ཡན་ལག་བཞི་པ། སེམས་རྣམ་པར་དབེན་པར་བཤད་པ།
སེམས་རྣམ་པར་དབེན་པ་ལ་རྣམ་པ་གསུམ་སྟེ། སེམས་རྣམ་པར་དབེན་པ་མ་རྟོགས་པའི་སྐྱོན་དང༌། ཐ་མལ་པ་ལས་དབེན་པ་དང༌། རྣལ་འབྱོར་ལས་དབེན་པའོ། །སེམས་རྣམ་པར་དབེན་པ་མ་རྟོགས་པའི་སྐྱོན་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རང་དབང་ཞེས་གསུངས་སོ། །རང་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཡུལ་གཟུང་བར་སྣང་བའོ། །དང་པོ་ནི་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ། །རྟེན་གྱི་མིང་རྟེན་ཅན་ལ་བཏགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ནི་འཛིན་པར་སྣང་བའོ། །གཟུང་བ་དང་འཛིན་པར་སྣང་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་སྟོང་ཞིང་དབེན་པ་ཡིན་པ་ལ། དེ་ལྟར་མ་ཤེས་པས་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་རང་གི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལས་བྱུང་བས་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕུང་པོ་ཆེན་པོར་མངོན་པར་གྲུབ་ནས་ངའི་ལུས་དང་ངའི་ངག་དང་ངའི་སེམས་སོ་ཞེས་བདག་ཏུ་རློམ་པ་དང༌། ངར་སེམས་པ་ལས་དགེ་བ་དང་མི་དགེ་བ་བྱས་ཏེ། དེའི་འབྲས་བུ་རྣམ་པར་སྨིན་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་ནས་འོད་གསལ་དུ་འཇུག་པའི་རིམ་གྱིས་ཕུང་པོ་སྤངས་ཏེ། རླུང་གི་ཁམས་
ཀྱིས་འཕངས་ནས་སྲིད་པ་བར་མ་ཞེས་བྱ་བར་གྱུར་ནས་འགྲོ་བ་ལྔ་རྣམས་སུ་གཅིག་ནས་གཅིག་ཏུ་ཉིང་མ་ཚམས་སྦྱོར་བས་ལུས་བླངས་ཤིང་འཁོར་བའི་སྡུག་བསྔལ་ཉམས་སུ་མྱོང་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཡང༌། དགོངས་པ་བླ་ན་མེད་པ་ལས། །དེ་འདྲའི་རང་བཞིན་མ་ཤེས་པས། །མི་ཤེས་མུན་པས་ཁེབས་པ་རྣམས། །དགེ་དང་མི་དགེའི་ལས་བྱས་ནས། །འགྲོ་བ་ལྔར་ནི་འཁོར་བར་འགྱུར། །མཚམས་མེད་ལ་སོགས་བྱས་ནས་ནི། །དམྱལ་བ་ལ་སོགས་འཚེད་པར་འགྱུར། །སྦྱིན་སོགས་དགེ་བ་བྱས་ནས་ནི། །མཐོ་རིས་ལ་སོགས་དག་ཏུ་འགྱུར། །སྐྱེ་བ་དཔག་མེད་སྟོང་ཕྲག་ནི། །དུ་མར་ཡང་དང་ཡང་ཐོབ་པ། །འདི་ནི་སྔོན་ལས་རྣམ་སྨིན་ཞེས། །རྨོངས་པ་རྣམས་ནི་མྱ་ངན་བྱེད། །ཅེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཐ་མ་ལ་པ་ལས་དབེན་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རིན་ཆེན་ཞེས་གསུངས་ཏེ། སེམས་དབེན་པར་ཤེས་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་རིན་པོ་ཆེ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་སེམས་ལ་རིན་ཆེན་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཡང་འདའ་ཀ་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་མདོ་ལས། །སེམས་ནི་ཡེ་ཤེས་འབྱུང་བའི་རྒྱུ། །སངས་རྒྱས་གཞན་དུ་མ་ཚོལ་ཅིག །ཅེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་དེའི་ངོ་བོ་ཇི་ལྟ་བུར་ཞེ་ན། དེ་ནི་རང་རིག་པ་ཙམ་མཚན་མ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་དམིགས་སུ་མེད་པའོ། །དེ་ཡང་དཀོན་མཆོག་བརྩེགས་པ་ཆེན་པོའི་མདོ་ལས། །འོད་སྲུངས་སེམས་ནི་ཡོངས་སུ་བཙལ་ན་མི་རྙེད། མི་རྙེད་པ་དེ་མི་དམིགས་སོ། །གང་མི་དམིགས་པ་དེ་འདས་པ་མ་ཡིན། མ་འོངས་པ་མ་ཡིན་ད་ལྟར་བྱུང་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་བུའི་སེམས་དེ་ཡང་དབྱེ་ན་རྣམ་པ་གསུམ་དུ་གྱུར་ཏེ། སྣང་བ་དང་སྣང་བ་མཆེད་པ་དང་སྣང་བ་ཐོབ་པའམ། སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བ་དང་མ་རིག་པའམ། སྟོང་པ་དང་ཤིན་ཏུ་སྟོང་པ་དང་ཤིན་ཏུ་སྟོང་པ་ཆེན་པོའམ། འདོད་ཆགས་དང་འདོད་ཆགས་བར་མ་དང་འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་གསུམ་རླུང་ལ་ཞོན་ཏེ་རླུང་དང་དབྱེར་མེད་པར་གྱུར་ནས་དབང་པོའི་ལམ་
ནས་སྐད་ཅིག་དང་ཐང་ཅིག་དང་ཡུད་ཙམ་དང་མིག་བཙུམས་པ་དང་ཐལ་མོ་བརྡབས་པ་ཙམ་དུ་བྱུང་ནས། ཡུལ་ཐམས་ཅད་ལ་དམིགས་པར་འགྱུར་རོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཀྱི་ཚེ་ན་འདོད་ཆགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་བརྒྱད་ཅུའི་སེམས་དེ་བཞིན་དུ་འབྱུང་འགྱུར་རོ། །དེ་ཡང༌། དགོངས་པ་བླ་ན་མེད་པ་ལས། །རང་རིག་ཙམ་གྱི་ཡེ་ཤེས་ནི། །ནམ་མཁའ་འདྲ་བར་མཚན་ཉིད་མེད། །འོན་ཀྱང་དེ་ལ་དབྱེ་ཡོད་དེ། །མཚན་མོ་ཉིན་མོ་མཚམས་བདག་ཉིད། །སྣང་བ་དང་ནི་སྣང་བ་མཆེད། །དེ་བཞིན་སྣང་བ་ཉེར་ཐོབ་པ། །སེམས་ནི་རྣམ་པ་གསུམ་བཤད་ནས། །དེ་ཡི་རང་བཞིན་བཤད་པར་བྱ། །ཕྲ་བའི་གཟུགས་ཅན་རླུང་དང་ནི། །ཡེ་ཤེས་དག་ནི་འདྲེས་གྱུར་པ། །ཡུལ་རྣམས་ལ་ནི་དམིགས་པར་འགྱུར། །གང་ཚེ་སྣང་བ་ལྡན་གྱུར་པ། །རླུང་གི་བཞོན་པར་གྱུར་པ་ཡིན། །དེ་ཚེ་རང་བཞིན་དེ་ཐམས་ཅད། །མ་ལུས་ལུས་པ་མེད་པར་གྱུར། །རླུང་ནི་གང་དང་གང་གནས་པ། །རང་བཞིན་དེ་དང་རྡོ་རྗེས་སྤྱོད། །ཅེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །སྣང་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། སྟོན་གྱི་ཟླ་བའི་དཀྱིལ་འཁོར་འོད་ཟེར་ནམ་མཁའ་དྲི་མ་མེད་པ་ལ་ཁྱབ་སྟེ་གསལ་བ་ལྟར་རང་བཞིན་གྱིས་གསལ་བའི་རྣམ་པར་དངོས་པོ་མ་ལུས་པ་ཐམས་ཅད་ལ་དམིགས་པས་ན་སྣང་བ་སྟེ། དེ་ལ་ནི་སེམས་དང་སྟོང་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱའོ། །སྟོན་གྱི་ཉི་མའི་འོང་ཟེར་གྱིས་ནམ་མཁའ་དྲི་མ་མེད་པ་ལ་ཁྱབ་པ་ལྟར་ཤིན་ཏུ་གསལ་ཞིང་དྲི་མ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་དངོས་པོ་མ་ལུས་པ་ལ་དམིགས་པས་ན་སྣང་བ་མཆེད་པ་སྟེ། སེམས་ལས་བྱུང་བ་དང་ཤིན་ཏུ་སྟོང་པ་ཞེས་ཀྱང་བྱའོ། །མཚམས་ཀྱི་སྨག་ལ་བབ་པ་ལྟར་མཚན་མོའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་མི་སྣང་བར་ནུབ་པ་ཕྲ་ཞིང་བདག་མེད་བ་སྲོག་དང་རྩོལ་བ་རྒྱུ་བ་མེད་པས་ན་སྣང་བ་ཐོབ་པ་མ་རིག་པ་སྟེ། སྟོང་པ་ཆེན་པོ་ཞེས་ཀྱང་བྱའོ། །དེ་ལྟ་མོད་ཀྱི་དེ་གསུམ་ཆར་ཡང་ལུས་དང་ངག་དང་སེམས་མེད་པ་མཚན་མའི་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་དང་བྲལ་བ་ཉིད་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །
དེ་ཡང་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པའི་རྒྱུད་ལས། སེམས་དེ་ནི་རང་བཞིན་གྱིས་ཡོངས་སུ་དག་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་ནང་ན་ཡང་མེད་ཕྱི་རོལ་ན་ཡང་མེད། གཉིས་ཀྱི་བར་ན་ཡང་མི་གནས་སོ། །གསང་བའི་བདག་ཕོ་སེམས་དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགྲ་བཅོམ་པ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་མ་གཟིགས་གཟིགས་པར་མི་འགྱུར་ཏེ། སྔོན་པོར་མ་ཡིན། སེར་པོར་མ་ཡིན། དམར་པོར་མ་ཡིན། དཀར་པོར་མ་ཡིན། ལེ་བརྒན་དུ་མ་ཡིན། ཤེལ་གྱི་ཁ་དོག་ཏུ་མ་ཡིན། ཐུང་དུར་མ་ཡིན། རིང་བོར་མ་ཡིན། ཟླུམ་པོར་མ་ཡིན། གྲུ་བཞིར་མ་ཡིན། སྣང་བར་མ་ཡིན། མུན་པར་མ་ཡིན། བུད་མེད་དུ་མ་ཡིན། སྐྱེས་པར་མ་ཡིན། མ་ནིང་དུ་མ་ཡིན། གསང་བའི་བདག་པོ་སེམས་དེ་ནི་འདོད་པའི་ཁམས་ཀྱི་རང་བཞིན་དུ་མ་ཡིན། གཟུགས་ཀྱི་ཁམས་ཀྱི་རང་བཞིན་དུ་མ་ཡིན། གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ཀྱི་རང་བཞིན་དུ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །རྣལ་འབྱོར་ལས་དབེན་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འགོག་པ་ཡིས། གཟུང་པ་འཛིན་པ་ཡིན་པར་བཤད། །ཅེས་གསུངས་ཏེ། དེ་ཡང་དང་པོར་རྡོ་རྗེ་དང་པདྨའི་སྦྱོར་བ་མེད་པར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གསུམ་མངོན་དུ་བྱ་བར་མི་ནུས་ཏེ། དེ་སྐད་དུ་རྣལ་འབྱོར་ཆེན་པོའི་རྒྱུད་ཡེ་ཤེས་རྡོ་རྗེ་ཀུན་ལས་བཏུས་པ་ལས། སྔགས་དང་ཕྱག་རྒྱས་སྔོན་དུ་འདུས་བྱས་པའི་རྡོ་རྗེ་དང་པདྨ་མཉམ་པར་སྦྱོར་བ་མེད་པར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གསུམ་ཉེ་བར་བརྟག་པར་མི་ནུས་སོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་བས་ན་རྡོ་རྗེ་དང་པདྨ་སྦྱོར་བ་ལས་རྩ་ཕྲན་སྟོང་ཕྲག་བདུན་ཅུ་རྩ་གཉིས་ནས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་རླུང་གིས་བསྐྱོད་ནས་རྩ་ཐམས་ཅད་འདུས་པའི་རྡོ་རྗེའི་རྩ་བར་ཕྱིན་པའི་ཚེ་སྣང་བའི་ཡེ་ཤེས་སྐྱེ། རྡོ་རྗེའི་སྐྱེད་པར་ཕྱིན་པའི་ཚེ་སྣང་བ་མཆེད་པའི་ཡེ་ཤེས་སྐྱེ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་རྡོ་རྗེའི་རྩེ་མོར་ཕྱིན་བའི་ཚེ་སྣང་བ་ཐོབ་པའི་ཡེ་ཤེས་སྐྱེ་བས་གང་དང་གང་སྐྱེ་བ་དེ་དང་དེ་ལ་མངོན་སུམ་དུ་བྱའོ། །དེ་ཡང་འདས་མ་ཐག་པའི་རྒྱུད་
དེ་ཉིད་ལས་རྡོ་རྗེ་དང་པདྨ་སྦྱོར་བའི་ཆགས་པ་ལས་འདོད་ཆགས་དང༌། འདོད་ཆགས་བར་མ་དང༌། འདོད་ཆགས་དང་བྲལ་བའི་ཡེ་ཤེས་སུ་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། དེའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་ཤེས་པ་གསུམ་དུ་གསུངས་སོ་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །སེམས་གང་སྐྱེས་པ་དེ་ཐམས་ཅད་འོད་གསལ་གྱི་བདེ་བར་བཅུག་པ་ནི་འགོག་པའི་ཞེས་བྱའོ། །བདེ་བ་དེར་སེམས་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཡིན་བས་ན་གཟུང་བའོ། །བདེ་བ་དེས་སེམས་འཛིན་པ་དེ་ཉིད་གཟུང་བ་འཛིན་པ་ཡིན་པར་བཤད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ཡང༌། དགོངས་པ་བླ་ན་མེད་པ་ལས། །ཇི་ལྟར་སྤྲིན་ནི་སྣ་ཚོགས་ཤིང༌། །མདོག་དང་དབྱིབས་ནི་ཐ་དད་པ། །ནམ་མཁའི་དབྱིངས་སུ་བྱུང་ནས་ནི། །དེ་ཉིད་དུ་ནི་ཐིམ་པར་འགྱུར། །དེ་བཞིན་རང་བཞིན་ཐམས་ཅད་ནི། །སྣང་བ་གསུམ་གྱི་རྒྱུ་བབས་པ། །མ་ལུས་ཡུལ་ལ་ཞུགས་ནས་ནི། །འོད་གསལ་བར་ནི་འཇུག་པར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་སེམས་ཀྱི་བདེ་བ་སྔོན་དུ་བྱ་བའི་ཐབས་ཤེས་ན་འཁོར་བ་ལས་མྱུར་དུ་གྲོལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ཡང་རྒྱུད་དེ་ཉིད་ལས། རྡོ་རྗེ་པདྨ་སྦྱར་བ་ལས། །རང་བཞིན་སྣང་བའི་ཚུལ་གྱིས་ནི། །གང་ཞིག་སྐྱེ་བ་ཉོན་མོངས་པ། །དེ་ཉིད་ཤེས་ན་ཡེ་ཤེས་ཅན། །སྲིད་པའི་གཟེབ་ལས་གྲོལ་བར་འགྱུར། །ཞེས་བྱ་བ་དང༌། སྡེ་སྣོད་གསུམ་གྱི་ཚུལ་ལས། །གཅིག་ཏུ་འགྲོ་ཞིང་རིང་དུ་རྒྱུ། །ལུས་མེད་དབང་བོའི་ཕུག་ན་གནས། །འདུལ་བར་དཀའ་བའི་སེམས་འདུལ་བྱེད། །བདུད་ཀྱིས་བཅིངས་པ་ལས་གྲོལ་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པ་དང༌། གཙུག་ཏོར་ཅན་གྱི་མདོ་ལས་ཀྱང༌། ཉོན་མོངས་པའི་མདུད་པ་གྲོལ་བར་འདོད་པས་ཁོང་ནས་ཁྲོལ་བར་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །སེམས་རྣམ་པར་དབེན་པ་བཤད་པ་སྟེ་ཡན་ལག་བཞི་པའོ།། །།