བཀའ་ཡི་དྲང་ངེས།

གཉིས་པ་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ལྟ་བ་ལ། །རྗོད་བྱེད་གཞུང་དང་བརྗོད་བྱ་གཞུང་དོན་གཉིས། །དང་པོ་ལ་ཡང་བཀའ་ཡི་དྲང་ངེས་དང༌། །དེ་ཡི་དགོངས་འགྲེལ་བསྟན་བཅོས་ཤན་འབྱེད་གཉིས། །དང་པོ་ནི།

རྗོད་བྱེད་འཁོར་ལོ་རྣམ་གསུམ་གྱི། །

དྲང་ངེས་རྣམ་གཞག་གཞན་དག་རྣམས། །

དང་པོ་དྲང་དོན་བར་པ་ངེས། །

ཐ་མ་དྲང་དོན་ཁོ་ནར་སྨྲ། །

དྲང་དོན་བརྗོད་བྱ་ཐ་སྙད་དུ། །

མེད་པའི་ཆོས་སུ་ཁྱབ་མཐའ་འཆའ། །

ཚུལ་དེས་མདོ་རྒྱུད་ཟབ་མོའི་དོན། །

གཤེགས་སྙིང་ལ་སོགས་གཏན་མེད་སྨྲ། །

ཁ་ཅིག་འཁོར་ལོ་དང་པོ་དང༌། །

བར་པ་ཡང་ནི་དྲང་དོན་ཉིད། །

ཐ་མ་ཁོ་ན་ངེས་དོན་ཏེ། །

དེ་ཡི་བརྗོད་བྱ་བདེན་གྲུབ་སྨྲ། །

རང་བཞེད་ཚད་མ་རྣམ་གཉིས་ཀྱིས། །

གཞལ་བྱ་འཁོར་ལོ་གསུམ་གྱི་མདོའི། །

བརྗོད་བྱ་བདེན་གཉིས་དབྱེ་ཚུལ་ལས། །

དྲང་ངེས་ཚུལ་གཉིས་འདི་ལྟར་བཞེད། །

དོན་དཔྱོད་ཚད་མའི་རྙེད་དོན་མཆོག །

སྣང་སྟོང་ཆོས་ཀྱི་བདེན་གཉིས་ལས། །

སྟོང་ཉིད་དོན་དམ་དངོས་བསྟན་གྱི། །

འཁོར་ལོ་བར་པ་ངེས་དོན་དང༌། །

རྣམ་དག་ཚད་མའི་རྙེད་དོན་མཆོག །

གནས་སྣང་ཆོས་ཀྱི་བདེན་གཉིས་ལས། །

འོད་གསལ་དོན་དམ་དངོས་བསྟན་གྱི། །

འཁོར་ལོ་ཐ་མ་ངེས་དོན་བཞེད། །

བརྗོད་བྱ་སྣང་སྟོང་ཁྱད་པར་ལས། །

དྲང་ངེས་རྣམ་པར་དབྱེ་ཚུལ་གྱིས། །

འཁོར་ལོ་བར་ཐའི་ངེས་དོན་དག །

དབྱེ་ཚུལ་ཁྱད་པར་འགལ་མེད་བཞེད། །

དེ་ལྟར་སྔ་འགྱུར་མཁས་པའི་ལུགས། །

དྲང་ངེས་འབྱེད་ཚུལ་ཁྱད་པར་ཅན། །

མདོ་དང་བསྟན་བཅོས་དགོངས་ཟབ་དོན། །

ཁོ་བོའི་དྲང་ངེས་ལྡེའུ་མིག་ལྟོས། །

ཞེས་སོགས་ཏེ། རྗོད་བྱེད་བཀའ་འཁོར་ལོ་གསུམ་གྱི་དྲང་ངེས་ཀྱི་རྣམ་གཞག་ལ་ཡང་མཁས་པ་གཞན་དག་རྣམས་ཀྱིས། བཀའ་དང་པོ་བདེན་བཞིའི་ཆོས་འཁོར་དྲང་དོན། བར་པ་མཚན་ཉིད་མེད་པའི་ཆོས་འཁོར་ངེས་དོན། ཐ་མ་ལེགས་པར་རྣམ་པར་ཕྱེ་བའི་ཆོས་འཁོར་དྲང་དོན་ཁོ་ན་ཡིན་པར་སྨྲ་བ་དང༌། དྲང་དོན་གྱི་བརྗོད་བྱ་ཡིན་ན་ཐ་སྙད་དུ་ཡང་མེད་པའི་ཆོས་སུ་ཁྱབ་མཐའ་འཆའ་ཆོག་པ་ལྟ་བུར་སེམས་ཤིང༌། ཚུལ་དེའི་དབང་གིས་མདོ་རྒྱུད་ཟབ་མོའི་བསྟན་དོན་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོའི་སྣང་ཆ་འོད་གསལ་བའི་ཆ་དང༌། ཀུན་གཞི་ལ་སོགས་པ་ཐ་སྙད་དུ་ཡང་མེད་དེ་དྲང་དོན་གྱི་བརྗོད་བྱ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས། གཏན་མེད་དུ་སྨྲ་བར་བྱེད་དོ། །

ཡང་ཁ་ཅིག་ནི། བཀའ་འཁོར་ལོ་དང་པོ་དང་དེ་ཙམ་དུ་མ་ཟད་བཀའ་འཁོར་ལོ་བར་པ་ཡང་དྲང་དོན་ཉིད་དུ་སྨྲ་བར་བྱེད་ཅིང༌། བཀའ་འཁོར་ལོ་ཐ་མ་ཁོ་ན་ངེས་དོན་དུ་འཆད་དེ། ད་དུང་དེ་ཡི་བརྗོད་བྱ་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་རང་གི་ངོ་བོས་མི་སྟོང་པའི་བདེན་གྲུབ་ཉིད་དུ་སྨྲ་བར་བྱེད་དོ། །

འདིར་ཁ་ཅིག་དེ་ལྟར་འདོད་དགོས་ཏེ་སློབ་དཔོན་ཐོགས་མེད་དྲང་ངེས་འབྱེད་པར་ལུང་བསྟན་པ་གང་ཞིག་དེའི་རྗེས་སུ་འབྲང་དགོས་པའི་ཕྱིར་ཟེར། གནད་དོན་མ་གོ་བར་ཁྱོད་ཅི་ཟེར། སློབ་དཔོན་ཐོགས་མེད་ཀྱིས་དྲང་ངེས་སྣ་ཚོགས་འབྱེད་པར་ལུང་བསྟན་པ་ལྟར་བཀའ་ཐ་མ་ལ་དབུ་སེམས་ཀྱི་མདོ་སོ་སོར་ཕྱེས་ཏེ་དགོངས་པ་ངེས་འགྲེལ་སོགས་སེམས་ཙམ་མདོ་བཞིའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་རྒྱ་ཆེན་སྤྱོད་པའི་སྲོལ་ཕྱེ་ཞིང་དེའི་ལུགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གསུམ་བརྗོད་བྱའི་གཙོ་བོར་སྟོན་པ་དང༌། མཐར་ཐུག་ཐེག་པ་གསུམ་དུ་བསྟན་པའི་མདོ་རྣམས་ངེས་དོན་དུ་བཞེད་ཅིང༌། དེ་ལས་ལྡོག་པ་དྲང་དོན་དུ་བཞེད། གཟུངས་དབང་རྒྱལ་པོས་ཞུས་པའི་མདོ་སོགས་སྙིང་པོའི་མདོ་བཅུའི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ནས་དེའི་དགོངས་འགྲེལ་རྒྱུད་བླ་མའི་གཞུང་རྩ་བའི་འགྲེལ་པ་མཛད་དེ། དེའི་ལུགས་ཀྱི་རིགས་ཁམས་སྙིང་པོའི་ཆོས་བརྗོད་བྱའི་གཙོ་བོར་བསྟན་པ་དང༌། མཐར་ཐུག་ཐེག་པ་གཅིག་ཏུ་བསྟན་པའི་མདོ་སྡེ་རྣམས་ངེས་དོན་དང༌། དེ་ལས་ལྡོག་པ་དྲང་དོན་དུ་བཞེད་ཀྱང་ཚུལ་དེས་སློབ་དཔོན་ཀླུ་སྒྲུབ་ཡབ་སྲས་ཀྱིས་བཞེད་པའི་དྲང་ངེས་ཀྱི་རི་མོ་སྲུབ་པར་ཡང་མ་མཛད་ཅིང༌། དབུ་སེམས་སོ་སོའི་ལུགས་ཀྱི་དྲང་ངེས་གཅིག་ཏུ་བསྲེས་ཏེ་ངེས་དོན་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་བདེན་གྲུབ་ཏུ་བསྟན་པ་ཡང་མེད་ན་ཅི་ཟེར། དཔྱད་པ་རྫོགས་དགོས་པར་མངོན་ནོ། །

སྔ་འགྱུར་རྙིང་མའི་རང་བཞེད་ནི་སྤྱིར་དྲང་ངེས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། སྒྲ་ཇི་བཞིན་པའི་བསྟན་དོན་ལ་དགོངས་གཞི་དགོས་པ་དངོས་ལ་གནོད་བྱེད་གསུམ་ཚང་བ་དེ་དྲང་དོན་དང༌། དེ་ལས་ལྡོག་པ་ངེས་དོན་དུ་བཞེད་དེ། སྔ་འགྱུར་གྱི་གཞུང་ལུགས་རྣམས་ཀྱི་དགོངས་གནད་བསྡུས་ཏེ་བསྟན་པ་འཇམ་མགོན་རིན་པོ་ཆེའི་དོན་རྣམ་ངེས་ལས།

དགོངས་གཞི་གང་ལ་དགོངས་ནས་སུ། །ལྡེམ་དགོངས་དགོངས་པ་བརྒྱད་ལྟ་བུ། །

སྒྲ་ཇི་བཞིན་ལ་ཚད་མ་ཡིས། །གནོད་གང་དགོས་ཕྱིར་གསུངས་པ་ཡང༌། །

ཡོད་ཕྱིར་གྲུབ་མཐའ་བཞི་དག་ནི། །ཞེས་སོགས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། མཚན་གཞི་ནི་དགོངས་ལྡེམ་དགོངས་ཀྱི་མདོ་སྡེ་རྣམས་ཡིན་ཞིང༌། དེ་དག་ཀྱང་བསྡུ་ན་གཞི་གནས་ལུགས་མཐར་ཐུག་ཡིན་མིན་གྱི་སྒོ་ནས་དང༌། ལམ་བསྒོམ་བྱ་མཐར་ཐུག་ཡིན་མིན་གྱི་སྒོ་ནས་དང༌། འབྲས་བུ་མཐར་འབྲས་མཐར་ཐུག་ཡིན་མིན་གྱི་སྒོ་ནས་དྲང་ངེས་ཀྱི་དབྱེ་ཚུལ་དང་གསུམ་ཡོད་ཀྱང༌། སྐབས་འདིར་གཞི་གནས་ལུགས་མཐར་ཐུག་ཡིན་མིན་གྱི་སྒོ་ནས་ཕྱེ་བའི་དྲང་ངེས་འཇོག་ཚུལ་ཡིན་ལ། དེ་ལ་སྤྱིར་གྲུབ་མཐའ་སྨྲ་བ་བཞི་པོ་སུ་ཡང་རུང་སྟེ། སོ་སོའི་སྐབས་ཀྱི་དོན་དམ་བརྗོད་བྱའི་གཙོ་བོར་བསྟན་པའི་མདོ་དེ་ངེས་དོན་དང༌། ཀུན་རྫོབ་བརྗོད་བྱའི་གཙོ་བོར་བསྟན་པའི་མདོ་དྲང་དོན་དུ་འཇོག་པ་གང་ཞིག་སྐབས་འདི་དབུ་མའི་གྲུབ་མཐའ་ཡིན་པས་ན། དེའི་ལུགསཀྱི་དྲང་ངེས་དབྱེ་ཚུལ། བསྟན་བཤད་བསྡུ་གསུམ་ལས། དང་པོ་འཇལ་བྱེད་དོན་དམ་དང༌། ཐ་སྙད་དཔྱོད་པའི་ཚད་མ་གཉིས་ཀྱི་སྒོ་ནས། གཞལ་བྱ་བཀའ་འཁོར་ལོ་གསུམ་གྱི་མདོ་སོ་སོའི་བརྗོད་བྱའི་ཁྱད་པར་སྣང་སྟོང་དང་གནས་སྣང་གི་སྒོ་ནས་བདེན་པ་གཉིས་སུ་དབྱེ་བའི་ཚུལ་ལས། དྲང་ངེས་འཇོག་པའི་ཚུལ་གཉིས་སུ་ཡོད་པ་འདི་ལྟར་བཞེད་དོ། །ཞེས་མདོར་བསྟན་པའོ། །

དེ་ཉིད་རྒྱས་པར་དབྱེ་ན་བརྗོད་བྱ་སྣང་སྟོང་གི་སྒོ་ནས་བཀའ་བར་པ་ངེས་དོན་དུ་བཞེད་ཚུལ་ནི། སྟོང་ཉིད་དོན་དམ་དཔྱོད་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མའི་རྙེད་དོན་ཡང་དག་མཆོག་གྱུར་ཡིན་མིན་གྱི་སྒོ་ནས་སྣང་བའི་ཆ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཆོས་དང༌། སྟོང་པའི་ཆ་ལ་དོན་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་བདེན་པ་གཉིས་སུ་དབྱེ་ཚུལ་ལས། མདོ་གང་ཞིག་སྟོང་ཉིད་དོན་དམ་བདེན་པ་བརྗོད་བྱའི་གཙོ་བོར་དངོས་བསྟན་གྱི་བཀའ་འཁོར་ལོ་བར་པ་ཤེར་ཕྱིན་གྱི་མདོ་རྣམས་ངེས་དོན་དང༌། དེ་ལས་ལྡོག་པ་སྣང་ཆ་ཀུན་རྫོབ་བརྗོད་བྱའི་གཙོ་བོར་སྟོན་པ་བཀའ་དང་པོ་བདེན་བཞིའི་ཆོས་འཁོར་ལྟ་བུ་དགོངས་གཞི་ཐ་སྙད་སྣང་ཙམ་དུ་ཡོད་པ་ལ་དགོངས་ཏེ། དགོས་པ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་རིགས་ཅན་རྣམས་རྗེས་སུ་བཟུང་བའི་ཆེད་དུ་བརྗོད་བྱ་ཕུང་ཁམས་སྐྱེ་མཆེད་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་པར་བསྟན་པ་སོགས་སྒྲ་ཇི་བཞིན་པའི་བསྟན་དོན་ལ་དོན་དཔྱོད་ཚད་མས་གནོད་པ་ཡོད་པའི་མདོ་རྣམས་དྲང་དོན་དུ་བཞེད་ཀྱི། དེ་ལས་གཞན་དུ་ཚད་མ་མ་ཕྱེ་བར་བཀའ་དང་པོ་བདེན་པ་བཞིའི་ཆོས་འཁོར་གྱི་བརྗོད་བྱ་བདེན་བཞི་བླང་དོར་གྱི་རིམ་པ་དང༌། བསླབ་པ་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བསླབ་པ་བཅས་ལྡན་དགེ་སློང་གིས་ཚུལ་ཁྲིམས་བསྲུང་ན་མངོན་མཐོ་དང་ངེས་ལེགས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པར་བསྟན་པ་སོགས་དངོས་བསྟན་སྒྲ་ཇི་བཞིན་འགྲེལ་མི་རུང་བ་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན་སྙམ་དུ་ཅི་བྱ་བརྟོལ་མེད་དུ་གྱུར་པ་རྣམས་ནི་བཞད་གད་ཀྱི་རྒྱུར་ཟད་དོ། །

ཡང་བརྗོད་བྱ་གནས་སྣང་གི་སྒོ་ནས་བཀའ་ཐ་མ་ངེས་དོན་དུ་བཞེད་ཚུལ་ནི། རྣམ་དག་ཐ་སྙད་ཚད་མའི་རྙེད་དོན་ཡང་དག་མཆོག་གྱུར་ཡིན་མིན་གྱི་སྒོ་ནས་གནས་སྣང་མི་མཐུན་པའི་ཆ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཆོས་དང༌། གནས་སྣང་མཐུན་པའི་ཆ་དོན་དམ་པའི་ཆོས་ཀྱི་བདེན་གཉིས་དབྱེ་ཚུལ་ལས། མདོ་གང་ཞིག་འོད་གསལ་དོན་དམ་བདེན་པ་བརྗོད་བྱའི་གཙོ་བོར་དངོས་བསྟན་གྱི་བཀའ་འཁོར་ལོ་ཐ་མ་སྙིང་པོ་བསྟན་པའི་མདོ་རྣམས་ངེས་དོན་དུ་བཞེད་ཅིང༌། དེ་ལས་ལྡོག་པ་གནས་སྣང་མི་མཐུན་པའི་ཀུན་རྫོབ་བརྗོད་བྱའི་གཙོ་བོར་སྟོན་པ་བཀའ་དང་པོ་བདེན་བཞིའི་ཆོས་འཁོར་ལྟ་བུ། དགོངས་གཞི་མ་དག་པའི་སྣང་ཚུལ་ཙམ་ལ་དགོངས་ཏེ་དགོས་པ་ཉན་ཐོས་སོགས་འཁོར་བ་ལས་ཡིད་འབྱུང་བའི་ཆེད་དུ་བརྗོད་བྱ་ཕུང་ཁམས་སོགས་མ་དག་པའི་ཆོས་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོད་པར་བསྟན་པ་སོགས་སྒྲ་ཇི་བཞིན་པའི་བསྟན་དོན་ལ་དག་པའི་གཟིགས་པ་ལ་བརྟེན་པའི་ཀུན་ཏུ་ཐ་སྙད་པའི་ཚད་མས་གནོད་པ་ཡོད་པ་ལྟ་བུ་དྲང་དོན་དུ་འཇོག་གོ །

ཚུལ་དེས་ན་དབུ་མ་ཆེན་པོའི་ལུགས་ལ་བློ་གྲོས་མི་ཟད་པ་སོགས་ཀྱི་མདོ་དང་འཇུག་པ་རྩ་འགྲེལ་སོགས་བསྟན་བཅོས་ཆེན་པོའི་དགོངས་དོན་ལྟར་བཀའ་བར་པ་ངེས་དོན་དུ་བཞེད་པ་དང༌། གཟུངས་དབང་རྒྱལ་པོ་སོགས་ཀྱི་མདོ་དང༌། རྒྱུད་བླ་མ་སོགས་བསྟན་བཅོས་ཆེན་པོའི་དགོངས་དོན་ལྟར་བཀའ་ཐ་མའི་སྙིང་པོ་བསྟན་པའི་མདོ་རྣམས་ངེས་དོན་དུ་བཞེད་པའི་དགོངས་དོན་འགལ་མེད་གནད་གཅིག་ཏུ་རྙིང་གཞུང་སྤྱི་དང༌། བྱེ་བྲག་སྨིན་གླིང་ཆོས་རྗེས་སྡོམ་འགྲེལ་དུ་བཀའ་བར་པ་དྲང་ངེས་ཕྱེད་མའམ་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་ངེས་དོན་དུ་བཞེད་ཅེས་འདམ་ང་ཅན་གྱི་སྒྲ་སྦྱར་ཏེ་སེམས་ཙམ་པའི་ལུགས་ལ་བཀའ་བར་པ་དྲང་ངེས་ཕྱེད་མར་འདོད་པ་དང་དབུ་མ་པའི་ལུགས་ལ་ངེས་དོན་དུ་བཞེད་པའི་ཚུལ་གཉིས་སུ་ཡོད་པར་དོན་གྱིས་བསྟན་ཅིང་མདོར་ན་དབུ་མ་ཆེན་པོའི་ལུགས་ལ་བཀའ་བར་ཐ་གཉིས་ཀ་ངེས་དོན་དུ་བཞེད་པ་དང༌།

ཁྱད་པར་ཀུན་མཁྱེན་ཆེན་པོ་སོགས་སྔ་འགྱུར་བའི་མཁས་དབང་རྣམས་ཀྱིས་གཞུང་དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྟོང་ཐུན་སེང་གེའི་ང་རོར་བཀའ་བར་ཐ་གཉིས་ཀ་སྤྱིར་ངེས་དོན་གྱི་མདོ་ཡིན་པར་གསུངས་ཤིང༌། དེ་ཡང་བཀའ་ཐ་མར་གཏོགས་ཚད་མིན་ཡང་སྙིང་པོ་བསྟན་པའི་མདོ་ངེས་དོན་དུ་གསུངས་པ་རྣམས་ཀྱི་དགོངས་པ་སྐབས་འདིར་དཔྱིས་ཕྱིན་པར་བཤད་རུང་གནད་ཀྱི་དཔྱད་པ་མ་རྫོགས་ཤིང་རྟོན་པ་བཞི་གོ་ལྡོག་ཏུ་གྱུར་པ་དག་གིས་ཅ་ཅོ་སྣ་ཚོགས་འདོན་རུང་ཀུན་མཁྱེན་ཡབ་སྲས་སོགས་ཀྱི་གཞུང་དང་ཁྱད་པར་མི་ཕམ་ཆོས་རྗེས་བཤད་པའི་དྲང་ངེས་ཀྱི་རྣམ་གཞག་རྣམས་འགོག་པར་སྣང་བས་རེ་ཞིག་བག་ཡོད་པར་མཛོད་ཅིག་གུ། དེ་ལྟར་བསྟན་པའི་དྲང་ངེས་ཀྱི་གནད་དོན་བསྡུ་བ་ནི། མདོར་ན་བཀའ་བར་ཐ་གཉིས་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་སྣང་ཆ་བདེ་གཤེགས་སྙིང་པོ་དང་སྟོང་ཆ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དངོས་བསྟན་གྱི་བརྗོད་བྱའི་གཙོ་བོར་མཛད་ཚུལ་གྱི་ཁྱད་པར་ལས། དྲང་ངེས་རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ཚུལ་གྱི་སྒོ་ནས་བཀའ་འཁོར་ལོ་བར་པ་ངེས་དོན་དུ་འཇོག་པ་དང་ཐ་མ་ངེས་དོན་དུ་འཇོག་པའི་རང་བཞིན་དག་ནི་གནས་སྐབས་བརྗོད་བྱ་གཙོ་ཆེ་ཆུང་གི་སྒོ་ནས་སོ་སོར་དབྱེ་ཚུལ་གྱི་ཁྱད་པར་ཙམ་ལས། མཐར་ཐུག་གི་དོན་ལ་གཉིས་ཀའང་ངེས་དོན་གྱི་མདོར་འགལ་མེད་གནད་གཅིག་ཏུ་བཞེད་པ་ལགས་སོ། །ཚུལ་འདི་ལ་ལུང་སྦྱོར་ཤིན་ཏུ་མང་ཡང་ཡིག་ཚོགས་ཀྱི་ངལ་བས་རེ་ཞིག་སྤྲོ་བར་མ་བྱས་སོ། །དེ་ལྟར་སྔ་འགྱུར་མཁས་པའི་ལུགས་ཀྱི་དྲང་ངེས་དབྱེ་ཚུལ་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་གྱུར་པ་རྣམས་ནི། བཀའ་ཐེག་ཆེན་གྱི་མདོ་དང་དེ་ཡི་དགོངས་པ་འགྲེལ་བའི་བསྟན་བཅོས་རྣམས་ཀྱི་དགོངས་པ་ཟབ་མོའི་དོན་བཞིན་ཁོ་བོའི་དྲང་ངེས་ལྡེའུ་མིག་ཏུ་གསལ་བར་ཡོད་པས་ལྟོས་ཤིག་ཅེས་ཁ་འཕངས་པའོ། །