ཉམས་ལེན་གནད་ཀྱི་དམར་བྱང་ཚོགས་བརྒྱད་རང་གྲོལ།
༈ ཉམས་ལེན་གནད་ཀྱི་དམར་བྱང་ཚོགས་བརྒྱད་རང་གྲོལ་བཞུགས་སོ། །དེ་ལ་ཐུན་བཞིར་སྤྱོད་པའི་རྣལ་འབྱོར་བས། །འོད་གསལ་ཆེན་པོའི་ལམ་གྱི་ཉམས་ལེན་ཚོགས། །ཁྲིགས་སུ་བསྡེབ་ནས་ལེགས་པར་བཤད་པ་ལ། །ཆོས་བདག་དཔའ་བོ་མཁའ་འགྲོས་གནང་བ་སྩོལ། །དེ་ཡང་དང་པོ་མལ་ནས་ལངས་ཏེ་ཧ་ཞེས་རླུང་རོ་དགུ་སྤྲུགས་མཐར་རང་ཉིད་སངས་རྒྱས་མཁའ་འགྲོར་གསལ་ལ་འབྱུང་ཁམས་དག་སྦྱོར་བྱས་ལ་ཅུང་ཞིག་བསྒོམ་ནས་སྔོན་འགྲོ་དང་མཐར་དཀར་འགྱེད་བྱས་ལ་ནང་ཇ་གསོལ་ལོ། །དེ་ནས་ཐོད་རྒལ་བྱིན་འབེབས་མཐར་(དམིགས་པ་ནི་ནུབ་ཕྱོགས་པདྨ་འོད་ཀྱི་ཞིང་ཁམས་སོགས་ནས་དུས་གསུམ་གྱི་སངས་རྒྱས་དང་བརྒྱུད་པ་དགུ་ལྡན་གྱི་བླ་མ་ཐམས་ཅད་འོད་ཕུང་འཇའ་སྤྲིན་ལྟ་བུའི་རྣམ་པར་བྱོན་ནས་མིག་གི་ཨ་འབྲས་ནས་སྙིང་ཀའི་དབྱིངས་ཐིག་ལ་ཐིམ་པར་བསྒོམ། མཆན།)རང་རྡོ་རྗེ་མཁའ་འགྲོར་གསལ་ལ་ཐོད་རྒལ་བསྒོམ། ཐུན་མཐར་ཁྲ་འགྱེད་དང་དགེ་བསྔོ་བྱའོ། །དེ་ནས་དྲོས་ཇ་གསོལ། ཡང་རང་ཉིད་རིན་ཆེན་མཁའ་འགྲོར་གསལ་ལ་བྱིན་འབེབས་དམིགས་པའམ་གསོལ་འདེབས་བསྡུས་པ་གང་རུང་གི་མཐར་ཐོད་རྒལ་བསྒོམ། ཐུན་མཐར་དམར་འགྱེད་དང་དགེ་བསྔོ་བསྒྲགས། །དགོང་ཇ་དང་དེའི་མཐར་ཡང་གསོལ་མཆོད་བསྡུས་པའི་མཐར་རང་པདྨ་མཁའ་འགྲོ་མར་གསལ་ལ་བྱིན་འབེབས་མཐར་ཐོད་རྒལ་བསྒོམ་མོ། །ཐུན་མཐར་བརྐྱང་ཕྱག་བརྒྱ་བརྡབ་སྟེ་བཙལ་ལོ། །དེ་ནས་ནུབ་ཇ་གསོལ་ལ་བྱིན་འབེབས་རང་ཉིད་ཀརྨ་མཁའ་འགྲོར་གསལ་ལ་ཐོད་རྒལ་བསྒོམ་མོ། །ཐུན་མཐར་འཆི་སྦྱངས། འཕོ་ལུང༌། ནག་འགྱེད་རྣམས་བྱས་ལ་ཚེ་བསྙེན་ཅུང་ཟད་བཟླའོ། །དེ་ནས་རང་ཉིད་ཁྲོས་མར་བསྒོམ་ནས་གཉིད་འོད་གསལ་དུ་སྦ་བ། ཤེས་བྱ་བུམ་པར་བསྡུ་བ་རྣམས་བྱའོ། །ཟླ་བ་དྲུག་གི་དབང་དུ་བྱས་ན། །ཟླ་བ་དང་པོ་ལ་ཁྲོས་མ། གཉིས་པར་སངས་རྒྱས། གསུམ་པར་རྡོ་རྗེ་མཁའ་འགྲོ། བཞི་བར་རིན་ཆེན། ལྔ་བར་པདྨ། དྲུག་པ་ལ་ཀརྨ་མཁའ་འགྲོ་བྱས་ན་ལེགས། ཟླ་བ་གཅིག་གམ། ཞག་བདུན་སོགས་ལ་སྔ་མ་ལྟར་རོ། །ནུབ་ཐུན་ལ་ཐིག་ལེ་ལྟེམས་ཀྱང་ཆོག་གོ །ཐོད་རྒལ་གཞན་ལ་འབྱུང་ཁམས་དག་སྦྱོར་མཐར་སྔོན་འགྲོའི་རྗེས་སུ་ཁྲེགས་ཆོད་བསྒོམ། དེ་ནས་ནང་ཇའི་རྗེས་སུ་ཐོད་རྒལ་བྱིན་འབེབས་སམ་བླ་མའི་རྣལ་འབྱོར་མཐར་ཐོད་རྒལ་བསྒོམ། ཉིན་གུང་བླ་མའི་རྣལ་འབྱོར་མཐར་ཐོད་རྒལ་བསྒོམ། དགོང་མོའང་དེ་འདྲ་ལ། བད་ཀན་ཅན་གྱིས་ཐུན་སོ་སོའི་མཐར་ཕྱག་འཚལ་ཅི་མོས། ནུབ་མོའང་དེ་འདྲ་འམ་ཁྲེགས་ཆོད་《ཐོད》གང་རུང་བསྒོམ། དེ་ནས་ཐུན་མཐར་འཆི་སྦྱང༌། འཕོ་ལུང༌། ལུས་སྦྱིན། གཉིད་འོད་གསལ་དུ་སྦ་བ་རྣམས་དང་བཅས་སྔ་མ་དང་འདྲའོ། །ཐོད་རྒལ་བྱིན་འབེབས་ནི། གཏེར་གསར་ལས། འདུག་ས་འདི་རུ་བྱིན་གྱིས་རློབསཿ ཞེས་པ་སྨད་ན་ཡོད་པ་དེ་ཡིན། ཀུན་ལ་ཐུན་མཐར་བསྔོ་སྨོན་ཐུན་མགོར་སེམས་བསྐྱེད་རེ་དགོས་པ་འདྲའོ། །དེ་ལྟར་ཉམས་ལེན་བསྲང་དུ་གཟུད་བའི་ཐབས། གངས་རིའི་ཁྲོད་ཀྱི་སྨྱོན་པ་ག་གཱ་པས། །རང་གཞན་ཀུན་ལ་ཕན་པའི་བསམ་པ་ཡི། །བྲིས་པའི་དགེ་བས་འགྲོ་ཀུན་སངས་རྒྱས་ཤོག །
༈ ལྟ་སྒོམ་སྤྱོད་འབྲས་ལ་རྒྱུན་དུ་བྱེད་པའི་རྣལ་འབྱོར་བཞི་ལ་གོལ་ས་དགུ་ཡོད། ལྟ་བ་ཆད་ལྟ་ཅང་མེད་དུ་བལྟས་ན་གཟུགས་མེད་དུ་གོལ། སྣང་བའི་འོད་ལ་གསལ་བ་རིས་ཆད་དུ་བལྟས་ན་གཟུགས་ཁམས་སུ་གོལ། སྟོང་གཟུགས་ལ་དག་གྲོལ་དུ་འཛིན་ན་འདོད་ཁམས་སུ་གོལ། སྒོམ་པ་ལ་མི་རྟོག་རྩེ་གཅིག་ཏུ་བསྒོམ་པས་ཞི་གནས་སུ་གོལ་བའི་གཉེན་པོ་རིག་པའི་གསལ་ངར་འདོན་པ་གཅེས་སོ། །རྣམ་པ་གསལ་བ་རེས་ཅན་གུད་བཅད་དུ་བསྒོམ་ན་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་ཤེས་སུ་གོལ་བས་གཉེན་པོ་སྤྲོས་བྲལ་ལ་གསལ་སྣང་བཏོན། བྱུང་ཚོར་བཀག་པའི་སྟོང་པ་བསྒོམ་ན་མུ་མེད་དུ་གོལ་བས་རང་ཁར་བཀག་པ་མེད་པར་བཞག སྤྱོད་པ་ལ་ཞེན་མེད་དུ་མ་གྱུར་པར་གང་བྱུང་ཐ་མལ་དུ་སྤྱོད་ན་སྨྱོན་པ་ལྟ་བུར་ལྷ་《ལྟ་དཔྱད༌།》མིན་དུ་གོལ། ཚིག་ལ་ཞེན་ན་འཇིག་ལྟར་འགྱུར་བས་གྲུབ་མཐའི་ཞེན་པ་སྤང༌། སྣང་བ་མ་བཟུང་ཧད་པོ་ཡིན་ཀྱང་རིག་ངོ་མ་ཟིན་ན་གཏི་མུག་ལུང་མ་བསྟན་དུ་གོལ་བས་རིག་ངོ་ཟིན་པ་གཅེས་སོ༑ ༑ད་ནི་འབྲས་བུ་ལུ་གུ་རྒྱུད་བསྒོམ་པའི་རྣལ་འབྱོར་བ་ལ་ནི་རྣམ་རྟོག་གི་དཔྱད་པ་ཞུགས་པ་ཙམ་ལས་གོལ་ས་ཅི་ཡང་མེད་དེ། ཀློང་དྲུག་ལས། ལུ་གུ་རྒྱུད་ལ་གོལ་ས་མེད། །ཅེས་སོ། །འཆི་ལུགས་ནི་རྣམ་པ་མང་ཡང༌། མཁའ་འགྲོ་ལྟར་འཆི་དུས་སྐད་ཅིག་གིས་ལུས་དབྱིངས་སུ་ཡལ་བ་དང༌། ནམ་མཁའ་ལྟར་རང་བབས་སྤྲོ་བསྡུ་བྲལ་བའི་དབྱིངས་སུ་ལུས་ཀྱི་ཆ་ཤས་དང་ཕྱེད་སོགས་ནས་མི་སྣང་བ་ཡལ་བ་དང༌། དང་པོ་ལུས་རྡུལ་ཕྲན་དུ་འཐོར། །དེ་ནས་དབྱིངས་སུ་ཡལ་བའི་འཆི་ལུགས་གསུམ་ཁྲེགས་ཆོད་ཀྱིས་སོ། །ལུས་འོད་ལུས་སུ་བཞེངས་པ་རིག་འཛིན་ལྟ་བུའི་འཆི་ལུགས་ཞེས་པདྨ་འབྱུང་གནས་ལྟ་བུ་འོད་ལུས་ཀྱིས་འགྲོ་དོན་བྱེད་པ། ལུས་འོད་ཕུང་དུ་དབྱིངས་སུ་ཡལ་བ་ནི། མེ་དཔུང་ལྟ་བུའི་འཆི་ལུགས། ལུས་འཇའ་འོད་ཀྱིས་བཏུམ་ནས་ཇེ་ཆུང་ལ་སྐྲ་སེན་ཙམ་ལྷག་པ་འཇའ་ལུས་ཆུང་ངུ་སྟེ། དེ་རྣམས་ཐོད་རྒལ་གྱི་འཆི་ལུགས། ཡང་བུ་ཆུང་ལྟར་ནམ་འཆི་འདིར་འཆིའི་རྩིས་གདབ་མེད་པར་འཆི་བ་བུ་ཆུང་ལྟ་བུའི་འཆི་ལུགས་དང༌། རི་དྭགས་ལྟར་དབེན་པ་ནས་འཆི་བ། སྤྲང་པོ་ལྟར་སྲང་མདོར་འཆི་བ་རྣམས་ཁྲེགས་ཐོད་ཐུན་མོང་གི་འཆི་ལུགས་སོ། །ག་ག་ཨ་བྷྱེས་སོ། །
༈ ཆོས་སྐུའི་བླ་མས། དེ་ལྟར་ཡུལ་སྣང་མེད་པའི་རང་བཞིན་ལྟར། །ཡུལ་ཅན་བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡང༌། །མེད་པའི་ངོ་བོ་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུ་སྟེ། །སྨྲ་བསམ་བརྗོད་ལས་འདས་པ་ཤེས་པར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་པས། རིག་པ་ཟང་ཐལ་བ་མཐོང་དུ་མེད་པའི་མཐོང་བ་ཆེན་པོ་དམིགས་མེད་རྟོག་བྲལ་རྗེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་ཀ་དག་ཕྱལ་བ་རང་གསལ་བའི་ཁྱད་ཆོས་དུ་མ་ཡོད་པས་སེམས་དང་ནོར་ས་མེད་ལ། དེ་ཉིད་ངོ་ཟིན་པའི་ངང་དེར་སྣང་སེམས་ཀྱི་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་རྒྱ་མཚོ་དྭངས་བ་ལ་གཟའ་སྐར་ཤར་བ་རྒྱ་མཚོ་ལས་མ་འདས་པ་ལྟར་ཆོས་ཉིད་རང་བྱུང་གི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངང་དུ་བཞག་པ་རྒྱ༵་མཚོ༵་ཅོ༵ག་བཞ༵ག་གི་དགོངས་པ། སྣང་བ་ཐམས་ཅད་རིག་པ་གཅིག་གི་ཀློང་དུ་བཞག་ནས་གཟུང་ཡུལ་ལ་འཛིན་པ་མ་འགྱུས་བཞག་པ་དེ་ཡང་ལུང་མ་བསྟན་མིན་པར་རིག་གེ་རྗེན་ནེ་བའི་ཆོས་སྐུ་ངོས་ཟིན་པའི་ངང་དུ་བཞག་པ་རི༵ག་པ༵་ཅོ༵ག་བཞ༵ག རིག་པ་དྭངས་པ་ལ་ཡུལ་ཤར་བ་ཐུགས་རྗེའི་རྩལ་མ་འགགས་པས་རྟོག་མེད་ཡིན་ཀྱང༌། རིག་ཅིང་གསལ་བས་རྟོག་པར་འདྲ་བར་སྣང་ལ། སྤྲོ་བསྡུ་མེད་པར་རང་བབས་སུ་བཞག་དུས་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ངང་ལས་མི་འདའ་བ་ནི་སྣང༵་བ༵་ཅེ༵ར་《ཅོག༵་》བཞ༵ག དགོངས་པ་ཆོས་ཉིད་རིག་པ་ལས་མི་གཡོ་བས་རྐྱེན་སྣང་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་གསལ་འདེབས་སུ་དག་པའི་གདེངས་རྙེད་པ་རི༵་བོ༵་ཅོ༵ག་བཞ༵ག་གི་དགོངས་པའོ། །༈ ཡང་སྣང་སེམས་གང་ཤར་ཤར་དུས་ནས་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱས་ཐེབ་པ་རྒྱས་འདེབས་ཏིང་འཛིན་གྱི་དགོངས་པ། རྐྱེན་ཁར་ཤོར་བའི་གང་ཟག་གིས་སླར་རིག་པ་ཡུལ་ལ་བཙན་ཐབས་སུ་འབེབས་པ་ཐོག་བབ་ཏིང་འཛིན་གྱི་དགོངས་པ། རང་གནས་ཀྱི་རིག་པ་འོད་གསལ་བའི་གཤིས་ལྟ་བསྒོམ་སྤྱོད་འབྲས་ལས་འདས་པས། མི་ལྟ་བས་ལྟ་བ། མི་སྒོམ་པས་བསྒོམ་པ། མི་སྤྱོད་པར་བྱ་བྲལ། མི་སྒྲུབ་པས་འབྲས་བུ་སྟེ། རིག་པ་གཅིག་གི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་ངང་དུ་འབྱམས་སུ་ཀླས་པ་ནི་རང་གནས་ཀྱི་ཏིང་འཛིན་ཡེ་ནས་གནས་པའི་དགོངས་པ་ཤེས་པ་སྟེ། དེ་ལ་གདེངས་གྲོལ་ཐོག་ཏུ་བཅའ་བ་དང་འདི་གཉིས་ཀྱང་འབབ་སོ་གཅིག་སྟེ། རྣམ་རྟོག་རང་གི་རང་གྲོལ་བ་སྦྲུལ་གྱི་མདུད་པ་ལྟ་བུ་དབང་པོ་འབྲིང་གི་གྲོལ་བ་དང་རང་གནས་ཀྱི་ཏིང་འཛིན་དགོངས་པ་གཅིག་སྟེ། གང་ཡང་ཆོས་ཉིད་གཅིག་གི་རང་བཞིན་རྩལ་དང་རོལ་བའི་ཡོ་ལང་དང་ཆོ་འཕྲུལ་དུ་གནས་པ་དང་རྣམ་རྟོག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་རང་བཞིན་གཞིའི་འོད་གསལ་ཡིན་པས་ངོ་བོ་བརྗོད་དུ་མེད་པར་མཉམ་པ་དང༌། རང་བཞིན་འགགས་མེད་དུ་མཉམ་པའི་རང་གྲོལ་བར་ཤར་བའང་མཉམ་པའི་དང༌། རྒྱས་འདེབས་དང་ཕན་མེད་གནོད་མེད་དུ་གྲོལ་བ་མཉམ་སྟེ། གང་ཤར་ཐམས་ཅད་ལ་རིག་པ་ཉིད་བཞེངས་བཞུགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལས་དོན་དུ་ཆུ་དང་རླབས་སུ་ཤར་བ་ལ་བཟང་ངན་མེད་པའི་ཟག་མེད་ཡེ་ཤེས་འདུས་མ་བྱས་པའི་སྤྱི་རྒྱས་བཏབ་པའི་བསལ་བཞག་དང་ཐོབ་ཤོར་མེད་པའི་ཁང་སྟོང་དུ་རྐུན་པོ་ཞུགས་པའི་གྲོལ་ཚུལ་དབང་པོ་རབ་ཀྱི་དང༌། དབང་པོ་ཐ་མ་འོད་གསལ་ངོ་ཤེས་པས་གྲོལ་བ་སྔར་འདྲེས་ཀྱི་མི་དང་འཕྲད་པ་ལྟ་བུ་དང་། ཐོག་བབ་ཀྱི་ཏིང་འཛིན་ཀྱང་གཅིག་ཏུ་འབབས་ཏེ་དེ་དུས་ཀྱི་འོད་གསལ་ལམ་རིག་པ་གཤིས་རང་བབ་ན་གནས་པ་ངོ་ཤེས་པའི་ངང་དུ་ཀློང་འབྱམས་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་རྟོག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཡེ༵་གྲོལ༵། །རང་བཞིན་རང་གིས་ར༵ང་གྲོལ༵་བ། །ཅེར༵་གྱི་མཐོང་སར་དུས་གཉིས་པར་མི་སྡོད་པར་གྲོལ༵་བའི་མ་གྲོལ་བ་དང་གྲོལ་བའི་བསལ་བཞག་མེད་པར་མཐ༵འ་ནས་ཡོ༵ངས་སུ་གྲལ༵་བས་གྲོལ༵་བ་དེ་དག་རིག་པ་གཅི༵ག་ཏུ་གྲོལ༵་བ་ཉིད་དུ་གདེངས་འཆང་བ་ལས་གཞན་དུ་བློའི་མང་པོ་བཞག་པའི་རྗེས་སུ་བསྙེགས་ན་རྟོག་པས་སྔར་ཡང་འཁྲུལ། ད་ཡང་བཅིང་པར་འགྱུར་བའི་ཚུལ་ཤེས་པར་བྱས་ནས་རང་བབས་ཀྱི་བསམ་གཏན་ཆུ་བོའི་རྒྱུན་གྱི་ཏིང་འཛིན་གྱི་སྐྱོངས་ཤེས་དགོས་པ་དེ་ལྟ་བུའི་གན༵ད་ཀྱི་གྲོལ༵་བའང་ཡེ་ཤེས་རང་རིག་པའི་ཚུལ་དུ་མཉམ་པར་བཞག་པའོ། །རྗེས་ཐོབ་ཀྱི་དུས་སུའང་དང་པོའི་ལས་ཅན་བྱ་བ་གང་བྱས་རིག་ཐོག་ཏུ་གནས་བཞིན་ཞེན་མེད་རྨི་ལམ་ལྟ་བུར་བལྟས་ནས་སྐྱོང༌། གདེངས་ཐོབ་པ་ན་རི་བོ་ཅོག་བཞག་གི་ངང་ལས་འདའ་མི་སྲིད་པའི་ཁྱད་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །༈ དེ་ལྟར་སྐྱོང་ལུགས་དང་གྲོལ་ལུགས་བཤད་པ་དེ་ཐམས་ཅད་རིག་པ་གཅིག་ཏུ་འགགས་བསྡམ་པའང་མུ་ཏིག་ཕྲེང་བ་ལས། །འདི་ནི་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཏེ། །ངོ་བོ་ཉིད་ལས་མ་གཡོས་པའོ། །ཞེས་རྟོག་བྲལ་ཟང་ཐལ་འོད་གསལ་བའི་རིག་ཆ་ཡེ་ཤེས་དེ་ངོས་ཟིན་ནས་ངང་ལས་མི་གཡོ་བ་ལ་གྲོལ་བ་ལྔ་དང་བཞག་ཐབས་བཞི་ཏིང་འཛིན་གསུམ་དང་བཅས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའོ། །ག་གཱས་སོ། །