རྩོམ་པའི་ཚུལ།
གཉིས་པར་དམ་བཅའ་ལ་རྩོམ་པའི་ཚུལ་དང་དམ་བཅའ་དངོས། །དང་པོ།
རྒྱལ་བསྟན་བཤད་སྒྲུབ་ཉི་ཟླའི་དཀྱིལ་འཁོར་ཆེ། །
རྨད་བྱུང་ཐུགས་བསྐྱེད་དུས་སྨིན་ཤིང་རྟ་ཡིས། །
བྱང་ནས་བྱང་དུ་ཆེས་ཆེར་རབ་དྲངས་ཏེ། །
བསིལ་ལྡན་སྐྱེ་འགྲོའི་དཔལ་དུ་ཆས་པ་ན། །
གངས་ལྗོངས་མཁས་པའི་དབང་པོ་སྔ་ཕྱི་ཡིས། །
བཞེད་སྲོལ་ཁྱད་པར་མ་འདྲེས་སོ་སོར་བཀྲལ། །
ཚུལ་དེས་ས་དགེ་བཀའ་རྙིང་ལྟ་གྲུབ་བཞིར། །
བསྟན་པའི་བཀའ་བབ་བཞི་ཞེས་ཡོངས་སུ་གྲགས། །
གངས་ལྗོངས་རྒྱལ་བསྟན་ཡོངས་ཀྱི་ཆུ་འགོ་ནི། །
ཁྱད་ཆོས་ཆེ་བ་དྲུག་ལྡན་སྔ་འགྱུར་བ། །
དེ་ཡི་ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་པའི་ཟབ་གནད་ནི། །
སྣ་ཚོགས་གྲུབ་མཐའ་གཞན་ལས་ཆེས་ཆེར་འཕགས། །
དེ་ལ་ས་དགེ་བཀའ་རྙིང་སོ་སོ་ཡི། །
གྲུབ་མཐའི་རྣམ་དབྱེ་མ་འདྲེས་ལེགས་མཁྱེན་ནས། །
ཐུན་མིན་རང་ལུགས་ཚུལ་བཞིན་འཛིན་མཁས་ན། །
རྒྱལ་བའི་བསྟན་པ་འཛིན་པའི་སྐྱེས་བུར་ངེས། །
དེ་སླད་སྔ་འགྱུར་རིང་ལུགས་འཛིན་འདོད་ན། །
དེ་ཡི་ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་པའི་ཟབ་གནད་ཀུན། །
སྣ་ཚོགས་གྲུབ་མཐའ་ཕལ་དང་ཚིག་ཟུར་ཙམ། །
མ་འདྲེས་གནད་དོན་ཡོངས་རྫོགས་འཛིན་པར་འཚལ། །
ཀྱེ་མ་དེང་དུས་སྣ་ཚོགས་འདུ་ཤེས་ཀྱིས། །
ཕན་ཚུན་ཆགས་སྡང་འཁྲུགས་པའི་དུཿ ཁ་དང༌། །
སྣ་ཚོགས་རྗེས་བརྗོད་སྙན་པའི་ཚིག་སྒྲོས་ལས། །
ཚུལ་བཞིན་ལྟ་གྲུབ་ཟབ་གནད་སྨྲ་བ་དཀོན། །
ཆོས་དང་ཆོས་མིན་གནད་ཀྱི་ཤན་འབྱེད་དང༌། །
རང་དང་གཞན་གྱི་གྲུབ་མཐའི་རྣམ་དབྱེ་དང༌། །
ལེགས་བཤད་ཉེས་བཤད་མཁྱེན་པའི་རྣམ་དཔྱོད་ནི། །
མཁས་ལ་ཡོད་ཀྱི་བླུན་པོའི་ཚོགས་ལ་མིན། །
ཞེས་སོགས་ཏེ། རྒྱལ་བ་ཤཱཀྱ་སེངྒེའི་བསྟན་པ་རིན་པོ་ཆེ་བཤད་སྒྲུབ་ཉི་ཟླ་ཟུང་འབྲེལ་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱི་འབྱུང་གནས་རྒྱ་གར་འཕགས་པའི་ཡུལ་གྱི་སྐྱེ་འགྲོའི་སྤྱི་དཔལ་དུ་གྱུར་པ་གང་དག སྟོན་མཆོག་ཐུབ་པའི་དབང་པོ་ཉིད་ཀྱིས་གངས་ལྗོངས་མུན་པའི་གླིང་གི་གདུལ་བྱའི་དཔལ་དུ་བྱོན་པར་ཐུགས་བསྐྱེད་ཅིང་རྒྱལ་བའི་བསྟན་པ་རིན་པོ་ཆེ་བྱང་གནས་བྱང་དུ་དར་བར་ལུང་བསྟན་པའི་རྗེས་སུ་ཕྱོགས་ཏེ་བྱ་རྫི་མ་གསལ་ལེའི་བུ་མོ་བདེ་མཆོག་མའི་སྲས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་མཆོད་རྟེན་ཆེན་པོ་བྱ་རུང་ཁ་ཤོར་བཞེངས་སྐབས་སྔོན་གྱི་ཐུགས་དམ་རྗེས་སུ་དགོངས་ཏེ་ཇི་ལྟར་སྨོན་པའི་ཐུགས་བསྐྱེད་དུས་སུ་སྨིན་པའི་སྟོབས་ཤུགས་རླུང་གི་ཤིང་རྟ་ལྟ་བུའི་མཐུ་ཡིས་རྒྱལ་བའི་བསྟན་པ་རིན་པོ་ཆེ་ཉི་ཟླ་བྱང་བགྲོད་དང་ཆོས་མཚུངས་པར་རྒྱ་གར་འཕགས་པའི་ཡུལ་ནས་བྱང་ནས་བྱང་དུ་ཆེས་ཆེར་རབ་ཏུ་དྲངས་ཏེ་རང་ཅག་བསིལ་ལྡན་གངས་རིའི་ལྗོངས་ཀྱི་སྐྱེ་འགྲོའི་སྤྱི་དཔལ་དུ་སྔོན་གྱི་ཆོས་རྒྱལ་སྤྲུལ་པའི་ལོ་པཎ་རྣམས་ཀྱི་བཀའ་དྲིན་ཁོ་ནའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཆོས་དེ་བྱོན་པར་གྱུར་པ་ན། བོད་གངས་ཅན་གྱི་ལྗོངས་འདིར་མཁས་པའི་དབང་པོ་སྔ་ཕྱིར་བྱོན་པ་ཐམས་ཅད་མཐར་ཐུག་མཐའ་བྲལ་མཉམ་པ་ཆེན་པོའི་དབྱིངས་སུ་དགོངས་པའི་ཆུ་བོ་གཅིག་འདྲེས་སུ་གྱུར་ཀྱང༌། རེ་ཞིག་ཀུན་ཉོན་ཕྱོགས་འཇོམས་པ་དང༌། རྣམ་བྱང་ཕྱོགས་འཕེལ་བ་སོགས་ཀྱི་དགོས་པའི་དབང་གིས་སྣང་ཕྱོགས་དང་སྟོང་ཕྱོགས་རྩལ་འདོན་མཛད་པའི་བཞེད་དོན་མ་འདྲེས་པར་སོ་སོར་བཀྲལ་བའི་ཁྱད་པར་ཡོད་ཚུལ་སོགས་དབུ་མ་རྒྱན་གྱི་སྤྱི་དོན་ལས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །
ཚུལ་དེའི་དབང་གིས་ས་དགེ་བཀའ་རྙིང་གི་ལྟ་གྲུབ་རྣམ་པ་བཞིར་བསྟན་པའི་བཀའ་བབ་རྣམ་པ་བཞི་ཞེས་ཡོངས་སུ་གྲགས་པ་སྟེ། དེ་ཡང་ཟབ་རྒྱས་བཤད་པའི་བཀའ་བབ་དཔལ་ལྡན་ས་སྐྱ་པ་དང༌། སྡེ་སྣོད་རིགས་པའི་བཀའ་བབ་རི་བོ་དགེ་ལྡན་པ། ཉམས་ལེན་སྒྲུབ་པའི་བཀའ་བབ་འགྲོ་མགོན་བཀའ་བརྒྱུད་པ། མདོ་རྒྱུད་མན་ངག་གི་བཀའ་བབ་གསང་སྔགས་རྙིང་མ་པ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །གཞན་ཡང་བཀའ་བབ་བཞིའི་ཁྱད་པར་ལ། མདོ་ཡི་བཀའ་བབ་དགེ་ལྡན་པ། སྔགས་ཀྱི་བཀའ་བབ་རྙིང་མ་པ། བཤད་པའི་བཀའ་བབ་ས་སྐྱ་པ། སྒྲུབ་པའི་བཀའ་བབ་བཀའ་བརྒྱུད་པ་ཞེས་སོགས་རྣམ་གཞག་མཛད་ཚུལ་སྣ་ཚོགས་སྣང་ངོ༌། །
དེ་ལྟར་བོད་གངས་ཅན་གྱི་ལྗོངས་སུ་ཇི་སྙེད་མཆིས་པའི་རྒྱལ་བསྟན་བྱེ་བྲག་པ་མཐའ་དག་ཡོངས་ཀྱི་བསྟན་པའི་ཆུ་འགོ་ནི། གང་དུ་བསྒྱུར་བའི་གནས་ཀྱི་ཆེ་བ། འབྱོར་ལྡན་ཡོན་བདག་གི་ཆེ་བ། ཞུ་རྟེན་མེ་ཏོག་གི་ཆེ་བ། སྒྱུར་བྱེད་པཎྜི་ཏའི་ཆེ་བ། ཞུ་བྱེད་ལོ་ཙཱ་བའི་ཆེ་བ། བསྒྱུར་བྱ་ཆོས་ཀྱི་ཆེ་བ་སྟེ་ཆེ་བ་དྲུག་གི་སྒོ་ནས་ཁྱད་པར་འཕགས་པའོ། །ཚུལ་དེ་དག་གི་རྣམ་གཞག་རྒྱས་པར་དཔལ་རོང་ཟོམ་པའི་ལེགས་པར་བཤད་པ་སོགས་ལས་རྟོགས་པར་བྱའོ། །ཚུལ་དེས་ན་སྔ་འགྱུར་བ་དེ་ཡི་ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་པའི་ཟབ་གནད་ཁྱད་པར་ཅན་རྣམས་ནི་སྣ་ཚོགས་པའི་གྲུབ་མཐའ་གཞན་ལས་ཁྱད་པར་ཆེས་ཆེར་འཕགས་པ་ཉིད་དེ་དེ་ལ་ལྟ་བ་དང་སྒོམ་པའི་སྒོ་ནས་ཁྱད་པར་འཕགས་ཚུལ་འོག་ནས་འཆད་འགྱུར་ལྟར་ལ། སྤྱོད་པའི་ཁྱད་པར་ཡང་འདུལ་བ་གཞི་གསུམ་གྱི་ཕྱག་ལེན་སྤྱི་དང༌། བྱེ་བྲག་ཆོས་གོས་ཀྱི་ཚལ་བུ་བསྐོར་ཕྱོགས་སོགས་དང༌། ཤམ་ཐབས་ཀྱི་རལ་ཁ་བསྐོར་ལུགས་དང༌། ཐ་ན་ཞྭ་འགོའི་ཚོན་མདོག་ཡན་ཆད་ཁྱད་པར་མང་བ་དང༌། ཁྱད་པར་གསང་སྔགས་ཀྱི་ཆོ་གའི་ཕྱག་བཞེས་ཐ་ན་ལུས་ཀྱི་བཞུགས་སྟབས། ངག་གི་འདོན་སྟངས་སོགས་ཟབ་ཁྱད་ཀྱི་གནད་དུ་མ་དང་ལྡན་པའི་ཚུལ་རྣམས་ཀྱང་མཁྱེན་པར་འཚལ་ལོ། །དེ་ལ་སྤྱིར་གང་ཟག་སུ་ཡང་རུང་སྟེ་སྡང་ཞུགས་མེད་པའི་སྒོ་ནས་ས་དགེ་བཀའ་རྙིང་སོ་སོ་ཡི་གྲུབ་མཐའི་ཁྱད་པར་གྱི་རྣམ་དབྱེ་མཐའ་དག་ཞིབ་མོའི་བློ་ཡིས་མ་འདྲེས་པར་སོ་སོར་མཁྱེན་ནས་གཞན་དང་མ་འདྲེས་པའི་རང་ལུགས་ཀྱི་བཞེད་སྲོལ་རྣམས་ཚུལ་བཞིན་དུ་འཛིན་པ་ལ་མཁས་པར་གྱུར་ན། རྒྱལ་བའི་བསྟན་པ་རིན་པོ་ཆེ་འཆད་རྩོད་རྩོམ་གསུམ་གྱི་སྒོ་ནསའཛིན་སྐྱོང་སྤེལ་བའི་བསྟན་འཛིན་གྱི་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོར་ངེས་ནུས་ཀྱི། དེ་ལས་བཟློག་སྟེ་ཆགས་སྡང་དང་འཁྲུགས་རྩོད། ཕྱོགས་རིས་དང་ཕྲག་དོག སྟོབས་རྒྱས་དང་མངའ་ཐང་འགྲན་པ་སོགས་ནི། ཇི་སྐད་དུ།
བསྟན་པ་མི་ཤེས་བསྟན་འཛིན་རློམ་པ་མཚར། །ཞེས་སོགས་གསུངས་པ་ཁོ་ནར་ཟད་དོ། །རྒྱུ་མཚན་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན། སྔ་འགྱུར་རྙིང་མའི་རང་ལུགས་ཚུལ་བཞིན་འཛིན་པར་འདོད་ན་སྔ་འགྱུར་བ་དེ་ཡི་ལྟ་བ་དང་སྒོམ་པ་སྤྱོད་པའི་ཁྱད་པར་སོགས་ཀྱི་ཟབ་གནད་མཐའ་དག་སྣ་ཚོགས་པའི་གྲུབ་མཐའ་ཕལ་པ་གཞན་དང་གཞན་དག་རྣམས་དང་ཚིག་ཟུར་ཙམ་ཡང་མ་འདྲེས་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་གནད་དོན་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་འཛིན་པར་འཚལ་ལོ། །དེ་ལྟར་མིན་པར་ཀྱེ་མ་དེང་སང་གི་དུས་འདིར་ནི། རྩོད་ལྡན་གྱི་སྙིགས་མ་ལྔ་ཆེས་ཆེར་བདོ་ཞིང་ཆགས་སྡང་སོགས་ཀུན་རྟོག་སྣ་ཚོགས་པའི་འདུ་ཤེས་ཀྱི་དབང་གིས་དགོན་སྡེ་ཕལ་མོ་ཆེ་རྣམས་ནི་ཕན་ཚུན་རང་ཕྱོགས་ལ་ཆགས་གཞན་ཕྱོགས་ལ་སྡང་ཞུགས་མི་བཟོད་པའི་སྒོ་ནས་འཁྲུགས་རྩོད་ཀྱི་དུཿ ཁ་དྲག་པོའི་ཡོ་ལང་ལ་སྤྱོད་པ་དང༌། འཆད་ཉན་ལྟར་སྣང་བ་རེ་ཡོད་ཀྱང་ས་ཟིན་ཅི་ཡང་མེད་པར་གཞན་ཟེར་རྗེས་བརྗོད་ཙམ་ལས་རང་སོ་མི་ཟིན་པ་དང༌། དེ་ལྟར་མིན་ཀྱང་གཞུང་ཆེན་པོའི་གོ་དོན་ལ་བློ་ཁ་ཙམ་ཡང་མ་ཕྱོགས་པར་རང་གར་འབྲུ་འགྲེལ་ཆ་ཤས། ལུང་སྦྱོར་རེ་བཟུང་ཙམ་སྙན་སྙན་ལེགས་ལེགས་ཀྱི་ཚིག་སྒྲོས་ཁོ་ནའི་བཤད་ཡམ་ཙམ་གཙོ་བོར་བྱེད་པ་ལས། གཞུང་དོན་གྱི་གོ་བ་ལྟ་གྲུབ་ཀྱི་ཟབ་གནད་རྣམས་རང་གིས་ཇི་བཞིན་རྟོགས་ནས་གཞན་ལ་ཕན་པའི་སེམས་ཀྱིས་ཚུལ་བཞིན་སྨྲ་བ་ནི་སྲིད་མཐའ་མ་བཀག་པ་ཙམ་དུ་དཀོན་པར་སྣང་ངོ༌། །ད་དུང་རྒྱུ་མཚན་ཅི་ཡང་མེད་པར་རང་ཕྱོགས་དེ་ཆོས་རྣམ་དག་ཏུ་རློམ་ཞིང་གཞན་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་ལ་ཆོས་རྣམ་དག་མིན། ཐར་ལམ་ཙམ་ཡང་མེད་ཅེས་རང་གིས་སེམས་ཤིང་གཞན་ལ་སྒྲོག་པ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་འདི་རང་ལུགས་ཀྱི་གྲུབ་མཐའ་ཟབ་མོ་ཡིན་ཞེས་ལྷར་བཟུང་ཞིང་གཞན་ཕྱོགས་ལ་འདྲེ་ལྟར་བལྟ་བ་དང༌། རང་ཕྱོགས་ཀྱི་ཡིག་ཆ་ཙམ་ལེགས་བཤད་ཀྱི་བསྔགས་བརྗོད་དང༌། གཞན་ཕྱོགས་ཀྱི་བཀའ་དང་བསྟན་བཅོས་ཡང་དག་ལ་ཡང་རང་གར་དམོད་དེ་ཆོས་སྤོང་གི་ལས་ངན་མི་བཟད་པའི་རྒྱུ་སྒྲུབ་པ་མང་ཡང༌། ལེགས་པར་བརྟག་ན་ཆོས་རྣམ་དག་ཡིན་པ་དང༌། རྣམ་དག་མིན་པའི་གནད་ཀྱི་ཤན་འབྱེད་དང༌། རང་ལུགས་དང་གཞན་ལུགས་ཀྱི་གྲུབ་མཐའི་རྣམ་པར་དབྱེ་བ་དང༌། ལེགས་བཤད་དང་ཉེས་བཤད་ཀྱི་ཁྱད་པར་སོ་སོར་མཁྱེན་པའི་རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་ནི། སྐྱེས་སྦྱང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་མཁས་དབང་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱི་སྤྱན་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱི་ཐུགས་མཛོད་ན་ཡོད་ཀྱི་དེ་ལས་གཞན་དུ་བླུན་པོའི་ཚོགས་ཀྱིས་ཤེས་པའི་གནས་མེད་ཅིང་གོ་སྐབས་མེད་པས་སྨྲ་བ་བསྐྱུང་ན་ལེགས་སོ། །