ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་སྤངས་པ་འགྲེལ་པའི་དོན།
ད་ནི། ཕུང་པོ་ཁམས་དང་སྐྱེ་མཆེད་དང༌། །གཟུང་དང་འཛིན་པ་རྣམ་པར་སྤངས། །ཞེས་པའི་འགྲེལ་པ་ནི། འཇིག་རྟེན་བདག་སོགས་མེད་པ་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ། སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་གང་ཟག་ལ་སོགས་པ་བཅོ་ལྔ་བསྡུའོ། །དཔྱད་ན་མ་གྲུབ་པ་ནི་མེད་པའོ། །དེ་འདྲ་བའི་ཕུང་པོ་ཙམ་ཡང་གཞོམ་པར་བྱ་སྟེ། ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལ་ཕུང་པོ་ལྔ་བཀག་ནས་ཁམས་གསུམ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་དུ་གཞག་པའོ། །ཕུང་པོ་ཁོ་ན་བཀག་པར་མ་ཟད་ཀྱི་ཁམས་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་དག་ཀྱང་སྟེ་ཇི་ལྟར་གཞན་ཅེ་ན། །གཟུགས་ནི་དབུ་བ་འདྲ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། རང་བཞིན་གྱི་ཉམ་ཆུང་བས་དབུ་བ་སྟེ་རེག་ཏུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་གཟུགས་ཀྱང་ངོ༌། །བྱང་མ་ཐག་ཏུ་འཇིག་པ་ནི་ཆུ་བུར་ཏེ་ཚོར་བ་ཡང་བདེ་བ་བྱུང་མ་ཐག་ཏུ་སྡུག་བསྔལ་འབྱུང་བས་སོ། །སྣང་བ་ཡང་མེད་པས་སྨིག་རྒྱུ་སྟེ། དེ་བཞིན་དུ་འདུ་ཤེས་ཀྱང་ཀ་བ་ཞེས་བྱ་བ་རྩ་མོ་དང༌། དབུས་དང༌། རྩ་བར་ཕྱེ་ན་དེའི་འདུ་ཤེས་མེད་པའོ། །སྙིང་པོ་མེད་པས་ཆུ་ཤིང་སྟེ། །འདུ་བྱེད་ཀྱང་འཁོར་བའི་ཆོས་སུ་ཕྱི་རོལ་དུ་སྣང་ཡང་སྙིང་པོ་མེད་དེ་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བར་འབྱུང་བ་ཙམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་སླུ་བས་ན་སྒྱུ་མ་སྟེ། །དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་ཤེས་པ་དང་ཤེས་བྱ་མེད་པ་ལ་ཤེས་པ་བཞིན་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཕུང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པ་ནི་བསླབ་པར་བྱ་བའི་ཆོས་སོ། །ཐམས་ཅད་དུ་ཞེས་པ་ནི་རྣམ་པ་ཐ་དད་པ་མ་ལུས་པའོ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ནི་ས་བཅུ་པ་རྣམས་ལའོ། །ལ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཡུལ་ལོ། །བསྟན་པ་ནི་རྗེས་སུ་སློབ་པའོ། །དེ་ལྟར་ཕུང་པོ་ལྔའི་རང་བཞིན་མེད་པར་བསྟན་ཏོ་ཞེས་
བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །དབུ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་གང་ཞེ་ན། འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་གསུངས་ཏེ་ས་ལ་སོགས་པ་ནི་གཟུགས་ཆེ་ཕྲ་ཡོད་དོ་ཅོག་གི་འབྱུང་གནས་དང་གཟུགས་ཀུན་ལ་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་ནམ་མཁའ་ནི་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་ཏེ་ཀུན་དུ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་རྣམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་ནི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞིའི་དངོས་གཞིའོ། །དེ་ནི། གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོར་རབ་ཏུ་གསལ། །ཞེས་བྱ་སྟེ་གསལ་བ་ནི་མངོན་དུ་གྱུར་པའོ། །གཟུགས་མེད་ཉིད་དུ་གཞན་རྣམས་ནི། །ཞེས་པ་ནི་མིང་བཞིའི་ཕུང་པོའོ། །གཟུགས་ལས་གཞན་གཟུགས་མེད་པ་སྟེ་ཐོགས་པ་མེད་ཅིང་གཟུང་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཕུང་པོ་ལྔའི་ནང་ན་གཅིག་ནི་གཟུགས་དང་བཞི་ནི་གཟུགས་མ་ཡིན་པ་སོམ་ཉི་མེད་པར་གསལ་བར་ནི་ཐེ་ཚོམ་མེད་པ་སྟེ་ཕུང་པོ་བཞི་ནི་སེམས་དང་སེམས་ལས་བྱུང་བའི་ཆོས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཟུགས་དང་གཟུགས་མ་ཡིན་པའི་མཚན་ཉིད་ལས་ཁམས་ལ་སོགས་པ་ཡང་གཞན་མ་ཡིན་པ་ནི་ཁམས་ཞེས་བརྗོད་པ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའོ། །འོ་ན་དབུ་བ་དང་འདྲ་བའི་གཟུགས་ནི་རྫས་སུ་འདོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གཟུགས་ཀྱི་མཐའ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྫས་སུ་འདོད་དོ་ཞེ་ན། གཟུགས་དང་གཟུགས་མེད་ཀྱི་རྡུལ་ཕྲན། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གཟུགས་ཀྱི་མཐའ་མའི་ཆ་ནི་རྡུལ་ཕྲན་ཏེ། ཐོགས་པ་མེད་ཅིང་མདུན་རྒྱབ་ཀྱི་ཆ་མེད་པའོ། །དེ་ཡང་གཉིས་ཏེ་བསགས་པའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་དང་རྫས་ཀྱི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་པོ། །དང་པོ་ནི་བརྒྱད་དང་དགུ་དང་བཅུ་བསགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་བརྒྱད་བསགས་པ་ནི་འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་དང༌། གཟུགས་དང༌། དྲི་དང༌། རོ་དང༌། རེག་བྱ་རྣམས་ཏེ་བརྒྱད་ཕན་ཚུན་བསགས་ནས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དགུ་བསགས་བ་ནི་སྒྲ་སྟེ་གོང་མ་རྣམས་དང་སྒྲ་ཉིད་བསགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཅུ་བསགས་པ་ནི་ལུས་ལ་སོགས་པའི་དབང་པོ་སྟེ། གོང་མ་དགུ་དང་ལུས་ལ་སོགས་པ་ཉིད་བསགས་ནས་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྫས་ཀྱི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ནི་གཅིག་བུར་སྣང་བའོ། །རྫས་ཀྱི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་དེས་མིག་
ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་བསྐྱེད་མི་ནུས་པས། གཟུགས་ཀྱི་རྡུལ་ཕྲན་དབང་ཤེས་མིན། །རྡུལ་ཕྲ་རབ་དེ་དབང་པོས་མི་སོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་དབང་པོ་ནི་བག་བྱེད་པ་དང་རྟེན་མཛེས་པར་བྱེད་པ་དང༌། རང་རང་གི་སྤྱོད་ཡུལ་ལ་དབང་བྱེད་པ་དང༌། རང་རང་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བསྐྱེད་པར་བྱ་བ་རྣམས་ལ་དབང་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཤེས་པ་ནི་ཚོགས་དྲུག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །མིན་ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྐྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའོ། །དེའི་གཏན་ཚིགས་གསུངས་པ་ནི། བསྐྱེད་པས་འདས་པ་མ་ཡིན་ལ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ་དབང་པོ་ལྔ་ལས་འདས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བསྐྱེད་པའི་དོན་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན། གང་གིས་བསྐྱེད་ཅེ་ན། །དེ་དག་འདུས་པ་ལས་སྐྱེ་སྟེ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་དེ་དག་བརྒྱད་ལ་སོགས་པ་འདུས་པ་བུམ་པ་དང༌། སྣམ་བུ་ལ་སོགས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་གྱིས་མིག་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་ཤེས་སྐྱེད་པར་བྱེད་ཀྱི་གཞན་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འདུས་པ་དེ་ཡང་འདོད་པ་མིན། །བུམ་སྣམ་ལ་སོགས་པ་ལྟ་བུ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་འདུས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ནི་དོན་དམ་པའི་རྫས་སུ་མི་འདོད་པ་སྟེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འཇིག་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བས་ན་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱིས་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མི་བསྐྱེད་ལ་འདུས་པས་ནི་བསྐྱེད་ན་ཡང་རྫས་དོན་དམ་པ་མ་ཡིན་པས་ཕྱི་རོལ་གྱི་རྫས་ལ་སྤྱོད་ཡུལ་ནི་མེད་དོ། །ཕྱི་རོལ་པའི་རྫས་སུ་ཡོད་པའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱིང་བཀག་པར་གསུངས་པ་ནི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ་དེ་ལ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆ་ནི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆ་བཞི་དང་སྟེང་འོག་སྟེ་དྲུག་གོ །དེ་ལྟར་ཐ་དད་པ་ནི་རབ་ཕྱེ་བས་ཤེའོ། །དེ་བས་ན་ལྟོ་རྒྱབ་ཀྱི་ཆ་མེད་པར་འདོད་པའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ལ་ཡང་དབྱེ་བར་མངོན་ཞེས་ཏེ། རྫས་སུ་གནས་པའི་ཆོས་ལ་ཕྱོགས་བཞི་དང་སྟེང་འོག་ཁས་བླངས་དགོས་སོ། །མངོན་ཞེས་པ་ནི་བུམ་པ་ལ་སོགས་པའི་གོང་མའི་དོན་ཡིན་པར་གསལ་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །དེའི་ཕྱིར། ཟུར་དང་ཟུར་ཅན་རྟོག་པ་གང༌། །དེ་ནི་རྡུལ་ཕྲན་ག་ལ་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལ་ཟུར་ནི་ཕྱོགས་ཆ་དྲུག་གོ །ཟུར་ཅན་ནི་རྡུལ་ཕྲན་ཏེ་ཟུར་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ།།
དེ་དག་ཏུ་ནི་རྟོག་ཕ་གང༌། །དེ་ནི་རྡུལ་ཕྲན་གལ་འགྱུར། །ཞེས་ཏེ་བསགས་པ་ནི་ཡན་ལག་དང་ལྡན་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བའི་དོན་ཏོ། །འོ་ན་གནས་ཀྱི་ཚད་མ་དང༌། རིགས་ཀྱི་ཚད་མ་དང༌། དུས་ཀྱི་ཚད་མ་དང་དོན་བྱེད་པའི་ཚད་མ་བཞི་དང་འགལ་ལོ་ཞེ་ན། ཕྱིའི་དོན་རྣམ་པ་གཅིག་དང༌། ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ་དེ་ལ་ཕྱིའི་དོན་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དྲུག་སྟེ་ཞེས་བྱ་བའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱིའི་དོན་ཡང་དེ་རྣམ་པ་གཅིག་ཀྱང་དེ་ཉིད་པས་ཕྱིའི་དོན་རྣམ་པ་གཅིག་ལ་ཡང་ཞེས་པ་སྟེ། བདེ་བའི་རྫས་གཅིག་ལ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་རྣམ་གྲངས་གཞན་ལ་བསྙག་པའོ། །རྣམ་ཤེས་བདེ་བར་རབ་ཏུ་འཇུག །ཅེས་པ་ནི་བདེ་བདེ་ལ་ཡང་འཕགས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྡུག་བསྔལ་དུ་དམིགས་ཏེ་འགྱུར་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ནི་བདེ་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ་སིམ་པ་དང་སིམ་པ་མ་ཡིན་པ་དེ་དག་བསྐྱེད་པར་འགྱུར་བ་ནི་བྱེད་པའི་གཟུགས་ཏེ་མཛེས་པ་དང་མི་མཛེས་པའོ། །བདེ་བ་དང་སྡུག་བསྔལ་དེ་ཉིད་གཞན་དང་གཞན་དུ་འགྱུར་ཞེས་ཏེ་བདེ་བ་སྡུག་བསྔལ་བདེ་བར་འགྱུར་བའོ། །དེའི་དཔེ་གང་ཞེ་ན། དཔེར་ན་བུད་མེད་ཅེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ་གཅིག་ཅེས་བྱ་བ་ནི་གཅིག་ཁོ་ནའི་ལུས་ཏེ། ལང་ཚོ་དང་ལྡན་པའི་ལུས་ཏེ་ལུས་གཅིག་པུ་དེ་ལའོ། །དེ་ལ་ཀུན་དུ་རྒྱུ་ནི་མུ་སྟེགས་པ་མི་གཙང་བ་བསྒོམ་པའོ། །ལྷག་མ་ནི་གོ་སླའོ། །དེ་བས་ན་རིགས་ལ་སོགས་པའི་ཚད་མ་གསུངས་པ་ནི་མེད་པ་ཁོ་ནའོ། །ཕྱི་རོལ་ཀྱི་རྫས་མེད་ན་དོན་མེད་པར་མི་རུང་ངོ་ཞེ་ན། རྨི་ལམ་གནོད་སྦྱིན་དོན་བྱེད་པ། །ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། རྨི་ལམ་དེ་ནི་ཉེ་བའི་ཉོན་མོངས་པ་གཉིས་ཀྱིས་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་ལ་བག་ཆགས་དང་ཁམས་དང་མི་མ་ཡིན་པའི་དབང་དུ་གྱུར་ནས་མཐོང་བའོ། །དེའི་རྒྱུས་པོ་མོ་ཕྲད་པ་མེད་ཀྱང་ཁུ་བ་ཟག་པའི་གནོད་པ་འབྱུང་བ་བཞིན་དོན་དུ་བྱེད་པ་སྟེ་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་མེད་ཀྱང་མཐོང་བ་ལ་སོགས་པའི་བྱ་བ་བྱེད་དོ། །དེ་བས་ན་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཏེ། སེམས་སྣང་བ་ལས་གཞན་དོན་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རྫས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པའི་
ཕྱིར་རོ། །གཉིད་ལོག་པ་དང་སད་པ་མི་འདྲའོ་ཞེ་ན། རྨི་ལམ་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ཇི་ལྟར་རྨི་ལམ་ན་རྫས་མེད་པར་གནོད་པ་ལྟར། སད་པ་ན་ཡང་ཕྱིའི་རྫས་མེད་པ་ཁོ་ནར་དོན་བྱེད་པ་གྲུབ་པ་སྟེ། དཔྱད་ན་གཟུང་འཛིན་འཁྲུལ་པ་ཙམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་གཟུང་འཛིན་གྱི་ངོ་བོ་གང་ལ་བྱ་ཞེ་ན་གཟུང་དང་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། གཞན་ཡང་རྣམ་པར་རྟོག་པའི་དབང་གིས་སེམས་ཙམ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །དེ་ལ་ཆེ་རུ་ཞེས་པ་ནི་ཁྱད་པར་ཞེས་པའི་དོན་ཏོ། །དོན་དེ་ཉིད་ནི། རྣམ་པར་ཤེས་པ་མེད་པར་ནི། །ཕྱི་དོན་ཡོད་པ་འགའ་ཡང་མིན། །ཞེས་དེ་ལྟར་རིགས་པས་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་སུན་ཕྱུང་ནས་རྣམ་པར་རིག་པ་སེམས་ཙམ་ཆེར་གཞག་པ་ནི་དངོས་པོ་ཞེས་པ་ནས་ཏེ། དེ་ལ་ཐམས་ཅད་དུ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གཟུང་འཛིན་གྱི་བདག་ཉིད་ཁམས་གསུམ་དང་དུས་གསུམ་དང་གཡོ་བ་དང་མི་གཡོ་བའི་ཆོས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ནི་གོང་གི་གཏན་ཚིགས་བསྙག་པའོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་རབ་སྣང་བའི། །གཟུགས་ཀྱི་རྣམ་པར་སྣང་བ་ཡིན། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་དོན་དམ་པ་ཐོགས་པ་མེད་ཅིང་རེག་ཏུ་མེད་ཅིང་གཟུགས་མ་ཡིན་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡང་ཐོགས་པ་དང་བཅས་ཤིང་རེག་ཏུ་ཡོད་པའི་གཟུགས་སུ་སྣང་བ་ཡིན་ཞེས་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །ཇི་ལྟར་གཟུགས་མེད་པའི་ཆོས་གཟུགས་སུ་སྣང་བ་ཡིན་ཞེ་ན། ཇི་ལྟར་སྒྱུ་མ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་ལ་དྲི་ཟའི་གྲོང་ཁྱེར་ནི་འཁྲུལ་བའི་དབང་གིས་བར་སྣང་ལ་སྣང་བའི་རྟ་ལ་སོགས་པའོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་ཆུ་ཟླ་ལ་སོགས་པ་བསྡུའོ། །སྐྱེ་བོ་ནི་སོ་སོའི་སྐྱེ་བོ་སྟེ་ཉོན་མོངས་པ་དང་ལས་ཀྱི་དབང་གིས་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་འཁྲུལ་པ་ནི་སེམས་ཐ་དད་པའོ། །དེ་ལྟར་ཞེས་པ་ནི་དོན་གྱི་མགོ་འདྲེན་པའོ། །སོགས་པའི་སྒྲས་ནི་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་བསྡུའོ། །འོ་ན་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཅིའི་ཕྱིར་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པ་བསྟན་པ་ཡིན་ཞེ་ན། བདག་ཏུ་འཛིན་པ་ལོག་དོན་དུ། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། དེ་ཡང་ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའོ། །སྐལ་ཆེན་ནི་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་
སྟེ་མཐའ་ཡས་པའི་འགྲོ་བའི་དོན་བྱེད་པའི་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཐེག་པོ་ཆེན་པོ་ལ་གནས་པའི་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་དང༌། ཁམས་གསུམ་གྱི་མཆོད་པས་མཆོད་པའི་སྐལ་བ་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེམས་ཙམ་ཆེར་ནི་གཞལ་པ་ཡིན། །ཁམས་གསུམ་ལ་སོགས་པའི་རང་བཞིན་དུ་སེམས་ཙམ་ཁྱད་པར་གནས་སོ་ཞེས་བྱ་བའི་ཐ་ཚིག་གོ །