ལེའུ་སུམ་ཅུ་པའི་རྣམ་པར་བཤད་པ།
༄། །ད་ནི་འཆི་བའི་དུས་ཀྱི་བློའི་ཁྱད་པར་བཞིན་དུ་སྐྱེ་བ་ལེན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཡེ་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། ཡེ་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །ཁྱད་པར་ནི་བློའི་ཁྱད་པར་གང་དང་གང་གིས་འགྲོ་བ་ཁྱད་པར་ཅན་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ཁྱད་པར་རོ། །དེ་ཡང་ཅི་འདྲ་ཞེ་ན། ཡེ་ཤེས་ཐུན་མོང་བྱིན་བརླབས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཐུན་མོང་ནི་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའོ། །བྱིན་བརླབས་པ་ནི་ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ནས་ཁྱད་པར་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྗེས་སུ་འཇུག་པའོ། །ཁ་ཅིག་ན་རེ་ལྷ་དང་ལྷ་མ་ཡིན་ལ་སོགས་པའི་ཐ་མལ་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་ལ། བྱིན་གྱིས་བརླབས་པ་ནི་རང་གྲུབ་པའོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །བྱེ་བྲག་གཞན་ནི་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བྱེ་བྲག་མ་རྟོགས་པར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བསྟན་པར་མི་ནུས་པས་བྱེ་བྲག་གི་ཁྱད་པར་ཉིད་གསོལ་བ་བཏབ་པ་ཡིན་ནོམ། །སྔར་བསྟན་པ་བཞིན་དུ་ཡང་ཅིའི་ཕྱིར་གསོལ་བར་བྱེད་ཅེ་ན། འདི་ལ་སྔར་ནི་ཐོས་པ་ཙམ་དུ་ཟད་ཀྱི། ཁྱད་པར་ངེས་པར་མ་གཟུང་ངོ་ཞེས་བྱ་བར་དགོངས་སོ། །ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གསུངས་པ། ལྕི་བར་གྱུར་པ་སུམ་ཅུ་ཡིས། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། ལྕི་བར་གྱུར་པ་ནི་དུས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱི་མིང་ངོ༌། །ཇི་སྙེད་ཅིག་ཅེ་ན། སུམ་ཅུ་ཡིས་ཏེ་དབུགས་རྒྱུ་བའི་གྲངས་སུམ་ཅུ་རྒྱུ་བའོ། །དགེ་དང་སྡིག་པའི་འབྲས་འབྱུང་བ། །ཞེས་
༄། །བྱ་བ་ནི་མཐོ་རིས་དང་ངན་འགྲོའི་ལུས་སོ། །གང་གིས་ཤེ་ན། ང་རྒྱལ་གྱིས་ནི་བྱིན་བརླབས་པའི། །སེམས་ཀྱིས་བྱས་པའི་ལས་ཚོགས་ཀྱིས། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། དགེ་བ་དང་སྡིག་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ལས་ཀྱི་ཚོགས་སེམས་ཀྱིས་བྱས་པ་ནི་དམིགས་པའི་ཁྱད་པར་རོ། །དེ་ཅི་འདྲ་ཞེ་ན། ང་རྒྱལ་གྱིས་ནི་བྱིན་བརླབས་པ། །ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། བློའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུའོ། །དེ་དག་གིས་ནི་འདི་སྐད་དུ་གང་གི་ཚེ་འཆི་བའི་དུས་ལ་བབ་པ་ན། ལྕི་བའི་དུས་སུ་དབུགས་རྒྱུ་བ་སུམ་ཅུ་སྙེད་ཙམ་དུ་འོག་ནས་འབྱུང་བའི་བློར་ཁྱད་པར་རྩེ་གཅིག་ཏུ་དམིགས་པར་འགྱུར་ན། བློའི་ཁྱད་པར་བཞིན་དུ་ལྷ་ལ་སོགས་པའི་འགྲོ་བ་དེ་དང་དེར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བར་སྟོན་ཏོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་གསུངས་པ། བསྒོམས་པར་གྱུར་པའི་རང་རིག་པའི། །སེམས་ནི་འགྲོ་བ་དེ་རུ་འགྲོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་བསྒོམས་པར་གྱུར་པ་ཞེས་པ་ནི། ཉོན་མོངས་པའི་རྐྱེན་ཅན་གྱི་དམིགས་པའི་ཁྱད་པར་གྱི་ལས་ཀྱིས་བསྒོས་པའོ། །རང་རིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་བསམ་པས་འགྲོ་བའོ། །འགྲོ་བ་དེ་རུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷ་ལ་སོགས་པའི་འགྲོ་བ་ཁྱད་པར་ཅན་དུའོ། །གལ་ཏེ་རང་རིག་པའི་རང་དགས་འགྲོ་བ་ཡིན་ན། ངན་འགྲོའི་འགྲོ་བ་མེད་པ་ལ་སོགས་པ་ཤིན་ཏུ་ཐལ་ཆེས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། སྲིད་པའི་ཞགས་པས་རྟག་འཇིག་པས། །དེ་ཡི་འགྲོ་བ་མི་མཐོང་ངོ༌། །ཞེས་བྱ་བ་གསུངས་ཏེ། སྲིད་པའི་ཞགས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྕགས་སྒྲོག་ལྟ་བུའི་རྣམ་པ་ལྕི་བའི་དུས་ཀྱི་འོག་ཏུ་ནམ་མཁའ་ལས་འཕྱད་བར་སྣང་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་མན་ངག་ལས་ཤེས་པར་བྱའོ། །རྟག་འཇིག་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་དེས་བློ་དམན་པ་རྣམས་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་དཀྲུགས་ཤིང་བརྒྱལ་བར་གྱུར་པས་སོ། །དེ་ཡི་འགྲོ་བ་མི་མཐོང་ངོ༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདེ་འགྲོ་ལ་སོགས་པའི་དམིགས་པ་མི་དྲན་ཅིང་མཚམས་སྦྱོར་བར་མི་ནུས་པའོ། །ཡང་ན་མན་ངག་དང་བྲལ་བ་ནི་མི་མཐོང་བའོ། །དེ་དག་གི་དོན་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། ཉེ་བའི་སྐྱེ་བའི་ལས་ཀྱི་བག་ཆགས་ཀྱིས་མཚམས་སྦྱོར་བ་ནི་འཆི་ཀ་མའི་སེམས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་སྲིད་བའི་ཞགས་པ་མཐོང་བས་སེམས་དཀྲུགས་ཤིང་མྱོས་ན། རང་དགའ་བ་དེ་བློ་དམན་པ་ཁ་ཅིག་ལ་ཇི་ལྟར་སྐྱེ་བར་འགྱུར། རང་བཞིན་གྱིས་བློ་བརྟན་པ་ཁ་ཅིག་ལ་སྐྱེ་རུ་རུང་ཡང་བླ་མའི་གདམས་ངག་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ནོ། །འདུ་ཤེས་རྣམ་པ་ལྔ་ཞེས་
༄། །བྱ་བ་ནི་ལྷའི་ལུས་ལ་སོགས་པར་དམིགས་པའོ། །ལྟ་བ་ལྔ་ཡིས་ཕ་རོལ་འགྲོ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་ལྟ་བ་ནི་བསོད་ནམས་ལ་སོགས་པའི་བློའི་ཁྱད་པར་ཏེ་ང་རྒྱལ་ལོ། །དེ་ཉིད་གསུངས་པ། ལྷའི་ཡེ་ཤེས་གསང་བར་སྟོན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གསང་བ་ནི་བསོད་ནམས་ཀྱི་བློའོ། །སྟོན་པ་ནི་ལྟ་བའོ། །ལྷ་ནི་དེས་ལྷར་སྐྱེ་བ་སྟེ། གང་གི་འཆི་ཀའི་སེམས་བསོད་ནམས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱི་བློའི་ང་རྒྱལ་གྱིས་གནས་པ་དེ་ལྟར་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །གཞན་དུ་ཡང་དེ་ལྟར་བལྟ་བར་བྱའོ། །ཁྲོ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྲོ་བའི་ང་རྒྱལ་ལོ། །གཞན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཞུམ་ཞིང་སེར་སྣའི་ང་རྒྱལ་ལོ། །འཇིགས་པས་གནོན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཁྲོ་བ་དང་སྐྲག་པའི་ང་རྒྱལ་ལོ། །བླུན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྨོངས་ཤིང་དམན་པའི་ང་རྒྱལ་ལོ། །སེམས་མེད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤིན་ཏུ་ཡང་བླུན་པའོ། །བརྟན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་གཡོ་བ་སྟེ། ཆུ་དང་མེ་ལ་སོགས་པའི་སྲོག་ཆགས་ཤིན་ཏུ་ཕྲ་ཞིང་གཟུང་དུ་མེད་པས་སྐྱེ་བའོ། །རྒྱུའི་ཡེ་ཤེས་རྣམ་པ་ལྔ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། བརྟན་པ་མ་གཏོགས་པ་སྔར་བཤད་པ་རྣམ་པ་ལྔའོ། །ད་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བསྟན་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། གླེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། གླེན་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བློ་དམན་པའོ། །བསྒྲིབས་པས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྨན་ལ་སོགས་པས་ཤེས་པ་ཉམས་པའོ། །ལྐུགས་པ་ནི་སྨྲ་བར་མི་ནུས་པའོ། །བྱིས་པ་ནི་ཤེད་མ་ཕྱེད་པའོ། །ཤེས་འདོད་ཤེས་པ་ཅན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལོག་པའི་ང་རྒྱལ་ཅན་རྣམས་སོ། །སེམས་ཅན་ཡོངས་སུ་མ་སྨིན་དང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསོད་ནམས་དང་སྡིག་པའི་རང་བཞིན་མི་ཤེས་པའོ། །བླ་མའི་ལམ་ནི་སུན་འབྱིན་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བདེ་བར་གཤེགས་པའི་གསུང་རབ་ལ་ཞེ་སྡང་བའོ། །ཡང་ན་ཐབས་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ལམ་ལ་སྨོད་པའོ། །དེ་དག་ཀུན་གྱིས་མི་ཤེས་ཏེ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི། །དེ་དག་ནི་རྨོངས་པ་སྟེ་བསྟན་པ་ལྟར་ཡང་དག་པའི་སེམས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཅི་ཞིག་མི་ཤེས་ཤེ་ན། གསད་ཆེན་སངས་རྒྱས་སྤྱོད་ཡུལ་ཏེ། ཉན་ཐོས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་ལས་ཤིན་ཏུ་རེང་བར་སོང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་མི་ཤེས་ནས་ཡེ་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ཞུས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡེ་ཤེས་དེ་ཉིད་བྱེ་བྲག་དག །ཅེས་བྱ་བ་ནི་ལན་ཏེ། ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། དེ་ཉིད་ནི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ད་ཁོ་ན་ཉིད་དོ། །འོ་ན་ཅིའི་ཕྱིར་
༄། །འཁོར་ཞེ་ན། ལས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་ཡིན་ཡང་རྨོངས་པ་ཟིལ་གྱིས་མནན་ནས་གཉིས་སུ་མངོན་པར་ཞེན་པར་བྱས་པའི་ལས་ཀྱིས་སྤྲུལ་ཞིང་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གང་ལས་ཤེ་ན། ཡེ་ཤེས་བྱེ་བྲག་ལས་ཏེ་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པ་ལས་སོ། །དམན་དང་རབ་དམན་དམན་པ་ཅན། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་ནི། ལས་ཀྱི་སྤྲུལ་པའི་ཁྱད་པར་ཏེ། དམན་པ་ནི་ཡི་དགས་བཀྲེན་པའོ། །རབ་ཏུ་དམན་པ་ནི་འདྲེ་རྣམས་སོ། །དམན་པ་ཅན་ནི་ན་ངར་སྣ་བས་ཟ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །གྲུབ་པ་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ལྷ་རྣམས་སོ། །གསག་བ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་མི་སྣང་བར་རྒྱུ་བའི་གནོད་སྦྱིན་གྱི་ཁྱད་པར་རོ། །ཡི་དགས། ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡི་དགས་ཁྱད་པར་ཅན་ནོ། །གསལ་བའི་གཟུགས་སུ་མངོན་བརྗོད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུགས་ན་སྤྱོད་པ་ལ་སོགས་པའོ། །ཕྲ་མོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཆུ་ལ་སོགས་པའི་སྐྱེ་བོ་ཕྲ་མོ་རྣམས་སོ། །སྒོ་ང་ལས་བྱུང་བ་ནི་སྒོ་ང་ལས་སྐྱེས་པའོ། །ཆུ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ནས་བྲག་ལ་སོགས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་དུ་བརྟན་པ་རྣམས་ནི་ཆུ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་གྱི་སྐྱེ་བོ་ཕྲ་མོ་གཟུང་བར་མི་ནུས་པ་རྣམས་སོ། །ཐམས་ཅད་ཡེ་ཤེས་བྱིན་གྱིས་བརླབས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཉིས་སུ་མངོན་པར་ཞེན་པའི་ལས་ཀྱི་དབང་གིས་ལྷན་ཅིག་སྐྱེས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཉིད་ལས་སྐྱེས་ཤིང་སྤྲུལ་པའོ། །སྣང་བ་ཐམས་ཅད་དེ་ཉིད་ཀྱི། །ཡེ་ཤེས་མེད་ན་སྐྱེ་མི་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྐྱེ་བ་གནས་བཞིས་བསྡུས་པའི་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་རང་རང་གི་རང་རིག་པའི་ཡེ་ཤེས་མྱོང་བ་ལ་སྐྱེས་པའོ། །ཡང་ན་བརྟན་པ་དང་གཡོ་བའི་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་རང་གི་ཡེ་ཤེས་ཙམ་གྱི་སྣང་བ་ཡིན་ཏེ། གཞན་དུ་ན་སྣང་བར་མི་འགྱུར་སྙམ་དུ་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ནི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་གསལ་བར་མཛད་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་འཁོར་བ་ལས་འདྲེན་པར་བྱེད་པ་ནི་གསང་སྔགས་ཀྱི་ཐེག་པ་ཉིད་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། སྐྱེ་བ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གསང་སྔགས་ཀྱི་ཐེག་པའི་ལམ་མོ། །ཡང་ན་གསངས་སྔགས་ཀྱི་ཐེག་པ་ལ་དད་པ་ནི་སྐྱེ་བ་མང་པོར་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབས་ཤིང་དགེ་བའི་རྩ་བ་སྨིན་པ་ལ་སྐྱེའི་གཞན་དུ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྙེད་པར་དཀའ་བ་སྟོན་ཏོ། །རྣལ་འབྱོར་བསྟན་བཙས་མཚན་མ་ཡིས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་
༄། །གསང་སྔགས་ཀྱི་ཚུལ་ལ་མོས་པས་སོ། །ཕྱི་རོལ་བསྟན་བཅོས་སྒྲ་སུན་དབྱུང༌། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་རོལ་གྱི་བསྟན་བཅོས་སྤངས་པའོ། །ལྷག་མ་ནི་གོ་སླའོ། །རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་ལ། རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་ནི་མི་ཕྱེད་པའི་ཤེས་པའོ། །རྣམ་པར་འཕྲུལ་པ་ནི་དེ་ལས་འགྲོ་བ་སྣ་ཚོགས་སུ་སྣང་བའོ། །འབྱུང་བ་ནི་བསྟན་པའོ། །རིམ་པར་ཕྱེ་བ་ནི་དོན་དེའི་གཞུང་གི་ཚོགས་ཏེ་སུམ་ཅུ་པའོ། །རྒྱུད་ཀྱི་རྒྱལ་པོ་ཆེན་པོ་དཔའ་རྡོ་རྗེ་མཁའ་འགྲོའི་རྣམ་པར་བཤད་པ་ལས་ལེའུ་སུམ་ཅུ་པའི་རྣམ་པར་བཤད་པའོ།། །།