མཆོད་པ་བརྗོད་ཅིང་རྩོམ་པ་དམ་བཅའ་བ།
༄༅།།ཡུལ་གངས་ཅན་གྱི་བརྡ་སྤྲོད་པའི་བསྟན་བཅོས་སུམ་ཅུ་པ་དང་། རྟགས་ཀྱི་འཇུག་པའི་ཆ་ལེགས་པར་རྣམ་པར་བཤད་པའི་སྙིང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་བཞུགས་སོ།
གྲངས་མེད་ཞིང་གི་སྟོན་པ་ཤཱཀྱའི་གཙོ།།
རྒྱལ་ཀུན་ཡབ་ཀྱི་མགོན་པོ་ཀུན་ཏུ་གཟིངས།།
སྒྲ་དབྱངས་རྒྱ་མཚོའི་བདག་ཉིན་དབྱངས་ཅན་མས།།
གཟུངས་དང་སྤོབས་པའི་བློ་གྲོས་དགེ་བར་མཛོད།།
བྱང་ཕྱོགས་མུན་པའི་གཡང་ལ་འཕྱན་པའི་འགྲོར།།
བློ་གྲོས་སྣང་བ་དམ་པའི་མཛོད་གཏད་པ།།
གངས་ཅན་བསྟན་འགྲོའི་གཉེན་གཅིག་སམ་བྷོ་ཊའི།།
བཀའ་དྲིན་བསམ་ན་ནམ་མཁའི་མཐའ་ལས་འགོངས།།
གང་དེའི་གསུང་རབས་ཆུ་གཏེར་ཆེར་ཞུགས་ནས།།
ལེགས་བཤད་ནོར་བུའི་གཏེར་ཆེན་འབྱིན་པ་ལ།།
བོད་མཁས་ཀླུ་དབང་ཕལ་གྱིས་བསྒྲུན་མིན་པ།།
བསྟན་པའི་ཉིན་བྱེད་ཡབ་སྲས་ཡང་ཡང་དྲན།།
མཁས་དང་གྲུབ་པའི་རྣམ་ཐར་རབ་འབར་བའི།།
ཡོན་ཏན་རྒྱ་མཚོའི་གོས་ཅན་ཀུན་ཁྱབ་སྟེ།།
ཐུབ་བསྟན་རིན་ཆེན་གླིང་བཞིའི་མཁར་མཛེས་པ།།
འཇམ་མགོན་སྨྲ་བའི་ཉི་མ་གང་དེ་རྒྱལ།།
སྔོན་རྗེས་འཇུག་པའི་བྱེད་པ་ཁོ་ནས་ཀྱང་།།
འཕགས་ཡུལ་གཞུང་མ་ཁེངས་པ་བསྙིལ་བྱེད་པ།།
སུམ་ཅུ་པ་དང་རྟགས་ཀྱི་འཇུག་པ་ཡི།།
རྣམ་བཤད་སྙིང་པོ་འདི་ནི་བདག་གིས་བྱས།།
དེ་ཡང་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་སྲོང་བཙན་སྒམ་པོའི་མདུན་ན་འདོན་ཆེན་པོ་ཐུ་མི་སཾ་བྷོ་ཊ་ཞེས་བྱ་བ་མཚན་གྱི་མེ་ཏོག་རབ་ཏུ་བཞད་པའི་ཕྲེང་བས་སྐྱེ་བོ་ཀུན་གྱི་རྣ་བ་དགེ་བར་བསྒྲུབ་པ། མཐའ་འཁོབ་ཀྱི་ལྗོངས་སུ་རྒྱལ་བའི་བསྟན་པའི་ཉིན་བྱེད་ཐོག་མར་འབྲེན་པའི་སྨོན་ལམ་གྱི་མཐུ་གྲུབ་པ། ཟབ་པ་དང་རྒྱ་ཆེ་བའི་བློ་གྲོས་ཀྱི་བཏིང་རྗེ་བཙུན་འཇམ་དཔལ་དབྱུངས་དང་དབྱེར་མ་མཆིས་པ་དེ་ཉིད། ནམ་ཞིག་གི་ཚེ་བོད་གངས་ཅན་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ལ་ཐུགས་རྗེས་སུ་ཆགས་པའི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོས་ཀུན་ནས་བསླངས་ཏེ། པནྜི་ཏ་ལྷ་རིག་པའི་སེང་གེ་དང་། བྲམ་ཟེ་ལི་བི་ཀ་ར་སོགས་མཁས་ཤིང་གྲུབ་པ་བརྙེས་པ་དུ་མ་བསྟེན་ནས་ཕྱི་ནང་གི་གཙུག་ལགས་མཐའ་དག་ལ་མཁས་པ་ལས་ཀྱང་ཆེས་མཁས་པའི་སྨྲ་བའི་དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོར་གྱུར་ཅིང་། ནཱ་ག་རའི་ཡི་གེ་ལ་དཔེར་བྱས་ཏེ། བོད་ཀྱི་ཡིག་གཟུགས་དང་བརྡ་སྤྲོད་ཀྱི་གཞུང་ཆེན་པོ་རྣམས་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་བོད་ཀྱི་བརྡ་ཡང་དག་པར་སྦྱོར་བའི་བསྟན་བཅོས་ཀུན་ཏུ་བཟང་པོ་རྩ་བ་བརྒྱད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྒྲ་མདོ་ཆེན་པོ་བརྒྱད་མཛད་པར་གྲགས་པ་ལས། བསྟན་པའི་འཕེལ་འགྲིབ་ཀྱི་དབང་གིས། ད་ལྟ་བའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱི་བགོ་སྐལ་དུ་སུམ་ཅུ་པ་དང་། རྟགས་ཀྱི་འཇུག་པ་གཉིས་འབའ་ཞིག་སྣང་ཞིང་། འགྲེལ་བཤད་ཀྱང་སྔ་ཕྱིའི་མཁས་པ་མང་པོས་མཛད་པར་མཐོང་ཡང་སྙིགས་དུས་ཀྱི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་འཇམ་མགོན་བསྟན་པའི་ཉིན་བྱེད་ཀྱིས་མཛད་པའི། རྣམ་བཤད་མུ་ཏིག་ཕྲེང་མཛེས་འདི་ནི། ཀུན་གྱི་ནང་ནས་རྒྱལ་མཚན་གྱི་ཏོག་ལྟར་བསྔགས་པར་འོས་པ་མཁན་པོ་ཉིད་ཀྱི་ དགོངས་པའི་སྲོལ་འབྱེད་པ 
་ལ་ཤིང་རྟ་ཆེན་པོ་འབའ་ཞིག་པ་ཡིན་ནོ། །
འོ་ན་ཁྱོད་ཀྱི་ཇི་ལྟར་འཆད་པར་བྱ་ཞི་ན། སྤྱིར་དུ་དང་པོའི་ལས་ཅན་རྣམས་འཇུག་པ་བདེ་བའི་ཕྱིར་དབྱིངས་འཇལ་དཀའ་བ་རྣམས་ཅུང་ཟད་གོ་སླ་བར་བཀྲལ་ཞིང་། གཙོ་བོར་དཔེར་བརྗོད་དང་བཅས་པ་རྣམ་བཤད་མུ་ཏིག་ཕྲེང་མཛེས་ཀྱི་ཚིག་དོན་སྙིང་པོ་ལེགས་པར་བསྡུས་ཏེ་བཀོད་པ་ཡིན།
དེ་ལྟར་ན་འདི་ལ་རྩ་བའི་ས་བཅད་གཉིས་ཏེ། སུམ་ཅུ་པ་དང་། རྟགས་ཀྱི་འཇུག་པ་བཤད་པའོ།། དང་པོ་ལ་གཉིས། བཏན་བཅོས་མཚན་སྨོས་པ་དང་། གཞུང་དངོས་བཤད་པའོ།། དང་པོ་ལ་གཉིས་མཚན་བཤད་པ་དངོས་དང་། ཞར་བྱུང་སྡེ་སྣོད་ངོས་འཛིན་གྱི་ཕྱག་མཛད་པའོ།། དང་པོ་ནི། རྒྱ་གར་སྐད་དུ། བྱཱ་ཀ་ར་ཎ་མཱུ་ལ་ཏྲིཾ་ཤད་ནཱ་མ། བོད་སྐད་དུ། ལུང་དུ་སྟོན་པ་རྩ་བ་སུམ་ཅུ་པ་ཞེས་བྱ་བ།
ཞེས་པ་སྟེ། བྱཱ་ཀ་ར་ཎ་ལུང་སྟོན་པ། མཱུ་ལ་རྩ་བ། ཏྲིཾ་ཤད་སུམ་ཅུ་པ། ནཱ་མ་ཞེས་བྱ་བའོ།།
དེ་ཡང་འདིར་བོད་གངས་ཅན་པའི་སྐད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས། མིང་ཚིག་ཡི་གི་རྣམས་འདི་དང་འདི་ཞེས་ངོས་གཟུང་མཛད་པ་ནི། བརྡའམ། ལུང་ཞེས་བརྗོད་ལ། དེ་དག་གི་སྦྱོར་ཚུལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་སྟོན་པས་ན་བརྡ་སྤྲོད་པའམ་ལུང་དུ་སྟོན་པ་དང་། ལེའུ་ཕྱི་མ་རྣམས་ཀྱི་རྟེན་གཞིར་གྱུར་པས་འདི་རྩ་བ་ལུས་ལྟ་བུའི་བསྟན་བཅོས་དང་། གཞིན་རྣམས་འཕྲོས་པ་ཡན་ལག་ལྟ་བུའི་བསྟན་བཅོས་སུ་བཞེད་པའང་ལེགས་བཤད་དུ་གྱུར་མོད། འོན་ཀྱང་རྩ་བ་བརྗད་པ་ཞེས་འབྱུང་བ་ལྟར་ན་རྩ་འགྲེལ་གྱི་བརྡས་ཕྱེ་བའི་འདི་ལུང་དུ་སྟོན་པའི་རྩ་བ་དང་། གཞུང་ཚད་དངོས་ལ་ཤོ་ལོ་ཀ་སུམ་ཅུ་ཡོད་པས་ན་མིང་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་བོ།།
གཉིས་པ་ཞར་བྱུང་སྡེ་སྣོད་ངོས་འཛིན་གྱི་ཕྱག་མཛད་པ་ནི།
ངག་གི་དབང་འཇམ་པའི་དབྱངས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ།།
ཞེས་པ་སྟེ། གཞུང་འདི་མངོན་པའི་བསྟན་བཅོས་སུ་མཚོན་པའི་ཕྱིར་འཕགས་པ་འཇམ་དཔལ་ལ་ཕྱག་མཛད་པའོ།། དེ་ཡང་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རང་དང་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་གཏན་ལ་ཕབ་སྟེ་ཆོས་རབ་རྣམ་འབྱེད་ཀྱི་ཤེས་རབ་བསྐྱེད་པ་ནི་མངོན་པའི་སྡེ་སྣོད་ཡིན་ལ། འདིས་ཀྱང་མིང་ཚིག་ཡི་གེས་བསྡུས་བའི་ཕུང་ཁམས་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ།།
གཉིས་པ་གཞུང་དངོས་འཆད་པ་ལ་གཉིས། བསྟན་བཅོས་བརྩོམ་པ་ལ་འཇུག་པའི་ཡན་ལག་དང་། བརྩམ་བྱའི་བསྟོན་བཅོས་དངོས་བཤད་བའོ།།དང་པོ་ལ་གཉིས། བཆོད་པར་བརྗོད་པ་དང་། རྩོམ་པར་དམ་བཅའ་བའོ།། དང་པོ་ལ་བཞི། དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་སྤྱིར་ཕྱག་འཚལ་བ་དང་། བྱེ་བྲག་ཏུ་འཇམ་པའི་དབྱངས་ལ་ཕྱག་འཚལ་བ། དགོས་པའི་དབང་གིས་རྟག་ཞི་བ་ལ་ཕྱག་འཚལ་བ། དྲིན་གཟོ་བའི་ཕྱིར་མཁས་པ་སྤྱི་དང་བྱེ་བྲག་ལ་ཕྱག་འཚལ་བའོ། དང་པོ་ནི།
གང་ལ་ཡོན་ཏན་མཆོག་མངའ་བའི།།
དཀོན་མཆོག་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ།།
ཞེ་པ་སྟེ། གང་ཞིག་གང་ལ་ནོར་བུ་རིན་པོ་ཆེ་དང་ཆོས་མཚུངས་པའི་ཡོན་ཏན་མཆོག་ཏུ་མངའ་བ་སྟེ། ལྡན་པའི་དཀོན་མཆོག་གསུམ་པོ་དེ་རྣམས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། ཡོན་ཏན་ཇི་ལྟར་ན། སངས་རྒྱས་ལ་དོན་གཉིས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སོགས་དང་། ཆོས་ལ་འཁོར་བའི་འཇིགས་པ་སེལ་བ་སོགས་དང་། དགེ་འདུན་ལ་རིག་གྲོལ་གྱི་ཡོན་ཏན་སོགས་དང་ལྡན་པའོ།།
གཉིས་པ་བྱེ་བྲག་ཏུ་འཇམ་པའི་དབྱངས་ལ་ཕྱག་འཚལ་བ་ནི།།
གང་གིས་སྒྲ་དབྱངས་ཀུན་གསུངས་པའི།།
འཇམ་པའི་དབྱངས་ལཕྱག་འཚལ་ལོ།།
ཞེས་པ་སྟེ། གང་ཞིག་གང་གིས་གསུང་རབ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་སྒྲ་དབྱངས་བརྗོད་པ་ཇི་སྙེད་པ་ཀུན་གསལ་བར་གསུངས་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པས་གསུང་གི་དབང་ཕྱུག་ཏུ་གྱུར་ཅིང་། ཉོན་མོངས་པའི་རྩུབ་རེག་དང་བྲལ་ཞིང་ཐུགས་བྱམས་པ་ཆེན་པོས་ཀུན་ཏུ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་ན་འཇམ་པ་དང་། དེ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་གདུལ་བྱའི་ཁམས་དབང་བསམ་པ་དང་འཚམས་པར་འཇུག་པའི་དབྱངས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཅན་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། ། འཇམ་དཔལ་གྱི་སྒྲ་དབྱངས་ཇི་ལྟར་གསུངས་ཞེ་ན། དོན་དམ་པར་ན། འཇམ་དཔལ་ཡེ་ཤེས་སེམས་དཔའ་ནི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐུགས་གཉིས་སུ་མེད་པའི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡིན་ལ་དེ་བདེ་བར་གཞེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གསུང་མི་ཟད་པ་རྒྱན་གྱི་འཁོར་ལོའི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའང་ཡིན་ཏེ། རྒྱན་ལས།
གང་དང་ཡང་དག་ལྡན་པས་ཐུབ་རྣམས་རྣམ་པ་ཀུན་ལྡན་སྣ་ཚོགས་འདི་གསུངང་པ།།
ཞེས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། དེས་ན་སྐབས་འདིའི་སྒྲ་དབྱངས་ནི། རྒྱལ་བ་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་འཁོར་བསྐོར་བའི་རིམ་པ་ལ་གཟུང་གི །འཇིག་རྟེན་གྱི་སྒྲ་དབྱངས་དང་ཨཱ་ལི་སོགས་ལ་འདོད་པར་མི་བྱའོ། །དེ་ལྟར་མིན་ན་ཕྱི་རོལ་པ་ལྟར་འཇིག་རྟེན་གྱི་བྱེད་པར་འགྱུར་བའི་ཉེས་པའང་འབྱུང་ཉེ་བས་ལེགས་པར་གཞིག་ལ་སྨྲ་བར་བྱའོ།།
གསུམ་པ་དགོས་པའི་དབང་གིས་རྟག་ཞི་བ་ལ་ཕྱག་འཚལ་བ་ནི།
གང་གིས་མིང་གཞི་སྔོན་གསུངས་པ།།
རྟག་ཞི་བ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ།།
ཞེས་པ་སྟེ།། གང་ཟག་གང་གིས་མིང་གཞི་སྟེ་དབྱངས་གསལ་གྱི་ཡི་གེ་རྣམས་ཀྱི་གྲངས་དང་བྱེད་རྩོལ་སྐྱེ་གནས་སོགས་འདི་དང་འདི་ཞེས་སྔོན་དུ་གསུངས་པའི་བྱེད་པ་པོ་རྟག་ཏུ་ཞི་བ་སྟེ་ལྷ་དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ།། དགོས་པ་ནི། བྲམ་ཟེ་རྣམས་ཀྱི་གཞུང་དུ་བྱེད་པོ་ཉེར་བཞི་བཤད་པ་ལས། ཡི་གེའི་བྱེད་པོ་དབང་ཕྱུག་ཏུ་འདོད་པས་འདིར་ཡང་མཁན་པོ་ཉིད་ཀྱིས་ཡི་གེའི་གཟུགས་བརྩམ་པ་ན་འཇིག་རྟེན་པའི་གྲགས་པ་དང་སྒོ་བསྟུན་ཏེ་དེ་ལ་མཆོད་པར་བརྗོད་པ་དང་དེར་མ་ཟད་ཕྱི་རོལ་པ་རྣམས་རྗེས་སུ་བཟུང་བའི་སླད་དུའང་ཡིན་ནོ།།
བཞི་པ་དྲིན་གཟོ་བའི་ཕྱིར་མཁས་པ་སྤྱི་དང་བྱེ་བྲག་ལ་ཕྱག་འཚལ་བ་ནི།
སྡེབ་སྦྱོར་ལེགས་མཛད་མཁས་རྣམས་དང་།།
བླ་མ་ལ་ཡང་ཕྱག་འཚལ་ནས།།
ཞེས་པ་སྟེ་ལ། བྱིངས་རྐྱེན་རྣམ་འགྱུར་སོགས་ཀྱི་སྡེབ་སྦྱོར་ལེགས་པར་མཛད་ནས་བརྡའ་སྤྲོད་རིག་པའི་གཞུང་རྩོམ་ཞིང་འདོམ་པར་མཛད་པའི་མཁས་པ་ཆེན་པོ་པཱ་ཎི་ནི་སོགས་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་བརྒྱུད་པ་རྣམས་དང་། ཁྱད་པར་དུ་མཁན་པོ་ཉིད་ལ་རིག་གནས་སྤྱི་དང་སྒྲ་རིག་པ་དངོས་སུ་བཀའ་དྲིན་ཆེ་བའི་བླ་མ་ལྷ་རིག་པའི་སེང་གེ་དང་། བྲམ་ཟེ་ལི་བི་ཀ་ར་སོགས་ལ་ཡང་བོད་ཀྱི་བརྡ་སྤྲོད་པའི་བསྟན་བཅོས་རྩོམ་པ་ན་བཀའ་དྲིན་པའི་སྒོ་ནས་ཕྱག་འཚལ་བ་ཡིན་ཏེ། ནས་ནི་ཚིག་ལྷག་མ་འདྲེན་པའོ།།
གཉིས་པ་རྩོམ་པར་དམ་བཅའ་བ་ནི།
བསླབ་པ་ཀུན་གྱི་གཞི་འཛིན་ཅིང་།།
རིག་བྱེད་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ།།
མིང་ཚིག་བརྗོད་པ་ཀུན་གྱི་གཞི།།
ཡི་གེའི་སྦྱོར་བ་བཤད་པར་བྱ།།
ཞེས་པ་སྟེ། ནང་པ་སངས་རྒྱས་པའི་རིག་པའི་གནས་ལྔ་སོགས་ཐུན་མོང་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་བསླབ་པར་བྱ་བ་ཀུན་གྱི་གཞི་འཛིན་པར་བྱེད་ཅིང་། གང་གིས་ན། ཡི་གེའི་སྦྱོར་བ་ཤེས་པས་སོ། །ཕྱི་རོལ་པའི་ངེས་བརྗོད། མཆོད་སྦྱིན། སྙན་ཚིག སྲིད་སྲུང་སྟེ་རིག་བྱེད་བཞི་ཡན་ལག་དང་བཅས་པ་སྨྲ་བར་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱི་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་རྒྱུའང་ཡིན་ལ། དེ་ལྟར་ན་ཡི་གེ་ལས་མིང་དང་མིང་ལས་ཚིག་དང་། མིང་ཚིག་དུ་མ་རྒྱུན་ཆགས་པ་ནི་བརྗོད་པ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་མིང་ཚིག་བརྗོད་པ་ཀུན་གྱི་གཞིར་གྱུར་པའི་ཡི་གེའི་སྦྱོར་བཤད་པར་བྱའོ།།
སྐབས་འདིར་འདི་ཤེས་དགོས་སྟེ། བོད་གངས་ཅན་པའི་བརྡས་དྲངས་པའི་ལུགས་གཉིས་ཀྱི་གཙུག་ལག་
དགོངས་འགྲེལ་དང་བཅས་པ ་ནི་བསྟན་བཅོས་འདིའི་བརྗོད་བྱ་དང་། འདི་ལ་བརྟེན་ནས་དེ་དག་གི་དོན་རྟོགས་པ་ནི་དགོས་པ་དང་། མཐར་ཐུག་རང་རང་གིས་དོན་དུ་གཉེར་བྱའི་འདོད་པ་རྫོགས་པར་ཐོབ་པ་ཉིང་དགོས་དང་། ཕྱི་མ་སྔ་མ་འབྲེལ་བ་ནི་འབྲེལ་པའོ།།