སྐྱེ་བ་སྔ་ཕྱི་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་རིགས་པ་བཤད་པ།
༈ སྐྱེ་བ་ཡོངས་སུ་ལེན་པ་ན། །འབྱུང་རྔུབ་དབང་པོ་བློ་དག་ནི། །ཞེས་སོགས་རྐང་པ་བཞི་གང་ལས་འཕྲོས་ན། སྒྲུབ་བྱེད་ཐུགས་རྗེ་གོམས་ལས་དེ། །ཞེས་པའི་སྐབས་སུ་ཐུབ་པ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་སྐྱེ་བ་སྔ་མ་ནས་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་གོམས་པ་མཐར་ཕྱིན་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཚད་མའི་སྐྱེས་བུར་འཁྲུངས་པར་བསྟན་པ་ལ། རྒྱང་འཕེན་པ་ན་རེ། དེ་མི་འཐད་པར་ཐལ། སྐྱེ་བ་སྔ་ཕྱི་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྐྱེས་བུའི་ལུས་ཞིག་པ་ན་སེམས་ཀྱང་ཞིག་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྐྱེས་བུའི་སེམས་དེ་སྐྱེས་བུའི་ལུས་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར། ཞེས་པའི་འདོད་པ་བརྗོད་པར་བྱེད་པ་ལ། བློ་ནི་ལུས་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར། །གོམས་པས་གྲུབ་པ་མེད་ཅེ་ན། །ཞེས་པ་འདི་བྱུང་། རྒྱང་འཕེན་གྱིས་སྐྱེ་བ་སྔ་ཕྱི་མེད་པར་དམ་བཅས་པའི་དམ་བཅའི་ཞེན་དོན་འགོག་བྱེད་ཀྱི་རིགས་པ་མདོར་བསྟན་གྱི་ཚུལ་གྱིས་འཆད་པར་བྱེད་པ་ལ། མ་ཡིན་རྟེན་ནི་བཀག་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་པ་འདི་བྱུང་། དེ་རྒྱས་པར་འཆད་པར་བྱེད་པ་ལ། སྐྱེ་བ་ཡོངས་སུ་ལེན་པ་ན། །ཞེས་པ་ནས། དེ་འདྲའི་སྒྲུབ་བྱེད་ལྷག་ལྡན་འདོད། །ཅེས་པའི་བར་བྱུང་། འདི་ལ་སྐྱེ་བ་སྔ་མ་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་རིགས་པ་བཤད་པ། ཕྱི་མ་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་རིགས་པ་བཤད་པ། སྐྱེ་བ་སྔ་ཕྱི་མེད་པ་འགོག་བྱེད་ཀྱི་རིགས་པ་བཤད་པ་དང་གསུམ། དང་པོ་འཆད་པར་བྱེད་པ་ལ། སྐྱེ་བ་ཡོངས་སུ་ལེན་པ་ན། །ཞེས་པ་ནས། ཧ ་ཅང་ཐལ་ཕྱིར། ཞེས་པའི་བར་བྱུང་། གཉིས་པ་འཆད་པར་བྱེད་པ་ལ། མཚམས་སྦྱོར་བར། ཞེས་པ་ནས། ཐམས་ཅད་ཚེ་ན་མཐོང་བ་ཉིད། །ཅེས་པའི་བར་བྱུང་། གསུམ་པ་འཆད་པར་བྱེད་པ་ལ། ཐ་མའི་སེམས་ནི་སེམས་གཞན་དང་། །མཚམས་སྦྱོར་བ་ལ་འགལ་ཅི་ཡོད། །ཅེས་པ་འདི་བྱུང་། །
༈ མཐའ་དཔྱད་པ་ལ་ཁ་ཅིག་ན་རེ། བྱིས་པ་སྐྱེས་མ་ཐག་པའི་རིག་པ་ཆོས་ཅན། རང་གི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་རིག་པ་སྔ་མ་སྔོན་དུ་སོང་བ་ཡིན་ཏེ། རིག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཞེས་པའི་རིགས་པ་འདི་དང་། རྒན་པོ་འཆི་ཁ་མའི་རིག་པ་ཆོས་ཅན། རང་གི་འབྲས་བུར་གྱུར་པའི་རིག་པ་ཕྱི་མ་མཚམས་སྦྱོར་བ་ཡིན་ཏེ། རིག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཞེས་པའི་རིགས་པ་འདི་གཉིས་སྐྱེ་བ་སྔ་ཕྱི་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་རིགས་པ་ཡིན་ནོ། །ཟེར་ན། རང་གི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་རིག་པ་སྔ་མ་སྔོན་དུ་སོང་ན། རང་གི་ཉེར་ལེན་དུ་གྱུར་པའི་རིག་པ་སྔ་མ་སྔོན་དུ་སོང་བའི་ཁྱབ་པ་དང་། རང་འབྲས་རིག་པ་ཕྱི་མ་སྐྱེད་བྱེད་ཡིན་ན་རང་གི་ཉེར་འབྲས་སུ་གྱུར་པའི་རིག་པ་སྐྱེད་བྱེད་ཡིན་པས་ཁྱབ་པ་གཉིས་ཀ་ཡོད་པར་ཐལ། དམ་བཅའ་འཐད་པ་གང་ཞིག །བྱིས་པ་སྐྱེས་མ་ཐག་པའི་རིག་པ་ཆོས་ཅན། རང་གི་ཉེར་ལེན་དུ་གྱུར་པའི་རིག་པ་སྔ་མ་སྔོན་དུ་སོང་བ་ཡིན་ཏེ། རིག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཞེས་པའི་རིགས་པ་འདི་དང་། རྒན་པོ་འཆི་ཁ་མའི་རིག་པ་ཆོས་ཅན། རང་གི་ཉེར་འབྲས་སུ་གྱུར་པའི་རིག་པ་ཕྱི་མ་མཚམས་སྦྱོར་བ་ཡིན་ཏེ། རིག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཞེས་པའི་རིགས་པ་འདི་གཉིས་སྐྱེ་བ་སྔ་ཕྱི་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་རིགས་པ་ཡང་དག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། གཟུགས་ཆོས་ཅན། ཁྱབ་པ་དང་པོ་ལ་དེར་ཐལ། དེའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། ཁྱོད་ཀྱི་ཉེར་ལེན་དུ་གྱུར་པའི་རིག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་པ་གཉིས་པ་ལ་ཡང་། གཟུགས་ཆོས་ཅན། དེར་ཐལ། དེའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། ཁྱོད་ཀྱིས་ཉེར་ལེན་བྱས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་བྱུང་བའི་རིག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། མ་གྲུབ་ན། གཟུགས་ཀྱིས་ཉེར་ལེན་བྱས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་བྱུང་བའི་རིག་པ་མེད་པར་ཐལ། རྣམ་ཤེས་མིན་པ་རྣམ་ཤེས་ཀྱི། །ཉེར་ལེན་མིན་པའི་ཕྱིར་ཡང་གྲུབ། །ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། ཁ་ཅིག་ན་རེ། འཁོར་བ་ལ་ཐོག་མའི་མཐའ་མེད་ཀྱང་། འཁོར་བ་ལ་ཐོག་མ་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཟེར་ན། འཁོར་བ་ཐོག་མེད་མ་ཡིན་་པར་ཐལ། འཁོར་བ་ལ་ཐོག་མ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། གཞན་ཡང་། ཤེས་པ་ལ་ཐོག་མ་ཡོད་པར་ཐལ། འཁོར་བ་ལ་ཐོག་མ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། ཤེས་པ་སྐད་ཅིག་དང་པོ་དེ་ཤེས་པའི་ཐོག་མ་ཡིན་པར་ཐལ། འདོད་པའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། དེའི་ཉེར་ལེན་དུ་གྱུར་པའི་ཤེས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། བྱས་པ་ལ་ཁོ་ན་རེ། འཁོར་བ་ལ་ཐོག་མ་ཡོད་པར་ཐལ། འཁོར་བའི་ཐོག་མ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། རྟེན་འབྲེལ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་ཐོག་མ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ན་མ་ཁྱབ། རྟགས་གྲུབ་སྟེ། རྟེན་འབྲེལ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་ནང་ཚན་དུ་གྱུར་པའི་མ་རིག་པ་དེ་དེ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཞན་ཡང་། ཁོ་ན་རེ། ཤེས་པ་ལ་ཐོག་མ་ཡོད་པར་ཐལ། དབང་མངོན་ལ་ཐོག་མ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ན་མ་ཁྱབ། རྟགས་གྲུབ་སྟེ། གཟུགས་འཛིན་དབང་མངོན་ལ་ཐོག་མ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། གཟུགས་འཛིན་དབང་མངོན་སྐད་ཅིག་དང་པོ་དེ་དེ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཟེར་ན། དབང་མངོན་ཡིན་ན། རང་གི་ཉེར་ལེན་དུ་གྱུར་པའི་དབང་མངོན་ལས་བྱུང་དགོས་པར་ཐལ། ཤེས་པ་ཡིན་ན། རང་གི་ཉེར་ལེན་དུ་གྱུར་པའི་ཤེས་པ་ལས་བྱུང་དགོས་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་པ་ཁས། འདོད་ན། གཟུགས་འཛིན་དབང་མངོན་ཡིན་ན། རང་གི་ཉེར་ལེན་དུ་གྱུར་པའི་གཟུགས་འཛིན་དབང་མངོན་ལས་བྱུང་དགོས་པར་ཐལ། འདོད་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། གཟུགས་འཛིན་དབང་མངོན་སྐད་ཅིག་དང་པོ་ཆོས་ཅན། དེར་ཐལ། དེའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། དེའི་ཉེར་ལེན་དུ་གྱུར་པའི་གཟུགས་འཛིན་དབང་མངོན་མེད་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། དེ་གཟུགས་འཛིན་དབང་མངོན་གྱི་ཐོག་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཡང་ཁོ་ན་རེ། ཤེས་པའི་ཐོག་མ་ཡོད་པར་ཐལ། རྣམ་མཁྱེན་གྱི་ཐོག་མ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ན་མ་ཁྱབ། རྟགས་གྲུབ་སྟེ། རྣམ་མཁྱེན་སྐད་ཅིག་དང་པོ་དེ་རྣམ་མཁྱེན་གྱི་ཐོག་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། རྣམ་མཁྱེན་སྐད་ཅིག་དང་པོའི་ཉེར་ལེན་དུ་གྱུར་པའི་རྣམ་མཁྱེན་མེད་པའི་ཕྱིར། །
༈ རང་ལུགས་བཞག་པ་ལ། སྐྱེ་བ་སྔ་མ་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་རིགས་པ་བཤད་པ། ཕྱི་མ་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་རིགས་པ་བཤད་པ། གཏན་ལ་ཕབ་པའི་དགོས་པ་བཤད་པ་དང་གསུམ། དང་པོ་ནི། བྱིས་པ་སྐྱེས་མ་ཐག་པའི་རིག་པ་ཆོས་ཅན། རང་གི་ཉེར་ལེན་དུ་གྱུར་པའི་རིག་པ་སྔ་མ་སྔོན་དུ་སོང་བ་ཡིན་ཏེ། རིག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན། ད་ལྟར་གྱི་རིག་པ་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་བཞིན། གཉིས་པ་ནི། རྒན་པོ་འཆི་ཁ་མའི་རིག་པ་ཆོས་ཅན། རང་གི་ཉེར་འབྲས་སུ་གྱུར་པའི་རིག་པ་ཕྱི་མ་མཚམས་སྦྱོར་བ་ཡིན་ཏེ། རིག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན། ད་ལྟར་གྱི་རིག་པ་སྐད་ཅིག་དང་པོ་བཞིན། གསུམ་པ་གཏན་ལ་ཕབ་པའི་དགོས་པ་བཤད་པ་ནི། རིགས་པ་དང་པོ་གཏན་ལ་ཕབ་པ་ལ་དགོས་པ་ཡོད་དེ། རིགས་པ་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་འཁོར་བའི་ཡ་མཐའ་ཐུག་མེད་དུ་ཤེས་པའི་སྒོ་ནས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་མར་ཤེས་པའི་བློ་བྱུང་། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་དྲིན་དྲན་པའི་བློ་བྱུང་། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་དྲིན་གཟོ་བའི་བློ་བྱུང་། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ཡིད་འོང་གི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་བྱམས་པ་བྱུང་། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་འདོད་ཀྱི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་བྱུང་། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་བདག་གིས་སྡུག་བསྔལ་ལས་བསྒྲལ་བར་བྱའོ། །སྙམ་པའི་ལྷག་བསམ་རྣམ་དག་བྱུང་། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སྡུག་བསྔལ་ལས་སྒྲོལ་བའི་ཕྱིར་དུ་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་བྱ་སྙམ་པའི་ཐེག་ཆེན་སེམས་བསྐྱེད་བྱུང་། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་རྣམ་མཁྱེན་བྱུང་བའི་ཕྱིར། རིགས་པ་གཉིས་པ་གཏན་ལ་ཕབ་པ་ལ་དགོས་པ་ཡོད་དེ། སྐྱེས་བུ་གསུམ་གྱི་ལམ་གྱི་རིམ་པ་ཡང་རིགས་པ་གཉིས་པ་འདི་ལ་བརྟེན་དགོས་སོ། །ཞེས་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཆེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སྐྱེས་བུ་ཆུང་ངུའི་ལམ་གྱི་རིམ་པ་ཡང་རིགས་པ་འདི་ལ་བརྟེན་དགོས་པ་ཡིན་ཏེ། ཚེ་ཕྱི་མ་ངན་སོང་གི་སྡུག་བསྔལ་ལ་སྐྲག་ནས་དེའི་རྒྱུ་མི་དགེ་བཅུ་སྤོང་བ་དང་། བདེ་འགྲོའི་རྒྱུ་དགེ་བ་བཅུ་སྒྲུབ་པ་ཡང་རིགས་པ་འདི་ལ་བརྟེན་དགོས་པའི་ཕྱིར། སྐྱེས་བུ་འབྲིང་གི་ལམ་གྱི་རིམ་པ་དེ་ཡང་རིགས་པ་འདི་ལ་བརྟེན་དགོས་པ་ཡིན་ཏེ། ཚེ་ཕྱི་མ་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་སྐྲག་ནས་དེའི་རྒྱུ་བདག་འཛིན་སྤོང་བ་དང་། བདག་འཛིན་སྤངས་པའི་ཐར་པ་དེ་ཐོབ་པ་ལ་བསླབ་པ་གསུམ་ཉམས་སུ་ལེན་དགོས། དེ་ཉམས་སུ་ལེན་པ་དེ་ཡང་རིགས་པ་འདི་ལ་བརྟེན་དགོས་པའི་ཕྱིར། སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་ལམ་གྱི་རིམ་པ་དེ་ཡང་རིགས་པ་འདི་ལ་བརྟེན་དགོས་པ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་སྤྱིར་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང་ཁྱད་པར་ངན་སོང་བ་རྣམས་ངན་སོང་གི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་མནར་བ་ལ་མི་བཟོད་ཅིང་དེ་རྣམས་བདེ་བ་ལ་འགོད་པ་དང་། སྡུག་བསྔལ་ལས་སྒྲོལ་བ་ལ་ཐེག་པ་ཆེན་པོར་སེམས་བསྐྱེད་དགོས། དེ་ལྟར་སྐྱེད་པ་དེ་ཡང་རིགས་པ་འདི་ལ་བརྟེན་དགོས་པའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་སྐྱེ་བ་སྔ་ཕྱི་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་རིགས་པ་གཏན་ལ་ཕབ་པ་ལ་དགོས་པ་ཡོད་དེ། ཐེག་པ་ཆེ་ཆུང་གི་ལམ་གྱི་རྩ་བ་དེ་ཡང་རིགས་པ་འདི་ལ་བརྟེན་དགོས་སོ། །ཞེས་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཆེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། །
༈ རྩོད་པ་སྤང་པ་ལ། ཁ་ཅིག་ན་རེ། ཆགས་བཅས་ཀྱི་རིག་པ་དེ་རྒན་པོ་འཆི་ཁ་མའི་རིག་པ་རང་གི་ཉེར་འབྲས་སུ་གྱུར་པའི་རིག་པ་ཕྱི་མ་མཚམས་སྦྱོར་བར་སྒྲུབ་པའི་རྟགས་ཡང་དག་མ་ཡིན་པར་ཐལ། རིག་པ་དེ་དེ་ལྟར་སྒྲུབ་པའི་རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན་མ་ཁྱབ། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། སློབ་དཔོན་ཀ་མ་ལ་ཤཱི་ལས། ཆགས་བཅས་ཀྱི་རིག་པ་དེ་དེ་ལྟ་བུའི་རྟགས་ཡང་དག་ཏུ་བཤད་པའི་ཕྱིར། དེར་ཐལ། དེ་ཉིད་ཀྱི་འགྲེལ་པ་ལས། གང་ཆགས་པ་དང་བཅས་པའི་སེམས་གང་ཡིན་པ་དེ་ལས་རང་གི་ཉེ་བར་བླང་བར་བྱ་བའི་སེམས་གཞན་སྐྱེ་བ་སྟེ། དཔེར་ན། མངལ་གྱི་གནས་སྐབས་ཀྱི་སེམས་བཞིན་ནོ། །ཐ་མལ་པ་འཆི་ཁའི་སེམས་ཀྱང་ཆགས་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་སོ། ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། །