད་བསླབ་པ་གསུམ་པོ་གང་ཡིན་པ་དེར་གཏོགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་ཕར་ཕྱིན་དྲུག་གི་གྲངས་ངེས་པར་བཞག་པའོ། །གཉིས་པ་ཕར་ཕྱིན་རྣམས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་དྲུག་པོ་རེ་རེ་བཞིན་དུ་ཚིགས་བཅད་རེ་རེས་བསྟན་ཏེ། རེ་རེ་ཡང་མཚན་ཉིད་བཞི་དང་ལྡན་པ་སྟེ། གང་ཞེ་ན་སྦྱིན་པ་ནི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་སེར་སྣ་ཉམས་པ་སྟེ་སེར་སྣ་མེད་པ་ནི་ཀུན་སློང་། གྲོགས་འཁོར་གསུམ་དུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། གང་ཟག་དང་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པར་རྟོགས་པའི་ཕྱིར། གཏོང་བ་པོ་དང་སྦྱིན་བྱའི་རྫས་དང་ལེན་པ་པོ་ཡི་རང་བཞིན་མི་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྦྱིན་ཚུལ་ལེན་པ་པོའི་འདོད་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པའོ། །སྦྱིན་པ་དེའི་བྱེད་ལས་སྦྱིན་པས་བསྡུས་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་སོ་སོའི་རིགས་དང་མཐུན་པར་ཉན་ཐོས་དང་རང་རྒྱལ་དང་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ལམ་དུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་མཐར་ཐུག་དེ་དག་གི་འབྲས་བུ་གསུམ་ལ་འཇོག་པར་མཛད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་སྦྱིན་པའི་མཚན་ཉིད་བཞི་པོ་དེ་བཞིན་དུ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་འཆལ་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཉམས་པ་དང་། གྲོགས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཟིན་པ་དང་ལྡན་པས། སྲུང་བ་པོའི་སྐྱེས་བུ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། དེ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་བྱ་བ་མི་དམིགས་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་སྲུང་བ་དེའི་སྒོ་ནས་སེམས་ཅན་གཞན་ལ་གནོད་སྦྱོར་མེད་པས་དེ་དག་གི་འདོད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་
གཞན་སེམས་ཅན་རྣམས་མགུ་བར་བྱས་ཏེ་བསྡུས་ནས་དེ་དག་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་བཀོད་དེ་ཐེག་པ་གསུམ་དུ་སྨིན་བྱེད་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །བཟོད་པའི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཁོང་ཁྲོ་བ་ཉམས་པ་དང་། བཟོད་བྱེད་བཟོད་པ་བཟོད་པ་སྒྲུབ་པའི་འཁོར་གསུམ་དུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ལྡན་པ་དང་། གནོད་པ་ལ་གནོད་ལེན་མ་བྱས་པས་ཕ་རོལ་གྱི་འདོད་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་དང་། བཟོད་པའི་སྒོ་ནས་ཐེག་པ་གསུམ་དུ་བཀོད་པས་ན་སེམས་ཅན་རྣམས་རྣམ་པར་སྨིན་པར་བྱེད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལེ་ལོ་ཉམས་པ་དང་། བརྩོན་པ་པོ་དང་། བརྩོན་འགྲུས། དེ་བསྒྲུབ་པའི་འཁོར་གསུམ་དུ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ལྡན་པ་དང་། སེམས་ཅན་གྱི་ལས་སུ་བྱ་བ་གང་ཡོད་པའི་གྲོགས་བྱེད་པ་སོགས་དེ་ཡི་དོན་བྱས་པས་འདོད་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་དང་། བརྩོན་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཐེག་པ་གསུམ་དུ་རྣམ་པར་སྨིན་པར་བྱེད་པས་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །བསམ་གཏན་གྱི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་རྣམ་གཡེང་ཉམས་པ་དང་། སྒོམ་པ་པོ་དང་། བསྒོམ་བྱ་བསམ་གཏན། བསམ་གཏན་སྒོམ་པར་བྱེད་པའི་བྱ་བ་གསུམ་མི་དམིགས་པས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་ལྡན་པ་དང་། རྫུ་འཕྲུལ་དང་མངོན་པར་ཤེས་པས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་འདོད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་དང་། བསམ་གཏན་དེའི་སྒོ་ནས་སེམས་ཅན་རྣམ་པར་སྨིན་པར་བྱེད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་
བདག་ལྟ་སོགས་འཆལ་བའི་ཤེས་རབ་ཉམས་པ་དང་། སྐྱེས་བུ་དང་ཤེས་རབ་སྒྲུབ་པ་གསུམ་མི་དམིགས་པས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ལྡན་པ་དང་། ཐེ་ཚོམ་གཅོད་པ་སོགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་གཞན་གྱི་འདོད་པ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་དང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ཐེག་པ་གསུམ་གྱིས་རྣམ་པར་སྨིན་པར་བྱེད་པ་གསུམ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །གསུམ་པ་ཕར་ཕྱིན་དྲུག་གི་གོ་རིམ་ནི། རྒྱུ་མཚན་གསུམ་གྱིས་ཏེ། དང་པོ་སྔ་མ་སྔ་མ་ལ་བརྟེན་ནས་ཕྱི་མ་ཕྱི་མ་སྐྱེ་བའི་གོ་རིམ་ནི། ལོངས་སྤྱོད་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ལ་ཆགས་ན་ཁྱིམ་སྤངས་ཏེ་ཚུལ་ཁྲིམས་ལེན་མི་ནུས་ཀྱི་མ་ཆགས་ན་ནུས་པས་དང་པོར་ལོངས་སྤྱོད་ལ་མ་ཆགས་པའི་སྦྱིན་པ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་རྒྱུར་སྔོན་དུ་བཤད་དོ། །ངན་པའི་ངང་ཚུལ་ཅན་དག་གིས་གཤེ་བ་སོགས་བཟོད་མི་ནུས་ལ། ངན་སྤྱོད་བསྡམས་པ་དག་གི་ནུས་པས་བཟོད་པའི་རྒྱུར་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་སྦྱིན་པའི་རྗེས་སུ་བཤད་དོ། །ཚ་གྲང་བཀྲེས་སྐོམ་སོགས་གནོད་པ་ཅི་ཡང་མི་བཟོད་པས་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་མི་ནུས་ལ། བཟོད་པ་ཅན་གྱིས་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་པའི་ཕྱིར། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་རྗེས་སུ་བཟོད་པ་བསྟན་ནོ། །དགེ་བ་རྒྱུན་དུ་བརྩོན་པ་དང་ལྡན་ན་སེམས་མཉམ་པར་བཞག་པའི་བསམ་གཏན་འགྲུབ་ནུས་པས་བཟོད་པའི་འོག་ཏུ་བརྩོན་འགྲུས་བཤད་དོ། །སེམས་མཉམ་པར་བཞག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དང་ལྡན་ན་འཕགས་པའི་བདེན་པ་རྣམས་ཡང་དག་པར་ཤེས་པའི་ཤེས་རབ་འབྱུང་བས་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་རྗེས་སུ་བསམ་གཏན་བཤད་དོ། །དེ་ལྟར་བསམ་གཏན་ནི་རྒྱུ་ཡིན་ལ། བདེན་དོན་མཐོང་
བའི་ཤེས་རབ་ནི་འབྲས་བུ་ཡིན་པས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཐར་ཤེས་རབ་བཤད་དེ། འདི་དག་ནི་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་ཚུལ་དུ་སྐྱེ་བའི་གོ་རིམ་ལྟར་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་ཕྱི་མ་ལས་སྔ་མ་དག་དམན་པ་དང་སྔ་མ་ལས་ཕྱི་མ་དག་མཆོག་ཏུ་གནས་པའི་ཕྱིར་དམན་པ་སྔར་བརྗོད་ལ་མཆོག་ཕྱིས་བརྗོད་པ་ནི། འཇིག་རྟེན་ན་སྦྱིན་པ་གཏོང་བ་དག་ཡོད་ཀྱང་སྒོ་གསུམ་གྱི་ཉེས་སྤྱོད་སྡོམ་པ་དེ་བས་དཀོན་ཕྱིར་སྦྱིན་པ་དམན་ལ་ཚུལ་ཁྲིམས་མཆོག་གོ། དེ་བཞིན་དུ་ཉེས་སྤྱོད་བསྡམས་ཀྱང་གཞན་གྱིས་གནོད་པ་དེ་བས་བཟོད་དཀའ་བ་དང་། བཟོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་དགེ་ཆོས་རྒྱུན་དུ་བརྩོན་པ་དེ་བས་དཀའ་བ་དང་། བརྩོན་པ་ཅི་རིགས་དང་ལྡན་ཀྱང་སེམས་ཏིང་འཛིན་གྱིས་དུལ་བ་དེ་བས་དཀོན་པ་དང་། སེམས་བསམ་གཟུགས་ཀྱི་ཏིང་འཛིན་གྲུབ་ཀྱང་བདེན་དོན་མཐོང་བའི་ཤེས་རབ་དེ་བས་དཀའ་ཞིང་དཀོན་ལ། གང་སླ་བ་དེ་ཉོན་མོངས་ཆེ་ཞིང་། དཀའ་བ་དེ་དེ་ལ་ལྟོས་ནས་ཉོན་མོངས་ཆུང་ཞིང་ཡོན་ཏན་ཆེ་བའི་ཕྱིར་སྦྱིན་པ་ནས་ཤེས་རབ་ཀྱི་བར་དུ་གོ་རིམ་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་བཞག་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་རགས་པ་དང་ནི་ཕྲ་བའི་ཕྱིར། གང་རགས་པ་རྣམས་དང་པོར་བསྟན་ཅིང་ཕྲ་བ་རྣམས་རྗེས་སུ་བསྟན་པ་ནི། རགས་པ་རྣམས་འཇུག་སླ་ཞིང་སྤྱད་སླ་ལ་ཕྲ་བ་རྣམས་རགས་པ་ལ་ལྟོས་ནས་སྔ་མ་ལས་བཟློག་པ་སྟེ། སྦྱིན་པ་ལ་ནི་རྒྱལ་པོ་དང་བློན་པོ་སོགས་ནས་བྲན་དང་གདོལ་པའི་བར་གྱིས་ཀྱང་ཅི་རིགས་འཇུག་ནུས་པས་ཤེས་སླ་ཞིང་རགས་པ་བྱ་སླ་བའོ། །དེ་བས་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། དེ་བས་བཟོད་པ་ནས་ཤེས་
རབ་ཀྱི་བར་དུ་ཇེ་ཕྲ་ཇེ་ཕྲར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་སྔ་མ་སྔ་མ་ལས་ཕྱི་མ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཕྲ་བའི་སྒོ་ནས་སྦྱིན་པ་ནས་ཤེས་རབ་ཀྱི་བར་དུ་སྤྱད་སླ་ཞིང་འཇིག་སླ་བས་རགས་པ་དང་། དེ་ལས་ལྡོག་པའི་ཕྲ་བའི་རྣམ་བཞག་གི་སྒོ་ནས་གོ་རིམ་དེ་ལྟར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །བཞི་པ་ཕར་ཕྱིན་དྲུག་གི་སོ་སོའི་ངེས་ཚིག་ནི། ཅིའི་ཕྱིར་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། དཱ་ནའི་སྒྲ་ལས་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དཱ་དབུལ་བ་དང་ན་འདོར་བའི་དོན་གྱིས། དབུལ་བ་འདོར་བར་བྱེད་པ་ལ་སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ལོངས་སྤྱོད་སྦྱིན་པས་ལེན་པ་པོ་ཚེ་འདིའི་དབུལ་བ་འདོར་བ་དང་། གཏོང་བ་པོ་ཚེ་རབས་གཞན་དུ་ཅིས་ཀྱང་མི་ཕོངས་པའི་ལོངས་སྤྱོད་ཐོབ་པས་དབུལ་བ་འདོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྐད་དོད་ཤཱི་ལ་ཞེས་པའི་ཤཱི་བསིལ་བ་དང་། ལ་ཐོབ་པའམ་ལེན་པའི་དོན་ཡིན་པས། བསིལ་བ་ཐོབ་ཅེས་པ། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་ན་ཚེ་འདིར་ཡུལ་ལ་ཆགས་པའི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་རྒྱལ་པོའི་ཆད་པ་སོགས་ཉེས་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་ཚ་གདུང་མེད་པ་དང་། ཕྱི་མ་ངན་སོང་དུ་མི་སྐྱེ་ཞིང་ལྷ་མིའི་བདེ་བ་དང་།མཐར་མྱང་འདས་ཀྱི་བདེ་བའི་བསིལ་བ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཟོད་པ་ལ་ཀྵཱནྟི་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཀྵཱན་ནི་ཟད་པ་དང་ཏི་བྱེད་པ་ལ་འཇུག་པས། རང་རྒྱུད་ཀྱི་ཁྲོ་བ་ཟད་པར་བྱེད་པ་ལ་བཟོད་པ་ཞེས་བཏགས་པའོ། །དང་གི་ཚིག་རྣམས་སྡུད་སྒྲ་ཡིན་པ་གོ་སླ་བས་འདིར་འབྲུ་མ་མནན་ཏེ་སྐབས་གཞན་དུའང་དེ་ལྟར་ཤེས་པར་བྱའོ། །བརྩོན་འགྲུས་བཱིརྱ་ཞེས་པ་བཱི་ནི་མཆོག་གམ་དམ་པའི་དོན་དང་། རྱ་ནི་སྦྱོར་བ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་དགེ་བ་དམ་པ་ལ་སྦྱོར་བས་ན་མཆོག་སྦྱོར་
ཞེས་ཀྱང་བྱའོ། །བསམ་གཏན་ནི་དྷྱ་ན་ཞེས་པ་ཡ་བཏགས་ར་དང་མཚུངས་པར་དྷ་ར་ན་ཞེས་པ་འཛིན་པའི་དོན་ཏེ་ཅི་ཞིག་འཛིན་ན་ཡིད་དམིགས་པ་ལ་ནང་དུ་འཛིན་ཅིང་ཕྱིར་མི་གཡེང་བར་བྱེད་པ་བསམ་གཏན་ནོ། །ཤེས་རབ་ནི་པྲཛྙཱ་ཞེས་པའི་སྒྲ་ལ་པྲ་ནི་ཉེར་བསྒྱུར་གྱི་སྒྲ་སྟེ་རབ་ཀྱི་དོན་ལ་འཇུག་ཅིང་པར་མ་ཨརྠ་ཞེས་པ་དོན་དམ་པ་ཞེས་པའི་མིང་ཐོག་པྲ་ཡིག་ཏུ་བསྡུས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ན། པྲ་ནི་དོན་དམ་པ་ཛྙཱ་ཤེས་པ་ཡིན་པས་དོན་དམ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་བཤད་དོ། །འཆད་ཚུལ་འདི་དག་སྒྲའི་ཁམས་ཀྱི་ཡི་གེ་བསྡུ་བ་དང་བསྣན་པའི་འཆད་ཚུལ་ཐུན་མོང་མིན་པའི་དོན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་ཡིན་ལ། ལེགས་སྦྱར་གྱི་སྒྲ་དེ་དག་བོད་སྐད་དུ་ཐད་སོར་ཇི་ལྟར་བསྒྱུར་བ་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་གྲགས་པ་དེ་དག་ལའང་ངེས་ཚིག་འཆད་ཚུལ་དེ་ལྟར་བུ་ཐོབ་པ་ཤེས་པར་བྱའོ། །ལྔ་པ་ཕར་ཕྱིན་རྣམས་ཇི་ལྟར་བསྒོམ་པར་བྱ་བ་ནི། ཐམས་ཅད་བསྒོམ་པ་སོགས་ཚིགས་བཅད་གཅིག་གིས་བསྟན་ཏེ། སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཇི་ལྟར་གོམས་པ་ནས་ཤེས་རབ་ཀྱི་བར་དུ་ཇི་ལྟར་བསྒོམ་པར་བྱ་ཞེ་ན། ཕར་ཕྱིན་དྲུག་པོ་ཐམས་ཅད་རེ་རེ་ནས་ཀྱང་བསྒོམ་པའམ་གོམས་པར་བྱ་ཚུལ་ནི། དངོས་པོ་ལ་གནས་པའམ་བརྟེན་ཏེ་བསྒོམ་པ་དང་། དེ་བཞིན་དུ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་བརྟེན་ཏེ་བསྒོམ་པ་དང་། བསམ་པ་ལ་བརྟེན་ཏེ་བསྒོམ་པ་དང་ནི། ཐབས་དག་པ་བརྟེན་ཏེ་སྒོམ་པ་དང་། དབང་འབྱོར་པ་ཉིད་ལ་བརྟེན་ཏེ་སྒོམ་པར་བྱེད་པའི་རྣམ་གྲངས་ལྔར་བརྗོད་དོ། །དེ་གང་ཞེ་ན། དངོས་པོ་
ཞེས་བྱ་བ་དོན་ནམ་རྫས་ལྟ་བུ་ལ་ཡང་བྱ་སྟེ། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པའི་ཕར་ཕྱིན་གྱི་དངོས་པོ་ལ་གནས་ཏེ་བསྒོམ་པ་ལ་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། རྒྱུ་ལ་གནས་པ་དང་། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལ་གནས་པ་དང་། སྨོན་ལམ་ལ་གནས་པ་དང་། སོ་སོར་བརྟགས་པའི་སྟོབས་ལ་གནས་པའོ། །དང་པོ་རྒྱུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་གང་དུ་སྐྱེས་ཀྱང་གཞན་གྱི་བྱེད་དུ་བཅུག་པ་མིན་ཡང་གཏོང་བ་སོགས་ཕར་ཕྱིན་དྲུག་སྒྲུབ་ཅིང་སྒོམ་པ་ལ་དགའ་སྟེ་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་ཕར་ཕྱིན་གང་ཡང་རུང་བ་བསྒྲུབ་པའོ། །གཉིས་པ་སྔོན་ཕར་ཕྱིན་བསྒྲུབ་པ་ལ་གོམས་པས་ཚེ་གཞན་དུ་དེ་ལ་ངང་གིས་འཇུག་པའི་ལུས་རྟེན་ཐོབ་པའོ། །གསུམ་པ་གང་དུ་སྐྱེས་ཀྱང་ལུས་ལོངས་སྤྱོད་ལ་མ་ཆགས་པའི་སྦྱིན་པ་གཏོང་བར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་སོགས་ཕར་ཕྱིན་དྲུག་སྤྱོད་པར་སྨོན་ལམ་བཏབ་པའི་མཐུས་ཕར་ཕྱིན་རྣམས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའོ། །བཞི་པ་བློ་ཤེས་རབ་ཀྱིས་སོ་སོར་བརྟགས་ཏེ་ལོངས་སྤྱོད་ནི་མི་བརྟན་པ་སྙིང་པོ་མེད་པར་ཤེས་ནས་སྦྱིན་པ་ལ་འཇུག་པ་སོགས་ཕར་ཕྱིན་རྣམས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཤེས་ནས་ཚུལ་བཞིན་བསྒྲུབ་པའོ། །གཉིས་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་བརྟེན་ཏེ་བསྒོམ་པ་ལ་ཡིད་བྱེད་བཞི་སྟེ། མོས་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཕར་ཕྱིན་དྲུག་སྟོན་པའི་ཐེག་ཆེན་གྱི་མདོ་སྡེ་རྣམས་ལས་ཇི་སྐད་བསྟན་པ་ལྟར་ཡིད་ཆེས་ཤིང་མོས་པས་ཕར་ཕྱིན་གྱི་ཁམས་བརྟས་པར་འགྱུར་རོ། །རོ་མྱོང་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་བདག་གིས་སྔོན་སྦྱིན་པ་སོགས་བསྒྲུབས་པ་ལ་དེ་ལྟར་བྱས་པ་ལེགས་སོ་ཞེས་ཡོན་ཏན་དུ་ལྟ་ཞིང་སྔོན་བྱས་པ་དྲན་ནས་མངོན་པར་དགའ་བའོ། །
རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི། ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ན་སྦྱིན་སོགས་ཕར་ཕྱིན་བསྒྲུབ་པ་རྣམས་ལ་རང་གིས་བསྒྲུབ་པ་དང་འདྲ་བར་དགའ་ཞིང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའོ། །མངོན་པར་དགའ་བ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི། རང་དང་གཞན་དག་མ་འོངས་པ་ན་གང་དུ་སྐྱེས་ཀྱང་ཕར་ཕྱིན་བསྒྲུབ་པར་ཤོག་ཅིག་སྙམ་དུ་ཕར་ཕྱིན་བསྒྲུབ་པར་དགའ་བའོ། །གསུམ་པ་བསམ་པ་ལ་བརྟེན་ཏེ་བསྒྲུབ་པ་ལ་རྣམ་པ་དྲུག་སྟེ། ཆོག་མི་ཤེས་པའམ་ངོམས་མི་ཤེས་པའི་བསམ་པ། རྒྱ་ཆེན་པོའི་བསམ་པ་དགའ་བའི་བསམ་པ་ཕན་པའི་བསམ་པ། མ་གོས་པའི་བསམ་པ། དགེ་བའི་བསམ་པའོ། །དང་པོ་ངོམས་མི་ཤེས་པ་ལ་ཡང་རྣམ་པ་བཞི་ཡོད་པ་སྦྱིན་པ་ལ་མཚོན་ན། དངོས་པོ་གཏོང་བ་ལ་ཆོག་མི་ཤེས་པ་ནི་སེམས་ཅན་གཅིག་ལ་ཕན་བཏགས་ཤིང་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱིས་བཀང་ནས་སེམས་ཅན་གཅིག་པུ་དེ་ལ་གཏོང་བར་བྱས་ཀྱང་བདག་གིས་འདི་ལ་འདི་སྙེད་ཅིག་བྱིན་པས་ད་ནི་ཆོག་གོ་སྙམ་པའི་བསམ་པ་མི་སྐྱེད་པའོ། །ལུས་གཏོང་ལ་ཆོག་མི་ཤེས་པ་ནི། དུས་སྐད་ཅིག་མ་རེ་རེ་ལ་སེམས་ཅན་གཅིག་གི་ཆེད་དུ་རང་གི་ལུས་གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཅིག་བཏང་ཡང་ལུས་འདི་སྙེད་ཅིག་བྱིན་པས་ད་ནི་ཆོག་གོ་སྙམ་པའི་སེམས་མི་བསྐྱེད་པ་ཆོག་མི་ཤེས་ལ་བློ་སྦྱོང་བར་བྱེད་པའོ། །དུས་ཆོག་མི་ཤེས་པ་ནི། ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་གཏོང་བ་དེ་ལྟ་བུ་སེམས་ཅན་གཅིག་གི་ཆེད་དུ་བསྐལ་པ་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དུ་སྐད་ཅིག་ཡུད་ཙམ་གཅིག་ཏུ་ཡང་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་
བཏང་བར་བྱས་ཀྱང་། བདག་གིས་ཕྱི་དང་ནང་གི་དངོས་པོ་འདི་སྙེད་ཅིག་བསྐལ་པ་འདི་སྙེད་ཅིག་ཏུ་བཏང་བས་ད་ནི་ཆོག་གོ་སྙམ་དུ་མི་སེམས་པར་ཆོག་མི་ཤེས་པའི་བསམ་པ་བསྐྱེད་པའོ། །བཞི་པ་སེམས་ཅན་ཆོག་མི་ཤེས་པ་ནི། དེ་ལྟར་སེམས་ཅན་གཅིག་གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རིན་པོ་ཆེ་སྣ་བདུན་གྱིས་བཀང་བ་དང་དེ་སྙེད་ཀྱི་ལུས། བསྐལ་པ་དེ་སྙེད་དུ་བཏང་སྟེ་སེམས་ཅན་གཅིག་པོ་དེ་བླ་མེད་བྱང་ཆུབ་ཏུ་བཀོད་དེ་སྨིན་པར་བྱས་པ་དེ་བཞིན་དུ། སེམས་ཅན་གཉིས་དང་གསུམ་ནས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཐའ་ལ་ཐུག་གི་བར་དུ་དེ་ལྟར་བླ་མེད་བྱང་ཆུབ་ལ་བཀོད་དེ་བརྟག་པ་མཐར་གཟུང་གི་དབང་དུ་བྱས་ན་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་པར་བྱས་ཀྱང་ད་ནི་ཆོག་གོ་སྙམ་དུ་མི་སེམས་པ་ལྟ་བུའི་ངོམས་པ་མེད་པའི་བསམ་པ་སྐྱེ་བ་དེ་ཙམ་དུ་བློ་སྦྱངས་ནས་ཆོག་མི་ཤེས་པའི་བསམ་པ་བསྐྱེད་པའོ། །གཉིས་པ་རྒྱ་ཆེན་པོའི་བསམ་པ་ནི་དེ་ལྟ་བུའི་སྦྱིན་པ་སོགས་སྐད་ཅིག་གཅིག་ཙམ་དུ་མི་བྱེད་པའི་དུས་མེད་པར་བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོ་ལ་འདུག་གི་བར་དུ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་བྱེད་པར་འདོད་པའི་བསམ་པའོ། །གསུམ་པ་དགའ་བའི་བསམ་པ་ནི་དེ་ལྟར་སྦྱིན་སོགས་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་སེམས་ཅན་སྨིན་པར་བྱས་པ་དེ་དག་ལ་འདི་རྣམས་བདག་གི་བླ་མེད་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པའི་གྲོགས་ཡིན་ནོ་ཞེས་དགའ་བའི་བསམ་པ་སྐྱེ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ཕན་བཏགས་ཡུལ་གྱི་སེམས་ཅན་དེ་དག་དགའ་བ་སྐྱེ་བ་མིན་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཞིང་སེམས་ཅན་དེ་དག་ལ་ཤིན་ཏུ་དྲིན་དུ་བརྩི་ཞིང་དགའ་བའོ། །བཞི་པ་ཕན་པའི་བསམ་པ་ནི་བྱང་
ཆུབ་སེམས་དཔས་ཕན་བཏགས་པ་དེ་ལྟ་བུས་སེམས་ཅན་ལ་བདག་གིས་ཕན་བཏགས་སོ་སྙམ་དུ་མི་སེམས་ཀྱི། ཕན་བཏགས་ཡུལ་སེམས་ཅན་དེ་རྣམས་ཀྱིས་བདག་ལ་ཕན་བཏགས་སོ་སྙམ་དུ་བསམ་པར་བྱེད་དེ། ཕན་བཏགས་ཡུལ་གྱི་སེམས་ཅན་མེད་ན་བདག་གིས་བླ་མེད་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཚོགས་རྫོགས་པར་མི་འགྱུར་ལ། དེ་དག་ལ་ཕན་བཏགས་པས་བདག་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་དེས་བདག་ལ་ཕན་ཆེན་པོ་བཏགས་སོ་ཞེས་སེམས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྔ་པ་མ་གོས་པའི་བསམ་པ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྦྱིན་སོགས་ཀྱིས་གཞན་ལ་དེ་ལྟར་ཕན་བཏགས་ཀྱང་། དེའི་ལན་དུ་རེ་བ་དང་མཐོ་རིས་ཀྱི་འབྲས་བུའི་རྣམ་སྨིན་ལ་རེ་བ་མེད་པར་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་དེ་ལྟར་སྤྱོད་ཅིང་རང་དོན་ལ་མ་ཆགས་པའོ། །དྲུག་པ་དགེ་བའི་བསམ་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་དེ་ལྟར་སྦྱིན་སོགས་རྒྱ་ཆེན་པོ་བྱས་པ་དེའི་འབྲས་བུ་རང་གཅིག་པུས་མྱོང་བར་མི་འདོད་ཀྱིས། དགེ་བའི་རྩ་བ་དེས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བའོ། །སྦྱིན་པའི་བསམ་པ་དྲུག་པོ་དེ་བཞིན་དུ་ཚུལ་ཁྲིམས་ནས་ཤེས་རབ་ཀྱི་བར་ལ་སྦྱང་བ་ནི། གང་སྟོང་གསུམ་གྱི་སྟོང་ཆེན་པོའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མེས་རབ་ཏུ་གང་བ། མེའི་གཉེན་པོ་ཆུ་ལ་སོགས་པ་བདེ་བར་བྱེད་པའི་ཡོ་བྱད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་རྟག་ཏུ་ཕོངས་པ་དེ་ལྟ་བུའི་གནས་སུ། བདག་གི་ལུས་གཅིག་གི་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བ་ཙམ་མིན་པར་ལུས་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དང་མཉམ་པས། དུས་བསྐལ་
པ་ཚད་ཡོད་བརྒྱ་དང་སྟོང་སོགས་བགྲང་རུང་མིན་པར་བསྐལ་པ་གང་གཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་དང་མཉམ་པའི་ཚེའི་ཚད་དུ། སྤྱོད་ལམ་སྣ་གཅིག་གིས་མ་ཡིན་གྱི། འགྲོ་འདུག་ཉལ་འཆག་གི་སྤྱོད་ལམ་བཞི་སྤྱོད་པས་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་གི་ཚུལ་ཁྲིམས་བསྒྲུབ་པ་ནས་མཐར་བླ་མེད་བྱང་ཆུབ་ཏུ་འཚང་རྒྱ་བར་འགྱུར་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་ཀྱང་། དེ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕུང་པོ་རྫོགས་པས་ཆོག་གོ་སྙམ་དུ་མི་བསམ་པ་དང་། ཤེས་རབ་ལ་ཡང་དེ་དང་ཚུལ་འདྲ་བར་སྦྱར་ཏེ་ཆོག་མི་ཤེས་པ་དང་། རྒྱ་ཆེ་བ་སོགས་གོང་དང་ཐུན་མོང་དུ་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །བཞི་པ་ཐབས་ལ་བརྟེན་ཏེ་བསྒོམ་པ་ནི། ཕར་ཕྱིན་རྣམས་གང་དང་གང་སྤྱོད་ཀྱང་དེ་དང་དེའི་འཁོར་གསུམ་དུ་དམིགས་པ་མེད་པའི་ཆ་ནས་ཐབས་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་བཤད་ཀྱང་དོན་ལ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པ་སྟེ་འདིས་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་དང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་འགྲུབ་ཅིང་དག་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཐབས་ཞེས་བྱའོ། །ལྔ་པ་དབང་འབྱོར་པ་ཉིད་ལ་བརྟེན་པ་ནི། དག་པའི་ས་གསུམ་དུ་དབང་ཐོབ་པའི་དུས་ན་ཕར་ཕྱིན་རྣམས་ལ་རྩོལ་མེད་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་སྤྱོད་པ་སྟེ། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་མཐར་ཐུག་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སར་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བརྙེས་ནས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་ཕར་ཕྱིན་དྲུག་ལ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་འཇུག་པའོ། །དེ་ལ་སྐུ་དང་། སྤྱོད་པ་དང་། སྟོན་པ་ལ་དབང་འབྱོར་པ་གསུམ་གྱི་དང་པོ་ཆོས་སྐུ་དང་ལོངས་སྐུ་གཉིས། གཉིས་པ་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་དང་། གསུམ་པ་གསུང་གིས་ཆོས་སྟོན་པ་ལ་དབང་འབྱོར་པའོ། །དྲུག་པ་
ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གི་དབྱེ་བ་བསྟན་པ་ནི། ཕར་ཕྱིན་རྣམས་ལ་ནང་གི་དབྱེ་བ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ཡོད་མོད་ཀྱི། མདོར་བསྡུས་ཏེ་དབྱེ་བ་བྱས་ན་ཕར་ཕྱིན་རེ་རེ་ལ་ཡང་། རང་བཞིན་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་དྲུག་རེ་དྲུག་རེ་ཡོད་པས་ཕར་ཕྱིན་རེ་རེ་ཡང་ཚིགས་བཅད་གཉིས་རེས་བསྟན་པ་ནི། དོན་རྣམས་གཏོང་བར་བྱེད་པ་དང་། ཞེས་སོགས་ཚིགས་བཅད་བཅུ་གཉིས་ཀྱིས་བསྟན་ཏེ། སྦྱིན་པའི་ཕར་ཕྱིན་གྱི་རབ་དབྱེ་ལ། སྦྱིན་པའི་རང་བཞིན་ནམ་ངོ་བོ་ནི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཞིང་དང་།ཕན་འདོགས་པའི་ཞིང་དང་སྡུག་བསྔལ་ཅན་གྱི་ཞིང་ལ་ཕྱི་དང་ནང་གི་དོན་ནམ་དངོས་པོ་རྣམས་གཏོང་བར་བྱེད་པའོ། །རྒྱུའམ་གནས་ནི་མ་ཆགས་པ་སོགས་དགེ་བའི་རྩ་བ་གསུམ་སེམས་པ་ལ་བརྟེན་པ་དང་འབྲས་བུ་ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཐོབ་པ་དང་། བྱེད་ལས་གཞན་ལ་ཕན་བཏགས་པ་དང་རང་སྐྱེ་བ་གཞན་དུ་ལོངས་སྤྱོད་ཆེན་པོ་ཐོབ་པས་རང་གཞན་གཉིས་ཀ་རྗེས་སུ་འཛིན་པ་དང་། ཟང་ཟིང་དང་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པས་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་དང་། ལྡན་པ་ནི་སྦྱིན་པ་དེ་ཡང་སེར་སྣ་མེད་པ་དང་ཐ་མི་དད་དུ་ལྡན་པར་ནི། དབྱེ་བ་གསུང་རབ་ཀྱི་ཚིག་དོན་མ་ནོར་བར་འཆད་པ་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་དང་། ཕྱི་ནང་གི་དངོས་པོ་གཏོང་བ་ཟང་ཟིང་གི་སྦྱིན་པ་དང་། རྒྱལ་པོ་དང་རྐུན་པོ་མེ་ཆུའི་འཇིགས་པ་སོགས་ལས་བསྐྱབས་པ་མི་འཇིགས་པ་གཏོང་བའམ་སྦྱིན་པ་སྟེ་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །སྦྱིན་པ་ཡི་ངོ་བོ་དང་རྒྱུ་ལ་སོགས་པ་དེ་འདྲ་བར་ཡོངས་སུ་ཤེས་ནས་མཁས་པ་བྱང་སེམས་རྣམས་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་
སྒྲུབ་པར་བྱེད་དོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ནི་ཡན་ལག་དྲུག་དང་ལྡན་པ་སྟེ། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པར་གནས་པ། ཆོས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ། སྤྱོད་ཡུལ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ། སོ་སོར་ཐར་པའི་སྡོམ་པས་བསྡམས་པ། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་ཕྲ་རབ་ཙམ་ལ་ཡང་འཇིགས་པར་ལྟ་བ། བསླབ་པའི་གཞི་རྣམས་ཡང་དག་པར་བླངས་ཏེ་སློབ་པའོ། །དེ་ཡང་དང་པོ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡང་དག་པར་སྲུང་བའོ། །གཉིས་པ་ཆོས་གོས་སོགས་ལུང་བཞིན་སྤྱོད་པ་དང་ལྡན་པས་དམ་པས་མ་སྨད་པའོ། །གསུམ་པ་སྨད་འཚོང་དང་ཤན་པ་ཆང་འཚོང་སོགས་སྤྱོད་ཡུལ་མ་མིན་པའི་གནས་ལྔར་འཇུག་པ་སྤངས་པའོ། །བཞི་པ་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །ལྔ་པ་ཉེས་པ་ཕྲ་མོས་ཀྱང་མ་གོས་པར་བྱེད་པའོ། །དྲུག་པ་བསླབ་བཞི་མཐའ་དག་ལ་རྫོགས་པར་སློབ་པའོ། །རྒྱུ་ནི་ཞི་བ་ངེས་འབྱུང་གི་བསམ་པས་ཟིན་པའོ། །འབྲས་བུ་བདེ་འགྲོ་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་དང་། སེམས་འགྱོད་པ་མེད་པར་མཐོང་ཆོས་བདེ་བ་རེག་པའི་སྒོ་ནས་སེམས་གནས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་འགྲུབ་པ་སྦྱིན་པར་བྱེད་པ་དང་། བྱེད་ལས་ས་ཆེན་པོ་ལོ་ཏོག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྟེན་ཡིན་པ་ལྟར་དགེ་བའི་ཆོས་ཀུན་གྱི་གཞི་རྟེན་དུ་གྱུར་པ་དང་། ཉོན་མོངས་པའི་གདུང་བ་ཞི་བར་བྱེད་པ་དང་། ཚེ་འདིར་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་ཤ་འཁོན་གཉེར་བ་སོགས་ཀྱི་འཇིགས་པ་དང་། ཚེ་རབས་གཞན་དུ་ངན་སོང་གསུམ་གྱི་འཇིགས་པ་མེད་པ་དང་གསུམ་མོ། །ལྡན་པ་ནི་སྒོ་གསུམ་དགེ་བ་ལ་གནས་པའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་དང་ལྡན་པ་དང་། འཇུག་པའམ་དབྱེ་བ་ནི་གསོལ་ཞིང་ཞུ་བའི་ལས་
ཀྱིས་མཁན་སློབ་ལས་སོ་སོར་ཐར་པའི་སྡོམ་པ་ནོད་པ་ནི་བརྡར་བཏགས་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། བསམ་གཏན་དང་ཟག་མེད་ཀྱི་སྡོམ་པ་གཉིས་ནི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ཐོབ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དག་སྟེ། དེ་ལྟ་བུ་རྟེན་གྱི་གང་ཟག་སྡོམ་པ་ལ་གནས་པ་རྣམས་ལ་ཡོད་ཀྱི་གཞན་ལ་མ་ཡིན་ནོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་དེ་འདྲར་ཡོངས་ཤེས་ནས། མཁས་པས་ཡང་དག་སྒྲུབ་པར་བྱེད། བཟོད་པའི་ངོ་བོ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་གནོད་པས་མི་མཇེད་པའི་བཟོད་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཅི་མི་སྙམ་པའི་བཟོད་པ་དང་། ཆོས་ཟབ་མོའི་དོན་ལ་མི་སྐྲག་པའི་བཟོད་པ་གསུམ་གྱི་རང་བཞིན་དུ་གྱུར་པའོ། །རྒྱུ་ནི་སེམས་ཅན་ལ་སྙིང་རྗེ་བས་གནོད་པས་མི་མཇེད་པའམ་མི་འཁྲུགས་པ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་གནས་པ་དང་ཐོས་པའི་ཆོས་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར། བཟོད་པ་གཞན་གཉིས་འབྱུང་ངོ་། །འབྲས་བུ་ཕན་ཡོན་ལྔར་ནི་ཡང་དག་པར་བཤད་དེ། འཐབ་རྩོད་མེད་པས་འཁོན་མི་མེད་པ་དང་། མཛའ་བོ་མང་བས་དབྱེན་མི་མང་བ་དང་། མཐོང་ཆོས་ལ་ལུས་སེམས་བདེ་བ་དང་། དགའ་བཞིན་དུ་འཆི་བའི་དུས་བྱེད་པ་དང་། ཤི་འཕོས་ནས་བདེ་འགྲོར་འགྲོ་བའི་ཕན་ཡོན་ལྔའོ། །བཟོད་པ་དེ་ནི་རང་བདེ་བར་གནས་པ་དང་གཞན་ལ་ཟུག་རྔུ་མི་འབྱིན་པས་རང་དང་གཞན་གཉིས་ཀྱི་དོན་བྱེད་དེ་ཞེས་པ་བྱེད་ལས་སོ། །དཀའ་ཐུབ་ཀུན་གྱི་ནང་ན་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ཀུན་ཏུ་ལྡན་པ་ནི་དོན་ཏོ། །བཟོད་པ་དེ་ལ་སྔར་ངོ་བོའི་སྐབས་སུ་བཤད་པ་དེ་ནི་དབྱེ་བ་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་འདོད་དོ། །བཟོད་པ་དེ་འདྲར་ཡོངས་ཤེས་
ནས། མཁས་པས་ཡང་དག་སྒྲུབ་པར་བྱེད། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ངོ་བོ་ནི་དགེ་བའི་ཆོས་ལ་ཡང་དག་པར་སྤྲོ་བ་དང་། རྒྱུ་དགེ་ཆོས་ལ་མོས་ཤིང་དད་པ་དང་། དེ་བསྒྲུབ་པར་འདུན་པ་ལ་བརྟེན་པ་དང་། འབྲས་བུ་དྲན་པ་སོགས་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ་བར་བྱེད་པ་དང་། བྱེད་ལས་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་གཉེན་པོ་བྱེད་པ་དང་། ལྡན་པ་མ་ཆགས་པ་ལ་སོགས་པ་དག་པའི་ཡོན་ཏན་ཀུན་དང་ལྡན་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་དེ་དག་ལ་ནི་དབྱེ་བ་དེ་ནི་རྣམ་པ་བདུན་ཏེ། ཡུལ་གྱིས་ཕྱེས་ན་བསླབ་པ་གསུམ་ལ་བརྩོན་པའི་སྒོ་ནས་གསུམ། ངོ་བོས་ཕྱེས་ན་ལུས་དང་སེམས་ཀྱི་བརྩོན་འགྲུས་གཉིས། སྦྱོར་བས་ཕྱེས་ན་གུས་སྦྱོར་དང་རྟག་སྦྱོར་གཉིས་ཏེ་བདུན་ནམ། ཡང་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་དབྱེ་སྒོ་གཞན་ལྷག་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བསླབ་པ་ལུས་ཀྱི་བརྩོན་འགྲུས་ལ་སྒོ་ལྔའི་འཁོར་དུ་སྐྱེས་པའི་སེམས་བྱུང་བརྩོན་འགྲུས་ལྔ་དང་། ལྷག་པའི་སེམས་དང་། ལྷག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་བསླབ་པ་ཡིད་ཤེས་ཀྱི་འཁོར་དུ་བྱུང་བ་གཉིས་ནི་སེམས་ཀྱི་བརྩོན་འགྲུས་ཏེ་རྣམ་པ་བདུན་དུ་ཡང་གསུངས་སོ། །བརྩོན་འགྲུས་དེ་འདྲར་ཡོངས་ཤེས་ནས། མཁས་པས་ཡང་དག་སྒྲུབ་པར་བྱེད། བསམ་གཏན་གྱི་ངོ་བོ་སེམས་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཡུལ་ལ་མི་གཡེང་བར་ནང་དུ་རྩེ་གཅིག་གནས་པ་དང་། རྒྱུ་ནི་དམིགས་པ་མ་བརྗེད་པར་དྲན་པ་དང་། རྒྱུན་དུ་སྒོམ་པར་བྱེད་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ལ་བརྟེན་པ་དང་། འབྲས་བུ་ལུས་སེམས་ལ་ཤིན་ཏུ་སྦྱང་བའི་བདེ་བ་དང་། འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་སྡུག་བསྔལ་བྲལ་བའི་
ཁམས་གོང་མ་གཟུགས་ཁམས་སུ་སྐྱེ་བས་བདེ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དང་། བྱེད་ལས་རྫུ་འཕྲུལ་སོགས་མངོན་པར་ཤེས་པ་དབང་བསྒྱུར་བ་དང་། ལྷ་དང་ཚངས་པ་འཕགས་པའི་གནས་པ་ལ་དབང་བསྒྱུར་བ་ཉིད་བྱེད་དོ། །ལྷའི་གནས་པ་ནི་བསམ་གཏན་བཞི་དང་གཟུགས་མེད་པའི་སྙོམས་འཇུག་བཞིའོ། །ཚངས་པའི་གནས་པ་ནི་ཚད་མེད་པ་བཞིའོ། །རྣམ་ཐར་སྒོ་གསུམ་ལ་སོགས་པ་འཕགས་པའི་གནས་པའོ། །ལྡན་པ་ནི་དཀར་པོའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་གཙོ་བོ་ཡི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་སྟེ་སེམས་ཀྱི་དབང་ཐོབ་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཡོན་ཏན་ཁྱད་པ་ཅན་འགྲུབ་པ་དང་། རྣམ་པར་གྲོལ་བ་དང་རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྟེན་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞིའི་འཇུག་པ་ནི་བསམ་གཏན་བསྒོམ་པའི་གང་ཟག་དེ་དག་ལ་ཡོད་ཀྱི་གཞན་ལ་མེད་ཅིང་དེ་ནི་དབྱེ་བ་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། གཉེན་པོའི་ཡན་ལག་གིས་དབྱེ་ན། རྟོག་དཔྱོད་གཉིས་བཅས། རྟོག་མེད་དཔྱོད་བཅས། རྟོག་དཔྱོད་གཉིས་ཀ་མེད་པ་གསུམ་སྟེ་དོན་གོང་དུ་བཤད་པ་བཞིན་ནོ། །ཡོན་ཏན་གྱི་ཡན་ལག་གིས་ཕྱེས་ན། བསམ་གཏན་གཉིས་པ་མན་ཆད་དགའ་བ་དང་ལྡན་པ་དང་། གསུམ་པ་བདེ་བ་དང་ལྡན་པ། བཞི་པ་ཡན་ཆད་བཏང་སྙོམས་དང་ལྡན་པ་སྟེ་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །བསམ་གཏན་དེ་འདྲར་ཡོངས་ཤེས་ནས། མཁས་པས་ཡང་དག་སྒྲུབ་པར་བྱེད། ཤེས་རབ་ཀྱི་ངོ་བོ་ཇི་ལྟ་ཇི་སྙེད་ཀྱི་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ཡང་དག་པར་རབ་ཏུ་རྣམ་པར་འབྱེད་པའོ། །བདེན་དོན་མཐོང་བའི་ཤེས་རབ་དེ་ལྟ་བུའི་རྒྱུ་ནི་
ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བརྟེན་པ་དང་། འབྲས་བུ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ལས་གྲོལ་བར་བྱེད་དེ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཉོན་མོངས་པ་རེ་ཞིག་གཞིལ་བར་བྱེད། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཉན་རང་གི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་བག་ལ་ཉལ་སྤོང་བར་བྱེད། བདག་མེད་གཉིས་རྟོགས་པ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་སྒྲིབ་པ་གཉིས་ཀྱི་བག་ལ་ཉལ་སྤོང་བར་བྱེད་དོ། །བྱེད་ལས་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་ཚོང་དང་ཞིང་རྨོ་སོགས་འཚོ་ཚིས་ཤེས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་སྲོག་གནས་སྐབས་སུ་འཚོ་བ་ཙམ་བྱེད་མོད་ཀྱང་། དེ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ། ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཆོས་ཀྱི་འཚོ་བས་དགེ་བའི་རྩ་བའི་སྲོག་མི་འཆད་པར་མཐར་ཐུག་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་རྟག་པའི་གོ་འཕང་འགྲུབ་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་འཚོ་བ་དམ་པ་དང་གཞན་ལ་ལེགས་པར་བཤད་པས་དགེ་བའི་འཚོ་བ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྡན་པ་ནི་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྣོད་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ཏེ། ཡུམ་རྣམས་ལས། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཀྱི་དམ་པའོ། །གཙོ་བོའོ། །ཁྱད་པར་ཅན་ནོ། །ཞེས་གསུངས་པ་བཞིན་ནོ། །གཞིའི་འཇུག་པ་ནི་རྟེན་གྱི་གང་ཟག་ཤེས་རབ་ཅན་རྣམས་ལ་ཡོད་ཀྱི་གཞན་ལ་མེད་པའི་ཁྱད་པར་དང་ཤེས་རབ་དེ་ལ་འཇུག་པའི་དབྱེ་བ་ནི། སྐབས་འདིར་ཤེས་རབ་ཀྱི་གཙོ་བོའི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཤེས་རབ་ཆོས་མཆོག་མན་ཆད་དང་འཇིག་རྟེན་འདས་པ་ཆུང་ངུའི་ཉན་རང་གི་ཤེས་རབ་དང་། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་
པ་ཆེན་པོ། བྱང་སེམས་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཤེས་རབ་དང་རྣམ་པ་གསུམ་མོ། །ཤེས་རབ་དེ་འདྲར་ཡོངས་ཤེས་ནས། །མཁས་པས་ཡང་དག་སྒྲུབ་པར་བྱེད། །ཅེས་སོ། །བདུན་པ་དཀར་པོའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གི་ནང་དུ་བསྡུ་བ་ནི། དཀར་པོའི་ཆོས་ཀུན་སོགས་ཚིགས་བཅད་གཅིག་གིས་བསྟན་ཏེ། ས་དང་ཕར་ཕྱིན་བྱང་ཕྱོགས་དགེ་བསྡུ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གི་ནང་དུ་འདུ་སྟེ། ཇི་ལྟར་ན་དཀར་པོའི་ཆོས་ཀུན་ནི་མདོར་བསྡུ་ན་མཉམ་པར་མ་བཞག་པ་རྣམ་པར་གཡེང་བ་ཡི་གནས་སྐབས་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་དགེ་བ་ཇི་སྙེད་པ་དང་། མཉམ་པར་བཞག་པའི་སེམས་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་དགེ་བ་ཇི་སྙེད་པ་དང་། མཉམ་པར་བཞག་པ་ཡང་ཡིན་ལ་མ་བཞག་པ་ཡང་ཡིན་པས་གཉིས་ཀར་ཤེས་པར་བྱ་བ་བཟོད་བརྩོན་ལྟ་བུ་སྟེ་ཆ་གསུམ་དུ་འདུ་བ་ལས། མཉམ་པར་མ་བཞག་པའི་དགེ་བའམ་དཀར་པོའི་ཆོས་ཀུན་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་སྦྱིན་པ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་ཏེ་དང་པོ་གཉིས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྡུས་པ་ཡིན་ཏེ། སྦྱིན་པ་ཡང་ལུས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཡོངས་སུ་གཏོང་བས་མཉམ་པར་མ་བཞག་པའི་ངོ་བོ་ཡིན་ཞིང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱང་། སོ་ཐར་དང་། བསམ་གཏན། ཟག་མེད་ཀྱི་སྡོམ་པ་གསུམ་ལས། སོ་ཐར་གྱི་ལུས་ངག་གི་སྤོང་བ་བདུན་ནི་མཉམ་པར་མ་བཞག་པ་སྟེ། སེམས་ཀྱིས་བསྡུས་པ་མིན་པས་སོ། །བསམ་གཏན་ཤེས་རབ་གཉིས་ཀྱིས་མཉམ་པར་བཞག་པའི་
དཀར་ཆོས་རྣམས་བསྡུས་ཏེ། བསམ་གཏན་ནི་དངོས་སུ་མཉམ་པར་བཞག་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་ལ། དེའི་ནང་དུ་བསམ་གཏན་དང་ཟག་མེད་ཀྱི་སྡོམ་པ་ཡང་བསྡུའོ། །ཤེས་རབ་ལ་ཐོས་བསམ་གྱི་ཤེས་རབ་ནི་མཉམ་པར་མ་བཞག་པའི་ནང་དུ་བསྡུ་ལ། བསྒོམ་པའི་ཤེས་རབ་ནི་མཉམ་བཞག་ཏུ་འདུ་སྟེ། ལྷག་མཐོང་ཡིན་པས་སོ། །བཟོད་པ་བརྩོན་འགྲུས་གཉིས་ནི། མཉམ་པར་མ་བཞག་པའི་སྦྱིན་པ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་འཇུག་པའི་དུས་ན་ཡོད་པས་མཉམ་པར་མ་བཞག་པར་གཏོགས་ལ། ཞི་ལྷག་སྒོམ་པའི་དུས་ན་ཡང་བཟོད་བརྩོན་ཡོད་པ་ནི་མཉམ་པར་བཞག་པར་གཏོགས་པ་ཡིན་པས། དེ་གཉིས་ཀྱིས་དེ་དག་ཡོངས་སུ་བསྡུས་པའོ། །བརྒྱད་པ་ཕར་ཕྱིན་རྣམས་ཀྱི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་སྤོང་བ་ནི། ཕྱིན་དྲུག་རེ་རེར་ཚིགས་བཅད་རེ་རེས་བསྟན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྦྱིན་པ་ནི། མི་མཐུན་ཕྱོགས་བདུན་དང་བྲལ་བ་སྟེ། གང་ཞེ་ན་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་དངོས་པོ་ལ་ཆགས་ནས་གཏོང་མི་ཕོད་པ་ནི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཡིན་ལ།དེ་སྤང་བས་ལོངས་སྤྱོད་ལ་མ་ཆགས་པའོ། །སློང་བ་འོང་ན་དེ་མ་ཐག་ཏུ་མི་སྦྱིན་པར་དུས་བརྒྱངས་ཏེ་ཕྱི་བཤོལ་བྱེད་པ་སྤངས་པས། ཕྱི་བཤོལ་ལ་མི་ཆགས་པ་དང་། སྦྱིན་པ་འདི་ཙམ་བཏང་བས་ཆོག་ཅེའམ། གང་ཟག་འདི་ཙམ་ལ་སྦྱིན་ཞེས་སམ། ཕྱོགས་འདིར་སྦྱིན་དུས་འདི་ཙམ་ཞིག་སྦྱིན་ཞེས་ཕྱོགས་ལྷུང་རིས་ཆད་ལྟ་བུས་ཆོག་འཛིན་མེད་པར། དངོས་པོ་དང་ཡུལ་དུས་གང་ཟག་ཕྱོགས་ལྷུང་མེད་པར་བྱེད་པས་ཆོག་པར་འཛིན་པ་ལ་ཆགས་པ་མེད་པ་དང་། སྦྱིན་
པ་བྱིན་པའི་ལན་ལ་རེ་བས་ཆགས་པ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། སྦྱིན་པ་བྱིན་པས་མ་འོངས་པ་ན་ལོངས་སྤྱོད་ཆེན་པོའི་རྣམ་སྨིན་འདོད་པ་ལ་མ་ཆགས་པ་དང་། མི་མཐུན་ཕྱོགས་སེར་སྣ་དང་ཆགས་པའི་བག་ཉལ་ལ་མི་ཆགས་པ་སྟེ། སེར་སྣས་བསླད་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་པར་གཏོང་བའོ། །ཡིད་བྱེད་དང་རྣམ་རྟོག་གི་རྣམ་པར་གཡེང་བ་ལ་ཆགས་པ་མེད་པ་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཉན་རང་གི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་བསྔོ་བའི་ཡིད་བྱེད་དང་། འཁོར་གསུམ་དུ་དམིགས་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤངས་བའོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ནི། འཆལ་ཚུལ་ལ་མ་ཆགས། ཕྱི་བཤོལ་ལ་མི་ཆགས། ཕྱོགས་རེའི་ཆོག་འཛིན་ལ་ཆགས་པ་མེད། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱིས་གཞན་གནོད་མ་བྱས་པ་སོགས་ཀྱིས་ལན་དུ་རེ་བ་ལ་ཆགས་པ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། ཟག་བཅས་ཀྱི་རྣམ་སྨིན་ལ་མ་ཆགས། ཉོན་མོངས་པའི་བག་ཉལ་ལ་མི་ཆགས། དམན་ལམ་ཡིད་བྱེད་དང་འཁོར་གསུམ་དངོས་ཞེན་གྱི་རྣམ་རྟོག་ལ་ཆགས་པ་མེད་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བཟོད་པ་ནི་ཞེ་སྡང་གིས་རྒྱུད་འཁྲུགས་ནས་གཞན་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པ་ལ་མ་ཆགས་པ་དང་། དེ་མ་ཐག་ཏུ་བཟོད་པར་མི་བྱེད་པར་ཕྱི་བཤོལ་ལ་མི་ཆགས་པ་དང་། བཟོད་པ་ཉི་ཚེ་བ་ཅུང་ཟད་ཙམ་གྱིས་ཆོག་པར་འཛིན་པ་ལ་ཆགས་པ་མེད་པ་དང་། འདི་ལ་བཟོད་པར་བྱས་ན་ཚུར་རང་ལ་ལན་དུ་ཕན་འདོགས་པ་ལ་ཆགས་པ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། བཟོད་པ་བསྒོམས་ན་མ་འོངས་པར་གཟུགས་བྱད་བཟང་ཞིང་འཁོར་མང་པོར་འགྱུར་རོ་སྙམ་དུ་རྣམ་སྨིན་ལ་མ་ཆགས་པ་དང་། མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཞེ་སྡང་གི་བག་ཉལ་ལ་མི་ཆགས་པ་དང་། ཡིད་བྱེད་
དང་རྣམ་རྟོག་གི་གཡེང་བ་ལ་ཆགས་པ་མེད་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བརྩོན་འགྲུས་ནི། མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལེ་ལོ་མངོན་གྱུར་ལ་མ་ཆགས་པ་དང་། དགེ་ཕྱོགས་ལ་མྱུར་དུ་མི་འཇུག་པར་ཕྱི་བཤོལ་ལ་མི་ཆགས་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཉི་ཚེ་བས་ཆོག་པར་འཛིན་པ་ལ་ཆགས་པ་མེད་པ་དང་། གཞན་དོན་ལ་བརྩོན་པས་དེས་བདག་ལ་ཕན་འདོགས་པའི་ལན་ལ་ཆགས་པ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། མ་འོངས་པར་ལས་ཀྱི་མཐའ་རྣམས་འགྲུབ་པ་སོགས་རྣམ་སྨིན་ལ་མ་ཆགས་པ་དང་། མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལེ་ལོའི་བག་ཉལ་ལ་མི་ཆགས་པ་དང་། དམན་ལམ་ཡིད་བྱེད་དང་འཁོར་གསུམ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལ་ཆགས་པ་མེད་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསམ་གཏན་ནི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་རྣམ་གཡེང་མངོན་གྱུར་ལ་མ་ཆགས་པ་དང་། ནམ་ཞིག་བསྒོམ་སྙམ་དུ་ཕྱི་བཤོལ་ལ་མི་ཆགས་པ་དང་། བསམ་གཏན་ཉི་ཚེ་བ་ཙམ་གྱིས་ཆོག་འཛིན་ལ་ཆགས་པ་མེད་པ་དང་། བསམ་གཏན་གྱིས་གཞན་ལ་ཕན་བཏགས་པའི་ལན་ལ་ཆགས་པ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། ལུས་ལ་ནད་མེད་པ་དང་ཁམས་གོང་མར་སྐྱེ་བའི་རྣམ་སྨིན་ལ་མ་ཆགས་པ་དང་། མི་མཐུན་ཕྱོགས་རྣམ་གཡེང་གི་བག་ཉལ་ལ་མི་ཆགས་པ་དང་། དམན་ལམ་ཡིད་བྱེད་དང་འཁོར་གསུམ་དུ་རྟོག་པའི་གཡེང་བ་ལ་ཆགས་པ་མེད་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཤེས་རབ་ནི། རྟག་ཆད་ཀྱི་ལྟ་བ་སོགས་ཤེས་རབ་འཆལ་བ་མངོན་གྱུར་ལ་མ་ཆགས་པ་དང་། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བཀུར་སྟིས་བསྟེན་པ་དང་ཐོས་བསམ་སོགས་ལ་ཕྱི་བཤོལ་བྱེད་པ་ལ་མི་ཆགས་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཅུང་ཟད་ཙམ་གྱིས་ཆོག་པར་འཛིན་པ་ལ་ཆགས་པ་མེད་པ་དང་། བདག་
གིས་ཆོས་བཤད་པ་ན་གཞན་གྱིས་བདག་ལ་ཕན་འདོགས་སུ་རེ་བས་ལན་ལ་ཆགས་པ་ཉིད་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་ཤེས་རབ་སྦྱངས་ན་མ་འོངས་པ་ན་མཁས་པར་འགྱུར་སྙམ་དུ་རྣམ་སྨིན་ལ་མ་ཆགས་པ་དང་། འཆལ་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་བག་ལ་ཉལ་ལ་མི་ཆགས་པ་དང་། དམན་པའི་མྱང་འདས་སུ་བསྔོ་བ་དང་འཁོར་གསུམ་དངོས་ཞེན་གྱི་རྣམ་རྟོག་གི་གཡེང་བ་ལ་ཆགས་པ་མེད་པའོ། །དགུ་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་བསྟན་པ་སངས་རྒྱས་སྲས་རྣམས་སློང་དང་འཕྲད་ན་སོགས་ཚིགས་བཅད་ཉེར་གསུམ་གྱིས་བསྟན་པ་ལས། དང་པོ་ཕར་ཕྱིན་དྲུག་པོ་རེ་རེ་ཡང་རྒྱ་ཆེ་བ་དང་ཟང་ཟིང་མེད་པ་དང་དོན་ཆེ་བ་དང་། མི་ཟད་པའི་ཡོན་ཏན་བཞི་དང་ལྡན་པར་བསྟན་པ་ནི། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྲས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་སློང་བ་པོ་དང་འཕྲད་ན་རང་གི་སྲོག་ཀྱང་གཏོང་ན་དངོས་པོ་གཞན་ལྟ་ཅི་སྨོས་སོ། །གཏོང་བ་དེ་ཡང་དུས་རེས་འགའ་བ་མ་ཡིན་པར་འཁོར་བའི་མཐའི་བར་དུ་རྟག་ཏུ་གཏོང་བ་ནི་སྦྱིན་པ་ཆེ་བའི་ཡོན་ཏན་ནོ། །སྙིང་རྗེས་ཀུན་ནས་བསླངས་ཏེ་གཞན་ལ་ཕན་འདོད་ཁོ་ནས་སྦྱིན་པ་ཡིན་པས། གཞན་ལ་ཕན་བཏགས་པ་དེའི་ལན་ཀྱང་མི་རེ་ལ་ཕྱི་མར་སྦྱིན་པ་དེའི་རྣམ་སྨིན་ཡིད་འོང་འདོད་པའི་འབྲས་བུའང་དོན་དུ་མི་གཉེར་བ་ནི་ཟང་ཟིང་མེད་པའོ། །སྦྱིན་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་བསྡུས་ནས་ཀྱང་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་རང་རང་མོས་པའི་བྱང་ཆུབ་གསུམ་ལ་བཀོད་པ་ནི་དོན་ཆེ་བའོ། །སྦྱིན་པ་དེ་ཉིད་འཁོར་གསུམ་མི་དམིགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པས་འཇིག་རྟེན་པ་ལྟར་འཁོར་བའི་
འབྲས་བུ་སྨིན་ནས་ཟད་པ་དང་། ཉན་རང་ལྟར་མྱང་འདས་ཐོབ་ནས་ཟད་པ་མིན་པར། འཁོར་འདས་ཀྱི་མཐའ་ལ་མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཆེན་པོ་ཐོབ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་དག་ན་ཕྱི་མའི་མཐའི་བར་དུ་མི་ཟད་པར་བཞག་པ་ནི་མི་ཟད་པའི་ཡོན་ཏན་ནོ། །སངས་རྒྱས་སྲས་རྣམས་ཉེས་སྤྱོད་སྡོམ་པ་དང་། དགེ་ཆོས་སྡུད་པ་དང་། གཞན་དོན་ལ་བརྩོན་པའི་རང་བཞིན་ཅན་གྱི་ཚུལ་ཁྲིམས་གསུམ་པོ་མ་ཚང་བ་མེད་པ་དུས་རྟག་པ་སྟེ་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ཐོབ་པའི་བར་དུ་ཡང་དག་པར་བླངས་པ་ནི་ཉན་ཐོས་སོགས་ལ་མེད་པའི་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཡོན་ཏན་ནོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་དེའི་འབྲས་བུ་མཐོ་རིས་མངོན་པར་མི་འདོད་ལ་མཐོ་རིས་ཡང་དག་པར་ཐོབ་ཀྱང་དེའི་བདེ་བ་ལ་ཆགས་པ་མི་སྐྱེད་པ་ཟང་ཟིང་མེད་པའི་ཡོན་ཏན་ནོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་གསུམ་ལ་བཀོད་པ་ནི་དོན་ཆེ་བའི་ཡོན་ཏན་ནོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་དེ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པས་འཇིག་རྟེན་དག་ན་ནམ་ཡང་མི་ཟད་པའི་གཏེར་དུ་བཞག་པ་ནི་མི་ཟད་པའི་ཡོན་ཏན་ནོ། །རྒྱལ་བའི་སྲས་རྣམས་ཤིན་ཏུ་བྱ་དཀའ་བ་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སྨིན་པར་བྱ་བ་དང་བདག་ཉིད་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡུན་རིང་པོར་འཁོར་བར་སྐྱེ་བ་བསམ་བཞིན་འཛིན་ཅིང་ཚ་གྲང་བཀྲེས་སྐོམ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་ཅི་མི་སྙམ་པ་དང་། དེ་བཞིན་མི་ཡི་གནོད་པ་ཀུན་བཟོད་པས་རྒྱ་ཆེ་བའོ། །བཟོད་པ་བསྒོམ་པ་དེ་ཡང་རང་གིས་མཐོ་རིས་ཀྱི་བདེ་བ་དོན་དུ་གཉེར་བ་མིན་ལ། མངོན་པར་ཤེས་པའི་མཐུ་དང་ལྡན་པས་ཕ་རོལ་ལ་གནོད་ལན་བྱེད་མ་ནུས་པས་མིན་ཞིང་
སེམས་ཅན་དེ་ལ་འཇིགས་པས་བཟོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་འཇིགས་པ་ལྔ་དང་བྲལ་བས་སོ། །ཚུལ་རང་ལ་ཕན་པར་ལྟ་བས་མ་ཡིན་པས་ཟང་ཟིང་མེད་པའོ། །བཟོད་པ་བླ་ན་མེད་པས་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་གསུམ་ལ་བཀོད་པ་ནི་དོན་ཆེ་བའོ། །བཟོད་པ་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཡོངས་ཟིན་པས་འཇིག་རྟེན་དག་ན་མི་ཟད་བཞག་པ་མི་ཟད་པའི་ཡོན་ཏན་ནོ། །རྒྱལ་བའི་སྲས་རྣམས་བསམ་པ་གོ་ཆ་དང་རྗེས་སུ་བསྒྲུབ་པའི་སྦྱོར་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་བརྩོན་འགྲུས་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་མ་འདྲེས་པས་འཇིག་རྟེན་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ལས་འཕགས་ཤིང་། བདག་མེད་གཉིས་རྟོགས་པ་དང་རང་གཞན་དོན་གཉིས་སྒྲུབ་པས་ཉན་རང་གི་བརྩོན་འགྲུས་ལས་འཕགས་ཤིང་། ཕྱོགས་དང་དུས་ཀྱི་ཚད་དཔག་པར་དཀའ་བའི་བརྩོན་འགྲུས་ཡིན་པས་དཔེ་མེད་པ་བརྩམས་པར་བྱས་པ་ནི་རྒྱ་ཆེ་བའོ། །དེས་རང་དང་གཞན་གྱི་ཉོན་མོངས་པའི་ཚོགས་གཞོམ་པར་བྱས་ནས་བྱང་ཆུབ་དམ་པ་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ཟང་ཟིང་མེད་པའོ། །བརྩོན་འགྲུས་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་གསུམ་ལ་བཀོད་པ་ནི་དོན་ཆེ་བའི་ཡོན་ཏན་ནོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཡོངས་ཟིན་པས་འཇིག་རྟེན་དག་ན་མི་ཟད་བཞག་པ་མི་ཟད་པའི་ཡོན་ཏན་ནོ། །རྒྱལ་བའི་སྲས་རྣམས་དཔའ་བར་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམ་པ་ཤིན་ཏུ་མང་པོ་དང་ལྡན་ཞིང་བསམ་གཏན་བཞི་སོགས་དང་རྣམ་ཐར་ཟད་པར་ཟིལ་གནོན་སོགས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་སྒྲུབ་པ་ནི་རྒྱ་ཆེ་བའོ། །བསམ་གཏན་གྱི་བདེ་བ་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་ཅན་གྱིས་གནས་ཤིང་དེ་ཡི་རོ་མི་མྱོང་བར་སྙིང་རྗེས་སྐྱེ་བ་དམན་པ་
འདོད་པའི་ཁམས་སུ་སྐྱེ་བ་ལ་བརྟེན་པ་ནི་ཟང་ཟིང་མེད་པའོ། །བསམ་གཏན་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་གསུམ་ལ་བཀོད་པ་དོན་ཆེ་བའོ། །བསམ་གཏན་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཡོངས་ཟིན་པས་འཇིག་རྟེན་དག་ན་མི་ཟད་བཞག་པ་མི་ཟད་པའི་ཡོན་ཏན་ནོ། །རྒྱལ་བའི་སྲས་རྣམས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་དང་། ཤེས་བྱ་གང་ཡིན་པ་ཇི་སྙེད་པ་མཐའ་དག་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་ཤེས་པ་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཡོན་ཏན་ནོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལའང་བློ་ཡི་ཆགས་པ་རབ་ཏུ་མི་སྐྱེད་ན་འཁོར་བར་སྨོས་ཅི་དགོས་ཏེ་འཁོར་འདས་ཀྱི་སྣང་བ་ཐམས་ཅད་ཀུན་རྫོབ་སྒྱུ་མ་ལྟ་བུ་དང་། དོན་དམ་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ནི་ཟང་ཟིང་མེད་པའི་ཡོན་ཏན་ནོ། །ཡེ་ཤེས་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཀྱང་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་བྱང་ཆུབ་གསུམ་ལ་བཀོད་པར་བྱེད་པ་ནི་དོན་ཆེ་བའི་ཡོན་ཏན་ནོ། །ཡེ་ཤེས་དེ་སྲིད་བཞིའི་མཐའ་ལ་མི་གནས་པ་ཡིན་པས་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་དང་འདུ་འབྲལ་མེད་པར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་གཟུང་བས་འཇིག་རྟེན་དག་ན་ནམ་ཡང་མི་ཟད་པ་ཉིད་དུ་བཞག་པ་ནི་ནམ་ཡང་རྒྱུན་མི་འཆད་ཅིང་ཁྱབ་པས་མི་ཟད་པའི་ཡོན་ཏན་ནོ། །དེ་ལྟར་རྒྱ་ཆེ་བ་དང་ཟང་ཟིང་མེད་པ་དང་། དོན་ཆེ་བ་དང་། མི་ཟད་པ་སྟེ། སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་བཞིར་ནི་ཤེས་པར་བྱའོ། །སླར་ཡང་ཕར་ཕྱིན་དྲུག་གི་ཡོན་ཏན་རྣམ་པར་དག་པས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་ཚུལ་དང་། མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཚུལ་བསྟན་པ་དང་། སྦྱིན་པའི་བསྔགས་པས་མཚོན་ནས་བསྟན་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་བཞི་
ལས། དང་པོ་སློང་བ་མཐོང་རྫོགས་སོགས་ནས། ཉི་མའི་ཟེར་བཞིན་མཚུངས་པ་མེད་ཅེས་པའི་བར་གྱིས་བསྟན་ཏེ། དང་པོ་སྦྱིན་པའི་བསྔགས་པ་ནི། སློང་བ་པོ་དེས་གཏོང་བ་པོ་མཐོང་ན་དགའ་བ་དང་། མཐོང་ནས་རང་གིས་འདོད་པ་བཞིན་སྦྱིན་པ་རྫོགས་པར་བྱས་པའི་གནས་སྐབས་ན་དགའ་བ་དང་གཏོང་བ་པོ་མ་མཐོང་བ་དང་སྦྱིན་པ་མ་རྫོགས་པའི་གནས་སྐབས་སུ་མི་དགའ་བ་དང་། གཏོང་ལྡན་མཐོང་བ་དང་དེས་རང་ལ་སྦྱིན་པའི་བསམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་ལ་རྟག་ཏུ་ཡིད་ཀྱིས་སྨོན་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཡང་། སྦྱིན་པ་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བརྩེ་བ་ལྡན་པས་ནི། སློང་པ་པོ་མཐོང་ཞིང་སྦྱིན་པ་རྫོགས་ན་དགའ་བ་དང་དེ་གཉིས་བྲལ་བ་ལ་མི་དགའ་བ་དང་སློང་བ་མཐོང་བ་དང་དེ་ལ་སྦྱིན་པ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་ལ་སྨོན་པ་དེ་གསུམ་སློང་བ་པོའི་དགའ་བ་སོགས་ལས་ལྷག་པར་ལྡན་པས། སློང་བ་པོའི་དེ་གསུམ་རྟག་ཏུ་ཟིལ་གྱིས་གནོན་ཏེ། སློང་བ་པོས་སྦྱིན་པ་བྱེད་པ་དེ་མཐོང་བས་དགའ་བ་དེ་བས་ཆེས་ལྷག་པར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་སློང་བ་པོ་མཐོང་བས་དགའ་བ་དང་། སློང་བ་པོས་སྦྱིན་པ་ཐོབ་ནས་བསམ་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་དགའ་བ་དེ་ལས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་དེ་ལ་གཏོང་བ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་དགའ་བ་ལྷག་པར་ཆེ་བ་སོགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྦྱིན་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པའི་ཡོན་ཏན་ནི། སྙིང་བརྩེ་བས་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ནི། རང་གི་སྲོག་དང་ལོངས་སྤྱོད་དང་ཆུང་མ་དག་
རྟག་ཏུ་བཏང་བ་ལ་མི་དགའ་བ་ཅུང་ཟད་མེད་པར་ཤིན་ཏུ་དགའ་བར་བྱེད་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེས། རང་གི་དོན་དུ་གཞན་གྱིས་སྲོག་གཅོད་པ་དང་། མ་བྱིན་པ་ལེན་པ་དང་། འདོད་པས་ལོག་པར་ གཡེམ་པ 
་དེ་སྤོང་བ་ཇི་ལྟར་སྲུང་བར་མི་འགྱུར། དེའི་ཕྱིར་ལུས་ཀྱི་མི་དགེ་བ་གསུམ་སྤོང་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་རྣམ་པར་དག་པ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །བྱང་སེམས་འཕགས་པ་རང་གི་ལུས་དང་སྲོག་ལའང་མི་ལྟ་བ་དང་། སེམས་ཅན་ལ་སེམས་སྙོམས་ཤིང་། འཇིགས་པ་ལྔ་དང་བྲལ་བས་རྒྱལ་པོའི་ཆད་པ་སོགས་ཀྱིས་མི་འཇིགས་པ་དང་། ལུས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་སྙིང་བརྩེ་བའི་ཕྱིར་རང་ལ་བདོག་པ་ཀུན་སྟེར་བ་དེ་ཡིས་གཞན་ལ་བསླུ་ཞིང་གནོད་པར་བྱེད་པ་ཡིས། མི་བདེན་པ་ལོག་པའི་ཚིག་རྫུན་ནི་ཇི་ལྟར་སྨྲ་སྟེ། རྫུན་སྨྲ་བ་ནི་རང་གི་ལུས་དང་སྲོག་གི་ཕྱིར་སྨྲ་བའམ། ཡང་ན་ཉེ་དུ་སོགས་འགའ་ཞིག་བྱམས་པས་དེའི་ཆེད་དུའམ། དགྲ་སོགས་གཅིག་ལ་གནོད་པའི་ཕྱིར་སེམས་མི་སྙོམས་པའི་དབང་གིས་རྫུན་སྨྲ་ལ། ཡང་ན་རྒྱལ་པོ་དང་རྐུན་པོ་སོགས་ཀྱི་འཇིགས་པས་རྫུན་སྨྲ་བ་དང་། ཡང་ན་རང་གི་ཆུང་མ་དང་ནོར་སོགས་བྲལ་བར་དོགས་ནས་མི་བདེན་པ་སྨྲ་ནའང་། རྒྱུ་དེ་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་མེད་པའི་ཕྱིར། རྫུན་སྨྲ་བ་མི་སྲིད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཞན་སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་སྙོམས་པར་ཕན་འདོགས་པར་འདོད་པའི་བརྩེ་བ་ཅན་ཡིན་པ་དང་། གང་ཟག་གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེ་བས་རང་ཉིད་ཤིན་ཏུ་འཇིགས་ཤིང་དེ་ལ་དེ་མི་འབྱུང་བར་འདོད་པ་དང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་འདུལ་བ་ལ་སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་
བརྩོན་པ་ཡིན་པས། གོང་གི་རིམ་པ་བཞིན་ངག་གི་ཉེས་པ་མཛའ་བ་དང་མི་མཛའ་བའི་སེམས་མི་སྙོམས་པའི་དབང་གིས་ཕྲ་མ་སྨྲ་བ་དང་། གཞན་སྡུག་བསྔལ་བར་འདོད་པས་ཚིག་རྩུབ་མོ་དང་། ཉོན་མོངས་པ་འཕེལ་བའི་ངག་འཁྱལ་བ་ཡི་རྣམ་པ་གསུམ་ལས་ཤིན་ཏུ་རིང་དུ་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །བདོག་པ་ཐམས་ཅད་གཏང་བ་དང་གཞན་ལ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ཅན། རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བའི་ཆོས་ལ་རབ་ཏུ་མཁས་པ་དེ་ནི་ཡིད་གྱི་ཉོན་མོངས་པ། བརྣབ་སེམས་དང་གནོད་སེམས་དང་ལོག་པར་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་ཆགས་སྡང་རྨོངས་གསུམ་ལས་སྐྱེས་པ་ཀུན་ཇི་ལྟ་བུར་ན་དང་དུ་ལེན་རིགས་ཏེ་རང་གི་བདོག་པ་ཀུན་གཞན་ལ་གཏོང་བས་གཞན་གྱི་བདོག་པ་ལ་བརྣབ་སེམས་མི་རིགས་པ་སོགས་སུ་རིམ་པར་སྦྱར་ནས་ཤེས་པར་བྱའོ། །བཟོད་པ་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་བརྩེ་ལྡན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་གང་གི་ཚེ། གཞན་གྱིས་གནོད་པ་བྱེད་པ་དང་། གཞན་ལ་ཕན་པའི་ཕྱིར་རང་སྡུག་བསྔལ་བ་ལ་འདི་ནི་བྱང་ཆུབ་མཆོག་གི་རྒྱུ་བཟོད་པ་རྫོགས་པའི་ཐབས་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་གནོད་བྱེད་དང་སྡུག་བསྔལ་གྱི་འདུ་ཤེས་མི་སྐྱེ་བར་ཕན་པར་བྱེད་པའི་མཆོག་དང་བདེ་བའི་འདུ་ཤེས་ཀྱི་དགའ་བ་རྙེད་པར་གྱུར་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ཡིས་མི་བཟོད་པའི་ཡུལ་གང་ལ་བཟོད་པར་བྱ་དཀའ་བ་ཅི་ཞིག་བཟོད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་མི་བཟོད་པའི་འདུ་ཤེས་མེད་པས་ན་དཔེར་ན་ཉ་ཆུ་ལ་འཇུག་པ་དང་རི་དྭགས་མེའི་གཙང་སྒྲ་ཅན་མེ་ལ་འཇུག་པ་ལ་མི་བཟོད་པ་ཅི་ཡང་མེད་པ་ལྟ་བུའོ། །བརྩོན་འགྲུས་རྣམ་པར་དག་པ་ནི། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་
གཞན་ལ་གཞན་གྱི་འདུ་ཤེས་དང་བྲལ་ཏེ་བདག་གཞན་མཉམ་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་དང་། བདག་གིས་བདག་གཞན་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་རྟོགས་ཀྱང་དེ་ལྟར་མ་རྟོགས་པའི་སེམས་ཅན་གཞན་ལ་དམིགས་ནས། བདག་བས་ཆེས་ལྷག་པར་སེམས་ཅན་གཞན་ལ་རྟག་ཏུ་བྱམས་པ་དང་། སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་དུ་དཀའ་བ་དཔག་ཏུ་མེད་པ་སྤྱོད་ཕྱིར་བརྩེ་བ་ཆེན་པོ་དང་བཅས་པ་དེ་ལ་གཞན་དོན་དུ་བརྩོན་འགྲུས་རླབས་པོ་ཆེ་སྤྱོད་པ་དེ་ལྟ་བུ་དཀའ་བ་ཅུང་ཟད་མིན་ལ། བདག་བས་གཞན་གཅེས་ཀྱི་བློས་གཞན་དོན་དུ་དཀའ་བ་སྤྱོད་པ་འདི་ནི་གཞན་འཇིག་རྟེན་དང་ཉན་རང་རྣམས་ཀྱིས་བགྱི་བར་ཤིན་ཏུ་དཀའ་བ་ཡིན་ནོ། །བསམ་གཏན་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་དང་ཉན་ཐོས་དང་རང་རྒྱལ་གསུམ་གྱི་བསམ་གཏན་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་བསམ་གཏན་ལ་ལྟོས་ན་བདེ་བ་ཆུང་བ་སྟེ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཟག་བཅས་ཀྱི་བདེ་བ་དང་། ཉན་རང་གི་བསམ་གཏན་ཟག་པ་མེད་པས་རང་རྒྱུད་འབའ་ཞིག་ཚིམ་པར་བྱེད་ཀྱི་གཞན་ལ་སིམ་པར་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་བདག་ཏུ་འཛིན་པའི་དབང་གིས་འཁོར་བའི་བདེ་བ་འདོད་པ་དང་། ཉན་རང་རྣམས་བདག་གཅིག་པུ་མྱང་འདས་ཀྱི་བདེ་བ་འདོད་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་འཁོར་བ་ལ་ཞེན་པ་དང་། ཉན་རང་རྣམས་ཞི་བ་ལ་ཞེན་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་པའི་བསམ་གཏན་གྱི་བདེ་བ་ཡོངས་སུ་ཉམས་པར་འགྱུར་བ་དང་། ཉན་རང་གི་བསམ་གཏན་ཕུང་པོ་ལྷག་མེད་དུ་ཟད་པར་འགྱུར་བ་དང་། འཇིག་རྟེན་པས་སྒྲིབ་པ་གཉིས་ཀ་མ་སྤངས་པ་དང་། ཉན་རང་གིས་ཤེས་སྒྲིབ་མ་སྤངས་པས་རྨོངས་པ་
དང་བཅས་པར་འདོད་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་པའི་བསམ་གཏན་ནི་དེ་ལས་ལྡོག་པ་སྟེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་བསམ་གཏན་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་བདེ་བ་རྒྱ་ཆེ་ཞིང་མང་བ་དང་། གཞན་དོན་དུ་ཞུགས་པ་དང་། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་སྲིད་ཞིར་ཞེན་པ་མེད་པ་དང་། ཚེ་རབས་ཐམས་ཅད་དུ་འབྱུང་བས་ཉམས་པ་མེད་པ་དང་། ཕུང་པོ་ལྷག་མེད་ཀྱི་དབྱིངས་སུ་ཡང་མི་ཟད་པ་དང་། སྒྲིབ་པ་གཉིས་ཀ་སྤོང་བས་མ་རྨོངས་པའི་ཁྱད་པར་དྲུག་དང་ལྡན་པའོ། །ཤེས་རབ་རྣམ་པར་དག་པའི་ཡོན་ཏན་ནི། དཔེ་ཇི་ལྟར་ན་འཇིག་རྟེན་པའི་ཐོས་བསམ་བསྒོམ་པའི་ཤེས་རབ་ནི་མཚན་མོ་སྣང་བ་མེད་པར་དངོས་པོ་ལ་ལག་པས་ནོམ་ཞིང་ཉུག་སྟེ་བཙལ་བ་དང་འདྲ་བར་མི་རྟག་དང་སྡུག་བསྔལ་བ་སོགས་དངོས་པོའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་མ་ཤེས་པར་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་སྒོ་ནས་འཇལ་བ་ཙམ་མོ། །ཉན་རང་གི་ཤེས་རབ་ནི། ཁེབས་ཀྱི་ནང་གི་སྒྲོན་མེ་འདྲ་སྟེ། སྒྲོམ་མམ་ཁང་བུའམ་ཕུག་ཏུ་མར་མེ་བཞག་ན་དེའི་ནང་ཙམ་ཞིག་གསལ་བ་བཞིན་དུ་རང་རྒྱུད་ཀྱི་ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་གང་ཟག་གི་བདག་མེད་པ་ཙམ་རྟོགས་ནས་ཉོན་མོངས་པ་བསལ་བའི་ཤེས་རབ་ཙམ་མོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་པ་གསུམ་པ་སྙིང་རྗེ་ཅན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཤེས་པ་ནི་ཉི་མའི་ཟེར་བཞིན་དུ་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་སྣང་བར་བྱེད་པས་མཚུངས་པ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟ་བ་བདག་མེད་གཉིས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་རྟོགས་པ་དང་། ཇི་སྙེད་པ་ཀུན་ཉོན་རྣམ་བྱང་གི་ཆོས་ཐམས་ཅད་མ་འདྲེས་པར་ཤེས་པས། སྒྲིབ་པ་གཉིས་སྤོང་བ་དང་བདེན་པ་གཉིས་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་སྦྱིན་པ་སོགས་མཆོག་ཏུ་
གྱུར་པའི་ཡོན་ཏན་ནི། སྦྱིན་པ་རྟེན་དང་གཞི་དང་ནི་སོགས་ཚིགས་བཅད་དྲུག་གིས་བསྟན་ཏེ། སྦྱིན་སོགས་ཕར་ཕྱིན་དྲུག་པོ་རེ་རེ་ཡང་མཆོག་རྣམ་པ་བརྒྱད་དང་ལྡན་པས་ན་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །མཆོག་རྣམ་པ་བརྒྱད་ནི། རྟེན་མཆོག་དང་། གཞི་འམ་དངོས་པོ་མཆོག་དང་། རྒྱུ་མཚན་མཆོག་དང་། ཡོངས་བསྔོ་མཆོག་དང་། རྒྱུ་མཆོག་དང་། ཡེ་ཤེས་མཆོག་དང་། ཞིང་མཆོག་དང་། གནས་པ་མཆོག་གོ། དེ་བརྒྱད་དང་ལྡན་པས་ན་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་། དམ་པ་དང་། མཆོག་གི་ཡོན་ཏན་ལྡན་པའོ། །དེ་ཡང་སྦྱིན་པ་ནི། སྦྱིན་པ་གཏོང་བ་པོ་སོ་སྐྱེ་དང་ཉན་རང་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་གྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཡིན་པས་རྟེན་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའོ། །སྦྱིན་པ་བྱ་རྒྱུའི་གཞི་འམ་དངོས་པོ་ནི་ཉན་ཐོས་པས་ཟས་གོས་སོགས་ཟང་ཟིང་གི་དངོས་པོ་ཅུང་ཟད་སྦྱིན་པ་དང་། ཆོས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་སྡེ་སྣོད་སྦྱིན་པ། ཚེ་འདིའི་གནོད་པ་ལ་སྐྱབས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་ལྟ་བུ་ལས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཤིན་ཏུ་བཏང་བར་དཀའ་བའི་ལོངས་སྤྱོད་རྒྱ་ཆེན་པོ་དང་། མགོ་དང་ཡན་ལག་སོགས་གཏོང་བ་དང་། ཆོས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་སྐྱབས་སྲིད་ཞིའི་མཐའ་ལས་འདས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་ལ་འགོད་པ་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་སྦྱིན་པ་ཚད་མེད་པ་བྱེད་པའོ། །རྒྱུ་མཚན་ནི་ཀུན་སློང་ཏེ་ཉན་ཐོས་ལྟར་འདོད་པའི་དད་པས་མ་ཡིན་ཏེ་གཙོ་ཆེར་སེམས་ཅན་སྡུག་བསྔལ་བ་མཐོང་ནས་སྙིང་རྗེས་གཏོང་བ་དང་ནི་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་མཆོག་ནི་སྦྱིན་པའི་འབྲས་བུ་ལྷ་མིའི་བདེ་འབྲས་ཀྱི་ཆེད་དང་། ཉན་རང་གི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་མི་བསྔོ་ཞིང་། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དུ་བླ་མེད་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་བསྔོ་བ་དང་། རྒྱུ་ནི་ཚེ་རབས་
སྔར་མར་མ་ཆགས་པ་སོགས་དགེ་རྩ་གསུམ་གྱིས་ཟིན་པའི་སྦྱིན་པ་ལ་ཡང་དག་པར་གོམས་པའི་བག་ཆགས་ཀུན་གཞི་ལ་ཡོད་པའི་དབང་གིས་གང་དུ་སྐྱེས་ཀྱང་སྦྱིན་པའི་ཕར་ཕྱིན་ལ་བརྒྱུད་མར་འཇུག་པའོ། །འདི་ནི་ཉེར་ལེན་གྱི་རྒྱུ་ས་བོན་ལྟ་བུ་དང་། རྒྱུ་མཚན་ནམ་ཀུན་སློང་སྙིང་རྗེ་ནི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་རྐྱེན་ཆུ་དང་ས་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུ་གྲོགས་ཡིན་ནོ། །ཡེ་ཤེས་མཆོག་སྦྱིན་པའི་འཁོར་གསུམ་མི་དམིགས་པ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཟིན་པའོ། །ཞིང་ནི་ལྔ་ཏེ། བྲམ་ཟེ་དང་ཚོང་པ་སོགས་རང་ལ་ནོར་ཅུང་ཟད་ཡོད་ཀྱང་སློང་བར་བྱེད་པ་ནི་སློང་བའི་ཞིང་དང་། ནད་པ་སོགས་སྡུག་བསྔལ་བའི་ཞིང་། བཟའ་བ་དང་བགོ་བ་སོགས་དང་བྲལ་བ་མགོན་མེད་པའི་ཞིང་། ཟང་ཟིང་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་སྡིག་པ་སྤྱོད་པ་ལོག་པར་སྤྱོད་པའི་ཞིང་། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ཤེས་རབ་སོགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ཡོན་ཏན་གྱི་ཞིང་ཞེས་བཤད་ལ། ཉན་ཐོས་དང་འཇིག་རྟེན་པའི་ཚུལ་ལུགས་ཀྱིས་ཡོན་ཏན་གྱི་ཞིང་གཙོ་བོར་བྱེད་ཀྱང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་སྙིང་རྗེའི་དབང་གིས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཞིང་གཙོ་བོར་བྱེད་ཅིང་། སྡུག་བསྔལ་བསལ་བ་དང་། ལྷག་པར་སྡུག་བསྔལ་གྱི་རྒྱུ་ལས་བཟློག་པའི་ཆེད་དུ་སྦྱིན་ཞིང་། ཡོན་ཏན་གྱི་ཞིང་སོགས་ལའང་ཇི་ལྟར་རིགས་པར་སྦྱིན་ནོ། །སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཞིང་ནི། ཇི་ཙམ་དུ་དམན་ཞིང་སྡུག་བསྔལ་ཆེ་བ་དེ་ཙམ་དུ་སྦྱིན་ཡུལ་མཆོག་ཡིན་ཏེ། མི་ཕྱུག་པོ་མང་པོར་སྦྱིན་པ་བས་དབུལ་པོ་དང་། དབུལ་པོ་ལས་ཀྱང་ཤིན་ཏུ་ཉམ་ཐག་པ་དང་། དེ་ལས་ཡི་དྭགས་ལ་སྦྱིན་པ་དང་། དེ་ལས་འཇུར་གེགས་ཀྱི་ཡི་དྭགས་ལ་སྦྱིན་པ་ཕན་ཡོན་ཆེས་ཆེ་
བ་ལྟ་བུའོ། །ཡོན་ཏན་གྱི་ཞིང་ནི་ཅི་ཙམ་མཐོ་བ་དེ་ཙམ་དུ་ཕན་ཡོན་ཆེ་སྟེ། གང་ཟག་ཕལ་པ་ཚད་མེད་པ་ལས། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་དང་། ཉན་རང་བྱང་སེམས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བར་དུ་ཞིང་ཁྱད་པར་འཕགས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལྟར་རང་དོན་ལས་གཞན་དོན་གཙོ་བོར་བྱེད་པའི་བྱང་སེམས་རྣམས་ཀྱིས་སྦྱིན་པའི་ཞིང་སྡུག་བསྔལ་རྒྱུ་འབྲས་ཅན་ལ་ལྷག་པར་སྟེར་བ་ནི་ཞིང་གི་སྒོ་ནས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པའི་ཁྱད་པར་དག་དང་། གནས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཞེས་པའི་གནས་ནི་གང་ལ་གནས་ནས་གཏོང་བའི་གནས་ཏེ། འདི་ལ་མོས་པ་དང་གནས་པ་དང་། ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ལ་གནས་པ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་གནས་པ་གསུམ་ནི། གོང་དུ་ཆོས་འཚོལ་གྱི་སྐབས་ཀྱི་དེ་གསུམ་དང་འདྲ་སྟེ། མོས་པ་ཡིད་བྱེད་ནི་ཕར་ཕྱིན་སྟོན་པའི་ཐེག་ཆེན་གྱི་ཆོས་ལ་དེ་བཞིན་དུ་ཡིད་ཆེས་པའོ། །ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ནི་སྦྱིན་པ་སོགས་དེ་དང་དེ་ནི་སྔར་གྱི་སྦྱིན་པ་ལེགས་སོ་སྙམ་དུ་རོ་མྱང་བ། གཞན་གྱི་སྦྱིན་པ་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ། རང་གཞན་གྱི་མ་འོངས་པའི་སྦྱིན་པ་ལ་མངོན་པར་དགའ་བའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་ནམ་མཁའ་མཛོད་ལ་སོགས་པ་ལ་དབང་འབྱོར་བའི་སྒོ་ནས་སྦྱིན་པ་དང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སར་སྐུ་གསུམ་བརྙེས་ནས་གཞན་དོན་དུ་དབང་འབྱོར་བའོ། །དེ་ལྟར་རྟེན་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་བརྒྱད་ཀྱི་སྒོ་ནས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྦྱིན་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་དང་ཉན་རང་གི་སྦྱིན་པ་ལས་མཆོག་ཏུ་འདོད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཚུལ་ཁྲིམས་ནས་ཤེས་རབ་ཀྱི་བར་དུ་དངོས་པོ་སོ་སོའི་དབྱེ་བ་དང་། ཞིང་ཐེག་ཆེན་གྱི་ཆོས་ལ་དམིགས་ནས་གཞན་དེར་འགོད་པ་མཆོག་ཡིན་གྱི་ཉན་རང་ལ་བཀོད་པ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་པ་གཉིས་མ་གཏོགས་པ་གཞན་དྲུག་ལ་
ཁྱད་མེད་པར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་རྟེན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་བསྲུང་བ་དང་། གཞི་ནི་དངོས་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཉེས་སྤྱོད་སྡོམ་པ་དགེ་བ་ཆོས་སྡུད་སེམས་ཅན་དོན་བྱེད་གསུམ་དང་ནི། རྒྱུ་མཚན་སེམས་ཅན་ལ་སྙིང་རྗེ་དང་ནི་བླ་མེད་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་དང་། རྒྱུ་ཚེ་རབས་སྔ་མར་ཚུལ་ཁྲིམས་གོམས་པ་དང་། ཡེ་ཤེས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པས་ཟིན་པ་དང་ཞིང་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ལ་དམིགས་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་དེ་ལ་འགོད་པ་དག་དང་། གནས་གསུམ་པོ་མོས་པ་དང་ཡིད་བྱེད་དང་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྒོ་ནས་ཚུལ་ཁྲིམས་སྲུང་བའོ། །བཟོད་པའི་གཞི་ནི་གནོད་པ་ཉམས་སུ་ལེན་པའི་བཟོད་པ། སྡུག་བསྔལ་ལ་ཅི་མི་སྙམ་པའི་བཟོད་པ་ཆོས་ལ་ངེས་པར་སེམས་པའི་བཟོད་པའོ། །གཞན་སྔ་མ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱས་ནས་། བཟོད་པ་རྟེན་དང་གཞི་དང་ནི། །རྒྱུ་མཚན་དང་ནི་ཡོངས་བསྔོ་དང་། །རྒྱུ་དང་ཡེ་ཤེས་ཞིང་དག་དང་། །གནས་ཀྱི་སྒོ་ནས་མཆོག་ཏུ་འདོད། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་གཞི་ནི། གོ་ཆའི་བརྩོན་འགྲུས་དང་སྦྱོར་བའི་བརྩོན་འགྲུས་དང་། སེམས་ཅན་དོན་བྱེད་ཀྱི་བརྩོན་འགྲུས་སོ། །བརྩོན་འགྲུས་རྟེན་དང་གཞི་དང་ནི། །རྒྱུ་མཚན་དང་ནི་ཡོངས་བསྔོ་དང་། །རྒྱུ་དང་ཡེ་ཤེས་ཞིང་དག་དང་། །གནས་ཀྱི་སྒོ་ནས་མཆོག་ཏུ་འདོད། །བསམ་གཏན་གྱི་གཞི། མཐོང་ཆོས་བདེར་གནས་ཀྱི་བསམ་གཏན། མངོན་པར་ཤེས་པ་བསྒྲུབ་པའི་བསམ་གཏན། སེམས་ཅན་དོན་བྱེད་ཀྱི་བསམ་གཏན་གསུམ་ཡིན་ལ། བསམ་གཏན་རྟེན་དང་གཞི་དང་ནི། །རྒྱུ་མཚན་དང་ནི་ཡོངས་བསྔོ་དང་། །རྒྱུ་དང་ཡེ་ཤེས་ཞིང་དག་དང་། །གནས་ཀྱི་སྒོ་ནས་མཆོག་
ཏུ་འདོད། །ཤེས་རབ་ཀྱི་གཞི་ནི་ཀུན་རྫོབ་བདེན་པ་ཤེས་པའི་ཤེས་རབ། དོན་དམ་བདེན་པ་ཤེས་པའི་ཤེས་རབ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་སྒྲུབ་པར་ཤེས་པའི་ཤེས་རབ་གསུམ་མོ། །ཤེས་རབ་རྟེན་དང་གཞི་དང་ནི། །རྒྱུ་མཚན་དང་ནི་ཡོངས་བསྔོ་དང་། །རྒྱུ་དང་ཡེ་ཤེས་ཞིང་དག་དང་། །གནས་ཀྱི་སྒོ་ནས་མཆོག་ཏུ་འདོད། །ཅེས་སོ། །གཞི་འམ་དངོས་པོའི་ནང་ནས་ཀྱང་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ནི་དམན་འབྲིང་ཆེན་པོའི་ཚུལ་གྱིས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཤེས་པར་བྱའོ། །གསུམ་པ་སྦྱིན་པའི་ཡོན་ཏན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྦྱིན་པ་ནི། ཞེས་སོགས་ཚིགས་བཅད་བདུན་གྱིས་བསྟན་ཏེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྦྱིན་པ་གཏོང་བ་ནི་གལ་ཏེ་སེམས་ཅན་གཅིག་གི་བདེ་བའི་སླད་དུ་བདག་གི་བདོག་པ་ཐམས་ཅད་བཏང་བས། བདག་ཉིད་ལ་བསྐལ་པ་མང་པོའི་བར་དུ་བྲེལ་བ་དང་ཕོངས་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་གནོད་པ་བྱེད་ཀྱང་སེམས་མི་དགའ་བ་མེད་པར་ཤིན་ཏུ་དགའ་བར་འགྱུར་ན། དེ་ལས་བཟློག་སྟེ་ཆོས་དང་ཟང་ཟིང་བཏང་བས་སེམས་ཅན་མང་པོ་ལ་ཕན་པ་དང་བདེ་བར་འགྱུར་ཞིང་། བདག་ཉིད་ཀྱང་ཡུན་དུ་ཕན་པ་དང་བདེ་བར་འགྱུར་བ་ལ་ཐུགས་དགྱེས་པ་སྨོས་ཅི་དགོས་ཏེ། འདི་ལྟ་བུ་ནི་སེམས་ཅན་ལ་སྙིང་བརྩེ་བའི་དབང་གིས་ཡིན་ནོ། །ལུས་ཅན་རྣམས་ནི་གང་ཕངས་པ་དང་གང་གཅེས་པ་གང་གི་ཕྱིར་ནོར་འདོད་པས་བཙལ་ཞིང་གཅེས་སྤྲས་ཀྱིས་འཆང་བར་བྱེད་ཀྱང་། བརྟན་པ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་གང་གཅེས་པ་དང་ཕངས་པའི་དངོས་པོ་དེ་ཉིད་ལུས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕར་གཏོང་བར་བྱེད་ཀྱི་རང་གིས་འཆང་བར་མི་མཛད་པ་ནི་མ་ཆགས་པའི་ཡོན་ཏན་
ཡིན་ནོ། །སྐྱེ་བོ་རྣམས་ནི་ལུས་དང་སྲོག་གི་ཕྱིར་ནོར་འདོད་ནས་འཚོལ་ཞིང་གསོག་པར་བྱེད་དེ། ལུས་དེ་ཉིད་བརྟན་པ་བྱང་སེམས་རྣམས་ཀྱིས་ནི་ལན་བརྒྱ་ཕྲག་རྣམས་སུ་གཞན་ལ་གཏོང་བར་མཛད་དོ། །གང་ཚེ་རང་གི་ལུས་དང་སྲོག་ཉིད་གཏོང་ཡང་ཡིད་སྡུག་མི་བསྔལ་བ་དེ་ཡི་ཚེ་ལུས་ལ་ལྟོས་ན་བཏང་སླ་བ་རྫས་ངན་ཕྱི་རོལ་གྱི་དངོས་པོ་ལྟ་བུ་ལ་གཏོང་ཞིང་མི་སྐྱོ་བ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་ཞིག་དགོས་ཏེ་འདི་ནི་མི་སྐྱོ་བའི་ཡོན་ཏན་ནོ། །དེ་ལྟར་ལུས་སྲོག་གཏོང་བ་ལ་མི་སྐྱོ་ཞིང་ཤིན་ཏུ་དགའ་བ་དེ་ནི་བྱང་སེམས་འདིའི་འཇིག་རྟེན་པ་ཀུན་གྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ལས་འདས་པ་ཡི་ཡོན་ཏན་ཡིན་ལ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ནི་ལུས་བཏང་བ་དེས་མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི། འཇིག་རྟེན་འདས་པ་ཉན་ཐོས་དང་རང་རྒྱལ་འཕགས་པ་དེ་ཡི་ཡང་ནི་བླ་མ་ཡིན་ཏེ་བྱང་སེམས་ཀྱི་དགའ་བ་དེ་ལྟ་བུ་ཉན་རང་འཕགས་པ་རྣམས་ལ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་སེམས་འདི་ནི་གཏོང་བ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་དགའ་བས་སྦྱིན་པ་རྒྱུན་མི་འཆད་པར་བྱེད་ཀྱི་ནམ་ཡང་སྐྱོ་བ་མེད་པར་མ་ཟད་དེ་ལ་མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་བློ་ལྡན་འདི་ནི་ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་ཀུན་གཏོང་བས། དེ་དག་དོན་དུ་གཉེར་བའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་སྦྱིན་པ་དེ་ལྟ་བུ་ཐོབ་པས་དགའ་བར་གྱུར་པ་དང་དེ་ལ་ཕན་ཐོགས་པ་མཐོང་ནས་བྱང་སེམས་རང་ཉིད་དེ་ལ་དགའ་བ་ལྟར། དེ་ལྟར་སློང་མོ་བ་དག་གིས་བྱང་སེམས་དེ་ལས་བསླང་བར་བྱ་བ་འདོད་དགུ་ཐོབ་པ་དག་གིས་དགའ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། བྱང་སེམས་རྣམས་ཞིང་དེ་ལ་དེ་ལྟར་བྱམས་པ་ཡིན་ནོ། །
བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ཅན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདིས་རང་ལ་བདོག་དགུ་ཐམས་ཅད་བཏང་བས་གནས་སྐབས་དེ་ན་རང་ལ་ནོར་མེད་པ་ཉིད་དུ་གྱུར་ཀྱང་། བདག་གི་ནོར་རྣམས་སྦྱིན་པའི་གཏེར་དུ་བྱས་སོ་སྙམ་དུ་བདག་ཉིད་ནོར་དང་ལྡན་པར་སེམས་པར་ཇི་ལྟ་བར། སློང་བ་པོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ལས་ཐོབ་པའི་ལོངས་སྤྱོད་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཀུན་ཏུ་རྫོགས་པའི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པ་དེ་ནི་བྱང་སེམས་དེའི་བསམ་པ་དེ་ལྟར་བདག་ནོར་དང་ལྡན་པར་མི་སེམས་ཏེ་ད་དུང་ནོར་ལ་སེར་སྣ་དང་བཅས་ཏེ་འཇུངས་པའི་ངང་ཚུལ་ལ་གནས་སོ། །འདི་ནི་སྦྱིན་པའི་འབྲས་བུ་ཆེས་ཆེར་འཛིན་པའི་ཡོན་ཏན་ནོ། །ཇི་ལྟར་བློ་ལྡན་འདི་ནི་གུས་ཤིང་བསམ་པ་རྫོགས་པར་བྱེད་ཅིང་རློམ་པ་མེད་པའི་སྦྱིན་པ་བཟང་པོས་ཚུལ་བཞིན་དུ། ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་གང་འདོད་པ་དོན་དུ་གཉེར་བ་རྣམས་རང་རང་གིས་འདོད་པ་བཞིན་ཚིམས་པར་བྱས་པ་ཡི་ཡུལ་སེམས་ཅན་དེ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་འདི་ནི་བདག་གི་ཕར་ཕྱིན་རྫོགས་པ་དང་བླ་མེད་བྱང་ཆུབ་འཐོབ་པའི་གྲོགས་སུ་གྱུར་ཏོ་སྙམ་དུ་རང་ལ་དེས་ཕན་ཆེན་འདོགས་པར་སེམས་པ་ལྟར། དེ་བཞིན་ནམ་དེ་དང་འདྲ་བར་སློང་མོ་བ་དག་གིས་ནི་ཤིན་ཏུ་ནོར་མང་པོ་བས་ཆེ་བ་ཐོབ་ནས་ནི། སྦྱིན་པ་པོ་ལ་འདིས་འདི་ལྟ་བུ་ཞིག་བྱིན་ནོ་སྙམ་དུ་རྙེད་པའི་རྒྱུ་ཡིས་དྲིན་དུ་མི་བརྩིའོ། །སྐྱེ་བོ་མང་པོ་འགྲོ་བའི་ལམ་ཁའི་འབྲས་བུ་མཆོག་དང་ལྡན་པའི་ཤིང་ཆེན་པོ་ལས་མི་རྣམས་ཀྱིས་དོགས་པ་དང་འཇིགས་པ་མེད་པར་རང་གིས་ཅི་འདོད་དུ་ཤིང་དེའི་འབྲས་བུ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པ་ཇི་ལྟར་བར། ལུས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་གི་ནོར་རྫས་རྒྱ་ཆེར་དགོས་པ་མེད་པར་རང་གིས་བླངས་ནས་ནི། འདི་ལ་མི་སྦྱིན་པ་སུ་ཡང་མེད་དོ་
སྙམ་དུ་བདག་ཉིད་དོགས་པ་དང་བྲལ་བར་རང་ཉམས་ཇི་དགའ་བར་སྤྱད་པར་བྱེད་པ་ལ་དགྱེས་ཤིང་། ནོར་རྫས་འཆང་ན་མི་དགྱེས་པར་བཏང་བས་དགའ་བ་དང་ལྡན་ལ་ལོངས་སྤྱོད་མི་ཟད་པ་ཅན་དེ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལས་གཞན་དུ་དེ་ལྟ་བུ་སུ་ཡང་ཡོད་པ་མིན་ནོ། །ཚིགས་བཅད་ཕྱི་མ་འདི་གཉིས་ངེས་པའི་ཡོན་ཏན་ནོ། །ཇི་ལྟར་སྙིང་རྗེས་གཞན་དོན་དུ་སྦྱིན་པ་བྱེད་ཚུལ་གྱི་ཁྱད་པར་འདིས་མཚོན་ནས། ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པའི་ཕར་ཕྱིན་གཞན་བསྒྲུབ་པའང་འདི་དང་ཚུལ་མཚུངས་པར་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོས་གཞན་དོན་དུ་གཙོ་བོར་རྩོམ་པ་དོན་གྱིས་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ། །བཞི་པ་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕར་ཕྱིན་གྱི་ཡོན་ཏན་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ལ་མདོར་བསྟན་རྒྱས་བཤད་གཉིས། དང་པོ་གཙོ་དང་དེའི་རྒྱུ་སོགས་ཚིགས་གཅིག་སྟེ། བརྩོན་འགྲུས་ནི་ཕར་ཕྱིན་རྣམས་ལས་གཙོ་བོའི་མཆོག་ཡིན་པ་དང་། དེའི་རྒྱུ་མཚན་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ལ་ལས་ཀྱི་དབྱེ་བ་དང་། རྣམ་པའི་དབྱེ་བ་དང་། རྟེན་གྱི་དབྱེ་བ་དང་། བར་ཆད་རྣམ་པ་བཞིའི་གཉེན་པོའི་དབྱེ་བ་ཡིས། བརྩོན་འགྲུས་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་ཞེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་བསྟན་ཏོ། །གཉིས་པ་རྒྱས་བཤད་ནི། དང་པོ། བསོད་ནམས་དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་ནས་བརྩོན་འགྲུས་ནི་མཆོག་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་དེའི་རྒྱུ་མཚན་བཀོད་པ་ནི། མཆོག་ཡིན་པ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་འདི་ལྟར་བརྩོན་འགྲུས་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་དགེ་བའི་ཆོས་ཀྱི་ཚོགས་དེ་དག་རྗེས་སུ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་བརྩོན་འགྲུས་མེད་ན་དཀར་པོའི་ཆོས་སམ་དགེ་བའི་ཚོགས་གང་ཡང་མི་ཐོབ་ལ། ཚོགས་ཆེ་ཆུང་ཇི་ཡོད་ཀྱང་དེ་བརྩོན་འགྲུས་ཆེ་ཆུང་ལ་རག་ལས་ཏེ་དེས་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསམ་གཏན་དང་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཉོན་མོངས་པ་འཇོམས་
པས་དེ་དག་མཆོག་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན་ཡིན་མོད་ཀྱི་དེ་དག་ཀྱང་བརྩོན་འགྲུས་མ་རྩོམ་པར་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་དགེ་ཆོས་ཀུན་གྱི་རྒྱུ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཡིན་པའི་ཆ་ནས་མཆོག་ཡིན་ནོ། །གསུམ་པ་བྱེད་ལས་ཀྱི་དབྱེ་བ་ནི། བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་དེའི་མོད་མཐོང་བའི་ཆོས་ལ་བདེ་བར་གནས་པ་མཆོག་འགྲུབ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་ཐ་མལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ནད་ཞི་བ་དང་དབུལ་བ་སེལ་བ་སོགས་ཀྱིས་ཐབས་ལ་བརྩོན་པས་ཚེ་འདི་ལ་དེའི་འབྲས་བུ་མཐོང་བ་དང་། ཞི་ལྷག་ལ་བརྩོན་པས་ཚེ་འདིར་མཐོང་ཆོས་སུ་བསམ་གཏན་དང་ལྷག་མཐོང་གི་ཡོན་ཏན་ཐོབ་པ་བཞིན་ནོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་ཚེ་འདི་དང་ཕྱི་མ་ལ་འཇིག་རྟེན་འདས་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་དུ་གཏོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་འགྲུབ་བོ། །འཇིག་རྟེན་པའི་དགེ་བ་བཅུ་ལ་སྤྱོད་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་ནི་སྲིད་པ་ན་སྤྱོད་པའི་འདོད་པ་ཡིད་འོང་ལྷ་མིའི་བདེ་འབྲས་ཐོབ་བོ། །བསམ་གཟུགས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི། ཁམས་འོག་མ་འདོད་ཁམས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དག་པ་གཏན་དུ་བ་མིན་པས་རབ་ཏུ་འགྱུར་བ་དང་ལྡན་པ་བསམ་གཏན་བཞི་དང་། གཟུགས་མེད་པ་བཞི་ཡི་རིས་སུ་སྐྱེ་བ་ཐོབ་བོ། །བདེན་པ་བཞི་དང་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་དོན་བསྒོམ་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་ནི་འཇིག་ཚོགས་ལྟ་བ་ལས་འདས་ནས་ཉན་རང་གི་མྱང་འདས་ཀྱི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ཐོབ་བོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་ལ་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་སངས་རྒྱས་པར་འགྱུར་རོ། །གསུམ་པ་རྣམ་པའི་དབྱེ་བ་ནི། གཞན་ཡང་ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་བཞི་དང་ལྡན་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ནི་མི་དགེ་བ་སྐྱེས་པ་ཞི་བ་དང་མ་སྐྱེས་པ་མི་སྐྱེ་བར་བྱེད་པས་ཉེས་པ་ཉམས་པར་བྱེད་པ་དང་། དགེ་བ་མ་སྐྱེས་པ་
སྐྱེད་པ་དང་སྐྱེས་པ་འཕེལ་བར་བྱེད་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ནི་ཚོགས་ཀྱི་ལམ་པའོ། །དབང་པོ་ལྔ་དང་ལྡན་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ནི་ཐར་པའི་དབང་སྟེ་ཐར་པ་ལ་དབང་བྱེད་པའི་བརྩོན་འགྲུས་དང་། སྟོབས་ལྔའི་བརྩོན་འགྲུས་ནི་མི་མཐུན་ཕྱོགས་སྤངས་པར་བརྩོན་འགྲུས་གཞན་དང་། ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྐབས་ན་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་རབ་ཏུ་ཞུགས་པའི་བརྩོན་འགྲུས་དང་། འཕགས་ལམ་བརྒྱད་ཀྱི་སྐབས་སུ་རྩོལ་བ་ཡང་དག་པ་འཕགས་པའི་ལམ་ནི་གནས་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བའི་རྒྱུ་བྱེད་པ་དང་སྤྱོད་པ་ཕར་ཕྱིན་ལ་བརྩོན་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ནི། སངས་རྒྱས་ཐོབ་པའི་དོན་ཆེན་པོའི་བརྩོན་འགྲུས་ཞེས་ཉན་རང་གི་བརྩོན་འགྲུས་ལས་ཁྱད་པར་འཕགས་པའི་ཕྱིར་ངེས་ཚིག་གཞན་དོན་ཆེན་པོ་ཞེས་པའི་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པར་འདོད་དོ། །གཞན་ཡང་ཐོག་མར་བསམ་པ་དགེ་བའི་བརྩོན་འགྲུས་ནི་གུས་སྦྱོར་ཀྱི་བརྩོན་འགྲུས་དང་། དེ་ནས་དམ་བཅས་པ་ལྟར་དགེ་བ་ལ་ཚུལ་བཞིན་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བའི་བརྩོན་འགྲུས་ནི་རྟག་སྦྱོར་གྱི་བརྩོན་འགྲུས་ཏེ་ངོ་བོའི་སྒོ་ནས་དབྱེ་བ་གཉིས་དང་། ལམ་འབྲས་རྒྱ་ཆེན་པོ་བསྒྲུབ་པ་མ་ཞུམ་པའི་བརྩོན་འགྲུས་དང་། མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཀྱིས་མི་འགོང་བའི་བརྩོན་འགྲུས་དང་། གཉེན་པོ་ལ་ཆོག་མི་ཤེས་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ཏེ། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་དབྱེ་བའི་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་གསུངས་སོ། །བཞི་པ་རྟེན་གྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན། ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་ལམ་ལ་བརྩོན་པ་ཉན་རང་བྱང་སེམས་ཀྱི་སྐྱེ་བོ་ལ་བརྟེན་ནས། རིམ་པ་ལྟར་བསམ་པ་དང་བློ་ཤེས་རབ་ཞན་པ་དང་
འབྲིང་དང་། རྒྱ་རབ་ཏུ་ཆེ་བ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར། བརྩོན་འགྲུས་ཐ་མ་དང་འབྲིང་དང་མཆོག་གི་དབྱེ་བ་གསུམ་ཡང་གཞན་རྟེན་གྱི་སྒོ་ནས་སོ། །དེ་གསུམ་གྱི་དང་པོ་གཉིས་ནི་རང་དོན་ཙམ་ལ་ཞུགས་པས་དོན་ཆུང་བ་དང་། ཕྱི་མ་རང་གཞན་དོན་གཉིས་སྒྲུབ་པར་ཞུགས་པས་དོན་ཆེན་པོའི་བརྩོན་འགྲུས་སུ་འདོད་དོ། །དྲུག་པ་བར་ཆད་བཞིའི་གཉེན་པོའི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན། ལོངས་སྤྱོད་ཉམས་པའི་བར་ཆད་དང་། ཉོན་མོངས་པས་བར་དུ་གཅོད་པ་དང་། སྐྱོ་བས་བར་ཆད་བྱེད་པ་དང་ཡོན་ཏན་ཐོབ་པ་ལས་ཉམས་པའི་བར་ཆད་བཞི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་སྤོང་བར་བསྟན་པ་ནི། བརྩོན་འགྲུས་ལྡན་པ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱིས་ཕམ་པ་མེད་དེ། དེའི་རྒྱུ་བསྒྲུབ་པས་སོ། །བརྩོན་འགྲུས་ལྡན་པ་ཉོན་མོངས་པས་ཕམ་པ་མེད་དེ་དེའི་གཉེན་པོ་བསྐྱེད་པས་སོ། །བརྩོན་འགྲུས་ལྡན་པ་སྦྱིན་སོགས་ཀྱི་སྦྱོར་བ་ལ་སྐྱེ་བས་ཕམ་པ་མེད་དེ། ཆོག་མི་ཤེས་པའི་བརྩོན་པ་དང་ལྡན་པས་སོ། །བརྩོན་འགྲུས་ལྡན་པ་ཡོན་ཏན་གྱི་ཆོས་གང་ཡང་ཐོབ་པས་ཕམ་པ་མེད་དེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སའི་བར་དུ་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཅུ་པ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་གཅིག་གི་ནང་དུའང་གཞན་རྣམས་འདུས་པས་ཕན་ཚུན་རྣམ་པར་ངེས་པ་ནི། ཕན་ཚུན་བསྡུས་ཕྱིར་སོགས་ཚིགས་བཅད་གཅིག་གིས་བསྟན་ཏེ། སྦྱིན་པ་སོགས་རང་རང་གི་ལྡོག་པ་ནས་ཐ་དད་ཀྱང་ངོ་བོ་གཅིག་གི་ནང་དུ་གཞན་ཀུན་ཀྱང་དོན་གྱིས་ཚང་པས་ཕན་ཚུན་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་དང་། གཅིག་ལའང་དྲུག་ཏུ་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་ཕྱིར་དང་། ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་གང་ན་སྦྱིན་སོགས་
ཕར་ཕྱིན་རེ་རེ་ཡོད་ན་དེ་ན་གཞན་ཀུན་ཀྱང་ཅི་རིགས་སུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དང་། སྦྱིན་སོགས་ཀྱིས་ཕར་ཕྱིན་གཞན་གྱི་རྒྱུ་མཚན་ནམ་རྒྱུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར། རྒྱུ་མཚན་རྣམ་པ་དེ་བཞིའི་སྒོ་ནས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ནི་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་ཕན་ཚུན་རྣམ་པར་ངེས་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་ཕན་ཚུན་གཅིག་གིས་གཅིག་བསྡུས་པ་ཇི་ལྟར་ཡིན་ཞེ་ན། སྦྱིན་པ་ལ་ཡང་སེར་སྣ་སྤོང་བ་དང་། སྦྱིན་པ་ཉིད་དང་དུ་ལེན་པ་དང་། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཚང་ལ། སྦྱིན་པའི་ཚེ་ལོག་སྒྲུབ་བཟོད་པ་དང་། ལོངས་སྤྱོད་གཏོང་བར་བཟོད་པ་བཟོད་པའི་ཆ་ཡིན་ཞིང་། གཏོང་བ་ལ་མོས་ཤིང་རྟག་ཏུ་བརྩོན་པའི་བརྩོན་འགྲུས་དང་། སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་འཇུག་ཅིང་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཀྱི་གཡེང་བའི་དབང་དུ་མ་གྱུར་པའི་ཆ་ནས་བསམ་གཏན། སྦྱིན་པ་དག་པ་དང་མ་དག་པ་སོགས་སྦྱིན་པའི་ཆོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཡིན་ལ། ནམ་མཁའ་མཛོད་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཐོབ་ནས་སྦྱིན་པ་ནི་བསམ་གཏན་དང་། དེས་བསྡུས་ནས་ཆོས་སྦྱིན་པ་ཤེས་རབ་བོ། །གཞན་ཡང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྦྱིན་པའི་ཕར་ཕྱིན་ནི་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཟིན་པས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་དང་ལྡན་ཏེ་ཕར་ཕྱིན་ལྷག་མ་ཀུན་ལའང་དེ་ལྟར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱང་དགེ་བ་ཆོས་སྡུད་ཀྱི་ནང་དུ་ཕར་ཕྱིན་ཐམས་ཅད་འདུ་སྟེ། དེ་ཐམས་ཅད་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ལ། ཚུལ་ཁྲིམས་གཞན་དོན་དུ་སྲུང་བར་དོན་གྱིས་སྦྱིན་པ་ཡང་ཡིན། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་ཕྱིར་ངང་གིས་གཞན་གནོད་ལ་བཟོད་པའང་ཡིན། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་པ་ཉིད་ལ་དེ་བརྩོན་
པའི་བརྩོན་འགྲུས་ངང་གིས་ཚང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ཉིད་ལ་སེམས་རྩེ་གཅིག་ཏུ་དམིགས་པ་བསམ་གཏན་གྱི་ཆ་དང་། ལྟུང་དང་ལྟུང་མིན་སོགས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་རྣམ་པར་བཞག་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ཇི་སྙེད་པའི་ཤེས་རབ་དང་། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་འཁོར་གསུམ་མི་དམིགས་པ་ཇི་ལྟ་བ་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་བོ། །བཟོད་པ་ཉིད་གཞན་དོན་དུ་བྱེད་པ་དང་། བཟོད་པའི་སྒོ་ནས་གཞན་ལ་ཕན་བཏགས་པ་དང་། གཏོང་བ་ལ་བཟོད་པའི་སྦྱིན་པའང་ཚང་ལ། བཟོད་པ་ཉིད་ཁོང་ཁྲོ་བའི་ཉེས་སྤྱོད་སྡོམ་པ་དང་། དཀའ་ཐུབ་ཀྱི་གཙོ་བོའི་དགེ་བ་སྡུད་པའང་ཡིན། བཟོད་པ་ལ་བརྩོན་པ་ཉིད་བརྩོན་འགྲུས། ཕར་ཕྱིན་རྣམས་སྤྱོད་ཚེ་སྡུག་བསྔལ་དང་དུ་ལེན་པར་ཡང་གཞན་ཀུན་འདུ་ལ། སེམས་མི་འཁྲུགས་པར་རྩེ་གཅིག་གནས་པའི་ཆ་ནས་བསམ་གཏན་ཆོས་ལ་ངེས་སེམས་དང་བཟོད་པ་སྒོམ་ཚུལ་ཤེས་པ་དང་རང་བཞིན་མེད་རྟོགས་ཀྱི་ཆ་ནས་ཤེས་རབ་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །བརྩོན་འགྲུས་ནི་གཞན་ཐམས་ཅད་དང་མཚུངས་ལྡན་དུ་འཇུག་པས་ཀུན་གྱི་ཆ་ཡོད་དོ། །བསམ་གཏན་གྱི་བྱ་བ་བསྒྲུབ་པའི་བསམ་གཏན་དུ་གཞན་ཀུན་འདུ་ལ། བསམ་གཏན་གྱིས་གཞན་ལ་ཕན་འདོགས་པའི་ཆ་ནས་སྦྱིན་པ། བསམ་གཏན་གྱི་སྡོམ་པ་ཐོབ་པའི་ཚུལ་ཁྲིམས། རྣམ་གཡེང་གིས་མི་འཕྲོག་པའི་བཟོད་པ། བསམ་གཏན་ལ་གུས་རྟག་ཏུ་སྦྱོར་བས་བརྩོན་འགྲུས། རྫུ་འཕྲུལ་རྐང་བཞིའི་དཔྱོད་པ་ཤེས་རབ་དང་། གཞན་ཡང་ཇི་ལྟ་ཇི་སྙེད་ཀྱི་ཤེས་རབ་ཡོད་པ་གོང་བཞིན་ནོ། །ཤེས་རབ་ནི་ཐབས་ལ་མཁས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་ནང་དུ་ཕར་ཕྱིན་གཞན་
ཐམས་ཅད་འདུ་སྟེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་སྒོ་ནས་སྦྱིན་ཚུལ་བཟོད་བརྩོན་བསམ་གཏན་བསྒྲུབ་པ་ཡིན་གྱི་དེ་མེད་ན་མི་འགྲུབ་བོ། །རབ་དབྱེ་ནི་སྦྱིན་པའི་སྦྱིན་པ་སོགས་རེ་རེ་ལའང་དྲུག་ཏུ་ཕྱེ་བས་སོ་དྲུག་ཏུ་འགྱུར་ཚུལ་གོང་དུ་ཆོས་འཚོལ་སྐབས་སུའང་བཤད་པ་བཞིན། རང་ཕྱིན་དྲུག་ལ་གནས་ནས་གཞན་དེ་ལ་འགོད་པ་དྲུག་སྦྱིན་པ། སེར་སྣ་སོགས་མི་མཐུན་ཕྱོགས་དྲུག་བྲལ་བ་ཚུལ་ཁྲིམས། སྦྱོར་བ་དཀའ་བ་བཟོད་པ་དྲུག་བཟོད་པ། སྤྲོ་བ་དྲུག་བརྩོན་འགྲུས། དམིགས་པ་ལས་གཞན་དུ་མི་གཡེང་བ་དྲུག་བསམ་གཏན། འཁོར་གསུམ་དུ་མི་རྟོག་པ་དྲུག་ཤེས་རབ་བོ། །ཡང་ན་སྦྱིན་པའི་གཏོང་སེམས་སྣ་གཅིག་ལ་ཡང་། མི་མཐུན་ཕྱོགས་སྤང་བ། གཉེན་པོ་ལ་སྦྱོར་པ། སྤྲོ་བ་མི་གཡེང་བ། རབ་ཏུ་འབྱེད་པའི་ཆ་ཡོད་པས་དྲུག་པོ་འབྲལ་མེད་དུ་ཚང་། ཚུལ་ཁྲིམས་སོགས་གཞན་ལའང་གཞན་དོན་དུ་གཏོང་བའི་སེམས་དཔའ་སོགས་ཀུན་ཚང་བའོ། །ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ཕར་ཕྱིན་སྟོན་པའི་རྗོད་བྱེད་གསུང་རབ་ཀྱི་ཆོས་ཀྱིས་ཕར་ཕྱིན་ཀུན་བརྗོད་བྱར་བསྡུས་པ་དང་། བརྗོད་བྱ་ཕར་ཕྱིན་གྱིས་རྗོད་བྱེད་ཐེག་ཆེན་གྱི་གསུང་རབ་ཀུན་བསྡུས་ཚུལ་དུ་འཆད་པའང་སྣང་ལ། ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་བསྡུ་ཚུལ། འབྱུང་གྱུར་གཟུགས་ཀྱི་གོང་བུ་གཅིག་ལ་རྒྱུ་འབྱུང་བ་བཞི་ཚང་བ་ལྟར། ཕར་ཕྱིན་དྲུག་གི་ནང་ནས་གང་རུང་གཅིག་ཡོད་ན་གཞན་ཀུན་གྱི་ཆ་ཤས་ཀྱང་ཚང་བ་ཆོས་ཉིད་ཡིན་པ་དང་། དོན་དམ་པ་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་ཟིན་ཚེ། ཕར་ཕྱིན་གཞན་ཐམས་ཅད་
རྣམ་ཀུན་མཆོག་ལྡན་གྱི་སྟོང་ཉིད་དུ་རོ་གཅིག་པས་ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་བསྡུས་ཏེ། ཡོན་ཏན་རིན་པོ་ཆེ་སྡུད་པ་ལས། དཔེར་ན་འཛམ་བུའི་གླིང་ཤིང་རྣམས་བྱེ་བ་སྟོང་སོགས། གྲིབ་མའི་དཔེས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པར་རོ་མཉམ་དུ་འབྱུང་ཚུལ་གསུངས་པ་བཞིན་ནོ། །རྒྱུ་མཚན་ཕྱིར་ཞེས་པ་ལོངས་སྤྱོད་ལ་མ་ཆགས་ན་ཚུལ་ཁྲིམས་བསྲུང་ནུས་ཤིང་། ཚུལ་ཁྲིམས་དང་ལྡན་ན་གཞན་གྱིས་གནོད་པ་བཟོད་ནུས་པ་དང་། བཟོད་པ་དང་ལྡན་ན་བརྩོན་འགྲུས་རྩོམ་ཞིང་དེས་སེམས་མཉམ་པར་འཇོག་ལ། མཉམ་པར་བཞག་ན་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མཐོང་བར་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་དང་། དེར་མ་ཟད་སྦྱིན་པ་ལྟ་བུ་ཕར་ཕྱིན་གང་རུང་གཅིག་ལ་ཞུགས་ན་ཡང་། དེས་གཞན་ཀུན་འགྲུབ་པ་ལ་ཕན་འདོགས་པར་ངེས་ཀྱི་མི་ཕན་པ་སྣ་གཅིག་མེད་དོ། །གཉིས་པ་བསྡུ་དངོས་བཞི་བཤད་པ་ལ། རྣམ་གྲངས་ལྔ་ལས་དང་པོ། ངོ་བོ་ནི་སྦྱིན་པ་ཡི་བསྡུ་བ་ནི་སྔར་སྦྱིན་པའི་ཕར་ཕྱིན་བཤད་པ་དང་མཚུངས་ཏེ་གཞན་དུ་མེད་དོ། །ཕར་ཕྱིན་དྲུག་པོ་དེ་ཡི་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་གཞན་ལ་འཆད་ཅིང་སྟོན་པ་ནི་སྙན་པར་སྨྲ་བ་དང་། དེ་ལྟར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཕར་ཕྱིན་དྲུག་ཉམས་སུ་ལེན་ཏུ་འཇུག་ཅིང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ལ་བཀོད་པ་ནི་དོན་སྤྱོད་པ་དང་། སེམས་ཅན་གཞན་ལ་སྒྲུབ་ཏུ་བཅུག་པའི་ཕར་ཕྱིན་དེ་ནི་དེ་ཉིད་ལ་བདག་ཉིད་རྗེས་སུ་འཇུག་ཅིང་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ནི་དོན་མཐུན་པ་ཉིད་དུ་འདོད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་དེ་སྟོན་ལེན་འཇུག་དང་། བདག་ཉིད་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་དང་གསུམ་པོ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་
སྙན་སྨྲ་ལ་སོགས་པ་བསྡུ་དངོས་ཕྱི་མ་གསུམ་བསྟན་པའོ། །གཉིས་པ་གྲངས་ངེས་པ་ནི། བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་དང་པོ་སྦྱིན་པ་ནི་གཞན་ལ་ཚ་གྲང་བཀྲེས་སྐོམ་སོགས་སེལ་བས་ལུས་ལ་ཕན་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་དང་ནི། སྙན་པར་སྨྲ་བས་ཕར་ཕྱིན་གྱི་མཚན་ཉིད་མ་ཤེས་པའམ་ལོག་ཤེས་སམ་ཐེ་ཚོམ་དུ་གྱུར་པ་བསལ་ནས་ཕར་ཕྱིན་རྣམས་མ་ནོར་བར་ཡིད་ལ་འཛིན་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་དང་། དོན་སྤྱོད་པ་ནི་ཕར་ཕྱིན་རྣམས་ཉམས་སུ་ལེན་པ་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་དང་། དེ་བཞིན་དུ་དོན་མཐུན་པར་སྤྱོད་པ་ནི་ཕར་ཕྱིན་རྣམས་ལ་ཡང་ཡང་རྗེས་སུ་འཇུག་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་ཡིན་ཏེ། ཆོས་སྨྲ་བ་པོ་རང་ཉིད་ཀྱིས་ཆོས་དེ་ལ་སྤྱོད་ན་གཞན་དེ་ལ་བཀོད་པ་རྣམས་ཀྱང་ནན་ཏན་གྱིས་ཆོས་དེ་རྗེས་སུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པས་ན། གདུལ་བྱ་སེམས་ཅན་རྣམས་འཁོར་དུ་བསྡུས་ནས་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་ནི་བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་བཞིར་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ་དེ་ལས་མང་མི་དགོས་ལ་ཉུང་ན་མི་འདུ་བས་སོ། །གསུམ་པ་བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་བཞིའི་བྱེད་ལས་ནི། བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་དང་པོས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཆོས་ཀྱི་སྣོད་དུ་འགྱུར་བར་བྱེད་དེ། ཟང་ཟིང་གི་སྦྱིན་པས་ཕན་བཏགས་པར་བྱས་པའི་སེམས་ཅན་དེ་རྣམས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་ལ་ཡིད་དགའ་ནས་དེའི་ངག་ཉན་པའི་སྣོད་དུ་འགྱུར་བའི་བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་ཡིན་པ་སྟེ། གཉིས་པ་སྙན་པར་སྨྲ་བ་ཡིས་ནི་ཕར་ཕྱིན་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པའི་ཆོས་ལ་མོས་པ་ཉིད་དུ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །གསུམ་པ་དོན་སྤྱོད་པ་ཡིས་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་དོན་སྒྲུབ་ཏུ་
བཅུག་པ་སྟེ། བཞི་པ་དོན་མཐུན་པས་ཡང་ནས་ཡང་དུ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་སྤྱོད་ཅིང་དྲི་མ་རྣམ་པར་དག་པ་ཉིད་དུ་སྦྱོང་བ་ཉིད་དུ་བྱེད་པའོ། །བཞི་པ་བསྡུ་བཞིའི་དབྱེ་བ་ལ། གཉིས་སུ་བསྡུས་པའི་དབྱེ་བ་དང་། གསུམ་དུ་དབྱེ་བ་གཉིས་ལས་དང་པོ། ཟང་ཟིང་གི་བསྡུ་བ་དང་ནི། ཆོས་ཀྱི་བསྡུ་བ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་བསྡུ་བ་ལ་དམིགས་པའི་ཆོས་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད་པ་ཡིས། སྦྱིན་པ་ནི་ཟང་ཟིང་གི་བསྡུ་བ་ཡིན་ལ། གཞན་གསུམ་ཆོས་ཀྱི་བསྡུ་བ་ཡིན་པས། དེ་ལྟར་བསྡུ་བ་གཉིས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ནི། ཆོས་ཀྱི་བསྡུ་བ་ལ་གསུམ་ཏུ་ཕྱེས་ནས་བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་བཞིར་འདོད་དོ། །ཆོས་ཀྱི་བསྡུ་བ་ལ་དམིགས་པའི་ཆོས་དང་། སྒྲུབ་པའི་ཆོས་དང་། རྣམ་པར་དག་པའི་ཆོས་གསུམ་དུ་ཡོད་པའི་དང་པོ་ནི་ཕར་ཕྱིན་དྲུག་དང་ལྡན་པའི་མདོ་སོགས་ཀྱི་ཆོས་ཡིན་པས་དེ་ནི་སྙན་པར་སྨྲ་བས་འཆད་པར་བྱེད་དོ། །སྒྲུབ་པའི་ཆོས་ནི་དོན་སྤྱོད་པས་ཉམས་སུ་ལེན་པར་བྱེད་དོ། །རྣམ་པར་དག་པའི་ཆོས་ནི་དོན་མཐུན་པའི་སྒོ་ནས་སེར་སྣ་སོགས་ཕར་ཕྱིན་རྣམས་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ཀྱི་དྲི་མ་དང་བྲལ་བར་སྤྱོད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་གསུམ་དུ་དབྱེ་བ་ནི། རྣམ་པའི་དབྱེ་བའི་སྒོ་ནས་ནི། ཉན་ཐོས་ཀྱི་བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་བཞི་ནི་བསྡུ་བ་དམན་པ་སྟེ་གཞན་དོན་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་དང་། རང་རྒྱལ་གྱི་བསྡུ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་ལས་དབང་པོ་མཆོག་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལས་དམན་པའི་ཕྱིར་འབྲིང་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱི་བསྡུ་དངོས་བཞི་ནི། མཆོག་གི་བསྡུ་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་དུ་ཞུགས་
པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཀྱང་ཉན་རང་བྱང་སེམས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་བཀོད་པ་དེ་གསུམ་དམན་འབྲིང་མཆོག་གི་བསྡུ་བར་འགྱུར་རོ། །ཡང་བསྡུ་བ་པོའི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན། མོས་སྤྱོད་ཀྱི་ས་ལ་གནས་པའི་བྱང་སེམས་རྣམས་ཀྱང་བསྡུ་དངོས་བཞིས་སེམས་ཅན་བསྡུས་ཤིང་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ནི། ཉུང་ཤས་ཞིག་སྨིན་པར་འགྱུར་བ་ལས་ཕལ་ཆེར་དོན་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ་ཆོས་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་མ་མཐོང་བ་དང་སེམས་ཅན་གྱི་བསམ་པ་སོགས་མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ས་དང་པོ་ནས་བདུན་པའི་བར་གྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་བསྡུ་དངོས་བཞིས་སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ནི་ཕལ་ཆེར་སྨིན་པར་འགྱུར་བས་དོན་ཡོད་པ་ཡིན་ཡང་། ཉུང་ཤས་ཙམ་སྨིན་པར་མི་འགྱུར་བ་ཡང་ཡོད་པ་དང་།ས་བརྒྱད་པ་དང་དགུ་པ་བཅུ་པ་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱིས་བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་བཞིས་སེམས་ཅན་རྣམས་བསྡུས་ཤིང་སྨིན་པར་བྱས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་སྨིན་པར་འགྱུར་ཏེ་གཅིག་ཀྱང་ཆུད་མི་ཟ་བས་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་དོན་ཡོད་པ་ཤེས་པར་བྱའོ། །ལྔ་པ་བསྡུ་དངོས་བཞིའི་ཕན་ཡོན་ནི་ཚིགས་བཅད་གཉིས་ཏེ། འཁོར་སྡུད་པ་དང་ལྡན་པའི་བྱང་སེམས་རྣམས། ཚུལ་འདི་ལྟ་བུ་ལ་ནི་ཡང་དག་པར་རྟེན་པ་དེ་ནི། སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་དོན་མཐའ་དག་ཀུན་སྒྲུབ་པར་བྱེད་ཅིང་། དེའི་ཐབས་བཟང་པོ་འདི་ལས་གཞན་དུ་མེད་པ་ཡིན་པར་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་བསྔགས་སོ། །དེ་ཕྱིར་འདས་པའི་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་སེམས་རྣམས་ཀྱིས་སྔར་སེམས་ཅན་རྣམས་བསྡུས་པ་དང་། དེ་བཞིན་
མ་འོངས་པ་ན་སྡུད་པར་འགྱུར་བ་དང་། གང་དག་ད་ལྟར་སྡུད་པར་བྱེད་པ་དེ་ཀུན་བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་བཞི་པོ་ཡིས་སྡུད་པ་དེ་འདྲ་བར་གྱུར་པ་དེ་བས་ན། བསྡུ་དངོས་བཞི་པོ་འདི་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སྨིན་པར་བྱེད་པའི་ལམ་གཅིག་ཏུ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །གསུམ་པ་ལེའུའི་མཇུག་སྡུད་པ། དེ་ལྟར་རྟག་ཏུ་ལོངས་སྤྱོད་ལ་མ་ཆགས་པའི་བློ་ཡིས་སྦྱིན་པ་ལ་འཇུག་པ་དང་། ཆགས་སོགས་ཀྱི་རྒྱུ་ལས་བྱུང་བའི་མི་དགེ་བའི་ལས་ལམ་རྣམས་ཞི་བའི་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་། བཟོད་པའི་སྒོ་ནས་ཞེ་སྡང་གིས་རྒྱུད་མི་འཁྲུགས་པ་སྡོམ་པ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་ལྡན་པ་དང་། སེམས་ཕྱི་རོལ་དུ་མི་གཡེང་བར་ནང་དུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་གནས་པའི་བདག་ཉིད། ཤེས་རབ་ཀྱིས་སྲིད་པ་ནང་ཕུང་པོ་ལྔ་དང་། ཡུལ་གཟུགས་སོགས་ཕྱིའི་ཆོས་དང་དེ་གཉིས་ཀའི་མཚན་མར་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ཡི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བདག་སྨིན་པར་གྱུར་པ་དེས་ནི་བསྡུ་བའི་དངོས་པོ་བཞིས་སེམས་ཅན་ཀྱི་ཚོགས་སྡུད་ཅིང་སྨིན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མདོ་སྡེའི་རྒྱན་ལས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་བསྡུ་བའི་ལེའུ་སྟེ་བཅུ་བདུན་པ་རྣམ་པར་བཤད་པའོ།། །།