Nitartha Digital Library
Tibetan
སྡེ་དགེའི་བསྟན་འགྱུར་པོད་དང་པོ།


   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
  expand section
   
   
   
   
   
   
   
   
  expand section
  expand section
བརྒྱ་ལྔ་བཅུ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བསྟོད་པའི་འགྲེལ་བ།  དགའ་བྱེད་སྙན་པ།
   
  expand section
   
   
   
   
   
  expand section
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   


 
previousབརྒྱ་ལྔ་བཅུ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བསྟོད་པའི་འགྲེལ་བ། དགའ་བྱེད་སྙན་པ།next

བརྒྱ་ལྔ་བཅུ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བསྟོད་པའི་འགྲེལ་བ།
དགའ་བྱེད་སྙན་པ།

ལེའུ་དང་པོ་བསྟོད་པ་གླེང་བསླང་བའི་བཤད་པ།


DTG01_Page_231
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

༄། །རྒྱ་གར་སྐད་དུ། ཤ་ཏ་པཉྩ་ཤ་ཏི་ཀ་ནཱ་མ་སྱ་སྟོ་ཏྭ་ཊཱི་ཀ། བོད་སྐད་དུ། བརྒྱ་ལྔ་བཅུ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བསྟོད་པའི་འགྲེལ་པ། །དཀོན་མཆོག་གསུམ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །སྤེལ་མར་བསྟོད་པ་ཕྱོགས་གླང་པོས། །ཟབ་མོ་ཉེ་བར་བཤད་པ་ནི། །བརྒྱ་ནི་ལྔ་བཅུ་པ་ཡི་དོན། །རྨད་བྱུང་དེ་ལས་རྣམ་ཤེས་ནས། །རྒྱལ་བ་ལ་ནི་གུས་པ་ཡི། །དགའ་བྱེད་སྙན་པའི་དགེ་སློང་གིས། །དེ་ཡི་ཕྱོགས་ལ་དད་པ་ཡིས། །རྣམ་པར་དབྱེ་བ་རབ་ཏུ་བྱ། །དེ་ལ་འདིར་བརྒྱ་ལྔ་བཅུ་པའི་བསྟོད་པ་རེ་ཞིག་དང་པོར་གླེང་བསླང་བ་དང༌། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དང༌། སྨན་འདོགས་པའི་སྒོ་ནས་བསྟོད་པ་དང༌། བཅུ་གསུམ་དུ་རབ་ཏུ་བསྟན་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། གླེང་བསླང་བའི་བསྟོད་པ་དང༌། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གི་རྒྱུ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཅིག་ཏུ་བྱས་ནས་


DTG01_Page_232
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྒྱུ་ལ་བསྟོད་པའོ། །འབྲས་བུ་ལ་བསྟོད་པ་ནི་དཔེ་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་དབྱེ་བས་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། དཔེ་མེད་པ་ལ་བསྟོད་པ་དང༌། རྨད་དུ་བྱུང་བ་ལ་བསྟོད་པ་དང༌། སྐུ་ལ་བསྟོད་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །སྨན་འདོགས་པའི་བསྟོད་པ་ནི་སྙིང་རྗེ་ལ་སོགས་པའི་དབྱེ་བས་རྣམ་པ་བརྒྱད་དེ། ཐུགས་རྗེ་ལ་བསྟོད་པ་དང༌། གསུང་ལ་བསྟོད་པ་དང༌། བསྟན་པ་ལ་བསྟོད་པ་དང༌། སྨོན་ལམ་ལ་བསྟོད་པ་དང༌། ལམ་ལ་འཇུག་པ་ལ་བསྟོད་པ་དང༌། དཀའ་བ་མཛད་པ་ལ་བསྟོད་པ་དང༌། མཁས་པར་བསྟོད་པ་དང༌། བུ་ལོན་མེད་པ་ལ་བསྟོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་བསྡུས་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དག་ནི། གླེང་བསླང་བསྟོད་དང་རྒྱུ་ལ་ནི། །རྣམ་དྲུག་འབྲས་བུ་དཔེ་མེད་དང༌། །རྨད་དུ་བྱུང་དང་དེ་བཞིན་སྐུ། །སྨན་འདོགས་རྣམ་བརྒྱད་དེ་ཡང་ནི། །ཐུགས་རྗེ་གསུང་དང་བསྟན་པ་དང༌། །སྨོན་ལམ་དང་ནི་ལམ་འཇུག་དང༌། །དཀའ་མཛད་ཉིད་དང་མཁས་པ་དང༌། །བུ་ལོན་མེད་དང་བཅུ་གསུམ་མོ། །བསྟོད་པ་བཅུ་གསུམ་པོ་དེ་རྣམས་ཀྱི་རེ་རེའི་བཤད་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ནི་ཕྱིས་བཤད་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་གླེང་བསླང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དང་པོར་བརྩམ་པའོ། །གླེང་བསླང་བ་དེར་དོན་གང་དང་གང་གིས་བཤད་པ་ཞེས་བྱ་བ་བསྟན་པ་དང༌། རྒྱུ་ལ་བསྟོད་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གང་གིས་དོན་གང་བཤད་པ་དེ་ཡང་རབ་ཏུ་བཤད་པར་བྱའོ། །རེ་ཞིག་གླེང་བསླང་བའི་བསྟོད་པའི་ཚིག་གི་དོན་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པའི་མཆོད་འོས་ཉིད་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རྒྱུ་ཉིད་དང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཉེས་པ་མ་ལུས་པ་ཟད་པ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང༌། ཡོན་ཏན་མ་ལུས་པ་མི་ཤེས་པས་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཡོན་ཏན་གྱི་ཕྱོགས་གཅིག་ཙམ་གྱིས་བསྟོད་པ་དང་ཕྱག་འཚལ་བའི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཕྱོགས་ཙམ་བཤད་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདིར་ཡང་བསྡུས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ནི། སྟོན་ལ་སྐྱབས་འགྲོ་སོགས་མཆོད་འོས། །ཉེས་པ་མེད་པ་རྗེས་སུ་དཔག །ཡོན་ཏན་མཐའ་ཡས་ཀྱང་ནི་ཆས། །བསྟོད་པ་འདིར་ནི་ཕྱག་འཚལ་ཕྱོགས། །དེ་ལ་གང་ལའང་རྣམ་པར་ཐམས་ཅད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱས་པར་བཤད་པའི་ཕྱིར་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་བརྩམ་


DTG01_Page_233
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

༄། །པར་བྱ་སྟེ། གང་ཞིག་ལ་ནི་ཉེས་པ་ཀུན། །གཏན་ནས་ཡོད་ཡེ་མི་མངའ་ཞིང༌། །གང་ལའང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ། །ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་གནས་གྱུར་པ། །གལ་ཏེ་སེམས་ཤིག་ཡོད་ན་ནི། །དེ་ཉིད་ལ་ནི་སྐྱབས་འགྲོ་ཞིང༌། །དེ་བསྟོད་དེ་ནི་བཀུར་བ་དང༌། །དེ་ཡི་བསྟན་ལ་གནས་པའི་རིགས། །གང་ཞིག་ལ་ནི་ཉེས་པ་ཀུན། །ཞེས་སྨྲོས་པ་ལ། དེ་ཉིད་ལ་ནི་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའི་རིགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་དང་སྦྱར་རོ། །གང་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཐུན་མོང་གི་སྒྲ་ཡིན་ཡང་དོན་གྱིས་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཁོ་ན་ལ་འཇུག་གོ །གང་གི་ཕྱིར་ཉེས་པ་ཐམས་ཅད་ཟད་པ་དང་ཡོན་ཏན་མ་ལུས་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་གཞན་མེད་པ་དེའི་ཕྱིར་འདི་ལྟར་བཤད་དེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་ལ་ཡོན་ཏན་ཀུན། །མངའ་ལ་དེ་ཡང་ཉམས་མི་མངའ། །ཉེས་པ་བག་ཆགས་བཅས་དེ་ཡང༌། །སྐྱོབ་པ་གཅིག་པུ་ལ་མི་མངའ། །ཞེས་བྱའོ། །ཉེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཉེས་པ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་ཉེས་པ་བྱེད་པ་ནི་སྣོད་མ་ཡིན་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བས་ན་ཉེས་པའོ། །མི་མངའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་མངའ་བ་སྟེ། སྐྱོན་དུ་གྱུར་པ་མ་བརྙེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོད་ཡེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤངས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་ངོ་མཚར་བ་གསལ་བར་བྱེད་པའོ། །ཡང་ན་ཚིག་ཁ་བསྐང་བའི་ཕྱིར་ཚིག་གི་ཕྲད་དོ། །གང་ཞིག་ལ་ཉེས་པ་མི་མངའ་བ་དེ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པའི་མཆོད་འོས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དང༌། སློབ་པ་རྣམས་ལ་ཉེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པའི་མཆོད་འོས་སུ་ཐལ་བར་འགྱུར་ཞེས་པས་ན། དེ་བསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འདི་བཤད་དེ། ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མ་ལུས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་ཕྱི་རོལ་གྱི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དེ་རྣམས་ཀྱི་ཉེས་པ་མེད་ན་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་སྲིད་པའི་རྩེ་མོའི་ཉེས་པ་ངེས་པར་མ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་དང༌། སློབ་པ་པོ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་ཇི་ལྟ་བར་སྦྱོར་བས་ཁམས་གསུམ་དང༌། གཉིས་དང་གཅིག་གི་ཐོབ་པའི་བསྒོམ་པས་སྤང་བར་བྱ་བ་རྣམས་མ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགྲ་


DTG01_Page_234
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཅོམ་པ་རྣམས་ལ་ཡང་ཁམས་གསུམ་གྱི་ཉེས་པ་མེད་ན་དེ་རྣམས་ཀྱང་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པའི་མཆོད་འོས་སུ་ཐལ་བར་འགྱུར་ཞེས་པས་ན་བཤད་པ། གཏན་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་ཐམས་ཅད་དུའོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དོན་གང་ཡིན་ཞེ་ན། གལ་ཏེ་དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་ལ་ཡང་ཉེས་པ་ཐམས་ཅད་མེད་མོད་ཀྱི་གཏན་ནས་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཡོངས་སུ་སྤངས་པའི་དུས་སུ་ཡོད་པ་དང༌། དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་མ་སྤངས་པའི་ཆོས་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ལ་ཡང་ཉེས་པ་ཐམས་ཅད་གཏན་ནས་མེད་པས་དེ་ལ་ཡང་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའི་མཆོད་འོས་སུ་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བས་ན་དེ་རྣམས་ལས་ཀྱང་ཁྱད་པར་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་བཤད་པ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་རྣམས་ཀྱིས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་འདོད་ཆགས་པ་ལ་སོགས་པ་སྤངས་པར་མ་གྱུར་ཏེ། དེ་རྣམས་ཀྱིས་བག་ཆགས་མ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་དེ་རྣམས་ཀྱང་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པའི་མཆོད་འོས་མ་ཡིན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཡང་ཉེས་པ་ཐམས་ཅད་ནི་གཏན་ནས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མི་མངའོ། །དེའི་ཕྱིར་ན་ཉེས་པ་མ་ལུས་པ་ཤིན་ཏུ་མི་མངའ་བའི་སླད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཁོ་ན་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པའི་མཆོད་འོས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཤད་དོ། །གང་ཞིག་ལ་ནི་ཉེས་པ་ཀུན་མི་མངའ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཤད་པའི་གོ་རིམས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་ལྟར་གདོན་ན་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་པས་ན། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཕྱིར་ན་གཏན་ནས་དང༌། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གོ་རིམས་སུ་གདོན་པའོ། །ཕྱི་རོལ་གྱི་རི་བོ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་ལ་ཡང་གཏན་ནས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཉེས་པ་མེད་ན་དེ་རྣམས་ལ་ཡང་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པའི་མཆོད་འོས་སུ་ཐལ་བར་འགྱུར་ཞེས་པས་ན། དེ་དག་དགག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། བཤད་པ་ཐམས་ཅད་ནས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ། །ཡང་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་གང་ཞེ་ན། ཉན་ཐོས་དང་ཐུན་


DTG01_Page_235
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

༄། །མོང་དུ་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་དང་སྨོན་ལམ་གྱི་ཡེ་ཤེས་ལ་སོགས་པའོ། །ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ཀྱང་མ་འདྲེས་པ་དང༌། སྟོབས་དང༌། མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱང་ཆུང་ངུ་དང༌། འབྲིང་ལ་སོགས་པའི་དབྱེ་བས་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་ཆེན་པོ་ཉིད་ལ་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བས་ན་བཤད་པ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱད་པར་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཁྱད་པར་འཕགས་པར་བགྱི་བ་ལ། །ཁྱོད་ལ་ཐང་ལྷོད་འགའ་མ་བྱུང༌། །དེ་སླད་ཁྱོད་ཀྱི་ཁྱད་པར་རྣམས། །ཐོག་དྲུང་རིམ་པ་དབྱེར་མ་མཆིས། །ཞེས་པ་གང་འཆད་པར་འགྱུར་བའོ། །གང་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་གྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཁོ་ན་དང་སྦྱར་རོ། །འང་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་ཁྱད་པར་གྱི་རྒྱུ་གསལ་བར་བྱེད་པའོ། །ཉེས་པ་མ་ལུས་པ་ཟད་པར་གྱུར་པ་དང༌། ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་མ་ལུས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དེ་ཉིད་ལ་ནི་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའི་རིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱས་པའོ། །གནས་གྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་གནས་པ་སྟེ། བཞེད་པ་ཙམ་གྱི་ཕྱིར་དང༌། མངོན་དུ་གྱུར་པའི་ནུས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོན་ཏན་ནི་སྔར་བཤད་པ་སྟེ། ཉེས་པའི་གཉེན་པོར་བགྲང་ཞིང་གོམས་པར་བྱས་ན་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བཤད་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ༑ཉེས་པ་མེད་པ་ཙམ་གྱིས་ཡོན་ཏན་མེད་པ་སྐྱབས་མི་ནུས་སོ། །སྐྱབས་ཀྱི་དོན་ནི་སྐྱབས་ཀྱི་དོན་ཞེས་བྱ་སྟེ་གྲུབ་པའི་མཐའོ། །རི་བོ་ལ་སོགས་པ་དེ་རྣམས་ཀྱང་ཡོན་ཏན་མེད་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་ཉེས་པ་མི་མངའ་བ་དང༌། ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའོ། །དེ་བས་ན་དེ་ཉིད་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པའི་མཆོད་འོས་པ་ཡིན་གྱི་རི་བོ་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མང་པོ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་ནི། རོ་བོ་དག་དང་ནགས་ཚལ་དང༌། །སྐྱེད་མོས་ཚལ་དང་ཤིང་དྲུང་དང༌། །མི་རྣམས་འཇིགས་པས་བསྡིགས་པ་ཡི། །སྐྱབས་འགྲོ་འདི་ནི་མཆོག་མ་ཡིན། །སྐྱབས་འགྲོ་འདི་ནི་དམ་པ་མིན། །དེ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བས་ནི། །སྡུག་བསྔལ་ཀུན་ལས་གྲོལ་མི་འགྱུར། །ཞེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པའོ། །གལ་ཏེ་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཡོན་ཏན་གནས་པར་གྱུར་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལས་ཁྱོད་


DTG01_Page_236
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པའི་མཆོད་འོས་པ་ཡིན་ན་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་སྤངས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་བསྟོད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བས་ན། གཏན་ནས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་བཤད་དོ། །དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔར་བཤད་པའི་ཉེས་པ་ཐམས་ཅད་མི་མངའ་བ་དང༌། ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པ་ཡང་ངོ༌། །ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པར་གཟུང་བའོ། །ངེས་པར་གཟུང་བ་གང་ཡིན་པ་ན། སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལྟར་གྱུར་བ་ལས་གཞན་པ་ནི་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྣོད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །སྐྱབས་འགྲོ་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱབས་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱབས་ཀྱི་དོན་ནི་སྐྱབས་ཀྱི་དོན། །ཞེས་སྔར་བཤད་དེ། དེས་ནི་ཡིད་ཀྱི་ལས་ལ་སྤྲོ་བར་བྱེད་དོ། །དེ་བསྟོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་གྱུར་པའི་ཡོན་ཏན་ལ་བསྟོད་པའོ། །འགྲོ་བའི་རིགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་ལ་སྦྱར་རོ། །དེས་ནི་ངག་གི་ལས་ལ་སྤྲོ་བར་བྱེད་དོ། །དེ་ནི་བཀུར་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐལ་མོ་སྦྱར་བ་ལ་སོགས་པས་བསྙེན་བཀུར་བྱ་ཞེས་པར་དགོངས་པས་སོ། །དེས་ནི་ལུས་ཀྱི་ལས་ལ་སྤྲོ་བར་བྱེད་དོ། །དེའི་བསྟན་ལ་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་དག་གིས་ངེས་བཀག་པ་མི་སྤྱད་པ་དང༌། རྗེས་སུ་གནང་བ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་ལྟར་བུས་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བསྟན་པ་ལ་གནས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེས་ནི་སྒྲུབ་པ་ལ་སྤྲོ་བར་བྱེད་དོ། །རིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་པ་ལས་མ་འདས་པ་སྟེ། རིགས་པ་དང་མཐུན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་སེམས་ཤིག་ཡོད་ན་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཉིད་ལ་ཕན་པའི་སེམས་གཟུང་བར་བྱ་སྟེ། གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་ལ་ཕན་པར་སེམས་པས་ན་ཞེས་བྱའོ། །གཞན་དུ་ན་ཕྱུགས་རྣམས་ལ་ཡང་སེམས་ཡོད་དེ། དེ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་ཉེས་པ་དང་ཡོན་ཏན་བརྟག་པའི་ནུས་པ་དམན་པས་བདག་ལ་ཕན་པར་མི་སེམས་པའོ། །དེ་བས་ན་བདག་ལ་ཕན་པར་སེམས་པ་གང་ཡིན་པ་དེས་ནི་ཉེས་པ་ཐམས་ཅད་མི་མངའ་བ་དང༌། ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་བྱ་བ་དང༌། དེའི་བསྟན་པ་


DTG01_Page_237
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

༄། །ལ་གནས་པར་བྱའོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དེ་གཉིས་ཀྱིས་ནི་སྟོན་པ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པའི་མཆོད་འོས་བསྟན་ཏོ། །དགོངས་པ་གང་གིས་སློབ་དཔོན་འདི་ཉིད་ཀྱིས་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པའི་མཆོད་འོས་པ་འདི་ལྟ་བུས་གསལ་བར་བྱས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། འདིར་ཡང་སློབ་དཔོན་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོས་ཞར་ལ་བསྟན་ཏོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པའི་མཆོད་འོས་པ་མི་ཤེས་པས་འདི་སྐད་ཟེར་ཏེ། དེ་རིང་གང་ལ་སྐྱབས་སུ་མཆི། །ཇི་སྲིད་བདག་ལ་སེམས་ཡོད་ན། །གང་གི་བསྟན་ལ་གནས་པ་དང༌། །གང་བསྟོད་གང་ལ་བསྙེན་བཀུར་བགྱི། །ཞེས་བྱ་བ་དེའི་ཕྱིར། གཏན་ནས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ། །ཞེས་བྱ་བ་རྒྱས་པར་སློབ་དཔོན་གྱིས་བཤད་དོ། །འདིར་ཡང་འདི་ལྟར་འཆད་པར་འདོད་པས་གང་གི་ཕྱིར་འཇིགས་པ་དང་བཅས་པའི་འཇིག་རྟེན་པས་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པའི་མཆོད་འོས་པ་ཚོལ་བར་བྱེད་པ་དེ་རྣམས་གང་ལ་འཇིགས་པ་གང་གིས་འདི་ཉིད་སྨྲས་པ་ཞེས་བྱའོ། །འདི་ཉིད་སྤེལ་མའི་སྤེལ་མར་གནས་བརྟན་ཤཱཀྱ་བློས་བཤད་པ་ནི། འབར་ཞིང་ཚ་བའི་འདོད་ཆགས་སོགས། །མེ་ཡིས་ལུས་ནི་བསྲེགས་གྱུར་ཅིང༌། །སྐྱེ་མཆེད་ཀུན་ལ་གནོད་བྱེད་པའི། །དམྱལ་བར་ཡིད་ནི་སྐྲག་གྱུར་པས། །དེ་རིང་གང་ལ་སྐྱབས་སུ་མཆི། །ཞེས་པ་ནི་རྒྱས་པའོ། །བཤད་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་མེས་ཡང་དག་པར་གདུངས་པའི་ལུས་དང་ལྡན་པ་དབང་པོ་ཀུན་ལ་གནོད་པའི་དམྱལ་བ་ལས་ཡིད་སྐྲག་ནས་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པའི་མཆོད་འོས་པ་ཚོལ་བར་བྱེད་པ་དག་གི་དབང་དུ་བྱས་ནས། །གཏན་ནས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱས་པར་བཤད་དོ། །སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པའི་མཆོད་འོས་པ་དེ་དང་འདྲ་བ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། མངོན་སུམ་དུ་མ་བཤད་པ་དེའི་ཕྱིར་འདི་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་ལ་ཡོན་ཏན་ཀུན། །མངའ་ལ་དེ་ཡང་ཉམས་མི་མངའ། །ཉེས་པ་བག་ཆགས་བཅས་དེ་ཡང༌། །སྐྱོབ་པ་གཅིག་པུ་ལ་མི་མངའ། །ཉེས་པ་བག་ཆགས་བཅས་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། བག་ཆགས་དང་བཅས་


DTG01_Page_238
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བར་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བག་ཆགས་བཅས་པ་སྟེ་ཉེས་པའོ། །དེ་ལ་བག་ཆགས་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་ལ་གསུང་རབ་ལ་མཁས་པ་ཁ་ཅིག་ནི་ཇི་ལྟར་མེ་ཏོག་དང་བཅས་པའི་ཏིལ་རྣམས་ཀྱི་དྲི་དང་ལྡན་པའི་མེ་ཏོག་བསལ་ན་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བའི་དྲི་གཞན་འབྱུང་བ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཡང་ན་ཇི་ལྟར་ལུ་གུ་རྒྱུད་དུ་སྤྲེལ་བ་ལས་གྲོལ་བའི་སྐྱེས་བུས་ཡུན་རིང་པོར་གོམས་པའི་དབང་གིས་སྔར་གྱི་འགྲོ་བ་དང་འདྲ་བར་འགྲོ་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཉེས་པ་སྤངས་པར་གྱུར་ན་ཡང་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱི་ཉེས་པ་བུད་ཤིང་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དང༌། འཕགས་པའི་ལམ་གྱི་མེ་མྱུར་བ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སེང་ལྡེང་གི་བུད་ཤིང་གི་དམན་པའི་མེས་བསྲེགས་པའི་སོལ་བ་དང་འདྲ་བ་ཉེས་པ་དང་མཚུངས་པ་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཁྱད་པར་ལུང་དུ་མ་བསྟན་པ་རྒྱུད་ལ་ལྷག་མར་གྱུར་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བག་ཆགས་ཞེས་བྱའོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་དུ་འཕགས་པ་ཤཱ་རིའི་བུའི་ཆགས་པའི་བག་ཆགས་ཐོས་པ་ནི་གང་གི་ཚེ་གནས་བརྟན་མཽད་གལ་གྱི་བུ་ཆེན་པོའི་ཡན་ལག་དང་ཉིང་ལག་བྲམ་ཟེ་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་དབྱིག་པའི་གཙུག་ཕུད་ཅན་གྱིས་དབྱུག་པས་བརྡེགས་ཤིང་བུ་རམ་གྱི་ཤིང་དང་འདྲ་བར་བརྡུངས་པ་དེའི་ཚེ་རྒྱལ་པོ་མ་སྐྱེས་དགྲས་དེ་སྨན་པ་དག་ལ་གཏད་དེ་ཞག་བདུན་གྱིས་འདི་སོས་པར་གྱིས་ཤིག །གཞན་དུ་ན་ཁྱོད་ཀྱི་རྙེད་པ་ཀུན་དུ་དབྲལ་བར་བྱའོ་ཞེས་པ་ན། སློབ་དཔོན་དེ་ཡང་རྒན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཤིན་ཏུ་བརྡེགས་པའི་ཕྱིར་གསོ་བར་མ་ནུས་པ་དེའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་དོགས་པར་གྱུར་ཏོ། །དེའི་ཡང་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་འདོད་པའི་དགོངས་པ་ཤེས་ནས་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་བག་ཆགས་ཀྱི་ལྷག་མ་དང་ལྡན་པ་འཕགས་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་དགེ་སློང་ཁྲི་ཕྲག་བདུན་གྱི་འཁོར་དང་བཅས་པ་སྔ་དྲོ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་སོ། །དེའི་འཆི་བ་བཟོད་མ་ནུས་པས་གནས་བརྟན་མོད་གལ་གྱི་བུ་ཆེན་པོ་དགེ་སློང་སྟོང་ཕྲག་བདུན་ཅུ་རྩ་དྲུག་དང་བཅས་པ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ཞེས་བྱའོ། །ཆུ་བོ་གངྒཱས་ཀྱང་དེའི་ཉིན་ལ་གཙུག་ལག་ཁང་ཁྱེར་བས་ན་གནས་བརྟན་པི་ལིནདའི་བུས་གཟུགས་འཚོང་མ་རེངས་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་ཆུ་བོ་གངྒཱ་ལ་སྨྲས་སོ། །དེ་ནི་ཚེ་


DTG01_Page_239
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

༄། །སྔ་མ་ལ་བྲམ་ཟེ་ཡིན་པས་ན་དེ་ནི་དེའི་ང་རྒྱལ་གྱི་བག་ཆགས་སོ། །དེ་བས་ན་སྐྱེ་བོའི་རྩོད་པས་ཆུ་བོ་གངྒཱ་ལ་དམོད་པ་དོར་རོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་ན་དེ་དང་འདྲ་བའི་བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བས་ན་ཉོན་མོངས་པའི་བུད་ཤིང་དམན་པའི་ཕྱིར་དང༌། འཕགས་པའི་ལམ་གྱི་མེ་ཤིན་ཏུ་རྣོ་བའི་ཕྱིར་མར་དང་ཏིལ་མར་གྱི་རྣོ་བའི་མེས་བསྲེགས་པའི་དངོས་པོ་དང་འདྲ་བའི་སྐྱོན་ནི་མི་མངའ་སྟེ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཡིན་ཞེ་ན། སྐྱོབ་པ་ཞེས་བྱ་བར་བཤད་དོ། །ཇི་ལྟར་བདག་གི་རྒྱུད་ལ་དེ། །བག་ཆགས་ལྷག་མའང་མ་ལུས་པ། །དེ་ལྟར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ། །ཉེས་པ་ཁྱོད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་བཅོམ། །ཞེས་དེ་ལྟར་འཆད་པར་འགྱུར་ཏེ། གང་ཞིག་ལ་ནི་དེ་ལྟ་བུའི་ཉེས་པ་མེད་པ་དང༌། འདི་ལྟ་བུའི་ཡོན་ཏན་མངའ་བ་དེ་ནི་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པའི་མཆོད་འོས་པ་ཐར་པ་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཁས་བླངས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ནི་ཇི་ལྟར་བཤད་པའི་ཉེས་པ་མི་མངའ་བ་དང་ཡོན་ཏན་ཁོ་ན་མངའ་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་བཤད་པའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་ཉེས་པ་གཟུང་ངོ༌། །ཉེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ནི་བཤད་ཟིན་ཏེ། མི་མངའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་ངོ༌། །གཅིག་པུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པར་འཛིན་པའོ། །གཅིག་ཁོ་ན་ཡིན་གྱི་གཉིས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གཅིག་གང་ཞེ་ན། བཤད་པ། སྐྱོབ་པའི་དབང་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་གཅིག་པུ་ཆོས་རྣམས་ལ་སྐྱོབ་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། སྐྱོབ་པ་གཞན་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བས་ན་དེ་ལྟར་གསུངས་པའོ། །ཡང་ན་ཏ་སྤྲི་ཁམས་ནི་སྐྱོང་བའི་དོན་ཏེ་ངེས་པར་ཎི་ནིའི་རྐྱེན་ཅན་ནོ། །དེས་ན་གདུལ་བྱའི་དུས་འདས་ནས་ངེས་པར་སྐྱོབ་པར་བྱེད་པས་ན། སྐྱོབ་པ་ཞེས་བཤད་དོ། །ཆུ་སྲིན་གྱི་གཞི་རྒྱ་མཚོས་ཀྱང༌། །དུས་ནི་ཤིན་ཏུ་འདའ་བྱེད་ལ། །གདུལ་བྱའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ནི། །དུས་ལས་སངས་རྒྱས་འདའ་མི་མཛད། །ཅེས་དེ་བཞིན་དུ་གསུངས་པའོ། །ཀུན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོན་ཏན་དང་སྦྱར་རོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་ཅིང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པར་གྱུར་པས་ན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ནི་ཡོན་ཏན་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཁྱད་པར་རོ། །ཡང་ན་ཐམས་


DTG01_Page_240
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཅད་མཁྱེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དྲུག་པའི་མཐའ་ཅན་ཏེ་སྐྱོབ་པ་དང་སྦྱར་རོ། །དེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོན་ཏན་ནོ། །ཉམས་མི་མངའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་འགྱུར་བའི་ངང་ཚུལ་ཅན་ནོ། །དེས་ནི་སྟོན་པའི་ཆོས་ཉིད་མི་ཉམས་པ་བསྟན་ཏོ། །ཡང་ན་ཉམས་པ་མི་མངའ་བ་ནི་ཉེས་པ་མི་མངའ་བ་སྐྱོབ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་ཡོན་ཏན་ལ་བསྟོད་པ་བརྗོད་པས་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཁོ་ན་ལ་བསྟོད་པ་དང་སྦྱར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ན་ཉེས་པ་བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་མ་ལུས་པ་སྤངས་པ་དང༌། ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་མངའ་བ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་ལ་སོགས་པའི་མཆོད་འོས་པའི་རྒྱུ་བཤད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཉེས་པ་བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་ཡང་མི་མངའ་བ་ཞེས་ཇི་ལྟར་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཞེ་ན་བཤད་པ། འདིར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྐུ་དང་ནི། །གསུང་དང་ཐུགས་ཀྱི་ཕྲིན་ལས་ལ། །ཞེ་འགྲས་གྱུར་པ་གང་གིས་ཀྱང༌། །ཆོས་དང་ལྡན་པར་གླགས་མི་རྙེད། །ཞེ་འགྲས་གྱུར་པས་མི་རྙེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱས་པའོ། །མི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགག་པ་བཤད་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ལ་གླགས་མི་རྙེད་ཅེས་བྱ་བ་དང་འདིར་སྦྱར་རོ། །ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ལའོ། །གང་དུ་མི་རྙེད་ཅེ་ན་བཤད་པ། །སྐུ་དང་གསུང་དང་ཐུགས་ཀྱི་ཕྲིན་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐུ་དང་གསུང་དང་ཐུགས་ཞེས་བྱ་སྟེ། སྐུ་གསུང་ཐུགས་སོ། །ཕྲིན་ལས་ཀྱི་སྒྲ་ནི་རེ་རེ་དང་སྦྱར་རོ། །གང་གིས་མི་རྙེད་ཅེ་ན་བཤད་པ། ཞེས་འགྲས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱས་པའོ། །རྟོག་པ་ཆུང་བ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་སྐྱོན་ཚོལ་བ་ལ་གཞོལ་བས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཆར་དུས་ཀྱི་ཟླ་བ་བཞིའི་བར་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཐད་དུ་འདུག་པ་ཕྱི་མའི་མིས་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚང་བཙལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཚུལ་བཞིན་མ་ཡིན་པ་རྣམས་དཔྱད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ཉེས་པ་ཙམ་ཡང་མ་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོའི་དོན་ཏོ། །འོ་ན་མཛེས་མ་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ལ་བརྟེན་པས་མུ་སྟེགས་པ་གཞན་གྱིས་གླགས་རྙེད་དོ་ཞེས་བྱ་བས་ན། བཤད་པ། ཆོས་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྒྲ་ནི་བདེན་པ་ལ་འཇུག་པའོ། །


DTG01_Page_241
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

༄། །ངེས་ན་བཤད་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། བདེན་པ་དང་བཅས་པར་འཇུག་པ་གང་ཡིན་པ་དེས་ནི་གླགས་མི་རྙེད་དོ། །གང་གིས་བདེན་པ་སྤངས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་སྨོད་པར་བྱེད་པ་དེ་ལ་དགག་པ་ལྟ་སྨོས་ཅི་དགོས། དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བལྟམས་པས་མུ་སྟེགས་པ་དེ་རྣམས་རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་མ་རྙེད་པས་མཛེས་མ་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་རང་གིས་བསད་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་མི་བསྔགས་པའི་གཏམ་བསྒྲགས་པ་ནི་དགེ་སྦྱོང་གཽ་ཏ་མས་འདི་ནི་བསྙེན་བཀུར་བྱེད་དུ་བཅུག་ནས་བསད་དོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ནས་མུ་སྟེགས་པ་ཁ་ཅིག་རྙེད་པ་དང་བཀུར་སྟི་རྙེད་པས་འཐབ་ཀྲོལ་མཁན་གྱི་མུ་སྟེགས་པ་གཞན་ལ་སྨྲས་པ། མཛེས་མ་ཁྱེད་ཅག་རང་གིས་བསད་ན་དགེ་སྦྱོང་གཽ་ཏ་མ་ལ་སྨོད་དམ་ཞེས་པ་རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་གྱིས་ཐོས་ནས་ཡུལ་ནས་བསྐྲད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཙི་ཙ་དཀའ་ཐུབ་མའི་མི་བསྔགས་པའི་དཔེ་བརྗོད་པར་བྱའོ། །རྙེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཐོབ་པའོ། །གང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞེ་འགྲས་པ་དང་སྦྱར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་མཆོད་པའི་ཚིག་གོ །གླགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱོན་ཚོལ་བ་དང༌། ཉེས་པ་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གལ་ཏེ་ཉེས་པ་ཡོད་ན་དེ་ལས་བྱུང་བའི་སྐུ་དང་གསུང་དང་ཐུགས་ཀྱི་ཕྲིན་ལས་ཀྱི་ཚུལ་དང་མི་མཐུན་པའི་སྤྱོད་པ་ཚོལ་ན་སུ་ཞིག་གིས་རྙེད་པར་འགྱུར་བ་སྟེ། དེ་བས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཉེས་པ་མི་མངའོ། །དེ་ལྟ་བུས་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཉེས་པ་ཟད་པའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་བསྟན་ནས། བསྟོད་པ་བྱ་བའི་དགོས་པ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། འཁོར་བ་ཐོག་མ་མེད་པར་ལྕེ་གཅོད་པ་དང༌། ངན་སོང་དུ་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་དང་བཅས་པ་བདག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བསྟོད་པ་མ་བྱས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བདག་བསླུས་པ་ཡིན་ནོ། །རྒྱ་མཚོར་གཉའ་ཤིང་བུ་ག་རུ། །ཞེས་བྱ་བའི་རྒྱ་ཆེ་བས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། རྒྱ་མཚོར་གཉའ་ཤིང་བུ་ག་རུ། །རུས་སྦལ་མགྲིན་པ་ཚུད་པ་ལྟར། །དམ་ཆོས་དགའ་སྟོན་ཆེར་བཅས་པའི། །མི་ཉིད་བདག་གིས་ཐོབ་ནས་ནི། །མི་རྟག་ཉིད་དང་རྗེས་འབྲེལ་ཞིང༌། །ལས་ཀྱི་གླགས་ལ་དོགས་བཅས་པ། །བདག་


DTG01_Page_242
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གི་ལྕེ་འདི་ཉིད་ཀྱིས་གོ །སྙིང་པོ་ཅི་ཕྱིར་བླང་མི་བྱ། །བདག་གིས་ཞེས་བྱ་བས་ནི་བདག་ཉིད་བསྟན་ཏོ། །ཐོབ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོབ་པའོ། །མི་ཉིད་ནི་སྐྱེ་བའོ། །དམ་ཆོས་དགའ་སྟོན་ཆེར་བཅས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་རོ། །དམ་པའི་ཆོས་ནི་དམ་པའི་ཆོས་སོ། །ཡང་ན་མཛེས་པའི་ཆོས་ནི་དམ་པའི་ཆོས་སོ། །གལ་ཏེ་ཆོས་ཀྱི་སྒྲ་འདི་ནི་གསུང་རབ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་སོགས་པ་མང་པོ་ལ་འཇུག་པ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གསུང་རབ་བརྗོད་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་མདོ་ལས་ཆོས་བསྟན་པ་ཡང་ཉེ་བར་ཞི་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པའོ། །ཆེན་པོ་ཡང་ཡིན་ལ་དགའ་སྟོན་ཡང་ཡིན་པས་ན་དགའ་སྟོན་ཆེན་པོ་སྟེ། མངོན་པར་མཐོ་བ་དང་ངེས་པར་ལེགས་པ་དག་གི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དམ་ཆོས་དགའ་སྟོན་ཆེན་པོ་དང་འདྲ་བ་ནི་དགའ་སྟོན་ཆེན་པོའོ། །དམ་ཆོས་དགའ་སྟོན་ཆེན་པོ་དང་བཅས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དམ་ཆོས་དགའ་སྟོན་ཆེན་པོ་དང་བཅས་པ་སྟེ་མི་ཉིད་ཐོབ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ། །རྒྱ་མཚོ་ནི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའོ། །དེ་ལ་གཉའ་ཤིང་ནི་ཐོད་འཛིན་པའི་ཡོ་བྱད་དོ། །དེའི་བུ་ག་ནི་བུ་གའོ། །དེ་ལ་རུས་སྦལ་གྱི་མགྲིན་པ་ནི་དེ་རུ་ཚུད་པའོ། །རྒྱ་མཚོར་གཉའ་ཤིང་བུ་ག་རུ། །རུས་སྦལ་མགྲིན་པ་ཚུད་པ་ལྟར་ནི་མི་ཉིད་དཔེ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་རྒྱ་མཚོར་གཉའ་ཤིང་བུ་ག་རུ་རུས་སྦལ་མགྲིན་པ་ཚུད་པ་དང་འདྲ་བའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། དགེ་སློང་དག་འདིར་ས་ཆེན་པོ་ཆུ་བོ་གཅིག་དང༌། རྒྱ་མཚོ་གཅིག་ཏུ་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱ་ཆེ་བས་གླེང་གཞི་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པའི་མདོ་སྡེའོ། །དེ་ལ་ཡན་ལག་གི་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོར་ཞུགས་པ་རླུང་གིས་ཕན་ཚུན་ཤིན་ཏུ་གཡོ་བ་བུ་ག་གཅིག་དང་ལྡན་པའི་གཉའ་ཤིང་གི་བུ་གར་ལོ་བརྒྱ་འདས་ནས་ལན་ཅིག་ལྡང་བའི་རུས་སྦལ་གྱི་མགྲིན་པ་བྱ་རོག་དང་ཤིང་ཏ་ལའི་འབྲས་བུའི་རིགས་པས་དཀའ་བས་འཇུག་པ་དེ་བཞིན་དུ་ངན་སོང་གི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོར་ལྷུང་བའི་སྲོག་ཆགས་མི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱི་ལམ་ཆེན་པོའི་རླུང་གིས་བདས་པས་མིའི་འགྲོ་བ་ལ་འཇུག་པ་རྙེད་པ་དཀའ་བ་ཞེས་བྱའོ། །


DTG01_Page_243
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

༄། །དེ་བས་ན་མི་ཉིད་རྙེད་པར་དཀའ་བ་ཐོབ་ནས་ཅི་ཞིག་བྱ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། མི་རྟག་ཉིད་དང་རྗེས་འབྲེལ་ཞིང༌། །ཞེས་སྨོས་པ་ལ། མི་རྟག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་པའི་རྒྱུའོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་འཇིག་པ་ཁོ་ན་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་དང་འབྲེལ་བ་ནི་རྟག་ཏུ་མི་རྟག་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་སྟེ། འདུས་བྱས་པ་རྣམས་སྐད་ཅིག་མས་འཇིག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བདག་གི་ལྕེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་བདེ་བའི་སྐལ་པ་དང་བཅས་པའི་མི་རྟག་པ་ཉིད་བསྟན་ནས། འཚོ་བ་ཉིད་ཀྱི་བདག་གི་ལྕེའི་ཉེ་བར་འཚོ་བ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ལས་ཀྱི་གླགས་ལ་དོགས་བཅས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ལས་བྱེད་པའི་མི་རྣམས་གང་ཡིན་པ་དེ་རྣམས་ལས་དགེ་བའི་ལས་ལས་བྱུང་བ་ནི་མི་ཉིད་དོ། །དགེ་བའི་ལས་དེ་རྣམས་ཀྱི་མི་དགེ་བའི་ལས་རྣམས་ནི་གླགས་སོ། །དེ་དང་དོགས་པ་ནི་སོམ་ཉི་དང་བཅས་པ་སྟེ། འཚོ་བ་ཉིད་ཀྱི་ལྕེ་གཅོད་པ་དང༌། ནད་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྙིང་པོ་བླང་བ་ནི་བླང་བའོ། །ལྕེའི་སྙིང་པོ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡོན་ཏན་ལ་ཡང་དག་པར་བསྟོད་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཡང་བཤད་པ། དམ་ཆོས་ཚིག་གི་སྙིང་པོ་སྟེ། དེ་ལས་གཞན་པ་བྱ་རོག་སྒྲ། །ཞེས་བྱའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་སྲིད་པ་ལའོ། །ཡང་ན་ཅིའི་ཕྱིར་ནི་རྣམ་པ་གང་གིས་མི་བྱ་བ་ཁོ་ན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་རྒྱུད་ལ་ཡོད་པའོ། །ལྕེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་སྟེ། རྒྱུ་ལ་འབྲས་བུ་ཉེ་བར་བཏགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྕེ་ཁོ་ན་ལ་ཚིག་ཅེས་བཤད་དོ། །བསྟོད་པ་བརྗོད་པའི་སྙིང་པོ་བླང་བའི་དགོས་པ་བཤད་ནས། གཞན་གྱི་ཚིག་གི་གླགས་སློབ་དཔོན་གྱིས་རྟོགས་པ་སྟེ། ཡོན་ཏན་གྱི་མཐའ་ཤེས་པས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་བསྟོད་པའི་མཆོད་འོས་ཡིན་གྱི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཆེ་བའི་ཡོན་ཏན་གྱི་མཐའ་མི་ཤེས་པས་ཅིའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བསྟོད་པ་ལ་རྩོལ་ཞེ་ན། བཤད་པ། དེ་ལྟར་ཐུབ་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི། །ཡུལ་ལྟ་གྲངས་མེད་ཤེས་མོད་ཀྱི། །རང་གི་དོན་ལ་གུས་པ་ཡིས། །དེ་ཡི་ཕྱོགས་གཅིག་བསྒྲིམས་ཏེ་བརྗོད། །དེ་ལྟར་ཡུལ་གྲངས་མེད་པ་ཞེས་སྨོས་པ་ལ། དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་སྐད་


DTG01_Page_244
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །མི་ཉིད་རྙེད་དཀའ་བ་སངས་རྒྱས་བསྐྱེད་པས་བརྒྱན་པ་ཐོབ་ནས་ལྕེའི་སྙིང་པོ་ཅིའི་ཕྱིར་བླང་བར་མི་བྱ་ཞེས་རབ་ཏུ་དཔྱད་ནས་ཞེས་དགོངས་པའོ། །ཡང་ན་དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་འདི་ནི་རྒྱུ་ལ་འཇུག་པའོ། །དཔེར་ན་འདི་ལྟར་ཆར་འབབ་པ་དང་རྒྱུག་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བས་ན་འདིར་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་མཐའ་མི་ཤེས་པས་བསྟོད་པ་མི་བྱེད་ན་འཕགས་པ་ཤཱ་རིའི་བུ་ཡང་ཤེས་རབ་ཅན་གྱི་གཙོ་བོར་གྱུར་པས་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བསྟོད་པ་བྱེད་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱུ་དེ་ལས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡུལ་ལྟ་གྲངས་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ། གྲངས་ནི་ཡོངས་སུ་བཅད་པར་མི་ནུས་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་བགྲང་མི་ནུས་ཏེ། དེའི་ཡུལ་ནི་རང་སངས་རྒྱས་དང་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོན་ཏན་ཤེས་མོད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་ནས་ཀྱང་ངོ༌། །དུས་གང་གི་ཚེ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཐུགས་བསྐྱེད་པར་མཛད་པའི་དུས་དེའི་ཚེ་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཐུགས་སེམས་ཀྱིས་མི་ཤེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུང་ངོ༌། །ཡུལ་གྲངས་མེད་པ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་ཡུལ་གྲངས་མེད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཀུན་དུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་བདག་གིས་བསྟོད་པར་མི་ནུས་སོ། །ཡོན་ཏན་གྲངས་མེད་ཤེས་མོད་ཀྱི། །ཞེས་བྱ་བ་དེའི་དོན་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེ་ཡི་ཕྱོགས་གཅིག་བསྒྲིམས་ཏེ་བརྗོད། །ཅེས་སྨོས་པ་ལ། ཡོན་ཏན་དེ་རྣམས་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་ནི་ཆ་སྟེ། དེའི་བསྒྲིམས་པ་ནི་བསྟོད་པ་བྱ་བའི་ཕྱིར་བརྩོན་པར་བྱ་བའོ། །དེ་ལྟ་བུས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཅུང་ཟད་ཕན་པར་འགྱུར་རམ་ཞེས་པ་ལ་བཤད་པ། རང་གི་དོན་ལ་གུས་པ་ནི་རང་དོན་ལ་བརྩོན་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བསྟོད་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་བསྟོད་པ་དང་སྨད་པ་དག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང་ཁོང་ཁྲོ་བར་མི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཚིགས་སུ་བཅས་པ་གསུམ་པོ་འདིས་ཡོན་ཏན་གྱི་མཐའ་མི་ཤེས་པས་ཀྱང་ཆ་ཙམ་གྱིས་རང་གི་དོན་ལ་རྩོལ་བས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བསྟོད་པ་བརྩམས་སོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་སྟོན་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་བ་སྔོན་དུ་


DTG01_Page_245
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

༄། །འགྲོ་བའི་བསྟོད་པ་ལ་འཇུག་པ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཡོན་ཏན་གྲངས་དག་དང༌། །མཐུ་ལ་ཐུག་པ་མ་མཆིས་ལ། །རྨད་བྱུང་ཕྲིན་ལས་དཔག་མེད་ཅན། །རང་བྱུང་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱས་པའོ། །རང་བྱུང་ནི་གཞན་གྱིས་མ་བསྟན་པར་ཤེས་བྱ་མ་ལུས་པ་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་བྱུང་ངོ༌། །རང་བྱུང་དེ་ལ་ཕྱག་བྱ་བ་ནི་ཕྱག་འཚལ་བ་ཞེས་བྱའོ། །འཚལ་བ་ནི་འཚལ་ལོ་བའོ། །རྨད་བྱུང་ཕྲིན་ལས་དཔག་མེད་ཅན། །ཞེས་སྨོས་པ་ལ། དཔག་མེད་ནི་ཚད་མེད་པ་དང༌། ཤིན་ཏུ་དཀོན་པ་དང༌། ངོ་མཚར་བ་སྟེ། ཕྲིན་ལས་ནི་སྐུ་དང་གསུང་དང་ཐུགས་ཀྱི་ཕྲིན་ལས་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་རྨད་བྱུང་ཕྲིན་ལས་དཔག་མེད་ཅན་དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ། །རྒྱུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལ་བསྟོད་པ་བསྟན་པ་ནི་ཕྲིན་ལས་རྒྱུར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །འབྲས་བུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལ་ཡང་བསྟོད་པ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། གང་གི་ཡོན་ཏན་གྲངས་དག་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ། །དོན་གྱི་དབང་གིས་བྱེད་པའི་ཚིག་ཡོངས་སུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བས་ན་ཁྱོད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་བཞི་པའི་མཐའ་ཅན་འདིར་དྲུག་པའི་མཐའ་ཅན་དུ་འགྱུར་ཏེ། གང་གི་ཁྱོད་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གྲངས་ནི་གཅིག་ལ་སོགས་པའོ། །མཐུ་ནི་གདུལ་བྱའི་བྱ་བ་ལ་ནུས་པའོ། །གྲངས་དང་མཐུ་དེ་དག་གི་ཡོན་ཏན་ནི་སྟོབས་དང་མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་ཐུག་པ་ནི་ངེས་པར་གཟུང་བ་མ་མཆིས་པ་དང་སྦྱར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཐུག་པ་མ་མཆིས་པ་དེའི་ཕྱིར། འདི་སྙེད་བགྱི་བའི་མཐའ་མེད་ན། །ཞེས་བྱ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཤད་པ། འདི་སྙེད་བགྱི་བའི་མཐའ་མེད་ན། །འདི་ལྟ་ལགས་ཞེས་ཅི་ཞིག་སྨོས། །ཁྱོད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་སླད་དུ་བདག །བསོད་ནམས་སྙམ་ནས་སྤྱི་བརྟོལ་སྐྱེས། །འདི་སྙེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཚད་འདི་དང་ལྡན་པ་སྟེ། བརྒྱའམ་སྟོང་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུའི་མཐའ་ནི་ཡོངས་སུ་ཆད་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཏེ་མི་མངའ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟ་བུས་ནི་འབྲས་བུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །མཐུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་པ་བཤད་པ་ནི་འདི་ལྟ་ལགས་


DTG01_Page_246
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་ཅི་ཞིག་སྨོས་ཞེས་སྨོས་པ་ལ། འདི་ལྟ་བུ་ནི་འདི་ལྟ་བུའི་མཐུ་དང་ལྡན་པ་ཁྱོད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཅི་ཞིག་ནི་ཚིག་གི་སྐབས་ཁོ་ན་ཅི་ཞིག་སྨོས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་དགོངས་པའོ། །ཁྱོད་ནི་ཇི་ལྟར་བསྟོད་པ་ལ་བརྩོན་ཞེས་པ་ལ་བཤད་པ། བསོད་ནམས་སྙམ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསོད་ནམས་ཀྱི་རྒྱུ་ཁོ་ན་ཡིན་པས་ན་བསོད་ནམས་སོ། །ཡང་ན་ཡོན་ཏན་དག་མཛད་པས་ན་བསོད་ནམས་ཏེ་སྡིག་པ་འཇོམས་པ་ཞེས་བཤད་དོ། །སྙམ་གྱི་སྒྲ་ནི་ངེས་པར་གཟུང་བ་ལའོ། །ཡང་གི་སྒྲ་ནི་དོན་གཞན་བརྗོད་པར་འདོད་པ་ལའོ་། བཤད་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། ཁྱོད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ལ་གྲངས་དང་མཐུ་དག་གིས་ཐུག་པ་མ་མཆིས་མོད་ཀྱི། འོན་ཀྱང་ཁྱོད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ནི་བསོད་ནམས་ཡིན་ཞེས་བདག་ངེས་པ་སྐྱེས་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་ཡོན་ཏན་གྱི་སླད་དུ་ནི་ཁྱོད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ལ་བརྟེན་པས་སོ། །བདག་སྤྱི་བརྟོལ་སྐྱེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་མ་འཚལ་ན་ཡང་བདག་ཅག་རྣམས་ལ་སྤྱི་བརྟོལ་ཡོད་དེ། རང་གི་དོན་ལ་གུས་པས་ཡོན་ཏན་གྱི་ཕྱོགས་གཅིག་ལ་བསྟོད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་པོ་འདིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལ་བསྟོད་པ་རབ་ཏུ་བརྩམས་སོ་ཞེས་བཤད་དོ། །བསྟོད་པ་གླེང་བསླང་བའི་བཤད་པ་སྟེ་ལེའུ་དང་པོའོ།། །།

ལེའུ་གཉིས་པ་རྒྱུ་ལ་བསྟོད་པའི་བཤད་པ།


DTG01_Page_246
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

༄། །ཇི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྨད་དུ་བྱུང་བའི་ཕྲིན་ལས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཐུགས་བསྐྱེད་པར་མཛད་པ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། སྤྱོད་དམ་མི་སྤྱོད་སྙམ་པ་ཡི། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་རྣམ་སྤངས་ནས། །འགྲོ་བ་འདི་ནི་ཉམ་ཐག་ཅེས། །ཁྱོད་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཞལ་གྱིས་བཞེས། །སྤྱོད་པ་ནི་སྤྱོད་པ་མཛད་པ་དང༌། མི་སྤྱོད་པ་ནི་སྤྱོད་པ་མི་མཛད་པའོ། །དམ་གྱི་སྒྲ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྙམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་སྤང་བ་ཐུགས་ཀྱིས་མ་མཛད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པའོ། །བདག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བདག་ཉིད་དོ། །མ་ཞུས་པ་ཉིད་ནི་ཐུགས་རྗེའི་གཞན་དབང་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགོངས་པའོ། །ཞལ་གྱིས་བཞེས་པ་ནི་འགྲོ་བ་ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །ཡོངས་སུ་བསྐྱབ་པའི་ཕྱིར་ཞེས་ཞལ་གྱིས་བཞེས་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཐུགས་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་དགོངས་པའོ། །


DTG01_Page_247
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེ་བཞིན་དུ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔར་གྱུར་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ལམ་མི་མཁྱེན་ན་འགྲོ་བ་འཁོར་བ་ལས་བསྐྱབ་པར་མི་སྤྱོད་དོ་ཞེས་བྱ་བས་ན། སློང་བ་རྣམས་ལ་ལུས་ལ་སོགས་པ་བྱིན་ནས་སྨོན་པ་ཞེས་ཏེ། གཏོང་བ་དང་ཤིན་ཏུ་གཏོང་བ་འདིས་མ་འོངས་པའི་འཇིག་རྟེན་འདྲེན་པ་མེད་པ་ལས་སངས་རྒྱས་སུ་གྱུར་ནས་སེམས་ཅན་མ་རྒལ་བ་རྣམས་བསྒྲལ་བར་བྱ་བ་དང༌། མ་གྲོལ་བ་རྣམས་དགྲོལ་བར་བྱ་བ་དང༌། དབུགས་མ་ཕྱུང་བ་རྣམས་དབུགས་དབྱུང་བར་བྱ་བ་དང༌། ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་མ་འདས་པ་རྣམས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་བཟླ་བར་བྱ་བའོ་ཞེས་པ་ནི་ལུང་ངོ༌། །ཁྱོད་ཅེས་པ་ནི་ཁྱོད་ཀྱིས་སོ། །དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤངས་ནས་ཅིའི་ཕྱིར་ཞལ་གྱིས་བཞེས་ཤེ་ན། གང་གི་ཕྱིར། འགྲོ་བ་འདི་ནི་ཉམ་ཐག་ཅེས་སྨོས་པ་ལ། གང་ལ་ཉམ་ཐག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཉམ་ཐག་པ་སྐྱོབ་པས་ན་མཆོད་འོས་པ་སྟེ། གཟིར་བར་སྨྲ་བའི་གནས་སོ། །དེ་བས་ན་བཤད་པ་འདི་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ལ་སྐྱབས་མེད་པའི་འགྲོ་བ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དང་ཐུགས་རྗེ་མཛད་པ་དེའི་ཕྱིར་སྤྱོད་པ་དང་མི་སྤྱོད་སྙམ་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྤངས་ནས། འགྲོ་བ་བསྐྱབ་པའི་ཕྱིར་ཞལ་གྱིས་བཞེས་སོ། །འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེ་བར་བསྟན་པ་ལའོ། །འགྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་ནོ། །དེ་བས་ན། ཁྱོད་ནི་མ་བཅོལ་ལེགས་མཛད་པ། །ཞེས་བྱ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ། ཁྱོད་ནི་མ་བཅོལ་ལེགས་མཛད་པ། །ཁྱོད་ནི་རྒྱུ་མེད་བཞིན་དུ་བྱམས། །ཁྱོད་ནི་མ་འདྲིས་མཛའ་བཤེས་ཏེ། །འབྲེལ་བ་མེད་པའི་གཉེན་འདུན་ལགས། །མ་བཅོལ་བ་ནི་མ་ཞུས་པའོ། །ལེགས་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་ངང་ཚུལ་ལོ། །སྙིང་རྗེ་དང་བྲལ་བའི་འཇིག་རྟེན་པ་སྡུག་བསྔལ་ལས་བསྐྱབ་པས་ལེགས་པའི་ངོ་བོ་ཞུས་པས་ཀྱང་བྱེད་དམ་མི་བྱེད་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་མ་ཞུས་ཕར་ཡང་གོང་དུ་བཤད་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཕྱེད་ཀྱིས་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་བཤད་དོ། །ཁྱོད་ནི་ཞེས་བྱ་བས་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་བཤད་དོ། །རང་གི་བདེ་བའི་དོན་དུ་ཁ་ཅིག་ཁ་ཅིག་ཏུ་བྱམས་པ་ནི་བརྩེ་བ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ། །ཁྱོད་ཀྱང་ཉིད་ཀྱི་བདེ་བའི་རྒྱུ་གཞན་ལ་མི་ལྟོས་པར་ཐུགས་རྗེ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ན་རྒྱུ་


DTG01_Page_248
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

༄། །མེད་བཞིན་དུ་བྱམས་པའོ། །དྲི་ནི་སླར་ཡང་འབྲེལ་པའི་དབང་གིས་བྱམས་པའོ། །འདྲིས་པ་མེད་པ་ནི་མ་འདྲིས་པའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་མཛའ་བཤེས་ནི་བཤེས་ཏེ་མ་འདྲིས་མཛའ་བཤེས་སོ། །ཐུགས་རྗེ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ན་མ་འདྲིས་པ་རྣམས་ལ་ཡང་འདྲིས་པ་བཞིན་པས་ན་བཤེས་སོ། །འབྲེལ་པ་ནི་གཉེན་འདུན་ཏེ་ཕ་དང་མའི་རིགས་དང་འབྲེལ་པའོ། །དེ་ཉིད་འཇིག་རྟེན་པའི་གཉེན་འདུན་ཞེས་བཤད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱང་ཐུགས་རྗེ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་འབྲེལ་པ་མེད་པའི་གཉེན་འདུན་ལགས་ཏེ། རིགས་ཀྱི་འབྲེལ་པ་མེད་ན་ཡང་གཉེན་འདུན་ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཀྱིས་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཐུགས་རྗེ་སྔོན་དུ་སོང་བའི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཐུགས་བསྐྱེད་པས་སེམས་ཅན་རྗེས་སུ་བཟུང་བ་བཤད་དོ། །རྒྱུ་ནི་དབྱེ་བ་དྲུག་ཅེས་བྱ་བ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་ཏུ་བསྟན་ཏེ། དེ་རྣམས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བསྟོད་པའི་ཕྱིར་མ་བཅོལ་བར་ལེགས་པར་མཛད་པ་དང་རྒྱུ་མེད་བཞིན་དུ་བྱམས་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་ནི་བཤད་དོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཐུགས་རངས་པ་དང་སྤུ་ཟིང་ཞེས་བྱེད་པ་དང་བཅས་པ་དེའི་ཕྱིར། །ཉིད་ཀྱི་ཤ་ཡང་སྩོལ་མཛད་ན། །ཞེས་པ་ནི་རྒྱས་པའོ། །ཉིད་ཀྱི་ཤ་ཡང་སྩོལ་མཛད་ན། །དངོས་པོ་གཞན་ལྟ་སྨོས་ཅི་འཚལ། །ལེགས་མཛད་ཁྱོད་ཀྱིས་སྲོག་ཀྱང་ནི། །སློང་བའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ལ་བཏང༌། །དེ་ལྟར་བྱམས་པའི་སྟོབས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔར་གྱུར་པའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཨུཏྤལ་སྔོན་པོ་དང་འདྲ་བ་ཤིན་ཏུ་རྣོ་བའི་རལ་གྲིས་རང་གི་ཤ་བཅད་ཅིང་བཅད་ཅིང་གནོད་སྦྱིན་རྣམས་ལ་བཟའ་བའི་ཕྱིར་བཏང་ངོ༌། །ནོར་བུ་གཙུག་ཅན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔར་གྱུར་པས་ཀྱང་སྲིན་པོ་རྣམས་ལ་བཏང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟོགས་པ་བརྗོད་པའོ། །དངོས་པོ་གཞན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ནོར་བུ་དང་གསེར་དང་དངུལ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སོ། །སྨོས་ཅི་འཚལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་སྨོས་ཅི་འཚལ་ཏེ། དོན་གྱིས་གོ་བས་དངོས་པོ་གཞན་གྱི་སྦྱིན་པ་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་དགོངས་པའོ། །དེ་ལྟར་རང་གི་ཤ་ཁོ་ན་བཏང་བ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཞེས་བཤད་པ། སྲོག་ཀྱང་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱས་པའོ། །སྲོག་ནི་སྲོག་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་


DTG01_Page_249
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ངོ༌། །བཏང་ཞེས་བྱ་བ་ན་མཆོད་པར་གྱུར་པའོ། །སློང་བའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ནི་རྙེད་པ་འདོད་པས་འོངས་པའོ། །དཔེར་ན་རི་བོང་དུ་གྱུར་པའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སློང་མོ་པའི་གཟུགས་ཅན་གཅོ་བའི་བསམ་པ་དང་ལྡན་པའི་བརྒྱ་བྱིན་འོངས་པ་དེས་ཡོངས་སུ་ལོངས་སྤྱོད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་མེའི་ཕུང་པོ་ལ་བཞག་ནས་ཞེས་པ་ནི་སྐྱེས་རབས་སོ། །ཁྱོད་ནི་མ་བཅོལ་ལེགས་མཛད་པ། །ཞེས་བཤད་པ་དེ་ཉིད་ལ་བརྟེན་ནས་ལེགས་མཛད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བོད་པའོ། །དེ་ལྟར་སྲོག་ཆགས་རྣམས་ཀྱི་ལོངས་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་སྦྱིན་པ་བཤད་ནས། ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་པའི་སྦྱིན་པ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ཉིད་ཀྱི་སྐུ་དང་སྲོག་དག་གིས། །ལུས་ཅན་གཤེད་མས་ཟིན་རྣམས་ཀྱི། །ལུས་དང་སྲོག་ཀྱང་ཁྱོད་ཀྱིས་ནི། །ལན་བརྒྱ་ཕྲག་ཏུ་བླུ་བ་མཛད། །ཉིད་ཀྱི་སྐུ་ཞེས་སྨོས་པ་ལ། །ཉིད་ཀྱི་ནི་ཉིད་ཀྱིའོ། །སྐུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆ་ལ་ཚོགས་པ་ཉེ་བར་འདོགས་པས་སྐུའི་ཆ་ནི་སྐུ་ཞེས་བཤད་དེ། སྲོག་དག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐུ་མ་ལུས་པའི་ཚིག་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐུ་དེས་ཅི་ཞིག་བྱས་ཤེ་ན། ལན་བརྒྱ་ཕྲག་ཏུ་བླུ་བར་མཛད། །ཅེས་བཤད་པར་འགྱུར་རོ། །བླུ་བ་ནི་ཉོས་པའོ། །ལན་བརྒྱ་ཕྲག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལན་མང་དུ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཅི་ཞིག་བླུས་ཤེ་ན། བཤད་པ། བླུས་པ་ནི་བདག་ལ་བདག་ཉིད་ཆགས་པ་སྤངས་ན་ཐུགས་རྗེའི་དབང་གིས་གཞན་རྣམས་ལ་བདག་ལ་ཆགས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ལུས་ཀྱི་ཆ་རྣམས་བླུ་བ་མཛད་དོ། །ལུས་དེ་རྣམས་གང་གིས་ཡིན་ཞེ་ན། ལུས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་བཤད་པ་སྟེ། སྲོག་ཆགས་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་གྱུར་པ་ཡིན་ཞེ་ན། བཤད་པ། བཤད་མས་ཟིན་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསོད་པར་རྩོལ་བ་སྟེ་གཤེད་མ་རྣམས་སོ། །ཟིན་པ་ནི་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཟིན་པ་རྣམས་ཀྱིའོ། །དཔེར་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྒྱལ་པོ་དཔལ་གྱི་སྡེར་གྱུར་པས་ཐམས་ཅད་གཏོང་བའི་བདག་ཉིད་དུ་བསྒྲགས་པས་བྲམ་ཟེའི་ཆ་བྱད་འཛིན་པའི་བརྒྱ་བྱིན་ལ་ལུས་ཀྱི་ཕྱེད་བཅད་ནས་རབ་ཏུ་བཏང་ངོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟོགས་པ་བརྗོད་པའོ། །ལུས་བླུ་བ་ཁོ་ན་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཞེས་བཤད་པ། །སྲོག་དག་གིས་ཞེས་སྨོས་པ་ལ། སྲོག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་སྲོག་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །སྲོག་གིས་ལུས་ཅན་གཤེད་


DTG01_Page_250
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

༄། །མས་ཟིན་རྣམས་ཀྱི། །ལུས་དང་སྲོག་ཀྱང་ཁྱོད་ཀྱིས་ནི། །ལན་བརྒྱ་ཕྲག་ཏུ་བླུ་བ་མཛད། །ཅེས་བྱ་བ་ན་ཐམས་ཅད་ལ་དེ་ལྟར་སྦྱར་རོ། །ལྟོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་ནོན་པས་རང་གི་བུ་བཟའ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རྩོལ་བ་ལ། སྟག་མོ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔར་གྱུར་པས་གཟིགས་པས་དེ་ལ་བདག་ཉིད་བྱིན་ནས་སྟག་ཕྲུག་རྣམས་རང་གི་སྲོག་གིས་བླུ་བ་མཛད་དོ། །ཡང་རྒྱལ་པོ་ཞི་བར་གྱུར་པས་ཁྲའི་ཆ་ལུགས་འཛིན་པའི་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་ཉེ་བར་གཅེས་པའི་ཕུག་རོན་གཟིགས་པས་དགྲོལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རལ་གྲིས་ཉིད་ཀྱི་ཤ་བཅད་ཅིང་བཅད་ཅིང་རབ་ཏུ་བཏང་སྟེ་ཇི་སྲིད་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་མ་ལུས་བསྲང་ལ་བསྒར་ནས་ཕུག་རོན་དེ་བླུ་བ་མཛད་དོ་ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཞན་ཡང་སྔོན་དགའ་བ་མཛད་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་སྐྱེས་རབས་དཔེར་བཤད་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་བསྟོད་ནས་སླར་ཡང༌། ངན་འགྲོས་བསྙེངས་སླད་མ་ལགས་ལ། །ཞེས་བྱ་བའི་རྒྱས་པས་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་བསྟོད་པ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ངན་འགྲོས་བསྙེངས་སླད་མ་ལགས་ལ། །བཞེད་པའི་འགྲོ་བའང་སྒྲུབ་མ་ལགས། །དགོངས་པ་དག་པ་འབའ་ཞིག་གིས། །ཁྱོད་ཀྱིས་ཚུལ་ཁྲིམས་གོམས་པར་མཛད། །དེ་ལ་དམྱལ་བ་དང༌། དུད་འགྲོ་དང༌། ཡི་དགས་ནི་ངན་འགྲོ་སྟེ། རྣམ་པར་སྨིན་པ་མི་བཟད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་འཇིགས་པ་སྟེ་དེ་ལས་འཇིགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱིར་ངན་འགྲོས་བསྙེངས་པ་དེའི་ཕྱིར་རོ། །བདག་ལ་ཆགས་པར་གྱུར་པའི་འཇིག་རྟེན་པ་ཡིས་ཚུལ་ཁྲིམས་སྲུང་བར་བྱེད་དོ། །ཁྱོད་ཀྱིས་ཀྱང་ངན་འགྲོའི་བསྙེངས་པས་ཚུལ་ཁྲིམས་གོམས་པར་མ་མཛད་དོ་ཞེས་བཤད་དོ་ཞེས་བཤད་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའོ། །ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱི་བདེ་བ་འདོད་པའི་སྐྱེ་བོས་ཚུལ་ཁྲིམས་སྲུང་བ་ཡིན་ནོ། །ཁྱོད་ཀྱིས་ཀྱང་བཞད་པའི་འགྲོ་བའང་སྒྲུབ་པས་ཚུལ་ཁྲིམས་གོམས་པར་མ་མཛད་དོ། །འོ་ན་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བཤད་པ། དགོངས་པ་དག་པ་འབའ་ཞིག་གིས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་བ་ལ་གོམས་པ་དང༌། སྡིག་པ་ལས་གྲོལ་བའི་རང་བཞིན་གྱིས་དག་པའི་ཐུགས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ་བདག་ལ་ཆགས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་དགོངས་པ་ཡང་དེ་


DTG01_Page_251
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡིན་ལ་འབའ་ཞིག་ཀྱང་དེ་ཡིན་པས་ན་དགོངས་པ་འབའ་ཞིག་གོ །དགོངས་པ་ནི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཚོགས་སོ། །དེའི་དག་པ་ནི་སེམས་ཅན་མ་ལུས་པ་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་པའི་ཕྱིར་དྲི་མ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ལས་བྱུང་བ་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་སྟེ། ང་ཡིས་དག་པ་བརྙེས་པ་ནི། །གང་ཞིག་བྱང་ཆུབ་བླ་ན་མེད། །ཅེས་བྱ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་ཕྱེད་དོ། །དེའི་སླད་ནི་དེའི་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུའི་དོན་ལ་གསུམ་པ་བསྒྲུབས་པ་སྟེ། དཔེར་ན་སློང་བས་ན་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སློང་བའི་རྒྱུ་ཞེས་པས་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང་བསམ་པ་དག་པའི་རྒྱུ་ཡིས་ཞེས་བྱའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་ལས་ལྡོག་པ་ཡང་དག་པར་ལེན་པའོ། །གོམས་པར་མཛད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རང་བཞིན་དུ་མཛད་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་དགོངས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་བཤད་ནས། སྦྱོར་བ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། རྟག་ཏུ་གྱ་གྱུ་རྣམ་སྤངས་ཤིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། རྟག་ཏུ་གྱ་གྱུ་རྣམ་པ་སྤངས་ཤིང༌། །དྲང་བརྟན་རྣམས་ནི་རྟག་བསྟེན་པས། །ཡོངས་སུ་དག་པའི་ལས་རྣམས་ཀྱིས། །ཁྱོད་ནི་གཞི་རྟེན་གཅིག་པུར་གྱུར། །གཡོ་ལས་བྱུང་བའི་ལས་རྣམས་ནི་གྱ་གྱུའོ། །དེ་དང་འབྲེལ་པས་གང་ཟག་ཀྱང་གྱ་གྱུ་བའོ། །དེ་རྣམས་རྟག་ཏུ་སྤངས་པ་ནི་རྟག་ཏུ་ཡོངས་སུ་སྤངས་པ་ཞེས་དགོངས་པའོ། །དྲང་བརྟན་རྣམས་ནི་དགེ་བའི་ལས་རྣམས་སོ། །དེ་ལ་སྦྱོར་བའི་གང་ཟག་ཀྱང་དྲང་བརྟན་རྣམས་སོ། །དེ་རྣམས་རྟག་ཏུ་བསྟེན་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་བསྟེན་པ་ཡིས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྒྱུ་དེ་དག་ལས་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། ཡོངས་སུ་དག་པའི་ལས་རྣམས་ཀྱིས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་ལ། ལས་རྣམས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ནི་བཤད་ཟིན་ཏེ། ཡོངས་སུ་དག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་བ་རྣམས་སོ། །གཞི་རྟེན་གཅིག་པུར་གྱུར་ཞེས་སྨོས་པ་ལ། གཞི་རྟེན་ནི་ལམ་མོ། །གཅིག་པུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱོད་ཅེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་གཅིག་པུའོ། །གཞིའི་རྟེན་ཡིན་


DTG01_Page_252
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

༄། །པས་ན་དེའི་དངོས་པོ་ནི་གཞི་རྟེན་གཅིག་པུའོ། །གྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོབ་པའི་དོན་ཏེ། དེའི་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། འཇིག་རྟེན་པ་ལས་འདྲེན་མ་ཅན་ཡིན་གྱི། ཁྱོད་ཀྱང་རྒྱུ་གཉིས་པོ་འདི་ཡིས་ལས་དཀར་པོ་རྣམས་ཀྱི་ལམ་གཅིག་པུ་ཁོ་ནར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་པོ་འདིས་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་ཡང་དག་པར་བསྟོད་ནས། བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་ཡང་དག་པར་བསྟོད་པའི་ཕྱིར་བཤད་པ། སྡུག་བསྔལ་མང་པོས་གཟིར་བ་ན། །ཁྱོད་ཀྱིས་དགེ་བའི་ཐུགས་ཀྱིས་ནི། །ཉོན་མོངས་རྣམས་ལ་སྲན་བཙུགས་ནས། །སྐྱེ་བོ་ཉོན་མོངས་ཅན་ལ་བརྩེ། །མང་པོས་གཟིར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱས་པའོ། །གཟིར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྲོག་ཆགས་རྣམས་ལ་ཕན་པའི་ཕྱིར། ཡན་ལག་བཅད་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང་ལྡན་པས་སོ། །མང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལན་མང་པོས་སོ། །ཁྱོད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སོ། །དགེ་བའི་ཐུགས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐུགས་རྗེའི་དབང་གིས་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཐུགས་ཀྱིས་སོ། །ཅི་ཞིག་མཛད་ཅེ་ན། ཉོན་མོངས་རྣམས་ལ་སྲན་བཙུགས་ནས། །ཞེས་སྨོས་པ་ལ། ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་རྣམས་ལ་སྲན་བཙུགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐུ་གསལ་བར་མཛད་པའོ། །བདག་ལ་གནོད་པ་བྱེད་པ་རྣམས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་ང་ཡིས་བཅོམ་པར་བྱ་ཞེས་པ་ནི་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མཛད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འོ་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་གཤེད་མའི་རྒྱུད་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་བཟོད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ན་དེའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པ་དེ་དག་མཆོད་པའི་རིགས་ན་ཅིའི་ཕྱིར་དེ་གཞོམ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཐུགས་འཁྲུགས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། དེ་ནི་བདེན་མོད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་ཉོན་མོངས་པའི་དབང་གིས་དགྲ་རྣམས་བདག་དང་འདྲ་བའི་སྣོད་ལ་གནོད་པ་བྱས་ན་ངེས་པར་སྡིག་པ་ཅན་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བས་ན། དགྲ་བོ་རྣམས་ལ་ཐུགས་རྗེའི་དབང་གིས་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཐུགས་འཁྲུགས་སོ། །དཔེར་ན་ཁ་ཅིག་ཕན་པར་འདོད་པས་གདོན་ལ་སྡིགས་པར་བྱེད་ཀྱི་གདོན་གྱིས་ཟིན་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བཤད་པ། སྐྱེ་བོ་ཉོན་མོངས་ཅན་ལ་བརྩེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྐྱེ་བོ་ནི་སྤྱན་ལ་སོགས་པ་ཟ་བར་


DTG01_Page_253
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱེད་པའི་བྱ་རྒོད་ལ་སོགས་པའོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་དབང་དུ་གྱུར་པའོ། །རྒྱུ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་བརྩེ་བ་ནི་དགྲ་བོ་དེ་རྣམས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་གཞོམ་པའི་སླད་དུ་ཐུགས་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ན་ཡང་གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་མཆོད་པ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་གཞིར་གྱུར་པའི་སྐྱེ་བོ་གནོད་པ་བྱེད་པ་ལ་ཡང་འཁྲུག་པ་མི་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་བཟོད་པ་མཛད་ཅེས་བྱ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིས་བཤད་དོ། །བཟོད་པའི་གནས་སྐབས་གཉིས་པ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ཁྱོད་ཀྱིས་གཞན་གྱི་དོན་སླད་དུ། །སྐུ་སྲོག་བཏང་ནས་དགྱེས་གྱུར་གང༌། །དེ་འདྲ་སྲོག་ཆགས་འགུམས་པ་ལས། །སོས་པ་རྣམས་ལའང་བྱུང་མ་གྱུར། །གཞན་གྱི་དོན་གྱི་སླད་དུ་སྐུ་སྲོག་བཏང་ནས་ཞེས་སྨོས་པ་ལ། གཞན་གྱི་དོན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་ལ་ཕན་པའི་རྒྱུའི་ཕྱིར་རོ། །བཏང་བ་ནི་བཏང་བའོ། །སྐུ་སྲོག་ནི་སྲོག་གོ །དགྱེས་པ་ནི་ཁྱོད་ལ་ཐུགས་བདེ་བར་གང་གྱུར་པའོ། །ཇི་ལྟར་ཀླུ་གཞོན་ནུ་དུང་གི་གཙུག་ཕུད་ཅན་རིམ་གྱིས་འོངས་ཤིང་ཉེ་བར་གནས་པ་ལ་ནམ་མཁའ་ལྡིང་གིས་ཟ་བར་གྱུར་པ་གཟིགས་ནས་དེ་བསྐྱབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔར་གྱུར་པ་གཞོན་ནུ་སྤྲིན་ལ་ཞོན་གྱིས་ནམ་མཁའ་ལྡིང་ལ་བདག་ཉིད་བཏང་ངོ༌། །དེ་བཞིན་དུ་རྒྱལ་པོ་ཟླ་འོད་དུ་གྱུར་པས་ཀྱང་རང་གི་མགོ་བྱིན་ནས་བྲམ་ཟེ་དྲག་པོའི་མིག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་མཆོད་དོ། །དེ་འདྲར་མ་གྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགྱེས་པའོ། །འགུམས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔར་འགུམ་པ་ལས་ཕྱི་ནས་སོས་པ་སྟེ༑སྔ་མའི་དུས་ཕྱི་མའི་དུས་ཀྱིས་བསྡུས་པ་ནི་འཇིག་པ་དང་སྐྱེ་བ་བཞིན་ནོ། །སྲོག་ལ་རེ་བ་མེད་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཇི་ལྟར་ན་སྲོག་རྙེད་པ་ནི་འགུམས་པ་སོས་པ་ཞེས་བྱའོ། །སྲོག་ཆགས་རྣམས་ཀྱི་སྲོག་དེ་ལྟར་གྱུར་པ་དེ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་དེ་དང་འདྲ་བར་དགྱེས་པ་མི་སྲིད་པ་ཇི་ལྟར་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་སླད་དུ་ཁྱོད་ཀྱི་སྲོག་གཏོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྡུས་པའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ན་གནས་སྐབས་འདིར་གཤེད་མ་རྣམས་ཀྱི་སྡིག་པ་བསྐྱེད་པ་མ་སྤངས་པས། གཤེད་མ་པ་རྣམས་ནི་བཟོད་པ་བསྐྱེད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བས་ན། ཁྱོད་ནི་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་འདོད་


DTG01_Page_254
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

༄། །པས་ཉིད་ཀྱི་སྲོག་གིས་ཀྱང་མཆོད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིས་བཤད་དོ། །ཁྱོད་ནི་ལན་འགའ་མ་ལགས་པར། །ཞེས་བྱ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཀྱིས་ནི་བཟོད་པ་གསུམ་པའི་གནས་སྐབས་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ཁྱོད་ནི་ལན་འགའ་མ་ལགས་པར། །གཏུབས་ཀྱང་སྡུག་བསྔལ་མི་དགོངས་པར། །གཤེད་མ་བགྱིད་པའི་སེམས་ཅན་ལའང༌། །གཙོ་བོ་ཐུགས་རྗེར་གྱུར་པ་གང༌། །ཁྱོད་ཀྱི་ཐུགས་ནི་རིན་པོ་ཆེ། །རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ས་བོན་དེ། །དཔའ་ཁྱོད་ཁོ་ནས་སྙིང་པོར་མཁྱེན། །དེ་གཞན་སྐྱེ་བོས་འོལ་མི་མཆི། །གང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐུགས་རྗེ་ཞེས་བཤད་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་མི་དགོངས་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉིད་ཀྱིས་གཟིར་པ་ཐུགས་ལ་མ་མཛད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཏུབས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རལ་གྲི་ལ་སོགས་པས་ཞེས་དྲང་བར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་བཟོད་པ་སྨྲ་བར་གྱུར་པ་ནགས་ན་གནས་པའི་གནས་པ་ལྟ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རྒྱལ་པོའི་བཙུན་མོ་ཉེ་བར་འོངས་པ་ལ་ཆོས་བསྟན་པ་དང༌། དེ་ལ་ཕྲག་དོག་གིས་ཁྲོས་པའི་རྒྱལ་པོ་རྩོད་པ་འབྱིན་གྱིས་རྣ་བ་དང་ལག་པ་དང་རྐང་པ་རྣམས་རལ་གྲིས་བཅད་དོ། །ཡང་ན་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་གཏུབས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ། །མི་དགོངས་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་སྲོག་ལ་ཞེས་དྲང་བར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་རུས་སྦལ་དུ་གྱུར་པས་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོར་གྲུ་ཞིག་པའི་ཚོང་པ་རྣམས་འགྲམ་དུ་བསྒྲལ་བའི་བློས་རྒྱབ་ལ་བསྐྱོན་ནས་འགྲམ་དུ་བསྒྲལ་ཏོ། །དེ་དུབ་པས་ཤིན་ཏུ་གཉིད་ལོག་པར་གྱུར་པ་ལ་གྲོག་མས་ཀུན་དུ་ཟོས་པས་གཉིད་སྟུག་པོ་ལས་སད་ནས་གྲོག་མ་དེ་རྣམས་འཆི་བའི་དོགས་པས་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མ་གཡོས་པར་འགྲམ་དེ་ཉིད་དུ་འཆི་བའི་དུས་བྱས་སོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཞན་ཡང་གླང་པོ་ཆེ་མཆེ་བ་དྲུག་པའི་སྐྱེས་རབས་དཔེར་བརྗོད་པར་བྱའོ། །གཏུབས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུམ་བུར་བྱས་པའོ། །ལན་འགའ་མ་ལགས་པ་ནི་ལན་མང་པོར་རོ། །གཤེད་མ་བགྱིད་པའི་སེམས་ཅན་ལའང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསོད་པར་བྱེད་པ་རྣམས་ལའོ། །ཐུགས་རྗེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྨན་པར་དགོངས་པའོ། །ཐུགས་རྗེ་ཉིད་ནི་ཐུགས་རྗེ་སྟེ་རིགས་བཞི་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ནོ། །གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་དོ། །གཙོ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་


DTG01_Page_255
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བོད་པའོ། །གནས་སྐབས་གསུམ་པར་གསུངས་པ་དེ་ནི་བསྟོད་པ་མཛད་པ་འདིས་ཤིན་ཏུ་ངོ་མཚར་བར་སེམས་ས། །དེ་ལ་ངོ་མཚར་ཅི་ཞིག་ཡོད་ཅེ་ན། །གང་གི་ཕྱིར་གནས་སྐབས་དང་པོ་ལ་ཉོན་མོངས་པའི་གཞན་དབང་དུ་གྱུར་པ་དེ་ཉིད་བདག་ལ་གཟིར་བར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་བཟོད་པའོ། །གཉིས་པ་ལ་ཡང་གཤེད་མ་དེ་དག་བདག་ལ་ཕན་པ་བྱེད་ཅེས་བྱའོ། །གནས་སྐབས་གསུམ་པ་འདི་ལ་ལན་མང་པོར་གཏུབས་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་པ་ལ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མ་འཁྲུགས་ཤིང་བཟོད་པ་མཛད་པ་དང༌། གཤེད་མ་རྣམས་ལའང་ང་ལ་གནོད་པ་བྱས་པས་མ་འོངས་པ་ན་སྡུག་བསྔལ་བསྟེན་པར་མ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བས་དེ་རྣམས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་བདག་གིས་གཞོམ་པར་བྱའོ་ཞེས་པས་དེ་རྣམས་ལ་ཐུགས་རྗེའི་ཐུགས་བསྐྱེད་པར་མཛད་པས་དེ་ལྟར་ན་འདིར་ངོ་མཚར་བ་བརྗོད་དོ། །གང་རང་གི་སྡུག་བསྔལ་མི་དགོངས་པར་གཞན་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཞི་བར་བྱའོ་ཞེས་རབ་ཏུ་འཇུག་པར་མཛད་དོ་ཞེས་བཤད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་བཤད་པ། རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ས་བོན་དེ། །ཞེས་པ་ནི་རྒྱས་པའོ། །རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རྒྱུད་དེ་ཟད་པ་དང་མི་སྐྱེ་བའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེའི་ས་བོན་ནི་རྒྱུ་སྟེ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ས་བོན་དེའི་ཞེས་པའོ། །རང་བཞིན་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན་ཞེ་ན། ཐུགས་ནི་རིན་པོ་ཆེ་ཞེས་སྨོས་པ་ལ། ཐུགས་ཉིད་རིན་པོ་ཆེ་སྟེ། སེམས་ཅན་མ་ལུས་པ་སྐྱོབ་པའི་ཕྱིར་དང༌། ངེས་པར་ནོར་གྱིས་ཤིན་ཏུ་དཀོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཤེད་མ་པ་རྣམས་ལ་ཐུགས་རྗེའི་དགོངས་པ་དང་ཡང་དག་པར་ལྡན་པའོ། །ཁྱོད་ནི་ཁྱོད་ཀྱིའོ། །ཁྱོད་ཁོ་ན་ནི་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དཔའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟ་བུའི་ནུས་པ་དང་ལྡན་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བོད་པའོ། །ཡང་ན་འགྲོ་བ་མ་ལུས་བ་གདོན་པ་ལ་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྙིང་པོར་མཁྱེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ས་བོན་ཐུགས་རྗེའི་ཐུགས་དེའི་སྙིང་པོ་སྟེ། ཤེས་བྱ་མ་ལུས་པ་ལ་ཐོགས་པ་མེད་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་དེ་སྙིང་པོར་མཁྱེན་པ་སྟེ་


DTG01_Page_256
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

༄། །ཁྱོད་ཁོ་ན་དང་སྦྱར་རོ། །འོལ་མི་མཆི་བ་ནི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་མ་གྱུར་པའོ། །དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྙིང་པོའོ། །གཞན་སྐྱེ་བོ་ནི་ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་སོགས་པ་སྟེ་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་ཞེས་བསྡུས་པའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུམ་པོ་འདི་ཡིས་བཟོད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་ཡང་དག་པར་བསྟོད་ནས། དཀའ་སྤྱད་ལས་ནི་མ་བགྱིས་པར། །ཞེས་བྱ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་བསྟོད་པ་ནི། དཀའ་སྤྱད་ལས་ནི་མ་བགྱིས་པར། །གོ་འཕང་རྙེད་དཀའ་མི་འཐོབ་ཅེས། །དེ་སླད་ཉིད་ལའང་མ་གཟིགས་པར། །ཁྱོད་ཀྱིས་བརྩོན་འགྲུས་ལེགས་པར་སྤེལ། །མ་བགྱིས་པ་ནི་མ་བྱས་པ་ཁོ་ནའོ། །དཀའ་སྤྱད་ལས་ནི་དཀའ་བས་བསྒྲུབ་པར་བྱའོ། །ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན་ཞེ་ན། བཤད་པ། གོ་འཕང་རྙེད་ཀའ་མི་འཐོབ་ཅེས་པ་ནི་དཀའ་བས་འཐོབ་པར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གོ་འཕང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་བསྐྱབ་པའི་ཕྱིར་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། གཞན་གྱི་དོན་མ་ལུས་པའི་རྟེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་དགོངས་པ་བསྐྱེད་ནས་ཅི་ཞིག་མཛད་ཅེ་ན། བཤད་པ། དེ་སླད་ཉིད་ལའང་མ་གཟིགས་པར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉིད་ཀྱི་སྲོག་ལའང་མ་དགོངས་པ་སྟེ། བརྩོན་འགྲུས་ནི་དགེ་བའི་ཆོས་རྣམས་ལ་སྤྲོ་བའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ལ། ལེགས་པར་སྤེལ་བ་ནི་ཁྱད་པར་དུ་འདྲེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་དགོངས་པའོ། །ཇི་ལྟར་རི་དགས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱི་གཙོ་བོར་གྱུར་པས་རྔོན་པ་ལ་བརྩོན་པ་དཔུང་དང་བཅས་པའི་རྒྱལ་པོ་མཐོང་ནས་རྒྱབ་ལ་ཁུར་ནས་ཆུ་བོ་དྲག་པོའི་ཕ་རོལ་ཏུ་རི་དགས་རྒལ་བར་མཛད་དོ། །རི་དགས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱི་རྨིག་པ་རྣོ་བས་ཁྲག་འཛག་པ་དང་ལུས་མ་ལུས་པར་སྣད་པར་གྱུར་ཅིང་ཚིགས་ཆང་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང་ལྡན་པས་ཀྱང་རི་དགས་ཀྱི་ཕྲུ་གུ་གཅིག་མ་བརྒལ་བ་བསྒྲལ་བར་མཛད་དོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའི་དཀའ་བ་སྤྱད་པ་ཡང་དཔེར་བྱའོ། །གཞན་ཡང༌། ཁྱད་པར་འཕགས་པར་བགྱི་བ་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱས་པར་བཤད་པ་སྟེ། ཁྱད་པར་འཕགས་པར་བགྱི་བ་ལ། །ཁྱོད་ལ་ཐང་ལྷོད་འགའ་མ་བྱུང༌། །དེ་སླད་ཁྱོད་ཀྱི་ཁྱད་པར་རྣམས། །ཐོག་དྲུང་


DTG01_Page_257
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རིམ་པར་དབྱེར་མ་མཆིས། །སྐྱོན་རྣམས་བསལ་བ་དང་ཡོན་ཏན་བསགས་པ་དང་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱད་པར་རོ། །དེ་རྣམས་ཀྱིས་འཕགས་པ་ནི་འཕགས་པར་གྱུར་བའོ། །དེ་ལ་ཐང་ལྷོད་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ངེས་པ་སྟེ། ཁྱོད་ལ་འགའ་ཡང་མ་བྱུང་བ་ནི་ངན་འགྲོར་སོང་བས་ཀྱང་གནས་སྐབས་འགའ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་པས་ལུང་དུ་བསྟན་པ་རིག་ནས་བསམ་གཏན་དང་པོ་བསྐྱེད་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་བདག་ཉིད་བྱ་བ་བྱེད་པར་བསམ་ཞིང་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཁྱོད་དེ་ལྟར་མ་མཛད་དོ། །རྒྱུ་དེའི་ཕྱིར་ན་བྱང་ཆུབ་བརྙེས་ཤིང་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཁྱོད་ལ་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་རྣམས་ཀྱི་ཐོག་དྲུང་མ་མཆིས་པ་ནི་ཆད་པ་མི་མངའ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྣམ་པ་འདིས་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པའི་མཐར་ཐུག་པ་ཁོ་ན་ཞེས་བཤད་དོ། །ཡང་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གནས་སྐབས་སུའོ། །རྒྱུ་དེའི་ཕྱིར་ན་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ནི་སྦྱིན་པ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་བརྙེས་པ་སྟེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་མཛད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཀྱིས་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་བསྟོད་ནས། བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་བསྟོད་པ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ཐུགས་ནི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་དང༌། །རྟག་ཏུ་རྗེས་སུ་འབྲེལ་སླད་དུ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་འབྲས་བུར་བཅས་པ་ཡི། །ཤིན་ཏུ་བདེ་ལའང་ཁྱོད་མ་ཆགས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ལ། ཤིན་ཏུ་བདེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཤིན་ཏུ་བདེ་བ་ལ་ཡང་མ་ཆགས་པ་ནི་སྲིད་པར་ཁྱོད་མ་གྱུར་ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ། །གང་ལ་ཞེ་ན། བཤད་པ། ཏིང་འཛིན་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པ། །ཞེས་སྟོས་པ་ལ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་བསམ་གཏན་དག་གོ །འབྲས་བུ་དང་བཅས་པ་ནི་འབྲས་བུར་བཅས་པ་སྟེ། སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་བསམ་གཏན་དང༌། འཐད་པ་བསྒྲུབ་པའི་བསམ་གཏན་དེ་རྣམས་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྒྱུ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བཤད་པ། རྟག་ཏུ་རྗེས་སུ་འདྲེས་


DTG01_Page_258
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

༄། །སླད་དུ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོས་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པའི་བྱ་བ་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་རྟག་ཏུ་ཐུགས་དྲན་ནས་བསམ་གཏན་གྱི་བདེ་བ་ལ་ཆགས་པའི་གླགས་སྐབས་ཚོལ་བར་མི་མཛད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་དེ་དང་རྟག་ཏུ་ཐུགས་རྗེས་འབྲེལ་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཇི་ལྟར་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་བྱང་ཆུབ་མ་ཐོབ་པར་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོས་ཡུན་རིང་དུ་གོམས་པར་བྱས་ཞེས་བྱ་བས་ན་སྙིང་རྗེ་མེད་པ་རྣམས་ལས་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་གང་གི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པ་ལ་ཆགས་པར་མ་གྱུར་པ་དེའི་ཕྱིར། གཞན་དང་ཐུན་མོང་མ་ལགས་པའི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱས་པར་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། གཞན་དང་ཐུན་མོང་མ་ལགས་པའི། །བདེ་བ་གང་དེ་གྱ་ནོམ་ཡང༌། །དམ་པའི་སྤྱོད་ལྡན་ཁྱོད་འདྲ་ལ། །གནོད་པར་བས་ཀྱི་སྨན་མ་མཆིས། །ཁྱོད་འདྲ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱོད་དང་འདྲ་བའོ། །རྒྱུའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་བར་དུ་བྱེད་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །གནོད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནོད་པར་བྱེད་པ་ཁོ་ནའོ། །སྨན་མ་མཆིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕན་པ་མི་བྱེད་པའོ། །བདེ་བ་གང་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་བསམ་གཏན་དང༌། འཐད་པ་བསྒྲུབ་པའི་བསམ་གཏན་དང༌། དབེན་པ་ལས་སྐྱེས་པའོ། །དེ་ནི་དམ་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཞེས་བཤད་པ། དམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་སྨན་པ་མཛད་པའི་ཕྱིར་དང༌། དུས་རིང་པོར་རྗེས་སུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་མཆོག་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དམ་པའི་སྤྱོད་ལྡན་ཞེས་སྨོས་པ་ལ། སྤྱོད་པ་ནི་སྤྱོད་པའོ། །དེ་ནི་དེའི་རྣམ་པ་འདིས་དམ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བོད་པའོ། །ཅིའི་སླད་དུ་བདེ་བ་དེ་ཁྱོད་དང་འདྲ་བ་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པ་ཞེས་པ་ལ། བཤད་པ། གཞན་དང་ཐུན་མོང་མ་ལགས་པའི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་དེ་ནི་ཐུན་མོང་མ་ལགས་པ་སྟེ་སྤྱི་མ་ཡིན་པའོ། །གང་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་ཞེ་ན། གཞན་དག་དང་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བཤད་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་བྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྲོག་ཆགས་གཞན་རྣམས་ཀྱིས་བསྟེན་པར་མི་ནུས་པའི་རྒྱུ་དེས་ན་དེ་ལ་ཆགས་པ་མི་སྐྱེད་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དང་ལྡན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་རྒྱལ་བའི་


DTG01_Page_259
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཕྱིར་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་པོས་བསམ་གཏན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་བསྟོད་ནས། འདྲེས་པ་ལས་ནི་ལེགས་བཤད་པ། །ཞེས་བྱ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་བསྟོད་པ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། འདྲེས་པ་ལས་ནི་ལེགས་བཤད་པ། །སྙིང་པོ་སྐྱོན་མེད་ཉི་ཚེ་ཞིག །ཁྱོད་ཀྱིས་ཀུན་བཞེས་ཐུགས་ལ་བཞག །ཉེས་བཤད་དུག་བཞིན་ཡོངས་སུ་སྤངས། །འཇིག་རྟེན་ན་འཆད་པ་པོ་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། ལེགས་པར་བཤད་པ་དང༌། ཉེས་པར་བཤད་པ་དང༌། འདྲེས་པའི་ཚིག་གི་དབྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་རྣམས་ལས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་འདྲེས་པའི་ཚིག་ལས་སྙིང་པོ་ལེགས་པར་བཤད་པ་ཐུགས་ལ་བཞག་པ་ནི་བཟུང་བའོ། །ཁ་ཅིག་ལ་ནི་དབྱངས་ཉེ་བར་བསྒྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡི་གེ་ཏའི་རྣམ་པར་རིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བར་ཤེས་ནས། སྒྲ་ངན་པ་ཡི་འཇིགས་པ་ཡིས། །སྙིང་པོ་ཁོ་ན་ཨཱ་ཏཾ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ལུང་མ་ཡིན་པའི་གདོན་པའོ། །དེ་ལ་ལན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། འདི་ནི་ཉེ་བར་བསྒྱུར་བ་མ་ཡིན་གྱི་དེ་དང་འདྲ་བའི་ཚིག་ཕྲད་དོ། །དཔེར་ན་དུ་རྣ་ཡ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེས་ན་ཐུགས་ལ་བཞག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སློབ་དཔོན་གྱིས་བཤད་པ་མཛེས་པ་ཡིན་ནོ། །གང་ཞིག་ལེགས་པར་བཤད་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་སྨྲ་བ་དེ་རྣམས་ལ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་སྐྱོན་མེད་ཉི་ཚེ་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ལེགས་པར་བཤད་པ་དང་སྦྱར་རོ། །ལེགས་པར་བཤད་པ་དང་མ་འདྲེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བདུད་རྩི་དང་འདྲ་བ་ཐུགས་རངས་བས་བཞེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཞན་ཁ་ཅིག་ནི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་འབའ་ཞིག་སྨྲ་བ་དེ་རྣམས་ལས་ཉེས་པར་བཤད་པའི་ཚིག་དུག་བཞིན་དུ་ཡོངས་སུ་སྤངས་སོ། །དེ་ལྟར་རྣམ་པ་གསུམ་པོ་འདིས་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་དག་པ་བསྟན་ནས། དེ་ཉིད་འཕེལ་བ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། རིན་ཆེན་སྙིང་པོ་མཁྱེན་ཁྱོད་ཀྱིས། །ལེགས་བཤད་སྲོག་གིས་འཇལ་བ་ན། །སྐྱེ་བ་དེ་དང་དེ་དག་ཏུ། །བྱང་ཆུབ་སླད་དུ་དཔའ་རྩལ་བསྟན། །རིན་ཆེན་སྙིང་པོ་མཁྱེན་ཁྱོད་ཀྱིས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཁྱོད་ཀྱིས་འཇལ་བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ། །


DTG01_Page_260
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

༄། །རིན་ཆེན་སྙིང་པོ་མཁྱེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལེགས་པར་བཤད་པ་ཁོ་ན་རྙེད་པར་དཀའ་བས་ན་རིན་པོ་ཆེ་སྟེ། དེ་རྣམས་ཀྱི་སྙིང་པོ་ནི་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་པོ། །དེ་མཁྱེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིན་ཆེན་སྙིང་པོ་མཁྱེན་པ་ཞེས་བོད་པའོ། །གང་གིས་འཇལ་བ་ཡིན་ཞེས་པ་ལ། །བཤད་པ། དབྱིག་དང་གསེར་ལ་སོགས་པ་རྣམས་འབའ་ཞིག་གིས་ནི་མ་ཡིན་གྱི་སྲོག་དག་གིས་ཀྱང་ངོ༌། །གང་འཇལ་ཞེ་ན་སྨྲས་པ། ལེགས་པར་བཤད་པའོ། །དཔེར་ན་ལེགས་པར་བཤད་པ་ཚོལ་བར་གྱུར་པའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོས་མ་གསན་པས་ཐུགས་མུག་པར་གྱུར་པས་གནོད་སྦྱིན་གྱི་ཆ་ལུགས་འཛིན་པའི་བརྒྱ་བྱིན་ལས། ཆོས་སྤྱོད་པ་ནི་ལེགས་པར་སྤྱད། །སྤྱོད་ན་དེ་ནི་སྤྱད་མི་བྱ། །འཇིག་རྟེན་འདི་དང་ཕ་རོལ་དུ། །ཆོས་སྤྱོད་པ་ནི་བདེ་བར་ཉལ། །ཞེས་བྱ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་ལ་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་དེ་ལ་བཟའ་བའི་ཕྱིར་སྩལ་ནས་བླུས་པའོ། །ཅི་ཞིག་མཛད་ཅེ་ན་སྨྲས་པ། དཔའ་རྩལ་བསྟན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ལ་དམིགས་པ་མཛད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། བྱང་ཆུབ་སླད་དུ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རྒྱུར་རོ། །སྐྱེ་བ་དང་དེ་དག་ནི་འགྲོ་བ་ལྔའི་འཁོར་བ་ཐམས་ཅད་དུ་སྐྱེ་བས་སོ་ཞེས་བཤད་པའོ། །འདིར་དེ་མ་དང་རི་དགས་ཀྱི་སྐྱེས་རབས་ལ་སོགས་པ་དཔེར་བྱའོ། །དེ་སླད་གྲངས་མེད་གསུམ་དག་ཏུ། །ཞེས་བྱ་བ་རྒྱས་པར་རྒྱུ་ལ་བསྟོད་པ་ཉེ་བར་བསྡུས་ཏེ་བཤད་པ། དེ་སླད་གྲངས་མེད་གསུམ་དག་ཏུ། །ཁྱོད་ནི་དེ་ལྟར་བརྩོན་པ་ན། །བརྩོན་འགྲུས་འབའ་ཞིག་གྲོགས་གྱུར་བས། །གོ་འཕང་བླ་ན་མེད་པ་བརྙེས། །དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་དོན་ནམ། ཡང་ན་རྣམ་པ་ལའོ། །དེས་ན་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྣམས་ལས་གཞན་དད་པ་ལ་སོགས་པའི་དགེ་བ་ཡང་གཟུང་ངོ༌། །གྲངས་མེད་གསུམ་དག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྐལ་པ་ཆེན་པོ་གྲངས་མེད་པ་གསུམ་གྱིས་སོ། །དེ་ལྟར་བརྩོན་པ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་བཤད་པའི་བཀའ་བའི་སྤྱོད་པ་མཛད་པས་སོ། །བརྩོན་འགྲུས་འབའ་ཞིག་གྲོགས་གྱུར་པས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། བརྩོན་འགྲུས་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ཏེ། དེ་ཉིད་འབའ་ཞིག་གྲོགས་སུ་གྱུར་པ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་


DTG01_Page_261
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བརྩོན་འགྲུས་འབའ་ཞིག་གྲོགས་སུ་གྱུར་པ་སྟེ། གླང་པོ་དང་རྟ་ལ་སོགས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་བརྩོན་འགྲུས་འབའ་ཞིག་གྲོགས་སུ་གྱུར་པ་ཁྱོད་ཅེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ། །ཅི་ཞིག་བྱ་བ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། གོ་འཕང་བླ་ན་མེད་པ་བརྙེས་པ་སྟེ། མངོན་དུ་མཛད་པའོ། །གོ་འཕང་ནི་གནས་སོ། །ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན་ཞེ་ན། བཤད་པ། བླ་ན་མེད་པ་ནི་བླ་ན་མེད་པར་ཁྱད་པར་གང་ལ་མེད་པ་དེ་ནི་བླ་ན་མེད་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་དེ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་གིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་རྒྱུ་ལ་བསྟོད་པ་ཞེས་བཤད་དོ་ཞེས་བྱའོ། །རྒྱུ་ལ་བསྟོད་པའི་བཤད་པ་སྟེ་ལེའུ་གཉིས་པའོ།། །།

ལེའུ་གསུམ་པ་དཔེ་མེད་པ་ལ་བསྟོད་པའི་བཤད་པ།


DTG01_Page_261
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

༄། །ད་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་གྱིས་འབྲས་བུ་ལ་བསྟོད་པ་ལས། རེ་ཞིག་དཔེ་མེད་པ་ལས་བསྟོད་པ་དེ་ལས་རྒྱུ་གང་གིས་དཔེ་མེད་པ་ཉིད་དང༌། རྣམ་པ་གང་གིས་དང༌། གང་དང་བཅས་པས་དཔེ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། དབྱེ་བ་གསུམ་མོ། །དེ་ལ་རྒྱུ་གང་གིས་དཔེ་མེད་པ་ཉིད་བརྙེས་པ་ནི། །མཐོ་ལ་ཕྲག་དོག་མི་མཛད་ཅིང༌། །ཞེས་བྱ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་དེ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། མཐོ་ལ་ཕྲག་དོག་མི་མཛད་ཅིང༌། །དམའ་ལ་རྔན་ཅན་མི་མཛད་ལ། །མཉམ་ལ་འགྲན་པ་མི་མངའ་བས། །ཁྱོད་ནི་འཇིག་རྟེན་གཙོ་བོར་གྱུར། །འཇིག་རྟེན་པ་ཕལ་ཆེ་བ་ཐོས་པ་དང་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པའི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པའི་གང་ཟག་རྣམས་ལ་ཕྲག་དོག་སྐྱེ་སྟེ། གཞན་གྱི་ཡོན་ཏན་བཟོད་མི་ནུས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དམའ་བ་རྣམས་ལ་རྔན་ཅན་ནི་རྔན་ཅན་གྱི་བློ་དང༌། མཉམ་པ་དང་བཅས་པ་ལ་འགྲན་པ་ནི་ཕན་ཚུན་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་ཡིན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གནས་སྐབས་སུ་མཐོ་བ་རྣམས་ལ་ཕྲག་དོག་མི་མཛད་དེ། ཡོན་ཏན་ཀུན་དུ་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དམའ་བ་ལ་རྔན་ཅན་མི་མཛད་པ་ནི་དེ་རྣམས་ལ་ཡང་ཡོན་ཏན་ཡང་དག་པར་སྩལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །མཉམ་ལ་འགྲན་པ་མི་མངའ་བ་ནི་ཉེ་བར་བླངས་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་བརྟན་པར་མཛད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འགྲན་པས་ནི་བར་ཆད་དུ་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའོ། །རྒྱུ་གསུམ་པོ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཁྱོད་ཅེས་པ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཇིག་རྟེན་གྱི་གཙོ་བོར་གྱུར་པ་ནི། དཔེ་


DTG01_Page_262
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མེད་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་གྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་རེ་ཞིག་ཕྲག་དོག་ལ་སོགས་པ་མི་མངའ་བའི་ཕྱིར་དཔེ་མེད་པ་ཉིད་བཤད་ནས། ཁྱོད་ནི་ཡོན་ཏན་རྒྱུ་རྣམས་ལ། །ཞེས་བྱ་བའི་རྒྱས་པས་རྒྱུ་གཞན་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ཁྱོད་ནི་ཡོན་ཏན་རྒྱུ་རྣམས་ལ། །མངོན་དགྱེས་འབྲས་བུ་རྣམས་ལ་མིན། །ཡང་དག་སྒྲུབ་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས། །ཁྱོད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཕ་མཐར་ཕྱིན། །འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་ནི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་རྣམས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ཡིན་གྱི་དེའི་རྒྱུ་རྣམས་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་། བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔར་གྱུར་ཅིང་སྲེད་པ་དང་བཅས་པར་གྱུར་པས་ཀྱང་འབྲས་བུ་ལས་ཉུང་ཡང་རྒྱུ་རྣམས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་ནི་དེ་རྣམས་ཚོལ་བ་དང་དགོངས་པས་བགྱིས་སོ། །གང་དག་གི་རྒྱུ་ཡིན་ཞེ་ན། བཤད་པ། ཡོན་ཏན་ནི་བསམ་གཏན་དང་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །མིན་ཞེས་པ་ནི་མངོན་པར་ཞེན་པ་དང་སྦྱར་རོ། །གང་ལ་ཞེ་ན། བཤད་པ། འབྲས་བུ་རྣམས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་གཏན་དང་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་བདེ་བ་རྣམས་ལའོ། །ཡང་ན་རྫུ་འཕྲུལ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུད་དེ་དང་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་རྣམས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །ཁྱོད་ནི་ཡོན་ཏན་ཕ་མཐར་ཕྱིན་པ་ནི་དེ་ཉིད་ཀྱིས་དང་སྦྱར་རོ། །རྣམ་པ་གང་གིས་ཤེ་ན། བཤད་པ། ཡང་དག་པར་བསྒྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པའི་ལམ་གྱིས་དང༌། གཞན་ལ་ཕན་པའི་སྒོ་ནས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཁྱོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལའོ། །མཐར་ཕྱིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱད་པར་རོ། །ཡོན་ཏན་ནི་བསམ་གཏན་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཕྱིན་པ་ནི་ཐོབ་པའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་པོ་འདིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གནས་སྐབས་དང་པོ་ཕྲག་དོག་ལ་སོགས་པ་མ་མཛད་པ་དང༌། ཡོན་ཏན་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུ་རྣམས་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པ་དང་འབྲས་བུ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་རྒྱུས་བྱང་ཆུབ་བརྙེས་པའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དཔེ་མེད་པ་འདིར་བཤད་དོ། །གནས་སྐབས་བར་མར་དམན་པ་ལ་མོས་པ་བསལ་བ་བཤད་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར་དམན་པ་ལ་མོས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་འདི་སྐད་སྨྲ་སྟེ། ཉོན་


DTG01_Page_263
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

༄། །མོངས་པ་རྣམས་གནོད་པར་བྱེད་པ་དང༌། ཐུབ་པའི་དབང་པོའི་གོ་འཕང་དཀའ་བས་སྒྲུབ་པ་དང༌། སངས་རྒྱས་ཉིད་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ཆོག་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་བསལ་ནས་སེམས་ཅན་ལ་ཐུགས་རྗེའི་དབང་གིས། ཇི་ལྟར་ཁྱོད་ཀྱི་ཞབས་རྡུལ་ཡང༌། །བསོད་ནམས་སྐྱེ་བ་མཆེད་འགྱུར་པ། དེ་ལྟར་ཁྱོད་ཀྱིས་ལེགས་སྤྱད་པས། །བདག་ཉིད་རབ་ཏུ་བསྐྲུན་པ་མཛད། །དེ་ལྟར། བདག་ཉིད་རབ་ཏུ་བསྐྲུན་པ་མཛད། །ཅེས་སྨོས་པ་ལ། དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པ་དེས་སོ། །རབ་ཏུ་བསྐྲུན་པ་མཛད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོན་ཏན་གྱི་མཐའ་བརྙེས་པ་སྟེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཐུགས་སུ་ཆུད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱོད་ཀྱིས་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སོ། །ལེགས་པར་སྤྱད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐུ་དང༌། གསུང་དང་ཐུགས་ཀྱི་དགེ་བའི་ཕྲིན་ལས་གསུམ་གྱིས་སོ། །ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་གང་གིས་སོ། །བསོད་ནམས་སྐྱེ་བ་མཆེད་འགྱུར་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསོད་ནམས་ནི་དགེ་བའི་ཕྲིན་ལས་རྣམས་ཏེ། སྐྱེ་བ་ནི་སྐྱེ་བའོ། །དེ་མཆེད་པ་ནི་རྒྱས་པར་མཛད་པ་ཞེས་བྱ་བས་ན་བསོད་ནམས་སྐྱེ་བ་མཆེད་པའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་དངོས་པོ་ནི་བསོད་ནམས་སྐྱེ་བ་ན་ཆེད་པ་སྟེ། དེར་འགྱུར་བའོ། །ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྲིད་པ་ལའོ། །ཞབས་རྡུལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞབས་དག་གི་རྡུལ་ལོ། །ཁྱོད་ཀྱི་ཞབས་ཀྱི་རྡུལ་རྣམས་ལ་ཡང་བཀུར་སྟི་བྱས་ན་སྐྱེ་བོ་རྣམས་བསོད་ནམས་རྙེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏེ། གནས་སྐབས་བར་མའོ། །གནས་སྐབས་ཕྱི་མའི་དཔེ་མེད་པའི་རྒྱུ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ཉེས་པ་ཉམས་སྨད་རྩ་ནས་བཏོན། །ཡོན་ཏན་སྤེལ་ནས་རྣམ་པར་སྦྱང༌། །གཞུང་ལུགས་བཟང་པོ་དེས་ན་ཁྱོད། །གྲུབ་མཆོག་ལྷག་པར་བརྙེས་པ་ལགས། །ཉམས་སྨད་རྩ་ནས་བཏོན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱས་པའོ། །ཉམས་སྨད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བ་སྔ་མར་སྲབ་པར་མཛད་པ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་པའི་ལམ་གྱི་སེལ་བ་དང་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྩ་ནས་བཏོན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བ་ཕྱི་མར་འཕགས་པའི་ལམ་གྱིས་ས་བོན་མེད་པར་མཛད་པའོ། །དེ་དག་གང་ཡིན་ཞེ་ན། བཤད་པ། ཉེས་པ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའོ། །སྤེལ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བ་སྔ་མར་བརྩོན་འགྲུས་ལ་བརྩོན་


DTG01_Page_264
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པས་ཁྱད་པར་དུ་འདྲེན་པའོ། །རྣམ་པར་སྦྱངས་ཞེས་བྱ་བས་ནི་སྐྱེ་བ་ཕྱི་མར་ཟག་པ་མེད་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་སྤང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་གང་ཡིན་ཞེ་ན། བཤད་པ། ཡོན་ཏན་ནི་བསམ་གཏན་དང་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་སོགས་པའོ། །གཞུང་ལུགས་བཟང་པོ་དེས་ན་ཞེས་བྱ་བའི་གཞུང་ལུགས་བཟང་པོ་དེས་སོ། །དེ་ལྟར་གྱུར་པ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། སྨྲས་པ་གྲུབ་མཆོག་ལྷག་པར་བརྙེས་པ་ཞེས་སྨོས་པ་ལ། གྲུབ་མཆོག་ནི་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་སྟེ། གཞན་གྱི་དོན་ཐམས་ཅད་གང་གིས་འགྲུབ་ཅེས་བྱ་བའི་ཕྱིར་ན༑དེ་ནི་ཁྱོད་ཀྱིས་བརྙེས་པ་ལགས། །ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ་། ད་ནི་སྐབས་ཕྱི་མའི་དཔེ་མེད་པའི་རྒྱུ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ཇི་ལྟར་བདག་གི་རྒྱུད་ལ་དེ། །བག་ཆགས་ལྷག་མའང་མ་ལུས་པ། །དེ་ལྟར་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ། །ཉེས་པ་ཁྱོད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་བཅོམ། །དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་དེས་སོ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབད་རྩོལ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་སོ། །ཉེས་པ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སོ། །བཅོམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉེན་པོའི་ཕྱོགས་བསྒོམས་པས་སླར་ཡང་སྐྱེ་བ་དགག་པ་མཛད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱོན་རྣམས་ཀྱིའོ། །བདག་གི་རྒྱུད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་གི་རྒྱུད་ལའོ། །བག་ཆགས་ཞེས་བྱ་བའི་མཚན་ཉིད་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །འང་གི་སྒྲ་ནི་ཁྱད་པར་ལའོ། །ཉེས་པ་མ་ལུས་པ་བཅོམ་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི་དེ་རྣམས་ཀྱི་བག་ཆགས་ཀྱང་མ་ལུས་པ་སྟེ། མ་བཞག་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིས་ཉེས་པ་མ་ལུས་པའི་བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མ་ལུས་པ་བྱེད་པར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་བྱ་བས་ན་ཉེས་པ་དང་བཅས་པའི་བག་ཆགས་སྤངས་པའི་ཕྱིར་དཔེ་མེད་པ་ཉིད་བཤད་ནས། ཡོན་ཏན་གྱིས་ཕོངས་པས་ཀྱང་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་མི་ནུས་ཞེས་བྱ་བས་ན་སླར་ཡང་ཡོན་ཏན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་དཔེ་མེད་པ་ཉིད། ཇི་ལྟར་གཞན་ལ་དེ་དག་དང༌། །ཞེས་བྱ་བས་རྒྱས་པར་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ཇི་ལྟར་གཞན་ལ་དེ་དག་དང༌། །འདྲ་བ་ཙམ་ཡང་མི་གདའ་བ། །དེ་ལྟར་ཁྱོད་ཀྱིས་བསགས་བསགས་ནས། །བདག་ཉིད་ལ་ནི་ཡོན་


DTG01_Page_265
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

༄། །ཏན་བསྒྲུབས། །དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ལ་སོགས་པ་དེས་སོ། །བསགས་བསགས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤིན་ཏུའི་དོན་ལ་ཀྭཱའི་རྐྱེན་ཅན་ཏེ། ཇི་ལྟར་ཟོས་ཤིང་འགྲོ་བ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བའོ། །བྱ་དྷཱི་ཉ་ནི་འཛིན་པ་དང་རྒྱས་པའི་ཁམས་ཀྱི་དོན་ཡོངས་སུ་བཟུང་ནས་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་ཤིན་ཏུ་བསགས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་བསྡུས་པའི་དོན་ཏོ། །བདག་ཉིད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུད་ལའོ། །བསྒྲུབས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཞེད་པ་ཙམ་གྱིས་མངོན་དུ་བཞག་པར་གྱུར་པའོ། །ཡོན་ཏན་ནི་མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སོ། །འདྲ་བ་ཙམ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདྲ་བ་ཙམ་ཡང་ངོ༌། །དེ་དག་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཀྱིའོ། །ཇི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པ་གང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་མི་གདའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ། །གཞན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསེ་རུའི་རྭ་དང་འདྲ་བའི་རང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་ཡང་མི་མངའ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱུ་གང་གིས་དཔེ་མེད་པ་ཁོ་ན་བཤད་དོ། །རྣམ་པ་གང་གིས་དཔེ་མེད་པ་ཉིད་ནི། འཇིག་རྟེན་པ་ཡི་དཔེ་དངོས་ཀུན། །ཞེས་བྱ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཀྱིས་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་པ་ཡི་དཔེ་དངོས་ཀུན། །གེགས་བགྱིད་པ་དང་སྒྲིབ་པ་ཅན། །རེ་ཞིག་པ་དང་ཉི་ཚེ་བ། །ཤིན་ཏུ་རྙེད་པར་སླ་བ་ལགས། །ཁྱོད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་བླ་མེད་ལ། །གེགས་བགྱིད་མ་མཆིས་རྟོགས་མ་མཆིས། །བརྟན་པ་དང་ནི་རྒྱུན་ཆགས་པས། །དཔེ་ལྟ་མཆིས་པར་ག་ལ་འགྱུར། །དེ་ལ་གེགས་བགྱིད་པ་ནི་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའོ། །སྒྲིབ་པ་ནི་སྒྲིབ་པ་སྟེ་དེ་དག་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་གེགས་བགྱིད་པ་དང་སྒྲིབ་པ་ཅན་ནོ། །དཔེའི་དངོས་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན་རེ་ཞིག་ཉི་མ་དང་ཟླ་བ་ལ་གེགས་བགྱིད་པ་ནི་སྒྲ་གཅན་ལ་སོགས་པ་དག་གིས་སོ། །སྒྲིབ་པ་ནི་ཁུག་རྣ་ལ་སོགས་པ་དག་གིས་སོ། །རེ་ཞིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉིན་བར་ཉི་མ་དང་མཚན་མོ་ཟླ་བའོ། །དེས་ན་རེ་ཞིག་པ་དཔེའི་དངོས་པོ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྟོགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའོ་། ཉི་ཚེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཚེ་འཛམ་བུའི་གླིང་དུ་ཉི་མ་དང་ཟླ་བ་དག་ཡིན་པ་དེའི་ཚེ་བྱང་གི་སྒྲ་མི་སྙན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུ་དེའི་ཕྱིར་ནི་ཤིན་ཏུ་རྙེད་པར་སླ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་རྙེད་པར་


DTG01_Page_266
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སླ་བའི་ཁྱད་པར་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་ཤིན་ཏུ་རྙེད་པར་སླ་བའོ། །དེ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། བཤད་པ། འཇིག་རྟེན་པའི་དཔེའི་དངོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གིས་དཔེར་བྱས་པ་དེ་ནི་དཔེ་སྟེ་དེ་ཉིད་དངོས་པོ་ནི་རྫས་ཏེ། དཔེའི་དངོས་པོ་ནི་ཉི་མ་ལ་སོགས་པའོ། །འཇིག་རྟེན་པའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་ལ་གྲགས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་པདྨ་དང༌། ཨུཏྤལ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་ཅི་རིགས་པར་སྦྱར་བར་བྱའོ། །ཁྱོད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ནི་སྟོབས་དང་མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སོ། །གེགས་བགྱིད་མ་མཆིས་པ་ནི་གེགས་བགྱིད་པ་དང་བྲལ་བ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉོན་མོངས་པ་མ་ཡིན་པའི་རྨུགས་པ་ཤིན་ཏུ་མི་མངའ་བའི་ཕྱིར་མི་མཐུན་པ་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྟོགས་མ་མཆིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་གྱི་རྒོལ་བའི་མན་པས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པར་མ་གྱུར་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ནི་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སུ་གྱུར་པ་ངས་ཆོས་འདི་རྣམས་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བས་འདིར་ང་ལ་སུ་ཞིག་རྩོད་པར་བྱེད་དམ། དྲན་པ་ལ་འཇུག་གམ་ཞེས་བྱ་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཡང་མ་མཐོང་ངོ༌། །དེ་ལྟ་བུའི་རྒྱུ་མཚན་མ་མཐོང་བ་ངས་བདེ་བ་ཐོབ་པ་དང༌། བསྙེངས་པ་མི་མངའ་བ་ཐོབ་པ་དང་མི་འཇིགས་པ་ཐོབ་པ་ཡང་གནས་ནས་ཁྱུ་མཆོག་རླབས་པོ་ཆེའི་གནས་སུ་དམ་བཅའ་བ་དང༌། ཚངས་པའི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་དང༌། འཁོར་གྱི་ནང་དུ་སེང་གེའི་སྒྲ་ཡང་དག་པར་བསྒྲགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །བརྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རེ་ཞིག་པ་མ་ཡིན་པ་སྟེ། རྟག་ཏུ་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུན་ཆགས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ་གེགས་བགྱིད་པ་མ་མཆིས་པའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པ་འདིས་བླ་ན་མེད་པའི་མཆོག་གཞན་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཁྱོད་ཀྱི་དཔེ་ལྟ་མཆིས་པར་ག་ལ་འགྱུར་ཞེས་སྨོས་པ་ལ། ག་ལ་ནི་དཔེ་དང་སྦྱར་རོ། །ལྟ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་གཞན་འཆད་པར་འདོད་པ་ལའོ། །འགྱུར་བ་ནི་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཁྱོད་ཀྱི་ནི་ཁྱོད་ཀྱིའོ། །འཇིག་རྟེན་པའི་དཔེ་གཞན་དངོས་སུ་ན་དོན་གཞན་དུ་འགྱུར་པ་ནི་མེད་དོ་ཞེས་དགོངས་པ་དེ་ལྟ་བུའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་པོ་འདིས་ཉི་མ་ལ་གེགས་བགྱིད་པ་དང་ལྡན་ཞིང་གེགས་མ་མཆིས་པ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པས་གྲངས་ཇི་ལྟ་བ་


DTG01_Page_267
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

༄། །བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཀྱི་དཔེ་མེད་པར་བཤད་དོ། །ད་ནི་གང་དང་ལྷན་ཅིག་དཔེ་མེད་དེ་ཁོ་ན་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་རེ་ཞིག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དགོངས་པ་གང་ཡིན་པ་དེའི་ཆོས་གསུམ་སྟེ། ཟབ་པ་དང༌། བརྟན་པ་དང༌། བརྟན་པ་དང༌། གསལ་བ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལ་ཟབ་པ་ལ་བརྟེན་ནས་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། གང་ཚེ་ཁྱོད་ཀྱི་དགོངས་པའི་དཀྱིལ། །གཏིང་དང་ཕ་རོལ་མེད་བརྟགས་ན། །རྒྱ་མཚོའི་ཟབ་པ་ཉིད་ཀྱང་ནི། །བ་ལང་རྗེས་ལྟར་ས་ལེར་གདའ། །བ་ལང་རྗེས་ལྟར་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཉུང་བ་ཉིད་བཤད་དོ། །རྒྱ་མཚོའི་ཟབ་པ་ཉིད་ལ་ལྟོས་ན་བ་ལང་གི་རྗེས་དང་འདྲ་བར་འགྱུར་རོ། །ཅི་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་ཞེ་ན། རྒྱ་མཚོའི་ཟབ་པ་ཉིད་ནི་བ་ལང་རྗེས་ལྟར་ས་ལེར་གདའ་བར་འགྱུར་རོ། །རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་ཟབ་པ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་གི་ཚེ་ཡིན་ཞེ་ན། བཤད་པ། གང་ཚེ་ཁྱོད་ཀྱི་དགོངས་པའི་དཀྱིལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གང་གི་ཚེ་བརྟགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ་། གང་གི་ཚེ་ཁྱོད་ཀྱི་དགོངས་པའི་དཀྱིལ་ནི་དགོངས་པའི་གཏིང་མེད་པ་བརྟགས་ན་དེའི་ཚེ་རྒྱ་མཚོའི་ཟབ་པ་ཉིད་ན་བ་ལང་གི་རྗེས་ལྟར་ས་ལེར་གདའ་བར་འགྱུར་རོ། །རྒྱུ་གང་གིས་ཤེ་ན། །གང་ཚེ་ཁྱོད་ཀྱི་དགོངས་པའི་དཀྱིལ། །གཏིང་དང་ཕ་རོལ་མེད་པ་སྟེ། །གཏིང་མེད་པ་ནི་ཉན་ཐོས་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་ཡོངས་སུ་མི་ཤེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱ་མཚོའི་གཏིང་ནི་ལྷ་མ་ཡིན་གྱིས་ཀྱང་མ་རྙེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དགོངས་པའི་དཀྱིལ་ཡང་ཕ་རོལ་མེད་པ་སྟེ། ཤེས་བྱ་མ་ལུས་པ་སྤྱོད་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་དང་རྒྱ་མཚོ་ནི་ཚད་ཡོངས་སུ་ཆད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པ་འདིས་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོའི་ཟབ་པ་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དགོངས་པ་ཟབ་པ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིས་བཤད་དོ། །ད་ནི་བརྟན་པའི་དཔེ་མེད་པ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ཆོས་རྣམས་ཀུན་གྱིས་མི་བསྐྱོད་པ། །ཁྱོད་ཀྱིས་བརྟན་པ་མངོན་བསམས་ན། །ས་ཡི་བརྟན་པ་ཉིད་ཀྱང་ནི། །ཤིར་ཤའི་གེ་སར་རྩེ་ལྟར་ཆུང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤིར་ཤའི་ཤིང་ལས་བྱུང་བའི་མེ་ཏོག་གི་འདབ་མའོ། །འདབ་མ་དེའི་རྩེ་མོ་ནི་ཤིར་ཤའི་གེ་སར་གྱི་རྩེ་མོ་ལྟར་ཆུང་བར་འགྱུར་རོ། །བརྟན་པ་ནི་མི་གཡོ་བ་ཉིད་དོ། །སའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་


DTG01_Page_268
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སའི་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྒྱུ་གང་གིས་ཤེ་ན། བཤད་པ། ཆོས་རྣམས་ཀུན་གྱིས་མི་བསྐྱོད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཁྱོད་ཀྱི་ཐུགས་བརྟན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཆོས་རྣམས་ཀུན་གྱིས་མི་བསྐྱོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་རིགས་ན་བྱས་པའི་བྱེད་པ་ལ་དྲུག་པའི་རྐྱེན་ཅན་ནོ། །ཇི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་གྱི་བརྟན་པ་མི་བསྐྱོད་པ་ཡིན་ཞེ་ན། དེའི་ཐུགས་དོན་གྱི་རང་བཞིན་གྱི་ཡུལ་ཅན་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པར་སྨྲ་བས་བསྐྱོད་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་གསུངས་པ་ནི་དགེ་སློང་གང་ཞིག་འདི་ལྟར་སྨྲ་སྟེ། ང་ལ་དགེ་སྦྱོང་གཽ་ཏ་མས་གསུངས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བདག་གིས་སྨད་ཅིང་བདག་གིས་གཞན་ལ་སྨྲའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་གནས་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའོ་། དེ་ལྟ་བས་ན་མི་བསྐྱོད་པ་ཁོ་ནའོ། །བརྟན་པ་མངོན་པར་བསམས་ན་ནི་བསམ་པར་བྱ་བ་བསམས་ན་སའི་བརྟན་པ་ཤིར་ཤའི་གེ་སར་རྩེ་ལྟར་ཆུང་བ་སྟེ། ལྷ་མོ་ཁ་ཅིག་གིས་ཀྱང་བསྐྱོད་པར་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་གསུངས་ཏེ༑ལྷ་མོ་དགེ་སློང་མ་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་མཐུ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་གང་ཡིན་པ་དེས་ཀྱང་སའི་འདུ་ཤེས་རྒྱ་ཆུང་བས་སར་བྱིན་གྱིས་རློབ་ཅིང༌། ཚད་མེད་པའི་ཆུའི་འདུ་ཤེས་བསམས་ནས་གཡོ་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དེས་སའི་བརྟན་པ་ལས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་དགོངས་པ་བརྟན་པའི་དཔེ་མེད་པ་རབ་ཏུ་བསྟན་ཏོ། །གསལ་བ་ཉིད་ཀྱི་དཔེ་མེད་པ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ཐུབ་པ་ཁྱོད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི། །སྣང་བས་མི་ཤེས་རབ་རིབ་དག །འཇོམས་པའི་ཐད་ན་ཉི་མ་ཡང༌། །མེ་ཁྱེར་ཙམ་དུའང་མི་སྤྱོད་དོ། །མི་ཤེས་རབ་རིབ་དག་འཇོམས་པའི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། མི་ཤེས་པ་ནི་མ་རིག་པའོ། །དེ་ཉིད་རབ་རིབ་སྟེ། ཡང་དག་པའི་དོན་གྱི་ལྟ་བ་བསྒྲིབས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་ཤེས་པའི་རབ་རིབ་འཇོམས་པ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བ་སྟེ། ཡེ་ཤེས་ནི་ཐུགས་སོ། །དེ་ཉིད་སྣང་བ་སྟེ། འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་ཡང་དག་པར་གསལ་བར་མཛད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བའི་ཡུལ་ལ་ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །ཁྱོད་ཀྱི་ནི་ཁྱོད་ཀྱིའོ། །ཐུབ་པ་གསུམ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ན་ཐུབ་པའོ། །མིའི་སྒྲ་ནི་སྤྱོད་པ་དག་གང་མེད་པ་སྟེ། མི་སྤྱོད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་གིས་མི་སྤྱོད་ཅེ་ན། ཉི་མ་ནི་ཉི་མ་ཡིས་སོ། །གང་དུ་མི་སྤྱོད་


DTG01_Page_269
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

༄། །ཅེ་ན༑བཤད་པ། ཡེ་ཤེས་མི་སྣང་བའི་ཡུལ་དང་སྦྱར་རོ། །ཅི་ཞིག་མི་སྤྱོད་ཅེ་ན། བཤད་པ། ཐད་ན་མེ་ཁྱེར་ཙམ་དུ་ཡང༌། །ཞེས་པ་ནི་མེ་ཁྱེར་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མེ་ཁྱེར་རོ། །མེ་ཁྱེར་ནི་གསལ་བ་དང་ལྡན་པའི་སྲིན་བུ་དེའི་ཐད་ན་གསལ་བ་སྟེ། དེའི་དེ་འཐད་པའི་ཡུལ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱའོ། །སྣང་བ་དེ་ཙམ་ཡང་ཉི་མས་མི་ནུས་ཏེ། བདེན་པའི་ཡུལ་མངོན་དུ་མ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཐུགས་དཔེ་མེད་པ་ཉི་མའི་སྣང་བ་བས་གསལ་བ་ཉིད་བཤད་ནས། ཡོན་ཏན་གཞན་རྣམས་ཀྱི་ཡང་དཔེ་མེད་པར་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ཁྱོད་ཀྱི་གསུང་ཐུགས་མཛད་སྤྱོད་རྣམས། །དག་པའི་གན་ན་སྟོན་ཟླ་དང༌། །ཆུ་དང་ནམ་མཁའི་དག་པ་རྣམས། །དྲི་མ་ཅན་ནི་ལྟ་བུར་གདའ། །དྲི་མ་མེད་པ་ཡང་དྲི་མ་ཅན་ཉིད་ལྟ་བུར་སྣང་སྟེ། དག་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་ནི་བཤད་པར་འགྱུར་རོ། །གང་གིས་ཤེ་ན། བཤད་པ། སྟོན་ཟླ་དང་ཆུ་དང་ནམ་མཁའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྤྲིན་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་དྲི་མ་ཅན་དུ་འགྱུར་སྲིད་པའི་ཕྱིར་སྟོན་ཀའི་སྒྲ་ནི་རེ་རེ་དང་སྦྱར་རོ། །སྟོན་ཀའི་ཟླ་བ་དང་ཆུ་དང་ནམ་མཁའི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟླས་དབྱེ་བའི་སྙིང་པོ་ཅན་བདུན་པ་དེ་ནི་སྐྱེས་བུའི་བསྡུ་བའོ། །གང་ལ་ལྟོས་ནས་ཤེ་ན། བཤད་པ། དག་པའི་གན་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དག་པ་ལ་ལྟོས་ན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུང་གི་དག་པའི་གན་ན་སྟོན་ཀའི་ཟླ་བའི་དག་པ་དང༌། ཐུགས་ཀྱི་དག་པའི་གན་ན་སྟོན་ཀའི་ནམ་མཁའི་དག་པ་དང༌། སྤྱོད་པ་ནི་སྐུའི་ཕྲིན་ལས་ཏེ། དེའི་དག་པའི་གན་ན་སྟོན་ཀའི་ཆུའི་དག་པ་དྲི་མ་ཅན་ཉིད་ལྟར་གདའ་བ་སྟེ། ཡོངས་སུ་མ་དག་པའི་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལས་ལས་བྱུང་བ་བག་ཆགས་དང་བཅས་ཉོན་མོངས་པ་མ་ལུས་པའི་དྲི་མ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དེས་སྟོན་ཀའི་ཟླ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུང་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་དཔེ་མེད་པ་ཉིད་བཤད་ནས། དཔེ་མེད་པར་བསྟོད་པ་ཉེ་བར་བསྡུ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བཤད་པ་ནི། འཇིག་རྟེན་ལེགས་པ་གང་ཅིའང་རུང༌། །ཐམས་ཅད་བསྔོས་ནའང་དེར་བས་ཏེ། །ཉོན་མོངས་འཇིག་རྟེན་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས། །སངས་རྒྱས་ཆོས་ལ་ཁྱད་མི་ཁོར། །ཐམས་ཅད་


DTG01_Page_270
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བསྔོས་ནའང་དེར་བས་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེར་བས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བ་ལང་རྗེས་ལྟར་ས་ལེར་གང་གདའ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་བཤད་ཟིན་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །རྒྱ་མཚོའི་ཟབ་པ་ལ་སོགས་པ་ཉེ་བར་བཤད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཚིག་ཙམ་སྟེ། གཞུང་འདི་ཉིད་ཀྱི་དོན་གྱིས་གོ་བས་གཞན་ཐམས་ཅད་ཀྱང་དཔེ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྡུས་ནས་བཤད་པའོ། །ཐམས་ཅད་གང་ཡིན་ཞེ་ན། བཤད་པ། འཇིག་རྟེན་ལེགས་པ་གང་ཅིའང་རུང༌། །ཞེས་སྨོས་པ་ལ་གང་ཅིའང་རུང་བ་ནི་པདྨ་དང༌། ཨུཏྤལ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ལེགས་པ་ནི་མཛེས་ཤིང་འཇིག་རྟེན་པ་ལ་གྲགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་ཁྱོད་ཀྱི་དཔེ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དགོངས་པའོ། །རྒྱུ་གང་གིས་ཤེ་ན། བཤད་པ། སངས་རྒྱས་ཆོས་ལ་ཁྱད་མི་ཁོར། །ཞེས་སྨོས་པ་ལ། ཁྱད་མི་ཁོར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱད་པར་མང་པོ་གེགས་མ་མཆིས་པ་ཞེས་སྔར་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ལའོ། །སངས་རྒྱས་ཆོས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྟོབས་དང་མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སོ། །འཇིག་རྟེན་ཆོས་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་ལ་གྲགས་པའི་ཉི་མ་ལ་སོགས་པའོ། །འདིར་ཆོས་ཀྱི་སྒྲ་ནི་དངོས་པོ་ཙམ་གྱི་ཚིག་ཏུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གེགས་བགྱིད་པ་དང་སྒྲིབ་པ་ལ་སོགས་པ་ཇི་ལྟར་བཤད་པས་འཇིག་པ་དང་ལྡན་པའོ། །བཤད་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། གང་གི་ཕྱིར། ཉོན་མོང་འཇིག་རྟེན་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས། །སངས་རྒྱས་ཆོས་ལ་ཁྱད་མི་ཁོར། །དེའི་ཕྱིར་ན། འཇིག་རྟེན་ལེགས་པ་གང་ཅིའང་རུང༌། །ཐམས་ཅད་བསྔོས་ནའང་དེར་བས་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཡང་ཁྱོད་ཀྱི་དཔེ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་རྣམས་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་པའི་དཔེ་ལས་དཔེ་མེད་པ་བཤད་ནས། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་དཔེས་དཔེ་མེད་པ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། རིན་ཆེན་ཆོས་གང་བརྙེས་ནས་ཁྱོད། །མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་དེ་ཉིད་དང༌། །ཁྱོད་དུ་བསྒྲུན་ཞིང་དེ་དང་ནི། །ཁྱོད་དང་བསྒྲུན་ལྡོམ་ཁོ་ནར་བས། །རིན་ཆེན་ཆོས་གང་ཞེས་སྨོས་པ་ལ། བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ནི་འདིར་རིན་ཆེན་ཆོས་སུ་འཐད་ཀྱི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་དེ་ཐོབ་


DTG01_Page_271
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

༄། །པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྙེས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དག་པར་རྗེས་སུ་འགྲོ་བའམ་མངོན་དུ་གྱུར་པས་སོ། །ཁྱོད་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་མ་ལུས་པའི་མཆོག་ཏུ་གྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་ཞིག་སེམས་ཅན་རྐང་མེད་དམ། རྐང་གཉིས་པ་འམ། རྐང་མངས་ཞེས་བྱ་བ་གང་ཡིན་པའི་སེམས་ཅན་དེ་རྣམས་ལས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་མཆོག་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོའི་ཚིག་ཡིན་ནོ། །དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིན་ཆེན་ཆོས་སོ། །ཉིད་ཀྱི་སྒྲ་ནི་ངེས་པར་གཟུང་བ་སྟེ། དེ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་གཞན་གྱི་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཁོ་ནར་བས་པས་སྒྲ་ནི་ཡོངས་སུ་དག་པར་བརྗོད་པའོ། །ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཕྱིར་ལེགས་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བོད་པའོ། །སངས་རྒྱས་རིན་པོ་ཆེ་དག་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཕྱིར་བསྒྲུན་པ་ལ་ནི་སྐྱོན་མེད་དོ་ཞེས་དགོངས་པའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་བཤད་པ། དེ་དང་ཁྱོད་ནི་ཞེས་སྨོས་པ་དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་རིན་ཆེན་གྱིའོ། །དང་གི་སྒྲ་ནི་བསྒྲུན་ལྡོམ་ཞེས་བྱ་བར་རྗེས་སུ་དྲང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་དང་བསྒྲུན་པའི་ཕྱིར་རིན་ཆེན་ཆོས་ཀྱི་དཔེ་དང་དེའི་ཁྱོད་ཅེས་བྱ་བ་དང་མདོར་བསྡུས་པའོ། །སྤེལ་མ་ལས་ཀྱང་སློབ་དཔོན་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོས་ཁྱད་པར་དུ་བསྟོད་དེ། ཡང་ན་དེ་ཡང་ཁྱོད་མཚུངས་མིན། །གང་ཕྱིར་གཉི་ག་མཉམ་པ་ཉིད། །ཚད་མ་མཁན་གྱིས་བརྗོད་པར་ནུས། །དེ་ནི་སུས་ཀྱང་རྟོགས་མི་འགྱུར། །ཞེས་བཤད་དོ། །དེའི་དགོངས་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། གླང་དང་གླང་རྒོད་དག་ལ་ཁྱད་པར་ཡོད་ན་ཡང་ཚད་མ་ལ་སོགས་པ་སྤྱིའི་ཤེས་པས་དཔེར་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གླང་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་གླང་རྒོད་དོ། །ཡང་ན་གླང་རྒོད་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་གླང་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་བཞིན་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དང༌། རིན་ཆེན་ཆོས་དག་གི་ཚད་མ་ནི་གང་གིས་ཀྱང་མི་ཤེས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་ཁྱོད་ཀྱི་རིན་ཆེན་ཆོས་ནི་དཔེ་མ་ཡིན་གྱི། །དེའི་ཡང་ཁྱོད་ཀྱི་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའོ། །གལ་ཏེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དཔེ་མེད་ན་གསུང་འདི་དག་ནི་ཟླ་བ་ལས་བདུད་རྩི་འཛག་པ་བཞིན་དུ་འབྱུང་ཞེས་བྱ་བས་དཔེར་ཇི་ལྟར་བྱས་ཤེ་ན། བཤད་པ། གང་ལ་སྤྱི་ཙམ་བསྟུན་ནས་ནི། །ཅུང་ཟད་བརྗོད་པ་བགྱིད་པ་དེ། །སྨྲ་བ་པོ་ཡི་རང་དགའ་དང༌། །ཐབས་དང་གཅམ་བུ་ཙམ་དུ་བས། །རང་དགའ་ཞེས་བྱ་


DTG01_Page_272
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བ་ནི་རང་གི་འདོད་པ་སྟེ་དེ་ནི་འགལ་བ་ཙམ་མོ། །ཙམ་གྱི་སྒྲས་ནི་དཔེ་མེད་པ་ཞེས་བཤད་དོ། །གང་ཡིན་ཞེ་ན། བཤད་པ། གང་ལ་སྤྱི་ཙམ་བསྟུན་ནས་ནི། །ཞེས་སྨོས་པ་ལ། སྤྱི་ནི་གང་གཞན་ལ་ཡང་ཡོད་པའོ། །བསྟུན་པ་ནི་ཆོས་རྣམས་ཡོངས་སུ་བརྟག་པའོ། །ཅུང་ཟད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཅུང་ཟད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བཤད་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། ཆོས་གཞན་དང་སྤྱི་ཡིས་ཁྱོད་ཀྱི་དཔེ་ཡིད་ཀྱིས་བྱས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རང་དགའ་བས་ན་འགལ་བ་ཙམ་ཡིན་ཏེ་དཔེ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །གང་ལ་བསྟན་ནས་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ལ། གང་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་པོ་གང་ལ་སྤྱི་དང་བསྟུན་ནས་དཔེ་ཉིད་ཀྱི་ཚིག་གིས་བརྗོད་པར་བགྱིད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གང་ཟག་སྨྲ་བ་པོ་གཅམ་བུ་ཙམ་དུ་བས་པ་སྟེ་ཤིན་ཏུ་གཅམ་བུ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་དཔེ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དཔེ་མེད་པ་ལ་བསྟོད་པའི་བཤད་པའོ། །དཔེ་མེད་པ་ལ་བསྟོད་པའི་བཤད་པ་སྟེ་ལེའུ་གསུམ་པའོ།། །།

ལེའུ་བཞི་པ་རྨད་དུ་བྱུང་བ་ལ་བསྟོད་པའི་བཤད་པ།


DTG01_Page_272
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

༄། །ད་ནི་རྨད་དུ་བྱུང་བ་ལ་བསྟོད་པ། ཁྱོད་ནི་བདུད་ལས་རྣམ་རྒྱལ་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཀྱིས་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ཁྱོད་ནི་བདུད་ལས་རྣམ་རྒྱལ་ཏེ། །འགྲོ་ཀུན་དད་པར་མཛད་པ་ཡང༌། །བདག་གིས་ཆོས་ཉིད་རྗེས་བསམས་ན། །ཆེན་པོ་ལྟར་གང་མ་མཐོང་ངོ༌། །སྡང་བས་རྒོལ་བར་རྩོལ་བྱེད་པ། །མང་པོའང་གཞོམ་པར་བྱ་བ་ནི། །ཁྱད་པར་གནས་ལ་བརྟེན་པ་ཡི། །བཟོད་པའི་ཚིགས་སུ་མཚར་མི་ཆེ། །ཆེན་པོ་ལྟར་གང་མ་མཐོང་ངོ༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྨད་དུ་བྱུང་བ་ལགས་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུམ་པའི་མཐར་བཤད་པར་འགྱུར་རོ། །ཆེན་པོ་མ་མཐོང་བ་ནི་ཆུང་བའོ། །ལྟར་གྱི་སྒྲ་ནི་དཔེར་རོ། །གང་གི་སྒྲ་ནི་ཚིག་ཁ་སྐོང་བའོ། །ཁྱོད་ཀྱི་ཉན་ཐོས་གནས་བརྟན་ཉེར་སྦས་ཀྱང་བདུད་ལས་རྒྱལ་ལོ་ཞེས་ཐོས་ནས་ཁྱོད་ནི་བདུད་ལས་རྒྱལ་བ་ནི་ཆེན་པོ་ལྟར་ངོ་མཚར་རྨད་དུ་བྱུང་བ་མ་མཐོང་ངོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་པའོ། །ཆོས་ཉིད་རྗེས་བསམས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནི་ཆོས་ཉིད་དེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཉུང་ངུ་རྗེས་སུ་བསམས་ན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྤྱང་ཀི་ལས་སེང་གེ་རྒྱལ་བ་ཞེས་མཁས་པ་རྣམས་ངོ་མཚར་བར་མི་འགྱུར་རོ། །བདག་ཉིད་ཀྱི་ནུས་པའི་རྗེས་སུ་དཔག་པས་ཀྱང་འགྲོ་ཀུན་དད་


DTG01_Page_273
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ལ། འགྲོ་ཀུན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །དད་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་མཚར་དུ་གྱུར་པའོ། །བདུད་ལས་རྒྱལ་ཞེས་བྱ་བ་བདུད་ལས་རྒྱལ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་སོ། །བདུད་ནི་འདོད་པའི་ལྷ་ཞེས་བྱ་བ་ལྷའི་བུ་འབྱུང་པོ་བྱེ་བ་སུམ་ཅུ་རྩ་དྲུག་གིས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་བ་མདའ་བོ་ཆེ་དང༌། མདུང་ཐུང་བརྒྱ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བསྣུན་པར་བྱེད་ཅིང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་གེགས་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཉེ་བར་གནས་པས་བགེགས་ཕྲ་མོ་ཡང་བྱེད་མ་ནུས་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཁྱོད་དེ་ལས་རྒྱལ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འགྲོ་བས་ངོ་མཚར་དུ་བརྩི་སྟེ། བདག་གིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་པའོ། །རྒྱུ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བཤད་པ། རྒོལ་བ་མང་པོའང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱས་པའོ། །མང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་ལུས་པ་སྟེ། མཐུ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འང་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྡང་བས་རྒོལ་བར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་འགལ་བའི་བསམས་པས་སོ། །གཞོམ་པར་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྩོལ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེ་བར་གནས་པའོ། །བཟོད་པའི་ཚིགས་སུ་མཚར་མི་ཆེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་གནས་སྐབས་ལ་ཡང་བཟོད་པས་གཞོམ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དཀའ་བ་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཁྱད་པར་གནས་ལ་བརྟེན་པ་ནི་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་གསུམ་གྱིས་དྲི་མ་མེད་པའི་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བ་ཕྱི་མ་དང་ལྡན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ཁྱད་པར་གྱི་གནས་སོ། །དེ་ལ་བརྟེན་པའི་བཟོད་པས་བདུད་ཀྱི་འཁོར་དང་མངག་གཞུག་པ་མི་སྡུག་པ་རྣམས་ལས་རྒྱལ་བར་བྱ་བ་ཤིན་ཏུ་སླ་བའི་ཕྱིར་ན་དེ་ནི་ངོ་མཚར་མི་ཆེའོ། །ད་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་རྨད་དུ་བྱུང་བ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། བཤད་པ། གང་ཚེ་བདུད་རྣམས་མངོན་བཏུལ་བ། །དེ་ཡི་ནུབ་མོ་ཁོ་ན་ལ། །ཉོན་མོངས་ཤིན་ཏུ་ཆེ་སྤངས་པ། །དེ་ཉིད་རྨད་དུ་བྱུང་བ་ལགས། །གང་ཚེ་བདུད་རྣམས་མངོན་བཏུལ་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བཤད་པར་འགྱུར་རོ། །ཁོ་ནའི་སྒྲ་ནི་དོན་གཞན་འཆད་པར་འདོད་པའོ། །བདུད་རྣམས་མངོན་བཏུལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསོད་པའི་ཆོས་ལ་ཉེ་བར་སྦྱོར་བས་ན་བདུད་ནི་ལྷའི་བུའི་བདུད་དོ། །དེ་མངོན་བཏུལ་བ་ནི་དེའི་འོག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བའི་


DTG01_Page_274
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

༄། །དོན་ཏོ། །ཉོན་མོངས་ཤིན་ཏུ་ཆེ་སྤངས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཉོན་མོངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཏེ། སྤངས་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་སྤངས་པའོ། །དེ་ནི་ཉན་ཐོས་པས་ཀྱང་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བའོ། །ཤིན་ཏུ་ཆེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱད་པར་ཏེ། བག་ཆགས་ཀྱང་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ནུབ་མོ་ཁོ་ན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ནུབ་མོ་ལ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཉམས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བདུད་ཉེ་བར་གནས་པ་དེ་ཉིད་རྨད་དུ་བྱུང་བ་སྟེ། རྣམ་པར་གཡེང་བའི་རྐྱེན་དང་ཕྲད་ན་ཡང་ཉོན་མོངས་པ་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བ་སྤངས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་རྨད་དུ་བྱུང་བ་ཡིན་གྱི་བདུད་ལས་རྒྱལ་བ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་བསྟན་པས་འོད་སྲུངས་རྫོགས་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པའི་མུ་སྟེགས་པ་བཏུལ་བ་དེ་ཡང་རྨད་དུ་བྱུང་བ་ཡིན་ན་དེ་ཉིད་ངེས་པར་འཛིན་པ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བཤད་པ། འོད་ཟེར་ཕྲེང་བསྟོད་ལྡན་པའི། །ཉི་མས་མུན་པ་བསལ་གང་ལགས། །དཔའ་བོ་ཁྱོད་ཀྱིས་མུ་སྟེགས་ལས། །རྒྱལ་བར་མཛད་པ་ཅི་ཞིག་མཚར། །མུན་བསལ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ལ་མུན་པ་བསལ་བ་ནི་མུན་ནག་བསལ་བའོ། །ཉི་མ་ནི་ཉི་མ་ཞེས་བྱའོ། །ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན་ཞེ་ན། བཤད་པ། འོད་ཟེར་ཕྲེང་བ་སྟོང་ལྡན་པའི། །ཞེས་སྨོས་པ་ལ། འོད་ཟེར་ནི་འོད་ཟེར་རྣམས་སོ། །སྟོང་ཡང་ཡིན་ལ་འོད་ཟེར་ཕྲེང་བ་ཡང་ཡིན་པས་ན་འོད་ཟེར་ཕྲེང་བ་སྟོང་སྟེ། དེ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་འོད་ཟེར་ཕྲེང་བ་སྟོང་ལྡན་པའོ། །འོད་ཟེར་གྱི་ཕྲེང་བ་སྟོང་དང་ལྡན་པ་དེས་མུན་པ་བསལ་བ་ནི་ངོ་མཚར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་ཡོངས་སུ་མི་རྟོག་པའི་གང་ཟག་ངོ་མཚར་བར་གྱུར་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དེས་ངོ་མཚར་ཞེས་སེམས་སོ། །ཁྱོད་ཀྱིས་མུ་སྟེགས་ལས་རྒྱལ་བར་མཛད་པ་ནི་ངོ་མཚར་བ་ཞེས་པ་དང་སྦྱར་རོ། །དཔའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བོད་པའི་ཚིག་དང་རྒྱུ་ཡང་བསྟན་ཏོ། །གང་གི་ཕྱིར་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་ཆེ་བ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དེ་བས་ན་ཁྱོད་ནི་དཔའ་བོའོ། །མུ་སྟེགས་པ་དེ་རྣམས་བརྩོན་འགྲུས་དམན་པའི་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལ་སོགས་པ་ཉན་ཐོས་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་བཏུལ་བདེ་བས་ན་ཁྱོད་ཀྱིས་དེ་ལས་རྒྱལ་བར་མཛད་པ་ནི་ངོ་མཚར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །འདིའི་ཕྱིར་ན་ཡང་ངོ་མཚར་བ་མ་ཡིན་ཏེ་དེའི་ཕྱིར། འདོད་ཆགས་བྲལ་བས་ཆགས་བཅས་དང༌། །ཞེས་བྱ་བའི་རྒྱས་པར་


DTG01_Page_275
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཤད་པར་བྱ་སྟེ། འདོད་ཆགས་བྲལ་བས་ཆགས་བཅས་དང༌། །ཞེ་སྡང་བྲལ་བས་ཞེ་སྡང་ཅན། །གཏི་མུག་བྲལ་བས་རྨོངས་པ་སྟེ། །གསུམ་པོས་རྟག་ཏུ་གསུམ་དག་བཏུལ། །འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་དང་བཅས་པའི་གང་ཟག་གསུམ་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་དང༌། ཞེ་སྡང་དང་བྲལ་བ་དང༌། གཏི་མུག་དང་བྲལ་བ་དང༌། གང་ཟག་གསུམ་གྱི་རིམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རྟག་ཏུ་བཏུལ་ལོ། །དེ་རྣམས་ཀྱང་མུ་སྟེགས་པ་ནི་འདོད་ཆགས་དང་ལྡན་པ་ཡིན་གྱི། །ཁྱོད་ནི་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་སྟེ། །དེ་བས་ན་ཇི་ལྟར་ཁྱོད་ཀྱིས་མུ་སྟེགས་ལས་རྒྱལ་བ་ངོ་མཚར་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོར་བསྡུས་པའི་དོན་ཏོ། །འོ་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ངོ་མཚར་བ་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན་ཞེ་ན། བཤད་པ། དམ་ཆོས་རབ་ཏུ་བསྟོད་པ་དང༌། །དམ་ཆོས་མ་ལགས་སྨོད་མཛད་ཀྱང༌། །དམ་པ་དག་དང་ཐ་མལ། །ཁྱོད་ནི་ཆགས་དང་ཁྲོ་མི་མངའ། །དམ་ཆོས་རབ་ཏུ་བསྟོད་པ་དང༌། །ཞེས་སྨོས་པ་ལ། བསྟོད་པ་ནི་བསྟོད་པའོ། །དམ་ཆོས་ནི་རྣམ་པར་བྱང་བའི་ཕྱོགས་ཀྱི་དགེ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དམ་ཆོས་མ་ལགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པའི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྨོད་མཛད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྨོད་པར་མཛད་པའོ། །ཆགས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྗེས་སུ་ཆགས་པའོ། །ཁྲོ་བ་ནི་ཁོང་ཁྲོ་བའོ། །དེ་དག་ཁྱོད་ལ་མི་མངའ་བ། །ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་ལ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། དམ་པ་དག་དང་ཐ་མལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་བ་ཅན་དང༌། མི་དགེ་བ་ཅན་དག་ལ་རིམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཆགས་པ་དང་ཁྲོ་བ་མི་མངའ་བའོ། །འོན་ཀྱང་གཞན་ལ་སྨད་པར་མཛད་པའི་ཕྱིར་བསྟོད་པ་མཛད་པའམ། སྨོད་པ་མཛད་པ་དེ་གཉི་ག་ཡང་ཞེས་དགོངས་པའོ། །འདི་ཡང་ངོ་མཚར་བ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར། དགྲ་བཅོམ་པ་དང་མུ་སྟེགས་ལ། །རྗེས་སུ་ཆགས་དང་ཁོང་ཁྲོ་བར། །ཁྱོད་ཀྱི་ཐུགས་ནི་མི་འགྱུར་ན། །ཁྱོད་ལ་བསྟོད་དུ་ཅི་ཞིག་མཆིས། །དགྲ་བཅོམ་པ་དང་མུ་སྟེགས་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ལ། ཁྱོད་ཀྱི་ཐུགས་ནི་མི་འགྱུར་ན། །ཞེས་བྱ་བས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །དགྲ་བཅོམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེས་པ་མ་ལུས་པར་སྤངས་པར་གྱུར་པ་དག་


DTG01_Page_276
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

༄། །ལའོ། །མུ་སྟེགས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྫོགས་བྱེད་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལའོ། །རྗེས་སུ་ཆགས་དང་ཁོང་ཁྲོ་བར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཉིད་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པའི་མུ་སྟེགས་པ་རྣམས་ལ་ཁོང་ཁྲོ་བས་གང་གི་ཐུགས་ནི་མི་འགྱུར་བ་སྟེ། དེ་རྣམས་ལ་ཁོང་ཁྲོ་བར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་དགོངས་པའོ། །འཕགས་པ་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་སོགས་པའི་དགྲ་བཅོམ་པ་རྣམས་ལ་གང་གི་ཆེ་ཀུན་དགའ་བོ་དགོན་པ་པ། ཕྱག་དར་ཁྲོད་པ། ཕུག་ལ་ཆགས་པས་འདོད་པ་ལ་མི་ལྟོས་པར་བ་ལྟ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟར་ཁྱོད་ཀྱིས་ཡུན་རིང་པོར་བཞེད་པའི་ཐུགས་ལ་དགོངས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཐོབ་པས་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱེད་པ་ལ་ཆགས་པས་ཐུགས་ནི་མི་འགྱུར་བ་སྟེ། །དེ་རྣམས་ལ་ཆགས་པར་མི་འགྱུར་བའོ། དེ་དང་འདྲ་བའི་རྨད་དུ་བྱུང་བའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ཁྱོད་ལ་བསྟོད་དུ་ཅི་ཞིག་མཆིས་པ་ནི་གཞན་དམ་པར་བསྟོད་པ་གང་གིས་ཏེ། བསྟོད་པ་དེ་ནི་མ་མཆིས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྨད་དུ་བྱུང་བ་གཞན་ཡང་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ཡོན་ཏན་རྣམས་ལའང་མ་ཆགས་ལ། །ཡོན་ཏན་ཅན་ལའང་བཞེད་མི་མངའ། །ཀྱེ་མའོ་ཁྱོད་ཀྱི་ཐུགས་སྟོབས་ན། །རབ་དང་ཡོངས་སུ་དག་པ་ལགས། །ཡོན་ཏན་རྣམས་ལའང་མ་ཆགས་ལ། །ཞེས་སྨོས་པ་ལ། ཡོན་ཏན་རྣམས་ནི་སྟོབས་དང་མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གནས་སྐབས་སུ་ཡོན་ཏན་རྩྭ་དང་འདྲ་བར་མི་བརྩི་བ་དང༌། དེ་རྣམས་ལ་ཡང་མ་ཆགས་པ་ནི་ཆགས་པར་མ་གྱུར་པ་སྟེ། དེ་རྣམས་འཕིལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུར་གྱུར་པའི་ཡོན་ཏན་དེ་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པར་མཛད་ཅེས་པས་ན་རྩོལ་བ་ལ་གནས་པར་རོ། །དེ་རྣམས་ལ་བཞེད་པ་མི་མངའ་བ་ནི་བསམ་གཏན་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པར་གྱུར་པ་ལ་ཡང་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་བཞེད་པ་མི་མངའ་བའོ། །དེའི་ཕྱིར་ན་ཀྱེ་མའོ་རབ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཀྱེ་མའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་མཚར་བའོ། །ཁྱོད་ནི་ཁྱོད་ཀྱིའོ། །རབ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔར་བཤད་པའི་ཆོ་གས་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་རྙོག་པ་དང་བྲལ་བའོ། །ཐུགས་སྟོབས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐུགས་སོ། །ཡོངས་སུ་དག་པ་ནི་དྲི་མ་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དབང་པོ་རྣམས་ནི་རབ་དང་བ། །ཞེས་བྱ་


DTG01_Page_277
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་རྨད་དུ་བྱུང་བ་འདི་ཡང་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། དབང་པོ་རྣམས་ནི་རབ་དང་བ། །དུས་རྣམས་རྟག་ཏུ་མི་ཉམས་པས། །ཁྱོད་ཐུགས་རྟག་ཏུ་དང་བདག་། མངོན་སུམ་གྱུར་བ་བཞིན་དུ་གདའ། །རྟེན་ལ་བརྟེན་པ་ཉེ་བར་འདོགས་པ་མིག་ལ་སོགས་པ་ལ་བརྟེན་པའི་དབང་པོ་དེ་རྣམས་རབ་དང་བ་ནི་དྲི་མ་མེད་པ་སྟེ། ཁྲོ་བ་ལ་སོགས་པས་བྱས་པའི་བཞིན་འགྱུར་བ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བ་གཙང་བའི་བྲམ་ཟེས་བཤད་པ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་གོ་ཏ་མའི་སྤྱན་ནི་རབ་ཏུ་དང་བ་དང༌། ཞལ་གྱི་མདོག་དག་པ་དང༌། སྐུ་མདོག་དཀར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དབང་པོ་དང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེར་ན་ཀྱེ་གོ་ཏ་མ་ཇི་ལྟར་ཆུ་བོ་འཛམ་བུའི་གསེར་གྱི་རང་བཞིན་གྱི་གོང་བུ་གསེར་མགར་མཁས་པས་བདར་ནས་རས་དཀར་པོ་ལ་བཞག་ན་ཤིན་ཏུ་སྣང་བ་དང༌། འདིས་པ་དང༌། རྣམ་པར་གསལ་བར་གྱུར་པ་དེ་བཞིན་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་གཽ་ཏ་མའི་དབང་པོ་དག་རབ་ཏུ་དང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །དུས་རྣམས་རྟག་ཏུ་མི་ཉམས་པས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟག་ཏུ་མི་ཉམས་པའི་ངང་ཚུལ་ཅན་ཏེ་དུས་ཐམས་ཅད་དུ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཐུགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐུགས་སོ། །རྟག་ཏུ་དང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟག་ཏུ་དག་པའོ། །མངོན་སུམ་གྱུར་པ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐུགས་དང་བ་མེད་ན་དབང་པོ་རྣམས་དང་བར་མི་འགྱུར་རོ། །ཁོང་སྟོང་གི་ནང་མེ་གནས་པའི། །ཤིང་ལས་ལོ་མ་འབྱུང་མི་འགྱུར། །ཞེས་དེ་ལྟར་བཤད་པའོ། །དེ་བས་ན་དབང་པོའི་དང་བ་ལས་ཐུགས་ཀྱི་དང་བ་མཚོན་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཐུགས་ཀྱི་དང་བ་གཞན་གྱི་སེམས་མི་ཤེས་པས་མངོན་སུམ་དུ་མ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེར་རོ། །གཞན་རྨད་དུ་བྱུང་བ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། རང་བཞིན་དམ་པ་ལེགས་གསུངས་དང༌། །མཛད་སྤྱོད་བཟང་པོས་བསྒྲགས་པས་ན། །ཁྱོད་ཀྱི་བློ་གྲོས་དགོངས་པ་དག །རྣམ་དག་བྱིས་པའི་བར་ལ་གྲགས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱས་པའོ། །བྱིས་པའི་བར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱིས་པ་རྣམས་ལས་ཀྱང་བརྩམས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གྲགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རབ་ཏུ་གྲགས་པའོ། །ཁྱོད་ཀྱི་ནི་ཁྱོད་ཀྱིའོ། །དེ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། བློ་གྲོས་དགོངས་པ་དག་ནི་མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པའི་བློ་གྲོས་ཏེ། ཤེས་རབ་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་


DTG01_Page_278
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

༄། །རོ། །དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་གསུམ་ནི་དགོངས་པའོ། །དེ་དག་གི་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་དྲི་མ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་ཇི་ལྟར་བྱིས་པ་རྣམས་ཀྱི་བར་ལ་ཡང་གྲགས་ཤེ་ན། སྨྲས་པ། གང་གི་ཕྱིར་བསྒྲགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟོགས་ཤིང་གསལ་བར་གྱུར་པའོ། །རང་བཞིན་ནི་དགོངས་པ་སྟེ། དེ་ཉིད་མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པའི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཚོགས་སོ། །དེའི་བསྒྲགས་པ་ནི་རྟགས་སུ་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ལེགས་གསུངས་མཛད་སྤྱོད་བཟང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ལེགས་གསུངས་ནི་ཡོངས་སུ་དག་པའི་གསུང་གི་ཕྲིན་ལས་སོ། །མཛད་སྤྱོད་བཟང་པོ་ནི་ཡོངས་སུ་དག་པའི་སྐུའི་ཕྲིན་ལས་སོ། །བཞད་པ་ཆུང་བའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྔས་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཀྱང་དེ་དག་གིས་གསལ་བར་བྱས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གསང་བ་གསལ་བར་བྱས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་བས་ན་དེ་རྣམས་བསྒྲགས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་ཀྱང་ཐུགས་དག་པ་མོད་ན་རྣམ་པར་དག་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཐུགས་ཀྱི་རྣམ་པར་དག་པ་གསལ་བར་མཛད་དོ། །དེ་བས་ན་བྱིས་པའི་བར་ལ་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཟབ་མོ་རབ་ཏུ་གྲགས་སོ། །དེ་ལྟར་འཇིག་རྟེན་པ་ཡང་ཟེར་ཏེ། རྣམ་པ་རྟགས་དང་འགྲོ་བ་དང༌། །སྤྱོད་པ་དང་ནི་སྨྲ་བ་དང༌། །མིག་དང་གདོང་གི་རྣམ་པ་ཡིས། །ནང་གི་ཡིད་ནི་ཤེས་པར་བྱ། །ཞེས་བྱ་བས་རྨད་དུ་བྱུང་བར་བསྟོད་པ་བཤད་དོ། །རྨད་དུ་བྱུང་བ་ལ་བསྟོད་པའི་བཤད་པ་སྟེ་ལེའུ་བཞི་པའོ།། །།

ལེའུ་ལྔ་པ་སྐུ་ལ་བསྟོད་པའི་བཤད་པ།


DTG01_Page_278
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཟུགས་མེད་པའི་དངོས་པོའི་དོན་གྱི་འབྲས་བུ་ཉིད་ཀྱིས་རེ་ཞིག་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བསྟོད་པ་བཤད་དོ། །སྐུ་ལ་བསྟོད་པ་ལ། སྐུ་ནི་དད་པ་སྐྱེད་པར་མཛད་པ་དང༌། ཚིམ་པར་མཛད་པ་ཉིད་དང༌། རྟེན་དང་བརྟེན་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་དང༌། སྐུ་དང་ཡོན་ཏན་དག་གི་ཕན་ཚུན་རྟེན་དང་བརྟེན་པས་མཛེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་རྣམ་པ་བཞིའོ། །དེ་ལ་རེ་ཞིག་དད་པ་སྐྱེད་པར་མཛད་པ་ཉིད་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ཉེ་བར་ཞི་ལ་ཡིད་དུ་འོང༌། །འབར་ལ་གནོད་པ་མཛད་མི་མངའ། །དུལ་ལ་རྔོམ་བརྗིད་ཆེ་བ་ཡི། །སྐུ་འདིས་སུ་ཞིག་དད་མི་མཛད། །ཉེ་བར་ཞི་ལ་ཡིད་དུ་འོང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱས་པའོ། །རྒོད་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ན་ཉེ་བར་ཞི་བ་སྟེ་སྐུ་དེ་


DTG01_Page_279
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

༄། །ཞེས་བྱ་བས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །དྲང་སྲོང་ཕྱི་རོལ་པས་སྡུག་བསྔལ་དང་དཀའ་ཐུབ་བཟོད་པར་ནུས་པ་དང་འདྲ་བའི་ཉེ་བར་ཞི་བ་ཡང་ཡིད་དུ་འོང་བ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། ཡིད་དུ་འོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚན་དང་དཔེ་བྱད་ཀྱིས་སྤྲས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཡིད་དུ་འོང་བར་མཛད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འོད་འདོམ་གང་བའི་འོད་ཀྱིས་གསལ་བའི་ཕྱིར་ན་འབར་བའོ། །འབར་བའི་ཕྱིར་ཉི་མའི་འོད་ཟེར་དང་འདྲ་བར་གནོད་པ་མཛད་པ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཞེས་བཤད་པ། གནོད་པ་མཛད་མི་མངའ་ནི་གནོད་པ་མཛད་མི་མངའ་བའི་ངང་ཚུལ་གང་ལ་མངའ་བ་དེ་ནི་གནོད་པ་མཛད་མི་མངའ་བ་སྟེ། མཐོང་བ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རབ་ཏུ་བྱུང་བ་དང་མཐུན་པའི་སྤྱོད་ལམ་མངའ་བའི་ཕྱིར་ན་དུལ་བ་སྟེ། རྒོད་པ་མི་མངའ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དུལ་བ་ཡིན་ན་ཡང་རྔོམ་བརྗིད་ཆེ་བ་མ་ཡིན་པ་ནི་འགལ་བ་ཡིན་ཞེས་བཤད་པ་སྟེ། རྔོམ་བརྗིད་ཆེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྔོམ་བརྗིད་ཆེ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྐུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐུ་མདོག་དང་དབྱིབས་ཀྱི་བདག་ཉིད་དོ། །སུ་ཞིག་དང་མི་མཛད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སུ་ཞིག་འདྲ་བ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་སྡང་ཅན་ཡང་དད་པ་གཞོལ་བར་མི་མཛད་དམ་སྟེ། སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ལ་དད་པ་སྐྱེད་པར་མཛད་པ་ཞེས་དགོངས་པའོ། །ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་ཡུལ་ཐམས་ཅད་བསྙེན་ན་དང་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། ཁྱོད་ཀྱི་སྐུ་ནི། ཁྱོད་ཀྱི་སྐུ་དེ་གང་གིས་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ཁྱོད་ཀྱི་སྐུ་དེ་གང་གིས་ནི། །ལན་བརྒྱར་མཐོང་དང་གང་ཞིག་གིས། །དང་པོར་མཐོང་བ་དེ་གཉི་ག །འདྲ་ངར་མིག་ནི་མགུ་བར་མཛད། །གང་གི་ཕྱིར་མཐོང་ཞིང་ལན་བརྒྱར་མཐོང་བ་ནི་ལན་མང་དུ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བརྒྱའི་སྒྲས་ནི་མང་པོ་ཁོ་ན་སྟོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཞིག་གིས་དང་པོར་མཐོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཟག་གང་ཞིག་གིས་དེའི་སྐུ་དང་པོར་མཐོང་བ་སྟེ་སྐུའི་མཚན་ཉིད་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །མགུ་བར་མཛད་པ་ནི་རངས་པར་མཛད་པའོ། །ཁྱོད་ཀྱི་ནི་ཁྱོད་ཀྱིའོ། །མིག་ནི་བདེ་བ་དང་ལྡན་པའི་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདྲ་བར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚུངས་པར་རོ། །དེ་གཉི་ག་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དང་པོར་མཐོང་བ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་གཉི་ག་ཡང་སྟེ་ལན་བརྒྱར་མཐོང་


DTG01_Page_280
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བ་དང༌། དང་པོར་མཐོང་བ་དག་གིའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་པོ་འདིས་སྐུས་དད་པ་སྐྱེད་པར་མཛད་པ་ཉིད་བཤད་དོ། །རྒྱུ་གང་གིས་སྐུ་དེས་དད་པ་སྐྱེད་པར་མཛད་པ་ཉིད་ཡིན་ཞེ་ན། བཤད་པ། ཁྱོད་ཀྱི་སྐུ་ནི་མཛེས་པའི་ཕྱིར། །བལྟ་བས་མི་ངོམས་རང་བཞིན་པས། །མཐོང་ངོ་ཅོག་ནི་ཕྱི་ཕྱིར་ཞིང༌། །དགའ་བ་བསྐྱེད་པར་མཛད་པ་ལགས། །ཁྱོད་ཀྱི་སྐུ་ནི་མཛེས་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱས་པའོ། །ཥི་ཙ་ནི་ཚིམ་པའི་ཁམས་སོ། །ཚིམ་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བས་ན་མཛེས་པའོ། །ཉེ་བར་ལེན་པ་ལུད་ཀྱི་རྐྱེན་དང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །མཛེས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པས་ན་མཛེས་པའོ། །བཤད་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། མཚན་དང་དཔེ་བྱད་ལ་སོགས་པས་བརྒྱན་པའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྐུ་ལ་སྲོག་ཆགས་རྣམས་ཀྱིས་བལྟ་བས་ངོམས་པར་མི་འགྱུར་བ་དེས་ན་སྐུ་དེ་ནི་མཛེས་པ་ཞེས་བཤད་དོ། །འདི་ལྟར་ཐོས་པ་ཡིན་ཏེ། རྒྱལ་པོ་གཟུགས་ཅན་སྙིང་པོས་རི་བྲགས་ཀྱི་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་རྒྱལ་པོ་དྲག་པོའི་སྲས་ཀྱི་དད་པ་བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེ་རས་རིས་ལ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་བྲིས་ནས་བསྐུར་བར་བརྩམས་སོ། །དེ་ལ་རི་མོ་མཁན་ཐམས་ཅད་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཡན་ལག་དང་ཉིད་ལག་མཐོང་བས་ཚིམ་པར་མ་གྱུར་པས་སྐུ་བྲི་བར་མ་ནུས་སོ་ཞེས་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་དེས་འཚལ་གྱིས་རི་མོ་མཁན་ངལ་བར་གྱུར་པས་གང་གི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་བལྟ་བས་ཆོག་མི་ཤེས་པ་ཉིད་ཁོ་ནས་བྲིས་སྐུ་ལ་འོད་སྤྲོ་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བྲིས་སྐུ་ལ་འོད་སྤྲོ་བར་མཛད་དོ། །རྒྱལ་པོ་གཟུགས་ཅན་སྙིང་པོས་དེ་རི་བྲགས་ཀྱི་བདག་པོ་ལ་བསྐུར་ཏོ། །དེ་མཐོང་ནས་རྒྱལ་པོ་ཤིན་ཏུ་དད་པ་སྐྱེས་པར་གྱུར་ནས་བྲིས་སྐུ་དེ་ཉིད་ལ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་བྲིས་པ་བསྒོམས་པས་འཕགས་པའི་བདེན་པ་མཐོང་བར་གྱུར་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཐད་དུ་ཕྱིན་ཏེ་རབ་ཏུ་བྱུང་ནས་དགྲ་བཅོམ་པ་ཐོབ་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཕྱིར་གྱི་སྒྲ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །མཛེས་པའི་རང་བཞིན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བལྟ་བ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཁོ་ན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྐུ་ནི་སྐུའོ། །མཐོང་ངོ་ཅོག་ནི་ཕྱི་ཕྱིར་ཞིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་དང་ཡང་དུ་མཐོང་བར་གྱུར་པས་


DTG01_Page_281
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

༄། །དགའ་བའི་ཡིད་ལ་བདེ་བ་སྐྱེད་པར་མཛད་པ་སྟེ། སྐྱེད་པར་མཛད་པ་ལགས་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཕྱི་ཕྱིར་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔ་ན་མེད་པའི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པའི་དགའ་བ་ཁོ་ན་མཛད་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་ལན་བརྒྱར་མཐོང་བ་དང༌། གང་ཞིག་གིས་སྔར་བཤད་པ་རིགས་པ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིས་སྐུ་བལྟ་བས་མི་ངོམས་པ་བཤད་དོ། །རྟེན་གྱི་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཉིད་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། རྟེན་གྱི་ཡོན་ཏན་དག་དང་ནི། །བརྟེན་པའི་ཡོན་ཏན་ཕན་ཚུན་དུ། །འཚམ་པས་ཁྱོད་ཀྱི་སྐུ་དང་ནི། །ཡོན་ཏན་ཕུན་ཚོགས་མཆོག་དང་ལྡན། །རྟེན་གྱི་ཡོན་ཏན་དག་དང་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ལ། རྟེན་ནི་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་སྟེ། དེའི་ཡོན་ཏན་ནི་བརྟན་པ་ཉིད་དེ། རྡོ་རྗེའི་སྐུ་གདུང་མཐོང་བར་མ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །དབྱིབས་ནི་ཤིན་ཏུ་མཛེས་པ་སྟེ། ཤིང་ནྱ་གྲོ་དྷ་ལྟར་ཆུ་ཞེང་གབ་པ་དང༌། སེང་གེའི་རོ་སྟོད་དང་འདྲ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འབར་བ་ཉིད་ནི་འོད་འདོམ་གང་བ་དང༌། མཚན་དང་དཔེ་བྱད་ཀྱིས་འབར་བར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །མདོག་གསེར་འདྲ་བ་དང་ཁྱབ་འཇུག་གི་སྟོབས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་འདྲ་བ་རྟེན་གྱི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པའི་སྐུ་ནི་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་ཉིད་དེ་ལྡན་པ་ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །རྟེན་པའི་ཡོན་ཏན་ཞེས་སྨོས་པ་ལ། བརྟེན་པ་ནི་སྟོབས་དང་མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པ་དང་མ་འདྲེས་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་སོ། །བརྟེན་པའི་ཡོན་ཏན་ནི་དེ་རྣམས་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདིར་ཡོན་ཏན་གྱི་སྒྲ་ནི་ཁྱད་པར་གྱི་ཚིག་གོ །ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་ནི་རྣམ་པར་དག་པ་ཉིད་དང༑ཐོགས་པ་མེད་པ་ཉིད་དང༌། ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་ཉིད་དང༌། ཟབ་པ་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །བརྟེན་པའི་ཡོན་ཏན་དེ་རྣམས་ཀྱི་མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་དེ་ཉིད་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་མཆོག་དང་ལྡན་པ་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཆེ་བ་དང་ལྡན་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། ཁྱོད་ཀྱི་སྐུ་དང་ཡོན་ཏན་ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ། །ཕན་ཚུན་དུ་འཚམ་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟེན་གྱི་ཡོན་ཏན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བརྟེན་པའི་ཡོན་ཏན་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ནི་རྟེན་ནོ། །བརྟེན་པའི་ཡོན་ཏན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་རྟེན་གྱི་ཡོན་ཏན་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་


DTG01_Page_282
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་དང་ལྡན་པ་ནི་བརྟེན་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིས་སྐུའི་བརྟེན་པའི་ཡོན་ཏན་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཁོ་ན་བཤད་དོ། །མཚན་དང་དཔེ་བྱད་བཟང་འབར་བ། །ཞེས་བྱ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཀྱིས་དོན་དེ་ཉིད་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། མཚན་དང་དཔེ་བྱད་བཟང་འབར་བ། །ཁྱོད་ཀྱི་སྐུ་ལས་མ་གཏོགས་པ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡོན་ཏན་འདི། །གཞན་གང་ཞིག་ལ་ལེགས་གནས་འགྱུར། །ཁྱོད་སྐུ་བརྟེན་པ་ཡོན་ཏན་ལ། །ང་དཔལ་ཆེ་ཞེས་གསུངས་གསུངས་ལྟར། །དེ་ཡི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཀྱང་སླར། །ངེད་ལེགས་བཀོད་ཅེས་གསུངས་པ་འདྲ། །གཞན་གང་ཞིག་ནི་གཞན་གང་ཞིག་ལའོ། །ལེགས་གནས་ནི་མཛེས་པར་གནས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་རྣམས་ཀྱང་མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སོ། །ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་གནས་པའི་དངོས་པོ་དེ་བཞིན་དུ་གཤེགས་པས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའོ། །ཇི་ལྟར་སྔོན་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་གཤེགས་པ་ནི་འཇུག་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་འདི་ཡང་གཞན་ལ་སྨན་པའི་སླད་དུ་འཇུག་པ་ལ་སོགས་པས་གཤེགས་པ་ཞེས་པས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའོ། །ཡང་ན་སྔོན་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སུ་གཤེགས་པ་ནི་གཞན་དག་གི་ཚོགས་དང་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་གྱི་ཡེ་ཤེས་དང་ལྡན་པར་གྱུར་པ་དེ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱ་བས་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའོ། །དེའི་ཡོན་ཏན་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡོན་ཏན་ནོ། །ཁྱོད་ཀྱི་སྐུ་ལས་མ་གཏོགས་པ། །ཞེས་སྨོས་པ་ལ་ཁྱོད་ཀྱི་སྐུ་ནི་བཤད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལས་མ་གཏོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། མཚན་དང་དཔེ་བྱད་བཟང་འབར་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚན་དང་དཔེ་བྱད་བཟང་འབར་བ་ལས་མ་གཏོགས་པ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་པའོ། །དེ་ལ་སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོའི་མཚན་རྣམས་ནི་ཕྱག་དང་ཞབས་ཀྱི་མཐིལ་འཁོར་ལོའི་མཚན་དང་ལྡན་པ་དང༌། འོད་གསལ་བ་དང༌། སྨིན་མཚམས་སུ་མཛོད་སྤུས་རྣམ་པར་བརྒྱན་པ་དང༌། དབུ་གཙུག་གཏོར་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ནི་མདོ་ལས་གཏོགས་པར་བྱའོ། །དཔེ་


DTG01_Page_283
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

༄། །བྱད་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། སེན་མོ་ཧ་ཅང་མི་རིང་བ་དང༌། མཐོ་བ་དང༌། ཟངས་ཀྱི་མདོག་འདྲ་བ་དང༌། སྣུམ་པ་ཉིད་དང༌། སོར་མོ་ཟླུམ་པ་དང༌། རྒྱས་པ་དང༌། བྱིན་གྱིས་ཕྲ་བ་དང༌། རྩ་མི་མངོན་པ་དང༌། རྩ་མདུད་པ་མེད་པ་དང༌། ཆུང་བ་དང༌། ཕྲ་བ་དང༌། བརླ་ཆུ་ཤིང་གི་སྡོང་པོ་དང་འདྲ་བར་རྒྱས་པ་དང༌། གཤིབས་པ་དང༌། མི་མཉམ་པ་མེད་པ་དང༌། བྱིན་གྱིས་ཕྲ་ཞིང་མཛེས་པ་དང༌། འོལ་མ་སེའི་མེ་ཏོག་དང་འདྲ་བར་དམར་བ་དང༌། དང་བ་དང༌། སྣུམ་པ་དང༌། ཙནྡན་ལྟ་བུའི་དྲི་དང་ལྡན་པའི་ཁྲག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ་བརྒྱད་ཅུའོ། །གཞན་ཡང༌། ཁྱོད་ཀྱི་སྐུ་ནི་ང་དཔལ་ཆེ། །ཞེས་པ་ནི་རྒྱས་པའོ། །དཔལ་ཆེ་བ་ནི་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པའོ། །ང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངའོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ལྟ་བུའོ། །ཁྱོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱོད་ཀྱིའོ། །སྐུའི་མཚན་ཉིད་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །གསུངས་ཞེས་པ་ནི་གསུངས་པའོ། །གསུངས་པ་ནི་སྲོག་ཆགས་ཀྱི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ལྟ་ཞེས་པ་ནི་དཔེའོ། །བརྟེན་པ་ནི་སྔར་བཤད་པའི་བརྟེན་པ་ལའོ། །ངེད་ལེགས་བཀོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དེ་རྣམས་ངེད་ལེགས་བཀོད་ཅེས་བྱ་བའོ། །སླར་གསུང་པ་ནི་སླར་ཡང་གསུང་པའོ། །འདྲ་བའི་སྒྲ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་དུ་བཤད་པར་བྱའོ། །དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐུའོ། །ཡོན་ཏན་ནི་སྔར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །བཤད་པའི་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། ཁྱོད་ཀྱི་སྐུ་ནི་བརྟེན་པའི་ཡོན་ཏན་ལ་གསུངས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། གང་ང་དཔལ་ཆེ་བ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བས་ང་ལ་བླ་ན་མེད་པའི་ཡོན་ཏན་བརྟེན་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཡོན་ཏན་དེ་རྣམས་ནི་སླར་གསུངས་པ་དང་འདྲ་བའི་སྐུ་མཚན་དང་དཔེ་བྱད་ཀྱིས་སྤྲས་པ་ཁྱོད་ལ་ཡོངས་སུ་དག་པའི་ཕྲིན་ལས་དག་གིས་ངེད་རྣམས་ལེགས་པར་བཀོད་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལྟར་སྐུ་དང་ཡོན་ཏན་དག་ཕན་ཚུན་རྟེན་དང་བརྟེན་པ་ཉིད་ཀྱིས་གསུངས་པ་བཤད་དེ་སྐུ་ལ་བསྟོད་པ་བཤད་དོ། །སྐུ་ལ་བསྟོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བཤད་པ་སྟེ་ལེའུ་ལྔ་པའོ།། །།

ལེའུ་དྲུག་པ་ཐུགས་རྗེ་ལ་བསྟོད་པའི་བཤད་པ།


DTG01_Page_283
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྨན་པ་མཛད་པ་ནི་དབྱེ་བ་རྣམ་པ་བརྒྱད་དེ། དེ་ལ་རེ་ཞིག་ཐུགས་རྗེ་ལ་བསྟོད་པས་ནི་འཁོར་བའི་ཉེས་པ་མཁྱེན་པའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱང་ཐུགས་རྗེས་ཡུན་རིང་པོར་བཞུགས་པ་དང༌། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དེའི་ཚེ་ཤིན་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་ཞི་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྐྱེ་བོ་མང་པོའི་གནས་སུ་བཞུགས་པ་དང་དགོན་པར་


DTG01_Page_284
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

༄། །མི་བཞུགས་པ་དང༌། ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སྡུག་བསྔལ་བཟོད་སྤྱོད་པ་དང༌། བུད་མེད་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ལེགས་པ་དང༌། མི་ལེགས་པ་དང་འདྲ་བའི་ཐུགས་རྗེ་མངའ་བ་སྟེ་ཚིག་གི་དོན་བཞིའོ། །དེ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྨོན་ལམ་ལ་བརྟེན་པས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ཀྱི་བར་དུ་བཀྲེས་པ་དང་སྐོམ་པ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་བཟོད་སྤྱོད་པ་དང༌། འཁོར་བའི་སྐྱེ་བོ་གཞན་དང་འདྲ་བ་དང༌། རྒྱུ་ལ་ཁྱད་པར་མི་མངའ་བ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། འགྲོ་བ་འདི་དག་ཐམས་ཅད་ནི། །ཁྱད་མེད་ཉོན་མོངས་རྣམས་ཀྱིས་བཅིང༌། །ཁྱོད་ནི་འགྲོ་བའི་ཉོན་མོངས་དག །དགྲོལ་སླད་ཡུན་རིང་ཐུགས་རྗེས་བསྡམས། །ཐམས་ཅད་ཁྱད་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཁམས་གསུམ་མོ། །ཁྱད་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ལྷ་རྣམས་ནས་དམྱལ་བའི་བར་དུའོ། །ཁྱད་པར་མེད་པས་ན་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བཅིངས་པ་ནི་སྲིད་པའི་རྩེ་མོའི་ངེས་པར་མ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་པའོ། །འཁོར་བར་འགྲོ་བ་ཉོན་མོངས་པར་བྱེད་ཅེས་པས་ན་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སོ། །དེ་རྣམས་ཀྱིས་བཅིངས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཁོར་བ་ལས་མ་འདས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འགྲོ་བ་འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན་འདིའོ། །དེ་ལྟར་ན་འཇིག་རྟེན་པ་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བཅིངས་པས་འཁོར་བར་ཉོན་མོངས་པར་གྱུར་ཏོ། །ཁྱོད་ནི་འགྲོ་བའི་ཉོན་མོངས་དག་དགྲོལ་སླད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་མཚོན་ཆས་འགྲོ་བའི་ཉོན་མོངས་པའི་ཞགས་པས་གཅོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡུན་རིང་ཐུགས་རྗེས་བསྡམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྨོན་ལམ་ནས་བརྩམས་ཏེ་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ཀྱི་བར་དུའོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་གྱུར་པ་དེའི་ཕྱིར་ན། །དང་པོར་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་བགྱི་འམ། །འོན་ཏེ་གང་གིས་འཁོར་བར་ཁྱོད། །སྐྱོན་མཁྱེན་ཡུན་རིང་དེ་ལྟ་བུར། །བཞུགས་མཛད་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ལ་བགྱི། །དང་པོར་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་བགྱིའམ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ལ། འམ་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་དྲི་བ་དང་ཐེ་ཚོམ་མོ། །དང་པོ་ནི་དང་པོའོ། །ཕྱག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱག་བགྱི་བའོ། །ཁྱོད་ལ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལའོ། །ཐུགས་རྗེ་ཆེ་བའི་མཚན་ཉིད་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །འོན་ཏེ་ནི་ཡང་ན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་ལས་ཐེ་ཚོམ་འདི་ཡིན་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་པའི་ཤེས་


DTG01_Page_285
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པས་ལོང་བ་ཉོན་མོངས་པའི་ཞགས་པས་བཅིངས་པས་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་ངོ་མཚར་བ་མ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་གང་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ལ། གང་གིས་ནི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོས་སོ། །དེ་ལྟ་བུ་ནི་ཡང་དག་པར་གྱུར་པ་གསལ་བར་བྱད་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་འཁོར་བའི་སྐྱོན་མཁྱེན་པ་སྟེ། འཁོར་བ་ནི་འགྲོ་བ་རིགས་དྲུག་གོ །བཞུགས་པ་ནི་བཞུགས་པར་མཛད་པ་སྟེ། །འགྲོ་བ་རྣམས་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་ཡུན་རིང་པོར་ཞི་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར། །དང་པོར་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་བགྱིའམ། །ཞེས་པ་ལ་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ནི་འདི་ཡིན་ནོ། །ཡོན་ཏན་གྱི་ཐེ་ཚོམ་བསལ་བར་མ་གྱུར་ན་མ་ནིང་གི་རྟགས་ཀྱི་སྦྱོར་བ་བྱས་ཞེས་རྟོགས་ནས། །དང་པོར་ཁྱོད་ལ་ཕྱག་བགྱིའམ། །ཞེས་ཡོངས་སུ་གདོན་ཏོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཤེས་རབ་ཀྱིས་འཁོར་བའི་སྐྱོན་མཁྱེན་ཀྱང་ཐུགས་རྗེས་ཡུན་རིང་པོར་བཞུགས་པ་ཞེས་བཤད་དོ། །གཞན་ཡང༌། དབེན་པའི་བདེ་བ་སྤངས་གྱུར་ཁྱོད། །མང་པོའི་ནང་ན་བཞུགས་པ་གང༌། །དེ་ཁྱོད་ཐུགས་རྗེས་དུས་འདས་པ། །གླགས་ཤིག་ཐོད་ནས་བགྱིད་པར་བས། །དབེན་པའི་བདེ་བ་སྤངས་གྱུར་ཁྱོད། །ཅེས་སྨོས་པ་ལ། དབེན་པ་ནི་འདུ་འཛི་སྤངས་པའོ། །དེ་ལས་བྱུང་བའི་བདེ་བ་དབེན་པའི་བདེ་བའོ། །དེ་གྱུར་པ་ནི་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་དབེན་པའི་བདེ་བ་སྤངས་པར་གྱུར་པ་སྟེ། དེ་ནི་གདུལ་བྱའི་སྐྱེ་བོ་མང་པོས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་བའོ། །ཁྱོད་ནི་ཁྱོད་ཀྱིའོ། །འདས་པ་ནི་འདས་པའོ། །དེ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། དུས་ནི་མཚན་མོ་དང་ཉིན་མོ་ལ་སོགས་པའོ། །གླགས་ཤིག་ཐོད་པ་ནི་སྤྲོ་བ་ཐོབ་པའི་ཐུགས་རྗེས་དེ་མཛད་དོ། །ཉིད་བཞེད་པའི་དབེན་པའི་བདེ་བ་སྤངས་ནས་རྒྱུ་མེད་པའི་ཐུགས་རྗེའི་གཞན་དབང་གིས་གཞན་ལ་སྨན་པ་ལ་རྩེ་གཅིག་པས་ཁྱོད་ཀྱི་དུས་འདས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྡུས་པའི་དོན་ཏོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཐུགས་རྗེས་གླགས་སྐབས་རྙེད་ནས་འདི་མཛད་དམ་ཞེ་ན། བཤད་པ། རིག་པ་ཡིས་ནི་མཚོ་ནང་ནས། །ཀླུ་བཞིན་ཁྱོད་ཀྱང་ཐུགས་རྗེ་ཡིས། །དགོན་པ་ཞི་གནས་གྲོང་གི་མཐར། །གདུལ་བའི་དོན་གྱི་སླད་དུ་དྲངས། །དགོན་པ་ཞི་གནས་གྲོང་གི་མཐར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་


DTG01_Page_286
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

༄། །པ་སྨོས་པ་ལ། ཞི་བ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་དགོན་པ་ནི་ཞི་བའོ། །དེ་ལས་གྲོང་གི་མཐར་ནི་གྲོང་དང་ཉེ་བར་དྲངས་པའོ། །ཁྱོད་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་སོ། །ཀྱང་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཀླུ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཇི་ལྟར་སྤྲུལ་གྱི་མཆེ་བས་བཏབ་པའི་དུག་གསོ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་མཚོའི་ནང་དུ་གནས་པས་ཀླུ་རིག་པས་མཚོའི་ནང་ནས་དྲངས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཉོན་མོངས་པའི་སྤྲུལ་གྱིས་ཟོས་པའི་འགྲོ་བ་གསོ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཐུགས་རྗེའི་རིག་པས་དགོན་པ་ཞི་བ་ལ་དགྱེས་པར་གྱུར་པ་ཁྱོད་དགོན་པས་ནས་གྲོང་གི་མཐར་དྲངས་སོ། །དེ་བས་ན་དབེན་པའི་བདེ་བ་སྤངས་གྱུར་ཁྱོད་ཅེས་བྱ་བ་རྒྱས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་དོན་ནི་རིགས་པའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཐུགས་རྗེའི་དབང་གིས་མང་པོའི་ནང་ན་བཞུགས་པ་དང༌། དབེན་པར་མི་བཞུགས་པ་ཞེས་བཤད་དོ། །གཞན་ཡང༌། ཉེར་ཞི་མཆོག་ལ་གནས་བཞིན་དུ། །ཐུགས་རྗེ་གཙོ་དང་ལྡན་པས་ན། །རོལ་མོ་མཁན་གྱི་སྒྱུ་རྩལ་ཡང༌། །ཁྱོད་ཀྱི་ཞབས་ཀྱིས་འདོར་བར་མཛད། །ཉེར་ཞི་མཆོག་ལ་གནས་བཞིན་དུ། །ཞེས་སྨོས་པ་ལ། ཉེར་ཞི་མཆོག་ལ་གནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེར་ཞི་མཆོག་ལ་གནས་པའོ། །བཞིན་གྱི་སྒྲ་ནི་ངོ་མཚར་བའི་དོན་ལའོ། །ཐུགས་རྗེ་གཙོ་དང་ལྡན་པས་ན། །ཞེས་སྨོས་པ་ལ། གཙོ་བོ་ནི་གཙོ་བོ་སྟེ། དྲང་བར་བྱེད་པ་ཞེས་བཤད་དེ། དེ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་གཙོ་བོ་དང་ལྡན་པའོ། །དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་ཐུགས་རྗེའི་གཙོ་བོ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། ཐུགས་རྗེས་ཡིན་གྱི་གཞན་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནི་ཐུགས་རྗེ་གཙོ་བོ་དང་ལྡན་པ་ནི་ཐུགས་རྗེ་གཙོ་བོ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཁྱོད་ཀྱི་ཞབས་ཀྱིས་འདོར་བར་མཛད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཞབས་བསྐྱོད་པར་མཛད་པའོ། །ཅིའི་སླད་དུ་ཞེ་ན། རོལ་མོ་མཁན་གྱིས་སྒྱུར་རྩལ་ཡང༌། །ཞེས་སྨོས་པ་ལ། རོལ་མོ་མཁན་གྱིས་སྒྱུ་རྩལ་དག་གོ །དེ་རྣམས་ཀྱི་སྒྱུ་རྩལ་ནི་བཟོའི་གནས་དག་སྟེ། དེ་དག་ཀྱང་ཁྱོད་ཀྱི་མཛད་པ་ལ་འཇུག་པར་མཛད་པའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། རོལ་མོ་མཁན་གྱི་ཆ་ལུགས་བཞེངས་ནས་ལྷའི་ཡུལ་དུ་གཤེགས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ཀྱིས་རྒྱུད་མངས་བརྡུངས་པས་རྒྱུད་སྟོང་ཕྲག་ཆད་པར་གྱུར་ཀྱང་ནམ་མཁའ་ལས་ཡོངས་སུ་གང་བའི་སྒྲ་བསྒྲགས་


DTG01_Page_287
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པས་ཤིན་ཏུ་དགའ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དྲི་ཟའི་རྒྱལ་པོ་རྒྱུད་མངས་བརྡུང་བའི་བཟོ་བོ་ང་རྒྱལ་དང་ལྡན་པ་རོལ་མོ་མཁན་གྱི་ང་རྒྱལ་དེ་ལས་ཕྲལ་ནས་གདུལ་བར་མཛད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་ཐོས་སོ། །དེ་ཡང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་མ་ཡིན་ཞིང་སྐྱེ་བོ་གདུལ་བྱའི་སྡུག་བསྔལ་གཟོད་མ་སྤྱོད་པའི་ཐུགས་རྗེས་མཛད་དོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །གཞན་ཡང༌། རྫུ་འཕྲུལ་སེང་གེའི་སྒྲ་དང་ནི། །ཉིད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་བརྗོད་པ་གང༌། །དེ་ནི་བཞེད་སྤྱོད་མི་མངའ་བ། །ཁྱོད་ཀྱི་ཐུགས་རྗེས་བསྟར་བ་ལགས། །རྫུ་འཕྲུལ་སེང་གེའི་སྒྲ་དང་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱས་པའོ། །རྫུ་འཕྲུལ་ནི་ནམ་མཁའ་ལ་འགྲོ་བ་དང༑འབར་བ་དང༌། འབེབས་པ་དང༌། ཆར་འབབ་པ་ལ་སོགས་པའིའོ། །སེང་གེའི་སྒྲ་དང་འབྲུག་གི་སྒྲ་དང་འདྲ་བའོ། །ཇི་ལྟར་གསུངས་པ་ནི་ང་ལས་ཕྱི་རོལ་དུ་གྱུར་པ་ལ་ནི་དགེ་སྦྱོང་ངམ་བྲམ་ཟེ་མེད་དེ། གང་གིས་འཁོར་གྱི་ཚོགས་འདི་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་སེང་གེའི་སྒྲ་ཡང་དག་པར་སྒྲོགས་པར་བྱེད་པ་ཁོ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ཉིད་འཇིགས་པ་མེད་པའི་སེང་གེ་དང་འདྲ་བས་སྒྲ་སྒྲོགས་པས་ན་སེང་གེའི་སྒྲའོ། །ཉིད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་བརྗོད་པ་ནི་ཉིད་ལ་བསྟོད་པའོ། །ཇི་ལྟར་སྟོབས་བཅུ་དང་ལྡན་པ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རྫུ་འཕྲུལ་དང༌། སེང་གེའི་སྒྲ་དང༌། ཉིད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་བརྗོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བྱིས་པའི་འཇིག་རྟེན་པ་འདོད་པས་གཞན་ལ་རབ་ཏུ་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །དེ་ནི་བཞེད་སྤྱོད་མི་མངའ་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ལ། དེ་ལ་བཞེད་པ་ནི་འདོད་པ་དང་སྲེད་པ་སྟེ། དེ་ཉིད་ཡུལ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུད་སྤྱོད་པར་བྱེད་པས་ནི་སྤྱོད་པའོ། །དེ་མི་མངའ་བ་ནི་གང་གིས་སྤངས་པ་དེ་ནི་བཞེད་སྤྱོད་མི་མངའ་བའོ། །དེ་ནི་ཁྱོད་ཀྱི་ཐུགས་རྗེས་བསྟར་བའོ། །དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་ལ་སོགས་པའོ། །ཐུགས་རྗེས་བསྟར་བ་ནི་ཐུགས་རྗེའི་རྟགས་སོ། །ཇི་ལྟར་ཀ་ཤིའི་རྡོ་ལ་གསེར་བཟང་བའམ་ངན་པར་ཡོངས་སུ་བརྟག་པ་དེ་བཞིན་དུ་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སྡུག་བསྔལ་བཟོད་པར་སྤྱོད་པའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཐུགས་རྗེ་ཡང་རྫུ་འཕྲུལ་ལ་སོགས་པའི་ཀ་ཤིས་རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་སྟེ། བཞེད་པ་དང་སྤྱོད་པ་མི་མངའ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྡུས་པའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཚིགས་སུ་


DTG01_Page_288
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

༄། །བཅད་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཐུགས་རྗེའི་དབང་གིས་ད་ལྟར་བྱུང་བའི་སྡུག་བསྔལ་བཟོད་མི་སྤྱོད་པ་ཞེས་བཤད་དོ། །ལེགས་པ་དང་མི་ལེགས་པའི་བུད་མེད་ཀྱི་ཚུལ་དང་མཐུན་པར་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། གཞན་གྱི་དོན་དུ་རབ་བཟང་གི། ཉིད་ཀྱི་རྟེན་ལ་བརྩེ་མེད་པས། །མགོན་པོ་ཁྱོད་ཉིད་འབའ་ཞིག་ལ། །ཐུགས་རྗེས་ཐུགས་རྗེ་མཛད་མ་གྱུར། །གཞན་གྱི་དོན་དུ་རབ་བཟང་གི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱས་པའོ། །གཞན་གྱི་དོན་ནི་གཞན་ལ་སྨན་པ་མཛད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རབ་ཏུ་བཟང་བ་ནི་མཁས་པའོ། །གི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞལ་གྱིས་བཞེས་པ་ལའོ། །ཉིད་ཀྱི་རྟེན་ལ་བརྩེ་མེད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་རྟེན་ཏེ། དེ་ལ་བརྩེ་བ་མེད་པ་ནི་རྩུབ་པ་དང་གཟིར་བར་མཛད་པ་སྟེ། ཐུགས་རྗེ་ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །ཁྱོད་ཉིད་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཡིན་གྱི་གཞན་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །འབའ་ཞིག་ནི་བདག་ཉིད་ཆེ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །མགོན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བོད་པའོ། །ཐུགས་རྗེས་ཐུགས་རྗེ་མཛད་མ་གྱུར། །ཞེས་བྱ་བས་ནི་དེ་ལྟར་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། ཐུགས་རྗེས་མཛད་པ་དང༌། རྗེས་སུ་བཟུང་བ་མཛད་ཅེས་པ་ནི་ཐུགས་རྗེའི་དོན་དང་མཐུན་པའི་མཚན་ནོ། །ཁྱོད་ཀྱི་ཡུལ་ལ་ཐུགས་རྗེའི་དོན་དང་མཐུན་པའི་མཚན་དུ་མ་གྱུར་ཏོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཉིད་ཀྱི་རྟེན་ལ་བརྩེ་བ་མི་མངའ་བ་དང༌། གཞན་ལ་ཆགས་པའི་རང་བཞིན་གང་ཡིན་པ་དེས་ནི་བུད་མེད་ཀྱི་སྤྱོད་པ་མི་ལེགས་པ་བཤད་དོ། །གཞན་ལ་ཆགས་པ་དང༌། ཉིད་ཀྱི་རྟེན་ལ་བརྩེ་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བར་ཤེས་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། འདི་ལྟར་རེས་འགའ་བརྟན་པས་གང༌། གཞན་དོན་བསྒྲུབ་པར་མཛད་སླད་དུ། །ཁྱོད་ནི་ལན་བརྒྱར་ཕྱོགས་དག་ཏུ། །གཏོར་མ་བཞིན་དུ་བཏང་བ་ལགས། །འདི་ལྟར་ལན་བརྒྱར་ཕྱོགས་དག་ཏུ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་པ་ལ། འདི་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་འདི་ནི་གཞན་ལ་ཆགས་པ་དང༌། ཉིད་ཀྱི་རྟེན་ལ་བརྩེ་བ་མེད་པ་དེ་ལྟར་བཤད་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཡང་ན་འདི་ལྟར་གང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆད་པར་འདོད་པའི་དོན་རབ་ཏུ་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་ཚིག་ཕྲད་ཅེས་བྱ་བའོ། །ཁྱད་ནི་འཆད་པར་འགྱུར་བའོ། །ལན་བརྒྱ་ནི་ལན་མང་པོར་རོ། །བརྟན་པའི་ཕྱིར་


DTG01_Page_289
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བརྟན་པ་ནི་ཐུགས་རྗེ་ཉིད་དུ་བརྗོད་དོ། །རེས་འགའ་གཏོར་མ་བཞིན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་སྙིང་རྗེ་མེད་པ་དག་གིས་ཕྱོགས་དུམ་བུར་བྱས་ནས་གཏོར་མར་བཏང་བ་སྟེ། གནོད་སྦྱིན་ལ་སོགས་རྣམས་དགའ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཐུགས་རྗེས་ཀྱང་ཐུགས་རྗེ་མི་མངའ་བ་དང་འདྲ་བར་ཁྱོད་ལན་བརྒྱར་བྱས་ནས་བཏང་བ་ལགས་སོ་ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །ཅིའི་ཕྱིར་སླད་དུ་ཞེ་ན། བཤད་པ། གཞན་དོན་སྒྲུབ་པར་མཛད་སླད་དུ། །ཞེས་བྱ་བས་ནི་སྟག་ཕྲུག་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་བཟའ་བ་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱོད་དོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་སྦྱོར་བའི་གནས་སྐབས་སུ་བཏང་བ་ལགས་སོ། །གང་ལ་ཞེ་ན། ཕྱོགས་དག་ཏུ་ནི་ལས་ཀྱི་བྱེད་ཚིག་གི་མཐའ་ཅན་ཡིན་ཏེ། ཕྱོགས་བཞིར་གཏོང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་གྱུར་པ་དེའི་ཕྱིར་གཞན་གྱི་དོན་རབ་ཏུ་བཟང་བ་ནི་ལེགས་པར་བཤད་པའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཀྱིས་བུད་མེད་ཀྱི་སྤྱོད་པ་མི་ལེགས་པ་དང་འདྲ་བའི་སྤྱོད་པ་བཤད་ན། བུད་མེད་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ལེགས་པ་དེ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ཐ་མལ་པའི་སྐྱེ་བོས་ཀྱང་བུད་མེད་གཡོན་ཅན་དབང་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། འོན་ཀྱང་བརྟན་པའི་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཏེ། དེ་ལྟར་ཁྱོད་ལ་གནོད་མཛད་ཀྱང༌། །ནོངས་པ་ཅན་དུ་མི་བརྩི་བས། །ཁྱོད་ཀྱི་བཞེད་པ་ཁོ་ན་དང༌། །མཐུན་འཇུག་པ་ནི་ལེགས་པར་གདའ། །དེ་ལྟར་ཁྱོད་ལ་གནོད་མཛད་ཀྱང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱས་པའོ། །ཁྱོད་ཀྱིས་སྲོག་པས་ཀྱང་གཞན་གྱི་སྲོག་ལ་གཅེས་པར་དགོངས་པའོ། །དེས་ན་ཐུགས་རྗེ་འདི་ནི་ཁྱོད་ཀྱི་བཞེད་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་ཞིང་ཁྱོད་ཀྱི་ཐུགས་དང་མི་འགལ་བར་འཇུག་པ་ནི་སེམས་ཅན་ལ་སྨན་པའི་སླད་དུ་འཇུག་པའོ། །ལེགས་པ་ནི་ཡིན་པའོ། །ཇི་ལྟར་འདི་ཤེས་པར་བྱ་ཞེ་ན། བཤད་པ། དེ་ལྟར་ཁྱོད་ལ་གནོད་མཛད་ཀྱང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་དུ་བཤད་པར་བྱའོ། །ཡང་ན་དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལན་བརྒྱར་བཅད་ནས་གཏོར་མར་བཏང་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་དེས་སོ། །ཀྱང་ནི་གང་གི་ཕྱིར་གྱི་དོན་ཏོ། །གནོད་མཛད་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟིར་བར་


DTG01_Page_290
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

༄། །ཡང་མཛད་པའོ། །ཁྱོད་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་སོ། །མི་བརྩི་བས་ནི་ལེགས་པ་ཡིན་གྱི་གདུག་པ་ཅན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་གི་ཕྱིར་ནོངས་པ་ཅན་དུ་མི་བརྩི་ཞེས། བུད་མེད་གདུག་པ་ཅན་ནི་དོར་བའི་རིགས་ན་ཁྱོད་ཀྱིས་ཐུགས་རྗེ་འདི་དོར་བར་མ་མཛད་པས་ངེས་པར་འདི་ནི་ནོངས་པ་ཅན་དུ་མི་བརྩི་བས་ནོངས་པར་མི་མཛད་པས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་འདིར་དགོངས་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་ཕྱིར་ཐུགས་རྗེས་བུད་མེད་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ལེགས་པ་དང་འདྲ་བ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིས་གསལ་བར་རྟོགས་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཐུགས་རྗེ་ལ་བསྟོད་པའི་བཤད་པའོ། །ཐུགས་རྗེ་ལ་བསྟོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བཤད་པ་སྟེ་ལེའུ་དྲུག་པའོ།། །།

ལེའུ་བདུན་པ་གསུང་ལ་བསྟོད་པའི་བཤད་པ།


DTG01_Page_290
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གསུང་ལ་བསྟོད་པའི་དབྱེ་བ་བཅུ་གཅིག་སྟེ། དེ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གང་གིས་ཚིག་གི་དོན་གྱི་དབྱེ་བ་གང་ཡིན་པ་བཤད་པ་དེ་ནི་ཕྱིས་བཤད་པར་བྱའོ། །དེ་ལ། ཚིག་བཟང་བ་དང་དོན་ཆེ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཏེ། ཚིག་བཟང་བ་དང་དོན་ཆེ་དང༌། །བདེན་པ་དང་ནི་སྙན་པ་དང༌། །ཟབ་གསལ་གཉི་གའི་དོན་ལྡན་དང༌། །བསྡུས་དང་སྤྲོས་པ་དང་ལྡན་པ། །ཁྱོད་ཀྱི་གསུང་ནི་དེ་ལྟ་བུ། །ཁྱོད་ཀྱི་དགྲ་བོས་ཐོས་ན་ཡང༌། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ལེགས་སོ་ཞེས། །སུ་ཞིག་ངེས་པ་སྐྱེ་མི་འགྱུར། །ཚིག་བཟང་བ་དང་ཞེས་བྱ་བ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ཚིག་བཟང་བའི་གསུང་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་ཚིག་བཟང་བ་སྟེ། ཚིག་གསལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཚིག་གསལ་བ་ཡིན་ན་ཡང་སྒེག་པའི་སྡེ་བ་སྦྱོར་ལ་སོགས་པ་དང་འདྲ་བར་དོན་མི་ཚེ་བ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། དོན་ཆེ་བ་ནི་མཐོ་རིས་དང་ཐར་པ་གསལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དྲང་སྲོང་སེར་སྐྱ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་ཀྱང་དེ་ལྟར་གསལ་བ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་ཕྱིན་ཅི་ལོག་གི་དོན་གསལ་བ་ཞེས་བྱ་བས་ན་དེ་དག་ལས་ཀྱང་ཁྱད་དུ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། བདེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱིན་ཅི་ལོག་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བདེན་བ་མ་ཡིན་པ་ཕལ་ཆེ་བ་ན་སྙན་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་དག་ནི་བདེ་བ་དང་སྙན་པ་དང་ཡང་ཡིན་ཏེ། མཉན་པའི་རིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྦྱོར་བ་ནི་ཆུང་དུ་དང༌། འབྲིང་དང༌། དབང་པོ་རྣོན་པོའི་གདུལ་བྱའི་ངོ་


DTG01_Page_291
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

༄། །བོའི་ཕྱིར་ཟབ་པ་དང༌། གསལ་བ་དང༌། གཉི་གའི་དོན་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་ཟབ་པ་དང༌། གསལ་བ་དང༌། གཉི་གའི་དོན་དང་ལྡན་པའོ། །དེ་ལ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ཚིག་གི་དོན་དང་ལྡན་པ་ནི་ཟབ་པ་སྟེ། ཟ་བ་པའོ། །སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་པའི་དོན་དང་ལྡན་པ་ནི་གསལ་བའི་དོན་ཏོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བའི་ཚིག་གི་དོན་ལ་སོགས་པ་ནི་གཉི་གའི་དོན་དང་ལྡན་པའོ། །བསྡུས་པ་ནི་མདོར་བསྡུས་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་དགེ་སློང་དག་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བའི་ཆོས་སྤང་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །སྤྲོས་པ་ནི་རྒྱས་པའོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། དགེ་སློང་དག་གཟུགས་ནི་བདག་མ་ཡིན་ཏེ། དགེ་སློང་དག་གཟུགས་བདག་ཡིན་ན་གཟུགས་ནི་གནོད་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །དེ་གཉི་ག་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་བསྡུས་པ་དང་སྤྲོས་པ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། གདུལ་བྱ་བསྡུས་པ་དང་སྤྲོས་པ་ལ་དགའ་བའི་དབང་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སུ་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་འགྱུར་བ་ནི་མི་འགྱུར་བའོ། །ཐོས་པ་ནི་ཐོས་ནས་སོ། །གསུང་ནི་མདོའི་སྡེ་དང་དབྱངས་ཀྱིས་བསྙད་པའི་སྡེ་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ལྟ་བུ་ནི་ཇི་ལྟར་བཤད་པའི་རྣམ་པ་དང་ལྡན་པའོ། །ཁྱོད་ཀྱི་ནི་ཁྱོད་ཀྱིའོ། །ཁྱོད་ཀྱི་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལའོ། །རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང་འབྲིང་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་གྱི་དགྲ་བོས་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡང་གོ་སྒྲའི་དོན་ཏོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་ན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ངེས་པ་ནི་ངེས་པའི་རྐྱེན་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུང་ལ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཁོ་ནར་གསལ་བ་ནི་དབྱེ་བ་དང་པོའི་བཤད་པའོ། །གཞན་ཡང༌། མང་པོའི་རིལ་གྱིས་སྙན་མ་ལགས། །བཅོས་པ་འགའ་ཙམ་སྙན་པར་བས། །ཁྱོད་ཀྱི་གསུང་དོན་གྲུབ་པས་ཀྱང༌། །ཐམས་ཅད་ལེགས་གསུངས་ཁོ་ན་ལགས། །མང་པོ་རིལ་གྱིས་སྙན་མ་ལགས། །ཞེས་པ་ནི་རྒྱས་པའོ། །མང་པོ་ནི་ཕལ་ཆེ་བ་སྙན་པ་སྟེ། ཐོས་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའོ། །གསུང་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བཤད་པར་འགྱུར་རོ། །བཅོས་པ་འགའ་ཙམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཞིག་འདོད་པའི་བདེ་བའི་ལོངས་སྤྱོད་ལ་ཞེན་པ་དེ་ནི་དེ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་གསུང་གིས་འདུ་འཁར་མི་ནུས་སོ། །བཅོས་


DTG01_Page_292
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་འགའ་ཙམ་གྱི་གསུང་ནི་སྙན་པ་མ་ཡིན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དཔེར་ན་འདོད་པའི་བདེ་བ་ལ་ཆགས་པའི་སྲིད་པ་ལས་འཇིགས་པ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གསུངས་པ་ནི། དེ་ལྟར་འབར་བར་གྱུར་པ་ལ། །རངས་དང་དགའ་བ་ཅི་ཞིག་ཡོད། །མུན་པའི་ནང་དུ་གནས་པ་ཡིས། །སྒྲོན་མ་ཇི་ལྟར་ཚོལ་མི་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བའོ། །གཞན་ཁ་ཅིག་འདི་ལྟར་སྨྲ་བར་བྱད་དེ་བཅོས་པའི་གསུང་ནི་སྙན་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ལྷ་སྦྱིན་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། རྨོངས་པའི་སྐྱེས་བུ་ཤཱ་རིའི་བུ་དང༌། མཽད་གལ་གྱི་བུ་ལ་ཡང་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་གཏོད་པར་མི་བྱེད་ན་ཁྱོད་ལ་གཏོད་པ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས། གང་གི་ཕྱིར་ཤཱཀྱ་རྣམས་ཀྱི་བྲན་མོའི་བུ་ཨམ་བཥྚ་ཞེས་བྱ་བའི་སྐྱེ་བོ་རའི་མཆིལ་མ་ཟ་བར་ཁྱོད་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་བས་ན་མི་བཟོད་པའི་བསམ་པ་དང་ལྡན་པས་གནས་པར་འོས་པའི་གདུལ་བྱ་ལ་ཐུགས་རྗེར་དགོངས་པའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །དེའི་ཡང་མི་སྙན་པ་མ་ཡིན་པ་དང༌། རྩུབ་མོ་མ་ཡིན་པ་སྟེ། ཐུགས་ཉོན་མོངས་པ་དང་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུང་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དོན་གྲུབ་པ་ནི་མཐོ་རིས་དང་ཐར་པའི་དོན་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཀྱང་གི་སྒྲས་ནི་དོན་གཞན་སྟོན་པའོ། །ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྙན་པ་དང་མེ་སྙན་པའོ། །ལེགས་པར་གསུངས་པ་ནི་ལེགས་པར་གསུངས་པའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིས་ཤཱཀྱ་རྣམས་ཀྱི་ཚིག་སྙན་པ་སྟེ། དབྱེ་བ་རྣམ་པ་གཉིས་པ་བཤད་དོ། །དེ་ཉིད་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ཁྱོད་ཀྱི་གསུང་ནི་རྣམ་བརྟགས་ན། །གང་ཞིག་འཇམ་དང་རྩུབ་པ་དང༌། །གང་ཡང་དེ་གཉིས་ལྡན་པ་དང༌། །ཐམས་ཅད་རོ་གཅིག་ཉིད་དུ་འགྱུར། གང་ཞིག་འཇམ་པ་ནི་སྙན་པའི་གསུང་ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །ཅི་འདྲ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། གཞི་བསྟན་པའི་མདོ་ལས་ཇི་སྐད་གསུངས་པ་ནི་འདི་ནི་ལུས་ཀྱི་ལེགས་པར་སྤྱད་པ་དང༌། འདི་ནི་ལུས་ཀྱི་ལེགས་པར་སྤྱད་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་དང༌། འདི་ནི་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལེགས་པར་སྤྱད་པ་དང༌། འདི་ནི་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ལེགས་པར་སྤྱོད་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་དང༌། འདི་ནི་ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཞེས་བྱ་བའོ། །གང་ཞིག་


DTG01_Page_293
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

༄། །རྩུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྩུབ་པ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའོ། །ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མདོ་དེ་ཉིད་ལས། འདི་ནི་ལུས་ཀྱི་ཉེས་པར་སྤྱད་པ་དང༌། འདི་ནི་ལུས་ཀྱི་ཉེས་པར་སྤྱད་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་དང༌། འདི་ནི་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ཉེས་པར་སྤྱད་པ་དང༌། འདི་ནི་ངག་དང་ཡིད་ཀྱི་ཉེས་པར་སྤྱད་པའི་རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུ་དང༌། འདི་ནི་དམྱལ་བ་དང༌། དུད་འགྲོ་དང༌། ཡི་དགས་ཞེས་བྱ་བའོ། །གང་ཡང་དེ་གཉིས་དང་ལྡན་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཞིག་གསུང་དེ་གཉིས་ནི་འཇམ་པ་དང་རྩུབ་པ་དག་སྟེ། ལྡན་པ་ནི་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ་མདོ་དེ་ཉིད་ལས་འདི་ནི་ལུས་ཀྱི་ལེགས་པར་སྤྱད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྔ་མ་བཞིན་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་འདི་ནི་ལུས་ཀྱི་ཉེས་པར་སྤྱད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འཇམ་པ་དང༌། རྩུབ་པ་དང༌། གཉིས་ཀ་དང་ལྡན་པའི་གསུང་རོ་གཅིག་པ་ཉིད་ནི་ཐར་པ་གཅིག་གི་མཐའ་བརྟགས་པ་ནི་རྣམ་པར་སྤྱོད་པ་སྟེ། འགྱུར་བ་ནི་འགྱུར་བའོ། །ཁྱོད་ཀྱི་ནི་གསུང་ངོ༌། ཁྱོད་ཀྱི་གསུང་ནི་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་དང༌། ཁོང་ཁྲོ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཐུགས་རྗེ་དང་འབྲེལ་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་སྤྱད་ན་ཐམས་ཅད་རོ་གཅིག་པར་འགྱུར་ཏེ། ལེགས་པར་སྤྱོད་པ་ལ་གནས་པའི་སྦྱོར་བས་ཐར་པ་ཐོབ་པར་མཛད་པ་སྟེ། བསྡུས་པའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་གསུང་ཐར་པ་དང་རོ་གཅིག་པ་སྟེ། དབྱེ་བ་གསུམ་པ་བཤད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་ན་ངོ་མཚར་བར་ཡིད་ཀྱིས་བསྟོད་པར་བྱ་སྟེ། ཨེ་མའོ་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་དག་པའི། །ཕྲིན་ལས་རྣམས་ནི་རབ་ཏུ་བཟོ། །ང་ཡིས་རིན་ཆེན་གསུང་རྣམས་ཀྱི། །སྣོད་འདི་འདྲ་བ་འདི་བགྱིས་སོ། །ཨེ་མའོ་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་དག་པའི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱས་པའོ། །ཀྱེ་མའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་མཚར་བའོ། །ཤིན་ཏུ་ཡོངས་དག་པའི་ཕྲིན་ལས་ནི་དཀར་པོ་འབའ་ཞིག་སྟེ། གྱ་གྱུ་རྟག་ཏུ་སྤངས་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །བཟོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཁས་པའོ། །རབ་ཏུ་ནི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཕྲིན་ལས་དེས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱེད་པའི་ཚིག་ཡོངས་སུ་གྱུར་པ་དང་སྦྱར་རོ། །འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དད་པ་སྐྱེས་པས་མངོན་སུམ་དང་འདྲ་བར་སྲིད་པར་བྱེད་དེ། རིན་


DTG01_Page_294
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཆེན་གསུང་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་བཟང་བ་དང་དོན་ཆེ་བ་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པས་ཤིན་ཏུ་དཀོན་པའི་ཕྱིར་གསུང་རྣམས་ནི་རིན་ཆེན་ནོ། །འདི་འདྲ་བ་ནི་རྣམ་པ་འདི་དང་འདྲ་བ་སྟེ། མཚན་དང་དཔེ་བྱད་ཀྱིས་བརྒྱན་པའོ། །སྣོད་ནི་རྟེན་ནོ། །བགྱིས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྐྱེད་པ་དང་ངེས་པར་བསྒྲུབས་པ་སྟེ། རིན་ཆེན་གསུང་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཞེས་དགོངས་སོ། །གསུང་གི་རིན་ཆེན་རྣམས་ཀྱི་སྣོད་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན་ཞེ་ན། བཤད་པ། ཁྱོད་ཞལ་བལྟ་ན་རབ་སྡུག་པ། །དེ་ལས་མཉན་ན་སྙན་པ་ཡི། །གསུང་འདི་དག་ནི་ཟླ་བ་ལས། །བདུད་རྩི་འཛག་པ་བཞིན་དུ་འབྱུང༌། །ཁྱོད་ཞལ་བལྟ་ན་རབ་སྡུག་པ། །ཞེས་སྨོས་པ་ལ། ཞལ་དེ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །ན་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བལྟ་ན་སྡུག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བལྟ་ན་སྡུག་པ་སྟེ་བལྟ་བར་འོས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདི་ནི་གསུང་ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །ཅི་འདྲ་བ་ཡིན་ཞེ་ན། མཉན་ན་སྙན་པའོ། །ཞལ་ནི་ཞལ་ལས་འཛག་པ་སྟེ། འཛག་པ་བཞིན་དུ་འབྱུང་བའོ། །ཁྱོད་ཀྱི་གསུང་གི་མཚན་ཉིད་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཟླ་བ་ལས་བདུད་རྩི་འཛག་པ་བཞིན་དུ་འབྱུང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། །ཟླ་བ་ནི་བདུད་རྩིའི་རང་བཞིན་ནོ་ཞེས་འཇིག་རྟེན་ལ་གྲགས་པའོ། །ཇི་ལྟར་དེ་ལས་ཞུ་བའི་རང་བཞིན་གྱི་བདུད་རྩི་འཛག་པ་དེ་བཞིན་དུ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞལ་གྱི་ཟླ་བ་ལས་དོན་དམ་པ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་ན་གསུང་ཁོ་ན་བདུད་རྩི་འཛག་པ་བཞིན་འབྱུང་ངོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཀྱིས་གསུང་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པའི་རྟེན་པ་སྟེ། དབྱེ་བ་བཞི་པ་བཤད་དོ། །གཞན་ཡང༌། ཁྱོད་ཀྱི་གསུང་ནི་འདོད་ཆགས་ཀྱི། །རྡུལ་རབ་ཞི་མཛད་ཆར་སྤྲིན་འདྲ། །ཞེ་སྡང་སྤྲུལ་ནི་འདོན་པའི་ཕྱིར། །ནམ་མཁའ་ལྡིང་དང་འདྲ་བ་ལགས། །འདོད་ཆགས་ཀྱི་རྡུལ་རབ་ཞི་བར་མཛད་ཅེས་སྨོས་པ་ལ༑འདོད་ཆགས་ཁོ་ན་རྡུལ་ཏེ། །སྔོ་བ་ཐི་བ་ལ་སོགས་པ་མི་སྡུག་པ་བསྟན་པས་དེ་རབ་ཏུ་ཞི་བར་མཛད་པ་ནི་སེལ་བར་མཛད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གསུང་གི་དོན་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཁྱོད་ནི་ཁྱོད་ཀྱིའོ། །ཆར་སྤྲིན་འདྲ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆར་སྤྲིན་མ་ཡིན་པས་ཆར་སྤྲིན་དང་འདྲ་བར་སྤྱོད་པས་ན་


DTG01_Page_295
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

༄། །ཆར་སྤྲིན་དང་འདྲ་བའོ། །བྲིཀྵ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲ་ལ་ཀའི་རྐྱེན་ཅན་ཏེ། དེ་ལྟར་འཆད་པར་འགྱུར་བའི་སྦྱོར་བ་ལ་ཡང་ཤེས་པར་བྱའོ། །ནམ་མཁའ་ལྡིང་དང་འདྲ་བ་ཞེས་སྨོས་པ་ལ། ནམ་མཁའ་ལྡིང་ནི་ནམ་མཁའ་ལྡིང་ངོ༌། །དེ་དང་འདྲ་བར་སྐྱོད་པ་སྟེ། བྱམས་པ་ལ་སོགས་བསྟན་པས། ཞེ་སྡང་སྤྲུལ་ནི་གདོན་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་སྨོས་པ་ལ། ཞེ་སྡང་ཉིད་སྤྲུལ་ཏེ། ཁྲོ་བའི་དུག་འབྱིན་པའི་བྱིར་རོ། །གདོན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཞན་ཡང༌། ཡང་དང་ཡང་དུ་མི་ཤེས་པའི། །རབ་རིབ་འཇོམས་པས་གདུགས་དང་འདྲ། །ང་རྒྱལ་རི་བོ་མངོན་འཇོམས་པས། །བརྒྱ་བྱིན་མཚོན་ཆ་འདྲ་བ་ལགས། །གདུགས་དང་འདྲ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱས་པའོ། །གདུགས་བཞིན་དུ་སྤྱོད་པས་ན་གདུགས་དང་འདྲ་བའོ། །ཡང་དང་ཡང་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སླར་ཡང་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་པར་འབྱུང་བ་བསྟན་པས་སྔོན་གྱི་མཐའ་དང༌། ཕྱི་མའི་མཐའ་དང་དབུས་ཀྱི་མཐའ་གསལ་བའི་ཕྱིར་ན་གདུགས་དང་འདྲ་བའི་གསུང་ཞེས་ཐམས་ཅད་ལ་དྲང་བར་བྱའོ། །ཅི་ཞིག་མཛད་ཅེ་ན། བཤད་པ། མི་ཤེས་པའི་རབ་རིབ་འཇོམས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། །མི་ཤེས་པ་ནི་མ་རིག་པར་གྲགས་པ་སྟེ། ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་ལ་སྒྲིབ་པར་བྱེད་པའི་རབ་རིབ་དེ་རྣམ་པར་སེལ་བར་མཛད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བརྒྱ་བྱིན་གྱི་མཚོན་ཆ་ནི་རྡོ་རྗེ་སྟེ། དེ་དང་འདྲ་བར་སྤྱོད་པའོ། །ང་རྒྱལ་ནི་མཐོ་བའི་མཚན་ཉིད་དང་ཆོས་མཐུན་པའི་ཕྱིར་ན་རི་བོ་སྟེ་རི་བོའོ། །དེ་འཇོམས་པས་ན་བརྒྱ་བྱིན་གྱི་མཚོན་ཆ་དང་འདྲ་བ་སྟེ། ལས་བདག་གིར་བྱ་བ་ཁོ་ན་དང༌། བདག་མེད་པ་ལས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལས་བདག་གིར་བྱ་བ་བསམས་པ་ན་འདི་ལྟར་འགྱུར་ཏེ། ལས་ལས་རིགས་དང༌། གཟུགས་དང༌། ལང་ཚོ་ལ་སོགས་པ་གཞན་རྣམས་ཀྱང་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་བདག་མེད་པ་དང༌། འདུས་བྱས་པ་ཙམ་ཉོན་མོངས་པའི་གཞན་དབང་དུ་གྱུར་པའི་ལས་ལས་འབྱུང་བས་ན་རྣམ་པ་གང་གིས་སུ་ཞིག་ང་རྒྱལ་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཀྱིས་འདོད་ཆགས་དང༌། ཞེ་སྡང་དང༌། གཏི་མུག་དང༌། ང་རྒྱལ་འཇོམས་པ་ནི་གསུང་ཡིན་པས་ན་དབྱེ་བ་ལྔ་པ་བཤད་དོ། །གཞན་ཡང༌། དོན་


DTG01_Page_296
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གཟིགས་པས་ན་མི་སླུ་བ། །ནོངས་མི་མངའ་ཕྱིར་རྗེས་སུ་མཐུན། །ལེགས་པར་སྦྱར་བས་གོ་སླ་སྟེ། །ཁྱོད་ཀྱི་གསུང་ནི་ལེགས་གསུམ་ལྡན། །དོན་གཟིགས་པས་ན་མི་སླུ་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱས་པའོ། །དོན་གཟིགས་པ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་དོན་གཟིགས་པའོ། །གསུམ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །དེའི་རང་བཞིན་ནི་དོན་གཟིགས་པའི་ཕྱིར་ན་མི་སླུ་བ་སྟེ། བདེན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུང་གི་དོན་ནི་མི་སླུ་བར་མཐོང་སྟེ། དེའི་གསུང་ལ་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་རྣམས་ཀྱིས་མཐོ་རིས་དང་ཐར་བ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེར་ན་ང་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ལོ་བརྒྱའི་འོག་ཏུ་རྒྱལ་པོ་གཏུམ་པོ་མྱ་ངན་མེད་ཅེས་བྱ་བ་འབྱུང་བར་འགྱུར་རོ། །དེས་ནི་ནུབ་གཅིག་ལ་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོའི་མཆོད་རྟེན་བརྒྱད་ཁྲི་བྱེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་མ་འོངས་པའི་དུས་སུ་ཁུ་ཏ་ཀ་ཞེས་བྱ་བའི་མི་རྣམས་ཀྱི་མགོ་བོ་ལ་གཉེར་མ་ལྷགས་པར་འགྱུར་བ་དང༌། བུ་མོ་གཞོན་ནུ་ལས་ཀྱང་བུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་ཉེ་བར་དམིགས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཡང་ན་དོན་གཟིགས་པའི་གསུང་གསུང་བ་ནི་མི་སླུ་བ་ཡིན་ནོ། །མ་རིག་པ་ལ་སོགས་པ་འཇོམས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་གང་གིས་དོན་གཟིགས་པ་དེ་ནི་དོན་གཟིགས་པ་སྟེ། དེ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཁོ་ནའོ། །དེའི་གསུང་ནི་མི་སླུ་བ་སྟེ། དོན་གཟིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པས་དཀྲུགས་པའི་སེམས་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱི་ཚིག་ནི་རྗེས་སུ་མི་མཐུན་པ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ནི་ནོངས་པ་མི་མངའ་བའི་ཕྱིར་ན་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་སྟེ། དྲང་སྲོང་རྒྱས་པ་ལ་སོགས་པ་དང་འདྲ་བར་སྔ་ཕྱིར་མི་མཐུན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དགོངས་པའོ། །གོ་སླ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གདུལ་བྱའི་སྐྱེ་བོས་རྟོགས་པར་མཛད་པའོ། །ལེགས་པར་སྦྱར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་གདུལ་བྱས་ཕལ་པའི་ཚིག་དང༌། ཆོས་སྐད་དང༌། ཀླ་ཀློའི་ཚིག་གི་དབྱེ་བས་དོན་ཤེས་པ་དེ་བཞིན་དུ་ལེགས་པར་སྦྱར་བ་ཞེས་བཤད་དེ། དེའི་ཕྱིར་དོན་གཟིགས་པ་དང༌། རྗེས་སུ་མཐུན་པ་དང༌། གོ་སླ་བ་སྟེ་ལེགས་པ་གསུམ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་ལེགས་པ་གསུམ་དང་ལྡན་པ་སྟེ།


DTG01_Page_297
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

༄། །ཁྱོད་ཀྱི་གསུང་ངོ༌། །ནིའི་སྒྲ་ནི་ཚིག་གི་ཁ་བསྐང་བའོ། །རྣམ་པ་གསུམ་པོ་དེ་དག་གིས་ཡོངས་སུ་དག་པའི་གསུང་དག་གིས་སྟོན་པ་ཉིད་དུ་གྲགས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིས་དབྱེ་བ་དྲུག་པ་བཤད་དོ། །གཞན་ཡང༌། རེ་ཞིག་དང་པོར་ཁྱོད་ཀྱི་གསུང༌། །ཉན་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡིད་འཕྲོག་མཛད། །དེ་ནས་ཡིད་ལ་བསམ་བགྱིས་ན། །རྡུལ་དང་མུན་པ་དག་ཀྱང་སེལ། །ཉན་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡིད་འཕྲོག་མཛད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ། ཡིད་ནི་སེམས་དག་གོ །རེ་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རིམ་པའི་དོན་ཏོ། །ཉན་པ་རྣམས་ཀྱི་སྟེ། ཡན་ལག་ལྔ་དང་ལྡན་པའི་དབྱངས་ཀྱིས་གཞན་དུ་རྗེས་སུ་མི་འབྲང་བའི་ཕྱིར་ཡིད་འཕྲོག་ག་པར་མཛད་པའོ། །དང་པོར་ནི་དང་པོར་རོ། །གསུང་ནི་གསུང་ངོ༌། །ཁྱོད་ཀྱི་ནི་ཁྱོད་ཀྱི་ཞེས་བྱའོ། །ཉན་པ་ལས་ཕྱི་མའི་དུས་སུ་ཡིད་ལ་བསམ་བགྱིས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསམ་པ་དང་བསྒོམ་པའི་རིམ་པས་སོ། །རྒྱུད་ལ་དྲི་མས་གནོད་པའི་ཕྱིར་རྡུལ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་དོ། །མུན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཏི་མུག་གོ །ཉོན་མོངས་པའི་རིགས་མ་ལུས་པ་ནི་གཏི་མུག་སྔོན་དུ་སོང་བའི་ཕྱིར་གཏི་མུག་ལོག་པར་བཤད་དོ། །འདོད་ཆགས་ནི་རྡུལ་གྱི་ཚིག་གིས་སྤོང་བ་ཙམ་ཞིག་བསྟན་ཏེ། འདིར་ནི་གསུང་གཅིག་ནས་གཅིག་གིས་ཉོན་མོངས་པ་རྩ་བ་དང་བཅས་པར་འཇོམས་པར་བཤད་དེ། དེས་ནི་ཡིད་འཕྲོག་པར་བྱེད་པའི་དབྱེ་བ་བདུན་པ་བཤད་དོ། །གཞན་ཡང༌། ཕོངས་པ་རྣམས་ཀྱི་དབུགས་འབྱིན་ཅིང༌། །བག་མེད་རྣམས་ནི་སྐྲག་པར་མཛད། །བདེ་བ་ཅན་དག་སྐྱོབ་མཛད་པས། །ཁྱོད་གསུང་ཀུན་དང་འཚམ་པར་འཇུག །ཕོངས་པ་རྣམས་ཀྱི་དབུགས་འབྱིན་ཅིང༌། །ཞེས་སྨོས་པ་ལ། ཕོངས་པ་རྣམས་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཐོབ་པ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་དེ་ལས་ངེས་པར་འབྱུང་བ་བཤད་པས་དབུགས་འབྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བས་ན་ཕོངས་པ་རྣམས་ཀྱི་དབུགས་འབྱིན་པའོ། །གསུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཆད་པར་འགྱུར་བའོ། །དཔེར་ན་ཉ་པ་དག་གིས་ཉ་རྒྱས་ཉ་དང་རིས་མཐུན་པའི་ཆུ་སྲིན་འགྲམ་དུ་དྲངས་པ་ཤིན་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་བ་དང་ལྡན་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་མཐུས་སྨྲས་པ་ནི་འདི་ནས་བདག་ཤི་འཕོས་ནས་སེམས་ཅན་དམྱལ་བར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྨྲས་པ་


DTG01_Page_298
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པ། ང་ནི་ཐུགས་རྗེ་ལྡན་རྒྱལ་ལ། །སེམས་ནི་ལེགས་པར་དད་པར་གྱིས། །དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་སྤངས་ནས་ནི། །དེ་ནས་མཐོ་རིས་འགྲོ་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིས་དབུགས་དབྱུང་བར་མཛད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་སེམས་རབ་ཏུ་དད་པས་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་སྐྱེས་པ་དང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཐད་དུ་ཕྱིན་པས་བདེན་པ་མཐོང་བར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྡུག་བསྔལ་དང་ལྡན་པའི་སྦྲུལ་གདུག་པ་ལ་སོགས་པ་གཞན་རྣམས་ཀྱང་དཔེར་བཤད་པར་བྱའོ། །བག་མེད་པ་རྣམས་ནི་སྐྲག་པར་མཛད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་བའི་བྱ་བ་ལ་རྩེ་གཅིག་པ་མེད་པའི་བག་མེད་པ་དག་ལ་སྡུག་བསྔལ་བསྟན་པས་འཇིགས་པ་བསལ་བར་མཛད་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་འབྲས་བུ་སྨིན་པ་ན། །རྟག་ཏུ་ལྟུང་བའི་འཇིགས་དང་ལྡན། །དེ་བཞིན་སྐྱེས་པའི་མི་རྣམས་ནི། །རྟག་ཏུ་འཆི་བའི་འཇིགས་པ་ལྡན། །ཞེས་བྱ་བའོ། །ཉུང་ངུ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པ་དང༌། ཡང་ན་སྐྱེ་བ་དང་འཇིག་པར་བསྟན་པས་ཕལ་ཆེར་འདོད་པའི་བདེ་བས་བདེ་བ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱོ་བར་བགྱིད་པ་ནི་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་བསྐྱེད་པར་མཛད་པའོ། །དཔེར་ན། ཉུང་དང་སྡུག་བསྔལ་མང་པོར་ལྡན། །འདོད་པ་མཁས་པས་རྣམ་ཤེས་པས། །ལྷ་ཡི་འདོད་པ་རྣམས་ལ་ཡང༌། །ལྷག་པར་དགའ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །འདུས་བྱས་རྣམས་ནི་མི་རྟས་སྟེ། །སྐྱེ་དང་བཅས་པའི་ཆོས་ཅན་པས། །སྐྱེས་ནས་འཇིག་པར་འགྱུར་བས་ན། །དེ་རྣམས་མྱུར་དུ་ཞི་ན་བདེ། །ཞེས་བྱ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་ཀུན་དང་འཚམ་པ་ནི་འཚམ་པ་དང་མཐུན་པར་འཇུག་པའི་དང་ཚུལ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་ཀུན་དང་འཚམ་པར་འཇུག་པ་སྟེ་ཁྱོད་ཀྱི་གསུང་ངོ༌། །དེ་ལྟ་བུའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིས་ཁྱོད་གསུང་ཀུན་དང་འཚམ་པར་འཇུག་པའི་དབྱེ་བ་བརྒྱད་པ་བཤད་དོ། །གཞན་ཡང༌། མཁས་པ་རྣམས་ཀྱི་དགའ་བ་བསྐྱེད། །བར་མ་རྣམས་ཀྱི་བློ་ཡང་སྤེལ། །ཐ་མའི་རབ་རིབ་རྣམ་འཇོམས་པས། །གསུང་འདི་སྐྱེ་བོ་ཀུན་ལ་སྨན། །མཁས་པ་རྣམས་ཀྱི་དགའ་བ་བསྐྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱས་པའོ། །མཁས་པ་ནི་དབང་པོ་རྣོན་པོ་རྣམས་ཀྱི་སྟེ། དགའ་བ་ནི་ཡིད་བདེ་བ་བསྐྱེད་པས་ན་དགའ་བ་བསྐྱེད་པ་སྟེ། བཏོན་པ་ཙམ་གྱིས་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཆད་


DTG01_Page_299
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

༄། །པར་འགྱུར་བའོ། །དཔེར་ན་སྔོན་ཆུ་སྲིན་ལས་ལྷའི་བུར་གྱུར་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་བདེན་པའི་རང་བཞིན་མཐོང་ནས་ཚོང་པས་ཁེ་རྙེད་པ་དང་འདྲ་བར་ཡིད་བདེ་བ་ཐོབ་པས་འགྲོ་བར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་རྒྱས་པར་གསུངས་པའོ། །བར་མ་རྣམས་ནི་དབང་པོ་པར་མ་རྣམས་ཀྱི་ཐོས་པ་དང་བསམ་པ་ལ་སོགས་པའི་སྦྱོར་བས་བསྒོམ་པའི་རང་བཞིན་གྱིས་ཤེས་རབ་ཉེ་བར་བསྡུས་པའི་ཕྱིར་བློ་སྤེལ་བར་མཛད་པའོ། །ཐ་མ་ནི་དབང་པོ་དམན་པ་རྣམས་ཀྱིས་མི་ཤེས་པའི་རབ་རིབ་འཇོམས་པས་ན་རབ་རིབ་འཇོམས་པ་སྟེ། ལས་དང་འབྲས་བུའི་འབྲེལ་པ་ངེས་པར་བསྐྱེད་པར་མཛད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་དབང་པོ་རྣོན་པོ་དང༌། བར་མ་དང༌། ཐ་མའི་སྐྱེ་བོ་ལ་སྨན་པས་ན་སྐྱེ་བོ་ཀུན་ལ་སྨན་པ་སྟེ་གསུང་དེ་ཉིད་བཤད་པའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིས་གསུང་ནི་སྐྱེ་བོ་ཀུན་ལ་སྨན་པ་སྟེ་དབྱེ་བ་དགུ་པ་བཤད་དོ། །སླར་ཡང༌། ལྟ་བ་དག་ལས་དགར་མཛད་ཅིང༌། །མྱ་ངན་འདས་པ་ཉེ་བར་འདྲེན། །ཉེས་པ་སེལ་མཛད་ཁྱོད་ཀྱི་གསུང༌། །ཡོན་ཏན་རྣམས་ཀྱི་ཆར་ཡང་འབེབས། །ལྟ་བ་དག་ལས་དགར་མཛད་ཅིང༌། །ཞེས་སྨོས་པ་ལ། དགའ་བར་མཛད་པ་ནི་རིང་དུ་མཛད་པའོ། །གསུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །ལྟ་བ་དག་ནི་འཇིག་ཚོགས་དང་མཐར་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པ་དག་ལས་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་ཟད་པར་མཛད་པ་བསྟན་པས་མཐོང་བའི་ལམ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་ཉེ་བར་འདྲེན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཟད་པར་མཛད་པ་བསྟན་པ་ཉིད་ཀྱིས་བསྒོམ་པའི་ལམ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་དང་བཅས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་ཉེ་བར་འདྲེན་པར་མཛད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཉེས་པ་སེལ་མཛད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་སྤང་བ་བསྟན་པ་ཉིད་ཀྱིས་མི་སློབ་པའི་ལམ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཉེས་པ་ནི་ཁམས་གསུམ་པའི་མ་ལུས་པར་སེལ་བར་མཛད་པ་སྟེ། རབ་ཏུ་སེལ་བར་མཛད་པ་ནི་རབ་ཏུ་སེལ་བར་མཛད་པའོ། །དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ཐོབ་པར་མཛད་པའི་ཕྱིར་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་དང༌། སྨོན་ལམ་གྱི་ཡེ་ཤེས་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཀྱི་ཆར་ཡང་འབབས་ཏེ། དེ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་བསྟན་པར་མཛད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་བུའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིས་གསུང་མཐོང་བ་དང༌། བསྒོམ་པ་དང༌། མི་སློབ་


DTG01_Page_300
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་ལམ་དང་མཐུན་པ་སྟེ་དབྱེ་བ་བཅུ་པ་བཤད་དོ། །དྲན་པ་དང་བློ་དག་ཐོགས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དྲང་སྲོང་རྒྱས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་ནི་བརྫུན་པ་ཡིན་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི། ཀུན་ལ་མ་ཐོགས་ཐུགས་མངའ་ཞིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་རྒྱས་པར་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ཀུན་ལ་མ་ཐོགས་ཐུགས་མངའ་ཞིང༌། །དགོངས་པའང་ཀུན་ནས་ཉེར་གནས་པས། །དེ་སླད་ཁྱོད་ཀྱིས་ལུང་བསྟན་ཀུན། །ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་སླུ་མི་མངའ། །ཀུན་ནི་ཤེས་བྱ་རྣམས་ལ་སྟེ་ཐོགས་པ་མི་མངའ་བ་ནི་ཐོགས་པ་མི་མངའ་བའོ། །ཐུགས་ནི་ཤེས་རབ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉོན་མོངས་པ་མ་ཡིན་པའི་མི་ཤེས་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱོད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །ཀུན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་བྱ་ཉིད་ལ་སྟེ། ཉེ་བར་གནས་པ་ནི་མཉམ་པར་གཞག་པའོ། །དགོངས་པ་ནི་ཡུལ་ལ་འདོད་པའོ། །སླུ་བ་ནི་འབྲས་བུ་མེད་པ་བཤད་པའོ། །སླུ་བ་མི་མངའ་བ་ནི་མི་སླུ་བ་སྟེ་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་པའོ། །དེ་སླད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་ལ་ཐུགས་དང་དགོངས་པ་དག་མཉམ་པར་གཞག་པའི་ཕྱིར་ཁྱོད་ཀྱིས་ལུང་བསྟན་པ་ཀུན་ནི་གདམས་ངག་སྟེ། སླུ་བ་མི་མངའ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདིའི་ཕྱིར་ཡང་མི་སླུ་བ་སྟེ། གང་སླད་ཡུལ་མིན་དུས་མིན་དང༌། །སྣོད་མིན་རྣམས་སུ་མི་འཇུག་པ། །དེ་སླད་ཁྱོད་གསུང་དོན་མཆིས་ཏེ། །བརྩོན་འགྲུས་ལེགས་པར་བརྩམས་པ་བཞིན། །གང་སླད་ཡུལ་མིན་དུས་མིན་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ལ། གང་སླད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་རོ། །ཡུལ་མིན་ནི་ཡུལ་ཁོ་ན་ལ་རབ་ཏུ་འཇུག་པ་སྟེ། གདུལ་བྱའི་དགོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟར་ཆོ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་སྟོན་པར་བཞེད་པས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ནས་མཉན་ཡོད་དུ་གཤེགས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་དུས་མིན་པ་ནི་དུས་ཁོ་ན་ལ་རབ་ཏུ་འཇུག་པའོ། །ཇི་ལྟར་ཡུན་རིང་པོར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཆོ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་སྟོན་པར་མཛད་པ་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་གྱིས་དྲིས་པས་ཞག་བདུན་འདས་པ་ན་ཞེས་གསུངས་པ་སྟེ། དུས་དེ་ཙམ་གྱིས་གདུལ་བའི་རྒྱུད་དེས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་གཟིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་སྣོད་མིན་ནི་རྫོགས་བྱེད་ལ་སོགས་པ་སྣོད་མ་ཡིན་པའོ། །སྣོད་ནི་ཐར་པའི་ས་བོན་དང་ལྡན་པའི་


DTG01_Page_301
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

༄། །སྣོད་ཁོ་ན་འཇུག་པའོ། །དེ་སླད་ནི་རྒྱུ་དེས་དོན་མཆིས་པ་སྟེ་ཁྱོད་ཀྱི་གསུང་ནི་དོན་དང་ལྡན་པའོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་ནི་འབྲས་བུ་དོན་དང་བཅས་པའི་ཆོས་སྟོན་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། །སྨྲས་པ། བརྩོན་འགྲུས་ལེགས་པར་བརྩམས་པ་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་ཏེ། བྱིས་པའི་བརྩོན་འགྲུས་ཀྱིས་ནི་ལེ་ལོ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །ཤིན་ཏུ་བརྩམས་ཆེས་པས་ནི་རྒོད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལྟར་མཐའ་གཉིས་སྤངས་ནས་བར་མའི་ལམ་གྱིས་བརྩོན་འགྲུས་བརྩམ་པར་བྱ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལྟར་ཡང་དག་པར་བརྩམས་པའི་བརྩོན་འགྲུས་དོན་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་ཞིང་ངེས་པར་ཐར་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ་རྒྱུ་དེ་ལས་གསུང་དེ་ནི་དོན་མཆིས་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཀྱིས་གསུང་དོན་དང་ལྡན་པའི་འབྲས་བུའི་རང་བཞིན་ཏེ། དབྱེ་བ་བཅུ་གཅིག་པ་བཤད་པ་ནི་གསུང་ལ་བསྟོད་པའི་བཤད་པའོ། །གསུང་ལ་བསྟོད་པའི་བཤད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་ལེའུ་བདུན་པའོ།། །།

ལེའུ་བརྒྱད་པ་བསྟན་པ་ལ་བསྟོད་པའི་བཤད་པ།


DTG01_Page_301
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གསུང་གི་དོན་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བསྟན་པ་ཡིན་པས་ན་གསུང་ལ་བསྟོད་པའི་འོག་ཏུ་བསྟན་པ་ལ་བསྟོད་པ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། བགྲོད་པ་གཅིག་དང་ཐབས་བདེ་དང༌། །ལེགས་པར་འབྲེལ་དང་ཉེས་པ་མེད། །ཐོག་མ་བར་དང་མཐར་དགེ་བ། །ཁྱོད་ཀྱི་བསྟན་འདྲ་གཞན་ལ་མེད། །བགྲོད་པ་གཅིག་དང་ཐབས་བདེ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ལ། །གང་གིས་བགྲོད་པས་ན་བགྲོད་པ་སྟེ་བགྲོད་པ་ནི་ལམ་མོ། །གཅིག་ཀྱང་ཡིན་ལ་བགྲོད་པ་ཡང་ཡིན་པས་ན་བགྲོད་པ་གཅིག་སྟེ༑བསྟན་པ་ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །ལྟ་བ་རྣམ་པར་དག་བྱའི་ཕྱིར། །ལམ་འདི་ལས་ནི་གཞན་པ་མེད། །ཅེས་མདོ་ལས་བཤད་པའོ། །ལམ་གཅིག་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། །དཔེར་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསྟན་པ་ཞེས་བཤད་དོ། །ཡང་ན་ཐར་པ་གཅིག་པུ་ཁོ་ན་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བགྲོད་པ་ནི་བགྲོད་པ་གཅིག་པའོ། །གཅིག་གིས་བགྲོད་པ་ཞེས་པ་ནི་དྲུག་པའི་བསྡུ་བའོ། །ཤིང་ཤ་བའི་ལོ་མ་དང་འདྲ་བའི་མདོ་ལས་ཇི་ལྟར་གསུངས་པ་ནི་ཆོས་གང་ཞིག་མངོན་པར་ཤེས་པ་དང༌། ཡང་དག་པར་བྱང་ཆུབ་པ་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པར་འཇུག་


DTG01_Page_302
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

༄། །པ་དེ་རྣམས་ཉིད་ཀྱིས་མཁྱེན་ཅིང་མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་ནས་བཤད་དོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཐབས་བདེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་ཐབས་ནི་སྦྱར་བའོ། །གདུངས་པ་ལ་སོགས་པའི་དཀའ་བའི་དཀའ་ཐུབ་དགག་པའི་ཕྱིར་ཐབས་བདེ་བ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་ཐབས་བདེ་བ་སྟེ། བདེ་བ་དང་ལྡན་པས་སེམས་མཉམ་པར་གཞག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་མདོའི་ཚིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྲིད་ཐར་པ་མ་ཐོབ་པ་དེ་སྲིད་དུ་ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ལེགས་པར་འབྲེལ་བའི་ངང་ཚུལ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་ལེགས་པར་འབྲེལ་བ་དན་ལྡན་པའོ། །ཉེས་པ་ནི་སྐྱོན་ཏེ། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ཉེས་པ་དང་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ན་ཉེས་པ་མེད་པའོ། །ཐོག་མ་ནི་ཐོས་པའི་དུས་དང༌། བར་མ་ནི་བསམ་པའི་དུས་དང༌། ཐ་མ་ནི་བསྒོམ་པའི་དུས་སུ་དགེ་བ་སྟེ། མངོན་པར་མཐོ་བ་དང༌། ངེས་པར་ལེགས་པའི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པའོ། །དེའི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ཐོག་མ་བར་དང་མཐར་དགེ་བ་ནི་བསྟན་པའོ། །ཁྱོད་ཀྱི་འདྲ་བ་གཞན་ལ་མེད་པ་ནི་དྲང་སྲོང་སེར་སྐྱ་དང༌། པེ་ལུ་ཀ་དང༌། གཅེར་བུ་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བསྟན་པའོ། །འདི་ལ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་བསྟེན་པའི་རིགས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཡང༌། ཁྱོད་ཀྱི་གཞུང་ལུགས་དེ་ལྟ་བུ། །གཅིག་ཏུ་ཕངས་ལ་ཆགས་ལྟ་བས། །བྱིས་པ་གལ་ཏེ་སྨོད་བགྱིད་ན། །ལྟ་དང་འདྲ་བའི་དགྲ་མ་མཆིས། །གཅིག་ཏུ་ཕངས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱས་པའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་བགྲོད་པ་གཅིག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚོགས་སོ། །གཅིག་ཏུ་ཕངས་པ་ནི་འདོད་པར་བྱ་བའོ། །གཅིག་ཏུ་ཕངས་པ་ཁྱོད་ཀྱི་གཞུང་ལུགས་ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །མུ་སྟེགས་པ་ངན་པའི་ལྟ་བ་ལ་ཆགས་པ་ནི་ལྟ་བ་ལ་ཆགས་པ་སྟེ། ལྟ་བ་ལ་ཆགས་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་དེས་སོ། །བྱིས་པ་ནི་བྱིས་པ་ཁོ་ནའོ། །གཞུང་ལུགས་ནི་བསྟན་པའོ། །གལ་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྲིད་པའི་ཚིག་གོ །སྨོད་པ་ནི་སྨོད་པར་བགྱིད་པའོ། །མ་མཆིས་པ་ནི་མ་མཆིས་པའོ། །ལྟ་བ་དང་འདྲ་བ་ནི་ལྟ་བ་དང་འདྲ་བའི་དགྲ་སྟེ། ལྟ་བ་ཁོ་ནའོ། །དེ་རྣམས་ཉིད་ཀྱི་དགྲའི་མཆོག་སྟེ། གང་གིས་ཁྱོད་ཀྱི་དགེ་བ་དང་ལྡན་པའི་བསྟན་པ་ལ་བྱིས་པ་དེ་རྣམས་སུན་འབྱིན་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོར་བསྡུས་པའོ། །གཞན་ནི་འགྲོ་བའི་དོན་སླད་དུ། །སྡུག་བསྔལ་མང་བསྟར་གང་ལགས་


DTG01_Page_303
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ། །དེ་བསམས་ཁྱོད་བསྟན་ངན་ན་ཡང༌། །གནས་པར་བགྱི་བ་ལ་ཐུག་ན། །བསྟར་བ་ནི་ཁྱོད་ཀྱིས་ཉམས་སུ་མྱོང་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཞན་ནི་ཁྱོད་ཀྱིས་བསྟར་བ་ལགས། །ཞེས་བརྗོད་པ་ནི་ཁྱོད་ཀྱིས་བསྟར་བ་ལགས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྡུག་བསྔལ་གང་ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ། །དོན་སླད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་རྒྱུ་མཚན་གྱི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཡིན་ཞེ་ན། འགྲོ་བ་ཡིའོ། །སྡུག་བསྔལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཏུ་ཐུགས་བསྐྱེད་པ་ནས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་བར་དང༌། དམྱལ་བ་དང་དུད་འགྲོ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་རྣམ་པ་དུ་མའི་སྡུག་བསྔལ་མང་པོ་དེ་ནི་སྡུག་བསྔལ་བའོ། །བསམ་པ་ནི་དྲན་པ་ཡིས་སོ། །ངན་ན་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་མཛེས་པ་ལ་ཡང་ངོ༌། །ཡང་གི་སྒྲ་ནི་མི་སྲིད་པ་ཡང་སྟེ། ཤིན་ཏུ་ཉེ་བར་ཞི་བ་བསྟན་ཏོ། །གནས་པར་བགྱི་བ་ལ་ཐུག་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་པར་བྱ་བའི་རིགས་སོ། །ཁྱོད་ཀྱི་བསྟན་པ་ནི་ཁྱོད་ཀྱིས་གསུངས་པའི་ཆོ་ག་ལའོ། །བཤད་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། སྨན་པར་མཛད་པའི་ཕྱིར་ཁྱོད་ཀྱི་བསྟན་པ་ངན་ན་ཡང་བྱས་པ་གཟོ་བས་གནས་པའི་རིགས་སོ། །ཕན་པ་གསུང་ཞིང་ཕན་མཛད་པ། །ཁྱོད་ཀྱི་བསྟན་པ་ཅི་སྨོས་ཏེ། །མགོ་ལ་ཞུགས་ནི་འབར་བས་ཀྱང༌། །ཅི་ཡི་སླད་དུ་སྒྲུབ་མི་བགྱིད། །ཕན་པ་མཛད་པ་ཅི་སྨོས་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་པ་ལ། ཅི་སྨོས་ཏེ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་ཐེ་ཚོམ་མེད་པ་བསྟན་ཏེ། ཕན་པ་མཛད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་གསལ་བ་དང༌། གཞན་གྱི་ཆ་ལུགས་འཛིན་པའི་ཐབས་ཀྱིས་ཕན་པ་མཛད་པའོ། །ཕན་པ་གསུང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕན་པ་བསྟན་པའི་ངང་ཚུལ་དང་ལྡན་པའོ། །བསྟན་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཅིའི་སླད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྣམ་པ་གཞན་མི་སྲིད་ཅིང་རྣམ་པ་གང་ཞིག་གིས་སྒྲུབ་པར་མི་བགྱིད་པ་ཡིན་པའོ། །མགོ་ལ་ཞུགས་ནི་འབར་བས་ཀྱང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་མགོ་བོ་ཞུགས་ཀྱིས་འབར་བར་གྱུར་ན་ཡང་མགོ་པོ་ཚིག་པ་ལ་བཏང་སྙོམས་བྱས་པས་འཕགས་པའི་བདེན་པ་མཐོང་བས་ཁྱོད་ཀྱི་བསྟན་པ་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགོངས་པའོ། །འདི་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་ཏེ། དགེ་སློང་དག་མགོ་བོ་འབར་བར་གྱུར་པ་ལ་བཏང་སྙོམས་


DTG01_Page_304
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

༄། །སུ་བྱས་ནས་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་མངོན་དུ་མ་གྱུར་པ་མངོན་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་འདུན་པ་དང་བརྩོན་འགྲུས་ཆེན་པོའི་ཆེན་པོས་ཇི་སྲིད་སྦྱོར་བའི་བར་དུ་བྱ་བའི་རིགས་སོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱུ་གང་གིས་བསྟན་པ་ལ་འཇུག་པ་དེའི་རྒྱུ་བཤད་ནས། བསྟན་པ་ལ་འཇུག་པའི་ཕན་ཡོན་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ཁྱོད་ཀྱི་བསྟན་པས་རང་དབང་དང༌། བྱང་ཆུབ་བདེ་དང་ཞི་བ་དང༌། །ཁྱོད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་བསྔགས་པ་དང༌། །ལེགས་པ་བཞི་པོ་འདི་ཀུན་ཐོབ། །རང་དབང་དང་བྱང་ཆུབ་བདེ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱས་པའོ། །རང་དབང་ནི་ཆོས་ཉིད་དེ། དེ་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །རང་དབང་ནི་རང་དབང་ཁོ་ན་སྟེ། གཞན་གྱི་དབང་དུ་མ་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བསྟན་པ་ལ་བརྟེན་ནས་སྲེད་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་བྲན་དུ་མི་འགྱུར་ཏེ། །སྲེད་པ་ནི་བྲན་གྱི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ། །སྲེད་པ་རྩ་ནས་བཅད་པ་ན། །དངོས་གྲུབ་ལག་མཐིལ་ཐོབ་པར་འགྱུར། །དེ་ལ་གླགས་སྐབས་མེད་པ་ན། །བྲན་ཉིད་མགོ་ལ་གནས་པར་འགྱུར། །ཞེས་དེ་བཞིན་དུ་གསུངས་སོ། །བྱང་ཆུབ་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སྡུག་བསྔལ་མ་ལུས་པ་བཅོམ་པའི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་ཁོ་ན་བདེ་བའོ། །བསྔགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཆོད་པའོ། །ཁྱོད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ལ་བསྔགས་པ་བྱས་པས་ནི་ཁྱོད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ལ་བསྔགས་པའོ། །ངའི་ཉན་ཐོས་ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པའི་ནང་ན་ཤཱ་རིའི་བུ་ནི་ལྷའི་མིག་ཏུ་གྱུར་པས་ན་མཆོག་དང༌། རྫུ་འཕྲུལ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་ནི་དགེ་སློང་མཽད་གལ་གྱི་བུ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཀྱིས་བསྟོད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞི་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །ཐོབ་པ་ནི་ཐོབ་པའོ། །ཅི་ཞིག་ཅེ་ན། ལེགས་པ་བཞི་པོ་འདི་ཀུན་ཏེ། རང་དབང་ལ་སོགས་པ་ལེགས་པ་བཞི་པོ་འདི་ཀུན་ཐོབ་པར་འགྱུར་བའོ། །གང་ལས་ཤེ་ན། ཁྱོད་ཀྱི་བསྟན་པ་ལས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིས་བསྟན་པ་ལ་འཇུག་པའི་ཕན་ཡོན་བཤད་ནས། བསྟན་པས་བདུད་བཞི་ལས་རྒྱལ་བ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། དཔའ་བོ་ཁྱོད་ཀྱི་བསྟན་པ་འདི། །མུ་སྟེགས་ཐམས་ཅད་སྐྲག་མཛད་ལ། །བདུད་ནི་སེམས་ཁོང་ཆུད་མཛད་ཅིང༌། །ལྷ་དང་མི་རྣམས་དབུགས་ཀྱང་འབྱིན། །མུ་


DTG01_Page_305
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྟེགས་ཐམས་ཅད་སྐྲག་མཛད་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། སྐྲག་པར་མཛད་ཅེས་པ་ནི་སྐྲག་པའོ། །བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཤད་པར་འགྱུར་རོ། །ངེས་པར་ལེགས་པ་ལྷག་པར་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འཇུག་པ་ནི་མུ་དང་འདྲ་བས་ན་མུའོ། །དེ་ལེགས་པར་བརྗོད་པས་ན་མུ་སྟེགས་ནི་རྫོགས་བྱེད་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་དག་ཐམས་ཅད་སྐྲག་པར་མཛད་པ་ནི་བདག་མེད་པ་ཉིད་སྟོན་པར་མཛད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་མུ་སྟེགས་པ་དེ་རྣམས་ཀྱི་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་སྟོད་པར་མི་འདོད་པ་དེའི་ཕྱིར། ཆོས་ཀུན་བདག་ཉིད་མེད་པ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་བསྟན་པས་སྐྲག་པར་འགྱུར་རོ། །བདག་ཏུ་འཛིན་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་དེའི་ཕྱིར་བདག་མེད་པ་བསྟན་པས་ཉོན་མོངས་པའི་བདུད་མ་ལུས་པ་ལས་བསྟན་པ་རྣམ་པར་རྒྱལ་བར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །བདུད་ནི་ལྷའི་བུའི་བདུད་དོ། །དེའི་སེམས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་མཛད་པ་ནི་དེའི་ཡུལ་ལས་འདས་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ལྷའི་བུའི་བདུད་ལས་རྒྱལ་བ་ཉིད་བཤད་དོ། །བདེན་པ་བསྟན་པས་ངན་འགྲོའི་འཇིགས་པ་ནི་མ་ཡིན་པས་སོ། །ལྷ་དང་མི་རྣམས་དབུགས་ཀྱང་འབྱིན། །ཞེས་པ་ནི་མི་རྣམས་ཀྱི་ཡང་ཚེ་སྦྱིན་པའི་ཐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཕུང་པོའི་བདུད་ལས་བསྟན་པ་རྒྱལ་བ་ཉིད་བཤད་དོ། །ཁྱོད་ཀྱི་འདི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་བཤད་པའོ། །དཔའ་བོ་ནི་བོད་པའོ། །འཆི་བདག་གི་བདུད་ལས་རྒྱལ་བར་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། འཆི་བདག་བསྟན་པ་ཁམས་གསུམ་གྱི། །ས་ཆེན་དག་ལ་སྤྱོད་བགྱིད་པ། །མི་ཐོགས་བཟློག་པ་མ་མཆིས་པའང༌། །ཁྱོད་ཀྱི་བསྟན་པས་ཟིལ་གྱིས་མནན། །ཁམས་གསུམ་གྱི་ས་ཆེན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་འདོད་པ་དང༌། གཟུགས་དང༌། གཟུགས་མེད་པ་ནི་ཁམས་གསུམ་མོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ས་ཆེན་པོ་ནི་ཡུལ་ཆེན་པོའོ། །དེ་ལ་སྤྱོད་བགྱིད་པ་ནི་ཁམས་གསུམ་གྱིས་ཆེན་པོ་གང་ལ་སྤྱོད་བགྱིད་པའོ། །འཆི་བདག་གི་བསྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ལ་ཡང་མི་ཐོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོགས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཁྱད་པར་མ་ཡིན་པ་དང་གསོད་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བཟློག་


DTG01_Page_306
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

༄། །པ་མ་མཆིས་པ་ནི་ལྕགས་ཀྱུ་མེད་པ་སྟེ། བཟློག་མ་ནུས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཁྱོད་ཀྱི་བསྟན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱོད་ཀྱི་བསྟན་པའི་ལམ་གྱིས་སོ། །ཟིལ་གྱིས་མནན་པ་ནི་མཐུ་དང་བྲལ་བར་མཛད་པའོ། །འཆི་བདག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འཆི་བདག་གིའོ། །བསྟན་པ་ནི་རབ་ཏུ་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་གང་ལས་རྟོགས་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། བཤད་པ། ཁྱོད་ཀྱི་བསྟན་པའི་ཐུགས་འཚལ་བ། །དགའ་ན་བསྐལ་པར་ཡང་གནས་ལ། །གང་དུ་བདུད་ཀྱིས་མི་བརྫི་བ། །དེར་ཡང་དགའ་མགུར་རབ་ཏུ་མཆི། །ཁྱོད་ཀྱི་བསྟན་པའི་ལུགས་འཚལ་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱོད་ཀྱི་བསྟན་པའི་ཚུལ་ཤེས་པས་ན་ཁྱོད་ཀྱི་བསྟན་པའི་ལུགས་འཚལ་བ་སྟེ། རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་བསྒོམས་པའི་མཐུ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ན་ནི་གང་གི་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བསྐལ་པར་ཡང་གནས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལོ་མང་པོ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཡིན་གྱི། བསྐལ་པར་ཡང་གནས་ཏེ་དེ་ནི་ཡང་དག་པར་སྲིད་ཅེས་དགོངས་པའོ། །གང་ཞིག་ཁ་ཅིག་གིས་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་བཞི་ཀུན་དུ་བསྙེན་པ་དང༌། བསྒོམ་པ་དང༌། ཕུ་དུད་བྱེད་འདོད་པ་དེ་ནི་བསྐལ་པར་གནས་པའམ་བསྐལ་པ་ལས་ལྷག་པར་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོའི་ཚིག་གོ །རབ་ཏུ་མཆི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འགྲོ་བའོ། །དེར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་རོ། །ཡང་གི་སྒྲ་ནི་ཡང་གི་དོན་ཏེ། །དེར་ཡང་རབ་ཏུ་མཆི་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཅིའི་ཕྱིར་དེར་རབ་ཏུ་མཆི་ཞེ་ན། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ཉོན་མོངས་པས་བཅིངས་པ་ལས་གྲོལ་བའི་དགའ་མགུ་ནི་རང་དབང་ངོ༌། །གང་དུ་ཞེ་ན། །ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཁོ་ནར་རོ། །བདུད་ཀྱིས་མི་བརྫི་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་མ་ཡིན་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟ་བུ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ན་ཁམས་གསུམ་གྱི་ས་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་སྔར་ས་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་སྔ་མའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་དོན་རིགས་སོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་བདུད་བཞི་ལས་བསྟན་པ་རྒྱལ་བར་མཛད་པ་ཁོ་ན་བཤད་དོ། །གཞན་ཡང༌། ལུང་གི་དོན་ནི་བསམ་པ་དང༌། །བསྒོམ་དང་གུས་པར་མཉན་པ་ཡི། །དུས་གསུམ་ཆ་དབྱེ་ཁྱོད་ཀྱི་ནི། །བསྟན་ལས་གཞན་ལ་མཆིས་མ་ལགས། །ལུང་གི་དོན་ནི་བསམ་པ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་


DTG01_Page_307
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྒྱས་པའོ། །ལུང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་ལས་ཐོས་པའོ། །དོན་བསམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་པ་ལ་དམིགས་པའོ། །བསྒོམ་པ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དུ་བཤད་དོ། །གུས་པར་མཉན་པ་ནི་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བ་སྟེ། བསྒོམ་པ་དང་གུས་པར་མཉན་པ་དེ་ཡིའོ། །དང་གི་སྒྲ་ནི་ལུང་དང་དོན་བསམ་པ་ཡང་ངོ༌། །དུས་གསུམ་ཆ་དབྱེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རེ་ཞིག་དང་པོར་ལུང་གི་དུས་དང༌། དེ་ནས་དེའི་དོན་བསམ་པའི་དུས་དང༌། དེ་ནས་བསྒོམ་པ་ལ་སྦྱོར་བའི་དུས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་གསུམ་གྱི་ཆ་དབྱེ་བའོ། །གཞན་ལ་མ་མཆིས་པ་ནི་གང་དུ་གཞན་ལས་ཤེ་ན། ཁྱོད་ཀྱི་བསྟན་པ་ལས་སོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་ཁོ་ན་ལ་ཐོས་པ་དང་བསམ་པ་དང་བསྒོམ་པའི་རང་བཞིན་གྱི་ཤེས་རབ་རྣམས་ཀྱི་བསྟན་པ་ཡོད་དེ། གཞན་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུ་ནི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིས་བཤད་དོ། །བསྟན་པ་རྗེས་སུ་མི་བསྒྲུབ་པའི་སྡུག་བསྔལ་གང་ཡིན་པ་དེ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། དྲང་སྲོང་སྐྱེས་མཆོག་ཁྱོད་ཀྱི་བསྟན། །དེ་ལྟར་ལེགས་པར་ཁྱབ་འདི་ལ། །མི་གུས་གང་ལགས་དེ་ལས་ནི། །སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོ་འང་ཅི་ཞིག་མཆིས། །དེ་ལྟར་ལེགས་པར་ཁྱབ་འདི་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ལ། དེ་ལྟར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་དབང་ལ་སོགས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་བསྡུས་པའོ། །ལེགས་པར་ཁྱབ་པ་ནི་ཕན་ཡོན་གྱི་ཚོགས་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསྟན་པ་ལེགས་པར་ཁྱབ་པ་ནི་ངེས་པར་ལེགས་པར་ཡང་དག་པར་ཁྱབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱི་བསྟན་པ་དེ་དང་སྦྱར་རོ། །དྲང་སྲོང་ནི་དགྲ་བཅོམ་པའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱེས་མཆོག་ནི་འདྲེན་པ་དང་གཙོ་བོ་ཞེས་བོད་པའོ། །བསྟན་པ་ནི་སྔར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །མི་གུས་པ་ནི་དད་པར་མི་བྱེད་པའོ། །གང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་དོན་ལ་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་པའོ། །ཅི་ཞིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྲིད་པར་བརྗོད་པའོ། །སྡུག་བསྔལ་ཆེན་པོའང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་རང་དོན་ཉམས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་གུས་པ་ལས་སོ། །བཤད་པའི་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ་ལེགས་པར་ཁྱབ་པའི་རྒྱུད་ཁྱོད་ཀྱི་བསྟན་པ་ལ་མི་གུས་པའི་ཕྱིར་ཕྱི་རོལ་དུ་ལྟ་བ་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་དོན་ཆེན་པོ་ཉམས་པ་འདི་ཉིད་ཡིན་ཏེ། གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བསྟན་པ་ལ་བསྟོད་པའི་བཤད་པའོ། །བསྟན་པ་ལ་བསྟོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བཤད་པ་སྟེ་ལེའུ་བརྒྱད་པའོ།། །།

ལེའུ་དགུ་པ་སྨོན་ལམ་ལ་བསྟོད་པའི་བཤད་པ།


DTG01_Page_308
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

༄། །སྨོན་ལམ་ལ་བསྟོད་པ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྔོན་སྨོན་ལམ་བཞེས་པ་སྟེ། མཐོང་ངམ་ཐོས་སམ་དྲན་པར་གྱུར་པའམ། །རེག་གམ་བརྗོད་པའི་ཚིག་གི་ཉེར་འགྲོ་ཡང༌། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་འགྲོ་ལ་ཕན་པ་ནི། །བདེ་དང་ལྡན་པ་ཤིན་ཏུ་བྱེད་པར་ཤོག །ཅེས་བྱ་བའོ། །དེའི་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པ་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། ཁྱོད་ཐོས་པས་ནི་སྤྲོ་བ་སྐྱེ། །མཐོང་བས་དད་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །ཁྱོད་གསུང་ཐོས་པས་དགའ་འགྱུར་ཏེ། །བསྟན་པས་རྣམ་པར་གྲོལ་བར་བགྱིད། །ཁྱོད་ཐོས་པས་ནི་སྤྲོ་བ་སྐྱེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ཐོས་པ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོས་པ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བའི་དབྱངས་འདིའོ། །སྤྲོ་བ་སྐྱེ་བ་ནི་མཐོང་བ་ལས་མོས་པ་བསྐྱེད་པར་མཛད་དེ། དཔེར་ན་ཁྱིམ་བདག་མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་གྱིས་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་སྔོན་མ་ཐོས་པ་ཐོས་པས་དགའ་ཞིང་བ་སྤུ་ལྡང་བས་བསྟན་པ་ལ་མོས་པར་གྱུར་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཐོས་པ་ཙམ་གྱིས་དེར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་སྨོན་ལམ་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པ་བསྟན་ཏོ། །ཉེ་བར་ཕོངས་པའི་སྲོག་ཆགས་རྣམས་ཚིམ་པར་མཛད་པ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་བ་སྐྱེ་པར་འགྱུར་བ་ནི་དད་པ་སྐྱེ་བར་མཛད་པ་སྟེ། མཐོང་བ་ནི་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པའོ། །དེ་ལྟར་མཐོང་བས་ཕན་པར་མཛད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཆོས་བསྟན་པའི་གསུང་གིས་དགའ་བར་འགྱུར་བ་ནི་ཉན་པ་པོ་དགའ་བ་བསྐྱེད་པར་མཛད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་ཆོས་མཉན་པས་དགའ་བ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བ་དང༌། སེམས་ཁྲུགས་པར་འགྱུར་བ་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མངོན་དུ་ཕྱོགས་པར་འགྱུར་ཞེས་པ་ནི་མདོའི་ཚིག་གོ །རྣམ་པར་གྲོལ་བར་བགྱིད་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་ཞགས་པ་དག་ལས་སོ། །བསྟན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཕགས་པའི་ལམ་མ། །གཞན་ཡང༌། ཆོས་བསྟན་པ་ནི་མེད་ན་ཡང༌། །ཁྱོད་ཀྱི་སྲས་ཀྱིས་མགུ་བར་འགྱུར། །འཕེལ་བས་སྐྱེ་དགུ་རྣམས་ཀྱང་དགའ། །གཤེགས་པ་ནི་ཕན་འདོགས་མཛད། །ལྡོག་པ་ན་ནི་རྒུད་པར་འགྱུར། །ཁྱོད་ཀྱི་


DTG01_Page_309
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྲས་ཀྱིས་མགུ་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱས་པའོ། །སྲས་ནི་ལྷུམས་ནས་བལྟམས་པ་སྟེ། དེས་མགུ་བར་འགྱུར་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྐྱེས་ཞེས་བྱ་བས་བརྒྱ་བྱིན་ལ་སོགས་པ་རྣམས་མགུ་བ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པ་ནི་སྲས་ཏེ། །དེས་ཀྱང་དེ་བཞིན་དུ་མཐར་བདེ་བ་གྲུབ་པར་མཛད་པས་ན་མགུ་བར་འགྱུར་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔས་འཆི་བ་མེད་པ་ལྷག་པར་རྟོགས་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བས་ནི་བརྒྱ་བྱིན་ལ་སོགས་པ་རྣམས་མགུ་བར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འཕེལ་བ་ནི་ཉན་ཐོས་པ་མང་པོ་སྟེ། །དེས་སྐྱེ་དགུ་རྣམས་ཀྱང་དགའ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པར་མཛད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དགེ་སློང་དག་ཉན་ཐོས་གསར་དུ་དག་སྤྱོད་ཡུལ་ལ་སྤྱོད་པ་ན་སྐྱེ་བོ་མང་པོ་ལ་ཕན་པ་དང༌། སྐྱེ་བ་མང་པོ་ལ་བདེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཇི་ལྟར་གསུངས་པའོ། །གཤེགས་པ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་གཤེགས་པ་སྟེ། དེས་ཕན་འདོགས་མཛད་པ་ནི་ཕན་པ་ཐམས་ཅད་མཛད་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་གྲོང་དུ་གཤེགས་པ་ན་སྒང་མཐོ་བ་དམའ་བར་འགྱུར་བ་དང༌། དམའ་མོ་མཐོན་པོར་འགྱུར་བ་དང༌། ལོང་བ་རྣམས་ཀྱིས་མིག་རྙེད་པར་འགྱུར་བ་དང༌། འོན་བ་རྣམས་ཀྱིས་རྣ་བ་དང༌། ལྐུགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཚིག་རྙེད་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུང་ངོ༌། །ལྡོག་པ་ན་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ན་སྟེ། དེ་རྒུད་པར་གྱུར་པ་ནི་སྐྱེ་དགུ་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་དོན་ཉམས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང༌། བསྒྲགས་པས་སྡིག་པ་འཕྲོག་པར་མཛད། །ཁྱོད་དྲན་པས་ནི་རངས་པར་འགྱུར། །བཙལ་བས་བློ་གྲོས་སྐྱེ་འགྱུར་ཏེ། །ཡོངས་སུ་ཤེས་པས་རྣམ་པར་དག །བསྒྲགས་པས་སྡིག་པ་འཕྲོག་པར་མཛད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ལ། བསྒྲགས་པ་ནི་ཡོན་ཏན་ལ་བསྟོད་པ་སྟེ། དེས་སྡིག་པ་འཕྲོག་པས་ན་སྡིག་པ་འཕྲོག་པར་མཛད་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཡོན་ཏན་ད་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡིན་པས་ན་བརྗོད་པ་ནི་ཞར་ལ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བུའི་གཏམ་ལ་སྦྱོར་བ་ཉེ་བར་འགྲོ་བ་ཕན་པར་མཛད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཐོང་བའོ། །དྲན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ལྟ་བུའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་


DTG01_Page_310
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

༄། །གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཁྱོད་ནི་ཁྱོད་དོ། །རངས་པ་ནི་རངས་པར་མཛད་པའོ། །དེ་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་རྣམ་པ་དྲན་པའི་འཕགས་པ་ཉན་ཐོས་པས་དོན་མྱུར་བར་ཐོབ་པ་དང༌། ཆོས་མྱུར་དུ་ཐོབ་པ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དང་ལྡན་པའི་རངས་པ་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོའི་ཚིག་གོ །དེ་ལྟར་རྗེས་སུ་དྲན་པ་རྟོགས་པས་ཕན་པ་མཛད་པ་ཞེས་བཤད་དོ། །གཞན་གནས་སྐབས་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྦྱར་བས་འགྲོ་བ་ལ་ཕན་པ་མཛད་པ་དང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་དང་སྦྱར་རོ། །བཙལ་བས་ཞེས་བྱ་བ་ན་སྟོན་པ་ཁོ་ན་ལ་བཙལ་བའོ། །ཇི་ལྟར་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་འཕར་བ་ཡིས་བྲམ་ཟེ་རིགས་གཙང་མ་ལ་སྨྲས་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། གླང་པོའི་ནགས་སུ་འགྲོ་བའི་སྐྱེས་བུས་གླང་པོའི་ནགས་སུ་ཞུགས་པ་ན་ནགས་ཚལ་ཆེན་པོ་དེ་རུ་གླང་པོའི་རྐང་རྗེས་མཐོང་ནས་ཀྱེ་མའོ་གླང་པོ་ཆེ་གང་གི་འདི་ལྟ་བུའི་རྐང་རྗེས་ཞེས་ངེས་པར་རྟོགས་པར་འགྱུར་བ་དེ་བཞིན་དུ། ཀྱེ་མིའི་ཆ་ལུགས་དང་ལྡན་པ་ལ་རྐང་པ་བཞི་མེད་དེ། གང་གི་དེ་ལྟར་གྱུར་པ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གཽ་ཏ་མ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བྲམ་ཟེའི་ཚིག་ཕྲད་ཀྱི་མདོ་ལས་གསུངས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་བཙལ་ནས་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་དག་གིས་སྟོན་པ་ཁོ་ནར་ངེས་པ་སྟེ། ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བཤད་དོ། །ཤེས་ནས་དད་པ་རྙེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་དག་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་དྲི་མ་འཕྲོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང༌། ཁྱོད་ལ་བསུ་བས་དཔལ་དུ་བྱེད། །བསྟེན་པས་བློ་གྲོས་མཆོག་ཏུ་འགྱུར། །བསྟེན་ན་འཇིགས་པ་མེད་པར་མཛད། །བསྙེན་བཀུར་བགྱིས་པས་བདེ་བར་འགྱུར། །ཁྱོད་ལ་བསུ་བས་དཔལ་དུ་བྱེད། །ཅེས་པ་ནི་རྒྱས་པའོ། །ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་མཛད་པའི་ཕྱིར་ན་དཔལ་དུ་བྱེད་པའོ། །ཁྱོད་ནི་ཁྱོད་ལའོ། །བསུ་བ་ནི་ཁྱོད་ཀྱི་དྲུང་དུ་འགྲོ་བའོ། །ཉེ་བར་ཕྱིན་ནས་ཆོས་ཐོས་པའི་སྦྱོར་བས་བསྟེན་པ་ནི་ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་དང་བཅས་པ་དང༌། ཁ་ན་མ་ཐོ་བ་མེད་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་བློ་གྲོས་སུ་གྱུར་པས་ན་ཤེས་རབ་བསྐྱེད་པར་མཛད་པ་ཞེས་


DTG01_Page_311
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །མཆོག་ནི་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པའོ། །ཆོས་ཐོས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དང་ཆོས་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བའི་སྦྱོར་བས་བརྟེན་པ་ནི་གུས་པའོ། །འཇིགས་པ་མེད་པར་མཛད་པ་ནི་ངན་སོང་གི་འཇིགས་པ་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཞིག་སངས་རྒྱས་སྐྱབས་འགྲོ་བ། །དེ་ནི་ངན་འགྲོར་མི་འགྲོ་སྟེ། །ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་ཚིག་གོ །སྐྱབས་སུ་སོང་བས་འཕགས་པའི་ལམ་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ནི་བསྙེན་བཀུར་བགྱིས་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལ་ཀུན་དུ་བསྙེན་བཀུར་བྱས་པར་འགྱུར་ཏེ། དེའི་བསྟན་པ་བསྒྲུབས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསྙེན་བཀུར་བྱས་པས་དེས་བདེ་བར་འགྱུར་བ་ནི་བདེ་བར་འགྱུར་བ་སྟེ། བདེ་བ་ནི་བདེ་བར་བཤད་དོ། །དེ་ཡང་འདིར་སྡུག་བསྔལ་མ་ལུས་པ་ཉེ་བར་ཞི་བའི་མཚན་ཉིད་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འདོད་པ་སྟེ། བདེ་བ་དམ་པ་མྱ་ངན་འདས། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་མཛད་པའི་ངང་ཚུལ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་བདེ་བར་འགྱུར་བ་སྟེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པར་མཛད་ཅེས་པ་ནི་དགོངས་པའོ། །གཞན་ཡང་ཇི་ལྟར་མེས་གདུངས་པ་རྣམས་ཀྱི་གདུང་བ་ཞི་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་མཚོན་ནུས་པ་ཅན་དུ་གྱུར་པ་དེ་བཞིན་དུ། །སྡིག་པས་ཉེ་བར་གདུངས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཁྱོད་བསོད་ནམས་ཆེན་པོའི་རང་བཞིན་གྱི་མཚོ་ཆེན་པོ་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན་ཞེ་ན། བཤད་པ། ཚུལ་ཁྲིམས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་དག །བསམ་གཏན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་དང༌། །ཤེས་རབ་ཕུན་ཚོགས་མི་འཁྲུགས་པས། །ཁྱོད་ནི་བསོད་ནམས་མཚོ་ཆེན་ལགས། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་དག །ཅེས་སྨོས་པ་ལ། ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་སྔར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི་ཁྱད་པར་རོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དེས་དག་པ་ནི་ཉེས་པར་སྤྱོད་པའི་དྲི་མ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་དྲི་མ་མེད་པའི་མཚོ་ཆེན་པོ་བཞིན་ནོ། །བསམ་གཏན་ནི་དགེ་བ་སྟེ། ཐུགས་རྩེ་གཅིག་པའོ། །དེའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི་དང་བའི་ཁྱད་པར་གྱི་སྦྱོར་བས་དང་བ་སྟེ། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་འདམ་གྱིས་མ་གོས་པས་ན་རྙོག་པ་དང་བྲལ་བའི་མཚོ་ཆེན་པོ་བཞིན་ནོ། །ཤེས་རབ་ནི་ཆོས་རྣམ་པར་འབྱེད་པའོ། །དེའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་


DTG01_Page_312
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

༄། །པ་ནི་ཁྱད་པར་རོ། །དེས་མི་བསྐྱོད་པས་ན་མི་འཁྲུགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་སོ་སོར་སྣང་བ་མཐའ་ཡས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་མདོའི་ཚིག་སྟེ། མི་འཁྲུགས་པའི་མཚོ་ཆེན་པོ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟར་མཚོ་ཆེན་པོ་དང་ཆོས་མཐུན་པའི་ཕྱིར་བསོད་ནམས་མཚོ་ཆེན་ནི་བསོད་ནམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཏེ། བསོད་ནམས་མང་བའི་ཕྱིར་དཔེར་ན་ཤིང་གི་རང་བཞིན་གྱི་ཤིང་རྟ་བཞིན་ནོ། །གཞན་ཡང༌། ཁྱོད་སྐུ་བལྟར་འོས་རིན་ཆེན་ཏེ། །ལེགས་གསུངས་མཉན་འོས་རིན་ཆེན་ལགས། །ཆོས་ནི་སྤྱད་འོས་རིན་ཆེན་པས། །ཁྱོད་ནི་རིན་ཆེན་འབྱུང་གནས་ལགས། ཁྱོད་སྐུ་བལྟར་འོས་རིན་ཆེན་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། སྐུ་ནི་ཁ་དོག་ལ་སོགས་པའོ། །བལྟར་འོས་པ་ནི་བལྟར་འོས་པའི་ནང་ན་རིན་ཆེན་ཏེ། མཚན་ལ་སོགས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པས་ན་དད་པར་འོས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཕན་པར་མཛད་པའོ། །མཉན་འོས་ནི་མཉན་པར་འོས་པའོ། །མཉན་འོས་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་རིན་ཆེ་བས་ན་མཉན་འོས་རིན་ཆེན་ཏེ། ལེགས་པར་གསུངས་པ་ནི་ཕན་པར་མཛད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ནི་ལེགས་པར་གསུངས་པ་སྟེ། དེའི་དོན་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེ་ཡང་དབང་པོ་དང་སྟོབས་དང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ནི་སྤྱད་འོས་རིན་ཆེན་ཏེ། །སྤྱད་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་རྣམ་པར་སྤྱད་ན་རིན་པོ་ཆེ་སྟེ། ཤིན་ཏུ་ཕན་པ་མཛད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་དེའི་ཕྱིར་ཁྱོད་ཡོན་ཏན་རིན་ཆེན་འབྱུང་གནས་ལེགས་ཏེ། ཡོན་ཏན་ནི་སྐུ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་ཉིད་ནི་རིན་ཆེན་དེ་རྣམས་ཀྱི་འབྱུང་གནས་ཏེ། བསྐྱེད་པའི་གནས་ཡིན་པའོ། །ཁྱོད་ནི་ཁྱོད་དོ། །གཞན་ཡང༌། །ཁྱོད་ནི་ཆུ་བོས་འདས་པའི་གླིང༌། །སྨས་པའི་བདག་ཉིད་སྐྱོབ་པ་སྟེ། སྲིད་པའི་འཇིགས་པས་ཉེན་པའི་སྐྱབས། །ཐར་འཆལ་རྣམས་ཀྱི་འདྲེན་པ་ལགས། །ཁྱོད་ནི་ཆུ་བོས་བདས་པའི་གླིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱས་པའོ། །ཁྱོད་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་སོ། །ཆུ་བོ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སོ། །བདས་པ་ནི་ཐར་པའི་ལམ་ལས་རིང་དུ་བདས་པ་སྟེ། ལྟེང་རྒྱས་འོད་སྲུངས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་མེ་ལ་ཡོངས་སུ་སྤྱོད་ཅིང་ཚུལ་ཁྲིམས་དང་བརྟུལ་ཞུགས་མཆོག་ཏུ་འཛིན་པའི་ལྟ་བའི་ཆུ་བོས་བདས་པ་ནི་ཆུ་བོས་བདས་པའི་


DTG01_Page_313
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གླིང་དང་འདྲ་བས་ན་གླིང་སྟེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་བཀོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱོབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱོབ་པར་མཛད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སྨས་པའི་བདག་ཉིད་ནི་སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་སྨས་པ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་སྨས་པའི་བདག་ཉིད་དེ། སྡིག་པ་བྱས་པའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་སྨས་པའི་བདག་ཉིད་ནི་སོར་མོའི་ཕྲེང་བ་ལ་སོགས་པས་སྲོག་ཆགས་བརྒྱ་སྟོང་དུ་མ་གསོད་པར་བྱེད་པ་རྣམས་ལ་ཆོས་བསྟན་པས་དགྲ་བཅོམ་པ་ལ་བཀོད་པའི་ཕྱིར་ངན་འགྲོར་འགྲོ་བ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱོབ་པའོ། །སྐྱབས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་སྟོན་པ་མེད་ན་ཡང་ཁས་བླངས་པ་ཙམ་གྱིས་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྲིད་པའི་འཇིགས་པས་འཇིགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་རྣམས་སྲིད་པའི་འཇིགས་པ་རྣམས་ལས་བསྐྱབ་པའོ། །དེ་ལྟར་ཡང་ལྷའི་བུ་གཞན་ཁ་ཅིག་གིས་ཕག་མོའི་མངལ་དུ་ཞག་བདུན་ན་བདག་སྐྱེ་བར་ཤེས་ནས་ཤིན་ཏུ་དུས་པས་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་བསྐུལ་བས་སངས་རྒྱས་ལ་སྐྱབས་སུ་སོང་བས་དུད་འགྲོའི་སྐྱེ་གནས་ལས་ལོག་ཅིང་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་སྐྱེས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟོགས་པ་བརྗོད་པའོ། །ཐར་འཚལ་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཁོར་བའི་བཙོན་ར་ལས་བདག་ཉིད་གྲོལ་བར་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱིའོ། །འདྲེན་པ་ནི་དེ་རྣམས་ཀྱི་འདྲེན་པ་སྟེ་ཁྱོད་ཉིད་ནི་ལམ་མོ། །གཞན་ཡང༌། །ཚུལ་ཁྲིམས་དག་ཕྱིར་སྣོད་ཀྱི་མཆོག །ཞིང་གཤིན་འབྲས་བུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས། །སྲོག་ཆགས་ཀུན་ལ་ཕན་མཛད་ཕྱིར། །གྲོགས་ཀྱི་ཕུལ་ཡང་ཁྱོད་ལགས་སོ། །ཞིང་གཤིན་འབྲས་བུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱས་པའོ། །སྣོད་ཀྱི་མཆོག་ནི་སྲོག་ཆགས་ཀུན། །ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་དག་པ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་དག་པ་སྟེ་དེའི་དངོས་པོའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་དག་པ་དེའི་རྒྱུས་ཤིན་ཏུ་ཕྱག་འཚལ་བའི་སྣོད་ཀྱི་མཆོག་གོ །ཞིང་གཤིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞིང་བཟང་པོའོ། །འབྲས་བུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི་འབྲས་བུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཁྱོད་ལ་བྱེ་མ་ཕུལ་བ་ཡང་རྒྱལ་པོ་གཏུམ་པོ་མྱ་ངན་མེད་པའི་འབྲས་བུའི་ས་བོན་དུ་གྱུར་ཏོ། །གྲོགས་ཀྱི་ཕུལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གྲོགས་བཟང་པོའོ། །ཕན་མཛད་ཕྱིར་ནི་ཕན་པར་མཛད་པ་སྟེ། ཐར་པའི་ལམ་སྟོན་པར་མཛད་པའོ། །


DTG01_Page_314
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

༄། །སྲོག་ཆགས་ཀུན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལའོ། །ཁྱོད་ནི་ཁྱོད་དོ། །གང་ཞིག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ལམ་ལ་མ་ཞུགས་པ་དེ་རྣམས་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཕན་པར་མཛད་པ་སྟེ། ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པར་མཛད་པ་ནི་སྟོན་པར་མཛད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང༌། ཕན་འདོགས་མཛད་པས་མཛའ་བཤེས་ཏེ། །འགྲོགས་ན་བདེ་ཕྱིར་སྙིང་དུ་སྡུག །ཞི་ཕྱིར་གཅིག་ཏུ་ཡིད་དུ་འོང༌། །ཡོན་ཏན་ཀུན་མངའ་མཆོད་འོས་ཁྱོད། །མཛའ་བཤེས་ཁྱོད་ནི་སྲོག་ཆགས་ཀུན་ལ་ཞེས་བྱ་བའི་རྗེས་སུ་འཇུག་གོ །ཕན་འདོགས་མཛད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཐུགས་ལ་དགོངས་ནས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་བརྙེས་ཤིང་ཐར་པའི་ལམ་སྟོན་པར་མཛད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འགྲོགས་ན་བདེ་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཁྲུགས་ན་ཡང་གཞན་གྱི་གནོད་པ་བཟོད་པ་ཙམ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་པ་ལ་བཟོད་པར་གྲགས་སོ། །འགྲོགས་ན་བདེ་བ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ན་འགྲོགས་ན་བདེ་བ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་དེ། །འོན་ཀྱང་གནོད་པ་བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་ལ་བཟོད་པ་བསྟར་བ་དང༌། སྲོག་ཆགས་རྣམས་ལ་ཡང་ཕན་པ་སྩོལ་བ་སྟེ། བདེ་བར་གནས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འགྲོགས་ན་བདེ་བའོ། །རྒྱུ་དེའི་ཕྱིར་སྙིང་དུ་སྡུག་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡུལ་སྙིང་དུ་སྡུག་པ་ནི་སྐྱེས་བུ་རྣམས་ཀྱི་ཡིད་རྟག་ཏུ་འཕྲོག་པ་ཞེས་བྱ་བས་ན་སྙིང་དུ་སྡུག་པའོ། །མཚན་ལ་སོགས་པས་བརྒྱན་པའི་ཕྱིར་གཅིག་ཏུ་ཡིད་དུ་འོང་བ་ནི་བལྟ་བར་འོས་པ་སྟེ། ཞི་བའི་ཕྱིར་ལྟ་བ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པས་ན་ཟླ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་བཞིན་ནོ། །གཅིག་ཏུ་ཞི་བའི་དངོས་པོ་ནི་ཞི་བ་སྟེ་རྒྱུ་དེའི་ཕྱིར་རོ། །ཡོན་ཏན་ཀུན་ནི་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པས་སོ། །མངའ་བས་མཆོད་འོས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། །མངའ་བའི་སྒྲ་ནི་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་རོ། །མཆོད་འོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཆོད་པར་འོས་པ་སྟེ། སྲོག་ཆགས་ཀུན་གྱིས་མཆོད་པར་འོས་པའོ། །གཞན་ཡང༑སྡིག་པ་མེད་པས་ཡིད་དང་འཐད། །སྐུ་གསུང་བཟང་བས་དགའ་བར་མཛད། །དོན་ཀུན་འགྲུབ་ཕྱིར་དཔལ་ཡངས་ཏེ། །ཡོན་ཏན་ལེགས་རྟེན་བཀྲ་ཤིས་ལགས། །སྡིག་པ་མེད་པས་ཡིད་དང་འཐད། །ཅེས་སྨོས་པ་ལ། ཡིད་དང་འཐད་པ་ནི་ཡིད་དང་འཐད་པའོ། །


DTG01_Page_315
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལེགས་པ་ནི་ལེགས་པའོ། །སྲོག་ཆགས་ཀུན་ལ་ཞེས་བྱ་བའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པའོ། །སྡིག་པ་མེད་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམ་པས་སྨད་པའི་ལུས་ལ་སོགས་པའི་ལས་མི་མཛད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགའ་བ་ནི་དགའ་བའོ། །སྐུ་དང་གསུང་བཟང་བ་ནི་དག་པའོ། །ངེས་པའི་ཚིག་སོ་སོ་ཡང་དག་པར་རིག་པའི་མཐར་ཕྱིན་པའི་ཕྱིར་གསུང་བཟང་བ་དང་མཚན་ལ་སོགས་པས་བརྒྱན་པའི་ཕྱིར་སྐུ་བཟང་བ་སྟེ། ཐོས་པ་དང་ལྟ་བ་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དཔལ་ཡངས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་རྒྱུར་བཤད་དོ། །དེ་བས་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཁོ་ན་ལ་དཔལ་ཡངས་སོ། །དོན་ཀུན་འགྲུབ་ཕྱིར་ཞེས་བྱ་བ། དོན་ཀུན་ནི་མཐོ་རིས་དང་ཐར་པ་ལ་སོགས་པ་གང་ལས་འགྲུབ་པ་དེ་ནི་དོན་ཀུན་འགྲུབ་པའོ། །དེའི་དངོས་པོ་ནི་དོན་ཀུན་འགྲུབ་པ་སྟེ། རྒྱུ་དེའི་ཕྱིར་ན་དཔལ་ཡངས་སོ། །ཡང་ན་བལྟས་པ་ཙམ་གྱིས་གཏེར་ལྔ་བརྒྱ་གཟིགས་པར་གྱུར་པ་དང༑རྒྱལ་པོ་གཞན་ཀུན་གྱིས་ཀྱང་དེའི་ཡབ་ཟས་གཙང་མའི་སྐུ་སྐྱེས་ཀྱི་རྒྱུ་མང་དུ་བསྐུར་བར་གྱུར་ཏོ། །དེས་ན་དེའི་ཡབ་ཀྱིས་དོན་ཐམས་ཅད་གྲུབ་པ་ཞེས་མཚན་བཏགས་པ་དེ་བས་ན་དཔལ་ཡངས་སོ། །བཀྲ་ཤིས་ལ་ལེགས་པ་ནི་བཀྲ་ཤིས་པ་སྟེ། སྡིག་པ་འཇོམས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། གང་ལས་ཤེ་ན། བཤད་པ། །ཡོན་ཏན་ལེགས་རྟེན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གནས་སུ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བུས་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དང༌། གནས་སྐབས་ཐམས་ཅད་དང༌། མཐོང་བ་དང་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པའི་སྨོན་ལམ་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྨོན་ལམ་ལ་བསྟོད་པ་བཤད་དོ༑སྨོན་ལམ་ལ་བསྟོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བཤད་པ་སྟེ་ལེའུ་དགུ་པའོ།། །།

ལེའུ་བཅུ་པ་ལམ་ལ་འཇུག་པ་ལ་བསྟོད་པའི་བཤད་པ།


DTG01_Page_315
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

༄། །ལམ་ལ་འཇུག་པ་ལ་བསྟོད་པ་ནི་དབྱེ་བ་བདུན་ཏེ། དེ་ཡང་བཤད་པའི་སྐབས་སུ་བསྟན་པར་བྱའོ། །དེ་ལ། ཁྱོད་ནི་རྔན་ཐོན་བགྱིད་ལ་སྐུ་ལ། །ཞེས་བྱ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ཁྱོད་ནི་ངན་ཐེན་བགྱིད་ལ་སྐུལ། །ཆོམ་རྐུན་བགྱིད་པ་ཚར་ཡང་གཅོད། །གྱ་གྱུ་ཅན་རྣམས་རྣལ་དུ་འགད། །དལ་བུས་བགྱིད་ལ་བཞེན་བསྐུལ་འདབས། །དུལ་བ་རྣམས་ནི་ལམ་ལ་སྦྱོར། །དམུ་རྒོད་རྣམས་ལ་བཏང་སྙོམས་མཛད། །དེ་སླད་སྐྱེས་བུ་འདུལ་བ་ཡི། །ཁ་ལོ་སྒྱུར་བ་བླ་མེད་


DTG01_Page_316
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མཆོག །ཁྱོད་ནི་རྔན་ཐེན་བགྱིད་ལ་སྐུལ་བ་ནི། །ཁ་ལོ་སྒྱུར་བ་བླ་མེད་མཆོག །ཅེས་བྱ་བས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །དཔེར་ན་ཁ་ལོ་སྒྱུར་བའི་མཆོག་གིས་ཤིང་རྟའི་རྟ་དག་རྔན་ཐེན་ནི་གོམ་པ་གཅིག་ཀྱང་མི་འགྲོ་བའི་ངང་ཚུལ་ཅན་ལ་ལྕག་དབྱུག་གིས་རྡེག་པས་སྐུལ་བར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། ཁྱོད་ཀྱང་སྐྱེས་བུ་འདུལ་བ་ལེ་ལོའི་དབང་གིས་འཁོར་བར་གནས་པ་ལ་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཡོན་ཏན་སྟོན་པ་དང་ཞི་གནས་སྐྱེད་པའི་སྦྱོར་བས་ཡོངས་སུ་བསྐུལ་བ་སྟེ། མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ལམ་ལ་འཛུད་པར་མཛད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་ལམ་ལས་ལམ་གཞན་དུ་ཤིང་རྟ་འདྲེན་པའི་རྟ་རྣམས་སྲབ་ཀྱིས་བླན་ནས་ཁ་ལོ་སྒྱུར་བས་ཚར་གཅོད་པ་དེ་བཞིན་དུ། ཁྱོད་ཀྱང་ལམ་ངན་པར་གནས་པའི་སྐྱེས་བུ་གདུལ་བྱ་རྣམས་ཆོས་བསྟན་པའི་སྲབ་ཀྱིས་ཚར་གཅོད་པ་ནི་ལམ་བཟང་པོ་ལ་འཛུད་པར་མཛད་ཅེས་བྱ་བར་དགོངས་པའོ། །ཇི་ལྟར་གྱ་གྱུ་ཅན་རྣམས་ནི་རྟ་འཁྱོག་པར་འགྲོ་བ་རྣམས་ཤིང་རྟའི་ཁ་ལོ་སྒྱུར་བས་རྣལ་དུ་འགོད་ཅིང་ལམ་དྲང་པོ་ལ་འགོད་པར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ། །ཁྱོད་ཀྱང་གཡོ་སྒྱུ་དང་ལྡན་པའི་སྐྱེ་བོ་གདུལ་བྱ་གང་ཡིན་པ་དེ་རྣམས་རྣལ་དུ་འགོད་པ་ནི་ལམ་དྲང་པོ་ལ་འགོད་པར་མཛད་པའོ། །ཇི་ལྟར་དལ་བུས་བགྱིད་པའི་རྟ་རྣམས་ལ་ཁ་ལོ་སྒྱུར་བས་བཞེན་བསྐུལ་འདེབས་པ་དེ་བཞིན་དུ་འབད་རྩོལ་དམན་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་རྣམས་ལ། བརྩོན་འགྲུས་བསྟན་པས་ཁྱོད་བཞེན་བསྐུལ་འདེབས་སོ། །ཀུན་དགའ་བོ་བརྩོན་འགྲུས་ལ་བརྟེན་ནས་རྟ་བཟང་པོ་གང་ཡིན་པ་དེ་རྣམས་ཀྱི་ཁ་ལོ་སྒྱུར་བས་ལམ་དུ་ཁྱད་པར་གྱི་ཁུར་ཁྱེར་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ལམ་ལ་སྦྱོར་བ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་གང་གདུལ་བྱ་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལ་སོགས་པ་དེ་རྣམས་ཀྱང་གདུལ་བྱའི་དགོས་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་ལམ་ལ་སྦྱོར་བ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་ཤཱ་རིའི་བུ་མཉན་ཡོད་ཀྱི་གནས་ན་གནས་པའི་སྐྱེ་བོའི་ཚོགས་ལ་དགོངས་སུ་གསོལ་ཞེས་བྱ་བ་དེའི་བཀས་འཕགས་པ་ཤཱ་རིའི་བུས་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་གྱི་གནས་སུ་མུ་སྟེགས་པ་མདུན་དུ་འགྲོ་བ་དང་མཉན་ཡོད་ཀྱི་སྐྱེ་བོའི་ཚོགས་བདེན་པ་མཐོང་བ་ལ་སོགས་པར་རབ་ཏུ་བཀོད་དོ་ཞེས་ཇི་སྐད་གསུངས་པའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཚིག་རྐང་པ་གཅིག་


DTG01_Page_317
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

༄། །དང་བཅས་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པས་ཞི་གནས་བསྐྱེད་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་འཕགས་པའི་ལམ་ལ་འཛུད་པ་སྟེ། དང་པོའི་དབྱེ་བ་བཤད་དོ། །ཇི་ལྟར་དམུ་རྒོད་ནི་རྟ་མི་སྲུན་པ་རྣམས་ཏེ། དེ་རྣམས་ཁ་ལོ་སྒྱུར་བ་བཏང་སྙོམས་སུ་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཁྱོད་ཀྱང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ས་བོན་མ་བླངས་པའི་དམུ་རྒོད་རྣམས་ལ་བཏང་སྙོམས་མཛད་པ་ནི་ལམ་ལ་འཛུད་པར་མི་མཛད་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་གདུལ་བའི་སྐབས་ལ་མ་བབ་པ་སྟེ། ཐུགས་རྗེ་མི་མངའ་བ་ནི་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐར་པའི་ས་བོན་དང་ལྡན་པའི། །སེམས་ཅན་ལ་སྟོན་ཕྱག་བྱིན་པས། །ངན་སོང་དག་དང་སྲིད་པ་ལས། །རྗེས་སུ་བརྩེ་བས་སྒྲོལ་བར་མཛད། །དེ་ལྟ་བུའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིས་ས་བོན་དང་བྲལ་བ་རྣམས་ལ་དུས་དེ་སྲིད་དུ་བཏང་སྙོམས་མཛད་པ་སྟེ། དབྱེ་བ་གཉིས་པའི་བཤད་པའོ། །གཞན་ཡང༌། །ཁྱོད་ནི་ཉམ་ཐག་རྣམས་ལ་བརྩེ། །བདེ་བར་གནས་ལ་ཕན་པར་དགྱེས། །ཕོངས་པར་གནས་ལ་ཐུགས་རྗེ་བས། །ཀུན་ལ་ཕན་པར་བཞེད་པ་ལགས། །ཁྱོད་ནི་ཉམ་ཐག་རྣམས་ལ་བརྩེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱས་པའོ། །ཉམ་ཐག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཆད་པར་གྱུར་ཅིང་ཉེས་པའི་སྤྱོད་པ་བྱེད་པ་རྣམས་ལ་བརྩེ་བ་སྟེ། ཉེས་པའི་སྤྱོད་པ་དེ་ལས་གདོན་པར་དགོངས་པའོ། །བདེ་བར་གནས་པ་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་འཕེལ་བ་རྣམས་ལ་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཕན་པར་དགྱེས་པ་སྟེ། སྙིང་པོ་ཁོ་ན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཕན་པའི་སྒྲས་ཐར་པ་བཤད་དོ། །དེ་ལ་དགྱེས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཞེད་པ་སྟེ། དེའི་རང་བཞིན་ནི་ཕན་པར་དགྱེས་པ་སྟེ། ཐར་པ་ལ་དགོད་པར་རྩོལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དགེ་སློང་དག་སོམས་ཤིག །བག་མེད་པར་མ་བྱེད་ཅིག་ཅེས་བྱའོ། །ཕོངས་པར་གནས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྟ་བས་ཕོངས་པ་སྟེ། །དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡང་དག་པར་ཆད་པར་གྱུར་པའོ། །ཐུགས་རྗེ་ནི་ཕན་པ་ལ་དམིགས་པ་ཙམ་སྟེ། །སྐལ་བ་དང་མི་ལྡན་པའི་ཕྱིར་འདོན་པ་ལ་བརྩོན་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཀུན་ལ་ཕན་པར་བཞེད་པ་ནི་ལྷ་སྦྱིན་ལ་སོགས་པ་འགལ་བ་དང༌། མགོན་མེད་ཟས་སྦྱིན་ལ་སོགས་པ་རྗེས་སུ་ཆགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལ་ཕན་པར་བཞེད་པ་སྟེ། མཐོ་རིས་དང་ཐར་པ་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་དགོངས་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་


DTG01_Page_318
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རིགས་སུ་བཅད་པ་འདིས་ཕན་པ་དང༌། ཕན་པ་མ་ཡིན་པ་དག་དང༌། ཀུན་ལ་ཕན་པར་བཞེད་པ་སྟེ། དབྱེ་བ་གསུམ་པའི་བཤད་པའོ། །གཞན་ཡང༌། ཁྱོད་ནི་དགྲ་བོ་རྣམས་ལའང་བྱམས། །ཉམས་པར་གྱུར་ལ་ཕན་འདོགས་མཛད། །གཏུམ་པོ་རྣམས་ལ་ཐུགས་བརྩེ་བས། །ཁྱོད་ནི་ཡ་རབས་རྨད་ཅིག་ལགས། །ཁྱོད་ནི་དགྲ་བོ་རྣམས་ལའང་བྱམས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ལ། དགྲ་བོ་རྣམས་ནི་གནོད་པ་བྱེད་པ་སྟེ། ལྷ་སྦྱིན་ལ་སོགས་པའོ། །དགྲ་བོ་དེ་རྣམས་ལ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱམས་པ་ནི་ཐུགས་བརྩེ་བའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་ལས་ཡོངས་སུ་སྐྱོབ་པའོ། །དེ་བས་ན་གདུང་བའི་རིམས་ཀྱིས་ནོན་པར་གྱུར་པའི་ལྷས་བྱིན་གྱི་གདུང་བའི་རིམས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བདེན་པའི་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱིས་བསལ་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུང་ངོ༌། །ཕན་འདོགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་གཤེགས་པའོ། །འདི་ནི་བསྟན་པ་ལ་འཛུད་པའོ། །ཉམས་པར་གྱུར་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉམས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ལའོ། །ཉམས་པར་གྱུར་པ་ནི་སྨད་པར་བྱ་བ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་པ་དང་འགལ་བའི་ལས་སྤྱོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལྟ་སྟེ། གཞོན་ནུ་ངེས་པར་གནས་པ་ཞེས་བྱ་བ་མཉན་ཡོད་ཀྱི་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ཕྱག་དར་ཁྲོད་སྦྱངས་པས་འཚོ་བར་གྱུར་བ་བཅོམ་ལྡན་འདས་གཤེགས་ནས་རབ་ཏུ་དབྱུང་བར་མཛད་དོ་ཞེས་ཐོས་ནས་མཉན་ཡོད་ཀྱི་སྐྱེ་བོའི་ཚོགས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་ལ་ཤིན་ཏུ་མ་དད་པར་གྱུར་ཏེ། འདི་ལྟ་བུའི་སྐྱེ་བོ་ངན་པ་ཡང་རབ་ཏུ་འབྱིན་པར་མཛད་ཅེས་བྱ་བའོ། །དེ་ནས་རྒྱལ་པོ་གསལ་རྒྱལ་གྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འགྱོད་པ་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རྒྱལ་བྱེད་ཀྱི་ཚལ་དུ་ཕྱིན་པར་གྱུར་ཏོ། །འཕགས་པ་ངེས་པར་གནས་པ་དེ་ཡང་རྡོ་ལེབ་གང་ཡང་རུང་བའི་སྟེང་དུ་ཕྱག་དར་ཁྲོད་ཀྱི་གོས་འདྲུབ་ཅིང་གནས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱང་ཁང་པའི་ཡང་ཐོག་གི་སྒོ་བཅད་ནས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་པར་གྱུར་ཏོ། །རྒྱལ་པོས་ཀྱང་འཕགས་པ་ངེས་པར་གནས་པ་ངོ་མ་ཤེས་པས་སྨྲས་པ། འཕགས་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་བདག་མཆིས་སོ་ཞེས་ཞུ་བ་མཛོད་ཅིག་ཅེས་སྨྲས་སོ། །འཕགས་པ་དེ་ཡང་དགྲ་བཅོམ་པ་རྫུ་འཕྲུལ་དང་ལྡན་པ་གཞན་གྱི་སེམས་ཤེས་པས་རྒྱལ་པོའི་སེམས་ཤེས་ནས་རྡོ་ལབ་དེ་ལ་ཆུ་


DTG01_Page_319
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

༄། །ལ་བྱེའུ་བཞིན་འཛུལ་བར་བྱས་ཤིང་གཤེགས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་ལྡང་བར་མཛད་དོ། །དེ་ནས་རྒྱལ་པོ་ནང་དུ་ཞུགས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཞབས་ལ་སྤྱི་བོས་གཏུགས་ཤིང་ཕྱག་བྱས་ནས་དང་པོར་དེ་ལྟ་བུའི་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པའི་དགེ་སློང་གང་ཡིན་ཞེས་ཞུས་སོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་བ། དོན་གང་གི་ཕྱིར་འགྱོད་པ་བསྐྱེད་པའི་སླད་དུ་འོངས་ཞེས་བྱ་བའོ། །རྒྱལ་པོས་ཐོས་ནས་ཤིན་ཏུ་དད་ཅིང་ཡི་རངས་པར་གྱུར་ཏོ། །སླར་ཡང་དེ་ལ་དད་པ་བསྐྱེད་པའི་སླད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་བ། བཤད་པ་མཁྲེགས་དང་འཇམ་པ་ནི། །སྨན་པ་ཡིས་ནི་ཡོངས་རྟོགས་ནས། །ཁྲུས་ཀྱི་སྨན་ནི་སྟེར་བ་སྟེ། །རིགས་ནི་ཡོངས་སུ་རྟོག་མི་བྱེད། །དེ་བཞིན་རྒྱུད་ནི་འཇམ་པ་དང༌། །རྩུབ་པ་ཡང་ནི་ཡོངས་རྟོགས་ནས། །ཉོན་མོངས་བཀྲུ་ཕྱིར་སྨན་སྦྱིན་པ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ནི་རིགས་མི་ལྟོས། །གཏུམ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྲོག་ཆགས་དུ་མ་གསོད་པར་བྱེད་པ་སོར་མོའི་ཕྲེང་བ་དང་དཔལ་སྦས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལའོ། །ཐུགས་བརྩེ་བ་ནི་ཐུགས་བརྩེ་བས་གཞན་དབང་དུ་འགྱུར་བའོ། །རྨད་ཅིག་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་ཆོས་རྣམས་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་མི་ཤེས་པ་ཉིད་སྟོན་པའོ། །གང་གི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་པ་ནི་འགལ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་ཐུགས་བརྩེ་བ་ལ་སོགས་པས་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཡ་རབས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཕགས་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིས་དགྲ་བོ་རྣམས་ལ་ཡང་ཕན་པར་བཞེད་པ་སྟེ། དབྱེ་བ་བཞི་པ་བཤད་དོ། །གཞན་ཡང་ཕན་འདོགས་བགྱིད་སླད་ཕ་མ་དག །གལ་ཏེ་བླ་མར་འཚལ་ན་གོ །ཁྱོད་ནི་ལྷག་པར་ཕན་འདོགས་པས། །བླ་མ་ཉིད་འགྱུར་སྨོས་ཅི་འཚལ། །ཕན་འདོགས་བགྱིད་སླད་ཕ་མ་དག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱས་པའོ། །ཕ་མ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བླ་མ་ཉིད་དང་སྦྱར་རོ། །ཕན་འདོགས་བགྱིད་སླད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེད་པ་དང་གསོ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །གལ་ཏེ་འཚལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བླ་མ་ཞེས་པ་དང་སྦྱར་རོ། །སྨོས་ཅི་དགོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེ་ནི་འགྱུར་བ་ལ་སྨོས་ཅི་འཚལ་བའོ། །བླ་མ་ནི་བླ་མའོ། །ཁྱོད་ནི་ཁྱོད་ལའོ། །ལྷག་པར་ཕན་འདོགས་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་མེད་པ་ཐར་པའི་གྲོང་


DTG01_Page_320
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཁྱེར་ཐོབ་པར་མཛད་པའི་ཕྱིར་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཕན་འདོགས་པ་མཛད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བཤད་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། སྐྱེ་བ་གཅིག་ལ་ཕན་པ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཕ་དང་མ་དག་ཉེ་བས་ན་བླ་མ་ཉིད་དེ། ཁྱོད་ཀྱང་དེ་ལྟར་ལྷག་པར་ཕན་འདོགས་པར་མཛད་ཅེས་བྱ་བས་ན་བླ་མ་ཉིད་དུ་བརྗོད་པར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །གཞན་ཡང༌། །རང་གི་དོན་ལ་མི་ལྟ་བས། །ཉིད་ཀྱི་དགྲ་བོ་ལྟར་གྱུར་ཅིང༌། །གཡང་སའི་མུན་གནས་རྣམས་ལ། །ར་བ་ལྟ་བུར་གྱུར་པའང་ཁྱོད། །རང་གི་དོན་ལ་མི་ལྟ་བས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ལ། རང་གི་དོན་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་ལ་མི་ལྟ་བ་ནི་སྡིག་པ་ལ་ཆགས་པའོ། །ཉིད་ཀྱི་དགྲ་བོ་ལྟར་གྱུར་ཅིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགྲ་བོ་དང་འདྲ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རང་གི་དོན་ལ་མི་ལྟ་བས་ཉིད་ཀྱི་དགྲ་བོ་ལྟར་གྱུར་པ་དེ་རྣམས་ལ་ཁྱོད་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་སོ། །གཡང་སའི་མུན་གནས་རྣམས་ལ། །ཞེས་པ་ལ། གཡང་ས་ནི་ངན་འགྲོར་འགྲོ་བའོ། །གཡང་ས་དེའི་མུ་ནི་མདུན་ན་གནས་པའི་སྡིག་པའི་ལས་སོ། །དེ་ལ་གནས་པ་ནི་སོར་མོའི་ཕྲེང་བ་དང་དཔལ་སྔས་ལ་སོགས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་གཡང་སའི་མུན་གནས་པ་སྟེ། ངན་འགྲོ་འགྲོ་བའི་ལས་བྱེད་པའོ། །དེ་རྣམས་ལ་ར་བ་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་ནི་ཇི་ལྟར་ཁ་ཅིག་ལ་གཡང་སའི་མུ་ལ་མངོན་དུ་གྱུར་པའི་རབས་འཛིན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ནུས་པ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་པ་དེ་བཞིན་དུ། །ཁྱོད་ཀྱང་དེ་རྣམས་ལ་བྱ་བ་མ་ཡིན་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་རབ་ལྟ་བུར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །གཞན་ཡང༌། འཇིག་རྟེན་གཉིས་ཀར་སྨན་གདགས་དང༌། །འཇིག་རྟེན་ལས་ནི་འདའ་སླད་དུ། །མུན་པར་གྱུར་པའི་འཇིག་རྟེན་ལ། །ཁྱོད་ཀྱིས་ཤེས་རབ་སྣང་བར་མཛད། །འཇིག་རྟེན་གཉིས་ཀར་སྨན་གདགས་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱས་པའོ། །འཇིག་རྟེན་པའི་སྒྲ་ནི་ཟག་པ་དང་བཅས་པའི་དངོས་པོ་བརྗོད་དོ། །འཇིག་རྟེན་གཉིས་ཀ་ནི་འཇིག་རྟེན་གཉིས་ཀ་སྟེ། གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་དང་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་དག་དང༌། འཇིག་རྟེན་པའི་ལམ་མོ། །དེས་སྨན་གདགས་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་གཉིས་ཀར་སྨན་གདགས་དང་པོ། །གང་ལ་སྨན་གདགས་པར་མཛད་ཅེ་ན། དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་ལ་ཞེས་རྟོགས་པར་བྱའོ། །ཡང་ན་འཕགས་པའི་


DTG01_Page_321
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

༄། །ལམ་གྱིས་བདེན་པ་མཐོང་བས་ངན་སོང་གི་འཇིགས་པ་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་ལྷ་དང་མི་རྣམས་ལ་སྨན་གདགས་པར་མཛད་པའོ། །ཤེས་རབ་སྣང་བར་མཛད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་ནི་འདའ་སླད་དུ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདའ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདའ་བ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་དེས་ནི་སྲིད་པའི་རྩེ་མོ་ལས་ཀྱང་འདའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་སླད་དུ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་སྟེ། སྐལ་བ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་འཇུག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དགོངས་པའོ། །དང་གི་སྒྲ་ནི། ཁྱོད་ཀྱིས་ཤེས་རབ་སྣང་བར་མཛད། །ཅེས་པ་སྟེ་བསྡུས་པའི་དོན་ཏོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་སྣང་བ་དེ་གཞན་གྱིས་ཀྱང་བྱས་སམ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། མུན་པར་གྱུར་པའི་འཇིག་རྟེན་ལ། །ཞེས་སྨོས་པ་ལ། མུན་པ་ནི་མི་ཤེས་པ་སྟེ། དེ་ཉིད་མངའ་བའི་ཕྱིར་མུན་པར་གྱུར་པའི་འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་སོ། །དཔེར་ན་ལོང་བའི་འཇིག་རྟེན་པ་ལས་སངས་རྒྱས་སུ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔར་གྱུར་པ་ཁྱོད་ཀྱིས་སྨོན་ལམ་བཏབ་པ་དེ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་བསྒྲུབས་སོ། །མུན་པར་གྱུར་པ་དེ་རྣམས་ལ་ཇི་ལྟར་ཡང་དག་པར་གྱུར་པ་བསལ་བའི་ཕྱིར་ཤེས་རབ་ཀྱིས་སྣང་བར་མཛད་པ་ནི་སྐྱེད་པ་སྟེ། བླ་ན་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་མཛད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ལྟ་བུའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིས་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་རྣམས་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་དག་ལ་བཀོད་པ་སྟེ། དབྱེ་བ་ལྔ་པའི་དོན་བཤད་དོ། །དེ་ལྟར་འཇིག་རྟེན་དང་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་དག་ལ་བཀོད་ནས། ཡུལ་ལ་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ན། །ལྷ་མིའི་སྤྱོད་པ་ཐ་དད་ཀྱི། །ཆོས་ཀྱི་ལོངས་སྤྱོད་ཐུན་མོང་བས། །ཁྱོད་ལ་དབྱེ་བ་མི་མངའོ། །ལྷ་མའི་སྤྱོད་པ་ཐ་དད་ཀྱི། །ཞེས་བྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ལ། ཐ་དད་པ་ནི་དངོས་པོ་གཅིག་མ་ཡིན་པའོ། །ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་ལ་ཉེ་བར་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །སྤྱོད་པ་ནི་སྤྱོད་པའོ། །ཇི་ལྟར་ཐ་དད་ཅེ་ན། ལྷ་རྣམས་ནི་ལྷའི་བདུད་རྩི་ལ་ཟ་བའི་ལོངས་སྤྱོད་པ་དང་ལྡན་པ་དང༌། གཉིས་གཉིས་དང༌། འཁྱུད་པ་དང༌། ལག་པ་བཅངས་པ་དང༌། དགོད་པ་དང༌། བལྟ་བས་འཁྲིག་པ་སྤྱོད་པའི་སྤྱོད་པ་དང་ལྡན་པའོ། །


DTG01_Page_322
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མི་རྣམས་ནི་དམན་པའི་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་སྤྱོད་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལྟར་ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱི་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་སྤྱོད་པ་ནི་ཐ་དད་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་ལོངས་སྤྱོད་ཅེས་བྱ་བ་སྨོས་པ་ལ། །ཆོས་ཀྱི་ལོངས་སྤྱོད་ནི་བདེན་པ་མཐོང་བ་དང་ཞི་བའི་གནས་དབེན་པ་ལ་སོགས་པའོ། །དེའི་ཐུན་མོང་ནི་འདྲ་བ་ཁོ་ན་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་ལོངས་སྤྱོད་ཐུན་མོང་བའི་རྒྱུ་དེ་ལས་སོ། །ཁྱོད་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལའོ། །དབྱེ་བ་མི་མངའོ་ནི་འདྲ་བ་ཉིད་ཐོབ་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཡུལ་ལ་ཉེ་བར་ལོངས་སྤྱོད་པ་དང་སྦྱར་རོ། །ཁྱོད་ལ་བརྟེན་པས་ཆོས་ཀྱི་ལོངས་སྤྱོད་པ་དང་འདྲ་བའི་ཕྱིར་ལྷ་དང་མི་རྣམས་འདྲ་བའི་ཡུལ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པའི་སྤྱོད་པ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོར་བསྡུས་པའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིས་ལྷ་དང་མི་རྣམས་ལམ་ལ་འཇུག་པར་འདྲ་བ་ཁོ་ན་སྟེ། དབྱེ་བ་དྲུག་པའི་བཤད་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་ལོངས་སྤྱོད་ཐུན་མོང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ལྷ་དང་མི་རྣམས་འདྲ་བ་ཡིན་པར་ཇི་ལྟར་ཤེས་ཤེ་ན། སྨྲས་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྐྱེ་བ་དང༌། ན་ཚོད་རིགས་དང་ཡུལ་དང་ནི། །དུས་ཀྱི་སྐྱོན་མེད་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས། །འདི་དག་ཀུན་ལ་སྨན་ཡོན་བཏགས། །སྐྱེ་བ་དང༌། ན་ཚོད་དང་རིགས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ལ། སྐྱེ་བ་དང་ན་ཚོད་དང༌། རིགས་དང༌། ཡུལ་དང༌། དུས་ཏེ་ཟླས་དབྱེ་བའི་བསྡུ་བའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་སྐྱོན་མེད་པ་དང་རེ་རེར་སྦྱར་རོ། །ཕལ་ཆེ་བའི་གཏོང་བ་ནི་སྐྱོན་ཏེ་ཡོངས་སུ་གཏོང་བའོ། །ཡོངས་སུ་གཏོང་བ་གང་ལ་མང་བ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ནི་སྐྱོན་མེད་པ་སྟེ། ཆོས་རྣམས་རྩིས་སྨན་ཡོན་བཏགས་ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ། །སྐྱོན་མེད་པ་ནི་ཁྱད་པར་ལ་མི་ལྟོས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སྐྱེ་བ་ལ་སྐྱོན་མེད་པ་ནི་ཇི་ལྟར་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་སྐྱེས་པ་རྣམས་ཆོས་ལ་གཟུད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་སྨན་ཡོན་བཏགས་པ་དེ་བཞིན་དུ་མི་རྣམས་ཀྱི་ནང་དུ་སྐྱེས་པ་རྣམས་ཀྱང་ངོ༌། །ན་ཚོད་ལ་སྐྱོན་མེད་པ་ནི་རྒན་པོ་རྣམས་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་བྱིས་པ་དང༌། གཞོན་ནུ་དང༌། ལང་ཚོ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་སོ། །རིགས་ལ་སྐྱོན་མེད་པ་ནི་བྲམ་ཟེ་རྣམས་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་རྒྱལ་རིགས་དང༌། རྗེའུ་རིགས་དང༌། དམངས་རིགས་རྣམས་སོ། །ཡུལ་ལ་སྐྱོན་མེད་པ་ནི་ཡུལ་དབུས་ཀྱི་སྐྱེ་བོ་ཇི་


DTG01_Page_323
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

༄། །ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མཐའ་འཁོབ་ཀྱི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ཀྱང་ངོ༌། །རུས་ལ་སྐྱོན་མེད་པ་ནི་ཇི་ལྟར་ཉའམ་གནམ་སྟོང་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་བུ་ཚེས་གཅིག་གོ །དང་ནི་གང་གི་ཕྱིར་གྱི་དོན་ཏེ། ཀུན་ལ་སྨན་ཡོན་བཏགས་པའོ། །སྨན་ཡོན་བཏགས་པ་ནི་ཡང་དག་པའི་དབྱེ་བས་གཏོང་བའོ། །ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་སྨན་ཡོན་བཏགས་པ་ནི་ཆོས་རྣམས་ཀྱིས་ཕན་ཡོན་བཏགས་པའོ། །འདི་དག་ནི་ཇི་ལྟར་བཤད་པ་མཛད་པའོ། །ཁྱད་པར་ལ་མི་ལྟོས་པས་ཆོས་ཀྱིས་ཀུན་ལ་ཕན་ཡོན་བཏགས་པ་སྟེ། གང་ཡང་ཡོངས་སུ་སྤོང་བར་ནི་མི་མཛད་དེ། ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་པས། དམངས་རིགས་ལ་ནི་དགོངས་མི་བཤད། །ལྷག་མ་མིན་ཞིང་སྤངས་པ་ཡང༌། །མིན་ལ་ཆོས་མིན་བསྟན་པ་དང༌། །དེ་ལ་བརྟུལ་ཞུགས་ཀྱང་མི་སྦྱིན། །ཞེས་བྱ་བའོ། །དེའི་ཕྱིར་ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱི་ཐ་དད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་དོན་ནི་རིགས་སོ། །དེ་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་ལོངས་སྤྱོད་པ་དང་ལྡན་པའི་མིར་གྱུར་པ་རྣམས་ལ་ཡང༌། ཁྱོད་ཀྱི་ཉན་ཐོས་སྲིད་བྲལ་ཞིང༌། །ཡ་མཚན་འཛིན་པ་མེད་རྣམས་ལའང༌། །ལྷ་རྣམས་ཐལ་སྦྱར་སྨན་བགྱིད་ཅིང༌། །ཡ་མཚན་ཆེ་བ་ལྟ་བུར་མཆོད། །ཡ་མཚན་འཛིན་པ་མེད་རྣམས་ལའང༌། །ཡ་མཚན་ཆེ་བ་ལྟ་བུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱས་པའོ། །ཡ་མཚན་ནི་ངོ་མཚར་བ་སྟེ། དེ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་ཡ་མཚན་འཛིན་པའོ། །ཡ་མཚན་འཛིན་པ་མེད་པ་རྣམས་ནི་ཉན་ཐོས་དང་སྦྱར་རོ། །ཡ་མཚན་ཆེ་བ་ལྟ་བུར་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཡ་མཚན་ཆེ་བ་ལྟ་བུ་ནི་ཡ་མཚན་ཆེ་བ་ལྟ་བུའོ། །ལྷ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །མི་རྣམས་སུ་གྱུར་པ་ཡང་དེ་ལྟ་བུའི་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་ཞེས་པས་ལྷ་རྣམས་དེ་ལྟར་ངོ་མཚར་སྐྱེས་པར་གྱུར་ཏོ། །ཐུབ་པའི་དབང་པོའི་གསུང་རབ་འདི་ནི་གྲུབ་པའི་སྙིང་པོ་ཅན་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ་མི་ལྟོས་པ་ཞེས་བྱ་བས་ན་ངོ་མཚར་སྐྱེས་པ་དེ་རྣམས་ཀྱི་ཉན་ཐོས་པ་ལ་མཆོད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྡུས་པའི་དོན་ཏོ། །སྨོན་བགྱིད་ཅིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷ་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཉན་ཐོས་པ་རྣམས་ལས་ཀྱང་ཁོ་བོ་ཅག་འདི་ལྟར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །སྲེད་བྲལ་ཞིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱ་བ་བྱས་པ་དང༌། མོས་པ་དང་བྲལ་བའི་ཉན་ཐོས་པ་རྣམས་ལ་མཆོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྙེན་པའོ། །


DTG01_Page_324
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མཆོད་པའི་བྱ་བ་གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། སྨོན་བགྱིད་ཀྱི་བྱ་བ་གཙོ་བོར་མ་གྱུར་པའི་ཕྱིར་ཉན་ཐོས་སྲེད་བྲལ་ལ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་བྱ་བ་དང་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་ན་ལས་ཀྱི་ཚིག་སྟེ། ལྔ་པའི་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ཐལ་སྦྱར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐལ་མོ་སྦྱར་བའོ། །དཔེར་ན་རིགས་ངན་པར་སྐྱེས་པ་འཕགས་པ་ངེས་པར་གནས་པ་དེ་ཉིད་རྡོ་ལེབ་ཀྱི་སྟེང་དུ་ཕྱག་དར་ཁྲོད་ཀྱི་གོས་འདྲུབ་པ་ལ་ཚངས་རིགས་ཀྱི་ལྷ་མོ་བདུན་བརྒྱ་ཚངས་རིས་ནས་འོངས་ནས་གུས་པས་བསྙེན་བཀུར་བྱེད་ཅིང་བལྟས་ནས་ལྷ་མོ་གཞན་ཁ་ཅིག་གིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདི་བརྗོད་དེ། རྒྱ་ཆེ་བ་ཡི་ལྷ་མོ་བདུན་བརྒྱ་ཡིས། །ཚངས་རིས་ནས་ནི་འོངས་ནས་གུས་པ་ཡིས། །ཅང་ཤེས་སྐྱེས་པའི་མཐའ་ནི་གཟིགས་པ་སྟེ། །ངེས་གནས་སྲིད་མཐར་སོན་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །ཞེས་བྱ་བའོ། །ཉན་ཐོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱོད་འབའ་ཞིག་ལ་མི་ཟད་ཀྱི་ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འང་གི་སྒྲའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་པོ་འདིས་འཕགས་པའི་ལམ་སྐྱེས་པ་རྣམས་ལ་ཁྱད་པར་གྱི་གནས་ལས་སྐྱེས་པས་མཆོད་པ་སྟེ། དབྱེ་བ་བདུན་པའི་བཤད་པའོ། །དེ་ལྟར་རྟོགས་པས་ངོ་མཚར་བའི་ཡིད་ཀྱིས་བསྟོད་པ་བྱེད་པས་བཤད་པ་ནི། ཨེ་མའོ་སངས་རྒྱས་འཁོར་བ་ཡི། །ཉིང་ཁུར་གྱུར་པ་བྱུང་བ་བརྗིད། །དེ་ནི་མི་ཡང་ལྷ་རྣམས་ཀྱིས། །སྨོན་པར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་གྱུར། །ཨེ་མའོ་སངས་རྒྱས་འཁོར་བ་ཡི། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱས་པའོ། །ཨེ་མའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་མཚར་བ་སྟེ་བརྗིད་ཅེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ། །འཁོར་བ་ནི་ཉེ་བར་ལེན་པའི་ཕུང་པོ་ལྔའོ། །དེའི་ཉིང་ཁུར་གྱུར་པ་ནི་སྙིང་པོར་བཤད་དེ། མར་གྱི་སྙིང་པོ་བཞིན་དུ་འཁོར་བ་དེའི་ཉིང་ཁུར་རོ། །གང་གིས་ཤེ་ན། སྨྲས་པ། སངས་རྒྱས་བྱུང་བ་ནི་གཞན་གྱིས་བསྟན་མི་དགོས་ཏེ། ཉིད་ཀྱིས་མི་ཤེས་པའི་གཉིད་བཅོམ་པའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཞེས་བཤད་དོ། །སད་པའི་སྐྱེས་བུ་བཞིན་ནོ། །དེའི་བྱུང་བ་ནི་སྐྱེ་བ་སྟེ། དེའི་བརྗིད་པ་ནི་འོད་ཀྱི་ཁྱད་པར་རོ། །དེ་ཇི་ལྟར་ངོ་མཚར་ཆེ་ཞེ་ན། བཤད་པ། དེ་ནི་མི་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། མི་ནི་མིའི་སྐྱེ་བ་སྟེ་སྐྱེ་བ་དམན་པ་ཡིན་པས་ཀྱང་ངོ༌། །དེ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཞིག་སངས་རྒྱས་སུ་བྱུང་བར་གྱུར་པའོ། །ལྷ་རྣམས་ནི་


DTG01_Page_325
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

༄། །བརྒྱ་བྱིན་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྨོན་པར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་གྱུར་ཏེ། སྨོན་པར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་གྱུར་པའོ། །དེ་ལྟར་བརྒྱ་བྱིན་གྱིས་སྨོན་པ་ནི་ཀྱེ་མའོ་བདག་གནས་འདི་ནས་འཕོས་ནས། མི་རྣམས་ཀྱི་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པར་སྐྱེས་ནས་སྐྲ་དང་ཁ་སྤུ་བྲེགས་ནས་ཇི་སྲིད་སྲིད་པ་འདི་ལས་གཞན་དུ་མི་ལེན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་ནི་མདོའི་ཚིག་གོ །ལམ་ལ་འཇུག་པའི་བསྟོད་པའི་བཤད་པའོ། །ལམ་ལ་འཇུག་པར་བསྟོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བཤད་པ་སྟེ་ལེའུ་བཅུ་པའོ།། །།

ལེའུ་བཅུ་གཅིག་པ་དཀའ་བ་མཛད་པ་ལ་བསྟོད་པའི་བཤད་པ།


DTG01_Page_325
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དཀའ་བ་མཛད་པ་ལ་བསྟོད་པ་ནི་དཀའ་བ་མཛད་པའི་རྒྱུ་གང་ཡིན་པ་དང༌། གང་ཞིག་དཀའ་བ་མཛད་པའི་བྱ་བའི་རྟེན་དང༌། ཇི་ལྟར་རང་དབང་མ་ཡིན་པ་དང༌། རྣམ་པ་གང་གིས་དཀའ་བ་མཛད་པའི་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དབྱེ་བ་བཞིའོ། །དེ་ལ། མཉེལ་དང་ཞི་བདེ་ཉམས་གྱུར་དང༌། །ཞེས་བྱ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། མཉེལ་དང་ཞི་བདེ་ཉམས་གྱུར་དང༌། །སྐྱེ་བོ་ངན་དང་འགྲོགས་པ་དང༌། །མི་མཐུན་པ་དང་མང་པོ་དང༌། །སྐྱོན་ཡང་ཡོན་ཏན་བཞིན་དགོངས་ཤིང༌། །འགྲོ་བའི་དོན་སླད་མ་ཆགས་པའི། །ཐུགས་ཀྱིས་བརྩོན་པ་མཛད་པ་གང༌། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་སངས་རྒྱས་ཀྱི། །ཆོས་ཉིད་བཅོམ་ལྡན་དེ་རྨད་དོ། །མཉེལ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མཉེལ་བ་སྟེ༑སྡུག་བསྔལ་དགོངས་པའོ། །འདི་ལྟར་ང་ལ་གཟིར་བ་མི་བཟད་པ་བྱུང་བ་དང༌། ནད་སྟུག་པོས་འཆི་བའི་མཐར་གྱུར་པ་དང༌། འཁོར་རྣམ་བཞི་ལ་ཆོས་བསྟན་པས་མཉེལ་བར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བསྟན་ཏོ། །ཞི་བའི་བདེ་བ་ནི་བསམ་གཏན་ལས་བྱུང་བའི་བདེ་བའོ། །དེ་ཉམས་པར་གྱུར་པ་ནི་ཡོངས་སུ་བཏང་བའོ། །སྐྱེ་བོ་ངན་དང་འགྲོགས་པ་ནི་ལྷས་བྱིན་དང༌། སྐར་བཟངས་དང༌། ཀུན་ཁྲོ་དང༌། བ་ར་དྭ་ཛ་ལ་སོགས་པ་དང་འགྲོགས་པའོ། །མི་མཐུན་པ་ནི་གྲང་བ་དང༌། རླུང་དང༌། ཚ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །མང་པོ་ནི་ཞི་བའི་བདེ་བ་དང་བྲལ་བའི་གདུལ་བྱའི་སྐྱེ་བོས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་བ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱོན་རྣམས་ཕུང་པོ་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པ་དང༌། དབང་ཉིད་ཐོབ་པས་ཀྱང་ཡོན་ཏན་བཞིན་ཏེ་ཡོན་ཏན་བཞིན་དུ་དགོངས་པའོ། །བརྩོན་པ་མཛད་པ་ནི་འཇུག་པའོ། །ཅི་རང་གི་དོན་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཞེས་


DTG01_Page_326
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

༄། །བཤད་པ། འགྲོ་བའི་དོན་སླད་ནི་སེམས་ཅན་ལ་ཕན་པའི་རྒྱུའོ། །གང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གིས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་གྱི་ཚིགས་ཕྲད་དེ། བརྩོན་པའི་རྒྱུ་གང་གིས་བརྩོན་པར་མཛད་པའོ། །དེ་རྨད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སོ། །ཅི་འཇིག་རྟེན་པ་བཞིན་དུ་སྲིད་པས་དེ་བཞིན་དུ་བརྩོན་པར་མཛད་པ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། བཤད་པ། མ་ཆགས་པའི་ཐུགས་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྲེད་པ་མི་མངའ་བའི་ཐུགས་ཀྱིས་ཏེ། སྲེད་པ་རྩ་བ་ནས་བཏོན་པའི་ཕྱིར་རོ། དེ་རྨད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དམིགས་པར་མི་འགྱུར་བ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་པ་ཤིན་ཏུ་རྨད་དུ་བྱུང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཁོ་བོ་ཅག་འདྲ་བས་བསམ་པར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགོངས་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཆོད་པའི་ཚིག་གོ །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱིའོ། །སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བོད་པའོ། །ཆོས་ཉིད་ནི་ཆོས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཏེ་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགོངས་པའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་པོ་འདིས་མཉེལ་བ་ལ་སོགས་པ་བཟོད་སྤྱོད་པའི་དཀའ་བ་མཛད་པའི་རྒྱུ་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་བཤད་ནས། རྟེན་གང་གིས་མཉེལ་བ་སྐུ་ཉམས་སུ་བསྟར་བ་དེ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། བཤོས་ཀྱང་ཕལ་པ་གསོལ་མཛད་ཅིང༌། །རེས་འགའ་སྨྱུང་བ་དག་ཀྱང་མཛད། །ཉམ་པའི་ཤུལ་དུའང་གཤེགས་མཛད་ཅིང༌། །རད་རོད་ཅན་དུའང་མནལ་བ་མཛད། །བཤོས་ཀྱང་ཕལ་བ་གསོལ་མཛད་ཅིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ལ། ཟས་ངན་པ་ནི་བཤོས་ཕལ་པའོ། །གསོལ་མཛད་ནི་ཁྱོད་ཀྱིས་བཞེས་བྱ་བས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །དཔེར་ན་གྲོང་ཁྱེར་སྲུང་བྱེད་ཅེས་བྱ་བར་བྲམ་ཟེའི་རྒྱལ་པོ་མེས་བྱིན་ཞེས་བྱ་བས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཟླ་བ་གསུམ་མགྲོན་དུ་གཉེར་བ་ལ་བྲམ་ཟེའི་ཡུལ་ནས་མི་མངོན་པའི་གནས་སུ་ཞུགས་པ་དང༌། དེ་ལ་བྱང་ཕྱོགས་ཀྱི་ལམ་ནས་ཚོང་པ་འོང་བ་དེ་དག་ལས་རྟ་ཆས་བརྙེས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསོལ་ལོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟོགས་པ་བརྗོད་པའོ། །རེས་འགའ་སྨྱུང་བ་དག་ཀྱང་མཛད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་དཔེར་ནས་ལ་ཞེས་བྱ་བ་བྲམ་ཟེའི་གྲོང་གི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་བདུད་ཀྱིས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་བསོད་སྙོམས་གཅིག་ཀྱང་རྙེད་པར་མ་གྱུར་ཏོ། །ཉམ་ངའི་ཤུལ་དུའང་གཤེགས་མཛད་


DTG01_Page_327
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཅིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔེར་ན་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཀྱི་བྲམ་ཟེ་ཚོང་དཔོན་གྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་བལྟ་བའི་ཕྱིར་མཉན་ཡོད་དུ་ཕྱིན་པར་གྱུར་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཀྱང་རྒྱུད་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་དང་ལྡན་པར་མ་གཟིགས་ནས་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཏུ་ཞབས་གཤེགས་སོ། །ཚོང་དཔོན་ཡང་རྒྱལ་པོའི་ཁབ་ཏུ་སོང་ངོ༌། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཙམ་པར་གཤེགས་པ་ནས། དེ་བཞིན་དུ་གནས་བཅས་དང༌། བཱ་རཱ་ཎ་སཱི་དང་ཡངས་པ་ཅན་ཞེས་བྱ་བའི་གྲོང་ཁྱེར་ཆེན་པོ་དྲུག་ཏུ་གཤེགས་སོ། །དེ་ནས་མཐོང་མ་ཐག་ཏུ་ཚོང་དཔོན་གྱིས་བདེན་པ་མཐོང་བར་གྱུར་ཏོ། །རད་རོད་ཅན་དུའང་མནལ་བ་མཛད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་མནལ་བ་ནི་ཁྱོད་ཅེས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །རང་བཞིན་གྱི་དོན་ལ་ཀ་ཏའི་རྐྱེན་ཅན་ནོ། །བ་ལང་གི་རྗེས་བཏོད་པས་ན་རད་རོད་ཅན་ནོ། །བ་ལང་གི་རྨིག་པས་བརྫིས་པའི་འདམ་སྐམས་པ་དང་རད་རོད་ཅན་དང་འདྲ་བར་གྱུར་ཏེ། རད་རོད་ཅན་དེ་རྣམས་སུ་མནལ་བ་མཛད་དོ། །ཇི་ལྟར་ཀཽ་ཤཱ་མྦཱིའི་འབྲོག་པའི་བུ་མོ་ཞིག་གི་གྲོང་ཁྱེར་སྡེ་བསངས་སུ་རང་འདོད་པའི་ལག་ཅན་དགོན་པ་པ་ཁྱོར་འདོད་པས་ཕས་གཉེན་གྱི་ཚོགས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་བསྐོར་བ་དང་བཅས་པ་ལག་ཅན་གྱི་གན་དུ་དགོན་པར་བཏང་ངོ༌། །དགོངས་ཀའི་དུས་སུ་དགོན་པའི་སྒོ་བཅད་པས་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ཕྱི་རོལ་དུ་གནས་སོ། །ལག་ཅན་གྱིས་གྲོང་ཁྱེར་སྔོ་བསངས་མཐོང་བས་བདེན་པ་མཐོང་བར་བྱ་བའི་སྐལ་བ་དང་མི་ལྡན་པར་མཁྱེན་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱང་དགོན་པ་དང་ཉེ་བར་གཤེགས་ཏེ་རད་རོད་ཅན་གྱི་སར་རྩའི་མལ་སྟན་ལ་མནལ་བ་མཛད་དོ། །བ་ལང་རྫི་ངག་གིས་ཀྱང་ལག་ཅན་དགོན་པ་པ་ལ་འདི་སྐད་སྨྲས་ཏེ། གང་ཞིག་རབ་ཏུ་བྱུང་བས་ཁྱོད་སྲིན་པོ་ལས་གྲོལ་བར་མཛད་པ་དེ་ཉིད་རད་རོད་ཅན་དུ་མནལ་བར་མཛད་དོ་ཞེས་ལག་ཅན་གྱིས་ཐོས་ནས་གྲོང་ཁྱེར་སྔོ་བསངས་མ་བལྟས་པར་བྱས་པ་གཟོ་བ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཐད་དུ་ཕྱིན་ནས་ཕྱག་འཚལ་ཏེ་ཞུས་པ། ཡུལ་འཁོར་གྱི་ནང་དུ་རླུང་གཡོས་པ་ལ་རད་རོད་ཅན་དུ་རྩྭའི་གདན་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་མནལ་བ་མཛད་དམ་ཞེས་ཞུས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། ལག་ཅན་གཞན་འཇིག་རྟེན་པ་ཁ་ཅིག་བདེ་བའི་སླད་དུ་ཉལ་བར་བྱེད་དེ། ང་ནི་དེ་རྣམས་ལས་གཞན་པ་སྟེ།


DTG01_Page_328
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

༄། །འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་གི་གདུང་བ་མི་མངའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ཡོངས་སུ་གདུང་བ་དང་ལྡན་པས་འཇམ་པའི་སྟན་ལ་ཉལ་ན་ཡང་སྡུག་བསྔལ་གྱིས་གཉིད་ལོག་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལྟར་དེ་ལ་ཆོས་བསྟན་པས་ཁྱིམ་བདག་ལག་ཅན་གྱིས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་བདེན་པ་མཐོང་བར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །མགོན་ཁྱོད་གཙོ་བོར་གྱུར་ལགས་ཀྱང༌། །གདུལ་བྱ་རྣམས་ལ་བྱམས་སླད་དུ། །སྐུ་ངས་རྡོ་དང་གཅམ་ཚུལ་དང༌། །སྐད་དང་ཆ་ལུགས་བསྒྱུར་བའང་མཛད། །སྐུ་ངས་རྡོ་དང་གཅམ་ཚུལ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྐུ་ངས་ནི་བསྙེན་བཀུར་མ་ཡིན་པའོ། །ཇི་ལྟར་དགོན་པ་པའི་ཁྱིམ་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་བཞུགས་པ་དང༌། དགོན་པ་ཕྱི་རོལ་དུ་བྱུང་བར་གྱུར་བ་དེ་ཡང་འོངས་ནས་དགེ་སྦྱོང་སོང་ཤིག་ཅེས་སྨྲས་པ་དང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་གཤེགས་ཏེ། གཞན་གྱིས་ཡོངས་སུ་བཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དགེ་སློང་ཞུགས་ཤིག་ཅེས་སྨྲས་པ་དང༌། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞུགས་ཏེ། དྲེགས་པ་དང་ང་རྒྱལ་མི་མངའ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་སེམས་ཅན་རྣམས་དང་སྐུ་ལ་བརྟེན་ནས་མཉེལ་བ་བཤད་དོ། །སྐད་དང་ཆ་ལུགས་བསྒྱུར་བའང་མཛད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆ་ལུགས་སྤངས་ནས་ཆ་ལུགས་གཞན་པ་ནི་དཔེར་ན་ལེགས་པར་འདོད་པའི་དོན་དུ་རྒྱུད་མངས་བརྡུང་བའི་ཆ་ལུགས་དང༌། རྫ་མཁན་རྒན་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཆ་ལུགས་ཀྱང་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བའོ། །འཕགས་པའི་གསུང་སྤངས་ནས་ཀླ་ཀློའི་སྐད་ཤེས་པའི་འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བ་རྣམས་ལ་ཆོས་བསྟན་པར་མཛད་པའི་ཕྱིར་དབ་ཕི་དབ་ཕི་ཞེས་བྱ་བའི་སྐད་གཞན་ནོ། །གསུང་ལ་བརྟེན་ནས་མཉེལ་བ་ནི་གསུང་རྟེན་མཉེལ་བའོ། །དེ་ལྟར་ཕན་འདོགས་མཛད་པའི་ཕྱིར་མགོན་ཁྱོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བོད་པའོ། །གདུལ་བྱ་ཁོ་ན་ནི་གདུལ་བྱའོ། །དེ་རྣམས་ལ་བྱམས་པ་ནི་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་ཡིས་ཏེ། དེའི་སླད་དུ་ནི་གདུལ་བྱ་རྣམས་ལ་བྱམས་པའོ། །དེ་ལྟར་འདིར་དཀའ་བ་མཛད་པའི་བྱ་བའི་རྒྱུ་བཤད་དོ། །གཙོ་བོར་གྱུར་ལགས་ཀྱང་ཞེས་པ་ནི་ཞི་བ་དང་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མེད་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་གྲོང་ཁྱེར་ལ་འཇུག་པའི་གཙོ་བོར་གྱུར་པས་ཀྱང་ངོ༌། །བཤོས་ཀྱང་ཕལ་པ་གསོལ་མཛད་ཅིང༌། །


DTG01_Page_329
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་དཀའ་བ་མཛད་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི། འོན་ཀྱང༌། ཀུན་གྱིས་དགའ་མགུར་རང་དོན་ཕྱིར། །བྲན་བཞིན་བསྐོར་བར་བསྒྲིམས་པ་ལ། །མགོན་ཁྱོད་རྟག་ཏུ་བདག་ཉིད་ལ། །མངའ་མཆིས་པ་ཡང་མ་ལགས་སོ། །ཞེས་སྨོས་པ་ལ། མངའ་མཆིས་པ་ནི་རང་དབང་ཉིད་དོ། །མགོན་ཁྱོད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །རྟག་ཏུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟག་པར་ཏེ་མཆིས་པ་ཡང་མ་ལགས་ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ། །བདག་ཉིད་ནི་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་ལ་ཇི་ལྟར་བཤད་པར་བྱ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། བྲན་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་པ་ལ། ཚིག་གི་མཆོད་འོས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྲན་ཏེ་གཞན་དབང་དུ་བཤད་དོ། །བཞིན་ནི་དཔེའོ། །ཀུན་གྱིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྲོག་ཆགས་རྣམས་ཀྱིས་སོ། །འང་ནི་གང་གི་ཕྱིར་གྱི་དོན་ཏོ། །དགའ་མགུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་འདོད་པའོ། །རང་དོན་ནི་རང་གི་དོན་གྱི་ཕྱིར་རོ། །བསྐོར་བ་ནི་བསྐོར་བ་སྟེ། སྐྱབས་མཛད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཤད་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། ཇི་ལྟར་གང་ཞིག་བྲན་གང་ཡིན་པ་དེས་རང་གི་དོན་གྱི་ཕྱིར་ཇི་ལྟར་འདོད་པས་བསྐོར་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཁྱོད་ཀྱང་ཀུན་གྱིས་ཇི་ལྟར་འདོད་པས་རང་གི་དོན་གྱི་ཕྱིར་བསྐོར་བའོ། །དེའི་ཕྱིར། མགོན་ཁྱོད་རྟག་ཏུ་བདག་ཉིད་ལ། །མངའ་མཆིས་པ་ཡང་མ་ལགས་སོ། །ཀུན་གྱིས་དགའ་མགུར་རང་དོན་ཕྱིར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་ཤེས་པར་བྱ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། ཁྱོད་ལ་གང་དང་གང་དུ་ཡང༌། །ཇི་སྐད་བསྐུལ་ཡང་མི་སྤོང་སྟེ། །ཉིད་ཀྱི་སྒྲུབ་པ་བཟང་པོ་ལ། །འདའ་བར་གྱུར་པ་མ་མཆིས་སོ། །ཁྱོད་ལ་གང་དང་གང་དུ་ཡང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱས་པའོ། །ཇི་སྐད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བྲམ་ཟེའམ་སྨེ་ཤ་ཅན་ནམ་དབུལ་པོའམ་ཕྱུག་པོའམ་བདེ་བའམ་སྡུག་བསྔལ་དང་ལྡན་པས་སོ། །གང་དང་གང་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདུན་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཏེ། ངན་སོང་ལས་གདོན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང༌། བདེ་འགྲོ་ལ་དགོད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྐད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཞེས་དང་བྲལ་བས་སོ། །བསྐུལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞུས་པས་སོ། །ཉིད་ཀྱི་སྒྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉིད་ཀྱི་སྒྲུབ་པའོ། །གང་གི་དགེ་བའི་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་བཞིན་དུ་འཇུག་པ་སྟེ། གཞན་གྱི་གཟིར་བ་བསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེར་ན་དམྱལ་བར་འགྲོ་བའི་དོགས་པ་དང་ལྡན་པས་སྔོན་བདེ་འབྱུང་ལས་ཕྱིས་


DTG01_Page_330
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

༄། །ལྷའི་བུ་ལས་གསུངས་པ། །ཐུགས་རྗེ་ལྡན་པས་རྒྱལ་དག་ལ། །སེམས་ནི་ལེགས་པར་དད་པར་གྱིས། །དེ་ལྟར་གཞན་ལ་ཡང་ཅི་རིགས་པར་སྦྱར་རོ། །གནས་པ་ལ་གཅིག་པའི་ཕྱིར་སྒྲུབ་པ་བཟང་པོ་སྟེ། དེ་ལས་འདའ་བར་གྱུར་པ་མ་མཆིས་པ་ནི་འདའ་བར་མ་གྱུར་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟ་བུ་འདིས་ནི་རང་དབང་དུ་མ་གྱུར་པ་བཤད་དོ། །ད་ནི་རྣམ་པ་གང་གིས་དཀའ་བ་མཛད་པ་དེ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ཇི་ལྟར་ཁྱེད་ནི་གནོད་བགྱིད་ལ། །ཕན་པ་ལྷུར་མཛད་དེ་ལྟ་བུར། །སྐྱེ་བོ་དག་ནི་ཕན་བགྱིད་ལའང༌། །ཕན་པ་དེ་ལྟར་ལྷུར་མི་བགྱིད། །ཕན་པ་ལྷུར་མཛད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །གནོད་བགྱིད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཟས་གཙང་ལ་སོགས་པ་འབའ་ཞིག་ལ་ཕན་པར་མཛད་པར་མ་ཟད་ཀྱི་གནོད་པར་བགྱིད་པ་ལ་གཞོལ་བ་ལྷས་བྱིན་ལ་སོགས་པ་ལ་ཡང་ངོ༌། །ཁྱོད་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་སོ། །ཇི་ལྟར་ཁྱོད་ཕན་པ་ལྷུར་མཛད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཕན་པར་བྱེད་པའི་སྐྱེ་བོ་ལ་སྐྱེ་བོ་མ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ལྷས་བྱིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་མཆེད་ཟླ་སྟེ། སྐྱེ་བོ་གཞན་དུ་གནོད་པར་བགྱིད་པའི་སྨོན་ལམ་བཏབ་པ་དང༌། རྟག་ཏུ་ཕན་པ་མ་ཡིན་པ་སྩོལ་བའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་རྟག་ཏུ་ཕན་པར་མཛད་པ་དང༌། །ཕན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཙུག་ལག་གོ །གཞན་ཡང༌། ཁྱོད་ནི་གནོད་བགྱིད་དགྲ་བོ་ལ། །ཕན་པ་མཛད་པའི་བཤེས་ལགས་ཏེ། རྟག་ཏུ་སྐྱོན་དག་ཚོལ་བ་ལ། །ཡོན་ཏན་འབའ་ཞིག་ཚོལ་བ་ལགས། །ཁྱོད་ནི་གནོད་བགྱིད་དགྲ་བོ་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྣོས་པ་ལ། གནོད་པ་ནི་གནོད་པ་བགྱིད་པའོ། །གནོད་པ་བགྱིད་པའི་དགྲ་བོ་ནི་རྫོགས་བྱེད་ལ་སོགས་པའི་མུ་སྟེགས་པའི་ཚོགས་དེ་དག་གོ །ཁྱོད་ཕན་པ་མཛད་པ་ནི་དགེ་བ་མཛད་པ་སྟེ། དེ་ཉིད་བཤེས་སོ། །རྟག་ཏུ་སྐྱོན་དག་ཚོལ་བར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་རྟག་ཏུ་སྐྱོན་དག་ཚོལ་བའོ། །རྟག་ཏུ་སྐྱོན་དག་ཚོལ་བ་ནི་མི་མཆོག་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ལ། ཡོན་ཏན་འབའ་ཞིག་ཚོལ་བ་ནི་དགེ་བ་ཚོལ་བ་དང་ལྡན་པའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་འདིས་གནོད་པ་བགྱིད་པ་ལ་ཕན་པ་ལྷུར་མཛད་པ་དང༌། ཕན་པ་ལྷུར་མི་བགྱིད་པ་ཚོལ་བ་ལ་ཕན་པ་ལྷུར་མཛད་པ་ཚོལ་བ་དང༌། སྐྱོན་ཚོལ་བ་དག་ལ་ཡོན་ཏན་འབའ་ཞིག་ཚོལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་རྣམ་པ་དེ་དག་རྣམས་ཀྱིས་དཀའ་བ་


DTG01_Page_331
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མཛད་པ་ཞེས་བྱ་བ་བཤད་དོ། །གཞན་ཡང༌། ཁྱོད་ནི་གང་ན་དུག་བཅས་ཤིང༌། །ཞུགས་དང་བཅས་པར་སྤྱན་དྲངས་པ། །དེར་ནི་བརྩེར་བཅས་གཤེགས་པ་དང༌། །ཁྱོད་ལ་བདུད་རྩི་ཅན་དུ་གྱུར། །ཁྱོད་ནི་གང་ན་དུག་བཅས་ཤིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱས་པའོ། །གཅེར་བུ་བ་ཕལ་ལ་དད་པ་ཁྱིམ་བདག་དཔལ་སྦས་ཀྱིས་དུག་དང་བཅས་པའི་བཤོས་མདུན་དུ་བཞག་ནས་ཁྱིམ་གྱི་ནང་དུ་མེའི་འོབས་ཀྱི་སྟེང་དུ་རྩྭ་གཅལ་དུ་བཀྲམ་པའི་སྟེང་དུ་སོང་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་མེར་ལྷུང་ཞིང་དུག་དང་བཅས་པའི་ཟས་ཀྱིས་འཆི་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་བསམ་པས་སྤྱན་དྲངས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱང་དེ་ལ་ཐུགས་བརྩེ་བས་དགེ་སློང་གི་དགེ་འདུན་གྱི་ཚོགས་ཀྱིས་བསྐོར་བ་དེའི་ཁྱིམ་དུ་གཤེགས་ནས་ཞབས་བཀོད་པ་དེ་མ་ཐག་ཏུ་མེའི་འོབས་དེ་ལས་པདྨ་སྐྱེས་པར་གྱུར་པ་དང༌། བཤོས་ཀྱང་དུག་དང་བྲལ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དང་འཕགས་པའི་དགེ་འདུན་གྱི་ཚོགས་ཀྱིས་བཞེས་སོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དཔལ་སྦས་ཆུང་མ་དང་བཅས་པ་དད་པར་གྱུར་ནས་ཆོས་བསྟན་པས་བདེན་པ་མཐོང་བར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྟོགས་པ་བརྗོད་པའི་སྡེའོ། །དེ་ཉིད་ལ་བརྟེན་ནས་བཤད་པ། གང་ན་སྤྱན་དྲངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ལ། གང་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དཔལ་སྦས་གནས་སོ། །སྤྱན་དྲངས་པ་ནི་གདུགས་ཚོད་ཀྱི་ཕྱིར་ཞུས་པར་གྱུར་པའོ། །དུག་དང་བཅས་པ་ནི་དུག་དང་བཅས་པ་སྟེ་སྤྱན་དྲངས་པའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཞུགས་དང་བཅས་པའོ། །དེར་ནི་དེའི་རྒྱུ་མཚན་ཏེ་དཔལ་སྦས་ཀྱི་སླད་དུ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཤེགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོན་བདག་གི་མངོན་དུ་ཡང་དག་པར་གཤེགས་པའོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན་བཤད་པ། བརྩེར་བཅས་ནི་ཐུགས་རྗེ་དང་བཅས་པའོ། །བདུད་རྩི་ཅན་ནི་བདུད་རྩི་ཅན་དུ་གྱུར་བའོ། །བདུད་རྩི་ནི་འདིར་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པའི་ལམ་སྟེ། མི་འཆི་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་མེའི་གཉེན་པོར་བརྩེ་བ་དང་བཅས་པའི་ཆུ་མངོན་དུ་གྱུར་པས་གཤེགས་པ་དང༌། དུག་གི་གཉེན་པོར་བདུད་རྩི་དང་ལྡན་པ་ཡང་དག་པའི་ལམ་གྱིས་གཤེགས་པར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་ཏེ། གཤེགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེ་བར་སྦྱོར་བ་གཉིས་དང་སྦྱར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཚིགས་སུ་བཅད་


DTG01_Page_332
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

༄། །པ་འདིས་འགལ་བ་རྣམས་ལ་ཡང་རྟག་ཏུ་ཕན་པ་བསྐྱེད་པས་དཀའ་བ་མཛད་པ་བཤད་དོ། །གཞན་ཡང༌། བཟོད་པས་མི་སྙན་བརྗོད་པ་དང༌། །འཁུ་བ་དག་ནི་བདེ་ལེགས་ཀྱིས། །མི་སྙན་སྨྲ་ལ་བདེན་པས་ཏེ། །ཁྱོད་ཀྱིས་སྡང་བ་བྱམས་པས་བཏུལ། །བཟོད་པས་མི་སྙན་བརྗོད་པ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་པ་ལ། མི་སྙན་པ་བརྗོད་པ་ནི་ཚིག་རྩུབ་པོ་དང་ལྡན་པ་སྟེ་བཟོད་པས་བཏུལ་བའོ། །ཇི་ལྟར་མི་སྙན་པ་བརྗོད་པའི་བྲམ་ཟེ་བྷ་ར་དྭ་ཛས་བཅོམ་ལྡན་འདས་མཉན་ཡོད་དུ་བསོད་སྙོམས་ལ་གཤེགས་པ་ལ་མང་དུ་མི་སྙན་པ་བརྗོད་ནས་དབུལ་རྡུལ་གྱིས་གཏོར་བ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལམ་ཕྱིན་པར་བྲམ་ཟེ་དེ་ཉིད་ཀྱི་མགོ་ལ་བབས་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུངས་པ། དག་པ་དང་ནི་སྐྱོན་རྣམས་མེད་པ་དང༌། །སྔར་མེད་མི་ལ་ཉེས་གང་བྱེད་པ་ནི། །ཕྱིས་དེ་ཉིད་ལ་སྡིག་པ་ལྡོག་པར་འགྱུར། །ཇི་ལྟར་ཕྲ་མོའི་རྡུལ་གཏོར་མགོ་ལ་བཞིན། །ཞེས་བྱ་བའོ། །འཁུ་བ་དག་ནི་གནོད་པ་བྱེད་པའི་བསམ་པ་ཅན་ལ་བདེ་ལེགས་ཀྱིས་བཏུལ་ལོ། །དང་གི་སྒྲས་ནི་བཟོད་པས་ཀྱང་ངོ༌། །འཁུ་བ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཁ་ཅིག་ཚིག་མང་པོར་ཟེར་བའོ། །ལེགས་པའི་སྒྲས་དོན་དམ་པའི་དགེ་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འཐད་དོ་ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་ཉིད་ཀྱིས་ན་འཕགས་པའི་ལམ་མོ། །དེ་ནས་བདེ་ལེགས་ཀྱིས་ནི་དཔལ་སྦས་ལ་སོགས་པ་བདེན་པ་མཐོང་བས་བཏུལ་བ་དང་བཟོད་པས་ཀྱང་ངོ༌། །འོ་ན་སྡང་བ་བྱམས་པས་བཏུལ། །ཞེས་འཆད་པར་འགྱུར་ན། སྡང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ཉིད་འཁུ་བ་སྟེ་སྡང་བའི་དོན་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ཁམས་གདོན་པར་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་ཟློས་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། དཀའ་བ་མཛད་པའི་བྱ་བའི་རྣམ་པ་མཛད་པའི་ཕྱིར་གནས་གཅིག་ཏུ་བདེ་ལེགས་དང་བཟོད་པ་ལ་སོགས་པས་སྡང་བ་བཏུལ་ལོ་ཞེས་བསྟན་པ་དང༌། གནས་གཞན་དུ་བྱམས་པ་ལ་སོགས་པ་དཀའ་བ་མཛད་པའི་གནས་སྐབས་སུ་འདི་ནི་སྨྲ་བ་མི་རིགས་སོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ། ཁྲོ་བ་དག་ནི་བདེ་ལེགས་ཀྱིས། །ཞེས་བརྗོད་པས་ན་དེ་དག་གིས་ཟློས་པའི་སྐྱོན་ཤིན་ཏུ་བསལ་ཏོ། །ཁྲོ་བ་ནི་སོར་ཕྲེང་ཅན་ལ་སོགས་པའོ། །མི་སྙན་སྨྲ་ལ་བདེན་པས་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། མི་སྙན་པ་སྨྲ་བ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། མཛེས་མ་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ལ་བརྟེན་ནས་


DTG01_Page_333
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མུ་སྟེགས་པ་མི་སྙན་པ་སྨྲ་བའོ། །དེ་རྣམས་ཁྱོད་ཀྱིས་བདེན་པས་བཏུལ་བ་དང༌། དང་གི་སྒྲས་ནི་བཟོད་པས་ཀྱང་ངོ༌། །བྱམས་པས་ནི་ཕན་པའི་ཐུགས་ཀྱིས་སོ། །སྡང་བ་ནི་གསོད་པ་ལ་བརྩོན་པ་སྟེ། བདུད་ཀྱི་བྲན་དར་མངག་གཞུག་པའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་མདའ་དང་མདུང་ཐུང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འཕངས་པ་ལ་བྱམས་པ་ལ་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་མེ་ཏོག་གི་ཆར་དུ་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུང་ངོ༌། །དེ་ལྟ་བས་ན་འདིར་བྱམས་པ་དང་བདེ་ལེགས་དང་བཟེད་པའི་རྣམ་པ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་དཀའ་བ་མཛད་པ་བཤད་དོ། །གཞན་ཡང༌། ཐོག་མ་མེད་དུས་གོམས་པ་ཡི། །མི་ཡི་རང་བཞིན་མང་པོ་ཡབ། །ཁྱོད་ཀྱིས་ངན་སོང་རྣམས་བཟློག་ནས། །སྐད་ཅིག་ཉིད་ལ་ཡོངས་སུ་བསྒྱུར། །ཐོག་མ་མེད་དུས་གོམས་པ་ཡི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ལ། ཐོག་མ་མེད་དུས་གོམས་པ་ནི་ཞུགས་པ་ཉིད་དེ། ཐོག་མ་མེད་དུས་གོམས་པའོ། །མང་པོ་ནི་རྣམ་པ་མང་པོ་ཅན་ནོ། །རང་བཞིན་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་དང་གཏི་མུག་གི་བདག་ཉིད་ཅན་ནོ། །ཁྱོད་ཀྱིས་ངན་སོང་རྣམས་བཟློག་ནས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ངན་སོང་ནི་ངན་འགྲོ་སྟེ། རྣམ་པར་བཟློག་པ་ནི་གང་གིས་བཟློག་པ་དེ་ངན་སོང་རྣམས་བཟློག་པའོ། །སྐད་ཅིག་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དུས་ཉུང་དུས་སོ། །ཡོངས་སུ་བསྒྱུར་བ་ནི་གཞན་དུ་བསྒྱུར་བའོ། །འདོད་ཆགས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་དབང་པོ་ཐུལ་བར་གྱུར་པ་སྟེ། དཔེར་ན་འཕགས་པ་དགའ་བོའི་དབང་པོ་ཐུལ་བ་བཞིན་ནོ། །ཞེ་སྡང་གི་སྤྱོད་པ་དང་ལྡན་པར་གྱུར་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བྱམས་པ་ལ་གནས་པར་གྱུར་པ་སྟེ། དཔེར་ན་སོར་ཕྲེང་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟར་འདིར་ཡུན་རིང་པོར་འཇུག་པའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་དུས་ཉུང་བས་བཟློག་པས་དཀའ་བ་མཛད་པ་བཤད་པ་སྟེ། དཀའ་བ་མཛད་པ་ལ་བསྟོད་པའི་བཤད་པའོ། །དཀའ་བ་མཛད་པ་ལ་བསྟོད་པའི་བཤད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་ལེའུ་བཅུ་གཅིག་པའོ།། །།

ལེའུ་བཅུ་གཉིས་པ་མཁས་པ་ལ་བསྟོད་པའི་བཤད་པ།


DTG01_Page_333
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

༄། །མཁས་པ་ལ་བསྟོད་པ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་མཁས་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཅན་དང་གཞོལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལ་སྐྱེ་བ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བ་ལ་མཁས་པ་དང༌། ཚིམ་པ་སྐྱེད་པ་ལ་མཁས་པ་དང༌། དོན་དང་བཅས་


DTG01_Page_334
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་གསུང་ལ་མཁས་པ་དང༌། རིམ་པར་སྟོན་པ་ལ་མཁས་པ་དང་འདོན་པའི་ཐབས་མཁས་པ་སྟེ་རྒྱུ་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བས་ན་དེ་བྱེ་བ་ལྔའོ། །གང་གི་ཕྱིར། རྩུབ་པ་དང་འཇམ་བགྱིས་པ་དང༌། འཇུངས་པ་རྣམས་ནི་གཏོང་ཕོད་དང༌། །གཏུམ་པོ་ངེས་པར་བགྱིས་པ་གང༌། །དེ་ནི་ཁྱོད་ཀྱི་ཐབས་མཁས་ལགས། །ངང་འཇམ་བགྱིས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་འཇམ་པའི་རང་བཞིན་ནི་འཇམ་པ་སྟེ་བུད་པའོ། །བགྱིས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐོབ་པའོ། །རྩུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྲོ་བ་ཅན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ཁྱིམ་བདག་དྲག་པོ་གཏུམ་པོར་གྱུར་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཏུལ་བས་དང་འཇམ་པར་གྱུར་པ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་རྒྱལ་པོ་མ་སྐྱེས་དགྲ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སོ། །འཇུངས་པ་རྣམས་ནི་སེར་སྣ་ཅན་ནོ། །དང་གི་སྒྲོས་པའི་ས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་བསྡུས་པའི་དོན་ཏོ། །གཏོང་ཕོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྦྱིན་པར་བྱེད་པ་ཉིད་དོ། །དཔེར་ན་ཁྱིམ་བདག་དཔའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་སེར་སྣ་དང་ལྡན་པས་སློང་མོ་ཡང་མི་སྟེར་བ་དེ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སྦྱིན་པའི་ཆོས་བསྟན་པ་ལས་བརྩམས་ཏེ། ཁྱིམ་བདག་སྦྱིན་པ་ཆེན་པོ་ལྔ་པོ་འདིས་ཞེས་བྱའོ། །སྦྱིན་པ་གཅིག་ཀྱང་ང་ལ་དཀའ་ན་ཆེན་པོ་ལྔ་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཞེས་དཔའ་བོས་བསམས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་བ། །སྲོག་གཅོད་པ་ལས་ལྡོག་པ་སྦྱིན་པ་ཆེན་པོ་དང་མ་བྱིན་པར་ལེན་པ་དང༌། ཇི་སྲིད་འབྲུའི་ཆང་དང༌། བཅོས་པའི་ཆང་མྱོས་པའི་ཁུ་བ་བག་མེད་པའི་གནས་ལས་ལྡོག་པ་ནི་སྦྱིན་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དཔའ་བོས་ཡང་དག་པར་བསམས་ཏེ་སྦྱིན་པ་འདི་ནི་སྦྱིན་པ་ཡིན་ཏེ། བང་མཛོད་མི་ཟད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བས་ན་བཀུར་སྟི་བྱས་ནས་ཐོས་པ་བརྩམས་ཏེ་མངོན་པར་དད་པར་གྱུར་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལན་བཟའ་ཟུང་ཅིག་དབུལ་བར་བསམས་ནས་ཁྱིམ་དུ་ཞུགས་ཏེ་གོས་ཀྱི་སྒྲོམ་བྱ་ནས་ན་བཟའ་ཟུང་ཅིག་དབུལ་ལམ་འདི་དབུལ་ལམ་གཞན་དབུལ་ཞེས་སེམས་པ་དེའི་སེམས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མཁྱེན་ནས་ཚིགས་སུ་བཅད་དེ་གསུངས་པ། སྦྱིན་པ་དང་ནི་རྩོད་པས་མཉམ་པར་བཤད། །ཡོན་ཏན་དེ་དག་སྐྱེ་ངན་ལ་མི་གནས། །གཡུལ་འགྱེད་དུས་ཉིད་སྦྱིན་པའི་དུས་ཡིན་ཏེ། །རྒྱུ་བསྡུས་པས་ནི་འདྲ་བ་ཉིད་དུ་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བའི་གསུང་ཐོས་ནས་དད་པ་མང་དུ་སྐྱེས་པར་གྱུར་པས་མང་


DTG01_Page_335
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

༄། །པོ་རི་བའི་ན་བཟའ་ཟུང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཕུལ་ནས་ཆོས་ཉན་པས་བདེན་པ་མཐོང་བ་དང༌། རབ་ཏུ་བྱུང་བས་དགྲ་བཅོམ་པར་གྱུར་ཏོ། །གཏུམ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཡོ་སྒྱུ་དང་ལྡན་པའོ། །དེས་པ་ནི་རྒྱུད་འཇམ་པར་བགྱིས་པའོ། །དེ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བགྱིས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ། །ཐབས་མཁས་པ་ནི་སྦྱོར་བ་ལ་མཁས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཞན་ཡང༌། དགའ་བོ་དབང་པོ་ཉེར་ཞི་དང༌། །ང་རྒྱལ་ཁེངས་པ་འདུད་པ་དང༌། །སོར་མོའི་ཕྲེང་བའང་ཞི་བགྱིས་ན། །སུ་ཞིག་ངོ་མཚར་སྐྱེད་མི་བགྱིད། །དབང་པོ་ཉེར་ཞི་ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་པ་ལ། དབང་པོ་ནི་མིག་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཏེ། ཉེར་ཞི་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ལ་མི་འཇུག་པའོ། །དེ་ལ་དགའ་བོ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་མཆེད་ཟླ་སྟེ། འདོད་ཆགས་ཀྱི་ཤས་ཆེ་བ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཏུལ་བས་དབང་པོ་དུལ་བའི་ནང་ན་མཆོག་ཏུ་གྱུར་ཏོ། །སུ་ཞིག་ངོ་མཚར་སྐྱེད་མི་བགྱིད། །ཅེས་བྱ་བ་དང་ཐམས་ཅད་ལ་སྦྱར་རོ། །ང་རྒྱལ་ཁེངས་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་ང་རྒྱལ་དང་ལྡན་པའི་སྐྱེ་བོ་པ་དང་མ་དག་ལ་ཡང་ཕྱག་འཚལ་བར་མི་བྱེད་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་རབ་ཏུ་ཕྱུང་ནས་དགྲ་བཅོམ་པ་ལ་བཀོད་དོ། །འདུད་པ་ནི་དམ་པ་དང་རིགས་ཀྱིས་རྒན་པ་དང༌། རབ་ཏུ་བྱུང་བ་རྒན་པོ་རྣམས་ལ་ཡང་དག་པར་འདུད་པར་གྱུར་ཏོ། །སོར་མོའི་ཕྲེང་བ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་སོར་མོའི་ཕྲེང་བའོ། །དེ་ཉིད་རྐུན་པོ་མིའི་སོར་མོའི་ཕྲེང་བ་འཛིན་པས་སྲོག་ཆགས་སྟོང་ཕྲག་གསོད་པར་བྱེད་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཏུལ་ལོ། །སོར་མོའི་ཕྲེང་བ་ཞི་བ་དེ་ལ་སུ་ཞིག་ངོ་མཚར་སྐྱེད་པར་མི་བྱེད་དེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་ལ་དད་པ་དང་ལྡན་པ་དང༌། དད་པ་དང་མི་ལྡན་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ངོ་མཚར་སྐྱེད་པར་མཛད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགོངས་པའོ། །དེ་ལྟར་རྩུབ་པ་ལ་སོགས་པའི་རིགས་ཅན་དང་འཇམ་པ་ལ་སོགས་པའི་རིགས་ཅན་དུ་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་སྐྱེ་བ་ལ་མཁས་པ་བཤད་དོ། །གཞན་ཡང༌། ཁྱོད་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་རོས་ཚིམ་པས། །གསེར་ལས་བགྱིས་པའི་མལ་སྤངས་ནས། །རན་མང་བཏིང་བའི་གནས་མལ་དུ། །བརྟན་རྣམས་བསད་ཉམས་ཉལ་བར་བགྱིད། །རན་མང་བཏིང་བའི་གནས་མལ་དུ། །ཞེས་བྱ་བ་


DTG01_Page_336
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནི་རྒྱས་པའོ། །མང་བ་ནི་ལུས་ཅན་གྱིས་ཏེ། རན་མང་བཏིང་བའི་གནས་མལ་ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ། །གསེར་ལས་བགྱིས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། གསེར་ནི་གསེར་དུ་བཤད་དོ། །དེ་ལས་བགྱིས་པའི་མལ་ནི་གསེར་ལས་བགྱིས་པའི་མལ་སྟེ། གསེར་གྱིས་རྣམ་པར་སྤྲས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཉེལ་བར་བགྱིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཉལ་བའོ། །བསོད་ཉམས་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་ཡོངས་སུ་གདུང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བརྟན་པ་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། འཕགས་པའི་ལམ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་བཟང་ལྡན་དང༌། འོད་སྲུངས་དང༌། དགའ་བོ་དང༌། ཀུན་དགའ་བོ་དང༌། བྲེ་བོ་ཟས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ང་རྒྱལ་སྤངས་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བསྟན་པ་ལ་རབ་ཏུ་བྱུང་བས་དགྲ་བཅོམ་པར་གྱུར་ཏོ། །ཇི་ལྟར་དེ་རྣམས་རྩྭ་མང་པོ་བཏིང་བའི་གནས་མལ་ལ་བསོད་ཉམས་ཀྱིས་ཉལ་བར་བགྱིད་ཅེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་རོས་ཚིམ་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང༌། དོན་དམ་པ་ཐོབ་པའི་འཕགས་པའི་ལམ་འཕགས་པ་རྣམས་ལ་ཚིམ་པ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཀྱི་དོན་གྱི་རོ་ནི་ཆོས་ཀྱི་རོའོ། །དེ་ཡིས་ཚིམ་པར་གྱུར་པ་སྟེ། ཚིམ་པའི་དོན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་བྱེད་པ་ཚིག་དྲུག་པའོ། །ཁྱོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱོད་ཀྱིའོ། །བཟང་ལྡན་ལ་སོགས་པ་མང་པོ་ཆོས་ཀྱི་རོས་ཚིམ་པས་བསོད་ཉམས་ཀྱིས་ཉལ་བར་བྱེད་དེ། ཞི་བ་ཐོབ་པའི་སེམས་ཀྱིས་ནི། །ཉ་བར་ཞི་བས་བདེ་བར་ཉལ། །ཞེས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གསུངས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་འདིར་ཚིམ་པ་བསྐྱེད་པ་ལ་མཁས་པར་བཤད་དོ། །གཞན་ཡང༌། ཁྱོད་ཀྱིས་དུས་དང་བསམ་མཁྱེན་པས། །རེས་འགའ་ཞུས་ནའང་མི་གསུང་ལ། །སྤྲོས་གྱུར་གཞན་ལ་བསྟན་པ་དང༌། །དྲུང་དུ་གཤེགས་ནས་བཤད་པའང་མཛད། །རེས་འགའ་ཞུས་ན་མི་གསུང་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞོན་ནུའི་བུ་དང་རིགས་མཐུན་པ་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་ཅི་གཽ་ཏ་མ་བདག་ཡོད་དམ་ཞེས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཞུས་ཤིང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཞུས་ཀྱང་མ་གསུངས་སོ། །རྒྱུ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དུས་དང་བསམ་པ་མཁྱེན་པས་ཞེས་བྱ་བས་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ལ་དུས་ནི་གཞོན་ནུའི་བསམ་པ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་མ་དགོངས་པས་བདག་མེད་པ་བཤད་པའི་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པ་འདི་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་


DTG01_Page_337
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

༄། །དགོངས་པས་མ་གསུངས་སོ། །དྲུང་དུ་གཤེགས་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་ཞུས་པར་ཡང་བཤད་པ་མཛད་པ་ནི་ཆོས་སྟོན་པའོ། །ཇི་ལྟར་ངན་སྤོང་གི་བུའི་རྫ་མཁན་གྱི་ཁྱིམ་དུ་བཞུགས་པ་ནས་དྲུང་དུ་གཤེགས་ཏེ། དགེ་སློང་པདྨའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་ལ་ཐོག་མར་དགེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་བསྟན་ཏོ། །དེའི་ཚེ་པདྨའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་བསམ་པ་ཡོངས་སུ་མཁྱེན་པ་དེས་སོ། །སྤྲོས་གྱུར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གདུང་བ་བསྐྱེད་ནས་སོ། །གཞན་པ་ནི་གཞན་འདུལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་འོད་སྲུངས་ཀྱིས་ཞུས་པས་གསུངས་པ་ནི་འོན་ཀྱང་ཁྱོད་ཀྱི་དྲི་བ་བསལ་བའི་དུས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ནས་དེའི་སྟོབས་ཀྱིས་ཞུས་ཤིང་མང་དུ་ཞུས་པའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འོད་སྲུངས་དེ་ལ་སྤྲོ་བ་བསྐྱེད་ནས་དུས་གཞན་གྱི་ཚེ་བསམ་པ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་ཐུགས་ཀྱིས་མཁྱེན་ནས་དྲིས་པ་དེ་ལ་ལན་ཀླན་པར་མཛད་དོ། །ཐོས་ནས་དུས་གཞན་གྱི་ཚེ་བདེན་པ་མཐོང་བར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོའི་དོན་ཏོ། །དུས་དང་བསམ་པ་མཁྱེན་པས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། དུས་དང་བསམ་པ་ནི་ཡོངས་སུ་སྨིན་པ་སྟེ། དེ་མཁྱེན་པས་ན་དུས་དང་བསམ་པ་མཁྱེན་པའོ། །དེ་ན་དུས་དང་བསམ་པ་མཁྱེན་པ་ཁྱོད་ཀྱིས་སོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འདིར་དོན་དང་ལྡན་པ་ལ་སྟོན་མཁས་པ་ཞེས་བཤད་དོ། །གཞན་ཡང༌། དྲི་མེད་གོས་ལ་ཚོན་བཞིན་དུ། །ཐོག་མར་སྦྱིན་སོགས་གཏམ་དག་གིས། །སེམས་ལ་སྤྲོ་བ་བསྐྱེད་ནས་ནི། །ཕྱི་ནས་ཆོས་ནི་བསྟན་པ་མཛད། །ཐོག་མར་སྦྱིན་སོགས་གཏམ་དག་གིས། །ཞེས་བྱ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ལ། ཐོག་མར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དང་པོར་རོ། །སྦྱིན་སོགས་གཏམ་དག་གིས་ཞེས་བྱ་བ་ལ། སོགས་ཀྱི་སྒྲས་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་གཏམ་ལ་སོགས་པ་ཤེས་པར་བྱའོ། །སེམས་ལ་སྤྲོ་བ་ནི་སེམས་ལས་སུ་རུང་བ་ཉིད་དེ། འཕགས་པའི་བདེན་པའི་གཏམ་གྱིས་དོན་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་ནུས་པ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དུས་ནི་དུས་ཕྱི་མའོ། །ཆོས་ནི་འཕགས་པའི་ལམ་ཞེས་དགོངས་པའོ། །དྲི་མ་མེད་པ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་དྲི་མེད་གོས་ཏེ་དེ་ལའོ། །ཆོས་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཚོན་ནོ། །བཞིན་དུ་ནི་དཔེར་རོ། །ཇི་ལྟར་ཚོན་གྱི་ལས་ལ་མཁས་པས་ཐལ་བ་ལ་སོགས་པས་དྲི་མ་དག་པར་གྱུར་པའི་གོས་ལ་ཚོན་གྱིས་


DTG01_Page_338
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བཙོས་པ་དེ་བཞིན་དུ། ཁྱོད་ཀྱིས་སྦྱིན་པའི་གཏམ་ལ་སོགས་པས་སེམས་ལ་སྤྲོས་པ་བསྐྱེད་ཅིང་གོ་རིམས་ཀྱི་གཏམ་ལ་མཁས་པས་ཆོས་བསྟན་པ་མཛད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་ལུས་པའི་དོན་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ་མདོ་ལས། གང་དེ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཐོག་མའི་དུས་སུ་ཆོས་ཀྱི་གཏམ་མཛད་དེ། དཔེར་ན་སྦྱིན་པའི་གཏམ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་གཏམ་དང༌། མཐོ་རིས་ཀྱི་གཏམ་གྱི་བར་དུའོ། །དཔེར་ན་གོས་དག་པ་དྲི་མ་མེད་པ་ལ་ཚོན་གྱིས་བཙོས་ན་ཡང་དག་པར་ཚོན་ལེན་པར་གྱུར་པ་དེ་བཞིན་དུ། གནས་འཇོག་དང་རིས་མཐུན་པའི་བྲམ་ཟེ་མོ་སྟན་དེ་ལ་གནས་ནས་འཕགས་པའི་བདེན་པ་བཞི་དངོས་སུ་བྱས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དཔེར་ན་སྡུག་བསྔལ་བ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་དང༌། འགོག་པ་དང༌། ལམ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་འདིར་རིམ་པས་སྟོན་པ་ལ་མཁས་པར་བཤད་དོ། །གང་གི་ཕྱིར་དེ་ལྟར་མཛད་པ་དེའི་ཕྱིར། འཁོར་བ་མི་བཟད་གཏིང་ནས་ནི། །འགྲོ་བ་ཉོན་མོངས་དྲང་སླད་དུ། །ཁྱོད་ཀྱིས་གང་གིས་མ་བཙལ་བའི། །ཐབས་དང་སྤྱོད་པ་དེ་མ་མཆིས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱས་པའོ། །ཐབས་ནི་སྦྱོར་བ་སྟེ། སྐལ་བ་དང་མི་ལྡན་པ་དྲང་བའི་ཕྱིར་ཐབས་མཛད་པའི་སྤྱོད་པ་མི་ནུས་སམ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དང་གི་སྒྲ་ནི་དང་གི་སྒྲའི་དོན་ཏོ། །ཐབས་གང་གིས་མི་སྤྱོད་ཅེས་བྱ་བ་དེ་ནི་མི་མངའོ། །གང་གིས་སེམས་མི་བརྩལ་བ་ནི་ཁྱོད་ཀྱིས་རྩོལ་བ་མ་མཛད་པའོ། །དེའི་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། ཁྱོད་ཀྱིས་ཐབས་དང་སྤྱོད་པ་རྣམས་བརྩལ་བར་མཛད་དོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འཁོར་བ་མི་བཟད་གཏིང་ནས་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་རྒ་བ་དང༌། ན་བ་དང༌། འཆི་བ་ལ་བརྟེན་པའི་ཕྱིར་ན་འཁོར་བ་མི་བཟད་པའོ། །ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཟབ་པས་ན་གཏིང་རིང་བའོ། །དེ་ལས་དྲང་བའི་སླད་དུ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་འདྲེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འགྲོ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་ཐམས་ཅད་དོ། །གལ་ཏེ་ཕུང་པོ་ལྔའི་རང་བཞིན་གྱི་འཁོར་བ་ལས་འགྲོ་བ་ལྡོག་པ་མ་ཡིན་མོད་ཀྱི་འོན་ཀྱང་འཆད་པ་པོས་དབྱེ་བ་འཆད་པར་འདོད་པས་འཁོར་བ་ལས་འགྲོ་བ་དྲང་བའི་སླད་དུ་ཞེས་བྱ་བས་བཤད་པ་གྲུབ་སྟེ། ཇི་ལྟར་ནགས་འདི་ན་སེང་ལྡེང་དང༌། ཤིང་པཱ་ལ་ཤ་ཡོད་དེ་ཞེས་བྱ་


DTG01_Page_339
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

༄། །བའོ། །ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྩོལ་བ་མཛད་ཅེས་པ་ཇི་ལྟར་ཤེས་ཤེ་ན། སྨྲས་པ་གང་གི་ཕྱིར། སྐུ་ཡི་ཆ་ལུགས་རྣམ་མང་དང༌། གསུང་གིས་སོ་སོའི་སྐད་བཞིན་དུ། །འདུལ་བའི་བསམ་པ་ཐ་དད་པ། །དེ་དང་དེར་ནི་ཁྱོད་ཀྱིས་མཛད། །སྐུའི་ཆ་ལུགས་རྣམ་མང་ཞེས་སྨོས་པ་ལ་རྣམ་མང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རབ་ཏུ་མང་པོའོ། །སྐུའི་ཆ་ལུགས་རྣམས་ནི་དབྱེ་བ་དུ་མའོ། །གསུང་ནི་གསུང་གིས་སོ། །མཛད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འཆད་པར་འགྱུར་བ་སྟེ་གསུངས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཆ་ལུགས་རྣམས་ནི་གཞན་པའི་ཆ་ལུགས་དེ་མཛད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་ཞིང་མཛད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདུལ་བའི་བསམ་པ་ནི་དགོངས་པའོ། །དེ་ཐ་དད་པ་ནི་འདོད་ཆགས་དང་ཞེ་སྡང་ལ་སོགས་པའོ། །དེར་ནི་འདུལ་བའི་བསམ་པ་ཐ་དད་པའི་རྒྱུ་ཡིས་སོ། །དེ་ལ་མཉན་ཡོད་ཀྱི་གྲོང་ཁྱེར་དུ་རེ་ཞིག་ཁྱོད་ཀྱི་གསུང་རྣམ་པ་མང་བ་སྟེ་དཔེར་ན་དབ་ཕེ་དབ་ཕེ་ཞེས་བྱ་བ་འཇིག་རྟེན་སྐྱོང་བའི་བསམ་པ་ཐ་དད་པ་དང༌། དེ་ལས་གཞན་པ་རྣམས་ལ་འཕགས་པའི་གསུང་གིས་སོ། །ཆ་ལུགས་རྣམས་ཀྱང་མང་དུ་མཛད་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་དྲི་བ་ཤིན་ཏུ་སྙན་པའི་ང་རྒྱལ་བསམ་པ་ཅན་དུ་མཁྱེན་པས་རོལ་མོ་མཁན་གྱི་ཆ་ལུགས་དང༌། ཇི་ལྟར་གཞན་པ་རྫ་མཁན་ཁ་ཅིག་གིས་རྫ་སའི་རྫ་མ་འཁོར་ལོ་ལས་ཕབ་མ་ཐག་ཏུ་སྐམས་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཕྱིར་ང་དང་འདྲ་བ་རྫ་མཁན་གྱི་བཟོའི་སློབ་དཔོན་མེད་དོ་ཞེས་ང་རྒྱལ་སྐྱེས་པ་དེའི་བསམ་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མཁྱེན་པས་རྫ་མཁན་གྱི་ཆ་ལུགས་སུ་སྤྲུལ་ནས་འཁོར་ལོ་ཁོ་ན་ལས་སོ་བཏང་བ་དབང་བ་མཛད་དོ། །སླར་ཡང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆ་ལུགས་སུ་མཛད་ནས་ང་རྒྱལ་དང་བྲལ་བ་དེ་འདུལ་བར་མཛད་དོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ཐ་མལ་པའི་སྐད་དང་ཆ་ལུགས་གཞན་པ་དེ་རྣམས་ཁ་ཅིག་སྨོད་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། དེ་དག་ཀུན་ཀྱང་དག་པ་དང༌། མི་འགལ་བ་དང་མཆོད་འོས་དང༌། བརྗིད་དང་ལྷ་མི་རྣམས་ལ་ནི། །སྨན་འདོགས་བཀུར་བ་ཤ་སྟག་ལགས། །དག་པ་མི་འགལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་མི་དགེ་བའི་རྩ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་མི་མངའ་བའི་ཕྱིར་ན་དག་པའོ། །གཞན་ལ་ཕན་པ་ལ་སྦྱོར་བའི་ཕྱིར་མི་འགལ་བའོ། །གཞན་


DTG01_Page_340
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ལ་སྨན་འདོགས་པའི་ཕྱིར་མཆོད་འོས་ཏེ། རབ་ཏུ་བསྔགས་པར་འོས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །མ་རིག་པའི་རབ་རིབ་གདོན་པ་ལ་གཡེར་བའི་ཕྱིར་ན་བརྗིད་པ་དང་ལྡན་པའོ། །ཀུན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐུའི་ཆ་ལུགས་རྣམ་པ་མང་བ་དང༌། གསུང་གི་ཆ་ལུགས་རྣམ་པ་མང་བའོ། །ལྷ་དང་མི་རྣམས་ལ་སྨན་འདོགས་པ་ནི་ཕན་པར་མཛད་པ་སྟེ་བདེན་པ་མཐོང་བར་མཛད་པའི་ཕྱིར་རོ། ཤ་སྟག་ནི་ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱིས་ཕྱག་བྱ་བར་འོས་པའོ། །ད་ལྟར་བྱུང་བའི་དུས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱེད་ཚིག་དྲུག་པ་དང་སྦྱར་རོ། །དག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ཇི་ལྟར་ཤེས་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། སྨྲ་དང་བགྱིད་པ་ཕལ་ཆེར་ནི། །ལེགས་པར་རྔོ་ཐོགས་མ་ལགས་ཀྱི། །བདེན་པར་གསུང་བ་ཁྱོད་ལ་ནི། །དེ་གཉིས་གཞན་དུ་གདའ་བ་ལགས། །སྨྲ་དང་བགྱིད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱས་པའོ། །དང་གི་སྒྲ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་གྱི་དོན་ཏོ། །གང་གི་ཕྱིར་ཕལ་ཆེ་བ་དང་ལེགས་པ་ནི་ལེགས་པ་སྟེ། རྔོ་མི་ཐོགས་པ་དང༌། ཕལ་ཆེ་བ་དང༌། ལེགས་པར་སྨྲ་བ་ཡང་རྔོ་མི་ཐོགས་པའོ། །གཟན་ཡང་འཇིག་རྟེན་པ་ཁ་ཅིག་ལེགས་པར་བྱེད་པའམ་ལེགས་པར་སྨྲ་བ་སྟེ། ཁྱོད་ལ་གཞན་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆ་ལུགས་རྣམ་པ་མང་པོ་དང༌། གསུང་རྣམ་པ་མང་པོ་ལ་སོགས་པས་སྔར་བཤད་པའི་སྦྱོར་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ལོགས་པར་གདའ་བ་ལགས་སོ། །ཕྱིན་ཅི་ལོག་པའི་གསང་མི་མངའ་བའི་ཕྱིར་བདེན་པ་གསུང་བ་ཞེས་བོད་པའོ། །གདའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གདའ་བའོ། །དེ་གཉིས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔར་བཤད་པའོ། །ཕལ་ཆེ་བ་དང་ལེགས་པ་ནི་བགྱིད་པ་དང་གསུང་བའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྐུའི་ཆ་ལུགས་རྣམ་མང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྔར་ལེགས་པར་བཤད་དོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་དག་པའི་སྐུ་དང་གསུང་གི་སྒྲུབ་པས་རྒྱུ་དང་བཅས་པའི་དྲང་བའི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ཉིད་བཤད་དོ། །དེ་ནི་བྱ་བ་མེད་ན་ཡང་སེམས་ཅན་དྲང་བ་ལ་མཁས་པ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། བདག་ཉིད་དག་པ་འབའ་ཞིག་གིས། །ཁྱོད་ཀྱིས་འགྲོ་བའི་དཔལ་ཞིང་མཛད། །འདི་ལྟར་རྣམ་པ་འདི་འདྲ་ཞིང༌། །འཇིག་རྟེན་གསུམ་ན་མཆིས་མ་ལགས། །ཐོག་མེད་སྲིད་པ་ཉམ་ང་བར། །སྔ་ནས་གཅིག་ཏུ་ཉམས་པ་ཡི། །སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་


DTG01_Page_341
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

༄། །སྨན་སླད་དུ། །ཁྱོད་ནི་དེ་ལྟར་བརྩོན་པ་ལགས། །བདག་ཉིད་དག་པ་འབའ་ཞིག་གིས། །ཞེས་བྱ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་ཏེ། བྱ་བ་མི་མངའ་བའི་ཕྱིར་བདག་ཉིད་འབའ་ཞིག་ནི་ཐུགས་ཀྱི་དག་པ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་བག་ཆགས་དང་བཅས་པའི་དྲི་མ་མ་ལུས་པ་སྤངས་པས་ན་བདག་ཉིད་དག་པ་འབའ་ཞིག་ངེས་སོ། །ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པར་འཛིན་པ་ལའོ། །དཔལ་ཞིང་མཛད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དག་བྱེད་དུ་མཛད་པ་སྟེ། མཐོ་རིས་ཀྱི་ལམ་ལ་འགོད་པར་མཛད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འགྲོ་བའི་མཚན་ཉིད་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །མཛད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྲིད་པའི་དོན་ལ་ལིང་གི་རྐྱེན་དང་སྦྱར་རོ། །གང་ལས་དེ་ལྟར་ཡིན་ཞེ་ན། བཤད་པ། འདི་ལྟར་རྣམ་པ་འདི་འདྲ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ལ། །འདི་ལྟར་ནི་རྣམ་པ་འདི་འདྲ་སྟེ། སྐྱོན་ཐམས་ཅད་མི་མངའ་བ་དང་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པ་ཡང་སྔར་བཤད་དོ། །ཞིང་ནི་འདིར་མཐོ་རིས་དང་ཐར་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པའི་གནས་སོ། །འཇིག་རྟེན་གསུམ་དག་ནི་ཁམས་གསུམ་དག་ནའོ། །མཆིས་པ་ནི་མ་ལགས་པ་དང་སྦྱར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་ན་བསྟོད་པ་དང་ཕྱག་འཚལ་བ་བྱེད་པས་འགྲོ་བའི་དཔལ་ཞིང་དུ་མཛད་པའོ། །ཐོག་མེད་སྲིད་པ་ཉམ་ང་བར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ལ། ཐོག་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཁས་བླངས་པའི་ཚིག་ཕྲད་དོ། །གཅིག་ཏུ་ཉམས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བ་དང༌། རྒ་བ་དང༌། ན་བ་དང༌། འཆི་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱུད་གཟིར་བའོ། །སྐྱེ་བ་ཐོག་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཐོག་མེད་སྲིད་པ་ཉམ་ང་བར་རོ། །སྲིད་པ་ནི་འཁོར་བ་སྟེ། དེ་ཉིད་སྐྱེ་བ་དང༌། རྒ་བ་དང༌། ན་བ་དང༌། འཆི་བ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་ཉམ་ང་བའོ། །སྨན་སླད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱད་པར་མ་རྟོགས་པའི་ལུས་ཅན་རྣམས་ལའོ། །སྔར་བཤད་པའི་ཆ་ལུགས་དང་གསུང་གཞན་ལ་སོགས་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཁྱོད་ཀྱིས་ཡང་དག་པར་ཞུགས་པའོ། །དེས་ན་ཤིན་ཏུ་དྲང་བའི་ཐབས་ལ་མཁས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། མཁས་པ་ལ་བསྟོད་པའི་བཤད་པའོ། །མཁས་པ་ལ་བསྟོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བཤད་པ་སྟེ་ལེའུ་བཅུ་གཉིས་པའོ།། །།

བཅུ་གསུམ་པ་བུ་ལོན་མེད་པར་བསྟོད་པའི་བཤད་པ།


DTG01_Page_342
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བུ་ལོན་མེད་པར་བསྟོད་པ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། བུ་ལོན་ནི་ངེས་པར་བྱ་བ་སྟེ། དེ་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་བུ་ལོན་མེད་པ་སྟེ། དེའི་རང་བཞིན་ནི་བུ་ལོན་མེད་པའོ། །དེ་ལ་བདུད་ལས་རྒྱལ་བའི་ཕྱིར་དང༌། དམ་པའི་ཆོས་ལ་བཀོད་པའི་ཕྱིར་དང༌། གཟུགས་སྐུའི་དབྱེ་བའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བུ་ལོན་མེད་པར་བཤད་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་འདིར་རེ་ཞིག་འདིར་གླེང་བསླང་བ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། གང་གིས་ཁྱོད་དྲིན་ལན་ལོན་པའི། །སྒྲུབ་དེ་མཆིས་སྙམ་མ་བགྱིད་དེ། །སྐྱེ་བོ་འང་གང་དག་མྱ་ངན་འདས། །དེ་དག་གིས་ཀྱང་ལན་མ་ལོན། །ཁྱོད་ཀྱི་ཆོས་ལ་གནས་དེ་དག །རང་དོན་ཁོ་ན་བགྱིད་པར་བས། །དེའི་སླད་དུ་འོ་བརྒྱལ་གང༌། །དེ་ལ་ལན་གོ་ཅི་ཞིག་ལོན། །སྒྲུབ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲུབ་པ་སྟེ། །དེ་མཆིས་སྙམ་མི་བགྱིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་མ་མཐོང་བ་ཞེས་བྱ་སྟེ། བསྟོད་པ་མཁན་གྱིས་སྨྲས་པའོ། །ཇི་ལྟར་སྒྲུབ་པར་འགྱུར་བ་ནི་སྒྲུབ་ཅེས་བྱ་བའོ། །དྲིན་ནི་ཕན་པ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་པའོ། །འོ་ན་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་གསུང་བསྐྱངས་པས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དྲིན་ལ་ལན་གློན་པ་མ་ཡིན་ནམ་ཞན། །སྨྲས་པ། སྐྱེ་བོའང་གང་དག་མྱ་ངན་འདས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ལ། འང་གི་སྒྲ་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཆེ་བ་བསྟན་ཏེ། གང་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཤ་ར་དྭ་ཏིའི་བུ་ལ་སོགས་པའོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་སྐྱེ་བ་ཟད་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་དག་གིས་ཀྱང་ལན་མ་ལོན་པ་ནི་དེ་དག་བུ་ལོན་ཆགས་པ་ཡིན་ཏེ། ལན་མ་ལོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། བཤད་པ། ཁྱོད་ཀྱི་ཆོས་ལ་གནས་དེ་དག །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་གལ་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱི་ཆོས་ནི་ཁྱོད་ཀྱི་བསྟན་པ་ལ་གནས་པ་ཡང་རང་དོན་ཁོ་ནར་ཉོན་མོངས་པ་ཟད་པར་བྱེད་ཅིང་དེ་བཞིན་དུ་གཞན་གྱི་དོན་མི་བྱེད་དོ། །འོ་བརྒྱལ་གང་ནི་ཆོས་བསྟན་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་འོ་བརྒྱལ་བའོ། །དེའི་སླད་དུ་ནི་གདུལ་བྱ་དེ་རྣམས་ཀྱི་དོན་དུའོ། །དེ་ལ་ལན་གོ་ཅི་ཞིག་ལོན་པ་ནི་ལན་གོ་ཅི་ཞིག་ལོན་པ་སྟེ། ལན་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགོངས་པའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་རེ་ཞིག་ཁྱོད་ལ་དེ་རྣམས་ལ་ལན་མི་ལྡོན་པ་དེ་རྣམས་ལ་ཁྱོད་ཇི་ལྟར་སླར་སྨན་པ་མཛད་ཅེ་ན། །སྨྲས་པ། ཁྱོད་ནི་སེམས་ཅན་གཉིད་ལོག་


DTG01_Page_343
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

༄། །པའི། །རྒྱུད་ལ་གཟིགས་པའི་ཞུགས་ཙེ་བ། །བག་མེད་གྱུར་པ་རྣམས་ཀྱི་ནི། །གྲོགས་བཟང་བག་དང་བཅས་པ་ལགས། །ཁྱོད་ནི་སེམས་ཅན་གཉིད་ལོག་པའི། །ཞུགས་ཙེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱས་པའོ། །ཁྱོད་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་སོ། །ནི་ནི་གང་གི་ཕྱིར་རོ། །ཞུགས་ཙེ་བ་ནི་མི་ཤེས་པའི་གཉིད་ལས་སངས་པ་སྟེ། གཞན་ལ་ཕན་པ་སྒྲུབ་པར་རྩོལ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །སེམས་ཅན་གཉིད་ལོག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །རྨུགས་པའི་གཉིད་ཀྱིས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྤྱན་བཀག་པའི་ཕྱིར་སེམས་ཅན་རྣམས་གཉིད་ལོག་པའོ། །རྒྱུད་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ། །གཟིགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སོ་སོ་ལ་གཟིགས་པའི་ཞུགས་ཙེ་བའོ། །ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་གསུངས་པ་ནི་ཉིན་ལན་གསུམ་དང་མཚན་ལན་གསུམ་དུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་གྱིས་གང་འགྲིབ་པ་དང༌། གང་འཕེལ་བ་དང༌། གང་ཉོན་མོངས་པ་ཉམ་ང་བའི་གནོད་པ་དང་ལྡན་པ་ལ་བདག་གིས་གང་སྡུག་བསྔལ་ཉམ་ང་བའི་གནོད་པ་དང་ལྡན་པ་དགོལ་བར་བྱ་ཞེས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྤྱན་གྱིས་འཇིག་རྟེན་ལ་གཟིགས་པར་མཛད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱས་པའོ། །བག་དང་བཅས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་དུས་ལས་མ་འདས་པའོ། །བག་མེད་པའི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་བ་ལ་མི་གནས་པའོ། །རྒྱུ་དེའི་ཕྱིར་ཁྱོད་ནི་གྲོགས་བཟང་བས་ན་གྲོགས་ཏེ་མཆོག་ཏུ་སྨན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འདི་ལས་ཀྱང་སྨན་པ་སྟེ། གང་གི་ཕྱིར། ཁྱོད་ཀྱིས་ཉོན་མོངས་གཞོམ་པ་བཤད། །ཅེས་བྱ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་བཤད་པ་ནི། ཁྱོད་ཀྱིས་ཉོན་མོངས་གཞོམ་པ་བཤད། །བདུད་ཀྱི་གཡོ་དག་བསྟན་པ་མཛད། །འཁོར་བའི་རང་བཞིན་མི་བཟད་བརྗོད། །འཇིགས་པ་མེད་པའི་ཕྱོགས་ཀྱང་བསྟན། །ཕན་དགོངས་ཐུགས་རྗེ་ཅན་གྱིས་ནི། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བགྱི་འཚལ་བ། །གང་ཞིག་ཁྱོད་ཀྱིས་མ་མཛད་པ། །གཞན་གོ་ཅི་ཞིག་མཆིས་ལགས་ཀྱི། །ཉོན་མོངས་པ་ནི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སོ། །གཞོམ་པ་ནི་གཉེན་པོར་བཤད་དོ། །དགེ་སློང་དག་འདོད་ཆགས་ཀྱི་ནད་ཆེན་པོའི་མི་སྡུག་པའི་སྨན་ཆེན་པོ་དང༌། ཡང་ན་མི་སྡུག་པ་བསྒོས་པའོ།


DTG01_Page_344
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེ་སྡང་གི་བྱམས་པ་དང༌། ཡང་ན་བྱམས་པ་བསྒོམ་པའོ། །དགེ་སློང་དག་གཏི་མུག་གི་ནད་ཆེན་པོའི་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་སོ་སོར་རྟོག་པ་སྨན་ཆེན་པོ་དང༌། ཡང་ན་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་སོ་སོར་རྟོག་པ་བསྒོམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོའི་ཚིག་གོ །ཡང་ན་ཅི་རིགས་པར་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཉེན་པོ་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་དང༌། བསྒོམ་པའི་ལམ་ཞེས་བཤད་དོ། །དེ་ལྟར་ཉོན་མོངས་པའི་བདུད་ལས་རྒྱལ་བ་བཤད་ནས། བདུད་ཀྱི་གཡོ་དག་བསྟན་པ་མཛད། །ཅེས་བྱ་བའི་ཚིག་གིས་ལྷའི་བུའི་བདུད་ཀྱི་གཡོ་བསྟན་པས་བུ་ལོན་མེད་པ་བཤད་དོ། །བདུད་ཀྱི་གཡོ་ནི་སྙན་པ་དང་མི་སྙན་པའི་ཡུལ་བསྡུས་པ་དེ་བསྟན་པ་ནི་བསྟན་པ་མཛད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་མདོ་ལས་གསུངས་པ་ནི་དགེ་སློང་རྣམས་འདིར་བདུད་གླགས་སྐབས་ལྟ་བ་དང༌། གླགས་ཚོལ་བ་དང༌། གླགས་སྐབས་ལ་འཇུག་པས་མིག་གིས་ཤེས་པར་བྱ་བ་གཟུགས་སྡུག་པ་དང༌། དགའ་བ་དང༌། ཡིད་དུ་འོང་བ་དང༌། འདོད་པ་དང་ལྡན་པ་དང༌། ཆགས་པས་བལྟས་ནས་དྲུང་དུ་འདྲེན་པར་བྱེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་རྣ་བས་ཤེས་པར་བྱ་བའི་སྒྲ་དང༌། སྣས་ཤེས་པར་བྱ་བའི་དྲི་དང༌། ལྕེས་ཤེས་པར་བྱ་བའི་རོ་དང༌། ལུས་ཀྱིས་ཤེས་པར་བྱ་བའི་རེག་བྱ་བ་དང༌། ཡིད་ཀྱིས་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཆོས་ཏེ། དྲུག་པོ་རྟག་པར་གནས་པ་ལ་ཉེ་བར་འདྲེན་པར་བྱེད་དོ། །དེའི་ཕྱིར་དྲན་པ་དང་ཤེས་བཞིན་གྱི་སེམས་ཀྱིས་ཀུན་དུ་བསྲུང་བར་བྱའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་གཟུགས་མཐོང་བ་ན་ཡིད་བདེ་བ་དང༌། ཡིད་མི་བདེ་བར་མི་བྱ་སྟེ། ཤེས་བཞིན་གྱིས་བཏང་སྙོམས་ལ་གནས་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །དཔེར་ན་གནས་བརྟེན་ལེགས་སད་སྒོམ་པ་པོ་འཇིགས་པ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པའི་དྲུང་དུ་བདུད་འོངས་པས་དེ་འཇིགས་པས་དེ་ལྟ་བུའི་རབ་ཏུ་བྱེད་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཞུས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་བ། །སྡིག་པ་ཅན་གྱི་བདུད་དེ་སོང་བས་དོགས་པ་མེད་པར་བསམ་གཏན་གྱིས་ཤིག་ཅེས་བྱ་བའོ། །སླར་ཡང་དེ་ནགས་སུ་ཕྱིན་ནས་སྒོམ་པ་ལ་དེ་བཞིན་དུ་སླར་ཡང་བདུད་དེར་འོངས་སོ། །གནས་བརྟེན་གྱིས་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྨྲས་པ། ཇི་ལྟར་འདོད་པའི་གཟུགས་ཀྱིས་ནི། །ང་ལ་བསླུ་བར་མི་ནུས་


DTG01_Page_345
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

༄། །སོ། །ཁྱོད་ཀྱི་གཡོ་ནི་བསལ་བས་ན། །ང་ཡི་གན་དུ་ཁྱོད་ནི་ཉམས། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ལྟར་བདུད་ཀྱི་གཡོ་དག་བསྟན་པ་མཛད་པའོ། །འཁོར་བའི་རང་བཞིན་མི་བཟད་བརྗོད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཐམས་ཅད་དོན་དང་མི་ལྡན་པའི་འབྱུང་གནས་སུ་གྱུར་པ་ཡིན་ནོ། །དགེ་སློང་དག་འཁོར་བ་ནི་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པ་ལ་ཁྱེད་ཅག་དག་གི་ཡུན་རིང་པོར་མི་བཟད་པ་དང༌། དགའ་བ་དང༌། ཡིད་དུ་མི་འོང་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་དང༌། མའི་མངལ་དུ་ཁྲག་གི་ཐིག་ལེ་ཉེ་བར་བླང་བ་དང༌། ལན་མང་པོར་དམྱལ་བ་དང༌། ལན་མང་པོར་དུད་འགྲོ་དང༑ལན་མང་པོར་ཡི་དགས་ཏེ་ལན་མང་པོར་ངན་འགྲོར་ལྷུང་བར་གྱུར་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མདོའི་ཚིག་གོ །འཁོར་བའི་སྐྱོན་གྱིས་མ་གོས་པའི་ཕྱིར་འཇིགས་པ་མེད་པའི་ཕྱོགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟེ། ཞི་བ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བ་མདོ་ལས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བསྟན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྟན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཞན་གོ་ཅི་ཞིག་མ་མཛད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སྦྱར་རོ། །ལྷག་མ་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དགོངས་པའོ། །ཕན་དགོངས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕན་པ་དགོངས་པ་གང་ལ་མངའ་བ་དེ་ནི་ཕན་དགོངས་ཏེ་གཞན་ལ་ཕན་པའི་དགོངས་པ་ཡིན་ཞེས་དགོངས་པའོ། །ཐུགས་རྗེ་ཅན་ནི་ཐུགས་རྗེས་མཛད་པའོ། །བགྱི་འཚལ་བ་ནི་བགྱི་འཚལ་བའོ། །གང་ཞིག་བགྱི་འཚལ་བ་མ་མཛད་པ་ནི་མཛད་པ་སྟེ། ཐམས་ཅད་གཞན་ལ་ཕན་པ་མཛད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འོ་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་དགེ་བ་ཚད་མེད་པ་ལ་མཁས་པ་ཡིན་ན་ཇི་ལྟར་དགེ་བ་མ་ཡིན་པ་ལྷས་བྱིན་ལ་སོགས་པ་དང༌། དགེ་བ་ཉམ་ཆུང་བ་ཁོ་བོ་ཅག་དང་འདྲ་བ་ལ་ཉིད་ཀྱི་དགེ་བ་སྩལ་ནས་ཕན་དགོངས་མ་མཛད་པ་ཡིན་ཞེ་ན་ཞེས་པ་དེའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་ཆོས་ནི་འདི་དག་དང༌། །ཞེས་བྱ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་སློབ་དཔོན་གྱིས་སྨྲས་སོ། །གལ་ཏེ་ཆོས་ནི་འདི་དག་དང༌། །སྤོ་བ་ཞིག་ཏུ་བཏུབ་ན་ནི། །གདོན་མི་འཚལ་བར་ཁྱོད་ཀྱིས་ནི། །ལྷས་བྱིན་ལ་བརྟེན་ཀུན་ལ་སྩལ། །དེ་སླད་འགྲོ་ལ་བརྡ་སྤྲོད་པ། །འགྲོ་བའི་མགོན་པོ་ཁྱོད་ཀྱིས་ནི། །འདི་ལ་ཕན་ཚུན་བྱེད་པ་པོ། །མེད་པ་སྐད་དུ་ངེས་པར་གསུངས། །སྤོ་བ་ཞིག་ཏུ་བཏུབ་ན་ནི། །ཞེས་བྱ་བའི་བསམ་པས་


DTG01_Page_346
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གལ་ཏེའི་སྒྲ་དང་སྦྱར་རོ། །སྤོ་བ་ཞིག་ཏུ་བཏུབ་ན་ནི་རྒྱུད་གཞན་ལ་སྙེགས་པའོ། །ཆོས་ནི་སྟོབས་དང་མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །བཏུབ་ཅེས་བྱ་བ་ནི་འགྱུར་བའོ། །འདི་དག་ནི་སྔར་བཤད་པའི་ཆོས་སོ། །གདོན་མི་འཚལ་བར་ནི་ངེས་པར་རོ། །ལྷས་བྱིན་ནི་ཤིན་ཏུ་གནོད་པ་བྱེད་པའོ། །བརྟེན་ནི་བརྩམས་ནས་སོ། །ཀུན་ལ་སྩལ་བ་ནི་བཀོད་པར་གྱུར་བའོ། །གང་གི་ཕྱིར་སྤོ་བ་ཞིག་ཏུ་མི་བཏུབ་པ་དེའི་ཕྱིར་འགྲོ་བའི་མགོན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། རྒྱུ་དེའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཕན་པར་མཛད་པའི་ཕྱིར་འགྲོ་བའི་མགོན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བོད་པའོ། །འདི་ན་འཁོར་བར་གང་ཟག་གཞན་བྱེད་པ་པོ་མ་ཡིན་ཏེ་རང་ཁོ་ནའི་ལས་འདི་ནི་བྱེད་ཅེས་དེ་སྐད་དུ་གསུངས་སོ། །ངེས་པར་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོགས་པ་མེད་པའོ། །འགྲོ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་པ་ཐམས་ཅད་དོ། །བརྡ་སྤྲོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དངོས་སུ་ཚིག་གིས་བརྡ་སྤྲོད་པ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་གཞན་གྱི་རྒྱུད་ལ་སྤོ་བ་ཞིག་ཏུ་མི་བཏུབ་པས་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་དོན་གྱི་གོ་བའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ན་ཕན་ཚུན་བྱེད་པ་པོ་མེད་པ་སྟེ། གཞན་དུ་ན་ངེས་ཁྱེད་ཅག་ལ་རང་གི་ཆོས་སྤོ་བ་ཞིག་ཏུ་བཏུབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྡུས་པའི་དོན་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་གནས་སྐབས་སུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་ལ་སྨན་པ་མཛད་པ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་བསྟོད་པར་བསྟན་ཏོ། །བདེ་བར་གཤེགས་པའི་གོ་འཕང་ཐོབ་ནས་བཞུགས་པར་མཛད་པའི་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྔར་བཤད་དོ། །མ་འོངས་པའི་སེམས་ཅན་ལ་རྗེས་སུ་བརྩེ་བས་ཀྱང༌། །འཇིག་རྟེན་རྣམས་ལ་ཐུགས་བརྩེ་བས། །ཞེས་བྱ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་གཉིས་བཤད་པ་ནི། འཇིག་རྟེན་རྣམས་ལ་ཐུགས་བརྩེ་བས། །ཡུན་རིང་ས་སྟེང་དམ་ཆོས་བཤད། །འཇིག་རྟེན་གསུམ་ཕན་འདོགས་ནུས་པའི། །སློབ་མ་དམ་པའང་མང་དུ་བསྐྲུན། །མངོན་དུ་གདུལ་བྱའི་ཚོགས་ཀྱང་ནི། །མཛེས་བཟང་ཡན་ཆད་བཏུལ་ལགས་པས། །ཡུན་རིང་ཞེས་སྨོས་ལ། །ཡུན་རིང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་ཕྲད་ཀྱི་དོན་ཏོ། །ས་སྟེང་ནི་མིའི་འཇིག་རྟེན་པའོ། །དམ་ཆོས་ནི་ལུང་གི་བདག་ཉིད་དེ་ཡུན་རིང་བཤད་ཅེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ། །གཞན་དང་གཞན་དུ་ཡུན་རིང་པོར་བཞག་ནས་དེ་ཉིད་ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱི་


DTG01_Page_347
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

༄། །བཟུང་བ་ངའི་བསྟན་པ་ནི་ལོ་ལྔ་སྟོང་གི་བར་དུ་མི་ནུབ་པར་གནས་སོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འཇིག་རྟེན་རྣམས་ལ་ཐུགས་བརྩེ་བས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉིད་ཀྱི་དོན་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་མ་འོངས་པའི་སྐྱེ་བོ་རྣམས་ལ་སྨན་པ་མཛད་པར་བཞེད་པ་ཡིས་སོ། །སློབ་མ་མང་པོ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གནས་བརྟན་འོད་སྲུངས་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། སློབ་མ་མང་པོ་དེ་རྣམས་བསྐྲུན་པའོ། །ཇི་ལྟར་སླར་ཡང་དེ་རྣམས་བསྐྲུན་པར་མཛད་ཅེ་ན། དེ་རྣམས་ཀྱི་རྒྱུད་ཉིད་ལ་འཕགས་པའི་ཁམས་བསྐྲུན་པར་མཛད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་ཁམས་རྣམས་ནི་དོན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མང་དུ་བསྐྲུན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། སློབ་མ་དམ་པ་དང་ངེས་པར་སྦྱར་རོ། །འཇིག་རྟེན་རྣམས་ལ་ཐུགས་བརྩེ་བ་ནི་བསྟན་པ་ལ་གནས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་གསུམ་ཕན་འདོགས་ནུས་པ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་གསུམ་ནི་ཁམས་གསུམ་སྟེ། ཕན་འདོགས་པ་ནི་མཐོ་རིས་དང་ཐར་པ་ཐོབ་པའི་མཚན་ཉིད་ལ་ནུས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཞན་ཡང༌། མངོན་དུ་གདུལ་བྱའི་ཚོགས་ཀྱང་ནི། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ལ། མངོན་དུ་བཏུལ་བའི་ཚོགས་ནི་མངོན་དུ་བཏུལ་བའི་ཚོགས་སོ། །བཏུལ་བ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཉན་ཐོས་ཀྱིས་བཏུལ་བ་དང༑སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བཏུལ་བའོ། །དེ་ལ་གང་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ཀྱིས་བཏུལ་བ་དེ་ནི་མངོན་དུ་བཏུལ་བའི་ཚོགས་སོ། །དེ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་མངོན་དུ་བཏུལ་བའི་ཚོགས་དེ་ནི་འཕགས་པ་ཀུན་ཤེས་ཀཽ་ཎྜི་ནྱ་ལ་སོགས་པ་ནས་མཛེས་བཟང་ཡན་ཆད་ཅེས་བྱ་བའོ། །མཛེས་བཟང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རབ་ཏུ་བྱུང་བ་སྟེ། ཀུན་གྱི་མཐར་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཚེ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་དུ་གཞག་གོ །དེ་གང་གི་མཐའ་ན་ཡོད་པ་དེ་ནི་མཛེས་བཟང་ཡན་ཆད་དེ། དེ་བཏུལ་བ་ནི་དགྲ་བཅོམ་པ་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུ་ལ་རབ་ཏུ་བཀོད་པའོ། །ད་གོ་ཁྱོད་ལ་སེམས་ཅན་གྱི། །བུ་ལོན་ལྷག་མ་ཅི་མཆིས་ན། །འདི་ལྟར་རྡོ་རྗེའི་ཏིང་འཛིན་གྱིས། །སྐུ་གདུང་ཏིལ་འབྲུ་བཞིན་བླགས་ནས། །བུ་ལོན་ལྷག་མ་ཅི་མཆིས་ན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱད་པར། །ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགོངས་པའོ། །སེམས་


DTG01_Page_348
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཅན་གྱི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་དོན་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། བུ་ལོན་ལྟག་མ་ཅི་མཆིས་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ། །དེ་ལྟ་བུ་ནི་འདིར་སེམས་ཅན་རྣམས་དམ་པའི་ཆོས་ལ་བཀོད་པའི་ཕྱིར་བུ་ལོན་མེད་པ་བཤད་དོ། །གཟུགས་སྐུའི་དབྱེ་བས་བུ་ལོན་མེད་པར་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་རྡོ་རྗེའི་ཏིང་འཛིན་གྱིས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི། ཁྱོད་ཀྱིས་ཡལ་བར་མ་བོར་རོ། །ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ། །སྐུ་མ་ལུས་པ་ཕྱེ་མར་བླགས་པའི་ཕྱིར་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཁོ་ན་རྡོ་རྗེ་སྟེ་རྡོ་རྗེ་དེ་ཡིས་སོ། །ཏིལ་འབྲུ་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཏིལ་འབྲུའི་ཆ་དང་ལྡན་པའི་དབྱེ་བས་སོ། །སྐུ་གདུང་ནི་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་ལས་བྱུང་བའོ། །བླགས་པ་ནི་མཚན་དང་རྒྱུའི་བྱ་བ་ལ་ཤ་དྲེ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་རོ། །སྐུ་གདུང་བླགས་པས་ནི་དཀའ་སྤྱད་ཡལ་བར་མ་བོར་བ་མཚོན་པར་བྱ་སྟེ། ཇི་ལྟར་རྩིས་མཁན་གནས་ཀྱི་རྗེས་སུ་སྟོན་པ་ཞེས་བྱའོ། །མཇུག་ཏུའང་ཁྱོད་ཀྱིས་ཤིན་ཏུ་ནི། །དཀའ་སྤྱད་ཡལ་བར་མ་བོར་རོ། །གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་དང་ཆོས་འདི་དག །གཞན་དོན་ཁོ་ནར་མཛད་དོ་ཞེས། །དཀའ་སྤྱད་ཡལ་བར་མ་བོར་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་གཞན་ལ་ཕན་པ་མཛད་པའི་བྱ་བའོ། །མཇུག་ཏུའང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྨོན་ལམ་འབའ་ཞིག་ལ་བརྟེན་པར་མ་ཟད་ཀྱི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དུས་ཀྱི་སྔ་རོལ་དུའོ། །ཡལ་བར་མ་བོར་བ་ནི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དུས་སུ་ཡང་ཡལ་བར་མ་བོར་བའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཚེ་འཇིག་རྟེན་པས་སྐུ་གདུང་ལས་གཟུགས་བརྙན་བྱས་ནས་ང་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ན་ཡང་མཐོ་རིས་དང་ཐར་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བས་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་གདུང་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་བླགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལུང་ངོ༌། །ཡང་ན་དམ་པའི་ཆོས་བཞག་པ་དང༌། སྐུ་གདུང་བླགས་པས་བུ་ལོན་མེད་པ་བླགས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་དང་ཆོས་འདི་དག །གཞན་དོན་ཁོ་ནར་མཛད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ལ། གཞན་དོན་ནི་གཞན་གྱི་དགོས་པ་དག་གོ །ཁོ་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པར་འཛིན་པའོ། །ཆོས་ནི་གསུང་རབ་བོ། །གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་ནི་སྐུ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ལྟར་ན། འཇིག་རྟེན་ཡིད་ཆེས་དཀའ་འདི་ལ། །ཁྱོད་ཀྱིས་མྱ་ངན་འདས་པ་བསྟན། །དེ་སླད་


DTG01_Page_349
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

༄། །ཆོས་སྐུ་མ་ལུས་པ། །སྲས་ཀྱི་མཆོག་ལ་གཏད་མཛད་དེ། །ཡིད་ཆེས་དཀའ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དད་པ་མེད་པའོ། །འདི་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཛམ་བུའི་གླིང་པའི་སྐྱེ་བོ་ལའོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་སྐབས་གཞན་འབའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཟད་ཀྱི་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མེད་པར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བ་ན་ཡང་ངོ༌། །བསྟན་པ་ནི་བསྟན་པ་སྟེ། ཁྱོད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ། །གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་དང་ཆོས་འདི་དག །གཞན་དོན་ཁོ་ནར་མཛད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་དེ་ཉིད་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་སླད་སྲས་ཀྱི་མཆོག་ལ་གཏད་མཛད་དེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱས་པའོ། །དེ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཉེ་བར་བསྟན་པའོ། །སླད་ནི་གང་གི་ཕྱིར་གྱི་དོན་ཏོ། །སྲས་ནི་འཕགས་པ་ཀུན་དགའ་བོ་དང༌། འོད་སྲུངས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལའོ། །གཏད་མཛད་ནི་གཏད་པར་མཛད་པ་སྟེ། ང་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ན་འོད་སྲུངས་ཁྱོད་ཀྱིས་བསྟན་པའི་བྱ་བ་གྱིས་ཤིག་པའོ། །ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ན་ཡང་དགེ་སློང་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་ཁྱོད་ཀྱིས་བསྟན་པ་ཟུངས་ཤིག་ཅེས་བསྒོ་ནས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདའ་བར་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཁྱོད་ཀྱི་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ནི་གསུང་རབ་སྟེ། ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་དབྱེ་བ་མ་ལུས་པའོ། །གཟུགས་སྐུ་ཏིལ་འབྲུ་ལྟར་བཤིག་ནས། །ཁྱོད་ནི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་འདས། །ཏིལ་འབྲུ་ལྟ་བུ་ནི་ཏིལ་འབྲུ་ཙམ་གྱི་ཆ་ཤས་ཀྱི་དབྱེ་བས་གཟུགས་སྐུ་བཤིག་ནས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཁྱོད་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ནི་ཕུང་པོའི་ལྷག་མ་མེད་པར་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་བརྙེས་པས་སོ། །གང་གཟུགས་ཀྱི་སྐུ་དང་ཆོས་འདི་དག །ཅེས་སྔར་བཤད་པ་དེ་བཤད་དོ། །བུ་ལོན་མེད་པར་བསྟོད་པ་བཤད་པ་དང༌། དེ་བཞིན་དུ་དབྱེ་བ་བརྒྱད་ཀྱིས་ཕན་པ་མཛད་པ་ཡང་སྟེ། བུ་ལོན་མེད་པར་བསྟོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བཤད་པ་སྟེ་ལེའུ་བཅུ་གསུམ་པའོ།། །།

བསྟོད་པ་ཉེ་བར་སྡུད་པ།


DTG01_Page_349
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ད་ནི་བསྟོད་པ་ཉེ་བར་སྡུད་པར་འདོད་པའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ཕན་འདོགས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སླར་ཡང་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། ཨེ་མའོ་གནས་པ་ཨེ་མའོ་ཚུལ། །ཨེ་མའོ་ཡོན་ཏན་ཨེ་མའོ་སྐུ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ནི་ཆོས་རྣམས་ལ། །ཡ་མཚན་མི་ཆེ་འགའ་མ་མཆིས། །ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་


DTG01_Page_350
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

༄། །ལས་འདས་པ་ལ་དབང་ཐོབ་པས་ཀྱང་གཞན་ལ་ཕན་འདོགས་པའི་རྒྱུར་གནས་པ་ནི་གནས་པའོ། །ཨེ་མའོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ངོ་མཚར་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེས་ནི་ཕན་འདོགས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བཤད་དོ། །ཕན་འདོགས་པ་ལ་གནས་པ་དེ་ཡང་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོའི་དགོངས་པ་དང་ལྡན་པས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་བཤད་པ། ཨེ་མའོ་ཚུལ་ལ། །ཚུལ་ནི་སྤྱོད་པ་སྟེ་དགོངས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེས་ནི་འབྲས་བུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་ཏོ། །མཚན་དང་དཔེ་བྱད་ཀྱིས་བརྒྱན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན་ཨེ་མའོ་སྐུའོ། །ཐོགས་པ་མེད་པར་འཇུག་པའི་ཕྱིར་ཨེ་མའོ། །ཡོན་ཏན་ནི་སྟོབས་དང་མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །དེས་ནི་འབྲས་བུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་ཏོ། །ཡང་ན་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་གསུམ་དུ་འཕེལ་བར་གྱུར་པ་དང༌། ཚད་མེད་པའི་ཕྱིར་ཨེ་མའོ། །ཡོན་ཏན་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པའོ། །དེས་ནི་རྒྱུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ངོ་མཚར་བ་ཞེས་བྱ་བ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ནི་ཆོས་རྣམས་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་སྨོས་པ་ལ། །ནིའི་སྒྲ་ནི་ལས་བླངས་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ནི་མི་འཇིགས་པ་དང༌། ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཏེ་མ་མཆིས་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ། །འགའ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་ཆོས་གཞན་ནོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ངོ་མཚར་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་ལ། ཕན་འདོགས་མཛད་ཅིང་བལྟ་ན་སྡུག །སྐུ་གསུམ་ཕྲིན་ལས་ཞི་གྱུར་པ། །ཁྱོད་ལ་འོད་སྡང་བར་བགྱིད་པ་ཡི། །རྨོངས་པ་མི་བཟད་པ་ལ་གཟིགས། །ཕན་འདོགས་མཛད་ཅིང་བལྟ་ན་སྡུག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱས་པའོ། །སྨོན་ལམ་ཡན་ཆད་ནས་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་ཀྱི་བར་དུ་ཕན་འདོགས་པའི་ངང་ཚུལ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་ཕན་འདོགས་པ་སྟེ། དེ་ལ་ཕན་འདོགས་པ་ནི་ཁྱོད་ཅེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ། །མཚན་གྱིས་བརྒྱན་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་བལྟ་ན་སྡུག་པ་ནི་བལྟ་ན་སྡུག་པའོ། །ཞེ་སྡང་གི་རྒྱུ་ལུས་དང་ངག་གི་ལས་སྐྱེད་པ་ཉོན་མོངས་པ་བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ནི་སྐུ་གསུང་ཕྲིན་ལས་ཞི་གྱུར་པའོ། །དེ་ལ་ཞེ་སྡང་གི་རྒྱུ་དང་བྲལ་བ་ཁྱོད་ལ་སྡང་


DTG01_Page_351
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བར་བགྱིད་པ་ནི་གདུག་པ་ཅན་སྡང་བར་བགྱིད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་རྣམས་གཏི་མུག་མང་པོ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། རྨོངས་པ་མི་བཟད་པ་ལ་གཟིགས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གཟིགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་པས་བསྐྱེད་པ་དང་འདྲ་བའི་ཚིག་ཕྲད་དེ། བྱ་བ་མངོན་དུ་གྱུར་པ་དང་རྩེ་གཅིག་པ་ལ་འཇུག་པའོ། །རྨོངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་རིག་པའོ། །མི་བཟད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མ་རུངས་པའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་རེ་ཞིག་ཤེས་རབ་འཆལ་པ་སྡང་བར་བགྱིད་པ་ཡིན་ཏེ། ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པའི་བདག་ཉིད་ལ་ཕན་པ་ནི། བསོད་ནམས་རྒྱ་མཚོ་རིན་ཆེན་གཏེར། །ཡོན་ཏན་འབྱུང་གནས་ཆོས་ཀྱི་ཚོགས། །ཁྱོད་ལ་སེམས་ཅན་གང་འདུད་པ། །དེ་དག་ལ་ཡང་ཕྱག་འཚལ་ལེགས། །ཡོན་ཏན་འབྱུང་གནས་ཆོས་ཀྱི་ཚོགས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ལ། བསོད་ནམས་ནི་དགེ་བའི་ལས་ཏེ། དེ་ཉིད་རྒྱ་མཚོ་དང་འདྲ་བས་ན་ཚད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིན་ཆེན་ནི་སྟོབས་དང་མི་འཇིགས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཏེ། གཏེར་ནི་རིན་པོ་ཆེའི་གཏེར་ཏེ་མི་ཟད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ནི་བྱམས་པ་དང་སྙིང་རྗེ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཏེ། ཉན་ཐོས་དང་རང་སངས་རྒྱས་ལ་སོགས་པ་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་ཚོགས་ནི་ཆོས་ཀྱི་ཚོགས་སོ། །དེ་ལྟར་བྱམས་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་འབྱུང་གནས་དེ་ཞིང་དུ་གྱུར་པའོ། །སེམས་ཅན་གང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྲོག་ཆགས་སོ། །ཁྱོད་ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱོད་དང་སྦྱར་རོ། །འདུད་པ་ནི་འདུད་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་དག་ལ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་ལའོ། །ལེགས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལེགས་པར་བྱ་བའོ། །དེ་གང་ཡིན་ཞེ་ན། སྨྲས་པ། ཕྱག་འཚལ་བ་ནི་སྲོག་ཆགས་དེ་རྣམས་ལ་ཕྱག་འཚལ་བར་བྱ་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཤིན་ཏུ་ལེགས་ཞེས་བྱ་བས་ནི་སྟོན་པ་ལ་གུས་པ་བསྟན་ཏོ། །ད་ནི་བསྟོད་པ་རྔོ་མི་ཐོགས་པ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། མགོན་ཁྱོད་ཡོན་ཏན་མི་བས་ཀྱང༌། །བདག་གི་ཞོ་ཤ་བས་འཚལ་བས། །དེས་ན་འཇིགས་པ་མཆིས་སླད་དུ། །གློ་བ་ལ་ནི་གཅགས་བཞིན་མཆིས། །མགོན་ཁྱོད་ཡོན་ཏན་མི་བས་ཀྱང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་


DTG01_Page_352
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

༄། །སྨོས་པ་ལ་མི་བས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་མི་བས་པའོ། །ཁྱོད་ནི་ཁྱོད་ཀྱིའོ། །ཡོན་ཏན་སྔར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །མགོན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བོད་པའོ། །ཞོ་ཤ་ནི་ནུས་པ་སྟེ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཞེས་བྱ་བར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །ཀྱང་གི་སྒྲ་ནི་དོན་གཞན་འཆད་པར་འགྱུར་བའོ། །བས་འཚལ་བ་ནི་གང་ལ་བས་པ་མཆིས་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །བདག་གི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྟོད་པར་བྱེད་པ་ཡིའོ། །དེས་ན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུ་དེ་ལས་སོ། །འཇིགས་པ་མཆིས་སླད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་གི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡོན་ཏན་མི་བས་པ་དང་བདག་གི་ཞོ་ཤ་བས་འཚལ་བའི་སླད་དུ་དང་སྦྱར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡོན་ཏན་དང་འགལ་བའི་སྐྱོན་ཐོབ་ཅིང་གནོད་པའི་ལྷུང་བ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་འཇིགས་པ་ནི་འཇིགས་པའི་སླད་དུའོ། །གློ་བ་ལ་ནི་གཅགས་བཞིན་མཆིས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྟོད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བདག་བསྟོད་པར་མི་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དྲང་པར་བྱའོ། །གཅགས་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཆིས་པ་དང་སྦྱར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡོན་ཏན་རྣམས་ཀྱིས་ཚིམ་པའི་ཕྱིར་བསྟོད་པ་མི་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། འོན་ཀྱང་འཇིགས་པ་མ་མཆིས་པའི་སླད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ་མདོར་བསྡུས་པའོ། །གལ་ཏེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡོན་ཏན་མི་བས་པ་ཡིན་ན་གང་གིས་བསྟོད་པར་བྱེད་ནུས་པ་ཡིན་ཞེས་སྨྲས་པ། ཁྱོད་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་ཉིད། །ཚད་མ་མཆིས་ལ་བསམ་མི་ཁྱབ། །བསྟན་མིན་གྲངས་ཀྱང་མ་མཆིས་པ། །ཁྱོད་བདག་ཉིད་ཀྱིས་མཁྱེན་ལགས་གྲང༌། །བསྟན་མིན་གྲངས་ཀྱང་མ་མཆིས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱས་པའོ། །ཚད་མ་མཆིས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་གཅོད་མི་ནུས་པ་སྟེ། ཡོན་ཏན་གྱི་ནུས་པ་གཅིག་ཀྱང་རྟོགས་པར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཅིག་ལ་སོགས་པའི་གྲངས་ཀྱིས་བགྲང་མི་ནུས་པས་ན་གྲངས་ཀྱང་མ་མཆིས་པ་སྟེ། ཡོན་ཏན་མཐའ་ཡས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སངས་རྒྱས་ལས་སེམས་ཅན་གཞན་གྱི་ཡུལ་མ་ཡིན་པས་ན་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའོ། །བསྟན་པ་ནི་དཔེའོ། །བསྟན་མིན་ནི་དཔེ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བདག་ཉིད་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པར་འཛིན་པའོ། །བདག་


DTG01_Page_353
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཉིད་ཀྱིས་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་མཆོག་དང་རང་རྒྱལ་བ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །བདག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་སྒྲའི་རྣམ་གྲངས་སོ། །དཔེར་ན་འཇིག་རྟེན་པ་ཁ་ཅིག་སྨྲ་བ་ནི་རང་གི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་བདག་གྲོང་དུ་འགྲོ་བར་བྱ་ཞེས་བྱ་བའོ། །རང་གི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུའི་ངོ་བོ་ཉིད་དང་གཟུགས་ཀྱི་སྐུའི་ངོ་བོ་ཉིད་དོ། །ཁྱོད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ངེས་པར་འཛིན་པའོ། །ཅི་ཞིག་ངེས་པར་འཛིན་ཞེ་ན། ཁ་ཅིག་འདི་སྐད་སྨྲ་བར་བྱེད་དེ། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་གཞན་དུ་ཡང་ཤཱཀྱའི་སྲས་དང་དུས་མཉམ་དུ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱུང་བ་དེ་དག་ཕན་ཚུན་ཡོན་ཏན་རྒྱས་པར་མཁྱེན་པ་ཞེས་བྱ་བས་ན་དེ་དག་དགག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ངེས་པར་འཛིན་པ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ཁྱོད་ཉིད་ཀྱིས་བདག་ཉིད་མཁྱེན་གྱི། གཞན་གྱིས་ནི་རྔོ་མི་ཐོགས་སོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་སྔ་མ་དང་ཕྱི་མའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་གཉིས་འཇིག་རྟེན་དུ་དུས་མཉམ་དུ་འབྱུང་བ་དེ་ནི་གནས་དང་གོ་སྐབས་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བ་མདོའི་ཚིག་གོ །དེ་བས་ན་ཁྱོད་ཁོ་ནས་བདག་ཉིད་མཁྱེན་པའི་མཆོད་འོས་ཡིན་གྱི། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཁོ་བོ་ཅག་མི་གཙང་བའི་སྲིན་བུ་དང་འདྲ་བས་ལྟ་སྨོས་ཀྱང་ཅི་དགོས་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེའི་ཕྱིར་ན་ཁྱོད་ཀྱི། མཚོ་ཆེན་ཆབ་ནི་བས་པར་མ་གྱུར་ཀྱང༌། །སྐྱེ་བོའི་གདུང་བ་རབ་ཏུ་ཞི་བགྱིད་ལྟར། །ཁྱོད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཆ་ཙམ་མ་བསྒྲགས་ཀྱང༌། །བདག་ནི་མཆོག་ཏུ་གློ་བ་དགའ་ཞིང་མཆིས། །ཁྱོད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཆ་ཙམ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཡོན་ཏན་རྣམས་ཀྱི་ཆ་ནི་ཆ་སྟེ། དེའི་སྒྲ་ཙམ་གྱི་རྩེ་མོ་སྟེ་ཉུང་ངུ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཉིད་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཁྱོད་ཀྱི་མ་བསྒྲགས་པ་ནི་མ་བསྟོད་པ་སྟེ། ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་ལྟ་ག་ལས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཡང་མཆོག་ནི་ཁྱད་པར་དུའོ། །བདག་ནི་བདག་གིའོ། །དགའ་བ་ནི་རངས་པའོ། །གློ་བ་ནི་གློ་བ་ལ་མཆིས་པའོ། །ཡོན་ཏན་གྱི་ཆ་ཙམ་མ་བསྒྲགས་པས་དགའ་བར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཞེ་ན་ཞེས་བྱ་བའི་བརྒལ་བའི་ལན་བཤད་པ་ནི་བྱས་པར་མ་གྱུར་ཀྱང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྨོས་པ་ལ། བས་པར་མ་གྱུར་ཞེས་བྱ་བ་


DTG01_Page_354
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

༄། །ནི་བས་པར་མ་གྱུར་པའོ། །མཚོ་ཆེན་ཆབ་ནི་ཆབ་པོ། །སྐྱེ་བོའི་གདུང་བ་རབ་ཏུ་ཞི་བགྱིད་ལྟར་ནི་ཞི་བར་འགྱུར་བའོ། །ལྟར་ནི་གང་གི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་ཚད་མེད་པའི་ཡོན་ཏན་གྱི་མཚོ་ཆེན་པོ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་གྱི་ཆ་ཙམ་ལ་བསྟོད་པས། བདག་ནི་མཆོག་ཏུ་གློ་བ་དགའ་ཞིང་མཆིས། །ཞེས་པ་སྟེ་མདོར་བསྡུས་པའོ། །ད་ནི་བསྟོད་པའི་འབྲས་བུ་ཡོངས་སུ་བསྔོ་བ་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། བདག་གིས་ཐུབ་ལ་དད་པས་སྤོབས་སྐྱེས་པའི། །དགེ་བའི་ལས་འདིའི་འབྲས་བུ་འཁྲུངས་པ་ཡིས། །ངན་རྟོག་རླུང་དམར་འཚུབས་པས་དཀྲུགས་པ་ཡི། །འགྲོ་བའི་སེམས་ནི་རྣལ་དུ་གནས་པར་ཤོག །དག་པའི་ལས་འདིའི་འབྲས་བུ་འཁྲུངས་པ་ཡིས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱས་པའོ། །འབྲས་བུ་འཁྲུངས་པ་ནི་འབྲས་བུ་བྱུང་བ་ཡིས་སོ། །འདིའི་ནི་བརྒྱ་ལྔ་བཅུ་པའི་བསྟོད་པ་ལས་བྱུང་བ་སྟེ། དགེ་བ་ནི་ངག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་དགེ་བའི་ལས་ཀྱིའོ། །ཅི་འདྲ་བ་ཞིག་ཅེ་ན། སྨྲས་པ། ཐུབ་ལ་དད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཐུབ་པ་ལ་དད་པ་ལས་བྱུང་བའི་སྤོབས་པ་ནི་ཤེས་རབ་སྟེ། དེ་ལས་སྐྱེས་པ་སྟེ་བྱུང་བ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་ཐུབ་ལ་དད་པས་སྤོབས་སྐྱེས་པ་སྟེ། དགེ་བའི་ལས་དེའི་འབྲས་བུ་འཁྲུངས་པ་ཡིས་སོ། །འདོད་ཆགས་དང་གནོད་སེམས་ལ་སོགས་པ་ནི་ངན་རྟོག་གོ །དེ་ཉིད་ཡུལ་རྣམས་ལ་སེམས་རྣམ་པར་གཡེང་བའི་ཕྱིར་རླུང་དམར་འཚུབས་པའོ། །དེ་ཡིས་འཚུབས་པ་ནི་ངན་རྟོག་རླུང་དམར་འཚུབས་པས་དཀྲུགས་པའོ། །འགྲོ་བའི་སེམས་ནི་རྣལ་དུ་གནས་པར་ཤོག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སེམས་དབང་དུ་གྱུར་ནས་དགྲ་བཅོམ་པར་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དགོངས་པའོ། །དེ་ལྟར་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དབྱེ་བ་བརྒྱ་ལྔ་བཅུ་པའི་བསྟོད་པའི་འགྲེལ་པའོ། །བདེ་གཤེགས་ལ་བསྟོད་བཤད་པ་ཡིས། །བདག་གིས་དགེ་བ་གང་ཐོབ་པ། །འགྲོ་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཞི་བའི་ཕྱིར། །དེ་ལས་བདེ་གཤེགས་འགྱུར་བར་ཤོག །བརྒྱ་ལྔ་བཅུ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བསྟོད་པའི་འགྲེལ་པ་དགེ་སློང་དགའ་བྱེད་སྙན་པས་མཛད་པ་རྫོགས་སོ།། །།རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་ཤྲཱི་ཤྲ་དྡྷཱ་ཀ་ར་ཝ་རྨྨ་དང༌། ལོ་ཙཱ་བ་ཤཱ་ཀྱ་བློ་གྲོས་ཀྱིས་བསྒྱུར་ཅིང་ཞུས་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པའོ།། །།


previousབརྒྱ་ལྔ་བཅུ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བསྟོད་པའི་འགྲེལ་བ། དགའ་བྱེད་སྙན་པ།next