Nitartha Digital Library
Tibetan
སྡེ་དགེའི་བསྟན་འགྱུར་པོད་བཞི་བཅུ་པ།


  collapse section
   
   
ལེའུ་གཉིས་པ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་བཤད་པ།
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
  expand section


 
previousལེའུ་གཉིས་པ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་བཤད་པ།next

ལེའུ་གཉིས་པ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་བཤད་པ།


DTG040_Page_0056
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེ་ནས་ཞེས་པ་ནི་ཤེས་རབ་དང་ཐབས་ཀྱི་རང་བཞིན་དྲི་མ་མེད་པ་བདེ་བ་ཆེན་པོས་གང་བ་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་རང་བཞིན་ཉེ་བར་བསྟན་མ་ཐག་པ་དེའི་འབྲས་བུ་འདི་གང་བསྒོམས་པས་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པའི་རྒྱུའི་གཙོ་བོ་ཡིན་ཞེས་གདུལ་བྱའི་སེམས་ཀྱི་རྟོག་པ་ཐུགས་ཀྱིས་མཁྱེན་པའི་རྗེས་ལའོ།། མཆོད་པ་ནི་འཆད་པར་འགྱུར་བའི་གསང་བ་དང་གཞན་ནོ། །བྱང་ཆུབ་ནི་ཕྱོགས་བཅུའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་མཐའ་ཡས་པ་རབ་ཏུ་སྣང་བ་སོ་སོའི་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཀྱི་ནང་དུ་གཏོགས་པ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཐབས་དང་ཤེས་རབ་ཀྱི་བདག་ཉིད་དྲི་མ་མེད་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་བྱུང་བ་བདེ་བ་དམ་པས་གང་བའི་ལྷ་རྣམས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་དང་སེམས་ཅན་མ་ལུས་པའི་དོན་བྱེད་པའི་ངོ་བོར་གྱུར་པ། དེའི་བཞོན་པར་གྱུར་པའི་སེམས་འཆད་པར་འགྱུར་བའི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་གསུམ་གྱི་བདག་ཉིད་ཅན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ལུང་དང་རིགས་པས་གྲུབ་པ་ཉིད་ཀྱིས་སྒྲིབ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བག་ཆགས་རྩ་བ་ནས་གཅོད་པ་ལ་བསྟན་པར་གྱུར་པའི་ཕྱིར་སྙིང་པོའོ། །སྤྲུལ་པའི་སྐུ་ལ་སོགས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་སྐུ་ལ་སོགས་པའི་བཞོན་པར་གྱུར་པས་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཏེ་ཉེ་བར་ལེན་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ཀྱིས་གཙོ་བོར་གྱུར་པས་མཆོག་གོ །བླ་ན་མེད་པའི་འབྲས་བུ་ཐོབ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་བླ་ན་མེད་པའོ། །ལྷག་མ་ནི་སྔ་མ་བཞིན་ནོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཀྱི་སེམས་དོན་དམ་པ་ཡིན་ན། ཇི་ལྟར་སྐུ་ལ་སོགས་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་ཞེས་སེམས་ཀྱིས་ཡོངས་སུ་རྟོག་པ་ནི་དཔྱོད་པའོ། །ཐུགས་ཉིད་ཀྱིས་ངེས་པར་བཟུང་བ་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང་ལུང་རྣམ་པར་གཅོད་པའི་དོན་དུའོ། །སྐྱེད་ཅིག་ཅེས་པ་ནི་མོས་པས་སྐྱོད་པའི་ས་ལ་གནས་པ་སྨོན་པ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སྔོན་དུ་སོང་བས་སྒོམས་ཤིག་པ་དང༌། ས་དང་པོ་ལ་སོགས་པར་གནས་པ་རྣམས་ལ་མངོན་སུམ་དུ་གྱིས་ཤིག་པའོ། །སེམས་ནི་གང་ཟག་དང་ཆོས་མེད་པའི་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཡིན་ལ་གོ་


DTG040_Page_0057
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རིམས་ཇི་ལྟ་བར་མོས་པ་དང་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཡིད་ལ་བྱེད་པ་དག་གིས་མཚན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་དང་དཔེ་བྱད་བཟང་པོ་བརྒྱད་ཅུ་དང་ལྡན་པ་ཞལ་གསུམ་ཕྱག་དྲུག་པ་ལ་སོགས་པ་ཤེས་རབ་དང་ཐབས་གཉིས་སུ་མེད་པར་རབ་ཏུ་སྣང་བའི་བདག་ཉིད་སྐུ་རྡོ་རྗེའི་རྣམ་པར་བརྗོད་མ་ཐག་པའི་འབྲས་བུ་མངོན་སུམ་དུ་བྱ་བའི་ཆེད་དུའོ། །ལུས་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཐུགས་རྡོ་རྗེའི་རྣམ་པར་རོ། །སེམས་ཉིད་ནི་སྔར་བཤད་མ་ཐག་པ་ཡིན་ལ་ཚིག་ནི་གསུང་རབ་ཡན་ལག་བཅུ་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཏེ། སྐྱེས་བུ་མཆོག་གི་དོན་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་རབ་ཀྱི་མཆོག་ཏུ་བརྗོད་པས་གང་གི་ཕྱིར་ལོངས་སྤྱོད་རྫོགས་པའི་སྐུའི་བདག་ཉིད་ཡིན་པས་གསུང་རྡོ་རྗེར་གྱུར་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་དུ་བརྗོད་དེ། དེ་ལྟ་བུར་འདི་སྐྱེད་ཅིག་ཅེས་པ་དང་འབྲེལ་ཏོ། །དེ་ནས་ཞེས་པ་ནི་དེ་མ་ཐག་པའི་སྐུ་དང་གསུང་དང་ཐུགས་ཀྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བསྟན་པས་གྲུབ་པའི་དངུལ་ཆུས་ཟངས་གསེར་དུ་བྱེད་པ་བཞིན་དུ་སྔར་གྱི་ཐོས་པ་དང་བསམས་པ་དང་བསྒོམས་པས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་བསྒོམ་པའི་བག་ཆགས་ཡོངས་སུ་སྨིན་པའི་རྗེས་ལའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཞེས་པ་ནི་གང་སྔར་སེམས་ཀྱི་རྟོག་པ་སྐྱེས་པ་རྣམས་ཡིན་ལ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ནི་བསྟན་མ་ཐག་པ་རྣམས་སོ། །ནམ་མཁའ་དམིགས་པ་མེད་པར་ནི། །ཡེ་ཤེས་ཞེས་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་གཉིས་སུ་མེད་པ་སོ་སོར་སྣང་བའི་རྣམ་པས་སྦྱོར་བ་སྟེ་མངོན་སུམ་དུ་བྱས་ནས་བརྗོད་པའོ། །སེམས་ཙམ་ལ་ནི་རྣམ་གཞག་པ། །སྐྱེ་བ་མེད་པར་ང་སྨྲའོ། །ཞེས་ལང་ཀར་གཤེགས་པ་ལས་ཡིན་ཏེ། གཉིས་སུ་མེད་པའི་རབ་ཏུ་སྣང་བ་ཙམ་དུ་ངེས་པ་ནི་འདིར་སྐྱེ་བ་མེད་པའོ། །གཞན་དུ་ན་སྐྱེ་བ་མེད་པ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པའི་དག་ལས་དོན་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། དོན་གཞན་ལ་ནི་བརྟེན་ནས་སུ། །དོན་དེ་ཉིད་ནི་བཟླས་པ་ཡིན། །ཞེས་པའི་ཚུལ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་ཟློས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཕ་རོལ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་བྱ་བ་དང་སྤྱོད་པ་དང་རྣལ་འབྱོར་དང་རྣལ་འབྱོར་བླ་ན་མེད་པ་རྣམས་ལས་རབ་ཏུ་སྦྱོར་བ་ཤེས་རབ་དང་ཐབས་ལ་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡིན་ཏེ། ཤེས་རབ་ཐབས་ཀྱི་སྙོམས་འཇུག་པ། །རྣལ་འབྱོར་ཞེས་རྒྱུད་ཕྱི་


DTG040_Page_0058
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མ་ལས་སོ། །བསྒོམ་པར་འགྱུར་བ་རྒྱུར་གྱུར་པ་དེས་སོ། །མ་ལུས་པར་བཟང་བ་ནི་དགེ་བར་གདུལ་བྱ་རྣམས་ལ་འགྱུར་བ་གང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་སྐྱེད་པ་ནི་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པའོ། །འདིར་ནི་རང་རིག་པའི་མངོན་སུམ་གྱིས་མྱང་བར་བྱའོ། །རབ་ཀྱི་མཐར་སྐྱེས་བུ་མཆོག་གི་དོན་གྱི་ཕྱིར་བསྒྲགས་པ་སྟེ། སྐྱེ་བ་འདི་ནི་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པས་སོ། །དེ་ནས་ཞེས་པ་ནི་རྡོ་རྗེ་འཛིན་པ་ཆེན་པོའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་གདུལ་བྱ་ཡོངས་སུ་སྨིན་པར་ཆོད་པའི་རྗེས་ལའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ནི་མ་ལུས་པ་སྟེ་ཡང་དག་པ་ནི་ཚད་མ་དང་ལུང་གིས་མི་གནོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བྱང་ཆུབ་ནི་རྣམ་པར་དག་པའི་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ངོ་བོ་སྔར་བརྗོད་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་རྣམ་པའོ། །དེ་འདིས་ཐོབ་པར་བྱེད་པས་ན་ཚུལ་ལོ། །དེ་ཉིད་སྔར་བཞིན་དུ་རྡོ་རྗེའོ། །གང་ཡིན་ཞེ་ན། ཏིང་ངེ་འཛིན་ཡིན་ཏེ། ཤེས་རབ་དང་ཐབས་ཀྱི་བདག་ཉིད་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་མཚན་ཉིད་ནི་རྣལ་འབྱོར་ཡིན་ལ། དེ་ལ་སྙོམས་པར་ཞུགས་ནས་འདི་རང་རིག་པའི་མངོན་སུམ་གྱིས་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཡིན་ཏེ། སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཐར་པའི་བདག་ཉིད་ཡིན་ལ། གསུངས་པ་ནི་བརྗོད་པ་དང་ལྡན་པའོ། །བརྟགས་པའི་དོན་མེད་ཀྱང་བསྒོམ་པའི་དངོས་པོ་ནི་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་དུ་རྟོག་པའི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ། །འདིས་ནི་ཀུན་དུ་སྐུར་བ་འདེབས་པའི་མཐའ་སྤངས་པ་ཡིན་ནོ། །དོན་དམ་པར་སྒྲོ་འདོགས་པའི་མཐའ་སྤོང་བ་གསུངས་པ། བསྒོམ་པར་བྱ་བ་ནི་གཞན་དུ་བརྟག་པར་བྱ་བ་སྟེ་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །སྒོམ་པར་བྱེད་པ་ནི་གཞན་དུ་རྟོག་པར་བྱེད་པ་སྟེ་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བདུན་ནི་བསྒོམ་པའོ། །དེ་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་དེ་བཞིན་དུ་ཚད་མས་གནོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་སྐད་དུ་སློབ་དཔོན་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོས། འདི་རུ་མི་བདེན་རྟོག་གང་ཡིན། །སེམས་ཡིན་གང་ཕྱིར་ངེས་གཞན་རྟོག །ཇི་ལྟར་གཞན་དུ་རྟོག་པའི་དོན། །དེ་བཞིན་ཤིན་ཏུ་མེད་པ་ཡིན། །དེ་ནི་རྒྱུ་འབྲས་དངོས་པོ་ཡིས། །སེམས་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་སུ་འདོད། །གང་ཞིག་ཀུན་གཞི་རྣམ་ཤེས་གྲགས། །འཇུག་པར་གྲགས་པ་རྣམ་པ་བདུན། །ཉོན་


DTG040_Page_0059
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མོངས་བག་ཆགས་ས་བོན་ནི། །བསྩགས་པའི་ཕྱིར་ནི་སེམས་ཞེས་བརྗོད། །རྣམ་ཤེས་དང་པོ་གཉིས་པ་ནི། །སྣ་ཚོགས་རབ་ཏུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་སོ། །གང་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དེའི་ཕྱིར་ཞེས་ཏེ། དེ་བས་ན་དངོས་པོར་བྱ་བ་ནི་བསྒོམ་པར་བྱ་བ་ཞེས་བྱ་བ་སྟེ། ཀུན་གཞིའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའོ། །དངོས་པོར་བྱེད་པ་ནི་སྒོམ་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་འཇུག་པའི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་དངོས་པོ་ཡིན་ཏེ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་མེད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་བསྒོམ་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བརྒྱད་ཀྱི་ངོ་བོ་ཚད་མས་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ན་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་དུ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །མ་ཡིན་ཏེ་གང་ཟག་དང་ཆོས་མེད་པའི་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དེ་དེ་ཡང་ཡང་དག་པའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་འདིས་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་བ་འདེབས་པའི་མཐའ་དང་བྲལ་བའི་དབུ་མ་ཡིན་པར་རྟོགས་པར་གསུངས་པ་ཡིན་ཏེ། གང་འཕགས་པ་བྱམས་པས། ཡང་དག་མ་ཡིན་ཀུན་རྟོག་ཡོད། །དེ་ལ་གཉིས་པོ་ཡོད་མ་ཡིན། །སྟོང་པ་ཉིད་ནི་འདི་ལ་ཡོད། །དེ་ལ་ཡང་ནི་དེ་ཡོད་དོ། །སྟོང་པ་མ་ཡིན་དེ་སྟོང་མིན། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཐམས་ཅད་བརྗོད། །ཡོད་པས་མེད་པས་ཡོད་པས་ན། །དེ་ནི་དབུ་མའི་ལམ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་སོ། །སེམས་ནི་སྔར་ཡང་མདོ་རུ་བསྡུས་པས་ན། །རྣམ་པ་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་མཐོང་བ་ཡིན། །སེམས་ནི་གཞན་པ་རྣམ་པ་ལྔ་ཡིས་ནི། །རྣམ་པར་སྤྲོས་པའི་རྣམ་པས་སྟོང་པར་བརྗོད། །ཐམས་ཅད་དུ་ནི་བསྟན་པ་འདི་ཡིན་ཏེ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་རྣམ་གཉིས་མཐོང་བ་ཡིན། །ཞེས་དཔལ་སྡེའི་ཞལ་སྔ་ནས་སོ། །འདིས་ནི་མགོ་སྨོས་པས་གོ་བ་མདོར་བསྡུས་པ་ལ་དགའ་བའི་སེམས་ཅན་རྗེས་སུ་གཟུང་བའི་ཕྱིར་མདོར་བསྡུས་པའི་ཚུལ་གྱིས་སྟོང་པ་ཉིད་བསྟན་ནས་སྤྲོས་པས་གོ་བ་རྒྱས་པ་ལ་དགའ་བའི་སྐྱེ་བོ་རྗེས་སུ་གཟུང་བའི་ཕྱིར་སྤྲོས་ཏེ་གསུངས་པ། དེ་ནས་ཞེས་ཏེ། བསྒོམ་པ་དམིགས་སུ་མེད་པའོ། །ཞེས་པའི་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་ཅེས་མི་བསྐྱོད་པའི་གདུལ་བྱའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་རྗེས་ལའོ། །རྣམ་པར་སྣང་མཛད་རྡོ་རྗེ་ནི་འདིར་མི་བསྐྱོད་པའི་གཟུགས་ཅན་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་ཆེན་པོའོ། །


DTG040_Page_0060
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འདི་ལྟར་དེ་དང་དེའི་གདུལ་བྱ་རྗེས་སུ་གཟུང་བའི་ཕྱིར་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་ལ་སོགས་པའི་གཟུགས་དེ་ཉིད་ཐམས་ཅད་དུ་སྣ་ཚོགས་པའི་ཐབས་ཀྱིས་གསལ་བར་བྱེད་པ་སྟེ། སེམས་ཅན་གྱི་རྒྱུད་རྣམས་ལ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་ཞེས་ངེས་པའི་ཚིག་ལས་སོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ཉིད་རྡོ་རྗེ་ཡིན་ཏེ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་རྣམ་པར་དག་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །དེ་ཉིད་ཡང་དག་པར་རྟོགས་པར་བྱེད་པས་ན་ཏིང་ངེ་འཛིན་ནོ། །ཤེས་རབ་དང་ཐབས་སྙོམས་པར་ཞུགས་པ་ནི་རྣལ་འབྱོར་རོ། །གང་གི་ཕྱིར་སེམས་ཀུན་གཞི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་མ་ཡིན་པ་སྟེ། གང་ཟག་ཡང་ན་ཆོས་རྣམས་ཀྱི། །དངོས་མེད་འདི་ནི་སྟོང་པར་བརྗོད། །ཞེས་ཏེ་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་ཡིན་དུ་ཆུག་ན་ཡང་རྟག་པ་དོན་བྱེད་པ་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར། གང་ཟག་མེད་པ་ཡིན་ཡང་ཆོས་རྣམས་སྐད་ཅིག་མ་ཇི་ལྟར་ཡིན་ཞེ་ན། གསུངས་པ། སྤུངས་དང་སྐྱེ་སྒོ་རིགས་ཀྱི་དོན། །ཕུང་པོ་སྐྱེ་མཆེད་ཁམས་རྣམས་ཡིན། །ཞེས་པས། དེ་རྣམས་སྤངས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་གཟུགས་སོགས་ཕུང་པོ་ལྔ། །ཁམས་རྣམས་བཅོ་བརྒྱད་དག་ཡིན་ཏེ། །སྐྱེ་མཆེད་དག་ནི་བཅུ་གཉིས་ཀྱིས། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་བསྡུས་པ་ཡིན། །དངོས་པོ་ལྔ་ནི་བསྟེན་པ་དང༌། །རྣམ་ཤེས་གསུམ་ནི་འཛིན་པའི་ཕྱིར། །མ་འོངས་སྐྱེ་བའི་སྒོར་ཞུགས་པས། །གསུམ་པོ་གྲངས་ནི་གོ་རིམས་བཞིན། །གཟུགས་རུང་ཕྱིར་ན་གཟུགས་མཚན་ཉིད། །རེག་དང་ཡུལ་གྱི་བྱེ་བྲག་ལས། །མྱོང་བ་རྣམ་སྨིན་རྗེས་མྱོང་ཡིན། །འདུ་ཤེས་ཡུལ་ལ་མཚན་མར་འཛིན། །འདུ་བྱེད་མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པ། །རྣམ་ཤེས་འཛིན་པའི་བདག་ཉིད་དོ། །འདི་ནི་ཕལ་ཆེར་སྐྱེ་བོ་ཡིས། །བདག་ཏུ་འཛིན་པ་འཇུག་པར་འགྱུར། །དབང་པོ་གང་ཡིན་དོན་གང་ཡིན། །རབ་ཏུ་རྟོགས་ཕྱིར་ཤེས་པ་ཡིན། །དེ་ལ་ས་བོན་སྣ་ཚོགས་ཏེ། །དེ་ནི་དབང་དྲུག་ཁམས་རྣམས་ཡིན། །གང་ཞིག་དོན་གཟུང་འཛིན་གྱུར་པ། །གང་ཞིག་དབང་པོའི་ཡུལ་རྣམས་ལ། །གང་ཞིག་དབང་རྣམས་བདག་གྱུར་པ། །དེ་རྣམས་ཡུལ་གྱི་ཁམས་དྲུག་ཡིན། །གང་ཞིག་ཤེས་འགྱུར་འཛིན་འགྱུར་བ། །གང་ཞིག་དབང་པོའི་སྤྱོད་


DTG040_Page_0061
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡུལ་གང༌། །ཁམས་ནི་བཅུ་གཉིས་གསུངས་པ་རྣམས། །དེ་རྣམས་ཀྱང་ནི་སྐྱེ་མཆེད་ཉིད། །དེ་ཉིད་ཕྱིར་ན་ཆོས་གསུམ་པོར། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་འགྱུར་བ་ཡིན། །གཟུགས་ཀྱི་ཕུང་པོ་ཆོས་ཀྱི་ཁམས། །ཡིད་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་དེ་བཞིན་ནོ། །ཞེས་པ་ནི་ཐེག་པ་ཆེན་པོའི་ཆོས་མངོན་པ་ཀུན་ལས་བསྡུས་པའི་དོན་ཏོ། །དེ་ལྟར་གྱུར་ན་ཡང་མ་སྐྱེས་པའི་ཆོས་གསལ་བར་མི་རུང་བས་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མེད་པ་ཡིན་ན་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བརྒྱད་ཅིའི་ཕྱིར་མེད་ཅེ་ན། ཐམས་ཅད་ཀྱང་ཡིན་ལ་དངོས་པོ་ཡང་ཡིན་ཏེ། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུད་ལ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བརྒྱད་ཀྱི་དངོས་པོ་དེ་དང་བྲལ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་སེམས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་བརྒྱད་ཀྱི་ངོ་བོ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་དུ་བཟོད་ནས་མི་འཐད་དོ། །ཅི་ལྟར་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར། གཟུང་དང་འཛིན་པ་རྣམ་སྤངས་པ། །ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་པར་མཉམ་པས་ཆོས་ཐམས་ཅད་བདག་མེད་པའི་རང་བཞིན་གྱིས་མཉམ་པའི་རྒྱུས་ཡིན་ཏེ། གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གང་རྣམ་འགྲེལ་ལས། སྣ་ཚོགས་སྣང་ཅན་དོན་རྣམས་ལ། །གལ་ཏེ་གཅིག་ཉིད་མི་རིགས་ན། །རེ་ཞིག་བློ་དེ་གཅིག་ཉིད་ལ། །ཇི་ལྟར་དུ་མ་སྣང་བར་འགྱུར། །ཅི་ལྟ་ཅི་ལྟའི་དོན་བསམ་པ། །དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་བྲལ། །མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གང་གསུངས་པ། །དེ་ནི་དངོས་སློབ་འོངས་པ་ཡིན། །གཅིག་ལ་སྣ་ཚོགས་དེ་ཅིར་འགྱུར། །དེ་ཡི་བློ་ལའང་མི་འགྱུར་རོ། །གལ་ཏེ་འདི་བདག་དོན་འདོད་ན། །དེ་ལ་བདག་གིས་ཅི་ཞིག་བྱ། །དེ་ཕྱིར་དོན་དང་ཤེས་པ་ལ། །རགས་སྣང་མ་ཡིན་དེ་དག་ཉིད། །གཅིག་ལ་བཀག་པ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། །མང་པོ་ལ་ཡང་ཡོད་མ་ཡིན། །ཡོངས་སུ་གཅོད་པ་ནང་ཡིན་ཏེ། །གཞན་ནི་ཕྱི་རོལ་འདྲ་བར་གནས། །ཤེས་པ་དབྱེར་མེད་ཕྱེ་བ་ནི། །ཐ་དད་སྣང་བས་དཀྲུགས་པ་ཡིན། །དེ་ལ་གཅིག་ཀྱང་མེད་པ་ན། །གཉིས་ཀ་དག་ཀྱང་ཉམས་པར་འགྱུར། །དེ་ཕྱིར་གཉི་ག་སྟོང་པ་ནི། །དེ་ཡི་དེ་ཉིད་དེ་ཉིད་ཡིན། །དངོས་རྣམས་ཐ་དད་གནས་པ་འདི། །དེ་ཐ་དད་རྟེན་དང་ཚུལ་ཅན། །དེ་ནི་བསླད་པ་ཉིད་ཡིན་ཡང༌། །དེ་དག་ཐ་དད་ཀྱང་བསླད་ཡིན། །གཟུང་དང་


DTG040_Page_0062
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འཛིན་པའི་རྣམ་པ་ལས། །མཚན་ཉིད་གཞན་ནི་ཡོད་མ་ཡིན། །དེ་བས་མཚན་ཉིད་སྟོང་པའི་ཕྱིར། །རང་བཞིན་མེད་པར་རབ་ཏུ་བཤད། །ཅེས་སོ། །དེ་ནས་ཞེས་པ་ནི་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པའི་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པའོ་ཞེས་རྣམ་པར་སྣང་མཛད་ཀྱི་གདུལ་བྱའི་རྟོག་པ་ཡོངས་སུ་ཆོད་པའི་རྗེས་ལའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མི་བཟད་པའི་རྡོ་རྗེ་ནི་ཐོག་མ་དང་ཐ་མ་མེད་པའི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ངོ་བོ་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །གང་ལས་མ་སྐྱེས་པ་འདི་རྣམས་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་ངོ་བོར་བརྟགས་པ་མེད་པ་ཡིན་ཏེ་དེས་ན་བརྗོད་མ་ཐག་པའི་ཆོས་ཀྱང་མ་ཡིན་ལ། དེ་སྤྱིར་གྱུར་པའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ནས་ཇི་ལྟར་ནམ་མཁའ་སྤྲོས་པ་མེད་ཅིང་རྟོག་པ་མེད་པ་དེ་བཞིན་དུ་བདག་མེད་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཙམ་གྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ལ་བསྒོམ་པར་བྱ་བའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་ཚུལ་གྱི་ཐབས་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། ཚད་མས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་སྐད་དུ་སློབ་དཔོན་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོས། །འདི་ནི་རྣམ་རིག་ཙམ་ཡིན་ཏེ། །རང་བཞིན་གྱིས་ནི་རྣམ་བྱང་ཡིན། །དོན་དམ་གཉིས་མེད་དངོས་པོ་མེད། །དེ་བཞིན་དུ་ཡང་བདག་མེད་ཡིན། །སྟོང་ཉིད་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱང་ཡིན།། ཡང་དག་མཐའ་དག་བརྗོད་མེད་པ། །ཆོས་ཉིད་དང་ནི་མཚན་མ་མེད། །དེ་ཉིད་དོན་ཞེས་བརྗོད་པ་ཡིན། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་ནི། །ཚད་མ་ཡིས་ནི་གྲུབ་པ་མིན། །དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་མ་སྐྱེས་པ། །རྒྱལ་བས་ཐུགས་རྗེས་བསྟན་པ་ཡིན། །རྗེས་སུ་འགྲོ་དང་ལྡོག་དག་ལས། །དེ་ཡིས་གྲུབ་ན་གྲུབ་དག་ཡིན། །མངོན་སུམ་དང་ནི་མི་དམིགས་པས། །དེ་དག་སྐད་ཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། །མི་གནས་ཕྱིར་ན་འཛིན་ཉིད་མིན། །དེ་དང་འབྲེལ་པའི་སྐད་ཅིག་གཉིས། །གང་ཞིག་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའམ། །དེ་ཡིས་སྟོང་པའི་ས་ཕྱོགས་དག །རྒྱུ་ཡོད་པ་དང་འབྲས་གང་ཡིན། །དེ་འཛིན་བྱེད་ཉིད་འཛིན་པ་པོ། །རྒྱུ་མེད་ལས་འབྲས་མེད་པ་ནི། །དེ་ཡི་དངོས་པོ་ངེས་པ་ཡིན། །རྒྱུ་ནི་འབྲས་བུའི་དུས་ན་མེད། །སྐད་ཅིག་ཡིན་ཕྱིར་འཇིག་པའི་ཕྱིར། །རྒྱུ་ཡི་དུས་ནའང་འབྲས་བུ་མེད། །དུས་མཉམ་ཉིད་དུ་ཐལ་འགྱུར་ཕྱིར། །དམ་པའི་དོན་དུ་རྒྱུ་གཅིག་


DTG040_Page_0063
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མིན། །འབྲས་བུ་དུ་མ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་རྒྱུ་གཅིག་ཡིན་གྱུར་ན། །དེ་དེས་བྱེད་གྱུར་ལྟོས་མེད་པས། །དེས་ན་མིག་ལ་སོགས་པ་རྣམས། །རང་གི་བློ་ལ་གོས་མེད་འགྱུར། །དེ་ཚེ་ལོང་སོགས་མེད་པ་རུ། །སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ཐལ་བར་འགྱུར། །དུ་མའང་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། །འབྲས་བུ་གཅིག་གི་རྒྱུ་ཡིན་པས། །རྒྱུ་ཐ་དད་ལ་འབྲས་བུ་ནི། །དབྱེར་མེད་རྒྱུ་ན་མེད་པར་འགྱུར། །འབྲས་བུའང་དེ་ཡི་བདག་ཉིད་ཕྱིར། །དེ་ཡང་ཐ་དད་ཡིན་འདོད་ན། །གཅིག་ནི་ཅི་ལྟར་ཐ་དད་འགྱུར། །གཅིག་དང་གཞན་ཉིད་ཉམས་འགྱུར་བས།། མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གང་བརྗོད་པ། །དེ་དབྱེ་དམ་པའི་དོན་དུ་མེད། །འབྲས་བུ་སོ་སོ་ཐ་དད་པའི། །ཉེས་པ་སྔར་ནི་བསྒྲགས་པ་ཡིན། །ཡོད་མེད་རང་དང་གཞན་པ་རྒྱུ། །གཉི་ག་ལས་སྐྱེ་དཔྱོད་པ་ནི། །མ་བྱས་གཞུང་ནི་མང་འགྱུར་ཕྱིར། །གསལ་བའི་ཕྱིར་དང་བསྒྲུབས་ཟིན་ཕྱིར། །ཞེས་སོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང་ལང་ཀར་གཤེགས་པ་ལས། མེད་པ་ལས་ནི་སྐྱེ་བ་མིན། །རྐྱེན་ཡང་མཐོང་བ་མ་ཡིན་ནོ། །དངོས་པོ་མེད་ཡང་ཡོད་མིན་ལ། །དོན་མེད་མིང་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །གང་དུ་ཉན་ཐོས་སངས་རྒྱས་རྣམས། །མུ་སྟེགས་རྣམས་ཀྱིའང་སྤྱོད་ཡུལ་མིན། །ས་ནི་བདུན་པར་སོང་བ་ཡང༌། །དེ་ནི་མ་སྐྱེས་མཚན་ཉིད་ཡིན། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ལྡོག་པ་ནི། །རྒྱུ་ཡི་འགེགས་པར་བྱེད་པ་ཡིན། །སེམས་ཙམ་ཉིད་དུ་རྣམ་བཞག་པ། །མ་སྐྱེས་པ་ཞེས་ང་སྨྲའོ། །དངོས་རྣམས་རྒྱུ་མེད་པ་ཡི་རྒྱུན། །བརྟག་བྱ་རྟོག་པ་རྣམ་སྤངས་པ། །ཡོད་མེད་ཕྱོགས་དང་རྣམ་བྲལ་བ། །སྐྱེ་བ་མེད་པར་ང་སྨྲའོ། །སེམས་དང་མཐོང་བྱ་རྣམ་བྲལ་བ། །རང་བཞིན་གཉིས་པོ་སྤངས་པ་སྟེ། །གནས་ནི་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ལ། །སྐྱེ་བ་མེད་པར་ང་སྨྲའོ། །ཞེས་སོ། །དེ་ནས་ཞེས་པ་ནི་ནམ་མཁའ་དང་མཉམ་པའི་བདག་མེད་པ་མ་གྲུབ་པོ་ཞེས་རིན་ཆེན་འབྱུང་ལྡན་གྱི་གདུལ་བྱའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་པའི་རྗེས་ལའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་བདག་མེད་པ་ནི་རྡོ་རྗེ་སྟེ། གང་ཟག་དང་ཆོས་མེད་པའི་རང་བཞིན་སྟོང་པ་ཉིད་ཀྱི་བདག་ཉིད་ནི་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་སོ། །གང་གི་ཕྱིར་དངོས་པོ་མེད་པ་ནི་གཉིས་སུ་མེད་


DTG040_Page_0064
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དེ། དངོས་མེད་གཉིས་སུ་མེད་པ་ཡིན། །ཞེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པས་གསུངས་པས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་ནི་གཉིས་སུ་མེད་པ་བདག་མེད་པར་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་གང་ཡིན་པ་གཟུགས་སུ་ཡོད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་གཟུགས་དང༌། མྱོང་བའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ཚོར་བ་དང༌། མཚན་མར་འཛིན་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་འདུ་ཤེས་དང༌། མངོན་པར་འདུ་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་འདུ་བྱེད་རྣམས་དང༌། སོ་སོར་རིག་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པའི་རང་གི་མཚན་ཉིད་དང༌། མི་རྟག་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ནི་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་རྣམས་ཡིན་ཏེ། དེ་རྣམས་སྤངས་པའོ། །དེ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་མཚན་ཉིད་མེད་པ་དེ་མངོན་པར་བྱང་ཆུབ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྒྱལ་བའི་ཡུམ་ལས་བརྗོད་པས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་གང་ལས་སངས་རྒྱས་འབྱུང་བ་ཡིན་ཞེ་ན། གསུངས་པ་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་བདག་མེད་པ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ལས་ཡང་དག་པར་འབྱུང་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སོ། །གང་རྣམ་འགྲེལ་ལས། ཕུང་པོ་ལ་སོགས་བྱེ་བྲག་གི །མཚན་ཉིད་ཐམས་ཅད་བྱེད་པ་ཡི། །ཁྱད་པར་དེ་ཡང་དེ་ཉིད་མིན། །དེས་ཀྱང་དེ་དག་མཚན་ཉིད་བྲལ། །ཅི་ལྟར་རང་རྐྱེན་ལས་ལྟོས་ནས། །མ་རིག་པས་བཅོམ་བདག་ཉིད་ཅན། །རྣམ་རིག་དེ་བཞིན་མིན་རྣམ་པར། །སྐྱེ་འགྱུར་རབ་རིབ་ཅན་སོགས་བཞིན། །ཚུ་རོལ་མཐོང་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས། །དེ་ནི་དེ་ཉིད་རིག་ཅན་མིན། །གཟུང་དང་འཛིན་པས་བསླད་པ་དག །མེད་པས་དེ་རྣམས་མེད་ཕྱིར་རོ། །དེས་དེ་ཉིད་དོན་བཏང་སྙོམས་ཅན། །གླང་ཆེན་གཟིགས་སྟངས་ཉིད་མཛད་ནས། །འཇིག་རྟེན་ཐུགས་ནི་འབའ་ཞིག་གིས། །ཕྱི་རོལ་སྤྱོད་པ་རྒྱས་པར་མཛད། །ཅེས་སོ། །དེ་ནས་ཞེས་ཏེ་བསྒོམ་པར་བྱ་བ་དང་བསྒོམ་པ་ཡོད་ན་སྒོམ་པ་པོ་ཡང་ཡོད་དོ་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ཅི་ལྟར་ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་པར་འགྱུར་ཞེས་སྣང་བ་མཐའ་ཡས་ཀྱི་གདུལ་བྱའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་ཡོངས་སུ་ཤེས་མ་ཐག་ཏུའོ། །ཡེ་ཤེས་ཉིད་ནི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་ཉིད་སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་སོ། །ཕུང་པོ་ལ་སོགས་པའི་བུད་ཤིང་སྲེག་པར་བྱེད་པས་འབར་བ་ཡིན་ལ་དེ་ཉིད་ཅི་ལྟ་བར་གྱུར་པའི་དངོས་པོའི་དེ་ཁོ་ན་


DTG040_Page_0065
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཉིད་གསལ་བར་བྱེད་པས་སྒྲོན་མའོ། །དེ་ཉིད་རྡོ་རྗེ་ཡང་ཡིན་ཏེ་གང་ལ་དེའི་རྣམ་པར་དམིགས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་ཡང་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །མ་སྐྱེས་པ་ནི་སྔར་བརྗོད་པའི་རིགས་པས་ཡོད་པའི་ཆོས་རྣམས་ལའོ། །བསྒོམ་བྱ་ཞེས་པ་ནི་དངོས་པོ་དང་བསྒོམ་པ་ཡང་བྱ་བའི་ངོ་བོར་མེད་པས་སྒོམ་པར་བྱེད་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ལ་བདག་མེད་པ་སྒྲུབ་བོ། །དེ་ལྟར་ན་འདོད་ཆགས་ཀྱི་རིགས་ལ་སོགས་པ་འབྱུང་བར་བསྒྲགས་པ་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། གསུངས་པ། ནམ་མཁའ་དང་ཆོས་མཐུན་པ་གཞན་དུ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་སོ་སོར་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ནི་ནམ་མཁའ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་གྱི་རྟེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གོ་འཕང་ནི་གནས་ཡིན་ལ་དེའི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཤེས་རབ་དང་ཐབས་ཀྱི་སྙོམས་པར་འཇུག་པའི་ངོ་བོ་ནི་སྦྱོར་བ་སྟེ། དེས་བསྒོམ་པར་བྱ་བའི་རྒྱུས་འཆད་པར་འགྱུར་བའི་རིམ་པས་དངོས་པོ་སྙིང་རྗེའི་བདག་ཉིད་འདོད་ཆགས་ཀྱི་རིགས་ལ་སོགས་པའི་ངོ་བོ་ནི་ཐབས་ཡིན་ཏེ། ཐབས་ནི་དངོས་པོའི་མཚན་ཉིད་དོ་ཞེས་རྒྱུད་ཕྱི་མ་ལས་སོ། །རབ་ཏུ་བསྒྲགས་ཞེས་པ་ནི་མཆོག་ཏུ་སྟེ། སྐྱེས་བུའི་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བསྒྲགས་པའོ། །དེ་ནས་ཞེས་པ་ནི་བྱང་ཆུབ་དང་མངོན་པར་རྟོགས་པ་ཡོད་ན་བྱང་ཆུབ་པ་པོ་ཡང་ཡོད་དོ་ཞེས་དོན་ཡོད་གྲུབ་པའི་གདུལ་བྱའི་རྣམ་པར་རྟོག་པར་ཡོངས་སུ་ཤེས་མ་ཐག་ཏུའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀུན་དུ་ཟིལ་གྱིས་གནོན་པ་ནི་གང་གི་ཕྱིར། བྱ་བ་ནན་ཏན་གྱི་ཡེ་ཤེས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །བྱང་ཆུབ་སྟེ་བྱང་ཆུབ་པར་བྱ་བ་ཡང་མེད་ལ་མངོན་པར་རྟོགས་པ་སྟེ་ལམ་ཡང་མེད་དོ། །དེས་ན་བྱང་ཆུབ་ནི་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ། །ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར། སེམས་འདི་རང་བཞིན་འོད་གསལ་ཏེ། །དྲི་མ་རྣམས་ནི་གློ་བུར་པ། །ཞེས་རྣམ་འགྲེལ་ལས་སོ། །རང་བཞིན་གྱིས་དངོས་པོ་མེད་པས་འོད་གསལ་བ་ཡིན་ཏེ་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་ལ་སོགས་པའི་མངོན་པར་ཞེན་པའི་གཏི་མུག་གི་མུན་པ་སྤངས་པའི་ཆོས་རྣམས་སོ། །ཅི་ལྟར་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་སྔར་བཞིན་དུ་ནམ་མཁའ་དང་མཉམ་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར། ཆུ་ཁམས་གསེར་


DTG040_Page_0066
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དང་ནམ་མཁའ་བཞིན། །དག་པ་བཞིན་དུ་དག་པར་འདོད། །ཅེས་པའི་རིགས་པས་གདོད་མ་ཉིད་ནས་དག་པ་ཡིན་ལ། བག་ཆགས་དང་བཅས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པའི་དྲི་མ་སྤངས་པ་ཡང་ཡིན་ཏེ། ལྷག་མ་ནི་སྔར་བཞིན་དུའོ། །དེ་ལྟར་ན་ཡང༌། ལོག་པར་སྒྲོ་འདོགས་སྤང་བའི་ཕྱིར། །གྲོལ་བ་པོ་ནི་མེད་ཀྱང་བརྩོན། །ཞེས་རྣམ་འགྲེལ་ལས་ཡིན་པས། གང་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པ་དོན་མེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་སུ་རུང་བས་གཟུགས་དང༌། ཉམས་སུ་མྱོང་བས་ཚོར་བ་དང༌། མཚན་མར་འཛིན་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་འདུ་ཤེས་དང༌། ཅི་སྲིད་པའི་སེམས་ཡོངས་སུ་གཡོ་བར་བྱེད་པའི་འདུ་བྱེད་རྣམས་དང༌། སོ་སོར་རིག་པར་བྱེད་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྟེ། མཚན་ཉིད་དེ་རྣམས་ཀྱིས་སྟོང་པའི་ཕྱིར་ཆོས་ཐམས་ཅད་སྟོང་པར་བརྗོད་དོ། །སོ་སོར་སྣང་བ་ཙམ་ནི་དགག་པར་མི་ནུས་པར་ལུང་གི་ཕྱིར་དོན་དམ་པར་ཡང་རང་རིག་པ་ཙམ་གཉིས་སུ་མེད་པ་ནི་ཚད་མས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་དགག་པར་མི་ནུས་སོ། །འཁྲུལ་པ་དང་བྲལ་བ་དྲི་མ་མེད་པ་ཟད་པར་མི་འགྱུར་བ་ནི་དོན་དམ་པར་ཚད་མ་ཉིད་ཡིན་པར་གྲུབ་བོ་ཞེས་རྣམ་པར་ངེས་པ་ལས་སོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་དོན་དམ་པར་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པ་ལ་སོགས་པ་རྒྱན་བྱེད་པའི་དག་ཀྱང་བརྟགས་པ་འགེགས་པ་ལྷུར་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་བལྟ་བར་བྱ་སྟེ། གཞན་དུ་ཚད་མ་དང་ལུང་དང་འགལ་བ་ཚངས་པས་ཀྱང་སྤང་བར་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་རང་བཞིན་གཉིས་སུ་མེད་པའི་རང་རིག་པ་ནི་རང་རིག་པའི་མངོན་སུམ་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། རང་རིག་གིས་ནི་རྟོགས་བྱ་བ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་རྒྱུ་མེད་པར། །རྟག་ཏུ་ཡོད་པ་མཐོང་བ་ཡིན། །གློ་བུར་མ་ཡིན་མཚན་ཉིད་དོ། །ཞེས་རྒྱན་ལས་སོ། །ཚད་མས་གྲུབ་པ་ལ་ཚད་མ་གཞན་གྱིས་གནོད་པ་མི་སྲིད་དེ་གཞན་དུ་ན་མཚན་ཉིད་དེ་དང་ལྡན་པ་ལ་གནོད་པ་སྲིད་ན་དེའི་མཚན་ཉིད་སུན་ཕྱུང་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཚད་མ་དང་ཚད་མ་ཡིན་པར་མི་འགྱུར་བས་དེ་ལ་གནོད་པ་ནི་གནོད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་ཏེ། ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ནི་གནོད་བྱེད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་དེས་གནོད་པ་ནི་གནོད་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དོ་ཞེས་གནས་ཏེ། ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་ཕྱིན་གཉིས་མེད། །ཡེ་ཤེས་དེ་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས། །


DTG040_Page_0067
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེས་སོ། །དེ་ཡང་རྣམ་པར་དཔྱད་པ་ལས་ཉམས་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན་མ་ཡིན་ཏེ། དཔྱོད་པར་བྱེད་པ་ཡང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རང་རིག་པའི་མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མ་མེད་ན་ཡང་དེ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཡང་རྒྱན་བྱེད་པས་གསུངས་པ། ཚད་མ་ལ་ཚད་མས་གནོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་སྟོབས་མཚུངས་པ་ལ་ཇི་ལྟར་གནོད། །ཚད་མ་ཉིད་ལ་ཡང་ཇི་ལྟར་གནོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན། སྟོབས་མི་མཉམ་པ་ཡིན་ན་ཡང་འོ་ན་གལ་ཏེ་རྗེས་སུ་དཔག་པས་གནོད་ན་ཚད་མ་ཉིད་དུ་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །གང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཉིད་དེར་ཡང་མི་འགྱུར་ཏེ། གང་མངོན་སུམ་གྱིས་ཞེས་མཚུངས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་རོ། །འོ་ན་རབ་ཏུ་སྣང་བ་ནི་ཅི་ལྟར་བརྒྱ་ལ་རྒྱུའི་ཉེས་པས་གཞན་དུ་འགྱུར་ལ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེས་ན་གནོད་པ་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ཡང་མི་བདེན་ཏེ། རྒྱུ་ཡི་ཉེས་པས་གཞལ་བྱ་ལ། །བློ་ནི་གཞན་གྱུར་རིགས་དང་ལྡན། །རང་བཞིན་ལ་ནི་རྒྱུ་ཡི་སྐྱོན། །རྒྱས་ཀྱང་ཅི་ལྟར་རིགས་པ་ཡིན། །ཞེས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ། རྗེས་དཔག་མངོན་སུམ་ལ་གནོད་མིན། །ཞེས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཚད་མ་ནི་ཚད་མ་ལ་གནོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། ཚད་མ་ཉིད་ཆད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བས་སོ། །དེ་ལྟར་ན་ངེས་པར་རང་རིག་པ་དགག་པར་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །མངོན་སུམ་གྱིས་ནི་རབ་གྲུབ་ལ། །གལ་ཏེ་གཞན་གྱིས་གནོད་པས་ན། །མངོན་སུམ་ཚད་མ་མ་ཡིན་ལ། །གཞན་ལའང་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ། །མངོན་སུམ་གྱིས་ནི་གྲུབ་པ་ལ། །ཚད་མ་གཞན་གྱིས་ཅི་ལྟར་ན། །གནོད་པར་བྱེད་པར་འགྱུར་བ་ཡིན། །ཆད་གཞན་མངོན་སུམ་རྩ་བ་ཡིན། །ཞེས་པ་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་ལས་རྒྱན་བྱེད་པས་ཀྱང་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པའི་རྣམ་པས་མཚོན་པའི་བརྟགས་པ་འགེགས་པ་ཡིན་པར་དོན་དམ་པར་འདོད་དེ། རང་རིག་པའི་མངོན་སུམ་གྱི་མཚན་ཉིད་གཉིས་སུ་མེད་པ་རྣལ་འབྱོར་པའི་ཤེས་པ་ལ་ནི་མ་ཡིན་པར་དཔག་གོ །དེ་ལྟར་ཡང་སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱིས་ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་པར་འཇུག་པ་ནི་བརྟགས་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་སོ་ཞེས་སོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སློབ་དཔོན་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོས་བརྟགས་པ་འགེགས་པར་བྱེད་པ་འདི། ཞེས་པ་མདོར་བསྡུས་ལྟ་བ་ཡིན། །ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡོད་པ། །རྣམ་


DTG040_Page_0068
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པར་བརྟགས་པར་འདོད་པ་ཡིན། །ཞེས་སོ། །དོན་འདི་ཉིད་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། རྣམ་འགྲེལ་བྱེད་པས་གསུངས་པ། བློ་ལ་གཞན་མྱོང་ཡོད་མིན་ཏེ། །དེ་ཡི་མྱོང་བ་གཞན་མ་ཡིན། །གཟུང་དང་འཛིན་དང་མི་ལྡན་ཕྱིར། །རང་རིག་དེ་ཉིད་གསལ་བ་ཡིན། །ཞེས་སོ། །དེ་ཡི་གཟུང་མིན་དེས་ནི་འཛིན་པ་མིན། །ཤེས་པ་གཞན་གྱི་གཟུང་བྱ་ཡིས་ཀྱང་སྟོང༌། །དེ་ལྟར་ན་ཡང་ཤེས་པའི་རང་བཞིན་གསལ། །ཁྱེད་ཀྱི་མངོན་སུམ་ཕྱོགས་ནི་གསལ་བ་ཡིན། །ཞེས་བསྟོད་པ་བྱེད་པས་སོ། །དེ་ལྟར་ཆེན་པོའི་ཡང་ཆེན་པོ་རྣམས་ངག་གཅིག་པས་འདིར་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བར་མི་བྱའོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་གཟུང་བ་དང་འཛིན་པ་མེད་པ་ཉིད་རྗེས་སུ་དཔག་པས་ངེས་པར་བྱ་སྟེ། འདི་ནི་དོན་དམ་པའོ། །དེ་གསུངས་པ། ནང་གི་ཤེས་བྱའི་ངོ་བོ་ནི། །ཕྱི་རོལ་ལྟར་སྣང་གང་ཡིན་ཏེ། །དེ་ནི་མི་བདེན་ཕྱིར་ཡོད་མིན། །དེ་ཉིད་ཤེས་བྱ་ཕྱི་རོལ་མེད། །དེ་ལ་ལྟོས་པས་རང་རིག་ནི། །བྱེད་པ་པོ་རུ་འདོད་པ་ཡང༌། །དེ་ཡང་མི་བདེན་པ་ཡི་ཕྱིར། །རང་རིག་གཉིས་མེད་ཞེས་པར་ལྟ། །ཞེས་སོ། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཐམས་ཅད་རང་རིག་པ་ཡིན་ཏེ་བདག་ཉིད་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པ་ལ་འཇུག་པས་མ་འཁྲུལ་པའི་ཕྱིར་དང་ཐམས་ཅད་དུ་གསལ་བར་སྣང་བ་ཉིད་ཀྱིས་མི་རྟོགས་པའི་ཕྱིར་མངོན་སུམ་མོ། །གཟུང་བ་དང་འཛིན་པར་ཞེན་པ་ཡང་ཐོག་མ་མེད་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་མ་རིག་པས་སྤྲུལ་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་ཉིད་མ་ཡིན་པ་མི་གསལ་བར་སྣང་བ་གསལ་བར་སྣང་བའི་གཉིས་སུ་མེད་པ་ལ་གེགས་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་འགག་པ་ཡིན་ནོ། །རྒྱན་བྱེད་པས་གང་གསུངས་པ་ཟླ་བ་གཉིས་ལ་སོགས་པའི་ཤེས་པ་ལ་ཡང་གཉིས་སུ་སྣང་བ་ནི་འདིར་མངོན་སུམ་ཉིད་དེ་དེས་ན་གང་དུ་མངོན་སུམ་བྱེད་པ་དེ་ནི་དེར་མངོན་སུམ་ཡིན་ནོ། །ཕྱི་རོལ་ལ་དེ་འཁྲུལ་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་ཡང་དེ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རབ་ཏུ་སྣང་བ་ནི་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་གཅིག་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་འདི་ནི་བརྟགས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཡང་ཡིད་འཁྲུལ་པའི་ཡུལ་ཡིན་ལས་ནོར་པ་ཡིན་པར་བརྗོད་དོ། །ཅི་སྟེ་མ་འཁྲུལ་པ་ཡང་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ལ་རྟོགས་པའི་ཤེས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་བདེན་ཏེ་དེ་ལྟར་ཡང༌། འདིར་ནི་རིགས་པའི་སྟོབས་འོངས་པ།།


DTG040_Page_0069
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་གང་བརྗོད་པ། །ཅི་ལྟ་ཅི་ལྟར་དོན་བསམས་པ། །དེ་ལྟ་དེ་ལྟར་རྣམ་པར་བྲལ། །དེ་བཞིན་དུ་རང་གི་ངོ་བོ་ཙམ་གྱིས་རང་རིག་པ་ལས་གཞན་པ་ནི་རྟོག་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་སོ། །དེ་དག་ལ་གཅིག་ཏུ་ཞེན་པ་མ་ཡིན་ཏེ་རང་རིག་པ་དང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་ཞེན་པ་དག་ཀྱང་དུས་གཅིག་ཏུ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་འཁྲུལ་པ་ཡིན་ནོ། །གང་རྣམ་འགྲེལ་ལས། །རྟོག་བཅས་དང་ནི་རྟོག་མེད་དག །ཡིད་དག་ཅིག་ཅར་འབྱུང་བ་ནི། །རྨོངས་པའང་མྱུར་པར་འཇུག་པའི་ཕྱིར། །དེ་དག་གཅིག་ཏུ་ཞེན་པར་བྱེད། །ཅེས་སོ། །དེ་བཞིན་དུ་ཡང་ལེའུ་བཅོ་བརྒྱད་པ་ལས། །ཐོག་མ་ཐ་མ་མེད་ཞི་པ། །དངོས་དང་དངོས་མེད་མི་ཟད་གཙོ། །སྟོང་ཉིད་སྙིང་རྗེ་མི་ཕྱེད་པ། །བྱང་ཆུབ་སེམས་ཞེས་བྱ་བ་ཡིན། །ཞེས་པས་ཡིད་ཆེས་པས་གནོད་པ་ནི་ཀུན་རྫོབ་ཐམས་ཅད་ལ་ཁས་བླངས་པ་ཡིན་ནོ་།ཅི་སྟེ་ཡང་ཚད་མས་གྲུབ་པའི་ཆོས་ཅན་དང་གཏན་ཚིགས་ལ་ལུང་བོར་ན་ཡང་ཅུང་ཟད་ཀྱང་ཉམས་པ་མེད་དེ་འདོད་པའི་དོན་གྲུབ་པ་ལ་མི་གནོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མངོན་སུམ་པར་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཡུལ་མ་ཡིན་པ་ལུང་གིས་བསྟན་པའི་ཆོས་ཅན་ལ་སོགས་པ་རྣམས་ལ་ངེས་པར་ལུང་ཁས་བླངས་པར་བྱ་སྟེ། གཞན་དུ་དཔྱད་པ་མི་འཇུག་པས། །དེས་ན་དེ་ཉིད་ལ་དེས་གནོད་པར་རིགས་སོ། །གང་རྣམ་འགྲེལ་ལས། །དེ་ཕྱིར་གྲུབ་པའི་དོན་རྣམས་ལ། །བསྟན་བཅོས་སྤངས་ཀྱང་ཉམས་པ་མེད། །ལུང་ཁས་ལེན་པ་མེད་པར་ནི། །ལྐོག་གྱུར་ལ་འདོད་འཇུག་མི་འགྱུར། །དེ་བདེན་ཏེ་དོན་དམ་པའི་བདེན་པ་གཉིས་སུ་མེད་པའི་ཤེས་པ་ཡང་ཁྱེད་ཀྱི་འདོད་པས། དེ་མེད་ན་དེའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་མངོན་སུམ་དུ་མེད་པའི་ཕྱིར་དེ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཅུང་ཟད་ཀྱང་གྲུབ་པ་མེད་དེ་ཐམས་ཅད་དུ་གནོད་པའམ་ཅུང་ཞིག་ཏུ་འང་མ་ཡིན་ཏེ། ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དོན་དམ་པར་ཡོད་པར་སྨྲ་བ་ལ་ནི་དབྱེ་བ་རིགས་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་པས་བརྗོད་པའི་བསྟན་བཅོས་པོར་ཡང་ཉེས་པ་མེད་པར་བལྟ་བར་བྱའོ། །ལུང་རྣམས་ལའང་ཚད་མ་ནི་སྔ་མ་ཉིད་དུ་བཀག་པ་ཡིན། །གཞན་དུ་ན་གལ་ཏེ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་གསུངས་པའི་ལུང་གིས་


DTG040_Page_0070
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཀྱང་ཚད་མས་གྲུབ་པའི་ཆོས་ཅན་ལ་མི་གནོད་ན། དེའི་ཚེ་རང་རིག་པའི་མངོན་སུམ་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཡིད་ལ་ཡང་གང་གིས་ཡིད་ཆེས་པས་གནོད་པ་ཐོབ་པའི་གོ་སྐབས་ག་ལ་ཡོད། ཅི་སྟེ་ཡོད་ཀྱང་ལུས་ལ་བརྟེན་པ་ཉིད་དུ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། ལུས་དང་སེམས་དག་ནི་ཕན་ཚུན་དུ་རྗེས་སུ་འཇུག་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པས། འདི་ལྟར་གནོད་པ་བརྗོད་པ་ན། །དེ་ཡི་ཤེས་པས་ཕན་འདོགས་ཕྱིར། །ཡིད་ནི་ལུས་ལ་བརྟེན་པར་བརྗོད། །ཅེས་པ་འདིས་རྣམ་འགྲེལ་བྱེད་པས་དེ་སྤངས་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་རང་རིག་པའི་མངོན་སུམ་གྱི་མཚན་ཉིད་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཉིད་ཚད་མ་ཡིན་ཏེ་མི་སླུ་བའི་ཕྱིར། དོན་དམ་པ་ཡིན་ལ་དེའི་ཚིག་ཉིད་ཀྱང་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཚད་མ་ཡིན་ཏེ་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རྒྱན་བྱེད་པས་རྒྱས་པར་བསྟན་པ་ཡིན་པས་དེ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པར་བྱའོ། །གང་གསུངས་པ། ཐམས་ཅད་དོན་དང་འབྲེལ་བ་ཡི། །ཤེས་པ་མངོན་སུམ་གྱིས་མཐོང་མིན། །སྤྱི་ཡི་ཚུལ་གྱིས་འབྲེལ་པ་ནི། །རྗེས་སུ་དཔག་པས་བཞག་པ་ཡིན། །ཚད་མ་གཞན་ཡང་ཡོད་མིན་ཕྱིར། །གང་ལས་ཐེ་ཚོམ་གཅོད་པ་ཡིན། །དེས་ན་ཐ་སྙད་ལས་ནི་ཚད་མ་ཉིད། །ཅེས་སོ། །གལ་ཏེ་དེ་ལྟ་ན་ཐ་སྙད་ལས་ཚད་མ་ཡིན་ན་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་བསྟན་བཅོས་སུ་ཇི་ལྟར་བཀོད། བསྟན་བཅོས་སུ་བསྟན་ཀྱང་ཚིག་ཙམ་གྱིས་དེ་ལྟར་གྱུར་པ་མ་ཡིན་ཏེ། འོན་ཀྱང་ཐ་སྙད་དུ་མི་སླུ་བ་ཉིད་ལས་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་ཡོད་ན་བསྟན་བཅོས་དོན་མེད་པ་ཉིད་དོ། །གསུངས་པ། བསྟན་བཅོས་རྨོངས་པ་ཟློག་བྱེད་ཡིན།། གལ་ཏེ་ཐ་སྙད་ལས་ཚད་མའི་རང་བཞིན་རྟོགས་ན་ཅིའི་ཕྱིར་ཕན་ཚུན་འགལ་བའི་བསྟན་བཅོས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་དུ་འགྱུར། དེས་ན་ཐ་སྙད་ཀྱང་བློ་གྲོས་མི་མཐུན་པ་རྣམས་ཀྱི་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཡང༌། ཐམས་ཅད་ཐ་སྙད་དག་ལས་ནི། །ཚད་མ་ཉིད་དུ་རྟོགས་མ་ཡིན། །དེ་ཡིས་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་ནི། །ཕན་ཚུན་འགལ་བ་དང་ལྡན་ཡིན། །མངོན་སུམ་ལ་སོགས་ཚད་མ་ཡིས། །འཇིག་རྟེན་ཕ་རོལ་རྟོགས་མ་ཡིན། །ལུང་ལས་གཞན་ནི་བརྗོད་པ་སྟེ། །དེས་ན་ཐ་སྙད་ལས་མ་ཡིན། །དེ་ཕྱིར་ཐ་སྙད་ཐེ་ཚོམ་ཕྱིར། །བསྟན་བཅོས་རྨོངས་པ་ཟློག་བྱེད་ཡིན། །སྔོན་དང་ཕྱི་མ་མི་དྲན་ལ།།


DTG040_Page_0071
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བསྟན་བཅོས་འདི་ཡིས་ཟློག་པར་བྱེད། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་བརྗོད་པའི་བསྟན་བཅོས་ཉིད་ཀྱིས་རྨོངས་པ་བཟློག་སྟེ། གཞན་གྱིས་ནི་མ་ཡིན་ལ་རྣམ་པ་འདིས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཚིག་ཉིད་དོན་དམ་པར་ཚད་མ་ཡིན་ནོ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཤེས་པ་ཉིད་ཚད་མ་ཡིན་ལ་གཞན་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པ་ནི་དོན་དམ་པའོ། །གཞན་ནི་ཚད་མ་མ་ཡིན་ཏེ། །གཞལ་བྱ་ལ་ཁྱབ་མི་སྲིད་ཕྱིར། །མ་ཁྱབ་པ་ཡིས་འབྲས་སོགས་ཀྱི། །འབྲེལ་པ་འཛིན་པ་མ་ཡིན་ནོ། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་ནི། །འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་དང་ད་ལྟར་གྱི་དུས་དང་ཡུལ་ལ་ཁྱབ་པ་ལྷན་ཅིག་སྤྱོད་པའི་དངོས་པོ་ངེས་པར་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་མ་ཡིན་པའི་ཤེས་པའི་ཡུལ་མ་ཡིན་ཏེ། ད་ལྟར་བྱུང་བ་དང་ཉེས་པའི་དངོས་པོའི་ཡུལ་ཙམ་མངོན་སུམ་གྱིས་འཛིན་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡང་འཇུག་པ་མ་ཡིན་པས་སོ། །བསྟན་བཅོས་བྱེད་པ་དེ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པར་ཇི་ལྟར་ཤེས་ཤེ་ན། འདི་ནི་ཕྱིས་བཤད་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་གསུང་དང༌། དེའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་ཚིག་ཀྱང་ཐམས་ཅད་དུ་ཚད་མ་དང་གནོད་པར་བྱེད་པ་ཡང་ཡིན་ནོ་ཞེས་གནས་སོ། །གལ་ཏེ་ངེས་པར་ཚུ་རོལ་མཐོང་བས་ཇི་ལྟར་ཡང་ནུས་ན་ཡིན་གྱི་གཞན་དུ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཡང་གང་ལ་ཡང་འདི་རྣམས་ཀྱི་བརྒལ་བ་དང་ལན་ནི་རྒྱན་བྱེད་པས་བཤད་དེ། ཅི་སྟེ་འདི་ཡོད་ན་འབྱུང་བར་འགྱུར་ལ་དེ་སྐྱེས་པ་ལས་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་པ་འདི་ཉིད་ཀྱིས་རྒྱུའི་མཚན་ཉིད་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་ཏེ། གཞན་དུ་རྟག་ཏུ་འཇུག་པ་ནི་མ་དཔྱད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཉིད་དོན་དམ་པའི་ཚད་མ་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་ཡིན་ཏེ། ཁྱབ་པའི་རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་དང་ལྡོག་པ་རྗེས་སུ་གཟུང་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་ཕན་འདོགས་པ་དང་ལྡན་པ་ཡོན་ཏན་མ་བཤད་པ་མི་སྲིད་དོ། །ཉེས་པ་མེད་དེ་གང་གི་ཕྱིར་རྟག་ཏུ་ཕན་པ་བྱེད་པ་ཉིད་དུ་ཁོ་བོ་ཅག་གིས་བཤད་པའི་ཕྱིར་ལྔ་པ་ཡིན་ཏེ། སྐྱས་པ་ལས་ཞེས་བརྗོད་དོ། །འདི་ཡོད་ན་འདི་འབྱུང་ངོ་ཞེས་པས་རྟག་ཏུ་འཇུག་པ་གསུངས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡོད་ན་ཞེས་པས་རྒྱུ་མཚན་གྱི་བདུན་པ་ཡིན་ནོ། །གཞན་དུ་ན་དེ་མེད་ཀྱང་ཡོད་ན་འདི་དེའི་


DTG040_Page_0072
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྒྱུ་མཚན་གྱི་དངོས་པོར་ཡང་མི་འགྱུར་རོ། །ལྔ་པ་ནི་འབྱུང་ཁུངས་ཡིན་ཏེ་འབྱུང་ཁུངས་ཀྱང་སྐྱེ་བའི་བྱེད་པ་པོ་ལས་བྱུང་ཞེས་པས་སོ། །འབྱུང་བ་ཡང་རྒྱུ་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་ཚད་མའི་ཡུལ་ལ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པས་བརྗོད་པའི་ལུང་དང་འགལ་བའི་གནོད་པ་མེད་པས་འབྲེལ་བ་མེད་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་འདི་ལྟར་ཐམས་ཅད་དུ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་བཀའི་གནོད་པ་ཞེས་རྟོགས་པར་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་ཡང་ཐམས་ཅད་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་ཁས་ལེན་པ་ལ་ཚད་མ་དང་ལུང་གིས་གནོད་པས་འདི་མེད་པའི་ཕྱིར་དབུ་མ་ལ་ཕྱི་རོལ་དུ་གྱུར་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྒྱས་པར་ཁོ་བོས་དོན་དམ་པ་སྒྲུབ་པར་བཤད་པས་དེ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པར་བྱའོ། །དེ་སྐད་དུ་ཡང་སློབ་དཔོན་དབྱིག་གཉེན་གྱིས་གསུངས་པ། །དེ་ཕྱིར་མཐོང་བའི་ཆུ་བུར་དེ་དག་གིས། །བསྟན་པ་འདི་ལ་འབྱུང་བར་འགྱུར་བ་ཡིན། །གང་འདི་གཅིག་ནི་གང་ཟག་འཛིན་པ་སྟེ། །གཞན་དག་ཐམས་ཅད་མེད་ཅེས་འཛིན་པ་ཡིན། །ཞེས་སོ། །དེ་འཕགས་པ་ཐོགས་མེད་ཀྱིས་བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་ས་ལས་གསུངས་པ། དེ་ལ་རིགས་པ་གང་གིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་ཡིན་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱ་ཞེ་ན། ཆོས་རྣམས་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་བརྟགས་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། གཟུགས་ཞེས་བྱ་བའམ། ཚོར་བ་ཞེས་བྱ་བའམ་འདུ་ཤེས་ཞེས་བྱ་བའམ། འདུ་བྱེད་རྣམས་ཞེས་བྱ་བའམ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཞེས་བྱ་བ་ནས་སྔ་མ་བཞིན་དུ་ཐ་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་ཞེས་བྱ་བའི་བར་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བཏགས་པ་ཙམ་དུ་ཟད་པར་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་པ་དེ་ལ་མ་གཏོགས་པ་དང་དེ་ལས་གུད་ན་ཡང་ངག་གི་སྤྱོད་ཡུལ་དང་ངག་གི་ཡུལ་མེད་དོ། །དེ་ལྟར་ན་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཉིད་ནི་ཇི་ལྟར་ན་བརྗོད་པ་དེ་བཞིན་དུ་ཡོད་པར་མི་འགྱུར་ལ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་དེ་ལྟར་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ལ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་མེད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ན་ཅི་ལྟར་ཡོད་ཅེ་ན། ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་སྒྲོ་བཏགས་པའི་ལེགས་པར་མ་ཟིན་པ་སྤངས་པ་དང༌། ཡང་དག་པ་ལ་སྐུར་བ་བཏབ་པའི་ལེགས་པར་མ་ཟིན་པ་སྤངས་པ་ཡོད་དེ། ཆོས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དོན་དམ་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དེ་ཡང་རྣམ་པར་མི་རྟོག་


DTG040_Page_0073
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པའི་ཡེ་ཤེས་ཁོ་ནའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གལ་ཏེ་ཆོས་གང་དག་དང་དངོས་པོ་གང་ལ་ཇི་ལྟར་བརྗོད་པ་འཇུག་པ་བཞིན་དུ་ཆོས་དེ་དག་དང་དངོས་པོ་དེ་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་འགྱུར་ན་ནི་དེ་ལྟར་ཆོས་གཅིག་པུ་དང་དངོས་པོ་གཅིག་པུའི་ངོ་བོ་ཉིད་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་མང་པོར་འགྱུར་བར་རིགས་སོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འདི་ལྟར་ཆོས་གཅིག་པུ་དང་དངོས་པོ་གཅིག་པུ་ལ་མང་པོ་དག་གིས་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་མང་པོ་བརྗོད་ཅིང་བཏགས་ཏེ་ཉེ་བར་འདོགས་པར་བྱེད་པ་ལ་བཏགས་པའི་ཚིག་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་མང་པོ་དག་ལས་བཏགས་པའི་ཚིག་གང་ཡང་རུང་བ་གཅིག་ཅིག་ཆོས་དེ་དང་དངོས་པོ་དེ་ལ་དེའི་བདག་ཉིད་དང༌། དེའི་རང་བཞིན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་འགྱུར་ལ། འདོགས་པའི་ཚིག་ལྷག་མ་གཞན་དག་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བའི་ངེས་པ་ཅི་ཡང་མི་དམིགས་ཏེ་དེ་བས་ན་བཏགས་པའི་ཚིག་ཐམས་ཅད་ནི་མཐའ་དག་གམ་ཁ་ཅིག་ཀྱང་རུང་སྟེ་ཆོས་ཐམས་ཅད་དང༌། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེའི་བདག་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་ཡང་མེད་ལ་དེའི་རང་བཞིན་གྱི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་འགྱུར་བ་ཡང་མེད་དོ། །གཞན་ཡང་གལ་ཏེ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་སྔར་ཇི་སྐད་བསྟན་པ་རྣམས་འདོགས་པའི་ཚིག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་མ་ཡིན་དུ་ཟིན་ན་དེ་ལྟར་ན་ཇི་དངོས་པོ་སྔར་བྱུང་བ་ཕྱིས་དེ་ལ་དགའ་མགུར་འདོགས་པའི་ཚིག་གིས་ཉེ་བར་འདོགས་ན་ནི་འདོགས་པའི་ཚིག་གིས་ཉེ་བར་འདོགས་པའི་སྔ་རོལ་འདོགས་པའི་ཚིག་གིས་ཉེ་བར་མ་བཏགས་པའི་ཚེ། ཆོས་དེ་དང་དངོས་པོ་དེ་ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་རོ། །ངོ་བོ་ཉིད་མེད་པར་གྱུར་ན་དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་ནི་འདོགས་པའི་ཚིག་གིས་ཉེ་བར་གདགས་སུ་མི་རུང་ངོ༌། །འདོགས་པའི་ཚིག་གིས་ཉེ་བར་འདོགས་པ་དེ་མེད་ན་ཡང་ཆོས་དང་དངོས་པོ་འདོགས་པའི་ཚིག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཡོད་པར་མི་རུང་ངོ༌། །གལ་ཏེ་འདོགས་པའི་ཚིག་ཉེ་བར་འདོགས་པའི་སྔ་རོལ་ནས་གཟུགས་མེད་དེ་གཟུགས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ཕྱིས་ཀྱང་གཟུགས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ལ་གདགས་པའི་ཚིག་གིས་བསྡུས་པའི་གཟུགས་སུ་ཉེ་བར་འདོགས་པར་བྱེད་ན་ཡང་དེ་ལྟ་ན་ནི་གཟུགས་ཞེས་འདོགས་པའི་ཚིག་ཉེ་བར་འདོགས་པ་མེད་བཞིན་དུ་ཡང་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་བའི་ཆོས་དང༌། གཟུགས་ཞེས་བྱ་བར་འགྱུར་བའི་


DTG040_Page_0074
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དངོས་པོ་ལ་གཟུགས་ཀྱི་བློ་འཇུག་པར་འགྱུར་བའི་རིགས་ན་མི་འཇུག་པ་སྟེ། དེ་བས་ན་གཏན་ཚིགས་འདི་དང་རིགས་པ་འདིས་ཆོས་ཐམས་ཅད་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད་དུ་ཁོང་དུ་ཆུད་པར་བྱའོ། །གཟུགས་ལ་ཇི་ལྟ་བ་དེ་བཞིན་དུ་ཚོར་བ་ལ་སོགས་པ་ནས་ཆེར་ན་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའི་བར་དུ་ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་རིག་པར་བྱའོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་དང༌། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་ལ་འདོགས་པའི་ཚིག་གི་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ་སྒྲོ་བཏགས་ནས་མངོན་པར་ཞེན་པ་གང་ཡིན་པ་དང་འདོགས་པའི་ཚིག་མཚན་མའི་གཞི་འདོགས་པའི་ཚིག་གི་མཚན་མའི་རྟེན་དུ་གྱུར་པ་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་དོན་དམ་པར་ཡོད། ཡང་དག་པའི་དངོས་པོ་ལ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་དུ་མེད་དོ་ཞེས་སྐུར་བ་འདེབས་ཤིང་ཆུད་གཟོན་པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་འདི་གཉིས་ནི་ཆོས་འདུལ་བ་འདི་ལས་རབ་ཏུ་ཉམས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་སྒྲོ་འདོགས་པའི་ཉེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ནི་ཐོག་མ་ཉིད་དུ་དཔྱད་ཅིང་གསལ་བར་བྱས་ལ་བཀྲོལ་ཞིང་བསྟན་ཟིན་ཏེ་ཉེས་པ་དེ་དག་གིས། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ལ་སྒྲོ་བཏགས་པས། ཆོས་འདུལ་བ་འདི་ལས་རབ་ཏུ་ཉམས་པ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་དངོས་པོ་ཙམ་ལ་ཡང་སྐུར་བ་འདེབས་ཤིང་ཐམས་ཅད་དུ་ཆུད་གཟོན་པ་དེ་ཆོས་འདུལ་བ་འདི་ལས་ཇི་ལྟར་རབ་ཏུ་ཉམས་པར་འགྱུར་བ་དེ་ལྟར་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་དངོས་པོ་ཙམ་ལ་སྐུར་བ་འདེབས་པ་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཡང་མེད་ལ་འདོགས་པ་ཡང་མེད་དེ་གཉིས་ཀ་ཡང་མི་རིགས་སོ། །འདི་ལྟ་སྟེ་དཔེར་ན། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཕུང་པོ་རྣམས་ཡོད་ན་གང་ཟག་ཏུ་གདགས་སུ་རུང་གི་མེད་དུ་ཟིན་ན་དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་གང་ཟག་གདགས་སུ་མེད་དོ། །དེ་བཞིན་དུ་གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་ཀྱི་དངོས་པོ་ཙམ་ཡོད་ན། གཟུགས་ལ་སོགས་པའི་ཆོས་རྣམས་འདོགས་པའི་ཚིག་ཉེ་བར་དགག་ཏུ་རུང་གི་མེད་དུ་ཟིན་ན་དངོས་པོ་མེད་པ་ལ་གདགས་པའི་ཚིག་གིས་ཉེ་བར་འདོགས་


DTG040_Page_0075
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པ་མེད་དོ། །དེ་ལ་འདོགས་པའི་གཞི་མེད་དུ་ཟིན་ན་ནི་གཞི་མེད་པར་གྱུར་པས་འདོགས་པ་ཡང་མེད་པར་ཡང་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་གང་ཟག་ཁ་ཅིག་ཤེས་པར་དཀའ་བའི་མདོ་སྡེ་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་དང་ལྡན་པ་ཟབ་མོ་སྟོང་པ་ཉིད་དང་ལྡན་པ་དགོངས་པའི་དོན་བསྟན་པ་དག་ཐོས་ན་བཤད་པའི་དོན་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་མ་ཤེས་ནས་ཚུལ་མ་ཡིན་པར་རྣམ་པར་བརྟགས་ཏེ་རིགས་པ་མ་ཡིན་པས་བསྐྱེད་པའི་རྟོགས་པ་ཙམ་གྱིས་འདི་ཐམས་ཅད་ནི་བཏགས་པ་ཙམ་དུ་ཟད་དེ། འདི་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །སུ་ཞིག་འདི་ལྟར་ལྟ་བ་དེ་ནི་ཡང་དག་པར་ལྟ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་ལྟར་ལྟ་ཞིང་དེ་སྐད་སྨྲའོ། །དེ་དག་གི་ལྟར་ན་འདོགས་པའི་གཞིའི་དངོས་པོ་ཙམ་ཡང་མེད་པས་འདོགས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱང་ཐམས་ཅད་ཀྱི་ཐམས་ཅད་མེད་པར་འགྱུར་ན་བཏགས་པ་ཙམ་གྱི་དེ་ཁོ་ན་ལྟ་ཡོད་པར་གལ་འགྱུར་ཏེ། དེ་བས་ན་རྣམ་གྲངས་དེས་ན་དེ་དག་གིས་ནི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བཏགས་པ་དེ་གཉིས་ཀ་ལ་ཡང་སྐུར་བ་འདེབས་པར་འགྱུར་ཏེ། བཏགས་པ་དེ་ཁོ་ན་སྐུར་པ་བཏབ་པས་ན་མེད་པར་ལྟ་བའི་གཙོ་བོ་ཡིན་པར་རིག་པར་བྱའོ། །དེ་ལྟར་ན་མེད་པ་དེ་ནི་ཚངས་པ་མཚུངས་པར་སྤྱོད་པ་མཛངས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྨོན་པའི་འོས་པ་མ་ཡིན་པ་དང་འགྲོགས་པར་མི་བྱ་བ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱང་ཕུང་བར་བྱེད་ལ་འཇིག་རྟེན་གང་དེའི་ལྟ་བ་ལ་སོགས་པ་ཡང་ཕུང་བར་བྱེད་དོ། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་ལ་དགོངས་ནས་འདི་ན་ལ་ལ་གང་ཟག་ཏུ་ལྟ་བ་ནི་བླའི། །ལ་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ལོག་པར་ཟིན་པ་ནི་དེ་ལྟ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བཀའ་སྩལ་ཏོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་ཟག་ཏུ་ལྟ་བ་ཅན་གྱི་སྐྱེ་བོ་ནི་ཤེས་བྱ་ལ་རྨོངས་པ་འབའ་ཞིག་ཏུ་ཟད་ཀྱི། ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ་སྐུར་བ་འདེབས་པ་མ་ཡིན་ཏེ་གཞི་དེས་སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་རྣམས་སུ་སྐྱེ་བར་མི་འགྱུར་ལ་གཞན་ཆོས་འདོད་པ་དང་སྡུག་བསྔལ་ལས་རྣམ་པར་ཐར་པར་འདོད་པ་དག་ཀྱང་ཕུང་བར་མི་བྱེད་ཅིང་སླུ་བར་མི་བྱེད་ལ་ཆོས་དང་བདེན་པ་ལ་ཡང་འགོད་པར་བྱེད་དོ། །བསླབ་པའི་གཞི་དག་ལ་ཡང་གཡེལ་བར་མི་འགྱུར་རོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ལོག་པར་ཟིན་པ་ནི་ཤེས་བྱའི་དངོས་པོ་ལ་ཡང་རྨོངས་ལ་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་སྐུར་བ་འདེབས་ཏེ། གཞི་དེས་


DTG040_Page_0076
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སེམས་ཅན་དམྱལ་བ་རྣམས་སུ་ཡང་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ལ་གཞན་ཆོས་འདོད་པ་དང༌། སྡུག་བསྔལ་ལས་ཐར་འདོད་པ་རྣམས་ཀྱང་ཕུང་བར་བྱེད་དོ། །བསླབ་པའི་གཞི་དག་ལ་ཡང་གཡེལ་བར་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལྟར་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་གྱི་དངོས་པོ་ལ་སྐུར་བ་འདེབས་པ་ནི་ཆོས་འདུལ་བ་འདི་ལས་རབ་ཏུ་ཉམས་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ན་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ལོག་པར་ཟིན་པ་ཡིན་ཞེ་ན། དགེ་སྦྱོང་ངམ་བྲམ་ཟེ་གང་ལ་གང་གིས་སྟོང་པ་དེ་ཡང་མི་འདོད་ལ་གང་གིས་གང་སྟོང་པ་དེ་ཡང་མི་འདོད་པ་འདི་ལྟ་བུ་འདི་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ལོག་པར་ཟིན་པ་ཞེས་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གང་གིས་སྟོང་པ་དེ་མེད་པ་དང༌། གང་སྟོང་པ་ཉིད་དེ་ཡོད་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ནི་རིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐམས་ཅད་མེད་ན་ནི་གང་དུ་ཅི་ཞིག་གང་གིས་སྟོང་པར་འགྱུར་ཏེ་དེས་དེ་ཉིད་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་འགྱུར་དུ་མི་རུང་ངོ༌། །དེ་བས་ན་དེ་ལྟ་བུ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ལོག་པར་ཟིན་པ་ཡིན་ནོ། །ཅི་ལྟར་ན་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ལོག་པར་ཟིན་པ་ཡིན་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་གང་ལ་གང་མེད་པ་དེ་ནི་དེས་སྟོང་པར་ཡང་དག་པར་མཐོང་ལ་འདི་ལ་ལྷག་མ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་འདི་ན་ཡང་དག་པར་ཡོད་དོ་ཞེས་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་པ་དེ་ནི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་ཞུགས་པ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་མིང་ཅན་ཇི་སྐད་བསྟན་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་ལ་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པར་འདོགས་པའི་གཞི་དང་ཚིག་གི་བདག་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་མེད་དེ་དེ་བས་ན་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་དངོས་པོ་དེ་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པར་འདོགས་པའི་ཚིག་གི་བདག་ཉིད་དེས་སྟོང་ངོ༌། །གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་མིང་ཅན་དངོས་པོ་དེའི་ལྷག་མ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལྟ་སྟེ་གཟུགས་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པར་འདོགས་པའི་གཞི་དང་ཚིག་ཙམ་པོ་ཡིན་ཏེ་དེ་གཉི་ག་ཡང་འདི་ལྟ་སྟེ། དངོས་པོ་ཙམ་ཡོད་པ་དང་དངོས་པོ་ཙམ་དུ་འདོགས་པ་ཙམ་ཡོད་པར་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་རབ་ཏུ་ཤེས་ཏེ། ཡོད་པ་མ་ཡིན་པ་ལ་ཡང་སྒྲོ་མི་འདོགས་ལ་ཡང་དག་པ་ལ་སྐུར་པ་མི་འདེབས་སོ། །ལྷག་པར་ཡང་མི་བྱེད་ལ་ཉུང་བར་ཡང་མི་བྱེད་དོ། །ཕྲི་བར་ཡང་མི་བྱེད་ལ་སྣོན་པར་ཡང་མི་


DTG040_Page_0077
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱེད་དོ། །ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བར་བརྗོད་དུ་མེད་པའི་རང་བཞིན་ཡང་དག་པ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་དུ་ཤེས་སོ་ཞེས་སོ། །འདི་བརྗོད་པར་བྱ་སྟེ་ལེགས་པར་བཟུང་བའི་སྟོང་པ་ཉིད་ཡང་དག་པའི་ཤེས་རབ་ཀྱིས་ལེགས་པར་སོ་སོར་རིག་གོ་ཞེས་སོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་པའི་མཐའ་དང་བྲལ་བའི་དབུ་མའི་ལམ་ཉིད་དབུ་མ་ཡིན་ཏེ། དབུས་དང་མཐའ་རྣམ་པར་འབྱེད་པ་ཡང་ཡིན་ཞེས་པའི་རིགས་པས་སོ། །གཞན་ཡང་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་གང་གིས་སྒྲིབ་པར་བྱེད་པའམ་གང་ལ་སྒྲིབ་ཅེས་པ་ཁྱེད་ཀྱི་ཀུན་རྫོབ་འདི་ནི་འཁྲུལ་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །རྒྱུས་བྱས་པའི་ཕུང་པོ་གདགས་པར་བྱ་བ་ནི་གང་ཟག་གོ་ཞེས་འཇིག་རྟེན་པས་བརྗོད་དོ། །ཀུན་དུ་སྒྲིབ་པར་བྱེད་པ་ནི་ཀུན་རྫོབ་བོ། །མི་ཤེས་པ་ཉིད་དོན་གྱི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ལ་ཀུན་དུ་སྒྲིབ་པར་བྱེད་པ་ཞེས་ཟླ་བ་གྲགས་པས་བརྗོད་དེ། དེ་ཡང་བྱང་ཆུབ་པ་ལ་ཡོད་དམ་མེད་གལ་ཏེ་ཡོད་ན་ཤེས་བྱ་ལ་བསྒྲིབས་པས་ཇི་ལྟར་ན་བྱང་ཆུབ་པ་ཡིན། ཀུན་རྫོབ་ཙམ་ལས་གཞན་པ་ཡིན། །འཁོར་བ་ཡོད་པར་མ་མཐོང་ལ། །དེ་ཉིད་མྱ་ངན་ལས་འདས་པ་སྟེ། །འདི་ལྟར་ཡོད་པར་གནས་པ་ཡིན། །ཞེས་རྒྱན་ལས་སོ། །གལ་ཏེ་མེད་ན་ཅི་ལྟར་ཆད་པ་མ་ཡིན་ཏེ་རང་རིག་པའི་མངོན་སུམ་ཡང་དོན་དམ་པར་ཁས་མི་ལེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁས་ལེན་ན་ཡང་ཀུན་རྫོབ་ཐམས་ཅད་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཡིན་པར་ཁས་བླངས་པ་པོར་བ་ཡིན་ནོ། །ཁོ་བོ་ཅག་ནི་འཁྲུལ་པ་ཡིན་ན་ཡང་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་མ་འཁྲུལ་པ་ཉིད་ཀྱིས་མངོན་སུམ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་དག་པ་འཇིག་རྟེན་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་གནས་སྐབས་ན་ཡང་རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རང་བཞིན་ཐམས་ཅད་ཡོངས་སུ་ཆོད་པ་ཉིད་ཀྱིས་བཅོམ་ལྡན་འདས་མ་འཁྲུལ་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ། །རང་བཞིན་ལ་ནི་ཀུན་མ་འཁྲུལ། །གཞན་གྱི་ངོ་བོ་ལ་བཟློག་པ། །ཞེས་རྒྱན་ལས་སོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འཕགས་པ་ལང་ཀར་གཤེགས་པ་ལས། འཕགས་པས་འཁྲུལ་པ་མཐོང་མ་ཡིན། །དེ་ཉིད་མིན་ཏེ་དེ་ཐ་དད། །འཁྲུལ་པ་ཉིད་ཡིན་དེ་ཉིད་འགྱུར། །གང་ཕྱིར་དེ་ཉིད་དེ་ཐ་དད། །ཅེས་སོ། །རྣལ་འབྱོར་གྱིས་མངོན་སུམ་ཡང་དཔྱད་མི་བཟོད་པའི་ཕྱིར་ཀུན་རྫོབ་ཡིན་ནོ་


DTG040_Page_0078
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ་ཁྱོད་ཀྱིས་དཔྱོད་པ་དེ་ཉིད་དཔྱད་མི་བཟོད་ཅེས་བསྟན་ཏོ། །དེས་ན་དེ་ཁྱད་པར་དུ་བསད་པ་ཉིད་མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་དོན་དམ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་རིགས་པ་ཤེས་པ་རྣམས་ཀྱིས་དེ་དང་དེར་བརྗོད་དོ། །ཐམས་ཅད་མེད་པར་རབ་བསྒྲུབ་ནི། །མངོན་སུམ་མ་ཡིན་རྗེས་དཔག་མིན། །ཚད་མའི་དངོས་དང་དངོས་མེད་པ། །འབྲེལ་བ་རབ་ཏུ་གྲུབ་མ་ཡིན། །ཚད་མ་ཡང་ནི་དངོས་མེད་ཉིད། །དེ་ཉིད་ཞེ་ན་རིགས་མ་ཡིན། །དངོས་ཉིད་དངོས་པོའི་ཚད་ཡིན་པར། །འདི་ནི་རིགས་ཤེས་འདོད་པའི་ཕྱིར། །ཇི་ལྟར་དངོས་ཉིད་དངོས་པོ་རྣམས། །བསྒྲུབ་ལ་སྒྲུབ་བྱེད་དུ་འདོད་དོ། །དེ་བཞིན་དངོས་ཉིད་དངོས་རྣམས་ཀྱི། །རང་ཉིད་ལོག་ན་ལྡོག་བྱེད་ཡིན། །གཞལ་བྱ་གཞལ་བྱེད་ཀུན་རྫོབ་ཡིན། །ཞེ་ན་བདེན་ཏེ་ཀུན་དུ་མིན། །དོན་དམ་པ་ཡི་ཚད་མ་ཡང༌། །རྣམ་པར་ངེས་པར་གསལ་བར་སྨྲས། །གང་ཞིག་དཔྱད་མི་བཟོད་པ་ནི། །དེ་ཉིད་ཁོ་ནའི་ཀུན་རྫོབ་ཡིན། །ཞེ་ན་མ་ཡིན་རང་རིག་ལ། །དཔྱོད་པ་ལ་སོགས་འཇུག་མ་ཡིན། །རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་གྱུར་པ་དང༌། །གཉིས་སུ་མེད་ལའང་རྣམ་ཀུན་དུ། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། །ཐམས་ཅད་སྒྲོ་མ་བཏགས་པ་ཡིན། །གཟུང་སོགས་རྣམ་པར་བློ་རང་བཞིན། །དེ་ཚེ་དཔྱོད་སོགས་ཇི་ལྟར་ཡིན། །ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པ་གསལ་བའི་ཕྱིར། །དེ་དང་རྣམ་བྲལ་རང་བཞིན་ཡིན། །དོན་དམ་རྣམ་གསུམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། །མཁས་པས་སྦ་བར་ནུས་མ་ཡིན། །དོན་དམ་ཐོབ་དང་རྟོགས་བདག་ཉིད། །བློ་གྲོས་བཟང་ལྡན་མི་འཕམ་གསུང༌།། དེ་ནི་དངོས་རྣམས་རྣམ་བྲལ་ཞེས། །མ་ཡིན་ཚད་མས་མ་ངེས་ཕྱིར། །དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་རྣམ་བྲལ་བ། །ཤེས་པའི་བདག་ཉིད་དུ་ངེས་ཡིན། །ཁོ་བོའི་ཀུན་རྫོབ་དམིགས་པ་ཡིན། །དགག་པ་དེ་ཉིད་ལྡན་པའི་ཞེས། །མ་ཡིན་བདག་ཉིད་རྟོགས་ཀུན་གྱི། །མངོན་སུམ་ཡིན་ཕྱིར་ལེགས་དེ་ཉིད། །ཡང་དག་ཀུན་རྫོབ་འདི་ཡིན་ཏེ། །བདག་ནི་དོན་དམ་འདོད་པ་ཡིན། །མིང་གཞན་བཏགས་པས་ཁོ་བོ་ཡི། །དེ་ཉིད་འདི་ལ་གནོད་མ་ཡིན། །དོན་དམ་ཉིད་ནི་མྱང་འདས་ཡིན། །ཡེ་ཤེས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའང་དེ། །འཁོར་བ་ཡོངས་སུ་ཤེས་གང་ཡིན། །མྱ་


DTG040_Page_0079
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ངན་འདས་པར་ཐུབ་པ་བཞེད། །རྗེས་དཔག་སྲིད་འགྱུར་ཁོ་བོ་ལ། །དེ་འདྲ་དམ་པའི་དོན་ལའང་ཡོད། །དེས་ན་ཁྱོད་ལ་གནོད་མེད་ཕྱིར། །མ་མཐོང་དགག་པར་རིགས་མ་ཡིན། །མ་མཐོང་བ་ལ་གནོད་མེད་པར། །རྣམ་འགྲེལ་དུ་བརྗོད་པས་ངེས་ཡིན། །གནོད་བྱ་གནོད་བྱེད་དངོས་པོ་ནི། །མཐོང་བ་དག་ལ་ངེས་པའི་ཕྱིར། །དེ་ནི་ཤིན་ཏུ་ལྐོག་གྱུར་ལ། །ཡོད་མེད་ངེས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དངོས་པོ་ལས་འདས་དོན་རྣམས་ལ། །འགལ་བ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ཕྱིར། །དེ་ཡི་འདི་ཞེས་འབྲེལ་བ་ནི། །དབྱེ་བས་རྟོགས་པར་བྱ་ཕྱིར་ཡིན། །ཆོས་དབྱིངས་རང་བཞིན་འདི་ལ་ནི། །དབྱེ་བ་མེད་ཕྱིར་འདི་ཡིས་ཅི། །དོན་དམ་ཉིད་དུ་ཐ་མི་དད། །ཅེས་བརྗོད་ཕྱིར་ན་གཉིས་མེད་ཡིན། །རབ་གསལ་ཐ་དད་ཡོད་མ་ཡིན། །གཟུང་སོགས་དམིགས་པ་མ་ཡིན་ཕྱིར། །རྟོགས་པ་ཡིས་ནི་སྦྱར་བས་ན། །འབྲེལ་བ་ལ་སོགས་འཇུག་མ་ཡིན། །རང་གིས་རིག་པ་ལོག་པ་མིན། །ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་མ་གྲུབ་པས། །རང་གི་རིག་པས་རྟོགས་བྱ་བ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ནི་རྒྱུ་མེད་པ། །ཡོད་ཅིང་རྟག་པའི་དངོས་པོ་མཐོང༌། །གློ་བུར་མ་ཡིན་མཚན་ཉིད་དོ། །གྲུབ་ཕྱིར་གཞན་ལ་ལྟོས་མེད་ནའང༌། །འབྲས་བུ་ཡིན་ཏེ་རང་རྒྱུད་ལས། །རྟོག་པ་ཡིས་ནི་འབྲེལ་བ་ཡིན། །རྣམ་འགྲེལ་ལས་ནི་གསལ་བར་བརྗོད། །སྐུ་གསུམ་རྣམ་པར་གཞག་པ་ནི། །དེས་ན་འདི་རུ་འཁྲུགས་པ་མེད། །ལུང་དང་ཚད་མས་ངེས་པའི་ཕྱིར། །བཅོམ་ལྡན་མི་ཕམ་གྱིས་གསུངས་སོ། །གཉིས་སུ་མེད་པའི་གསལ་བ་ཉིད། །རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་སྤྱོད་ཡུལ་ལ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཕྱིར། །རྒྱུ་ཉིད་དུ་ནི་རྣམ་ངེས་ཡིན། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་སོགས། །འཇིག་རྟེན་པ་ཡིས་བཀག་པ་ནི། །རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་མ་བཀག་ཕྱིར། །ཁོ་བོ་ཅག་གི་འདོད་པ་གྲུབ། །དངོས་པོ་འདི་རྣམས་མ་སྐྱེས་ཡིན། །ཞེས་བརྗོད་ཅེ་ན་དེ་བདེན་མིན། །མ་ཡིན་བརྟགས་པའི་གཟུགས་རྣམས་ཉིད། །འདི་ཡིས་བཀག་པ་བྱས་པའི་ཕྱིར། །བརྟགས་པ་ཡི་ནི་རང་བཞིན་གྱིས། །ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་སྐྱེ་མེད་ཡིན། །གཞན་གྱི་དབང་ལ་བརྟེན་ནས་ནི། །མི་རྣམས་ཀྱི་ནི་རྣམ་རྟོག་སྐྱེ། །


DTG040_Page_0080
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

དགོངས་པ་ངེས་པར་འགྲེལ་པའི་མདོར། །གང་ཞིག་དངོས་མེད་རྣམ་གསུམ་པོ། །དེ་དང་འདི་རུ་མི་འགལ་བར། །སུམ་ཅུ་པ་ཕྱེད་ཀྱིས་བཤད་དེ། །དངོས་པོ་གསུམ་གྱི་རང་བཞིན་ནི། དངོས་པོ་མེད་པ་རྣམ་གསུམ་གྱིས། །ཆོས་རྣམས་ཐུགས་ལ་བཞག་ནས་ནི། །དངོས་པོ་མེད་པར་བསྟན་པ་ཡིན། །དང་པོ་མཚན་ཉིད་ཁོ་ནས་ནི། །དངོས་མེད་སླར་ཡང་གཞན་པ་ནི། །དེ་ཡི་རང་བཞིན་མི་འབྱུང་བས། །གཞན་གྱི་དངོས་པོ་མེད་པ་ནི། །དེ་ནི་ཆོས་རྣམས་དོན་དམ་པའང༌། །གང་ཕྱིར་དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱང་དེ། །དུས་ཀུན་དུ་ནི་དེ་བཞིན་ཡོད། །དེ་ཉིད་རྣམ་རིག་ཙམ་ཡིན་ནོ། །སེམས་ཙམ་ཉིད་དུ་རྣམ་བཞག་པ། །སྐྱེ་བ་མེད་པར་ང་སྨྲའོ། །ཞེས་ནི་ལང་ཀར་གཤེགས་གསུངས་པས། །འདི་དང་ཡང་ནི་མི་འགལ་ལོ། །དེ་ནི་མ་སྐྱེས་ཆོས་རྟག་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དེ། །ཆོས་རྣམས་ཀུན་ཀྱང་བདེ་གཤེགས་འདྲ་བའང་ཡིན། །མཚན་མར་འཛིན་པས་ཀྱང་ནི་བྱིས་པའི་བློ་ཅན་དག །མི་བདེན་པ་ཡི་ཆོས་རྣམས་ལ་ནི་འཇིག་རྟེན་སྤྱོད། །གཉིས་སུ་མེད་པའང་མི་སྲིད་དེ། །དཔྱོད་པའི་ཤེས་ཡུལ་ཡིན་ཞེ་ན། །མ་ཡིན་རྗེས་དཔག་ཡིན་ཕྱིར་དཔྱོད། །དེས་ན་འདི་ཡིས་ངེས་པ་ཡིན། །དཔྱོད་པ་ཡི་ནི་ཡུལ་ཉིད་ཀྱང༌། །ཚད་མས་མ་གྲུབ་པར་བརྗོད་དོ། །རང་རིག་མངོན་སུམ་གྱིས་གྲུབ་ཕྱིར། །ཚད་མས་མ་གྲུབ་ཅི་ཡི་ཕྱིར། །གཟུང་བྱ་ཐེ་ཚོམ་ལྐོག་གྱུར་ལ། །དཔྱོད་པ་རྗེས་སུ་དཔག་པའི་བདག །རང་རིག་མངོན་སུམ་གྱིས་གྲུབ་ལ། །དེ་ལ་མཁས་པ་ཅི་ཕྱིར་འཇུག །ཐེ་ཚོམ་གཏན་ཚིགས་ཚིག་གི་ཕྱིར། །དཀྲུགས་པ་གཏན་ཚིགས་རྟེན་མ་ཡིན། །ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་དང་ལྡན་པ། །དེ་ལ་སེམས་པ་མི་སྲིད་ཕྱིར། འདི་ལ་སོགས་པ་རྣམ་འགྲེལ་ལས། །བརྟགས་ཀུན་ལ་གནོད་ཡིན་པར་འདོད། །གཅིག་དང་དུ་མ་དང་བྲལ་སོགས། །གཟུང་ལ་སོགས་པ་རིགས་མཁྱེན་པས། །གཟུང་ལ་སོགས་པར་མངོན་ཞེན་པའི། །རྟོག་པ་རང་རིག་ཕྱི་རོལ་མེད། །འདིར་ནི་གཅིག་སོགས་རྣམ་དཔྱོད་པ། །བརྟགས་པ་ཉིད་དེ་རང་རིག་མིན། །སྔོ་སོགས་སྣ་ཚོགས་ཤེས་པ་ལ། །ཤེས་པའི་བྱེ་བྲག་གཞན་མིན་རྟེན། །བསྟན་པར་མི་ནུས་དེ་ཉིད་ནི། །རྣམ་པར་ཕྱེ་བས་དོན་དུ་


DTG040_Page_0081
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

འགྱུར། །ཞེན་པ་གསལ་བར་གྱུར་པ་ཡང༌། །དུས་གཅིག་ཏུ་ནི་འཇུག་པའི་ཕྱིར། །རྟོག་མེད་དང་ནི་རྟོག་བཅས་དག །མངོན་སུམ་གཞན་ལ་རྨོངས་པས་སོ། །རྟོག་བཅས་རྟོག་པ་མེད་པའི་ཡིད། །ཅིག་ཅར་དུ་ནི་འཇུག་ཕྱིར་རམ། །འཇུག་པ་མྱུར་ཕྱིར་རྨོངས་པ་དག །དེ་དག་ལ་ནི་གཅིག་ཏུ་ཞེན། །རང་རིག་ཉིད་ནི་མ་གྲུབ་བོ། །ཞེ་ན་རྟོག་པ་དང་བྲལ་ཡང༌། །རང་རིག་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ། །མངོན་སུམ་གྱིས་ནི་གྲུབ་པ་ཡིན། །མངོན་སུམ་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བ། །མངོན་སུམ་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པ་ཡིན། །ཀུན་གྱིས་རྣམ་རྟོག་མིང་རྟེན་ཅན། །སོ་སོ་རང་གིས་རིག་བྱ་ཀུན། །གསལ་བ་དེ་ཡི་བདག་ཉིད་ཕྱིར། །རང་གི་ངོ་བོ་གསལ་བྱེད་པ། །ཅི་ལྟར་གསལ་བར་མངོན་འདོད་པ། །དེ་ལྟར་བློ་ཡི་མྱོང་བ་ཡིན། །མངོན་སུམ་སོ་སོར་མྱོང་བྱ་ཉིད། །དེ་ནི་དེ་ཡི་བདག་ཉིད་ཡིན། །འདི་དག་ཐམས་ཅད་རྣམ་འགྲེལ་ལས། །གནོད་བྱེད་གྲུབ་པ་སྒྲུབ་བྱེད་ཡིན། །རིག་བྱ་རིག་བྱེད་དངོས་པོ་རུ། །བརྟགས་པ་བཀག་པ་བྱས་པ་ཡིན། །ལུང་གི་བེམས་པོ་མ་ཡིན་པའི། །རིགས་པ་ཙམ་ལའང་གནོད་མ་ཡིན། །ཅི་ལྟར་རལ་གྲི་རང་སོ་དང༌། །ཅི་ལྟར་མཛུབ་མོས་རང་གི་རྩེར། །ཅི་ལྟར་མི་ཆོད་མི་རེག་ལྟར། །དེ་བཞིན་རང་གིས་སེམས་མཐོང་ལ། །རྣམ་ཤེས་བེམས་པོའི་རང་བཞིན་ལས། །བཟློག་པ་རབ་ཏུ་སྐྱེ་བ་སྟེ། །བེམས་མིན་རང་བཞིན་གང་ཡིན་པ། །འདི་ཉིད་བདག་ཉིད་རིག་པ་ཡིན། །བྱ་དང་བྱེད་པའི་དངོས་པོ་ཡིས། །རང་རིག་མངོན་སུམ་འདི་ལ་མིན། །གཅིག་གི་ངོ་བོ་ཆ་མེད་ལ། །གསུམ་གྱི་ངོ་བོ་འཐད་མ་ཡིན། །མི་རྟག་ལ་སོགས་སྤྱོད་པ་ནི། །རང་རིག་ཙམ་ལ་གྲུབ་ཅེ་ན། །མ་ཡིན་བདག་ལ་འཁྲུལ་མེད་ཡོད། །ཕྱིར་ན་དཔྱོད་པ་འཇུག་མ་ཡིན། །རང་གི་ངོ་བོ་ཀུན་མ་འཁྲུལ། །ཞེས་པས་རྒྱན་ནི་བྱེད་པས་སོ། །ཀུན་གྱིས་སེམས་དང་སེམས་བྱུང་རྣམས། །རང་བདག་མངོན་སུམ་ལ་བརྗོད་པས། །གནོད་མེད་རིགས་པ་དམ་པ་ལ། །འཁྲུལ་པ་ཉིད་དུ་ངེས་མ་ཡིན། །རང་གི་ངོ་བོས་རྟོགས་ཀུན་ལ། །གནོད་པ་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །དོན་གྱི་རང་གི་ངོ་བོ་གཅིག །བདག་ཉིད་མངོན་སུམ་ཡིན་པ་ལ། །ཚད་མ་རྣམས་ཀྱིས་བརྟག་བྱ་


DTG040_Page_0082
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གང་། །མ་མཐོང་ཆ་གཞན་ཅི་ཞིག་ཡོད། །གཟུགས་ཆོས་མཐུན་པ་མཐོང་བ་ལས། །ཉ་ཕྱིས་ལ་དངུལ་རྣམ་པ་ལྟར། །གལ་ཏེ་འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས། །ཡོན་ཏན་གཞན་སྦྱོར་མི་བྱེད་ན། །དེ་ཕྱིར་དངོས་པོ་མཐོང་བ་ཡིས། །ཡོན་ཏན་མཐའ་དག་མཐོང་བ་ཉིད། །འཁྲུལ་པས་ངེས་པར་མི་བྱེད་པས། །སྒྲུབ་པ་རབ་ཏུ་འཇུག་པ་ཡིན། །སྐད་ཅིག་ལ་སོགས་ངོ་བོ་ནི། །མངོན་སུམ་གྱིས་ནི་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར། །དེ་ལས་བྱུང་བའི་རྗེས་དཔག་གིས། །ཐ་སྙད་རབ་ཏུ་འཇུག་པར་བྱེད། །མི་རྟག་དངོས་ལས་གཞན་མེད་དེ། །དེ་ཡང་དབང་པོས་སྔར་གྲུབ་པོ། །དུ་མའི་ངོ་བོ་བརྗོད་མིན་ཏེ། །བརྗོད་པའི་ཆོས་ནི་རྟོག་སྐྱེས་ཡིན། །སྤྱི་ཡི་རྟེན་ནི་ཡང་དག་གྲུབ། །འདི་དག་སྤྱི་རུ་གྲུབ་པ་ཡིན། །དེ་བཞིན་འདི་ཡི་གྲུབ་ཉིད་མིན། །རྗེས་སུ་དཔག་པ་གྲུབ་ཕྱིར་ཡིན། །གང་དུ་དེ་ཤེས་མ་ཡིན་ཏེ། །འདྲ་བ་གཞན་ནི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། །འཁྲུལ་ཏེ་ཐ་དད་མཐོང་མ་ཡིན། །སྒྱུ་མའི་སྒོང་གི་དབྱེ་བ་ལྟར། །དེ་ལྟར་རྟགས་མེད་བྱིས་པའི་བར། །མ་འདྲེས་ཕྱི་མ་འབྱུང་འགྱུར་བར། །མཐོང་བས་ཡོངས་སུ་ཆོད་པ་ཡིན། །སྐྱེ་བོས་མར་མེ་སོགས་ཉམས་པ། །དངོས་པོའི་རང་བཞིན་གྱུར་པ་ཡི། །ནུས་ལ་འབྲས་བུ་མ་མཐོང་བ། །བར་མ་ཆད་མིན་ཕྱིར་རྨོངས་པ། །ངེས་འབྱེད་སྒྲིན་པོ་མེད་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་རྣམ་པར་བཟློག་དོན་དུ། །རྗེས་སུ་དཔག་པ་བསྔགས་པ་ཡིན། །བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་མཐོང་ཉིད་ལས། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ངེས་པར་མཐོང༌། །མངོན་སུམ་གྱིས་ནི་རབ་གྲུབ་ལའང༌། །གལ་ཏེ་རྗེས་དཔག་གིས་གནོད་ན། །མངོན་སུམ་ཚད་མ་མ་ཡིན་ཕྱིར། །རྗེས་དཔག་ཚད་མིན་ཅིས་མ་ཡིན། །མངོན་སུམ་གྱིས་ནི་རྟོགས་པ་ལ། །གལ་ཏེ་གཞན་གྱིས་གནོད་པ་ནི། །མངོན་སུམ་ཚད་མ་མ་ཡིན་ཕྱིར། །གཞན་ཡང་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ། །མངོན་སུམ་གྱིས་ནི་གྲུབ་པ་ལ། །ཚད་གཞན་ལས་ནི་ཅི་ལྟར་ཡིན། །གནོད་པ་མེད་པ་མངོན་སུམ་སྟེ། །ཚད་མ་གཞན་གྱི་རྩ་བ་ཡིན། །ཚད་མ་ཞེས་པ་མེད་པ་ན། །གཞལ་བྱ་དེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། །ཅུང་ཟད་ཅུང་ཟད་ཀྱིས་བརྗོད་མིན། །གཞན་ལ་ངེས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། །རང་གི་ངེས་ལྟར་གཞན་དག་ལ། །འདོད་པས་ངེས་པ་སྐྱེད་པར་


DTG040_Page_0083
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

བྱེད། །ཕྱོགས་ཆོས་ཉིད་དང་འབྲེལ་བ་དང༌། །བསྒྲུབ་བྱ་བརྗོད་ལས་གཞན་སྤངས་ཡིན། །ཚད་མ་ཞེས་བྱ་མེད་པ་ན། །བསྟན་བཅོས་ཚིག་ནི་མི་ལྡན་ཕྱིར། །འདི་ལ་སོགས་པའི་ཚིག་གི་ངག །ཚད་མ་ཁས་བླངས་སྔོན་འགྲོ་ཡིན། །ཚད་མ་མེད་པར་དམ་འཆའ་བ། །རང་གི་ཚིག་ཉིད་གནོད་པ་ཡིན། །ཀུན་རྫོབ་ཚད་མར་འདོང་ཅེ་ན། །དེ་ཉིད་དུ་ཡང་དེ་འདོད་ཀྱིས། །དེ་ཁོ་ན་ཡི་ཚད་མ་ཡང༌། །རྣམ་པར་ངེས་པར་གསལ་བརྗོད་པས། །མི་ཤེས་དོན་གྱི་གསལ་བརྗོད་ཀྱང༌། །འདིར་གསུངས་གསལ་བར་རྒྱན་བྱེད་པས། །དོན་དམ་པ་ཡི་ཚད་མ་ཡི། །མཚན་ཉིད་ཡང་དག་བརྗོད་པ་ཡིན། །གཉིས་མེད་ཤེས་པའི་ངོ་བོ་ཡི། །སྔར་ནི་ཐ་དད་པ་ཡི་ཡིན། །དོན་གཅིག་གཉིས་མེད་ཆོས་ཀྱི་དོན། །དམ་པའི་དོན་ནི་འཇིགས་པ་མེད། །འདི་བརྗོད་མཚན་ཡང་དག་བརྗོད་པའི། །ལུང་གིས་ཀྱང་ནི་ངེས་པ་ཡིན། །ཐམས་ཅད་དམིགས་པ་འཁྲུལ་པ་ཡིན། །དེ་བཞིན་གཤེགས་ཡིད་མ་གཏོགས་པ། །རང་གི་རིག་པ་ལ་དམིགས་འདི། །མ་འཁྲུལ་པ་རུ་རྣམ་ངེས་ཡིན། །རྣལ་འབྱོར་སྤྱོད་འདོད་དེ་ཡིན་ཞེས། །གཞན་ཡིན་གཞན་དུ་བརྗོད་པར་གྱིས། །དངོས་ཀུན་རྣམ་བྲལ་ཡིན་ཞེ་ན། །ཚད་མ་མེད་པར་འདིར་བསྒྲུབས་ཡིན། །མེད་པ་རབ་ཏུ་བཀག་པ་ལ། །མངོན་སུམ་མ་ཡིན་རྗེས་དཔག་མིན། །དངོས་པོ་ཅུང་ཟད་མ་གྲུབ་ལ། །དེ་དག་ཉིད་ཀྱང་གྲུབ་མིན་པས། །མ་ཡིན་དགག་པའང་ཁོ་བོ་ཡི། །གཉིས་མེད་ཤེས་ལས་གཞན་ཡོད་མིན། །དེ་ཉིད་དོན་དམ་ཉིད་ཡིན་ན། །ཁྱེད་ཀྱི་སྔར་གྱི་ངལ་དོན་མེད། །ཚད་མ་ཡི་ནི་ནུས་པ་ཡང༌། །ཡང་དག་དེ་ཡི་བདག་ཉིད་ཡིན། །དེ་ཡང་མངོན་སུམ་གྱིས་གྲུབ་ཡིན། །ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་དག་དབྱེར་མེད། །གང་ཞིག་དོན་བྱེད་ནུས་པ་ནི། །དེ་ནི་འདི་རུ་དོན་དམ་ཡོད། །མཚན་ཉིད་དེ་ནི་འདི་ཉིད་ལ། །སྲིད་ཡིན་གཞན་ལ་མེད་པའི་ཕྱིར། །འདུས་བྱས་ཐམས་ཅད་སྐད་ཅིག་མ། །བརྟན་པ་མིན་རྣམས་ཅིས་ན་བྱེད། །གང་གི་བྱ་བ་ཡང་དག་དེ། །བྱེད་པའང་དེ་ཉིད་དུ་བརྗོད་དོ། །ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་རྣམ་དབྱེ་བ། །དངོས་པོ་ཀུན་ལས་མ་གྲུབ་པ། །ཀུན་དུ་ཉེས་པ་མཚུངས་ཤེ་ན། །མ་ཡིན་ཀུན་རྫོབ་བྱེ་བྲག་ལས། །དོན་དམ་


DTG040_Page_0084
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྣམ་པར་སྤྱོད་པ་ལ། །དེ་བཞིན་ཡང་དག་གྲུབ་པ་ཡིན། །དོན་ལ་དེ་ཉིད་དེ་ཉིད་མིན། །ཀུན་རྫོབ་རྣམས་ལ་དགག་པ་བྱེད། །རྗེས་དཔག་དཔག་པར་བྱ་བའི་དོན། །འདི་ནི་ཐ་སྙད་པ་ལ་གནས། །ཐ་སྙད་རྟོགས་པས་ཡང་དག་གྲུབ། །དམིགས་པར་བྱས་ནས་རྟོགས་པ་ཡིན། །ཅི་ལྟར་དབྱེ་བར་རབ་གནས་དང༌། །ཤེས་པ་རྣམས་ལའང་རྣམ་དབྱེ་བ། །ཆོས་ཅན་ཆོས་ཀྱང་སྣང་བ་ཡིན། །ཐ་སྙད་དེ་ལ་བརྟེན་པའོ། །རང་གིས་རིག་པའི་མངོན་སུམ་གྱིས། །གྲུབ་ཉིད་དེ་ལྟར་ཡིན་ན་ནི། །འབྲས་བུ་རྒྱུ་ཡི་དངོས་པོ་འདི། །ཀུན་དུ་རྣལ་འབྱོར་པ་ཡིས་རྟོགས། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་ནི། །ཚད་མ་ཡིས་ནི་རབ་གྲུབ་མིན། །དེ་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་འདི་གྲུབ་མིན། །དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་སྐུར་འདེབས་པའི། །རྗེས་སུ་འགྲོ་དང་ལྡོག་དག་གིས། །གང་ཞིག་འཇིག་རྟེན་པས་གྲུབ་པ། །དེ་ནི་བརྟགས་པའི་རང་བཞིན་ལས། །གནོད་པར་བྱེད་དང་སྒྲུབ་བྱེད་གྲུབ། །འདི་དག་ཅི་ལས་གྲུབ་ཅེ་ན། །སྔར་ཉིད་རང་གི་རིག་པ་ལས། །དེ་ལས་གཞན་པ་མི་དམིགས་པས། །དེ་ཉིད་འདི་ཞེས་ངེས་པ་ཡིན། །དེ་ཕྱིར་ལན་ཅིག་མཐོང་གྱུར་པ། །དེ་ཉིད་གཞན་དུའང་དེ་ཡིན་ཏེ། །གང་ཞིག་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུའི་དངོས། །འདི་ལྟར་ཉིད་དུ་གྲུབ་པ་ཡིན། །གང་ཞིག་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་འབྱུང་བ། །དེ་ནི་དེ་ཉིད་མིན་ཞེས་པ། །བདེན་མིན་དཔེ་དང་གནོད་མི་གྲུབ། །འབྲེལ་བ་ཉིད་ཀྱང་གྲུབ་མིན་ཕྱིར། །གཟུགས་བརྙན་ལ་སོགས་དཔེ་ཞེ་ན། །མ་ཡིན་རྣམ་རིག་ཙམ་སྨྲ་ལ། །རང་གི་སེམས་ལས་མ་གཏོགས་པ། །གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མ་གྲུབ་ཕྱིར། །དེ་ཉིད་རབ་ཏུ་སྣང་ལ་སོགས། །ཀུན་རྫོབ་ཉིད་དུ་བསྒྲུབ་པ་ལ། །ཁྱབ་པ་ཉིད་ནི་མ་གྲུབ་ཕྱིར། །གཏན་ཚིགས་མ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །ཡང་དག་གཏན་ཚིགས་ཀྱང་བརྗོད་བྱ། །ཐམས་ཅད་ཀུན་རྫོབ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། །མ་གྲུབ་ལ་སོགས་སྐྱོན་མི་བསྟན། །ཁྱེད་ལ་ཡང་དག་དེ་ཡོད་མིན། །དངོས་པོ་ཀུན་ལ་སྐུར་འདེབས་པ། །ཁྱེད་ལ་དངོས་སྟོབས་གཏན་ཚིགས་མེད། །དངོས་པོ་མེད་ལ་གཏན་ཚིགས་ཉིད། །མེད་ཅེས་རིགས་པ་ཤེས་པས་བརྗོད། །དེ་དོན་སྨོས་པས་སྒྲ་དག་དང༌། །རྟོགས་པ་སྒྲོ་བཏགས་བདག་ཉིད་ཅན། །རྟགས་མིན་རབ་ཏུ་གྲུབ་དོན་ཏེ། །དོན་ལས་དོན་ནི་རབ་གྲུབ་


DTG040_Page_0085
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཕྱིར། །རྟོག་དང་ལུང་དག་བྱེད་པ་པོའི། །འདོད་པའི་རྗེས་སུ་འཇུག་པ་ཡིན། །དངོས་པོའང་གཞན་གྱི་ངོ་བོ་སྟེ། །དེ་ཡི་བྱེད་པ་འཁྲུལ་པ་ཡིན། །ཁྱབ་བྱའི་དངོས་པོ་མ་གྲུབ་ལ། །ཁྱབ་བྱེད་ཉིད་ཀྱང་མ་གྲུབ་བོ། །གཅིག་དང་དུ་མ་སོགས་པའི་ཆོས། །ལོག་ཀྱང་ལྡོག་པར་བྱེད་པ་མིན། །གྲུབ་པའི་རང་བཞིན་གོ་བྱེད་པ། །ཁྱབ་པར་བྱེད་པ་དེ་ངེས་པ། །གོ་བྱའི་རང་བཞིན་དེ་ཡི་འདི། །རང་ཉིད་ལོག་ལ་ལྡོག་བྱེད་ཡིན། །དེ་ཕྱིར་དེ་ཙམ་དང་འབྲེལ་བའི། །ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་ངོ་བོ་ཉིད། །བཟློག་པར་འགྱུར་བའམ་རྒྱུ་ཡིས་ནི། །འབྲས་བུ་འཁྲུལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། །དེ་ལྟ་མིན་ན་གཅིག་ལོག་པས། །ཅི་ལྟར་གཞན་ནི་ལྡོག་པར་འགྱུར། །མི་ལ་རྟ་ནི་མེད་ཅེས་དེ། །དེ་བཞིན་བ་ལང་མེད་དམ་ཅི། །དངོས་པོ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་གྲུབ་པ། །དེ་ལྟར་དེ་ལོག་ཡིན་ཞེ་ན། །དོན་དམ་ཡང་དག་གནས་པའི་ཕྱིར། །ཁོ་བོ་ཅག་གིས་འདོད་པ་གྲུབ། །རྟོག་པས་སྒྲོ་བཏགས་པ་ཡི་ཆོས། །ལོག་ན་ལྡོག་པ་མ་ཡིན་པ། །དོན་དམ་མ་ཡིན་ཅི་ལྟར་མེ། །དྲོ་ཉིད་དེ་ཡི་ཕྱིན་ལོག་ལ། །རང་ལ་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་ཁྱེད། །གཞན་ལ་གྲུབ་པས་བསྒྲུབ་པ་ནི། །གྲངས་ཅན་ཅི་འདྲའི་ཉེས་པ་ནི། །དེ་འདྲ་ཁྱེད་ལའང་འགྱུར་བས་སོ། །དངོས་ཀུན་རྣམ་བྲལ་བསྒྲུབ་བྱ་དང༌། །གཏན་ཚིགས་དེ་ཉིད་ཡིན་ཞེ་ན། །མ་ཡིན་དངོས་ཀུན་རྣམ་བྲལ་བ། །རྣམ་པ་ཀུན་དུ་མ་གྲུབ་ཕྱིར། །རང་གིས་རིག་པའི་མངོན་སུམ་ནི། །གྲུབ་པ་ལ་ནི་སྐུར་འདེབས་པ། །མཁས་པ་གང་ཞིག་རང་རིག་པ། །དེ་ནི་སྐུར་འདེབས་མཐའ་ལ་བརྟེན། །དམ་པའི་དོན་གྱི་འདོད་ཆགས་སོགས། །དེ་ནི་གྲུབ་པར་འགྱུར་ཞེ་ན། །དེ་རྣམས་ཀྱི་ནི་བརྟགས་པའི་གཟུགས། །ཁོ་ན་བཀག་པར་འདོད་པ་ཡིན། །རྟོག་པ་ཡིན་ཡང་རང་རིག་སོགས། །འདོད་ཡིན་དོན་དུ་མ་བརྟགས་ཕྱིར། །བརྟགས་པ་འགེགས་པར་བྱེད་པ་ནི། །འདི་ནི་བསྡུས་པའི་ལྟ་བ་ཡིན། །དེ་བཞིན་དེ་རྣམས་དེ་ལྟར་མེད། །གཟུང་སོགས་སྒྲོ་འདོགས་རང་བཞིན་གྱིས། །དེ་རྣམས་དེ་བཞིན་གནས་པ་ཡིན། །བདག་གཞན་དུ་ནི་སྒྲོ་འདོགས་པ། །ཆགས་པའི་ཆོས་ནི་དེ་དག་ཉིད། །ལོག་པར་སྒྲོ་འདོགས་མེད་འགྱུར་ན། །བདེ་སོགས་ལ་ཡང་འདོད་པ་མེད། །དེ་བཞིན་དེ་ལ་བཟློག་རྣམས་ལ། །རྨོངས་མིན་ཞེ་སྡང་ཅན་མ་ཡིན། །དེ་མེད་


DTG040_Page_0086
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

པས་ནི་ལྡོག་འགྱུར་ཏེ། །དེ་བྱུང་མ་ལུས་ཉེས་པ་རྣམས། །སངས་རྒྱས་འདོད་ཆགས་ཞེ་སྡང་སྐྱེས། །གཏི་མུག་སྐྱེས་ཞེས་བརྗོད་པ་ནི། །དེ་ཉིད་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཡིས། །དཔལ་ལྡན་རྡོ་རྗེ་དཀྱིལ་བརྒྱན་དུའོ། །མི་བསྐྱོད་ལ་སོགས་རང་བཞིན་གྱིས། །ཞེ་སྡང་ལ་སོགས་བསྟན་པ་ནི། །རིགས་ཡིན་དེ་རྣམས་རང་རིག་སྟེ། །ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཕྱིར། །འདི་ལ་བསལ་བར་བྱ་བ་མེད། །བསྣན་པར་བྱ་བ་ཅུང་ཟད་མེད། །ཡང་དག་ཉིད་ལ་ཡང་དག་ལྟ། །ཡང་དག་མཐོང་ན་རྣམ་པར་གྲོལ། །ཡོད་དང་མེད་དང་ཡོད་མེད་ཀྱང༌། །གང་གིས་བསྒྲུབ་བྱ་ཅུང་ཟད་མེད། །འབྲས་བདག་མི་དམིགས་ངོ་བོ་ནི། །དེ་ཡི་གཏན་ཚིགས་ཅུང་ཟད་མེད། །གཏན་ཚིགས་ཚད་མས་གྲུབ་ཡོད་པ། །གལ་ཏེ་དངོས་ཞུགས་ཅུང་ཟད་མེད། །དེ་ལྟར་གཏན་ཚིགས་གཏན་ཚིགས་མིན། །མི་ཡི་འདོད་ཙམ་གྱིས་བྱས་འགྱུར། །སྐྱེས་བུའི་བསམ་པའི་དབང་བྱས་པ། །དེ་ཉིད་དེ་ཉིད་མིན་གནས་ན། །གཏན་ཚིགས་དེར་སྣང་མེད་པར་འགྱུར། །དེ་ལྟར་དངོས་པོ་རྟེན་མེད་ཕྱིར། །རང་ལ་སྒྲུབ་བྱེད་མ་གྲུབ་པར། །གཞན་ལ་གྲགས་པས་སྒྲུབ་བྱེད་ན། །གྲངས་ཅན་པ་ཡི་ལྟ་བ་འོངས། །ཇི་ལྟར་ཤིན་ཏུ་དེ་མཁས་ཡིན། །གཞན་གྱི་དོན་གྱི་རྗེས་དཔག་ནི། །རང་གིས་མཐོང་དོན་གསལ་བྱེད་ཡིན། །གཞན་གྱི་ལུང་ལས་མཐོང་བ་ནི། །སྒྲུབ་བྱེད་མ་ཡིན་དོན་མེད་ཕྱིར། །གཞན་གྱིས་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར། །རང་གིས་མ་མཐོང་ཡང་གཞན་གྱིས། །མཐོང་བ་སྒྲུབ་བྱེད་ཅེས་ཁ་ཅིག །དེ་སྤངས་ཕྱིར་བདག་མཐོང་བའི་ཚིག །དེ་དོན་སྨོས་པས་སྒྲ་དག་དང༌། །རྟོགས་པས་སྒྲོ་བཏགས་བདག་ཉིད་ཅན། །རྟགས་ཉིད་མིན་པར་བསྒྲུབ་དོན་ཏེ། །དོན་ལས་དོན་ནི་གྲུབ་ཕྱིར་རོ། །རང་གི་རྒྱུད་བསྒྲུབ་མེད་པ་ན། །ཁྱེད་ཀྱི་ཐལ་འགྱུར་ཅི་ལྟར་ཡོད། །བསྒྲུབ་བྱ་གཏན་ཚིགས་འབྲེལ་བ་ནི། །གྲུབ་པ་དེ་ནི་བཟློག་པ་ཡིན། །རང་བཞིན་དག་གམ་འབྲས་བུའམ། །སྣང་བ་མཐོང་བ་མེད་ཉིད་རྟགས། །འབྲེལ་པ་དེ་དངོས་གྲུབ་ཡིན་ན། །རང་ལ་ཅི་ཡི་ཕྱིར་མ་གྲུབ། །གཞན་གྱིས་ཀྱང་གཞན་རྟོགས་པ་ནི། །མི་རིགས་གཞན་གྱིས་བརྟགས་པ་ཡིས། །ཐལ་བ་དག་ནི་གཉིས་འབྲེལ་ལས། །གཅིག་མེད་ན་ནི་གཞན་མེད་ཕྱིར། །ཐམས་ཅད་ཀུན་རྫོབ་སྨྲ་བ་ཡིས། །དེ་ལས་གཞན་


DTG040_Page_0087
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ནི་རྟོགས་དོན་དུ། །རང་གིས་མཐོང་བའི་བསྒྲུབ་བརྗོད་བྱ། །གཞན་དུ་བསྒྲུབ་བྱ་མི་ངེས་ཕྱིར། །རང་རིག་མཐར་ཐུག་པར་གྱུར་ལ། །རྟག་པ་མི་དམིགས་པ་ཡི་ཕྱིར། །ཡོད་དང་མེད་ལ་སོགས་པའི་ཕྱོགས། །མེད་པའང་འདི་རུ་འགལ་མ་ཡིན། །ཅི་སྲིད་དམ་བཅའ་བྱེད་འགྱུར་བ། །དེ་སྲིད་དེ་ཀུན་དོག་པར་འགྱུར། །རང་གི་སེམས་ཉིད་མཐོང་བ་ན། །རྩོད་པ་བརྩམ་པར་མི་བྱའོ། །ཡོད་དང་མེད་དང་ཡོད་མེད་ཅེས། །གང་གི་ཕྱོགས་ནི་ཡོད་མ་ཡིན། །ཡུན་རིངས་སུ་ཡང་སྐྱོན་བརྗོད་པར། །དེ་ལ་ནུས་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གལ་ཏེ་དམ་བཅའ་འགའ་བདག་ཡོད། །དེ་ཚེ་ཉེས་པ་འདི་བདག་འགྱུར། །བདག་ལ་དམ་བཅའ་མེད་པའང་ཡིན། །དེ་ཕྱིར་ཉེས་པ་བདག་ལ་མེད། །གལ་ཏེ་ཅུང་ཟད་དམིགས་གྱུར་ན། །འཇུག་པ་དང་ནི་ལྡོག་པར་འགྱུར། །མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པ་ཡི་དོན། །ཉེས་པ་དེ་ནི་བདག་ལ་མེད། །སྒྲུབ་པའི་ཡན་ལག་མི་བརྗོད་ཅིང༌། །སྐྱོན་མི་བརྗོད་པ་གཉིས་པོ་དག །འདི་ལྟར་ཚར་གཅད་གནས་ཡིན་པར། །མཁས་པས་རྩོད་པའི་རིགས་པ་ལས། །རྩོད་པ་རྩོམ་ན་འདི་མིན་པར། །བལྟས་ཏེ་རྩོད་པ་ཕམ་གྱུར་ཕྱིར། །དམ་བཅའ་འམ་སྒྲུབ་བྱེད་མ་བརྗོད་ཕྱིར། །སྒྲུབ་བྱེད་མ་ཡིན་ཕྱིར་ཡང་ངོ༌། །དོན་གྱིས་དོན་རྟོགས་ཕྱིར་དོན་ལ། །ཕྱོགས་དང་གཏན་ཚིགས་བརྗོད་ནུས་མེད། །དེས་ན་དེ་དག་རང་ཉིད་ལ། །སྒྲུབ་བྱེད་གནས་པ་ཡོད་མ་ཡིན། །དེ་ཡི་ཕྱོགས་ཚིག་སྨྲ་བ་པོའི། །མངོན་པར་འདོད་པ་སྟོན་པར་བྱེད། །ཚད་ཡིན་དེ་ལས་ཐེ་ཚོམ་དག །སྐྱེ་ཕྱིར་དངོས་སུ་སྒྲུབ་བྱེད་མིན། །བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་བརྗོད་པ་ཡིས། །བརྒྱུད་པ་ཡིས་ཀྱང་ནུས་པ་མེད། །གཏན་ཚིགས་བརྗོད་པའང་རང་ཉིད་དག །ནུས་པ་མེད་ཀྱང་ནུས་སྟོན་བྱེད། །ཚད་མ་ཡང་ནི་གཉིས་ཡིན་ཏེ། །ཚད་མ་དང་ནི་ལུང་གིས་གྲུབ། །དེ་ཡི་མྱོང་བ་བཞི་པོ་ཡང༌། །ཚད་དང་ལུང་གིས་གནོད་པའི་ཕྱིར། །བློ་ནི་གང་དུ་དོན་སྟོབས་ཀྱིས། །རྗེས་སུ་འགྲོ་དང་ལྡོག་པ་ཅན། །དེ་ནི་རང་དབང་དུ་འཛིན་པ། །དེ་ལས་དངོས་གཞན་དབང་པོ་འདས། །དེ་ཡི་མ་མཐོང་བདག་ཉིད་གཟུགས། །རྟོགས་པ་འདི་ནི་དོན་གཞན་རྟེན། །དེ་ལ་བརྟེན་པས་འབྲེལ་བ་ཅན། །གལ་ཏེ་དེ་ཚེ་རྟོགས་འགྱུར་རོ། །རྟོགས་པའི་རྗེས་འགྲོ་སྤྱི་ཡི་ནི། །ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་དེ་ཚེ་རྟོགས། །དེ་


DTG040_Page_0088
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཕྱིར་ཐམས་ཅད་ལྐོག་གྱུར་པ། །ཁྱད་པར་གྱིས་ནི་རྟོགས་མ་ཡིན། །གང་ཡང་འབྲེལ་བའི་ཆོས་ལས་ནི། །ཆོས་ཅན་ལ་རྟོགས་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །རྗེས་དཔག་དེ་ནི་ལྐོག་གྱུར་གྱི། །གཅིག་ནི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན། །མངོན་སུམ་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་དག་ལས། །གང་གི་གང་གཞན་སྲིད་མ་ཡིན། །དེ་ཕྱིར་གཞལ་བྱ་གཉིས་ཉིད་ཕྱིར། །ཚད་མ་གཉིས་སུ་འདོད་པ་ཡིན། །རྣམ་ཤེས་ལྔ་ཡི་ཚོགས་རྣམས་ནི། །བསམས་ལ་དམིགས་པའི་རྣམ་པ་ཅན། །སེམས་དང་སེམས་བྱུང་དམིགས་པ་ནི། །དྲུག་པ་ཞེས་བྱ་གནས་པ་ཡིན། །དེ་ལ་དུ་མས་བསྐྱེད་བྱའི་ཕྱིར། །རང་དོན་སྤྱི་ནི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན། །ཆོས་ཅན་དུ་མའི་ངོ་བོ་ཡི། །དབང་པོས་ཐམས་ཅད་རྟོགས་པ་ཡིན། །དེ་ནི་བསགས་ཤིང་འདུས་པ་ཡིན། །སྤྱི་དེ་ལ་ནི་དབང་པོའི་བློ། །སྤྱི་ཡི་བློ་ཡང་ངེས་པར་ནི། །རྟོག་པ་ཡིས་ནི་རྗེས་སུ་འབྲེལ། །དོན་གཞན་དང་ནི་མངོན་འབྲེལ་ཕྱིར། །གང་རྣམས་རྡུལ་ཕྲན་གཞན་ནི་སྐྱེ། །དེ་རྣམས་ལ་ནི་བསགས་པ་བརྗོད། །ཤེས་པ་སྐྱེ་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཡིན། །རྡུལ་ཕྲན་རྣམས་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཀྱང༌། །རྡུལ་ཕྲན་གཞན་ནི་མེད་ན་མེད། །དེ་གཅིག་ངེས་མིན་ཤེས་པ་ནི། །སྤྱི་ནི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་པར་བརྗོད། །དེ་ལ་སྐྱེ་མཆེད་གཅིག་ལ་ཡང༌། །དུ་མ་ཅིག་ཅར་མཐོང་མ་ཡིན། །ཅིག་ཅར་གཟུང་བའི་སྣང་བ་ནི། །འབྲེལ་མེད་ཏིལ་སོགས་ལ་ནི་ཅིས། །མགྱོགས་པ་འདི་ལ་བཀག་ཟིན་ཏོ། །དེ་རྣམས་རིམ་གྱིས་འབྱུང་བ་ལ། །རིམ་མིན་མི་འཛིན་ཅིས་མ་ཡིན། །བློ་རྣམས་ཐམས་ཅད་དུས་མཚུངས་ཕྱིར། །དེ་ལ་འགའ་ཞིག་རིམ་མིན་སྣང༌། །གཞན་ཡང་རིམ་པ་ལྡན་པ་ཅི། །དེ་ཕྱིར་དོན་རྣམས་འཛིན་པ་ལ། །རིམ་མིན་འདི་ནི་ཐལ་བར་འགྱུར། །གཅིག་མིན་ཕྱེ་མ་ལེབ་སོགས་ལ། །སྣ་ཚོགས་གཟུགས་མཐོང་ཇི་ལྟར་མིན། །སྣ་ཚོགས་དེ་གཅིག་ཡིན་ཞེ་ན། །དེ་ལས་འདི་ཆེས་ངོ་མཚར་ཆེ། །སྣ་ཚོགས་གཅིག་པའི་རང་བཞིན་མིན། །ཇི་ལྟར་ནོར་བུའི་གཟུགས་ཡིན་ཏེ། །སྔོན་པོ་ལ་སོགས་དབྱེ་བས་ཀྱང་། །རི་མོའི་གདིང་བ་རྣམས་དང་མཚུངས། །དེ་ལ་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་གཟུགས། །དེ་བཞིན་གཅིག་པུ་མཐོང་ཞེ་ན། །སྔོན་པོ་ལ་སོགས་གསལ་ན་ཡང༌། །སྣ་ཚོགས་གཞན་མཐོང་སྣ་ཚོགས་མཐོང༌། །རྣམ་པ་མཚུངས་དོན་དུས་གཅིག་ཏུ། །བློ་ནི་གཉིས་པོས་མཚོན་པ་ཡི། །གཅིག་ནི་


DTG040_Page_0089
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རིམ་ཡིན་དོན་སྣ་ཚོགས། །གཞན་ནི་རིམ་མིན་དོན་གཅིག་ཅི། །བློ་ཉིད་སྣ་ཚོགས་གཟུགས་ཉིད་ཕྱིར། །དངོས་རྣམས་སྣ་ཚོགས་ཉིད་དུ་འགྱུར། །དེ་དག་ཡན་ལག་མིན་ན་ཅིས། །འདི་ལ་ཐ་དད་ཡིན་པར་གནས། །རིགས་མི་མཐུན་པས་མི་རྩོམ་ཕྱིར། །རི་མོ་སོགས་བློ་སྣ་ཚོགས་མིན། །གཟུགས་ཅན་མིན་ཕྱིར་ལྡན་པ་མིན། །རི་མོར་བརྟགས་པ་རྟེན་པ་ཡིན། །སོ་སོར་སྣ་ཚོགས་མ་ཡིན་པས། །གཟུང་བ་རྣམས་ལ་རིམ་པའང་ཡིན། །སྣ་ཚོགས་བློ་ཡིས་བསྲེགས་མིན་ཏེ། །དུ་མ་གཅིག་གིས་མི་འཛིན་ཕྱིར། །སྣ་ཚོགས་དོན་དུ་གཅིག་གིར་འགྱུར། །དེ་ཕྱིར་རྟོག་པ་མེད་པར་གྲུབ། །དོན་གཅིག་ཏུ་ནི་རྟོགས་ན་ཡང༌། །གང་ལས་ཐ་དད་མཐོང་བ་ཡིན། །རྡུལ་བཞིན་དེ་དོན་མཐོང་བ་མིན། །དེ་ཕྱིར་འབྲས་བུ་མཐོང་མ་ཡིན། །ཀུན་ནི་ལྕི་བར་མཐོང་བ་བཞིན། །དེ་ཡི་ཡོན་ཏན་མ་མཚོན་ཕྱིར། །དེ་ལ་དེ་ཉིད་མ་མཐོང་སྟེ། །དེ་ཡི་འབྲས་བུ་གཟུགས་མཐོང་པ། །འདི་ལ་སོགས་པ་རྣམ་འགྲེལ་ལས། །ཡན་ལག་ཅན་ནི་ཤེས་ཡུལ་མིན། །མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དང་ལྡན་པས་སྔོན་པོའོ། །ཤེལ་གྱི་སྔོན་པོ་སྙམ་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ལུང་ལས་མངོན་སུམ་གྱི་མཚན་ཉིད་རྟོག་པ་དང་བྲལ་བར་ཤེས་སོ། །དུ་བ་ལས་ནི་མེར་ཤེས་ཏེ། །ཆུ་སྐྱར་ལ་ནི་ཆུར་ཤེས་ཤིང༌། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་བློ་ལྡན་གྱིས། །རིགས་ནི་མཚན་མ་རྣམས་ལས་ཤེས། །ཞེས་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟའི་དངོས་པོ་ཉེར་བསྟན་པའི། །དེ་ཡི་བསྟོད་པ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། །ཚད་མའི་དེ་ཉིད་གྲུབ་དོན་དུ། །རྗེས་སུ་དཔག་པའང་བཀག་མིན་ཕྱིར། །སྦྱོར་བ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ཡང་ཡིན། །འདི་ཡི་ཅུང་ཟད་སྐྱེ་འགྱུར་བདག །ཀུན་ནི་འགོག་པའི་ཆོས་ཡིན་ཏེ། །དེ་ནི་དང་པོར་རྣམ་མང་པོས། །རྗེས་དཔག་རྟེན་ནི་རྟགས་ཡིན་ཏེ། །མེད་ན་མི་འབྱུང་མཚན་ཉིད་དོ། །ཁྱབ་པ་རབ་ཏུ་བསྟན་པའི་རྟགས། །བསྒྲུབ་བྱས་བརྗོད་དེ་དེ་ཡང་གསལ། །ཡང་དག་ཤེས་པ་སྔོན་འགྲོ་བའི། །གང་ཞིག་སྐྱེས་བུའི་དོན་ཀུན་ཡིན། །དེ་ནི་བསྟན་པའི་འབྲས་བཅས་ཏེ། །ཅི་ཕྱིར་ཁྱེད་ཀྱིས་ངེས་མ་བྱས། །བརྟགས་པ་མ་དམིགས་པ་ཡིས་ནི། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་སྒྲུབ་པ་ལ། །གལ་ཏེ་ཁོ་བོའི་ཡོད་མེད་ཉིད། །ཁྱོད་ཀྱིས་རྩོད་པ་བྱས་གྱུར་པ། །དེ་ཚེ་ཁྱེད་ལ་ཡོད་མེད་ཉིད། །རྩོད་པ་ཤིན་ཏུ་ཐལ་བར་འགྱུར། །ཁྱོད་ཀྱི་རྟག་པ་ཉིད་


DTG040_Page_0090
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡོད་པ། །དེ་ཉིད་དུ་ནི་མེད་པ་ཡིན། །ཚིགས་བཅད་དོན་ནི་ཇི་ལྟ་བུ། །ཚད་མ་ཡིས་ནི་གྲུབ་མ་ཡིན། །དེ་ཡི་དོན་ནི་མ་རྟོགས་པས། །ཅུང་ཟད་རྩོད་པ་དོན་མེད་ཡིན། །ཡོད་མེད་ཅེས་པའང་བརྟགས་ལྡན་ཉིད། །སྤྱོད་འདི་སྡུག་བསྔལ་ཉེར་ཞི་མིན། །ཡོད་ཅེས་པ་ནི་རྟག་པར་འཛིན། །མེད་ཅེས་པ་ནི་ཆད་ལྟ་ཡིན། །མཐའ་གཉིས་ལ་གནས་དེ་ཡི་ཕྱིར། །སྡུག་བསྔལ་ཉེ་བར་ཞི་མ་ཡིན། །ཉན་ཐོས་འདོད་ཆགས་བྲལ་བ་རྣམས། །ཁྱེད་ལ་མེད་པར་ཐལ་བར་འགྱུར། །སྡུག་བསྔལ་ཉེ་བར་ཞི་མེད་པར། །སྨྲ་བ་ཡོད་སོགས་ལྟ་བ་ཡིན། །ཉོན་མོངས་ཙམ་ཞིག་སྤངས་པ་ཡང༌། །ཡོད་དང་མེད་ཉིད་ལྟ་བ་ཡང༌། །སྡུག་བསྔལ་ཉེ་བར་ཞི་བར་བཤད། །ཉན་ཐོས་རྣམས་ལ་དྲང་སྲོང་གི །དེ་ཉིད་ཤེས་པས་འགྲོ་སྐྱོབ་ལ། །ཐར་པའི་མཚན་ནི་རྣམ་གསུམ་ཉིད། །མེད་ན་མི་འབྱུང་ངེས་བའི་ཕྱིར། །ཐར་པའི་ཐིག་ལེ་ལས་གསུངས་པ། །རྒྱུ་གསུམ་ལས་ནི་འབྱུང་བ་ཡིན། །ལས་དང་ལུས་ངག་ཡོད་ན་ཡང༌། །ས་བོན་གཅིག་པུ་མེད་པས་ན། །མྱུ་གུ་བཞིན་དུ་སྐྱེ་མ་ཡིན། །འདི་ཉིད་ལ་ནི་བསམས་ནས་ནི། །ཐམས་ཅད་ཀུན་རྫོབ་སྨྲ་བ་ཡི། །དོན་དམ་པར་ཡོད་མེད་པར་ནི། །ཀུན་རྫོབ་ལ་ཡང་རིགས་མ་ཡིན། །ཅི་ལྟར་དེ་བཞིན་ཡོད་ཅེས་གསུངས། །རིག་པ་ཤེས་པས་རིགས་མ་ཡིན། །དེ་མེད་ན་ནི་སྤྱོད་མེད་པར། །སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ཐལ་བར་འགྱུར། །གང་གིས་དེ་ཉིད་བསྒྲིབས་པ་དང༌། །གང་ལ་བསྒྲིབ་པར་འདོད་པ་ཡང༌། །དོན་དམ་པར་ཡོད་མེད་པས་ན། །ཇི་ལྟར་གང་ལ་གང་གིས་བསྒྲིབས། །ཇི་ལྟར་ཁྱོད་ཀྱིས་ཀུན་རྫོབ་ཀྱི། །རྒྱུ་དང་འབྲས་བུ་ངེས་པ་ཡིན། །དེ་བཞིན་ཁོ་བོ་ཅག་གི་ཡང༌། །དེ་ཚེ་གྱུར་ནའང་ང་ཉམས་ཤིང༌། །དོན་དམ་ཡོད་པར་མ་གྲུབ་པས། །ཉན་ཐོས་ཞེ་ན་དེ་རིགས་མིན། །ཡང་དག་བདག་ཉིད་ཅན་དེ་ནི། །མངོན་སུམ་གྱིས་ནི་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། །དེ་ལྟ་ཡིན་ན་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །ཐམས་ཅད་འབྲས་བུར་འགྱུར་ཞེ་ན། །ལན་ཡང་ཁྱོད་དང་མཚུངས་པ་ཡིན། །ཁོ་བོ་དང་མཉམ་འགྱུར་བ་སྟེ། །འདི་ཉིད་ཐུགས་ལ་བཞག་ནས་ནི། །བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་འདི་གསུངས་སོ། །གང་ཟག་ལྟ་བ་མཆོག་ཡིན་ཏེ། །ཉེས་གཟུང་སྟོང་པ་ཉིད་མ་ཡིན། །དེ་ནི་ཉེས་པར་གཟུང་བ་ལ། །ཉེས་པ་མང་པོར་ཐལ་བར་འགྱུར། །ཡང་དག་སྐུར་འདེབས་ཤེས་བྱ་ལ། །རྨོངས་ཡིན་དེ་རྣམས་གཞན་དུ་


DTG040_Page_0091
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

མིན། །དེ་ཉིད་ཡོད་པ་བསྒྲུབ་བྱ་ཡིན། །ཞེས་ན་ཀུན་རྫོབ་སྨྲ་དང་མཚུངས། །དོན་དམ་པ་ཡི་ཆ་བསྟེན་པ། །རང་བཞིན་ཅུང་ཟད་ཡོད་མ་ཡིན། །སྒྲུབ་བྱེད་གནོད་བྱེད་མ་མཐོང་བས། །དེ་ལྟར་ཐེ་ཚོམ་རིགས་པ་ཡིན། །དེ་ཉིད་ཡོད་པ་གཉིས་མེད་པ། །ངེས་པར་གྱུར་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གནོད་བྱེད་མེད་པ་ཉིད་ཀྱང་འདིར། །འགྲེལ་པ་བྱེད་པས་གསལ་བར་བརྗོད། །ཐམས་ཅད་ཀུན་རྫོབ་སྨྲ་བ་ཡི། །གང་འདི་ཅུང་ཟད་ཞེས་པ་མཐའ། །བསྟན་བཅོས་བྱེད་ལས་འདི་ཡིས་ནི། །དངོས་སུ་ཐོབ་ཕྱིར་སྐྱེས་བུ་ཚད། །དེ་དོན་དེ་ཉིད་བསྟན་པ་དང༌། །ཚིག་གི་རྗེ་ཡིས་བསྐལ་བའང་དེ། །དེ་ཡི་འདོད་ལས་འདས་གང་ཡང༌། །དེ་ནི་འགའ་ཡིས་བརྗོད་པ་ཡིན། །འཆང་བྱེད་གཞན་གྱི་སྐྱོན་ཡིན་ཏེ། །འདི་ནི་གཞུང་དོན་གཞན་རྟོགས་པ། །ཅི་ལྟར་འདི་དོན་བཤད་པ་ནི། །བློ་གསལ་རྣམས་ཀྱིས་ངེས་པ་ཡིན། །དེ་བཞིན་དེ་ཡི་འདོད་དང་འདི། །སུས་ཀྱང་འགལ་བ་མཐོང་མ་ཡིན། །དེ་འདོད་ལས་རྒལ་འདི་རྣམས་ནི། །སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་འདེབས་པས། །ཕྱི་དོན་གཉིས་སུ་མེད་རྟོགས་པ། །ཚད་མ་ལུང་གིས་ངེས་པའི་ཕྱིར། །གང་དུ་གཟུང་བའི་སྣང་བ་འདི། །བརྟགས་ཡིན་དེ་ཉིད་མ་ཡིན་ནོ། །གསལ་བ་ཉིད་ཀྱི་ཞེན་པ་ཡང༌། །འཁྲུལ་པ་ཉིད་ཅེས་བརྗོད་པ་ཡིན། །ནང་གི་ཤེས་བྱའི་ངོ་བོ་གང༌། །ཕྱི་རོལ་ལྟར་སྣང་གང་ཡིན་པ། །དེ་བདེན་མིན་པ་དེས་ན་མེད། །དེ་ཉིད་ལས་ནི་ཕྱིར་ཤེས་བྱ། །དེ་ལ་ལྟོས་པའི་མྱོང་བ་ཡང༌། །འདོད་པས་བྱེད་པ་པོ་ཡི་གཟུགས། །དེ་ནི་མེད་ཕྱིར་མྱོང་བ་ལ། །གཉིས་སོ་ཞེས་ནི་རྣམ་པར་ཕྱེ། །འཇིག་རྟེན་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ལ། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་སྣང་བ་ཡིན། །འཇིག་རྟེན་སྤྲོས་པ་ཐམས་ཅད་ལ། །བདེན་པ་ཅུང་ཟད་ཡོད་མ་ཡིན། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། དེ་ཡིས་གཟུང་མིན་དེས་ནི་འཛིན་པ་མིན། །ཤེས་པ་གཞན་གྱི་གཟུང་བྱ་ཉིད་ཀྱིས་སྟོང༌། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཤེས་པའི་རང་བཞིན་གསལ། །མངོན་སུམ་ཕྱོགས་ནི་ཁྱོད་ཀྱིས་གསལ་བར་བྱུང་། །གཞན་ནི་མྱོང་བྱའི་བློ་ཡོད་མིན། །དེ་ཡི་མྱོང་བ་གཞན་ཡོད་མིན། །གཟུང་དང་འཛིན་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར། །རང་གིས་དེ་ཉིད་གསལ་བ་ཡིན། །འདི་ཡི་འབྲས་བུ་ཞེས་སོགས་པ། །འཇིག་རྟེན་པ་ཡི་ཐ་སྙད་ཡིན། །དག་པའི་འཇིག་རྟེན་ཡེ་ཤེས་ཀྱི། །གནས་སྐབས་ན་ཡང་འགལ་བ་མེད། །


DTG040_Page_0092
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་དངོས་པོ་ཡོད། །དངོས་དང་དངོས་མེད་རྣམ་སྤངས་པ། །སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་འདེབས་ཉིད། །སེམས་ཙམ་ཉིད་ལ་ཡོད་མ་ཡིན། །ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་གནས་དང་ནི། །གང་རྣམས་སེམས་ལ་ཤེས་མ་ཡིན། །སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་འདེབས་ལ། །མི་མཁས་དེ་རྣམས་དཔྱོད་པར་བྱེད། །ཡོད་དང་མེད་དང་གཉིས་མེད་མཐའ། །ཇི་སྲིད་སེམས་ཀྱི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན། །སྤྱོད་ཡུལ་རྣམ་པར་སྤངས་པ་ཡིས། །ཡང་དག་སེམས་ནི་འགག་པ་ཡིན། །ཡུལ་ནི་འཛིན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། །འགོག་ཡིན་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། །ཅི་ལྟར་འཕགས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་དུ། །དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་སྐབས་ན་ཡོད། །དེ་བཞིན་ཉིད་དང་སྟོང་ཉིད་མཐའ། །མྱ་ངན་འདས་དང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས། །ཡིད་ཀྱི་རང་བཞིན་སྐུ་སྣ་ཚོགས། །ང་ཡིས་རྣམ་གྲངས་བསྟན་པ་ཡིན། །བརྟན་དང་རྟག་དང་དེ་ཉིད་དང༌། །རིགས་དང་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་དང༌། །དེ་བཞིན་ཉིད་ཀྱི་སེམས་བོར་བ། །བརྟགས་པ་དང་ནི་རྣམ་བྲལ་བ། །གལ་ཏེ་དངོས་མེད་དག་མི་འགྱུར། །གང་གི་ཉོན་མོངས་པ་ཡང་མིན། །གང་ལས་སེམས་ནི་དག་པ་དང༌། །ཉོན་མོངས་པ་ཡང་སྐྱེ་བ་ཡིན། །དེ་ཕྱིར་དངོས་པོ་དེ་ཉིད་འགྱུར། །རྣམ་དག་འཕགས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན། །སེམས་ནི་རྐྱེན་ལས་བྱུང་བ་སྟེ། །རྣམ་པར་རྟོག་དང་རྣམ་བྲལ་བ། །སྒྱུ་སོགས་རྨི་ལམ་དང་འདྲ་བ། །རྣལ་འབྱོར་པས་མཐོང་གྲོལ་བར་འགྱུར། །སེམས་ཙམ་ལ་ནི་བརྟེན་ནས་སུ། །ཕྱི་རོལ་ཤེས་བྱའི་ངོ་བོ་མིན། །དེ་བཞིན་ཉིད་ལ་དམིགས་ནས་ནི། །སེམས་ཙམ་ལས་ཀྱང་བཟླ་བར་བྱ། །སེམས་ཙམ་ལས་ནི་བཟླས་ནས་སུ། །སྣང་བ་མེད་ལ་བཟླ་བར་བྱ། །སྣང་མེད་གནས་པའི་རྣལ་འབྱོར་པ། །དེ་ཡིས་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མཐོང༌། །སེམས་ཙམ་སྣང་བ་མེད་པ་དང༌། །གནས་དང་དེ་བཞིན་སངས་རྒྱས་ས། །འདི་དག་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་གསུངས་ཏེ། །གསུང་དང་གསུང་བར་འགྱུར་བའང་ཡིན། །སེམས་ནི་ས་བདུན་པོ་རྣམས་ཏེ། །སྣང་བ་མེད་པ་བརྒྱད་པ་ཡིན། །འདི་ནི་ས་གཉིས་གནས་པ་ཡིན། །ལྷག་མའི་ས་ནི་ང་ཡི་བདག །སོ་སོའི་བདག་ཉིད་རིག་དག་པའང༌། །ས་རྣམས་ང་ཡི་བདག་ཉིད་ཡིན། །དབང་ཕྱུག་ཆེན་པོ་མཆོག་གི་གནས། །འོག་མིན་གནས་ནི་རྣམ་པར་མཛོས། །གཉིས་ཀྱི་རང་བཞིན་བདུན་དུ་འགྱུར། །ས་རྣམས་


DTG040_Page_0093
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སེམས་ཀྱི་རང་བཞིན་ཡིན། །ཡོངས་གྲུབ་དེས་ནི་ལྷག་མར་འགྱུར། །དེ་བཞིན་སངས་རྒྱས་ས་རྣམས་ཏེ། །སྣང་རུང་སེམས་ནི་མ་ཤེས་པས། །རྟོག་པ་གཉིས་པོ་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །སྣང་རུང་སེམས་ནི་ཤེས་པ་ཡིས། །རྟོག་པ་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་རོ། །སེམས་ཉིད་སྣ་ཚོགས་འགྱུར་བ་སྟེ། །མཚོན་བྱ་མཚོན་བྱེད་རྣམ་པར་སྤངས། །ཅི་ལྟར་བྱིས་པས་རྣམ་བརྟགས་པ། །མཐོང་བ་རྣམ་ཡིན་མ་མཐོང་མེད། །ཆོས་ལྔ་དག་དང་རང་བཞིན་དང༌། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་བརྒྱད་ཉིད་དང༌། །བདག་མེད་གཉིས་ཀྱི་དངོས་པོར་ནི། །ཐེག་པ་ཆེན་པོ་མཐའ་དག་བསྡུས། །མིང་དང་རྒྱུ་མཚན་རྟོག་པ་ནི། །རང་བཞིན་གཉིས་པོའི་མཚན་ཉིད་དེ། །ཡང་དག་ཤེས་ཉིད་དེ་བཞིན་ཉིད། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །འཁྲུལ་བའི་རྒྱུ་མཚན་ཡང་དག་རྟོག །གཞན་གྱི་དབང་གི་མཚན་ཉིད་ཡིན། །རྒྱུ་མཚན་གང་ལ་མིང་གང་ཡིན། །དེ་ནི་བརྟགས་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །མིང་དང་རྒྱུ་མཚན་ཡང་དག་རྟོག །གང་དུ་དེ་ཡི་སྐྱེ་མི་འགྱུར། །ཤེས་པ་རྣམས་ལ་བརྡ་མེད་པས། །ཡོངས་སུ་གྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་དོ། །གཉིས་མེད་དེ་བཞིན་ཉིད་དང་སྟོང༌། །ཡང་དག་མཐའ་དང་ཆོས་ཉིད་དང༌། །རྟོག་པ་མེད་པར་ངས་བསྟན་པ། །ཡོངས་གྲུབ་མཚན་ཉིད་གང་དེ་རྣམས། །དེ་བཞིན་ཉིད་དང་སྟོང་ཉིད་མཐའ། །མྱ་ངན་འདས་དང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས། །མ་སྐྱེས་པ་ཡང་ཆོས་རྣམས་ཀྱི། །རང་བཞིན་དོན་དམ་མ་ཡིན་ནོ། །ཅི་ལྟར་གསེར་གྱི་དག་པ་དང༌། །རྙོག་པ་དང་བྲལ་ཆུ་དང་ནི། །སྤྲིན་དང་བྲལ་ཕྱིར་ནམ་མཁའ་དང༌། །དེ་ལྟར་བརྟགས་པ་དག་པ་ཡིན། །ཀུན་རྫོབ་དང་ནི་དོན་དམ་ལས། །གསུམ་པ་རྒྱུ་ལས་སྐྱེས་པ་མེད། །བརྟགས་པ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་བརྗོད་དེ། །དེ་དག་སྤངས་ཕྱིར་འཕགས་སྤྱོད་ཡིན། །མངོན་པར་ཤེས་དང་དབང་གིས་དག །ཏིང་འཛིན་སྟོབས་ཀྱིས་བརྒྱན་པའོ། །ཡིད་ཀྱི་རང་བཞིན་སྐུ་སྣ་ཚོགས། །རིགས་དང་དེ་བཞིན་གཤེགས་དང་དགེ། །སོ་སོ་རང་རིག་དྲི་མ་མེད། །དེ་ཡི་མཚན་ཉིད་རྣམ་སྤངས་པ། །བརྒྱད་པ་དང་ནི་སངས་རྒྱས་ས། །རིགས་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་འགྱུར། །རིང་དུ་སོང་དང་ལེགས་བློ་གྲོས། །ཆོས་ཀྱི་སྤྲིན་ནི་དེ་བཞིན་གཤེགས། །དེ་དག་སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱི་རིགས། །ལྷག་པ་ཐེག་པ་གཉིས་བསྒྲུབ་ཡིན། །


DTG040_Page_0094
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རང་བཞིན་གཅིག་པུ་བཤད་པར་བྱ། །རྟོག་པ་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྤངས། །འཕགས་པའི་སྤྱོད་ཡུལ་བཟང་པོ་སྟེ། །རང་བཞིན་གཉིས་པོ་རྣམ་སྤངས་པ། །ཤིན་ཏུ་འང་ཡོངས་གྲུབ་མ་ཡིན་ཏེ། །བརྟགས་ཕྱིར་གཞན་ལས་སྐྱེས་མ་ཡིན། །དེ་ཚེ་ཤེས་པར་བྱས་དག་པའི། །རང་བཞིན་དམ་པའི་དོན་ཡིན་ནོ། །གང་གི་ནུབ་མོ་རྟོགས་པ་དང༌། །གང་གི་ཡོངས་སུ་མྱ་ངན་འདས། །ང་ཡིས་ཅུང་ཟད་རབ་བསྟན་པ། །འདི་དག་པར་ན་ཡོད་མ་ཡིན། །སོ་སོའི་བདག་ཉིད་ཆོས་གནས་པ། །ཐུགས་ལ་བཞག་ནས་ང་ཡིས་བརྗོད། །སངས་རྒྱས་དེ་རྣམས་དང་ནི་ང༌། །བྱེ་བྲག་ཅུང་ཟད་ཡོད་མ་ཡིན། །འདི་དག་ཐམས་ཅད་མ་སྐྱེས་པ། །དངོས་པོ་མ་ཡིན་ཡོད་པ་མིན། །དྲི་ཟ་རྨི་ལམ་སྒྱུ་མར་གྲགས། །དངོས་པོར་སྣང་ཡོད་རྒྱུ་མེད་པ། །རྣམ་རྟོག་གིས་བརྟགས་མེད་པ་སྟེ། །རྟོག་པ་མེད་པ་མ་ཡིན་ལ། །འཁོར་བ་མ་ཡིན་མྱང་འདས་མིན། །སེམས་ནི་རང་བཞིན་འོད་གསལ་ཡིན། །སྙིང་པོ་དེ་བཞིན་གཤེགས་དགེ་བ། །དངོས་པོ་ཀུན་གྱི་སྐྱེ་བ་ནི། །མཐའ་དང་མཐའ་མེད་རྣམ་པར་སྤངས། །ང་ཡི་ཤེས་རབ་རྣམ་པ་གསུམ། །གང་ལས་དེ་ཉིད་རབ་བྱུང་བ། །ཐེག་པ་གཉིས་དང་རྣམ་བྲལ་ཏེ། །ཤེས་རབ་སྣང་བ་དང་བྲལ་བའོ། །ཡོད་པའི་དངོས་པོར་མངོན་ཞེན་པས། །ཉན་ཐོས་རྣམས་ནི་འཇུག་པར་འགྱུར། །སེམས་ཙམ་ཉིད་ལ་འཇུག་པ་ཡིས། །ཤེས་རབ་དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་དགེ། །འདི་ནི་ལང་ཀར་གཤེགས་པར་ཡང༌། །ཆུང་དུ་འབྲིང་དང་ཆེན་པོ་ཡིས། །གསུམ་པོ་ཉིད་དུ་ཤེས་རབ་ནི། །བརྗོད་དེ་གཞན་དུ་མ་ཡིན་ཕྱིར། །དབུ་མའི་རྩ་བ་ལ་སོགས་པར། །བརྟགས་པ་ཉིད་ནི་བཀག་པའི་ཕྱིར། །བརྟགས་པ་བཀག་པ་འདི་ལ་ནི། །ཚད་མ་ལུང་གིས་གྲུབ་པ་སྟེ། །བདེན་པ་གཉིས་ལ་བརྟེན་ནས་ནི། །སངས་རྒྱས་རྣམས་ཀྱིས་ཆོས་བསྟན་པ། །འཇིག་རྟེན་པ་ཡི་ཀུན་རྫོབ་དང༌། །དོན་དམ་པ་ཡི་བདེན་པས་སོ། །བདེན་པ་གཉིས་ཀྱི་དབྱེ་བ་དག །གང་གིས་འདི་དག་མི་ཤེས་པ། །ཟབ་མོ་སངས་རྒྱས་བསྟན་པ་ལ། །དེ་ཉིད་དེ་རྣམས་ཀྱིས་མི་ཤེས། །ཐ་སྙད་དོན་ལ་མ་བརྟེན་པར། །དམ་པའི་དོན་ནི་མ་རྟོགས་པར། །མྱ་ངན་འདས་པ་མི་རྟོགས་སོ། །སྟོང་པ་ཉིད་ལ་ལྟ་ཉེས་ན། །ཤེས་རབ་ཆུང་ལྡན་ཕུད་བར་འགྱུར། །ཇི་ལྟར་སྦྲུལ་ལ་བཟུང་ཉེས་དང༌། །རིག་


DTG040_Page_0095
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

སྔགས་ལོག་པར་བསྒྲུབས་པ་བཞིན། །དེས་ན་སོ་སོར་ལྡོག་འགྱུར་ཏེ། །ཐུབ་པས་སེམས་ནི་བརྟན་བཞེད་པ། །ཆོས་ལ་དགོངས་པས་འདི་ཡི་ཆོས། །དམན་པས་རྟོགས་པར་དཀའ་བའོ། །གཞན་གྱིས་མི་ཤེས་ཞི་བ་དང༌། །སྤྲོས་པ་ཡིས་ནི་མ་སྤྲོས་པ། །རྟོག་མེད་སྨྲ་ཚོགས་མ་ཡིན་དོན། །འདི་ནི་དེ་ཉིད་མཚན་ཉིད་ཡིན། །དེ་ཕྱིར་ཅུང་ཟད་གཟུགས་ཀྱི་ཚུལ། །རྣམ་པར་རྟོག་པས་བརྟག་མི་བྱ། །འདི་སྐད་བརྗོད་པས་བརྟགས་པ་ཙམ། །ཐུབ་པས་བཀག་པར་དགོངས་པ་ཡིན། །ཡང་དག་སྐྱེ་དང་འགག་པ་སོགས། །དངོས་ལ་གཉིས་པ་ཡོད་མ་ཡིན། །དེ་མེད་ན་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །དགག་པ་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་ནོ། །འཇིག་དང་སྐྱེ་དང་ཉོན་མོངས་དང༌། །ཤེས་པ་དགག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། །བྱིས་པས་ཤེས་པས་གང་རྟོགས་པ། །དེ་ནི་དགག་པ་ཐམས་ཅད་དུ། །སྒྲུབ་བྱེད་མི་དམིགས་པ་ལས་ཡིན། །རང་རིག་ཙམ་ཞིག་དམིགས་པ་ཡང༌། །འདིར་ནི་གཉིས་པོ་མི་དམིགས་ཡིན། །ཁྱད་པར་ཅན་དངོས་མྱང་བ་ལ། །དོན་གསལ་བ་ནི་གཞན་མ་ཡིན། །དེ་ལས་ཁྱད་པར་ཅན་དམིགས་པ། །དེ་ཕྱིར་དེ་ཡང་མི་དམིགས་པ། །དེ་ནས་མ་དམིགས་པ་འདི་ནི། །མངོན་སུམ་བདག་ཉིད་ཁོ་ནས་རྟོག །རང་ཉིད་ཙམ་གྱིས་འཇུག་པ་ཙམ། །དེ་མེད་རྣམ་གཞག་གོ་བྱེད་ཡིན། །གཞན་དུ་མི་དམིགས་པ་ལས་ནི། །དོན་དམ་པ་ནི་རྟོགས་འགྱུར་ན། །གཞན་གྱིས་དམིགས་པ་མེད་པ་ཉིད། །དེ་ལྟར་ན་ནི་ཐུག་མེད་འགྱུར། །མི་སྣང་ངེས་པར་མི་རུང་ཕྱིར། །གཞན་ལ་གནས་འགོག་འགྱུར་བ་ཡིན། །སེམས་ཅན་གཞན་ལ་རྟགས་ཅན་མིན། །རྣམ་རྟོག་སོགས་འགྲུབ་མི་འགྱུར་བཞིན། །འབྲས་བུ་དེས་མེད་ཅན་དེ་དག །འདི་འདྲ་མི་དམིགས་པ་རུ་བརྗོད། །དེ་ནི་ཤིན་ཏུ་ལྐོག་གྱུར་ལ། །ཡོད་དང་མེད་པའི་རྣམ་ངེས་མིན། །ཤེས་རབ་ཕ་རོལ་ཕྱིན་སངས་རྒྱས། །བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་དེ་བཞིན་ནོ། །མིང་ཅམ་དག་ཏུ་བརྗོད་པ་ནི། །བསལ་ན་སྒྲ་དོན་བརྟགས་པ་ཡིན། །འདི་ནི་སྒྲ་དོན་བཀག་པ་སྟེ། །དངོས་པོ་རྣམ་པར་མི་བཟློག་གོ །གང་རྣམས་ལ་ནི་དོན་ངེས་པ། །གཞན་ལའང་དེ་བཞིན་གཤེགས་པར་བྱ། །བརྟགས་པ་འགག་པ་ཞེས་པ་འདི། །ལྟ་བ་ཐམས་ཅད་བསྡུས་པ་ཡིན། །ཤེས་བྱ་ཉིད་དུ་སྣང་བ་ཀུན། །རྣམ་པར་བརྟགས་པར་འདོད་པ་ཡིན། །གང་དང་


DTG040_Page_0096
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གང་གི་རྟོག་པ་ཡིས། །དངོས་པོ་གང་གང་རྣམ་བརྟགས་པ། འདི་ནི་ཡོངས་སུ་བརྟགས་པ་ཡིན། །ཞེས་ནི་རིགས་མཁྱེན་གྱིས་གསུངས་ཕྱིར། །གང་ཞིག་དབུ་མ་རྟོགས་ཉིད་ཡིན། །སྒྲོ་འདོགས་པ་དང་སྐུར་འདེབས་དག །དོར་བས་དབུ་མར་ཤེས་པར་བྱ། །དེ་ཉིད་གཉིས་མེད་མྱོང་བ་ཡིན། །གང་ཞིག་རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་བྱུང་བ། །དེ་ལ་སྟོང་པ་ཉིད་དུ་བརྗོད། །དེ་ནི་ཉེ་བར་འདོགས་ཉེར་ལེན། །དེ་ཉིད་དབུ་མའི་ལམ་ཡིན་ནོ། །རྟེན་ཅིང་འབྲེལ་འབྱུང་མ་ཡིན་པ། །ཆོས་ནི་ཅུང་ཟད་ཡོད་མ་ཡིན། །གང་ཕྱིར་དེ་ཕྱིར་མི་སྟོང་པའི། །ཆོས་ནི་ཅུང་ཟད་ཡོད་མ་ཡིན། །སེམས་ཙམ་ཉིད་དེ་སྣང་ཡོད་མིན། །ཕྱི་རོལ་དོན་ནི་དོར་བ་ཡིན། །རྣམ་པར་རྟོག་པ་ལོག་པ་ཡི། །ལམ་དེ་ཉིད་ནི་དབུ་མ་ཡིན། །སེམས་ཙམ་མ་མཐོང་ཉིད་ཡོད་མིན། །སྣང་བ་མེད་ཕྱིར་སྐྱེ་མ་ཡིན། །འདི་ནི་དབུ་མའི་ལམ་ཡིན་ཏེ། །ཁོ་བོ་གཞན་གྱིས་བརྗོད་པ་ཡིན། །ཡང་དག་མ་ཡིན་ཀུན་རྟོག་ཡོད། །དེ་ལ་གཉིས་པོ་ཡོད་མ་ཡིན། །སྟོང་པ་ཉིད་ནི་འདི་ལ་ཡོད། །དེ་ལ་ཡང་ནི་དེ་ཡོད་དེ། །སྟོང་པ་མ་ཡིན་མི་སྟོང་མིན། །དེ་ལྟ་བས་ན་ཐམས་ཅད་བཤད། །ཡོད་པས་མེད་པས་ཡོད་པས་ན། །དེ་ཉིད་དབུ་མའི་ལམ་ཡིན་ནོ། །དབུས་དང་མཐའ་རྣམ་འབྱེད་པ་ལས། །འདི་ཡི་དེ་ཉིད་རྟོགས་པར་བྱ། །དེ་ཕྱིར་མ་ལུས་འཕགས་དག་དང༌། །འདི་ནི་མི་འགལ་བར་བསྒྲུབས་ཡིན། །འཆད་པ་པོ་ཡིས་གང་ཕྱེ་བ། །བརྟགས་པ་འདི་ནི་རིགས་མིན་ཆ། །ལུང་དང་རིགས་པས་གནོད་པ་ནི། །ཚངས་པས་བཟློག་པར་མི་ནུས་ཕྱིར། །རྣམ་པ་རྣམས་ནི་རང་རིག་ཡིན། །རང་གི་ངོ་བོར་གསལ་བའི་ཕྱིར། །གཅིག་དང་དུ་མ་བྲལ་སོགས་ཀྱི། །གནོད་པ་གཞན་དུ་བཀག་པ་ཡིན། །སྔོ་སོགས་སྣ་ཚོགས་རྣམ་ཤེས་ལ། །ཤེས་པའི་ཁྱད་པར་གཞན་མི་སྟེན། །མཐོང་ནུས་མ་ཡིན་དེ་ལ་ནི། །འབྱེད་བྱེད་དོན་ལ་ལྟུང་བར་འགྱུར། །ཤེས་ལ་ཅི་ལྟར་སྣང་གང་ཡིན། །དེ་ནི་དེ་ལ་ཉམས་མྱོང་འགྱུར། །དེ་ལྟར་སེམས་ཀྱི་རྣམ་པ་ནི། །སྣ་ཚོགས་གཅིག་གི་ངོ་བོར་འགྱུར། །གཟུང་བ་ལ་སོགས་པར་ཞེན་གང་། །འཁོར་བ་ཡིན་ཏེ་གཞན་མིན་ཕྱིར། །དེ་དང་བྲལ་བས་མྱང་འདས་ཏེ། །དེས་ན་ཐམས་ཅད་ལེགས་པར་གནས། །གཞན་གྱི་དབང་གི་དངོས་པོ་ནི། །མཚན་ཉིད་ལས་ནི་གཉི་གའི་ཆ། །བརྟགས་པའི་ཆ་ཡིས་འཁོར་བ་ཡིན། །ཡོངས་གྲུབ་ཆ་ཡིས་མྱང་འདས་ཡིན། །བདག་དང་བདག་གི་རྣམ་


DTG040_Page_0097
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རྟོག་རྒྱུན་གྱིས་ནི། །ངོ་བོར་དག་གིས་དེར་ནི་འཁོར་བ་སྟེ། །དག་པ་དེ་ལས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་པ་ན། །ངོ་བོ་ཙམ་གྱིས་རྣམ་པར་ཤེས་པར་བྱ། །ཞི་བ་དང་ནི་སྲིད་པའི་ངོ་བོ་ཉིད། །ཆོས་ཉིད་ཀྱིས་ནི་དབྱེ་བ་འགའ་ཡང་མེད། །གང་ཕྱིར་གཟུང་བ་ལ་སོགས་རྣམ་པ་དང༌། །བྲལ་བར་ཐམས་ཅད་དུ་ནི་རྟག་ཏུ་གྲུབ། །སོ་སོར་སྣང་བ་རང་བཞིན་ཀུན་རྟོག་ལས། །ཐམས་ཅད་ཀྱང་ནི་ཅི་ཡང་ཡོད་མ་ཡིན། །སེམས་ལས་གཞན་པ་འགའ་ཡང་ཡོད་མིན་པས། །བདག་ཅེས་བྱ་བའང་གུད་ན་ཡོད་མ་ཡིན། །ཀུན་རྫོབ་ཙམ་ལས་འཁོར་བ་ནི། །གཞན་ནི་ཡོད་པར་མ་མཐོང་ངོ༌། །དེ་ཉིད་ཁོ་ན་མྱ་ངན་འདས། །དེ་ལྟ་ན་ནི་ཡང་དག་གནས། །ཇི་སྲིད་རྣམ་རིག་ཙམ་ཉིད་ཅེས། །ཤེས་པ་ཙམ་ལ་འང་མི་གནས་ཏེ། གཟུང་བ་གཉིས་ཀྱི་རྗེས་འཇུག་པ། །དེ་སྲིད་རྣམ་པར་མི་ལྡོག་གོ །འདི་དག་རྣམ་པར་རིག་ཙམ་ཞེས། །དེ་སྙམ་དུ་ནི་དམིགས་ནས་སུ། །ཅི་ཡང་རུང་སྟེ་མདུན་འཇོག་ན། །དེ་ནི་ཙམ་ལའང་མི་གནས་སོ། །ནམ་ཞིག་ཤེས་པས་དམིགས་པ་རྣམས། །མི་དམིགས་དེ་ཡི་ཚེ་ན་ནི། །རྣམ་པར་རིག་པ་ཙམ་ལ་གནས། །གཟུང་བ་མེད་པར་འཛིན་པ་མེད། །མི་དམིགས་འདི་ནི་བསམ་མི་ཁྱབ། །འཇིག་རྟེན་འདས་པའི་ཡེ་ཤེས་ཏེ། །གནས་ཀྱང་གཞན་དུ་གྱུར་པ་ནི། །གནས་ངན་ལེན་གཉིས་སྤངས་པས་སོ། །དེ་ཉིད་ཟག་པ་མེད་དང་དབྱིངས། །བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་དགེ་དང་རྟག །འདི་ནི་བདེ་ཆེན་རྣམ་གྲོལ་སྐུ། །ཐུབ་པ་ཆེན་པོ་ཆོས་ཤེས་བྱ། །དེ་ཕྱིར་འདི་ཉིད་སྨད་བྱ་མིན་པར་མཁས་པ་རྣམས། །རིགས་པ་ཤེས་པས་གཞན་གྱི་དོན་དུ་དཔྱད་པར་བྱ། །བློ་གྲོས་ཕྲ་བའི་མི་ཡི་སྤྱོད་ཡུལ་ཡིན་གྱུར་ཏེ། །བློ་གྲོས་དམན་པའི་སྐྱེ་བོ་འདོད་དང་བྲལ་བར་བྱེད་པ་ཉིད། །ཅེས་པ་ནི་བསྲེས་པས་བསྡུས་པ་དང་ཤེས་པར་བྱེད་པའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་རྣམས་སོ། །དེ་ནས་ཞེས་པ་ནི་རིགས་དྲུག་གི་གདུལ་བྱའི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་སྣ་ཚོགས་པ་ཡོངས་སུ་ཆོད་པའི་རྗེས་ལའོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐུ་གསུང་ཐུགས་རྣམས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ནི་སྔར་བརྗོད་པའི་སྟོང་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་གསུམ་གྱི་བདག་ཉིད་དོ། །དེ་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་ཡི་གེ་རྣམས་ཏེ་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་རྣམ་པ་དྲུག་གི་ཚིགས་སུ་བཅད་པའི་ངོ་བོ་རྣམས་སོ། །ཨེ་མའོ་ཆོས་ནི་ལུང་དུ་གྱུར་པའི་བསྟན་པ་གདུལ་བྱ་རྣམས་ལ་


DTG040_Page_0098
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

རབ་ཏུ་གསལ་བའོ། །མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང་ལུང་གི་ཡུལ་རྣམས་ལ་དེ་རྣམས་ཀྱིས་མི་གནོད་པའི་ཕྱིར་རྨད་དུ་བྱུང་བའི་ཡུལ་ལོ། །དེ་རྣམས་ཀྱང་རྒྱུ་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། རྟག་ཏུ་ཡོད་པ་ལ་སོགས་པར་ཐལ་བར་འགྱུར་བས། །རྒྱུ་མེད་གཞན་ལ་མི་ལྟོས་ཕྱིར། །རྟག་ཏུ་ཡོད་པའང་མེད་པར་འགྱུར། །དངོས་པོ་རྣམས་ནི་རེས་འགའ་ཞིག །འབྱུང་བ་ལྟོས་པ་ལས་ཡིན་ནོ། །ཞེས་པའི་རིགས་པས་སོ། །འདི་ལྟར་ཡང་དེ་ལྟ་བུའི་རྟོགས་པ་སྔོན་དུ་སོང་བས་འདི་གསུངས་པ། །ཨེ་མའོ་ཆོས་ཞེས་ཏེ་རྟོགས་པའི་ངོ་བོ་དཀྱིལ་འཁོར་བའི་བདག་ཉིད་ནི་འདིར་དགེ་འདུན་ནོ། །དེ་ཡང་དག་པར་རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ལས་གཞན་རྣམས་ལ་འབྱུང་བར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་གསུངས་པ། །ཨེ་མའོ་སངས་རྒྱས་ཞེས་ཏེ། ཡང་དག་དེ་བཞིན་ཉིད་བདེན་གང༌། །ཡང་དག་རྟོགས་པ་བརྟན་པ་ཆེ། །ཆོས་ཀུན་ཡང་དག་རྟོགས་པ་ཡིས། །སངས་རྒྱས་སངས་རྒྱས་དེ་བརྗོད་དོ། །ཞེས་པས་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་བདག་པོའི་སངས་རྒྱས་ནི་འདིར་སྟོན་པ་པོ་ཡིན་ནོ། །དག་པ་ནི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་བག་ཆགས་དང་བཅས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དྲི་མ་དང་བྲལ་བས་སོ། །དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ནི་ཚད་མ་དང་ལུང་གིས་གྲུབ་པས་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པའི་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་མི་གནས་པའི་མྱ་ངན་ལས་འདས་པའོ།། དོན་ནི་གང་གིས་དགོངས་པ་སྟེ། །རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོའི་བདག་ཉིད་ལམ་དུ་གྱུར་པའི་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་གྱི་སེམས་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་དག་པ་ནི་སྦྱོར་བ་ཇི་ལྟ་བར་འདོད་ཆགས་ལ་སོགས་པའི་དྲི་མ་དང་བྲལ་བས་ལ་སོགས་པའོ། །དོན་ནི་དགོས་པ་རྣམས་ཡིན་ཏེ། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་ཐོབ་པར་བྱེད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བརྗོད་དོ། །རྒྱུ་མིན་རྒྱུ་ཡི་དངོས་པོ་ཡིས། །འབྲས་མིན་འབྲས་བུའི་དངོས་པོ་ཡིས། །དེ་ནི་རྒྱུ་འབྲས་དངོས་པོ་ལས། །རང་གི་སེམས་ནི་རབ་གསལ་བ། །ཞེས་པའི་རིགས་པས་རྒྱུ་དང་འབྲས་བུར་གྱུར་པའི་སེམས་ཀྱི་རྒྱུན་དབྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང༌། རྒྱུ་ཐོས་པ་ལ་སོགས་པ་ལ་གུས་པ་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར། །རྒྱུའི་སྒོ་ནས་འབྲས་བུར་གྱུར་པའི་ཀུན་དུ་བཟང་པོ་ལ་མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་སྒོ་ནས་བསྟོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་པ་ལས་བྱུང་བ་མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱིས་ཏེ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ན་སངས་རྒྱས་བྱང་ཆུབ་རྫོབས་མཛད་པའོ། །


DTG040_Page_0099
[མ་དཔེ་གཟིགས་ན་འདིར་གནོན།]

གང་དུ་གང་ཞིག་སྒྲ་དོན་འཛིན། །དེ་ལ་དེ་ཤེས་རྟོག་པ་ཡིན། །རང་བཞིན་ལ་ནི་སྒྲ་དོན་མེད། །དེ་ལ་མ་ལུས་མངོན་སུམ་འདོད། །ཅེས་པའི་རིགས་པས་རྟོག་པ་མེད་པའོ། །དེ་ལྟར་དེ་དམིགས་པ་ཡིན་ན་སྒྲའི་དོན་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་ན་ཡང་རྟོག་པ་དང་བཅས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ་གང་གི་ཕྱིར། བློ་ལ་མྱོང་བྱ་གཞན་མིན་ཏེ། །དེ་ལ་མྱོང་བ་གཞན་ཡོད་མིན། །གཟུང་དང་འཛིན་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར། །རང་གི་དེ་ཉིད་གསལ་བ་ཡིན། །ཞེས་པས་དམིགས་པ་མེད་པའོ། །སོ་སོར་ཀུན་དུ་རྟོག་པའི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་གང་ལས་ངེས་པ་སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་བཟང་བ་ནི་དགེ་བར་འགྱུར་བ་སྟེ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །གང་ལས་ཅི་ལྟར་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་མཐོ་རིས་དང་ཐར་པའི་དོན་ཐམས་ཅད་གང་ལས་འགྱུར་བ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱིས་ཡོན་ཏན་གྱི་ཚོགས་མ་ལུས་པ་ཐོབ་པར་བྱེད་པས་རབ་ཏུ་བསྐོར་བའོ། །འདི་དག་ཐམས་ཅད་ཅི་ལྟར་སྐྱེ་ཞེ་ན། གང་གི་ཕྱིར་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་དོན་དུ་སྤྱོད་པ་ནི་སྦྱིན་པ་ལ་སོགས་པ་རྣམ་པ་བཅུ་པོ་དཀར་པོའི་ཡོན་ཏན་གྱི་ངོ་བོ་གང་ཡིན་པ་དེ་ལ་དེ་སྐད་ཅེས་བྱའོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་ཆེན་པོ་ཡང་ཡིན་ཏེ་འདི་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ངོ་བོ་དེས་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་སྔར་བཞིན་དུ་རྡོ་རྗེ་ཡང་ཡིན་ཏེ་བྱ་བ་ནན་ཏན་གྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཐུགས་དག་པ་སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་རྡོ་རྗེ་ཅན་ཡིན་ཏེ། ཀུན་དུ་བཟང་པོའི་བག་ཆགས་དང་བཅས་པའི་ཉོན་མོངས་པ་དང་ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པའི་དྲི་མ་དང་བྲལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་དོན་སྟོན་པར་བྱེད་པ་སྟེ། ཐོབ་པར་བྱེད་པ་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ཀྱི་རང་བཞིན་གྱིས་བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་གཞུང་ཡོངས་སུ་གཅོད་པར་བྱེད་པའི་ལེའུའོ། །དཔལ་གསང་བ་འདུས་པའི་རྒྱན་གྱི་ལེའུ་གཉིས་པའོ།། །།


previousལེའུ་གཉིས་པ། བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་ཀྱི་བཤད་པ།next