འཕགས་པ་འཇམ་དཔལ་གྱི་མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པའི་རྣམ་པར་བཤད་པ།
མིའི་དབང་པོ་གྲགས་པ།

དང་པོ། བརྗོད་བྱའི་ཁྱད་པར་ཇི་ལྟར་ཞུ་བ་གླེང་བ་བསྟན་པ།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །རྒྱ་གར་སྐད་དུ། ཨཱ་ཪྻ་མཉྫུ་ཤྲཱི་ནཱ་མ་སཾ་གཱི་ཏི་བྱཱ་ཁྱ་ནཾ། བོད་སྐད་དུ། འཕགས་པ་འཇམ་དཔལ་གྱི་མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པའི་རྣམ་པར་བཤད་པ། འཕགས་པ་འཇམ་དཔལ་གཞེན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །སྔར་ཉིད་དོན་དམ་ཐུགས་སུ་ཆུད་ཀྱང་འགྲོ་བའི་དོན་དུ་མངལ་གནས་པ་ཡི་དཔལ་ལྡན་དང༌། །གནས་དང་གནས་པའི་ཚུལ་གྱིས་བཞུགས་ཤིང་འདོད་པའི་དོན་གྲུབ་བརྩོན་པ་མཆོག །ཕྱོགས་བཅུ་རྣམས་ན་འཚོ་ཞིང་གཤེགས་པ་སྲས་དང་བཅས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཞབས་ལ་དང་བ་ཡི། །རབ་ཏུ་བཏུད་དེ་ཇི་བཞིན་སྒྲ་སོགས་སྔམ་དང་མཚུངས་དེ་ཡི་བཀའ་བཞིན་བྲི་བར་འོས། །དེ་ལ་མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པའི་དོན་མ་ལུས་པར་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་མིའི་དབང་པོ་གྲགས་པ་ཞེས་བྱ་བས་དོན་གསལ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གསུངས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །པ། །གཞི་དང་དེ་རྐྱེན་ཤེས་བྱ་དང༌། །དྲུག་གི་རིགས་ལ་གཟིགས་པ་དང༌། །སྒྱུ་འཕྲུལ་དྲ་བ་མངོན་བྱང་ཆུབ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་རྡོ་རྗེ་དང༌། །ཆོས་དབྱིངས་མེ་ལོང་ཡེ་ཤེས་དང༌། །ཀུན་རྟོག་མཉམ་ཉིད་བྱ་བ་སྒྲུབ། །བསྡུས་པ་རིགས་ལྔ་བསྟོད་ཕན་ཡོན། །སྔགས་དང་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ། །མངའ་བདག་གསུམ་གྱི་བདག་ཉིད་ནི། །གཞུང་དོན་རྟོགས་པར་སླ་བ་དང༌། །བློ་ཡི་སྤྱོད་ཡུལ་འགྱུར་པའི་ཕྱིར། །བསྡུས་པ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་བྱ། །ཞེས་བྱ་བ་འདི་དག་ལེགས་པ་ཉིད་དུ་གནས་པའི་ཕྱིར་དེའི་དོན་ལ་འཇུག་པར་བྱའོ། །དེ་ལ་རྒྱུད་འདི་ནི་སྐལ་བའི་རྒྱུད་དེ། །སྒྱུ་འཕྲུལ་དྲ་བ་ལས་བཏོན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ཁ་ཅིག་འདེད་དོ། །དེའི་གཞུང་ཚིག་ལ་ནི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡང་འདོད་དེ། །རྣལ་འབྱོར་ཆེན་པོའི་རྒྱུད་ཁྲི་དྲུག་སྟོང་བར་འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་ལ་སོས་པ་གླེང་བཞིའི་ཚིག་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་འདི་ནི་གཞན་གྱི་མཐའ་དང་ལྡན་པ་སྟེ། དེ་ནས་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནས་ཀྱི་སྒྲ་ནི་ལྔ་པའི་ཚིག་སྟེ། སྡུད་པ་དང་འགྲེལ་པའི་སྒྲ་ལས་འདི་ནི་སྡུད་པའི་སྒྲར་ཤེས་པར་བྱའོ། །སྡུད་པ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དུས་སྡུད་པ་དང༌། དངོས་པོ་སྡུད་པའོ། །དེ་ལ་འདི་ནི་དུས་སྡུད་པ་སྟེ། བར་མཆད་པར་བསྡུ་བའི་ཚིག་གོ །དེའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་དཔལ་ལྡན་རྡོ་རྗེ་འཆང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། །དེ་ལ་དཔལ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །རྡོ་རྗེ་ནི་དེའི་མཚན་ཉིད་དོ། །དེ་བས་ན་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་ལྡན་ཞིང་རྡོ་རྗེའི་མཚན་ཉིད་འཛིན་པས་ན་འཆང་ཞེས་བྱའོ། །དེས་ཅི་བྱེད་སྙམ་པ་ལ། གདུལ་དཀའ་འདུལ་བ་རྣམས་ཀྱི་མཆོག །ཅེས་གསུངས་ཏེ། གདུལ་བར་དཀའ་བ་འདུལ་བར་བྱེད། །ཅེས་སོ། །འདིར་འདུལ་བྱ་ཡང་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། ཞི་བས་གདུལ་བར་བྱ་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བར་བྱས་ཏེ་གདུལ་བའོ། །འདིར་སྡུག་བསྔལ་མྱོང་བར་བྱས་ནས་གདུལ་བར་བྱ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་རབ་ཏུ་ཆེ་བ་ཡང༌། བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ལམ་ལ་དགོད་པར་བྱའོ་ཞེས་དགོངས་པའོ། །ཉོན་མོངས་པ་རབ་ཏུ་ཆེ་བ་གདུལ་བ་ལ་ཐབས་རྣམ་པ་དུ་མ་ཞིག་གསུངས་པ་ལས། འདི་ནི་མཆོག་ཏུ་མི་འགྱུར་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་རྣམས་ཞེས་པ་ནི་དེ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ནས་འདི་མཆོག་ཏུ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །གྱུར་པའོ། །དེ་ཡང་སྐུས་འདུལ་བ་ལ་ནི་ཁྲོ་བོའི་རྣམ་པ་དང༌། གསུང་གིས་འདུལ་བ་ལ་ནི་རྡོ་རྗེ་ཐིག་པ་དང༌། ཐུགས་ཀྱིས་འདུལ་བ་ལ་ནི་བདེ་བའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །དེ་སྐད་དུ་དཔལ་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་དང་མཉམ་པར་སྦྱོར་བ་བདེ་མཆོག་ལས། ཤིན་ཏུ་ཁྲོ་ཞིང་གཏུམ་པ་ལ། །ཞི་བས་ཉེ་བར་མི་སྦྱོར་ཏེ། །ཤེས་རབ་ཐབས་ཀྱི་སྦྱོར་བ་ལས། །ཁྲོ་བོར་དེ་བཞིན་གཤེགས་ཀུན་མཛད། །ཅེས་པ་དང༌། ཁམས་གསུམ་རྣམ་པར་རྒྱལ་བའི་རྒྱུད་ལས་ཀྱང༌། དེ་ནས་འཇམ་པའི་དབྱངས་ཀྱིས་ནི། །ཁྲོ་བོའི་མིང་ནི་གཤིན་རྗེའི་གཤེད། །མཚོན་ཆ་མེ་ལྕེ་འབར་བས་འཁྲིགས། །དྲག་ལ་མཐུ་རྩལ་དྲག་དང་ལྡན། །དེ་མཐོང་ནས་ནི་ཁྲོ་བོ་གཞན། །ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནི་ལག་ཆ་འཆོར། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་བས་ན་གདུལ་བྱ་མ་རུངས་པ་གདུལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རྡོ་རྗེ་འཆང་དེ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་གྱི་ཁྱད་པར་གསུངས་པ། །དཔའ་བོ་འཇིག་རྟེན་གསུམ་ལས་རྒྱལ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདི་ལྟར་འདོད་པའི་ཁམས་དང༌། གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་དང༌། གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ནི་འཇིག་རྟེན་གསུམ་མོ། །རྒྱལ་བ་ནི་ཁམས་དེ་དག་ན་མཐུ་དང༌། སྟོབས་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་དང༌། རིགས་དང༌། གནས་ཀྱིས་སེམས་ཁེངས་ཤིང་དྲེགས་པར་གྱུར་པ་སྟེ། དེ་དག་དྲག་ཤུལ་གྱི་སྤྱོད་པས་བཏུལ་ནས་རང་གི་འཁོར་དུ་བྱས་པ་ནི་རྒྱལ་བའོ། །དཔའ་བོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཡང་དེ་ཉིད་དོ། །དེ་དག་གིས་ནི་རྡོ་རྗེ་འཆང་གི་བདག་གི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། གཞན་གྱི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང་བརྗོད་བྱའི་དོན་དགོས་པ་བསྟན་པའོ། །ད་ནི་རྡོ་རྗེ་འཆང་དེའི་ཆེ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྡོ་རྗེ་དབང་ཕྱུག་གསང་བའི་རྒྱལ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། རྡོ་རྗེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དོ། །དབང་ཕྱུག་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་དབང་དུ་སྒྱུར་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་གསང་བའི་རྒྱལ་པོ་སྟེ། རྡོ་རྗེ་འཆང་གི་ཡོན་ཏན་དེ་འདྲ་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །ད་ནི་སྐུ་ཁྲོ་བོས་འདུལ་བའི་རྒྱུན་དང་ཆ་ལུགས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། པདྨ་དཀར་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། དཀར་ནག་ཕྱེད་པ་དང་རྒྱས་པ་སྟེ། ཟླུམ་ལ་འཛུམ་པ་དང༌།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །བཅས་པ་པདྨའི་འདབ་མ་ལྟ་བུའོ། །ལྷག་མ་གོ་སླའོ། །དེ་ལྟར་རྡོ་རྗེ་འཛིན་པ་ཉིད་ཀྱི་དོན་བསྟན་ནས་འཁོར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། །ཁོར་གཉེར་རིམ་པར་ལྡན་ལ་སོགས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུང་སྟེ། དེ་ལ་རང་རང་གི་རིགས་ཀྱི་མཚན་མ་འཛིན་ཅིང༌། །ལག་ན་རྡོ་རྗེ་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་ཅན་གྲངས་མཐའ་ཡས་པས་ཉེ་བར་བསྐོར་ནས་གཙོ་བོའི་ཕྲིན་ལས་དང་མཐུན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དང་ག་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཁྲོ་བོའི་གཟུགས་དང་ལྡན་པར་སྟོན་ཏེ། །དེའི་ཕྱིར་ཁྲོ་བོའི་གཟུགས་དེ་ཡང་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། འཇིགས་སུ་རུང་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། མཆེ་བ་གཙིགས་པ་དང༌། ཁྲོ་གཉེར་བསྡུས་པ་དང༌། ཡན་ལག་རགས་པ་དང༌། སྤྱན་ཟླུམ་པ་དང༌། དུར་ཁྲོད་ཀྱི་རྒྱན་དང་ལྡན་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ་དེས་རང་གི་སྡེ་པ་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་འཇིགས་ཤིང་སྐྲག་པར་བྱེད་པས་ན་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དཔའ་བྱད་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་འཇིགས་རྟེན་ན་དཔའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགྲའི་དཔུང་ཕམ་པར་བྱས་ཏེ་མགོ་བཅད་ནས་འོང་བ་ལྟར་འདིས་ཀྱང་མ་རུངས་པ་རྣམས་ཀྱི་མགོ་བཅད་ནས་ཕྲེང་བ་བྱས་པ་དང༌། མགོ་བཅད་ནས་དབྱུགས་པ་ལ་བཙུགས་ཏེ་ལག་ཆ་བྱས་པ་དང༌། སྟག་གི་པགས་པས་སྨད་དཀྲིས་བྱས་པའོ། །དེ་ལྟར་ཁྲོ་བོ་རྣམས་ཀྱི་མཚན་དང༌། གྲངས་དང༌། ཆ་བྱད་བསྟན་ནས། དེ་དག་གི་ཕྲིན་ལས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གདུལ་དཀའ་འདུལ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། གདུལ་བར་དཀའ་བ་ནི་ཚར་གཅད་པའི་ཡུལ་ལོ། །དེ་ཡང་གདུལ་བྱའི་སྣང་བ་ལ་སྐུ་ཁྲོ་བོའི་གཟུགས་སུ་བསྟན་ཏེ། རང་གི་རིགས་ཀྱི་གཙོ་བོའི་མཚན་མ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྡོ་རྗེ་བཟུང་ནས་གསོར་བར་བྱེད་ཅིང༌། རྡོ་རྗེའི་རྩེ་མོ་ལ་ཡང་བལྟ་བར་མི་བཟོད་པར་འཇིགས་ཤིང་དུས་ཀྱི་མེ་ལྟ་འབར་བའོ། །རྡོ་རྗེ་ཕྲ་མོ་དང༌། འཁོར་ལོ་དང༌། རལ་གྲི་ལ་སོགས་པ་མཚོན་ཆའི་ཚོགས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་རབ་ཏུ་སྤྲོས་ཏེ། གདུལ་བྱ་རྣམས་སྡུག་བསྔལ་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་བྱས་ནས་རང་གི་མགོན་སྐྱབས་མེད་པར་ཤེས་ནས་རྡོ་རྗེ་འཆང་ལ་སྐྱབས་སུ་འོང་ཤིང་སེམས་བསྐྱེད་དེ་བསྟན་པ་ལ་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཕྲིན་ལས་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་དང་སྦྱར་རོ། །དེའི་ཚེ་ལ་ལ་ངག་འདི་སྙམ་དུ་གང་གི་ཚེ་གདུལ་བྱ་སྡུག་བསྔལ་བར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་ལག་ན་རྡོ་རྗེ་སྡིག་པའི་བསམ་པ་དང་ལྡན་ནོ་སྙམ་པ་ལ།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །སྙིང་རྗེ་ཆེ་དང་ཤེས་རབ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། སྙིང་རྗེ་ནི་གདུལ་བྱ་མནར་མེད་པ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང་བྲལ་བར་བྱ་བའི་བསམ་པ་དང༌། དེས་ཀུན་ནས་བསླང་བའི་ཁྲོ་བོ་ཆེན་པོའི་སྤྱོད་པའོ། །ཆེན་པོ་ནི་སྔར་བསྟན་པའི་མཐུ་དེ་ལྟ་བུ་དག་གིས་རློམ་སེམས་སུ་མི་བྱེད་པ་ཤ་སྟག་སྟེ། དམིགས་པ་མེད་པའི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཤེས་རབ་ནི་རྣམ་པར་དཔྱོད་པ་སྟེ། གདུལ་བྱ་ཇི་ལྟར་འདུལ་བའི་རྣམ་པ་སྔོན་དུ་སོང་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མཚུངས་པ་བསྡུ་བ་སྟེ་དོན་བྱེད་པ་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ཞེ་ན། ཐབས་ཀྱིས་འགྲོ་དོན་བྱེད་པའི་མཆོག །ཅེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། གང་སྙིང་རྗེ་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱིས་ཀུན་ནས་བསླང་བའི་དྲག་པོ་སྤྱོད་པ་ནི་ཐབས་སུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། འགྲོ་བ་མ་རུངས་པའི་དོན་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་མཆོག་སྟེ། མ་རུངས་པ་རྗེས་སུ་འཛིན་པ་ལ་ཐབས་འདི་ལས་ལྷག་པ་མེད་དོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་གཙོ་བོས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་ཀྱང༌། འཁོར་གྱིས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མི་བྱེད་པའོ། །བྱེད་ཀྱང་གཙོ་བོས་ནན་གྱིས་བྱེད་དུ་བཅུག་པའམ་སྙམ་པ་ལ། དགའ་མགུ་རངས་པའི་བསམ་པ་ཅན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དགའ་བ་ནི་སྙིང་རྗེའི་བསམ་པ་ཅན་ནོ། །མགུ་བ་ནི་ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པའོ། །ཡང་ན་མགུ་བ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་ཡི་རང་བའོ། །རངས་པ་ནི་འགྲོ་བའི་དོན་ལ་འཇུག་པ་སྟེ། ཁྲོ་བོའི་སྐུར་བསྟན་པ་ཡང་བསམ་པའི་ཁྱད་པར་འདི་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་བསམ་པ་ཅན་ནོ། །དེ་བས་ན། ཁྲོ་བོའི་ལུས་ཀྱི་གཟུགས་ལྡན་པ། །སངས་རྒྱས་ཕྲིན་ལས་བྱེད་པའི་མགོན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་ལག་ན་རྡོ་རྗེ་དག་ལུས་ཁྲོ་བོའི་གཟུགས་དང་ལྡན་པ་ཡང་བསམ་པ་དགེ་བ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་སྡིག་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་དགོངས་སོ། །འཁོར་འདུས་པ་དེ་དག་ཀྱང་སྟོན་པ་ལ་ལྟོས་པ་ཆེན་པོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། ལུས་བཏུང་རྣམས་དང་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཀུན་མཚུངས་པར་གུས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ལུས་བཏུད་པའོ། །ལྷན་ཅིག་ཏུ་ཞེས་པའི་སྒྲ་ཐབས་ཅིག་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་ལག་ན་རྡོ་རྗེ་རང་གི་རིགས་ཀྱི་མཚན་མ་འཛིན་པ་གང་ཡིན་པ་དེས་བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་དུ་གཞུང་གི་དོན་གསོལ་བ་གདབ་པའི་ཕྱིར་ལུས་བཏུད་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །པ་རྣམས་དང༌། ལག་ན་རྡོ་རྗེ་གཞན་དག་གཞུང་གི་དོན་ཉན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་གཞན་གྱི་དོན་དུ་གཞུང་གི་དོན་བསྟན་པར་བཞེད་པ་གནས་གཅིག་ན་ལྷན་ཅིག་ཏུ་བཞུགས་པ་དེའི་ཚེ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ་ཞེས་འབྲེལ་ལོ། །ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཉིད་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལས། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས། །རྫོགས་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། དེ་བཞིན་དུ་གཤེགས་པ་དང༌། དེ་བཞིན་ཉིད་མཁྱེན་པ་དང༌། ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མཁྱེན་ཅིང་གསུངས་སོ་ཞེས་གཞན་དང་སྦྱར་རོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་སྤངས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང༌། ཐོབ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་དོན་ཏོ། །ཚིག་གི་དོན་ནི་གཞན་ལས་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྫོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ནི་རྒྱུའི་དུས་སུ་ཚོགས་གཉིས་རྫོགས་པ་དང༌། འབྲས་བུའི་དུས་སུ་བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཞེས་པ་ནི་བློ་བྱེ་ཞིང་རྒྱས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། པདྨ་ལེགས་པར་བྱེ་ཞིང་རྒྱས་པ་བཞིན་ནོ། །ཡང་ན་ཉོན་མོངས་པ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲིབ་པ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཏེ། སྐྱེས་བུ་གཉིད་ལེགས་པར་སད་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བུའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ནི་དེ་ལྟ་བུའི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་སྟོན་པ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཏོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཅི་ནས་གསོལ་བ་བཏབ་སྙམ་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ཏེ། ཐལ་མོ་སྦྱར་ནས་གུས་པའི་ཚུལ་གྱིས་སྤྱན་སྔར་འདུག་སྟེ་ཞེས་པའོ། །དེ་ལ་ཕྱག་འཚལ་བ་ནི་ལུས་ངག་ཡིད་ཀྱིས་རབ་ཏུ་བཏུད་པ་སྟེ། གུས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཐལ་མོ་སྦྱར་བ་ནི་བརྡ་ཕྲད་པར་ཟད་དོ། །སྤྱན་སྔར་འདུག་ཅེས་པ་ནི་གཟིགས་པའི་ཡུལ་དུ་འདུག་པ་སྟེ། ལྐོག་ཏུ་གྱུར་ནས་གསོལ་བ་མ་བཏབ་ཅེས་པའི་དོན་ཏོ། །འདི་སྐད་ཅེས་པ་ནི་ཇི་སྐད་དུ་འོག་ནས་གསུངས་པའི་གཞུང་གི་དོན་དགོས་ཆེད་དང༌། བརྗོད་བྱ་དང༌། གསུངས་པའི་ཚུལ་བདག་ཉིད་སྣོད་དུ་རུང་བ་དང། མ་འོངས་པའི་དུས་སུ་ཇི་ལྟར་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེ་སྐད་གསོལ་བ་བཏབ་ན་ཞེས་པ་དང་སྦྱར་རོ། །དེ་དག་གིས་ནི་སྒྲ་ཇི་བཞིན་པར་བཤད་པའི་མན་ངག་གོ །ད་ནི་བླ་མའི་ཞལ་གྱི་མན་ངག་སྒྲ་ཇི་བཞིན་མ་ཡིན་པ་བྲི་བར་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་ཁྱེད་ལྟང་ན་རྒྱུད་འདི་གཞན་གྱི་མཐའ་དང་ཡང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །དག་པར་ལྡན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དགོངས་པ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་བས་ན་འདི་ཉིད་དུ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་གླེང་གཞིའི་ཚིག་གོ་བར་བྱའོ། །དེ་ཡང་ཚིག་གི་དོན་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྡོ་རྗེ་འཆང༌། གདུལ་བར་དཀའ་བ་འདུལ་བའི་དུས་ན་འཁོར་ལག་ན་རྡོ་རྗེ་ཞེས་བྱ་བའི་དཔའ་བོ་མཐའ་ཡས་པ་དང༌། ཁྲོ་གཉེར་ཅན་དང༌། སྒྲོལ་མ་ལ་སོགས་པ་ལུས་བཏུད་པ་རྣམས་དང་ལྡན་ཅིག་ཏུ་པདྨ་རྒྱས་པའི་གདན་ལ་བཞུགས་སོ། །དེ་བས་སྟོན་པ་དང༌། གནས་དང༌། དུས་དང༌། འཁོར་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་བཞུགས་པ་དེའི་ཚེ་ཆོས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་འདི་སྐད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །གལ་ཏེ་ཚིག་གི་དོན་དེ་ལྟར་སྟོན་དུ་ཟིན་ཀྱང་འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པ་གླེང་གཞི་ཚིག་སྒྲ་ཇི་བཞིན་དུ་སྟོན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་མི་འཐད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་རྟོགས་པར་མི་བྱ་སྟེ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་ཚིག་ལ་མི་དགྱེས་ཤིང་དོན་ལ་དགྱེས་པར་མཛད་པས་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་ཀྱིས་སོ་སོར་རྟོག་པ་བཞི་བཀའ་སྩལ་ཏེ། ཚིག་ལ་རྟོན་པར་མི་བྱ་ཞིང་དོན་ལ་རྟོན་པར་བྱ་བ་དང༌། གང་ཟག་ལ་རྟོན་པར་མི་བྱ་ཞིང་ཆོས་ལ་རྟོན་པར་བྱ་བ་དང༌། དྲང་བའི་དོན་ལ་རྟོན་པར་མི་བྱ་ཞིང་ངེས་པའི་དོན་ལ་རྟོན་པར་བྱ་བ་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་རྟོན་པར་མི་བྱ་ཞིང་ཡེ་ཤེས་ལ་རྟོན་པར་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་བས་ན་དོན་གྱི་དབང་འདི་ལ་དགོངས་ནས་གཞན་དག་ནས་ཀྱང་སྒྲ་ཇི་བཞིན་པ་དང་སྦྱར་བ་མ་མཛད་དེ། ནམ་མཁའ་བེམས་བཅས་དང་བ་དང༌། །གོ་སྐབས་འབྱེད་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ། གསང་བ་མཆོག་གི་དགྱེས་པ་ན། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་དང༌། གཞན་ཡང༌། ཡེ་ཤེས་དབང་ཕྱུག་སྟོང་པ་ཅན། །གནས་གཙང་མ་ན་བཞུགས་ནས་སུ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། འདི་དག་ཀྱང་དོན་གྱི་དབང་འདི་ལ་དགོངས་ནས་གསུངས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་གཞོན་ནུ་མ་མཚོན་པ་ལ་ཆུང་དུ་དང༌། ལང་ཚོ་དང༌། སྐྲ་དང་ནུ་མ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྒྲས་མཚོན་པའི་ཚིག་གོ །ཡང་འདི་སྐད་དུ་དེ་ལྟ་མོད་ཀྱི་དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་བར་མ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །ཆད་པར་སྡུད་པར་བྱེད་པའི་ཚིག་སྟེ། སྔར་སྒྱུ་འཕྲུལ་དྲ་བར་ཞེས་བྱ་བའི་ཚིག་ལེའུར་བཤད་པ་དེ་མ་ཐག་པའི་དེ་ནས་གླུའི་ལེའུ་འདི་ཞུ་བ་བཤད་དོ་ཞེས་མཚམས་སྦྱར་བའི་ཕྱིར་དང༌། ཇི་སྐད་དུ་སྨོས་པའི་ལེའུ་ཁྲི་དྲུག་སྟོང་པར་འདི་སྐད་བདག་གིས་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པ་གླེང་གཞིའི་ཚིག་གསུངས་པས་འདིར་ཡང་སྦྱར་བ་ནི་མི་འཐད་དོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲ་ནི་གཅིག་ཏུ་མཚམས་སྦྱོར་བར་མ་ཟད་དེ། དེ་ཡང༌། ཡི་གེ་ཨོཾ་དང་དེ་ནས་སྒྲ། །དེ་དག་གཉིས་ནི་སྔོན་ཚངས་པའི། །མཁུར་བ་ཕུག་ནས་བྱུང་བས་ན། །དེ་དག་བཀྲ་ཤིས་སྒྲ་བརྗོད་དོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུད་འབྱུང་བའི་ཐོག་མར་ཤིས་པ་བརྗོད་པ་ཡིན་པས་ན་དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲར་གསུངས་སོ། །ཡང་ན། དེ་ནས་ཀྱི་སྒྲ་ནི་ཨ་ཐ་སྟེ། །ཨ་ནི་ཨ་ནུཏྤ་ཏ་ཞེས་པ་སྟེ་ཤེས་རབ་པོ། །ཐ་ནི་པ་ཏ་ཡོ་ག་སྟེ་ཐབས་སོ། །དེ་ལྟ་བུའི་སྒྲའི་སྒོ་ནས་ཇི་ལྟ་བུ་ཡང་སྦྱར་དུ་བཏུབ་པས་སོ། །དེ་བས་ན་ཨ་ཐ་ཨེ་ཝཾ་སྟེ་ཐབས་ཤེས་རབ་པོ། །དེ་དག་གཉིས་སུ་མེད་པ་ནི་དཔལ་ལོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང༌། ཤྲཱི་ནི་གཉིས་མེད་ཡེ་ཤེས་ཏེ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཚིག་གི་དོན་དུ་སྦྱར་ན་ཤྲཱི་ལ་ཨཱི་ཡོད་པས་ན་ཐབས་ཉེ་བར་སྦྱར་ནས་ཕྱིས་ཏེ། ཤ་ལར་ཨུ་ཏའི་རྐྱེན་བྱིན་པས་ཤྲུ་ཏའོ། དེ་ལྟ་ན་ཐོས་པའི་སྒྲ་ཏེ་། ཉམས་སུ་མྱོང་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེའི་བདག་ཉིད་ཅི་འདྲ་ཞེ་ན། རྡོ་རྗེ་འཆང་ཞེས་གསུངས་ཏེ། བདག་གི་ནི་དེ་ལྟ་བུའོ། །ད་མ་ཀཻ་ནི་ཨཻ་ཀཻ་སྒྲས་ཏེ། གདུལ་བར་དཀའ་བ་འདུལ་བའི་དུས་གཅིག་ན་ཞེས་པའི་དོན་ཏེ་དུས་ཀྱི་ཁྱད་པར་རོ། ཁ་ཅོམ་ལྡན་འདས་ནི། དཔའ་བོ་འཇིག་རྟེན་གསུམ་ལས་རྒྱལ། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ཡང་འཇིག་རྟེན་གསུམ་ནི་འདོད་པ་དང༌། གཟུགས་དང༌། གཟུགས་མེད་པའོ། །དེ་རྣམས་སུ་བདུད་བཞིའི་དཔུང་ཕམ་པར་བྱས་པའམ། དེ་གང་གིས་བཅོམ་པ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཏེ། ཟག་པ་མེད་པའི་ཤེས་རབ་པོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང༌། འདི་ཉིད་ལས། དཔའ་བོ་བདུད་དགྲ་བདུད་འདུལ་བ། །ཞེས་བྱ་བ་དང༌། ཉོན་མོངས་ཉེ་བ་ཀུན་ཉོན་མོངས། །བག་ཆགས་བཅས་པ་གཏན་སྤངས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ལ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་དང་འཇིག་རྟེན་པའི་དཔལ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ནི་སྐལ་བ་དང་ལྡན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །པ་སྟེ་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་དྲུག་གི་ཡོན་ཏན་ཡོད་པའོ། །ཡང་འདི་ཉིད་ལས། ཡོན་ཏན་ལྡན་ཞིང་ཡོན་ཏན་ཤེས། །ཞེས་གསུངས་པ་དང༌། གཞན་ཡང༌། མཆོག་ལྡན་མཆོག་སྦྱིན་གཙོ་བོ་སྟེ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་མཚན་ཉིད་དེ་དག་དང་ལྡན་པ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་པའམ། དཔའ་པོ་ཞེས་པའམ། དཔའ་མོ་ཞེས་པའམ། རྒྱལ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་གྱི་རྣམ་གྲངས་སུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་གང་ན་བཞུགས་སྙམ་པ་ལ། རྡོ་རྗེ་དབང་ཕྱུག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། དེ་ལ་རྡོ་རྗེའི་རིགས་ནི་རིགས་སོ། །གང་ཞེ་ན། །རྡོ་རྗེ་དང༌། རིན་པོ་ཆེ་དང༌། པདྨ་དང༌། ལས་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་སོ། །དེ་རྣམས་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དུ་གཤེགས་པའི་ཕྱིར་དང༌། དེ་ཉིད་ལས་ཕྱེ་བའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་དབང་བསྒྱུར་པའི་ཕྱིར་དབང་ཕྱུག་ཅེས་བྱའོ། །གསང་བའི་རྒྱལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསང་བ་ནི་དེ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་གསང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྒྱལ་བ་ནི་གཙོ་བོ་སྟེ་སྙིང་པོ་ཞས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་དག་ཀྱང་གདུལ་བའི་སྣང་བ་ཙམ་ལ་བཙུན་མོ་ཉིད་དུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། པདྨ་དཀར་པོ་རྒྱས་འདྲའི་སྤྱན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། པདྨ་ནི་མོ་རྟགས་ཀྱི་སྒྲ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱས་པ་ནི་ཁ་བྱེ་བ་སྟེ། འདི་ལྟ་བུ་དག་ནི་སྤྱན་ཞེས་བྱ་བ་སངས་རྒྱས་སྤྱན་ལ་སོགས་པའི་བྷ་ག་རྣམས་སོ། །པདྨ་རྒྱས་པའི་གདན་ལ་བཞུགས། །ཞེས་པ་ནི་པདྨ་ཡང་ཡིན་ལ་གདན་ཡང་ཡིན་པས་པདྨ་རྒྱས་པའི་གདན་ལ་སྟེ། དེ་ལྟར་བཅོམ་ལྡན་འདས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀུན་ད་ལྟར་དཀར་བ་དབྱེར་མི་ཕྱེད་པའི་ངོ་བོས་བཞུགས་ཏེ། བཞུགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གནས་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཡང་བཅོམ་ལྡན་འདས་གདུལ་བྱ་རྣམས་ལ་སྤྱོད་ལམ་རྣམ་པ་བཞིས་བཞུགས་ཏེ། གཤེགས་དང་བཞུགས་དང་དེ་བཞིན་དུ་ནི་གཟིམས་པ་དང་ནི་འཆག་པའོ། །ཡང་ན་སྐུའི་སྤྱོད་ལམ་ནི་མ་རུངས་པ་འདུལ་བའི་ཕྱིར་ཁྲོ་བོའི་ཆ་ལུགས་ཀྱིས་བཞུགས་སོ། །དེ་ལ་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་ཕྱེད་སྔ་མས་ནི་ཞལ་དང་སྤྱན་གྱི་དབྱིངས་བསྟན་ནས། ཕྱེད་ཕྱི་མས་ཕྱག་མཚན་དང་ཕྲིན་ལས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རང་གི་ལག་གི་རྡོ་རྗེ་མཆོག །ཡང་དང་ཡང་དུ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །གསོར་བྱེད་པ། །ཞེས་པ་སྟེ། རང་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་ཕྱག་གི་རྡོ་རྗེ་ནི་རང་གི་རིགས་མཚོན་པའི་ཕྱག་རྒྱའོ། །མཆོག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཕྱག་རྒྱ་དེའི་ཁྱད་པར་རོ། །དེས་ཅི་བྱེད་ཅེ་ན། གསོར་བར་བྱེད་པ་ཞེས་པ་སེ་མ་རུངས་པ་ཚར་བཅད་པའི་ཕྱིར་ནམ་མཁའི་ཁམས་སུ་ལན་དུ་མར་འཕེན་ཞིང་ཕྱག་དེ་ཉིད་ཀྱིས་འཛིན་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གསུང་གི་སྤྱོད་ལམ་ནི་འཁོར་རྣམས་ལ་རྡོ་རྗེ་ཐེག་པའི་ཆོས་སྟོན་པའོ། །ཐུགས་ཀྱི་སྤྱོད་ལམ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་མཉམ་པར་གཞག་པའོ། །དེ་དག་གི་ནི་ཆོས་དང༌། འཁོར་དང༌། དུས་དང༌། སྟོན་པ་དང། གནས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་པ་སྟེ། ཐོག་མར་དགེ་བ་གླེང་གཞིའི་དོན་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ད་ནི་འདུས་པ་ཕལ་པོ་ཆེ་དེ་དག་གི་མིང་དང༌། གྲངས་དང༌། མཚན་ཉིད་དང༌། བྱེད་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཁྲོ་གཉེར་རིམ་པར་ལྡན་ལ་སོགས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། དེ་དག་གི་མིང་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདི་ལྟར་ཁྲོ་གཉེར་ཅན་ཞེས་བྱ་བའི་མཁའ་འགྲོ་མ་དང༌། སྒྲོལ་མའི་མིང་ཅན་ལ་སོགས་པའི་མཁའ་འགྲོ་མ་མཐའ་ཡས་པ་དང༌། གཞན་ཡང་ལག་ན་རྡོ་རྗེ་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་ཅན་གྱི་དཔའ་བོ་གྲངས་མཐའ་ཡས་པ་ལུས་བཏུད་རྣམས་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་འདི་སྐད་ཅེས་གསོལ་ཞེས་པ་ནི་བསྡུས་པའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལ་འཇིགས་སུ་རུང་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཁྲོ་བོའི་མཚན་ཉིད་དོ། །སྙིང་རྗེ་ཆེ་ལ་སོགས་པ་ནི་བསམ་པའི་ཁྱད་པར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཕྲིན་ལས་བྱེད་པ་ནི་ལས་ཀྱི་ཁྱད་པར་རོ། །ལུས་བཏུད་ཅེས་པ་ནི་ཐལ་མོ་སྦྱར་ནས་ཙོག་པུར་འདུག་པའོ། །རྣམས་ཞེས་པ་ནི་དཔའ་བོ་དང་དཔའ་མོ་གྲངས་མཐའ་ཡས་པ་རྣམས་སོ། །དང་ཞེས་པ་ནི་མཚུངས་པ་བསྡུ་པས་ཏེ། ཀུན་ཀྱང་གནས་དེར་འདུས་པས་ན་ལྷན་ཅིག་ཏུ་ཞེས་པའོ། །དེ་དག་གིས་ནི་གླེང་གཞི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ད་ནི་རྒྱུད་ཀྱི་དོན་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་བསྡུས་ནས་གནས་པ་ལས་རྒྱུའི་རྒྱུད་ཀྱི་གླེང་གཞི་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ཡང་རྒྱུར་རྗེས་སུ་འགྲོ་ཞིང་འབྲས་བུ་སྐྱེད་པས་ན་རྒྱུད་དེ་ས་བོན་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ས་བོན་ནི་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་འོད་གསལ་བའོ། །དེ་ཉམས་སུ་བླང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཐབས་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་ནི་ཨ་ཐ་ཞེས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །གསུངས་ཏེ། ཨ་ནི་སྲུབ་པ་དང་བསྲུབ་པར་བྱ་བ་སྟེ། ཤེས་རབ་པོ། ཐ་ནི་སྲུབ་པར་བྱེད་པ་སྟེ། ཐབས་སོ། །དེ་ལྟར་བསྲུབ་པ་དང་བསྲུབས་པ་ལས་བྱུང་བ་ནི་དཔལ་ལྡན་ཞེས་གསུངས་ཏེ། གཉིས་སུ་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང༌། ཤྲཱི་ནི་གཉིས་མེད་ཡེ་ཤེས་ཏེ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །གཉིས་སུ་མེད་པ་དེ་ཉིད་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། རྡོ་རྗེ་འཆང་ཞེས་གསུངས་ཏེ། གཉིས་སུ་མེད་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་རྡོ་རྗེ་ལྟར་གང་གིས་ཀྱང་མི་ཕྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པས་ན་དེ་འཆང་བའོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང༌། རྡོ་རྗེ་མི་ཕྱེད་ཅེས་བྱར་བརྗོད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྒྱ་ཆེར་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟ་བུའི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དེས་ཅི་བྱ་ཞེ་ན། གདུལ་དཀའ་འདུལ་བ་རྣམས་ཀྱི་མཆོག །ཅེས་གསུངས་ཏེ། འདི་ལྟར་འདུལ་བར་དཀའ་བ་ནི་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ནས་རྟོག་པའི་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་ཚོགས་ཏེ། དེ་འདུལ་བར་བྱེད་པ་ནི་གདུལ་དཀའ་འདུལ་བའོ། །གང་གིས་ཤེ་ན། མོས་པའི་དབང་དུ་མཛད་པའི་ཐེག་པ་གསུམ་གྱིས་ཀྱང་དེ་འདུལ་བའི་ཐབས་ཡིན་གྱི་དེ་རྣམས་ལས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཐབས་གང་གིས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ནི་མཆོག་གོ །དེ་ཡང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཐབས་དེས་གདུལ་བར་དཀའ་བ་རྩོད་པའི་དུས་ཀྱི་སེམས་ཅན་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་ཉོན་མོངས་པ་ཆེ་བས་ཀྱང་མྱུར་དུ་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པོ་ཞེས་དགོངས་པས་སོ། །གཞན་ཡང་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་ཅི་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་སྙམ་པ་ལ། དཔའ་བོ་འཇིག་རྟེན་གསུམ་ལས་རྒྱལ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་གསུམ་ནི་ལུས་ངག་ཡིད་དོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་ཐ་མལ་པའི་རྣམ་རྟོག་བཅོམ་སྟེ་སྐུ་གསུང་ཐུགས་རྡོ་རྗེ་འཛིན་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ལྡན་པར་བྱ་བས་ན་རྒྱལ་བའོ། །ཐ་མལ་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་འཛོམ་པའི་དུས་ན་རིམ་གྱིས་རྒྱལ་བར་བྱེད་པ་ལྟ་བུ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། སྐད་ཅིག་ལ་འཇོམས་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དཔའ་བོ་ཞེས་བྱའོ། །ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་གྱི་རིགས་ཀྱི་དབྱེ་བ་སྤྲོ་བ་དང་བསྡུས་ཏེ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྡོ་རྗེ་དབང་ཕྱུག་གསང་བའི་རྒྱལ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། རྡོ་རྗེ་ནི་རིགས་ཀྱི་སྒྲའོ། །དེ་བས་ན་ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་ལས་རྒྱས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །པར་སྤྲོ་བ་རིགས་ལྔ་སྟེ་ཕུང་པོ་ལྔའོ། །དེ་དག་ཀྱང་ཉེ་བར་བསྡུ་ན་གཅིག་ཁོ་ན་སྟེ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སོ། །དེས་དེ་རྣམས་ལ་ཁྱབ་ཅིང་དབང་སྒྱུར་པས་ན་དབང་ཕྱུག་གོ །དེ་ལྟར་ཤིན་ཏུ་སྤྲོས་པ་ནི་རིགས་བརྒྱའི་དབྱེ་བ་ལའང་རབ་ཏུ་འཇུག་གོ །དེ་ལྟར་རིགས་ཀྱི་དབྱེ་བ་གྲངས་དཔག་ཏུ་མེད་པ་དག་ཏུ་རབ་ཏུ་ཕྱེ་བ་ཡང་གསུམ་དུ་བསྡུས་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གསང་བའི་རྒྱལ་པོ་སྟེ། སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྒྱལ་པོ་ནི་གཙོ་བོ་སྟེ། གཞན་དུ་ན་སྙིང་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སྙིང་པོ་དེ་ཉིད་ཤེས་རབ་ཀྱི་ངོ་བོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་སྐྱེད་ཅིང་རྟེན་དུ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། པདྨ་དཀར་པོ་རྒྱས་འདྲའི་སྤྱན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། པདྨ་ནི་མོ་རྟགས་ཀྱི་བསྟན་པའོ། །སྤྱན་ནི་སངས་རྒྱས་སྤྱན་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ས་ལ་སོགས་པ་ནི་ཁམས་བཞིའི་རང་བཞིན་ནོ། །འདྲ་ཞེས་བྱ་བ་བརྟེན་པ་དང་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་མ་དང་འདྲ་ཞེས་ཉེ་བར་སྦྱར་བའི་དོན་ཏོ། །རྒྱས་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བདེ་བ་ཆེན་པོ་བཞུགས་པའི་གནས་ཏེ། བདེ་བ་རྒྱས་པའི་ཕྱིར་ཁ་བྱེ་བར་གནས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། པདྨ་རྒྱས་པའི་གདན་ལ་བཞུགས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། པདྨ་རྒྱས་པ་ཡང་ཡིན་ལ་གདན་ཡང་ཡིན་པས་པདྨ་རྒྱས་པའི་གདན་ནོ། །ན་ནའི་དོན་ནི་ཨཱ་ས་ན་སྟེ་འདིར་བཞུགས་པར་འདོད་དོ། །བཞུགས་ཞེས་པའི་དོན་ནི་ཤུགས་ཀྱིས་སྟོན་པའི་སྒྲ་སྟེ། ཇི་ལྟར་རྒྱལ་པོའི་ཕོ་བྲང་ཞེས་སྨོས་ན་རྒྱལ་པོ་བཞུགས་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གཞུང་ཁ་ཅིག་ལས་བི་ཛ་ཧཱ་ར་ཞེས་ཀྱང་འཆད་དོ། །འདིར་ཟབ་མོའི་ཚུལ་ལྟར་ན་ཐབས་ཀྱིས་བསྐུལ་བའི་ཤེས་རབ་ཀྱི་པདྨ་རབ་ཏུ་རྒྱས་པ་ལ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀུན་ད་ལྟར་དཀར་བ་རྒྱུའི་རྒྱུད་ཀྱི་ངོ་བོས་བཞུགས་སོ། །དེ་དག་གི་རིགས་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ན་རང་ནི་རང་གི་པའོ། །ལག་གི་ནི་བསྐུལ་བའི་ཕྱིར་ཏེ་མ་ལྟ་བུའོ། །རྡོ་རྗེ་ནི་དེ་དག་ལས་བྱུང་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སོ། །དེ་ཁམས་གསུམ་པོ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར། ཡང་ནས་ཡང་དུ་གསོར་བྱེད་པ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཡང་ནས་ཡང་དུ་ཞེས་པའི་དོན་ནི་སྲིད་པའི་རྒྱ་མཚོར་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །གསོར་ཞེས་པ་ནི་འཕེན་པར་བྱེད་པས་ཏེ། བྱ་བ་ལ་ལྟོས་ནས་བྱེད་པ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེའི་དོན་ནི་རྒྱུད་ཁྱད་པར་ཅན་སྨིན་པར་མ་བྱས་པ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །ལས་དང་ཉོན་མོངས་པའི་ས་བོན་དུ་གྱུར་ཏེ། ལས་དང་འབྲས་བུ་ལ་ཉེ་བར་སྤྱོད་པར་བྱེད་ཅེས་དགོངས་སོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང༌། ཕ་དང་མ་ཡི་བདེ་ཤུགས་ལས། སྐད་ཅིག་དེ་ལས་ཁམས་གསུམ་སྐྱེད། །ཅེས་གསུངས་སོ། །དེ་དག་གི་རྒྱུད་ལ་གནས་པའི་འགྲོ་བདག་ཉེ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཁྲོ་གཉེར་རིམ་པར་ལྡན་ལ་སོགས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཉེ་བར་མཚོན་པའི་ཁོང་ཁྲོ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་དང་ཉེ་བར་ལྡན་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །ལག་ན་རྡོ་རྗེ་མཐའ་ཡས་པ། །ཞེས་པ་ནས་གསོར་བྱེད་པ་ཞེས་པའི་བར་གྱི་རྒྱུད་དེ་ལ་གནས་པའི་རིགས་གདུལ་དཀའ་བའི་རིགས་བྱོལ་སོང་དང་ཡི་དགས་དང་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པ་འགྲོ་བ་དྲུག་སྤྲོ་བར་བྱེད་པའི་དོན་ཏེ་ཚིག་གི་དོན་ནི་གོ་བར་ཟད་དོ། །དེ་དག་གིས་ནི་རྒྱུའི་རྒྱུད་ཀྱི་གླེང་གཞིའི་དོན་མདོར་བསྡུས་ཏེ་བསྟན་པའོ། །ད་ནི་ཐབས་ཀྱི་རྒྱུད་ཀྱི་གླེང་གཞི་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ཡང་ཉེ་བར་འགྲོ་བས་ན་ཐབས་ཞེས་བྱ་སྟེ། རྒྱུ་དེ་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་འགྲོ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། རྒྱུན་རྒྱས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་གང་ཞེ་ན། ཨ་ཐ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཨ་ནི་ལྟེ་བར་གནས་པའི་ཨ་སྟེ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ངོ་བོ་ཨེའོ། །ཐ་ནི་སྤྱི་བོ་ན་གནས་པའི་བཾ་ངོ། །ཨ་ཡོངས་སུ་འབར་བ་ལས་རྒྱུའི་རྒྱུན་ལ་གནས་པའི་བག་ཆགས་བསྲེགས་ཏེ། ཐབས་ཀྱི་ངོ་བོ་བཾ་ཡོངས་སུ་ཞུ་ནས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱིས་སླར་གསོ་བར་མཛད་པ་ནི་དཔལ་ལྡན་ནོ། །དེའི་བདག་ཉིད་དབྱེར་མི་ཕྱེད་པས་རྡོ་རྗེའོ། །གདུལ་བྱ་ཡོངས་སུ་གདུལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། གདུལ་དཀའ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། ཀུན་དུ་རྒྱུ་བ་སྤྲེའུ་དང་འདྲ་བ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་སོ། །དེ་གདུལ་བར་བྱེད་པ་བདེ་བ་ཆེན་པོ་སྟེ་ནང་དུ་དམིགས་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །དེ་བས་ན་མཆོག་གོ །སྒོ་གསུམ་གྱི་དྲི་མ་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། དཔའ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་གསུམ་ནི་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དང་ད་ལྟར་གསུམ་པ་ལ་སྤྱོད་པ་སྟེ། ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་དེ་གསུམ་གྱི་མཚན་ཉིད་དང་བྲལ་བ་སྟེ་རྒྱལ་བའོ། །ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་མཚན་ཉིད་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། རྡོ་རྗེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། རྡོ་རྗེ་ནི་མི་ཕྱེད་པའོ། །ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་གསུམ་ལ་དབང་སྒྱུར་པས་ན་དབང་ཕྱུག་སྟེ། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕྱིར་གསང་བའི་རྒྱལ་པོའོ། །ད་ནི་དེ་དག་གི་དོན་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། པདྨ་དཀར་པོ་རྒྱས་འདྲའི་སྤྱན། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། པདྨ་རྒྱས་འདྲ་བ་ནི་པདྨ་དང་འདྲ་བ་སྟེ། རྩའི་དབྱིབས་པདྨ་རྒྱས་པ་དང་འདྲ་བ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ལ་འང་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ཡང་བླ་མ་དམ་པའི་མན་ངག་གིས་རྩའི་དབྱིབས་དང་གྲངས་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ། གསང་གནས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ན་པདྨ་རྒྱས་པ་འདྲ་བའི་འདབ་མ་སུམ་ཅུ་སོ་གཉིས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་ལྟེ་བ་སྤྲུལ་པའི་འཁོར་ལོ་ན་དྲུག་ཅུ་རྩ་བཞིའོ། །སྙིང་ག་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ན་བརྒྱད་དོ། །མགྲིན་པ་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ན་འདབ་མ་བཅུ་དྲུག་གོ །སྤྱི་བོ་བདེ་པ་ཆེན་པོའི་འཁོར་ལོ་ན་འདབ་མ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་སོ། །གཙུག་ཏོར་གྱི་འཁོར་ལོ་ན་འདབ་མ་བརྒྱད་དོ། །དེ་དག་གི་རྣམ་པར་གཞག་པས་ཀྱང་ཅི་བྱ་སྙམ་པ་ལ། གདན་ལ་བཞུགས་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། པདྨ་ནི་མོ་རྟགས་ཏེ་བྷ་གའོ། །དེ་རྣམས་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་པའི་བདག་ཉིད་ཅན་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སུ་བཞུགས་ཞེས་པའོ། །དེ་ལ་གང་ཟག་ཐ་མས་ནི་ལྷའི་སྐུར་བསྒོམ་མོ། །འབྲིང་པོས་ནི་ཡི་གེ་དགོད་པར་བསྒོམ་པའོ། །རབ་ཀྱིས་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་ཐིག་ལེ་བཀོད་པར་བཞུགས་སོ། །དེ་ནས་ཉམས་སུ་བླངས་པའི་རིམ་པ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། རང་གི་ལག་གི་རྡོ་རྗེ་མཆོག །ཡང་དང་ཡང་དུ་གསོར་བྱེད་པ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། བྱེད་པ་ནི་གཡོ་བ་འམ་རྩོལ་བར་བྱེད་པ་སྟེ། རླུང་གི་དཀྱིལ་འཁོར་རོ། །གསོར་བྱེད་པ་ནི་སྤྲོ་བར་བྱེད་པ་སྟེ་ཙཎྜ་ལཱིའོ། །དེས་མེ་རིའི་མཚམས་ཀྱི་བར་དུ་སྦར་ཏེ་ལྟེ་བ་སྦྲུལ་བའི་འཁོར་ལོར་བཏོན་ནས་སྙིང་ག་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་རྟོག་པ་རྣམས་བསྲེགས་ཏེ། མགྲིན་པ་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ལས་བྱུང་ནས་མཛོད་སྦུ་ནས་ཕྱོགས་བཅུར་སྤྲོས་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐུགས་ཀར་སོན་པའི་དམ་ཚིག་གི་འཁོར་ལོར་གྱུར་པ་དཀྲུགས་ནས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་བདུད་རྩི་གཉིས་སུ་མེད་པ་རྡོ་རྗེ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །རང་གི་ལག་གི་རྡོ་རྗེའི་འོད་ཀྱིས་བླངས་ཏེ། མཛོད་སྦུར་ཞུགས་ནས་གཙུག་ཏོར་གྱི་འཁོར་ལོར་དམ་ཚིག་གི་བདུད་རྩི་དང་གཉིས་སུ་མེད་པར་གྱུར་ཏེ། འཁོར་ལོ་རྣམས་རིམ་གྱིས་གང་བར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། ཁྲོ་གཉེར་རིམ་པར་ལྡན་ལ་སོགས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཁྲོ་གཉེར་རིམ་པར་ནི་རིམ་གྱིས་འགེངས་པའི་དོན་ཏོ། གང་གི་ཚེ་བདེ་བ་ཆེན་པོའི་འཁོར་ལོ་གང་བར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་རྟགས་ནམ་མཁའ་ལ་ཟླ་བ་ཤར་བ་ལྟ་བུ་དང༌། དེ་ནས་རིམ་གྱིས་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ཁེངས་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་རྟགས་ཉི་མ་ཤར་བ་ལྟ་བུ་དང༌། དེ་ནས་སྙིང་ག་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ཁེངས་པར་གྱུར་པ་དེའི་ཚེ་སྔར་གྱི་བསྲེགས་པ་རྣམས་གསོས་ཏེ། རྟགས་རྣམས་སྨིག་རྒྱུ་ལྟ་བུ་དང༌། དེ་དག་རིམ་གྱིས་སྤྲུལ་པའི་འཁོར་ལོར་སོན་པ་དང༌། དེའི་ཚེ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ལུས་ཉིད་དུ་འགྱུར་ཏེ། མུན་པ་མུན་ནག་ལྟ་བུའི་རྟགས་འབྱུང་ངོ༌། །དེ་ནས་སླར་ཡང་གསང་གནས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ནས་བདེ་བ་བསྐྱོད་དེ། རིམ་གྱིས་སྟེང་གི་སྒོར་བསྐྱོད་དེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་སྐུ་སྲན་མ་ཙ་ན་ཀའི་ཚད་ཙམ་དུ་བཞུགས་པར་སྣང་བ་ཐབས་ཀྱི་རང་བཞིན་གཡོ་ཞིང་སྤྲོས་ཏེ་སླར་བསྡུ་བའི་དུས་སུ་ཇི་སྐད་དུ་སྔར་སྨོས་པ་བཞིན་དུ་ཐིག་ལེའི་ངོ་བོར་རྣམ་པར་རྟོག་པ་རིམ་གྱིས་འོག་གི་སྒོར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། གང་གི་ཚེ་ལྟེ་བ་སྤྲུལ་པའི་འཁོར་ལོར་སོན་པ་དེའི་ཚེ་དངོས་པོ་དང་མཚན་མ་ལས་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །གང་གི་ཚེ་སྤྲོ་བ་དང་བསྡུ་བ་དེའི་ཚེ་ཡོན་ཏན་འདི་དག་དང་ལྡན་ཏེ། ཕྱི་རོལ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་གཅོད་པ་དང༌། སྡིག་པའི་དངོས་པོ་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་སྲེག་པ་དང༌། གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྡོ་རྗེ་མེ་ལྟ་བུ་འཕྲོ་བ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་ཕུང་པོ་བརྒྱད་ཁྲི་བཞི་སྟོང་གི་གསུང་ལ་དབང་བྱེད་པ་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཤེས་རབ་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་མངོན་དུ་མཛད་པ་དང༌། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུས་འགྲོ་བའི་དོན་མཛད་པ་དང་ལྡན་པའོ། །སོགས་ཞེས་བྱ་བའི་སྒྲས་ནི་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པ་ལྔ་རིམ་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བའི་དོན་གཟུང་ངོ༌། །ལག་ན་རྡོ་རྗེའི་དོན་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །མཐའ་ཡས་པ་ཞེས་པ་ནི་དགའ་བ་སྟེ། ཇི་ལྟར་འཁོར་ལོ་བཞིར་དགའ་བ་བཞི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །སྐྱེ་བའི་རིམ་པའོ། །དེ་དག་གིས་ཅི་བྱེད་སྙམ་པ་ལ། གདུལ་དཀའ་འདུལ་བ་པོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། རྣམ་པར་རྟོག་པ་དང་བཅས་པའི་ཐ་མལ་པའི་ཤེས་པ་ནི་གདུལ་བར་དཀའ་བའོ། །དེ་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་ངང་དུ་ནུབ་པ་ནི་འདུལ་བའོ། །ཐབས་ཇི་ལྟ་བུ་སྙམ་པ་ལ། འཇིགས་སུ་རུང་དད་དཔའ་བྱད་ཅན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཆགས་བཅས་ཀྱི་ལམ་འདི་ལ་གཞན་སྐྲག་པའི་ཕྱིར་འཇིགས་སུ་རུང་བ་དང༌། ཇི་སྐད་སྔར་སྨོས་པའི་ཙཎྜ་ལཱིས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱང་སྲེག་པའི་ཕྱིར་འཇིགས་སུ་རུང་བའོ། །དཔའ་བའི་ཆ་བྱད་ཅན་ནི་མེ་ལྕེའི་བདག་ཉིད་ཅན་ནོ། །དེའི་མཚན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བུ་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། རྡོ་རྗེ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། གཞན་གྱིས་མི་ཕྱེད་པའི་རྡོ་རྗེའི་རྩེ་མོའོ། །འཕྲོ་བ་ཞེས་པའི་དོན་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །སྤྲོ་བ་དང་བསྡུ་བའི་དོན་དག་ཐབས་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ངོ་བོ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྙིང་རྗེ་ཆེ་དང་ཤེས་རབ་དང༌། །ཐབས་ཀྱིས་འགྲོ་དོན་བྱེད་པའི་མཆོག །ཅེས་གསུངས་པ་སྟེ། སྙིང་རྗེ་ནི་སྤྲོ་བའི་དུས་སུ་ཐབས་ཀྱི་སྐུ་སྟེ་སྐྱེ་བའོ། །ཤེས་རབ་ནི་བསྡུ་བའི་དུས་སུ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་སྟེ་འཇིག་པའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་ཚུལ་གྱིས་འགྲོ་བའི་དོན་བྱེད་པ་སྟེ། འགྲོ་བ་ཞེས་པ་ནི་ལམ་སོ་སོ་ནས་འགྲོ་བས་འགྲོ་བ་སྟེ། དབང་པོའི་ལམ་ནས་འགྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དོན་བྱེད་པ་ནི་དམ་པའི་མན་ངག་གིས་ཉེ་བར་བརྒྱན་ནས་དབང་པོ་དང་དོན་སྦྱར་ཞིང་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་འབྱུང་བའོ། །དེ་བས་ན་དེ་མཆོག་གོ །སྔར་སྨོས་པའི་དགའ་བ་རྣམས་གསལ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དགའ་མགུ་རངས་པའི་བསམ་པ་ཅན། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། དགའ་བ་ནི་དགའ་བའོ། །མགུ་བ་ནི་མཆོག་ཏུ་དགའ་བའོ། །རངས་པ་ནི་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་དགའ་བའོ། །བསམ་པ་ཅན་ནི་དགའ་བྲལ་ལོ། །ཉོན་མོངས་པ་ཇི་ལྟར་འདུལ་བའི་ཐབས་སུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཁྲོ་བོའི་ལུས་ཀྱི་གཟུགས་ལྡན་པ། །སངས་རྒྱས་ཕྲིན་ལས་བྱེད་པའི་མགོན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཞེ་སྡང་ལ་སོགས་པའི་ཉོན་མོངས་པར་རབ་ཏུ་གྲགས་པ་ཡང་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་གཟུགས་ཀྱིས་འཇོམས་པར་བྱེད་ཅེས་པའི་དོན་ཏོ། །སངས་རྒྱས་ཕྲིན་ལས་དེ་ལྟ་བུས་འགྲོ་བ་འདྲེན་པ་ནི་མགོན་ནོ། །ད་ནི་སེམས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་ཐམས་ཅད་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་རང་བཞིན་དུ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ལུས་བཏུད་རྣམས་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། བཏུད་ཅེས་པའི་སྒྲས་ནི་གཞོལ་བ་དང༌། འབབ་པ་དང༌། བབ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་དག་གིས་ནི་ཐོག་མར་དགེ་བའི་གླེང་གཞིའི་ཚིག་བླ་མའི་མན་ངག་བསྟན་པའོ། །ད་ནི་སྟོན་པ་ལ་གུས་པའི་ཚུལ་གྱིས་གླེང་བསླང་བའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། དེ་ལ་དེ་བཞིན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མཁྱེན་ཅིང་ཁོང་དུ་ཆུད་ནས་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་གསུངས་པ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའོ། །བདུད་བཞི་བཅོམ་པའི་མཚན་ཉིད་གོང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཏེ། ཚིག་གི་དོན་ནི། དཔལ་དང་གྲགས་དང་ལ་སོགས་པ་གཞན་དང་སྦྱར་རོ། །གཞན་ཡང་མཚན་གྱི་ཁྱད་པར་གསུངས་པ། རྫོགས་སངས་རྒྱས་ཞེས་པ་སྟེ། བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་གོང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །ལ་ཞེས་པ་ནི་བདུན་པའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་སྟོན་པའི་མཚན་ཉིད་ཁྱད་པར་དང་ལྡན་པ་ལ་ཡང་དང་ཡང་དུ་ཐལ་མོ་སྦྱར་ནས་ཕྱག་འཚལ་བ་ནི་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་གུས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །སྤྱན་སྔར་འདུག་སྟེ་ཞེས་པ་ནི། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྤྱན་སྔར་གཟིགས་པའི་ཡུལ་ན་འདུག་པ་སྟེ། ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་མ་ཡིན་པར་ཞེས་པའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ལྟར་གུས་པ་དང་སྤྱན་སྔར་འདུག་པ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་སྐད་དུ་གསོལ་བ་འདེབས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྐད་དུ་སྙམ་པ་ལ། ཁྱབ་བདག་ཅེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། དེས་གསོལ་བ་བཏབ་པའོ། །དེ་ནས་གང་གི་ཆེད་དུ་གླེང་བསླང་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བདག་ལ་སྨན་པ་དང་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། བདག་ནི་རང་ཉིད་དོ། །སྨན་པ་ནི་བདེ་བའི་རྒྱུར་འགྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་རང་ཉིད་ཀྱིས་ཐོབ་པ་ནི་བདག་གི་དོན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་བདག་ལ་ཐུགས་བརྩེ་བར་དགོངས་ཏེ། སྒྱུ་འཕྲུལ་དྲ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐབས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཕན་པའི་དོན་མངོན་པར་རྫོགས་པར་བྱང་ཆུབ་པ་བདག་གིས་ཐོབ་པར་མཛོད་ཅིག་ཅེས་པའོ། །དེ་ལྟར་བདག་གི་དོན་དུ་གསོལ་བ་བཏབ་ནས། ད་ནི་གཞན་གྱི་དོན་དུ་གསོལ་བ་གདབ་པའི་ཕྱིར། ཉོན་མོངས་པས་ནི་སེམས་དཀྲུགས་ཤིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །གསུངས་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་ནི་འདོད་ཆགས་དང༌། ཁོང་ཁྲོ་དང༌། ང་རྒྱལ་དང༌། མ་རིག་པ་དང༌། ལྟ་བ་དང༌། ཐེ་ཚོམ་ཞེས་བྱ་བ་རྩ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཁྲོ་བ་དང༌། ཁོན་དུ་འཛིན་པ་དང༌། འཆབ་པ་དང༌། འཚིག་པ་དང༌། ཕྲག་དོག་དང༌། སེར་སྣ་དང༌། སྒྱུ་དང༌། གཡོ་དང། རྒྱགས་པ་དང༌། རྣམ་པར་འཚེ་བ་དང༌། ངོ་ཚ་མེད་པ་དང༌། ཁྲེལ་མེད་པ་དང༌། རྨུགས་པ་དང༌། རྒོད་པ་དང༌། མ་དད་པ་དང༌། ལེ་ལོ་དང༌། བག་མེད་པ་དང༌། བརྗེད་ངས་པ་དང༌། རྣམ་པར་གཡེང་བ་དང༌། ཤེས་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་ཉི་ཤུའོ། །སེམས་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་རང་བཞིན་གྱིས་འོད་གསལ་བའོ། །དཀྲུགས་པ་ནི་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མས་བསླད་པ་སྟེ། སྔ་མ་དེས་སོ། །ཇི་ལྟར་རླབས་ཀྱིས་བསྐྱོད་པའི་མཚོ་ལྟ་བུའོ། །དེ་བསལ་བར་བྱེད་པའི་ཐབས་དང་བྲལ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མི་ཤེས་འདམ་དུ་བྱིང་བ་ཡི། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། མ་རིག་པས་ཀུན་ནས་བསྒྲིབས་པས་གློ་བུར་གྱི་དྲི་མ་བསལ་བའི་ཐབས་མི་ཤེས་པའོ། །དཔེར་ན་འདམ་གྱི་ཚོགས་ཆེན་པོའི་ནང་དུ་ནུབ་པར་གྱུར་ན་ཐབས་མི་མཁས་པ་རྣམས་ནི་རང་གི་རྩོལ་བ་ཙམ་གྱིས་ཐར་བར་སེམས་པ་སྟེ། དེ་དག་གིས་ནི་དེའི་རྐྱེན་གྱིས་སླར་བྱིང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་གང་ཞེ་ན། སེམས་ཅན་ཀུན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། སེམས་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཚོགས་ཀྱིས་ཀུན་ནས་བསླང་བའི་སེམས་དང་གང་ལྡན་པ་དེ་ནི་སེམས་ཅན་ནོ། །ཀུན་ཞེས་པ་ནི་འགྲོ་བ་དྲུག་ཏུ་གཏོགས་པའི་སེམས་ཅན་མ་ལུས་པའོ། །སྔར་རང་གི་དོན་དུ་སྐབས་སུ་ཞུགས་པའི་ཐབས་ནི་སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་ཕན་པའི་ཕྱིར་འདི་ཡང་ཞུས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །སྨན་པ་ནི་མི་ཤེས་པ་ཤེས་པར་བྱ་བ་དང༌། འཁོར་བའི་འདམ་དུ་བྱིང་བ་ལས་གདོན་པར་བྱའོ། །དེ་ཉིད་འབྲས་བུ་ཁྱད་པར་ཅན་ལ་དགོད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། བླ་མེད་འབྲས་བུ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། བླ་མེད་ཅེས་པ་ནི་དེའི་བླའམ་གོང་ན་འབྲས་བུ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་གཞན་མེད་པ་སྟེ། རྡོ་རྗེ་འཆང་ཆེན་པོའོ། །དེ་ཐོབ་པར་བྱ་བ་ནི་མངོན་དུ་གྱུར་པའོ། །ཕྱིར་ཞེས་པ་ནི་ཆེད་དུ་བྱ་བའི་དོན་ཏེ། དེ་ཅི་ནས་ཀྱང་ཐོབ་པར་མཛོད་ཅེས་པའི་ཐ་ཚིག་གོ །སྟོན་པའི་ཁྱད་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །པར་གང་དང་ལྡན་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། རྫོགས་པའི་དོན་ནི་ས་མཐར་ཕྱིན་པའི་དོན་ཏོ། །རྡོ་རྗེ་འཛིན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཚིག་གི་དོན་ནི་གོ་བླའོ། །འགྲོ་བའི་བླ་མ་ཞེས་པ་ནི་འགྲོ་བ་རྣམས་དང་ཆོས་མཐུན་པའི་ཚུལ་ཡིན་ཏེ། འདིར་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ལམ་དེ་ཉིད་དུ་འཛུད་པའི་ཕྱིར་སྣང་བ་མཐའ་ཡས་ལ་སོགས་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་སོ། །དེ་བས་ན་སྟོན་པ་པོ་ནི་རྡོ་རྗེ་འཆད་ཉིད་དོ། །དམ་ཚིག་ཀྱང་ཡིན་ལ་ཆེན་པོ་ཡང་ཡིན་པས་དམ་ཚིག་ཆེན་པོ་སྟེ། རིགས་དང་ཉོན་མོངས་པ་ལ་སོགས་པའི་དབྱེ་བ་ཇི་སྙེད་དུ་སྨོས་ཀྱང་རྡོ་རྗེ་འཆང་ཆེན་པོ་ལས་མི་འདའ་བས་ན་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་གཅིག་ཏུ་མཁྱེན་པའི་ཕྱིར་ཆེན་པོ་སྟེ། དེ་ཉིད་མཁྱེན་ཞེས་པའི་དོན་ཀྱང་དེའོ། །དེ་ལྟར་དོན་དམ་པར་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་མཁྱེན་ཅིང་ཐུགས་སུ་ཆུད་ཀྱང་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་དབྱེ་བས་ཅི་ཞེ་ན། དབང་པོ་བསམ་པ་མཁྱེན་མཆོག་གིས། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། དབང་པོ་མཆོག་དང་མཆོག་མ་ཡིན་པའི་མཁྱེན་པ་དང༌། བསམ་པ་རྒྱ་ཆེ་བ་དང༌། ཆུང་བ་དང༌། ཚད་མར་གྱུར་པ་མཁྱེན་ཏེ། གདུལ་བྱའི་སྣོད་ཀྱི་རིམ་པ་མཁྱེན་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཡང་ཅིག་ཅར་དུ་མཁྱེན་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་མཆོག་གོ །གིས་ཞེས་པ་ནི་གསུམ་པའི་ཚིག་སྟེ། ཟག་པ་དང་བཅས་པ་དང་ཟག་པ་མེད་པར་མཁྱེན་པ་ཁྱོད་ཀྱིས་ཤེས་པའོ། །ད་ནི་བརྗོད་བྱའི་ཁྱད་པར་ཅན་ཇི་ལྟ་བུ་ཞུ་བའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སྐུ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། ཀྱི་ཞེས་པ་ནི་མང་པོའི་ཚིག་མི་མངོན་པར་བྱས་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་འདས་པ་དང་མ་བྱོན་པ་དང་ད་ལྟར་གྱི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་མཁྱེན་པ་མཆོག་དང་ལྡན་པ་ཁྱེད་འབའ་ཞིག་གིས་མཁྱེན་གྱིས་ཞེས་ཚིག་སྔ་མར་འབྲེལ་ལོ། །དེ་བས་ན་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་དེ་ནི་ཐུན་མོང་དུ་ལྟ་བར་མི་མངོན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཇི་ལྟར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་དབུའི་གཙུག་ཏོར་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། གཙུག་ཏོར་ཆེན་པོ་ཞེས་པ་སྟེ། གཙུག་ཏོར་ཡང་ཡིན་ལ་ཆེན་པོ་ཡང་ཡིན་པས་གཙུག་ཏོར་ཆེན་པོ་སྟེ། དེ་དག་གིས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་གསང་བ་ལས་ཀྱང་ཤིན་ཏུ་ཆེས་གསང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །བ་བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་བསྟན་ཏོ། །ད་ནི་བརྗོད་པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དང༌། བརྗོད་བྱའི་རྣམ་གྲངས་ཡང་ཡིན་པ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཚིག་གི་བདག་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། ཚིག་ནི་རྗོད་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་གང་གིས་བརྗོད་པ་ནི་བདག་པོ་སྟེ། རྡོ་རྗེ་འཆང་ཆེན་པོ་ཉིད་དོ། །འདིར་ཚིག་རྣམས་ལ་མ་ཐོབ་པས་བརྗོད་བྱ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་བརྗོད་པར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་དགོངས་སོ། །དེ་བས་ན་བརྗོད་བྱ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་སྟེ། དངོས་སུ་རང་བྱུང་ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདིར་རང་བྱུང་ནི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལ་མ་ལྟོས་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཅེས་སློབ་དཔོན་ཁ་ཅིག་འདོད་དོ། །རང་བྱུང་ནི་རང་ལས་བྱུང་བས་ན་རང་བྱུང་སྟེ། བརྗོད་པར་བྱ་བ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པར་རང་ལ་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བ་འབྱུང་བའོ་ཞེས་གཞན་དག་ཟེར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་གྲངས་གཞན་དུ་ན། འཇམ་དཔལ་ཡེ་ཤེས་སེམས་དཔའ་ཡི། །ཞེས་རྟགས་སོ། །དེ་ཡང་སྐྱེ་བ་དང་འགག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཟུག་རྡུ་དང་བྲལ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འཇམ་པ་སྟེ། དོན་དམ་པར་རྟོགས་པར་བྱ་བ་དེ་ཞེས་སོ། །བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་འབྱུང་བས་ན་དཔལ་ཏེ། སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བར་འབྱུང་བས་ན་དེ་ཡང་སྣང་བ་ཐ་དད་པར་འབྱུང་དུ་ཟིན་ཀྱང་ཡེ་ཤེས་རོ་གཅིག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཡེ་ཤེས་སེམས་དཔའོ། །དེའི་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་དུ་མར་བརྗོད་དུ་ཟིན་ཀྱང་དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱེད་པ་ནི་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། མིང་ནི་ཡང་དག་བརྗོད་པའི་མཆོག །ཅེས་གསུངས་ཏེ། མི་ཟད་པ་དང་རྣམ་གྲངས་གཞན་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་མིང་ངོ༌། །ཡང་དག་བར་བརྗོད་པ་ནི་སྐྱོན་མེད་པར་བརྗོད་པ་སྟེ། རྣམ་གྲངས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་སྟོན་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་བས་ན་མཆོག་ཀྱང་ཡིན་ལ། རྗོད་བྱེད་ཀྱང་ཡིན་པས་བརྗོད་པའི་མཆོག་གོ །དེ་དག་གིས་ནི་བརྗོད་པར་བྱ་བ་དང་བརྗོད་པར་བྱེད་པ་ཡང་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་གི་འབྲེལ་བ་ནི་ཐབས་དང་ཐབས་ལས་བྱུང་བར་རིག་པར་བྱའོ། །བརྗོད་བྱའི་དགོས་པ་ནི་བདག་དང་གཞན་གྱིས་བླ་ན་མེད་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པའོ། །དེ་དག་གིས་ནི་སྟོན་པ་ལ་ཇི་ལྟར་ཞེས་པ་དང༌། ཞུས་པའི་དགོས་ཆེད་དང༌། སྟོན་པའི་ཁྱད་པར་དང༌། དགོས་འབྲལ་གྱི་དོན་སྒྲ་ཇི་བཞིན་པ་བཤད་ཟིན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །ཏོ། །ད་ནི་དེ་དག་གི་དོན་བླ་མ་དམ་པའི་མན་ངག་དང་ཉེ་བར་སྦྱར་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བདེ་བ་ཆེན་པོ་ཧཾ་གི་གནས་ནས་གཤེགས་ཤིང་ཨེའི་གནས་སུ་གཉིས་སུ་མེད་པར་གྱུར་པ་སྟེ། སླར་རིམ་གྱིས་རང་གི་གནས་སུ་གཤེགས་པ་དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང༌། མགོན་པོ་དེ་བཞིན་ཉིད་གཤེགས་ཤིང༌། །སླར་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་ན། །དེ་བཞིན་གཤེགས་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་གཤེགས་པ་དང་བྱོན་པའི་ཚེ་རགས་པ་དང་ཕྲ་བའི་རྟོག་པ་བཅོམ་ནས་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་དང་ལྡན་པ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ཧཾ་གི་གནས་དང༌། ཨེའི་གནས་སུ་བཞུགས་པའི་ཚེ་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཏེ་མཐར་ཕྱིན་པའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཕྱག་འཚལ་བ་ནི་འདུད་པ་སྟེ། ཡང་དང་ཡང་དུ་གོམས་པར་བྱེད་པའོ། །ཐལ་མོ་སྦྱར་ཞེས་པ་ནི་ཁ་སྦྱར་བ་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །ཇི་ལྟར་ན་ལུས་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར། འཁོར་ལོ་བཞི་ཁ་སྦྱར་བར་གྱུར་པའོ། །དེ་ཡང་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། སྦྲུལ་པའི་འཁོར་ལོ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ཐབས་དང་ཤེས་རབ་པོ། །ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་འཁོར་ལོ་དང༌། བདེ་བ་ཆེན་པོའི་འཁོར་ལོ་ཡང་ཐབས་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཚུལ་དུ་ཁ་སྦྱར་བའོ། །ནས་ནི་ཞེས་པ་ནི་ལྔ་པའི་དོན་ལ་གཉིས་པ་སྦྱར་བའི་ཚིག་སྟེ། དེ་ཁ་སྦྱར་མ་ཐག་ཏུ་གང་ཟག་གིས་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་འབྱུང་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཡང་སྤྱན་སྔར་འདུག་སྟེ་ཞེས་པ་ལ། སྤྱན་སྔར་ནི་མངོན་སུམ་དུ་ཉམས་སུ་མྱོང་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ཡང་ཐབས་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་རྩ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཨེ་ཝཾ་ཨ་ཧཾ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཨེ་ནི་ཤེས་རབ་བོ། །ཝཾ་ནི་ཐབས་སོ། །དེ་དག་ཀྱང་གནས་ཀྱིས་ཕྱེ་ན། ཨེ་ནི་འོག་སྒོའོ། །ཝཾ་ནི་སྟེང་སྒོའོ། །ཨ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སོ། །ཧ་ནི་དེ་རྩོལ་བར་བྱེད་པའི་རླུང་ངོ༌། །དེ་ལྟ་བུའི་དོན་གྱིས་ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱབ་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་བདག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །ཁྱབ་བདག་གོ །དེ་ཡང་གང་ལ་ཁྱབ་ཅེ་ན་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ལ་སོགས་པ་རྒྱུ་བ་དང་མི་རྒྱུ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཁ་ཅིག་ནི་མ་རིག་པས་ཀུན་ནས་བསྒྲིབས་པས་གཉིས་སུ་ལྟ་ཞིང་དཔག་ཏུ་འཛིན་པ་ཡོད་དེ། དེ་ལྟ་བུ་དག་གིས་བདག་གི་བདག་མེད་པར་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཚུལ་འདི་ལྟར་ཉམས་སུ་ལེན་པ་ནི་བདག་ལ་སྨན་པའོ། དོན་བདག་དོན་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་ལྟའོ། །དེ་དག་ལ་ཐུགས་བརྩེ་བ་དང་བདག་མེད་དོན་བདག་དོན་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་ལྟའོ། །དེ་དག་ལ་ཐུགས་བརྩེ་བ་དང་བདག་མེད་པར་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཐབས་འདི་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་བདག་མེད་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་ནས་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཅི་འདྲ་བར་རྟོགས་སྙམ་པ་ལ་སྒྱུ་འཕྲུལ་དྲ་བས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། ཕྱི་ནང་གི་དངོས་པོ་སྒྱུ་མ་དང་སྨིག་རྒྱུ་ལ་སོགས་པའི་དཔེས་ཉེ་བར་མཚོན་པའི་བདག་མེད་པར་རྟོགས་ཤིང་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །དེས་ཅིང་འགྱུར་སྙམ་པ་ལ་མངོན་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའོ། །གང་གིས་ཉམ་པ་ལ། བདག་གིས་བྱང་ཆུབ་ཅེས་པའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཐབས་ཇི་ལྟར་སྙམ་པ་ལ། ཉོན་མོངས་པ་སེལ་བའི་ཐབས་ཏེ། དེའི་ཕྱིར། ཉོན་མོངས་པས་ནི་སེམས་དཀྲུགས་ཤིང༌། །མི་ཤེས་འདམ་དུ་བྱིང་བ་ཡི། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་ནི་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་རྩ་བ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་གང་ཡིན་པ་སྟེ། རྣམ་པར་སྨིན་པའི་འབྲས་བུའོ། །པས་ཞེས་པ་ནི་གསུམ་པའི་ཚིག་སྟེ། དེ་རྣམས་ཀྱིས་རང་གི་ངོ་བོ་རྙོགས་ཤིང་མི་གསལ་བར་བྱེད་པའོ། །སེམས་ནི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་མཐུན་པའོ། །དེ་མི་གསལ་བར་བྱེད་པ་ནི་དཀྲུགས་པ་ཞེས་པའོ། །མི་ཤེས་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པས་དཀྲུགས་པ་གསལ་བར་བྱེད་པའི་ཐབས་མི་ཤེས་པ་སྟེ། ཐབས་ལ་རྨོངས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཉིད་འདམ་དུ་བྱིང་བ་དང་འདྲ་བར་ཡུན་རིང་དུ་འཁོར་བར་གནས་པའི་ཕྱིར་བྱིང་བའོ། །དེ་ཡོངས་སུ་འདོན་པའི་ཕྱིར། སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་སྨན་པ་དང༌། །བླ་མེད་འབྲས་བུ་ཐོབ་བྱའི་ཕྱིར། །ཞེས་གསུངས་ཏ། སེམས་ཅན་ནི་ཡུལ་དང་དབང་པོ་ལ་བརྟེན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་སོ། །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །ཀུན་ཅེས་པའི་སྒྲས་ནི་བརྒྱད་པོ་ཉེ་བར་བསྡུ་བའི་ཚིག་གོ །སྨན་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་ལ་འཇུག་པའི་ཐབས་ཏེ། བླ་མ་དམ་པའི་གདམས་ངག་གོ །ཐབས་དེས་བླ་ན་མེད་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ནི་ཚེ་འདི་ཉིད་ལའོ། །གང་གི་ཚེ་འབྲས་བུ་ཐོབ་པའི་མཚན་ཉིད་ཅི་ཞེ་ན། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས། །འགྲོ་བའི་བླ་མ་སྟོན་པ་པོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྒྲ་ནི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་དོན་ཏེ། བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ཡང་སྤངས་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བཅོམ་པའི་ཚུལ་གྱིས་སྤངས་པ་དང༌། ཐོབ་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་ལྡན་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཐོབ་པའོ། །དེ་ཡང་གཞན་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འགྲོ་བའི་བླ་མ་སྟོན་པ་པོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། འགྲོ་བ་ནི་ལམ་སོ་སོ་ནས་འགྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བླ་མ་ནི་དེ་རྣམས་ཀྱི་གོང་མ་སྟེ། དེའི་གོང་ན་གཞན་མེད་ཅེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སྟོན་པ་པོ་ཞེས་པ་ནི་གང་དང་གང་གིས་འདུལ་བར་འགྱུར་པའི་སྐུ་དང་གསུང་དང་ཐུགས་ཀྱི་སྣང་བ་སྟོན་ཅིང་འབྲས་བུ་ཁྱད་པར་ཅན་ཐོབ་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་ལྟར་གཞན་གྱི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་ནས། རང་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་མཁྱེན་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དམ་ཚིག་ཆེན་པོ་དེ་ཉིད་མཁྱེན། །དབང་པོ་བསམ་པ་མཁྱེན་མཆོག་གིས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དམ་ཚིག་ཀྱང་ཡིན་ལ་ཆེན་པོ་ཡང་ཡིན་པས་དམ་ཚིག་ཆེན་པོ་སྟེ། ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་མཁྱེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་མཁྱེན་ཅིང་ཐུགས་སུ་ཆུད་དེ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་གསུངས་པ་དང༌། གདུལ་བར་བྱ་བའི་གང་ཟག་གི་དབང་པོ་མཆོག་དང་མཆོག་མ་ཡིན་པ་དང༌། བསམ་པ་རྒྱ་ཆེ་བ་དང་ཆུང་བ་མཁྱེན་པ་ནི་མཁྱེན་པའི་མཆོག་སྟེ། ཡེ་ཤེས་ཕུལ་དུ་ཕྱིན་པ་བརྙེས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཡང་ན་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་སྔར་བསྟན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་ཐ་མལ་པ་འདི་ཉིད་ལ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་སྟོན་པར་བྱེད་པས་ན་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །ཏེ། །ལམ་སོ་སོ་ནས་འགྲོ་བའི་ཡུལ་དང་དབང་པོ་ལ་བརྟེན་པའི་ཤེས་པ་བླ་མ་དམ་པའི་མན་ངག་གིས་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པར་སྟོན་པ་ནི་སྟོན་པའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། དམ་ཚིག་ཆེན་པོ་དེ་ཉིད་མཁྱེན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། དམ་ཚིག་ནི་བརྡར་བྱས་པའོ། །དེ་ཡང་ཐབས་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་བདེ་བའི་ཕྱིར་མ་སྤངས་ཤིང་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དབང་པོ་ནི་མིག་ལ་སོགས་པ་དྲུག་གོ །དེས་ཉེ་བར་མཚོན་པའི་ཡུལ་དྲུག་སྟེ། དེ་གཉིས་སུ་མེད་པ་ལས་རང་གི་བདེ་བ་སྔར་གྱི་ཡེ་ཤེས་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་སྟེ། མཁྱེན་པ་ཞེས་པ་ནི་དེ་ལྟར་རྟོགས་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །དེ་བས་ན་མཆོག་སྟེ། རབ་ཅེས་པ་དང༌། གྱ་ནོམ་པ་ཞེས་པ་དང༌། བླ་ན་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྱད་པར་གྱི་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་སོ། །རྟོགས་པའི་དོན་ཁྱད་པར་ཅན་དེ་ཉིད་ལ་མཚན་གྱི་རྣམ་གྲངས་གཞན་གྱིས་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སྐུ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་འདས་པ་དང་མ་བྱོན་པ་དང་ད་ལྟར་གྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་སོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་སྔར་རྟོགས་པའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཐུན་མང་མ་ཡིན་པར་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། གཙུག་ཏོར་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། གང་བདག་གིས་ཐུན་མོང་དུ་བལྟར་མི་མངོན་པ་དེ་ལ་འདི་སྐད་ཅེས་གསུངས་སོ། །དེ་གང་གིས་རྟོགས་པར་ནུས་སྙམ་པ་ལ། ཚིག་གི་བདག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། ཚིག་གི་བདག་པོ་བླ་མ་དམ་པའོ། །རྟོགས་པའི་དོན་དེ་ཡང་ཅི་ཞིག་གང་ནས་འབྱུང་སྙམ་པ་ལ། ཡེ་ཤེས་སྐུ་སྟེ་རང་བྱུང་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། དེའི་དོན་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུའོ། །དེ་ཡང་རང་ལས་བྱུང་བ་སྟེ། གཞན་ལ་ལྟོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐུ་སྟེ། ཡང་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་མེ་ལོང་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་རོ་གཅིག་ཏུ་གྱུར་པ་ལ་མཚན་གྱི་སྒྲས་བརྗོད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། མིང་ནི་ཡང་དག་བརྗོད་པའི་མཆོག །ཅེས་གསུངས་ཏེ། མིང་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་བརྗོད་ནས། དོན་མཆོག་དང་ཕྲད་པ་ནི་བརྗོད་པའི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །མཆོག་སྟེ། ངག་གི་སྐྱོན་ཐམས་ཅད་སྤངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་དག་གིས་ནི་སྟོན་པ་ལ་གུས་པ་དང༌། གང་གི་ཆེད་དུ་བསྒོམ་པ་དང༌། ཁྱད་པར་གང་དང་ལྡན་པ་བསྒོམ་པ་དང༌། ཇི་ལྟར་བསྒོམ་པའི་ཚུལ་བླ་མ་དམ་པའི་གདམས་ངག་རྣམས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །

གཉིས་པ། རྗོད་བྱེད་གང་གི་དོན་དུ་ཞུ་བ་གླེང་བསླང་བ་བསྟན་པ།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །དེ་དག་གིས་ནི་བརྗོད་བྱའི་ཁྱད་པར་ཇི་ལྟར་ཞུ་བ་གླེང་བ་བསྟན་ནས། ད་ནི་རྗོད་བྱེད་གང་གི་དོན་དུ་ཞུ་བ་གླེང་བསླང་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དོན་ཟབ་དོན་ནི་རྒྱ་ཆེ་ཞིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། དོན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་རང་བྱུང་ཡིན་ལ། དེ་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་ཚིག་ཟབ་པ་སྟེ། ཐེག་པ་ཐུན་མོང་བས་རྟོགས་པར་དཀའ་བའོ། །རྒྱ་ཆེ་བ་ནི་དེ་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་མང་བའོ། །ཡང་ན་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པའི་ཐབས་མང་བའོ། །ཆེ་བ་ནི་བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་གྲུབ་པའོ། །མཚུངས་པ་མེད་པ་ནི་ཐེག་པ་གཞན་དང་འགྲན་དུ་མེད་པའོ། །མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་ཕྱིར་རབ་ཏུ་ཞི་བའོ། །དེ་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་ཚིག་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། ཐོག་མ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། ཐོག་མར་དགེ་བ་ནི་གླེང་གཞིའོ། །བར་དུ་དགེ་བ་ནི་གླེང་བསླང་བའོ། །ཐ་མར་དགེ་བ་ནི་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ཡང་སྟོན་པ་འདི་ཉིད་ཀྱིས་གསུངས་པར་མ་ཟད་དེ། འདས་པའི་སངས་རྒྱས་མར་མེ་མཛད་ལ་སོགས་པའོ། །མ་འོངས་པ་ནི་བྱམས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །ད་ལྟར་ནི་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའོ། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །གསུངས་ཞེས་པ་ནི་དེ་དག་གིས་རྣམ་གྲངས་དུ་མར་གསུངས་ཀྱང་དོན་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་རང་བྱུང་འབའ་ཞིག་སྟོན་པའོ། །ཡང་དང་ཡང་དུ་ཞེས་པ་ནི་དུས་གསུམ་དུ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུངས་པའི་ཆོས་གང་སྙམ་པ་ལ། །རྒྱུད་ཆེན་སྒྱུ་འཕྲུལ་དྲ་བ་ལས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། རྒྱུད་ཀྱི་དབྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་སྔར་བཤད་དོ། །རྒྱུ་དང་ལམ་དང་འབྲས་བུ་གསུམ་འབྲེལ་པས་ན་དྲ་བའོ། །དེའི་སྟོན་པ་ནི་རྡོ་རྗེ་འཆང་ཆེན་པོའོ། །དེས་འཁོར་རྡོ་རྗེ་འཆང་རྣམས་ལ་བསྟན་པས་གསང་སྔགས་ཀྱི་ལམ་ལ་བརྟེན་ནས་འབྲས་བུ་རྡོ་རྗེ་འཆང་འབྱུང་བས་ན་འཆང་བའོ། །སུ་ལ་གསུངས་ན། དཔག་མེད་རྣམས་ལ་སྟེ། འཁོར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ལའོ། །དགའ་བཞིན་དུ་ཞེས་པ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་དགྱེས་པ་དང་བཅས་པ་སྟེ་གསུངས་འཚལ་ཞེས་པའོ། །ཡང་ན་དཀའ་ཐུབ་དང༌། དཀའ་སྤྱད་དང༌། དུས་ཚོད་དང༌། ཚེས་གྲངས་ལ་ནི་མི་ལྟོས་པས་དགའ་བཞིན་དུའོ། །དགྱེས་པ་ཉིད་གང་སྙམ་པ་ལ། གླུར་བླང་ཞེས་པ་སྟེ། གཞན་གྱི་རྒྱུད་ཚིམ་པར་བྱེད་པས་སོ། །བཤད་དུ་གསོལ་ཞེས་པ་ནི་བརྡ་ཕྲད་པར་ཟད་དོ། །ད་ནི་གཞུང་གི་དོན་བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་དུ་གཟུང་བར་དམ་བཅའ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མགོན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། མགོན་པོ་ཞེས་པ་ནི་བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་དུ་གྱུར་པ་སྟེ། རྡོ་རྗེ་འཆང་ཆན་པོའོ། །དེ་ལ་ཀྱེ་མགོན་པོ་ཞེས་བོས་ནས་རྫོགས་སངས་རྒྱས་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཀུན་ཞེས་པ་ནི་བསྐལ་པ་བཟང་པོ་འདིའི་སངས་རྒྱས་སྟོང་རྩ་གཅིག་གོ །གསང་འཛིན་ཞེས་པ་ནི་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་གསང་བ་འཛིན་པ་ལག་ན་རྡོ་རྗེའོ། །ཅི་ནས་བདག་འགྱུར་ཕྱིར་ཞེས་པ་ནི་བསྐལ་པ་བཟང་པོའི་སངས་རྒྱས་དེ་དག་གི་ཐ་ཆུངས་ལག་ན་རྡོ་རྗེ་ཡིན་ལ། དེ་སངས་རྒྱས་དེ་དག་གི་གསུང་ངོ་ཅོག་གི་གསང་བ་འཛིན་པ་སྟེ། སྡུད་བ་པོ་བྱེད་པར་དམ་བཅའ་བའོ། །དུས་ནམ་གྱི་བར་དུ་སྙམ་པ་ལ། ངེས་པར་འབྱུང་བ་སྟེ། བདག་དང་གཞན་གྱིས་བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་མ་ཐོ་བ་ཀྱི་བར་དུའོ། །ཅིའི་ཆེད་དུ་ན། བདག་གི་དོན་དུའོ། །བསམ་པ་ནི་ཐོས་པ་དང་བསམ་པ་གཉིས་ཀྱིས་སོ། །བརྟན་པོ་ནི་མ་ནོར་བའོ། །འོན་ཏེ་བདག་འབའ་ཞིག་གི་དོན་དུ་འམ་ཞེ་ན། ཉོན་མོངས་མ་ལུས་བསལ་བ་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། སེམས་ཅན་ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་དཀྲུགས་པ་བསལ་བ་དང༌། མི་ཤེས་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་བསལ་བའི་ཐབས་མི་ཤེས་པ་དང༌། སྨིན་པར་བྱེད་པ་དང༌། གྲོལ་བར་བྱེད་པ་མི་ཤེས་པ་སྟེ། དེ་སྤང་བའི་ཕྱིར་གཟུང་བར་བྱའོ། །ལམ་གཉིས་ནི་འོག་ནས་སྟོན་ཏོ། །འོན་ཏེ་ཆོས་ཀྱི་སེར་སྣས་ཆུ་སྲིན་གྲེ་བར་མུ་ཏིག་སོང་བ་བཞིན་དུ་སླར་མི་འབྱུང་ངམ་ཞེ་ན། བསམ་པའི་ཁྱད་པར་ཇི་བཞིན་དུ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། དབང་པོ་མཆོག་དང་མཆོག་མ་ཡིན་པའི་རིམ་པས་བསྐྱེད་པ་དང་རྫོགས་པའི་རིམ་པ་ལ་སྦྱོར་བར་བྱེད་པས་ན། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བཤད་པར་འཚལ། །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །ཞེས་པའོ། །དེ་དག་གི་མཇུག་ཉེ་བར་བསྡུ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། གསང་དབང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། གསང་བ་ནི་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་གསང་བའོ། །དབང་པོ་ནི་བདག་པོ་སྟེ། གསང་བའི་བདག་པོ་ལག་ན་རྡོ་རྗེ་ཞེས་བྱ་བའི་སྡུད་པ་པོ་ཡིན་ལ། དེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མཁྱེན་པ་ཐུགས་སུ་ཆུད་པ་གསུངས་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། །རྡོ་རྗེ་འཆང་ཆེན་པོའོ། །དེ་སྐད་དུ་ཞེས་པ་ནི་བདག་དང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་མ་ལུས་པ་དེ་བསལ་བའི་ཐབས་ལམ་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་གསུངས་ཞེས་གསོལ་བ་བཏབ་པའོ། །ཐལ་མོ་སྦྱར་ཞེས་པ་ནི་བརྡ་ཕྲད་པར་ཟད་དོ། །ལུས་བཏུད་པ་ནི་གུས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཙོག་པུར་འདུག་པའོ། །སྤྱན་སྔར་ཞེས་པ་ནི་གཟིགས་པའི་ཡུལ་དེ་ན་འདུག་པའོ། །དེ་ལྟར་ན། གནས་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པ་དག་ན། སྟོན་པ་རྡོ་རྗེ་འཆང་ཆེན་པོའོ། །ལག་ན་རྡོ་རྗེ་དང༌། ཀུན་དུ་བཟང་པོ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་རྡོ་རྗེ་དང༌། ཟླ་བ་བཟང་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་ཅན་གྱིས་སྡུད་པ་པོ་དང༌། གཞན་ཡང་ལག་ན་རྡོ་རྗེ་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་ཅན་གྱི་དཔའ་བོ་མཐའ་ཡས་པ་དང༌། ཁྲོ་གཉེར་ཅན་དང༌། སྒྲོལ་མ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་དཔའ་མོ་མཐའ་ཡས་པ་དང་ཐབས་ཅིག་པ་དེའི་ཚེ་ལག་ན་རྡོ་རྗེ་སྟན་ལས་ལངས་ཏེ། བླ་གོས་ཕྲག་པ་གཅིག་ལ་གཟར་ཏེ་པུས་མོ་གཡས་པའི་ལྷ་ང་ས་ལ་བཙུགས་ཏེ། དེ་ནས་བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་དུ་ལམ་སྒྱུ་འཕྲུལ་དྲ་བ་ལ་བརྟེན་ནས། བླ་ན་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། འདིར་སྔར་སྨོས་པའི་ཚིག་གིས་གསོལ་བ་བཏབ་ནས་སོ། །འདུག་ཅེས་པ་ནི་སྡུད་པ་པོ་སྔར་གནས་པ་བཞིན་དུ་སྤྱན་སྔར་འདུག་གོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་དག་གིས་ནི་རྐྱེན་གླེང་བསླང་བ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །

གསུམ་པ། རྒྱུད་ཀྱི་དངོས་པོ་ཡོངས་ཤེས་པར་བྱ་བི་ཕྱིར་ལན་གནང་བ་བསྟན་པ།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །ད་ནི་སྣོད་དུ་རུང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་བྱིན་གྱི་རླབས་ཀྱི་དོན་རྟགས་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་ཤཱཀྱ་ཐུབ། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བར་གང་གིས་ཀྱང་མཆོག་དེ་གསོལ་བ་བཏབ་པའི་དེ་མ་ཐག་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་སྤང་བར་བྱ་བ་དང་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ལས་བྱས་པའོ། །ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ནི་རྡོ་རྗེ་འཆང་གི་མཚན་གྱི་རྣམ་གྲངས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །ཏེ། བསྟན་པ་གཅིག་ལ་སྟོན་པ་གཉིས་ཀྱི་མཚན་གྱིས་འདོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྫོགས་པའི་ཞེས་པ་ནི་ས་དང་དབང་དང་མཚན་ཉིད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱི་དོན་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །རྐང་པ་ནི་འགྲོ་བའི་དོན་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ་རྐང་པ་དང་འདྲ་བའོ། །གཉིས་ནི་རིགས་ལྔ་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུའོ། །དེའི་མཆོག་ནི་དྲུག་པ་རྡོ་རྗེ་འཆང་ངོ༌། །ཉིད་ཀྱི་ཞེས་པ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྡོ་རྗེ་འཆང་ཁོ་ནའི་ཞལ་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ནས་ལྗགས་བཟང་པོ་བཀྲམ་པ་སྟེ་འཛུམ་པ་དང་སྦྱར་རོ། །ལྗགས་བཟང་བ་ཉིད་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། རིང་ཞིང་ཡངས་པ་བརྐྱང་མཛད་དེ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། རིང་བ་ནི་ལྗགས་ཀྱིས་ཞལ་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་ཁེབས་པའོ། །ཡངས་པ་ནི་སྲབ་པའོ། །བརྐྱང་ཞེས་པ་ནི་འོད་ཟེར་བཀྱེ་བར་མཛད་པའོ། །དེས་ཅི་བྱེད་སྙམ་པ་ལ། འཇིག་རྟེན་གསུམ་པོ་སྣང་བྱེད་ཅིང༌། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་གསུམ་ནི་འདོད་པ་དང༌། གཟུགས་དང༌། གཟུགས་མེད་པའོ། །སྣང་བྱེད་ཅིང་ཞེས་པ་ནི་སྐུ་གསུང་ཐུགས་སྣང་བར་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་སོ། །སྣང་བ་ནི་འོད་ཟེར་གྱིས་དེ་ལྟ་བུར་སྣང་བར་མཛད་པའོ། །སྣང་བར་མཛད་པ་དེས་ཅི་བྱེད་སྙམ་པ་ལ། བདུད་བཞིའི་དགྲ་རྣམས་འདུལ་བྱེད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། འོད་ཟེར་དེས་མཛད་པ་རྣམ་པ་གསུམ་མཛད་དེ། ཞིང་ཁམས་སྣང་བར་མཛད་པ་དང༌། བདུད་བཞི་འདུལ་བར་མཛད་པ་དང༌། ངན་སོང་སྦྱོང་བར་མཛད་པའོ། །དེ་ཉིད་གང་ཞེ་ན། འཇིག་རྟེན་གསུམ་པོ་སྣང་བར་བྱས་ནས་སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ཞེས་པ་རང་གི་དེ་ཉིད་མ་རྟོགས་པར་ཡུན་རིང་དུ་འཁྱམས་པ་ནི་སེམས་ཅན་ནོ། །རྣམས་ཞེས་པ་ནི་འགྲོ་བ་རིགས་དྲུག་གོ །དེ་དག་གི་རྒྱུའི་རྒྱུན་ལ་ངན་སོང་གསུམ་གྱི་རྒྱུ་གནས་པ་སྦྱངས་པས་ན་བདུད་བཞིའི་དགྲ་འདུལ་བར་བྱེད་པ་སྟེ། བདུད་ཀྱང་ཡིན་ལ་དགྲ་ཡང་ཡིན་པས་བདུད་བཞིའི་དགྲ་སྟེ། ཕུང་པོའི་བདུད་ལ་སོགས་པའོ། །དགྲ་ཞེས་པ་ནི་ཐར་པའི་སྲོག་གཅོད་ཅིང་འཕགས་པའི་ནོར་བདུན་ཕྲོགས་པས་སོ། །དེ་དག་གི་རྒྱུ་མེད་པས་ནི་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུ་མི་འབྱུང་ངོ༌། །སྦྱོར་བ་བྱེད་པ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །ཞེས་པ་ནི་སྦྱང་བར་བྱ་བ་དེ་དག་ཡིན་ལ། བྱེད་པ་ནི་སྟོན་པ་རྡོ་རྗེ་འཆང་དེས་འཁོར་རྣམས་ལ་འོད་ཟེར་བཀྱེ་བ་དང༌། གཟིགས་པ་དང་འཛུམ་པ་མཛད་པས་སོ། །དེ་ལྟར་སྣོད་དུ་རུང་བར་མཛད་ནས། ཚུལ་གང་གིས་ཆོས་གསུངས་སྙམ་བ་ལ། ཚངས་པའི་གསུངས་ནི་སྙན་པ་ཡིས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། ཚངས་པ་ནི་ལྷ་ཚངས་པ་ལ། གསུང་དབྱངས་ཡན་ལག་དྲུག་ཅུ་དང་ལྡན་པས་ན་དེ་འདྲ་བར་གསུངས་སོ། །ཡང་ན་ཚངས་པ་ནི། བཅོམ་ལྡན་རྡོ་རྗེ་འཆང་ཉིད་དེ། །ཚངས་པ་མྱ་ངན་འདས་སངས་རྒྱས། །ཞེས་གསུངས་པས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་གསུང་དབྱངས་ཡན་ལག་དྲུག་ཅུ་ལས་འདི་སྙན་པས་བཟུང་ངོ༌། །སྙན་པ་ཞེས་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་ཅན་གྱི་རྐྱེན་འཕྲོག་པར་བྱེད་པའོ། །འཇིག་རྟེན་གསུམ་པོ་ཀུན་བཀང་ནས། །ཞེས་པ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གསུང་གི་གསང་བ་སྟེ། སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་སྣང་བས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ལ་ཁྱབ་པར་ཆོས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་ཟབ་མོ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་ཤཱཀྱ་ཐུབ། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཞེས་པ་ནི་རྫོགས་པ་ནི་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པའོ། །སངས་རྒྱས་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །རྐང་གཉིས་ནི་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་ལ་སོགས་པའོ། །ཡང་ན་སྐུ་གཉིས་སོ། །མཆོག་ནི་རྡོ་རྗེ་འཆང་ཆེན་པོའོ། །ཉིད་ནི་རྡོ་རྗེ་འཆང་ཁོ་ནའོ། །ཞལ་ཞེས་པ་ནི་བརྡ་དོན་རྣམ་པར་བཤད་པ་སྟེ། གསང་བའི་གནས་སོ། །ལྗགས་ནི་རྡོ་རྗེའོ། །བཟང་པ་ནི་བཟང་པོ་འབྱུང་བའི་རྟེན་ཡིན་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སོ། །རིང་བ་ནི་རྡོ་རྗེའོ། །ཡངས་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཀྱི་བྷ་གའོ། །བརྐྱང་མཛད་ཅེས་པ་ནི་བྷ་གར་ལིངྒ་བརྐྱང་བ་སྟེ། སྙོམས་པར་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །འཇིག་རྟེན་གསུམ་པོ་སྣང་བྱེད་ཅིང༌། །ཞེས་པ་ནི་སྙོམས་པར་ཞུགས་པ་ལས་འོད་ཟེར་གྱིས་ཁམས་གསུམ་དུ་གཏོགས་པའི་འགྲོ་བ་རྣམས་དང༌། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་བཀུག་སྟེ་བདག་གི་ཚངས་པའི་བུ་ག་ནས་ཞུགས་ཏེ། གསང་བའི་གཞལ་ཡས་ཁང་དུ་འཁོར་ལོ་གསུམ་གྱི་ལྷར་གྱུར་པར་བྱ་ཞིང༌། དེ་དག་ཀྱང་རིམ་གྱིས་དབང་དང་ལྡན་པར་བྱ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །སྟེ། ཕྱིར་སྤྲོས་ནས་འཁོར་ལོ་གསུམ་གྱི་བདག་ཉིད་དུ་གནས་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་གསུམ་མོ། །སྣང་བར་བྱེད་པ་ནི་ཐབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ངེས་སོ། །དེས་ཅི་བྱེད་སྙམ་པ་ལ། བདུད་བཞིའི་དགྲ་རྣམས་འདུལ་བྱེད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། བདུད་ཀྱང་ཡིན་ལ་དགྲ་ཡང་ཡིན་པས་བདུད་བཞིའི་དགྲ་སྟེ། ཕུང་པོའི་བདུད་ལ་སོགས་པའོ། །ཡང་ན་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཆུ་བོ་བཞི་ཐབས་དེས་བཏུལ་བའོ། །སེམས་ཅན་ནི་རང་གི་དེ་ཉིད་མ་རྟོགས་པས་འཁོར་བར་ཡུན་རིང་དུ་འཁྱམས་པའོ། །རྣམས་ཞེས་པ་ནི་མང་པོ་སྟེ་ཁམས་གསུམ་པའོ། །ངན་སོང་གསུམ་ཞེས་པ་ནི་རྒྱུའི་རྒྱུན་ལ་གནས་པའི་བག་ཆགས་ཏེ། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའོ། །ཡང་དེ་རྣམས་ལས་རྣམ་པར་སྨིན་པ་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་བཅས་པ་ཐབས་གོང་མས་སྦྱོར་བར་བྱེད་ཅེས་པའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཐབས་གང་གིས་སྙམ་པ་ལ། དེ་ཉིད་གསལ་བར་བཤད་པའི་ཕྱིར། འཛུམ་བསྟན་ནས་ཞེས་གསུངས་ཏེ། རང་གི་ཤེས་རབ་ལ་བལྟ་བ་དང༌། འཛུམ་པ་དང༌། ཙུམྦ་ན་དང༌། ཨངྒི་ཀ་དང༌། ན་ག་པྲ་ཧ་ར་དང༌། སྙོམས་པར་འཇུག་པ་ལ་སོགས་པ་སྔར་བསྟན་པའི་དོན་ཏོ། །ཚངས་པའི་གསུང་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །འཇིག་རྟེན་གསུམ་ནི་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་འཁོར་ལོའོ། །ཀུན་བཀང་ནས་ཞེས་པ་ནི་ཀུན་ལ་གསུང་གིས་མ་ཁྱབ་ཅིང་མ་ཐོབ་པ་མེད་པ་དང༌། ནས་ཞེས་པ་ནི་གསུང་དེས་འོག་ནས་འབྱུང་བའི་རྒྱུད་ཀྱི་དངོས་པོ་རྒྱས་པར་གསུངས་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ད་ནི་བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ཞུས་པའི་ལེགས་པར་གནང་བ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ལག་ན་རྡོ་རྗེ་སྟོབས་པོ་ཆེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། ལག་ན་རྡོ་རྗེ་ནི་བཤད་བྲིན་ཏོ། །སྟོབས་པོ་ཆེ་ནི་དེའི་མཐུ་སྟོབས་གཞན་གྱིས་ཟིལ་གྱིས་མི་གནོན་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་སྔོན་གྱི་དུས་སུ་འཁོར་རྣམས་ལ་ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་བསྟན་པར་མཛད་པའི་ཕྱིར་ཞབས་ལ་སེང་ལྡེང་གི་ཚལ་པ་ཟུག་པར་མཛད་དོ། །དེ་ནས་འཁོར་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་བ། ངའི་སེང་ལྡེང་གི་ཚལ་པ་སུས་འབྱིན་པར་ནུས་ཞེས་བཀའ་སྩལ་པ་དང༌། རྫུ་འཕྲུལ་ཅན་གྱི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །མཆོག་ལ་སོགས་པ་གང་གིས་ཀྱང་འབྱིན་པར་མ་ནུས་སོ། །དེ་ནས་ལྷའི་གནས་སུ་གཤེགས་ཏེ་སྔར་ཇི་བཞིན་བཀའ་སྩལ་པས་སུས་ཀྱང་འབྱིན་པར་མ་ནུས་སོ། །གཞན་ཡང་ས་ལ་གནས་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ལ་བཀའ་སྩལ་པས་ཀྱང་འབྱིན་པར་མ་ནུས་སོ། །འོན་ཀྱང་དེ་དག་གིས་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་འདི་འགུལ་ནུས་པ་ཙམ་བྱུང་ངོ༌། །དེའི་ཚེ་ལག་ན་རྡོ་རྗེ་ལ་ཁྱོད་ཀྱིས་འདི་ཕྱུང་ཞིག་ཅེས་གསུངས་པ་དང༌། ལག་ན་རྡོ་རྗེས་རེག་པ་ཙམ་གྱིས་ཐོན་པར་གྱུར་ཏོ། །དེ་ནས་འཁོར་རྣམས་ངོ་མཚར་དུ་གྱུར་ཏེ་ལག་ན་རྡོ་རྗེ་ལ་འདི་ཙམ་གྱི་སྟོབས་ཡོད་པ་ཞེས་གཅིག་ལ་གཅིག་སྨྲས་སོ། །དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ལག་ན་རྡོ་རྗེ་ལ་བཀའ་སྩལ་པ། ལག་ན་རྡོ་རྗེ་ཁྱོད་ཀྱི་མཐུ་སྟོབས་འཁོར་འདི་དག་ལ་སྟོན་ཅིག་ཅེས་གསུངས་པ་དང༌། ལག་ན་རྡོ་རྗེ་རང་གི་སྲིན་ལག་གི་རྩེ་མོ་ལ་རིགས་ཀྱི་མཚན་མ་ཤིན་ཏུ་ཆུང་བའི་རྡོ་རྗེ་ཡོད་པས་ལ་བཞག་སྟེ། གང་སྟོབས་དང་ལྡན་པ་གཅིག་གིས་འདི་ལོང་ཅིག་ཅེས་གསུངས་པ་དང༌། རྡོ་རྗེ་གང་རྫུ་འཕྲུལ་དང་སྟོབས་ཀྱིས་རློམ་པ་དག་གིས་ནི་བསྒུལ་བར་ཡང་མ་ནུས་སོ། །དེ་ནས་སླར་ཡང་རང་གི་སྲིན་ལག་གིས་བླངས་ཏེ་ལན་དུ་མར་ནམ་མཁའ་ལ་གསོར་ཞིང༌། ཀླད་ལ་ལན་གསུམ་དུ་བསྐོར་ནས་ནམ་མཁའ་ལ་མཐའ་ཡོད་མེད་བརྟགས་པའི་ཕྱིར་འཕགས་ནས་ད་དུང་མ་ལོག་གོ་ཞེས་སྙན་དངགས་ལས་གྲགས་སོ། །གསང་དབང་ནི་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་གསང་བ་འཛིན་པའོ། །སླར་གསུངས་པ་ཞེས་པ་དེ་དག་གིས་སྣོད་དུ་དུང་བར་བྱས་པ་དེ་དག་ལའོ། །སྙིང་རྗེ་ཆེ་དང་ལྡན་གྱུར་པས། །ཞེས་པ་ནི་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོས་ཀུན་ནས་བསླང་ནས་རང་དང་གཞན་གྱི་དོན་དུ་ཞུས་པའོ། །འགྲོ་ལ་ཞེས་པ་ནི་ལམ་སོ་སོ་ནས་འགྲོ་བ་སྟེ། འགྲོ་བ་རིགས་དྲུག་གོ །ཕན་པའི་དོན་དུ་ཞེས་པ་ནི་ཕན་པ་དང་བདེ་བའི་རྒྱུར་གྱུར་པའོ། །ཁྱོད་ཅེས་པ་ནི་ཁྱོད་ཀྱིས་ཞེས་པའོ། །ཡེ་ཤེས་ལུས་ཅན་ཞེས་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སོ། །ལུས་ཞེས་པ་ནི་འདུས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། མེ་ལོང་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་བཞི་དེར་འདུས་པས་སོ། །འཇམ་དཔལ་ཞེས་པ་ནི་ཟུག་རྡུ་དང་བྲལ་བ་གཉིས་སུ་མེད་པ་སྟེ། མིང་གི་ཁྱད་པར་འབྱུང་ཞེས་བྱ་བ་སྔར་བསྟན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །པ་དེ་དག་ཚིག་གི་སྒོ་ནས་བསྟན་པ་དེའོ། །མིང་བརྗོད་པ་ཞེས་པ་ནི་མིང་ངམ་ཚིག་གི་སྒོ་ནས་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། དོན་ཆེ་བ་ཞེས་པ་སྟེ། མིང་དམ་ཚིག་གི་སྒོ་ནས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་རྟོགས་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཚིག་དེས་དོན་དེ་རྟོགས་པ་ལ་དགོས་པ་ཅི་ཡོད་སྙམ་པ་ལ། དག་པར་བྱེད་ཅིང་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་བསྐྱེད་པའི་རིམ་པ་དང༌། རྫོགས་པའི་རིམ་པའི་ཚུལ་གྱིས་དག་པར་བྱེད་པ་སྟེ། མི་ཤེས་པ་ཤེས་པར་བྱས་པ་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །སྡིག་སེལ་བ་ཞེས་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་སེལ་བ་སྟེ། སྨིན་པར་བྱེད་པའི་ལམ་གྱིས་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟ་བུ་དེ། ང་ལས་ཉན་པར་བརྩོན་པ་ནི། །ཞེས་པ་ལ། ང་ཞེས་པ་ནི་རྡོ་རྗེ་འཆང་ངོ༌། །ཉན་པར་བརྩོན་པ་ཞེས་པ་ནི་གསོལ་བ་བཏབ་ནས་ལེ་ལོ་མ་བྱས་པར་དགའ་བ་དང་གུས་པར་བྱས་པ་ཞེས་པའོ། །ལེགས་སོ་དཔལ་ལྡན་རྡོ་རྗེ་འཆང༌། །ཞེས་པ་ནི་དཔལ་ལྡན་རྡོ་རྗེ་འཆང་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེ་ལ་བོས་ནས་རང་གི་དོན་དུ་ལེགས་པར་ཉན་པ་ནི་ལེགས་སོ་ཞེས་པའོ། །ལག་ན་རྡོ་རྗེ་ཁྱོད་ལེགས་སོ། །ཞེས་པ་ནི་གཞན་གྱི་དོན་དུ་ཞུས་ཤིང་ལེགས་པར་ཉན་པ་ནི་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་གཉིས་པ་གསུངས་ཏེ། ཞུས་པའི་དོན་ལེགས་པ་ཉིད་དུ་གནས་པའོ། །ད་ནི་གུས་པ་དང་བཅས་པས་ལེགས་པར་ཉོན་ཅིག་པར་གདམས་པ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གསང་བའི་བདག་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། གསང་བ་ནི་དུས་གསུམ་གྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་གསང་བ་འཛིན་པ་སྟེ། དེ་ལ་ཀྱེ་གསང་བའི་བདག་པོ་ཞེས་བོས་ནས། དེའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ནི་འཇམ་དཔལ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་དེ་བསྟན་ཅིང་རྟོགས་པ་ལ་དགོས་པ་དེ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པའོ། །ཁྱོད་ཅེས་པ་ནི་སྡུད་པ་པོའོ། །ཤུགས་ཀྱིས་འཁོར་རྣམས་ཀྱང་བསྡུ་བར་བྱའོ། །ལེགས་པར་ཞེས་པ་ནི་མ་ནོར་བའོ། །བསྟན་པར་བྱ་ཞེས་པ་ནི་དོན་དེ་ཚིག་གི་སྒོ་ནས་སོ་ཞེས་པའོ། །ཁྱོད་ཅེས་པ་ནི་སྡུད་པ་པོའོ། །རྩེ་གཅིག་པའི་ཡིད་ཀྱིས་ཞེས་པ་ནི་ཐེ་ཚོམ་མེད་པར་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །ཡང་ན་སྣོད་ཁ་སྦུབ་པ་དང༌། ཞབས་རྡོལ་དང༌། མི་གཙང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་སྣོད་ཀྱི་སྐྱོན་གསུམ་སྤངས་ཏེ་ཉོན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །ཅིག་པའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ལྟར་སྐྱོན་རྣམས་སྤངས་ཏེ་མཉན་ནས་ཀྱང་ལེགས་པ་ཉིད་དུ་ཟུང་ཤིག་ཅེས་གནང་བའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་ནི་ལེགས་ཞེས་གསོལ། །ཞེས་པ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་དོན་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དེ་ལྟ་བུ་དེ་ལ་བོས་ནས་བདག་ཅག་གིས་ཁྱོད་ལ་དོན་དང་ཚིག་སུ་བཅད་པ་ཞུས་པས་གནང་བས་སྐུ་དྲིན་ཆེའོ་ཞེས་པའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་དག་གིས་ནི་རྒྱུད་ཀྱི་དངོས་པོ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ལན་གནང་བ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །

བཞི་པ། རིགས་དྲུག་ལ་གཟིགས་པ་བསྟན་པ།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །ད་ནི་རིགས་དྲུག་ལ་གཟིགས་པ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དེ་ནས་བཅོམ་ལྡན་ཤཱཀྱ་ཐུག །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། དེ་ནས་ཞེས་པ་ནི་བར་གང་གིས་ཀྱང་མ་ཆོད་ཅེས་པའོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཞེས་པ་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཤཱཀྱ་ཐུབ་ཅེས་པ་ནི་བསྟན་པའི་མངའ་བདག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། བསྟན་པ་གཅིག་ལ་སྟོན་པ་གཉིས་ཀྱི་མཚན་མི་གདགས་པ་སྟེ། དངོས་སུ་རྡོ་རྗེ་འཆང་ཆེན་པོའོ། །དེ་ཐེག་པའི་རིགས་མང་ཞིག་ཏུ་གནས་ན་ཡང་རིགས་གསུམ་དུ་གཟིགས་ནས་གསུངས་ཏེ། དེ་གང་སྙམ་པ་ལ། གསང་སྔགས་རིགས་ཆེན་ཐམས་ཅད་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། གསང་སྔགས་ཀྱང་ཡིན་ལ་རིགས་ཆེན་པོ་ཡང་ཡིན་པས་གསང་སྔགས་རིགས་ཆེན་ཏེ། དབང་པོ་ཡང་རབ་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ལོ། །དེའི་ཕྱིར་ཐེག་པ་ཡང་རབ་བླ་ན་མེད་པའི་ཐེག་པའོ། །ཐམས་ཅད་དང་ཞེས་པ་ནི་མ་ལུས་པའི་སྒྲ་སྟེ། དེ་གང་སྙམ་པ་ལ། གསང་སྔགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། འདི་དག་ལས་ཁྱད་པར་ནི་གསུམ་སྟེ། གསང་བ་དང༌། རིག་པ་དང༌། གཟུངས་སོ། །དེ་ལ་གསང་བ་ནི་གནས་བྷ་ག །སྟོན་པ་རྡོ་རྗེ་འཆང༌། བསྟན་པ་གསང་སྔགས་ཀྱི་ཐེག་པ། དམ་ཚིག་བཟའ་བའི་དམ་ཚིག་དང་ལྡན་པ་ནི་གསང་བའོ། །རིག་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་དགྲ་འཇོམས་པར་བྱེད་པས་སོ། །འཆང་བ་ནི་དྷ་ར་སྟེ་བཟུང་བས་སོ། །ད་ནི་ལམ་ལོག་པ་ལས་འཛིན་པས་ན་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ནི་གསང་སྔགས་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཡིད་སྐྱོབ་པར་བྱེད་པས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་ནི། རིགས་གསུམ་ལ་ནི་རྣམ་པར་གཟིགས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཐེག་པའི་བྱེ་བྲག་དཔག་ཏུ་མེད་པས་གནས་ཀྱང་གསང་སྔགས་ཀྱི་ཐེག་པ་ནི་གསུམ་ཁོ་ནའོ་ཞེས་དགོངས་པའོ། །རིགས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །དེ་གསུམ་ལ་གཟིགས་ནས་འདི་གསུངས་པའོ་ཞེས་པའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེས་ནི་ཐེག་པའི་རིགས་གསུམ་བསྟན་ནས། ད་ནི་གང་ཟག་གི་རིགས་གསུམ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། །འཇིག་རྟེན་རྟེན་འདས་པའི་རིགས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་པའི་རིགས་ཞེས་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་འདི་ཙམ་དོན་དུ་གཉེར་བ་སྟེ། ཇི་སྙེད་དུ་བསྒྲུབ་ཀྱང་འཇིག་རྟེན་ལས་མི་འདའ་བ་སྟེ། ཕྱི་རོལ་པའོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ནི་ཉན་ཐོས་དང་རང་རྒྱལ་བ་སྟེ། རང་གི་དོན་གྱི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དོན་དུ་གཉེར་བའོ། །འཇིག་རྟེན་སྣང་བར་བྱེད་པ་ནི་ཐེག་བ་ཆེན་པོ་སྟེ། གཞན་གྱི་དོན་དུ་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་དོན་དུ་གཉེར་བའོ། །རིགས་ཞེས་པ་ནི་རྟགས་ཏེ། དེ་ཉིད་ལ་རང་རང་གང་མོས་པ་དེ་ནི་རིགས་སོ། །ཡང་ན་འཇིག་རྟེན་པ་ནི་བསྐྱེད་པའི་རིམ་པ་འབའ་ཞིག་གི་རིལ་བུ་དང་མིག་སྨན་ལ་སོགས་པ་དོན་དུ་གཉེར་བའོ། །འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ནི་རྫོགས་པའི་རིམ་པ་སྟོང་པ་འབའ་ཞིག་དོན་དུ་གཉེར་བར་བྱེད་པའོ། །འཇིག་རྟེན་སྣང་བྱེད་ཙམ་པ་ནི་དེ་གཉིས་ཟུང་དུ་འཇུག་པས་བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་དུ་གཉེར་བར་བྱེད་པའོ། །རིགས་ནི་རྟགས་ཏེ་དེ་དང་དེ་ལ་དགའ་བའོ། །རིགས་ཆེན་ཞེས་པ་ནི་རིགས་ཀྱང་ཡིན་ལ་ཆེན་པོ་ཡང་ཡིན་པས་རིགས་ཆེན་པོ་སྟེ། གཉིས་སུ་མེད་པ་ལ་ཆེད་དུ་བྱེད་པའོ། །ད་ནི་རིགས་མཆོག་གང་ལ་གཟིགས་པ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོའི་རིགས་མཆོག་དང༌། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། འདིར་ཕྱག་རྒྱ་ཡང་ཡིན་ལ་ཆེན་པོ་ཡང་ཡིན་པས་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་སྟེ། མི་འདའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་ཇི་ལྟར་རྒྱལ་པོའི་བཀའ་རྟགས་ཀྱིས་བཏབ་པ་བཞིན་ནོ། །རིགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱི་རྟགས་དད་པ་དང༌། བརྟུལ་ཞུགས་ཆེ་བ་དང༌། རྟོག་པ་མེད་པ་དང༌། དབང་དང་ལྡན་པའོ། །མཆོག་ཅེས་པ་ནི་དེ་རྣམས་ལས་འདི་ལྟ་བུ་མཆོག་གོ་ཞེས་པའི་ཐ་ཚིག་གོ། རིགས་ཆེན་ཞེས་པ་ནི་རིགས་དེ་དག་ལས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པས་ནི་རིགས་ཆེན་ཏེ། གཙུག་ཏོར་དང་འདྲ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་གཙུག་ཏོར་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པའི་སྐུ་ཡིན་ལ། རིགས་དེ་ལྟ་བུ་དག་འདིའི་སྣོད་དུ་གྱུར་པས་དེ་ལ་གཟིགས་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །

ལྔ་པ་སྒྲུ་འཕྲུལ་དྲ་བས་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པ་བཤད་པ།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །དེ་ལྟར་རིགས་དྲུག་ལ་གཟིགས་པ་བསྟན་ནས། ད་ནི་སྒྱུ་འཕྲུལ་དྲ་བ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཚིག་གི་བདག་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། སྔོན་བྱུང་གི་ཚིག་གི་བདག་པོ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་སོ། །ད་ལྟར་ནི་ཨ་སྟེ། ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྲོག་ཡིན་པས་སོ། །ད་ལྟར་ན་ཨས་མཚོན་པའི་དབྱངས་དང་གསལ་བྱེད་ལས་བྱུང་བས་ན་ཚིག་གི་བདག་པོའོ། །དེ་ཉིད་ལས་ཚིག་ལྷུག་པའམ་འཐེང་པོའི་སྒོ་ནས་གསུངས་སམ་སྙམ་པ་ལ། ཚིགས་སུ་བཅད་ཅེས་གསུངས་ཏེ། ཚེག་པར་བདུན་པར་ཚིགས་སུ་བཅད་ནས་གསུངས་པའོ། །དེ་ཉིད་གང་སྙམ་པ་ལ། གསང་སྔགས་རྒྱལ་པོ་དྲུག་ལྡན་ཞིང༌། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། གསང་སྔགས་ནི་འོག་ནས་སྟོན་པའི་དྲུག་པོ་ཉིད་དོ། །རྒྱལ་པོ་ཞེས་པ་ནི་ཇི་ལྟར་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་པའི་རྒྱལ་པོ་ནི་དེ་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པ་དང༌། ཐམས་ཅད་དེའི་ངོ་བོར་འདུས་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་འདི་ཉིད་ཀྱིས་བསྐྱེད་པའི་ལྷའི་རྣལ་འབྱོར་དང། རྫོགས་པའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་གཉིས་ཀའི་དོན་སྟོན་ཅིང་འདིར་འདུས་པས་ན་རྒྱལ་པོའོ། །དྲུག་ལྡན་ཞིང་ཞེས་པ་ནི་བཛྲ་ཏཱི་ཀྵྞ་ལ་སོགས་པའི་གྲངས་རྣམས་སོ། །དེ་གང་ལས་འབྱུང་སྙམ་པ་ལ། གཉིས་སུ་མེད་པར་འབྱུང་བ་དང༌། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། སྔགས་འདི་དག་ཐབས་དང་ཤེས་རབ་གཉིས་སུ་མེད་པ་ལས་འབྱུང་བ་འམ་བཏུ་བར་བྱའོ། །དེའི་དོན་ནི་སའི་ཆ་གྲུ་བཞི་པའི་རྣམ་པ་ལྔ་དང༌། ཙནྡན་ལ་སོགས་པ་དྲྭིའི་ཁྱད་པར་ཅན་གྱིས་ཉེ་བར་བྱུགས་ཤིང་གཟུགས་འཛིན་དུ་རུང་བར་བྱས་ལ། དེ་ལ་ཤེས་རབ་དང་ལྡན་པས་ཐོད་ལེ་ཀོར་གྱིས་ཤེས་རབ་ཀྱི་རང་བཞིན་ཨེའི་རྣམ་པར་བྲིའོ། །དེར་ཐབས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཝཾ་གྱི་ངོ་བོ་ཟླུམ་པོ་རེའུ་མིག་དགུ་དང་ལྡན་པ་བྲིས་ཏེ། དབུས་ཀྱི་རེའུ་མིག་ལ་སྣ་ཚོགས་པདྨ་འདབ་མ་བརྒྱད་པའི་ལྟེ་བར་ཡི་གེ་རྣམས་ཀྱི་མཆོག་བྲི་བར་བྱའོ། །ཤར་གྱི་རེའུ་མིག་ལ་པདྨ་འདབ་མ་བརྒྱད་པ་བྲིས་ཏེ། དེའི་འདབ་མ་རེ་རེ་ལ་ཡན་ལག་གཉིས་གཉིས་བསྐོར་བར་བྱ་སྟེ། རིམ་པས། ཨ་ཨཱ་ཨི་ཨཱི་ཨུ་ཨཱུ་རྀ་རཱྀ་ལྀ་ལཱྀ་ཨེ་ཨཻ་ཨོ་ཨཽ་ཨི་ཨཿ། ཞེས་དགོད་དོ། །རེའུ་མིག་ལྷག་མ་རྣམས་ལ་པདྨ་འདབ་མ་བཞི་པ་ལྟེ་བ་དང་བཅས་པ་ལ་གོ་རིམས་ཀྱིས་ཀ་ཁ་ག་གྷ་ང༌། ཙ་ཚ་ཛ་ཛྷ་ཉ། ཊ་ཐ་ཌ་ཌྷ་ཎ། ཏ་ཐ་ད་དྷ་ན།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །པ་ཕ་བ་བྷ་མ། ཡ་ར་ལ་ཝ། ཤ་ཥ་ས་ཧ་ཞེས་དགོད་པར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་གྲ་གསུམ་ལ་སྔགས་བསྡུ་བར་བྱའོ། །དེ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པ་ལས་སྔགས་དྲུག་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཡང་ན་ལུས་དང་སྲོག་དང་ཡན་ལག་གཉིས་སུ་མེད་པ་ལས་འདི་དག་འབྱུང་བའོ། །ད་ནི་ཞུས་པའི་སྐབས་སུ། ཡེ་ཤེས་སྐུ་སྟེ་རང་བྱུང་བ། །ཞེས་གསུངས་པ་དེ་བཤད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། །མི་སྐྱེ་ཆོས་ཅན་འདི་གསུངས་པ། །ཞེས་པ་སྟེ། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་ནི་ཨའོ། །རང་བྱུང་ཞེས་པ་ནི་ཨ་ནུཏྤནྣ་སྟེ་སྐྱེ་བ་མེད་པའོ། །ཡང་ན་ཆོས་ཉིད་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཡིན་ལ་ཆོས་ཅན་ཨའོ། །འདི་ཞེས་པ་འཆད་པ་ལ་རག་ལས་པ་སྟེ་འོག་མ་རྣམས་སོ། །གསུངས་པ་ཞེས་པ་ནི་འོག་མ་རྣམས་ཏེ་གོ་སླའོ། །སྔགས་བཏུ་བའི་ཕྱིར་ལེ་ཚེ་ལ་བཀོད་པའི་ཡི་གེ་གསུངས་པ་ནི་ཨ་ཨཱ་ལ་སོགས་པའོ། །འདིར་རས་ཆོད་ཅན་མགོ་རྨོངས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རྀ་རཱྀ་ལྀ་ལཱྀ་དང༌། ལུས་ཀྱི་ཡི་གེ་གོ་རིམས་སུ་མ་བཀོད་དེ། ལུས་ནི་འོག་མ་ནས། ཚིག་ཀུན་རབ་ཏུ་གསལ་བར་བྱེད། །ཅེས་གསུངས་པའོ། །སྔར་བཤད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་གང་ན་བཞུགས་པ་དང༌། ཚུལ་ཇི་ལྟར་བཞུགས་པ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སྠི་ཏོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། སྠི་ཏོ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་སྟེ། བཞུགས་ཞེས་པའོ། །གང་ན་བཞུགས་ན་ཧྲྀ་དི་སྟེ་ཐུགས་ཀ་ནའོ། །ཅིའི་ཚུལ་དུ་བཞུགས་ན། ཛྙཱ་ན་མཱུ་རྟི་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ལུས་ཀྱིས་སོ། །དེ་ཡང་མ་རྟོགས་པའི་གནས་སྐབས་ན་ར་ཧཾ་བུདྡྷོ་སྟེ། །ང་འམ་བདག་གི་བློར་གནས་ལ། རྟོགས་པའི་གནས་སྐབས་ན་བུ་དྡྷཱ་ནཱཾ་ཞེས་པ་སྟེ། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིའོ། །སངས་རྒྱས་གཅིག་གི་འམ་ཞེ་ན། ཏྲྱ་དྷྭ་བརྟི་ནཱཾ་ཞེས་པ་སྟེ། དུས་གསུམ་གྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐུགས་ཀ་ན་ཞུགས་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་དུས་གསུམ་གྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཐུགས་ཀ་ན་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་དེ་བཞུགས་ཏེ། རྟོགས་པའི་གནས་སྐབས་སོ། །མ་རྟོགས་ནང་བདག་གི་བློར་གནས་པ་སྟེ། དེ་ཅི་གནས་ཀྱང་རྟོགས་པར་བྱའོ། །ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ད་ནི་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་པ་དྲུག་གི་སྔགས་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། །དེ་ལྟར་དང་པོར་སྔགས་བསྟན་པའི་རིམ་པས་སྔགས་ཀྱི་ལུས་དང་ཡན་ལག་རྫོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སྔགས་བཏུ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །བར་བྱ་སྟེ། དང་པོར་ཡི་གེའི་དབང་ཕྱུག་གཞག །ལྔ་པ་ཡི་ནི་གསུམ་པ་དང༌། །གཉིས་པ་ཡི་ནི་གསུམ་པ་ལ། །མེ་ཡིས་བོན་སྦྱར་བར་བྱ། །བཞི་པ་ཡི་ནི་དང་པོ་ལ། །ང་རོ་བཞི་པ་ལྡན་པར་བར་བྱ། །དང་པོའི་དང་པོའི་ཡི་གེ་ལ། །མཐར་གནས་དང་པོ་ལྡན་བྱས་ཏེ། །གསུམ་པའི་མཐའ་དང་ལྡན་པར་བྱ། །དབྱངས་མཐའ་ཉེ་བར་སྦྱར་བར་བྱའོ། །བཞི་པ་ཡི་ནི་གསུམ་པ་ལ། །དབྱངས་ལྔར་ལྡན་པ་དབྱངས་མཐའ་སྦྱར། །རྗེས་སུ་དང་པོའི་གཉིས་པ་སྦྱར། །གཉིས་པའི་དང་པོ་ལ་གཉིས་སྦྱར། །ང་རོ་བཅུ་གཅིག་དྲོ་བའི་གཉིས་པ་ཡིན་པ་ལ་མཐར་གནས་དང་པོ་ཞེས་པ་ནི་བྲིས་ནོར་ཡི་ནཾ་སྙམ་མོ། ལྡན་བྱས་ཏེ། །རྗེས་སུ་བཞི་པའི་གསུམ་ལེགས་སྦྱར་བྱིངས་སྒྲུབ་ལྟར་ན་འདིར་རྟགས་དོན་སི་རྣམ་དག་མི་སྦྱོར་ཞིང༌། ལག་ལེན་བྲིས་ཆ་ལ་ཡང་མེད་བཞིན་དབྱངས་མཐར་སྦྱར་ཞེས་བྱུང་བ་འོག་ཏུ་དགོས་རྒྱུ་འདིར་བཅུག་གམ་སྙམ་མོ།། པའོ། །ལྔ་པའི་དང་པོ་མེ་དང་ལྡན། །གཉིས་པའི་གསུམ་པ་དེ་མཐར་གཞག །རླུང་དང་སྦྱར་བའི་ཡི་གེ་ལ། །ང་རོ་གཉིས་ལྡན་གཉིས་འགྱུར་བྱ། །བཞི་པའི་མཐའ་བཅས་ལྔ་མཐའ་ལ། །ང་རོ་དྲུག་ལྡན་མེ་དང་ལྡན། །རྗེས་སུ་བཞི་པའི་དང་པོ་ལ། །རླུང་ལ་ནམ་མཁའ་རབ་ཏུ་སྦྱར། །གཉིས་པའི་གསུམ་པ་དེ་མཐར་ལྡན། །རླུང་ལ་ང་རོ་གཉིས་ལྡན་བྱ། །དེ་རྗེས་བཞི་པའི་མཐའ་བཅས་པའོ། །དང་པོའི་དང་པོ་གཉིས་པར་བཅས། །དེ་ལྟར་རླུང་ནི་གཞག་པར་བྱ། །ལྔ་པ་ཡི་ནི་གསུམ་པ་དག །དབྱངས་ཡིག་གཉིས་པ་སྦྱར་ནས་ནི། །དང་པོའི་གསུམ་པ་བཞི་པས་བརྒྱན། །མཐར་གནས་ཆུ་དང་བཅས་པ་སྟེ། །དེ་མཐར་མེ་དང་ལྡན་པའོ། །མི་འགྱུར་མེ་དང་ལྔ་དང་པོའོ། །རྗེས་སུ་གཉིས་པའི་དང་པོ་སྟ། །བཞི་པའི་ལྔ་པ་གཉིས་པར་ལྡན། །ཡང་བ་ཉིད་དང་བཞི་དང་པོ། །དབྱངས་བཅུ་གཅིག་གིས་མཛེས་པར་བྱ། །དེ་རྗེས་བཞི་དང་ལྔ་མཐའ་སྟེ། །འཁོར་འདི་ཡང་དྲོ་བར་བརྗོད་ན་འཐད་སྙམ། ལོས་སྒྱུར་རྒྱལ་གསང་སྔགས་ཆེ། །དངོས་གྲུབ་ཐམས་ཅད་བྱེད་པའོ། །ཞེས་པས་ནི་དེ་དག་བསྡུས་པ་སྟེ། །ལྷག་པ་དང་ཆད་པའི་ཉེས་པར་མི་འགྱུར་པའོ། །དེས་ཅི་བྱེད་སྙམ་པ་ལ། །བཛྲ་ཏཱིཀྵྞ་ནི་རྣོན་པོ་སྟེ། །འདིར་དབྱངས་མཐའ་སྦྱར་དགོས་རྒྱུ་ལམ་བྱུང་བ་བྲིས་མཁན་སྔ་མ་ཞིག་གི་སྐྱོན་ནོ། །གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །དེས་དུཿ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །ཁ་ཙྪེ་ད་སྟེ་སྡུག་བསྔལ་གཅོད་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་ཡང་རྒྱུའི་རྒྱུན་ལས་དེའི་རྒྱུ་གནས་པ་དང༌། འབྲས་བུར་བཅས་པ་རྒྱུན་གཅོད་པའོ། །བཅད་པས་ཅི་འགྱུར་སྙམ་པ་ལ། །པྲཛྙཱ་ཛྙཱ་ན་མཱུ་རྟ་ཡེ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཤེས་རབ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ལུས་སུ་གནས་པར་འགྱུར་པའོ། །དེ་ཉིད་སླར་གསུངས་པ་ཛྙཱ་ན་ཀཱ་ཡ་སྟེ། ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་སྟེ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་གོ །དེས་གཞན་གྱི་དོན་མཛད་པ་ནི། བཱ་གཱི་ཤྭ་ར་སྟེ་དོན་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་སྟེ། ཚིག་གི་སྒོ་ནས་སྟོན་པར་མཛད་པས་སོ། །དེ་ལྟར་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་དེས་སྡུག་བསྔལ་ཐམས་ཅད་ཤེས་རབ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུར་གནས་འགྱུར་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་དེ་དག་གམ་ཚིག་གི་སྒོ་ནས་བསྟན་ནས་བསྒོམས་པ་ལས་ཅི་བྱད་སྙམ་པ་ལ། ཨ་ར་པ་ཙ་ནཱ་ཡ་ཏེ་ན་མཿ་ཞེས་པ་ནི། སྡིག་པ་ཐམས་ཅད་སྲེག་པར་བྱེད་པའོ་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །དེ་དག་གིས་ནི་སྒྱུ་འཕྲུལ་དྲ་བས་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །

དྲུག་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་ཀྱི་རྡོ་རྗེ་བཤད་པ།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །ད་ནི་དོན་དམ་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། འདི་ལྟར་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། འདི་ལྟར་ཞེས་པ་ནི་སྔགས་བཏུ་བ་འདི་ལྟར་རོ། །སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་སྔགས་དང་ལྷ་ལ་ཐ་དད་མེད་པས་ན་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་དྲུག་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དྲུག་གོ །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ནི་སྔགས་དེས་བསྐྱེད་པའི་ལྷ་དྲུག་སྟེ། རྡོ་རྗེ་རྣོན་པོ་ལ་སོགས་པའོ། །ཡང་ན་སངས་རྒྱས་ནི་དོན་དམ་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཨའི་ངོ་བོ་ཡིན་ལ། དེ་ལས་འབྱུང་བའོ། །དེ་ནས། ཨ་ནི་ཡིག་འབྲུ་ཀུན་གྱི་མཆོག །ཅེས་གསུངས་ཏེ། མི་འགྱུར་ཞིང་མི་ཟད་པས་ན་ཨ་དེ་ཡི་གེའོ། །འབྲུ་ཀུན་ཞེས་པ་ནི་ཡི་གེ་ཡང་ཡིན་ལ་ཀུན་ཀྱང་ཡིན་པས་ན་ཡི་གེ་འབྲུ་ཀུན་ཏེ་དབྱངས་དང་གསལ་བྱེད་དོ། །མཆོག་ཅེས་པ་ནི་ཡི་གེ་གང་བརྗོད་ཀྱང་དེ་ཁོ་ན་གཙོ་བོའོ། །དོན་ཡང་ཡིན་ལ་ཆེན་པོ་ཡང་ཡིན་པས། དོན་ཆེན་ཡི་གེ་དམ་པ་སྟེ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་འགྲུབ་པར་བྱེད་པས་ན་དོན་ཆེན་པོའོ། །ཡི་གེ་ཞེས་པ་ནི་མི་འགྱུར་པ་སྟེ། ཡི་གེ་ཨའི་ངོ་བོ་སྟེ། མི་སླུ་བས་ན་དམ་པའོ། །སྲོག་ཆེན་པོ་སྟེ་ཞེས་པ་ནི་ཡི་གེ་གང་བརྗོད་ཀྱང་དེ་ཁོང་ནས་འབྱུང་བས་ན་དེའི་ཕྱིར། སྐྱེ་བ་མེད་པ་སྟེ། རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ལ་མ་ལྟོས་པར་བྱུང་བས་རང་བྱུང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །ཞེས་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར། ཚིག་ཏུ་བརྗོད་པ་སྤངས་པ་སྟེ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཉམས་སུ་མྱོང་བར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །ད་ནི་ཀུན་རྫོབ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། བརྗོད་པ་ཀུན་གྱི་རྒྱུ་ཡི་མཆོག །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། གང་རྗོད་པར་བྱེད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྒྱུ་ནི་ལུས་ཀྱི་ཡི་གེ་དང་ཡན་ལག་དང་སྲོག་སྟེ། འདིར་གསལ་བྱེད་གཙོར་བཟུང་བས་ན། ཚིག་ཀུན་རབ་ཏུ་གསལ་བར་བྱེད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། ཚིག་ཀུན་ཞེས་པ་ནི་གང་བརྗོད་ཀྱང་ཞེས་པའོ། །གསལ་བ་ནི་ཚིག་ཏུ་གྱུར་པ་སྟེ། ཨ་ལ་སོགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ན་མཿ་ཨཀྵོ་བྷྱ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསལ་བར་བྱེད་པ་སྟེ་གསལ་བྱེད་རྣམས་སོ། །ཡང་ན། བརྗོད་པ་ཀུན་ནི་རྒྱུ་ཡི་མཆོག །ཅེས་པ་ནི་སྔགས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་དྲུག་ལ་ཞི་བ་ལ་སོགས་པའི་མཐའ་དང་ལྡན་པར་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཞན་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་དྲི་མ་ཉོན་མོངས་པ་བསལ་བའི་ཐབས་བསྐྱེད་པའི་རིམ་པ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། མཆོད་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། འདི་ལྟར་མཆོད་པ་ནི་མཉེས་པར་བྱེད་པ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཉོན་མོངས་པ་ཆུང་དུ་ཆེན་པོས་བཅོམ་ནས་གནས་གྱུར་པ་དེ་ལྟར་གྱུར་པའི་མཉེས་པ་སྟེ། མཆོད་པའོ་ཞེས་ཀུན་ལ་གསལ་བར་ཤེས་པར་བྱའོ། །འདོད་ཆགས་ཆེ་ཞེས་པ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་ཆགས་པ་སྟེ། དེས་འདོད་པར་བྱེད་པའོ། །འདོད་ཆགས་ཉིད་ཀྱིས་འདོད་ཆགས་ཆུང་དུ་དེ་བཏུལ་ཏེ་འོད་དཔག་ཏུ་མེད་པའི་སྒོ་ནས་སོ། །འདི་ནི་ཆགས་བྲལ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའོ། །དེའི་ཕྱིར། ཆགས་པ་ཐམས་ཅད་སེལ་བར་བྱེད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། གང་དུ་འདོད་ཆགས་དང་ལྡན་པ་ཡང་དགའ་བར་བྱེད་པ་དང༌། ཐ་ན་གླུ་དང་གར་ལ་སོགས་པས་ཀྱང་དགའ་བར་བྱེད་པའོ། །ཞེ་སྡང་ཞེས་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པས་ཀུན་ནས་བསླང་ནས་ཞེ་སྡང་བའོ། །ཆེ་ཞེས་པ་ནི་ཕྱིའི་མཐུ་དང་སྟོབས་ཀྱིས་དྲེགས་པ་ལ་སོགས་པ་ཚར་གཅོད་པ་དང༌། ནང་དུ་ཞེ་སྡང་ཆུང་དུ་དང༌། གསང་སྔགས་ལས་གཞན་པའི་སྡུག་བསྔལ་དང་ལྡན་པའི་ལམ་དུ་ཞུགས་པ་དག་བཅོམ་ལྡན་འདས་མི་བསྐྱོད་པ་སྐུ་མདོག་ནག་པོར་གནས་གྱུར་པས་ན། ཉོན་མོངས་ཀུན་གྱི་དགྲ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །ཆེ་བ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། གཏི་མུག་ཅེས་པ་ནི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་མི་ཤེས་པ་སྟེ། ཆད་པར་ལྟ་བ་ནི་རྒྱུའི་དུས་སོ། །འབྲས་བུའི་དུས་སུ་ནམ་མཁའི་སྤྲིན་དེངས་པ་ལྟར་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་འགོག་པ་ནི་གཏི་མུག་གི་བློ་སྟེ། རྣམ་པར་སྣང་མཛད་སྐུ་མདོག་དཀར་པོར་གྱུར་ཏེ། སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བས་འཇོམས་པས་གཏི་མུག་ཆེན་པོའོ། །ཁྲོ་བ་ཆེ་ཞེས་པ་ནི་གཞན་གྱི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལ་ཕྲག་དོག་པ་སྟེ། ཐེག་པ་གཞན་ལ་ཞུགས་ཤིང་ལམ་གཞན་ལ་ཞུགས་པ་ལ་ཕྲག་དོག་པ་ནི་ཁྲོ་བ་ཆེན་པོ་སྟེ། ཉི་ཚེ་བའི་ལམ་ལ་ཞུགས་པའི་དགྲ་ཆེན་པོའོ། །དེ་གནས་གྱུར་པ་ནི་དོན་ཡོད་གྲུབ་པའམ་རྟ་མཆོག་ཅེས་པ་སྐུ་མདོག་ལྗང་གུའོ། །ཆགས་པ་ཆེ་ཞེས་པ་ནི་རང་གི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ལ་ཆགས་ནས་གཞན་ལ་སེར་སྣ་བྱེད་པ་ལ་སོགས་པའམ། རང་གི་བདེ་བ་ཆུང་དུ་ཙམ་ལ་ཆགས་ནས་ང་རྒྱལ་བྱེད་པའོ། །གནས་གྱུར་ནས་རྡོ་རྗེ་ཉི་མ་སྐུ་མདོག་སེར་པོར་གྱུར་པས་འཇོམས་པས་ན་ཆགས་པ་ཐམས་ཅད་སེལ་བར་བྱེད་པའོ། །དེ་ལྟར་གཙོ་བོ་བསྐྱེད་པ་བསྟན་ནས། ད་ནི་འཁོར་བསྐྱེད་པ་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། འདོད་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །འདོད་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་པ་ནི་འདོད་པར་བྱེད་པ་སྟེ། མིག་ལ་སོགས་པའོ། །གཏི་མུག་རྡོ་རྗེ་དང༌། ཞེ་སྡང་རྡོ་རྗེ་དང༌། སེར་སྣ་རྡོ་རྗེ་དང༌། འདོད་ཆགས་རྡོ་རྗེ་དང༌། ཕྲག་དོག་རྡོ་རྗེ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་རྡོ་རྗེའོ། །ཡང་ན་འདོད་པ་ཞེས་པ་ནི་འདོད་པར་བྱ་བའི་ཡུལ་ཏེ། དེ་དག་ནི་གཟུགས་རྡོ་རྗེ་དང༌། སྒྲ་རྡོ་རྗེ་དང༌། དྲི་རྡོ་རྗེ་དང༌། རོ་རྡོ་རྗེ་དང༌། རེག་རྡོ་རྗེ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་རྡོ་རྗེའོ། །ཆེན་པོ་ཞེས་པ་ནི་འདོད་པར་བྱེད་པ་དང་འདོད་པར་བྱ་བ་དག་ལྷར་བྱས་པས་བདེ་བ་ཆེན་པོ་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །དེས་ཅིར་འགྱུར་སྙམ་པ་ལ། དགའ་བ་ཆེན་པོ་ནི་རང་གི་དོན་ཏོ། །མགུ་བ་ཆེན་པོ་ནི་གཞན་དོན་འབྱུང་བས་སོ། །ད་ནི་རྟེན་གཞལ་ཡས་ཁང་བསྒོམ་པ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། གཟུགས་ཆེ་ལུས་ཀྱང་ཆེ་བ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། གཟུགས་ཀྱང་ཡིན་ལ་ལུས་ཀྱང་ཡིན་པས། གཟུགས་ཆེ་ལུས་ཀྱང་ཆེ་བ་སྟེ། བཾ་སེར་པོ་ལས་སྐྱེས་པའི་སའི་དཀྱིལ་འཁོར་མདོག་སེར་པོ་གྲུབ་ཞི་པ་ཟུར་བཞིར་རྡོ་རྗེས་མཚན་པའོ། །དེའི་སྟེང་དུ་སུཾ་ལས་རིའི་རྒྱལ་པོ་རི་རབ་རིན་པོ་ཆེ་ལས་གྲུབ་པ་དེའི་སྟེང་དུ་མཚན་ཉིད་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་གཞལ་ཡས་ཁང་བྷཱུཾ་ལས་གྲུབ་པ་བལྟ་བར་བྱའོ། །དེའི་ནང་དུ་སྣ་ཚོགས་པདྨ་འདབ་མ་བརྒྱད་པའི་ལྟེ་བ་ལ་ཉི་མ་དང་བླ་བ་ཁ་སྦྱར་བའི་གདན་དང་ལྡན་པའོ། །དེའི་འོག་ཏུ། ཁ་དོག་ཆེ་ཞིང་ལུས་བོང་ཆེ། །ཞེས་པ་ནི་ཁ་དོག་ཆེ་བ་ནི་དཀར་བའོ། །ལུས་བོང་ཆེ་ཞེས་པ་ནི་རྔམས་མཐུག་པའོ། །ཡང་ན་ས་བས་ཆེ་བར་གྱུར་པས་སོ། །དེ་ཡང་བཾ་དཀར་པོ་ལས་བྱུང་བ་ཁ་དོག་དཀར་པོ་བུམ་པས་མཚན་པ་ཟླུམ་པོ་ཅན་ནོ། །མིང་ཡང་ཆ་ཞིང་རྒྱ་ཆེ་བ། །ཞེས་པ་ནི་མིང་ཡང་ཞེས་པ་ནི་མེ་ལ་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་མང་བས་སོ། །རྒྱ་ཆེ་ཞེས་པ་ནི་ཆུ་བས་ཆེ་བའོ། །དེ་ཡང་རཾ་དམར་པོ་ལས་བྱུང་བ་འབར་བ་བདུན་གྱིས་མཚན་པ་བྷ་གའི་དབྱིབས་ཅན་ནོ། །དཀྱིལ་འཁོར་ཆེན་པོ་ཡངས་པ་ཡིན། །ཞེས་པ་ནི་དཀྱིལ་འཁོར་ཞེས་པ་འདིས་ནི་གོང་མ་ཡང་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། ཁ་དོག་དང་དབྱིབས་དང་མཚན་མ་བསྟན་ཏོ། །ཡངས་པ་ནི་མེའི་དཀྱིལ་འཁོར་བས་རྒྱ་ཆེ་བར་གྱུར་པ་སྟེ། །ཡཾ་སྔོན་པོ་ལས་བྱུང་བ་གཞུའི་དབྱིབས་ཅན་པ་དན་གྱིས་མཚན་པ་བསྒོམ་པར་བྱའོ། །ད་ནི་བསྲུང་བའི་བཀའི་འཁོར་ལོ་བསྒོམ་པ་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར། ཤེས་རབ་མཚོན་ཆེན་འཆག་བ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། གོང་དུ་བསོད་ནམས་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཚོགས་བསགས་པའི་རྗེས་ལ་རཾ་ལས་བྱུང་བའི་ཉི་མའི་སྟེང་དུ་ཐུགས་ཀྱི་ཡི་གེ་ལས་མཚོན་པ་སྟེ། རལ་གྲིའི་ཆང་གཟུངས་ལ་ཧཱུཾ་གིས་མཚོན་པ་ཅན་ནོ། །དེ་ལས་ཧཱུཾ་མཛད་སྐུ་མདོག་སྔོ་ཞིང་ཞལ་གཅིག་པ་ཕྱག་གཉིས་པ་ལྟའོ། །དེའི་ཕྱག་མཚན་གསུངས་པ། ཤེས་རབ་མཚོན་ཆེན་འཆང་བ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། དེའི་མཚན་ཉིད་ཤེས་རབ་ཡིན་ལ་མཚན་པ་རལ་གྲི་སྟེ། དེའི་ཕྱག་གཡས་པར་བྱིན་པར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱག་གཡོན་པར། ཉོན་མོངས་ལྕགས་ཀྱུ་ཆེ་བའི་མཆོག །ཅེས་པས་ལྕགས་ཀྱུ་བྱིན་ནོ། །ཉོན་མོངས་པ་འདྲེན་པར་བྱེད་པས་སོ། །དེའི་མདུན་དུ་རཾ་ལས་བྱུང་བའི་ཉི་མ་ལ་ཧཱུཾ་ལས་བྱུང་བའི་གནོད་མཛེས་ཞལ་གཅིག་ཕྱག་གཉིས་པ་ལྕགས་ཀྱུ་དང་ཞགས་པ་འཛིན་པ་ཅན་བསྐྱེད་ལ། གྲགས་ཆེན་སྙན་གྲགས་ཆེན་པོ་སྟེ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། གྲགས་ཆེན་ནི་ཧཱུཾ་མཛད་ཀྱིས་གནོད་མཛེས་ལ་བཀའ་བསྒོ་བའོ། །གནོད་མཛེས་ཀྱི་སྔགས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །བཞི་པོ་བརྗོད་པས་ཤར་ཕྱོགས་ཀྱི་ཁྲོ་བོ་ལ་སོགས་པ་བཞི་བསྐྱེད་དེ། དེས་མཚམས་བཞིར་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པར་བྱའོ། །དེ་ཡང༌། ཁྲོ་བོ་བཞི་དང་ཡང་དག་ལྡན། །སྐད་ཅིག་གིས་ནི་སྐུ་བརྒྱད་འགྱུར། །ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ནས་ཁྲོ་བོ་དེ་དག་གིས་ནི་མི་དགེ་བ་བཅུ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱོགས་སྐྱོང་བཅུ་བཀུག་སྟ་ཁྲོ་བོ་བཅུའི་མདུན་དུ་གཞག་གོ །སྙན་གྲགས་ནི་ཨོཾ་གྷ་གྷ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པའི་སྔགས་ཀྱིས་བསྐུལ་ཏེ། ཕྱོགས་སྐྱོང་བཅུ་ལ་ཕུར་པ་བཏབ་ནས་ཨཱ་ཀོ་ཊའི་སྔགས་ཀྱིས་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་ཕུར་བུས་བཏབ་པས་ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་གྱི་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བར་བྱས་ཏེ་བསྟན་པའི་འགྲོགས་སུ་བྱས་པས་སོ། །ཡང་ན་གྲགས་ཆེན་ནི་འོད་ཟེར་ཕྱོགས་བཅུར་སྤྲོས་ནས་ཕྱོགས་སྐྱོང་བཅུ་བཀུག་སྟེ་བཏུལ་བའོ། །སྙན་གྲགས་ནི་མི་དགེ་བ་བཅུ་སྤངས་ཏེ་དགེ་བ་བཅུ་ལ་བཀོད་པའོ། །སྣང་བ་ཆེན་པོ་ཞེས་པ་ནི་དེས་གནོད་མཛེས་ཀྱི་མདུན་དུ་ཉི་མ་ལ་ཡི་གེ་རཾ་བལྟས་ཏེ་ཞབས་ཀྱིས་བརྫིས་པས་རྡོ་རྗེ་ས་གཞི་དང་རབ་དང་གུར་དང་མདའི་དྲ་བ་བསམ་མོ། །གསལ་བ་ཆེ་ཞེས་པ་ནི་དེའི་ཕྱི་རོལ་དུ་མེའི་འོབས་གསལ་བར་བསྒོམ་མོ། །ད་ནི་བསྐྱེད་པའི་རིམ་པའི་མཚན་ཉིད་ཇི་ལྟར་བསྒོམ་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། མཁས་པ་སྒྱུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་འཆང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། སྒྱུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་འཆང་ཞེས་པ་ནི་སྒྱུ་མ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཡིན་པས་དེ་ལ་འཕྲུལ་པ་ནི་རྟེན་དང་བརྟེན་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་རོ། །ཡང་ན་སྒྱུ་འཕྲུལ་ནི་ཇི་ལྟར་སྒྱུ་མ་མཁན་གྱིས་རྡེའུ་དང་ཤིང་བུ་ལ་སོགས་པ་ལ་རྟ་དང་གླང་པོ་དང་ཁང་བཟངས་ལ་སོགས་པ་མི་བདེན་པའི་དངོས་པོ་སྣང་བ་ལྟར་འདིར་ཡང་ཞེན་པ་མེད་པར་རྟེན་དང་བརྟེན་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་སྒོམ་པར་བྱེད་པས་ན་མཁས་པའོ། །དངོས་པོ་ལ་མངོན་པར་ཞེན་པས་བསྒོམ་པ་ནི་མི་མཁས་པའོ་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །འོ་ན་མི་བདེན་པའི་དངོས་པོ་སྣང་བ་ནི་དོན་དམ་པ་མ་ཡིན་པ་སྣང་བ་སྟེ་དེ་ལྟ་བུ་བསྒོམས་པས་དོན་གྲུབ་པ་མ་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། སྒྱུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་དོན་གྲུབ་པ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། སྒྱུ་འཕྲུལ་ནི་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དོན་ནི་གཉིས་ཏེ། བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་ཏོ། །ཡང་ན་དངོས་གྲུབ་གཉིས་སོ། །གཞན་ཡང་འབྱུང་བ་རིམ་བརྩེགས་ཀྱིས་ཟད་པར་དང་ཟིལ་གནོན་འབྱུང་བས་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ཉིད་གསལ་བར་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྒྱུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་དགའ་བས་དགའ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དགའ་བས་ཞེས་པ་ནི་བདག་གི་དོན་ཏོ། །དགའ་ཞེས་པ་ནི་གཞན་གྱི་དོན་འབྱུང་བ་སྟེ། སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བ་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྱུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་མིག་འཕྲུལ་ཅན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། སྒྱུ་མ་ལ་སོགས་པའི་དཔེ་བཅུ་གཉིས་དང་འདྲ་བར་བསྟན་པར་བྱའོ་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེ་ན། དེ་ཉིད་དང་བྲལ་བས་བསོད་ནམས་བྱས་པར་འགྱུར་རོ། །དངོས་པོ་དང་ཞེན་པ་དང་མ་བྲལ་པས་ནི་གནོད་སྦྱིན་བྱས་པར་འགྱུར་རོ། །ད་ནི་མངོན་རྟོགས་ཀྱིས་སྔོམ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སྦྱིན་བདག་ཆེན་པོ་གཙོ་བོ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། སྦྱིན་པ་ཞེས་བྱ་བ་གཞན་དག་མགོ་གཏོང་བ་དང་མིག་གཏོང་བ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ལ། དེ་ཡངས་དང་པོ་ལ་སྦྱིན་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པར་རྫོགས་པར་འདོད་པ་ལ་མི་ལྟོས་ཏེ། འདིར་གནས་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་སྟན་བདེ་བ་ལ་འདུག་སྟེ། ཀུན་རྫོབ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སྔོན་དུ་སོང་བས་སྐད་ཅིག་གིས་ལྷའི་ང་རྒྱལ་ཅན་དུ་བྱས་ཏེ་སྙི་གར་ཉི་མ་ལ་ཐུགས་ཀྱི་ཡི་གེ་བལྟ་བར་བྱའོ། །དེ་ནས་མདུན་དུ་སྣ་ཚོགས་པདྨའི་སྟེང་དུ་བླ་མ་དང་སངས་རྒྱས་སྲས་དང་བཅས་པ་དགུག་པའམ་དེ་ཉིད་དུ་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་དངོས་པོ་ཀུན་གྱི་ཕྱག་བྱ་བ་དང༌། ཕྱི་དང་ནང་ལ་སོགས་པའི་མཆོད་པས་མཉེས་པར་བྱ་བ་དང༌། སྡིག་པ་བཤགས་པ་དང༌། བསོད་ནམས་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བར་བསྐུལ་བ་དང༌། མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་བར་གསོལ་བ་གདབ་པ་དང༌། གསུམ་ལ་སྐྱབས་སུ་འགྲོ་བ་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་གཏང་བ་དང༌། རང་གི་ལུས་དབུལ་བ་ནི་ལུས་གཏང་བ་དང༌། དེ་ལྟར་དགེ་བའི་རྩ་བ་བསྔོ་བ་ནི་དགེ་བའི་རྩ་བ་གཏང་བ་དང༌། དེའི་རྗེས་ལ་འོག་ནས་སྟོན་པའི་ཚངས་པའི་གནས་བཞི་དྲན་པར་བྱ་སྟེ། སྔགས་སམ། རིག་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་སྒོམ་པར་བྱེད་པ་ནི་སྦྱིན་པའོ། །བདག་པོ་ནི་རྣལ་འབྱོར་པ་སྟེ། ཐུན་མོང་གི་མཚན་ཉིད་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སེར་སྣ་ལ་སོགས་པ་སྤངས་པ། ཁྱད་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །པར་གྱི་མཚན་ཉིད་དབང་དང་དམ་ཚིག་དང་ལྡན་པའོ། །ཆེན་པོ་ཡང་ཡིན་ལ་གཙོ་བོ་ཡང་ཡིན་པས་ཆེན་པོའི་གཙོ་བོ་སྟེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཐེག་པ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པའོ་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ཆེན་པོ་འཆང་བའི་མཆོག །ཅེས་པ་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པ་འདི་དག་གཞི་གཅིག་ཏུ་བསྡུ་བ་ནི་ཀུན་ལ་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཚུལ་ཁྲིམས་ནི་དེའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་སྤོང་བར་བྱེད་པ་སྟེ། འདིར་ཡང་རྣལ་འབྱོར་པའི་མི་མཐུན་པའི་ཕྱོགས་བར་ཆད་སྤོང་བར་བྱེད་པ་སྟེ། ཇི་ལྟ་བའི་རིམ་པ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །འཆང་བའི་མཆོག་ནི་དེ་ལྟར་བསམ་གཏན་དུ་བྱེད་པ་དེའོ། །བཟོད་ཆེན་ནི་སྡུག་བསྔལ་དང་དུ་ལེན་པ་སྟེ། བསྲུང་བའི་ཁང་པའི་ནང་དེར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཆོས་ཀྱི་འབྱུང་གནས་ཨེ་ལས་བྱུང་བར་བལྟའོ། །དེར་ཡམ་རཾ་བཾ་ལཾ་མཾ་རྣམས་ལས་འབྱུང་བ་བཞི་རི་རབ་དང་བཅས་པར་ལྟ་ཞིང་དེར་གཞལ་ཡས་ཁང་མཚན་ཉིད་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པ་སྣ་ཚོགས་པདྨ་དང་ཟླ་བ་དང་ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་དང་ལྡན་པའི་གདན་ཅན་ནོ། །བརྟེན་པ་ནི་རྟེན་ནོ། །བརྩོན་འགྲུས་ནི་ལེ་ལོ་ལ་མི་གནས་པར་ལྷའི་སྐུར་ལྡང་བ་སྟེ། དེར་དབྱངས་དང་གསལ་བྱེད་ལས་བྱུང་བའི་ཉི་མ་དང་ཟླ་བ་ཀུན་ནས་ཁ་སྦྱར་བའི་བར་དུ་ཁམས་གསུམ་པའི་ངོ་བོ་ཨོཾ་ཨཱཿ་ཧཱུཾ། ཞེས་པར་བསམས་ཏེ། དེ་རྣམས་གོང་བུ་གཅིག་ཏུ་གྱུར་པ་ལས་ཐུགས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཧཱུཾ་དང་ལྡན་པའི་རྡོ་རྗེའོ། །དེ་ལས་རྡོ་རྗེ་འཆང་རང་གི་ཤེས་རབ་དང་གཉིས་སུ་མེད་པར་བཞེངས་པའོ། །བརྟུལ་པ་ཡིན་ཞེས་པ་ནི་བཏང་སྙོམས་ལ་མི་བཞུགས་པར་བཞེངས་པའོ། །བསམ་གཏན་ཆེན་པོ་ནི་རྟོག་པ་དང་དཔྱོད་པ་ལས་འདས་ཏེ། དགའ་བ་དང་བདེ་བའི་ངོ་བོ་གནས་པ་སྟེ། དེ་ཡང་ཁམས་གསུམ་མ་ལུས་པ་ཡི་གེ་གསུམ་དུ་བསྡུས་པ་སྟེ། ཧོ་དམར་པོ་གཉིས་ཀྱི་བར་ན་གནས་པ་ནམ་མཁའ་ལ་བལྟས་ཏེ། སྐར་མདའ་འཕྲོ་བའི་རིམ་པས་བདག་ལ་ཐིམ་པས་ཡབ་ཡུམ་ཆགས་པའི་མེ་འབར་བས་སྙོམས་པར་ཞུགས་ཏེ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་བདེ་བ་ཆེན་པོ་ཐིག་ལེའི་ངོ་བོར་ཞུ་བ་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དུ་གནས་པའོ། །ཤེས་རབ་ཆེན་པོའི་ལུས་འཆང་བ་ནི་དེ་ལས་ལྷ་མོ་བཞི་ཆད་དེ། སྔོན་གྱི་ཐུགས་དམ་མ་བརྗེད་པར་སྟོང་པ་ལ་བཞུགས་པར་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་བཞེངས་ཞེས་པའི་གླུས་བསྐུལ་བས་ཟུང་དུ་འཇུག་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །པའི་སྐུར་བཞེངས་པའོ། །སྟོབས་པོ་ཆེ་ཞེས་པ་ནི་སྟོབས་དང་ལྡན་པར་བྱ་སྟེ། དེའི་གནས་གསུམ་བྱིན་གྱིས་བརླབ་པ་དང༌། ཡེ་ཤེས་སེམས་དཔའ་དང་གཉིས་སུ་མེད་པར་བྱའོ། །ཐབས་ཆེ་བ་ཞེས་པ་ནི་དབང་དང་ལྡན་པར་བྱ་བ་སྟེ། འདི་སྐད་གསུངས་པའི་རིམ་པས་དབང་བསྐུར་བ་དང་རིགས་ཀྱི་བདག་པོས་རྒྱས་བཏབ་པའོ། །དེའི་རྗེས་སུ་མིག་ལ་སོགས་པའི་མངོན་པར་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གཏི་མུག་རྡོ་རྗེ་ལ་སོགས་པ་དགོད་པའོ། །སྨོན་ལམ་ཞེས་པ་ནི་སྨོན་པའི་སྒོ་ནས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པ་སྟེ། སྤྲོ་བ་དང༌། བསྡུ་བ་དང༌། མཆོད་པ་དང༌། བསྟོད་པ་དང༌། བདུད་རྩི་མྱང་བ་དང༌། ངག་གིས་བཟླས་པ་བྱ་བ་རྣམས་སོ། །ཡེ་ཤེས་ཞེས་པ་ནི་ཐིག་ལེ་དང་ཕྲ་མོ་བསྒོམ་པ་སྟེ། གཞལ་ཡས་ཁང་ལ་རྡོ་རྗེའི་བསྲུང་བ་བསྡུས། དེ་འཁོར་གྱི་ལྷ་ལའོ། །དེ་ཡུམ་ལ་བསྡུས་ཏེ་བདག་ཤེས་རབ་དང་བཅས་པས་ཟབ་མོའི་དོན་སྒོམ་པར་བྱེད་པའོ། །གལ་ཏེ་ལྡང་བར་འདོད་ན་ཇི་སྐད་བཤད་པའི་གཏོར་མས་མཉེས་པར་བྱ་བ་སྟེ། ཡི་གེ་བརྒྱ་པས་བཟོད་པར་གསོལ་བར་བྱ་སྟེ། དེ་དག་གསུམ་གྱི་མཐར་བཞག་པས་གཤེགས་པར་བྱས་ཏེ་སྤྱོད་ལམ་གར་བདེ་པས་གནས་པར་བྱའོ། །ད་ནི་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་ཀྱིས་རྒྱས་གདབ་པ་དང༌། ཚད་མེད་བཞི་ཇི་ལྟར་བསྒོམ་པ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། བྱམས་ཆེན་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། བྱམས་པ་ཡང་ཡིན་ལ་ཆེན་པོ་ཡང་ཡིན་པས་བྱམས་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདེ་བའི་རྒྱུ་དང་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པར་འདོད་པའོ། །རང་བཞིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདི་བཞི་ཆར་གྱི་རང་བཞིན་ཏེ། དམིགས་པ་དང༌། རྣམ་པའོ། །དཔག་ཏུ་མེད་ཅེས་པ་ནི་ཚད་མེད་པའི་ཚིག་བཟུང་ངོ༌། །སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ཞེས་པ་ནི་སྙིང་རྗེ་ཡང་ཡིན་ལ་ཆེན་པོ་ཡང་ཡིན་པས་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་སྟེ། དམིགས་པ་དང་རྣམ་པའི་སྒོ་ནས་སྡུག་བསྔལ་དང་དེའི་རྒྱུ་དང་བྲལ་བར་འདོད་པས་སོ། །བློའི་མཆོག་ཅེས་པ་ནི་དེ་ལྟ་བུ་སྒོམ་པ་པོ་དེ་ནི་ཤེས་རབ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །དེ་བཞིན་དུ་དམིགས་པ་དང་རྣམ་པའི་སྒོ་ནས་དགའ་བ་དང་བཏང་སྙོམས་ཀྱང་ཤེས་པར་བྱའོ། །འདིས་ནི་སྒོམ་བཞི་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཡང་ན་མཆོག་ཅེས་པ་ནི་ཉན་ཐོས་དང་རངས་སངས་རྒྱས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །ལས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའོ། །ད་ནི་རྡོ་རྗེ་ཐེག་པའི་ཐབས་ཀྱི་ཆེ་བའི་ཁྱད་པར་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཤེས་རབ་ཆེན་པོ་བློ་ཡི་མཆོག །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། ཤེས་རབ་ཆེན་པོ་ཞེས་པ་ནི་དེ་ལྟར་སྒོམ་པའི་གང་ཟག་དེའི་ཕྱིར་འདི་དང་ཕ་རོལ་གཉིས་ཀར་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པས་ན་ཤེས་རབ་ཆེན་པོའོ། །སྐུ་གསུམ་ལམ་དུ་བྱེད་པ་ནི་བློའི་མཆོག་སྟེ་གང་ཟག་གི་ཆེ་བའོ། །མཁས་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཏེ། དངོས་གྲུབ་གཉིས་སྒྲུབ་པའི་ཐབས་ལ་མཁས་པའོ། །ཐབས་ཆེ་བ་ཞེས་པ་ནི་ཐབས་མང་བའམ། ཡང་ན་ཉོན་མོངས་པ་ཉིད་ལམ་དུ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ་ཐབས་ཆེ་བའོ། །རྫུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོའི་སྟོབས་དང་ལྡན། །ཞེས་པ་ནི་རྫུ་འཕྲུལ་ཡང་ཡིན་ལ་ཆེན་པོ་ཡང་ཡིན་བས་ན་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་སྟེ། དེ་ལྟར་བླ་མ་དང་སློབ་མའི་ནུས་པས་ཉོན་མོངས་པ་སྐད་ཅིག་ལ་སྤོང་བ་དང་ཡེ་ཤེས་སྐད་ཅིག་ལ་སྐྱེ་བས་ན་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོའོ། །ཡང་ན་བསྐྱེད་པ་དང་རྫོགས་པ་སེམས་ཀྱི་རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་ལ་སྤྱོད་པ་དང༌། རྫུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པས་སོ། །སྐད་ཅིག་གིས་ནི་བདག་དང་གཞན་འཁོར་བ་ལས་འདོན་པས་སྟོབས་དང་ལྡན་པའོ། །ཤུགས་ཆེན་མགྱོགས་པ་ཆེན་པོ་སྟེ། །ཞེས་པ་ནི་ཤུགས་ནི་རྩལ་ཏེ་ཉོན་མོངས་པ་གཅོད་པའོ། །མགྱོགས་པ་ནི་ཚེ་གཅིག་གིས་འབྲས་བུ་ཐོབ་པ་སྟེ། ལམ་མྱུར་བའི་ཆེ་བའོ། །འབྲས་བུའི་ཆེ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། །རྫུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་ཆེར་གྲགས་པ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ལྟ་བུའི་ལམ་ཁྱད་པར་ཅན་གྱིས་འབྲས་བུ་མྱུར་བར་འབྱིན་པས་ན་རྫུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོའོ། །གྲགས་པ་ཞེས་པ་ནི་རང་དང་གཞན་གྱི་གྲུབ་མཐའ་ལ་གྲགས་པའོ། །སྟོབས་ཆེན་ཞེས་པ་ནི་འབྲས་བུ་ལྷའི་རྣལ་འབྱོར་གྱི་སེམས་ཅན་རྗེས་སུ་འཛིན་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཐེག་པ་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པའོ། །ཡེ་ཤེས་སྟོབས་ཆེ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྲེད་པའི་རི་བོ་ཆེན་པོ་འཇོམས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། སྲིད་པ་ནི་སྲིད་པ་གསུམ་སྟེ་རི་བོ་དང་འདྲ་བས་རི་བོའོ། །ཇི་ལྟར་རི་བོ་ཆེན་བོས་ནོན་པ་རྣམས་ནི་ཐར་པ་མེད་པའོ། །ཡང་ན་སྲིད་པ་ནི་ཆུ་བོ་བཞི་སྟེ། ཟབ་པ་དང༌། རྒྱ་ཆེ་བ་དང༌། རྒྱུན་མི་འཆད་པ་དང༌། རྒལ་བར་དཀའ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་འཇོམས་པས་ན་འཇོམས་པའོ། །དཔེ་ཇི་ལྟ་བུ་སྙམ་པ་ལ།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །མཁྲེགས་ཤིང་ཞེས་པ་ནི་སྲ་བ་དང༌། བརྟན་པ་ལ་སོགས་པ་ཆོས་བདུན་དང་ལྡན་པའོ། །དེ་གང་སྙམ་པ་ལ། རྡོ་རྗེ་ཆེན་པོ་སྟེ། རྡོ་རྗེ་ཡང་ཡིན་ལ་ཆེན་པོ་ཡང་ཡིན་པས་ན་རྡོ་རྗེ་ཆེན་པོ་སྟེ་རྡོ་རྗེ་ཐེག་པའོ། །དེས་ན་སྲ་ཞིང་མཁྲེགས་པའི་རྡོ་རྗེ་ཐེག་པ་དེས་སྲིད་པའི་རི་བོ་ཆེན་པོ་འཇོམས་པའོ། །དྲག་པོ་ཞེས་པ་ནི་རུ་དྲ་ཡིན་ལ། ཆེན་པོ་དྲག་ཤུལ་ཆེན་ཞེས་པ་ནི། ཞལ་བཞི་ཕྱག་བཅུ་གཉིས་པ་ལ་སོགས་པའི་སྐུའི་ཁྲོ་བོ་ཕྱག་མཚན་དང༌། བཞུགས་ཚུལ་ཤིན་ཏུ་མི་བཟད་པ་དེས་འཇོམས་པའོ། །ཇི་ལྟར་མེ་དང་ཤིང་གི་ཕུང་པོ་བཞིན་ནོ། །འཇིགས་ཆེན་ཞེས་པ་ནི་དམྱལ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་དག་གི་ཚེའི་ཚད་དང་ལུས་དང་སྡུག་བསྔལ་དག་ཐོས་པ་འམ་བྲིས་པ་དག་མཐོང་ཡང་འཇིགས་པར་འགྱུར་ན། དེ་ཉིད་ཐོབ་ན་ཅིའི་ཕྱིར་འཇིགས་པར་མི་འགྱུར་ལ། དེའི་ཕྱིར་དེའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་བཅས་པ་ནི་འཇིགས་པ་སྟེ། དེ་འཇོམས་པར་བྱེད་པའོ། །མགོན་པོ་ནི་རྡོ་རྗེ་ཐེག་པ་སྟེ། གང་གིས་དེ་རིག་པ་ནི་མཆོག་ཆེན་པོའོ། །ཡང་ན་མགོན་པོ་ནི་འབྲས་བུའོ། །རིག་པ་ནི་རྟེན་གྱི་གང་ཟག་གོ །མཆོག་ནི་རྡོ་རྗེ་ཐེག་པ་སྟེ་ལམ་མོ། །ཆེན་པོ་ཞེས་པ་ནི་དེའི་མཐུ་སྟེ། དེས་དེ་སྤྱད་པས་དེ་འབྱུང་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་གང་སྙམ་པ་ལ། བླ་མ་གསང་སྔགས་ཆེ་བའི་མཆོག །ཅེས་གསུངས་ཏེ། འདིའི་གོང་ན་ལམ་ཁྱད་པར་ཅན་གཞན་མེད་པས་བླ་མའོ། །དེའི་ཕྱིར་གསང་སྔགས་ཆེ་བའི་མཆོག་གོ །ཡང་ན་བླ་མ་ནི་བླ་མའོ། །དེ་ལས་རག་ལས་པའི་སྒོ་ནས་འབྱུང་བས་ན་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ན་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཐེག་པ་སྤང་བྱ་ཡིན་ནམ་སྙམ་པ་ལ། ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཚུལ་ལ་གནས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། གོང་དུ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུ་དང་མིང་མི་འགལ་བར་གསུངས་པས་ནའོ། །འོན་ཀྱང་འདི་ནི་བགྲོད་པའི་ཆོས་སོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཚུལ་གྱི་མཆོག །ཅེས་པས་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུ་གཞི་གཅིག་ཏུ་དུས་གཅིག་ལ་སྤྱོད་པས་ན་ལྡན་པའི་ཆོས་ཏེ་མཆོག་ཅེས་བྱའོ། །ཅིག་ཤོས་ལྟར་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་གསུམ་ལ་སོགས་པས་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་དག་གིས་ནི་བྱང་སེམས་རྡོ་རྗེ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །

བདུན་པ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་བཤད་པ།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །ད་ནི་དེ་ལྟར་ཐབས་ཆེ་བས་འབྲས་བུ་གཟུགས་ཀྱི་སྐུའི་ཁྱད་པར་ཅན་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སངས་རྒྱས་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་ཆེ། །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་ལ་སོགས་པ་མི་མཐུན་པ་རྣམས་ནི་སྤངས་པ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྣམ་པར་དག་པ་ལ་སོགས་པ་ཡེ་ཤེས་རྣམ་རྒྱས་པའི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་སོ། །ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཐེག་པར་ནི་མཚན་དང་དཔེ་བྱད་དང་ལྡན་པའི་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་ཡེ་ཤེས་གང་ཆེན་མཚོ་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་ཅན་བྱང་ཆུབ་མཆོག་གི་ཕྱག་རྒྱ་ཅན་ཡིན་ལ། ཁོ་བོ་ཅག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་གསལ་བ་སྟེ། འོད་གསལ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྣམ་པར་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཡིན་ལ། སྣང་བྱེད་ཅེས་པ་ནི་དེར་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བ་འཆར་དུ་རུང་བ་ནི་ཆེན་པོ་སྟེ། ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པ་དབྱེར་མེད་པའི་སྐུ་དུས་གསུམ་གྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐུའི་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་པའོ། །སྤྲུལ་པའི་སྐུའི་ཁྱད་པར་ཇི་ལྟ་བུ་སྙམ་པ་ལ། ཐུབ་པ་ཆེན་པོ་ཐུབ་ཆེན་ལྡན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཐུབ་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་པ་ནི་སྤྲུལ་པའི་སྐུར་གྲགས་པས་ཆགས་བྲལ་གྱི་གཟུགས་འཛིན་པ་འཛམ་བུའི་གླིང་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱར་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་བྱེ་བ་ཕྲག་བརྒྱ་སྤྲུལ་ནས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་པ་ཅན་ནོ། །འདིར་ནི་ཐུབ་པ་ཆེན་པོ་སྟེ། སྤྲུལ་སྐུ་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པ་དྲེགས་པ་ཅན་ཚར་གཅད་པའི་ཕྱིར་རྣམ་པ་སྐུའི་ཁྲོ་བོ་ཞལ་བཞི་ཕྱག་བཅུ་གཉིས་པ་ལ་སོགས་པ་རང་གི་ཤེས་རབ་དང་གཉིས་སུ་མེད་པ་སྐུ་མདོག་ཕྱག་མཚན་དང་བཞུགས་ཚུལ་ལ་སོགས་པ་གང་གིས་ཀྱང་ཟིལ་གྱིས་མི་ནོན་པ་སྤྲུལ་པ་གངྒཱའི་ཀླུང་གི་བྱེ་མ་སྙེད་སྤྲུལ་པ་དག་གོ །ངོ་བོ་ནི་ཟུང་དུ་འཇུག་པའི་སྐུའོ། །གལ་ཏེ་རྡོ་རྗེ་ཐེག་པའི་གཞུང་འདིར་ཐུབ་པ་དང་ཐུབ་པ་ཆེན་པོ་ཞས་གསུངས་སུ་ཟིན་ཀྱང༌། རང་གི་གཞུང་ལ་དེ་ལྟ་བུ་མ་གྲགས་སོ་ཞེ་ན། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡི་གེ་ཉུང་དུ་ལས། ཨོཾ་ཏ་དྱ་ཐཱ། མུ་ནེ་མུ་ནེ་མ་ཧཱ་མུ་ན་ཡེ་སྭཱ་ཧཱ། ཞེས་གསལ་པོ་ཉིད་དུ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ད་ནི་ལམ་གྱི་ཁྱད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། གསང་སྔགས་ཚུལ་ཆེན་ལས་བྱུང་བ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། གསང་བ་ཞེས་པ་ནི་གསང་སྔགས་སུ་བྱེད་པ་སྟེ། གནས་དང་སྟོན་པ་དང་ཆོས་དང་རྫས་ལ་སོགས་པ་སྐལ་བ་དང་མི་ལྡན་པ་ལ་གསང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྔགས་ཞེས་པ་ནི་ཡིད་སྐྱོབ་པ་སྟེ། དེ་བས་ན་དེའི་ཚུལ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །ལམ་ལུགས་སམ་ལམ་ལས་དེ་ལྟ་བུ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་ཆེན་པོའོ། །ལས་བྱུང་བ་ཞེས་པ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པ་ལས་འབྲས་བུ་གཉིས་སུ་མེད་པ་འབྱུང་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར། གསང་སྔགས་ཚུལ་ཆེན་བདག་ཉིད་ཅན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ལམ་དང་འབྲས་བུ་གཉིས་སུ་མད་པ་ལས་བྱུང་བས་ན་བདག་ཉིད་ཅན་ཏེ་བདག་ཉིད་གཅིག་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ལྷག་མ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །ད་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྣམ་པར་དག་པའི་སྒྲ་དོན་རྣམ་པར་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར། ཕ་རོལ་ཕྱིན་བཅུ་ཐོབ་པ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །ཕ་རོལ་ཕྱིན་བཅུ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། སྦྱིན་པ་དང༌། ཚུལ་ཁྲིམས་དང༌། བཟོད་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་དང༌། བསམ་གཏན་དང༌། ཤེས་རབ་དང༌། ཐབས་དང༌། སྟོབས་དང༌། སྨོན་ལམ་དང༌། ཡེ་ཤེས་སོ། །ཐོབ་པ་ཞེས་པ་ནི་ཐོབ་པ་འབྲས་བུའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུ་སྟེ། ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་ཀུན་རྫོགས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་འོག་ནས་སྟོན་ཏོ། །ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་བཅུ་ལ་གནས། །ཞེས་པ་ནི་བརྗོད་ཟིན་ཏོ། །གནས་པ་ཞེས་པ་ནི་གནས་པ་ལམ་སྟེ། སྦྱིན་བདག་ཆེན་པོ་གཙོ་བོ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལམ་བསྐྱེད་པའི་རིམ་པ་བསྟན་ཏེ། སྔར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཕ་རོལ་ཕྱིན་བཅུ་དག་པ་སྟེ། །ཞེས་པ་ནི་དག་པ་རང་བཞིན་གྱིས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའོ། །དག་པ་དེ་ཇི་ལྟར་སྙམ་པ་ལ། ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པར་ལམ་ལྔ་དང་ས་བཅུ་བགྲོད་པས་འབྲས་བུ་སྐུ་གསུམ་ཞེས་བཤད་པ་དེ་འདིར་དག་པ་འམ་ལྡན་པ་སྟེ། རིག་པའི་ཕོ་ཉ་མོ་འམ། དབྱངས་ཀྱི་ཕོ་ཉ་མོ་ལ་བརྟེན་ནས་དག་པས་ཏེ། སྐུ་གསུམ་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་རང་བཞིན་གྱིས་འཁོར་ལོ་བཞི་འམ་དྲུག་ལུས་ལ་གནས་ཏེ། སྤྱི་བོ་གཙུག་ཏོར་གྱི་འཁོར་ལོར་རྩ་འདབ་མ་བརྒྱད་པའོ། །བདེ་བ་ཆེན་པོ་འཁོར་ལོར་ཕྱིའི་འདབ་མ་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་པ་ནང་འདབ་མ་བརྒྱད་དོ། །ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་འཁོར་ལོར་ཕྱིའི་འདབ་མ་བཅུ་དྲུག་པ་ནང་འདབ་མ་བརྒྱད་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོར་ཕྱིའི་འདབ་མ་བརྒྱད་དང་ནང་གི་འདབ་མ་བརྒྱད་པའོ། །སྤྲུལ་པའི་འཁོར་ལོར་ཕྱི་འདབ་མ་དྲུག་ཅུ་རྩ་བཞི་ནང་འདབ་མ་བརྒྱད་པའོ། །དེ་ལ་བླ་མ་དམ་པའི་ཞལ་གྱི་གདམས་ངག་གིས་རིག་པའི་ཕོ་ཉའི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །རིམ་པའམ། དབྱངས་ཀྱི་ཕོ་ཉའི་རིམ་པས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སྤེལ་བ་དང་སྤྲོ་བ་བྱས་ཏེ། སླར་བསྡུས་ཏེ་བདེ་བ་ཆེན་པོས་བཀང་ནས་སྐུ་གསུམ་གྱི་ངོ་བོ་འཁོར་ལོ་གསུམ་གྱི་ནང་འདབ་མ་ཁེངས་པར་བྱེད་པའི་རིམ་པས་དག་པའམ་ལྡན་པའོ། །དེའི་རིམ་པ་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་ནང་གི་ཤར་དང་བྱང་ཁེངས་པས་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་དག་པའོ། །ནུབ་དང་ལྷོ་གང་བས་ནི་ཚུལ་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ནས་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་ཤར་དང་བྱང་གང་བས་ནི་བཟོད་པ་ལ་སོགས་པའོ། །ནུབ་དང་ལྷོ་གང་བས་ནི་བརྩོན་འགྲུས་ལ་སོགས་པའོ། །ཤར་དང་ལྷོ་དང་ནུབ་གང་བས་ནི་བསམ་གཏན་ལ་སོགས་པའོ། །ནུབ་དང་ཤར་དང་བྱང་གི་ནི་ཤེས་རབ་ལ་སོགས་པའོ། །སྤྲུལ་པའི་འཁོར་ལོའི་ཤར་དང་བྱང་གི་ནི་སྟོབས་ལ་སོགས་པའོ། །ལྷོ་དང་ནུབ་ནི་ཐབས་ལ་སོགས་པའོ། །ཤར་དང་ལྷོ་དང་ནུབ་ཀྱི་ནི་སྨོན་ལམ་ལ་སོགས་པའོ། །ནུབ་དང་བྱང་དང་ཤར་གྱི་ནི་ཡེ་ཤེས་ལ་སོགས་པ་དག་པའམ་ལྡན་པའོ། །གཞན་ཡང་དེའི་ནུས་པས་ལུས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང༌། ཚོར་བ་རྗེས་སུ་དྲན་པ་དང༌། ཆོས་དང༌། སེམས་དང༌། འདུན་པའི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་དང༌། དཔྱོད་པ་དང༌། སེམས་དང༌། དགེ་བའི་ཆོས་མ་སྐྱེས་པ་སྐྱེས་པ་དང༌། སྐྱེས་པ་འཕེལ་བར་བྱེད་པ་དང༌། མི་དགེ་བའི་ཆོས་སྐྱེས་པ་སྤོང་བ་དང༌། མ་སྐྱེས་པ་མི་སྐྱེད་པ་རྣམས་ནི་ཚོགས་ཀྱི་ལམ་མོ། །དད་པའི་དབང་པོ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་དང༌། དྲན་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་པོ་དང༌། དད་པའི་སྟོབས་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་དང༌། དྲན་པ་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་སྟོབས་རྣམས་ནི་སྦྱོར་བའི་ལམ་མོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་དང༌། དགའ་བ་དང༌། ཤིན་ཏུ་སྦྱངས་པ་དང༌། ཆོས་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་དང༌། དྲན་པ་དང༌། བཏང་སྙོམས་ཡང་དག་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཡན་ལག་རྣམས་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་མོ། །ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་དང༌། རྟོག་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་དང༌། ལས་ཀྱི་མཐའ། འཚོ་བ། རྩོལ་བ། དྲན་པ། ཡང་དག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་རྣམས་ནི་བསྒོམ་པའི་ལམ་དུ་བསྡུའོ། །སྐུ་གསུམ་ནི་མཐར་ཕྱིན་པའི་ལམ་ལ་བསྡུའོ། །དེ་ལྟར་ན་དག་པ་རང་བཞིན་གྱིས་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཉིད་དོ། །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་བཅུ་ཡི་ཚུལ། །ཞེས་པ་ནི་ཚུལ་མན་ངག་གི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཉིད་དོ། །མགོན་པོས་བཅུའི་དབང་ཕྱུག་ནི། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སོ། །དེ་གར་གནས་སྙམ་པ་ལ། ས་བཅུ་ལ་ནི་གནས་པ་པོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ས་བཅུ་ནི་རབ་ཏུ་དགའ་བ་དང༌། དྲི་མ་མེད་པ་དང༌། འོད་བྱེད་པ་དང༌། འོད་འཕྲོ་བ་དང༌། སྦྱང་དཀའ་བ་དང༌། མངོན་དུ་གྱུར་པ་དང༌། རིང་དུ་སོང་བ་དང༌། མི་གཡོ་བ་དང༌། ལེགས་པའི་བློ་གྲོས་དང༌། ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་ཞེས་བྱ་བ་རྣམས་སོ། །གནས་པ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་འཁོར་ལོའི་རིམ་པ་ནི་ས་བཅུ་ཡིན་ལ། བདེ་བ་ཆེན་པོའི་འཁོར་ལོར་ཧཾ་གི་རྣམ་པར་གནས་པ་ནི་གནས་སོ། །ཤེས་བཅུ་ཞེས་པ་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཤེས་པ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་ཤེས་པ་དང༌། ལམ་དང༌། འགོག་པ་དང༌། ཟད་པ་དང༌། མི་སྐྱེ་བ་དང༌། ཆོས་དང༌། རྗེས་སུ་རྟོགས་པ་དང༌། ཀུན་རྫོབ་དང༌། སྒྲ་ཇི་བཞིན་མ་ཡིན་པ་ཤེས་པ་རྣམས་སོ། །རྣམ་དག་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་འགེངས་པའི་རིམ་པས་སོ། །བདག་ཉིད་ཅན་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་ཤེས་པ་བཅུ་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་འཁོར་ལོ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱིས་རྒྱས་ཤིང་གང་བས་འཆང་བའམ་འཛིན་པའོ། །དེས་ནས་བཅུ་ནི་བཤད་པ་དང༌། འཆད་པའོ། །དོན་བཅུའི་དོན་ནི་དེ་དག་ཀུན་བྱང་ཆུབ་སེམས་སུ་དག་པས་དོན་ཏོ། །ཐུབ་པའི་དབང་པོ་ནི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་སོ། །སྟོབས་བཅུ་ནི་གནས་དང་གནས་མ་ཡིན་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང༌། ལས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྨིན་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་དང༌། མོས་པ་སྣ་ཚོགས་མཁྱེན་པ་དང༌། ཁམས་སྣ་ཚོགས་མཁྱེན་པ་དང༌། དབང་པོ་མཆོག་དང་མཆོག་མ་ཡིན་པ་མཁྱེན་པ་དང༌། ཐམས་ཅད་དུ་འགྲོ་བའི་ལམ་མཁྱེན་པ་དང༌། བསམ་གཏན་དང་བསམ་གཏན་མ་ཡིན་པ་མཁྱེན་པ་དང༌། སྔོན་གྱི་གནས་རྗེས་སུ་དྲན་པ་མཁྱེན་པ་དང༌། འཆི་འཕོ་བ་དང༌། སྐྱེ་བའི་གནས་མཁྱེན་པ་དང༌། ཟག་པ་ཟད་པ་མཁྱེན་པའི་སྟོབས་སོ། །དེ་དག་མངའ་བ་དེ་དག་ལ་ཡང་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཁྱབ་པས་ན་བདག་ཉིད་དོ། །དེས་ཅི་བྱེད་སྙམ་པ་ལ། ཀུན་གྱི་དོན་ནི་མ་ལུས་བྱེད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། ཀུན་ཞེས་པ་ནི་རྣམ་པ་དེ་རྣམས་སོ། །དོན་ཞེས་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སོ། །མ་ལུས་ཞེས་པ་ནི་བཤད་པ་དང་འཆད་པའི་རྣམ་པས་སོ། །བྱེད་པ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པར་ཞེས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །པའི་དོན་ཏོ། །རྣམ་བཅུ་དབང་ལྡན་ཞེས་པ་ནི་ཚེ་ལ་དབང་བ་དང༌། སེམས་ལ་དབང་བ་དང༌། ཡོ་བྱད་དང༌། ལས་དང༌། སྐྱེ་བ་དང༌། རྫུ་འཕྲུལ་དང༌། མོས་པ་དང༌། སྨོན་ལམ་དང༌། ཡེ་ཤེས་དང༌། ཆོས་ལ་དབང་བ་རྣམས་སོ། །ཆེ་བ་ཞེས་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་ཆེ་བ་བསྟན་པ་རྣམས་སོ། །དེ་ནས་དེ་དག་གི་ངོ་བོ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཐོག་མ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། ཐོག་མ་ནི་སྔ་མ་སྟེ་རྣམ་པའོ། །དེའི་ཐོག་མ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སོ། །དེ་ལས་ཐོག་མར་གྱུར་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཐོག་མ་མེད་པའོ། །གལ་ཏེ་ཡོད་ན་སྤྲོས་པར་འགྱུར་པས་དེའི་ཕྱིར་དེ་ལ་སྤྲོས་མེད་བདག་ཅེས་གསུངས་སོ། །དེ་བཞིན་ཉིད་བདག་ཅེས་པ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ཏེ་དག་པའོ། །བདག་ཉིད་ཅེས་པ་ནི་རྣམ་པ་དང་དག་པ་ནི་མར་མེ་དང་སྣང་བ་ལྟ་བུ་ཡིན་པས་ན་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །ཡང་ན་ཐོག་མ་ཐ་མ་མེད་པ་ཞེས་པ་ནི་སྐྱེ་བ་འགག་པ་གནས་པ་གསུམ་མེད་པས་ན་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །ཡང་ན་ཐོག་མ་ནི་རྒྱུ་ཡིན་ལ་དེ་དག་པ་སྣང་བ་ལྷའི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་བདག་ཉིད་དོ། །ད་ནི་དག་པ་བསྒོམ་པའི་ཕན་ཡོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བདེན་པར་སྨྲ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། དག་པ་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་དེས་ལུང་སྟོན་པ་ན་ཡང་སྡུག་བསྔལ་མེད་ལ། གཞན་དག་གིས་ཀྱེ་མ་ཁྱོད་ལུས་བཏང་བའི་སྡུག་བསྔལ་འདིས་འགྱོད་པར་མ་གྱུར་ཏམ་ཞེ་ན་མ་གྱུར་ཅེའོ། །འོ་ན་ཁྱོད་ལ་ཚད་མ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། དེ་ལྟར་ན་སྡུག་བསྔལ་བར་འགྱུར་ལ། གལ་ཏེ་ཚིག་དོན་བདེན་ན་ནི་དེའི་མཐུས་སྔ་མ་བཞིན་དུ་གྱུར་ཅིག་ཅེས་བརྗོད་མ་ཐག་ཏུ་འགྱུར་པའོ། །ཇི་སྐད་སྨྲས་པ་དེ་བཞིན་བྱེད། །ཅེས་པ་ནི་ཇི་ལྟར་ཤཱནྟིཾ་ཀུ་རུ་ལ་སོགས་པས་ཞི་བ་ལ་སོགས་པར་འགྱུར་བ་ལྟར་རོ། །གཉིས་མེད་ཅེས་པ་དག་པའི་སྒོ་ནས་གདུལ་བྱ་བཏུལ་བའོ། །གཉིས་སུ་མེད་པར་སྟོན་ཅེས་པ་ནི་དེ་དག་ཀྱང་དག་པ་ལ་འཛུད་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་བརྡ་ལ་ཤེད་མ་བྱེ་བའི་བྱིས་པ་དག་ལ་བརྩེ་བའི་སེམས་ཀྱིས་ཕ་མས་བུ་རམ་སྦྱིན་པར་འདོད་པས་ཁར་བུ་རམ་བཅུག་ཀྱང་ཟ་བར་མི་བྱེད་ལ། དེའི་རོ་མྱང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དྲག་ཤུལ་ཀྱིས་འཇུག་པར་བྱའོ། །དེས་དེའི་རོ་མྱང་ནས་དེ་ལ་རྩོལ་བ་མ་བྱས་པར་དཔྱོད་པ་བཞིན་ནོ། །ཡང་དག་མཐའ་ལ་རྣམ་པར་གནས། །ཞེས་པ་ནི་གནས་ནས་ཕྱིར་རྒོལ་བ་རྣམས་ཚར་གཅོད་པར་བྱེད་ནུས་ཞེས་པའོ། །ཡང་ན་རང་བཞིན་དག་པ་དེ་ཁོང་དུ་ཆུད་ནས་ཡང་དག་པའི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །མཐའ་ལ་གནས་པའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེས་ཅི་བྱེད་སྙམ་པ། བདག་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། གང་ཟག་དང་ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་པ་ནི་བདག་མེད་པ་སྟེ་དག་པའོ། །དེའི་སྒྲ་བསྒྲགས་ན་བདག་ཏུ་ལྟ་བ་ཅན་མུ་སྟེགས་ལ་སོགས་པ་ཚར་གཅོད་པར་བྱེད་ཅིང་དེའི་སྟོབས་ཀྱིས་རང་གི་བསྟན་པ་ལ་དགོད་པའོ། །དེའི་མཐུན་པའི་དཔེ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སེང་གེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་ཏེ་གོ་སླའོ། །ཀུན་དུ་འགྲོ་བའི་དོན་ཡོད་སྟོབས། །ཞེས་པ་ནི་ཕྱོགས་ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་ཉིད་དོ། །དོན་ཡོད་ཅེས་པ་ནི་འགྲོ་བ་ཡང་དག་པ་དང་མི་བྲལ་ཞིང་དེའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ། །ཡང་ན་དག་པ་དང་ལྡན་པ་དེ་ལུས་དང་ངག་དང་ཡིད་ཀུན་དུ་འགྲོ་བ་ཡང་འགྲོ་ལ་དོན་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དོན་ཡང་ཡོད་པས་ན་དོན་ཡོད་སྟོབས་སོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡིད་ལྟར་མགྱོགས། །ཞེས་པ་ནི་སྟོབས་ཞེས་པ་གོམས་པའི་འགྲོས་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཐུ་ལྟར་མགྱོགས་པའོ། །དེ་བཞིན་གཤགས་པའི་ཐུགས་ནི་མཁྱེན་པའི་སྐད་ཅིག་ལ་ཀུན་མཁྱེན་པས་ན་མགྱོགས་ཞེས་པའོ། །རྒྱལ་བ་ཞེས་པ་ནི་དག་པ་དེས་ཉོན་མོངས་པ་བཅོམ་པས་སོ། །རྣམ་པར་རྒྱལ་ཞེས་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཉིད་ལམ་དུ་བྱས་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་དགྲ་ལས་རྒྱལ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་མཐུན་དཔེ་གསུངས་པ། འཁོར་ལོས་སྒྱུར་པ་སྟོབས་པོ་ཆེ། །ཞེས་པ་ནི་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་པའི་རྒྱལ་པོས་གླིང་བཞི་པོ་ཀུན་བཏུལ་ནས་རང་གི་འབངས་སུ་བྱས་པས་ན་སྟོབས་ཆེ་བའོ། །དཔེའི་རྣམ་གྲངས་གཞན་བསྟན་པ། ཚོགས་ཀྱི་སློབ་དཔོན་ཚོགས་ཀྱི་མཆོག །ཅེས་གསུངས་ཏེ། ཚོགས་ནི་མིའི་ཚོགས་སོ། །དེའི་སློབ་དཔོན་ཞེས་པ་ནི་དེ་རྣམས་བཏུལ་ནས་རང་གི་སློབ་མར་བྱས་པས་ན་ཚོགས་ཀྱི་མཆོག་གོ །ཡང་ན་ཚོགས་ནི་སྣང་བའོ། །དེའི་སློབ་དཔོན་ནི་དག་པ་སྟེ་འདུལ་ཞིང་འཇོམས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ཚོགས་ཀྱི་མཆོག་གོ །ཚོགས་རྗེ་ཚོགས་བདག་དབང་དང་ལྡན། །ཞེས་པ་ནི་རྗེ་བོ་དང༌། བདག་པོ་དང༌། དབང་ཕྱུག་ནི་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་སོ། །མཐུ་ཆེན་གཅེས་པ་འཛིན་པ་སྟེ། །ཞེས་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་སྐད་ཅིག་ལ་འཇོམས་པ་ན་མཐུ་ཆེ་བའོ། །གཅེས་པ་ནི་དག་པ་སྟེ་གནོད་བྱེད་ཡིན་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །ཡང་ན་རང་ལ་མི་ཚུགས་ཤིང་གཞན་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པས་ན་མཐུ་ཆེན་ཞེས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །བྱའོ། །འཛིན་པ་ནི་དག་པ་དང་ལྡན་པའི་རྣལ་འབྱོར་པའོ། །དེའི་ཕྱིར། ཚུལ་ཆེན་གཞན་གྱི་དྲིང་མི་འཇོག །ཅེས་གསུངས་ཏེ། རྡོ་རྗེ་ཐེག་བའི་ཚུལ་འདིར་དག་པ་དང་ལྡན་པའི་ཐེག་བ་གཞན་ལ་རག་མི་ལུས་པ་སྟེ། ཚུལ་མན་ངག་དང་དག་པའི་རང་བཞིན་གྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་གནས་པའི་ཕྱིར་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པར་ས་དང་ལམ་བགྲོད་པ་མི་དགོས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཚིག་རྗེ་ཚིག་བདག་སྨྲ་མཁས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཚིག་རྣམས་ཀྱི་རྗེ་བོ་དང་བདག་པོ་ནི་དག་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྨྲ་མཁས་པ་ནི་དག་པ་སྟེ་སྨྲས་པས་སེམས་ཅན་དབུགས་འབྱིན་པའོ། །ཚིག་ལ་དབང་བ་ནི་གང་སྨས་པ་དེ་འགྲོ་བ་གཞན་ཉན་པའོ། །ཚིག་མཐའ་ཡས་ཞེས་པ་ནི་གང་ལ་གང་བསྟན་པར་འོས་པའི་ཚིག་སྟེ། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ལ་བདེན་པ་བཞི་ལ་སོགས་པ་སྟོན་པའོ། །ཚིག་བདེན་པར་སྨྲས་པས་དོན་བདེན་པར་གྱུར་པ་ན་ཚིག་བདེན་པར་སྨའོ། །ཚིག་མཐའ་ཡས་ཞེས་པ་དེ་ཉིད་གང་སྙམ་པ་ལ། བདེན་པ་བཞི་ནི་སྟོན་པ་པོ། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། བདེན་པ་བཞི་ནི་སྡུག་བསྔལ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་བ་དང༌། འགོག་པ་དང༌། ལམ་མོ། །སྟོན་པ་པོ་ཞེས་པ་ནི་དག་པ་དང་ལྡན་པ་དེས་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལའོ། །དེས་ཅིར་འགྱུར་ན། ཕྱིར་མི་ལྡོག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཕྱིར་འོང་བ་དང༌། ཕྱིར་མི་འོང་བ་དང༌། དགྲ་བཅོམ་པ་ཞེས་བྱ་བའི་འབྲས་བུ་འབྱིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་འབའ་ཞིག་གམ་སྙམ་པ་ལ། འདྲེན་པ་རང་རྒྱལ་ཏེ། འོག་ནས་སྟོན་པའི་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་བསྟན་པས་དེའི་འབྲས་བུ་བསེ་རུ་ལྟ་བུ་དང༌། ཚོགས་ནི་སྤྱོད་པ་འབྱུང་བའོ། །དེར་མ་ཟད་དེ། ངེས་འབྱུང་སྣ་ཚོགས་ལས་བྱུང་བ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། མདོར་ན་ཐེག་པ་གསུམ་གྱིས་བསྡུས་པའི་ངེས་འབྱུང་སྣ་ཚོགས་སོ། །ལས་འབྱུང་བ་ཞེས་པ་ནི་རྣམ་པར་དག་པ་འདི་ལས་བྱུང་བའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་རྒྱུ་གཅིག་པོ། །ཞེས་པ་ལ། འབྱུང་བ་ཡང་ཡིན་ལ་ཆེན་པོ་ཡང་ཡིན་པས་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་སྟེ། ས་དང་ཆུ་དང་མེ་དང་རླུང་ངོ༌། །རྒྱུ་གཅིག་པོ་ཞེས་པ་ནི་རྣམ་པར་དག་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སོ། །དགེ་སློང་དགྲ་བཅོམ་ཟག་པ་ཟད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ། དགེ་སློང་ཞེས་པ་ནི་བཏགས་པའི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །དགེ་སློང་དང་དམ་བཅས་པའི་དགེ་སློང་དང༌། སློང་བའི་དགེ་སློང་དང༌། དོན་དམ་པའི་དགེ་སློང་འདི་ནི་དོན་དམ་པའི་དགེ་སློང་སྟེ། རྣམ་པར་དག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དགྲ་བཅོམ་པ་ཉིད་ཉོན་མོངས་པའི་དགྲ་སྟེ། དེས་འཕགས་པའི་ནོར་བདུན་འཕྲོག་པའི་ཕྱར་རོ། །ཟགས་པ་ནི་ཡུལ་དང་དབང་པོ་ལ་བརྟན་པའི་རྟོག་པའོ། །ཟད་པ་ནི་ཡུལ་དང་དབང་པོ་ལྷ་དང་ལྷ་མོ་གཉིས་སུ་མེད་པར་བསྒོམ་པའོ། །ཡང་ན་འདོད་པའི་ཟག་པ་ནི་ཡུལ་དང་ཡུལ་ཅན་དུ་རྟོག་པ་དང་སྲིད་པའི་ཟག་པ་ནི་སྐྱེ་རྒ་ན་འཆི་དང༌། མ་རིག་པའི་ཟག་བ་ནི་འཁོར་བར་འཁོར་བར་བྱེད་པའོ། །ལྟ་བའི་ཟག་པ་ན་བདག་དང་བདག་གིར་འཛིན་པ་སྟེ། དེ་དག་དགེ་སློང་དེས་ཟད་པར་བྱས་པའོ། །ཟད་པ་དེ་ཉིད་གང་ཞེ་ན། འདོད་ཆགས་བྲལ་བས་དབང་པོ་ཐུལ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདོད་ཆགས་ནི་ཡུལ་ལ་འདོད་ཅིང་ཆགས་པ་སྟེ། དེ་དང་བྲལ་བས་སོ། །དབང་པོ་ཐུལ་ཞེས་པ་ནི་ལུས་ལྷའི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་བསྒོམ་པ་ལས་སོ། །ཡང་ན་དབང་པོའི་སྤྱོད་ལམ་དུལ་བའོ། །ཐུལ་བ་ཙམ་མམ་ཞེ་ན། དེའི་སྟེང་དུ། བདེ་བ་རྙེད་ཅེས་གསུངས་ཏེ། འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་ལ་བརྟེན་ནས་རྙེད་པའོ། །འཇིགས་མེད་ཅེས་པ་ནི་ཡུལ་གང་ལ་སྤྱོད་ཀྱང་འཇིགས་པ་འམ། ཡང་བ་མེད་པའོ། །ཡང་ན་ཡུལ་གང་ལ་སྤྱོད་ཀྱང་འཁོར་བའི་འཇིགས་པ་དང་བྲལ་བའོ། །ཐོབ་པ་ཞེས་པ་ནི་དེའི་སྒོ་ནས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་རྙེད་པའོ། །མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལའང་འདོད་པའི་གདུང་བ་མེད་པས་ན་བསིལ་བར་གྱུར་པའོ། །རྙོག་བ་ནི་རྟོག་པའི་རྦ་རླབས་མེད་པས་སོ། །དེ་ལྟ་བུ་གང་གིས་རྙེད་སྙམ་པ་ལ། རིག་པ་དང་ནི་རྐང་པར་ལྡན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། བླ་མའི་མན་ངག་ནི་རིག་པ་སྟེ། མིག་དང་འདྲ་བས་རྟོགས་པར་བྱ་ཞིང་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་རྐང་པ་དང་འདྲ་བས་བགྲོད་པར་བྱའོ། །ཡང་ན་རིག་པ་ནི་ལྟ་བ་སྟེ་མིག་དང་འདྲ་བའོ། །དེ་བླ་མའི་ཞབས་ལ་གུས་པར་བྱས་པས་དེ་ཐོབ་པར་བྱ་སྟེ། ཡང་སྤྱོད་པ་ཡང་རྐང་པ་དང་འདྲ་བར་སྤྱད་པར་བྱའོ། །དེ་ལ། བདེ་གཤེགས་འཇིག་རྟེན་རིག་པའི་མཆོག །ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་ན་གནས་ཀྱང་བདེ་བར་གཤེགས་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཡང་ན་འཇིག་རྟེན་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ལ། དེ་རྣམ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །པར་དག་པ་གཉིས་སུ་མེད་པར་རིག་པ་ནི་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་མཆོག་གོ །རིག་པ་དེ་ཅི་འདྲ་སྙམ་པ་ལ། བདག་གིར་མི་འཛིན་ངར་མི་འཛིན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། བདག་དང་བདག་གི་ཞའམ་ང་དང་ངའི་ཞེས་པར་མི་འཛིན་པའོ། །འོན་ཀྱང༌། བདེན་པ་གཉིས་ཀྱི་ཚུལ་ལ་གནས། །ཞེས་པ་ནི་དོན་དམ་པ་དང་ཀུན་རྫོབ་གཉིས་ཀྱི་ཚུལ་གྱིས་གནས་ཏེ། མངོན་སུམ་རྟོགས་པ་མེད་ཅེས་པའི་དོན་ཏོ། །དེ་ནི་འཁོར་བའི་ཕ་རོལ་མཐར་སོན་བའོ། །བྱ་བ་བྱས་པས་སྐམ་སར་གནས། །ཞེས་པ་སྟེ། མི་སློབ་པ་ཞེས་བྱ་བའོ། །འོན་ཀྱང་ལས་དང་པོ་པ་ལ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུ་གོང་དུ་བསྟན་པ་ལྟར་འཇུག་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་བྱ་བ་བྱས་པ། །བྱེད་པ་བྱས་པ། ཁུར་བོར་བ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་ནོ། །དེ་ལྟ་བུ་ནི་ཡེ་ཤེས་འབའ་ཞིག་ངེས་བསལ་བ་སྟེ། དཔེར་ན་རིན་པོ་ཆེའི་གླིང་དུ་ཕྱིན་ན་ས་དང་རྡོ་ལ་སོགས་པའི་མིང་ཡང་མི་གྲག་པ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང་གཞན་གྱི་གོ་སྐབས་གང་ཡང་མི་འབྱེད་དོ། །དེས་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་མགོ་ལྟུང་བར་བྱེད་པས། ཤེས་རབ་མཚོན་ཆས་རྣམ་འཇོམས་པ། །ཞེས་བྱ་བའོ། །ད་ནི་རྒྱུ་དང་ལམ་དང་འབྲས་བུ་གསུམ་གྱི་ཆོས་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དམ་ཆོས་ཆོས་རྒྱལ་གསལ་བར་ལྡན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། དམ་པ་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སངས་རྒྱས་ཡིན་ལ། ཆོས་ནི་གསུང་རབ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ནི་དེ་ལས་རྣམ་པར་ཕྱེ་བ་སྟེ། གསང་བ་བླ་ན་མེད་པའོ། །གསལ་བ་ཞེས་པ་ནི་འོད་གསལ་བ་སྟེ། དེ་སྟོན་པས་ན་ལྡན་པའོ། །འཇིག་རྟེན་སྣང་བར་བྱེད་པའི་མཆོག །ཅེས་པ་འཇིག་རྟེན་ནི་འདོད་པ་དང་གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པ་སྟེ། དེ་དག་ལ་གནས་པ་ནི་མུན་པ་དང་འདྲ་བ་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །སྣང་བ་ནི་འོད་གསལ་བ་སྟེ། དེ་སྣང་བར་བྱེད་པ་ནི་འོད་གསལ་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ཆོས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་ནི་ཆོས་རྣམས་ལ་དབང་སྒྱུར་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསང་སྔགས་སོ། །ཡང་ན་ཆོས་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཆོས་བརྒྱད་ཡིན་ལ། དེ་ལས་རྒྱལ་བས་ན་རྒྱལ་བའོ། །ལམ་གྱི་ཆོས་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། །ལེགས་པའི་ལམ་ནི་སྟོན་པ་པོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ལེགས་པ་ནི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །སྐུ་བཞི་ཡིན་ལ། དེ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ལམ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་བཅུ་བཤད་ཟིན་པ་དེ་དག་སྟོན་པས་སྟོན་པའོ། །འབྲས་བུའི་ཆོས་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དོན་གྲུབ་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། དོན་ནི་ཟུང་དུ་འཇུག་པའི་སྐུའོ། །གྲུབ་པ་ནི་མངོན་དུ་བྱས་པའོ། །བསམ་པ་གྲུབ་ཅེས་པ་ནི་བདག་དང་གཞན་གྱི་བསམ་པ་གྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བ་སྟོན་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་ལྟར་སྟོན་པ་ལ་རློམ་སེམས་ཡོད་པས་སམ་ཞེ་ན། ཀུན་དུ་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་སྤངས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཀུན་དུ་རྟོག་པ་ཞེས་པ་ནི་སྲེ་བར་བྱེད་པའི་ཤེས་པ་སྟེ། སྔ་ཕྱི་བསྲེ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །ཐམས་ཅད་ཅེས་པ་ནི་མ་ལུས་པའོ། །སྤངས་ཞེས་པ་ནི་སྤངས་པའི་ཕྱིར་བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་གྲུབ་ཀྱང་རློམ་སེམས་མེད་དོ་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །ད་ནི་དབྱིངས་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་མི་རྟོག་དབྱིངས་མི་ཟད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ནི་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ་ཙམ་མོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་མི་ཟད་པ་ཞེས་པ་ནི་གྲངས་ཅན་ལ་སོགས་པས་དཔག་པར་མི་ནུས་པའོ། །ཡང་ན། རྣམ་པར་མི་རྟོག་དབྱིངས་མི་ཟད། །ཅེས་པ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ཐེག་པའི་ལུགས་ཀྱིས་སངས་རྒྱས་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་དང༌། བསྟན་པ་ནུབ་པར་འདོད་པ་དེས་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་དེ་སྐད་ཅེས་གསུངས་སོ། །སྔགས་ཀྱི་བཞེད་བས་ནི། །སངས་རྒྱས་མྱ་ངན་མི་འདའ་ལ། །ཆོས་ཀྱང་ནུབ་པར་མི་འགྱུར་རོ། །ཞེས་པའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་དོན་གསལ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཆོས་དབྱིངས་དམ་པ་ཟད་མི་ཤེས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཆོས་དབྱིངས་ནི་འོད་གསལ་བའོ། །དམ་པ་ཞེས་པ་ནི་ཆོས་དབྱིངས་དེ་ལས་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་སྣང་བ་འབྱུང་སྟེ། དེ་ཟད་མི་ཤེས་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་གཞན་དག་ནི་ཆུ་ཤིང་གི་འབྲས་བུ་བཞིན་ནོ། །འདིར་ནི་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་པོ་ལ་མཆིལ་མ་དོར་བ་བཞིན་ནོ། །ད་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཁྱད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བསོད་ནམས་ལྡན་པས་བསོད་ནམས་ཚོགས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། བསོད་ནམས་ལྡན་པ་ནི་སྔོན་གྱི་བསོད་ནམས་ཡོད་པའོ། །དེའི་བསོད་ནམས་ཚོགས་ཞེས་པ་ནི་བསོད་ནམས་ཆུང་དུ་སྟེ། ཐ་ན་བསྐྱེད་པའི་རིམ་པ་ཅིག་ཙམ་བྱས་ཀྱང་ཚོགས་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བར་འགྱུར་པའོ། །དེ་ལས་ཅིར་འགྱུར་སྙམ་པ་ལ། ཡེ་ཤེས་ཞེས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། ཡེ་ཤེས་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སོ། །ཡེ་ཤེས་ཁྱད་པར་ཞེས་པ་ནི་མེ་ལོང་ལྟ་བུ་ལ་སོགས་པ་བཞི་དེར་འདུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར། ཡེ་ཤེས་ལྡན་པ་ཡོད་མེད་ཤེས། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། ཡེ་ཤེས་དེ་ལྟ་བུ་དང་ལྡན་པ་ནི་ཡོད་པ་སྟེ་མངོན་སུམ་པ་དང། མེད་པ་སྟེ་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པ་མཁྱེན་པའོ། །དེ་ཅི་ལས་བྱུང་ན། ཚོགས་གཉིས་ཚོགས་ནི་བསགས་པ་པོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཚོགས་གཉིས་ལས་ནི་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བ་ནི་དམ་པ་ཞེས་པའི་མིང་ཅན་ཟད་མི་ཤེས་པ་འབྱུང་བར་འགྱུར་པའོ། །དེ་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་སྤྲ་དོན་བསྟན་ནས། རྣམ་པར་སྣང་མཛད་ཀྱི་སྒྲ་དོན་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། རྟག་པ་ཀུན་རྒྱལ་རྣལ་འབྱོར་ཅན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། ལ་ལ་འབྲས་བུའི་དུས་སུ་གཟུགས་སྐུ་ནི་མི་འདོད་དེ། ཆོས་སྐུ་འབའ་ཞིག་ཏུ་གནས་སོ་ཞེས་འདོད་ལ། ལམ་གྱི་དུས་སུ་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་མི་དགོས་སོ་ཞེས་ཆད་པར་ལྟ་བའི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པའི་གཏི་མུག་ཅན་དེ་བསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རྟག་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱའོ། །རྒྱལ་བ་ཀུན་ཞེས་པ་ནི་དུས་གསུམ་གྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྟེ། དེ་རྣམས་ཀྱི་སྐུའི་སྣང་བ་ནི་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་དོ། །རྣལ་འབྱོར་ཅན་ནི་དེ་ལྟ་བུ་ཉམས་སུ་བླང་བར་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ད་ནི་བསམ་གཏན་དུ་བྱེད་པ་པོ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། བསམ་གཏན་བསམ་བྱ་བློ་ལྡན་མཆོག །ཅེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ལ་བསྐྱེད་པ་ལྷའི་རྣལ་འབྱོར་དུ་བསམ་གཏན་དུ་བྱ་བ་དང༌། རྫོགས་པ་ཡེ་ཤེས་སུ་བསམ་གཏན་དུ་བྱ་བའོ། །བསམ་བྱའི་བློ་ལྡན་ཞེས་པ་ནི་དེ་ལྟར་བསམ་པར་བྱེད་པའི་གང་ཟག་དེ་ནི་བློ་དང་ལྡན་པའི་མཆོག་ཅེས་བྱའོ། །བསམ་གཏན་རང་གི་ངོ་བོ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སོ་སོ་རང་རིག་མི་གཡོ་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། བསམ་གཏན་དེ་གཞན་གྱིས་རིག་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པས་ན་རང་རིག་གོ །དེ་ཡང་སེམས་ལས་གཞན་དུ་མ་གྱུར་པས་ན་མི་གཡོ་བའོ། །དེ་དག་གི་འབྲས་བུ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། མཆོག་གི་དང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་རྒྱས་པར་གསུངས་ཏེ། མཆོག་ནི་མཆོག་གི་དངོས་གྲུབ་སྟེ་སྐུ་གསུམ་ཡིན་ལ། དེའི་དང་པོ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུའོ། །ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་དང་སྤྲུལ་བའི་སྐུ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སངས་རྒྱས་སྐུ་ལྔའི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །བདག་ཉིད་ཅེན་། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱང་ཡིན་ལ་སྐུ་ཡང་ཡིན་པས་སངས་རྒྱས་སྐུ་ལྔ་སྟེ། འདི་ལྟར་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་ཀྱི་སྐུ་དང༌། མི་བསྐྱོད་པའི་སྐུ་དང༌། རིན་ཆེན་འབྱུང་ལྡན་གྱི་སྐུ་དང༌། འོད་དཔག་མེད་ཀྱི་སྐུ་དང༌། དོན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་སྐུ་རྣམས་སོ། །བདག་ཉིད་ཅེས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་དང་སྐུ་དེ་ཉིད་གཅིག་པའོ། །ཁྱབ་བདག་ཡེ་ཤེས་ལྔ་ཡི་བདག །ཅེས་པ་ནི། །ཡེ་ཤེས་ལྔས་བདག་དང་གཞན་གྱི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པས་ན་ཁྱབ་བདག་གོ །ཡེ་ཤེས་ལྔ་ཞེས་པ་ནི། འདི་ལྟར་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་དང༌། མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་དང༌། སོ་སོར་ཀུན་དུ་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་དང༌། བྱ་བ་གྲུབ་པའི་ཡེ་ཤེས་དང༌། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཞེས་བྱའོ། །བདག་ཅེས་པ་ནི་བཤད་མ་ཐག་པའི་སྐུ་ལྔ་དང༌། འདི་ཉིད་དེ་ཉིད་དང་གཞན་དུ་བརྗོད་དུ་མེད་པས་བདག་ཉིད་དོ། །དེའི་ཕྱིར། སངས་རྒྱས་ལྔ་བདག་ཅོད་པན་ཅན་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རེ་རེ་ཡང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལྔ་ལྔའི་ཅོད་པན་ཅན་ནོ། །དེ་དག་ནི་ཡེ་ཤེས་ཡིན་ལ། ད་ནི་དབྱིངས་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྤྱན་ལྔ་ཆགས་པ་མེད་པ་འཆང༌། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། སྤྱན་ཞེས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་སྤྱན་ནོ། །ལྔ་ཞེས་པ་ནི་མཱ་མ་ཀཱི་དང༌། གོས་དཀར་མོ་དང༌། སྒྲོལ་མ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་དབང་ཕྱུག་མ་རྣམས་སོ། །དེས་ཅི་བྱེད་སྙམ་པ་ལ། ཆགས་པ་མེད་པ་འཆང་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཆགས་པ་མེད་པའི་ཚུལ་གྱིས་དེ་དག་དང་སྙོམས་པར་ཞུགས་པའོ། །དེ་ནི་དབྱིངས་ཡིན་ལ་དེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་འཁྲུངས་པར་མཛད་ཅེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ནས་སྐྱེ་གནས་གཏན་ལ་དབབ་པ་བསྟན་པར་བྱ་པའི་ཕྱིར། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་སྐྱེད་པ་པོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ནི་དུས་དང་ཕྱོགས་དང་རིགས་ཀྱིས་བསྡུས་པ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱང་ཡིན་ལ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཡིན་པས་སོ། །སྐྱེད་པ་པོ་ཞེས་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་རང་བཞིན་སྤྱན་ལྔ་ལས་སོ། །བསྐྱེད་པ་ཉིད་གང་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་སྲས་པོ་དམ་པའི་མཆོག །ཅེས་གསུངས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱང་ཡིན་ལ་སྲས་པོ་ཡང་ཡིན་པས་སངས་རྒྱས་སྲས་པོའོ། །འདི་ལྟར་སངས་རྒྱས་ཉིད་སྲས་པོ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །དབྱིངས་ལས་བལྟམས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་དམ་པ་དང་མཆོག་གོ །ཤེས་པ་ཞེས་པ་ནི་ཚིག་དབུ་མ་མི་མངོན་པར་བྱས་པ་སྟེ། ཤེས་རབ་པོ། །དེ་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་སྲིད་འབྱུང་སྐྱེ་གནས་མེད་པ་སྟེ། སྲིད་པའི་འབྱུང་གནས་སམ་སྐྱེ་གནས་བཞི་སྟེ། མངལ་དང༌། སྒོང་དང༌། དྲོད་གཤེར་དང༌། རྫུས་ཏེ་སྐྱེ་བར་བྱེད་པའོ། །མེད་ཅེས་པ་ནི་དེ་དག་ལས་སྐྱེ་བ་མེད་པའོ། །ཡང་དེ་ཉིད་གསལ་བར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། ཆོས་ལས་འབྱུང་བ་སྲིད་པ་སེལ། །ཞེས་པ་ནི་ཆོས་ཞེས་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སོ། །དེ་ལས་འབྱུང་བ་སྐྱེད་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར། ཡེ་ཤེས་སྐུ་སྟེ་རང་བྱུང་བ། །ཞེས་པ་ཡང་དེ་ཉིད་ལས་དགོངས་པའོ། །དེས་སྲིད་པ་སེལ་ཏེ་སྐྱེ་གནས་བཞི་ལས་བྱུང་བ་བསལ་ལོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་ནི། གཅིག་པུ་སྲ་མཁྲེགས་རྡོ་རྗེའི་བདག །ཅེས་གསུངས་ཏེ། གཅིག་བུ་ཞེས་པ་ནི་རང་བྱུང་གི་སྐུ་དེའོ། །གཞན་གྱིས་གཞིག་ཅིང་གཞོམ་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རྡོ་རྗེ་དང་འདྲ་བ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །སྐྱེས་མ་ཐག་ཏུ་འགྲོ་བའི་བདག །ཅེས་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལས་སྐྱེས་མ་ཐག་ཏུ་སྐྱེ་གནས་བཞིས་བསྡུས་པ་ཐམས་ཅད་རྗེས་སུ་འཛིན་ཅིང་དབང་བསྒྱུར་པ་ས་ན་འགྲོ་བའི་བདག་པོའོ། །ཡང་ན་ཆགས་བྲལ་གྱི་སྐུ་སྟེ། སྐྱེ་གནས་བཞི་ལ་སྐྱེ་བར་མཛད་པ་དེ་འགྲོ་བ་དང་མཐུན་པར་མཛད་པས་ན། སྐྱེས་མ་ཐག་ཏུ་འགྲོ་བའི་བདག །ཅེས་བྱའོ། །ནམ་མཁའ་ལས་བྱུང་རང་བྱུང་བ། །ཞེས་པ་ནི། ནམ་མཁའ་ཞེས་པ་ནི་ནམ་མཁའ་དང་ཆོས་མཐུན་པ་སྟེ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སོ། །དེ་ལས་བྱུང་བ་ནི་རང་བྱུང་བའི་སྐུ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་དག་གིས་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་རང་བྱུང་བ་ཞེས་པ་དེའི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ནི་སྐྱེ་གནས་བཞི་ཀ་འདུལ་བའི་ཕྱིར། འགྲོ་བ་དང་མཐུན་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་དེ་ཉིད་ཀྱང་སྐྱེ་གནས་བཞི་ཀ་ལས་སྐྱེ་བར་མཛད་པའོ། །ད་ནི་སྣང་བའི་ཁྱད་པར་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཤེས་རབ་ཡེ་ཤེས་མེ་བོ་ཆེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། ཤེས་རབ་དང་ཡེ་ཤེས་གཉིས་སུ་མེད་པ་ནི་མེ་དང་འདྲ་བ་སྟེ། གསལ་བ་དང་སྲེག་པར་བྱེད་པ་སྟེ་ཉོན་མོངས་པའི་ཚོགས་སོ། །འོད་གསལ་བ་ལས་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བ་འབྱུང་བས་ན་འོད་ཆེན་རྣམ་པར་སྣང་བར་མཛད་པའོ། །རང་བཞིན་གྱིས་སྣང་བ་ཡིན་པས་ན་ཡེ་ཤེས་སྣང་བའོ། །ལམ་མེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསལ་བའོ། །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །འགྲོ་བའི་མར་མེ་ཡེ་ཤེས་སྒྲོན། །ཞེས་པ་ནི། འགྲོ་བ་མུན་པ་དང་འདྲ་བ་འོད་གསལ་བ་ལས་སྐུ་དང་མེ་དང་འདྲ་བས་སྣང་བར་མཛད་པ་སྟེ། ཡེ་ཤེས་སྒྲོན་མའོ། །དེ་ཉིད་སླར་བཤད་པ། གཟི་བརྗིད་ཆེན་པོ་འོད་གསལ་བ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། གཡོགས་པ་འམ། བར་དུ་ཆོད་པ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་པས་ན་གཟི་བརྗིད་ཆེན་པོའོ། །འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པས་ན་འོད་གསལ་བའོ། །ད་ནི་མཛད་པའི་ཁྱད་པར་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སྔགས་མཆོག་མངའ་བདག་རིག་སྔགས་རྒྱལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། དེ་ལྟ་བུ་དེ་ཡང་སྔགས་ཀྱི་ལུགས་ལ་ཡིན་གྱི་གཞན་གྱི་ལུགས་ལ་མ་ཡིན་པས་ན་སྔགས་མཆོག་གོ །མངའ་བདག་རིག་སྔགས་རྒྱལ་ཞེས་པ་ནི་དེ་ལྟ་བུའི་རྡོ་རྗེ་འཆང་ཡིན་པས་སོ། །ཡང་ན་སྔགས་མཆོག་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། ཡིད་སྐྱོབ་པས་སྔགས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་མངའ་བདག་རིག་སྔགས་རྒྱལ་པོའོ། །སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བས། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་པས། གསང་སྔགས་རྒྱལ་པོ་དོན་ཆེན་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བའོ། །གཙུག་ཏོར་ཆེན་པོ་རྨད་བྱུང་གཙུག །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གཙུག་ཏོར་ཡང་ཡིན་ལ་ཆེན་པོ་ཡང་ཡིན་པས་གཙུག་ཏོར་ཆེན་པོ་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སོ། །དེ་ལས་བྱུང་བར་མཛད་པས་རྨད་དུ་བྱུང་བའི་གཙུག་ཏོར་རོ། །དེ་ཉིད་གསལ་བར་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ནམ་མཁའི་བདག་པོ་སྣ་ཚོགས་སྟོན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ནམ་མཁའི་བདག་པོ་ནི་ནམ་མཁའ་དང་ཆོས་མཐུན་པས་བདག་ཉིད་དོ། །སྣ་ཚོགས་སྟོན་ནི་དེ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུའི་སྣང་བ་ལས་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་སྣ་ཚོགས་པ་མི་ཟད་པར་འབྱུང་བར་མཛད་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཀུན་ཞེས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱང་ཡིན་ལ་ཀུན་ཀྱང་ཡིན་པས་སངས་རྒྱས་ཀུན་ཏེ་དེ་དུས་གསུམ་གྱིས་བསྡུས་པའོ། །སྐུ་ཡི་མཆོག་ཅེས་པ་ནི་དུས་གསུམ་གྱི་སངས་རྒྱས་ཇི་སྲིད་དུ་འབྱུང་བ་དེ་སྲིད་དུ་སྐུའི་སྣང་བ་མཛད་པའོ། །འགྲོ་ཀུན་ཞེས་པ་ནི་འགྲོ་བ་ཡང་ཡིན་ལ་ཀུན་ཀྱང་ཡིན་པས་འགྲོ་བ་ཀུན་ཏེ་རིས་དྲུག་གོ །དགའ་བའི་མིག་ཅེས་པ་ནི་གང་མོས་པའི་གཟུགས་འཛིན་པ་སྟེ། འགྲོ་བ་ཀུན་གྱི་མིག་དགའ་བར་བྱེད་ཅེས་བྱ་བའོ། །དེ་ཉིད་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སྣ་ཚོགས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །གཟུགས་ཅན་སྐྱེད་པ་པོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། འགྲོ་བ་ཀུན་གང་ལ་མོས་པ་དེའི་གཟུགས་སྣང་བར་མཛད་པས་ན་སྐྱེད་པ་པོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ལྟ་བུ་དེ་ལ་དྲང་སྲོང་སྐྱེ་དགུ་ཞེས་པ་ནི་སེམས་དྲང་ཞིང་ངག་གསོང་བོར་སྨྲ་བ་སྟེ། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྣམས་སོ། །མཆོད་ཅིང་རྗེད་པ་ཞེས་པ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པའི་འོད་གསལ་བ་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་ཅེས་བྱ་བའི་མིང་ཅན་དེ་ལ་བསྔགས་པ་མཛད་པའམ་ཆེ་བ་བརྗོད་པའོ། །རིགས་གསུམ་ནི་གསང་སྔགས་དང༌། རིག་སྔགས་དང༌། གཟུངས་སྔགས་དང༌། ཡང་ན་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་རིགས་ལས་རིགས་བརྒྱ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བས་འཆད་པའོ། །གསང་སྔགས་ལ་འཆང་བ་འདིའི་ཚུལ་ཡོད་ཀྱི་གཞན་ལ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །དམ་ཚིག་ཆེན་པོ་གསང་སྔགས་འཛིན། །ཞེས་པ་ལ། དམ་ཚིག་ཀྱང་ཡིན་ལ་ཆེན་པོ་ཡང་ཡིན་པས་དམ་ཚིག་ཆེན་པོ་སྟེ། མི་འདའ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཡང་དང་པོ་འགྲོ་བའི་དོན་བྱེད་པའི་སེམས་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་བའོ། །གསང་སྔགས་ཀྱི་ཚུལ་ལ་ཡོད་པའི་ཡིད་སྐྱོབ་པར་བྱེད་ཅིང་གཉིས་སུ་མེད་པར་ཟུང་འཇུག་གི་སྐུ་འཛིན་པའོ། །གཙོ་བོ་དཀོན་མཆོག་གསུམ་འཛིན་པ། །ཞེས་པ་ལ། གཙོ་བོ་ཞེས་པ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པ་ཡིན་ལ། དེ་བཟུང་བས་ན་དཀོན་མཆོག་གསུམ་འཛིན་པའོ། །དེ་ཡང༌། སྟོང་ཉིད་སྙིང་རྗེ་དབྱེར་མེད་པ། །གང་དུ་ཡིད་ནི་སྒོམ་བྱེད་ན། །དེ་ནི་སངས་རྒྱས་དང་ནི་ཆོས། །དགེ་འདུན་ཉིད་དུ་དེ་བསྟན་ནོ། །ཞེས་པ་དེ་ལྟ་བུའོ། །ཐེག་པ་མཆོག་གསུམ་སྟོན་པ་པོ། །ཞེས་པ་ནི་ཐེག་པ་ཡང་ཡིན་ལ་མཆོག་ཀྱང་ཡིན་པས་ཐེག་པ་མཆོག་སྟེ་རྡོ་རྗེ་ཐེག་པའོ། །གསུམ་ནི་གསང་སྔགས་དང༌། རིག་སྔགས་དང༌། གཟུངས་སྔགས་ཏེ། དེ་སྟོན་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུའོ། །དེའི་མིང་ནི། དོན་ཡོད་ཞགས་པ་རྣམ་པར་རྒྱལ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་གསུངས་ཏེ། རླུང་ངམ་ནམ་མཁའ་ལ་འདེབས་པ་བཞིན་དོན་མེད་པ་མ་ཡིན་ནམ་སྙམ་པ་ལ། དོན་ཡོད་པ་སྟེ། འགྲོ་བ་རྣམས་རྗེས་སུ་འཛིན་པས་ན་ཞགས་པའོ། །གང་གི་ཞགས་པ་ཡིན་ན་རྡོ་རྗེ་ཐེག་པའི་ཡིན་པས་སོ། །དེས་ཉོན་མོངས་པ་ལས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བའོ། །འཛིན་པ་ཡང་ཡིན་ལ་ཆེན་པོ་རྡོ་རྗེ་ཞགས་པ་ཡང་ཡིན་པས་འཛིན་པ་ཆེན་པོ་རྡོ་རྗེ་ཞགས་པ་སྟེ། ཐེག་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །པ་གཞན་གྱི་ལམ་དུ་མི་གཏོང་བས་ན་འཛིན་པ་ཆེན་པོའོ། །རྡོ་རྗེ་ནི་སྟོང་པ་དང་སྙིང་རྗེ་དབྱེར་མེད་པས་སེམས་ཅན་རྗེས་སུ་འཛིན་པས་ཞགས་པའོ། །རྡོ་རྗེ་ལྕགས་ཀྱུ་ཞགས་པ་ཆེ། །ཞེས་པ་ནི་ཞགས་པ་དང་ལྕགས་ཀྱུ་ཡིན་ལ། དེའི་མཚན་ཉིད་རྡོ་རྗེ་ཡིན་པ་ལས་རྡོ་རྗེ་ལྕགས་ཀྱུ་ཞགས་པ་སྟེ་འདྲེན་པའི་རྣམ་གྲངས་སོ། །དེ་དག་གིས་ནི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །

བརྒྱད་པ། མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་བཤད་པ།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །ད་ནི་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། རྡོ་རྗེ་འཇིགས་བྱེད་འཇིགས་པར་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། འདིར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ནི་མཉམ་གཞག་ཡིན་ལ། མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་ནི་རྗེས་ཐོབ་སྟེ། རྗེས་ལ་སྐུ་ཁྲོ་བོའི་རྣམ་པར་བསྟན་པ་ནི་མི་བསྐྱོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་ཅན་ནོ། །འདིར་གདུལ་བྱ་ཞེ་སྡང་ཅན་རྣམས་ནི་སྐུ་ཁྲོ་བོ་མ་ཡིན་པས་མི་འདུལ་བས། དེའི་ཕྱིར་སྐུ་མདོག་དང་ཕྱག་མཚན་དང་རྒྱན་དང་ཆ་ལུགས་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་དང་མཚན་ཉིད་གཉིས་སུ་རྟོགས་པར་བྱའོ། །མཚན་ཉིད་ནི་རྡོ་རྗེའོ། །ཡང་བཤད་པར་བྱ་བ་ལྔ་ཡིན་ཀྱང་གཅིག་གི་ཡོན་ཏན་གྱི་བྱེ་བྲག་ཏུ་རྟོགས་པར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་དང་པོ་མཛད་པའོ། །ཕྲིན་ལས་ཀྱིས་མི་བསྐྱོད་པ་བསྟན་ཏེ། རྡོ་རྗེ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །དེས་འཇིགས་བྱེད་ཅེས་པ་ནི་འགྲོ་བ་རྣམས་འཇིགས་པར་བྱེད་པ་བདུད་བཞི་འམ་ཉོན་མོངས་པ་རྣམ་པར་འཇོམས་པར་བྱེད་པས་འཇིགས་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་གང་གི་སྙམ་པ་ལ། ཁྲོ་བོའི་རྒྱལ་པོ་གདོང་དྲུག་འཇིགས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། སྐུའི་རྣམ་པ་ཁྲོ་བོ་སྟེ་མཆེ་བ་གཙིགས་པ་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་འཆད་པར་འགྱུར་པའོ། །རྒྱལ་པོ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པ་ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པའོ། །གདོང་དྲུག་ནི་རྟོགས་པར་བླའོ། །མིག་དྲུག་ནི་མི་མཉམ་པའི་སྤྱན་མངའ་བས་སོ། །ཡང་ན་རིག་པར་བྱེད་པས་ན་མིག་སྟེ་གསུམ་གཟུང་ངོ༌། །ལག་དྲུག་ནི་གཡས་པ་མཚོན་ཆ་སྟེ། གཡོན་པ་ཞར་ལ་འཆད་པའོ། །སྟོབས་དང་ལྡན་ཞེས་པ་ནི་མ་རུངས་པ་འདུལ་བའི་སྟོབས་ཡོད་པའོ། །ཀེང་རུས་མཆེ་བ་ནི་ཀེང་རུས་ཤིན་ཏུ་དཀར་པོ་དང་འདྲ་བའི་མཆེ་བ་དཀར་པོ་བཞིའོ། །གཙིགས་པ་ནི་གཞན་དག་གིས་གསལ་བར་མཐོང་བ་སྟེ། འདིར་ནི་སྨིན་མ་ནག་པོ་ཆར་སྤྲིན་ལྟ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །བུ་ལས་འོད་གློག་ལྟ་བུ་འཕྲོ་བ་དང༌། ཤངས་ནས་ཧཱུཾ་ཞེས་བརྗོད་པ་འབྲུག་གི་སྒྲ་ལྟ་བུ་དང༌། མཆེ་བ་བཞི་རྩེ་སྤྲད་པའི་བར་ནས་ལྗགས་འདྲིལ་བ་ལས་རྡོ་རྗེ་ཕྲ་མོ་ཐོག་དང་སེར་བ་ལྟར་འདྲིལ་བའོ་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །ཆ་ལུགས་དེར་མ་ཟད་དེ། ཧ་ཧ་ལ་གདོང་བརྒྱ་པ། །ཞེས་པ་ནི་དྲུག་ཡིན་ལ། སེམས་ཅན་རྗེས་སུ་གཟུང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཞལ་བརྒྱར་སྤྲུལ་ནས་དེ་གསོལ་བར་བྱེད་པས་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་གཤིན་རྗེའི་གཤེད་པོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། གཤིན་རྗེ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་འབྲས་བུ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ལ། གཤེད་ནི་འཇོམས་པར་བྱེད་པ་སྟེ་དེ་ཉིད་དོ། །བགེགས་ནི་བི་ནཱ་ཡ་ཀའོ། །ཡང་ན་ལམ་ལོག་པར་འདྲེན་པས་ན་བགེགས་ཏེ། མི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་སོགས་པའོ། །རྒྱལ་བ་ནི་དེ་ལས་རྒྱལ་བར་བྱེད་པ་སྟེ། གོང་མ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟ་བུའི་སྟོབས་ཅི་སྙམ་པ་ལ། རྡོ་རྗེ་ཤུགས་ཅན་ནོ། །རྡོ་རྗེ་ལྟ་བུའི་ཤུགས་ཐོག་ལྟ་བུའོ། །དེས་འཇིགས་པར་བྱེད་པས་ན་འཇིགས་བྱེད་དོ། །ད་ནི་རང་བཞིན་ཐུགས་ཀྱི་མི་བསྐྱོད་པ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། རྡོ་རྗེ་གྲགས་པ་རྡོ་རྗེ་སྙིང༌། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། རྡོ་རྗེ་ནི་སྲ་བ་བརྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ཆོས་བདུན་དང་ལྡན་པར་རང་དང་གཞན་གྱི་གྲུབ་མཐའ་ལས་གྲགས་པས་དེའི་ཐུགས་རྡོ་རྗེ་ལྟར་གཉིས་སུ་མེད་པ་སྟེ། རྡོ་རྗེ་མི་ཕྱེད་ཅེས་བྱའོ་ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །སྒྱུ་འཕྲུལ་རྡོ་རྗེ་གསུས་པོ་ཆེ། །ཞེས་པ་ནི་འགྲོ་བ་འདུལ་བའི་དོན་དུ་འདི་ལྟ་བུར་མཛད་པའོ། །སྲིད་པ་གསུམ་ཡང་དེའི་ལྟོ་བ་ན་ཡོད་པས་གསུས་པོ་ཆེའོ། །ད་ནི་ཡོན་ཏན་སྤྲུལ་པའི་མི་བསྐྱོད་པ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། རྡོ་རྗེ་ལས་སྐྱེས་རྡོ་རྗེའི་བདག །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། རྡོ་རྗེ་ལས་སྐྱེས་ཞེས་པ་ནི་རྡོ་རྗེ་ནི་སྟོང་བའོ། །དེ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་སྐུ་དེ་ལྟ་བུ་དེ་ཡང་རྡོ་རྗེའི་བདག་ཉིད་དོ། །རྡོ་རྗེའི་སྙིང་པོ་མཁའ་འདྲ་བ། ཞེས་པ་ནི། སྙིང་པོ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པ་སྟེ་རྡོ་རྗེའོ། །མཁའ་འདྲ་ཞེས་པ་ནི་རྡོ་རྗེ་སྙིང་པོ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་གཉིས་སུ་མེད་པ་ནམ་མཁའ་དང་འདྲ་བ་ཀུན་ལ་ཁྱབ་ཅིང་ཀུན་དེའི་ཁོང་སུ་གཏོགས་པའོ། །མི་གཡོ་རལ་པ་གཅིག་གིས་བསྒྱིངས། །ཞེས་པ་ནི་གོང་དུ་བསྟན་པ་དེ་དག་མི་གཡོ་བ་ནི་མི་བསྐྱོད་པ་སྟེ། དེ་ལས་མ་གཡོས་པར་བསྟན་ཏོ། །རལ་པ་གཅིག་གིས་བསྒྱིངས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །ཞེས་པ་ནི་ཇི་ལྟར་རལ་པ་འམ། སྐྲ་མང་པོ་ཡོད་ཀྱང་དར་གཅིག་གིས་གཅིག་ཏུ་བཅིངས་པ་ལྟར་སྣང་བའི་བྱེ་བྲག་མང་པོ་ཡོད་ཀྱང་གཉིས་སུ་མེད་པ་མི་བསྐྱོད་པར་བསྡམས་པའོ། །ཡང་ན་རིགས་ཀྱི་དབྱེ་བ་མང་པོར་ཕྱེ་ཡང་མི་བསྐྱོད་པའམ། རྡོ་རྗེའི་རིགས་སུ་བསྡུས་པའོ། །གླང་ཆེན་ཀོ་རློན་གོས་སུ་གྱོན། །ཞེས་པ་ནི་ཤིན་ཏུ་གདུལ་བར་དཀའ་བའི་གདུག་པ་ཅན་བཏུལ་ནས་དེའི་པགས་པ་གྱོན་པ་ཞེས་པ་འམ། ཡང་ན་གཏི་མུག་ཅན་གདུལ་བའི་རྟགས་སུ། ན་བཟའ་དེ་མན་བས་པའོ། །དེ་ནི་ཉེ་བར་མཚོན་པ་སྟེ། དུར་ཁྲོད་ཀྱི་རྒྱན་གཞན་གྱིས་ཀྱང་བརྒྱན་པའོ། །ད་ནི་གདུལ་བྱ་གསུང་གི་མི་བསྐྱོད་པ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དྲག་ཆེན་ཧཱ་ཧཱ་ཞེས་སྒྲོགས་པ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། གསུང་གི་སྒོ་ནས་གདུལ་བྱ་སྐྲག་ཅིང་ཚར་གཅད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། མ་རུངས་པའི་གད་མོ་ཤིན་ཏུ་དྲག་ལ་ཆེ་བར་ཧ་ཧ་ཞེས་དགོད་པའོ། །དེ་ཡང་བཞིན་ཁྲོས་པ་དང་བཅས་པས་བགད་པ་ནི་མ་རུངས་པའི་གད་མོ་སྟེ། ཚར་གཅད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བཞིན་མདངས་ཕྱུང་ནས་དགོད་པ་ནི། རངས་པའི་དགོད་པ་སྟེ། གདུལ་བྱ་རྗེས་སུ་གཟུང་བའོ། །ཧཱི་ཧཱི་ཞེས་སྒྲོགས་འཇིགས་པར་བྱེད། །ཅེས་པ་ནི་ཧཱི་ཧཱི་ཞེས་སྒྲོགས་པའི་ཚེ་གནས་དང་མཐུ་ལ་སོགས་པ་དྲེགས་པར་བྱེད་པའི་མ་རུངས་པ་རྣམས་འཇིགས་པར་མཛད་པའོ། །དོན་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་གད་མོ་ཆེན་པོའོ། །གད་རྒྱངས་ནི་ལྟེ་བ་ནས་ཡོངས་སུ་བསྐྱོད་པའོ། །རྡོ་རྗེ་གད་མོ་ཆེར་སྒྲོགས་པ། །ཞེས་པ་ནི་རྡོ་རྗེ་ལྟར་ཐོགས་པ་མེད་པའི་གསུང་གི་སྒོ་ནས་གདུལ་བྱ་འདུལ་བར་མཛད་པས་ན་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །འོ་ན་དེ་ལྟར་མི་བསྐྱོད་པ་དེས་གདུལ་བྱ་ཉེ་བར་འདུལ་བ་དེ་རློམ་སེམས་ཀྱི་མ་ཡིན་ནམ་སྙམ་པ་ལ་དེའི་ཕྱིར། རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། དེ་ལྟར་སྐུ་གསུངས་ཐུགས་ཀྱི་མཛད་པ་མང་དུ་མཛད་ཀྱང་གཉིས་སུ་མེད་པ་གཉུག་མ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལས་མ་གཡོས་པའི་ཕྱིར་གང་ལྟར་ནང་དང་ཕྱི་རོལ་ཚ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པའི་དོན་ཏེ། དེའི་ཕྱིར་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །རྡོ་རྗེ་རྒྱལ་པོ་བདེ་བ་ཆེ། །ཞེས་པ་མང་ན་ཡང་གཉིས་སུ་མེད་པའི་རྡོ་རྗེ་འདི་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་ན་རྒྱལ་པོ་ཡིན་པས་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ཉིད་བདེ་བ་ཆེན་པོ་སྟེ། དེ་ལྟར་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །ན་གདུལ་བྱ་རྣམས་བཏུལ་ནས་བདེ་བ་ཆེན་པོ་ལ་འགོད་པར་བྱེད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །རྡོ་རྗེ་དྲག་པོ་དགའ་བ་ཆེ། །ཞེས་པ་ནི་རྡོ་རྗེ་ནི་གསུང་དེས་གདུལ་བྱ་རྣམས་དགའ་བ་ཆེན་པོ་སྟེ། གཉིས་སུ་མེད་པའི་ལམ་ལ་འཇོག་པའོ། །རྡོ་རྗེ་ཧཱུཾ་སྟེ་ཧཱུཾ་ཞེས་སྒྲོགས། །ཞེས་པ་ནི་རྡོ་རྗེ་ནི་རང་གི་རིགས་ཡིན་ལ། དེ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་རིགས་ཀྱི་ས་བོན་ཧཱུཾ་སྟེ་དེ་འདོན་ཅིང་སྒྲོགས་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་བསྐྱེད་པའི་རིམ་པ་ཡང་ཆོ་ག་ཡན་ལག་གསུམ་གྱིས་བསྐྱེད་པའོ། །ད་ནི་དྲག་པོ་སྐུའི་མི་བསྐྱོད་པ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། མཚོན་དུ་རྡོ་རྗེ་མདའ་ཐོགས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། གོང་དུ་ཕྱག་དྲུག་སྨོས་པའི་ཕྱག་མཚན་བསྟན་པ་སྟེ། རྡོ་རྗེའི་མདའ་ནི་ཐོགས་པ་མེད་པར་འབིགས་པར་བྱེད་པའི་མདའོ། །འདི་དག་ལ་རྣམ་པ་དང་མཚན་ཉིད་གཉིས་གཉིས་སུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །རྡོ་རྗེ་རལ་གྲི་ཞེས་པ་ནི་རྡོ་རྗེ་ལྟར་ཐོགས་པ་མེད་པར་གཅོད་པའི་རལ་གྲི་སྟེ། ཤེས་རབ་ཆེན་པོའོ། །གཅོད་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་མངོན་དུ་རྒྱུ་དང་བག་ལ་ཉལ་བ་མ་ལུས་པ་སེལ་བར་བྱེད་པའོ། །དེས་ནི་འཇམ་པའི་རྡོ་རྗེའི་ཕྱག་གཡས་གཉིས་སྨོས་པ་སྟེ། གཡོན་གཉིས་ན་ཨུཏྤལ་དང༌། གཞུ་འཛིན་པའོ། །རྡོ་རྗེ་ཀུན་འཆང་རྡོ་རྗེ་ཅན། །ཞེས་པ་ནི་སྣ་ཚོགས་རྡོ་རྗེའོ། །འཆང་བ་ནི་འཛིན་པའོ། །རྡོ་རྗེ་གཅིག་པུ་ནི་རྡོ་རྗེ་རྩེ་གཅིག་པ་སྟེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མཚན་ཉིད་རྡོ་རྗེའི་རིགས་སུ་གཅིག་པས་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །གཡུལ་ནི་ཉོན་མོངས་དང་གཡུལ་འགྱེད་པའི་ཚེ་དེས་སེལ་བའོ། །དེ་དག་གི་ཕྱག་མཚན་བསྟན་ནས། ད་ནི་སྤྱན་ལ་སོགས་པའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར། རྡོ་རྗེ་འབར་བ་མིག་མི་བཟད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། འབར་བ་ཞེས་པ་ནི་མེ་སྟེ། རེག་བྱ་ཚ་བ་དང་ཁ་དོག་དམར་བའི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་བས་གདུལ་བྱ་མ་རུངས་པ་རྣམས་གཟིགས་པས། རྡོ་རྗེ་ལྟར་ཐོགས་པ་མེད་པར་སྲེག་པའོ། །སྐྲ་ཡང་རྡོ་རྗེ་འབར་བ་སྟེ། །ཞེས་པ་ནི་སྐྲའི་ཁ་དོག་མེ་འབར་བ་ལྟར་གྱེན་ལ་འགྲེང་བ་དང༌། མདོག་དམར་སེར་གྱི་མེ་ལྟ་བུ་དེས་ནམ་མཁའ་འམ་སྟེང་གི་ཕྱོགས་ན་གནས་པའི་གདུག་པ་ཅན་རྡོ་རྗེ་ལྟར་ཐོགས་པ་མེད་པར་འདུལ་བར་བྱེད་པའོ། །རྡོ་རྗེ་འབེབས་པ་ཞེས་པ་ནི་སྐུ་དབྱར་གྱི་ཆར་སྤྲིན་ལྟར་སྨིན་མའི་བར་ནས་གློག་ལྟ་བུའི་འོད་འབྱུང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །བ་དང༌། མཆེ་བ་གཙིགས་པའི་བར་ནས་ལྗགས་འདྲིལ་བས་ཞལ་དང་ཚེམས་ཀྱི་བར་ནས་རྡོ་རྗེའི་ཐོག་འབེབས་པའོ། །འབེབས་པ་ཆེ་ཞེས་པ་དེ་དག་གི་བ་སྤུ་ནས་ཀྱང་རྡོ་རྗེ་ལྟར་ཐོགས་པ་མེད་པར་རྡོ་རྗེ་ཕྲ་མོའི་ཚོགས་འབེབས་པའོ། །མིག་བརྒྱ་པ་ཞེས་པ་ནི་གདོང་པ་བརྒྱ་ལ་མི་མཉམ་པའི་མིག་བརྒྱ་ཡོད་པའི། །རྡོ་རྗེའི་མིག་ཅེས་པ་ནི། རེག་བྱ་ཚ་ཞིང་ཁ་དོག་དམར་བའི་མིག་གིས་གདུལ་བྱ་རྣམས་ལ་བལྟས་པས་རྡོ་རྗེ་ལྟར་ཐོགས་པ་མེད་པར་སྲེག་བའོ། །ལུས་ནི་རྡོ་རྗེའི་བ་སྤུ་ཅན། །ཞེས་པ་ནི་བ་སྤུ་གསུམ་རྩེ་མོ་འདུས་པའི་རྡོ་རྗེ་རྩེ་མོ་ཅན་ནོ། །རྡོ་རྗེའི་སྦུ་ནི་གཅིག་པུའི་ལུས། །ཞེས་པ་སྟེ། ཤིན་ཏུ་རྙི་ཞིང་ཆ་ཕྲ་བའི་ལུས་ཀྱང་རྡོ་རྗེ་ལྟར་ཐོགས་པ་མེད་པར་གདུལ་བྱ་འདུལ་བར་བྱེད་པས་ལུས་ཁྱབ་པས་ན་ལུས་སོ། །སེན་མོ་སྐྱེས་པ་རྡོ་རྗེའི་རྩེ། །ཞེས་པ་ནི་སེན་མོའི་རྩེ་རྡོ་རྗེ་ལྟར་རྣོ་བས་གདུལ་བྱ་རྣམས་ཀྱི་པགས་པ་ཕུག་ན་ས་མེ་འབར་བར་བྱེད་པའོ། །རྡོ་རྗེ་སྙིང་པོ་ཞེས་པ་ནི་ཐུགས་རྡོ་རྗེ་སྟེ་ཐོགས་པ་མེད་པའོ། །དེ་ལ་གཡོས་པའི་པགས་པ་ཡང་རྡོ་རྗེ་དང་འདྲ་བ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་རྡོ་རྗེ་གོ་བགོ་བ་ཞེས་བྱ་བའོ། །མཁྲེགས་ཞེས་པ་ནི་མཚོན་པ་སྟེ། རྡོ་རྗེའི་ཆོས་བདུན་དང་ལྡན་པའོ། །རྡོ་རྗེའི་ཕྲང་ཐོགས་དཔལ་དང་ལྡན། །ཞེས་པ་ནི་རྡོ་རྗེའི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པའི་ཐོད་པའི་ཕྲེང་བས་ཡེ་ཤེས་ལྔའི་རང་བཞིན་ཅན་གྱི་དོ་ཤལ་ཅན་ནོ། །རྡོ་རྗེའི་རྒྱན་གྱིས་བརྒྱན་པ་སྟེ། །ཞེས་པ་ནི་རུས་པ་ལ་རྡོ་རྗེའི་རྣམ་པ་ལྟར་བྱས་པའམ། དེ་ལྟར་སྲ་བའི་རྒྱན་ཆ་བདུན་དང་ལྡན་པའོ། །ད་ནི་གསུང་གི་རྣམ་པ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གད་རྒྱངས་ཧཱ་ཧཱ་ངེས་པར་སྒྲོགས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། ཞུམ་པ་མེད་པའི་སེམས་ཀྱིས་ཧཱ་ཧཱ་ཞེས་སྒྲོགས་པས་རང་ལས་གཞན་པ་རྣམས་ཤིན་ཏུ་སྐྲག་པར་མཛད་པའོ། །ཡི་གེ་དྲུག་པ་རྡོ་རྗེའི་སྒྲ། །ཞེས་པ་ནི་གཞན་དག་གི །ཨོཾ་ཝཱ་གཱི་ཤྭ་རི་མུཾ་ཞེས་པ་ལ་བཞེད་དོ། །ལ་ལ་ཡི་གེ་དྲུག་པ་ནི་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་པ་དྲུག་གི་སྔགས་སོ་ཞེས་བཞེད་དོ། །འདིར། ཞལ་དྲུག་དྲིལ་བུའི་སྒྲ་དང་ལྡན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཞལ་ནས་ཤིན་ཏུ་མྱུར་བར་ཧཱུཾ་དྲུག་བརྗོད་པའམ། གདུལ་བྱར་བསྒྲག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཨ་ལ་ལ་ལ་ལ་ལ་ཞེས་བརྗོད་པའོ། །ཕྱིར་ཇི་ལྟར་བསྒྲགས་ཀྱང་ནང་དུ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་རང་ལས་མ་གཡོས་པས་ན་འཇམ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །དབྱངས་ཆེན་པོའི་སྒྲ་ཆེ་བའོ། །འཇིག་རྟེན་གསུམ་ན་སྒྲ་གཅིག་པ། །ཞེས་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་གསུམ་ནི་འདོད་པ་དང༌། གཟུགས་དང༌། གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་སོ། །དེ་ནི་ཟིན་པ་དང་མ་ཟིན་པའི་སྒྲ་ཇི་སྙེད་དུ་གྲགས་ཀྱང་གཉིས་སུ་མེད་པའི་འཇམ་དབྱངས་ཀྱི་སྒྲ་གཅིག་པུ་འདི་མཆོག་གོ །ཡང་ན་ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་དབྱེར་མེད་གཅིག་གི་སྒྲ་སྒྲོགས་པའོ། །ཇི་ཙམ་དུ་ཁྱབ་སྙམ་པ་ལ། ནམ་མཁའི་མཐའ་ཀླས་སྒྲ་སྒྲོགས་པ། །ཞེས་པ་འདིས་ནི་བཟླས་པའི་ཕན་ཡོན་ཀྱང་བཤད་པའོ། །སྒྲ་དང་ལྡན་པ་རྣམས་ཀྱི་མཆོག །ཅེས་པ་ནི་སྒྲ་ནི་ཟིན་པ་དང་མ་ཟིན་པའི་སྒྲ་རྣམས་ལས་འདིར་མཆོག་གོ །ཕུལ་ལོ། །གྱ་ནོམ་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་དོན་ཏོ། །དེ་དག་གིས་ནི་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །

དགུ་པ། སོ་སོར་ཀུན་དུ་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་བཤད་པ།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །ད་ནི་སོ་སོར་ཀུན་དུ་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། ཡང་དག་བདག་མེད་དེ་བཞིན་ཉིད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། ཡང་དག་པ་ནི་མ་ནོར་བའོ། །དེ་ནི་མི་སླུ་བའོ། །དེ་ནི་ཡིད་ཀྱིས་ཕྲད་པར་འདོད་པའོ། །ཕྲད་པ་ནི་ཡོད་ན་ཕྲད་ཅིང་མེད་ན་དེ་ལྟར་མ་ཡིན་སྟེ། གཉིས་སུ་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ནི་ཡིད་ལ་ཕྲད་པར་གྱུར་པ་སྟེ། དེ་ལ་མི་ཕྲད་པ་ནི་རི་བོད་གི་རྭ་ལྟ་བུ་མ་ཡིན་པའོ། །བདག་མེད་པ་ནི་ཆོས་དང་གང་ཟག་གི་བདག་གིས་དབེན་པའོ། །དེའི་མཚན་ཉིད་ནི་དེ་བཞིན་ཉིད་དང༌། ཡང་དག་པའི་མཐའ་དང༌། བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་དབྱིངས་དང༌། ཆོས་ཉིད་དང་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་གྲངས་སོ། །ཡི་གེ་མེད་ཅེས་པ་ནིར་ཏོག་གེ་པ་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་ཏེ། བླ་མ་དམ་པའི་ཞབས་ཀྱི་པདྨ་ལ་གུས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ལོ་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །དེས་ནི་ཐུགས་ཀྱི་སྣང་བ་སྒྲོ་འདོགས་དང་བྲལ་བས་བསྟན་པའོ། །ད་ནི་གསུང་གི་སྣང་བ་སོ་སོར་དབྱེ་བ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སྟོང་ཉིད་སྨྲ་བའི་ཁུ་མཆོག་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། གང་བ་ལང་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་ཁྱུ་མཆོག་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡིན་ལ། འདི་ཡང་སྟོང་པ་ཉིད་དང༌། ཡང་དག་པའི་མཐའ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་སྨྲ་བ་མཆོག་སྟེ། གཞན་གྱིས་ཟིལ་གྱིས་མི་ནོན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེ་སྒྲ་སྒྲོགས་པ། །ཞེས་པ་ནི་ཟབ་པ་ནི་བཤད་མ་ཐག་པ་ཡིན་ལ། དེ་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་སྒྲ་སྒྲོགས་པར་བྱེད་པ་དེ་ལ་ཡང་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །རྒྱ་ཆེ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །བ་ནི་ཐབས་མང་བ་དང༌། ཐབས་ཆེ་བའི་སྒོ་ནས་སོ། །ད་ནི་བརྗོད་པའི་སྔགས་སོ། །ཆོས་ཀྱི་དུང་སྟེ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུམ་ནི་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་བརྡ་ཡིན་པས་བརྡའི་སྔགས་སོ། །དངོས་པོ་འདི་གསུམ་གྱི་སྒོ་ནས་ཡང་དག་པའི་མཐའ་སྟོན་པར་བྱེད་པའོ། །མི་གནས་མྱ་ངན་འདས་པ་པོ། །ཞེས་པ་ནི་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལས་མི་གནས་པ་སྟེ། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་ལྟ་བུའི་ལམ་ལ་སྐུལ་བར་བྱེད་དོ་ཞེས་པའོ། །ད་ནི་སྐུའི་སྣང་བ་མཆོག་ཏུ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། གཟུགས་མེད་གཟུགས་བཟང་དམ་པ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། གཟུགས་མེད་ཅེས་པ་ནི་ཡུལ་དཔྱད་པས་གཟུགས་སུ་ཡོད་པ་དང༌། རེག་པས་གཟུགས་སུ་ཡོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་མེད་པའོ། །གཟུགས་བཟང་ཞེས་པ་ནི་ཆུའི་ནང་དུ་སྐྱེས་པའི་གྲིབ་མ་སྣང་བ་ལྟ་བུར་སྣང་དུ་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དམ་པ་སྟེ་ཞེས་པ་ནི་ཚོགས་གཉིས་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྣ་ཚོགས་གཟུགས་ཅན་ཡིད་ལས་སྐྱེས། །ཞེས་པ་ནི་ཕྱོགས་གཅིག་ལ་གསལ་བ་ཡིན། ཁ་དོག་སྣ་ཚོགས་དང༌། གཟུགས་སྣ་ཚོགས་དང༌། རེག་པ་སྣ་ཚོགས་པའི་གཟུགས་སུ་སྣང་བ་ཅན་ནོ། །ཡིད་ལས་སྐྱེས་པ་ནི་འགྲོ་བ་རྣམས་ཀྱི་ཡིད་སྦྱང་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡིད་དགའ་བར་བྱེད་པ་དང༌། ཡིད་ཚིམ་པར་བྱེད་པ་དང༌། ཡིད་འཕྲོག་པར་བྱེད་པ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་བའོ། །གཟུགས་རྣམས་ཐམས་ཅད་སྣང་བའི་དཔལ། །ཞེས་པ་ནི་སྐུའི་མཚན་ཉིད་ཐམས་ཅད་དུ་སྣང་བ་སྟེ། གང་ལ་གང་གིས་འདུལ་བའི་སྐུའོ། །དཔལ་ཞེས་པ་ནི་བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་འབྱུང་བས་སོ། །གཟུགས་བརྙན་མ་ལུས་འཆང་བ་པོ། །ཞེས་པ་ལ། གཟུགས་ཞེས་པ་ནི་སྣང་དུ་རུང་བའོ། །བརྙན་ཞེས་པ་ནི་དངོས་པོ་མ་ཡིན་ཏེ། ཆུའི་གཟུགས་བརྙན་ལྟ་བུའོ། །མ་ལུས་ཞེས་པ་ནི་ཆེ་བ་དང་ཆུང་བ་དང་མང་བ་དང་ཉུང་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། འཆང་བ་ནི་དེ་ལྟ་བུའི་གཟུགས་འཛིན་པའོ། །ཡང་ན་གཟུགས་ནི་གསུམ་སྟེ། འཇའ་ཚོན་ལྟ་བུ་དང༌། པདྨ་ལྟ་བུ་དང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པ་ལས་བྱུང་བའོ། །ཚུགས་པ་མེད་ཅིང་ཆེ་བར་གྲགས། །ཞེས་པ་ལ། འཇའ་ཚོན་ལྟ་བུའི་སེམས་དེ་ལ་འབྱུང་བ་བཞིའི་གནོད་པས་མི་ཚུགས་པས་དེ་སྐད་ཅེས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །བྱའོ། །དེ་ལྟ་བུ་ལ་སྐུ་ཆེན་པོ་ཞེས་རང་དང་གཞན་གྱི་གྲུབ་པའི་མཐའ་ལས་གྲགས་སོ། །ཁམས་གསུམ་དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོ་སྟེ། །ཞེས་པ་ནི་འདོད་པ་དང༌། གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་གསུམ་མོ། །དེ་ལ་དབང་སྒྱུར་པ་ནི་དབང་ཕྱུག་སྟེ། ཚངས་པ་དང༌། ཁྱབ་འཇུག་དང༌། དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོ་ཡིན་ལ། དེ་རྣམས་ཀྱི་ཡང་ཆེན་པོ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པའི་སྐུའོ། །འཕགས་ལམ་ཤིན་ཏུ་མཐོལ་གནས། །ཞེས་པ་ནི་ལམ་རྣམས་ལས་ཁྱད་པར་འཕགས་པ་སྟེ་རྡོ་རྗེའི་ཐེག་པའོ། །ལམ་ཤིན་ཏུ་མཐོ་བ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། དེ་ལས་བསྐྲུན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུའོ། །དར་བ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཀྱི་ཏོག །ཅེས་པ་ནི་ཆོས་དར་ལ་ཁྱད་པའི་སྔ་ལྟས་སུ་བརྟགས་ཏེ། སྐུ་འདི་ལྟ་བུ་འབྱུང་བའོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །འཇིག་རྟེན་གསུམ་ན་གཞོན་ལུས་གཅིག །ཅེས་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་གསུམ་ནི་འདོད་པ་དང༌། གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་པའོ། །གཞོན་ལུས་གཅིག་ཅེས་པ་ནི་དེར་གནས་པའི་སེམས་ཅན་འགྲོ་བ་རྣམས་ཀྱི་དོན་མཛད་ཀྱང་དེ་དག་གི་ཉེས་པས་མ་གོས་པས་ན་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །ཡང་ན་ཟབ་མོ་ལྟར་ན་འཇིག་རྟེན་གསུམ་ནི་དགའ་བ་དང༌། མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་དང༌། དགའ་བྲལ་ལོ། །གཞོན་ལུས་གཅིག་ནི་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་སྟེ། དེས་དགའ་བ་གསུམ་ལ་རྒྱས་འདེབས་པས་ན་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །གནས་བརྟན་རྒན་པོ་ཞེས་པ་ནི་གདོད་མ་ནས་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པས་ན་རྒན་པོའོ། །སྐྱེ་དགུའི་བདག་ནི་སྐྱེས་སོ་ཅོག་གི་དོན་མཛད་པ་སྟེ། དག་པ་དང་མ་དག་པ་བསྡུས་པའོ། །སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་མཚན་འཆང་བ། །ཞེས་པ་ནི་མཚན་དང་དཔེ་བྱད་དང་ལྡན་པའོ། །སྡུ་གུ་འཇིག་རྟེན་གསུམ་ན་མཛོས་། །ཞེས་པ་ནི་ལྟ་བས་ཆོག་མི་ཤེས་པའི་སྐུ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་ན་ཟབ་མོ་ལྟར་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ནི་རྩའོ། །མཚན་ཞེས་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དེས་ཁྱབ་པའོ། །འཆང་ཞེས་པ་ནི་བདེ་བ་དང་ལྡན་པའོ། །སྡུ་གུ་ཞེས་པ་ནི་བལྟ་བས་ཆོག་མི་ཤེས་པའི་མཚན་ཉིད་ཐམས་ཅད་དང་ལྡན་པའི་ཕོ་ཉའོ། །འཇིག་རྟེན་གསུམ་ནི་དེ་དང་གཉིས་སུ་མེད་པ་ལས་བྱུང་བའི་དགའ་བ་གསུམ་མོ། །མཛེས་ཞེས་པ་ནི་དེ་དག་གི་ནང་ན་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་མཆོག་གོ་ཞེས་པའོ། །ད་ནི་རྡོ་རྗེ་སློབ་དཔོན་གྱི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། འཇིག་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །རྟེན་ཤེས་ལེགས་སློབ་དཔོན་ཏེ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་ཞེས་པ་ཚུ་རོལ་མཐོང་བ་རྣམས་ཀྱིས་སྔར་བཤད་པའི་སངས་རྒྱས་སྣང་བ་མཐའ་ཡས་ཞེས་བྱ་བ་སྐུ་མཚན་དང་དཔེ་བྱད་ཀྱིས་སྤྲས་པ་དེ་ལྟ་བུ་མཐོང་བའི་སྐལ་བ་མེད་པ་ལ་རྡོ་རྗེ་འཆང་གཉིས་པ་ལ་འཇིག་རྟེན་འདི་ན་བཞུགས་པ་དེས་ཤེས་པ་སྟེ། ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་ལམ་སྟོན་པ་དང་ལེགས་པ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་གསུམ་ལ་སྦྱོར་བར་བྱེད་པའི་ལམ་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་སློབ་དཔོན་ཏེ། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བཅུ་དང༌། ཚུལ་བདུན་ལ་སོགས་པ་དང་ལྡན་པའོ། །དེ་ལྟ་བུ་དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་ན་བཞུགས་ཀྱང་འཇིགས་པ་མེད་དེ། ཆུ་བོ་བཞི་དང་ངན་སོང་གསུམ་གྱི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ལས་གྲོལ་བར་མཛད་པའི་ཕྱིར་སློབ་དཔོན་དུ་འོས་པས་ན། འཇིག་རྟེན་སློབ་དཔོན་འཇིགས་པ་མེད། །ཅེས་བྱའོ། །མགོན་སྐྱོབ་འཇིག་རྟེན་ཡིད་གཅུགས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། བླ་མ་དེ་ནི་སློབ་མ་རྣམས་ཀྱི་མགོན་ཡིན། སྐྱོབ་པ་ཡིན་ཏེ་འཁོར་བ་ལས་སོ། །འཇིག་རྟེན་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་སློབ་པ་རྣམས་སོ། །ཡིད་གཅུགས་པ་ཞེས་པ་ནི་སློབ་མ་རྣམས་ཀྱིས་སེམས་བརྩེ་ཞིང་མཐུན་པར་བྱ་བར་འོས་པའོ། །སྐྱབས་དང་སྐྱོབ་པ་བླ་ན་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་སྐྱབས་དང་དཔུང་གཉེན་དུ་གྱུར་པ་སྟེ། དཀོན་མཆོག་གསུམ་གྱི་ངོ་བོའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པ་ལ་བ་སྙེན་བཀུར་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་གསོལ་བ་གདབ་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་བླ་མས་གནས་དང་ཡོ་བྱད་ཇི་ལྟ་བུ་རྣམས་ཚོགས་ཤིང་འབྱོར་རམ་ཞེས་དྲི་བར་བྱའོ། །དེའི་ཚེ་ཁས་ལེན་ན་དེ་ནས་བསྙེན་པ་ལ་འཇུག་པར་བྱ་སྟེ། གྲངས་དང་དུས་དང་མཚན་མའོ། །བསྙེན་པའི་ལས་ནི་དང་པོར་བཤད། །ཅེས་བྱའོ། །དེ་ནས་དང་པོ་ས་བརྟག་པ་ལ་སོགས་པའི་ཆོ་ག་རྫོགས་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་སའི་ལྷ་མོ་དང༌། ལྷག་པའི་ལྷ་དང༌། བུམ་པ་དང༌། སློབ་མ་རྣམས་སྟ་གོན་དུ་བྱའོ། །དེ་ནས་ཐིག་དང་ཚོན་གྱི་མན་ངག་ཤེས་པར་བྱས་ཏེ། དཀྱིལ་འཁོར་བྲིས་ལ་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་རྟེན་དགོད་པ་དང༌། ཕྱི་ནང་གི་རྒྱན་དང༌། མཆོད་པ་དགྲམ་པ་དང༌། དཀྱིལ་འཁོར་སླར་བཤད་པའི་ཚོགས་དཀྱིལ་འཁོར་བསྐྱེད་པ་དང༌། མཉེས་པར་བྱ་བའི་ཁྱད་པར་རྣམས་ཀྱིས་དཀྱིལ་འཁོར་མཆོད་པ་བྱས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །ཏེ། སློབ་མ་གཞུག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཁྲུས་དང༌། གདོང་རས་བཅིང་བ་དང༌། མེ་ཏོག་གཏོང་བ་དང༌། འདོད་པ་དྲི་བ་དང༌། བགེགས་བསྐྲད་པ་དང༌། དམ་ཚིག་བསྒྲགས་པ་དང༌། ཡོལ་བ་བསལ་བ་དང༌། ཕྱག་བཞི་བྱ་བ་དང༌། གྲལ་ལ་དགོད་པ་དང༌། དམ་ཚིག་བསྒྲག་པ་དང༌། ཡེ་ཤེས་དབབ་པ་དང༌། སྣང་བ་བརྟག་པ་དང༌། མེ་ཏོག་དོར་བ་དང༌། མེ་ཏོག་མགོ་ལ་གདགས་པ་དང༌། གདོང་གཡོགས་བླང་ཞིང་མིག་དབྱེ་བ་དང༌། ལྷ་དང་དཀྱིལ་འཁོར་བསྟན་པ་རྣམས་ནི་འཇུག་པའི་ཆོ་གའོ། །དེའི་ཕྱིར། ནམ་མཁའི་མཐའ་ལ་ལོངས་སྤྱོད་པ། །ཞེས་པའི་ཚིགས་གཉིས་པོ་འདི་བཤད་པ་དང་འཆད་པར་འགྱུར་པ་གཉིས་ཀའི་དོན་སྟོན་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་ལ་བཤད་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བླ་མའི་མཁྱེན་པའི་ཡོན་ཏན་དང༌། སེམས་ཅན་རྗེས་སུ་བཟུང་བའི་ཐབས་ནམ་མཁའི་མཐའ་དང་མཉམ་པར་མཁྱེན་པའོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་མཚོ། །ཞེས་པ་ནི་ཇི་ལྟར་རྒྱ་མཚོ་ལས་ནོར་བུ་འབྱུང་བ་ལྟར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཡང་བླ་མ་ལས་འབྱུང་བའོ། །འཆད་པ་ལྟར་ན་དབང་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ལ་ནམ་མཁའ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུའོ། །ལོངས་སྤྱོད་པ་ནི་གཟུགས་སྐུ་གཉིས་ཀྱིས་སེམས་ཅན་རྗེས་སུ་འཛིན་པའོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་སྐུ་གསུམ་མོ། །མཚོ་ཞེས་པ་ནི་རིན་པོ་ཆེ་འབྱུང་བར་བྱེད་པ་སྟེ། དབང་བསྐུར་བ་ལས་བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ད་ནི་མ་རིག་པ་རིག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རིག་པའི་དབང་བསྐུར་བ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། མ་རིག་སྒོ་ངའི་སྦུབས་འབྱེད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། མ་རིག་པ་ཞེས་པ་ནི་ཁམས་དུ་མ་འདུས་པ་ལ་བདག་ཏུ་འཛིན་པས་ན་མ་རིག་པས་ཡིན་ལ། དེའི་སྦུབས་སམ་ཤུབས་ཞེས་བྱ་སྟེ། སྒོ་ང་དང་འདྲ་བ་རིག་པའི་སྲུབས་མེད་པའོ། །དེ་གང་གིས་འབྱེད་ན་སྔར་བཤད་པའི་བླ་མས་སོ། །ཐབས་གང་གིས་ན། དབང་གསུམ་པས་སོ། །ཡང་ན་མ་རིག་པ་ནི་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་ལམ་ཀུན་ནས་སྒྲིབ་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དཔེར་ན་སྦུབས་སམ་སྒོ་ང་དང་འདྲ་བས་སོ། །དེ་འབྱེད་པས་ན་བླ་མས་སོ། །ཐབས་གང་ཞེ་ན། རིག་པའི་དབང་ལྔ་སྟེ། དེའི་དོན་ནི་རིག་པའི་དབང་ལྡས་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལྔ་རྣམ་པ་སྣང་མཛད་ལ་སོགས་པ་ལྔ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ལ་སོགས་པའི་ཡེ་ཤེས་ལྔའི་རང་བཞིན་ཅན་བྱ་སྟེ།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །གཏི་མུག་ལ་སོགས་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་ལྔའི་རང་བཞིན་དང༌། གཞན་ཡང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་རྣམས་ཀྱང་ལྷར་བྱིན་གྱིས་བརླབ་པོ། །དེས་ཅི་བྱེད་སྙམ་པ་ལ། སྲིད་པའི་དྲ་བ་འཇོམས་པ་པོ། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། སྲིད་པ་ན་འཁོར་བ་ཉོན་མོངས་པ་དང་བཅས་པའོ། །དེ་འདྲ་བ་འམ་རྒྱ་དང་འདྲ་བའོ། །འཇོམས་པ་ནི་དབང་གིས་ཏེ། ཆུ་དང་ཞེ་སྡང་ནི་མི་བསྐྱོད་པ་ལ་སོགས་པའི་དོན་ཏོ། །ཉོན་མོངས་མ་ལུས་ཞི་བྱེད་པ། །ཞེས་པ་ནི་དེ་ཉིད་དོ། །འཁོར་བའི་རྒྱ་མཚོའི་ཕ་རོལ་ཕྱིན། །ཞེས་པ་ནི་འཁོར་བ་ནི་འཁོར་བར་བྱེད་པ་སྟེ། སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རྒྱ་མཚོ་ནི་མཚོ་དང་འདྲ་བའོ། །ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་ཇི་ལྟར་གཟིངས་དང་མཉན་པ་དང༌། སྐྱེ་བའི་སྒོ་ནས་ཕྱིན་པར་བྱེད་པ་སྟེ། བླ་མ་དང་དབང་གི་མན་ངག་གིས་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ནི་འབྲས་བུ་མངོན་དུ་བྱས་པའོ། །ཡང་ན་ལུང་བསྟན་པ་དང་དབུགས་དབྱུང་བ་བསྡུས་པའོ། །ཡེ་ཤེས་དབང་བསྐུར་ཞེས་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་ལྔའི་རང་བཞིན་རིགས་ལྔའི་རྫས་ཀྱི་དབང་བསྐུར་བའོ། །ཅོད་པན་ཅན་ཞེས་པ་ནི་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའི་རྟོག་པ་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ལྷར་བྱས་ལ། དེ་ཉིད་ཀྱི་རྟོག་པ་གསལ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ཅོད་པན་ལ་རིགས་ལྔས་རྒྱས་གདབ་པོ། །ཡང་ན་ཅོད་པན་ཞེས་པས་ནི་ཅོད་པན་ཉིད་བཟུང་ལ། དེས་ནི་དབང་གི་རྫས་བཞི་པོ་ཡང་གཟུང་ངོ༌། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྒྱན་དུ་ཐོགས། །ཞེས་པ་ནི་བཤད་མ་ཐག་པ་དེ་ཉིད་དོ། །ཡང་ན་མེ་ཏོག་གང་ལ་འབབ་པ་དེ་ཉིད་དེ་ལ་སྦྱིན་པར་བྱ་སྟེ། མི་འབྲལ་བར་བསྒོམ་པར་བྱའོ་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །ད་ནི་རིག་པ་གྲོལ་བར་བྱ་བའི་དབང་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སྡུག་བསྔལ་གསུམ་གྱི་སྡུག་བསྔལ་ཞི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། སྡུག་བསྔལ་གསུང་ནི་རིག་པའི་དབང་གི་ལྟར་ན་འགྱུར་པ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་གསུམ་མམ། ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་དུ་གཏོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཞི་བའམ་བསལ་བའོ། །གསུམ་པ་ལྟར་ན་སྡུག་བསྔལ་ནི་དགའ་བ་དང་པོ་གསུམ་སྟེ། རྟོག་པ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྡུག་བསྔལ་བསལ་ནས་ཞི་བ་ཞེས་པ་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་ཡེ་ཤེས་གཟུང་ངོ༌། །དེ་ཉིད་སླར་བཤད་པ་དང༌། གསུམ་སེལ་ཞེས་པ་སྟེ། རྟོག་པ་དང་བཅས་པའི་དགའ་བ་གསུམ་མི་འཛིན་པས་སོ། །གསུམ་གང་ཞེ་ན། མཐའ་ཡས་ཞེས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །པ་སྟེ། མཐའ་ཡས་པ་ནི་ཨ་ནནྟ་སྟེ་དགའ་བའོ། །འགྲོལ་བ་ནི་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་མངོན་དུ་བྱས་པའོ། །གསུམ་ཐོབ་ཅེས་པ་ནི་སྐུ་གསུམ་ཐོབ་པའོ། །སྒྲིབ་པ་ཀུན་ཞེས་པ་ནི་མཚན་ཉིད་དང་བྲལ་བའི་སྐད་ཅིག་མ་རྟོགས་པ་རྣམས་སོ། །ངེས་པ་ནི་གདོན་མི་ཟ་བར་འགྲོལ་བའོ། །མཁའ་ལྟར་མཉམ་ཞེས་པ་ནི་གཉིས་འདས་ནས་ནི་གཉིས་མཉམ་པ་ཞེས་པ་སྟེ། ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །ཆགས་པ་ནི་བཅས་པའི་མཚན་ཉིད་དེས་སླར་ཉོན་མོངས་པར་མི་འགྱུར་རམ་སྙམ་པ་ལ། ཉོན་མོངས་དྲི་མ་ཀུན་ལས་འདས། །ཞེས་པ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་ཡང་ཡིན་ལ་དྲི་མ་ཡང་ཡིན་པས་ཉོན་མོངས་པ་དྲི་མ་སྟེ་དགའ་བ་གསུམ་མོ། །འདས་པ་ནི་དེ་ལས་འདས་པ་སྟེ། ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའོ། །དུས་གསུམ་ནི་སྐད་ཅིག་མ་གསུམ་མོ། །དུས་མེད་ཅེས་པ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པ་སྟེ། མཚན་ཉིད་དང་བྲལ་བའོ། །རྟོགས་པ་ནི་རྟོགས་པར་བྱའོ་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །ད་ནི་དེ་དག་གི་ཕན་ཡོན་མདོར་བསྡུས་པ་སྟེ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་གཙོ་བོ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། སེམས་ཅན་ཀུན་གྱིས་དེ་ལྟར་དབང་ཐོབ་པ་དེ་དག་གོ །གཙོ་བོ་ནི་སེམས་ཅན་གཞན་གྱི་གཙོ་བོར་གྱུར་པ་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །ཡོན་ཏན་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་དོ། །དེ་ཉིད་བཀུར་བར་འོས་པས་ཐོད་དོ། །རྣམས་ཀྱི་ཐོད་ཅེས་པ་ནི་དེ་བས་ཀྱང་ཆེས་བླ་མའི་མན་ངག་གུས་པར་གཟུང་བར་བྱའོ། །ལུས་ཀུན་ལས་ནི་རྣམ་གྲོལ་བ། །ཞེས་པ་ནི་བསྒོམ་པར་བྱ་བ་སྟོན་པ་སྟེ། རིག་པའི་དབང་དང་ལྡན་ནས་ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་སོགས་པ་རིགས་ལྔ་ལ་སོགས་པར་བསྒོམ་པའོ། །གཉིས་པས་ནི་སྐུར་འཛིན་པ་ལས་གྲོལ་ཏེ། འཁོར་ལོ་དྲུག་ལ་བཀོད་པའི་ཡིག་འབྲུ་བསྒོམ་པའོ། །གསུམ་པ་ནི་ཡིག་འབྲུ་བསྒོམ་པའི་རྟོག་པ་ལས་གྲོལ་ཏེ། ཐིག་ལེ་བྱང་ཆུབ་སེམས་སུ་བསྒོམ་པའོ། །བཞི་པ་ནི་དེ་དག་ཐམས་ཅད་གཉིས་སུ་མེད་པར་བསྒོམ་པའོ། །ཡང་ན་ལུས་ཀུན་ཞེས་པ་ནི་གསུམ་སྟེ། ལས་ཀྱི་ལུས་དང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པའི་ལུས་དང༌། བག་ཆགས་ཀྱི་ལུས་སོ། །དེ་དབང་གསུམ་གྱིས་སྦྱོར་བར་བྱེད་པ་སྟེ། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ལུས་སུ་གྱུར་པས། ནམ་མཁའི་ལམ་ལ་རབ་གནས་པ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ནམ་མཁའ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །ནི་འདུས་མ་བྱས་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་མངོན་དུ་བྱེད་པའོ། །གནས་པ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་པ་དང༌། སྤྲུལ་པ་སྟེ། དེས་སེམས་ཅན་རྗེས་སུ་འཛིན་པར་མཛད་པས་སོ། །ཡང་ན་ནམ་མཁའ་ནི་གོ་བླའོ། །དེ་ལ་གནས་པ་ནི་མཁའ་འགྲོ་མ་རྣམས་ཏེ། དེ་དག་དང་མི་གཉིས་པར་མཁའ་སྤྱོད་དུ་འགྱུར་པའོ། །ད་ནི་རློམ་སེམས་མེད་པར་དཔེ་གསུམ་གྱི་སྒོ་ནས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱ་བ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་ཆེན་པོ་འཆང༌། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། དེ་ལྟར་ནམ་མཁའི་ལམ་ལ་གནས་ནས་སེམས་ཅན་རྗེས་སུ་འཛིན་པ་ནི་ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་ལྟར་རྟོག་པ་མེད་པ་འཇུག་པའོ། །ཁྱབ་བདག་རིན་ཆེན་ཀུན་གྱི་མཆོག་ནི། བཏང་སྙོམས་སུ་བྱེད་པས་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །མཆོག་ནི་མཆོག་གི་དངོས་གྲུབ་སྩོལ་བར་མཛད་པའོ། །དཔག་བསམ་ཤིང་ཆེན་རྒྱས་པ་སྟེ། །ཞེས་པ་ནི་དཔག་བསམ་གྱི་ཤིང་ལས་དགོས་པ་འབྱུང་བ་ནི་ཤིང་གི་ལྕུག་མའམ་ཤིང་གས་པ་ལས་མི་འབྱུང་ལ། རྒྱས་པ་ཁོ་ན་ལས་འབྱུང་གི་མ་རྒྱས་པ་ལས་མ་ཡིན་པ་ལྟར་སྐུ་གསུམ་ཆར་ལས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་འབྱུང་གི་ཆོས་སུ་འབའ་ཞིག་ལས་མ་ཡིན། ཡང་ན་དགའ་བ་དང་མཆོག་དགའ་ནི་མྱུ་གུ་སྟེ་དེ་ལས་མ་ཡིན་ལ། དགའ་བྲལ་ནི་སྐམས་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་པས་དེ་ལས་མ་ཡིན་གྱི། ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་ནི་རྒྱས་པ་ཡིན་ལ་དེ་ལས་འབྲས་བུ་སྐུ་གསུམ་འབྱུང་བའོ། །བུམ་པ་བཟང་པོ་ཆེ་བའི་མཆོག །ཅེས་པ་ནི་གྲུབ་པའི་བུམ་པ་ལས་དགོས་པ་འབྱུང་བ་ལྟར་འདིར་ཡང་སེམས་ཅན་རྗེས་སུ་གཟུང་བར་ནུས་པའོ། །ཆེ་བའི་མཆོག་ཅེས་པ་ནི་མཆོག་གིས་དངོས་གྲུབ་སྩོལ་བའོ། །བྱེད་པ་སེམས་ཅན་ཀུན་དོན་བྱེད། །ཅེས་པ་ནི་སྙོམས་པར་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པ་སྟེ། དེ་ཉིད་གང་ཞེ་ན། ཕན་འདོགས་སེམས་ཅན་མཉེས་གཤིན་པ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དོན་དུ་གཉེར་བར་བྱ་བས་ན་ཕན་འདོགས་པ་སྟེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་གྲུ་ཞིག་པའམ་གཡང་ས་ཆེན་པོའི་ཁ་ན་འདུག་པ་འམ། གསལ་ཤིང་ལ་བསྐྱོན་པ་ལྟ་བུའམ། ངན་སྐྱུགས་ཀྱི་ནང་དུ་གང་བ་དེ་དག་ལ་སྙོམས་པར་བདེ་བའི་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ལ་བཀོད་པ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །མཉེས་གཤིན་པ་ཞེས་པ་ནི་རྟག་ཏུ་མི་བརྗེད་པར་བྱེད་པའོ། །ད་ནི་ཤེས་རབ་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་སྒོ་ནས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །བྱ་བ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། བཟང་ངན་ཤེས་ཤིང་དུས་ཤེས་ལ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། བཟང་པོའི་དུས་ཤེས་པ་དང༌། ངན་པའི་དུས་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ནང་གི་སྒོ་ནས་སེམས་ཅན་རྗེས་སུ་འཛིན་པའོ། །ནང་གི་དབང་དུ་བྱས་ནས་རླུང་གི་རྒྱུ་བ་སོ་སོར་རྟོགས་པར་བྱེད་ལ། ཕྱིའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་དུས་སྦྱོར་བཅུ་གཉིས་ཀྱིས་སོ་སོར་རྟོགས་པར་བྱེད་དེ། དེས་ན་རྣལ་འབྱོར་གྱི་གཙུག་ལག་ལ་མཁས་པར་བྱའོ། །ཁྱབ་བདག་ཅེས་པ་ནི་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་གཉིས་ཀ་ལ་ཁྱབ་པའོ། །དམ་ཤེས་ཞེས་པ་ནི་མི་སླུ་བ་སྟེ། རྣལ་འབྱོར་གྱི་གཙུག་ལག་གིས་མི་སླུ་བའོ། །དམ་ཚིག་ལྡན་ཞེས་པ་ནི་དམ་ཚིག་དང་ལྡན་པས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་འཇུག་པའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་རྩིས་ཀྱིས་བཟང་བ་དང་ངན་པ་དང་སྐྱེ་བ་དང་འཆི་བ་ལ་སོགས་པ་ཤེས་པ་ནི་དུས་ཤེས་པའོ། །དབང་པོ་ཞེས་པ་ནི་མཆོག་དང་མཆོག་མ་ཡིན་པ་ཤེས་པའོ། །རྣམ་གྲོལ་གསུམ་ལ་མཁས་པ་པོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྣམ་གྲོལ་ནི་གྲོལ་བར་བྱེད་པ་སྟེ་ཐེག་པའོ། །གསུམ་ནི་ཉན་ཐོས་དང༌། རང་རྒྱལ་དང༌། ཐེག་པ་ཆེན་པོའོ། །མཁས་པ་པོ་ནི་བཤད་མ་ཐག་པའི་དབང་པོ་མཆོག་དང་མཆོག་མ་ཡིན་པ་ལ་ཅི་རིགས་པར་སྟོན་པ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །ཡོན་ཏན་ལྡན་ཞིང་ཡོན་ཏན་ཤེས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེ་ལྟར་གཙུག་ལག་གི་སྒོ་ནས་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་དང་མི་ལྡན་པ་ཡང་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཡང་ན་གཙུག་ལག་ནི་རང་གི་དོན་ཡོན་ཏན་ཤེས་པ་ཡིན་ལ། དེའི་སྒོ་ནས་གཞན་དོན་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཆོས་ཤེས་བཀྲ་ཤིས་བཀྲ་ཤིས་འབྱུང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཆོས་ཤེས་པ་ནི་རྩིས་སོ། །དེས་བཟང་ན་ནི་བཀྲ་ཤིས་པ། ངན་ན་ནི་བཀྲ་མི་ཤིས་པ་སྟེ། བཟློག་པར་བྱའོ། །ཡང་ན་རྩིས་དེ་ཤེས་པས་བྱ་བ་ཅི་བྱས་ཀྱང་བཀྲ་ཤིས་པའོ། །བཀྲ་ཤིས་ཀུན་གྱི་བཀྲ་ཤིས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་བཀྲ་ཤིས་པའོ། །དེ་ཉིད་བཤད་པ། གྲགས་པའི་བཀྲ་ཤིས་སྙན་གྲགས་དགེ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། བཀྲ་ཤིས་པ་ཉིད་དུ་སྙན་གྲགས་པའོ། །དབུགས་འབྱིན་ནི་ལྟ་བ་ལོག་པ་མངོན་པར་ཤེས་པ་ཅན་ཡང་རྩིས་འདིའི་སྒོ་ནས་དབུགས་འབྱིན་པར་བྱེད་པའོ། །ཆེན་པོ་ནི་དེ་ལྟར་དབང་ཐོབ་པས་དབུགས་འབྱིན་ཅིང་ངལ་སོལ་པའོ། །དགའ་བ་དང་བདེ་བ་ཆེན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །པོས་ཚིམ་པར་བྱེད་པས་དགའ་སྟོན་ཆེ་ཞེས་པའོ། །དགའ་ཆེན་རོལ་མོ་ཆེན་པོ་སྟེ། །ཞེས་པ་ནི་ཐམས་ཅད་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་ལ་བཀོད་པས་སོ། །བཀུར་སྟི་རིམ་གྲོ་ཕུན་སུམ་ཚོགས། །ཞེས་བྱ་བ་ལྷ་དང་མིའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་གཞི་ཡིན་པས་དབང་ལ་འཇུག་པར་བྱའོ་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་གྲགས་བདག་དཔལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་གཉིས་སུ་མེད་པའོ། །དེ་གང་ལ་ཡོད་པ་ན་གྲགས་བདག་དཔལ་ཏེ། འཇིག་རྟེན་པའི་དཔལ་བདག་གི་དོན་ཏོ། །མཆོག་ལྡན་མཆོག་སྦྱིན་གཙོ་བོ་སྟེ། །ཞེས་པ་ནི་རང་མཆོག་དང་ལྡན་པས་གཞན་ལ་མཆོག་སྦྱིན་པར་ནུས་པ་དེ་ནི་གཙོ་བོ་རབ་ཕུལ་གྱ་ནོམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར། སྐྱབས་ཀྱི་དམ་པ་སྐྱབས་སུ་འོས། །ཞེས་པ་སྟེ། འདི་དང་ཕ་རོལ་གྱི་འཇིགས་པ་ཅན་རྣམས་ཀྱི་སྐྱབས་སུ་གྱུར་པའོ། །ད་ནི་བརྟུལ་ཞུགས་ཀྱི་ཆ་ལུགས་བཟུང་ནས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པའི་ཕན་ཡོན་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། འཇིགས་ཆེན་དགྲ་སྟེ་རབ་ཀྱི་མཆོག །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། འཇིགས་ཆེན་ཡང་ཡིན་ལ་དགྲ་ཡང་ཡིན་པས་འཇིགས་ཆེན་དགྲ་སྟེ། ཆུ་བོ་བཞི་དང༌། བདུད་བཞི་དང༌། ངན་སོང་གསུམ་དང༌། གཉིས་སུ་འཛིན་པའི་རྟོག་པ་སྟེ། དེའི་དགྲ་ནི་བརྟུལ་ཞུགས་སོ། །དེ་དག་ལས་གྲོལ་བས་ན་རབ་དང་མཆོག་དང་གཙོ་བོ་ཞེས་བྱའོ། །འཇིགས་པ་མ་ལུས་སེལ་བ་པོ། །ཞེས་པ་ནི་འཇིགས་པ་བརྒྱད་དོ། །མ་ལུས་པ་ནི་འཇིགས་པའི་བྱེ་བྲག་སྟེ། ཅུང་ཟད་ཙམ་ཡང་མ་ལུས་པར་བརྟུལ་ཞུགས་ཀྱིས་སེལ་བའོ། །ད་ནི་བརྟུལ་ཞུགས་ཀྱི་ཆ་ལུགས་དངོས་པོ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། གཙུག་ཕུད་ཕུད་བུ་ལྕང་ལོ་ཅན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། འདིར་མཉམ་པར་གཞག་པའི་དུས་སུ་ནི་ཧེ་རུ་ཀའི་རྒྱན་དང་ཆ་ལུགས་འདི་འདྲ་བར་བསྒོམས་ལ། རྗེས་ལ་ཐོབ་པའམ་བསྐྱེད་རྫོགས་ལ་ནུས་པ་ཐོབ་ནས་སྤྱོད་པ་བྱེད་པའམ། ཡུལ་ཉི་ཤུ་རྩ་བཞིར་རིགས་ལྡན་ཚོལ་བའི་དུས་སུ་འདི་དག་བྱ་བ་སྟེ། །རྒྱལ་ཚབ་ཧེ་རུ་ཀའི་སྤྱོད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར་གཙུག་ཕུད་ནི་ཐོད་པའི་དུ་མ་བུ་སོར་ལྔ་པའི་ཚད་ལ་འཁོར་ལོའི་གཟུགས་སུ་བྲིས་ཏེ། དེའི་བུག་པ་ནས་སྐྲ་རྣམས་དྲངས་ཏེ་སྤྱི་ཁབ་བྱ་བའི་གཙུག་ཕུད་དོ། །འཁོར་ལོའི་སྟེང་དུ་རུས་པའི་ཟླ་བ་ཕྱེད་པ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །དང། སྣ་ཚོགས་རྡོ་རྗེ་བྱས་པ་ནི་ཕུད་བུའོ། །ལྕང་ལོ་ནི་རྐུན་མའམ་དཔའ་བོ་བསད་པའི་སྐྲ་ལས་བྱས་པའི་ལན་བུ་ཕྲ་མོ་གཉིས་ལྡན་པ་གཡས་གཡོན་དུ་འཕྱང་བའོ། །རལ་པ་མུཉྫ་ཅོད་པན་ཐོགས་ནི། སྐྲ་གྱེན་དུ་བརྫེས་ནས་དར་གྱིས་བཅིངས་ནས་རལ་པའི་ཚོགས་ཐུར་དུ་འཛག་པའོ། །མུཉྫ་ནི་སྐྲའམ་རྩ་ལས་ལྷས་མ་ལེགས་པར་བྱས་པའི་མཆོད་ཕྱིར་ཐོགས་འཆང་བའོ། །གདོང་ལྔ་ནི་རུས་པའམ་བསོ་ལས་ཐོད་པ་སྐམ་པོའི་དབྱིབས་བྱས་པ་ལྔ་མགོ་ལ་འཇོག་པའོ། །དེའི་ཁ་ནས་རུས་པ་ལས་བྱས་པའི་མུ་ཏིག་ཧ་རའི་གཟུགས་ཆེ་ཆུང་དུ་བྱས་པ་ལས་རིང་ཐུང་བྱས་པའི་རིམ་པ་གསུམ་དང་ལྡན་པས། ཟུར་ཕུད་ལྔ་པ་མེ་ཏོག་ཐོད། །ཅེས་བྱ་བའོ། །གཙུག་ཕུད་ལྔ་དང་ལྡན་ཞེས་པ་ནི་གདོང་ལྔ་པོ་རེ་རེའི་སྟེང་དུ་རུས་པ་ལས་བྱས་པའི་རྡོ་རྗེ་རེ་རེ་ཕྲེང་བའོ། །མགོ་ཟླུམ་ནི་སྐྲ་བརྫེས་པས་འཛུམ་པར་སྣང་བའོ། །བརྟུལ་ཞུགས་ཆེན་པོ་འཆང་ཞེས་པ་ནི་ལག་པ་ལ་སོགས་པ་ཡང་རུས་པའི་རྒྱན་གྱིས་རྫོགས་པར་བྱས་ཏེ། གཡོན་པའི་གྲུ་མོས་རྣལ་འབྱོར་གྱི་ལྷུང་བཟེད་གཟུང༌། ལག་པས་ཁ་ཊྭཱཾ་ག་གཟུང༌། ལག་པ་གཡས་པ་ཌ་མ་རུ་དང་ལྡན་པར་བྱས་པ། ལྷུང་བཟེད་དང་ཁ་ཊྭཱཾ་ག་དུར་ཁྲོད་ཀྱི་རས་ཀྱིས་གཡོགས་ནས་སྤྱོད་པའོ། །ཚངས་པར་སྤྱོད་པ་ནི་ཕྱི་ནང་གི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལྷུང་བར་མི་བྱའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་བརྟུལ་ཞུགས་ནི་བརྟུལ་ཞུགས་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་མཆོག་གོ །དེ་ནི་དཀའ་ཐུབ་མཐར་ཕྱིན་པ་སྟེ་ཐ་མལ་བའི་རྟོག་པ་བཅོམ་པའོ། །དཀའ་ཐུབ་ཆེ་ཞེས་པ་ནི་དེ་ལྟ་བུའི་དཀའ་ཐུབ་ཀྱིས་མཆོག་གི་དངོས་གྲུབ་སྒྲུབ་པའོ། །དེ་ལྟ་བུའི་སྤྱོད་པས་ནི་ནང་གི་དྲི་མ་བཀྲུས་པས་ན་གཙང་གནས་ཏེ་གཙང་སྦྲ་ཅན་ནོ། །གཽ་ཏ་མ་ནི་སྐད་སོར་བཞག་པ་སྟེ། དམ་པ་ཞེས་པའམ་མཆོག་ཅེས་པའོ། །གཙང་སྦྲ་དེ་ཡོད་པ་ནི་ནང་གི་བྲམ་ཟེའོ། །ཆངས་པ་ཚངས་པ་ཤེས་པ་ནི་དྲི་མ་དག་པ་སྟེ། མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །དེ་ཉིད་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་པ་ནི་ཐོབ་པའོ་ཞེས་པའོ། །གྲོལ་བ་ནི་རྟོགས་པ་ལས་སོ། །ཐར་པ་ནི་བཅིངས་པ་ལས་སོ། །དེའི་ལུས་གཉིས་པ་ཐམས་ཅད་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བའོ། །རྣམ་གྲོལ་ཞི་བ་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་ཆགས་བྲལ་གྱི་ལུས་སོ། །ཞི་བ་ཉིད་ནི་ཆགས་བཅས་ཀྱི་ལུས་ཏེ་རྡོ་རྗེ་འཆང་གི་སྐུའོ། །ཡང་ན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །རྣམ་གྲོལ་ཞི་བ་ནི་འཁོར་བ་ལ་མི་གནས་པའོ། །ཞི་བ་ཉིད་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ལ་མི་གནས་པའོ། །དེ་ཉིད་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། །མྱ་ངན་འདས་ཞི་མྱ་ངན་འདས། །ཞེས་པའོ། །ལེགས་པར་མྱ་ངན་འདས་པ་ནི་མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟེ། གཞན་ནི་མ་ལེགས་པའིའོ། །ད་ནི་ཤེས་རབ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དབང་གི་མཚན་ཉིད་གཏན་ལ་དབབ་པ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། བདེ་སྡུག་སེལ་བ་མཐར་གྱུར་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། བདེ་བ་ནི་དགའ་བ་དང་མཆོག་དགའ་སྟེ་བདེ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །སྡུག་པ་ནི་དགའ་བྲལ་སྟེ། འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེལ་བ་ནི་ལོག་པར་རྟོག་པ་སེལ་པ་སྟེ། གནས་ལ་སོགས་པའོ། །མཐར་གྱུར་པ་ནི་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་སྟེ། མཆོག་མཐའ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མཐར་གྱུར་པ་ཞེས་པས་དགའ་བྲལ་དུ་ལོག་པར་རྟོག་པ་བསལ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆགས་བྲལ་ལུས་ལས་འདས་པའོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཆགས་བྲལ་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟེ། དེ་དང་མཐུན་པའི་དགའ་བྲལ་ལས་འདས་པ་སྟེ། ཐུབ་པ་མེད་པ་དཔེ་མེད་པ། །ཞེས་པ་ནི་དགའ་བ་གསུམ་གྱིས་མི་ཐུབ་པའོ། །དཔེ་མེད་པ་དེ་སྐར་མ་དང་ཟླ་བ་ལྟ་བུའོ། །མི་མངོན་པ་ནི་དབང་པོའི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པའོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མི་སྣང་བ་ནི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་པའོ། །གསལ་བྱེད་མིན་པ་ནི་གསལ་བྱེད་གཞན་ལ་མི་ལྟོས་པའོ། །མི་འགྱུར་པ་ནི་རྟག་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་མི་རྟག་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་མ་ཡིན་པར་འགྱུར་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་འགྲོ་ཞེས་པ་ནི་ཕྱོགས་ཆ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱབ་པ་པོ་ཞེས་པ་ནི་གཟུགས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ནམ་མཁའ་བཞིན་ནོ། །ཁྱབ་དང་རྡོ་རྗེ་བདག་ཉིད་དང༌། །འགྱུར་མེད་དུས་ནི་ཐམས་ཅད་པའོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཤིན་ཏུ་ལེགས་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་རོ་གཅིག་པའི་ཕྱིར་མི་འགྱུར་རོ། །དེའི་མིང་ཀུན་འགྲོ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱབ་པ་ནི་ཁམས་གསུམ་མམ་དབང་པོ་དྲུག་པའོ། །ཇི་ལྟར་འབྱུང་བ་བཞི་ལ་ནམ་མཁའ་ཁྱབ་པ་བཞིན་ནོ། །ཕྲ་བ་ནི་རྟོགས་པར་དཀའ་བའོ། །ཟག་པ་མེད་པ་ནི་ཡུལ་དང་ཡུལ་མ་ཡིན་པས་སྲིད་པར་མི་འཁོར་བའི་ཕྱིར་རོ། །ས་བོན་བྲལ་ཞེས་པ་ནི་རྒྱུ་འབྲས་ཐ་མི་དད་པའི་ཕྱིར་ཟག་བཅས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །ཀྱི་ས་བོན་དང་བྲལ་བའོ། །ཡང་ན་ཟག་བཅས་ཀྱི་ས་བོན་དང་བྲལ་བས་ཟག་པ་མེད་པའོ། །རྡུལ་མེད་ཅེས་པ་ནི་རྡུལ་ནི་དྲི་མ་ཡིན་ལ། དེ་ནི་དགའ་བ་གསུམ་གྱི་དྲི་མ་དང་བྲལ་བས་སོ། །དྲི་མ་མེད་པ་ནི་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའོ། །ཉེས་པ་སྤངས་པ་སྐྱོན་མེད་པ། །ཞེས་པ་ནི་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་པ་ཀུན་ཞེས་པའོ། །ཤིན་ཏུ་སད་པའི་བདག །ཅེས་པ་ནི་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་དུས་སུ་གཉིད་སད་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། སངས་ཞེས་པའི་དོན་ཏེ་སངས་རྒྱས་ཞེས་པའོ། །ཀུན་ཞེས་པ་ནི་ཀུན་མཁྱེན་པ་སྟེ། འཁོར་འདས་ཀུན་གཉིས་སུ་མེད་པར་ཤེས་ཤིང་རིག་པ་སྟེ། མི་སླུ་བས་ནད་མ་པའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཆོས་ཉིད་འདས། །ཞེས་པ་ནི་ཤེས་བྱ་ལས་འདས་པའོ། །དེའི་མཚན་ཉིད་ཇི་ལྟ་བུ་སྙམ་པ་ལ། ཡེ་ཤེས་གཉིས་མེད་ཚུལ་འཆང་བ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཤེས་པ་དང་ཤེས་བྱ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཚུལ་འཆང་བའོ། །དེས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་པའི་ཚུལ་གསུངས་པ། རྣམ་པར་རྟོག་མེད་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ། །ཅེས་པ་སྟེ། སྔོན་གྱི་སྨོན་ལམ་གྱིས་མཛད་པ་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའོ། །དེས་ཅི་བྱེད་སྙམ་པ་ལ། དུས་གསུམ་སངས་རྒྱས་ལས་བྱེད་པ། ཞེས་གསུངས་སོ། །དུས་གསུམ་གྱི་སངས་རྒྱས་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེན། སངས་རྒྱས་ཐོག་མ་ཐ་མ་མེད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། ཐོག་མ་ཞེས་པ་ནི་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་སྟེ་རྒྱུའོ། །ཐ་མ་ཞེས་པ་ནི་འགག་པ་སྟེ་རྐྱེན་གྱིས་མི་འཇིག་པའོ། །མེད་ཅེས་པ་ནི་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་དང་འགག་པའི་རྐྱེན་ཏེ། རང་བྱུང་བ་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཉིད་གསུངས་པ། དང་པོ་སངས་རྒྱས་རྒྱུ་མེད་པ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཉན་ཐོས་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྒྱུར་འདོད་པ་དེ་མེད་པའོ། །དེས་ན་རྒྱུ་ནི་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་བདག་གི་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འབྲས་བུ་སྔོན་དུ་རྒྱུ་བའི་ཚེ་རྒྱུ་དེ་དང་འབྲས་བུ་བདག་ཉིད་གཅིག་ལ་སོགས་པ་ཡོད་དམ། འོན་ཏེ་མེད། ཡོད་དོ་ཞེ་ན། རྒྱུ་འགགས་པ་ལས་འབྲས་བུ་འབྱུང་ངམ། འོན་ཏེ་མ་འགགས་པ་ལས་འབྱུང༌། འགགས་པ་ལས་འབྱུང་ངོ་ཞེ་ན། འགགས་པའི་ཕྱིར་འབྲས་བུ་གང་ལས་འབྱུང༌། མི་འགགས་ན་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་དུས་གཅིག་པར་འགྱུར་པས་ན་འདི་ནི་བདག་མེད་པའོ། །དེ་གང་གིས་མཐོང་སྙམ་པ་ལ། ཡེ་ཤེས་མིག་གཅིག་དྲི་མ་མེད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། ཡེ་ཤེས་ནི་ཤེས་རབ་ཡེ་ཤེས་སོ། །མིག་གཅིག་དྲི་མ་མེད་པ་ནི་མིག་དང་འདྲ་བས་སོ། །ཡེ་ཤེས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །ལུས་ཅན་དེ་བཞིན་གཤེགས། །ཞེས་པ་ནི་དེ་ལྟ་བུ་གང་གི་མཐོང་བ་དེ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཞེས་བྱའོ། །ད་ནི་དབང་བཞི་པའི་མཚན་ཉིད་གཏན་ལ་དབབ་པའི་ཕྱིར། ཚིག་གི་དབང་ཕྱུག་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། འདི་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་བླ་མ་ལ་ལྟོས་དགོས་པས་དང་པོ་བླ་མ་མཉེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་མཎྜལ་དང་ཚོགས་ཀྱི་མཆོད་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བས་ཚིག་འདིས་བསྟོད་པར་བྱ་སྟེ། གསུམ་པར་ངོས་བཟུང་བ་དེ། འདིས་ཉམས་སུ་བླང་བར་བྱའོ། །ཚིག་དབང་ཐོབ་པས་ན་ཚིག་གི་དབང་ཕྱུག་སྟེ། སྣང་བ་མཐའ་ཡས་ཞེས་བྱའོ། །སྨྲ་བ་ཆེ་ཞེས་པ་ནི་སྨྲ་བ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་བཞི་པ་མཆོག་ཡིན་པས་སོ། །སྨྲ་བའི་སྐྱེས་མཆོག་ནི་བཞི་པ་སྨྲ་བས་སོ། །སྨྲ་བའི་རྒྱལ་པོ་ནི་གཞན་ཀླན་ཀ་ཚོལ་བས་ཟིལ་གྱིས་མི་ནོན་པས་སོ། །སྨྲ་བའི་དམ་པ་ནི་འདིའི་སྒོ་ནས་གཞན་རྟོགས་པས་སོ། །མཆོག་གི་གནས་ནི་དངོས་གྲུབ་ཀྱི་གནས་སོ། །སྨྲ་བའི་སེང་གེ་ནི་ལྟ་བ་ངན་པ་ཚར་གཅོད་པས་སོ། །ཚུགས་པ་མེད་པ་ནི་གཞན་གྱི་ཀླན་ཀས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་ཀྱེ་ཞེས་སྔོན་དུ་སོང་བས་ཕྱག་འཚལ་བསྟོད་ཅེས་བྱའོ། །ད་ནི་བཞི་པའི་མཚན་ཉིད་གཏན་ལ་དབབ་པ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཀུན་དུ་ལྟ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། འདིར་རྟེན་དང་བཅས་པ་དང། རྟེན་མེད་པ་གཉིས་ཏེ། རྟེན་བཅས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ། ཀུན་ཞེས་པ་ནི་རྒྱལ་རིགས་ལ་སོགས་པའོ། །ལྟ་བ་ནི་ལས་རྒྱལ་ཡེ་ཤེས་ཀྱིས་རྒྱས་བཏབ་པ་སྟེ། སངས་རྒྱས་སྤྱན་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་གནས་ལྔར་ཡི་གེ་དགོད་པའོ། །དེ་ལ་བརྟེན་ནས་མཆོག་ཏུ་དགའ་བ་སྟེ། ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་འབྱུང་བས་དེ་སྐད་ཅེས་བྱ་བའོ། །གཟི་བརྗོད་ཕྲེང་བ་ནི་འོད་ཟེར་ཏེ། སྤྱན་ལ་སོགས་པ་བཀུག་ནས་བསྟིམས་ཏེ་དེར་བྱ་བའོ། །བལྟ་ན་སྡུག་པ་ཞེས་ནི་ལྟར་བསྟན་སྡུག་པ་བྱས་ནས་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །འོད་བཟད་འབར་བ་དཔལ་གྱི་བེའུ། །ཞེས་པ་ནི་སྙིང་གར་ཉམས་སུ་མྱོང་བའོ། །ལག་ན་འོད་འབར་སྣང་བ་པོ། །ཞེས་པ་ནི་ལག་པས་རྫས་ལ་སོགས་པ་ལེན་པ་ལྟར་ཕོ་ཉ་འདིས་ཀྱང་གཉིས་སུ་མེད་པ་ལེན་པར་བྱེད་པའོ། །སྨན་པ་ཆེ་མཆོག་གཙོ་བོ་སྟེ། །ཞེས་པ་ནི་ཐབས་ཀྱིས་ཟུག་རྡུ་འབྱིན་པའོ། །དེ་ཉིད་བཤད་པ། ཟུག་རྡུ་འབྱིན་པ་བླ་ན་མེད་པ་སྟེ། ཆུང་ཡང་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པས་སོ། །ཡང་ན་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱའི་དབང་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །དུ་བྱས་ནས་ཀུན་ཞེས་པ་ཡུལ་ལྔ་གཟུགས་རྡོ་རྗེ་མ་ལ་སོགས་པར་ལྟའོ། །ཡེ་ཤེས་ལ་ལས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་གདབ་པ་སྟེ། བདེ་བ་སྐྱེ་བའི་རྟེན་རུང་བར་ལྟ་སྟེ། ཙུམྦ་ན་དང༌། ཨཱ་ལིངྒ་དང༌། ན་ཁ་བྲ་ཧ་ར་ལ་སོགས་པ་བྱའོ། །གཟི་བརྗིད་ཕྲེང་བ་བལྟ་ན་སྡུག་ཅེས་པ་ནི་འོད་ཟེར་གྱི་ཕྲེང་བས་རེག་རྡོ་རྗེ་མ་ལ་སོགས་པ་སྤྱན་དྲང་བ་དང་དེར་བྱ་བ་སྟེ། བལྟ་ན་སྡུག་པ་ནི་ལས་དང་འདྲ་བར་རོ། །ལྷག་མ་ནི་གོང་མ་བཞིན་ནོ། །སྨན་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་ནད་གསོ་སྟེ་ཟུག་རྡུ་ཞེས་བྱའོ། །ཆོས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་ལྟར་ན་ཀུན་དུ་ཞེས་པ་ལུས་ཀུན་དུ་སྟེ། སྤྱི་བོ་ལ་སོགས་པའོ། །བལྟ་ན་སྡུག་ཅེས་པ་ནི་གནས་དེར་འཁོར་ལོ་ལྟ་བ་སྟེ། བདེ་བ་ཆེན་པོ་ལ་སོགས་པའོ། །གཟི་བརྗིད་ནི་གཏུམ་མོའོ། །ཕྲེང་ནི་འཁོར་ལོ་བཞི་རིམ་པས་བསྲེག་པ་སྟེ། ལྟེ་ཨི་ཨའོ། །དཔལ་བེའུ་ནི་སྙིང་གར་བག་ཆགས་བསྲེག་པའོ། །ལག་ན་འོད་འབར་ནི་དེས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་བདུད་རྩི་བླངས་པའོ། །སྨན་པ་ནི་སྔར་བསྲེགས་པ་གསོ་བར་བྱེད་པའོ། །ཟུར་རྡུ་ནི་བདག་ཏུ་ལྟ་བའོ། །ད་ནི་དེ་དག་གི་མཐུན་པའི་དཔེ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སྨན་རྣམས་མ་ལུས་ལྗོན་པའི་ཤིང༌། །ཞེས་པ་ལ། སྨན་གྱི་ལྗོན་པའི་ཤིང་ནི་སྡོང་བུ་དང་མེ་ཏོག་དང་ཡལ་ག་དང་ལོ་མ་ལ་སོགས་པ་ཐམས་ཅད་སྨན་དུ་འགྱུར་པ་ལྟར་ཕོ་ཉ་དེ་དག་ལ་བལྟས་པ་དང་མཐོང་བ་ལ་སོགས་པས་ཉིས་སུ་མེད་པའི་གྲོགས་སུ་འགྱུར་པས་སོ། །ནད་དོ་ཅོག་གི་དགྲ་ཆེ་བ། །ཞེས་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པའི་ནད་རྣམས་རྩད་ནས་གཅོད་པས་ན་ནད་ཀྱི་དགྲ་བོ་ཆེན་པོའོ། །སྡུ་གུ་ཞེས་པ་ནི་དེ་ལྟར་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་དེའོ། །འཇིག་རྟེན་གསུམ་གྱི་མཆོག་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པ་རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་གཞན་མེད་པས་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དཔལ་ལྡན་ཞེས་པ་ནི་བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་འབྱུང་བས་སོ། །རྒྱུ་སྐར་དཀྱིལ་འཁོར་ཅན་ནི་ཡེ་ཤེས་དེས་ཉོན་མོངས་པ་ཟིལ་གྱིས་ནོན་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་ཟླ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱིས་སྐར་མའི་ཚོགས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ཇི་ཙམ་དུ་སྙམ་པ་ལ། ཕྱོགས་བཅུ་ནམ་མཁའི་མཐར་ཐུག་བར། །ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་མཚན་ལེགས་པར་འཛུགས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཕྱོགས་བཅུ་ནི་ཡུལ་དང་དབང་པོའོ། །ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་མཚན་ནི་ཡེ་ཤེས་སོ། །འཛུགས་པ་ནི་བསྟན་པ་སྟེ་གསུམ་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །འགྲོ་ན་གདུགས་གཅིག་ཡངས་པ་སྟེ། །ཞེས་པ་ནི་འགྲོ་བ་དྲུག་གོ །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །གདུགས་ནི་གདུགས་དང་འདྲ་བ་སྟེ་ཚ་བའི་གདུང་བ་སེལ་པར་བྱེད་ཅིང་སྐྱོབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡངས་པ་ནི་ཁྱབ་པའོ། །གང་གི་གདུགས་ཤེ་ན། བྱམས་དང་སྙིང་རྗེ་དཀྱིལ་འཁོར་ཅན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། རྒྱུ་བྱམས་པ་དང་སྙིང་རྗེ་ཡིན་ལ། རྣམ་པ་ལྷའི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་སྣང་བ་སེམས་ཅན་རྗེས་སུ་འཛིན་པར་མཛད་པར་གདུགས་སོ། །མཚན་ཉིད་གང་ཞེ་ན། །དཔལ་ལྡན་པདྨ་གར་གྱི་བདག །ཅེས་གསུངས་ཏེ། གར་མཁན་དང་གླུ་མཁན་ལ་སོགས་པ་ཤིན་ཏུ་དམན་པའི་འགྲོ་བ་ཡང་དག་པར་འཛིན་པས་ན་གར་གྱི་དབང་ཕྱུག་གོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ན་རློམ་སེམས་མངའ་འམ་ཞེ་ན། ཁྱབ་བདག་ཆེན་པོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། བྱམས་པ་དང་སྙིང་རྗེས་མཆོག་དང་དམན་པའི་དོན་མཛད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་པ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རམ། ལྷའི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱིས་གདུལ་བྱ་རྗེས་སུ་འཛིན་པས་ན་རིན་ཆེན་གདུགས་སོ། །དེ་ལྟར་དབང་བསྐུར་བས་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་གཙོ་བོར་གྱུར་པ་ལ་སོགས་པའི་ཕན་ཡོན་རྒྱས་པར་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་གཟི་བརྗིད་ཆེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། འདི་དག་ཐམས་ཅད་སངས་རྒྱས་ཀུན་ཞེས་གཞི་གཅིག་ལ་བསྡུ་བར་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་དབང་ཐོབ་པའི་གང་ཟག་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀུན་ནི་རིགས་ལྔའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའོ། །དེའི་གཟི་བརྗིད་དམ་པ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་རྡོ་རྗེ་འཆང་པོ་སྟེ་དེ་ལྟར་འགྱུར་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་སྐུ་འཆང་བ། །ཞེས་པ་ནི་དུས་གསུམ་གྱི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐུ་དང་མི་གཉིས་པར་འགྱུར་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་རྣལ་འབྱོར་ཆེ། །ཞེས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སུ་དེ་ཉམས་སུ་ཞེས་པ་སྟེ། དེ་དང་ལྡན་པ་དེ་ཡང་དེ་ལྟར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱའོ། །སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་བསྟན་པ་གཅིག །ཅེས་པ་ནི་བསྟན་པའི་ངོ་བོ་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་སྟེ་དེ་ཉིད་དུ་འགྱུར་པའོ། །དེ་གང་གི་མཐུ་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། རྡོ་རྗེ་ཆེན་དབང་བསྐུར་དཔལ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། རྡོ་རྗེ་ནི་བུམ་པ་ལྟར་ན་རྡོ་རྗེ་དངོས་སོ། །དེས་མཚོན་པའི་དྲིལ་བུའི་ཡང་ངོ༌། །རིན་ཆེན་ནི་ཅོད་པན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཆུ་དང༌། མིང་ཡང་གཟུང་ངོ༌། །དབང་བསྐུར་བ་ནི་བཤད་པ་ལྟར་རོ། །དཔལ་ནི་བཤད་པ་རྣམས་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་སྟེ་ཆེ་བའོ། །གསང་བ་ལྟར་ན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །རྡོ་རྗེ་ནི་བླ་མའོ། །རིན་ཆེན་ནི་ཕོ་ཉའོ། །དབང་བསྐུར་བ་ནི་དེ་ལས་བྱུང་བའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱིས་སློབ་མའི་ལྕེ་ལ་འཇོག་པའོ། །དཔལ་ནི་དེས་དེའི་དག་གི་སྒྲིབ་པ་ཟད་པར་བྱེད་པའོ། །གསུམ་པ་ལྟར་ན་རྡོ་རྗེ་ནི་སློབ་མའོ། །རིན་པོ་ཆེ་ནི་དེ་ལ་བྱིན་པའི་ཕྱག་རྒྱའོ། །དབང་བསྐུར་བ་ནི་བླ་མའི་མན་ངག་གིས་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་བསྟན་པའོ། །དཔལ་ནི་དེའི་ཡིད་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་ཟད་པའོ། །བཞི་པ་ལྟར་ན་རྡོ་རྗེ་ནི་སློབ་དཔོན་ནོ། །རིན་པོ་ཆེ་ནི་སློབ་མའོ། །དེ་ལ་དེས་ཚིག་དབང་རིན་པོ་ཆེ་སྦྱིན་པའོ། །དཔལ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་ཟད་པར་བྱེད་པའོ། །ད་ནི་འཇིག་རྟེན་པའི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། རིན་ཆེན་ཀུན་བདག་དབང་ཕྱུག་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། ཇི་ལྟར་རིན་ཆེན་ཀུན་ཞེས་པ་ནི་གསེར་ལ་སོགས་པའོ། །དབང་ཕྱུག་ནི་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུའོ། །དེ་ལྟར་དང་པོ་དང་གཉིས་པ་ནི་རིན་པོ་ཆེའོ། །གསུམ་པ་ནི་ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུའོ། །འཇིག་རྟེན་དབང་ཕྱུག་ནི་འཁོར་ལོས་སྒྱུར་པའི་རྒྱལ་པོའོ། །བྱེ་བྲག་ནི་ཤར་གྱི་ཡུལ་འཁོར་སྐྱོང་ལ་སོགས་པ་སྟེ། བདག་ཅེས་པ་ནི་དེ་རྣམས་ཀྱི་བདག་པོ་དབང་དང་ལྡན་པར་དེ་འགྱུར་རོ། །ཡང་ན་འཇིག་རྟེན་དབང་ཕྱུག་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་གིས་བསྲུང་བ་དང་སྦེད་པ་ལ་སོགས་པར་འགྱུར་པ་སྟེ། ཕན་ཡོན་ལས་ཀྱང་གསལ་བར་བསྟན་ཏོ། །རྡོ་རྗེ་འཆང་བ་ཀུན་གྱི་རྗེ། །ཞེས་པ་ལ་རྡོ་རྗེ་འཆང་བ་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའོ། །ཡང་ན་གནོད་སྦྱིན་ལག་ན་རྡོ་རྗེའོ། །རྗེ་ཞེས་པ་ནི་དེ་རྣམས་ལ་དབང་བྱེད་པར་དེ་འགྱུར་པའོ། །ད་ནི་དབང་དང་ལྡན་པ་དེས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་གསང་བར་འགྱུར་པ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་ཐུགས་ཆེ་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། གསང་བ་གསུམ་པོ་འདི་གྲངས་ཅན་ལ་སོགས་པའི་རྟོག་གེ་བ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་དང༌། ཆགས་བྲལ་གྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རྟོག་པར་དཀའ་བའོ། །དེ་ལྟར་གསང་བ་གསུམ་དང༌། དབང་དང་ལྡན་པ་དེའི་ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་དབྱེར་མེད་པར་འགྱུར་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཀུན་ནི་རིགས་ལྔའོ། །ཐུགས་ནི་ཐུགས་ཀྱི་གསང་བའོ། །དེའི་ལྷག་མ་ནི་གོ་སླའོ། །ད་ནི་བསྐྱེད་པའི་རིམ་པ་མདོར་བསྡུས་ཏེ་ཉམས་སུ་བླང་པ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། རྡོ་རྗེ་ཉི་མ་སྣང་བ་ཆེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། འདི་དག་ནི་སྐད་ཅིག་མས་སྐྱེད་པར་བྱེད་པའོ། །རྡོ་རྗེ་ཉི་མ་ནི་ཆོས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །མཐུན་པ་སྟེ། མདོག་དམར་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་སྐྱེད་པ་དང༌། རེག་བྱ་ཚ་བའི་ཕྱིར་ཁྲག་གོ །རྡོ་རྗེ་ཟླ་བ་དྲི་མེད་འོད། །ཅེས་པ་ནི་ཁ་དོག་དཀར་བ་དང༌། བདེ་བ་སྐྱེད་པ་དང༌། བསིལ་བ་སྟེ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སོ། །ཆགས་བྲལ་ལ་སོགས་ཆགས་པ་ཆེ། །ཞེས་པ་ནི་གནས་སྐབས་ལྔའི་རང་བཞིན་ཏེ། ཡི་གེ་དང༌། ཕྱག་མཚན་ནོ། །ཁ་དོག་སྣ་ཚོགས་འབར་བའི་འོད། །ཅེས་པ་ནི་འོད་ཟེར་སྤྲོ་བ་དང་བསྡུ་བའོ། །རྡོ་རྗེ་སྐྱིལ་ལ་ཀྲུང་རྫོགས་སངས་རྒྱས། །ཞེས་པ་ནི་བུ་སྐྱེས་པ་སྟེ། མངལ་ནས་སྐྱེད་པའི་དོན་ཏོ། །བྱང་ཆུབ་པ་ལྔའི་དབང་དུ་བྱས་པ། རྡོ་རྗེ་ཉི་མ་སྣང་བ་ཆེ། །ཞེས་པ་ནི་ཚོགས་གཉིས་སྔོན་དུ་སོང་བས་བསྲུང་བ་རྡོ་རྗེ་ར་བ་དང༌། དེར་ཆོས་ཀྱི་འབྱུང་གནས་དང༌། གཞལ་ཡས་ཁང་གདན་དང་བཅས་པའི་ནང་དུ་ཀཱ་ལི་ཚར་གཉིས་ལས་གྲུབ་པའི་ཉི་མའི་དཀྱིལ་འཁོར་ལ་ཡང་ཀཱ་ལིས་བརྒྱན་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་བྱི་རུ་ལ་མུ་མེན་གྱི་འཕྲ་བཀོད་པ་ལྟ་བུར་བསྒོམ་པ་ནི་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རང་བཞིན་ནོ། །རྡོ་རྗེ་ཟླ་བ་དྲི་མེད་འོད། །ཅེས་པ་ནི་ཨཱ་ལི་ཟུང་ལས་བྱུང་བའི་ཟླ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་རྒྱས་པ་ལ་དབྱངས་ཀྱིས་བརྒྱན་པ་ནི་ཇི་ལྟར་དུང་ལ་མུ་ཏིག་བཀོད་པ་ལྟ་བུ་སྟེ་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངོ་བོའོ། །དེར་ཡི་གེ་ཧཱུཾ་ནག་པོ་བསམ་པ་ནི་སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངོ་བོའོ། །དེ་གཉིས་ལས་འོད་ཟེར་ཕར་སྤྲོ་ཞིང་བསྡུས་པ་ལས་རྡོ་རྗེ་ཧཱུཾ་དང་ལྡན་པ་ནི་བྱ་བ་ནན་ཏན་གྱི་རང་བཞིན་ནོ། །ཆགས་བྲལ་ཞེས་པ་ནི་སྤྲུལ་བའི་སྐུ་སྟེ། ཡུམ་མེད་པའི་ཡབ་བམ། །ཡབ་མེད་པའི་ཡུམ་བསྒོམ་པ་སྟེ་ཁྲོ་བོའོ། །ཡང་ན་འཇམ་པའི་རྡོ་རྗེ་ཞལ་གཅིག་ཕྱག་བཞི་པ་གཡས་ན་རལ་གྲི་དང༌། མདའ། གཡོན་ཨུཏྤལ་དང་གཞུ་འཛིན་པའོ། །སོགས་ཞེས་པ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་པའི་སྐུ་སྟེ། ཆགས་པ་ཆེ་ཞེས་པ་ནི་ཡབ་ཡུམ་ཁ་སྦྱོར་ཁྲོ་བོ་རྣམ་པར་བསྒོམ་པའོ། །ཁ་དོག་སྣ་ཚོགས་ཞེས་པ་ནི་དཀར་པོ་ལ་སོགས་པ་གང་འདོད་པའོ། །འབར་བའི་འོད་ཅེས་པ་ནི་དཀར་པོ་ཡང་ཤིན་ཏུ་དཀར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །རྡོ་རྗེ་སྐྱིལ་ཀྲུང་རྫོགས་སངས་རྒྱས། །ཞེས་པ་ནི་བཞུགས་སྟབས་ཏེ་ཇི་ལྟ་བུའི་ཡང་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །དེ་དག་ནི་བསྡུས་པ་ལ་དགའ་བའི་དབང་དུ་མཛད་ནས་བསྐྱེད་པའི་རིམ་པ་གསུངས་པའོ། །ཡང་ན་ཀློག་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཚོགས་སོགས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །པ་སྔོན་དུ་སོང་བས་སེང་གེའི་གདན་གྱི་སྟེང་དུ་ཟླ་བ་ལ་མུཾ་བལྟ་སྟེ། དེ་ལས་བྱུང་བའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ཆགས་བྲལ་གྱི་སྐུ་བསམས་ཏེ། སེམས་ཅན་སྣོད་ཀྱི་དབང་གི་སྣོད་དུ་རུང་བར་བྱས་ལ། དེ་དག་ལ་དཀྱིལ་འཁོར་དྲུག་ལ་བསྟོད་པའི་རིམ་པས་ཀློག་པ་ནི་ཀློག་པའི་མན་ངག་གོ །ད་ནི་འགྲོ་བ་དང་མཐུན་པར་སྐྱེས་པས་ཀྱང་འགྲོ་བའི་ཉེས་པའི་སྐྱོན་གྱིས་མ་གོས་པར་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སངས་རྒྱས་འགྲོ་བའི་ཆོས་འཛིན་པ། །ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། འགྲོ་བའི་ཆོས་ནི་ཕ་མས་བུ་སྐྱེས་པ་ལྟར་ན་ཁྲག་དང་ཁུ་བ་དང་གནས་སྐབས་ལྔའི་ཚུལ་ལོ། །འཛིན་པ་ནི་མཐུན་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་ཡང་དེའི་ཉེས་པས་མི་གོས་པར་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དཔལ་ལྡན་སངས་རྒྱས་པདྨ་སྐྱེས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་འབྱུང་བ་ནི་དཔལ་ལྡན་ནོ། །སངས་རྒྱས་ནི་དེ་ལྟར་བསྐྱེད་པའོ། །པདྨ་ཞེས་པ་ནི་ཇི་ལྟར་པདྨ་འདམ་ལས་བྱུང་ཡང་འདམ་གྱིས་མ་གོས་པ་ལྟར། འདིར་ཡང་འགྲོ་བ་དང་ཆོས་མཐུན་ཡང་དེའི་ཉེས་པས་གོས་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ད་ནི་ལམ་གྱི་ཆེ་བ་མདོར་བསྡུས་ཏེ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཀུན་མཁྱེན་ཡེ་ཤེས་མཛོད་འཛིན་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། ཀུན་ཞེས་པ་ནི་ཡོད་པ་དང་མེད་པའི་དངོས་པོ་སྟེ། དེ་མཁྱེན་པ་ནི་ཀུན་མཁྱེན་ནོ། །ཡེ་ཤེས་མཛོད་འཛིན་ཞེས་པ་ནི་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་གསང་བ་འཛིན་པའོ། །དེ་གང་གི་མཐུ་ཡིན་ཞེ་ན། རྒྱལ་པོ་སྒྱུ་འཕྲུལ་སྣ་ཚོགས་འཆང༌། །ཞེས་པ་སྟེ། རྒྱལ་པོ་ནི་རྡོ་རྗེ་འཆང་ངོ༌། །སྒྱུ་འཕྲུལ་ཞེས་པ་ནི་སྒྱུ་འཕྲུལ་དང་འདྲ་བ་སྟེ། སྐུ་ཆེ་བ་དང་ཆུང་བ་དང༌། མང་བ་དང་ཉུང་བ་དང༌། ཆགས་པ་དང་བྲལ་བ་དང་བཅས་པའི་སྐུ་སྣ་ཚོགས་པར་བསྐྱེད་ཅིང་སྤྲུལ་པའོ། །དེ་ལྟར་ན་ཡང་རློམ་སེམས་ཡོད་དམ་ཞེ་ན། སྒྱུ་འཕྲུལ་སྣ་ཚོགས་འཆང་ཞེས་ཀྱང་གསུངས་ཏེ། དཔེར་ན་སྒྱུ་མ་མཁན་གྱིས་རིན་པོ་ཆེ་ལས་གྲུབ་པའི་གཞལ་ཡས་ཁང་དུ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འཁོར་རྣམ་བཞི་དང་བཅས་པ་སྤྲུལ་ཞིང༌། དེ་ཡང་དེ་དག་ལ་ཆོས་གསུང་བར་མཛད་པ་སྤྲུལ་བ་ཡང་དེ་དང་དེ་དག་ལ་རློམ་སེམས་སུ་མི་བྱེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཆེ་བ་སངས་རྒྱས་རིག་སྔགས་རྒྱལ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། འབྲས་བུའི་དུས་སུ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་མཐུ་མི་ཉམས་པར་འགྱུར་པ་ནི་བསྐྱེད་པའི་རིམ་པ་དང༌། སྔགས་བཟླས་པ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །དང། འོད་ཟེར་སྤྲོ་བསྡུ་ལ་སོགས་པའི་མཐུ་སྟེ། རིག་སྔགས་རྒྱལ་ཞེས་པ་རྡོ་རྗེ་ཐེག་པའི་ལུགས་ལས་བྱུང་བ་སྟེ་དེའི་ཆེ་བའོ། །ད་ནི་རྫོགས་པའི་རིམ་པ་མདོར་བསྡུས་ལས། ཡི་གེ་རབ་མཆོག་གི་རྣལ་འབྱོར་པ་ལས་དང་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་རྫོགས་པར་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། རྡོ་རྗེ་རྣོན་པོ་རལ་གྲི་ཆེ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། རང་འདོད་པའི་ལྷར་བསྐྱེད་པ་སྔོན་དུ་སོང་བའི་ལུས་ལ་འཁོར་ལོ་བལྟས་པའི་སྤྲུལ་པར་རྡོ་རྗེ་དང་ལྡན་པའི་རལ་གྲི་བསམ་པ་སྟེ། རྣམ་པ་ནི་རྡོ་རྗེའོ། །མཚན་ཉིད་ནི་རྣོན་པོའོ། །མཐུན་པའི་དཔེ་རལ་གྲི་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་རྩེ་མོ་ལ་ཡི་གེ་ཨ་བསམ་པ་ཡིན་པས་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ཉིད་གསལ་བར་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཡི་གེ་མཆོག་སྟེ་རྣམ་པར་དག །ཅེས་གསུངས་ཏེ། ཡི་གེ་རྣམས་ཀྱི་ནང་ནས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ནི། ཨ་སྟེ་རལ་གྲིའི་རྩེ་མོར་བལྟའོ། །རྣམ་པར་དག་ཅེས་པ་ནི་འོག་ནས་རིག་པར་བྱའོ། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་སྡུག་བསྔལ་གཅོད། །ཅེས་པ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ནི་རྡོ་རྗེའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའོ། །དེའི་ལུགས་དེས་རྡོ་རྗེ་སྡུག་བསྔལ་གཅོད་པ་སྟེ། སྙིང་ག་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་ལ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཕུང་པོ་ལྔ་དང་འབྱུང་བ་ལྔའི་རང་བཞིན་གྱི་ཡི་གེ་གནས་པ་དེ་གཅོད་པ་དང་ཆོས་མཐུན་པར་སྲེག་པའོ། །མཚོན་ཆ་ཆེན་པོ་རྡོ་རྗེ་ཆོས། །ཞེས་པ་ནི་དེ་ལྟར་ཉོན་མོངས་པ་གཅོད་པས་མཚོན་ཆ་སྟེ་རལ་གྲིའོ། །ཆོས་ཞེས་པ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་འཁོར་ལོ་སྟེ། དེ་ནས་ལཾ་བྱུང་ནས་ཧཾ་གནས་སུ་འགྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལ་ཡི་གེ་ཨ་གནས་པ་ནི་རྡོ་རྗེ་ཆོས་སོ། །རྡོ་རྗེ་ཟབ་མོ་ཛི་ན་ཛི་ཀ །ཅེས་པའི་ཟབ་མོ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་གཉིས་སུ་མེད་པའོ། །ཛི་ན་ཛི་ཀ་ནི་རྒྱལ་བ་འཛིན་པ་སྟེ། རྒྱལ་བ་ནི་བདེ་བ་ཆེན་པོའོ། །དེས་བཟུང་བ་ནི་ཧཾ་ངོ༌། །དེ་ལྟར་བསྒོམ་པའི་སྒྲུབ་པ་པོ་ནི་རྡོ་རྗེ་བློ་གྲོས་ཅན་ནོ། །དོན་བཞིན་རིག་ཅེས་པ་ནི་བདེ་བ་ཆེན་པོ་ནས་རྣ་བ་གཡས་ནས་ཕྱིར་བྱུང་སྨིན་མའི་དབུས་ནས་ཞུགས་ཏེ་ཚངས་པའི་བུ་གནས་སོང་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་ཀྱི་ཐུགས་ཀ་ན་གནས་པའི་དམ་ཚིག་གི་འཁོར་ལོ་དཀྲུགས་ཏེ། དེ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བཀུག་སྟེ་སྤྱི་བོ་ནས་ཞུགས་ཏེ་སྔར་བསྲེགས་པ་རྣམས་གསོས་ནས་འགེངས་པ་རིམ་གྱིས་འཆད་ལ། རིག་པ་རྣམས་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །དོན་བཞིན་རིག་པ་སྟེ་བསྒོམ་པའོ། །ཕ་རོལ་ཕྱིན་པ་ཀུན་རྫོགས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་སྔར་བསྟན་པར་ཟད་དོ། །ས་རྣམས་ཀུན་གྱི་རྒྱན་དང་ལྡན། །ཞེས་པ་ནི་རང་གི་ལུས་ལ་སོགས་པ་རྣམས་རྒྱན་དང་འདྲ་བས་གནས་པས་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །རྣམ་པར་དག་པ་བདག་མེད་ཆོས། །ཞེས་པ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ལ་སོགས་པའོ། །དག་པ་ནི་རོ་གཅིག་པ་སྟེ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་ལས་སོ། །བདག་མེད་ཅེས་པ་ནི་བཤད་མ་ཐག་པ་སྟེ། དེ་ཉམས་སུ་བླང་བར་བྱ་བའི་ཆོས་སོ། །ད་ནི་རྩ་དང་ཐིག་ལེ་སྒྱུ་འཕྲུལ་དྲ་བའི་ཚུལ་དུ་བསྒོམ་པ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཡང་དག་ཡེ་ཤེས་ཟླ་འོད་བཟང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་བསྟན་ཏེ། ཡང་དག་ཅེས་པ་ནི་དོན་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་སྟེ། དོན་དམ་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སོ། །ཟླ་བ་འོད་བཟང་ཞེས་པ་ནི། ཀུན་རྫོབ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཟླ་བ་ལྟ་བུ་ལ་བརྟེན་ནས། ཡེ་ཤེས་སྐྱེ་བས་ན་བཟང་པོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཉིད་ཐབས་གང་ཡིན་སྙམ་པ་ལ། བརྩོན་ཆེན་སྒྱུ་འཕྲུལ་དྲ་བ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། བརྩོན་ཆེན་ནི་རླུང་ངོ༌། །སྒྱུ་འཕྲུལ་ཞེས་པ་ནི། སྔར་བསྟན་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དེ་བསྒྲུབ་ཅིང་སྲུབ་པའི་སྦྱོར་བས་ཞུ་སྟེ། འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་འཕྲུལ་པར་བྱེད་པས་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དྲ་བ་ཞེས་པ་ནི་རྩ་སྟེ། སྤྲུལ་པའི་འཁོར་ལོ་ལ་སོགས་པར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་འཛིན་པའོ། །རྒྱུད་ཅེས་པ་ནི་རྒྱུའི་རྒྱུད་ལ་གནས་པ་སྟེ་ས་བོན་ཞེས་པའོ། །ཀུན་ཞེས་པ་ནི་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་མ་ལུས་པའི་ས་བོན་ནོ། །བདག་པོ་མཆོག་ཅེས་པ་ནི་རྒྱུ་ལས་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྡོ་རྗེ་གདན་ནི་མ་ལུས་ལྡན། །ཞེས་པ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་བཞུགས་པའི་གནས་རྡོ་རྗེ་གདན་ཡིན་པ་ལྟར་དོན་དམ་པ་དང་ཀུན་རྫོབ་གཉིས་སུ་མེད་པ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་འབྱུང་བའི་གནས་སོ། །ཡེ་ཤེས་སྐུ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པའོ། །རྣམས་ཞེས་པ་ནི་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་ལ་སོགས་པའོ། །མ་ལུས་འཆང་ཞེས་པ་ནི་རྡོ་རྗེའི་གདན་དེ་ལ་བཞུགས་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །ཀུན་དུ་བཟང་པོ་བློ་གྲོས་བཟང༌། །སའི་སྙིང་པོ་འགྲོ་བ་འཛིན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་ཅན་གྱི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྣམས་རྡོ་རྗེའི་གདན་ལ་བཞུགས་པར་མ་ཟད་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །ཀྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་རྣམས་ཀྱང་བཞུགས་ཞེས་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རྟོགས་པ་ཕུལ་དུ་ཕྱིན་པས་ན་ཀུན་དུ་བཟང་པོའོ། །སའི་སྙིང་པོ་འགྲོ་བ་འཛིན། །ཞེས་པ་ནི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་བསྐྱེད་པས་སོ། །སྙིང་པོ་ནི་དེ་རྣམས་ཀྱི་སྙིང་པོ་སྟེ་སྐུ་གསུམ་མོ། །དེས་ཅི་བྱེད་སྙམ་པ་ལ། འགྲོ་བ་འཛིན་ཞེས་གསུངས་ཏེ། དག་པ་དང་མ་དག་པའི་འགྲོ་བ་རྗེས་སུ་འཛིན་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་སྙིང་པོ་ཆེ། །ཞེས་པ་ནི་དོན་དམ་པ་དང་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་དེ་ནི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྙིང་པོ་སྟེ་རྒྱུའོ། །ད་ནི་སྤྲུལ་པའི་འཁོར་ལོ་ལ་ཆོས་ཐམས་ཅད་རོ་གཅིག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སྤྲུལ་པའི་འཁོར་ལོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། སྤྲུལ་པའི་འཁོར་ལོ་ལ་ཡི་གེ་སྡེ་ཚན་རེ་རེ་ལ་ཡང་ཁ་དོག་ལྔ་ལྔར་བཀོད་པ་ནི་སྣ་ཚོགས་འཆང་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཡང་ན་སྣ་ཚོགས་ནི་ལས་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་ལས་གྲུབ་པའི་འཁོར་བ་སྣ་ཚོགས་སྤྲུལ་པའི་ཨ་ལས་འབྱུང་བའོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །འདིར་རང་གི་འདོད་པ་ཉམས་སུ་བླང་བའི་རིམ་པའོ། །སྤྲུལ་པའི་འཁོར་ལོ་ཉིད་སྣ་ཚོགས་ཏེ། འདི་ལྟར་འཁོར་བ་དང་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ། །དེ་ཉིད་བསྟན་པ། དངོས་པོ་ཀུན་གྱི་རང་བཞིན་མཆོག །ཅེས་གསུངས་ཏེ། དངོས་པོ་ཡང་ཡིན་ལ་ཀུན་ཀྱང་ཡིན་པས་དངོས་པོ་ཀུན་ཏེ། ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་ལས་འབྱུང་ཞིང་འཇིག་པ་དང་དོན་བྱེད་ནུས་པའི་ཆོས་རྣམས་སོ། །རང་བཞིན་མཆོག་ནི་དེ་དག་ཡིན་པས་སོ། །དངོས་པོ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །རང་བཞིན་འཛིན་ཅེས་པ་ནི་སྣང་བ་དང་སྟོང་པ་ཐ་མི་དད་པའི་རང་བཞིན་འཛིན་པའོ། །སྐྱེ་མེད་ཆོས་དེ་སྣ་ཚོགས་དོན། །ཞེས་པ་ནི་སྣ་ཚོགས་པའི་དོན་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བས་ན། ཆོས་ཀུན་ངོ་བོ་ཉིད་འཆང་བ། །ཞེས་བྱའོ། །ཤེས་རབ་ཆེན་པོས་སྐད་ཅིག་ལ། །ཆོས་ཀུན་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་འཆང༌། །ཞེས་པ་ནི་དེ་ལྟར་ན་ལམ་དེ་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་ནི་ཤེས་རབ་ཆེན་པོ་སྟེ། སྐད་ཅིག་གིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་རོ་གཅིག་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་སྟེ། ལམ་མྱུར་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ན་སྐད་ཅིག་གིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་རྟོགས་ལ། ཚེ་གཅིག་གིས་རྡོ་རྗེ་འཆང་འཐོབ་པ་ནི་གསང་སྔགས་ཀྱི་ལམ་ཆེ་བའི་ཁྱད་པར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་ཚེ་གཅིག་གིས་ཆོས་ཀུན་སྐད་ཅིག་གཅིག་ལ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་སྟེ། དེས་ན།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །ཐུབ་པ་བློ་མཆོག་ཡང་དག་མཐའ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། འཁོར་བ་ཟློག་པ་ཐུབ་པ་སྟེ་རྡོ་རྗེ་འཆང་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་དང༌། བདེ་བར་གཤེགས་པ་དང༌། རྒྱལ་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་ན་དེ་ལྟར་རྟོགས་པ་སྟེ་ཐུབ་པའི་བློ་དང་མཉམ་པ་སྟེ། ཡང་དག་པའི་མཐར་ཐུག་པ་ཞེས་བྱའོ། །མི་གཡོ་རབ་ཏུ་དང་བའི་བདག །ཅེས་བྱ་བ་ལ། མི་གཡོ་བ་ནི་ཐེ་ཚོམ་མི་ཟའོ། །རབ་ཏུ་དང་བ་ནི་འོད་གསལ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་མངོན་དུ་བྱས་པར་འགྱུར་པའི་བདག་ཉིད་དོ། །རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ནི་དུས་གསུམ་གྱིའོ། །བྱང་ཆུབ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པ་སྟེ་དེ་ཙམ་གཅིག་ཏུ་ཟད་དོ། །སངས་རྒྱས་ཀུན་ཞེས་པ་ནི་དུས་གསུམ་གྱིའོ། །མངོན་སུམ་ཞེས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་མངོན་སུམ་དུ་མཛད་ཅིང་ཕྱག་བྱ་བ་དང༌། དེ་ལྟར་བདག་གིས་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་སོ་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །ཡེ་ཤེས་མེ་ལྕེ་འོད་རབ་གསལ། །ཞེས་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་མ་ལུས་པར་བསྲེག་ནས་འོད་གསལ་བར་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་དག་གིས་ནི་སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །

བཅུ་པ། མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་བཤད་པ།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །ད་ནི་ཆགས་བཅས་ལམ་གྱི་སྤྱོད་པ་ལ་འཇུག་པའི་ཕན་ཡོན་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། འདོད་པའི་དོན་གྲུབ་དམ་པ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། འདིར་འདོད་པའི་སྒོ་ནས་དོན་གྲུབ་པ་ནི་གཉིས་ཏེ། ངན་སོང་སྦྱོང་བ་དང༌། གྲོལ་བར་བྱེད་པའོ། །དེ་གང་གིས་འགྲུབ་པར་བྱེད་སྙམ་པ་ལ། འདོད་པ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདོད་པ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལྔའོ། །དེས་གཟུགས་རྡོ་རྗེ་ལ་སོགས་པ་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་ལྷའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་དོན་གྲུབ་པ་དེ་གང་ཞེ་ན། ངན་སོང་ཐམས་ཅད་རྣམ་སྦྱོང་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོག་སྤ་གསུངས་སོ། །གཞན་དག་ནི་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་གྱིས་ངན་སོང་གསུམ་དུ་འགྲོ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་ཟེར་ཏེ། འདིར་དེ་ཉིད་ཀྱིས་སྦྱོང་བའོ། །མགོན་པོ་ཞེས་པ་ནི་དེ་ཉིད་ལ་བྱའོ། །སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་མཆོག་ཅེས་པ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་གང་ཟག་དེ། ལས་དང་པོ་པའི་ས་པ་ཡིན་ན་ཡང་ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་གང་ཟག་གི་ནང་ནས་དེ་མཆོག་གོ །སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་རབ་གྲོལ་བྱེད། །ཅེས་པ་ནི་ལམ་འདིའི་སྒོ་ནས་བཅིངས་པ་ལས་མཉམ་སྙམ་དུ་གྲོལ་བར་བྱེད་ཅེས་པའི་དོན་ཏོ། །ཡང་ན་འདོད་པ་ནི་ཐབས་ཁྱད་པར་ཅན་ཚོགས་ཀྱི་མཆོད་པ་ལ་བརྟེན་ནས་དོན་གཉིས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །སུ་མེད་པ་ཡིན་ལ། དེ་ཉིད་ལ་འགོ་ནས་འབྱུང་བའི་ཕོ་ཉ་དང་སྙོམས་པར་འཇུག་པས་ནི་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེས་ཅིང་འགྱུར་ཞེ་ན། ངན་སོང་ཐམས་ཅད་རྣམ་སྦྱོང་བ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །ད་ནི་དཔའ་བོ་དང་རྟེན་གྱི་གང་ཟག་གི་སྒྲ་འཇུག་པའི་རྒྱུ་མཚན་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཉོན་མོངས་གཡུལ་དུ་གཅིག་དཔའ་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། འདིར་ཁྱད་པར་རྣམ་པ་བཞིར་འགྱུར་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་དང་གཡུལ་འགྱེད་པའི་ཚེ་དཔའ་བ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་རྩད་ནས་གཅོད་པའི་བསམ་པ་གཅིག་བུ་ཡོད་པ་སྟེ་དང་པོའོ། །མི་ཤེས་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་བསལ་བའི་ཐབས་མི་ཤེས་པ་ཉིད་དགྲ་ཡིན་པས་དེ་ཤེས་པར་བྱེད་པ་ནི་འཛོམས་པ་སྟེ་གཉིས་པའོ། །བློ་ལྡན་ནི་དཔའ་བོའི་བློ་སྟེ་སྔར་གྱི་བློ་དང་ལྡན་པའོ། །སྒེག་འཆང་ཞེས་པ་ནི་ལུས་ཆ་གསུམ་དུ་འཁྱོག་པའམ་གྲིམ་ཞེས་སྟོན་པའོ། །དཔལ་དང་ལྡན་ཞེས་པ་ནི་བདག་དང་གཞན་དོན་འབྱུང་བར་བྱ་བའི་བསམ་པ་ཅན་ཏེ་གསུམ་པའོ། །བརྟན་པོ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ལས་རྒྱལ་བར་བྱེད་པའི་དུས་སུ་བློ་བརྟན་པ་སྟེ། ཐེག་པ་གཞན་ལ་འདོད་པ་དང་བྲལ་བ་སྟེ་བཞི་པའོ། །ད་ནི་དེའི་ཆ་ལུགས་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། མི་སྡུག་གཟུགས་འཆང་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། མི་སྡུག་པ་ནི་ལུས་དང་རྒྱན་ཏེ། ལུས་ནི་ནམ་མཁའི་གོས་གྱོན་པས་སོ། །རྒྱན་མི་སྡུག་པ་ནི་རུས་པའི་རྒྱན་འཆང་བའི་ཕྱིར། ལག་པ་བརྒྱ་པོ་ཞེས་པ་ནི་གར་བྱེད་པ་དང་འབྲེལ་ཏེ། གར་གྱི་རིགས་བརྒྱ་བྱེད་པའོ། །ཀུན་བསྐྱོད་ཅིང་ཞེས་པ་ནི་གོམ་པའི་སྟབས་ཞེས་བྱ་བ་དང་འབྲེལ་ཏེ། རྡོ་རྗེ་དྲིལ་བུ་དང་ལྡན་པའི་ལག་པས་གཡས་དང་གཡོན་དང་དབུས་དག་ཏུ་གར་བྱེད་ཅིང་ལག་པ་གཉིས་དཀུར་གནས་ཏེ། རྐང་པས་ས་ལ་ཆོས་ཀྱི་འབྱུང་གནས་མཐེ་བོང་གིས་བྲི་བར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ལག་པས་གར་བྱེད་ཅིང་གྲུ་གསུམ་དུ་བྱས་ཏེ་རྐང་པས་སྣ་ཚོགས་རྡོ་རྗེ་བྲི་བར་བྱའོ། །དེ་གནས་གཅིག་ཅིག་གི་ནང་དུ་གཅིག་བྱས་ཏེ། དེ་ནས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་དང༌། མཆོད་པ་དང་རིགས་མཚོན་པར་བྱེད་པའི་གར་རྣམས་བྱེད་པ་ནི། དཔལ་ལྡན་ལག་པ་བརྒྱས་གང་ལ། །ནམ་མཁའ་ཁྱབ་པར་གར་བྱེད་པ། །ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །ད་ནི་སྦྱོར་ཐབས་བརྡས་བསྟན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །པ་བཤད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ས་ཡི་དཀྱིལ་འཁོར་གཞིའི་ཁྱོན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། དེ་ལ་ཚོགས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་གནས་སྐབས་འདིར་གནས་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་སྟེང་འོག་སྐྱང་ནུལ་བྱས་ཏེ་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་ཐིག་བཏབ་ལ། དེར་དཀྱིལ་འཁོར་གཅིག་པའི་དཔའ་བོ་དང༌། རིགས་ལྡན་དགུག་པ་དང༌། བརྡ་འདྲི་བ་དང༌། དབྱེ་བསལ་བྱས་ཏེ་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་རིམ་པས་གྲལ་ལ་བཀོད་དེ། འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔས་ཚུལ་ཇི་ལྟ་བར་མཆོད་དེ། རེག་རྡོ་རྗེའི་གནས་སྐབས་འདིར་ནི་ཇི་ལྟར་ས་ལས་ཁྲི་ཤིང་དང་ལོ་མ་དང་མེ་ཏོག་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བ་ལྟར། འདིས་ཀྱང་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་འབྱུང་བར་བྱེད་པས་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དཀྱིལ་འཁོར་ཞེས་པ་ནི་དེའི་ལུས་ལྷའི་དཀྱིལ་འཁོར་དུ་བྱིན་གྱིས་རླབས་ཤིང་དེ་ལས་སྙིང་པོ་ལེན་པས་སོ། །རྐང་པ་ཡ་གཅིག་ཅེས་པ་ནི་དཔའ་བོའིའོ། །མཐིལ་གྱིས་གནོན་ཞེས་པ་ནི་རིམ་གྱིས་དབང་བའོ། །རྐང་མཐེབ་ཅེས་པ་ནི་རྐང་པའི་བྱེ་བྲག་སྟེ། ཨེ་ཀ་ཨཾ་གུ་ལི་སྟེ་སོར་མོ་གཅིག་མཚོན་པ་ནོར་བུའོ། །སེན་མོ་ནི་དེ་ལས་བྱུང་བ་སྟེ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སོ། །ཁྱོན་ཞེས་པ་ནི་དེའི་ནུས་པའོ། །ཚངས་པ་ཞེས་པ་ནི་ཧཾ་གི་གནས་སོ། །དེ་ནས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སྤྱན་དྲང་ཞིང་གཤེགས་སུ་གསོལ་བ་ནི་དུ་མའི་གྲངས་སུ་བྱ་ཞིང་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའ་བར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རྩེ་ནས་གནོན་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ནོར་བུའི་རྩ་ནས་བཟློག་སྟེ་གཤེགས་པར་བྱའོ། །ད་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པའི་དོན་གཏན་ལ་དབབ་པ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དོན་གཅིག་གཉིས་མེད་ཅེས་གསུངས་ཏེ། དེས་ཅིར་འགྱུར་སྙམ་པ་ལ། དོན་ཞེས་པ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ཀུནད་དུང་ལྟ་བུ་དང༌། ཉི་མ་དང༌། དེའི་བདེ་བ་ཐ་མི་དད་པར་དཔའ་བོ་དང་ཕོ་ཉས་ཉམས་སུ་མྱོང་བའོ། །ད་ནི་ཆོས་ཀྱི་དོན་གཏན་ལ་དབབ་པ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཆོས་ཀྱི་དོན་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་ཞེས་པ་ནི་ཕུང་པོ་དང༌། ཁམས་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་དོ། །དེའི་དོན་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པ། འདོད་པར་བྱ་བ་ནི་བསླུ་བ། ཕྲད་པར་གྱུར་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ད་ནི་དམ་པའི་དོན་གཏན་ལ་དབབ་པ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དམ་པའི་དོན་དེ་འཇིགས་པ་མེད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །དེ་ལ་འདོད་པར་བྱ་བ་ནི་དོན་དམ་པ་སྟེ། མི་སླུ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འཇིགས་པ་མེད་ཅེས་པ་ནི་འཇིགས་པ་ཅན་ནི་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ལ། འདིར་ཐབས་དེ་ལྟ་བུ་ལ་འཇིགས་པར་མི་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ད་ནི་རྣམ་པར་རིག་པའི་དོན་གཏན་ལ་དབབ་པ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། རྣམ་རིག་སྣ་ཚོགས་གཟུགས་དོན་ཅན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། དོན་དམ་པ་དེ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་བརྒྱད་དུ་སྣང་བ་སྟེ། དེ་དག་གནས་གྱུར་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་ལྔའོ། །དེས་ན་དེ་ལ་རྣམ་རིག་ཅེས་པ་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །སྣ་ཚོགས་ཞེས་པ་ནི་སྒོ་ལྔའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །གཟུགས་དོན་ཅན་ཞེས་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་དོ། །སེམས་དང་ཞེས་པ་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །རྣམ་ཤེས་རྒྱུད་དང་ལྡན་ཞེས་པ་ནི་ཀུན་གཞི་རམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ། འདིར་བི་ཛྙཱ་ན་ནི་བི་ཛ་སྟེ་ས་བོན་ཞེས་བྱ་སྟེ། དེ་རྒྱས་པ་ནི་རྒྱུན་ཡིན་ཏེ། དེའི་རིགས་འཛིན་པ་སྟེ། ཡེ་ཤེས་སྐུའི་མིང་ཅན་ཡེ་ཤེས་ལྔ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སོ། །ད་ནི་དངོས་པོ་མ་ལུས་པའི་དོན་གཏན་ལ་དབབ་པ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དངོས་དོན་མ་ལུས་རྣམས་ལ་དགའ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། ཐབས་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་སྒོ་ནས་དངོས་པོ་རྣམས་ལ་དགའ་བ་དང་བདེ་བ་ལ་བསྟན་ཏེ་དོན་དམ་པ་དེ་རྟོགས་པའོ། །ཡང་ན་དངོས་དོན་མ་ལུས་རྣམས་ལ་དགའ་བར་བྱའི་སྤང་བར་མི་བྱའོ། །སྟོང་པ་ཉིད་དགའ་འདོད་ཆགས་བློ། །ཞེས་པ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཕོ་ཉ་དང་དེ་ཁོ་ན་ལ་དགའ་བ་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་འདོད་ཅིང་ཆགས་པར་བྱེད་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ལྟ་ན་འདོད་ཆགས་ཀྱིས་ཉེས་པར་མི་འགྱུར་ཞེ་ན། དེའི་ཕྱིར། །སྲིད་པའི་འདོད་ཆགས་རྣམ་སྤངས་པ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། སྲིད་པ་གསུམ་གྱི་ཐ་མལ་པའི་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་སྐྱོན་ལྔ་སྤངས་པའོ། །སྲིད་གསུམ་དགའ་བ་ཆེན་པོ་པ། །ཞེས་པ་ནི་གོང་དུ་སྨོས་པ་དེ་དག་ལུས་ངག་ཡིད་གསུམ་གྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་བསྒྱུར་པའོ། །ད་ནི་ཀུན་རྫོབ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སུ་གཏན་ལ་དབབ་པ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སྤྲིན་དཀར་དག་པ་བཞིན་དུ་དཀར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྲིད་པའི་སྐྱོན་གྱིས་མ་གོས་པ་དང༌། དེའི་མདོག་བསྟན་པའོ། །འོད་བཟང་སྟོན་ཀའི་ཟླ་བའི་འོད། །

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །ཅེས་པ་ནི་རེག་བྱ་བསིལ་བ་དང༌། མདོག་དཀར་བ་དང༌། བདེ་བར་བསྐྱེད་པར་ཆོས་མཐུན་ཏེ། ཐབས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་བསྟན་པར་བྱ་བ་ནི། ཉི་མ་འཆར་ཀའི་དཀྱིལ་ལྟར་མཛེས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། མདོག་དམར་བ་དང༌། རེག་བྱ་ཚ་བ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་བསྐྱེད་པར་མཐུན་པའོ། །སེན་མོའི་འོད་ནི་ཤས་ཆེར་དམར། །ཞེས་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལྟུང་བར་བྱེད་པའི་གནས་རྩ་གསུམ་འདུས་པ་སྟེ། དེའི་མདོག་ཀྱང་དེ་འདྲའོ། །ད་ནི་དཔའ་མོའི་ལུས་དང་ཡན་ལག་གི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། ཅོད་པན་བཟང་པོ་མཐོན་ཀའི་རྩེ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། འདིར་གཟུགས་དང་ལང་ཚོའི་མཚན་ཉིད་སྟོན་པ་སྟེ། ལོའི་གྲངས་ནི་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ཞེས་འོག་ན་གསལ་བའོ། །ཡང་ན། བདེན་དོན་རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་ལྡན། །དེ་ཉིད་རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་རིག །རྣམ་པ་ཉི་ཤུས་བྱང་ཆུབ་པ། །ཞེས་པས་བསྟན་ཏོ། །ཅོད་པན་ནི་སྐྲ་བཅིངས་པའི་དར་དབྱངས་སོ། །མཐོན་ཀ་ནི་ནག་པོའོ། །དེའི་རྩེ་མོ་ནི་ལི་བའོ། །དེའི་སྐྲ་མཆོག་ཏུ་མཐུག་པ་དང༌། གནག་པ་དང་ལི་བའོ། །མཐོན་ཀ་ཆེན་པོ་འཆང༌། །ཞེས་པ་ནི་སྐྲའི་མདོག་གོ །ནོར་བུ་ཆེན་པོ་འོད་ཆགས་དཔལ། །ཞེས་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལྟུང་བའི་གནས་སོ། །འོད་ཆགས་དཔལ་ཞེས་པ་ནི་པདྨ་རཱ་གའི་མདོག་ཅན་ནོ། །ད་ནི་དེའི་རྒྱན་དང་ཆ་ལུགས་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སངས་རྒྱས་སྤྲུལ་པའི་རྒྱན་དང་ལྡན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །སངས་རྒྱས་ནི་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་སྟེ། དེ་ལ་དབུ་རྒྱན་དང་སྙན་ཆ་ལ་སོགས་པ་མངའ་བ་ལྟར་འདི་ལ་ཡང་དེ་ལྟར་བརྒྱན་པར་བྱའོ། །སྤྲུལ་པ་ཞེས་པ་ནི་ཆགས་བྲལ་ཏེ་དེ་ལ་རང་བཞིན་གྱི་རྒྱན་ཤངས་ཀྱི་དབྱིབས་མཐོ་བ་དང༌། སྤྱན་ཡངས་པ་དང༌། ཚེམས་དཀར་བ་དང༌། ཚངས་དམ་པ་དང༌། མ་གས་པ་དང་ལྡན་པའོ། །འཇིག་རྟེན་ཁམས་བརྒྱ་ཀུན་བསྐྱོད་པ། །ཞེས་པ་ནི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ན་གནས་པའི་དཔའ་བོ་བརྒྱའི་སེམས་དུས་གཅིག་ཏུ་བསྐྱོད་པར་ནུས་པའམ། ཡང་ན་རྩ་རྣམས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀུན་བསྡུས་པའི་ནུས་པ་དེ་སྨིན་པའོ། །དེ་ནས་ཚོགས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་གནས་སྐབས་འདིར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆོས་སུམ་ཅུ་རྩ་བདུན་འདུས་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ལ་ཚོགས་ཀྱི་ལམ་གྱི་ཆོས་བཅུ་གཉིས་བསྟན་པར་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །བྱ་བའི་ཕྱིར། རྫུ་འཕྲུལ་རྐང་པའི་སྟོབས་ཆེན་ལྡན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། མགྱོགས་པར་བསྐྱོད་པས་ན་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་སྟེ། ཆགས་བཅས་ཀྱི་ལམ་མྱུར་བ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །དེ་ཡང་བཞི་སྟེ། སེམས་ཀྱི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་དང། འདུན་པའི་དང༌། དཔྱོད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པའོ། །སེམས་ཀྱི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་ནི་སེམས་པ་སྟེ། དོགས་པ་མེད་པའི་སེམས་ཀྱིས་སྐད་ཅིག་གིས་རྡོ་རྗེ་འཆང་ཐོབ་པར་འདོད་པའོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་ནི་ལེ་ལོ་ལ་མི་གནས་པར་བདག་དང་གཞན་གྱིས་སྐད་ཅིག་གིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་འདོད་པ་སྟེ། ཕོ་ཉའི་ལུས་སྤྱན་མ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་དུ་སྒོམ་པའོ། །འདུན་པའི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་ནི་སྐད་ཅིག་གིས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འདོད་པའོ། །དཔྱོད་པའི་རྫུ་འཕྲུལ་གྱི་རྐང་པ་ནི་བླ་མའི་མན་ངག་ལ་ཐེ་ཚོམ་མི་ཟ་བར་འཇུག་པས་རྟོགས་པར་བྱའོ། །སྟོབས་ནི་འགྲོ་བ་སྟེ། གོང་ནས་གོང་དུ་འགྲོ་བས་ན་ཆེན་པོའོ། །དེ་ཉིད་ཅེས་པ་ནི་བཤད་མ་ཐག་པའོ། །དེ་ཉིད་དྲན་པ་ཆེན་པོ་འཆང༌། །ཞེས་པ་ནི་དེ་ལྟ་བུའི་མན་ངག་མི་བརྗེད་པར་བྱ་བའོ། །ཡང་ན་དྲན་པ་ནི་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་བཞི་སྟེ། དྲན་པ་བཞི་པོ་ཏིང་འཛིན་རྒྱལ། །ཞེས་པ་ལ། ལུས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ནི་ལྷར་ལྟ་བ་སྟེ་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའོ། །ཚོར་བ་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ནི་དེ་ལ་བརྟེན་ནས་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་བདེ་བ་ཆེན་པོར་ལྟའོ། །ཆོས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ནི་བླ་མའི་མན་ངག་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་བ་མེད་པར་རོ་གཅིག་པར་ལྟའོ། །སེམས་དྲན་པ་ཉེ་བར་གཞག་པ་ནི་སེམས་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོའི་ངོ་བོར་གཅིག་ཏུ་དྲན་པར་བྱའོ། །དེ་དག་བསྒོམ་བྱ་ཡིན་པས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཅེས་བྱའོ། །འདིར་ཡང་དག་པར་སྤོང་བ་བཞི་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། དགེ་བའི་ཆོས་མ་སྐྱེས་པ་སྐྱེད་པ་ནི་གསུམ་པའོ། །སྐྱེས་པ་འཕེལ་བ་ནི་བཞི་པ་རིན་པོ་ཆེ་ཚིག་དབང་ངོ༌། །མི་དགེ་བའི་ཆོས་མ་སྐྱེས་པ་མི་སྐྱེད་པ་ནི་དམ་ཚིག་གོ །སྐྱེས་པ་སྤོང་བ་ནི་དེ་སྤོང་བ་སྟེ། དེ་དག་ཀྱང་གསལ་བར་བྱས་སོ། །དེ་དག་ནི་ཚོགས་ཀྱི་ལམ་གྱི་ཆོས་སོ། །ད་ནི་སྦྱོར་བའི་ལམ་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། །དད་པའི་དབང་པོ་ནི་རྡོ་རྗེ་ཐེག་པ་ལ་མོས་པའོ། །བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་དབང་པོ་ནི་བླ་མའི་མན་ངག་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །ལེན་པ་ལ་བརྩོན་པའོ། །དྲན་པའི་དབང་པོ་ནི་དེ་ལ་ཤེས་བཞིན་དུ་བྱེད་པའོ། །ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་དབང་པོ་ནི་དེ་གོམས་པར་བྱེད་པ་སྟེ་བསྒོམ་པའོ། །ཤེས་རབ་ཀྱི་དབང་པོ་ནི་དེ་དག་གི་གནས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རིགས་ལྡན་བསྟེན་པར་བྱ་བའོ། །དེ་དག་ཁྱད་པར་དུ་བྱ་བའི་སྟོབས་ལྔ་སྟེ། འདི་ལྟར་འདོད་པའི་སྟོབས་དང༌། བརྩོན་འགྲུས་ཀྱི་སྟོབས་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྟོབས་དང༌། དྲན་པའི་སྟོབས་དང༌། ཤེས་རབ་ཀྱི་སྟོབས་ཞེས་བྱའོ། །ད་ནི་མཐོང་བའི་ལམ་གྱི་ཆོས་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། བྱང་ཆུབ་ཡན་ལག་མེ་ཏོག་སྤོས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ཡན་ལག་བདུན་ནོ། །དེ་ཡང་ལོངས་སྤྱོད་དུ་བྱ་བ་དང་རྒྱན་དུ་བྱ་བའོ། །ལོངས་སྤྱོད་དུ་བྱ་བ་ནི། མེ་ཏོག་སྤོས་ཞེས་པ་སྟེ་སྤོས་དངོས་སོ། །ཡོན་ཆབ་དང༌། མར་མེ་དང༌། དྲི་དང༌། ཞལ་ཟས་དང༌། སྒྲ་ཞེས་པ་བདུན་ནོ། །རྒྱན་དུ་བྱ་བ་ནི་མེ་ཏོག་གི་རྒྱན་ནམ་རིན་པོ་ཆེའི་རྒྱན་ཏེ་མགུལ་རྒྱན་དང༌། རྣ་རྒྱན་དང༌། དཔུང་རྒྱན་དང༌། ལག་གདུབ་དང༌། དོ་ཤལ་དང༌། སྐེ་རགས་དང༌། རྐང་གདུབ་པོ། །སྤོས་ཞེས་པ་ནི་དེའི་ལུས་ལག་པུར་ལ་སོགས་པ་བཅང་བར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡོན་ཏན་མཚོ། །ཞེས་པ་ནི་མཐར་ཕྱིན་པའི་ལམ་སྟེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ནི་རིགས་ལྔའོ། །ཡོན་ཏན་ནི་སྟོབས་དང་མི་འཇིགས་པ་དང༌། གཟུངས་དང༌། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སོགས་པའོ། །མཚོ་ཞེས་པ་ནི་ཡོན་ཏན་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ན་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཡོན་ཏན་ནི་འདོད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྔ་སྟེ་ཡུམ་མོ། །ལམ་གྱི་ཡན་ལག་བརྒྱད་ཚུལ་རིག །ཅེས་པ་ནི་ལམ་ནི་འཕགས་པའི་བདེན་པའོ། །ཡན་ལག་ནི་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་བརྒྱད་དོ། །ཚུལ་ཞེས་པ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོར་གསུངས་པ་དང༌། མིང་དང་གྲངས་མཐུན་པས་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །རིག་ཅེས་པ་ནི་རྡོ་རྗེ་ཐེག་པས་དེའི་དོན་སྟོན་པའི་ཕྱིར་ཡང་དག་པའི་ལྟ་བ་ནི་རང་གི་ལྷའི་རྣལ་འབྱོར་རོ། །ཡང་དག་པའི་རྟོག་པ་ནི་དེ་ཉིད་ལ་ངེས་པར་རྟོག་པའོ། །ཡང་དག་པའི་དག་ནི་རྡོ་རྗེའི་བཟླས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །ཡང་དག་པའི་དྲན་པ་ནི་ལུས་ལྟར་དྲན་པ་དང༌། ཚོར་བ་བདེ་བར་དྲན་པ་དང༌། ཆོས་སྐྱོན་མེད་པར་དྲན་པ་དང༌། སེམས་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོར་དྲན་པའོ། །ཡང་དག་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནི་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་ལ་དམིགས་པའོ། །ཡང་དག་པའི་ལས་ཀྱི་མཐའ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པའོ། །ཡང་དག་པའི་རྩོལ་བ་ནི་རྡོ་རྗེའི་ཐེག་པ་ལ་རྩོལ་བར་བྱེད་པའོ། །ཡང་དག་པའི་ཚོར་བ་ནི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །ཤ་ལྔ་བདུད་རྩི་ལྔས་འཚོ་བའོ། །ཡང་དག་སངས་རྒྱས་ལམ་རིག་པ། །ཞེས་པ་ལ་ཡང་དག་པ་ནི་མི་སླུ་བའོ། །གང་གིས་ན་སངས་རྒྱས་ཏེ། ཡང་དག་པའི་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་དུས་གསུམ་དུ་བཞུགས་པའོ། །དེ་དག་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་སྟེ་ཕོ་ཉའོ། །ལམ་རིག་པ་ཞེས་པ་ནི་ཕོ་ཉ་ལ་བརྟེན་ནས་དེ་ལྟར་རིག་པ་སྟེ་བསྒོམ་པའི་ལམ་གྱི་ཆོས་སོ། །ད་ནི་ཆགས་བཅས་ཀྱི་ལམ་གྱི་ཕན་ཡོན་རྒྱས་པར་བཤད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་ཤས་ཆེར་ཆགས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། སེམས་ཅན་ཀྱང་ཡིན་ལ་ཀུན་ཀྱང་ཡིན་པས་སེམས་ཅན་ཀུན་ཏེ་འགྲོ་བ་དྲུག་གོ །ཤས་ཆེར་ཆགས་པ་ནི་གཉིས་ཏེ། ཉོན་མོངས་པ་ལྷག་པར་ཆེ་བ་ལ་ཆགས་པ་དང༌། སྙིང་རྗེའི་སྒོ་ནས་ཆགས་པ་ལས་འདི་ནི་ཉོན་མོངས་པ་ལྷག་པར་ཆེ་བ་ལ་ཆགས་པ་སྟེ། འདོད་ཆགས་ཅན་རྗེས་སུ་བཟུང་ནས་སྣང་བ་མཐའ་ཡས་འཛུད་པ་ལ་སོགས་པའོ། །སྙིང་རྗེའི་སྒོ་ནས་ཆགས་པ་ནི་ཉན་ཐོས་ཀྱི་རིགས་ཅན་ལ་བདེན་པ་བཞི་སྟོན་པ་ལ་སོགས་པའོ། །ཡང་ན་རྒྱུའི་གནས་སྐབས་ན་ཕོ་ཉ་ལ་སོགས་པ་ལ་ཆགས་པ་ནི་སེམས་ཅན་ཀུན་ལ་ཤས་ཆེར་ཆགས་པའོ། །འབྲས་བུའི་དུས་ན་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་ཆགས་པས་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ན་དེ་གཉིས་ཀ་ཉོན་མོངས་པ་ཅན་དུ་མི་འགྱུར་རམ་སྙམ་པ་ལ། གསུངས་པ། ནམ་མཁའ་ལྟ་བུར་ཆགས་པ་མེད། ཅེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ལྟར་ཆགས་ཀྱང་དེ་སྐྱོན་གྱིས་མི་གོས་ཏེ། ནམ་མཁའ་དང༌། བུམ་པ་དང༌། ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་ལ་སོགས་པ་བཞིན་དུའོ། །དེ་ལྟར་ན་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ཇི་ལྟ་བུ་སྙམ་པ་ལ། སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་ཡིད་ལ་འཇུག །ཅེས་གསུངས་ཏེ། སེམས་ཅན་ཀྱང་ཡིན་ལ་ཀུན་ཀྱང་ཡིན་པས་སེམས་ཅན་ཀུན་ཏེ་འགྲོ་བ་དྲུག་གོ །ཡིད་ལ་འཇུག་ཅེས་པ་ནི་ཡིད་དང་ཇི་ལྟར་མཐུན་པའོ། །ཡང་ན་སེམས་ཅན་ཀུན་ནི་སློབ་མའོ། །ཡིད་ལ་འཇུག་པ་ནི་གཉིས་ཏེ། བླ་མའི་བྱིན་རླབས་དང༌། སློབ་མའི་རྩོལ་བ་དང༌། དེའི་སྒོ་ནས་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ་འཇུག་པ་སྟེ། བླ་མའི་ངག་ལས་སོ། །སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་ཡིད་ལྟར་མགྱོགས། །ཞེས་པ་ནི་རིམ་གྱིས་མ་ཡིན་ཏེ། །སྐད་ཅིག་གིས་མཛད་པས་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །ལུང་ལས་ཀྱང༌། མཁྱེན་པའི་སྐད་ཅིག་གཅིག་གིས་ཀྱང༌། །ཤེས་བྱའི་དཀྱིལ་འཁོར་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །ཀུན་ཁྱབ་ཅན། །ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལྟ་བུ་ཡང་རིགས་ལྡན་དེས་སྟེར་བའོ། །ད་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ཕན་ཡོན་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་དབང་དོན་ཤེས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། དབང་པོ་ཤེས་པ་ནི་མཆོག་དང་མཆོག་མ་ཡིན་པའོ། །དོན་ཤེས་པ་ནི་གཟུགས་རྡོ་རྗེ་མ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་པར་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ། །སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་ཡིད་འཕྲོག་པ། །ཞེས་པ་ནི་སྤྱི་དང་བྱེ་བྲག་ཏུ་འཕྲོག་པའོ། །ཆགས་བཅས་ཀྱི་ལམ་གྱིས་སྤྱིར་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་དང༌། རྟོག་མེད་དུ་འཕྲོག་པའོ། །བྱེ་བྲག་ཏུ་འཕྲོག་པ་ནི་རྣལ་འབྱོར་པའི་ཡིད་གཉིས་སུ་མེད་པ་སྟེ་ཨ་ཝ་དྷཱུ་ཏཱིར་འཕྲོག་པའོ། །ཕུང་པོ་ལྔ་དོན་དེ་ཉིད་ཤེས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཕུང་པོ་ལྔ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའོ། །དེའི་དོན་ཤེས་པ་ནི་ཡེ་ཤེས་ལྔ་གཉིས་སུ་མེད་པར་ཤེས་པའོ། །རྣམ་དག་ཕུང་པོ་ལྔ་འཆང་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྣམ་པར་དག་པ་ནི་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་དེ་རྣམས་གཏི་མུག་རྡོ་རྗེ་ལ་སོགས་པ་དང༌། གཟུགས་རྡོ་རྗེ་མ་ལ་སོགས་པའོ། །ཕུང་པོ་ལྔ་ཡེ་ཤེས་ལྔའི་རང་བཞིན་བདེ་བར་གཤེགས་པ་ལྔའོ། །ངེས་འབྱུང་ཀུན་གྱི་མཐའ་ལ་གནས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ངེས་འབྱུང་ཀྱང་ཡིན་ལ་ཀུན་ཀྱང་ཡིན་པས་ངེས་འབྱུང་ཀུན་ཏེ། འབྲས་བུ་ངེས་པར་འབྱུང་བའི་ཐབས་ཏེ་ཐེག་པ་གསུམ་མོ། །མཐའ་ཞེས་པ་ནི་དེ་རྣམས་ཀྱི་མཐར་ཐུག་པ་ཆགས་བཅས་ཀྱི་ལམ་མོ། །ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཀུན་ལ་མཁས། །ཞེས་པ་ནི་ཆགས་བཅས་ཀྱི་ལམ་འདིར་རྟོགས་པར་བྱ་བའོ། །གཞན་ཡང་དྲན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ངེས་འབྱུང་ཀུན་གྱི་ལམ་ལ་གནས། །ངེས་པར་འབྱུང་བ་ཀུན་སྟོན་པ། །ཞེས་པ་ནི་ཆགས་བཅས་ཀྱི་ལམ་འདིར་ལྡན་པར་སྟོན་པའོ། །ད་ནི་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་དང་ལྡན་པའི་ཕན་ཡོན་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་སྲིད་རྩ་བཏོན། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། ཡན་ལག་ཀྱང་ཡིན་ལ་བཅུ་གཉིས་ཀྱང་ཡིན་པས་ཡན་ལག་ཅུ་གཉིས་ཏེ། འདི་ལྟར་མ་རིག་པ་དང༌། འདུ་བྱེད་དང༌། རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། མིང་དང་གཟུགས་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་དང༌། རེག་པ་དང༌། ཚོར་བ་དང༌། སྲེད་པ་དང༌། ལེན་པ་དང༌། སྲིད་པ་དང༌། སྐྱེ་བ་དང༌། རྒ་ཤི་ཞེས་བྱ་བ་རྣམས་སོ། །དེ་རྣམས་ནི་སྲིད་པའི་ཡན་ལག་དང་རྩ་བའོ། །བཏོན་ཞེས་པ་ནི་འདི་རྣམས་ཤེས་པས་སྲིད་པའི་རྩ་བའོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལ་འདི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །རྣམས་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་ཚུལ་ཀྱང་གཉིས་ཏེ། རྒྱ་ཆེ་བ་དང༌། ཟབ་པའི་ལུགས་གཉིས་སོ། །དེ་ལ་རྒྱ་ཆེ་བ་ནི་ལུགས་དང་མཐུན་པ་དང༌། ལུགས་ལས་བཟློག་པ་སྟེ། དེ་ཤེས་པས་སྲིད་པའི་རྩ་བ་བཏོན་པའོ། །ཟབ་པ་ནི་རྡོ་རྗེ་ཐེག་པའི་ཚུལ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཡང་གཉིས་ཏེ། བསྐྱེད་པའི་རིམ་པ་དང༌། རྫོགས་པའི་རིམ་པའོ། །དེ་ལ་བསྐྱེད་པའི་རིམ་པས་སྲིད་པའི་རྩ་བ་འཇོམས་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། མ་རིག་པ་ཞེས་པ་ནི་བདག་ཏུ་འཛིན་པ་ལ་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟར་ཁམས་དྲུག་འདུས་པ་ལས་བདག་དང༌། བདག་གིར་འཛིན་པ་འབྱུང་བའོ། །དེ་ལ་ཁམས་དྲུག་ནི་ས་དང་ཆུ་དང་མེ་དང་རླུང་དང་ནམ་མཁའ་དང་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་སོ། །དེ་རྣམས་འདུས་པ་ནི་ཚོགས་པ་གཅིག་གི་བདག་ཉིད་དོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་ནུས་པའི་རྩལ་གྱི་ཕུང་པོ་དང་སྐྱེ་མཆེད་དང་ཁམས་རྣམས་བསྐྱེད་པའོ། །དེ་ནས་གཅིག་ལ་བདག་ཏུ་བཟུང་བས་ལྷག་མ་ལ་བདག་གིར་འཛིན་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་མ་རིག་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཡོངས་སུ་དག་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་སེམས་སྦྱོང་སྟེ། འདི་ལྟར་དམ་པའི་བཀའ་དྲིན་གྱིས་འབྲེལ་བའི་སྐྱེས་བུ་གནས་དབེན་པར་མཆོད་པའི་རྟེན་དང་ཡོ་བྱད་ལྟ་གོན་བྱ་ཞིང་ལུས་དང་ངག་གི་བྱ་བ་བྱ་ཞིང་ཚོགས་བསགས་ནས་ཕྱི་དང་ནང་གི་རྟེན་འབྲེལ་གྱི་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་བསམ་ཞིང༌། ཨོཾ་སྭ་བྷཱ་ཝ་ཤུདྡྷོ་ཞེས་བྱ་བས་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་བསྒོམ་ཞིང༌། ཨར་ན་ཨ་ཙིཏྟ་ནི་ཨ་ནུ་ཏ་པ་ཏ་སྟེ། ཨ་ཀཱ་རོ་ལ་སོགས་པའི་སྔགས་ཀྱིས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་མ་རིག་པ་སྐྱེ་བ་མེད་པར་ཡོངས་སུ་དག་པའོ། །དེ་ལ་སྒྲ་མཐར་བསམ་ཞིང་ཡོངས་སུ་བསྲུང་བར་བྱའོ། །ར་བ་དང་གུར་གྱི་ནང་དུ་ནམ་མཁའི་ཁམས་རྣམ་པར་དག་པའི་ཆོས་འབྱུང་བ་བསྐྱེད་དེ། དེའི་ནང་དུ་ཡཾ་ལས་བྱུང་བའི་རླུང་གི་ཁམས་གཞུ་ལྟ་བུའོ། །བཾ་ལས་བྱུང་བའི་ཆུའི་ཁམས་ཟླུམ་པོའོ། །དེར་རཾ་ལས་བྱུང་བའི་མེའི་ཁམས་གྲུ་གསུམ་མོ། །དེར་ལཾ་ལས་བྱུང་བའི་སའི་ཁམས་རྣམ་པར་དག་པ་གྲུ་བཞི་བའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱི་ས་བོན་ནི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཁམས་རྣམ་པར་དག་པ་སྟེ། དེ་ལྟར་ན་ཁམས་དྲུག་པོ་ཡང་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་གྱིས་བསྐྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་གྱི། རང་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལས་བྱུང་བ་སྟེ། གཟུང་འཛིན་གྱིས་སྟོང་པའི་སེམས་ཙམ་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་དེ་དག་གི་ཁྱད་པར་འདུས་པ་ལས་ཡི་གེ་ཨོཾ་དུ་བསམ་ཞིང་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་ཀྱི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །རྣམ་པར་གྱུར་པ་ལས་གཞལ་ཡས་ཁང་ངོ༌། །དེ་ཡང་རང་གི་སེམས་ཀྱི་སྣང་བ་ཙམ་སྟེ། དེ་ལྟ་བས་ན་སེམས་གཟུང་འཛིན་གྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་མ་རིག་པ་རིག་པར་བྱེད་པ་སྟེ། བདག་དང་བདག་གི་འཛིན་པ་ལས་གྲོལ་བའོ། །འདུ་བྱེད་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་འདི་ལྟ་སྟེ། དེ་ཡང་མ་རིག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་འདུ་བྱེད་འབྱུང་བ་སྟེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཁམས་དྲུག་པོ་ཉིད་ལས་བདག་ཏུ་བཟུང་ནས་བདག་ནི་སྐྱེས་པའོ། །བདག་ནི་བུད་མེད་དོ་སྙམ་དུ་བདག་དང་གཞན་དུ་རྟོག་པའོ། །དེའི་དབང་གིས་གཅིག་ལ་གཅིག་ལྷག་པར་ཆགས་ཏེ། མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའོ། །འདིར་ཁམས་དྲུག་པོ་ཉིད་སྐྱེས་པ་དང༌། བུད་མེད་མ་ཡིན་ཏེ། སེམས་ནི་ཕོ་མོར་མ་གྲུབ་སྟེ་རིག་པ་ཙམ་མོ། །རིག་པ་དེ་ཉིད་ཡི་གེའི་ངོ་བོ་སྟེ་ཨཱ་ལི་དང་ཀཱ་ལིའོ། །དེ་ལས་ཟླ་བ་དང་ཉི་མའོ། །དེ་དག་ནི་མངོན་པར་འདུ་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ་འདུ་བྱེད་དོ། །འདུ་བྱེད་དེ་ཉིད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ། རང་གི་ལྷའི་ཕྱག་རྒྱ་དང་ས་བོན་ནོ། །ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་རྐྱེན་གྱིས་མིང་དང་གཟུགས་ཞེས་བྱ་སྟེ། རང་གི་ལྷའི་སྐུ་འོད་ཀྱི་གོང་བུའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་སྟེ། དེ་ལས་སྐུ་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ནི་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གོ །དེ་ལྟར་སྐྱེ་མཆེད་དྲུག་གི་རྐྱེན་གྱིས་རེག་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདོད་ཆགས་ཆེན་པོས་རྗེས་སུ་ཆགས་ཤིང་ཡབ་ཡུམ་གཉིས་རེག་པ་ལས་ཞུ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ལ་གནས་ཏེ། རེག་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ཚོར་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདེ་བ་ཞེས་བྱའོ། །ཚོར་བ་བདེ་བའི་རྐྱེན་གྱིས་སྲེད་པ་ནི་ཡབ་ཡུམ་ཁ་སྦྱོར་དུ་བཞེངས་པའོ། །སྲེད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ལེན་པ་ནི་སྐུ་གསུང་ཐུགས་བྱིན་གྱིས་བརླབ་པ་དང༌། ཡེ་ཤེས་སེམས་དཔའ་བསྟིམ་པ་དང༌། དབང་བླང་བ་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་བྱིན་གྱིས་བརླབ་པ་དང༌། མཆོད་པ་དང༌། བསྟོད་པ་དང༌། བདུད་རྩི་མྱང་བ་དང༌། སྔགས་བཟླས་པ་ནི་གཞན་ལ་རག་ལས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ལེན་པའོ། །ལེན་པའི་རྐྱེན་གྱིས་སྲིད་པ་ནི་སྐུ་སྤྲོ་བ་དང་བསྡུ་བ་མངོན་དུ་མཛད་པའོ། །སྲིད་པའི་རྐྱེན་གྱིས་སྐྱེ་བ་ཉིད་ནི་ལྷའི་འཁོར་ལོ་ཐུན་མོང་བ་རྣམས་སོ། །སྐྱེ་བའི་རྐྱེན་གྱིས་རྒ་ཤི་ནི་དཀྱིལ་འཁོར་བསྡུ་ཞིང་མི་དམིགས་པར་སྤྱན་དྲང་ཞིང་གཤེགས་སུ་གསོལ་བའོ། །དེ་ནི་བསྐྱེད་པའི་རིམ་པའི་ཚུལ་གྱི་གདམས་ངག་གོ །རྫོགས་པའི་རིམ་པའི་ཚུལ་ནི་བླ་མ་དམ་པའི་ཞལ་ལ་ལྟོས་པར་བྱའོ། །ཡང་ན་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ནི་ཕོ་ཉའི་ལོ་གྲངས་སུ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །ཤེས་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ན་དག་པ་རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་འཆང་བའོ། །བདེན་བཞིའི་ཚུལ་གྱི་རྣམ་པ་ཅན། །ཞེས་པ་ནི་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོར་བདེན་པ་བཞི་ནི་སྡུག་བསྔལ་ཤེས་པར་བྱེད་པ་དང༌། ཀུན་འབྱུང་སྤང་པར་བྱ་བ་དང༌། ལམ་རྒྱུད་ལ་བརྟེན་པར་བྱ་བ་དང༌། འགོག་བ་ནི་འབྲས་བུ་མངོན་དུ་བྱ་བར་འདོད་པའོ། །འདིར་ནི་རྣམ་པ་དེ་དག་མི་འདོད་དེ། མིང་དང་གྲངས་མཐུན་ལ་དོན་ནི་དགའ་བ་བཞི་རྟོགས་པར་བྱ་བའོ། །ཤེས་པ་བརྒྱད་པོ་ཞེས་པ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་བརྒྱད་དེ། ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་དང༌། སྒོ་ལྔའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང༌། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ་བརྒྱད་དོ། །རྟོགས་པ་འཆང་ཞེས་པ་ནི་ཀུན་གཞིག་ནས་གྱུར་པ་སྤྲུལ་པའི་སྐུ། ཉོན་མོངས་པ་ཅན་གྱི་ཡིད་གནས་གྱུར་པ་ཆོས་ཀྱི་སྐུ། སྒོ་ལྔའི་རྣམ་ཤེས་གནས་གྱུར་པ་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་བར་ཤེས་པ་གནས་གྱུར་པ་སྐུ་གསུམ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་སྟེ། དེས་ན་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །བདེན་དོན་རྣམ་པ་བཅུ་གཉིས་ལྡན། །ཞེས་པ་སྟེ་བདེན་པ་ནི་མི་སླུ་བ་སྟེ། དོན་རྣམ་བ་བཅུ་གཉིས་ལྡན་པ་སྟེ། གང་ཞེ་ན། དང་པོ་དབང་བཞི་ལས་སྐད་ཅིག་མ་བཞི་དང༌། དེ་ལ་བརྟེན་ནས་དགའ་བར་ཞི་སྐྱེ་བས་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ཉིད་རྣམ་པ་བཅུ་དྲུག་རིག །ཅེས་པ་ནི་རྒྱུ་མཐུན་པ་དང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང༌། སྐྱེས་བུ་བྱེད་པ་དང༌། དྲི་མ་མེད་པ་དང༌། འབྲས་བུ་བཞི་སྟེ་བཅུ་དྲུག་གོ །རྣམ་པ་ཉི་ཤུས་བྱང་ཆུབ་པ། །ཞེས་པ་སྟེ། རྣམ་པ་ནི་སྔར་བསྒྲགས་པ་དེ་ཉིད་དང༌། ཉི་ཤུ་ནི་དེར་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་དང༌། སྤྲུལ་པའི་སྐུ་དང༌། ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་སྟེ། བཞི་བསྣན་པས་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་དག་རིག་པས། རྣམ་པ་སངས་རྒྱས་ཀུན་རིག་མཆོག །ཅེས་སྦྱར་རོ། །བྱང་ཆུབ་པ་ཞེས་པ་ནི་ཆགས་བཅས་ཀྱི་ལམ་དེ་ལྟ་བུ་ལ་བརྟེན་ནས་བྱང་ཆུབ་ཟོབ་པའོ་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །རྣམ་པར་སངས་རྒྱས་ཀུན་རིག་མཆོག ། ཅེས་བྱ་བ་ལ། རྣམ་པ་ནི་སྔར་བཤད་པ་ཉི་ཤུ་པོ་སྟེ་ལམ་མོ། །སངས་རྒྱས་ནི་འབྲས་བུའོ། །ཐབས་གང་སྙམ་པ་ལ། ཀུན་རིག་མཆོག་སྟེ་སྔ་མ་དེ་དག་རིག་པ་ནི་ཐབས་ཀྱི་མཆོག་གོ །དེ་ལྟར་ན་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་ཐེག་པ་ཆེན་པོར་ནི་བགྲོད་པའི་ལམ་དུ་གསུངས་ལ། འདིར་ནི་ལྡན་པའི་ཆོས་སོ་ཞེས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །གསུངས་སོ། །ད་ནི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་འབྲས་བུ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་སྤྲུལ་པའི་སྐུ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱང་ཡིན་ལ་ཀུན་ཀྱང་ཡིན་པས་སངས་རྒྱས་ཀུན་ཏེ། དེ་དག་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ནི་ཡུམ་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པའི་རང་བཞིན་ཕོ་ཉའོ། །དེའི་ཕྱིར་ཕོ་ཉའི་ཆེ་བ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེའི་གྲངས་ཇི་ཙམ་སྙམ་པ་ལ། བྱེ་བ་དཔག་མེད་འགྱེད་པ་པོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོར་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་ལས་སྤྲུལ་ཞིང་གྲངས་བྱེ་བ་བརྒྱར་འགྱེད་པར་འདོད་ལ། འདིར་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པའི་འོད་གསལ་བ་ལས་འབྱུང་ཞིང་སྐུ་ཁྲོ་བོའི་རྣམ་པ་དཔག་ཏུ་མེད་པར་སྤྲུལ་ནས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་པ་སྟེ། འདིར་ནི་ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའོ། ཐུབ་པ་ཆེན་པོ་ཐུབ་ཆེན་ལྡན། །ཞེས་པའི་དོན་གསལ་བར་བསྟན་པའོ། །ད་ནི་ལམ་ཉེ་བར་རྟོགས་པའི་ཕན་ཡོན་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སྐད་ཅིག་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་རྟོགས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། འདིར་སྐད་ཅིག་མ་ནི་བཞི་སྟེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་མངོན་པར་རྟོགས་པའི་སྐད་ཅིག་མ་དང༌། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་རིག་པའི་སྐད་ཅིག་མ་དང༌། བྱེ་བྲག་འབྱེད་པའི་སྐད་ཅིག་མ་དང༌། མངོན་པར་རྫོགས་པར་སངས་རྒྱས་པའི་སྐད་ཅིག་མ་དང༌། གཞན་དུ་ནི་མཚན་ཉིད་དང་བྲལ་བ་དང༌། རྣམ་པར་སྨིན་པ་དང༌། རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་པ་དང༌། རྣམ་པར་ཉེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་ཅན་ཏེ། ལམ་མྱུར་བ་དང༌། ཐོབ་བྱ་དགའ་བ་བཞི་ཡུན་ཐུང་བས་སྐད་ཅིག་མ་ཞེས་བྱའོ། །ཐམས་ཅད་ཅེས་པ་ནི་ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་ཆོས་སོ། །མངོན་པར་རྟོགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པར་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པའོ། །དེས་ན་རྟོགས་པར་བྱ་བ་འཇིག་རྟེན་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དུས་དང་མཚན་ཉིད་དང་བྲལ་བའི་སྐད་ཅིག་མ་རྟོགས་པའོ། །ཡང་ན་དུས་གང་གིས་ན་སྐད་ཅིག་གཅིག་ལ། གང་རྟོགས་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཚུལ་ཇི་ལྟར་རྟོགས་པ་མངོན་སུམ་དུ་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའོ། །སེམས་ཀྱི་སྐད་ཅིག་དོན་ཀུན་རིག །ཅེས་པ་ནི་སེམས་ཀྱི་ཞེས་པ་ནི་མཆོག་དགའ་སྟེ། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པས་སྟོན་ཀའི་ཉི་མ་ཕྱེད་ཀྱི་ནམ་མཁའ་ལྟ་བུར་རིག་པ་སྟེ། སེམས་ཙམ་དུ་རིག་བའོ། །འདིར་བྱང་ཆུབ་ནི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ལ་རག་ལས་པ་ཡིན་ལ།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །རང་དགར་འཇུག་པ་རྣམས་བློ་བགམ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་འདི་དང་ཕྱི་མར་དཀྲུགས་ཏེ་བསྟན་པའོ། །དེའི་ཕྱིར་སྐད་ཅིག་ལ་རྟོགས་ཤིང་ཚེ་གཅིག་གིས་སངས་རྒྱས་པར་བྱེད་པའི་ལམ་ནི་རྡོ་རྗེ་ཐེག་པའོ། །དེ་ལྟ་ན་སེམས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་ལམ་འདི་མ་བསྟན་པ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། ཐེག་པ་སྣ་ཚོགས་ཐབས་ཀྱི་ཚུལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །ཐེག་པ་ནི་གསུམ་སྟེ་ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའོ། །སྣ་ཚོགས་ཐབས་ཀྱི་ཚུལ་ཞེས་པ་ནི་ཐབས་སྣ་ཚོགས་གསུམ་བསྟན་པ་སྟེ། དེ་ཡང་སྐད་ཅིག་མ་རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་སུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། འདིར་ནི་རེ་ཞིག་པ་སྟི་གནས་ཙམ་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །འགྲོ་བའི་དོན་ལ་རྟོགས་པ་པོ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལས་དང་པོ་པ་ལ་འགྲོ་བ་དྲང་བའི་དོན་ལ་དགོངས་ནས་གསུངས་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར། ཐེག་པ་གསུམ་གྱི་ངེས་འབྱུང་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཐེག་པ་གསུམ་ནི་གོ་བླའོ། །ངེས་པར་འབྱུང་བ་ནི་འབྲས་བུ་སྟེ། དགྲ་བཅོམ་པ་ལ་སོགས་པ་ཡིན་ལ་དེའི་ལམ་ནི་དེ་དག་གོ །ཐེག་པ་གཅིག་གི་འབྲས་བུར་གནས། །ཞེས་པ་ནི་བཞི་པ་རྡོ་རྗེའི་ཐེག་པའོ། །འབྲས་བུར་གནས་ཞེས་པ་ནི་འབྲས་བུ་སྐུ་གསུམ་ལམ་དུ་བྱེད་པ་སྟེ། འཁོར་ལོ་གསུམ་དུ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའོ། །དེ་ཡང་མགྲིན་པར་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའོ། །སྙིང་གར་ཆོས་ཀྱིའོ། །ལྟེ་བར་སྤྲུལ་པའི་སྐུའོ། །དེ་བཞིན་དུ་མེ་ལོང་ལྟ་བུ་དང༌། མཉམ་པ་ཉིད་དང༌། སོ་སོར་རྟོག་པ་རྣམས་ནི་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའོ། །བྱ་བ་ནན་ཏན་ནི་སྤྲུལ་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྣམ་པར་དག་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་སྐུའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཡང་རྒྱུ་མཐུན་བ་ནི་སྤྲུལ་པའོ། །རྣམ་པར་སྨིན་པ་ནི་ཆོས་སོ། །སྐྱེས་བུ་བྱེད་པ་ནི་ལོངས་སྤྱོད་དོ། །དྲི་མ་མེད་པ་ནི་བདེ་བ་ཆེན་པོའི་ཚུལ་གྱིས་གནས་པས་ན་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །ད་ནི་སྤང་བྱ་སྤངས་པའི་ཕན་ཡོན་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཉོན་མོངས་ཁམས་རྣམས་དག་པའི་བདག །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། ཉོན་མོངས་ཁམས་ནི་རྩ་བ་དང་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པའོ། །རྣམས་ཞེས་པ་ནི་ཁམས་གསུམ་གྱི་ཉོན་མོངས་པའོ། །དག་པ་ནི་འདིར་སྐད་ཅིག་གིས་སོ། །གཞན་ནི་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་གསུམ་ལ་སོགས་པའོ། །ལས་ཀྱི་ཁམས་རྣམས་ཟད་བྱེད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བའི་ལས་ལས་སྐྱེས་པའི་ཁམས་གསུམ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །གྱི་བག་ཆགས་རྣམས་སྐད་ཅིག་གིས་ཟད་པར་བྱེད་པའོ། །ཆུ་བོ་རྒྱ་མཚོ་ཀུན་ལས་རྒལ། ཞེས་པ་ནི་གངྒཱ་དང༌། སིནྡྷུ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཆུ་བོ་ཡིན་ལ། །དེ་རྣམས་གཅིག་ཏུ་འདུས་པ་ནི་རྒྱ་མཚོའོ། །དེ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པ་ནི་རྒྱུན་མི་འཆད་པའི་ཕྱིར་ཆུ་བོ་ཡིན་ལ། དེ་རྣམས་གཅིག་ཏུ་འདུས་པ་ནི་རྒྱ་མཚོ་སྟེ། སྲིད་པའི་རྒྱ་མཚོ་དེ་ལས་ཀྱང་སྐད་ཅིག་གིས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ། སྦྱོར་བའི་དགོན་པ་ལས་བྱུང་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདིར་མུ་གེའི་དགོན་པ་དང༌། གཅན་གཟན་གྱི་དགོན་པ་དང༌། ལམ་རིང་ཞིང་ཡང་བའི་དགོན་པ་དེ་ན་ཆུ་དུག་ཅན་ལ་སོགས་པའི་དགོན་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་འཁོར་བའི་དགོན་པ་འདི་ན་ཡང་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པའི་སྡུག་བསྔལ་ཡང་བ་ལས་འབྱུང་བར་བྱེད་པ་ནི་ཆགས་བཅས་ཀྱི་ལམ་འདིའི་ཕན་ཡོན་ནོ། །ཉོན་མོངས་ཉེ་བ་ཀུན་ཉོན་མོངས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདོད་ཆགས་དང་ཁོང་ཁྲོ་བ་ལ་སོགས་པ་དྲུག་རྩ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཁྲོ་བ་དང་ཁོ་ན་དུ་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པ་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཞེ་སྡང་ལ་སོགས་པ་ཀུན་ནས་ཉོན་མོངས་པ་དང༌། བག་ཆགས་བཅས་པ་གཏན་སྤངས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། བག་ཆགས་ས་བོན་ཙམ་ཡང་མ་ལུས་པར་སྤངས་ཏེ། གང་གིས་ཤེ་ན། ལམ་གོང་མ་དེས་སོ། །ད་ནི་ཐོབ་བྱ་ཐོབ་པའི་ཕན་ཡོན་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ཤེས་རབ་ཐབས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། རྒྱུ་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་ནི་རྒྱུའི་གནས་སྐབས་སུ་དམིགས་པ་མེད་པའི་སྙིང་རྗེ་དང༌། ཤེས་རབ་ཅེས་བྱ་བ་གཉིས་སུ་མེད་པ་རྫོགས་པའི་རིམ་པ་དང༌། ཐབས་ཞེས་བྱ་བ་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་དང༌། བསྐྱེད་པའི་རིམ་པ་བསྒོམ་པའོ། །དོན་ཡོད་འགྲོ་བའི་དོན་བྱེད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྔར་བསོད་ནམས་ཀྱི་ཚོགས་བསགས་པ་དོན་ཡོད་ཀྱང་ཡོད་ལ་བྱེད་ཀྱང་བྱེད་པ་སྟེ་སྐུ་གཉིས་པའོ། །གང་དི་དོན་བྱེད་སྙམ་པ་ལ། འགྲོ་བ་སྟེ། དེ་དག་གིས་བསྡུས་པ་རྣམས་སོ། །འགྲོ་བ་རྣམས་ཀྱི་དོན་བྱེད་པའི་དུས་ན་རློམ་སེམས་ཡོད་དམ་སྙམ་པ་ལ། འདུ་ཤེས་ཀུན་གྱི་དོན་སྤངས་ཤིང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདུ་ཤེས་ནི་ཡུལ་ལ་མཚན་མར་འཛིན་པ་སྟེ། རྟག་པ་དང་ལྡན་པ་ནི་སྐྱེས་པ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པའོ། །དོན་སྤངས་ཞེས་པ་ནི་ད་ནི་བདག་གིས་ལྷ་ལ་སོགས་པ་ཐབས་འདིའི་སྒོ་ནས་འདི་བྱའོ་སྙམ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །རྣམ་ཤེས་དོན་ནི་འགག་པར་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ། འདིར་ཤེས་པ་དད་ཤེས་བྱ་གཉིས་མེད་ཅེས་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར། སེམས་ཅན་ཀུན་ཡིད་ཡུལ་དང་ལྡན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། སེམས་ཅན་ཡང་ཡིན་ལ་ཡུལ་ཡང་ཡིན་པས་སེམས་ཅན་ཀུན་ཡིད་ཡུལ་ཏེ་དག་པ་དང་མ་དག་པའོ། །ཡིད་ནི་ཡུལ་གྱི་དབང་པོ་མཆོག་དང་མཆོག་མ་ཡིན་པའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྡོ་རྗེ་འཆང་དང༌། ཆོས་ཀྱི་སྐུ་དང༌། ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པ་དང༌། སྤྲུལ་པའི་སྐུའི་བྱེ་བྲག་གིས་རྗེས་སུ་འཛིན་ཅིང་སྣང་བའོ། །སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་ཡིད་རིག་པ། །ཞེས་པ་ནི་དེ་དག་གིས་དབང་པོ་མཆོག་དང་མཆོག་མ་ཡིན་པའོ། །མཁྱེན་པ་དེས་ཅི་མཛད་སྙམ་པ་ལ། སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་ཡིད་ལ་གནས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཇི་ལྟར་མོས་པ་བཞིན་དོན་སྒྲུབ་པའོ། །དེ་དག་སེམས་དང་མཐུན་པར་འཇུག །ཅེས་བྱ་བ་ལ། དེ་དག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་སེམས་ཅན་དེ་དག་གོ ། དེ་དག་གི་སེམས་དང་རྗེས་སུ་མཐུན་པར་འཇུག་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་ཆུས་རྗེས་སུ་བཀང་པའི་སྣོད་ཤིན་ཏུ་མང་པོར་ཟླ་བ་ཤར་བ་ན་ཟླ་བ་མང་པོ་མ་ཡིན་པ་ལྟར་འདིར་ཡང་གང་ལ་གང་མོས་པར་འཇུག་པའོ། །ཞུགས་ནས་ཅི་བྱེད་སྙམ་པ་ལ། སེམས་ཅན་ཀུན་ཡིད་ཚིམ་པར་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། དེ་དག་ནི་རང་རང་གི་དགའ་བ་དང་བདེ་བས་ཚིམ་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་ཉིད་གསལ་བར་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སེམས་ཅན་ཀུན་གྱི་ཡིད་དགའ་བ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་དག་ཆོས་ལ་ཞུགས་ནས་ཀྱང་སྤྱོད་པར་བྱེད་པའོ་ཞེས་པའི་ཐ་ཚིག་གོ །གྲུབ་པ་མཐར་ཕྱིན་འཁྲུལ་པ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ། འཁྲུལ་པ་མེད་པ་ནི་རྒྱུ་རྟེན་གྱི་གང་ཟག་དང་ལམ་འཁྲུལ་པ་མེད་པས་སྒྲུབ་པ་མཐར་ཕྱིན་པ་སྟེ། བྱས་པ་དོན་ཡོད་པའོ། །དེ་ཅི་ལས་བྱུང་ཞེ་ན། ནོར་བ་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་སྤངས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ནོར་བ་ནི་ལྟ་བ་དང་སྤྱོད་པ་ཟུང་དུ་མ་འབྲེལ་པའོ། །ཇི་ལྟར་བསྐྱེད་པའི་རིམ་པ་དང་རྫོགས་པའི་རིམ་པ་རེས་འཇོག་ཏུ་བསྒོམ་པ་ལྟ་བུའོ། །དོན་གསུམ་ཐེ་ཚོམ་མེད་པའི་བློ། །ཞེས་པ་ནི་རྒྱུ་དང་ལས་དང་འབྲས་བུ་ལ་ཐེ་ཚོམ་དང་བྲལ་བའོ། །དེས་ཅི་འགྱུར་སྙམ་པ་ལ། ཀུན་དོན་ཡོན་ཏན་གསུམ་གྱི་བདག །ཅེས་གསུངས་ཏེ། ཀུན་ཞེས་པ་ནི་འགྲོ་བ་དག་པ་དང་མ་དག་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །པའོ། །ཡོན་ཏན་གསུམ་ནི་སྐུ་གསུམ་སྟེ། དེའི་བདག་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་པའོ། །ཕུང་པོ་ལྔ་ཞེས་པ་ནི་དཔའ་བོ་དང་དཔའ་མོའོ། །དེའི་དོན་ནི་ཕུང་པོ་ལྔ་ལ་སོགས་པ་ལྷ་དང་ལྷ་མོར་བསྐྱེད་པའོ། །དུས་གསུམ་ཞེས་པ་ནི་སྐྱེ་བའི་དུས་དང༌། གནས་པའི་དུས་དང༌། འགག་པའི་དུས་སོ། །སྐྱེ་པའི་དུས་ནི་བྱང་ཆུབ་པ་ལྔའི་དོན་ཏེ། ཀུནད་ལྟ་བུ་དང༌། རང་བྱུང་སྟེ། ཉི་ཟླ་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་ཅན་ལ་སོགས་པ་མངལ་ནས་སྐྱེ་བའོ། །གནས་པའི་དུས་ནི་སྐྱེས་ཟིན་ནས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་སྐུ་སྤྲོ་བ་དང་བསྡུ་བ་མངོན་པར་མཛད་པའོ། །འགག་པའི་དུས་ནི་གཙོ་བོ་འཁོར་གཉིས་སུ་མེད་པར་བསྡུ་བའོ། །དེ་ནས་འབྲས་བུའི་དུས་སུ་ཡང་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་པའོ། །སྔར་བསྟན་པའི་སྐད་ཅིག་མ་གཉིས་ཀྱི་འཕྲོར་གྱུར་པ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སྐད་ཅིག་ཐམས་ཅད་བྱེ་བྲག་ཕྱེད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། སྐད་ཅིག་ནི་སྔར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཐམས་ཅད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་བྱ་བ་མང་བ་སྟེ། ལྟ་བ་དང༌། འཛུམ་པ་དང༌། ཨཱ་ལིང་ག་དང༌། ཙུམ་བ་ན་དང༌། ན་ཁ་པྲ་ཧ་ར་ལ་སོགས་པའོ། །བྱེ་བྲག་ཕྱེད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་དགའ་བ་བཞིའི་བྱེ་བྲག་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སྐད་ཅིག་གཅིག་གིས་རྫོགས་སངས་རྒྱས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྫོགས་པ་ནི་ཀུན་ཐོབ་པར་རྫོགས་པའོ། །སངས་རྒྱས་ནི་བཞི་པའི་དུས་སུ་འདི་གཟུང་བར་བྱའོ། །སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་རང་བཞིན་འཆང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྔར་གྱི་དེ་ཉིད་གསལ་བར་སྟོན་པ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱང་ཡིན་ལ་ཀུན་ཀྱང་ཡིན་པས་སངས་རྒྱས་ཀུན་ཏེ། ཕུང་པོ་ལྔ་པོ་གནས་གྱུར་པའི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ལྔའོ། །དེ་ཡང་རྒྱུའི་གནས་སྐབས་སུ་ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་སྲས་དང་བཅས་པར་བསྐྱེད་ཅིང་སྤྲོ་བ་དང་བསྡུ་བའི་སྐུ་མངོན་དུ་བྱས་པས་འབྲས་བུའི་དུས་སུ་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བར་མཛད་པ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །ལུས་མེད་ལུས་ཏེ་ལུས་ཀྱི་མཆོག །ཅེས་བྱ་བ་ལ། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་བྱུང་བའི་ལུས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་ཡིན་པས་ལུས་མེད་པའོ། །ལུས་ཏེ་ཞེས་པ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །ལུས་ཀྱི་མཆོག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བར་མ་འགགས་པར་རྒྱུ་ལ་སྣང་བས་ལུས་ཀྱི་མཚོག་གོ །ལུས་ཀྱི་མཐའ་ནི་རྟོགས་པ་པོ། །ཞེས་བྱ་བ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །ལ། ལུས་ཅན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ནང་ན་མཐར་ཐུག་པའི་ལུས་འདི་ཡིན་པས་རྟོགས་པའམ། སངས་རྒྱས་པའོ། །འོ་ན་དེ་གཞན་ལ་སྣང་བར་མི་འགྱུར་རམ་ཞེ་ན། གཟུགས་རྣམས་སྣ་ཚོགས་ཀུན་དུ་སྟོན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཇི་ལྟར་ནོར་བུ་དག་རས་ཀྱིས་འགྱུར་པ་ལྟར་འདིར་སེམས་ཅན་གྱི་དབང་པོའི་བྱེ་བྲག་གིས་སྐུ་མདོག་སྣ་ཚོགས་པ་དང༌། ཕྱག་མཚན་དང༌། བཞུགས་ཚུལ་དང༌། ཞི་བ་དང༌། ཁྲོ་བོ་ལ་སོགས་པར་སྣང་བའི་ཕྱིར་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེའི་ཕྱིར། ནོར་བུ་ཆེན་པོ་རིན་ཆེན་ཏོག །ནོར་བུ་ཆེན་པོ་ཞེས་པ་ནི་ནོར་བུའི་ཁ་དོག་རས་ཀྱིས་འགྱུར་པའམ། དེ་ལས་འདོད་དགུ་འབྱུང་བར་བྱེད་པས་སོ། །དེའི་མཚན་ཉིད་ཅི་སྙམ་པ་ལ། རིན་ཆེན་ཏོག་ཅེས་བྱ་བ་སྟེ། རིན་ཆེན་འབྱུང་ལྡན་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེ་དག་གིས་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །

བཅུ་གཅིག་པ། བྱ་བ་གྲུབ་པའི་ཡེ་ཤེས་བཤད་པ།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །དེ་ལྟར་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་བཤད་ནས། ད་ནི་བྱ་བ་གྲུབ་པའི་ཡེ་ཤེས་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། །སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱིས་རྟོགས་བྱ་བ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །སངས་རྒྱས་ཀྱང་ཡིན་ལ་ཀུན་ཀྱང་ཡིན་པས་སངས་རྒྱས་ཀུན་ཏེ་དུས་གསུམ་གྱིའོ། །རྟོགས་པར་བྱ་བ་ནི་རྡོ་རྗེ་འཆང་ངོ༌། །དེས་ནི་བྱ་བ་གྲུབ་པའོ། །ད་ནི་གསང་སྔགས་ཀྱི་དོན་ཐམས་ཅད་བསྐྱེད་པར་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སངས་རྒྱས་བྱང་ཆུབ་བླ་ན་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དུས་གསུམ་གྱི་སངས་རྒྱས་སོ། །དེའི་བྱང་ཆུབ་ནི་ཐོབ་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་རྡོ་རྗེ་འཆང་ཆེན་པོའོ། །དེས་ན་མཆོག་གོ །གང་གིས་གྲུབ་ན། གསང་སྔགས་ལས་བྱུང་ཡི་གེ་མེད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། ཡི་གེ་མེད་བ་ནི་འོག་ནས་འཆད་པར་བྱེད་དོ། །གསང་སྔགས་ཆེན་པོ་རིགས་གསུམ་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་གསང་སྔགས་ཆེན་པོ་ནི་རྡོ་རྗེ་འཆང་ངོ༌། །དེ་ལས་ཕྱེ་བ་ནི་རིགས་གསུམ་སྟེ་སྐུ་གསུང་ཐུགས་སོ། །ཡང་ན་རིག་སྔགས་གསང་སྔགས་གཟུངས་སྔགས་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །གསང་སྔགས་དོན་ཀུན་བསྐྱེད་པ་པོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གསང་སྔགས་ཀྱི་དོན་ཀུན་ནི་དངོས་གྲུབ་གཉིས་སོ། །སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་ནི་གྲུབ་པར་བྱེད་པ་སྟེ། དེའི་དོན་གྲུབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །ད་ནི་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ཐབས་ཁྱད་པར་ཅན་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཐིག་ལེ་ཆེན་པོ་ཡི་གེ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །སྔར་གྱི་ཡི་གེ་མེད་ཅེས་གསུངས་པ་དེ་གསལ་བར་སྟོན་པ་སྟེ། ཐིག་ལེ་ཆེན་པོ་ནི་ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོས་ཏེ། །དེ་ལ་གཉིས་ཀྱི་རྟོགས་པ་ཐམ་ཅད་སྤངས་ནས་ཡི་གེ་མེད་པའོ། །དེ་ལ་མིང་ངམ་ཐ་སྙད་འདོགས་ན་སྟོང་པ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དེ་ཉིད་སྐུ་གསུམ་ཡེ་ཤེས་ལྔའི་སྣང་བས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་བྱེད་པས་ན་ཆེན་པོ་ཡི་གེ་ལྔ་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་ན་རེག་པ་སྲ་བ། བསྐྱོད་པ་རླུང༌། དྲོ་བ་མེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཆུ་སྟེ། འབྱུང་བ་བཞི་ལས་གྲུབ་པའི་ལུས་ཏེ། ཕུང་པོ་དང༌། ཁམས་དང༌། སྐྱེ་མཆེད་ལ་སོགས་པ་ཆགས་པའོ། །དེ་ལས་རྩ་དང་རླུང་དང་ཐིག་ལེའི་དབྱེ་བས་གནས་པ་ནི་བཤད་པ་དང་འཆད་པའི་དོན་ཏོ། །ཐིག་ལེ་སྟོང་པ་ཡི་གེ་བརྒྱ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཕུང་པོ་དང༌། ཁམས་དང༌། རིགས་དང༌། ཡེ་ཤེས་ལྔ་ལས་བྱེ་བྲག་རེ་རེ་ལ་ཡང་ལྔ་ལྔར་ཕྱེ་བས་རིགས་བརྒྱར་འགྱུར་པ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །རྣམ་པ་ཀུན་ལྡན་རྣམ་པ་མེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་རིགས་ཀྱིས་དབྱེ་བ་དེ་རྣམས་འགྲིབ་པར་བསྡུས་པས་ནི་རྣམ་པ་མེད་པ་སྟེ། གཉིས་སུ་མེད་པར་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བར་ཞེས་བྱའོ། །ཡང་ན་ཀུན་རྫོབ་བམ་ཐ་སྙད་ཙམ་དུ་རྣམ་པ་དེ་དག་དང་ལྡན་ལ། དོན་དམ་པར་རྣམ་པ་མེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཚུལ་ཇི་ལྟར་ཤེས་པར་བྱ་སྙམ་པ་ལ། བཅུ་དྲུག་ཕྱེད་ཕྱེད་ཐིག་ལེ་ཅན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །རྡོ་རྗེ་དང་པདྨ་གཉིས་མཉམ་པ་ལ་གཉིས། ཀུན་རྫོབ་ཀུནད་དང༌། དོན་དམ་པ་བདེན་པ་གཉིས་ཏེ། གཞིར་གནས་པ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་གཉིས་འདས་ནས་གཉིས་མཉམ་པའི་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་བདེ་བ་ཅི་འདྲ་སྙམ་པ་ལ། ཡན་ལག་མེད་པའི་རྩིས་ལས་འདས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། འདིར་ནི་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་མཚན་ཉིད་དེ། ཡན་ལག་ཅེས་པ་ནི་སྤྲོས་པ་སྟེ་དེ་མེད་པའོ། །རྩིས་ལས་འདས་ཞེས་པ་ནི་བཅུ་དྲུག་ཕྱེད་ཕྱེད་ལ་སོགས་པའི་གྲངས་ལ་འདས་པའོ། །བསམ་གཏན་བཞིའི་རྩེ་མོ་ཅན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། དགའ་བ་དང༌། བདེ་བ་དང༌། རྟོག་པ་དང༌། དཔྱོད་པ་ནི་བསམ་གཏན་བཞི་པའོ། །དེ་དང་གྲངས་མཐུན་པ་ནི་བསམ་གཏན་བཞི་སྟེ་དགའ་བ་བཞིའོ། །རྩེ་མོ་ཞེས་པ་ནི་མཛེས་པའི་སྤྱི་བོ་ཅན་ཞེས་པ་ནི་བདག་མེད་པའི་ཆ་སྟེ། གཉིས་ཀྱི་བར་གྱི་ཆ་ལ་གནས་པ་སྟེ། དཔྱོད་པ་ནི་བསམ་གཏན་བཞི་ལྷན་ཅིག་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །སྐྱེས་པའོ། །དེའི་དང་པོ་ནི་དབང་གི་དུས་སོ། །གཉིས་པ་ནི་རྩེ་མོ་གསུམ་གྱི་རྩེ་མོ་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བསམ་གཏན་ཡན་ལག་ཀུན་ཤེས་ཤིང༌། །ཞེས་པ་ནི་ཕྱག་རྒྱ་བཞི་དང༌། སྐད་ཅིག་མ་བཞི་དང༌། དགའ་བ་བཞི་ནི་བསམ་གཏན་གྱི་ཡན་ལག་གམ་ཐབས་བྱ་སྟེ། དེས་ངེས་པར་ཤེས་པར་བྱའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ད་ནི་ཐབས་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་དེའི་སྒོ་ནས་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུ་སྒྲུབ་པ་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར། ཏིང་འཛིན་རིག་དང་རྒྱུད་རིག་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུའི་རྒྱུ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡིན་ལ། དེ་ཉིད་རིག་ཞེས་བྱ་སྟེ། ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་བྱུང་བའི་སྐུ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །རྒྱུད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རྒྱུན་ཡིན་ལ་དེ་ཉིད་ཀུན་རྫོབ་དང་དོན་དམ་པ་རང་བཞིན་ཅན་ནི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སོ། །དེ་ཉིད་གསལ་བར་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཏིང་འཛིན་ལུས་ཅན་ལུས་ཀྱི་མཆོག །ཅེས་གསུངས་སོ། །ཏིང་འཛིན་ལུས་ནི་དེ་ལས་བྱུང་བའོ། །ལུས་ཅན་རྣམས་ལས་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཡིན་པས་ལུས་ཀྱི་མཆོག་སྟེ། ཆུ་ནང་གི་གཟུགས་བརྙན་ལྟ་བུའོ། །དེ་གང་གི་ལུས་ཡིན་ཞེ་ན། ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་སྐུ་ཀུན་གྱི་རྒྱལ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། སྐུ་དེ་ནི་ཐིག་ལེ་ཆེན་པོ་ཡང་འདོད་པས། དེའི་ཁྱ་པར་བསྟན་པ་ནི་ཀུན་གྱི་རྒྱལ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ནི་གཞན་དོན་དུ་སྐུ་དེ་ལྟ་བུའི་རྣམ་པར་སྣང་བའོ། །ཡང་ན་རྡོ་རྗེ་ནོར་བུའི་ཆལ་གནས་པའི་བདེ་བའི་ལོངས་སྤྱོད་པ་སྟེ། རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མཆོག་དང་ལྡན་པ་ཞེས་བྱའོ། །ད་ནི་སྤྲུལ་པའི་སྐུའི་བྱེ་བྲག་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སྤྲུལ་པའི་སྐུ་སྟེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །དེ་ནི་གཅིག་ཏུ་མ་ངེས་ཏེ། གདུལ་བྱའི་སྣོད་ཀྱི་རིམ་པ་ལ་དེ་དང་དེར་སྟོན་པ་ཞེས་གཞན་དག་འདོད་པ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །འདིར་ནི་སྐུའི་མཆོག་སྟེ། ཁྱད་པར་དུ་གྱུར་པ་ཆགས་བཅས་ཁྲོ་བོའི་སྐུར་སྣང་བར་མཛད་ཅིང་སྐུར་ཡང་སྟོན་པས་དེ་དག་ཅེས་བྱའོ། །སངས་རྒྱས་སྤྲུལ་བའི་རྒྱུད་འཆང་བ། །ཞེས་པ་ལ། རྒྱུད་ནི་རྡོ་རྗེ་འཆང་སྟེ། དེའི་རྒྱུད་ནི་དེ་ལྟར་སྣང་བར་འགྱུར་པའོ། །ཡང་ན་རྒྱུད་ནི་རྒྱུན་ཏེ། རྒྱུན་མི་འཆད་པར་གདུལ་བྱ་རྗེས་སུ་འཛིན་པར་མཛད་པའོ། །ཕྱོགས་བཅུར་སྤྲུལ་པ་སྣ་ཚོགས་འགྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ། ཇི་ལྟར་ནགས་ལ་མེ་མཆེད་ན་ལ་ལར་ནི་བདོ་བའོ། །ལ་ལར་ནི་བདོ་ཡོལ་ལོ། །ལ་ལར་ནི་མགོ་ཟུག་གོ །ལ་ལར་ནི་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །དུ་བ་འཐུལ་ལོ། །ལ་ལར་ནི་ཤི་བའོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཕྱོགས་ལ་ལར་ནི་ཡུམ་གྱི་ལྷུམས་སུ་ཞུགས་པའོ། །ལ་ལར་ནི་བལྟམ་མོ། །ལ་ལར་ནི་རོལ་རྩེད་མཛད་དོ། །ལ་ལར་ནི་ཁབ་བཞེས་སོ། །ལ་ལར་ནི་རབ་ཏུ་འབྱུང་ངོ༌། །ལ་ལར་ནི་དཀའ་ཐུབ་མཛད་དོ། །ལ་ལར་ནི་བསོད་སྙོམས་མཛད་དོ། །ལ་ལར་ནི་བདུད་འདུལ་བར་མཛད་དོ། །ལ་ལར་ནི་མངོན་པར་སངས་རྒྱས་སོ། །ལ་ལར་ནི་ཆོས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་བསྐོར་རོ། །ལ་ལར་ནི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པར་མཛད་དེ་དེས་ན་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ལྟ་བུར་སྤྲུལ་ནས་ཀྱང་ཅི་མཛད་ཅེ་ན། ཇི་བཞིན་འགྲོ་བའི་དོན་མཛད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། གང་ལ་གང་གིས་འདུལ་བའི་གཟུགས་དང་ཁ་དོག་དང་སྤྱོད་པ་རྣམས་དང་ཆ་མཐུན་པར་མཛད་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་སྔོན་གྱི་དུས་ན་ཁྱིམ་བདག་ཀུ་སུ་ལི་ཞེས་བྱ་བ་ལུས་བོང་མཚོན་གང་བ་ཅིག་ཡོད་པར་གྱུར་པ་ལ། དེ་ལ་ཁང་པ་དཔངས་སོར་ལྔ་པའི་ཚད་ཙམ་ཅིག་ཏེ། དེར་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཁོར་རྣམ་བཞི་དང་བཅས་པ་གདུགས་ཚོད་ལ་བྱོན་བར་ཞུས་སོ། །དེའི་ཚེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཛུམ་པ་མཛད་དོ། །དེའི་ཚེ་ཀུན་དགའ་བོས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ལ་འཛུམ་པ་མཛད་པའི་རྒྱུ་དང་རྐྱེན་ཞུས་སོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཁྱིམ་བདག་འདི་ལ་ཁང་པ་སོར་ལྔ་པ་ལས་མེད་པ་འདིར་བཅོམ་ལྡན་འདས་འཁོར་རྣམ་བཞི་དང་བཅས་སྤྱན་དྲང་བ་ལ་ཅིའི་ཕྱིར་འཛུམ་པ་མཛད་ཅེ་ན། བཀའ་སྩལ་པ་ཁྱིམ་བདག་འདིའི་ཁང་པར་ནི་ད་ལྟར་ང་སྤྱན་འདྲེན་ཅིང་འགྲོ་བར་མ་ཟད་དེ། འདས་པའི་སངས་རྒྱས་གྲངས་མེད་པ་རྣམས་ཀྱང་སྤྱན་དྲངས་ཤིང་བྱོན་ལ་བསོད་སྙོམས་ཀྱང་གསོལ་བར་མཛད་དོ། །ཕྱིས་ཀྱང་མཛད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་འཁོར་དང་བཅས་པ་ཡང་སྐུ་ཆུང་བར་མཛད་པ་མ་ཡིན་པར་དེར་གཤེགས་ཤིང་བསོད་སྙོམས་ཀྱང་གསོལ་ལོ། །དེ་དག་དེར་བཞུགས་པ་དེའི་ཚེ་ཤིན་ཏུ་ཡངས་པར་བཞུགས་པར་མཛད་པས་དེའི་ཚེ་ཀུན་དགའ་བོ་ལ་སོགས་པ་ངོ་མཚར་དུ་གྱུར་པ་ལ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བཀའ་སྩལ་པ། འདི་ལ་ངོ་མཚར་དུ་བྱར་མེད་དེ། རྔུལ་ཕྲ་མོ་གཅིག་གི་སྟེང་ན་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་རྡུལ་སྙེད་ཀྱི་དྲངས་ཀྱིས་ཀྱང་བཞུགས་པར་མཛད་དོ་ཞེས་བཀའ་སྩལ་པས། ཀུན་དགའ་བོ་ལ་སོགས་པའི་འཁོར་ཐམས་ཅད་ཡི་རང་བར་གྱུར་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར་གསུངས་པ་དང༌།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །ལྷ་དང་ལྷ་དབང་ལྷ་ཡི་ལྷ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ལྷ་དང་ཞེས་པ་ནི་འཁོར་ལ། ལྷ་དབང་ཞེས་པ་ནི་གཙོ་བོ་སྟེ་བརྒྱ་བྱིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་ལྷའི་ལྷ་ནི་བརྒྱ་བྱིན་དེ་ཉིད་དོ། །དེས་ན་ལྷའི་བདག་པོའོ། །ལྷ་མིན་བདག་ཅེས་པ་ནི་ལྷ་མིན་གྱི་གཙོ་བོའོ། །འཆི་མེད་དབང་པོ་ལྷ་ཡི་བླ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། འཆི་མེད་དབང་པོ་ནི་ལྷ་མ་ཡིན་གྱི་རྒྱལ་པོའི་བྱེ་བྲག་གི་མིང་ངོ༌། །ལྷའི་བླ་ཞེས་པ་ནི་ལྷ་མ་ཡིན་རྣམས་ཀྱི་བླ་མར་གྱུར་པ་སྟེ། གཙོ་བོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་མི་ལ་སོགས་པ་ལ་སྦྱར་རོ། །འཇོམས་བྱེད་འཇོམས་བྱེད་དབང་ཕྱུག་པོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། འཇིག་རྟེན་པ་རྣམས་ཀྱི་འཇོམས་བྱེད་ནི་བདུད་བཞི་དང༌། ཆུ་བོ་བཞི་ཡིན་ལ། དེ་འཇོམས་བྱེད་འཇོམས་བྱེད་དབང་ཕྱུག་ནི་སྐུའི་ཁྲོ་བོ་རྣམ་པར་སྣང་བའོ། །སྲིད་པའི་དགོན་པ་ལས་རྒལ་བ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྲིད་པ་གསུམ་ནི་དགོན་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་འབྲོག་དགོན་པར་མུ་གེ་དང༌། གཅན་གཟན་དང༌། ལ་མཉམ་ང་བ་ལ་སོགས་པ་ཡོད་པ་ལྟར། འདིར་ཡང་སྐྱེ་བ་ལ་སོགས་པའི་ཆུ་བོ་དང༌། འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པ་མང་པའི་ཕྱིར་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །ལས་རྒལ་བ་ཞེས་པ་ནི་དེ་ལས་རྒལ་བར་གྱུར་པས་ན་རྒལ་བ་ཞེས་བྱའོ། །སྟོན་པ་གཅིག་པུ་འགྲོ་བའི་བླ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། འགྲོ་བ་ནི་དྲུག་གོ །དེ་རྣམས་ཀྱི་སྟོན་པ་ནི་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་སྟེ། བརྒྱ་བྱིན་ལ་སོགས་པ་རེ་རེ་ནི་གཅིག་པུའོ། །དེའི་ཕྱིར་འགྲོ་བ་རྣམས་ཀྱི་བླ་མའོ། །ད་ནི་ཆེ་བ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། འཇིག་རྟེན་ཕྱོགས་བཅུར་རབ་གྲགས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་ནི་གསུམ་སྟེ། དེ་ཕྱོགས་བཅུའི་ལྷའི་སྐད་དང་ཀླུ་དང་གནོད་སྦྱིན་གྱི་སྐད་ལ་སོགས་པར་ཆོས་སྒྲོགས་པར་བྱེད་པའམ། ཡང་ན་སྤྲུལ་པའི་སྐུར་གྲགས་པའོ། །ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་བདག་ཆེ་བ་པོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱི་ཆར་ཆེན་པོ་འབེབས་པས་ན་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་བདག་གོ །ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་པ་ནི་མཚོན་པ་སྟེ། ཟང་ཟིང་ལ་སོགས་པ་ཡང་ངོ༌། །བྱམས་པའི་གོ་ཆ་ཆས་པ་སྟེ། །སྙིང་རྗེ་ཡི་ནི་ཡ་ལད་བགོས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། རྒྱུ་བྱམས་པ་དང་སྙིང་རྗེ་ལས་བྱུང་བའི་གོ་ཆའམ། དེ་ཉིད་གོམས་པ་ནི་གོ་ཆ་དང་འདྲ་བའོ། །ཤེས་རབ་རལ་གྲི་མདའ་གཞུ་ཐོགས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཤེས་རབ་གསུམ་ནི་རལ་གྲི་དང་འདྲའོ། །མདའ་ནི་སྙིང་རྗེའོ། །གཞུ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་གྱི་གནས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །སྐབས་འདིར་རློམ་སེམས་ཀྱི་དོན་གྱིས་རྣམ་པར་དབེན་པའོ། །ཡང་ན་སྔར། ཆགས་བྲལ་ལ་སོགས་ཆགས་པ་ཆེ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཕྱག་མཚན་དུ་རིག་པར་བྱ་སྟེ། གཡས་རལ་གྲི་དང་མདའ། གཡོན་ཨུཏྤལ་དང་གཞུ་འཛིན་པའི་འཇམ་པའི་རྡོ་རྗེ་བསྒོམ་པར་བྱའོ། །དེས་ཅི་ཕྱེད་ཅེ་ན། ཉོན་མོངས་མི་ཤེས་གཡུལ་ངོ་སེལ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཤེས་རབ་ཆེན་པོ་མི་ཤེས་པའི་གཡུལ་ལས་རྒྱལ་བར་བྱེད་ཅིང་ཉོན་མོངས་པའི་མགོ་ལྷུང་བར་བྱེད་པའོ། །དེའི་ཕྱིར། དཔའ་བོ་བདུད་དགྲ་བདུད་འདུལ་བ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །འདིར་འགྲོ་བའི་བདུད་ཀྱང་ཡིན་ལ་དགྲ་ཡང་ཡིན་པས་བདུད་དགྲ་སྟེ། ཉོན་མོངས་པ་རྣམས་སོ། །དེ་སེལ་ཅིང་དེ་ལས་རྒྱལ་བར་བྱེད་པ་ནི་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་སྟེ། དཔའ་བོ་ཞེས་བྱའོ། །བདུད་ཉིད་གང་ཞེ་ན། བདུད་བཞིའི་འཇིགས་པ་གང་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ལྷའི་བུ་དང༌། འཆི་བདག་དང༌། ཉོན་མོངས་པ་དང༌། ཕུང་པོའི་བདུད་དོ། །ཡང་ན་བདུད་ནི་ཆུ་བོ་ཆེན་པོ་བཞིའོ། །དེ་སེལ་བར་བྱེད་པ་ནི་ཇི་ལྟར་གྲུ་ཞིག་པ་ལྟ་བུ་འམ། གཡང་ཁ་ལ་འདུག་པ་ལྟ་བུའི་སེམས་ཅན་སྐྱབས་དང་དཔུང་གཉེན་མེད་པ་དག་འདོན་པར་བྱེད་པའོ། །བདུད་ཀྱི་དཔུང་རྣམས་ཕམ་བྱེད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། དེའི་འཁོར་བཞི་དང༌། དེའི་དམག་གི་དཔུང་རྣམས་ཕམ་པར་བྱེད་པའོ། །དེ་དག་གིས་ཕམ་པར་བྱེད་ཅེ་ན། རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་འཇིག་རྟེན་འདྲེན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །ཐབས་དང་ཤེས་རབ་རྫོགས་པའམ་གཉིས་སུ་མེད་པ་ལས་བྱུང་བ་ནི་སངས་རྒྱས་ཏེ་སྤྲུལ་པའི་སྐུའོ། །དེས་འཇིག་རྟེན་གྱི་འགྲོ་བ་འདྲེན་པར་མཛད་པ་སྟེ། འཇིག་རྟེན་འདྲེན་པའི་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་སྤྲུལ་པའི་སྐུ་དེ་ལ་དྲིན་ལན་ལན་གྱིས་བླན་པར་བྱ་བར་འོས་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར། མཆོད་འོས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། དྲིན་ཆེ་བས་ན་མཆོད་པར་འོས་པའོ། །དགའ་བའམ་ཡི་རང་བས་བསྟོད་པ་ལ་འོས་པའོ། །གུས་པར་བྱ་བས་ན་ཕྱག་གི་གནས་སོ། །རྟག་ཏུ་བསྟེན་པར་བྱ་བས་ནི་རི་མོར་བྱ་བར་འོས་པའོ། །དེ་ཉིད་རྒྱལ་པོ་དང་འདྲ་བས་ན་བཀུར་བར་འོས་པའོ། །དེའི་གོང་ན་གཞན་མེད་པས་འདི་འབའ་ཞིག་བསམས་པས་གཞན་བརྗོད་པས་ན་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །བླ་མ་དང་འདྲ་བའི་ཕྱིར་ཕྱག་བྱ་བར་འོས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །པའོ། །བླ་མ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེའི་གོང་ན་གཞན་མེད་པའོ། །རབ་ཅེས་པ་ནི་མཚོན་པ་སྟེ་ཕུལ་ལོ། །གྱ་ནོམ་པའི་མཆོག་གོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེའི་ཁྱད་པར་གཞན་གསུངས་པ། འཇིག་རྟེན་གསུམ་པོ་གོམ་གཅིག་བགྲོད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ། འཇིག་རྟེན་གསུམ་ནི་སྔར་བསྟན་པར་ཟད་དོ། །དེ་ནི་རྒྱ་མཚོ་དང་འདྲ་བ་སྟེ། གོམ་པ་གཅིག་ནི་ཚེ་གཅིག་གིས་བགྲོད་པར་བྱེད་པའོ། །དེའི་ཆེ་བའི་ཁྱད་པར་གཞན་གསུངས་པ། །མཁའ་ལྟར་མཐའ་མེད་རྣམ་པར་གནོན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །འདིར་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ནམ་མཁའ་དང་འདྲ་བ་རྟོག་གེ་པ་དང། གྲངས་ཅན་ལ་སོགས་པ་དང༌། ཉན་ཐོས་དང༌། རང་སངས་རྒྱས་དང་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་རྟོགས་པར་མི་ནུས་པ་ཡང་ཚེ་གཅིག་གིས་རྟོགས་པར་བྱེད་པའོ། །ཡང་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་ཐམས་ཅད་གོམ་པ་གཅིག་གིས་བགྲོད་བར་བྱེད་པའོ། །གསུམ་རིག་གཙང་མ་དག་པ་སྟེ། །ཞེས་པ་ལ། ཡེ་ཤེས་སྒྲིབ་པ་མི་མངའ་བས་དུས་གསུམ་རིག་པ་སྟེ། གཙང་མ་དག་པ་ཞེས་བྱ་བ་འོད་གསལ་དུ་རིག་པའོ། །ཡང་ན་སྐད་ཅིག་ཙམ་གྱིས་སྒྲིབ་པ་གཉིས་དག་པར་བྱེད་པའོ། །མངོན་ཤེས་དྲུག་ལྡན་རྗེས་དྲན་དྲུག །ཅེས་བྱ་བ་ལ། རིམ་པ་དང་པོའི་གནས་སྐབས་སུ་སྐྱེ་མཆེད་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་ས་མངོན་ཤེས་དྲུག་དང་ལྡན་པའི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སེམས་དཔའ་ཆེན་པོ་སའི་སྙིང་པོ་འམ། གཏི་མུག་རྡོ་རྗེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་མིང་ཅན་དུ་གྱུར་པའོ། །རྗེས་དྲན་དྲུག་ཅེས་པ་ནི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དྲུག་དག་པའི་རང་བཞིན་སྤྱི་གཙུག་ལ་སོགས་པ་དྲུག་རྣམ་པར་དག་པ་སྟེ། འཁོར་ལོའི་གཟུགས་ཀྱིས་མི་བསྐྱོད་པ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པར་འགྱུར་རོ། །རྫུ་འཕྲུལ་ཆེན་པོ་འཇིག་རྟེན་འདས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདིར་རྫུ་འཕྲུལ་ནི་གཉིས་ཏེ། འཇིག་རྟེན་པ་དང༌། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའོ། །དེ་ལ་འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་རྫུ་འཕྲུལ་ནི་སྔོན་སེམས་དང་ཆུ་ལ་སོགས་པར་བསྐྱེད་པས་འབྲས་བུའི་གནས་སྐབས་སུ་ནམ་མཁའ་དང་ཆུ་ལ་ཡང་ས་ལ་བྱ་བ་བཞིན་དུ་འགྱུར་པ་ལ་སོགས་པ་ནི་ཟང་པ་དང༌། འདིར་དཀར་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཁ་དོག་ལྔ་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པར་བྱེད་པའོ། །འཇིག་རྟེན་པའི་རྫུ་འཕྲུལ་ཡང་འཇིག་རྟེན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །རྟེན་འདིར་སྟོབས་དང་མཐུ་དང་ལྡན་ཡང་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་དང༌། ཉི་ཟླ་ལག་གིས་ལེན་པ་དང༌། སྟོད་ནས་མེ་འབར་ཞིང་སྨད་ནས་ཆུ་འབབ་པ་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བར་ནུས་པའོ། །ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་ཕྱིན་པའི་མཐའ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ལམ་དང་གཞུང་དང་འཕྲས་བུ་གསུམ་དང་ལྡན་པ་ནི། ཤེས་རབ་ཀྱི་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་ཡིན་ལ། དེ་མཐར་ཐུག་པ་ནི་མིའི་གཟུགས་ལ་སོགས་པར་གནས་པའི་ཕོ་ཉས་ཤེས་པའོ། །དེས་ཅི་འགྱུར་ཞེ་ན། ཤེས་རབ་ཀྱིས་ནི་དེ་ཉིད་ཐོབ། །ཅེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། དེ་ལ་ཡང་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཐོབ་སྟེ། བདེ་བ་ཆེན་པོའི་མཆོག་འདི་ལ། །བདག་དང་གཞན་ཡང་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟ་བུའོ། །བདག་རིག་གཞན་རིག་ཐམས་ཅད་པ། །ཞེས་པ་ནི། བདག་རིག་པ་ཞེས་པ་བདག་གི་དོན་རིག་པའོ། །གཞན་རིག་པ་ཞེས་པ་ནི། གཞན་དོན་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དོ་ཡོད་གྲུབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་གྲུབ་པས་ཅི་བྱ་སྙམ་པ་ལ། ཀུན་ལ་ཕན་པའི་གང་ཟག་མཆོག །ཅེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། ཀུན་ཞེས་པ་ནི་ས་མ་པ་ཐ་སྟེ། མཉམ་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟ་བུ་དེ་ནི་གང་ཟག་རྣམས་ཀྱི་ནང་ན་མཆོག་ཏུ་འགྱུར་པའོ། །དཔེར་བྱ་ཀུན་ལས་འདས་པ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། ཕོ་ཉ་ལས་ཐོབ་པའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དེ་ནི་དཔེར་བྱ་བ་ཐམས་ཅད་ལས་འདས་པའོ། །ཤེས་དང་ཤེས་བྱའི་བདག་པོ་མཆོག །ཅེས་བྱ་བ་ལ། ཡུལ་དང་ཡུལ་ཅན་དུ་གྱུར་པ་ཐམས་ཅད་དེ་ལས་བྱུང་བའམ། དེའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའམ། བདག་པོའོ། །མཆོག་ཅེས་པ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །གཙོ་བོ་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་བདག་སྟེ། །ཞེས་པ་ལ། གཙོ་བོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་འབྲས་བུའོ། །ཆོས་ཤེས་པ་ནི་ལམ་སྟེ། ལམ་དང་འབྲས་བུ་གཉིས་སུ་མེད་པར་སྟོན་པས་ན་ཆོས་ཀྱི་སྦྱིན་བདག་གོ །དེ་ཉིད་གང་ཞེ་ན། ཕྱག་རྒྱ་བཞི་ཡི་དོན་སྟོན་པ། །ཞེས་གསུངས་སོ། །རྡོ་རྗེ་ཐེག་པའི་ལམ་ནི་ཕྱག་རྒྱ་བཞིའི་དོན་དུ་བསྡུས་པའོ། །ཕྱག་རྒྱ་བཞི་ནི་ལས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་དང༌། ཆོས་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱ་དང༌། ཕྱག་རྒྱ་ཆེན་པོ་དང༌། དམ་ཚིག་གི་ཕྱག་རྒྱའོ། །དེའི་དོན་ནི་སྐད་ཅིག་མ་བཞི་སྟེ། སྔར་བསྟན་པ་བཞིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་ལ་འགྲོ་བ་རྣམས་ཀྱི་བསྙེན་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །བཀུར་བྱ་བར་འོས་པ་སྟེ་འཆད་པར་འགྱུར་རོ། །ད་ནི་དོན་རྣམ་པར་དག་པ་དེས་གཞན་གྱི་དོན་བྱེད་པར་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། འགྲོ་བའི་བསྙེན་བཀུར་གནས་ཀྱི་མཆོག །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། ཕྱག་རྒྱའི་དོན་སྟོན་པར་བྱེད་པ་དེ་འགྲོ་བ་རྣམས་ཀྱིས་བསྙེན་བཀུར་བྱ་བའི་གནས་སུ་གྱུར་པས་མཆོག་གོ །ངེས་འབྱུང་གསུམ་པོ་བགྲོད་རྣམས་ཀྱི། །དོན་གྱི་དམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ། ངེས་པར་འབྱུང་བ་ནི་འབྲས་བུ་སྟེ། ཉན་ཐོས་དང༌། རང་རྒྱལ་བ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའོ། །བགྲོད་པར་བྱ་བ་ནི་ལམ་ཡིན་ལ། དེ་དག་རྣམས་ཀྱི་གཙོ་བོར་དོན་གྱི་དམ་པ་འདི་གཟུང་བར་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། རྣམ་དག་དཔལ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། རྣམ་པར་དག་པ་ནི་འདི་ལ་དེ་དག་ལྡན་པ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་དཔལ་ཞེས་བྱའོ། །དཔལ་ཞེས་པ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པ་བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བའོ། །འཇིག་རྟེན་གསུམ་ན་སྐལ་བཟང་ཆེ། །ཞེས་པ་ནི་ལྷ་དང་མི་རྣམས་ཀྱི་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་འདི་ལས་ལྷག་པ་མེད་པས་སྐལ་བ་བཟང་པོའོ། །དཔལ་ལྡན་འབྱོར་པ་ཀུན་བྱེད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་འདིས་བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་འགྲུབ་པར་བྱེད་པ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་གང་ཞེ་ན། འཇམ་དཔལ་དཔལ་དང་ལྡན་པའི་མཆོག །ཅེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། གཉིས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཟུག་རྡུ་མེད་པས་འཇམ་པའོ། །བདག་དང་གཞན་གྱི་དོན་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བས་དཔལ་དང་ལྡན་པའི་མཆོག་ཅེས་བྱའོ། །བྱ་བ་གྲུབ་པའི་ཡེ་ཤེས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །

བཅུ་གཉིས་པ། རིགས་ལྔ་ལ་བསྟོད་པ་བཤད་པ།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་མི་བསྐྱོད་པ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྒོ་ནས་བསྟོད་པར་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། དེ་ཅིའི་ཕྱིར། མཆོག་སྦྱིན་རྡོ་རྗེ་མཆོག་ཁྱོད་འདུད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། མཆོག་ནི་རྡོ་རྗེའི་མཚན་གྱི་རྣམ་གྲངས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ། རང་བྱུང་འཇམ་དཔལ། ཡེ་ཤེས་སེམས་དཔའ། དཔལ་དང་ལྡན་པའི་མཆོག་ཅེས་བྱ་བའི་མིང་ཅན་ཏེ། རང་ཡང་མཆོག་དང་ལྡན་པ། གཞན་ལ་ཡང་མཆོག་དང་ལྡན་པ་སྦྱིན་པར་བྱེད་པ་རྡོ་རྗེ་ལྟར་བརྟན་ལ་སྲ་བ་གཉིས་སུ་མེད་པ་དེ་གུས་པས་ཉམས་སུ་བླང་བར་བྱ་བ་ལ།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །ཡང་དག་མཐར་གྱུར་ཅེས་པ་ལ། ཡང་དག་པ་ནི་ཐེག་པ་གསུམ་མོ། །མཐར་གྱུར་པ་ནི་རྡོ་རྗེ་ཐེག་པའོ། །ཡང་ན་དེ་དག་གཉིས་སུ་མེད་པའི་རྡོ་རྗེ་འཆང་བ་ཆེན་པོའོ། །སྟོང་ཉིད་ལས་བྱུང་ཞེས་བྱ་བ་ལ། །སྟོང་ཉིད་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པ་སྟེ། དེ་ལས་བྱུང་བའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུའོ། །ཡང་ན་སྟོང་ཉིད་ནི་ཕོ་ཉའོ། །དེ་ལས་བྱུང་བ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །སངས་རྒྱས་བྱང་ཆུབ་ཅེས་པ་ནི། དུས་གསུམ་གྱི་སངས་རྒྱས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྟོགས་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་བྱང་ཆུབ་པོ། ཡང་ན་སངས་རྒྱས་ནི་སྒྲུབ་པ་པོའི་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའོ། །བྱང་ཆུབ་ནི་རྟོགས་པར་བྱ་བ་སྟེ། འདུད་ཅེས་པ་ནི་རྟོགས་ནས་ཉམས་སུ་བླང་བར་བྱའོ། །ད་ནི་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་ལ་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྒོ་ནས་བསྟོད་པ་བསྟན་པར་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར། སངས་རྒྱས་ཆགས་པ་ཁྱོད་ལ་འདུད། །ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། སངས་རྒྱས་ནི་དུས་གསུམ་དང་ཕྱོགས་ཀྱིས་བསྡུས་པའོ། །ཆགས་པ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་ཆགས་པའོ། །ཡང་ན་དམན་པའི་འགྲོ་བ་གར་མཁན་ལྟ་བུ་ཡང་རྗེས་སུ་འཛིན་པའོ། །སངས་རྒྱས་འདོད་ལ་ཕྱག་འཚལ་འདུད། །ཅེས་པ་ནི་སེམས་ཅན་རྣམས་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཐོབ་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར། སངས་རྒྱས་དགྱེས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་པར་འདོད་པའི་རིགས་ཀྱི་བུ་ལ་དགྱེས་པའམ། ཡང་ན་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་ལ་དགྱེས་པར་མཛད་དོ། །སངས་རྒྱས་རོལ་ལ་ནི་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་པ་བཅུ་གཉིས་ཀྱིས་རོལ་པ་སྟོན་པའོ། །ཡང་ན་ཕོ་ཉའི་བྷ་གར་ལིངྒ་གཞག་པའོ། །དེ་ལྟ་བུ་ལ་ཕྱག་འཚལ་བ་ནི་གུས་པའི་ཚུལ་གྱིས་སོ། །ད་ནི་སྣང་བ་མཐའ་ཡས་ལ་སོ་སོར་ཀུན་དུ་རྟོག་པའི་སྒོ་ནས་བསྟོད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སངས་རྒྱས་འཛུམ་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་དུ་ཆོས་གསུངས་པ་ལ་འཛུམ་མདངས་ཕྱུང་ནས་ཚེམས་མཆེ་བ་མངོན་པར་འཛུམ་པ་མཛད་པའོ། །སངས་རྒྱས་བཞད་ལ་ཞེས་པ་ནི་འདིའི་གསུང་སྣང་བ་མཐའ་ཡས་ཡིན་ལ། སེམས་ཅན་ལ་གསུང་གིས་ཆོས་བསྟན་པས་རྗེས་སུ་འཛིན་པས་སོ། །སངས་རྒྱས་གསུང་ཉིད་ཅེས་པ་ནི་ཆོས་རྣམ་པ་གསུམ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །གྱི་ཆར་འབེབས་པའོ། །སངས་རྒྱས་ཐུགས་ཞེས་པ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པ་ལས་མི་བསྐྱོད་པས་ན་ཐུགས་རྣམ་པར་མི་རྟོག་པ་ལ་མཉམ་པར་གཞག་པའོ། །ད་ནི་རིན་ཆེན་འབྱུང་ལྡན་ལ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྒོ་ནས་བསྟོད་པ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། མེད་པ་ལས་བྱུང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། བདག་མེད་པ་ལས་བྱུང་ཞིང་སྒྱུ་མའི་དཔེ་བཅུ་གཉིས་དང་འདྲ་བས་སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་པའམ། ཡང་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བས་རིན་ཆེན་འབྱུང་ལྡན་ཏེ། ཡིད་བཞིན་གྱི་ནོར་བུ་ལྟ་བུའོ། །སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་ཞེས་པ་ནི་སྐུ་དང་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྣང་བ་ཟད་མི་ཤེས་པ་འབྱུང་བ་སྟེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ནོ། །ནམ་མཁའ་ལས་བྱུང་ཞེས་པ་ནི་སྐྱེ་གནས་ཀྱི་ཆོས་ཀྱིས་མགོས་པའོ། །ཡེ་ཤེས་ལས་བྱུང་ཞེས་པ་ནི་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་མིང་ཅན་ཡེ་ཤེས་ལྔ་གཅིག་ཏུ་གྱུར་པ་སྟེ། རིན་ཆེན་འབྱུང་ལྡན་ཞེས་བྱའོ། །ད་ནི་དོན་ཡོད་གྲུབ་པ་ལ་བྱ་བ་ནན་ཏན་གྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྒོ་ནས་བསྟོད་པ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སྒྱུ་འཕྲུལ་དྲ་བཞེས་གསུངས་ཏེ། སེམས་ཅན་གྱི་དོན་མཛད་པའི་དུས་སུ་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་འཁོར་ལོ་སྒྱུ་འཕྲུལ་དྲ་བ་མཛད་པ་སྟེ། རློམ་སེམས་མེད་པས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །སྒྱུ་འཕྲུལ་དྲ་བ་དེ་ཉིད་ཇི་ལྟ་བུ་སྙམ་པ་ལ། སངས་རྒྱས་རོལ་སྟོན་ཏེ། སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་མཛད་པ་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་ཚུལ་དུ་སྟོན་པར་མཛད་པའོ། །ཐམས་ཅད་ཐམས་ཅད་ཅེས་པ་ནི་འཁོར་བ་ཐམས་ཅད་དང་སྒྱུ་འཕྲུལ་དྲ་བ་ལྟ་བུར་ཁྱོད་ལས་བྱུང་ཞིང་མཁྱེན་པ་སྟེ། མདོར་ན་རིགས་ལྔར་མ་ཟད་པར་སྒོམ་དང་མཚམས་མ་ཡན་ཆད་ལ་བསྟོད་པའོ། །ཡེ་ཤེས་སྐུ་ཉིད་ཅེས་པ་ནི་ཞུས་པའི་སྐབས་སུ། ཡེ་ཤེས་སྐུ་སྟེ་རང་བྱུང་བ་ཞེས་པའི་ལན་གསུངས་པ་དང༌། གཞུང་གི་བརྗོད་བྱ་བ་ལ་བསྟོད་པའོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་རྣམ་འཕྲུལ་དུ་འབྱུང་པའི་སྐུ་སྟེ། རང་བྱུང༌། དཔལ། ཡེ་ཤེས་སེམས་དཔའ། རྡོ་རྗེ་འཆང་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བའི་མིང་ཅན་དེ་ལ་གུས་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཕྱག་བྱ་བར་འོས་པ་བསྟོད་པར་འོས་པས་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །རིགས་ལྔ་ལ་བསྟོད་པ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །

བཅུ་གསུམ་པ། ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་དག་པའི་སྔགས་བསྟན་པར་བྱ་བ་བཤད་པ།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །ད་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་རྣམ་པར་དག་པའི་སྔགས་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཨོཾ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། ཨོཾ་ནི་ཤིས་པ་བརྗོད་པར་བྱ། སརྦ་དྷརྨཱ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕུང་པོ་དང་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དོ། །དེ་རྣམ་པར་དག་པའི་རང་བཞིན་ཏེ། ཇི་ལྟ་བུ་ཞེས་ན། ཨ་བྷ་ཝ་སྟེ་དངོས་པོ་མེད་པ་ཆུའི་ཟླ་བ་ལྟ་བུར་སྣང་བའོ། །དེའི་གློ་བུར་དུ་མ་ཡིན་ཏེ། སྭ་བྷཱ་ཝ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་དག་པ་སྟེ། བི་ཤུདྡྷ་ཞེས་པ་དང་འབྲེལ་ལོ། །རང་བཞིན་དག་པ་དེ་དག་གང་གིས་མཐོང་ཞིང་རྟོགས་སྙམ་པ་ལ། བཛྲ་ཙཀྵུ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། སྣང་བ་དང་སྟོང་པ་དབྱེར་མེད་པའི་རྡོ་རྗེ་དེ་སྐད་དུ་བཤད་པའི་སངས་རྒྱས་སྤྱན། ལ་སོགས་པའི་ཐབས་ཀྱི་ཕྱེད་པར་གྱིས་མཐོང་བའམ་རྟོགས་པའོ། །ཚུལ་ཇི་ལྟར་སྙམ་པ་ལ། ཨ་ཞེས་པ་ཐབས་དང༌། ཨཱ་ཞེས་པ་ཤེས་རབ་གཉིས་ལས་བྱུང་བའི་ཨཾ་སྟེ་ཐིག་ལེ་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི་ངོ་བོ་དང༌། ཨཿ་ཞེས་པ་དོན་དམ་པ་སྐྱེ་བ་མེད་པ་བདེ་བའི་རྣམ་པར་རྟོགས་པ་སྟེ། མདོར་ན་ཆོས་ཐམས་ཅད་རང་བཞིན་གྱིས་རྣམ་པར་དག་པ་དངོས་པོ་མེད་པ་སྟེ། ཐབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱིས་གཉིས་སུ་མེད་པའི་བདེ་བར་རྟོགས་ཤིང་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །ད་ནི་རང་བཞིན་རྣམ་པར་དག་པའི་སྔགས་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། པྲ་ཀྲྀ་ཏི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །དེ་ནི་རང་བཞིན་རྣམས་བཅོས་པའོ། །པ་རི་ཤུདྡྷཱཿ་ཞེས་པ་ནི་ཡོངས་སུ་དག་པའོ། །རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་དག་པ་སྟེ། ཡང་གཞན་དུ་མི་ལྟ་སྟེ། འཁོར་བ་འདི་ཉིད་དག་པ་སྟེ། དེ་གང་ཞེ་ན། སརྦ་དྷརྨཱ་སྟེ། འཁོར་བའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་དོ། །དེ་ཡང་རེས་འགའ་བ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། ཡང་དུ་ལྟ་སྟེ། ཇི་སྲིད་དུ་དག་པ་དེ་ཡང་གཟུགས་ལ་སོགས་པའོ། །དེ་ཉིད་གསལ་བར་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སརྦ་ཏ་ཐཱ་ག་ཏེ་ཞེས་གསུངས་ཏེ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཛྙཱ་ན་ཀཱ་ཡ་ཏེ། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུའོ། །མཉྫུ་ཤྲཱི་ནི་འཇམ་དཔལ་ལོ། །པ་རི་ཤུདྡྷཱི་ཏཱ་ནི་ཡོངས་སུ་དག་པའོ། །མུ་པཱ་ནི་ལུས་སོ། །དཱ་ཡེ་ཏི་ཨ་ཞེས་པ་ནི་གོ་འཕང་ངོ༌། །ཨ་ནི་ཐབས་ལ། ཨཿ་ནི་ཤེས་རབ་བོ། །དེའི་དོན་ནི་ཇི་སྲིད་དུ་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་དག་པ་མ་བཅོས་པ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །གང་ལ་ཡོད་པ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ། ཡོངས་སུ་དག་པ་འཇམ་དཔལ་གྱི་མིང་ཅན་དེའི་གོ་འཕང་ཐོབ་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ད་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྙིང་པོ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཨོཾ་སརྦ་ཏ་ཐཱ་ག་ཏ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། འདི་ནི་རྒྱུན་དུ་བགྲང་བར་བྱ་བའི་སྙིང་པོར་ཤེས་པར་བྱའོ། །སརྦ་ཏ་ཐཱ་ག་ཏ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་དོ། །ཧྲྀ་ད་ཡ་ནི་སྙིང་པོ་སྟེ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུའོ། །དེས་ན་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་དེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐུགས་ཀ་ན་གནས་པ་དེ་རྟོགས་པས་ཅི་བྱེད་ཅེ་ན། ཧ་ར་ཧ་ར་སྟེ་ཐ་མལ་པའི་ལུས་དང༌། ངག་དང༌། ཡིད་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་ཐམས་ཅད་འཕྲོག་པར་བྱེད་པའོ། །འཕྲོག་པས་ཅིར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེ་གང་གི་སྙིང་པོ་ན། སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་སྙིང་པོའོ། །དེས་ལས་ཅི་བྱེད་ན། ཁམས་གསུམ་གྱི་རྟོགས་པ་འཕྲོག་ཅིང་འཇོམས་པར་བྱེད་པའོ། །ཨོཾ་ཧཱུཾ་ཧྲཱི། ཞེས་གསུངས་ཏེ། སྐུ་གསུང་ཐུགས་སུ་འགྱུར་པའོ། །གང་གི་ཡིན་ན། བྷ་ག་ཝཱ་ན་ཏེ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིའོ། །མཚན་གྱི་ཁྱད་པར་གསུངས་པ། ཛྙཱ་ན་མཱུརྟི་ཞེས་གསུངས་ཏེ། ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ལུས་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཚིག་གི་སྒོ་ནས་སྟོན་པར་བྱེད་པས་ན། ཝཱ་གཱི་ཤྭ་ར་སྟེ། ངག་ལ་དབང་བྱེད་པས་ན་ངག་གི་དབང་ཕྱུག་གོ །ཚིག་གི་སྒོ་ནས་བསྟན་པས་ཅིར་འགྱུར་སྙམ་པ་ལ། མ་ཧཱ་ཝཱ་ཙ་ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུར་འཚེད་ཅིང་ཁ་དོག་སྒྱུར་པར་བྱེད་དོ། །གང་ན། སརྦ་དྷརྨཱ་སྟེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་དོ། །ཅི་དང་ཅི་འདྲ་བར་ན། ག་ག་ན་སྟེ་ནམ་མཁའ་དང་འདྲ་བར་རོ། །ཨ་མ་ལ་ནི་དྲི་མ་མེད་པའོ། །དེ་ཉིད་གསལ་བར་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། སུ་པ་རི་ཤུདྡྷཱ་སྟེ་ཤིན་ཏུ་ཡོངས་སུ་དག་པའོ། །དེ་ཐམས་ཅད་གར་བསྡུ་ན། དྷརྨ་དྷཱ་ཏུ་སྟེ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་དང༌། ཛྙཱ་ན་གརྦྷ་སྟེ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྙིང་པོ། ཨཿ་སྟེ་སྐྱེ་བ་མེད་པར་ཐིམ་པའོ། །དེའི་དོན་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐུགས་ཀ་ན་བཞུགས་པའི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྐུ་དེ་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །ཚིག་གི་སྒོ་ནས་བསྟན་པས། ཁམས་གསུམ་གྱི་ལུས་ངག་ཡིད་ཀྱི་ཉོན་མོངས་པ་འཕྲོག་པར་བྱེད་པའོ། །དེའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་བསྟན་པ་ནི། ཆོས་ཐམས་ཅད་ནམ་མཁའ་དང་འདྲ་བར་དྲི་མ་མེད་པར་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྣམ་པར་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །དེས་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་དེ་ཉིད་དུ་འགྱུར་པར་བྱེད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་དག་གིས་རྒྱུད་ཀྱི་དངོས་པོ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ལན་གནང་བ་བཤད་ཟིན་པ་སྟེ་རྫོགས་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །

བཅུ་བཞི་པ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བཀའ་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་བསྟན་པ་བཤད་པ།

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །ད་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པའི་དོན་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའི་ཚུལ་གྱིས་གུས་པ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། དེ་ནས་དཔལ་ལྡན་རྡོ་རྗེ་འཆང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། དེ་ནས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བར་གང་གིས་ཀྱང་མཆོད་པ་སྟེ། ཞུས་པའི་ལན་གསུངས་པའི་དེ་མ་ཐག་པའོ། །དཔལ་ལྡན་རྡོ་རྗེ་འཆང་ནི་སྡུད་པ་པོ་སྟེ། ཚིག་གི་དོན་བཤད་ཟིན་ཏོ། །དགའ་ཞིང་མགུ་ནས་ཐལ་མོ་སྦྱར། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྡུད་པ་པོ་ཆོས་ཐོས་པས་དགའ་བ་སྟེ་མདངས་ཕྱུང་ཞེས་པའོ། །མགུ་ནི་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བའོ། །ཐལ་མོ་སྦྱར་བ་ནི་གུས་པའི་དོན་ཏོ། །ཡང་ན་དགའ་ཞིང་མགུ་བ་ནི། བདེ་བ་རྒྱས་པའོ། །མགོན་པོ་བཅོམ་ལྡན་དེ་བཞིན་གཤེགས། །ཞེས་པ་ནི་བདག་དང་གཞན་གྱི་མགོན་མཛད་པ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ནི་བཅོམ་ལྡན་འདས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་རྡོ་རྗེ་འཆང་སྟེ། མིང་གཞན་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ཞེས་བྱའོ། །རྫོགས་སངས་རྒྱས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ནས། །ཞེས་པ་ནི་རང་གི་སྟོན་པའི་ཞབས་ལ་སྤྱི་བོས་གཏུགས་པའོ། །དེ་ནི་ཞེས་པ་ནི་རྡོ་རྗེ་འཆང་ངོ༌། །བདག་དང་གཞན་གྱི་མགོན་དུ་གྱུར་པས་སོ། །གསང་བའི་བདག་པོ་ལག་ན་རྡོ་རྗེ་ཁྲོ་བོའི་རྒྱལ་ཞེས་པ་ལ། སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་གསང་བ་འཛིན་པ་སྟེ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ལག་ན་རྡོ་རྗེ་ཁྲོ་བོའི་རྒྱལ། །ཞེས་པ་ནི་དེའི་མིང་ཅན་གྱི་འཁོར་རྣམས་སོ། །སྣ་ཚོགས་གཞན་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྒྲོལ་མ་དང་ཁྲོ་གཉེར་ཅན་ལ་སོགས་པའི་དཔའ་མོ་རྣམས་ནི་སྣ་ཚོགས་པའོ། །གཞན་ཞེས་པ་ནི་སྡུད་པ་པོ་ལས་གཞན་དུ་གྱུར་པའི་འཁོར་རྣམས་སོ། །ལྷན་ཅིག་ཅེས་པ་ནི་དེ་རྣམས་དང་མཉམ་པོར་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །གསང་བསྟོད་ནས་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །ནི་ཚིག་འདི་གསོལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། སྐད་གསང་ལ་ཆེ་བས་འོག་ནས་འབྱུང་བ་རྣམས་གསོལ་བའོ། །ད་ནི་དོན་ཆེན་པོའི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། མགོན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་སོ། །ཀྱེ་མགོན་པོ་ཞེས་པོས་ནས་བདག་ཅག་ཅེས་པ་ནི་འཁོར་རྣམས་སོ། །ཡི་རང་བ་ནི་མགུ་བའོ། །ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདག་གི་དོན་དུ་ཆོས་སྣང་བའོ། །ཡང་ལེགས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཞན་དོན་དུའོ། །ཡང་ན་ལྷག་མ་མ་ལུས་པའོ། །ལེགས་པར་གསུངས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲ་ལ་སྐྱོན་མེད་དེ། ཐོག་མ་དང༌། བར་དང། མཐར་དགེ་བར་གསུངས་པའོ། །རྣམ་པར་གྲོལ་བའི་འབྲས་བུ་ནི་མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཐོབ་པའི་དོན་དུའོ། །འགྲོ་བ་མགོན་མེད་རྣམས་དང་ནི། །བདག་ཅག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཇི་ལྟར་རྒྱ་མཚོ་གྲུ་བཞི་པ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུའོ། །བྱང་ཆུབ་ཐོབ་པའི་དོན་ཆེན་མཛད། །ཅེས་པ་ནི་ཉན་ཐོས་དང༌། རང་རྒྱལ་བ་ལ་སོགས་པའི་ལམ་ལ་མ་བཀོད་པར་བླ་ན་མེད་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་བྱང་ཆུབ་ལ་བཀོད་པར་མཛད་པ་བཀའ་དྲིན་ཆེན་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །ཐབས་གང་གི་སྒོ་ནས་ཤེ་ན། སྒྱུ་འཕྲུལ་དྲ་བའི་ཚུལ་བསྟན་པ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། བསྐྱེད་པ་ལྷའི་རྣལ་འབྱོར་དང༌། རྫོགས་པ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་ནི་སྒྱུ་འཕྲུལ་དྲ་བ་སྟེ། དེའི་ལམ་གྱི་སྒོ་ནས་ཤེས་པའོ། །འདི་ནི་རྣམ་དག་ལེགས་པའི་ལམ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། བཤད་མ་ཐག་པའི་ལམ་འདི་ནི་བདེ་བས་བདེ་བར་སྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། རྣམ་པར་དག་པ་ལེགས་པའི་ལམ་སྟེ། དུས་གསུམ་གྱི་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་གཤེགས་ཤུལ་འདི་བཀོད་པ་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ངོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ད་ནི་ཟབ་མོ་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་པ་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། ཟབ་ཅིང་ཡངས་ལ་རྒྱ་ཆེ་སྟེ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། རྡོ་རྗེ་ཐེག་པ་ནི་ཟབ་སྟེ། རྟོགས་པར་དཀའ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡངས་པ་ནི་འདིར་ཀུན་ཤང་པའོ། །རྒྱ་ཆེ་བ་ནི་འདིར་ཀུན་འདུས་ལ་ཐེག་པ་གཞན་དུ་འདི་མ་འདུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་ཆེ་བ་ནི་བདག་གིའོ། །འགྲོ་བའི་དོན་ནི་གཞན་དོན་ཏེ། དེ་བྱེད་པ་ལ་དེ་སྐད་

---

^{[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]}

༄། །ཅེས་བྱའོ། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་ཡུལ་འདི་ནི། །ཞེས་བྱ་བ་ལ། འདི་ནི་ཉན་ཐོས་དང༌། རང་རྒྱལ་དང༌། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དང༌། སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་མ་ཡིན་ཏེ། རྡོ་རྗེ་འཆང་ཆེན་པོ་འབའ་ཞིག་གི་ཡུལ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར། རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱིས་བཤད། །ཅེས་པ་ནི། དེ་དག་གི་ཕྱིར་རྗེས་སུ་ཡི་རང་ངོ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ལྟར་བདག་ཅག་རྣམས་ཀྱང་ཡི་རང་བའོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་བཀའ་ལ་རྗེས་སུ་ཡི་རང་བ་བཤད་ཟིན་ཏོ། །ཐོག་མ་བར་མཐའ་སྒྲའི་གཙོ་བོ་དང་ལྡན་རྒྱུད་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་འགྲོ་བའི་དོན་མཛད་གསང་བ་ཟབ་མོའི་དོན། །ཟབ་ཅིང་རྒྱ་ཆེར་གྱུར་པས་འདི་དོན་ལེགས་པར་ཤེས་པའི་སྐྱེ་བོས་སྦྲང་རྩི་འཐུང་བ་ཤིན་ཏུ་དཀོན། །ཡི་གེ་རིག་བྱེད་པ་ཡི་མིང་ཅན་དེ་ཡིས་ཉེ་བར་བཟུང་ཞིང་འཆི་མེད་མང་འཐུངས་སྒྲ་ངན་ཆེན་པོ་དེའི། གདམས་པ་ལ་བརྟེན་བདག་གི་ཁེ་དང་གྲགས་པ་ལ་སོགས་དོན་གཉེར་མིན་ཞིང་རང་གི་བློ་གྲོས་རློམ་པས་མིན། །དེ་ཡིས་གསུངས་པ་གློ་རྡོལ་བུམ་པ་ལྟ་བུར་གྱུར་པས་འཇིགས་ཤིང་བདག་དང་གཞན་དོན་གྲུབ་པ་མིན་པས་དེ་བཞིན་དུ། འདི་བྲིས་པ་ལས་བསོད་ནམས་ཅི་ཡོད་དེས་ནི་ཉོན་མོངས་མ་ལུས་སྤངས་དང་དེ་ཡི་ཐབས་ལ་མཁས་པར་ཤོག །འཕགས་པ་འཇམ་དཔལ་གྱི་མཚན་ཡང་དག་པར་བརྗོད་པའི་འགྲེལ་པ་འཇམ་དཔལ་གྱི་སྦྲུལ་པ་མེའི་དབང་པོ་གྲགས་པས་མཛད་པ། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀྱི་བཀའ་བརྒྱུད་པ་རྫོགས་སོ།། །།རྒྱ་གར་གྱི་མཁན་པོ་ཨ་བྷ་ཡ་བཛྲ་དང༌། བོད་ཀྱི་ལོ་ཙཱ་བ་སྦལ་རྡོ་རྗེ་རྒྱལ་པོས་བསྒྱུར་ཅིང་ཞུས་ཏེ་གཏན་ལ་ཕབ་པའོ།།