ཉིན་བརྒྱད་པའི་ཆོས་ཁྲིད།
ནམ་མཁའི་མཐའ་དང་མཉམ་པའི་སེམས་ཅན། སྐྱབས་མེད་མགོན་བྲལ་རྟག་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་རྣམ་གསུམ་གྱིས་གཙེས་ཤིང་མནར་བ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཀྱང་མ་ལུས་པ། གཏན་བདེ་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ས་ལ་འགོད་ པར་བགྱིའོ་སྙམ་པའི་སྙིང་རྗེས་སེམས 
་ཅན་ལ་དམིགས་པ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱིས་རྫོགས་བྱང་ལ་དམིགས་པའི་དོན་གཉིས་སམ་ཟུར་གཉིས་དང་ལྡན་པའི་སེམས་བསྐྱེད། བསམ་པ་རྒྱ་ཆེ་བ་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་ཀུན་སློང་དང་། འདི་ལྟར་སྣང་བའི་སྣོད་བཅུད་སྣང་སྲིད་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད། ཡེ་ནས་དག་པ་རང་བྱུང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཆེན་པོ་དག་མཉམ་བདེན་པར་དབྱེར་མེད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཡིན་པ་ལ་ཡིན་པར་བསམ་པའི་ཐབས་རྒྱ་ཆེ་བ་གསང་བ་སྔགས་ཀྱི་ཀུན་སློང་དང། ཆོས་གསན་པའི་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་དག་ཀྱང་མདོ་རྒྱུད་བསྟན་བཅོས་རྣམས་ལས་ཇི་ལྟར་འབྱུང་བ་བཞིན་བྱས་ཏེ། དམ་པའི་ཆོས་ཇི་ལྟར་བྱས་གསན་དགོས་པའི་ཚུལ། ལུང་ལས། རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་ལེགས་
པར་བསྡུས་ནས་ནི། །ཤིན་ཏུ་བསམ་པ་བཟང་དང་ལྡན་པས་ཉོན། །བརྗེད་ངས་བློ་ལ་རྡོ་རྗེ་སེམས ་དཔའ་སོགས། །དུས་གསུམ་རྒྱལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་བྱིན་མི་རློབས། །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར་དུ། རྩེ་གཅིག་གཡེང་བ་མེད་པའི་སེམས་ཀྱིས་རྣ་བ་བླགས་ཏེ། རི་དྭགས་སྒྲ་ལ་ཉན་པ་ལྟ་བུའི་སྒོ་ནས་ཉན་དགོས་པ་མདོ་སྡེ་ལས་ཀྱང་། ལེགས་པར་རབ་ཏུ་ཉོན་ལ་ཡིད་ལ་ཟུངས་ཤིག་དང་། ངས་ཁྱོད་ལ་བཤད་པར་བྱའོ། །ཞེས་འབྱུང་བའི་ཚུལ་དང་མཐུན་པར་ཉན་དགོས་ལ། གང་གསན་པར་བྱ་བའི་དམ་པའི་ཆོས་དེ་ནི་འགོག་ལམ་གྱིས་བསྡུས་པའི་རང་བཞིན་ཅན་ཞིག་ཡིན་པས། རྟོགས་པའི་ཆོས་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཐུགས་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པའི་ཡོན་ཏན་ཏེ། མཐར་གཏུགས་ནས་བཤད་ན་ཐུབ་པ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཅན་ནང་གསལ་དག་པ་གཉིས་ལྡན་གྱི་དབྱིངས་དང་ཡེ་ཤེས་དབྱེར་མེད་པའི་རང་བཞིན་དེ་དང་། བསྟན་པའི་ཆོས་བརྗོད་བྱ་བསླབ་པ་གསུམ་རྗོད་བྱེད་སྡེ་སྣོད་གསུམ་གྱིས་གཏན་ལ་ཕབ་པ་ལམ་ལྔའི་ཡོན་ཏན་གྱིས་བསྡུས་པ་དེ་ཉིད་ཡིན་ལ། དེ་ལྟ་བུའི་དམ་པའི་ཆོས་དེ་ནི་འཁོར་བའི་གཅོང་ནད་འཇོམས་པའི་སྨན། མི་བཟོད་སྡུག་བསྔལ་གྱི་མཚོ་ཆེན་ལས་སྒྲོལ་བའི་གྲུ། ཐར་བ་དང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་རིན་པོ་ཆེའི་གླིང་དུ་འཁྲིད་པར་བྱེད་པའི་མཐུན་པའི་རླུང་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་ཅིང་། དེ་ཉིད་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དང་། དེས་སྤྲུལ་བ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བླ་མ་དམ་པའི་ཚུལ་དུ་བྱོན་པ་དག་གིས་བསྟན་ཏེ་གདུལ་བྱ་ཐར་ལམ་ལ་འགོད་དགོས་པ་ཡིན། དེ་ལྟ་བུའི་བྱེད་པ་པོ་ལ་ཡོད་པའི་ཐུགས་རྗེ་དང་འཕྲིན་ལས་རྒྱལ་བའི་དགོངས་པས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་དུས་རྟག་ཏུ་གཟིགས་པ་ཡིན་ཀྱང་། བྱ་བའི་ཡུལ་ལ་ཡོད་པའི་འཕྲིན་ལས་གདུལ་བྱའི་རིགས་སད་དེ་གྲོལ་བ་མཐར་ཐུག་གི་འབྲས་བུ་ལ་སྙེག་དགོས་ཤིང་། དེས་སྟབས་ཀྱིས་དད་དང་མོས་པ་གཙོར་བཟུང་གིས་ཚོགས་ཁྱད་པར་ཅན་སྔོན་དུ་བསགས་པའི་མཐུ་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་ཐར་ལམ་ཡང་དག་པ་ཞིག་རྙེད་དགོས་པ་ཡིན་ཕྱིར། ཐོག་མར་བློ་ཆོས་སུ་འགྲོ། དེ་ནས་ཆོས་ལམ་དུ་འགྲོ་བའི་ཐབས་དང་གདམས་པ་ལ་བརྩོན་དགོས་པ་ཡིན་ཅེས་ཆོས་ཁྲིད་སྔོན་མ་དྲུག་བདུན་ཞིག་གི་རིང་ལ་བཤད་པ་ཡིན། ད་དུང་ཡང་སྐྱར་བསམ་བློ་གཏོང་ན་བློ་ཆོས་སུ་འགྲོ་ཟེར་རྒྱུ་བོ་ཐོག་མའི་ལས་ཤིག་རེད། ཆོས་ལམ་དུ་མ་སོང་ན་དེ་བས་ཀྱང་མི་རུང་ཡང་། དེ་ཙམ་གྱིས་མི་ཆོག་པར་ལམ་གྱི་འཁྲུལ་བ་སེལ་དགོས། དེ་དགོས་ན་འཁྲུལ་བ་སེལ་བའི་ལམ་གྱི་དབྱེ་བ་དེ་ཤེས་དགོས་པ་ཡིན་པས། ལམ་འདིར་ཐུན་མོང་དང་། ཁྱད་པར་དང་། བླ་ན་མེད་པའི་ལམ་དང་གསུམ་དུ་ཕྱེས་ཡོང་ན། ཐེག་ཆེན་མདོ་སྔགས་ཐུན་མོང་གི་ལམ་ཆེན་ནི་ཚད་མེད་རྣམ་བཞི་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་སྒོ་ནས་བྱང་ཆུབ་མཆོག་ཏུ་ སེམས་བསྐྱེད་དེ། རླབས་ཆེན་སྤྱོད་པ་རྒྱ་མཚོར་ཞུམ་པ་མེད་པར ་ཞུགས་ནས་ལམ་གྱི་འཁྲུལ་བ་དེ་སེལ་དགོས་པ་ཡིན། དེ་ཡང་ཞིབ་ཏུ་ཞུས་ན་སྟོང་ཉིད་སྙིང་རྗེའི་སྙིང་པོ་ཅན་ཇི་བཞིན་རྟོགས་པའི་རིམ་པ་དང་བསྟུན་ནས་རང་གཞན་གྱི་དོན་གཉིས་སྒྲུབ་པའི་སྐབས་སུ། ཆོས་ཁམས་དགེ་བ་འདུས་མ་བྱས་པའི་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་སྦྱོང་བའི་ཆེད་དུ། ཚོགས་སྦྱོར་མཐོང་སྒོམ་གྱི་ལམ་བཞི། བྱང་ཆུབ་སྤྱོད་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་སྒོམ་པ་དེ་དང་མཉམ་དུ་ལྟ་བ་སྐྱོན་མེད་སྟོང་ཉིད་ཀྱི་གྲོགས་དང་། སྤྱོད་པ་སྐྱོན་མེད་ཕ་རོལ་ཕྱིན་དྲུག་རྫོགས་པར་བྱས་ནས། གང་ཟག་དང་ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་རྣམ་པ་གཉིས་རྟོགས་ པར་བྱས་ཏེ་ཉོན་མོངས་གཉེན་པོའི་ཐབས་ཀྱིས་སྦྱངས་པ་དེ། བྱང་ཆུབ་སེམས ་དཔའི་ལམ་བཟང་ཡིན་ལ། དེ་ལྟ་བུའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ལམ་དེ་མདོར་བསྡུས་ཡོང་ན་གཉིས་ཀྱི་ནང་ན་འདུས་པ་ཡིན། གཉིས་པོ་དེ་གང་ཡིན་ན་ཐབས་དང་ཤེས་རབ་གཉིས་ཡིན། དེ་གཉིས་ཀ་ཟུང་དུ་འབྲེལ་དགོས་ཏེ་ཐབས་ཀྱི་རྐང་བ་དང་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་མིག་གཉིས་ཀ་ཡོད་ན་ཡིད་ལ་འདོད་པའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་བདེ་བླག་ཏུ་བགྲོད་ནུས་པ་འདྲ་བར་ཐབས་ཤེས་ཟུང་འབྲེལ་གྱིས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་འགྲོ་ཐུབ་པས་ལམ་ཀྱི་འཁྲུལ་བ་སེལ་བ་ཡིན། དེ་ལ་ཐབས་ནི་སྤྱོད་པའི་ཕྱོགས་སྦྱིན་པ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་ཕྱིན་དྲུག་སྔ་མ་ལྔ་བོ་དང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ངོ་བོ་དེ་ཆོས་རབ་ཏུ་རྣམ་པ་འབྱེད་པ་ཡིན་པས་དེ་གཉིས་གཅིག་ལ་གཅིག་བརྟེན་ཡིན། སྦྱིན་སོགས་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ཆེན་པོ་མ་བསགས་ན་ཤེས་རབ་ཆེན་པོ་ཞིག་འབྱུང་ཐབས་མེད་དེ། ཡན་ལག་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི། །ཐུབ་པས་ཤེས་རབ་དོན་དུ་གསུངས། །ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན། ཤེས་རབ་མེད་ན། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཞིག་སྦྱིན་པ་ལ་གནས་པ་ནས་བསམ་གཏན་གྱི་བར་དུ་ལྡན་ཡང་། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་དུ་ཕྱིན་པ་དང་བྲལ་སོང་ན་དེས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་གོ་འཕང་མི་ཐོབ་པར་གསུངས་པ་ཡིན། དེ་ཇི་ལྟར་ཡིན་ན་ལོང་སྣ་ཁྲིད་མཁན་མེད་པའི་ལོང་བ་ཚོ་གཅིག་འདོད་པའི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་ཐོན་ཐབས་མེད་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་པ་ནི། འཕགས་པ་སྡུད་པའི་ལུང་གིས་ཀྱང་གསལ་ཏེ། དམུས་ལོང་དམིགས་བུ་མེད་པ་བྱེ་བ་ཁྲག་ཁྲིག་རྣམས། །ལམ་ཡང་མི་ཤེས་གྲོང་ཁྱེར་འཇུག་པར་ག་ལ་འགྱུར། །ཤེས་རབ་མེད་ན་མིག་མེད་ཕ་རོལ་ཕྱིན་ལྔ་འདི། །དམིགས་བུ་མེད་པས་བྱང་ཆུབ་རེག་པར་ནུས་མ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་དང་། འཇུག་པ་ལས་ཀྱང་། ཇི་ལྟར་ལོང་བའི་ཚོགས་ཀུན་བདེ་བླག་ཏུ། །མིག་ལྡན་སྐྱེས་བུ་གཅིག་གིས་འདོད་པ་ཡི། །ཡུལ་དུ་ཁྲིད་པ་དེ་བཞིན་ཤེས་རབ་ཀྱིས། །མིག་ཉམས་ཡོན་ཏན་བླངས་ཏེ་རྒྱལ་བར་ཁྲིད། །ཅེས་གསུངས་པ་ཡིན། དེ་ལྟ་བུའི་ཐབས་ཤེས་དེ་གཉིས་ཀ་ཡ་བྲལ་སོང་ན་ཇི་ལྟར་ཞིག་འགྱུར་ཞེ་ན། ལམ་གྱི་འཁྲུལ་བ་མི་སེལ་བར་འཆིང་འགྲོ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་ཐབས་དང་བྲལ་བའི་ཤེས་རབ་ལ་བརྟེན་ན་ཞི་བ་ཕྱོགས་གཅིག་པའི་སར་ལྷུང་ནས་འཆིང་བས་མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མི་ཐོབ་པ་དང་། ཤེས་རབ་དང་བྲལ་བའི་ཐབས་ལ་བརྟེན་ན་བྱིས་པ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་ས་ལས་མི་འདའ་བར་འཁོར་བར་འཁྱམ་པ་ཡིན། དེས་ན་ཐབས་ཤེས་ཡ་བྲལ་གྱི་སྤྱོད་པ་ནི་བདུད་ཀྱི་ལས་སུ་གསུངས་པ་ཡིན། དེ་ལྟ་བུའི་ཤེས་རབ་དེ་ལ་དབྱེ་ན་འཇིག་རྟེན་པའི་ཤེས་རབ་དང་། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཤེས་རབ་སྟེ་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །དེ་ལས་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཤེས་རབ་དེ་ལ་ཡང་དམན་མཆོག་གཉིས་སུ་ཕྱེས་པའི་ཤེས་རབ་རྣམ་པ་གསུམ་ཡོད། འཇིག་རྟེན་པའི་ཤེས་རབ་དེ་བཟོ་གསོ་བ་ལ་སོགས་པ་ནང་དོན་རིག་པ་མ་ཡིན་པའི་གནས་བཞི་པོ་དང་། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཤེས་རབ་ནི་ནང་རིག་པའམ་དམ་པའི་ཆོས་ལས་སྐྱེས་པའི་ཤེས་རབ་ཡིན། དེའི་ནང་གི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་དམན་པའི་ཤེས་རབ་དེ་ཇི་ལྟར་ཞིག་ཅེ་ན། ཉན་རང་གི་ལམ་གྱི་ཐོས་བསམ་སྒོམ་པའི་ཤེས་རབ་དང་། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་མཆོག་གམ་ཆེན་པོའི་ཤེས་རབ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ལམ་གྱི་ཐོས་བསམ་སྒོམ་གསུམ་ལས་བྱུང་བའི་ཤེས་རབ་བོ། །འཕགས་པ་སྡུད་པ་ལས་ཀྱང་། ཆོས་རྣམས་རང་བཞིན་མེད་པར་ཡོངས་སུ་ཤེས་གྱུར་པ། །འདི་ནི་ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་ཕྱིན་མཆོག་སྤྱོད་པ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །དངོས་པོ་དང་དངོས་པོ་མེད་པར་འཛིན་པ་དེ་བདག་གཉིས་ཀྱི་ནང་ན་འདུས་པ་ཡིན། བདག་གཉིས་པོ་དེ་རང་བཞིན་སྟོང་བ་ཉིད་ཡིན་པར་སྟོན་ནས་བདག་མེད་རྣམ་གཉིས་གཏན་ལ་ཕབས་པ་རེད། དེ་ལ་དངོས་པོར་འཛིན་པ་བཀག་ནས་དངོས་མེད་དུ་འཛིན་ན་དེ་ཡང་མཐའ་གཅིག་ཡིན་པས་ན་དེ་ཡང་དགག་བྱ་སྟེ། ས་ར་ཧས། དངོས་པོར་འཛིན་པ་ཕྱུགས་དང་འདྲ་བ་སྟེ། །དངོས་མེད་འཛིན་ན་དེ་བས་ཀྱང་ནི་བླུན། །ཞེས་གསུངས་པ་དང་། ཡང་ཇི་སྐད་དུ། སྟོང་པ་ཉིད་ལ་བལྟ་ཉེས་པས། །ཤེས་རབ་ཆུང་རྣམས་ཕུང་བར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པས་དངོས་པོ་འཛིན་པ་ལས་ཀྱང་དངོས་མེད་དུ་འཛིན་པ་ཐ་ཆད་པ་དང་། རིན་ཆེན་འཕྲེང་བ་ལས་ཀྱང་། མེད་པ་པོ་ནི་ངན་འགྲོར་འགྲོ། །ཡོད་པ་པོ་ནི་བདེ་འགྲོར་འགྲོ། །ཞེས་གསུངས་པས། གཉིས་ཆ་འཛིན་པའམ་རྟག་ཆད་ཀྱི་མཐའ་ལས་མ་འདས་པ་ཡིན་པས་ན་རྨོངས་པའི་ལམ་ལས་མི་གྲོལ་བ་ཡིན། དེས་ན་མཐའ་གཉིས་ལ་མི་བརྟེན་པའི་དབུ་མའི་ལམ་ཞེས་གྲགས་ཀྱང་མཁས་པ་དབུས་ལའང་མི་གནས་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་དུ་དབུ་མ་ཉིད་ལ་ཡང་རྟག་བརྟན་མེད་པས། དོན་ལ་དེ་འཛིན་གྱི་ཤེས་པ་དང་བྲལ་བའི་བློ་འདས་གང་དུ་ཡང་མ་གྲུབ་པ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་ཞིག་སྟེ། མངོན་རྟོགས་རྒྱན་གྱི་ནང་ན། ཚུལ་རོལ་ཕ་རོལ་མཐའ་ལ་མིན། །དེ་དག་བར་ན་མི་གནས་པ། །དུས་རྣམས་མཉམ་པ་ཉིད་ཤེས་ཕྱིར། །ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པར་འདོད། །ཅེས་གསུངས་པར་ལྟར་དུ་རིམ་གྱིས། གཞི་དབུ་མ་ཆེན་པོ། ལམ་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ། འབྲས་བུ་རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་རྣམས་ཀྱི་ལྟ་བ་རྟོགས། སྒོམ་པ་གོམས། སྤྱོད་པས་བོགས་དབྱུང་བའི་སྒོ་ནས་ལམ་གྱི་འཁྲུལ་བ་སེལ་བར་བྱས་ཏེ། མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོའི་གོ་འཕང་བསྒྲུབས་ནས། སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས། མཛད་པ་འཕྲིན་ལས་རྒྱ་ཆེན་རྒྱུན་མི་ཆད་པ། ནམ་མཁའ་ཇི་སྲིད་འཁོར་བ་མ་སྟོང་གི་བར་དུ་འགྲོ་བའི་དོན་བྱེད་དགོས་པའི་གོ་བའི་རྨང་གཞི་དང་། ཐུགས་བསྐྱེད་སྨོན་པ་དེ་ལྟ་བུའི་སྟེང་ནས། སྐབས་འདིར་གང་ཞིག་གསན་པར་བྱ་བ་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་མན་ངག་གི་བསྟན་བཅོས་ཡིད་བཞིན་རིན་པོ་ཆེའི་མཛོད་འདི་ཉིད་འཆད་ཉན་བྱ་བཞིན་པ་ལས། ཁ་རྩང་ཡན་ཆོད་འདིའི་གཞུང་དོན་རྡོ་རྗེའི་གནས་དང་པོ། གང་སྦྱོང་བའི་གཞི་དང་། སྦྱང་བྱའི་དྲི་མ། འཁོར་བའི་རང་བཞིན་སྤང་བྱར་བསྟན་པའི་ཆིངས་ཆེན་པོ་ལེའུ་བདུན་པ་ཡན་གྱིས་བསྟན་ནས། རྡོ་རྗེའི་གནས་གཉིས་པ་མྱང་འདས་ཀྱི་རང་བཞིན་བླང་བྱར་བསྟན་པ་དང་། སྦྱོང་བྱེད་ཐབས་ཀྱི་རིམ་པ་དང་། སྦྱོང་འབྲས་མཐར་ཕྱིན་གྱི་རྣམ་བཞག་བཤད་པའི་སྐབས་ལས། སྦྱོང་བྱེད་ལམ་གྱི་རིམ་པ་དངོས་དང་། ལམ་ལ་ཇི་ལྟར་སློབ་པའི་ཚུལ་དང་། ལམ་ཐོས་བསམ་སྒོམ་གསུམ་ལས་ཐོག་མར་བྱ་དགོས་པའི་ཐོས་པ་འཚོལ་བ་དེ་ཉིད་ལས། ཐོས་པ་དེ་གང་ལས་འཚོལ་བའི་ཡུལ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བསྟེན་པར་གདམས་པའི་སྐབས་ཀྱི། བཤེས་གཉེན་གྱི་མཚན་ཉིད་བདུན་དང་། དེ་ལྟ་བུའི་བཤེས་གཉེན་བསྟེན་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན་རྣམ་པར་དྲུག་བཤད་པ་སོགས་ཡོད་པ་ལས། རྒྱུ་མཚན་དྲུག་པ་སྟོན་པ་ཆེས་འཕགས་པ་གཞན་མེད་པས་ཀྱང་བསྟེན་པར་འོས་པའི་ནང་གི་ལུང་འགའ་ཞིག་སོང་ནས་དེ་རིང་། འཕགས་པ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང་རྔ་བོ་ཆེའི་མདོ་གཉིས་ཀ་ལས་ཚིག་གཅིག་དབྱངས་གཅིག་གིས། མྱ་ངན་མ་བྱེད་ཀུན་དགའ་བོ། །སྨྲེ་སྔགས་མ་འདོན་ཀུན་དགའ་བོ། །ང་ནི་ཕྱི་མའི་དུས་ཀྱི་ཚེ། །དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཉིད་སྤྲུལ་ནས། །ཁྱོད་ལ་སོགས་པའི་དོན་དུ་འགྱུར། །ཞེས་སོ། །མདོར་བསྡུ་ན་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་བླ་མ་ལས་འབྱུང་ཞིང་། ཁྱད་པར་ཐེག་ཆེན་མདོ་སྔགས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་མྱུར་བའི་ལམ་པོ་ཆེ་བཟང་པོར་སྲོལ་བཏོད་པས་ཀྱང་བླ་མ་ལ་བསྟེན་ཏེ། སྡོང་པོ་བཀོད་པ་ལས། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རིགས་སུ་སྐྱེས་པས་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བའི་རྒྱལ་པོའི་བུ་ཐུ་བོ་ལྟ་བུའོ། །ཡོན་ཏན་གྱི་རིགས་བསྐྱེད་པས་མ་ལྟ་བུའོ། །ཕན་པ་རྒྱ་ཆེན་པོ་བསྒྲུབས་པས་ཕ་ལྟ་བུའོ། །སྡིག་པ་ལས་བསྲུངས་པས་མ་མ་ལྟ་བུའོ། །བསླབ་པ་རྣམས་སློབ་པས་སློབ་དཔོན་ལྟ་བུའོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ལམ་ལ་འཛུད་པས་ས་མཁན་ལྟ་བུའོ། །ཉོན་མོངས་པའི་ནད་གསོ་བས་སྨན་པ་ལྟ་བུའོ། །འཇིགས་པ་ལས་བསྲུངས་པས་དཔའ་བོ་ལྟ་བུའོ། །འཁོར་བའི་ཆུ་བོ་ལས་སྒྲོལ་བས་མཉན་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྤྱོད་པ་ཐམས་ཅད་ནི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་རག་ལས་པའོ། །ཞེས་སོ། །བདག་ཅག་རྣམས་ཀྱི་སྟོན་པ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱང་བླ་མ་མེད་པར་མ་བྱོན་པས། བླ་མ་ཁོ་ན་རྟག་ཏུ་བསྟེན་པར་རིགས་ཏེ། བླ་མ་མེད་པའི་གོང་རོལ་ན། །སངས་རྒྱས་བྱ་བའི་མིང་ཡང་མེད། །ཅེས་དང་། དགོངས་འདུས་ལས། སློབ་དཔོན་དག་ལ་མ་བསྟེན་པར། །སངས་རྒྱས་ནམ་ཡང་མི་འབྱུང་སྟེ། །འབྱུང་བར་ཡང་དག་ངས་མ་མཐོང་། །བྱུང་ན་དམ་པའི་ལུང་དང་འགལ། །ཞེས་པ་དང་། འཁོར་ལོ་བདེ་བའི་རྒྱུད་ལས། དེ་ཕྱིར་ཆོས་ཀུན་རྩ་བར་ནི། །བླ་མ་རྡོ་རྗེ་འཛིན་པར་བཤད། །བླ་མ་དག་ལས་མ་བྱུང་བའི། །དངོས་གྲུབ་རྙེད་པར་འགྱུར་མི་སྲིད། །བླ་མ་ཉིད་ལས་མ་བྱུང་བའི། །སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་འབྱུང་མི་སྲིད། །སྲིད་པའི་ཁ་ལོ་གྱེན་དུ་ནི། །བླ་མ་མཚན་ཉིད་ལྡན་པས་སྒྱུར། །ཞེས་སོ། །དེས་ན་རྒྱུ་མཚན་དེ་དག་དང་གཞན་ཡང་དཔག་ཏུ་མེད་པ་སྙེད་དེ། བླ་མ་དམ་པའི་ཡོན་ཏན་རྒྱས་པར་དུས་བསྐལ་བའི་བར་དུ་བརྗོད་ཀྱང་ཟད་མི་ཤེས་པ་ཡོད་པ་དེའི་ཕྱིར། ལས་དང་པོ་པ་ནས་སངས་རྒྱས་མ་ཐོབ་ཀྱི་བར་རྟག་ཏུ་སྐྱོ་ངལ་མེད་པར་གུས་པས་བླ་མ་བསྟེན་པ་ལ་བསླབ་སྟེ། འཕགས་པ་སྡོང་པོ་བཀོད་པ་ལས། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱི་ཡོན་ཏན་དང་བསྔགས་པ་བརྗོད་པ་ནི། རྒྱས་པར་བསྐལ་པར་བརྗོད་ཀྱང་ཟད་མི་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པ་དེའི་ཕྱིར་རྟག་ཏུ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་བསྟེན་པར་བྱའོ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །གསུམ་པ། ཇི་ལྟར་བསྟེན་ཚུལ་ལ། དངོས་དང་། དེ་ལྟར་བསྟེན་པའི་ཕན་ཡོན་གཉིས། དང་པོ་ལ། ཐོག་མར་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བཙལ་ནས་བསྟེན་པ་དང་། བར་དུ་མཉེས་པ་བསྒྲུབས་ཏེ་བསྟེན་ཚུལ་གཉིས། དང་པོ་ལ། གུས་པས་བཙལ་ཞིང་བསྟེན་པ་དང་། དེ་ལྟར་བསྟེན་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན་དཔེས་བསྟན་པ་གཉིས། དང་པོ།
གུས་པས་བཙལ་ཞིང་བསྟེན་པ།
དེ་ལྟར་བསྟེན་པར་རིགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་མཐོང་ནས། བླ་མ་བསྟེན་པ་ལ་འཇུག་ལ། བསྟེན་པ་དེའི་དོན་དུ་གང་བསྟེན་བྱའི་བཤེས་གཉེན་ཡོངས་སུ་འཚོལ་བར་གདམས་པ་ནི། དེ་ཡང་དཔལ་ལྡན་བླ་མ་དམ་པ་དག །གང་ན་བཞུགས་པའི་ཡུལ་ཕྱོགས་དེར་བགྲོད་དེ། །དད་གུས་སྲི་ཞུ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པས། །ཐོག་མ་ཉིད་ནས་མཉེས་བྱ་ཡང་དག་བཙལ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། སྔར་སྨོས་པའི་ཡོན་ཏན་མངའ་བའི་བླ་མ་དམ་པ་དེ་དག་ས་ཐག་རིང་ཐུང་གང་ན་བཞུགས་པའི་ཡུལ་དེར་ཕྱིན་ལ། ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་གྱི་དད་པ་དང་། གུས་པ་དང་། སྲི་ཞུའི་སྒོ་ནས། མཇལ་མ་ཐག་ཉིད་ནས་ཐུགས་མཉེས་པར་བྱ་ཡི། བླ་མ་དང་པོར་བརྟག་དགོས་ཀྱང་། ཀུན་གྱིས་དང་དུ་བླང་ཞིང་། ཁྱད་པར་དུ་དམ་པའི་སྐྱེས་བུས་བསྟེན་པ་དེ་དམ་པ་ཡིན་པར་དཔོག་པས་དེའི་མདུན་དུ་སོང་ནས་འདི་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེས་བརྟག་པ་དང་། རྒོལ་བ་ལ་སོགས་པ་དང་། མ་གུས་པ་དང་། བག་མེད་པའི་ཆ་ཤས་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མི་བྱ་སྟེ། དམ་པ་རྣམས་ནི་དམ་པའི་རང་གཤིས་ཀྱི་ཐུགས་དྲང་པོ་གཡོ་དང་སྒྱུ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་པས་གང་ཕ་རོལ་གྱི་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་དེ་མཐོང་མ་ཐག་ཏུ་གང་རྗེས་སུ་གཟུང་བྱའི་སློབ་མ་བཟང་པོའི་བསམ་སྤྱོད་ནི་དེ་ལྟར་མ་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་དགོངས་པས་ཐུགས་སུན་པར་འགྱུར་ཏེ། ཐོག་མའི་རྟེན་འབྲེལ་འཆུག་པ་ཉིད་དོ། །ཐོག་མའི་རྟེན་འབྲེལ་བརྟག་བྱར་ཆེ་བ་འཇིག་རྟེན་པས་ཆུ་ཟོམ་གང་སྟོང་བརྟག་པ་ལྟ་བུའི་རྟེན་འབྲེལ་མིན་པར་རྟེན་འབྱུང་སླུ་མེད་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གཤིས་ཡིན་པས། ཆོས་ཅན་རྟེན་དང་བརྟེན་པའི་རྣམ་བཞག་སླུ་མེད་ཀྱི་མཚན་མ་རྙེད་ཐུབ་པས་གལ་སྟེ་ཕལ་པ་ཞིག་ཡིན་ན་དེའི་འོག་ཏུ་དད་པ་ལྡོག་པར་འགྱུར་བས་ཀྱང་དང་པོར་ཤིན་ཏུ་གུས་པས་མཉེས་པར་བྱ་བ་ལ་སློབ་བོ། །གང་བསྟེན་པར་འོས་པ་ལ་བསྟེན་ཅིང་། དེ་ལས་ལྡོག་པ་ལ་སྨད་པ་དང་མ་གུས་པ་བྱེད་མི་རིགས་ཏེ་གང་ཟག་གི་ཚོད་སངས་རྒྱས་མ་གཏོགས་ཟིན་པ་མིན་པས་བཏང་སྙོམས་སུ་བཞག་དགོས། རང་མ་ངན་ན་གཞན་ངན་ཡང་རང་ལ་གནོད་པ་མིན་ཅིང་། གཅིག་ཤོས་དེ་ཇི་ལྟར་ངན་ཡང་སེམས་ཅན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་བོན་ཅན་ཡིན་ཏེ། བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོས་འགྲོ་བ་ཡོངས་ལ་ཁྱབ་ཅེས་གསུངས་ཡོད་པ་ཡིན། སྡོང་པོ་བཀོད་པ་ལས། ཁྱོད་ཀྱིས་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་འཚོལ་བ་ལ་ཡོངས་སུ་མི་སྐྱོ་བར་བྱའོ། །རྙེད་ནས་ཀྱང་དེའི་རྗེས་སུ་སྒྲུབ་པ་ལ་བསྙེལ་བ་མེད་པ་འམ་དཀའ་ཚེགས་ལ་ཇི་མི་སྙམ་པའི་སྲི་ཞུ་བྱའོ། །ཁུར་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མི་སྐྱོ་བས་ས་ལྟ་བུའི་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་པར་བྱའོ། །ཅི་བསྒོ་བ་ཉན་པར་བྲན་ལྟ་བུའི་འདུ་ཤེས་རབ་ཏུ་བསྐྱེད་པར་བྱའོ་ཞེས་སོ། །དེ་ཡང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྤྱོད་པ་འཚོལ་བ་ན། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་འཚོལ་བ་ནི། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སྤྱོད་པ་རྙེད་པ་དེའི་ཐབས་ཡིན་པས་བཤེས་གཉེན་དེ་ཉིད་གང་ན་བཞུགས་པ་རྒྱ་ཆེར་གཞན་ལ་ཡང་དྲི་བ་དང་། རང་གིས་ཀྱང་ཕྱོགས་ཐ་དད་པར་སོང་ལ་བརྟགས་ཏེ། དཀའ་བ་ཅི་བྱུང་ཡང་མི་ལྡོག་པས་བཙལ་བ་ནི། དཀའ་བ་ཆུད་མི་ཟ་ཞིང་དཀའ་བ་སྤྱད་པ་དེས་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཚོགས་གཉིས་ཀྱི་རྒྱ་མཚོ་སྡུད་ཅིང་། སྡིག་ཏོ་མི་དགེ་བའི་ཕྱོགས་ལས་སྐྱོབ་སྟེ། ཟླ་བ་སྒྲོན་མའི་མདོ་ལས། མྱུར་དུ་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་ པར་འདོད་པས་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ལས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་སེམས ་བསྐྱེད་དེ། བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་ཤིང་ལུས་དང་སྲོག་ལ་ཡང་མི་ལྟ་བར། ཆོས་དམ་པ་སྟོན་པའི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་རྒྱུན་དུ་བཙལ་ལ། གཡོ་དང་སྒྱུ་མེད་པས་བསྙེན་བཀུར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་འཚོལ་བ་དང་སྲི་ཞུ་བྱེད་པས་ཡོངས་སུ་སྐྱོ་བ་མེད་པ་ན། བདེ་བར་མངོན་པར་འཚང་རྒྱ་བའི་ཆོས་ཐོབ་བོ་ཞེས་པ་དང་། སྲེད་མེད་ཀྱི་བུས་ཞུས་པའི་མདོ་ལས་ཀྱང་། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་འཚོལ་བའི་ཆེད་དུ་ལུས་དང་སྲོག་ལའང་ཕངས་པར་མི་བྱའོ། །དངོས་པོ་སྣ་ཚོགས་མི་གཟུང་། ནོར་ལ་ཆགས་པར་མི་བྱའོ། །རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་འདོད་པར་མི་བྱའོ། །དེ་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་བཏང་སྟེ་བཙལ་བར་བྱའོ། །གཞན་ཡང་ལུས་དང་སྲོག་ལ་མི་ལྟ་བ་དང་། སྲིད་པའི་ལོངས་སྤྱོད་མི་འཚོལ་བ་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་དང་། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སྨོན་ལམ་བརྟན་པ་དང་། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ཚུལ་ལ་ལྟ་བ་དང་། སྲིད་པ་ཐམས་ཅད་ལས་འཕགས་ པར་འདོད་པ་དང་། གནས་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ནམ་མཁའ་ལ་བརྟེན་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས ་དཔའ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྨོན་ལམ་སྒྲུབ་པ་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཞིང་ཐམས་ཅད་དུ་སྦྱོང་བ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ཡེ་ཤེས་སྒྲིབ་པ་མེད་པ་ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པས། བླ་མ་བསྙེན་བཀུར་ཞིང་ཡོངས་སུ་འཚོལ་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་པ་དང་། སྡོང་པོ་བཀོད་པ་ལས་ཀྱང་། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱིས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པའི་བྱང་ཆུབ་ སེམས་དཔའ་རྣམས་ནི་ངན་འགྲོར་མི་ལྟུང་། བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར ་མི་བྱེད། བག་མེད་པའི་གནས་ལས་ཟློག འཁོར་བའི་གྲོང་ཁྱེར་ནས་འདོན། བྱང་ཆུབ་ སེམས་དཔའི་བསླབ་པ་དང་འགལ་བར་མི་བྱེད། འཇིག་རྟེན་ཐམས་ཅད་ལས་མངོན་པར ་འཕགས། ལས་དང་ཉོན་མོངས་པས་ཐུབ་པར་དཀའོ། །རིགས་ཀྱི་བུ་དེ་ལྟ་བས་ན་དེ་ལྟར་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་རྒྱུན་མ་ཆད་པས་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་རྣམས་ཀྱི་དྲུང་དུ་འགྲོ་བར་བྱའོ་ཞེས་པ་དང་། ཆོས་བཞི་པའི་མདོ་ལས་ཀྱང་། དགེ་སློང་དག་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་སྲོག་གི་ཕྱིར་ཡང་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་ངོ་ཞེས་པ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སོ་སོར་ཐར་པ་ལས་ཀྱང་། མཁན་པོ་དང་སློབ་དཔོན་ལ་གུས་པས་གང་ཡོངས་སུ་མི་གཏོང་བའི་རིན་པོ་ཆེ་དང་། གང་ལུས་ཀྱི་རིམ་གྲོར་མི་བྱ་བ་དང་། གང་རྐང་པས་མི་གཏོང་བ་དང་། གང་ངག་གི་ལས་ལ་མི་སྤྲོ་བ་དེ་མེད་དོ་ཞེས་པ་དང་། ཟ་མ་ཏོག་བཀོད་པ་ལས། བཅོམ་ལྡན་འདས་གྲངས་མེད་གསུམ་དུ་ཚོགས་བསགས་པའི་ཚེ་ན། གསུང་རྡོ་རྗེ་འབྲུ་དྲུག་སྟོན་པའི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བཙལ་བའི་ཆེད་དུ་རྐང་པ་དཔྱི་ལ་ཐུག་པར་ཟད་པའི་བར་དུ་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་དུ་ཕྱིན་པར་གསུངས་པ་དང་། བརྒྱད་སྟོང་པ་ལས། འཕགས་པ་རྟག་ཏུ་ངུའི་ཤེས་རབ་གྱི་ཕར་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འཚོལ་བའི་དོན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་འཕགས་བསྟེན་པའི་ཕྱིར་དུ་དཀའ་བ་རྒྱ་ཕྲག་སྤྱད་ནས་མཐར་ལུས་བཙོངས་བའི་རིན་གྱིས་ཆོས་ཞུ་བའི་རྟེན་བྱས་པ་དང་། ལུས་ཀྱི་ཁྲག་ཕྱུང་ནས་ཆོས་གསུང་པའི་འཁོར་ཡུག་ཏུ་ཆག་ཆག་གདབ་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཐར་པ་དེ་ལྟ་བུ་དང་། སྡོང་པོ་བཀོད་པ་ལས། ནོར་བཟང་གི་བཤེས་གཉེན་མང་པོ་བསྟེན་པའི་རྣམ་པར་ཐར་པ་དང་། མཛངས་བླུན་ལས། ཆོས་ཀྱི་ཕྱིར་རྒྱལ་པོས་རང་གི་ལུས་ལ་མར་མེའི་སྡོང་བུ་སྟོང་བཙུགས་ནས་ཕུལ་བ་གསུངས་པ་དང་། ཡང་སྔོན་གྱི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་འདི་ཉིད་བྲམ་ཟེའི་ཁྱེའུ་ཆོས་འདོད་ཅེས་བྱ་བར་གྱུར་པ་ན། བྲམ་ཟེ་ཞིག་དེ་ལ་ཕྲག་དོག་སྐྱེས་ཏེ་ཁྱོད་མེའི་དོང་དུ་མཆོང་ནུས་ན་བདག་གིས་ལེགས་པར་བཤད་པ་བསྒྲག་པར་བྱའོ། །ཞེས་སྨྲས་པ་ལ་དགའ་ནས་མེ་དོང་སྟ་གོན་བྱས་ཏེ་བྲམ་ཟེ་ལ་ཆོས་བསྒྲགས་པར་གསོལ་བ་བཏབ་པ་ན། བྲམ་ཟེ་དེས། སྦྱིན་པ་ལ་ནི་རྟག་ཏུ་དགའ་བར་གྱིས། རྟག་ཏུ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་སྤྱོད། བརྩོན་འགྲུས་མཆོག་གི་གནས་ནི་བརྩམ་པར་གྱིས། ཤེས་རབ་ཀྱིས་ནི་ཆོས་མཆོག་དམ་པ་ཐོབ། ཅེས་སྨྲས་པ་ལེགས་པར་བཟུང་ཏེ། མེ་དོང་དུ་མཆོང་བས་མེ་ཤི་སྟེ། པདྨའི་རྫིང་བུར་གྱུར་པའི་པདྨའི་སྟེང་དུ་འདུག་ནས་ཚངས་སྤྱོད་ཡོན་ཏན་བཞི་ལྡན་གྱི་ཆོས་བསྟན་ཏོ། བྲམ་ཟེ་དེ་ནི་ལུས་ཐམས་ཅད་ལ་མེ་འབར་ཏེ་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་ཆེན་པོར་ལྟུང་བ་ལ། ཆོས་འདོད་ཀྱིས་སྨྲས་པ། སློབ་དཔོན་མ་བསྙེངས་ཤིག །བདག་གིས་ཁྱོད་བསྐྱབ་པར་བྱའོ་ཞེས་དབུགས་དབྱུང་ནས། དེ་ལ་ཚངས་སྤྱོད་ཡོན་ཏན་བཞི་ལྡན་གྱི་ཆོས། འཕགས་པའི་ལམ་འདི་ནི་གཞན་མུ་སྟེགས་སོགས་དང་མ་འདྲེས་པ་དང་། ཁམས་གསུམ་གྱི་ཉོན་མོངས་མཐའ་དག་སྤང་བས་སྤང་བ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་དང་། ལམ་དེ་རྣམ་པར་དག་པ་ཟག་མེད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡིན་པས་ཡོངས་སུ་དག་པ་དང་། གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་བསལ་ནས་སེམས་ཟག་མེད་ཀྱི་རང་བཞིན་དུ་བྱེད་པས་ཡོངས་སུ་བྱང་བ་སྟེ། དེ་ཡང་ཚངས་པ་ནི་མྱང་འདས་དང་། དེ་ཐོབ་བྱེད་ཀྱི་ལམ་ལ་ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ཞེས་ཚངས་སྤྱོད་ཡོན་ཏན་བཞི་ལྡན་དུ་འདོད་དོ། །ཞེས་སོགས་ཀྱི་ཆོས་བསྟན་ནས་བྲམ་ཟེ་དེ་དམྱལ་བ་ལས་ཐར་བར་བྱས་སོ། །ཡང་བདག་ཅག་གི་སྟོན་པ་འདི་སྔོན་རྒྱལ་པོ་ཁ་དོག་དམ་པར་གྱུར་པའི་ཚེ། གནོད་སྦྱིན་ཞིག་གིས་བཙུན་མོ་དང་སྲས་རྣམས་ང་ལ་ཟར་འཇུག་ན། ཆོས་སྦྱིན་པར་སྨྲས་པས། ཤིན་ཏུ་གཅེས་པའི་བཙུན་མོ་དང་། སྲས་སོགས་གནོད་སྦྱིན་གཏུམ་པོར་ཟར་བཅུག་ནས། གནོད་སྦྱིན་ལས། འདུ་བྱེད་ཐམས་ཅད་མི་རྟག་སྟེ། །ཇི་ཙམ་སྐྱེ་བ་སྡུག་བསྔལ་ཆེ། །ལྔ་ཕུང་མཚན་མ་མེད་པས་སྟོང་། །བདག་དང་བདག་གིར་བ་ཡང་མེད། །ཅེས་པའི་ཆོས་བཤད་པས་རྒྱལ་པོས་དེ་ལྟར་བཟུང་ནས། གཞན་ལ་བཤད་ཚུལ་ལ་སོགས་པ་སྟོན་པའི་སྐྱེས་རབས་དང་རྣམ་ཐར་གྱི་ནང་དུ་ཡོད་པའི་དཀའ་བ་དུ་མ་སྤྱད་པའི་ཚུལ་ལ་བསམས་ནས། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བཙལ་བ་དྲན་པར་བྱ་སྟེ། བདག་གིས་ཅིའི་ཕྱིར་མི་བཙལ་སྙམ་དུ་བསམས་ལ་བླ་མ་ཡང་དག་པ་བཙལ་བར་བྱའོ། །དེ་ཡང་ཆོས་ནས་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་མཚན་ཉིད་ཚང་ན། འཇིག་རྟེན་གྱི་རིགས་དང་། ལོངས་སྤྱོད་དང་མི་གཞི་ལ་སོགས་པའི་སྐྱོན་ཕྱོགས་རེའམ་དུ་མ་ཡོད་ཀྱང་བསྟེན་ལ། ཁྱད་པར་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་དང་མ་འདྲེས་པ་དག་ནི། ཐུགས་རྒྱུད་དྲང་ཞིང་གཞན་ཕན་ཅན་ཡིན་པས་གཡོ་དང་སྒྱུ་མེད་ཅིང་ཡིད་ལ་བསམ་པའམ་ཐུགས་ལ་ཤར་བ་དང་། ངག་ཏུ་བརྗོད་པ་དུས་མཐུན་པ་གཞི་ཆེ་བས་གདམས་ངག་མཚང་ཐོག་ནས་རྒོལ་བ་སོགས་གནང་ཤས་ཆེ་བ། དང་པོའི་ལྟ་སྣང་ལ་སྐྱོན་མཚང་འདོན་པར་མི་བཟོད་པ་ལ་སོགས་ཅུང་ཟད་འགྲོགས་དཀའ་བར་མངོན་པའི་ཕྱིར་ན། ཆོས་ཕྱིར་དཀའ་བ་བཟོད་པས་བསྟེན་དགོས་ཏེ། དགོངས་འདུས་ལས། འཇིག་རྟེན་པ་ཡི་སྐྱོན་ལྡན་ཡང་། །ས་མཁན་ལམ་ལ་མཁས་ངེས་ན། །ཇི་ལྟར་བཟོད་པ་བྱ་དཀའ་ཡང་། །ཐམས་ཅད་ཐམས་ཅད་བཟོད་པར་བྱ། །ཞེས་སོ། །ཆོས་འཇིག་རྟེན་གཉིས་ཀ་རྒྱབ་འགལ་ཡིན་པས། འུ་ཚོས་ཆོས་འཇིག་རྟེན་གཉིས་ཀ་ལ་བཟང་ཞེས་པ་འདི་ཆོས་བརྒྱད་བླ་མ་ལ་ནོར་བ་ཡིན་ལས་ཆེ། བླ་མ་ཆོས་ཕྱོགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་བཟང་དུས་མི་ངན་ནི་ཡིན་ཐབས་མེད་པས། འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱ་བཞག་དང་རྒྱབ་གྱེས་ནས་དེ་དང་བསྟུན་རོགས་མ་མཛད་ན། མཐོ་རིས་ཀྱི་ས་དང་ཐར་བའི་ལམ་སྟོན་པར་མཁས་ཚེ། ཅི་ཞིག་བཟོད་དགོས་ཀྱང་བཟོད་པ་བྱ་དགོས་སོ། །དེས་ན་དོན་ཆེན་བསྒྲུབ་པ་ལ་ངང་ཆེན་བསྲིང་དགོས་པར་བསྟན་པ་ནི། ཡང་དག་པའི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དམ་པ། རྙེད་ནས་སྐྱོ་ངལ་མེད་པར་བསྟེན་བྱ་སྟེ། །དོན་ཆེན་བསྒྲུབ་ལ་ངང་ཆེན་གུས་པས་བསྲིང་། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཡང་དག་པའི་བླ་མ་རྣམས་ནི། སྣོད་དམ་སློབ་མའི་རྒྱུད་ཀྱི་རིམ་པ་རྟོག་ཅིང་དཔྱོད་པའི་སྐབས་ན། བརྟག་པ་དང་། དཔྱད་པ་སྔོན་དུ་གཏོང་བ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་སེར་སྣ་ཅན་གྱི་སློབ་མརྣམས་ལ་ནི་སེར་སྣའི་མདུད་པ་འགྲོལ་བའི་ཆེད་དུ་ཡོ་བྱད་འདོད་པ་ཆེ་བར་སྟོན་ཅིང་། གཏོང་ཕོད་ཆུང་བ་དག་གི་ཡང་ཚོགས་གཉིས་རྫོགས་པའི་ཡན་ལག་ཏུ་ཐབས་ལ་མཁས་པའི་སྒོ་ནས་ཡོ་བྱད་འདོད་པར་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་བཟོད་པ་ཆུང་བ་དག་ལ་ནི། ཚིག་ཟུར་མི་སྙན་པ་བརྗོད་ལ། ཡོ་བྱད་སྙུང་པའམ་ཉུང་བ་དང་བློ་སྣ་ཐུང་བར་རློམ་པ་དག་ལ་ནི་བྱ་བྱེད་མང་ཞིང་ཡུན་རིང་པོའི་དོན་སྒྲུབ་པ་ལྟར་ཡང་སྟོན་ལ། མདོར་ན་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་རང་བཞིན་ལ་འཁྲུལ་པ་དང་ཅ་ཅོ་མེད་ཀྱང་། སློབ་མར་གྱུར་བའི་གང་ཟག་དེའི་ངོར་འགལ་བ་སྣ་ཚོགས་པ་བསྟུད་པར་སྟོན་པས། སྐུ་དང་གསུང་མ་བརྟགས་ལ་འབྲེལ་བ་མེད་ཅིང་། ཐུགས་འཁྲུགས་པ་ལྟར་སྣང་བས། ཕ་རོལ་གྱི་དད་པ་བརྟན་པ་དང་མི་བརྟན་པའི་ངང་ཚུལ་རྟོགས་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ཡང་བླ་མ་དམ་པ་ཟབ་མོའི་བློ་ཅན་རྣམས་ནི་ནམ་ཡང་གཞན་གྱིས་གཏིང་དཔོག་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པ་སྣ་ཚོགས་མཛད་ཀྱང་འགྲོ་བ་འདུལ་བ་ཙམ་ལས། དགོངས་པ་ཆོས་ཉིད་ཟབ་མོ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལས་མི་འདའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་བླ་མའི་མཛད་པ་གང་ལའང་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོའི་བློ་ཡུལ་ལས་འདས་པའི་དགོངས་པའི་མཛད་ཚུལ་རླབས་ཆེ་བའི་རོལ་པའམ་རྣམ་གྲངས་གཞན་དང་གཞན་ཡིན་པར་ཤེས་པས། དག་སྣང་སྐྱེད་པ་ཡིན་གྱི། མ་དད་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་བསམ་དུ་མི་རུང་སྟེ་གོང་ནས་བཤད་པ་ལྟར་དུ་ལམ་གྱི་རྟེན་འབྲེལ་འཆུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཛད་པ་ཞི་བ་དང་། དྲག་པོ་གང་མཛད་ཀྱང་། གཞན་ལ་ཕན་པ་སྒྲུབ་པ་ནི་སྐྱེས་བུ་དམ་པ་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡིན་ཏེ། རང་དོན་གྲུབ་ཟིན་ནས་གཞན་དོན་འབྱུང་བའི་སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་དོན་ཆེན་པོ་ཐར་པ་བསྒྲུབ་པ་ལ་ལམ་མཁན་བླ་མ་ལས་གཞན་མེད་པས། དེའི་བཀའ་བཞིན་སྒྲུབ་པའི་དུས་སུ་བྱ་དཀའ་བ་སྒྲུབ་མི་ཐུབ་བསམ་རྒྱུ་ཅི་དང་ཅི་ཡང་བཟོད་པར་བཟོ་སྟེགས་ལྟ་བུ་དགོས་ཞེས་པས་དེ་ལྟ་བུ་བྱས་ལ་དོན་ཆེན་སྒྲུབ་པར་ངང་བསྲིངས་ཏེ་ངང་མི་ཐུང་པའམ་འཚུབ་མི་ལོང་པར་སྒྲུབ་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱ་བ་སྒྲུབ་པ་ལའང་ཐོག་མ་ཉིད་ནས་འགྲུབ་ཡོད་པ་མིན་པར་འབད་པ་བརྒྱ་ཕྲག་ཁུར་དུ་བླངས་ནས། དཀའ་ངལ་ལ་མགོ་མ་བསྒུར་བས་འགྲུབ་པ་ཡིན་ལ། བློ་མང་ངང་ཐུང་ཚབ་ཚུབ་མི་བརྟན་པ་ཞིག་གིས་ཆོས་མ་དགོས་འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱ་བ་ཡང་འགྲུབ་པ་མིན་པས། འཇིག་རྟེན་ཚེ་འདིའི་བྱ་བཞག་ཡང་ངང་རྒྱུད་བསྲིངས་ནས་ཡུན་དུ་བསྒྲུབ་དགོས་ན། དམ་པའི་ཆོས་རང་གཞན་ཚེ་རབས་གཏན་གྱི་འདུན་མ་འགྲུབ་པ་ལ་དཀའ་བ་དང་དུ་ལེན་ཅིང་བཟོད་ཐུབ་པས་སེམས་ཤུགས་ཅིའི་ཕྱིར་མི་བསྐྱེད་དེ་བསྐྱེད་ནས་བསྒྲུབ་དགོས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟར་བླ་མ་དམ་པ་བསྟེན་པའི་ལམ་གྱི་མི་མཐུན་པའི་རྐྱེན་གྱི་བར་ཆད་སེལ་དགོས་པ་བསྟན་པ་ནི། ཐར་པའི་ལམ་འཚོལ་ཞིང་བླ་མ་བསྟེན་པ། དེའི་ཚེ་མི་མཐུན་རྐྱེན་རྣམས་གྲངས་མང་བས། །ཡིད་འབྱུང་ཕྱིར་ཕྱོགས་བློ་མང་སྐྱེ་བ་ལ། །བདུད་དུ་ཤེས་ནས་སླར་ཡང་གུས་མཆོག་གིས། །ནོར་བུ་རྙེད་པ་མི་འདོར་སྤྱི་བོས་བསྟེན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། གང་དུ་བླ་མ་དམ་པ་རྙེད་པ་དེའི་ཚེ་བདུད་སྡིག་ཅན་གྱིས་བླ་མ་དམ་པ་འདི་དང་སློབ་མ་སྙིང་རུས་ཅན་འདི་གཉིས་ནང་འཕྲད་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པའི་རྐང་འཛིན་པ་དང་། དཀར་ཕྱོགས་དགའ་བའི་རུ་མཚོན་བསྒྲེངས་པས་མ་ཟད། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་ཡུན་རིང་དུ་འཕེལ་བར་བྱེད་དོ་སྙམ་ནས་དེ་ལ་སྡང་བའི་ སེམས་ཀྱིས་བརྩོན་པས་བར་དུ་གཅོད་པར ་བྱེད་དེ། བར་གཅོད་བྱེད་པ་དེ་ཡང་ཅི་ནས་ཀྱང་དཔོན་སློབ་དག་གི་བར་དུ་དབྱེན་བཅའ་ཞིང་། བཟའ་བཏུང་དང་གནས་མལ་དང་། མཐུན་པའི་རྐྱེན་དཀའ་བར་བྱེད་ཅིང་ལམ་བགྲོད་པ་ན་བར་དུ་གཅོད་པ་མང་བ་དང་། འཕྲལ་དུ་འཚེ་དོགས་མང་བས་ཡིད་འབྱུང་བའམ་སྐྱོ་སུན་གྱི་དབང་གིས་ཆོས་ལམ་དུ་མི་འགྲོ་ཐབས་བྱེད་པ་དང་། བདུད་མི་ཁོག་ཏུ་ཞུགས་ནས། བླ་མ་དང་ཆོས་ལ་ལོག་པར་ལྟ་བས་ཕྱིར་ཕྱོགས་པའི་བློ་གྲངས་མང་པོ་དག་འཆར་དུ་འཇུག་པ་ན། ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་དད་པ་ཡོད་པའི་སློབ་མས་བདག་གི་ཐར་པ་ལ་བར་དུ་གཅོད་པའི་བདུད་དུ་ཤེས་ནས་སྤོང་ཞིང་། སླར་ཡང་བླ་མ་ལ་གུས་པ་ཆེན་པོས་བསྟེན་པར་བྱ་སྟེ། ཡུམ་བར་མ་ལས། ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་ནི་དགྲ་མང་བའི་ཕྱིར་བརྩོན་པ་དང་སྤྲོ་བ་ཆེན་པོས་གཅེས་སྤྲས་སུ་བྱ་བ་དེ་བཞིན་དུ། ཤེས་རབ་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་རིན་པོ་ཆེ་ཡོངས་སུ་འཚོལ་བ་ན། བདུད་སྡིག་ཏོ་ཅན་བར་ཆད་བྱ་བ་ལ་བརྩོན་པར་འགྱུར་ཏེ། ཅི་ནས་ཀྱང་དེ་ཐོས་པར་མི་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་བརྩོན་ཞིང་། གང་དུ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དང་འབྲལ་བར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་གནོད་པ་སྣ་ཚོགས་སུ་སྒྲུབ་པས་ཡིད་ཕྱིར་ཕྱོགས་ པར་བྱེད་དོ། །དེའི་ཚེ་བྱང་ཆུབ་སེམས ་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོས་འདི་སྙམ་དུ། བདུད་སྡིག་ཏོ་ཅན་དག་གིས་དགེ་བའི་ཕྱོགས་ལ་བར་དུ་གཅོད་པ་སྟེ། ཅི་ནས་ཀྱང་དེའི་དབང་དུ་མི་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་བྱ་བ་ལ་གོར་མ་ཆག་གོ་སྙམ་ནས། གོ་ཆ་ཆེན་པོ་ཡོངས་སུ་བགོ་བར་བྱའོ་ཞེས་སོ། །གཉིས་པ། རང་ལ་ཕན་འདོགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་དཔེས་བསྟན་པ་དང་། གུས་པར་བྱ་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན་དཔེས་བསྟན་པ་གཉིས། དང་པོ།
རང་ལ་ཕན་འདོགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་དཔེས་བསྟན་པ།
དེ་ཡང་ཐར་པའི་དེད་དཔོན་བླ་མའི་བཀའ་དྲིན་ལ་བསམས་ཏེ་མཉེས་པར་བསྒྲུབ་པ་ནི། ཇི་ལྟར་ཆུ་རྙོགས་པ་ལས་དྭངས་པ་ཡིས། །གཟུགས་བརྙན་འཆར་ནུབ་རྙོག་བྲལ་ནོར་བུ་ལྟར། །སྒྲིབ་པའི་ཆུ་དྭངས་ཡོན་ཏན་གཟུགས་བརྙན་སྟོན། །རྡོ་ཁམས་གསེར་དང་ས་འོག་རིན་ཆེན་གཏེར། །པདྨའི་ནང་གནས་བདེ་གཤེགས་ཇི་ལྟ་བར། །ཁྱབ་བདག་ཁམས་གཙང་བྱང་ཆུབ་སྙིང་པོ་སྟོན། །མཚན་མོའི་མུན་ནག་སྣང་བ་ཇི་ལྟ་བུ། །ཐར་གླིང་གང་དུ་ཉེར་འགྲོ་དེད་དཔོན་བཞིན། །ཆུ་གཏེར་ཟབ་མོའི་འབྱུང་གནས་བགྲོད་པར་བྱེད། །དེ་སླད་དམ་པ་རྣམས་ལ་བསྟེན་པར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཚུལ་ཇི་ལྟར་བསྟེན་ཞེ་ན། སྡོང་པོ་བཀོད་པའི་མདོ་ལས། ཁུར་ཐམས་ཅད་ཁུར་བས་མི་སྐྱོ་བ་ས་ལྟ་བུའི་སེམས་དང་། དབྱེན་གྱིས་མི་ཕྱེད་པ་རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་སེམས་དང་། སྡུག་བསྔལ་གྱིས་མི་བསྐྱོད་པ་འཁོར་ཡུག་ལྟ་བུའི་སེམས་དང་། ཅི་བསྒོ་བའི་ལས་ཐམས་ཅད་བྱེད་པ་བྲན་ལྟ་བུའི་ སེམས་དང་། ཆེ་བའི་ང་རྒྱལ་རྣམ་པར ་སྤངས་པ་ཕྱགས་དར་པ་ལྟ་བུའི་སེམས་དང་། ཁུར་ལྕི་བ་ཁུར་བས་ཐེག་པ་གླང་པོ་ཆེ་ལྟ་བུའི་སེམས་དང་། བདག་པོ་ལ་མི་ཁྲོ་བ་ཁྱི་ལྟ་བུའི་སེམས་དང་། འགྲོ་འོང་གིས་མི་སྐྱོ་བ་གྲུ་ལྟ་བུའི་སེམས་དང་། ཉོན་མོངས་པའམ་དཀའ་བས་མི་སྐྱོ་བ་མ་ལྟ་བུའི་སེམས་དང་། མི་བསྲུན་པ་སྤངས་པ་རྟ་ཅང་ཤེས་ལྟ་བུའི་སེམས་དང་། རྐྱེན་གྱིས་མི་བསྒུལ་བ་རི་བོ་ལྟ་བུའི་སེམས་དང་། ཆེ་གྲགས་མེད་པས་གདོལ་པའི་བུ་ལྟ་བུའི་སེམས་དང་། དྲེགས་པ་མེད་པས་ཁྱུ་མཆོག་རྭ་བཅད་པ་ལྟ་བུ་དང་། དེའི་ངོར་དགའ་ཞིང་དད་པའི་གདུང་བས་བལྟ་བས་བུ་གཅེས་པ་ལ་བརྩེ་བས་ལྟ་བ་ལྟ་བུ་དང་། ངག་གི་ཤིན་སྦྱངས་ཐོབ་པ་ངག་ཚིག་ལ་སྐྱོན་མེད་པ་གྱུར་བས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྣ་རུ་སྙན་ཞིང་ཡིད་དུ་འབབ་པ་མཐར་ཕྱིན་པས་ཟམ་པ་ཀུན་ལ་འཕྲོད་ཅིང་དང་དུ་ལེན་པ་ཡིན་པ་ལྟ་བུ་བླ་མ་དམ་པ་བསྟེན་པའི་སློབ་མ་དེ་ངག་བརླང་ཚིག་ཏུ་སྨྲ་བ་མིན་པ་དང་། རློམ་སེམས་མེད་པས་འཕྱན་བུའམ་ལྡོམ་པོ་བྱེས་ན་འཁྱམས་པ་ལྟ་བུའི་རློམ་སེམས་དང་ཆེ་གྲགས་མེད་པ་དང་། ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོའི་བཀའ་ལས་མི་འདའ་བས་རྒྱལ་བུ་གཞོན་ནུ་ལྟ་བུའི་སེམས་ཀྱིས་བསྙེན་བཀུར་བྱའོ། །ཞེས་པའི་ཚུལ་གྱིས་བཀའ་ལས་མི་འདའ་བར་སྲི་ཞུ་བྱའོ། །གཞན་ཡང་ད་ལྟར་གྱི་སངས་རྒྱས་མངོན་སུམ་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་ཀྱང་། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ནི་རྙེད་པར་དཀའ་བས་མཁན་པོ་དང་སློབ་དཔོན་ལ་བཀུར་སྟི་སྤྲོ་བར་བྱའོ། །སུ་ལས་ཆོས་ཐོས་པ་དང་། གླེགས་བམ་བྲི་བར་ཞུས་པ་དེ་ལ་ངེས་པར་སྟོན་པའི་འདུ་ཤེས་དང་། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱི་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་དེ། ཆོས་དེ་དང་། རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་སྨིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དེ་ལ་ལྷག་པར་དགའ་བ་དང་གུས་པ་བསྐྱེད་དོ་ཞེས་པ་དང་། ཆོས་བཅུ་པའི་མདོ་ལས་ཀྱང་། ཆོས་འཛིན་པ་ལ་གུས་པ་དང་བཅས་ནས་ཞུས་པས་སྣང་བའི་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་དོ། །དེ་ལ་སྟོན་པའི་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་དོ། །དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱི་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་དོ། །སྲིད་པའི་རྒྱ་མཚོ་ལས་སྒྲོལ་བར་བྱེད་པའི་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་དོ། །བདག་འཁོར་བར་འཁྱམས་པ་འཚོལ་བར་བྱེད་པའི་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་དོ། །གཏི་མུག་གི་གཉིད་ལས་སད་པར་བྱེད་པའི་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་དོ། །བདག་འཁོར་བའི་འདམ་དུ་བྱིང་བ་ལས་འབྱིན་པར་བྱེད་པའི་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་དོ། །ལམ་ངན་པར་ཞུགས་པ་ལས་བཟང་པོར་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་དོ། །སྲིད་པའི་བཙོན་རར་བཅིངས་པ་ལས་གྲོལ་བར་བྱེད་པའི་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་དོ། །ཡུན་རིང་པོར་ནད་ཀྱིས་གདུངས་པ་ལས་སྨན་པའི་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་དོ། །ཉོན་མོངས་པའི་མེ་འབར་བ་ལས་ཞི་བར་བྱེད་པའི་ཆར་སྤྲིན་གྱི་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་དོ་ཞེས་པ་དང་། འཕགས་པ་རྟག་ཏུ་ངུས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐོབ་པའི་ཆེད་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་འཕགས་འཚོལ་བའི་དུས་སུ་ཡིད་ཆད་ནས་གར་འགྲོ་འདིར་འགྲོ་མེད་པའི་དུས་སུ་ནམ་མཁའ་ལས་གཟུགས་མེད་པའི་སྒྲ་གྲག་པ་ཐོས་པ་ལས་ཀྱང་། གང་ལས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཐོས་པ་དེ་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ཀྱིས་བྱས་པ་བཟོ་བར་བྱ་སྟེ། བདག་གིས་འདི་ལས་ཆོས་ཐོས་པས་མྱུར་དུ་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ལས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པར་འགྱུར་རོ། །སངས་རྒྱས་ལ་བསྙེན་པས་དེའི་ཞིང་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །མི་ཁོམ་པའི་གནས་རྣམས་ཡོངས་སུ་སྤོང་བར་འགྱུར། དལ་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡོངས་སུ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཆོས་སྨྲ་བ་ལ་སྟོན་པའི་འདུ་ཤེས་བསྐྱེད་དོ་ཞེས་པའི་ཚུལ་གྱིས་བསྟེན་ནོ། །གཉིས་པ།
གུས་པར་བྱ་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན་དཔེས་བསྟན་པ།
གཞན་ཡང་དཔེ་དུ་མ་ལ་བསམས་ནས་ཀྱང་བསྟེན་པར་གདམས་ཏེ། དཀའ་ཐུབ་དཔུང་གཉེན་དཔའ་བོ་རྒྱལ་པོ་དང་། །སློབ་དཔོན་སྨན་པ་ཕན་འདོགས་གྲོགས་ཀྱི་དཔེས། །དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བསྟེན་ལ་བརྩོན་པར་བྱ། །དེས་ནི་འདི་ཕྱིར་བདེ་ལེགས་ཆོས་འགྲུབ་བོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དུས་རྟག་ཏུ་གཡེལ་བ་མེད་པར་གཅེས་སྤྲས་དང་མོས་གུས་ཀྱིས་བསྟེན་པའི་གདམས་ངག་ནི། ཕྱི་རོལ་པས་དོན་མེད་པའི་དཀའ་ཐུབ་མེ་ལྔ་བསྟེན་པ་ལ་སོགས་པ་ལའང་འབད་པ་དྲག་པོ་བྱེད་ན། བདག་གིས་དོན་ཡོད་པ་བདེ་བ་ནས་བདེ་བར་འཁྲིད་པར་བྱེད་པའི་བླ་མ་ལ་མོས་གུས་དང་། བསྙེན་བཀུར་ཅིའི་ཕྱིར་མི་བྱ་སྙམ་པ་དང་། འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་ཚེ་འདིའི་མགོན་སྐྱབས་དཔུང་གཉེན་འཇིགས་སྐྱོབ་ཙམ་གྱི་དོན་དུ་རྗེ་དཔོན་ལ་སོགས་པ་བཀུར་ཞིང་མཆོད་ན། བདག་གིས་ཚེ་རབས་གཏན་དུ་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་སྐྱོབ་པའི་སྐྱབས་གཅིག་ཆོག་དཀོན་མཆོག་ཀུན་འདུས་ཀྱི་ངོ་བོ་བླ་མ་ལ་ཅིའི་ཕྱིར་མི་མཆོད་སྙམ་པ་དང་། དར་ཅིག་གི་འཇིགས་པས་སྐྲག་པ་རྣམས་འཇིགས་སྐྱོབ་ཀྱི་ཆེད་དུ་དཔའ་བོ་བསྟེན་ན། བདག་གིས་གཏན་གྱི་འཁོར་བ་དང་ངན་སོང་ལས་ཐར་པར་བྱེད་པའི་བླ་མ་ཅིའི་ཕྱིར་མི་བསྟེན་སྙམ་པ་དང་། རྒྱལ་པོ་དང་བློན་པོ་དཔོན་རིགས་ལས་སྣེ་སོགས་ལའང་རིན་པོ་ཆེ་དང་། རོལ་མོ་དང་གདུགས་དར་ཟབ་གསེར་དངུལ་རྒྱན་ཆ་ཡོ་བྱད་ལ་སོགས་པས་མཆོད་ནས་རྔན་པ་སྦྱིན་དགོས་པ་ཡིན་ན། བདག་གིས་ཡུན་གྱི་དོན་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་སྲིད་ཆེན་པོ་སྟེར་བའི་བླ་མ་ལ་མོས་གུས་དང་བསྙེན་བཀུར་ཅིའི་ཕྱིར་མི་བྱ་སྙམ་པ་དང་། བཟོ་གསོ་ལ་སོགས་པ་འཇིག་རྟེན་གྱི་རིག་པ་ཕྲན་ཚེགས་དག་སློབ་པའི་སློབ་དཔོན་ལའང་བསྙེན་བཀུར་བྱེད་ན། སེམས་ཅན་ལ་སངས་རྒྱས་སྒྲུབ་པ་སྟོན་པའམ་སངས་རྒྱས་སུ་སྒྱུར་བ་བྱེད་པའི་བླ་མ་ལ་མོས་གུས་དང་བསྙེན་བཀུར་ཅིའི་ཕྱིར་མི་བྱ་སྙམ་པ་དང་། འབྱུང་ཁམས་ཀྱི་འདུ་བ་སྙོམས་པར་བྱེད་པའི་སྨན་པའང་མཆོད་ན། དུག་ལྔའི་གཅོང་ནད་འདོན་པའི་བླ་མ་ལ་མོས་གུས་དང་བསྙེན་བཀུར་ཅིའི་ཕྱིར་མི་བྱ་སྙམ་པ་དང་། ཉིན་རེའི་འཇིགས་པ་སྐྱོབ་པའི་སྐྱེལ་མ་ལའང་གཅེས་སྤྲས་ཀྱིས་མཆོད་ན། བདུད་བཞིའི་དགྲ་ལས་སྐྱོབ་པའི་བླ་མ་ལ་མོས་གུས་དང་བསྙེན་བཀུར་ཅིའི་ཕྱིར་མི་བྱ་སྙམ་པ་དང་། ཟས་གོས་དང་ནོར་ལ་སོགས་པའི་ཆས་ཅུང་ཟད་ཕན་འདོགས་པ་དེ་དག་གི་ཕྱིར་སྲོག་ཀྱང་གཏོང་བར་ནུས་ན། དགོས་འདོད་ཀྱི་ནོར་བུ་སྟེར་བའི་བླ་མ་ལ་མོས་གུས་དང་བསྙེན་བཀུར་ཅིའི་ཕྱིར་མི་བྱ་སྙམ་པ་དང་། དར་ཅིག་འགྲོགས་པའི་གྲོགས་ལའང་དགའ་བས་མཆོད་ན། གཏན་གྱི་གྲོགས་མཆོག་དམ་པའི་ཆོས་ཟབ་མོ་རང་ངོ་སྤྲོད་པའི་བླ་མ་ལ་མོས་གུས་དང་བསྙེན་བཀུར་ཅིའི་ཕྱིར་མི་བྱ་སྙམ་པ་དང་། ཚེ་འདིར་བརྩེ་བའི་འདུན་གྲོས་བསླབ་པ་ལའང་གཅེས་སྤྲས་བྱེད་ན། གཏན་གྱི་སྐྱིད་འདུན་འཆོས་པའི་བླ་མ་ལ་མོས་གུས་དང་བསྙེན་བཀུར་ཅིའི་ཕྱིར་མི་བྱ་སྙམ་པ་ལ་སོགས་པས་བླ་མ་བསྟེན་པ་ལ་དགའ་བ་དང་། དཔེ་དང་། རྣམ་གྲངས་མང་པོ་བལྟས་ལ་མོས་གུས་དང་བསྙེན་བཀུར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་བྱས་པའི་ཕན་ཡོན་ཅི་ཞེ་ན། དེས་ནི་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་རྣམ་བཞག་སླུ་བ་མེད་པ་ཡིན་པས་ཆེ་བའི་ཡོན་ཏན་གཞན་གྱིས་བསྟོད་ཅིང་བཀུར་བ་དང་། ཚེ་རིང་ནད་མེད་འབྱོར་བས་མཐོ་བ་དང་། གང་འདོད་པ་འགྲུབ་ཅིང་། འཆི་དུས་གནད་གཅོད་མེད་པར་བདེ་བར་ཚེའི་དུས་བྱེད། ཤི་ནས་བར་དོའི་འཁྲུལ་སྣང་གི་འཇིགས་པ་ལས་སྐྱོབ། ཚེ་ཕྱི་མ་ལ་སངས་རྒྱས་དངོས་སུ་བཞུགས་པའི་བདེ་བ་ཅན་ལ་སོགས་པའི་དག་པའི་ཞིང་ཁམས་དག་པར་པདྨའི་སྟེང་དུ་བརྫུས་ཏེ་སྐྱེས་ནས་བྱང་ཆུབ་འགྲུབ་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་ཐོབ་བོ། །གཉིས་པ་མཉེས་པས་བསྟེན་པར་བྱ་བ་ལ། ཟང་ཟིང་། སྤྱོད་ལམ་གྱིས། སྒྲུབ་པས་མཉེས་པར་བྱ་བ་གསུམ། དང་པོ།
ཟང་ཟིང་གིས་མཉེས་པར་བྱ་བ།
གོང་དུ་བཤད་པ་དེ་ལྟར་བསམས་ཏེ་ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་གྱིས་མཉེས་པར་བྱ་བ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ། རང་ལ་བདོག་པས་ཉེ་བར་མཉེས་བྱ་སྟེ། །ཆོས་ཀྱི་ཡོན་ནི་གཞལ་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར། །ཚོགས་རྫོགས་བར་ཆད་ཞི་ཞིང་དཔལ་འབྱོར་ལྡན། །བྱང་ཆུབ་ཞི་བ་མྱུར་དུ་ཐོབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། རང་ལ་བདོག་པའམ་ཡོད་པའི་ཡོ་བྱད་ཆུང་བ་ཞིག་ཕུལ་ན་ཆོག་སྙམ་པའི་བསྲི་བའི་སེམས་དང་། འདི་ཕུལ་བར་བྱས་ན་རང་ལ་མེད་ པར་འགྱུར་འགྲོ་སྙམ་པའི་ཕོངས་སེམས ་མེད་པས་མཆོད་ཅིང་། ཐུགས་མཉེས་པར་བྱ་བ་ཙམ་དུ་མ་ཟད། རང་གིས་ཕུལ་བས་མ་ཚད་གཞན་གྱི་མདུན་དུའང་ཕུལ་བའི་ཡོན་ཏན་བརྗོད་ལ་འབུལ་དུ་གཞུག་གོ །དེ་ཡང་བླ་མ་དེ་གང་ལ་མཉེས་པའི་ཡོ་བྱད་དེ་བཞེད་མ་ཐག་བསྲི་བ་ཉུང་ངུར་འཕྲི་བ་དང་ཕོངས་པ་སེར་སྣ་ཤོར་བ་མེད་པར་འབུལ་ལ། དངོས་པོ་གཉིས་འདམ་ཀ་ཡོད་ན་བཟང་ཤོས་དེ་བླ་མ་ལ་འབུལ་ལོ། །བླ་མ་དམ་པ་དེ་ལ་སྐུ་དྲིན་དང་ཆོས་ཀྱི་ཡོན་དུ་ཡོ་བྱད་ཕུལ་བས་ཡོན་ཏན་གྱི་ཚོགས་མང་དུ་ཐོབ་བོ། །ཆོས་ཀྱི་ཚིག་འབྲུ་རེའི་ཡོན་བསྐལ་པ་རེའི་བསྙེན་བཀུར་བྱས་པས་མི་རྫོགས་ན་བླ་མ་ཉིད་ཀྱི་དྲིན་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཏེ། ཁྱིམ་བདག་དྲག་ཤུལ་ཅན་གྱིས་ཞུས་པའི་མདོ་ལས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་གང་ཞིག་གིས་ལུང་ནོད་པ་དང་། ཁ་ཏོན་བྱ་བ་དོན་དུ་གཉེར་བས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གམ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ལམ་གྱི་ཚོགས་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཅིག་ལུང་མནོས་སམ་བླངས་པའི་སློབ་དཔོན་དེ་ལ་ཡི་གེའི་གྲངས་ཇི་སྙེད་ཡོད་པའི་བསྐལ་པར་རྙེད་པ་དང་། བཀུར་སྟི་དང་། མཆོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བསྙེན་བཀུར་བྱས་ཀྱང་། ད་དུང་སློབ་དཔོན་གྱི་གུས་པ་ཡང་མ་རྫོགས་ན་ཆོས་ཀྱི་གུས་པ་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཞེས་སོ། །བཀའ་དྲིན་གྱི་ངོས་ནས་འབུལ་དགོས་པས་མ་ཚད་ཕུལ་བའི་ཕན་ཡོན་ཚད་མེད་པ་ཡང་། གསང་བ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་ལས། རིགས་ཀྱི་བུའམ་རིགས་ཀྱི་བུ་མོ་དག་གིས་ཤིན་ཏུ་གུས་པས་བླ་མ་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་བྱས་ན་དགེ་བའི་ཆོས་ལས་བསམ་པ་དགེ་བ་དང་། དེ་བས་སྦྱོར་བ་དགེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་པ་དང་། སའི་སྙིང་པོའི་མདོ་ལས། བླ་མ་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱེད་པ་ནི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཆོས་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་དང་ལྡན་པའོ། །དེས་ཡོངས་སུ་ཟིན་པས་གཏེར་བཅུ་ཡོངས་སུ་རྙེད་པར་འགྱུར་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དྲང་པོར་སྦྱོང་བའི་གཏེར་དང་། དེ་དེ་དག་ལ་ངེས་ པར་སེམས ་པའི་གཏེར་དང་། གཟུངས་ཀྱི་སྣང་བའི་གཏེར་དང་། སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པ་བཞི་སྟོན་པའི་གཏེར་དང་། བརྗོད་དུ་མེད་པ་ལ་མཁས་པར་རྟོགས་པའི་གཏེར་དང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་ཐམས་ཅད་མཐོང་བའི་གཏེར་དང་། ཆོས་ཐམས་ཅད་མཉམ་པ་ཉིད་བསྒྲུབ་པ་ལ་མཁས་པའི་གཏེར་དང་། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་མཐོང་བ་དང་མི་འབྲལ་བའི་གཏེར་དང་། སྒྱུ་མར་གྱུར་པའི་བསྐལ་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་ པར་གཞན་དོན་བསྒྲུབ་པ་ལ་མཁས་པའི་གཏེར་དང་། སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས ་དཔའ་ཐམས་ཅད་ལ་དགའ་བ་དང་པོའི་གཏེར་རོ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་དང་། ལས་རྒྱུ་འབྲས་བསྟན་པའི་མདོ་ལས། གང་གིས་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསང་བའི་སྙིང་པོ་འཁོར་མང་པོ་ལ་ཡང་དག་ པར་བསྒྲགས་ནས། སེམས ་ཅན་གྱི་མིག་འབྱེད་པའི་ཆོས་སྨྲ་བ་གང་དག་ལ་སྦྱིན་པ་ཡོངས་སུ་བཏང་ན་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་ཚད་མེད་པ་སྙེད་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སོ། །མདོར་བསྡུ་ན་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་རྫོགས་པ་དང་། རྐྱེན་ངན་པའི་བར་ཆོད་ཐམས་ཅད་ཞི་བ་དང་། དཔལ་དང་འབྱོར་པ་ཆེ་བ་དང་། མྱུར་དུ་སངས་རྒྱས་ཐོབ་པ་ནི། མཐོང་བ་དང་། མ་མཐོང་བའི་ཆོས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་དེ་དག་ཐོབ་པ་ཡིན་ཏེ། ཀུན་མཁྱེན་ཀློང་ཆེན་པ་བདག་གིས་ཀྱང་ཚེ་ཟད་པ་ལས། བླ་མ་དམ་པ་ཀུ་མཱ་རཱ་ཛ་ལ་འཁོར་གསུམ་དག་པས་མཆོད་པའི་ཕན་ཡོན་གྱིས་ཕྱིར་ཡང་ཚེ་འཕེལ་ཏེ། ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་འདུ་བ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ཏོ། །བསོད་ནམས་བསགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་ནས་བླ་མ་དམ་པ་ལ་འཁོར་གསུམ་ཡོངས་དག་གི་འབུལ་བ་ཕུལ་བའི་བསོད་ནམས་ལས་ཆེ་བ་ཡོད་པ་མིན་ཏེ། བླ་མ་དམ་པ་ནི་དཀོན་མཆོག་ཀུན་འདུས་ཀྱི་ངོ་བོ་གཅིག་བསྡུས། བཀའ་དྲིན་གྱི་ངོས་ནས་སངས་རྒྱས་ལས་ཀྱང་ལྷག་པས། ཡུལ་གྱི་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་དབང་གིས་བླ་མ་མཉེས་པར་བྱས་ན་ཚོགས་གཉིས་མཉམ་དུ་རྫོགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་ཚེ་འདི་ཉིད་དུ་ཚེ་ཟད་པའང་གསོ་ཐུབ་པ་དང་། རྐྱེན་དང་བར་ཆད་ཞི་བ་དང་། དཔལ་དང་འབྱོར་བ་ཆེ་ལ་སོགས་པའི་ཡིད་ཆེས་པའི་ཕན་ཡོན་དེ་འདྲ་ན། ཚེ་རབས་གཞན་དུ་ལྟ་ཅི་སྨོས། རང་བཞིན་དུའང་སྔོན་བསྐལ་པ་བཟང་ལྡན་གྱི་དུས་ན་རྣམ་རྟོག་ཤས་ཆུང་བས། དགེ་སྡིག་དལ་གྱིས་ཚེ་གཞན་དུ་འབྲས་བུ་སྨིན་པ་གཞི་ཆེ་ལ། དེང་སང་དུས་སྙིགས་མར་རྟོག་པ་རགས་པས་ཚེ་འདི་གར་ལས་ཀྱི་མཐོང་ཆོས་དངོས་སུ་སྨིན་ལ། ཡུལ་མཆོག་ལ་བྱས་པ་ལོ་ཟླ་བས་མ་ཆོད་པར་དངོས་སུ་སྨིན་པར་མདོ་སྡེ་དག་ལས་སྙིག་མའི་སྐབས་སུ་རྣམ་རྟོག་རགས་པས་ལས་སྨིན་སླ་བར་གསུངས་པ་བཞིན་རང་གཞན་ལ་དངོས་སུ་མཐོང་བས་ཡིད་ཆེས་སོ། །ཚོགས་བསགས་ཆུང་ངུར་བྱས་པའི། འབྲས་བུ་མཐོང་ཆོས་སུ་སྨིན་པ་གཏམ་རྒྱུད་དང་ལོ་རྒྱུས་ཀྱང་མང་པོ་ཡོད་པ་ལས་འདིར་གནའ་རྒྱ་གར་གྱི་ཁྱིམ་བདག་ཕྱུག་པོ་ཞིག་ལ། བུ་མེད་པས་ས་ཆ་དེའི་ཡུལ་སྲོལ་ལྟར་དུ། སྡེ་དྲུག་གི་སྟོན་པ་ལ་ཆོས་སྟོན་བྱས་པས། བུ་ཞིག་བྱུང་བར་དེའི་མིང་ལ་ལེགས་འོངས་ཞེས་བཏགས། བུ་ནར་སོན་དུས་ཕ་མ་ཤི་ནས་དྭ་ཕྲུག་ཏུ་ལུས་ཤིང་། དེ་མདོ་མེད་སྤྱོད་ངན་ཅན་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ནས། གྲོགས་བཟང་པོ་ཁ་ཏ་བྱེད་མཁན་ཙམ་ཡང་མ་རྙེད་ནས། རྒྱུ་ནོར་ཅི་ཡང་མེད་པའི་སྤྲང་པོར་གྱུར། དེའི་ཚེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མིག་ལ་གཟན་ནས། མིང་ལ་ལེགས་འོངས་ཞེས་མི་བརྗོད་ པར་ཉེས་འོངས་ཞེས་བཏགས། དེའི་སྐབས་སྔར་གྱི་ཁྱིམ་བདག་ཕྱུག་པོའི་ཁྱིམ་གྱི་གཡོག་མོ་སེམས ་བཟང་ཞིག་ཡོད་པ་དེས། རྒྱུ་མེད་ཀྱང་སེམས་ཀྱིས་མ་བཟོད་ནས་ཤིང་བཏུས་པའི་གླ་ཆས་ཉེས་འོངས་གསོས་ཀྱང་། ཉེས་འོངས་ནི་གཤིས་ངན་སྤྱོད་རྩུབ་ཅིག་ཡིན་ཕྱིར་གཡོག་མོ་དེ་རྒྱུན་དུ་ཉེས་རྡུང་བྱས་པས། ནམ་ཞིག་གཡོག་མོ་སེམས་སུན་ནས། ངས་འབད་པས་དཀའ་སྡུག་འདི་ལྟར་མྱོངས་ནས་ཁྱོད་གསོས་ཀྱང་། ཁྱོད་ང་ལ་འདི་ཙམ་སྡང་ན། འུ་གཉིས་ལྷན་དུ་གནས་ཐབས་མི་འདུག ཁྱོད་རང་འདི་ནས་གྲོང་ཁྱེར་མཉན་ཡོད་ན། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཉན་ཐོས་ཀྱི་དགེ་འདུན་བརྒྱ་ཕྲག་ཕྱེད་དང་བཅུ་གསུམ་བཅས་བཞུགས་ཡོད་པ་དེར་སོང་ནས་རབ་ཏུ་བྱུང་ན་ལེགས་ཞེས། གོས་མཐར་དངུལ་པ་ཎ་ཆུང་ངུ་ཞིག་བཏགས་ནས་བཏང་ངོ། །ཁྱེའུ་ཉེས་འོངས་མཉན་ཡོད་དུ་ཕྱིན། ཤཱ་རིའི་བུ་དང་འཕྲད་པས། ཁོ་བོ་རབ་ཏུ་བྱུང་ཞེས་ཞུས་པར། རབ་ཏུ་བྱུང་མཁན་ནི་སྔར་ཚོགས་བསགས་བསོད་ནམས་ཅན་ཞིག་ཡིན་དགོས་པས། ཤཱ་རིའི་བུས་མཉམ་པར་བཞག་ནས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་གཟིགས་ཚེ་། ཉེས་འོངས་ཀྱིས་ཚོགས་བསགས་པ་མ་གཟིགས་ནས། རབ་ཏུ་བྱུང་བར་མ་གནང་། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་མདུན་དུ་ཕྱིན་པར། ཁྱོད་ཀྱིས་གོས་མཐའི་དངུལ་པ་ཎ་དེས་མེ་ཏོག་ཉོས་ནས་དགེ་འདུན་ལ་ཕུལ་དང་། ཚོགས་བསགས་དེར་བརྟེན་ནས་རབ་ཏུ་བྱུང་ཐུབ་ཅེས་གསུངས་པས། ཉེས་འོངས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུང་བཞིན་མེ་ཏོག་ཨུཏྤལ་ཁ་ཤས་ཉོས་ནས་ཕྱིན་པར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་འདུན་རྣམས་ལ་ཉེས་འོངས་ཀྱིས་ཚོགས་རྫོགས་པའི་ཆེད་དུ་མེ་ཏོག་བཞེས་མཛོད་ཅེས་པས་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་དེ་བཞིན་བཞེས་ཚེ། ཉེས་འོངས་ཀྱིས་ཚོགས་རྫོགས་མ་ཐག་ཏུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགེ་སློང་འོངས་བར་ལེགས་སོ་ཞེས་པའི་ཚིག་ཙམ་གྱིས་དགེ་སློང་གྱུར་ནས་དགྲ་བཅོམ་པར་ཐོབ་པ་ཡིན། དངུལ་པ་ཎ་ཞིག་གི་ཚོགས་བསགས་ཀྱིས། ཞིང་དག་སྟོབས་ཀྱིས་དེ་ལྟ་བུའི་ཡོན་ཏན་ཆེན་པོ་བརྙེས་ནས་འཁོར་བའི་གནས་ལས་ཐར་བ་ཡིན། ཡང་ཁྱིམ་བདག་དཔལ་སྐྱེས་ཞེས་པའི་མི་སེར་སྣ་ཅན་ཞིག་ཡོད་ཅིང་། ཁྱིམ་བདག་དེ་ལོ་བརྒྱད་ཅུའི་ནང་དུ་ཐོན་པའི་སྐབས་ཤིག་ཏུ། ཆུང་མ་རྒན་མོ་ཤི་བས་བུ་ལྔ་ཡོད་པར་དེ་རྣམས་ཀྱི་གོ་ཁར་ལྷུང་ནས། བུ་ལྔ་ལ་མནའ་མ་ལྔ་ཡོད་པ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་རེས་བྱས་ནས་གསོ་རྒྱུར་བྱས་པར། མནའ་མ་རྣམས་ཀྱིས་རྒད་པོ་ལ་ཟས་མནར་བྱས་ནས། ཟས་ཞིམ་པོ་དང་ཡག་པ་རང་རང་ཚོས་ཟོས་ཞིང་། རྒད་པོ་ལ་ཟས་བཅུད་མེད་དང་ལྷག་མ་འབའ་ཞིག་བྱིན། ཁྱིམ་བདག་རྒད་པོ་སེར་སྣ་ཆེ་བས། མི་ལ་སྦྱིན་མ་ནུས། རང་གིས་སྤྱོད་མ་ཕོད་པར་བསགས་པའི་རྒྱུ་ནོར་མང་པོ་ཡོད་པས། བུ་རྣམས་ཀྱིས་མནའ་མ་རྣམས་ལ། ཁྱིམ་བདག་ཨ་ཕ་ཁོ་རང་ལ་རྒྱུ་ཡོད་པས། ཟ་མ་ཡག་པ་རེ་བྱིན་ཞེས་བགོས་ཀྱང་། མ་ཉན་པར་ཟ་མ་བཙོ་སའི་སྣོད་ཀྱི་ནང་དུ་ཆོད་བྱས་ནས། ཕྱི་ནས་བལྟས་ན་སྣོད་གཅིག་གི་ནང་དུ་ཟས་བཟང་ངན་ཅི་ལ་ཡོད་བསམ་སྤྱད། དོན་དུ་བཟང་ངན་གཉིས་ཡོད་པར། རྒད་པོ་ལ་མུ་མཐུད་ནས་ཟས་ངན་པ་འབའ་ཞིག་བྱིན་པས་རྒད་པོས་ལྟོགས་སྡུག་མྱངས་ནས། བུ་རྣམས་ལ་མནའ་མས་ང་ལ་ཟས་ཡག་པ་ཞིག་གཏན་ནས་སྦྱིན་མི་འདུག་པས། ང་ལ་ཟས་ཡག་པ་རེ་སྦྱིན་དགོས་ཞེས་པས། བུ་རྣམས་ཀྱིས་མནའ་མ་རྣམས་ལ་སྔར་ལྟར་བཤད་ཚེ། རྒད་པོ་རང་བཅོས་ནས་བཅོས་གཏམ་བཤད་པ་ཡིན་གྱི། སྣོད་ཕྲུ་བ་གཅིག་གི་ནང་དུ་ཟས་བཟང་ངན་གཉིས་ཡོད་ལུགས་ཡོད་དམ་ཞེས་པས། བུ་རྣམས་ཀྱིས་ཨ་ཕ་སྣོད་གཅིག་གི་ནང་དུ་ཟས་བཟང་ངན་གཉིས་ཡོང་དོན་མི་འདུག ཁྱོད་རང་སེམས་བདེ་མོ་བྱོས་ཞེས་སོ། ཁྱིམ་བདག་རྒད་པོ་ཤ་ཇེ་ངན། མདོག་ཇེ་སྡུག་ཏུ་གྱུར། མཐར་གཏན་ནས་བཟོད་མ་ཐུབ་ནས་སུ་ཡང་མེད་སྐབས་ཤིག་ཏུ། སྣོད་དུ་ལག་བརྙབས་བྱས་པས། ཕྲུ་བའི་ནང་ཆོད་བརྒྱབ་ཡོད་ པར་ཤེས་རྗེས། ཁྱིམ་བདག་སེམས ་སྡུག བསམ་པ་ཕམ། ཡིད་མུག་ནས། འདུག་པའི་གནས་མེད་པར། ས་འཁྱམས་རྡོ་འཁྱམས་སུ་ལས་ཤིག་ཡོད་ན་ལམ་ཞིག་ཡོད་ཅེས་པ་ནང་བཞིན་གནས་ངེས་མེད་དུ་འཁྱམས་ནས། སོང་སོང་བའི་མཐར། རྒྱལ་བུ་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བ་ཡོད་ཕྱོགས་སུ་ཐོན་ནས་ཤཱ་རིའི་བུ། མོའུ་འགལ་གྱི་བུ། འོད་སྲུངས་རྣམས་དང་འཕྲད་པས། དེ་རྣམས་ལ་རེ་རེ་བཞིན་དུ་ཁོ་བོ་རབ་ཏུ་བྱུང་རོགས་ཞུས་པས། དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་མངོན་ཤེས་ཀྱིས་གཟིགས་ཀྱང་། ཁོས་ཚོགས་བསགས་ཡོད་པ་མ་གཟིགས་ནས། རབ་ཏུ་འབྱུང་བར་མ་གནང་། ཁྱིམ་བདག་གིས་བསམས་པར་འདི་ནས་རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་སྐལ་བ་ནི་མ་ལྡན། ཕྱིར་ཁྱིམ་དུ་སོང་ན་མནའ་མ་རྣམས་ཀྱིས་མུ་གེར་འཆིར་འཇུག་ལ། མི་ཚེར་བསགས་པའི་རྒྱུ་ནོར་རྣམས་གཞན་གྱིས་སྤྱོད་ནས་ཕན་ཐོགས་མེད་པ་ནི་འདིའོ། །ད་ནི་འཆིར་བཅུག་བསམས་ནས་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱི་ཀུན་དགའ་ར་བའི་སྒོ་ཐེམ་གྱིས་སྔས་མགོ་བྱས་ནས་ཉིན་གསུམ་དུ་ཟས་བཅད་ནས་བསྡད་དོ། །ཞག་གསུམ་གྱི་རྗེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཐུགས་རྗེས་གཟིགས་ནས། ཀུན་དགའ་བོ་ལ་མཁྱེན་བཞིན་དུ་རྒྱུ་མཚན་དྲིས་ཚེ། ཀུན་དགའ་བོས་བྱུང་རིམ་གྱི་ལོ་རྒྱུས་རྣམས་ཞུས་པས། ངའི་མདུན་དུ་ཁྲིད་ཤོག་ཅེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དྲུང་དུ་ཁྲིད་དོ། ཁྱིམ་བདག་དཔལ་སྐྱེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དྲུང་དུ་ཐོན་མ་ཐག་ཏུ་དགེ་སློང་ལེགས་པར་འོངས་སམ་ཞེས་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་དགྲ་བཅོམ་པར་གྱུར་ཏོ། །འཁོར་རྣམས་ངོ་མཚར་སྐྱེས། མི་འདི་སེར་སྣ་ཆེ་བ་། བསོད་ནམས་ཀྱི་ས་བོན་མེད་པར་འདི་ལྟར་འགྱུར་བ་རྒྱུ་ཅི་ལགས་ཞེས་ཞུས་པར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་བ། ངས་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་ཅིང་གཟིགས་པ་ཡིན་པས་ས་དང་གསེག་མའི་ནང་དུ་ནོར་བུ་ཕྲ་མོ་ཡོད་པ་ལྟར་དུ་ཉོན་མོངས་གདུག་པའི་ནང་དུ་ས་བོན་ཕྲ་མོ་ཡོད་པའང་ཤེས་པ་ཡིན། ཁྱིམ་བདག་དཔལ་སྐྱེས་ཀྱི་དུས་ཡུན་ཤིན་ཏུ་རིང་བའི་སྐྱེ་བ་སྔོན་མ་ཞིག་ཏུ། རྒྱལ་པོ་ཞིག་གི་ཤིང་ཐུན་པ་རུ་སྐྱེ་བ་བླངས། ཤིང་ཐུན་པ་དེས་སངས་རྒྱས་གྲོང་ཁྱེར་དུ་འབྱོན་པའི་སྐད་ཐོས་པར་དགའ་ནས་སངས་རྒྱས་ལ་དད་པས་མཇལ་བར་ཡོང་བའི་ལམ་དུ་སྟག་མོ་བུ་ཁྲིད་ཅིག་དང་ཐུག་ནས་སྟག་གིས་བཟས་ཤིང་། མི་དེ་ཤི་ཁར་སངས་རྒྱས་ལ་དམིགས་བཞིན་སངས་རྒྱས་ཞེས་སྐད་འབོད་བཞིན་ཤི་བས། དེའི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ས་བོན་ཕྲ་བ་དེ་ཡོད་པ་ངས་མཁྱེན་པ་ཡིན་པས། དེས་ཕྱིར་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་ཚུར་ཤོག་གིས་བསྙེན་པར་རྫོགས་པར་ཡིན་ཅེས་གསུངས་སོ། །སྐྱེ་བ་ཡར་སྔོན་གྱི་ཡར་སྔོན་དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་ཀྱི་མངོན་ཤེས་ཀྱིས་མི་ཁེབས་པའི་སྔ་རོལ་ཞིག་ཏུ་དད་སེམས་སྐད་ཅིག་ཙམ་སྐྱེས་པའི་ལས་དེ་ཚོགས་ཤིང་དུས་ལ་བབ་ཚེ། འབྲས་བུ་སྨིན་ནས་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པས་རྗེས་སུ་བཟུང་ནས་བསྟན་ལ་ཞུགས་པས་མ་ཚད་དགྲ་བཅོམ་པའི་འབྲས་བུ་མངོན་དུ་བྱས་པ་ཡིན། ཚོགས་བསགས་པའི་འབྲས་བུ་དེ་ལྟར་བྱས་ནས་ཐོབ་ཏུ་ཡོད་པའོ། །ཡུལ་མཆོག་བླ་མ་དང་། མཁན་པོ་དང་། སློབ་དཔོན་དང་། ནད་པ་དང་། ཆོས་སྨྲ་བ་དང་། སྲིད་པ་ཐ་མ་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་། ཉན་ཐོས་དང་། རང་སངས་རྒྱས་འཕགས་པ་དང་། ཕ་མ་སྟེ། དེ་རྣམས་ལ་བྱས་པའི་བསོད་ནམས་དང་། བསོད་ནམས་མ་ཡིན་པ་གཉིས་ཀ་སྟོབས་ཆེའོ། །མཛོད་ལས། འཕགས་པ་མིན་ཀྱང་ཕ་མ་དང་། །ནད་པ་དང་ནི་ཆོས་སྨྲ་དང་། །སྐྱེ་མཐའི་བྱང་ཆུབ་ སེམས་དཔའ་ལ། །ཡོན་ནི་གཞལ་དུ་མེད་པར ་གསུངས། །ཞེས་ཀྱང་འདོན་ཏེ། དེས་ན་ཡོན་ཏན་ཚད་མེད་པ་ཉིད་རྒྱུད་སྡེར་ཞིབ་ཏུ་གསུངས་པ་ཡང་། མེ་ལྕེ་ཕྲེང་བའི་རྒྱུད་ལས། གལ་ཏེ་རྣལ་འབྱོར་བློ་ལྡན་གྱིས། །རང་ཟས་གོས་ལ་གྱོང་བསྐུར་ནས། །བླ་མ་རྡོ་རྗེ་མཆོད་པ་ནི། །ཞིང་གི་འཁོར་ཡུག་རྒྱལ་ཁམས་ན། །དགེ་སློང་དཔག་ཏུ་མེད་པ་ལ། །སྟོན་མོ་ལན་སྟོང་བྱས་པ་བས། །ཟས་སམ་ཡང་ན་གོས་ཀྱང་རུང་། །བླ་མ་ལན་གཅིག་མཆོད་པ་བས། །བསོད་ནམས་བརྒྱ་ཕྲག་བརྗོད་མི་རྫོགས། །ཞེས་པ་དང་། རྡོ་རྗེ་རོ་ལངས་ཀྱི་རྒྱུད་ལས། གང་གིས་བླ་མ་རྡོ་རྗེ་འཆང་། །བཟའ་བཏུང་ཕུད་ཀྱིས་རྟག་ཏུ་མཆོད། །འདིར་ཡང་བཟའ་བཏུང་འཕེལ་བ་དང་། །འཁོར་ལོ་སྒྱུར་རྒྱལ་ཐོབ་པར་འགྱུར། །ཞེས་པ་དང་། རྡོ་རྗེ་བེ་ཅོན་གྱི་རྒྱུད་ལས། བློ་དང་ལྡན་པ་སུ་ཞིག་གིས། །བླ་མའི་མདུན་དུ་ཚོགས་གཏོར་ལ། །གཏན་དུ་ཆོ་ག་རྫོགས་བྱས་ན། །ལོངས་སྤྱོད་ལྡན་དང་ཚོགས་རྫོགས་དང་། །རང་གཞན་བར་ཆད་ཀུན་སེལ་ཞིང་། །འཕོས་ནས་གསང་བདག་འཁོར་དུ་སྐྱེ། །ཞེས་པ་དང་། དགོངས་འདུས་ལས། ཆོས་ཀུན་མི་ཤེས་མ་རྟོགས་ཀྱང་། །མཚན་ཉིད་བཟང་ལྡན་བླ་མ་ལ། །བཀུར་ནས་རིམ་གྲོ་ཆེར་བྱས་པས། །འཁོར་བའི་རྒྱ་མཚོ་བརྒལ་བར་འགྱུར། །དཔེར་ན་ཞིང་རབ་གཤིན་པོ་ལ། །ས་བོན་བཏབ་ན་རྒྱས་འཕེལ་བཞིན། །ཞེས་པ་དང་། གསང་འདུས་ལས། ཕྱོགས་བཅུ་དུས་གསུམ་གྱི་སངས་རྒྱས་མཆོད་པ་བས། བླ་མའི་བ་སྤུའི་ཁུང་བུ་གཅིག་མཆོད་པ་བསོད་ནམས་ཆེའོ་ཞེས་པ་དང་། དཔལ་འབྱུང་བའི་མདོ་ལས། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་མགུ་བར་བྱས་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་བོ་ཞེས་པ་དང་། བཀོད་པ་ཆེན་པོ་ལས། རྟ་དང་གླང་པོ་ནོར་གྱི་དབྱིག །རྒྱལ་སྲིད་བུ་དང་ཆུང་མ་དང་། །གསེར་དངུལ་ཟངས་ལྕགས་རིན་པོ་ཆེ། །བཟའ་བཅའ་དགའ་སྟོན་ན་བཟའ་དང་། །སྙིང་པོ་སྨན་འབྲུ་མེ་ཏོག་དང་། །ཆོས་དང་ཟང་ཟིང་ལོངས་སྤྱོད་རྣམས། །བླ་མ་མཉེས་ཕྱིར་ཡོན་དུ་འབུལ། །དེས་ནི་དངོས་གྲུབ་མ་ལུས་པ། །ད་ལྟ་ཉིད་དུ་ཐོགས་མེད་འགྲུབ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་མ་འབྱོར་ན། །ཡིད་ལས་བྱུང་བའི་མཆོད་པའི་ཚོགས། །རང་གི་ལོ་གྲངས་ཙམ་ཕུལ་ན། །འདིས་ཀྱང་བསོད་ནམས་སྔར་དང་མཚུངས། །ཞེས་པ་དང་། བླ་མ་དམ་པ་མཆོད་ན་བསོད་ནམས་ཆེ་བས་མ་ཚད། བླ་མའི་བ་སྤུ་ཁུང་བུ་གཅིག་ལ་མཆོད་པ་ཕུལ་བས་ཀྱང་ཕྱོགས་བཅུ་དུས་གསུམ་གྱི་སངས་རྒྱས་མཆོད་པ་བས་བསོད་ནམས་ཆེ་བ་ངེས་དོན་གྱི་མདོ་སྡེ་དང་རྒྱུད་སྡེ་སོ་སོར་ནས་གསུངས་བར་སླུ་བ་མེད་པ་ཡིན་ལ། གལ་ཏེ་དངོས་སུ་མ་འབྱོར་ན་ཞེས་པས་བླ་མ་ལ་བསྙེན་བཀུར་མཆོད་འབུལ་དང་། ཁྱད་པར་དུ་རྒྱུད་སྡེ་དང་སྒྲུབ་སྡེའི་ཆོས་གསུང་བའི་སྐབས་སུ། རབ་འབྱམས་ཞིང་གི་རྡུལ་སྙེད་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་གཙོ་བོ་བླ་མའི་གསང་གསུམ་ལ་འདུས་ཡོད་པར་བསམས་ནས། ཡིད་སྤྲུལ་བླ་མེད་ཀྱི་མཆོད་པ་ཕུལ་ནས། དམིགས་མེད་མཉམ་ཉིད་ཀྱི་གཤིས་སུ་གཉིས་འཛིན་མེད་པའི་ངང་དུ་བཞག་ན། ཚོགས་གཉིས་རྫོགས་སྟོབས་ལྷག་པར་ཆེ་བ་ཡིན། གཞན་ཡང་རང་གི་མཆོད་ཁང་ནང་དུ་ཆུ་གཙང་བདུན་ཚར་འགའ་རེ་འབུལ་བའི་སྐབས་སུའང་། འབུལ་ཡུལ་སྐུ་འདྲ་གཅིག་གཉིས་ཙམ་དང་། འབུལ་རྒྱུ་དངོས་པོ་ཆུང་ཆུང་ཞིག་ཡིན་ པར་མི་སེམས ་པར། དམིགས་རྟེན་སྐུ་གསུང་ཐུགས་རྟེན་འདིས་མཚོན་པའི་ཕྱོགས་བཅུ་དུས་གསུམ་གྱི་མཆོག་གསུམ་རྩ་གསུམ་རྒྱལ་བའི་ཚོགས་ལ། ཡིད་སྤྲུལ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོའི་མཆོད་སྤྲིན་ཟད་མེད་དུ་འབུལ་བའི་དམིགས་མདུན་བྱས་ན་བསོད་ནམས་ལྷག་ པར་ཆེ་བ་ཡིན། སེམས ་ཅན་ལ་སྙིང་རྗེ་བསྐྱེད་ན་ཡང་དེ་བཞིན་ཏེ། ཆུང་ཆུང་ཉུང་ཉུང་ཞིག་ཏུ་མི་བསམ་ པར་ནམ་མཁའི་མཐའ་ཡས་པའི་སེམས ་ཅན་ལ་དམིགས་ན་དེ་རེ་རེ་ལ་སྙིང་རྗེ་བྱས་པའི་བསགས་པ་དང་བསོད་ནམས་རང་ཉིད་ལ་ཐོབ་པའོ། །ཡེ་ཤེས་རྒྱ་མཚོའི་རྒྱུད་ལས། དེ་ལྟར་དངོས་གྲུབ་ལས་ཀྱི་མཐའ། །བླ་མ་བསྟེན་པ་ཉིད་ལས་བྱུང་། །གཞན་གྱི་དངོས་གྲུབ་གྲོལ་མི་འགྱུར། །དེས་ན་དངོས་གྲུབ་ཀུན་གྱི་དངོས། །གལ་ཏེ་ཙན་དན་ག་བུར་རམ། །དྲི་ཡིས་བླ་མ་མཉེས་བྱས་ན། །བསྐལ་པ་བརྒྱ་ཕྲག་དུ་མར་ནི། །སངས་རྒྱས་ཞིང་ཁམས་འབུམ་ཕྲག་ལ། །མཆོད་ལས་བསོད་ནམས་ཁྱད་ པར་འཕགས། །སངས་རྒྱས་བྱང་ཆུབ་སེམས ་དཔའ་ཡི། །གཟུགས་སྐུ་སྟོང་ཕྲག་གཞལ་མེད་ལ། །རིན་ཆེན་ལྔ་ཡིས་སྤྲས་པ་བས། །བླ་མའི་སྐྲའམ་བ་སྤུ་ཞིག །རིན་ཆེན་ལྔ་ཡིས་བརྒྱན་པ་ན། །འདི་ནི་བསོད་ནམས་ཕ་མཐའ་ཡས། །ཇི་ལྟར་དགེ་སློང་ཁྲིམས་ལྡན་པ། །འབུམ་ཕྲག་དྲུག་ཅུ་རྩ་གཉིས་ལ། །སྟོན་མོ་ལན་བདུན་བཅུག་པ་བས། །བླ་མའི་ཞལ་དུ་འབྲས་ཆན་འབྲུ། །རྡོག་མ་བདུན་དྲངས་བསོད་ནམས་ལ། །བརྒྱ་སྟོང་ཁྲི་འབུམ་ཆར་མི་ཕོད། །ཅེས་སོ། །དེ་ལྟར་བླ་མ་མཆོད་པའི་ཕན་ཡོན་བསམས་ལ། ལུས་ལོངས་སྤྱོད་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མཆོད་ཅིང་བསྙེན་བཀུར་བྱའོ། །བླ་མ་མཆོད་ཅིང་བསྙེན་བཀུར་བྱ་བའི་ཚུལ་ཡང་རྣམ་པར་དག་པའི་ཚུལ་གྱིས་བྱ་དགོས་པར་བསྟན་པ་ནི། བླ་མའི་ཕྱོགས་སུ་རྫས། ཅུང་ཟད་ཕུལ་ལ་ཁེ་རྔམས་མི་སྒྲོག་ཅིང་། །གཞན་དུ་མི་བགྲང་འགྱོད་པར་ཡང་མི་བྱ། །འདི་ཕྱིའི་དོན་ཆེན་བསྒྲུབ་པའི་ཐབས་ཡིན་ཕྱིར། །ལེགས་དགུས་མཆོད་ཅིང་རྟག་ཏུ་བསྙེན་བཀུར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ལྷ་དང་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་ན་ཡོན་ཏན་གྱི་གནས་དམ་པ་བླ་མ་ལས་ལྷག་པ་མེད་ཅིང་། དྲིན་ཆེ་བ་ཡང་གཞན་མེད་ན། དེ་ལ་ཐ་མལ་ཟང་ཟིང་གི་ནོར་རྫས་ཅུང་ཟད་ཙམ་དུ་ཕུལ་བ་ལ་རྣམ་སྨིན་བཟང་བ་འབྲས་བུ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཐོབ་ཏུ་རེ་བའི་ཁེ་རྔམས་དང་དྲིན་མི་བགྲང་སྟེ། དྲིན་གྱི་ཐད་ནས་མི་འཁོར་ཞིང་ཆོས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་གཞལ་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེ་བོ་ཐ་ཤལ་དག་བླ་མའི་མདུན་དུ་དངོས་སུ་དྲིན་འདྲེན་ཅིང་། ལྐོག་ཏུ་ངས་འདི་ཕུལ་ཞེས་ཡང་ཡང་གཞན་གྱི་རྩར་སྒྲོག་པར་བྱེད་ལ། དུས་གཞན་དུ་ཕུལ་བ་ལ་འགྱོད་པ་འབྱུང་བས། དང་པོ་བསམ་བློ་ཐོངས། འབུལ་རྗེས་འགྱོད་པ་མ་བྱེད། འ་རི་འུ་རི་ཡིས་མི་འགྲུབ་རྒྱུ་ཞིག་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ཟེར་མི་རུང་། མི་འགྲུབ་ན་ཉེས་པ་བསགས་སྤྱད་ཡིན། དེ་བས་བསྐྱུར་དང་། དགེ་སྡིག་གཉིས་ཀ་མེད་པས་དེ་ལྟར་མི་བྱ་བར་གདམས་ཏེ། དགེ་བ་ཡང་བགྲངས་ན་འཛད། འགྱོད་པ་སྐྱེས་ན་འཛད་ཅེས་མདོ་ལས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་བླ་མ་དམ་པ་དེ་འཁོར་བའི་རྒུད་པ་སེལ་ཞིང་། སངས་རྒྱས་ཀྱི་འབྱོར་པ་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་བླ་ན་མེད་པའི་ཆོས་རིན་པོ་ཆེ་སྟོན་ཅིང་། སེམས་ཉིད་སངས་རྒྱས་སུ་ངོ་སྤྲོད་པའི་དྲིན་མི་འདྲེན་པར ། ཁོའི་ཟང་ཟིང་ཅུང་ཟད་ཀྱི་དྲིན་བགྲང་པར་མི་འོས་ལ། གཅིག་ཏུ་ན་རང་གི་དགེ་བ་སྤེལ་བའི་ཕྱིར་ཕུལ་ན་དོན་ངོ་མས་བཤད་ན་ལེན་མཁན་དྲིན་ཆེའི། ནན་གྱིས་ཕུལ་ཅིག་ཅེས་མ་བྱས་པས་ཀྱང་དྲིན་དྲང་དུ་ཅི་ཡོད། དེས་ན་བཀའ་དྲིན་བསམས་ལ། ཚེ་འདི་དང་ཕྱི་མའི་བདེ་ལེགས་སྒྲུབ་ཅིང་ལམ་རྒྱགས་བསགས་པའི་ཕྱིར། རང་ལ་ཅི་ཡོད་ཀྱི་ལེགས་དགུ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བླ་མ་མཆོད་ཅིང་། བསྙེན་བཀུར་བར་བྱ་བ་ལ་སྐྱོ་བ་མེད་པས་བརྩོན་པར་བྱ་སྟེ། སྡོང་པོ་བཀོད་པ་ལས། རིགས་ཀྱི་བུ་ཁྱོད་ཀྱིས་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་དྲིན་དུ་གཟོ་བས་བསྙེན་བཀུར་བ་ལ་འབད་པར་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དགེ་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི། དེའི་ལག་ན་འདུག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་པ་དང་། ཡེ་ཤེས་དྲི་མེད་ལས། མཛོད་ལྡན་བླ་མའི་ཕྱོགས་དག་ཏུ། །བཀུར་སྟི་རིམ་གྲོ་སུས་བྱས་པ། །ཡོངས་སུ་སྒྲོག་དང་བགྲང་མི་བྱ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟར་སུ་བྱེད་པ། །འབྲས་བུ་མེད་ཅིང་བརླག་པར་གྱུར། །ཞེས་སོ། །གཉིས་པ་ལ་བསྟན་བཤད་གཉིས། དང་པོ།
སྤྱོད་ལམ་གྱིས་མཉེས་པར་བྱ་བ་མདོར་བསྟན་པ།
དེ་ལྟར་ཕྱི་ཡོ་བྱད་ཀྱིས་མཉེས་པར་བྱས་པ་བཤད་ནས་དེའི་འོག་ཏུ། ནང་སྒོ་གསུམ་གུས་པའི། སྤྱོད་ལམ་མཆོག་གིས་མཉེས་པར་བྱ་བ་ཡང་། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདི་ལྟར་བླ་མ་མཆོད་ཅིང་ཞབས་འབྲིང་བྱ་བ་འདི་ལ་ཡང་། ཐ་མ་ཟང་ཟིང་འབུལ་བ། འབྲིང་ལུས་ངག་བཀོལ་བ། རབ་སྒྲུབ་པས་མཉེས་པ་དང་གསུམ་ཡིན་ཏེ། ཟང་ཟིང་གིས་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་དགའ་བ་ཙམ་སྒྲུབ་པ་དང་། བཏང་བར་བྱ་སླ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཏོང་ཕོད་ཅན་ཞིག་གིས་ནོར་རྫས་རྩྭ་མགོའི་ཟིལ་བ། རླུང་ཁྱེར་གྱི་རྫས། ད་ཡོད་ད་མེད་ཡིན་པས་དགོས་ས་ཞིག་ལ་འཕྲལ་དུ་བཏང་ནུས་པས་སོ། །དེ་བས་ལུས་ངག་མཆོག་སྟེ་འདི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་ན་གཅེས་པ་སྲོག་ཡིན་པར་གྲགས་ལ། ལུས་སྲོག་ཕངས་པ་མེད་པར་གཏོང་ནུས་པ་ནི་སླ་བ་མིན་པར་ཤིན་ཏུ་བྱ་དཀའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལུས་སྲོག་བཏང་བ་དེ་བས་སྒྲུབ་པ་སྙིང་པོར་བྱེད་པ་མཆོག་སྟེ། འཇིག་རྟེན་པའི་བྱ་བ་སྣ་རེ་དང་མགོ་རྣ་སྙན་གྲགས་རེའི་དོན་དུ་ཤི་ཕོད་པ་མང་ཡང་། སྒྲུབ་པ་སྙིང་པོ་བྱེད་ཅིང་བླ་མའི་བཀའ་དྲིན་བསབ་ཕྱིར་དུ་ཚེ་གཅིག་སྒྲུབ་ལ་བཞོལ་བ་དཀོན་པས་སོ། །བླ་མ་བསྟེན་པའི་དགོས་པ་ཡང་སྒྲུབ་པ་སྙིང་པོ་བྱེད་བསམས་ནས་ཐོས་པ་འཚོལ་བ་དེ་ཡིན་ཏེ། གོང་མ་རྣམས་ཀྱི་མཛད་པ་ཡང་དེ་ཡིན་ལ། ལམ་གྱི་དགོས་པའང་དེར་ཐུག་པའི་ཕྱིར་དང་། སྣ་གཅིག་ཏུ་ལུས་སྲོག་གཏོང་ནུས་པས་ཀྱང་གོང་དུ་བཤད་པ་ལྟར་དུ་སྒྲུབ་ནུས་པ་དཀོན་པར་རབ་ཏུ་གཞག་གོ །གཉིས་པ་ལ། ལུས། ངག ཡིད་གསུམ། དང་པོ་ལ། བླང་བྱ་དང་། སྤང་བྱ་གཉིས། དང་པོ།
ལུས་ཀྱི་བླང་བྱ་བསྟན་པ།
ལུས་ཀྱིས་ཕྱག་དང་བསྐོར་བ་མཆོད་པ་འབུལ། །བར་ཆད་བསྲུང་དང་མངགས་གཞུག་གཡོག་བྱ་དང་། །ལྡང་དང་སྟན་འདིང་བཀུར་སྟི་སྣ་ཚོགས་བྱ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ལ་སྐབས་འདིར་སྒོ་གསུམ་གྱིས་མཉེས་པར་བྱ་བའི་དང་པོ། ལུས་ཀྱི་སྒོ་ནས་བསྟེན་བྱ་དང་། སྤང་བྱ་སྤོང་བ་གཉིས་ལས། བསྟེན་བྱ་མཉེས་པར་བྱ་བ་ནི། དད་གུས་ལྟེམ་རྐྱང་ངམ་ཐུང་ལྷོད་མེད་པས། ཐར་པ་ལ་དམིགས་ཏེ་བསྙེན་བཀུར་དང་། སྲི་ཞུ་བྱ་བ་ལས། བླ་མའི་ཕྱོགས་སུ་རང་གི་ལུས་བཀོལ་བས། ཕྱག་འཚལ་བ་དང་། བསྐོར་བ་བྱ་བ་དང་། སྤོས་དང་མེ་ཏོག་མར་མེ་ལ་སོགས་པ་ཕྱི་དང་། ཕུད་དང་ཤ་འབའ་ལ་གསང་སྦྱར་ལ་སོགས་པ་ནང་དང་། རྟོགས་པ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཤེས་རབ་ལ་སོགས་པ་གསང་བའི་མཆོད་པ་བཞུགས་དུས་སམ། སྐུ་འདས་པའི་རྗེས་ལའང་། ཚེས་གྲངས་གང་ལ་ཐུགས་འཕོས་པ་དེའི་ཉིན་མཚན་ལ་མཆོད་པ་དང་། ཞེས་འདས་མཆོད་འཚོགས་པའང་དེའི་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །སྐྱེ་བོ་ལ་སྦྱིན་པ་བྱ་བ་ལ་སོགས་གུས་པར་བྱས་ཏེ་བཀའ་དྲིན་དྲན་པས་བྱ་བ་དང་། བླ་མ་ལ་མེ་ཆུ་གཡང་དང་གཅན་གཟན་ནམ་དགྲའི་བར་ཆད་བསྲུང་བ་དང་། བླ་མའི་བྱ་བ་ལ་ཡུལ་ཐ་དད་པར་བང་ཆེན་གྱི་མངག་གཞུག་བྱ་བ་དང་། འཕྲལ་ཉེ་བར་མཁོ་བའི་གཡོག་གང་དགོས་སུ་བྱ་བ་དང་། བཞུགས་སར་སྟན་འདིང་བ་དང་། གཤེགས་སར་ཞབས་འབྲིང་བྱ་བ་དང་། ལམ་ཕྱགས་པ་དང་། རང་གི་གོས་སམ་དར་ལམ་ལ་བཏིང་ནས་ལམ་བྱ་བ་སོགས་པ་བྱ་བ་དང་། ཞེས་གཟན་ཕུད་ནས་བླ་མའི་ཕེབ་ལམ་དུ་གདིང་བ་སོགས་དང་། སྤོས་ཀྱིས་བསུ་ཞིང་བསྐྱལ་བ་དང་། དྲིས་ཆག་ཆག་བྱ་བ་དང་། གཟིམས་ཁང་ལ་སོགས་པའི་ཉེ་འཁོར་དུ་ཕྱགས་དར་བྱ་བ་དང་། མཎྚལ་འབུལ་བ་དང་། རྟ་དང་འདོ་ལི་འམ་ཁྱོགས་ལ་སོགས་པའི་བཞོན་པ་འབུལ་བས་བསུ་ཞིང་བསྐྱལ་བ་དང་། མི་རིག་ཚུལ་མི་བྱེད་པར་བླ་མ་ལ་མཐོང་ཕྱག་འཚལ་ཞིང་བྱིན་རླབས་ཞུ་བ་དང་། ལྡང་བ་དང་ཐལ་མོ་སྦྱར་བ་ལ་སོགས་པ་བྱའོ། །གུ་རུ་རིན་པོ་ཆེ་ལྟ་བུ་ཡིན་ན་བླ་མ་ལ་ཇི་ལྟར་བྱ་བ་དང་མཐུན་པར་ཡུམ་ཡོད་ན་དེ་ཡང་བཀུར་བ་དང་། ཉེ་འཁོར་ན་ཞབས་འབྲིང་བྱེད་པ་དང་། ཐུགས་ཀྱིས་གཅེས་པར་བཟུང་བ་དག་ལ་ཡང་དེ་ལྟར་བྱ་དགོས་ཏེ། བླ་མའི་སྡུག་པའང་བླ་མ་བཞིན། །ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྡུག་པ་ཞེས་པ་ཡིད་འོང་གི་དོན་ནོ། །རང་བཞིན་དུ་བླ་མ་མཉེས་པར་བྱས་ཀྱང་། ཉེ་འཁོར་བ་སུན་ཕྱུང་ན་དེས་དབྱེན་བཅོས་ཏེ། ཕུགས་སུ་བླ་མ་མི་མཉེས་པ་འབྱུང་སྲིད་པས་ཀྱང་དྲིན་དུ་གཟོ་ལ་ནན་ཏན་དུ་སེམས་གཟུང་ངོ་། །གཅིག་ཏུ་ན་བླ་མའི་ཞབས་ཏོག་སློབ་མ་ཀུན་གྱིས་བྱ་དགོས་པ་ལས། ཉེར་འཁོར་དེས་ཁུར་དུ་བླངས་པ་དེས་ཀྱང་བདག་ཅག་གཞན་གྱིས་བྱ་མ་དགོས་ པར་གྱུར་པས་ཀྱང་དྲིན་དུ་གཟོ་ལ་སེམས ་བཟུང་ངོ་། །ཡང་གཅིག་ཏུ་ན་རྒྱལ་པོའི་ཉེ་འཁོར་བ་ནི་ཀུན་གྱིས་འཁུར་དགོས་པ་ལྟར། བླ་མའི་ཉེ་གནས་ལ་སོགས་པའང་ སེམས་མི་དཀྲུགས་པར ་བཀུར་བ་ལ་འབད་པར་བྱའོ། །གཞན་ཡང་རང་གི་བྱ་བ་གང་བྱེད་པའི་སྔོན་དུ་བླ་མ་ལ་ཞུས་ཏེ་བྱའོ། །དེས་ནི་ལེགས་པ་སྟོན་ཅིང་ཉེས་པ་ཐམས་ཅད་འགོག་པ་ཡིན་ནོ། །ཁྱད་པར་དུ་ཆོས་བཤད་པ་དང་། དབང་བསྐུར་བ་བྱེད་པ་ནའང་ཞུས་ལ་རྗེས་སུ་གནང་ན་བྱའོ། །ངས་དབང་སྐུར་ཆོས་བཤད་བྱེད་ཅེས་ཞུས་ན་མི་གནང་བ་སྲིད་དམ་ཞེ་ན་སྲིད་དེ། གཞན་དོན་བྱ་མ་རན་པར་བྱས་པ་བདུད་ལས་ཡིན་པས་འགོག་པའི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་ཉིད་ཉལ་བའི་སྔས་ཀྱང་བླ་མ་བཞུགས་པའི་ཕྱོགས་སུ་སྟོན་པ་དང་། བཟའ་བཏུང་ཅི་ཟ་བ་ན་བླ་མ་དྲན་པས་ཕུད་འབུལ་བ་དང་། བྱ་བ་གང་བྱེད་ཀྱང་བླ་མས་གསུང་འབྱོན་པ་ཡིན་ནམ་སྙམ་ནས། ཤེས་བཞིན་གྱིས་དོན་བསྒྲུབ་པ་ལ་འབད་པར་བྱའོ། །མདོར་ན་དུས་རྟག་ཏུ་བླ་མ་ལ་གདུང་བའི་སྲི་ཞུས་གནས་པར་བྱའོ། །འདི་དག་གི་དོན་ལུང་དང་སྦྱར་ཏེ་བཤད་ན། ད་ལྟར་གྱི་སངས་རྒྱས་མངོན་སུམ་དུ་བཞུགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཆོས་སྨྲ་བའི་དྲུང་དུ་སོང་ལ། སྟོན་པ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་ཀྱིས་བསྙེན་བཀུར་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་བྱ་ཞིང་རྗེས་སུ་འབྲང་ངོ་། །ཐ་ན་ཆོས་ཉན་པ་ཙམ་གྱི་ཕྱིར་ཡང་ཇི་སྲིད་འཚོའི་བར་དུ་འབྲང་དགོས་ན། ལུང་ནོད་པ་དང་། འབྲི་བ་དང་། བསྒོམ་པའི་ཕྱིར་ལྟ་ཅི་སྨོས་ཏེ། དུས་ཐམས་ཅད་དུ་རང་ཉམས་བཏང་སྟེ། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དེའི་བློ་བཞིན་དུ་འཇུག་པར་བྱའོ་ཞེས་པ་དང་། སྡོང་པོ་བཀོད་པ་ལས། ཡང་ཚོང་དཔོན་གྱི་བུ་ནོར་བཟང་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོར་མོས་ཤིང་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམས་པས། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་འཕགས་པ་འཇམ་དཔལ་གྱི་ཕྱི་བཞིན་དུ་འབྲངས་ནས་བསྟོད་པ་བྱས་པ་ན། འཇམ་དཔལ་གྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། བླ་མ་དང་འགྲོགས་ཤིང་རིམ་གྲོ་བྱེད་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཆེན་པོ་འགྲུབ་པའི་གཞི་ཡིན་གྱིས། དེ་བསྟེན་ཅིང་འགྲོགས་པས་མི་སྐྱོ་བར་བྱའོ་ཞེས་པ་དང་། དམ་ཚིག་མཆོག་གི་རྒྱུད་ལས། ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་སྟོབས་ཀྱིས། །ཅི་ནུས་པ་ཡིས་བླ་མ་ལ། །བསྙེན་བཀུར་སྲི་ཞུ་སུས་བྱས་པ། །འདི་ལ་མཐུ་དང་ནུས་པའི་ཚོགས། །བྱིན་རླབས་ཐོགས་པ་མེད་པ་འབྱུང་། །ཞེས་གསུངས་པས། སྤྱོད་ལམ་གཟབ་ལ་གུས་པས་མཉེས་པར་བྱ་བའི་ཐབས་ལ་འབད་དོ། །གཉིས་པ།
ལུས་ཀྱི་སྤང་བྱ་བསྟན་པ།
དོར་བྱའི་སྤྱོད་ལམ་འགལ་བ་སྤངས་ཏེ་མཉེས་པར་བྱ་བ་ནི། ཚུལ་དང་མི་མཐུན་པས། སྤང་བྱའི་སྤྱོད་ལམ་མ་གུས་བག་མེད་ནི། །འབྲུ་ཚུགས་བལྟ་དང་བཞིན་གཉེར་ཐལ་མོ་རྡེབ། །རྒྱབ་ཟུར་སྟོན་དང་རྐང་ལག་རྐྱོང་བ་དང་། །ཉལ་འཕྲེས་འཐབ་འཛིངས་རྩེད་འཇོ་འཇོ་སྒེག་བྱེད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། བླ་མ་གུས་བཀུར་མིེ་བྱེད་པའམ་མི་ཤེས་པས། སྐྱེས་བུ་དམ་པ་དང་འགྲོགས་པ་ན་ཚོད་ཡོད་དང་བག་མེད་ཀྱི་སྤྱོད་པ་སེམས་ཉེ་བར་མ་ཞི་བས་བསྐྱེད་པ་སྣ་ཚོགས་སྤྱོད་པ་ལ། ཆོས་ཉན་པའམ་དུས་གཞན་དུའང་རུང་སྟེ། ཞེ་སྡང་བའམ། ཅོ་འདྲི་བའམ། གཟུགས་བརྙན་རྟོག་པས་མིག་བགྲད་ནས་བལྟ་བ་སྟེ། ལན་ཆགས་མ་འཁོར་བ་ལྟར་མིག་བགྲད་ནས་འབུར་ཚུགས་སྡུད་མི་ཤེས་པར་བླ་མ་ལ་མ་གུས་པར་བལྟ་བ་དང་། དྲུང་དུ་ཐལ་རྡེབ་དང་སེ་གོལ་གྱི་སྒྲ་རྡེབ་པ་དང་། རྒྱབ་སྟོན་པ་དང་། ཟུར་གྱིས་འདུག་པ་དང་། རྐང་ལག་རྐྱོང་ནས་འདུག་པ་དང་། ཉལ་བ་དང་། གློས་ཕབ་སྟེ་གཞོགས་འཕྲེས་ནས་གཤོལ་གུག་གམ་གཤོལ་མདའ་འཁྱོག་པ་ལྟར་སྡོད་པ་དང་། གཅིག་ལ་གཅིག་འཐབ་པ་དང་། ཀུ་རེ་དང་རྩེད་མོ་ཙམ་དུའང་། ཁ་ལག་གིས་འཛིངས་ཤིང་སྟེང་ནས་བརྡེག་སྟངས་སམ། ཐལ་མོ་ལ་སོགས་པས་རྡེག་པ་དང་། རྩེད་དགོད་མ་ཞི་བས་ག་ཞ་སྟེ་སྨ་འབེབས་བྱེད་པ་དང་། གོས་ལ་སོགས་པའི་འཇོ་སྒེག་གམ་འཕྱོར་སྒེག་བྱེད་པ་དང་། གཞན་ཡང་། མཆིལ་སྣབས་འདོར་དང་གྲིབ་མ་འགོང་བ་དང་། །བཞུད་ཚེ་མ་གནང་མདུན་འགྲོས་ཞབས་རྗེས་བརྫི། །ལྷམ་སྟན་བཞོན་པ་ནོར་རྫས་སྤྱོད་པ་དང་། །སྐུ་ལ་ཚད་གཞལ་ན་བཟའ་བཞུགས་གདན་འགོང་། །མ་གུས་མི་ཤེས་ཉེས་དེ་སྤང་བར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། བླ་མ་བཞུགས་པའི་གཙང་ཁང་དང་། དྲུང་དངོས་སུ་མཆིལ་མ་དང་། སྣབས་ལུད་དང་། ངན་སྐྱུགས་དང་། འཆག་པ་ཆེ་ཆུང་བྱ་བ་རྣམས་སྤང་ཞིང་། འཆག་ཁང་ལྟ་བུ་གཅིག་ལ་སྤྱོད་ལམ་གཅིག་ཏུ་མི་བྱ་བ་དང་། སྐུའི་གྲིབ་མ་ལ་འགོང་བ་བསྲུང་བ་དང་། བཞུད་དུས་མ་གནང་བར་མདུན་ནས་འགྲོ་བ་དང་། གཡས་ཟུར་ནས་འགྲོ་བ་དང་། སླད་བཞིན་དུ་ཞབས་རྗེས་བརྫི་བས་འགྲོ་བར་མི་བྱའོ། །གཡས་ཟུར་ནི་གྲལ་མགོ་ཡིན་པས་དེ་ནས་འགྲོ་བ་བཀག་ལ། མདུན་ནས་ནི་འགྲོ་བའི་ཐོག་མ་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་བཀག་གོ །རྒྱབ་ནི་ཞབས་རྗེས་བརྫིས་པའི་ཉེས་པར་འགྱུར་བས་བཀག་སྟེ། གཡོན་ཟུར་གྱི་ཅུང་ཟད་རྗེས་ནས་སྐུའི་དྲི་མ་མ་འགོང་ན་འགྲོ་རུང་ངོ་། །གནང་ན་གང་ལའང་ཉེས་པ་མེད་པས། འགྲོ་དུས་གནང་བ་ཞུ་བར་བྱའོ། །བླ་མའི་མཆིལ་ལྷམ་དང་། ན་བཟའ་དང་། བཞུགས་སྟན་དང་། རྫས་གཞན་ནོར་རྫས་དང་བཞོན་པ་དང་། གཟིམས་ཆུང་དང་། གསོལ་སྡེར་དང་། གསོལ་ཞལ་དང་། ཕྱག་དཔེ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱང་མ་གནང་བར་མི་སྤྱད་པ་དང་། བླ་མའི་སྐུ་ལ་དབྱུག་པ་རིང་ཐུང་གིས་གཞལ་བའམ། མཐོས་གཞལ་བ་དང་། ཀ་བ་ལྟ་བུ་ལ་འདི་དང་མཉམ་ཞེས་མ་གུས་པའི་གཞལ་བ་དང་། རང་གི་དཔུང་པ་མཉམ་སྟེ་བསྡུར་ནས་གཞལ་བ་ལ་སོགས་པས་དཔག་པར་མི་བྱ་སྟེ། བླ་མ་སངས་རྒྱས་སུ་བལྟ་ན། སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་ལ་སྤྱི་གཙུག་བལྟར་མི་མངོན་པས། དེའི་ཚད་བཟུང་བའི་ཆའི་ཉེས་པ་ཡོད་པ་དཀོན་མཆོག་བརྩེགས་པ་ལས་འབྱུང་བ་བཞིན་ནོ། །ན་བཟའ་དང་བཞུགས་སྟན་ལ་འགོང་བ་དང་། དྲུང་དུ་སྐྱིལ་ཀྲུང་དང་སྒེག་ཆོས་ཀྱིས་འདུག་པ་དང་། ཆེ་ཚུལ་གྱིས་གཤིས་ཀ་གྱོང་པོའི་ངན་རེངས་སུ་འདུག་པ་སྟེ་ཆེ་འགྱིང་བསྟན་ནས་འདུག་པ་དང་། ཟས་ལ་སོགས་པ་སྤྱོད་དུས་ཕུད་ཀྱིས་མི་མཆོད་པ་ལ་སོགས་ཉེས་པ་སྣ་ཚོགས་ལ་ཉེས་པར་མ་ཤེས་པས་མཉམ་འགྲོགས་སུ་འགྱུར་རམ། ཤེས་ཀྱང་དྲེགས་པས་མ་གུས་པར་བྱེད་པ་ནི། སླར་ལ་འབུམ་འགྱུར་གྱིས་ལྕི་བས་སྤང་བར་བྱའོ། །དེའང་དང་པོ་བརྟགས་ནས་བླ་མར་གཟུང་ངོ་། །དེ་ནས་བཟུང་ཕན་ཆོད་ངན་ཡང་བླ་མ་དམ་པ་བཞིན་བཀུར་དགོས་ཏེ། དགོངས་འདུས་ལས། བླ་མ་མཆོག་ཏུ་བཀུར་བྱ་སྟེ། །དམ་པར་གྱུར་པ་མ་ཡིན་ཀྱང་། །དམ་པ་མཆོག་བཞིན་ཕུ་དུད་བྱ། །གལ་ཏེ་བརྙས་ཤིང་ཁྱད་བསད་ན། །ཐུར་དུ་བལྟས་ནས་དམྱལ་བར་འཚོད། །ཅེས་སོ། །དེ་ཡང་ཡོན་ཏན་ལ་བསམས་ཏེ་བཀུར་བས་གང་ལའང་ཕན་ཡོན་དཔག་ཏུ་མེད་པ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཕལ་པ་བླ་མར་བཟུང་ཡང་གུས་པར་བྱ་ན། དམ་པ་རྣམས་ལ་གྲོགས་སུན་མ་ཁྱེར་བར་གསར་འགྲོགས་ལྟ་བུས་རྟག་ཏུ་གུས་པ་དང་བསྙེན་བཀུར་བྱའོ། །འདིར་ཡང་སྤྱོད་ལམ་མ་གུས་པའི་རང་བཞིན་ལས་སྒྲིབ་པར་འགྱུར་བ་ལུང་གིས་རྟོགས་པར་བྱ་སྟེ། རྣལ་འབྱོར་མ་དམ་པའི་རྒྱུད་ལས། དབུ་སྔས་ལ་སོགས་འགོམ་པ་ན། །ཤལ་མ་རི་ལ་འཛེག་པར་འགྱུར། །བླ་མའི་སྐུ་ལ་མཐོས་གཞལ་ན། །མི་དེ་མདུང་ཐུང་སུམ་བརྒྱས་འབིགས། །ཞེས་པ་དང་། མཁའ་འགྲོ་མ་གསང་བའི་རྒྱུད་ལས། བླ་མའི་མཇུག་ནས་མི་འོང་ཞིང་། །ཞབས་ཀྱི་རྗེས་ལ་མནན་མི་བྱ། །བླ་མའི་མདུན་ལ་འགྲོ་མི་བྱ། །གཞན་གྱིས་ཁྲེལ་ལྟས་རྒྱབ་ཕྱོགས་པས། །སྒྲོ་སྐུར་སྡིག་པའི་ལས་སུ་འགྲོ། །བླ་མའི་གཡས་ཕྱོགས་བཞུད་མི་བྱ། །ཕལ་པ་འགྲོ་ལ་དགའ་བ་ཡིས། །བླ་མ་བཏེགས་ཕྱོགས་གཡོན་ནས་འགྲོ། །ཞེས་པ་དང་། གཙུག་ཏོར་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་བ་ལས། བདེན་པའི་དོན་སྟོན་བླ་མ་ཡི། །དབུ་ཡི་གྲིབ་མ་སོགས་འགོམ་པས། །ཡང་དག་སྤངས་ནས་དམྱལ་བར་ལྟུང་། །ཞེས་གསུངས་པ་རྣམས་བསམས་ལ། བག་མ་གསར་བ་ཁྱིམ་གསར་དུ་འོང་མ་ཐག་པས་སྤྱོད་ལམ་ཐམས་ཅད་ལ་བག་ཡོད་བྱེད་པ་འདྲ་བའི་བག་ཟོན་གྱིས། སྤྱོད་ལམ་མ་དག་པ་རྣམས་སྤངས་ལ་གུས་པར་བྱའོ། །གཉིས་པ་ངག་ལ་སྤང་བླང་གཉིས། དང་པོ།
ངག་གི་བླང་བྱ་བསྟན་པ།
ལུས་ཇི་ལྟ་བར། ངག་ལའང་བླང་དོར་གཉིས་ལས། ཉམས་སུ་བླང་བྱ་གུས་པའི་སྒོ་ནས་སྲི་ཞུ་དང་བཅས་པར་གདམས་པ་ནི། ངག་ཀྱང་སྙན་པས་བསྟོད་དང་སྐྱབས་སུ་འགྲོ། །ཚིག་འཇམ་སྙན་པས་ཞེ་ས་རིམ་གྲོར་བཅས། །གསུང་བཞིན་སྒྲུབ་ཅིང་ཅི་གསུངས་ལེགས་ཞེས་བརྗོད། །གཞན་ལའང་བླ་མའི་ཡོན་ཏན་བརྗོད་བྱ་ཞིང་། །དབྱངས་སྙན་དད་དང་བཅས་པས་གསོལ་བ་གདབ། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། ཡིད་རབ་ཏུ་གུས་པས་ཀུན་ནས་བླངས་པའམ་སློང་བའི་ངག་གིས། བླ་མ་ལ་བསྟོད་པ་དང་། སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་དང་། བླ་མ་དང་འབྲེལ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་ཞེ་སས་ཟིན་པར་བྱས་ལ། དངོས་སམ་ལྐོག་ནའང་བླ་མ་དམ་པའི་གསུང་གི་གཅེས་པ་གང་ཡག་གང་མཛེས་ལ་སོགས་བརྗོད་ཅིང་། གསུང་སྒྲོས་དོན་དང་ལྡན་པ་བཟུང་ནས་མ་བརྗེད་པར་སྒྲོགས་པ་ནི་གསུང་གི་རིམ་གྲོའོ། །གལ་ཏེ་གསུང་སྒྲོས་ཅུང་ཟད་ཉམས་པ་སྲིད་ན། བདག་གིས་འདིའི་དགོངས་པ་ཇི་བཞིན་པ་མ་ལོན་ཏེ། སྒྲ་ཇི་ལྟ་བ་འདི་ནི་འགལ་བ་ལྟར་སྣང་བ་རང་གི་བློའི་སྐྱོན་ཡིན་ནོ་སྙམ་དུ་བསམ་ལ། བླ་མའི་ཆོས་ཀྱི་སྒྲོས་སམ། འཇིག་རྟེན་གྱི་སྒྲོས་ནོར་བ་ལྟ་བུའང་རང་གིས་མ་རྟོགས་པ་ཉིད་དུ་ སེམས་པར ་བྱའོ། །གཞན་འདྲི་ནའང་དགོངས་པ་ཅན་དེ་ནི་བདག་གིས་ཁོང་དུ་མ་ཆུད་ཅེས་ལན་གདབ་བོ། །བླ་མའི་དེ་མ་ཡིན་ཅེས་བརྗོད་པ་དང་བསམ་པ་སྐད་ཅིག་ཀྱང་མི་བྱ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་ལ་སྐུར་པ་བཏབ་པ་བས་ཀྱང་སྡིག་ཆེའོ། །དེས་ན་བླ་མས་ཅི་གསུངས་པ་དེ་སྒྲུབ་ལ། བྱ་བ་གང་ཞིག་ཉེས་པར་མངོན་ནའང་། དང་པོ་གསུང་སྣ་ཁྲིད་ལ། མགོ་བརྩམས་པའི་འོག་ཏུ་ཁེ་ཉེན་དང་ལེགས་ཉེས་བརྗོད་པས་ཐུགས་དགོངས་རྟོགས་པར་ངེས་སོ། །ཅི་གསུང་བ་དག་ལ་ལེགས་སོ་སྙམ་དུ་ཡོན་ཏན་ནས་བསམ་ཞིང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བས་མངོན་པར་བསྟོད་དོ། །རྒྱུས་མེད་པའམ་ཡོད་ཀྱང་རྒྱུས་ཆུང་བ་དག་དང་། ཡུལ་གཞན་དུ་སོང་དུས་རང་གི་བླ་མའི་ཡོན་ཏན་ངེས་པ་རྣམས་བརྗོད་ཅིང་། ཐུན་བཞིའམ་རྟག་ཏུ་བླ་མ་དྲན་པས་གསོལ་བ་འདེབས་པའང་སྐད་སྙན་ཤོས་ཀྱིས་བྱའོ། །གཞན་ཡང་ངག་གིས་བསྟོད་པ་དང་ཚིག་སྙན་པ་དང་། འཇམ་པ་དང་། ཐད་ཀར་མ་རེད་ཅེས་ལན་བརྒྱག་པའི་གདོང་མི་བཟློག་པ་དང་། གསོང་པོ་སྟེ་དྲང་པོར་སྨྲ་བ་དང་། གཞན་ངག་ཏུའང་ཡོན་ཏན་བརྗོད་པ་དང་། ཅི་གསུངས་པ་གུས་པས་སྒྲུབ་པའི་ལན་སྙན་པོ་འབུལ་བ་དང་། ཁ་གླལ་བ་དང་། སྦྲིད་པ་བྱུང་བའི་ཚེ་ཁ་དགབ་པ་དང་། ཞེས་གུས་ཞབས་འདི་ཚོ་སུའི་སྔུན་ནས་ཡིན་ཀྱང་དགོས་སོ། །གང་ཅི་བྱེད་ཀྱང་གསུང་གིས་གནང་བ་ཞུ་བ་དང་། དགེ་བ་ལ་སྦྱོར་བའི་ཐོག་མར་བླ་མ་དྲན་པས་བསྟོད་པ་དང་། གསོལ་བ་གདབ་པར་བྱའོ། །ཇི་སྐད་དུ་འཕགས་པ་དཀོན་མཆོག་སྤྲིན་གྱི་མདོ་ལས། རིམ་གྲོར་བྱས་ཏེ་སྟན་ལ་བསྡད་དོ། །བསྔགས་པ་བརྗོད་དོ། །ལེགས་སོ་འབུལ་ལོ་ཞེས་པ་དང་། ད་ལྟར་གྱི་སངས་རྒྱས་མངོན་སུམ་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་ཀྱང་། གུས་པ་དང་། ཞེ་ས་དང་། བཀའ་བཞིན་བྱེད་པ་དང་། གསུང་མི་གཅོག་པ་དང་། མཛད་པ་མི་བརྟག་པ་དང་། ངོ་མི་རྟགས་པ་དང་ཉེས་པར་བལྟ་བ་མེད་པར་ཕྱི་བཞིན་དུ་འབྲང་བར་བྱའོ་ཞེས་སོ། །གཉིས་པ།
ངག་གི་སྤང་བྱ་བསྟན་པ།
ངག་གི་ཉེས་པ་སྤང་བར་གདམས་པ་ནི། ངག་གི་མི་དགེ་སྣ་ཚོགས་སྤང་བར་བྱ། །བླ་མའི་དྲུང་དུ་རྫུན་དང་ཕྲ་མ་དང་། །ཚིག་རྩུབ་ཅ་ཅོ་ངག་འཁྱལ་བྲེ་མོའི་གཏམ། །བཀའ་གཅོག་གདོང་ཟློག་ཞེ་གཅོད་ལྐོག་ནས་གཤེ། ཅོ་འདྲི་ལ་སོགས་ངག་གི་སྒྲིབ་པ་སྤང་། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ཡང་སྤྱིར་ངག་གི་མི་དགེ་བ་ཡུལ་དང་གང་ཟག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སར་མི་བྱ་ལ། བྱེ་བྲག་ཏུ་བླ་མའི་དྲུང་དུ་བརྫུན་དུ་སྨྲ་བ་དང་། དབྱེན་བཅུག་ཕྲ་མ་དང་། ཚིག་རྩུབ་མོ་དང་། ཅ་ཅོའི་སྒྲ་དང་། བྲེ་མོའི་གཏམ་དང་། བཀའ་གཅོག་པའི་ཚིག་དང་། གདོང་ཟློག་པའི་ཚིག་དང་། ཞེ་གཅོད་པའི་ཚིག་དང་། ལྐོག་ནས་ངན་དུ་སྨྲ་བའི་ཚིག་དང་། ཅོ་འདྲི་བའི་ཅི་ཟེར་ལྟ་བའི་ཚིག་དང་། སྤྱན་ལན་འདོན་པ་དང་། ཁྱོད་ལས་ང་བཟང་སྨྲ་བ་རྣམས་སྤང་བར་བྱའོ། །དེ་ཡང་དུས་གཞན་དུ་བརྒྱ་སྟོང་བརྗོད་པ་ལས། བླ་མའི་དྲུང་དུ་ལན་གཅིག་བརྗོད་པ་སྡིག་སྒྲིབ་ཆེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འཕགས་པ་ཡོན་ཏན་བཀོད་པའི་མདོ་ལས། བདུད་ཀྱིི་ལས་བཞི་སྟེ། བླ་མ་ལ་མི་གུས་པ་དང་། ཆོས་ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པ་དང་། ཁེངས་པའི་ཚིག་སྨྲ་བ་དང་། ཚེ་འདི་ལ་སེམས་པའོ་ཞེས་པ་དང་། མཁའ་འགྲོ་གསང་བའི་རྒྱུད་ལས། བླ་མ་སངས་རྒྱས་རང་བཞིན་ལ། །ལྐོག་ནས་འཆལ་གཏམ་ཆེར་སྨྲ་བ། །བསྡུས་འཇོམས་སུ་འཇོམས་མགུལ་བ་འགག །ཅེས་པ་དང་། རྒྱབ་ཀྱི་བླུན་རྨོངས་ཞེས་སྨྲ་བ། །བྱང་ཆུབ་ལམ་དང་འཕྲད་མི་སྲིད། །ཅེས་པ་དང་། རྒྱན་དམ་པ་ལས། ངག་ཚིག་བརླང་པོས་ཞེ་འགེངས་པ། །བསྐལ་པ་སྟོང་ཕྲག་དམྱལ་བར་ལྟུང་། །རྡོ་རྗེ་སློབ་དཔོན་དམ་པ་ཡི། །ཟབ་མོའི་ཚིག་ལ་སྒྲོ་སྐུར་བ། །མནར་མེད་གནས་སུ་ལྟུང་བར་འགྱུར། །ཞེས་པ་དང་། གསང་བ་ཀུན་སྙོམས་ཀྱི་རྒྱུད་ལས། བླ་མ་མཆོག་ལས་རང་ཉིད་ནི། །ཆེས་མཆོག་རློམ་སེམས་སྨྲ་བ་ནི། །བསྐལ་པ་སྟོང་ཕྲག་དུ་མ་རུ། །ཐུར་དུ་བལྟས་ཏེ་དམྱལ་བར་འགྲོ། །ཞེས་པ་དང་། གསང་བ་རོལ་པ་ལས། ལྐོག་འཕྱས་སྨྲ་བར་གང་བྱེད་པ། །རྡོ་རྗེ་དམྱལ་བ་ཉིད་དུ་འཚེད། །ཀུ་རེ་ཙམ་དུའང་སྨོད་མི་བྱ། །ངག་གི་ཉེས་བྱས་ཡང་དག་བསྡམ། །ཞེས་སོ། །དེས་བླ་མ་དམ་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ལུས་དང་ངག་གིས་གུས་ པར་བསྙེན་ཅིང་བཀུར་བའི་མཚམས་འདི་ནས་དེ་རིང་བཞག་སྟེ། སང་ཉིན་སེམས ་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཀྱང་གུས་པས་བསྒྲུབ་པ་དང་ཞེས་པའི་མཚམས་ནས་བཤད་རྒྱུ་བྱེད། དེ་རིང་གི་ཆོས་ཁྲིད་གང་མྱང་འདས་ཀྱི་རང་བཞིན་བླང་བྱར་བསྟན་པའི་སྐབས་ཀྱི་ནང་གསེས། སྦྱོང་བྱེད་ཐབས་ཀྱི་རིམ་པ་དང་། སྦྱངས་འབྲས་མཐར་ཕྱིན་པའི་རྣམ་བཞག་བཤད་པའི་ནང་གི དང་པོ་སྦྱོང་བྱེད་ཐབས་ཀྱི་རིམ་པ་བསྟན་པ་དེ་ཡིན་ལ། དེའི་ལམ་གྱི་རིམ་པ་དངོས་ཐོས་བསམ་སྒོམ་གསུམ་གྱི་ལམ་ལ་ཇི་ལྟར་བགྲོད་པའི་ཚུལ་བཤད་པའི་ནང་ནས་ཐོས་པ་གང་ལས་འཚོལ་བའི་ཡུལ། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་དེ་ཉིད་ཇི་ལྟར་བསྟེན་ཚུལ་བཤད་པའི་སྐབས་ཀྱི། བཤེས་གཉེན་བསྟེན་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན་བསྟན་པ་དང་། རྒྱུ་མཚན་ཤེས་པ་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་བསྟེན་པ་དངོས་ལ་འཇུག་པ། སྒོ་གསུམ་དད་དང་གུས་པས་སྲིད་ཞུ་དང་བསྙེན་བཀུར་དགོས་ཚུལ། བླ་མ་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ། སྟེགས་དང་། ས་དང་། བྲན་གཡོག་ལ་སོགས་པའི་ཚུལ་གྱིས་མི་སྐྱོ་བ་བསྟེན་དགོས་པ་དང་། བསྟེན་ནས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་བཟུང་བའི་གཞི་གསུམ་ལྟོས་མེད་འབུལ་དགོས་པ་དང་། དེའི་དུས་སུ་བདུད་ཀྱི་བར་ཆད་བྱུང་ན་དེའི་དབང་དུ་མི་ཤོར་བའི་གོ་ཆ་ཆེན་པོས་གུས་རྟག་སྦྱོར་བའི་བརྩོན་འགྲུབ་ཀྱིས་བསྙེན་ནས། མ་གུས་པའི་བསམ་སྤྱོད་ཅུང་ཟད་ཙམ་ཡང་མེད་པར་བླ་མའི་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ལ་རིམ་གྲོ་བྱ་དགོས་པར་བསྟན་ཅིང་། དེ་ལྟར་གུས་བསྐྱེད་ཞེ་ས་དང་བཅས་པས་བླ་མ་ཡུན་དུ་བསྟེན་པ་དེ་ནི་གཙོ་བོ་དད་པའི་སྟོབས་ལས་བྱུང་བ་ཡིན་པས། དད་པ་ནི་དཀར་པོའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྱུང་གནས་དང་། དད་པ་མེད་ན་དཀར་པོའི་ཆོས་སྣ་གཅིག་མི་འབྱུང་བའི་ཚུལ། འཕགས་པ་ཆོས་བཅུ་བའི་མདོ་ལས། དད་མེད་པའི་མི་རྣམས་ལ། །དཀར་པོའི་ཆོས་ནི་མི་འབྱུང་སྟེ། །ས་བོན་མེ་ཡིས་ཚིག་བ་ལ། །མྱུ་གུ་སྔོན་པོ་མི་འབྱུང་བཞིན། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་ཡིན། དད་པ་དེ་ལའང་ཡིད་ཆེས་འདོད་དང་དང་བའི་དད་པ་གསུམ་དང་། བླ་མ་དམ་པའི་ཡོན་ཏན་དང་སྐུན་དྲིན་ལ་བསམ་ནས་ཕྱིར་མི་ལྡོག་པའི་དད་པ་དང་། བླ་མ་དང་དེས་བསྟན་པའི་ཆོས་དང་གདམས་ངག་ལས་མི་འདའ་བ་རྣམ་པ་བཞི་སྟེ། འདུན་པས་མི་འདའ་བ། ཞེ་སྡང་གིས་མི་འདའ་བ། འཇིགས་པས་མི་འདའ་བ། རྨོངས་པས་མི་འདའ་བ་བཞིའོ། །དེ་ལ་འདུན་པས་མི་འདའ་བ་ནི། འདོད་ཆགས་ཀྱི་ཕྱོགས་ནས་ཆོས་མི་གཏོང་བ་སྟེ། དཔེར་ན་གཞན་ཞིག་ན་རེ། ཁྱོད་ལ་ཟས་ནོར་རམ། བུད་མེད་དམ། རྒྱལ་སྲིད་ལ་སོགས་པའི་བྱ་དགའ་ཆེན་པོ་སྟེར་གྱི་ཆོས་དང་བླ་མ་ཐོང་ཟེར་ཡང་མི་གཏོང་བའོ། །ཞེ་སྡང་གིས་མི་འདའ་བ་ནི། ཁོང་ཁྲོ་བའི་ཕྱོགས་ནས་ཆོས་དང་བླ་མ་མི་གཏོང་བ་སྟེ། དཔེར་ན་གཞན་ཞིག་གིས་བདག་ལ་སྔར་ཡང་གནོད་པ་ཆེན་པོ་བྱས་ལ། ད་རུང་ཡང་གནོད་པ་ཆེན་པོ་བྱེད་དུ་བྱུང་ཡང་ཆོས་དང་བླ་མ་མི་གཏོང་བའོ། །འཇིགས་པས་མི་འདའ་བ་ནི། བྲེད་པའི་ཕྱོགས་ནས་ཆོས་དང་བླ་མ་མི་གཏོང་བ་སྟེ། དཔེར་ན་འགའ་ཞིག་ན་རེ། ཁྱོད་ཆོས་དང་བླ་མ་མི་གཏོང་ན་དཔའ་བོ་སུམ་བརྒྱ་བཏང་ནས། ཉིན་རེ་བཞིན་ཁྱོད་ཀྱི་ལུས་ལས་ཤ་སྲང་ལྔ་ལྔ་གཅོད་ཟེར་ཡང་ཆོས་མི་གཏོང་བའོ། །རྨོངས་པས་མི་འདའ་བ་ནི། མི་ཤེས་པའི་ཕྱོགས་ནས་ཆོས་དང་བླ་མ་མི་གཏོང་བ་སྟེ། དཔེར་ན་འགའ་ཞིག་ན་རེ། ལས་མི་བདེན། འབྲས་བུ་མི་བདེན། དཀོན་མཆོག་གསུམ་མི་བདེན། ཁྱོད་ཆོས་བྱས་ནས་ཅི་བྱེད། ཆོས་ཞོག་ཟེར་ཡང་ཆོས་མི་གཏོང་བའོ། །དེ་ལྟར་རྣམ་པ་བཞི་དང་ལྡན་པ་དེ་དད་པ་ཅན་ཡིན། ངེས་ལེགས་བསྒྲུབ་པའི་སྣོད་མཆོག་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་དད་པ་དེ་དག་ཡོད་ན་ཕན་ཡོན་དཔག་ཏུ་མེད་དེ། སྐྱེས་བུ་མཆོག་གི་སེམས་སྐྱེ་བ་ཡིན། མི་ཁོམ་པ་རྣམས་སྤོང་བ་ཡིན། དབང་པོ་རྣོ་ཞིང་གསལ་བ་ཡིན། ཚུལ་ཁྲིམས་མི་ཉམས་པ་ཡིན། ཉོན་མོངས་པ་འཇིལ་བ་ཡིན། བདུད་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ལས་འདའ་བ་ཡིན། ཐར་པའི་ལམ་རྙེད་པར་འགྱུར་བ་ཡིན། དགེ་བ་རྒྱ་ཆེན་པོ་གསོག་པ་ཡིན། སངས་རྒྱས་མང་པོ་མཐོང་བ་ཡིན། སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་རློབ་པ་ཡིན། དེ་ལ་སོགས་པ་ཡོན་ཏན་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པ་འབྱུང་ངོ་། །དེ་ལྟ་བུའི་དད་པ་དང་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བསྟེན་དགོས་པ་ཡིན། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བསྟེན་དགོས་ལུགས། ལུང་དང་། རིགས་པ་དང་། དཔེ་གསུམ་གྱིས་གོང་དུ་མདོར་བསྡུས་པར་བཤད་པ་ལྟར་དང་། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་གྱི་དབྱེ་བའི་ཐད་ནས། མཚན་ཉིད་རྣམ་པ་བདུན་གྱི་ཐོག་ནས་གསུངས་པ་དང་། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་དང་། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ས་ཆེན་པོ་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང་། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་སངས་རྒྱས་སྤྲུལ་བའི་སྐུ་དང་། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་སྟེ་བཞི་རུ་ཕྱེས་ནའང་ཆོག་པ་ཡིན། དེ་དག་ཀྱང་རང་གི་གནས་སྐབས་དང་སྦྱར་ཏེ། བླ་མའི་རྣམ་པའི་རིགས་ཀྱི་དབྱེ་བ་དེ་འདྲ་ཡོད་པ་ཡིན། འདི་ནས་གསུངས་པའི་བླ་མའི་མཚན་ཉིད་དེ་དག་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྲུལ་བ་བྱང་ཆུབ་ སེམས་དཔའ་མིའི་ཚུལ་དུ་བྱོན་པར ་གོ་ཆོག་པ་ཡིན། དེ་ཡང་རང་ལས་དང་པོ་པའི་དུས་སུ་སངས་རྒྱས་དང་ས་ཆེན་པོ་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་བསྟེན་པའི་ནུས་པ་མེད་པས། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ལ་བསྟེན་པའོ། །རང་ལས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་ཕལ་ཆེར་དག་ཙ་ན། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ས་ཆེན་པོ་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་ སེམས་དཔའ་ལ་བསྟེན་པར ་ནུས་པའོ། །རང་ཉིད་ཚོགས་ལམ་ཆེན་པོ་ཡན་ཆད་ལ་གནས་ཙ་ན། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་སངས་རྒྱས་སྤྲུལ་བའི་སྐུ་ལ་བསྟེན་ པར་ནུས་པའོ། །སློབ་མ་རང་ཉིད་ས་ཆེན་པོ་ལ་གནས་པའི་བྱང་སེམས ་ཤིག་ཡིན་ན། དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་སྐུ་ཡི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་བ་བྱད་དང་གཟུགས་བརྙན་ལྟ་བུའི་ཕྱེད་སྤྲུལ་ལོངས་སྐུའི་བླ་མ་ལ་བསྟེན་པར་ནུས་པའོ། །དེས་ན་ཐར་ལམ་སྟོན་པའི་བླ་མ་བཟང་པོ་དང་འཕྲད་དང་མི་འཕྲད་དེ་བླ་མ་ཡོད་མེད་དང་བླ་མ་བཟང་ངན་རྐྱང་པ་ལ་ཐུག་མེད་པ་སྟེ། བླ་མའི་རབ་དུས་གསུམ་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ལ་གཤེགས་དང་བཞུགས་པའི་ཐ་སྙད་མེད་དེ། དུས་གསུམ་སངས་རྒྱས་རྣམས་ནི་རྟག་བཞུགས་ཀྱང་། །རྣམ་པའི་ཆ་ནས་གཅིག་གིས་གཅིག་མི་གཟིགས། །གསུངས་པ་ལྟར་དུ། རྒྱལ་བ་ཐམས་ཅད་དགོངས་པ་གཅིག་དང་ཐ་དད་ལས་འདས་པའི་དབྱིངས་སུ་རྟག་ཏུ་བཞུགས་ཡོད་པ་ཡིན། འོན་ཀྱང་དེ་མཇལ་བའི་སྐལ་བ་མ་ལྡན་པ་དག་གིས་མི་མཇལ་བ་དང་། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བྱམས་འཇམ་དབྱངས་སྤྱན་རས་གཟིགས་ལ་སོགས་པའི་ས་ཆེན་ལ་བཞུགས་པ་དག་ཀྱང་མི་མཇལ་བ་ཡིན། དེ་ཚོ་མཇལ་བའི་བསོད་ནམས་མེད་པས་རེད། མ་དག་པའི་མིག་སྔར་ལེགས་པ་དང་མཆོག་དང་རབ་གཅིག་ཀྱང་མེད་པ་ཡིན། ཡོད་དོན་ཡང་མེད་དེ་རང་མ་དག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རིགས་ཅན་དང་། སངས་རྒྱས་བྱང་སེམས་ཀྱི་སྤྲུལ་བ་མི་མང་གི་དབུས་སུ་ཅི་འདྲ་མེད་ཀྱང་། གང་ཡིན་ངོ་མ་ཤེས་ པར་ལུས་པ་ཡིན། སངས་རྒྱས་བྱང་སེམས ་ཀྱི་སྤྲུལ་བ་ཐ་མལ་པའི་ཚུལ་གྱིས་འགྲོ་དོན་མཛད་བཞིན་ཡོད་པ་ངེས་པར་ཡོད་པས། ངས་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོ་མི་ཁྲི་ཚོ་སྟོང་ཚོ་ཡོད་པའི་མཐའ་ནས་རླངས་འཁོར་ལ་བསྡད་དེ་སྐོར་བ་ཁ་ཤས་བྱེད་པ་ཡིན། ནང་བའི་ས་ཆ་ཞིག་ཡིན་དུས་དགོན་གནས་དང་དཀོན་མཆོག་གི་རྟེན་མང་རབ་ཡོད་ཀྱང་། མི་མང་པོ་དེ་འདྲའི་ནང་ན་སངས་རྒྱས་བྱང་སེམས་ཀྱི་སྤྲུལ་བ་ཅི་འདྲ་མེད་བསམ་པ་ཡིན། ལས་མ་དག་པའི་མིག་སྔར་དག་པ་ཁེ་རུ་ཞིག་མཐོང་མི་ཐུབ། ཚངས་པ་རལ་བ་ཅན་གྱིས་སངས་རྒྱས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའི་ཞིང་ཁམས་དག་པར་ཡིན་པར་མཐོང་བ་དེ་གཞན་གྱིས་མ་མཐོང་བ་ལྟ་བུ་ཡིན། དེས་ན་སློབ་མའི་ཚོད་ཀྱི་བླ་མ་འབྱུང་བ་ཡིན་པས། རང་ཉིད་སོ་སྐྱེ་ཡིན་པའི་ཚོད་ཀྱི་བླ་མ་ཡང་སོ་སྐྱེ་རྣམ་པ་ཅན་ཞིག་ལས་མི་མཇལ་བ་ཡིན། དེ་བླ་མའི་སྐྱོན་མ་ཡིན་རང་གིས་ལན་པ་ཡིན། ཁྱོད་རང་ལ་དེ་མཇལ་བའི་བསོད་ནམས་ཡོད་ལ། དེས་ཡན་ལ་མེད་པའི་དབང་གིས་དང་། དེས་མན་ལ་མ་དམའ་བའི་དབང་གིས་དེ་ལྟར་སྣང་བ་ཡིན། བླ་མ་ལ་ཡང་སྔོན་གྱི་ཐུགས་བསྐྱེད་དང་། སྨོན་ལམ་གྱི་སྟོབས་ཀྱི་དབང་གིས་གདུལ་ཞིང་དང་། སྐུ་ཚེ་དང་། མཛད་པ་འཕྲིན་ལས་རྣམས་ལ་རྒྱ་ཆེ་ཆུང་དང་རྒྱས་མི་རྒྱས་ཀྱི་ཁྱད་པར་སྣང་བ་ཡིན། བླ་མས་ཀྱང་ཅི་འདྲའི་སློབ་མ་སྡུག་པོ་དང་། ཅི་འདྲ་བའི་སྡེ་ངན་ས་ཟད་བསམ་རྒྱུ་ཡང་ཡོད་པ་མིན། ཁྱེད་ཉིད་སྐྱེ་བ་ལ་དབང་ཐོབ་ནས་བྱོན་པ་ཞིག་ཡིན་ན་ནི་སྨོན་ལམ་འདིར་ཐེབས་པའི་དབང་གིས་དེ་ལྟར་བྱུང་བ་ཞིག་ཡིན་ངེས་ལ། ལས་ཀྱི་དབང་གིས་འདིར་འཁོར་བ་ཞིག་ཡིན་ན་ནི་བདག་འབྲས་ཡུལ་ལ་སྨིན་པ་ཡིན་པས་སྐོས་ཐང་དེ་ལས་མེད་པ་ཡིན། བླ་མ་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་ཡིན་ན་ནི་ལས་ཀྱིས་དབང་གིས་དེ་འདྲར་སྐྱེས་པ་ཡིན་པས། སྤྲུལ་སྐུ་རྗེས་མར་གར་འཁྲུངས་རང་གིས་ཤེས་མིན་པ་དང་། སྨོན་ལམ་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེ་སྲིད་རྗེས་མ་ལེན་མཁན་ཞིག་ཡིན་ན་ནི། འདའ་ཀའི་མཚམས་སྦྱོར་གྱི་སྨོན་ལམ་ཐེབས་པའི་ཚོགས་བསགས་རྒྱ་ཆེན་པོ་སྔོན་ལ་སོང་བ་ཞིག་ཡིན་དགོས། སྐྱེ་བ་ལ་དབང་བ་ཞིག་ཡིན་ན་ནི་དབང་བཅུ་སངས་རྒྱས་དང་ཆ་འདྲ་བ་ཡོད་དགོས་པས། ཚེ་ལ་དབང་ནས་ལོ་བརྒྱ་སྟོང་སོགས་ལ་བཞུགས་ཐུབ་པ་དང་། སེམས་དང་ཡོ་བྱད་སོགས་ལ་དབང་བས་མི་ལས་འདས་པའི་སྤྱོད་པ་སྣ་ཚོགས་གདུལ་བྱ་ཐུན་མོང་གི་ངོ་ཁར་བསྟན་ནུས་པ་སོགས་འབྱུང་བ་ཡིན། སློབ་མས་བླ་མ་ཐ་ཆད་པའི་དབང་གིས་ངེད་སྡེ་བའི་བླ་མ་འདི་དག་གིས་མ་འཇོན་པ་དང་ཕོ་མ་བྱས་པ་ཟེར་བ་འདུག་ཀྱང་། དེ་ནི་རིགས་པ་མིན་ཏེ་ཁྱོད་རྣམས་ཀྱི་ཚེ་སྔོན་ཐོད་པའི་རི་མོ་རྐོ་ལུགས་ཤིག་གིས་བླ་མ་དེ་དང་འཕྲད་པ་ཡིན། བླ་མ་སློབ་མ་ལས་གཞན་པའི་འབྲེལ་བ་དག་ཀྱང་དེ་དང་འདྲ་འདྲ་རེད། ལས་མཐུན་པར་མཉམ་དུ་བསགས་ནས་སྡེ་རིས་གཅིག་དང་ས་ཕྱོགས་གཅིག་ལ་སྐྱེས་ཚེ། ཐམས་ཅད་མཐུན་པར་ཡུན་དུ་འགྲོགས་པར་བྱས་ན་ཐམས་ཅད་བདེ་ཞིང་སྐྱིད་པ་ཡིན། ཆོས་གཅིག་གི་བསྡུས་པ་འདི་ཚོ་ཡང་ཚེ་སྔོན་སྨོན་ལམ་མཐུན་པ་དང་། ཐུགས་བསྐྱེད་སྟོབས་སུ་བདོ་བས་ཡིན་པ་ལས། རྒྱུ་མེད་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཞིག་གང་ནས་ཡིན། དེས་ན་གཏམ་གྱི་སྙིང་པོ་མདོར་བསྡུ་ན། ལས་འབྲེལ་གང་ལ་ཡོད་ཅིང་དད་མོས་སུ་ལ་ཆེ་བའི་བླ་མ་དེར་བསྟེན་ནས། ཅི་གསུང་བཀའ་བཞིན་བསྒྲུབས་ཏེ་ཐུགས་མཛོད་ཀྱི་དགོངས་པ་ལོན་པ་སཱཙྪ་བརྐོས་ཕོར་ནས་ཕྱུང་བ་ལྟ་བུ་ཞིག་མ་བྱུང་ཡང་། སྣམ་བུ་ཚོས་ལ་འཕངས་པ་འདྲ་ཞིག་འགྱུར་དགོས་པ་ཡིན། སུ་ལ་ཡང་དད་ལོག་མེད་ཅིང་དག་སྣང་སྦྱོང་ན་ནོར་ས་གོལ་ས་འཕྱུག་ས་རྣམས་དེ་ལ་མེད་དོ། །དེ་ལྟར་ཆོས་འཆད་ཉན་བྱས་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་འདིས་མཚོན་ཏེ་རང་གཞན་གྱིས་དུས་གསུམ་བསགས་དང་ཡོད་པའི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཐམས་ཅད་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ཤིང་བཟླུམས་ཏེ་བསྡོམས་པའི་མཐུས་ཀུན་མཁྱེན་རྒྱལ་བའི་བསྟན་པ་རིན་པོ་ཆེ་ཕྱོགས་དུས་གནས་སྐབས་ཀུན་ཏུ་དར་ཞིང་རྒྱས། བསྟན་འཛིན་གྱི་སྐྱེས་བུ་གང་ན་སུ་བཞུགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐུ་ཚེའི་ཞབས་པད་ཡུན་རིང་དུ་བརྟན། དགེ་འདུན་འདུས་པའི་སྡེ་ཐམས་ཅད་ཐུགས་མཐུན་ཁྲིམས་གཙང་བསླབ་པ་གསུམ་གྱི་ཡོན་ཏན་གོང་ནས་གོང་དུ་འཕེལ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་བདེ་སྐྱིད་རྫོགས་ལྡན་གྱི་དཔལ་ལ་སྤྱོད་དེ་མཐར་ཐུག་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བླ་མེད་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་གོ་འཕང་རིན་པོ་ཆེར་འགོད་པའི་ཕྱིར་དུ། རྗེ་བཙུན་འཇམ་པའི་དབྱངས་དང་འཕགས་པ་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་ལ་སོགས་པས་འགྲོ་བའི་དོན་དུ་ཇི་ལྟར་བསྔོས་པ་བཞིན་དུ་བསྔོ་བའི་ཐུགས་འདུན་ཟབ་མོ་གནང་བར་ཞུ། བསོད་ནམས་འདི་ཡིས་ཐམས་ཅད་གཟིགས་པ་ཉིད། །ཐོབ་ནས་ཉེས་པའི་དགྲ་རྣམས་ཕམ་བྱས་ནས། །སྐྱེ་རྒ་ན་འཆི་རྦ་བརླབས་འཁྲུགས་པ་ཡི། །སྲིད་པའི་མཚོ་ལས་འགྲོ་བ་གྲོལ་བར་ཤོག།