༣ བྱུག་པ་དང་གཏོར་ཞིང་འཕང་བའི་སྦྱོར་བ་གདུག་པ་འདུལ་བའི་ཐབས་བསྟན་པ།
བྱུག་དང་གཏོར་བ་ལ་སོགས་ཀྱིས། །རུལ་སོགས་མ་རུང་བྱ་བ་ཡིས། །སྦྱོར་བ་བསྟན་པ་གང་ཡིན་དེ། །བདེ་བར་འདིར་ནི་བསྟན་པར་བྱའོ། །དུག་དང་མ་མོའི་གདོན་ལ་སོགས། །ཕྲ་མེན་ལ་སོགས་ཁ་ཅིག་ནི། །དུག་དང་ཁ་རླངས་དྲི་མ་སོགས། །བསྒོས་པའི་རྫས་ཀྱིས་རེག་བྱས་ན། །རུལ་སོགས་ཡན་ལག་མ་རུང་བྱེད། །བསྒྲུབ་པ་གསང་སྔགས་མཐར་ལྡན་པ། །དེ་དག་བསྐུལ་བའི་སྦྱོར་བ་ཡིས། །ཡན་ལག་མ་རུང་བྱེད་པར་འགྱུར། །དེ་ཡི་ཆོ་ག་བསྡུས་པ་དག །བདེ་བར་འདིར་ནི་བསྟན་པར་བྱ། །ཁྲག་དང་དུག་ཏུ་ལྡན་པ་དག །མཎྜལ་དབུས་སུ་གཞག་པར་བྱ། །ཡི་གེ་རུ་དང་ཁ་ལྡན་པའི། །རྫས་ནི་རབ་ཏུ་གཞག་པར་བྱ། །གླང་པོ་ཕག་དང་མ་ཧེ་ཡི། །མཆིན་པ་དུག་དང་སྦྱར་བ་ལ། །ནག་པོའི་འབྲུ་དང་སྦྱར་བྱས་ནས། །དུར་ཁྲོད་སོལ་བས་བསྐུ་བར་བྱ། །གཞན་ཡང་ཡུངས་ཀར་དག་ལ་ཡང༌། །དུག་གིས་བསྒོས་པ་གཞག་པར་བྱ། །ཁྲག་དང་དུག་དང་སྐེ་ཚེ་དང༌། །ལྕགས་ཕྱེ་རྡོ་རྗེ་ལ་སོགས་དང༌། །ནག་པོའི་འབྲུ་དང་སྦྱར་བ་ཡི། །གཏོར་མ་དག་ཀྱང་གཞག་པར་བྱ། །སེང་གེ་སྟག་དང་ཝ་ལ་སོགས། །
བྱ་རྒོད་འུག་པ་ལ་སོགས་པའི། །སྤུ་འམ་འདབ་མ་ལྡན་པའི་མདའ། །བཅུ་དྲུག་དག་ཀྱང་གཞག་པར་བྱ། །ཁྲོ་བོའི་སྔགས་ཀྱིས་གཟིར་བྱས་པའི། །དུ་ག་དང་མ་མོའི་སྔགས་དག་དང༌། །ཕྲ་མན་སྔགས་དང་སྦྱར་བྱས་ཏེ། །གདུ་ག་པ་གང་ན་གནས་པ་དེར། །གཏོར་ཞིང་འཕངས་ན་མ་རུང་འགྱུར། །དེ་ལ་བྱུག་པ་དང་གཏོར་བའི་རྫས་ཀྱིས་བསྒྲུབ་བྱའི་ལུས་འདྲུལ་བ་ལ་སོགས་པ་དང༌། སྒོ་ཀུན་ནས་མ་རུང་པར་འགྱུར་བའི་ཐབས་ཀྱི་ཆོ་ག་བཤད་པར་བྱ་སྟེ། དང་པོར་བསྒོམ་པ་དང་བཟླས་པའི་སྒོ་ནས་སྔོན་དུ་ལེགས་པར་བསྙེན་པ་བྱས་ལ། མར་གྱི་ངོ་ལ་དུར་ཁྲོད་ལ་སོགས་པར་སོང་སྟེ། དེར་མཎྜལ་གྲུ་གསུམ་ཞིག་བྱས་ནས་ཁྲག་སྣ་ཚོགས་དང་དུག་གིས་བྲན་པར་བྱའོ། །དེའི་དབུས་སུ་ཁྲག་སྣ་ཚོགས་དང༌། བོད་བུ་དང་བ་ལོང་གི་དྲི་ཆུ་དང༌། དུག་སྣ་ཚོགས་དང་སྦྱར་བའི་ཆུ་དང་དེ་རྣམས་གཅིག་ཏུ་སྦྱར་བ་བྲེ་བདུན་ནམ་བཅུ་བཞི་འམ་ཉི་ཤུ་རྩ་གཅིག་ཟངས་ཀྱི་སྣོད་དུ་བླུགས་ཏེ་དེའི་ཁར་བལ་སྔོན་པོ་དང་དམར་པོ་བསྲེས་པས་ཁ་རབ་རིབ་ཙམ་དུ་གཅད་པར་བྱའོ། །དེའི་ཕྱི་རོལ་དུ་གླང་པོ་ཆེའི་མཆིན་པ་དང༌། ཕག་གི་མཆིན་པ་དང༌། མེ་ཧེའི་མཆིན་པ་དང༌། དུག་སྣ་ཚོགས་དང་སྦྱར་བ་དང༌། འབྲུ་ནག་པོ་ལེགས་པར་བཏགས་པའི་ཕྱི་དང་སྦྱར་ནས་དེ་ལས་གྲུ་གསུམ་སོར་བཞི་པ་བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་བྱས་ཏེ། དུར་ཁྲོད་ཀྱི་སོལ་བས་ནག་པོར་བསྐུལ་ལ་འོག་ངོས་སུ་ཡི་གེ་རུ་དམར་པོ་བྲིས་ཏེ། དུག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྟེན་ཁྲག་མེ་ལོང་ཙམ་རེར་འགྱུར་བར་བསྒོམ་མོ། །སྟེང་གི་དབུས་སུ་དུག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྙིང་པོ་ཡི་གེ་ཁ་ནག་པོ་བྲིས་ཏེ་དུག་ནག་པོ་མེ་ལྟར་འབར་བར་བསྒོམ་མོ། །གྲུ་གསུམ་དུ་དུག་གི་མིང་གི་སྔགས་བི་ཥ་ཞེས་བྱ་བ་རེ་རེ་བྲིས་ལ་གཞག །དེའི་ཕྱི་རིམ་དུ་ཡུངས་ཀར་དུག་དང་ཁྲག་གིས་བསྒོས་པ་བྱ་གག་གི་སྒོ་ང་ཙམ་གྱིས་ཁམ་པའི་སྣོད་ཀྱི་ནང་དུ་བླུགས་ཏེ་བརྒྱ་རྩ་བརྒྱད་ཀྱིས་བསྐོར་ཏེ་གཞག །དེའི་ཕྱི་རིམ་དུ་དྲག་པོའི་གཏོར་མ་བརྒྱད་འབྲུ་ནག་པོའི་ཆན་དང་དུག་དང་སྐེ་ཚེ་དང་ལན་ཚྭ་དང༌། ལྕགས་ཕྱེ་དང་རྡོ་ཕྱེ་རྣམས་བླུགས་ཏེ་དུག་གི་ལོ་མས་ཁ་བཅད་ལ་གཞག །དེའི་ཕྱིར་རིམ་དུ་གཤིན་རྗེའི་རྒྱལ་པོ་འཁོར་གྱི་ཕྲ་མེན་མ་བཅུ་དྲུག་ཏུ་བྱིན་གྱིས་བརླབས་པའི་མདའ་བཅུ་དྲུག་རང་རང་གི་པགས་པ་སྤུ་དང་བཅས་པ་དང༌། འདབ་གཤོག་གིས་བསྒྲོན་པ་མདེའུའི་སྦུ་གུར་ཡུངས་ཀར་
ལ་དུག་གི་སྔགས་དང༌། ཕྲ་མེན་མ་རང་རང་གི་སྙིང་པོ་བཟླས་པ་བླུགས་ཏེ་ཤིང་གདུག་པ་ལས་བྱས་པའི་མདེའུ་དབྱིབས་གྲུ་གསུམ་དུག་དང་ཁྲག་གིས་བསྐུས་པ་བཅུག་སྟེ་ཕྱོགས་མཚམས་བརྒྱད་དུ་གཞག །ཕྱོགས་བཞིར་གཞུ་བཞི་དང་མི་རོའི་སྐྲ་ལས་བྱས་པའི་འཁྲུལ་འཁོར་བཞི་ཡང་གཞག་གོ །སྲོག་ཆགས་ཀྱི་པགས་པ་འམ་འདབ་མ་མ་རྙེད་པ་དག་ནི་ཤིན་ཤུན་ལ་སོགས་པ་ལ་ཕྲ་མེན་མའི་མིང་བྲིས་ཏེ་སྔ་མ་བཞིན་དུ་བསྒྲོན་པར་བྱའོ། །དེ་ནས་སྔགས་པ་བདག་ཉིད་གོས་ནག་པོ་གྱོན་སྐྲ་ལྷུག་པར་བཤིག །ལག་པ་ཁྲག་གིས་བྱུགས་ཏེ་ཁ་ལྷོ་ཕྱོགས་སུ་བལྟས་ནས། སྔ་མ་བཞིན་དུ་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་རྣལ་འབྱོར་བསྒོམས་ཏེ། དང་པོར་བཅོམ་ལྡན་འདས་གཤིན་རྗེ་གཤེད་པོ་སྔོན་བཞིན་དུ་ལེགས་པར་མཆོད་ནས། དེ་ནས་དུག་དང་མ་མོ་དང་ཕྲ་མེན་མ་རྣམས་ལ་ཡང་གཏོར་མ་བཟང་པོ་བྱིན་ཏེ་དགའ་བར་བྱའོ། །དེ་ནས་བདག་གི་མདུན་དུ་མི་ཐོད་ཀྱི་ནང་དུ་ཡུངས་ཀར་དང་སྐེ་ཚེས་དཀང་སྟེ་བཞག་ནས་བདག་ཉིད་ལྷའི་རྣལ་འབྱོར་དང་ལྡན་པས་ཁྲོས་ཏེ་རྩ་བའི་གསང་སྔགས་བཟླས་པའི་ཡུངས་ཀར་གྱིས་རྫས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལ་གཏོར་བར་བྱའོ། །དེ་ནས་རྩ་བའི་གསང་སྔགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་དུག་ཐམས་ཅད་ཀྱི་རྟེན་གྱི་སྙིང་པོ་ཡི་གེ་རུ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། དུག་ཉིད་ཀྱི་སྙིང་པོའི་ཡི་གེ་ཁ་ཞེས་བྱ་བ་དང༌། དུག་གི་མིང་གི་སྔགས་སོ་སོར་བྱས་ཏེ། དུག་གཞུག་པའི་སྙིང་པོ་དང་བཅས་ཏེ་སྤེལ་ནས་ཡུངས་ཀར་ལ་བསྔགས་ཏེ་རྫས་དེ་དག་ཐམས་ཅད་ལ་གཏོར་བར་བྱའོ། །དེ་ནས་མ་མོ་དང་ཕྲ་མེན་མའི་སྔགས་ཀྱང་རྩ་བའི་གསང་སྔགས་ཀྱིས་གཟིར་ཅིང་བཟླས་ཏེ་གཏོར་བར་བྱའོ། །དེ་ཡང་ཁྲག་གི་སྣོད་དུ་ནི་མ་མོ་རྣམས་ཀྱི་སྙིང་པོ་རྩ་བའི་སྔགས་ཀྱིས་གཟིར་བ་ཡུངས་ཀར་ལ་བཟླས་ཤིང་བླུགས་པར་བྱའོ། །ཕྲ་མེན་མའི་སྙིང་པོ་རྩ་བའི་སྔགས་ཀྱིས་གཟིར་བ་ནི་མདའ་རྣམས་ལ་བསྔགས་པ་བྱའོ། །ཡུངས་ཀར་དང་གཏོར་མ་ལ་ནི་རྩ་བའི་གསང་སྔགས་འབའ་ཞིག་བཟླས་པར་བྱའོ། །དུག་ནི་རྫས་ཐམས་ཅད་ལ་ཁྱབ་པར་བཟླ་བར་བྱའོ། །དེ་ལ་རྩ་བའི་སྔགས་ཀྱིས་གཟིར་བར་བྱ་བའི་དུག་གི་སྔགས་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། རྩ་བའི་སྔགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་བི་ཥ་རཱུ་པཱི་ཤ་ཁ་པྲ་བེ་ཤ་ཡ་ཕཊ་ཕཊ། ཅེས་བྱ་བ་འདི་ཡིན་ནོ། །རྩ་བའི་སྔགས་ཀྱིས་གཟིར་ཅིང་བསྐུལ་བའི་མ་མོའི་སྔགས་ནི་འདི་ཡིན་ཏེ། རྩ་བའི་
སྔགས་ཀྱི་རྗེས་སུ་མཱ་ཏྲི་ག་ཎ་བྷྱོ་རུ་ལུ་རུ་ལུ་ཕཊ་ཕཊ། ཅེས་པ་འདི་ཡིན་ནོ། །རྩ་བའི་སྔགས་ཀྱིས་ཕྲ་མེན་མ་རྣམས་ཀྱི་སྙིང་པོ་གཟིར་ཅིང་བསྐུལ་བ་ནི་རྩ་བའི་གསང་སྔགས་ཀྱི་རྗེས་སུ། ཧེ་ཧེ་སིཾ་ཧ་མུ་ཁཱ་ཛྫ་ཛྫ་རུ་ལུ་རུ་ལུ་ཕཊ་ཕཊ། ཅེས་བྱ་བ་འདི་ཡིན་ནོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱཱགྷྲ་མུ་ཁཱ། སྲི་ལ་མུ་ཁཱ། ཤྭ་ན་མུ་ཁཱ། གྲྀཧྞ་མུ་ཁཱ། ཀངྐ་མུ་ཁཱ། ཀཱ་ཀ་མུ་ཁཱ། ཧུ་ལུ་མུ་ཁཱ། ཞེས་བྱ་བས་སྔ་མ་བཞིན་དུ་སྤེལ་ཏེ། མདའ་ཟུང་རེ་ལ་ཕྲ་མེན་མ་རེ་རེའི་སྔགས་ཀྱིས་བྱིན་གྱིས་བརླབ་པར་བྱའོ། །འདི་ལྟ་བུ་ཞག་བདུན་ནམ་བཅུ་བཞི་འམ་ཉི་ཤུ་རྩ་གཅིག་གམ་ཇི་ལྟར་ནུས་པར་བྱས་ཏེ། ཐ་མ་གཟའ་དང་རྒྱུ་སྐར་རམ་དུས་ཚོད་བཀྲ་མི་ཤིས་པ་ཞིག་གི་ནུབ་མོ་བསྒྲུབ་བྱའི་གཟུགས་བརྙན་སྔ་མ་བཞིན་དུ་བྱས་ཏེ། སྟེགས་བུའི་སྟེང་དུ་བཞག་ལ་ད་གུག་པའི་སྦྱོར་བ་ཇི་ལྟར་ནུས་པ་བྱས་ཏེ། དེ་ནས་མདའ་རྣམས་ཐོགས་ཏེ་ཡང་ལག་པ་ཁྲག་གིས་བྱུགས་ནས། ཕྲ་མེན་མའི་གསང་སྔགས་ཟློས་ཤིག །ཕྱོགས་བཞིར་བརྒྱུག་པའི་ཚུལ་སྟོན་ཅིང་ཕྱོགས་བཞི་ནས་གཟུགས་བརྙན་ལ་མདའ་བརྡེག་གོ །དེ་ནས་མདའ་དེ་དག་དང་གཟུགས་བརྙན་དེ་བསྡུས་ཏེ། གཟུགས་བརྙན་ཕྱེ་མར་བྱས་ལ་ཁྲག་དང་གཏོར་མར་བླུགས་སོ། །མདེའུ་དེ་དག་ཕྱུང་ལ་ཨེའི་ཁ་རྣམས་ལ་བཞག །མདའ་ནི་གུད་དུ་བཞག་སྟེ་ཕྱིས་དགོས་པ་ལ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །དེ་ནས་རྫས་དེ་དག་ཁྱེར་ཏེ་བསྒྲུབ་བྱའི་ཡུལ་མཐོང་བའམ་དེའི་ཕྱོགས་སུ་ཁྱེར་ཏེ། དང་པོ་ཡུངས་ཀར་རྣམས་མི་རོའི་སྐྲ་ལས་འཁྲུལ་འཁོར་གྱི་ནང་དུ་བཅུག་སྟེ། ཁྲོ་བོའི་གསང་སྔགས་བཟླས་ཤིང་འཕང་བར་བྱའོ། །དེས་གནམ་ལྕགས་ཀྱི་རྡོ་རྗེ་འབར་བ་འདྲ་བ་བསྒྲུབ་བྱའི་གནས་སུ་བབ་སྟེ་གནས་དང་བཅས་ནས་རྡུལ་བཞིན་བཤི་ག་ཅིང་བསྲེགས་པར་བསམ་མོ། །དེ་ནས་དུག་གི་ཨེ་ཁ་མདེའུ་དང་བཅས་པ་འཁྲུལ་འཁོར་གྱིས་འཕངས་ལ་དུག་གི་གསང་སྔགས་དང་ཕྲ་མེན་མའི་གསང་སྔགས་ཀྱིས་སྔ་མ་བཞིན་དུ་བཟླས་པས། དེ་དག་དུག་གིས་ཕོག་ཅིང་ཕྲ་མེན་མ་རྣམས་ཀྱང་དེའི་རྗེས་སུ་བརྒྱུག་ཅིང་སོང་བར་བསམ་མོ། །དེ་ན་ས་ཁྲག་ལ་དུག་གི་སྔགས་དང་མ་མོའི་སྔགས་སྔ་མ་བཞིན་དུ་བཟླས་ཤིང་མི་ཐོད་ཀྱིས་གཏོར་བསམ་མོ་རྣམས་ཀྱིས་དུག་སྣ་ཚོགས་དང་ལྡན་པའི་ཁྲག་གི་རྗེས་སུ་ཞུགས་ཏེ། ནད་
སྣ་ཚོགས་ཁྱེར་ནས་རང་རང་གི་བཞོན་པ་ལ་ཞོན་ཏེ་བརྒྱུ་ག་ཅིང་སོང་བར་བསམ་མོ། །དེ་ནས་གཏོར་མ་གཏོར་བས་ན་བུན་འདྲ་བ་དེ་ཕྱོགས་ཐམས་ཅད་དུ་ཁྱབ་སྟེ་ཤིན་ཏུ་མ་རུང་བར་གྱུར་ནས། སླར་གསོར་མི་རུང་བར་གྱུར་པར་བསམ་མོ། །སྦྱོར་བ་འདི་ལྟ་བུ་ལ་ནི་ཕྱོགས་དེ་དག་ན་གནས་པའི་ཞིང་སྐྱོང་དང་ལམ་སྲུང་དང༌། གློ་བུར་དུ་རྒྱུ་བའི་མི་མ་ཡིན་པ་དག་ཀྱང་མི་དགའ་བས་ལེགས་པར་བསྒོ་བར་བྱ་སྟེ་འཕང་བར་བྱའོ། །མཎྜལ་གྱི་སྟེང་དུ་ཡུངས་ཀར་ལ་སོགས་པའི་རྫས་ལྷག་མ་རྣམས་ལུས་ན་བཀྲ་མི་ཤིས་པས་ལེགས་པར་ཕྱགས་ཏེ་དང་པོ་ཉིད་དུ་ཁྲག་དང་གཏོར་མའི་ནང་དུ་བླུགས་པར་བྱའོ།། ས་གཞི་ལ་ཡང་སངས་རྒྱས་སྤྱན་གྱི་སྙིང་པོ་བཟླས་ཤིང་འོ་མ་དང་སྦྱར་བའི་ཆུས་བཀྲུ་བར་བྱའོ། །བདག་ཉིད་ཀྱང་ལེགས་པར་ཁྲུས་བྱས་ཏེ། གནས་དེར་གཞན་དག་འོངས་ན་དལ་གྱིས་ཕོག་པར་འགྱུར་བས་བསྲུང་བར་བྱའོ། །སྦྱོར་བ་འདི་ནི་སྤྱིའི་སྦྱོར་བ་ཡིན་ཏེ། འདོད་ན་གང་ཡང་རུང་པ་རེ་རེ་ཡང་སྦྱར་བར་བྱའོ། །མ་མོ་འམ་ཕྲ་མེན་མ་གང་དག་བདག་ཉིད་དགའ་བར་འགྱུར་བའི་རིགས་དག་ཡོད་ན། དེ་དག་རེ་རེ་འམ་གཉིས་སམ་གསུམ་ལ་སོགས་པ་ཇི་ལྟར་འདོད་པའི་རང་རང་གི་སྙིང་པོ་དག་ཁྲོ་བོའི་སྔགས་ཀྱིས་གཟིར་ཏེ་བཟླས་པས་སྦྱོར་བ་འདི་ལྟ་བུ་དག་ལ་སྦྱར་བར་བྱའོ། །སྦྱོར་བ་འདི་ནི་ཇི་ལྟར་བསྒྲུབ་བྱ་ལ་ཉེ་བར་ཕོག་པ་དེ་ལྟར་ལས་གྲུབ་པར་འགྱུར་རོ། །འདི་ཡང་ལན་ཅིག་གིས་གྲུབ་པར་མ་གྱུར་ཀྱང་སྔ་མ་བཞིན་དུ་བྲང་པའི་སྦྱོར་བའོ། །བྱུག་པ་དང་གཏོར་ཞིང་འཕང་པའི་སྦྱོར་བས་གདུག་པ་འདུལ་བའི་ཐབས་བསྟན་པ་རྫོགས་སོ།། །།